N° 1291 VAN 18 TOT 25 AUGUSTUS 2011 ¦ WEEK 33: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: INFO@BDW.BE

Geen woontoren, wel markthal

D e  kerk  werd  gebouwd  in de  tweede  helft  van  de  ne-gentiende  eeuw,  op  het  ge-

dempte  Katelijnedok,  naar  plannen van de roemruchte architect Joseph Poelaert.  Het  was  niet  het  beste ontwerp  van  de  schieven architek, esthetisch  noch  technisch.  De  vrij kolossale kerk is een allegaartje van stijlen,  romaans,  gotisch,  renais-sance, en ze is gebouwd in een wei-nig duurzame zandsteen. Jarenlang stond  boven  de  ingang  een  houten overkapping  om  de  kerkgangers  te behoeden  voor  vallende  brokstuk-ken.Voor  de  Stad  Brussel  was  de  kerk nooit  een  prioriteit,  zodat  er  nooit geld kwam voor de broodnodige res-

tauratie.  Pas  in  1982  lukte  het  om het  gebouw  te  laten  beschermen. Daarna duurde het nog bijna dertig jaar voordat de Stad erin slaagde om de  voorgevel  door  Beliris  te  laten restaureren.  Die  restauratie  is  nog volop aan de gang.Intussen kampte de kerk met een te-rugloop van het aantal parochianen en passanten. De kerk werd te groot en er waren diefstallen: zo verdween er  een  mooi  houten  engeltje.  Daar-om  deelde  de  kerkfabriek  het  grote gebouw doormidden met een ijzeren hek. Achter dat hek werd een gezel-ligere  gebedsruimte  ingericht  en werden  alle  waardevolle  objecten bijeengebracht. In een stukje van de kale, overgebleven ruimte mogen de 

BRUSSEL – De Sint-Katelijnekerk aan de vismarkt krijgt een nieuwe bestemming. De kerkfabriek had al langer een plan om alleen het voorste stuk te behouden en de achterkant om te vormen tot woontoren. Maar nu wil de Stad Brussel, die eigenaar is, er een markt voor groen-ten en fruit.

Stedenbouw > Sint-Katelijnekerk krijgt nieuwe bestemming

Filmkijken onder de blote hemel

ANDERLECHT – PleinOPENair, het openluchtfilmfestival van Cinema Nova, is weer in de stad. Afgelopen weekend werden de tenten opgeslagen aan de Biestebroekkaai in Kuregem. Dat is beslist geen toeval: het filmfestival heeft er een handje van weg om desolate plekken in de stad te kiezen waar in de nabije toekomst een en ander staat te veranderen. Aan de Biestebroekkaai bijvoorbeeld plannen vastgoedontwikkelaars een luxueuze jachthaven met woningen.De komende weken zijn er nog meer verrassende films op verrassende plekken in de openlucht, allemaal langs het kanaal, het thema dit jaar. Bij zware regen verhuist het festival naar Cinema Nova, bij zachte regen worden de paraplu’s bovengehaald. SVG

PleinOPENair, nog tot en met 27 augustus. Meer op www.nova-cinema.org

© BART DEWAELE

ADVERTENTIE

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

180811

VRIENDEN-PRIJSJESKijk snelop p. 22

DB35/798099H1

van  schepen  Philippe  Close  (PS) ging  uitwerken.  “Close  wil  de  kerk verder  renoveren  en  er  een  grote markthal voor groenten en fruit van maken.  Hij  kwam  hier  begin  juni al  kijken,”  zegt  Nobels.  Voor  een kerk  zou  in  dat  project  geen  plaats meer zijn, hoogstens voor een klein kapelletje.  De  parochie  verdwijnt dus.  Aartsbisschop  Léonard  heeft de  kerkfabriek  inmiddels  gevraagd zich niet te verzetten tegen dat plan. Nobels: “Ik ga dus vechten om toch zeker dat kapelletje uit de brand  te slepen. Maar wat er met de parochie zal gebeuren,  is een groot vraagte-ken.”� Bettina�Hubo

zouden dan vooraan een kleine kerk behouden. Op de momenten dat we meer ruimte nodig hebben, voor een bijeenkomst van Taizé bijvoorbeeld, zouden we de grote zaal gebruiken. De Stad Brussel zou een stuk grond verkopen en dus ook baat hebben bij het project.”Het  bisdom  stemde  in  en  burge-meester  Freddy  Thielemans  (PS) vond  het  volgens  Nobels  ook  een interessant  plan.  Staatssecretaris Emir Kir  (PS) van Monumenten zei echter njet: een beschermd gebouw mag  niet  afgebroken  worden,  ook niet deels.Dit  jaar  bracht  de  kerkfabriek  het ontwerp  opnieuw  ter  sprake.  Eind mei  beloofde  Thielemans  het  dos-sier  voor  te  leggen  aan  minister-president  Charles  Picqué  (PS),  die nu  bevoegd  is  voor  Monumenten. Een  paar  weken  later  bedacht  de burgemeester  zich.  Nobels  ontving een  brief  waarin  Thielemans  hem meedeelde dat zijn plan niet verde-digbaar is en dat de Stad het project 

