CHÖÔNG 5: MOÂI TRÖÔØNG THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ

1

CHÖÔNG 5:CHÖÔNG 5:

MOÂI TRÖÔØNG THÖÔNG MAÏI MOÂI TRÖÔØNG THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ QUOÁC TEÁ

1.1.Nhöõng haøng raøo thöông Nhöõng haøng raøo thöông maïimaïi

2.2.Nhöõng haøng raøo phi thueá Nhöõng haøng raøo phi thueá quanquan

3.3.Nhöõng söï phaùt trieån kinh Nhöõng söï phaùt trieån kinh teá khaùc teá khaùc

2

1. 1. NHÖÕNG HAØNG RAØO THÖÔNG NHÖÕNG HAØNG RAØO THÖÔNG MAÏIMAÏI

1.1. Nguyeân nhaân coù haøng raøo thöông maïi1.1. Nguyeân nhaân coù haøng raøo thöông maïi

1.2. Nhöõng haøng raøo ñöôïc söû duïng phoå bieán1.2. Nhöõng haøng raøo ñöôïc söû duïng phoå bieán

1.3. Thueá quan 1.3. Thueá quan

3

1.1. NGUYEÂN NHAÂN COÙ HAØNG RAØO 1.1. NGUYEÂN NHAÂN COÙ HAØNG RAØO THÖÔNG MAÏITHÖÔNG MAÏI

Baûo veä coâng vieäc ñòa phöôngBaûo veä coâng vieäc ñòa phöông Khuyeán khích saûn xuaát trong nöôùc Khuyeán khích saûn xuaát trong nöôùc

thay theá nhaäp khaåuthay theá nhaäp khaåu Baûo veä ngaønh coâng nghieäp non treûBaûo veä ngaønh coâng nghieäp non treû Giaûm söï tin caäy vaøo nhöõng nhaø cung Giaûm söï tin caäy vaøo nhöõng nhaø cung

caáp nöôùc ngoaøicaáp nöôùc ngoaøi Khuyeán khích ñaàu tö tröïc tieáp töø trong Khuyeán khích ñaàu tö tröïc tieáp töø trong

nöôùc ra nöôùc ngoaøinöôùc ra nöôùc ngoaøi Giaûm bôùt nhöõng vaán ñeà veà caùn Giaûm bôùt nhöõng vaán ñeà veà caùn

caân thanh toaùncaân thanh toaùn Thuùc ñaåy xuaát khaåuThuùc ñaåy xuaát khaåu Ngaên caûn coâng ty nöôùc ngoaøi baùn Ngaên caûn coâng ty nöôùc ngoaøi baùn

phaù giaùphaù giaù Thuùc ñaåy nhöõng muïc tieâu chính tròThuùc ñaåy nhöõng muïc tieâu chính trò

4

1.2. NHÖÕNG HAØNG RAØO ÑÖÔÏC SÖÛ 1.2. NHÖÕNG HAØNG RAØO ÑÖÔÏC SÖÛ DUÏNG PHOÅ BIEÁNDUÏNG PHOÅ BIEÁN

1.2.1. Nhöõng haøng raøo döïa treân giaù 1.2.1. Nhöõng haøng raøo döïa treân giaù (Price-based Barriers)(Price-based Barriers)

1.2.2. Giôùi haïn soá löôïng (Quantity Limits) 1.2.2. Giôùi haïn soá löôïng (Quantity Limits)

1.2.3. Coá ñònh giaù quoác teá 1.2.3. Coá ñònh giaù quoác teá (International Price Fixing)(International Price Fixing)

1.2.4. Nhöõng haøng raøo phi thueá quan 1.2.4. Nhöõng haøng raøo phi thueá quan (Nontariff Barriers)(Nontariff Barriers)

1.2.5. Giôùi haïn taøi chính (Financial Limits)1.2.5. Giôùi haïn taøi chính (Financial Limits)

1.2.6. Kieåm soaùt ñaàu tö ôû nöôùc ngoaøi 1.2.6. Kieåm soaùt ñaàu tö ôû nöôùc ngoaøi (Foreign Investment Controls)(Foreign Investment Controls)

5

1.2.1. NHÖÕNG HAØNG RAØO DÖÏA TREÂN GIAÙ (PRICE-1.2.1. NHÖÕNG HAØNG RAØO DÖÏA TREÂN GIAÙ (PRICE-BASED BARRIERS)BASED BARRIERS)

Haøng nhaäp khaåu – thueá Haøng nhaäp khaåu – thueá döïa treân giaù trò haøng hoùadöïa treân giaù trò haøng hoùa

ThueáThueáLaøm taêng nguoàn thu cho Chính phuû

Haïn cheá nhaäp khaåuLaøm haøng hoùa trong nöôùc haáp daãn hôn

6

1.2.2. GIÔÙI HAÏN SOÁ LÖÔÏNG (QUANTITY 1.2.2. GIÔÙI HAÏN SOÁ LÖÔÏNG (QUANTITY LIMITS)LIMITS)

Coøn goïi laø haïn ngaïch Coøn goïi laø haïn ngaïch (quota)(quota)Haïn cheá soá löôïng nhaäp khaåu

Thò phaàn ñöôïc cho pheùp Quota baèng 0 – caám vaän Quota baèng 0 – caám vaän

(embargo)(embargo)

7

1.2.3. COÁ ÑÒNH GIAÙ QUOÁC TEÁ (INTERNATIONAL 1.2.3. COÁ ÑÒNH GIAÙ QUOÁC TEÁ (INTERNATIONAL PRICE FIXING)PRICE FIXING)

Nhieàu coâng ty quoác teá lieân hieäp Nhieàu coâng ty quoác teá lieân hieäp

laïi ñeå kieåm soaùt giaù, baèng caùch:laïi ñeå kieåm soaùt giaù, baèng caùch:

