Bina Ve Tesisatta Isı Yalıtımı Teknik Şartnamesi - IZODER

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    1/64

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    2/64

    1

    NDEKLER

    NSZ........................................................................................................................................................ 3GR: BNA ve TESSATTA ISI YALITIMI.................................................................................................. 4

    1. Binalarda Is Yaltm.......................................................................................................................... 42. Tesisat Yaltm: ................................................................................................................................. 53. Is Yaltm ile ilgili Mevzuatlar:.......................................................................................................... 54.Temel Kavramlar:................................................................................................................................ 54.1.Isl letkenlik ve Isl Diren Kavramlar ................................................................................................ 54.2.Su buhar difzyon diren faktr () ve Su buhar difzyonuna kar diren (Sd) Kavramlar ............. 65.rnlerin Etiketlerinde Aranacak Bilgiler: ......................................................................................... 7

    DUVARLARDA ISI YALITIMI ...................................................................................................................... 91. SIVALI DI CEPHE ISI YALITIM SSTEMLER (MANTOLAMA) ......................................................... 91.1 Kullanlan Malzemeler.....................................................................................................................101.1.1) Is Yaltm Malzemeleri ..................................................................................................................101.1.2) Is Yaltm Sistem Yaptrcs.......................................................................................................121.1.3) Is Yaltm Sistem Dbeli ...............................................................................................................121.1.4) Is Yaltm Sistemi Donat Filesi .....................................................................................................121.1.5) Is Yaltm Sistem Svas ...............................................................................................................121.1.6) D Cephe Is Yaltm Sistemlerinde Kullanlan Profiller .................................................................121.1.7) Son Kat Kaplama: .........................................................................................................................121.2 Uygulama Aamalar.......................................................................................................................131.2.1) Yzeyin Uygulamaya Hazrlanmas: ..............................................................................................13A) Yeni Bina Yzeyleri in Uygulama Hazrl; .. ....................................................................................13B) Mevcut Bina Yzeyleri in Uygulama Hazrl; . .................................................................................131.2.2) Su Basman Profilinin Yerletirilmesi ..............................................................................................131.2.3)Yaltm Levhalarnn Yaptrlmas: ................................................................................................141.2.4) Is Yaltm Levhalarnn Dbellenmesi ...........................................................................................151.2.5) Kenar ve Kelerin Oluturulmas .................................................................................................161.2.6) Is Yaltm Sistem Svas ve Sva (Donat) Filesinin Uygulanmas: .................................................161.2.7) Son Kat Kaplama Uygulamas.......................................................................................................172. ERDEN VE FT DUVAR ARASI ISI YALITIMI ...............................................................................17

    2.1 Kullanlan Malzemeler.....................................................................................................................182.1.1) Is Yaltm Malzemeleri ..................................................................................................................182.2 Uygulama Aamalar.......................................................................................................................182.2.1 erden Is Yaltm Uygulamasnn Yaplmas.................................................................................18a. Al Plaka Kapl Kompozit Is Yaltm Levhalar ile Yaplan Uygulamalar ..............................................18b. imento veya Al Sval Uygulamalar .................................................................................................19c. Profilli Is Yaltm Uygulamalar ............................................................................................................192.2.2 ift Duvar Aras Is Yaltm Uygulamalar ........................................................................................193. ERDEN ve FT DUVAR ARASINDA ISI KPRLERNN YALITIMI.............................................203.1. Kalp i Uygulama le Is Kprlerinin Yaltm.............................................................................203.2 Kolon Ve Kiri Alnlarna Dtan Is Yaltm Yaplmas: ................................................................204. TOPRAK ALTI DI DUVARLARDA ISI YALITIMI ..............................................................................214.1 Kullanlan Malzemeler.....................................................................................................................224.1.1) Is Yaltm Malzemeleri ..................................................................................................................22

    4.1.2) Su Yaltm Malzemeleri: ................................................................................................................22ATILARDA ISI YALITIMI..........................................................................................................................231. TERAS ATILARDA ISI YALITIMI .....................................................................................................231.1 Geleneksel Teras atlarda Is Yaltm ..........................................................................................231.1.1) Kullanlan Malzemeler.................................................................................................................241.2 Ters Teras atlarda Is Yaltm .....................................................................................................251.2.1) Kullanlan Malzemeler.................................................................................................................261.2.1.1) Su Yaltm Malzemeleri ..............................................................................................................261.2.1.2) Is Yaltm Malzemeleri ...............................................................................................................262. KIRMA/EML ATILARDA ISI YALITIMI ........................................................................................282.1 at Aras Kullanlmayan Krma/Eimli atlarda Deme zerine Yaplan Is Yaltm ......................282.1.1) Kullanlan Malzemeler ...................................................................................................................292.2 at Aras Kullanlan Krma atlarda Mertek Seviyesinde Is Yaltm ...............................................302.2.1) Ahap Krma at Uygulamalar ....................................................................................................30

    2.2.1.1) Mertek altna al plaka kapl kompozit s yaltm levhalar ile s yaltm yaplmas ....................30

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    3/64

    2

    2.2.1.2) Mertek arasna ilte/levha formunda rnler ile s yaltm ..........................................................302.2.1.3) Mertek zerine polistiren kpkler ile s yaltm yaplmas .........................................................30A- at tahtasz uygulama .......................................................................................................................30B- at tahtal uygulama .........................................................................................................................302.2.2) Betonarme Krma at Uygulamalar .............................................................................................313. METAL RTL ATI ve CEPHELERDE ISI YALITIMI ....................................................................33

    3.1 Sandvi Paneller ...............................................................................................................................333.1.1) Sandvi Panel Yaps ....................................................................................................................33

    3.1.1.2) Is Yaltm ekirdei .....................................................................................................................333.1.2 Sandvi Panel Uygulama Esaslar ..................................................................................................333.1.2.1) ki Yz Metal Sandvi Paneller: ................................................................................................333.1.2.2) Membranl Sandvi Paneller.......................................................................................................35

    DEMELERDE ISI YALITIMI ...................................................................................................................361.1 Deme zeri Is Yaltm Uygulamalar..........................................................................................361.2 Latal Is Yaltm Uygulamalar........................................................................................................371.3 Kullanlan Is Yaltm Malzemeleri...................................................................................................37

    YALITIM CAMLARI ....................................................................................................................................381. Yaltm Cam Teknik zellikleri.........................................................................................................381.1 Temel Bilgiler ..................................................................................................................................381.2 lgili TSE standartlar: ....................................................................................................................38

    1.3. Dk yaynml s kontrol kaplamal (Low-E) camlarla retilen yaltm camlar........................381.4 Dk yaynml s ve gne kontrol kaplamal (Solar Low-E) camlarla retilen yaltm camlar...............................................................................................................................................................392. Cam Montajnda Dikkat Edilecek Hususlar......................................................................................41

    TESSAT YALITIMI ....................................................................................................................................421. Istma Tesisatnn Yaltm ................................................................................................................422. Soutma Tesisatnn Yaltm............................................................................................................423. Vanalarn ve Armatrlerin Yaltm ...................................................................................................434. Yaltm Kalnl .................................................................................................................................435. Mekanik Tesisat Sisteminin yiletirilmesi.......................................................................................436. Tesisatlarda Is Yaltm Uygulamalar..............................................................................................446.1 Kendinden Yaltml Hava Kanal Uygulamalar: ............................................................................446.2 Kendinden Yaltml Esnek Hava Kanallar ile Yaplan Uygulamalar: ...........................................456.3 Boru Biimindeki Is Yaltm Malzemeleri ile Yaplan Uygulamalar: .............................................46

    6.3.1) Alminyum Folyo Kapl Boru Biimindeki Mineral Ynlerle Yaplan Uygulamalar ...........................476.3.2) Boru Biimindeki Kaplamasz (plak) Mineral Ynlerle Yaplan Uygulamalar................................476.3.3) Boru Biimindeki Elastomerik Kauuk Kp, Polietilen Kp ve Poliolefin Kp ile YaplanUygulamalar ...........................................................................................................................................486.4 ilte veya Levha Biimindeki Malzemeler ile Yaplan Uygulamalar:.............................................516.4.1) Levha Biimindeki Elastomerik Kauuk Kp Polietilen Kp ve Poliolefin Kp ileBorularda Yaplan Uygulamalar . .............................................................................................................516.4.2) Levha Biimindeki Elastomerik Kauuk Kp Polietilen Kp ve Poliolefin Kp ile Kanallarve ikin Yzeylerde Yaplan Uygulamalar .............................................................................................536.5 ilte ve Levha Biimindeki Mineral Ynler ile Boru ve Kanallarda Yaplan Uygulamalar............546.6 Vanalarda Yaplan Uygulamalar .....................................................................................................556.6.1 Levha Biimindeki Elastomerik Kauuk Kp, Polietilen Kp ve Poliolefin Kp ileVanalarda Yaplan Uygulamalar ..............................................................................................................566.6.2 Vanalarda Kutular veya Vana Ceketleri ile Yaplan Uygulamalar....................................................57

    6.7 Ask ve Kelepelerde Yaplan Uygulamalar ...................................................................................58KAYNAKA ...............................................................................................................................................60

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    4/64

    3

    NSZ

    Kurulduu gnden bu yana kamuoyu ve inaat sektrnde yaltm bilincinin oluturulmasn amaedinen ZODER, deneyimli retici, satc-ithalat-uygulayc yelerinden oluan komisyonlararaclyla yaltm sektrne rehber olacak kaynaklar oluturuyor.

    Byk ounluunu ithal ettiimiz enerjinin, yine byk bir blmn snma amacyla kullanyoruz.Byle olunca binalarda yaplacak s yaltm; enerji tasarrufu ve dolays ile para tasarrufusalamakla kalmayp ayn zamanda snrken ortaya kan zehirli gazlar azaltarak evre kirliliininler ve yaamak iin daha konforlu ortamlar yaratr.

    Is yaltm ile binalarnn enerji kullanm verimli hale getirilebilir. Is yaltm konusunda hazrlananBina ve Tesisatta Is Yaltm Genel Teknik artnamesi; uygulayc, yaptrc ve son kullancybilinlendirmek zere hazrlanmtr. Kukusuz doru detay, doru malzeme ve doru uygulama ilekalc, yksek performansl ekonomik zmler retmek mmkndr. Bu amala hazrlanan buTeknik artnamenin pek ok kii iin gvenilir bir kaynak olacan dnyorum.

    Bu almada emei geen ZODER Is Yaltm Komisyonunun deerli yelerine teekkr eder;sektre ve lkemize hayrl olmasn dilerim.

    ZODER

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    5/64

    4

    GR: BNA ve TESSATTA ISI YALITIMI

    Yaplarn uzun yllar boyunca deerini korumas ancak, yap iyi tasarlanmsa, i ve d etkenlerden dorubiimde korunmusa gerekleebilir. Yaplarn i ve d etkenlerden doru biimde korunmas; yaltm ilesalanabilir. Yaltm sistemlerinin esas amac; yap bileenleri ve tayc sistemi d etkenlerden koruyarak;kullanm amacna uygun salk ve konfor artlarnn yap ierisinde hkm srmesini salamaktr. Bina

    ierisinde konforlu yaam koullarnn oluturulmas insan sal iin ne kadar nemli ise yapnn detkenlere kar korunmas da; ierisinde yaadmz, salam ve uzun mrl olmasn beklediimiz yaplariin ayn neme sahiptir.

    1. Binalarda Is YaltmDnya zerindeki birincil enerji kaynaklarnn hzla tkenmesi zerine gelimi lkeler bata olmak zere tmlkeler enerji ihtiyalarn kontrol altna alma ve enerjiyi etkin kullanma yntemleri gelitirmilerdir. lkemizdede; bata sanayi ve konut sektrlerinde olmak zere, enerji tketimleri her geen yl artmaktadr. Konutlardakullanlan enerjinin byk bir ksm stma ve soutma amal olarak tketilmektedir. Sz konusu bu enerjinin;etkin kullanlmas, s yaltm ile salanabilir. Bina zarf, binann i ortamn d ortamdan ayran yapelemanlarn kapsar. Duvarlar, pencereler, kaplar, deme, tavan ve at, bina zarfn oluturur. Genelolarak; farkl scaklktaki iki ortam (d hava yaanan mahaller) arasndaki s geiini azaltmak iin yaplanilemlere s yaltm denir.

    1.1. Duvarlar: Enerji verimlilii iin s kaybeden dolgu duvar ve kolon, kiri, lento, hatl vb. tm taycduvarlara s yaltm yaplmaldr. Duvarlarda yaltm iten (duvarn i yznden) veya dtan (duvarnd yznden) yaplabilir. Bunun iin eitli s yaltm malzemeleri ve detaylar uygulanabilir.

    1.2. Pencereler: Pencere sistemlerinde yaltml doramalar ve standart yaltm camna gre daha etkinyaltm salayan kaplamal yaltm camlar kullanlmaldr. Yeni nesil yaltm camlarnn bnyesinde skontrol (Low-E) veya s ve gne kontrol (Solar Low-E) kaplamal cam yer almaktadr.

