Bizkaiko Abagune Ekonomiko eta Fiskala 2014 Eu.pdfII. ESPAINIAKOA. Badirudi Espainiako ekonomiak abiadura handia hartu duela udal - ... xehetasunak jakinarazi ditu Batzordeak susperraldi

2014ko Laugarren Hiruhilekoa http://www.bizkaia.net 65. alea

O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A

I. NAZIOARTEKOA. AEB eta Txina munduko hazkundearen euskarriak dira.Euroaren Eremuko susperraldiak, aldiz, geldoa eta aldakorra izaten jarraitzen du.

II. ESPAINIAKOA. Badirudi Espainiako ekonomiak abiadura handia hartu duela udal-dian hurrengo hiruhilekoetarako.

III. EUSKADIKOA. BPGd-aren hazkundea finkatu da, eta lan-merkatuaren itxurahobetu da.

IV. BIZKAIKOA. Lurraldeko jarduera berpiztu da, eta BPGd-ak %1,7 inguruko hazkun-dea izan lezake 2015ean.

V. FISKALA. Unera arte erabilgarri dauden datuak kontuan hartuta, zaila da 2014koaurrekontuan aipatutako diru-sarreren helburuak lortzea.

LABURPENA

EE konom iko e t akonom iko e t a FF i s ka l ai s k a l a

Barne desoreka batzuk zati batean zuzendueta egiturazko ezinbesteko erreformetakobatzuk gauzatu ondoren, testuinguruanfinantza-tirabira gutxiago egonda eta arrisku-prima nabarmen hobetuta, Espainiakoekonomiak bere susperraldiarekin jarraitzendu. Horregatik guztiagatik, nazioartekoerakunde nagusiek gorantz berrikusi dituztehanditzeko aukerak.

Horrela, NDFk 2014ko urriko txosteneanEspainiako BPGd-a 2014an %1,3 eta

2015ean %1,7 handituko dela aurresan du, eta Euroaren Eremurako aurrerapen txikiagoa (%0,8 eta%1,3, hurrenez hurren) aurreikusi du. ELGAk hazkunde-tasa berdinak eman ditu Espainiakoekonomiarako.Halaber, Europako Batzordeak espero du hurrengo urteetan Espainia Europakobatezbestekoa baino neurri handiagoan handitzea. Izan ere, Espainiako BPGd-a 2014an %1,2 eta2015ean %1,7 handitzea eta 2016an %2,2raino heltzea aurreikusi du.

Hala ere, komenigarria da gogoraraztea Espainiako ekonomiaren susperraldiak bere arriskuak izanditzakeela eta zenbait fronte irekita daudela, eta horiek konpontzea funtsezkoa dela hazkundea epeertainera eta luzera finkatzeko. Era berean, lehentasunezkoa da zalantzak argitzen dituzten etaegiturazko hazkunde gaitasuna areagotzen duten eskaintza politiketan lan egitea. Halaber,kezkagarria da azken hiletan Espainiako esportazio gehien hartzen dituzten Europako ekonomietakobatzuek izan duten dinamismorik eza (Alemania eta Frantzia).

BBizkaiKoizkaiKo AAbagunebagune

Ekonomiaren Iguripenak BEGen Gehikuntza (%)

2,2 2,2

3,1

0,5

1,4 1,51,5

0,9 0,8

0,2

1,4

1,8

-1,2

1,3

1,71,7

3,2

2,7

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

2013 2014 2015

EEBB Alemania Japonia EB Espainia Err.B.

Iturria: NDF (2014-Urria)

A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l aA b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a

2 0 1 4 k o L a u g a r r e n H i r u h i l e k o a

Erreparoak daudemunduko hazkun-dearen norainokoariburuz

AEBn hazkundeamoteldu da

NAZIOARTEKO EKONOMIANAZIOARTEKO EKONOMIA2014ko hirugarren hiruhilekoan munduko hazkunde erantsiak areagotzen jarraitudu, nahiz eta erreparo asko dauden susperraldiaren norainokoari buruz. Hala ere,AEBko eta Txinako udako BPGd-aren hazkundea ezagutu ondoren, ezkorta-sunaren zati handi bat desagertu da.

Euroaren Eremuko susperraldiak erritmo geldia izan du, bilakaera aldakorra izanduela. Gelditasun eta ezberdintasun geografiko hori orain dela hilabete batzukespero zena baino handiagoa izan da, eta, hori ez ezik, moneta bakarraerabiltzen duten herrialdeen susperraldiari buruzko zalantzak eragin dituztenshock negatibo batzuk (Errusia, Ekialde Ertaina, nazioarteko merkataritzarenirregulartasuna eta abar) ere egon dira. Horren ondorioz, analista batzuek hiru-garren atzeraldia iragarri dute.

Hazkundearen bilakaera arlo ekonomikokoAEBko Analisi Ekonomikoko Bulegoaren Hiruhilekoko Kontu Ekonomikoenaurrerapenaren arabera, 2014ko hirugarren hiruhilekoan AEBko ekonomia%2,3ko urte arteko erritmoan handitu da bolumenean, ekitaldiko bigarren aldianizandako %2,6 baino hiru hamarren txikiagoa izanda. Aurreko hiruhilekoaridagokionez, BPGd-a %3,5eraino moteldu da urtekotutako hiruhileko artean,aurreko aldiko %4,5eko aurrerapenaren aldean.

Nahiz eta profilak nolabaitekodezelerazioa agertzen omen duenurteko bigarren hiruhilekoaren aldean,gogorarazi behar da udaberrikoitxurazko indarraren zati handiaerrebote efektu baten ondorioz sortuzela, BPGd-ak lehenengo hiruhilekoanizandako jaitsieraren ondoren; negukoekaitz gogorren efektu klimatologikoekeragin zuten hori, aldi berean.

Nabarmena da inbertsioarendezelerazioa; izan ere, %3,8 baino ezdu handitu, aurreko hiruhilekoan %7,7 handitu ondoren. Horrez gain, kontsumopribatuak urte arteko %2,3ko hazkundea izan du, apiriletik ekainera bitartekoaldian %2,4 handitu ondoren. Ondasun iraunkorretako gastuak %7,5 gehitu diraaurreko %6,9tik, ez iraunkorrak %1,5ean gelditu dira bigarren hiruhilekoko%1,9ren ondoren, eta zerbitzuetako gastua %1,8koa izan da.

Horrez gain, ondoz ondoko hamasei hiruhilekoetan uzkurtu eta gero, gastupublikoa %0,4 handitu da hirugarren hiruhilekoan, estatuek eta tokiko erakundeekegindako gastuek %1,0 aurrera egiteari esker, federalak %0,6 uzkurtu baitira.

22BEGen Gehikuntza

Hiruhilekoko urtetik urterako aldaketa %

2,7

2,3

2,3

-0,5

0,2

1,3

-0,1

2,4

-1,1

-4

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

EE.BB EB Japonia

Iturria: MEC

B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I AB I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A


AEBkolan-merkatua

indartsu agertzenjarraitzen du

Japoniako ekono-miaren ustekabeko

jaitsiera

EBk eta EuroarenEremuak berenhazkunde urria

egonkortu dute...

...EDBko herrialdehandienen ahule-

ziak eraginda

AEBko merkataritza-defizita BPGd-aren %2,8raino jaitsi da ikuspeginominaletik aurreko hiruhilekoko %3,2tik, esportazioak %4,6 gehitzeari esker(aurreko hiruhilekoan %3,9); inportazioak, aldiz, %3,2raino jaitsi dira, aurrekoaldiko %3,8tik. Batez besteko langabezia-tasa %5,8 murriztu da 2014kourrian: gizonen %5,6 eta emakumeen %5,9.

Asiako ekonomiek bultzada osoezberdinak izan dituzte. Horrela,Japoniako jarduera ekonomikoakurte arteko tasa negatiboa (%-1,1)izan du urteko hirugarrenhiruhilekoan, bigarrenean iahazkunde nulua (%-0,1) izanondoren. Laugarren hiruhilekokoBPGd-aren datuaren arabera, Txinadezelerazio tarte baten barneanegon da, ekonomiak barne-eskariakprotagonismoa hartuko duenhazkunde eredurantz egin duenberrorekari erantzuteko. Horrela,hirugarren hiruhilekoan BPGd-a %7,3 handitu da urte artean, hau da,bigarrenean baino bi hamarren gutxiago izan ditu, prezioei eutsi dientestuinguruan. %1,6koa zen urrian, maiatzeko %2,5en ondoren.

Hazkundea ahula izan da Euroaren Eremuan, nahiz eta momentuz atzeraldiberri bat saihestu duen. Horrela, uztailetik irailera bitartean urte arteanbigarren hiruhilekoko %0,8ko aurrerapena izan du berriro, eta hori lehenengohiruhilekoko %1,1 baino bi hamarren txikiagoa izan da, neurri handian EDBkoherrialde nagusien dinamismo txikiagotik. Izan ere, urtearen hasieratikherrialde horiek ahul daude, bai mundu mailan kanpo-merkataritzagelditzeagatik bai Ukrainako eta Ekialde Hurbileko gatazka geopolitikoenlarritasunagatik.

Era berean, EBri buruz erabilgarri dauden datuek adierazten dute berehedapena egonkortu duela hirugarren hiruhilekoan %1,5 urte artean, bigarrenhiruhilekoan bezala, 2014ko lehenengoan egondako %1,6etik dezeleratuondoren. Batasuneko herrialde handietako dinamismo urria hainbatfaktorerengatik gertatu da. Bai Frantziak bai Italiak bi ekonomien gabeziakagertu dituzte berriro, eta hasieran aurreikusitako zerga doikuntza bainoarinagoa denaren eta egin behar dituzten erreformen agendaren bultzadaindartsuagoaren arteko oreka zaila bilatzen ari dira.

Horrez gain, Alemaniak bere hazkundea puntu batean okerragotu du:aurrerapena %1,2koa izan da hirugarren hiruhilekoan, lehenengoko %2,6ren

33

BEGen GehikuntzaHiruhilekoko urtetik urterako aldaketa %

0,5

0,3 0,4

0,5

0,31,2

0,3

1,8

3,0

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Frantzia Alemania Err. B.

Iturria: MEC



Petrolio gordinarenkotizazioek beheraegin dute

EBko deflazio arris-kuek eragindakokezka dago oraindik

ondoren. Badirudi Alemaniako ekonomia gero eta isolatuago dagoela, kontuakorekatzeko eta zor gehiago saihesteko arreta jartzen duen susperraldiekonomikoan. Izan ere, Europako gero eta agintari gehiagok nahi dute EBkoekonomia handienak gehiago gastatzea, EDBren geldialdia saihesteko.

Erresuma Batuko ekonomiak Europar Batasuneko indar handiena agertzenjarraitzen du, BPGd-ak urte arteko %3,2ko hazkundea izan baitu hirugarrenhiruhilekoan, bigarrenean %3,5 handitu ondoren. Orain dela urtebeteko datuenaldean, %2,3ko gehikuntza izan du, eta, horri esker, langabezia-tasa hiruhamarren txikiagoa izan da, %6,0koa izan arte; maila hori txikiena da 2008arenerdialdetik, eta orain dela urtebetekoa baino 1,7 puntu txikiagoa da.

Eurostatek argitaratutako informazio partzialak portaera ezberdina agertu duBatasuneko herrialdeen artean, neurri handian jarrera ziklikoaren etaEuroparen barneko merkataritzako partaidetza ezberdinaren ondorioz.

Horrela, bigarren eta hirugarren hiruhilekoen bitartean, honako hauek berenurte arteko hazkunde-tasa positiboak hobetu dituzte: Grezia (%0,4tik %1,9ra),Espainia (%1,1tik %1,6ra), Frantzia (%0,1etik %0,2ra), Portugal (%0,6tik%1,0ra), Eslobenia (%2,9tik %3,2ra), Danimarka (%o,4tik %1,0ra), Txekia(%2,3tik %2,7ra), Errumania (%1,4tik %3,2ra) eta Polonia (%3,3tik %3,4ra).Honako hauek, aldiz, beren hedapena egonkortu dute Holanda (%1,1etik%1,0ra), Eslobakia ($%2,6tik %2,4ra), Hungaria (%3,9tik %3,2ra) eta Austria(%0,7tik %-0,1era); eta atzeraldian egoten jarraitu dute Italia (%-0,6tik%-0,5era), Kroazia (%-0,8tik %-0,5era) eta Zipre (%-1,9tik %-1,7ra).

Prezioen bilakaera2014ko hirugarren hiruhilekoan Brentpetrolioaren prezioak 87,4 dolarrekobatez besteko kotizazioa izan du upeleko,orain dela urtebeteko mailak (109,2$)baino %20,0 baino gutxiago eskuratuta.Hori dela eta, prezioak txikiagotzeanagusi izan da uztailetik irailera bitartean.

AEBn, maiatzean eta ekainean %2,1ekourteko maila handienak izan ondoren,kontsumo-prezioen indizeak neurritasunjoera erakutsi du, abuztuan eta iraileanurte arteko %1,7ko aurrerapena izan baitu,azpiko inflazioaren tasa berdina dela. Horrez gain, kontsumo-prezioen indize har-monizatuak (KPIH) murrizten jarraitu du Euroaren Eremuan, eta ekainetik %0,4inguruan egon da, EBZ jardutera bultzatzen duten deflazioaren beldurrak areago-tuta.

44

KPI - EEBB, EB eta JaponiaHileko urtetik urterako aldaketa %

1,2

1,5

1,5

2,11,7

1,71,3

1,0 0,6 0,70,5 0,4

1,0

1,6

1,6

3,6

3,3 3,3

-2

-1

0

1

2

3

4

I U A A 14

U

O M A M 14

E

U A I

EEBB EB Japonia

Iturria:MEC



EGAFek hedapenkuantitatiboen

amaiera burutuzuen

EBZk diru erlaxaziokuantitatiboaren

eragiketaxehetasunak

jakinarazi ditu

Batzordeaksusperraldi geldoa

eta mailakakoairagarri du

Finantza-merkatuakEspero zen bezala, EGAFek hedapen kuantitatiboen amaiera burutu zuen.Erabaki hori bat dator lan-merkatuaren baldintzen aldeko balorazioarekin etajarduera ekonomikoaren neurrizko hedapen aukera iraunkorrarekin.

