. "

•

UJ ~ '1' ~

~

~

UJ f-<

'" < ::r

• Ez.I

N

Cedomil Silic

2

v

SUMSKE ZELJASTE BILJKE

R&C1IR1.ent

Uf\W pro' dr Erf\cst Maylu

Or Srnlil' ",\IC.IUIIIC 0. Ceoo",,1 S,IIC

0< R.""",~ LoIJ.otIC Or Ljubo.,l. _ov.t

0. nr.om,t Vvllcw/¢ tit .. ~"' o;,e.,.,IC

Z ........ O ~o ...... prol

Auto. IOlograUJa. D. C&domll S.llt

lIust/ator 0, Cedomli SUit

r.,..,ltM "r"'~i\ D. e.cto.,.1 Sl llt

Uk' .... ' Edl .... JogM).c.n."",n l

Kor'~lor Or e.ctom,1 Sille

Z. lId ... C., ... Ion PeI,ooIt:. Joolp .... IIC.

"'ornt llo Popo.1C

5\&1np.: Chap1 ..... In Ilr.lltno ~I-'I. OELO

ljol>lj ....

• Dr Cedomil SiLt v

SUMSKE

ZELJASTE BILJKE 1-90 fotosa u koloru

L:1.OO Cfte-i.:l U crno· bijcloj tchnici

I lZDANJE

IGKRO ,S VJI:.TLOST •• OOUlt ZAVOI) ZA U02 I1f NIt..l. ~AII.A ltVO ­SKOI.5KA KNJIGA. ZAGREII _ . VUIo; t..ARAI)1 IC· . IIHX;Jt;Afl

l'Jn.

.'

.. lbIJo l tk. me~no-:·l·~:!:'!~~.:;i L'::'I:tct • SaraJen

;..,. J.1t7&f.:;g. InY. ~r. 191.9 £P: _' __

U zilaie 'J~/Jnl. "8 '''OIl pro­'NOrl, dolder. VOl/n. GIIg/~. (I~'-I965I. leoll m. /_ "'noit­no I Islrrtmo {JOf1!1!c'O I podd.­"aO u prv/m god/nama moJ/1I Is rrd/lllnja I prout ... .,.,. Ilor. na!I" /cr."", • •

Sl lK.o\ 1'11\ I<ORIC ... MA,

K''''ovI .... vrt>lcl I~""" '}"" W>gu. ,jloll<Jm ILl Scop.J

SLIKA NA UNUTRA9I1JC).J STRAm KORICA: ao,,, .. 4"","

SUKA NA STRANI 3.

V1 l lbol>& (G~.nmu. nr~.u. L.)

U,,' S~ 'atenlcEl

SADRtAJ

Opla ",Sla. 'orog ral,je I Clte!1

Lnoraiura

RJetnik bOlanro!~ lh lcrmlnll.

Skraeonlco ;mena aul ora clt1ranlh u knj l z1 (Abb 'fW/arlorll!s

IItlc rOlum)

Reg\stn Noutna Imena (Nomina lall ... ) SrpskotHV&ISka Imena Slovenal:~a Imena MakedGnska ,mana Englcska fmonn (Common Er>g/lslI Name$} F,anCU$ka imaM (Noms commUIlS Irllm;.,a) Njematka Imana (Douw;ho Hamon ) TallJanska ImE/no ( Nomi cornunl rrGtI."I) . Ruska Imena ( pyao;llt! J/i1J1lUJIUR)

9

" " ,., '"

'" '" ,S>

"" '" '" ... '" m

,

uvoo

Suma objedlnJuje U sobi ne!lo vell~an$1Yeno I pru!a nam u svako godl!.nJe daba uvl/ak mnogo novog j inleres8nlnog.

Zoatan brej Ijudi dollvljavaju :§.umu sarno kao skup clrveca, II 0 drugom sadri.Ju !lume veoma malo lnaju. Zalo je ova knllga slVarana cia svlma olvar) llrom ... ral~ ndih ~uma j cia otkrlje SYU raska!; I Ijepolu ne sarno iumskih predJela vet, onogll [;.10 !umu tin) tako lilepom i prlvlatnom. To su %elJII9111 blilke koJlh u r8.2nlm lipovlma t;umll Jugoslavije Ima oakallko stOllna.

Mi smo avelja izabrali 190 vrstll koJe 59 najte!te $usrecu u ndlm 4umsklm predjelima 11:11 ko/e bl utenlei j sludent!, kao i svi onl kojl uebaJu I tele upoznaU [;umsku tlCfU magll Imali na/viia i nter8sll.

Kada sa uzrna U obzir cia je u orvo] knjizl seriJe .Prl'O(l1l JugoliJavl],,_. _AtI •• drve~B i grmlja . , delaljno obradeno 166 drvenaslih vl1lla naAih !uma, onda sa mo~e vid!",li da ia saddaj ~ume s I lorislickog gledi!la prezenllran delaljnlje sa 356 biljnih vtsla, 410 nije mali broj,

No, Ireba imall na umu da s ovim nije oi Izdalei(a iserpljan sav Uorlsllckl saddej ~uma i da jo~ Ima mnogo bllJnlh Vlsla koje prlpadalu ~umsklm bloloplma, a da ne govorimo 0 mahovinama i nitim billkama (alga. lIla]Gvl, gllivG I dr.t.

Rje4enle pojedina Siraniea I obrada paJedine blljna vrsle nile slucajna. $ Ialno nas ie rukovodi ia. prvenslveno. uloga ocigladnos1l silke u koloru I ilullrallvnog malerlJela sa komblnacijom konelznog leksla, luo Je sve komplell rano uvljek na jedno] Slranici. Slika I crleti u ovom slucaju uaba da tine nera:zluclvo loolns .... o rijeci I sllke u lunkeiji davanja polpunije Inlolmacije.

Ovako koncipl rana knjlga oSlvarit ce svelu ulogu prltlkom IxvadenJa c:lacklh ill siudontsklh ekskurzija. kao i pd odlasku u prirodu svakog IJubllolJ8 prlrode. a Isto lako, ovakvom kombinaeljClm fOlosa, lIuslroellA I teklta. knJlgo mole postu· tltl upoznavanju vrsta kod kute i u ikoli III prl provjerJ znanja slecenlh 18 vrljema obavljanih akskurzija Ili odlazeka u prirO(lu.

Iz velikog bloJa 1010gralilo snlmljenlh ne prirO(lnlm slanl!llma u perlodu od viie godina odabrane su one koja ce nalbolJa prezanll re1l dotlcnu vrstv.

Vallka pe~n Ja posvetana Je i lvslraeljama u Clflo·bljeloJ lehnle!. S obzirom na osnovnu namjenu knjige, ova komponenla ja vaoma vaina. 410 sa prl radu siaino imalo na umv. Trudll i smo sa da izabaramo za crlanla ona clalalje koil te poilu· tl l i bdoj I sigurnijoJ determlnaeiji vrsle. Oslm bro jnlh iluslraCifa koJa su crt.net na osnovu delalja u prirodl, za s lll l~aelJu erteta korl!lene su nake klulcna IkOOO­gra/ije, u prvom redu, polneto djelo: R a ; e han b a e h H. G. L. & Rei c hen' b a c h F. G. IiI. 1834-1914: leones Floree Garman/caa el Helve/ieee 1 druge.

Posebnim simbollma oznaceni su neki karakleri 111 osoblne. Tako sv. sa vet uoblcaJenlm slovlme. o~nacane tlvOlne forme po]adlne Vf!;te . • V. oznac.ave vlslnu bitjke, a zna~anje oslal ih simbola I skra~enica prlka:zano je posebno ne 12. , 13. Slranie1. Jz plakt i~ nih razloga simboli i sklacenlee 5U od§lampan! ne poseb­nom pralecem kartoncicu.

Uz simbole I skra~enlca dalo Ja rasprostranjenja poJecllnlh vrSla u natoJ zamlJ! [po repvblikama: $ = SlovenlJa. H = Hrvetska (Da:; Oalmae1la), BH '" SOSna i Hercegovina (So = Sosna. He = Harcegovlna), Sb:; Srbila. Co = erna Go". 1 Me = MakeclonijaJ, a v tekslualnom diJelu dalo je 1 op41e rasprOSiranjllflJa vrsle.

VrlJema cvJetanJa Olnac!eno la r!msklm brolevlma. slim da broievl bel ugrada predstovllaJu prosiec!nu lanolazu cvletania. a broievl u zagradama oznac!avaiu da se Izuzelno magu nac!i procvjelati prlmjerel I u tim mjeseelma. Kod papratnjafa rlmskl broJevi oznofavalu salrljevanje spora.

S ovim skrac!enieama I slmbollma u~tedjeli smo dOSla prostora. a c!itaoeu se pru!a prlllka da iednlm pogledom mota samati nekotlko bltnih karaklerlsUka I osoblna O<fgovarajute bUjke. 2elimo iSlatl i upozoritl da se slmboUma nisu magic preelzno Izrazltl odgovarajute osobine vrSle i, da ovi simboh u vetin! sluc!ajeva predstavijaju samo prlbUfne vrijednosU.

S obzlrom da jo i ptelarska 1IIeralura ove vrste kod nas deficitarna. polrudill smo SO da odgovarajutlm slmbolom upozorlmo na one vrsle koje su vl~e ill manje znac!ajne za pc!ellnlu patu". Slepen vec!e III manje medonosnosll oznafen la bro· Jevima ad t -3. 5 11m da Olnaka I predslavlja vrstu sa izuzelnom vaf/'lO~c!u UI petllarstvo. 2 prosjefno medonosnu blljku. 3 vrsle sa manjlm znatajem la pte' larslvo. Ovo Slepenovanje. dakako. samo je or ijentaelono i ne bi se smjeio shva· lill keo epsotutno lat no mjarilo, pO~IO s OVlm nismo lmali vetih prelenzila. oslm de omogutlmo svimG onlma kojl se pteJarslvom bave IU se !ele bavlU lak!o upozn(lvanje onlh bllinih vrsta kole su vl~e iii manie lnac!aine u pfelarskoJ praksl

Za svaku vrs lu su Ilnilol l nalpOlrebnljl podaci 0 stani~t u . a posebno u koJim )e asocllacljama nejfe§to zaslupljena.

Oslm naufnog imena vrste I njenlh naite~tih sinonlma dala su Imena slle· detlm redosljodom: srpskohrvalsko, slovena(;ko, makedonsko, ongolsko, Iran· eusko. njamafko, talljansko I rusko.

Posobna patnja je posvec!ena Ilboru srpskohrvalskog irnena. Na osnovu objavlJenlh rjetnlka I slitne literature ($ u I e k B. 1879: Jugosfavenskl Imonlh bfljo, Zagreb. H 0 r val l c! S. t 954: Ilus/!irani bilinaf, Zagreb. S i m 0 nov itO. 1959: Boronleld re~n;k Imena biljaka. Beograd I dr.), Ie na osno'ItJ vla5titog Isku!lva. izabrano Ie on~ lmo (III Imena) kole Ie u narodu nalte~c!o u upotrobl. Treba Imall na umu da 50 u raznlm krajevima nase zemljo zo JOOnu Ie Islu blljnu vlSlu festo upotrebl java ju razlitila imena (koja su vetinom usko lokalnog znafa)a) III se )ednim lmenom u raznim krajevima oznatavaju sa5vlm razlltila vrsle.

KnJlga ce koristlll c!itaoelma svih uzrasta I prolila. Prvenslveno. namiienjena Je utenlclma I nasl8vnlelma glmnazija, srednjlh ~kola. zalim sludenlima pedago~klh akademlia i fakul lela gdje se izuc!ava ova; predmel (prirodno-matemalltkl, ~umar­ski, poljoprlvrodnl. farmaceulskl, velerinarski).

Isto lako. dobro to poslu!ill kao neophodan prirutnik ~umarskim in!enjerlma I tehnltarlma, narotlto onima kojl se bave lipolo~kim i li loeenolo~kim iSlro!ivanjlma luma. kao I onlma ko)! rade na Iskoriitavanju sporednih ~umsklh proizvoda. po. sebno na iskori~ l avanju Ijekovllih, aromalit nih I vitaminoznih bil jaka ko jih u na!llm lumama lma znalan broj.

Knjlgu c!e lakode moti koristl ll horllkulturnl struc!njaei i pejla1nl arhi lekll. ier se medu brojnlm samonlkllm iumskim vrs lama nalazi vellki broi bitjaka koje posleo du)u Ituzetna dekorallvna svojslva I danas se sve vi:~e 1 viie koriste u horrikul lurl.

Napokon. knjiga Je namljenjena I svim Ijubiteljima prl rode, koil odlaze u prlrodu da osjale sve njene tarlI Ijepotu.

U brojnlm konlakllma sa Ijudlma kol l c!esto odlaze u prirodu porazila nas Ie t lnjenlca koliko oni. bez obzlra na Ulrast I stepen obrazovanla, veoma malo znaju 0 sadr faju ~ume. Upravo laj sadrlaj izraten kroz biljni svile t Ie lollko razna­Ilk, bogat I IIjep da bl ga svakl posjetllae. bez oblira na svoj u p rotesiJu. trabao znal1. Uvljek se polazl ad kons\al aclje _oa bi ne!;lo voljeli, trebamo to I pozna-

• U .... 1 .. O'<~ ....... 110 .. ~ •• I.llo .. "'" ,11_.'" IlletOlu •• "" rAVXOB M . ... I9S5; ,..,._"". ,....,.. .. "' • • Mo.: ..... JAtWAK It. 1m , -.... bill'. &.og' '''. nF.TJ(ol D. In); __ poc:>' ........ eo.;... ••

va!;-. I lek kad .pos)etlocu tome buda omoguteno upoznavlnle bUjalul na 18k I pns:u~tan naem, on te iurnu. a I prlrOdu optenllo. 101 VI!le zavoljetl . znat eo le c.jenltl. a !ito je najznac!ajnlje u ovorn IrenUlku, osjellt ¢e polrebu da je zatlill I otuva. ~ro~ sve 10 jafal te Ijubav prema!lvotnoj$fedlnJ.a 10 ¢e nOSumljrvo kOd mlad'h IIUdl uticati na razviJenje paltioliZrna

Knjiga mole natl primjenu I u uslovima koncepclle opttenarodne odbrane UI r~spo~navanje olrovnlh bliJaka I onlh kola magu POStU!IU. nalotlto u knt(~,m Slluaeljama. za tjudsku ishlanu. AUIor OVO smaua iluzetno va!nlm s obllfom na iskuslva iz narodnO-Qslobodllac!kag ra la.

Na kraju knjlge wr1ten je spisak glavne nak I slrane IIteralure Illore 1 Ikano­grallje) zbog opileg wlda u glavna djela koja se odno5o na OVO materlju.

Monogratske $IudiJe pojedinlh rOdova I v~ta. la raznl ItOflSlitkl radOVi nllu uneseni iako se autol pri pisanju knjige njima obUalo sldlo

Nakon toga. sHjedl prirutnl rJetnlk u kome su data obja!;nlenja 18 preko tOOO Slrutnih lermlna. !IO ce kor isno postu!111 onlm tltaoelma kojl ne rupola1u prelhodnim znanjlme iz morfotaglje. 1I10cenolaglIe. ekologlje I druglh botllnlckih I srodllih discipllna.

Ukljutene su i skratenice Imena aUlora lza nButnih 1mBna bU/Bka, koJi su eitlrani u knjlzl I dale Sll kra tke Informaclje 0 njlmB.

Na samom kraju su uvr§tenl rogls"i ImenA na svlm upotrljebljenlm jOllclma I na ovom mjeslu zahvaljujem unlverzltetskom protesoru dr E. Mayer u Iz

LJubljane na pru! anju brolnlh dragoclenlh sB~Jelo kojl su dopnnljeh de knilga bude na vl~em naufnom 1 strufnom nlvou.

ISIO tako dugujern zah~alnoSl kolegl dr T. W r abe r u , unlvorzlte"kom asl­stentu il Ljubljane. nil. \leoma korlsnlm sugesillama. posebno na lome tlO Ie za svaku v~tu dao stovenatko Ime.

Kotegl mr R. Dr e n k 0 v s k 0 m Il Skopja 18hvaljuJem na ulo!enom lrudu oko kompteliranja spiska makadonsklh Imena koja su u knj lzl upotrljeblJena. a 18 Il­nala!enje nekih lalijansklh lmena zahvaljujem In!. A Con I t u lz Arboreluma u Trs tenom.

Engleska Imena svlh blljaka doblo sam od gospodma OIega POI u n I n a Iz Engleske. aUlora poznalih botanltklh knJlgo. ko/emu se I ovom pnllkom najtjep6e lahvaljujem.

Posebno ielim lslaknull priznonje i vellku zahvainosl svojOj dragoj lupf\,lzl Dobrili koja je lokom mojlh dugogoditnjlh upotnih ler8flsklh ISlra!ivanja pokazl· vala vel iko razuml jevanJe la ova) rad I tlo ml je u kutnlm uslovlma rada prtdala mOfalnu podr1ku I slvarala mirnu porodlfnu almosloru lokom lzrade prelhodne love knj lge I U svo vriJeme pr'kupljanja grade za naredne pubhkaelje II opsetne serije ~Pri roda JugoslavJje-.

Aulor se ullaprl)ed zahvaljuje ns svlm pnmjodbama I korlsnlm sugeslljama. let te mu one koris/'lO poslu!ltI zs dal)1 rOd.

Ako knjlgo udovoljl svo;oj osnovnol namjenl. II , I,k!em I brtem upoznaYafllu bi ljnog svijela oko nas. a t ime I r.zvl/anju veteg InteresoyanJa I Ilub.avl za prlrodu, nerotlto ked mtadlh Ijudl, oulor c!e smallatl da Ie po.lIgao svo) ellJ

Sarajevo. januar 1977,' ..."

• I(ftll~" g_ .... u Il .. ,gu PoUl ..... ,~~ ~l" .u " ~ ..... - ........ - .. ~-WlI1enj.l MIl 1m . g"" .... .

06JASNJENJA SKRACENICA I SIMBOLA

. mend •• am. ::: emende";!. pop.a"IU, 'spr8vUI g Il!. = \Ir~ k l laL ,. 1.lInskl

,,-elm. vi •• = nadmorska vlsln8 V = vlsl ... blll~e u centimel.lma

20 = bral k.omosoma 1rn:1. = Incluslylt, ukl juelyt l

Ch = hamaritl (chftmaephyla) G = geo lll1 ({J110phyla ) E = . pllitl (epiphyte) H= hemik'lpl otlll (nemkryprophylll) T = le.oflll (lherophyI8)

Fern. (Femme) ::: lamnl l •. porodlc • • u~. (ruNpec/.S) ::: pod •• sla

..... ( .. arioras) ::: ... ,.lleutl, odl ika I . (lorm a) = lorma

----- ,-

• uo;t, (auc,orum)::: Skrat.nlca kola Otn,¢ava da Ie nau¢no 1me od .ru:l1tlt1h plS8C8 ~ allto.al

C'O'. (cull/var) = $orla (i"lemaelonalne , k.ot aniea u 'alne sorto kullurn ih biljaka u ".,la.sIYu I polJQprivledl1

hort. (nor/o.um) ::: vnn! (znael de je doti¢no Ime uobreajeno u YfllafllYu)

X ::: zoak krilan)a kod baslarda 1m. (JynonimJ = slnonlm

L II, . (ser>$u s frlcr/ore) = u ulllm sml'lu I. lal (nnsil/eflore) = u II,em ,mlslu

eL = IE Id je le, rlda ... j nOn = ne

p. p. (pro perle) = d/lll1ml(: no p. Ylr. (pro ~er.) = ho Ylfij el et

~en. = ~enlllY I_XII = Vll jeme cYjelenja II uenja spOla) oEnaeenl 51,1

flmskim broIevlma ± = Yile II I manIe

GEOGRAFSKE SKRACENICE

S = Siovenlja H = Hrvltl~ 1

DI = Dalmlci j. 8H = 80lne I Hercego~lna 80 = Bo$n. He = Hercegovina Sb = Stbljl eg = ern. Gorl M. = MekedonlI.

(j.

Sltnboll

jednogodltnja bUJb (plltnllt aMultla, pl. ItfInua)

dvogodl lnla bil JIuo (pl8rJla b/ffnnlsJ

1rajnlcII (plantlt porennll. palOMne)

!lrm (IrUI".)

bUlkl $jenov,t,h Illnltra (lclG /ltf)

bUJkl po lu .je no~ltoh Illnllll (samlu'o/,II)

bUjka s~IJetli h luml

bUjkll koJI sa plelelna /Ivlla na ,ubovlml &urn •. u tlvlcama I iumsklm el,Unama

veoma vIII/llblln. VIIIII

<ijl 1kl blilk •

ulUecnl bUJkI

I mrlno Oiroyni bUlb

0lroyn. bli lka

IIakovila biljlll

vl!l la kod kola cljala blljkl III nlill njanl dlj'lOYI mogu poslullU u Iludaku lah,anu

Iluzetno medono.n. billka

plosjaeno medOflosna bllJkl

siabo mf(lOno.nl bllllo,a

•

"

HUPERZ.A SELAGO (Ll Bernh.

(Syn.: l~~opodl"m so/ago LJ

Fam Lycopod/Bceae ( c'~o~oeT"eJ

P,etica Illna

L1sltJe b.ezklaso

F" Club ...... 1,.~c:ol>O'l. S<l 1~" ••

T ....... "·O' " . pp

".~\ "Ii.>P' ''CQ

S ItU". S~. ~ VII_IX (_ XI

? R _:>t. N . $O

Raz",ja uspra.na 111 ul<llgnuill. pra>" lno d,no­tomskl ra:9'an)cna S!nbla. S ICdna~o <lug,m bet­nim ollranClma. TlO lolill ; spo,ohlo mc<lU$ODno Jednakl , I,neuln). dO 6- 9 mm dug •• USpN,""" IJo­de l~vlnu l i unau89 . 0'101011 tuba ,II pamalo no­lublf<!ni. no ",lIu ~aJIIJonl Sporanglj; fllla l,yno V()I 'ki. oob.efastl. 01VllrlllU 5e nD " emenu. nalllze se u paluSClmn spo rohla , II 'aspo,a~cni SU Ou! c,je log s l8 bla iii SU .t ~ t"lonl P" v,h" ogtonaka Spo." o~f u9lasl O lelmed"tnc. mre!"$!D ,eora­Sle Prorah l' YIlII~a'lI. pOd~emn'. ~p,oIItSkl

Rane nil rahhm l'IumOln.m zl!m ll.~I .m a 011 mOno lanog 110 subalp lns kog polasa. pl!njucl sc znP lno vlso~o tu Alp .m" dO p'oko 2000 mI . NalaZlmo II! u b ,oln;m ac .1I01.ln,m za,l!lInocama ",lIa Vaccon,o­-Plcoolalill (Pawl,) omend S, - 81 "'0 la"a lao Slup1lon" je • no Ch'o'en.m Sl anl~"ma u VI!IlCI,,­ell' PD~njllka S JoI O$Oc.oloS~og glCdJ~tll [n,cro­Sanlng Ie spomenul; lIa u ~umama .um la~son t , I, e .. ",8 (Kitl T. W.abe. kOJ' ,ma 1I0SIa teslo .1 ZB ~ "vliene .. hovo og'anal<il • ~O"lonlD lno ,10 na·

•

J .. ~l

, "."'"' I." ~ ,.,,,,.' ,,, , l ,."'_ ~,.~ _ ''" • ,.""" "". , ........", •• "'hI", p,n/O' , __ ", I ,",,0"

<I(1)e Sltk(:c JoSIOVO Nasup'o' lome. n, 0!YO.1t· nlm $lan1!ll,ma, n."Xil10 na subalpon,~"" , a'",n· sk,m pa~nlae'ma . lll"upiton 10 tauon I .pp •••• (Oesv I T w rat),)' kOI' ,mD ul , t.Dlo u,eano p". IjuDllOne lualke "SIOvO

Slino p.etlcn 10 lellln, 011'00'''' OI!ICI$I ........ ~ ovog ,ooa kOJB 10, MO ~o.rnopol,lsk~ ".Il\, ,a' s lupllcna no 5V,m konllncn1lml OlL.m AinU

I II., 2 p .... n' h .. l.po"""1 .. o',,,'.room . p"tong' lom j,P<I" .' J """"Iu ... soor.

A.'V'la dO 100 cm dU90. pUlayO slatllO $ U.­dignul'm , ra zgmn)Gn 'm botnim og , anc'm~ lI-510", do 4 mm dugl . gus,o sp"alno m~POreden ,. na v.hu p.Qduten, u dugu biielu vias ; go.nj, clc­lov, 'og rutla. donj' na.ublj~n, 51'ob,lu$' PO 2-3 (II)elko I III 4-5). n~ ~aJed"'tkom. 110 1Scm dugom. ogranku koji 18 ol:\'8SlaO !ut kas lim. IIU­skashm IIslltlms 5POrOh" futkSSli. na 'Ubu na-• ul;Il,en., 'DIMII. 2- 3 mm du01 Spore m.eiaslo leb,nl<,. p"m,cn,uJu Se u medic,n,

P,otettlO Ie nalu,mo ne sv'le lhm mJc$lima u sc,dohln,m h5 topDdnlln . tCI,narskim , mjewy't,m ~umama. rut>QY'mD tumD, u. iumske pute .. e . n. Yllt, ,"sms. Cfelov,ma , planlluk,m I.avnjacima. Penle se ... v,slnu . n8 n:1~.m plon,nama. dO OkO 'OOOm

Aaspros, r8n,ena je u vell kom "'Jelu Europe j,zuz!lVi, me,Me'8nsko , s lepsko pod,"tje). a

21 C~

S.Il. BII. So VII_VIU I_IIe)

• ••

LV COPOOIUM CLA VAT UM L.

"

Fam. l~coPOalocoae (c .Y<ltotine)

P,eelca. c"olot lna

S'.g,".,. C",,,,,,,,,, JoIOn,e. ~,col><>O< en "'~'ue ~.u',",·Ba.'.pp E.I» Sling> SI' Ggo.,. n"',II';" .... .., ... ,,,, .. ,

, alne njene O(JI,ke zas llIpl,ene su u AI.i'. Ame­riC •• na ptaninama I,ops~e AI"ke I n" HpOPI' sk,m Oloc,ma

U nil~im pc,Oolo ln,m ~um8ma smrte I )e le. Ie u bo,ov,m ~umama nalaz~ SOl 'o~ 4 VI, 'e ovag 'odn. Cd ko),h .oemlnjeme samo vrsllI L anno· !lnum L, keja "0 ra.li ku i", od p.elhodne v'5le ... glavnom pO leme ~IO SU joj Vlllovl " 51,,:a samo u~iI,eni . a nislI p'oduteni II dugu ollelu ylas I t 10 SU lei SI.Obilusl pOled,naen, i sjede':;, Ova vrsl. tlv, n" pl~ninama SIOVen,)e. H .. alske ,60S' ne. a navod, W nD lednom lo~a "te lll II Yo)vOd,nl (o kol,na Sombor,,)

"

EQU ISETUM HIEMAlE L

(5yn . H/fJpochute Mema/.s (Ll BOIII.I

Fa",. Eq~ise'aceae (p<cstlce

III ,as laoitl)

Ko,na,k_, ko,lIe ,nJ_k

Presllca zlmska

3UMCKl c.opl1lm .

OCTP:> U" OCTpa 11PCIII..IIII<:'

Ao,,"~ Il ....... u , • .,. ~ ·hlv.'

\Vi., •• • SOh •• ~ ,.,h.·m .... "tll •. plMherl

~.'Io~""nol' X .... , "~ W\ ... uu,n

21 V ,, »-100 I-I!II) em Ch (OJ

""'" ~ 'W

S. II. 01< . So. eg. "'. IV_l VI-VIII 111 • ~1'

I zm~du stclllnill 1 I,,''''nlh 1Zdnnaka nomll rllZ· Ilk" . On1 su uspmvni. jOdno,t".n i, ' Jede ol~udno p'~IJcnasto ,a.g.anjeni. 10mno do s,vozolcnl. do 6 mm debetl . Imaju 8_3 4 tupa ill 0!1f" b"dl1"o rebm. Lisnl ovo}i p,eletrto l'lesno p,lICOIl u~

SI3bl)lku. dO 15mm CIOg I. bjcl lta! tI. 'JCde ,dasll , prl osnovl I ," IlU sa !lroklm I.3mnozolenlm prsl. nom: zupcl IInealno §IIJastl . ... don]em d,{ol ... c.n­hSII. ,·,1\0,'1 SU 1m slobCIllnl I S bl/ol,m luhoko-11~aslim oyolem. 5UObilusi 5medl. no v,hu utilje­nl. 5U,bljlk. ~uplil!. p,eletno p.ez,mlju]u lelen" • ' jode <>dum"u. javl jo) ... se u gust,," bll",nlm~

Zapatn)u se sl tns ,'n.l.onlo

AaslD u ,'dnom §um&ma. ,ubCIv'm~ !uma ..... m· skim tislln~ma. no ebal.ma "Ie~1I I POlok •. no pjeskoY",m I ollnoo,to-pjeskov,,,m lemlj lhm .. NallUimo je u b.ojnlm 'um,lum ujOdnlcamn gdle testo ob .. ollo pov'~l ne Od nekollko kvadfOlnlh meIO'".

c· .~~ ,., «#I'l .> ~ .. ".~

~ T " "

,,-.;

,_,," ... "' ; ~ .. ,._ 1 G _ ... .".",,,,e_ .. ', ... ,_" .......

~, ~, ..... " .. ZlUTupljen. jec u ~m d [_III E.'ope feu

noj ' .rednJoj Al'I'. 5,bllu ~.~Q.N 1<.,111 J .. pl 1510V Amel'lCI

NQIUI prom,enu u mflt Clll

IZ d,hotomskl lazg'~n)~nog. tan~09. puzav09 podzemnog Slabla (,(zoll'la) razvljajll sa paral~lno sterllnll lerl,ln, IIdanel. Slcri)n, SU 10-60 (-60) em " ,sokl ) 1_4 mm debell. negdjc od poloo,<;e .11 gusto d"O$lruko ill 1ro, t,uko pr~ljennto razgra~ n/enl Njlnovl IIsnl ovo); u donjem dljelu zelen­kaSI,. preme v.hu eNenosmcdl. suhokotieasll. sa IlIpclma kojl SII srasll u 3-4 ~cplIasta .e!nla. FertHnl izdancl (10-) SO-50 em "ISOkl , 3-5 mm debell . u m'adOS! /edn05Ia"nl . kasn,/e u go,n/ol poloy;c) guSIO prAljcnasto 'atglan/enl: n)illovllis· n1 ovo/I dyokt~ntl do peto~.past' . pone~!o 1rbu· !aslO nadull . do 25 mm dug1. Botn; ogranc; dug; I tank' . p.!I)enasto razg ranJen l. sa crvenkaSl lm. ~opll"tlm zup<:;ma. Klasu slien, strobllusl tupl. 15-25 mm dugt

1I V ,. 10-6'.1 (-ell) G

o CO <>

S. H. aH . Sb. eg. I.', (IV-) VI _VII I ~" _ 218

EQUISETUM SYLVATICUM L

Fam. Equlsl.'IlIceae (preslice III rastovl!!l)

Rulnl!! ~umlkl

"

Prcsllea 901dna

JllPICK:t Uop",,:t . IUVllcKa " POII"'II"::1

WoOd HOI ..... ,1 P-.lI. dos bOis W.ld·Sch..,n,.,hIIl", R""p<)lollo X_II ,«Ido

Raste u vla!nlm sjenovilim !umama, !umsklm p'ege!ama. ne rresetl§l lma. uglavnom II gorskom ,eglonu. Ceslo 50 IavlJa II gUSI;m poPlllae,!am" na ye~im povr!lnama.

Alea l ove vrSIC p 'okrIVa ~l l k' dio Ev.opo. sicv. Azi)e I Sjov Ameriko .

"

EQUISETUM TELMATEIA Endl,

(Syn.: f:.ma~imllm nuel.)

Fam. Equ,'selllclIlIlI (prcsllco III rnslavlel)

Ru ta,.le .. lIkl, itl~lc .

Prestiea vOllkll

ro"c~,a Gop"n~. n:!o\aaK:J.

G, ••• Hor .. loll Pr~l. ~I."'.

R I He,,'Se hIIc~1I 1 ~.I'" X ..... GIl.u.woll

S. H. BH, SIl. eg. Mo 1'11_11(_11'1 ;on ... III

Rllom dla"av .• nvlla s" clutloko tI ~emljl. Sla_ rllnl I,clancl 10-20 mm cobell. wpl)l. ~eelnom

jednost'tlko pt~ljen8SIO ,azgranjcn" is 20-40 nl_ sk,n .eba.a, sa ""I"gllm. do 2S mm dllglm. IIsnl", ovo)lma, kojl su u clonjem dijolu $"10111. tI go,· ,.,jem dllolu s (15-) 20-40 kOpl)R$'o la~III'n'~. lamn,h zubaco. elji SU zov.k!e l kon~e51' , lako olpadaJu Fettilnl Izdenc) do 15 mm d"l>ell. so~nl. norug.anall. svlje tiofuekull, sa do 4 em dug,,,, IIsnlm ovojlma, kojl 5U p.~mll go,o l vonlllto pro­tl.enl: Imeju 20-40 kopljesto u~ilJenlh zubaco kQjl Stl upota k.e~ ; od elJ~log oyola. Jovl)al" H p,i{e sle,ltnih I nakon ,uIJ.vanJa sporo uglbaju Strob llusl do 10 em dugl.

Zapalena I5tI sitna varlml'l)!

RaSIa na ~umsk,m 28mot,..,onlm ~"m!jl~tlme. UZ obale planln.klh pol oka. tlZ jorke. na na"pl· mil ces!a I !oljeznleklh plUg •• n. I IQvaahm 20m· Ijl'lIma. Najed~o SII {avljo u gU'llm papulael. jama.

, pOI"oto, OrH, •• '0" lr!otI noel "0." ...... ""I><~_ 1,011'''' O><>j'''' • _ >PO'

•

Rasprosiranjen )e ~ lem'jama h.ope up.aC ... AZ'IO. s)"vetozapadnll At,,~e. ullU .... SI"~ ........ •• ke I na Ijevernoallam~klm otoe """

Nadlcmn, 0.0 fh",ln,n ,U,bllll<:l. pooz"", POd .menom Orogo HO/Oll EQW'UI, "'.-,, 1\11101.1, pt. m)onu u II\8Olcln' ~ao COhean I.~:a mt·~r"'!e

Tlp;o!n, kozmopoili. rasproSllanJen gO!OYO U sYl,m cUjelov,ma Zeml)e, osim u pola,nlm. Slep­sk,m I pusun)sklm k'a)evlma.

Odllku)e se znalnim dlmenzl)oma 11,lova l ou· g lm, puzavlm <lZOmOm, koll na popre~nom p,e­s)e~u Ima lea,aklellllrten Izgled, podsletajul:1 na dvoglavog o,la r;tllulllnurn·lmell , l lsne d'§~e de· bele do I em, !utkUIO, sa flllebQm. Isle du! lne kao IIsne plo)ke III ndlo dlde. Lisne plojlee ko· tasle. go le I II samo na nall~ju liZ fi le malo dla· kave II. aqulllnum). Oslm OVO t1pll:ne lorme II nd,m meo,le'ansklm I subme<llll"ans~'m k'~le­virna uslupll~n Ie obllk elle .11 IIsne plo)lce na nall~)u kralko do vunulo d lakave (I. I.nuglnos um Lue,sa,).

SO'1I51 sm)duml na ,ubnim dl)elovlma lertllnill i5po,.ka IIs ia I Ifl)u kralem I)ela, So'IIS] pok'l-

2i II . 1(1)--2(1) 1-<COI.m 0

S, H. BH. SO. eg, Ma VII-I :( 2n ~ '0.

PTERIOIUM AQUILINUM IL.l Kuhn

(Syn. : Plo,l. al;u,lInll LI

Fam Ploridllcoae (bujaoi)

8ulad

Orlova prap ' ot

OUlI' tl ta nnllp'IT, Op.\OiI:1 uanp::1T

S, •• "-n Pto,ld,um Foug~ ,e

Im""I.lo MI""arn Fein oQul lin., F. cop.nnala O~"'"~ oG " CHO!l<>" ' '' r.

vcni povilonom (vlcom IIsta 1 induzilem. Sporo lamno~mede, bradav,easle.

Najl:eUe je zaslUpljena II acldofllnlm $vlfeUlm ~umama. ,ubovlma 'lima, vr l~ l lnama I IravnJaci­ma. ! um$k ,m P01i"1~llm o I sjo~Jnama 1Ii na na­pII~ I Qnlm mlesllma OIl nlzlna dO $ubalplnskog pojesa. gdle obrBluje guslo populacije, eesto no "eoma voll klm povr~lnoma. Ima sposobnost b rlog vegelaUvnog ralmno!avanja. pa u ,eko rdnom roo ku osv~la vellke poVf~lne. S tim u ve zl bujad fe nepofel/na u §umsklm I osla llm kultll ,ama, Jer p,edslaYlja opasan I le~ ko Iskorlen)lv ko ' oV.

USiovl buladl sa kc riSia kBO slel)a za stoku.

BLECH NUM SPICANT (LI ROlh

(Syn : Osmunda splcanr LI

Fam. Aspldfaeou

ReP,.h

Rebrenja~a

PcupCCT l1:mpnT

Har~F .. n Blech""m opl . ... ,

R'~Pf"ra'n

MpGo """ ' ''UX>O<'Tl>"

~l v ~n<m 11

S, It. Bit. S~, Co. ~'. VII_IX

"" .. 68

LlSlovl dl lorene,u, n, ne I,orotrlo I spo.omo. koll su splrBtno po.e,,~n, , DusenasU; . lIZ y,)alu se I: debelog . uzlaznog ,II ~O$OII podanka. ko)1 ja odo:go guSIO obraSlao Ijus kaSi ,m trrh om,mo Svi IISlovl lednos!ru~o po,nll s i.pereimo cjelov, log mba. Trol0!l11 zimzelenl. kotasU. slolnl, do prako 50 em dugl , sa do oko 15 em dugom tamnoame· dom peteIJ~om. I\o, izonle lno seY'ienl 111 :<ekaslO pOI.egll po tlu. Sporolill IIIprDyn!. do 75 cm dugl . smjetl enl u eenuu busen • • o~rutan l l,oloUltma. u po~alkll zelenWul1. ~alnlle lamnosmo<l,; Ispercl brolnl , 1-2 mm ~irokl. nn lIonJoJ wanl ... svim p'ekr;venl sorlll,me.

KOla~lortstJl:na v,SIa :a)edniee jole I reb,a~o (SIeeflno· AlI lororum H·a t), koja obr8SIa vellke po­vl~ine na s;ll katlma Od GO!5~Og KOla,a, ptolo.o Velebi18 , Kapete I PJjeA,~lco do planlna ccnua lno Bosne. P'oleino raSIO na " Ialnom. no,azlolonom humu$u, a nala~j so I na kratnla¢kom supstralu Gll je Ie nagomllana veta koll¢,nD SlfOVog humu· sa. Na I, m 5lanl~l1ma sa 'eb'B~a nalaz, 51 nl·

• zom ae,dol'ln," vr.t •. ~ao np' MOI.."p""", .. ", 901um. Or~lIplo". 1I',lo"'a H .,.~ II'" ", .. ,o,,,m L .. zul. nemO,OSIl. lY~OPOO' .. m onllO,,"I/'" H"PCI'­l la Utl'l/lI. Veron Cot ",Ire "./" I II, Is!oJ u!o.o Cesla 10 u am,te.,m ~m...... ,.. ~,ll urn. " reg,onalne la :a,tupilina I u MIr,,,, ,!~8<ln ... Aumama nil ehtrf'mno ._ m ,:.an,llllli Fl ••

I,klll,ma ,II na d"bo~ '". I~"'O "pr." m ZIIfn'I,iton'. na ~,ol:njac'ma • dolo",u,ma ,np' 81 B'tchflO Fal1rlum H'OI)

Obl .. 1 .aop,ostran,.no," rtll.ae. I' E.,op, Malo Az'la .• 10cna A: I' K .. "az ., .... -'I" " ... 010(:' Allanl' ..... , Slev Ame,·,.

, ' .. ,

1 l.p.lO\ r."II~ II ... p,...og reel •• ""''''dO, 2. 010 ' , per, .... 10,,11_ h ' TI P"<>g rod ... _u.lm., 3 . ... " ... . , . po,"

IZ kralkog pOd~emnog II~oma )avl/alu 50 do 8 mm dehela ! oke 60 em duge erne vriJete, koJa s u obrule .I,elklm. IJuskaslim 1151cv'ma. Posto)1 IlIBzila ratlike izmedu '.ololile I sporehla T.c­foflli IU t081no dull. blolnl, ne k,a lklm. P;I dnu Ijuskullm, pelltl j kema I u dUlluljasllm. ,vileI/o. l(llen lm. dvO~I ,uko per8sllm plol~8ma kola su u gornjoJ hotlnl na)tire . a preme dnu su Jako ,utane. sa obi\! SHene imaJ u po 30-71) gotovo ,jOKle¢lh, uskih segmanata. Speroll n znatno k,._ tl. sm]eilenl u sre<:Hnl, ok,uten; t,ololillma, lam. nosmedf (u potelku lelenkesUj. jednostluko pe_ • asti I usko lanc(l1asli. u gornjem dljelu naj!iri. sutavlIjutl se poSlopenc;l prema dnu. pre!azeOI u k.alku. deb<!lu pele ljku. Segmonll SPc;l'olila krull , u poeelku val)kUlo smOlanl. kunl)e od. mOlanl I k.pa, to Iscljepanl. Cupercl ,porolila oSlajll preko lime. Sve do p.oljeta. djelu'

MATTEUCIA STRUTHIOPTERIS (L.) Tod.

ISyn.: StrulllloplOr;J lillcllslrum All. ; S. go,mllniea Wllld ; OnoclOIJ s/,u/Mrlplor/s IL) Rrllh.j

Fam. AspldillC08G

Siela, blllldike

Peru!o

O"Qol •• S"ulhlopI6r1. SI,.uBlom C.p.>\"'''''~ oe;".'I0"<:"""n

lJ V .. " 0101 ,11: -17Q om: opo' otltl :~ em H

S. Ii. BG. (Sb "lotto)

VI'_I~ (-XI ~ .. veama dekoralivno, dok tro!o!il l oduml.u odmah nakon Ja~j h mraZBva.

Ova Inle,esantna papro t 2M uz oba la brdsklh hladnlh potoka. nlj~dte u pel iod i~ no plavljonim ~umam8 joha I vrba, liP IIluvijallllm, bogatim t vlafnim zemlji~lIma. Nal~dce ob.alvje gusle po. pulacije. Srzo se !irl "';jotama.

Na Od\10vMaju~lm Slalll~lIma mo.lo se uspjdno kOllslili u ho.likultu.1 pO~lo joj doko'Dl ivnos t ClO, lezi do ,Izeah)a u sva godl!nja doba, ~ a k I rlml, jer 5u joj lad& sporo/ili svo jom lamnosmedom bOjom na jlJep!1 I najupaCI ljivlji.

Osl m U sjev. I srodnjoj E",opi. zapadno] I sjev. Azi;l. ova vrSla Ie rasprostranjana ne IS10ku Sjev. Amerike .

ORYOPTERIS OILATATA

tH rI/lm.) A. Gray

[Syn.: O. lIusltillea auet:

Nopllrodlum dllala lum (Hol1m.)

Desv.; Lu ltoa dr/e/Ol a (Ho!1m.)

C. Presl.)

Fam. Aspldlaeoao

GIIs10vnlca ~I.o~oll.tn a

n .\O<:Klt nanpaT

Pryop1t'IO d·"",,,lch. Stocholl;.' Wu.m''''~

U(" 'Q.'u,~ ~OC'lF"n<KMn

21 v .. 1I1_ 'SO 1-1601 em II

S. H. GH. 51>. lA o VII_VIllI_IX)

2n .. lIZ.l~

Iz krot klh. Ullaznih III uspJavnlh ,;10ma IIbl­jaju ojetn l. pono!lo u Juku . avljonl . lamno18loo l lislovl kojl su prel 0tno ± obruh . Itnlm tutk.· Slim. 21jezdaslim l"homlml. USnl plojlta dUIIU­Ijasto·jljasts do jalaslo'lrokulnlD POloljkl ClOSla krat& od lisno plo/ke, rj e(!e 1510 dullne. lula 111 fUlosmeda. guSlo 011'8518 smedlm Ijusk8S1,m Ifl_ homlma, kojl su nl .ubu svjelll)1 0<1 l amnog . • ,0-dlSnjeg dljel&. Sorusl dOSle vollkl ; Induzlj bub,O­lasl. nll ,ubu vM:loom sa .Iljezdastlm Ir.homlma

ZUlupljenp je ~ brojnlm acldo!ilnlm njedlll­caml sveze Pice/on e~celue Pawl na vldnlm I . jenov;lIm slonl!timo.

RaspfOSltanjona je u zomljama Ev'ope. : apad­ne 1 Ilev. Atlje 1 Sjav. Ame,lke,

S.odna ovoj .. "n, ... ndlm IIcldolUnlm !umama. e.etovlma I slltnlm stanlttlma. OCI nltlnlkog do suba lpln.kog pajlsa :ulupljena jo O. earthll,lan. (VIII.) Fuch. [Syn.: Naphrodium spInulosum(MUl I. I SU.; Or'fOPle./s splnulou (MOil ) Wall I koju ne ~1 bOlanl~a.1 smBtrlju podvrslom prothodne. L1stovl

, to.." '''''''.~ PNOO ,"'" ~ d'o ~_ ,_", "..c~ , ...... _"" ..... - ""II'" • _. IU 101 uratne kr.e, 1- 90 el!'ll. pell!I"_ tUllo_ tu ~k"101elen_ ttl ,1.mn.totUI. p"b"lne I.t_ ClI/-21ne ~QO (,.nl ploj~. ko(. j_ ClugullaJll do 1'­jastOodugull&"&

Oble n ... ~ene Vrlt_ mogu M ~O"",I' " d .. IootahVne s~.~_ nll vlalnlm I 'I.nov,hm Itan .. &I,m&.

. Ij

I",.,.~ 11 .... ~ .. o; .0". ,",oldo. 2 .., 'V". J. '1'0'""11'1'. ,po'.

PoJedinatn l Iisiovi so .atyljaJu Iz lank09. faz­g,an/eno puzavog "ZOmO ko/I /e u mladosli ple­k,ivell svjellom,klm. dlakavlm Ijuskama. Pele lika slamnalolutkasta, ± gU510 p.ekrivcna IjuskilSllm '''homlma, prele;!no znalno duta ad li sne ploj~o. teslO povllello. LisliO plolko 5-10 em SI,oka. na gorn/ol sl.onl I liD rubu oskudno dugo dla· kava. na don/oj Slron l lualko dlakava. Isperei prvog ,ada po,adani nisuplOlno U pD'ov lma. lIa svakoj suanl Ih Ima po 12-20. najdonil par ja obltno p,ema dOlje povllen. isp,eel (osim donjih) svoj,m osnovama medusobno spojen l.

Stanovn!k je b ' olnih acido!,'n lh zaloon ica ,eda Yaccin/o· Plcee/alia (Pew!) emond.8r._BI. , gdje raSla na ralli lm. humusom bogel'm zl!mljl~!lma,

na vul~~nskim sl ljenam8. U ~lslllu so penje do oko lSOOm.

2j Y .I()-~c",O

S. H. RH. S~. M. I VI -l VII_V III -..

THELYPTERIS PHEGOPTERIS (L.) S105$on

(Syn.: NI1phro(llum phagopuuls (L) P'ilnli : f)ryop/olls phogopll1t13 (1.. ) Ch/i3Iens.: Las/roa phagopll1r;3 (l.) eory : Phegopletls polypodioldes F60J

Fam . Aspld/acODO

Bukaya pap .. 1

eukovtlea

M.ro/l Fom Dtyop"' " Pl>jIgo~I~'" 6uenenl ' ,n T~u'mcp"c GIKO."r.

RasprOSlranlena Ie u vel ikom dijelu Ev,ope, U Atiil! Sjov. Ame.lei.

GYMNOCARPIUM DRYOPTERIS (L)

Newman

(Syn.: Noph.odlum d,yople,ls (L.)

Mlch~. : Dryoplor/s I/nneellna Ch,lslon,.:

LUlrea dryople,/s ILl Bory:

Thalyplelis dryopletls it.) Sloss.:

Phegople, /s dryopre,ls (L.) F~ It.1

Fam. A5pld/aeeao

H'BSlovka

TCM~" mmp3T

o..~ '.m D'l'o~!6r1. 4e Unn6

Elchonl",n r".,,,,,,,,,,,,,~ .1,,,, ••

21 V · '_cm G

S. H. ~H. SD. Col. M. VII_ IX

2n .. lGO

1mB v(lonlefne I gole. polcdlno~ne. 30 (--40) cm dugaeke 11$10Ve kojl SU nO petellel 2-3 purp duo te l 0(1 lisne p lojke I koll Izbll_ju It puzavog. Ian· keg. razg,onjenOll. c mag ,I%om(l. Pe lel/ka samo prl 05novl oSkudno Ijuskovo. cmkllslosmede, u gOfnjem dijelu iutkesla. Usna p lojke. goill. go-10vo VOdo,pvno posl0vljenp. 0 Sll .vake "ran" Imo po 6-9 Ispe'Dka PIVOlI ,ooa, od hollh su dva donla pm8 no peleljkama. oSl nH su sjolletl. II nlllgo,nli medusobno spotenL So,usi dosla \ '0-loki . bH Induzijll.

Nillazi s.o u acldolifnlm zojedn lcamo sm,~e I Jele. obu~voeenlh svezom P'ceioll eKcO/$ae Pawl, rJodo na slll kalnim sUJenoma od mon"nOlI do subalplnskog POjull. Rasre ne ujet,m I .ah1<m, humusom bogallm ~emlJjlUma CaSIO 111 javlja so v'siom Thc/yp/e"s phcgoptO,is (L) SI0$50n

Rasproslranjena )e u zemljoma Ev.ope slev I 'Iodnje Az/Je. Slav. Amenko I u Joponu

• , . ' •

• •

.....-.

,. Glo II., .. :!. I""rot ""0 oru_ r..to .. III '''u''. 3. . "" .. Odllkuje sa krllk!m rlzomom kOj! je obrutlo

lemnosmed'im Ijuskastlm ldhomlma, Ll510vl njet· nl u. peleljkom nekollko pula k"blm od lIsna plojk", kOja js dVCI'!Iuuko dO IrOSlruko per asia sa blllU 50 I.perai<e prvog reda sa s~ake strane. Llsna plllljka nD batt plotlrena. crnosmeda I guslo po ,ula lamnosmedlm III smedlm us~lm Iju' skasllm UihGmlme. Sorusl duguljasll. kukasll III pOlkovlfasll. sa lta jnlm. ne tubu lrapljastlm Indu· zljem.

NaselJave aJane~lle. mezolllne lIifarske. ~etl· narske I mjdovr18 tume od nlzlnskog do sub· a lpln.kog pojasa . Cesta je I u Uljednlcama vege­laclIa vlsoklh zelenl Ivoze Alno·Adenoslyllon BI ,-81. RaSle n8 buifnlm. neultllnlm I kl,ellm zemljl!lima bogalim humusom. n8 r8zlleitlm gee· loSklm 5up!!fetlma.

2!V " 30-'~<"'H

S, H. BH. SIl , Cg. Mo (VI-) ~1I-1)[

• ••

ATHYRIUM FILIX _ FEMINA lL.l ROlh

(Syn ,; PolypOrHum 1II/~.lomlm. L: Asplonlum liII~.lemin8 8ernh.l

Fem. Asp/dl"co~e

Nania fe nlke. na"ala .IIna

Podbo.ka n."edna

n anp:IT" a ,

l..ty fern "'11Iy,lu'" fougt,. 1.",,11. Wold·Frouenlo,n F"<e·I.mml~.

K ........... """.K _ ''''Kiln

Im~ velli<1 aleal koji pfe~riva Evropu, lIpsdnu. Slednju I sjevorn" Allju. sjevc.nu Alrlku, Sj" v . Ametrku I Peru.

U rlarl Slev8nlje. Bosne I He":egovlne i C,ne GOre Z8stupljena Ie .llfn. vrsta A. dli lentllolium Tausch [Syn,; A. elpe~l/e (Hoppe) Mllde . A. ,hae· licum (Ll Gramili. kOja tivl u gorsklm I pled· planlnsklm ~umama. te na vlainlm I ~illma .

Ralllkuje se od p,elhodne vrste pO sljede~lm ka.akte,I$lJkama; Iisne peleljke u osnov' po. ulB svjellosmedlm. ~irlm tJ".kama. lo,usl ok,ugllsU (sarno u mladosli duguljastl III polkovlfasl" In­dUllj na ,ubu ltcpl jnt. njelen. ~a.nlje nestaje.

2bog v"oma "Iatenih de~Q'81,vnlh Q50blnl obIe VI.la mogu na~i p,imjenu u hOIIl1("lIurl.

DAYOPTEA IS FILI X - M~S (L) SchOll

ISyn,: NephtQdlUm liIi~ - mas IL.j

Rlch.j

Fem. A~pld'16Cetlfl

GIISIQvnlce navadna

nUllp3T

Co",,,,,,n Mol.-lam D<"jop!6tlt fougt,. mil.

O ... alnor l'Iurmlom. MI""lIcn .. l'IIo'm'''~

1I v '- :1:1-'011) 1-'1iOJ e", fj

S. fj.BH,S~.Cg.M' (VI-) VII_ I.\( 2n .. 1&01

Iz kmtkQg. 20-30 cm dUIIQg. d'eb(llog. ullaznog ,12oma faz"ljaju n dugl b$IQvl kejl u jesen Odu· mhu. Pelcll~a IIsla 2-4 PUUI k'l~a od 1i5ne pIGjk •. do 5 mm debela. ± poauta .vljellim. IU­p.m Ijuskama. 1u~kasla .• 181;10 ,eblasta lIsna plajka IZd ulena , p,J v.llu PQ5UIp&1'IO )a~o .",",ena ~vost,ukQ pernsta. sa pO 20-40 nallmjenleno poredanlh ISpe,.ke prvog tada na slla~Qj slrlnl. Odozgo lamnozelana. gola. Odazdo svjellQzolena :t posula IjuskaSilm lllhomime. So'U'1 poredanl dvoredno. S obje ' I,ane sre~njOil nerote JSI)(uah drugQg reda . Induz,! 1101 . bub,o!nl opna'l. ne pok';va polpUIlO SC.,,'.

lapltaju Ie 5,108 vanran)a od rat>ga va"le. 1018 dQ lorm l,

P.aletrlo raste u sjenal/ilim hltopldnlm. loa­llna<sklm IIr mjatovllim !umema Od n'llnskog do gors~og I p,edplan,nskog pDjas~ . nl rahhm humu!Dm bl19l1llm zamljaIJma.

KaD hrl~lefjsUfnu v,.lu '8(l1l Fega.al,a Pawl , nala~IllO Ie u blolnlm lums~!m I$QClj.e.,aml.

• ZaSlupljena je , u ~"IIalac'" vo.AQ~,n 1@la", Svell'> Alno-Ao"lno,U~IIO" B, ·81 U ~",nu .CIIo z"I'· no ,."oka .... 1 dO POllSa ~1."'oY'r.a bo,a (~"-lu'" mllllnf H·el)

Od 1110"'. H dob ... '" drog. pozn .. ,. POd I..,. nom RIII/omi F,'" • m~I'1 ~""." uJ)OI,aJ>lj.A'. iulo Slgu.no 1'0051>0 P'QI.,. If ...... cl

Rosp.QSulnlene Ie u uml)I"" E.'o~ Al to Slav 1 Ju1ne A""'"ke Ie u AI" ,

U lie ..... " d'le'o"ma ..... zam',,' S 1~;Ii 11,11 "'0) zaSlupll~na Ie. SlItf'UI 0'101 .,.1, , O. bot,..1 NO"'man ISyn 0 11I.·mas Il) Sell"'l "'uw 00111" {Newlllalli BIen., ... T.~ I " a .., ... bSle. :,mzOllnl I .IO~'

U ...... J IICII (S, "'IJ ~on"IIIQ~.n ,I I "btod Izmedu C" n thalu .... tl poI","1 POd __ O.Xlavalij RothM

1 ,.~ ••• ~ II, .. pro<>g ,,,,,a .... "",m •. ~. Indy ' ''' ''. 3 • ~o,.

LiSIO", ,"coma k,ytl, kotasti. sJej n1. Zimleloni. do 60 em dl<lll. jlbji~ju u busenlma 12 ~Ialkog, Ullaznog ",orna POloljka doSla kla lka , dO 7 em duga PQsula smedlm Ijuskas l,m I"homlma. Lisna plojka jedno, '{uko pe.asla, s a po 20-50 nalz­mJonj~no po,edanih Ispelaka na • ..aka) SI,anl . Isperel SU 'Ipaslo. n8\1ol11 povl,eni, u 05no .. 1 Ima· ju 12,azlle ~lIjasle u !~lca. II po .ubu SU Ilt8z110 bcdll"s lo p,lasli 111 nazubljeno pltasl' 50rusl ,"etmom U \lo,nlo) polovlel tlsla. smjdtenl dvo­redno na donlol "!fanl Ispo'aka. Indu,l) ~lI1 asl , slabO ; ne)edno l,ko nazubllcn, P,ema r,12I,~ilcm cbllku I nazubljenOSl1 115nln lsporaka opisaN) nckOl1ko inllaspeeljsklll obhkll

RaslO y s ienovollm !ymam&. nil s ke lo .nom zorn · III!IU na k,e~njatklm io~ ,lima I •• Ijenama od monlarlO\l do subalplnskog I alpinskcQ pojasa.

S. M. OM. SI>. eg. ~~. (V.-) VII_IX ~ ..

POlYSTICH UM lO NCHITIS (l .) ROlh

[S~n OIYOP,,"i. lonellills (L ) O. K'le. j

"

Fam Aspld,'aeooe

O§i,a papral

Podlcsnlea koplas13

3"v..:cr "~"raT . ,a(j, .~'C'l 1I3 11p:lT

\j.lly Fe,n PoI/ .. I~ en I.nell l.>","",.,n. L.",,"., SeMd'or" '\"""'""u,,,, • • ", ........ ''' ... R

Ra5p'O~Ir3n]ena Ic gOIO>lO I< ei]elol Ev,o pl. Al l­]1. Istoo!:nim obleSllme Sjcv. Ame"ke I na Gren· landu

U n~~!m ~um8ma eC511;1 se SYSlcte sponl oni bas lard Izmedl< o ve v,sto I P. a,ulCiUum [L) ROlh .. poznal ped Imonom P. X 1II1,'eum (Bo rb.) Hahne. ko)1 ima odllke oba ,od,(el )ska pa,a .

"

P Ol YSTICHUM AC UlEATUM (l.)

Rcth

[Syn.; Poly~rJctrum leba/urn (Huds.)

Cheval !. ; D/Yl;lpiOlls <leuloata (l.) O. KIlG .;

D. lobala (Huds ) Sehlnz &. Theil .)

Fam. Aspidiacooll

Zimsk. p. p,al

Pod lesnlea bodc~a

H .. d SMold·le," Po')''''. I.'" O.,.,P'" ScM.d, ... n

f olt. ",uoonl.·",'"". ~"""op"""," """"""H>/I 2l V_ lO-IODcm H

S. H. SII. 51>. eg . "' . (V.-) VII_ I~ (-~1

2to . 1&'

llslo.1 do 100 em dugt. k'YI O ko!n". ~eSlo 2u~kastoze lenl. na go, n]el sl,anl ± s)a)nl. redov­no prezlmlluju. RazvlJe)u se btlsenaS lo. It ~ral_ keg. dabelog. uzlaznoQ ,izeme. PClel]h ob,esla .e ~lm I mon]im smed,m Iluskastlm ir>IIomlma. 7-20cm duge I do 7 mm debele. l1s na plojka prema dol]c lzoazlto 5ulcnD. dvoSI,,,ko pe,uia. sa svake SI,ano so po 35-50 ,'pDS"" ,sPIIIPka p<vog ,cdll. Ispll rel d ,ugeg ,ode s kOfO ,jodoel. prama v,IIu nag lo suloni, na ,,,bu ign~a'lo na­zubl]onl. pfl osnovl s inu, 'om u!klcom, Solusl vol'k l. Ind"11) !tltas' , krUI, Irajan

Zastupl)cna la nit sjenovllim I .ld n1m stan!. !lima u raznim tym. klm asoc.jaeljama. cd go,· skoQ do p'edplani"skog pojasa [np r u btd5~01 bukovoj ~~ml (Fa901l<m mOManvm H· OI). sub· alplnskoi bukovoj tuml {Flgsrum svbalplnum H·a.!. ~~ml bukve I le lc (Ablo!l·FByclumJj I dr Ve~lnom su iO duboka, bogota smoda lOml) I!la na k'ctnje~u III k'l!'tn]e~kc hlndllno

Rasp,ost,anjena Ic u amljllma Evropo I Azlle

I, ,_, ... II ... ~"""'II ' .... odo'lIO 2 .. _ • • ". ~~ ... ' .... <>!Ioldo 1 'I'C'-"C',' • _t .

O$lm pllka:an,h d'v'lu Vrlla u .... 'm tuma"", su zastupljene jet dV'le VI$!e ovog ,odil Tc ." P. seUle.um (Forsl< I M~re [Syn O,>,op lem n­tde,e (Fo,sk) Woyn; Polysllf:'"'''' .ngul"e ,K,I\ C. Presl] kola ,rna 90 ,-1(0) em dutle. me~.no kotula. s,yozelene IIstoye kOI' a" be" _jill' I kO)1 u jason p'ete~no odumlru. P. Draunll jSPllnn,) Fell jSyn Dl)'Opre"r b ,Spenn I Un· de. ", I kola ,ma do 110 em duge. mekalle nl Ie Inmno. nil neh¢I" bt'llHlotelene 1,110"0'11 "'011 U Je sen odum"u. ,"sna plClita 5 001' .,' .... obi .. I blelkllll,m I"IIom,ma Ova y,~'~ je :uluplten. I<

tumsm. sja , arol ap.Clnog d'la'. naU :aml,. S Ii U me. a'''''' sa nlvockl nl:!k. la ~ .',.e" " ao.n, I C,no/ Gorl kOI' do dl"1S n"l1 potvfdenO

I . dl. l.r,, 'nOil II ..... ""., 'mo. :!, ""or •. 1. OP'''''II'I.

Iz kr.ltkog. gustO Iluskavog .Izoma 1zbilalu zrakasto IlslOv) ko!; su ± kofaslT. sl alni; dullna I AI" ... a 1m znstno va.',a]u [60 (-tOO) X3-5 [-7) em] ; p rezlml[u]u. Petelj ka dosti!e oko \(3 do ' /2 duflne IISM plolke. a deb~ls Je ako 5-6 mm. u don]em dijelu gu.'O. a u go.n[em d ilo lu slablle ob,asla smedim IJuskas\lm Irihomlma. prl oonovl srcaSla. rubo~1 clelovlll III slabo Yalov ill . Sorusl 8-18 mm dugl. poredan l u dva para lelna .eds.

Nasall sya ,]enov11& !ume gdre 11'11 nB phlkom humoznom zeml]i!tu n~ kret:"'lat:klm slijenama. kamen/arama. ; 10 U razn lm !umsklm la]ed",'ca­ma. Narot:1l0 jo zaslupljena u dubakim fjet:nim kllou,.m •• na svlatem I .ahlom humoznom za .... 111!tu. gdla sa [avlja ,POledl ... afno 1II u ye¢lm III msnllm 9rupama.

Ima vallkl areal koll sa prolate ad loplljlh I umJorenlh podrueja Eyropo. prako Kaykaza. lB-

21 V .. 111-60 (_1001 em H

S. fl . 8fl . S~. C;. M. (Vl-) VII-VIII (_IX) ~" .. 12

PHVlL1TIS SCOlOPENDRIUM (LI Newm.

(Syn.: SCOIOPfilndrllJm YII/gsrs (L) Sm.; S . olliclnBwm 5 .... )