    1.3. Tavan/at ve demeler: Binalarda duvarlar ve pencerelerden sonra en fazla s kayb/kazanc olanblmler, tavan/at ve demelerdir. Is kaybeden/kazanan bu blmlere de atnn kullanm durumu,eimi, konstrksiyonu, demelerde ise uygulama yaplan deme tr, malzemelerin yk tamakapasitesi vb. faktrler gz nne alnarak s yaltm yaplmaldr. Bu amala at ve d emelerdeihtiyaca gre tasarlanm farkl detaylar iin eitli s yaltm malzemeleri uygulanabilir.

    ekil 1: Is yaltm uygulama alanlar

    Binalarda s yaltm uygulanmas ile; Istma ve soutma amal tketilen enerji miktarnn azalmas, Azalan enerji ihtiyacna paralel olarak daha dk kapasiteli stma ve soutma sistem ve

    tesisatlarnn kullanlabilmesi ile ilk yatrm maliyetlerinin azaltlmas Daha az yakt tketimi ile konforlu stma/soutma yaplarak kresel snma ve iklim deiikliine

    neden olan CO2 salmnda azalma salanmas Istma ve soutma amal enerji ihtiyacnn azalmasna bal olarak ithal edilen enerji miktarnn

    azaltlmas ve bu yolla lke ekonomisine katk salanmas, Yakt tketiminden kaynaklanan hava kirliliinin azalmas, Salkl ve konforlu bir ortam oluturulmas Bina onarm ve bakm maliyetlerini azaltlmas. Yap bileenlerinin youma sonucu korozyona uramas nlenerek, tayc sistemin korunmas

    salanr.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    6/64

    5

    2. Tesisat Yaltm:Enerji verimlilii iin binadaki stma, soutma veya scak su tesisatlarna mutlaka s yaltm yaplmasgereklidir. Tesisatlarda kullanlabilecek eitli s yaltm malzemeleri bulunmaktadr. Tesisatlarda enerjiverimlilii iin ayrca; verimli stma ve soutma sistemleri tercih edilmeli ve otomatik kontrol teknolojilerindenfaydalanlmaldr. Tesisatta Is Yaltm; genel olarak scak hatlarda s kaybn, souk hatlarda ise skazancn nlemek iin alnmas gereken tedbirler olarak tarif edilir. Tesisat yaltm ile enerji kayp veya

    kazanlar dnda, hatt oluturan borularn youma sebebiyle korozyona uramas nlenir.

    3. Is Yaltm ile ilgili Mevzuatlar:Is yaltm ile ilgili olarak tasarm ve projelendirme ile ilgili esaslarn belirlendii TS 825 Binalarda Is YaltmKurallar standard; balang aamasnda tavsiye niteliinde yaymlanmtr. Daha sonra standardn 14Haziran 1999 tarih ve 23725 sayl resmi gazetede yaymlanmas ve bu standardn paralelinde hazrlananBinalarda Is Yaltm Ynetmeliinin 08 Mays 2000 tarih 24043 sayl resmi gazetede yer almas ile TS825 standard 14 Haziran 2000 tarihinden itibaren uygulamas zorunlu standart olarak yrrle girmitir. 14Haziran 2000 tarihinden sonra yaplan binalar; bu standardn ve ynetmeliin koullarna uymak zorundadr.

    Binalarda Enerji Performans Ynetmelii binalarda meydana gelen enerji tketimlerine daha btnclyaklam ortaya koymaktadr. 05 Aralk 2009 tarihinde yrrle giren Binalarda Enerji PerformansYnetmeliinde daha nce yaymlanan Binalarda Is Yaltm Ynetmeliinden farkl olarak stmann yansra soutma, havalandrma, aydnlatma, scak su temini gibi enerji kullanm alanlar ve stma/soutma

    sistemleri, aydnlatma armatrleri vb. sistemlerin verimlilikleri dikkate alnmaktadr. 05 Aralk 2009 tarihindeyrrle giren Binalarda Enerji Performans Ynetmelii kapsam olarak stma amal enerji tketimlerinide ele aldndan Binalarda Is Yaltm Ynetmelii ierik olarak tamamen Binalarda Enerji PerformansYnetmeliine dhil edilmitir. Dolaysyla; Binalarda Enerji Performans Ynetmeliinin yrrle girmesi syaltm uygulamalarnn zorunluluu aynen devam etmektedir.

    Binalarda Enerji Performans Ynetmelii ile uygulamaya giren en nemli hususlardan birisi de EnerjiKimlik Belgesi uygulamasdr. Enerji Kimlik Belgesi; binann toplam enerji tketimi ve sera gaz salmmiktarn elektrikli ev aletlerinde olduu gibi A-G arasnda snflandrarak son kullancnn bilgisinesunmaktadr. Bu belge sayesinde son kullanclar satn alacaklar veya kiralayacaklar binalarn enerjiverimliliine bal olarak iletme maliyetlerini ve CO2 salm ynyle evreye olan etkilerini grme imknsalanmtr. Bu balamda daha az enerji tketerek stma, soutma, aydnlatma ve scak su ihtiyacnkarlayan atmosfere daha az sera gaz salnan binalar farklarn ortaya koyabilme frsatna sahiptirler.

    Binalarda Enerji Performans Ynetmelii kapsam itibar ile nemli bir yenilik getirse de enerji tketimlerininsnrlandrlmas noktasnda TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standard kapsamnda tanmlanm limitdeerlerden farkl bir snr deer ortaya koymamaktadr. Dolaysyla bir binann stma amal yakttketiminin TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan limit deerlerin altnda kalacakekilde tasarlanmas zorunludur. Istmann dndaki dier enerji tketim alanlarna zel bir snr deertanmlanmam olmakla birlikte binann toplam enerji tketimi ve CO2 salmlar iin bir snrlama getirilmi veyeni binalarn en az C snf olmalar zorunlu klnmtr. C snf binalar mevcut mevzuatn artlarna asgaride uyan binalara karlk gelmektedir. Dolaysyla TS 825 standardna uygun olarak asgari yaltmkalnlklarnda tasarlanan binalarn stma amal enerji tketimleri C snf olacaktr.

    Tasarlanan binann enerji snfnn iyiletirilmesi ancak TS 825 standardna gre belirlenen yaltmkalnlklarnn zerine klmas ile mmkndr.

    Tasarmdan, uygulamaya kadar tm ynleri ile bir uzmanlk dal olan yaltmn ana unsurlar doru detay,

    nitelikli malzeme ve salkl uygulamadr. 12 Austos 2001 tarih ve 24491 sayl resmi gazete ileyaymlanan Yap Denetimi Uygulama Usul ve Esaslar Ynetmelii ile s yaltm uygulamalarnn denetimi,Yap Denetim Kurulularna verilmitir. Ynetmeliin yrrle girdii 2001 tarihinde 19 pilot ilde balayanYap Denetim 01 Ocak 2011 tarihinden itibaren Yap Denetim Sistemi lke geneline yaylmtr.

    4.Temel Kavramlar:

    4.1.Isl letkenlik ve Isl Diren KavramlarIs yaltm malzemeleri; s kayp ve kazanlarnn azaltlmasnda kullanlan, dk kalnlklarda enerjitasarrufu salamak amacyla retilmi, hafif, makul kalnlklarda yksek sl diren zelliine sahip zelrnlerdir. Is yaltm malzemelerinin en temel zellii sl iletkenliinin dk olmas ve s geiine kargsterdikleri direncin yksek olmasdr. Isl iletkenlik; bir malzemenin ne kadar s ilettiinin lsdr. Genelolarak sl iletkenlik 1m2 yzey alanna sahip 1m kalnlndaki bir malzemenin karlkl yzeyleri arasnda1C scaklk fark olmas durumunda transfer olan s miktardr. Isl iletkenlik malzemelere dair bir zelliktir.Bir baka deyile her malzemenin muhtelif yntemler ile llen bir sl iletkenlii vardr. Baz malzemeler iin

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    7/64

    6

    TS 825 standardnda tanmlanm olan iletim yoluyla transfer olan s miktarnn ls olan sl iletkenlikkatsaylar aada rnek olarak verilmitir.

    Malzeme Isl letkenlik Hesap Deeri(W/m.K)

    Metaller 35,0 - 384,0Donatl beton 2,50

    Donatsz beton 2,10

    Tula 0,19 ila 1,40

    Gaz beton 0,11 ila 0,29

    Is Yaltml Svalar 0,070 ila 0,10

    Is Yaltm Malzemeleri 0,025 ila 0,070Tablo 1: Muhtelif malzemelerin sl iletkenlik hesap deerleri

    Isl diren ise malzeme kalnlnn sl dirence blnmesi ile elde edilen fiziksel bir byklktr ve rnnperformansn gstermektedir. Temel olarak bir uygulama detaynn sl direncin bymesi tasarruf edilenenerji miktarnn da artmas anlamna gelmektedir.

    Isl diren = kalnlk / sl iletkenlik

    rnein; 30cm kalnlnda sl iletkenlik katsays 0,9W/m.K olan bir yap malzemesinin sl direnci 0,33m2Kiken 4cm kalnlnda sl iletkenlik katsays 0,04W/m.K olan bir s yaltm malzemesinin sl direnci 1,0m2Kdir. zetle 4 cm kalnlndaki s yaltm malzemesi; 30cm kalnllndaki bir yap malzemesinden 3 katdaha fazla sl dirence sahiptir.

    Bu ynyle ele alndnda dk kalnlklarda kullanlan sva, boya vb. malzemeler yeterli sl direncisalayamadklar iin arzulan enerji verimlilii hedeflerine ulalmasnda tek balarna kullanlamazlar.zellikleri gelitirilmi baz boyalar bnyelerinde bulundurduklar katk malzemeleri ile gne nlarndankaynaklanan nmla s transferini belli bir oranda azaltarak enerji verimliliine katkda bulunabilirler. Isyaltml svalar ise muadilleri olan dier svalara nazaran daha yksek sl diren oluturarak enerjiverimliliine katkda bulunabilirler. Sadece s yaltml svalarn kullanlarak mevzuata uygun sonular ancak

    pratikte uygulanmas mmkn olmayan kalnlklarda elde edilebilir.

    4.2.Su buhar difzyon diren faktr () ve Su buhar difzyonuna kar diren (Sd) Kavramlar ortamda retilen su buhar, yaplara zarar veren bir potansiyele sahiptir. Su buhar; basn fark nedeniyles akm ile ayn ynde hareket ederek yap elemannn gzeneklerinden geer ve d ortama ulamayaalr. Su buharnn yap eleman ierisindeki bu geii srasnda, doyma veya daha dk scaklkta biryzeyle temas etmesi durumunda buharn bir ksm youarak su haline geer.

    Yap elemanlar ierisinde birikerek yapya ve konforumuza zarar verir. Youma i yzeyde veya yapelemanlar iine meydana gelebilir. Bu nedenle, yap elemanlar tasarlanrken mutlaka youma kontrolyaplmaldr.

    Bina kabuu tasarmnda; bal nem deerinin, ksa sreler iin bile 0,8den yksek olmas durumunda iyzeylerde kf oluumu riski vardr. Yzeyde meydana gelen youma, neme kar hassas olan korunmam

    yap malzemelerinde hasarlar olumasna neden olabilir. Yzeydeki nem miktarnn fazla olmas; telafisiolmayan, fiziksel deiikliklere (dklme, kabarma vb.), kimyasal reaksiyonlara (paslanma vb.) ve biyolojikgelimelere (ahabn rmesi vb.) neden olarak konforumuzu bozar.

    Yap elemanlarnn ara yzeylerinde meydana gelen youma, yapmzn yk tayc ksmlarnda bulunandemirlerin paslanmasna neden olduu iin, yap mrn tehdit eden unsurlardan biridir.

    Su buhar difzyon diren faktr; bir malzemenin durgun havadan ka kat daha fazla su buhar geiinediren saladnn lsdr. Durgun hava referans alnarak belirlenen su buhar difzyon diren faktrmalzemelere dair bir zelliktir. Bir baka deyile her malzeme; muhtelif yntemler ile llen ve 1 (durgunhavaya edeer) ila arasnda deien bir su buhar difzyon diren faktrne sahiptir.

    Baz malzemeler iin TS 825 standardnda tanmlanm olan su buhar difzyon diren faktrleri aadarnek olarak verilmitir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    8/64

    7

    Malzeme Su buhar difzyon diren faktr ()(-)

    Camyn ve Tayn 1,0

    EPS 20-40

    XPS 80-100Polimer Bitml rtler 20.000

    Polietilen Folyo 80.000

    Cam 1.000.000

    Metaller 1.000.000Tablo 2: Muhtelif malzemelerin su buhar difzyon diren faktrleri

    Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl (Sd) ise Su buhar difzyon diren faktr () ilemalzeme kalnlnn (d) arplmas ile elde edilen fiziksel bir byklktr ve rnn su buhar geiine kargsterdii performans ifade eder. Sd deeri; bir yap eleman katmannn su buharnn geiine gsterdiidirence edeer direnci gsteren hareketsiz hava tabakasnn kalnl olarak tanmlanr. Temel olarak biruygulama detaynn Sd deerinin bymesi yap elemannn su buhar geiine kar direncinin arttanlamna gelmektedir. Sd deeri 1500m ve zerinde olan yap elemanlarnn pratik olarak su buhar

    geirmedii kabul edilir.

