31
Séminaire Bruxelles Environnement Leefmilieu Brussel Seminarie 08/10/2009 1 WarmteKrachtKoppeling: Principe Beschikbare technologieën Groenestroomcertificaten Steunmaatregelen Yves LEBBE WKK Facilitator voor het Brussels Hoofdstedelijke Gewest Confederatie bouw - Brussel 4 november 2010 2 Doel van de presentatie Antwoorden op 6 vragen: 1. Wat is Warmtekrachtkoppeling (WKK) ? 2. Waarom kan WKK zo interessant zijn ? 3. Hoe doet men aan WKK ? 4. Welke zijn de meest gebruikte technologieën ? 5. Welke zijn de verschillende stappen in een WKK projekt ? 6. Welke zijn de ondersteuningen ? 1. De groenestroomcertificaten 2. De subsidies

Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

1

WarmteKrachtKoppeling:Principe

Beschikbare technologieën

Groenestroomcertificaten

Steunmaatregelen

Yves LEBBE

WKK Facilitator voor het Brussels Hoofdstedelijke Gewest

Confederatie bouw - Brussel 4 november 2010

2

Doel van de presentatie

Antwoorden op 6 vragen:

1. Wat is Warmtekrachtkoppeling (WKK) ?

2. Waarom kan WKK zo interessant zijn ?

3. Hoe doet men aan WKK ?

4. Welke zijn de meest gebruikte technologieën ?

5. Welke zijn de verschillende stappen in een WKK projekt ?

6. Welke zijn de ondersteuningen ?

1. De groenestroomcertificaten

2. De subsidies

Page 2: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

2

3

⇒ WKK is de gecombineerde productie van elektriciteit en nuttige warmte vanuit eenzelfde primaire energiebron.

1. Definitie van WKK

⇒ µ-WKK ?

⇒ Indien het elektrische vermogen < 50 kWe

⇒ Huishoudelijke µ-WKK: elektrisch vermogen van 1 à 3 kWe

4

⇒ Klassieke warmteproductie: seizoenrendement van 90%

� Principe van WKK

100% 90%

10%

Page 3: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

3

5

� Principe van WKK: Productie van warmte en elektriciteit met eenzelfde installatie

100%

35% elek

53% therm

12%

6

⇒⇒⇒⇒ Om primaire energie te besparen

2. Waarom een WKK installeren ?

3 500

1 682

1 818

2 857 WKK op

aardgas

(35 % elek)

(53 % therm)

1 000

1 514

elektriciteit

warmte

verliezen343

Aardgas

Ketel

(90 %)

Stoom-Gas

Turbine

(55%)

986

kWh kWh kWh kWh

1 000

1 514

Een besparing van 643 kWh aardgas (18 %) !

Page 4: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

4

7

⇒⇒⇒⇒ om een financiële besparing

Waarom een WKK installeren ?

1 682

1 818

2 857 WKK

aardgas

(35 % elek)

(53 % therm)

1 000

1 514

elektriciteit

warmte

verliezen343

Ketel

Aardgas

(90 %)

STEG Turbine

(55%)

986

3 500

kWh kWh kWh kWh

1 000

1 514

1 175 kWh gas ⇒⇒⇒⇒ 1 000 kWh elektriciteit

4c€ / kWh gas << 8 à 15 c€ / kWhe

8

1 682

1 818

2 857 WKK

aardgas

(35 % élek)

(53 % therm)

1 000

1 514

elektriciteit

warmte

verliezen343

Ketel

aardgas

(90 %)

STEG Turbine

(55%)

986

kWh kWh kWh kWh

1 000

1 514

FCO2 = 2 857 x 0.217 =

620 kg CO2

CO2 emissiecoëfficiënt:

217 kg CO2/MWh aardgas

ECO2 = 1 818 x 0.217 =

395 kg CO2

Een voorbeeld van een WKK op aardgas

QCO2 = 1 682 x 0.217 =

365 kg CO2

Waarom een WKK installeren ?

