7
G inkawat sang tiraniko nga rehimeng Duterte ang nagligad nga elek- syon. Nanglubag si Rodrigo Duterte kag naggamit sang resorsa kag pondo sang estado agud siguruhon nga pabor sa iya handum nga kontrolon ang kongreso kag bug-os nga reaksyunaryong gubyerno ang resulta sini. Sayup nga ginalaragway ang nagligad nga eleksyon bilang pama- tuod sang madalum nga suporta kay Duterte. Malayo sa kamatuoran nga hilway ukon patas ini. Ginhiwat ini sa idalum sang mga kundisyon sang layi militar sa Mindanao, todo-gera sa bug-os nga pungsod kag pekeng gera kontra-droga. Ang solo nga ginpamatud-an sini amo ang kala- pad sang nalab-ot niya nga ikasa- rang para ipaidalum ang bilog nga sistema pangpulitika sa iya tiraniya. Gingamit ni Duterte ang militar kag pulis agud pahugon, pahipuson kag piangon ang suporta para sa iya mga karibal kag kritiko. Antes kag sa panahon sang kampanya, walay untat ang pagpamatay sang iya kaalyado sa ila mabaskog nga kari- bal. Hayagan niya nga gingamit ang mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole- of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong kandidato kag partido. Gingamit niya ang binilyon nga kwarta sang banwa para bahaon ang midya sang mga maki-administrasyon nga ka- butigan kag lunuron ang tingog sang EDITORYAL "8 armas...," sundan sa pahina 3 "Waskon..," sundan sa pahina 2 MADINALAG-ON NGA GINREYD sang Bagong Hukbong Bayan (Armando Sumayang Jr Com- mand) ang isa ka detatsment sang Revolutionary Proletarian Army-Alex Bongcayao Brigade (RPA-ABB) sa Sityo Mambinay, Barangay Locotan, Kabankalan City sa Negros Occidental sad- tong Mayo 8, bandang ala-una sang kaaganhon. Duha ka katapu sang RPA ang napatay samtang tatlo ang napilasan. Nakaagaw man ang BHB sang isa ka masing- gan, isa ka Browning Automatic Rifle, isa ka M14, tatlo ka M16, duha ka pistola kag mga bala. Humalin nga nagsipak ang RPA-ABB sa BHB sadtong 1993, nagserbi ini nga gaway sa mga kontra-rebolusyonaryong kam- panya sang AFP. Sa pareho nga panahon, nagtindog man ini nga pribado nga armadong grupo sang mga dalagku nga kumpra-

cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Edi syong H i l i gaynon

Tui g L N o. 1 0

M ayo 2 1 , 2 01 9

www. phi l i ppi nerevol uti on. i nfo

Ginkawat sang tiraniko nga rehimeng Duterte ang nagligad nga elek-syon. Nanglubag si Rodrigo Duterte kag naggamit sang resorsa kagpondo sang estado agud siguruhon nga pabor sa iya handum nga

kontrolon ang kongreso kag bug-os nga reaksyunaryong gubyerno ang resultasini.

Sayup nga ginalaragway angnagligad nga eleksyon bilang pama-tuod sang madalum nga suporta kayDuterte. Malayo sa kamatuoran ngahilway ukon patas ini. Ginhiwat inisa idalum sang mga kundisyon sanglayi militar sa Mindanao, todo-gerasa bug-os nga pungsod kag pekenggera kontra-droga. Ang solo ngaginpamatud-an sini amo ang kala-pad sang nalab-ot niya nga ikasa-rang para ipaidalum ang bilog ngasistema pangpulitika sa iya tiraniya.

Gingamit ni Duterte ang militarkag pulis agud pahugon, pahipusonkag piangon ang suporta para sa iya

mga karibal kag kritiko. Antes kagsa panahon sang kampanya, walayuntat ang pagpamatay sang iyakaalyado sa ila mabaskog nga kari-bal. Hayagan niya nga gingamit angmga korte, mga ahensya kag lokalnga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa“insurhensya”--para bansagan nga“terorista” ang mga progresibongkandidato kag partido. Gingamitniya ang binilyon nga kwarta sangbanwa para bahaon ang midya sangmga maki-administrasyon nga ka-butigan kag lunuron ang tingog sang

Waskon ang ilusyonsang demokrasya sa idalumsang tiraniya ni Duterte

EDITORYAL 8 armas, naagaw

sang BHB-Negros

"8 armas...," sundan sa pahina 3"Waskon..," sundan sa pahina 2

MADINALAG-ON NGA GINREYDsang Bagong Hukbong Bayan(Armando Sumayang Jr Com-mand) ang isa ka detatsmentsang Revolutionary ProletarianArmy-Alex Bongcayao Brigade(RPA-ABB) sa Sityo Mambinay,Barangay Locotan, KabankalanCity sa Negros Occidental sad-tong Mayo 8, bandang ala-unasang kaaganhon. Duha ka katapusang RPA ang napatay samtangtatlo ang napilasan. Nakaagawman ang BHB sang isa ka masing-gan, isa ka Browning AutomaticRifle, isa ka M14, tatlo ka M16,duha ka pistola kag mga bala.