    Sd = x d

    Sd: Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl (m), : Su buhar difzyon diren katsays (Birimsiz),d : Yap malzemesi tabakasnn kalnl (m) dr.

    rnein; 4mm kalnlnda su buhar difzyon diren katsays 1.000.000 olan cam plakann Sd deeri4000m iken 40cm kalnlnda su buhar difzyon diren katsays 5 olan bir malzemenin Sd deeri 2,0molmaktadr. zetle 4mm kalnlndaki cam; rnekte ele alnan 40cm kalnlkta bir yap malzemesinden 2000kat daha fazla dirence sahiptir.

    Bu ynyle ele alndnda zellikle yap elemannn d tarafndan yaltm yaplamayan durumlarda mutlaka

    youma tahkikinin yaplmaldr. Youma riskinin azaltlmas veya ortadan kaldrlmas iin; yapbileenlerinin iinden geen su buhar miktar snrlandrlmal ya da yap bileeninin tm kesitindeki scaklkdalm doyma scaklnn stnde olmaldr.

    Youmann hi olmamas iin, yap bileeni iindeki tm scaklklarn, su buharnn doyma scaklndandaha yksek olmas gerekir. Bu da yap bileeninin d iklim koullarndan korunmasyla, yani yapelemannn d tarafndan yaplan s yaltm uygulamalar ile salanr. Bylece yap bileenlerinin, syaltmnn scak tarafnda kalmalar salanr ve youma scaklnn stnde tutulur. Dolays ile yapelemanlarnn ierisinden geen su buharnn dk scaklkl bir kesitle karlamas engellenerekyoumann zararl etkilerinden korunulur.

    Muhtelif sebeplerle dtan s yaltmnn yaplamad detaylarda iten s yaltm uygulamalarna bavurulur.ten s yaltm uygulamalar ile i yzeyin scakl su buharnn doyma scaklnn zerinde tutularak kf,mantar, vb. oluumu engellenir. Ancak bu uygulamalarda, yap bileeni iklim koullarna maruz kalacandan

    souk olacaktr. Dolaysyla s yaltm malzemesinden geerek yap malzemesine ulaan su buharyouacaktr. Bu sebeple; meydana gelebilecek youmann yap malzemelerine zarar vermesi nlemekamacyla yap bileeni ierisinden geen su buhar miktarnn snrlandrlmas gereklidir. Bu amala itenyaplan uygulamalarda; Uygun kalnlkta buhar difzyon katsaylar yksek olan s yaltm malzemeleri veya Buhar kesici nitelie sahip polietilen folyo (naylon), alminyum folyo vb. rnler ile nlem alarak

    buhar difzyon katsaylar dk olan s yaltm malzemeleri tercih edilmelidir.Buhar kesicinin kullanld detaylarda buhar kesici katmann scak tarafta olacak ekilde yani yaltmmalzemesinin i ortama bakan tarafna uygulanmas gereklidir.

    5.rnlerin Etiketlerinde Aranacak Bilgiler:Yap malzemeleri Ynetmelii uyarnca binalarda kullanlacak olan s yaltm malzemelerinin CE iareti ilepazara arz edilmeleri gereklidir. Tesisat yaltm malzemelerinin ise 01.08.2012 tarihinden sonra CE i areti ilepazara arz edilmeleri gereklidir. Is yaltm malzemelerinin Yap Malzemeleri Ynetmelii kapsamnda tabi

    olduklar uluslar aras standartlar aada listelenmitir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    9/64

    8

    Binalarda s yaltm Tesisatlarda s yaltm

    Malzeme Tabi olduustandart

    Malzeme Tabi olduustandart

    Camyn ve Tayn TS EN 13162 Camyn ve Tayn TS EN 14303

    Ekspande Polistiren (EPS), TS EN 13163 Elastomerik Kauuk (FEF) TS EN 14304Ekstrde Polistiren (XPS), TS EN 13164 Cam Kp (CG) TS EN 14305

    Poliretan (PUR), TS EN 13165 Kalsiyum Silikat (CS) TS EN 14306

    Fenol Kp, TS EN 13166 Ekstrde Polistiren (XPS) TS EN 14307

    Cam Kp (CG), TS EN 13167 Poliretan (PUR / PIR) TS EN 14308

    Ahap yn Levhalar, TS EN 13168 Ekspande Polistiren (EPS), TS EN 14309

    Genletirilmi Perlit (EPB), TS EN 13169 Polietilen Kpk (PEF), TS EN 14313

    Genletirilmi Mantar (ICB), TS EN 13170 Fenol Kp, TS EN 14314

    Ahap Lifli Levhalar, TS EN 13171Tablo 3: Kullanm alanlarna gre s yaltm malzemelerinin tabi olduklar standartlar

    Bu uluslar aras standartlar uyarnca; rnlerin etiketlerinde CE iareti ile asgaride aada verilen rnstandartlarna atf yaplmas aada verilen asgari bilgileri iermesi gereklidir. Mamuln ad veya dier tantc iaretler; retici firmann veya yetkili temsilcisinin ad veya markas ve adresi; CE iaretinin ilitirildii yln son iki rakam malt vardiyas veya zaman ve imal eden tesis veya izlenebilirlik kodu; rnn iaretleme kodu; Yangna kar tepki snf; Beyan edilen sl diren; Beyan edilen s iletkenlik; Anma kalnl; Anma uzunluu, anma genilii; Uygunsa, ambalajn iinde ka para ve ne kadar alana sahip mamuln bulunduu.

    Aada srasyla mineral ynler (camyn ve tayn), ekspande polistiren kp (EPS) ve ekstrdepolistiren kp (XPS) iin rnek etiketler verilmektedir.

    ekil 2: Muhtelif s yaltm malzemeleri iin etiket rnekleri

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    10/64

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    11/64

    9

    DUVARLARDA ISI YALITIMI

    1. SIVALI DI CEPHE ISI YALITIM SSTEMLER (MANTOLAMA)

    ekil 3: D cephe s yaltm sistemleri detay izimi

    D cephe s yaltm sistemleri, mevcut veya yeni cephelerde kullanlabilir. D cephe s yaltm sistemleriayn zamanda kme ile karya kalnmayan yatay veya eimli yzeylerde kullanlabilir.

    D cephe s yaltm sistemleri, yaltm malzemesinin duvara yaptrlmas ve dbellerle, mekanik olaraksabitlenmesi ile tatbik edilir. Is yaltm malzemesi, bir tanesi donat filesi ieren, bir veya daha fazlakatmandan oluan sva ile kaplanr. Sva dorudan s yaltm malzemesinin zerine, herhangi bir havaboluu brakmadan veya ayrc bir katman kullanlmadan uygulanr. D cephe s yaltm sistemleri, bitiikyap elemanlarna (aklklar, keler, parapetler,.) balant iin zel balant elemanlar (su basman profilive ke profili gibi) ierirler.

    D cephe s yaltm sistemleri, uygulandklar duvarlarda yeterli s yaltm salayacak ekilde tasarlanrlar.D cephe s yaltm sistemlerinde kullanlan s yaltm malzemesi en az 1m2K/Wden fazla sl dirensalamaldr.

    D cephe s yaltm sistemleri yk tamayan yap elemanlardr. Bu sistemler uygulandklar duvarlarndayankllna dorudan katkda bulunmazlar. D cephe s yaltm sistemleri, d hava koullarndankorunmay arttrlmasn salayarak, (bina) mrne katkda bulunabilirler. Bina strktrnn havageirimsizliinin salanmas iin tasarlanmazlar.

    D cephe s yaltm sistemlerinde kullanlan dbeller iin alacak delikler tayc elemann kesiti dikkatealndnda ok kk olduundan dikkate alnmasna gerek yoktur.

    D cephe s yaltm sistemlerinden beklenen srekli, kararl ve yksek performans kalitesini vesistem reticisi firmalarn rn garantisini elde etmek iin paket olarak piyasaya sunulan d cephes yaltm sistemleri kullanlmaldr.

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

    Is yaltm levhalarnn yaptrlaca yzeylerin uygulamaya uygun hale getirilmi olmaldr (bkz.Madde 1.1.B. Yzeyin Uygulamaya Hazrlanmas) Cam mozaik uygulanm mevcut cephe detaylarnda s yaltm uygulamasndan nce cam mozaikyzeyler kontrol edilerek gerekmesi durumunda bu ksmlar kaldrlmaldr. (bkz. Madde 1.1.B. YzeyinUygulamaya Hazrlanmas) Binalarda enerji tasarrufu elde etmek ve binann zellikle duvar/at/zemin ve tayc sistemindeyoumann nlenmesi veya kontrol altna alnmas iin F (Kolay Alev Alc)den daha st yangna kartepki snflarnda yer alan (A-B-C-D-E) yangna kar tepki snfna uygun s yaltm levhalarnn bir sistembileeni olarak, sisteme tariflenmi uygun malzemeler ile (Is yaltm levhas, yaptrcs, svas, alkalidayanml sva filesi, eitli profiller, gerekli ise uygun mekanik sabitletiriciler ve boya, kaplamamalzemeleri ile birlikte) binalarn d cephelerinde gerekletirilen yaltm uygulamalardr.

    1- D cephe kaplamas2- Is yaltm sistem sva (donat) filesi3- Is yaltm sistem dbeli4- Is yaltm malzemesi5- Is yaltm sistem yaptrcs6- Duvar7- sva

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    12/64

    10

    1.1 Kullanlan Malzemeler

    1.1.1) Is Yaltm MalzemeleriA) EPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13163 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, grnr younluu en az 16 kg/m3, kapal ortamda boyutsal kararll oluuncayadek blok halde dinlendirilmi, yangna kar tepki snf en az E olan ve dier zellikleri Tablo 4de verilmi,genletirilmi (ekspande) polistiren kpk levhalar.

    Karakteristik zelliklerGereklilikler

    DeerSnf/Seviye/Snr Deer

    Beyan Edilen Isl Diren RD1,00 m2K/W Snr deer

    Yzeye Dik ekme Mukavemeti

    Yaptrc veya dbeller ile tespit edilen EPS levhalar

    Raylar ile tespit edilen EPS levhalara

    100 kPa

    150 kPa

    TR100

    TR150

    Boyutsal Kararllk 0,2 % DS (N) 2

    Gnyeden sapma tolerans 2 mm/m S2

    Dzlk tolerans 5 mm P4

    Uzunluk tolerans 2 mm L2

    Genilik tolerans 2 mm W2

    Kalnlk tolerans 1 mm T 2

    Uzun sreli ksmi daldrma ile su emme 0,5 kg/m2 Snr deera Yaptrc ile birlikte dbeller veya raylarla tespit edilen EPS levhalar, yaptrcnn kullanlmadsistemler gibi ele alnacaktr.

    Tablo 4. Dtan s yaltmnda kullanlacak EPS s yaltm levhalarnn zellikleri 1

    1

    EN 13499 Is Yaltm Malzemeleri - Binalarda Kullanlan Genletirilmi Polistiren Esasl Harici Kompozit Is YaltmSistemleri (ETICS) zellikler standardndan alnmtr.

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

    Yksek yaplarda; sistem reticisinin tavsiyesi dorultusunda genleme derzleri oluturulabilir. Yaltm levhalar binili ya da dz kenarl olabilir. nemli olan levhalar arasnda boluk kalmamasdr(bkz Madde 1.1.B. Yaltm levhalarnn yaptrlmas). klim artlar gz nne alnarak, gerekirse dcephe muhafaza edilerek uygulama yaplmaldr. Is yaltm yaplmas sonrasnda salkl sonularalnmas iin, yap kabuunun tamamen kurumu olmasna dikkat edilmesi gerekir. Scakln yksek olduu blgelerde son kat kaplamann rengi, duvar kesitindeki scaklk dalmnetkiler. Son kat dekoratif kaplamann rengi, s yaltm malzemesinin bozulmasna msaade etmeyecekekilde, reticilere danlarak belirlenmeli ve ak renkler tercih edilmelidir. Mineral esasl malzemeler kuru ve rutubetsiz bir ortamda 0Cnin zerinde, kapal alanda depolanmal,uygulamalar +5Cnin altnda ve 30Cnin zerinde yaplmamaldr. zellikle scak havalarda, dorudangne, ya ve rzgr alan cephelerde uygulama yaplmamaldr. Bu scaklk artlarna rnn kurumassrecinde de riayet edilmelidir. Uygulama ncesi yzey scakl ve nemine dikkat etmek gereklidir. Is yaltm levhalar, rutubetsiz, serin ve kuru ortamlarda, direkt gne nlarndan ve yatankorunacak ekilde, tiner ve vernik gibi solvent ieren malzemelerden ayr olarak depolanmaldr. rnlerdzgn ve muntazam olacak ekilde muhafaza edilmelidir. Varsa reticisinin tavsiyeleri dikkatealnmaldr. Mevcut binalarda yaplacak olan d cephe s yaltm uygulamalarnda oluacak denizlik detaylarnda

    uygulama ncesinde mevzuata uygun yaltm malzemesi kalnl dikkate alnmaldr. Bu amaca ynelikolarak binadaki denizlikler deitirilmeli veya tadil edilmeli, her ikisi de yaplamaz ise denizlik profillerikullanlmaldr. D cephe s yaltm sistemlerinin, d cephe dzeltme uygulamas olmadna iin heraamasnda dikkat edilmelidir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    13/64

    11

    B) XPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13164 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip, en az TS 825euygun kalnlkta, yangna kar tepki snf en az E olan ve dier zellikleri tablo 5de verilmi, przl veyaprzl ve kanall yzeye sahip ekstrde polistiren kpk levhalar.