Roemeense  orthodoxen  hun  dien-sten houden. Maar ook na die opde-ling blijft het gebouw te groot en te duur  in onderhoud en verwarming, zegt Yvan Nobels, voorzitter van de kerkfabriek. Daarom kwam hij drie jaar  geleden  met  een  spectaculair plan.  Twee  derde  van  het  gebouw – het lelijke achterste deel – zou af-gebroken  worden.  Op  die  plek  zou een woontoren verrijzen met twaalf verdiepingen  en  een  polyvalente zaal van 1.100 vierkante meter. “We 

Woontorenplan van kerkfabriek krijgt geen steun meer.

BDW 1291 PAGINA 2 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Aan de vooravond van Maria-Tenhemelopneming trok een stoet gelovigen van de Lourdesgrot van Jette naar de Syrisch-orthodoxe kerk in de Jacobs-Fontainestraat. Er werd afgesloten met een kaarsjesprocessie.

© IVAN PUT

DE WEEK IN BEELD DOOR IVAN PUT

‘Cyclovia wordt geen autoloze zondag-bis’

Uitgelicht > Nieuw evenement wil meer Brusselaars op fiets

C yclovia,  Spaans  voor  ‘fiets-pad’, is een primeur voor Bel-gië,  maar  in  het  buitenland 

bestaat  het  evenement  al  een  hele tijd. Het originele concept komt uit het  Colombiaanse  Bogota,  waar men in de jaren 1970 begon met de hoofdstraten – een parcours van elf kilometer  –  een  paar  zondagen  per jaar  autovrij  te  houden.  Vandaar dijde  het  initiatief  uit  naar  steden als Melbourne, Los Angeles, Parijs, Buenos Aires en San Francisco.In Bogota  is het nu elke zondag en elke  feestdag  Ciclovía.  De  fietsers, 

lopers en skaters beschikken er  in-middels  over  honderdtwintig  kilo-meter autovrije straten.Zo’n  omvang  neemt  het  evenement nog  niet  meteen  aan  in  Brussel. Daar begint het Gewest,  in samen-werking  met  de  Stad  Brussel,  met een  parcours  van  tien  kilometer. Dat  loopt  van  de  Vlaamsepoort over het Muntcentrum naar het  Ju-belpark.  Op  die  route  wordt  twee zondagen  tussen  11  en  16  uur  een veilige  zone  afgebakend.  Op  som-mige  plaatsen  wordt  de  weg  volle-dig  vrijgemaakt,  bijvoorbeeld  in  de 

Wetstraat, tussen de Kleine Ring en het Schumanplein. In die buurt zijn dan ook de tunnels dicht. Op andere plaatsen  worden  door  middel  van fluokegels  rijstroken  vrijgehouden voor de zachte weggebruiker. “Dit is het grote verschil met autoloze zon-dag,” zegt staatssecretaris De Lille. “Fietsers en voetgangers krijgen veel meer  plaats,  maar  het  autoverkeer ligt niet volledig lam.”Ander  verschil  is  dat  er  langs  het parcours van Cyclovia ook veel ani-matie  is,  maar  dat  die  louter  met mobiliteit te maken heeft. De Logos Foundation  Singing  Bicycles  fiet-sen bijvoorbeeld mee. De Lille: “Op die manier willen we vermijden dat Cyclovia  een  soort  autoloze  zon-dag-bis  wordt.  Bij  autoloze  zondag kun  je  je  vragen  stellen.  Het  is  een soort  Vlaamse  kermis  geworden, een staaltje citymarketing. Iedereen fietst en loopt waar hij wil. Fietsers rijden  door  het  rood,  voetgangers wandelen  in  het  midden  van  de 

Kom Brusselse zinnekes soeme komt allemoe gelaaik Van welke cotij of welke sitij da gaaile oek mo zaait Kom dut na mè ons mij en zet ale na in de raa Hoil ’t beste oit de kas en droegt a stientje baa Leut ons soeme demonstrijre in iene gruute stoot Oen al dee ’t wille wijte hoo ’t ee in Brussel goet

De Fanfaar en Emballage Kado staken zeventiende-eeuwse liederen in een Nieuw-Brussels jasje.