Gainera, Ameriketako Estatu Batuetako banku zentralak aitortu du inflazio-pre-siorik ezak hilabete batzuetan iraun dezakeela. Hori dela eta, «denboraldiluzean» interes-tasa ofizialei egungo tartean eusteko asmoa iragarri du.

Urriko bileran, EBZk, interes-tasak ez aldatzeaz gain, titulizazioak (ABSPP) etahipoteka zedulak (CBPP3) erosteko programen eragiketa xehetasunak jaki-narazi zituen, eta, hobekuntzarik egon ezean, EBZk ohiz kanpoko neurriosagarriak erabiltzea aztertuko duela aurresan du.

Finantza-merkatuei lasaitasuna helarazi nahian eta diru-politikaren beliger-antziaren adierazgarri gisa, EBZko nagusiek adierazi dute bi programen batu-rak eta bankuetarako epe luze-luzerako maileguek (TLTRO) «eragin adieraz-garria» izango dutela erakundearen balantzean, sistemaren likidezia sus-tatzean.

Epe laburrerako aurreikuspenakEuropako Batzordearen udazkeneko aurreikuspenek hazkunde ekonomiko ahulaagertzen dute urteko gainerako hiletarako, bai EBn bai Euroaren Eremuan.BPGd-aren benetako hazkundea EBn %1,3 eta Euroaren Eremuan %0,8 izateaaurreikusi da, 2014 osoan.

2015ean hazkundearen gehikuntza geldoa espero da: %1,5 eta %1,1, hurrenezhurren, kanpo- eta barne-eskarien hobekuntzari esker.

2016rako jarduera ekonomikoaren azelerazioa aurreikusi da, %2,0koa eta%1,7koa izan daitekeena, hurrenez hurren, finantza sektorearen indarrak(Europako Banku Zentralak egindako ebaluazio orokorrari eta bankubatasuneranzko aurrerapenei esker) eta emaitzak ematen hasi diren egiturazkoerreforma berriek bultzatuta.

Euroaren balio-galera eta petrolioaren prezio merkea Europako ekonomienjarrera lehiakorra hobetzen lagundu beharko duten faktoreak dira, esportazioenepe laburrerako eta ertainerako susperraldiari lagunduta.

55



Sendotzen ari daEspainiako ekono-miaren suspertzea

Jarduerari eustenzaio, baina nola-baiteko modera-zioa ikusten da

Kontsumo priba-tuak hazkundeabultzatzenjarraitzen du

ESPAINIAKO EGOERAESPAINIAKO EGOERAINEk Hiru Hilean Behingo Kontabilitate Nazionalaren aurrerapena egin du2010eko oinarri berria erabiliz, Nazio eta Eskualde Kontuen EuropakoSistemari (KES-2010) jarraituz. Horren arabera, Espainiako ekonomiak sortu-tako barne produktu gordinak (BPGd) %0,5eko aldakuntza izan du 2014ko hiru-garren hiruhilekoan, aurreko aldiarekin alderatuta. Tasa hori aurrekohiruhilekoan izandakoa (%0,6) baino hamarren bat txikiagoa da.

2014ko hirugarren hiruhilekoan BPGd-ak %1,6ko aldakuntza izan du 2013koaldi berarekin konparatuta. 2014ko bigarren hiruhilekoan, berriz, aldakuntzahori %1,3koa izan da.

Europako Parlamentuak eta Kontseiluak onetsi duten metodologia berriak,oinarri-aldaketetan gertatu ohi diren aldaketa estatistikoak gehitzeaz gainera,zenbatespenerako metodo eta prozedura berriak aplikatzen ditu, eta legez kon-trako zenbait jarduera eta ekonomia irregularreko zenbait elementu jasotzenditu bere zenbatespenetan.

BPGd-ak aldi horretan izandako hazkundearen oinarrian eskari nazionalarenekarpena dago: aurreko hiruhilekoan baino hiru hamarren handiagoa izan da,2,2 puntutik 2,5 puntura igo baita. Kanpo-eskariak hiruhilekoko BPGd-ari egin-dako ekarpenak, berriz, -0,9 puntukoa izaten jarraitu du.

Eskari nazionalaEskari nazionalaren bi osagai nagusietatik, amaierako kontsumoko gastuak urtearteko aldakuntza handiagoa izan du 2014ko hirugarren hiruhilekoan bigarrenhiruhilekoan baino. Kapital finkoko inbertsioaren urtetik urterako aldakuntza, berriz,apur bat txikiagoa izan da hiruhileko honetan aurrekoan baino.

Etxeetako amaierako kontsumoko gastuakurte arteko %2,7ko hazkundea izan du,bigarren hiruhilekoan baino lau hamarrenhandiagoa, beraren osagai guztiak hobetudirelako, bai ondasunak bai zerbitzuak,ondasun erdi-iraunkorren eta iraunkorrenkasuan izan ezik; horiek, berriro erehazkunde tasa positiboak izan badituzte ere,erritmoa moteldu dute aurreko hiruhilekokodatuekin alderatuta.Administrazio Publikoenamaierako kontsumoko gastuak urte arteko%0,9ko aldakuntza izan du bolumenean,bigarren hiruhilekoan izandakoa baino bihamarren handiagoa.

66

Eskaria - Zuzend. datuakHiruhileko urtetik urterako ald.%

-2,8 -2,2

2,7

-8,3

-2,6

3,1

-2,1-1,0

1,6

-8,9

-9,7

-1,2

-15

-10

-5

0

5

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Etx. Kontsumoa KPG F BPG Eraikuntza

Iturria: EIN-HKN



Eraikuntzan berrizlarriagotu da

jaitsiera

Esportazioak etainportazioak hazi

egin dira

Kapital finkoaren eraketa gordinak %3,1eko gehikuntza izan du, aurrekohiruhilekoan baino hamarren bat txikiagoa. Aktibo motei erreparatuz gero,materialek %2,9ko tasa izan dute, aurreko hiruhilekoan baino sei hamarrenbaxuagoa; jabetza intelektualaren produktuetako inbertsioa, berriz, %3,9 hazi da,eta hazkunde tasa hori 2014ko bigarren hiruhilekoan izandakoa baino bi puntuhandiagoa izan da.

Eraikuntzako aktiboetako inbertsioaren urteko tasak zortzi hamarren egin duhobera, %-2,0tik %-1,2ra igaroz, higiezinetako inbertsioak portaera hobea izanduelako bai etxebizitzetan bai bestelako higiezinetan.

Ekipamendu-ondasunetako aktiboen eskariak hirugarren hiruhilekoan urte arteko%9,5eko igoera izan du; bigarren hiruhilekoan tasa hori %12,7koa izan zen.Garraio-ekipamenduko aktiboetan egindako inbertsioen gorakada (%15,3)handiagoa izan da makineriako inbertsioarena (%7,3) baino.

Kanpoko eskaeraEspainiako ekonomiaren kanpo-eskari garbiak hiruhilekoko BPGd-aren urtearteko hazkundeari egindako ekarpenak -0,9 puntukoa izaten jarraitu du. Baiondasun eta zerbitzuen esportazioek bai inportazioek aurreko hiruhilekoanbaino hazkunde handiagoak izan dituzte, baina inportazioen igoeranabarmenagoa izan da.

Hiru Hilean Behingo KontuNazionalen arabera, ondasun etazerbitzuen esportazioen hazkundea3,1 puntu handitu da, %1,5etik%4,6ra igo baita. Ondasunetan 4,2puntuko azelerazioa izan da(%1,5etik %5,7ra). Turismokoak ezdiren zerbitzuen esportazioek%1,7ko aurrerakada izan dute, hauda, aurreko hiruhilekoan (%-0,4)baino 2,1 puntu gehiago lortudituzte. Lurralde ekonomikoan ez-egoiliarrek egindako gastuarenhazkundea 2,2 puntu murriztu da(%3,8tik %1,6ra).

Ondasun eta zerbitzuen inportazioen hazkunde erritmoa ere azkartu egin da,%4,8tik %8,2ra igoz. Ondasun-inportazioen osagai guztiak aztertuta, inportaziohorien hazkunde erritmoa aurreko hiruhilekoan baino handiagoa izan da (%4,6tik%8,4ra igaro da). Turismokoak ez diren zerbitzuen inportazioek %6,7ko tasa izandute, hau da, aurreko hiruhilekoan (%5,1) baino 1,6 puntu gehiago lortu dituzte.

77Kanpo Merkataritza - Espainia

4 Hiruhilokoko batezb. mugikorraren urtetik urterako ald.%

4,75,4

1,6

-0,2

-4,3

4,8

-6

-3

0

3

6

9

12

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Esport. (euros) Inport. (euros)

Iturria: S.E.Comercio



Sektore guztiekegin dute hobera,lehen sektoreakizan ezik

Merkataritzako Estatu Idazkaritzaren arabera, Espainiako ekonomiarenesportazioen balioa 59.125,5 milioi eurora iritsi da urteko hirugarren hiruhilekoan;horrenbestez, urtetik urterako gehikuntza %4,8koa izan da, salmenta ez-energetikoen %3,1eko eta salmenta energetikoen %25,9ko gehikuntzei esker.

Kanporako salmenta ez-energetikoen helmugari erreparatuta, EBkoherrialdeetara egindako salmentak %5,5 hazi dira eta munduko gainerakoherrialdeetara egindakoak %0,7 murriztu dira.

Inportazioek, bestalde, 66.097,9 milioi euro egin dute uztailetik irailera bitartean;aurreko hiru hiruhilekoetako aurrerakada berretsi duen %7,3ko hazkundea izandute. Erosketa ez-energetikoen %10,1eko gehikuntza izan da aztertutako aldikoibilbide positiboaren arrazoi nagusia, erosketa energetikoek %1,8 egin baituteatzera, petrolio gordina merkatu izanaren ondorioz, batez ere.

EkoizpenaEskaintzaren ikuspegitik, Hiru HileanBehingo Kontabilitate Nazionalakerakusten digunez, lehen sektorekoadarrek, eraikuntzak eta zerbitzuekmaila agregatuan portaera hobea izandute bigarren hiruhilekoan baino, etaindustriak, berriz, bere hazkunde errit-moa moteldu du. Industriako adarrenBEGd-a bost hamarren gutxiago hazida aurreko hiruhilekoan zenbatetsi-takoa baino: %1,4tik %0,9ra igaro da.

Manufaktura-industriari dagokionez,urteko tasak hamarren bat galdu du,%2,0tik %1,9ra jaitsiz, kontsumoko ondasun iraunkorren eta ekipamendu-onda-sunen eskari nazionalaren bilakaerarekin bat etorriz.

Eraikuntza adarreko enpleguaren bilakaerarekin bat, sektore horretako balioerantsi gordinak 1,4 puntu egin du hobera, beraren bilakaera ez baita aurrekoaldian bezain negatiboa izan: %-1,8tik %-0,4ra pasatu da.

Beste alde batetik, zerbitzuetako adarren BEGd-a azkarrago hazi dahiruhileko honetan, %1,3tik %1,6ra pasatuz, jarduera gehienen portaerahobearen ondorioz.

Azkenik, adar nagusiek 4,6 puntuko hazkundea izan dute, aurreko hiruhilekoko%3,8tik erreferentziako hiruhilekoko %8,4ra igo baitira.

88

Eskaintza - Datu zuzend.

Hiruhilekoko urtetik urtearteko ald. %

-4,3

-0,90,9

-14,0

-8,0

-0,40,3-1,1

1,6

-16

-12

-8

-4

0

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Industria Eraikuntza Zerbitzuak

Iturria: EIN-HKN



Jardueraren sasoiona lan merkatuan

islatzen da

GizarteSegurantzako afi-

liazioek gorantzjarraitzen dute

Lan merkatuaLan merkatuari buruzko datuek agerian jartzen dute enpleguaren suspertzeafinkatuz joan dela 2014ko hirugarren hiruhilekoan.

Hiru Hilean Behingo Kontabilitate Nazionalaren arabera, enpleguak, hots,lanaldi osoko lanpostu baliokideen kopuruak, hiruhileko arteko %0,5ekoaldaketa izan du, aurreko hiruhilekoan (%0,7) baino bi hamarren txikiagoa.

Urtetik urtera %1,4 hazi da, aurreko aldian (%0,8) baino sei hamarren gehiago.Hain zuzen ere, gutxi gorabehera lanaldi osoko 221.000 lanpostu baliokidegehitu dira urtebetean.

Sektorez sektore, industriak, eraikuntzak eta zerbitzuek portaera hobeak izandituzte, enpleguari dagokionez, bigarren hiruhilekoan erregistratutakoportaerak baino.

Aztergai dugun aldian, urtetik urtera, enpleguak behera egin du lehen sektorekoadarretan (%-2,7). Beste alde batetik, industriak %1,8ko aldakuntza positiboa izandu, bigarren hiruhilekoan %-5,3ko tasa izan ostean. Eraikuntzak, berriz, %-0,1ekotasa izan du; aurreko hiruhilekoko tasa lau puntu negatiboagoa izan zen (%-4,1).Zerbitzuetan, azkenik, enpleguak hamarren batez hobetu du bere aurrekoerregistroa, %1,6ra iritsi baita.

Biztanleria aktiboaren inkesta (BAI)berriak, 2014ko hirugarrenhiruhilekokoak, HHBKNk erakutsitakojoera hedakorra berretsi du. Horrela,bada, uda sasoian biztanle aktiboenkopurua 22.931.700era igo da(hiruhileko arteko %0,2ko eta urtearteko %1,0ko jaitsierak izan ditu), etabiztanle landunen kopuru zenbatetsia17.504.000 izan da (hiruhileko arteko%0,9ko eta urte arteko%1,6ko igoerakizan ditu). Beraz, langabeen kopurua5.427.700era jaitsi da eta langabeziatasa 0,8 hamarren txikiagoa izan da,hain zuen ere %23,7koa.