    Karakteristik zellikler SalanmasGereken artlar

    TS EN 13164dekisnf

    Beyan Edilen Isl Diren RD1,00 m2K/W Snr deer

    Yzeye dik ekme dayanm

    - Yaptrc ve mekanik sistemle tespit edilmi /200 kPa TR 200

    Belirli scakl ve bal nem koullarnda boyut kararll(23 2) C ve % (90 5) 48 saat beklemeden sonra % 2

    DS (TH)

    Dzlk tolerans 5mm Snr deer

    Uzunluk tolerans 2 mm Snr deer

    Genilik tolerans 2 mm Snr deer

    Uzunluk ve geniliin gnyeden sapma tolerans 5 mm/m Sb

    Kalnlk tolerans 1 mm T3Tam Daldrmayla uzun sreli su emme (hacimce) 1,5 WL(T)1,5

    Tablo 5. Dtan s yaltmnda kullanlacak XPS s yaltm levhalarnn zellikleri

    C) Tayn Is Yaltm Levhalar: TS EN 13162 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip, en az TS825e uygun kalnlkta, yangna kar tepki snf en az A2-s1,d0 olan retici tarafndan sva alt uygulamalariin zel retilen dier zellikleri tablo 6da verilmi tayn levhalar

    Karakteristik zellikler

    Gereklilikler

    DeerSnf/Seviye/Snr Deer

    Beyan Edilen Isl Diren RD1,00 m

    2

    K/W Snr deerYzeye Dik ekme Mukavemeti

    Sadece yaptrc ile tespit

    Raylar ile tespita

    Dbellerle tespita Tayc zerine dbellerle tespita

    80 kPa

    15 kPa

    7,5 kPa> 5 kPa

    TR80

    TR15

    TR7.5TR5

    Boyutsal kararllk 1 % Snr deer

    Gnyeden sapma tolerans 5 mm/m Snr deer

    Dzlk tolerans < 6 mm Snr deer

    Uzunluk tolerans 2 % Snr deer

    Genilik tolerans 1,5 % Snr deerKalnlk tolerans +3/-1 mm T 5

    Basma dayanm 10kPa CS (10/Y)10

    Uzun sreli ksmi daldrma ile su emme < 3 kg/m2 Snr deera Yaptrc ile birlikte dbeller veya raylarla tespit edilen Tayn levhalar, yaptrcnnkullanlmad sistemler gibi ele alnacaktr.

    Tablo 6. Dtan s yaltmnda kullanlacak Tayn s yaltm levhalarnn zellikleri 2

    2

    EN 13500 Is Yaltm Malzemeleri - Binalarda Kullanlan Mineral Yn Esasl Harici Kompozit Is Yaltm Sistemleri(ETICS) zellikler standardndan alnmtr.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    14/64

    12

    1.1.2) Is Yaltm Sistem YaptrcsIs yaltm levhalarnn dey veya yatay yzeylere yaptrlmas amac ile kullanlan organik polimer katkl,mala ile uygulanan imento (mineral) esasl TSEK 112ye gre uygunluk belgeli s yaltm levhas yaptrmaharcdr. imento (mineral) esasl yaptrcnn uygun olmad durumlarda (ahap, OSB vb. uygulamayzeyleri zerine) sistem reticisinin tavsiyesine bal olarak akrilik esasl veya poliretan esasl yaptrckullanlmaldr. Yaptrc olarak geleneksel har veya fayans yaptrcs kullanlmamaldr.

    Yaptrcnn s yaltm levhalarna ve uygulama yzeyine yapma dayanm en az 80 kPa olmaldr.

    1.1.3) Is Yaltm Sistem DbeliIs yaltm plakalarnn gaz beton, beton, tula vb. yzeylere montajnda kullanlr. Kaliteli dbel seimi sistemasndan ok nemlidir. Yaltm levhalarn uygulama yzeyine mekanik olarak tespit etmek iin kullanlangeri dnme uramam plastikten mamul, ivisi ile gvdesi birbirine tam uyumlu olan tercihen ivisipolyamid esasl, geni balkl, en az 0,20kN ekme dayanmna sahip mekanik tespit elemandr. Is yaltmsistem dbellerinin tutunaca arka yzeyin beton, gaz beton, tula, bims vb. malzemelere gre gereklitutunmay salamak iin mutlaka sistem reticisi firmalarn grne bavurulmal, yzeye ve levhaya greplastik veya elik ivili s yaltm sistem dbelleri tercih edilmeli ve elik ivilerin balklar; s kprsoluumunu nleyecek ekilde yaltlm olmaldr.

    1.1.4) Is Yaltm Sistemi Donat Filesi

    Is yaltm sistemi donat filesi, s yaltm levhalarnn zerine kaplanan svada oluacak ekme gerilmelerinikarlamak ve atlamasn nlemek amacyla kullanlr. rg gz (file aral) boyutlar 3,5x3,5, 4x4 veya5x5 mm olan, alkali ortama dayankl cam elyaf tekstil malzemedir. Is yaltm sistemi donat filesinin; en az145gr/m2 arlkta, atk ve zg ynlerinde ekme mukavemeti; en az 2000 N / 5 cm olmal, yalandrmaprosesinde agresif ortamdaki depolama sonrasndaki ekme gerilmesi, ilk ekme gerilmesi deerinin%50sinden byk olmaldr. Yksek darbe dayanm gereken yzeylerde en az 340 gr/m 2 arlndaki syaltm sistemi donat fileleri kullanm tavsiye edilir.

    1.1.5) Is Yaltm Sistem SvasIs yaltm levhalar yzeyine uygulanacak olan s yaltm sistem svas, sentetik katklarla kalitesi arttrlm,slak halde uzun ilenebilme sresi olan, priz aldktan sonra, donma znme dnglerine dayankl, su ilekartrlarak hazrlanan imento bazl ve TSEK 113ye gre uygunluk belgeli olmaldr. atlama riskininyksek olduu yzeylerde (ahap, OSB ve elik yaplar gibi hareketli yaplarda) reticinin tavsiyesine gre,imento veya akrilik esasl Is yaltm sistem svas kullanlmaldr.

    Is yaltm sistem svasnn, s yaltm levhasna yapma dayanm en az 80 kPa olmaldr.

    1.1.6) D Cephe Is Yaltm Sistemlerinde Kullanlan ProfillerA) Ke ProfiliBina keleri ve pencere kenarlarndaki d keleri mekanik etkilerden korumak ve dzgn keler eldeetmek iin plastik, polistirol veya alminyumdan imal edilmi, cam elyaf sva filesi takviyeli veya takviyesiz,alkali ortama dayankl i veya d ke profilidir.

    B) Damlalkl Ke ProfiliBalkon, kma v.b. bina blmlerinden yamur ve benzeri su akntlarnn yap yzeyine zarar vermedenuzaklatrlmasn salayacak, plastik, polistirol veya alminyumdan yaplm, sva filesi takviyeli veyatakviyesizalkali ortama dayankl damlalk/konsol profilidir.

    C) Su Basman ProfiliIs yaltm levhalarnn balad seviyede sistemi mekanik ve d etkilerden korumak, yaltm ve svauygulamasnda mastar grevi grmek, su yaltm malzemesini kilitlemek, yaptrlan s yaltm levhalarnnbalang aamasnda tanmasn salamak amacyla kullanlan, farkl kalnlklardaki s yaltm levhalarnnkullanld durumlarda levhalar arasnda grsel olarak uyumlu geiine olanak salayan ve balangseviyesinde mekanik olarak tespit edilen alminyumdan yaplm, dz veya damlalkl referans profilidir. Subasman profili kullanlarak s yaltm malzemesinin profil iine dzgn olarak oturtulmas ve dzgn hatoluturulmas salanr.

    1.1.7) Son Kat Kaplama:Is yaltm/sistem svasnn zerine dekoratif ve d etkenlere kar sistemi koruma amal uygulanan TS7847 veya TS EN 15824e uygun TSE belgeli; imento esasl (toz halde su ile kullanma hazrlanan ve zeriboyanmas gereken), akrilik esasl, silikat esasl veya ilaveten silikon katkl (likit halde kullanma hazr,renklendirilmi ve gerektiinde tekrar boyanabilen) cephe kaplama malzemeleridir. Is Yaltm sistemi svasuygulamasndan son kat kaplama aamasna geilirken tercih edilen kaplamaya uygun astar kullanlmaldr.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    15/64

    13

    Dekoratif kaplama olarak veya dekoratif kaplamalarn renklendirme ya da yenileme amacyla boyanmasdurumunda TS 7847 veya TS EN 15824e uygun, solvent iermeyen d cephe kaplama/boyalarkullanlmaldr.

    reticinin yazl rn garantisinin temin edilmesi kaydyla reticinin bu konuda tavsiye ettii dieralternatif kaplama eitlerinin uygulanmas kullancnn inisiyatifindedir.

    1.2 Uygulama Aamalar

    1.2.1) Yzeyin Uygulamaya Hazrlanmas:

    A) Yeni Bina Yzeyleri in Uygulama Hazrl;ncelikle duvar dolgu elemanlarnn (gaz beton, tula vb.) rlmesi ve pencerelerin montajnn eksiksizolmas gerekmektedir. Merkeze gre duvar yzeyinde proje sorumlularnn kabul snrlar dnda olankaklklar, akul farkllklar veya beton hatalar (kalp hatas, krk, delik vb.) olmas durumunda, d enen syaltm plakalarnn arkasndaki yaptrc kalnl maksimum 10 mmyi gemeyecek ekilde uygulamayaplmaldr. Cephedeki kakln ve mastarszln giderilmesi iin yzeyin dolgu duvara uygun svasvanmas gereklidir. Cephelerdeki yzey hatalarnn bu yolla giderilemedii durumlarda ise ilerikiaamalarda dbellemenin ve yaptrma sistematiinin tekniine uygun ilerleyebilmesi iin, yzeyinin sva iletesviye edilmesi gerekmektedir.

    B) Mevcut Bina Yzeyleri in Uygulama Hazrl;

    Cephedeki mevcut boya ya da kaplama incelenerek zayf yada kabarm ksmlar kaznmal, eer varsasalam olmayan yzeylerde tamir harlar ile tamirat yaplarak bu blgeler tutunmaya daha elverili halegetirilmelidir. Ayrca eer uygulama yzeyinde yosun, bakteri vb. kirlilikler mevcut ise uygun temizleyiciler ilebu blgelerin temizlenmesi gerekmektedir. D cephe s yaltm uygulamas srasnda denizliklerinindamlalk mesafeleri yaltm kalnlna gre ayarlanmaldr. Is yaltm plakalarnn arkasndaki yaptrckalnl maksimum 10 mmyi gemeyecek ekilde uygulama yaplmaldr Cephede bulunan klimabalantlar, panjur, korkuluk elektrik, su, gaz tesisatlar, yamur ini borular gibi her trl detay mmknsesklmeli ve s yaltm sistemi uygulamas sonunda yzeye tekrar monte edilecek ekilde gerekliayarlamalar yaplmaldr. Sklmesi mmkn olmayan detaylarn tamirleri de zenle yaplmaldr.