Fam. Asp/enlaeaae

Jelanak. I"enlkl Jezlk

Jele ... oy Jezl~

EACllcK" lI:lnpaT. oo.I'Ijl< ja:",K

Harl. ,enD""

~~~'~Id~~~~·oar • . fl lrlCh:u ng l LI"IIu" c. ",'n •• Ilogu o c. poeu l .\ '<C"Jo."x

padna Allje. JapaM do Sjey. I Srednlo Ame­,Ike.

ZDog wlo hjapih. sjaJnlh IISIOya veoma de~a,a­Ilvna " r5Ia. Ie ... alazl prlmje ... u u harl lkullu. i. La­kO se odrlava .

Osim oblt ... og jel e"'~8 u na§oj 110'; SU ~asluP­Ilene Jo~ dvl ja v,slll ovog foda; Ph. hybrlde (Mll­de) Crrislens. (5yn.; Scolopendli llm I>yb,idllm Mllde) o<ojs p.edslavlJa IIndemif ... 1l VISIU kyar' ... ers~ih I sjrw8rnodalmMI ... skih oloka. a naselJova pukollna sjeno"" 'h I ylafo,h sl'jeM I vlat ... e pe· ~ Ine 1 polupe¢lne; Ph ... g lll~ l . (DC.) Gllln. & Hey. (Syn.: Ph. heml on lils O. KIZB.) kola je rasprosllll­nJena u lemllama M~dlterono. a ~od ... as l adlno u Kyarners~om p, 'mo,ju gd jo 1iyl na iSllm sla· ""!t' ma kao p.elhodna vrSla .

"

CETERA-CH OFFICINA-RUM DC

(Syn.: Asplenium cele.acl> l.)

Fam. Aspllml8ceae

Zl"~a pap •• 1

Slatlnka

3.\an:II nallpaT

R"OI~b..:_ ctt6 • ..:h "rllelnol.

H ... .,. Co" •• Oc •• all i. Seh.llu o.n

C~p"l"''''' ..,,"","'.

..... "'" "'-0 0 " . "'~ "" S. fl. 6 H. Sb. Cg M. (V-I 'll-VIII ~ .. ' .... 72

liSIO" , kotutl. zim:.'en l. 'arl'JaJu sa u gll$llm busan¢I~ lma Iz kl 81ko ,azgraoJonog. crnosmedeg riloma koj! la obrU l 10 c. nosmGdlm ljllsksms. PloJka na licu gols. slvozalana. na ... allfju gus to ob,ula s.es51Im. II pofelku sreb .... asllm. kasn1Je $vljell osmac!lm (~laUl.Sllml [1m. II. !jusklStlm 111· homlma. ko]1 ou crepaSlo poredanl j poKri~alu SOruse. Lisnl segment l ci j elog luba (ya, oUiei. narum) III narova§e ... l. pomalo krpnll ('1'1'. e .. -nalum Moole). Soru sl Unoalnl. Ilpot:alkl sa,Ylm pakr;van l Ijuskas llm ".homlma. Indu:11 enl o Vl lo rano propBda

Kllr8 ktarlsll ~ na vrS1B .sZfoda Asplenie/om fu­pasw', (H. Melltr) 8r.-8 1. IIdJe Ja. k'o tlple ... , hal­motil. zaslupljena u b'oJnlm zaj.dnlcama veg&­l oclJe pukotlna sUiena. 21'11 I .... olvo'enlm ka­meoja. lma. ,Uhlm zJ doylm •• od "mag mOfa pa do z ... lIt ... e ~ Isln • . a eesllI Ie u a\lvim slenovlUm ! .. mama I Sikaramn gdl. lokoc!e, ob.asta 5l1Jo ... a I kamenJe,e.

U zad ... je vrlleme op ... n. )8 noya V<1l'" o~!>g ,oda C. ] ... o,k •• num ( .... ldI) ScXI ~Oj Je dala lme u ea~ pQZl\lllog m'c!l~~eg bola 1'1 S J' v 0 r ka (l883-1£1i>l1

U odnO$\l nD ODltnll .lal n" p.IIPUI1 rv _. loW

mlnlm.'na. 1 luala .... 11,1 kIN G men. II ,I ma. spor. I bro) k,omosoma RaIle No .. ltn..., .... ni!llm. k.ao PlllhodNl ..... 111

, 11,0 .", •. 2- I.p ••• ~ ..... p"'og IW. OdOCldO. 3 '",, '011' ~'IO •• ~or.

IZ ~.aIJ<og. PUIlIVog. slabo ra~granlenog . ito· ma ,azvljaju se, tlo 20 em dugl. goll, svjaltozalenl IISlovl kojl ve~lnom ne prOllml/uju. Peleljka sa· mo u don/em tliJalu crv~nosmado, u 5'etlnJem 1 gOfnjam dllelu zelena, mekana. znolno k.a~a od plojke l.sna plojka $vjellozelena. IInllalne:>-lance. lu la do IInealna. na svakoj SHanl sa do 30 pad isparah koj' au s kratkom zelenom peleljllom. So.usl Unealnl. Induzlj lednoSilan. clelovitog IU. ba_ Spore okluglojalasle, Ilmnosmede

Postole "Ina vamanla u >'Ogledu vell¢lne Il ane plolke, In dubllol iii pll&lj u.eUlnost' III na,O'>'a!t!. nO~illlis",M isperaka.

Rasle na vlatnlm. mahov!nama obrasllm, k.e¢. nJa¢kim slIlenama 111 lo¢lIIma od monlanog " reko subalpinskog do 0lpin81:og pojasa. na o lvorenlm IJi IUlenJenlm mlesllma u 'olnlm hpovlma !uma.

S, Ii. 511 . 510. ClI. M. (VI-I \111-\1111 (-Iq ~ . n

ASPLENIUM \lIR IO E Hudson

Fam. ASp/8f1ll1cue

Rlble .

S,bl lelenl

3c.\(:11 11;lllp3T

G, .. ~ SplHn" ... A..,I ... lum veri

Grii~o' S'''c~Ia'~, Griino, S"ell.nl..,n ""..,c".,,, "",.,,,.R

U neklm krolevlma na!e zemlje ,aste I nB so,· pen/inskol podlozi.

Rasp,oslranjena /e u EYropi, zapadno/ Azill. Kavk;uu. Sib1.u , Hlmolajl, sjev. Alriel 1 u umle,o· nom polasu Slev. Amerike .

ASPLE NIUM TRICHOMANES L.

Fam, A2planlac(l9(l

Papralka

Slh/ ' Iav!

nanp3.\CU

M.ld onhal,Sp l,..,n_fl A.p l"'lum TtICl>O"' ......

Clplli.,ro ,OlIgo sc~w.,..,II.II;.,

Suollonl"n """'.'O<U oo.wcooo .. ,,,,,R

1I V .. ~2II(-3O)cm H

S. Ii. DIl. S~. ClI, M. (VI-) VII-VIII :In __ n . ".

LlSlovl guslo busenasll. p,ezlmllulu. rlllvilalu se I~ k.alkog. PUZI1~og . slabo ,alg,alllenog ,I· loma. kojl 10 obrUI$O lamnosmOd,m. kcpl/asllm Ij uslulma. ~ole su so IBmllom s,ed,~jom pro· 110m. Llsna plolka sa syoko !Irane sa pc 15-. 0 Isperaka lIoil su po lubu cleloy,'; ill malo u,elanl. na lie u goli, na nall¢ju oskudno k.alko dlakavl, PetaUka do 4 pula ~ra~a ad IIsne plolka, ISIO ho I sradn/a. crveno do cr.'enosmoda, sko.o 1101 •• sjajna, krula ScruII IInealnl, Indulll ere:>­loyltog ,uba.

Kao karlkler,sllenu vlSlu .azreda A,pl(lnl(l/oa rU/Hm,/a (H. Mel(lr) 8r.·81 lIalllZlmo /0 u bro!nlm hl.lmolllsidm lllcdnicama nO kretnja¢klrn I do· 10ml1lenlm sillenarna s,e<!ozemnlh I konllnenla'· nih IIr1Ilova. lako )0 yooma ¢esto stanovnl~ OIVO' r8nlh s tanl!lo nall.llmo )0 obllno u !umaml I !Ika,ama. gdle obrast~ PtJkoline s)enovitlh sUo lena. kamanlh g,om3da, m&du kamen/em. I ljld· no sa neklm vnlama mBhovlna ,

d,O 11110. t "/M"'\ I" .. P<V09 ,.." _0.) ..,.... _OIIQ'IO

DoSIa III vallilb)I" .. Na kr&\\nlatkol !)OdIOl] '"0m n.aie :cmlJe ralp'0lII1,an,.n )to I~k..,n subsp. qUld,Iv.I,n, 0 E Me, .. " '~~P I~.~pae. l a~, LovlS 10 lutupl)en na k'titntahm, .,'1 .... ' rna I kamenjllllmi Oal",.cll. dC~ Ie I •• "IOn subsp lrichoman.1 Iutup1ltn ~,,,.m J<>g a. t. n3 kamen,m SUP1luat,ml kol! mlu ~.e<n!a1~'

Izmedu nl~ede"llI tar...on. P'<*tol. uotl •• ,a.zll~o. a I b'oJ kromosomllm je '''l''~''

Ovu malu pap,al kOja IrealOm u,n.alO ~'om­flit p,ostora obllU lleml"e.a motomo <4Plei.no ~o"sllll u de~O'II",ne 5~'''. :a oz_nliOvan", kamen/ .. I. SUiIOZ,dova I ,I

I . I .... et.~ II ••• prvog ' tdo, ndn,~n. Z. I.p.,.~ 11 .. 0 d'''~'''l ,ocI. O<Io,ao.l .• po' . .... ' I • .• >PO""

Iz k'8'lc og. ~uze¢eg III uzl8znog. jako '3zg'3-" Ienog ri.oma. busenasto se ra.vljaju zlm.ele nl. lcofsSlI. sJajnt do 30 (-40) em d ug l IIstovi . Pe ­tOllkD u Clsnovl CI~ebljaID . crnosmeda do crven' kas toc.na. oskudno obrasla usk,m Ijuskaslim Itl· hom1ma. podJed nako d ug s le ao lI'na plollea III ne§IO dub od nle. Usna plojka lajasla do lan­cets,'a . dvosltukO dO tetvCfoSlruk o perasla . 53

do 15 jajasllh )Ii kcpl jasllh i'peraka prvog reda nS svakoj strenl. Soru,; 5 duguljaslim jednOSl<e­nlm ;ndulljem

Asste p.elefno u §umama I §Ikarama brdskog po la. s koje s u f~rvlj ene n3 , ' ijenama vu llcan -• kog porijekla . ' Iede na kretnjaku .

Rasprostranjena Ie u zemljama Ev(ope. umle· rene Azi)e. Hlmalajl. Kavkazu. allanls~im etGclma I Atrle'_

S. H. 6H , Sb. Ma '111-'1111 :.. .. n.H'

ASPLENIUM AOIANTUM_NIGRUM L

(51n.: A. adian lum -n/glum L. 5ubsp. n/glum Houn.)

Fam. Asp/on/peeaa

SI!eunle. ern.

S'~3! .::rn l

U PII lIanpaT. IlP"O,IIICtCII 1I11npar

Black SplNn..-on ~~r.~trll"m DD.-adlil.

Scnw.ner Slt lehl,,". Sc~".'>e' Str.il.nIOln I(oct<"'" ""PI ' '' ~

Sli'::na o~oj v,sll u n"Soj 110<1 Je zaslup ljefll\ A. onoplerl. L ISyn.: A. a.·n, L. subsp. Onf>ptc./s (L) Heurl. ; A. aeulUm Bory) kola ! I~i u zlm zc­tenim. rjede IIstopadnim ~umama. Aikaramo I u maklj i. Ka,aklc,islltna Ie vr ~la 'umo eesmlne III e,nikc (O<no-Ouc,e<l'tum /lie is H-I'::,.

Za razliku od p,Clhodne vrSlC. IIs10vi sU 1(11 dO SO em dug •. a pelcljke vetinom znalno d u1e od 1I5no plo)ko. kOja je )ajasla do usko kopljosta. plcma vrhu vrlo dugo za~lllena.

Na 1010SII je p,elslavljcna uP' avO I lpl~na vrsla A. onop/olis L

POLYPOOIUM '1ULGARE L

Fum. Polypod/ateaO (osladll

O" .d . • llI ke paprel

Siadka koranin1ca

6_1~1" "'1t.\I(~, C.13AOI( n:tnp3T

""1)1>0<11 "'vII." ~ •• ~ol. lUpl.'I'm. Eng.,.~B

F.ICO dole., E r ~' 'adioil M,,,,,,,,,,,,",,,, 00:; .. """..,,, ... _

~.~'Of·<"·

2J V .. 50 (-60) em Ch

S . H, 6H, Sh,~. M. '1-I~

:on . .... m

Aarvlla podzamnl 111 nadzemnl. dugeekl. po­laglt tizom. kojl je gusto oblnstae. lancelaslo­-Iajaallm, Imcd,m Iju5kDma. Pelalj~D pfoto!no krata od 115ne pl<:lj ke . plojka 58 svoke s"lna Ima do 25 (-28) segmenata.

JoanCl Ie razitlfulu dvijc pod.llla; lubsp, vul_ gara Ifola se odtlkuje manjlm, :s.o (-40) em !lU­glm. tlstovima: IIsna plojlca duguljUI5. pll vrhu nagl() 18!lljena_ Oval 18~son 10 zcslupljan u va­tam kooUneolalnom dlJalu Jugcslav;)a I u v(Jlm predlallma pllmorsklh plenTna.

Druga pod.rSla' subSp p, lonodu (Asche ... ) Aothm. (Syn P./nlel/e<;rum 5hlv.) odllkuje .a .a~lm, do ~O(_50)cm duglm Ilslov,mo h,na plojka jalasto-lancata~la. prl Vlhu POstopeno LD' ~ltlana . segmenl1 dugo zdlljonl, nl .vbov,ma .i. otl~O pllalll, Oval tlkson Ja .. ,IUpl)en n81vlta U s leve'ozapadnom dljolu na~o ,omllo.

51Plka pop,e l nD$lIllava 511/ene I kamane ble· kove obraslo meh()v,npmo u sjanov,tlm 1l110paCl­nlm. tallno rsklm 1 m,eiov"lm tumama.

.• \~ ... ,~ ..... "

Roaple.uanlonB )11 .~e,e U Iv,m um,a.an,m Ob-10sllma sJev polulople, ''',m u M\I~so>.u, H"~~r Ik,m OS!Mma I Ju1nol Alnel

A'zOm eva paprlli Ja IIBlkog 0""'& l.... PI' ga. OSOb,to dJK& I pUUfI I.ClO '" ~up ,,",U I .. ,evog ledu

Oslm ebltno OI""CI, v 110" Jugoll .... ,,, u .. .tI)­

I,ann I" lot led'" Vf.t. ovog rod' P .UII"'" Fte 15yn P. ,."ahlm ,W !lil' $.out ... 1'000 A~b P VUlfl ltl. L- IUblP ... ,.Iu'" ,";,;~ I Ch, ,I

Nalaz,mo la u meet 1~lan.~ m , .vb<ftl<ll. .k,m ~,aje .. m. gClja nUG 11>-0 'ja""v" .lalI· t. ,1IIene. ~.m"n. blC~Ov •• :,do •• 0<1 '0, ..

In.tno •• e.m 1.10 .... ". u 0<;1_ a~' ~'stu 160-70cml O'ltm .oge '110 . · lu II'"'' UO~utlll". z!llu.!enl • IJOI' O<;Ium 'v -a~ dugo IlneaLnh D'IaIiO I'111U(l ~n

Iz P'Jlcteg. krtog I tlankoYitog .izoma ran-i· jaju se wlo k,alh. uzdi!ufe stabli lke. kO)e ~u melja"'o dlakav/! Lislovi na duga~kim dlakavi m peteljkama. slabo kofa$tl, g lotkl, gc>1i II I rjede Olakaol, no gornjoj sltani sjajnl, lamnOZBlenl, na donjoj prllavo Ilubifastl, prazimljuju, Cvjelitl 5e javljaju pOledlnat ... o izme<su IISlova na vrllu slab· Ijike. Perogo ... akhnomorl an. zvonasl, do 15 mm u prc>mje ru. sa 3 (rleCle 4) u!lIlena "lmls, spolja zelanknlosmed, 'znulla smedecNe ... . ima 12 slo· bodn,1I p ' a§nlka. Tobolac k02aS!. dlaka .... sa 6 ok.ca, ... epravllno SI! oWara. SlemB sa arilusom. T,p1t ... a mirmekohorna bJilka.

Prel<l1no raSle u mezofllnim tumsklm zDledn i· cama n. rniresi lim. plodnim. bazama zasltenim. .Ikalltnlm. neutr.lnlm IIi I labo klul1m zemljl'll. rna. ad nillna pa do 5ubalplnskog P<llpsa (do oko 2000 m). Ka,aktarlstltna VfSI 3 reda Fegelolia

S. H, lilt, S~. eg. M. III_V l/I .. :i!II.oIII

ASARUM EUROPAEUM L.

Fam. Aris/olochlacese ( ... utle stope)

Kopltnjak

Kopllnlk

K al1l1,o\[lI1. 1(0""Tll ll lo:

Ma'ObACC' A.ore, d'h,opoe: Cob"eI H .. elwu .. lI.ceo'Q, Renell. !:~" .. ,<"" cpr<>o<nc.",/t

Pawl. Tako Ie v60ma test u ~uml hrasle kltnjaka I grab;) (Ouolco·CarplnelUm). u brds~ol bukoyoj ~uml (Fagelum monlanum H'at), u mle~ovl\ol bu· koyo·jelovoj ~umi /Ableli·Fagalum auct.), u kla· kovin l bora ( "{nmum mughl H·al). Ie u ~umama moliko. munlko I dr.

Kerljen ~cpltnj ake pod Imanom Radix Assrl i Rhlzoma AsP,1 kerlstl se u Iloko"lle svrhe. Svl d llelovl kopltnjake Sit o~trog oku$a.

Rasplosl ,anjen je u Evropi. lutne) Ru,I)I, Ma· IGJ Azijl . zapadncm Siblru. sa ekskla"ama na AI· talu u centralnoj Alij!.

U ndoj zemlj l je ZDslupljen I takson: var. cauculcum Ouch, [Syn.: var. infermedlum C. A. Mey.; A, inlermod{um (C. A. Mey.) Gross helm: A. Ibellcum SIB". ap. Led.: subsp. caucas;cum (Duell ,) So~j kell Ima lldute ... lje 1 nje!nije slablo ! tlsl ove sa jako i"urBnlm vrllom I polusrcaslem osnovom (kod var. europaeum \Syn.: var. typlcum Dam.) listovl su ol\<ugli do bubreta$l i. np vrhU !upll!l noz ... atno Inubl]enl. srcute OSnOye].

"

ACTAEA SPICATA C.

(5yn.: A. nlglD Gao,ln.)

Fem, Ranunculaceae (letmlecl)

VyfJl ko, llen. lIabuliea

C,nega

UpLlVll.ln. PCCJlUK. E1(M'ljll KOpelL

BllMlb ....... HO,D CllftoiC>lOnt.

1«:,6_ en 6p l, Horb<! d. s,..cM.iO~'"

Cn,l.,opn •• ,IUI'. Wolr,beel.

Ba,oa ~I COl". BO)IOI"''' xo...,.,..,w ... n

2t V _ SO-IO< .. G

S. H. SH . so. eg. M. V_~!I

2n '" 's

510blilke uspravnc, gole. ± grtlnDle. Llslovl vellk1. 2-3 pU'a tro~ri. Poledlni Iisll¢i jl)alll, ¢e$l o skoro trOdlelnl. ntl wbu krupoo. dvoslruko. nep,avilno nuubljenl. CvJotoYI b,olnl. u g'olda· sloj cV9sti. Cv!jet Ima dvostruko OCVIJe<!a b1]ele boje. sasluljeno i~ l:dke kola brzo etpeda I vjan­tlee. Lls!ltl nekta,lja 10pat!taslI b$z mednlh ke­sica. Ime !II 4-6, Pla~nlcl du!1 od hSlown ooylla· tao Illemen!! blj&li. 'Iede 5vjotlollubl0asll. Plod vl!esjomonp boba. !2-!3mm u p,omjeru, u po· tfllku lolentl. u stadlju ~(enja sjejno",na Sjomen. ke smcde. dvor&dno poredano u plodu Clralp blllka 10 nep,ljalllQg mllise. Svi dllelovl ol,ovnl, naroOltG bobe. kolo mOllu ,lalvah sm'l

To je VIsta, koja dolnl pOjedlnatno 111 u ma· njlm grupama u mezolilnlm, s!enovltlm IIslopac· nlm I mjdovitlm !umama. a t estn Ie I u v&geta· ell! ... ,sokl ll zelen!. T..t l duboka. vln!na I bogat9 humozna zomll l!la. Nn!tdee Ie ZDslupljen. u $uml hrast3 kltnjoka I oblOnoll graba (Quo.co­Ca/plnetum croa/icum H·pt). UUm u btdskol bu·

\. .... "eI. ~ ".h~ .. d'a P, ...... S ~ oc,·,,~e .• ~"'''.' ,.~~ OC:oIj'Ka ~ 01 01.., P • "'" Pl)p,it". o,elil" • ., ..... dnflO ~'d>.Io. 1"" ......

kaVOr !uml (Fage/um monl~nlJm H·d!) ou.nvo­·jolovo] t\lml (A/>Jali.F~""mJ. OJ '\lml """\0\1 Javo'a , bllelog luena (Ace,,·FI. ' "eI'iI" H·,II I dr U vl',nu sO penla do POj .... \llI.I..a .... bo,. /P,ne/um m""n, H·lIo" Inle' .. '''t ..... aU Si4r1"'1<1 eVe v.sle nl neklm h"cegow.n,rn pl.",n.rn~ IPlcn). Cvrsnlea. Cabu1la. Vale! d, ~ To .., dubOka ~krape u golorn krt.u gd a ,ula naJ~ftI!a sa v!'Stama PoI~gon.r,"" mulllllO.llm PoI~IiI<"'. 111m "",/,,,,lIalu",. L'/Hlm c .. tr~n HI",

Rupro,I,.nj"na I" gOlo~o u c'J_lOr EV1o,"' sre<lnjoj I sJev Alljl (do K,n'"

I . ~lIlonoc . 2. •• llet .prllodo • .). n.\,.,l lo . •. p,al.nlk , ~. [utal<. ~. ow","nl plOd. 1 .• jomonko •• ",_, ~all. : pc>­p,..tnl p,"lo"

Stabljlk8 ge> la, uspr8vna, prl vrhu ± ,aI9,a­nlena, Isla du!lne III ".,il" dll!a od prl zemnih U"e>va kojl p.ezlmlJuju, d lana510 $U ,azdljellenl, nil dU9aekim d,!kama, ustavllenl Od nekoliko (obltno 5-7) lajasto-lancetul!h Ilstl~a, lISIe>vl stablilile sllenl pri18mnlm, ~II on l su na Il,atklm d~kama I sa kraeim I u!lm I!stlClma. Cvjolovl aklinomorfnl, dvospollll , 4-7 em u p.o~je.u. Jake ml.I!IJavL Cvllel 5e 5astoll od 5 vellk'h lapovs, e>1l0 1() .jevasllh lall.s (nekla,lja) , mn~o pra!· nlka I nekollko nad.asllh plodnlca. Plod Ie vlh· slemenl mjehur kojl se II z.elom stanju Olvara ne Irbutnom !avu. SJemenke slajne. eroe.

Nalazimo ga na ,azlleillm slanlttlma. To su p,oLe!no svljelle Allme I !Ikere, rubovi lum8. ! umske elallne. k,tevlne I sllene od nizlna pa de> b,dsk~ reglona.

s.~ , BH, $b. eg, M. II_III I-IV) 2".30!

HELl EBORUS ODOR US Waldst. & Kit

"

!Syn. ; H, C)de>ru~ Welds!. & KII. subsp. eU.-:Idorus Heyek; H. viridis L. Val, odorus (Waldst, & Kit) Flori & PaoLI

F~m. Rsnunculactaa (!abn/acl)

Kukurljek, . prel

B I Dgodl~ee l leloh

Mupncnu " 1'''1fPe1<

EII.-. G,an o Nt •• wu ... Wohl,loc"'''''o NI ....... '" EII.be,a M"I'o:,""~

Rasp,oSI,anlan je u Isle~nol . cenl.a lnoj I lu!· noj Ev,opl , jugozapadnoJ Az ijl I no Kavkazu,

U nde>j He> .1 zaslupljeno je lo! nekollko w sl a ovoga genusa. U Siovenlj l I HrvaLskol ,a$IO kuk,,· . l lek bollt nj~k [H. nlge. L) unula. kojeg se , ~z ' Ilkulu 2 pe>d •• sle : SUb5p. nlge, - Ima sJajnfl lam· nozelano listove, till 5U sogment; ,ombltne>-kll­nasti , a njjhovl zubci SU p,llegll, CvjelC).l IU 6-8 em u p.omJo.lI, lapovl au bljell 1Il 51abo ervD,:!­kasll: subsp. mae,anlhu. (Frevn) SeMl nor - ~'II I U 11510\1; mal. plav;~aslo.elen;, a legmenll SU !i.oko·laneelasll sa ± s"!e~lm zubelme. Cvlelovl su 8-11 em u p'e>mleru. lapovl au vo¢lnom crvo­nO nahuhnL Posljodnl ; lakse>n nlje zaslllpljen U na!oj 1Ie>'1. On Ie cndem Ju!nog TI.e>la.

Od astBlih v'sla spomenu¢emo; H. mUllllldu, Vis. "'" j ako .ascljepanlm I IIsklm IIsnim leg· mentlma (imel), a nalazlmo ga II ;zobilju U k,a~· kim ~umama. ~I~a.ama I kamen le.sklm pa~ja· clma: H. dumeler"m WaldS! . & KIL. kOJI 1m. !ulozelene cvjetove, kojl su 3-5 em u p.omje,u.

"

CLEMATIS RECTA L

Fem. RIlIlurlcu/acoae (lsbnlael)

Pokonenl !robot

n ODl IT""O JC,\jc

Clf",.",. droll_ ".".<Me Wald._

ViUlol"" '\00""'_ np."oIt

2J y .. I-I~ I-'.f] '" II

S. Il, BII. SO V_VII 2" .. 11

Slab lj lh usp.avne Iltl Idece. kod r. longle . ... II. MaIY), ,oljute, rljelka e>drvflnjfllo, kilO, u unll­Ira~jaSi I 'uplje, p.uga510, gole I gla lke, 5vj.OUo­zelon", tesl o ± Ilubl~QSI O nahukane L1st""l 1\8. sptemnl, no. dugaeklm gollm peleljkama. o:oeps,no po.asti. sa$loJo sO ad 3 -7(-9) 11.II¢a, ke>,1 $U po rubu cje lov;ll, Imaju 3-5 pari ngraVD, no hc" su tamnozolenl , goll. na nall~ju slvolelcn l •• llelko dlQkavl. Cvjctovl b'olnl, 58kup)enl u uspravn" met­lIeaSlu eva\. p.ljolllo mlrl~u . Oevljete 58stQvlJeno nej¢d¢e od 4 usko lajasla, 6-IS mm duga, I lipa Il s l ;~a, koJI $11 S unuuaJnje SI,Qne goll, Q po abo­du sllno dlakavl, P.dnlci mn~e>b 'olnl, I koro 1&le du!lne kDO IIsli¢1 oevlleta, lull. Plodovl au 10dne>sjemenl or8~eltl, 6-71-8) mm dugl, oko 6 mm §lrokl I 1.5-2 mm deb"I ;, y,h 1m se p.od,,· iava u nekollko eenllmOla,Q dugl, pIl,uto dlaklvl slubl¢.

2M u svijellim !umama I alka ,ama, pored 'um­Iklh pllleva, u !Mcama u nlzlnS ~lm I b.dsklm k'ajevlma, na suhlm. ± hranlllvlm, krO<:nJa¢klm,

alabo lIumoznlm. kamenlurn. tllunlt(w'lIm III ¢LSUrn lIC)vlISllm lemlJl!tlma Ka.al«e,IItitna VI.'. ,.cta OuerC"r81i8 pubes.","'" Or ·BI. IInutlll kOI8Q 1118:>:, u SIISIlv broln!h le.mef, lnih iumSk>h ulOCln ...

l'\up,ostranJe" I' u •• mlj ...... 18(I,,~, I~ I l,lQtno EVlope, 10 II v~m d,j.lu _j_.". umle­,eno Alljo

Stablilko uspfsvne. !upl jo. gole. zelena do c rve noB medo. Ilbllalu lz gomollaslo odebllalog flzoma. Prl zemnl II s tovi na duga~ kol pete llcl ok.uglasto s.collkj. pfsta sto dljoljcnl na 5-1 sag: menala. kojl 5U vetlnom du blle Iii plleo fazreza nl n .nzvilalu sa postlje cvlelan la. Cvlalovl polodina~: nl. lermlna lnl. 20-30 mm u p,omle ,u. opkollavaju II> 3 dlanollko Izdllollona. ± 1>0"%OnI Olno pos tav­I)ona 1IS1I~ a . Cvlelni omola /: aulavljen od 6 (,i)el­ko 5- 81. 10- 20 mm dugll> IIstlca ; latice pfoob.a­!on8 u pcha.asu,l nokla"je. CYjelov; Imaju p. lja­tan blag ml. ls. Plodnlce gole . svaka Od nllh s a­dril vl~e slomen!h zamelah: plodov; au vl t esle· menl. do 15 mm duga/:k l mjehur!. kol l 5U u 31adlju 21en la smedl I sa apoljne sl.ane vec lnom pop,e~­

no Izb.azdanl. Slemenke smede. oko 2.5 mm duo gD~ke. Razmno!aya H s jsrnenom I .izomlma.

21 V .. 5-1S<", G

S, H. BH. Sb 11_) 11--111 2ft .. , &

ERA HTHIS HYEM AlI$

Il.l SaliSb.

ISyn.; Hel/oooru! hiemill/S L : H. monanl hos M08nchl

'"

Fam. Renuneu/oeeoo (tabnjocl)

Ozlmnlca, t. loynlk

Jo . lco

Wont., Aconl t. E,.n,h<1 ~ ·hlY.r

Wlnle,11ng Plt..,19011 .. B""CIIIIMK

NaS~l lava svije ll e ITslOpad ne ~ u mo. rubovc ~u­ma I !,ka, a hf8SIOVo"9rabavog poiasB. 8 nalallmO J~ I Y ll vlcama. yotnjaclmD. vtno gradlma. 1IOon)o· c,ma T nll vama.

A.ulol>lona Ie u . emllama jul ne EVfope; od lugo, ISlo /: ne Fra ncusko do Bugarske (u Buga .s~oj Jo oplun va •. bulga.lcu, Stofanov). a u mnoglm kra' levlma cen lralne I za padne Evrope. 10 u 518'1· Ame.iel Je nalu,all.ova na kao oobleg la Iz pa r~ova I v.lova. gdjs se 2bog .a nog evjelan ja I Izuzelnlh estelskih svOIstav8 vee odovno u.gaja.

"

150PYRUM THALICTROI DES L

Farn. Ranuneul.cooe (1a bnlocT)

Put.lfh

Polfa ,kB

W\,wcKa 06eTKa. GVKOBII oCieTlta

Ru. _ I .. yod loop)'ru'" "OP~'. fou. Pig."","

Mu.chl l bl~mch.n

An.mol .. ·.~u.,I" .. ra." ............. ",,,

.. .. ' .... C.M" • .,....n. ",,,,,,.Ie

S. H. 8H. $b. C!I. 1.1. IV_Y :on _ I~

12 lankog. poleglog , ilOma u ,ana proIJ.~e .azvljll sa jeona III vito nJe!nlh. uspravnlh lieD-111~a. Prlzemnl IIS10V! na dugack,m potellhma, goll. dvos\,uko l.ooJelnl. pOjeolnl lI!tl~1 !I.oko jl' lull. Iro,e!nleylll. playkulO nahu~anl Lislovi slablilke slltnl p.llemnlm, 'Bl;'Illlju SOl U go,nlam olJal1l siabljlke. u 05nOYi S8 dva kolas1&. bleht.­sla pr!per~a. Colelovl 10-20mm u prom)a..." po­Jedlna/:nl. na lanklm. 2-5~-7)cm dl/glm pelell­kama. u pozu,lma slaolenlh I1stc>vll. Cvjetnl omo­lot saslayllen nalteAte od 5 "Iede 4 lIi 6) bijelll'l IIslitl. koll su gUS10 m,o.lull. 1m. 5 sllnTh nek· ta,'j. 11-1.5(-2) mm dullnoj. P.dnlcl b.o)n!. dO 4 mm dugl, m.menll lankl. pri vlhl! p.o!lrenl TUCkoya na)te~to ima 2 .• jeda 1 III 3. U u (ly' reda po.edanlm 5jemenlm umeclma. PlOd oko 10 mm dug. to st.ane spljo4ten. so k,alk,m ~Iju­nom. SJamonke o~o 3 mm duga. glolka III plilko mremlo naba' one

Oslm pol~no gol,h pflmle,aka (I lhallc t.o ld .. l. sllsreeu sa u a.oalll vrsle (edln~e ella 511 Slabll;'

r ) .f

' Y ,

ke I oonj. IU8fUI Ililove • ol.\IlVa II pwb .. c.n. (Wlarzb.j J*" )

N.{<!eI<:o Je uslupllona u ma«lldlllm ........ ~ I t,wam. od n,z.1\& ao ... o::t~UlfI<>\l pol._ ... u !\lm 'ICOII_c'lam •. T.~o I' \fI1O ea.to .... r~ u "'ml h ... I. ~ltnl_'ruI • oOo<!nog Q<~ ICJvtwo. C.'p",.rum). ,.\"" u mo"I'r'IOl tM>'·""1 kim. IF ... gelu", monranum H-.lt. 011_"""'10,:>,"1 tumI AD< erl_Fogorum). III.

RalpfOtU"'ro", Ie II ~.eom oj jeIu [. C"Oo& av.oPlkom ollalu Sovl.lJkog $4. • .,. .. kI

"",

\. ~ .... k. 2 ""~' u. dul nl .,'HI"". 3 . .,_1, • .,iooIIC .. ........ doll.' .... d<llI\ll>' •• J.~

Rlzom YOdoravan, tul do Ilmnosmed. Siablj lke u. pra_, gol. ill o,kudno dl akava Prizamol 11,1 Inxll/e'lan. na dug.eko) pel.llcl, L1stOY; oyola 1,1

prill.nu od po 3 1Iita to)1 $1,1 Irodll.lnl • s. 1 do 201'1\ duglm peI.L]k.ma, la!n]evl IlsUta po obodlJ nepBYlino tealaruU C~jalovi ko,olonlen'. poledl. IUItnl, 1,5-31-') cm 1,1 promJaru. na dugl m pe· tellkama. bijall, pona ... d ru!ltUIO n.hukanl (n.· roeI\O ... pOlln_ IIr. na). Qcvlle<:e ,a 11110)1 y • • tll'lom od 6 II$Uta (rleeSe 5 III ~1'a ad 6). Pra!· I'Iicl nekollko puta klltl od IIslitJ\ ocyllate. an· I"a 2IJ te. Tut kovi dugul)"II, 4- .05 mm dugatkl .. dugullullm I nrilo IlYijanlm kl)unom. dl aka· vi. PlocInlce nadrule. bral"', .v.ka ad n)lh ... (lltl JecllI'I ajemanl urnatak. Plodoyl 11,1 jedno' .jerMn1orllfltl.

Pr_ .... lItlnl, boll cvjeloYl, *0) III mania) dl~lI. I. vetoj III manjoj IJlazanc)$tl IIsnlh

21 v . I-~ 1-vIIJ em a

S, H. BH. Sb. Gg , loA. III-V :til _ 2'1-32. :;1.'2. 45,'"

ANI!MONI! NE MOROSA L

Fem. RlnunCulac .. a (flbnl_cl)

........ 0., bftbetIM obIen.

Podla,n. valrnlce

SeMI 1IC.\PIIJ.t8. Cic.\O ,\pC .... III N C

WOOd "" ......... . _ .. ..... dHbol •. 51"';· • u.c~"l rw:I..s""h ... "'-- bI .. <o • .... ........ d. boKIII 1I<:'rp<. M .. A\'(ipa."".

SIIgmenala opls.no n.koliko Inllllspac ljlklh ob· Ilk •.

Po/ulju]. se 1,1 IIIno pro1).t. 1,1 mazol, lnlm 11,1' mama I tlka,ama, kao prltlilca 1,1 broinlm Ium· skim ul"dnlcarna [npr. u luml hlalta kiln/aka I obitoog glaba {Ou.rco·Clrpl~.'urnJ. brdakOl bukovoj luml (Fagelum man/anum H'III, lul'l\l bukya I j.11 (Ahlell·Fag.rum). popl .. nlm luma­ma 1 dr. U ylslnu doseta do IIJtHllpln.kog po)­gdj. ulul 1,1 las18y zejednlc. kla~ovln. bora (PI­nlwm mUQfli H'81/, u ~um l molika. munik. I II amre ... lm lumam.l.

Resproslran).ne je u Ev ropl, Nljl lSi .... AJne­rl ~l.

"

ANEMONI! RAHUHC ULO IOES

L

Fam. R.nunculaClle ttabnlacl)

Sumlrlca luta, breb.r'nl !uta

ZI.uenato velmlca

)!\O,\Ta BeApnllll. 3.'\111110 APC~UUl'IC

Yellow w<>O<1 Momon • ......mo ... F ......

Renoneule O.lbn Wlnllra.tch..,

\IeTprI 'H .... """""",",,",

2l V _ 10-1~ (~) em 0

S. H. BH. Sb, Co. loA. (111-) I.,.-V

~ - .

IE YOdo,avoog, valjkeslog. sm.d.g ,i loma jz· bil. )u uspIDvn •• go!. IIi oskudoo dlakaye ,"b­Illk •• Prl •• mnl list naGOlla r. IlL se ,azv1la 1 1.0-dll.lnl 11$1 na dug.~koj petillel: la!nr.yl '1,1 (Ill­

boko uljoe.nl. Ovolol IIs lovl sa pelelJk ama, nl' IlUe I. 1,1 prllr.nu od po 3 11118, kojl IU duboko. do O$nov. I ro~ljo ln l: raw/IY' i,dutenl jajastl III dugulja!lo l.ncIIISl,. na rubu k.upno nazllblJeni Cv).lovl 1,5-2 (-2.5) em u prom).,u. na dug Ie· kim I dlekayim pale llkaml. po laGlnat nl III po 2 (rljetko 3-5). UsII~1 CIIj.lnog omOlati IlfOkO laJ asli. 10-15mm dugll 8-10mm 4lfOkl. , vln)· ako silane pl.krlv.nl s ptill9llm .. eb,nkasllm dl.~lcama. P,dnle l b,oln!. tull. wi .... pula krl~1 od IIltl~a Cylelnog omola¢' ev,j al Ima vallkl broj plodnici kol. III gUllo (ltakaw., " ubit kos, kukaslo poyljln, Ivaka plodnlca NdrtJ I Ilem.nl zemel.k , PlodO'iI lednOljemanl ofattl~i. 01-5 mm dugl. guslo ~br .. 11 k,.tk lm dlak.ma.

Ras l. II mezOlilnlm lIt10padnlm lum.ma od nl­zlna do gors kog po] .... Tako Ie tes\O nallZimo

'10.' >

1 ~OII""'I..: <>, .. ", _1,.\ , ' .. ~ poW _ • p .... """ • " " W .... n. ~ plOll"" I plOClot ..... _ -.. u'dultlL, PGIJI':n, "' .. , ...

U POpllYnlm lumam •.• atom 1,1 Aum, hr"'l lilt­n].h I obltnog g.aba IOue~"p,".,,,,,,j n.I jlko hUI'IIOZJ'IOm zeml],"u II~ ,,~ V'LO tI~ kls.l •• ukc'i., .al,m u montanal buJoO'lOj Ium (FaQslum mg"'IlIIIUII H·It). Me I.to 11_ lImll'ilu laloo k'tela do lIul~S IN.O .... 'IV t­oo od g..olo ..... podloge

Rup,oll,Mj.n. J. 11010\'0 \I C JlIOj Evrop ... I,m 1,1 S'~ 'II I na 1(.Aa./u

U aj ...... OJ.p.""om dljSIu n ... ram te S H. lUluplJ.na )I \I .un I'll I pol< ml Au .... cod IIwna do lubllp.rW<og pol ................ "'-"" IoIIIi L ) kOfi l1'li& trocujelne '_lOw 1_ 11,1 Ngmallto liroko IanoIIUII nanobIteN ~ IOYl IU ~I IjMJe c,,",nllalU. antoNe DQe'I pla~I~le

'Qi,' ~ .;

~r.~ ~ . , ""- ~

Rillam ,_luto-v'I'eRu!. kos ill horizonlalln , .. guslim Bpletom 1111<: ... [amnosmede bole, II gornj9m dljehl • mllob,ojnlm o'taclm~ 11 510'0" Cyjetni adenel u. pravnl III povl)_"t. poleglo d la_ kavl, n •• o(:llo II gorn;'m dlillu , Prizemnl IIstovl prez:lmlJuju, ,IkO III ... "ll ebUnl , ne duglm drha_ ,"", nil nalltlu eel'o pUlpurr\OIJubl~ull, LlSiOVI 11IIblJ'ka III 'Iedatl, al(plltnl do ellpUfno·lan_ caWI!. u' II,."I, clJell 111 .Jedl na .... hl! 5. neko-11110 zulnc:. CVlllo ... 1 ko'ollnl ~lll . pojed llUltni. pfllma boll vtome Vlrn.JII ad bllele (II/atko) pr .. ko svlJ.IIoru1itlllll do c,....nolJubifast • • sasloie " ocI 1-14 eUptltno-lencelnl,h listita ocv'Jet:., !tojl au • vall •• " '1'_ pnleglo dleka ... 1 ev lle! I .... a 'MIlk! broj plOdnlca, .... 118 011 " Jill u drtl jed.n .,.menl U .... I.k. P'a&nlka 1m. mnOgO, njihOVa prUnI<:e .. otvII",u u~dulnlm pukotlnama. PIo-

2i Y .. 10-20 1--30) . ...

© © C) T

S. I1. BH. e.., Ma III-IV 21'1 .. ,.

0

ANEMONE HORTI!NS'a L

(Stn .: A ~Ie/la'. Lam.)

..

Fam. ADoun,:u'" .. e (Llbn lacl)

VI.lm,. nI", dl¥l/I II_Ja'" n j.zN .... 'umaria!

r pa,\lUlCKO APCiIoIlI ll'IC

8.ood·llo...., .... _ Sl.m· ... n . ... .,.,.. G. " . n·Wlnd'aoc .... ~ Flo • .s/i lio

clovi SII, 3-~ mm dug l jednosjemenl o'B~ lfl. koll SII gusto. dugo blle lo vunaslo dlakuL

ZUlUplje". je u medilo.ansk lm J submedlte­ransklm h erOlo. mnlm tumlma I !Ig.ama obv­hvafenlh .ectom Duercelalle pubucentls B,,·BI , zallm na .ul;!ovima l uma. u 1Ivl.:ama. lumskllll p.ogalama. kamenlalSk lm pa~nJ aerma. vinDgradj. ml, mU llnjl .:11II1 I sUen lm Slanl! lIma.

Veoml d . ko.eU .. na. Ie sa prlmlenJuje u hoOrtj. kuUuri

Rasp.osl.anlena Ie u zoml)aml SladDzeml)a. od IlIlne FIDn.:u sh . p.eko Istre do e .ne GoI'. II MakedonIJe1) .

Sllena 0"0) y.sll Ie A.pavonlna L.m. (Syn.; A. 5Iell.' a auel. non Lam.) koll lme Ilublent. III pu'pl/.no.:",ene !lSllf. oc"llec::a n 2ulom Of­novem.

Rasp'OSlfanlena Ie u Jugolslotnol Ey.opl I jI.to IIOlapaClno) Atilt Ko!! nn Ie zntuplle,,1 II Malll­don111. a .nle na s lltnlm stanlillma kaO PlltlhOd­na "rSla.

ANEMONE APENNINA L

Fam. RanunOulactllle (lBbnJac,j

$umark:a I p. nlnl lll,

bf41bertna I .

Apenl nska va llnl.:o

C IlIiO ,\pe.\II III ' IC, tlUla Ulr~Ulp"na

81 .. " W"""' """mono

~~':;:~~ ~'~Ulo annl>u,""",,

OJ

II 11 •• 51>, ev. "'. y_VI

~" ' 5

Sllblllke s t,tete Clla k~'e Iz bllajU IZ gomolla­SlO odebllanog moma Prlzemnl loS! nll dugaf kol ~Iellcl. IfOdllelan; .0In/evl pe .uby nepravllno 10001e rUIl. USlovi 0'10/1 u pltlJOIlY Od 3 I,," ~ojl ~Y na duglm dleklvlm pelellTulma. lIodJ/aln,. lish~l po fybu nep,e. Uno teste re",. nl nal,f)u dlaklV1. C"jeIO'1 kotOhnl¢nl pillvoljul>,ea", Ikeo n8 IUel), fllelko bllell (YD' .11II11o,a Strobl! CV'IOI ,e Uslojl od 8-14 dugull&llto hnealnlh I,stle. ocYlllIta. koll $ U apol la 1. dla~u l PldnlCI ne­kollko pula kllel od I'Slifa pe "4OI'. In le .a bh· JlllClelutll III bllele Plcdn,ea nad",le ,rna ,h mnago. svaka plod nlell sad,!1 looan s lemeni za · metal!. Plodoy) $U ledno'jemen'. ' dlakl Y' 01.' ~Jfl. ". k.atldm , pr.yl m k1lun om.

Z,y, p.ele1no na p"mo . s~'m planlnama gdla la IUlypljena u SViJIlII ,m lumama , ',kl .em. b.dskeg pelau All rBhhm I humul-Dm bogll m l.mlli~llm~, ZllSlUplJe nl Je u btOjnorn ' " rmoll ln, m Zllednleama, obuhya¢en lm ledCm ~,eel" ja Wbo"'n/IS S . · SI [npr. u UOCljleJjl jallnsk.

""~ . " l~"_ ' ,J'" p""",,, • p DC! ...... _

t.a!,ke I e.nOfiJ IIraba $ • .,..-.o-o.'tyll ..... , I H·'~II' dr R"p'~lIlnlenl ~ ,_ ''''a af-Ie E __ Slltnl 0.0 .,st. ~ A. ~ &c "a

lehy kOja .. ,uplcanan,an, u ,..go to¢ pi , koJI Ie lUluP! ena u ........ kr leml,,, Ma I".' ~ Adam Ne /:all je ImlUI J 1>00'0'" '" Od A _n

• ""[0ft8C. 2. 1III'ei In ..... ,uknll"., ,. 1I., le ocvlloel, • l..tok 5 proilolk, , plodlel sa ""~""ml I"""Iu,",u", .. , pIoc!IeM.u_

RllDml k .. lkl, k011 III hOrilonlalnl. konfasU, talTVlo .... adl. Si l bljl ke Dlolne. uspravne. 'I ,!ofe dl.me, fOIO IU ervenkasle do smede. LIslovl brolnl, II rOletl, na dUlla¢k lm, 5-\5em duglm, dla~lm pel.llkama. Kobstl, na lieu lamnoze · lenl, na lIalleju p,.lall1o p.I,lvo Ijublfasll, do po-10'il'" !!Slatenl na 1/1 rldnaKa. il.oko I.'nta I PO . ubu drakav. r':nJI, p.1 olnov; SU 'rcIIII, prellmllulu Nov! Ilslov, 50 ,azvljllu lek naken evjeIanla. Pet.'1k. II.IOVI II poeetku GUsto ble­Utato d .. k ..... nlkoll cvletanJa pro'imo ooole, CIIjeto:wl tlrmillalnl, pol.dlnafnl, t5-25 mm u PfomJarv U.llfl lnvOllikruma 8-10mm dugl I 6 do Imm i "okl, W lcolikl. 1. lanl, po rubu ere· 10\0111, 'I,dltl. Cv/etnl omota¢ II lalloli Od 6 do 7 JrlJetko tiel 10) Ibllea flJa .. cllI!lna kre~ od 10-12, • 6Irlnl Od 5-6 (-I) mm. BoJI 1m znalno

21 V.~1Sc .. H

S, H. 8H, Sb. Cg t.la III-lVi-V) 211 ,, 11

HEPAnCA MOBILIS Mille,

(Syn.: AI1~Il. hepa,lcif L; A. 'fi/ob8 Slakes; HI/palka Iriloba Gillb.)

..

Fam. RllnUllcuIIC." (tsbn)acl)

Jelrnlk

Tpll.\lIcrCII MO,l.PCIl, Tp ... \c.\cn 1I0,\pl:It

Ha$I~I •• ~p.IIQ"" 110101_ L_blu .... M<1 Etbl·T,lnllli

11 .... " .... " " "" _"",,.,M>,,,,

varl'lI (rll. lleo se nalaze p.lm/ercl J 51 bllellm evlelovlml), Neklarljl nlsu .uvllonl. Pratnlcl broj­nl, !II.menll bjellfasll, lIG pl.vlfast Plodnlc. brojne, Guslo 1'lIbrnkllto dlakllve. Plod j . fell­nesjamena dl.kava o.alle., 3-3,5 mm du!lne I 2-2.2 mm ~I "ne, 511 kralkim kljllnom.

Zivl u s vl jotUm tumama I t karama hrn lDVOg 1 bukovoo po/asa, Ie u mla~\lllim bukovo'JaIo­Vim lumama. Tako Ie nal¢eUe nalulI.lo II tllfTll h rUII kilnraka I obltnoo graba (Oue/eo·Calplna­tum), monlanor bukovol Iuml (Fag.!um mont,­nllm H·at) I d •. T'1I11 Ivlob do IImjereno suht, ± hronljl .. , neUI/elna do blago klse la, humOllla. r&Slreslta Ilmilltll, p'lle!no III kre¢nla~u

2ivi u vefem dljelu EVlOpe, u Sibl,lI I J.pan­sko·KIIIJ*kol oblnl l.

KIlo bllJkl sa IZIIZIIno IIlepim plavim o:vleto­vlma , jel"nkl so ulllaJa u \lr1ovlma 1 palkovIII\II kao veoma omll,lna uk.asna bUlka.

"

FICARIA VfAA .. Hudson

(Syn.: Ranuncu/u~ /lcalla L:

Flcer/a f'l!unculoldu ROlh)

F.m. RlfumcuJ.calHl {labn)ac l)

ZlIIlIn, ledlnjak

Spomlad.llnsg lopaUca

)K',\TYP'fe, Go"'tr,';l.

Co lonoll ... _ul. Fleal , •.

Flc.l,.. ely ~"MI""" FtfjhllnQI'

Sthotl>OC"''''OU1. FeIQ"~'"

F ..... Q.11o "1Itt01 ...,.,.,,""

21 v .. ~ ... G(H)

•

KorlJenSkl lIomoJjl 10-25 mm dugafkl I ako 5 mm IIIokL US!ovl "'.,naU {u mlados!1 mCIVII poslullU zo sp,ulJanje salaIO). gol1. Slljnl, lam­no~elllni. Plcdnlce nadrnla. brOjne. Plod je Jecl­nOI)emenl, dlllkavi ofdeh~. elil Je ~IJun IUD1ale, 0.2- 0.3 mm dUGa~ak, Rasljav&nle endOlOOl>o,no I mnmekol>orno.

Znlupljenp je u nlzlnsklm i montanlm iumam3 I tl klrama. u ~rto~Jma, votnjBclma. parko.,ma I !'vlcama M hrantllvlm, umJereno krsotlm, rlStresl. 11m, humoznlm, pjeskov,lIm UI Ito~'S1Im lllmtll· Itlma, pUl1dno na loplljlm ! lan11l1ma

R. fle"ia L 5. lal predSlavlJa s la~sonomlkoo Gledl!la veoma komphelranl Igregl' fiJI SU lak­sonl, ~a.aklerlll1fnl l8 pollldina podtocja ras· premanjenl GOlovO u ell.lel EVlopl I jlldnom dl· jelu Azlle. Tako I. Ilps)(1 obTtk auDsp _ , uSlupljen U lIpatlnOI Evrop; I ZI nas nema nlkawoo Inlo.esll.

Tahon: subsp bu lblf .... [Albert) A & 0 l 6va (Syn. ;F.lwlbll.f. Holub; R.llufia L lubllP but·

0,1'"11 l.awnll~e, R IIC''', lIuel mUll non L J .. nalrd"e"'!1 obl,k u c"alol e"op, • od k~ .... slledet,m onD.lolOlk,m:nac mil IlItI I,ka 5 lOe'" dug', lI,d,tuta III poleo'l, hsl"'~' n lu .... ,.&taftI u ,018ll1ma Nakan CVllllnl' '8.f~'IIIU Ie 'IIaIlJoO. nl P\lJ)Ovl (/wID/I'! II ~UI ma I ",o. a C_tala... tiel 20 mm p.om,e.a Orai¢ t n.a!~eK. ~II" n un..­ta. ovog I3lo..sonl op'"'' Ie V" ~,bIO, lo,m

T,k50"· ,utlsp caIIlIItoIla IR..,:f1anb I V. IS." Fre,,,, e,I."UIOI. FleoehlnD F"ud aut KII" R /,e<1'" t >utlSP C';"fltol>l A"ansJl ,. .... proslren,en II CltRtralnol, laiOb'loJ , Illtno b.o­Pl. II OtIhkull .. n,l,,,, ""_ a I m Pr!­zemn, 1!Slovl .u II .0:....... I nUOJ'I "'"lilian. ne ran-'I'lu so rupio(I", pupoIje bvHJII .... ~0tI IN"adhodnog U~_ O ... e.c. au CIOOfO flU "'J.nl. luno dlak ....

.. /' :1 \--." . 0 \--~'! .~. () .... 't,. ..... ~ . -

, klll"no<:. 1 II.~. plol~' 1>""""""11 liol • • 3 10_I, • 1M "'". $ p_"_' plOClit (or •• el¢1 • d •• j~ ." ..... dOlla: _«nl p, •• ,e~

C'leta b,ljka 11".10 J mllko 'Illota dlll~ava (Imel). 51abljlke rUII,pjero8, sa mBOgO cv/aIOY •. Pr,zem"1 11110'11 ± 1.,10Z81&n1. a. 3-5 (-7) duo bOkO urellll1ll1 lepOYI CvjaLovl 115-) 20-30 1-4OJ mm .. promjeru. Cdltn, Ilstl~1 JajlStI, dlakavl. K,unltnl II.tltl i_IOllk!. s)ajn.. 8-15mm duga¢kl. P'\odI¢1 :U-" \-6) mm dugl 1 2-2.5 mm lilrokl.

Prerna obliku 11110'18, ¥<Ito) II! manJo) dlakavo­III, Dpl .. no ntlkol,ko SIInlh Inl'Upe<:ljsklh obllka.

0.11 v.alll nlJtHta nllulmo " listopldnTm liuma"" I klanelm •. na ,vjetlm. raillesil,m, blllllC humusn,m. ahlllnim lernl)lltlma od nlzlnl pa dO lubalp,nskog veg".e,jskog pajne KIO g.ak'e­rl$lltnu " .. ,u .eoa 1'11" •• 11118 P.wl. n.'nlmo Ie u brOtnllll .... mlklrn nJl'dnluma

Ruprostrllnjen. J. u (;en,. ,'noJ 1 jutnol E".op!. ,. Krlmu I na KaYkaIu.

21 v • _ (--t(l) em ,

0 1'.11,

S. H. BH. S~. CiI. lola V_VII

2n .. 2\1. J2

AANUNCUlUS lAHUGINOSUI L

..

Fam. Rammculne., {tabnjaelj

Ljullt m. II .....

KOJlllalP Z1811<;;P

Wool..,. II\onorcu~ R...."..,u" 1.I ... u .. Wolilgor ""Mln'ua h.<I.u llICpCT ....... /t

U natlm ~umama tasto Sa susre~. I Ijullt tum.kl (A. _moralul DC.) (Syn.: R. SyIVI'WII' Grin. & Goer.). koll Ie .lif,n p.elhodnol v.,II. DOllife vl.lnll od ~O-50 (-eO) em. 8 srablilka I II mil .. donloj t.eeinl ,'.kce dlaka"e. pllz_1 IlstGv; au mu '~OfG dG Gsnove J..dllolnL

Reslo II svljeti1m I ~lu'lenov'lIm h,.,lovlm I bukovim !um.m3 I tlkarlme. rubowlm. ioma I tumsklm tls!!nama. na svJellm. h'&nljiv,m bl-U0 do IIrnJe.eno- kisellm humoznlm zomljiSlima.

Inl.resanlno Ie spomenull da III II nailm ",. mama. llibovima Suma I ~um,klm tialln.ma :a' s luplJen. i dwol' blj.'ocvJele VISta OYDg ,Dda: II. pl/llllnlfoirvs L (Syn .. R . • con;lIIo/llIl L. sub'Sp. plaranlfoU..Is RlkU). kojll yet/nom n,lazlmo II aub­alplnskom ~jull I A. aconlillolllli L {Syn .llIbsp. .conlllloIIlJ.}. koju m01emo luSfe511 u monlanon! I s"balpinskom poln". np.atllo uz planintke POlokl I 11VO.8 i na vlunlm IIvldama RIlilke IzmeO'u ovill dulu vIsta IIIJvln H ogledaju II ".col IIi manjol "rezanosIi lisIO,,"

..

EPIMEDIU M AlPIN UM L

Fam S",b.,ld.eaaa (1utlkej

K ... pln. bI.kllp.h kip.

VlmOek Ilpski. lipici

a.r'''''.'''0<1 Ep llMdlum des A lp ..

Sockonblume r"" ... " .... Go,o"""", ..

w>nu

21 II .. 'r.JC 1-601 em 0

S."'- OH. SO III-V ~ .12

Rilom puzetl. gllnll. lIeOlankovlI Stabllike usp'lvne. gl;llo . t"pouglasle. USIOyl ne duglm po­lellkama. dvoslruko I.odl/elnl. poJedlnl IiSIlOI , do 8 em dugl. slcutl. utlljenl. np IICu Immnozelenl. III nallO/u svletlozelenl, ne .ubu " Ipllavo nalub· IJenl . Iz ~~etka dlekivi. kunl/e Dgele. sa mor· klnlnom m.ell110m ne",elurom. Cujetolll PIO' mle'e Oko 1 tm u rllhloj uapr.moj III poy'Jenoj, 10lmlnalnoJ. grozdUloJ cvuli kola Ie k.aci od Ils\ova. Cul)el IlYos~IDn. USIol1 se Od ~ e",en­hSleulena. oko 5 mm elugo. tallena I"Uel. kojl orpadaju veO 10kom ..... jel.n). I 4 IImnoc",enl k'unl~nl listlta. tJed nlcl (nakterljl) y.ewI'. 1ull. Ima Ih 4. e nal020 5e llllad k.unltnlh IISI,O ... od kojlh 5U kraOI. P'a!nlkD Ima ~. nello su klae, od k'''nlce. Tllfak I:duleno jaJasl .. !oro)n,m 510-menlm zamaclma Plod Ie v,teS)lmeno OIU" kola puca sa Clva nfilednah kllph

Raslo u vlainlm I sJenov'llm 'umaml I , ihlll· mi. ,"bovlma luml. od nlllni de gOfSkog ~­jl ..... na klatnjaku I "'penlln". Kerakle.""UOnl

•

vllte sveu Clfp.nion (Selll/l) 111y/ICO·podoI CUtIt H·mt I zajl'dn,ea hlUUII k'ln,akl I crt> Onog ;r1lJa (OuerCI;I·Calp.no/um C'Ollle"," H·IV.

Rasp'01It.1nIOna U lemljlml lu/n. (v'Ope CeslO kuUlv"ans. pa III nil mnOU,m mt/lltrma

nitu ralllllan.

Gomolll ok.ugl85ll. Imulra lupili. v.lltlne oraha (kod sll'llth prlmj.'aka do 5 em promj.,a). ,med. boje Sllbljlkr: u, p'8vne. ulene III c ... anosmede. $Gtne. gole III l'rrapave. b.z opnasle Il u5k. I,pod IIslova. LlSl0 ... 1 po 2 na slabljlel. sa pelelluma. dvoslruko !rodljelnl. pll~ltasloz.lanl. go ll. C~la· la~ 1 Iigomorlnl. nkupljenl u uspravnu. termlnalnu vltecvjelnu grozd.,lu CVUI. e .... no Ijubltasll. c rvenl. blljedotull 111 blj.11 I'. albillora IK I1.) Hlko· IIt l. bl.~ mlrll1l.vl. 18-30 mm dugl . sa dugat· kom. nello zad8bllalo m oSlrugom kola la na whu ndlo Slvl)en . prama dolje. Braklajl vel;ke. laja­st •• cjelov;loll ruba. zelane ill e"'enollubltaslo nahukan • • Plod 20-25 mm dugl lobolae. na 3-~ pUI . kratol palellcl. ,a brojnlm. glalklm. I)a\no­cmlm. do 3 mm !Iroklm Ijemenkama. kOje 5IJ sa b ljelom IIOtnom karunkulom. kaju jldu mllvl I

2i v * la-3i! (-60) <m 0

S. H. 8H. Sb. C<;r. t.I. I~_V

'In. II

..

CORYOALIS CAVA Il .) SchwallXl. I. Korte

(Syn.: C. bu/bo.1l Pars.)

Fam. Papa"'.lIca .. (makovll

Mlacl'a luplp. t upa llk.

VotU pelellntek

r O.\(;t.l3 raWKll

HOllowr_. blnlrM>rl Cor,odOl_ OI_u'. HoII, .. l .. <h .... pom

Colombl". X"'-"'TU ""''''.

tako dop.lnose rullava"J u sI.mena. O.'m IIpI~og Obll u sub,p. ca. a [Syn.: C. ena

IL) Sehwe1gg. & Korte subsp. eu-can Hayekl P ndoj 110.1 Ie za"uplje" I lak$on sub.p. __ halo Ilanl (PaiL) Hayek. kod kojeg gomolll toslO nlloU lupili. a o'lale ,az llkl Izmecl'u ove dvl)e podv .. l• ogledalu s. u razl lt lloj . n pe.anOliIi II,"ova . .. vltaj III m'''jol ret"llvl lO,1I Ilsllt , I njihovom Db­II ku.

Nalazlmo jl u ~lltnlm . svllillim IIslopadnl­tumama I Aika"ma. ad nlvna do subalplnsllOlll pojna (do ako 1800 mI. Kl rakleri.lltna ..... ,a '4 F'galall. Pawl. To su mazoW"e luma bukft ob1tnog g .. bl na umjl reno vl.t.nlm d<> umjentnO suhlm. bazlfnlm. neu lralnlm III umjerlno kl .. ll11. svjeflm hrlnlj lvl m zemlj l!lIma.

Cvjola kasnlj. od YrSII C. solidi Sw .. a e..­cbrazule gU'le popul.elje kole .Inom proljalJlOlll aspaklu dalu poseban IIgled.

Ruprosl rlnjena je u EVfOpl. M. A:zI/l I III Kaw­k81U.

CO RYOALIS SOliDA Sw.

(Syn.: fumlrl. ~ollda (L j Mil l.: C. dll11111a

Pert.; C. ha/l.,1 Wllld.]

FIm. Papaveraceae (makov!)

tvrs!) peleU"flk

Co/yII.I. tolidO

G""~~~::z~·or::.'!'Po,;;:; Xc.o.,~, ....... _p.

2i y . 11)-a1 (~<m G

© ® S. H. OH. SII. eg. t.I. III_IV 2n . ll{201.:tI)

Gomolll okrugla,lI. slvosmecl'l. komplk lnl (punll. vellflno Iloinika III o.alla . SIab1jlke uspravno. '1' lone III clV<lnknlOlmldl. sofn •• obl¢no gole. n.­rngranata. sa opnulom Ijuskom I.pod najdonlog IIsll. HajteK. po 2 Iflla na 'Iabljic). onl su IIvo­Ilruko ,.olliloini. goll. plavl¢ll$lozellnl. nl pllol). kame. sa obrnulo ja)asHm III 1211utenlm I1stTtlma. U le.mlnalnoj . g'02d'UIOj. jednostavnol. u.prnl'Oj cvull nlll811 sO po nekoliko 1 {~-l l o-20j zlgo· mOllnlh cvjelova. Ijubltaslocrvena. <Jedl btjlll III tutkaslo bole. dutlno 15-25 (-301 mm. Cdh sa sa'tojl od 2 ~.lo mala Ili lita. a krunlca ad , hill­ta; I polja!njl. go.nll. prj 05novl sa p.ovom ill ,II' bo savljenom oll,ugom. Brlkleje nn baz1 klln15lo. u gornlo] polo ... 1,,1 prslulo dljeljane. Plod 10-25 mm dugl. jajaslo lanell0511. vl!asjemcni 10bOIIC kOjl /1 skoro ISIO dutlno kao njegova pellilka. Sj.menkl oko 2 mm tlr lna. Cfna •• j.jne I giatko. sa kl'Unkulom koju fado jedu mlllvi I i.lko .aslja­vaju sJemo (mlrmokohori/a).

1. _"J"'"" (111 ..... 1 1 ",I"'. "'lj~lc. (G •• ",>I ~ " .• , ... br._,.""", 1. plod "01101"1 .. bf.1I01_ • • ,.,,-... '4 u...nWI"",

OSim u""kog obl,ka subSp, .011<1. (Syn C. Sw. lubsp. eU'solida Hlyek) 11to1' I",a nll,ml. cvjllovi e'la jl O$lr~. nb vrllu maiO ",.",OIIa I nalrlg sa~IJenal u naiG) 11011 j. ,.asluplj'" • .,t>Jp . ' .... n.n.l. tvoll Hayek IS.,.,.. C 1/,.,.""",, .. , v.' I kod koJeg IU CVjOIO~1 tutuill II, rut!(!hU " QStrugama kole su P" vrhu ,adabilire I ",alo ... I.nl. poalo/e zn llnl rllllki , u '''Io~.m.

CvleUt. ranile od "'$1/1 C, cav" tl I SCII""lItgg '" KI'II1I. U fana pfoilito e .. ,o Obl'lluJa ,eta I ",anle gustll populle.je u 1~'le ' l"n . ll!n'''' ito"" pad "I ... tumlrna I tLk ........ \(Q¢nj'CLma. , """II'" dim .. ad nO>lna pa do aubl'",.nlkog POll" gd,. taste na sv)e,I,m. hranll .. m .•• ,UesLI m., "m,a'a"", klnl1m lIumo:nlm lImll'ilime

Rasprolttln/onl ~ u Jutnol I sr6dntoJ [.'''p zapadno)! SIllY """

n , I) If'~

. V"r-:I? . ,0 uO

, kill ..... , 2. eVil" .• 'dutnl p'''I_k. 3 lop, ' . IoU ••. J . ,,,",,,v •• 11 plQd. I .j . "'.n ......... on., dol l': .... 4ullll P"­".~

Stabljlke tel"",ob. lda, nlelne. lomljlva, :!: po­legle. Starlin; lzoenci k'alkl, tertilnl ""'81 ... 61, Jed­notl8vnl III u gornJem d,lal ... razgranJen1. U"ovl nupramlll, 30-80 (-90) mm dugaekl I 5-7 (-I3l mrn "'0101. aledetl, lancel astl dO llnnlno lance­lalli, dUlla~ko .... lIlenl IdonIa Slrene alvoz81en l ,11 tello plevitutl, ne rubovlma I po glaunom fie"",, s donIe sl"ne hrapav). Brakl.]. zolene. IlItn, lIelOy!ma, po rub", ',epIJuI •. Cyratovl u ruriJlldenim dlr.azJlama, na veoma dug lm, tan-101m d.tkama, IS-30mm u lI.omleru. Ca!I~nl II· lilt) 6-11 mm dugl. po obodu usko kofasll. Plod je 0101\111,.511 lobol8<: oko 6 mm dYllne. Olvara 5e .a 6 z.aklap .... S!emenke 1,5-2 mm il.oke, ~1'"V9-OOlmade, papilalne,

Rasta y Ivile!llm muolilnlm $ymama I ~,ka'a· rna, na lylallm do ymle'eno ,uhim. ± h'anljivlm,

Zl v _ 1!-JO(-80j.'" "~"

© (j' .. ,

S, Ii, 61l. Sb, eg,!.Ia IV-VI

• ••

STELLARI" ItOLOSTEA L

[Syn,: Ca,a~I/um halaSIGUm (L ) C,anll l

Fam, Caryap~rilfCN' [ka,anml)

Z_lazdll ,o, mltlaklnla vello

Zveld l<: a veleevelna

Grear., 5t,to ..... ort 5,otl.lrl Hoto"&" Longue-d'.,t ... u Gro&. SI .. n",I ... , wald·S .. ,nmt.r. Stltt.rlo 3Jro<a.,,,","'3 ''''''''', 3 . .... "ueT'O" wQS

neutralnlm do umlereno klselim. pieskov ilim iii kamllnilim zemljl~t1ma od nlzlna dO monlttnOQ I subalplnskog pojasa Karak te,lsl i~na v,s!a ,WII' C"pinlon IIIYllcum H·a1. unula, koje Inl~jnU ulogu Ima y zalednlcl h,asll kllnjaka I oblCnOQ graba (Ouelco-Calplnarum).

Rupro'lr~nlen8 10 gotovo 1,1 (1;8101 Evropl, l'la~nam Sibl,u. Mala r A.III, Klvk8.lU I AUllu.

Oslm ova vr,!o. 1,1 na'lm $umama se t"'o SYSfete I mltj.lokl nll "'m.o (S . .... ma""" L )i«IJ. Ima Iistove s.a lupom III s.caslom osnovom, a du­gl 5U 25-75 mm I \6-4011'111'1 !l.okl. donjil aredtlJl su na duglm peteljhma, a go,nJI 11,1 Ile<IetL Nalazlmo je 1,1 .eznlm asoc ljocljama Qd nlzln,klh poplavnlh ~uma do polen klekO'llne ba.. \J% IIpskl obllk: subsp. nl mo,um U ndol Jlll.1 .. po alypllen I I~kson : subsp. glochkl .. ,...... M~ (g/IlChinosporma auet.) koll Ima IISIOve stabljlke lelasle sa duboko .,easlom llsnovom •• , ... 10 sieme Ie na ruboyim" n p,Qdu!enlm. n l)k.ISIlnl

pap llama koje au oe v.hu ~ill.510·kuk8lIe ilrrMll).

MELAN DRI UM SILVESTRE

iSchkuh,) RoOhl.

ISyn,: S/Jeno dill/ca (L) Clal/\,:

Mel.nd,lum die/cum L, M. rub,um (Weigel)

Ga'ckei

Fam Ca,,!ophy/llcoao (karlnllll)

Golesak. uI.e cryenl

Rdetl sllzek

Ltpncuo OOcTKO

_ < .mpto~

M""nd,l . du jou,. M. ""uvo

ROI' W.rdn.t~ •• T.~·Uchtn.t~.

~~"" ... 2i II .. »--.:r {-1m)." H

S. fI.~. S~. ca. M. V_YII (-t~ )

l'n _ ~.411

Cltalo bUjka gusto dlekava, 1,1 go,"jem dljalu kralko !llezdule. StablJlke uspnlvno, iednoSlavno III samo p.1 whu .azgranale Donr' IISIO"I sU!enl 1,1 k,atku d,!ku, gornll sjade~1. Cvje\llvl 1,1 11'0' m~~nlm d lhazllama. d'lOdomnl ill dVl)!:pclnl (M.­mal'odllni). Ca!lc! 10-15 mm dugatko sa III bez flljezda. kod mu~klh cvjelova valjkas la I sa 10 Junlh filice, kod !ensklh cvjelova neduvenB I sa 20 fIlleD. Krunlca 16-25 mm 1,1 promje ... Cllev ¢aSka 10-15mm dyga Cvje lGVI pa dan .. elV~ rani. bez mhlsa Plod tahu.a I 10 napolle $R"'­janlh zubaca. Sjemenke c.ne. b.edavltaste

Ovu IIjepu VISlu Il.azll ih krupnlh c"jelova na· lazlmo na bcgallm. IUI.Gsttlm. bllgo de umlala­na krsellm. humeln lm zemIJI~lIma. keo p.allileu u razn lm 8soclj8CljDma p.otefno se javlrD u In' jlldnlcama Vflgelaelje vlS()klh zelen' sveze Ade· nOS ly/ioll al/rBl/ae B. ·BI a Isto lako mofemo je nBtI na "'msklm sle~lnama, prosjekamft. p8!je"­nam •. snJegolomlma u ohrru sveze A/tOPlon bG/· ladonn.o Br,.BI.

@ ()

Ra5P'~I'anll"" .. u Ev,oj)l um... po-d,u¢llma Allie I u Ill!" AhlC

0$ m ",,0 will!!. te~IO ~_ nair 1,1 nak n I nft 3 b'JeJO<:'letnl ,"111 IlVOog 'Od' II ....... (MliI) GI,ckO !S)n S Ie". IIW '" I E H l KI8Ulll l. ~or. ~'Itletno 'IDle na 'ubowl,... ",ma. u At~.f.ml nl tr'~"I"""" '''01'1 "... l*'>l. M nocllllontm II.. F._ iSy~ S. .". 110 L ) ~ola na cotee 1 .. ". lIavn" e ... ~ .. p rna, uz pu""o, Illk. " U aVlm "'a a. mar .No IjIOslllvlje I hi n_.I. (1t",'11 A Br Sy L, C/m" ,,_,. , He .. " S .... "-,,II ... ISoc •• la zaSIUP 18"" u Jugo .I~" '" d • .emtle Bit Cg Ua

.. ~1'I.nl., 2. IIUn. 3. .. 01 •. "'PUCli. el.'",' J>OIl,ot­"I ~,eIJet tau", .. _1_.0\0""" S . • jemon", ... lrln •• dol)e. u«lu!n) P'''';11o

CJlava biljka gusl., bljel., ..... nulG-dlakava. Sta­bll,ke uspravno. u go.n)em dijalu tazglanjene. p" dnu gusto obrasle 115tovlma j sa rozelom. LlSlOv, dugullDSlo jalasU III IInealno-laneotasll u~.llenl Cvjolovl k'upni. pojodinatni, na dugi": drtkama. Catiea 15- 20 mm dugatka, guslo OD­rnla d!ae!cama. sa pel no)odoako !zralen!h ne-' tava Zube! ea~ke lancelasll. 5-7 mm dugaekl. P,j dnu k.unienog IIslica nalue se dva ~I!jato

II .,kutasto latn)a (parak.uniea). Calluta )e jejasla. sko,o Sledeea. otva.a so sa 5 p.oma vanl sevi­le nlh lubaca. SJemcnkc e.ne. sa 0~1(0 IlfDpavlm povrt,nama. I'.nomollorna bUjka

Zastup!jana u b.oin lm ~umsklm 8$ocijacl/ama obuhvlC01!lh .edom OU~lIeeJal,o PUbIJSCflntls Br.­·BI, Tako Ie v,lo eesta u zs)&<ln1cama svez' ,

LYC HNIS COAONItA IA IL) Des •.

{Syn.: Agro!!em", .. coron, ria L :

..

Coronll.;. lomellla.. A. Br.)

Fam. Ca",Oph~li.ee .. (ka.anllll)

Suk .... reln. , zKl}ll ""

Dla\(aya lueea

Auoou.a CllilAapKa

Ros • • I mplon, mu l!tln p!n\ l~<hnl l ea."""",, CoQ ... lo~.d. KlonuIO • . O«onz·Somln.lk. Co,,,,, .. ,. rC>pl'~_ ~0>0UO<"f"~

S IluWpotolanol. Ii. Btl. Sb. C9. "" V-VII /-I)(I 1n _ :!O

OuereiGn I.ainorro-corrls H-Ol. Osrlyo·Carpillioll orloOiolls H-at I dt.

Rasp .oslranj.na u jugolS!Oenoj Evropl . nl ","I­kazu, u Maloj Azl)l. Tu.kosl.nu 1 Hlmala ji,

Zbog Iz,nilo II jepill e~letoya I pus!enastodll­kovih IISl0ya i stabljike korlsl1 "'" u hortl~ulturl, pa )e nD mnoga m)esla une~ena 1 nalu.allzl.ana.

U na~j tlod ~aslupljene s u jo~ 2 vnle o-.oa roda: L ¥'Ile. rl. L !Syn.: V/scarla vulgaris BemlL V. v/s"osa {Glu/b.} Asch.). koja ima IInnlno-Ian­celaSla, la"'lIOzolone IISlove i crveno C'llalaYe. a stablJika Ispod syakog kol)enca Je luazll0 1JeP­I), .a, Nalaz(mo j" u ac1dofilnlm zajedniearna dO­llnsklh IiYada obuhyafonltl ledOm A"hMath_ lalia Pawl. ali je vrlo eesla na siIJkaln,rn stile .... rna u neklm acldoHlnl", ~umskim zajedn lcarna

O,uga Y.S la jo L. llol·cucull L kola la nst,.. Ijena u zajednicama dollnsklh Uvada reda Atl"" narhIJ/Olal,a Pawl, Imo dubcoko d,)ol)eoo. sV 'jetJOo ervene krunltne IIsH'::e. a IUDSle u YlIlnu 30 do SOc"'.

MOEHRINGIA TA IHEAVIA ILl Cllirv.

[Syn.: Arenarla II/llorv/a L.;

A. nervosa Lam.; A/,{Ma IrlnIJrvl . (L)

C~I

Forn. C.tYoph~/acIJu (ko. anlJlI)

Trif llna popko.esa

8r..-."":1 TpCD:1

Th ... MtvOod S' ''''WOII Moeh.lngt., 1101.

~.tvU.""

Ofll"·f'(i~:t<l':.~:::r;~,; M .. lnl<o M.p,,,, ..... _ M,._""",

0 . 21 V .. l~c'" TIH)

S, H. BH. Sb. eg, 104 . v_vu Z1I .. 24

Siabljlke nleloa. mallave, naroello p.I dnu pe>­legle III uslajuea , sa broln1m tJoenlm lzdancima LfslO)V1 nasp.amnl . kratko dlsk. vl. nale,,!'::e sa 3 111 5 upad tjl ylh, lueno savl/anlh norayo. go'n)l II-510)\11 vee! od donjlh . Cvjelovl polOdlnsenl, penla­me.nl. najtd'::e dO 10 mm u promjelU. POleljko eviela lanke, dlakavo, dvapul dute ad ",IOYB. Cdltnl lIsUtl .-5 mm dugl. Ildu!ono l.nceta, 1I goll. sa 1-3 ne .... a I sa tl.oklm kotulim obodom. Ktunltnl 1J511~ 1 bl)ell. clelGyili. duplo kra'::l od ~dlce. Pra$nlke 1m. 10. onl su ISlo du!lne II, ne­!lo k.a~ 1 od 1.lIcs. Cahu,o n.jOeUe okrlJglasl •. 1/2 do 1/3 kra~a od ea§ lce. U !felOm stlldlju Olva· ra s. u 6 p.em. yan l uyllen,h lubacs Sjemenke oko 1 mm u promje,u. crveoosmede do erne, Ilal­ne. glolke. n. donloj luanl u karunkulom_

2i1tl u mezolllnim (tjede u swl)lm) \,sI0padnlm. eeUnarsk,,,, I mjdQvilim $umama ad nl~'na pa do l ubalprnskog pO/lsa (do oko 1800 mI. na l uDO',,· ma Auma. !urnsklm sjatlnarna I tisllnsml, p.e­tefno n. lv/etlm. ± hranljlvlm. neun.Jnl", do

\. ev"ot, 2_ Ia"a 'I"" T~.k S " •• _ ... taurw.. t ,,_"--" ... " .... """"'" fIOCI,.,e,. • ....".,... .... .. I.~

umjereno k ,eHm. Ilumo;ul,rn . • .,Il," ,,'" PI .. ko­"",m ,II kame"'!,m ,emll,tuma

Aasp,o$ulnjena je u Evropt, .tev Ah,c' Welol A.!ljl. Turhlllnu. Slbl,u I PaW)1

""I.~.C. 2- evll_' ~., 1.,lea, ul~"t~1 p",.lo"" ~. plodc,r. olamo",." .".n •. Gol].: popr.~nl pro.J ••

KOlilenov 1I1SIern dobrQ razvljen u gomolJasio zadeb'jallm podzemnim stab 10m. Stab-lIllie brojne. u.prayne. uzdutno izb,nden., gole. nerazg,an)e­n8. oblest. IIslov/ma. na v.hu $ rednlm cvljelom. llJlovl krupA l, nalzmJenl~n; . evapul 1.0>'8.0 di)e­r/enL na lieu gall. lamnoIelenl, sjalnr, nD nallt/u IvJalll)l. gusto dlakni III gall. Pojedlnl lisll~1 du' guljulo lanClJlUl1. zatiljenl, l:)elovltoo ,ube, sro­dlin]1 II,tlt: iztazlto kllnaslog obUka. CaJ l¢n ln l!ttota 1m. 5, onl SIr zeleni, thoko )8)011111. Klunlc. S8 .uto)1 Cd 5-10 re\iC8 kola IU ~-5 (-6) em du­ge. t"okG II/ollke, preta2no cl)elog rub., pur· puma III ,u2i¢aste .• lj81110 bjelltnte III lutkule. Prunie, lui,. Plorinlce .azd!jel)ene )edne od oru· ;e. I",a ill 5, u mlariosll su guslo prek.,yena avjel· lolutlm dla~leama, kunile ± ogole. Caure plema vanl Inile, skoro IIOlizontalno poslayl)ene. 5)0-menke 010 8 mm u promleru, glalke, sjejno.

21 VaJCI_7Qjcm Q

S. H. BH, S~. eg. M. IIII-JIV-V 2ft .. ~ 110

50

PAEONIA M .... CULA (L.) 1.1111.

(Syn.' p, eOI~lIIna ROIL; P. oNII:lnllls L. val. maseule L.; P. mas Gals.; P. InlB91110l1e Link)

Farn. PallOn/.uee (botu")

Bolli. ",wid

Polonlka navadna

Kpyr.\OMIC"fCII oo;>t;yp

P"""Y PI""I .... m.'. QN>BbllHflge Pll .... ,' .... P.o"lo·muc~l. ,-

Zaslupl)en je u svl)eUlm, glmljem ob.asllm p l ' rilnama, iumsklm sje~lnama I plogelama, narotlte u p(llasu kselole.mnlll !uma h'l5la medune. I c.nog grai:>a do granlee bukovlll Aum., gdle .. javlj a na .ui:>u luma. Raste Isk l)utlvo na knrt· njaku.

Rup'osl'anjen je u )utnoj I ISlotnoj Evropl, K.lmu, Kavkazu I jugozaparinol Azl) I,

Oslm oya vlSla, U nato) 11".1 su semonlkle s l)o­deee v.sle OY"9 ,COda: P. ol1lclna lll L. (Syn.: P. loemlna Garsaull) kola Ima uta IIstite I IZlnt. oko 30-00 (-90) cm: kOlo . .. 1 boN IP. peregtltul Mille, (S~n.: P. dec Ore Anden.) ko)l 10 • .,ptottl .. n)en od lutno Rumunlja pleko S ' blje I Makadom-10 do slevl)'oisietne Gltka: u lkolll n i bollll (P, I. nu1toll. L.) koll ob,&Zule najgutee populacJjo np •. ne o..lIblalskom pljesku, e odtlkujo ,a veom' usklm, koneasllm 1I1tovlma (Imal).

U Banlliu ja zaslupljan b . n.bkl bel ... (P. ba­naUe. Rochel) kale" nekl bOlanltan smaullu p(lOvnlam 00 P. ott/cine/is L

VIOLA OOORAlA L.

Fam, V/o/.ceea (1IubIOlca)

Mlrillva tlubttlc l (Ilubica)

DI!<oOa vljolle.

MllplleAllaa TCJ,ljallywKa,

Amp,uAllaa TeMeUVlUK3

Common vlolo1 Viol." . ""o,on,., lI ... r

c. mo" loI'IZ'o'. IIChtn,

1I",l<on,.lIc~on

~Io'o mommel •. viol. lOP'

'lIr.CIA"" ~'i"W=>.II

21 y .. ,.....'Scm II

S, H, SH , S~. Cg, M. III-V

~ - .

Itdanel lamnozelenl, pelagll, kratko dlalrov; III goll I sa 10-20 em dug.m I oko 1.5 mm debal,m, Izdu!enlm, pOlegHm loz.came. USlov l ok.uglestG bui:>ra!asll do $I.oko )Ijestl, n slcaslom osnovom , sa 1-5 em cuglm d,$kamD. Cvjeloyl 1.5-2 em dugatkl, Ijubltesti •• Ijelko bileh. mhlllJavl (Imel), na oko 3-7 cm duglm dr$koma Ca!IOnlllsll¢1 Ie· lastl , 4-5 mm dug!. KrunlOnl IIs1l01 du!1. naJtatte lamno pu,pulnoljubl~9SI I. same u OlnOYI bljell DSlru"a 5-7 mm dugo, debela, preya III m.lo sayljona , 'Sla boje keo lallee Braklale lancetnle· Illasio u!lIjene. 1-1.5 em duge I 3-4 mm !l.oke, elaloylle IIi, naraO.to u gorn)em dller", sa 0.5 do I mm duglm ,ell1m8 Tobolae okluglasl, oko 7,5 mm vallk. "no dla~aY, ~ste IjubiOasla bOje Olva.a sa sa 31-6) lIklo~1I Sjemonke sa ~e\(· kom soOnom karunkulom. kolu judu mrayl dOp.l· nonel tako rasljevan)u slemana (ml.me~oftoTllaj.

Opisanl Bu brojnl Inl,aspoeljskl obllel vet p,e­ma vlslnl b.ljke, dlakavostl, obll~U IistO"1l, Ie p,e·

ma oblikU I boll eVlelOv, Poln., sc. ' tpenlalll bastardl la "odn m "rllam.

NII.zomo III u , .. ,jet m l<510P.or::~ tumam. !Ikllllma. nl ,y"",m. &um .. ~ I o'C\lmll. n/l obrr lima nle~a (poIGke. ul puteo<-. U batl.ma. g'Ob Illma I lHnko"'ma Veomll om ,:"r,a .. 4afI1 ",.11. ptI $(I teslo UIgliliu flU' ,~ \I I\crt k Iii'''' obi keo np' I 101111 w .. I~11a ~ ., .. , bOWl I"Iova I1lell~Ul" , dore pleno no" loa pu m evlalov,rna' b,ojne (l,ug'

Ima pllmj.nu u med" ~ na'~ 10 n en h el IFloffiS V,olalum) kOjl iu Sf upot,.bl w. I .... \to ... no Pllill ndll elll

Rasp.O$lranjana JO u ~.' .. om "JO u h,ope Al'le. I nl rnllOg m ml"'" m. ,. lut. r~

, lI,n, I>lolk.o t. ""1.' .. ""n,. ~. plod.' dlo , .. bill· k.o .. bf'~"I"'" ""V",,,, ,""'1,,,,, l'Ioio""nb.: b .. V. ,.1· ~,,,, Jo .. ,n .. B<>r_)

Stebllike IIzdlfut. III vlp .... ne. 5-10 em vlsoke. B'ailleje leneelule, malo ,"sasl". Cvje.o\fl zlgo­morfnl, d\>a.polnl. pel .. o~lanl, 2-2.5 em dUII', cf'tllnolJublfesli easlel II IIslojl od 5 jl.oko­larteela.llh lapcwa, II vjontl6 od 5 nejednakih Ie· Ilea. od ko]lt> ill najdon)a pd dnu prGdulena u tuplju, debelu. lupu, 0110 3 mm dug.~ku D$UUIIU kole JII pll vrf1u bllel. III !~kutobijela. 'l&II'e bl'· je<lOllubleull. Tutak 1m. 1 Y'al I Jednog'edu nad· ruh' plodnieu I mnogo I)emenih zemetlka. Ploo /e mnoga.lemenl tobolac, kojl ae olV.,e sa Iii uklopeL

Oplsan Ie .,.Ukl brol inlrupeellsklh obllk., od fllllla verijet.l. do ro,ml.

Ptet.fno SII 1_"'le u lIalop.dnlm, n •• otl.o u hr .. 10\'ltrl tum.me I tlkaram •• ell Ie testa I u bukovlm, sm,tevim, am.a.-,o·jelo..im I . ,ilevim

S. H, BH. Sb. eg, M, PI-Vi-YI) 2n _ :1$. Q. ~. 'II •• ,

VIOLA "IVIN"""A Rllchenb.

(Syn.;V, ,;I-.es/.I, l em. vII . • /vI"/ene Koch; V. $/l-.lIlIc. Fde$ aubsp. .Mn/ .... A.eh .... )

Fam. V/OtllC ... (IJublftee)

Llubltlca ""'lIOn RMnove vljollu

BYlloua TClt~allywka, Te~tJa"\'lu"a

Common dOO ..."., Viol,", d. IIIYI"", H.ln·V.llcMn, Jl~I .... • v.'l<hen <l>I,,,,, ... """""Y<"

sumama. na ,ul)ovima ium. I ns §umskim tla"n ... mao Dd nlzlna pa do subalpin$kog pola5l.

Rup'(lSI.anJena Ie ~ vetam dlrelu Ev.ope. u "'zl/i. M. A2iji, Perl l]l. Llbanu i na Kavxezu

V""ma bll.ka 0""1 VlSII Ie Ralhlnbehon ... bltlea IV. 'eIc"....,.ch •• n. Jordan ex Bore8U) (Syn. : V. ~yl'les"ls Lam. p.D parlal, kola Ie vraok. 10- ' 5em. alma ndlo manja evialovi (do 2C11'1) nego p.elhDdna Vlsla. kojl 'u svijellolrublfull. • j&ll'a bljell (! .• 'bUlor. Langa). sa tamnoljublfe. slDm. Uskom. u!i ljenom. nadolje zak,i"'lenorTl osUugom.

I OVa VI'$I. Ima ""lIkl a'eat od Evrcpe pa do J.p.na. N. 10m og.omnom P'OSIO/u I~dl/.rancl .. o sa ""lIkl b,(ll lBkll(ln8. kli.akterillltnih za pojadina podllltjL

Nalllimo je nejte!¢e u li51op8dnim, o!elin ..... 1m mlaiovilim !umeme .• ubovima tum. I tumsklm

tlsllnam •. od nlZina pa do subalplnskog WIg .... dlskog polesa.

"

CAIIOAMINE TRIFOLIA L

ISyn.: C. I.ito/Io/ata Bavmg.)

Fam. C,uei/e/ae (krstdlce)

Tl<nublte

Toills,nll penub

Cardam,n_. uol. follol ..

KI ... ~~."mk ... ",

21 V " "2-)3)-;I)<m G

Alzoml lank). 2-" mm u promja'u. ± horizoOlld· 01. Sl8tllJlka u "",novl uzdl1u~e. je<ln(luavne, gol. 1II p.1 dnu mallave Prizemnlll,'ovlt,odilelni !Imal), na dugatkoj petallcl; IIslitl na bazl klloeSiI. n. lIomloj sl'anltamnoulanl. po,uli krelltim dl.tlea· ma. na nalltlu oajtd~e goll. pl ..... tutozel .... , pl.· ""'Iubltast(l nahukanl: p,.~o llml IIslOV' 011lliu zalen1. Ne Slatlljlel sa nalazi '-2 II,II¢I, kojl .u mnago manjl od p.lzemnlh. anI au I/odijelni III jedno$laWlI. u osnoyl dugo kllnull. n.jo!eto:l cl • lovllog ,utle I n. k,alkol pe.alleL Cvjetovl poi vrhu slabljlke. Poledlol cvjelltl :I; odSlOjatl, n. oko 1 em duglm petoljkama. eatltnl lI.tI~1 ovalnt _ leni. lat/el olto g-II mm dlllle. bljele •• la40 III' flfasHI. "'''e,e h"e. Komuike 20-27 mm dllll.tlta I oko 2 mm tl.okl. 5jemanka 2.s-3 mm d",gll oko 1.5 mm !1'0~1. Imedefule.

Zl5\upijena ja u brolnlm Zljadnl~ __ bukO\'lll iuma obllhvD~enlh IVtIlom Fegiolll/lyrlcllll1 H'Iit . od monlenog do subalplnl"OSI pOjasa.

Au" nil a"jaJlm. bOgll m.. 'UIrMltlIl\, bUte­nlm, nlUlIalnllTt III umJe,.no k_ m. bIIIga .... mOV\lm zamljltl'lllll. prele.lno All 1I~_1l 0.­liO ob1llllj. guall populllClJa ... poWiIni od _ 11011110 kvad,aln,h _1_

Ruproltrl.ltl_ II II 1,",11_ oer4ral ... I ".,. neEvrope.

Rilom hor'20nlalln, deboo. ~lankov'l. blreI02u~­kQI. m"",l. pOkr''len unazaC! pov/jenlm Ilu,ka. mL SlabljUte ulp,ame Hi koso uzC!,lu~e. ok,ugle. soCM. gor.. jednoslavna Bazalnl I[stovl eeslo nedoalaju . ,naee onl IU \todlleln,. vallk/ I na du­gaekoj parellcl, LIIIOVI at.bljlh '''III.jen l na gor­n,em dlJelu bUlke. poil/enuto ,aspo'edenl. 2-4 (ntlnom PO 3). I.OCII/alnl, nl k'llk/m pelellkama. U.II~ ja/aslo-Ilnealas!!. dvoslruko leslurnll . po obodu \'epIJutl Po 5-10 cvlelova lormiraJu $tI­[ollku II.Oldutu cvut. koj. )a prema dolje lutno aavljana. laPIN' 8-10mm dug8tk/. ulko opnaslo obfUbllenl. lvtk, "i. 1. lIce t5-2O mm duga. Ko­mvJIIe pia". n. dugllft peteljltlma. 45-75 mm dug.eke I do 3.5 )-a) mm il.oke. p.j vrllu sutane u k,.\ak a\vb/c!. Sjemenke 3-a mm duga , 2.5 do 3 mm llroka. ,j,jne. nljallcnmeda.

lJ v . Il-JO I_I em G

S. H, 8H. SIl. Cg. Ma (III_/IV_V (_VII ~ !~,IO

..

DENTARIA ENNEAPHYLLOS L

15yn: Cafdam/na MnHpllylfos (L) Crantz)

"am. Cruell,r" jkrst8!le,)

0 ..... 1011.,... reJ"'"

Deveta,ollatn. konopnTca

)Ko.\T;!. ropaa. Mlioro.\!I(:'nUl ropaa

Hlne·tn .... Co,.I·YI'Of! ca,4"",'n". n"'" 1011clH W.,'. ZoM""". N",n~I.,t·Z .

Zapatana lu sllna va.irlnjo. Nalazlmo I' u zaje(jnlcamo bukovi ll. bukovo­

jeloy,h I Smreowlh ~um8 obuh..-aeenllllll.lkOm n .. zom Fag/on lIIy./eum H·at., a 28sluplrena je I u klekovinl bo.a (P/nolUm mugllr' H-at). Ruta na 'vje!lm. tJo.galim. ,asllultlm. bazl~nlm. neul'll­nlm do umJoreno klselim. humoznlm zemlJllll. m.

Are~! develollsne rduhe ogranlten I' na nak. podlu~Ja EVlcpe; zapadnl Ka.pa", ISlo~na Alpe. Balkansko poluost.yo Ilutnu IIllIju.

"

DENTARIA POLYPHYLLA WaldS\. S KII

15yn : CII,damln, pa/fpllflll

(Walds!. S KII.) D E Sellulz- non

0, Don; C. IfHa /ball, 6eelle'e')

F ,m. C,ucllarea (krstdJce)

VI_kah

Mnogollslna konopnlca

,dom n" d. Klla,bol. C·I""".uI

aoID "C~. Zahn,",urt. V,.'bIIlU,go Z

lJ YK_(~em G

S.H,llli. Mo ,~,

• • AI20m okruglaSI. 3-6 mm u p.omjoru. mosna~

~IBnkovit. 5tBbijike u&pravne III uzlazcee. jadno· stavn,. U don)em dl)etu kratko dl.~a.o. PfllGmnl 1I110vi su na dugim. p" dnu dlakllVlm patolj~ama, Ullevl po 3-4 zajedno. u prjljenu, u go.njom d,· j,lu siabljlko, aaslavljan, od 1-9 I'SIIel!. kOj; SU po rubu nepravilno nUublJonl Cvjetovi ,9I11.1enl prj •• hu stabljlka. no lonklm. dosts dU1j,m pet,lj­kams . Cdlenl liS/'el duplo k.ge, Od ".un,en h, laneetulo·rarasrl. tu~kaS10zelenl La1 co 5"'J(l1I0-tUI&. 15-2Omm dugafke. Komu~ko IInollno.lan. calaSIe. 40-65 mm dugD I 2.5-5 mm !"oka 51e­m,nko 2--1 mm dugaeke I 2.5-3 mm $lroka

lM u slanov.llm bUllovlm. bukovo·jalo.,m I ""' •• fevlm ~umBma. od montanog do 5ublllpinskog ~ .. gotacljskeg pojau. Pcnja so u vis,nu do p.,kO 1500 m. U klanClma se sputla VlIOmll n,sko. KI14~· lerlstlena v.Sla ill,ska svete bukovih tUmII F.grOn lIIyt/ellm H·at. 0 ~eslo se sus,o~e , u Vege1IC J' Ylsoklh zelen, sveza AJno-Ad,nOl'yl,on 0 •. -81. No-

aellav8 ~Iatn, dybO~' • hlW n'am .... humcz.na Zltmll "a

A'eal O_e ~"le I" og,anl(en ~";~~!i.~;':;; d'U~jl EVloPli genl •• I .... , 11Ot~ A p8(tn. contl81nj D,,,a.,,,. CII"I. A ,abfll3

Op n 10 • lIulo,d C. ~ Walll ID ,"n"4p/'o~ L D oW SKI) up.:a.!",,~ I IH'V

o ,

® \ kll/ ...... :/. podwIo k, 3. b<l1~1I u paz"h. 11 ....... ""II" .. lOCI.,," '0_. lotl<:O", lut ...... I p'_lel .... ~, I • • ,u. I 110<111 dlo I<om_ • 1eG"_ oJ_k<lm. T .j ...... k. .......... , dol)o' .'d"tnl pr • • jek

RIJam; 1-20 em dugl, vodoravnl, pUle~l. vallk •• III. 2-3 mm u promle,u, pokrivenl ,lJalklm, lIIes­"a\Jm IJU'5kallll. SllblJlka uspravne II! uZOi!u¢lIt. ok,ugle III na' lUg.anlan., gOl8 (I . bulbl'. ,a) IIi u donJIHTI dljelu I k.alklm Ola¢ieama (I. plio .. W.r.b.l. u donI"'" dl/elu be~1I5ne, LlSIQVI goli (r. fnllblle'a) II, po .ubtl k.atko 1repIIUll, a na don)o!­atranl oakudno prlleijlo dllksvl (I, pl/osa Wa!sb.). PrUemnl IIt1OV' ... d\lglm pel.llk.ma, sa 1 I~ n­cel.utlh, nazubllen lh. na ",hu <>&Irlh IIItOV8, Llslo­'" .tablilke .. kratklm petal)ka ma; donll 11.1 3-5 (-7)1Ifiutl. loa lupo nazubiranllll IIsllt1ma; .red­njl lu 3-5-pef .. Il ... lUI)go rnjl 11.1 o.o,Ii, eillovlli ill nazublienl. Iinealno lencera.U, u ".novl kllnasll, PfI wthu odtrl, U pazLlSlm.sl8bltnin IISlO'o'a radovno .. f8ZIIJjalu 3-5 mm ... Uk.! , ellpsoldnl, crnollubl_

2) v - »-to (-70) em G

S, M, 8M, SII,~ , ~o IV_VI (-'ill) ~ ..

DENTARIA BUL8IFERA L

..

[Syn.: Cardamlna twlblfera (L.) C'8I1U)

Fam. Crucl/eree (k"la!lce)

Brlle/ulta .

ersll~na konopnlCil

rOpO:l, P030B3 roPB:!

CO,.I·".., C. rd....,T ....... Ibil l .. Z .. T.""',,ogor>do ZlMwur:r. Donl . rI. mll)'''. 30,'60" ... "-'l(i ... _., ".,15." .... <y...,.,,, ....

~asH • .a$plodnl pupolJcl (bll/blll), sa mHnatl m r)uskama rz ko]lh 18 bl1]ka lazvl)a vegala llYno, In_ rror"'$cencIJa se 58SIOJI od 5-12 cvJolOlla kollill na dugim, uspravnlm odsloje~im pelerJkama. U­pOvl 5-6 mm dug l, zelenl. pO rubu bllell, membla­IIOznl, LaUee 12-16(-22: t lilanelHera OEo Schulz) mm duge, Ijublfasle, rutl~a5lo III bijele. CV]Olovl eesl., sterllnt K.,m"Ue plosne le , 2.5 dO 3,5 (-4) Cm duge I 2-2,5 mm !Iroke. 5. 10-17 mm "uglm peloljkama. U svak.,m proloneu ImBJU po 1 .ed s]emenkl, Slem ... 2.5-3 (_ 4) mm dugo I 1,5 dO 2 mm !Iroko, !ulosmade Iii cfVollOsmedo, s]a]",," RiJalko nul]eva. Bllika so ulllavnom razrnnoU'ia bulbilima. -

Nelazi se u b,oln.m psocllacljama I luba,od­laelrama sveze bIIkov,h iuml (Fagion iIIyrlcum H-elj; veome Ie telle u zajednlel h.asll kllnlaka r oblfnog g .aba (O"arco-Carpine'"m c,o.llcum H-ei). Rmsie nl ~vlellm, hrantj(vim, rui .... 11Im, bll2'~nlm. blallo do IJmje.eno klsatlm lemll"Um ..

Rasp,osiran/enl u eY'opll jugOUlHldnoj AzlJl

"

DEHTARIA TAIFO LrA Welds\. & KIt.

(Syn.; C.rdemlne savon,/.

o E.5ehulz; C. walds/fllnll Dye.)

Fem. Cruc/Ilitae (knllal leo)

Si nka reluhl

Zasa .... ~a konopnlco

21 V _ l_(~cm (I

S, H, BH, Sb IV_VI

""=10 Rlzom horlzon la lon, puze~I, .algrlnal. obu_

glnl, 3- 5 mm u promJo.u, sa ,Ijolklm masna l,m Ilushma. Sllblllko uspravnl, ner81g,anale, u do­njem dllet" posula kra,klm dlaflcama. prema vrhu IIO~. Prlzomnl lIalO'o'I na duglm pOUllJkaml, Iro_ dl lelnl. usrr~1 nl 4-5 mm duglm peleJjkama, IU­po nazubllanl. Ne siabljler sa nllazo 2-4 ng,zmlo­nlfno r8lporedena Ilsla, NjlhovJ "s1i~1 laneolaSI,. sa dugo Izvufenlm, zal!tjcnlm v,hom. Oslm vr!nog tlsHta, avl IIllffl au na k.elklm pe!eljkaml, Po 4 do 15 cvj.,ovi formlra!u ill10tlku I skla¢enu g'oz­dUIU CVISI, edltnl IIs1ftl uskc hlflcalasll, prl v.hu 51 opnasllm, bl/ellm ,ubom. zelonl, dllh.l. ZflIIlno kra~1 od k,unl¢nlh lisll~1 ulilee 10-\2 (-16j mIll dUIIO, snrjetnoblJelo. Antere 11raz,lo Iju­bJfasla. krupno. Komu!ke usprlvna. 20-35 mm duge I okG 2 mm !lroke, lufono u s lubl¢. Nllaze se nl IIspruno odslole<!lm, nClnalno JZdulenlm pelellklml. Slemenko oko 2 mm duge 1 1 mm iI· rOke, sJIJne, smeOe bOje

2epa2ena lu sllnl varlr.n!a.

•

Naseriavi vlalne 1I110paar>a mlelov," til .... Od monllnOg do I~".rpjnlkog POIa"- OCI~ na duboklm r sVJatlm nranl, .... m rail lin. nu",.",. Il<rn zemtj,!IJme. ugl,vnom na ~.atnJlku Kara~ r>,Iotna vnlll ave.e FaglOlJ 'Ir' ~m H·ar KaO prahllcu sus,ecomo O\'U ... ," u nek"., I ma ~'1lalac'Je ".okih Ie" I _:a AJno.~ slyllon Br ·111 nI'l u aIOC!:I.J ,Ad."."". 00-rOfltCllrum H·~I 'Or

P"Palla U".kom Ilo.nom e _rlu ... G dljetom a,oal,. u •• u • ek.a a..... .... ve,tICI ao Gcrenj~lo.e ,Slalltrne r "!!:'~~~' ko plln,n~ H""llke BoIr>e eme O;"e, s.

Mote.e .. 0..,.1"" ~G1IIu. lUI

~ I , 1-

J -~

• ;-, ',;) ," ,

I tlll.n..,.;!. cy,.,nl pupO>lJOk ) , I.p.' 1.,lcI, $ . Iu~.k, • ko," .. lu,1 ., • ...,. ...

Ko.IJeno~ "stem dob,o rlllv)len. vallkasl , h~,I. zenlalan ,II kos, poluodrvenlo, narotllo kod sta­rll;t! pflmla.aka Stabljlke usp.avn e, u gornlem O'jelu ! r81granjene, ok.ugle. uzl;! u! JIO itb razde_ na ill leblUta L1stovl 5-<'Ocm dugl 13-t6cm t ' okl. CVlatov, u .&hllm g.ozdovima. nl 10_ 15 milt dug ,m palaljkama, Cdltnl IIsllfl 4-6 mm dugl, ulp.avnL Lilico 10- 18 mm dugatko. 6-8 mm SIICke, svjellolJubltuto, Ijubl(;asl&. ' IMa bl­lala. KomuAke v,leta 135-) 4G-80 (-90) mm duga t 15-30 (-35) mm Siroke. 1I01e. sa 1~-20 mm du. gom petallkom, Pregradnl IJus ka tanka, memb,a· noma. p'Ol"na S/emenke sm&de, 4-1 mm duge I 7-10 mm ilroke. plosnale, pe lubu USko kli. 'uta

.trvr na dubokim, IIVle!!m. IOhUm. hranIJIv,m, Um.Ofeno k'lOhm, blago humo%tlim teml/I!lIma. na razlleium g8()loAkim l upstrall ..... , Od monllnog

2J V .. »-..12':1 (-100/ em " @

S, H, BH. Sb. Col, MI V-VII ~ ..

LUNARIA REDIYIVA L

Fern. C,ueU.," (Brluk;/Icuaj (~rsl otlce)

"Je~lIIc., . '. bten .... Trpetna sretaonkl

KPVllul\ n;r.plI'lu.

Por.MIII _HI)" tunal, .... ..,,, Wlidot Sllbetbloll , Wilde MO",,"''''' tunario <><Ioro •• A\'U,UK _ ........ u,1I

dO subalplnskog vegelacllskog po)a58. Karaklefl. Sllena v,s.a Zljadnlce gorskog la.ora I blfeloSl jasana (AcfI,I-Ff/lK;nO'Um //Iyricum H_,,). a tlan ie vO';ll!lacl/~ vlsokl h zelani sveze Alno-Aden(l.lfy­lion 8 •. ·81.

Rasp'05lranjena u t amllarna Evrop.6 I u la~­nom Slblru. U Slev Am erlku p,enesene

Oslm ove VISll!. U ndol tamlj; se teslO sutreU I v~ta L. ' Mua L (Syn .. L. blennis Moench). kola SI!, kao deko'allvna b lil ka, IIlgala. na'OeolO II ... Ijaeklm vr10vlma I g,obilima. u bBltama I pIOtto­vima. a tu i tamo Ie podiv~ala. gdle /e lIalllimO u s vljelllm lumaml. rubovima 1uma I kamenilim pKo]nama

luesle u vlslnu do oko 100 cm; go,nll hslOVI,U /OJ sje<lati •• komu~h ~1toko allplltna. ,kOIO okluglo. Oslm lipskog abllka ova V.Sla IUbSP­annua, kojl Ie jednogOdiSnjl. z,slupl)en J8 I tall­SOn subsp. PIIchyrhl:tll (80'b.) Hayek. e l/fl Ja ko­rllon]a sa blajn lm vlotonasllm .. debl/l nllml'. a. p.lpada dvogOdf!nllm bllJkamll.

"

ALLIARIA PETIOLAT" (M. S. )

Cava,a & Granda

(S~n.: A. o/f/c{nllll~ Andrx. ex Bleb.;

S'f~ym"rlvm efl/a,ia Seep.)

Fern Blus/clef/ae (Cruc, /,trBO) (~fsla!lce)

luo!ac. fei n/at.

ee$novka

OPCWI<ll, nccjn ,\ VX

GotllO Mu,lard

Nllol", ollle'I\II'. Knobl..,chhodo,lch.

UoIIchtlodetlch. ~hk'.'"

S. H, BH. so. eg. MI IV_VI

2nKQ,')6

Slablllka usp,avnc. o k,ugle, robraslo I,bratda­ne. slvozelene. u go.nJam d'letu gola. u donl~m posute dugim, Slrhtlm dl.t,cema, obltno llldJlO' slavna Iii $amo u 1I0'njam dllelu slloo ,atgr8nato Korllan wotena.t. Liliovl po Obhku I velltln) jako va, l.aju; srcas to-okrvglasl, ih sko.o I,okulasli, nallll:e Ie na dUlloj (do 12 em) pelel]cl. P,OUI!an, I 'Ilnjeo!enl IISI0V,. ISlo kDO I st lbll,k~ I ko,jJen. mlri!u pepul te!nJaka (Imat), CVlelO'o'i n' Ian. kim, gollm polel/1<Dma. lo.mlra/u jednostovnu III 'Ug,anatu IIrO!daSIU avast Cd, en, hsllt, <'.5 60 "mm dugl. usko /a/astl, btifedoXolenl. pe obodu opnasll! b/e lleasll. K,un,enJ !oslttI5-S(-8)mm dugL Komu! ke 12-) 3-8 (-8) em dug.~h • 1.5 do <'.5 1- 3) mm <:Iebele, na 4-6 (- 8) mm dug,m polel). kama. Zaklopcl komu!ka $8 3 malkanlne t ,le (r.,.. br.), Slubl~ sa ladrhvl,l na p lOdu Sjem..,~a JItd. I'IOrl!'(Jne. po 5-lCl u s~akom pleloncu, duue IU 3-4 mm I 1,4-1,8 mm !noke. CfV1tnoamllda, hra. pave.

}; ~.'

, '·'I".K ~ aj.'"", , ~"""j dlO..-.. 4 _ ''''''''01.0. , gem" d 0 pr~ "" •• 10.1_ .. _ • .,_ ....... ou ... __ ~"'p....,..,

Sttnltll OWl "'st~ III n.leata ' .'lalla' paUle-rogV1 te hatopedna jum~ , • k ... od "~jne do brd-skog peju .. Ce.ola 10 j U t ... ouml UI PO'Ote. !umske p'os)aka a.... en>o ,a I kac> ~rw u YfIOV1ma. parkov',"I I .. tn,", llart' ___ RMII ne Iv,e!'m, bo9ll,m 'lsI_1S1i m. pr-kovItIm II hmonn,m hUl\lOlnlm laml, ,.".

U nak,m 'em'I4"'" .. ~o_ II tpraYI ... _ IIle .. lelo

A4,p,ol lllnl""_ a u [.'1>:1' .-..~ ~111' ! ')0"0' At.. p_~" Ja.. .... ""'" lIu gdla Ie n.'u,alll rena

• ~.I/el M. "'unl'nl~ 1I'11ta. 2_ plod"lc . ... . r~cm I tl­Qom tueu, 3. 1I"0lnl<I • raznl~ . ".n., • nt<\O>,o1l pl()l!, S. plOCl. l'OplKnl p,ul.k

Slabli lke O'iro bridnte. sa 2 (_4) jBjU 1P'an­(Olulll .... vlm mala, IJu.~a5Ia IIstlt';a. l1,lovi pd­zemnl, do 0100 6 em dugl I do 3,5 em §lrokl, ko­.tull. preziml]uju, na lieu tamnozolenl , na na" ~Ju Iv/etilli. Cvje' oy; akllnomorlnl , d.o5pOlnl. oko 6 mm u promia' ''', bljell III PQmalo rulltnlocrvon­kaSli, smleA'enl u .ahUm, 4-8 (-16)-cvjclnlm II IOZ-dUllm cvutlma B' 8klOIo ~lfOko Jajaslolancala-110, Ilusk.Ulo. Cditnl IIstl~1 "0"1.118511, p. ,10IIII uz 1",,,II,eu, znatno ".atl od krunl¢nlh IIsllta. "pjl su 4-5 mm dugetkl T..t.~ 4-5 mm dugaeak, lma produ!on., ulpravni. ad wJentlta krael, vral I po­terozubtntu nJulku Plod Ie y,~cl ,pbol8C, koJI U dr:2i v,lIkl brol allnih slem.nki.

Keo ka.ekle , i,Ufnu v,stu ,ft(ja Vacc!"lo·Plco&la· II. IPawl,) emend_ B._·BI. nalazimr;> Ie U brojnlm fetln.reklm i mletovllill'l $umeme. s~o CO kleko-

..

PYROU. MINOA L

IStn.: Amol/a 11'1./101 Aiel.!

Fam. Pyrolocau (kfu~fica)

Ze1enlka male

DfobnoevotnD za lenh

IIleln .. WlnlefD,ijo P"o ... lI . rr\,,,,,,,, ... ..,..., ••

21 V _ (1-) 10-20 (~f em H iC~i

S . H. aH. $~. Cg VI-Vir i- VIII) m _ _

vlno bOfo. a 15tO loko f csla 10 II vcgalaelll t,HeII­$la 1 II bukov lm ! umoma. Javljo sa pojad.na~1'IO III u manjTm grupamo. nn !vletlm. ± kiselll'l'l, hu· mOlnlm zam lj lttlmo.

Rasp.oslr~nJana II Ev,opl. AIIII. ne Kavkuu I II Sje .... Amorid.

P,ipado clrkumpolamom I boroalnom no.nom olemenlu.

0,111'1 ovo "rsla. u ndol zomljl . nn sU~nim Illrjo !tlmD keo P. ml"or. mOllu se nofl 101 "Iedo¢e VlSIO ovog IIcnuu : P. medii Swartz (ima sl8Ill/IQ 10-25 em vlsoh. lalasrOlancatll$1O fajlfnall'~ koll ' " slf~atl. oomeknull od v!anflfD_ a VI1I! lrW ka ja dull od "Ionflfe); p. chlo .anlha ScllwarU (Ime :;-30 em visoke Slllbll lke. la11l51. ~ lisUfe, a vrel lufka 10 is la dullna kao z.lenkaell I,me l) v)ontlf) ; P. rolund ..... I. L (narasla u yi .... ... 15-25 (-35) em. alma lancat..,la bllena 1 .... 61 ko)1 au pribllfno upols krafl od bljellh. poIIIlIo ervenku lo natlukenih, krunlfnltlll,lifa).

MONESES UNIFLORA ILl

A_Gray

(5)on-, M. rll /lculata Null; M QflndJflora

Sall$b. In A. GIDY ; Pyrola u .. /!Iora L)

Fam. Pyro!acen {kill. CluJ

Zalenlkl lednol:'ljltn.

Enoevelkll nevadn.

an.ltow_ WI"I"gNM Pi~t. ~ u,," II .. ,

~Jn~I""g_ Wlnt .. grCIn.

"- ' ~1f<>1"\' oo l~ ... ,"e O~ ---

21 v . o-IOi-l~JCm H ((li

S. H. aH. $b. Cg, "" (V-I VI-VII (_Villi ~-.

SlrIbljlke uspf1lvn". brldal1", sa jft(jn 11'1 jedln,m evijelom (rjede sa 2 1(( IZUZO lno sa 3 ev' I" I.. r Itilio ll And ,os). lISlovl nDjfoAfe prkomnl. p.ako ~Imo o,\.IIlu lOI!n/. oko 1._ em 111191, u oeno~i k nUlo p.odu1.nl, u 6--10 1-2OJ mm lIugaCku dr$ku ne rubu Ilino nnubljanl. polukOu.st, sa Izral 10m nllVatu rom_ na lieu US i~ono ze""I. elaln, na nalleju S¥Je1tijl I boz I jala C\<)OICV1 "el ki lO do 25 mm u p,omlo,u, ekllnomo,fn, do mba 111" marin!. IlIn)11I511 Callen] 1I.1I6l lalasto OkfUIIl. 1 2-3 mm dugaekl. ' " 'Ja, to!utl Krun enl 1/0.1 t do 1211'111'1 dUII'- P,ainike 1m. 10. najell Afa II g.upama 00 po 2 III 3, :I: sa.-IJenl u Obh ku . 10"1 ·5· T.,( ... lI .... n la proSiren!m_ kralko 5-dJalnlm llgom D ... 11 00 vlanel¢.a. CaIIure u"'" . .... 5 "11'111'1 DuO" .. drtl vellkl brOI, 0.5-0 7 mm dug h 11 ....... n~1

Zepa1aJu.a l!lf\Il .-amanIB Naj~ j. nal,"ma u sm r~"' ''' am.

10.-111'1 ,II bo'OY, m llimarna not "mlele'" luh 11'1 ne,,'ralnim dO k.Je llm h" mOlmm llfa! .'IIm.1 l, lasl'm mai'>ovlnama I , "a pl/olm d"b I"" I'tA-

Pol"ll.mlt sa le1e t lm, polll1ll1m, gollm stablj l. k.rna , sa .Iz.,...,.,...,. kojl mole dO$tl~1 dull nu dO bllzu 1 meta. lIs tovi ko!asH, sla)ni. zJmzelenl, 3-4 c:m d"lli I ~ Cm il rokl , no ,ub;.! "tno nazublJcn!. na gornJoj Sltanl lamnozetenl. na donloj SI.an, svjell'JI . CVIOIoYl Z'/onasll. !vjelioluekastoIelenl, U gustlm. do 30-c'0'jelnlm. jodnost.anlm, u po~et~u n.doll. poY'len,m, kll5nlle usp.avn,m glozdasllm _ Um. eul~n i IIsliti j.jastl. t.CkUIOStl, K.u. nltnl hsut, I.j .... , 4-5 mm dug.tk i P'aSn,ka ,ma 10. PlodniC. u osnovl so 10 Vllo m.llh diskusoli. koh lljezdullh ...xtal'j. eahu'e 3-4 mm vel,ke , krace od VI.b!

NajteU:e Ie nalaz,mo II lamnlm IIstopadn;m I ..... jeWm U1' ..... k'm {em,e",,;m. jelovim, jelovo, III'1r«¥1m I borov,ml kmlll1l& sve (10 POjll5l kle­kovlne bol1l (II .... po ..... sa penlo I do p.eko 2OOOm). Rute preletno na k .. enJ.~klm , rje(lo no

$, Ii, ali. S~. eg, Mo VI_VIII (~~'o ponC>Vno II le""nl "' ::1$

ORTHIUA S ECUNDA ILJ

""" [Syn: Pylol, secundll L: Rllmischfe SIICUnria (LI Galcke; R. soc'IfIdiliOttl Op\z.l

Fem, Pylo/acNa (kru§ elce)

IC rultica, d ......

Hru§ko lislka

",,,,,,,lngW,"' __

P"ol.unl1_ .. . Nl~~_ w, ...... gMr. b lrtrgtun I';\w ... I'''.~

sillkolnlm sll[enamo, na ':;:::;;~:;~~;;:~'~:::,=; him, neultaln ;m do umle.eno Skaleloidnlm zcmlj l~lima .

Ka.a~le.;Sl i~n~ v.Sla ,eda (Pawl ) emend. B. ·BI.

Droge (Hfllba Pyrolao ISfH:undae) lma u med,clnl

Resp'osiranjene u "~"~~~,,~:"~": __ :::;:,:;;";;; sje"o. sve do ISlandal, u Al II I, do K~hrornlje I Moks,~a) .

Pr!pade cnkumbo.ea lnom Uornem elemenIU-

"

MONOTROPA HYPOP ITYS L.

(Syn.: Hypcpsrys mOllOlrop. C.anlz)

Fam, PYlo/llc.aa (kru~~lce)

Bazllelo ... kuk .. I~ln hljllb

5amOVf1l1eC

CU/.lOupalCI1

VltI_ Bltd'. N ... M""'''',Opo auc .. p o.

Fie!>'." - <><I .. e"c!> .... p"'~ll

lpopllkl. 11o.....". .. ",~ oGr.I.,,,,,,,,,,,, .. n

21 V • (!-)IO--.lIJcm G

S, H, Oli. lib, C~. r.l1 ~'_VlII (_~)

... ' !, q

Kotllanl gnjezdast l;l Isplcple!enl. vCOmB ktll 51ebljlko dobola, mesnDID. umjeslo ~e!cn,h IISlova ob.asla fu~kesUm III smedesl,m prllJublj'lnlm lelaSl;m. t-l,5 em duglm Ijus~Dm8. M",§c pa va. nll'jl. CvJetovi 1.5-2 Cm dugatkl, skupljcmlll C\'IISI popul g.ozda K.un,tnl Ilslitl 12-16mm duga~kl. zvonasll, PIOdnico naJ~d~e o~ruglulo do JallU,e eahu'a 6-8 mm dllgatka. lalasla sa velrklm bro· lem, do , mm dug,h, sYiJe!losmed,h, sllnln 'Ie· menkJ. Nakon cvlelanla suhe slablJike ,a ~ahu· '8ma ostaju do Idu~og p,ollet:a

Zaslupllona poJOd'na~o II! u manjlm g,up,cama u sm'~ev,m, leloylm , botcv,m .tum ama. a leko. det Ie ~~10 nol8zlmo u h.lIstov.m I bukovlm Au· mama. nil sVjel!m, dO umle.cno :!IlIhlm , um/o.ano kisellm, humoznlm ~cml!I~"rn8 (>d montanog dO '\lbllplnskog vegelac1rskog pajasa KDtakletiSlle· na VtSla .eda VaCCUlIO'Picllllr~l,a (Pa .. I,) omll!nd a •. ·al, Ip.oreloo subsp, hypopsrys), lkl k Ie subsp hypcphflg&8 prele2no l llSlupljena u h.n lovim I bUkovim !umama,

h •

• ""i-' .. '''_ : ..... u"""'" "" .. ",k. I ....t .... ",,,uJ .... ,,,,.,a-.,,,, .... "'" • pl<><l~ '. """_ lit"'" 5 P"Ur'c • " • ..," ", .... 6 ..........

S oblifom na wOCu ,'I manlu dl.~....,.1 ,. ... vanleb,lnO$I df\lO h tn(jr!olcdk II lRP"" ODluno je nekoliko In!tUPClClj$k'h OblrkD oa '11'19. D04-yrsta do Slln ,,, lo.m'

Za nas su ~a1n. .uhD hypopIIp tSo,n U &r­pcplrys L var ""Stlr. ROI". '" I'IypOp<fp IhICl P p ,M ,"Uti/IOta K FrrlKhJ "01' ''''a ",110_ '''Iu .asla.ljenu Od 6 251-301 t\lj .. "..a • """', .. "la 51,ane IISI U ocv'jeCa p,dnot~,._ ",. $11 dlalo.& .. , ""Mp h~ .... (watt, ) IioII>bort (Syn AI ntpcpol, •• "Cl P P rtr II """'P*.IIM Wallt ", nypop.!), L Ya, II'" ROIIII 11.0._ h.ll ea vlen¢rCa Plan k. , Vlat a- , Icenel/a sa SUIOI' DoS I -II 111 nlBfltota

RasDJosltlnjana u EVI'OP' Anjj ... ~ (0(1 Kanade dO UU .. '"

P"pad' GorkUft\tlOlMlnOfn f1o_ ~

Spada medu na]ranl)e prolletnice: cv)eta u prn predprol]etna dane. odmell nakon olapenla snl)e· II'. na.~lto na prlso]nlm ,I.anama. Donia al' 8na IIstova. rubo,,1 lista, cvletlle petel]ka I bri6Ov1 ta!lce sa dUllatklm (do:> mm) 5t.!e~lm clltflcama Li stovi lIaboranl. rubovlma prama na­trail .... ,nutl. u doba cvjel an]a 3-6 cm dUllatkl. kanl]e do,lItu vete cI,menllje. CvJetovl dVClspol_ nl .• ~lInomorin l. na tankim d~kama, Izbljalu It •• edlna 11_ ,o.nte. Catlce va ljkesl a. 12-ISmm dUlletke, .. stO)' .. od 5 meduaobnCl .rellih lapo­ve. bndMtl: brldovl ze t,nl, u 1I0rnjem dljelu lut· kaU. Krunica aulaUtne, .aslojl se od 5 lal lca.

Oalm I lpt¢ne s";leUolute bole krun ,ce. pollole obTlcl .. razllf,1O kolorisanim laticama od polpu-

2l V.S-l0em H

S. H. BH. SD. ca. "'. III_till-IV ~ ..

PRIMULA VULOA,US HudllOlI

(S)on.: P. acaul/& (L) Hili.; P. sylvestri, SeClPo]

F.m. PrlmurK_ (Ialllacil

J · oort .......

Trobenllca

J:1r,\ I1'lC, Itlleka. j :1r.\ltKU

p,itnro •• PrI_'.~R_ tlellto S' ... ~.,Io •• SC~I" ... ,bl''' ... , E,d'Prlmo' Prt ....... no_ocr o6t.o""oo,,,,,, .. A

no bllele (I. .Ib llla •• Maly) do purpurne. Crv8n1 I Ijubltaste bole. Cahure okrullinte, za oko 113 k ..... ~e od ta!lce. za Y/lJeme zrenla polellie. SJemtnkl oko 2.5 mm dUlle. smade. bredavltaste. Tlplfna mlrmakohClrna I endozoohorna blilka

PoznaH lu brojnl Sponlanl bn l8.dl 18 J85I1ac!­ma IP .• 'alior (L) Schreber I P.""" LenMRd. HUdS.], a poltoje I brojni h Clrtl~ullu.nl obllcl toil te korlsta u dekoraUvne sv.he.

Rn'e u svlletl im lI5Iop8dnlm tumama I II"'''''' ma. rubovlm8 t uma. ~um.kim tislinama. votnjao clma I druglm slltnlm stanltl lma, na IVjetlm. ra­st.asi tim. hranljivlm, neutralnlm <:10 umJerono-ld­setlm humoznlm. p)eskovltlm iii karntnilim lam­tjllilma od nlzinB pH do subalplnskog vegelac:IJ. akOIl polua. Karakterlsllfna vrsla .azreda au... co-Fagel ... 6'.-a l. 50 Vllege •. pa je l~ret.nIO 11 v.llkom broju !umsklh asocljaclja, a tala Je I a brojnl m zajednlcama vegelacl)e dollnlklh Ilvada.

Rasproslranjena)e u zapadno!, srednloj Ilu!not Evror:!l, na Krlmu. u M. Azill, Sirl)1 I Armenlll

CYCLAMEN PURPURASCEHS

Millar

(Syn. : C. elllOpaaUm L. p. p.)

Fam. Pr/mulaceae Uaglacl)

Clkl.ma, klob\le&c, kalutka, k.lf.rt lln.

Clklama. kokorlk

UItK.\:1M:1. manollO 6IL\jC

Comma" C)o~r.m ... 0rc'. m .... P.ln cSo

poure .. u

Alru~:~f.'::";::; Erdoch.ll>o

Clclomtno. pM porel"" AJ>._ .0poo.,rl<'I""

2J '1 _ S-'~cm G

S. H. aH, Sb, ca. Mo VJ-llCl-x} ~ ..

Kilianac Ima 1 kolll.don (_p$eudomonokOllla.) Podtemnl gomol) okruglasl. I.5-5cm u promj<!­fU, obnutao 16nklm kornanlem. Llstovl prlzemnl, zlmlelant, debell. kCllaSII. bubrefastl III srcull rljetko lapo'llll. no dugafklm cl r5kama. No IIC~ 'amnOtel,:nl sa srebrnkastlm pol)lma. na nahtju crvenkash Cvjelne d~ke ndto dute od IIstova u stadi)u lrenja plodova splralno uviJone I POIIJ~tu po zem') i!lu. Cvjelovl pojedlnafnl, oko 1.5cm dugatkl, p rUatno mlrr$u Krunlfnl IIsll~1 Izdu!enl I II Ja)asU, 2,2 do -I pUla du!1 od cljavl ~runlca Plod )e okruglosta fahurn oko 9 mm u promjmu dva pula duta od feJlca. Sjemenka 2,5 mm duge'

Na!azlmo )0 u svljelllm III polulJenO'iulm terma­IIInlm ~umamo nll kamenillm, sv)atlm. rlUl reslltm, nautra!nlm do blallo klsellm. humolnlm zeml)T!I !­ma Cld brdskOg do subalplnskog vega'atlJ'~Og pojasa. doplru~1 u vTslnu rjade I do 2000 m. Prl-1\llna J~ II vellkom broJu borovlh urodnlca obu­hva~enlh svazom Omo-EliciCln H·at u :alednl-

cama crnogo I b'jeloga gmba eOuhvet ... ,,, _ zorn OS/lyo-CttrpmlOn elllmll'" H .. I I CI'

RasprostrMjenl Je u ZemljDmli Evtopa tca"w a.eall )e u jugolSlocnlm "Iplma , Ir"s~ '" pllP\I"" mll)_

U 51ulilenoj 1 n.rodnOj me<l1(1lJ>I .. arot 10 .. upotreblJava 1I0mol, c'klame (Cyc'a,,""" luWt

O$lm obT~ne Olklame. u na&oj lion ... IMtup­Ijana Io! aVIla alll0,,10ne vlSte ovoa tOdt c.,.. p.nd\lm S'blh & Sm (CII,.ta .. PtOtrete' til-V) r C. lwd.rtlollum A,ton tSyn C __ ~ I ........ Tan I levjelll k'''jem Ilel8 j u 1_ VIII XI I 00)0 v.t.l ... u a'Bnovnlc. ,,,,,.",, ."ma ........ mod,'arlll\lklh • subrnedll ..... lkll'l -.. .... .

U c~lef.rslYU ... fI'lt\OgO !WJ81 .... .o&wII O,llka I ~,,'a C. ~ MU, II wad .. brojlWtl Iorml kClja :.e ratl kuru. ,..rotno po ... .e ,bo

0,

IzdWICI bro)n l " horlzontalnlm, odNenjelim korl/eMm. Slabljike I IIstov l goll III abrasll ,da­~medlm dlKk.". Ust<w1 sterilnlh sta tlljlka u tupe.elma. dom ~ ellkll"-7 em dugll 2- 2.5<;m IIroklj, tamnozelenl, teslO ko2asu , crveno III CrY&­noIj ublCQ,to nahukanl, pr,,~lmlluJu. Ustov l evjet.­lu¢ih lJtabljlka mllOgo manJI (8- 25 mm dugaCkl I 8-13mlll 61.0111). tutk*sto:zelenl. <:-'uH Mrml· nil ..... Vltlnom S- 9-znlclolle. CvjOlOVi Jedllodom­Ill, NClnj..,. tu .,1.oCII" akuplne, tzv. clal lJe (cr.­IhWm). koje 118 Natole Iz jedoog. a redli n!&g len. ,kog CYlI". opkolJanog I 10 ill ViM v Ila jedno­IJtavnIh mulklh evjetl¢a, ko); $II svi zajedno oba­Yljanl u}edtllCklm ovo)em II obllku zvonCII: muikl CIIjeIIti .. _ 10" Iz po tednoa jedlnog prd nlb; za)ednleld ovoJ. koJI je , lleIIn ocvIJeCu poJedlnog dVoIpoInog evlJata, lma mI gomja'" tubu 5 mba-

21 V " f22-)3D-70 ~m Ch

S, II . 8H , Sb.~. N. I I II _ /IV_ VII In .. I I

EUPHORIIIA ..... VGD ... lOIDES L

(Syn.: E.51/-'e",a Jacq)

Fam Euphorblac ... (mljetlke)

.. r~ 1111Mb

Kolesnik

M ll r ,I,:\.IQ II:l ~1.\C<lQ, LlIY MCK:l M Af,."lIt a

woo<! Sp".~ Eup""_ t .eullIM " "......."d l .. ~.nd"~lt" .. I~ Wolll"'lIcn ~\o.""""A "M~u.dI

ca. kojl 5" " spravni ill svlnuU p,em~ unul ••. a med" njl ma SI! na lazi 4- 5 po lumjesl!tasll h !lljez­de. p. lcvjelnl IISIIt l po dva su medunbno s,atli. Plod je s"hi lebolac, o ko 4 mm dutlne. toJI }e g ol. sitno punkUran I h.apav. Plooovi ~rlju od juna do augusl8. Sjemenka la mooslve do c . no­s iva . 1.6- 2.1 mm ~iroka i 1.6-1.9 mm debar..

Zas tup ljena u Iis io padn im. rjede teUn arsJdm ! umama i :lIke.ama. ,ubevima tuma I l umsklln t:lsllnama 00 n irina pa do subalpinskoo po] .... Karakle ristlt:na VlSla .eda Faga/alla Pawl.

Rasp,os',anjena je u vel jkom dl/elu EVl0p8 I Azlj a . a u S jw . Ameriku je unasena.

V".,ma Vlrijabllna vrs ta. Koo IIp,koo oblikl : va . MIJ"OCI ........ tSyn. : va •. typica Flo. l/ SYI ell­jelovl su ± d lahvl; var. om .. Beck Ima nItU. do 22cm visotu. stab ljlku : v ... chaIa .... (1'imb.­la9' ) Boiss . in DC n ije dlakaya. stablj ike til joJ vlsoh do 35 cm. a IIslovl iU obrnuto j_jaW I kJI. nasll : va .. .... Icoml. Hayek je ,obus",lja od na­veden lh va.lljeteta

MERCURIALIS PERENNIS L

(Syn.: M. ~ Ilvelfce Hoppa : M. /onp;/ol/a

Hostl

Fam. Euphorolsce~e (mljetlke)

RuUI! • • pro, lnK l um, kl

Trpefnl {lOI~ec

llhllpCltr HI3

Doll" !.I_Uf)'

M .. cu,I. le "" "' . Au, dauerodes

1I1 "~e"u.ul. W.'d­IIlngel treul

Marcorella ~u'.,.d.

npo."":o,,,~ """"'.,a""n

2)VB '~~" G(H)

S. H, BH. Sb, eg, Ma IV- VI-V'I ~ ;<; -121$4)

Rlzom ho, l~ontaran. pUletl Stabljlke JeaMs!a.­na. u donJem dllelu {lola II! slebo d lakave. proma v,hu dla ~avl Je. L1s lo,,1 sa S-3O 1-"51 mm d ugom petelJkom, $mj~len l p.( whu s!ab)JI~e" B .a~ lel e Ja!a ~ lolBneelast o. o~o 2 mm d uge. Cvjetovi d vo­domn( Ina roto~u su t enskl prlmjllfc,). samo Izu­zaino jednodomnl. a Imalu jod nO~l avno ocvlle~e sa 3 (-4) 'etnjJ~ a ; " ' a\ lutkB razd lJello n Ie na 2 d o 3 dije la : mu!kl cvjolo vl sekuplleni u maloc:vJelne lopl~ste g ruplce: imaju 9-12 p.dnlkll Plod" d o. S mm du~, p.elctno d vog radan. D 5"dli; naJ~fll!e 2 okruglas'e. oko 3 mm duge. blJelesovo slemen' "'. P,ema obll ku I "elJ~l ni, 10 "iItol iii manlol d la­kavosll I('nih plojki oplsano Jo nek olr ko lnlraspe­c ijsklh ob ltka

Nasetjava lIe nov riO ! ume I ilka re , na h ra nlj!­vim. blago, umjefCnO kisellm humoznlm. IBSU051-11m, t eSIO komen lhm III pleskoyitlm ze ml lllhllll. od nlzina pa s" e do po las" kleke vine DO.a Klrak­!O,;slltn~ v,s la ,Oda Fagelill,. Pllwl

I . m"~1oJ Co'." 2 P ......... , I <I'"lu '''_ J_ ...... .. 'U-.' , ........ , ""'1"' """"", 1"'_ ........ ~ ""'~ """ala. B b .......... ' plOCl I pIo<i. POII.- ___ •• ,_." ... ""'10 IUd""', I'ffl, ...

Rasll,ost,an jeoa Ie u vetem d le1u (v'oPe jw2 nOj RU5il'. na K,vkazu. u Pan:rl' , S~. AhlCl Pronesena I nlliuralu.ana U Au,trt.111

Os,m ove Vf$le. u ndol ,amll 1IU ,"UO /enB Jo!· II. a~ l . I/Odnogod'lnla. 20 30 t !GI_ "I~~a billka sa rllll ,anatom. Oetworotlfldom ~ ' jlkom. Cvlell 011 lJetnU'1 ml~ PI' do u.. I~ent, /I / &$IIt. 1180 kOIll-u.a bIIjU /\I ~ nlm ml"I'ma. fill palilma. Ylnogfadltr\,L W' IrdO'fe. 1r lll00 I na drug'''' aJ tn m..... IfIl'.l ........ Stolllb. &. Hoppe I rna III all . do oknl9Jale <19. kOl' SU Sjedetj III Nt v.IO lual_ ..... na 2.5 mm OU1;lrm pet.'lt.arna. a UIl""'~,. n.m laledn,oama _" cmoga I b t-Ioga tiI~ IOSIf)'OoCI""nlOll on.IJtaJn ..... , na sIr. ........ !!umU$ll,m nmlloito .... '

Rizom odrvenlo, jakel razgranjen. Lls\ovl do 1 m dug~l, .... &eslruko aAlavijenl, sa d"ll.aklm pe­leljltam .. nttmBju palistlta. Cvjelovl su jednospol­nl, rlJelko dvolpolnl, dYOdomnl IlL pollg.mnl. lilni (3-4 (-5) mm u promJeruj. akupl).nl u gusle. do SO e m d~, plramld'lne, me!lleasle cvull. Mylki ev)etIet lmlju 5 lutkaalobljallh 1,lIea I 20--30 pralnikti. lenskl C\ljetovl Imaju 5 anljefnobijellh IaIle. I 3 urpele. PIodovi su goll, vlletl mJehu rl 11011 .. drte Wllkl brOI veomB silnlh amotdlh lie­menkl.

Javljl .. poJedl~o III u man)lm grup_ma u zasjlfljenlm I vlabllm tumama, Aikaram" rubo· , [ml iuma, uz planlnake potoke. naj¢e!te u hr.· isIOYOm I butto...om po)_, cIoplrutl neked do lut.lplMkog po)asa. Cesto ). tlan vagtlaeJ). vt.okih zellnl.

2! V .. 50-201) em Ii

S. Ii, Bli. sr.. eg, lot. VI-VII 2n _l~ . I'

ARUNCUS DIOICUS Fernald

(Syn.: Arun(:ul • ~lYlSf" KOSI.I:

"

A. vulgaris Rlnn.; SpltNe aruneu. LJ

Fam. Ro.Ia .. e.. (rull¢njaf.e)

SUrvtlll, kozja b .....

Kre.nltevie nl~.dno

K03ja 6plWl

Go.t·.·_ d A.r"""e .Ouvagoo, _ aobO<lc W.ld-G.la~."

8aJ1Mo al ca~ro Tooc.'_~ o6ooI.",.."R .. n

Ran'lj" sa na slobo klsel1m III naullalnlm hu­moznim zomlji!tlma.

Zbog izvanrednih dakorativn,h syojSlaYI mcd:a na~1 prlmjenu u horllkuitul l. U neklm zamljama la zdtltafla.

Ima .. allk! areal u zemljama EYrcpe, Azlje I 51D'1· Ame.lke.

"

AREI,IONIA AG AIMONOI DES

{LI DC.

(Syn.: A91lmonl • I{Jrlmonoldfls L)

F.m. Ro,aCllIO ,.ulltnjaeo)

SII(:ek, oskorlclI

MaTpYIl

e"I.J.d AIi.j.,,,,,,y "'.llIoln. F.u..,'

AI~ •• mol ... Wold·"'.m.nl.

2! V"S---20(....Je)CnI H

S. Ii. BH. Sb. eg, Mo V_~I (_VIII

Rlzom lan.k. dugat.k. granal. Slablllka U,PIDVM III USlBJUto, okrugla. pri dnu testo pur ..... rf>Q na_ hukana. Prlzemn; Ilstovl obl\lZuju rozetu. Oni au 10-15cm dugaekl. tsprakldllno pOlalll, lI1I 3 (III 5) vatll [ 2 III 4 Pllta menJih IISllt •. ZallS(:i pr!­zemnlh hstova .medt. na rubu cjelovlli 1\1 Izdi· j"' lenl tIP 2-3 refnia . lIltitl s obja st,aflD dlak.· vi. sa Iz rafeflom p&laslom flDrvatulom. Llllo .. 1 stabljtke Zflalno manjt I Jednosla'll11jl CIIlelovl n. dl)5\a duglm drtkama. obrazu)u vrAne. 2-$0-'i;'VllIlne glonlesto evasll. OpkolJeni !U omolatom pr1cvlatnTI'I US'(1V8. Cvjolcvl Imaju Ul prow s-tl .. nu tdku [01 I wnlaku tdku SIl.llyljenu IZ I .. stlta koll stole izmedu lop()'.'a. pa $0 tml da tatleR lmo dvoslruko .... ~I bIoi lapo"a od b,oja loUco u k.unlci Krunltnl IIstltl eke 6-7 mm dl>' gatkl. C"ijo, Ima (1-)2 plodnlce i 2 VlalB I 5-10 Prdnlka. Ploo sa '-2 smede, gole sjemenke Mlrmekohoffla blilka.

llvl U sytjetllm IIslopadnlm. mleioy,Um I teu­M'skim ~umama od monlanOll do subllp!n*"Og

YflgBlaet,skog po) ... , na J\lbO\'ImB ......... LIZ .....

ake p"ieYfl I proljaka na I\'INIm htanl NIfIl. n8utlalnim do tlI.go "u~",m ;rem l1li ..... K-. .aktorillitni .. 11111 II1Itlta __ bullOvlh ...... (FlIglon Illyrleum H-It} 1(.0 pre! u naIuIfIIo ga u V'IIllkom blOIU 'umalt 1'1 J.I.cfn~ 11_ .­&It Ulmtje

Ftasp.a.tlan,.n Je U Jlml)BfO\B .,..,..,. I juooo lltotne Evrope

Pfl~d.a ,hrskom MolnO," __ Iu

S~bljlke UaprlVn ••• je(le vstllru~ •. 1,1 (lonjam (11-Ielu ... t~lm, u gornlem dljelu nalfrite u poIeallm dlatlCllma. LlsIO'o'; nil n.lifju sa svllen­kaltO poIeulim dlatlc.ma. CvlelO'o'I okO 15 mm U promjeru. nII~ dvospolnl, 'Ieele ,ednospol­n l C'lJetne drU<e $a pr,le<gllm III Ulpravnlm dla, eiC.ma. C'l\tlovl lmalu uz pravu fdicu joA I vanl­slcu edlcu IIIIII ..... jenu b: 1I111~., koll s loje lz­medu Iapova, pa .. flnl da tailca lma d'iO'Slrui<Q *1 IIfOJ laPO'o'I od b.ola taUca u krunjci. K.u­nlfni li,tlc!J 4-8 (-10) mm dugl, golf. Plodnlee gote. J 8ljlodastl ml.nl plod .. lallOl1 OIl izbote­nog. _nalOg I ~nog C¥jelltl' u koJem Ie na-1_ brOjnl. medUlObno "obodnl. lednoplodnltkl oraItltf. Plodovima .. hrane plica I neke (lruge 1I¥oI1nl" doprJlIoOIttl lakG raalj .... anJu Ile"""a {MJdozooltorlj.J.. J8ljloda It .ezmnob.". I vege­I8IIvno (,toIonll).

2J v .. r2ll1-3Ol em II

S, II. 1111, Sb, (;{p ..... IV-VI (e .. ,o ponovno u J ..... I 2n .. 14

FRAGAAIA VESCA L

(5yn.: F.ly/lln,,/s Ouch.)

Fom. Rosaceae (rutltnlate)

Ja!tOCl. tum ....

N.vadnl jagodnjak

UI\.\IcJ(lI jlll"QAII

WIld s" •• botNy F'., .... de. b<>l. W.ld·Erd_O

Ima .... 10 i;,oku ekolo!ku ampllludu, ,II je n,j-­trite nalulmo u vegalaeljl sJe~lna, !umsklh po­hri!la, krtevlna, InJagoloma. dak le u ul.dnlc.­ma svaze AlIopjon ""lIadoMn 8r.·81. reda Alro­petalla VUager. zajll<lno la broJnlm drugim plo­nl/s klm vrslama, Rasia naltal~e na svJe21 m, h r ..... IJlvlm blago do umje.eno klaallm humoznlm. ka­menlUm III jljeskovilim .emlJISllma, posebno ... zemljl~tlma bogallm nllr.,lma, od nl.lna PI 110 subaljllnskog vegetacljskog polasa

RlI$proslranlena je gOIOvo u cljelo] E .... oj)! I u urnl"enlm dllelovima Azlje

U na!lm tumama I Ilkarama testo sus.ete/lOO lot dvll8 v.,le (ll'Og rada: ktlIIla¢u [(F.IItOIC ..... Ouch.1 (SYII.: F. elal",r Eh'h.)j kCHl kola Sir s lab­tllke I C"l/Ietne drike sa vodoravno s , rietim die· eleama. a lzru,e do oko 40 cm u visinu , plica­vIeu [IF. vlrldlec Ouch.1 (5yn.: F. eo'Una EtHh.ll kCHl kola la ta!ica prll~11 ItZ plod III Ie uspr&Y­na. Poznali au 1 sponlanl bastardl i.mlt(fu ovIh ~,.

POTENTILLA MICRANTHA Aam, III

Lam & DC.

15YII: Frllgllr/a prallCox Kil. In

Schull; F.fllCurva K,t ap. Gomboe~;

F . .starll's All. ntln L)

Fam, Rosaclllle (rutlen/ate)

Pa'op .. '., pIIJa lagoda, I,Jou Ilgodir

OrobnoC"l/olnl pelopr$!nlk

J:r.lona j:lrQ,\il, f1Ccja jam,la

Pm~ s." ... S" ..... w.<"I POlo"lIlI •• pelO,es

II ........ ~ .. I"blull; ... Flnll'l'kr.u,

..... ""',"""><;>."'"

S, H, 811, S~. Cg '"'" IIII-I IV-Y In 12. 14

Ri.om nndleman, kratak, uSl8Juel 111 uspravan sa vellkim bro]om advllnl,vlllh korjolloVll BIIJka 10 bez vrilota (S(O'Otto). USlovl nadmo~uJu cvl"nu SlDbljlku, lISllel 10-1Smm duga~kl, po obodu 511 6-10 zubaca. LrS!O\t1 SloblJlko Clolo"','1. lanCOIO' SII I!I Jajastl. "" vrhu teslo HOP''' '- lis," lallsel ± kolasli , srasll sa IIsnom dr~kom CvJoIOv, 1 do :2 (-3) no dugaeklm, str~ee dl~kav,m, d.Uoma. ~oJe p051110 cv/eilln/a omiliave Cdltnl IISU~' (lko S mm dugae~1. soble Slrano dllkllV'. n3 urou· ,.alnjoj Slrani u donlol pOloy,nl pu'pu."1 IIII tu~­kastl) Krunice prl dnu teslO rU!I~aSle, 3-5 "1m dugaekQ. Fllamonll u doniol polovin, gU510 lrep­Ijll.lill. Mlnnekol,lna. vrsl'

Nail_limo jo 1,1 SVII~llIm, zalravlll!f1im, "'Iopad' nlm, ml"~v;llm I tellnarsk.m ~urnoma I !,~ .. a.ma, rUDovima auma. !lv,c~ma.. modaml I ! umsk,m propl~nclma, np umlcrono SlIh,m, IOphm. ~ran· I"vlm, humoZn,m, kame"ltlm zemll,t.I,ma od nl­z,na do monlanog 'teIIecllC'iskOQ poiasa.

Rosp'(lslranlc"p {e u jutnoj 1 l1eelnjOJ EVfOSlI

, M,loj Az I" P"Plda .ubmeo,l ...... lo.om "­elernenlu

Bh,ka o~Oj ~'!" Ie ................... [' __ nIoIlca A Ke.ne'l ISyn p m~,.,,'1ta $UbIp _ mollc" ~K .. 'n"') G.".. P "" ,.",,,.,, .. C a Th Wot!ll. kOd ~OJ8 SU , .. b!1 k. ""0\'1 ~ driko Obronl., broln,m II!UdaS$ m dtat came. _ Ja.poy, su !unt. ad '-\tea tat tlU ".. ... I'\a lra!nlOJ SliM' P" dnu luCkas!1

Sh~M la , P. ___ IL) G...:ke ISm " Ir gBfU"',um Ell." ..-..... "IIQan., l P l,agaftOldN 'i,1 non II kOla ..... ~ po­dank" a 111 ..... 111 SII _'" nrtasb lImo te pr"Wl'IO u ._~ dt """ zemlte I'\a .. tIT"" 81a1U1J_ keG i ........ _ .. ;. ~nl'

1. ~ltf"'.<, ~ • glOCltllco S '1.· ., ........

·0

II QdrvenJelog. do 35 em dug8¢kog, nadzem­nog ril om8 11bI18)" prizemnl tfslovl ko)l SU II rozetlll"'a I uslalueo 111 usp'avn" slabljlke kole su obrasle p"legllm III uspravno su!e<!tm 0;IIa/:lc8-m.a Pllzemn' 1Islovl nil Ueu 13mnozelenl. :!: goti, na nalitt" I po rubov,ma sa gusH'" s'cb'naSIO­"Vlm dugim Clla6came LJllitl 20-40 mm du­p¢kf. u gornjem dlJolu 58 ob,O s(lano sa po 1 do ~ zube.. ' jede (;)81I)'o'i l l Zal lscl ± koiuU, lineal_ no·lln(:8I8&I,_ skore po cI/eloJ dullo! arull s8 lIanom d.!kom. Po 2-5 ""/lJIova n .. laze sa nil dugatklm I tankim elf!kaml. ob,nllm s prlleg-11m .vilenkutlm dl'tlc.rna. Cditnl I lsUel oko 6-7 mm dugltkl. prlle.glo ellil kavi. Krunlenl II· • .,tI7-10mm dugatkL P'8tnlka Ima 20. Filamen_ U '" b ojen. goll. PIOOov' Iu jfilnoljemene o.atl·

21 V 10-15 (-3lJ""' fl

S. H, OH. SII, M. IV_V!_VI)

• •

"

POTEN TI LLA AlaA L.

Fam. Ro.!8COOO (,u!Jenja~e)

P.'op,., . blj.r.

8011 po~oprllnlk

6c,. IICTOlIpcT

WhlhO CIOqu14ol1 Pot""lIIl. bl.n.~. Wei .... FI"II"'''''u!

"""""'n Gc..u

ee. do oko 2 mm dugatke. samo prl dnu dlahve MI,mekotlina billka.

Zaslupl!alla ill u lormolllnim 5v,)ellim hraSlovim. h'aSlovo-borovim ~um.ma (najOetce u ~DiednlcD· ma rOOOV3 OUllrcel"lIa pubeseenrls B'.·BI I ENeo· P",elalla H·a!). rubovlma tuma, U Ilkarama, lID umjereno suhlm. neutralnlm. do umJo.eno klse-11m. humoznlm. pjaskovilO kamenlllm lemlll§lfma od nltlna pa do montaneg v8gelaeljskog pojn. (do oko 1000 m nedm. vis.) . Oslm nil k.eOnJaku I doloml1u. v.lo Je ¢oSla na sarpenlfnsklm s~l;'­name godjo ul~1 u sostov h.aslovih I 1Hl,0vlh la· loonlea (np •. lro.aklo. ISII¢na je v.s~a zsjadnlee Po/cnlil/o elb.:!O·QUOleelUm Pavlovic. koja 10 01>1· una na 5e'penUnlma ZllI llbo' lI u zapadnoj Sr. bill).

Rup.osuanjenll Ja u cenlralnoj I jufooj Ev.opl. 10 u cen~rolnlm I jutnim dljelovime ScvjelSloog Seven. p.lpada subponlljskom 1I0<oom elemen-

'"

"

POTENTILLA ERECTA JLI

RAuscher

,Syn.· P. lo,m/MIIII. 10kes; P. 1S!/tIes"IIS HDCk.; To,menllli.

e,ae/II L)

Fam. Rosacaaa (.u!!enlata)

6.~nJ. k, pelop"la

S,ena mo¢

ComlllOn T~r""",UI POlonll lkl "r ......

To.m""llII. commuM 8Iu' .... I1.

W.ld.fI~ .. I;r. u' To. ..... ,III.

y"" •. , ........ "'"

S. H. 8H. $/:I, ClI. "'. V_1II11

••• Ima zadebl]ale, elilnd.leno. 1-3 em debele .ilo­

rna ko]1 SU Il\Ilna m.kosmedl. Iznu lra crvenl ho k .... CVjalovl 4-tlanl !.jede 3-5-0lllIlj. 8-IOmm vaUk!. lallee (3-) ~-6 mm dugatke. vetlnom ne· Alo du!e od lapeva. P.I!nlkll Ima 14-20. Plodovl SU jadnosjamene orotlca kole lu nabo.ana .• jade SkOro glliko.

Blljka vrlo .hoke ekoloth amphlude, nallWmo je u lIc ldotllnlm '"mama. v.II~ln.ma. na [>dora· elma I [Ivadamll. 10 I u vegelaoljl nadillnulih c.e­tova I.au Spltagnion lusel Sr.·SI. Svugdla su 10 klsela zamljll1l. pa sa ova Vf1~a IIb'lIil II Ilf~,le Indlkl lofa klHllh urnljlStll. II u "10 v.ljema I u kalellobu. Halazlmo je od nltih polothja pi do prako 2000 m. Up.lIVO lboil lako II.oke ekolona vBlenee IZdiloroncirao 10 fillV nil InfnrspDCljsklh obhkl.

Ima vallkl areal: zemlje Ev.ope I Azilo do Altliia I II sjevarozaplldnoJ Afrlel.

Rlzom ove (I I drul1lh v,,11 OVog roda) pod I""'nom droga Rhllornl TO'lIIInll/l .. lme p.lm]e-

:..:~!.or~-::(~ "'"~'''.,~~t~t!l0~''',~ dO"''' u'dul," ~, .. ""

• ~-

nil u ,/u!benoJ I nlrodno] med 0 nI j .. /fI1 WI procan.~ !laSklVlna. z.lIm .mo,- II~"" "'Oba kllelJrtOI1 okulall. n..k,h k HI I'll • d. Upel.eO­II ..... SI r...o -.tltriOO_ II phk .110...,a/I.k.

1 ,

f 0 ' f ~

j 'Q; \' R,wIn ~oIJkas!. koso 3-7 c;m du; I ako \-2 em

debeoo. prilolno m" 'M na karanllllt. Stabljlka ... aJ­Celt, !: 1O"nllo, rjeda jednoslavrMI, uspravna III testa P" Ilnu S8~ljen •• dlakave, Oonll IIstovl u rO­Ull. Ilprakidano peras!i. ImD)u \-~ pari IlstIC.; ' 8"nl ... lnl Iisiit. Il,oko jajnt. 2-10.:m duO.eak. .. 3 - 5 .ewl ..... ko)1 l u dVOS\tuko. gfUbo nazub· IJent UttO\r' stabljike 1nalno manJi. 3-S-t:tanl, lIomj' I rod ij&lnl. CvjalOvl uspravnl, 10-15 mm u Plornteru, iull. Callfn! 1I, IIti 3-8 mm dug;, U J>O­tetJw ut p ..... n!. nakon cvlalanJa, proma doli. $ ... 1-Jenl l/s1,¢. spoil'" tuke lI".alno-lancet8sI1. zn-" no k'.~ od prav,h Cdlt n lh IIIU(:a. Krunitnl 1!slltl "-7 rrwn dugi, RIIkon evjMan!a lako apada!". V,al lut .... Ie dug_hk I brtO nil Olpada O.&!t ltl 3 do & mm dl.lllltki, dlakalll. ~ko 58 ZIIkatlnju Ie knno tiVollnj .. pa l1li tako tiro (.pJzooho'/~).

~ , _(_Ie", " 00«:; s. H, SH, $D, Ca, Mo V_VII (_U!)

~ - "

GEUM URBANUM L

Fam.Roucne !."l.~nJa~lt)

l etja llopII. blllhn.lk

Hpv.dna •• e tena

U pU KOPCUOK

liMb Bon""t, WO<>d ,,-Benotte. ~ .. boo d. SoolnHlonolt EchlO "'."en .... " CMloIm., .. "". _"'to "-.",, rop!>JoCl<oII

..

2:ivl nl h.anlllvlm, Mzlt nlm, neuumlnlm I umje­'eno klsell m svle1im zemljlltlme,

Zastupl)ena Ie II bro)nlm ~UJll$klm uledl'llca"" od nlzlna pD dO me>nton.Dg vegolacl)lkog pojlU. ~Ii eonto doprro I dO preko 1500 m nldm. vis. NI)­tette je nll81l,.,o u ~vllolllm lumam~ I ~Ikar.m •• nil . uOOylma l uma I 11ka'8. II l ivrclma, liZ 09,ade, put"ve i d ' l/ildJe. Ka.akle. ]sllena vISI. ravell' Ouerco-FelJelell B. -BI. & Vliogor

Orog. (Gel urballl, C.ryoptrylll18a rhlroma) ima p.lmjenu II fl8.odnoj I slu!t:renoj medlclnl.

Ruplosr'anj"nl 1I010Y<l u el,,,loJ EVlopl. u _'a­refilm dljl lo'i,me AlIJ" I u s lev. Alrlel , U S)ev. Ament" I u AusI.aliju unesona..

"

OEUM COCCINEUM Slblh & Sm.

(Syn.' G. flrandmor~m K. Ko, h: G. u dlall

friv; G macedonlCllm GrI50b.)

Fem Rosa~eu ! .utl~njetel

SkerialnoelVena uelj_ Ilopa

UpDCU KOpt:UOK

Sehlr'.cfl.N.'kon"",,,,

21 V '* '~crn H

Boono ("_tord.,.,). Sb . M. VII- VIII 210 _ 0.10

Stabl) tke uspravne. ± .e:g.,nalo. sa k.a,k,m dlakama. Prl~emnl 1I110VI lirasll, Ilprokidano pe. ras lI, III 4-6 pari bQCnlh "sl,~a. telmlnalni IiSI e ~neloo vetl od o5lellh. oko 8 em dug_t.k ne­p.aV\lno k.upno natublJnn l.o!njav,1 bub'eJaslOg ebl lka. Ullevt alabljlke nap.avllnD k.upnD nazub­I)anl III nHl0 re!n/evll!. listevl rnok~no dlakavl, InltDleseenelja 24-cv)elna. CvjelDvl l'ehk •. IIIO' zitI) IIlepl. livo oboteni. usp.llvnl, na dugatklm dlt~rnl. edltnl listie; ervenkeslosmadl, polliJo cvlulanje odslojetL Oraleltl bro)nl, sa O!lI1m dlatlcama. Ie Sllako kato l:II kano tlllOtinl" kole Ih Ilko .eloo." ne ud.l)ena mjesia (epflooltorl/.)

Klo IZIPzhl hlg.olll .Ula 1'18 vlotnlm mJnlrma, Ul hladne planlnska poteka , b;'i(l'o. narol!lto \I

sub.lpln.kem I alp.nskom pojasu. plale!rro 1'1. elyorcl'lim pcv" ,nama (zalad"lco lYellt O,/on 1:0,,111111 Horval). a OeslO na svijollim mjnllml unul •• Smreey.h 1 molikm,h A"ma. 10 " klako~'n' bo •• , II IlbIJa,'ml zalene jotlo I);ao np' u leled· nltl ! le.ke 'i,bo I zelcne joho (SDI/e/-Alnelum ~/-

,fo

"dlt Col,e Mile & Popov'~l op ~ ... 51 oj planinl u ,.,QtnoJ S.b 1'1

Raile p,e,ltno nl all,,,-alfllm supatrll ..... lbog VllOn'la k,~pn,h I I'I~ obo,.., h cY.aov-..

~10 as tu 1 ,,". \I VIIQV ma ,p .. _. 0 II 0

r8Zn,h v.llorsk,1! ~~Il v... II'IPI va' nor. ,llIn hO'1 I drl

.......... 1

Rlzom puzetl, be' sial ana. Slabl jih nlska. uslaluoo jedva nadv,aul u prllamne 1I,'ove, lIslovi ilro~o bubretasli. u oanovl sreasll , sa 5-7 re!nle­V<I. 1<ojl 91,1 na rubu grubo nalubllen l, Inlloreseen­clje $-7-cv)elne, Cvjetovl hermahodilnl . 10 do 15 mm u promjeru. autoje "" 00 5 ¢dl¢nlh I 5 1<runl¢nl h IIsll¢a, 3-5 plodnlee I mnogo pra$n l1<a. Lallce dute ad lapova. prl osnovl uVDsla. Orat¢lel dll~avl .

flIlIIle u svlJaUlm IISIopadnlm !umama I ~lkD ra· ml od nlzinskog do montlnog polasa,

flasprosu a" jena Ie 1,1 nekim z.emllama eentralne J upadne Evrope. Balkanakom .poluoslrvu I na Kavkazu. Pripada klrp81=1ko balkanskom tlorMm elementu.

O.lm OY<I vrala. u lIori Slovtlnlle I 28padne Srbl. Ie rlJatko se nala,l I VJ\tta W. IrIlolia Roeh. a~ . Kcx:h (Syn.:W. lsm.'a (Stephanj F'I~ch]. k(lja .

21 V ~7_2S cm H

H. Bosn •. St). M. IV- V 211 .. 14

WALDSTEINIA GEDIDES Wilid.

Fam, ROMeoae (rufl¢n)aeaj

Vald,talnl/e bldenkula

Vald§lejnlja

Ga.\ ,\Il1T:1j lloll J{OpCIIOl(

Wold ' lelnl. S',".llI"·"''''· 1l"'"",'."" 'WWI

"

za ral ll1<u od prelhodne v'sle . Ima ri zome sa SIO­lonlma. a 1I$IOvl l o 'ele su no dugaeklm pelel)ka­ma I Iroe lanl (Imal). L1sl1Oi ob,nuto lajasll, prl osnoy; kllnas1l. ne rubu neprDvllno MzubIJe"l, plll1<o letnjeYIlI. naleze sa na kratklm pelellkaml. Narasla 10-15 em vlsok(l. Lal lee au j(lj skO' O 0~'ug !a51e. pr l osnovl nlau yves!e, , ID1M!ula. pra­mdujy lapOve.

Obje vrsle nalale prlmjeou u hortikulturj zbog i .,az,tlh dekorativolh svojslaYB. a odllkuju so po­voll nlm u,gojnlm osotJlnama. Posebno au zahval­ne za hlednlje polota je ne kamen)arama

Rod l'/alds/llln/1I Willd, predslav!jen )e sa jot dvi/e wsta : W. lrag. rlolde. (Mlch~ . j Trail I W. lobala Torr. & Gray. ~i)a je domovina na islOkU Slev. Amerike.

"

CHRYSOSPLEN IUM AL TERNIFOLIUM L

Farn. S/J~/lraQaeoaD (kamenlkaj

Pomo"" , fulln.

PlOmen/alnOllslnl v,anlenlk

Alt"""le·1UYH Golde~ S ... II .. ~.

Oo,!." I 1..,111"" al,.", .. Gold·Mlld,r.",.

Woc~ .. I~III"lg" Mlld,.~1

~,,>."""""'''. ",<",UtII",p.

ZI V .. 5-15{-;>D) em H

S. H, eH, $b, eg. M~ III_V (_VII .-.

Rlzom puze~l. sa Slolonlmc. SlatJlli~B IISpI1lY' ne. pojtXIlnaena, rJede po nakollko zllj&dno. 1r(lbrlde. os~udno dlakavo III gOle, krte lI~ lovl splralno resp<>redani. !Ly llallo!u~~asu. lIsne ploJ­ka 8-25 mm duga. bubretasle III okruglasl e, L1sne drtke IISlove rozela vaOlna", oekollko pule du!e od plolke. LisIOV' sl ebljlka mnogo manl!. 1,1 oS~O'II ulfllvnjenl, rleae kllnnll Pli~YI'lnj "$Iovl fUll. ~-15mm U p,om)o"", (ls~u.dno ' ainj8\'111 III cJlllovlle>g lube. kllnaale 09no"e. so !Irokim I g(lltm, do 2 mrn duglm, pele ljkeme. Cvletovl 5 do 6 mm V(lilki, na krSlklm plnaljkeme CaJI~nl II­slie! 1.5-2 mm dugaOkl. 11,11" tina punkUranl Pra$nika 'rna B, (lnl ~u ~m61 Od lapoVII Plodn!ca pO:jlule. Plod ¢ahura sa veh~'m brolem iJ.o~o el1psoldn!h. 0.6-0,7 mm al.lglh. 9181k h I slajnlh (nlau papllozna!) kUtenjasloamed,h sjemen~1

Resla u sjenoY!tlm ~urnpme , Albljac,ml. u kan!onlma. !je~nlm dollnama. u~ plan,nske !IO­loka I I, voro. na vlafn!m. h ranljlVlm blngn dO urnlelano kl$l!lIm, humozn(rn. pleS ~(lV'1 m do ka-

mon 11m 'lov~1 m t<'l' od r ple~o 2IlO) m I'Iadm v In. Ra~feSll.n ene Ie 1101

(i:uzev!i kral~ • 1!¥1l1 I h n KDY~azu u 5,0 ru Iv." libl.k:. S<! vare K,ne. u KOle'! HOIta d I\It': Amalc,

Pllpada subDO'oalllOm I ,

)

U mcrnlull Sit ".<OCt d~ I" I •

,.

USlupll_n" (S \1,,, • "~l<l C. oppoIIIl .loI ...... l ~gla ,ma 4·/: .. "" 1!8bl,.. na lAO denIm I Sio,""a • I4 'AI ~ pr .Ia ,,(!m8n~e lu 10 v"o lno pop , ......

5. , navoo, ,0 .e 00_ na (lVu v provlara"' , vaom_ ... ml ". to C OPPO' ' '01 ~'" l PilI>, ,,1.rlSk •

, h1"'" '0,010. , "" iJ". od.,go. ~. "'110 1, Mo:d •.• plod. WIC.", , ." •• ;"'. "un1 .... ~, _I"",en'" .. . " • . ~

StablJ,ko IIspray"e. bllzllstno. !IJezdasto dla­kaw L1sto,1 smidtll"l U pJlzemnim ,O:Clama: ~es'o d~')e III vllie .Olela II olalama. Us tovl PO obllkU I vellelnl vnome varll8bilnl: obmUl0 jalo­I.kl iii okruglash, kl;n&510 (Imol) $\1 side­.. alu OJ peleliku, kofasll, goll. no ,ubu sa 2-6 plllk'h ruba testo sa Cto1ov;!im .ubovlma Llana d.tk_ 1-2 mm t;'ok8. pllosnata, na leaue ISle dld.ine ,II dvoslrukO dub od Ilana plo]ko. kOja Ie D,5_1,7om duga¢ka, Cvjel0vi II 'Bsl ",!sILlm metll~ama. Cvictno d,tke duge i lan ka Callenl lisllt, 1.5 (-2) mm dugi ! oko 0,6-0,8 mm ~lrokl. Krun,¢'" IIsHi:! 2,5 (_4) mm dugatkl I oko 1.5 do 1.8mm 4.rokl, bijell , U Q$nQ¥1 tulO (vrlo ,llelko crYe nc)) pun~toranl. P,a!nlka 10; kr~cl .u od la­tlea. Piodnlca nad'asla. Callu'e jaju'a ill ildU-

21 v . &-25 em C~

U VI-VIII ~ ..

SAXIFRAGA CUNEIFOLIA L

(Sy n. RObOl1&Oma cunelloHa Haw.)

..

Fam. Slu,lr8gacclIa (komomkaj

Kllnllloll."11 kllmenlka

Kllnoll51nl kamnok'K

Sulhago ~ 1."Ut ..... col" K.,lbllllOlge Sit ~bltcIi

lono lalaslo, 5-6 mm dllgO. Sjemenke e lipsOId· ne, do 1 mm duga~ke. papilo~na. $mede III c,ne.

P,emo o bllku, vell~ lnl I nPlub ljenosl1 IIsni/l plojkl opluno nekollko Inllaspecljsklh obllk.

Aule na)~dce no . Ia!n'm "lleMma III ItafIIIo nlm gromadama ob,asllm mahovlnama Ood men­lanog dO subalplnsko g vogolacijskoll pelllSll \I smr~e.o.lelovim, bukO.O-jetovlm , ari~ev,m tu­mama, kako nO k r e~njaku. takO I no .l llkalll. Na· tulmo je u ujedn icama reda Fagelalla Pawl I reda Vaccinla·PlceelaNa (Pawl,) emend. Br .·Bl

Keo cndcmlenu Y.slu Evrope nalollmo je nI Plrinejlma, Alplm a, sjave,nlm d ijclovlma Apenlnll

I na ,sll;>~nim K.,pBlima. Vallkl brol vrSla rodo Saxil,aga nalni prim]enu

u ho,tlkullu,i, na,o~llo 1O1 dekoraclju Umen)o'"

..

SAXIFRAGA ROTUNDIFOLIA L

Fam. Saxllraf1ac~ao (kamenl ke)

Of I., o~oboljk.

Okroglo!lstnl kamnok lee

Qo.le60.I,O'le60",(3, .-e·n.IIIBa ;)C.lcn

Round·!._ S .. OI'aQo Sull'"l1 •• 1 .... 11 ...

• ""d .. Aund~UiU.Jg. ,

SI.lnb<"~ ErbOl a •• II.

2l v - (01)-) ' r-10 <0" H

S. H, 8H, S~. CiI. M. VI-IX _.n

Stabljlkc u,pra~ne. okruglaslo, gola III dlakave P,lzemnl IIsro.i \I fozelama, 9011 do IImr~rlno dlahvi, ± mesnaro, na rubu tupe nuubllenl, dllOSlruko na.ublJenl III nazubllano-plla,,,. LI.na plclkB 1-3.Scm lIugll I I.S-Scm ilroka. L1S101'! Slablllke manll; <lonll sli~nl prlzemnlm lIato~'ma; !lorn)1 manjl. nD krlllkim pete l)kamn III sleda~1. LI"o,,1 ~BSto no donlol s\lanl,pu,pum1. C"'Jatovi u ru treslllm, !1!IIZd8SIO dlakay'm, mnogoOYlet· nlm metlIcnma. Ulenl Hstl~1 1.5_4 mm dugaekl I oko O,7-1,8mm !1rokL Krun'~nl IIsllel 5-9 (-11) mm dUIII) 1.8_4 mm §ltok .. til/ali, u donto) pelovlnl sa 1ullm, u gomjoj polo . lnl sa pu,pu.­nim tatkamn. r)~de polpuno blj<lIL Pra$nlka Ima HI. onl SII na)~e!ee duplo dull od lape"". Ca· hura Ja]asta lIT lajasto okruglaste, sa do 2 mm l;Iulilm tiliom. Sjeman~8 j_laste III ollpt l~ne. 0,5--0,7 mm duge, tamnosmed'o, smade III 0,"0. I.no b' 8<1"vlensto punktlrane

Veoma pollmorfnft "'lSla. U ndoj !loti So su­sre~u: SubSI'. ' otunllllOoUII (Syn.: su bsp. ou·tolun·

dllolla Engler .s l,maCII) kod kojlt II, bauln Slavl goll III O5kUdno .:Uakfty, ~ PO rubu III d'Y\> s trukC lupO naz~bl)enl • nlUublleno '-t • hSIOvi atabljlke IU • U 3-5 ,.lnl",d ~ I'll f bit s u dVOllruko nazubllel>O-ptlul ,I, p .aI. M>bap .. pand8 (Wilid I 8. -81 (Syn v .. h", t. I\tI ya •. plln<l"I051 G. seD) klXl IIOje lu bUl I

I tO"" I ob]e Sitane II dug,m pusl''''' "Ikat- • po ,ubu IU pl'lkC I 111110 nalub/,tnt

Nalaz'mII je u b";lln m tum "m ""c I II od nll,na p" 60 lubalp I\IIk09 _«I.e. ISkOIl IlO" jllSll. 1'1 ,vle1lm. lI.anll"'''' • I, I' .... , ..... nlm do blago IIUmlllll'm. "m. 1 m IV!' -'I rna 1.,&Z"a sClohlna ... '1

RasP,o,llan)ena fa u lomll"'" coml AI". \.II MI E""olM!. ~ IJe~ d'll ... ifill '" Al I_ n.a KIWkllu

1 kllr.n.~. 2 <vlotnl p"PQII'~' , . <vile' .. , t,on . , 4. ~I­lei til"IO<IO, 5. mohu"., 6. PQP,~nl pr •• lok I"'no mohUM. 1 .• J • .....,~ . .. "' ....

KOfllen snala". verllkalan. Nad~emn l dlo .1_ zoma t¥o,nO\'DI, " gornjem dllelu granat. Slab­IJl kG polegla po zaml]l, ugl a~le, t.".to 'a.:g"nale. pok.iy. ne pro. IJedenl m pologllm ellaelcams III trite pg lpuno gale, lelona III CfVQnkasto OS­huk.ne LlSlovl 00 15 em dugatkl. sasla.l]an1 od 4-1(-9) pari IIsUta. ko)1 5U 2-3,5 (-5) em dugl I 1-2 (-3) em tllo k!. CV8StI vl§e<:vJelne, guslo I blJent. 2-9 cm duge, nal¢ri~e dosla krate ad IIl1ova. Cvljltl d'105poI8n. zlgomor1an. l ,4cm dug. nalul SIt na kratkoj peleljcL K.unltnl listie! I e-18nkall01ull. Mahune 3-. em dugatke I 4-5 mm .I,oke, golll, II stsdll " l ' enja smo.Kle, p'Itg .s(len. letnom pregtadom na dv, dl lela.