Gizarte Segurantzako afiliazioei buruzko azken datuek joera-aldaketa berretsi etaafiliazio kopuruaren pixkanakako hobekuntza erakusten dute. Hain zuzen ere,Gizarte Segurantzako afiliazioak, 2014ko lehenengo eta bigarren hiruhilekoetan%0,4 eta %1,6 hazi ondoren, %2,0 gehitu dira hirugarrenean (%3,1 jaitsi ziren

99Enpleguaren Bilakaera - Espainia

Hiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-4,4

-2,9

1,4

-4,4

-2,5

1,6

-3,4

-3,1

2,0

-6

-3

0

3

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

HKN BAI G. S. Afiliatuak

Iturria: BAI, HKN-EIN, Mº Empleo y S.S.



Erregistratutakolangabeziarenbeheranzko joeraberretsi da

Prezioenbeherakadamoteldu egin da

Espainiakoekonomiari berriroiragarri diotegorantz egingoduela

1010

urtebete lehenago), eta urteko lehenengo bederatzi hilabeteetan %1,3ko igoerametatu dute, atzean utzita 2013ko lehenengo bederatzi hilabeteetan zenbatutako%3,7ko beherakada.

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak dioenez, erregistratutako langabeziakbeherantz jarraitu du: %5,9 jaitsi da hirugarren hiruhilekoan, bigarrenean%6,4 jaitsiondoren, aurreko hiru hiruhilekoetako jaitsierak berretsiz. 2014ko lehenengobederatzi hilabeteetan, erregistratutako langabeziak %5,5 egin du beheraEspainiako ekonomian, eta 2013ko epe berean, berriz, %4,2 egin zuen gora.

Prezioak eta soldatakINEren arabera, BPGd-ak prezio korrontetan urte arteko %1,2ko hazkundeaizan du 2014ko hirugarren hiruhilekoan, aurrekoan baino bost hamarrenhandiagoa. Bai prezio korrontetan bai bolumenean BPGd-ak izan duenbilakaeraren ondorioz, ekonomiaren deflatore inplizitua %0,4 jaitsi da, aurrekohiruhilekoan %0,5 jaitsi ondoren.

Kontsumoko prezioen indizeari (KPI) dagokionez, INEk adierazitakoarenarabera, indize orokorrak, abuztuan urte arteko %0,5eko atzerakada izanondoren, joera aldatu du eta %0,2ko eta %0,1eko jaitsierak izan ditu irailean etaurrian. Azpiko inflazioak %-0,1eko tasari eutsi dio bi hilabete horietan.

Epe laburreko eta epe ertaineko aurreikuspenakEgin berri dituen udazkeneko aurreikuspen ekonomikoetan, EuropakoBatzordeak iragarri du Espainiako ekonomiaren hazkundea aurten hamarrenbat hobetuko dela eta %1,2ra iritsiko dela, 2014ko udaberrian iragarritako%1,1eko tasaren aldean, eta aurreikusi du %1,7 egingo duela gora datorrenurtean, aurreko iragarpena (%2,1) lau hamarren murriztuz. Bi iragarpen horiekGobernuak zenbatetsitakoaren azpitik daude: Gobernuak %1,3ko tasa iragarridu 2014rako eta %2,0koa 2015erako.

Bi elementu dira 2015erako aurreikusitako beheranzko berrikuspenarenoinarri: euroguneko ekonomia nagusien hazkunde txikiagoak Espainiakoesportazioak motelduko ditu; eta Espainiak ahalegin fiskal handiagoa eginbeharko du 2016an.

Hala eta guztiz ere, langabezia tasek inoizko mailarik altuenei eutsiko diete, eta2016rako oraindik ere %22aren gainetik jarraituko dutela uste da.

Batzordeak adierazi du, halaber, defizitaren eta zorraren datuek 2015eanhobera egitea espero dela, BPGd-a zenbatesteko metodologia estatistikoberriaren ondoriozko aldaketa estatistikoen eraginez, neurri handian.



Sendotu egin daBPGd-arenhazkundea

Barne-eskariakindar berria eman

dio hazkundeari

EUSKADIKO ABAGUNEAEUSKADIKO ABAGUNEA2014ko hirugarren hiruhilekoan ere joera-aldaketak sendotzen jarraitu duEuskal Autonomia Erkidegoan, kanpoko merkatuen portaera mesedegarriaren,Espainiako ekonomiako barne-eskariak izan duen hobekuntzaren eta finantza-tentsioen nolabaiteko leuntzearen eskutik, eta horrek guztiak bultzadahandiagoa eman dio hazkundeari.

Eustatek 2014ko azken hiruhilekokoHiru Hilean Behingo Kontuetanegindako zenbatespenen arabera,EAEko BPGd-a, sasoian sasoiko etaegutegiko efektuak deskontatuta,%0,4 hazi da bigarren hiruhilekoarenaldean. Hazkunde tasa hori aurrekohiruhilekoan izandakoaren berdina da.

2013ko hirugarren hiruhilekoarenaldean, urte arteko aldaketa tasa %1,3izan da, bigarren hiruhilekoan izandako%0,9ko tasa baino lau hamarrenhandiagoa, eta bederatzi hamarrenekoaldea ateratzen dio 2014ko lehenengo hiruhilekoan lortutako %0,4ko tasari. Urtearteko bederatzi tasa negatibo izan ostean oraingo hau hirugarren tasa positiboaizan da, eta argi erakusten du jarduera ekonomikoa suspertzen ari dela.

BPGd-ak lurralde historikoetan izan duen bilakaerari dagokionez, Arabak etaBizkaiak hiruhileko batetik bestera %0,4 egin dute aurrera, Gipuzkoa %0,6rairitsi da eta urtebete lehenagoko datuen aldean %1,4 igo da, bi hamarrenekoaldea aterata Bizkaiari (%1,2) eta hiru hamarreneko aldea Arabari (%1,1).

Barneko eskaria2014ko hirugarren hiruhilekoan, EAEko ekonomiako barne-eskariak sendotuegin du aurreko hiruhilekoan hasitako bilakaera positiboa eta %1,4 hazi da,baina kanpo-merkataritzaren bilakaera moderatuagoak aurrerapen horiorekatu du. Barne-eskariaren portaera hobea amaierako kontsumokogastuen suspertze gero eta irmoagoari zor zaio, berak ahalbidetu baitu kapi-tal eraketa gordinaren beherakada konpentsatzea.

Etxeetako gastuak agertu duen portaerak berretsi egin du 2013ko ekitaldiko azkenhiruhilekoan hasi zen bilakaera positiboa. Udan zenbatetsi den urte arteko %2,2kogehikuntzak zortzi hamarreneko aldea atera dio apiriletik ekainera bitartean zen-batetsitako %1,4ko gehikuntzari, eta lehenengo hiruhilekoko %0,2ko tasa baino bipuntu handiagoa da.

1111

BPG - Zuzend. datuakAldaketa %

-0,4

0,0

0,4

-0,4

0,1

0,5

-2,0

-1,4

1,3

-1,7

-1,1

1,6

-3

-2

-1

0

1

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. - Hiruhilekotik hiruhilekorako Espainia - Hiruhilekotik hiruhilekorako

Euskal H. - Urtetik urterako Espainia - Urtetik urterako

Iturria: Eustat-HKE, EIN-HKN



Kanporakosalmentakegonkortuta

Bestalde, administrazio publikoen kontsumoa zertxobait murriztu da urtetikurtera, hain zuzen ere %-0,1, bederatzi hamarren gutxiago aurreko hiruhilekoanbaino (%+0,8), eta horrenbestez %1,3 uzkurtu da aurreko hiruhilekoarenaldean.

Kapital eraketa gordinak (KEG) portaera nuluari eutsi dio, urtetik urterako%1,1eko eta %0,1eko jaitsierak izan baititu hurrenez hurren lehenengo etabigarren hiruhilekoetan. Beraz, erregistro horrek suspertze-bide osoitxaropentsua erakusten jarraitu du, hiruhileko arteko %0,8ko gehikuntzarekin.

Bilakaera horren eragilea ekipamendu-ondasunetako inbertsioaren abiadaindartsuagoa da, urte arteko %2,9ko igoera izan baitu, ekitaldiko lehenengoaldietan %0,4 eta %1,5 hazi ondoren; bien bitartean, gainerako inbertsioak,neurri handian eraikuntzari lotuak, urte arteko %1,2ko beherakada izan du,bigarren hiruhilekoan %0,9 jaitsi ostean, baina jada hiruhileko arteko igoeratxikia izan du, %0,1ekoa.

Kanpoko eskariaAtzerriarekiko fluxuek portaera egonkorrari eutsi diote bigarren eta hirugarrenhiruhilekoetan, eta, horrenbestez, kanpo-eskariak 0,1 puntu kendu dizkioBPGd-ari. Egonkortasun horretan bat egin dute inportazioen nolabaitekomoderazioak eta kanporako salmenten moteltze eutsiago batek.

Eustaten Hiru Hilean Behingo Kontuen arabera, EAEko esportazioekuztailetik irailera bitartean urte arteko %2,5eko gehikuntza izan dute bol-umenean, 2014ko lehenengo eta bigarren hiruhilekoetan hurrenez hurren%3,4 eta %2,3 hazi eta gero. Inportazioak ere %2,5 hazi dira aipatutakoaldian, aurreko aldietan %2,6 eta %2,4 hazi ondoren. Prezio korrontetan,kanporako salmentak hirugarren hiruhilekoan %2,5 hazi dira, eta erosketak,berriz, %1,8.

Merkataritzako Estatu Idazkaritzaren kalkuluen arabera, EAEk Espainiakoekonomiatik kanpo 5.428,4ko salmentak egin ditu 2014ko hirugarrenhiruhilekoan, eta urte arteko %4,7ko hazkundea lortu du, urteko lehenengoaldian %12,4 igo eta bigarrenean %0,6 jaitsi ondoren. Ekitaldiko lehenengobederatzi hilabeteetan %5,1 egin du gora.

Erreferentziako aldian EAEko esportazio energetikoek %23,9ko gehikuntzaizateak eragin du kanpoalderako salmenta ez-energetikoak urte arteko%2,0ko gehikuntza apala izatea, EBrako bidalketak %2,5 murriztu izanarenondorioz, izan ere munduko gainerako herrialdeetarako esportazioek%11,6ko gorakada indartsua izan baitute.

1212



Industriakjarduera maila

hobeak izan ditu

Lehenengo bederatzi hilabeteetako salmenta energetikoen emaitza, laburazaldurik, %0,9ko gehikuntza apala izan da, Europar Batasunerakobidalketen %2,8ko igoeraren eta EBtik kanpoko gainerako herrialdeetaraegindako salmenten %2,3ko jaitsieraren ondorioz.

EAEk Espainiako ekonomiatik kanpo egindako erosketek, ekitaldiko lehenen-go eta bigarren hiruhilekoetan %10,8 eta %10,2 hazi ostean, berriro lortu duteoso igoera indartsua, %20,1ekoa, hirugarren hiruhilekoan, salmenta ener-getikoen %25,1eko gorakadari esker (%31,1ekoa bigarren hiruhilekoan), izanere salmenta ez-energetikoak %17,0 hazi baitira, aurreko hiruhilekoan %0,1jaitsi eta gero.

Irailera arteko balantzeak erakusten du inportazio guztien %13,7ko igoeraizan dela: %24,0ko igoera inportazio energetikoetan eta %7,8koa ez-ener-getikoetan.

EkoizpenaEskaintzaren ikuspegitik, BPGd-aren hazkundea lau sektore handien ibilbidedesberdinen konbinazioaren emaitza izan da. Bai lehen sektorean baieraikuntzan jarduera mailek uzkur jarraitu dute, 2014ko hiruhileko guztietanbezala. Aldiz, euren balio erantsien aldaketa positiboak izan dituzte industriasektoreak eta, batez ere, zerbitzuen sektoreak oro har.

Lehen sektoreko ekoizpenek hirugarrenhiruhilekoan urte arteko %13,2kobeherakada izan dute, ekitaldikolehenengo ekitaldian %22,6 etabigarrenean %17,1 jaitsi ondoren.Industriak uztailetik irailera bitarteanhiruhileko arteko %0,9ko tasa izan du,eta, horrenbestez, urte arteko %1,4koigoera izan du, urteko lehenengo aldietan%0,8 eta %0,9 hazi ostean. Horrek esannahi du ehuneko puntu erdiko hobekuntzaizan dela, aurreko aldian lortutako urtearteko erregistroaren aldean. Industriakurte arteko tasa positiboa izan duenlaugarren hiruhilekoa izan da jarraian.

Eraikuntza sektoreak berriro agertu ditu urtetik urterako uzkurtze handiagoarenzantzuak: %1,4ko jaitsiera izan du, urteko lehenengo eta bigarren hiruhilekoetanizandako%0,9ko eta%1,0ko jaitsierak baino handiagoa, eta BEGd-a%0,5 jaitsi dahiruhilekotik hiruhilekora.

1313BPG - Euskal Herriaren Eskaintza

Hiruhilekoko urtetik urterako ald.% (z. datuak)

-4,0

-0,6

1,4

-7,7

-4,7

-2,0-0,7 -0,5

1,7

-10

-5

0

5

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Industria Eraikuntza Zerbitzuak

Iturria: Eustat-HKE


Hirugarren sektore-ko adar guztiekhobetu dituzteeuren datupositiboak

Lan merkatuarenegoerak hoberaegin du

Zerbitzuetan oku-pazioak gorantzjarraitzen du

Portaera desberdinak izan badituzte ere, hirugarren sektoreko adarrek hazkundepositiboak izan dituzte bolumenean, bai hiruhilekotik hiruhilekora (%0,4) baiurtetik urtera (%1,7).

Zerbitzu sektorearen aurrerakadak bere osagaien bilakaera desberdinak hartzenditu barruan. Hala, urtetik urtera, Administrazio Publikoak, hezkuntzak, osasunaketa gizarte zerbitzuek izan dute portaerarik onena (%2,5eko igoera), eta ondorenmerkataritzak, ostalaritzak eta garraioak (%1,6ko igoera). Bestalde, %1,3 egindute gora gainerako zerbitzuek; adar horretakoak dira, besteak beste, lanbide-jarduerak, finantza-jarduerak eta aseguruak. Kasu guztietan ere, hirugarrensektoreko hiru adarrek bigarren hiruhilekoko emaitzak hobetu dituzte; orduan%2,2, %0,9 eta %0,6 hazi ziren, hurrenez hurren.