Humalin nga nagsipak angRPA-ABB sa BHB sadtong 1993,nagserbi ini nga gaway sa mgakontra-rebolusyonaryong kam-panya sang AFP. Sa pareho ngapanahon, nagtindog man ini ngapribado nga armadong gruposang mga dalagku nga kumpra-

Page 2: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

Mayo 21 , 2019 ANG BAYAN2

oposisyon.Pinakadesaysibo ang iya pagga-

mit sa Commission on Elections pa-ra lapnagon nga dayaon ang resultasang de-kompyuter nga pag-isip kagpaglista sang boto. Sa adlaw sangeleksyon, may 1, 000 makina sapagboto ang ginreport nga nasamadsa bug-os nga pungsod kag naatra-sar ang pag-isip sang pito ka oras.Magamu bisan ang binotohay sa ku-bay sang mga botante sa luwassang pungsod. Suno sa mga eksper-to, ang nagligad nga eleksyon angpinakapalpak sa panahon sang de-kompyuter nga binotohay, kag isasa pinakapeligroso sa kasaysayan.

Ara sa tiranikong kontrol nani Duterte ang tanan nga mgasanga sang gubyerno subongnga nalutos na niya angoposisyon pulitikal saSenado. Daan na ni-yang uyat ang Manubonga Panalgan paagisang alyansa niya kayGloria Macapagal-Arro-yo. Gamit ang alyansa

nga ini, kag ang minilyon-milyon ngakinawatan nga manggad sang pa-milya Marcos, nakatalana nga liwatniya madomina ang bag-ong napili-an sa Kongreso kag pati sa mga lo-kal nga gubyerno. Luwas diri, 12 sa15 huwes sang Korte Supremaginpwesto na sang iya rehimen.

Dugang nga ginpabaskog sang“kadalag-an” sa eleksyon ang buotni Duterte nga nga labing mabangisnga ipiton ang iya mga karibal kagkritiko. Determinado siya nga ngapasingkion ang pagpang-ipit kagpahipuson lunsay ang konserbati-bong oposisyon kag ang kahubla-gang masa batuk sa iya tiraniya kagpunggan ang mga demokratikong

pwersa nga tukuron ang malapadnga nagahiliugyong prente batuk saiya plano nga diktador.

Ang ambisyon ni Duterte ngamangin diktador ginatulod sang iyakahadlok nga maaresto, makasuhankag makulong sa tanan nga mgakrimen sang iya brutal nga rehimen.Pero, ang iya pagdali-dali nga solo-hon ang gahum magapadalum sa li-tik sa tunga sang mga nagaharingsahi, pati sa tunga sang iya mga al-yado. Subong pa lang, nagaprepa-rar na ang iya mga pangontra parasa masunod nga eleksyon. Magada-lum ang mga litik sa tunga sang mi-litar kag pulis kadungan sang pag-singki sang pag-agaway sang mgapaksyon para sa pabor kag pusisyonsa burukrasya sibil kag militar.

Sa amo man, gintuga sang pag-dinaya kag tiraniya ni Duterte anglabing paborable nga mga kundi-syon para sa pagsulong sang ligal

nga kahublagang masa. Dapatmagpursiger ang pumuluyo ngarumpagon ang ilusyon sang de-mokrasya nga gusto tugahon ni

Duterte. Dapat hugot nila ngaibuyagyag ang iya grabeng abuso sagahum pangpulitika, malaparan ngapagpatay, paghatag proteksyon samga dalagku nga drug lord, lapna-gon nga paglapas sa tawhanong ki-namatarung, pagpataw sang pa-budlay nga mga buhis, pagbaligyasa patrimonya sang pungsod saChina, pag-ikog-ikog sa militar sangUS, korapsyon sa utang kagkontrata sang gubyerno, kag ibanpang malala nga krimen.

Kinahanglan palaparon nila angpaghimakas batuk sa plano ni Du-terte nga amyendahan ang konsti-tusyon para palawigon ang iya ter-mino nga mgpahugot sang iya pag-bag-o ang paghatag sa mga dumu-luong nga kapitalista kag ila mgakasosyo nga kumprador sang du-gang nga kinamatarung nga dam-bungon ang resorsa sang banwakag pugaon ang lokal nga kusog satrabaho para sa nagapadaku ngakita.

Kadungan sini, pat-ud man ngaigaduso ni Duterte ang pagpasar

"Waskon..," halin sa pahina 1

Tui g L N o. 10 | M ayo 2 1 , 2 01 9

KaundanANG

instagram.com/progressiveviews

@prwc_info

fb.com/groups/prwcnewsroomv2

[email protected]

Editoryal: Waskon ang ilusyon sangdemokrasya sa idalum ni Duterte 1

8 armas, naagaw sa Negros 1

Bahin sa mga Mangyan kg Dumagat 3

Militar sa Las Navas, napalayas 3

Konsolidasyon sg hubon Duterte 4

#LabanBayan kontra dinaya 5

Iban pang mga protesta 5

Pagpang-agaw sg dutang Maranao 6

Piket sa Holcim, gin-atake 7

Dugang nga mga aktibidad sg US 7

US-China gera sa balaligyaan 7

Ang Ang Bayan gi nabantal a duha ka beses kada bul an sang

Komi te Sentral sang Parti do Komuni sta ng Pi l i pi nas

Ang Ang Bayan gi nabantal a sa

l enggwahe nga Pi l i pi no, Bi saya, I l oko,

H i l i gaynon, Waray kag I ngl es.