    1.2.2) Su Basman Profilinin YerletirilmesiKullanlacak (stlacak) bodrum kat olan binalarda ise toprak alt seviyeden gelen s ve su yaltm sistemidamlalksz balang profili ile birletirilir. Eer bodrum kat yok ise veya kullanlmayacak (stlmayacak) isebalang profili su basman seviyesinin 20 cm alt ksmna tespit edilir. Yatayda ve deyde profilin dzgn

    tespit edilmesi, tm sistemin salkl uygulanmas iin byk nem tar. Balang profilinin ls, tercih

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

    Is yaltm levhalarnn yaptrlaca yzey sva, ahap, tula, beton, gazbeton vb. yapmalzemelerinden oluabilecei gibi, uygulama yzeyi zerinde eskiden yaplm olan farkl boya vekaplama tabakalar da bulunabilir. Genel olarak uygulama yaplacak yzeyin temiz, kuru ve salamolmas nemlidir. Ayrca s yaltm uygulamasnda aderans azaltmayacak ekilde, tozuma yapmayan,ya, kir ve pas gibi etkenlerden de arndrlm bir yzeyde allmas gerekmektedir. Uygulama ve uygulamadan sonra malzemelerin kurumas srasnda s yaltm sistemi mevsimartlarna gre gne ve yan etkilerine kar eer ihtiya var ise zel koruma rtleri ve brandalar ilekorunmaldr. Cephede ak kalan blgeler, pencere, kap, denizlikler, at kenarlar ve balkonlar salkl bir ekildeyaltlarak s yaltm malzemesinin herhangi bir yerden su alarak slanmas nlenmelidir. Bunu nlemekiin esnek UV dayanml PU (Poliretan) mastikler veya su szdrmazlk bantlar ile s yaltm sistemibelirtilen riskli blgelerde suyun etkilerine kar koruma altna alnmaldr. Su yaltm eksikliinden kapiler etki ile duvarn zemin ile birletii alanda oluan nemin, su yaltmmalzemeleri ile giderilmesi gereklidir. Balkon ve at parapetleri mevcut ise, bir damlalkl harputa ilesuya kar sistemin yatayda korunmas salanmaldr. Yzeyde herhangi bir sebepten tr tuz kusmassz konusu ise, sorunun kayna tespit edilerek nlem alnmal, ayrca tel fra ile yzeydeki tuz(beyazlanmalar) uygulama yzeyinden uzaklatrlmaldr. Uygulama yzeyinin zellikleri dorultusunda, imento esasl s yaltm sistemi yaptrclar ya dayapmas zor yzeyler iin (ahap, osb, cam mozaik vb. parlak yzeylerde) retici tavsiyesidorultusunda akrilik esasl zel s yaltm sistemi yaptrclar kullanlmal veya dolgulu astaruygulanarak yzey przlendirilmelidir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    16/64

    14

    edilen yaltm levhasnn kalnlna ve uygulanacak olan sisteme gre belirlenir. Profiller duvara zeldbelleri ile 35 cm aralklarla tespit edilir. Ayrca duvar ile balang profili arasndaki girinti ve kntlargidermek amacyla farkl kalnlktaki su basman takoz elemanlar kullanlabilir. Ke balantlar ise,balang profili ke elemanlar ile veya profilin keye uygun olarak kesilmesiyle oluturulur. Ek yerlerindeiki su basman profili aras 2-3 mm boluk braklarak monte edilmelidir.

    1.2.3)Yaltm Levhalarnn Yaptrlmas:Yaptrma harc, retici tavsiyesi dorultusunda hazrlanr. Yaptrma yzeyinin dzgnlne bal olaraklevha yaptrmada aadaki iki yntemden birisi kullanlmaldr.

    A) Yaltm levhalarnn yaptrlacak yzeyine bir ereve oluturacak ekilde kenarlar boyunca yaptrcsrlr. Orta ksmlara da bek halinde yaptrc srlr (dbel uygulanacak yzeye denk gelecek ekildebek halinde yaptrc en az 4-5 kg\m2 olacak ekilde uygulanmaldr). Yaltm levhalarnn birleimderzlerine yaptrc bulaarak s kprleri ve dzensizlikler olumamas iin yaptrcnnbulatrlmamasna dikkat edilmelidir. Yaptrma ileminin sonunda s yaltm sistem yaptrcs, levhayzeyinin en az %40na temas etmi olmaldr.

    ekil 4: Is yaltm levhalarna s yaltm sistem yaptrcsnn uygulanmas: ereveli bekleme metodu

    B) Eer uygulama yzeyi ok dzgn (mastarnda, sva dalgalanmalar ya da kalp hatalar olmayan, 3metrede maksimum 1-2 mm hata payna sahip) ise yaltm levhalarnn yaptrlacak yzn tamamenkaplayacak ekilde yaptrc en az 4-5 kg/m2 sarfiyatla srlr. Daha sonra bu yzey min. 10x10mm dili(tarakl) mala ile taranr. Yaltm levhalarnn yan kenarlarna yaptrc bulamamaldr.

    ekil 5: Is yaltm levhalarna s yaltm sistem yaptrcsnn uygulanmas: Tarakl mala metodu

    Tayn s yaltm levhalarna yukarda aklanan yntemler ile yaptrc srlmeden nce tutunmayarttrmak amacyla hazrlk yaplmas gereklidir. Bunun iin plakann yaptrc gelecek blmlerine ilk olarakyaptrc ince bir kat halinde srlr. Ardndan yaptrma ilemine yukarda aklanan yntemlerle devamedilir.

    Yaptrc srlmesi ileminden sonra; s yaltm levhalar su basman profiline oturtularak, hafife kaydrlpduvara yaptrlr. Levhalarn duvara bastrlp sktrlmas esnasnda yanlardan taan har bir sonrakilevha yerletirilmeden nce mutlaka temizlenmeli ve levha aralarnda s kprsne neden olacak derz

    olumamasna zen gsterilmelidir. Uygulama esnasnda s yaltm levhalarnn arasnda bolukkalmamasna, oluacak boluklarn yaltm levhasna uygun dolgu kpkleri veya ayn yaltm levhasndankesilerek elde edilecek uygun kalnlktaki kamalarla doldurulmas gereklidir. Bu ekilde olas klcal atlaklarnve s kprs oluumunun nlenmesi mmkndr. Cephelerde ve kelerde levhalar artmal olarakyerletirilmelidir. Levhalarn birleim yerlerinde yzeyin dzgn olmas iin bir mastar yardm ile dzeltilmelive gerekirse trpleme ilemi yaplmaldr.

    ekil 6: Levhalarn artmal olarak cephe ve cephelerin ke blgelerinde artmal olarak yerletirilmesi

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    17/64

    15

    Pencere, kap gibi cephedeki ak ksmlarda; levhalar bu ksmlara uygun olacak ekilde kesilerekyaptrlmaldr. Levhalarn kenar birleim yerleri, kap ve pencere kelerine getirilmemeli mmknsepencerelerin ke blgeleri L formda tek levhalar kullanlmaldr.

    ekil 7: Pencere kap gibi aklklarn ke blgelerinde levha yerleimi

    D cephede kullanlan s yaltm levhalar, pencere i merkezlerde uygulanacak levhalarn kalnlklar gznne alnarak, bu levhalarn alnn kapatacak ekilde ayarlanmas gereklidir.

    a) deal zm (Yeni Binalar iin) b) Alternatif zm (Eski Binalar iin)

    ekil 8: Pencere merkezlerinde yaltmn sreklilii (Kesit grnts)

    1.2.4) Is Yaltm Levhalarnn Dbellenmesi

    Dbel uygulamas bina v.b. ke noktalarndan levha kalnlna ilaveten en az 10 cm ierdenuygulanmaldr. Dbellemeye balamadan nce, yaptrcnn tamamen kurumas beklenmelidir. Bu nedenledbelleme ilemine yaltm plakalarnn yzeye yaptrlmasndan en az 24 saat sonra uygulamayabalanmaldr. Dbellerin tespiti iin duvar ve levha matkapla delinir. Dbeller; tablo 4de verilen dbelyerleimine uygun olacak ekilde yerletirilir ve ivileri aklr. Dzgn bir d cephe yzeyi elde edebilmekiin, dbel kafalar yaltm levhas yzeyi ile ayn seviyede olacak ekilde monte edilmelidir. Kullanlacakdbel ve alacak deliin derinlik seimi, uygulanacak duvar zelliklerine uygun olarak yaplmaldr. Dbelyzeyde uygun genilikte bir tutunma yzeyine sabitlenmeli, gaz beton duvarlara en az 6cm, tula duvarlaraen az 5cm ve beton duvarlara en az 4cm girmelidir. Delik boyu, dbel boyundan 1 cm byk olacak ekildealmaldr. reticinin tavsiyesi dorultusunda hava almas ve sva uygulamasna geilmeden zerininsva malzemesi ile kapatlarak kurumaya braklmas nerilir.

    Uygulama Ykseklii H (m)

    0 < H 8 8 < H 20

    20 < H

    Kullanm snrKenar Yzey Kenar Yzey Kenar Yzey

    Dbel / m2 6 6 8 6 10 6

    Dbel emas

    Tablo 7. Uygulama yksekliine gre d cephe s yaltm sistemlerinde birim alanda kullanlacak dbelmiktar ve dbel yerleimi3.

    3 Uygulama yksekliine gre kullanlacak dbel miktar ve dbel yerleimleri DIN 55699dan alnmtr.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    18/64

    16

    Dbel tespit ileminde problem olabilecek malzemeler ile rlm yzeyler veya duvarlar zerine kaba svayaplamyorsa, dbellerin yaptrma harc beinin zerine rastlayacak ekilde tespit edilmesi gerekir. Kenarbitileri, (ke, at saaklar vb.) glendirmek amacyla, tek sra dbel takviyesi yaplr.

    Tayn ile yaplan uygulamalarda tablo 4de verilen dbel yerleimine alternatif olarak aada verilen ekleuygun olarak uygulanabilir. Tayn kullanlarak yaplan d cephe s yaltm uygulamalarnda s yaltm

    levhalar elik ivili dbel ve dbel pulu kullanlarak monte edilmelidir.

    T dizili W diziliiekil 9: Tayn ile yaplan d cephe s yaltm sistemlerinde alternatif dbel yerleimleri

    1.2.5) Kenar ve Kelerin OluturulmasD cephe s yaltm sistemi uygulamalarnda, pencere, kap ve duvar yzeylerinin oluturduu kelerdedzgn bir kenar oluturabilmek iin ke profilleri kullanlmaldr. Ke profilleri, s yaltm levhalarnn keksmlarna sva harc srlmek suretiyle tutturulur, ilk aamada zeri sva ile kapatlmaz. Ke profillerindenbalamak zere donat svas tm yzeye mala ile uygulanmaya balanr. Tercihen uygulamalardakendinden fileli ke profillerinin kullanlmaldr. Filesiz ke profillerinin kullanlmas durumunda isecepheden gelen donat filesinin profilin zerinden keyi en az 10cm bindirme pay brakacak ekildedndrerek uygulanmas gereklidir.

    Sva ierisine gmlecek olan sva filesine ilave olarak, pencere, kap vb. aklk veya herhangi bir sebeplemeydana gelmi sreksizliklerden dolay oluan kelerde yaklak 30 x 40cm ebatlarnda, yatayla 45lik ayapacak ekilde takviye file veya krlang file uygulanmaldr. Kenar ve kelerin oluturulmasnda, keprofilleri daha iyi yapma iin bir miktar sva ile birlikte tatbik edilmelidir.

    Binalarda dilatasyon blgelerinin oluturulmas da dikkat edilmesi gereken bir konudur. Yapda almasgereken dilatasyonun, d cephe s yaltm sistemi zerinde de devam etmesi gerekir. Bunun iin zel

    dilatasyon profilleri kullanlmaldr. Ayrca yaltm levhasnn kap veya pencere doramalar ile birleimnoktalar ak kalmayacak ekilde akrilik emprenye yapda su szdrmazlk band veya poliretan esasl suyaltm amal mastik ile kapatlmaldr.

    1.2.6) Is Yaltm Sistem Svas ve Sva (Donat) Filesinin Uygulanmas:Sva harc retici tavsiyesi dorultusunda hazrlanr. Uygulama (+5 - +30C) scaklk aralnda yaplmaldr.Gneli, scak ve rzgrl ortamlarda gerekli koruma nlemleri alnmaldr. Tm yzeylerde eit sva kalnlelde edilmesi amacyla s yaltm levhalarnn zerine 10x10mm di llerine sahip tarakl elik mala ilesva uygulanr. Sva henz kurumadan, zerine donat filesi elik mala ile hafife bastrlarak tamamengmlmeden tutturulur. Sva filesi ek yerlerinde birbiri zerine yatayda ve deyde en az 10cm bindirilir.Yatayda yaplacak olan bindirmenin yn nemli deildir. Buna karlk dey ynde yaplacak bindirmelerdestten gelen sva filesinin, alttan geleni rtmesi gereklidir. Son olarak elik mala vastasyla sva yzeyindekidi izleri dzeltilerek toplamda en az 4,5kg sarfiyatta, 3-4mm kalnlnda dzgn bir yzey elde edilir.