Meer over het project Ik ben getrouwd met een kwaaie Griet in een interview met de letterkundige Maartje De Wilde, p. 12-13 in deze krant.

BRUSSEL – Op zondag 21 augustus en op 11 september, een week voor autoloze zondag, kunnen fietsers langs een beveiligd parcours van de kanaalzone naar het Jubelpark fietsen. De straten worden die twee dagen (gedeeltelijk) autovrij gemaakt zodat fietsers, skaters, joggers en wandelaars hun gang kunnen gaan. Toch wordt Cyclovia geen autoloze zondag-bis, zegt staats-secretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen!).

weg.  Autoloze  zondag  is  een  insti-tuut  en  heeft  zijn  plaats,  maar  het  biedt  weinig  soelaas  voor  mensen die  echt  meer  willen  gaan  fietsen in de stad. Daarom was er behoefte aan  een  nieuw  mobiliteitsevene-ment.”De  eerste  editie  van  Cyclovia  in Brussel  wordt  een  test  waar  het Gewest  vooral  van  wil  leren.  “We doen het, op aanraden van de orga-nisatoren  in  Bogota,  meteen  twee keer. Dan kunnen we de tweede keer verbeteringen  aanbrengen  en  zit er  geen  jaar  tussen,”  zegt  De  Lille. De  bedoeling  is  dat  het  evenement groeit en dat er volgend jaar andere 

gemeenten meedoen, zodat het tra-ject uitgebreid kan worden.Maar  is  het  niet  zinvoller  om,  in plaats van autoloze zondagen en Cy-clovia’s  te organiseren, alle energie te steken  in de aanleg van fiets- en voetpaden  waarvan  de  Brusselaar elke dag gebruik kan maken? “Daar steekt het Gewest al veel energie en geld  in,”  zegt  De  Lille,  “dit  jaar  al-leen  al  11,5  miljoen  euro.”  Ook  de Stad Brussel doet veel voor fietsers, vindt schepen van Mobiliteit Chris-tian  Ceux  (CDH).  “En  dat  is  ook nodig, want de meerderheid van de inwoners van de Vijfhoek heeft geen auto.” De Stad heeft een fietscomité 

BDW 1291 PAGINA 3 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011 WEEKOVERZICHTWOENSDAG 10 AUGUSTUSMOSkEElEiDErS bESchUlDiGD vAN frAUDE. Het parket verdenkt twee hoofden van de El Mohsinine-moskee in Sint-Gillis van gesjoemel met bedrijfsvoorheffing en het verduisteren van fondsen. Dat schrijft La Libre Belgique. Een van de verdachten is de voormalige ondervoorzitter van de Moslimexecutieve. El Mohsinine is een van de grootste moskeeën van Brussel.

DONDErDAG 11 AUGUSTUScYclOviA vOOr ZWAkkE WEGGEbrUikErS. Op de zonda-gen 21 augustus en 11 september organiseert de Brusselse regering 

Cyclovia. Dat kondigt staatssecre-taris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen!) aan. Fietsers, wandelaars en skaters beschikken die twee dagen over een autoluw traject van 

de kanaalzone naar het Jubelpark. Het evenement is een aanvulling op autoloze zondag.

ThEEhUiS kOrT EN klEiN. In de Schoolstraat in Sint-Jans-Molenbeek raken een groep Marokkanen en een groep Algerijnen slaags na een ruzie over een meisje. Woedende Marokkanen viseren daarop een Algerijns theehuis. De politie moet tussenbeide komen. Als twee verdachten worden aangehouden, daagt een aangezwollen groep Marokkanen op aan het commissariaat, maar nieuw geweld wordt voorkomen. 

PETiTiE vOOr GEMENGDE kOPPElS. Het actiecomité Musul-mans Progressistes lanceert een petitie ter verdediging van gemeng-de koppels na het recente geweld tegen een gemengd allochtoon-au-tochtoon koppel in Schaarbeek. De progressieve moslims stellen dat het ook mogelijk moet zijn de eigen gemeenschap te ontvluchten.