⇒⇒⇒⇒ Om CO2 te vermijden

395+365-620 = Een besparing van 140 kg de CO2 !

Page 5: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

5

9

� Waarom een WKK installeren ?

� Voor de vele voordelen !

Economisch

Milieu

Sociaal

Vermindering van de energie

factuur.

Betere competitiviteit

Rentabiliteit van de

investering

Gedecentraliseerde Productie

Bijdrage aan het evenwicht

van het net

Diversificatie elektriciteits-

productie (liberalisatie)

Schept lokale

arbeidsplaatsen (studie,

onderhoud,…)

Export van know-how

Sensibiliseren – imago

Vermindering van de

emissies

Vermindering van de CO2

emissies en Behoud van de

energiereserves

Vermindering van de lijn

verliezen

Afvalvalorisatie

De 3 pijlers van de duurzame ontwikkeling

10

3. Hoe doe je aan WKK ?

Door warmte te recuperen op bestaande elektriciteitsproductie technologieën

Page 6: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

6

11

� ⇒⇒⇒⇒ Warmterecuperatie op bestaande elektriciteitsproductie technologieën

� Elektrogroepen (interne verbrandingsmotoren)

� Gasturbines

� (Stoomturbines)

� Stirling Motor (externe verbrandingsmotor)

� Brandstofcellen

Soorten brandstof :

� fossiele brandstoffen : gas, diesel, propaan, steenkool, …

� hernieuwbare brandstoffen: hout, biogas, biobrandstoffen, oliën,…

3. Hoe doe je aan WKK ?

12

LA COGENERATION PARLA COGENERATION PAR

2857 kWh

(aardgas)

1000 kWh

(35%)

1514 kWh

(53%)

343 kWh

(12%)

� De interne verbrandingsmotor

Page 7: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

7

13

In de praktijk: WKK in het militair hospitaal te NOH – 300 kWé

WKK op aardgas– CES - Cofely

302 kWé – 297 kWth.

14

Ander voorbeeld: WKK op aardgas van 120 kWe Sint-Anna Sint Remy te Anderlecht.

WKK gas - Sokratherm

120 kWe – 215 kWth.

Page 8: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

8

15

Ook kleine vermogens :

WKK aardgas - AISIN

6 kWe – 11,5 kWth.

µ-WKK gas Remeha

1 kWe – 11,5 kWth.

16

� ⇒⇒⇒⇒ Warmterecuperatie op bestaande elektriciteitsproductie technologieën

� Elektrogroepen (interne verbrandingsmotoren)

� Gasturbines

� (Stoomturbines)

� Stirling Motor (externe verbrandingsmotor)

� Brandstofcellen

Soorten brandstof :

� fossiele brandstoffen : gas, diesel, propaan, steenkool, …

� hernieuwbare brandstoffen: hout, biogas, biobrandstoffen, oliën,…

� Overzicht van de beschikbare en toekomstige technologieën

Page 9: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

9

17

Stirling Motor (externe verbrandingsmotor)

18

� Elektrisch vermogen: 1 kW

� Thermisch vermogen: 14 à 36 kW

� Globaal rendement ongeveer 98%

(in functie van de omstandigheden)

� Budget: 15.000 tot 20.000 €

� TVT: 5 à 8 jaar

� Voorbeeld Stirling: de µ-huishoudelijke WKK

Remeha

Whispergen

Page 10: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

10

19

� « hernieuwbare » WKK:

� Motor op biogas

⇒ Vergassing van hout, biomethanisatie, stortgassen

� Motor op plantaardige olie of biodiesel

⇒ koolzaadolie, methylester van koolzaadolie, andere oliën

� stoomturbine

⇒ Alle types van hernieuwbare brandstoffen (biomassa, oliën, …)