U pogledu dlaklvostl razllkuju so 2 lorme. PNa /e r. gI)o(:J'phJllo. (Syn. : vir. ganu/nus GUlul.) kGd k(lje au IlIne i evl<llnl dr'ke I tatkl p()kll~eno

21 V .. lO-lOO (-ISO) em H

s. H. BH. $b. C9, M. V_ III (_111111 2tI _ Ie

..

ASTRAGALUS GLYCYPHYllOS L

Fam. Papll/onace'a (fabacflge) (Iepl rn/ato III makllna,kaj

Ollo~1 nokU, "Mid kozllnlC

Sladkl grakovec

Me".ml:!.

Mllk· •• le~ ... W.gal. t roville. d. R6gIl ... Bl ron.chOI •. s.:I!.t, Tra.glnl Llqul,I.,. b .. r..-d • • 11.., 01."01 A""""" C-l:\Al<o.u, .... , .. n

wlo pror l/edonlm b ile 11m d latleama. a druga /a I. boi nlacul Beck G. [Syn .. liar. bosn/aeus (Beck) Asche,s. & Graebn.j kod kole ~u dr!ke c~lISl l I t;dl(:a p<Jlute kralklm (:mlm dlafl(:ama.

Nelazlmo Je u reznlm IISlopadnim ~umama I ~;ka'ama, liZ ,ubovo ~uma, na ~um'k lm pros/e' kama I progalama. na ,"/etlm III um/e,ano 5U­him. ± h,anllivlm, blago do umJa,ano klsellm, hum(l.nlm, kamanilim III !Iabo lIovu llm zamlrl­~lImil od nizi na pa do go,skog pojna

Raspr(:sl '8Iljena je II EViopl. zaUm u M. Alljl, na Kavkazu. na istok dopl.e do Slbl.a.

SlIfna ovoj wsll )e A. gtycyphyllolde. DC. koj. )0 zastupljena p,e leino U jU90lst G~nlm dljolo"im. na~ .amlja. Unutar ova ~rsto razll~uju so 2 II· ksona: va, . IIIy<;yphyllolde. kao tipskl obllk I ..... ..rblcus (Pan~lf) Bock (S~n: A. gllOflllormls Pan~lc: A. safblcus Pan~lt; A. porro~ltll Valan) kojl (ma p,ava I ,natnlja sl abtjlka od lI~kcg Gbllka. a IIstlel au ellpll~nl. na nallfju o t!ll eto dlakav!. ~ ne v,hu ;1'8ZIl0 ! iIJali.

"

LATHYRUS NIGER (L) Bernh.

(Syn. OrGbus nlgOf Ll

Fam. Papll/ono(:oso (FabBC9Bt)

(Iaplrnjaea III mshuns,ka)

Grlhor

Cmlll·sho.

Upu rpaop

Black P .. 13 . ... nollO

SChw.,. ... r~.""e "'ol,.,b ••

c.-: .. "."". 'l<p" .. A, ....,P"--""" .... "'.

-,~

21 v _ 30--90 C/I1 G tli)

S. H. BH. Sb. Cg M. (V-)YI-VII 2n .. 14

Rlzom k.alak, potuod",cnjeo. Slabljlka 2-4--uglasla. vat;lnom p<Jlfldinm~na. uspravna, t&llll) razgrana ta. <)bl~no gola III u '1Iot~im dlat;lcama, u donjam dljelll baz IIS10V3. prl sulenJu posta]u c.nkaSle. Listovl 4-9 em dugl, SUlavl]onl od (3-) 4-6(-11) par!IIIUca. kG)1 su 1-3cm dugaekll 5-11 mm !Iroki. goll. ~a m,efasto p<Jvezonlm nar­virna. Za illci upola k ta~ 1 od 11111eo. Cvlelovl u g.ozdasto/ cvutI sutBvllanol od 2-\0 ""Jalova. C~jetovl 10-12 (-15) mm dugl, n& 2-3 mm duglm paloljkama Cdlca pratatno c",ank'Sla III sma· da. Mllhuno odslo)a~e. IInealna, 4.5-6 em dugae­ke I 4-6 mm !I,okl!, nejuno m.etosis. sadr!o 6-10 masllnnslozalanln dG smedlll sjomanki. Autoho.no I andoloohorna blljkll.

OplsanG nakollko 'I1nlh Inhesp8eljSk'h obloka. NaTu;lmo Ie II b,ojnlm l ajedn1cemo .oda Ouar­

calalia pubasC(mlis e. ·BI.. u kolem jo 5.0lswona v.sla. l I to lako dolazl I no loplilim mja511ma 1,1

~ml hrasta kltnlaka I obltnog g,atm rOue(:o­-G~(p/llelum), Ie II ClfloborO\llm $um.ma.

o I ~III_. 1 '''''~ ~fak!'I.' e.&ru .. ""_ m ..... o... ._ ..... "Q poptKJ-,' ~_ ...

RaS!" no Iv'talilm mJaM,ma, na urnja •• no !lU­him. neutraln\m do umJe'ano ._lIm numolll m ~amenl1im III ,llbe (II)VII",m ~amlj it rII. OG l'na pa do montlllOll wgetlcJjskog PDI"'"

Aasp,Oslr<l!ljena je u "<ltem 11101 ... EYfopa ovropskom d'jelu Sovjet,kog S .... u. n. K"mu KBllklUU .• "jel~G , U Ijev Air C IA 1"1

P"padB SuDp()fIlt . om IIGlOom IIllIm.,,,lu

, ... , .... c. 2. tall ...... , ..... l. CIII\O' .1 .".n.,. mo" """. ( .... no. , .. puc.la ",""un" ... om.n~.m.). 5 . , .. -puC'" ....... n •. 5. _Iomo,," ., 111""0 popr~nl pr"J.~

Rllom kr.,ak. dllb.o I rng.ana! SIatlljike v._ Cinom pOJ.din.~ne. uIIlI.vnll III ad OSOO"'8 uSla­JUe., Jedno,I..-ne. Izbrn darK!. gole. LtSlovj ve¢l. nom I8IIavl)enl ad 2-4 pprR 11.1,,:8 karl su 3 do 71- 10) em dugll 1-3(-4) em !lroH ZeUsc1 , do 2.5 om dugl I 2-8 mm tl rok l. Cvjel0vl u g,ozda­I lim CValtlma O<'l po (2-) 3-5 (- 10) cYie~oya. Cv)etovi na kralklm, 1-3mm dug!m pelolj kama. odtlojetl III vlsetl . 13-18 (-:!OJ mm dUll!. Kru­nlea U pGl:eIku rul:Jtutocrvena, kunl]e plava do prlJIVD pl8'l(lZelelUl U veIl sa bojom k.unrenlh .. suea OplUfHJ nekollko lo.mi Mogu ae neel p,lm)'(OI .. bllellm cvjelovlma [I. a lblllo" ... IRal· choenb.J WohU.I. Mallu ... p ....... odSlaleta. 4 do Scm duga I 5-15 (-81 mm ti'Oka. ~ s1abo lua­lerI1m mre1attlm I'Ier'll,ma. prelolno gole I sjajna.

2J v _ :IO--IQ {~cm 0 (HI

S. tl, Btl. S~. ~ (III-I IV_V I-VII 2n _ H

..

LATHYAUS VEAIIU. (L.l Be.nh.

(Syn. DIObu5 ~O .. nUI L. ; O. purpu,fIO' coelu/eum GIIII1.1

Fam. PllpillonllCUO (Fllbllce;Jp) (Ieplrnjat:e III mehllnarke)

Kuknl~lce. ~ .... c

Spomladanskl g .. ho.

S!I"ng P .. 0 .... p,lnlo~I". Fnln""Os-P'o .. .,b, •. F,unll"llo·Wald.,I> .. 0'000 ~"mol'.elo Cootc."..,, "~ o<cc"' an. ~"' .. 0<'0<1"'"

SD 8-14 sJllnlh. iulosmeCllh . 3-4 mm dugl ~ sle­mankl. AUlohorna I endOlooho.na v.sla.

Oslm IIpsk01l obllka; va •. u . nul (Syn,; va •. iypleus Aschers. & Grlebll.) kod kojeg su Isll~ 1 lelaSlo-lancelasli I 3-4 cm dugl I 1,5 do p.ako 3 cm ~1.ok1. teslo se sUSIaCe lakson: va • .... IU. (Gaud,) A.cang. (SYII.: Drobus graelll~ Gaud.; L .emus va •. flllec/dus A.caf\ll .) koj; Ima Iinsalno­-Iance lu le III lancelasle. ako 10 mm !'roke I 4_ 14 cm dugafke Iisiite.

Nalazlmo je u b.ojnlm ~umsklm asoeljae jam. reda Fagelalla Pawl. Tako Ie v'lo testa u ~uml n.II.le kilo lake I obltnog graba (Dilereo·CarplnO· rum), u moolaooj bukavoj tuml I dr.

AU lo Oil svjdim. h' lnljivTm, ,aslre.i tlm. o .. go humoznTm. k.menlllm III slabo ilovnllm. p.e/dna kletojatklm zemljl!l lma. od nlzlna p. do sub­alplnskog vegelac llsk01l pojasa.

RasplosI/anjen. je u VaCom dllelu Ev.ope. ;uo-11m u M. AzJj I. na Kavkll2u. a na Isl ak dopi" do zapadneg Sibl.a.

"'

LATHYAUS VENETUS (Miller) wohllollh

[Syn, Drobus vanolu5 Mill.;

O. varlega/us Ten ; L vaflagalus (Ten.)

Gren. It. GOd •. J

Fam. Paplllonaca.o (f'a!1acQaej

(Ieplrolate III mahuna.ke)

KuknltTce ~eneclj. n lkl

Plaanl g.ahol

Mo.mlll rpoop

G_ d. VtnW. Vonll<llnll<:"- Pla!!I1."

eo--'~''''K ",,,ctI,,.'''OO''~. "",oa

CH" .... D.

o S, It . Bit. SIl. eg. Mo (IY_) V_~I ;!II _ 1.

Allom kralak. rng'eoat Siabijika usprayna 111 U5laju~e. lednostovne III lazgranale. kla lko dla­kave. Uslov; sastavljanl od 2 III 3 (1ljalko 4) palO IIstlta kojl .u 4-5 em dugl 1 2-2.5 em !I· .ekl. s donje Sirane sjalnl, no ,ubu trapllvl~nll Cvletovl u gratdasUm. 6- 12 (_30)_cvjelnlm ~va­alima, kOje .u k ra~a , zb\lenfje liege ked prato hodoa vlste CvjelOYi to-15 mm dugl Cdlee ~asla crven~aslo nahukane. Mahuna playa. IIneal­nD, okO "cm dugD~ka , oko 4 mm t"o~a. posula rtnlm cNenlm III smedlm 21jezclDsUm dlatlc;ama U mahunl se nalazT obltno 12 gletkln, sme<ta­eNonlh slemankl

Razllkulu se 2 va rljelal e; va. nnll ... ked ka· j eg Ie sleblJlka 5 kl8tkim dilleicama .11 gola. !I­.Iiel III !Troko IlIfull. In110le5C811C'jD 6- t2·evjet­na. a mehuna ,II sa lljezdosl m dlatlcamB. dok var. ba",Ucul (Heu!!.) Ascher, & G'lItIbn Ima slabljlke u gornjam dljalu d lakavo. II. tiel au allp. 'l~ol ill jajas lo-Iooeelasll. Cdlea ja gola. a rako· Cler I mahune u mladom $Iad1lu.

/, '-Ka'Dkle"."~nll v,sta leda Quetella/" "",,""

conllS 81 -BI Tako jO oal.U mo " ,aJld cam. Cllrp!nlJfum oU(/(IIII" eroolll Cllm H·, C •• otcum RUdSk,. C ° m.cldofl CII" Ru<h.l. u"m II Zllj~dnIC' crnog ".aba , J_r"k~ W k~ S ....... no-Dsftyorllm H·llr O. H·It,. 3 c.. 1.)0 Y 111 * nleamo t;vazo Ouorc 011 I,. "'II~ H'I' npo U ;'lsoeljacl)1 IIIduM , el.a OlleIC-'u I,a 11111 .ceffls Rudl~') I (I. j II -1110 I,.. na u "'" JO II na~.m .Wlilm rBI.cJn eam! ,'da fllg.MI. Pw. ... t, u omobotOv,m 'umama (I.

RRSPfO~".n,,,na II U nH,m , ... am. Ey,_ SvaJcarska Ausl"lI M..:I '''' II"... ,a., JIIgO­sla~'J. Buga'sU Alba"'). lIa.. c .. 1(01 zoka , Greka, I zal m U Uivlj n . 1.1 Al'

, .... IIeI •• "'one. 2-1 11."~1 IN")".: :!. locI,o. ~. lallo. ~ IOd.e<o ~ lUt.oII. e ... ""no .... ,,_. 7. %lMllkfl ... .. .- go.e; I>Op, ,,tni p ... /o k

Allom kOI. 11.00 .azg.anat, 8P ma llm gomo­Ijllilm zadeblj.njlma. Sllbljlke v~lnom pOlu­u.prrlljenl, " •• ug,-n.le Llltovl " 2-3 (-4) pll' r IIl¢a. a "'"1 d.llta Ie Zlv.!.va kralk lm v.lkom (. "' vllfcom)_ Z.Uscl IU ,elallvno sllnl . polukopjrulog obHke. dok IU go,"]1 Ildute"! ! u tlll'ni. CVIIII l i&dete. HSllvl)ene od 3-7 1-12) cvjel ..... usmje.enlh na lednu Slranu. Cvjl-­toYl 15-19mm dug.tkl u k .. lkom dr!kom. Ca­II~nl zubcl w:anl. zUlljenl. t .. ", kY lj ugan l. k.ltl od e ljevl ¢ailee III au qt. duf:ln • . "'Ihunt au lulu­teno-lInNl ........ w hu lute ... u dugl kllun . gole. U ltaclljU zren). polpuno CIne, 3-4 cm dllllaeke. Zapahn. lu ,.lin. va ,I,anj' Spomlnjemo dv. vulj.... kojl .. medusobno .ullkuju pr.ma brolu liMIt. I broju cvjelOV' u cvutl. TI;.skl obllk YW. ouhf' .. ISyn.: v. OroboldN WuU. n •• Typic.

lIv _ _ <m H

@ o s. H. IIH V_VI I-VI') :In _ 1.

"

VICIA OAOaOlOE8 WuU.n

(Syn.: Ofobu! vlclo/d.s Se •.• O. clusll 5p •. )

Fom. Pap/lionM:ua (Fobaceaa} (leplmJaee III mahuna.ke)

G.ahorlc .

SI.okollslne gra!lc.

K. /willY: I. typic. (K. Maly) SK kj Ima 1I'love s.· slavllene od 2-3 pa •• IIsll~a. a u cvast! Ima 3 dO 7 C\ljelova. OVal lakson je ZlslUpljen u cljalam arealu VISle. D.ugl lakson: var .... I . . ...... K. Mlly 15yn.: V.oloboJdn Wult tsala/evensJs (K_ Mllyl Beck) S8 odllkule Iselm uZ'IIS1om u odnotu na IIpskl obllk.. U,lovl se 58sl01e od 3- 4 ~" IIsll~a 1 eeslo so zav.§avIJu jedn lm Vlinlm lisU­tem. Cvasli su oogBllje cvjelovima, sutolo .. ve~lnom od 7-12 cvjelovs. kol! su IS-19mm dugatkl. Ca"enl zubcl 11,1 'iri. a p. ibl1tno au dugatk l kao cljev tltlee. Locus ~18SSlcus OVOl! laks.onl lo T.ebevl~ lznad S ... jaVl_ V. oroOOTdes ie zlStup ljena u tlslopadnlm, tall· nersklm i mJdovlHm !umama od monllnog do lubalplnskog pojasa. gdje 'ISIO na svle!!m h .... • IH~lm zomljlltim8. Nlltzlmo je u b.ojnlm uocI­jaoljama .eda F.gelall. sylv.rlc.e Pawl.

Aup.osl.anjens u jugol,loen lm .... Ip lm.. na Oinarldlm. I IzoloVlnO U M.darskoj. Pn~' lIIr.kom 110.nom olomenlu.

"

CORONILLA CORONAlA L.

(SYI1_: C. mon/llnll J.cq.)

Flm. Pllpll1onllcoae (Feb,cne)

(Ieplrnlate III mehuna.ke)

Gorska !marne dotel)a

Scorplo....,eh eo_lIle on """' .........

<ototlll1. d .. """'Io~n .. ' •• g-I(ron..-I<'e

..,.!'~.:,=:::..nd

S, H. SH, Sb. C1I V_VII ~ ,. '0

51abljlke snltna. uspravno 111 poluusp,avljene. no,azg"nale III slabo 18zg.an818. na pop.atfIom p.ujeku poluok.l.Iglasle. !uplje, l1li 7-10 Inillno-­dill. sl...ozeI808_ Li510vl neparno pernl!. 5-7 cm dugl. sUlavllonl od 7-13 115tl~a. duglh 1.5 do 2.5 cm. goll, nl "lllelu plevltaslcz810nl 1111 J&dVIl prlmje loo rskavll:uo zldobljlllm .ubom Zah$(:1 mati, medusobn-o lIuli. ve¢inom rano OlpldaJu In!lorlSconelja !I-&!llavljena od 12-20 cv]eloVll kojl su n. mallm peteljksms. Cvletovl dvoapolnl. zlgomo" nL eallea oko 3 mm dug.eka, %olenknlo-­Ilubll:ellS. Knmlca oko 1-1 1 mm dugs. M.h une 1.5-3 em dugal:ke. prave. sa 2-4 l~du!lIna O),nka. vise ell. udrie 2-5 tUle III Imllls oko 3 mm dug. ) oko 1 mm il.oke slemenke.

ZapataJu so sTIne vs.lrllJl ja Z-ulupllene 10 u bro)n'm xsarOlermnim !Um­

s kim U]&dnlclma reda OuetCflllia pubucanl •• S .. ·BI. III u zajodnlcema ,edt E,lco-Plnlf.Jl. (Obard.) em H·al, I ISIO 1.kO susre~emo Ie 01 skeletnlm I skele\oldnlm livallama, vetlnom na

1. II" ! .... 1/-' III 01"'. J .u' ... .,..,. !MI_ e .. • ... ",,",," ~ oj ..... "'"" 1lI_ k,ec!nlakll. 011 nlZlnl PI do mofI11t1011 wgal.lC Ike; pojlsa Rasia nil I~hlm do uml .... no .\lhJ1O kamenlHm til .Iabo II!NIIS! m zemlrljl m.

Anp.OII'llJIlena je u c.nlt-.!no) jodllO E .... Op I jllgouPldnoj AI I P.lpaal .... lIt1'led'~ flornom elemenlu

Od b'o)nlh ~"'Ia ,odl COro .. • koj. lu utfI,p­Ilene u liON nde uml)a .pam ",..no ..- "..1\1 C. varia L. k011 dO"",I1I ..... nu 30-130 10~1 IvijOlioruiltllh nj" 15-20 I ffI'l o;vaSL UstOVI "Ipalno PI'.asti ...... "' .. N od 11 ckI 25 u.kl" IisM.

Alit. u IYIjelllm'~ I "-'"_, 'um ... um~l<Jm 011ll .... 1M. ada",. ad PI dO monl'OOfj .-.g.tee I'\og paj.aaa.

R1zom puzetl, duga¢.k, sa brolnim blljeoilm podzemnlm alolonuTIII Sl ablJlka okrugla JII bllgo brld .. ta, uapravn' ill poluusp.avlJenB, jednoslav. n ... Jldl rug.,nillll, teslD crveno nahukana, preletno goll. Uatovl nalzml.nl~nl, 10-15 (-20) em duaatkl I 10-20 (-401 mm tr,okl. sJede~l III nl knllklm erikama, n. naltO)u plavie&$!oz,lenl I .. IIt.1knutlm nervllTlll CvjelOVI dvospolnl, ne!n.!­no zlgomor1nl. 15-20 (-301 mm u prom/a' u. catve­n!diJeInI. C.lltnl lI,tlCI llroea!r)()olancetastl, nalte-161 11111 dll1ln. kao laUe8, apol]a CI..enkalll. v.la allbo dl.kavl. Krunltnl lIatltl obmuto jljollkl !II oItruglut~ don]1 au manjt 011 gornjih, PlodniCl pod,..I •• Pratnlcl av\nU 1i prem. dalla, stolenl u jedIn krug. Plod uslca, mto c"",no n.hukana J vrIo kra!ll;o dlekava. 4-8 em duga tahura. kola 118 obara .. . zakIopca, ko/I SII nakon , .. puc ... nj_

11 v .. W-liO (-~ em H

5, H. eli. SD. CII , .... VI_VIII ~ . ~

"

CHAMAENERICM ANGUSTIFOLIUM (LI Scop_

ISyn.: Epl/oblurn "ngusrifollurn L: E. $plcawm La,. I

Fam. Oanollla,oc.". {Onag,aceae/ (pupoljke)

Klp roYlna, vrblCII

Ozkollstno clprje

Bp(iulla

RO"b.I~ W.IIO"· .... b Flr_ E~lIot>e t , ... 11, .. .. roll .. W" d·W.lden,6schon. F .... '~<aul Gombl·,c .. l. <"""n .. lo. ~!onllO U .. "_",,A .• ,,"pen \.,.o_,,,<",,, .. n. 1W1O".."n ....n

~allure unazad savllan!. Sadrfl vell~1 b.oj sJemen­kl kola su sa dugim bllellm ~upe.elma dl.~lca.

Kao svoj"""na vrsta rada Ar,opolalfa Vlloger I 5~aze Alfopion balfadonnafl B'.·B!. iavlla sa u neklm asocljaellama na aumsklm ~i.llnama. ,,"um­skim sjo~jnama 1 paIJe~inama. 5nlegolom.ml I ~jel.olzvalama, ~esto u gustim populaclllrni 'I b.o]nlm 1I11101llnim ."Iama. Nalazimo je lukie­kovlnl bora (Plnarum mug III). Rasia nD svjetlm. hranljlylm. nmalima bogilim. pjeskO'lllim III ktI­m.nltlm. humoznlm zemlJ!ltlma od nizlna pa dO subalplnskog I alpin,kog vogel.elj,kog polu".

Rasp.o.I"njen. u EY'Gpl (slovemo do NO"" Ake I Islandaj. gOIOYO u ellaloj Azljl. u Sley.Ama­.Iel I aIGn landu. P,lpadl el,kumpollrnom Iklmom Il lm'OI~.

Od mladlh lislo., mo!a sa sprullill dobra se­lata. a I kullana slutl kao dobra lelo. Renlle I U .. u RuslJl IISIOyl alavljalI kao p,'ml"a u idr'lllsld ~II·

"

CI RCAEA LUTETIANA L

Fam. Oanothe,aC8aOl (OnagfaCOlSII)

(pupoljkll)

B.horl~ (hhornkla) ¥ellka ..... ,.nl~k.I trna

Vel1k1 nadUtellk

B1L\IIIIO 3/:.\je IIH"em'''Ka TpeDII

EflCh.nlO'. Nlgh .. lIad. eBOM~' POlIO. H.,b.

d .. 00'0"'" W.ld·HI • .,,"' .... 1

E,bo mogn. Uup .... "'P'"",CUO

21v.~(-)$)om G

S, H. IIfI. SIl. Cq. Mo VI-V!! ~ .. .. RlzGm od,v,n10. sa dug.~klm ~lanClmp na ko· lima $8 nslue korleno"" lIle 1 podzemnl s lolon1. Slabljlka usp,avna. p,ale!no nerazg,anltl. u do­nlem dljelu nD popre~nom prllsloku ok.ugl. I vetlnom gall. U gornjem dl'lllu neznalno uglasla I rr.aIJava. lomljlva. LlSloyl naspramnl. ns \-4 em duga~~lm. no gom[oJ sl"nl u!ljebllanlm, d,Sh· rna. nl o,novl zaobllenl IIi ± "casli, dO 10 em dugattl. goll III nll,06110 UZ ne ..... linG mallayl bhjedozolcni. baz ,raja. Cvjatovl .kUnomo"nl: d""spolnl, oko 5 mm vellkl. na k'alklm. tank!m. malla.lm drAkam._ bel braktaja. skupllenl U rahle g.ozdoya. Cvjetna lo!a ~all~aslo-lldu1ena, dull 00 plOOnlce, Prdnlka. 'Ipova I letrc:a lma po 2 Cdl~nl IIllftl nanl!1I savllenl. dla~ay1. hilO PUf~ purn!. Krunlenlllsliel 2-" mm duga~kJ. ± iSla du­tIna kao I talle •. blllil III crvenkasll. Plod lIne­puce~ae, Pokr;Wln kuklSt,m tekInjama(fle<la goll. ....drf. 1-2 5lemonke_ Eplzool>o.na billka,

Nalazlmo ja na slanov,tlm, poluslancvirrm III sun~8nlm mJastimB u Ibtopadn1m, mjalev,!im I

~.

eatln'11k,m ""mama I ',U,.INI ad nil na pe do gOlnJa g"nlee b'dSkog 1)01_ 0nI0 .. --e. u poplavnlm .um.ml. uz fr,a'" I POlak •. \U ....... Ilka putaWl I p'G1laka, na .V!8l1.., ",ani"""" ..... IraUm. bogal,m, Dlago do URlI.'no ~ .. m pleskOvihm II> kamennrm Iemllo&!oma

RnprOSlllnlllRII u E .. opI. AlII! Ina ItIOk do Altall), a,IIY A'ner iUS, .. Am,rCl

Oalm 0'i0 WIle. u nato, lion au uatupI~ C. alpilia L (Syn. C nUIiNn. L.IIIIII kOja .......... kuje lnamo n.l.m ,..- ad p~ ~ Sll sa oko \ mm duoga~kIm bral< ....... kOje Or.o opadljU, • "')III,ml;l I' OCIlllontat>og 00 IUbeIpIIto 'kOQ ! alprn.kog ......,.taCl'tkog OO/aa c. ...... ...... Eh"" ISyn C 1 __ L IoIIOap _

dla R. & Carn.) ~oJu ",Iu botanIean _hili ~ b./dom 11m""" clYaju pleIhOCIMI onaa.

0 ,

(J I 1<111"'1<:, 2. dlo ""Ie, ... ~.I.II~ •. 3. ""' jet ... 1.""0 .• plod •• 1If .... , 5. 'I""'."~' .& ."or .•. dOlle ~cp •• t~1 P'''J.~

Rltom va1jkasl. jako .aZllra"a!, kvrf!~8V. bllel (albusl,. Clla'- blljka mi,l'" po Ilmu"u IIi elmet" poliO tt(ld, znatan p.ocenat lI1e"~nog ulja. Slab· IJlke anatne. ,atgr,rolens, ~eslo je.jnostavne. ± gu,lo dlakeva i n.,oc,IO u gotnjem dlrelu sa c."lm 1lljezdama. Oonll UtlOvl slablJlke sa,vlm 51&de~l. jlldnOltavni, obrnu!o )'ja,lI. gornll nil pe,el)kama, }ednoatruko rwt,.e..no peru!!, kotasll. saatavllenl od 7-91-15) . tadetlh lIalita. koll ,u !Ijezdasto P\lnkllranl, na gornle] &lf8n, lamnol elenl, nl do.­nJo) ar.anlllVl!eUopla"reastozelen! I sa ! 'Jezdnti m drat'cama, po obGdu ± grutJo 1e5lefuto nazublj&­nl iPOdaje¢aju n. ITII Jasena - Imel) UIIIB dr~ka uPo kr118111 . Cvjeloo.l vellkl, zlgomor/lIl. <:Ivospolnl. nrll¢f;IU. Ij ubl¢a:lU !II bljell, u "mnilim tlllcama. nalaze so ria d;,k.lvlm. do 25 mm duglm drt ka · mL (;dJtllllittl¢1 oko 5-1 mm dugatkl , krullitnih

21 V .. 0lO-«I (-'20) Om " © @ " S. H, BH. $b. eg, Mo V_VI (-VIII)

~ - .

OICTAMNUS ALBUS L

(Syn_ 0, IlU/llella Pers)

Fem. Rurscoaa (rulvlco)

Jllollak

Josolltok

B"rnl~ B""~ DI~'ome br.nc, F,uln.lI. DlpUoOl, Sp.e~"""", E 'o~ ....... Dln , mobl.noo, 11 .. 1",,11 •• IImon.lI, ~C<,'<u

..

IIStl~8 Ima 5, onl 5u 1.5-2,5(-3) em <:Iu"l, gorola 4 IIstlCB 5U usp,avllB. a demll 5U lIallite ulmjeren!. PlOd Ie kotasl a, ~IJeZdaS!0·dIHk8Va tahura. kola prl vlhu 1vlo1d3StO ra'pUCa"8 na 5 plod;ea, ko); sadrio po 2-3 s)alnocrna sjamellke,

Od ne~oliko Illhaspecl15kl~ obllka oplnnlh U

na!oj florl spomlnlemo samo var. macecSonlcul Sorb. ~ojl je ustupljen u Srbl111 MakOdonlJI.

Jasonak nalazimo lIajee~ee u kserolermnim !II. mama I !Ikarama obuhvacenlh ,edom Ouercoralla pubosconlIs Sr.-Sl" u CrnObolovlm ~umama I df .. lIa sUII~anlm 'op'lm. su~lm. rastresi!lm. blago <:1 0 umjer.llo klsellm humoznim skeletnlm umljl~tTma cd nlzilla pa do brdskog pojua I 10 preletno na kretnjaku

Korojen jasenkB (R'd;~ DIClllmIlJ) Ima prlmjenu U lIaroonol medlclnl. a Isto teko I nlegovo , Ierne.

Resprost, anlell Ie u IU!1I01 I cell' ralnoj Evropl. srednJoJ 1 zap all no) AziJI, l'lo~no dO sjev. Kine, Amura I HlmalaJe p.lpada submedlteransko·ponl­Ikom elemanlu.

"

OXALIS ACETOSELLA L.

Fem. O!lalldacotlo (cece!jl)

Zeal' aoe •• n f jl klul j. k, cec. I'

Zaj~,a delelJlca nave dna

W ",,'CK3 KlIce"H!I!I. anj'lCD KIICc.\eU

Wood 5o<rol <lull. P.~,. 0 10111.,

p. ln <I. COIlOOU. ~1I.lu' .

W. I<l-.s.u .... I •• \(,1<., .... "" • • OIC.",,...

00 .. ",,,,",,,,,, ...

21 V .. 10-'$ em oj (Gl

s . ~ . BH. Sb,~ . M. 1111-) IV_V I-VI)

~ - "

lIslevl prlzomnl. na dugoj pateljel. 58,lavl)enl Iz 3 (1lJel ko 4) Iiske (sll~nl 1I,l u d)elellne). Ugoo' nog su klllliog okun (Imell jet ndria ma,an p.ex;enat oksalne kl"lIn8 \0.&1-0.90%,. Cvjotovl dvospolnl. aktlnomorlnl. poJedlna~nl. bljall sa IJu· bl~asl lm ll1lcem~. 1-2 em u promje'u, na dr!ka· me kole IIU vatlnom dule od IIslova Ca!I~nlllsll~1 ovalnl. oko 4 mm dugaCkl, PlOd Ie vila,jomenl lobolac {tahural ako 6 mm du11no kell u st8d'ju z,ellja, na dodi. Izbacuje slemen!!e. ko)e SU ± plosnllte. uzdulno l ' )ebaste. !!eslenjastosmede. oko 2.5(-.l} mm duge I o~a 1.8-2 mm Ilroke. u poCelku opkoljene bljellm mesll8 tlm Drllusom KI.lslogamna. aulohorna 1 epl~OohOr"a blljka

21vl u sJenov!tlm hSlopadnlm. cetlnaflklm J mle' !ovlllm iumame I 1111 \reseUAUma cd nlzinD pa dO lub.alplllikog vDget8cljskog pojasa. Resle na sVle' lim. um)ereno hranljlvlm. ras\.esltlm. t klUlim h!'musnlm zemljltl,ma. CeStS ja na Irullm paille· V,ma I debUma. ponekad jl nalazimo kao eplmu na starim slab'lma. Susr&temo Je y brojnlm eso-

cljaeljeme rada Vlecln/o·PIC8I',sJ,. tPaw,) a_ Sr.-81 kojl objedlnjule .cido .. !ne c'"ogo"~ !umo eurotlbir1~e r"1llje_ l8\1m y ml~ol n,," ~ mama na ba.tlenoj. IICUUllnOJ 011 um e .. no ~laelol polllOz!. ko)e prip.1lClaju reclu Fl'Jllat a Paw

Raspro,'raniena Ie y EVlopl ,",k m d .'.,....11\8 Az.ljO. s)ev_ Alroel I SJ8\< A .... "QI Pnpad.l c ,11._ pol •• nom tiOrrtcm etamontu

U nalol Uo" ceslo mol,mo "o,ll! I ... lot .,.. II Sutoh,on. vllte 00.0;0 rCXUo O. ~ Jord (Syn O. S11kl. auCf non L I ' O. coml'le!_ L (SYII O. 1e"."s Tl'lunD' Obll Imalll lull e'Y1IfOvot,. a rutu nl obl8(1l.-.nom Z8f'\ Jlttu ~IO I<ON). u.z PU'IVI, u tlvicam •. """" : do-. .... , • en"" ____ IIlttlma

~

1~) CJ " .. I .

/ ~ I 0 '/

I ."I.nOI, 1 c'I~'nl p""ol) •• , 3. , .. "uc.1I plod, • oj .. _n", • ""'Iu w.".

St8Dljik" \lsprayn •. U gorn].'" 0111011,1 'lIzgranJe­no. gale. sotne. u donjem dolelu bozllsln&, nft kolJenclma sa mllz.llm zadebljanlima. ~eslO e,· vank,slO nahukane. Uiloyi na,zmjenltnl, no dltO!m dri.karna. jai asll. do In/asIP-lzdu!.ni, u~IIJenl. II O$l1OVI kralko kllnash, glubo naplljono·zubtasll, bez pallsl,ta CVjelovi dvospolnl. 1.;;omo,'nl, spo­I). CtvilRO punkl' ,,,ni. Cdlca se sal'o)i 001 3-5 lapava koj' $U 11,110 obQjonl i djel ... ju poPUI vlen­tlte. " lIornj; 00 nlin Ie prod,,!!m u savllenu o.trugu V/entlt sa $.51011 11. 5 'a"ca, ad kollh SU po dIIl)e botne medusQtmo s,asle, pll l ake vlen­e,f Iml pfly,dno •• mo 3 I. " ce. P,dnlka 1m. 5, " tutu It a .. lolliz k.alkog Vlala T nadrasle s-tiI.ad­ne plodnil;e, kol' U Ivakoj pleg'lId l sadri! po ",~e Ijamenlh zamlllkl PlO'd)1 5-<11111nll mesnata ~­hUI. (lobOlae), 15-25 mm Ilugatka, zalena III Ime<l. L,p,ug.na, kola .a naglo I ol81ll(;no 01"a18

~ , »-UGcm T

0

s. fl, Ofl. Sb. CII. Mo "II-VIII ~ "

..

IMPATIENS NOLI _ TANGERE L

Fam Balnm;",coaa I"od"cl)

Nedlnok. ne llk, P flka",C

Nnvndno nOdo\,h

nYI<:L,ICII,

"f>C""'1C11

To_c~_ ..... nol ,,,,,,.110"'0 N')"IO"~O:­.g .. R~~.ml'hnl'h!on, Echl .. S~.In.g'n,", Ert>.o ,mp .. I..,' •• ""lel". n .. "",p<>"', np"r'fII

I 5 zaklopaca Sjemenka oko 4 mm duge, gole, nebo.ane AI/lohoroa i epl100ho.ne blilka. Haltd~a IUlupllan II Iislopadnim. mlotovltJ m

I tellnar.klm !umama, iumSklm prDsjekama, UZ ~umska poloka I IZVO. II, U p.loba lnlm ~umama bl· lole I C.nll lohe (u zaj8dnlcame nUO Alno-Pa· d/on Knepp). a 1510 lako u vego lacllr vlso~lh za­lanL Nal llzlmo g8 nil slanl!llma sa Inelnl11 p.o­can\om relnllvne "Iage Yal o;1ul1a, od nizlna pa do g"ro)e g .anlce gorskog po)ase

RuP'osl,anlan u EVlopl. AZ;)I na ISIOk . va do Ktne, Kamtalka' Japane.

Oslm ove v.Sla " ndol !lo.; se lus'ate I I. pa'­ylllora DC. To Ie lakoda, 1ednogodltnja, 10-80 em visok~ blilka sa znalno manllm. svl)allotullm evjalovlme, koll ;malu prayu oSlrugu, 0 ,asIa na)­te~e koo ko'ov na n)i'loma. grobllimp I slltnlm slanl!lima U ho"lkullu,1 sa uzg81alu b.olne agl,otl~ne v,Sle ovog ,oda. kola se kutllv;,aju u ",Ioy,ma Illarko­vlma. a nake ad n)lh Se uzgajeju keo lontonlca.

GERAN IU M SANG UINEUM L

(Syn.: G. gr8ndlilorum Glllb,)

Fem. Goren/SCDSO (11I11~e)

K .... . wac , d!uo /at:ko ,"

KNavo.data k .... omoenlea

UPJlCII JAPa.ncu, UC,\Uf,\CII'le

~!ood1 Cr.n .. blll G~,.n!u," ,ougo .ong.

Slog"ln',J. B'_"ota, SLOfChKM . ... 1 Sonl1"l,..,lo .... ", .. <'nl rc~". ~ __ 'OO"~''''.

2!V-_(_7Ol<m II

S, tj, Btj, Sb. Co, M. V_~III_IJQ

2n .. III (»-66)

RlzOM l1ori%0"18Ian. ~vo.n""al, 5-8 mm deDDO. Izdanel brolnl, od o'nove ~Iabo 'ugl1lnatl, 111 skoro ladn"slavnl. pokri"anl odslole~lm duglm dla~ema, svljallo18lanl, II u Jason, kao I donjl It· SlaV!. poprlme kOn!l~larlstl~nu, IZn!lzltO ONenu belu Ilmel). liSlOv) ne dugatklm. dlakavim. 0.5-30 mm duglm pelellkema llano plojka 3-5(-6) cm Al,o­ka, pOkllvena duga~k;m bljalim dla~leama, Brak­Ie/a jalolle do JancataSla. 0.5-1,5 Cm dugll~ke sullokotaSIO, va~ l nom cNanosmode, CvjBlcvl ne 2-10 em dugatk,m, dleka"'m pa lallkama edltn] "sUti 8-13 mm dugotkl. a k,unltnl 15-20 mm Cyljel Ima 10 pno!nlka I privldno 1 vml lu~ka u I;Ibliku kljuna kDjl la na v,lI" rIlZdljlllJcn na 5 dlla-10'118 Plodnlce la nad'nla, pala'oQladna I ,ma u svakom p.ollneu pa 1 slomanl zamOlok PlOd SO ,aspada no 5 plodlr!a S duglm kljunUI,m n.,l~v· dma koll so u slnd 'j" zronja odvolol" ad osoY,ne I lutno ""llalu. Sjemenka glal~a III ,,10 S,lno IDC· kasla. AUlol1o,nn blljkn,

, k'.j ..... , I., u. ) I.~ ~ ."h~ ta ....... , , I;' (ka

..... ." pl<>60.

U odnasu na vlslnu blil~a .ul":,I" botu C'O'J. 1""", vetu ,10 man)u olaka~cSI I O.ugo, ap "tlO nekcllko Inl,aspecljlklh obl'luI

2,,,, u svo)ellim. klo.olNmn m hra lov'm , ''''0-bo,ovJm wmnma I nl n"" m deg'.d",e j,.lm .tld,· I,ma, n. $UVlm IIVDdam. Ma lu"m , ... uo. I '" umle.on" kosal m, bilge lIumoEn m. .~el .. ln m zamljlil,mo ad n'l,na pa 00 c'ClkOO I <;10".00 .... <;Ialoel),kog palU'" S"OI.\,,,n~ VOila ,ee. I ... mo­I,!nlh tumo h.asln m8d~ne. /Oue";O, .. I .. pt.o.. COnll! 8, .. 81' (I ISla 111;'0 ~OIta)II , u U ee,,1 cama .ada ErtCo·pJf!(lla' /I H'lIi

KILO uk"IIAa b,II~1I nILIa:, I>"mlenu " "'''I'~ lu" Ha.ot,lo 10 clcklnl u V"lltfnO Cvl .. I.tn. u )escn k.da sIIlO!jlke' don I ,~.~ •• pop. me 'lopU eNfIflu bolu

"'.vawe JO 'olSp,o~I •• n,el'l u ~IK.,., a'le u (. 0-pe. II Al')1 I na I<. •• 'o.,,:u

,. ~11J." .c. 1. allel '><, I<nmlU, J. ,.11<:., • p lcxlo,r. t a · 11<:., .... ' Illg 'u[~.

Rlzom dQ I em clebeo. k05 III ~Df1ikaI8n. Iz\lantl jednoSlavn;, u goonJem dllelu rug ranall , 51>!ece dlokavl I 11181d3511. P' ;lem,d lisl0vl u rozell, na­laze se, kao I donll Iisiovi slabljike. nO lIolim. 10-30 em doga~klm pe\eljkama, vec lnom SU polu· osu!eni. Plo lka IIS1. 5-10 em ~ I roka. ok,ugla!!o­bub,s!_st •. p'aka jlCllovlne urezana nalce!':. no 5-7 rdnJeva, na lieu p<orljedeno dlakava. no no­li¢ju ± gol . III sarno u oglovlma no,ava malia-a. araklaja jajaslc>-Iancelaslo. ull'iane. naJtd':" cr· venoamede. sa rljolklm bljellm dlaclcama. lapov; oNo 6-7 (na plodu I do 9-11) mm dugack!. Lallca B-10 mm dugaeke I 6-10 mm tiroke. Plod 2-2,5 em dugacek, sa gollm ill sarno k.alko dlaka-im kljunom. Sjemonko ~Iotke, •• ijetlomrka. Autohor­no biljka.

Varllabilnost o~e v,sta mote $I) pr...:lstavlU sll­jedetlm taksonlma: ~a r . phuum (Syn.: var. _ul-

21V - ~(-7O) .ft\ H

S. H. 6H . S~. Ca. M. V-Villi-X) ~ ..

GERANIUM PHAEUM L.

Fam. Gar.nlaceu (Igllea)

Rla~ordefB krvomoenlca

Ouotcy C/I ..... blll G'rl oluft\ bO'\>o

"

e.O"~ o. S'o"~""M . I>tI. Kall ... blilm'~ "" rop" ...... '.,.

!lalius DC: va •. genulnum Ducommun; .a'. no~­mala Terrae.) _ Ima pu. purnosmecle do emoljub,· taste II i svijeUoervenosme(fa, rljelko sasvlm blje· Ie. lallee: ~ar. lu. eum (L) DC _Ima lal lee lamno­crvDnasmede boje. a IIsne plajke .u sa cmlm m,l)ama: subsp. IIvldum \l'Har.) Pers. - koll Ima prljavollubieasle latica. kole .u u osnovl sa ljubl· eastom m"lom.

Nalazlmo ga u svijellim ~umama I ilhre11e liD svje21m, h'anllivlm. pjnkavil1m II I lIa.astlm zom' Ij l litlma od nllille ~ da brdskog .egetacll.koo pojosa. p'elalno U lajednicama reda Fagalall. sylVBricse Pawl. Tako ge npr. vrla l:eslO nD'ulmo u ~uml hrasta kilnlaka I obil:nog grabe (O~a.co­Ca.plnetum). Ie u rarn lm lip(wima poplBvnlh ~um l.

Zbog dekOfal i~nosli kultivi,,, sa u ~rtoYlma I parkoYima.

Zdrevl njak Je rasp'osl .anlan I$kljul:i~o ~ zem· I)ama E~rope.

"

HACOUETIA EPIPACTIS (Seop.) DC

(S~n.: Aslrsnrla oplpscris Seop.)

fam. I1mb.lII/e.ao (Atlt~ r k .. )

Volujlko eko, nlun!

To·lo

lIo<qu""o S<holldolde

Elleborlftl

2l V .. (10-)10-25 em H

S. H. (00 rlJetkOJ (1I 1 -) I~-~

zn .. 16

Podanak puzac(. ± horlzontnlDn. l:vornovat, 10m· Ijill. SI~bIJlkO bel lIS1o~a, gale. LislOv; p",emnl. na dug,m. lrob,ldlm peleljkama. kOjo!u 2-5 putll duke ad lisne plolke. Lami na dlan .. 'o ,aldljeljane na 3. rle!!e na 5 dIJelo~a. oko 5 em duga I 6 cm !i.oka. Cv/etovl u lednOSlavnom §Iitcu obavllenom vellklm. \1 - ) 2-3 Cm dug,m I do 1.5 em tlroklm o.o/nim (iIlVolu"",lnim) liSlo",me. ko] ih najee!te Ima 5-6. Cvlelovi su pollgomnl ; YMlskl su Yotl· nom mu~kl; unulm§nll su dvospolnl . K,unl~nl li­stiel su lull. 1.5 mm dugeflt i. Tueak Iml> pod,oslu dvcrgradnu plodnlcu 1 dva v,al a kojl su slobednL PlOd Ie goll. oka ~ mm dugal:k i. u slodl lu z.on]. crnl. kalovac koll sa 'I>spada u 2 plodlea kojl vlso na zejednlekom IIhaSIOm nOlllocu (lta,polo/u)

KaraktarlSUl:na .,Slo melorlln lh !umo bultva I ablenoo grabe feda fegOlDlla Pawl Toko Ie IIBla-11mo U !uml hrDst" kilnjaka I obltnog grab" (Ouo,. co·Cetplna,um crosr,cum H-el). monlano] bukovoj ~uml ( feglllum nKlnronum c,ast/cum H·PI). mlje!a­noj ~umi bukve Iiale (Abletr ·Fngotum aeUI ) I dr

.,

Rasto na umle'~no vla./;n,m do ""'11'_ .. h,m. balie,,!m. l\!!u1ralntm ,II "mla'eno I., .. tom. ~r.'''J v.m, humo>nlm zcmlJithm~ Od nwllll ~ dO mon' 181lOg ~ I!lIOI"C'jIJ\og pojllU

A.eal ovo ~rstc ja OQ.an,l:en sarno ria ".kG zemlj'lt Evrop'" ad ,,'otn,~ AtPD do lie .. ~ pi .. "",,, Hrv!ltske 0 lapadno Bosne lei m 18 ,mol u ... . KDrpatlma I nil jugu PoIJs~e

Prrpada tllf .... om Ilomom eltlM'<>U 0...0 le<llna .rsla monOl ""\00 r:Mla H.cq"" <I

motl S'lt s USl>j,,~om 'o,o".trtr u ~all, ... "lIuro o.sl ~uJa 5(l dob"m dl!ko.nt,~n,m 1.-0'''' mil .• 1m. osoblnu 118 guSlo ~rc~"wa l8mll ~ .• Nar~10 fI pogodnft ZB kaml"nla'8 lr.b.1O omoQUC to h,.l, o h,antj,yo :8mll,!I. nit "eno-.,tom ,I ~ " ..... I,m mles" .....

I tlll.n •• , 2. fnlJlkl •• I/et, 3. d"".polnl ",11" " Iuun l~nl 1I.1Ie , "r'IIOO' 1;0'01 ... ",one (dO lle). ~. plodn' •• , J>Oprotn pr.'I.~

Rlzom S~Q'O ve.lIka IBn. krelak, sa zadebljanim filleama. Slablllka usp. avna. gola, bez (islove. .jede sa 1-2 ma la lisla. prizemnlllslovi ± ne du­glm P'E'teHkama, sJalnl, njihova ploJke 4-6 em duge I 6_10 em ~Ifoke. LlSlovl slab l jika ns kra l­kim peleljkama III sJede~1. Ovojflel poJ~dlnlh t l i· \ace 3U malenl. saslavllenl jz 4-6 kralklh lEtlen­kasUh lIarlea. evlet lt l 'Iedee( II! su ne kratklm :J\apkama, pa su !lIIcl g la v;¢asll . CvJetovi poli­gamnl; van lskl su prelefno mult i: unutrdn JI SU dyospolnL edltni nalltr vrlo uakl I utll]e"l. oko 1 mm cugatk l. ",unltnl Uslltl bijeli T1( ruf l tasll. Plodoy, 4-5 mm dugl , (maju mekane kukasle bod­Ije, Kanall '" eta.ltnlm uljem SU mn"'llob.ojnl. EpilOoho.na blljka.

Ka.ak!erislltna v's! ' mazolllnlh §umB buk~B I obltnog lI.aba red. Fagelalla Pawl. Nallu lmo ja

S. H. 8H , Sb. eg. "'. (V-I ~II-~III

%11 · ' 5

SANICUlA EUROPAEA L

'00

(Syn.: S. ollie/nails Gouan; S. Irllo~Ula Gll ib.)

Fam. Um~alllf"'a" (Apfec"aa) (!tltsr ke)

MLLogled. ld •• vae. ld ra1~lca

Zenl ~a LJ, leeuha

i\LI'IlPK3 , n C11lupcrl lliita

Sonlcl. SoniC I' a'europe SMl lel . Helldold • • Wald<lel'o Sonlcol .... nn'col • • erba r .. golloo nO,M<CtL~. <Dpot",IIo:_"n

eeslo u ~uml hrasla kilnja)(a I oblenoll graba (OVftfco.Carplnalum), u brdskoj bukovoj iuml (F~· gerum montanum) Ie u bu~ovc·jelovoj . rje"e u smrerwoj !uml l dr.

Rasle ns svje!lm, hla nlj.ylm. nal.enlm, neul,al. nlm II I umje,eno kisellm, pjesko'/lllm ill s labo IIi vastlm zemlj l!lima od nilina pa dO monlan"'ll subs lplnskog vegalacJjskog pojlsa.

U ns.odnoj medlclnl upol reb ljlva se od devnlne lis! c lj ela biljka III ko,ljan (Sanloulao lofl um . hGr­ba 'el radl~) .a Ilj"eenje ,a llieltih boiasii. Si

Aaspro sl, anjena je u EVlopi . o,.ij l, M. Azljl. 1 -' i)l . na Kav~azu. u Par:zljl. sjev. Ah lel 1 u plan n· s~lm oblastlma (,opska Ah ike,

'"

ANGELICA S ILYES TR IS L

(Syn.: Sellnum silvestre Cra nll :

Impola:o' /a s llvost,ls Lam. : Sal/num IIngo/le ll ROlh)

Fam, Umbellilerae (Aplaeoee)

(~Iilar~ej

Trubaljka. k,avO]lc, .n~eolkl korljetl

Navadn l go>:dni koren

AHre.\l IK3

Wild An~.l lo. , J.ok·jump ... boul

Anvtllque . ouyogo, _ngtllquo d .. p I ••

Wold· E .... eI Wllrz ""goIiOI . ongoliCI

.., .. tlOI .• rba " ",,01100

Al·.<JI" ~ "",,"oA

21 Y . 50-150 (_200) cm H

S. H, BH. Sb. eg. "'. (\'1-1 YII-I~

~~ . Z2

Rlzom vrelenest, dabeo, ,azlI,e nol . f ut k1l$1" bljol St8blj ikB I na1 no . debela . uspravna. o krug le , U.­dufno 'zblaldana. !up lja . 1I01a, sarno Ispod ill­lova d lakava, u go,nlcm d ljel u raIllranll18, Uslovl ve li kl. 2- 3 pUla paras!o d ' Jaljen); donjl oko 30 do p 'eko 60 cm dugDe~l . 5 8 luplj lm duga¢klm d.ha' rna, ko la su na pop,atnom presjeku po lumjose­fasle : lIamjl su ma njl I menjo dljulJe ni. sjade¢! sa !lloklm, ve ll klm. 1I0lim ,ukavca m. SIIl" yl vaUkl. 3- 15 em u promje ru. pol ulop .astl. sa 20-30 Z,8' kova . alli~ ll e d uf ln". Iny"luk.um no d05.e)a III je saslav))en od 1-3 "sl lta kojl olpadaj u, Involuce­lum sa saslojl o~ vet eg braj_ IInaalno.laneelas tih flstlta ko]1 5U po .ubtl Ito pav l~aslo dlakavl , Cdlea je bel zum.ca. K'unle nl lislltl I U bljel1, blje lo­,utltaSI( ill rul ltas!ocr.rani. Plod 3.5-5 film du· gatak I 3-4 mm !Irok. s.ljetlosma~a bojo An emo­ho rna . hld ,ohorna 1 andolohorna blljke.

RaSle u svljalflm I vla1nlm !ymnmn I !lkar1lmD. !umSklm p roplancl me. p losja~Dma, ,ubovlma t uma. Ul plan(nsh r(jeke I poloke. YZ Iz~o,o , no

trGSell!lima. , ~hIY'.ma. oil n'l iNt pa do gor· 5kog ~oge. aeliskog; poj8$4

Ko rljen (Ange/leu ,1111/1311,. ,a/lul oml p" mj. nu u narodnoj medlClnl

Rasp rostr erjona II :emljam. Ev.o~, II MAio] Azlji, SlrlJI, ne Ka¥l<lZu I 1/ Slblru

U na~lm dl "IOvlma naM lomlj. S H ISb ,.. /e,ko) '1IS1a I 4. .. clI.nll.lle. L (Syn AI'CIt • .., .. )lce oil/eln.IIS HoUm)

Sll~nl je prelhodtlOj yrtll III IN cd n~ n.z" ~VII po I .. UIIO) Iromatttnou. I • • nro '",,'UI"". 2Q.. 4o-l lskasllm !11!O .... n. NlrUI. U . nu "-3 m I OOn)1 riSIOVII~ !oj 110-90 em ~U!I.Ck l

eeslO M ~~III~ "1 "'ao .. omauena. r.CI .... k. I IJako~ . l a Dill' • . elll sa oUlla_1I upo:rlbll""U " l.rmIOoul,kOj Indu.tf<jl ) r& ~.~lt."'1 0..01" h pl~a {Anrlalie.& .ad ~, IIVC~ OIM/m Ar>galiN& r.diel!}.

1 ~lli • ...,. 2. mu~~1 o,llot. 3 f.n.~1 ".11.', " ~ Io plOd., pop • .tnl P'.".~

Rizom poluo~rve"leo. valjkaslo zadebljao, kosO) po loten. pok .. "en dugatklm. zadebllanlm, c.nim !,lIcama. Stabljlka yotlnom uspravna, )edne>slav­na III .azg.ao.la, !lola. Pdzemni IIs!oyl na dugat· k,m pele ljkama, dlanasto "ileljen; na 5 obrnu!o· .jajastih, testo irodljelnit •. po ,ubu dvost.uko 03-zubljenih 'etnjeva Svl li.tov i lamnozelen!. slain l, go li L1s tlti in voluceluma btolnl. zvjezdaslo po'e· dani (Imel). 11-30 mm dugatk l, ± zelenkaslo­b i)oh III c.vcnka.h. izduteno obrnu!o lancetasli, ne vthu cllell ill !iljalt. sa 2-5 zubil:a. iSle dutlne 110 dvOS1lukO duli Od c .. leLova i plodova I sa 3-5 ne.ava Cv)etovi brojni. 30-50 u cvasl,. pollgamnl; mu!kl su vel:inom os obOdu III sU pomlje!sn l sa lenskim I he.malrodilnim CVielo",ma u cent.alnom dlje lu evasti. Ca~itni zubei iSIO dutine iii duli od k . unl~nih li51ica. ~eji su ebroule s.caste·klinaslf. 1_1.5 mm dug, . Plod ~ mm dugatak.

ASTRANnA MAJOR L

{Syn,: A. m nunculltoUa Relchenb.j

Fa m. UmbaJllle.ee (ApJllcMa) {~llIarkal

U .)lIk vall kl, nlnd_nk.

Ve likl zell kO)bll~ak

31lC:lA",n , SQc:l,\H'll(a

G.e" M" ,,,,",,on. Mounl.!n Sonl.,. GraM ..... .,an • • G.oS. Slcmdoldo

AsII""'" AO"Ipo''''''' Go,"""'.

Osim tipskog oblika subsp. malo, (Syn.: .subS~. au.me/or Grint .; va. lypic8 G, BeckJ. kol l ,rna 10-sute lnvolueeluma sa 3 ne.va. bez zubaea III sa 3 neruna zubea. a Isle SU duilne III nc~I" k.ael od evjetova, undo) 110.1 Ie zaslupljen le ks.on subs". e li ll or (F,iv.) MalY (Syn.: A, e/arl", F,,· .I kod kojeg su listiei Invol uceluma sa 4-5 ne rava. a na v.hu SU neledcc sa 3- 5 zubaca. Peteljke plO)oa i plodovi SU obila lo pok. iveni b,adayi<;ama za .azliku od p.ethodnog laksona kod kojeg su pe!el jke I plOdov; bez bradsviea.

Ovu v.Slu na lceUe nalazimo u IISlopadnim I mje$ovi llm ~umama i ~ika.ama. ~umsk;m p.o· plancima. 'ubov ima !uma I nil Ilvadema od nlzina pa dO gellskog vegelacijskog pojesa, Ras le na svjetlm, ,aSlresi!lm. kameOi!lm III slabO ;Io~asl !m. h.aoljivim, baziColm. neu1lalnim iii s labo k,sehm, humoznim zem!iiWma. pre!efne> oa krecnja ~ u ..

RasprOSlranjena je U srednjoj I jll1nol EII .opl I Oa Ksvkazu.

H"

CHAEROPHYLLUM AROMATICUM L

(Svn.: My"hJs afomarlclf Sp,eng.)

Fam. Umbo/motao ( ApJacaao)

(! l ila.ke)

Oiklte I,ebel)"

Go .... "·Kllb.o."'''''. MI",~.

&,""". 'I"''''''''I<O;,,~ 21 V " _1_2IXI)~", Ii

S . Ii. Bli. Sb. eg. 101. (V-jVI-Vill :n .. zz

Aitom .. ",lk. veljkul .• lzg.an8t. h".lzonla'an . Slabll lka usp.avoa .• nalna , ,alg.an"ta. ± duboko ulduino Izb.aldana . ns pop,eenom ".asjoku ekruglnls, na tvo.ovlma malo p.ojl."na. t e s!o $8 c ",enka.llm m, lj am a. u dOnrem d llelu 1Iepl)a. 510 dlakpva . u gomjem najt:et¢e go! •. Lls tov! 2-3 pu la pe.ute dljel jenl, goll 111 p",uti p[o.l)e­den im po'egllm. k.alklm dlpcicamo. Remlevl 11_ Siova na k,eclm dllka ma , 2-6 Cm dugR~kl, pri os~ovl odsJeten' III ~.alko kllnnlo I~duienl. nl . ubu les~elasto nalubllen!. Don); IISIOy, ye llkl. nl dug lm pe~eljkamR, ge>mll su man)1 I SO k.aelm peleljkaml. Sv l IIs~ovl su sa duglm p.C>iI.enlm ,ukavcem kejl obuhvBla s!abl),ku. S~Ttoyl 10-20--zrakasll. Involuk'um u v.tlnl slutajeYR nedost_)e ill Se SUto)1 od 2 11 .II~e. Involucelum so SUID)I <>d lanc8lasllh , I.cpavlea'!o-dlokav ,h IIstrl:a K.unlenl IIstll:loko 1 mm dugl. goli. Plod oko B-I~ mm du. gacak I oko 3 mm II'Ok, t ul OSmed, sa lamnl)im p'ugame. EpizoohoMa bllj~a.

I ~"''''''',:Z ""'I*' ,doI.l" ,UaM , ~'O OC"<.,..r. •• G-o .... ,ull. S ~Jool .. "' ...... I p, ..... ~IGuln' orool'" 1 d", 0'''''' _ • .tn, P . ... loIo

U JXlgledu vllte III man)e dllk.vOIII ,Ial>ll,k" I Ilstov" Ie u pogleclu 'Olllt, ' e dul,ne fliodov. op,· sano nekoll~o Inl.npeclllk.h Obl'~8

NalaLlmo je u vlatnlm l)enov,Iom tum,,,,. I 'I· ke,ame .• ubovlma 'um •. n.ro t .. ",.k,,,, !)rog"."'a, ne ob81ama plao,olk,n "IOke I POloh, ul Izvo.e od niLine p8 do go,skog vttgetltC')'~og pOlasa

Sus.l>¢e se u bro)n,m 18)edn • .,.ma melol, ln.n !uma bukvo I ob enog g'8b. ,eeI8 F(lg.,./" Pawl

Rnp,oSI.an)8nD u tamll,nla •• eon)e "toCne I juino Ev.ope. I" u "edn)o). )u!l>O) RU"I'

P"pada "edn/oevropl~em 1I0.1>Om "'ementu

Podanak debeo. kv.gav • • azglanlen. smed. pro­dire dubOko u zemlji§le . Svl d llalo.1 o.e blljke su veoma a.omallfnl (Imell. Ml.i!u po anlsu. Siabljl­ka usp.a.na. sndna. ok.ugla. ~uplla. U go.nlem dllelu lako .a>g.anal a. gola IIi ± rulevo dlaka.a. na fvorovlmB vunasto dlekava. UstGvl "e llkl. nle' Inl. mekenl. na.oflto na nallflu posull .I.~eflm. oko 0.5 mm duglm. dlakama. 2-4 pu la perulo dllellenl. gamj l su manl !. 'jadetl. sa rukavclma. Peleljke Alilite I peleljke he.melrodllnlh cvjelova (lu,\o mallavo dlakave. peteljke mu~klh cvlelova gole. Involuk.uma vatinom nema. Involucelum SOl sa510jl Q<j 5-7 Ldlljenih. lancetaslih. oko 5 mm dugl h. dlakavih IIsli~a. K .... nlfnl 1l911 ~1 lina papl· lalnl. Plod 15-25 mm dug. Ima )ako ISleknuta rob,a kola 5U O~lro grebenesle i k.alko tckinje­sle. U sladlju Zlenja blle§levo sjejan. tamn05med III cm.

S. H. BH. Sb. Cg VI- VII

".

MYRRHIS ODORATA (L.) SCop.

{Syn. : SC l ndlx odo.&le L.: Unde/e OdO.118 AscheT5.: Chaerophr llum Gdo.a/um C.SnIZ}

Fam. UmbeiUferae (Ap,'aeeao) (~lIlarke)

tehulja

Ol~ctl ko.omet

SWeel Clcoly "'1"M. odo ..... C..I ... II "'""'lUI Siied~lde floocohloill. ml .. I~. ·""pr"" _I ..... · KCp~'. " """"cK.A

Naj¢d~" je nalazimG u vegetaei]1 " Isoklh ulenl rada Adenoslylef,lIa 8r.-81 .. !um,~ lm prosj a~a· ma I p'oge!ama. dubO~lm kan lonima. na IIvadama I sll¢nlm s!anl!Hms od ni l lna pe do subalpJnskog vege!ac!lskog pojasa (do oko 1900 m nadm. vis.).

Rasta na svjd im. hrenlj lvim. duboklm humoz· nlm zemljl!tlma. narofllo ns mjes. lma gdle so dugo zadriava snlJ~ I gdje Ie koll~ lne vlag8 yalr ~a.

Rani)e Ie ova b il jka Imale primjanu u ns.OOnol medlcin!.

Cehu lja ]e rasp'os"an)ena u planlnsklm po. dll/fllme Ev.opc, Ie no Kavhzu.

Zbog lIiapog habituse I .bO(l stomall¢nosl l fe· SIO je kultlvlrana. pe je Izvsn prlrodnog a.eala na mnoglm mjesHma natural izl,ana.

'"

SMYRNIUM PERFOLIATUM L

(S~n.: S. ,Jo'ooCOt/dls Spreng.)

Fam. UmbelJllo,aa (Ap/llcese)

(!I,lp rke)

K .. vo.lna. l umbeo. pro.nl. leundra.

f ul. Ir.".

Plereste .epu~lca

)K0,!.T:l .\ CC:l1 IAP"

~r!.III\' AI • •• "d .... Ma<Oro"

DII" h .. ach,,,,, b I.ln rlgo Gelbda'dl

Sml r~lo

C .. ,,~"". "po' ..... ''' •. ,''''', ....

o II .. 5O-eO (_121)1 em T

S, H. BH . Sb. c.t. lola III_II I_VI)

••• Korilen bl)el . rep'sto z.debljao. Siebljlke pru­

gaslo lebras!e. U gornjem dljelu kotaslo ok,l l)ena (krilela) !sa 2-4 krlle). razgren ala. !u~kas la. Oonll I1stovl u d.~kama. prl dnu Sa rukavcem. 2-3 pu lll pareslo dljelionl. Gorn)1 listGvl 5U ejalovil!. IIfca­stom osnovom obuhvala!u .Iebljiku, tuto za len!. SII­lovl sa 7-12 ZPdabllelih uaka .azllflle dutina. Involukruma I Involuceluma nama. Cv)elovi tull ill tu lozBlenkllstl. Cdl~nlllsll~l jcdvo primjatn!. Kru· nl~nlliSlltl duguljBstI.n~jljenl.cl!eli. vrhom pram a unulra SBviienl. Plod molen. oko 3-3.5 mm vlSOk. U stadilu zrenja crn.

2M u svlJatl!m Aumema I ~lk8'Bma. ",bG" lma iuma. §ums~im progolama Unula, b'ojnih tum· 5~ih zejednfca .azreda Qua,co·Fagarell 8 •. -81 el Vllege •. ISlo l akG nalazlmo jll kao ,ude,atnu blljku u votnjaeima. bll!lema. bolanlf~lm vnovl­me. palkovlmB. grobljlma. uz pute,'fI. Ie nil ske­lelnlm k.e~klm koAanlcama. Cast" ob'lIzuJe (luste populaclje. po u doba cvjelanje povrilna kole obrasta Imeju poseban l,glOll

r

RII.le nil nr.nIJ, ... lm. ba •• fn,m. neulfI"",m slabG kl.ellm zemlll!tJmD OCI nil,na PI dO go.· skog vegetacil_kog poru. (dO oke lCOO m ~m vl.lno)

Rasprol1lanjenl Ie u zemlJama jut ... E','ope OSI", ova .,ate u "alol fiori ... l8SluP' .... 10:&

dvile v •• le ovoga rOdIl Prvl ...... ,. S .elUnd,J"Uu... M,lIal Ie sllt .. a p.elhOdnoj. I" au IOJ lID.nl Ust",. eIIIO'/,'og rubll. a 'lIbll.~e .... ok" II .. 01\10_ vrSla je C."I"'. I, .. "d.a (8 olUUllrum II ~oI. ima donj. 1I.~ove v,ie!J;I,uko ~a tt( •• 'BlP, .. I .... a nj,hov. su 'SpflrCi j.,rok •. dugull ... t' " iii" gorn). HSIovl ,u trOdI)e!nl '" ",'Ud I' 14l1li. PI... dltl su 6-8 mm 0\1111. ',,,,ko 111111111 ''''BtU _ 3 Juno ,uvr,lna ol"l1 h'Plena 'eb'L • I bOtntI su najasna

RUla nil SIJa""v I,m mJaSI""'" k.",.",,, .. k", patnjacl"'l1 oti.l P"mO'la

I . p;iio-;

I •

I •• !leI I •• " , ... , 2. ,."e:o." 1 ,ali,on. ~.Ik • . 3. ""I)e, b,o< ~dl.e I "'u"I ••. u .. ,.tnl pr.'lok. 4. 'Iemonk .... .,,"n"

Rlzam 6- 10 mm debao. ~vorno.al , sna!no .lIZ­vllen. Siabljlko broine. bez .ou,le ",izemnlh I1S10-VB. gole. Lislav; brolnl , 5-8 em d~ga¢kl I 3-5 em ';ro~1 Cvlelovl akllnomo,'nl. dVDspolnl , 35-53 mm dug.tkl, pojedlnatn l ill po 2- 3 skuol]enl U PD­zuhu gornjih Ustova. Olva.aj", so u jutarnjim sa­lima l;uncdu B I 9 sal; a posil le podne IZmed" 5 I 6 sail sa opel zalvaraju. ".unlea Iznul.a e ... e· nolJubi~a5lo Plogua sa ,vil.llim uZduJ:nim II n;I&­rna . 'Jode tisla bljel • . P'a~n l ci p,i,asli ze 011l1li k,un lce . Plod je mnogosjcmeni 10001&c kO!! sa 01VSf8 sa clva zaklopca Sjemenka ako 2 mm du­gatka , ~"OkO kdlola.

Opluno nekohko silnlh Inl.sspeeljsklh obllka. SIO ~e lI ~e bOle cv!jela mole se .ecl da se u po' purael jama m09u natl I pr lmje.el sa P<'lpuno bile· lim cvJelovlm~ (I. .rbillo •• Mu,,).

GEHTlANA ASCLEPrADEA L.

'"

Fem. GrJntlana~"8" (sl.I§la.a)

SI.I I Io .. ' .. makl, tvie6lea

5vef , lk

1'IIIIow G .... I I.ft 0""1.,,, • rwill .. d · .... e ' pl.do S<~wal~ .... "", .. ·Eftll.ft Gen,l.n ..... olepl. O.

rop<..., ..... 'OCT"""""

1I v .. I:!O-)_I_IOCII<m H

S. H, BH. Sb. Co, 1.1 , ('111-) Vlll-l ~ I-X) .. "

Ovu IIjcpu billk .. kol a P<'tlnje cv)elati polk.al Ijela I pofel kom jesenl 1 koja se javlla u p.ekras· nlm bulnlm bokor/ma, nal~dce nalazimo u svljel' 11m ~umama, !;umsklm f lsllnama. rubovlma luma od monlBnag do subalplnsko!il v~gel aclJ5kog po. lasa, a gusle pc>pulaclla nalazlmo na nekl m pia' nlnama u pOlasu klakov lne bora u vagalacill pia· nlnsklh ,udlna. Preleino rasla nd sl likel nlm sub, straHma. na dubokim. svjetlm zeml l l~tTme , Casla Ie I u nekim zajednle.ma vegelaeile vlsokih za lenl.

RnproslrenJene je u srednjoj I l uino) Evropl I ns Kevllazu. Pdpada srednJoavropSkom lIornom alemantu.

Kori j en sirl!lara ( Rad/~ Aselel'/adeaeJ Ime prl· m)enu u narodnol medlclnl.

U ndOlI IIOlrl )e zaslupllen ve l l~i brol vrsla OVOlg rO<l.it . . koie se odllkuju Izuzelnon IlepOtom evie· lova. Ie su veOlma omi llene blljke u p lanlnarsk!m krugovlme. Neke Old nj lh pred, ' avlleju aimbOl" planlna.stva. No. sva te Vlsle su pretelno sIP nOV'

nlel IIvada I plan insklll rudlna.

'"

GALIUM ODORATUM ILl Scop.

(5yn.: kJperu/a odo,a la L)

Fum. Rub/aeeae (brocev;)

LaUl kln) •. lara,klnja mlrli lluD

Oloot:u po,la

A:L:I;lIlU1l:'l, .\I "PUl""O OPOlIlT

S ..... I woodmll ,...perule _""r.

(chI •• W.,c",.lor.r SI.llln. <MIo,o ..

~C"'''''''~ _I"""R

21 V . IG-30cm G

S. H. BH. Sb. Co, M. I'V-IV-VI

2n . "

RlZom 14na~. vD llkas!. pUlet!, 5t!lblil~e gola. sja)ns I glBlke. nO pop'a~nom pres)e~u ~etvero­ugles'e. Listovl elelo.,11 on rubu I OdOldo po s,ed· nrem nervu hrapa~o-dlekavl. na vrllu sa mekom bod illeom, 1_3 em dugat:kl, smIC~lI!n1 ~ 6-8 U prlvidnom pr~ljenu, Cv)etovl akllnomorlnl. 4-6 mm dugatk/, u lormlnolnlm rasltesnlm clmomlm eva' stlma. V)entlc Ie 5uleut an. na obodu I$cljepan na 4 rof njlca. Clja!a blljke, narot:llo u osu~onOlm sla· nju ;ma kerekler/5ut:an ml,is po kumar/nu, prd· nikn ;ma 4. prirasll .11 .a cljev vJentl¢e Tu~k imB podreslu p/oonlcu. ko ja Ie dVOlg,adne, (I ..

$vakorn prohneu sadril po I slemanl zamelak I 2 WPla koji SU pr/ dnu medusebno slas lL PlOd la dvo~vomstl, 2-3 mm (lugi kalavae ko)! Sit rP3pa' da nn 2 plodl~a, EP;loohorna billke

llllark'nja je villllan p.at!tac bukovlh !ume Za· slupljone ja u brojnlm IIsoCljDCllamo unUla. rQda Fago rsl/a sylva/iesa Pawl. Nela.,mo /ol .. e.Sl lm bukov;m, bukOV<l·jolovlm !umama, :OHm u !uml GorskoG lavOlO i b,jelOlg jllsenD (Aco"·FruinQI~m

H 'D!). B M'a.,ma ja I U tum, h,asla 1".nJl~~ I ob,tn09 Qr.ba (OuStco·C.,pjn(l'lum). I, u tum, moll~a I n"I,Inlke Ra~lo na svlel, ...... hranl v m. rllSlresllim. 1umolnlm lemilliluna

RasprO$lrantenlll. u vecem d Jelu €vrolJO <SoP rU~I np jug dO P;r;neJD. ApenuuI S e, I. 6.I,~J'"

'sllog pOIUO!t.va .• al lm IlIlma u S buu It<) 6.lIU·3 na Kavkalu Slav Pewl" u .) .... AU,

Draga fA!pOrulllO od/)la,..·"'/fb~J .mll p"mlltf\u u IIu.tbenol l naroottOi m~,c,n' ZbOO ."'" Idlr>Og mlrlsa upOuabljaVD H Joi , ~.tO decidU. dul"l.1IIU

U tumlmll .lIda F~e,.r" ~Id' ... ", Pu,' " Sluplla"l't )e I v,Sla A.pe.ul, •• unn. L ISy" G. lIum la~"/!"",, Sea," I kOla n "."to· 00 ~ em • to,. jajasto-laneAtula pO 4 u prj. ;' ". "'I..tt .... I 'to-'a I b'Jee eVlelove ~ le.u .... ,'" "II \ mill dug.~kll A,te •• $U 'lub'~UI" ,'<O(i I.~ "'d' loue.nlhllra 80<: .. antcro b'IClleJ

~ j %~.,.... . '!

,I 'fa 1 'JIj.~"". 2.. .1I~11'1ta IICpreenl p,"Jolc, J. 11,levl, ~ ev'I". OCIO';<>.~. pklCl

Allom zadeblJao, koS, Clankov ll. Slatlilika US--­p.avna. gala, glalka, okrugla, po dld1nl sa 4 !Tnr]e, ± ,8zgrana18 Llslavl 6-8 u pnvldnlm prilJanlma, oa)!),1 u ,mdlnl ill u gorn/oj p<llovlnl , goll. na rubY cialovllil M'8pavl. ns donJClI alranl slvoulen!. tupo ulilJenl. na Yrhu sa mekanom bodlj lcom. plama O$1I0v/ su!enl u dliku. CVratov; aktinomcl!1nl, ""G­spoloi, Ima Ih mnc.go, lorml,aJu laSt' CIIU te.mlnal­nu melllcu. Cvjel ne d'~Ke vrio tanke. nelnalno dule od cvlelova, nakon .:vlstan). nadole sayi]"n". VJen~i~ polpuno bije l, sula tltan. 1.5-2.5 mm !lrok. Prainl"- ,rna n8Jte§~e 4 a onl su prfrll.sll za ellev vJen¢lta TuCak ima podraslu pl(>dnfcu. kola je ~~tinom chlograClna 1 u svakom prellncu sadril po , sjemonl zamolal<. Plod gladak. go. OkO 15 mm dugal';ak. EplzooMrna bl fJka

ZaslupljenD )0 u b.ojnlm zajadolcama .eda Fe­gl)'8118 syl. aJ/cao Pawl. na svle.tim do um Je.eno

2) v . »-to !-100j em ,

@ O s. H, Btl , S~, eg, ,. VI_VII (_IX) ~ ..

GALIUM $ ILVATICUM L

Fam. Rub/sceae (broceYi)

Brotlka. me kullca

Gozdna lakola

r O.I CJ..a KO.I CIlK:l. Oll'Ia KO.ICHK:I

Wood 8oelOlro .. GolIl" d .. bell, Wold·L.~~,."r

rJo.uo>P<"'''''' "."'_

'"'

svje!im. I\,anljlvim. umje .eno kisallm. humusnlm zemljl!lima od nlzlne pa do gOfskog vegellcl)skog pojasa.

Rasproslranlena u s.edolaj 1 ju2noj Evrop1. P. I­pada s re<:lnjoev,opskom tiornom elemenlU. U Sjay. Ame"ku je prenesena I na lu'a lll l'Ma.

S,odna ovoj ",sll je I Sullesovl b.o~lh (G. I cll"II .. 1I Ves1) !Syn.: G. !SI/Yatil;um Scllu ll.. non L) koja je lakode. zas1upljena u b.ojnlm t um· s kim zl/ jedn lcama .&da Flgelalll sylval/elle Powl .. dop l.utl sve do pojes. klek()Vlne bo,a (P/nerum muglrl).

Njene s1abljlke suo naro~IIO u gornjem dljelu. joano I';~t¥eroug lesl a. a IIslovl au duguljasll III objajaslo-lancelesll. po 6-8 u prMdnlm pr~l)anl­ma. SI.okl su 4-9 mm. naJlirl U sfed lnl III ne~lo iznad s.e<:llne. no vlhu su u!lIlen l I naglo lufenl u dUlle~ku me ku bodljleu. Na Ilcu IU tamnozelen l. na nan~ju slvkuI;. po rubu h.apavl. CulO Ie za· mJanjule sa p.elhodnom vUlom.

'"

GAI.1UM ROTUHD1FOt.lUM L

(Syn. : G.scablum Duel.)

fOam. Rub/,cooe (b'G~eYI)

B.ot lka oknlgloll.na

Ok'ogl01l51na lakola

n ,,:I>U 111CK:>

"o.Iell":>. lL\nlllUlClm KO.IC IIC"

GolllOl • ,...,Il IH ""'~H Rundb"'"I~H u.~I<r."r

n ....... ""'''' ''K KP\T.<O.'IOCnI.,ft

S. H. 8M. Stl. 1:;. M. Vl_Vll (-IX) ~ ..

Siab ljlke b,olne. polagla III ± USlIJu~e. ~eIYO­' ouglnIO. glalke. 1I<>le III oskudno dlakavo. jeano­Slavne III .jo(\~ ,ozll.anala. Uslovi sa 1,1 Juna ne,va. na rub" $ krfl tk lm krullm dl.~(e.ma. 11<>11111 oskudno dlakavl. Intlorosceneljl le.mlnllna. ma· locvjeloa. D.!ke cvjollta p,eve. gole. Cvjelovl IkllnomQrfnl. dvolpolnl, Pratnlka veclnom Imo 4 I onl IU plf.aslI .0 cijev vjen~l~a. Tutak Ima i»' dlllsiu plodnlcu koja je Plolotno dvogradna. n u "n~om pr~Uncu sadrlr p<> I slomenl %amOlak Vien~l~ l ulauean. bljel 111 zelenkulobljol. oko 3 mm u promjer" Plod I.S mm dugatal<. skolo okrugao. pok.(ven kuka511m teklnjama.

OpUmum ()Ve Wile je u acrdottln!m ~umDml smf~O I le le Ivezo PlealM uc~IUI Pawl. Nlj­eri~e Ie nolulmo U tuml jelo I reb,a~ gdle 10 dlla,enciJolne ""'ta lubasocljlclle BIK~no.Abl .. tcuum gaUe/osum lor(.lnfil/oll, H·ot, kor_ pleds1av, i)1 ~Iste jelove tume nl~egl poc!tuela, \510 ta~o k"lIkleflsl!l';na Ie v.s1o 8500;:1j1CIII Ga/lo ,olund" loll,-Abimatum W<1lOe' Nalntimo Ie I U Duko~lm.

I

1 11,10". t. C'VIIOI od~ l ptCld ... """,

buko¥o-I~lov,m, bJelobQ.ovim. mohkonim I mun,· ~In'm 5vmlUT1o

Ras,e na IVjel1m. umle"no n,anl)1~,m .. mi ...... no kbel1m. humusnlm 11cr.1I11m ziIf1'1ll,'I,ml (>d mOr'llanog do lubalp,nlkog vegO\;lC'I'~og polau nd'h planlM

Rupfoolrtnlen& Ie u Ju2nol I !ofltdnlol [vrGp' Maloj A~ljll nl Ka"kazu.

I)' /~ h,'f " '!fl.· J I : , Jl ilW9

/1, / 'fii'l

lim2elena p~zavlca III penja¢lca. tl)e 5U st~b­Ijlke pOvfjcne. vilke, 4·bnde. na lubOvima sa la'

vrnuhm bodlJama koJlma se oslanl_ I katl 23 OSla11! YISle d,vota I IIlmlla sa kollrna ,asll!. Sla­ri]1 dio slabl)Jlle sivopepeljast, mladl Je zelan. LISlo'" smlHlonl U pISljen lma, zim zolonl, sja/nl. Cvjolovl aklinomo,'nL dvospOln l, ful l 111 zelon­kasl0tull . Cvijet Ima :> pta~nlka kojl 511 prlrasll za elle" vjen¢l¢a. Vjentll: sulaIU:an. IVDnaslo_l)e_ vkasI, na rubu ,ascijepan na 5 romjov". TutSk 10 sa podras lom piodnicom I 2 wala , koJI SU prJ dnu medusobno s,nli, a fig""; 511 1m glavi¢asl" PlOd Ima mesnal0 IIsplode. pa Ie sloga strean satna) bobi. kOla jlt II zrelom sledllu pOlpuna ern •. sjajna, oko :> mm II p romleru, sadr.!I lednu, 3-3,5 mm dugu. ok ,uglastojajastu. cmu sjemenku. koja je na jednoj slranl 28r8vnjeno ulegnul8.

S. H. BI!. eg. M. VI_VIII ~ ..

RU81 ... PE REGR INA L

'"

(Syn, : Galium pOfog,jnum FranchI

Fam. Rub/aCaDO ( bro~o~l)

8ro~. bro~ac, b .otlk.

9ro~t dlv!)1

Wild M.~<Ior Go,once voY'gO"MI F.efOde FI .IHt.rlI •• _~Io •• ", .. le.

.\1'1'<""

Zaslupljena ;0 u eumcdltOlunSKam vegelaclj· s~o:m polasu. gdje je. sa mnoglm druglm. tlm2e· lenlm vl5lama. kiO tlan muklje I gal lga. J(ari~le · rlstltna ~.s l a "u.eda OlJelCOlell /IIe/! 9r.-91.

Rasprost'anjena u jui naj I zapadno) Ev'opl. zapaojrlOj Az;jl I s jev. Alrlc;. Pripado meclilerBn­Skom Ilo. nom olemenlu.

Osim ova ~rs te, u ndol zemljl 10 rasproSlra· njen I.pltoml brot III k. a p tR. Iinctorum LI. kojl sa nStatlto u protloSli, kullivlrao, Ie ga danas Mia' zlmo na mnogim slanltl ima subsponUlllo. CvjOIO'li 5U mU tUII, a 1a ral"ku ad p.elhedne vlSle. u je­sen odumlre. 12 njegavog ko.ijena dabivB 50 C",e­na boja. kOja spada u najslorlje pfl,ad ne bole Tam au ae bojom slull1l sta.i Eglpeunl. Perzlj.nei I !ndljcl. Slnlets ki natin dottivanja 0.... boje skDrD je polpuno Isllsoue ovu b llj~u 12 kullure J(orijon Ove v,Sle (Rub/ao .ar3I~) kOfl,1I so U nlf­.ednoj med lcinl.

'"

lINNAEA BOREALIS L

Fom, Cap/ilol/seoaa (~olo~"'n lcel

Unaja

Llnojevkll

r\!lHcja

c'HPI~ .. i~'j;':::; Un'" !>ordlG

MOC>tt IOcl<ehoon. Lion"

,\"""U «a<p" ..

5:./)011<0 VI_VIII ~ . ~

Glavnl I:danak lolotl. d05Hle dufinu do 4 (-6) meto.a. God" njl pri. dlal molo ttlll I do 45 em. Ustovl va rljabllnl, ko18l1l. p.e:lmIJu!u, najte!te 1.0-14 mm dugl! 8-10 mm Ji.ekl. CdicB saslDV­Ilena od 5 U$~O lancell1s lih. oko 2,5 (- 4) ",m duglh . ubDca, koJI l u $ unul.a~nje Siram! posull t ljOld ustlm dlDtlcama. D S yanjsh s trone I po rubu SU tekinjavo dloko,,1. Krunlco slebo 2Ig0mo.l­ne. 7-10 mm duge. bole ei)evl ~runlee jako van.a, od purpurne . p.eko .utitosloc", .. n .. do blje1e SII lomn ljim prugama. Prdnlka Ime 4. PlodnlcD ~_ tasl8. I,og radoa. laja.lo«lk.ugla. kratko dloko"o. Plod jljasta. 2,5-3 mm duge. jlKlnos)amoo9 rojl«l (lfhen/I.). o.jt!Io,,1 ml,;!u po vanlti)!.

2M preteirlO U tetlnal1f~lm !umoma me<lu mll_ hovinlmll. no , vja!lm. hr8nljivlm. ba'zama 51.0-mdnlm. klsellm sl.ovlm humoln lm lomlj lttlmll J(1.akllrlsllena vrSla 'OdO V"eclnlo-Picaof.',. (Pa .. q amlnd. 9r-51. No )edlnom )ugOlla"an­' korn nalniitu ; J ulljskl Alpe. pacllna Jelovlca bna!! SOlesko. u!lje<l sp&<:.htnlh mlk.okllmDt'l'kih

I dID I.~.,."., .. 1"'_"'0. 2 ".'~ UI~"tM _I .... .. """_ U PI.'" t",oo",_ ~ PI"" u.dut, P .... ,H

. '. : '·V

ullo"II. "neJD SO '1lI1/lZ' 'lUl~"OO fill "If,~ I nlKlm "isml (,zmidu 500! 520 ml. U poj.su b~ 'o .. ' ,""", Anomonll-F~gMum Tlegub<>·,' gdle Ie t ... • .. O~ lu.lWlotno .1l'V'jcn{> UlIIIClnIC •• ,a¢.;t j 11K • all lIrl!.ern [RlIod'or" .. mno RI>oao,el"", ~ ' ... ' ," (:hlngll.t 6 •. ·81 0$ 51&-\ 1~"ctlIO&lIm M Wld~~1 (T \'Il obe r 19631

6 0realno-eubu.U,eno·c"kuml>Ol.,nl eIfo ...... I OIJI a.oel (!bUII' .11" P'0510. Od 'L·.er.e ~ "" ." sjev Engllt!ke, p.e ko S~an.l'''''. III "" ... .. _ nlcavropskll'l zemaII1l5.e<ln.eR ... III. S ~,~ , K .. rm\al"'l1 I Sah~IInIJ sa "'$, " m. ~. 1\ ... &j'

I Altalu ZII.m je lastuplll!~ u "'~"~"Oj I bo .. .. nol Slav Amr rlCl. IWOO do Pen .. " ·\'''111 '" .... "t lu!ne 01"018, J(Olol.dn. Ucal'l l " '!~'" a Ie I na G.II<1IDndu

'1/' .I: A .~

Qva mata I Iljetnl! bli lka potrnje c"lelatl u ,ana p.oljeta.

It bjeIU!I09. mcsn.'og I tju,kastog poleglog podanka I lera <luge pod.amne v! ' lefe I nlske n8d­. omne slabtj lke. Jo! to~om !!eta blilka uglba. CIf)e!ovi dvosoolnl. nllh 5-7 skupljen l 08 vrh" sll!bljlke. pOPUI mallh glavlca. Prdnl~e Imn 8 do 10' plodn lca pod.nta. Plod Ie 4-5mm illOki' ko~tunlca s 3-5 ko~t1ca ko)e .ado jedu neke pllce doprrnoseti lako nlenom .nsll.~anju. NO . .,~e se .a.mnotev. vegol.,'vno. L1Sle-y, stnbo ml­rI!u PO mo~usu (Imel). a cvjeloyl odalu poseban ml.is po rruletl .

Kao rZ fazll a geohiB oasel)ava slenoy. ,a I .pOI". sjenovlle mlesta u !umamn, ~,bljaelma , u t,vlc'· rna . klanclma, uz ~umsk8 pOloke: u ~vlm 1'81e­vima nde zemlja I 10 na . 181nlm I l ahllm. _ pje·

ZJ II _ S-I~ 1-:.'0) em G

s, H. BH. Sb. eg. tI. III_V (_VIII . " , ltltTI "~m. " •. j ~ ..

AOOXA MOSCHATElUNA L

Farn. Ado,,"coao (mol~ovlce)

MoJ~ovlc •• m1,lil ju lIe

Plfmlca naYnd"a

nH>KCIlUC

!.I.soht '. , Ado~. mo.co,olllni

t.1 _h"'~''''' . BI .. rn~'."t Mo," donla,11 mo.e"onln" ,\" •• "" >IV·""",,,,

sko~IUm lIovas1im zemljll i lma od nlzin8 pa dO svbalpinskog polasa (do preke 2000 ml, pretefno n3 k'e~nl.ku . rJedo oe sillkatlma. N8 rte~t" je za­sIupllella u umlarello vl81nlm liSIopadnim I mle­~ovmm !umama broln lh asocljaclja reda Fagor.· iI. Pawl.. ,v ... a A/no·Quelc/on Horv, I dr.

Mo!~o.;ca j e !!pltne bo.ealno·c l,kumpolarne wsla sa area lom u cllelol E.ropi, U .el i~om dlje· Iu slev. Az lle do Japansk09 mOra I Sjov, Koreje Zsslup ljena je I na vellkom proSIoru u Sjav. Amo­riel.

'"

VALER IANA OfFlCINAllS L.

(Syn.: V. /17&1111111 MI~a" all; Pohl)

Fom. ValoriftnaCODO (odoIJenl)

/.I,clna I,ava, odolj.n

Zd'8vllna &pajh

BC,\CPllj:l 11 3,

~\:I'I"lItm TPC"". o.\O"e"

~.le'l.n

VOI6rl,"" 8'.llbl&l"I~e, ~"MI­

Bold,'on , Gom.'n., a..1~'I.n

v.,.,lon., om onlilio

1I,·\·v""" .~ .. "."."""" ..

!I 11 _ 1D-IS/l (-m) em H

S. H. BH. Sb. CII , M. VI -VII (-VII I) lo1 _ U

POdanak valjkaSI , 2-3 Cm dugDeak 1 2-3 em debeo sa brojnim. do preko 30 em duglm, <lebe· lim botnlm ko,ijenlma. SI~bljl~a u~u!no Izb.P1' dana, ~upJ/a, obitno umo u IIornjoi I,atin l iii gornjol polo.inl raZll.anjena. L1sto.i slabljlko na' sup,otni. nepa.flO pa.as!!. 'jain1, gotl. ervenkasII. bez pallsllta. Sa.lavljenl su od 11-2:llonoelno-lan­ce!astih Iii e llplltno-Iancelullh. napltJenlh III cle­lovllih Ilstlta C.jelovl s.iJoUocrvancljubl~asU iii btjall, s8kupljenl u pa!t1taslo eva.1I mlrl!t/ayi. Ca­~ica u doba evjolonja slabo I8ZYlie~a. sastell se I: 10 .rtn mellh, savljenlh zublta. all S~ ana kunlje, u . • IIlema dozli/evanla ploda zna100 poveta Kru­noca je sutaUfnD, tlevkasla. 2-e mm dugatka Pldnlka 3, onl su tulO III purpurna do Ijubltasl e boje. a prirasll su zn ellu vlentlt., Plod 10 o,g· Ule, 2-4(-5) mm du!tna I 1-3 mm ti rine, got III dtokav, nl! whu nosl povetenu t8~ku u obll~u peras!o d tahvo kunad,e (pepusj,

V. olli~/nllila L s. I, pradslavlja • I Ik5onom.kog gledl~ta zamrtell .glegal S nlzom akotlpo ..... t rasa

1 .,..J,., .. '''."e, ~ 1"e.~ ~ "loci .. ~ "", ..... ~1011 "' __ ru 01 •• "" bel ........... S "loll _, .... " P' .... ~ I ·r·"' .............. ...

Cd cllt.nlnD pOlMID .. eo IjCkov"1! brlt"a Kao d'090 nalvita 10 " UOOI.obl '<lom fV4ra"IIn"~ II1t7:oml! cum ,ad.c/bua) Prat~)110 Ie up."'.btr ..... 1 kao •• edsryo za sIablllzltc'ru o,,'''neg .. "0 .... kod s.tanH'I boles" r d, DrDg8 odolr(lllll la .. .a"" tra!ena. pi se danas Yel ", ~Ol.tlne kutlle1'" d'09a dob,vftlU planl81Mn Wllalante,"

(hou ... ,u nol81',"o nll .011 ~II '" &tan,It, ... , k prall lieu u lazn,m lJllldn'Cam~ lPo'Ik nar~ zaslupljeno u vogeleci" v.ook'" :01 ... " ' ... oj,!.",,~ YIS1a ,acla Adf!f>O.SlyIOld"" B. ·BI ~"'fO A.'~ Adancrslylooo Br ·BI)

Inlc.esanll'lO )e 'pOtnflnLh dll ..... u _eovt zasjenjtln,h all)ena. hm(lllin blok.:..a , I polo.1I l>uko~ ," tJ~kovo·,~v,n hma .. " • . bora ze$luplJena ~rjOd~e •• "a o~og 'odl! V mon· lan, I.. I Y trlpl.rl. L

~\ I. c .. ,e1 ... " 000, 2 .,"', II, ' ICI ~oll ctNo,'j.,u ! olXu , 3. .. ,"u,,,1 p' • • l.~ c.j .. nOll pIII>OIJ ...... p,atIoik

Povjlu~a koja se vllklm. j8ko duglm. jedno,1av. nlm, gClhm SlablJ;lc.ama obavija oko drug11> ",sla 5.a kojima r8S1e . LislOv; vo llld, do 8 em dugatk l. nD o sn()\O j do 6 em jlrakl, sa s,c;aslo-sl,e laslom OSr>Ovom, na rubl! "Hl ko valo.,11. Cvjetovl nktlno­mortni, dVlng"I,,', malobrojnl. pajedlnatni, II p8' ~uhu go,n ji!> 11510"B, na dug1m dr!kamB. K.unlca .ulalltna. Ijevka sta, n8 ol><>du pelougDona, do 7 cm dugatka. Ca~ica pot,.uno oba"'jena sa 2 II· lake brakleole. eyll!!! Ima 5 pra~n l ka koll 5u p.1· rasll za cljev v]entlta . Stubi/: kontasl sa 221g8. Plod lopl8sla uliljena tall".a. kola Sf! OMUD ne­pra"lIno. Siame lopI8S1c>. S reb,;ma. linD punkl l_ ranD, crno 5 bljellm pupkom.

Nalazlmo Ie nalte!te u poplavnim iumama I ~Ika rama reda Populfllalla albae Br.-BI .. ns sv]e-21m. I"anlj lvlm. pleskovi.lm II! ilovasllm zemllllll­ma od nilina pa do brd,kog vegetacljskog pojau.

(s: '1/llkol. H. BH. SD. C9 . t.I . VII_IK , ..

n,

CALVSTEGIA SILVATICA (Wi lds/) Grl'flb.

[5 yn .; C. sylvowis (Woldst. & K,t. ex Wil ld .) Roome' & Schultes. ConVOlvulus sylvalleu$ Wald.Lj

F~m . Convolvulocolltl (sla~ovl)

Kukovln a .• I.k

ro.,,-,~,,) ·'~,\OP"C. ,,,aTOp''''

Grn'., Blnd"'"~ Belbl .. Li.eron d .. bOll Wlld·W;ndo 1/"""" ., .. ",,",

Rasproslranjena 10 u zapadnol. ]ulnoj i !!ednloj Evropi. Pripada ponls~om Uornom element".

U na~oj 110.1. oslm ove v,sto roda Calysr!ll/' •. ustupljena je ; VIsta lad old dMJI [C ... plum (L.) R. Sr. (Syn .: Convolvulus upium lo)l, I<ola Iml vitku. l--.:J m duga¢ku. slabljiku I<oja obO.'Ja d,uge vrste s a kollma rasia , a ' istov; SU joJ trou9lulola­jlsll. nl o.nov' duboko strela.li; 'e!nlev, ok'u, glnll IIi s 2-3 zuba. O'Ia vrhu lupl IIi dugo JaIl· ¢aslO u!lIjeni. Brakloolo SU jol ve ll ke . I"Jaste i/l .,casto dCl duguljeslo lajaste. djeUml¢n<> p,a~'J.. valu ~dicu. Klllnlca 3.5--6 em dugo¢ka . IjOvkasia. bllels. riletko sa crvenlm plllgsma IIi ,ull~nla Plod je ok,uglasta. pri v,hu u!lllell8 tahura 5 ~ , 'jede3.lajls'e. 01<0 5 mm duga~ke. eme siemenke.

Rn.e uz oba le rijeka I poloka. u poplavnlm jumama I jlke'ama uz ,ubove !umn. uz put8v&. na '''jetim .• asl, esilim. hronlllvim. blago dO umle'&­no humClznim. p!oskovlllm 111 lIoyasli m zemlll!.lml ad O'IlzlII8 pa dO brdskog 'egIClO'la . Poznati su I sponlan. hlbtldllzmedu ovih dVllu VlSln.

'"

OMPHALOOES VERNA MOI'O'Ieh

ISyn .. C)'nClglOSfllm omphlrodes lo:

O. ropen, Sch'ank)

Fam 8 0rltg/nDcollo (olllon, IIJ

Mlt!a uho. mochlea

Spomladan5ka lorl l nlc~

61" • ..,.00<1 Mory (lmph. lode P' '''.

bO"".cllo F rii h 1I~~.·N'h.lnG !o h~.

w .... h .. Vergl!", "lnnlchl

o,,'*" "'_ 0«"<"",,0

5. H. IBo. C9 ' r ll.t~ol IV- V I_VII , ..

Rlzom hot lzonl9lan. 20-40 cm dug u snolO'1lm Ddvenll.nlm I<orilenlma 1 do 40 cm duglm. vetlnom nadzl'mnlm s lolonlmn. koll18",hvaju II snlm .oze· lama I cvle lnlm lldanelmo. Stablilke uslaluco III uspravO'le u donlem dllelu ve~lnom gole I 5jeJne. u go,n lem dllelu 5 rljelklm. kralk,m. meklm dlaka· ~a. LlSlovl nO 3-12cm duglm. odozgo gollm I'loj' nrm petellkemo. ~IJD 'u o'O'Iove la~e lrop8vlente lIsno plojke 3-8 em duge t 1.5-4.5 (_61 em &I,a­;'0 . maljav~. Cvjetovl no 7.5- 151-30) mm duglm peleljkama. koje t U u po¢etku usp,a.no. n~kon evietanla p.fma dolJe 5811ljl'no Callea 3-4 mm dugl~ka (nakon cvJelanlo I do 7 mmJ. Sl VO dla­k.va. K'unlca 8-12 (-16) mm u p'omJe'u. Plodl~1 2-3 (_4) mm t i.okl . tlno dlakavl.

Kao veoma cllenlMa ; omlljen~ honlkuitu,na tllljke ¢esto so uzgPja u v, 'ov,ma I pa.ko.lma. a na mnoglm mjuUma Ie podlvllale Vidn!u se mIni ho,llkultu,nl obllci. kao npr . t. flo .. pleno hell' -sa punlm CYjl'iovlmo. t. ~lba ho,t - sa bijehm cvjel""lma I dt.

OoIIZI u zllJodn,,,ama ,1"lke .ve:O bu~O\"h ..... ma FlJglon ,lIrr/cum H-II Tako ,f kaf.~I.".lotna v"la u llu~OVOI tuml zapadnog d lela d.nl'I~,h plnnlno (Fagorum cttla/.cum au,/r,'e H·a1). /I .. to /1)"0 ¢eslO Ie nmlnrma u m'le .... ncl bt.O~o"O-iel"; J !uml n,f.1l pod'u¢ln (cea 800-950 m nadm .'. Rasle na svld,m. tast'tIl.um ",.,II,vlm Oil ~.m III neut,alnlm humolo<m ,~I".',ma

Rasp,ollranjeM, Ie u ne"m nmljao"rUl h'c"," (Od Jugoillo¢n,h Alp~ I 'Ie" Ape~.n. dO H'v,Jls~" I zaplldfIC Bos!1e. Zll/om u Rumun."l O~lm c"e Ville u nek".,., ~,aIO'< m. nde taft\.

IIC. za:l!uplleno je VIlla O. 1C0rplolda. (H""'a) Scht8n~ ~cl. ''''''0 ns vl.dn,m .Ijan"ma I t.J mOma

To Ie jednogaa,&toJI ,to dlIogod""ld 1),I,k .. I po­loghm IInblJ,koma S,·, 1,lIavl 'u Ite-dK l,an"a'''ol, lit 10p~lalh VI,"'':IC Ie pi<lV )- -I """ du~~"

Rllom Syijetlosmedo boje. dosla kfal ~~ k05 It! horilontalan. mesnat. IU I lamo 5 gomoljasHm zadebljan jlma IzdanCI uso ,aynt. POsuti k'atklm st,iaelm ~aklnlas llm dla~ieama . u miadosil ± tllcldnsti. Pfllcmni listoyi se obi~no bllO os~!e L'"toYI slabljll<o Sa 1-7 em dugim poteljkama. kojo sa no spu~lalu ill s e yflO ma lo spu~taju nl. slab1liku. LlsIO'" Bu S oblo sl.ane p'onjedeno dla­kayl CYjelOYI dllOspolnl. akllnemorlnl, na 3-8 mm duglm. !aVllenlm petelJkama edies 5-8 mm du · ga¢ka K"",iea sutatl¢na. 13- t9 mm duga . spoljo maljave Plodlcl mre!asto nabo'anl i 111'10 bladav/­eaYl , lamnOBmedl Hldfoho'na I mirmekoho,na vfsla

Raste u lylJethm III polusvllelhm IIstepadfllm ~umama j tl ka,ama, ns .vle!lm, lOmJe ' ono vla1nlm. h'anIJlvim. baz'~nTm. neut falnlm III umJelitnO kl­sehm. pjeskovllo'k8menltlm iii IIov8sllm humoz-

S. Ii. Bli . s~ C~. 1.4 . IV_Vi_VII) 2n. II

SYMPHYTUM TU9EAOS UM l. subsp NOOOS UM (Scllu') S06

(Syn.: S. nod08um SChur;

'"

S. /UbGrosum lSI.)

Fam Bo,aginaeeac (1)~ lrolfsll)

lUll g a~e.

Gl)ml)ljssh gabez

rp\""'I~T f:luca, GI' I.;Qn r:UleJ

Tube'G"' (;(,ml,O)' (;('n 'OVde luDO,"'''' KIICt ... ·a.,Jnwrtll . KnG III~e W.II ..... '" Con,olld o O.onl"' ~ ~1\~l<ltO<K"~

nlm za mljl!lima od nlzlna pa do l ubalpins kog ve· gctacljskog poJasa.

lU ll gavc~ je tasprostranJen u zapadno). cen· lfalnOI I ju!nol Ev,opl . siev. Uk.ajlnl.

Tlps k! obll ~ s ubsp. lub.fOl um Ie lastupllen u zapadnom d lil!iu "'ula vfsle, a I)dllkuj. se boo golllom 'n!lo'ese.neiJl)m J8- 1 6f-~O) cv/eto"aj. 5.5-7.5 mm dugem ~ rvn'Cl)m I o~o 4 mm dug!m ploditlma Nasup'ol lome. u eenl,alnom I logo­Islotnom d' ielu a'eala lasluplien ie lakson subsP· nodo.um (SchUl) 506. koji sa odliku je slfomat.nt· 10m Inllo,eseenclJom [1-9 (- 20) CYiSlo""j. 4.5 do 6 (-6.5) mm (lugom krvn lcom. a pledlfl su 2.5 dO 3.5 mm dUg9tH

Sli tna ovo) YI SII jo S. bulbo.om K Sehlmpe" kOja faSle fl. Ob'3dlvlm 'I!mIJlitlm" I nO s tatIm , 'dovim • . Odhl<ule se lanklm fiZl)mom. pOdzem· nlm Iiolon ima I sa smedim gomolja,lIm zadeb­Ij~njim a vellt lne IJdnlka

SPOminiemo jot I vrslu e rnl go .... (S.otttel ... i. l) t lJl su eYjell)Y; ilubit as le III fu!!tasle bolD

'"

PULMONARIA OFFICINAl lS L.

IS~n .: P. matulon Hayne ; P.olilelft ,II, l. sUbap. mlleu/osa

(Havne) Gams. P.ollleinoli! L Va f. mocu/alo Baumg.j

Fam. Boroginac.ao (ojlfol1s ll)

Medunl1la. plut nJek

Navadn l plJutnlk

nCTII CCTO IIC.IIII(,\C II' H:.

Xlj3'I K3 CTIlIiKO

lun~'~ort PuI"", ... I .. olll<lnlll.

he,too ..... ",,"mOl" E,"'.' Lu"ll,..,., .... l

G .II..,~' .. L""lIOnl<rou, ""lmono,l.

'1<"1"'''"' . .... '''''''"' ..

2i V ,0-211 (-lO) em H

S. H, BM, Sb. eg. 1.4 . 111-'1 2n • 11') 1&

Izda nc1 s"'I.! e zelanl. POIOII ra!lresltlm ~ lfteelm krullm I bSlktm !Ijezdasllm dlatlcamn Pllzemnl IISIOv; nS 5-IO cm duglm pelel)kemB \ "0 JBlo> SlIm pl oi~oma koJn 51,1 p.1 olOOvi ± "caste. " ptT y,hu dOSl8 otl,o u!iIJeno. ~- ' 2 em dugo I 2-5 em i lfeko. Gomjl IIltoyI8Iotdu~l. ~-6 (- 8) em duga¢~ 1 I 1-2(-3Iem Aifokl. Sv) HSlovl hfllpavo d\e~a ... 11 sa bjell¢asllm PJugama. K.un1C8 13-t8 mm du­gat~D u po~alku tut ltasta. Ullm p, llevo IJubltll­Ita. ' JudO ~alml n Crve nl,llil blle!s (I. alba T8~,ch) Slublt ' ~zh¢lle <lutlne (POlays hDrorostl/lle). PlOd Ie 3.5_4 mm duga. 'lolna. m,k1\ do emil om­tieR Endo200homa I mirmekl)horns vrcata

Ims wlo AI ,o~u e kolo~ku IImphtudo Nal¢e~te je Iloi azlmo u IIslopadfllm I midovllim 'Iodo ~fI­l;no,s~lm !umamo I !Ikll.ema n" ' "101,m. h,nnlw vim. pjes~ovl\lm ilr slabl) lIov8l1lm zemilltum, 00 nizlnl\ pa do .uba'pl nl ~og poJII51 NallWmo Ie u b'oj"im §urn'klm asoeljoellama ,eda Fogo/ail. Pawl

I ~hlonoc:. ~ ""," .. til .... ' ~r ~ plOd. """"'" "" Gc • """re(~. PI"!"

CfogO ~ao Pulmofl.ru .. lol,um P mac:".,. •• ~"bo Ima Prlm)enu u nlllodnOI med o,n

RilliPtOSl'''''llIfIa 10 u vocam dll~lu Ev.OPf' \sIOOno do •• edllio I Iwna Ro. Ie

U nato! 110.1 Je laltupllano 10' n~ . ~, ... , t~ OVOga 'OCIa III \" fll,blrla 0-01 ... , t· P oooeu •• Ou MOllie, (Syn P Oll~rn"'.' L 'ulrop ob ~u., IOu MOille') Mutb vOl ''''m~'''''14 0. rl RII hkule te od prelhOClne .... ,bI PO n";· ul ! , ~o <;Ilalra.,m. lBmno'BIt'n m 1~lo. ~,. ~ J 1)(01 P gs.ahsnad"~aleduhOdI.mn d OU( ,. lovi cfYenollub t"" ('jll ' O bll.1 " 0 b'Olnl p,.laznl Obll,. Il"'~~U 0, h " I)

Jot Ol~mo "mo .pomen,. "," p 11)11. L P rob •• Sci'IGlt P moilio V,u! nt'm I P .U,I.ca A Krill.' 1>0.:" 10 bnSI&'d, .zm~du n .... ed.n,h ... , I.,

~,~:'i.'s~~:~~~ ,1 ,'!~:~~~~· ?~J.-f.,~~~'t~~~~'~~ ~;~::l: c, mo , ~ ~.I'~. n ..... n ovl .. ."I •. I . pIO<lnk • • 1 e,dtlt 01>0""" "".0

R,zom hO"20nlalan. lanak ' zdand uSlajutl II! uspravnl. ± raz9'anali . s,ljel e . elenJ. s guslim sl ,­~etlm Iii I> ,onjcdenim poleg llm dla~lcama. o~'u­glasll. ve¢,"om sa gusto po'edan lm, nai.mJenl¢­nlm lislovlma SVI IiSlovl s prilegt im dla ~lcama: gornll ob,ojaslo-ok.ug'asl l II. lan<:etastl, ± sjede' ¢I. 2-8 cm dug.; donll; do 12 Cm dug; I oko (l.5 de:. .2 (-3.5) em !"oki . evjc tovi na potelku ""iclanla na petel)kama ko je au jedva duie Oil ~a!ice. s posHlo.s lno se l ako IzduluJu. Cdlca ISl o dutlne "i dufa od k.un,~ne "'jev;, Ob.asls odsloletim 0.2 mm duglm, kuKasllm dla~lca ma, zelena. Krun l_ ca I>releino (4 _) 5-8(-10) mm u I>.omje,u, s kra­tom, ponokad tutkaSlom cljHi I lul!m IJuskama u g.ollu Plodna d.!ka nai~e!ee 5 mm dugs. Plo­d,,~, 1.5-2 mm dugi. sjalni, c,nomrk l,

MVOSOTI S Sl l VA. n CA (Eh,h.] Holtm

.. ,

ISyn.: M.SCOTploldes l. va,. sllvsllea Ehrl> . M, s/Iva l jca (Eh'h) Honm. subsp. sJIlIalicB (Eh,h,) Gams)

Fam. 80'8g/na<:000 10~lro I ISIl)

Spomenak l um, kl. nelaborna~

Gozdna spomlntlca

Cm)" ClI'lC, cno.ll c "o~

Fe.ge ' _mO_""l Myo,,'i . du Iter. e' do. ~lp •• B • • ~_Ve'gI6m.lnnlchl. WOld_V •• gl e melnnlcn t Ne. Tf ocet<lo, di ml 1I<>.>(i\"A"a .,~''''.

e, 2! v .. 1'1)--.) _ (-loOI Om Ii

S. 1i. IlIi, SD , CD, M. IV_ V (-IX)

20 .. '1 (20)

Zivi u listopadnlm. mJaiovftlm, rjeda tollnar­skim tumama, na sv;etlm. hfBnljlvlm . • a5trO$it,m, humoznlm. :!: Itovasllm zemll,ttlma C>d montBru:rg do subalpinskog vcgetacijskog ~jasa Nala. lmo je I u vegelaclJI visoklh .elonl, u za)ednlcamB fe ­da AdonO$lylololia Br -BI .. keo i u vegDlacil1 §um­sk'h sjetlna 1 paljovlna .

Rasprosl ranlena je u Ev.opl, .... ill. M. All)l. I,a­flU 1 El ioplj!_

Na l ako velikOm prostoru izd iferenclrBo se veel bro l 1aksona od podvrslo , preko va . ljelo1a do ral­nih fo,m i

Zbog izuzolno li jope bOja cvjo licB sva vrsle ovag .oda se koro.1C U dekorallvne svrho. p9 je poznal vec l broj v' lnih lorm', vot premo v,sln , bli lka, mzlitllO) obolonOSiI krun lce; dr

Pozneli SU sponlan1 baslB,df 53 nekim srC>dnl m "'sl ama roda Myo.o,I,.

U na~oj no.i ,ma velik l broi vtSla ovoga roda kole SU u narodu ve<Jma popolalne lomlljene a 1lve u razn!m biolopima. •

'"

ltTHOSI>ER MUM PURPUREO­

COERUlEUM L

(Syn. : Ma'gofospermum

pu,pu,oo-cOOfu/oum Opl>:

Bug/osso/dll' pu,pu,oo-coo,u/oum

(L.) J M. Johnst.)

Fam, BOlaglnacllBo {o!ltorISII]

RumenJ.k

$k fl alnome:.drl teletnlk

E(X.-oII'IllliO celie, 3aj~"Ko "poco

01 ... G,em ... 11 G, f mll ' ''''D.-ble"

~Ia"ro' .' S,.I. , amo Lllloo.porme

II<>p06.:n",, ~ "'il"'\'~'OOo

""""~

S, Ii. BH. Sb, CV, M.

'V-Vi-V'I 2n a .1

Rizom kos , drvonast, fuglnna! 5 mnogo kor/e-­nOV8. Osim U5pro\ffllh cvj01nlh IZdanaka poSloje ; sIerllnl Izdanel ko]1 puze, Ie SII Iliko ukorljenjyju Siabijika prl vrhu kra tko .. ¢VDslo razg,anmtll, okru gle I 53 str~etim dlat lcamll Naldon)1 11510vl sle· deciA-8cm dug; 1 do 1.5cm !;roki, clelovllog ruba, p" 'oglo dlake .. l, n~ rubu tr Bpavl~lIsli. Kru· nlca skoro dvos(ruko du!a od ~a~lco, 13-17 mm dugaeka, OkO I em II promleru, u potelku sv,jel­locrvcna. kunlje ezurno plava 5 5 k.a!ldh dlaka­Vlh pfuge u Q'otlu. e'jev k.unlee IznUU9 dlakeva. Antero s guSllm t ljezdastjm dlaelcama. Plod,el ~-5 mm dugl I 2.5-3 mm !lrOkl, jako Ivrdl, glalkl, po.eulansko-sjajnl, bi/e ll, djellmieno oSla/1i na $U­

him slablJ'kama I p.cko zimB. Opl58nO nekoliko Inlraspe<::l jsk'h obllka u <.!d­

nosu na razJltllu boJu evjelova (POznall su, pn· mjerel ( sa blJelim evjelov,mD II a'blllo,um (Opll) S06J I u ollnosu na obhk liSiolia

Javlja se u svl 18111m !umema I ~lkarDma, nl umJareno suhlm, hrsnl/lvlm, neutralnlm do bazi¢-

.......... '\0 I , ........ toiloo 1 .ou ....... I , .. ,_ ;

.~. 1. Iv(> ...... '''''"'.'. , ""It ¢, • "..., .... , .... , o, "le,t. u"'utn' P''''~

nlm, humoznun, ne)fdte kaman"lm I, ,laDO ,Jo­vaSl!m zemlt*,ma od doloNi pa ao monll""011 ~ jeu (do (lko 1000 mI· N.Jaz""o I' u '8l.n,m ter· mor,'nlm asa<;:il0elj.m. red. OUflfC.'ill,. pu~' ellnlls Br.-BI u kojem Ie kllraMeflslltn. ~nta fe\O lako n"/ll:lmo Ie u 10pl'Jlm I sll'l1(,m "'.511»0' ·graDovlm I DU~OIi,m !um.mll

DrO';f1l. {HO,bll UIItoJPf'"'' ''''''''1''/ ,m, proml'" nu u na/odnOI meche-n'

Rasp.05/r&njena u zem1,ama EvroP8 u M ~, I Pe tzl j'. P"~d. I>Onls ~o-suDml!Odlll\f""\om 110" nom etemonlu

Dslm O'tB ,,,II u ntdo, lIoro 5\> :lalypl, .... 10' slliO<l.ce ""!e OVl)QI rOdI L ol1lclnall I. ~Ol" ,ms blJe10 ,Ii ,elenkaslob'lele eVI"l e" I l. I lYan .. L ~I' lu eVje'o'" !u~kI'IOb'I"1

cv1le' .. '''''' 2. evl",. u«lulnl pr "I'~ l f.t!u "' Ill ,.n, • nO<lOlf.1I plod. S 'I_.ok. doll. P"I"oKn' pr"'.~

Rizom dObfO .ezvljen i 18zg.an/en, hor lzonl alan_ mete b1rl dug I do 30 cm_ StablJlke usp.avne. u gornjem dljelu ± .azg.enjena. Ustov; do oko 12 cm dugatki. obmulo jaJasll, na rubu cje lovm IIi lupo nazubllenl, goll , sjajni. Cvje lovi pojadinat­nl, u pazus lma 11510"0, visotl. na dosta duglm peleljkama. Cdka oko 1 cm duga .• "onasI8. S 5 k.atkih zubaca. Vjentlt \,5 - 2.5cm dug. cje"'8S!o, -~onas l. po obOdU Ima klal ke I najesne ,ainjeve. 12nut,a zelenkasloful III mullnaslozalan. Plod je l obolac oko I em u promje'u koj i 50 Olva<8 po­klopcem; sad.!] va¢1 broj svjellosmedlh sjemsoki.

Zaslupl jen je u sjenovillm IIstopadn;m, neroti lO bukovlm &umama. ad nizina do montanog po/asa. pen)ucl se u vislnu do oko 1000 m. 21vl na ke­menlUm, vla!n!m padlnama. na hranl/lvom. roh· 10m, humoznom lemljl~lU. na k.e~nJak u, l okalno

21 ~ __ (~c", H

S. H. Sb (1 11_) IV-V

• ••

'"

SCOPOLI A eARNIOLICA Jacq.

(Syn,: Hyoscyamus sCr1polla L)

Farn. SolanBcoao (pomotnlco)

K.a njskl bll_1I bYn

Bunlka kranJska

SCOQCIl. Kf. I ... , Tcl lk,aUI C.",,,,,,,. ~'rl",n '''ll<","

/e zaslO,Ipljen T II vagelaci ji "ISOklh zelenl ",Olfl Afno·Adenoslylion 8r.-61.

Vrsla je te.c i/ami mlik!. sa d lsjunklnim a'oe lom: jedan d lo se nalazl u pradgorlu jugolslotnlh A lpl . a IIrugi na iSlotnim Karpel ima. cenlralnol Ukre/lnl I U Iltevskom IIlj alu Sovjetskog Seveza. PO~IO sa odavno ku lhvira kao poznala IJekovita bUlka . ns mnoglm mjesUmo /e udomatena.

Korljan (AhilrMIa Scopollae ComioUcae) sa mnogo ko.lsli u larmeceu lskoj InduWljl. Saddl 0,5 % alkaloill. shopolamina.

U UOli Slovao lja (Oolanjska. Slajerske I Go.snj· s~e) ,asle endem l~ ni tek5(ln T. h ladnlkllna (Bia lz. &. Fleischm,' E. Maye, [Syn : Scapolla hladniklsna Blalzowsky &. FleIschmann; S. carnloUca J. Cq "ar, hladnikiana (BiaIZ. a Fleischm.) Pau lin ; S. c. Jacq. va •. 1)l8viloJia Ounel ap. DC.) kej l se ad tip­skog obllka 1. ce.nlol!ca .azlikuje po lome ~IO ima vleneit kOjl j e Izvane I iznutra zelenka~lo!u~

'"

ATROPA BELLADO NNA L

Fam. Sol~"Bce81 {pomocnlcej

V"8bllle, b un

VoltjD to!"Ja

i>\,,,IIKa Ilpnn, .1\'11.0 C; 1I ~jC, "II" T\'Tyn

(lelllll, NIOhl l~' ~ '

"HOI" !!ell"'.,,,,, Tellklf" " . B.II.daMO

"1'><".". Go "'....,,,~,

S. H. 8M , Sb. Cg . M. VI _ VII 1_'1"'1 ?~ "' 72

Siabijike s na~ n • . dobelc. u oornlol l ,e~m; ,or­OfllnnlB. Irblja)u, po jedna ill po vl~e If dob,o nu· vlJeoog, masn.log, meMog I sotnog. bJeUta!Uo­fuckasleo kolijona lIs lavl mOkl. lemoorelenl 10-1S (-:20jcm dugackl i o ka 6-10 1-ISj C'" 'I 'oki, u pa'ovl",a. iedan vet!, d,uO! manjl C"IOlO'" Oko 3 em dugl, poJedlna~ni , vlse¢l, II PalU~U 1,,10' va, CaMeo pe lozube, lolene )(,unlce valika. cie· va'IO-ZYOns$!e, spo!la la",no!jubltaste do , mode, na baz! sylelll/e, IZnul,. p, l;avo 1ul0 a CrY()nl", lTIicama Plod;o liicpa. u po¢elku lelena, u sLa· dlju Irenja susvlm crns slajna, ~ lselk"10sIBlka bobll, puoa Ijubl~8S1og sok! . Sadr!l mnogo sle· manki , ko/e 5u OkO 2mm u plomja.u, a imoju smedu boju. a no po"' t lnl su ~IDp/IVO PUc. se '8do ~fane bobama I lako dop"nose ,asi/avanju "elebllja (endozoohorl/a)

Svl dl/elovi blljke 5ad.!e zna lan posl ola~ 'a:­nih alkllloillll (Alropln, Hyoscylmln I dl ,), la se 18'0'11 lalmaceul. kl PIOPDI811 _olebll ja kOll sl1 u s1u1benoj mOll iclOI U l u svrllu na,O¢ito se e~s-

I kh,.n. <, ~ '''''. , ... I .~I.,"",,~""" .. 1,,( ' _ P, ..... "" ... , 1 pop,":n, PI ..... PIOG. .. _~ . ~I~"ln! ~''''I''~ oloclo .. • w·,.., ...... plOo1l!u I,slovi (FOI,a a.IIMJonnla), kO"len (RId .. 8.) I s)emanke (S.m./I B) lJ)epa IIlhlanke 01'0-ello Veneclr&/1~e ~e"'I,le .u Itdno ~oJme!,¢~o Sle<:l51VO eprI!Vlleno OCI t>oblca ... .,Ietl,'" pa ja S!O'jj9 b,ljka cJotl,1a naz,. -8all.don/>,. CI'laga g05pII)

Nalaz,mo I" u '''''leWm 1o,lop.on,,,, I "'I ..... . " m hmarna .• nalobHnlla )e zlIlItupl,ena " uloci"'eo Allope/um /)e.'t~onnall SI -8t "8 p." .... m.nw tu",s~'m ~jot .. am~_ ~.te .. nam. p'OIle~."'. \U

!ums~e cute j pulova IIdle ~"'IO Ob,"u,. g.,.t, populec'l" "-nJ" $tO 1181!0 , 00 p<.~o I!(IO", naom viS Rasofo$t'.~onl ,I u E"op' .1 ..... I\I"g. Millo)

Al')I, na K .......... " U ?em" , I .. ~u U Slev A .... "~u III ."'\lIIanll nal~"'" ... "a

, h". 2 lut •• J . . . .... ....,. I •• 1" .... ~U1 C'. ,.: •• .a"a , ,all.o". "'unici. 5 D"lnlel I d" ,u m on.. .Iomo"u .. ' ''''''. doll l: pop,.tnl D ... I.~

Ova Inla resan lna blljkO u natO] 1I0rl pozn&l & ja )odlno Iz Dalmaclle I jutn(\" Hercegovina (pad lnB SnlJalnlco kod Dub.o"n lka I nedaloko T,abonlaj . Dna jo s lano"nlk k.a!klh tuma I tlka,a. gdle .aSla na v.'a¢as' om i !k'apaslom lercnu. na vlslnl od oko 250-700 (-900) m nadm. vis Zahlljava svieta ( .ahla zemljllla po¢lnje cVJolall u .anlm prollel· Rim mla.oe lma. kada sa .azvilaju plltemni. tu~­k,,,tolall1nkasu C'o'jelovi. kojl s u na duglm d laka· vim peloljkama tJ 1510 vr lj cmC razv ijaju sa !irokl I dosla dug i pflzomni Uslovi k011 su d lskavi I na­mrdkanl. Pled babe, kola jB u "elom .'anlu lulosmeda I eko 2-3 em U p.omje,"

lakO 10 eva vrSla "eama otrovna nlon ka.ljen. pozna! pod lml1nom R"dlr Mand/ago/aa, a I 051al1 njonl dljl1lov, 511 upal rebljavaju kao Illek .

0 •. He III. IV

MANDRAGORA OFFICINARUM L.

(Syn .: M. BO",I/! Gaerine •. M. va'narls Ba,' ol.)

Fam. Solanacu~ (Ilamo~nloe)

'"

Nad' ll k •• b .. novlnl, d lvll a I, but le,

M.nd",. Mond'"'Il"'. du p,,'·l.mp, AI, ... npIl O"". Ij • • • n"''''' M. nG"go, •. MOnd'"~'

M"c'p>r<>r'

011-0 tlo Ie naro¢l lo 1" leleS8nl"0 kod oW! , a i kod oSlailh vrsla OV<l g .oda. 10 debe'l I mesnall. do 60 em dugi, jedn051avn l iii raz'4rpnatl I<o ';)en. ko jl o bllkom ¢eslo pods)eta n. Ijudske figu .e. Zoog loga SU SvO v,s'a ovog .oda (,,1 u S.edo­zeml l" , jedna na Hlmalaji) Imale pose ban lnatal u duhovnoj kul1u . ' . aznlh narada. Posebno obllkO­vanom ko.ljenu mand ragore , pozna 10m pod Ima' nOm . Alreun_, p"plsivala sa vooma ~udno~ala medll. ka moc . n8,0~iIO U srodnjem vljeku. Ku l1 mand.ago .a se li.lo od Orllenla. p.eko G ,~ kO I !tRilla " nOke zomll l1 s.ednlo Ev,opo

Osim ma lob.ojnih lo ke!!!el' undo) zemi li. o va VlSla Ie zaslupljena jo~ u Hed .jev. Hallje.

'"

PHYSALIS ALKEKEHGI L

Flm SO/8n8ce~e (pomotnTce )

Mlahur!cI. lloi kane. poga ntrla 'r.n

\lo!¢je j.balko nawdno

3:lj,<cllllll a JI'"CUlII1IK, ''''-:\'I' 'lUtI,

00.11<000 ,a(io.'KO

Alllk.,gy. 811<!d .. Cn.,1Y

Alklk..,g •. boII,tool •. COllue,., AIk6'e. g.

J""". ' ''"'''''. a, .. .,.'I"c"," Ale""""'gl

11"' .... ''''' .. Ul .. ~...,..,.".,.. 1'''''' II ...

2J V _ _ I_ll11l)em II

S. II. BII. Sb. CsI. M. VI_VIIi_Villi , . .. Z'

Rizom dos!a dugatak. horlzontala n. puzae!. po­Vf§lnskl. Sllbljlke lamo-emo Slvllsnc. ulpravMe . oskudno dlakavl1. svjellozelono. eOSlo • ledne .t,.ne Ij~bl~asla nah~kanp. LiSlovj vellkl . 5-1 em d~gl. nl dug8~klm. odozgo !l le ba.llm I"'lcljkBma. 115na plojka oskudno dlekavI; glevnl neIY na gor· nlol Sirani :t II~bl¢a51. Cvjallt l po/adlnl¢nl. u pa­zuhlf Il.tova. zclenk~"obljoll 15-20 111m tl'Ok ' PIOdo,,1 vrle> lijOI"'. kuglaSlO. goll1. $18)no. nelan­eaSl0 III ns,.n~asloervene. sotna. kiule babe. veHel ne "e§nje, ko fe su polpuno obavljel>e pove­c lf\Om I nadutom mlchurl1510m ¢a!kom. na'an­¢a11ocrvane bole kofa vi,1 nS Olakevoj. 2-'1 em dugol pele ljel. kola se ptema v.hu pos!epl1no pro~lru)e

Zlv! u tlkarama. ns ,ubov,ma ~lfma. na !um­skim ¢ll llnlma. ~um,klm p,oslekam8 . kao ko.gv If vlnog.adlma, UI pU1B\'0 I na d.uglm III~nlm .lanl!1ima. od nlIlna pa do oko lOOOm n.dm V;$, TIB!1 sYje!a 1 r8hls bagel!! '~mljjjI8 prelet­no na krlttnjaku .

• J

~r )t. 1"---; .",""", 1 ... '

It>o~·1 poe'''' ~, .., ............ "" • 8Gbe IFruClu. AI~e~"""'1

tloSll. 'm~le lI"ml moo n k.aen,,, P1f18V~

"'alprom.nlena , ,em'l "' .. E PC! noJ A1.I1' U $111\1 ""'arld)a n ,"""

CnlO ,e u ~UI1U" mago. •• vlStt' ovog ,oda "~Ie~ (. " PD.u,n,'" ml_""" CI (p pe.uVi.nl L 1 ,,,, Ie PC Amoflke 1m. ~.c(> ... o If ena evJ81CtVfI ,l'A, plodcl·,fI k I

~ 0

1 klrl'.'O . 2. ..... 1 .. .. ,,,ont. I. ' ......... i •• _Iron. lly· .1" •• 0 p •• ltrI<:Tma . • e.II<: • ••• " .... s, , "e .~ I edict .. • tt • ••• t. u.II , ,_yo.1I plod .. OOlec l",. tall"., 7. .1 ............ . " ... del l' pop.K.1 p.O'5j",

R,%om ko. III I><",zollialan. kratak . yall~asl 1 ,.tva51 Siablj,ke okn.r;lule, lednos,-vne, u do· 1I1em dllelu gole I gl,lke. u ;ornlem posu!e krat· kim fljezdastlm dll~icama. USIOyl nalzmjenl¢nl, III lieu glil1kl. nl nalltju I po .ubu pok.lyen l . Ijel· kim dlakama. Ustov; donJeg dllell Slablilke dugU' IjasH do ob,nuto lanellasti . ponekad lopatasti. 5u1en1 u kralku d.!ku . na whu u!lljen!. (7-) 10 do 20 (-25) cm duga~kl I 2_4 (-6) em tl'okl . Listovl Itednleg I go.nl"" dljell s!ablilke jalaslo-lanc , " tUH. du1 lIe,aya na IIcu I nalleju poauli !l lerda· Sl ,m dla¢,cama. Cvjelovi lo,mlralu prl vrhu s!a~ Ijlke groldas tu eV8$I , kola je ve¢lnom okrenull nl jednu stranu. I<.unlea 130-) 40-50 mm duga, Iznul,a sa lamnlm tllleama, spelja pok,lvena s I,nl", 11Jezdaslim dlaelcama.

21 II . _,00 em

O @@ 1

S. H. BH. S~. eg , .... YI_ IX

• ••

" (I.

DIGITALIS GRAND.FLOR A M,lIe.

'"

(Syn.: O. ,mo;gua Murray; O. of;flloieucil Lern.)

Fa m. Scropllullt,l'cue (Sllupnl kavlce III zllnvaUcaJ

Nap.lI. t , tuft .. l. puallh,.

Ve lecve lnl naprsloc

fO,\CM "unpcTol(

lor;. V. How ro. ;I""" Olglla'" I ~ r"'d.' II""," G'o$~I"II; .. f l"Ol,nu! Olg,ll le . g ro<><l l rlo,1

II_P<'flI"'" ·PI"'''''''''''·-·

Nalazlmo ja na 'ubovlma !uma, na !umskim p,o· sjekama, progalama I ¢;sllnama od montanog dO lubalplnskog vegelacljskog pO]asa. RUle na sv]etlm, ± nranll lvim. neultaln lm do umlerello kl· nlim, humolllim. raaireslllm, prele1no kamenllim 18mll l&lIm8.

Raspros1lan lena je 1,1 It,ml jama sradnje I julne EV'ope, Ie u zapadnom Slblru.

POlns l Ie I spontanl buta.d ilmedu ove vrst. I D. lerruglnea L opl.an poo Imenom D. X h ... • c.ncill. Waidsi . & Kit

U ... rtovima I pl r~ovl ma moiemo vldJa!11 c ... . nu pu. l1ka ru (D. purpu,aa L ) kole 5e. kao ornamen· 1.lna t>lljka vlsoklll kvalltell. veoma c l)enl 1,1 hortl· kullurl. Nlena d.oga Ie veorna t,uena u la.makO· gnolljl. Spada medu lIalvunlJe Jljeko ve prol;v sr¢anill bo le. 1I , lIa.ofllo .a ja~anJe "fanog mi. Ai¢a,

To ja blljks sa (25-)60- 18Oc.m ... I$okam Slab­Illkom. Vlen¢lt Je 40-45 "'m dugafalt, boJa mu va,l,e od pu'purnO(: .... ene do potpuno bljlle.

DIGITALIS LAEYIGATA

Walda!. & Kit.

Fam. $e,ophul.,i.ceBe (slrupnlkovlca 111

zljenllee)

B .. nl~ •• i k,lpn.c, pu.tlk • •• glath

Gladkl nBp ll lec

r "'MOl( mmpCTo"

GI .... , fi"g.,~(

II 'H"I'''''''''' 2! II . eo-l00em Ii

S. H, Oli . SD. CII . "'. (VI-I VII-V III 2" _ S&

II valjk •• log. rat u slog kr. lkog " . oma fUIIll1 sa usp.avn •. ]ednoslBWl a ItI rjlDl7e. u lIornJem dlrelu razgranjena. cl je lo m du!lnom Glatt_ I,mo ll siabljlka. USIO"I , able 'I 'ane glal k" u donjem d'jelu Slabl] ,ke obja]eslo· lance lull. pe~lopCno so suhya]u u d,!ku. "ednjl I go,n]1 11'100;1 sl ode~l. lancalasll. u osnov; 'U1M I. Svi 11110.1 n8 whu u!illen!. na 'ubu cjeloo; lII II I na. ubllenl. CvlelOvi 'o'ml,a]" 'lSu ullu I lednoSI,anu g roldaslu CVI . 1. Cdlca oko 10 mm d \lg8¢ka, go la I g l al~8 na ,ubu sa ladva p' lmjelnlm opn85I,m ' ubom. I<,un k:a 10- 15 mm ougaeka . • unutrd nle s1lana I spol]a Ia m,olastlm 18",noc",e nlm illlcama. B,akle]e ,"alno dute oG C:Vjetn ln d.! kL

u ~leve'018p8 rl"Om dllelu a.aale u"le 1&sIUP. Ijan l~ II pski obll k' subsp. Invl"a ll ¢'ja Ia krunlc. vaea 125-35 mm). a u jugolSlo¢nom dl)el u s ubsp g. le;;a (' • • nll1. ) Wa.ne, sa manllm kn.Jn'came (15-25 mm).

Nalaz,mo la u svl,elUm ' u",. me I tl k .. ama ne

'uml klm ¢1.lrnama I .ubo'<,ma &urna 011 "","a PI do b'dSkog I gg .... og y""etaclj.kog POI_

P.eclslall l,. endamlenu vlliu Upadno.g , c ... · t,allloll dllels Balkan,irog poIuO'I"" II manl " ek.klayama u SI....,..,III

V na .... 1 11 011 Je l Q lupljeno jot ~kol, "o v"Ia cwoga ,00' od kOjih lporn nlemo sl'lecMel D. II" .ugln .. L el)1 MI evjllov' ll1le OOle. a IZIIIII'. ou ,dalll (Ime l) III m'koc.vell~a." .. I,ub,¢u",n !,h caml, D. lin." Ellll1 - C"o'leloll' 511 101 '1I',a' t U11 u IlubICD.l1Im 1,ltCaml. opolla polo"" ' n, l'llZ dlsllm dlaflcama. 2,11, na n.rboy,m, ""IOle'mn'~ kr ml I I, ke.a. II no to.l,nama p'lldllO u j~ illo¢n,m dljelovrma n .... 'l""la Znlltro 'Jlda la D. vtrldl1lOla Lrndley kOI' ,rna ;e11l'l ..... (lJul. I,me '). lI,elne oVleto,'1I " 0,1 lu POIUI' 1,11'1' ''''' d la¢leame

!.. ~~::;... "'i<l~~fe7'~~~\I"P':;~I~~·;.· .::ttl~1n.,"'t~:,le~~ " . 11. ,npue .. 11 plOd , e .~ .. n" .. Olt"" ., dO'Y .. ' p",",ot· n, pl"I.~

Rilom vodotflyan, val/kasl, fyo rnoYal. gomolja­Ito-ky'gav. Sllbll lke lz..ull0 telYflrouglull. Ylfl­nom Jednoalayne, gele II I u gomlam dl)elu ob,asll 11)8%II .. llm dlflClcama. e;jela blll~a jfl wiD nep,l ­j.lnog ml,l .. I ne~odn09. oor1tog I Ilulog okuu. U510vl n.spramnl, 5-11 em dug!. goll , 1',1 osnovi Ilr.'1to kUnUll, odsjefenl, zaok,uiflnl III plilkO "cull. CYJetO¥i olto 1 mm duoa¢~I. zillomodnl, dve.poInJ. lo rmlraju plramld.lnu raslrflsilu meli;· f."u C'o'aal Itol' la "l%v;18n8 na .rhu stabljlka. arakl_IfI ulke, malene, 1_2 mm duga~~I. OIj81n8 plleljke 2-3 pula d"l_ od ~allefl, Jljeldas~o­-ellaklll/fl. Krunlca 5-6(- 9) mm duga¢ka. c"'ano­rnrka, pll o .... ovl ma.llnaalolelena, rje<l"e 1,,10-~elen .. Ptdnllullma.c, onl ... zatvo.enl u k.unle. nol c:IJevl; fllam.nll OOrNIJ flJD.l:dUllm Cllflticama.

2J V " »-10 (-,~) om H

o lID @ j tl.

S, H. IIH. SD. eg, Mo VI- VII (-VIII/ ~ ..

SCROPHUl.ARIA NOODS ... L.

". Se,ophllls,f~Cllafl (suupnlko,JclI III ZIJev8tice)

Slrupl'llk. pu lka, I.udovnlk, IU,V' od tip.

Navadna ~rnoblna

CTPYIIII " K, up.1ll J;OnpliBIl

~lg .. ot1

'"

Her ... lIux "",ul n •• Knollge lI,aun""" C;;" '"gno,o Mll ltm .. bI.

lIur"""'" UlU'"K<*l'''''

Plod Ie goll lobolac mrkozllene bolo, 5-8 mm dut/no. Sadril vetl brol sjomonk l.

Ulazl u saslaY neklh za)edn lca SYOU A/fOplon bel/adonafl 8r.-81. na ~umsklm tlstlnamD, sjetl­nama, pal lovlnam B, snlegolomlma I s li~nlm mle­~ I;ma, Cu~o ~o .usreee " ~umama I "ka.ama h.asl0VOg I bukovog reglona, a nolazlmo Ie I u poplavnlm ~umama I §Ik&rama Ra.lo no svJeJlm, hranll ;ylm, ilo vasllm III pJeskovitlm , neulralnTm do umje,ena kl.ellm zemlll~tlma.

Rasprosltanjen je g010vO u cileloj EVfopl I u Alil i. p.lpadfl oY.oazljokom 1I0,nom elemenlu ,

Od oSlallh Vl, la oyoga roda spomenu! ¢emo vralu S. vem lll, L ~OJII cemo natl u vlalnlm IlsIO· podnlm ~umamfl I ll ke.oma na svle11m I h'3nlllvlm ltIml/lilima , ad nltlna po do b.d,kl){l I gOlskog polno Slabll lke ove y'~le Sll ollrc telverobrlCifl. 51,tece "Iokuo. IUasl" oko 20-60(-80) em. U· SlOyi 5U 101 nuup.oln!. no d,n.ma, .,casU, nD • ubu ClvO'll'\1kO nnubllen l. CvjeICw i tU zelflnkaslO'" lull, 6-8 mm d"ga~kl,

'"

LATHRAEA SOUAMARIA L

Fern. ScropltuliUraCI/e6

IS lIupnlkovlclI Iii . llevllllcllj

Poill!nlce, Ilul ker.

Lusnec

Tool~_'

La '~'" ..,.111 .... s.:~up~n."m.

n~'~ .pt<.'"f ."" "\A",,, .. n

21 V .. (1-) '0)-25 (-30) em G

S. H, 8H. Sb. Cg. M. (11 1_1 1'1_'1 I_VI) 2fo .. '2

Tipl~na plllllZllska bUlks bill kla.ohlo I bez nor· rnalnlh zelenlh IIS10va. Peru11111! na kerl!""lu .42· nih d"'""n,lh vISla. Premo rIOvlllm Isl,n!ivanllme 11111 ada da Upsld obllk , ubsp, Iq"am.,la I~Od ko­Jag Je gornjll. "sn. cvJl lno k,unlce olvo ,on09 (raz­vlJen09) cvljolo 5-5,5 mm ~I,oka, II. donj. ~5n. 4 mm !Iroh, a vral lutka Ie gol] p.razillra na Iis iopallnim """ama rollova ; Alnus, Corvlu., Fa, gus , Carpinus, Populus, BOlulS, Ou.ueu8, Cos'a­naa, Ulmus I IIf .. a lakS(ln subSP lattlc. Hadat [kOd koleg Ie gom)a usna krunlca olvo'enog eVl' re la oko 8 mm, 3 donja usna OkO 6 mm ilrolla dok III. v,al lutka u s,ed in l dlakavl PIlf3ZI"'O somo Pl na .mr¢1 [Pleaa IIbles ILl KelSlenj

F'odanok polalnlee JI raxgraMr, bJelhsll gusto Preiliwen debellm, mesna"m IJu$kaml SVOjim ha"Slorljama e,pl Iz lI.o l1len)o domatlna hlDnlllve malorlje. Nadzemna sla"OII'k. uspravna, dotlola I lotna, p.ok.lvona nalzmlenltno porooanlm '1"· skama, u gotnJem dllel" posula rojelkTm Iljozdn· $11m dlutlcama 0.111"," nil. 5-15 mm d"g8¢~'m

, 'IU'~"J . 1 1 .... ,.,.. ,-_"" ~ U '_ 1 CYltfl uNu"" P'n1I' • pI • """" ...... lUU~

debellm Clr~kam ... >lgomo,11I dvos~ln C ..... okO 10 mm dugmt~a. lYOn""I". ptl,,,. Jull 40 9Ut pu,noc:rvena. gola III !llflzde. l0 dl.4~B_ do pokt.o vlnfl pgCl'lellen. nil. 4-5 ja/ul h rub.., .. j(."n 1.4-171-20) mm rlullat~ •. IIvO\l ..... l;> PIodn .'It(> 6 mm dugat~ .. I~I"I. PlOd Ifl oko .... 1' mm d ... oa~kl lotlOlaC • mnogo • • In.h Olto I mm Ouget klh, mloUslo netlo,anlh Ctnoamed n flme_

Rasle nal~eice u m.nl,m II .a~m o",~ma ""Ietlm, h'lnl .. ,m '''''OIl m hum""nl'" 111-"0;> v<llm lit 110 ..... 1 m umiJ" m. N~laz mo a " I. )I:dmcilllllllt(l;a F'9~' • '11 •• , • P_ T tesla " mozol,'noj tum. 1118.0" It toIf.1lur graba (Ouerco-C .. ,,, "",umJ a "'d)of II pop ... lumama tlult_·JalD_ m I "",f( •• .., .. mam treca sfl , U st.,,," 'IOCr> aclm. , _.,k.,... ....

RUllrOSIIA/l,enfl u E""pl ,,:

, tt,! .... c. 1 "...),1_1_ . J plO<lo.1 • t Olkama. I _Iem""to • G". U ".011 •. $ ol_n •• , Popr«nl pr .. lo~

Polypa,ul1ska blilk. I: trjag $11 glavnog ke.l ­len. razvlla spiel botnlll '8n~lh ko,jenova . Slablll­ke uapUlvna, od s.edlne obllnQ g'~n.la U :!: pl a­vim III povIJeno-ul' ljutim cvjalnTm og.ancima. In­lemodlJI broIl'll , kraltl III ± l1du1enl. Lislovi na k.aUdm drtkama, 2-35 mm Ilroki. Cv ratPvl zlgo­monnl , dvolpoln i, IOlmi.alv taillesliv grolesslu C'o'asl. Calka 5-7 mm dug atka, lubel tan .. <:Iuil ad tuft". ell""'l. K.unjca 15-20 mm d"llatka sa dugcm p •• vom ellevll za,vP'e n,m ill,llalom. Brak· laje u cion/em dllelv evasU IIsIolike. po Il.Ibu skorc tl82ubIJenll. u go,njam dlJalv cvas', Iu 11.e, po obodu. na.otilo u donJem dl/aly, duboko ouub­Ijel'nt. Plod III l Obolac:. (8-) I Cl(-12j mrn dugatak, Il0l, n<:ldl (1-3-) '" _J ...... nk •.

Ektl ...... no v.tlj.tlllni vrll. U v.llk!m D,ol''''' podvrsl •. v.,I).I.UI I /o.ml. ltaflkll,!.tll:nlh ZI po­j.din. ,Ulnltll

S. H. OH. S~. ClI. Mo VII-I~

20 .. "

".

MELAM PYAUM PAAT ENSE L $utl"P YU l GATUM (P<lt$.) Ronn

(Syn, M. hUllllum GUltI.: M. dlgllolum Schu.1

". Sc,ophul,u/ICOle (slrupnlkovlO<l III ~Ij"vallco)

T,a"nl~kll:rnll&C

~:'~:':t,~o <om","" .

G.....shnlleho, WoC"'l lw ol ."n M.I.m~T", Gol P"'O .\hr •• """~ ' 1,,*"1

Zaslupljana j. u brojnlm a5-0c lj acljama ocldolilnih ium" $m,(:" I jllo 5""ze PlcIJo" IXCI/ue pawl SvolSNena je ".sl" tume lele I ,ebral:s (S/Iehno­·Ablllitum H·at) odie .aSle zaledno . a brojn;m acldo/lln lm v.Slaml. l<arlklorlSlil:nl Ie ",Sll s"e~e OUS'Cioll robor/·perrllae (Malculll Sr.-61. kOja otljedlnjuja acicSotline Iislopldne iume nl eks­Iremno klsellm ~emli litlma IZnad ITtikata I na duo bokim. jako Ispranim zemlj lWma Iznad k,el:njaka I dOloml18

Aasp,osuaojena il U Evropl l zapadnol Azl)1 U natlm tumama zutupljeno SU )o! neke v.sle

ovog roda 1.11 spominjemo samo vrslu M .• y ..... Heum L To Ie jednagodl!nja. 10-40 em "Isoka. ttlljka sa Iadnost.vnlm III g,anatlm s lattljlkamp K,unlco su jOj (6-)8-10(-13) mm duga~ke. sa la~o otvo,enlm ld.ilelom, ll81nolu1e 58 rul ll:lsTO' ·crvenom mrl)om nl donio) usn l. I<arakleostltna "<sla .eda Vaedrrio'P'CIl)lalli 9.-91.

'"

VERONICA OFFICINALIS L

". Scrophul."pcflflo (s trupnlkovleo III

tllflvalleel

Anoon

NavadnlJe llenlk

n tM<'n!UT CWICII

CommOtl SIl . ... """ V'ro.dq._ o"i< "010

W.'d·~hr.",,'.i. eChtOf E~""~"'.

€I © <> T

S. H. 8H. S~. ct "'. V- VII (_ Vlll) 2n 31 (III

Stabljiko ck.ugio III lUpo l:el'{(!,ob"de_ SI,Aate dlakavo. pologle. sa adventlvnlm kc.iJenlma. V. -110,,1 slabljlko S8 CVBSllma usprsvnl III u~dl!u¢1 Lislovl naauprolni. plazlmljuju. gusto cSl.kavl. S donie 51.ano purpu .nQljubIOasll, 1/i-SO mm du­gal:kl 1 8-30 mm tlrokl. sa 2-6 mm duglm pOlol)· ~8m8. Inllorescenci)a Ildufena, zbljonp. ,mldte' na p.1 ,'rhu ItbojakllL CvJelo"i svljolloplpvl III 5"i' letlollubitasll. rjede bljoll ':;a~lca 2,5--3 mm du ge¢~a I(wnlca o~o a mm U promjoru Prl!nici dull od k'unlee. Plod jO tahu.a oko 4 mm dugal:· ka I islo lollko ti.oke Slemenk~ oka I mm dl.llle Mlrmokaho,na i ondoroohornll ",.18

Opllmllna Slanllla ave vrSIC " nalazo u 8elcSo­Illnlm zaiednlcoma obJ&dlnjenlh aVelom PieilOn ues/sao Pawl. jnp, u asocljaC)1 Jele I .etlreee (81l1Chno,Ablororum H'Il] u l: Slim smrtev m lu· mama (np., u 8soeljaclll P'CIJfI/Um croalJcum mall· ,anum H'/lt) I dr ISIO I'~C natuimo Ie II <Je,do l.­nlm hstopadnim !umamn otluhv8tenlh ~vezom Ouerelo" ro/xi,I·pelflleaD (Malell'l) 9. - 91 [npr

'"'''Q",,~.''''""b .. _'do 4 .. ... e"",rn.' ~"" •• ,_ .... I"',"'. __ ., d< ">0. ".,t,.~", ~, ....

II ",oc (ae'l' kltnl'~' • k .. ,.ne {Ou.. c.,'I""" /Urn H-atlJ 'd' CeBta je , lilt dOl In II" ""Ad.ma v,,$linlml OO.sk.1l k'a/ltV! obu~~nt.n,~ .az.tootn Nardo- Callullotol Prsng (np' u.soc j Am co-NQrcS~fum H·I\I I d.)

Rltllte n8 umll,eno suh m "~,m ~amel\lto­Plrnkovlt,m I, ,Iovast,m "u"'~Jnlm ,pm j ~1''!I ...

lnd,kalo, III~a ... 511 n temll'~1. Orage (Vlron r;.>e ","ba! 1m. p.,m,.nu ,1-

no) mOd e'nl Ra'Pl'Olllt"n IIfIlI )0 u Z~" ,."" h<epe A: ,

S)evc!nl Ame""11- p. IN'd~ ,o.um.· 'I0/Il H", nom elDminlu

I . hll . 2. e.ll_' .p.l;.da. 3. dlo ".bl li~ •• ~ lodO.' ''''' . 4. p lod ... tr.".

RilOm ,azgrall. t. PUICl:1. SI.b tjl ka usp.ayna ill uldl!u~a. jednoslavIla. sa svlh sl,ana pok. lvena kralklm dlatlcama III ';lola. u gomjem dllalu . j aOe sa l llezdastim dlal: ~ eama. lIsloYi 40-&1 mm duo ga~kl I 20-~0 mm ~l,okl. Irouglaslo-ovatnl, np IIcu I Ilauelu sa rlJelklm dlaf loama, CvJelovl u 2-5 naspramnlh rasua5'l ih . g.ozda5l1h cyasU. Cvjel M d.tke 2-3 pula dute od l:saiclI, P05ulo ftlezdaatim d l a~ i catna. Ca~lca oko 2 mm duga¢­~8 . K,unlca oko 7 mm u p.omie.u, billedo·ruil ­l:asl! , . Ijetko bile1a. p.a~nicl du11 od k,un lea. Braklelll lallcel8sle III Ilneetne, 1,5- 2 pula k.al:1I od cVJelnih dB~1. Plod ja l:ahura 3,5- 4 mm dullno I ~-5 mm !1,l ne. Sjemenka lu~kaSle . oko I mm dug8l:ke.

OplsallO nllkolikO silllih 11I1,aspecljsklh obllkB. Nall:ette jll SU5fe~emo U brojni m ecido lllnim

zaiedo lcama ,&de Vacc,,,'o·PlceoraJia (PawL)

""

VERONI CA URT IC IFOLIA Ja to ,

(Syrl.: V.mu lmg aucl " non Miller , V. laliloila aucl .. 001'1 l.l

Fem. Scrophula, JaC UII (a1fupnlko.lce II I zljevallce)

Vellfj.

KOp. lvoll,ln l JIIII~nl k

K OIlPlU\CC"I CU"" II

V .. onlQuO • 'ov,lIes G'O"I. " .... lbll ", lg .. E~,.np'.I.

21 V .. (1~) ~ (_11)1 om Ch, H

S. H, BH. SD. eg . .... V_ VII 2n .. ,e

amond, 8r.-BI. gdja .a.le u pukotlnama stl jona I stjanovillh g.ornada od b,dSk01l do subalpln$kog vegelaeljskog pojasa. 21vl na syJa! lm. h.anljlvlm. neuttalnlm, h~mozn lm ' nl,esillm, kamenllim III 1I0vastim zom ll l ~tlma .

Aasprosltanl enD u cenua tnoj I j~!no j Ev.op!. Oslm ovlh dvaju .... sla roda Vero"Ica . u ndlm

t um ami ad Sloyenlj a do Ma~e<:lon ije ,aslupllena la; V. mOlll ana L koju p.otaillo nalaz lmo u po­plavn lm !umema, b~kovlm ! umarna. uz ~~rnske Izvore , ~umske puleve. na h.anljiv lm. umje.eno kl· salim clo neutralnim. humozn1m .• aslres; l lm, ~&me' nillm. pJesko..-il'm III 1I0vastlm lem lj 1~llma ocl ni· ZIM pa do go,ske>g polasa, Na.oste 10_25(_ 40) cm. USIOyl su )oi ok.uglas lo·jeiasll . ne .ubu duo boko gruba p,tasto nazubijelli. 15-35 mm clugo~k1 ; HI-30 mm I hokl, OIjelo..-1 sv1)e lloll ubltasli. Cvie­Ie od maia cia j~Il a.

Prlpada sr.,.,jlljoevropskom !io,nom alamenlu.

'"

ACANllIUS BALCANICUS

Heywood & I. B. K. Richardson

tSyn.:A. 10(19110/1<15 Host. nOn Polre!)

Film. AcaMhat:oao (pr lmo~l)

O"golll ni primog, malton.

..... 1'1, ...... b,onk ...... ln. Ao ... ' hl, btl"'"" UfO'".

AkOtllhu.

"''''''T

21 V _ »-60I_l<X11om It

H. aH, Sit, eg. MI V_VI I

. ~ "

Rlzoml kratk1. deball. va l)ku tl, ~Iankovili . po­vr ~lnskl. Slnbljika uspravne, debale. sa mellm brojem sllIblenlh listo.a. Uslovl jako dugl , p rj· zemnl, perasto·k rpasll, nil donJol s lrllnl lino dle­kayi, Cvlelovl ,,",ospolnl. ,Igommllli. ob . al~ju 118 vrnu slatllllke detlell k las. Cdka ja sUla¥ljclla Iz 5 I&pova, all su 2 dOllj! la ~& medusobno !raslll u I rahll). pea )a '010 ~9tk p ' !lZdljeljona u ~ ref­nja. od kolin Ie dOll]1 l .novllO n!lZutllloll. a gO'II11 Ima obl i~ ~adge. V)elltlt slmpolalall. 3-5 cm dug. Ima k.olku cllev I vollku Itolapu don)u USIlU. a {lolII)a u!no mu uopts nile rllzvi)enll. CvlJel rm~ 4 pra~nlka I I tu~ak s nadraslom dV01l.adnom plodnleom. kola u svakom p.otlneu Ima po 2 sjo­mena ,amatka. Plod Ie 8m~l. goll Icbal8C sa 2 u,duma zaklopea. sadril 2-3 (-~l sjamanke. ~ o­la su 12(-151mm dugo I oko 8_ 10mm il/oka, i<estanj8ll10smada. gole. pti lko nllmr~kalle

Zastupljon jo u termcl,t llim ZlIlodntcama nalo­padll1h ~~ mt1 I tlker! r&do Ouo.oel,1I1I pubucen· tis 8 •• -BI . p'Olo! tI(I na b81Jl:nlm I naulr.lnlm p. l-

mo.ftklm ,mod,m umlJI!tlma m&dlto.8IlSk01l' I~b· modno.ansk01l vegel8oijskog pollSll K ••• ~left· stl~nD je v'Sla asoc.jaclje CI.pit'HIlilm or,.",.I,. croaricum H-I~

Aasp'05I.anjen Ie II Iugoz.~dnom d'ielu Ru· rnunlje Iva. hUIIQI. lcul Bo'O J I III Balkanu

Nolazl pf1mlenu II hOIlO~ultUfl SI I,z".n. ')10'" malrune peslullli IU kilO mOd'. U InUeIo.O) '''ulP­tUII III Iz.adu kapltela ~o"nl'k01l II,la

OSlm ova ,,' SIQ, u Nt!ol 1i0ll au z8$lupll""" j06 Z VlSle oVOO .Oda A. molllo L (1IlStUpll .... u lop­IIjlm krajev,me H",atskel. pMt,!. zn.lnll d....." lllc· 2S- IOO(-200Jem vlSlnej I A. .plna .... L ISvlI A $p"'o~'u.mu$ Piora I kOla II'~I!II u ~ a.nU 20-110 om t Iml ),SltwII l:'I' nrbc:. PfI'oze u • lak Itn (Ime!), a rllllp,o.l.anj....a til u "edoutn· nom pod.u¢ju H. eg I Ma

C.l !

Srabljlke uspravne, noraz9rpnole II I sa dug~e · kim, uspravn,m. naspramnlm ogranc ima, po uglo­virna dlakave, a prl vrhu fljeula310 dlakavo. LiSlo­vi ja/uto·l.ckulasli. oa lieu gall il! prorlledeRO dlakayl. Jamnoze!. ni, oa nallej ... $vjetlljl , polull po.­l&gllm kralk lm dlat lcama. pr j Ol nov, slcesll III Qdsjeeenl, 4-8 em d ... gatkl I 2.5-7 em ~lrokl, na 1-3 em dugo) Usoa) parallel. P,lporol tl roko IB la­sto-mmbltni. dlakaYI. ne krplko] patelie l, ne vrhu utllrant, ve¢mom Clolovi10g luba. ISle elu!lne keo taJlca, a gorn)1 ndle kra~ L ev,etoYI dvo,polol, ronatlto zlgomorln l, 15-18 mrn dugatkl, po 2 ! Io­tene u p.ividna ",Jllenovo. kejt lo.mlra]u rasue· "to plIVldnl I<las, duline dCl oke 30 em. koj t Ie ok'(lnul on jodnu Slrenll. Callee vetinom c"'ono­ljul)ltaslo nahukana K.unlca 3-4 pula du!a od

21 V "_(_lOClj cm ...

S, .... 8 "', S ~, Cg MI VI-VI I (-VillI .-.

SCUTElLARtA ALTlSStMA L

'"

(Syn. S, commutata Guss.; S. peregrina WnldSI & KII , non L.)

Fam. t llm/acea6 (LabIBID~) (usnatlce)

$lh~

VIsok6 t e ladnlea

Slwlle.., Toqu" IIchls i'Mlmkr.u, S<:v'ell. ,I. IU ,,,,"IIK .~Kn

ea~iee . posu la $Ilnlm dlatleama I 1IIlezdama. M· le re du!"1l para p.dnlka vl.e 11 k.un lce Plodl¢i oko 2.5 mm duga¢kl, 5pljo~rcno-I a]astl. guslo po­sutl papll ozno rapavim zvjezd u Hm dlatleama,

Ka.a kle.I~l lena V'SID !veze OS/lyo·Carplnlon or/emalls !i·ar, all ]n nalallmo I u melotllnlm II­s lopad nl m ~umams I i,karams bukve I obl¢nog gra ba reda Fage/all, Pawl .. I 10 ne suvlJlm mJa­s llma.

Rasre na ± bogallm, 'U1reslllm, p'eleino ka· men1l1m l e mlll!lIma od nlzlna pa do b'dskog I go.a kog vegelBcTIskog poiasa ,

Nalazl p.lm]enu U honl kullur l. 1a Ie ne mnoglm mlutlma eanl, a lne I s jeverne EViopa Qdbjegla Iz kullure I pod lvl)a la.

Rn pro,l.an]ene Ja u ecnlralnoJ I jugolslo¢noj Evrop l, u Malo] Al lj l I om Kavkuu

Prrpmda p" n rs~o"'ubmedllcranskom flornom eillmaniu

",

MElI"IS MELISSO PHYLlUM ,

(Syn, M. graodil/o'll Sm.1

Film Lllml~e~slJ (Labia/all) (usnallelll

Mal of lk a, kobll)at., madanlk.

Mlldeolks

Mar~p,'''K(l, ll'I.:!.\:>K

8"'.'d a. lm M61"" • 1",,111 .. 4.

IIItll" .. 'mmo". 0" 111."", .. ~g M.II".,. bote. 41 luPG_

o,bI-II""",.

K>.\"w"<''''',''''''O'T'''''

21 V . 2S-6O (-10) ~m ...

S. H, 8H. SII Cg, Mo V_VI I_VII) 10 • :10

Ri~om debeo, kO$ III ± hOrlZonl8lan. Sllbljlka usp.Bvne, 2-3 mm debe le, J&dnoslavna, IUpo ~ ... lva.Cluglasla, ;U5IO POtUI8 me klm. sl~e~rm, tlen­kovitlm dlaflcama_ Lislovi vellk!. oalaze sa na 0,5-3 em d~gll¢ klm pa laljkeml SvJdl )" 10,,1. kaO I s lablJlke brago mi rlill po modu (Imel). a D.aU­hne mlr!!u po kum a.lOu Usna ploj kS 4_g em duga I 2-5 ~m tlrokl, IDn ka, nD II~u pOSU18 pI(!­,I)edenlm S1~a¢,m d I 8~lcame. a nl nell¢ju dill­kava SlImo dut nelllVa C'i je lovl 2O-~O mm du­gafk!. n. p ... lm_ 0.5-1,5 em duglm p.eloljkama po 1-3(-6) lo'ml,aju p llvldne p,tljenove kO)1 su tnlo ok ' enu ll 0 8 lednu Slranu, CVIClovl p" jl1lnO m'"lu, ¢aJlc. 12-16(-20) mm duga¢ka, opnasla sa 10 nep,avilno m.e!uIO povazanlh ne.llva . po­IUla dla¢lcaml samo pll dnu I du! ne.ava. Iz· oull1l gala I sjljna, K.un,ea ± gola. OSlm k,unrene cl(~yl koja jo POSUIII pro , i)ed onim ~rari< m dIetl­cama 1 koja Ie oko 3 em du ga¢i< a POSIO)O oblle( Sa PQlpuno blJali m (f. albll1o,a Ducommun) I n po!puno e Nenl m evlclo.lma (I rubrlflo •• Ducom-

)

./

mun) Plod,tl .-5 mm dllgl. 0011 glal. PO"'~lId samo 511"ieds po,U!1 dl.eteama

KI ' lkla".lItna Vflll Ilnnol,lo n tUm.l I ~ r. .ed. O~"<;"alll pullll$Ce""$ BI -BI II n. IU''''O je I u 10pll) m l.Ilado,caml ,lIdl Feger.oJ'1 Pu ,'

Rasle na I/mje,eno hid"" ~m).'."" dO b~o klsellm. laSI,",' m. h umo. n m. k" ",DlI ! ", II al. bO Ilovnhm nmljl$I,m. Qd n,l nl P8 dO brCl' ''<Jg pajlla pre letno 01 k'Kn)le Ir Oj Pod 01

Ima pllm,any u n"OdtlO) m.., " nl RasP.oaUlnlltfll ""mo u lem I"ml [.'o~ 41 mOI"soplly11um L p.eII .I I " I" Ag' ''III ' .. n.

kolo'ro usebn n .,.,,'a kl tl. 'er 'SI~"1fI 18 l)O)tod ft l podlU¢)1 U 1'0" JugOllLa> ,. OVII .-cj'''III' t- II. s lul)ljDn ... dV'tti VIll i N mall .. ophvllt.un .. .,. I M_ earpille, K Io~ov Ob), .. n.: ,m "' Dlpe.:: ! kn obi kl

, \' )

R'zom kralak. koso 18zvlja 10-20 em dug& St~. lCIne k011 prezlmljuju. StablJiko uspravna III uz­d,iuta. jednoslllvna. POSlilD proriJcdcnim kr81-kim dla~icama 111 skoro gala liSIO,,1 nil 1-3cm dugim po1e1lkama. Liana plolk8 3-8 (-12) em du­gaeka I 2-4 (-7) em !irolul. pokrl ... ena kratklm dlatlcama. nil "oneju ponekad crvenkUla, II II Illsen I lIm, u vetml slutlljava sa nepravllnlm bilolim mrl(ama. CvJetovl sJeda¢l. 1.5-2,5 em du­lIa¢I<i, po 6-10 ( -15) IOlmlra! ... nekoliko prlvldnih pr!ljenovlI Plool¢; OkO 3 mm duga¢kl , ern; Enda­zoohorna, mlrmekohorna; eul ohorna blljka.

Kar&kl0"slltna v,slll mezoli lnlh ~umll reda Fa­gctal/a Pawl.

RasprOS1fanJllnll Ie U " ednlel, iSlotnol i jutnoj bropi. zatlm u Sibl fU I srednjoj Rustll, Ie na KllvkllZu I II Penij!.

ZJ V . ~om HICh)

S. H. BH. Sb. Ci). M. !\I-VII z., · 'S

U,MIA5 TRUM GALE08DOLOH (L) Ehrend & Polalsehek

15yn.: tllm/um gll/eobdolon iL.) Nath.; Ga/ooba%n Mourn Huds.; Lam/urn IU/llum (Hlld!.) Kroeker. $. !. I

Fam. tllmlac;O~1I /tttbll1/IIIIJ (usnllilco)

Mrwa kopriv i lut,

Rumann mrlVD kopriv3

)KO.\Ta 1~()lIl"lUa

VeilOW' """'''''ngol taml., G'I60bdolon 0<11.1,uno . Goldn .. ..,I. Gol"" TOubne •• et Onleo gton., 3< . ...,,,"\ K "'<.,. .. /,

U okv;lu ove 'leoma va l ijllbllne y.ste ,aztokuje­mo 3 podvrsle. Tlp! kl obtlk: subsp.g.l. obdoton • azvll~ s tolone lek nakon cvjc tanjll billke. p,i' cvjolno 11510:vl 50.1 mu ~i.oko 10jllsl1. tesle rasto na· z:ubljenl. II Islo su du!me III SU malo du! i od cvje­.ova Prlvidnl pr!ljenl se saslolo od 8 (-101 cvje· 10ya ~Ire su krunlce blljodo!ute, 17-2 1 mm duga¢· ke, Kod 18ksona subsp. monlln um jSyn.:Lamium go/eobd%n subsp. mon/anum (Pers.) Hayekj slO' lon l s:, razvijenl vo¢ u vrlleme cyjetll nja bllj~e Uslov, $llIbljlke eu jlllasto· lancela.li III 13ncolasti, a p. icvjelni Ils.ovl $11 lanceta.lI. nepr8"ilno tc~le-• osto n3zllbljeni i mnogo du!1 od cyjelova . PIl"ld­nl pr!IJono~i se S8s10je od (8-) 101-15) evle lon. o ~.unlca Ie lll.ieono !Il la , 18-25 mm duga~ka

NaJzad . II sJeveroz8padoom dlJelu n3 ie !cmlJG za' Sluplloo la I slIbsp. nav!dum (F. He.mann) Eh.end. ~ POlll15chek. koll ne ma stolonll. a p. lYidnl pr~je­novl se sasloje od 10-14 cvjelo~ a, ~ije su k.unlee 14-17 mm dllgs¢ke

'"

LAMIUM MACULATUM L.

Fam. Lem/acelle (Leblalao) (lI,nalice)

Mme koprhrll pj.gan

L1 sa,ta m.1'I1I kop.lva

MPTEm KonpllB.l, ACAona A\,~.l

SpOil .... De. d·ne lil. Laml .. ,"chlt1l.

0111 . .... 'Ie Gel1ee ~" T ... ~" .... I.

8lone .... uQ Dololm ol • • mllndella

H",o-r"A "..,~,oc-r.o.

S, H. al1 . Sto. eg. Ma IV_Vii_X) 1<0 _ 11

Razv i ja podzemne 1 nsdzomne lozlce na kojlma su advenllvol korjenovlI Izdllne1. S'lIbl)lkll IIsp'av­na, lednosl\lvna, iIIjo~ cd osnove HlZgrBnala. slr­~¢e dlskllva, prj dnu ~oslo ± Ilubl¢as'o nallu­kana . POleljke IISla 1-4 em dugll. lisnll plojka 3 dG 5( -8) cm duga~ka I 2-4 (_7) em ilro"a, $ oble Slrano sa meklm pro.ljodenlm dla¢leama. Cvjelovl 2-3cm dugll¢kl. sjedecl. po 6- 14 10rml.1I11I noko­IIko p.Mdnlh pr~lienova. 8.akleolo vrlo male. e tll"lo ol.u razvijono. Cdica vetlnom sme<!oljubl­¢Ula. gola , dlpkava s.amo du! nd'lIva 1 ,ub8CII 80la vi'.If>¢I¢a znaloo VBIIIS cd ~1&10 ~8rmlncN'" ne. plako ruti¢8.IB do sllsylm bllele (I. a lbillorum tiaganbaeh). Cllov vio:m~ltB 0100 1.5 em dugB, II­nulro sa prslenom dlpclee. AnlPfo debele, eNO­n~smede do Ilubl¢asl05meda. Plodl~1 gll!kl. rna­shnaslozelenl, o~o 3 mm dugo¢kL Mlrmekollorna. endozoollorna 'lIu lo"o rnl blljka.

Opison je velik! brol Inl respocllSkl1l obhkl. ve~ p.om. vell¢lnl bUlka. obllkll ! 'nll~lnl IISlove, vo-1I~ l nl I bo)1 krunlee I dr

,

I ~hlonoc l ,at ........ I .at,,_ t.doc.a , (all._ .. . ,,_ .• <I0I011 _a. ~ ""'n ...... . "_ ..:G"-'''O 0'.' 1._.1 o .. tele,. "' I~ ." ....

Naill/mo )e nlj¢eJte U Vla!n,m I malol,ln,m iumaml I ilka,ama. nil rubovoma 'um .. u !ovoea· mao uz puleve. eg.edo. nl obaillmi "Iekll P01G~1I I nil naput.C!>,m m)a5Uma. ad nwne pa do brd· skeg pOjll" Ra,'o nil 'Vj"l!,m. 1 ... ."II""m. rll~u" slllm, . p'etelno n .... l.alnlm .• "umozn,m PI"~o­vollm 'h sll1bO IlovlI",m "",mll,lm".

Rasprosllanj8l"'1 I" u Ev.opt. JU'J' enl I .lo~ pr .. 100 !uiI>GQ 5:bl.e do I\lIljl'. U M JUtl' '1'" ~ •. zijl I Armenl!1 U IIIV(llnU 1\1.I~u It! p..en_a P,Ip8da evr08Zi!skom 1I0rnom Ilem(!nlu

N. owm mlollu , pcmenueenlO j blJ<thl ... mu kdprhru (L album L ) til' SU C"llIlo., p.lll'O'O b11~1, Ilmal) .• r"la Ul !""ce. rubov. tU!R8 I tl_M. n S !uml~lm plosJa~am. ur puleve. Ie nil obala"'" "lekll 1 potok. , n. ,lIeo' ... 'lan,j,I,m, ad no:,n. pa do subaJplnlkeg pol.I ..

, ~111.n~, 2. ""'1"' sa . '""", J . ... , ....... I , .. ".,," ~'~n' ..... I>,Unl. ""'. '. !1II1utl<a. S. p.unlk ... ".n., $ o.aurel • d •• tu .U"nl, 1 ", .. tit. poP'Gtnl p'.,_ ",

RI:om kflllak. rlltll'anjen , polucdrvenjeo, bel 510101'18 SlablJlke b " d1l518, detlele . so~ne. u dO­njol polov,n] goll!. pd whu posule prorljedlm tm polegllm dlaticama lIstov, 4O-150mm duga~kl l 9(11-120) mm §Floki, na dugim, prileglo dla~av lm. pctelJkama. Lisna plojka nil lieu svje!ezelena. na nalleJu 5vjeUlja. Rull hta 9'ubo dvostruko na~­lien CvJetovl izruz,'O "ellkl . sjedeti, fCl,ml raju I O-IS-cvJelm privldni pr~IJen , Ca§,ca 12-20 mm duga¢ka. ",ala. s Vljeliozelena; c'lev felice ellSiO u don)om dllelu purpurnQcrvena K.unlca 25 do 45 mm duga. bola toj va.I'8 od svl]etlo karmln_ eNene do 8mcdopurpUfne. 'Jodo bllela AMere golo. lamnoljul>l~as!e. Plodl~1 2.5 mm dugl

Karaklerl,lIena vral a melel!in,h iumsklh zajed· n,ca rada Fag61111111 Pawl.. a nalazjmo Ie I u ne·

S. H. BH .IC1I "fe'~GI 'Y-YI 2n.ll

'"

LAMIUM ORYALA L.

(Syn.: L pannon/c!lm Scop.)

Fam. LlIm/aCUe (Lab/allle; (usnallce)

Kuglh, l mrdlf(c.

VelecVillna mrlva koprlva

Kpl'ntln KonplJu.~

larVa Red De.a·NlllIe Uml. f 0 ..... 1. G"'hl~lIt1 r."~n .... l. N ..... I~anlg