N agabaton ang Ang Bayan sang

mga kontri busyon sa porma sang mga

arti kul o kag bal i ta. Gi nabuyok man

ang mga bumal asa nga magpaabot

sang mga saway kag rekomendasyon

sa i kauswag sang aton pahayagan.

Page 3: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

ANG BAYAN Mayo 21 , 2019 3

sang mga proposal nga ma-gapahugot sang iya pasis-tang kontrol sa katilingban.Pila sa gintumod niya ngaprayoridad ang pagpanubosa edad, para sa salabtonkriminal, silut nga kamata-yon kag rekisito nga pagha-nas-militar sang mga menor-de-edad gamit ang ReservedOfficers Training Course.

Kinahanglan magpursi-ger ang tanan nga demokra-tikong pwersa sa hilikutonpropaganda sa kubay sangmasa para ibuyagyag ang ti-raniya ni Duterte. Kina-hanglan magpursiger sila sapag-organisa sa mga sektornga natak-an na sa iya ko-rap, kriminal kag sunud-su-nuran nga pagginahum. Ki-nahanglan nila nga magti-nguha nga padakuon kagpalaparon pa ang ila mgamobilisasyon. Dapat doble-hon ang pagtinguha parahugpungon ang grupong an-ti-Duterte kag tukuron angpinakamaalapad nga paghi-liusa batuk sa iya tiraniya.Ang pagpukaw kag pagpa-hulag sa pumuluyo amo angyabi sa pagpatalsik sa iyagaruk, pasista kag papet ngarehimen.

Ang mga pagtinguha ngaini dapat dunggan sa pag-igting sang armadong pag-himakas sa bilog nga pung-sod. Labaw sa san-o man,kinahanglan nga hatagansang dalagku kag magagmaynga bunal ang mga arma-dong gaway sang estado ngawalay untat nga nagahimosang mga pagpang-abuso,pagpamatay kag pagpama-hug sa minilyon sa kaumhan.Dapat maipakita sa pumulu-yo nga permi sa likod nilaang ila hukbong bayan.Samtang nagadugay si Du-terte sa poder, labing naga-hugot ang katungdanan ngapatalsikon siya sa poder.

dor-agalon nga mayduta sa Negrospareho sang mga Arroyo, Alvarez,Zayco, Sola, Maranon, Benedicto-de laCruz kag ni Eduardo Cojuangco.

Nagsugod bilang armadong gawaysang Rebolusyonaryong Partido ngManggagawa ng Pilipinas (RPMP) angRPA sadtong 1994. Ang RPMP gintu-kod sang mga rebisyunistang traidornga sanday Arturo Tabara nga nagba-libad nga magtadlong sadtong dekada1990. Samtang, ang ABB naman isa kayunit gerilya nga nakabase sa MetroManila kag ginpamunuan ni Nilo delaCruz. Nagtingub ang RPA kag ABBsadtong 1997.

Wala madugayi pagkatapos nga

magsipak sanday Tabara kag delaCruz, nangin matig-a nga kontra-re-bolusyonaryong elemento ang mgamyembro sang RPA-ABB kag pormalnga nagsurender sa rehimeng US-Estrada sadtong 2000. Halin sadto,gingamit sila sang magkasunod ngamga rehimen para iduso ang paltik ngalokal nga sugilanon pangkalinunganpadulong sa kapitulasyon. Nagapaku-no-kuno sila nga mga rebolusyonaryopero sa aktwal, sila mga mersenaryo,bandido kag hurong sang nagaharingsahi sang mga daku nga kumpradorkag agalon nga mayduta. Lakip sa ilapinakaulihi nga krimen amo ang pag-masaker sa siyam ka mangunguma saSagay sadtong nagligad nga tuig.

"8 armas..," halin sa pahina 1

Militar sa Las Navas, napalayas

MADINALAG-ON NGA napalayas sang mga residente sang Barangay San Miguel,Las Navas ang mga suldado sang 20th IB sadtong Mayo 10. Masobra isa ka tuig nanga nakakampo ang mga berdugo sa komunidad.

Kasunod ini sang organisadong pagbakwit sang mga residente kag pakigdaya-logo sa lokal nga gubyerno sang Las Navas, 20th IB kag Department of Interiorand Local Government sadtong Mayo 9.

Sa adlaw nga ina, 60 residente ang nagmartsa halin San Miguel padulong sasentro sang Las Navas. Gintuyo sang mga suldado nga punggan ang mga residentenga mangunguma sa Barangay San Jorge kag ginpilit sila nga “maglagbuk” perowala magpakugmat ang mga mangunguma. Malisyoso nga gin-angot sang 20th IBang mga mangunguma nga mga tagasuporta sang Bagong Hukbong Bayan parahatagan-rason ang iligal nila nga okupasyon sa baryo kag pagpang-ipit sa mga re-sidente.