20

⇒ Minder CO2 uitstoot dan fossiele brandstoffen

(door de CO2 opname tijdens de groeifase)

� CO2 emissiecoëfficiënt voor aardgas = 217 kg/MWh

� CO2 emissiecoëfficiënt voor diesel = 306 kg/MWh

� CO2 emissiecoëfficiënt voor BIOdiesel = 80 kg/MWh

� CO2 emissiecoëfficiënt voor zuivere plantaardige olie = 70 kg/MWh

1 ha = +/- 1 150 liter = +/- 11 MWh

� Motor op plantaardige olie (b.vb. Koolzaad olie)

Minder CO2 uitstoot = meer GSC !

Page 11: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

11

21

� Gelijktijdige opwekking van warmte en elektriciteit

� … maar mogelijkheid om het teveel aan elektriciteit te verkopen en/of warmte op te slaan

� Zal de klassieke stookketel niet volledig vervangen

� … maar is een nuttige aanvulling

� Een bijkomende investering is noodzakelijk (t.o.v. de ketel)

� … maar kan meestal vrij vlug terugverdiend worden

� Vraagt een regelmatige opvolging (en is kostelijker dan een ketel)

� … maar dit kan uitbesteed worden (met de nodige garanties, met telemonitoring, …)

Limieten van de WKK

22

� 2 belangrijke criteria:

� 1. De warmtevraag moet « groot en constant » zijn (dag, week en maandprofiel)

� 2. De elektriciteitsvraag moet « nogal constant zijn » (dag, week en maandprofiel)

4. Wie zijn de goede kandidaten voor een WKK ?

COGENcalc.xls

Maar, voor eraan te beginnen: denk aan REG !

« De beste energie is deze die we niet verbruiken »

Page 12: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

12

23

⇒ De 6 stappen om zijn WKK project te doen lukken :

� 1. De voorstudie

� 2. De haalbaarheidstudie

� 3. De Financieringsformule en Investeringspremies

� 4. Het opstellen van het lastenboek

� 5. De evaluatie van de offertes

� 6. De opvolging

24

De voorstudie

� De voorstudie (COGENcalc)

� Standaard warmteprofielen in functie van het gebruik van het gebouw

� ⇒ bepaalt het max. vermogen in functie van de warmtevraag

� Jaarlijkse warmtevraag

� Houdt geen rekening met het elektriciteitsprofiel

� Houdt geen rekening met de technische integratie

� Geen mogelijkheid om het vermogen te optimaliseren (bvb. deellast werking)

� Resultaat bij (grove) benadering

Page 13: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

13

25

� ⇒⇒⇒⇒Welke is nu het OPTIMALE vermogen?

Het vermogen dat

� Een maximale CO2 besparing toelaat EN

� Die economisch het meest rendabele is

De voorstudie

26

Regel voor het bepalen van het vermogen van een WKK

Er bestaat geen kant en klare regel of formule

voor het dimensioneren van een WKK !

De voorstudie

Page 14: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

14

27

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1 731 1461 2191 2921 3651 4381 5111 5841 6571 7301 8031

kWth Monotone des besoin thermiques pour le CA - SPW Bd du Nord (Namur) - 2002

Vaststelling:

⇒⇒⇒⇒ Voor eenzelfde gebouw is het mogelijk om WKK’s van

verschillende vermogens te installeren

De voorstudie

28

Maar er zijn toch een paar basis begrippen …

⇒⇒⇒⇒ Dimensioneren in functie van de thermische behoeften

(om alle opgewekte warmte nuttig te gebruiken en om een

« kwaliteit WKK » te bekomen)

⇒⇒⇒⇒ De thermische basisbehoeften verzekeren

(om te veel « start/stops » te vermijden )

⇒⇒⇒⇒ Vermijden te veel elektriciteit te verkopen (via het net)

(om de opgewekte elektriciteit zo goed mogelijk te valoriseren)

De voorstudie

Page 15: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

15

29

� De haalbaarheidstudie geeft een klaar antwoord :

� Op basis van een gemeten profiel van de warmtevraag

� En het werkelijk profiel van de elektriciteitsvraag

� Bepalen van het gedeelte elektriciteit dat eigen verbruik is en wat verkocht wordt

� Simuleert de werking van verschillende vermogens van WKK en bepaalt de welke de beste rentabiliteit heeft.