~~~~"~·~j~I!r:I~· .IIaIC ..... "1'1""0" .... "0 •• ,.

kim poplavnlm Aumsklm asoc'J~e;)ama .veze AI"o·OUfucloll roborls H·sI.

RasproslTan jena )e u Jutno) EVfOpl: sjev.lla")a. zapadna Au slrl]a. s)everozapadna Jugoslavl)a I jutna Madarska.

P"pada Il i.skom lIornom elcmenlu Oslm tiplenOg obllka oplsana 5u Jot dve Isk·

sana: Vaf, wettSlelnll (Rech.) Hayek (Syn.·L. w~rl· srejnU Rach.) ko)1 Ima. za ra>: lIku od IIpskog 01>· like, ndlo man]a I lamnlje zelene 11510'10. Krunlce 5u .me<"lepurpurno sa tll)allm prugama I lal:kama. oko 20 mm duga~ke. a privldnl prAljen; su USlav· Ijenl od 5-9 Cvio l0va. Antora .u crne Plodl~l 511 man)lllamnlj;'

Drug; takson var IIvldum Roch. jSyn,. 1. li",'dum [Rach.) Hayekj je opisan na osnovu uzgojenlh ogzemplara u bOlaniekom vrlU UnlvGlZ'lela u aa· tu. a '" sJemellO koje ie F. M a I y sakuplo 1&64 gOdlne na nuklm lokalllel,ma u Crno) Gorl, Oval takson Ima k,upne bljele evje love sa prImjesom zelone I ,uflea.le tloro. Antefe ok" III zu~k"la

SALVIA GLUTINOSA L

fam. um/aclao (lab/alae} {usnallca)

Medl k. madunlca. laplj lka

Lepljiva kadu lja

J :lJIOJ),\ CIl'fC. IICJL\lIua

Jupll .... orlllH $Iugl al",I"", .. I(lebrlg., Solbel

W .. uj>dI 1<,.lIxltn

11 v .. *-&0 1-1)3) em H

S. H, BH. Sb. C1I, 101. VI-VII I 2:t .. 15

Slabl)lkl U gom)em dljulu gUllo prekr;vena lieplj,v!m t l l)ezdama (Imel ) I $IIk~!m elDnkovr· lim dlakama. !.nabla. vKlnom uspravna. jadno­stsvna 111 razg,anata. IUPO ~etve<ou ll iuta. Oon)1 IISlovl na 6- 12 cm duglm. sl~o~e dlaka\'lm. pe· leljkama: lamina kopljulojajulD. 6-16 cm dug~e· ka I 5-12 cm !lrOka. prl 05novl s.easlo·kopljasla. ked gomjlh IIsIOV8 osnova klinmslo sutena, s IXIj. strane pok,lvena prllrlreden!m polegllm meklm dlahml 11jepljMm !ll)ezdama. CvjUlllvi 3-~.5 em dugl. po 2-8 zaredno )o ,mlraju 6-16 pnvldnlh p'tljenova. ko)l svi skupe Izgraduju melilfasio .azg .. nale. 15-30 cm dugo. prM dna grOldove Peleljka cvl jal a guslo tllezdesto dllkDVa. 3-6 mm duga. Callea 10-18 mm dug .. u 14 Istaknuhh ne­'ava. gusto pokrivena Ijaplj ;\'lm fl jndaSl,m dlaka. ma) udubljenlm tljezdama tu~kaste III crven~aslo boja. Krunlca t lJeldasto dlakava. a knlll1tna C'Jev oko 2 Cm dugaeke, DonIa uana k,unlce troratnlo­Vil a. boenl fetnjevl lllokrufenJ. srCHIn)1 relanj pre­ma dol)a POvljen. na sredin1 sa b)elleasUm. crv.,..

I _1,;_. 2 .,.., ........ _ s.~"", eo .. ., ..... .......".. p,"jllt,. ~_I<.' ... ..e~ .. ,"_ .. _ Prat~1 P'''I.~

nlm III ctvIll'lOlmadlm larama p :.: vt.... _ dl. eko" mm dug.e~, Ep lPO"om. btijla

Kalllkle"sllena ~"I D mtIlol n n luma .... ara r~dll F.gel.II, Pew!. Tako I' n.·u mo II rr'IOnlt.QO bulcovoj (F~'Jum moII~~~m) , luttll ,*-1<01 bIr kovoj tuml ff.g.lum luO"pJlUIIfIJ • Clal .. " mljdanaj bu~O'tO-j'IO'<oJ IltJm, '''-b~! -#-V_ auel.). a za'l~pIJ'1\D j. I u pcI4) •• "..., .. -.em. ! Va2e ~no-Ou<JIcir1l1 <000,. H .... Wi pili III ,lleke • POloka. Ie u -tlJfilnlcamll ~ ~

S(lk'lI zel",. 'IIIIZ' ltiI)OoAdino./y 0" 8 --8l. RaIIl. n. (\lIe.! m ",..,.,. 11\ 01100 ~'CC~".,

rastrel,t,m. kamen'l m. k.oo n. tlabt ow_I III umll ~1 ma I;Id nwnl pa ao "':""II! POCiI ,~. c,)skll1l 1>01 ....

RasplOltr-an en.a II E. '<'P I A.z

! '~/ I ' vr([) )~. If

,

v 0

Rnvijn tanke. 1I01izonioioo puzeta "lome. Stablj,ke tupo ¢e1verobfide, ± fljudaslo I oakud· no dlakllvo. Lisle,,1 V(loma varljabllnl. Gd )0111510-okruglasllh [I. gtlndlflon 'j do rombltnlh (1. rhom­blloll. Rohlena) I Izdu!eno lalos1111 koj l su II oba Krela sutenl II. oblongltolla Rohlena) , Izratena III varllabllno$1 I u pogledu ve~e ill manle IIlakav()SII svlh dljel()YB, U odno!u na drugo wSle ovog '0-da. C'ljel()v, SU znalno Krupnljl (3-4 cm dugl) (Imel), a nBlaze se na 2-5 mm duglm peleljkam;l. Cdlca 10_ 12 mm duga S8 lIepavleasUm zupclma. Ora!~i~1 \1.~-) 1.5-1,6 (_1,8) mm dugl . potpuno c.nl. goll

Svois1Vena VI$la b'olnih zajednica sveze Fagion fllrr/cum H-at To su mezolltn • • humusom bogala slanilla nm bazieno;. neutralno] III um]ereno-klse­loj podlozl 0<1 monlanog do Sub31plnskog polan..

21 v K :/Ol--65 • AI H

@@ iiI

$ , H. EUi. Sb. eg, ", VII_VIII (11Q

CALAMINTHA GR.AN OIFLO RA (Ll Moench

[Syn.: S~lu(oll g/andlllfUIl iLl Scheele)

Fern. lomlacoao (lobialae) (usnoUcej

Ma rui). krupnoc¥Je ln.

'"