Coá ñònh giaùCoá ñònh giaù

Coá ñònh soá löôïng baùn Coá ñònh soá löôïng baùn

Ví duï: OPEC (Organization of Petroleum Ví duï: OPEC (Organization of Petroleum

Exporting Country), goàm Saudi Arabia, Exporting Country), goàm Saudi Arabia,

Kuwait, Iran, Irak, Venezuela, …Kuwait, Iran, Irak, Venezuela, …

Kieåm soaùt nguoàn cung caáp daàuKieåm soaùt nguoàn cung caáp daàu

Kieåm soaùt giaù vaø lôïi nhuaän Kieåm soaùt giaù vaø lôïi nhuaän

8

1.2.4. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ QUAN (NONTARIFF 1.2.4. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ QUAN (NONTARIFF BARRIERS)BARRIERS)

Quy ñònh, luaät leä, söï quan lieâu Quy ñònh, luaät leä, söï quan lieâu giôùi haïn nhaäp khaåu, baûo veä giôùi haïn nhaäp khaåu, baûo veä thò tröôøng noäi ñòa thò tröôøng noäi ñòa

Ví duï Ví duï Tieán trình chaäm chaïp cuûa vieäc cho pheùp nhaäp khaåu

Xaây döïng nhöõng tieâu chuaån chaát löôïng

Chính saùch “mua ôû ñòa phöông” (buy local)

9

1.2.5. GIÔÙI HAÏN TAØI CHÍNH (FINANCIAL 1.2.5. GIÔÙI HAÏN TAØI CHÍNH (FINANCIAL LIMITS)LIMITS)

Kieåm soaùt ngoaïi teä (exchange controls) – Kieåm soaùt ngoaïi teä (exchange controls) –

haïn cheá söï dòch chuyeån tieàn teä haïn cheá söï dòch chuyeån tieàn teä

Giôùi haïn chuyeån ñoåi nhöõng khoaûn tieàn Giôùi haïn chuyeån ñoåi nhöõng khoaûn tieàn

teä coù theå laøm kieät queä ñaát nöôùcteä coù theå laøm kieät queä ñaát nöôùc

Söû duïng tyû giaù trao ñoåi coá ñònh theo Söû duïng tyû giaù trao ñoåi coá ñònh theo

caùch coù lôïi cho quoác gia caùch coù lôïi cho quoác gia

10

1.2.6. KIEÅM SOAÙT ÑAÀU TÖ ÔÛ NÖÔÙC NGOAØI (FOREIGN 1.2.6. KIEÅM SOAÙT ÑAÀU TÖ ÔÛ NÖÔÙC NGOAØI (FOREIGN INVESTMENT CONTROLS)INVESTMENT CONTROLS)

Giôùi haïn veà ñaàu tö tröïc tieáp Giôùi haïn veà ñaàu tö tröïc tieáp ôû nöôùc ngoaøi hoaëc chuyeån ôû nöôùc ngoaøi hoaëc chuyeån ñoåi hoaëc chuyeån tieànñoåi hoaëc chuyeån tieànYeâu caàu nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi giöõ tyû leä thaáp trong voán sôû höõu (< 49%)

Giôùi haïn söï chuyeån lôïi nhuaän

Caám traû tieàn baûn quyeàn cho coâng ty meï

11

1.3. THUEÁ QUAN (TARIFFS)1.3. THUEÁ QUAN (TARIFFS)

1.3.1. Khaùi nieäm thueá quan1.3.1. Khaùi nieäm thueá quan

1.3.2. Vai troø cuûa thueá quan1.3.2. Vai troø cuûa thueá quan

1.3.3. Phaân loaïi thueá quan 1.3.3. Phaân loaïi thueá quan

1.3.4. Bieåu thueá quan1.3.4. Bieåu thueá quan

1.3.5. Xu höôùng phaùt trieån 1.3.5. Xu höôùng phaùt trieån

thueá quanthueá quan

12

1.3.1. KHAÙI NIEÄM THUEÁ QUAN1.3.1. KHAÙI NIEÄM THUEÁ QUAN

Thueá quan laø Thueá quan laø khoaûn tieàn teä khoaûn tieàn teä maø ngöôøi chuû maø ngöôøi chuû haøng hoùa xuaát haøng hoùa xuaát khaåu, nhaäp khaåu khaåu, nhaäp khaåu hoaëc quaù caûnh hoaëc quaù caûnh phaûi noäp cho haûi phaûi noäp cho haûi quan laø cô quan quan laø cô quan ñaïi dieän cho nöôùc ñaïi dieän cho nöôùc chuû nhaøchuû nhaø

13

1.3.2. VAI TROØ CUÛA THUEÁ QUAN1.3.2. VAI TROØ CUÛA THUEÁ QUAN

Ñieàu tieát xuaát nhaäp khaåuÑieàu tieát xuaát nhaäp khaåu Baûo hoä thò tröôøng noäi ñòaBaûo hoä thò tröôøng noäi ñòa Taêng thu ngaân saùch Nhaø nöôùcTaêng thu ngaân saùch Nhaø nöôùc Coâng cuï maäu dòch mang tính minh Coâng cuï maäu dòch mang tính minh

baïch hôn caùc coâng cuï phi thueábaïch hôn caùc coâng cuï phi thueá Coâng cuï phaân bieät ñoái xöû trong Coâng cuï phaân bieät ñoái xöû trong

quan heä thöông maïi vaø gaây aùp löïc quan heä thöông maïi vaø gaây aùp löïc ñoái vôùi caùc baïn haøngñoái vôùi caùc baïn haøng

Giaûm thueá quan laø bieän phaùp quan Giaûm thueá quan laø bieän phaùp quan troïng ñeå ñaåy nhanh tieán ñoä hoäi troïng ñeå ñaåy nhanh tieán ñoä hoäi nhaäp khu vöïc vaø theá giôùi veà kinh teá nhaäp khu vöïc vaø theá giôùi veà kinh teá