Gin-abangan man sang mga suldado ang pungsodnon nga fact-finding missionnga ginlunsar sadtong Mayo 20-22 sang Katungod Sinirangan Bisayas, Karapatankag Rural Missionaries of the Philippines.

Pagpamomba, pagpasurender sa Mangyan kag Dumagat,

ginkundenar sang NDF-ST

MABASKOG NGA GINKUNDENAR SANG National Democratic Front-Southern Ta-galog ang walay untat nga militarisasyon sa mga komunidad sang mga Mangyan saisla sang Mindoro kag Dumagat sa sa prubinsya sang Quezon.

Walay untat ang mga operasyon militar sang AFP kag PNP sa Quezon halin paMayo 2018. Sa nagligad nga bulan, sunud-sunod nga nag-imbento sang mgaengkwentro ang AFP sa tunga sang mga yunit sini kag mga yunit sang BagongHukbong Bayan para hatagan-rason ang ila okupasyon kag pagdugang sang tropasa mga komunidad sang Dumagat.

Ang tikang nga ini tulod sang Southern Luzon Command kag ginapatumansang Regional Task Force (RTC) to End Local Communist Armed Conflict. Ginadusosang RTC ang kuno mga “proyektong pangkauswagan” pareho sang Laiban Damkag Kaliwa Dam nga mabaskog ginapamatukan sang mga residente sa lugar.

Sa Mindoro, ginpangunahan ni Col. Marcelino Teofilo sang 203rd Bde angpagpang-ipit sa mga Mangyan. Sadtong Marso, ginbomba kag gin-istraping sangnasambit nga yunit militar ang Barangay Monteclaro, San Jose, Occidental Min-doro. Bangud sini, masobra 1, 000 Mangyan ang napilitan nga magbakwit.

Page 4: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

Mayo 21 , 2019 ANG BAYAN4

Eleksyon para sa konsolidasyonsang gahum sang guban Duterte

Gamit ang kalakasan, paniplang kag lapnagon nga pagdinaya, “napa-daug” ni Rodrigo Duterte ang 10 sa iya 12 kandidato sa pagkasena-dor sa nagligad nga eleksyon. Sa subong, 19 senador ukon 3/4 sang

Senado ang sakup sang iya guban. Lima na lang ang mabilang nga oposisyon.Isa sa ila, si Sen. Leila de Lima, nakakulong tubtub subong.

Wala ni isa sa mga kandidatongoposisyon ang napilian sa pwesto.Sa Senado, 13 boto lang ang kina-hanglanon para maipasar ang anu-man nga proposal. Lakip sa mganagdaug sa Senado amo sandayImee Marcos, anak sang anay dik-tador nga si Ferdinand Marcos; Ro-nald “Bato” dela Rosa, hepe sangpulis nga nanguna sa maduguon ngagera kontra-droga kag Christopher“Bong” Go, ang espesyal nga alalayni Duterte na naggasto sang ma-sobra 30 beses sang iya kita, kaghayagan nga naggamit sang pondosang estado sa iya kampanya.

Luwas sa ila, ang iban pang ma-ki-Duterte nga nabutang sa pwestoamo sanday Pia Cayetano, SonnyAngara, Lito Lapid, Francis Tolenti-no, Aquilino Pimentel III, RamonRevilla Jr kag Cynthia Villar. Nag-daug man sanday Nancy Binay kagGrace Poe, mga indi niya kapartido,pero indi man mabilang nga oposi-syon. Wala ni isa nga kandidato ha-lin sa pangontra nga partido angnakasulod sa Senado.

Sa Manubonga Panalgan, 85nga tiglawas angnapilian sa partidoni Duterte ngaPDP-Laban. Ka-sunod sa kada-muon ang 43 tig-lawas halin saNacionalista Party(NP), nga ginpa-munuan ni ManuelVillar; 36 halin saNationalist Peop-le’s Coalition(NPC) ni EduardoCojuangco; kag 25

halin sa National Unity Party (NUP)ni Ronaldo Puno. Ang Liberal Party(LP), ang partido sang oposisyon,nakapwesto lang sang 18 tiglawas.Ang iban pang tiglawas naghalin saLakas, Asenso kag salalakot ngarehiyunal nga partido, lakip angHugpong ng Pagbabago ni SaraDuterte. Kaalyado sang PDP-Labanang NP, NUP, Lakas, Asenso kagkadam-an sang mga rehiyunal ngapartido. Sarang nga tukuron sangmga partido nga ini ang mayorya saManubo nga Panalgan.

Sa lokal nga lebel, 41 sa 81 gu-bernador naghalin sa partido niDuterte. Kadam-an sa mga lokalnga kandidato nagsuporta sa parti-do ni Duterte sa kahadlok nga ma-lakip sa iya arbitraryong “narcolist”. Sa madamu nga lugar, sigu-rista nga ginsuportahan ni Duterteang duha ukon tatlo ka kandidatonga nagdalagan sa parehong pusi-syon para pat-uron ang boto sa iyamga senador.

Pagbahura sa sistemang party list

Ginpadalagan ni Duterte ang iyamga suluguon gamit ang paltik ngamga partido elektoral agud maba-hura ang sistemang party list kagidingut sa mga progresibong parti-do, partikular sa blokeng Makaba-yan, ang nagakadapat sa ila mgapwesto.