Hiruhileko arteko emaitzetan ere Administrazio Publikoari, hezkuntzari, osasunarieta gizarte zerbitzuei lotutako zerbitzuen %0,6ko hazkundea nabarmentzen da.Gainerako zerbitzuek, merkataritzak, ostalaritzak eta garraioak, berriz, BEGd-aren %0,3ko igoera izan dute aurreko aldiarekin konparatuta.

Lan-merkatuaHiru Hilean Behingo KontuEkonomikoen arabera, enpleguakhiruhilekotik hiruhilekora bost urteanbehera egin ondoren, 2014koerdialdeko hiruhilekoetan joera-aldaketa agertu da, lanaldi osokolanpostu baliokideen kopuruak urtearteko %0,5eko igoera izan baituuztailetik irailera bitartean, urtekobigarren hiruhilekoko %0,1ekoigoera apalaren ostean. Sektorezsektore, enpleguaren bilakaera,urtebete lehenagoko hiruhilekoberaren aldean, negatiboa izan daindustrian (%-1,4) eta eraikuntzan (%-1,7); aldiz, zerbitzuen sektoreak %1,3egin du gora eta lehen sektorea %1,2 igo da.

Hiruhilekotik hiruhilekora, eraikuntzak hobera egin du bigarren hiruhilekokodatuaren aldean (%0,4ko igoera izan du), neurri handian uda izan delako, etabai industria bai zerbitzuak %0,1 hazi dira. Lehen sektorean, berriz, enplegua%0,7 murriztu da.

1414


Enplegua - Euskal HerriaHiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-7,1

-3,2

0,3

-3,0

-2,8

0,5

-2,5

-3,1

0,6

-2,7

-0,9

0,0

-8

-6

-4

-2

0

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI HKE-Eustat Gizarte Z. BJA

Iturria: EIN, Eustat eta Mº de Empleo - SS



GizarteSegurantzako

afiliazioakare gehiago

suspertu dira

Lan merkatuari buruzko inkestek ere enpleguaren joeren antzeko bilakaeraerakutsi dute EAEn, nahiz eta, zein inkestari erreparatzen diogun, ibilbide horidesberdina izan.

Lan egiteko prest dauden EAEko biztanleen kopuruari dagokienez, INErenBAI inkestaren arabera, uztailetik irailera bitartean kopuru hori berriro jaitsida, aurreko hiruhilekoan bezala, %1,1 urtetik urtera. Hiruhilekotikhiruhilekora, berriz, %1,8 jaitsi da, eta beharbada horrek esan nahi duetsipena oraindik ez dela guztiz desagertu EAEko lan merkatutik.

Biztanleria landunaren bilakaerari dagokionez, lehenengo aldiz 2011 urtearenhasieratik, INEk urte arteko %0,3ko igoera xumea iragarri du, 2014ko lehenengoeta bigarren hiruhilekoetako %3,3ko eta %1,1eko jaitsieren ondoren.

BAI inkestak deskribatu duen aktiboen eta landunen kopuruaren jaitsierarenondorioz, ekitaldiko bigarren hiruhilekotik hirugarrenera bitartean langabeziatasa %16,1etik %15,2ra jaitsi da EAEn.

Sexuka, bigarren hiruhilekotik hirugarrenera bitartean emakumeen langabeziatasa %15,4tik %15,6ra igo da eta gizonena %16,8tik %14,9ra jaitsi da.

Eustaten BJA inkestan 2014ko hirugarren hiruhilekorako zenbatespenekerakusten dutenez, lan egiteko prest dauden EAEko biztanleen kopuruak urtearteko %0,1eko jaitsiera izan du, eta landunen kopurua egonkortu egin da(%0,0); horrenbestez, langabezia tasa %14,5era jaitsi da, aurrekohiruhilekoan %15,0koa izan ondoren.

Eustaten arabera, sexuka, aipatutako aldietako batetik bestera emakumeenlangabezia tasa %14,9tik %14,3ra jaitsi da, eta gizonena %15,1etik %14,8ra.

Gizarte Segurantzako afiliazioak etenik gabe suspertzen ari dira EAEn. Hala,apiriletik ekainera bitarteko %0,1eko igoeraren ostean, udan %0,6 hazi ziren, etairaileko eta urriko azken datu eskuragarriak hurrenez hurren %0,9ko eta %1,0kohazkundeak dira.

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak (SEPE) berretsi egin du aurrekohiruhilekoan agertutako joera-aldaketa, urte arteko %1,9ko eta %2,9ko jaitsierakzenbatu baititu EAEko bulegoetan 2014ko bigarren eta hirugarren hiruhilekoetanizena emandako langabeen kopuruan. Urriko datua jaitsiera are handiagoa da,%4,2koa, eta urteko lehenengo hamar hilabeteetan %2,1eko beherakada metatuda. 2013ko urrira arte, berriz, %9,6ko gorakada izan zen.

1515



Prezioenegonkortasunnabarmena

Baliteke 2015eanenplegu garbiasortzea

Prezioen deflatorea eta KPIEuskal Autonomia Erkidegoko 2014ko hirugarren hiruhilekoko BPGd-arenkontabilitate-balioa, prezio korrontetan, Hiru Hilean Behingo KontuEkonomikoen arabera, 16.669,6 milioi euro izan da, urtebete lehenago(16.473,8) baino 225,7 bat milioi gehiago. Horrek esan nahi du urte arteko%1,4ko gehikuntza izan dela, eta, BPGd-aren gehikuntza bolumenean%1,3koa izan dela zenbatetsi denez, deflatorea %0,1 ingurukoa litzateke.

Kontsumoko prezioek neurritasunnabarmena agertu dute hilabetezhilabete, eta, uztailean etaabuztuan hurrenez hurren urtearteko %0,1eko eta %0,3kojaitsierak izan ostean, %0,1 eta%0,2 igo dira irailean eta urrian.

Azpiko inflazioa ere (hau da,energiarik eta landu gabekoelikagairik gabekoa) oso egonkoragertu da. Urriko datua urte arteko%0,1eko tasa da. Uztailetik tasa horiberori izan da hilero, irailean izanezik, orduan %0,2koa izan baita.

Aurreikuspenak epe laburreanEAEko ekonomiak 2014ko udan suspertze moderatuaren bideari eutsi dio, etahorrenbestez, urteko azken hiruhilekoko informazio eskuragarriaren arabera,BPGd-aren hazkundea 2014an %1,0 ingurukoa izango da, iragarri izan denbezala.

Aurreko buletinetan adierazi izan den bezala, lan merkatuan aurreikusten da2014an ez dela enplegu garbirik sortuko, urteko batez bestekoarierreparatuta, baina honezkero ikusi da, lan merkatuaren atalean, azkenhilabeteetan hazkunde tasa positiboak izan direla, eta itxuraz indartsuagoakdirela ekitaldiaren amaiera aldera.

Oraingo hazkunde bideari eusten bazaio eta ez badira ez larritzen ezhedatzen EBko zenbait herrialde jasaten ari diren moteltze arazoak, EAEkoekonomiak agertzen duen hazkunde txikiko profilak aukera eman dezake2015ean %1,7ko aurrerakada eta enpleguaren %0,6 inguruko igoera lortzeko.

1616

KPIA- Harmonizatua

Hileko urtetik urterako aldaketa %

1,71,3

1,0

0,7

0,4 0,5

2,1

0,3 0,30,1

-0,2-0,1

2,0

0,7

0,6

0,5

0,1 0,2

-1

0

1

2

3

13

E

U A I U A A 14

U

O M A M 14

E

U A I U

KPIA-EB KPIA-Espainia KPIA-Euskadi

Iturria: Eurostat, EIN



Susperraldiaindartzen ari da

Industriakprodukzio erritmo

hobea dauka

BIZKAIKOBIZKAIKO ABAGUNEAABAGUNEA2014ko hirugarren hiruhilekoan Bizkaiko ekonomia EAEko eta Espainiakoekonomiekin batera suspertu da, hirugarren aldiz urte arteko tasa positiboalortuta. Lurraldean sortutako balio erantsiak hiruhileko arteko %0,4ko hazkun-dea izan du udan. Urtebete lehenagoko egoerarekin alderatuta, BPGd-ak%1,2ko igoera izan du, bigarren hiruhilekoko igoera (%0,8) baino lau hamar-ren handiagoa.

Lurraldeen bilakabideak ez dirafuntsean aldatu 2014aren hasieratik.Hala, Gipuzkoak jarraitzen du lurraldeindartsuena izaten, hirugarrenhiruhilekoan urte arteko %1,4kohazkundea izan baitu bolumenean(lehenengo hiruhilekoan %0,7koa izanzuen eta bigarrenean %1,1ekoa).Bitartean, Bizkaian BPGd-ak %1,2 egindu gora (aurreko aldietako %0,8ko eta%0,2ko igoeren ostean), eta Araban%1,1 igo da, lehenengo hiruhilekoan etabigarrenean hurrenez hurren %0,5 eta%0,7 gora egin eta gero.

Eustatek zenbatetsi duenez, prezio korrontetan, BEGd-a Gipuzkoan %1,6 hazida, Bizkaian %1,3 eta Araban %1,1; beraz, prezioen deflatoreak hirugarrenhiruhilekoan %0,2ko, %0,1eko eta %-0,1eko tasak izan ditu hiru lurraldeetan,hurrenez hurren.

EkoizpenaEkoizpenaren adierazleek erakusten dute ekoizpena apurka hobera egiten aridela Bizkaian, Eustaten industria produkzioaren indizeak (IPI) agerian jartzenduenez. Behin-behineko IPI indizeak, sasoian sasoiko eta egutegiko efektuakzuzenduta, Bizkaian urte arteko %2,0ko gehikuntza izan du 2014ko hirugarrenhiruhilekoan, eta %1,3 igo zen aurreko hiruhilekoan. Gainditua du hamarhiruhilekoan jarraian izandako atzerakada.

Araban indizea %3,4 hazi da eta Gipuzkoan %3,1 handitu da. Bi kasuetan eregainditu egin da indizeak EAEn izandako batez besteko gehikuntza (%2,7).Bizkaian indizeak izan duen portaera hobea energia ekoizteko jarduerei (%+1,5)eta manufakturei (%+0,8) zor zaie. Erauzketa jarduerek, aldiz, urte arteko%4,1eko jaitsiera izan dute, bigarren hiruhilekoan izandako %64,2ko gorakadahandiaren ostean. IPIaren bilakaera horren isla da industriako enpleguaren

1717

Hiruhileko BPGHiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-1,5

-2,3

1,1

-2,2

-1,0

1,2

-1,9 -1,6

1,4

-3

-2

-1

0

1

2

12IH

II III IV 13IH

II III IV 14IH

II III IV

Araba/Álava Bizkaia Gipuzkoa

Iturria: HKE - Eustat



Etxebizitzen prezioakegonkortzen ari direnzantzuak daude

jaitsiera moteldu izana, eskuragarridauden iturriekin bat datorren ildotik.Hala, Bizkaian industriaren arloan2014ko hirugarren hiruhilekoan lanegin duten Gizarte Segurantzakoafiliatuak 70.939 (hil bakoitzeko azkenegunaren batez bestekoa) izan dira,hau da, aurreko aldian izandakoak(70.405) baino %0,8 gehiago; bainatasa hori %-2,0koa da, urtebetelehenago sektore horretan alta emandazeuden 72.418 afiliatuekin erkatzenbada.

Langabezia maila handiak eta higiezinen merkatuko prezioen jaitsiera direla eta,balizko etxebizitza-erosleek itxaroten jarraitzen dute, noiz bermatuko ote dennolabaiteko egonkortasuna prezioetan. Ondorioz, geldirik diraute etxebizitzaberrien eraikuntzak eta sektoreko produkzio jarduerak.

Sustapen Ministerioak eman duen azken informazioaren arabera, nahiz etaprezioek beherantz jarraitzen duten, egonkortzen ari dira, eta etxebizitzensalmentak abiada hartzen ari dira pixkanaka.

Etxebizitzen prezioen indize orokorrak (Sustapen Ministerioa) kontuan hartzen ditubai etxebizitza libreak bai babestuak. Indize horrek erakusten duenez, 2014kohirugarren hiruhilekoan etxebizitzen batez besteko prezioak urte arteko %4,2kojaitsiera izan du Bizkaian. Araban, berriz, %5,5 jaitsi da, eta Gipuzkoan apur bategin du behera, %0,2 hain zuzen.

Portaera horren arrazoia izan da, neurri batean, etxebizitza babestuen prezioakBizkaian %0,8 uzkurtu direla eta etxebizitza libreenak, berriz, %-4,4. Atzerabegiratuta, etxebizitzen prezioen indize orokorrak 2008ko lehenengo hiruhilekoanjo zuen goia, eta ordutik 2014ko hirugarren hiruhilekora arte %18,2 jaitsi da EuskalAutonomia Erkidegoan, %22,5 Bizkaian eta %30,0 Espainian.

Etxebizitzen eraikuntzaren geldialdia gorabehera, administrazio publikoendefizitaren zuzenketaren malgutasuna hain erabatekoak ez diren aurrekontudoikuntzak ahalbidetzen ari da, eta obra publikoak jasaten duen egoera leuntzenlaguntzen du. Hala, lizitazio ofiziala 2014ko lehenengo bederatzi hilabeteetan 364,7milioi eurokoa izan da Bizkaian; %60,7 hazi da, 2013ko epe berean zenbatu ziren227,0 milioien aldean.

1818

Industria Ekoizpen Indizea (datu zuzend.)4 Hiruhilekoko babezb. mugikorraren urtetik urterako ald.%

4,0

-4,1

-4,2

0,42,2

-7,3

-3,7

-1,5-0,2

-6,2

-3,6

1,5

-10

-5

0

5

11

IH

II III IV 12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Bizkaia Espainia

Iturria: EIN eta Eustat



Urrian hazi egindira azalera handie-

tako salmentak

Aurrerapen handi hori, batez ere, eraikuntzaren bultzada sendoari zor zaio(%113,2), baina obra publikoaren %53,0ko gehikuntzak ere lagundu egin du.

