Biznis inkubatori

5/20/2018 Biznis inkubatori

1/31

UNIVERZITET U BEOGRADU

FAKULTET ORGANIZACIONIH NAUKABEOGRAD

SEMINARSKI RAD

Predmet: PREDUZETNIKI BIZNIS

POSLOVNI (BIZNIS) INKUBATORI

Mentor: Student:Prof. dr

Broj indeksa

Beograd, mart 2011. godine0


2/31

Sadraj

I UVO !

1. IS"O#I$%" I PO$%M BI&'IS I'(UB%"O#% )

1.1. Istorijat *i+nis inku*atora )1.2. #a+o+i +a osni-anje *i+nis inku*atora )1.!. Pojam *i+nis inku*atora )1.). efiniije /ojmo-a -e+ani +a *i+nis inku*aiju 1.. efiniija *i+nis inku*atora 3

2. (O'45P" I M5"OO6O7I$% BI&'IS I'(UB%"O#% 82.1. (one/t *i+nis inku*atora 82.2. Prini/i i naj*oja iskust-a us/e9ni *i+nis inku*atora 82.!. Metodoogija +a osni-anje *i+nis inku*atora

!. BI&'IS I'(UB%"O#I U SV5"U I (O '%S 11!.1. Bi+nis iku*atori u s-etu 11!.2. Bi+nis inku*atori u Sr*iji 12

!.2.1. Bi+nis inku*ator entar &aje;ar 1)!.2.2. Bi+nis inku*ator entar 'i9 d.o.o. 1)

). BI&'IS I'(UB%"O# 45'"%# BO# < P#IM5# 1).1. Osno-ne karakteristike okane +ajednie 1

).1.1. Prirodne karakteristike 1).1.2. Osno-na de9a-anja u /ostoje=em ekonomskom ra+-oju 1

).2. Istorijat Bi+nis inku*atora 1

).!. Organi+aioni kone/t Bi+nis inku*atora 13).!.1. ugoro;ni i kratkoro;ni ije-i 13).!.2. 'e/osredni ije-i 13).!.!. Posredni ije-i 18

).). Misija i -i+ija *i+nis inku*atora 18).).1. Misija *i+nis inku*ator entra u Boru 18).).2. Vi+ija *i+nis inku*ator entra u Boru 18

).. %nai+a tri9ta i konkurenije 18)..1. Vrsta, karakteristike i -ei;ina tri9ta 18

)..2. Segmentaija tri9ta i /rofi ijnog /otro9a;a>ku/a 1)..!. Marketing istrai-anje 21)..). Satisfakija /otre*a ijnog segmenta 21)... #a+-oj tri9ta 22)... %nai+a konkurenije 22)..3. Po+iioniranje u odnosu na konkureniju 2!

).. Poso-na strategija konkurentnosti 2!)..1. Osno-e i+gradnje konkurentske /rednosti 2!)..2. #a+-oj marketing strategije 2!)..!. #a+-oj usune strategije 2)

1


3/31

)..). #a+-oj strategije ena 2)... #eguisanje /a=anja ostai tro9ko-a 2)... "renutno stanje 2)..3. eatnost 2)..8. Odri-ost re+utata i efekata /rojekta 23

I I &%(6$U?%( 28I I I 6I"5#%"U#% 2

I UVOD

S-etska ekonomija se s-e -i9e osanja na tenoo9ke ino-aije kao /okreta;a ra+-oja.#a+-ojni modei sugeri9u /oso-no


4/31

Odri-a konkurentnost /redu+e=a /re-asodno +a-isi od resursa i s/oso*nosti koje/redu+e=e /oseduje. "radiionani resursi /redu+e=a, /rema2 su ka/ita, fi+i;ki resursi, radnasnaga, menadment i -reme. S/oso*nost /redu+e=a ;ini inteektuani /otenija +a/oseni, a/ose*no ona +nanja koja o/redejuju odre@ene kom/etenije.

&na;aj s/oso*nosti /redu+e=a u /ore@enju sa tradiionanim resursima danas Aa u*udu=nosti /ogoto-o /ostaje s-e -e=i. Moe se re=i da odri-u konkurentnost jedne organi+aije

;ini 9ta njeni judi +naju i 9ta oni mogu da u;ine sa tim 9to +naju.(onkurentska s/oso*nost /redu+e=a mnogo -i9e +a-isi od *r+ine, kojom ono moe u-estino-e i su/eriorne /roi+-ode ii usuge, odnosno od ino-ati-ne s/oso*nosti /redu+e=a. &nanjei+*ija u /r-i /an i /ostaje -aan faktor odri-e konkurentnosti /redu+e=a. I to ne *io koje+nanje, -e= +nanje u/ra-janja ino-iranjem, drugim re;ima menadment ino-aijama.

Moe se konstato-ati da s/oso*nost ino-iranja /redu+e=a, odnosno ino-ati-na /raksa/ostaje naj-aniji faktor ekonomske mo=i /redu+e=a, industrijske grane i naionane ekonomije.