Anum lang sa mga tiglawas ha-lin sa apat nga progresibong partidoang magapungko sa Kongreso pag-katapos ang mga pagpanamad kagatake sa ila sang militar kag puliskag ni Duterte mismo. Pangaduhasa may pinakamadamu nga boto saeleksyong party list ang Bayan Mu-na nga nakakuha sang tatlo kapwesto. Isa sa mga tiglawas siniamo ang lider Lumad nga si EufemiaCullamat sang Kasalo-Caraga.Samtang, tig-isa nga pwesto angnakuha sang Gabriela, ACT Teach-ers Party kag Kabataan Partylist.

Bangud sa pagmanipula kagpagpamahug sang rehimen, walanaabot sang Anakpawis ang rekisi-tong mga boto.

Singkwenta’y uno nga partidoang nakapwesto sa kabilugan nga61 tiglawas sa idalum sang siste-mang party list sa Kongreso. Bayn-te’y nuwebe sa mga partido nga inimay tiglawas nga kaalyado ni Du-terte, mga anay pulitiko ukon da-

lagku nga negosyante.Lakip sa mga kilalang

partido sang rehimen amoang ACT-CIS, Marino kagDuterte Youth. Ang ACT-CIS, nakakuha sang pi-nakamadamu nga boto,gintuga sang pamilyaTulfo nga masupog ngaalagad ni Duterte kagmabaskog nga tagasu-porta sang iya maduguonnga gera kontra-droga.Suportado man nila angpag-amyenda sa makata-lagam nga Human Secu-rity Act.

ANG KONTROL NI DUTERTESA BILOG NA MAKINARYA SG ESTADO

SA KABINETE MGA DAAN NGA MYEMBRO SG MILITAR KG PULIS

SA MANUBO NGA PANALGAN ANG ALYADO NI DUTERTE

SA SENADO ANG ALYADO NI DUTERTE

HUWES ANG GINOMBRAR NI DUTERTE

Page 5: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

ANG BAYAN Mayo 21 , 2019 5

#LabanBayan, protesta kontra dinaya

MASOBRA 2, 000 ANG nagmartsa padulong sa Philippine InternationalConvention Center (PICC) kon sa diin ginahiwat ang isipay sang 2019eleksyong midterm sadtong Mayo 17. Nag-isa ang sektor sang pamatan-on,kababainhan, tawong simbahan kag iban pa sa pagpanguna sang KontraDaya kag Bagong Alyansang Makabayan.

Masobra pito ka oras nga naat-rasar ang pagpagwa sang Commis-sion on Elections (Comelec) sangpauna nga isip sang boto sadtonggab-i sang Mayo 13, adlaw sangeleksyon. Kadungan pa sini ang 1,665 SD card nga wala maggana kagkinahanglan nga bayluhan sa mis-mong adlaw. Amo man ang 961makina sa pagboto nga nagloko kagindi magbaton sang balota.

Hayagan ang pagpasilabotsang paksyon ni Duterte kag angmilitar kag pulis sa natabo ngaeleksyon. Pila ka adlaw antes angpiniliay, sunud-sunod ang nangin

atake sa mga progresibong partidokag mga katapu sini. Walay untatang pagbansag sa mga partido bi-lang mga grupong terorista. Pina-kamasingki ang mga kaso sangpagpamahug sa Mindanao nga na-kapaidalum sa layi militar.

Pareho nga mga protesta angginlunsar sa mga syudad sangQuezon, Baguio, Naga kag Taclo-ban kag sa mga prubinsya sang LaUnion, Bohol kag Iloilo. Antes sini,duha ka magkasunod nga rali angginunsar sang mga pungsodnondemokratikong grupo sa nasyunalnga kabisera.

KADALAG-AN SA SUPER 8. Madi-nalag-on ang black shirt protestsang Samahang Manggagawa saSuper 8 Retail System Incorporatedsadtong Mayo 8. Ginlunsar angpaghulag kag pagpahinay sangproduksyon bilang protesta sapagsuspinder sa 15 obreros nganagbalibad magtrabaho sang ober-taym sadtong Mayo 4. Gilayon ngaginbalik sa trabaho ang mga ma-mumugon makaligad nga makigsu-gilanon sila sa maneydsment. Gin-latag man nila ang pagbato sa indimakatawong obertaym.

Samtang, gindumdum sang mgaparyente kag kapareho nga obrerosang pagkamatay sang Kentex 72sadtong Mayo 12 sa ValenzuelaCity. Ginpangunahan sang WorkersRights Advocates Network ang pa-nawagan sang hustisya kag pagpa-sabat sa maneydsment sang Ken-tex.

Ginkalampag sang Kilos naManggagawa sadtong Mayo 20 angupisina sang Regional Wage Boardsang National Capital Region pag-katapos magsumiter sang Motion toDismiss ang mga negosyante paraabangan sang petisyon para sa du-gang nga sweldo.

PROTESTA LABAN SA BACIWA.Sunud-sunod nga mga protesta kagpagkalampag ang ginlunsar sangBacolod City Water District(BACIWA) sa atubang sang ila upi-sina sadtong ikatlong semana sangMayo.