� Mogelijkheid om de werking van de WKK te optimaliseren

� Deellast, werkingsuren, warmteopslag, enz.

� Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem.

� Met een energetische, ecologische en economische analyse

� Een betrouwbaar resultaat

De haalbaarheidstudie

30

Meten:

1. Meten van de warmtevraag gedurende 15 dagen:

� Plaatsen van de warmtemeters: impulsen van de branders of waterdebiet op de hoofdcollector en de delta t° heen en terug

2. Meten van de elektriciteitsvraag:

Vragen aan Sibelga of plaatsen van meters

3. Extrapolatie over een gans jaar (COGENexptrapolation)

De haalbaarheidstudie

Page 16: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

16

31

Berekenen van het optimaal vermogen: simulaties met CogenSim

De haalbaarheidstudie

32

De haalbaarheidstudie

Optimisation des cogénérateurs par puissance

145.087

3,2

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

50 75 100 125 150 175 200 225 250kWé

EUR

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5 Années

CertificatsVerts *

V.A.N.

Temps deretour

* Certificats verts en € sur toute la durée de vie du cogénérateur

Page 17: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

17

33

Motor op aardgas

Grootte :

Elektrisch vermogen = 150 kWe (34,4 % rendement)

Thermisch vermogen = 230 kWth (52,6 % rendement)

Werking :

Aantal uren = 6 880 uren / jaar

Bij modulerend vermogen

Alle warmte wordt nuttig verbruikt

De haalbaarheidstudie

34

Subsides

Energie balans

Situatie "voor" de WKK (facturen 2005)

Brandstofverbruik 3 176 401kWhprim OVW / jaar (met 10% REG

Netto warmtevraag 2 699 941 kWhth / jaar (rendement van 85%)

Elektriciteitsverbruik 845 996 kWhe / jaar (piek 249 kWe)

Situatie "na" de WKK (simulatie)

Aardgasverbruik van de ketels 1 382 468 kWhprim OVW / jaar

Aardgasverbruik van de WKK 2 899 826 kWhprim OVW/jaar

Meerverbruik door de WKK 1 105 893 kWhprima OVW/jaar

Warmteproductie door de WKK 1 524 843 kWhth / jaar

Elektriciteitproductie door de WKK 983 123 kWhe / jaar

Eigenverbruik van de opgewekte elektriciteit 644 432 kWhe / jaar (78 % van de noden

Verkoop elektriciteit op het net 338 691 kWhe / jaar (34 % van de productie

De haalbaarheidstudie

Page 18: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

18

35

De haalbaarheidstudie

Milieu balans

Vermeden CO2 uitstoot 126 294 kg CO2 / jaar

Relatieve CO2 besparing 16 %

Aantal groenestroomcertificaten (1 GSC = 217 kg CO2) 582 GSC/jaar

Kyoto objectief voor 405 Brusselaars (312 kg / Brusselaar)

Primaire energiebesparing 582 540 kWh / jaar aardgas

% primaire energiebesparing 16 %

36

Investering:

Posten Bedrag [excl.BTW]

Volledige WKK module (in container) 136 500

Installatie, aansluiting en in dienst stellen (10%) 13 650

Bouwkundige werken (10%) 13 650

Warmte opslag 14 500

Studiekosten (7 %) 9 555

Aansluiting op het net (7%) 9 555

TOTAAL 197 410

Marge (onvoorziene kosten) 10%

TOTAAL "alles inbegrepen" 217 151

Subsidies (20%) 43 430

TOTAAL 173 720

De haalbaarheidstudie

Page 19: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

19

37

De haalbaarheidstudie

Posten Bedrag [excl.BTW]