14

1.3.3. PHAÂN LOAÏI THUEÁ QUAN1.3.3. PHAÂN LOAÏI THUEÁ QUAN

Phaân loaïi theo muïc ñích ñaùnh thueáPhaân loaïi theo muïc ñích ñaùnh thueá Thueá nhaèm taêng thu ngaân saùch Thueá baûo hoä

Phaân loaïi theo ñoái töôïng ñaùnh thueáPhaân loaïi theo ñoái töôïng ñaùnh thueá Thueá xuaát khaåu Thueá nhaäp khaåu Thueá quaù caûnh

Phaân loaïi theo phöông phaùp tính Phaân loaïi theo phöông phaùp tính thueáthueá Thueá tính theo giaù trò Thueá tính theo soá löôïng Thueá hoãn hôïp

15

1.3.3. PHAÂN LOAÏI THUEÁ QUAN (tt)1.3.3. PHAÂN LOAÏI THUEÁ QUAN (tt)

Phaân loaïi theo möùc thueáPhaân loaïi theo möùc thueáMöùc thueá toái ñaMöùc thueá toái thieåuThueá haïn ngaïchMöùc thueá öu ñaõi

Phaân loaïi theo muïc ñích söû Phaân loaïi theo muïc ñích söû duïng cuûa haøng hoùa duïng cuûa haøng hoùa Mieãn thueáThueá phoå thoâng

16

1.3.4. BIEÅU THUEÁ QUAN1.3.4. BIEÅU THUEÁ QUAN

Bieåu thueá ñôn – moãi loaïi haøng Bieåu thueá ñôn – moãi loaïi haøng

chæ quy ñònh 1 möùc thueá chæ quy ñònh 1 möùc thueá

Bieåu thueá keùp – moãi loaïi haøng Bieåu thueá keùp – moãi loaïi haøng

quy ñònh töø 2 möùc thueá trôû leân quy ñònh töø 2 möùc thueá trôû leân

Caùc nöôùc söû duïng phöông phaùp Caùc nöôùc söû duïng phöông phaùp

töï ñònh hay thöông löôïng ñeå xaây töï ñònh hay thöông löôïng ñeå xaây

döïng bieåu thueá döïng bieåu thueá

17

1.3.5. XU HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN 1.3.5. XU HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN THUEÁ QUANTHUEÁ QUAN

Möùc thueá quan Möùc thueá quan

bình quaân giaûm bình quaân giaûm

daàndaàn

Caùc nöôùc coù xu Caùc nöôùc coù xu

höôùng xaây döïng höôùng xaây döïng

cô cheá hoaït ñoäng cô cheá hoaït ñoäng

haûi quan treân cô haûi quan treân cô

sôû caùc hieäp ñònh sôû caùc hieäp ñònh

ña phöôngña phöông

18

2. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ 2. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ QUANQUAN

Söï giôùi haïn rieâng bieätSöï giôùi haïn rieâng bieät Nhöõng quy ñònh quaûn lyù Nhöõng quy ñònh quaûn lyù haûi quanhaûi quan

Haïn ngaïch; Giaáy pheùp Haïn ngaïch; Giaáy pheùp

nhaäp khaåu; Nhöõng nhöôïng nhaäp khaåu; Nhöõng nhöôïng

boä khích leä boå sung; boä khích leä boå sung;

Nhöõng giôùi haïn nhaäp khaåu Nhöõng giôùi haïn nhaäp khaåu

toái thieåu; Caám vaän; toái thieåu; Caám vaän;

Nhöõng thoûa thuaän song Nhöõng thoûa thuaän song

phöông khu vöïc; Nhöõng thoûa phöông khu vöïc; Nhöõng thoûa

thuaän marketingthuaän marketing

Heä thoáng giaù trò; Nhöõng quy Heä thoáng giaù trò; Nhöõng quy

ñònh choáng phaù giaù; Phaân ñònh choáng phaù giaù; Phaân

loaïi thueá; Caùc chöùng töø theo loaïi thueá; Caùc chöùng töø theo

yeâu caàu; Phí; Nhöõng cheânh yeâu caàu; Phí; Nhöõng cheânh

leäch giöõa chaát löôïng vaø tieâu leäch giöõa chaát löôïng vaø tieâu

chuaån kieåm nghieäm; Ñoùng chuaån kieåm nghieäm; Ñoùng

goùi, nhaõn hieäu vaø caùc tieâu goùi, nhaõn hieäu vaø caùc tieâu

chuaån marketingchuaån marketing

Söï tham döï cuûa Chính Söï tham döï cuûa Chính phuûphuû

Chi phí nhaäp khaåuChi phí nhaäp khaåu

Nhöõng chính saùch ñònh Nhöõng chính saùch ñònh

höôùng; Trôï caáp vaø nhöõng höôùng; Trôï caáp vaø nhöõng

khích leä xuaát khaåu; Nhöõng khích leä xuaát khaåu; Nhöõng

thueá ñoái tröø, choáng phaù thueá ñoái tröø, choáng phaù

giaù; Nhöõng chöông trình trôï giaù; Nhöõng chöông trình trôï

giuùp noäi ñòa; Laøm chuyeån giuùp noäi ñòa; Laøm chuyeån

höôùng thöông maïi (Trade-höôùng thöông maïi (Trade-

diverting)diverting)

Tieàn kyù quyõ nhaäp khaåu; Tieàn kyù quyõ nhaäp khaåu;

Nhöõng quy ñònh hoã trôï; Tín Nhöõng quy ñònh hoã trôï; Tín

duïng nhaäp khaåu; Nhöõng duïng nhaäp khaåu; Nhöõng

khoaûn thueá khaùc; Nhöõng khoaûn thueá khaùc; Nhöõng

khoaûn thu bieân giôùikhoaûn thu bieân giôùi

19

2. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ 2. NHÖÕNG HAØNG RAØO PHI THUEÁ QUAN (tt)QUAN (tt)