Ginkundenar sang unyon angnangin desisyon sang Board of Di-rectors sang BACIWA nga nagpai-dalum sa isa ka 25 tuig nga kasug-tanan sa Prime Water, isa ka pri-badong kumpanya. Kon madayonini, pagapanag-iyahan sang PrimeWater ang 80% sang BACIWA kag20% na lang ang uyat sang gubyer-no.

Suno sa unyon, labing maapek-tuhan sini ang 520 mamumugonsang upisina. Amo man, pagapas-anon sang mga konsyumer ang ma-gadugang nga 12% value added taxbangud sa pagsaylo sini sa pribado.

IKA-12 ADLAW SANG MANGYAN. Nagtipon ang pitong tribo sang mgaMangyan sa Calapan, Mindoro Oriental sadtong Mayo 10 para saulugonang Araw ng Mangyan 2019. Naghugpong ang mga tribo sa temang“Mangyan, Maghiliusa para sa Dutang Ansestral, Kapalibutan, Pangabuhi-an kag Limpyo nga Eleksyon!” sa ika-12 tuig sang Adlaw sang Mangyan.

Ginpresentar sang mga Mangyan ang mga problema sa pangabuhian,dutang ansestral kag militarisasyon kag pagpamahug sang mga armadongelemento sang estado sa ila kubay. Sadtong Mayo 9, gin-abangan ang de-legasyon sang Bongabong sang tatlo ka salakyan sang mga pulis. Nagtaposang selebrasyon sa paglunsar sang karaban.

PIKET KONTRA CRPIP. Nagtipon ang mga tumandok nga Igorot sa atu-bang sang pangrehiyon nga upisina sang National Economic and Develop-ment Authority sa Baguio City sadtong Mayo 7. Kadungan ini sang pagpu-long sang mga tumandok nga apektado sang proyekto kag tiglawas sangNational Irrigation Administration (NIA) kag National Commission onIndigenous Peoples (NCIP) kaangut sang Chico River Pump IrrigationProject (CRPIP).

Sa mga masunod nga adlaw, nagpagwa sang desisyon ang direktorsang NCIP-Cordillera nga si Ronald Calde nga temporaryo ginpauntat angkontruksyon sang CRPIP sa Pinukpuk, Kalinga bangud wala pa sang nakuhanga Free, Prior and Informed Consent halin sa mga tumandok. Temporaryonga ginsaylo ang konstruksyon sa bahin sang Cagayan.

ADLAW SANG MAMUMUGON SA IKAAYONG LAWAS. Nagtipon sa May-nila ang mga mamumugon sa ikaayong lawas halin sa mga pribado kagpangpublikong ospital sadtong Mayo 7 para dumdumon ang Adlaw sangmga Mamumugon sa Ikaayong Lawas. Ginpanawagan sang Alliance ofHealth Workers ang pagpatuman sang ₱16, 000 nasyunal nga minimum samga pangpublikong empleyado, ₱750 kada adlaw para sa mga pribadongempleyado kag ₱30, 000 para sa pauna nga sweldo sang mga nars. Gindusoman sang grupo ang pagbasura sa kontrakwalisasyon sa ila kubay.

Page 6: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

Mayo 21 , 2019 ANG BAYAN6

Paltik nga rehabilitasyon sang Marawi

Pagpang-agaw sang dutangMaranao para sa gamit-militar

Magaduha ka tuig na makaligad palayason sang rehimeng US-Duterteang mga Maranao sa Marawi City. Tubtub subong, wala sang pamilya

nga nakabalik sa sentro sang syudad bangud okupado ini sang mga suldadongPilipino kag Amerikano. Samtang nagadugay, labing nangin imposible ngamakabalik pa ang mga residente diri.

Sa gahum sang isa ka dikretongpresidensyal nga ginpagwa sadtong1953, ginsuguran gilayon sang AFPang konstruksyon sang 10-ektar-yang kampo militar sa tagipusuonmismo sang syudad. Kuno manginhedkwarters ini sang AFP, pero sakamatuoran pagagamiton ini ngapasilidad sang US para sa mga es-pesyal nga operasyon sini sa pung-sod.

Madugay na nga ginagamitsang US ang Marawi bilang basesang mga operasyon sini sa Minda-nao. Sadtong 2010 lang, nabuyag-yag ang paggamit sang SpecialOperations Command (SOC) sangUS sa Camp Ranao, hedkwarterssang 103rd Bde sa Marawi, pagka-tapos mabalita ang pagpatay kayGregan Cardeno sa sulod sini. Na-gatrabaho sadto sa sulod sangkampo si Cardeno bilang taga-salhin sang Liaison Coordinati-on Elements (LCE). Ang LCEmagagmay nga grupo sangspecial forces sang US nganakapasulod sa mga taktikalkumand sang AFP para mag-hatag sang “adbays” sa mgasuldadong Pilipino.