Winst op de elektriciteitsfactuur 47 796 €

Winst op verkoop elektriciteit 10 161 €

Winst op de warmte 61 891 €

Winst door de groenestroomcertificaten 52 375 €

Brandstofkosten (WKK) -100 044 €

Onderhoudskosten (WKK) -17 276 €

Jaarlijkse netto winst 54 902 €

38

De haalbaarheidstudie

Posten Waarde

Jaarlijkse nettowinst 54 902 €/jaar

Investering 173 720 €

Eenvoudige terugverdientijd (Payback time) 3.2 jaar

Netto geactualiseerde waarde v.d. winsten 145 087 €/7.2 jaar

Interne rentabiliteitsvoet 22 %/jaar

Page 20: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

20

39

Vergeet niet de studie van de :

� Technische integratie in het bestaande systeem

De haalbaarheidstudie

40

Technische integratie in het systeem :

� Hoe geraken we op de plaatst ? Doorgangen?

� Is er plaats in de stookruimte? (container?, ander lokaal ? op het dak ?)

� Wat gebeurt er indien er meerdere stookruimtes zijn ?

� Hydraulische en elektrische aansluiting ?

De haalbaarheidstudie

Page 21: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

21

41

Technische integratie :

� Hydraulische aansluiting

� In serie of parallelschakeling

� Voorgang van de WKK op de ketels

� Temperatuurregimes

� Verdeling van de warmte

� Buffervaten (met zeer goede isolatie)

De haalbaarheidstudie

42

� Serieschakeling met de ketel

ketel

● ● ●

● ● ●

verbruiker

WKK

De haalbaarheidstudie

Page 22: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

22

43

� Parallelschakeling met de ketel

ketel

● ● ●

● ● ●

verbruiker

WKKbuffervat

De haalbaarheidstudie

44

� Elektrische schakeling

� Meestal op het laagspanningsbord (400 V.)

� Parallelschakeling aan het net (zie lastenboek Synergrid en Sibelga)

De haalbaarheidstudie

Page 23: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

23

45

Aandachtspunten:

� Draagkracht van de vloer (voor de WKK en eventueel buffertank)

� Voorzorgsmaatregelen nemen om lawaai en trillingen te verminderen)

� Aardgasdruk voldoende ?

� Waterkwaliteit ? (vervuiling van de warmtewisselaars)

� Evacuatie van de uitlaatgassen (tuberen van de schouw)

� Regeling tussen de ketels en de WKK (voorgang aan de WKK)

De haalbaarheidstudie

46

Conclusie: een WKK is (of is juist niet)

� Technisch haalbaar

� Economisch interessant

� Goed voor het milieu

Betrouwbare resultaten met dewelke een juiste beslissing kan genomen worden

De haalbaarheidstudie

Page 24: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

24

47

Keuze van een financieringsformule

Over alles kan worden onderhandeld !

� De 4 meest voorkomende formules :

� Onderhoud- en exploitatiecontract

� Partnerschip met een producent of leverancier

� Leverancier van warmte en elektriciteit

� Derde-investeerder

48

� Prijsaanvraag - Lastenboek

� Vergelijking van de offertes

� Kiezen van de beste technologie en

� …de beste partner !

Welke vergelijkingscriteria ?

NIET enkel het bedrag van de investering …

Maar : bij voorbeeld

� 20% voor de technische kwaliteit van de offerte

� 40% voor de rentabiliteit (Winst, Pay Back, NPV)

� 10% voor de leveringstermijn

� 30% voor de garanties (reactietijd van de interventies, onderhoudscontract, beschikbaarheid, boete clausules …)

… en om af te ronden

Page 25: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

25

49

De opvolging van de WKK

� Een WKK vraagt een regelmatige opvolging

� De dagelijkse opvolging:

� olie of andere lekken, abnormaal geluid of trillingen

� De normale onderhoudsbeurten:

� volgens het onderhoudsschema van de leverancier: olie verversen,

nazicht ontsteking, enz.