Eraikuntzaren arlko enpleguaren adierazle guztiak hasi dira bilakaera hobeagoaagertzen. Horrela, bada, Bizkaian 2014ko hirugarren hiruhilekoan eraikuntzarenarloan lan egin duten pertsonen (28.989) Gizarte Segurantzako afiliazioak %1,8hazi dira aurreko hiruhilekoaren aldean (28.471), eta 2013ko tarte bereanzenbatutakoak (29.390) baino %1,4 gutxiago dira. Bi tasa horiek suspertzeko joeraerakusten dute, 2014ko bigarren hiruhilekoan izandako hiruhileko arteko %+0,9kotasarekin eta urte arteko %-3,3ko tasekin alderatzen badira.

Merkataritza zerbitzuetan hobekuntza begiztatzen da, kontsumoko gastuakernetzen doazen heinean. Gainera, susperraldia sendotu ahala aukerak aldatzenari dira pixkanaka, eta horrek ere bide ematen dio enpresentzako zerbitzuendinamismoari. Bestalde, finantza-ingurunea gero eta hobeto egotea inbertsiogastuetarako pizgarri gero eta indartsuagoa da.

Eustaten AHMI indizeak (azalera handietako merkataritzaren indizea)erakusten duenez, 2.500 metro karratutik gorako azalera duten saltokietakosalmentek, egutegiaren efektua zuzenduta, 2014ko urrian Bizkaian %2,1ekourte arteko igoera nominala izan dute, lan egutegiko termino homogeneoetan,udako lehenengo hiruhilekoan jasandako berrerorikoaren ostean (urte arteko%2,6ko jaitsiera izan zuten) eta bigarren hiruhilekoan %0,2ko suspertze apalalortu ondoren. Bolumenean, indizea %2,1 hazi da urrian, eta portaera horihirugarren hiruhilekoko prezioek izandakoaren berdin-berdina da, hots,hazkunderik eza.

Bien bitartean, Arabako indizea prezio korrontetan %4,1 jaitsi da urrian, etabolumenean %4,2, eta horrenbestez Arabako prezioek hamarren bat egin dutebehera. Gipuzkoan, aldiz, prezio korrontetan indizea %1,5 igo da eta bolumenean%1,2 hazi da, prezioen %0,3ko igoeraren ondorioz.

Ondasun motari erreparatuta, Bizkaian elikagaien AHMI indizea urrian %2,9 jaitsida prezio korrontetan (hirugarren hiruhilekoan %3,0 egin zuen behera), etabolumenean, berriz, %3,4 jaitsi da, udan %1,4 murriztu ostean; hori horrela,prezioak %0,4 handitu dira. Gainerako ondasunen salmenta indizea urrian %4,6igo da prezio korrontetan (%2,3 jaitsi zen uztailetik irailera bitartean), eta %5,0 igoda bolumenean (%2,5 jaitsi zen hirugarren hiruhilekoan). Horrenbestez, prezioak%0,4 jaitsi dira urrian eta %0,2 igo dira hirugarren hiruhilekoan.

Bizkaiko merkataritza azalera handietan landunen indizeak atzera egiten jarraitudu udan (%-1,0), baina beherakada leunduz joan da, eta urrian indizeak berriroegin du gora, %0,3 igo baita.

1919



Gizarte segurantza-ko afiliazioaknabarmen gehitudira zerbitzuetan

Pixkanakaarne-eskariaernetzen ari daBizkaian

Bizkaiko zerbitzuetan Gizarte Segurantzako afiliazioen batez besteko kopuruaudan 315.334 izan da. Hiruhileko arteko %0,7 jaitsiera dakar datu horrek, bainaurtebete lehenago 311.848 afiliatu zeuden; beraz, urte arteko %1,1eko igoeraizan da. Urriko azken datuak berretsi egiten du hoberanzko joera, hazkundejarraituko zortzigarren hilabetea izan da eta. Gainera, urrian urte arteko %1,7kohazkundea izan da.

Hirugarren sektoreko jarduera-adarrei erreparatuta, Bizkaian ekitaldikolehenengo hamar hilabeteetan afiliazioak urte arteko portaera positiboa izan dulanbide jarduera zientifiko eta teknikoetan (%1,4), zerbitzu osagarrietan (%1,3),Administrazio Publiko, hezkuntza eta osasunean (%2,0), arte eta jolasjardueretan (%3,1) eta beste zerbitzu batzuetan (%0,1). Beste adar guztiekbilakaera negatiboa izan dute. Hauek dira: higiezinen arloko jarduerak (%-0,8),finantza-jarduerak eta aseguruak (%-2,0), merkataritza, ibilgailuen konponketa,garraioa eta ostalaritza (%-0,03) eta informazioa eta komunikazioak (%-2,5).

Barneko eskariaBarne-eskariaren osagai nagusiek gero eta itxura hobea eman dute ekitaldianaurrera egin ahala. Susperraldi indartsuago eta jarraituagoa izan dute. Ezin daahaztu, hala ere, langabezia handia eta zorpetze mailak jaisteko beharra Bizkaikofamilien kontsumoaren suspertzea mugatzen duten osagaiak direla. Dena dela,finantzaketaren hobekuntzak inbertsioa errazten du eta kontsumoko gastuakegitera bultzatzen du, nahiz eta gastu horiek oraindik ere noraezeko portaera izan.

Eustatek hiru hilean behin egiten duen txikizkako merkataritzaren indizeorokorraren (TMIO) arabera, salmentek, prezio korrontetan, Bizkaian 2014kolehenengo hiruhilekoan urte arteko %1,8ko jaitsiera izan ondoren eta bigarrenhiruhilekoan %0,3 igo ondoren, bigarren hiruhilekoan berriro egin dute behera(%-1,3); bien bitartean Gipuzkoan %2,4 hazi dira, eta Araban %2,6. Bolumenean,aldiz, txikizkako salmenten indizea udaldian urtetik urtera %0,1 baino ez da jaitsiBizkaian, eta %3,5 igo da Gipuzkoan eta Araban.

Eskariaren beste adierazle batzuek, esate baterako etxebizitzen eskualdaketek,bizitasun handiagoa agertu dute, baina salmenta mailak oraindik oso apalak dira,balizko eskatzaileek zain jarraitzen dutelako, prezioak gehiago jaitsiko ote diren.Horrela, bada, Bizkaian 2013ko azken hiruhilekoan salmentek urte arteko%34,1eko beherakada handia izan ondoren, 2014ko lehenengo eta bigarrenhiruhilekoetan hurrenez hurren %85,4 eta %16,3 hazi dira, eta 2014ko lehenengosei hilabeteetan %42,1eko hazkundea zenbatu da.

Ostatu zerbitzuen eskaria ahul ibili da 2014ko lehenengo hiru hilabeteetan, bainapixkanaka hobetuz joan da apiriletik aurrera.

2020



Laguntza publikoekibilgailuen matriku-lazioa sustatu dute

Ekipamendu-onda-sunen kanpo

erosketek berrirobehera

INEk egiten duen hotelen okupazioari buruzko inkestak (HOE) eskainitako datuenarabera, Bizkaira etorri eta bertoko ostalaritza establezimenduetan ostatuhartutako bidaiarien kopuruak urte arteko %1,2ko igoera izan du uztailetik irailerabitartean, urteko bigarren hiruhilekoan izandako %4,3ko igoera baino txikiagoa.Alde horren arrazoi nagusia atzerriko bisitarien kopuruaren %2,5eko igoera da,Estatuko bisitarien kopurua %0,2 baino ez baita igo.

Eustatek egiten duen turismo establezimendu hartzaileen inkestan (TEHI),bestalde, Bizkaira etorritako bisitarien kopuruaren portaera apur bat motelagoaagertu da, %0,8ko igoerarekin; inkesta beraren arabera, beste autonomia erkidegobatzuetako bisitariak %2,8 gutxiago izan dira eta atzerritarrak %5,5 gehiago.

Bidaiarien bilakaerari buruzkozenbatespenen arteko alde horiekdirela eta, INEren arabera %5,7hazi da ostatu gauen kopurua,Estatuko bisitarienak %2,5 gehitudirelako eta atzerritarren ostatugauen kopuruak %10,6ko gorakadahandia izan duelako; Eustatenarabera, berriz, biek egin dute gora,hurrenez hurren %0,6 eta %13,6,eta, oro har, %5,9 hazi dira 2014kohirugarren hiruhilekoan.

Automobilak erosteko laguntza publikoek salmentak akuilatzen jarraitu dute udasasoian. Bizkaian automobilen salmentak hirugarren hiruhilekoan %7,0 hazi dira,bigarren hiruhilekoan urte arteko%24,2 gorakada ikaragarria lortu eta gero. Eskuradagoen azken datuak %22,3ko gehikuntza adierazten du. Horrenbestez, urtekolehenengo hamar hilabeteetan %15,4ko igoera metatu da. Tasa hori ia hamarpuntu handiagoa da 2013ko tarte berean zenbatutako %5,4ko igoera baino.

Antzeko ibilbidea egin du zama-ibilgailuetako inbertsioak: Bizkaian oso portaeraindartsuari eutsi dio lehenengo seihilekoan (%25,3 hazi da urtarriletik ekainerabitartean), baina uda sasoian moteldu egin du bere indarra eta %1,7 baino ez dahazi, eta hori horrela izan da, neurri batean, aurreko urteko hirugarren hiruhilekoko%27,5eko gorakadak koska-efektua izan duelako. Urrian aurrerapena %16,3koaizan da, eta urtarriletik urrira bitartean%16,5eko igoera metatu da; tasa hori EAEko%14,2koa baino handiagoa izan da, baina hamar puntutik gorako aldea duEspainiako ekonomiaren %27,1eko tasarekin.

Merkataritzako Estatu Idazkaritzaren (MEI) datuen arabera, ekipamendu-ondasunenarloan Bizkaiak kanpoan egindako erosketek 2014ko bigarren hiruhilekoan portaera

2121

Gau-emateak4 Hiruhilekoko batez. mugikorraren urtetik urterako ald. %

1,3

-1,9

1,1

-0,8

-0,2

3,6

4,7

-1,8

3,1

-5

0

5

10

15

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Espainia Bizkaia

Iturria: HOI-EIN



Esportazioekportaera irregularraizan dute

Enpleguaren joeraaldatu egin daHHKE-en arabera

positiboa izan zuten, %4,6 hazi baitziren, baina udan urtetik urterako %8,3kobeherakada izan dute, eta 2014ko lehenengo bederatzi hilabeteetan %1,9 egin dutebehera. 2013ko lehenengo hamar hilabeteetan, berriz, %5,0 igo ziren.

Kanpoko eskariaBizkaia eta atzerriaren arteko fluxuek, oraindik oso portaera gorabeheratsuabadute ere, joera-aldaketaren zutabeetariko bat izaten jarraitzen dute, eta jar-duerari apurka indarra hartzen laguntzen diote. Industria MinisteriokoMerkataritzako Estatu Idazkaritzaren (MEI) arabera, Bizkaiak atzerrira egindakosalmentek 2014ko hirugarren hiruhilekoan urte arteko %9,9ko igoera izan dute,bigarren hiruhilekoan %3,5 jaitsi eta gero. Bilakaera aldakor hori, neurri handian,energia produktuen salmenten eragin desorekatzaileari egotzi behar zaio.

Energia produktuak albora uzten badi-tugu, Bizkaiko esportazio ez ener-getikoek hirugarren hiruhilekoan %4,1egin dute gora, bigarrenean%12,1eko jaitsiera izan eta gero. Tasahorrek gainditu egin ditu bai EAEko%2,0ko igoera bai Espainiako ekono-miaren %3,1eko gehikuntza. EBraegindako esportazioak %2,9 murriztudira; beraz, atzerrirako salmenten por-taera ona munduko gainerako herri-aldeetara egindako esportazioen%19,0ko hazkundeari zor zaio.

Bestalde, inportazioak %28,8 hazi dira hirugarren hiruhilekoan, Bizkaiak atzerri-an egindako erosketa energetikoen %31,2ko igoeraren eta erosketa ez ener-getikoen %0,4ko gehikuntzaren ondorioz. Hazkunde horrek Euskal AutonomiaErkidegoan izandako %0,1eko jaitsieraren kontrako zeinua dauka, etaEspainiako ekonomia osoak izandako %6,3ko igoera baino txikiagoa da.

Lan-merkatuaEkoizpen jardueraren hobekuntzak bidea eman du lan merkatuan joeraaldatzen has dadin. Hain zuzen ere, gero eta indartsuagoa da lanpostukopuruaren igoera. Hala eta guztiz ere, lanposturik aurkituko ez dutelakoanamore ematen dutenak gero eta gutxiago direnez, langabezia tasak gorantzjarraitu du Bizkaian, lan egiteko prest dauden pertsonak gehiago direlako.

Hiru hilean behingo kontu ekonomikoen (HHKE) arabera, Bizkaiko ekonomian,2014ko udan, lanaldi osoko lanpostu baliokideak 439.356 izan dira, hau da,

2222

Esportazioak 4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

0,74,0 0,8

-10,2

17,4

-1,5

4,7 5,4

1,6

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Bizkaia Espainia

Iturria: S.E.Comercio



Langabezia tasaketa GSko afiliazioek

hobera egin dute

apiriletik ekainera bitartean baino 175 lanpostu gehiago, orduan 439.182 izanbaitziren. Hiruhileko arteko %0,04ko igoera izan da. Baina 2013ko hirugarrenhiruhilekoan zenbatetsitako 437.003 lanpostuekin egiten badugu konparazioa,orduan baino 2.353 lanpostu gehiago dira, eta urte arteko gehikuntza %0,5ekoa da.

INEk egiten duen biztanleria aktiboaren inkestak (BAI) erakusten duenez,uztailetik irailera bitartean Bizkaian aktiboen kopurua %1,6 murriztu da etalandunen kopurua %0,2 igo da. Horrenbestez, langabeen kopuruak %10,5 egindu behera. Langabezia tasa 2013ko bigarren hiruhilekoko %16,3ko mailatik%16,0ra jaitsi da. Jaitsiera horretan emakumeen langabezia %15,8rainofinkatzen da %15,2tik, eta gizonena %16,1 murriztu da %17,2tik.