STEEDS MEEr ZElfSTANDiGEN. In 2010 kwamen er meer dan vierduizend buitenlandse zelfstandigen bij in het gewest. Dat blijkt uit overheidscijfers. De nieuwe zelfstandigen komen vooral uit Oost-Europa. Het aantal zelfstandigen uit die regio is in vijf jaar tijd zelfs vervijfvoudigd, tot meer dan tienduizend.

vriJDAG 12 AUGUSTUShONGErSTAkErS: NUl OP rEkEST. De Pakistaanse honger-stakers die al anderhalve maand een pand in de Elsense Dublinstraat bezetten, demonstreren voor het kabinet van ontslagnemend fede-raal staatssecretaris Melchior Wathelet (CDH). Die is bevoegd voor Asiel en Migratie. De politie ontbindt de betoging. De Pakistanen willen verblijfspapieren.

ZATErDAG 13 AUGUSTUSTUrTElbOOM: MiSDAADGElD vOOr POliTiE. Ontslagne-mend federaal minister van Binnenlandse Zaken Annemie Turtel-boom (Open VLD) pleit er in De Morgen voor om geld uit de verkoop van in beslag genomen goederen aan de politiediensten te geven. Volgens de liberale politica wordt het aanpakken van illegale econo-mieën een prioriteit in grote steden.

fOUTE AfvAlZAkkEN. Net Brussel vraagt om pmd-vuilnis-zakken (de blauwe) met verkeerde instructies erop gedrukt terug te brengen naar de winkel. Op een aantal is abusievelijk de handleiding voor het sorteren van papier en karton (de gele zak) gedrukt. 

ZONDAG 14 AUGUSTUSZWAArGEWONDE OP METTEWiElAAN. Een dronken be-stuurder veroorzaakt een zwaar verkeersongeval op de Louis Mette-wielaan in Molenbeek. Een dertiger rijdt door het rood en ramt een auto lateraal. Het slachtoffer wordt uit de wagen geslingerd.

DiNSDAG 16 AUGUSTUSDAN TOch GEEN kAP? Brussels minister-president Char-les Picqué (PS) overweegt de plannen voor de heraanleg van de Havenlaan te herbekijken. Hij wil daarvoor een vergadering met zijn minister van Vervoer en Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V). Tegen het omhakken van driehonderd platanen (en tegen de volledige heraanleg van de kasseiweg) is de voorbije maanden druk actie gevoerd.

brUSSElSE filM NAAr TOrONTO. De langspeelfilm Swooni van de Brusselse regisseur Kaat Beels is geselecteerd voor het film-festival van Toronto en zal daar ook in première gaan. De film vertelt het verhaal van zes mensen in een fictief hotel. Hij werd volledig opgenomen in Brussel. Samengesteld door christophe Degreef

MEER NIEUWS DE HELE WEEK

ROND OP

dat  volgens  Ceux  bij  elke  heraan-leg zijn zeg mag doen. “Zo komt er een  fietspad  in  het  stuk  Wetstraat tot  aan  de  Koningsstraat  en  in  de Naamsestraat.”Volgens De Lille en Ceux is een ver-beterde  fietsinfrastructuur  alleen niet  voldoende.  “Er  moet  ook  een mentaliteitswijziging  komen  zo-dat  mensen  graag  de  fiets  nemen,” zeggen  ze.  En  daarvoor  dient  een evenement  als  Cyclovia.  “We  wil-len laten zien dat het mogelijk is om veilig  door  de  stad  te  fietsen,”  zegt  De  Lille.  “Het  past  in  onze  doel-stelling  om  in  Brussel  tegen  2020  twintig procent fietsers te krijgen.”

Zal  een  dergelijke  actie  volstaan om  mensen  ook  te  overtuigen  om op  hun  stalen  ros  naar  het  werk  te gaan?  Fietsen  langs  een  beveiligd traject op zondag is wel iets anders 

dan zich tijdens de ochtendspits per fiets naar het werk begeven. De Lil-le: “Daarvoor hebben we iets anders: Bike Experience, een initiatief waar-bij  kandidaat-fietsers  een  tijdje  op hun  tocht  door  het  drukke  verkeer begeleid worden door een coach. Dit jaar  hebben  er  zo’n  honderdveertig mensen  aan  deelgenomen.  De  re-sultaten  zijn  bemoedigend.  Negen-tig  procent  gaat  nu  minstens  een keer per week met de fiets naar het werk,  en  meer  dan  dertig  procent zelfs elke dag.” bettina hubo

www.cyclovia-brussel.be

Je negeert je binnenstad niet zonder risico (...). Voor Brussel vrees ik voor de toekomst.”