Cobe. velecvetnl

ropc"a MaTO'llilia

~~~~3~t\~::mtnl) I (;,o8blOligo Bergmln ..

nUl"''''' _I'I',,,-.oerooa>'

Spy§t~ 50 mJesUmlfno closla Risko (kllsurej. , P4JnJe sa do ako 1600 m nodm. vis.

Areal loJ SEt pwla od slav. MIlke. proke Ev.ope do Klima. Kavkaze. til. Azlje, 51,jle I laz'stanll. U Slav. Amerlel Je podlvl)ala.

'"

CALAMI NTHA OFF1C1NAlIS

Moench

(Syn. : SarurB/a ~alamll1rha ILl

Schell l. : S. sylvs r/cil (B.oml,) Maly:

Clt/am/ntha s~I-IIIIIt:8 B.omt]

Fam. Lam/sc.ae (Labla rae) (usn;lr1~.)

Ma,ulJa oblena, gorskl mlll'lin

Cober navadnl

K o rbCKfI Goc'L10K, 6a,\;la~"' !l a TPC!I.:l

Wood Ci ll mint S""'''"IC.lom ... l)

oIl1<lnllo HM, 8.'~mlnl" IYl l d·8.r~ml"l.

Cllomlnto .\1'Ul'",IK '"""pcnotll.ll"n

S, H. BH. SD. Cg. "'. YI'- I)( I-)f} :on _2.

L1sne plojkemallayella¢kaslo-lllezdaslll. Ca­~ it:e (6-) 1-9 (- 10) mm d"'!lll: krunlce 8-13(-22) mm d"'!lll : ora~~I<!\ 1.1-1.2 mm dugl I 0.9-1 mrT1 !Irokl, ke~lenjaslo!rT1odl, gon. polusj"lnl, Cij.la blilka III y,lo u90<lnoll ml.lso. kojl podsj.ea na mi.is matltnjaka.

Ima vrlo i lroku ekoto!ku amplfludu, N81DZIrno III kako no k,otnlaku. lako na Iravc,lInlma, !k.l· I je~cl ma I raznlm pJeUen)aclma. RD.SI O UYljllk u s"i)lIt1im ~umama I ~Ikoloma, nlltad na Olvor.nlm slanl!tlma. Vc¢lnom su 10 nllo slan'~Ia. 00 ech 1200(-1300) m nadm vis.

S mosoclolo~kog gllldl~la to )\1 bllJka 5uma I !lk8'8 blelog,obovOII. ernograoovog I lI,astovog poJns gdle Ie tlan rlllnill zalednlea. kola p,lpa· daJu rcdo~ima: Que,ell/alla publlseonl/$ Sr.·BI., OU!1fC!1tlllla fobor/.pc/roue Tx .. P,une/al,o spino· sa. T~ .• Fage/IUa Pawl. I d r. Zastur>'Jenll Jc UYljek pojedlnatno III u man]lm g.upama

Rasproslfllnlena JII u zapadno), oenl'81noll Ju­golsle¢noj Ev.op!, I zapadnol Al111 (0<1 juga En-

gleskll I f'raneuske do ArmOl'll)' I Kurd"t..,.,a) U Sjav. Arne/ici podl"II.I.

Na 10m ~ehkom prOl.toru Izdrle.II..cl,ao III vatlkl bro) taksono, yilt promo Wllltlnl I CIt! ,~u I I ,,,' I cvletoYll, III ve¢Ol III ..... anjoj 'Sla .... ' I, ,w" d loya.

Porna" su sponu,n. butll.dl 1ft ",,,,m arodrum v"'tamo·

U nlrodneJ med,e,n, se upot"bl hll km a-.d­SIVO u um'(lIfIje

~'f/tc~ W· ~ ~y ~v. o. t' ~~o , khjoo", , ",II'" .. olflM. 3. ,U,IOl"." I ' 411'''0. ~U,"" .. b'.~'.).m., ~ ~"I~ t. po~,etnl p,os)_k. 5. 0'. ­~,t. dn]u ~11.".

S\.abl)lke us~r svne III uICllgnute. prOSIS I II ± r81granjene. gusto mal)evc. lIslovi oko 2.5cm dugl I 1-3 em !lIokl. 8 oble ~\,~OS msko dlakavl. Catree zelenc. ± Ijubl~asto nahukane. 8-10 mm duge: krunlce ~ur~ulnollublea!le. rjecls bllels. 12-15 (-20) mm duge. alB§¢ltl 1-1.3mm dugl I okO 0.8-0.9 mm Sirokl. kcstenjaslomrkl, glalkl I goll Naro~lto se dobro tl rl podzemnlm loz /cama, a

svake god ne oblino donosl sleme Zapa1aju Ie si1na vatiranla, naro¢lto u pogledu

obtlka I vell¢jne "stova I evjetovD, Ie u ve¢OJ III mlnjol dtakavoall S'< ih dijelove

BIIJIIa. veoma Siroke ekolo§ke ampillude. Nala_ Zimo Je U lIV'jltl llm iumama. fubClvjma tuma, §um­skim ¢itllnsm., prO!jekBma, u tlvleama, Alkarl­m • • l ubo\llm. Jirik. I drugTm sli¢nlm 5Ianl!Uma.

CLINOPODIUM VULG ARE L

' ..

jSyn .: Sa/ure/. c/lnopodlum Caruel: S. vUlgari. (L) Frilsch; Calam,'nlha vulglr,* (Ll Druca)

Fam. Lamlacalt9 (Lab/alae) (usn alice)

Talae, ~.pa<;

Cobor gozdnl. ma¢Ja zol

,\IIVU",,, liBel"

I'IlklO .. ll A""h." •• So",ioll, WI,lHIld"I. W_ ...... Ou lrlborsll Pled. dll.uo

!l:u;\ ..... aII" .,""~''''

2\ v - Clo-)~C_,em H

S. H. BH. Sb. eg. "". (VI-) VII_IX (-X) • • ro

Ne blra geolo!ku podlogu nl zemlllile. U .....u­kalnom Iml,lu nalazlmo Ie od cea 10-16(1() (-1900) m nadm. vi,., a u cenlralnl m Alpam. II ,.enle ; do preko 2000 m, Kao prall Ilea nallZl .a u brolnTm ~umsklm H jednlcama §Irom Jugoal .. vlje.

Ima ve llki a,eal u EYlo~T, sjaverozapadnoj Alljl, Slbl ,u. Krlmu, Kavkazu, sjev, Arrlcl I Slev . .a.rne­rTei,

'"

GLECHO MA HEDERACEA l

Fam, Lam/aceu (Lab/~Ief!' (usnstice)

Dobrrtle. obltna

Brilj.n .. ,a grenkuljl ca

\O:lCcra "onpnen, .J.l.llljCKe ,\03I1U3

lJ'o~nd I..,. 1316<0"'. Flu. l '.".,

Lloru I. " .. " . G~nd.t(lb.

Ed .... 11"., 1'0, , II ... ,or, .. '" 5\"'1>0 "_"""''''

21 V .. 0l0-&Il (-. em H (G)

S, H, 8H, Sb, eg. "' . IV_VU

11> .. '8, 311

StablJlke lIu l e¢" \II uz lllZeta, gote Itl po rubgv/­ma 58 WIO klalkim prll jubljenlm, premo dr)ljo sa­vljemm, dla¢lcama. L1stovi 4-35 (-801 mm duga6-kl l 6-413 (-80) mm ~Irokl. don)1 na 5-6. a s,ednjl np 2-3 em duglm ~elallkamp, Cvlotov! snku~llenl po 3-4 u ~lIZuhu gomjih 1 srednjlh h5tO~9 U prl. vldn lm ~r!ljantma, Calks 5-6.5 mm dugatka. Zuoci CaSke 3-4 ~UIB krat:1 od ¢d,6ne cllev/, Krunlca (6-) 10-22 (-25) mm dugltka Ofa~IOj smadJ. Oko 2 mm dugat~l, Z"'u~'jena Ie u svljetlim lislopadn,m !umama

I !lkarama, ruboY/rna ~uma, u llvlcama. no obs­lama rlleka I poloka. <Hl oillna pa do brdskog pol .. a, IJIIIZI u lutav b,ojnlh nlZin,k,h popla ... II Sumskin asoeljac11a. KaraktuII'h¢n8 ~rsta rada POpuleralla aloae 8r ·81

RasproSlronlena je u 'eOem dljelu Evrope 1 All­je, a u SIov, Amene!la nalurohllrano.

BUska avo] vrsll ja dob,rtle. dr.k.w. (G. IIll1lull WaldSl. & KII.) [Syn.:a ltDde,a~all L subsp I!Ir&1I­I. (Waldsl. & KIL) Hcrmlllln l hOl a ,mil. za razl1~u

•

" I ~ ... , .. all"'_ Z. 0 ,.,"'._ ~ .• ,,',0:_ , ,II r_ •. ""', •• ",.\oC.II'~'.G'" 10. -0''_ ....

, MIM ... t ..... 2 ~leI. u.dutl'l p'"J.k, 3. ~'unl~ • d., u ._. 4 tal ..... OI,ono. ~, PIOCIM:., & o'~KTe

Rlzgm pUle<11 s.a advent;vnlm korljenlma I du­fI'~klm -,olonlm .. Slablll". ",spravne III u!dl~uta. jednoalftna III lazgranata. luplj •. pokr;vena ma­kim 1Irte(:lm dlaelcame, u gornjem d'I&lu llJezda­l'IodlakaYa U.lovl nB 1-7 em duglm pltlellkama. • obje .lrana pot"".nl $I,Htim dl.tlcama. lis­n. plojka 4_12 em dug. , 2-7 em !oroka. lanka. Prlperc! Izdulano-I.nc:etutl , cjelovl,;, lJjezdaslo­<1"'111, ponek$:! ± IjubiCa$10 n_hutan!. CvJeloy, 12-15 mm dug.tld. n. k,alklm peleljkama. po 2-8 formllilu nekolikO plI.,dnlh priljeoov8 Ca­Ik.I .. 10 nantv" gU110 pos",I, pro 111m takln;a· ItIm I iljezdQllm dl.tle.ma, (:"10 smlKleljubit.­ata. dug.e:u ~5 mm. a II ' ladlju sUIlle.atola &-7 mm <11/0-1 . 8oj8 ktunlca v"i •• od l.mnoelVe­M do lelenkat. III blelle-IIII. ella. t.unlce do om 2 pu\I club od e.ltee, 90mja uana kl~nlc. 0110 3-<t mm dl.lga, malo Iapu¢4'na, pokrluna

2J v .. »-eO (_100) em H

S, H, OH , Sb, eg, M. YI_YIII (-IX)

'" .

STACHVS SILVATICA L

FV/I LamiaCN/I (Lllbl"a" (usnailc.)

e" .. c ' 1/1ftIId

Gozdnl ~Itl)ak

AIIU'l &larep.UlQ, IIOIIoCK:! loU!.rep.u.xa

_g.WO'-"'<lWOrl Ep"". d .. bol., 0,11. "" ..... W.,d.I .. " WIlI4 .. _ MOldc.'. 'I,ocrcu loCCo,oII

k'alklm t l)ezdaslim dla~lc::m8. na y,hu naznaIIICI u5Ie~ena. S'ednjl 'efanj donI' usn. ti,oko Ja/ul 111 bubretasl, pro!a,a<'l lamnli,m 1;<'111"""1. ZIg dvo'elnjevll. Plodltl Ijubleasll)smeO'I III cmos..,.. 0'1, glatkl, eko 1,5 mm dU98~kl,

Epizoonorna I anemohorn:. blljka. Kaoakl.'lslI~na v'sia sveze poplllYnlh luN I

!lkara konlinenlalnlh krajQva A!no.-QrHlfCloli rot»­,Is H·al. ISIO lako nalalimo je u z8jedniCarna red. Fsg//!aJia Pawl. Za.lupljena la u brolnlm AiInI,klm 8socljaellama, gelje I. nalazimo na rubovlm. III­ma, !umsklm l:lsUnama, 2ivicama. Ul tumtlll Izo Yore. rijeke I ~oloke ad nizona pa dO subalplnlkoil vegal~ellskog pejasa.

Raste na svj.tlm. hrenljlvlm. neutralnlm do ilia­gl) klsellm humOlnlm, pjesi<l)villm III s1abo (Iova­slim z.mljitllma,

Rasp,esl.an)ena I' u z.mljama Ev'o~' Nit-

..

STACHV$ GERMANICA L

Fam. Laml8c08e (Lab/el.,' (u. natlcej

Sll'Iub, vuf]t fl,lac, kud'UK

Nom~kl ~111]ok

KOl bClIO lIa"e

Oowny Wound .... n Epl.l,. d·,'" ...... ~ ..

IMul"""'" Zlesl .... d"NI . ... . ,b.·Plal'o.

sl..:hl 'fll"'".. «pY&tICKMA

21 V _ _ (-12IIfcm (HIT

S. H, SH. Sb, Cij ..... \l!-V11I (-1)1) ~ ..

Iz debellh k,alklh Ilzoma Ilb!]aju ± usp,amo, jadnoslnne III razgranalo. 3-6 mm dobole. Slat>-111~e. lISlovl 3-1O<:m dugafklI 1-5cm tlrokl, na dufollll kra<!oj pel~l]cl, Bazalnll donllllslOvl ,tebo 1)lke p.; osnovi neznalno srcasto u'leteni. CVIa­lovl skl)'e 'jedetl, 12-18 mm dugl. po 15-20 (-40) (o,mi,aju zbijene privldne pr$llonove Kru· nl<:a spoljo gUIIO pokrivena duga~klm ~.llaslim dlat l<:ama. cljav krunlce u unull'dnll)SlI , prol&­oem dla~lca. FilamentJ prl osnovl pok,lvenJ duga~' kim dla~lcama. Plodlel dU1latkl 2-2,5 mm, glalkl. cmkastl . Epizoohorna biljka.

S taksonomskog gledi!ta S. ge/monlca L I. I. pmd.lavl)a ag,~al 5 vellklm bralem Inlr8lpeclj­skill obllka kojl se .ullkul u po n,zu morfoloil"h karaklora. Pozna,l su I spontanl bastaldl n noklm vrslama ,oda S'eclly •. Ra.le no topllm. umjereno l ullim. ± humoznlm. I1l5lresltlm. kamenl!lm III alabo ilovaillm, ~ njatklm zemljlttlma od "tzlna pa do brdskog ... glona, no rubo.lma IIstopadnlh lome. lo .... kIm

, pcp,ttnJ p,.,,,, .... 0'' ta 7 UP..> .. ,._ u _ 1_. J ''''"a'" ... " .... tal ..... _ .. .. . l"n, .. ." • .,. _.!I. Old(.lC, -.. __ "'_

e,atinama I prO,jokemil. llkarattta , kaInen arMJrn pdnJac,ma

RasPf1;lattanlena je u Zemll8n'18 $r~ ... na ,j_' dOpi'o do POdun,~k'h ~.<IUOI1. Karpala. a na b,oln,rn 10ka"let,ma u IttodnJOj E_rooo '8JO. hlcna. patiO )8 odble<jjlla It .1\O.a !ldiO I' k IftoI. ,ane keo ukrasna ,10 IJekovlla hi lit&.

U ¥l"1OV1me j p4rtov me nar,x,1O I'D gfObl ..... ¢lito sa uzglla vntl ........... K Koch f8yn. S, lan./I JacQ) ko,l 18 l'lablluatno , pqma dlu. vco.lI si'tna plil/>odnol v ...... all .. u ....... dijeIorio rna guslo VUrlato dlakD¥a. ~ zboO toga d veome d.Ilo,."vno, N, O<Olru/II O1 .. arne .. poch­IJata.

S .. t>lllka uspravna. IUpO ~elVerot>rlda. ledno­a"yne III razgraneta. pokrivana ± prlljubljenlm. .... dole savlJenlm dlo¢.eame. Oonjl lIslo~i preteino U rozelr. jajaall do attpt1¢nl. 3-12 em dugl I 1- 4 em .Iroki. na 4_12 cm duglm peteljkema. prl vrhu uoblJeni. prl osnovl zaobl)enl III ± duboko srca· sto IIsje¢enl. na l ubu nazllbljani. na natt~ju sa gu­a1hn 111 prorl jeden lm priljubljenlm dtalcama. Cvle· 10"' 12- 14 mm duga~k1. f.,rmTraJu ylNcvletne zbl­j erKI prrvrdne 3-6 em duga klasove. Cdica II gOl ­nJIIII d jtll.! ttsto I]ubleas!s. sa nnnaino lstak­nullm neMma. 0:1)(111 ~af,lce oko 5 mm duga. An· I , re lll1bl~aslosmede. Plodl¢1 gtatkl. smedl. pIeko 3 111m dU lila~kl. Endozoohorna. eptzoohorna lane­mohoma blJJka

OpINn ie YlItlkl b l oj Inl raspeeijlklh ot:>ttka.

2j V " 2O--fO Cm H

S. H. BH. Sb. ClI. Ma VI_VII 2n.16

BETONICA OFF1CINALIS L

[Syn . Staehys oll/einalis (Ll T' (III S. bolon/ca BenlhMtl

Fam. Lsm""CS88 (labia loa) (usnBHcoJ

Ranllli l • • ant-nlt

Navadnl ¢Istac

P:' IIO.IJlCT

Be,.,,", !n::~~~I~II4I~I""1 EC~lor Zlas!. B.,on .•. HolI·ZI .. 1 Sononl08. V.,'onlca 6\ ,w",,,. 3rn~"".

Kao drO'tia 1,1 narOOnoj I slu!bonoj medlclnl. ko­';SIO sa Ustovl. cirele t>lljka I korljen (Belome" fOlium. herbe er radix). Sadril oko 12 % tanlna. pa 50 u narcdnoj medic In; odavno IIpol rubljava ulljetenju rana (Imel,.

ImD vrlo ~i.oku ekoloAKu ampliludu. Nalazlmo je u brojn lm tumama. !lkarama I raznlm dagrada­clJsklm sladilima II okvlru klase Qliflfco·F.g.lal Br,·BI. at Vllegor. Zutupljena je II neklm zajad ­nleama lIf1rille svoze CISIO·Erlcion H·le. CHI' ia I II v'gel eeljl Ii.ada submadller.nskolil poodr~eJa svezo Scorzonerlon vIJlO$~O H-;¢. a 5usreeem., I' I II vegotaclll dolinsklh IIvade .oda Arrhonf/h"," rella Pawl. na um[oreno vlainlm. h.anili vim zem­Ijl~tlma.

RUIO nS neulralnlm do umje.eno klsehm. hu­mOU1lm. pjeskovltim III 1I0vaslim zemljlt\lma ad nizina pa do b.dskog vegsl aeljskog pojne

RUproSiranjana je II Evropl. sjeve,ozapadnlm dllelovlme S.,v[elskog Savera. u Malo) AzIJI .... Kavkazu I u sjay. Alrlci.

ORIGANUM rlUlGAR E L

U mlacen (lab/slao) (usnllIlce)

,anlillYa tr ...... ~rlg.n), riganj

Dob.a mlsel

!>uratl, p itfall, WVMCKlI'laJ

Wild tn.rfo'_ O,lgln wlgll, •.

"' .. Joilino .au.lg. 00.1

M""glor .... 00'v8,1" •. '''''.'''0. leol"ll_o

Ai'"""" oGw..,,,,..,,,,"'.

1I V . (20-) »--10 (....-0) C!II H. Ch

S, H. aH. Sb. ClI. Ma VII-IX {_XI 2n _ Xl.3Z

Allom horlzontalan. po ludlVenjeo. s podzumnlm slolonlma I b.ojnlm korljenlmll.. Slebljlka ± uspra~· na. samo prl osnovl djetlmlCno laleta. gola III gllslo d lakava. Cileia bli)ka aromall¢nB jer sadril znalan procenat elerl~n!l'I ulJa. Listo,,1 10-40 {-SO, mm dugl I 4-25 mm AI.okl. goll I II dlekovl. 21)ezdaSlo_punkllranl. nelaze 58 nO 3_10mm du· glm pe\eljkama. Ll5na plojka prl 05novl n8gl0 suhna u petellku. sa 2-5 l u¢no savl)enlh tJo¢nll'l nera~a. 8.akteje ~-S mm dUIiO. dla~a.e IIi golo. Ijublfastopurpuma III lelonkute. laekoslo punk­Ilrana. Cvjetovl 4-7 mm dugaOkl. no kratklm pe­tellkama. ob.azuJu l o,mlnalne I pazuttto. gla"lea· sta. rjede Izdu1eno--clllndrJ~ne III p,;zmaUena. prl· vldna. ~el"arOledne ktnlte koll n!edniekl io.mi· ra]u melll~asiu cvast. eailea spol]a vetlnom gela sa 13 slabo i51aknlltlh nerava. u g,ollu sa dug.O­kim eeklnJama. Boja vjenel¢a ".rlra Od kermln CIVane do prljavobljele. Kod dvospofnll'l CYJotov. pra!nlel U1al no premduJu krunlcu. Plod lei oko

1. W~._ l. ..... Jf! ... It .... , l, 'IUru .... , , .. "_ ~ ...... p,""lc,ml, , pr.otn;"- S l..el'"

\ mm dugl. glatkl. keatenJaslosmedl Anernohomll 1 autollorna blijk.

Q'O'tia (Origano horba, Ima pnmjenu U ~Io: Ill. o e'j8nlena Ie I za spravllenle taj'

Zastupljana Ie OJ bro)n m ilJm.k,m zOjednlcama ktua O~erco-Fallela. Br.·BI. ~I V1leoa' Ka.rakt~ . lsllOna v",la ,eda termo! Inlh tuma I "ka'. ac.o.r eela)ia publUCllnlis Bf ·BI a .""raceme ~ u.­kim bljeloberovim , omoberov.m lumana a .. to l ako na¢, ~emo Ie na .""',,,, IIvadama

Rupros1tan[ena Ja u Evropi , AI. II Veollla va.ljatilina VISta Naj.aprost.anJanl 00-

hk undo] tio.1 Ie var ftll,.., . ISyn .ub.p IICIW" nlim GBudln; Iublp 'Lloo vulg.rt Ha~.k' 1t0I IIIIIt Jalato III IldullM klas ¢. Takson d' prfInoIIt. cum {Gaud I FIOri (Syn aulMp PI , ..... 1Jaorn Gaud: va, mtPg.srrtQh,um Koch lima va ...... I pltzmalilUl •. 12-20 rom dlljJa lUIUIIeco

1 klllo"o<:, 2. nr' !nl I>"polilk (11)"0) I nl)11 ... ~on ukl,. nj",." ~"nlu. ] . 010<1 U 110CI11" dOHI' .... .,.' ... D" ' lkom .'Y""el I tatrc.. 4 • • ,omon'". dol/*: poprtenl p,nlok

Stabljlka usplevna. Jlldnostavna !Ii ''"-lgranal8, obrasla grublm dra~ lc8ma ill skoro geola. o§tro bfldasla. Llstovi rapavo dlah"l. gl1Jbo dvostl1Jko n'"-lubl/en l. Oonll su na dug!m pOI81/kama. 1110ko tfouglutos.eaSI I: s.ednil na k,alkim pe leljkama. /1/Ulo-tro ug lasU: gornll su ± s jedetl. Ilduleno kopl/astl. Cv/elovl oa k.a tklm dlakavlm pete l/ka­ma. Boja 1m varl18. Nalaze se primjerel I so pot. puno bl)e llm Cvj810vlm.: r. a lbillo •• Pe le.m. Kru­nlca 3-4.Scm duga~k •. Plod je ~hUII. kOjB se a l"ara p rj osno"; 58 III po .e . Sadril vellkl bIoI 1.5-2 mm duglh slemenkl.

U odnosu no boju I vell~lnu cvjetova I na votu III ma nJu d l ak8vo~1 svlh o;I l)'lova o plsiI/1o )1 noko­like sll nlh fn lllSplcljsklh obll ka.

Oslm tlp.kog obl lka. u /ugolsto~nlm dl)IIG"lm. nl&<! 2eml/. 215lupl/en je la kson: .ubsp. a lhoa

S. 11 . BH, Sb. eg. M. VII-I~

~ ..

CAMPAHULA TRACHELIUM L

' ..

Fam. CampenUI.c ... (zyont l ~l)

Zwone. , nonet b,ulbtU

KOptlVlS lo ZYcntnlca

K O[JI'H!lCCT SIlOIICI1

OI ".lo·' '''·O Ollry Compo"uIIO. n,"'" N .... ,D/jarlg. Gloc~.nbl"m .

1(<>'..,0",,,,,,,," • """woo.'"cn,,,a

(BOlss. & Held •. ) Haye k (Syn .: C. 8/h08 8 01". & H8Idr.) kod kojag s u c"jalovl s kolo sjedD':1 I klu, nlel Ie mania (15-22 mm dugatka). do~ su kcd Ups~og oblika: subsp. IrachalJum cvjelovl na Ilia­zUoj palallcl, a k,unlea Ie zna lno dule (30-SO mm duga).

Nalazlmo Je u brGjnim Jlslopadnlm. mJI~v1llm 1 ~etlnltsk lm $umame I "karama cd nlzlnl pa do montanog I subalplnskog "egelac ljskog poJP8. kao ka.akle.lslitnu "'stu raueda Ouetco-FagG ra. Br.-BI . Gt VlJega'. Rosie na I1Jbovima tum •• 'urn.. s kim plo'Jekama I p' ogalame. oa naslplml I usja­clma wmskih ceSla 1 $11~n lm slanl!lIma. "a s~la­tim. hl anljivlm • • as\lultfm. humoznlm. kam8nlll", III slatlo ilo vasllm ' emIJI§tima,

Rasplos lranjen, je sko.o u clleloj EV lop-l .• a llrn u Slrljl. Sibll1J I sje". AI.Ic!. U Sjav. Am e. lel /8 ad­venlivna.

'"

CAMPANULJ. PERS ICI FOLI A L

Fam. Campanulac •• o (l'Iontl~l)

Dobroden

6roskovolistna rvon~nlca

A~6011 S80IICII

... ".,....1_ ao,I,I<>wo, C""oanu'o. rl uill ..

do N<:~ .. PlltllChb ljllll;e

Glock,nbl ... ...

~ <>.......,,' ... " • ".I'<""O,"""M"~

2J V . 3G-IO (_'001 em Ii

o © Ij:

S, H, BH, Sb. CD. M. VI_VIII

2ft • "

Siablj,ka ",spravna. JedoOSl avno III s labo ,azg'a­nala. gola, Oonll hSlovl ,Iablli •• lzdutenl r obrnu­to jajastl. pGS1Cpe no sutl!fll u peteljku. goll; s.ed­njl su ± l.akUlo·kopllasll. sjodnt l. 2-8 mm !I.okl. Cvjelovl 2.5-4 em duga~kl. 10 .ml.aju J-8-c"jetnl jetlnosla"nl 9'o>:d. t allea gOla Iii "'lei Illno .apa· VO dla kavo, a njenl zupel su u pote\ku horlzon­talne> ' dorsnl. a kasnlje uspravnl. Pra!nlel SU k.e­tl od lu~ka. Ima Ih 5. a , rasli s u za cvjelllte. Plod Ie ~ahura. kola Sf! Olva.a p.1 same>m vrhu sa 3 o~ruglasla lupl~e. a nd.tl VilI(~1 bloj sjemenkl

U pogl&du varijabllnosli spomenul teme sllj .. doce laltsona: va,. /HIts/euo/iD !tod kolog SU evl" lovl nn kratklm cvjelnlm d.$koma. a oljov ~a!ke je goll III . jode pok/ lvona ~eklnJaSllm dla~rcam" var. "15111110' . (C. Koch) Ha~ek Ima sfellate e vjl!­love. II. eljll\' ~dke je pok'lVona teklnjutlm dlatl­eama ; va •. c.y 't alloc.lI~ (Mil/fl.) Haye~ IIlKIlloleg su cvjelovl no dugatl\lm peteljkamo, D elliv tao !Ice )1 sa 10 uzdufnlh IODa.a I guslo poknvena kriSialno slalnlm Ilmll) d lleleama.

• .... ltt "",,,tr>I p_1t1o.. z • ..e ... 1 Pl .... '.'_) P''''''' ~ .1' .... . plo<l .. 1_ ...... S pl<>dto'.'. ""P'~'" "' .....

Ka.akton,uena V'SI. larmol,ln,h 1I1ednlee IISIO­padnln lom. I i,ka'e .ede OIiG'Citr'/'1 puHSC'''' Its 8,,·81, . all Ie nalu,mo I u zeJedllolCaml .Id!t Figa/alla P . ... L I cmobo 'ev,m I la.eno"m !um .. m8 U c,nju~m ,oda ErICO·P'mlli/'. (Ob .. U I Om_ H,OI. 8 nl)a ,Ijetka I u "8gelac11' Ike/ern.n I .. yadl .

Raal8 no umleleno .un,m. do um~11I\O hlff,rn UI$tI8:!lJlim, kamen,I'm, pleskov'l,m ,, •• I,bo ttov., sum. umle.ano ~1I8h"'. nurno:n'm remll,il'ma od n\z'na pa dO DldS~og ~e'l(:lj'kog POI'"

Rasp,osl,.nj.,.,a Ie u zemt).m" Ev'o,* 1<1 u Slblru I Jlllmln'IL

Rilom dob.o razvljan. rB>!granal. Siablj lke usprav~e. Jednoslavne. $koro gole. ok.uglosle III lupobr,de. LlSl0vl nalzmjen l¢nl. gUS10 obrastaju stabljl~e ave do vrha, S obje strane au meko krat­ko dlakavl. na rubu teslaruto nB>!ubtjeni; don]l na pelelJkama. Izdllieno ja/asll. l80bljene III pllt­ko SlcDste O$nove; Stedn)1 IIslovl stabljlke no batklm peteljkame III ± s)edD~ I. C\l jetovl poje­dlna¢nl. n. kralk lm petel)kam~. rjede po 2-3 na egrenclma drugog reda. Klunlca velika . 3-6 (-7: I . gl.ndlllora Wlss)ul lna) cm dugaeka. IIjetko bl­Jeta: t . • lblUe,. Schur. u unul'8~n/ostl gola. Fila· mentl prl oanovl prdllenl. Plod Ie vl!esJemena ¢ahura koja so otvara sa,,' pOre pil dnu.

Veoma dekolal lvna v~18 pa SII. ns oogovara· ju~lm mj8!l1 lma. mole uspjdno ulga/at! u v"ovi­ma I porkov,ma.

21 Y " ~(-ISO)Cm II

S (Sll le .. ""7) . II. SII. st>. Cg YI-YIII 2M " 34

C.t.MPANULA LATIFOU.t. L

'"

Fem. Campenu/acaa, (zvon¢I~I)

ZYO ne)¢ I lrokOII.tnl

$lrGkollstna ZYOnenlC&

I1lJtPOKO.'"CTCIi SBOIICU

Lotg. BellllO_

f.::r:r:'"UIl l "'g" BI.lIDllu,lg. GlockonDlumo

KO""'''''...,'K Wu"""o.,ucm .. n

$irokollslnl lvone i~ )e d0.9ta rljelka V151a u ~a' ADI 110rl. Javlja so pejedlna¢no III u manjlm gru­pama, proretno u montanom vegalaciJakom pa­jasu. gd]1I .asll1 n8 svjeiim. rahlJm. hrantl lvlm, MU­moznlm. najte!~e kamenltlm zllml) IS1lma I 10 lie­~inom na rubovlma ~uma III u lIagetsc l)1 v; so~ih zelenl sVllze Alno-Ade"os/yli g" 8r.-SI,

U sastevu ova sveze na neklm plan lnama zapad· ne Evro~ !lrokollslno zvonee Ie ~a ra~lerlstl~na 1115la OOgalo zajednlce DofO"lcG_Camp8~ulelum Jarl/ollae (P. Ouezel 3. J. A. Rioux) .

Rasproslran)ena Ie u Evropl , na KavkB>!u, u lB' padnGm Slblru. Jermen!]1 1 Petzlj l.

'"

EUP.t.TORIUM CANNA81NUM L

Fam. Compo$ltu (glalloelke)

Konoplluh, dM)lk.

Konlska grlve

KO"onMIJlD. AlIII KOUon

H.,.,p Agrlmo"y E""OIOI,. c~ .n.'l ...

W .... 'do. 1 CAt\,p. ICqu111c1

n<>CX<lKUU' .or ...... , .... n

2J v _ 5II-l~ (-17'1 em H

5, H, 8H. St>. eg. ~I VI_VIII (-IX) . -.

R'lom valjkDst . ¢YOrnoval. kos, Slablllka us­pravna. okru91.,II1. pesula kralklm <;llaeleem .. LI· slevi 10-15 em dugl. na klalklm palollkama, nasup'Ol nl, v"': lnom au dlanoalo rB>!dlleljonl na 5-6 refnjeve. 5 obje Si rane (na nalleju gu~a. narot lto uz nerve) pesul1 allnlm dlaelCflma. a uz 10 sa sjede~lm futkullm tll)8ldamo. Gorn)lllllo­vi stabl)lke I nJazlnlh ogranBka ne!¢eUa nlsu dl­jell en!. a na ,ubu au ± c)ell:wli i. pojadlna /;Vlel na gl~vlca Ima Yotjkasl ovoj, 0 sadril samo (4-) 5-6 cVlelolla. C\lllI tolll su dvospolnl. cjellas1l, u gor­n)am dljelu clel/aslo pl o!!.enl. ()o;oJnl 1I111~1 oko 1-1.2 mm tlrokl. zelenkasll sa koiasllm. e85lo cNenkasto nahukanlm, rubovlma. Plodnlco )11 podrflsla. lednogradna. Ima samo 1 slemanl t.I­metak Plod je oko 3 mm duga. ernll ro§k ..

Tlpskl obllk: vo •. e.nn.blnum (Syn.: \/a, tHI,f. lum Nailrelch) 1m. prorl)edonG diaollll llano &eg. menle. koll su mnogo dull nego !Irl a S oba k'ela ~tepeno so suluaju. dok 1m ie rub nlJ' td~e o!tro napll)en.

• •

I . •

O,ugl takton: val, IrrlIC",", (J.aq) 80iM CSy,,­E .• y,I.~um Jacq.1 odlrku)e " Ildul~I&!Il,", (10 jajaaUm hsnlm .egm..,l.ml ~Ol au .. .0_ dvostruko duli ad "'lna. ""'1 .. 0 IU uI lent .• ne rubu au <101\.1 Grube nazubIJ.III, <10k 1m ). naneja obnlsio gust,m ~Ial\'m dl.Clcama

Kao o,.kte"llI6n1 VB" lSOCiI.d)a lums~ II potarllta I 'jatin. AlroPfll,lm ball.Oonn.o. 8, ·81 obl1lSra. u *'m It] man]nn g,upaml lumille '1"" elne. PIIII .... 'n •. "rOllllkli. Inlagolome • "llttv;· vltlne. Nat.z,mo III nl rubCW.ma batOClW' n m;a. to .... lIh I ~el<n.fSk,h "'ma I • kl'" uz ......... COllIe. na ob.I ..... "10k .. potok. , ju .....

RapIO$t"nj'''' Ja '" "toefl" <I Jill! E.~ _ ropskom dllalu RUI,)e. U AnM .~ Pw: lIbeno,w. Inlfllu. n.a Ka.lo.aru u .j .... AJoiQl

1. "",ol~1 11 .. .,...1, 2. e.r.lnO ~I.vk: ... 011 ... 1, l. ",bnl evil." • ej .... ll COI,"'I. 5 ....... Ij ... kU.ld,,,,,,

RlzGm kralak. okr1l9last. tvornoval. Slatlljlka uspravnl, ok,uglllsl., " donjem dljelu ve~lnom crvenkulO nallukana, goll, II gGrnjem dllelu gola III pro,lje6eno dlekava. LI!lovl ne n.lI~ju svlje110· zelanl. S obje Slrana s p.o,lja6enlm k.alklm dl.­tlcama. "jelko gUSlo siyo dlakavi III pak gotl. Cvjalne glaylea malene. 10-15 mm u promlaru. Imal" mall broj lezteulih ev)etova. Ovoj %VGnas!, 5-6.5 (-7) mm visok. O'/Olnl tlstl~1 goll iii pro/I· jedeno dlakayl, sa zelenknl!m ,rednjim Jl8rvom I iii tanko ko!ttasllm ,ubom. Rubnl (jezleuUJ evjalov; au tanskl. a njlhov jezleak je 4-6 mm dug I oko 1.5 mm !trok. Roika je amede, ± d l._ kava. p,5-) " (-" .5) mm duge. Kunadra (papus) s8Stevljane od 4-5 mm dugih dlaelca.

Oslm Upstog obllka subsp. vl'IIUU' '', koll Ie zuluj)ljan 00' nlzlnakog do brdskoll reglona, na umleleno svjellm. blago 0'0 umjeleno klnllm,

21 II . ('~I 30-100 em H

S. H, Sfl, Sb. ev. M. VI_I~ (-Xl 20 • • e

SOLIDAGO VIFlGMUFlEA L

Fam. Compo~jlla (Astaracua) (gllvoelke)

Zlalnle" IIaplk.

'"

Navadna zlata rozga

3.\3TII::l "".\K::l

Oold ... · rod Solldl~. VorQI d'Or Oew6IIoliche OoldMI Virga d'Oro Jo·...".PHII~ o(i"~_"HWI, .... ,""" P-"

ras1tasinm. humoznl m. plaskovlUm, kaman1tlm III slab(! Ilovastlm zemljltllma. najeat~a u zajednl· cerna unutar klua Qua,co·Fegera. 8 •• ·81. al VII.,.. gar r u nakim ac[dolllnim zajednlcama red. V.c· clniD·Picflalall. B'.·Bl , I dr., U ndoj 11011 la za· :;tupllen I subs". mlnuta (L) A.c. [Syn.: subsp. slpes/,Is (Walds" & Kit) Ralehanb,: S. al".5l,11 Waldai . & KIt.! kojl la zaslupljan u vltlm .eglonl­ma na§lh "Ianlna I 10 pretatno u acldotllnlm za· jednlcama olvolanlh Slant!ta. Odllkuje 58 mnOQO man)lm raslom {o.o 10-30 cm}, izdulanlm III I.n­CalaSllm listovlma I dr. Oba taksona povazan8 SII brojnlm prelazoim obllclma.

Aasplosl.anjena je gotOYO II clialoj Evropl , zapadnoj AlIII I sjev, AI,lcl IAltlr. Ma,oko), ?If. pada subborealnom 'Iornom elemantu,

U vnovima I pa,kovlma ku llivl'aju se b.oJr>e agzotltna vrStS .oda Solidago (np •. S. c.n~ sis L., S. glg.nl .. Alton I dr .. koje su vl$Oka I p/eko 2 mI.

'"

AOENOSTYLES ALLlAFltAE (Gouan)

Kerna.

(Syn. : A. arb/ri. C.n.; A, . 10II,ons Relchanb.

Fam. ComJ>O$/I'e (gl • ...oclka)

Ljaplh

OIakavl tapan

Cornmon Ad.""IyI" Ad_,IyIo I 1 ... 111"

d'AIIIII,. Grauor /lIp_Oil ... ~~

21 v - 10-'10 I-mil om fl

S. fl. Sfl. Sb. ct. M. VII-VIII ~ ..

Aitom ok.ugl1151. evo,noval. hor'ZOnl818n III kGS. Siabljlka uspravna. okruglnle. uzdu!no Ispruga· na. II dGnjam dljelu naledeo gola. u gomjam k,atko pehurju lo dlahva. LJstovt dosl. makl, t'o~ulnlCJ- S ,c8StI dO bub,a2asll . noleeiCa kratko utlllcni. vrlo na,avnomjerno I grubo nllJ.ubljanl. nil lieu tamnozatan l. h'apavl. bez sjaja, no na· tl~lu najtd~a pauernaslo·pahu11leaslo dl.kavl (rjada sasvlm goll). Prlumnl lill<)VI do SO em tl rokl. a lI"ovl siabljlka (kojlh n.leaU, im. 3) au ne pataljcl (iii ajada~I). kola do polovlne obo· hvatB slablllku I ~oja pri dnr.r Ima dvlla uika. In· ttorucaneljD rasl.a,lIa. Glllvica n'lte~e 3-'" -cvJalne (kod l au<>ne vII •. ",nlfl (Simk.) K. Malj [Syn.: A. hmD,1 Slmlt.) glavlce $U 4-8-cvJl tna]. 10-12 mm duga. Ovejnl lis~I~1 au Izdutanl. tupo utilleni. goll, n.jee!~o purpurno nahukanl. Pled oko 3 mm dugat.k. sa dlek.vem ~unodrom.

NlljeeAee je nllazlmo U vOi/etac:ljl vi$Oklh lal.,.. nl. u zajednlcllma sve,. Alflo·Arieflostyl/oll Br.·BI. (npr. u zajednlcl Ad~no!l)'lo-Do,on/catum H·et I

d •. ). r, za)odnlce naull_vaju Il8nllla sa tnlt~'" htltlnom vlage. sa hlllnlj .... lm, hUnlOznlm zaml),· jlam oft kolam sa dugO ,.dr2.va ,nl)oo· 1110 lako. nalazimo III !ragmen,-,no. ¢etto u IIUlum pocpuracljama. u bolurio-J.rovej tuml (AA),flt-F •• l1aWm Ar.rct.), 'leoma esslo I Obllno u lublllpln· I kol bukovo! tum) {Fagalr.rm ,r,ro./pmum H ... n

Auproslranjena la u nokJm zamllama eeflt,." na I (UIM EVlope

o.lm ova v"la. U ndlm Ir.rm.ama (5. HI. Nt lotilima. u klanelma. natedea u ",balp,nakom pojuu lusratamo I .,.tU A. gt.br. (M,II) DC {Syn.: A • • ,pln. iLl Blull !. F,ooerhuthl. ItGla I_ nita cd IIlathed .... ,.11 (30-50 i - lIIli em] Rul .. kula" OIl njll I po kolallll,m, Nt IUbu I_ mjernlje nazubIJIIf'I,m. 1'''<)V,m. ~o)l lu na natltlu slvozalenl. a 1I,lov' ,Iabljlka IU na dnu be.z .... kll. Glavlell IU Ulko .,lrkUta. 10-'2 mm du9D

Rilom Yallkast, tvornoval, dObro razvllen. Slab­IJlka sndna, okruglasla, kralko vunasto dla~aya ~olena iii erveno nahukana. sa blle lom 50;1:1, ~ gornjem dljolu razgranjena. LlsloYi jako vellkl. slabo dlakavl, na nalleju sa sjod~ lm l ljozdasl lm dlakama, pa sloga aroma1Ttnl. LlSlov l osnove I donjr Iis tovi stab l jlke Airoko trakutastl III tl rako jalasH sa sreaslom OSnOYOm, 30-40 em dugl I 20-30 em !;rokl, sa dugim debetlm petellkama; ,rednjl IISl0yI au jalasll , "a kralkoj pelaljel, po obodu grubo nazubljenl ; gorn)1 su rombltnl I II la)asl o ;zdu!enl. na vrhu utillenl, sjed~ l, Cvre­tovl au smjdtenl u vellk lm, 6-7 em tiroklm gla­vlcama. kole su skupllene na duglm stapkama u evat poput gronle. Rub,,1 Uezltasl lj CY)olovi au tenskl_ onl Imaju oko 1 mm !Iroke I 2-2,5 em dugo jozJfke_ Centralnl (ejovasl i) cvl etov; su her-

2l '1 - _'~(-lOCIJC'" H

©© S. H. 8H. Sb_ C9. M. '11-\1111

~-.

TElEKIA $PECIOSA (Schreb.) Boumg.

(Sy". : T. cord/to//, DC,; Buphrha/mum spec/osum Seh.cb· B. cordl/r>J/um -, Walds1. &. KIt: Inul'm,efophylla M, 8 .: I_ c,ueu/ca Pera,)

Fam, Compasll&O Iglavatlko)

:tun ko lo tof, Ggn)lc., vankl yolu). k

Dgnfiea, tobakoyee

"la,.\OJlCCT o;Opell

Lf<rgo v l now O'·E~I U lfkl. T. l o~to

B"".,..., ,tgl4o Tc." ",," ~PKI''''''

mafrodll,, 1. Oyojnl l istl~ 1 brolnl. jet l fasll. IUpog "'rha; yan)sk l I Slednll cka 5-8 mm Jlrokl. prl dnu glal kl I kotasli , u gornjem dljelu lelenl, krat­ko dlakevi I i1jatdastl: unul rd"ll au uti. 2-4 mm tlro~[, tanka kobaH. Plodnica la podras!e. I&­dnGg.adna l ima sarno jeden sjemen; zame!ak. RO!k8 (eehenlum) OkO 6 mm duga. gola. p.1 vrhl! sa nls~ l m, kotasUm. nazubljenlm obruborn.

Po ovo) pre~.asnoJ bllJcI nalvan. Ie asoeljaella Telak,'erum specfasae Tregubov u kojoj je kBrak­!erlslltna vrstn. Ova za jednTca Ie .anllena na brolnlm h,va tsklm. bosanski m I ernGgo.,klm pia­nTnama II PO)es\! buk'ie I le le I to na sla ol jlm sjotlnama, uz obale plan lns~lh pOlaka I Izvo .. I u k.dklm yrtaf~ma. To SII mlesIP gd)e sa snlleg dugo lIdr:!eva. Ulazi I u sastav nsklh zajednlea ... egetaelje vlso~;h zelenL

Resp' os!renjana Ie II )utnim I Islofnlm Kerpa­Uma. iSlotnlm Alplma, Balk. pol., M, Azlj l I na Kavkazu. p.lpeda ba lk_-karpalakom 1I0.nom alementu.

'"

SEN ECIO FUCHSII Grnol.

ISyn.: S, namo.ons/s L Bubsp. fuchs/!

IOmel.) Oelak.j

Fem, Compos/roo (AI;leracoee)

(gI8 ... 0~lke)

~anlk

Fuchsov grln t

W\',\\eo;Ol o;OCT»CtU, )f<:l6jo x"je

s.r..~on 110 F""h. Fuch • ..o,olol<faul

KJ><C'1o.""~ ~·~ca

2l v - .o-no (-200) cO. fI

S, H, BH, C9, MI vll--lX 211·. 00

~Izom val)kaSl, kos, razvl]a k' atka vrlj&!8. Stlb­IJlka uspravna, snetna, brlclnla, oola, III ± dill­kava. zelana III smedeervono nahukane. listoyl 10-20 em dugl I 3-7 em tlrokl. u osnovl sutenl II kratkll pe lel)ku III su sJodetl, na rubu linD I o!lro napll/eni, nil IIcu zasl~ano ze lenl, gall, na nalltlu svlall!l l, goll III rlode pahullnlo dlshvl, Cvjel na gla.lea 2-2,5 em u prom)a,u, 58510)1 ,0 u p.avllu o~ 5 jczltosUh (! ensklh) cvlelova 1 00 6-15 dvospolnlh, ejava.llh evjetova, Ovo) 9-1 1 mm dug, suto)l so od 10-2<1 gollh oyoj"lh IIstl~a kojl su na .rhu smadoerl/o"o nahukanl Rolka oko 4 mm duga, utdulno l.pruga"8. 901a, sa du­gam dlakavom kunadrom. Anemohorna blljkn.

Ro.te M svjetlm, hranljiYIm, r8stroslllm, hu­moznim, kamenillm, pjnko"tlm IIi .Iabo 1IoYa­.tlm zemlll!tlma. p'o telno II zajednle.me ,ode Fogolalle .s~tvarreao Pawl., gel)a )e nolazlmo na rubovlma Sum. , Aumsklm prCl8)okama J t!1.tinama. \/Iela" udlo Imll I 1,1 vegolaclji Jum'klh .)at!lna, pobrlJta, sn)agoloma 1 vlet'olzvollna . voza Alro-

,. I . ""~Inl ""0'>"1 glh"tco 1_ ('01_ 1 CI .... 11 ""1", , "'DIll I.' lea." C'I"­kkllWd,,,,,,

, plan boll,donnlo 8 •. -81. ee,to UI 11.1). u manl,m III vo~lm g.uplma.

Rasp'O$tr.n,on )0 u If8(lntol I Iwnoj Eyropl SlItnl pnllhodnoj vrslo 10 S_ namOlln", L. kOO

kOje 51,1 donI! hstovt )_jas ... tto 81 p"enl, ltadloJI 1 lIo.n)1 au lZClu2enl, IV' au na IIIII!tIY kuCIrlh.,. -dlokavl 0'<01 ja "NOn"I. &-8 rnm d"g.e.~ 011"'''­CIllO Cllak.av Jezleat.I'" l!oosl<lh) cY10I~v. ,ml 5 1

Nalazimo )e nal"a!~o u vegaUlc II "'I.e,," z.­lenl rodl AdOflosrylalalOi B. -BI U "vallm, I ClO­prll5llamo_ a lulupljen, I_ ' u IIlldru,."" D,,· kov,h I bukovo-Jolovlh tuma ,ad. F~"I~" .~,..._. 1/c1l0 Pawl. II ki.OlClme I ClllprH 11",.. II u ,.1< m lsooljlC'jlma .oda V.eemfOol', .. f.lo. B. ·8t

Kia! p'01l1O<lnll v •• UI MI~at.c:O ..... u 'lot m III u manJlm ~rupam •. na 1U1lO .. _ lutn .. ,_ .klm p' O'lokama I e .. I' ........

t . kllj".*". 2. ovojn' 1I.'oyl gin/ca. 3 rubnl. let/h'tl C'oIIe1<wi. 4 .""n'l" n.nOod,""'. 5. ahe.'je be>: uO'dre. e . .,., .... 11 •• p"""lo' p.nl.k

Siabijika uspravna. u pravilu $8 vl~e gl8yiea. bridas!a. u donjem dljolu gola. u gornjem mokano dlakav8 I tljezdasl a. Lislovl osnovo na pBleljke· rna. d ... bo~o 5fCa511. krpa"o-naplljenl. u "rllemB cvje lan)a ne<!osta]u. Donjl IlslOvl stubljlka malenl. lopa1a.ll. sa srcnlom osnovom. na kralkoj pe. lel)el kOja je sa Izrazitim u~k am8. Srednll IIS10v/ su ve~l. premll osnovl Raglo se sutavaj .... ,jed~l. ~lloko-u§kosll. obuhvaloju ,1.bljlku ; gom)1 sU I~· dutenl. sJBde¢l. GlavlcB 5-6 em u promlaru. Ovo]­n, lIalitl oko 1 cm d ... gl . I ljel daslo·lrepavieavi. Jezl~asll {.ubnl j cv)elov; 2.5-4 em dugl. sa 5 ne­tava. n8 whu lrozubl. PlodOyl (rolke) 58 10 Iue· zilih rebore; vanjskl (obodnl) su bez kunadre. II srednjl se d ... gom dlakavom kunedl om.

NBj¢et~e ga nalazlmo u vegetscljl vlsoklh le­leR! gd)e je kllraklerlstl¢na vrsl a a50cl)lcTjo Adrmosrylo-DoTonl,elum H·al.

2J v .. :10-1:.0:1 em H

$ , H, 9H, SO, ~. M. VII_VIII 2n _ eo

DORO N'CU M AUSTRIACUM J8CQ.

(Syn.: Ami .. " aU$I,18CI1 Hoppe)

Fam. Compos/tlJe (Asleracoao) (glavotlke)

Olvokozjak 1I1I11I1Jsl\1

Avs l,ljskl dlvlokovac

IllY~l el\ lt KOO.UL:l1(

"".ttl.., L"'pO,d', ·O..,. DoronlQue O'I4I'tk~llChe Ooms"un A"""II"K\'" .lI<"I,,"n"'kn

Zastupl)en )0 I ... monlano] I subalplnsko) bu­koYo) I bukovo'jelovoj Auml reda Fsgllla/ia syllfa· Ilcao Pawl. . zatlrn u sm.¢avlrn t jelovo-sm.eevim !umama .edl Vacc/n/o·PlclClalia Bf.·BI. (npt. II

mORlanoj I subalplnsko) smreevoj ~uml (PlcH' rum croalfcum mon/onu" H·al. Plcoorum CIOOI/­cum suba/p!num H·at) . ... ~lIml smr¢e I jareblka (Sorb<:> eucupa,lao-Pjcoowm Wtabc.}. u ~ ... ml jela I smrta na b l<:>koy;ma (C~/8maglOs !i"·AbI61&lum H·al I dr.). a SU$re~emo gil I u zajednlcl kleko~lne bora jP/nelum mugh! ("ool/cum H..". macedonl­cum Em)] I d •.

Nalazlmo 9a pojedTna~no. ¢e~e u man)lm gr ... · parna. u k lonclma. u~ ~umske poloke ! Izyoru. u vln1nlm kl1su fama. na t ... mskim "rosjckllma 1 ~i· stinama. fubovlma ~ ... rna I 10 na svjelim. h.onlll­vim. kamen ltlm 111 slebo lIovB511m. humoznlm zit­mllj'11ma.

Rasprostranjen ja ... zeml)ama s.ednje I ju!ne Evrope.

'"

DORON ' CUM COLUMNAE Ten.

[Syn.: D. cordalurn (WuU.) C. H. Schultz

non Lam.; O. cOfdilo/jum

518mb.; Arnic a cordala Wull ,]

Farn. Composlll1l1 (ASrOI8ceae)

(g levotlke)

Kozlla katlJenja

KOO IIllCK. I(ooj o ICOpe ll,c

Oo.onlc I ' .... 111 .. on -­flenD'"Hrlg. G .............

21 V . ,s-«Icm H

H. 9H. S~. Cg. M. V_VIII ~ .. Slabljlk~ liSp/avila, .J$de uSlaju¢a. II donlem

d,jolu gola. II gornjem tljezdaslo dlakav8. sa 1. rljG.ko sa 2 III 3 glavico, kole 5U 3-5 (-6) em .. p.omjeru. Ovol"; IIslltl gu.1<. obrnll !ljozdasUm dI8~ lcarn8. na r ... bu lrapBvi¢avl. Jczi¢aSll CIIjel0vl 1-3rnrn Wok!. diakevllli golL PlodclVl (ro!ke) sa 10 raba ra. Obodne ro!~o bOl papusa. II "adj~ja su sa dlakavlrn papusom. ko]!]e d ... ll Od ro!kc.

Na!azirnD gil nil sjonoy,'lrn mje,"ma u Ilstopad­nlm. m)o!ovlrlm I ¢elln Drs~lm §umamo I tlkaroma. u klanelma. no sljanClY,lIm po lteerno. t~llIme I sli¢nlm sl anl~lima od brdskog do pretp lllninskog I alplnskog reglone. Tako ga sus.o¢cmo u b'ClJnlm zajednlcama klua Quoreo-Fal/OIPII B •. ·BI. al Vlleger .... §urnl mollke. pan¢la.vo orno.,ke. kilt' kovln" bora. u ulednlcama Y150~ill zolenl syoze Adel>031rlion IIl1iarille B •. ·BI .. u vegelacljl ""I ... · sm!rcnlh kreenj.ekih slpa.1I svoze Thlnpl/Jon fOlUnd!loll/ B'. ·BI.. Ie u vogel.el)1 Injetanlkll n. k.etnjaku kOja prrpoda sveZI Arab/diM claru/ua Br.-BI.

". • • Ra5l1rOS!'IIf1jon ]a u Zlm!' ...... jut,.. E.'OfIo' ...

Malo] ..ulil. 0<1 nakolll<o 'ITII1B rod, PoIO""::U'" kot- ,U 1_

a!upllcne ... tlOII nal.e Zaml,e -00'" .... mo ..... d~e O. hung"lcum R\lIel'1enb I ~"I" na.tw. nalazlmo u IUepsk,m hraro...,m tum.,,,,. , &rOI,. c.m. (kod .. as ... S"Iemul Inllf u za~ .. c int. •• I mtKlunu (Ace" I.II"e ..Quale, Um rou~ rClbOt~ Zotyomll , dt I S111bi "a (l~ft ..... Itr IV ... sp.llvna Yiltlnom JooInom .. 5 IT) ~om, tUl om gllvlcom

Drug_ ~.~I_ O. c."" .. lcum M e. ISyn 0 .,..,.. 1.'" Hetlm! ....... laD /." .. ~eeo""m • 1.0,."..., ). Scm "'o~om lul0m. glA •. ~'" r,"~·, 1~.· ,II P" dnu I .0"" Ille;r_~ a n"1l.! ITtO ,e " IWIuIII Moe IICI/.ma strat. Ootryo-C.tTPON<''' ~ H·el u jugo.slDtnorn d _11.1 naWl nm'~

>(

' 'Ii

~,~!t";. g!""~"';:ln~~'·cl:;'.~·1I c;.!.i.~~~'·;.IC:~.~ff.v'";'~ U~ulom

RI:I;om vallkast, koso Iz nj ... ga sa .azvlja naJ~e· ~e po ~iie uspravnlh ill. p.i osnovl savljenlh. Siabljlka. koje su slvobjolltaslo lilean .... LiSIGVi na nall¢ju lileanl. eOS10 s~lIenkasli. na 1I<;u slabo pahuljltaSlo-t1Icanl ill gall, cje lo~itoll ruba I sa lodnim ISlaknulim n ... rvom. C~j ... ln3 glavlca sadril u s.cdl61u d'lospolno cvl ... love. a nD obodu !enSka kojl su rodo~no lankl poput nll l. C'Ij ... lItl !utkasto­smodt oka 3.5 mm dugaekl. Ovoj oko 5-6 mm vl$Ok. Ovo;n; IIslle; sa zol ... nkastolullm srednllm dll ... lom I !I,oklm kQ1as lim rubom. Ro~ko oko 1,1~ 1 .3mm dugo, po,ulc k.a lklm dlaelcama. Ku­nad.a (pappus) oko 3.5-4 mm dupa. Anomohor­na bjljka.

Ob.asl a vo/:e i ii man;o povdin ... na ~umsklm sleelnama. palj"''1inamD, snjegolomlma. vj el.olz­vallnama ; propalema. KIlO karaktenSllenu v.stu

2i v " '~(-M)c .. " ® © s, H, 8H, Sb. CII. M. VI_VIII (-IX) 2~ .. 5/1

GNAPHALIUM $llVATICUM L

'"

IS~ n.: G. ,eelum $m,; Cyla,/um s/lvDIIc~m Pal ... rm.)

Fam. Compo1/1oo (Asle,aceuJ (glavQtike)

$ ' copue

Gozdnl p tifevec

Wood Cud .... ed Gn .p~. I. d., 1>01. w.ld·Ru~'~'ul

asocljecljo AlropelUm beiledoflnee Br.·BI. nalezl­mO je zojedno sa sllj ... d,,¢lm vrSlama; A/ropa belladanne. Eupa/orium cannablnum, Co/emeg'os. lis vlllosa, Chamaa"a,io" angusfllo/ium, fragari. veses, Rubus Idaeus. Rubus sp. div .. LUlu/a IUlU­/oid&s, Sambucus ,ae&mOS8. Sel/" eep'ea I dr.

Zaslupljena je i u ve-gelacljl v,l!tlna unula' ~18Se Na,do·Callunelee P .... i~lng lnpr. u asoe. Genis/o·CII/lunetum c,oelleum H·ot, Am,·co-Na,­detum H·ell d'.j .

Raste no umje.eoo svlellm, ± rlfanilivim. nl­TraUma bogatlm. humoznlm. pI&s kevlto·~amenl!lm III slabo lIovasllm zemljl~llme

Rasproslranjena je u lemljama Evnipe I A1-ije. Ie u ISlo~n;m dljelevlma Sj ... v. Ame'lk ... .

U nakll flori postojl lo! " ... koliko VIOla rada Gnaphallum, all su ane zaslupllene iii u vegel " · eljl planinsklh .udlno. pukolina stljcllH. eko snle· fanlka III na humldnlm I ste. llnlm IIvadama od nlzina po do subalplnskog I alplnskOP poja!a.

'"

HIERACIUM SVLVATICUM IL.l

Grulb.

(Syn.: H. mufOfum auel.)

Farn. Composllaa Iglavo~lko)

Runjlk. I Uml k., lul .nle.

Gozdna !kriollea

E~I~"'d .. "",.a wold·HoblehlOk •• ",

I •• ooelo •• Iv.llea Ictp<GMKO<O Cf." ....

s. H. BH. Sb. CR. 1.1. V~VIII .. "

Stabljlke vetlnom s vile glavlea 1(1-)4-151. bezllsn ... III sa malim brolem stablenih Ilslita koll su znalno manj; od prl z ... mnlh. U stovl u 'ozell, nB ± duglm, vunulo-dlakavlm Pill eljksma, v&Ome va­rilabllnl: jalasll. okruglull, jajastookru.gIBSI,. ellp· tI~nl III lancehull. ns baz; ± s.castl. zao~.u!enl 111 kllnas!!. odo~go vetlnom goll, odozdo. naro­~Ito uz c ... nl falnl nerv. dlo.kavl I ~esto Ijubl~asto nahukanl, po rubu lino lIe~vleavl . vetlnom ne­prayilnO otllO nnubllenl. Sto.pke gl.vlea I oval la~o lllezdasto dla~.vl , pahullasl o--puslonastl I ~eslo dlakavl . Razllkuju S8 o:l<lV8SIl 1 jozlta!t, cvjolov1. $yak l cvlje' Ima no.l~cUe 5. 'Iod ... sarno 4 p.dnlkB kojl su prlrasll za eljOY vjen~l~a. a ante.ama au s.a5fT u lnku cljev Iz kole vlrl wat lutka. Tu~.k Ie 10 pocIrnlom. I ... dnog.adnom plod­nlcom, udrfl samo I slamenl zamOlak. Plod Ie Jedno!l ... mana. 3,5-4 mm duga rolke c.nD bole kola na v.hu Ima bljalu kunedIU (pappus}.

Poznal Ie vellkl broj loi<sona tlla detormlne­(:110 pl ... dslDvlla le!a~ problem I zahtl/evi u!u

'.(

speeljllnost. Op;58n II I ve~, bfol 5pOnl.",1\ h,­b.lde.

Svolsr.eno ~ralll sveu ICldOt,'n,h 'um. ,m.~ I /010. (Pinion e.re.lsae Pew') Ta~o Ie tool' u zajednici Jllie I .eb •• te tBleenno·Ao.,lelum H·lt u gor.~ol luml Im.a (P/cae/urn ero.sl ,um mono ranum H-a\} I d •. , a nllkl ls"-onl o~ ",.1 • .u vooma znleeln, u lISl<Ipldnlm "'m.ma /I 1,h p.ed· 1.10 1\11 ek", ... ,"no k,.ollm zoml"tloma "nad "II­kell I ns dubok,m. loko ISpatr,m ~"m oAt m. ",.. ned k.eOnjaka I dole," la. obled /liltn n • ..-0: ..... Oue,clon robOt/·p.I ...... IMaleu'l) IS. ·BI ea.ta 10 u ""tarlOw,m "'maml /O""co-C ... ranal..m ero.Llrocum H·et, O.-C. h""cago.,,,um M W.abt'J. u Auml fob.ac.. I bukvo tBI..c:flno·F."./o"" H a'! I dr,

\

g9 ~& 0t ~~,~ Q ,

I. I<lli""." 2./o'nl l die 11"0. 3. CIt)"n. ~I •• I ••• 1 III.". • O\Iojnl IiIlI , ~ • • ubnl "'1<>10-" , e. lhonl) .... I .... n •• 7: onln'll. p.o~r..enl p . ... r.~

Rilom jako IlIZvljon, eve.noval. Slabljika II sp,av­no, debela. bridasto'pJugasta. gU910 obrlls!a sit· o lm dlatlcama. prl wh u lazg'8nlll0 . do "rho ob,a­SiB II Slo"lmo. ~ojl su ~l roko JaJasU. lazdlJoljon! na 3-5 par i lancalastlh odsJoCl1kll. Llslevl mokl, na naUtIli (narotlto po norvlma) kra!ko dlakavi. na lieu naJto~~e goll. Glavlco aka 5 (-8) mm II p.omjoru. Ovojnl listl tl dlakavl. 511 smell im kolo­al,m. na ",hu nlilockanTm. obodom. Plod oka 2 do 2.3 mrn dug I eka 0.8 em 4lrok, sivkas1. gal, posut rljolklm, okrugl,m fJlJe~dllma . Kunadra (pappus) kralak. II obliku kluni~c

NaliU,mo lila na)¢ctte U vagcla~ i l l v)soklh Z~ lenl 'oda Ad9110stvlctslia B, -BI. (np._ u asoeljacf­jamo La~dlpJrctum er~hrlllgcll~ac H-a l, Conrail' ,DO-Allie/urn vlc /ode"~ H-al I dr.) Ie nil SlIlrlllm alct,nama. ,n/egolomima I vlellolzvalonama gdlc

21 v .. -40-120 t-l~) 011\ " 0

s. rI. BH. Sb, eg, 1>1. VI-VIII

l'n .. "

TANACETUM MACROPHYLLUM (Walds!. & KII.) C, H. Schultz

'"

[Syn. : Chrlunlhemum macrophyllum Walds1. & KIt. : PYlelhlum macrophyllum (Wolds!. & KIt.) Willd .J

Fam. Cemposirae (Asle/ecclle) (glav,x;lke)

Vrl llt, po.,a llt

Velollsln l VIIiUt

fO,\CM:l IIp:lY',,'a

Gra8bl!lhl; . WuC~.rbl""",

n"petPI'" KP\"",,,,,cn, .. n

Ie. uz lutl ko lotol: (Te/ok/II speciesa), karak,etl­stlena Vtst a DSocllacljc Tolok/elUm spoclosse Treg.). Javlja sa I u naklm ZB)ednl~ama .ude,alr>e vcgctaci)e s"eze Arc/Ion feppe" Texen ltd .

Ru te no mjesllma kola Dblluju vlagom. tamo gd)a sa dugo zadl'faya s nlleg. na h ranlliylm. SYJe­tim. rahllm. hu moznlm. IIDvaslim zemljlAl)ma cd brdskog do pledplanlnskog I :llpinskog ,eglon".

Zbog deko ra t;vnosll kO';511 se II hort lkultyrl. Cesto Ie nalazlmo pod 'vlllllu, kilO odbleglu tz vrt~ va I pa.kova.

\) kulluri s o nalazl neko l l~o egzotienlh vrsta roda Tenecetum.

RasproSlranlen Je u 1cmljama Jugolslofne EVI~ ".

'"

TAHACETUM CORYMBOSUM (Ll

C. H. S~hullZ

(Syn. : Clu}lunlhllmum corymbosum L ;

PYlolh.um corymbosum

Schrank)

Fam. Compos/lllo (As/o recee9)

Ig levo¢lkej

I.-anl l ka rull, v/aUt gronlasll

Ca~ullull vratlt

UlY.\lCKIi opTlirto n, nonll,\Jl KII

ChlVH"'h.mo ... cOf)'m~

Su""ebli)1,~ IV"eh •• blum.

Col. g'.odo

n"fI<'Ip\'" ".'''''.u'' 21 V . ""01) (_,~.m H

~ @. ~"" V '<iY ....

S. H. BH. Sb. eg, I,!. iV-I VI_VII1 .-.

Rlzom okruglast. evornova t. kDS. Stobl)lkl uspravn ... pro. IJedenD d lakava. u gomlcm di jely razoranlena ( • • 10 rl)nl~D s l&dnom glavl<;l)mj. Cvlelnn glavlcn 2.5-4 (-91 cm u promlelu. 1>0 3 do p.eko 10(- IS) akupllanl u :t gU$le glonla, Jezltastl cvJetovl 10- 20 mm dugl. OVolnl lIall<!l brolnl. lolunl. dlakovl, bllj&do III svllotlo­smOd l. na Obedu ko!ull; Yl'Inlskl IU Izduleno­utillenl: unutra$njl obmulo 181a511. Plodo,,1 o ko 3 mm dugl. 5·b,ldas'l. Iino amo lu to punk,,,anl.

Oslm t;pskog obhko var CO,}mOOIUm (Syn. var. /yp!cum PO lp.) hod kojeg au Iosto~1 pIlIieno !Dnkl. sarno $ donie strano n&.lto sjalnl. u glonll .ma sarno 3-10 gla"lcli. a Jllzlea," cvJoll~llu oko 1 em dugl . u no!olllorl 10 IUlupl)en j val, luI>­cO,}mb".um (S~hurJ G. Be<;k, (Syn, :Pyl~mrum subcorymbol;um Schu. ; p, clulli F'$cl!cl/. kod koJeg 5u IlstOY' krull (ukoeoni). testo 5 ob)e .tr.­ne 1181nl. Ovolnl I tS ll~1 $U crn05m&do ob,ubllenl. glav l~e su do 1> em u promlcru. II jllleUti cvle­tlt( su do oko 2 em dugl.

Prvon.tV\lno Ie nelfl.wno II ... ~n'm •• 'j"l1~ hrastc'lim I mlldenlm OOI<l) ... ,m "'mama I Irk.efa. rna. K.rllo.,erl,lItn. v.lta I'IKIe Otwn:al 01 .. P<JW. tllnl.s 1Jr.-at Tako je nallUlmo 1/ Ultdn.el C graba Carp/MIlUm o"lInl'/" Icmal,cum H·a' •• alcum Rud51d. m.scadonio"m Roo.~. u "'''', ~ UtNoka h~l~a I crnog gl'.1)& r$,,""~Oalry.'um e.rplnHo/,ae H ... t el H-iC1. Y t~ml .'<Il'. gl ..... ..:. I bJelograbll t"cer;.c.,pln<>W#fI Ot,.",.I<, ~ ~I Lakutl~). u .... m' ,I",...". I __ /Ove,t ... .".. ft.lnBttO-Cf/ns (.BlttIe"", RudJ< ~~ Oberdo.lltl em H ... tj, II .'~lum ,.;.cI .".. f8$ll~e I nra,I& me.hme, ,'',,''' I~I. eu.n;.. tum pU/)N<;."t'·tobo." ZOlyorn,) • 1m ... I u ..okl", Zillednl<:amll ._. f-s/If"" PP.. II ,. lednlc. ..... edB c.n .... no-bcll~m/l &uma r,,, Po'nar.101l H"H I dr Rasprot.t. j4r '" IIf«= lu!lIOj Evropl u U Az )1111' K.u!U

Rizom oktLljj lasI. OCItvenjeo. Siabl/ika usp,avna , Jedra. okrug'asl •. /ednosllvnl III u gomjem dlJe­lu ralgrana18, kralko dlakua. Ispod cvlelne g lavl­co tuplJa. L,slovl s obje Slrane k.atko dla kavi. rle­da pOlpuno sVllenkntl, Donjl Jlstov! tl.oko lance­lUll III ob,nuto jajulo-Iancelull, lupl, 5-11 dugom pfIIeljkom IkOjll je I$le du t lne kao I Iisna plo/kal. Llllovi su p.o,jKno oko 5-10cm dugl r oko 8-20 1-25) mm 1110kl. Cvjelno glavlce poledlnal:-08. 3-5 (-6) em tlroka. Ovoj najo!ricfI poluku· glall. V,njlkl ovolnl IIlliel IU oko 2 mOl !Irokl I S-11 mm dLljjI. sa kolastim rubom. kfltkO dlakavl Ut gutl(l ~upavo-dlakavl: unUl'linjl su ufi. nIl­eetfe goll Obodnl evjlt""i I U tenski. !maju oko 2.5mm Ilrok' I 11- 18 mm dLljji jezlfak 1 kr.\k y, dltt"-Yu c/twflcu_ cenl,,'nl njll0vl $U dvo.polnl. ej"nelli, gol!. Obodne rotlte III na p<.>prafnom

21 V ~ 2\)-70 (-1loGJ <m H

S. H. BH. CII. "'. 1'11_) VII_VIII (-Ixt

•••

BUPHTHALMUM SALICIFOLIUM L

Fam. CompoallH (AS!flraCaH) tg lallO~lke)

Volulle

Prrmotek

rOBC,ACo;O oxo

V.llow o.~. Buphlol"",m t , ... 111 •• d. Saul. W.ld.nbltl1,I~ .. OcnNn,Uil"

::,f~~:'mo ....... oId.

pra~Jaku ,rouglaSle. a stedllnle su brldasto,vllj· kUla III malo splfollene. Papu5 je u obllku Iju­skasle krunlce. Na/~dfe ga n81azlmo u horolarmoflinlm tu·

mama reda Quoreefalill pvbflsconliS Br.-BI. [npr. u uoelJaell1 bjelograba (Carp/nelUm or/enl.1s croatleum H·1f). u zajednlel jesenske td1ka I clllog g raba (SI'slrHh>·OslryeluOl H·al 81 H·lf)l. a lo~ je ~e~ea U zljedn!caOla feda Erico·Plnllall. H-at, posabno u zajednlel ma sveze Orno·Erlcio" d%m,r,eum H·al (npr. u asocljacij ama: Pino·G ... nlsrolum (anullns/s Tomaflf, Etlco·Os' tyelUm H-al I dr.). a fUla fa I u vegelaclll suv,h subOledlll­rnn.sk,h kamenlarsklh pa~nlaka feda ScononatO­Chly.sopogonerllllll H-al e l H·le.

Aasle n8 <asi ruillm, kamln,Um III slab<.> IIOY" sUm zemljl~lIma od nl z,nll pll do go'.skog I pral­planlnskog polasa.

Aasproslranjlln Ie u zeml/ama .srednle I jufn. Evrope.

:iTER AMELLUS L

Fem. Composl!ao (As/aracua) (glavo~lka)

Zvlndlcl, nlnd, "

Gorska neblna

n"aUIII ICKa Ji>C.3;l,It' IKa

~ .. Au .. A .... 11e

X. II, .... 1 ... , Oor~·AoI'" .0. .... 110

Acfp. pouw""""'. /OCTf><I '1T.l.'~"0<1Q'

21 V ~ IHI-I 20-10 Om H

S. H. BIl. $b. Cg. "'0 VIII_~

:1l\ .. 18

Rll~m 2-3 mm dllbeo. od"'I'nleo. IllZg'anJen. Slabll,kll uspmvnll. sa oe~lo savljllnlm don jim d ljelom. kralko dlakavo. rjade sa slraa~lm dlatl­cllma III polpuno gola, okruglasta, u donJem dlJ$-­III clV<lokosto nllhllkanD. u gomjem d1jelu t' /edl jot od polovlne) razgfanJonl. LlstO\'I nal.mJenl~nl sOble Sirano kflliko h'apuo dtakavl I jo~ sa luI!­no savllenlm d latleama. rJada golOIlO goll. cjelo­vilog 'liba. a ponekad S uda ljlln!m. plilklm .ubl­ma. Ba.alnl IIS lovl I donll Ilslovl slabljlke !Iroko lanUlesl1 do obrnulO jajollkl, lupl II! u!IIJenl. pr .... ma dnu sufuajll So u kr81kll pelolJku; Slednll 1 gornll IISIOVI !tllbljiko ,zdu1enl dO IMceta!ll. p'ama dOli sulen!, sjcde~l, nil vfhu uliljenl, pro­sj1K;no ako O.5-1.5em !lrokll 3-6{-7)cm dugL GI.vlcl 3-5 COl !Iroka, lijllko poledlnol:na. Ovoj­II; lisl0vl tupl. prl whu zelenl I ne~lo una:ad sa­vllenl. unlltarnjl 5U duli I ufl, na vrhu festo C"'O­n? nahukanl. Rubnl cvielovl su fenskl (bola 1m Je "IOlko eIVena III bijola). njlhovl jazlfel15-18mm dug! I oko 3 mm !I'okl. Canlrllnl cvl8l0vl $11

ne,ma/fod!!lI!. Papus 5-6 mm dug ASlaviJen od bjell~alllh III ctvenkas"h dl~~iU Roth 01<0 2.5 da 3 mill dug&. proll)!jlO dl.ka .... Ane_'na Dol,. ..

R8.9le n. loplom_ Umlll'OI"IO RUlllm. neullaln,m blega humOlnlm, flsl'U"lm PIII'S~OV" m. -..-. nltom III slabo IIo~nl'm zamiJ<tum. od n" n. pa da b'ds~a51 ,egl.."a

Na)hUe jl nalaz.mo u 1I,mo,II"'m tum81'\8 l Alka,ama h,uI. medune. tunUlaf led. Due,e .. ,al" pub",""enlls Br,·81). II Aumllfll8 c.nog bo,a tunull. fede £IrCo-P,Mf.lle H·ell u ...-g.~1 kamenlerak," peotnl.~a I d,

Rasp,osttanjena I' u Ev,opo los,m 'I_rnog 181"1dnog j lutnog d'lalll u IIIIIOI.paClO<lm Sob",,­na J(avhlu j u 'slofnol Tu'.~oJ

0 """

Rizam kr8!~OvaIJ kaSI , sadrt) lnalllU kolltlnu mlll.tnog soka ko ll Ie noprllmlnog m1,lsa. Slab. )ll ke IIsp.avne ill brago saviJene. ladnaslav"., go­Ie. prJ ",hu bra!njav •. lIsloYI II 'Dull, USlaJutl ill ± poll]e1u PO zeml rl ~lU, soble sltane goll III na naIU:fu, uz nerve malo dla~ayl. Cvjelne glavlce palad ln.ene. II luI pupanja prema dole nvl)an • . Ovol aka 1 em dVII sa Jednlm redom unul ra&nJih, Iztlulenth . luplt! 111 u~ lljenl h bra§n!Ul0 pO sul lh ovoJnlh 1I'11(:a I Jadnlm redom YBnjsklh, zoelna ma"Jlh, 1J,lIta oyola. Clljatov[ jel ltasll , na v.hu sa 5 zub lt •• dVOSlfuko '" dull od ovoJnlh IIsHl:;!, Roth ~-5 mm tluga sa 5 u2dulnlh ,ebara.

P,oldno /e ZUluplJen. II mazo lilolm IIs)Opad­nlm I mJeto>','im t umama aveZII F"'Jlof> IIIYlle"", H·al. Tako Ie v, lo ¢e3le u uoc ljaeljl hrasla kll. nja ka r obl¢nog g ,aba (Ouar(;o·C~/plnetumJ. u brdskoj I p'elptanlnskcj bukovoj !uml (Fagelum

2l V·~C," ,

@

S. H, RH, Cg V- VII (_VIII) :In . 18

'"

APOSEAtS FOETJOA IL) Les •.

(S~n .; Hyosall, (oat/de L ; Lampsan. 1rH1lidll Seop.)

Film. CompO.lilea (Cichollec&tlIlJ (gIDvo~ rke)

P' .. a~. ut la, n ln J. kl du tlea

Svlnjska lak nlea

$Itnltlng Apo ... I. Apo.6,1. rillO. S, lnk_ or Ii.lnl.tl l'~

Iu,.,," CO", _ ",""g

mort/anum. Fa'1erum subalplnum). u ase<:iladla· rna ; Hacquello.Fa'1f1rum Kotlr. Enneapllyl/o· F .. gar um Ko~lr. u mllebnoj bu kovo·jolovoj Juml (A bler/·Flg flrum auet). a ll '::emo ja nacl r u naklm J8 jednicama koja su opllmalno (ano lj ane ne klse' 11m zemlji!lIma. kao "0 su; ~uml beklce I bukva (Luzur".fa'1e/um H·ar ). ! uma ,eoraea I bII ....... (Blecllno.F8'Jo rum H·I I). u zajedn lcl h.ulB kiln!" ka I pllomog keSlana jOuarc,,·Curanelum (CfOll· lic um H·al. IIfllcagovlnlcum Wfl,ber)j , a sa mi' njom lIIslu pljeno!Cu na.::1 Cemo III I u neklm aeldoflln lm ujad nlcama .ede Vacc/n/o·P!cHI81 •• B •. ·81. lop •. u tum l •• b,a'::e I jela (B/achrlo·Abl&­rerum H·al)j. OOSla ja Ima I u klekovlnl ba'"

CeSIO u gusllm lepls lma ob,ula veC. DO" ,!ln. (u do b .. Dune .anolje nosli clla ll p'OSIO' Ie usltan nepri)olnl m ml rlsom). a rnle na s ~j ot!m. rall~~ sl1lm. h'anlj ivlm. humOlnlm. pjnk"vllo.kamanlr III slabo lIovUl im zemljlJllma. IU,

A.eal Ova v'sle je dosla ogl1lol~n ; Alpe. • s ka p lllnine. Karpal!.

''''

PAE NAHTHES PURPUREA L

FIlITI. ComP<l,/rae (Cichorlac~a"J

(glovoClko)

Go,~IU, .k.bozubac, du llu

i\1I11K.:!.. Tarou,c:l

P,on",,"'" P,'"",,'hO pou,p'.

H ... "lOltl<h ultug. "' ... , ....

j(u«HQ~'~ ••• =,~ri

2j v _ :10-150 I- nil em !-1

S. H. OH. St. Cg. 1.1. YII_VIII (_'X) 20 .. ..

Slablilka usp.".na, golo 111 ndl" maljllvB Lt· SIO>lI Ulf'kl. goll. nil lieu lamoozolenJ. no nalltJu srneclostolelen;. donll 5U o. palellel. CVjalJl.!! gla· vice su malo. l.5cm !lroke I Z.Scm duge. sa· slllvijene same It 5 Jozl'::asl;h cvjelO>la •• 0JI au pored ani u jodoom .edu. 130/0 evlorova vlml od l!ubJ~aSl. do g,lmlzno..;.ven. [d/elko IU bllol,) 0 11 0110 usko vo l/ koSI. lZ-13mm dUliaCak. a IN!' s ioli sa v..c::lnom 118 gollh. '::eslo IJubl¢asto nahu· kanlh tjusl<l. Plodovl ['oileo) $vljetlosmedl, OkO 5 mm dugl. so dugTm dlakavim paputom. Anomo­hornn biljka.

U vell S oblikom I n81ubllonot¢u Ibn'h pTojkl op luno nokohko ,TlnlrJh lo' ,pspaclllklh obllka

Raslo pojecllna'::no III u mDnJlm III Wle,,,, gru· pomo oa .vjol,m do umjo.ono Ivlollm, h.anljl.,m. n.ul ,alnlm do umjo'eno klsel,m. humoznlm. ka· monllim iii slabo lIevashm 2(11111),'lIm •• Susre~emo je nl!.::dto u mezol, lnlm t)I,kovlm

1 Dukovo lolov,m tumama ,eda flgolll/,,, sr~f/j. c.ao PaWl. T.~o I. oalezlmo u monlnnoj I IUb-

alp,nlkol b\lkovol AIIml (F.gII..,m moon'I"""" , F~flr"m ,ub.lpinum). b\lkOWO-j.lCMm IU"""'a (A/;Jletl·FlIgelum .uCi ) I d,. llll,m U 'ut.II mo. \. (WullenlO-Pirntrum "eIlCI, BIe¢i6 II T.liCl. u tum. mun,ka. PantltllYfl omo"~e. dOpI,U<:1 .... dO " .. ko .. ln. DO,a P,rnt/um mughlJ. a tau. III u lajlld· nl~.ma vogerlclle v,Mlk,h ,allnt

Zo.e.J,n udiO lma u .e,ool,'nun ....., .......... ,. .::" Jal. I .",.be .... Ul/l ...... la P>c_ '.~"'" Pawl .• kIlO np, u monlallOl i ... blI'p',..koj e""t .. vol luml (P,clllum ero.r,nrm ...."./_ H /II PlCH/um ~,o"",um .uOlllp.nUlfl H·aV. u tum, .... I "Dille. r8Jaclln(HUI;"llIum H-IIU i d,

RlSp'ositlOnl.na .. U ""')lIma h."P' I n. Ka¥~uu

Pfllnanlnu P,,'PU'H P'.I),I .... lid'''''' ~'"IIU ovoga 'Odl U E~'OPI

Svi dljelovl ove biljke sadrie ve<!u kOIl<!inu ~lile<!n09 soka. SI3bljika USp'avtl8. snainB. ~up· li B. u donjem dljelu krulo dla~ava. u gomlem jako fljezdaslo ~ekln)aslo. najte!o!e Ijubituto na. hukona. Lislovi lanki. ve<!lnom gOll, 5 donje stra. ne plavitaslozelenl. Cvjelne slapke gusl o oblasle smedecrvenlm tljezdas lim dlatieama. Cvjelno glavieo oko 2 em u p'omleru (rlje l ko so nalaze pllmjole; 5 bl jelim evjclovima: 1.8Iblllor . Bogol). Oval 01<0 10-15 mm dug. sa 5lr~lm tljezdsstlm dlatleama. prljavo smedczalono boJe.

Susrc<!emo je votinom u vegclae ljl vi50kih zole. nl ,vcze AdenOSI~ilon al/larlse Br.·BI. u kr,]~kim dollnama I depresljama. Cesta Ie I u zajednleama reda Fage/elia sylvarlcu Pawl" l ako u bukovo. jelo'lOj (Ablell·FagelUm auc l.), suba l plns~oj buko· voj !iuml (Fagelum subelpinum H·el), u ~uml gOl-

0 0 S. H. 8H. Sb. C1I VII_I I{

z" .. 11

CICEIIBITA ALPIN" (L)Walir.

ISyn.; Mu/ged/um tllp/num (l.) Len' Sonellus alplnus Lj

Fam. CompoS/lae (Clcllorleceae) (glavo¢lko)

Mllj~

Planlnska 100Ika

81u o $ow·ThIOU. ClcerbllG <leo .0./_ Alptnlon lcn. Alpon·Mllcn l .. llcn COce.blla alpin. U"u<vCo~ ... , .. ",1\<"",

5kog lavola ; b ije lQg (asooa u depresljama I kll. 5urama IAcer/·FflninG/um H·at). a nstupljena Ie i u klekov ln l bora (Pine/urn mugfll). Aasle najfe· !o!e u svljellim, prorl/eden lm tumsma. rubovlma turns, tumsl<im t l$lIoama I prosjekama I 10 n3 svjo!I'""!. hranl/lvlm. nilmllma belgallm. tlumoznim, rUl les,lim. kamen illm ill lIovasllm ~emljjltjms.

AasprOSlranjena je u ~emljama Evrope. O'im ove vrste roda Cicorbl/a u jugoi'tocnom

d i)elu oa!e zemlje zaslUp ljena je lo~ jedna vrSla ovog roda. 10 j e C. panclcll (.PanflcU-) (VI •. I Seauv .. kOja oajfdfe ulazl u 5aSlav broJnlh ~um· sklh zajednlca od mool anog do subalpinskog J;oja5a, Tako je na jfe1iCe nalazlmo U vl,,!n ljlm. prorijadonlm bukovo·je lovlm, smrtB\' im I subalpln· skim buko"im tumama U uvalama i d •.

Razllkuje se od prelhodne vl ste ol!im uzr3'llom. Ie po lome tlO SU )01 evjetne stapko i siabl j,ke pOlpuno golo.

U flo,1 Cg I Ma n(lvodl se u litelaturl I VIsta C. plumlerl (L.) Kirsch!.. ! IO jo malo vjerova lno.

'"

INULA HIRTA L

(Syn.: Aster blrrus (L.I Seop.: pul/carla

hlrfD (Lj J. & C. Presti

Fam. Composlrae (Asioraee~u'l

(ghwollko)

Ulllntu rapaVII. kotlliak

Srllkodlakayi oman

1",,1. ""I •• " A'"M3IIIG~1 Allnl

A'tooe .... _""",,,, .. 4

~ V _ (,o-)~c ..

© "

S. H, OH. Sb. M. VI_vII ;on . 15

"

Ailom k.alak . od"'ooleo. bez Siolon(l. SI4bllika uspra\lna. okrugI3.ta. feSIO erven~85lo nahukana. lIslmrl dosta grubll ledrl . ~ obje sllano 5 plollje· denim duglm dlakama. S gornlo alrane IP tIIlel· dama kolo 511 le§ko ~ofilivo. cjoloyitog su lube 111 IIno ntl.wblleni. Donll IIstov! ;~d~ttlno-je~l¢as'l. I~pl. plama osnovl po~l"peno sa sufnvolu. SfOldnl ; I gOlnlllzdutenl do lalnlo-lldufenl. IUPO u&lIlenl. sa zDoklutenom osnovom. Glavlee votlnom pole· dlna~no iii 53 oeko l l~o glavlca. 2.5-5 (-7) em u plomjeru. Ovolnl IlsUc! broln!. Rubnl (jozl¢asll) evletov; 5u tenskl. njlh.ov la l lta!!1 dlo j8 oko 10-18 mm dugo¢ak I ako I mm tlrOk. Cleyasll cvjetovl dvospolnl. Rot~a olto :2 mm duga¢ka. gola. sa dlo~P'lOm. svilellotu~kulam III sv!jeUo­.medom. oko 5 mm dugom kunlld,om.

Razllkuju sa dva obllka: val. hlr l a )Syn,; vilr oblongi/olla Beck G.) koll oal~eUe Ima J.5 do 40 tm vl$Oke slabljlke ~oJe 'u ~Iele!no 58 neko­liko g18\11ea (vl!e od jedno) I Izdu!eno III laooe· l asle IIslave: va •. ' Olundllolla Bock G Ima nUu

1 '. ,

t ,; ,

~ t '1 ,. 1,1I,""oc, ~ ..... J"I II" ... , gl."'ce, Oo!O'oSo. ~ ,..toni J-­"eut! ... ,.tlel .• .,."n'l_ 0 Pf._'"

alabtjlku II odno.~ na plalhodll1 takaon. kOll Ie IN,jek a jednom gla\llcom dOk IU mu lI$toY' la· j~$tli 5 go.nlo SII1lntt votlnom gOIt

Ova vrsla 10 zUluplj.". II sVlellom MUtov,m I borovlm tumama I t,kllfllma. rulloO·"m. 'um. I tum5klm Ol!tllnamo. os Juv,m III um)er.no IIN,m, neulralnlm. humoznlm 110 Ilabo Ilov;ut,m temll'· tllma od olz,na po do bld.kOO ~ 1II'II'taerl'''OO pojua Rnploslran!en~ Ie u lemllama "ednle 1 lulna

(oalm u Aillanill I Grllkoili Islolno) EVlol)I. Ull m U S,blru. UklOllnl, na KI1mll , nD K,vkl.!u

ZlIOg veoma l'j8pln ~rUI,."n gl....,c. mola aa korlSl'1I u nO'l,kullurl. ~ao 1 1II010a drUOl' v~le ovog roda

U nOli nMo UmllO .:I1I,llelen III I IPOIl'an, ba Ita,d sa \I,slDm I •• n,IIDIi. L. oP"an pod ,mGnom I. X h.~ .m.nnll Hiller)

Stabljikl nosl na whu po vl5e cv le tova [(1-) 2-7 ('Jede lOJI u !mastoj evas U. Naldonjl evjetoYi Ima lu zallike slitne IISlo",ma. ko]1 su po rubu sa bljehm dlal:leama. Prlumnl list !I .o~o Ilnealno' lancela. \. 0.4-1.5 em §I rok. viti ClII slablj l~e. ± plosnat. premo. dnll posl ... pen Cl se suiava, na .... hu lupCl u~I I Jen I , avljen POPUI kukuljl ce. Llstltl pe· . igona 10-15 mm dugl, spolia Imaju . ... Ie nu p.ugu, u slad 'iu precvj ... ta ... llnja obi~no SU '.vana potpuno leleni , PJod Je eahu •• Sa malim b.ojem kuglaslih $ ... Ijetlosmed lll sJemenkl koje (<lznose mravl rmir· mekollorlj.).

NlljeeUe Ie nalulmo (I poplavnlm I mezo!iln 'm I1Sl0padnim tumama i ~Ikaram a. na rubowima ~IJ' rna, liumsk,m t lslinama I s llenlm slan i!t1ma. Ie u "oenjae/ma. vlnog ' 8dlma, bdlama. pa,kovlma. (II obala poto~a j r ljB~a 1 d •. Rasle nl !Vjal'm, hrlln·

2J V - 1_1-30) em G

S. H. BH. so. Cg. "' . III_V •• n

GAGEA LUTEII (L) Ker-Gawl.

(S~n .: G. s"~aricli LcYd.)

Fam. W/lIcoa{l r lj l llanl llllu~O" I)

Balof. obl~no

Rumena PBS!a eobullca

'"

Vello", Sl.r-<U-S.hl!~

Gog &. JOU". Wald-Gelc"., n r\"c",,~n >\K *., ,,,A

Ijivim. laslfes ltim. neutralnlm do um/e'eno tlsellm lIumOlnlm. najee~e pjeskovitlm III blago 1I0vl' Slm lomlj;!tlma sa vlsoleim p.oeentom pod.emne vode.

Kara~te rls ll~na v.sta sveze Alno·Padion Knepp RasproslIanlena Ie gOlovo u c l) eloJ Ev.opi {IIUleV k'iinieg sJove,a). Ie na Kavka.u I u Sibl.u.

Od oko 50 v.sla .oda Gage. ~oJ ... lu pI.letn ... .a ~ p.os l .anjene II mcdllerans~ lm zemljama; slep­skom pod ru~lu A.lle (loA . Azlj •. Pe.zlla. Sirila, Pa· leslin •. Tur kestan I d r.). u ndoj zem lll je laslllP­Ijeno nekollko vrsla. r.o one nlsu s lanovnlcl ~um· skIll blotopa , ve~ raSlu na Ilvadom. I pdnjBcime. rjede na rubovlma ~ lIma.

'"

ALLIUM URSINUM L

Fern. Ullacc8P (ljl1)anl Itllukovij

Sri/ernul, madvj..:!1

'" Cerna!

IUYMC"!i .\V", Me"""U ,IVIC

R.m ....... ~ro . ~ · L •••• d G.,II~

.. II Go. 1>010 ... II d ... 0""

Di H .• <><.h '-gIla 011''10

~y~ ""-,,,d. ---21 V a (If-I 2O-3J 1-SOlom G

S. H.IlH. Sb, eg. M. IV_~I 2rI _ !<

eileln blilka Ima kalll~U" 15 I1e an ml,ls n8 luk. Lukovlca 2-4 (-6) em dUlle, na p.elomu bjolle ,, · sle ill luckaslO. 5.ab1JIU uspraYna. IrougllUlD III sasvlm okrugla, umo P" dnu sa !islav/ma. Ual' teste So flUylj alu po 2 ('Iede I III 3) li sla ~ojl I II pljosnall. ellpll~no·IRnceIO!II. u!,ljen!. 1 an~l, prl osno,,1 poslepeno so suta"aju u 5-20 mm dugu pelollku. CYjl!io"lsu dvospolnl, akllnomo.lni. s kup­Ijon1 II evasl popul ~lIla. kojl Ie p.llo rascvlelnva· nja polpuno obayl)en bJolI~asllm ooojom Cvlelna d.~ka do oleo 2 em dugn. pribli!no dV(l$t ru~o duo ia od IIstl~ a porigona (koll $U 8-tOmm dugl). Plod je lobellae sa v,~e eado\lOc,nlh Ilomonki kcle 'Plnose mraul (m/rmckollcr/ln).

Nolazimo go no svje!lm. hmnljlvlm, ,asl.esrllm. bllI ltnim. neulroln im do umlo.eno kiso llm. hu moz· nlm. p)ISWoylli m. kamenillm III slabel 1I0vutim leml lr~l1ma "lsoke p.odu~ll onosll od nizlna pa do subalpinskog polna, Ka.a~lp ,ltli~n!l v,MII reda Fuga/all. Pawl. Vooma testo u uvaloma I na ZlI· ,avnlenlm mjutlma rorm l.a guslo populaclje

I. I<Illon<1 ~ ....... ~., l "" ......... _ • hut _ .. goo •• p,.ln;~""'. 5 .,'OCI, _,..enl 0'"'''' ... _ l..I ~,d"lnl o_,.~

LJ nek'ln krajev,ma kO,"SH 10 II nl,odnot me dlelnl

Mind) IIstovl. .labIJ\~G I lukOllk:e .Iu!. klO ukusna ulatlll. II 'ma pnmleftu , kl>O tlI¢,Mlo.' bUlk.

SrlJemu! 10 rasp'o"ranje" gOtcvo U co,.IOI E~­,opl. 1.1 Al:IJI. 1\0. KavleIJ.U, u S'''nu. fl' ",10' dO Kam¢ath

Nn sljono,,'"m m,e'l ma. pralD!oo U '89'onU klekovln. DO •• . od alo.I",.l:k,n 40 mlkadon 10 h plan)"" s",,\!'t.mo jot jednu VIIIII 'uk ... jbko tl'ok,m IISlo .. ,mB To Ie' ... . lc tort"U. I.. e,,. III s tablilko 30-60 (-75) em ... ,&Oke I u Oon,ol pOlo-vlnl ' oJ ob.asht au 2-3 "Ou!eno .. lopt'~n;a 0Ditn0 2-3 ~-8J om $.Iro~a /' 511 CVlelol'1 IU mu blel,eult do l elonloMTolull. 3-51010 <11>9'. 10',.,."8)U ~ugll' 1111 III po'u\ugllSTU ",'e-c"lell\" J.,I

'Q 'J

luko~Jca , ' a!noful •. do aka 5 em duga, s.aslav­Ijena od veteg bra]. debollh, mnnalll>, prlljub­Ijenlh i)U5k) . SI ,ovo, osu&ene III kuhano lukollice u "oklm nmljamD Ilufe UI 1010. Srabl jika usp,a"n., ok.ug)a,!., 00'. III u gomlom (li/olu testa k,alko drlt~."a . • jode ± 9u5l0 dlakava U. pube, ce". Sorb.l. ~elona ,II 59 clVenlm pjegam ... USia,,) oz. duteno-ollprltn). lupo u!IIJenl. sa 7- 11 neraya, k.alko dlakaY), do eke 15 em dugl I do 4.8 em !).okl. doni' j gornjl 'u paJadlnatnl1 nalzmlenltno poredan), a sre<:lnjl !o.ml.alv p.lvldne priljenOIlO saslavlJeno od 5-6(-9) IISlO\l. (opislin Ja Ulkson: I. por~phyllum Rolli. sa 16 If"o ... u p.lrjenu). In_ UO' HConcija se saslo]1 od 3- 10 (kOd vrtnlh lo.m) I do 40) cYjlllav • . Cvretn l pupoljci ok,uglasll III Iz­du!eno jaJDstl. L1SII~1 oc;v;leta 3---3.5(-51 em dugl i 0.5-1 em ! I,ok1. bOjl 1m va,ira. O~;m tlpskog

2! V . 3O--Ie{-t6O)c," ,

€I ©! (§. '= s . .... 9H , St>. ct. Mo ~II_VIII

In.2.

lILIUM MARTAGON L

Fam. Wltteeae (I jlljanl II I lukovi)

, ..

ZI. I. n. dfwl jllJUjln

ZIDII kJobu~. (u'ika IHIja

M~ ... Uly. Pu<f>Io MlIf1 "11an ltl MON l goft T~tI< ... _·lttl. M .... _

"M,'M' a_D. M'."" "Y.o,peNn.

obllko koilima svlja lloPl'rpurne a)eto~e. oplsan Ie tak s.c n ; I. sangulneo-purpuleum Beck kol1 1mB ta· mnocrvene 11511te OCII!le~n sn purpu.n lm pjegama I lafhma. a . ij elko sa nalazo p.lmjercl 50 bljelim c~letO\'lma : 1. alblllo,um Vukol. Cvletov11maju po­seban mlrls koj1 Ie 1nlenzillfl lji navOCor J notu. CahuI" 23-20 mm duga. uspravna. na duglm clrlo kama. u staelll" z.en/II nljellos m.e(la. raspucava pO !avo"'m • . Sjemenke sv1jellotmedo. Naitet~e ga nalali"1O u meromn,m fls topadnlm

(.jeele telln"sklm) !umama I !Ikatama (u noef­jadjema un Ul8. kill$(! Que,eo·FagD'" EI. ·BI. et Vlleger) Od n/Z lna PI do subalplnskog pOlna Susre~erno ga I u vegetaclji brdskih ; gors k,h livada Rasi a na s"le11"1 . h'anlll" ,m, blago dO umlereroo kitelim. rn(.esillm MumOlnlm Il1ma

Rasp'<nlfanjcn Ie gOlollO u elloloj Evro~ I um)G' .enoj 10ni M ile (nl IS10k do Jlpanal . Sl i~na ovol "r,1I Ie : L callanl .. Vis. [Syn.: L

mlrlagon L val. callanTao (Vis.) Hayekj . fil l III evjeto\lllo"1nocrveni pOPUI "Ina I bel pfega.

'"

ERVTHRONIUM DENS·CANIS L

(Syn. : E. mieu/alUm Lam.)

F.m. Ullaeeae (lj,ljonl IIll ukOVI)

Ko§utlc. patjl zub

Patll zob

Dogs Toc,~ Y'otfl E'I'hrant .... Ery'h rono

aero! do Cht.n HunduAlln. z.ton!W o

n.n" dl c ..... coII> ... n ",,(I

S. H. IIH. Sb. '4. M. tn-l nt_IV 2n _ ~.

lukO\'lca spolia I tank]m smedlm omoto~am, nl prelomu bIJel~. Razvlja bo¢~e lukO\'IIle. Stablilke usprnvne. jadnOalelne jrljetko 2·aletnel. gole. Ustovl debell. goll. prote.tno pI~avl. nil Ie nllue prlm)e,el u jedllOUfno obolenlm. ulenlm Iistovl· rna: r. Immaelliatum K_ MaIY. U vezi sn pJegDVO~U oplsano nokollko Iltnljih IntlllSp&<:llll<Ih obllka. Cvjotovi dvospolni. lI$tltl oaljetll do •. 5 em duo gafkll do 1 em "'okl. Villi Iufka do proh 1 Cm dugaeak. Boln 1I111tl OCIIijetl varll1l. rllerko se ." .. etu eglomplorl aD bililim evlolO\'lma: I. nl­num Bau"1g. PlodnlclI Ie nodlll$la. I,ooradna. p_ crll mnogo Ijemenlh zamelPkp Plod je tobOlac I mnCilO s~lletlgJmedlh tlemen~1. M""1ekehorna biljka.

lma primj&nU " nprO(!nol medlein!. Nal .... lmo gn u breln!m '''Iodnlcamn 'UI&d1

Oue,eo.Fegele" 8r.-BI el Vllege'. Tako Ie veoma ~eJI P u !uml h,lISI" kltnl.~a I Oblfnog grlb. (Que,co·CarplnalUm) gelle Ie dl1erenc,lalna v,,,. ,,,bnsocljacljo ."ythron/eteaum H·PI. koja so ,al'

viiD nil umJe,eno pOd.ol"an,m. ra'II .. ,~m h.,. mo;mlm ze"lIjo!ttma Ylaoke p'OOukl"'f>lKt' Zat,m u mantenol i '\jbalp,n.~oj bIJ~O\/OI ",m, ".-cte u bukovo·Jalovoj tuml (AOIIlI.·FlIlIC/um /I!>ell • bo­rO",m tUmllrNL e .. to Je na'Dl rna u vega' GJ' lubarpintklh ' lId,n •• " 'lIII'onu .11' ...... ,.,. I)Ora

PMlt zub Ipada mtdll najljepM ,,'OIf'II'oIca ko)1 evlet. dok tof. tuma toe 0 ISIII

Zbog lr.-az>,e<lno N,epog Il:g!od.a I ,bog ranog cvJetanja "1IOInlI trale ... ~"'I " nOft kulwII fir ,otlto UI kamllllJ.re

Rupro:suen/tn Ie u Julno, I /~obIol e ....... III (00 $panlll p'et.g ...,...n,!\Il I 8at~"n.aJ do<> 11.1>. kaza ZIl,m lIa '''''' II S,bo'u • ~ t", doSMra Japan~

<v,.,"1 pUpoOll.~. 2 01>,,, ,, .. 1 C'O'II.' u "'MO, ~. p.dnlk, • plod",,'. ~ plocl. p<>Plle", p, .. f.". S .• Iomen" .... ".­"" 1 .I ..... n ... ".out", I'r .. J. ~ (~oroll _reenl 1', .. 1'" (401,'1

Padanak lanak, ok,ugHt;>, puze~ 1. ± horizontll­Ipn. 5tabl]lka uspravn •. lednostavna. Lillovi 6 1-10) em dugl I do 4 5 em tlrokl. s don]a Silane liZ nerve plerlJedeno dla~B\lI. CvJe'DJu~1 p.lmjo,ci preteino Ima]u 2 1I,Ia IkllO n8 Iplesu). a lIacyls­III)u61 egzomplD.1 Imalu na v.llu stablllko sam" 1 1151 Riede so nalull p,imJe,cl 51' 3 II". (t. 1,1· rollum Banllz), Ol uten l I'SIOV; ml.l!u pI' kuma.inu. C"ielovl 5-7 mm dug'. lo,mitaill ... rinu evaal Sa­siOlo sO ,I 4 I1shta ocvljeta. 4 praln lka I jednog tutka. k011 Ie s jednlm vtatom P,ain lc; ISIO du-1me 110 ndlO •• atl od lis tlta oe;vl,ata PIOdnica Je nadmsla . 2-3'11,adna. sa .2 slcmena zamct~_ u p.otlncu Ptod je sja/na, u po¢et~" zetona. kasnlje c .... ona boba, o~o 5 mm " p.om/e,u koja sadrtl najedtc Je<lnu k"lIlaalu av,/etlll s/emonku

MAIAHTHEMUM DIFOLIUM ILl F. W Schmidt

(Syn.: ConY/Jllatlll b.loJ/~ L)

Fam L/lla~oae

l iO

(I jill ani III lu~ov lj

Pecljep

Dvollslna senln lc9

l.I'y-IIO"O •• M.y Lily Flou r~ . mol·t",. POIII Mug.11 S<:h.tttnbl"m, " .~. S<:h.ttonbl.mo O,..",Tgn. dl P .. n .....

M~n""~ "'P"" ""'~

1I v . (~) III_U (-25I.m a

S. H. BH.CQ IV-V (-~l!

~ .. Aasla na avjetim. um/e'eno suhlm. h.anljlvlm .

klsellm do umlc ,eno 110 slabo klsellm. IlovasUm II, pjeskovlUm zemlji~Uma od nlzlna pa dO subal"in­sk<>g v&gelacljl kog polasa.

Zastupljen Je u acilloli lnlm $umama sm,te. jele I klekovlna bo ••. unula' .eda VII~~inio-Pf~""lal/. (Pawl.) emend Br.-BI (npr. " noellaeljama PI· elUlrum elollr,~um mDmanum H-at. P,eOOlum el~­all~um sUbalp/num H-s t. 8Iechno-Ab!el"lum 1-1-31. Sphagno·PfclUllum monlanum Sial .. LyCDpodio­·Plc"",um man/anum Sta l .. Calam~Iostio-A O,ele· lum H·a l I d,.). ISID IAkO teslO 118 nalazlmo u acl· dolilnlm !umama bukve "nular nc~c Luzufo· Faglon Lohm, et T~ . (npr . u a soeljae ljama : LU1Ulo· .Fag.rum H·at. 8lachrro-F8gelum H·al I d'.,. ,awn u pc>pfavn lm !umama S~OZC Alno·Ouarcien lobeliS

Uzgaja 5C u vrtovlma f po,kovlma na s je/lO.!I,m I vl.tnlm m1051,m3 IIlIje guSIO ob,Ula znadeno po",!lna.

Rn".estran Jcn Ie u umJe,enom po/asli Ev'opo I Azlle P,lpalla suboarea!nom no,"om elemenlu

'"

SCILLA BIFOLIA L

Fam, Ullaceao (I/iljanl IIllukovl)

Procj,p.k. nlkl lc.

Ovollstna mOf9ka tebullca

Auu 3Y~IGy"

Alpl ... SquIll S,III •• d,"" 1.,..111 ••

Z>telD1111t10o. 81.~" .. ~

010<:1010 ....... npo.""," ""I ,n,'.""

1I v I~I-'O)C"' 0

S. H. OH, 51>. CIt. 1.1. (I I-Jill-IV ;!II .. ".20

Lu~ovTea oka 2(-3) em u p,omJo'u. Slablj;ka Ok'Ulilo. 11010. prl V.~U IS 2-S (rIade do 10) cylo­lova. ~JSlovJ dO 13 mm tlrokl. gc>lI. prl v.hu .ub­nlm dllelom p,oma \lnulra savllonl. LISlGVI au ..... 1· /ek prizemnl. nal~d~e po dva (vrlc> f(/etko po 3). Llslltl oe.,/eta 6-12 mm dug!. vatlnom IU UU'/lO piavi . 'jeda e .... enhsll. a nBIBze S" p.jm/erel I ,_ p01puno bljehm CYjelCl\'lma· I, .Iblllo,. Senur (I, alO. G Beck). PIGd )e kuglnll. 1-10 mm dug! IObOIDe. u vat!m blojem. 2-2.5 mm dugl~ sla­mank!. Mirmoko~cmoblilka.

Soo)om Ijepoiom. p.olJelnom Il$pektu na§lh !ume I tlh.a (ele pol8bnu I!epotu Hel",1 prl. mjenu u hortku:lurl u vldu b.ojnlh kuUlva •• , kojl sa .azliku)u p,cma vDII~lnl I bojl evjeto~a Nola­zlmo Ie u 0'0)":,,, mezolllnim !umlkim a$(lol)_ol­lama .azfcdo O~oleo-Fageloa B. -In el Vlieger Ka,okl\lrlsUena wala sveza Flg!on lliYflcurn H·M Ccsta /e u iuml ~rasta kllnj8~a ( ob!enog glaba (Oue'eo·Ca,plne"'m). u bukcvlm 'umaml. buko­vc-jelovol 'urn! (AbJo/!·FagelUm .uet) • dl a t.

o o

._ I~k"...o<. 1 ""1" ... " .... , p.d"' • P_ ~ W-d~lno P'''IU.' .0 ..... "" .. ",_ .. "' .. jIq>'_ ... '" alo Ie nalll.l.,mO na "vadO"," u !J4Alarroa , vol nja elm .. Ie u poplavnlm .umama

RaSIa nl IVle.! m. ~ranll'v'm b~ dO um. .eno kt.etlm. humoznlm. ,,,,,uo." m P'" '" '" III bl'IID IlovUI'm lOmll" "'I Gd "I pll 00 lubalpI",kog vegetlo tl~og pojII8

RUp'O$ulnjena Ie II ju!nol ~IOI hr ,,_ Kav~azu I u M"toj Az,

NI OVOm mje.lu ,pORI ntemo ' ~ .. tu 9, _UI~"'· nlll, L k011 eVlel. u 1_ (VIII Xl .". ... $-151-2(11 em I"IIo'M<:_ JI ..... noo ~ ., , kOIi Droll (do p.ekO 301 tr~.n\ C\rjetove LJstoV' Iu 1I": ... ,,n, I nOlI '''O~t) Iml o~ 3-6(-11 u e..POr~

RUI. nl .'" m Ikelllnlm. Ik", dlma I PfO"le<:Ion,,,, Iu!ruomll , ,~ &mil le'lnl~em I I!Jbl'l'led a •• n oom POd

, ...

I ",'Oocla bill t ic. 1_ pod .... ~. 3 , ... , . . .... , I ,1Ot1,enl c' il.' .. 1U<!ko"" I p,,,*nlc'm •. • p,al.o>lcJ. d.alu . ,' .... . 5 , •. U k. G plodnlea. ",duml (go,o, ' pOp,etnl fo oll., p'''''J_k. 7 PIO<1 ... " . n •. doDl,_ pOp. K nl p'.'Jek, I. oje_oke; d •• no· u'du!ni P, • • j olt.

POdaoak hoFizoola lan. povdinskl . debao. mos­nal . ¢lankovlt Siabijika o kr ugla, led ,a , gola. li s to' vi do 15 em dugi I 3~6 em ! Irok l. 9011 . na na li¢J u " vllli a ivkaslozelenl. Po ('2- ) 3-5(~1 1 ) cvlelova za jodno lo.mlrolu g ' ozd a 5 h~ evaaU. Cvjolov; SU bez ml. lsa. a oolaze se ns g0(0) . savl)enoj pele ll· ei Per igon bllel. 10-15 (- '20) mOl dug I 1 do 3 mOl !ifDk, waljkas r. u gomjem dllelu , U5nu l. f,lamenl ' dlaks ... l. Plod Ie a~ 9 mm dug8 t>oba sl alka.slog okusa.

Karaklefisl1¢na ... rSla reda Fagel.lle Paw!. uou­la. koJeg <lolUi u brolnlm OIozoll lnlm h ri s tovQ­!I,.bovlm I bukovlm ~umama I ! Ika 'ama

ROSIe na svjeiim. h ranlj,vim. nOulfa lnlm do umjereno ~Iw l;m . raSlfeS ;11m. pje3koviUm. kame·

:u V .. _ [- IOO)cm G

S, H, OH. Sb. Cg. M. V_VI z" .. II. 20. 3 . 3CI

'"

POlYGOHATUM MUlTIFLORUM (L ) All.

(Syn ,; Convall.rle mu/JIllora L; C.lalllolil! l am, non Jaeq ,)

Fam, LII/se eae (1l lIlanl lll lukOVI)

Pokot nic i . Sl lemono" peta l obltnl .... adlkl

Mnogoevelnl Sa lomclOOv petal

S\'''II upaTIU ICIl . MI IOrol l'\CTIl ~

Gc IlAYIU"a

Solomon', Se'l ~olygM.'e moll lllo,. VlalDl ill!go weill"",,,

"\'I"'''''' 'f<Of"O[,,,,,,xo.: ..

nlHm III s labo 1I 0vu lim umlj l~Hm a od nil ioll pa do slI ba lplnskog _egelaeijskog pojosa.

Podanak ove v" 'e lOla p rimjenu u n3'odnoJ medicl nl.

RasprOSlranjena je u _etem d ljelu EViope I Allje (na iSlok dopl.e do J apana). lOUm U Slav. Ame<1cl

Na o vo m mjes tu spamlnjemo I "'lSlu: p. la lllo· lIum (J aeq.) Oesl. (Syn: Convlllla, la 11I.lIo/l1! J aeq non Lam,) kOja ras te ve~lnom u n lz;n8~lm prod­jell ma. " hraSlovim s iapskim ' umama I ! Ih ,ama, Ie u noklm poplavnlm !umaml. lOla '2O- 100em "isok u brld U lU 5 tab!j1~u koja je u go.njem dije lu g usto. kralko dlakava. Lis le,,1 su 101 jalasll IIi Il ' du l eno-elipHeni. na vrhu utlllen1. 9- 1'2 em d ug l I 4_ 7 em tI 'ok l. Clrjelo ... i po 1- 5 10rmiraJII g rol· da llu cvas!. Perlgon Ie blje l. !Iroko l ,bu~asl. 10-130101 dug. Plod jo s ivkaSiocrna mesnale bobl.

Kao 1 0.101e . " 'e OVOII roda ima p rimlcnu U horHkullur;'

POLYGONATUM OOORAT UM (Mil l.)

Druce

(Syn.: P. ollidna/a All.; ConvellB,la polyganaWm L : C. odorell. Mill.)

fam. Ulleceao (Iji ljani Hl lukov l)

Zan •. Salomonov peeal ml,l. nl

Di~etl Salomonov PP¢1I1

Bpantllc II, Uc" M'uI Ka.

Ca,\oMolioP nC',aT

s......" • ..,.n'(I<I 5olO<l>on' , ~.,

pO/J'gon,'e olllol"ol. See,. d. s",IOFf\On

s",'0"""' .. 1 .... ' "\""" .. 'OUI'¢"1'",;>IIIa.

21 y ~ (10-) 1>-60 em G

S. H. SH. Sb. Cg. M. V_Y, :z.. .. 20. 3. 2I! , :IO

Podanll~ ± ho rizonl lll"n. doblJ(). mosnsl. tlan. kovll. blell¢l1sl. ra . ... lja SO lek nekollko cOnllmOIO· ra ispod povrtlno zemlle. Siabljlkll gola. IIsp' av· fl8. izrazl lo bridDsle. lI s to ... i 3-12 em d ugl11,S de 5 em ~Irok l. gotl. na lie u lelenl. ns nallflu slvo­zolenl. doslu kru l1 (u odnosu no <>Sills ... .s te oVO-911 rOda). Po 1-2 evlieta 'sIvll s lu 58 u plUuhu lislOVR [r1e(lo po 3-5 e ... Jelo ... o: " amblgu um Ilk.) Asche.s. & Gr oobn.!. Cvlelovl prilolno 011.1$11. Cvlelno peteljka do OkO '2 em d uga. Porlgon H - 17 mOl dugata k I S-1 mm !lrok. gal. fllamenl! goli. olp rl!l ke ISle d uflne kao an le.o. Plod je soeno bobo. 8- 1'2 mm II premleru SeClrfi 1-3 slemen~e. EndoloohofOo blllka..

U odnosu na oSla le "<310 .odn Polygonllum koje SU laslupljene U ndGj Ho ri. ova vrsla lOla kso,omo rlniJu gradu. a I po okologlji 5e /mllkule ad nJlh . Zivl u If:lfmorllnim $vllolhm !umamll I !I­ka rama. ru t>ovlma ! uma. !umsklm elslinoma. \0 no za lrnljenlm kamenja1"5 klm pa$n:oe1ma, polu· smirenlm loelhma od nltlna pa do subolp1nskog

1', o

vegetaelj5kog pol;l$l. V~lnom 'IllItll nil k.etnlot kol podlozl I 10 no blago do "mlerono ",..lIm humolnlm. ra.slFe"l,m. kam&nlllm III PIOlko .. I m, g1!no ... ,hm umll'~llma

NallU,mo Ie u lumak,m ,oledn.cam", ~'a ... Ouelco·FegalN 8r.·81 IIdle je 10.:".10.10"'" tn", v.sla reda Otur.eollll,a j)<jcelc"nr,s 8, ·81 hlO I, 10.0 tesl0 ~omo je na~1 u zaIMn,cam!! ~nulll 16IIa borov,h tuma ~,/co-Pinel.l,a H·II na dolommtnol I I-O,penl,nskol podlOll ,

Ima pdmlenu II slulbet>oj I narodnoj mlfCi c nl 1<;00 d.oga konstl s.c pod.nllk 1m, lom~ PtlI~ gonpl/),

Rnprostronjen Ie gOIOVC> U C 111101 Eyroo Y Slb"u. loum no Hll11l1laJ' P"~lI ..... 0.'110 ,om lIo'nom 01"01"",,,

\

1 l>C a .n.~ . ~ ""'''" I rol"." evl101 • lut~om I pralnl· elm., 3. a l~d . ~ ' 10m,; aolj.: uMultrl1 po~,~~1 p'uj.~

Podanak ± ho.lzonlatnn, debe<>, mesnat. bjel­kaslo bOlO. Stobljlka usp/avna. brldaSla, gola. U Slovl 5- 15 1- 20) ~m dugi I 0.5- 1 (- 2j ~m i i/Okl. no lI~u sv,jet1ozelenl. naj~eA~e goli, na nallt)u siv~aslolelen l I du1 nfllava ~/a!~o dlahv;, OQnji pojed l na~nl oSlan su po 4_8 u pr~lj cn l ma. Ooje­tov , bljell, malenl , 7-IOmm dugl, sakupl jenl PO 1_7 U g'ozdastlm cvaslima. Clrov PiI.lgona vrlo ueko, cJovaslozvonulog obli~a. 2ig lu~~a sko'o ISle dutine kao plodnlea Plod Ifl 7- 10 mm ~;roka crvena boba. kola udr11 8-10 sjemenk l. EndOlO· ohorna bllj ks

NeznSlno ~arlra. Navodl se laksQII : t I lellllo· Ilum (Pale,m.) R,chIO' kad kO/eg su IiSIOV! ~I.I u odnosu na IIP5~ 1 oblik , peleljka cvljel a Ie kln~a od pe.lgona. a hlam~ntl su upola ~ra61 Od anlo,a.

Ovu v.slu nalazlrno u "lenovlllm I poluslenovl. 11m !lumama. na rubev,ma Auma, !umskim ~lslI·

0 1

S, H. BH, Sb , Cg, Ma V_VI l'n . 22 , III

POLYGONATUM VERTICILLATUM (Ll All.

(Syn,: COnYa11a,11I vertiCil/ala L)

Fam UI/acollo (IJII)an] Ifllukovll

ZIIII. mnogcllsnl

Vrel,,m<':asll Slliomono~ P<l¢1I1

n 1'\'II I,\CIlt.'C1' 1lp.1Tllllei l. MIIOly.\IIC,m Oc l ~wullm

'"

WhO!I~d Solomon". 5 • • ' PaIyD""" o ,.,,'c ili. Oul"bli""ge 1'1.,11"",,, KI " o,,,,, W\ ' o .... 'u

nama I pros)ekama, UZ oba le p lanlnskih poloka. no go.sklm livadama, Ie u vegeloelj l vlsok lh ze­lenl unular klase Bfllulo -AdcnoSlyfelca Br.·BI, (npr. u lejednl~ 1 Adcnosrylo_DOt'Cnlclllum H-al ! dr ,j, CeSlo se susrcte u ~umsk;m asoc1Iacljama ~ I Bse Oue.co·Fagalea e •. -8 I, el Vlleger, te u ael­doJ, lnlm iumama smrte, smrte I lela I klekovine bora unUlar klsse Vacc;nio-Plcacla~ 8r.-81.

Rasia na s"jdlm do umje.eno svIl!!lm, ± hran­Il ivim. umjo,eno kl sellm humoznlm. kamennlm gllnovllim zemljl§tima od monlanog do subalpln' skeg I ~rpinskog vegclacljskog pojasa.

1mB zna~aj a ho dekorallvll3 v"la. Rasp,oslranjon Ie gOlovo u cijeloj Ev'opl (oslm

k'8/n/(g lug8 I k'a/njeg slevera I moda.sklh ,fl\" nlea) , zalim u M. A2ijl, fIB Kavk81u, u Avglllli. Sian .. I na Uralu.

'"

PARIS OUADRIFOLIA L

Fam. liliecese (1]II)anllll lukovl)

V •• nln o oko. Pel'lI" krlt

Vol~Ja Jagoda

I-~upmlc"o OKO, 11..:Tpuu I( PCT

Ho rb PI" '. On. bar.., U.,bo • Plrl,

Eln_. E,b • .".".,c'., "". dl

.01pe Bopoo, ,,n ,.""

""'''I''''' ''''''''u~

S. H. BU. SI>, CU, Ma IIV_I V_ VII 2n _ aJ

Podllna~ du g. pUIetl. ho,lzonla lon, <':IOnkClvlt 1 Iju.kos \. SI 8 b IJ ;~o USP'IIVIlII, jodnostllvnll. gol" pd dnu sa l)uskama. U pd l jellu obl¢no 4 gOlD IoSla (Imel l, rjedc 5, 6 111 7. Usnll plojka 5_14 em duga I 2- 8 cm Ilroko, go la, Cylelovl dvospolnl, p ojed ina~nl , " B dugoj drScl, spslavllen l n aj~e~~e od 8 Irllel~ o 6, 10 il l 12) l151i~a ocvileta, dugih 2-3,5 c m I poredBnlh u dva kruga. Prdnlko obl~­no Ima 8 ,rlell a 8 III 10- 12), Pladnlco vo~lnom 4 I .j ade 5 I 6)·dljelno. Plod II gola, polusla jna bobs, 6-9(-13) mm u promjeru. no w hu sa ~tOI ' kom 1lga, tamnoplava bojo, 50~na, !Uldr1; de> oko 20 smedlh, gol,h, sllljnlh sjemenkl.

RU le no svjaUm, ± hranljlvlm, m$lro511Im. umle­,eno do blago kl se llm, humoznlm. Ilovaslim III gil· novil lm zem ljl~tTmD " 'soke " roduktlvnM tl, od nl_ zlnm po do 5ubalplnskog vogel a~1 1 5kog poJaso

ZOstupljona u poplavnlm ~umama. u mazoh lnlm zalednieomo ' eda Fogo/a lia Pawl zll1 lm U zaled­ni~amo 5mr~e I lala sveu Plcelon e, colue Pawl . u klekovlnl bo.a (Plnelurn mugMJ I d.

Verna proma broru. obh~u I velle,n, I sIQ"~ It> b,o/u e<vjelnlh diJal0\'8 Tako np. u '~IOr popul.( mogu so na~1 prrmle.el 51" 5 6 1 h" tovi .0 jednom ",tljenu Svu Ie 10 dalo povooa baM II ~a rlme za opl.lvallre s,ln'l,h ta>osonom.k,h Obi "

l m8 ""mjenu u na'OI.IOOj medle,nl Rasp.~ I f8njen Ie .0 _scem dllel .. Ew opO' lOS 1

.,kll~ k e oblasll 1 k11rnlag juge) u Malol A. I niJ KavKazu I u Sibl.U Prr~dl subbo.e8inom Uo,nom Olomelltu Od 6 vrSla rOda Pa,i, u IIoU ev.oPfl I_ ,"luo

Ijena sarno OlIO Vte18. do~ SU OSI ~ le ,u"nnrr. njen, nO I$lo~u S,D"" na l( ame.I~1 n.a H",,,'I~I'

I pod""a~. 2 C>lllal sa ."ano. 3 . .... ,.., I .al l .... <'Ill_I. • p.Un._ 0 d"lu OIlOn •• 5 , lub k . .. ~Iodnlca. pop •• ~ nl P'''I • •. 1. Plod. PCP".t1ll p •• • Je~. f . • J .... n .... ; dol la: u'dulnl p ... )e k

Poda/li. k debeo. tI BnkOY;t. bjelltast. IIo.i~on · ta lan . It njella Se "u~ lja 1- 3 (najee~te 2) IiSC3. koj, SU na dUlloj palel Jci. I cvje! ... a stDbljika koja je krata Od ' isCova. Svi dijelOYi du.dcvka su Ijulog I go,kog ukUSB. Cv]eCoyl su snlje!noblloli (poz ... ali au prlmlercl kod kolih Ie perlgon apalla ru!lta.sl0 ... ahu kan r . • osee Asehers & G.aebn.J . 5-9 mm dug!. p ' ;ja!nog ml.!u . 10. ml.aJu jed ... osttaoe eva· slo. Anlere sv,jell" Iii live!,..,., lute. Ploon lca tr<>­d'Jeloa. u syakom p.ellneu sadr.tl ~-8 'Jemen!h zamelaka. Plod je boba oko 8 mm u promje", . kola udl'fi 2-6 mod.'h alame ... kl .

Ko.lst, So u s lutbenoj medlc lnl za II Jeten1e I,eanlh bole",i. Sadr.tl ottovne gllkczlde i alka· loide. Oal'l85 ' .. maceutslca indulttlja p'OiZV<ld l yo· Ilk; b'ol prcpnr.lla. KOtoSli se djela balka. cvlelOVi,

11 V - 1(>-20 (-.30) Om Il

S. H. !tH. S~. Cg. lo4a V-VI 2n _ (JII)3f

CONVALUAIA MAJAlt5 L

Fam. LJ/illceae Iljlljani IIl luk ..... i)

Du.dev,k, durdlca

S ma<l'Ilca

1I1~"'H"'ValloY lo4 ug"'" do "",I lo4 olgI6cko",," lo4uh gelto. g!gll0 dolte co",.11I ,la,,,, .. ,,, ""1I<.,,n

h~O I podan~k . Ou'devak se mnogo c ksploati~ 1'18 p. i.OOnlm slani~tlma. Ie je oa mnog lm mle511ma p.o.ileden . No. zallvaljuju¢1 bn:om 1 slg urnom _ gOlallvnom .azmnohvanju .ijo t~" d'"lazi dO) I.l rol>­Ijenja. ukollko !Ie oksploataclja planskl I r/Ltumno IIvodl . Potlo su pel'Cbe la'macculske induslfi;e za OV"m " rogom ve llke u novlje v.l jeme u mneglm !emllama. pa I kod oas. '",si,a Sf! pl .nla~no vz· galal'l)e du.devka.

Poz ... ali su kultl .. a,1 sa k'upnl jlm evjetovlma, fulO prugasUm pe.lgonom: r. albo·s t.I. " ho.t. I d •.

PfI.cdno ga naluimo u IISlopadnlm ~umam8. ~iko'omo ; k'¢avinama od nillno pa do b.dskeg I go.skog 'eglono. p,ete~no u asocljacljama .at· reda OU(t.co·Fagolea Br.·BI. et Vlicgor. RaSia oa umje.eno su hlm do svjeflm. umle.eno hran lll ';m. blago do umla ra ... o k'se lim. humoInim .• asl,e.l· lim pjnkovillm. kamenilim Iii ilcwa"llm zQm ljl!Uma. p'clef no na k.e¢ njadma.

Rasp,os1<anjena Ja golovo u eije loj Ev.opl. umje'eno; 10 nl Al lIe I u Sjev. Amaliei.

'"

lEUCOJUM VERNUM L

Fam Amftrylllt1ftceoe ($uno ... alll

D.lle mone proll elnl, l unoy,al

Spomla<la n.kl vollkl zvon¢ek

Sorlng-5nowll". rti>.ll'" d .. p.lnlemp •.

Gr&lol blanc FriiIIl lng. """,enl>lume.

1041",,,,1>00 . " Camp .... U • •

comp. nelltn"

w"' .... ,,~. occ:<,,"""

2J V .. '01-35 em G

S. H. s.. II_IV (-V) 2n _ 211. ZO. 2.

Lukovlca dosls vOlika. do preko 2 em u P'<>­mle"'. $tab llika u.pravnl. dab.la. sotna. gola • bez IISiova. preta!no so jednlm. rjade sa 2 evljela. NlleIe 50 I pfimla rel sa <I';le evl.lno slebljl ka kOja sa ratvljaju i~ jedno lukovlce (t. bls capum Mello.s. & Graebn .l. tz lukoylce 50 .BZvljaju po 3-4 p.lumna lIoeal ... a. p. l v,hu lupe. 4-13 mm ~ i.oka. lamnoz"lena lisla kolt su (Sufi 111 k,e~1 od cvlalna slab ljl ke. Ll Slovl ocvijeea 15-25 mm (Su' ga¢kl . (>.o jalovl $U dvospelol I aktlnomorlnl. Plod jo lobolac ko ll se Olvara $ 3 zaklopca.

Rasia na ""'Ictlm. hran ljl .. lm. neulralno do um J ... renO kiae lim. humoznim. 'aslros illm Ilovaslim I gllnovlllm zemljltllma od ... 1:lna pa do monla ... og vagelaelr.keg polau. Zas'uplj . ... a ja u l!stoped­nlm iumema I tl ke rama. pop lavolm !umama. u klanelma, vo~nI Del me. no Ilvadama I s ll~ nl m . la· nlW mll.. Kala~let lsti¢na vrala .8'(la FafJ",aJ/a PaWl.

RD"prOWanlana 10 u $.8'(lnjol Ewopl I ne Phi· nellme Iu a)evorOISlotoom d lle lu a raala naV<ldr s. IRkSOn subsp. carp. Il eum (Sprlngj 0 Schwarz

(5yl'l.: r. Cillpelicum Bo.b.: va •• vagnari Stapf) kall j. veel 1 sna1: ... ljl ad Ilpskog obl,ka. vetlnom 2--cvletao. a v,novl US11¢. ocvlj~ IU 2UII ia 0. tulOlelenl kIlO ked ttpskog obllkall

Oslm ova vral" u nwlllarl so nalazl n. ape­cllltnTm ltanl~llma. tnlo u vrlo guallm 1IO!'>lI'a­cljom., I doll,moY"" Ijc lol (L a .. l1 ..... m 1..1 kojl 10 oCI pra lhodne v.ste tnalno v~1 (30, eo eml. a ptl ...hu s labljike .a nalazl (2-)3-7 evlOt"",

Nalazlmo gl u vegal""ljl mo¢va,nlll III periodl~ no plavClenlh llvada I patojlka unUUot '"'a.E. a. se/1am~ion nosplro .. " H.lt. u kole] j. Ila.lkce­.!slleo. vlSla Ulazl u IlISlav popltvnlh "'ma oko naklll ndlll rl/llka (Save . OfllV, I 11'1. Kal.kt.,,­sileo. v"Ia a50cljlcllo leuc:o/O-Fru,nerum pBI­vi/ollae ( angu,rUojl.a) Ollva¢, • ¢esta r. u slavons~oj tuml nmlD lulnJ.~._

, lu~ ..... ln. 1 .... 1101 ... 01,."., 3. g lnoceum I ond_ ... ".. • pra'n'el. "VI ~ .".n., S. plod, p<>puotnl p' ")o ' , I. ploa .. . ".".. , _ 1)_.0 II Wone

VI.,bab. )0 nalranlla p,oljolnfcD. CeliO tvlcts Jo! dok Boljag nile okopnio. lukovlc. Je oko 1,6 em vlla ka I do 1,5 em ilrok8 . LTsla,,1 S~ u v.I· jome evjeta,.,). 8-9 em duoa~kl I 0,4-0.1 em !I_ fOk l, U olnQvl 50 dOdiruJu. Riede se I US'OJ¢", p,;_ m/ercl sa dva cvJelna Mobl. koll 58 'u-. IJa)u 12 10dna lukovlce (I. bl.eap u. G. Beck). evletovl s la­bo ml.I! ... PIO(!nlca de:> oko 10 em duga.1ro9,adna. u Iv,kom praline!) saClrtl vi!e sjemenlh umelaka. Plod )e (obolae, II 118dllu 210nJa 1ul"2.lon, mu­n,l. Diva,. "' S If I ~.va . Sad";! ollkO)lIko. 3-4 mm duglh, sviJelllh siemeok!, kole 'lUnClSO m.nl.

S obzlram da 10 II narodll ~om. oml!len. bll)k. testa se ltulll,,". u bdr.ma I vrfovima. PI je 110' ga pllao!e n!eoe aulchlooosli ° nak lm leml/ama Evrope problematlCno.

Nal l.1 ,I u 1I,lopldnlm. mjo!ovl!lm I ¢ellna f'

zt v. HI_IS (--.30) em G

S. H. RH, Sb. CII. 1.1. 11-) II _ IV (-V)

• ••

GALANTHUS NIl/lollS L

".

Fam. Ama'rlridDtU& (,ul>Oor811 )

VI,11l11l1

Mati zvon¢ok

KO KII"C

Snowdro~

PtfCe''''g t G" 'n'''' d H nolgH Sellnocgl1>c:'"l>on For." ••• , t>lJc ..... .

n"""""",,,,,. " .. ·' ..... 1

s kim tumaml, od poplavnlh nlztn,~lh Aume pa do subalplnskog reg lona. U Alpam. S8 penJo I dO 2200 m nadm. vls lna . Rasia na n jatlm, raSlrn,· 11m. hflnljhrlm. blago do umje.eoo klullm. hu· mozn lm, Ilovaslim zemljl!lIma. KSfakIO,,",,¢na V.stl .azn::dl OUB,co·Fegol&d B •• - 81. 11'1 VIIII'911'1

Rasprostrlnjena jl 00 Plrlnll'ja, proko F,eneu ' sk., $vljcar$ k • . l1all]'. Ju!n" Auslrljll', "'edal s~" 8alkanskog po luO!II",a, Kalpala. jugozapadn" R~' slJa. Po ljak". K.lma. Ksvkeza do Mal" AlIJa

U jugo lslo¢nom dljelu ndo lemljll' IDSI~pllena 5U joA 2 l ulohlon" VIS1 11' ovoga loda ' G. g'""'uo Orpn. (Syo,: G. tJu!ga,/eus VII'lln .: G. g'KII" Ceo lak.) ~ljD je lukolflca 1,6 em v;soka I 1.3 cn. i,· ,oka. U <loba evjelaoj_ Ii s tovi su 5-6 em dll;( , 0.5-1 em 'I.oki. UlUka"1. pI! osnovl pllijubljcni I fljll'bu ll. Drug! vrSla Je : G. e lwelll Hoo~ . koJft ,010 ndlo vetu. 2.5 em vlso ku 12.4 em lr.o~u lu~ov,eu LlSlovl !Ijcbasll , oa vlhu S podvljcn lm rubo",m8. U Bs nBvI Jed," d.ugog obullY.taju. DuO' !U 6-8 Cm 1 1.7- 2.2 (-3) cm !I.okl.

IRIS GRAMINEA L

Fam. I,Id,elll ~pe.unlke)

'a..,ruh lanko llonl

T.DYt\Ollstnl perunlka

WVMCIW nepV"IIKD, TI:Cllo., uClla

UCPy" lIK3

GI ... ·I ... -.I I~' IIII OI ... r .....

Oln·5<_nllll. Illde •• ,In'

s. H. aH, S~, CII. "' . Y_Vl

• •• Pod9nak votlno m k •• tak I lanak. 5 1ablilka us·

prav ... a. sllsnuto I dvoluba, kilts od IlsI""a l .. lIovl pIJoln.lI. 5-10 mm !trokl. oko 50--70 cm dugl, podljll'taju na 1I!love nlk,h !lrok()lI.nl~ I'aoa (ImIIJ. CvlliOI'i IU dvolpolnl. p.avllnl (Ikll. nomoll nl) po 1-2 ollaze 10 prl "thU alabljlke. nO d~;lm (do 6 cm) d.lklma. Ocv1jete se nSloj! od I> 1I,11¢. koll IU prl dou mQ4u, obno .ra,1I CVllet Ima Ifl pratnlka, PIOOnlc. Jo Irogladna. a "tal je rlllg'lnjln U 1.1 vellk". p1101n81e, 'trok" olu'ko kOje lu o\)()l"na POpul "jen¢lt • . Plod 10 oklli/enl, Jnlougaonllo\)()l.c (~al>urD).

U ve.1 sa ,,1,1 nom blliko. bojom lIalltl pe.lgo· na, I" 1.1 vezl u §llInom 11110"" II prirodl )0 opl. IDno ookollko lakso na. klo npl .. I p.a .. docJpalu. ISch",) G. 8ee~ (51n : ! pseudoe1pe,u, Schur; ' . g,amln". L. s~lI.p. PS8udo<l1P11"US (Schur) S06] korl j" rebuSloljl (do oke 70 em V 10k) od lIpskog obllka •• 11110,,111.1 mu dvcIalruko dull 011 s IIt)lJikl: I. 11111011, G. 8eck, ~IJa JO slabljika do 35 em vI­loka, a IIl10vl .u 10-22 mm iI.okL

Zu1ullijena ~c 1.1 lennohln m l'IOIIMlo'm t .. · mama I *,I<llfama na t blaOll l'Iumo(olm PI' kr v1l1m 111 Icamenlllm lImll'''>lTIa od IUl 0" II do brolkOil ~e<;Ialaelllkog POJllN

Raap,ol""'J_ I" 1.1 (emll"m" IUl", E~' JOt 100 apllllj" do B"I~aoa). IDr,,., 1.1 M /U" , .. a Kavkazu U mooglm zemlJama je pod "rll.

U natol IIml)l, OIIlm ew" v'~le :A luP len It' tot nc!~o\l\(O aulOhlon,h "rill "',-.g lOde no .. e .u llanovnlel ~ameoj.' .. k,1'I Pflt,,/aka, ." .. II .1,. new,lIh obrona"'. popl.~n'h I .. ao& j! pi ... NcbN

U P~I~o~>ma I v,I(J\oI"'1 IPgalllu .. bIOI ......... J ogzotll:na WII" rOCUlI'" • <I ..... IU ~"" a v,wkoj ell",,1 b'Oln, ~ull ... rI Od IItI 1l11boota i't<:>I"t Iku~o. elallor, kOjl ~ ~1IOI1t' P'O"'" __

() .

o() 1 lu~o.lu. 2. .ail,"'; evil.., J . uzdu.ift' Pt~.k DeY.'. b",k., ' AJ_n .... I dO'I" won.: III .... : _,.e ... 0 .... ·I·k

Keton spada medu prv. ,")esnlke prol)eC8 II n,flm I b.dsklm 1>,&<II_lIm., 00 1/ vilim r~lonlm. c"I&I. pctel kom I , .edlnam l)ol e, I 10 liZ snjef •• nlk" gdle se lek 010plo sn l)e" .

GomolJI SII mil oko 1- 1,5 em II prom) • • u. CYJe-10 ... 1 SII 9010VO prlzemn l, Li stie) acyl)e':. 25-010 mm 0;I1I,,8':kll 7- 13 rnm !f lak!. pr/ dOli medUSObno sr.sll II dugatku ella" ~,igon • . KOd potpuno fU­vllonog cvlJet. nju§ka lucka nadvlsuj_ p •• $lIlkl. NjU$ka je !utonallncasle bole. NallZe se pr!. mje,el U polpuno biJ .. llm lisliel""8 perlgon. U. nl_ n utl Do." .). Plod Ie lobolac kojl !Ie Olva •• S ,,1 zaklopca. a sadrtl vlie sjemenkl. koJe su cko 2.5 mm du".fke I aka 2- 2,2 mm l iroke, gole.

Imo "rl(l !J,OkU okolo$ku ampll!udu. Nalazlmo ga 1/ lis,opadn(m I mjdoviHm lumama ( !(kata­ma, Ul rubo .... !uma , na ~umsklm p'o.gallma I

21 V .. 1I)_ ' ~ (--<0) em 0

S. H. BH. SII. '=9. "' . ('I-JIII_I Y 2n _ II. 31 1---3lI

CROCUS NEA~LITANUS MO.d. & LOisel

(Syn., C . • ornus Hoi ya •• nflIJPOlilallU1 Gawl .)

F6m. /1/d6~fI/J8 . (po,u nike)

Kat ul\. b l .. n, bmduia

SpomladanSkl tarran

C'OC:U' So"O. Fnl~II"1l' S.,'." Zollo .. ,,,, IUo+p"N

prollekama. u l lvlcama I yO<:nllclml . Ie nl live­dama od nilina pa do aubalpln, klh I alplnskih .Udlna. R.s te na svld lm. hr l nlj lvlm l emlll!lImL

AUlohlon je u Mklm l . ml)am. lutne En opt. NI Isllm alanl!Ilm •• aste I v,Sla : C. aIb/IIoIUI

lKII.) Asch.rs. & G.ubn. kod ko le SU 1III It l cal­jata bijell a Ijublturom c ljllll, 8 nj u!.a lutk" koja je nl.lneasle bole, ne nldvlsuje .nl •••. U odno.u na bolu IIS1Ita (II;'Iljeta In.'no v •• I<I (~ 110 na llazlmo na papulaclje u kojlml so 185'uP­IJenl p,lmj.'cI s. modrol Jubltnllm perJgG/"lom: I wlolac .. O8'g.,.

Na kam.n!.,sklm p d nJ.elma. Ie u le.molilnlm tumama I tl karama I.da Qu. ,c,'a/la pubO$cenllJ 8'.-81. n.tl temo I ""ISla : C. y.rleg. '''' Hoppe IS yn.: C. Tel/cull 'US Slev.) _ gomolJI su sa g. uba­-mrehsUm o molatem. a IIslltl perlgona IU bjel­k.srollubltuU, 11\I.nl sa 3 (-5) lamnolju bll!&slill prug. ; C. d . lmaUeu. Vi$. _ gomolll .u sa fono mrdutlm omeletem, • 1IS10Y! perlgona su modRt­' jubleutl.

'"

TAMUS CO MMUN.S L

". Dlo.ocoleaeeae (bljull ..... il

Bilull, kuh, crne kuke

NaVldnl blJuU

UPII" .\()3a, ,\OM"a pc"""

Block Ik)-ony 1.0",1 ... ",mmun S<~"

TOml'O •• 11.·n .. o, o"'ocot\~oIO

T ... \< o(; .. "'.,...,"".~

21 V _ ' .s-.lH)m G

S. H. BH. $b. '=9. lola I'V-) V_~ '

••• Podzomnl d'o mnna •. IIOmelJa~lo odebllao. dO­

, I;futl eeSiO dufinu 20-30 cm I 11.lnu 5-11) em. Spolia Ie lam".,omed. Iznul,a tojelitul I. mnogo IJepljlvog saki. neprllalnog je ml,I.1 I IJUIGg go'­kGg okus • . Moie bl' I ,e!a~ po nekolillo kllog. ama. Slabljike lako duge. lanka. obavljalu la uz tltollo I manIa d",ato. UIIOvi gol1. 'Mill. SjB)nl. po obhku vooma v.rljobiln! (I'lasti. GIlmulo-Iai.s ll. I,oogl.­sIO·,.casll . na Vl hu ulllj""l, nB oonovl ± •• eMIi. rJeOe su Ilslov!lrolapl, $& vel' kim zaobllan!m bot­nlm lapovima I Izduleno-l8nCaru, lm srednllm la· porn: t. . ub" lIob. Gun. Mladi 11110," sa upalreb­Ilav.lu u nek'm 1I'lj .. lmo .. sp.avllinje salale CyjOlovi SU lednospolnl I dvodomnl. sk upljenl u r.hlo pazutna grozelo .... . SY! IIsli.!1 oc:v'jeo!, zelan­hsll. hl.kl sllenL Mu lkl C\'llBi 1m. 6 p",~lka. a fenskllmaJu lu¢.k I pod!ll$IOm, l'og'lldnom plod­nleom, kOja u SVDkom p'elineu .... drll po 2 slo­manD .. melkl.. PlOd Ja so6na, mosnDIa, 6-11) 110m debele bob., kOja la Olroyna. Zab1l)oJcnl su srnll­nl slutaJevl, naro6l1o ked dJKe.

til

€O

I.l na.odnoJ medlc;lnl v80ml populi'''" Irle~ roo!llo p.oll. liij ... I .euml'Qml.. Upeo'rObll'''~ .vJe! ko. IJon. a .jeda mlldl pupeoljcl (1_.1r " .... af gomm.}. Podzemnl dlO .. dr!, OOII"~ to .hnl u koloj sa nalva veoma ""'UPf" I .... " ., Slall kalelju", oksel.I •. 1101' OllledU)" ~ol" " nlem bolnog mJest' nl r,jelu

RUle nD I Vjel,m, hranlllv,m. nll ••• ,r '" bl&Q:o humomlm. slJel\C)\l,lIm I IJcrooaslim zorn'l ~I .... nillnl p. do Indl~og .eglona N.tv,mo iii" It

)<0111110 lIs,opadn'm turnama I i,kl'."" ",1)(1_ Auma Islrtn,m lI.n!!l,ml. narot 10 u !)to"' .... elllol)lm. unul. r IUllld. OllOteo.F'*9"'<:~

AIlPIINI'."len je u IIllUllskom <1'11111 • .....,.. Ewopo (" •• jever do Bolg'" I Errrgi .• tl Sled<r I julnoj E.~pj. J\.II Kan.f'~ m 0.1 .. __ " K. vkalU. u M A"II. .... ku If."U .. II • AI

,,10 II" •• 2 h .. .,.,1 pOligon" l . ""I.kl lillie perigo",". glod. ~_ .I ... on~a

Alzom debeo. krllak. horizoniliao. riletko pru-1:a ' 10 lone. Siabljlka u.pr~vnp. prl dnu oko 2.5 do 3 mm u prom)aru. USlovl o.nove do 30 cm dugl I 6-12 (-19) mm ~Irold. k.ull. s)a)no lamnOlel"n!. Cvjelovl 3-5 mm dugl . d'lOllpolnl. sakupljenl ou U sastavlj"ne. 6-15 em duge. faSlrulte paltila,te cvull ko)e Im,ju obllk rahilh meilica. O-evijete pa­)edinoll CVij"l" je sasta.llen" Iz 6 malill .medlll III crven".medlll k,,2&9lih IIsll~a kG); su na .ubu bllelJ. Ima 6 pra$nlka Ie nad.aslu pl"dnlcu kola )e jedn"g.adna I sadrtl same 3 s)emena nmelka. Plod Ie 3.5-~ mm dugl. kesten lUlosmedl. s)IJnl I"bolac u kolem sa nalaze 1-3 .!t"e. slalne. IBmno.mede. oko 1.5 mm duge sjemcnke. Mllme­koh","a biljka

O.lm tip.kog obllka subSp .• lIvIUn. undo) lomljl jo laSlupt)en IN"n:subsp .• le~. t (Tausch) A,chle. (Syn.: L. ,{ebet! TaUSCh) kojl Ie lnaln"

II V.:»-IO (-8CIJ.m Ii

S. Ii. eli. Sb. ~. Ma IV_V (_VI) 2n . n

LUZULA SILVATtCA (Huds.) Gaudin

(Syn. ' L. maxima Lam. & DC .. JUIltUI ./lval/ev, Huds.; J. lal/l"l/u. WUII.)

Fam. Juncacne (Iltovl)

MI. llnlca. bekici ""lIka

a".dne beklca

Wy,"C"" W:IIU

Oreal •• WOO<I'U'~ ~u.ul. d .. bol, Wald,H lln.lmH f'~a lucclol"", 0." ... . \«1 ....

manjl o-d lipskog Obllkl. Ima laoly slabtil~y. II· st,wl 5U mu 4-5 (-7) mm jIrokl •• c.jetltl .u do 4 mm dugl.

Nal~e!te Ie znlu~IIena u acld"t11nlm tumama sm.te. Imrfe I Iete I klekovlne bo.a n8 slllkllnoI podl"zl 111 na dvb,,~lm. ± Isp'I";m z"ml)lltlml Iznad k,efnjaka 1 dolomlta. To $U tume "buhvi' ~ene radom Vacclnlo·Plceatalie (Pawl.) em.nd. Br.-BI . Tako Ie ~eSl9 II ~;sllm sm.favlm !umaml u p"nlkvama I y~a lama In. PlcefllUm croallcurn mOil/anum H'lt), ullm u suba lplnskoj iumi sm'o!e (as. Pieafltum croat/cum subalpinum K-al). U jvml bak ice vellke I sm,fa (Luzulo s/lval/cal·PI· coelum M. Wrab .• u !uml jala I sm.fe nD bioI«)' vlma (CalamagfNllo.AbleteWm H-alf. u klekovTrII bora (Pinetum mughiJ. u aeld"lIlnlm !umam. bukve unUla •• eds Qusfcolalla roborl·p<ltr .... T~. [npr. u tuml reb,a~e I bukve (Blecl",,,·F~ tum H-al I d •• )] . u !uml m"lI~e. munlke I d,.

Rasp,osl'an iena je v zamljama !Ov'''P'!. z.lI ", 1/ M AlI)I. "I Kavkazv I "a oslIVII Java .

•

'"

LUZULA LUZUI.OID ES ILamk.j

Dandy & WllrMtt

(51n.: L a/blda \H"Um.) DC;

L nDmO'''''. (Poll.) E. Maye.]

Fam. Junc.ce" (silO'll)

Dekici bJ.tkn' .

Delkasla baklci

Se.\ llIat"

I.u,u'" fIU'H lUlU II. lv,wl. do. bOoqum WelSllcho Hatn. lm ••

EIIM> l\lCclgla. ~, .... 'g"""

O>o<wu Ooporo;u

21 V. »-alJ-75jcm H

$. H. BH. Sb. Cg. "'. V_VIII

201 '"' 12

Alz"m k.atlk. h",lz"nlaJan •• Ijetko nlL,,111 sr,,· lone. $let:>ljlka usprovnl. dosla lan ka. glotka. LI­st".l 3-4 (-6) mm t)."kl. n;! .vbll sa gustlm (iuglm dll~lcama. C"le l"vl malenl. 2-3.5 (-4) mm dugi, dvospolnl. Llslltl ".:vl)etl lasv!m bllall !Imel) III p.ljavo bllell . poneked futkastl. erven· kutl . baka.nfI.me(i1 til e.nflsmedJ. P,dnl~l 1:1I~­kasll. "al~d~e 'Iodetl III na k,alkCl) drl;cI Plod­nlca Ie nad.ula. JednOll,adna . sadril 3 Ilemoni zametka. Plod je lfob.ldl. s)l]nl. kestenjut"sme­dl. '"ba l l~ k"jl Ie pllbll1n" lire dvllne kll" IIsH~1 ocvlleta. Sjemenka Clko 1,2 mm duge. sjajne I 1I1&lke. keslenja5lOlme(le. MI.mckohClml bllika Ve~lnom Ie %lstvpljenl u acldo!ilnlm zajlldnl_

clma ,lIda Vac~{n/"-Plcaeta/I. PI...,I. emend. B'.-81. Ta1<o je nalazlm" u luml )ele I ,ob,.~e (BI8Ch/lO. ~lI/arotum H·III). II m"nlan"j tuml ,mrCe \PlcOOlUm cloal/cum monranvm H·ol). Subllpln­Sk") tuml sm,~e (Plcee/urn Cloat/cum subalpfnvm H·II) I dr. Zna~alnl )e I v Ilst"pldnlm !umama na eksl.emn" klnllm lemljlltlmo np s1l1klltnoJ

pod'".1 III nl dub"kim ls~rlnlm loml)I'llml ,., vllanlm ne k,at:nla~u III III dol"""l1u TO au 11-]ednlce obuh ... ~e"e llId"m Que,cal./,a ro/K",­pOlraoll Tit- Tlko jl fft!l11 v ~eSl_,m tuml' ma (Ouerco,CUlInerumJ u !vml ralllle. I buk"a jBllch",,-Faaelum H-II). v lailldnlclmi lUlU"'" Faaerum H·.t. Ouorco-Balvle/um T.(. I d, Aura nil potuslenov'l,m III Ijonovlhm stanl!hma '''' luboylma 'urna. 'urns~.m p,osJ~kam._ 'Iet,"" ... a sn]~"lomlme. "jauOIZYI"nlrna j ."tn,m Ila"<t1o ma od nt.illl PI do subJIlpllllkOil "~e\.lcl)s~"IjI polasa. t 10 na 5Vjebm dO umje,eno '''111'm. \1' ullm III ekStremno k,sellm nmll'illml

Aup."snanjlnl je u .emltarna Ev.ollt Cllm (lVlh dvaju v.111 roda llilUI. II nat,m

tUmaml jl lallUpljlno tot "e\"I.ko ..... 111 \011 lu I"a InCl1U10<l k.sahll lernll""

Stab tjlka uspravn.. oitro Irouglnta. glalka. gala. mnego dub ad tI,l(lva. k(ljlma II (lb,asla do vrha. U,na ptoJh 10-16 (-20) mm !Ir(lh krula. najte!te Jako hrllpavlI. nil fubovlma SaYI~ lana. na don)(ll 51'1101 plavozelana. Inrlo,aSGenelja spslavljena Cd (3-) 4-7 ,azdv(llonlh. IInoalno­-yal)kasllh. 5-15 cm duglh 10.5 cm !1rokih vlsa­tl h klas(lva. u kDjlm a so uz sYa~1 C'ifllot nalnl mall zallstak u ot)liku 1)uska. Termlnaln. 1-2 klan su mulkl. a ntan kla$Oyl au lens kl. PI(ld Ie jednoslemenl. (lk(l 2 mm dugl. smedecrnl o.dtlt.

Najtdte Ie n.lezlmo u poplaYnim h,n lovlm I loh,nim tumama. na rul>ovlma tuma. tumsklm prosja l< ama. uz pUlayo. na .Ialnlm. hranl/ivlm 1I0.aslim ill plC$~ovl l o- 1I0""sllm zaml/ lllI ma s~

21 V . ~I2!3c", H

S. H. 1»'1. Sb. eg. M. V-VI

:r.. " !oS. eo

CARE)( I'£NOULA Hudson

(Syn.: C. mUima Scop.)

Fam. Cyporacefll (tlljo.l)

VlsoIcllat. oJlrke

Pravl$nl !a!

rO,\C~HI OCTp ltK a

O'ooplng SeOIIO car .. IUlcM) I ",III,t, ""nelonl' tll"" .. S~go Clc<n<~ ""'"'..,.

• Isoklm nl.oom podzamna vodo I na mlaslimll kola au pod utica jam pe,lodltnlh pop la.a.

Oekorallvna vlSla koja so uspjdno mofe kO­fislil l u hortikultu,1.

Aasp,osl,anjena Je u sradn)oj. rufnoj. rjede u slevernol Evropl. u zapadnoj Azill. na Ka_kazu. u AI!I,,, I No.lma.

Rod CalIX Je tlredltavljen U natoj 1I0ri , • • oli­kim brojem vrsle kale au zallup!lane na 'az lltl­Um sl~n l !Hm8. Od (lnlh ko la livo u !umamll 51>0-mlnjemo _"IU: C. I lIvl llcl Huds. (5yn. : C.p.lUI. Seop., kola dosli!e vlalnu 20-60 (-70) em II 11-slovi SII fol 4-7 (-91 mm llrokl . 101i0Iesc~nclj. sas!a~ljena ad 2-6 VIla uSklh. 2-4 em duglh. lensklh I<I~slta I sa ! ('jade 21 usko valjkas1a. do 3 cm duga. mu!ka klasita.

Nalazimo Ie u malolilnlm liSlopBdnlm I "ljdo" .llIm !umama ,eda Figalel/a Pawl.. na rubOv)m. !um •• uz !umske pulev. I 10 n. s.leHm. IIran ljl­Vim. neulra lnlm dO umjerano klsellm. humoznl"l. Ple-s~ovlto'kamcnillm III 1I0V8Sllm zeml)l!lIm •.

'"

BRACHYPODIUM SllVATICU M (Huds.) P. B.

(51n.: FOSliICl silva/lea HudS. non

Poll.: Bromus s)/'r/ellcus Poll. ;

B. dumosu! VIII .)

fam . Gramtnaao (POICO"O)

(Irave)

paljah i umlka

Gozdna glolll

& .. ywll".

51"~" Fol ... Il,_ B''''~~fI<Hl. d •• tIOl.

Wold ·Zw ... k. !;o,....,~<*O .... ~raI>.

1I V _ _ I-I:/OI= H

S. H. OH. ab. ca. Mo VI - VIII :r.. _ 1 •

5UI.bljlka u'p,avna. ± dlaka.a. LiSlovl plolnllii. do oko 10 mm ! i,ok l. go ll III s "Ielklm. dUl/lm dl atlcamo. "mno>elanl. na nalltlu I bljollm <;an­ualnlm na,vom. Jezitak (Ugula) dO ~ m"l dug. no .,hu ,ujetan . In lloreSGenclJI 7-15 cm duga. I 5-10 klasovo. Klalltl 2-2.5 cm dugl. p,eldno val lk 8511111 maiO spllotlenl. svllello!elenl. II ~- 1 6

cvlctOYft . Obuvanac obltno 1-12 em dug . u,ko laneotesl II. do 15 mm duglm, o'lam. kole la kad go.njlh .:vjelo.1 dule ad obullenc:a TU¢ak Ima nad,asl" ploonlcu I lodnlm IJe'rHmlm zam.I" kom. p,a!nTel su lull

Opluno nokollko Int.aspecljl~lh obllka u \/iIzl 18 ylslnom bUJko. b,ojam C'ifj elov, u klasltll 1111 u vazl s vetom 111 manjom dlakavo~u

Zaslupllona la prele!no u poplavnlm ium"ma s.ja!;m IISIOpadn\m. mlo!ovilim I tellnarl k,m

Illmama I llkll,ama rIIl..oda OuP,,,o-F.,,.lIoe B'.·BI. 81 Vllagof. no h,an ljlvlm. blago dO umFe­reno . Isollm. humozn,m. pjesk(l Vill m III 1IoY&lI'm lam1jl!Ilm. ad nizlna pa d.:o sUDalplnskog poj ....

Rup,o$t, anlaNl ja gotoYO II "'Ialoj [YH)pi jednom dlJelu A.vJe. Ij~ AIOIel. Mad." K.lnat· . klm OIOOImll I u Jep.nu

U O~vJfu .Oda 81.C"11JO(11~m vdno la SI!O<M!' null I . IIIU· 8. plnnatum III P" a.all. ISy" 8,om...- Plnnalu.s L I ~OJa p'elalno , •• 'a ...... plOdmm IlVada"' .. II medlrna la u v'jall '" ." mlma i .lkI,ama od n'l'na I'Ol do atJb,olP. ..... kog vegellclJll(og poJIlN I 10 01 _,e,_ 'v~,m bl"!JO dO umJIII,eno k'N"m """""'",m I .... ,'" PJIIII~OVIllm. kam ... ,1 m '" ,'.00 1o' &lI.m 1_ Ilillimll.

Z. ,alllku Cd P'OII'lOllM " 'lie 11ll"'11 PO,ua_ n8 .,Ijela .• IIIIOV' IU loj 1.,!ttlO'II.." o ~o ~ mm 6lro~1 ~I .. ~I lu (,n .. .In,. 2· 4 em dUO' usl~~ Ijln, ad 15-2~ cY'l.la I .:tJe Jo" .,K. 0<.1 01><1 ~"~

I.' ·~d1 LlSl0V/ oko 4 (-5) mm !;,okl, na pov •• lnl I na

",boylma r.pay(, pla-It..IOlelenl. Inllor • ..:en~IIa Izdufone, do preko 10 em dUll. I ok(l 5 mm tlro­k • . KlpslCl ekc 9 mm dug!. saslBvljenl Od 2- 3 cvlatita, najtdte bjell¢asU, pomalo lamnoljubl­tasto nahukanl. Obuvenac !hak, oke 4 mm dug, sa 7 ililce (norave) od keIth su 3 late tslaknUIe. na y,hu sa 4 mala taklnlas,a t llitD I Jedn!m ja­tim. do preko 1 mm duglm, os)em.

Naftlt!te 10 nalallme u medlle,ansko-monla_ nom I lubmedlla ,anskom pod,utju ¢llavog III.· stog K,ta. ~

Ka .akterlslI¢na vrSla SVale Oslryo·Csrplrtlon orlenrolls H-al. Natl tamo Ie II za)ednlel cmog gratia I jes.enske talih (Sosle./o·OtltyelUm H-a! et H-Ie), II tum; h,uta medunea I bIe1oo.aba (ea/plnelum DIllin/ali. (:roarlcum H-It). u zaJed-

2! V .(30-.~C"' " O@ s, ~. 8~. S~. Cg (VII-) YJII_IX (-K! "-.

S ESLER IA AUTUMNALIS (SCOp.) F. W. &:hullZ

(!>yn.: Ph/eum au/umna/e Scop.: S. eloflgllle HOSI)

Fam. Gram/nue (Pallceae) (Irave)

015111ca. leunslu! vllovlna

Aouu:, W:lllJlI~3. cccllco<a UlnulI'Ka

~bSl·Bloug, ... Ho,I>5I·Ellongf •• C""-"p". 0<'<"1, ....

nlcama : Aeer/-Celp/nelUm or/enlal/5 81etlt A lit· ku l lt. Dloseoreo·Carplne/um orIen/ails Ellotl~ " Lakutlt. Ruseo-C"plnelum orleniaUs SIKlt A la~utlt. Cesta Ie I u ne~ lm 1.1ednle.ml SVell Fag/on iliff/cum H·et. Tako u pIlmorskoJ bukoYOj ~uml (subas.s. F.gs/um crofllieum monlfln"m set· lerlol05um (a,,'umnal/s) H-at. Fagelum sylval/ell (.mOfJIenegrin"m.) ,,,,/erlolO$um 8 10tltj kola !-II naposredno "adovezuje ne tumu ernoge IIr1U I jesenska hilke. a .dlrena Ie nil lu!nlm obion' el ma d lna 'sk lh plllnina I to Illmo gdje se osl.t_ ullcaj meditera nske I submadileranske klima. la· 11m u uoel laol)1 Aeell oblUsar'·Fager"m FatHla­nit. Fuke.ek !. Stelanovlt I dr.

Kao Ilrazltl ka lelili. J,"ens~1I ~dlke rula na suhim III umje.ono s uhlm •• aslrasitlm. p/askovllim ill klmenllim zemljlll(ma.

Ar~ al eve V,Sle )e r"I.llvno m.ten: od Islotnlh Alpa. p.eko din.'Sklh planl". do Albmnlje lendG­mltn. vrSla Jugo,tavlje I Albanlje).

'"

MELICA NUTANS L

(Syn. : M. monllna Hud,.)

f a m. Grem[nflae (PoaeeleJ

(Ir.ve)

suzlea . m.kut ponlknull

Klma.la kra~nka

KplrllOl.l lltja

>.Iou",.I" Of N:':i,~~

Mlllq\HI p.""h" N' • ...,d .. PotIG'"

lI<p ._"~ I.,,,,, • ..,.,,,,n

S. H. BN. so. Cit. M. ,-" :!n _ l!

Rlzom lonak. puzKl. ponekad 'an'lla 5tolene Siabljlka usprevna. ok'uglasID. panalto millava. ± dlaka"8. lIs lovt oke "-5 mm "rokl. , oble s lra no ± dlakul. Jezi~lIk (lI~u/e} ".10 k.e,.1<, ,med. boje. Kla5!tl vise (lmell na Ivollm s lap­kem. vetlnom p.ema dol)e. ,kupllenl IU u ,.Ille. do eko II) ~m dUIiO. meilice SYOkl pojedlnl kla­sit udril oslm po 1-2 dvospolna plodna evllale I jed&n zakrtllDIi. n"plednl evl)et na dr!ci kell )e sasla vljen Iz prllnog obwonc. I kotuljlca. Obu­vonae je zelenkaSi. p.i vrhu teltO e.yonk8SI. la­nak. s 5-6 1-9) tilleD. Tu~ak Ima nad.aslu plod­nleu • jednlm slomenlm zametkom 1 • dvl)e pa­reste n)utke. Op.a!lvan)e Ie posredslvom vjeue (afl8rrwl/ti/e}. Plod j. lednosjemenl nepueavac, tn. lI""no u kolem je sJemenka tVrlto trUI ... usplodem MI.mekotlouul bllll<rl NDj~dte jo nmlaztmo u ItS'opadnlm '"mame I

!lkeUlma un" '.1 kl •• e Ouetco·Fagerea S •. ·SI e l Vlleg.r. n. rubovlma !um •• lumsklm ~istlnama I prosJeuma od nizona ps do .ubalplnskog vega-

1 •

t. ,uu.&I: l.otI .... 1 r, ... """11od0 I .. • , .... "',.,, .... 'I.t • _'~n' p"',," , ....

laeljskeg pOjasa Ralte p.ete1no '" '''I".I·m. ,.. lresnim. neullatn'm. PI"kav'l,m I 11000.~t.m. hu moznlm zamlll!l,m •. vet,nom na k'etnlac!~ol pod.

." Ruprosl.anl.". Ie u voc.m d'IOlu E"u~ I n. K.~kllu PrlPliGI wbbo.Ult'IOm II -""" ~h

Ollm o"e Vl"$'a u n.i m .... m.m. ' .... '1"'. sUSfeo!amCl lOS &hledeo! •• ,.'a 0't0g~ rodll .. u~"lora Ritz kod ~Ol'" ~I_ UIO'~"" )&d­nlm lart In,m !dYDSpOtnlml O'<Ilalom I 1)1, .... ~a ,. smed$ClVena. doda od obuvtlnci ~. II 10.<"1. I M. pk:1a 1(. I(och !S~n M tl~r • ..., L va ... ,,,, II Groseb 1 la bllla",,,a b, Ikl ... Oil ,rna Gult Ie­t'~lk f/'lIu'lI) /o~o 2 mm) bl.'ItUl« bel, •• 00..­venae Ja de,bOO. 1)llln .~. 7 "e,a.." 1\ 1 ca

Oslill ""Ie roDil Mer",a ~ole .... al"",,_ " ndo) no.1 IY IIlr\O;"fI'C' ~_I''''''h ~,aka, IIjenov'hh oo.OftIIkl 1 llotn,h 111,,<&,a

I '~k" .. O (rog"'"' n ...... " ..... I '~"Iod .. 2. pop'~nl "' .. I"" II.t .. 1 . kl.oIe ~ pll •• leo. 4. kl .. rt .. prJ .. t. ,,-

SIabJ), k.., lanh I nj..,ine. o krugla. Llslo .. 1 yskl, 0.2-0,3 mm y pfomjefu. smolanl. ~ekJn)a .. l. SNCI­zolonl. Klasle( CI~O 5 mm dU.\II. d...:>spolnl.

U nde) IIClrl, Claim Ilpskog obllka v.,. 11 •• 110 .. I<CI)I Je 50-60 (-70) em vlook I u rahlljom I !J. fClm meUlcom I !ulC1sme<llm klaslclma. sus raca so I laksoo Vaf . ..... nla na Pa rI. ko)! )0 nlli 0<1 prel. ho<lnog (20-30 cm .. Iaok), sa k.aC)m. all nrito jI.lm n"ovlma. zllljenljom metl le<:>m. a kl ulcl SU In lenzlvno Ijubltas!o nahykani (. jed' a bje l le~snl.

Prvl Lakson Ia zaslupll"n p.o~a1no y IIstopld. nlm acl<lolltnlm 'umama I tlka.lma SVele Due/_ cion looo. /·pel/uae (Mal cull) Bf._BI. (np'. u ~so­cljaeljl Ouelce·Ba!u/o!um Tx. I <I •• ). dClI< Ie va,. mCltllana vetlnom zaslyp llen u leld'olll .. Tm .a)ed. .. Ieama sm.ce. lei.., I smrco, .ed'a VaeclnIO.PI. C&flll/ia e'.-BI. Take Ie o b,l .. a u monlanoj I sub-

21 v .. :/O-«I 1-70) om ~

S. H. 8H. Sb. CII. M. f\'1-1VII-VII I ~ . "

AVENE lLA FLEXUOSA ILl Of ore.

•

, ..

[Sy .. . : Deschampsll III1XYC\.S1 (L) Trl n.; Alra lIexucu L]

Fam. G.am;nUllO (PoaCIIU) lIravaJ

Vljugesla masnlca

CUllcn:! 6:ull K3 , cuT,,:! Ua:lIl K3

W.>,), ttab"il, .... Ca",,~. TI . . .... " •• G""~Tlng.," SC~'"r. ... Dtnl·Schmlol. Pa"k:o <"".'lIno AI"""". 'C ..... "OOf .. ~

alplnskoj !uml ,mlto (Pic"e!um C:fOal/cum mon­'"nUm H-al I PICOfI!um cleal/cum sub/flp lnum H.,I I d •. ). U SIClvenTl1 10 Clplsana zajednlca buslka I smrce (Da5chemps;0 IIf1XlIOs"a.PicaeWm Wfab.j kOja jo .nv))en. na slil kalnoj padlOl1. Ima j8 J u 'umam. efnog ! bljelog ber. a. u SYm! moliU I rnunlke. Ie u k leko~lnl bora. a lavl)a sa I U V&gll­tlcljl fU<!,na .ede Sos/alle/al/a comosu Simon.

Ante vo~lnom u sYI)et1/m Surname. na ' Uber­vlma .Iuma. !umsklm clsllnama. ~esl D n. sjDllI­nam • . snje{lClIDmlma I vjel.o!zva!I"ama.

AasPfoSl.an)ene la u EV/opl. za padn ClJ ! ISIO¢­nol Alljl , Slbl.u , ne Kavkuu I u Sjav. Amofiei.

()Yom p,mkClfl1 apomlnlemo I vralU D"c/I~ 51. c .... pllo .. {LI P. Be.yv (Sy n.: "".a CIUUpi­ron L). eljl au lillovl plol .. all 2-3 mm !Ifokl. a jez;~ak (ligulaJ p rOduton. Jllj.t

NajteUe )0 .. alSlimo na mo~a.nlm tiv.d" ml I pa!nleelm" poplav .. lh le.ena unula •• eda 0. schm~/a!./I' H·lc Inp. . kara klarlstle", vrala 8SO<;. DftschampsleTum c.ftspllOUe H-Ic).

"

FESTUCA OR'IMEIA Morl . & Koc;h

(Syn.: F. meln!ona MB .. nCln Savl;

F. s#v/frka HClst.)

Fam. Gr/fmlnue (Po.ceae;

(lfaYfl)

Yluu lla t um,ka

Go.5ke bllnlel

n";:III11I1CK3 DA"caTM3

F',"'I" <1ft bel. BOflI ·SCh .. I ..... 1

0.:." ..... Gcrpo .. .

Zl V . 111-110 C-'1IJ\ CM t!

@ o S. ~. at!. SD. "'. VI-VIII

10> . "

LlstClV) jakCl dug l. na donfoj st.anl svl)aUozelenl , na gClrnlClj slvDzolenl, S Clblo sllana I na rubcll"lm. h.a plvl , sa 4-8 glavnl", j.te IstaknuHh I sa 2-3 slablle I.,alen •• narv • . Jozlc.k (l/gull) po obodu reust. h4eHic. 10-30 Cm duga. sutojl se cd ~ Ce{l b.Clla klul~a. Klulel j.ko- spljo!l"nl, ClkCl 7 mm dugatkl. saslavl)enl Od 4-6 C'lialan. lit¢­kaslo.alonl. Obuyen.c 4.5- 5 mm dug. be. osi', s 5 nej.snlll ner.va. h.ap.yo punkHran.

NII,tlmCl la u 1i"Dpa~nlm. m!doll"ltlm I ~all· na,.klm ma.oll.n lm ~um,m. cd I)rd.kog dCl pfat­pl.nlns~og poln •. naltd':e u zajed .. lelma .a<l' Fago/al/a $yl. a!lca. Pawl.

Rup.oat,an)lna Ie u sred"loj, jutnoj I Jugo­Isto~ .. oj Evropl, y sj8vefe.apadnlm dljelavlm' 114 ..... 1)e. na K .... kazu. u slov. I.anu I u AUlru.

Oslm ove vrsra kola domini .. u cenlrelnlm • jugolslO¢nlm dljelovlma n.h um.Je. u natlm 'urnlma Ie uslupljono ICI~ .... kClllkCl vrata Ovogl 'Clda, cd ko)11I spomln)emo samCl dvlle. a kola su hablluelno I po dlmanllj_ma ,Ilene P'OIIlCldnoj

v.aH. To su. F. all'-Ima AU. [Syn. : F. ,/hat,ca (PoII .j VIII .• nCln Huds.j. kOja j. morlolotki I'k.o sll~ ... prelllOdl101 v,pl (nuIlkula sa cd nJa "CI /Ie .azvlla s lolOfla. lezleal< (Ilgul., je Ilnl<o >.oWl, ad.eun. ClkCl 1,3 mm ylsolr. gClI, a kl .. l4( lu . -5 mm dugl, IUlavljenl cd 2- 5 C'ljel_ koll au tYlozelenl 1!1 ('led'e) IlubltaslCl NlhukMI, dOk je oOOvenac jlko utili ... I 1I"l*v N.ll..I'IOIO" u bukevlm (F'!Jllum monf."um, I bukOYO-/IIOvIm !umam. l"p" Ab;'!I.Fagllum aUlfroaJplnum W"b. 1a..IfUCI!OSUm sllv.''':H (8anachl Wr&b a,,/o fO!undllolll-Ablelelum W",b I df

OruQ' v"," Ie: F, t!Q.n'ea IL) VIII IS}n 810-mus gl".nllW LJ . ~ol' .. od dv.'u p'atnoc:tr\rh Villa rl..lllkule po yll",.CI) o.noIIi lis ... ploJke. a ebuvenae $8 .. v,tava. do 20 min duglm. ... Iam

JOKIna Od nljlllte'esaninillh sap,ol,lsklh bll)aka ndo 110'0. I. kOf.luto ranollerrov ,Izoma .aulja sa nlatnl. so~na, mesna la. na pop'eOnom pre­SIOku ck,ugl.sla. !utknloblelitllsla. IlubltlSlo ptUoaSla siabljlh. kola Ie u donjem dl)olu Ubu­!!aSlO eaobljala Siabljlko oole. lle'IIgfBll)OIlO. u pa' mombranO'lllh. p,deglih IJusaka. InHC'elIcen. <;/a II(l sas lo)1 lid 1-5 (-8) k.u"n;h , vlS&(!lh e"jo' Illva. koll blagll m"l ~u po banan~m a. CvlJet v go. morlln. dVOltplllan. Ima jedan p,o!lllk. Modlla usna produfen. u sv,lelloljubleastu OSl'ugu. ~ola Ima sk~ t O •• eellSl obllk. oble au ok.enulo p,ema goro USIOV' oevllo~a 510OOdnl. sVtlellotuli. enlo ervenol/ublta'to p.ugastl . Usna blalkUI. U 5vl. JOUolJuble.sllm brada.leaml PlOd je lobolle s mflOliobtoJnlm v,lo lilnlm 'jemenk'm6.

21 v .. V-I lS-l!O (-.1OJ em 0

S. H. aH. SIl. ClIo. "'. \111_VIIt

• ••

EPIPOGIUM APHYLLUM (SehmTdl) Sw

(Syn._ Salyrlum opf{Xlglum L: O,,:his aphylla Schmid t)

Farn. Orchldac088 (ka~unll

' ..

Nadb,adec bra~II SlnI

Epl_rum uno ''''II .. OIIn~I'I1, Wla. rban l h'.\GopoA""" o.:.", ... ""n

OoSla "Jelks blljku, kola S8 spo,adleno 1 .... ,) • • nGrotl!o u monlanom pojnu u sjenovillm buko· vIm, bukovo-)elovlm I sm"~lIVlm ~umlJma no de­bolom slo/u I1sl1nca HI ne Inllom granju I dlvotu. kOla Ie u sledlj u raapadanJa, Pen)e so u Vlllnu dooka 1500 m

InlOr eaantno /e sporn.nuli da sa nn ialom 10· kalltatu la"/le u pauzam. cd po noko llkc gOdin.

Rnp,ostranjana Ie u "odnjo] 1 lufnoj Ev'op'. no K""kuu. zahm u umjo.enlm pOd,u~J lm" Azl)e s"a do Japan • • P,lpad. bO ' Mlnom geoetementu.

Ollm evo Jll<lloa avropsko vnlo. rod Eplpoglum 10 Ia.tupl)en sa lo~ 4 "51e kola su ,a5p,0",a· nJene u Aust,all)l, Malez l)l, Po llne:l)1 (Nova Kale­donl)l) I U l'OpSklm p.edjellma zapadno Afrlko

"

CYPRIPED1UM CA LCEOLUS L

f am. Orchid. coso (katunl)

Goapln. p~putlc.

Lapl teVflljc

l[CII.\ ell. BCIICP'ut 'I COe.\

ladr " Sllp~r Otc~la

CyprlptdG, 5. to:.Ln~:

F,auonoel'lloh F.r/.llono

1k'''PI'" Go.uI"''<OK ,_",Ion

21 V _ _ (~cm 0

S. H, !IH, 6b, ClI. "'. V_VII_VII) 20'0 . 20.22

Prodslavlja nejlnlO,o$8ntnllu 1 na lljeplu ev,op­sku v.stu VOIOma b,ojno porO(jlce o rh ldeja. Iz he­, Izonta lno puu~~. debalog podankl izbljlJu de­bala s lobljlko, koje lu na PIIptOenom p.osjoku okruglaslo. k ... lko dlaklvo. U olno.1 sa p.llllllhm smodlm IluskDStim 11510.lmo. L1slov' Sloblll ke 7 do 15 em dug.~kl I 3.5-7 em !T.okl, !itoko ollpt(~nl. o • ...,vom cbavllalu stabljlku. no li eu su , ,, je lloze­lonl. nl nl l l~lu "Iavl~nloulenl. po ellalol po­v,llnl su uzdutno nabe.onl. C>llalovl zJgomo'inl. ha. mal.odlinl. po 1-2. t)ollo 3 (-41 na jll'dnoj .labljlel, veoma kr upnl. ImSIU dva p tunlkl: mOd· ns usna mldlnaslo nadula. no. go,nloj sualll ul~nu l 4, Ima ebllk I'8pu~e jlme'), 3-4 em dUgD~ka. noznOlno ktat. od 4 pu.pumosmeda II. .llea ocvJeta koll lu ± usukonl. PrUlllcl full. elVOnO J>Unkllfanl. Plodllica vallknta. sllno dla· kiva, oko 2-2.5 em duglOkG Plod je lobell<; s. .. ~lIk ;m bfojom .. rio sltnlh sjemonkl.

IJ p,1I0dl su upuelln sllns vatl •• n1e U pogledu bole cvJetova. a poznall su I brojnl vrtnl obllei

, d~nll d~ .... ~:I,k' .. pod.n~"," ~ <"i<" """" ,\.. ,. ."Itl '0"10<10 ~ _~ .... /''-Iu..,!. , .. " ... C'I" P''':'I''''''''I'. S. o~t'IIca _II:", 0_1' - III" .~"

Za51upljona 10 u II/OKIo,caml I .. Ole Fap on II!y ,Ieum H-D t Ie u OO'Clv,m I 1!IllOYlm ~ufl\Jl.n":I gdlO ,aBle po)ed'nlb'to III U manl m g,u""ma na I ano­vlIlm lit polulleno"'\lm .• lot.avllO ,m m,I.1 "'. najee!t» na k.O¢nJI~klm 111 dolom I en m 'end nama. Ie Ie u 10m poglOKlu. kalenl"a b.~ 1"<.,.. lallmo 10 ad nllin.a pa do $Ubalpln ~og po 184

Zbog I!Vlllredno 1'lep'lI ev,elov, OOloP • p. puOka Ie oduv ,a~ "em Io,'dno !>Db '..... "I IU dsnu mllooa pmodlla "In !fa att. a boll _ blilke Iz Uh tazloga pealala 10 1'''''. "1<'" I Ie se j kod MS. ~ao I u o.l~I'm o~rop.k m Iem Illmo. Ilallli pod mogom l~t,'om

FlUptosttaolenll Ie u vet!;'m d tel" E., ,It, 1"14 KI.kalU. U Azill. svo do Sal\alrna 10;0'0/1 I k .. Prl~dl clfkutnflOl.rnom I lOtTIom .lefllt~ lu

• d ...... to 'Ud.ltl .... _II". 2. .... lj.'.1 .'ran •. l ........ na u.n. (Iobe"~"'). ' g[noot .... ,). , . I. Il,Ue, oevIjoe.

Gomol)1 cl18118S10. 3-.-d)8Inl, sa bro]nlm oluu­\IlasUm ko,'janlma. S'abljlka IIsprevna. v!tke, do Ilna<:! polov;c. vialn. sa Iislovima iulozele ne pd elm. sa nakohko lI)aano P,lleglll, ' IJuskaslih II: alovi lillov' odaloJetl, "skom osncvom ablv;. Ia]" l'abIJlku. na lieu llmnozelenl, sa neprullnlm l amnoame6lm III skoro cmlm pjagama ('mel), . jeda nlsu p)egavl (I . .... mu .... ,". Schur). 118 n._ IIt)u plavlt .. tozelenl: don)1 III Ildulano ]aluli. lupl, prom. vrtl" slabljlke ' V(! ull I u§lIjenlj t. In­lIorescencl). yal]kasto-konl¢na. ako 9 em dugl ± loll ..... H ""lIklm bloJam CYJe tova. Brakl.J~ lancel.llie. utlljllfll. n lJeri~ sa 3 nl ..... , oblene Il le du.!,na kao evJelC)'ti. telana II I ClV1lnhSIO na_ huQIlII. Cvjetovi zlgomO)rlnl, llermlrrooiln1. Med­n. U_ 5-10 mm dUlll tka, 0,1""111 na/taUe ISle d ullne kao ploonlca iii nelto) k • .t:a, PIO)dnlca

U V . _(--9O)crn a

S, H. I:IH . SD. eg. M. (V-l VI-VII

• ••

" , ,. Ila.

" "

, ,

Rasp' (lSI,an/en ,,(lIOVO u preko S ll:>lra do Tomah I na K,lmu , Kavkazu I Sirl/ I. sl'anstvv izdlla,encl .ao so cl/,klh ol:>lIk&. vee proma j I I ."'bI""', '~ I 1:>(1/1 listie. oevl/ee" . Poznlli stardl 5-a s.odnlm v,Slama.

)RCHIS PURPUREA Huds.

IS)n .. O. IUSCI Jacq.; O. m,,~/m~ C. Koch)

Fum. O,ch;dace,,11 ik~e unlJ

Kleunak pu rpuml

$k,lalno.de¢s kukavlca

UpOCIL ropo\lDCT

Lily Orc~1d Orc~h pou,o"

I'\I'P<I'.M "',*,~ •• u' R,p"u",u n\II"VlI""~

2!V . SO(-75j cm G

S. H. 8H. SD. "'. V-VI :M .. 010. '2

Gomoljl ohuglasU III lalutl. n b,o/nlm. de· tleUm. vallkaslim korl/anlma. Slublllka uspravna. u gorn/em dlletu pu'pu,no nllhukana. p,1 dnu sa par p.l leg ll h Iluskaslih hSHea. Llslovl soble sl.ane s la ln l. na lieu lamnolelanl, na nall¢)u svlallili. Pre· ma obll!cu I 1:>0/1 c~]el cwa spada medu nalt)ep!1I v,Sle ,oda Orchis undo] (10' 1. Inllo,escancl/a velika. IS \- :16) cm d .. ga¢ka. Oralcle/. )alaste. ulT­lie",. v,lo ""'lena. I/ uskasle. S~I/II Uo l/ubl~BS l e. u osnovi lam nIle. Cv/e lovlzlgomo,lnl . ~e'mal.od llnl Mednll usna 15-20 mm dugs, d¥ostruko dub o d gomjlh Iisties oevi/eea. obl¢no I:>lell¢ssla. s~Jjetlo­ru! l¢aslll III lamnoJ>u.puma. sa IlIm~ o~rvenlm Pll­plioznTm la¢hma III pjegama. OSlrugl vallkasla, uPil la !c,lea od plodnlce . Ploo je loboillc sa ~e­lil<.lm b'(liem s;tnih sje menki. Cljela blilka ugoono mlri~e n. kuma ,ln I go,kl bad em. nn,otllo u au­Ilo m slan/u.

P,ema obi lIu I boll medne usne, Ie p.ema boll IIstl¢. oevlle~a oplsllno mnogo Inr'"spe~l/sklh

, go-'I'. Z ""Itt. ~tkt-l"'" I .. tU_ ~ pol-'I • ""lot u .t.<I'l" PI_I .... .,,) •. ~ ,,_""

oblilla cd flmga varllelel. dO fc.ml. Pclnall ... .pantan! bllslardl sa s,odnlm " .. tame

Zsslullijan IJ svilltl ilm h,lopadnlm. 'jed'. 0.11-narskim !umama i tlhl'1lmll. Ie ria ' ubOvl .... 11lfTta I !umsklm ¢lllrnam. 00 nl;t!fII pa do montanog vDgelDcljs.OII paiaaa. Jlvlja ... p, .. tlno po,. dllUt~no, na umjelBno su~'m dO sY).l,m bl-OO hum(lznim, IUUe!I,lIm zemljllUma

It gO)mclla sa doblVa salIlP. u l<NOm Ilanju p.ijaloo mlulu nltl kumat;,. Gomoll' IlIdrNo ".Qkl p.ocenal .tul' (do 5O'1,) I drug'''' m ... ", .. Ie .. ko,1510 u medlcmsl<e ,v,1Ie KIlO droga ,"U0118lU se sv/ell I punt gomoll' /7ube,. SaIe"J .... ~I\o 28 ~lIreme C"jelanja III MPOS.t<:Ino poall~ CVje-18nla

Raspros"an/on u lu!noj I Iredn)Oj ElffCpi jul­no/ I "edn,Oj RUaitl. M kr'll. na Krlmu I KrAan.r p,ipada submed'le,anskom flo,nom oIemantu.

!.:I~~,~~ •. ~II~fi.r:·~:.1 ~1:~Te~ ~. ~~!::,o:,~ pl""nle •• POP<l~nl 9<1.r .... ... jlmen""

Pod.",k dOl!' dug , vallkast, 18 b.oJnlm de­bellm kOfljanlma. Slablllk, oklugll$ta, u gornlem 0:I11.lu k.'tko dlaklv" pII dnu sa nekollk(l prl_ !tiI1;n. Iluskastlh, smadozelen lh l;stO¥a. Lll lovi .tabljl", II IZla1lffiom n ...... alurom, goll , nl lieu tamnoalenl , na nall~ju plavoulenl, do oko U Cm duglekl I do 3 cm AI,ok!. Br,kllle I'neetnle, dU!1 ad plodnlco, kr'tko dlakno. Inllo'eseancija 'anla, .. slaIrlja .... 011 2-12 sjadetlh cv/elo¥a, Cvjelovi ziQomorlnl , hermalrOdllnL UslI~1 ocYIJeta 15_20mm duga~k!. z, v' lJeme cvjo!anja OIVO­rlnl, rU.m:" l; III c ... enoIJubl ~ .. II, rje(le bljell, "'-(I .... u, .... , ko,o ISla Ilko (I~. kao go,n/I 11_ Slltl ocvlJat.. PIOdnlca ./II(lIK;I, zelonl, l;"'lno ...... ukanl, kfltko (l1. kl... . v1lrkast. Plod je 25mm dugl ..... 1 10bol.1; kojJ sadri l vellk l b'oj ,Ilnlh'lomankl.

S, )1 , BM, S~, Co. 1.1. (V-lVI-VII

•••

CEPHALANTHlItA RUBRA ILl L C. RIch.

[Syn. : SO/tiP/IS ,"'"' L ; Ep;pe~rls lutHa ILl All .; Eplp«'" pu/pu/ell C.anUJ

"am. Or~/t1dace .. Ik.~unl)

Rdata naglll ......

U pBC rra naro\30rca

_1i. lle""" I ... ~h'l ... th6ftl .~ floiO. Wlra..6\llein EII._I"",_ II".'.'''' ''''''''''.'' • po<" .. A

'I u te.moliln lm , ,

1I II

, (1.4111 ,)

, I

" ,.

. £PHALAHTHERA LONG lf OLIA ILl

Frilsch

G ~/phophyllum C ensllolle (Sw.)

C Rich.; Epfpaclls long,/olll Wenn, E. onsifollll Swl

Fam. Orcl!ldacsao lk.~lInll

Z .... l t. bljala

uoigalistna n~l~y""

AQ·UOo\ ItCT n:. 113r.\ UUK3

LCf\lI·I . .. ed Kerr.ba" ... c-.hll .... I~.,.1 Ir.~~::

SC ...... 'bI1''''". W.ld"l6Gr.,~

rr .. , .... "'_""~ "'''''''"'''''''''', ..

21 V " \~I-eo)"m 0

S.Ii. Oli , SII. Co. "'. (V-lvI-VI. :".32

Podunak !>ollzonlalBn. sa mnOQo $IIIe!l.h. rI­PB~l h ko 'J.novs, S!ab1ll~ a b.ldes! •. gore . Icdno, navna. p,l o:Inu sa ne kollko prlleghh Ijuskl. kola obavllaju alabljlku. Ualovl Sll bljl ko 1_16 cm du­ge~kl I 0.9-2.8 cm AIIOkl, SVi! do do"jih ~Ielovn OblBSll jU sllbljlku. Inllolesconclja rehla, d~a, IlSlavlJona od 10-20 CVj ltOvu. Brakleja jlj85t. do IInealno· lancela. te. CvJatOYi ml lla~no blrel!, 10-15 mm d~l~kl. Li sll~1 ocY lJa~a t, josno skupo l/anT svl >ejedna. tako da Izmedu sebe . kolo pol· puno sak,ivlju medn u usnu, t.oja Ie IspfU!e"1 p.oma naplljed Medna u.na o tp,lhke upOld k, a~a od vanj.klh IIs l l~a ocYl/lI~a. Piodnici vallkl,ta. oke 10 mm dugl , p, ... 1 ili blego sav'jena Plod I_ tObolac sa vulik,m bra/em sOIn lh S)lme nO I Z. · pualu .0 I llna vl/,iren) a II poglll(lu uuh~lIe oto<>­jenOlIlIl.II~a ocvi Je~1

KGfakl"lsrlena Villa fed . Ou • • ce •• /)" pubes· centis BI.- B\, unuta, koJeg IIolaz, u b,ojn,m Ie,· mo l,ln lm zajod nTcama Od n,:,na pa dO montlllOll vegelacTjlkog pO Il U

• • \; ,,~.

.rr~ I.'!°bf~ .i~'::' POdM':'~ -:'17;.,~'· .'::'. p""'~- ~."',. ~, .. jo. ~ p_ .. _--"

Aasp'Q!,tranJen. u ye(em d ~ E f1IPI II P.lullnl A .... n .. t ~" ....... Pltrt,

IIii'll I ".Of

., " .-

Ve~ sarna bola ove bllll<e upu¢uje na 10 da Ie ova y'sia lipr~na hele'Otro!na blrlka. Podanak IIorlzon,atan , Iz nl~a Izblja mnot,vo mesna tl h, gnlezdaslo Isp,eplelen lh ko,jenoviil. Slabljlka d~ bela. m~nata. oblvllena sa nel<ollko p'll~tl h. Ijusku,lh lIotoya In"orescenc lja SBs,avllena Iz vi. h cvJelova, koll I U p,1 dnu rahliji , prj vrnu zblje. nili. C"jelov! blago mlrllu po medu. Onl su I ,S do 2 cm dugaekJ. Imaju rask re¢eno dvokrputu mell­nu usnu i nemaju oo tr ug u. Plod je brillnll lobo. lac sa veilkim brojem .lInlh slemenkJ. Hakon evie­tanjl s labljike i 'cbolcl calalu u .uhom Slanlu sve do ll1u~eg Ija'a.

Zapaiena su si,ne vlrlfanla: t. nklUI·mS (Syn.: 1. lyplc. Beck). ¢Ije su S1abllrke I oolali dilelO'li bilike prete!no goll : t. glandulou BeCk. kod kole au st8blJlke (na,o¢lto u gomiem II ljelu) I plodn lce

2J V ._(~e ... G

S. H. BH. Sb, ~. IA. V-VI (-VItJ --.

NEon,,, N'OUS· ... vt& (L) L C. Rich.

(Svn.: Ophrys nldus'l~is L: NftOlII. ",u/gilis Kolben,",.)

Fam. OrchldeceBf (kII~unl)

Kokoik.l , gnlltzdowlcl

Gnezdovlea

'I,

Blnl ·.·_1 Orc~l~

"'l olU . ~I~ d·ol ..... tfUIWII~ , Vooelllell ~I<Io d· ... . lto r,,,,,",,,,,,~ ,~o_

guslo l ljezdas'o dlakave. a IzraJ;ane au rullke I prema bojj biljke: I. palllda Wlrtgen _ eije la b!tjka svije llo tula do bll ela: I. nl .. a P. Magnus - ell'" blljka snilefnobllela; I. aulphur .. Weie . _ cljall blljka sumpo,no2ula. Naj~dte je nalnlmo U bu~o~lm ~umaml od

montanog do subalplna ko~ vegel ac il s~og pol .... a ISleI lako I u tumi hrasla kilniaka I oblenog gl'­ba (Qulllco·Carp/nalUm). Rasta pojedina¢no III u manjlm ~Iupama. na s jenovili m mjesUma. "' 5vletlm, hranljl~lm, reSlresllim. humozolm zemlll­tllma.

Tipl¢nl sapro/it. U korijeoju r81vijena endorf",," na mlkorlza sa glj lvlcom Rhizoclonia n,KUI. Burglllt Brojne hile ove gljlve plodlru Iz kOlljenlt u lemlji~le. ulimajutl o rganske materlje II hU­mu,. I 'ako pomotu prl lsh,anl ove bl ljke.

RBspros' ranje.u u zamllama Ewope. u sievero­zapadno) Malo) Ali)l. na Kr lmu I na Kavkslu.

Os lm ove vrsle. na Hlmllajl I u Istotnoj AZIjI zas,uplJeno je Jot 8 vrala .oda Naoft/a.

HIMANTOGLOSSUM CALCARATUM

G. Beck

($vn.: LOfOglossum capr/num G. Beck

Vllr. ce /cera/um G. Beck:

L ell/care/urn G. Beck; Acaflls

ca/carala G. Beck)

Fam. Orchldaellall (kl~unll

K02onolk.

Kukavlca

Jn3I11(olICtI

Lr .. nl Ot1:htct l Ol"lltosu

RI::,.'!.~~r; B.,"""e

1'e>o",,"'C_M~

8H. I~ mi. IA. y_ Vt --.

Gomolli el lpsolctnl III ok/uglnll. 2-3 em dug l SIRbljh'B uaprav ne. snBlne. u donjBm dtlBlu 01>­las le listov lma, Od kojlh najdonjl megu bill dugl do Ie Cm I do 3.5 em tl.okl. InUoreseanelJ . Vl&a­evJelnl, do 27 em duga. Cvjelovl zlgolllorlni. her· ma/rodllnl. U odnoau na oolale vlSle Oyog rOd8. Inatno vB~1. Spoljnl I1sl161 ocvllate ~"okc. koso lajuli, zelenkaSiI sa Ilubltasllm fllica",a. 10 do '5 mm duga¢k l. Un UUB!njl IIslltl oeylle68 uako lancelesll, lBtlljeni. Medna usna (Iabllllum) 7 do " cm dugatka . I.olap •. njen Slednll dlo JeII¢asl, u don)em IIlje!u duboko re,c lle pan. poslranl tao pevl 1)lago S.paslo ptlvijltnl, ORO 15-20 mm duo gatkl. ti litasll . Ijubl¢asil do p~tpurnl. po fubu vatovili.

ZBSlupljana je no auvlm rlvadama, u ,vllellim ! umame I IIl<preme. na rubovl ma tuml. ~ tM· camp, nB .umsklm efSllnsma. uz pulC~& I na diU· g lm slitnlm s,ani!,;", •. od nr.tlna pm do brdskog pollsB.

,

r

\ " """101 .. ,1,_. ~ pOl,"." •. , -.1 d'O _ .... u .... ! • d,I ............. 'Ioota

Rasp'OSlranjenl )<r u Rumun I'. Bu-gar,koj I ... kim dl)elOVlma Jugolla"'le

Najarodr.ll. Ie sa vr510m H. c.prlnCim (M B) Sprang .. kola Ie prrpadnlk !lore K"'I"IIII Ka"klu

U !lcrl Jugo,lavlJe fal le 1 vrsla H. rr.lrdnum ILl Sple"9 (Syn (orog/Oa.1I1n! ""cmum L C R.eh I kola Iml ~n8tno m.nje cVlelovB od prerho(lnB ",.,e. 8 .nhkuje sa od nl. l po d'uglm ",0,1010-,kim Vlacima

I Ofta je sllnovnlk I VljBII h tuma I '.~I'. IV-­boYI tuma. l,v'ea 'um,klh t,,,,n. I· Ie 'l"eC!lm dllalom nalB.llmo I nl Su~'m i,-..dam8

~ ~

Sllbljlka usp.avn., vetlnom prava 111 brago Izu­YIJana. luplJa, ± brldasl •. ,vlello,elen. pri dnu n par smedlh IJuSkl. USIOyi goll svjetloz~lenl sjajnl po dv. (bUol/ai) 1'.1 dnu Sllbljll ••. rljulo IId,,!enl' poslepeno I e subva)u u ok,ilran" petalJku' n~ Ilablllel so nalaze lo! 3 malena. lancetaSla ulilla­nl Ustll:a. Inligr.scenclja vallk.,! .. , dOSI" .utra. IIIL B •• kl.). Iincal.sle, 00 I_lulo laneelaste s 5 III VIN ;zrazUlh netlya. Cvjelovl .allkl bTj I~ vmovl IIstll:a ocvljeta ."Ienknll; jako mi,IIII:.I: tAedna usna Ie !lska I cillovita. Ok'Mula p.aml dol)e, 10-15 mm dugafka 12.5 mm tl.ok. a oSlru ga Ie brazilo duga¢k. (13-21 mm). 1.5_2 PUI~ dufa od plodnlcl, nll..,ll. Polinarl)1 5.11&lIoluli nJlhClVe polulke par.I,I •.•• ita razliku 011 srodn . v..te P. Chlor.nthl (Cust) Ralchenb. kQd kole l~ poiliUte, narotl!o na donjol &lranl,l&ko ,azml~nu. Ie. Plod Ie lobo lee. lO-IS mm dliline.

21 v .. 11S-j:zu.-..50 (--6(l) em G

S. H. eli. S~. eg, Mo (V-I VI-VII 21'1 .. 42

PLATANTHERA BIFOLI A (Ll L C, Rich,

' ..

(Syn.: Orchis bllo/lu, L: Pia/an/hera so/"ltIa"', Soenn.)

Fam. Orchlduce .. (ka~unl)

Vlm, njak

OVonslnl vlmenlak

Aso.-\lfcreu roPOUIlCT, 11>\"'''= r.

6~!~ 8"1!er'ly

PI.lonllltfo I d .... . , ... 11". Wol80 Wlld~ld,"" 811O,chl., Fogli. d'UOOO fuo(io:a ..-y,"",,,,,

• Znlupljena je u lamnlm 1I110pldnlm, mlrio­v,tlm III IvljetUm fetlnarsklm Ilimama od ni zln. pa do sllba lplnlk~ po/au; dopire 1 do klekov,ne bora (Plnellim mUflhi). Aut'" na ... mlereno luhlm I IV/el lm, ne ... t.alnlm do umjerano kllellm __ Ijlll,ma,

I~ flomot/a 5e doblva salep (Tubera Salep', kcIfI Ima prlm/enu u medlclnl.

Rasprostr an/anl flOIOVO u cllelo! EYropl, MIIoJ A.tljl, nl Kukazll, sjey, Hlmala)1 1 .lav. Alrlel.

U nil im ~umama. oslm navedana v,sta, ZUI", I/ena je I P. chloront ha (Cusl.) Relehenb. (Syn.: P. mOlllena Relchenb.), kOja Ja $Ufna pralhodnoJ VIlli, all 'Ie Od nle razllku/e po Al rlm baUlnIm lI$1ovlma kojlle naglo sulava/u u /tld va p,lmlaIIIU petaljku, po OSINZI kOja /e kra~. I buldov ..... 'I~ obllk. (p,1 Vlhu proiTlenal, a cyjelovl su IJO' IOvO bal ml,lla I neilO s ... k,upnljl ocI cvlatoVI prelhodne ville, sa 11,lm lI$tI~lma ocvl /~" ~ lovi IU bljell 111 tutkastl III zalankaslobljaU,

L

llMOOOR UM ABORTIVUM (L) Sw.

ISfn.; Orchl, abofl/ve L; lonolch/~

abor/lve (Ll BeCk; Serepl" aborl/vlI

Scop,; Eplp"ct/~ "bortlv" All .)

Fam, Orchidacella (katunl)

Slijer.p, oat, ulnlca

Splavka

lliY"l'D CiIL\je

Umoclor. LImo<IDrum' ,..,111 ••

-~ VloiMter Dlnget FIc>r dllovn ••

Flo ........ ... II~_~\·~ Be..."..., .. , .. .

S, Ii, 8>1, Sto, eg. "'. (V-) VI-VII (-Villi 2n _ $II,,,

Poelanak horlzonlalan. deboo. ,e:t¥llan duboko pod lemt/Om ... brojnlm, do 10mm debellm, me· Inel lm, I.ko lomljMm ko'lenovima. SI.toljlka ulp"yne, jedno.lavna, valjkasle, plolko l,pfUflene. dabele. mesne". gole, plavi¢aatol/ut1lta.rola III prl/avo Ilubl¢n le, ob.ul •• naroflto u donlem dl. jelu, I. I/ulkasllm p.llegllm, IIubltestlm listovlma kO/1 obavl/a/u Ilebljlk .... B'akleje prl vrhu utlljene, dute od plodnlce. Cvjelovl zlgomo.lnl. herm.lro­dl1nl, po 6-15 (-2'0) u .ohlo/ ClllIsll. Ostruge evi. jell usko cJevaste, p.odulena I okrenula prema dolle. iste dutlne III neznatno dub od ploclnlclI. Madne ulna 15-17 mm eluga~ke. I/lkode, ok, ... nuta p,ema dol/e, llmnljl je od o.lrufle Van/ski II.tI~1 ocvile~a. do 2'0 mm duge~kl, .vlj~tloljUbT. ~asll. Plodnlca valJkasla, fiola, oko 20 mm elli' gafka, Plod Ie 10boiDC .. vehklm brollm ,llnlh sjelllenki.

Zaslupl/ana u le.molllnim hraslovTm 1 bo.ov,m ium/lmll I ilkarama, prelelno na k' e¢nlaku, na umillano sY/ellm, neulr.lnlm, do urnle •• no kIM-

11m, '1..I11 .. llIm, Ik.leloldnlm zemllljlJm •. OCI nl· l.na pa dO brdlk,h polotala Iz • ."UI .. prol,ts'" vlSla ko/u n.llWmo pojedonaeno III u manjlm fI ·up.ma

Rasp.ostranjlna u zamllema Srado,z.."lla. u s.ednjoj Ev.opl, Sln)1. Pal",,",. UaloJ Al'I'. It,,­mu, nl Kllvkaz.u I Ijev AI.lel P'f,~a ... bmad.· te •• ""kom 1I_'emlnlll

I do.,':l ' dlo OI.bl)I~O. podanbm I k(lrjlntltl 2. lJ ", "I 1,3. <'11101 .. W"'-.'. 9,,",nlcl o. 'I'=~ 5 ~.ot ~ cl, p .... 'Knl pIn)." t. o/Mttll<o. . • F

Iz tankog, puzavog, podzemnog podanka Iz bllelu tanke. nJeIne , ' abljlke, kOjl,! SU OJ o~no~1 s~ 1-2 lancetas ta, prliegla. IJuskasta Iista. U donjem dl)elu stabljlke, U ve~lni sltl~a)eva. nalaze sa dva (kod 18kson. I. trll olbo Aschers. & Gr. ns siabljlcl s~ nn laze 3 ill 4 IISla) naSllprOlna, slalna. U Clsno­v, Slcasla (lms') Ils l l~a . koJI SU 15-JOmm du­getl" I 10-25 mrn Allekl, sa broJnom mretaslo ne'~alurom I koll !u 011 nalitJu plavltastozelen7 Inllo.escenelja .asl.asita, 6-12 {-1S)-c'O!etna' Plodnl<:B gala. OkO 3 mm duga¢ka. Plod Ie to : lac sa vellklm brojem sltnlh sjemenl<1. bo

SvoJstvena vrsla !ve!e acldolilnlh &uma sm,e I .J~le (Plcelon oxcel&ae Pawl.). To au stanl§la e "hkatnoj pod lozl!!1 na duboklm. t Ispranlm ze~~ Ijllilma na kre~nlaku I dolomltu. Nala.lmo je nal­~e!~e u .Ieplslma. Sphagnum_~rsla, gdje se lav-

S. H. 81j . eg. M. V-VII 211 _ ~.:lII. oIO.42

...

LlSTERA COROATA (L) R. ar.

[Syn.: Ophrys cordala L; Eplpacli$ cordal . (L) AIL: Helleborine cordala tL) Schmldl; Serap/um eordatl (L ) Steud.]

Fam. OrehId/lCIIH (h~ unl)

Muhovnlk sr~astollsln l

rw.ybl..,. ll ..... en 00_

MOOI·Z .... lbl.ll. Klol_ Z_lbl.1t T>~II"' C<1''''.'''''P\Id

Ija pojed l na~no !II u grupama. Tako ,e nl lu l ... 910nalno, keo $vojslvena vrsl a. u gorskoj IUIIIi sm,te (~leelllUm croal/cum mon/anum H-I I ). kola je r~""ljena na ,vim dlna.sklm planlnarNI No spec,lI~nlm. lokalno uvjelovanlm. slani!lImL To SU mlnla U vrlatama I uvalama r.nad krttnj lkl ns koj lma su razvllena klsela podzollfena zemljlo ~Ia. Keo svojslvenu vfsl u nalazlmo Ie u subalpln­skolluml sm,te (PicH/um croal/cum subalp!nUlff H·el). koja sa, po mnoglm kaf akl erisllkaml. rull­kuje <>'! gorske iume sm.¢e. To au lume r81 ... IJene na vll,m nadmorskim vislnama. na kfttnJtt~oI pGd lozl. na kojo] je razv!]eno. ralativnO p llltto. humozno lemlilite (klsell humus).

RaspreSl,anjena Ie u ve¢em dl jelu EVfope •• Malol AlI]l, na Kavkazu I u Slev. Amerlci. Prlpldl. borealnom tiornom elemenl U.

o" lm eve v'Sle, u lIor! na~e zemlje rod U".,. Ie ze51upljen vrstom: L 0 .... !L) R.8r .. kol' Tzras~e u vlslnu 20- 65 em. alma lalasle, do tIfO' ko laJasle (rjede dugullaste) nstove.

'"

GOOO'\'ERA REPEHS (L.) R. 8r.

(Syn.: Sely,fum ,epMs L; Neollie

r6pens Sw.; Eplpaet/s r6prms CranlZ:

Soraplee repens Viii .)

Fam. Orch/daceae (katunl)

Oilropetlltka, godllerh

Mfetollslnlea plaze¢a

CrHPltrg lady'" Tr., ... G<>DIf)"'. remponlo

Moo_chi •. K,I":h"end.1

ry ... lI<p:r no,u.,"""

21 V _ (0)-15 (--30) em "

S. H. 8H. $b. U. VlI-VIlI 20 _ 1lI. «I

Rll0m puzajuel. puita bllele kralke I debele S!elene. SIabll lke uspravne. u gomlem dljelu ille-­zdasto k.alko dlakave, Uatovl u rOlel ama. goll. sjalnl. dosla debell . sa jako Izrafenom mrda.tom neIValurem, do oko 4 cm dugl I 1-2 cm Ilroki. CveSI u ve¢lnl sluteJavo malo lBsukena. tll"zda­I to d lskava. Cvjelovl zlgomorlnl, helma/rodil nl. p.ljalno ml,l!.u. malen!. a ,aktaj" IInealno-lane,,' leste. u!illene. s lednlm neIVom. zalene. naj~d~e 9?le III kra lko 11lezdaste. obl¢no dule od plod­n.ce, IJede I! le duline. Llsllel ocvlreea slobOdnl, bljell iii blijede!!.'I!. zelankaslo nehukanJ. 3-' mm dug!. Modna usna U slla!nJem dljelu Jako trbu­hsto udublJana, Polino'ljl lUll. Plod je tobOlec sa veil kim b.ojem s!lnlh sjemenkl.

Zes\upljenll Je u nekim zalednlcama acidolilnlh !uma smf~e 1 jele sveze Pice/on IIXCIIIs811 Pawl. Tako Je nalazlmo. npr .. kao plalilicu II !uml jele I 'ebrate (Blechno.Abletel um H·at). Mnago ja fe!fa \I zajednlcama je la n8 blokoylma. obuhv.· ~enlm ,vezom Ab'elj.CaJamrrsrfOli flon H-al, u kO-

1. evil .. """I ...... 'I. "", ..... , .. • U-. 1 """-' .. ...-"zdulni pla.k, •• ,_ .... ...

joJ Je svoJslvfln. VISta (npr. u 1UOC'11ac:'11 CaI_ lI'OSII .... bIIlU.lum H·all Z(Yi f\8 ai_111m m~ ma. n.jf~e II sagu m.I>(I· .. n •. f\8 .... feJ:1m, ~ hranljivlm. umlll'ono kisel,m dO neulraln,,", 'U_ silim. hunlOzmm zemllltllrna U vetlll' alut.JWto julja II u ... e~lm g,llp.",a. P8ll,e .. u VI''"U do oko 2!lOO m

Rasp,oatranjenll u ¥KIm dljelu Enope. Il .....

10J Alii!. nl Knmu. ~1t&ZU. IIml,rlJll,m podr""­lima AZiJe {isioener $ViI do Jap8lll). u S,.... ........ liel Plipad. bO"alnom 1Ioloom llelTMrnlu

Rod Good~rit. o .. m 0 ..... jedlMl ... tcrpI~, ........ ZB$1Up",n je $/I Jot ledl>O'" wrstom G._ ph"" 1.0_. kOla !Ivl f\8 o.l .... U ~" ..

•. doIoJl alo . ,. bl!" ... _ . 2. nlfti ... 1.0".. l. c,I/., OIIago. ' . '&Ulvo/tnl a'l., ... , _I!K •. $ • • ,......, ..

Ooblla je !me po koral.slo rllZ'¥ljenom. mesna. tom. fu~ka$10blfelom podzemnom podanku. Slab. Il lke ta~ke. mesnele. ful:kulozalane. gole. vetl­nom I Ir' (2 - 7) I[Ulk.", •. prllogl. li.'a. Inflores_ cenclja "hla. u.kll. 111"011 se od 4- 9 (-1:2) rn a­lih. !uekllslozelenlh. evJetl~a. Braklale vrla ma­lene. Irougla"'o. $vjelJozela .... mnogo k,.t e od plod nIce. CvJetovl zigomorrn l. hermalrodlln l. LJ­s1ltl ocv ije~a 3-6 mm dugL tUll do 1ulorelenl III 1uekllSiozalan!. ~eslo .mlHfe Mhuhnl. Madn. usna 2-3 m~ dugl~ka . " ola~ •• u Iradlnl bllela. crveno punkhranl II I prugast •. PlOd Ie dOSl8 ¥e­lik l. vi.etllobolac SIt mn090 sllnlh sjemenkl.

Tlp ll:na Sltproli1.Ska blljka. koja .. sle na IIspa_ dajul:em IISllneu III neklm druglm orgaOlklm "la­lanjllllla kole IU u /ul IrulJenla. NaJtelte je n._ IlZlme u aeldom"'!m ulldnlcama obuhval:enlh rlldGm Vact:!IIIo_P/CHI.II. (Plv.L) IIffllnd. B •• -BI.,

21 V .. ll1-Zi 1-30) em G

S. Il. Bil. Sb. eg. "', V_VII (-VIII)

• ••

CORALLOflHIZA TAIFIDA ChAlel.

(Syn.: C.lnn~flt R 8r.: C. neon/It Seop.: C. dO M,,/. Host: Oph'l'& eo,"//o,/!j~" L )

Fam.O.el!ld(lee" (ka¢unl)

Ko,. ' jllia

Koralas1l ko, ljen

KOp:I>lYW3 Tplt.o\e.\ua

Co •• '·~ Racl_....,"'.II. Co •• llin. I(orall ....... ", AM>o.~~~, ...

all se fa,IO nalazl u rll~nlm Il>'IIylmll buko"tlh 'uml. obuhvatenlh n eZOm Faglon lIIyricum H·aL Oaplte do &ubalpln.kog vegelael[skog poj.,.

AnprO'llranjan. je gClovo u ellalol Evropl (" .. verno do SkandinBvskih zamalla I de Isillnell). veH~om dljelu Az l[e . Ie nil sleve,u Sjev, Arneri .... Prl~lIda elrkumpolarnom lIornom elementI'.

Pred'IlIvlla /edl~u ev'opsku VI.Iu ovog rod .. dok je r~ojnl cenla. vnsta genuu Cor./kJrhll, u Slev. Amerlcl. gdje 1M oko 15 vrst. 0\'011 rod ..

AAUM MACULATUM L

(Sin.A. yu/gll,o Lam)

Fam. Araeltlllt (koz!ael)

Kozlac oblfnl

PegaS1l kal:nlk

3.\11111110 rpooje. Majacu" Tpen:l

lo,~.·a/Id·lIa, •• Arum lach .... PI"" ~.

'N" Gomo ;nt ...... on.,.b

Glgl'O. globe.o •• '0 A~\' " ".,,,,, ,,,.,fi

S. Il. Sil. StI. CsI. "'4 IV_ V 2n .. 78. 51

Gomoll okruglo III vllljknt. I' Ivje!em stanlu wlo oi1lO9 okusa I Olrovan, Sutonlem olulna I ollovno., neslaju. U uslovlma nulajlce h,ane. na'otl lo za wljeme df1Jgog svletsk09 raiD. kuha~1 III pee.nl gomolll au y nek!m k,aJOVlmB nde zemlje slu!1I1 u Ilud.ku Ishranu. po!;l<) IIId,le vellku kolitTnu sktoba. LlSlovl se ,azvi/e[u u p.o· Ijete. Lisna plojka 10-15 em duga. n. lieu j&dno­IIfroo lam"ozalena Iii sa smDdlm plegom. Cvle­lewl su gUllo raspo.edenl na mesnatol Olnov! cv.­sll . ~oJa se p,! whu zovrtava zadebljallm I gillt­kim. IjubltaslOlmll(llm kllpom. e,lele cvast sa kll­POm Ie obavljena ,&tIm prlpe,kom I' obllku IItekll (spalhl,. koji Ie bjel1l:asl. cf'lDnkulo UI zal.nkll· SlO nahukan. spolia festo IIYbl~UI O ~jegev. dO 15 em dug. Cvlelo~! su jedno.p<)lnl I jll(lnodomnl

o.jelovl I kllp nep,ljal no mhi!u (nD lIulD mlSO) tlo primamljuje neke Tnsekle. kojl IIko udu u donjl pro!I'en! dlo s~lIle. gdla au smletlenl m ... tkl I lenskl cvlelo~ 1 I I' nlemu oslanu Ive dOk polen ne Slltl. poMo ne m09u Iza¢1 zb09 gusiO po'.

\ '

l ~,

GomolJ QkruglaSlo-jlJasr III lalaslo dugulJasl. p'lIle!no produ!en. smeele boje. tislovl §Iroko III usko kopljaslo'slretasll, na gCllnjoJ slran l . a ma.­kanlnlm svljellim !llama, ¢esto bllelo pjegavl Ikod 11I1<.0na, r. IfIImlculalUftl DC. (I. con CO/Of G. 8eck) If,na plolka Ie lednolltno utena, tlez svljellih tlla I p]egal . dull od spire. Za .azilku od pnthoelne vr$le 11l1ovl prezlmlJuJu. Spale spolja alenkasta. Iznu!ra svjlllll)a. prema k .. jevlma pdjavo purpur­nc nahukena. Kllp debeo, valJkul, bjelkas l ill lu¢kasl. jedenpul, rjeelo dvapUI. du11 ad d1loslruko tan)e drAke.

Kao I kod prelhodne Yfsre op.dlvan)e v.! e In­SIIkll.

Nalazimo gl U brolnlm zaJednlcama .azreda Ou.fco-FlIgl/a. 8 •. - 8 1. et Vlleger. Rl sle na svje-

S. fl, IIfl. SIl. eg. M. IV_Y In _,,,''

ARUM ITALICUM Mill.

hm. Aracalll (kozlacl)

81jlll kOl lle

la~kl katnlk

1>36111ro UJ>CTCIIO. 3.lmjD..ICU, :JM rtjC KO """AO

lIalil ....... tn. (;u<:k<><>·p'n' ...... m d·".II. 1t.II.r"K~.t '\,,,,,.t.ab GIglio d·o.o. glg'l. '\p~ .. k.,o.p ...... n

lim, htanlllvim. lasi resil im. humoznim. kamenltlm. pleskovlllm iii $Iabo lIovaslim zeml/I'tlma.

Rasp.osltanjen Ie U zemljlma Sredozemljl. III Kanatsklm 05l .... lma. osl .... u Made.a (na sievar dopire clo Julne Engleske).

Osim navedenih elvalu VlSla U neklm dl/olovlma na~e l oml/e Iostupl/ena su jO! sliJedo~e vlSle OVGg ,oda: .... orlentll. M. B .. koja 1ma ckrugluto­spllo!tene gomolje, slcaslo 'slrelasle I debllo . ... brasle IIs!ove na duga¢l<oj pelel lc l I purpurno­crne do keSienJaSlosmeele klipave: ... . patt .... SChoU {Syn., A. pi<:rum Peller) Ima okruglaslO­!pllo!!ene gomoljo, Weloslo-kop l/as!e, lednol l¢oo obojene. !amnozelenll IIsto"'e, a bola spate vl rl ... Od purpurne do smedepurputne. gOIOvo crill!.

Ob/e vlSle su ~eoma pallmo.'na. a nalezlmo 111 nl kamenjarlma. uz kamene og.ade. nl ru!)Ovl .... svlletllh kra!klh !uma I !lkara submedireranskog pod.u~ja_

LlTERATURA. RJECNIK BOTANICKIH TERMINA,

SKRACENICE IMENA AUTORA. REGISTRI

'"

0'

UTDA .....

S Obz/rom 0' Ie ova "nliG' tIatrIl_I_ .... *,.",.. elfa/u', r. ,.. _ bCIUn __ " ovdle su ". viJ'd"'" broln' I/o,. / I#lcflO(Jrlll,. *<I,. .. odnoI. IN E.,rt/fMl I ___ c/lul /. (lIp. dn. AzI~'. kalro "' en.1«. mog.o dol1lrlOl1ll' WId II _ .,,,.,,,.,..,.. po-

KunlYom su ".,.,p .... d~. to/. f(I GO poqbne nbIo,II,. Ifaru J""., .. ,,..

AClOOUE A. N. C. 1894: FIoR lito F,._. Partl. AClOOUE A. N. C. 11194: Flor. <lu .ud_1 d. WI frMCe -' _ Pyr6Mn P"'" AOAIoIOVIC L 19": F/Or. Iu~". SIb'" (Flora S«f)IM AlllltO-Orf.,NA//fJ,IfMI,..,.,.

v, nl h .It. d,ml;. zlMmntll um/WlO.II, ~nl. 176-'" ADA/t.IOVIC L 1908-11111: 01' PlI.nu"".1I D.r""'~n., L.,pz!g. AICHELE O . .. SCHWEGLER W. H. 1963: Unser. Moo.-und Fampll.ru: ..... SMt;Irl AMANN G. 1910 SOdenpUaru,n", W.ld .. (T .. ehotnbUdbuell). MQIId'Itn. AACANGELI G. 1882: Compendio dell. Flo •• I\llIIana. Torino ASCHERSON P." GRAEBNER P. 18M-111l11; Flor. cit. Hordoeldlul.ellen FJachland .. {_

HI O.,p' .... _"J. Berlin. ASCHERSON p, .. GRAEBNER P.: 11186-1938; Synop." II" ml\tel.uroplJlehell Flo .... 8d.

I-XII, leipzIg. BARCELO Y COMBIS F. 1879-1881: Flof. d. I ....... B., ....... p.n de Mauote • . SECK O. !98(I-l.: Flot. von SUdbf)1,,11f1 11M 3' lIIgIlllZIf1ct.11 ~0'IItIII (~n

d. n.'urhl,1. Ho'mv .. um WI.". Bet. I-XIII. IYlfIt. BECK G. 1890-1883: Flor. von Nled.,-OIltlfllleh. WII,n. BECK O. lf103-IW: Flor. SO-. Huc"ovl,.. I Noft/pll.rMog 5.""l.Ik •• Bet. I-I. s.

,.J-.o. Sqrld. SECK O. '" MALY K. IfI5(): Flora SOItII ... , HtrceoO¥ln .. N. Sympet'" I. SM./tWO. SECK 0 .. MALY K. '" BJELCIC Z. 'W: Fiori SO." ... t HtrctgOl'lll .. tv. S)m"""" I.

S,I./IVO. BECK G .. MAL Y K. '" BJELCIC Z. ' 1174; Flor. SCI.n ... , HtrctgOl'lll .. N . S)mpltl'" ,.

S"'/IVO. BERTOLONI A. "'33-1854: F!o<' ItIIllu aIst_ Plana.. In ttIILI ., I .... " clreu~

*9Onll naac.nllS. Bononl ... BERTSCH K. llM52: Flo .. won Sildwesl-()lulldll.nd. SCutlgtorl. F. A. MARSCHALL von BIEBERSTEIN , __ '811 fiori Taurfeo...Ctucalc;a. Ch8f1lo¥l_ SINZ A. ,sea: Schl,ll-und Exku.-on.nor. liII" r:III !kh_lr 113. Aufl. bllIbItWI won A. BI­

chll"). EIuII. BINZ A. '" THOMMEN E. 1\153: Flofe d. til SUIsW. ~MI. SblCTPOB A. A. '" KPVSEPr KIO. 19-&1; U .... \IDCJmrpo.a»llyA IPKo"Wlwlll ~

MlTe.'b pac-rcIiHii. At'HHtli"paA. BOISSIER E. 11187-1864: florl Ofllntllll •. 8d 1-6, Bui,.... Gtn6vIl& L.1II'Il BONNIER G. E. M. 1911-1935: Flot. eon'IpiM' Ulat'" .., Coul __ de France. 8uIIIIIII ...

BllgIQUI, comp ..... nt I, Plup .... d .. Pi ...... d ·E",., Bd. 1-13,. ...,., NIudII&II &

Bru1'U ... SORNMOLlER J. 1925-192": 8t1fr. ZUI FIOI. ""~"" lIn Bof. JIIuO. SI (811&1. ' • .1.

&0 (BI/Ill. 140). SI/. L./pz$. BORZA A. 1947-tlMll: eon'llKl ... Flo ... Romll'llee. Cluj BRIQUET J . 1910-1955: Prodrome d. I. Flo .. CorM. Bd. 1-3, Oenld. BAl • • L,on. PMI. CAOEYALL I DrAftS J. 1913-11137: FlM. de C,"'U/IY" Bel r .... BafCllOna. COUTINHO A X PEREIRA 1939: Flor. de PoI1\lllII. LI.DOa COSTE H. ,ioci-19Oe.: Flo .. dNcrlpl1ve .. IIIUII'" de II FrItICI. d. II CorM It ..

ConI,,,, limitrophes. Bd. 1-3. Ptr\I. DE CANOOLlE A.. P. 1824-151.4: prodromn SyII.mau. ntturtlb ReOnI ......... IkL

1-11. P.,lssl •• DEGEN A. 1935-1P3f: Flor. V./lbll/c •• IId. 1-4. &Jd1JlWl· OIAPOULIS K. A. 1939-1849: EII",lk' KllIo .... Bel. 1-3, AIM"'" OOMAC R. 1850; FIor." orJ .. ~NaIr'" ~ bII,.. "" ..... DOMAC R. 1l¥7: E/l:JkunljM. IIOte H"' .... a.,.wlldltlh podMIa.Z""" OOMAC R. 11113; Mal. I/o,. H",.,.k. I.W/ldnlh podllltll."""

•

DOSTAL J . 1958: KIJ¢ k upine kvelonj) CSA, P,aha. DOSTAL J 19<18- 1950 : Kv~tena CSR. Prtl ha. DOSTAL J:, FUTAK J . & NovAK F. A. 1966: FI6m Slovcnsko. ed. 1- 2, BrO l ls laYa.

EBERLE G 1959 ' Fame im Herzen Europas, Franklurl am Main. EHRENOORFER F. und Milarb. 1967 : Usia dor GeltiOp!lanze~ ~ilIC lcuropas, Graz. ENGLER H. G. A. & PAANTL K. A. E. 188: - 1915 ' DI(~ nalurhchen Pltunzonfamillen nebsl

Ihlen Gallungen und wi chtigeren Art en, Insbesondere NUlzpltanzon, Leipzig

<I'EAlI EHKO 6. 1\. . & (lJAE I}OB A. (J>. 1908-1910: q)AUpa EUpulIL'linwii Pun:IIII , C. _ Ol"TCp(IVfll'·

¢JEA4EHKO 0, A & Wl-IUlKHH Ii. K. 1927- 19311: (1).\uP~l IOrn· Boe Hl I\.! Ellpoudic,wfi 'ran 'll CCCP, Al'lIIl1lrp:l)\ .

FENAROLI l 1962: Flo ra Medllerranea. Milano. FIORI A. 1923- 1929; Nuova Flora anaJilica d 'ilalia. Bd. 1-2. Fi renzc. FIORI A. & PAOlETII G. 1896-1909: Flora analitic;:"l d·lIolia . Bd. 1- 5, Padovo. FIOAI A. & PAOLETII G. 1895-1904: Iconographia Florae lIalicae ossla Flora Itatiana illu­

slrala, Ed. 1. Padova 8. Udinc FOURNIER P 1934- 1940: Les Qualle Flores de la France. Corso I;omprise. Poinsln-lcs_

Grancey. FRANCO J . do A. 1971 : Nuova Flora do Portugal . Bd. 1-. lIsboa. FRITSCH K. 1922: Exkurslonsflora fur OSIerreich und die ehomals oslcrreich lschon Na ch-

bargeblote. Ed. 3, Wien & Leipzig.

GARCKE F. A. 1849: Flora von Nord-und Millel-Deuisch iand. Borlin GAMS H. 19S0: Kleine KryplogamenFiora von Mltloldeulschland, Jana. GARMS H. 1969' Pflanzen und Tlera Europas (Eln Beslimmungsbuch) . Hamburg -Cranz GAUOIN P. J . 1829: Flora Helvelic;a, TuriC i. rOBOPYX:H.H B. C. 1937: 'l>,\opa Vpl.I ... a. Cncp ... v\o m .. ' I(. GRECESCU 0 , 1898: ConspeCfu l Floroi Romanle!, Bucurestl. GRENIER J . C. M. & GODRON 0 A. 1847- 1856' Floro de Franco, Pa ris . rpOCCfEAM A. A. 1928-1934: (J) ... o pu KauJ\ ;"l,Ja. 1-4. T IHIMIlC - Epllm""., rPOCCrEAM A. A. 1949: Onp<w .: ... ItTC;\ I. paC1(,lIlrii KamW:Jil. MUC K IIU.

HALACSY E. 1900-1904: Conspectus Florae Graecao. Bd. 1- 3, Leipzig, HAYEK A. 1908-1956: Flor. von Sielermark. Berlin & Graz. HAYEK A. 1924-1933: Prodromus Florae Peninsulee BslclI nicae lin Fcddes Repert. (Beih)

30/. Sd. 1-3 (2 &- 3 edit. F. ", . rkg r a f). Berlm- Dshlem. HEGI G. 1808-1931 : lIIustriette Flora von Mittel ·Europa, Bd. 1- 7, Munchen. HEINZ P. 1971 : W.'dblumen (Gr:ber . Farne). Stungart. HERMANN F. 1956: AOI. von Nord·und MiUeleuropa, Slu1tgart. HESS H .• LANDOLT E. & HIRZEL R. 1967: Flora der Schwelz. Basel. HEUKELS H. 1970: Flora van Nederland. Gronlngen. HIRe O. 1903-"11: R • .,Jzi/a hrvl,.kellor. (Red JAZU), Zagreb HOFFMANSEG I. C .• CONTE Cle & LINK H, F. 1809- 1820: Flore Portugalse. Berlin. HORVATIC S '954: /lustllr. nl bilin., (prlrutnlk Z. odtlK1ivanje porod/ca J rodova v/Jega

bli/a). Zagreb. HORVAT/C S. II .,. 1H7. 1974: Analltl(;ka lIor8 JugoslavJje (Flor. Ana/ytica JugOl/.vl.e).

lid. 1-2. Zag,"'. HOST N. T. 1127-1832: Flor. Auatnaca. Bd. 1-2. Vi. nnae. HU.LTEN E. 1850: AUa. of the Di,.ribullon 01 vascular Plants in N. W. Europe. StOCkholm. HYtANDER N. 1811G-: Nordlak Klrlvlxtflor • . Bd. 1-. Stockholm.

6. 18$1-1_: CNIogua Florae Auslrlao, WIGn. ':Aii9fij(A: ¥ 11124-1112!i: 101_ Flilra/Flora Hungarica). Budapest "'~ & OSAPODY V. 18$4: It. Magyar Flora K.pekben (lconogr. phl. Florae Hung.

~~:iti':"=ft~~ V. 1885: Kvety fNOV • 16k. Bra'islava. ~ Sr/)/~. S_,act.

.AOpa He HaPQNI8 Penyti,\IIKa SbArapn.l. 1- 5--.

~~;;;,~~; ~~n,"!I"op/1, .. un<! Ico.agraPhla dor Ordl_ 2 bel Berlin.

•

LID J 1%..1 t10rsk 09 ...... ensk rIora. 0 .. 10 LAZARO E I!:I IZA e 1920- 1921 CompondlO de In lIou E. p..f>Qljll Madnd LINDMAN CA M 1926 S'Icnsk Fl)ncl ogamllor. StCIGkhnlm LINNE C 1 1~J Sr,oLlas Plant arum. Ed I Hl)ln"uae> LOVE A 1945 bh;mzkill Jurtlr . Kobenhavn LOVE A 1970 JUltl1b6k ad Isl"nz II( fe-IdaH.), .. A _1111,,1< M AF B(KII I1<t) I I 1w,4 t!J \lIp.lllk·.\.IIUIl .. \Uf. I.I"p' ...... ll .... U-t I1I( r e , 'l __

fil a \ MA RT/NetC A , SUSNIK f & til 1969 Mti l. 110/a S I(Jvtlf'Jtd LltJbl t""oM

MANSFELD R 1940 V£lrztlichfltS de, "Rill und "lIIen II f"l..lO<"l U Jonn

MAYtR E 195~ Stunom propfctmc /II CVfllmc aklIye If 9- 2emt. SAlU op: • "'" 3. Ljub/umu

MAYER E I lJ64. PI C , idop hyt a mC./ltlDV" ... Flo'lJe.hJgo./lf." , 4-MERINO V AOMAN P B 1905- 1909 FIOla doMeflpir., . ..slrad, do ,

Sant iago MEZERA A 1952 Aoslhny na!Jco l \J P,att MULLENOERS W (ed ) 1967 Flora de la Bet~!lu." dtJ a r t! d. <1 f

volslnes. liege II EIlIJJTAAT M If 197 Ottpt·W\IfW,\I. P.I r."1utli \. pt.;:U tt ..

' Hl l."fll CCC I' . MVI. t\ U~ NELSON E 8. FISCHER H 1931 Ole Orct- dMn PeUti( UD1 dltt O¢1I,., ... nth ..

blete, Berhn NEUMAN l. M. 1901 Sveng" Flora luM NORD HAGEN A 1940 Nor'S. R ora. Chlo NYMAN C F 1878- 1890 ' ConspKtla FiOri." Eu'OfJ Ot.-b(Q

OBERDORFER E 1970 Pll iUlJ:enSO.lJoJog.t.che [~"'lJrS'OI\'Uo,. lUll Urld angronzenden Ge.blel e SlltHQafl

PANCIC J . t874 Plors knolevlIIB Srf)J10 . rIo,. pr.Rf 'Ild"J~ S~ · PANCle J 1884 DodarlJ/( Flail Itfld"o' '''' !:i rtlJ~ , ~lJd

Selblae .. ), B&ogrfJd PANCIC J 1865: FIOflt .g" Belp, adle S/a £d I eort,ad PAWLOWSKI B 1956 Ptora Tatr W."u ... a PARLATORE F 1848- 1898 Flora U.han... 8d t tt f ••• "za;

PETROVIC S 1882: Flora o~ofme N • • , Flol, iI.Q" ""It n &.o9'H PETROl ' IC S. 1885; Dod.tJJc IloIl o_oh,.. N ~. (M(/If~r ,

BOOgflid . PISKERNfK A 1SS, KI}uc 14 dolot«/fJ rv"nlc:n p,...profmc Ff/ 2 POLUNIN 0 1969 Flo"'tI .... 01 E ..... ope. lol"\d01't POLUNIN 0 .& H.UXLEY A l i6S FlO " 01 ~ M4tCllvr r l POLUNIN 0 8. SMYiHIES E B 1973 F~I. of Soul~ 'W-.I t l.i""~ •

Oldun1. New Yj)rk. To,on10 POSPICHAL E 1879- 1ft99 Flof. (I" Ofleu C" •• r.t1er. Kua;I..­PRODAN I 1939 FIor8 p.00lru det.f'"m.~ea .,.:1_ , .. cn.r. t til" •

Cluj PRODAN I & BUlA II 1986 FlOr1II mlt'"i IIUltt • It RemAn. 8 UCUfHh. RANOU K A 0 Isn. Lctn' r .. Uiny '1O lotog"'" 81_., • R'ASMUSSEN R 1952 Foroya FlO"'. r Oraftftrt REICHENBACH H G L 1830 "!-8J',2 F'O'". G.r~'Ilc. ••• CVI"SOf L REICHENBACH H G L & RE.ICHENBACH 11 Q f I 11314- ,.... I

81 Het'lellca. LlpSI .. & Get •• ROHLENA Ii tj42 COMp4ICh .. Flo, .. ntOfIf.,...,,... ( ~. 2Ct ~ i'H. ""..". ROSTRUP F 0 Eo ,., o.n a.Mke Flo,.. 'CU r .-n ROr"'UALER W 1983 b.urs<OMf""a - -- • ~

o.inzut"losbind. Settn\.. ROTHUALER W 1987 E •• u~ \IOn ~ 2 e.rtIft. ROUVa UII3- '913 . Flore. Franc. IkI 1-'0\. ......... ,..,... ~ ROf1LING J C 11,'-1113 ~ _,. lid 2. Fr_ a II

9AUPAtO G A. 01 StlVA FfAAEdIIA 'M1 f1C'n....,..... .. I A. Porto

SAVUI.£8CU T & SCHINZ H • IICHLos.R J. IICHLOUEII J . C SIio/Iou J. A. 1m _ IIIIl'HOIIP J • eumt J. !. BIftHCII> J & IIIIIM J. •

SCHLECHTENOAL O. F. L. & LANGETHAL L. E.. l B80-1887 : Flora von Deu tschland, Bd. 1-30 (Ed. 5). Ger.·Unlermhaus,

SCHROTER C. & SCHMID 1956: Flora des SOdens, ZOrich und Slul1g i1r1 SMITH J . E. 1800-1804: Flora Brltan lca. land lni. 500 R, 1945 : N6v' nyfo ldraJz. Ed. 1, Budapest. sao A. & JAVOAKA 5 . 1951: A Magyar NOvenyvUag Kezlk6nyve . Bd. 1- 2. Budapest. Soo R. 19&'-1973: Magyar fl6ra es Vegeh't c16 Rends:zerlan l-N6veny l6Idrnjzi Kez ik6nyve

(Synopsl. syslematlco-geobotanlca florae vegetation Is que Hungarlae), Bd. 1- 5, BUdapest SOO R. & KAAPATI Z. 1968: N6vlmyhatarozo (Magyar FI()ra), Budapes t. CTAHKOB C. C. & TAAHEB B. H. 1957: Onpc.\('MITC,\I, » .. !CIUIIX pacTcII IIII Eupond i.

clI:on \fOCTIl CCCP. EA. 2, Moc)( oa. STEFANSSON S. 19048: FlOra Islands (Ed 3 S. Stelnd6rsson), Akureyti. CTOSIHOB A. & CTE<J)AHOB 6. 1948: <J),\OP3 na bbfd-aPII JI . CocPIiH . CTOSIHOB A. CTE4>AHOB 6 . & KHTAH OB D, 1966: 4>Aopn Ha Dl,,\ rap Il M (Flora Bulga·

r ica) Ed. 4, C~USl . STURM J . 1798- 1855; Deullchlands Flora, NOrnburg, SZAFER W .• KULCZYNSKI S. & PAWLOWSKI 8 . 1953: R6sllny Polskie , Wsr szawa.

WMAI\brAY3EH H. 4>. 1886: ¢J~\ ()pa tOrtl-3a na,\lloi j POCCIIII . KIICD. lllMAAbrAY3EH J.t. 4>. 1895-1897 : 4>"OP3 cpc~\J lefi If JOl+(IIUti PUCCHII , KpbI ~1!1 \I

Cc:aepHora KaulCa33. 1-2. Klleu. TAA HEB 8. H. 1941 : Ollpe.1e,um.~Ab B blCIU IiX paCTCllllit Eup<JlII:i'lc.J\o ll ~mCTli ceep

M ocKBa. ' TAVLOR A W 1971 : Wild Flowers or the Pyrenees, London. THOME 1886-1888: Flora von Deut. chland , Oslerreich und der Schweiz In Wort und Bild

fUr Schule und HaUl, O.ta-Unlermhaus. THOMMEN E 1967: Taschenatlas der Schweizer Flora, Ed. 4. Basel·$tullgart TUnN T. G .• HEVWooD V. H. & I I. 1964-1. 1968-11, 1972-111: Flora Europaea, Cambridge

VANDAS C. 1908: Rel/quiae Form'nekf. na. (Enumeratlo critica plantarum v8scul8rlUnI. quaa Jrinetibul In ha. mo peninsula . ' A,/a Minor. (Blthynia ) fa ctls co/legit dr. Ed. For­manek, ProlH,or GymnalU Srunens/s Bohem/el). Bruna.

VELENOVSK'i' J. 1881 : FIorI Bulg_rica, Praga. ; (Supplemenlum 1898. Pragae) . VISIANI R. fIH2-1B52: Flora Delmatica, Lip:Jia. ; (Supplementum alterum 1877- 1882, Lip·

o/II). VOLLMANN F. 1914: Ftor. YOn Bayern, Stungart BYAf>q> E. 1927-1930: Cl>AOpa Kp ...... 1-3. ACHHHllrp;1A.

WAGNER: 1II •• ItI .... 1799- 1812: Oescrlptlones 01 Icones Plan·