2.1. Caùc bieän phaùp haïn cheá 2.1. Caùc bieän phaùp haïn cheá veà soá löôïng veà soá löôïng

2.2. Caùc bieän phaùp taøi chính 2.2. Caùc bieän phaùp taøi chính tieàn teä phi thueá quantieàn teä phi thueá quan

2.3. Nhoùm bieän phaùp mang 2.3. Nhoùm bieän phaùp mang tính kyõ thuaättính kyõ thuaät

20

2.1. CAÙC BIEÄN PHAÙP HAÏN CHEÁ VEÀ 2.1. CAÙC BIEÄN PHAÙP HAÏN CHEÁ VEÀ SOÁ LÖÔÏNGSOÁ LÖÔÏNG

Vai troøVai troø Coâng cuï baûo hoä khi thueá quan Coâng cuï baûo hoä khi thueá quan

khoâng taùc duïng khoâng taùc duïng Coâng cuï phaân bieät ñoái xöû Coâng cuï phaân bieät ñoái xöû

trong quan heä ñoái ngoaïitrong quan heä ñoái ngoaïi Ñieàu tieát cung caàu Ñieàu tieát cung caàu Ñieàu chænh giaù Ñieàu chænh giaù Baûo hoä thò tröôøng noäi ñòa trong Baûo hoä thò tröôøng noäi ñòa trong

tröôøng hôïp khaån caáp tröôøng hôïp khaån caáp

21

2.1. CAÙC BIEÄN PHAÙP HAÏN CHEÁ VEÀ 2.1. CAÙC BIEÄN PHAÙP HAÏN CHEÁ VEÀ SOÁ LÖÔÏNG (tt)SOÁ LÖÔÏNG (tt)

Caùc hình thöùc haïn cheá soá Caùc hình thöùc haïn cheá soá löôïnglöôïng

2.1.1. Hình thöùc caám haún xuaát 2.1.1. Hình thöùc caám haún xuaát khaåu hoaëc nhaäp khaåu moät soá loaïi khaåu hoaëc nhaäp khaåu moät soá loaïi haøng hoùa naøo ñoùhaøng hoùa naøo ñoù

2.1.2. Hình thöùc giaáy pheùp2.1.2. Hình thöùc giaáy pheùp

2.1.3. Haïn ngaïch xuaát nhaäp khaåu 2.1.3. Haïn ngaïch xuaát nhaäp khaåu (quota)(quota)

2.1.4. Hình thöùc töï haïn cheá xuaát 2.1.4. Hình thöùc töï haïn cheá xuaát khaåu (Voluntary Export Restraint – VER)khaåu (Voluntary Export Restraint – VER)

22

2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT KHAÅU 2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT KHAÅU HOAËC NHAÄP KHAÅU MOÄT SOÁ LOAÏI HAØNG HOAËC NHAÄP KHAÅU MOÄT SOÁ LOAÏI HAØNG

HOÙA NAØO ÑOÙHOÙA NAØO ÑOÙ

Laø hình thöùc baûo hoä tuyeät ñoáiLaø hình thöùc baûo hoä tuyeät ñoái

Chính phuû ñöa ra danh muïc maët Chính phuû ñöa ra danh muïc maët

haøng hoùa caám xuaát khaåu, caám haøng hoùa caám xuaát khaåu, caám

nhaäp khaåu – laø nhöõng haøng nhaäp khaåu – laø nhöõng haøng

aûnh höôûng an ninh, xaõ hoäi moät aûnh höôûng an ninh, xaõ hoäi moät

quoác gia quoác gia

Hình thöùc ñang giaûm vai troø vì Hình thöùc ñang giaûm vai troø vì

gaây trôû ngaïi thöông maïi quoác teá gaây trôû ngaïi thöông maïi quoác teá

23

2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT NHAÄP 2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT NHAÄP KHAÅU … (tt)KHAÅU … (tt)

7 maët haøng caám xuaát khaåu7 maët haøng caám xuaát khaåu1.1. Vuõ khí, ñaïn döôïc, vaät lieäu noå, Vuõ khí, ñaïn döôïc, vaät lieäu noå,

trang thieát bò quaân söïtrang thieát bò quaân söï2.2. Ñoà coåÑoà coå3.3. Ma tuùyMa tuùy4.4. Hoùa chaát ñoäcHoùa chaát ñoäc5.5. GoãGoã6.6. Ñoäng vaät hoang daõ, ñoäng thöïc Ñoäng vaät hoang daõ, ñoäng thöïc

vaät quyù hieám, töï nhieânvaät quyù hieám, töï nhieân7.7. Caùc loaïi maùy maõ chuyeân duïng vaø Caùc loaïi maùy maõ chuyeân duïng vaø

caùc chöông trình phaàn meàm maät caùc chöông trình phaàn meàm maät maõ baûo veä bí maät Nhaø nöôùc maõ baûo veä bí maät Nhaø nöôùc

24

2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT NHAÄP 2.1.1. HÌNH THÖÙC CAÁM HAÚN XUAÁT NHAÄP KHAÅU … (tt)KHAÅU … (tt)

11 maët haøng caám nhaäp khaåu11 maët haøng caám nhaäp khaåu 1.1. Vuõ khí, ñaïn döôïc, vaät lieäu noå, trang thieát bò Vuõ khí, ñaïn döôïc, vaät lieäu noå, trang thieát bò

quaân söïquaân söï2.2. Ma tuùyMa tuùy3.3. Hoùa chaát ñoäcHoùa chaát ñoäc4.4. Vaên hoùa phaåm ñoài truïy, ñoà chôi aûnh höôûng Vaên hoùa phaåm ñoài truïy, ñoà chôi aûnh höôûng

xaáu nhaân caùchxaáu nhaân caùch5.5. Phaùo caùc loaïiPhaùo caùc loaïi6.6. Thuoác laù, xì gaøThuoác laù, xì gaø7.7. Haøng tieâu duøng ñaõ qua söû duïngHaøng tieâu duøng ñaõ qua söû duïng8.8. Phöông tieän vaän taûi tay laùi nghòchPhöông tieän vaän taûi tay laùi nghòch9.9. Vaät tö, phöông tieän ñaõ qua söû duïngVaät tö, phöông tieän ñaõ qua söû duïng10.10.Saûn phaåm, vaät lieäu coù chöùa amiang thuoäc Saûn phaåm, vaät lieäu coù chöùa amiang thuoäc

nhoùm amphibolenhoùm amphibole11.11.Caùc loaïi maùy maõ chuyeân duïng vaø caùc chöông Caùc loaïi maùy maõ chuyeân duïng vaø caùc chöông

trình phaàn meàm maät maõ baûo veä bí maät Nhaø trình phaàn meàm maät maõ baûo veä bí maät Nhaø nöôùcnöôùc