Een bloedernstige stand-up comedian Nigel Williams over de zware rellen in Engeland (op Radio 1).

We hebben van Brussel een bedelaar gemaakt.” Volgens minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere (CD&V) moet de financieringswet rekening houden met de plaats waar de rijkdom wordt geproduceerd, niet alleen met de plek waar de mensen ’s avonds gaan slapen (in De Standaard).

Tienduizend euro per vierkante meter woonoppervlak-te. Dat was in 2010 de hoogste prijs die (in het Brusselse gewest) voor een optrekje werd neergeteld. En waar mag dat gelegen zijn? Lang en diep nadenken hoeft niet, het antwoord ligt voor de hand: aan de Clos des Milliardai-res, de chique privéstraat – officieel heet ze Bossquare – waar onder meer François-Xavier de Donnea, voormalig liberaal burgemeester van de Stad Brussel, woont. Maar hiermee  staat  Brussel  binnen  België  nog  niet  op  één: daarvoor moeten we naar de Zeedijk  in Knokke, waar 

10.000HETGETAL

© A

DR

IMC

M

““

“Autoloze zondag is een Vlaamse kermis geworden”

Cyclovia komt overgewaaid uit de Colombiaanse hoofdstad Bogota: in de jaren 1970 begonnen ze daar met elf kilometer; intussen is het elke zon- en feestdag Ciclovía, over een traject van 120 kilometer.

vlotjes 23.000 euro per vierkante meter voor een pent-house werd betaald. Maar voor die prijs hebt u wel zicht op zee. Brussel is wel duurder dan Sint-Martens-Latem, waar  de  hoogste  prijs  ‘maar’  4.200  euro  bedroeg.  De cijfers  komen  van  Le Soir,  die  een  klassement  vroeg aan Engel & Völkers, gespecialiseerd  in vastgoed voor de rijken. In de top tien komt er nog een buurt in Brus-sel voor, maar Ukkel spant de kroon met vier buurten. Sint-Pieters-Woluwe telt er twee; Elsene en Watermaal-Bosvoorde moeten het met één stellen. Dv

BDW 1291 PAGINA 4 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Reeks (3) > Minister-president voor één dag: architecte-stedenbouwkundige Nedjma Hadj

‘Pas als we weten wat ons bindt,kunnen we verder’

SINT-JOOST-TEN-NODE – Welke richting moet Brussel uit? Hoe kan de stad leefbaarder? BDW vond vier uit-eenlopende persoonlijkheden bereid om voor één dag minister-president van Brussel te spelen. Nedjma Hadj ruilde begin jaren 1990 Algiers in voor Brussel. Ze is architect-stedenbouwkundige van opleiding, werkt voor de Hallen van Schaarbeek, schrijft en filmt en raakt niet uitgekeken op steden.

‘Z ie je dat plantsoen? Veel te net  als  je  het  mij  vraagt. Je mag er het gras niet be-

treden.  Dat  er  soms  een  expositie in  het  tuintje  plaatsvindt,  is  wel tof, maar er gaapt een kloof  tussen de filosofie achter het plantsoen en de  behoeften  van  de  bewoners.  Elk stukje  openbare  ruimte  moet  goed gebruikt  worden  in  een  dichtbe-volkte  buurt  als  deze.  Wat  heb  je aan park of speeltuin als ze voor zes uur al weer dicht gaan? Gelukkig is er nog het Josaphatpark.”Nedjma  Hadj  gidst  me  door  haar wijk. Op het Houwaertplein wijst ze naar  twee  miezerige  banken.  “Dit plein  is  niet  spectaculair  gereno-veerd. Maar het  is er wel op verbe-terd.  Onder  meer  door  die  domme banken.  Kleine  ingrepen  kunnen een groot verschil maken.” Die filo-sofie duikt vaker op in het discours van  onze  minister-president  voor één dag. 