Halin pa sadto, krusyal sa USang Marawi kag mga banwa nganagapalibot sa Lanao Lake. Sangokuparon sini ang Mindanao sa um-pisa sang ika-20 siglo (1900), hu-ngod nga ginsulod sang US ang mgabanwa sang Lanao kag ginlutos angmga datu diri. Diri una nga nag-ig-rab ang ginatawag sang mga aka-demiko nga “Rebelyong Moro”(1899-1913) -- ang armadong pag-bato sang Moro para pangapinanang ila sosyedad kag dutang an-sestral batuk sa okupasyong Ameri-kano. Sa ginatawag nga Inaway sa

Bayan (subong Bayang, Lanao delSur), maisog nga ginbatuan sangmga Maranao ang pagpang-atakesang US gamit ang ila mga tuman-dok nga armas. Nalutos ang mgaMaranao sa atubang sang brutalnga mga taktika sang US gamit angmas abanteng mga armas. Sangmapukan ang Bayang, nagbato na-man ang mga Moro sa banwa sangBacolod kag Taraca kon sa diin nag-agum sang madamu nga kaswaltiang mga tropang Amerikano. Sangulihi, nalab-ot sang mga Amerikanoang Marawi (Dansalan sadto) kagginsugpon ini sa Iligan.

Una nga nagtukod sang kampomilitar ang US sa Bayang (Camp

Vickers) sadtong 1902. Dirinagbase si Captain JohnPershing, ang ginbansagan

nga “eksperto” sakontra-insurhensyabangud madinalag-onkuno ang iya kam-panyang pasipikasyonsa mga Maranao. Angmatuod, nauna na

ang brutal kag madugu-on ang pagpanalakaysang US sa mga Maranaosang Lanao antes pa ang

kuno pagpakig-abyan ni Pershing samga datu diri.

Sadtong 1903, gintukod sangUS ang Camp Keithly sa Marawi,bilang pasidungog kay FernandoKeithley, isa ka suldadong Ameri-kano nga napatay sang mga Mara-nao sa isa ka ambus. Ginabug-osang Camp Keithley (subong CampAmai Pakpak nga gin-angkon sangAFP) sang 6,000 ektaryang duta saMarawi kag kaingod nga mga banwasang Marantao, Piagapo kag Sa-guiaran.

INDI KRIMINAL ANG MGABATA. Kadungan sang sesyon saSenado sadtong Mayo 20, nagpi-ket ang mga tagapangapin sangtawhanong kinamatarung kag mgaorganisasyon nga nagaamlig sakinamatarung sang mga bata saatubang sang Senado sa PasayCity. Ginkundenar nila ang tuyonga ipasar nga layi nga magapa-nubo sa edad sang bata nga pwe-de ikulong. Ginpangunahan inisang Salinlahi Alliance for Chil-dren’s Concerns.

MGA DUGANG NGA BALAYRANSA KOLEHIYO, GINPAMATU-KAN. Ginapaimbestigahan sangKabataan Partylist (KPL) ang pag-aprubar sang Commission on Hig-her Education sa pagpangulektasang 141 iban pang balayran samga State Universities and Colle-ges (SUCs). Kabaliskaran ini sakuno libreng edukasyon sa mgapangpublikong kolehiyo. Nagsu-miter ang KPL sang resolusyonpara tun-an ang tikang nga ini saKongreso sadtong Mayo 12.

Suno sa KPL, nagapangita la-mang ang CHED sang paagi paramakakolekta gihapon ang mgaSUC. Ini samtang padayon angpagtaas sang matrikula sa mgapribadong kolehiyo.

LIDER-IGOROT, GINKILALA SAKOREA. Ginhatagan ang lider-Igorot nga si Joanna Kintanar Ca-rino sang Gwangju Price for Hu-man Rights sa South Korea sad-tong Mayo 18 bilang pagkilala saiya pagpangapin sa mga tawha-nong kinamatrung. Ini sa atubangsang pagbansag sa iya bilang isaka “terorista” sang rehimeng Du-terte sadtong nagligad nga tuig.

Ginhatag sang May 18 Memo-rial Foundation ang gawad kayCarino bangud sa malawig ngapanahon niya sa paghimakas parasa tawhanong kinamatarung. SiCarino nagbato sa diktaduryangUS-Marcos sa pihak sang pagka-kulong kag tortyur. Isa man siyasa mga nagtukod sang CordilleraPeople’s Alliance.

Page 7: cpp.ph · mga korte, mga ahensya kag lokal nga gubyerno—kadungan sa “whole-of-nation approach” sini batuk sa “insurhensya”--para bansagan nga “terorista” ang mga progresibong

ANG BAYAN Mayo 21 , 2019 7

Gera sa balaligyan US-

China, liwat nga nag-igrab

TEMPORARYO NGA NAUNTAT angnegosasyon sa balaligyan sa tungasang US kag China sadtong Mayo10 pagkatapos ianunsyo ni DonaldTrump, presidente sang US, angpagpataw sang 10-25% taripa samga produkto halin sa China nganagabalor sang $200 bilyon.

Gin-akusahan ni Trump angChina sang indi pagrespeto sadaan nga nakasugtan angut sa in-tellectual property rights, paghalogsa mga polisiya sa kumpetisyonkag manipulasyon kag kontrol sabalor sang yuan, ang kwarta sangChina.