    Ayn uygulamann dz elik mala ile yaplmas istendiinde; levha yzeyinde sva kalnlnn homojenolmasna dikkat edilmelidir. Bu durumda sva uygulamas levhalarn yzeyine yaklak 3mm kalnlkoluturacak ekilde tek katta elik mala ile uygulanr. Uygulanan sva henz kurumadan, zerine donat filesielik mala ile hafife bastrlarak tamamen gmlmeden yukarda anlatld ekliyle tutturulur. Mevcutsvann kurumas beklenmeden, yaklak 1mm kalnlnda tekrar sva uygulamas yaplarak toplamda en az4,5kg sarfiyatta, 3-4mm kalnlnda dzgn bir yzey elde edilir.

    Sva filesi, elde edilen 3-4mmlik toplam sva kalnlnn d yzeyine yakn olacak ekilde uygulanr (fileninyaltm levhas ile temas etmemesine dikkat edilmelidir).

    Uygulamaya ara verilmesi gerektiinde sva filesinin bindirilebilmesi iin en az 15cmlik ksmnn svanmadanakta braklmas gereklidir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    19/64

    17

    1.2.7) Son Kat Kaplama UygulamasSistem reticisinin tavsiyesine ve mterinin tercihine bal olarak; yaltm svasnn kurumasn takiben,kullanlacak olan kaplamaya uygun astarlanm yzeye en az 1,5mm ve zeri kalnlkta, mala ile srlerekveya makina ile pskrtlerek son kaplama uygulanmaldr. Uygulama (+5 - +30C) scaklk aralndayaplmaldr. Gneli, scak ve rzgrl ortamlarda gerekli koruma nlemleri alnmaldr. Dzgn bir cephegrnmnn elde edilebilmesi iin birbiriyle balantl yzeylerde ara vermeden uygulama bitirilmelidir.

    Uygulanm yzeyler priz alma sresi ierisinde olumsuz hava koullarna kar (yamur, don, vb.)korunmaldr.

    imento esasl kaplamalar ile yaplan uygulamalarda, kaplamann kurumasnn ardndan; gerek d iklimkoullarna kar kaplamann dayanmnn arttrlmas gerekse de cephenin renklendirilmesi amacyla en aziki kat boya uygulamas yaplmaldr. Cephede akrilik kaplama kullanlacaksa ve bu kaplamann altndazellikle imento esasl sva zerine uygulama yaplyorsa mutlaka kaplama rengi ve zelliine uygun astarkaplama astar kullanlmaldr. Akrilik esasl, silikat esasl veya ilaveten silikon katkl kaplamalar ile yaplanuygulamalarda ise rnn kendinden renkli olmas nedeniyle boya uygulamas gerekmez. Buna karlk,cephenin renklendirilmesi amacyla kaplamann kurumasnn ardndan; istee bal olarak boya uygulamasda yaplabilir.

    2. ERDEN VE FT DUVAR ARASI ISI YALITIMI

    D cepheye s yaltm uygulamalarnn gerekletirilmesinin mmkn olmad durumlarda s yaltm itenuygulanabilir. ten uygulamalarda; s kprlerine kar nlem alnmal ve youma analizi yaplmaldr.Duvarlarda iten veya sandvi duvar s yaltm yaplyorsa, deme alnlar, kiri vb. yap elemanlarmutlaka dardan s yaltm yaplarak s kprleri engellenmelidir.

    ekil 10: Is yaltm uygulama alanlar (iten s yaltm)

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Duvarlarn iten yaltlmas, youma riskinin yksek olduu uygulamalardr. Kullanlan s yaltmmalzemesinin su buhar difzyon direnci ve kalnlna gre TS 825de verilen yntemle youma tahkikiyaplarak, buhar kesicinin scak tarafta kullanlp kullanlmamas karar verilmelidir. Buhar kesicinin ekyerlerinde, geirimsizlik salayan buhar kesici bantlar kullanlmal ve buhar kesici katman tespitelemanlar ile delinmemelidir. Is yaltm malzemesi srekli olarak uygulanmal, s kprs oluturacak profil vb. tespit

    elemanlarndan kanlmaldr. Kat demeleri ile birleimlerde s kprlerini nleyecek ekilde s yaltm uygulanmaldr. Mutfak ve banyo gibi yksek buhar retilen hacimli yerlerde kaynaa yakn noktada su buharnn pasifbir baca veya mekanik havalandrma ile dar atlmas salanmaldr. Trkiye Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelii uyarnca; iten yaplan s yaltmuygulamalarnda kullanlacak olan s yaltm malzemelerinin yangna tepki snf, 7 kata kadar olanbinalarda E-d2, daha yksek binalarda, kapasitesi 100kiiden fazla olan sinema, tiyatro, konferans,dn salonu vb. binalarda ise C-s3,d2 olmaldr. 05 Aralk 2008 tarih ve 27075 sayl resmi gazetede yaymlanan Binalarda Enerji PerformansYnetmeliine gre; Bina kabuunu oluturan, duvar, deme, balkon, konsol, taban, tavan, atve pencere/duvar birleimleri s kprs olumayacak ekilde yaltlr. fadesi yer almaktadr.Buna gre iten yaplan uygulamalarda da s kprlerinin azaltlmas iin, duvara yaplan uygulamanntavan ve demede en az 50cm boyunca devam ettirilmesi gerekir. Is yaltm levhalarnn tavanauygulanmas esnasnda mekanik tespit elemanlar da kullanlmaldr.

    1- D cephe kaplamas2- Sva3- Duvar4- Yaptrc5- Is yaltm malzemesi6- Buhar kesici ve/veya buhar dengeleyici (youmakontrolne gre)7- Al vb sva (sva filesi ile) veya al vb. plaka8- kaplama

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    20/64

    18

    2.1 Kullanlan Malzemeler

    2.1.1) Is Yaltm Malzemeleri

    A) EPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13163 standardna gre TSE belgeli, TS 825e uygun kalnlkta,yanclk snf minimum B1 olan,

    ten yaplan uygulamalarda %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 90 kPa, ki duvar aras uygulamalarda %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 70 kPa

    olan genletirilmi (ekspande) polistiren kpk levhalardan imal edilmi levha. Youma tahkiki yaplarakbuhar kesici kullanmna karar verilmelidir.

    B) XPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13164 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az E olan ve %10 deformasyonda basma dayanm en az 100kPa olan przl veya przl kanall ekstrde polistiren kpk levhalardan imal edilmi levha. Youmatahkiki sonucu, buhar kesici gerekli ise detayda uygulanmaldr.

    C)Tayn Is Yaltm Levhalar: TS EN 13162 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az A2-s1,d0 olan, ten yaplan uygulamalarda, en az 110 kg/m3 grnr younlua sahip, al karton levha ile

    yaptrlarak kompozit hale getirilmi tayn levhalar,

    En az 50 kg/m3

    younlukta tayn levhalar.Scak tarafta (i yzeyinde) buhar kesici ile birlikte kullanlmaldr.

    D) ki yz Ahap Yn aras EPS Is Yaltm Plakas: ki yz ahap yn (TS EN 13168) aras ekspandepolistiren kp (TS EN 13163) olan s yaltm plakasdr. Arasndaki EPSin younluu en az 25 kg/m3,%10 deformasyonda basma mukavemeti en az 150 kPa levhalarnn yzeylere dik ekme dayanm en az100 kPa, yangna tepki snf en az E olan, iki yz ahap yn hazr kompozit levha. Youma tahkikisonucu, buhar kesici gerekli ise detayda uygulanmaldr.

    E) Camyn Is Yaltm Levhalar: TS EN 13162 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az A2-s1,d0 olan, en az 22 kg/m 3 grnr younlukta camynlevhalar veya kendini tayabilen zel ilteler (Bu malzeme sadece profiller aras s yaltm uygulamasndamutlaka kesintisiz ve ek yerleri iin zel nlem alnm buhar kesici tabaka ile birlikte kullanlr).

    2.2 Uygulama Aamalar2.2.1 erden Is Yaltm Uygulamasnn Yaplmas

    a. Al Plaka Kapl Kompozit Is Yaltm Levhalar ile Yaplan Uygulamalarten yaplan uygulamalarda, madde 1.1.1de verilen s yaltm malzemelerinin, bir yz al plaka ilekompozit hale getirilmi trleri kullanlabilir. Al karton levhalarn s yaltm malzemelerine tespitiesnasnda ift komponentli poliretan esasl ve emsali yaptrclarla vakum preste en az 2 saat bekletilmesiile fabrikasyon olarak yaplan imalatlarda, elde edilen kompozit rnn montajnda dbel kullanlmasnagerek yoktur. Al karton levhalarn s yaltm levhalarna antiyede yaptrlmas durumunda mutlaka dbeltespiti gereklidir. Kompozit levhalarn duvara tespiti srasnda retici firmalarca tavsiye edilen suya dayanklyaptrma allar veya madde 1.1.2de tarif edilen imento bazl yaptrclar ile uygulanmaldrlar.

    Uygulama yaplacak yzey temiz, sva kabarklar vb. przlerden arndrlm ve kuru olmaldr. Al plaka

    kapl s yaltm levhalar testere ile uygun llerde kesilir. Bu levhalar, imento esasl elastik yaptrclarveya al esasl zel yaptrclar kullanlarak, uygulama yzeyinin dzgn olmas durumunda taraklama,uygulama yzeyinin dzgn olmamas durumunda ereveli bekleme metodu ile (kenarlar boyunca srekli,orta ksmlar noktasal) levhalar bir sre duvara bastrlarak dey teraziye alnp yaptrlr. Levha yzeyininen az % 40 yaltlacak yzeye yapm olmaldr.

    Yaptrma ilemine kelerden balanmaldr ve yaptrma ilemi srasnda levhalarn birleim derzlerinetaan, s kprs oluturacak yaptrc artklar kurumadan temizlenmelidir. Yaptrc levha zerineuygulanrken zellikle cephedeki aklklarn evresi boyunca, levhalarn taban, tavan ve demebirleimlerinde hava infiltrasyonu ve youma ihtimaline karn yaptrmann kesintisiz olarak yaplmastavsiye edilir.

    Yaptrma ileminden sonra al plaka ek yerlerine derz dolgu als uygulandktan sonra file bandyaptrlr. Al levha zerine son kat saten al yaplmasndan sonra boyaya hazr yzey elde edilir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    21/64

    19

    b. imento veya Al Sval UygulamalarUygulama yaplacak yzey temiz, sva kabarklar vb. przlerden arndrlm ve kuru olmaldr. Kullanlacakolan s yaltm levhalar, imento esasl elastik yaptrclar veya al esasl zel yaptrclar kullanlarak,uygulama yzeyinin dzgn olmas durumunda taraklama, uygulama yzeyinin dzgn olmamasdurumunda bekleme metoduyla (kenarlar boyunca srekli, orta ksmlar noktasal) levhalar bir sre duvarabastrlarak dey teraziye alnp yaptrlr. Levha yzeyinin en az % 40 yaltlacak yzeye yapmolmaldr. Yaptrma ilemine kelerden balanmaldr ve levhalarn yaptrlmas srasnda levhalarnbirleim derzlerine taan s kprs oluturacak yaptrc artklar kurumadan temizlenmelidir. Polistirenesasl s yaltm malzemelerinin kullanlmas durumunda solvent iermeyen malzemeler kullanlmaldr.Uygulama yzeyinin uygun olmamas durumunda (0,5 cm zerindeki yzey kaklklar), s yaltm levhalarmekanik olarak tespit edilir. Ykseklii 3myi aan duvarlarda, yaptrmaya ilave olarak m2ye 6 adet dbelile mekanik olarak tespit edilmesi nerilir. Yaptrlan levhalarn birleim derzlerine sva filesi yaptrldktansonra s yaltm zerine 7-10mm kalnlkta fileli (75 gr/m2) al sva yaplarak uygulama tamamlanr. Eerson kat al sva zerine boya yaplacaksa, al sva zerine ince bir saten al uygulamas nerilir.

    c. Profilli Is Yaltm UygulamalarUygulama yaplacak yzeyin temiz, sva kabarklar vb. przlerden arndrlm ve kuru olmassalanmaldr. Profiller yaltm malzemelerinin boyutlarna gre duvar yzeyine tespit edilir. Is yaltmlevhalar bu profiller arasna, boluk kalmayacak ekilde yerletirilir. Yaltm levhalarnn yerletirilmesindensonra ahap veya al plakalar profiller zerine tespit edilerek uygulama tamamlanr. Bu tr uygulamalarda;profiller s kprs meydana getirdiklerinden zel nlem alnmas gerekir.

