FAKULTET INENJERSKIH NAUKA UNIVERZITETA U KRAGUJEVCUKatedra za
energetiku i procesnu tehniku Master akademske studije
Ureaji i postrojenja za grejanje i klimatizaciju CENTRALNO
GREJANJE
Predmetni nastavnik: Prof.dr Milorad Boji
Student: Milan Pavlovi 346/2011
CENTRALNO GREJANJE Za centralno grejanje je karakteristino
postojanje jednog mesta za loenje, dok se razvijena tolplota
razvodi do grejnih tela
Osnovnu grupu ureaja i oprerne sistema centralnih grejanja ine:
Ureaji za transformaciju energije goriva u toplotnu, Ureaji za
prenos i razvoenje toplote i Ureaje za odavanje toplote.
Prema fluidu koji se koristi, sistemi centralnih grejanja se
dele na: Vodeno grejanje, Parno grejanje i Vazduno
Vodeno grejanje
Toplovodno do 110 C
Vrelovodno preko 110 C
U odnosu na zagrevanje lokalnim ureajima centralno grejanje ima
niz prednosti: Bolje tehniko izvoenje, Bolja regulacija i
iskorienje toplote, Bolja tehnika reenja od pojedinanih loita
Grejna tela zauzimaju manje mesta Ravnomerno zagrevanje prostorija,
Ekonominije grejanje po jedinici zapremine prostorije
Nedostaci centralnog grejanja:
Vei investicioni trokovi Neekonomino u prelaznim periodima
Opasnost od smrzavanja kod niih temperatura.
OSNOVNE PODELE Prema sili koja obezbeuje cirkulaciju vode
razlikujemo:
Gravitaciono toplovodno grejanje i Pumpno toplovodno grejanje
Prema dovoenju vode u cevni sistem razlikujemo: Jednocevni sistem
Dvocevni sistem
Prema poloaju glavnih razvodnih cevi razlikujemo: Gornji razvod
Donji razvod Prema vezi sa atmosferom toplovodna grejanja se dele
na: Otvoreno toplovodno grejanje Zatvoreno toplovodno grejanje
GRAVITACIONI SISTEM GREJANJAPostizanje cirkulacije se vri na
osnovu temperaturske razlike vode u odvodu i dovodu, odnosno
razlike specifinih teina.
Sila kojom treba da se obezbedi cirkulacija vode U sistemu
naziva se napor
= ( )Gravitacioni sistem grejanja se upotrebljava za postrojenja
manjih razmera Prednosti gravitacionog grejanja su beumnost u radu,
nezavisno od motorne energije, dok im je glavna mana sigurnost u
radu
Gornji razvodPrednosti: Vei napor, Manji prenik cevi, Bre
postizanje grejanja
Donji razvodGlavni horizontalni vodovi se nalaze ispod najnieg
radijatora
Evakuisanje vazduha se obezbeuje produenjem vazdune cevi Voditi
rauna o padovima
Otvoreni i zatvoreni sistem grejanjaSistemi vodenog grejanja
moraju imati odgovarajue ureaje za obezebeenje njihove
funkcionalnosti i sigurnosti:
Moraju omoguiti irenje vode usled promene temperature,
Spreavanje nastajanja suvog kotla, Odravanje pritiska i temperature
u odreenim granicama
Sistemi kod kojih instalacija ima vezu sa atmosferom pri
temperaturama do 100 C nazivaju se otvoreni sistemi grejanja.
Sistemi koji su hermetiki zatvoreni od atmosfere, i koji rade sa
temperaturama preko 110C i viim pritiscima nazivaju se zatvorenim
sistemima grejanja.