O-aj seminarski rad =e o*raditi /oso-ne inku*aore kao instrumente okanogekonomskog ra+-oja +a /odr9ku no-oosno-anim maim /redu+e=ima u /r-im godinama njio-ograsta i ra+-oja kada su ona najranji-ija.

! ISTORI"AT I PO"AM BIZNIS INKUBATORA

Sistemi *i+nis inku*aije /reteno su usmereni na re9a-anje /ro*ema okanogekonomskog ra+-oja /utem una/re@enja /redu+etni;ke *a+e, u smisu kako k-antiteta, tako ik-aiteta. Osno-ni ij je da se st-ori instrument +a /odr9ku /redu+etni9t-u, smanji ne+a/osenosti osnuje 9to -e=i *roj no-oosno-ani /redu+e=a. "ermin inku*aija /odra+ume-a o*e+*e@i-anjedo*ri uso-a +a ot/o;injanje no-i /oso-a i ost-ari-anje /oso-ni ideja, ino-ati-nost u/odstianju ra+-oja /redu+etni;kog dua, kao i /redu+imanje konkretni koraka u o;u-anju

tak-i uso-a i ka/aiteta neo/odni +a s/ro-o@enje +amisi.

!! I#t$r%&'t %*%# %*+,'t$r'

Poreko kone/ta /oso-ni inku*atora moe se /re/o+nati u industrijskim +emjama&a/ada tokom sedamdeseti i osamdeseti godina /ro9og -eka. Suo;ena sa s-e -i9om sto/omne+a/osenosti i drugim /osediama reesije, industrijska dru9t-a su /re/o+naa /otre*u +as-eim strategijama /romoije no-i ekonomski akti-nosti. Inku*atori su se /r-i /ut formirai uSjedinjenim %meri;kim ra-ama AS%, koriste=i ja/anski mode organi+o-anja /redu+e=akojim se /odstiao ra+-oj mai /orodi;ni /redu+e=a. Pr-i inku*atori u 5-ro/i us/osta-jeni su/o;etkom 80Ino-ationand entre/reneursi/>/raksa I /rini/i, II I+danje, 7rme; Bi+nis entar J o*jekti koji o*e+*e@uju /rostor i+ kojeg maa/redu+e=a mogu da /osuju

< Bi+nis inku*ator J u/ra-jani radni /rostor, inten+i-na /oso-na /odr9ka i sa-eto-anjei seekti-na /oitika uaska i i+aska

< Visoko tenoo9ki inku*atori J inku*ator ;iji je ij da se /redu+e=a ra+-ijaju i/rimenjuju no-e tnoogije< Virtueni inku*ator J inku*aija *e+ +ido-a< Internet inku*atori J us/on i /ad u toku dot


8/31

Postoje *rojne definiije *i+nis inku*atora i *i+nis inku*aije. Prema dr 6aureneKeFik


9/31

Bi+nis inku*ator je deo 9ireg strate9kog ok-ira ii /rograma /odr9ke ekonomskog ra+-oja.S/eifi;an fi+i;ki ka/aitet koji /ru+a: /rostor, infrastrukturu, /ristu/ teni;koj o/remi,+ajedni;kim /rostorijama +a sastanke, /aket Lsoft usuga J trening, eks/erti+a, sa-etoda-neusuge, mentorst-o, umrea-anjeN Usuge *i+nis inku*atora koje imaju Ldodatnu -rednost su:

o*uka /redu+etnika, /oso-ni sa-eti, finansijska /odr9ka I tenoo9ka /odr9ka. #e+utati koji/roi+ia+e i+ /roesa us/osta-janja *i+nis inku*atora su sede=i:10

< Osni-anje i o/stanak /redu+e=a J omogu=a-anje naj*ojeg starta +a /redu+e=a da *i se/o-e=ae 9anse +a o/stanak i rast< Ukju;i-anje dru9t-a J /odstianje ra+-oja +ajednie i koe+ije, /ose*no u

+ajedniama sa -isokim ni-oom ne+a/osenosti< St-aranje okane /redu+etni=ke kuture J inku*atori mogu *iti katai+atori +a ga-ne

/ruaoe usuga, sto /omae ra+-oju okanog taenta< Utiaj na okanu /ri-redu J trgo-ina me@u /redu+e=ima< 6okani /onos J demonstraija /artnerst-a i do*ar i+-or odnosa sa ja-no9=u +a

okanu ii regionanu /ri-redu< O*no-a J o*i;no ukju;uje ada/taiju i reno-iranje stari +grada, ii rekonstrukiju

oronui industrijski o*jekata i

< Partnerst-a J /omau u ra+-oju i ja;anju /artnersta-a, i+me@u naionanog,regionanog i okanog ni-oa, ja-nog i /ri-atnog sektora, donatora i naionani/artnera.

-!-! Pr%*3%4% % *'&$.&' %#+,#t/' ,#4e7*%5 %*%# %*+,'t$r'

(ako se *roj *i+nis inku*atora u s-etu /o-e=a-ao, rasa je i /odr9ka nosioima /rograma*i+nis inku*atora, odnosno njio-im menaderskim strukturama kako *i 9to -e=i *roj *i+nisinku*atora o/stao i s-ojim kijentima /ruao 9to k-aitetnije usuge.