Eustaten BJA (biztanleria jardueraren arabera) inkestako zenbatespenarenarabera, bestalde, 2014ko hirugarren hiruhilekoan langabezia tasa Bizkaian%16,5etik %15,6ra jaitsi da.

Gizarte Segurantzaren erregistroeklan merkatuaren hobekuntza berretsidute, baina ez HHKEk, BAIk edo BJAkbezala. Hala, afiliazioak hirugarrenhiruhilekoan %0,5 gehiago izan diraurtebete lehenago baino. Tasa horreknorabide aldaketa ekarri du,lehenengo eta bigarren hiruhilekoetanhurrenez hurren %-0,8ko eta %-0,2kotasak izan baitziren. Hamarren batekoaldea du EAEko %0,6ko igoerarekineta puntu eta erdiko aldea Espainiakoekonomiaren %2,0ko gehikuntzarekin.

Urriko azken datu eskuragarriak joera areagotzen ari dela erakusten du, urtearteko %1,0ko hazkundea izan baita, EAEn bezala; baina hazkunde horiEspainiako ekonomiarena (%2,4) baino ia puntu eta erdi txikiagoa izan da.

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren datuek ere lan merkatuaren hobekuntzaberretsi dute. Hain zuzen ere, datu horien arabera hirugarren hiruhilekoan urtearteko %3,1eko jaitsiera izan du Bizkaian erregistratutako langabeen kopuruak.Lehenengo eta bigarren hiruhilekoetan jaitsierak hurrenez hurren %0,4koa eta%1,6koa izan dira. Jaitsiera hori Euskal Autonomia Erkidegoko %2,9koa bainobi hamarren handiagoa da, eta urrun dago Estatuko %5,9ko murrizketatik.

Urriko azken datu eskuragarriaren arabera, urte arteko %4,3ko jaitsiera izan da, etaurteko lehenengo hamar hilabeteetan langabeziak%1,9ko jaitsiera metatua izan du.

2323

Gizarte Segurantzako Afiliatuak4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

-2,9

-3,9

0,7

-2,0

-3,5

-0,4

-2,1

-3,6

-0,7

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Espania Euskal H. Bizkaia

Iturria: Mº Empleo y SS



Kreditu biziakmurriztu egindira Bizkaian...

...bien bitarteangordailuengoranzko joerahautsi egin da...

...eta hipotekaktupusteangorantz doaz

Sortutako merkata-ritza sozietateenkopuruaren bilakae-ra pozgarria

Ekonomiaren finantzaketaAurreko hiruhilekoetan bezala,Bizkaiko familien eta enpresen zor-petzeak beherantz jarraitu du azkenhilabeteetan, Espainiako Bankuarenarabera. Horrela bada, finantza-erakundeek 2014ko irailaren azkenegunera arte emandako kreditubiziak %4,9ra murriztu zirenBizkaian (ekaina amaitu zenean%8,2 atzera egin ondoren). Jaitsierahori ekonomia espainiarrak (%6,4)eta EAEk (%6,5) izan dituztenjaitsierak baino leunagoa izan da.

Beste alde batetik, gordailuek goranzko euren joera hautsi zuten eta Bizkaian2014ko irailaren azken egunera arte urte arteko atzera egitea %1,0 izan zen.Jaitsiera hori ekainaren azken egunean gordailuek zuten %2,5ekoaurrerakuntza eta ekonomia espaiarraren %0,4ko jaitsiera baino apur batgutxiago da, ordea Euskal Autonia Erkidegoak %0,9 igoera izan zuenean.

Bizkaian eratutako hipoteken kopuruak bat-bateko gorakada izan du, 2006tikizandako beheranzko joera aldatuta. 2014ko hirugarren hiruhilekoan 2.103hipoteka eratu dira Bizkaian eta horien zenbatekoa 308 milioi eurokoa izan daguztira: urtebete lehenagoko datuekin alderatuta, hipoteka kopurua 13,7% han-diagoa izan da, eta zenbatekoa %50,6 handiagoa. Aldaketa horiek aurrekohiruhilekoko ibilbideari eutsi diote eta EAEko %-0,7ko eta %+9,8ko aldaketakgainditu dituzte. Eratutako hipoteken kopuruaren gehikuntza Espainiako ekono-miarena (%22,0) baino apur bat txikiagoa izan da, baina zenbatekoarengehikuntzak alde handiz gainditu du Espainiakoa (%33,3).

Sortutako merkataritza sozietateei dagokienez, 2014ko hirugarren hiruhilekokoemaitzak berriro ere pozgarriak izan dira, bigarren hiruhilekoan kopuruakbehera egin ondoren, lau hilabetez oso portaera positiboa izan ostean.Eratutako 353 enpresek guztira 18,1 milioi euroko kapital harpidetua dute.Sortutako sozietateen kopuruak urte arteko %3,2ko hazkundea izan du, etaharpidetutako kapitala %133,6 hazi da.

Bestalde, aztertutako aldian kapitala handitu duten sozietateen kopurua, urte-bete lehenagokoarekin konparatuta, %25,1 jaitsi da, eta kapital-handitzearenzenbatekoa %5,1 txikiagoa izan da.

2424

Kreditu eta Gordailuak - BizkaiaHiruhilekoko azken eguneko urtetik urterako aldaketa %

-6,0

4,4

-1,0

-5,6

-10,9

-4,9

-12

-9

-6

-3

0

3

6

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Gordailuak Kredituak

Iturria: B. de España



Prezioek neurritsujarraitzen dute

2014ko ekitaldiarenamaieran Bizkaiak

BPGd-aren %1,0koigoera izango du...

…eta 2015erakoespero da %1,7rairistea eta enple-

guaren gehikuntzagarbia izatea

2525

Prezioen bilakaeraEustaten arabera, 2014ko hirugarren hiruhilekoan Bizkaiko BPGd-a, prezio kor-rontetan, egutegiko efektua zuzenduta, 8.455,7 milioi eurokoa izan da, hots,106,3 milioi gehiagokoa, urtebete lehenagoko 8.349,5 milioiko BPGd-arekinalderatuta. Gehikuntza hori %1,3koa izan da, eta, bolumenean zenbatetsitako%1,2ko igoerarekin batera, prezioen deflatorearen igoera txikia dakar,%0,1ekoa.

Prezioen neurritasuna berriro ere KPIaren ezaugarri nagusia izan da. Abuztuan urtearteko %0,3ko tasa negatiboa izan ondoren, irailean eta urrian tasa positiboak izanditu, hurrenez hurren %0,1ekoa eta %0,2koa.

Azken hamabi hilabeteetan, ordea, KPIaren urte arteko tasa batez beste %0,3 izanda, aurreko urtean baino puntu bat eta zazpi hamarren txikiagoa, orduan %2,0 izanbaitzen.

Produktuz produktu aztertuta, hauek dira 2014ko urrian Bizkaian urte arteko igoeranabarmenak izan dituztenak: irakaskuntza (%3,0), etxebizitza (%1,7), medikuntzaeta osasuna (%0,8), edari alkoholdunak eta tabakoa (%0,4), elikagaiak eta alkoho-lik gabeko edariak (%0,4), jantziak eta oinetakoak (%0,3) eta hotel, kafetegi etajatetxeak (%0,2). Eta hauek jaitsi dira: komunikazioak (%-5,7), aisia eta kultura(%-1,7), garraioa (%-0,4) eta etxeko gauzak (%-0,1).

Epe laburrerako aurreikuspenakEBrekiko trukeek portaera gorabeheratsua izan duten arren, Espainiako inbertsio-ekonomiaren barne-eskaria pixkanaka suspertuz joan da, eta Euskal AutonomiaErkidegoko eragile ekonomikoek gero eta aukera hobeagoak ikusi dituzte, etahorrek guztiak Bizkaiko ekonomiaren oneratzea finkatu du 2014ko ekitaldianzehar.

Enpleguaren norabide aldaketa, neurri batean, barne-eskariaren portaera gero etahobeagoa bermatuz joan da. Horregatik, seguru asko bai kontsumoak bai inbertsioakindartzen segituko dute, eta itxuraz bete egingo dira Bizkaiko hazkunde-aurreikus-penak, BPGd-a 2014an %1,0 inguru haziko dela iragartzen dutenak.

Zenbait ziurgabetasun geoestrategiko eta Europako zenbait ekonomiaren ahulta-suna direla-eta 2015eko zerumuga ilun samar dago, baina egoera horri, neurribatean behintzat, buelta eman ahal zaio Europako Batzordeak jarduera sus-tatzeko egin duen planaren bidez. Nolanahi ere, baliteke Bizkaiko ekonomiabolumenean %1,7 inguru haztea, eta, pixkanaka prezioak ernetzen badira,Bizkaiko ekonomiaren hazkunde nominala %3,0tik gertukoa izan liteke eta GizarteSegurantzako afiliazioen kopurua %0,6 igo liteke.



2626

Iturria

2013 2014 2013 2014 2013 2014BPG BOLUMINA Eustat/INE (I+II+III) Hiruhilekoa -1,6 0,7 -2,1 0,9 -1,6 1,2

BPG NOMINALA Eustat/INE (I+II+III) Hiruhilekoa -1,2 0,8 -1,4 1,0 -0,9 0,7

EKOIZPENA

-I.E.I. Orokorra Eustat/INE Urt.-Iraila -3,9 0,1 -4,0 1,0 -2,8 1,6

-I.E.I. Orokorra zuzenduta Eustat/INE Urt.-Iraila -3,5 0,2 d.g. 1,1 -2,4 1,6

-Landunak Guztira INE (I+II+III) Hiruhilekoa -3,0 -1,6 -3,6 -1,4 -3,3 0,8

-Landunak Guztira Eustat (I+II+III) Hiruhilekoa -0,5 -1,4 -1,4 -0,0 - -

-Gizarte Segurantzako Afiliatuak G. Segurantza Urt.-Iraila -3,6 -0,2 -3,5 0,0 -3,7 1,3

INDUSTRIA

-I.E.I. Ateratze Industriak Eustat/INE Urt.-Iraila -12,7 21,4 -23,6 14,6 -17,6 0,1

-I.E.I. Beste Manufakturak Eustat/INE Urt.-Iraila -3,5 0,6 -3,8 1,4 -2,5 2,3

-I.E.I. E.Elek., Gasa eta Ura Eustat/INE Urt.-Iraila -6,2 -4,8 -5,5 -3,5 -4,9 -2,0

-Landunak Industrian INE (I+II+III) Hiruhilekoa -3,6 -6,1 -5,2 -2,1 -5,5 -0,0

-Landunak Industrian Eustat (I+II+III) Hiruhilekoa -1,7 -4,4 -7,9 -3,2 - -

-E. Elek. Kons. Industrian Iberdrola Urt.-Iraila 5,2 11,3 -2,3 5,3 - -

-E. Elek. Kons. Ind. Sid. Gabe Iberdrola Urt.-Iraila -6,3 23,2 -4,3 7,3 - -

ERAIKINTZA

-Landunak Eraikintza INE (I+II+III) Hiruhilekoa -2,2 -5,0 -0,4 -9,4 -12,0 -5,9

-Landunak Eraikintza Eustat (I+II+III) Hiruhilekoa -10,8 -1,6 -20,6 -2,8 - -

-En. Elek. Konts. Eraikintzan Iberdrola Urt.-Iraila -9,9 27,8 -8,8 22,7 - -

ZERBITZUEN SEKTOREA

-Bidaiarien Mugimendua INE Urt.-Iraila -0,8 1,5 -0,8 1,0 -0,0 4,4

-Bidaiarien Mugimendua Eustat Urt.-Iraila -2,8 -1,4 -2,6 1,3 - -

-Gauak INE Urt.-Iraila -2,9 4,4 -2,1 2,1 0,8 2,9

-Gauak Eustat Urt.-Iraila -5,1 2,6 -3,1 2,7 - -

-Landunak Zerbitzuetan INE (I+II+III) Hiruhilekoa -3,1 -0,1 -4,0 -0,1 -2,2 1,3

-Landunak Zerbitzuetan Eustat (I+II+III) Hiruhilekoa 0,7 -0,2 -1,4 1,2 - -

-En. Elek. Konts. Zerbitzuetan Iberdrola Urt.-Iraila -2,4 -3,8 -4,5 -3,5 - -

LAN MERKATUA

-Langabezia Tasa INE (I+II+III) Hiruhilekoa 17,8 17,1 16,6 16,2 26,2 24,7

-Langabezia Tasa Eustat (I+II+III) Hiruhilekoa 15,5 16,2 14,0 15,0 - -

-Erregistratutako Langabezia INEM Urt.-Iraila 11,1 -1,3 11,4 -1,7 6,2 -5,4

-Erregistratutako Kolokazioak INEM Urt.-Iraila -1,0 10,5 0,7 10,9 5,7 14,5

BARRU ESKARIA

-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Iraila - - -4,5 -3,6 -2,8 2,2

-Autoen Matrikulazioa D.G. Tráfico Urt.-Iraila -0,2 14,5 -0,4 18,6 -1,9 18,4

-E. Elek. Konts. Etxeetan Iberdrola Urt.-Iraila -4,7 -3,6 -4,4 -3,5 - -

-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Iraila - - -4,8 1,1 0,3 1,6

-Garraio-Ibilgailuen matrik. D.G. Tráfico Urt.-Iraila -11,3 16,6 -10,0 12,8 -7,5 26,1

KANPOKO ESKARIA

Esportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Iraila 10,5 7,9 1,3 5,1 4,5 1,9

-Esp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Iraila 6,7 -3,0 -0,8 0,9 4,7 1,4

-Esp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Iraila -3,5 2,4 -2,1 2,8 2,0 4,4

-Esp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Iraila 29,7 -11,8 1,8 -2,3 9,5 -3,6

Inportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Iraila 1,5 19,0 -1,7 13,7 -4,5 6,0

-Inp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Iraila -10,1 12,6 -8,6 7,8 -3,5 8,6

-Inp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Iraila -12,3 19,3 -9,5 11,1 -2,9 9,4

-Inp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Iraila -6,5 2,4 -6,7 0,6 -4,5 7,3

PREZIO ETA SOLDATAK

-KPI INE Urt.-Iraila 2,0 0,3 1,9 0,3 1,8 -0,0

-PIIA INE Urt.-Iraila - - -0,4 -0,9 0,8 -0,9

-Koste laborala hiruhil. Enk. INE (I+II+III) Hiruhilekoa - - 1,2 -0,8 -0,5 -0,3

-Itundutako soldata-igoera Mº Trabajo Urt.-Iraila 0,8 0,7 1,5 0,8 0,6 0,6

EKONOMIAREN FINANTZAKETA

-Kredituak S. Egoiliarretan Bco. España (I+II+III) Hiruhilekoa -7,6 -7,4 -8,1 -8,5 -12,4 -6,6

-Gordailuak S. Egoiliarretan Bco. España (I+II+III) Hiruhilekoa 3,7 1,9 0,9 1,0 3,7 1,5

Daturik gabe=d.g.

