BEZPIECZEŃSTWOBEZPIECZEŃSTWOW GÓRACHW GÓRACH

Autor:Piotr Białecki, listopad 2003

Nie daj się zaskoczyćNie daj się zaskoczyć

• Właściwe przygotowanie wycieczkiWłaściwe przygotowanie wycieczki

• Bezpieczne wędrowanie po górachBezpieczne wędrowanie po górach

• Odpowiednie postępowanie w razie Odpowiednie postępowanie w razie wypadkuwypadku

Właściwe przygotowanieWłaściwe przygotowanie

• Ustalenie trasy i czasu trwania wycieczkiUstalenie trasy i czasu trwania wycieczki– dobra mapadobra mapa– przewodnikprzewodnik– rozmowa z osobą doświadczonąrozmowa z osobą doświadczoną– komunikat o warunkach w górachkomunikat o warunkach w górach

• informacja TOPR (18) 201 47 31informacja TOPR (18) 201 47 31• informacja TPN (18) 206 37 99informacja TPN (18) 206 37 99

– prognoza pogodyprognoza pogody– uwarunkowania własneuwarunkowania własne

• kondycjakondycja• doświadczeniedoświadczenie• chorobychoroby• lęki wysokości, przestrzeni, itp.lęki wysokości, przestrzeni, itp.

Właściwe przygotowanieWłaściwe przygotowanie• Odpowiedni sprzętOdpowiedni sprzęt

– butybuty– kurtka nieprzewiewna, przeciwdeszczowakurtka nieprzewiewna, przeciwdeszczowa– plecak (najlepiej z dodatkowym zapięciem na brzuchu)plecak (najlepiej z dodatkowym zapięciem na brzuchu)– mapa i przewodnikmapa i przewodnik– telefon komórkowy, gwizdektelefon komórkowy, gwizdek– kompas, nawigator GPSkompas, nawigator GPS– długie spodniedługie spodnie– sweter lub polarsweter lub polar– latarka z zapasową żarówką i bateriamilatarka z zapasową żarówką i bateriami– czapka, szalik i rękawiczki (również latem!)czapka, szalik i rękawiczki (również latem!)– apaszka, okulary przeciwsłoneczneapaszka, okulary przeciwsłoneczne– ewentualnie raki i czekanewentualnie raki i czekan– ewentualnie zapasowy komplet odzieżyewentualnie zapasowy komplet odzieży

Właściwe przygotowanieWłaściwe przygotowanie

• JedzenieJedzenie– kanapkikanapki– coś bardzo słodkiego (baton, czekolada)coś bardzo słodkiego (baton, czekolada)– piciepicie

• woda mineralna (najlepiej niegazowana)woda mineralna (najlepiej niegazowana)• gorąca herbata w termosiegorąca herbata w termosie• soki owocowesoki owocowe• ewentualnie napoje energetyczneewentualnie napoje energetyczne• pod żadnym pozorem nie pić alkoholu!pod żadnym pozorem nie pić alkoholu!

Właściwe przygotowanieWłaściwe przygotowanie• Apteczka pierwszej pomocyApteczka pierwszej pomocy

– rękawiczki jednorazowerękawiczki jednorazowe– maseczka do sztucznego oddychaniamaseczka do sztucznego oddychania– nożyczkinożyczki– koc termoizolacyjny (folia NRC)koc termoizolacyjny (folia NRC)– chusty trójkątne płócienne i flizelinowechusty trójkątne płócienne i flizelinowe– bandaże zwykłe i elastyczne różnych szerokościbandaże zwykłe i elastyczne różnych szerokości– gaza i gaziki opatrunkowegaza i gaziki opatrunkowe– plastry opatrunkoweplastry opatrunkowe– plaster „na rolce”plaster „na rolce”– woda utlenionawoda utleniona– maść znieczulająco – rozgrzewającamaść znieczulająco – rozgrzewająca– „„kwaśna woda” - Altacetkwaśna woda” - Altacet– środek przeciwbólowy (nie stosować w razie środek przeciwbólowy (nie stosować w razie

wypadku!)wypadku!)