U tom smisu -e se ra+-io kone/t koji je sa manjim ii -e=im /riago@a-anjima/rimenji-an s-uda u s-etu i moe se re=i da je /ostao neka -rsta standarda koji tre*a /ratiti/riikom definisanja -rste i karaktera *i+nis inku*atora, -rste i o*ima usuga koje se /ruaju/redu+e=ima ;ano-ima, kao i fi+i;kog i funkionanog di+ajna *i+nis inku*atora.

"ako, istrai-anja koja se redo-no s/ro-ode /oka+uju da u /erformansama *i+nisinku*atori koji /rate o/9te /ri-a=eni kone/t daeko nadma9uju one *i+nis inku*atore koji suformirani i+-an o/9te us-ojeni L/ra-ia.

Postoje d-a osno-na /rini/a koja su u st-ari 9iroko /rimenji-a i -ode formiranju idefinisanju *i+nis inku*atora s-uda u s-etu:

< *i+nis inku*ator mora i=i u /ra-u /o+iti-nog utiaja na ekonomsko o+dra-jenjeokane +ajednie kro+ maksimi+iranje /roenta o/stanka no-oosno-ani /redu+e=a, i

< inku*ator je dinami;ki mode koji u mnogo ;emu i-i i-ot *io kojeg no-oosno-anog/redu+e=a.

Us/e9nost no-oosno-anog *i+nis inku*atora +a-isi /re s-ega o /os-e=enostimenad+menta i organa *i+nis inku*atora da /rate /o+iti-na s-etska iskust-a i da i /riago@a-ajus-ojim /otre*ama i /rimenjuju.

Ostai /rini/i su:11

anio-i=


10/31

< /osti=i konsen+us o misiji koja defini9e uogu inku*atora u okanoj +ajednii i ra+-itistrategiju ra+-oja sa merji-im ije-ima koje tre*a /osti=i,

< ra+-ijati *i+nis inku*ator ka finansijskoj odri-osti kro+ ra+-oj reanog *i+nis /ana< u/ositi ruko-odst-o koje e imati s/remnosti i mogunosti da ost-ari misiju *i+nis

inku*atora i /omogne /redu+e=ima ;ano-ima da rastu i da se ra+-ijaju< formirati efikasne organe u/ra-janja koji =e *iti /os-e=eni misiji inku*atora u

maksimi+iranju uoge menad+menta u ra+-oju us/e9ni /redu+e=a< utiati na menadment kako *i se 9to -i9e /os-etio /odr9i ;ano-ima, ukju;uju=iakti-nu sa-etoda-nu uogu koja =e imati +a re+utat formiranje us/e9ni /redu+e=a,

< ra+-ijati infrastrukturu *i+nis inku*atora, i+-ore, metode i aate koji =e suiti /ruanju/oso-ne /odr9ke /redu+e=ima ;ano-ima sodno njio-im /otre*ama i +ate-ima,

< uko/iti /rogram rada *i+nis inku*atora u ekonomske strategije o/9tine i regiona,< stano ra+-ijati /odr9ku od strane kju;ni /ri-rednika, ukju;uju=i umrea-anje

instituija koje mogu /ruati /odr9ku *i+nis inku*atoru,< odr+a-ati informaioni sistem koji koristi menadment *i+nis inku*atora i /riku/jati

statisti;ke i druge /odatke koji su od +na;aja +a e-auaiju /rograma, kako *i se/o*oj9aa efekti-nost i kako *i se moge /ratiti /otre*e ;ano-a.

Postoji -i9e ra+oga koji su do-ei do ra+-oja *i+nis inku*atora tokom sedamdesetigodina:< Moti-aija da se /rona@u no-e mogu=nosti +a kori9=enje stari na/u9teni fa*ri;ki

aa u o*astima koje su *ie /ose*no /ogo@ene ekonomskom kri+om< Postojanje ra+i;iti fondo-a koje su formirae dra-e kako *i se ra+-ijao

/redu+etni9t-o i ino-aije na uni-er+itetima< Iniijati-e /redu+etnika, udruenja /redu+etnika i udruenja in-estitora da se ste;eno

iskust-o u -o@enju /redu+e=a /renese no-im /redu+e=ima kako *i se utiao naino-iranje i *oji komerijani us/e.