Ekonomiaren Abagunearen Adierazkarien Laburpena

Adierazkariak Epealdia

Bizkaia Euskal Herria Espainia

Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. %



2727

Bizkaiko Abagune Ekonomikoaren Laburpen GrafikoaEkoizpen Jarduera

IEI eta Energiaren Elektrikoaren konts.4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-7,3 -3,7

-1,5

-8,5 -6,6

19,4

4,6

-2,1-4,1

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

IEI Ind.Sder.kanpo utzita Zerbitzuak

Eraikuntzaren Adierazkariak 4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-11,7

-13,3

-4,8

-10,2

-10,5

61,3

-14,3

-6,4

-1,1

-40

-20

0

20

40

60

80

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Gizarte Seg. Afiliatuak Energia elektrikoa Landunak (BAI)

Landunak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-3,9

-3,0 -2,2

-2,1

-3,6

-0,7

-2,6

-1,1 -1,0

-6

-4

-2

0

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI Giz.Seg. Afiliatuak BJA

Langabezi Tasa

18,2

17,6

16,0

13,6

15,8 15,6

16,8

18,3

17,8

12

14

16

18

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI BJA ERREGISTRAT.

Barruko Eskaria4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

4,7 -1,83,1

-14,2-10,9

21,2

-3,9-6,8

-8,3

-30

-20

-10

0

10

20

30

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Ostatu-gauak Matrikulazioak Kreditu biziak

Kanpo Eskaria4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-14,4

3,9 15,4

-6,00,4

5,2

-17,2

49,8

-10,0

-40

-20

0

20

40

60

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Inportazioak Esport. EU Esp. Mundu B.

Lan Merkatua

Barruko Eskaria eta Kanpokoa

Iturriak: Iberdrola, OFICEMEN, Eustat, EIN, D.G. Tráfico, M.º de Empleo y S.S., M.º de Economía y Competitividad, S.E. de Comercio



2014ko lehenseihilekoan BEGd-a%2,3 hazi da

Enpresen ekonomiaeta ondare egoerahobetu egin da

ZERGA ABAGUNEAZERGA ABAGUNEA

Hiruhilekoko Balantzeen Zentralak (HBZ) bildutako informazioak erakustenduenez, enpresen jarduerak hobera egin du 2014ko lehenengo seihileko osoan,ekitaldiko lehen hilabeteetan bezala. Hala, barne eskaria pixkanaka suspertzenari den eta kanpo jardueraren ekarpen positiboari eusten zaion honetan, urtar-riletik ekainera bitartean HBZko enpresen balio erantsi gordina (BEGd), oro har,%2,3 hazi da urtetik urtera. Aurreko urtean, berriz, %3,5 murriztu zen.

Langile-gastuak ia ez dira aldatu, eta 2013ko epe berean, aldiz, %1,9 jaitsi ziren.Enpleguak seihileko osoan izan duen %1,0ko jaitsiera txikiari zor zaio emaitzahori (urtebete lehenago %2,1 jaitsi zen), bai eta batez besteko ordainsarien%0,9ko igoerari ere (2013ko tarte berean soldatak %0,2 baino ez ziren igo).BEGd-aren joera hedakorrak emaitza ekonomiko gordinari (EEGd) eragin dio,azken horrek %4,7 egin baitu gora. Aurreko urteko seihileko berean %5,0 jaitsizen. Bestalde, finantza-sarrerak %3,3 murriztu dira, jasotako dibidenduenbeherakadaren erruz, eta finantza-gastuak ere murriztu egin dira, baina oso gutxi(%0,4).

Hala eta guztiz ere, emaitza arrunt garbia (EAG) %7,7 hazi da, eta 2013ko epeberean, berriz, %12,6 egin zuen behera. Mozkin arrunten gehikuntzak errenta-garritasun mailen hobekuntza ekarri du, bai aktibo garbiari dagokionez, zeina%4,2an kokatu baita, 2013ko lehen seihilekoan lortutako balioa baino ehuneko0,4 puntu gorago, baita baliabide propioei dagokienez ere, horiek ehuneko 0,7puntu egin baitute gora, %4,8raino.

Azkenik, emaitza ezohikoek oso eragin positiboa izan dute seihilekoko mozkine-tan, 2013ko lehenengo erdian ez bezala, orduan galera nabarmenak izanbaitziren. Horrenbestez, sekulako maila apaletik abiatuta, enpresen mozkinekgehikuntza garrantzitsua izan dute. Hitz batez, enpresen jardueraren susperral-dia eta balantzeen doikuntzak direla medio, hobera egiten ari da HBZko laginekoenpresen ekonomia eta ondare egoera.

Hazkunde nominala eta bilketaren bilakaeraINEren arabera, prezio korrontetan baloratutako BPGd-ak urte arteko %1,2koigoera izan du 2014ko hirugarren hiruhilekoan. Tasa hori bost hamarren hand-iagoa da aurreko hiruhilekokoa (%0,7) baino. Bai prezio korrontetan bai bol-umenean BPGd-ak izan duen bilakaeraren ondorioz, ekonomiaren deflatoreinplizitua %0,4 jaitsi da, bigarren hiruhilekoan %0,5 jaitsi ondoren.

Udaldian egiaztatu egin da jarduera gero eta hobeto dagoela, eta hori apurka-apurka zerga nagusietako zerga-oinarrietan sumatzen ari da: batzuetan

2828



Kudeaketapropioaren hazkun-

de urria Bizkaian

beherakadak txikiagoak izan dira, beste batzuetan aurrerapen adierazgarriakere agertu dira, garai batean ezarritako zerga-neurrien eragin positiboari esker.

Hala ere, zenbait esparru sektorial eta pertsonaletan jarduerak ahul segitzendu, kredituen eta finantzabideen zurruntasunak trabatuta. Horregatik, zergaadministrazioek laguntzen jarraitzen dute, subsidiariotasun finantzarioarieusten, zerga-zorrak geroratzeko erraztasunak emanez eta ahal duten neurri-an leunduz eragile ekonomikoen likidezia arazoak. Horiek horrela, zerga itun-duen bidezko EAEko diru-bilketa gordina EAEn 11.373,4 milioi eurokoa izanzen 2014ko irailera arte. 2013ko epe berean 11.126,3 milioi bildu ziren; beraz,%2,2ko igoera izan dugu, urtebete lehenagoko %2,7ko igoerari gehitu zaiona,eta horrek diru-sarreren bilakaera positiboa islatzen du.

Bizkaian, zerga itunduen bidezko diru-sarrera gordinak 6.261,1 milioikoak izandira (EAE osoko%55,05) urteko lehenengo bederatzi hilabeteetan. Kontuan izanik2013ko lehenengo bederatzi hilabeteetan 6.183,7 milioi bildu zirela, hazkundea%1,3koa izan da, 2013ko epe bereko%2,8ko hazkundea baino apur bat txikiagoa,eta Arabako eta Gipuzkoako tasen (hurrenez hurren %3,9 eta %3,2) azpikoa.

Foru aldundiek egindako itzulketak%1,9 jaitsi dira EAEn irailera arte,eta 2013ko epe berean, berriz, %0,5igo ziren. Lurralde guztietan gertatuda beherakada: Bizkaian %-2,2(2013ko lehenengo bederatzihilabeteetan %-0,9), Araban %-1,5eta Gipuzkoan %-1,7. Dena dela,zerga itunduen bidezko diru-bilketagarbia EAEn 8.124,4 milioira iritsida 2014ko irailera arte. Urtebetelehenagoko 7.813,9 milioienaldean, %4,0ko igoera izan du,2013ko epe berean izandakoabaino %3,7 handiagoa.

Bizkaian zergen bidezko diru-sarrera garbiak 4.526,3 milioikoak izan dira, eta%2,6ko hazkundea izan dute, urtebete lehenagoko %4,3ko igoera baino txiki-agoa eta Arabako eta Gipuzkoako gehikuntzetatik (hurrenez hurren %6,7 eta%5,2) urrun dabilena.Estatuarekiko doikuntzak kanpoan utzita, kudeaketa pro-pioko diru-bilketa garbia %2,5 igo da EAEn, eta 2013ko epe berean, berriz, %4,0igo zen. Bizkaian %1,2 baino ez du gora egin, eta tasa hori txikiagoa da 2013kourtarriletik irailera bitartean izandako %4,6ko igoera baino.

2929Bere Kudeaketagatiko Itundutako

Z.-B.Gordina4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

-2,5

3,5

1,5

2,6

1,2

2,9

-6

-3

0

3

6

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV

Bizkaia Homog. Araba/Álava+Gipuzkoa

Iturria: FFAA



Bizkaianzerga-bilketakindarra aldu duazken hilabeteetan

Lanarenatxikipenek igoeratxikiari eutsi diote

Halaber, Energia Elektrikoaren Ekoizpenaren, BEZaren eta Fabrikazio ZergaBerezien bidezko diru-bilketa ekarpen koefizienteen arabera doitu eta lurraldehistorikoen arteko transferentziak egin ondoren, Bizkaian 2014ko irailera artekodiru-sarrera garbiak 4.325,7 milioi eurokoak izan dira; urte arteko igoera%2,2koa izan da, 2013ko epe berean izandako %4,7ko gehikuntza bainotxikiagoa. EAEko 2014ko irailera arteko diru-bilketaren emaitzetan zerikusiaizan dute zuzeneko zergen %2,7ko beherakadak eta zeharkako zergen %9,4kogorakadak. Bizkaian, berriz, zuzeneko zergek %5,9ko beherakada izan duteeta zeharkakoek %10,4ko gorakada.

Bizkaiko Lurralde Historikoan urriko zerga-bilketaren joera aztertzen badugu(Estatuarekiko eta gainerako lurraldeekiko doikuntzak kanpoan utzita), ikusikodugu hobera egiten jarraitu duela, baina motelago. Hala, kudeaketa propiokozerga itunduen bidezko diru-bilketa gordina lehenengo hamar hilabeteetan6.646,5 milioira iritsi da Bizkaian; urte arteko %0,4ko jaitsiera izan du, hamarrenbat txikiagoa irailean izandako %0,3ko jaitsiera baino. Kontuan hartzen badaitzulketak urtarriletik urrira bitartean %1,0 murriztu direla, Bizkaian kudeaketa pro-pioko zergen bidezko diru-sarrera garbiak %0,2 jaitsi dira, irailean %1,2 gora egineta gero.

Lurralde erkidean, 2014ra arteko azken datu eskuragarriak, lurralde adminis-trazioei egotzi beharreko partaidetzarenak barne, kontuan hartuta, zergenbidezko diru-sarrerak 122.822 milioi eurokoak izan dira, eta %4,9ko hazkundemoderatua izan dute (2013ko epe berean %0,1 hazi ziren), zuzeneko zergen%2,8ko gorakadari eta zeharkako zergen %7,0ko gehikuntzari esker. Neurribatean, arau aldaketek zerga-bilketan izan duten eraginari zor zaio igoera hori.

Zuzeneko zergen bilakaera2014ko lehenengo bederatzi hilabeteetan zuzeneko zergen bidezko diru-bilketaneragina izan dute lanaren atxikipenen hobekuntza txikiak eta ondare irabazienigoerak. Kapitalaren eta sozietateen atxikipenek, aldiz, beherakada handiak izandituzte. Urtarriletik irailera bitartean zuzeneko zergen bilketa gordinak urte arteko%1,8ko jaitsiera izan du EAEn.

Aurreko urtean %0,2ko igoera apala izan zuen. Bizkaian are gehiago uzkurtu da:%5,2 jaitsi da, aurreko urtean %0,6 igo eta gero. Gipuzkoako eta Arabako tasekkontrako zeinua izan dute, hurrenez hurren %1,0 eta %5,2 egin baitute gora.

Orain dela urtebete EAEn egindako itzulketek %7,0ko beherakada izan zuten,baina 2014ko irailera arte %1,6 hazi dira, Bizkaiko %2,2ko jaitsieraren etaAraban eta Gipuzkoan hurrenez hurren izandako %6,9ko eta %4,4kogorakada handien emaitza gisa. Horrenbestez, zuzeneko zerga-bilketagarbiak %2,7 egin du behera Euskal Autonomia Erkidegoan, Bizkaiko %5,9ko

3030



Aurreko ekitaldikobalantzeen egune-

ratzeak behera era-gin die zuzeneko

zergei Bizkaian

atzerakadaren, Gipuzkoako %0,1eko jaitsieraren eta Arabako %4,7ko igoerapositiboaren emaitza moduan.

Lanaren atxikipenek 2014ko irailera arte bilakabide ona egin dute, lanmerkatuaren ahultasuna leuntzen joan delako. Hain zuzen ere enpleguahobera egiten hasi da eta gutxiago eutsi zaie soldatei. Horretan zerikusia izandu, neurri batean, zergaren kudeaketa hobetzeko egin den ahaleginnabarmenak.

Bizkaiko Foru Aldundiaren 175/2013Foru Dekretua, konturako ordainketenatxikipen taulak 2014rako aldatzendituena, indarrean jarri eta gero, Bizkaianlanaren atxikipenen bidezko diru-bilketa1.550,4 milioi eurokoa izan da 2014koirailera arte, eta urtetik urtera %0,9koigoera izan du, atzean utzita 2013ko epebereko %2,2ko beherakada, nahiz etaGipuzkoan igoera handiagoa izan den(%1,3) eta Araban gorakada ederra izanduten (%7,8).