    2.2.2 ift Duvar Aras Is Yaltm Uygulamalar

    Sandvi duvar uygulamalarnda s yaltm levhalar d duvarn ie bakan yzeyine yaptrldktan sonra, iduvar boluk braklmayacak ekilde rlr. Sandvi duvar yaltm uygulamalarnda iki duvar elemanyatayda ve deyde 50cmlik aralklarla birbirine zel Z tespit elemanlarla balanmaldr.

    ekil 12: Z tespit eleman

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Al sval yaltm uygulamalarnda scak tarafa buhar kesici yerletirilemediinden TS 825e greyouma tahkiki yaplarak youmann olumad kalnlklarda (Sd) s yaltm levhalar uygulanmaldr. Seilen s yaltm malzemesine bal olarak buhar kesici kullanmna dikkat edilmelidir. Kat yksekliinin 3 mnin altnda olduu uygulamalarda, retici tavsiyeleri dikkate alnarak uygun

    yaptrclarla, mekanik tespit gerekmeden uygulanabilirler. Kat yksekliinin 3 mnin zerinde olmasdurumunda yaptrma ilemine ek olarak dbeller vastasyla mekanik tespit ile yaltm malzemeleriduvara uygulanrlar. Yatayda yaplan uygulamalarda (tavan konsol alt) yaptrma ve dbelleme ilemimutlaka birlikte yaplmaldr. Yaltm levhalarnn arkasnda hava hareketinin olumamas salanmaldr. Kompozit s yaltmlevhalar kullanlyorsa tavan, deme ve birleme noktalarnda, yaptrc srekli ve erit halinde panelarkalarna srlmelidir. Ayrca panel zerinde yer alan priz vb. delik evreleri ayn ekilde kapatlmolmaldr. ten duvar yaltmnda; demede de iten yaltm yaplarak s yaltmnn sreklilii salanmaldr.Tavan ve taban detaylar; s kprs oluumuna engel olacak ekilde zlmelidir (Bkz. ekil a-b).

    a. Duvar-tavan birleim detay b. Duvar-deme birleim detayekil 11: Birleim detaylar

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    22/64

    20

    3. ERDEN ve FT DUVAR ARASINDA ISI KPRLERNN YALITIMI

    Duvarlarda iten s yaltm yaplyorsa, deme alnlar, kiri vb. yap elemanlar mutlaka dardan syaltm yaplarak s kprleri engellenmelidir. Sandvi duvar ve iten yaplan s yaltm uygulamalarndaveya TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar Standardnda verilen enerji limitleri ve youma snrlarna greboyutlandrlm, yaltlmasna gerek olmayan dolgu duvarlarda, gerek enerji kayplar ynnden gerekse deyoumann nlenmesi ve yap gvenlii iin s kprs oluturan, kolon, kiri ve perde duvarlar yaltlmas

    zorunludur. Is kprlerinin doru olarak projelendirilmesi ve uygun bir ekilde yaltm yzeyde youma,kf, mantar vb. oluumu, sva/boyalarda atlama olumas gibi problemlerin ve kolon/ kirilerdeki donatdaoluacak bilecek muhtemel korozyonun nlenmesini salar.

    Kolon, kiri ve perde duvarlarn s yaltm, hem beton dklmeden nce kalp iine levhalarn yerle tirilmesiile hem de beton dkldkten sonra d yzeye tespit edilerek uygulanabilir. Dolgu duvar imalat, s yaltmmalzemesi ile hem yz yaplacak ekilde sandvi veya iten yaltml olarak yaplr.

    ekil 13: Is yaltm uygulama alanlar (Sandvi duvarlarda s yaltm)

    3.1. Kalp i Uygulama le Is Kprlerinin Yaltm

    Bu tr uygulamalar; zellikle yaz aylarnda betonun hzla su kaybetmesini nleyerek salkl priz almasn ves yaltm malzemesi ile beton arasnda ok iyi tutunma olumasn salar. Bu uygulamalarda; iki yzprzl ve/veya kanall %10 deformasyonda basma dayanm en az 200kPa, tam daldrma ile su emmedeeri %0,7den az olan kapal gzenekli yapdaki s yaltm levhalar kullanlr. Beton dkme i lemindennce, kapal gzenekli yapdaki s yaltm levhalar (EPS, XPS, vb) s yaltm levhalar birle imlerinde boluk

    kalmayacak ekilde kalp i yzeyine yerletirilir. Yerletirme yaparken, geici balant elemanlar ile kalbabalanarak, beton dkm srasnda s yaltm levhalarnn yerinden oynamas engellenmelidir. Plastikayrclar ile yaltm malzemesinin zarar grmeden, donatnn gerekli beton kalnl ile uygulanmas iin paspay braklr. Hazrlanan yaltml kalp ierisine beton dklerek geleneksel sva katna kadar uygulamatamamlanr. Betonla yaltm malzemesi arasnda ilave bir mekanik tespit gerekmez.

    3.2 Kolon Ve Kiri Alnlarna Dtan Is Yaltm Yaplmas:

    3.2.1 Kolon ve Kiri Alnlarna Is Yaltm Malzemelerinin Tespit Edilmesi:Kalp hatalarndan meydana gelen sreksizlikler dzeltildikten sonra, kolon, kiri, kma veya lento llerineuyacak ekilde uygun llere getirilmi madde 1.1.1de verilen s yaltm levhalar imento esasl s yaltmsistem yaptrclar ile tm uygulama yzeyine taraklama metodu ile yaptrlr. Yaptrma ileminden enaz 24 saat sonra s yaltm malzemeleri plastik/elik ivili dbeller ile duvara mekanik olarak tespit edilerekgeleneksel sva katna kadar uygulama tamamlanr. Duvar bloklarnn nceden ina edilmesi durumundaduvar, kolon-kiri yzeyinden madde 1.1.1de verilen s yaltm malzemeleri kalnl kadar da taacakekilde rlmelidir.

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Kullanlan s yaltm malzemesinin su buhar difzyon direnci ve kalnlna gre youma tahkikiyaplarak, scak tarafta buhar kesici kullanmna karar verilmelidir. duvar bnyesinde kalan, kolon, kiri, hatl deme aln vb. s kprs oluturabilecek tm yapelemanlarnn tamam s yaltm tabakas ile dtan kaplanmaldr. Is yaltm tabakasnn tm cephe

    boyunca srekli olmas salanmaldr. Aksi halde s kprleri oluarak ciddi s kayplar ile youma vekflenme gerekleir. Tula veya sva d yzeyinde buhar direnci yksek bir kaplama veya boya kullanlmamaldr.Geirimsiz tabaka balangta duvarlarn kurumasn nler youma ve tuzlanma riskini artrr. Ayrcaduvarn nefes almasn nler. Is yaltm malzemesi ile i duvar d yzeyi arasnda boluk braklmamaldr.

    1- D cephe kaplamas2- Sva Donat Filesi (Metal veya Cam Tl)3- Dbel (s yaltm kalp ierisine konulursa gerek yoktur)4- Is yaltm5- Yaptrc (s yaltm kalp ierisine konulursa gerek yoktur)6- Betonarme kiri ve deme alan

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    23/64

    21

    ekil 14: Sandvi duvar uygulamalarnda s kprs detay

    3.2.2 Yaltlm Yzeylerin Svanmas/Son Kat BitiiGeleneksel sva iinde kullanlacak donatnn/taycnn seimi uygulanacak sva kalnlna baldr. Camtl file taycl ince svalar (

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    24/64

    22

    Is yaltm levhalar; zemin altnda kullanlan hacimlerin s yaltmnda ve/veya su yaltm rtlerinin toprakdolgunun yaplmas srasnda mekanik etkilere kar korumas amacyla kullanlabilir. Toprak alt dduvarlarda younluu en az 30kg/m3 olan, %10 deformasyonda basma mukavemeti 300kPa olan, iki yzzrhl, kenarlar binili ve difzyonla su emmesi %3n altnda olan ekstrde polistiren kpk (XPS) levhalarkullanlr 4.

    Toprak alt d duvarlarn yzeyi dzeltilip su yaltm yapldktan sonra, s yaltm levhalar yaptrlarakveya serbest olarak temel duvar zerine artmal olarak ek yerlerinde derz olumayacak ekildeyerletirilir. Is yaltm levhalarnn su yaltm rtlerinin zerine uygulanmasnda solvent iermeyen soukbitm esasl yaptrc veya ift taraf yapkanl bitml rtler kullanlr. Yaptrma ilemi geici olarakyaltm levhalarnn tespit edilmesi ilevini grmektedir. Su yaltm uygulamas yaplm perde zerinesolvent iermeyen bitm esasl yaptrc noktasal olarak (en az 2kg/m2 sarfiyat ile 5) yaltm levhas zerinesrlr veya levha bana en az 5 adet 100x150mm ebatlarnda hazrlanm ift taraf yapkan bitml rtile s yaltm levhalar artmal olarak yerletirilir. Is yaltmnn yaptrlmasndan ksa bir sre sonrakademeli olarak toprak dolgu yaplr ve yaltm levhalarnn toprak basnc ile duvara montaj salanr. Eerkademeli toprak dolgu ilemi yaplmayacak ise s yaltm levhalarnn d tarafna bask duvar rlr. Budetayda, su yaltm rtsnn korunmas ve delinmemesi gerekir. Bu nedenle s yaltm levhalarnnmontajnda dbel kullanlmaz.

    4.1 Kullanlan Malzemeler

    4.1.1) Is Yaltm Malzemeleri

    A-)XPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13164 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az E olan, %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 300kPa, grnr younluu en az 30 kg/m3, hacimce difzyon ile su emmesi % 3n altnda olan iki yz zrhl,kenar profilli binili (lamba) ekstrde polistiren kpk levhalar.

    4.1.2) Su Yaltm Malzemeleri:

    A-) Bitm esasl su yaltm rtleri: TS EN 13969 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve TS11758-2 standardnda tanmlanan asgari artlara haiz iki kat olarak uygulanan polimer bitml su yaltmrtleri

    B-) Plastik/kauuk esasl su yaltm rtleri: TS EN 13967 standardna gre retilmi, CE iaretine sahipplastik/kauuk esasl su yaltm rtleri

    C-) Srme esasl su yaltm malzemeleri:

    4 Kaynak TS 825:2006 Ek E 8 dip notu ve DIN 4108 j dip notu.5ZODER poz almas 2000.

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Is yaltm levhalarnn yaptrlaca yzeylerin uygulamaya uygun hale getirilmi olmaldr (bkz.Madde 1.1.B. Yzeyin Uygulamaya Hazrlanmas) Toprak alt d duvarlara yaplan uygulamalarda amasu yaltm katmann koruyarak s yaltm salamak olduundan, uygulama aamasnda su yaltmrtsnn zarar grmesi engellenmelidir. Is Yaltm katmannn kalnl; toprak alt d duvara sahip hacmin kullanm amacna bal olarak TS825 standardnda verilen esaslara gre belirlenmelidir. Kullanlacak s yaltm levhalar bini profilli olmal ve toprak alt d duvar zerine artmal olarak ekyerlerinde derz olumayacak ekilde yerletirilmelidir. Is yaltmnn bittii su basman seviyesinde, su yaltm sisteminin arkasna su almay ve levhalarnayrlmasn engelleyici biti detay uygulanmaldr. Drenaj sisteminin pozitif su basncn engelleyecek ekilde tesis edilmesi gerekir. Dolgu zeminin sktrlmas esnasnda yaltm levhalarnn kaymasn nlemelidir. Bu amala yaltmlevhalar salam ve sabit bir dzlem zerine oturtulmaldr. Uygulamada kullanlacak olan su yaltm malzemesinin plastik/kauuk esasl olmas halinde XPS ilearasna geotekstil kee kullanlarak ayrc bir yzey oluturulmal s yaltm malzemesi ile dorudantemas engellenmelidir.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    25/64

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    26/64

    23

    ekil 17: zerinde Gezilemeyen Teras atlar

    A- aklB- Ayrc keeC- Su yaltmD- Is yaltm (ift kat olursa artmal)E- Buhar kesici veya buhar dengeleyiciF- Eim betonuG- DemeH- Tavan svas

    ATILARDA ISI YALITIMI

    1. TERAS ATILARDA ISI YALITIMI

    1.1 Geleneksel Teras atlarda Is Yaltm

    Bu uygulamada i ortamda retilen su buharnn, s yaltm iinden geerek d iklim koullarna maruzkalan su yaltm rts altnda youma olumamas iin s yaltm tabakasnn altna yksek performanslbir buhar kesici tabaka uygulanmaldr. Su yaltm rtsnn altnda oluacak youma s yaltmnnbozulmasna ve su yaltm rtsnn ksa zamanda tahrip olmasna neden olacandan bu detayzmnde mutlaka TS 825 standardna gre youma tahkiki yaplmaldr.

    Mevcut binalarda su yaltm rts varsa, bu su yaltm tabakas buhar kesici olarak kabul edilir, yoksa buharkesici kullanlmaldr. Buhar kesici tabaka alt zemine tm yzeyi ile yaptrlmal ve ek yerleri scak bitm iledoldurulmaldr. Buhar kesici tabaka en az 15 cm s yaltm malzemesi zerine dndrlmeli ve stteki suyaltm rts ile birbirine yaptrlmaldr. Bylece s yaltm tabakas alttan buhar kesici stten su yaltmrts ile bohalanm olacaktr.

    Bu detayda su yaltm katman s yaltmnn zerinde yer almaktadr. at sistemi, alttan buhar kesici ile subuharna kar korunurken, stte uygulanan su yaltm rts suyun yap elemanlarna ulamasn nler.