-!0! Met$d$.$8%&' ' $#*%/'*&e %*%# %*+,'t$r'

(orai /riikom formiranja *i+nis inku*atora su:12< /re/o+nati /otre*u +a osni-anjem *i+nis inku*atora,< identifiko-ati /otenijane korisnike *i+nis inku*atora i oformiti #adnu gru/u +a

osni-anje *i+nis inku*atora,< kona;na oduka o ti/u BI i /redu+etni;koj deatnosti,< studija i+-odji-osti osni-anja BI,< *i+nis /an J definiija s-i finansijski /itanja i finansijske konstrukije,< odre@i-anje okaije +a BI i i+gradnja>rekonstrukija o*jekta,< ut-r@i-anje administrati-ne strukture i /ra-ne organi+aije *udu=eg inku*atora,< ut-r@i-anje ua+ne>i+a+ne /oitike /rema ti/u /redu+e=a koja =e *iti sme9tena u

o*jektu,< o*uka /otenijani stanara,< oda*ir stanara,< oduka o o*ui i usugama koje =e *iti /ruene oda*ranim stanarima kao redo-na

deatnost BI,< ut-r@i-anje uoge BI kao integranog dea /rograma +a okani ekonomski ra+-oj

o/9tine i

12Hi-ko-i= Mom;io, 5konomika i organi+aija /oso-anja, Megatrend, Beograd, 2003., str. 1


11/31

< /ri/rema s-eo*u-atnog sistema +a /ra=enje i i+-e9ta-anje, kojim *i se us/e/rograma mogao oeniti.

Projekti *i+nis inku*atora u +emjama u tran+iiji, kak-a je #e/u*ika Sr*ija, suo;a-ajuse s daeko o+*ijnijim /ro*emima od oni /red kojima su se na9i si;ni /rojekti u ra+-ijenimindustrijskim +emjama sedamdeseti i osamdeseti godina 20. -eka.

Sika !. ema osni-anja *i+nis inku*atora

0! BIZNIS INKUBATORI U SVETU I KOD NAS

#a+na istrai-anja koja su se *a-ia anai+om /oso-anja i u+roka /ro/adanja mai/redu+e=a , /oka+aa su da MSPUO

%genija +a /ri-redne registre

Ugo-or o reguisanjuodnosa

1


12/31

U s-etu danas ima oko )000 /oso-ni inku*atora, u 5-ro/i -i9e od 00, a u +emjama utran+iiji 2. Pose*no us/e9nim u s-etu smatraju se *i+nis inku*atori u kojima se /odra-ajumaa /redu+e=a nastaa na *a+i transfera +nanja i tenoogija i+ istrai-akog sektora.

'aj-ei *roj studija koje su se *a-ie anai+om us/e9nosti *i+nis


13/31

Bi+nis


14/31

Primetan je nedostatak iskust-a i stru;nog +nanja neo/odnog +a us/osta-janje iu/ra-janje *i+nis inku*atorom.

Osim toga, kanai komunikaije su fragmentisani, a -e=i deo teni;ke /omo=i koji se nudiokanim /redu+etniima usmeren je na konkretne i /ojedina;ne /rojekte.

"ako@e uo;en je nedostatak saradnje i me@uso*nog ra+ume-anja i+me@u re/u*i;kog iregionanog /oso-anja.

Sika koja sedi /oka+uje geografsku distri*uiju ra+i;iti /oso-ni inku*atora inau;no


15/31

< Pot-r@ena je kom/arati-na sa*ost -e+ana +a ni-o +nanja strani je+ika od strane+a/oseni.

< O*uka kadro-a je -isoko na isti /rioriteta /oso-ne +ajednie.< o*ijanje sertifikata o k-aitetu se tako@e smatra -eoma -anim, samo 3 od 100

anketirani /redu+e=a je i+ja-io da nije +aintereso-ano +a traenje o-e -rstesertifikaije.

< Poka+ao se da -eiki /ri-redni su*jekti i+d-ajaju -i9e sredsta-a +a informaionetenoogije, o*uku i standarde k-aiteta. 'adaje, oni su tako@e us/e9niji u do*ijanjufinansijske /odr9ke od okani i strani *anaka. 'asu/rot tome, mikro /redu+e=aAn/r. do 10 +a/oseni su reati-no sa*ije o/remjena: nji nema /ersonanera;unare, 18 nema /ristu/ eektronskoj /o9ti, niko od +a/oseni ne go-ori straneje+ike A8, a o*uka se ne smatra -anom > neo/odnom A.

"ako@e ino-ati-ni audit1 je os-etio stanje ino-ati-nog /otenijaa u MSP sa sede=ias/ekata: ino-ati-na s-est i koordinaija, ino-ati-ne /erformanse, ino-ati-ni tro9ko-i ifinansiranje, judski resursi +a ino-aije, sistem +a ino-ati-nu /odr9ku.

Primetan je nedostatak iskust-a i stru;nog +njanja neo/odnog +a us/osta-janje iu/ra-janje *i+nis inku*atorom. Osim toga, kanai komunikaije su fragmentisani, a -e=i deo

teni;ke /omo=i koji se nudi okanim /redu+etniima usmeren je na konkretne i /ojedina;ne/rojekte. Bi+nis inku*atori koji su /o;ei sa radom ii su samo registro-ani u Sr*iji su: Inku*atorteni;ki fakuteta J Beograd, Bi+nis inku*ator J (njae-a, Inku*ator entar J 'i9, Bi+nisinku*ator entar J Proku/je, B%*%# %*+,'t$r 3e*t'r B$r ; B$r, Inku*ator entar +a ra+-oj/redu+etni9t-a #a;a J #a;a, Poso-ni inku*ator Su*otia J Su*otia, Poso-ni inku*ator&renjanin J &renjanin, Poso-ni inku*ator J Senta, Poso-ni inku*ator Beo;in J Beo;in, Bi+nisinku*ator J Pan;e-o, Bi+nis inku*ator J (ru9e-a, Bi+nis inku*ator J Uie.