25

2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP Haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu phaûi ñöôïc cô Haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu phaûi ñöôïc cô

quan coù thaåm quyeàn cho pheùp baèng vieäc quan coù thaåm quyeàn cho pheùp baèng vieäc caáp giaáy pheùp. Caùc loaïicaáp giaáy pheùp. Caùc loaïi

Giaáy pheùp chungGiaáy pheùp chung – hình thöùc giaáy pheùp quy – hình thöùc giaáy pheùp quy ñònh quyeàn kinh doanh xuaát khaåu, nhaäp khaåu ñònh quyeàn kinh doanh xuaát khaåu, nhaäp khaåu cho caùc doanh nghieäp. Ñaëc ñieåmcho caùc doanh nghieäp. Ñaëc ñieåm Doanh nghieäp phaûi coù ñuû ñieàu kieän – giaáy

pheùp thaønh laäp coâng ty, voán, nhaân söï Treân giaáy pheùp khoâng quy ñònh thôøi haïn,

khoái löôïng, giaù trò haøng ñöôïc xuaát nhaäp khaåu

Quy ñònh ngaønh haøng kinh doanh Aùp duïng neàn kinh teá phi thò tröôøng Ít ñöôïc aùp duïng

26

2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP (tt)2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP (tt)

Giaáy pheùp rieângGiaáy pheùp rieâng – ñöôïc caáp kín ñaùo – ñöôïc caáp kín ñaùo vaø mang tính chaát bí maät. Ñaëc ñieåmvaø mang tính chaát bí maät. Ñaëc ñieåm Caáp töøng laàn, coù ghi roõ hoï teân vaø

cô sôû ñöôïc caáp Quy ñònh roõ soá vaø giaù trò haøng ñöôïc

pheùp xuaát nhaäp khaåu Ghi roõ chuû haøng vaø thò tröôøng Ghi roõ thôøi haïn hieäu löïc

Giaáy pheùp coù ñieàu kieänGiaáy pheùp coù ñieàu kieän – tröôøng hôïp – tröôøng hôïp nhaäp khaåu traû chaäm hoaëc tín duïngnhaäp khaåu traû chaäm hoaëc tín duïng

Giaáy pheùp öu tieânGiaáy pheùp öu tieân ..…..…

27

2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP (tt)2.1.2. HÌNH THÖÙC GIAÁY PHEÙP (tt)

Vieät Nam – Haøng hoùa yeâu caàu giaáy Vieät Nam – Haøng hoùa yeâu caàu giaáy pheùp rieâng, 4 nhoùmpheùp rieâng, 4 nhoùm Haøng hoùa xuaát khaåu, nhaäp khaåu

theo haïn ngaïch Haøng hoùa xuaát khaåu, nhaäp khaåu

theo giaáy pheùp cuûa Boä Thöông Maïi Haøng hoùa xuaát khaåu, nhaäp khaåu

thuoäc dieän quaûn lyù chuyeân ngaønh cuûa caùc Boä, Toång cuïc

Haøng hoùa xuaát khaåu, nhaäp khaåu theo quy ñònh rieâng cuûa Thuû töôùng, Chính phuû

28

2.1.3. HAÏN NGAÏCH XUAÁT NHAÄP 2.1.3. HAÏN NGAÏCH XUAÁT NHAÄP KHAÅU (QUOTA)KHAÅU (QUOTA)

Moät haïn ngaïch haïn cheá nhaäp khaåu Moät haïn ngaïch haïn cheá nhaäp khaåu ôû moät möùc giôùi haïnôû moät möùc giôùi haïn

Ñaëc ñieåmÑaëc ñieåmKhoáng cheá möùc toái ña löôïng haøng ñöôïc pheùp xuaát hoaëc nhaäp khaåu

Quy ñònh thôøi gian coù hieäu löïcKhoâng quy ñònh thò tröôøng kinh doanh

Ñieàu tieát xuaát nhaäp khaåu nhöõng maët haøng quan troïng

29

2.1.3. HAÏN NGAÏCH XUAÁT NHAÄP 2.1.3. HAÏN NGAÏCH XUAÁT NHAÄP KHAÅU (QUOTA)KHAÅU (QUOTA)

Caùc loaïi Caùc loaïi Haïn ngaïch quoác giaHaïn ngaïch haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu ñöôïc höôûng cheá ñoä thueá quan öu ñaõi

Haïn ngaïch quoác teá söû duïng trong caùc hieäp hoäi ngaønh haøng nhaèm khoáng cheá khoái löôïng vaø giaù caû

30

2.1.3. HAÏN NGAÏCH (QUOTAS) (tt)2.1.3. HAÏN NGAÏCH (QUOTAS) (tt)

Vieät Nam quy ñònh haïn Vieät Nam quy ñònh haïn ngaïch xuaát nhaäp khaåungaïch xuaát nhaäp khaåu Haøng xuaát khaåu theo

haïn ngaïch – haøng deät may xuaát khaåu sang EU, Canada, Norway, Turkey, vaø USA

Haøng nhaäp khaåu theo haïn ngaïch – xaêng daàu, nhieân lieäu

31

2.1.4. HÌNH THÖÙC TÖÏ HAÏN CHEÁ XUAÁT KHAÅU (VOLUNTARY EXPORT 2.1.4. HÌNH THÖÙC TÖÏ HAÏN CHEÁ XUAÁT KHAÅU (VOLUNTARY EXPORT RESTRAINT – VER)RESTRAINT – VER)