Drietalig onderwijsOp  de  spanningen  en  conflicten tussen  de  Vlaamse  en  de  Franse Gemeenschap  heeft  Hadj  het  niet begrepen.  “Ze  monopoliseren  al  zo lang  het  debat.  Het  idee  woekert 

dat  je  tot  de  ene  of  tot  de  andere gemeenschap  behoort.  En  Brussel is  het  kind  van  de  rekening.  Ik  be-hoor zoals bijna de helft van Brussel niet tot een van beide kampen en wil daar  niet  toe  verplicht  worden.  De eeuwige  discussies  tussen  Neder-landstalige  en  Franstalige  mensen 

en  structuren  zijn  vervelend,  con-traproductief en steriel.”Minister-president Nedjma Hadj zet resoluut in op drietaligheid. “Naast Frans  en  Nederlands  zouden  scho-len in een derde taal moeten mogen onderwijzen.  De  Europese  school kan  een  model  zijn.  Die  derde  taal 

wordt best afgestemd op de realiteit in de buurt. Dat zou dan Arabisch, Spaans  of  Turks  kunnen  zijn.  Ge-daan  met  straf  schrijven  omdat  je tijdens  de  speeltijd  op  een  Neder-landse  school  Frans  sprak  of  op een  Franse  school  Arabisch!  Dat  is Brussel  niet.  Brussel  is  meertalig. Dat moeten we aanvaarden. Taal is, nog  veel  meer  dan  de  keuken,  hét kanaal om de cultuur van de andere te leren kennen. Mooi meegenomen: wie  zijn  kind  Arabisch  wil  leren,  is niet  langer  aangewezen  op  koran-scholen.”

Minimale waardenBegin  jaren  1990  spoelde  Nedjma Hadj  in  Brussel  aan.  “Brussel  is 

een  kleine,  maar  hechte  stad.  Het cultureel  aanbod  is  groot,  maar enorm  versnipperd.  Als  minister-president  zou  ik  zoeken  naar  een gemeenschappelijke  basis  voor  een cultureel  project  dat  voor  iedereen toegankelijk is. ‘Wat bindt ons?’ zal de vraag zijn. Respect? De ontplooi-

ing  van  het  individu?  Dat  laatste botst al meteen met de Maghrebijn-se  gewoonte  om  de  gemeenschap voorrang  te  geven  op  individuele vrijheid.  Waar  kunnen  we  ons  wel samen  achter  scharen?  Wat  zijn  de minimale  waarden?  Veel  culturele instellingen  voeren  diversiteit  hoog in het vaandel. De vrijheid voor het individu,  de  vrijheid  om  te  creëren en  tolerantie  lijken  me  ook  sleutel-begrippen. Maar we zijn er duidelijk nog niet uit.  In dit debat zou  ik als minister-president  tijd  en  geld  in-vesteren. Pas als we weten wat ons bindt,  kunnen  we  de  stad  verder ontwikkelen.”

MicrokredietenEen  volgend  strijdpunt  van  de  re-gering-Hadj  I  is  armoede.  “Te  veel Brusselaars  zijn  gemarginaliseerd. Wie  zijn  werk  verliest  of  er  geen vindt, valt te snel door de mazen van het  net.  Een  te  grote  kloof  tussen arm  en  rijk  is  nefast  voor  de  stad. Zonder  solidariteit  redden  we  het niet.  Burgerinitiatieven  die  solida-riteit in de praktijk brengen, krijgen van mij extra middelen. Vervolgens moedig  ik  zoveel  mogelijk  synergie en  netwerken  aan.  En  bijna  even belangrijk vind ik de strijd tegen im-materiële armoede.” Ook  de  werkloosheid  moet  stante pede  aangepakt  worden.  “We  ont-snappen voorlopig aan de grote rel-len  die  Londen  en  Parijs  geteisterd hebben.  Maar  niets  doen  aan  de hoge werkloosheid bij  jongeren, dat is  erom  vragen.  Geen  perspectief hebben is dramatisch.”“Welke strategie  is nu de beste?  Ik 

n Geboren in Algiers.n Studeert er in 1985 af

aan de École Polytechnique d’Architecture et d’Urbanisme.

n Vier jaar burgerdienst.n Trekt naar België als begin

jaren 1990 de integristen van het Front Islamique du Salut (FIS) de verkiezingen winnen en er een bloederige burgeroorlog uitbarst.

n Volgt een master aan de KUL. Is in 1999 aan de universiteit verbonden als wetenschappelijk medewerker.

n 1995: heeft een stad nodig, vindt Brussel genereus, belandt bij theatergezelschap Dito’Dito, dat later opgaat in de KVS.

n Stelt tegenwoordig het programma samen voor de Hallen van Schaarbeek.

NR

Wie is Nedjma Hadj?

Veel buitenlandse studenten in Brussel.

STEEDS MEER BRUSSELSE ERASMUS-STUDENTEN

BRUSSEL – Het aantal Brusselse uitwisselingsstudenten neemt toe, blijkt uit cijfers van de VGC. En ook Brussel is aantrekkelijk voor buitenlandse studenten die hier een tijdje willen studeren.