    Uygulama yaplacak beton yzeyin iyice temizlenmesinin ardndan ve kuru durumda iken astar olarak myeen az 0,400 kg. sarf edilecek biimde TS113e uygun souk uygulamal asfalt emilsiyonu srlr. Subuharnn, s yaltmnn ierisinden geerek su yaltm rts altnda birikmesi ve youmas sonucu, syaltmnn ilevini kaybetmesini ve rtlerin tahrip olmasn nlemek iin; s yaltmnn altna (scak tarafa)

    yksek performansl buhar kesici uygulanmaldr. Astar kuruduktan sonra buhar kesici katman (rnein; camtl taycl polimer bitml rt) eritsel olarak yaptrlr. Buhar kesici uygulamalarnda ek yerleri tamyaptrlmaldr. Buhar kesici katman zerine, s yaltm levhalar artmal olarak ek yerlerinde derzolumayacak ekilde noktasal bitmle yaptrlr.

    Is yaltm malzemesi, su yaltm malzemesinin yaptrma scaklna dayankl ve rijit ise (Tayn) suyaltm malzemesi dorudan s yaltm malzemesi zerine uygulanabilir. Eer s yaltm malzemesi, suyaltm malzemesinin yaptrma scaklna dayankl ve rijit deil ise yaltm katman zerine eim betonudklmeli ve su yaltm malzemesi eim betonun zerine uygulanmaldr. Bylece s yaltm malzemesiyaptrma scaklndan korunur ve yayl yk altnda rijitlii bozulmadan ilevini yerine getirerek zerindegezilmeyen teras at detay tamamlanr. Gerek, ift kat uygulanan bitm esasl su yaltm rtlerinin sonkat, gerekse de tek kat uygulanan sentetik su yaltm rtleri; gece/gndz ve yaz/k scaklk farksebebiyle oluabilecek sl gerilmeleri azaltmak ve U.V etkilerinden korunmak amacyla gne nnyanstc bir biti tabakas ile korunmaldr. Bu amala, mineral kapl su yaltm rtleri veya akl tabakas

    biti tabakas olarak kullanlabilir.

    ekil 16: zerinde Gezilen Teras atlar1- Deme kaplamas2- Har3- Koruma betonu4- Su yaltm5- Is yaltm (ift kat olursa artmal)6- Buhar kesici katman7- Buhar dengeleyici (gerektiinde)8- Eim betonu9- Deme10- Tavan svas

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    27/64

    24

    1.1.1) Kullanlan Malzemeler

    1.1.1.1) Is Yaltm Malzemeleri

    A) Tayn Is Yaltm Levhalar: TS EN 13162 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta olan, %10 deformasyonda basma dayanm en az 5 kPa, yangna tepki snf en azA2-s1,d0 olan tayn levhalar.

    B) EPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13163 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az E olan, boyutsal kararll % 0,5 veya DS(N)5 snfnda, Gezilmeyen atlarda; %10 deformasyonda basma dayanm en az 90 kPa,

    Gezilebilir atlarda; %10 deformasyonda basma dayanm en az 200 kPaolan genletirilmi (ekspande) polistiren kpk levhalar.

    C) XPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13164 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az E olan ve %10 deformasyonda basma dayanm en az 200kPa olan ekstrde polistiren kpk levhalar.

    1.1.1.2) Su Yaltm Malzemeleri

    Bitm esasl su yaltm rtleri: TS EN 13707 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve TS 11758-2 standardnda tanmlanan asgari artlara haiz iki kat olarak uygulanan polimer bitml su yaltm rtleri

    Plastik/kauuk esasl su yaltm rtleri: TS EN 13956 standardna gre retilmi, CE iaretine sahipplastik/kauuk esasl su yaltm rtleri

    Srme esasl su yaltm malzemeleri:

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Scak atlarda, su yaltm rtleri en stte olduu takdirde, gece-gndz, yaz-k scaklk farklardolaysyla oluan sl oklar azaltmak amacyla, gne n yanstc ve bir biti tabakas ilekorunmaldr. Tek kat sentetik su yaltm rtleri iin ek yerlerinin yaptrlmasnda retici firmalarn tavsiyelerine

    titizlikle uyulmaldr. Istma - soutma dnemlerinde su yaltm rtsnn daha fazla sl oka maruz kalmamas iin tamave su birikmesini nleyecek yeterli sayda giderbraklmaldr. Yanmaz s yaltm malzemelerinin kullanlmad scak at uygulamalarnda almo alevi kullanarakyaplan bitml rt tespiti srasnda gerekli yangn gvenlik nlemleri alnmaldr. Is yaltm malzemesinin srekliliinin bozulduu noktalarda, (duvar-at birleim noktalar, borularnaty deldii noktalar vb.) s kprleri oluur ve bu noktalarda youma gerekleir. at-duvarbirleimlerinde s yaltm malzemesinin srekli olmas salanmaldr. Betonarme teras scak atlarda syaltm mutlaka parapet kenarlarna dndrlmeli ve duvar s yaltm ile ilikilendirilmelidir. elik konstrksiyon yaplarda, at makas vb. tayc konstrksiyonun bulunduu at boluunun yankenarlarnda at hizasna kadar s yaltmnn sreklilii salanmaldr. Is yaltmn delip geen tm borular mutlaka yaltlmaldr. Buhar direnci yksek yaltm veya buharkesici folyo ile birletirilmi s yaltm malzemeleri ile su buharnn borulara ve youma olabilecek dkscaklkl noktalara ulamas nlenmelidir.

    Su yaltmnn altnda yaplan eim betonu ile suyun szgece doru akmas ve tahliye borusunaverilmesi salanmaldr.

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    28/64

    25

    1.2 Ters Teras atlarda Is Yaltm

    ekil 18: zerinde Gezilen Ters Teras atlar

    ekil 19: zerinde Gezilemeyen Ters Teras atlar

    atda biriken yamur suyunun drenaj iin betonarme zerine en az %2 eim salayacak ekilde eimbetonu dklr6. Eim betonunun st yzeyinin iyice temizlenmesinin ardndan, kuru durumda iken astarolarak mye en az 0,400 kg. sarf edilecek biimde TS113e uygun souk uygulamal asfalt emilsiyonusrlr7. Elde edilen dzgn yzey zerine tekniine uygun olarak su yaltm rts uygulanr. Is yaltmmalzemesi, su yaltm rts stne yaptrlmadan, serbest ve artmal olarak, ek yerlerinde derz

    6 TS 11758-2 Polimer bitml rtler Su Yaltm iin Eritme kayna ile birletirilerek kullanlan Blm 2: Uygulama

    kurallar standard.7ZODER bitml rt komisyonu poz almalar

    Ters teras atlarda, s yaltm su yaltm rtsnn zerinde yer alr. Bu sebeple su yaltm malzemesiayn zamanda buhar kesici grevi grrken kullanlacak olan s yaltm malzemesi d iklim koullarna(scak, souk, yamur vb.) maruz kalr. Bu uygulamada su yaltm rts s yaltm malzemesinin altndakaldndan gece-gndz scaklk farklarndan etkilenmez. Tm yl boyunca oda scaklna yakn vedeimeyen bir ortamda kalr ve bylece su yaltm rts sl oklardan etkilenmez. Ters teras atlardakullanlacak olan s yaltm malzemeleri; atnn kullanm amac esas alnarak belirlenir. Kullanmamacna gre ters teras atlarda kullanlacak olan s yaltm malzemeleri aada belirtilmitir.

    Kullanm Alan Is YaltmMalzemesi

    zeri gezilmeyen ters teras atlar (Yaya trafiine kapal alanlar) XPS veya EPS

    zeri gezilen ters teras atlar (Yaya trafiine ak alanlar) XPS veya EPS

    Yeil atlar (kk lekli bitkilerin yetitirildii atlar) Sadece XPS

    Bahe atlar (orta lekli bitkilerin yetitirildii atlar) Sadece XPS

    Otopark atlar (ara trafiine ak alanlar) Sadece XPS

    Tablo 8: Uygulama alanlarna gre ters teras at uygulamalarnda kullanlan s yaltm levhalar

    zerinde Gezilemeyen Ters Teras atlar

    A- aklB- Ayrc keeC- Is yaltm (XPS veya EPS)D- Su yaltm

    E- Eim betonuF- Betonarme plak, asmolen deme vb. deme panelleriG- Tavan svas

    zerinde Gezilen Ters Teras atlar

    1- Deme kaplamas2- Karo takozlar veya har (har kullanlmas durumunda altndaakl katman uygulanmaldr)3- Ayrc kee4- Is yaltm (XPS veya EPS)5- Su yaltm6- Eim betonu

    7- Betonarme plak veya asmolen deme vb. deme panelleri8- Tavan svas

  • 7/30/2019 Bina Ve Tesisatta Is Yaltm Teknik artnamesi - IZODER

    29/64

    26

    olumayacak ekilde yerletirilir. Is yaltm malzemesi zerine, stteki katmanlardan gelecek olan veistenmeyen yabanc maddelerin yaltm levhalarnn derzlerine girmesini engelleyen filtre katman serilir.Filtre katman olarak buhar geiine kar diren oluturmayan, en az 150 gr/m2lik polyester veyapolipropilen keeler ve bu ilevler iin zel olarak imal edilmi mamuller (ssal dokunmu jeotekstiller)kullanlr5. Filtre katmannn zerine arlk oluturarak s yaltm malzemesinin umasn veya yzmesiniengelleyen, gne nlarn yanstan ak renkli en az 5 cm kalnlnda 16 32 mm aras yuvarlak,

    ykanm ve elenmi uygun kalnlkta dere akl serilerek5 zerinde yrnmeyen ters teras at detaytamamlanr.

    Ters teras atlarda uygulama, atnn kullanm amacna gre farkllklar gsterir. Yrnebilen atdetaylarnda akl tabakas zerine ayrc tabaka serilmesinin ardndan, harla denen deme kaplamasveya akl tabakas serilmeden filtre katmannn serilmesi, stne plastik takozlar yerletirilmesi ve prekastbeton karolarn plastik takozlara oturtulmas ile uygulama tamamlanr. Gezilen at detaynda, s yaltmlevhalar zerine 47 mm byklnde akl kullanlr. Bahe at uygulamas yaplacak ise, akl katmanzerine filtre serildikten sonra, onunda zerine bitki topra yerletirilerek uygulama tamamlanr. Baheatlarda bitki kklerine dayankl zel su yaltm rtlerinin kullanlmas gerekir.

    Ters teras atlarda su yaltm iin; polimer bitml rtler, sentetik esasl rtler veya srme su yaltmmalzemeleri kullanlabilir. Su yaltm malzemesi olarak sentetik rtlerin kullanlmas durumunda, su yaltmrts ile s yaltm malzemesi arasnda solvent geiini nlemek iin ayrc tabaka yerletirilmelidir. Ayrc

    tabaka; keskin ve sivri yzeylerin, su yaltm rtlerinden farkl sl boy uzama katsaysna sahipmalzemelerin su yaltm katmanlarna zarar vermesini nlemek iin araya konulan ve rtlere yap trlmayankoruyucu katmandr. Bu ama iin en az 150 gr/m2lik polyester veya polipropilen keeler veya 300 kalnlnda polietilen folyo kullanlr5.

    1.2.1) Kullanlan Malzemeler

    1.2.1.1) Su Yaltm Malzemeleri

    Bitm esasl su yaltm rtleri: TS EN 13707 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve TS 11758-2 standardnda tanmlanan asgari artlara haiz iki kat olarak uygulanan polimer bitml su yaltm rtleri

    Plastik/kauuk esasl su yaltm rtleri: TS EN 13956 standardna gre retilmi, CE iaretine sahipplastik/kauuk esasl su yaltm rtleri

    Srme esasl su yaltm malzemeleri:1.2.1.2) Is Yaltm Malzemeleri

    A) XPS Is Yaltm Levhalar: TS EN 13164 standardna gre retilmi, CE iaretine sahip ve en az TS825e uygun kalnlkta, yangna tepki snf en az E olan dier zellikleri tablo halinde verilen ektrde

    polistiren kpnden mamul levhalar.

    Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Bu uygulama, betonarme, metal ve ahap tayc konstrksiyon zerine yaplabilir. Ayrca plastiktakozlar zerine serbest karo uygulamas da yaplabilmektedir. Duvar ve at yaltmlar birbiri zerine bindirilerek, s kprleri engellenmelidir. Gerektiindeparapetlere dtan s yaltm uygulamas yaplarak s yaltmnn sreklilii salanmaldr. Is yaltm levhalar UV nlarna maruz kalacak ekilde plak olarak braklmamaldr. Parapetkenarlarna dndrlen s yaltm levhalar etek elemanlar ile korunmaldr. akl tabakasnn srekliolmas salanmaldr. Is yaltm levhalarnn rzgr etkisi ile uma ve su birikmesi sonucu yzme etkisine kar akltabakasnn ka