~~~~~~~~~~~?'~j:~~f:~E[f: Radebeul und Berhn ~ Hi. panlae InsularumQue Balearlum,

U~:~~~~~I.!F:~lo~:r:: •• hlspanlca., Stuttgart ... Flor ... Hlspanica., Bd. 1- 3, Stulgart

""" '~_'_" " .~'_ ~:~:~~:~~ Epllng.n & MDnchen.

211

R J E C N I K'

bolnnlckih term ina, Ime na vrsta i vlflle ' e ' • • dljagnotlie h Itl'tbula Ie porljckls imena ,odovD upolrllebljlnfh u O'I'ol kn~z1

Ables, flmsko Ime ze Iclu abortlvus, £ak ft liao ac liulls (g f t B '" ne law/os - sUablo) h'z Sldbfl Ac linlhus (o rt rJkam/18 ...; trn bodIJu.!. I'" ' l ube! hSlO~

(npr Acantllus !lpmosus L f dr) Acer, rlmsko Ime 13 13vor. VlerO.,atno od la l a :or at'I".1 a. 1 g Aceru (g rt a ..: bez I kera3 r09 OSIHJql) ,tnlde \ a c."le".1 0. bel ac elos6l1ul Ideminull\' ad DCSI6s.u$). ),i81j1/o"'II ' i1Cetbl ul , nakisoo, kiSCO acldofllan (RC idus _ kiSOO. grt lJhllo:; PI t811) ;'0,1 ,

koll IOdiclra Isprano I slroma!M OClbd l i.olp nil 15OUIi$tlt i1conltlfbllu., sa IIsloylma kilO k .od,ea AeOn/ fum. Acla ea, grt ko Imo 18 101f'1I (SamOucus). I 10. ~I 'e " ' M"

sllenostl 5l.\ 7ov/OIrn 3culdlu •• bOdlJlkav acutlf6HuI , tillarih h8 va aculua. konusan, uAllJen (l:lkO :Jlrllllt\ obu':;JJlj .t', \).0 man, Ade no.tyle. (g rt , ' ylos - litubic l . .' t. l,tl11!1 n .. I" U Adia ntum (gr~;.1 bel, no I d'~J(tO k ... a ... hl po!IO:" YQd ... 1$0 l ,­" dbu ( r~ a.do""t:os nN:notAn. nt>'IQIItd.lnl poliO '{' 010 III 1 I ",a m J

ref/nff l )1 ml.l l I nflug' dna ad alrlnvensl. sreds 11 k011l 'l a .. !wlI:lu pc/vf!l,oM 0 kup rile III J~ 0

pollenu slu:.nlcu I ko!u nf,go na :",avo Iinv uJ""""11• PO"> It f\.\"! "'fT'

lut:cn}c U(lVIl I ::. uinlb ~ alu .... r!.m"'... "101 lJP()(reblJ .... 'u .. II I "Sluznlcc I zs .l.Uv't ...... l lonlto mlihh K~v., .. ;,1 r· I

advenllvn. bU lke, $11 o l""le kale '\1 , Iut .:l1"O dooft ne r dry tu .... IranspOr1ntm ,rf'Os( m tnpr 0(00 ~1l3 It g ftlor> c: "._d n • g I

drogel ad .. nllvni korlj_n lid r. actu!"I1.,...). ol;Ifj(j II! "19fal'l

stnblj lL.1 III n8 iullu IIntNilil .• e.lIwa. Iturnl. " Ofl (: . /.18 u 1.~lnvm p!tf i(1dU a"odlzll.k. sredSIVO z:t poj/Jt'lanlt: SC)OIn<'9 pto.,tIO ..... ~AfrOd II . oreoal. u ovom $",1t:OJlI ... "uc;ma Vf'S Agrim6nla, (9,t agros POll€: . ITtdrl. betA. a', IJ • z SA ... ttIm

{>upa !orl ,

...... .

q rimonlofdft, ve.UIOO 18 &"e"~1 -sa Vf!ltartla rod. Agn~. a q rltwttura. p ohQPf Jvredll.:o .jQfad'118 Aoroet6ntm8 (gr d9'0. polje I 3lem~a VIJItt!. r b. ,...,.~.. "...

I Z4 prtll\lUfln,e .... IJemaca .he"". (achH tf,um). rotka dYf."lp'{)dl'lle i "",crils ~ ~ ~ menkom kojft OIle ('vrsto $rall ~Q4*,,"

•

Alre, Teotr.stov nallY :a 1/!JiJ (la1lum !lIMut.,.,."", IkIIrH:IIMDffM (at;!triQmOtpltwl Ig,re #tf. u'" rnotPM oe&* QiIM :;'; __ iiif;

podl,ellh .sa 'lite ad dve uZlIU!na pt' ..... na 8dMM: tt.tefO" ~ .. pohairne1r ieam· __ b'.'1ta< __ b' ...... 0/0 ..

......... b lj.,itt h,lova

albbnlrglnatua. b iJOIO obrublJen aIbo-Itrtetul, blle/o·p ' gasl aIbua. blle l aIIl.toldl od areps"og a/j(?l1t - soda. , grt e,dos sht-on, Ij . supstanci/o slltnc alkahlama-

to SU' slozena pmodnl3 or ansl!;a ledlnlenls lakog , spcclHtnog 11ZIoioskog djeJstva Ve­cina alkalOId" ,(> 0 rovna ZJ Ijude I lwotl"j(}. tak J u vrto malrm kohttnama, dok se u le/apllslum dalama konste J<ao hjekov1

.ekangi. Oloskurldes-ova fi let haNkakabos .. , ad ceg-a Ie nest a to nc katlasnJO arapsko "ill lCelreng,"

Alnus. { Imsko ime 2.1 jOhu VjeloyalnO ad kcltslclh r ' jotl susjed I voda , u vezi sa vlainlm ,ranlitem JO\'lB

.aoMone wnt •. S!J ooe kOle su naknadno dOSPJele na odreO'eno stan~§le nakon :110 je ana izmljenjeoo radom tovlekcl Kl10 narC>t:l to l ilep pflmjer ffiQgU poslut lll ruderalno bll ike 61019 S8 javitalU n8 staOlt:l !mn aka IJudSklh naselj"

..,.._ • ..,...., • • ,pte',., alpslo.l AIIinI lOr6. alSOs ::= gai). u "ezl sa slan l~lem bi1lke ~ sa nallmlenl¢nlm h SIOVII'Tl a

........... nalvlt l

........... ".1'10$01, naplavnl A_ ria (181 All um =- luk). potlo ilstovt I siabijike vrstil o"og radii rnlw} u popu: blielog luka. .... "miko lme lJl luk ........ sumnjlv, neel~uf an . ...... Ime Je u ve:t sa " Iekom Mefla ........... (Iat. obulsm, veli~l"a), proSHanstvo. Mrma. opseg ..,....,. ... ....,.wtnua (grt amygdalon ::;;. badem i oldos ;:; slic an) , u vezl sa sljtnosh

I....,.,. ave bilJke sa Iislovima badema (Amygdafus communis) .......... JlYOt mlkroorganlzema u odsustvu vazduha. • ....,.. l antftoecellml f9rt . anet , g8n andros - mut, olkes -:. stan) kolekllvna oznaka

za tmI6ka cv,etne diJelove ....... no 1~.mnoJ lart . netnOs =: vlolar . ph l los :::: prtjalelj) . pn iagodenosl na opra­

&Ivan" pomol:u ..... &Ci.. alUlmochorlij. je ona CliO sleme ill plodove uglavnom rilznOSI

~...,.. odredenlm adapUvmm dIJetov!mo_ k011 sluzo za pasl,>,no lelenJe uz ~ mens lako nosih nllhovo 5Jema 111 plodove na vetu III man/u udatje-;'!,l"",;.otiti.ei: kOd mutaelca (TafsJtBcumJ i brorn ih druglh vr sta 'sm illie glavoelka ~' Ul pomot kn laca. npr ked ,avorA (Acot ). brez.A (Be lula), jasenl\ ( FraxTnus)

'>' tetru.

,:~~~g:~~.~I'I :.t~ Plod anls-a (An1Si fruc tuS) sadrti tl I -'ecera. Narof!a lO se upolrabl,Bva u

bllJke nalaze IIslovl razhM, po

na dlejltva koja n8 fivl sViJet v r §1 t ovjek .. ralturanje plodova I slemena uglavnom

prtm).r OVakvih vrsts , u l ilance

na pop"':""'"

~'.~lI!IiI_1>\II ...... Hnl.k. n. I)"

Are tlum. Ima vezu sa grl: . ark/or; ":::" medv/Cel VlerOv;Jtl\o zbog vunas'og , .. greda " Jk<e Ate ' ur;) /,1ppa.

arent , obrast rasprostranlenJa neke vrste III z<llcdmce A l cn i'Hla (Int arona - pl jesak), u \/ezi sn slant!tem a r g~ n l e u s. srebfnastablle1. arta. grt ko ime zn mukmiu obll~nu [Sorbus 3t;4 (L ) Cranlzl arllus (CJfl lus -' suha groZdlca), mesnaii omolae [npt kod l ise ( TiU tiS). Io uni(e i E",Otl}'fIl.I J

I dr I nromal lcus. aromal ltan Arrhenolhcrum (gft arrhcn _ mu!>kl 1 sthel . ath (05 OS) po'to ml,;!.;';" C'>'I&IO\ 1"141 ... \1 0"' \

a hCl"mol rodlln! ga nemeju III Je \/rlo Icralko Arl hanllha, ranll' nazI'>' za c lklamu (Cyclamen). Arum (grt Bron ). Ime za kozlac (Arum) k;od Theophrasta Aruneus [Ial awncus =: kozja brada (PlimUS)J. pO!;lo dtlge bjoht..JSII) (;VltSl! \lve 0.1 IifJ ood-

slot-aju na kozju bladu. I

arvcnsls, pol,Sh Asarum (gft . ,haron). Ime kop!lnJaka (ASRftJm ouropacum l) kod DIOS\..Of ~~.,.1 ascleph\deul, U VOZ.I sa st,tnostu Hstova sa neklm \/rSlam:l ,,,mill! . A~r:If!Plild<fC '''' aslmtlactja, l aza u razmleOi malOt ila u jednom org8llflmu. elll to (";u·tnt ':'Jradf"liJ _ en h

melenjn iz proSIlJlh asimilali, produkll aSlmilacljc . askorbln.ka klsellna. vitam ~n C Ii anhskotbolOt vl tam,n '<OW{i n fOl: ' Ima u :,.,~kJ,l m/JN).

naranb, peptic!, por~unu ltd asocli acl ja. osnovna jcdln,Oll u slslematlci hloCBnOZa (b,lrnlh 1<1 :f!(In C J "01" !U: .. f,"ule

odredenim lioristltkim saslavom od,c~en'm 1,\·011'1 m nllkdml dritde ' .... rn d "<1m k .m u pros toru I vremonu. ASOGllaCljamn a/emo nazi\' 03 Ill) nllt n cLJ ,.0' ll)nu ./TI"'" riO,. znataJn lJc vrsle dodamo nnsta\'ak. - elum (,4Inelum Eric.l um (I If,. elum 0 .~.'Ic:.tu", I dr.)

aspekl , Ie fzgled jedne blocenozil k011 o;e 18VI13 kao njef!a n ;"JOtG 11 "la wl..)f\S~, Ot "'.,. ekoloSk.lh Ink10ra bJOIOpa

asper, hrapav. t ekmJaSI Asperula (Int il sper :; hrapa ce"'-tnj'lsl}. u \/(.:.- ' S<l hrll eli m bo>t,m:;. 1,c.tQ'J I

Aspidium (grt- nspis sM. ~h!tCI. po§.to SU FOdlH'II<' sllt;Mg ob .ka A l p llmium (g rt spfen .:;; stczina). zbog up-,)Irebe Jedne vl:;l e Q~09 l\ za liltJk ~i)t;; abO-

IjeJe slezme A. ler (gft _ j lal astor _ zVljezda). u antlt~o dOb.1 "a2,Y zao VT!>l e 09 !;)da 1.1 1Cl ..

zVIBzdastlm Izgledom cVilStl Asltanlla {grc I lat Jc:te r z"" jczda). l. vell sn lVJeldl)~ ' m flQledom C\I.lSIl a thouI, k.oll pol ,ece sa piantno Atho~ u GrtkOI. Athyrlum (g re athY10m mljenFHi). po<,.lo sore nlsu IOO"dkf" a llanlskl nornl .lemena1, 9rupa bf11lllh vr"!iIA sa aroalfm8 U 1,1(:\ i'l()j v,"p'. u .tlanl~ot un­

mOfskol zon, (npr ChrysosplemLlnl opp~MoJ:(Jm L I dr I Atropa, po Jmcnu Atropos. Jedne od ,, , Parke ;z qre~e mllologi ,~ kOja $'\jakom Mi'~Jelno

preklda ni l 11vol a - u veZI .:s8 otrovnoscu ovo tHjkc ahorub. nl , lumnocrvon. aue'orum (. uet.). ;::naei do 10 08u(.no Ime od razit(:ltlh PlsaC iauloral Aucup. rlue Iducupli" .:: lIVe!) caper6 :;;. pl lee hvalatU. zoog up¢trebe o~. ad ~

(Sorbus dUcUp.J(,a l. ) austrtUI, iutnl , ullrl. cus, auSlnlski . • utohorl)a (lJutochorisJ. rasllavanj. plodova ,II IJemenlu btU ~eMC.8 .s~ f~ aulohlon Igrt . auro .f" chtoon = len'li,a) samontkao. llalosledjtK lu• kO,1 QdtIvljell poe&DIi

na Jednom mjestu u j&dnOI OblQIt auIUMn' UI, lesenl' (I at 8ulUmnum .:.. Ielen) . n ll. na. abelanskl (Abolla I. grad u KsmPAlllJI - "aUl.l)· avlcul.rt. (&tvJUm _ pUt/jt). SIUZI Z8 hranu pth;;am.

baocMu. sa boblcama Iial Wc •. bkC. - boba) balc*nu .. balkanaki ,--,"".. ~ balka_arpatolel nond ._~ gnopa "ljniII ¥fOIa -...::::'!:... .........

Belkanu, • d'U9' dlo na KatPluma (npr. '1WfIIIIte IJIIIOIOtItI' ~ bllni'lcua. bane' lki ... _bJ_1 b.lIard. kribnOC. hibrid. __ .rate

atevtja optimum .. "':':'0: ~ii;!~.1!' .............. 11_ ..... _ lijepa a-.

korlst,le jadna kwm zJen,ca

a.lOnlc.. "m51<G 'II' Z lNtul •• roms.o 11M ~ to

, " od bobe ove Olrovne blljke. za Ilrenje

~tno gRhkOi; p[l"lekla. PO~10 Plln,/e blljku naziva I ·arbor

rllII/tell' bl'IIftI,. d\'0900 blOCInOIl. 1,,,,,tn blogl'OlI,.II!I. "fluk k,.1 p'OUeJVlI ~ako.n,IOSI' IMpro'lranjano$ti b.iljnl~ . I ~Iyo.tlni'klh vlllt.

na zcmlJ' "0 tl rll~p'o-~I'lIn)eno~1 lIora , 'eune. kao I nj,lIo-v Istonlskl .azvo-I. blolqlj •. u ~"em m alu nauka 0 !iv,m DI~'me UGp!te. b1l6UII1. dVOI.~IIlJ"l. blOIGpl. tM"ltna ilan,$13. If. po!llDnl dijelDYI nase1jenog p,OSIGre. kG]I se Gdll.u)u spacUlenlm

kGmple~$orn akGlotkil! latlG,e blol.,.l. !1vo11"1I. II. u pogllKlu rnedusobnog ulicalll jadnih tiv, lI bl~ B na dluga. b'-e.pu' . $8 d~'le cVllllne SllIbll,ke 81'chnum (9.t. bl&C~nGm. O,osku,ldesovG Ime jlKlne papratl. a ko.je Ie L1nn6 UzeG 211 0'1111

'" b,lInllnll1. b,zantonskl (Kongtantinopolj). bornlnl 1I0rni Ilemlnll. gnlpa bl!Inlh v.SIII sa lIIeallma u o.b lasti ra!lrenja sjevernlh eeU·

na.s~ 'h fiuma boIn!IC..... bosnnskl

no.!rca. dr!ke), u vezl s kralk!m dlikama B •• ch,-p6dlum (g lf brachy, "" k.alak I pdd/on klasl~a.

br._I.1a (brllc rell). JostlC. polpornl IIsl ; laduko_anl IISI. u pazuhu kojeg se razvlja cyljet III sucvllete.

bu,klllOll (bl"cleola). IlslIC; IlstiC naIvlSeg slupnla: IISlie u bogalom sucvlleeu. u pazuhu ~I)leg 5e .azvlla cVlje l

b'lIunl~ p.ema njemeekGm bOIPnlfef\l A C. H 8r~un-u (1805-1877). brullOllu .. s k,alklm IiSlovimn B.6mul rgrc. bfomas). Ime u ovas kod Slarih Grka. bUlbll.,. bulbil.ra Iial sa kYdlcama (bulbllima)]. u vezl sa po/avom rasp lGdnlh kvrtlca·bul.

bila kod o"e bl1 lke. bulbMII1. bulbuIMU'. S lu~ovicom. bul9.1.rIcU1. bUQorsk,. BuphtMlmum (gre. bous = Qovete. ophrha/moo = okG). zbGQ znalna vell<!ine evjelnlh gill'

V,CII

catM'te.n •• mod.lkas!. cat"u •• s,voplav. CM~II6,uI. bUSGnasl. C.larnlnlhll: (g.f . kalaminrhEl) . A,islcphsnesGvo I Dioskuridesovo Ime blilke. c.lcari t .... mamuzasl (sa ostrugom): u vezl sa sliCnosti donjag diiela medne usne $.8 rna·

muzom. ClictolUi (Ial eo/ClIo/us. demlnullv ad cllcaus "" mala clpela). zbog kalaktelisUeflog obllka

medne usne gosplna paputlce (Cypr/psdlum calc eo/us L.) . Cli1hae16l1u. rcallMollus) u vezi sa SllenO!li sa listov/ma kaljutnice (Caltha palustl/s). C.IytI.gIIt Ig.e. llii/,~ = ¢at,ea I slligo "" poklivoll). u vezl sa vetlklm il,oklm b.a_leolama

kola pokrl'ialu tdlcu. C..np,"III. (Ial campllna. campanula "" zvonel~. zvonce). zbog lvonaslog obllka krunlca. CMI,-trt. (Ial. C1Impus = 'Dvnlca. pGlje) . poljskl. can'''n,l., kanadskl. canuc.nl . slvknlobi je l. dinul. pepeljastol'v. cannftllnue (Ia!. cannabis"" kono.plla). zbog slienosti sa IISlovime ko.no. 11'_ caplWuI, glav,eaSI. p c6pr . ... (ClpII '" kOla) . slutl za hranu kGzama caprifollum ICllpta "" _oza. phyllus = I1sl) . Carplnue. rlm,ko. Ime za glab. c.td6mI .... grl:kG Ime za neku oel vf1lla ovoo roda. ~.~. rod "'eva Ual carere '" eehll): blljka je upotreb ljavana za ribanje i $I.uganje ~lIIOIk:I.II. kranlskl. . carptllcu .. karpal,kl. ~nlf6l"". ko.ll ima II SIGve kao ked graba (Carpinus} A,?,~.n6rum. u hst bral:e 1l.lrodnjakt J.I f. Ka;lho.jzer-a . koil 5U tlvjeJo u 18.110-

CMUtne. (g,l: . kaslanon '" keslan). U2elG valjdil iz armanskog _klSken/_ III molda po Kulanu n. Crnom Motu. od.kle Ie h'ten Gd davn,"a poznal.

Clryophyllac." (grt. karyGn ;; kU~!lIIIto z.adebljanJe I p1ry11otr I!1t IIIQ. IIItO'II .. e.-, prt. evrfi~an l ~e stablG ± , alVl/enlm zedebllanllma ",III. karanflla)

cattlnl" •• nazvantl uhat nata pl'lrorodotloYk, Marie Can.nl 8,1,"am (1~18701 kGja je .o!Sena I t,vlal. u Splltu. Sa ralVljan'III "'0lIl I _/at.,*" II pProdne __ nalvlfie ja PGkazivala Inle'es& za Datu noga bal' (Darmalltllkll agora) DopIIMtIa. sa brGjnlm poznal;m nauenlclma onaga vremena. Po _ sudetI nilla nlje ,..,...... all nloj pripa!Sa zaslug. 510 je o.tkrll. now .,rttu IJII}IInIt • • koju la poznatI ~ Ro.be.lo Vlslanl (1801- 18181 GPIaao u nj_ ea., iOt'_ godIne (Uo vartt-lll oct Lllium maNagon L.) . a nellO kunl]a (1872) kaO '/fItu L/Hum CIIt.n,.. V .... L

c<l uc.hlcu • • ka~ka$kl Ceph. lanllWr. Igfl: . kephale = olava i enthenl:o prdntca). zbog gI~ obflka ,.....

nlca. Calli.llum (grC. kerBS '" .og). patio plodovlll zaoataIa Cdka .... ,. IratpUCa¥IIju) bo rogtM. c~.rla r.CI!nus- }. Plinllevo I KOlumalovo Ime 28 jednll vl"lllu hruta C'larlch. Gd nll.Z iva arap,kih Ijekara che'",all l8 OYU bllJku. Itoll AI .. upolrllbljaftll ,.

Ilieeenle slezine cr .. cl,. (conle,). uporedill. SfavnllL Chaaroph)'llum: pralpostavlla sa da Ie od grt. lle/ro '" YftfIl,rn .. I plly/fon lilt. zbog

vesela 2alene bole I ugodnoo m"", lI,tova ove bUlke. chalKiana: chalili. u l:ast I.ancuskog hletn lka I 1I0rtaie O. Ch.ll·a '730-11W1. cham.,cYPllrl, (gre. chamai = nlsko. poteglO) I CuptdM. chamaed,1I6t1u'. zbog Jo'tova kao. kad aupfa!:8 (Taucf/um chamalfclt)'ll L I. ChamHn6r1um (grC. chaml = nilek I "',iOn " o.leander). zboO lZ'I)Hne ,rtetlolll .. olMfto

derom (NOr/um oleander,: chlo.Anthlll. zeleno.cvjallli (gre. chlonlf = tutoIelan ,,,,tllo5 = CYljfIIl. ch lorodrpu .. SB zalenlm plo.dnlm IjusklUlla Chry.'nlhemum (grC. chrysos "" zlalo IlnlhamOJ = CYljat). u VfI2i .. b%m C'I8IIl. chry.odrpu • • !utih plodO'o'I. ChryMl'p" nlum (gle. chrysos "" zlato I gre .• p/an = lI.lIM. u ve.zl .. tutom ttotom C'II"

lava I p,lmjeno.m GWI bllj_e kod "jetanl' obolJ'" alazlne. cl.tl l (cyathi!,m) (gre. Icyllhos = pO$uda alltna 101111. narot,1I ,irup'''' O'I)eIova. 'I'8ON

sliCna pojadlnaenlm dvospolnlm evietovlma. cIllA.II, trepljav. elm.l. ko.ra ~.ro. p.ljelnog ml,;,a I !I.t~og. Io.plog okul8, dObljana od I"UlIIh YIN rode

Clnnemomum Iz tfGPske A:rIJe. Mnooo aa clj.nl llao zatln. a 1m. prtm/"" u tarntacljI

I u parlimerili. clmo!na. ("" pdlll8!la) evesl (,nIlOf8$c.nlll c~mosa}. cvuI at aruatan,m ",,"_In. cln~.eu,. papel/aslo,lv. --'_A'" e.aroUl Clrc'ea (glt. Klrke. po l:a.obnlcl Circa Iz g,<!k. mllotoglje. kOla la. po P,-.... · -

pretyorlla Odlsejeve p,atlcea u ,vinje). II6ku ill ~ U iS IO vrijame kad Dlo.Sku.ldeaa I Pllnlja . k"II .. I· I' blio Ima za 'IfIIu IIICI vlnu (Mandlagora olllc;natum L). _oj. Ie u 10. .,rI/fItII. Im,la utliela II au~ ItUIIufI roznlh nB.oda. jer su sa od korolena nldutka lutCS ..... " rlDlll ngure. kaje au -lei. navadno.. itlUta od u,oll. I zela .

Clllu .. o.d antitkog naliva 2a oval rod (grt. k.Sfo.t • • III. (:J1lUI) ...... elloLooll" neuka ko.ja proueava ¢BII/e. n)lho.v kern1j.kl "1l:'Yiu'IJ~l:kel "~I=~ pro­

nju gradu. morfolQgi 'u. principe I o.rganlZ8CIJu njlhOvlh n CI a. po

cesa ; ar. . I bUldov.nutlm Iz;IadOnI ~ clad l ... {Ial clIve = IGljaga. k,jaea. buz(\(IvanJ. u ve.z ..

bilusa. puZI\'ICI C"mI U. (grC. ~Iema = vilica. rllli/lka). OrtklllUIV Ie r~:!..~!.ovo _ jedM ~ Cllnop6dlum (g.C. /rllntl "" kravel I pori/on = atopalo.).

blilke. I ,.~,,,,, .... .." tIOllrllke u ~ elu.IJ. clll,lanus. Ch da l ' Eclusa (elu"u, (;>oM'""" •

AUlor nekol iko pOzn8llh bolanleklh dj ',~ lrelnl iii bOil c:vt18" nartf (PurIICII".,.-... coccln_. grlmlzno CrYan (bola lrelog p....... a COlnl"",. plav. CGur"", •• koJ I .aale ne bratuljclm •. column'.1a, co/Umn'riuI. ,tubaS\. commitnll. o.blean COlWllU" ...... prom,jenjen. como"", euperaSi. ptamtln.st IaIIO moo ............... Cornpa"tae (cDmpm;lIua "" $lolanl (lam. gllVOtlkat, I\U'IMI

blo/nlh mallh cvJe.,¢a II jednu Yel:1I C'I/illnu glpk:u cevaaU. concotor. j.dflohoian II*n (MI bIQle. ConYlU"La (lat. con", wallis", (\(Ilin.). II vuI_~_~ \lUI .. IIIIIOIa/IOIft ....-- .... Con'IOIYlII"': I:zvedeno od ilL 00fI~" _ •• U

u pupu.

COf.llh .... korRt~sl II ve~, ~o erY('1>OI1I bojom ';jE''''l.'nk,-COl1lltorhiz8 !g'~ ~ or,tI!lO<l k<'.all! ,,,,19 Man .,nl. zooS slftoast! pOdanka 58 ko/alima. cordllOlI ... , ~rc;"Hh IiSIO~3, cont'tul, srcollk corl6,1 ... tlBt co"um ~oU) tbog htea sa ton,oom. Z8 JoI.vljonla kolo. comic ......... sa fogov,rna,. obi ' ogOYIi. rogat Comua (till co,nl/ rog) uputuje na tv.clo¢u dfVaUI co."utu., tOgl1 co.odlul, coron6,lu •• akron)en Coronl1l1 (od 101 co.ona _ kruna). II ~e~i sa ilgledom cvntl. Corjdon. g.;: korydalls ~va, Jor obllk krunll:nlh Ilslll:a ove bllJka podsjel:a no ~evln u

tubu. Coryl ... ($I';: ilffrrs tlem). II vozl u zelonlm ovolem ko)1 pok.ivil plod [Iijeska (Co'ylu,

1I~8111"'8 L II corymb6 ..... \Iron)." c"n""I, lupozubtren. narova!on. c,.,lcul, c,'lenst., kreISk •. cr. fovl. blogoocenozo II kollma Ie, u,ljed spec,Utnlh Sllmi!nih laktora, produkelia orgonskltl

masa mnogo Yeta nego pollotn)1I I rllslYatanla, 10 sa na loj noeln gomllalu organ,ke Iva" U vellk,m kolltlMma,

e:,I."" .. koYrt.v, kudulv croalle:u .. IlfVIII~ 1. CllIe:!1I (gr t. llrob 111 klol<o:l "" konae:), 1,1 yazl so konl:aslim 1lgom. Cruelle l" (e:rur kill. kISt. I(me '" noslli) - 18m krsta~lea. u vazi SII kl!laslim .ospo-

tedom laliea e:l)'llaltocaIiJ. sa tdkom kola Ie pokrlvena kr lsta lno s laln lm dlotlc:ama. c ... ll lya, (CY.). sella (Inlerl1aclonalne skratonlea III razne SOria kul1urnltl bUjaka 1,1 ~tUarslYU

I pollopriv'Bdl). cunell6llul (1111 e:unous = kiln I lo/,um '" 1151). kllnOSllh Uslova. Cjc"men (grt lrylrlO$ '" kr ... g. okrugao kOlur ), zbog okruglnlog podzamnog gomolla. CyflOgl611um (grt. g/OU8 '" lllzlk). zbog obllka gemlUI lance lllsllh IIstova. Cyprlptodlum Igtt Kypri$ "" nad lmak Vlnere. bollc:e Ijubavi I Ijepolo I p6dllon '" clpela).

zbog karnkle"slltnog oblika me<lno usno gospine paputlco (Cyprlpfldium caleeo/us L).

d.lm,UCUI, dalmallnsk l. D.phn,. grtkl antitkl naziv za lovorlku {Laulus nobill" . utol 2B o~al rod . daeldllul, koj l lako oplda. dteetw. kiten. IIlep d,eumban •• lelotl. pol~li.

~nlan •• nazvano u tasl poznatog madarskog bolanltara Dagan a Arpada (1866-19J.(). ~oll Ie biD profesor bolanike na Po!fanskom IInlverzllalu. Po/ad b/olnih tadova. koll SB edno'e I na tloru na~lt. k/aleva. autor opse2nog dlels ~Flora Volob,lIeB~ [4 syeskal (1936-1938), kole je naslalo keo razllilat Isl,divenja od 1894. do 1813. gOdine, dakla PUn(! dvlJe deeonlle .

Hslrld.ella. pMlepeno snlhvanje nakog sYOhlva. proces pogol!/,Ivanl. natega, gub1lenje prlja slatanih svolslev&.

OekoraUnn, uk/usan. koji mote poslllliliza ukras. dendroid .. , drven.sl. D.nd.oIogl'a /dondrogralljll/ (Ore. d6ndron = dtvo. I()gos '" ,liet, nellk. I gm/ein "" pluli).

nauka 0 p()znavanlll dtvenaSiOog billa. II. dtveta I g,mlla . den,·d nl. (lot. don, '" zub I lat. cdo/s = pas) , 1,1 vezl $a tubolikim Izg lodom IlIkovlee ova

bUlka. D. nt't" (III. dons = zub) . zbog zubtaSlog ;zgleda Illlspaslog podzemnog stabla. denUilul. nazubljan DeKh'mpaia, II ¢aSI Jranel,lskog prirodnjaka I 1I1etnika Des-longehamps-a 1-1 849). dnrt" . ... eIto .. "o,,,,,,,. kol; raSle u slapama neobladenlm mlesl;m. del.nnldell' fI~1. dere,mina,.eJ. edr&dlti 1~lsn sa na odredlvanje ~aklh vlsla). eItolrilul. skllp d)ell~a nekog "lele posliJa flzitkog I mahanltkog taspedanja. Dle""'''''1 (g,t . DlkEO "" btdO no Kloll I rhamnos '" !blln) dlf".n~llal n. ~"It, SU v'Sle kola dllerenelrajll nlla vagetaCijSke ledinlee (subasoel jaell e

laCI,ellO) u okvlfll [edna nocljaelje. DIgIItlIe Ilat. dIgitalis", nap/slakl. II vezl sa slIenosli krunice sa nlprstkom. nalotllo kod

VlSla O/glla/,s purpuraa. dlgll6l .... prela". dlgrnu. (gtt. dl~ '" dyapul. gyna = lena). sa dva lutk • . dlhazlj. (ort. d,s ", dv.put, Chas/s '" pukolina) , e1mozna evasl, kod kol. ,Ievna oloylni

ptollVOOI dva ogfanka.