Tijdens  het  academiejaar  2009-2010  volgden  102  studenten  van 

Nederlandstalige Brusselse univer-siteiten  of  hogescholen  een  oplei-ding  aan  een  buitenlandse  instel-ling. Zo’n uitwisselingsprogramma heet  Erasmus.  In  de  periode  2007-2008 ging het nog maar om 67 stu-denten.Brusselse  Nederlandstalige  uni-versiteiten  trekken  ook  genoeg 

buitenlandse  studenten  aan:  541. Een  van  de  populairste  richtingen voor  buitenlandse  studenten  is  be-drijfsbeheer, gevolgd door kunst en architectuur. Ook talen en commu-nicatiewetenschappen zijn in trek. De  Brusselse  cijfers  vertegenwoor-digen  maar  een  klein  deel  van  het totale  aantal  Belgische  Erasmus-studenten:  4.781  in  2007-2008, 5.269  in  2009-2010.  Spanje  en Frankrijk  zijn  de  landen  die  het meest in trek zijn om te studeren.Achttien studenten aan een Neder-landstalige  Brusselse  hogeschool 

ten  slotte  volgen  een  uitwisseling aan  een  Franstalige  Belgische  uni-versiteit. Dat programma heet Eras-mus Belgica en wordt gesteund door het Prins Filipfonds. In 2006 waren er  zeven  zulke  studenten.  Ook  de ULB is een gastinstelling voor deze studenten.De  cijfers  werden  opgevraagd  door Brussels  parlementslid  Bianca  De-baets  (CD&V)  bij  Jean-Luc  Vanraes (Open  VLD),  het  collegelid  bevoegd voor  Onderwijs  in  de  Vlaamse  Ge-meenschapscommissie (VGC).� CD

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

“Het tijdperk van de grote urbanistische projecten is voorbij. Dus géén Guggenheim, en al helemaal geen nieuwe kathedraal of moskee voor Brussel. Er zijn andere prioriteiten”

BDW 1291 PAGINA 5 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

ADVERTENTIE

ben geen expert. Ik vermoed dat we aan de opleidingen moeten sleutelen en  dat  we  minder  moeten  uitgaan van  de  traditionele  beroepen.  Jon-geren moeten we zwaar aanmoedi-gen om hun ding te doen. Ik geloof in  kleinschaligheid,  in  vele  kleine bedrijfjes  die  je  maximaal  onder-steunt. Dat creëert een dynamiek. Ik heb daar veel vertrouwen in.”“Voor  de  oprichting  van  al  die  be-drijfjes  heb  je  microkredieten  no-dig.  Wellicht  moet  het  bancaire systeem  dan  wat  aangepast  wor-den. Dat is idealistisch. Maar als ik dan  toch  minister-president  ben...”

One-coloredOndanks haar opleiding hoef je van minister-president  Hadj  geen  grote 

stadsplanningsprojecten  te  ver-wachten. “Vroeger kon het idee van een  groot  cultureel  project  me  ver-blijden, maar a) ik ben realistischer geworden, en b) het tijdperk van de grote  urbanistische  projecten  is voorbij. Dus géén Guggenheim en al helemaal geen nieuwe kathedraal of moskee voor Brussel. Er zijn andere prioriteiten.  Het  ontbreekt  bijvoor-beeld  nog  altijd  aan  sportterreinen en  plekken  waar  de  jeugd  zichzelf kan zijn en  iets kan doen. Waarom overtuigen  we  de  privébedrijven  er niet van om een deel van hun ruimte voor  iedereen  open  te  stellen?  Met een  sportzaal,  vergaderruimte  of feestzaal  kunnen  ze  veel  buurten blij  maken.  Niet  alles  moet  van  de overheid  komen.  We  moeten  voor-

bij  het  taboe  durven  te  denken.” Hadj  pleit  voor  flexibiliteit.  “Ver-anderingen  maken  me  niet  nos-

talgisch.  Een  volle  stad  als  Brussel moet  nieuwelingen  en  nieuwighe-den aanvaarden.” Ze zou wel ingrij-pen  als  een  buurt  te  fel  gemono-poliseerd  wordt  door  één  kleur  of gemeenschap. “Ik ben geen dictator, maar  te  veel  van  hetzelfde  is  niet 