Bizkaian, Gizarte Segurantzako araubide orokorreko afiliazioek 2013arenamaierako bideari eutsi diote eta euren beherakada leuntzen jarraitu dute hariketa hirugarren hiruhilekoan %0,3ko igoera lortu arte. Hala ere urteko lehenengobederatzi hilabeteetan %0,4 jaitsi dira; jaitsiera hori urrun geratu da aurrekourteko %5,3ko uzkurtze handitik, baina EAE osoan jaitsiera txikiagoa izan da(%-0,1), eta Estatuan, berriz, igoera (%1,4).

Bestalde, Lan eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren datuen arabera,Bizkaiko hitzarmenetan 2014ko irailera arte itundutako batez besteko soldata-igoera %0,65ekoa izan da, urtebete lehenagoko %0,76ko igoera bainotxikiagoa. Horrenbestez, atxikipenpeko soldata masa Bizkaian %0,1 inguruhazi da. Tasa hori apur bat txikiagoa da lanaren atxikipenek izan duten %0,9kohazkundea baino.

Kapital higigarriaren etekinetan %19ko atxikipen tasa %21era igo izanaren eraginaberdinduta, zerga horren bidezko diru-sarrerak %7,2 murriztu dira 2014kolehenengo bederatzi hilabeteetan, 2013ko epe berean izan zuten %13,1ekobeherakadaz gainera. Ondare irabaziek, aldiz, portaera bikaina izan dute, %48,0egin baitute gora 2014ko urtarriletik irailera bitartean, 2013ko tarte berean %36,2murriztu ostean.

Balantzeak eguneratzeari buruzko 11/2012 Foru Dekretu Arauemaileak foruaraudiaren peko enpresei eragin die. Behin beraren eragina lausotuta,

3131

Lanaren Atxik. eta Soldata-Kost.Gord.- Bizkaia 4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako

ald. %

-0,2-1,4

0,8

-0,4

-4,7

-0,5

-6

-4

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Lanaren. Atxik. Soldata-masa gord.

Iturria: Mº Empleo y SS - BFA



Zeharkako zergeksuspertzen jarraitudute

BEZaren bidezkodiru-sarrera gordi-nen igoera modera-tua Bizkaian

Sozietateen gaineko Zergaren bidezko diru-bilketa Bizkaian indarra galtzenjoan da irailera arte. Hain zuzen ere diru-sarrera gordinak %18,3 jaitsi dira, etahorrek, itzulketen %74,2ko gorakada nabarmenarekin batera, %19,0ko jaitsieragarbia ekarri du. Urtebete lehenago, aldiz, %12,3ko igoera izan zen.

Zeharkako zergen bilakaeraAurreko hilabeteetan bezala, prezioen sistema jasaten ari den desinflazio prozesuakzerga-oinarrien hazkundea moteltzen duen arren, badirudi jarduera ekonomikoasusperraldian sartuta dagoela, eta BEZaren eta zerga berezien karga-tasen igoerakeragin positiboa du zuzeneko zergen bidezko diru-sarreretan. Indarrean jarri direnzerga berriek ere diru-sarrerak handitzen lagundu dute.

EAEn, zeharkako zergen bidezko diru-sarrera gordinak %2,9 hazi dira 2014kolehenengo bederatzi hilabeteetan. Horrek, itzulketen%7,1eko beherakadari gehituta(2013ko tarte berean itzulketak %2,9 hazi ziren), %9,4ko hazkunde garbia ekarri du,eta urtebete lehenagoko %6,2ko hazkundea finkatu egin da, baita gainditu ere.

Bizkaian, zeharkako diru-bilketa gordina %4,4 hazi da irailera arte, eta itzulketak%4,9 jaitsi dira. Horrenbestez, zeharkako zergen bilketa garbiak %10,4 egin dugora, nabarmen suspertuta, ia bikoiztu egin baitu urtebete lehenagoko %5,5ekoigoera.

Zeharkako zergen bidezko diru-bilketaren igoera BEZaren eta zerga berezinagusietariko batzuen gehikuntzari zor zaio funtsean.

2014ko irailera arte, BEZaren kudeaketa propioaren bidezko diru-bilketa gordinaBizkaian 2.162,9 milioi eurora iritsi da eta urte arteko %5,1eko hazkundea gehituzaio urtebete lehenagoko %5,0koari; gainera, egindako itzulketak %6,8 murriztudira, eta horrek guztiak %15,8ko igoera garbia ekarri du, urtebete lehenagoko%6,5eko hazkundea baino askoz handiagoa.

Ibilgailuenmarka jakin bati dagokionezAuzitegi Gorenak Estatuaren alde emandakoepaia betetzeko 2013ko apirilean egindako hirugarren eta azken ordainketa kentzenbada, ordea, termino homogeneotan Bizkaiko BEZaren kudeaketa propioagatikodiru-bilketa garbia %8,4 handitu da urtetik urtera.

Amaitzeko, koefiziente horizontalen oinarriari BEZaren lurralde historikoenarteko banaketa aplikatu eta gero (ekarpenei buruzko 2007-2011 aldirakoazken legearen indarraldian adostu eta aplikatua eta 2014rako luzatua),BEZaren bidezko benetako diru-sarrera garbiak 1.138,8 milioi eurokoak izandira Bizkaian irailera arte; 2013ko tarte bereko 989,7 milioien aldean,%15,1eko hazkundea izan dute, urtebete lehenagoko %9,2ko hazkundea

3232



ZGZBren bidezkodiru-bilketaren tasa

positiboak finkatuegin dira

Zailadirudi 2014rako

aurrekontu-helburuakbetetzeak

baino handiagoa. Kudeaketa propioko zerga bereziak 2014ko lehenengobederatzi hilabeteetan %1,7 hazi dira Bizkaian, eta 2013ko epe berean %7,4hazi ziren. Lurralde historikoen arteko banaketaren osteko igoera tasa%1,5ekoa da.

Familien itxaropen gero eta hobeagoeketa Ibilgailu Eraginkorren aldekoPizgarrien Programaren (PIVE delakoa)bultzada publikoak automobil berrienerosketak hobetu dituzte urtekohirugarren hiruhilekoan. Hain zuzen ere,hiru urtean jarraian behera egin, 2013an%4,4 hazi eta 2014ko lehenengoseihilekoan %18,5 igo ondoren, ZenbaitGarraiobiderengainekoZergaBereziarenkargapeko ibilgailuen matrikulazioaBizkaian berriro hazi da hirugarrenhiruhilekoan: %8,3 egin du gora, etaekitaldiko lehenengo bederatzihilabeteetan %15,5eko hazkundeametatu du, atzean utzita 2013ko epe bereko %7,7ko beherakada. Hala ere, ZenbaitGarraiobiderengainekoZergaBereziaren kargapean2014ko irailera arteBizkaianegindiren 12.749 matrikulazioak oraindik ez dira iritsi duela 20 urteko mailara.

Matrikulazioen hobekuntzak Zenbait Garraiobideren gaineko Zerga Bereziarenbilketaren bilakaera positiboa eragin du. Lehenengo bederatzi hilabeteetan%5,2kohazkundea metatu da Bizkaian; beraz, urrun geratu da urtebete lehenagoko tarteberean izan genuen %26,7ko beherakada izugarria. Matrikulazioen eta ZenbaitGarraiobideren gaineko Zerga Bereziaren artean dagoen aldea azaltzeko,zentzuzkoa dirudi pentsatzea matrikulazioetariko asko utilitarioenak direla, eta ezgama altuko autoenak, eta azken horiek karga handiagoa dute.

Epe laburreko aurreikuspenakEskura dauden irailera arteko adierazleek berretsi egiten dute jarduera hobetuz joandela, batez ere barne eskaria apurka suspertu egin delako eta enpleguaren joeraaldatu egin delako, eta neurri txikiagoan ingurune ekonomikoaren bultzadarengatik;bereziki, egin diren egiturazko erreformengatik. Hala ere, eskura dauden 2014koirailera arteko datuen arabera, Bizkaiko zerga-bilketa doituak zerga itunduen ekitaldihonetako aurrekontuaren %66,07 betetzen du, eta urtebete lehenagoko tarteberean lortutako bilketa-portzentajea baino ehuneko 1,95 puntu beherago dago.

Horregatik, orain arte eskuragarri dagoen informazioari erreparatuta, bat-batekogorakadarik gertatu ezean, badirudi nekez bete daitekeela %5,3ko hazkundearenaurrekontu-helburua, EAEko zerga itunduen bidezko diru-sarreretarako etaBizkairako aurreikusitakoa 2014an.

3333

Ibilgailuen Matrik. eta ZGZB Bizkaian 4 Hiruhilekoko batezb. mugikorraren urtetik urterako ald. %

-27,4-31,4

5,4

-12,3

-9,8

19,7

-40

-30

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

ZGZB Ibil Matrk. ZGZB/g

Iturria: TZN eta BFA



3434

Legezko Gordailua: BI-2372-98Argitalpena: BIZKAIKO FORU ALDUNDIA- Ogasun eta Finantza SailaInprimatzailea: Imprenta ForalErredakzioa, diseinu grafikoa eta infografia: EKONOMI AHOLKULARITZA ZERBITZUAArgitalpen-itxiera: 2015eko urtarrilaren 8an.Aldizkari honetan azaltzen diren iritziek ez dituzte adierazten inolaz ere Bizkaiko Foru Aldundiko zuzendaritza-organo-en iritziak.

Argitalpen hau eta Bizkaiko ekonomiaren adierazle ekonomiko eta zerga-adierazle nagusien eranskin estatistikoaInterneten daude eskura: http://www.bizkaia.net/ogasuna/Abagunea/eu_informe.asp

2013 2014 2013 2014 2013 2014

Lanaren Etekinen Atxik. Urt.-Iraila -2,6 1,0 1,1 6,9 -1,1 3,5

Kapitalaren Etekinen eta Ondare-irabazien Atxik. Urt.-Iraila -5,4 -2,9 -2,8 -4,8 -13,6 -8,8

Zuzeneko Zergak Urt.-Iraila 0,9 -5,1 0,8 -3,0 -4,2 2,8

BEZ. Kudeaketa Propioa / Barruko Eragiketak Urt.-Iraila 4,5 5,3 5,8 4,3 5,7 4,4

Ondare Eskualdaketak eta Egintza Jr. Dokumen. Urt.-Iraila -9,4 13,5 -9,8 9,8 d.g d.g

Zenbat Garraiobide gaineko Zerga Urt.-Iraila -25,1 3,1 -25,8 4,6 d.g d.g

Fabrikazioaren gaineko Zerga Bereziak. Kude. Propioa Urt.-Iraila 6,3 2,2 5,8 1,9 3,7 1,7

Zeharkako Zergak. Kudeaketa Propioa Urt.-Iraila 4,3 4,4 4,8 3,6 5,2 7,0

Zergak Itunduak. Kudeaketa Propioa Urt.-Iraila 2,6 -0,3 2,6 -0,3 0,1 4,9

Egindako diru-itzulketak. Kudeaketa Propioa Urt.-Iraila -2,1 -4,1 -2,1 -4,1 d.g d.g

* Lurralde Erkidean, barruko eragiketen BEZa izan ezik, adierazleak zenbateko garbietan adierazi dira

Ohar Metodologikoa

Aurkakoa adierazten ez den bitartean, zerga-adierazle gehienak zenbateko osoetan adierazi dira, eta kudeaketa propiari dagozkio. Kudeaketa propioa lurralde-eremu

baokoitzean eskuratutako diru-sarrerak dira, betiere finantza-akordioetan oinarritutako lurraldeen arteko banaketak egin aurretik.

Beraz, Koefiziente Horizontalei begira egindako BEZaren barruko berratxikipena eta Zbak nahiz modu berean banatuta Estatuarekin egindako

Doikuntzak ere salbuetsita geratuko dira.

Adierazleen aukera horren ideia nagusia hazkunde izendatuan eta Itun Ekonomikoaren konexio-puntuetan oinarritzen den zerga-oinarriaren euskarriaren jarraipena garatzea da.

Zerga Abagunearen Adierazkarien Laburpena

Adierazkariak Epealdia

Bizkaia Ara./Álav.+Gipuzkoa Lurralde Erkidea*

Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. %



3535

Bildutako Diru Kopurua x Itund. Zer.4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-3,6

3,0

2,31,8

0,4

3,5

-5

0

5

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV

Bizkaia Araba/Álava+Gipuzkoa

Itzulketak x Itundutako Zergak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

9,31,3

2,7

21,3

-6,3

2,0

-10

0

10

20

30

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Lanaren Atxikipenak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-0,3 -2,0

1,0

-0,5

-3,9

2,1

-6

-4

-2

0

2

4

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Zatikako Ordainketak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-2,6

-3,3 -2,7

-3,3

-4,6-5,4

-8

-6

-4

-2

0

2

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


BEZ, Bildutako Diru Kopurua 4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-4,5

7,25,4

8,0

2,0 3,2

-15

-10

-5

0

5

10

15

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Garraiobide Jakin Batzuen GainekoZergapeko Ibilgailuen Matrik.

4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-27,4

-29,5

2,0

-19,7

-29,7

3,7

-40

-30

-20

-10

0

10

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Ekonomi Ihardueraren Fisko Adierazkarien Laburpen GrafikoaZergen Diru-sarrera Orokorrak

Zuzeneko zergen Diru-sarrerak

Zeharkako zergen Diru-sarrerak

Iturriak: Ogasun eta Finantza Sailak - FF.AA.



Bizkaiko Foru AldundiaOgasun eta Finantza SailaIdazkaritza Orokor TeknikoaEkonomi Aholkularitza

Basurtuko Kaputxinoen, 2 eta 448013 Bilbo

Documents

Bizkaiko Abagune Ekonomiko eta Fiskala 2014 Eu.pdfII. ESPAINIAKOA. Badirudi Espainiako ekonomiak abiadura handia hartu duela udal - ... xehetasunak jakinarazi ditu Batzordeak susperraldi