Właściwe przygotowanieWłaściwe przygotowanie

• Przed wyjściem w góry:Przed wyjściem w góry:– zadbaj o ubezpieczenie NW i kosztów leczeniazadbaj o ubezpieczenie NW i kosztów leczenia– pozostaw w pensjonacie, schronisku, u znajomych pozostaw w pensjonacie, schronisku, u znajomych

informacje o:informacje o:• danych osobowych uczestników wycieczkidanych osobowych uczestników wycieczki• planowanej trasie przejścia (nie należy jej planowanej trasie przejścia (nie należy jej

zmieniać)zmieniać)• tzw. godzinie alarmowej (koniecznie powiadomić o tzw. godzinie alarmowej (koniecznie powiadomić o

powrocie z gór)powrocie z gór)– wpisz do telefonu komórkowego numery alarmowe wpisz do telefonu komórkowego numery alarmowe

TOPR: TOPR: 603 100 100 603 100 100 ii 601 100 300 601 100 300

Bezpieczne wędrowanieBezpieczne wędrowanie

• „„WSZYSCY WYCHODZĄ – WSZYSCY WSZYSCY WYCHODZĄ – WSZYSCY WRACAJĄ”WRACAJĄ” - nie wolno nikogo zostawiać - nie wolno nikogo zostawiać ani się rozdzielać (o ile nie było to ani się rozdzielać (o ile nie było to zaplanowane)zaplanowane)

• Tempo marszu dyktuje najsłabszy – nie Tempo marszu dyktuje najsłabszy – nie wolno nikogo popędzaćwolno nikogo popędzać

• W górach pogoda zmienia się zaskakująco W górach pogoda zmienia się zaskakująco szybkoszybko

• Nie należy wędrować samotnieNie należy wędrować samotnie

Bezpieczne wędrowanieBezpieczne wędrowanie• Zachowywać się w sposób odpowiedzialny:Zachowywać się w sposób odpowiedzialny:

– nie robić głupich żartównie robić głupich żartów– iść spokojnie, patrząc pod nogiiść spokojnie, patrząc pod nogi– nie zrzucać kamieninie zrzucać kamieni– nie krzyczeć bez potrzebynie krzyczeć bez potrzeby– bezwzględnie korzystać z zabezpieczeńbezwzględnie korzystać z zabezpieczeń– po klamrach i drabinkach schodzić tyłempo klamrach i drabinkach schodzić tyłem– puszczać łańcuch daną ręką tylko wtedy, gdy puszczać łańcuch daną ręką tylko wtedy, gdy

trzymamy go już drugątrzymamy go już drugą– dany odcinek łańcucha chwytać dopiero gdy osoba dany odcinek łańcucha chwytać dopiero gdy osoba

idąca przed nami już go puściłaidąca przed nami już go puściła– ułatwiać przejście innym turystomułatwiać przejście innym turystom

Bezpieczne wędrowanieBezpieczne wędrowanie

• W góry wychodzimy jak najwcześniejW góry wychodzimy jak najwcześniej• Grań opuścić najpóźniej około godz. 14 – później Grań opuścić najpóźniej około godz. 14 – później

często występują burzeczęsto występują burze• W przypadku załamania pogody niezwłocznie W przypadku załamania pogody niezwłocznie

skierować się do najbliższego schroniska, a skierować się do najbliższego schroniska, a koniecznie jak najszybciej opuścić grańkoniecznie jak najszybciej opuścić grań

• Przy złej widoczności nie schodzić z grani „na Przy złej widoczności nie schodzić z grani „na wyczucie” – lepiej przeczekać lub wezwać pomocwyczucie” – lepiej przeczekać lub wezwać pomoc

• Przestrzegać regulaminów, zasad poruszania się Przestrzegać regulaminów, zasad poruszania się w terenie górskim, zaleceń strażników i w terenie górskim, zaleceń strażników i ratownikówratowników

W razie wypadkuW razie wypadku

• Przeważająca większość wypadków w górach Przeważająca większość wypadków w górach spowodowana jest niewłaściwym postępowaniem spowodowana jest niewłaściwym postępowaniem turystów, a nie przyczynami losowymi – można ich turystów, a nie przyczynami losowymi – można ich uniknąć!uniknąć!