� curatief en preventief onderhoud

� De optimalisatie

� Opvolgen van het elektrisch en thermisch rendement

� Aantal draaiuren

50

Samenvatting

� WKK is een interessante en duurzame technologie:

⇒ 3 polen : economisch, sociaal, milieu

� Die in vele gevallen rendabel is:

⇒ jaarlijkse cash flow, TVT, NPV,

� Maar die goed uitgewerkt en doordacht moet zijn :

⇒ haalbaarheidstudie, engineering, …

⇒ 4 financieringsformules

� En die vooral goed moet worden opgevolgd :

⇒ onderhoud- en exploitatiecontract

Page 26: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

26

51

Verkoop GSC

Elektriciteit

LeveranciersWkk eigenaar

Quotu

m* (2

,50%

)

Boete (

100 €)

elektriciteit

warmte

GSC

Principe van de groenestroomcertificaten (GSC)

GSC

+/- 90 EUR/ GSC

2009 2010 2011 2012

2,5% 2,75% 3% 3,25%

*Evolutie van het quotum

Voorwaarden:

� Installatie moet door Brugel

gecertifieerd worden

� C02 basparing >=5% (ten

opzichte van de CO2 uitstoot van

referentie-eenheden)

� Installatie < 10 ans

Toekenning:

� Voor een duur van max 10 jaartijd

� GSC blijft 5 jaar geldig

� Trimestrieel

� 1GSC voor 217kg CO2 bespaard

www.brugel.be

[email protected]

52

Certificats verts

De berekening van het aantal GSC

Aardgas wkk

N.B.: Vergelijking van de CO2 uitstoot met referentie-eenheden:

� Elektriciteitrendement = 55%

� Warmterendement = 90%

1 682

1 818

2 857 Aardgas wkk

(35 % elek)

(53 % therm)

1 000

1 514

elektriciteit

warmte

verliezen343

Aardgas

ketel

(90 %)

TGV

(55%)

986

kWh kWh kWh kWh

1 000

1 514

FCO2 = 2 857 x 0.217 =

620 kg CO2CO2 emissiecoëfficient:

217 kg CO2/MWh aardgas

ECO2 = 1 818 x 0.217 =

395 kg CO2

QCO2 = 1 682 x 0.217 =

365 kg CO2

Page 27: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

27

53

Certificats verts

� Besparing van CO2:

G = ECO2 + QCO2 - FCO2 = 395 + 365 – 620 = 140 kg CO2

� Relatieve besparing van CO2

� Aantal toegekende GSC

%18760

140

365395

620365395

22

==

+

−+=

+

=

COCO QE

G

dus 0.645 x 90 € = 58 € voor de productie van 1000 kWhé

€) 90CV (1 CV 645.0217

140

217≈===

G

> = 5%

De berekening van het aantal GSC

Aardgas wkk

54

Certificats verts

CO2 emissie-coëfficient

Aardgas Stookolie Steenkool Koolzaadolie Hout Palmolie

217 306 385 de 65 à … de 20 à … Afhankelijk van oorsprong

� Elke primaire energie-bron heeft een CO2 emissie-coefficient (uitgedrukt hieroner in kg koolstofdioxide-equivalent per primaire MWh)

� Deze coëfficienten houden rekening met de broeikasgassen verbonden aan de voorbereiding (winning, behandeling, inzameling, ontwikkeling en vervoer) en aan de verbranding van primaire energie bronnen.