Laø hình thöùc quota nhaäp khaåu “töï nguyeän” Laø hình thöùc quota nhaäp khaåu “töï nguyeän” thoâng qua thöông löôïngthoâng qua thöông löôïng

Haïn cheá xuaát khaåu do quoác gia coù haøng Haïn cheá xuaát khaåu do quoác gia coù haøng xuaát khaåu thi haønh thay maët cho, hay do xuaát khaåu thi haønh thay maët cho, hay do nöôùc nhaäp khaåu yeâu caàu thoâng qua ñaøm nöôùc nhaäp khaåu yeâu caàu thoâng qua ñaøm phaùn gaây söùc eùpphaùn gaây söùc eùp

3 hình thöùc thoûa thuaän3 hình thöùc thoûa thuaän Giöõa caùc Chính phuû Ngaønh xuaát khaåu tö nhaân vôùi ngaønh

töông töï ôû nöôùc nhaäp khaåu Chính phuû nöôùc nhaäp khaåu vôùi ngaønh

xuaát khaåu ôû nöôùc coù haøng xuaát Laø hình thöùc haïn cheá maäu dòch tinh vi, Laø hình thöùc haïn cheá maäu dòch tinh vi,

thieáu minh baïchthieáu minh baïch

32

2.2. CAÙC BIEÄN PHAÙP TAØI CHÍNH TIEÀN TEÄ 2.2. CAÙC BIEÄN PHAÙP TAØI CHÍNH TIEÀN TEÄ PHI THUEÁ QUANPHI THUEÁ QUAN

2.2.1. Bieän phaùp kyù quyõ hay ñaët coïc nhaäp 2.2.1. Bieän phaùp kyù quyõ hay ñaët coïc nhaäp

khaåukhaåu

2.2.2. Heä thoáng thueá noäi ñòa2.2.2. Heä thoáng thueá noäi ñòa

2.2.3. Söû duïng cô cheá tyû giaù2.2.3. Söû duïng cô cheá tyû giaù

2.2.4. Caùc bieän phaùp ñaåy maïnh xuaát khaåu2.2.4. Caùc bieän phaùp ñaåy maïnh xuaát khaåu

33

2.2.1. BIEÄN PHAÙP KYÙ QUYÕ HAY ÑAËT COÏC 2.2.1. BIEÄN PHAÙP KYÙ QUYÕ HAY ÑAËT COÏC NHAÄP KHAÅUNHAÄP KHAÅU

Laø bieän phaùp Nhaø nöôùc nhaäp khaåu quy Laø bieän phaùp Nhaø nöôùc nhaäp khaåu quy

ñònh chuû haøng nhaäp khaåu phaûi ñaët coïc ñònh chuû haøng nhaäp khaåu phaûi ñaët coïc

taïi Ngaân haøng ngoaïi thöông moät khoaûn taïi Ngaân haøng ngoaïi thöông moät khoaûn

tieàn tröôùc khi ñöôïc caáp giaáy pheùp nhaäp tieàn tröôùc khi ñöôïc caáp giaáy pheùp nhaäp

khaåukhaåu

Möùc ñaët coïcMöùc ñaët coïc

Tính tyû leä so vôùi giaù trò loâ haøng nhaäp khaåu

Phuï thuoäc möùc baûo hoä cuûa Nhaø nöôùc

Laø thueá giaùn tieáp ñaùnh vaøo haøng nhaäpLaø thueá giaùn tieáp ñaùnh vaøo haøng nhaäp

34

2.2.2. HEÄ THOÁNG THUEÁ NOÄI ÑÒA2.2.2. HEÄ THOÁNG THUEÁ NOÄI ÑÒA

Ñieàu tieát ngoaïi thöông qua vieäc Ñieàu tieát ngoaïi thöông qua vieäc giaûm thueá noäi ñòagiaûm thueá noäi ñòa

Thueá lôïi töùc, thueá söû duïng taøi Thueá lôïi töùc, thueá söû duïng taøi nguyeân, thueá VAT, tieâu thuï ñaëc nguyeân, thueá VAT, tieâu thuï ñaëc bieätbieät

Xaây döïng heä thoáng thueá vaø leä Xaây döïng heä thoáng thueá vaø leä phí ñoái vôùi haøng nhaäp – phí ñoái vôùi haøng nhaäp – Nguyeân taéc “ngang baèng daân Nguyeân taéc “ngang baèng daân toäc” (Nation Treatment – NT) toäc” (Nation Treatment – NT)

35

2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ

a)a)Quaûn lyù ngoaïi hoáiQuaûn lyù ngoaïi hoái – Nhaø – Nhaø nöôùc kieåm soaùt caùc nghieäp vuï nöôùc kieåm soaùt caùc nghieäp vuï thanh toaùn ngoaïi teä cuûa caùc thanh toaùn ngoaïi teä cuûa caùc coâng tycoâng ty

Cuï theå Cuï theå Thuû tuïc thanh toaùn Söû duïng cô cheá nhieàu tyû giaù Quy ñònh möùc baùn laïi ngoaïi

teä cho Nhaø nöôùc

36

2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ

a)a)Quaûn lyù ngoaïi hoáiQuaûn lyù ngoaïi hoái – – Vai troøVai troø Caûi thieän tình hình thieáu

huït trong caùn caân thanh toaùn vaø buoân baùn

Giuùp Nhaø nöôùc taäp trung quaûn lyù söû duïng ngoaïi teä hieäu quaû nhaát

37

2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ 2.2.3. SÖÛ DUÏNG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ (tt)(tt)

b)b)Naâng hoaëc phaù giaù ñoàng Naâng hoaëc phaù giaù ñoàng tieàn noäi ñòatieàn noäi ñòa