.hotom. ko (vLl!f,,'O) ,ug •• njlvan)e, lalg"nlrl'1lnla Sl.bl •. kOO kO\eg H glavn. os ,allil u dvlla os; ptvog r&da Inpl .. kod ctvolotlnl (L~copod/fllU/' I dl'

'1III III Iu I, rdilen. dl6lcua. dI6.e: .... . dvedoman. Dlo.eo. b. u tosl grtkog rrletnl~a Dloaku,ldesa dllCoIor, ,azll~il0 obojen. ~.,an dl.lunkelj. (d lslun~llv.n areal) . omatna lul8(lJnjane IIBlla /\IIk,1'I VIlli. II lIelli !Mh

Vlsla se saslole Od dVII. ttl III vi~e. madu sobom od'iOjenih dl/elovi dJur' l!cui. sredslvo koja IJala no moklanle dl val leir lu , (d/varfell'" '" ra!lriti). ta!lran. str!&tl dem6lUcua. doma~L domln. nlna VIII •• vrala kole Ie u nekoj bJocanOl1 nljbrojnlja III kola II niol IIlUllma najWC!1

proslor Ividi~ ·edrrlkaloIJ.j. Dor6rdeu"" od a,apskog Imena doronlgl nake ollovne blljke dOr;flw,nllllan, vld l pod .zlgomor/an. drOll', osu~ni dljelovl Ijakovllog bil)a. dryme l . kola rBSle II hraS1o~lm ~umam. (grt. dl)'mda - hrlSlol'1l ALlm •. drYs hrlll) Dl)'6plerl' (gft. drY' Igonillv dryos) = l'lroat I pl6ris '" pap"' ). u VBZI sa lIan"'la", ova

bl ljke. du malOlum, kojl tas te pood llvlcama dum6, uI. koll laSIO 1,1 tbunlu. grmllu dwodomn. blljka (planla dioecls. planla oloie;a}, one ~IIla kod k0111t lednl III(Ir.rdul noM

same mu~ke. a drugl Indi~ldui ISle vrsle lamo lans~a cvJalove Inpr. Sirl/;I ',dr 1 dvo'pola n ewllal (1105 hermaphrodllu,', cvi(al kOfl Ima p,alnltka Imutka) \.) 1 I plodnB

(lanske) (9) lrslOVe (vldl pod ~Ied~polan.).

ebulul rlmsko Ime ladna v,sle zova Ibuge) ISIImbUCu$/ edl 'l ki (lakIOtl) (IIrt. cdulos ,. zamllllle). ~Ine gru"" akolo~klh laklora k011 Ie odnoae n.a

!illtka. kemijske I blolo~ke 050b1na zemll,!la, k.o I olOblne sll)UM nl kejlm ... Zllfl\·

Illtlo /alVlla. edJllkllo,l . wSle kola Izg taduju neku zalednleu. SIIY.Unl u nalill","' sml.,u ·on, III

saslavni tlanoy! zaladnlea, koli LlYlalulu n,azln opslanak. odredlllU nla!lnu Itl\lklUI\I I proizvoda u zajadnlel naivetl IIl1eal. (Ho ,v ai. IIM9j . PoJa'" eclolrk.IO'1 lI'<'IIO I. U n.uku Bralln.Bllnq ... el (1921), Ihvallv~l 11'1 uglsvoom drnamlekl.. nl'llO\'O opCen.ll9'n znaeanja raztadlll au napose Poplawskala, Suk.tav 11924). Lavfenko . Soko lov (1947). (Horvat. 19491 ·

allallll, rasprosttanlan elolialul , bezlislan. onal koll nam8 lislove (lph~lIu$}. ,g~a",pl .. (l al, uamplum '" prlmlor. IIZ0r) prlmlorak.. .gzol •• st rano ~rsl a. k ) k ko a p,OUtI'o'lI 00_ ~ . kolog lj. (grt. olkos ~ okollna. 5fQ(llna. /ogo"S -I nau(Joc~:;':1 ~ama UsJOVl"" .'''''''Ia

nlzama Ibitlaka i !Ivollnlaj I llvolnlll 111 n c. , , , I(lmne odr>CSB Izmadll I1vlh bltl. .. ..

srOd ne. 80 uzo 'I lecfnlh ekoloiklll laktOla ... tl)im okvlrrml la mag ...... .kololk. amplltlld l. Izratavp ~ar 'an e PI) I

opstanak da te v,,,o· "'1 1 Iva rllliltile pmOOe I"zltke, kemlilke I blOtltka) akololkl Ilklon, su mnogosll\l",a e S

koj!ma su izlotanl organlz!'1J. I k Iojkl lip billke III bvollnje u Okvrl\l jadn, vrata. kotl .kollp. oznatava naslledno IrkSilln a 0 I I kl matskom ' lzJ,klma • u vall $I ~ ...

10 10rmlron II vazl sa krupnim zona n m I lazllkama lokalnog ka/aklera.. 1 b IJn' materlill 'ha.blfS~1 pflmjalct,

okl1hl (flxsiccaf). oSlItenl. ~Uh,l, pr,"'I' r~:"mle~IU 'gdla la InlCe ,&doVlIO oem. oklklava, polava noka blilka III IVOt n a . k,pozlell., nagl b. I dllil lsejadlna sukul tk.l"kl (101 exlrallore "" I zvu~r. zva I' If,clja rzvan granlell cdrad,na ,ona. kotl .. oltll,.ronaln. Y89'tacl, •• 10 die zona ne vag

mogla razvill zahvalilljutl spel:ifitnlm lokalnlm uslovrrna.. ok"""'.11 (lsI. exfremus). klllljnj i I! Ishrana) Ma gl/tvl .. na 1IIi&tB u ...... m o.h­aklOI ,olln (9rt. alrfO$ '" vanlskl. f~P e p=;' I!lIbIJII~ uz nlll'love lpot)""" INION lWICb pod

lama korijona. vat su sarno 1'IB'no "mlkOllza-) ,

autO"" . .... . "vloplkl. • "_I .16t10 ••• I6U ..... viti (u porad",(u sa 110 nO'" ~r . . 1'1 ..... ~lso k, neotlt. tI'lI. n., Izab,an. ukusan. kltln, elong6t .... Izduten. ptOOull11'<. _lfuse'I" . m .... gogum • .,&d11V'O kola IZaIllt, m I~.tll l . m.nd .. tm. ,.,..,nd.,,"), pop/lll'lllt, Il9IaVl,~ r::!..tIo:t '" Clilom. bIIG 'merul. Iz~odenle noslgutflO. mold. od g

endeml, 1U org"nozml kOj( !u ogranltcnl $lUTICI na Jltdnu. t oS\O v, IO malu oblss!. Ru­hkulu so civile V~III cndoma konte"'III""" progres ,vn l. Ogran l~enosi areal. IIOhze ..... a­IIm,n cndema nlslal l je smIInF,vlln lem je<lnog sl''' leg $ireg .rOl II (paleo,ndeml). a ogranl~eno,* aruhl p.ogrest'll\in ef'Idema Ie posl)edica ml.dasH taksonI , 10;011 jot nlje dosplo do so 'lisprowe,, ' na .,.,.tu pOv.i,nu Ineoendem'l

8" dokarp ',rldocorplum/londO "" unulrll!nJI, klffJ05 - ptod). unutrasn.]e oplode. 8"lIoloolla,118 IcMpll/go"o 8"dolo.ca/. ]odon od natlna f(lSplO Sti ' lInJo I:IIIJa ka pouodslvom

! .voUnj&, kola se h.nno $otnlm plodovima. " sjemenke p.oraze k,oz c rllevnl 1fa~ 1 I blvaJu il blC"ne napo1le. C05IO n3 VIla Itdaljen,m mJt'Slime IJunip&fus, Ron. Rubus, Rlbes, Daphne. lIoff",. , COrnus. Berberis , V,scum. ArcIfUI.phyllos. V.cclm·um 1 dr.).

Indozoohorn. bU)kll {plllnl' IIndotoh:./. t l)1 plod Ima jlls tiVO usplod ll III sjemEt obllvljeno mesnahm'je5t,vlm ondo~prpom kOI' fOOu l"lOlinjo

Indot.o/,n (gil:. /ropho Ish.llna) . hllli gl jlva P/odlrll U ~ellje ko.je nova. gdjo so hrane ugljllnlm hid.a llma (vldl pod _ml ko/lza.).

"nn"phyll ... (gro!.. oonilit = de",,1 I phyllon ". hsl). )er su II stovl UslovlJenl od 9 IlsUta (dll'l(lIolIsn,l retuhl (Dflnlllria IIntllI.phyla L )].

en.llOllu, (Ial. IInsls =: $.Bbll&' mat I /6Iium = list). u .... zl sa sab/jllslo m obll kom h.lova. Inlomerltl)_. peJllva da so opmSivanJe bl lJaka vr" gOIO'o"() Is kljocivo Inlekhma. epld.rml, (g.t . llpi ". nil. dfJrma :::> ko!al. poko/ Iea bll)lIka. naljednos tPvnl) i obUk kolnog

tklvo. . "1'1111' (.plllloflle) {epiphyla}. p.edslllvl(lIju livolnu ro.mu bl/lakll. IJ. 10 su bilJke ko)e (Dslu

nil poy •• lnl druglh bl lJak ll, tllSIO II Wlilkom b.oju. U um/a.enlm pod,u t jlma najtllSt l eplllU su IIlgo. 1I!lIlevl 1 mllhovinEt. U trops~im !iumama pO$toJI i YIIII~I b,oi epifllnlh yltlh bll Ja kll

Ep ll6blum (grt. epi '" no I lobion '" I) ultlca). IlIr se na ,a zvljllnom plQdu nDlue dljelovl cvlelnog omotDtD.

eplp'etl., Olosku"desovo Imll IlIdnll bll/ka slltne ~lIkur lle ku; Ime III upolrebljavano lP raz· Ilt, lo blilke 10ksltno-llakov, log dleloyanla.

Eplp6glum (gr epl = nil. go,e I p 6gon :a bled a). u "ell Sll polot'Jem medne usne. kOja Ie kOd oye ~.sle oluenlli. prema gO'1l (Ime . nad bradec.).

eplzooho,nll bJlJka (plame epitolc •• p. eplzOll). blilka $11 s lemenom IH plodom pokrovenlm kU~lSllm cJto<!ieama kolima ~e I~ ko ka~1 13 dlaku III pe. le t lvol inja (np •.• Bldllns . Lappa I dr.)

"pl~oohorno rllijuan)o (dlspargalio opjroo. dispetgal/o epilo{ea). rDzno!enje sJllmano III plodavlI ne pOYfS,ni Ujela rp~"'h tl~ollnJa.

Equlnl.clle, famllila p.esllee IIi raslavl~l. Equll'Ium (laL IlqIltlS c kon) I s ele = dll" ). ~lIklnja. u yezl sa izglll<lom n(ldlemoog dl Jel.

ve~,ne YlSla ovog rod •. E. ' nlhll ,g rt er = prol/ete I 'mltos = evlje l). poSlo bUJka evjele u •• no proljetll. ,,'etuI, usplovan. El le. (grt . o"ko "" oznaka 211 VISIu Etlca arborell an:ltk lh pisaca) moldll od arelko = 10-

mTm . .lbog lomnlh (krllh) g.ana. erloe'rpul (g. ~. erion "" yuna. CII,POS = plod). YUnaslo-dI , kaYDg plod •. erozl)I, p.oces Iro$.enja zam.llske k011l djlllO'<'anjllm vode. lede. vje lra (rijetne. ledenlatka

I eolskll ero~IJa).

E,ynglum (grt . oryggan<:o = uzdrigujem). jel je biljka upot.obilavana PIOtly nadimanlll eryll>rodIPUI. sa ervenlm plodovlma. E'Y! h,6nlum (g.t . eryrl'lrds = erven). u vezl sa bojom evllllta ove bll)ke. .Ir"'e .... elru llkl (,z Toskllne). EupllClrlum, naz lv po ponl l kom krll ij u Eupaloru. Euph6rbll. 00 anti~~og nazlva twphofoea za Yrslu Euphorbia ollre/ne,um L. ~OJII sa upo­

I,ebllavall U Ijeka.slYII. N;U!v III vje,ovatno po Imenu Ilekata E u p h 0 r bo s a 12 I YIJllka p.lje n. e.

l urop .. l.II. IIvropsk l. .v,oa~I)'kl 1I0,nl .I.mlna,. grupa bll)n lh vrSIa ko)e ImaJu a realll n. yetem dllelu evrolUil­

skog kontlnenle. .... ~kl IIornl .I.m,nal. grupa bll/nlh ,,!Stll sa a,ealima u yatem di/e lu EYlope. '.'osibI, S. ~altl 110."" alemenal. glupa bl1lmh ..... sla ~iji a.uH 2IIhVil t~lu vlltl HI man,'j dlo EVI ..........

Ib"a. ¥>'¥

'11, ;z (dJllla. ' ada .• . 1. ... It" UI. viso~og rasta. ' . e.lslor, vl!l. uzvl!eni)l (kompara!oy 00 laL nell/sus '= yIsokl • I el. ( •• clu.no.), j$~I)oclvtl . •

laci,", Je naJn!la ,Jedlnlc:a U h.loeenolog'li ! n&nla SYojstvanih YrSIa. I(lrllklerl~e se masov. :~Cr.~lj:II~~7~e:d!~d,~~ !~,~~!e",.vrSla, blll.ka u n'klm Sasto)lnllma IIsocljecl)e III sub.

• mil sle asocl)aclje nemll F6gw, rlmsko Ime za bukYIJ (motda 00 gr~. phageln = )astl. ~bog plOdovlI za 11110).

,tlu. lahn. .rm.kogno~l)e. naukll 0 dragllme bloloikog po"lekl .. I) nlulla 0 l)ttiuMhm .' rCl'lll~a

bilinog I !IYollnlskoo porijekla. l~rnl"O (. Irelnel/o_) p,ema narOOnom lmenu II 1,,100) 11 111'1' -111n". za sJlIdun (QuetCUS

/IIrnlll/O Teno'II). lu\lgI6I\1I, iSle via!ne. "sko obllkOYIlr!. lenOIUII: oznatllvalu s ukclISivnll lenolotke po) ..... u !'volroom ci_lus" leOne o'l1'na'" wat. Fenologlla. nlluka kole se ba~i p'outeYanJam pol'va penodltnOilU. ~jatno P<IIrta u

tlyom svllelu le ,tugln.ul , rd'nt. ervenosmed'. 1.,lIIno.1 (fe"ill/a). plOOnost F .. 1':,,;:a (Ia l. leSluc. c "lImkl). rod IrlYII (Gramlnlln). lidori. !lal. Ileus ", smoha). u vetl sa lzgledom korljllnl~lh gomolJII.. liIamllntl (II/Ilmenrumj. praSnltke nW rtlll·ff ml n. (f/ll~ '" paprll\. If!mjna :> tene). ",'Up' OI robustnlJoI I glu'Ol/ol m""kOj pap4'1111

IDryOpieris Ii/.x·mas (L ) Schall) . 1I111.m', (/lUx '" p.prll~ mils = mu!kl) . dllkle .mutka paprlt_. n .. up,ot .tensk.oj pap4'ltI •.

kola Ie mnogo n)etnl) •. liIokl.dl). (k!adodll') (gr~ . phyllon = 1I,r, kledos = grlntlU). httollkl orglnl ,.nalogn, h,fU)

nllstoll melamollotOm slllbtlikll. np,. kod Ruse", eeulellu,l d. 1II0ellnou. bllJnn zeJednlee. prlrodne skupino u kojlmll SII blljk. g,uPIlllnIl nil adlfilenl

neeln, ne , Iutalno. yet zekonomlerno. u I O~U dugOlr'Jnl)g I,Iorl"kog PIOC", uu)amna bo.bo I prilago(lavan)'. kilo I IId.plaeljll nl hlltko-hOmi,ll<e u.11MI spolln •• reo.na

lIIogeogr.ll ja. prOUtllya rasprollrllnjenosl pojlldlnlh btllnih v"l1 I lIors kao I nlll'lO'l I.to"laIt! I1IIVOJ .

lIIoloclolO9I)s (liIoc.nologl"). nlluka 0 blllnim zajednleama. Term,n _1,IOIOc'olog'I'· well su u nauku ruskl nautniei Patoskl) I. K P891) I Krllov (1898). all .. pooocInll'm smllt.1I nazly ~ lIIoconolo'11/0· koll Jo predlollo)ot 1918. gOO,ne H Gllml.

IIhldui. lutkllsl. III1Ju6.u., say!len 116,11. e), lokupnosl SylI> blljnlh Vlstll neke oblllSI, 116,. pl60o. s punlm cylelO'o'ima 1I0lllnllnuI, Iz Arllnell (1I1I1I)a, . nOI.cueuli. evlle l kukllvlce; kao I mnogll drugll blljke. dO'o'edena III I b,IJkll ltchnJ, II~·

c ueull u yezu sa potetkom pillvan). kukeviee 110. bra~ II 'tlu,. evi llli I kratk;m tu~kom 110. 10ngl.I~l u •• (;Vliet S dug,m lu~kom l6"mln .... t e nskl. 10IUdl"lmul. lako smldlj'v (p.o\rl!lnO h~te l) . 101lIdu •• smrdljl~ . 101l'luI. IIsnll!. lollum, list. •• __ fOlmlln.kla n •. premll te!kom 'Oolanlte,u E Fo.m'nek·u pt!4S-1900) ko)' ,. IJl ........ O

I 1I0lu ndlh kra)eva. .",,'" dObII ",lOV samo z. plod (III 'ragllm) )'1100,. Frlg' ria (III. 'rllpate = mlrlsllill . u .. ~

koll Ie zlldrfan I za samu blllku " 11I1, lold,l. sllean j.godl f,adneul. !tlton lasanu froclUI, sa plodom III plodovlma IrutleOlu •• grmollk. g.m"!. , ISOl-1565) u pot.tku ~''''IU. ~_III pro-h)chlll n&lYenll po Leonha,d'u Y. Fuehs-u • ~ t Ik>OII.

111,0", medic ine u Tublngen·u U!iVIO III vellkl glas kao hlKo,k I bol,", ar oga lu, cul. smed.

G'g ... u tas t onglaskOg bolanlta' lI Slro Thomn'lI GIIII',;.~,~:';-)!:Iboll Io'iota ocYo-G."nlhu, (lire g"s = mUjeko I 'nillos "" ev'llIl) ptema ,

Jeta. _-"" nel<1h vrsra ovog ,ode p.oou.O.oIlII ret ..... Gillum (grt. g"e = mlljeko). IlOilO 111 ...... ~u

van)e mUlekll. nlr (O ...... CUl (occ,,.,al' .,.gelKlIII garlgl [(III IUIIII Flencuskll, po na.ocInom nlZov:'t za ::; vli,h ocI I ",.1" ....eo,..".,. Ob'IU\I.IU

nll~ih zlm:ellln ll> Ibunova.1 poIUlbu;Jill'd~fll ;I~panl ~114_e'I' "nue'enoh ty,c)OIlIftoII vrlo lazrlledllne ulednlce. p.adll lY I ~, Ina i,pUII U na60j "0". veQIIlac:IIII gar .. ~uma I testo nastllju kilO IIIlulta! p.e 01 >t prlpad. pONbnoj end em no) $yetl Cls/O·E"c.on HoI'III

pmm •. p~poIJ.k. I'" ,-../a ,/0 '1_181 IZ\4dIln .. II, 00 t. pno.i ~,....o G.nl.ll. nms~1 naz,y 0YtI bll UI¥···· .n lbun

)UI su mlade g,ane kol)ellBSte. ,II ad klllUl~og g g.n" genihY

"."'u .. rod. , eonl. (geophyla) IGI. p.edslavljeju !ivolnu tormu suhozemnlh biljeka ked kojlh pupol]cl III drugl lasplodnl organl pretlvljavBJu nepovol,ne USIOVB II zeml]!. Neke od njlll pre­zlmlJtlYo]u II obllku lukOYlce (gsophyl /l bulbosa) [npr .. luk (Allium). v isibaba (Galen/hus)] I dr.: druge u ob!lku rlzoma (geophyr. ,llflomalosllJ (npl .. pewnlka (Iris), Polygonelum] ­Ire¢e U obllku krtOl(l Inpl. mrazovac (Colchicum), Ciklerna (Cyclamen) lid .] Geoflle tlv~ u uslovlma kralkog vegelacionog perlodn. Ie Ie .nzvo) nJihovih nadzemnlh orgena do cvjBIBnJa I hukl ,/ICiranja jp lodono§enja) ,.Iollvno VIla krelak zahvalJuju¢1 vellkoj kant!nl nllgomll8nih hran ljlvlh millo/lie u podzemnim organlma. ~Io 1m. u is to vr ijeme. omogu­¢OV8 cvlell'mje np samom potolku vegelaclonog pilrloda.

g.oldll, kojl je slitan vrslemp roda Gcum. G.r6nlum (g r¢. 9cr'nion, demmullv ad gereno! = 1dral). u voz i sa Izgledom plodo. koj; je

~Ii¢an l d'8 iovom klJunu. g" m'nlcuI, germenski, nJomatkl . IIlnulnuI, pl1lv l, prllodM Glum (lluoum). Pllnljo lako ozna¢ava jud nu Ij ckov, lU blljku. vjerovalno Geum u(bonum. glnlceum (gynoeceum). (gr¢. gyne = 2ena. villos = kuta). koleklivna oZMka za !onske

cvlolne dljelovc. gEno l llmlj (gynos/ftmium). posebna lvorevlna pOpUI , Iupi ta u 5'adl~lu cvijete kod vrs la

tommie katuna (Ocfhidaceae), gdje je pra~nlca srasla zaledno 5 vre tom I n j u~kom lutka. gl6bll , gl6bra , glodak. gol. giand uiolul. ltlezdesl . 1116uoUI, plav(lzelon. slvozelen. glochldt, perma, Igr¢. IgenltlvJ glochls , g/och/nos = bode!. bodljlka. bodlja i sperma =

= sparma (sJomell. jer sjeme taksonll Siel/erla nemo(um L subsp. g/ochldlspormo Murb. Ima sjomenke k,;,je su na rubu 511 prOdulen lm valJkasllm (bodljastlm) paplillma.

IIlukozldl, predslavltaju va2ne derivale sallarlda (~teraJ . 01'11 su yrlo rasproslranjenl u prj· rodl. Vet Ina blljnl ll p'gmenala, npr .. prlpadaju glukozldima.

glutln6l uI , tjepljlv. glycyphrtlol (grt. glylo:O$ = sl~da~ i phyllon = IISI). u vezl sa slatkastim okusom liSlova. Gfllph.llum (Ia l. gnop~allum = vunaslo,pahuIJas!). u vezl sa vUfla510m dlakavottu Vlsla

roda Gnaph/ll/um L.J . Good" .. , dob lleno Ime u tast engleskog bolanl~ara John Godyer'/I koj l je flvlo na

po¢olku 17. sloljeta. • gracilis, V,lok, skJadan. IIr'-ouI , gltki . Gfl mlnen II~L gnlmen (gen. gritmlnls) ::= lIa ya! . lamll l] a traya. Uflmlneul, s l,tan Irayama (Gram/neaa). IIflndl1l6rUI, krupnacyjelan, vell~oevje l an.

gflndI16E1 uI , vc1ikln IlslIwa. g,o~Ja .tCjrymjus). cvast . sllfna grozdu. gdja pojedinl cvjelovl lete u iSloj ravn l §IO znatl urOl:e~nl~ t~,e~~~~e~e~~~~I;:~~it1te duline {npr., kOd wsta roda Crataegu5 {glogovlJ l ·dr.l .

Gpnnoo. rplum (gr~. Gymnos = go i cllrpos = plod).

HI:q::~~n 7 atr~u II I Ballasar (1739-1815,. IIjetnik I prirodosloyac. Roden u Le Conquelu s kog I1le~~i k a n~~~~~Jt:::'I~e 1766: d~~~ao u C.drjIU, gdre je 7 godlna vr~ l o du2nos l rudar· p redavao anaiomiju i hirUrgijtir~:~ljee~O~a J~j~llat u, 9 dj~ je d.o 1!87. godine na liceju nek lm pol]sklm unlverzllal1ma. Umro je u Be~ u e sve 0 m,tov,ne kao protesof na Pokazlv/lO posebno inleresovanje za rud . u·1 I prvih is l ra.tlva~a nulh AI a God· e 17 0 r m nera e. a uz ~o I ZII billnl syljet. Jedan od licae~ (Alpske bil lke Kta~J$keJ U'"koIOje~. IZdrlO u Be¢u kn)lgu :Plan/all a/plnae Carnio­vens/s Hacquat Crap/s IrlglavensJs H )e op sro neko llko noy,h vrsla : GenOana Ifigla· Hocquelja sa lednim predstavnlkom. H ac~u el i dr . U njegovu taSI dalo Je ima rodu

hAbltul (Ial. Mb/lus = Izgled obllk) bIlk ' ep P~CI s. . hll.pensl~, ime dobljeno po gradu AI~PU ~ s£~N,~~nosl. spollatnl Izgled lop~ti ilgled slabla, .

....... ' ,1111, b,ljke kole su p.llagodena t ivolu na zaslanlenom lemlll~lu I I lUI , kopllasL. .

haullo.lje,lhllUfife = c rpSl'J, organl za slsanJa kod paraz ita hazmoflll, blilke kole se razvilaJu u pukollnama slijena . hlbtrc6rpuI, pahulJas llh plod ova. . heder6uUl, ~ao br!ljan. hedera,f611U1, la 1I!loY,ma ho kod brtllana heldrelchll, nazyano tako u ¢asl nlemaek~ b .

koll fe dugo v.emena bio dlreklor bolanlk o la~,ea ra .T. von H e I dre i c 11 a (1922-1902J, hellollln, bUlkl , billke ,vja lla bl ljke kole og vr a u Alml (Gr~kaJ.

one ne podnosa l ujenu. . so fa.lYlj al~ u uSlovlma pune dnevne svjeHosl; .

Hdlospjrma (sperma = slemeJ. sjemanke !IOsa l"1li le"lma u vila radOYa d "Illale peplte. l1li8.

Mllz, lavoj ll, sphalan. Hell'bo,ul (grt. helo = smrlononn sam i bora = le loJ, u veZI III OI.o~nOlll blljke. hemlkriplollle (hem/cryptophyla) [HI. 11"01nl IOrma bil)ilk. ~od koj;h nidzemnl dljal""" lzu.

~Iru u jasen I prako zlm~ . all njlhov! pupolJcl, Iz kollh te se 11I1~e god' .... ,azyltl IIO¥I Izdancl. o$lalu prl .0snO'lr siabla. neposradno bllz ... pow'ln" taml]1 ,Ii. u drugom SlutilU pupollcl se na laze ,spod zemlje na kOIJenovima. '

lIemlllefa (gre. haml i slaj,e = kugla, lopla" Iamljlna Itl nebeske polutka. Hep'llca Igrt. hapar, hapalos = jatra). u vezi sa obl'kom IIllova O'Ia Yflte (H,pltlcl fIObllJl

Miller) kol l podsla~aju na Je lru I u veIl sa nlenom ranllom upolrebom prolrv boIHlI jet ... h'rbo, zellas ll dlo blljke. herb6ceuI, z81ja51. herba rium, zbhka osu~anlh. preparlranlll biljaka. hC rcegovlnuI, hercegova¢k!. ha rml 'rodllan (1105 hetmllph,od,·'US). dvospolan cviJal heler61111jl {gre. ~eroros ::= ra.zl1t ll. phyllon = 11111. pollVI da sa na IIIOJ blllCI nalaze 11'10'11

razll~ilog obllka. helerophyllul, razll¢Ulh IIstovo. I\eterol tyLLa (gr~ . helaros = ratlltll I Slylos = lutak. SlUbl~) .. pola¥a kada Ie kod jadne

blljne vrsla nalaze dvojak, cv)elovi: sa duglm tuekom, ko)1 znalno nBdvllule prdnlke ( lias long/sIrius) I kralkim lu~kom, kojl je Inllno Ispod prainlkl (tIo, b'~'ltylu.) Inpr .• kod rodova : Primu/a. Hollonla, pulmonarilJ. No. ;ma biljak' kod kollh sa anla •• I nluti<e nalaze u Irl razlltile vlslno (/timoflna heletOSIIII)o).

hele rolrolne blljke, za razllku od zelenih blljaka (aulolfOlnl tormo/"'), kaje pomotu IvJe1i1 asimiliraju ugll itnl diokSid, helerol rofna blljka (hetetotro/n/ .0rmoW) prllNllu golO ... organska spojeve od tlvlh organlzama - svollh domaelna To III pornlh lnpr., razntr vrsle lam. OrchldoCQlla : Neollill. CorllllorhlIa. Eplpog/llm I dr.l. zatlm bezll,"c ("'ono­l'opaJ II famlli je Pi,olllcelle I dr Ztrog gubllka hloroma hale,ollotne bllj~a Im.ju posebnu gradu.

heu rfelll, dalo Ime u fasl bolanl~ara J. Heullal·a (lf1OO-l8571. Illbrld, kri~anac. baslard. hldronle , su blljke koJo llva III polpuno pod vodom jsubmel"lno) IIr u vod' I III vodu lemll-

bilsklJ . hidrohorne vrt le, su ona kod ko]lh sa Siema I ptodovL r3$ljav1lu prvanltveno ¥odorn SI_

i plodovl su prllago"enl da mogu du!e vremena o,rlu u ~odl bill Lkakvlh otletlnla KO<I nekih Vlsla rasljavanje se VI~l morsk im ,!luj8ma {kokoSO'l orahL dok sa kod drull'll rasljavanje vril vodenlrn lokoyima lmrljunJak (polamOfllllon), kroelnl IMyrlophyllumJ]

I dr. higrollle (grt . ~ygr6s = vla.tan . mokar. phVtdn = blljU'. bllJke koJI IU prrllgod'lM 11110-vima vaoma vlalnlh Slani~l l .

Hler;\clum antitk l nezlv za ovaj I birlke rodove (g.e. hlllaJf = lallreb). patiO .. ~ Ierovalo da o~;rinu vldp jaslrebl I sokoll ImaJu zalO t!O ul,ma)u milletni 10k IIh bllJ lka Poslol l lumatenje do je naziv mo!da oluda &10 5U o¥lm Imenom oznaeavalL :allasr. blljke koja raslu na Sljenovllim vrlloyime. dakle. na mlUlrma kola IU prrtlupl¢l'I8 umo jaslreb;ma. __ I ....... I ill PrelpDslavlja se i da ja Ime prvobllno prlmlenJlvano samo na rod Cr ...... s z ....... k lunas1

plodoya. k ". ..,... hlle (grt . hyphe = IklvoJ. nerazgrllnal III vl$e-mlnJa mnogo!lrU 0 .. z"r4ll11 gIn Hlmanlogl6uum (gr¢. himtis. hlmanlos = remen I ,,101$8 '" lezlk. ll)Og remClflUto-"'I~log

obllka medna usne (vld; Loroglo.sSum) I III 'anru hlpoglltno {kllj_nla, {germ/notio hyp<lllllea' (g r(:. hrpo ::: lipod. g. zemlta. CUI ''-.

oSlaJu kOllledon l (supke) pod zemllom. I • ..., IWKI hlrolnus (Ial. hlrcus = jarac). u veIl sa uraklerisll¢nlm mlrlSOm cvJ"ova Imf ' hlll':' lu., o poro dlakllv hirtu l . tek;nJO SI. s kratk lm krutrm dlakaml. hl l dnlk lanl dalO Ime u ¢asl !)Olanltara Franci Hladn.kll (In3-

1s:t'. kOllll z_1ana bI~1r.I' hloralll (grt ch/oros = zelan + phy!lon = IIS1J. bll)1lO zelen'lo 110m u

na svjeU~sll Slvaraju Ofganske maleflle II neorll4ll·k,n hol611eul (9r~ . holOsleon) _ OloskurldesovO Ima bUlke l"roriz"nt6111, hOllzon lalan. yodoravan. horol"lIlll (ChOfologie). nauka 0 a reallma v,.,a ho'I' nl ll, (Ial. horlUs :: ¥rI). vlln!. horUkullu .. (let. ~OtI US = vrt, . wrllarShO. yrtlarsMl) horlorum (horl.), Vllnl jznatl d. je dOrleno Ima uobil:a)eno u n"llII. H 0 SI N. T (1161- 1834), aUIWlsll' hle~nlk t tIOtan,car humldan, {Ial. ~rim,duS = vldan. moka·l · humilulul. nlsko polegao

humouft. kOJI HII'dl humu' . humuI, ~peelllena pell'OQel'l~hCka l'o'OrDvinB. or" n~ka motenlo u ~emljo!tu u sv,m SlBdlJ!ma

molBmorlo~e PN lome IJIl u ,vakoj lUI rll1l'lIlinlll smjenjuju rozHClte g.upe orllanlzamo. hungi tleut, m.lI'ar$kL h,.m.II •• z,ml~'. . . Hrwej.mut ,grC, hr'. hyos = ,v,njl.. h~_ gfah).na'o'Od~ i l0 ,vonle /edll bUnlku bez

i UlIe , Il p.ema drugime, naprollv, jar III tr"jkll za ,vlnla naroC,IO olrovna. H)'6 ... I. (grC hr •. hyOli _ .vinja 18arj~ = slIl.II). h,p~6 .. um (grC, hyPO· i.pod. glossll =- /u,k). zbOIi Jezltas lOO Izgledo fIIOkladlje kod

RUleu. h~pof1los.w," I d. hypopUg.u. (grt pIlegOli '" bukv.). ko/, rasla u bukovlm jumam~. h1pOpltyt (grC. hypo = ISpod I P'tys = smrta). kOJI rulll u smrtev,m Aumama.

Ikonog •• njll {leot>Of1r.phlaJ, d/elo sa .Irk.m.; zbhka ,Irk. III lIuslroel/o II kn/lzl . lin. nmsk, naz,y u vrstu hrasta (OuarclJS Ilu). plenoAen/e hnen. u,lI/edrlo /e zbog sllCfIOsli

I<"ova III .. k~ 1,logeogr.,.ki pOlam. nazyan pr.mo Ju!nom dlJalu Ilmska provlnclje !II rlje (lIIyrlcum)

Ihanlja nm,~. provlneij. Oalmoelja). tl/a IJ(I zapodne g renTeo pro tezolo do llnom rl/eke R.tll I'll I/al'i!r do Plvke Sjcvema granlen ove plovlncl/e /0 Isla p.lblltno Iini/om: P,vk8-Brocr nl Kupl-8anja Luk._OOboj_Zvornik_ Arandelovac: ISlotne g .anlea 51 p.o­Ufnla dollnom Ibra preme p.izrenu I Mlvrovu. 0 Ju!no /e 1$la Ispod ut~a C.ime ave do vrM ISlre. obulwalBju~1 ave nde oloka I obelu

lII .. kl Ilornl elemenel. glupa blljnill vrsla ~rjl so areall prolefu IIIf$kim podru~jem (vldl .lIIrski.).

lIIjrh:u .. IIIISkJ. Immleu" ' ut, bel PIeoP ImpiUen. tla!. ,'mpar,ern! naslrp ljlv. osleIlJlv). ler zrela ~ahula ove blljke rpspucava p.1

nljl.~anljem dodrru I prllome Izbacu/e sjemenke. Imperl lorla [lmperator '" car). poilu ~" o"oj brljel prlpl,lvala vel1ka Ijllkov!io moo. ImplhuI, uplalen. zavinPI IncinuI, sivobilel. pepelltsl. tnclulln (Inel.I, uktju~lvR Indlhlo. Iial. Irtdlcato. '" pokazlv.¢. ukaZlva~). slvar III pojava kOjl ukawje na ne$IO. u

ovom slute/u blljka kOja uklluje no od.edenu kiseloSI. vlatnosl. saSlev zemtli ~1 1 ltd. Induzl/ (Indusium). Iluskasla iii membrel'lOzna pakrovne IJuaka kola kod neklh v' $Ia pep,,11

prekrlva .oruse. Inflo,"nnelj. (inl/orosconl/.). s acvlje¢e. skup cvjelove. Inlrllpeeljlkl, lipod. nUe ad VlSte Inn" ... Iial. Irmascl} ($uplnum InmJlum) = ura"ao. Inlege •. Integ.um. ti lav. narlQdijel/en. el/elo; rub • . Inlegrll6l1 uI, ejelOl<iHllllstova. Inle./te lul, .aSllken. rnHasen. Inlerm'dlu., .redn/1. Inl" nodljl [In/er = Izmedu. nodus = koljence). dugi valjkastl di/elovl Ilebll lke kojl se nelaze

Izmedu kollenaea (nodl,a). Inul. (grt. Inoo '" p.azn lm), zbcrg pur~aHvnog d/olovanja ko rijeno ove bi ljke. InwohH:elum (Invo/lieellum). nalv!tI pCKlcv/elnl lIsll¢i (ovo/~I¢I) Ibrok1ecrie l (braeleo/ee). Inwoluknrm (Involucrum). ovojnl Ilall~1 [br.kle/el (brae/lIl1e). ko]l se nlla le neposredno pOd

C1I/elov,mo (npr .. kad Vflla: HopaUca nobllls, Anamone n.morasli. A. rllnuneulaldes. EI.mhys Memolls I II'r.).

I, ll t9 ' ~ (rls :; duga) . u vezl $8 bogalslvom bola cvjolova pe.unlke . ltopy.um {grt. prro!l = plenleaj. zbog sHtnolU sjemenkl sa lfnima phnice. laIotflOb.lk_1tJ noml .1.m.Nlt, glup, bil/nlh vrsta kole Imalu aresle u oblasti latcrfnlh

d lj ,lova Balkanskog polucralrva. IUrIIeUI, lalljlnlk l.

,.nkal, dalo Ime U tasl bolanltara V. Janka von Sulcsa (1837-1890) jap6nicut, /apanskl. . l.,ol1l .. nUIII, nazvano u tasl madarlkog bolanl~lIra S.ndora Jilvo r ke (1883-1961) ' idnodolllni bl i/ka (plama monoelca , p. monole.). ako Ie na lednoi Ie ISloJ billel n ~laze

muJkl I hnskl evjelovl. lednos.polll" cv\je~ evljel kojl sed.!1 lit sarno pratnlfkl (mutke) [,{ _ lIos maseul/nus j III JUII::: ~O:,~e ~e,:k~ (2 ! lIos IlImlnllus, dl/elove (vidl pOd . dvospol." evi/el-).

O.p'obltnl (Jugl~rr: r:;faO L.i~ · Jdvls. (len. od Jupiter), gillns = Oiah. II. Jup llerov !II ­,uneeul . kao I lle (Juncu. ap.). JunlpelU$ UuvlInls :; ml.d I parlo = radam), u vlzi , 11m ~IO II upOl rebl/.va kao abortiw. kalawtIC ~Sl;h1loea.rpiumJ, nadr'slJ 111 podrasll dvoplodnl~k l iii vlAeplodn l~ ki ,ulll ptod koll ..

u tie om Ilaniu uzdu!no dljeU (kala) 1,1 dva III vita ptod l~ . (morlbrpl/a). II ovl SU ~ .. IO

,le III kla~e proresll ne zajednltkom lIupu10m III nl_om _Ioeu (.a,polot}. new. kod 'mill Ie $Iilarkl (UmteIJjfarall). b.otIka (Rubl«: ... ), kod koJlh .. hili U d¥a 0I0dtt. ,.oplodnltkl nedresl! kalavoc uln."C/I (Labl ... ,. otlroIil\.l (Bor~lnac ... ,. kojr .. kaI8

'1 4 plodl¢a; vlteplodnltki n,dr.,11 k.I ..... c Iglle. (GetlnJacea.) I df klldllll: wslll kojlm. Ie za ulp]ebn razvo/ I apstan.k polrebno prislgtvo kIIlc:I)umII u pod­

'ozl. III IU 10 Vrlte kole sa n81bol je razvlj./u u prilvtt'IU kale'luma. all mogu otUtl 1 tra nJegl.

kalcllobne Wilt. , kole ne podnOle kaleljum. kalc1fuge. blljke kola izb/lIgav'lu kreCnjak. k.pltel (gl. vlea ), (grC. lie/ale, lal. capul. ceplfall~IO). Irhltek lonlkl ~I. anta¥n. dlO -

gleva _ s!Upa. kojl III naatao Iz eslels klll I sillrtk,h lazlo8' da bl M 1 .. llIletJo YIh ItupII klptula (¢lhur., lobol. cj (coplu/a/. nedr.,11 iii podrull dYoplodn lW I~ vllep\odnl¢jl;l , l.a .....

glednl ill vl~egredn. Suhl plod pueawac. koll .adm, po pnlVllu. we¢i IIfOl 1I_1u. a olvo ra se na rezlltlte ne~lne (za~lopclm •. pOklopeem. ,uj)lc.m. ~d) Inpr tjutrlt.ee (Viola). perunlke (Iri$) I dr ·l

karannllt (klln t l¢, g. rolan) (Eugllnl. earyoplryll"a Thw>b. t.tTl. WyrtaeeMl. Ilopallo drooo I Molutklll I julnlh FlIrpln,kih oslrva VlIOnI' 1.42_ .ao "omalitan ,.trn 11II,,'OdI I". za prolzvodnlu elllrlko~ ul18 I prlilkom ,p •• vl/.nj. liker. I parlelllll upot.ebl)l¥llu .. ev/e lnl pupcrljel (Caryophylll lIos). SllI'rte wet,kl P'OCIInaI 0 "_2-I "r.) eta.tkog uiJ. 10-13 "I. tanlna. gume. nnHina. smolll vot.a I 0110 3 "f. k ... roIlllrIa.

klfpolor, lalednlCkl Slupesll !Ii nrta~1I nosloc plod.ea kod plod. kIIavea, npr . kod ........ lamli lle &Ii1arkl (Umbel/l/erllfJ) I dl

karunkul. (ea runeulll). resasll doda lPk na sremenk! (np •• kod WlStl lod, ,.,o,IIT/Tlgra. Ellp­hcttblfl I dr.) ko leg rldo /adu mravl .

•• ull nol ill (I al. ellu/ls =: s iabljlka. Ilos. lloris = r:vllet). pojlVa da 51 evle!O .... I pledoYl ". laze neposredno na $Iabllma.

kerne .1 da lo Ime u test bOlanltara J . Ke . nera 118211--19(6) kilalbaill natvano u Clst rneClarskog botanlCar. I'.ull Kllalbela (1757- 1811). dll'k,:!

DOIllAIC kOQ v.ta u Pe$lI. ZI/edno U ~nl"gom rz AUllr~. - Wlldtilin F. otIV"'~tio jedno boliln lC ko d/,Io paZTlalo Shom IvlJete' .Del.erlpl'on ... 1 ICOnoN Plllnl .. urn rum Hungllr{ao~ (1799- 1812).

kladodlJe, vidl .1I10klad,je·. • "klBlllo­kleltlOllamlja. evletovi kod kojlh /e jedlnl na~rn oprlA, ... n]. - umoopl. ~ • 00.

gamnl evjeloviJ , Kod IIIkvlh bllj.ka povremeno nul.ju ~e: III=~ -:"~a ;,.: t .. to lalu. pa se op.dlvanle Vftl sarno sopstven,m ,,=no~ictow. anllte i , ... Clo "Iub. Iskllja u mje!llnlcu veC u anlell. n.kon teo:cr:rru;:IO} II.novil. IllIbltlea (Viola, I dl \figa) . Tu poJavu, npr .. susreCemo kod wst. r Iia , lollnlla hlOt;el'lOlIl koj. n.J·

kl1ml tog, na. (kllm.k., kllmuonl lna) .. j. dnleaci 'IO!I~IISI' ~,...om rectu kJlmlllllum pr~ .. bolle odgovar. uslOv,m, I ,'!l.~u,:,n:,::~ kl~~'I:"Ulednlea II nailll u . WI;U ,.1a1NM kama. U odno~u pllma spo J"""" ravnole!e. relollvnog mlronnJ' cavac I we¢rm b' olam ./e"....kl. a

komul ka (siliq ~II). dvoplodnltkl n'd r:s~ !~~ ~!O;:illie kr1ld,ea (CrllC".ra.), Ako Ja tali ... plegl l den je u dv. prellnc.e. np" 0 alo dulll od pOle t" .... nal'v. M flO-plod prlbll!no ISle du2!ne , tlnne iii Ie S8fIIO m mu'~lea rslllcula}. , ,ob. okea

kon, kllv (connie/ere = spalali). dio anlere ko I Ipa. bl ke konurn lo. (Ial. eonsfrvaror '" tunr!. dOalOyno:

1 cuv'':':

1 r

ko nzumhlll (101. cons~mare = pot.olill). polroill . ~ ~ kot-g kip<l" (gl*wlClo) .auPA ""a ko rt nllkl .111, II gr~kol arhiteklu l l SIll glldnla SIU::'~ ....,'O¥Ih lillO'O. {AI:.nthUl.l.

kale! III kohru okru2enu sa dva nl~1 : po lje¢a IVI J/'o'O 0110)11'11. IJ , vjentlbi (krunlc:il korollnla n evlj.'. C1Iljel kod kog' 11,1 1111 0e: I ~ antlt

, lltnl. drugim Iljet,ml nl, u podljellenl u t,! u I.~ po/fIO IWlU!.m), au O,gall'Lf'lU kQt' kOimopolll1 (s lnonlm gaopoid/) (grt 1101110011 I ::"'I~'

su !Iroko rup/ostrenjenl. ,koro n. ,vlm koo od mu,mll'! I alol ....... h kr.enjUa kojl '" krd (kISS. krS. k.rst). odredllni predleJl~e~:~111I poMbnu pov.t!n.ku I pOd.Illllnu -')

dugol.a/nim d/elol'.nJem obOfinsk,' k elkl tenomenl kIlO np. tlufIPI, otrtItA' (ponIM. logl/u. Karaklerlsllke krla III bra nl • I nOfI docl. dollne, kraSka pol/a. jame. pI~lne :ne,nl ntatl glMuCki ~. 11 ~

klollloloml, lU ISJtavn\ dlo lad re r'JI~~' ganalleklh. I). naaillClnlh lakIer .. ~ 'i:. Irllbe smal.all mllll.IJelnlm I'll» oc /.alno u od,-",,,,Im lu~ INOla )a. I Kromoloml su viC:ljlvl pod mlkrotkopolll / odnostlO~"" U ~ I~ 1,1 onlm lazlma kedo sa ~elije te::'lu~~~ ObUkII I "..oCI .... Iloj' ~~ I ~ ~llllama se javl/" u po dva kromo telr Ima Ol~ II kIlO dlPlOidnI ,ao' Ukupan b.ol kromosom, u ,om.,,/I,m dl l~dnl bIoi at ..... ~ 1l100n0ecw-. " ~ VISta organlzama Ima kar.kllnlde.nP UZ.tj u obfIr I ~j I ftllhoCNe ~ $3nle vista na o.no~u krornotOfTl' mOlllU .. karakterr,tike (veliel"'. Obllk I d l .) .

", .. , oll1a (grt. Ireros _ IIUI r" " I:l-I ~ zemllf~la Ibllike $u!nlh 5 ,n' I

k .. rotarmno tllInllla, 110 0 I'a .o,~m JI" ~ nedovoljna kol lelna ,'Ode u p . .l(Ilozl ,,\ sunfevo lI'afonJO

,

pn'lI11odone no vi~u su!u vazduha j

(1M s lrane, fizicka su!a. nedOSlolak III cruge, visoka lompcrolura i Inlonzivno

kullin. rCu!li~ar), vrlnn 101"'11_ kumlrln, laklon or1 o-hldrok,I-<:,lTlllln", III ~ """'fIr, ~ krsohne. Prolzvod hldlollze helerozlda

agllkon gorkoll o)lusa. pa ,e "eke ku Jr' ,kn dlogo upolrobl)ovo)u kao gOlka lonl1l8 I slomohlka. Zbag apeelJolrrog • P"lllInoG _:I kum~r1n ~o koris ll za dovanJo svojSlvo-nog mirisa nOk,m II lkollolnlm Mp'Olma. IT "lIiO ~e IO~ i kao dodalnk duhanu u svrllu oplomenlivanja mlrlsa OCI nnW' vlSla bll]eka na)v~O kumarina I'll koko liIC (Melllolus olfle/nalls), mlrlsavka rAnlho ~anwm odorllfu m) . • uno v,s10 ' ... ..::un8 (Oreh/s), laza rklnla (Gal/urn odorawm) 1= Asperula odoralal , Aazna Vrlll!! sljona koll! llidrie vetu IIi man)u kolltlnu ovih blljaka Imalu karakler l5llfan mll's po kumarlnu

)lunad'lI, vldl pod .. papus~ kupull (ciipu/ll), kOd nek lll IIrvona, llh Vls lD pasDban d lo u kome je smlo~len plod ; naSlaje

razraslllniam I odrvenJavanjom evlelnog omolafa I cv/elne d~ke ; so sall'ljevanlem plo­dova paslaje kolesla III dlVQJ'IBsto , u obl!ku kaplce. odnosno pehara (kod hreslova) III !Opillstog. odn~no ~ IDja&log omoleto. ko)1 se olva ra zaklopclma (kod bullve). Po: v/! ma kupule mote bil l 'Iuskas ll\ rn sa USlasllm. ~IIJaslim III bodljlkasllm lua§lojlma_

kuralell (curll"J = brlnuli se), Sleralelj, ono) ko]1 sa brine (npr .• brine se 0 ~blrci I dr,). kUfll~, ti p Koslh Alamparskih siovil.

labellum, madna usna, Llblalaa, lamllija usnalloe Wablum = usna), po!lo krunicll ima dvlje usno) Ilevlgilul. g ladek. ugla~an. Ilavls. gladak. ravan. 1amln., Ir 5np plolka. Limlum (grt. lamo,s = ld rljolo), ~bog obllka krun lce, lan6lul, vunaSI. 11inuglnOlul, lanuglneul. lino vunaSI. Ilpovl, lisli~ f dke (sapo la). L6ppa. riml ko Ime za fifak, Urlx (i me 011 la1.lardum, laro'dum = salo, maSI). Odnosi se na smolu drvela. Uru.-pl.tJum (I.ser = SOK, gr t . pl/izo = kapljem). prvobllno ime za jednu btljku famll1le ~Ii-

lark l Iz Klrcnajkc. kola je dava la zafl nski sok. Llllrhl, dalo Ime u fa st auslrilskog bolanlfara C. J. L De I a s I fa Iz 19. slolleca. Urlhr681 (grf, la/hili /OS = skrlven). zbog IIzoma skrlvcnog u zaml)1. Lilhyru. (grf. la = Wlo 1 hyros = 10SIOk), dolazl od upalrcbe Lilihyrus sali~us III L. c/cer

kao alrodlzljaka. IIII~ " IIstlfl vjenflca (para/a), 'IUl6I1ul, II rokolislan. In.iol" mall !ovor (u vez l sa slleno~~u sa fit~em lovora (Laurus nobms). laurin, anllekl nllliv {Pllnl)e l za lovor. LagumlnOlIl, lemll ija mahunarkl (/egumen :: mehuna) Illocarpul, kol l Ima glalka plodove, . laudnlhemum {g/t . /au~os = bljel. an/homos = cvllsl} Dloskurld '0 ov ' Imenom OIM-

IIU;:;I::::,II;!'~;j~~~ !~~:~~:_'avofih (Compositae) 'sa bl jellm z~akasl'i~ cvasllma_

11"c:ocarpul, kol l ima bljele plodove. 11"c:od"mll, kol l 1m3 bljelu koru (bjelokori) l auc61um Ig re. leuh~s = bllel I io - 'I b-tl flg"I., ogrl)ak III jezi¢ec _ kill k n - U I c.a). z.b~ bl)ole boje cvlje1ll I ranag cvjelanj.,

obuhvalll slablj lkuj I plolke ~1't/ I~lIfn l Kof l¢aslr dlO na granici ,ukavca (vilglna) {dlo koll ll;llstru", {Iel. llgara = venti s a 00. Ireva (Gram/neae), IIJ.OI, blilke sa du aeki", la~k;Jer su vllke grane PDgodno za plelarslvo.

podlogu. 9 . m stablima koja putu IIi se povijaju Ul dIVete III neku drugu

Ullum, rimsl(o Ime l a 1IIIjan (g.f I /1 nle1:nom povrSlnom IIslova perig~: o~, oOd le/ros = njdan. loman. tm. lanak). u well 5&

UmodOrum (grf le/mon _ IIvad d a 0 vrSle Ll!rum cand/dum. Undlra, U tnl tvedsko b e, oron = dar)_ Unnl .. , Ime monollPskgog o:~'ta;a Joh L1l1dera (1676-1723)

n6a 0 707-1778) ko)emu ~ alO u faSI euvellog !vedskog pri,odnJaka Carl von L111-bUlka. U djelu ~ Flora Lappo~~c~~dlna v,sla ovog rode, Lmnsee borealis. blta nalmll ill

bol.nh~a/ J . F Gronovlus (1 sOOazvana Ie .Plon/a nOS/'Il«. Ime rodu Je dao holarrdski Imo -1762), Inaee, MLinnaea_ Ie u Svedskol ¢HIO tensko

Jlnoaeana. Ime dalo u easl s!avnog bedsko, ,"'od I .. 1nS), nl C. Llllnh (Unn .. u,} 11101-

Us.16ra, Ime dalo u ¢asl englnKog uel1etla eol II 1712J) , kesn l)e tltnog IIlefnlka englesh kfl~jICe~ a 1.1 Llate .. I"'amn lilli' 110-

Lllhol pirmum, (grt. lithos = kamell I spfjrma - Sl'~' I Iv rd lm p lodl¢ima. - me. u vetl s.. b1lelrm kilo k.met!

Illo ra l. n, (lol.lIIu$, lirorls = obala), obalnl prJoblllnl IIwl dus. boie olova. plnvkn1. . . lob6lul , retnlavi!. Locus ela"lc~" origlnalno nat.zISle, 1"'lUllle sa kole, ',a dot1fna VI'" '" k'

p rv l pUI oplsan. ne I tluon 10kalllol. (Ial_ locus :: ,rnIOSIO), mjeslo lIalazl~la blilke III tlvollnla 10nchl1la, (grt. /onch,"s). Dlosku,ldesovo Ime za jednu pap .. t od ,ff, l6ncne ~o"'I'.

zbog IZdu1:enlh list ova, 0"

10nglb ractealul, sa dugirn braklejama, tonglcaufls, sa dugom slablllkom. longll6l1u" sa dug lrn IISlovlma. Lonlca. I , nazvano po njematkom Ileka/u I bolanlfaru A Lonltu/u 11S28--1S88) Lo, ' nlhul, {grf. loron = kal! I an/has = evljel) . zbog Ilglede kotaSiog li"l_ lo,oglOllum (wt . lor03 = remen J glMS/iI = jazJkl. lbog remanaslo-Jazl~log obllQ rned­

ne usno (vldl I Hfman/6glossum), lulaus, luI. Lunirla (Ial. lunll = mle~ec) , zbog slemenkl kOje IU sllfna ml8$8Cu j lbog bjelieaSio-sjalne,

~embran02ne . p.omna pregradne I/uske nlena komutke koll sa dugo Uld'UvI n. bll lc!.

fUlaIl6nu • . ~oja lIa nalazl kod Perlza (Lule'/a Par/llOrum} (LObellu. 157&) Inu\IIlIa prema romskom nazlvu Lu ' e"a za Parill .

luzula [Ia l. lucero :: s llall) , u vezl sa $\Iilelllm ! sjajnlm pefigonom Vr1lla ovog rod. lYchn ls., anllekl nazlv za oval rod. od grt /yehn03 = IvjeUoll. patiO sa villa OVogl rod.

u mno~lvu druglh bllJaka sa kojima rulu {slI~u lijap,m evjelovlma .• neke ~"ll rOdI Lychn ls olvara]u cvlelove lek zelaskom ,unoa. Po d.uglml, tto J8 Irslovi Villa L. (:(110-nar/I upolrebl)avaju kao filllj UI sv/etlljke.

l~cop6dlum (g,t . lyhos = vuk, polis. podds '" tIOgl) , Ima u crvolotlnu.

maced6nlcul. makadonskl. mDc,ilrlllhul, krupnocvje lan, veloovjelan. mlc.ophjllul, k,upnotlslan. mac,oca .-pul, krupnoplod!. ma~r6"amon . sa vcllk lm pra!nlc lml. mlcul6lu •• plegav. mlouIOs.us, mnago pJegav. mihal.b, arap,ko Imo rdaljka ICeresus mlhllab (L) 1.1,11 ) mahlill" ",.,.,'s., mallkl. ~IO evlela u malu Malilrnlhemum (Uljinlllamum) (Ia!. m'lus, malus I grt. "'/tlemon .. cvljal). potlO ovlo\l;

u malu_ mAlor mj lul, vetl. maklJa (po korzlkanskom nazlvu za formlolju), vrlO gust., zalvO,an.ll lonnacljl r&V>Og "m·

zelenog lbunle (Erlca-~rllo. Arbulu, U(!ado, Smilax asperll lid.). obl¢nO nul11, lIag, a· dacljom ~umo telvine rOueteus /la~}

"""UI (00 anlitkog nuiva (grf. malon) za OYU blljku, "'. malum n]fM'I plOd) mllyanl, dalo ime po Karlu Ma lyu (U!7'-1951). ls.tlknulOm i plodnom , ,,.a.!,~.eu boM/'I '

sko-harcogovaeko 1I0re. dugogodlln)am kUll0lU Zamaljskog mUlal1 U S"'lavu I ott\to

va~u saraJevskog Bolanlfkog vrta. mlndc:hur lcul, mand. cnuricUI., mand.l:u .. kl. M.ndriSioll (Sl rt. mandr.golas). Ima villa .oda Alandr~Of' u IMleko deba , g,f mllltd'i

~la I 8, Ilgerlo = skupillti. lar sa ova bll/ka vrlo .¢81110 nllatl o~o tlala Us. I~ loge se nakad vjerovalo da od priplslvanlh fudolvorn.h motl Iml I IU moe da dl.l:. w».u lIa OkupU. mil, milc:ul"l. muc:uUn'" (laL m.sculus = muUI). Dlol ku"d811 JI upatr'JiblO nut\! _mu6kl bolur-. nasuprol vrsll Pa~11I olllclnl/l& ($yn. P IoImlnl ), ~OJI 1m. I1lnlJI • J~ 'asperGne IIslove - .tonskl bo.l:uro

,

mllllki (grf_ mastiche) _ smoll Irtlla, upolribl)'v, J8 II hJaplJ ... ]1 ""ll1luccl •• dlllo Ime u ~asl la lljanskog pntodn)akl C. M 11'1 U C c: II mjxlmUI, naj ve~1. madijlll_ .rednll. medileranskl 1I0rni alemenal, grup' bll)nlh VIs.la koJ- lrnBjU .,.. u tlftllllllNl ~ ~

~cmnog mora,

m •••• I(obllu.l. , .'n. le, . ' fOblhlljl IlL .. l en lei !·",JUW ...... • Mllampyrum (p, C rtlolrtlf Q, UI t pym, pa()tlloH) II Vtl/l S I c.;llIom ltJf'rr1t'n~nm 10.0/0 ib

5.lItOIl I1Alln/i:nOm u nll kotJ v ' slo M ltrVUf/lf"

Mjltf"ndrlurn. Mllllndryum 19tt dr'!$ hI M I), PHniJtwv Imu b ltJkO vnt/fhe " "'VI "' /1 :.Inn' . ' olll M.II~ 'il't. mull mrd) pOft l1) I l' pIt } vn .... !)"ju OSIOI\1 s llll knNII ol<WJ m.,INophYllul, fln 119h., lo'l1 l'111 knn kQd I!tfnllr,!iu MeUm. (Art': 1n(" lUff Ilt 01fll poAIO " '1/010'0'1) pullt) n lodll "Ido P""J(H'~uJ u (H':u tf' M,'curi.lIl, PI O"," Pilnlju f " "lba) MI"C/If{tlf/s Me llcuruy blll k.n, Wilm A IInUOkOItl bQgu

Mu rkw u kcllJ\l!J . (I p rtplllUlt· Ollu l(' '' ' ItlktIVIII)UU ,ulklh vraIn nvo I Od'~ Utl,Uu., nm\k.) Il1'lu 1-4 ,"iJ~rntllu "''''rlum, fIl Q;d,l od t"U,j1tovllnOQ fH HIHllo;bt , ojMOllOt/um~ uhllfl ll U vi'tlt '\. , O Il Ovno'~ll

billie" Ol'Ph"" m(".' l) fllrl m".,akl, fltng, fal k. POJM'I nd/ V\1Il IH m(l Ilm!lko j l)loYlneill MOl'Jj ' ( MOIHUtl), kwlft so

1101 711,. /Ill do 18 &110 .... 0111 prO'lIOIU Isl a.:" J1Q • lnpftdno od M CJUiVl', U ntI !uIJ Clo ill110d SlIopljll

me&OlIl. tOt mfl,'Uon "l lqOflJI, p hylOn bUlk h), blliko IJIllo f,1t'Jt'hm o lin lI"' l ~nMu vIO! " (1lt i Vll711uhfi , 7amlll,,11I

..,.leboIlHm, ukurnn ' lillo/una mnIC)lJjO I tlMlgll(' koil.l . 0 1U1J)/f'tkldno OdYljn u Syo kOI /1.0/ cplIl~

rmc,.nth"" mallh cvl"toY", ",loroGirp" .. ',lnoplOdl mlllortJ. lO' l!. my" q lj lVII . IMu I\nrih,,') , 9111yo aka kortle M III 1/ ~odJ(lIIU rnnog!h

vlSlh blljdJuil I(oltt , u Od yol/kog naOojn.lo "JlhOyu .~ hlllllll (m l/wl r()fl,tt) (vldl POd ... IIIIOlrof'n- I --end lroh!ln~ 1

wtIkrotpor""",.. plol n" kOllclJ II kolol nn&h'l ill pol noV(l nup, ' I. mlkl osPOld INIUOetroOAYI. mulkl . 11 b\!ut ' III .. mut tl, r victov.· """' ...... "'1,manJi."'IO m.lft/l ~. MIn .... me nll ~. vlln me'en ......... kOItDItl. 10rO milmelt, ml l v, hUI,1ft Id.m bll im III") , kndu a lOmtl llk O III plOdovo

Jedlnlh blll.h Infll . 'lubltlc8 (Vlo fa tiP). 0(100(1 3p. kopllnjnk (A 'ft l um (lurt.lpaOum l., I dt I ,amo .. ,",aVI, kDJI 81) hraflo Nullt ltlm lua" IO/lmft 11ft _jOfr'umkJJIrUl (I.Iv Iwriln luli)_ Kod litl bllJ au. kIIt.klan,lleno 10 do ~ IJ 1m POloljkn (,YIIlI \) V1I njlJt no I pOt Hlt) cvJetaoJ. ~d'Ju fl' ,.mIJ u. " vlOdDVI "7I1Jf.lvttJU '"nl) polio rnmvi ItIl.IlO,f) slumo ugl .... nom IIjotl

....... pamlJ...,. 'I ob,irom nl oloblno nel. ,odnl/lh vIs ta)

....... tlftllloUlu. ). "ld,atU, suhl. fednoplQdnl tlkl plQd PlJt(lyn~, koll ~m II 1'I 010m "lHIt1JU

•.......... n. Irbutnorn t.vu Inp' . kukuI'Jel( (H_lIebUrus &p I, 1111\ unk (I)ICtlllll/lU 1' I ell I.

mdlf.,. mu. U). U V" • • obilnhn 'lAdIJilin," mili ohnan l okft II vtS1unift

pntm. Plul H.'n,lohu Mooh,lngo (tfll.O 1792), Ijokol u. botnnr~lt,u u Oldtnburgu

prema M.,III, kl •• 'l1nom n811vu ZA "'OeM d lt$)loVi) 1Ji'rIk,tt f1 n (vldl I

tr6poa oal!ln fIVllonJ8), pql to OVII VI In Dtctd· 1M u VttOm. lamnlm ",umoms,

(PO MOl"lpelteu (; Fr.n u kOj)

Yln}l.ku I unuhalnjll dr"du orgonl.lma .. lIIUIu. IIIdld no.lol., b'lOlog I II,k ...

u """1m "'PI'"

kDII Irrrrovnloot 01161., (VlOoIrI/rHrI

~1nl m11100m .... bllJICe.

It r !t r Ir,1 '" I .1)'1 ,040

n ndlu nlill cru l ovl , 1I .',lncnnOIO/lltum po~II!tI\J Ilpdlqnull ( II rQIr' Il f1PlI tJl'I)u" " .. 'I" m I(J(JU ox"'COU;f) ~lf)lmOlle'('iI •• II!Jr'l tJuju 'h II'ttl(Jh"lt,l h 11)1 " u~ l,t fJ I t'" lip" 1I0 1I H.)(j olftmOfl~ !I U II." AoJ ""nlljl V'4'lgfl IO' 'I 'lilIdllltlllhll" , t ~. 1 I" fa ' one mo IrIlOH1UIII., ' no {l oh l/llk /! V:n!tlna I Clr I ~l ll o,,~kvl", Y'C'tr'llM .1 It" I"" /n". m. t, 1M

IIlrj(JU II f JJlln'. dOlllln11UlU muhovl Itet ti l III (~II'" "Jrw", :o.p) "" I ~ qltn;"t I't('. l tJ

VOOIllA (l1,n / nbnlnl u ltloylinu. lileo dh jW n.o'~ Co,"U.y~ pohn J:1O 'Iii 11" ... .. 1'1' I dol}ulm l ~ hJI"YlinA 0" d'Vtll'1t.1"fUh Vt t ' J n u n .. '~'t\tI1 UI' I IWI JtJ III l u~11 lH 6lU (UO /ula {) lIb " fin. }. btl"!1 llo r ((lImn ,/lIl' Iw,J ' '''11YUI/ fI' 1I''''SlV!

",11 0 "11 " 11110, , OftllltljtUl .llti (po Il~;: ' vu .18 III~k'" Nt- ltoi II} nAn uI, vrlo mull (p .. tu l/llSI) nnluud lxifoll. u(.uull dorn,,';iI'n utlQm,\. 1/

n{fnpolll IIU II, I: Nflpulll'l (nOf,lllljaIUI l1ob, Od 6lll l., n o, .. VIt IH, Po,) pIOIl[Il't!o.,)"l (na'I ... ", NtI~)rQd . 1'\ t,. "'If llSW P<l1 ,·,11 , nel( tMjJ ({Il l' 11."'ur PICII IKI\lOYd) , m ttoJM J!),,,:d' 'Vi":',.... 1m II" " 1l1l"'Or AHa, "CIllOtOnl l • • n f) mhrOl ul , kUji r" .. ", II QIII vIm t Iu I) "'''''''' Ne6 111(1 (g rt IIHOIIIS fl " 'jet7JI3) 100g I ' '"pllll n,h kO'lOfV)\ I Imll p i ,,, IU nil ~~It'l7J!) Nu ptlt6dl~lm (g fe Il"/'Ih ro,.. billil l!lg) . u 'It II .l bullr lii 11m Ob .kom Ul<111/1JII 1IiJ'1 f1 -"4~

INopl/rotJWIII W,x·/n,I'f {L J HI'.! l J n. rv6 I u" "<£I tllAnl1t (n rVIIlI )

nldut· "vl. (Iftt ("dOli 9nIIN(h :! I ~\<I<; ptle."),, PI pre" I'" "'Jf!d'! ')VJ (,on, ,., ~os. potl'l lect1lu 11/1 phOle gnjJCI: rl

I1lgllr. nIOf/!. nlglUllI . (.In nlgll cnnl, (" nkll j')1 {kO'II po_I,I,,, ""1 nivil ll. , "Iii/CUll, "",,) ."Iubtl'" n6blll, (Itl i " d /Jl/, ,,11\11910 rlt'IIl",I \! 0.1:01 II VI'l l Il) ilocIlIlOru" noetU/nlUI, k Ojl , Vlell\ 'hltU , /I()tnl nodtJl reval OV( ko!i' nUl) , k/ ,'lkt)] 1104 .,1:\ 1111(1'1 n • ,.. jm, 'll " " 'n n odOfu " ";(}l l flnt~."1 CV\)t!lt)VIt;L 1I "'II ) gprn, '1,1,11) ,."lrlJlj"lll" " .!Il

noli. tango, ,,, IH' fIIOI <H, "tl, l" tioo "lu d t JVt vi I' /mr. tlJl~$ 11f)" I 'i/tlfl} 10 fl'" ttk)", I .... P H d OdI /tJ , j1r,kt1lu

non, 1)«,

nO,"1 811 • • r1\prUvnn Itp ,(. lIl IM",II '1\'1 fltI VI II, lit "tI .. , I, .. on • nov (nilli/Ul. 110vum), 1It1V'. IIQV nudicaulll, DP{'" Slg h lll"-" "ud. (",.;du . ), ""iI. \10 nul" nt, kOJI vI,,1 ~r t.\"' l ",.ill , , \Ih III 0 1 ,t(lf n . v, (non vldl), Uti) IIIUnt vld.o

"lu.lt. (118) lu6k., gOHll1 <.lto lu¢.k:. til I 11 ,U toe prlhYdtd &'1 ~ 11.-1" !I'ill Iff" t~ kit u p lCJdnlC\I 110 'IGmtfnlh ,.tn1'lh.1t II till fUi f:>g4 IIjulkl!l I" tlHlpaR. • l~.pijil' ~ lilo1t)vlltl ,k nntlltl@ \1!a ... u~:A5IH 1'11011)1. I ,It ) II If' dvodll4!k\a IIOCI 1tJN. tct

oblongll6llu" dUijUIII"tlh II IO~ obtCUflIe. hUll n , "kll rI

obluaitul. II\1upilM obunn.c. (ho 1 '11)('111\ k IIIItY. (O,.m/l', •• 1 ltoJ) 10 U obIlku ""iC. ~

Cet.to nil Ylhu ii, It , .. drml ,tl.nl flit 0"" III oUtl \i 001""' r~ e-..... Oeold.","t .. II'lp"dl'l, lapednlltki ocrrt)"_ (perIJ •• n 11'.11.""';11"'/' . .. up melarnottorlfaruh I"" k il

Cltgcu\t ,pr-AIlnlk~ I lu .. .). 0(,\'11 ./~/I,.,.rJ mot. bill d¥otaIIo pD ()bllku I bOJI medue.obnO ,ednekl .. t:attvo 0CVI}4tta ~ @I'.!!!olll!! fie u ot'~I.t\l tllZtfltUlu dn,.. .. redOvna ,ektnI ~ IUIP ~~F.:!I!. I l,Inul' tojl. fodovno ,.,Jh~lfO obOJ1ft1 IItICl ~

.. /0

oI,um, ull& OfI'Ionk.l. nate na.odn, """ I8 Omphal6d .. fg rt om, On6cl ... s larogrtko Ophryf [grt OP'"

f anele. zbog obllko olalt lta

, oppollt!MIIIIII. n.1.! .J" '" >011' onaj s lapan InlenZl lelo jednog spoljl'lOg opllmum top/,mu . "11 w.tr: ae"l dosl" kulmlnacijll. 6~t::,~0:,':n: ~'ok:(O .:1 If e. 1p<!.i ro (In. MOM Viburnum opulus zbog sUtnoslllistowa. olblc:ul.rl. orbleul ,I •• k:uilo .f. O,c:hl. (g rt. (m:h'$ muda)." vetl ~a Illt",,!;li ja/aslo-okrug las tl h gomolla bro[nlh vtsta

Inmllijo Oren/daceaa fk~ymj 1;3 ,nudlmn I u wezl sa upalrebom gomolJa kao a lrodlz l· III~ uma

orlanl. II" ISlotn', 'Slot.nJol~k' Origanum fgrt 010S _ iliamna. bttlo I gano~ '" n8~n). 6.nuI, ,zvod.nlo neslgumo. I.ebll d3 )fI U 'o'8zl •• grt. ore/nos ::: gorskJ. orobolde., ~ ojt 18 .htan "~lJln;1 lod8 OtObul . O,ob ... tg lt. Oto/xJ.f '" $0'1..(0) mag 'OtlvaslDg Izgteda sjemenkt. Ologrll .ld fg rt. 0105 plan,M. grapho plSoeml. kojl se odnosl na reljel Zemiline pa­

vr' ,na. 0 .... ' 1 .. Irancuako ,rno ledne ~ulj8. O.munda. pO J8dnom lum.een)u. nuiv po lite od lal os ::: usIa i mundus '" tiS I. JOI se oil

0\0 bll Jke splalll)ala vod(l l8 ,SP'llnle uSIa. 0 . 11)" (grt . o.lloon '" !ikollke). zbog Izgleda p loda ovaIl16I1u •. [BjaSllh hSiova. odlll, ov.lu. , Jelpsi. Oull. (g rC. ollYa = kisao. oiler I "III. = so) , Imo o~og toda u antltko doba, polIO so pr l

!V'kanJu os)eta ~"elka51 OkU5 o.yadnthul (g.C oxy:t '" oJlar) , aa 011llm hnovlma. O.yc6~cul (grC kokkOl '" bobaJ. ~bog boblCasllh plodova.

p.chprhilul (grt. paehys ::: debao). 51 deboUm (UldeblJanlmJ korljenima. ,.dul. nazvano po fljed Pad (Po) u s levernOj It all/I Paeilnt. (glt. Pafan. u Hame/a lij etnlk bogova On je fzl ijtltlo Plulone biljkom koju je

Teal.aSI nazvao Paionia. p.llltitl zahs.cl, PaUutvl, antltkl naziv za ovu wslu (grt. palin ", Opel I Ilton '" mokfataj iii (gtC. p.llo '"

tjeraU 1 ulon) . je r se Ovil blilka ul lmala kao $tedslvo ta. luten je moklate. pAllid .... bl iled panclcll (.Pantl~h.J. dolo ime u tlSl jugoslavenskog belonit ara Joslla Pan tit a (181.­

- 1sa8J. pann6nlcu •. panon s ~i.

PlPU, (papIllOSu$ '" popilolan ::: bradavltasl). bradavltaslo izbotenl spoll nl zldovl epider-maln lh ~ellja.

PlplllioMcl", tam llljo lepl irnjato ( pllplllo '" lepUr), bitjke lepli last ih evjelova. p.pltoun (papill'rls. pllpil~UJs. papiII6sus). bradavltasl. paP;''''', plpyrll"a, kojl daje paplr. plput (P'PPus), reduclrana. metamorlozlrana tdka .azlit ilog obllka (dl,tlce. membranoml

1II'!!a/l. bodl[lce I dr .). kola oSla le nil plOdu rawih vrsla glavot lka IComposilaa (Astera· eeaa)/, a slull rasplosllranju prodova pomot u vjelra [maslatak (Taraxacum)] III pomo~u livollnja [dVOIUb (BidensJ/ I df

per • .d! (pa,allrlcus ::: paraz"skl, namelnlt ld ). namelnlk (2ivol inja iii bllj~8 koJa :flv! u II/elu III na I)elu nekog dlugog l ivog b l~.) .

P'''a (Ial PI! ::: jednak), zbog pravll nost! IIslova ( tel~erol ist !) i cvjelnih dije lova. Po drugoJ ~erzI Jl . po Homerovom Parlsu. ainu P.iJamo. Po loj verziji boblea pred'lavlja orill/sku Jabuku. te tl.; okoln8 IISIa Irl boliea (HS/u. Paia. Atenu. Alrodilu) I Irojanskog prlnca.

p.,n6a. la: (gIC. Parnassos '" Parnas). bU)ka sa planlne Parnasa 12459 m) u Glfkoj. sJedltla muZ/l (~otda zbog lijepog (vi le le. ove bil)ke) :

pl rtltUI, dl)el/lln (vo~lnom u slotenlcama. kao: Ir/part/IUS ::: Irodljelan, qulnquaplrlUus = = petodlje lan ild ,).

pWYII\6'UI, sllnocvjelan. pWYIfOli .... IItnohslan. pAwlut, I lrok , rUlren. ~"'l'" (I at peelen '" te!aljj , tei ljast. ptodoIogl)1 (g.t . pedlln ::: zemlja. logos :: nauka) . navka koja se bavl proutawanjem lem­..-.2~: lIkon. nJegovog posjankl. tivoli . evolucile I geogralskog rasp rostranlenja. ..--_1.,., (;\IJ"na drlka. slapka.

aton/a (pelOt/a', kada lelmlnllnl ev,jer z.g.ornomlll bllj'Q PlWbtarbom dobI aIItIfto. motlnu (pravllnu) almelfljv fa po)ava se StllleOa. np'~ kod bI"" III"" ~(LIIIWum album}. kod vrsla ,oda pustlklla III naprslilka (Dlglta/ .. , I '"

p6nduluI, v;se~ 1.

penlame'ln (penr'merf., fgrt . penta = pel maroa "" 0'10). u O'IOm "utalU PMerotJanI cvleln l krvg.

penUnd.ua, sa pel prainlka pal. grlnue., lud l. Inozemnl. pe.ennl •• Ita)an. perlo.16lu., prorasllh lIalOws. perlde.m (grf. dlllmll = kote) . sekundarno pokorltno Iklva kola p.auIIII'II tunkCllu ""."

mfsa. pe r!gon (grt . gonO$ ::: l&glo, Izdanakj, Jednostav.n cv",nt omolIt k011 III .. 10/1 I, dva

Istovjelna tlsna krugll . boz dlleroncllaeljo na fdiclI I krunlcu. pe ... lcIl6 IJ ul , p .... lca.16I1u., sa IllIovlma kao ko<l breal<;va pI l\lvUinUI. peruanskl (Jutna Amallka) pellol6tul, ,a d.lkom (oonos l se na IislavO) pelrbul, koil raSle na sljeno .... tlm mjasllml. pelrovltll, nazvano u t aSI Pelrovlta S. (l839-1888) . Auler d,," .FIo,a olalml N,,._

(Flora Agt/ Nyssanl) 118321. _Dodal llr; 11011 o~olin. NlJa. (Add,t_'a ad F/O"rn Agf/ Nyssani) 11855/.

petl • • I, ime dalo u tasl amat&ru ItOllsl. I ufll.IIU Jezl~ u OtlmlCt,. - Peletu IF''''I P.II.' (1798-1853Jl.

p.uc. (grt. peuke), smrta. phdu. (grt . pha ir» '" , med). u well sa bolom latlca - .m"'ec ..... n. lamno.mad Pheg6plerla (g.t . phegol "" bukvl I pltms "" papr"). u ve.zl " Itlnlil8m vral8 O'o'Dg loda Phleum (grC. ph/eo/n = teti), jor ,u neke VlSle ovog roda slu!ile kilo are<l'tvo P'OI,w CUlln)a

uha. Phloml. (grf. pfllox ::: pl. men). jer 5U vunastl IISIOyl IIIklh Vf118 upoUebljaw8/l.l UO hili]!

u svjeUljkama. pho. nleeua, pulpurno, )Irkoe ..... en Phyll1t1s, Oloskurldesovo Ime OYe plptolJ. PhY"'" [g tt . physalis (physa) = mlehur (kesa)]. poilo I. plod obiVilen povetanom I ..

dutom mjehuraslom ~dkom Plcea, rimski nlzlv ZI smreu. oil 1.1. PI. = smoll. pfclu., obojen. plgmenl, bojl biljnog II I t lvolfnlskog ponlekla pIl6.us. mekono·d lskav plnnalilldul, pl'lISt, poraSlo rasci lepan. plnn"us, peraSI. Pinus , ri ms~o Imo za bor. 1_ IlaInI m plonl,.ke writ •• VtSle kole prvo nas.lj8yalu n.kl proslor. II· 0111 prelhode drug",~ )I

orgllnlzmlma p,ipremolutl fm 1.len. PI."cla, Izvedl se od g lC. plsu :: smol. I akeomai IzhJ.tlu; d,kle. blilke .. IJ"'O'o'1I01n

smolom: Ime mo~e bitl I slrlj,kog porllekJD. planlnlkl vrl ltl. vidl: _voge l.elja v,soklh zelenl •. planla I nnuel • • pl.n" annua, )ednogo<l,jn)a blljll:a I =>[ pllnla blennl •• dvogodi!n[a blllk,. plan" pII,nnl •• pat.nn .. I.ajnle • . plllanll6l1us. koli lmo IISlove klJO kod platana (Plalanus) plalanofda., s lltan plalonu pl.llnlherl (grt. platts = 1!lok I anthel' ::: prajnlc:a). plaIJph;lIul, ~lIoko!1slan .

pllc' lus, naboran. . Ck koj .. 11lVi1 .... 11 __ .r. plodnlca. Ie doni; ilrokl. vetlnom okluglasll. ~~ . I~~~a .::~ .. naJaz. u IS10t VIIIN

mee!. PIOdnics po SVClme palollju mote " k·a .. nalaz, unuta, IlduOIJtnOg $ OSlallm dlJelovim. evlJ. la III Iznad nllh. o:-r:ad ... 8<1. adubl,.., .... C\I)IIot""" ...... cvjeli~lo. a da s njlme nl)e Ilula. iii potJr.a '... , t ked 1I(ItIml.ta.l Plodnica mole bill Je<lnog,adna flj nile .tzdlrlfena, nadv~' ~ ':.t1l'lloC1I} P\ocIIMc.I It1 dvogredna. odnosno vltegra.dna (II· ~'Ird::em~te bill iadnogrtdna II. '1' • ....".. koJa je saslavljena Iz d~a Ih Vlte plodn IS I Utopllll:U CI\aI1eIo,I PlulI'!!.r" II"

pluml.", nalv.ana prema 'ranculkom bOI8lI'1~~deoP.",,"npIIOIt dN pl.,.,.. de L'''-''''''' - 1704). k011 ). pI,ma nalogu LudMIla /fu e~ (Pails. 1693).

p0d6l1cUI, il Podnlije (Juina Rullja) sa t_ktm. m~ I ~ no ...... polillamna bU, ... (plant. polYf/,rna). blilk.

IVldl pod _je<lnospe!an_ I _dVO$pOlln-] pollmo"an (polym6tp"",a). II mnogo otrh ...

pollna.ll. pollnlJ (poll/nat/urn), skllp p{lton(l .... h .:rna sUjepljen lh II grudvlce '8lnog obllka, ~IO je karakleI1 5t1~no, np. ze lamiliju ka~un~ ,OlchldaCflae).

polyphYllul. (gre:. pol)'s ' mfltlgO I philion list!. moogolls'iI~. polutklontna bllJke, 5U onl! kole nalbo1je uspr,evalu II uslovlme pune dnevne svjatiosll, all

podnos8 I izvjoslan slope" lallieno Pol,;allchum Ill'/';' stlCIID.! _ redJ. II ~ezl sa. fnporedom spo.anglIo, koje 5U poredane II

v l~e ,edova pomrr • • UI, jabutul. ponllkl Ilorn! elol'lonat. grupa bllin'h "!'lI18 Sll areahma II oblasti Juinoruskih stepa. ponlf;ko. lllnki Ilo.nl el.menal, grupa bll/nih vista tljl 58 areal; jodnlm dijelom nalaze II

Oblo!ti jl/fneluskit! slep', II druglm elilelom II IIlrskom podrueju. ponll ko 'JuJ:no,lblrlkl nornl olamene!. grupa biljnlh vn!a koJa Imaju area!e 0 oblasti julno·

rusklll slepa i jutnog Slblf8 ponltko"ubmcdUe. an.kl lIoml alemannl, grupa blljnlh wSla koje Imaju (I.eale u oblasti

jufnolu,klh 'Itlpa I u submeclilalal'lskom dflalu E~rope. populacila. nokolll:o III mnogo Jedinkl Isla nSlo po~elan ih genotlfklm odnoslma f Istlm

slanttlem P6PllluI, rlmskl Mli¢kl nall~ ovoga roda. porljeklom vJelovalno od grf. paTpa/loma = Ire·

pallil. d,hHUI. II vall sa lako'pak,elljlvlm tI$tam ~r$la ovoga l oda, pot l11o,alno, nakon cvJelonl8. polydlpu., mnogoplodan Pol,g6nlllum (grf. polys:: mnogCl I GOny. g~n. gono /us = ko ljano, fvo l) ; u vazi 5B bloJnlm

¢voloVlma \-otll/elma-) na lizomu. pol,phjllul, , mnogo Iisiova (mnogo1l518n1-Polyp6dll/m (grf. polYs = mnogo I podion = notlea), zbog podzamnog Siabia iii zbog spa·

elll~no dijeljanog nSla. pol-;t,lchul , mnogo dlakav. PolenUlla (dem. od grt. polens = mo~an) , sradnjoy]cko~nl nazl~ za ~rslu POlentllla anse·

r/nll L . potlo sa smalralo da ja ova bll Jka ~r lo Ijako~ila. prheoJ, ran i. proran plIII.nlll, IIvadsk!. Plenblhn (glt . prones = povijen. nagnul I entlWs = evilel), pO~IO su evjelni pupoJjel ova

blljke povljeni. negnlili. P,lmule (Ial. pl/mu$ = prvi) . PO~IO se vellkl bro; wSla ovoga ro,Ja pojavlfuje u prvlm pro-

Ijolnlm denlma. prllm"lcu., priz ma!l~an. p,oe6ruI, Izdu!en, vlsok. vilak. procumbenl, lete~l. povatien. pro parle (p. p.) , dieUmleno. pro palll maxima (p. p. max.), vet lm diJelom. pro parle minima (I'. p. min.), manjlm d ljelom. pro Vi r., kao vSli ja lel . P,':,"UI, od anlitkog naziva lS §Ij ivu: gre. p,umnos. alai. prr.snnus, naziv za eljelu bll)ku.

PO$lojl .1 ml§ljenje da ja nazlv od lal. pruina, u znatenju ma~ak. pepeljak. pa~ lo zlell plod ~Ijlva Ima bJell~aslu vo!!an.., prevlaku.

pHudopllil anu,; la!nl plalen (po~lo li5tovl ovoga iavora podsjeeeju na 11510v9 plalana). Plo.ldloclal, lamll ija buJadl. Plerldlum (dem. od gft. enlltkog naziva ple.is = papral. kej i je naslao od grt. p la/on '"

krllo. jar $U lI$1ovl pe.aSIO d ljaljeni P' 6rll, ISIO kao gOle. . puahclnl, pahuljasL Pullc6rla (laL pulox, pul/cls '" buha). zbog jakog, odvlalnog ml risa blljka je upotreb lja~ane

ho ~ledSIYO ploliv gamedi. Pulmonli. rl,a ilaL pu/mo = pluta). u vlzi sa IIpolrebom p l ..,~njaka (Pu/monar/a) lHlrbe Pul·

man U8/1 maeu/oHa} p.ollv plu~n i h boleSl1. pumlllo, pumllll, paMJllsl . mall, nlzak. pune'lilu., iSlo~kan. pun,lca (Ial. punlceus = jarko erven). kao ~Io je I boja evijela I ploda ova Vlste ' po druglme

me rode je po PUniji. sads~njem Tunlsu. ' purval ...... m, s,O(I$lVO (tijek) za ti!tanje erlleva PUrpul6.clnl, avijetJopurpuran, . PUrpCoflUt, pu'purnocrven, ~r""nrm, grtko Ime za ovu blljku.

:r~.·,'P~, "'," ,[plrll~ (PYfIlS) = kru§ka] , zbog sll~nosll sa lis lovima klutke. , , IUS , ,mskl nazlv za knr!ku.

quadrH6I luI , talyerollslan. quad",,""II, sa felill poklopea.

to • reus, rimako ime ze nake vrall hraalovlI. lme flunlh IlVOdenJa vjeWvslno ilvedeno Iz kellskog qu" = IIjlp I ClI8r "" drvo III r;o:,~rrn:n.,:: j~ 0;::: lepay, svakako zbog kOle. ,. arc II

racemOlul, grozdllsi. ladlean., ko]i zakorjen juje. r~dl]~len, vidl _akt,"omor1an_. ,adl., korllen. mmenl6ceuI, lluskaslih pupova. Ilunjav. Remllehla, lme dalo u taal teSkOO bOlanltera F. A. Aami,cha, f llnueu1ll611uI, sa Itslovima keo kod 1abnjakll (R,"u"culu". "nunculoldn, kojl je slltan !abnjaku (RamlncIII",). Ronunculut (Ial . demo rlins = taba). PltnljB>'O Ima bUjkl. patiO je vetine biljake ovoga rod,

zaslUpljen u barllma I na ylatn lm SlaniSlIm •. raz led, yl!a t l1oeenolo~ka kelegorlja koja objedlnjuje dva III ViM ledo .... II karekterlle ..

posebnlm skupom vrSla. Ime dablja lako tlo !II kOllJenu JmenB nekl yunl ...... Ie doda nils lsyak - I lea (npr., Fogllla).

reeenian (lal. r/lcons = svjat. noy), sada!njl, danaAnjl, IZ naHg doba, r4!!ctuI, uspravan, okomll . ,aeurvul. premo dol]e (nalrag) savlnul. led, viSa l ilocenolo!ka jed In lea od sye~e. Ime rada '" doblla IIko 4'0 lie korllenu I,...n.

neka zna~ajne vrsla dodaja nastavak 11.111 (np" Fagllllll) redlvlvus, opel e!iv jell ; uslrujsn. poslojan. reg", l1l: IIglnl , kraljevski . rallkl, vrsla koja je OSlalak nekadaSnja dlevne lIore Relchenbachlena, Ime dalo u tasl Heinrlcha Gotlliebe Lu-dwlga Rl l ehanb.eha (OIIC)

(1793-1879). kojl je prad kraj 11vole blo prolesol prirodnlh nBuka I dtraklOl' bolant~kog vrta I Pl irodnjetkog kablnela u O,ezdenu. Od brojnlh bolanltklh radovs najpoznallja su mu klasl~n. djala: _lconographJ, bOlanlca sell plalllae crilfcso_ jlelpzlg (1623-183211 (u 1000 labl l u bakrotlsku. neknadno kolo­,isanih. gdje su prvl pUI vrste ViOla ,lIves/r/s Lam. amend Allchenb. I v. ,lvml_ Ral­ehenb. l azdvojene kao dvl/o zasebne Ylllle) ; _Ieonll$ Florae gtlm,nleN ., IIaw./le_ 11834- 1914J (sa 2800 kolo,lsanlh labll). Poalednja dlelo je u.edio la ,Inom Helnriehom IAalehenb.fll.j (1823-1889).

rendzlna, lip humusno karbonalnog zemljT'la. r. penl, pututl. r. plllnl, kojl pute I zakorien)uje. ,etTeullilul, '11Icu161u., mleta51. ,elul ul zalupljen. I h6ellclI., rh6elu., Iz GraubOndena (Svajearsh) Ah<'rmnUI (glt. IMmnlls = 111'1 , Irnall grm), TeollulOV I Ofoskurldlllov nazlv 18 vrlt, ovog

Rh~~~'ndron (grt. dondron = drvo), zbog eyjelov, ervenlh Mao ruil (pjenijnlk. tliIt) rhodop.nsll, rodopsk l. sa Rodopa (odnosl SI na maslv Rodopa), rhombl/6I1u., .ombltnlh IIslova. ilavll,njl Drugl navodl dl ja od RhuI, vee ina smal,a da Ie nazlv od gr~ rhuS,. '" d.va jZ,!t1 111 od UltskOg r/lu(/d _ erveo\

gft. /lloo = kapa ll. la¢l . tlo blv. kId II Aors zas .

zbog boje plods. lI,k Rhe m !beS Po ol"l'lanlu &pan,,. Rlbes tarepskl lob III ribas). oznatava]u IJakovllu b u uri· odnosno "(en plod

gdJe Ie biljke nile bilo, Arapl SU njen nazlv pllnj,11 ne "bll 1/,

riylilll, rivu lli.I., koJI 1M uz pOloka, '1652 1123) Prlel ~rlj !m>la bIG Alyln " na, Ime delo u tasl AuguSlu QuirinulU Rlvlnus u -

je prolasor bo!anike u lelpzlgu. Ilzom (rhl1oma), podenak. 16bur, 5nage. tv,do dIVo. ,m,lIa 51 de la Izvectln od Il'IdogalmtnlkOg .rod A6ta, rlmskl anlltkl nazlv za ovtlj l od ;

111 ~ard = n]ehn. . 0nuI, erven (kaO ruta). louell61uI, rutltasllh evjelov'. InO nO glt ,hOp' '' "b, ttrunlt I mynno. ROlml llnul, TeolraslOv nazi .. za .uzmelln, vjet'<;"~ ~ kap ;014 I ",a,mll' mor1tr.t. potto

= mlrisav. Posto]1 I obldnjanl' da la od I. . ova bU]ka ,asia I po morsklm Oblll.me.

l olka, anenl]a. ru iundll611uI, okluglollstan. rubel, rubIa, nlbrum, erven. I) v~I' Rubia I/ntfOlll'" l nail" bOta ahH'1II, Rubia (Iat. ruber = erven), po!IO se u kOl :'~Ijava z. bOjetljl u e,..,.",a

pu.purin I ksanlln. zbOg ¢B9a sa Vpo e a rubll1l6ru. \lal.luber '" erven). ervlnlh Cy}elOY

rubrll'oI ...... crvenih IISIOva. A.-.. Ilat ruber = e.von), je. vl~e vBI" ovoga .ods imaju ervene p lodo~e. A,,"",I, nmsko Ime ZB klselleo (Rumo)l sp,). rupMl", rup6ll1ll , ruph tre, onei 10.0/1 mSla ne sillenama. A6Ic:ut, nmskl nll~'v ~a w15le ovoa .oda, od IUS == selo I seora = mella , PO~IO mogu poslu·

t ill Zll ¢It~enje

ubln .... blnillna, po sablnlflnkama, . adl,rl, naro.'ono u ¢IIS1 bolenl¢ara J Sadla r e 11791-1849). hg!1It1U .... glt".luI, " Sl I1t61 Ut , st.e!l¢ast. .. I,p (parzl)skl s(J/IIep III seha/ep = sIUlav), sluzna droge. kole sa dobl~" iz Slomol/a

(Tullflr SlI/flPJ .aznlh vrsla katuM (Orchis} III neklt\ d.ug ih lodo~a 'amllile Orehldaell"'. Keo Irlek salap spomlnlu I nek; ant1¢kl piseL Teo I r as I (371- 287. god. n. ere) I 0 10 s · kUfldes (41 I vl/eku no!a e.a), all mu tek poseban fnete l prlde/u AfBP!. Zbeg posebnog obllh gomolJa vle.oveto se dB salep ima tudotvornu mot za ja¢anle polne motl . pa 5e salep uvoliko trojlo kao alredizijek. Salap se I u nButnol medicl,,1 korl,,1 kao ehkasno blogo s.edslvo :a lifetenJe upalll sluznree erl/eve I taluca. narotllo kod dJaca. Godl!nle s& na na~,m planlnama sakup(I vellke kont lne gomolla reznlh vlS la katuna. od tcgll se jedan dlo korisll II natol la.maceulsko j Indlls tl ljl, a znelnp kOlitlna 811 Izvozl. Iz tlh 'BlloglI mnoga s tenl§ta ketuno su opuslo!ena zbog nemilosrdne I ne­kon t.oUsane ek~plollleclJa

.. 1k1t6lIu •. sa tislovlmll kao kod vlbe (5111ft). " UcUn. k~lIn • . 0,1 prirodl se na lazl Vll zanll u glukozldu _saUelnu_ kolcg Ima 0,1 korl I Illtu

vrba {5elrlf}. Ollnvllti sallcllne kiseUne se upolre tlljllvalu. npr .. 211 pravlJllnJe lllpkova; ad na lvlltnljlh denvala Ie ace tll -saUcllna klsellna. poznata pod naz ivom .~splrln., koJI sa upot.eblJava kao Sllldsivo p.ottv raznlh bolova.

StlUx, nmllkl n8Zi~ ze vrs te ovog rllda, grt. hell'll ::::: pevllen. uvljen. Jer au 1m grane savlt lj ive. SlIlwla, .itnsk!llaziv za taUlju (S,o lllcimlUs), cd 1111, lIa"'are = SP\lSII, splI$avlIII , izllje¢!ti, Jer

S8 lIpot.ebllllva 41 ljeklllsivu. ntvI1I1611uI, .alwltl6I1ul, sa IISlovJma koli su slltnl onlma kod wste SalvIa ollie/nails. Sambucul (g re. sllmbyJl'. naziv za crvanu beju olovnog jed lnJenJa mlnl/uma, nil ko/u nalltl

c.vanl sok ploda l . .. nad" (tal 15fnll/iO = lije¢Bnje). izl/8tenJe. ozdravllenJe. poboljienje. sledenje. I.ngulneo-porpureum, c lVenopu.puran. " .... "" cMln kao krv. S.nlcul. (la1. $lIn6re = II jetl lll. poi lo se Ild davnlna ova bil/ka upetrebljavala Zll tije¢enje

u narodnoJ medlclnl. IIp.oHtI, bUlke koJe primaju o rganske s poJ e~e od uglnullh o rganlzama, lar."",nsl" saraJevskl . IIUvUI, siJa n, gajen. Salur'" (Iakede. Salur.II). Ime kod I larih Rlmljana. Satjrlum (grt.saly, '" t umSkl bog). slw,nlll, savskl , (Savil l) . 111611111, kojl rasle nil slllenam8. slJenoljubiv. Suflra,. (181: S8J1'Um '" sll /ena I (,lIngo'lI = lomill . dlotllt i). polIO vlltina vrsla ovog radII

!;VI na sl'Jenama (a neke se vrs!e upolrebl)ava;u protlv kemenca 41 mOkratnlm org.· I1Ima) .

IJdber, ectlbra, I c'b.um. o~la •. SU ndl, (gr¢. Jl't1ndIJi ), ~llIma obllku I laSPOrlldu plod ova kod vrsle SeandyJl' poclen veneris.

k~p su sUenl zupclma ¢e!lja. Kako Dlosku. ldes svoj ~seand"Ji~ navodl kao pov.lnU b,llku bez oplsa nJei'" Je Identll111 S8 ISlolmenllm bllJkom vllo suml/iv

• thneldtrll, CamilfO (KaIIJ Schnider (1876- 1951), poznatl dendrolog. 'aUlor kleslfnog d/ela ~ ~lIIusrrlortlls Handllueh dor LIlUMolulJ!1do. I dr.

IdIuIlHIl, lme dalo u ¢asl J. A. Schullese (1773- 1631) proll1sora botenlke u Betu I KrakOW.

Scilla, po Hlpokmovom nazivu ze vrSIU Scille marir/ma od grf. $ehize/n = cljepell. polto Ie spolJnl lislavi s IUkO~ lce brzo osu!e I lako skidaju.

KIofIIa. tlllike s/enoviUh " an iA'I. ScopOII., nnvano u t~5111Ia¢nike I prilodnjaka J. A. Scopoli. (1723- 1788). Autor poznatog

d/ela .Flora Cllrnlolrea~ (drugo IzdanJa 1772). acorploldq (grt. $/l.orp/oldh = slitan §kllrpionu (0,1 vezi sa plodovlmal). se,..... .. rr. (lat.scr6phula = v" 'nl tlr) , Jer Ie blilka vatlla kao I1lak p.ollv skrelutaze. 5euW"lIiIrI. (leI. KulaJlum '" §tllI~l, 0,1 vez l sa ~I IIotlklm iudle/em na gomJoJ usnl . --.cI!n6rvl, Jadnoslrane evasll. MCUnclUI, drugl .• 1I/eda~l , okrenul na jednu Sirenu (mls ll 5e na cvast) ......... Iial. 5e<:ara = sJetl , ods/etll. edsJetak. . ""-to, .Imake Ime blilke.

'Inum, u Hllmera. Horaca. Pllnl/a I dr !me Jed", blt)q IIRub elJI IU IIlOOII _ vanl Zll vljenee.

mlplnn"ul, poluperul. ,,"I,cl01lta, bll jka polusjenoYlllh alsnltta. mpervlranl, zlmzetan.

, n'clo (Ial senllJl' = starac). u vezl sa IZII'edom dlll¢lR papwa I IltatkoG I gorog ~ nllkon opadanJa plodl~a.

'nau la tlore la. raL}, u !Iram amiSlu. ..nsu IIrlctlo.' 11.llr.), u u.tem am,,'u, . plum, koll ra"e u plolov,ma 110 .llenlm ml"Uma.

s equ6la: Sequo l ah (1770- 1843). PDIIla~1t8 Cfltrot. Jndlj8naca - 'l1li nt maatuIOIIto u Kall{ornljl.

Sel' pln. oznaka Slalih Grka za Jednu "rstu .. fun .. "jerO'lltno po SwIPJJll, ..... 0lIl bogu,

t<I . bleul, slps kl . le.6I1nu., kasan, zakasnlo .a.pvtlU6IlUl, sa Iistovima kllJI ,... s tltnl II'tcMma rna/t,ne dviioe (TIIrmw sp.) &e rra lue, lasterasl S .. " . II, rod I.ava (GremlnallB). nalYan p.ema Imenu UonIl.,4B S •• ler. 'I'8tleCt)lnAOg

I/ekara I p.i.odn jaku 0,1 18. ,tollatu. 1111111116ru., sa sledet lm cvjeloYima. .. .. III •• 5jedet l, bez d rAke. 1 ~ 1Ifa., IItilara, .. Illl.um. takinlaSI t lb r.lcul. s lbl rsk!. Slbl.au (Ial Sllll ria = Sltll.) , nezvano lake lbog )II'IIjanl. u /utnom SibIru slebe.l, Ima delo 0,1 tasl tlotanitar" I PUIOPJsca F W Sllbar. (115- 111144). slllqua, Ijuska. komulka. .lUquhlrvm, , llIquosuI, sa Ijuskama. , )ldUeuI, IlIvI"ar, .11"tlltrll, tumsld, s lnonlm (Synon/m , .syn .), dlugo (a) Ima Ina) H 1l1li "ralu, Ilnlllllk l, prolzvoden na umjeten naO:ln. doblven "mlJlklm pufllll , ka lelan (g.t. $/l.e/erOs = kOSlUr, 5kelel). 0,1 o"om IluteJu zlt/n1ltll. koJa .. UIIOII od ...

kog p.ocenta kamene podlolla Iklomna bUlke (gr¢. .s/l./a = sjena, phyton = bll)kl) , bUJu ajane, 1.1. btlJu toJI fit pocInoM

puno dnevno osvjatl lenje I nataze se u uslo .... ma vete III mante UII-s. lal. (fanl u la llore), 41 I lrem Slnlslu .. II •. ( .. nlu Ilrlcllo.e), u utem smlslu I lavonicul, sle~on s k;. Smil .. , anl ltkl naziv Zll OVU I n e kotll~o sasvlm rulltJ!Jh bill .... Smyrnlum (srC. Smyrne = Izm'rne). po nlllyu U bal.ntmodendf01l. '10 ta u 0¥DIIl IfVeaIu

u Yezi sa mlr isom biljka, . '1" , __ D ,_ Solldi go, (Ial. sol/dum a911ro lI¢Vl'lIllti . Isc l/elltl). patio .. upo

nle rane. tveal I poJedln.c.n ~ lolllar (so/lr~rlus = osamljen, paJadlnae.nJ, lu owom I u . 1011111 16 11a, lJelni.koJI evjela za najVruCeg IJet . (loIS1it1ll· ndaH , PlonI", S6nchul. lma Jedne bllJke silCne erek" u Teolr .. ~ JD~n)U IS rormilllMlJ, .".01.10 S6rtlUI , antlOkl neZIY za oskorutu (SorOUs dO=~ h 'lflii ladu '

od lat . sorbe/e = JMII. gutatl, potto III pi OVI III relu1YlfU maIu pgwtIeu IOfUl (sorus), skupEna lIulnlca. koJe Izra"eju IZ jedroo; 1IIt-t1 p

sporohle. tvaM baI'IkI b\ljklliol" .. mogu upo. Sptl.llum (glt . sparro = popiel. l/Jarljl) . lake 10,1 n&I

trlJlltllU u plelelslvu . 'pala, ($path e). vldlatl pod . /U/ICo , lp6er." v,sla. 'pael6suI, ugledan. liJep, kruan. YlIlniIll ,wl&tlma. ..... 1IItha; pi'" c '7. Sphlgnum, rod meMvll1a t lJI vrsta tiYa n. ._ .......

~ II do Ie u vezl 18 SI.t, spow'" = .und,r, - - ­. plcanl. nezlv vjerovalno pOlite Iz tvedlkog JlZlkL ' plttlf"" kluall. ' plnosl" lmul, vrio Ifno~it. spl ... ·chrl. ,.. Hflstov 1m. spln6au .. tfOllyll. Iplnul6l"" lino IrnoVit. S. uMtIIM """,.",.. ........., ....... Spl .... (grt. spelra = z8VOjllO. I.l'101110), lar j8

¢aurom, aamonIk80) ~ prItDdIn _ ' pontanaa (lat. spOl'll,tn'uS ::::: d",'jl, ....... ,.p..,dllioona ................... .po.a (II'¢' sp()rII I spotOa = Ii_I. P"",.'

bez oplodanJa.

..,.l1Ino!la (1IUlnlta) "por.ngu,/m}. organ u kojem 1100 rlt~v;IBl u sporo. IPOf'OflI, (,porophyl/Ilm) {grC. phyl/on bstj, 1151 na kojemll se obrazlljll trllsnlee (spOran.

fI''') IIPI'IItomoII Iltrltlllllleljll bloc.non. uslovljeM ie. priJe svega. verllkalnlm rnllkaml U

inllnllh!111l pOlad,n,n akoJoSkll'llBklor. U kopnellim bloeenozama lako jo IBpazltl slOlevil razpored b,l,n,1'I OI'II.n'Zlma U svakoj 4uml moguCe Ie pnmljslill veCI brol nad~emnlh I podzemn,h Ipratova, najvi51 spral obra~uju krotnjo krupnog dl'\leCa. a zatlm H nlte ledalu spraloYl n15~OO dl'\leClI 5;blla, ze))asl,h biljaka I. na \era/II . sp rel Sumske stelje neposredno ned poVl'tlnom zemljl!;llI: korlsnavi !Ill bliJaka ;spod zeml le . lakoder ~ I lrallli eirenl, Sp.el_51 bliJake ja lako uotIJ,va. a II vezl 5 o jom sloli I slfat,flkaeija I 'VOI'O) lk .h vr5ta

aqullll .. rlul. Iluspas l 1l1ICInJ-evroptkl nornl .I.mlnlt. grupa 011,011'1 vrsla sa arealima u srednjo) Evtopl. u obluU

I"topado,h Sum&. SUieflp. aOllf kl naz,v za vrslU Slachys germanic' 00' grt. llaehys = kin. poSIO evjelovl

ove Mjke lo.mhaju pn~ldnu klas Slaphyl .. (lIrC. Sflphylo - IIro~d). Jer jo evasl IIro~dasla. SII""n. (Ial stllla ... zvljezda). ,beg zv/azdaslog 6bllka kruniea. . 1 .... 11.11. lV/ezd.sl. • llrI'an. (sUIT/It, I. jalov. n.plodan, .Upllka, 3/odSlva kola lauslllvl)aju (s le!u) jlanlnl] . • tlPllla ($I,pIl188) (SI'pIII. slama). zallslak, palls' ,C. jar Ceslo lma slamas. I~gled . Itinlelll, ~lalafs~l. 1I010n (wrljlbl (g rl!, stolo$ praln]ll , podzemnl Izdanak III nadzemna vrljeb stabll. 1101O"II,r. "olonll ... , ! v"llI~amB . IOlftl (grl!. Sloma uSia). Olvorl. vcclnom no naliC/u listova, koll slute za rumlenu glSovlI. .IOmth.kl, !rodtlVa zo padatlcanja 'unkcljo !lijezda. Ilr'e'u" krul . Ilrobltul (stIObl/US). klas sporo llla (np r. kOd vrSla roda Equ/selum. Lycopodium I 0'1.). Slrulhl6pl.rll (g rC:. S /(UIItO$ = noj I ptorl, = pepral). zbog sllfnosll lislova ova vlSle II

no/avlm p"r/em, l ub. u slolameama Ima lnlCenje kaa: slabo, s~oro. netlo. gotovo. l ulNtlplnakl pa/ ... prelplanmskl po/IS. lubllOeljllClll, je nIta liIoconOloSka ledlnlca (ka legorlja) 00' asoel/aelle, a odllku/a se time

Alo n.ma Ivoj'h svojs lvon lh vrsll, veC Ima IlV. d"erenelja'ne vlSle. Subasocljaelj. dotllva nallv lako da kolt/enu dalO d,le/ene ,/alne vls'e dodamo naSlavak: .Iolum Inpr" earn. penul-llolum)

l ubnledll ... n.kl norol .1 ..... n.l. glupa tlil]nlh vrSla ko/e imaju areale u submed'le"nskom dl/elu Evrope

IUbI9t'cln (tub.,.l, podvlSII. lukeetljl, pod oy,m po/mom podrazumi]eva so smjenjivanje jedne popullelje drugom u

! ,YOlno/ la/ednlel, kao I sml.nJivanje CIIIYlh tlloeenoza oa islom proSiOru. lulallt.n (11mp.lllan) {glt. sym = skupa. peteton = krun iCni lisl/, bllj ke sa Sf.sllm kru.

nlCnlm Ils!l ~ lma. autplMl .. u., .... /iI .. ln, sumpornotu\. .... nUl. nallall slvljen. IUplClaI. pOO'logl. .".u, vih. .ls.emalSka ladlnlc. cd asocljaclja. Sveza dobiYa Ime lako ~IO se Im&nll n,ke

mlellne vlsla dodaje naslavlk - Ion (n pr , Pinion muglti Pawl.). Sjmphrtum (1lIC. $ymphyo '" SfaSiI. zelasl'). 00' tega /e Izveden nuiv za vrSla ovoga rode,

kO/1I su sa Ilpollebljaval, z. II/.Cenje naplSnuta I lomova kosllju .,...,aeum, Ilrll.kl. .

lakaon. sill.malSka jodlnlel. n ..... 00' anl1fkog n121va ~a neke povljuto (npr. Bryonia alba i dt I 00' IIrt Iltmu, l ' lm-

nUl. ko/I Ie prenljel na ovaj rOd. . , . Tlnll:6lum : smalra 58 de Ime pollee ad gfC. IIlhllnll lOs = btlsmr.an Jer eVlSt mnogih vrall

ovog roda dUIlO Iraje. . lanlnl Itrllloyln.). na)vatn ljl p.adll.vnlel hemlJsklh jadlnJenja ugljenlh hldrala 511 IIlomlt-

aklm kaellnama, koJI se IUS/IICU II prlrOO'I. Srute u ko!a rskoj indllltrJjJ za ~Iavlj,"je kote laUirlcul, 11I11ra~ 1. .

lal,."",. tllttcum. II Tal'l (onal koll je zaslupljen na Talrama) laurln .. .. Teurull (M.ltzlla) . . Tau. IlIrC, luso = redlm), lbog prnllnog rBSpo.eds IlIlIea. T.""" J . Ch. G. Baumgarlen nll1~1.0 I. oval ,-" " e", mUIII Telekl d'Sz'~. Iv ...... Y svoga pokrovllelja IIrola Sa-........... 1.1m ...... ko/I tlvl n. mofYlfnlm mjest1ma .......... Ilnklh 1l.IOYL .

,,,I jTheopltraSl (372-28111, IlIPJaao I' djllo -HIIIotf/8".,.. I u ntoIlDIIo .. lID • 10 do ba znalo 0 Ilekovl,om bliJu. Smlll'lo/u va ooOCII'Il~.

'l"ln, koji se odnosl na lIeoloUu perJodu tercljIr. 'lfnlhul, molda II vezi 511 glt. lerlO = bull ..... Ier IIOqt od ~~ ..,."..,..,. ~ l sslJeeanlem dale Ie'pen"". ,na1ln (le/m/njlls), vrk1ljnpr .. Yltnl CYljeI (1101 '*"'Inllll" .

mlllologlja. skllP luaza. kojl M upolreblJl\'llu u IMIno! ~ otttIII II u I ........ '''a (lherophylllJ jT\ jednooodJ5ntfl I ct¥OgOdiInjl bIlIka tote "'PCMlllCi I*tod ...... I'retlvljavajll samo II obllku sjemelll II! plodOtla litpi' . S/ellett. nIIdIa. IcuIIoI) ,AgIo­$Iemma gi/hago). el'\lena mmra koprn,. (L_'um P41tPV_J I dr.

T ,re roue. el'\lenlea. Ilrn6luI, trobojan. IItrame"n (gfe. le'ra = Cel.rI. mero.t "" diD). t.eIYorOClarli evllIRI IuVIJ. Ihalle lrold .. , koj; ja sliCan vrslamll roda ThahClrum. TlIII anlitki naziY za Till. lomanlDU, 00' gre . Ina. "" riakno. I" III U upotI'IbI bIIa IIIIM

vlakna. \l nul, rlmsko lme lomprike (Viburnum IIIII/Iloj. t!net6rlu., linelo.urn. upolrebljiv ZIt bejeft)e 10OOla.:;. t.hu,. (eapsul.). Ja nad rllii iii pOdr .... , dvOplodl'utkl I .. vllJlplcltltloCld. )IdrICJSIrIdnI

111 vl~gradnl sui'll plod pucavae. kojl s.dr2l. u preYtlu. veel bralliemenkl.' -- _ ... vrlo razlltlte na~ln e (zaklopclma. poklopcem, ruple.MlI ltd I. nPl. Ijublcl ('(~J, ~ runlka (lr/s) I dr.

lomen.6.ul. pllSlenasl. lormlnAIl. (IOlm/na = srdobolja), upolrebljlYa prol'Y 1/dObo11' Iraeh4!lIum (gft. Iraehe/os = vrat). zbog uPOlteDe ove bjlJkl prellv lIuAobolt-. lull mul li s, kojl drhCe, Iroperl. lre. lovlne , viO'l pod ~fanjn /o. Ir' an9u l6r11. Irobrld. Irilldu ••• , odjelan, nl 11010 cl/epan; zbog IrDdleinag lupo~IIII1OV1 ~JetL IrIl6I1u" Irlloll""ul, Iro11sISn. " Iho m (g rC . Irlchomlt "" dlekavosI) . ejllokupMOII Ivill .pid"lIIl1nlh dlellavth I\IOffttn& "IJObuI, sa trl retnjll. I IMII - ItIf'4) II trt ,.,... Irlnel'\lll., 1. lnl/v""ul, Irln"/VII. IrI~ (Ia" Irn '" 111 n - bl' :J.peraU. Irlp'e rll Irlplerul (grC frl"" 3 I pieron c: kf1lol. Jill tu gomll IIIto¥IIlI jIkI MerNUC'I "0'0111 (rrophOpltyllum), zelenl list kOd nak'h vrll. paprlll(npl BI«_IWIm .. ~oMzujU tr..-

suulMopleris I dr.) 5 lun~cljom 1010S,"lale I Ir.Mpllleile. nit

nice (spo/angl/e) .uber6su •. gomo lj ast. , ~ ... ~ III ... npr md Mae (spatha), ovojnl IIsl II obllku IItekl koJI Obi'll/I II ...... u .