Ginsundan ini sang pagdumilini Trump sa mga kumpanyangAmerikano nga magbaligya sangmga pyesa sa Huawei sadtongMayo 18. Ang Huawei isa ka kum-panya nga nagahimo sang mgaselpon kag iban pang gamit pang-telekomunikasyon. Daan na ngaginaakusahan ni Trump ang Hua-wei sang pagpang-espiya kag gin-deklarar nga “pamahug sa nasyu-nal nga seguridad” sang US.

Nagbalos ang China paagi sapagpataw sang 25% taripa sa mgaprodukto sang US nga nagabalorsang $60 bilyon. Nagpaandam manini nga untaton ang pagbakal sangnatural gas kag langis sa US.

Nakipag-away ang US sa Chinahalin pa sadtong nagligad nga tuigpara piliton ini nga ibukas angpungsod sa dugang nga produktohalin sa US. Duha ka beses ini nganagpataw sang mga taripa sa mgaproduktong Chinese sadtong 2018.Ginsuguran ang negosasyon satunga sang duha ka pungsod sad-tong Enero. Sa pihak sang pani-bag-o nga serye sang pagpatawsang mga taripa kag sangsyon,nagapadayon ang negosasyon.

Nagalab-ot sa $540 bilyon angbalor sang mga produkto nga gi-nabakal sang US halin sa Chinasamtang ara sa $120 bilyon lamangang ginluwas sini sa pungsod.

Piket sang mga mamumugon sang Holcim,

gin-atake

GIN-ATAKE SANG MGA wala makilala nga lalaki ang piket sang mga mamu-mugon sang Holcim Philippines Inc. sa atubang sang planta sang kumpanyasa Davao City sadtong Mayo 1. Masobra baynte ka lalaki nga nakabonet ngamay dala nga mga patalum ang nagdagsa sa piket. Ginpangkakas nila angmga balatengga kag plakards sang Davao Holcim Employees Workers Union.

Nagpiket ang mga mamumugonnag-umpisa pa sadtong Marso 4,pagkatapos nga pahalinon ang 100mamumugon sini. Suno sa mga ma-mumugon, solo ang pamunuan langsang Holcim ang makahimo sini.

Sining Mayo, ginbakal sangFirst Stronghold Cement IndustriesInc., isa ka subsidyaryo sang SanMiguel Corporation (SMC), angHolcim sa balor nga $2.15 bilyon.Ang SMC ginapadalagan kag gina-panag-iyahan sang mga kumpradornga sanday Ramon Ang kag Dan-

ding Cojuangco. Ginapabaskog sangSMC ang negosyo sini sa sementokag konstruksyon para panginpus-lan ang programang “Build, Build,Build” sang rehimeng Duterte.Ang Holcim Philippines daan ngasubsidyaryo sang LafargeHolcimLtd., isa ka kumpanyang Swiss. Saunang tatlo ka bulan sang 2019,nagkita ini sang ₱703.86 milyon,mas daku sa daan nga P699.89milyon sang 2018. May apat kaplanta kag isa grinding mill sangsemento ang kumpanya.

Mas daku nga paghanas militar,

plano nga hiwaton sang US sa 2020PLANO NGA HIWATON SANG US ang mas daku nga paghanas militar sapungsod sa 2020. Partikular sa paghanas nga Salaknib, masobra doble angnakatalana nga magapasakup nga mga Amerikanong suldado halin 900 su-bong nga tuig pakadto sa 1, 700 sa masunod nga tuig. Ang Salaknib prepa-rasyon sa tuigan kag mas daku nga paghanas Balikatan.

Halin Enero tubtub Marso sining tuig, labing nagdamu ang mga aktibi-dad sang US sa pungsod. Sandig sa report sang Inspector General (IG) sangUS kaangut sa Operation Pacific Eagle-Philippines (OPE-P), naghiwat sangiban pang aktibidad militar ang US kadungan sa dalagkuan nga paghanasmilitar kag mga pagdungka sang barko de-gera sa unang kwarto sang tuig.Lakip sa mga aktibtidad nga ini ang pagpalupad sang mga eroplano pang-gera sa soberanong teritoryo sang Pilipinas, deployment sang isa ka StrykerBrigade para magbulig sa mga operasyon militar sang AFP, pagtukod sangpasilidad para sa “urban warfare” sa Fort Magsaysay, deployment sang mga“adbayser” sa special operations sa kampanya “kontra-terorismo” kag“battle tracking” ukon hugot kag on-site nga pagmonitor sa mga operasyongkombat sang AFP.

Pareho sadtong nagligad nga tuig, lubos nga nakasandig ang AFP sa ISR(inteligence, surveillance, reconnaisance) sang US. Suno sa report sang IG,“wala sang ikasarang” ang AFP nga magtipon kag magproseso sang datospaniktik nga nagakaugalingon. Sadtong 2018, masobra $50 milyon ang gi-ngasto sang US sa pagpalupad sang mga pangsarbeylans nga drone, pag-mentenar sang base sa mga ini kag pag-analisa sa mga nakuha nga datos.

Sadtong 2018, nagtigayon sang masobra 250 aktibidad militar ang US sapungsod. Kabaylo sini, ginbaligyaan sang US ang AFP sang daan nga gamit-militar nga nagabalor sang masobra $35 bilyon. Sa unang kwarto sang 2019,liwat ini nga nagbaligya sang gamit-militar nga nagabalor sang $5.8 milyon.