Phaù giaù ñoàng tieàn noäi ñòaPhaù giaù ñoàng tieàn noäi ñòa – tyû giaù môùi quy ñònh chuyeån – tyû giaù môùi quy ñònh chuyeån ñoåi giöõa ñoàng tieàn ngoaïi teä ñoåi giöõa ñoàng tieàn ngoaïi teä vaø tieàn noäi ñòa cao hôn tröôùc. vaø tieàn noäi ñòa cao hôn tröôùc. Taùc duïng:Taùc duïng: Khuyeán khích xuaát khaåu Nhaø xuaát khaåu höôûng lôïi

thoâng qua cheânh leäch tyû giaù

38


b)b)Naâng hoaëc phaù giaù ñoàng Naâng hoaëc phaù giaù ñoàng tieàn noäi ñòatieàn noäi ñòa

Naâng cao giaù ñoàng tieàn Naâng cao giaù ñoàng tieàn noäi ñòanoäi ñòa – tyû giaù môùi quy ñònh – tyû giaù môùi quy ñònh chuyeån ñoåi giöõa ñoàng tieàn chuyeån ñoåi giöõa ñoàng tieàn ngoaïi teä vaø tieàn noäi ñòa thaáp ngoaïi teä vaø tieàn noäi ñòa thaáp hôn tröôùc. Taùc duïng:hôn tröôùc. Taùc duïng: Khuyeán khích nhaäp khaåu Nhaø nhaäp khaåu höôûng lôïi

thoâng qua cheânh leäch tyû giaù

39


c)c)Thoâng qua cô cheá Thoâng qua cô cheá

laïm phaùtlaïm phaùt – Thaû noåi – Thaû noåi

laïm phaùt ôû möùc ñoä laïm phaùt ôû möùc ñoä

nhaát ñònh kích thích nhaát ñònh kích thích

xuaát khaåu vaø haïn xuaát khaåu vaø haïn

cheá nhaäp khaåucheá nhaäp khaåu

40

2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH 2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH XUAÁT KHAÅUXUAÁT KHAÅU

a)a)Nhaø nöôùc ñaûm baûo tín Nhaø nöôùc ñaûm baûo tín

duïng XKduïng XK

Nhaø nöôùc laäp caùc quyõ baûo Nhaø nöôùc laäp caùc quyõ baûo

hieåm xuaát khaåu nhaèm gaùnh hieåm xuaát khaåu nhaèm gaùnh

vaùc ruûi ro cho caùc nhaø xuaát vaùc ruûi ro cho caùc nhaø xuaát

khaåu baùn haøng cho nöôùc khaåu baùn haøng cho nöôùc

ngoaøi vôùi phöông thöùc traû ngoaøi vôùi phöông thöùc traû

chaäm hoaëc tín duïng daøi haïnchaäm hoaëc tín duïng daøi haïn

41

2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH 2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH XUAÁT KHAÅUXUAÁT KHAÅU

a)a)Nhaø nöôùc ñaûm baûo Nhaø nöôùc ñaûm baûo

tín duïng xuaát khaåutín duïng xuaát khaåu

Taùc duïngTaùc duïng

Gia taêng kim ngaïch xuaát khaåu

Naâng giaù haøng xuaát khaåu

42

2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH 2.2.4. CAÙC BIEÄN PHAÙP ÑAÅY MAÏNH XUAÁT KHAÅU (tt)XUAÁT KHAÅU (tt)

b)b)Nhaø nöôùc thöïc hieän tín Nhaø nöôùc thöïc hieän tín duïng XKduïng XK

Nhaø nöôùc cho nöôùc ngoaøi Nhaø nöôùc cho nöôùc ngoaøi vay voán vôùi quy moâ lôùn, vay voán vôùi quy moâ lôùn, laõi suaát öu ñaõi ñeå nöôùc laõi suaát öu ñaõi ñeå nöôùc vay mua haøng nöôùc cho vay mua haøng nöôùc cho vay, keøm theo ñieàu kieän vay, keøm theo ñieàu kieän kinh teá vaø chính tròkinh teá vaø chính trò

Nöôùc cho vay – nöôùc giaøuNöôùc cho vay – nöôùc giaøu Nöôùc vay – nöôùc ngheøoNöôùc vay – nöôùc ngheøo

43


b)b)Nhaø nöôùc thöïc Nhaø nöôùc thöïc hieän tín duïng XKhieän tín duïng XK

Taùc duïngTaùc duïng Giuùp thöông nhaân

nöôùc cho vay ñaåy maïnh xuaát khaåu

Phaù hoaïi saûn xuaát trong nöôùc vay

44


c)c)Trôï caáp xuaát khaåuTrôï caáp xuaát khaåu

Nhaø nöôùc öu ñaõi taøi Nhaø nöôùc öu ñaõi taøi

chính cho nhaø xuaát chính cho nhaø xuaát

khaåu thoâng qua trôï khaåu thoâng qua trôï

caáp tröïc tieáp hoaëc caáp tröïc tieáp hoaëc

giaùn tieápgiaùn tieáp

45


c)c)Trôï caáp xuaát khaåuTrôï caáp xuaát khaåu Trôï caáp tröïc tieápTrôï caáp tröïc tieáp – trôï laõi suaát – trôï laõi suaát

vay voán kinh doanh, trôï giaù, buø vay voán kinh doanh, trôï giaù, buø loã xuaát khaåu. Taùc duïngloã xuaát khaåu. Taùc duïng Ngaên caûn caïnh tranh bình ñaúng Giaûm tính hieäu quaû kinh teá Phaùt sinh söï yû laïi, baûo thuû,