VISta lamlliJe ArIICeae, Iyphinul. obl lka rogOla (Typha) Iyplcus, lipl~an. uzoran.

ullglnO'u" koji ras.e ns motvatnlm Slanll"m. ulmll6l1us, breslollslan . O'muI, Ilmsko imo za bftjeSi ~I tkOj I",",notogl)l _ ItIt8C I .... . 1oIIIIIQ, Umbeilifer .. (fal. umMlla = suncob"n). u .... In'

jlamllija ~I ilarka (Umbel"'.r.e)j. plod 011 ArbutullltlldOl. po ,.,... ..... un4!do, u PlinlJII 1 Kolilmele nul\' III mlg,nJUj.!,an (und) plod pDj.clll_ - ,...~

zvano jer se mote zasil1I' kada II limo unIl16ru., jednoevlolan . urb6nl,:;uI, urb"nuI, ilrbleu •• grads kl. Allium III1IIn1.U11 LI ur. lnu, (Ia\. !ir5IlS = medvjed) , I'I'I4'dvJadlluk ( ..,. kopflwl'UttIC. II .. J urtlelt6l1ul, kopltvoltSlnl. zbog sliCnosti :-1= /ldo jedu pIodOWI~ iiva.ilfll, 910tde medvjod. (jer madv)td 10 .. ~

16k! netl¥ ....... 0II0gI ,.. ,. Vacelnlum, od izmljen]enog lei DI(;c' c bOblca. ani

plod lakvog obltka • j obuh\'all lIabljllw; nJll"~ kod .,.. ( ........ ,.,.' ... . ~aglnl (ruklv. e) lilia, bBl' 11111 0 I

!ilj." (C_poracee.) I dr, ....... _ VIIftlIrII oM"'. , I "vetl .. Ij.kevll ....... Valer"'n. (Ial. ve/er8 '" bIll zdraw , y

Ylr. (v.rleln). yanlale\. odllka vafl,"""uI. bron. runobojln v;ll,luI, .,rt.nl, 'unollk. ruItC'I. kCItI poItrtvIfU nIItU....... _ •• g.laclj .. bltjnl pokrlvlC. lve bilIM ":::eM .aeae. ~~ :::.:.; .... Wlgellelll .... oklh zelent. 1l.ljad velllItt dnU...-ee ~ ... pi- .. "to*,

humoznog zamljl5111 kole II 1kUPI~ nIInI. tofU ..... u~­razvijena Ie Vllo bulnl vegetacljl

"NlOfma., Ova vegolaclja pr lpoda srednloEl\(ops~oJ , vezl Vi50kill zelont Alno-Adeno_ elyl/on Br.-BL. sa neko/lko ".10 Izr.zit,h I. po nonSlltkom Sl'lSll1vU, veom. brollk,h 8$0-eIIlel/a. ad to/Ill /0 II natal'll pod,ul:ju nlliZlazltlla zejednlc8 Adenos'ylo-Dolonlce/um Horvat sa brornim v.Slama, od koJrh su svOjstl!CNlII ta OVII 850010c llll : Dr"onlcum au:SIII". cum r, craarlcum. Adel>Osrylas IJllillUtfI I Mu1gad/um ilipinum. Nllp.otlv. na planlnama IlIpftdne Evrope. zaslupljena Ie slitna. all m~ogo OOgoll/ • . vege' ac lia vlsoklh zelonl, kola Ie. Izmedll OlraUI! . preds18vljona "Iepom , bujnom zajednlcom Ootonlco-CarnplJnu. '.,um 1.11101,." (P, Quezol '" J A Rioux) . U JugOlslotnlm dlje lovlma ealkanskog polu­OSI'0Y. (Makedonljll., Buge.,ka) "egol8clja y,'Ok,1l lelenl pr 'pada posebooj andemltnol svezl C,rsloll eppend,cule ll HofV .. Pawl. & Wal

...... 11Yno . nmnohv.nj" . azmn02evanjo blljaks vego tatiVl'lim organlm. (npr., r~nlc.m •. Inl1CMm. ltd .). ""ano .... lryI, Ve tenovak y J j l8S8-19(9)_ Autor dlell: . Flora Bu/gar;ca_ (1691) (Supple· mentum - 16961 •• RellQl."aa mIIrvICkall"" (1922) i dr .

.. I ... ' " .... , b.ri ... n.sl. fino vunut W' MW •• pJaYltuI. bolo mora (venecljanskl) "rl., ".n'"', ••• n .... , pro ljaln l Ikoli (';VIet. u proljeea (vbr, vilr;s = prollete)) . V, .onle •. nUl. 10 III od Izmllanjenog nlZIY' roda Bolonlca iii po keltskom plemon ... Belonl. W. ' NCO'UI, brad.vl¢asl n nleIll6rl., .. ,1101ll6Iu •. prtllenas t " rvII, pravl " ICUI. kojl Slu11 til Je lo III: IllIb, mail (od VII ascus = slabo hronjan) . vldold •• , !1I~.n vr,lama roda VIc/I. VICIO'''"'. pobjedniCk i. zbog II SIOVI U obllku maCa . • Ik. "r.juf. vrll. tv/cllrius '" ~amlanl k), V'Sla koja 'u Izmed ... sebe !llene. a koja se po

!voma resp,osl •• nlanju madusobno ISklluCuju iii jodna drugu zamje(ljuJu (npl. $IIIC/trllgll slIdo/dos L. u Alpnma 1 $, plon/n G. Back no Olnllrldlmo).

vI1l6 ..... , kudrav. tupav vlmln ' " •• podasao za platonlo (vllzlvanla) . Vi"e •• od vlnelo '" obvijam. zbog puzanla blilke. Viol •• po gtCkom anlltkom naVv ... Ion III ;01011, III vlon za vrslu Malhiola incana. Izvedon Ie

11m ski nazi. v/olarlll zn ovaJ 'Od, od kOJegD JII 051S0 skrateni viola. vlol6c:au., modlolll,lblfaSI, IJublCut. vl,g6u, .. , ~Iba ziBln.; ~bog mnogoblojn lh Ilntnoiutih evjet(l lh glavica. wirlellllolu,. zalanlh cvjetov8 (np •.. kod Vlsla Dlglralis viridlllora Lindley). vi.leIIl, zoilln vl .. d , llII, ...... cldu .. , vl.CO' UI, I/epillv. Vltdrll (lat. vlscum c I/ap.k za plIca). ~bog IjeplJlvog sllIbta yltcum, "ml~1 nazlv ove bUJ ko. od la l. viscllm '" Ijepak, Ijepak za pUce. zbog IJeptJlv1h

plodova; vl16lba, bleloCYjelna. vlt. lI.,.., vltlllllnu., iUI keo 2umanca. vlUc.lIa, demlnUl1v od v,leIC :: loza. villi lelMa. loza sa brd' Ide n. Klell . ",I)el . , 110101'11. wIg6r1a, wulplus, obltan, opit1, ! i.oko ruplosllenjen.

W.ldrat" n". nazvlno p,om, eusIllJskom grolu Ffan~u Adamu von Waldsteln-Warlen. belgu (1159-18231. kojl /s od 1799. dO 1812. g!1d ina. zaled(lO sa Paulom K I I a I be 10 m ur.dlo poznato d/elo~ ·Oucr/pUones III Icolles Planlarum Rar/orum Hungarlaa_ '

wlltlal. lnll, Ime dOlO u Cnl ausllijakog bOlanlCa" WSIIstein R. Rlllel (1662-1931). WUU6n11, dOlO Ime u eUI auSlllJskog bOlonltera F'an~a Xevera Y. Wultena (1728-1805).

&llIlICt, pa li'tltl. zlgomorf." (glt_ ~ygoll:: JSlem. morptre '" obnk), olgan (u oYom slute/u cv;Jat) kojl sa

mo1:e podijelill na dn ,Imelliene dljalo samo Jednlm pres 'lekom 'monoslmlllriten dor. l /Yen/rlJ/enJ. '

..... " ,"~( 1',' ,i,per,galiO loochorfcaJ, lasplosl renJonJe sl llmana ] plodova poS/odsl\lom Ilvo. n I v _en OlOOllo'/I._) ,

flwDlnl obllcl (Iolma) bn,.ka, po/am ... Ulollkologljl po kolomu su vl§e (I nlte) bilJke Iv,Slane ~a;:Z~:lo':le:'~~l~e S~:~:k~I~'t"0 I~olma predSIa.vIJa. odreden naCln pliiagoaenosU na '" " 0 BII ar R a u n k la I (C. Reuunk/aerJ Je 1905 godlne Iz­

, 0 veoma ednOSlavnu I Jasnu podlalu iivolnll1 obllka blljnka Za osoov~ Ie pod/lie :~:, ~l': i~u uP~li:~~:ul ~I/~o kOI' '~U21 nlezlnu, opstanku u ~ainepoYOllni/e godllnJe auplropaka oblasl) auk, 611'k: seren I~ lolevlma zlmska. hladn~a, u topllm {liopsk. I

u p, IgOdeno OYlm mnlm prom,e(lama, a Ie prll.godbe

na roClto ogleda/u u polohlu I zltllll pupaq (Il PrezJmlJuluWI ClfVlnl:I tr _ .. razvlt l bllJka na poCelku Yagateclone IlzOne.

lema potoiaju prellml/ulu~jtl organa RlUnkler jl poetaYlo nelu)tlko !troCnItI .o.1nn ll koje S\l,Slava u 5 osnov,,111 kategoili' '-crill (piw!efOP/lyf., ('l ID boIjke~

a/u vlbgodlAnJe. tra/ne grana. pupoytm. n. \II1IowI1IIL kale II '*- ttocodllO ~zduhu. na vetol ill man)o) vl.i,,1 cd poyrtlne Ilmljllll; ~ (~., lo j J nlske bllJ ke elJI se pupolJcI nal811 najVl .. do 25 r:nI IZfIId _~ teko de l1li 0lIl

Y"jeme zlmo bel]o lulleen] nego kod ¥nI. p'ethocIne akuPIne; hl.llIt,,,. (fIaIIN. ,ryp lOphytllJ IHI , ... b ll/ke kod kO/lh nldlemnr dlttlOYi PN'<I vme ~urnlru. II. pupdjd OSlaju pri osnovt stabll, neposr\td1'lO ... z powtInq ZlmIje (blo cia II fIII\aze IVIed • Is pod n/o. Ve~ broJ biljllih Yr.ta umjarlne z_ pnPldI/U QYOj Ibrpill~ Gtro8Ie (gee­phylaJ IGj 'u bil lko tijl n.d~emnr olganl potpuno 'ZUmlfU, • PUpolld II natue ne .. .amnlm o.gaoima. I to na l natnoj dubln!. Geot,. plll'mljulU I" ponIOtu /'IrI:IIQ ~ mone, Irr"s. Poirgonlllum ltd,), iukovlea (GI'lnIhUJ. uuco/III'II. NIJl,lm I dr_I. kIlfltanllUb k,IOIa. (Orchidacfula) 111 "ablovltl kllOl1 (COlchicum. C,clam .. I d,)_ T~ ffMlo. phYla} JTI su JednogOdllnje bU/kl koJe nepovolJan penod iQIIrnl prallVll"lllu _ u obliku sjemanl. odnolnO plodova.

"lptlophyUul (gft. "r"pllos :: mati, sa lI .. ovlma POPUI mltl, .y16sle ... ' (gr~. xylon :: Ods/eteno dNo, os/ean '" kOII), klO kOiI mdog d .......

'"

SI(RACENICE IMENA AUTORA CITIRANIH U KNJIZ I

AbbfDvis/rOfl8$ ~"clo,,,m

l avdje ' " l~nflS~ne SIcIO.:!anltll I pona imcna BIlIOta Ie ukrolko osnoYni podaci 0 nj lma)

Zuluhn ... p,au~ •• onl. l>al ~.nsh 11o, •. .'on O.'";"". 8ukowina u~rI D.''''~''~nJ- "''''0' (I"')

Gu,U'lO" O ... ERTNER JoMpn lllli-Inlj. tllotn'~ I tIOlln,C.,_ AU'O ' olela .0. FtllCl,Dus ., Somlnlt>u. P",'oIJII"'" " ,,1 k"llll . 11"",,1071·

G ..... : GA"%S H.'",,,, 11m-I. S\'IIC ... ~I boLonIC ... Odll~ln pa", ••• '.C Ilpsk. rio, •• Od 1l12li. godlno Ol>e<ln' n. Unl..""I.I" .. In ... D,,,e'·" .• od 111'1. ,O</OYO' I)fO'",O' ... 11".rn .lI~u I tiloglKI9,oll j'"

G.reh: GAF/CKE F." f'Sll-lll(l.lj . Nj.m.C~1 bo"nlw . ... ,,10' dl.l • • Florl von Nord una Allllel·D""w;;n, I."". ( I"~I G .... lOo,u lIl1l: G ... f\SAULl F A 1I1l1l1-1T16). GouO. (Ol"dl.): G"'UDI" Jo. F'.~l>I. Gati lU PnlllpPl 11156-1833). .0."'0' dlel • • Flat. H.,..,le.·

11828-11133) I D,aln,n Oll'g,n '10"'" GUlb.: GILIBEIIl Jo •• Emm ...... ' (Il"_181~)_ f'II'IC".~1 DOllnle., . P/olcso, u U,"d" Wllno. ~ .. nljl "

ly"" .... P,no .H,.,.". au plMIU d'Europe. I 0. _ GI ... C: GLAVAC VI"o.I.. 1i, •• :Skl moclnolog. UCen.k I, Harva,.. Aulo, b,olnll\ hl ocenolOSkl h $luOII"·

p",ljUnl,n goo,nl h.1 I .eCI " Za;o",,~01 ~jemle~Oj (K~»e l) . Z.jeon. sa po",.lIm nllm.e~lm lho­c.nalog"", Ii 0 In, E II I n b., II ° '" I, G"" lngen .• oeoma ' ." utan .. u.'!o~.nle I l.d, • • nJ_ o~sel.ll09 diOI. ". 1>0" 1iO ... lo.,h fUlo.op ,U I IIloc,""oldk,h . nlmakl. kol a Ie 197 • . god lno 1 .. ~lo I. ~'lfIIpe pod nO$ ,,,,,,,m .Vego, •• IO" Sud.lleu,apu. ('. 1611 $I.on loa, .,2 ,olag ," Tlj. I ""SIlICI/I. 1103 l.b, l. I .. ~ velJC1""lllko k.n. u boM

G",oll. (00101.): GMElI N S. G, 111_I T1~I_ Jod,. od prvln ,""atl •• e. p,l.ode " 11" .1)1 (na.oello 1l1li0-,"OC"og Kt'~ 1l11 , ,101" od p .. 'h 1'.dom,k~IIOIan,to,. R<n~e "'~.dGmlle nouU 111Q. gool,..). Rodlo .. " T"DI~n" (NJemat:"")' Vee " o •• .tn .. ·.,OI g<>ll'n' aODllI IIlu'" oa kl"'G mecJlcine. all JO In' o .... I •• O , . a,o no """"' •• "1" ","nla I. boU-n'ko. UteSl.o •• o " G~S"", d;cl; 1 ~ol l je Imo l •• 1 e" j ""'1"."1" pmOllI ,,1.0 Kllpi $kog mo ••. PotovAl I, PII. '''''' ,gl k,al em ",ojo 17611 gO<llne pa doD IT1I). I)n I".!ujl j ,, ~llIoio R,,"lj" Ukl l"t"luel I .... ".""n. nlk." tOO". matskl m put.'" po KII/'jlkOnt mo ' " pu,u]e 00 ,"adnj. Po"II •• TI,v"ill,,,,,,, •• nJ. u 10 oobs no .. 010 01 5U b,11 le~k .... t ... am. o~ •• n. ~ol lo 10 II 10u,o,I]1 !>HI pop,lSle t .. lI n '''~O DO I Do.Dl. KlO !""a ' Ih ""kobo ml.d l l,,,"l hr.e , .. 2'1-0) god,n! gubl 11""1. 110<"".11 nl.~a"ih lou""' ... njl acj • • I"'n) s" "ekoll~o godl". Paslll" njog"'" . mnl " ,,) 10ma I'" OkO 1:100 " , "nlo.,. U pulOPII" oe M iazo b,ojnl opl., d l~lll h I kull",,, h bllj l ... . • lIpl.1 H 0<1" ... I na la"n" I COIoogll111U 1.,,"IIY.n,h kIJJo ••.

Gord: OOADON D<l mlnl'luG Al.qnd •• rlll(f7- IUGI, Fra nc".kl DOI.nle.,. OomboC!: GOMBOCZ End,. (1.2-1~1 , Go".n: GOU"'N "'n,ol". Jlm-lmJ. F,a"ellOkl bOllnlel •. AuIO ' Ojlll .Flo'. monspol/llCI. (11&1) I d,. G, ...... . : GRAEBNER Ka.1 0110 ROber1 Pet" (1871-1103). PoCeo k.a "" ,., •• ko.n ljo poll.o k,,"OI I 1>'0-

lo.a , " bata nlCkam "I" u BI,lIn·Donto m·u. S. ~Ol.gom .... e h 0 ' " On P. F. \11I34---191}) koo., IO' djll • .SYl>OP • •• do, m",~ou/opIlJChtn FI"" . \11I'l&--193II).

OJ,': GAAF Zlgo II!KII_llD1i). RO<Ion I li.lo u ll"bljl"l . Oaklo, ho&ml J. 1 Uj&enlk. S/l kupla vellku 1>&" bIi"ku zbirku I .ej."lo n_,o llko IIOIOnlt\lh .. o~tll,,)a .. " ollh bOllnleklh .~' kUIlII "' P,lIIko m _.,k".· :11. no C~nu P'"I p,on.aho nov .. "'olu .0U Pe,J.Oull';' kaj .. 10 nu~"" " Cui bOlOn ea •• H ie q u .1'" 1<10. Pea .. "'oIJII hoequolll G,al. koja ,0Sl. n. J"lIllk,m "' Ipoma I 1UI.,,,lnk.m • .

0"",,., GRANDE l. (1871-195Sj. G"y .... : G~Y A .. (1I11l-1_1. SJ ...... nolfll.rlekl ballnle., . P,ol"o, bOlan lko na H ..... 'd. kom "nlwlllI .. u

u Cl mb"dlll", Min. (U SAI' "'uIO' ~jcl. -A MillWll 01 BOleny of me NOllhem Unlfed SIII~;' (I..ej I .,,'al b,aJnl~ 1l0,lillekJh del. ""1& to 00"""" "" .10rtl Sl ....... o "'m"like.

0,,_": GREMll " (1m-1m). "'U10, dj.li: .8.1"190 'u. Flora d., Schwel, . (1870) . Neue 8e1!.,~. l~r Flora dOl SChwe,,· (.m-Im) J d, . .

G, .... : GRENIER J I." CJ,,,," M,,1e \1 ___ '87~). P,o'e ... bot,nlke .. Be.ln..,n" (F,."cu'~I). Zajo""" A kOiogom O . ... . Goo , a ~·O m ILIlo, Oltla · fla.a rle Fr.r>e.' Il knjlg.1 )18-11-18561.

G'{i~~=i. (G', • 0,""'-1: GR£IUER Je.n cnltles Ma"1 \l l1011-llI~1 I GOORON Dominique A".and"

G_: GOD RON Domlnlqu" Alo<lno •• (11I01_1118(J). Zllldno $0 ""I~om G R E N I E A J. C~. M. ~OIIutor P.>~"og 0)1'" .Flo •• c. F,a"co· (u 111 M]lgo) \1 ~7-111661

G.l ... : GRINTESCU G~ \1SIe-I~ . . GIl_b.: GRISEBACH til . ,Ieh Rudo l! AUiust (18101-18"111). N I. m at~1 bal."'~ It. Rade" u tiannove ,,,. """"

~ 8g:1I~~' oo:l~~ ml',o lclne. ""bl,'irlo . 1 bOlanle l. ~0 .. 1). p'ot .. a' I d l'o klO' bOlenIC.Qg-n1a W'" • '0 1\ ~ no "~nl h " "'k.mlj. po . ",o .. klm :Imll""'" 0" •• ,10 ja I ".u~"" , bpO<Il-

~II' II ~opunoj Inol ll A '~.nt)nl VU la 10 kl a laun Od ".Iuvllenlji n lI1ogeol'.'. II. IIoI]1'¢&. Z8 III j. .tno I Pom ...... 11 G"Hban""o 0l"'a - Sp/cll<IfJlum Flo"e Rum.lleu 0' 81, ynlc .. ' (11oU-1J1.t5). ~I~~ ~~~"T,O",::o~:ok'''lta1 ,1~.mj."" Cn h 'OI"tl, .njl kta • •• 01111 : l .ak 'j u. Moeedon iju ; "'lboI'Il l". ~

• om Up'"'tOm. N."dIflO dj,lo I. " . oblena YlinO .. Ii0fU Bll~ anS kOV 1101_"""

t>ot ... [~., 0 0 17$3, 1I0d1 ... 1110

I ~~I~"~_-U l.\ulltlJ-)

:~~~~~~!I~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~(II70J' -Sc"-<fN H

l' l3IS). ~na U !'Mil. Z-lldrlo '""''' ,,_ n',..,

Prol ... r bOl"n,' " u B .. I I~u AUI .. POJ n. ,OIl dJeI. -D-.oIogl. _ .. oleM 'n I.Im"l· ""d Nordo",op. I," r,.i.,. .ull/~IIIII ....-el_

I dl,. klOf boIlinTeltOG ¥ria G.'m .... lc .... , H,I'niiIt:_

~""' I """ ..... PCIIIIIIlIIr......... III., IP ,r llil

"-"_''''-~I -..

"'.111

, , bollonll<e

,...-..,.... .....

.. ----­,.. ....... "1_"'-

. ~----.-.. -

REQISTR ..

Nl ut n. Dinl (Homln, 11If1fllll)

polumnnlm l15kom ~tampane au v~te kOle au delllJno obredlnl I kole au kOrnpI-,,.,. fcKDIOm u koloru i crle!lma detalla u erno-biJalol .. hnleL Lalln,td Ilnon'In' OVlh '11'111 ttlmprant IV IIIIf'ZMHn.

Obltnom ~Iampom oznatana SII vlllta Ito,. SO umo spomlnju u tekliualnOm dlJelu III lin je .,. kratl opis, Latlnskl slnonlml ov11'! v~" ozl\ll:eni sa lIurzlvOm u Ufjlalol zagrld,

Acanlhus blle. nlCIK Heywood & I. B. K Richardson 131 var. hunga,lcus Borb. 131

AClln/hus long/loUu~ Hosl, non Polrel 131 Acanlhus moll1s L 131 Acantl'! us splnosus L. 131 I~c.~'hus rpinorlu1mul Po,a.1 131 Aceras ea/cerala G. Back 197 Actll. Iplc l ' l L. 37 Actaea nigra Gaertn. 37 AdOllOSlyills a/bidB Case. 15\ Adonoslyles a/bltrons Relchenb 151 Adeno.lyles 11111.1 .. (Gouan) Kernlr 151

yar. kerne.1 (Simk., K. Mlly 151 {Adorlos'r'os Ilpl". fl·1 91~H 5. F'"Ot,1w1111 151 Adenostylll5 glabrn (MII I.I DC 151 lAo" ...... "ylqr kt>",,,,, 51mk I 151 Adou mOlchat l llln l L 112 Agrimon;o agrimonoldas L 75 Aglos/omme coronalla L. ~ lAIr. CIOJpll(>.$. l.1 188 A/ra lIelluosa L. t88 Al/lalia oll/eina/is Andrz. ax Bleb. 65 AIII"II pellOII" (M B., Cava'a & Grande as Allium unlnum L 161 Allium ylclollolis L. 167 Alslno Ir/nervia IL. l CrlZ. 55 Amelia minor Aiel 66 Anemone ap. nnlna L. 45

yar.albJIlora Strobl 45 Anemone blanda Schon & KOlscny 45

yar. macedonica Adlm. 45 Anemone hepaliclJ L. 46 " n. mon. hOrt. nl" L 44 " nl mon. n. molOIi L 42 Anemone pavon1na Lam 44 An. mone I . nunculo1dn L A3 Anemone slel/al8 Lam. 44 Anemone lIifolia L A3 Anomone I,/lobe Sloke. 46 "ng. llea silvestri. L 101 Angaliel Irchangeilca L 101 " pONd l mileY IL,) L .... 162 fAlclll",.hc. 01"0 .... "1 HoI,m" 101 " rlmOnl . .. Imonoldn ILl DC 75 Alanar;1 nefVO$I Lam. ~

Alenall. Irlna,."a L 5!t Alnk, .lIIIl/lIe, Hoppe 150& Arnlai eordll' Wull 155 "lUll! ItIIIc::UIII "'11. 204

I' COIICOIoo' G SKill 204 I. Immaeull!um DC 204

"lUm mac::uIIIurn L 203 var Immac::ull.lum (FIeIICtMnb I MIQI 203 var I'IIICUlllum 203

Arum on.nlata M B. 21M A,um petllri Sc::hoU 204 I~""" P"''''''' "'"*1 204 Alum 1fII".,. lam 203 "runcu. cHDfea F.mlld 74 Anmeus 5'i",-,ef KOIIeI 74 A/uneus vu!g.rls Rail" 74 " " lUm ~ ...... L 3e

subap caucaIC\Im tDueh I SOO 3S I." _a.ndII ()"clIo I 36 vat auropHum 38

I.a, "'","*'_ C It ...,1 38 , •• , ""Ie ..... Dono I 3S I~_ .IIM ..... '" S ... ap LIllI I 3tI IAu"'''' ,_ IC It u., I Gr-...I 3tI Mpe/ul. odotl'" L 107 Alperu'a !aurIN! L 107 1 ..... __ ...... IIGrrI 34

AIpIenI_ 1IdIMI~ L 34 lU!»p n/g/ll," Hewl 34 la"1>oI> __ • IL I MIuIII 34 MP~ eeI'tIC" L 31 Mplenlum 'IfIlI-lemJlII Bernft 28 Alpllnlum onopteta L 34 ....,........ lrIctg ... L 3a

RIItIp. InapecWll ~ 33 1UbIP. quldrttallftll 0 E ....,., 31 1UInP.,"e~ 33 ....,...... ""* HudtoI'I 32

AItW ...... L 1,1 AI,... hitfUI ILl ScoD, t. I~ tI""~ )!woeoel • Altr_ .... glyCJPbJlIoIdR DC • _Oly~· .. Mlblc::1.11 IPaftOIOJ G. .......

_"~L. t boInltc'.. .....

• .... ,. _,I _ .... ~ DUYI"'" .... , ........... • 5<0-. ret'.u.

Ij.pM ...... 'luL.m •

\W urblcul {Plltf'~1 G BeCk 86 rw- ,..,....,. Gullli I 86 I gl)cypllJPos 86 ~ fMl""'~" Ve'.' 1 86 ~""" _bJc ... p.~e ~~ 86 Mttd. 8f)Itw:11$ Scop. 99 ~ua ot/WOI ~"v I 102 .."..... major l 102

sut.p.llltlOr (Frw.j K Maly 102 [111.",,_,0"" 1102 IWlp. m'io' 102 Iv. ,.",~. a 8I'CH 102

Aalran',a ranultclJllfolllf Re'ch~nb. 102 jAIh"",,,, .~.". IHo~~. 1.1 Ido1 lEi Alhyl'lum d;SIOnlolohum Teusch 2& Alhyrfum nll.-Iamln. IL l Ro!h 26 I""'" "'" "'_'c.", Il I 0"""'1 26 AI~ beRadonn. L. 121 A ... Mn. nl.uo .. fL) DHIJO' 188

var nexuosa 188 VII montane Perl. 188

Belonl" oftlclnall. L 144 IIlechnum I plcanl fl.) Ro!h 21 Brechypodlum p,nnatum (l.l Pal. Beeu~. 165 8racb)rpodlum .Uv.llcum (HUdS.) P. B. 165 Bromu, dUmosus V,II. 185 Ia-. '"11''''''''' ~ J 189 IBtomw 00'''''''''' L·l ISS BromU5 silvelicus Poll. 185 BuglO580ldflS PUIPUrf1O-i:OflfUlflum IL)

J M Johlll!. 119 Buphlhalmum cordi/ol/um Waldst (,. Kit 152 8uphlhlllmvm .. Ilellollum L. 160 BrJphlh,lmum itper:IO$um Schreb. 152

CJlI.minlhII grlndlnor. (L.) Moench 138 l grand, Dora 138 f. oblon;"ol.e Rohlena 139 ,. rhombilolla Rohlena 138

C.llllllnlhi offlelnl1l1 Moench 139 Celanllnlh • • yi'latlca Brom!. 139 CaJatnlfllha vulgaris (L I Druce 14() CaJyelegla sepium IL) R. 6r. 114 CllplllOll .u.atJca (Walds!.) Otlseb. 114 C~al'l1la 'ylv",/til (W"ds!. & K'I e~ Willd.)

Roamer & Schultes 114 [Clwnpanuf. aIItN Boiu , HI\d'.1 148 c.np.,uJ ..... 10111 L 148

r. alblllera Seltur '_gtand[fIora W1njullna 148

CMlpMuIa perM:ilolil L. 147 Vat.Cf)'llallocan~ (Adam., Hayak 147 Vat peralcllolJa 141 var. taslilflola (C. Koch) Hay.k 147

canpan .... tracMJlum L. 146 IUbsp.llhol (Boll .. & Heldr.) Hayek 146 aubsp. lnchellum 148 I alblflonl Paleri'll . 148

c.rdamtne bulbi,.,. (LI c:..antz 82 C8rd'amInlXdegenlanl Janeh.n I. WaUl 61 Gardmlll. etUlhphylle' ILl Cr&rltz 60 Canlurln. kltalblll1 6echer.r 61 CVrJMlIna po/yphylla {WaldlL I. KIL)

o E 8c:hulz, non D. Don 61 CItdMIIM "~.Ia O. E. Schulz- 63 c..,.. trftoIa L 511 0iIdMJhJe 1tIIo1lo.,. 81l1/l'i;. 511

( '(j"mlne wafdsfe.nil Dyer 63 fie. m!l~.ma Scop. 184

• "" "!~ Scop·1 1&1 Care~ pendull Hudson 184 C., x sllvatica Huds. 184 rc- _ "e/4IIthef. ~ttM tCranu g,_n~·1 195 Cephalanthara damasonlum (MilL) Druci C.,phlJlanlhBra ensiloll. (Sw.) L C. Rich • Cephallnlllll, longllolll ILl Fritsch 195 Cophel.nthllraXmayali W. Zlmm.rm&rln 184 Cephel.nlha,. Rlbra ILl L C. RiCh. 194 Cephalllnrhera xlpftophy/lum L 195 Ceraslium holesleum IL ) Cranlz- 52 Celerllch javorkaanum (Vida) SeD 31 Cele,lch oHlcln"um DC. 31

var. crenalum Moore 31 ver. elflclnarl,lm 31

Chsllophrllum . romallcum L. 103 Chaerophyllum odorafum Crantz 104 Ch.maentrlon angu,lIIolIl,lm ILl Seep. tI2 Chtysllnrhcmum eorymbosum L. 159 Chtysllnthemum mllcrophyllum

Waldst & KI!. 158 Chrysosplenlum II~mKolium L 83

var. slblroca Se,inge 83 Chrysosplenlum opposilololium L 83 Clcalbil • • 'pln. fl .) Wal r. 184

1. albillo rll Beger 1&4 Clcerblta pancicii I·PanCICIlI [Vls.1

BBauv. 164 C,corbilo plumlerl (Ll Kirsch!. 164 Cilc30a IIlplnl!. L. 93 CllcaBa [,., termedl. Ehrh. 93 elrc ... lulelll,.,1 L. 93

Ilul>sp. Inif/lm()(J •• R & Com.) 93 ICI,eu" min!",. l.m·l 93 CI,m.lI. racl. l . 39

f. longicaulis K Mary 39 CllrKlpodlum wig". L. 140 COflvalltJria bl/olia L 170 [Con.~tlG"a 1.11101 •• Jaeo .. lIOn Lam I 172 Convalillria latilolla Lam .. non Jacq 172 COnvsllarla mll.ll. L 176

I albo-slr;ota ha rt 176 I.rosoa Aschars. & Graebll. 176

Conva!laria mull/llora L 172 Conv.lllr/a odorala Mi ll . 173 Conv.llll/ia polygonalum L. 173 COflvallarla verl/clll"a L. 174 ICoMo/YUh .. uplum LI 114 Convolvulus sylval/cus Waidsi. 114 Coral/orhil. delllall Host 202 CorallorhlZ-1 ;rlfllla R. S r. 202 Cora/lorhlza floolli. Scop. 2CI2 COraJ\orhlz. tritld. ChAtel. 202 Corona/le lomenlO$a A. Br. 54 Coronili. corOllata L 91 COronilla monl,fll Jaeq. 9 ' Coignilla varIa l . 91 Corydalill bulbolla PelS. 50 Corydall. c ... (L ) Sehw"gg. & K6rt. SO

subsp.cav.5D I.albillora (Kit.) NikoliC 50 !oubsp .....,..,. H.,. ... ] 50 sub$p. marschalliana (Pall.) Hayek 50

Coryda/fJ dlg/I.'a Pers. 51 Corydall. helferl WlIId. 51 [CotyO'arl4 IfI..."."lIo Vel I 51

JQUdl Sw. 51 slovenensls (Vel) Hayek 51 sollde 51 . u·.cl.d. H.,eII] 51

IItbilio rus (Kit.) ~eh.r .. & OI1llbn. 110 ,,~ea Oarg. 180

(; dn!msllcus VIS. 1110 s neepolilanu. Mold. & LofHL 1ao

J US Dorg. 180 ·dICU/liU. 51".1 180 varlagalus Hoppa lao vo".,u/; Hili vlI.neapolllllll4 08WI 1ao

"0" auropa.um L p. p. 71 ',en hod'fi/ollum .... tgn 7t • '" n_'i/onum ten , 7t

mon porsieum Mill. 71 Cy>:-lemon purpl,lrllc_ Miller 71

!-man repandl,lm Slblh. & Sm. 71 C >9/oss um omphalodaa L 115 Cypripedlum e'leeolua L 191 Cyilirium sllvllllcum Pllenn. 156

OeclrJo,hlll m.cullta IL. ) S06 192 I ,mmaculalus Schur 192

0 8nla,Io bulbl!lra L. 82 : bulbi/era 62 t grandillo,a O. E. Schulz- 62 I p, 'os(l Waist!. 62

Oonla,la e nnlaphyllOli L 60 Donlefle pOlfPhyll. Waldsl & KIL 61 Oonterla 1, 11011. W.lds! & K1L 63 DllschampSla caesplto" IL) P. Bouv 188 DoschBmpsilJ /lIJKUO$IJ IL.) TrlfL 188 Diclemnul a lbu. L !M

var. mpcedoniCus Sorb. !M DIC/Ilmnus IraxlnlJl/lJ Pel$. 94 Dlgl/lJUs ambigua Murray 124 Digi!alis lerruglnaa l. 125 Dlgllals x tuscescena Waldlll & KiL 124 Olgllalll grandlllo" Millet 124 019'talll I .. vlglll Walds!. & 1<11. 125

subsp. g'aeca (Ivanin.) Warnet 125 subsp.laevlgalo 125

Digitalis lanslo Ehrh. 125 Dlgilalls ochroleuca Lam. 124 DlgitatTs purpultJl L 124 Digitalis vlridifloro Lindley 125 Doronlcum _ Irlacam Jacq. 154 Doronicum COI,lC'Sleum M. B. 155 OOfonlcum column .. Ten. 155 Doran/cum cord.,um {WU1LI C. H.SchuIIZ

non l am, 155 DOlonlcum eOfdlfo/lutrl S1emb. 155 Doronicum hung.lleum Relchenb. fIL 155 (aof""k:~m orl<tntlJll. Hoft' ... ·1 155 Dryopleris Beuleall ILl 0 Ktr&. 211 Oryoprerl$ .uatfleee auct. 23 Dryoptens borfen Newman Z1 IOrycp,.,,& br..,ntl I$poIM.) 1InMrw.l 211 Dryoprerls carthuslana (VIII.) FUcIw 13 Dryopillfia <11"1" (Hoffm.) A. G,., II Oryoplarta fllx-maa (U SChoU f.1

louOtp. 04".,/ (MtwII\aII) 1IcbIr" ....... Z1 Dryoptlrls IInrra .. nl ChrbtenL .. Dryopterfll lobi" (HudL) SabInZ .. ~. Dryopferl. lonc.hltl. (L) 0 Ktz& •

G.lenthn elwesll Hook 118 ~'-... "'KH,. ¢1o,u t 178 G,lenthus graeeus Olpl!. 178 Gal., ..... nlnn. L 178

I. blacapus 0 Beck 178 O"«.Il:Idolon lulflum Huds 134 GaNum ocJo,.tu," (LI Seop. 107 G~lum PfIffItJ"num Flanch "0 Galluln rotundlloltum L 109 G.llum scabfum aucl '09 Gallum schullesli V~' '08 aalklm IIIValleum L 108 10.,,~m .,r.,,_m Sc~UII nan l I 108 lO ti .. ,,,, 1"".ln~ .. Scaco [ 107

var.leucan'l!e,a G. Beck 107 alnUan. ascllpladl. L 106

I .lbIIlora MUll 106 Geranium gr.ndltlofum Gillb. 97 Glranlum phllum L 98

val luscum (L I DC 98 r~.r 9"w"'lIm O...:omm~nl 98 subsp. Ilvidum IL'Her.) Pers 98 I~" ".,'m~l. T.'A< I 98 ve,. phleum 98 Iva, Y"I"~r",, DC.I 98

O.ranlum u nllu!neum L 97 GlUm eocclnl'Um Siblh. a Sm. 8'

var.llo,o-pleno h011 8' Geum)( balcanum Maly K. B, Oeum grandil/olum K Koch 81 Geum x jankae G. Beck 81 Gllum maeodonicum Grlseb 81 Geum 5Bdl(ul Frov. 81 Glum urba num L eo Geum)( V8leno~skyi Ba,Ms 8' allehe ma h.d.lacl. L. 141

( ... bsp t",,,,,~ (W'Id . , & K" IIie'mannl 14' I·~bsil. SO,tlIC" Ii'lOl.ely & W""fl-) 5061 '41

Gloehoma hrrsu,a WaldS'. & Kit 141 Glechoma selbica Halacsy a WellS' 141 Gntlpha/lum rectum Sm 156 Gnlphallum Iltvalleum L 156 GOodyera mncrophylla Lowo 201 Good,.ra rlpenl (L) R Br. 2Q1 Qymnocarplum dryoplllil (L) Newman 25

H8cquIU. eptpactfs (SCOp.) ~C. 99 Hal/flbor/ne cordllla (l .) Schmidt 200 Heneborus dumB'orum Waldst. & KIt. 3fJ Hel/eCoru, hlem8J15 l. 40 Helleboru, mcmm/hos Moench 40 Helleborus mulllfJdus Vis. 3B Helleborus nlget L 3S

lubllp. niger 3S ,",blip. macronthu, IFreyrr) Sehiltne' 38

... 111'110",1 odorul Wolds'. & K,t. 38 wbep. eU-Qdorus H'yek 3B

HellebofU' rlfldl, L 38 va r. edorus (Wlllds,. & Kit.) Fiori a Pao l. 38

HepatIca nobllil Miller 46 HePlJtlca ttllobe Gilib. 48 Hlereclum mUto/um lIuct . 157 HiIrIcJIanI IJIvllbrm (L) Grufb. 151 HItMntogIoMIoIIn calcaralum G. Seek 197 Ktmantoglonum caprltlum (M. B.) Spreng 197 HlmanloliloMum hlrcltlum (L) Spteng. 197 Hlppochaefe hlem.l/~ (L.) BOrn. 17

Hupllrzlo selallo (L) Bernh. 15 L appresa {Oesv.1 T Wraber 15 I. reeurva (KI,.) T. Wrober 15

Hyoscyamus scopolilJ L. 120 Hyosetis (oellda L 162 Hypoprlys monOllopa C, an lz 69 Impallens noll. l.nlla" L. 96 Impallens pllrvlttora DC 96 ImpfJlalOfro sllves/tls Lam. 101 Inula cauclls;ca Pers. 152 Inulll ensilolia L. 165 Inula X hausmannil Hu'er '65 InulOJ hl,11 L '65

VD •. hlnll '65 r •• , oblonpl/cIJ. G EIoc~1 ' 65 VIII. rOlundilolia G . Beck 165

Inulll macrophylla M B 152 lonofchis oborr/va (L.) G. Beck 199 Iris barbatll hor!. 179 Iris IIramlnea l '79

r. lalifol(n G. Beck 179 [sub. p. p'~"acypat~. (SchUtl SoO) 179 t. pseudoeyperus (Schur) G. Beck 179

U". pu""<>cyp.,,,~ Sch"tl 179 Ilopy,um'hallc!roldel L. 41

I. pube5cens (Wierzb.) J:\v. 4' I. 'halic'roides 4'

Juncus lalllollus Wutr. 182 Juneus sf/vIIl/cus Huds. '82

L.mlaslrum 1I.leobdolOl'! (L.I Ehf(lnd. & Polalschek 134 subsp. lIa~idum (F. Herman) El!rend. & Polatsehek '34 subsp. galeobdolon '34 subsp. monlanum ' 34

lam/um galeobdolon (L.) Nath. 134 (I ub. p monMnum IPe!4.) H"Ye~) 134

LHmium album l. 135 t.mlum maculclum l. 135

I. albiflorum Hegenbach )35 Lam/um lu/eum (Huds.) Kroeker. s. I. 134 Llmlum or .... la L. 136

var. Jividum Reel!. 136 tt 'Milum )Roch.) Haye~ 136 vlJr. wetts'elnl; (Reeh.) Hayek 136

lamlum pannonieum Scop. 136 (L.mlum .,arl.I~/nll Acc~ I 136 Lampsanll loo/ida Seop. 162 Lasl/oa di/llla/8 (HoUm.) C. Presl. 23 Las/loa dlyopl/llis Il.) Bory 25 18sl//la phegopleris IL) Bory 24 Lllhrlla . qu.mlrl, L. 127

subsp. squamaria 121 subsp. lalriea Hadat 127

lalhyrus nlllil (Ll Berllh. B1 LalhYfus variagarus (Ten.) Gren. & God •. 89 ... Ihyrul venelul IMitler) Wohllar,h 89

var. banalicus (Heulf.) Ascl!e ... & Gfllabn. 89 Var.llanelus 89

lalh)'fus ~ernul (L.) Bernh. 88 f albillorus (Reichenb.) Wohl!. 88 lY~r Ir.ccl~"s Arc.ng I 68 var. 9racl~s (Gaud.1 Arean;. 88 IYor 'rp'c", Mella" & Gr.eb~ I 88 va. ~elnus 88

leucoJum aesli~um L 171

, ,

.m vern",m L 177 . ap",m AschelS. & Graebrl. 177 ? c arpe,icum (Sprlnll) O. Schwarz In ... t,cum Barb.) 177 IIYn • • 1 S"'I'!.) '77 cauanlae Vis. 168

;f' mBrlagon L '68 'Iorum Vuko' '68

Iy phyllum Rohl. 168 Jooscons Borb. 168 ngulnao·pu rpul8um G. Beck 168 ooJ'M' U IV",) H'1.~( 168

Umodo.um lloorlnum (L) S ... '99 L, .~jltrn OdOIlJI8 Ascher,. 104 Unnaea bore.lI s L. ", L1. 'e la cordala (Ll R. Br. 200

I .n lolla Aschers. & Gr. 200 L1sle rll ovala (L.) R. Br. 200 Lnl!o5permum arvensB L. "9 Lilhospermum o!flcinale L '19 Llthotpermum purpureo-eoe",llUm L li9

!. al billo.um (Opiz) Soo 119 Lotog/onum co/caralum G. Beck 197 Lorog/ossum capfinum G. Beck

va r. Glllcarolum G Beck 197 (IorogotQUllm M,elnum L C. R,t~ ( '97

Lu nnlia annuli L. 64 subs p. annua 64 s ubsp . plJehYlhlzlI (Borb.) Hayek 64

Iw".,;a />ifNI"ls Mo"",hl 64 Lunarlo redlvlv. L 64 LUlUl1l alblds (HoUm.j DC. '83 Luzula luzuToldes ILamk.) Oandy & W,lmoll 183 Luzulll msx/mo Lam & OC 182 LUlula nomorOS8 (Potl.) E Meyer 183 IL"."I. "abo,1 T.""c~( 182 Luzul. s llv,UclI (Huds.1 Gaudin 182

subsp. sleberl (lauschl Richter 182 subsp. silvaloca '82

lychnls coroo.,la IL) Casr. 54 Lychnls lIos·cueuli L 54 [Lychnls nome,,,II, HouU I 53

Lyehnls visc lJlia L. 54 lycopodium annolonum L ' 6 Lycopodium CIItV"",'" l 16 Lycopodium so/ogo L. 15

Melanlhemum bllollum {LI F. W. SChmldl tm I. trifolium Biinl,z 170

Mandragora IIcau/,s Gaellnel '22 Mandl.ger. oHlclnllum L. 122 Msndragofa urlnalis BeiloL 122 Ma'grJlospermum PUlpureo.coeru/eum Opr:

'" Malle ucl. I I'Ulhlopll .... (l) Tod. 22 MolompVIIJm diglla/um Schur 128 Melamprrum h8518lum Gtlotr 121 Matlmp1rum prilin .. l

subsp. vulgllum (Pers) Ronn. 121 Molampyrum syl~atJcum L 128 Melandrium album (Mill.) GlfCkl 53 Alel'ndr/llm dJOicum L 53 Meland"um lIemOlale {Heull) A 8t 53 Melandnum nocllllo",m (l J Fries 53 Me/andlium tubfum (Wei~IJ GarcIIe 53 Mel illdrium IIlvHU. (SChkuhr) RoIhl. ~ Mellea montana Huds 187

CI:tI:IM .". Moench 192 tIt!l& ........ L 145

..... ..,.....;jare ",kl 145 aa..,.,.,...,1bIrd1 .. ' 145 t- ..,.._,.,... Koehl 1"5 (II,ItIIp..-- GMId,1 ' 45 _ pr\Zmallcum tGaud., Flori 145 var wIg_,. 145

OtolJul cluel! Spr. 90 ~,~ GMId_l 88 0t0twI niger L 87 Oloblll purpureooCollUleum Qllib, 88 OlObua vI"""ahl. Ten. 89 Otublll VMeIu.t Mill. 89 OtobUl vamu. L 88 Otob ... v/cloldl. Sir 90 0rthII8 HCIUIdI ILl House 68 OImunda spJclnr L 21 0 .II1II'- HeIoHIla L 95 Onlla cornlcul8l1 L 95 0UI1t luroPUI JOfd 95 ~ ,...,. Tl>unbl 9S (ouu. Mne,. a",,' _ L I 95

Paeon]a ban.Ue! Rochel 56 PatlO"I, corallin. Retz. 56 II'MGnIa thotN. AMen I 56 1"-''' ",.,.". o ..... ~nJ 56 P.eonl. Inl-o,lIoll. Link 56 P"olli. "'IS Gan. 56 Paeonla mncul, ILl Mill 56 Paeonl. all,cln,Us L 56

"1111. ", .. cuI. L. 56 Paeonl. paregn".. Miller 56 'aeonla lanullo1l1 L 58 ' n quadrffoI" L 175 PHgoptarl!J potrpodioldH F6e 24 PhflgOPterl. dryopterl, ILl File 25 Ph/flUm .lItumnl', 5(:01' . • 86 IPllyllro. IIt<r!JONr. O. KU, J 30

I OIl,I"en" 30 & Hay 30

(Ll Newm. 30 C ,,. L 123 ".

1 ' "

Polysllchum lobarum tHuds·1 Cllevall. 211 PolysUchum lonc:hlU, ILl Rolh 28 ?olysUchum semerum (Forsk.) Moor. 29 POl, niDi •• ,be L. 78 POlentllte csrnlollca A Ke rner n Poltnlml erec:11 IL ) Rauschel 79 11'0,,,,,,,111 r/l,,'''8,"um Hr~ u P41 .. ] n fPc,,,,,,,rll rrl"I/lo,de. ViII ,. non L-] n Pol,nlllis mlcrlnlhl Ram. In Lam, & OC n

I.ubs~ clm'cll~~ {!lerne'J 0 .... ] 77 I.af. ,,"n/olie' Th , WolI) n

P()lenlllla silves/ris Neck 79 P()lentilla sle.llls ILl Ga,cke 77 POlen/llle /()(mentilia Stokes 79 P.enlnlh •• purpur., L 163 Primu/a acaulls ILl Hill. 70 pflmula alelior IL.) Schreber 70 Pr/mul9 sylvaslf;s SC()p. 70 ?nmula ~eris L emend. Huds. 70 Prlmule lI'u lgeri. Hudson 70

I. albillo.a K. Maly 70 Pllfldlum IqulUnum ILl Kuhn 20

I. aqull lnum 20 r. lanuglnosum Luerss. 20

Pler/S equllin9 L 20 PuHcat/a hltla (L) J . & C. p.esl 165 Pulmonarla angusti lolla L 117 Pulmonarla maculosa Hayne 11 7 Pulmonarla molll, Wullen ex Horne m 117 Pulmonarla obscura Ou Mort ie. 117 Pulmonlrll olflclnl ltl L 117

I. alba Tausch 117 , •••. Im"'"",ullrl OpI'J 117 subSp. mlJculosa (Hayne) Gams 111 var, macula/a Baumg. 111 "ubsp. C!>s(U'. IOU "'onl"l l,Iufb ,] 117

Pulmonaria rubre Scholl 117 Pulmonaria sllriaca A. Kerner 117 (PjI'lrh,u", clu.1I Floch .... ( 159 Pyrethrum corymbosum Schrank 159 Pyrelhrum macrophyllum (Waldsl . /I. KltJ

Wllld. l58 IPjI .. rhru ... ubc"rrmb".um SChUf) 159 Py.ola chloranlha Swartz 66 Pyrola media Swam 66 Py.DII mInor L. 66 Pyrola rOlundllolla L. 66 Pyrola secunda L. 68 Pyro/a unll/ora L 67

Ram/sch;a s8Cuncla (L.I Garcke 68 Ramlschia sacunrilflora Opiz 68 Ranuncu lus aconltllollus L 48 • (1IUIt>sp. 'COfIi/rrclius L.) 48

(IIUMp pl"lIIl/erlus R,k,,) 48 RanutJCulw f/caria L. 47 IR."""cul ... lIe. ,11 aucl. mull non l] 47

!lIUb ... bul~lIe,. l_.I ... ] 47 IlIIb..,. elrUlIl",11 "'",""nQ.II) 47

Rl nunculu. Il nlllllrIO. U. L 48 Ranunc ulu8 nemorosus DC 48 Ranunculus plalllnlloUuS L. 48 IRlllunCulus 5yl\olll;:"$ Ofen . .. God.] 048 RObet1sonla cuneilolia Haw 84 Rubll peregrin. L. 110 Rubia tlnclorum L 110

s.MI g)UUno .. L. 137 s.n&cu'-~ L. 100

, ol/iclnalis Gouan 100 'rr/oba /II Gilib. 100 calamln/he IL.I Scheele 139

J c/inopodlum Carual 140 ) glandlllora (L.l SchMla 138

1.1 sylva/ica (Broml.) K. Mal9' 139 J vulgaris IL.l Frilsch 140

.,n epipoglum L. 190 ,m ropens L. 201

$_ Jga cunellolll L. 84 S I ;tga rotundl'olll L. 85

;' Oil·rOfund""II. Engl'" .. l I'ftItd'I) 85 d •• n(/ulo •• 0,,""1> I as " .. III Swnb.) as

'::I:ip. ropanda (Wllld _' B.·BI, 85 'b~~_ rotundJloha 65

Sr tt!lr odora/a L. 104 S~.I,a aulumnalls L 171 Soll1~ bll01l1 L. 171

II 1I0~ G. 9<>c:kl 171 t albl liOla Schu, 17 1

[scolopettdriu'" hyDfldum ~lId') 30 Scolopcndrlum Ollicinarum Sw. 30 Sc%pendrlum vulgare IL.) Sm. 30 Scopolia carnlollea Jacq. 120

r carnlo!!ca 120 I, hladnlkiana IBlatz. /I. Fle laehm.) E Mayer 120 t'~f D'O.""II~ Cunal Ip. oq 120 t,~r h1IJ/f'1rk,.n. {SI.t: .. FI."eh", I PaulinJ 120

[SCopoll. Madnlk,&nlJ B,a".,..'..., & fle,sdwrIIMI 120 Scrophul . ,la nodo" L. 126 Scrophularia ~ernalts L 126 Sculellarla alll,lIm. L. 132 Scul"lllJria commul.ala Guss. 132 Sculellarill peregrina Wafdst & K!t.. non L. 132 SelinI'm angelica Rolh 101 SIl/mum silvesrre Crantz 101 Senecio IlIch$l1 Gmat 153 Senecio nemorensis L. 153

sunsp. fuchsil (Gmel) Calak. 153 Serapias ebotl/va Scop_ 199 Soraplas ropens VIII. 201 Sarep/as rubra L_ 194 Seraplum corda/a IL l Sle ud 200 Seslerla aulumnall. (Seop.) F_ W. SChulb: 188 Ses/erla elongala HoS! 186 [S,rene aroe (1.1111 .1 E, H l . Mr.., •• ! 53

Silono d10/C8 (L.l Clalrv 53 IS"G~' h",JII.rl, ~I 53 IS, I ..... nOCr,flQt. L I 53 Sm~rnium dioscoridis Spreng. 10$ Sm~ rnium olusallum L_ lOS Sm~."lum p, lIoU.tum L 10$ SmYIn,um rolundllolrum Mlliar 105 (SOfld~o rip."", W.'d,' . .. !I,q 150 Solidago wlrg.au .. 1 L. ISO

(SUDSp, .'pew,s (Wildt! I Kill ~ I 150 subsp_ mlnule ILJ Arc, ISO subsp. vorgeau.ea ISO

Sonchus a/pinus L. 184 SplrBC!9 aruncul L 74 Slechys bysanl!nS K. Koch 143 SllchY' germlnle. L 143 IS'Kn,s .. ~.,. JICq I 143 Slachys ol/rcrnalls ILl TreY 144 S/ach~s oeronlca Be nlham 144

"lIllY IIIhI al AndMtkJ IcorIjen 101

1IIho~ (bahomlea) Wlilka 93 a.toeeobleno 11!18 Beldca bJelk'" 183 I IIdcII ,.11b 182 1~125

'~""9 ........ .. I lden. lID lIJult lal SoI:ur banatlkl 56 BoIur kosovtki 56 Io!ut mulld 56 Bo!ur uskolllnl 56 ._" IrelMrfn • • penlnW 45 IteMrinI obItnII 42 ......... ..... Imf .... 180 Irot 110 Sroe pitoml 110 arot.o 110 lraaca 108. 110 lrotlkll okrualol..... 109 Bro61u Sullesova 108 luf· 2O 1111'" 22 1111 __ 27 lun 121 I ... IcranjIU 1II1e11 120 1.....tna122 BIll ..... 1aa _'88 "- " C ...... 71 em. _ . f81 ~18

Srptlkohrva lJka Imena

Dur4evak 176 Our41ea 116

Gavel em; 116 Gnlz full 116 Gnlludovlca 196 Godllirka 201 Gole'lt 53 Gortlkll 163 Go.plna p.putlcl 191 Gr.hor 87 Graher!e. 90 Gralae 88

Habullea 37

IVlnp •• rub 159

J l god. t umlke 76 Javortevlni 70 J.IOVI lagocla n Ja.ln.t 94 J . lenlk 30 alln. kl lazl. 30 Je llenlla 46

Katun 180 X.tun •• pltt .. 1 192 X.tunak purpu.nl 193 Xamanlk. klln .. 'olll ni 84 Xlprowlna 92 Kilnlata 78 KJobuCtc 71 Koblll"" 133 Kokolk.a 196 Kolotot iu11 152 KoMl k 165 Kolulkll 71 Konoplluia 149 Kopltnl.k 36 Korallula 202 Kot/lm. 17 Kotllwnjak: 17 Koiulae 169 KozQa korilltllje 155 Koz)1 brad. 74 Kozlac bllell 204 Kodac obltnf 203 Kozlna "aIId 88 Kozonotll:a 197 Kr.bllIea 103 Krlp 110 Krnolae 101 Krnolinl 105 KrHpIn 49 KrUIIln. 71 Krulflcl 88 KrvIYac 97

,.,ae 143 .1 136 ." " t lea 68 ¥Ith;:. vlMeI" n.kl 89 .I¢ln hilib 69 ... nl 114 'iJek 38

IlI k bolitnjak 38

Ie! di.,I]1 114 ·,Idnj. 107 rid nj. ml."I).v. 107 ,jlk 47

Illka 137 "odrD tdlja$la 105

l(,4IIndr. prola.'. lD5 Ll"eja 111 Us jak vIIlIkl 102 Lullal:: 65 Luk mlld.jedl 167

LJClplka 151 LJlljan dlvl/I 166 LjoskDVac: 123 Ljubltlca (ljublcl) mIrI...,1 57 Ljubleica Rajhenbahova 58 Ljubltlca RMnova 58 Ljuskara 127 l juUf mallav! 46 Lj uli ~ &umskl 48

Mac ina ,,,va 113 Marulja krupnOC'l'jatna 138 Ma.utja oblena 139 Maloelk.a 133 Mal.unl 131 Medak 137 Medllntk. 133 Medunlca 137 Midunilla 117 Medvlldl luk 167 hllkut ponlknull 187 hl lkutlca 106 M, rlnk. 55 Mel'lll::a gorsk. 1311 MAngled 100 Mlntlj.vac 112 " "'''nlea 182 Mi$lakinla tumska 52 Mltjlklnll velika 52 Mltj' uRlo 115 Mje huticl 123 Mlehulica peruanaka 123 M}t.,tn!e. 84 MI, Cla obltn. 51 MIIda i uplJa SO MIIIK 164 MI .. elk. i umllb 72 MocIrica 11 5 Motko'llea 112 M"va koprl.,a b lllli 135 Mrtva koprlvl PJapn 135 Mrt'III koprIvl Iuta 134

Midbracl.c 190 Naclltka 122 Hapratak 124 H..,ala 27

....

.... 1\1 ... 11 "_m -"

Rllanl lotS Rumlnl.t 11 9 Runllk. lum.h 157

8.lolllonov pitil mhl. nl 173 8.lolllOnov pet. 1 obitnl 172 8 . rl4lt. li2 Slrlll.r. ' "I11 , t. 106 a)erul' 143 Strbozub.e 163 811k 114 Slllnnle. eln. 34 Smldillc. 136 Spom,n,t l um.tl 118 SPIlt 38 SICOPUC 156 Sleen]et 79 S,. b.ente 64 Sr l]emul 167 SIll. 22 Sttupnlk 126 Suknlt ln. 54 SunollT" 177 Suruetta 74 SuzIe. 187 Svl.elc. 106 Svln].t. dullCi 162

hllln 180 Sit vl. okl 164 $.tt;.k. I ... n.k. 186 Slltot'.p 199 SlI.k 132 SkrIpIlY.e 125 Slaplk. 150 Swn. rlc. 42 Sum .. le •• penln.ka 45 SlIma.ica 1.011sna 43 Swn.rle. n ]lzd .... 44 1""",le. tul. 43 -"Ik. SO

T ... c 1M) Tafovnlk «I TIllY. ad lip. 126 Trt. 39 Trozubkl 59 Trub.l]t. 101 Trudomit 126 Tumbto 105

U,odICl 128 Ulle cn.nl 53

UI.enlea rapava 165 Uzmenjak dlvlll 44

Vald!taln l)a bldenkl, l. 82 Velebll)e 121 Vellt)e 130 VU.nltka Irava 93 Vilino oto 98 Vlmenjak 198 VIslbaba 118 VIII I.n]e zel)e 44 Vllk.el 61 Vlas ul)1 t uml.a 189 Volulle 150 Volula. vellkl 152 VOluJsko aka 99 Vranllovl I.IVI 145 Vranlno oko 175 Vllilt 158 vllue g ronJasti 159 Vr blc. 92 Vuell kori)en 37

21Hz 173 Zlliz mnogollsn l 174 ZIVII'I blJel1 195 Z, vlIII ervllna 194 Zd.avlc 100 ZdllVtlcl 100 Zdllv lnJ.k 98 Z.~ IJ' s topa 80 Z.~ija 110pa I ke.llltnoervina 81 Ze~ IJe uvo 54 Z'~ la soca 95 Za ~11 tlselJlt 95 Z, llInlkl 68 Zllenlkl Jednoev]lIln. 67 Zalenlka mIll 66 Zlllln 168 ZlaUe l 47 ZIlinlea ISO Zvjezdlnk. 102 Zvllllzdarka 52 Zv/ezd.n 16 1 Zvl ezdlea 161 Zvonee 146 Zvontlt brudllil 146 Zvontlt I lrokoll.1nl 148

luere. 19 lutl " IV. 105 lutenlel 151 lulln. a:J

" 7

Bekiea ber~asla 183 Baklea gOldna 192 B,rnrea gorska 189 Bllu~l novadnl 181 B.o~t di~ rJI 110 Bukoveiea 24 Bunlka kranJska 120

Cikrama 71 Crprje ozkolls lno 92

Ceburiea morska dvoriSlna 171 Cebulica pasja rumena 168 Ceradnlca v;soka 132 Cemat 167 Cesnovka 65 Cis lec navadnl 144 CI~rjak gozdni 142 CiilJak nem!kl 143 Cober (Iozdn; 140 Caber navadni 139 Cobe. ve recvelnl 139 Crnl lee rr avnl~ki 129 Crnobine navadna 126 Crnoga 37

Olvjakovec avslrrjskl 154 OOb'a miser 145

Enocvelka navadnn 61

Gabez gomorJasti 116 Gilstovnicil navsdns 27 GHSlovnica Wokorislno 23 GioIa gozdns 165 Gnezdoviea 196 Golooe tlpe!nl 73 Gozdnl ko.en navadn r 101 G.ahof trnl 97 Grahol pisani 89 Graho, spomradanskl B8 Grshovec sladki 66 Gra~ica !lrokoUSlna 90 Grenkuljlea br!ljsnsSln 14 1 Glinl Fuehsov 153 Grltevee gozdnr 156

Hrastovka 25 Hru!kollslka 68

Jagodll voltjll 115 Jsgodnjak navndnr 76 Jades 40 Jasentek 94 Je!onov jllz,k 30 Jellenik kop.rvorislni 130 JeHtnik nevsdnl 129 Jellnlk 46

SIonnltt. Imln.

Katn lk ra~k' 2o.t Kslnlk pegasl, 203 KadulJa lepljIY3 137 K3mnokret khnolilln, 84 Kamnokret okroglollslnl as Konopmca zaslVllta 63 KOkOlik 71 Kolosmk 12 Konopn,ea blsTitna 62 Konopnlea davelerolislna 60 Konopniea mnogolislna 61 KonJska g"Y8 149 KOprlmk 36 Koratash karen 202 KOlenln,ea s raok. 35 KOlomal dl!eti 104 K.ashka k,masla 197 KrosniteYje navadno 74 Krvomotn,ca krvlvordeta 97 Krvomotn,ea .,8voldell 98 Kukav'ea 197 Kukaviea pegssl. 192 Kukavica ~krI8Ino.det. 193

Lakn,ell SVlnjska 162 La kOlB gozdna 108 LakOl1l Okroglohslna 109 Lotuha 100 Lepen dlaklvi 151 Lep; telel)e 191 Url]a IUI!k" 168 L,nelovka III Upiea 49 Us,tjak kllaSir Itl Us,tje brezkraso 15 LQt,ka pranlnSka 164 Lopa llca spomlsdlnsk •• 7 Lutea dlakllva S4 Lusnec 127

Matia lar 1«1 Mnn.es vijugasla 1811 Medenok. 133 Mre!ohlln'Ca plUlt. 201 M,IVa. top"va t,suta 135 MrlYa. kOP"VI rumena 1" Mllva Io.opnva veleeYetna 138 Muhovnlk sr~"loI-'nl 200

Nttdbladee tI.uh"n' IS() NadUKek va1.tl 93 Naglayk. doigorolJn. 1116 N.gl.vka Ide¢l '804 N.prstec gtadk, 125 N.p,,,ec v.~ru 124 Neb,n. gortk. 18t Nedol,lo.a n.vldrWl eo

OgnJlca 152 OJ~ I.jC8 186 Omlln s.hkodlakaVi 165 Oskorica 75

Pasjl zob 169 Penu~a 1(1lo$na 59 Po,11I dl~eea 101 po,ullIka IfPvnohslnp 179 P~ru~ 22 pClol,n~~k tvrsll 51 Pelell1ltek yoUI SO PCloprSlnlk 111,111 78 Peloprslnlk drobnocyeln, 77 P,imlca navadn3 112 Pl ju~n'k IlBvlldnl 1\7 podbO,ka n~yadna 26 Podlesnlca bode~a 29 Podlesnlca kopJosle 29 Pol!a.ka 41 Popkorcsa l.i1ilno 55 Polonlka navndna 56 P.eplot o,lovP 20 P,osllea gOldna 18 P.osllca velika 19 P,es lica z,mska 11 Primolek 160

Reb,enjata 21 RBpu~nlcll p,elaslll 105

Sa l omono~ peea! dl~eel 173 Salomonov peeat mnogoevelnl 172 SDlomonoy poeat w elcntasli lH SamovrDteC 69 Sentnlca dvol;slna 170 Slalinka 31 SUzok ,deei ~ Splavkn 199 Spomlneica gOldna 119 Srtna moe 79 S,eb,enka Ilpetna 64 Sretcna navadna 90 SrobOI pokontnl 39 SI! ai tlni 34 S,h i . javi 33 S'~ aj ~elen l n

,

$I.tek 75 S~etnik 106

$a~ previsn; 18-1 Skriotica 90ldnll 157 Smll rnl!. delel ja go.skll 91 $marn lca 176 $pajka zdravl lna 113

Teloh blagod .~e ti 39 Tevje 99 Tobllkovec 152 To"lnlca spomladanska 115 Trobenl,e3 70 T.ebelje d,~ete 103

ValdMajnlja 82 V()1rnica apeninska 45 Vel/nica podlesna 42 Vo l rniea vrlna 44 VOlrnlea zlallenata 43 V'Jolica dl~eea 57 V,jollc3 RivlnovB 58 Vilo\'lna jesanska 186 Vlmeek alpski 49 Vlmcnjak dvoliSln' 199 Voleja feMja 121 VoleJo jabol~o navadno 123 Vranlenik p .emcnjalnolislnl 6J Vratie ee~ Lll j a sti 159 Vralit velelislni 158

Zajtja dolel jica navadna 9S Zajtica 163 Zall Kobaeck veliki 11)2 Zelenka dfobnocvelna 66 Zlala ,ozgll navadna ISO Zlal l klobuk 168 Zlalica kosmata 48 Zvezdlca vclecvelna 52 Zvontek mal i HB Zvoneek vehki spomladanskl 177 Zvoneica b l esko~olislna 147 Zvoneica kop.lvaslD 146 Zvontica ~l fOko l i s l na 149

l al 'an spomladanski 180 2elczlllk ~k,la l nomodri 119 Zenlkeli 100

2"

" ,, :lAO.' 131 '\" r\:,\ III<:l 101

G ~(j"' IO ll llCTcno 20-1 l)a.\3<1 'llI lia ' IJoCua 139 1il:.1 1l~'TOl1pcr 78 lie., "';uo 1113 fic.la 11C.,Plir ta 42 Iic.,o ,'['lelul""': 42 Gc .II'U II III~ 185 1il:1I.\VIII1(a 173 G.';II-.1 ""1I.IKa 35 lio.'III'.I"" 47 o \'cn "pnllilcu 172 liVKon m uc:. 116 o \,KOIl " P"II 168 » \," 011 ll:lIIpnT 14 01'''0'':1 <.>GcrKa 4 1 o \'" o lla TC.., j;IIIVILI l<a 58 o\,I1" ~:' IlPIl" 121

11" ..... \l ll rajIlOu ~opc"o~ 82 11~.I C pllj:"1n 11 3 lJe.," r,\C'II'1C 97 l1e lle p,,,, 'Ie l'e.\ 19 1 IJII .IC IU I'I~lI I JX:ua 93 11" ,II ".a T reU .. ' 55 11, ,,"1110 :!C.l jc 93 110.\1,:000 jaOO.lKO 123 BO.\'1jll jaJIlK 3Cl lJ o.''1j ll KOPC Il 37 Op:n ll ll cll 173 Opollua 91 0 PII l";' " ] ~ 5

r~nl)aI ICI;t) 0"0 175 r,, ; .. ,OK I<:l U[lCTO ": 125 r Ul.';l" o l,..: a 196 r Ollc ,IC KO 0 "; 0 160 r O.I CM II f11 lj1CTO"; 124 1'0,\".\13 Gop" ..:a 19 rO" "M;\ UP!' TII"" ISS ro., c .' la I01 l1 l1m 50 1"0 .,\'.11:1 ";O l c" ..:n 108 r O,'CM;\ cx."'Tp" ..:n I g~ r O.le.'IO 'mAop 'lc 114 r O,lJ!;\ 62 r OJ>C"a " m TO'IH IUt I3S r Op' I"' IIIU po.II ll ln 118 1'p.."1" , ,,.c ..:o .l pcMIIIl' IC ~~ r pY"IC"T 1'0 1 )()" 1I~"- 198 r p yT"L"CT l~rllCJ 116

;\[10011 ~llO tf CII 1~7 ;\[lUolln , uc.I" u'u;a 5~ A[lUo'~' CUll 1:' [1":[1 5~ Aall'I L"CT rupulUlc'r 192

Auo.llfC'Tell ZOO Auo.llle l CI! "'IH'II ' '''' 198 Ac,'OI .... ' .'\.,a 1J5 A ' II} .. \ "01, 17 1 A UII HOllOIl 1-19 )\1 111 T\"l\ 1I 12 1 , \!llIa "a,cpI II KOI 142 Ao.lr:t. p"IIK" 18 1 AO IIOI ' ICTlhl IIM';III~:' J'1i Aoltll(l 1t1 :""I1~" 1M £.'CIII'KIl 1I.lIlp;n 30 F."lIl1iall I~ P.p!..vwumu ,,'11" 119 &",II CK:O 111111111 " ... 1 186

iK .. Cijo ",,'Jc 153 iK " "'L"' ''' IIC\I .I"::' 101 ;+':'\I\P'IC U ;+':0.11;1 U"',\P"' I:O H ;+':0.":' '''p' .... 60 i!\o.lla "UII[1I11'" IJ.I )1(",,;, , .. 1.";llIl1':1 10;

3ac..·u " .lflp.II 2$ :J:'(~ '''n II:II1P:l1 28 3.ti:",K.1 1(0(;'.>1:0 157 3;'i""K;' '- ' .. "I".' 117 3:'F" '"'' I1f"O'u 11 11 3,' I "~u ..:m.c ICII 95 3..1 i' I\·mum ]!J 3c.,,,11 lI;l!I l,:\r .11 3c ' CIlIt'IC 611 3"",-!!;, Gor" . "::I 17 3"'''':KII n.,,,!',,,· 29 3"""KO ,.: lle t>S J';HCII Il;'''par 3 1 3,[lT"" "[lIK" 1'00 ;j ,;\ , ItO .'",·'lIm'", 43 3111111110 I plHI\' 10.1 3""j"\\'11 l(l-I 3'll d.' ,, ;. 1!>!lIIM I ~ I 3\11< j\ KU 1'1 ..... , , •• .?()..I 3p" ... ·I1I II "..: IlJ

S,,,, .,:'11 1tI~

SIl~"""",,,,1 Hl~

) :11 ''' .... 70 J a .'" KOlK"11 1'17 J"'UII" j;\"'11I n J .1IIV!I,WII"'· I n

1\ .. 111 11 ,31 ' '" 1\,,"\ III, .. , I!IO I\v- 'IIII.·~ I~~ I\" ,j .. f'I).\I .. ,;4 1\" '1" K\l I .. ·" ... • I '~ "U~ I1"C t7 ~

KI,III<>1lIUKa 149 I\""O<:Ka ,mrt;J"II K;! 14~ Kl,llIoC:KII flQClt \\)K IJIJ I\UlloI: KO lIaBC 14J KOI1lIlIlIlK 36 KUIIJ'lullcn ' 11\:111<:11 J40 KOIIJ'lIllIC<':l C' '' ' ~ '' 130 Kol';! ,\ Ilia 'll" l\C I n,' !tJ2 KPUlIl,llIllIj U 1117 I\pYI Il,,"nCII oo'IlI'P 56 li:pr""" KQllrllll.~ 136 KpPlll 3 ":II'II'I K3 6-1 K\'IClIIIW l :!u 169 K,,"' IIII"1 ' rK 166 l':I"'I CIIIKII e 'Ili I 156

A,Ulplilin 107 A~~lIll1 l.J. )e l ~1I 85 ' \.:IIIIIUJ 137 AIIII<'j ;l I II ,\lIl11,;1 163 ' \II'UlPKlI 100 ,'1,1."''("1'3 1(I,IIII'IIIIa 141 Apu vII \jc 121

,\I l.jn~III ' Ix: ua 203 ,\1 (, I" 1"1111.: :1 .51 ,\I :lf~\l'aropa 12Z ,\IaTcrHUK!l 133 ,\IaTI'\'1I 7.5, 131 Ma~KIIII llUCT 140 ,1,1:"ll(lIl1a Tpclla 11J M",\nK" 86 Mq'pIIIW, III MC'IKIlIt ,IVIi 167 Mnr,'''M»l,l MlC4Ka 72 Mnplla'''lu vPOllIT 107 MllpIIJ,IIt,,;l TL'~lcHylliKa 57 MIlPIICIl Ii K\'KVPtK 38 MQ'"UI '-I';!OP 89 MOllll lla CO,\:}'1 176 Mo<!>cCTO ,11""14L' 48 MUI,II't M IICTII3 ropua 60 ,\IIIUI'OI(Ocrrta (oc1 1' \\' IIlK3 172 MlIl,lry"'lcl la 6c1l" j 'lUKa 174 MPTlJ.'l Kl,l II pliOn 1 5

H:U3I1K" 19 Ha"Gp:t,\Clt 190 H llc);:! jnr,IItli3 70

0611'11"1 rmnpaT 20 OU'fa """'ClI);" 108 0 ,\0.1<"11 113 OpelU);3 65 Op,lOlla n;lUpar 20 Oc-tpa oopu O\ :! 17 Oc-rpa npl:lUMII;:l 17 0 4<.-(;0,\ 85 O4.:.-(;o,\);a 85

n aupa,wi.( 33 n aupaT 11 n a"palKa 26 n ..-CJu j a ro,\U 77 n eeju "I' ); 65 n <."TIICCTI,I lJe,mO\AclI'IC 117 n crl,lnpCTlllllla 100

nC l [lO ll ..:pn 175 n mKc lllic 111 n 1..'l ll1 l11 c O\a l",aeaTO\a 189 n 1;! !l II IIC I( 3 ~ un .. \JI·m:l 161 n ,I:lJl IU1 CK :I );I,I,ICII K([ !09 n ,I:llIIlfl CKIi KO,ICIICII 109 n II)C KII lI:lIIpaT 23 n l,lllllTl UIO :le,ljC 39 !1O,lcnl;'\T C lilielL 129 n Ull:,,'''''::) 159 rk"a j llllll:l In n pclI l,I CII<.'CT "1)<lTIIIICI( 174

n pc" a llc il 96 n j I;;! IC'l % n ' lc .:11; iJ3

P:1I10 11lc r 144 Pcurx-'l.'" u<lnp :!'r 21 Pecnll " J7 P II I'tI1I 1~5 I'OJUIl :'l l'Or>lI.'1 62 P \~,*"1 94 P \'C;l1I 94

Ca,II,I\l 0 1I1,l8 "C'13T 173 Ca.llUIlp.'lTCU 69 CII II"":1 O • ."l3"K<I 188 CIl Il If,c I::I A\' IUIIIl:) 162 CUll :J,\p:mcu 98 CIUI:l 1II \, lIajll llla 45 CII III,I ,\I'CIIIIII"C 45 CIITII;} 0..13111,a 188 C.':I,W); nanpaT 35 C ,I C::tmI UIII,I ' 1C,ljc 83 CllmlCIII,I!; 118 Cnl,l.IlCJI'IC 118 C'C;I;III I" 79 Crpl'lIl lll!; 126

TarouK<I 163 T nlC'" 1l;illjl3T 25 TC)lj:lIlVIIIK<I 58 T CCIIO,llIclta IICpyflill:<l 179 T PII, \C,ICH "U,lpell 46 T P II,I IICTCII \IO,lpel t ~6

YTr>o.:u llqu (lC'rp3 165

Ulu.; ,,."I:l 71 Up ... CII roPOUIlCT 193 U PIIC" 3..lp:I ~CIt 97 UP"CII o\1,I]'<:IIUK 81 Ilpllcila U;lr,l:uma 194 U ptJclm uGo.."TK3 .53 UPII rp~uJl 87 U pu I.;oPCIIO); so Up" 1l;} lIp:n 34 U pU;! !;Olljlllll:! 126 Upua .I\);,a 181 U pUI,I,\lICTCIi <lalipaT J 4 UpIII'III ;1 37

<] '1,\01'<. ... .,. Kl,lpell 152 l l cn,ICl1 191 lJc.\a ,\ lI ll lla 132

UJaIlUIIO GlI ,ljC 71 W arur'I" I I~ iUnpoKO.II IC'rc" SIlI,IIlC!! 148

W mpclIlI UiI 73 W\,MC Im Gopm.a 18 W \,MC o:::t jarl,l,\:, 76 W \,M CO\ ;l ';(I,I('U II!(:!. 34 WI'MCo\3 II IIC",IIIII:I 9.5 W I'MCK:I ,\I ,IC'IK:!. 72 W \,Mclla oCicTKa 41 1I11',I'CO\3 IICPI' Il 11K:l 179

WY.llC)(3 ll pe:tll"IIKa 18 WYMCKIt BpTli n Oll 159 WY.IICKII O:03111baK 154 WY""-":II ICOCTPCIII 153 L1II' MCKII o\l'K 167 W YMCKlt 'Iaj 145 W I'>lCKIi lIIalli 182 UlylO (i ll,lje 199

Engle.kl Imenll

Common Ertglish Nlmes

Acanthus 131 Alka~engy 123 "'Iplne Squill 111 ",ltornllllHeavod Golden So:clhago 83 AlI DllIbDCCD 36 AlItor 161 AU$'r lan Leoparefs-bano 154

S~nObD . ry 37 Bellon-wol1 49 Ba~ta rd Agrimony 75 Bnsterd Bolm 133 BRts-ln-,ho-Sollry 146 Betony 144 Blrd's-NeS! Orchid 196 BI'l hwo,' 50 Black Bryony 161 BlaCk Poa 87 Black Spleenwoll 34 Bladde. Chorry 123 Bloody C.anosblll 97 Blue-eyed Mary 115 Blue GromweU 11 9 Blue Sow-Thl'tle 164 Blue Wood Anemone "5 B.ackan 20 B.ank-urslna 131 Brold-Iclv!td Mamone "4 B.oid-Laav!td Garlic '67 BtJ.nlng Bush 94

Celandine 47 Common AdenOSlytes 151 Common Cycl amen 71 Common dog Vile, 58 Common Male-Iern 27 Common Speedwell 129 Common Tormen'il 79 Common vlole l 57 Corel-rOOI 2(J2 Cor.l-worl 62 Creeping Lady'. TIOS505 201 Creuplng Itnn .. e II' Crocus '80 Cuckoo-plnl 204

Deadly NightShade '21 0011' Mercury 73 Dogs ToOth Vlol" 169 Downy WounOwort u3 Orooplng Seclge 184 Du,ky Chane. bill 98

EnChaIlI .. 1 Nrghllh.de 93

Figwort 126 Fir Clubmo5s 15 Forget-me-not 118

Garlic Muslard 65 Goar-beard 74 Goldon-rod ISO Grass-leaved Iris 179 Groal Horsetail 19 Greal Mastorwort 102 Grealer Bindweed Belblne Greatm SlI1chwort 52 Grea ter lVoodrush 182 Groen Spleenwor t 32 Ground illY 141

Hacquolla 99 Hnrd Fern 21 Hard Shleld-Iern 29 HerlSlonguB 30 Healh Spoiled OrChid 192 Hedge Woundwo.l 142 Hemp Agrimony 149 Hepat ic a. 46 Herb Bennet 80 Herb Chl istopher 37 Herb Paris 175 Holiowroo! SO Holly Fern 28

Ilalian Arum 2(}.4

Jack;-jump-aboul 101 Jupll el '$ Drs,aU 137

Lad, Fern 26 Lady O.chld 193 Lady's Slipper Orchid 191 La.ge Bellliowo. 148

'"

La.ge Red Dead-Nellie 136 Large Yellow Foxglove 124 La.ge Yellow Ox-Eyo 152 lIty-oHhe Valley 176 Llmodore 199 lizard Orchid 197 Lesser Bullerlly Orchid '98 Long-leaved Hellebo.ine 195 LO.ds-end-Ladles 203 Lungwort 11 7

Maidenhai r Spleenwo' l J3 Mandrake 122 Ma.sh Fern 24 Managon Lily 168 May-flower 170

.. May Lily 170 ~A ,' k-valcl'I 86 ~A oschlllOI 112 Mounlaon or Nodding tAel lc~ 187 Mounllon Sanicle 102 Mullein pink 54

Nal/ow-Ieaved Belillowill ,., N,no·leBV1ld COral· .... o.' 60 Nodding Wintergreen 68

Oak Fom 2S One berry 175 One-' Iowered Wintergleen 67

Peony 56 Porennlal HOUOlly 64 Pttlloliale Aleunds.s lOS Pink Balfen Strawberry 71 Polypocly :is Prenonlhe '63 Primrose 70 Putpl. Ma.lagon 168

Ramson, 167 Red complon 53 Red Helleborine 1S4 Roso campion 5<1 Rosebay Willow-herb f lloweed 92 Rough Ho. souul 17 Rouno-Ieaved Sox, ' rago 85 Rue-leaved ISOIIY'Um 41 Ruslyback 31

SlInlcle 100 SCOpolia 120 $carplon-veleh 91 Skullcap 132 Slender False-Brome las SnowdloP 178 SolorTlOn-s Soa' 172 Spnng Pili 88 Spnng-$nowflake 171

Spollld 0. ...... It'. 11$ Sr.Q'~Ofn CII.oDrrKI" 16 SM~ DQ APO"", Ie.' S ...... CtCI', 1001

.. ee ... <:.nl~ SotomorI. Soo! .. It) $,,", Yi<>Qd."fI 101

Thr .. n.r • ., Sa.rtd,,~'" ~ T(I(.rh .. .," 121 TOUCt· ..... r>Ol I;rI5 tullelOU' CoM'r.,. lIe h.l~trl.oe XlO T .. ,nllc; ... r III

W .. 'd".,,, .. 82 WI"" H'''-II.en 1M WMe C,nque1o.1 18 WI>OII'CI SOlOmOn I SMl , 74 W,ld "'''~I'ca 101 W"d BII' 101.0 W,1d U.CldIl' 110 W.ld ml'lo,.m 145 W,IO Sr'.*t>er,., 78 W 11000' G."I,.n lOG W'lIle. "'con.,. 40 WOOf! ,0\1'11_ 42 wooe ,o\v ..... 110 WOO(l S.O" ..... 1011 WOOO C".",.n' 139 \'100'0 CUO .. eed 150 WOOO Ho ... tl,1 18 1'1000 So .... i!i Wood Spu.g. 12 Wott, B,,"efC~p ~

y .. to .... "'Lr..--gel 1,)01 y .. to .. S"d' N .. ' eg Yllto'" O. -eye 1110 Ylllow Sta.-el e. ............ lee '1'.110 ... W,rod Af\IIMCI .... 4J

Francush (mena

Noms communs Iran~als

ACBnlhe 131 ACllle en €lp; 37 Ad6nosty1e iJ leullles o"Alhahe 151 Adoxe moseotelline 112 All des bois 167 A,I des ours 167 Alkllkenge 123 Alh~lula 95 Alliarle olUc;nBle 65 An(\mone des bois 42 Anilmone Fau5se Renoncule ~3 Angllilque des prlls 101 Ang61ique sauvage 101 AposMis (lIlide 162 Ar6moine Fausse Aioremolne 75 Aronce siluvage 74 Alum d'l1oll" 204 Mum 18chelll 203 Asarel d'Europe 36 Aspliru1e odorOllte 107 Aspl(\nium Oo,odille noire 3<l Aspl6nlum Trichomanl!s 33 Aspltlnium veri ~2 Aster Amalie 161 AS!ragale /I leuilles de R~lIsse 8fi Alhyrium Fougllre lemelle 26 Atropa Belladonna 121

Barbe de boue 74 Banolll! 80 Blllo ine (Eplelre) ollicinale 144 8(1urrl/"1I 128 Blechnum splconl 21 SourbOle 123 Brachypode des bois 185 Branche-u,.,lne 131 Buptllalmum II lauil!!n de Saule 160

Cabatel 36 Calamenl (Sarrletle) ~ grande9 Hems 138 Calamenl (Sarrletle) olllcina le 139 Campanule II teuilies de PlIche' 147 Campanule II larges leuilles 148 Campanule Ganlel!'!e 146 Cerlehe lIe~ueuse 168 Capil lal'e rouge 33 Cardamlne 1I bulbll!8$ 62 Cardamlne a. neul follole, 60 Carda mine 1I IrOis fol1ole5 59 Ca'damine de Ki lalbel 61 Cardamlne jaunal,e 61 Carex (Laiche) II ilplliets pendants 184 Cllphalanlh/l'e ~ longues l euilies 195 C~phalantMre rouge 194 Corleul l musquo 104 Citillrach Officinal 31

CIHysanth!'!me en corymbe 159 Clce,b,le des Alpe& 164 Corelle de Paris 93 Clllmal, le drolle 39 Consouda luborlluse 116 Coquelourde 54 Coque'el Alkekenge 123 Coratline 202 Coron!lle des montagnas 91 Co,onille en couronno 91 Cory-dale creuso 50 Cory-dale solide 51 Cyclamen 71 Cyproplldo 191

Olclame blanc 94 Olgita lo II grandes lIeurs 124 Ooradille 31 Do,ine II leuill05 allemes s.:l Doronic II leuilies en coeu, 155 Oo,onlque 154 Oryopt~ris d'Auslriche 23 Oryopillris ,de Linntl 25 Dryopl!,!,is Fougll'e mille 27 Oryoplerls PhI!goptllris 24

EMbOte 38 Epervillre de& murs 157 Epialre d'Aliemagne 143 Eplai'e des bois 142 Eplaore (Btl tolne) ollielnale 144 Epilobe ~ leuilies lli roiles 92 EpimMlum des Alpes 49 Eplpogium sans leu Illes 190 Eronlho d'hiver 40 E. ilhronie, 169 Erythrone Dent de chien 169 Eupaloire chanv,lne 149 Eupho,be II Ie-uille-s d'Amandle' 72

F~ l uque de-& bois 189 Fleai'e- du pr irlle-mps 47 Fle-u, de mai-lI ly 170 Fleur de mars 57 Fraisie' des bois 76 F 'a~inelle 94

Gag~e jaune 166 Gallic)! fl l euilte! rondes 109 Gamel des boi& 108 Galanthe des neiges 178 Garance voyageuse 110 Gentlane A l euille! d'Asclllp iade 106 Gllranium b,un 98 Gllranlum rouge sang 97 Gesse de V6n61ie 89

'6< CiesS(! nol,e 87 Gasse prlnlanl~re 68 GI6eome Faux Lle"e 141 Gnaphale des bois 156 Goody6re rampants ~OI Grande Mt,ance 102 G,t)IOI blanc 177 Gr~mll rouge-bleu 119

H6patique A Irols lobes 46 He.be fI Paris 175 Herbe aux ee.ouelles 126 Herbe aux poumons 117 Herbe de Saint-Benoit 80 Herbe de SI-Chrls lophe 31 He.be des sorcltlres 93 Herbe do,6e 31

Impatlenle N'y-Iouchez-pas 96 Inule M,lss~e 165 Iris Gr8mln~e 179 Isopyre Faux Plgamon 41

Jalousie 16

Lamler Gal~obdolon 134 Lamler Orvala 136 Lamie, lachelll 135 Langue de cerl 30 Langue-d'olseau 52 Lathrile ecameuse 127 Lierro le"estre 141 Llmodorum 6. leuilies s vorl~es 199 Linee bo,e~ le 111 Lis Ma'tagon 168 Liseron des bois 114 L1SI!,!ra en coeu, 200 Loto910sse 197 Lunal ,e vivace 64 LUlu le des bois 182 luzule des bOSquels 183 LUlu le Fausse lUlule 183 Lychrlls Co 'onal ' e 54 Lycopode erl masue 16 Lycopode S"aglne 15

Maceron 105 Mondragore du prlntemps 122 Marjo la lne sauvage 145 M61ampyre eommun 128 M6land,le d u jour S3 Mtllandrle rouge 53 Mellque pencMe 187 Mllillte /I. feulltes de M611sse 133 Mercurlale vivace 73 Moehringle II 11015 nervuros 55 Monol.ope suce-pln 69 Muguel de mal 176 MYO!OI's des bois el des Alpes 118 Myrrh ls odOnlnt 10<1

N60tl le Nld d 'olseau 196 Nlv!'!loe du prln lem j» In

Omphalode peti te bourrache 115 Onocl!,!e Slrulhlop"rls 22 Orchis pourprll 193

Orchis Ilichel6 192 O,I"an vulgs"e 1<15 O<1le jllune 134 0<11e morte 135 artie puanle 142 Dulls Petlle 058ll1e 95

Pain do coucou 95 Pain de pourceau 11 Perco-nelge 118 Petll Mu"uet 170 Phyllllls Scolopendre 30 Pied de veau 203 Plrole II une Ueu, 87 PI/ole unIl8t"010 68 Pivolne mille 56 Plalanlh6'e /I deux hlulllH 198 Polygonete mulloUore 172 Polygon&te oll!elnal 173 Polygonate vortleillil 17~ Polys1!c en lance 28 Polyatlc lob~ 29 Potentllle ~ pelitBI lieu .. 77 POlenlllle blanche 78 POlonlllle d.~!l6e 19 Prllie d'hiver 17 Prllie des boll 18 Pr61e gbnle 19 Prll11anlhe pOurpra 183 Pflme~ro II gran dOl Ueu .. 70 Ptaridium Fougllre Imp6rlale 20 PYlmonplre olllelrIPle 117

Raclne-de-co.a,1 202 RII"lIsse des boll 35 Renoncule Reelle 47 Rel'loncule lalneUI' 48 ROUTon. 140

Sabot de Vllnul 191 Saharl 180 Sangulne!'e 91 Sarllele d 'Europe 100 Sarrlel1e 140 Sarrletto (Calemenl) /I "randes n.u,. 13a Sarrlallo (Calamenl) olllcinele 139 Sauge glutlneu5e 137 Sullrage /I feum" en coln &4 Sulfrage /I feullt., ronde, as Sceeu do Salomon 173 Scille /I deux leuille, 171 Senecon de Fuchs 153 SOlid age Ver~ d'OI ISO Stellal.e HOIO"" 52 Sylvie <12

Taml.r eommun 181 TlIllIkle 152 Toque 132 To,mentille commune 19

Val6,lane 113 V6.onlQue /I leu ,I~' d'O<11e 130 VII.onlquo olllcln.1e 12V Violett. de R,vinut se Violett. odoranle 57

Adler/arn 20 Akanlh ... , 131 Alanl. Rauhhaarlliler 165 Aipando' l. Grauer 151 AlpantsUlch 164 Alpenvell chen 71 Airaunpll i nze 122 Aremenle. Wald· 75 Arenslab, Gemelner 203 -, Ual1eni,cher 2Q4 ASlal. Berlil' 161 - , Kelk · 161

Baldrlan, BI8,lbl l Urlliler Arznel · 113 -, Gemeln,r 113 BlransChOle 86 Ba,lapp, Keulen· 16 - , Tannen· 15 Bernwell , KnOlan· 116 Berlilmlnze, ECllle 139 - , GroSblOlilile 138 -. Wald· 139 8el0nla 1<4<4 Blenensal/il 133, 135 Blnlile lkraul. Ausdauerndes 73 - , Wald· 73 Blrnlilrun 68 Blsamkraul 112 811l$enkl rseha 123 Blaulilres, Herbst· 186 BlauSlem, Zwelbllmlger 171 Blutwurz 79 Becksorehls 197 Braunwurz, Kno11lila 126 Buchanl8m 2<4 Buehensparlilel 69 Buschwlndr~schen 42

Chrillephsbaul 37

OillliJel, VloIIIUer 199 Olplam 9<4 0051 1<45

Ellrenprels, Eehler 129 -, Nelialbl ltlllliler 130 -, Wald· 129 Elehenlam 25 Elnbft,e 175 Elfenlil"a, Herblt· 186 Enlilel, II8 35 Enlilelwurz, Wald· 101 Enzlan, SChwalbenwurz· 108 Ei'dbe81e, Wald· 78

Hlamaen Imena

Deurscha N.men

Erdseheibe, Europaische 71 Esehwurz 94

Fflrberr/:i1a, Fu,mde 110 Felgwurz 47 Feuerkraul 92 Flch tenspargel 69 Fingerhut, Glalter 125 -, Gre6blliliger 124 Fingerklllul, Kleinblilllges 77 -, Wald' 79 -, WelBes 78 Frauen!em, Wald· 26 Frauenschuh 191 Frilhllngsknotenblume 177

GeIBbarl, Wald· 74 Gelbelolele. Ourchwaehsenblillrille 105 Gelbslern, Wald· 166 Gemswurz, Herzbtlillrlge 155 -, OSlorrelchische 154 Glockenblume, Braitb l§Urlge 148 - , Nesselblaltrige 146 - , P/irslchblaU.ige 147 Goldnessel 134 Goldrule. Gawi5 lln l1eha 150 GreiskrauI, FUChs· 153 Gundelrebe 1<41

Hablch1skraul, Walel· 157 Hahnanl ... S, Wolllger 48 Hainlatllch, Slinkender 162 Halnslmse. Waldo 182 - , WelDl ielle 163 Haselwurz 36 Hasenlall1ch 163 Heckenveilchen 57 Helldolde 100 Helmkraul, HOhes 132 He~enk.aul 12:2 - . Waldo 93 HlrschlUnge 30 Hundszahn 169

Immenblatt 133

Judenklrsche 123

Kalfeeblilmehen 98 Kilbe,kropl, Gewijrz· 103 Knabenkraul, Gelleekles 192 - , Purpur· 193 Kneblaucllhedarlch 65 Korallenwurz 202 Kranzraele 54

'" Kriech$1endel 201 Krcnwicke, Berg· 91

Labkraul. RundblaurJges 100 -, Wold· 108 Lanzenfarn 28 Lauch, Bil r· 167 uuchheelerlch 65 Lauchkr<!ul 65 Lcberblilmchon 46 LerchenSPOrn. Gelingerle, 51 _. Hohler 50 -, VcUwurz- 51 lIchlnelke, Tag· 53 lOtle, Tilrk.enbunel· 168 Unnile 111 Lungenkraul, Echles 117 - , Galleek1es 117

MaJgI~ckchen 176 Miirzenbeche' In Marzveiienen 57 Mitehlallich, Alpen· 164 MllzkfOul. Gold· 83 -, Wechselbliillrlges 8:l Monelv lo le, Wilele 64 Moo511uge 67 Moosglockchen 111 Moosolchls 201 Moschuskraul 112 Muschelbllimchen 41

Nobel mlero , Oreinorvige 55 NabelniiBchen, Fruhllngs· 11 5 Nelkenwurz. EChlo 80 -. Schal l ach· 81 Nesselkonlg 136 Neslwurz 196 Nieswurz, Grilno 38 _. Wohirlechende 38

Ochsenauga, We,el enblAm lgos 160 Ohnblau 190

Per lgras, Nlckondes 187 pjlngSlrOse, G,oBblilUrige 56 Plallerbse, FrCihllngs· 88 -. $enwarzwerelende 87 -, Venotian;sche 89 Prime!. E.d· 70

Qul rlborsle 140

Rremenzungo 197 Rlppenlarn 21 Ruhrkraut. Walel' 156 RuhrmlChnlchtan 96

Salren. Fdl hllngs 180 Sal bel, Klebriget 137 Satomenssre-gel 113 Samlnolke, Kranz· 54 Sanrkel 100 Sauc. klee, Wald· 95 SChachtolhalm, Riesen· HI -, Wald· 18 _, WiMer· 17 Sehel1dolde 99

Seharbocklkraul F' uhl.ngs 47 Sehallenblume 110 SehlllUlflblumctwm 110 SehaumkrauI, Kille- 59 Sehlldlarn, Galapple. 29 -. L..anzen 28 SehlulSlllolumll, SlangalloM 70 $ehma ..... urz 161 Se"mlele. Orahl· 186 -, Ges.cnl.ngelle 188 SehneeglO<:kchen 118 $C:nroU/am 31 Sehuppan""urz 127 SenwB.lhhe. G.al_ 179 Sehw'ngaL Be,g· 189 Segge. H_nge- 184 Sllberbl l 1t, 'IIilde$ 64 Sockonblume ~9 Speehl"'Urt 94 SprmgkrllUl. Eent" 96 Slelnbreeh, Ke,lblaUr!ge 84 -. Runelblau "ger 85 SlOlnlame, Blauloler 119 SlClrneioldo, GroBe 102 Siornm'ere, GroBe 52 -. Wald- 52 Si orchs.chnabol, Slutroter 97 -. Brauner 98 Slrau6/orn 22 Slle,lenlarn. Grune. 32 -, Schwamll 34 -. Schwarulrellger 33 SuDdolde 104

Teubne"el, Gllrteekla 135 - . Qllibe 134 -. Q.oBOluhge 136 Tele~ la 152 TolI~lq.che 121 TolI~rllUI Kremer 120 Traganl, SuBer 88 Tuplel/am J5

Vollcnen. Ha,n- sa -. Roy,nus' 58 VelgIBmemn,chl . Berlil' 111

Wald· 111 -, Wel.ches 115 Vogelnesl 196

WlIChlel~llan, Qe .. onnhc;:her 128 Weldo,lne, F.unhngs- 88 Weldhyazmlhe, WarS. 198 Weldkletre 100 Walelmculter. Echler 107 W" lelnabelmre.e 55 Waldnelke Rare 53 \'Ialdnessel 142 Wald,ebe Aul'echlll 39 Vlald_ogleln, Reolll' 19-1

Schwerl 0Ulnnga, IllS Waldt,esl 142 Wallwu ' l KneoUilile 11 8 WalSordol1 14!J Wet>etcleo"Of1 ItO W.,danlaschen Wafd, IiI2 \'I.,I1 .... ul1 Ou"lblit1t'9' \7.

-, Vlelbtlillge 112 Wldetbatt 190 Wind!!. Wold- 114 Windr(lschon. Apenmolschas 45 -, Garten· 44 -, Gelbes 43 Wlnle'liI.un. ElnblQlIges 67 -, Klelnos 66 - , N'ckendes 68 Wlnl0rllng 40 W!/beldoSl '40 Wolf.boeto 37 Wollamllch, Mandelbllin8" liIe 72 Wuchorblumo. GroObl ~1!r;g o 158 -, SI'IIUObhil lgo 159 Wurmlern. Game;ne. 27

_ Miironhcher 27 _ , Stachallga. 23

Zahn lilio 169 Zahnwurl , Dre lbllUl,lge 63 _, GolbHcho 61

. Neunblal1 - 60 _, V,ol btall rlge 61 _ , WOIDe 60 _, Zwlobellregonde 62 lies!. Deutsche. 143 _, Echl (1r 144 _, HolI· 144 Z ..... 0IbI811 . Kleines 200 -, Moor- 200 Zwonke. Wald- 185

269

Acc lughoro 145 Adoxa denlarla moscalellino Agllo orsino 167 Alchechcngj 123 AII Is.,;a 65 Amantilla. 113 Amelio 161 Anemolo-aquellno 41 Anemone bianco 42 Anemone do boschl 42 Angelica 101 Angelica sall/atrca 101 Aro 203 AsproUa 17 AsterO;de saUclna 160 Aslranl la 102

Baccaro 36 Barba di cap.a 37_ 14 Barbone 197 Belladonna 121 Bettonica 144 Biso,chis 198 Bocca dl lupo 133 Bruscandol0 181 Bucanelle 178 BUphlhatmo 160 Buttalmo rigido 152

Catamlnlo 139 Cameno.io 92 Campanella 171 Campanel1lno 177 Canapa acquaUca 149 Canapicchla 156 Carlolillata 80 Castagnola 126 Cicerbita alplna 164 Ciclatalt 136 Ciclamlno 71 Colomblno 50 ConcordIa 192 Consol ida 116 Cola grande 159 Colona.ill 54

Oenlalia minora 62 Denle di cane 169 Digitale a grandl 1I0li 124 Oillamoblenco 94 Oolcimele 135

Edera torrestrs 14\ Elleboflna 99 Elleborina rossa 194 Elleboro 38

l alll.nake lm.n.

Noml comunl /tat/ani

Ene.a leUII'SUe 141 112 E.ba engellca 101

Erba benodotta 80 Erba-croclola 175 Erba j.agol;na 100 E.ba Impalienle 96 E.ba-Umana 133 E.ba luCtlol. 183 E.ba lucclalona 182 E.ba magna 93 E.ba-PleirO 143 E.ba .adioU 35 Erba ruginlne 33 Eroa slella 85 Erbe Suega 16 Erba-T.inlh'a 46

Farfallone 191 Fal/ageUo 47 Felce equilina 20 Felca capBnnaja 20 Fetce dolce 35 Felca-femmlne 26 Felco maschla 27 Fatca maschla-mtnOle 29 flammona 199 Flnocchlella 104 Flo. dl legno 199 Foglio d-uoyo 198 Fo.enel/e 178 Fragola 76 FraslneUB 94

Gambi-.o,,1 92 Genliana Ascteplado 106 G,acinto accoso \71 '3 lchero 203 Glgalo 204 Glgero 203 Glgl10 dolle conI/alII 176 Giglio d'o.o 204 Gremlgne di Pernesso 170 G.amlgnolo 183

leraclo seNatlco 157 Imbulrnl 146 lpopilide 69 tride su:r.ine 179

laccion 136 LDlIuge monlana 163 l ingua cenrlnB 30 Linguil da paul 30 l lmonello 94 llqui rizla bll$larda 86

L;thospormo 119 L UI'l8fiO odo.osa 64

MadrislllvJa 143 Magglo.ana solvaUco 145 Malvaccinl 91 MMdrogoro 122 Mondrogola 122 MO.la901'lO 168 Matr lcalo 142 Molampuo dOl pra lo 128 "1 0"1'10 13J Morcorana bOSlarda 73 Miliomorbl0 126 Mlizadolia 135 Mlrrido 103. 104 MuhgOllo 116

Nldo ducollo 196 Non 11 stordar dl m; 118

Orobo primahcc io 68 OrlicA 9ialla 130: Orllga salvadog3 136

Pan porcino 71 Panico capollino 168 Poonla-maschio 55 Pilt-digallo 40 Piodo dl lotio 140 Pmcherl dO'lognalnoll 11 PirolOlla 66 P"ololla soldllnlne 67 Pr;mavare 70 Pulmonal ia 117

Ouadernuua 129

Rasperella 18 Rogamo 145 Renolla 36 Robbla solvalico 110

Sanguinaria 9 7 Samcola 100 SMnico lo 100 Sculolla"l1 132 ScnselivlI 96 Slenlza 92 Smirnlo 105 Slechl 143 Slollaria 52 Siellina odorosa 107 Suegon!a 16

Tamaso 181 Tormonlilla 79

Uva d l volpe 175

Vale,iflna 113 VecclariflJ 96 Verga d-Ore 150 Vellonlca 144 Viola mammola 57 Viola zopa 57 V,lelblno 39 Vlle-nera 181

Zalle,ano 180

'"

RUSk!! bnen"

1')"c.~ .. u., Uti "","" U

A_\CIIOC"TlI.\CC 151 A.\ON:l M\"C"I"C II (U' 112 A":lIlT 131 Apr.\! Gc.\O"fl!,l,l!~i' 2~ /\ p r .I' 11 ~ I InIC"T I ~ii 203 Acrp:l IITa,I "Mllc~aH 161 Acrpa po_"all ll,c.moll 161 !\crp:u·a.\ c ,la.\"O,\llCTIiLlii 86 ACTpmUIII" (kMl,'lI a~ 102

6al'~nc ll 061,IKIlOIICI UII,tn 15 OC IO ll IlCTIUU< oecemmi\ In IiV,\p" n IIQIIIC!ll I,\II :l~ 1~1 Ii\ ' ,m l lll:l mnC'I II:lH 14·1 b\,paIlM;H' lliallt;:) 49 I;\ .... e ll l, apomtT u"L"C"llii 103

Ba>l<"pll:l ll" . le~:lpC"T!lCll llall 113 B:l.I l,,\LIndlIJII ll rp;!.U IL.I:l l UU , r.,\lI:lM 82 Belle p "!! (i;1.1IlM:I 'IOI' rr:LCTO~IIUrll 191 Bcpoml Kn :lIITe'ILlaM 129 Ik pou,!I(;1 KP"",,,,O.\II CTII :l1'l 13() Il CCCILII1I" 40 BCT]lCIIII II ,1 :l I1CIILUICI(:I'" ~5 IlcTj)l'lll ll l a ,,,,(1):lllIIa1'l ~ ~ 1I~'Tj)l' 11 11I 1" .1101111<0113'" 43 B01'o6<! llIllI" 11\'p ll\'1'1I(><11IU,11 119 Bo r o HC" KOMlCOII"AI1~lii 31 Bopol",i; 1".1:10. %'T"' PC" .I IICTILI~ii 175 B~:lC.' " ropllldii 91 B M3C., ,, YIlCH'HlflI lld ii 91

r epall" KPOIL~1I01> 1):rCU:' lI 97 rC I':UL~ '·C~"' :'II 98 r "c:J,\OIlK;!' HanOlllll;!.'" 196 1'0.'0"\" 11111" AII IICII 15 r O I)C'I :l UK:1 .1:lCTOILIICU;l1l 106 r OplL lIUCT KO)t{IICTl>lil 54 i'o pOll.lC" 90 rOPII"Ka 49 M

rpa Ul IMIT ropo.lc~OI ' 80 rp \,ma"~ :1 ,,:1 , :1M 66 I";" a iicp;! 1I0 ' :ly"a", 201 r \,C ll llloI ,l .\\' ~ ;KC.,"~ii 166

A ClIlIC 'r.I IIO \tlCHn l ~ il 165 ACp(iHII~" " O,l oc, ,, .. ,,·all 1 1 AII~ I '" ca.l aT oclllo'm ii 161 Aopomm\,M :lII(7fplliicKlL il 15-1 Apel,a ,I CCII:lM 53 Ap~l> u:l cupollc iic l> tLlI 71 A,',IIIII I> , '~"c lloil 101 A\'IUCUIIK .' cl>aJ1'\. .... ncmILJII \39 AVlIIIIII:l OO'JK II .... uc 'maM 145

iKc' ,\ lUlllllla 83

31>C •. \" ... '1>;L \;II'IICrU'LI'."WM ~, :"!Ilc' I'la. 1(;1 W<.'M~ 52 3.,.ICII"'·" }t:"lrIJIL 134 3.:\1\1111111>'" 76 3o.IOT"p,,"K ()(j1~I(1I"1IC11l1l411 1~ 3010H'''' PO":l I'\.() 31"(;11111(:1 ",\"fiIlCIICJ<.rt:JW 1\2 3\ulIlIKa 1\"1.11111'111(0", ~2

1" ... \11.\0 ~\Cl ll c~(lI 'I{'"('" 111 I\ :lL 'Up.:I(I[,i '11111 92 K:lca l"~ 11:IKQUI.aL 17'1 Ikpn.:IL' m:II;Lllu,,,h IOJ I(""pcil \ JKI'-'II' IIII~H 92 I(IIcIUl1a W'~""<>I>CIU,.IM 9~ I(u . '"'IK:"I 95 1(1I \uK" \1.""" I(P:LlLIIIIU III~ 'ILlJII

1,0'\<.>1(1) \I.'ILL" IIq"''''''' \10< • IIIJII " 0,10"".110'''''' 'LlIIJ'O"U\U, '1I1~" I\ <"L1~rcl" .. C"J'Olldl.1(1II1 It> KoPO"WII<IA<K., I!,"\.I,.I 18 ~ 1,(M,.'uruplII'" t<P.1UIIJII l tt1 I\oc ,."'C·" "01 ......... '"' Vll~U 13 l'rx;·,clLcL1 \Clc'ILJh '2 I(OC,..,II"U ''':PILIJli \..I I(O.I .... IIJlt:IIIW ,+;clI, "'IIL ~6 "p:L("n~;1 ("'lllI_\I)IIII,' 121 " 1)(.."\!O"""K II)\KCiI 1<;3 Kruc"J \~I("pr. rr~IU,;1~ 17-!.~ I(rll<-lIa ~1I'O'~IIO<'rKu'''''M 1._ 1\\,,1\'11;' HIIO"' •• L1"A 174

A.'_\',1I11 lpl!\lU\.ll ... • LI"~II 201 A.Ll I.\'~Ul ~mlk~lIli 176 ,\(I'I'I.UK.I 79 A.LI1"~l":' (ic.·UI . 78 '\lIlL' I;" K:\ ,,;, \.\11 n "(I'll( K II;'lltL~" Ih.) /\ ,,""0<1111111,' 111 ,I II\IIM K\·.\PC'I.,rtIlL 1M ,\11\1'. ".'p",,":1 IN! AII'I"\UJ"I\I' ",·.\U~'"'''I,''' ""''''~II "'1 ... ·1'"<1. III Am 'viLlI" JO ,11I1I01llle lIplL\lull .w , \ \Wllllh IIIl",\I,,"'''' Jt'-.~ .\ 1" ,\c\ucIt(II ii Itt7 ,\ltlllI'" tj}t:Ile..""\IlV!ULLfI 6-1 I w"(j",, \ILl \I" 111,\. 1\1~ \",'11" mq ... ",.,o.tH 'II

,00

, ... '" '"

MaAIU ll tK ,\IIV.I IICTIlt.l1i 170 Mat l,lp::t l1>pa 122 MapulIIlIlK .1\'ronoH 128 M apell:!. I iO M(:.'VIII II LU 117 M CPllltnlM TPC":1KIt.\KOllU~ 55 Mllppm: lI:J.x\"m~ 104 M,IOfO II OIIIK:, o6L1K II OIIC III I:I.:II 35 MIlOro PM AIIII .... om.cIl Il.\llbl ii 28 MIiOro PM ,\lIII .. . IOIiOCTIIOii 29 MOpa31111K 38 M o.lo'mil '1I1111\;l;ICIl IIA II Llii 72

H a;IGopo.\lII IK 6c.l""cnll~il 190 H allcpcnllKa 125 H;l IU'::PCTlUIIW Kp\'nIlOLlllcT t.:oo;ln 124 H c.\oTpora 96 H c;m(i\'.\I';L .ICCllOlI 118 H OPII'III11K LLLIILlIt.:OIl;lT I ~H 126

O OC ll lI lIl HI Gopon:J.H 189 O ' \II OIIII ... .,-.. a 0,\1I0IUICTKOOal! 67 OIKIlKa Gopon,,111 183 Oa.IIKa .ICCllOn 182 O KOIIIIIIK K.IV(iIiCIlOC I II~ii 116 O.'I<~::l.IO,\CC IlCCC111L llii 11 5 Op.IM .. OO hl KIIOIlCllIll.,tii 20 DeOK::l Dltcn'IaIl 18<1

n aX V'IK ;l oU llK IiOllclnrall 1.f0 naXI''1K;l Kpyn iiOItUeTKOn.u \38 n COIl 56 n Cp UOIIIH_'T 06L1K IIOOCllllbll1 70 n Cp olO IIIIII K 11011lIKarOJllil ii 187 n "'''<: I, 1I nllU lII lI o£i llKIiOBClIItall 123 n ... 'TJlOll KpeCT 'rewyii',a Tl~11 [27 n C'ICllo'lIl11 l1a oVl>IK IIOBClII lilH 46 nll pcTpV~1 KPI~IIIO ,' IICTIILlii 158 nll po.."TpY~1 IIUlTKo ll1,rii 159 n .I;lI' 1I onpalic il 15 n " al'lI o\,oIallollll;lIll.1ii [6 n o uo ii A(:CIIOII 11 4 nO,\I,c.'blll IK 06t.1 K1I00C11111.1 ii 69 n O,vl cellllK cDpon el1cKlli! [00 n O,I,M aPCIIIIIIK KPVr,IOMI CTI It.li! 109 no,\.,rapcIIIIIIK ,l ce llOii 108 n O.\CIIClKUIiK cliefODoft 178 n OCKOlIIlIIK KOIIOl1,.IC6blH 149 n po.,ecKa ,\II\',IIICTII:I.:II 17\ n po,'CCII IIK .111 10ro"eTl lIIii 73 n p Lll)'n 96 n l' K:l.oI Ka 41 nl~.II,ucro"oDlllrK ,\.I IUlI IO.ll lcr l lblii 195 nlolAbI(CrO,IOIIIIIIK KpaCIII,I11 194

P a BItO n ,IO,l,IUIK lIaclIAIICTlmKouwi! 41 P::tMIIUIUII 0,\110 6oK:l1I 68 PC~\JIC,'CneCTlmK 198

•

CColelellO'lImK 83 CCC.'CplI~ occmlllll 186 C"OllOoII l :II Kapllllo.l1lilcKnll 120 CKpeUII IIU:I :mrC'I lIa~ 31 c'1a,,\KOKOPCIlt, 35 C)lIIPltlllI llJlOlllC lu lo,l1 lcrl la~ 105 Coon'l llii JVU 169 C O'leUII'IIIIIK BCIlCUll nllcKllii 89 CO'ICUU'UIIIK Bcccllllllii 88 CO'ICIIII'III11" 'ICPULli! 87 CTP:IVCII II K 061,.,K IIOIIC lllllol li 22 C\' lUCIIIILHI .I CCl lO:II 156

Tauo.I)KIU IK oU I,'KIIOIICII III~ii 74 T:lii JII It.: CCP'\lICll l l.\1I1~i! 200 TUMYC oULlK IiOIlCIlIII,lii 181 TC.ICKIIII Kpnc IIIHlII [52 TC.IlItlTCPllC U\,KOI)Llii 24

V311K i9

<1'"0,IKn AYW Il CTaIl 57 (I'II:1,IKn PlIlIlIII YC:I 58 <1'lI3.'l.IIIC 123 Xn0l11 GoM,IIIO ii 19 XUOIIL JII,\!YlOu\Jlii 17 XOOIlL ,\cC lloii 18 XOX.I UTK:I r u .l.lcp:I 5 1 Xox"aTKa 110,\(111 SO

U Ullcpuura a,\i,llllIICl(all 164 U UPUCM rmpll ;.t(c IGIII 93

l lcpcMui;l 167 llcjlIlO3C.II,c 87 lI CCl ll)<Ul Ii K nIlTC'l Ill~ii 65 41111:1 IICCCIIIlJlII 88 lil ll l:! CIIIIClHlTaH 89 llllll;l '1CpUnH 87 l l llCTCU rcpMallcK ll ii 143 \l uCTcli ,'L'<:1I0 ii 142 llllCT IIK nccclI1l11 fi 47

I1/ Il.I4ICii KA{'ib:rr ii 137 W aq>pall 180 11/ ,IClIllIlK lI!.!coKllii 132:

LUUTOIIHIIK ~\8CTPHi1CKltii 23 lijllTOlllIlIK ,1I1'1KCKOii 27

SiCCHC>1 94 Si c.llcllmlK IIn ):\''1 l1ii [07 SiclloTKa KI'YIIIIOl\IICTKOII:lll 136 Si c ll oTKa l1 MTl1Ilcrali 135 51 crpo..-6I1lIKa CTClmall 157 SlTpl~UJlmK nllTll1lcrwii 192 51 TI'I~ lJlIJIJ K n\'PII\' p lt!~ii 193