3.2.1. Biznis inkubator centar Zajear

#egionani entar +a ra+-oj mai i srednji /redu+e=a i /redu+etni9t-a D"IMO(D d.o.o.&aje;ar je deem*ra 200. godine, u saradnji sa 'aionanom su*om +a +a/o9ja-anje J fiijaa&aje;ar i O/9tinom &aje;ar ot/o;eo reai+aiju /rojekta DBi+nis Inku*ator 4entar &aje;arD ABI4&aje;ar.

Projekat ima +a ij Pomo= i /odr9ku ra+-oju /redu+etni9t-a kao /ra-a ra+-oja /ri-redeo/9tine &aje;ar kro+ formiranje Bi+nis inku*ator entra u iju smanjenja ne+a/osenosti nateritoriji o/9tine, ;ime =e se do/rineti odri-om, ekonomski, ekoo9ki i demografskiura-noteenom o/9tinskom ra+-oju, ra;unaju=i na efikasno /o-e+i-anje sa -e=im entrima itri9tima, i na taj na;in stano-niima o*e+*editi /o-ojnije kuturne, soijane i ekonomskeuso-e +a i-ot i rad.

Projekat je trenutno u /r-oj fa+i koja /odra+ume-a ada/taiju /rostora i animaiju/otenijani *udu=i stanara BI4 &aje;ar. Prostor +a BI4 o*e+*edia je O/9tina &aje;ar, kaou;e9=e okane +ajednie. &a /rostor je odre@ena jedna od aa u Industrijskoj +oni D"imo;ankeD,;iji je -asnik $a-no /redu+e=e D"imo;ka (rajina D i+ &aje;ara.

Kaa +au+ima 1.2m2 /oso-no J /roi+-odne /o-r9ine i u toku je njena ada/taija iformiranje 10 radni modua. Projekat je finansiran i+ 'IP A'aionani in-estiioni /an sa)0,)! A!.0.000,00 dinara, a uku/na -rednost /rojekta je .330.33),00 dinara. U;e9=e okane+ajednie i drugi donatora u /rojektu je ,3 A.820.33),00 dinara.

3.2.2. Biznis inkubator centar Ni d.o.o.

1Inno-ation %udit, Sur-eQ of Inno-ation Performane in Ser*ia, 4om/eted in 4oa*oration Rit te MinistrQ ofSiene and 5n-ironmenta Protetion, 200>200., Su//ort to 5nter/rise e-eo/ment and 5ntre/reneursi/Programme, %n 5U


16/31

Bi+nis inku*ator u 'i9u osno-an je u ok-iru /rojekta 5'"#%'S5, koji finansira Vada(raje-ine 'or-e9ke. Partneri +a reai+aiju /rojekta su nor-e9ka fondaija SI'"5G, Ministarst-oekonomije i regionanog ra+-oja Vade #e/u*ike Sr*ije i #e/u*i;ka agenija +a ra+-oj mai isrednji /redu+e=a i /redu+etni9t-a.

BI4 'i9 /odra-a /redu+e=a u ranoj fa+i osni-anja i nudi im /rostor, kanearijskeusuge, o/remu +a /roi+-odnju, kao i /ose*ne usuge < trening, anai+u *i+nis ideje i /otenijaa

tri9ta i /ristu/ finansijskim resursima. BI4 'i9 je registro-an kao dru9t-o sa ograni;enomodgo-orno9=u sa -asni;kim udeom 7rada 'i9a A1 i #egionane agenije +a MSPP 'i9A).

'a uku/noj /o-r9ini od 2300 m 2, od koji je 2100 m2/roi+-odni /rostor, sme9teno je 1stanara A/redu+e=a.

'jio-e osno-ne deatnosti su: o*rada metaa i /roi+-odnja ukrasni /redmeta,/roi+-odnja ;ei;ni konstrukija +a stakenike i /astenike, /roi+-odnja foijarnio/emenji-a;a, /roi+-odnja deo-a +a /ojo/ri-redne i ma9ine, /roi+-odnja mamaa, /roi+-odnjaeks/an+ioni i drugi /osuda, /roi+-odnja eksera, i+rada odi-aka od o*ojeni metaa,/roi+-odnja mediinski a/arata i dr. Inku*ator entar u 'i9u je /rototi/ koji =e se koristiti +aosni-anje no-i inku*atora u Sr*iji.

1! BIZNIS INKUBATOR CENTAR BOR < PRIMER

1!! O#*$/*e +'r'+ter%#t%+e .$+'.*e '&ed*%3e

O/9tina Bor teritorijano /ri/ada Borskom okrugu, +au+ima /o-r9inu od 8 km 2 na kojoji-i .813 stano-nika ii stano-nika na km2.