ñoäc quyeàn Caûn trôû töï do hoùa thöông maïi

toaøn caàu

46


Trôï caáp xuaát khaåuTrôï caáp xuaát khaåu Trôï caáp giaùn tieápTrôï caáp giaùn tieáp – Nhaø nöôùc – Nhaø nöôùc

keát hôïp bieän phaùp kinh teá vó moâ keát hôïp bieän phaùp kinh teá vó moâ vaø haønh chính ñeå hoã trôï xuaát vaø haønh chính ñeå hoã trôï xuaát khaåu. Hình thöùckhaåu. Hình thöùc Ñieàu hoøa cung caàu baèng hoã trôï

taøi chính vaø kho ñeäm Giaûm hoaëc mieãn thueá xuaát khaåu Giuùp nhaø xuaát khaåu tìm kieám thò

tröôøng, ñaàu tö khoa hoïc kyõ thuaät

47


d)d)Baùn phaù giaùBaùn phaù giaù – baùn – baùn

haøng xuaát khaåu ôû moät haøng xuaát khaåu ôû moät

giaù thaáp hôn “giaù trò bình giaù thaáp hôn “giaù trò bình

thöôøng”thöôøng”

Möùc phaù giaù Möùc phaù giaù

= Giaù baùn thò tröôøng trong = Giaù baùn thò tröôøng trong

nöôùc – Giaù xuaát khaåu nöôùc – Giaù xuaát khaåu

48


d)d)Baùn phaù giaùBaùn phaù giaù – Muïc tieâu – Muïc tieâu Taêng quy moâ kinh doanh Taïo ñoäc quyeàn “töông ñoàng”

treân thò tröôøng nöôùc nhaäp khaåu

Taêng lôïi nhuaän nhôø taêng doanh thu vaø giaûm chi phí

Thu lôïi nhuaän “sieâu ngaïch” Cuûng coá, gia taêng trò giaù thöông

hieäu treân theá giôùi

49

2.3. NHOÙM BIEÄN PHAÙP MANG TÍNH 2.3. NHOÙM BIEÄN PHAÙP MANG TÍNH KYÕ THUAÄTKYÕ THUAÄT

Haøng raøo thöông maïi – tieâu Haøng raøo thöông maïi – tieâu chuaån söùc khoûe, phuùc lôïi, chuaån söùc khoûe, phuùc lôïi, söï an toaøn, chaát löôïng, kích söï an toaøn, chaát löôïng, kích côõ, troïng löôïng,... côõ, troïng löôïng,...

Bieän phaùp ngaøy caøng phoå Bieän phaùp ngaøy caøng phoå bieán, phöùc taïp, tinh vibieán, phöùc taïp, tinh vi

50

3. NHÖÕNG SÖÏ PHAÙT TRIEÅN KINH 3. NHÖÕNG SÖÏ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ KHAÙCTEÁ KHAÙC

3.1. Thöông maïi ñoái öùng (Countertrade)3.1. Thöông maïi ñoái öùng (Countertrade)

3.2. Thöông maïi trong lónh vöïc dòch vuï 3.2. Thöông maïi trong lónh vöïc dòch vuï

(Trade in (Trade in Services)Services)

3.3. Khu thöông maïi töï do (Free Trade Zones)3.3. Khu thöông maïi töï do (Free Trade Zones)

51

3.1. THÖÔNG MAÏI ÑOÁI ÖÙNG 3.1. THÖÔNG MAÏI ÑOÁI ÖÙNG (COUNTERTRADE)(COUNTERTRADE)

Laø trao ñoåi haøng ñoåi haøngLaø trao ñoåi haøng ñoåi haøng

Laøm giaûm hieäu quaû thöông Laøm giaûm hieäu quaû thöông

maïi theá giôùimaïi theá giôùi

52

3.2. THÖÔNG MAÏI TRONG LÓNH VÖÏC DÒCH VUÏ (TRADE 3.2. THÖÔNG MAÏI TRONG LÓNH VÖÏC DÒCH VUÏ (TRADE IN SERVICES)IN SERVICES)

Nhöõng nöôùc thu nhaäp cao dòch chuyeån Nhöõng nöôùc thu nhaäp cao dòch chuyeån

höôùng kinh teá dòch vuïhöôùng kinh teá dòch vuï

Doøng löu thoâng dòch vuï quoác teá coù Doøng löu thoâng dòch vuï quoác teá coù

tính quy taéc caotính quy taéc cao

Dòch vuï – ngaân haøng, ñaàu tö, baûo Dòch vuï – ngaân haøng, ñaàu tö, baûo

hieåm, phöông tieän thoâng tin, vaän hieåm, phöông tieän thoâng tin, vaän

chuyeån, quaûng caùo, taøi chính, du lòch, chuyeån, quaûng caùo, taøi chính, du lòch,

chuyeån giao kyõ thuaät,…chuyeån giao kyõ thuaät,…

Giaûm bôùt haøng raøo thöông maïi dòch vuï Giaûm bôùt haøng raøo thöông maïi dòch vuï

laø khoù khaênlaø khoù khaên

53

3.3. KHU THÖÔNG MAÏI TÖÏ DO (FREE TRADE 3.3. KHU THÖÔNG MAÏI TÖÏ DO (FREE TRADE ZONES – FTZ)ZONES – FTZ)

Laø khu vöïc maø nhaø nhaäp khaåu Laø khu vöïc maø nhaø nhaäp khaåu

coù theå ñoùng thueá haûi quan chaäm coù theå ñoùng thueá haûi quan chaäm

trong khi tieán trình vaän haønh saûn trong khi tieán trình vaän haønh saûn

phaåm ñang dieãn raphaåm ñang dieãn ra

Chính quyeàn nöôùc sôû taïi cung caáp Chính quyeàn nöôùc sôû taïi cung caáp

tyû leä trôï caáp cho FTZtyû leä trôï caáp cho FTZ

FTZ coù hieäu quaû khi ñònh vò chieán FTZ coù hieäu quaû khi ñònh vò chieán

löôïc (gaàn caûng, ngaân haøng, dòch löôïc (gaàn caûng, ngaân haøng, dòch

vuï truyeàn thoâng,..…)vuï truyeàn thoâng,..…)

Documents

CHÖÔNG 5: MOÂI TRÖÔØNG THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