SIGURNOSNI UREAJIUloga ekspanzionih sudova: Kompenzacija irenja
vode Odravanje radnog pritiska
Ekspanzioni sud otvorenog sistemaEkspanzioni sud otvorenog tipa
mora se nalaziti na najvioj taki njegove instalacije gde je
ostvarena veza sa atmosferom.Poveanje zapremine vode 4,3% pri
zagrevanju od 4-100 C =(1,2-1,5) 1000
[l]
Ekspanzioni sud zatvorenog sistemaPritisak dostie do 0,5 bara
(110 C) Radi lakeg izbacivanja vazduha mora da vlada nadpritisak od
14 kPa
=
Sigurnosne ceviSigurnosne cevi predstavljaju direktne vodove od
kotla do ekspanzionog suda
Za postrojenja do 23 kW dovoljno je izvesti jedan sigurnosni
vod, za sve ostale otvorene sisteme obavezno je predvideti po dva
voda
Prenik sigurnosne cevi na razvodnoj liniji
Prenik sigurnosne cevi na povratnoj liniji Q snaga kotla
Pumpno grejanjePrimenjuje se kod sistema kod kojih gravitacioni
napor nije u mogunosti da obezbedi cirkulaciju Prednosti:
Cevi manjeg prenika, Lake izvodnjenje, Lake regulisanje,
Mogunost proizvoljnog postavljanja radijatora
Nedostaci: Poveani trokovi usled potronje energije za pogon
pumpe, Zavisnost od energije pogona pumpe, Poveani umovi i buka
Da bi se obezbedila sigurnost rada, u sluaju otkaza pumpe, esto
se ugrauju dve pumpe u paralelnim vodovima, koje se mogu uvek
iskljuiti postavljenim ventilima spreda i pozadi pumpe. Uvodi se i
dopunski gravitacioni vod sa ubaenim ventilom, da se omogui bar i
mali tok ako pumpa prestane da radi, ime se spreava pregrevanje
kotla, koji bi se inae morao gasiti. Preporuljivo je da druga pumpa
ne bude na isti pogon (elektrini) nego pomou benzinskog motora ili
turbine. Takoe treba voditi rauna o izolaciji zvuka i birati beumnu
pumpu. Velike brzine cirkulacije mogu takoe proizvesti neprijatne
zvuke. Zato ne treba prei brzinu tenosti od 2 m/s.
Prikljuak od pumpe do ekspanzionog suda Kod pumpnog grejanja se
dosta potencira na propisima sigurnosti. Oba sigurnosna voda ne
smeju imati nikakvih suavanja, a to znai da se u njih ne sme
staviti nijedna vrsta pumpi, jer i one predstavljaju suavanje u
vodovima. Znai, pumpa se moe ubaciti izvan ovih taaka u razvodnu
ili povratnu cev.U koji vod e se ubaciti pumpa, odvodni ili
dovodni, odreuje se iz pravila da se ne sme dozvoliti ni u jednom
delu mree stvaranje potpritiska, jer bi to omoguilo ulaenje vazduha
u cevi, kroz neka mesta koja potpuno ne zaptivaju
Proraun cevne mreePostoje dva naina postavljanja zadataka kod
proracuna cevnih mrea: Prvi nain: Data je mrea sa trasom svih
deonica a s tim i pravi delovi mree, prenici cevi kao i broj i
vrsta pojedinanih otpora. Zatim dat je i protok fluida koji struji
kroz mreu.
Treba se odrediti pad pritiska (1 2 )
( )
= + = + = +
[]
Drugi nain: Data je ema cevovoda sa vrstom i brojem pojedinanih
otpora. Pored ovog je dat protok fluida u jedinici vremena i
dozvoljen pad pritiska (1 2 ). Treba nai prenik cevi.
Proraun se deli na predhodni i naknadni.Predhodni proraun polazi
od predpostavke da se priblino oceni u kom se odnosu pritisak kojim
raspolaemo iskoriava za prave cevovode a koji za pojedinane otpore.
Ovaj odnos se menja u zavisnosti od mree cevi, duine voda, naina
granjanja...
= (1 2)
2 = 0,81 4
Izraunavanje pojedinanih otpora
Za prave cevovode
= ( )( )
= ,
Pomou ove jednaine sprovodi se veina predhodnih prorauna.
Naknadni proraun esto je potreban iz razloga to se ne uzima prenik
cevi raunskim putem ve se vri usvajanje standardnog prenika.
Zadatak naknadnog prorauna je da utvrdi ili promenom prenika smanji
udeo pojedinanih otpora