'aa+i na krajnjem istoku Sr*ije, u *i+ini grania sa Bugarskom i #umunijom. Ve+a saga-nim /utnim /ra-em < auto/ut 5


17/31

'aj+na;ajniji deo no-ije istorije o-og kraja /o-e+an je sa naa+i9tima rude *akra i drugimetaa. Pre otkri-anja rudnika na mestu dana9njeg sedi9ta o/9tine 18. godine i-eo je s-ega 313stano-nika, u 110. oko 211, u 1!1. ne9to /reko )300. Po otkri=u 102. godine, rudnik je /re9ao ukonesiju jedne franuske *anke i od tada /o;inje njego-a eks/oataija.

Me@u kuturno


18/31

krenua sa +aka9njenjem od neki 10


19/31

- /romoija okanog /redu+etni9t-a i /omo= u ra+-oju no-i /redu+e=a- /o-e=anje *roja /redu+e=a koja o/staju na tri9tu,- smanjenje -ero-atno=e /ro/adanja start


20/31

4.4.1. &isija biznis inkubator centra u Boru

Misija Bi+nis inku*atora je da /romo-i9e /redu+etni9t-o, s/ro-odi /oso-nu edukaiju,o*e+*e@uje konsating, eks/ertsku i ostae -ido-e /odr9ke /ri-rednim su*jektima u najkriti;nijimfa+ama njio-og ra+-oja i da do/rinosi kreiranju no-i radni mestaa 9to =e utiati na uku/no/o*oj9anje ekonomske situaije u o/9tini Bor.

4.4.2. 'izija biznis inkubator centra u Boru

Vi+ija Bi+nis inku*atora je da /ostane jedan od kju;ni u;esnik u /roesu /romo-isanja/redu+etni9t-a u Borskom okrugu /ruaju=i usuge stanarima Bi+nis inku*atora i ostaim MSP i/redu+etniima i instituijama od +na;aja +a ra+-oj sektora MSP i /redu+etni9t-a ius/osta-jaju=i interakti-nu saradnju sa kju;nim stejkoderima: okane -asti, /ri-rednekomore, asoijaije /redu+etnika i MSP, 'aionana su*a +a +a/o9ja-anje, #e/u*i;kaagenija +a ra+-oj MSPP, #egionane agenije>entri +a ra+-oj MSPP, asoijaije +a MSP i/redu+etni9t-o, finansijske organi+aije, donatori, 'VO i okani mediji.

1!6! A*'.%' tr=%7t' % +$*+,re*3%&e

4.(.1. 'rsta) karakteristike i ve%iina tr*ita

"ri9te Bi+nis inku*ator entra u Boru o*u-ata Borski okrug /o-r9ine od !.03 km 2 takoda se radi o okanom tri9tu. Okrug naseja-a 1).1 stano-nik od ;ega je 80. A),3nasejeno u grado-ima, a .8 A),0! u seima.

Osno-ne karakteristike tri9ta sa as/ekta aktueni /ri-redni deatnosti su dominantnostrudarst-a, metaurgije i emijske industrije Arudarski i metaur9ki industrijski kom/eks u Boru,rudnik *akra u Majdan/eku, emijska industrija u Prao-u, /roi+-odnju eektri;ne energijeATerda/ I i II i /ojo/ri-redna /roi+-odnja, ukju;uju=i *ogate 9ume i +na;ajne turisti;keokaitete. 'a osno-u /odataka #e/u*i;kog +a-oda +a statistiku o /o/isu stano-ni9t-a +a /eriod11


21/31

su /risutna sa 2,20, a srednja sa ,02. Broj mai i srednji /redu+e=a i /redu+etnika u/retodnim godinama *eei *agi /orast.

S-est ja-nog mnenja Borskog okruga o re9a-anju /ro*ema u/o9ja-anja menja se ukorist /odra-anja iniijati-a +a /ri-atnim /redu+etni9t-om, odnosno radnoii /ostoje=e. "ako@e,kod /o/uaije koja je radne akti-nosti o*a-jaa u -eikim /oso-nim sistemima moe se uo;itistra od ri+ika +a/o;injanja so/st-enog *i+nisa +*og nedo-ojne informisanosti i +nanja i+ o*astius/osta-janja i -o@enja *i+nisa.

O/9ti +akju;ak terenskog istrai-anja tri9ta je da =e BI4 do/rineti ra+-oju/redu+etni;kog dua, ot-aranju no-i /ri-redni su*jekata J odri-i i sa no-im i trajnim+a/o9ja-anjem i da =e kao taka- *iti ogedni /rimer +a formiranje BI4 9irom Borskog okruga i

/ri-a=enje donatorski sredsta-a i strani /artnera.4.(.2.+e$"entacija tr*ita i ro,i% ci%jno$ otroaa-kuca"eritorijano, tri9te Bi+nis inku*ator entra u Boru o*u-ata Borski okrug tako da se radi

o okanom tri9tu. Sa as/ekta teritorijanog /ristu/a tri9tu mogu se uo;iti sede=i ijni tri9nisegmenti:

< ne+a/osena ia, kao i +a/oseni J /otenijani tenoo9ki -i9ko-i,< starta/ /redu+e=a i /ostoje=i /oso-ni sektor, i< kju;ni stejkoderi.Pr-i ijni tri9ni segment o*u-ata sede=e ijne gru/e: /otenijani /redu+etnii

ukju;uju=i ne+a/osene, +a/osene J /otenijane tenoo9ke -i9ko-e, made, ene, naionanemanjine, in-aidna ia sa /oso-nom idejom.

rugi ijni tri9ni segment o*u-ata sede=e ijne gru/e: starta/ /redu+e=a i /ostoje=i/oso-ni sektor J maa i srednja /redu+e=a i /redu+etnike koji /osuju ne -i9e od d-e godine."re=i ijni tri9ni segment o*u-ata sede=e ijne gru/e: okana -ast, /ri-redne komore,fakuteti, asoijaije /redu+etnika i MSP, 'aionana su*a +a +a/o9ja-anje, #e/u*i;kaagenija +a ra+-oj MSP, #egionane agenije>entri +a ra+-oj MSP, finansijske organi+aije,donatori, 'VO i okani mediji, Mrea kju;ni stejkodera sa /rojekto-anim reaijama /rotokainformaija i saradnje /rika+ana je na sede=oj sii Asika 3.

Sika 3 Mrea kju;ni stejkodera

2


22/31

Segmentaija tri9ta i oda*ir stanara /redsta-ja kju;ni faktor us/e9nosti Bi+nis inku*atorentra. Proes seekije ima +a ij da se me@u kandidatima J /otenijanim stanarima BI4i+a*eru oni koji imaju naj*oju /oso-nu ideju i /oseduju /redu+etni9ki /otenija +a njenureai+aiju. a *i se /roesom seekije oda*rani naj*oji kandidati +a stanare BI4, -ano jeosigurati -eiko intereso-anje ja-nog mnjenja, kako *i se o*e+*edio -eiki od+i- kandidata. to-i9e kandidata u;est-uje u seekiji -e=a =e *iti -ero-atno=a da se oda*eru naj*oji /redu+etniisa naj*ojim /redis/o+iijama +a rast i us/e.Profi *udu=eg stanara BI4, odnosno /rofi ijnog/otro9a;a>ku/a odgo-ara /rofiu /otenijanog /redu+etnika Afi+i;ko ie, koje =e s-ojudeatnost registro-ati u roku do ! mesea ii /rofiu start


23/31

Sika 8 Matria SRO" anai+ePred*$#t% (S) S.'$#t% (>)

- U/o9ja-anje ne+a/oseni i tenoo9ki -i9ko-a- U skadu je sa /o*oj9anjem deot-ornosti /oitike

Vade #. Sr*ije i instrumentima +a maa i srednja/redu+e=a koji +a ij imaju stimuaiju i u-e=anje

/redu+e=a u /ri-atnom sektoru- U skadu je sa Strategijom ra+-oja mai i srednji/redu+e=a Vade #. Sr*ije

- Smanjenje sto/e /ro/adanja start


24/31

i /redu+etnii, kao i u inten+i-iranju i konkreti+aiji saradnje sa mreom kju;ni stejkodera.%dek-atna im/ementaija i stano una/re@enje Programa ogisti;ke /odr9ke BI4 do/rine=ekontinuiranom ra+-oju tri9ta. Odnosno, reai+aijom misije BI4 /o-e=a-a=e se *roj MSP i/redu+etnika, a time i smanjenje sto/e ne+a/osenosti kro+ ost-ari-anje trajnog u/o9ja-anja.Ost-ari-a=e se /o-e+i-anje /ri-redni su*jekata u naionanim i me@unarodnim ok-irima,/ri-a=enje strani in-estitora i donatora. S-e o-o ima=e +a krajnji ij -i9estruke /o+iti-ne efekte

na uku/nu ekonomiju Borskog okruga. Program ogisti;ke /odr9ke Bi+nis inku*atora/odra+ume-a /ruanje sede=i -ido-a /odr9ke:13

< adek-atno o/remjen /oso-ni /rostor,< usuge fotoko/iranja,< administrati-ne usuge A/rijem i sanje fakso-a, /rose@i-anje teefonski /o+i-a,

osta-janje /oruka, daktiografske usuge,< /rijem i ot/remanje /o9te,< ra;uno-odst-ene usuge,< usuge Interneta,< kori9=enje sae +a sastanke,< organi+o-ano +ajedni;ko /redsta-janje na sajmo-ima i i+o*ama,

< eks/ertske usuge oso*ja i njio-a stru;na /odr9ka,< /ronaaenje /oso-ni mogu=nosti /o naogu i +a /otre*e stanara i>ii drugi/ri-redni su*jekata,

< /romoti-ne usuge,< usuge /re-o@enja, i< /rogram o*uke +a us/osta-janje i -o@enje *i+nisa.#a+-oj tri9ta sa as/ekta inten+i-iranja i konkreti+aije saradnje sa mreom kju;ni

stejkodera /odra+ume-a i+naaenje mogu=nosti kro+ sinroni+o-ano kori=enje ras/ooi-ika/aiteta BI4 J kadro-ski, /rostorni, teni;ko