• Najczęściej występujące urazy:Najczęściej występujące urazy:– urazy kostno-stawowe (zwichnięcia, skręcenia, urazy kostno-stawowe (zwichnięcia, skręcenia,

złamania)złamania)– urazy głowy, kręgosłupa, brzuchaurazy głowy, kręgosłupa, brzucha– otarcia naskórka, rany tłuczone i miażdżone, otarcia naskórka, rany tłuczone i miażdżone,

potłuczeniapotłuczenia– wycieńczeniewycieńczenie– urazy termiczne urazy termiczne – urazy powstałe w wyniku rażenia piorunemurazy powstałe w wyniku rażenia piorunem

W razie wypadkuW razie wypadku

• Pierwsza pomocPierwsza pomoc– stosujemy ogólne zasady udzielania pierwszej stosujemy ogólne zasady udzielania pierwszej

pomocypomocy– szczególną uwagę należy zwrócić na:szczególną uwagę należy zwrócić na:

• ocenę zagrożeń (np. ekspozycja, lawina)ocenę zagrożeń (np. ekspozycja, lawina)• zabezpieczenie miejsca wypadkuzabezpieczenie miejsca wypadku• zapewnienie poszkodowanemu komfortu zapewnienie poszkodowanemu komfortu

termicznegotermicznego

– poszkodowanego nie zostawiamy samego,poszkodowanego nie zostawiamy samego,o ile nie jest to absolutnie konieczneo ile nie jest to absolutnie konieczne

W razie wypadkuW razie wypadku

• Wzywanie pomocyWzywanie pomocy– telefonicznie:telefonicznie:

• TOPR +48TOPR +48 603 100 100603 100 100, +48 , +48 601 100 300601 100 300,,

(18) 206 34 44(18) 206 34 44• TatranskTatranskáá Horsk Horskáá Slu Služžbaba (Słowacja) +421 969 442 28 20 (Słowacja) +421 969 442 28 20

– ustnie ratownikowi TOPR w terenie, strażnikowi SG, ustnie ratownikowi TOPR w terenie, strażnikowi SG, pracownikowi TPN lub PKL, pracownikowi schroniskapracownikowi TPN lub PKL, pracownikowi schroniska

– głosowo lub świetlnie: 6 impulsów na minutę, po czym głosowo lub świetlnie: 6 impulsów na minutę, po czym minuta przerwy (potwierdzenie przyjęcia: 3 impulsu minuta przerwy (potwierdzenie przyjęcia: 3 impulsu na minutę, po czym minuta przerwy) na minutę, po czym minuta przerwy)

W razie wypadkuW razie wypadku• Śmigłowiec ratowniczyŚmigłowiec ratowniczy

Na widok nadlatującego Na widok nadlatującego śmigłowca ratowniczego:śmigłowca ratowniczego:

•jeśli potrzebujesz pomocy, jeśli potrzebujesz pomocy, wznieś do góry obie ręce na wznieś do góry obie ręce na kształt litery Ykształt litery Y

•jeśli nie potrzebujesz jeśli nie potrzebujesz pomocy, wznieś do góry pomocy, wznieś do góry jedną rękę, a drugą opuść jedną rękę, a drugą opuść wzdłuż ciała (na kształt litery wzdłuż ciała (na kształt litery N)N)

•Nie pozdrawiaj załogi śmigłowca!Nie pozdrawiaj załogi śmigłowca!

PAMIĘTAJ !!!Prawdziwego turystę poznajemy

nie tylko po tym, jakie szczyty zdobył, ale także po tym, że potrafił zawrócić, mając na

uwadze bezpieczeństwo swoje i pozostałych uczestników

wycieczki.

Odwiedź w Internecie:Odwiedź w Internecie:•www.topr.plwww.topr.pl – strona TOPR (aktualne komunikaty) – strona TOPR (aktualne komunikaty)•www.cyf-kr.edu.pl/tpnwww.cyf-kr.edu.pl/tpn - strona TPN (aktualne - strona TPN (aktualnekomunikaty, prognoza pogody)komunikaty, prognoza pogody)•www.topr.com.plwww.topr.com.pl – strona przyjaciół TOPR – strona przyjaciół TOPR•www.zakopane.plwww.zakopane.pl – portal zakopiański – portal zakopiański•www.bezpieczne.tatry.plwww.bezpieczne.tatry.pl – strona poświęcona – strona poświęcona bezpieczeństwu w Tatrachbezpieczeństwu w Tatrach

W prezentacji wykorzystano zdjęcia z galerii na stronie www.topr.com.pl, W prezentacji wykorzystano zdjęcia z galerii na stronie www.topr.com.pl, materiały ze stron www.zakopane.pl/topr oraz www.topr.com.pl, przewodnik materiały ze stron www.zakopane.pl/topr oraz www.topr.com.pl, przewodnik „Tatry” aut. J. Nyki, podręcznik „Przysposobienie obronne cz. II” wyd. Operon„Tatry” aut. J. Nyki, podręcznik „Przysposobienie obronne cz. II” wyd. Operon