Page 28: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

28

55

Certificats verts

2 857

kWh

1 682

1 818

Koolzaadolie

wkk

(35 % elek)

(53 % therm)

1 000

1 514

elektriciteit

warmte

verliezen343

Aardgas

ketel

(90 %)

TGV

(55%)

986

kWh kWh kWh

1 000

1 514

FCO2 = 2 857 x 0.065 =

186 kg CO2

Emissie-coefficent CO2 :

217 kg CO2/MWh voor aardgas

65 kg CO2/MWh voor koolzaadolie

ECO2 = 1 818 x 0.217 =

395 kg CO2

QCO2 = 1 682 x 0.217 =

365 kg CO2

De berekening van het aantal GSC

Koolzaadolie wkk

56

Certificats verts

� Besparing van CO2:

G = ECO2 + QCO2 - FCO2 = 395 + 365 – 186 = 574 kg de CO2

� Relatieve besparing van CO2

� Aantal toegekende GSC

%75760

575

365395

186365395

QE

G

22 COCO

==

+

−+=

+

=>= 5%

2007)en €90CV (1 CV 65.2217

575

217

G≈===

dus 2.65 x 90 € = 238 € voor de productie van 1 MWhé

De berekening van het aantal GSC

Koolzaadolie wkk

Page 29: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

29

57

Ondersteuning en premies voor wkk

� Federaal niveau

� Gewestelijke niveau

� Belastingvermindering voor energiebesparende investeringen

� Energie premies

� tertiair, industrie, collectieve huisvesting en gemeenten

� gemeenten

� Gewestelijke financiële steun aan de bedrijven

58

Gewestelijke steun: energiepremies 2010

� Premie A2 ‘Haalbaarheidstudie’ � 50%

� Premie E2a ‘Installatie van een wkk’:

� 25% van de factuur indien het elektrische vermogen van de wkk < of = 50kWé

� 20% van de factuur indien het elektrische vermogen van de wkk > 50kWé

� Meer info i.v.m. energiepremies op: www.leefmilieubrussel.be

Page 30: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

30

59

Gewestelijke financiële ondersteuning aan de bedrijven

Steun voor energiebesparende investeringen voor de ondernemingen

� De investeringshulp varieert in functie van de grootte van het bedrijf :

� voor de micro- en kleine ondernemingen, 45 % van het bedrag van de aanvaardbare investering;

� voor de middelgrote ondernemingen, 35 % van het bedrag van de aanvaardbare investering;

� voor de grote ondernemingen, 25 % van het bedrag van de aanvaardbare investering.

� Deze ondersteuning wordt van 5% verhoogd voor bedrijven met label Eco-dynamisch of ISO 14000 gecertifieerd

� Max 80 000 EUR per bedrijf per jaar

� Deze steun is niet cumuleerbaar met de gewestelijke energiepremies

� Meer info op: www.primespme.be

� Contact:

Ministerie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest Bestuur Economie en Werkgelegenheid

Directie Steun aan Ondernemingen

Patrice Maris

Kruidtuinlaan, 20

B-1035 Bruxelles

Tel. 02/800.34.23 – Fax: 02/800.38.04

E-mail: [email protected]

60

Om u te helpen

� «hulpmiddelen » voor de besluitvorming :

� Lastenboek:“ Een haalbaarheidstudie uitvoeren … volgens de regels van de kunst”

� Rekenblad COGENcalc.xls

� Simulatieprogramma COGENsim

� Lijst van WKK - actoren (≈ 50)

� www.leefmilieubrussel.be

� EenWKK Facilitator tot uw dienst :

� Begeleiding van opdrachtgevers

� Hulp voor studiebureaus – Na berekening van haalbaarheidstudies

Page 31: Confederatie Bouw NL...Houdt rekening met de integratie in het bestaande systeem. Met een energetische, ecologische en economische analyse Een betrouwbaar resultaat De haalbaarheidstudie

Séminaire Bruxelles EnvironnementLeefmilieu Brussel Seminarie

08/10/2009

31

61

Dank u voor uw aandacht

Vragen?

Yves Lebbe

0800/85 775

[email protected]