25/31

menament Bi+nis inku*ator entra u Boru tre*a da se kontinuirano informi9e o /rimerimanaj*oje s-etske /rakse i+ o*asti *i+nis inku*aije i iskoristi kom/arati-ne /rednosti Borskogokruga. S tim u -e+i /rogram inku*aije Bi+nis inku*atora u Boru *i tre*ao da:

< /rati naionani, regionani i okani /rogram ekonomskog ra+-oja,< /onudi k-aitetne i di-er+ifiko-ane usuge ogisti;ke /odr9ke,< inten+i-ira kontakte u /ra-u /o-e+i-anja sa ra+-ojnim fondo-ima o/9tine ii

re/u*ike, /o-e+i-anje sa donatorima, finansijskim instituijama, itd., i< u/ra-ja /oso-anjem u /ra-u dosti+anja samoodri-osti BI4.

1!@! P$#.$/*' #tr'te8%&' +$*+,re*t*$#t%

4./.1. Osnove iz$radnje konkurentske rednosti

Osno-e i+gradnje konkurentske /rednosti Bi+nis inku*atora *a+iraju se na jasnodefinisanom i /rakti;no /rimenji-om Programu ogisti;ke /odr9ke BI4 koji je usmeren ka/ot/unom +ado-oja-anju /otre*a ijni tri9ni segmenata.

Su9tina i+gradnje konkurentske /rednosti +asni-a se na o/eraionai+o-anju ra+-ojnistrategija kro+ /omo= /redu+etniima, maim i srednjim /redu+e=ima, o*e+*e@i-anjem nuni

uso-a i resursa Afi+i;ki, finansijski, inteektuani. Gunkionisanje Bi+nis inku*ator entratre*a da o*e+*e@uje kontinuirani do/rinos inten+i-iranju /ri-redne akti-nosti, transferu +nanja,/rimeni sa-remeni teni;ko


26/31

#a+-oj usune strategije Bi+nis inku*atora je u funkiji /odr9ke +a/o;injanja so/st-enog *i+nisa*udu=i da je osni-anje i -o@enje maog *i+nisa kom/eksan i +ate-an /roes. 'a osno-u iskusta-a,najkriti;nija fa+a *i+nisa je u/ra-o /o;etak /oso-anja, odnosno /r-e tri godine nakon osni-anja. Po9to jeis/anirao, o/isao i identifiko-ao o*asti /oso-anja, /redu+etnik mora da reai+uje s-oju /oso-nu ideju."o =e nametnuti mnoge i+a+o-e u /ogedu njego-i -e9tina i k-aiteta. Po;etak rada +ate-a -isok ni-omoti-aije i istrajnosti.

Sika Prika+ samog /roesa inku*aije

Veiki *roj no-oosno-ani /redu+e=a mora=e da se suo;i sa *ankrotst-om u /r-e trigodine rada, u/rkos tri9nom /otenijau i kom/etentnosti. Ve=ina /redu+etnika ima+ado-oja-aju=i ni-o -e9tina i iskusta-a na s-om stru;nom /oju. Me@utim, mai *roj /o;etnika

ima s-o neo/odno +nanje, -e9tine i+ o*asti menadmenta, marketinga i si;no, kao i drugeneo/odne fi+i;ke i finansijske resurse. Iniijana fa+a kom/eksna jer ukju;uje anai+e/oso-ni ideja, k-aiteta /roi+-oda, tri9nog /otenijaa, k-aifikaija /redu+etnika, kao i /ristu/finansijskim i drugim resursima. 'eo/odni in/uti +a ra+-oj usune strategije su finansijski,fi+i;ki i inteektuani resursi ra+-ojni /rogrami stanara BI4, kao i +ate-i i ije-i stejkodera.Proes inku*aije *i+nisa sastoji se i+ tri fa+e: /re


27/31

o*u-ata regruto-anje /otenijani stanara i i+*or stanara Bi+nis inku*ator entra. U o-oj fa+i se-r9i informisanje i /o+i- /redu+etniima J /otenijanim stanarima Inku*ator entra da konkuri9usa s-ojom /oso-nom idejom, te se na *a+i O*uke o osni-anju *i+nisa i inter-jua sa/otenijanim stanarima, -r9i oena njio-e /oso-ne ideje i kona;an i+*or. Ga+a inku*aije je/eriod u trajanju od tri godine u kome stanar


28/31

akti-no o*a-ja s-oju deatnost A! korisnika *a-e se /roi+-odnjom stoarije, 1 korisnik PV4stoarijom, 1 korisnik ser-isiranjem *ee tenike, 1 korisnik /roi+-odnjom tekstini /roi+-oda,1 korisnik /roi+-odnjom metani /roi+-oda, 1 korisnik i+d-ajanjem ot/adnog *akra od PV4


29/31

< S/% re.e/'*t*% #te&+5$.der% m$r'&, %t% ,+.&,e*% , r'/$& %*%# %*+,'t$r'

Documents

Biznis inkubatori