goed.  Ik  gruw  van  one-colored  wij-ken,  met  uitsluitend  Maghrebijnen of uitsluitend rijke blanken, waar je je op een andere planeet waant.”“Hoe  kun  je  dat  vermijden?  Zorg voor  circulatie  tussen  de  verschil-lende wijken. Breng ze met elkaar in contact.  Grijp  in  voordat  de  laatste bakker  met  echte  pistoleekes  ver-trekt.  Samenwonen  moet  mogelijk zijn zonder dat het een overlevings-strijd is die alleen de dapperen aan-kunnen.  Dat  zou  een  van  de  mini-male  waarden  van  Brussel  kunnen zijn. We zijn die strijd aan het verlie-zen, en dat is zéér jammer.” “Ik  zou  de  grote  projecten  ver-plichten  zich  in  te  passen  in  het bestaande,  en  rekening  te  houden met  het  algemeen  belang.  Uit  den 

boze  zijn  volledig  omheinde  sites. Thurn & Taxis is een gemiste kans. Bouw  lofts,  luxeappartementen  én bescheiden  sociale  woningen,  en  je krijgt vanzelf een mix van stedelin-gen.”

Dichterlijke epiloogOp  de  terugweg  belanden  we  weer op het Houwaertplein. Op de buste van Jan Baptist Houwaert, een zes-tiende-eeuwse  dichter  en  Meester der  Rekeningen  des  Hertogdoms van Brabant, lezen we ‘Hovdt Middel Mate’.  Hadj:  “Dat  vind  ik  een  mooi principe  voor  Sint-Joost.  Laten  we samen  zoeken  naar  iets  doenbaars en leefbaars voor iedereen.”

� Niels�Ruëll

Minister-president Nedjma Hadj op het Houwaertplein. De buste van Jan Baptist Houwaert staat even verderop. Hadj houdt van ’s mans devies, ‘Hovdt Middel Mate’. “Dat vind ik een mooi principe voor Sint-Joost. Laten we samen zoeken naar wat doenbaar en leefbaar is voor iedereen.”

© S

AS

KIA

VA

ND

ER

STI

CH

EL

E

ENECO: BELGIË ZONDER HOOFDSTAD

BRUSSEL – Het Nederlandse energiebedrijf Eneco wordt actief in België. Maar niet in de hoofd-stad.

Volgens  de  elektriciteits-  en  gas-leverancier  is  de  Brusselse  con-sument  te  goed  beschermd,  zelfs bij  wanbetaling.  Dat  is  onder  meer het  gevolg  van  een  reeks  nieuwe energieordonnanties  die  onlangs 

zijn  goedgekeurd:  Brusselse  wan-betalers  kunnen  makkelijker  aan-kloppen  voor  het  statuut  van  ‘be-schermde  klant’  en  kunnen  op  die manier  hun  energie  laten  be ta-len  door  de  overige  consumen ten.  De  ordonnanties  leggen  daar -naast  de  leverancier  strenge  regels  op.De  beslissing  van  Eneco  is  niet uniek. Vorig jaar kondigde de ener-

gieproducent  Nuon  aan  Brussel  te verlaten  om  dezelfde  redenen:  te logge  Brusselse  wetgeving,  te  ver-regaande  bescherming  van  wanbe-talers.  De  Brusselse  energiemarkt blijft  vooral  gedomineerd  door Electrabel. Negentig procent van de Brusselse gezinnen neemt daar gas en/of  elektriciteit  af.  De  energie-markt  werd  in  de  hoofdstad  begin 2007 vrijgemaakt.� CD

ADVERTENTIE

“Niet alles moet van de overheid komen”

BDW 1291 PAGINA 6 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

W erkpaard  Bert  Ballegeer van de Belgian Homeless Cup  (BHC)  zal  in  Parijs 

de  werking  en  de  sociale  drijfveren van het Belgische thuislozenvoetbal toelichten  voor  het  internationale gezelschap. Blijkbaar lopen we er nu al in de kijker.Ik en voetbal, euh? Wacht, het zit zo. Ik werd op straat aangesproken door Mustafa,  een  van  de  thuisloze  ac­teurs uit Kaputt! (theaterproject met ‘thuislozen en zielsverwanten’ van Kaerts in het najaar van 2010, red.), intussen een vriend én een voetbal­lende  Baron.  Of  ik  de  finale  van  de Belgian  Homeless  Cup  op  11  juni in  Genk  niet  kon  bijwonen?  Dat  de 

ministers  gingen  komen  kijken,  en dat  de  winnaars  in  augustus  naar Parijs  gaan  voor  het  wereldkam­pioenschap. Of ik niet met de spion­kop  van  de  Baronnen  per  bus  naar het  verre  Limburg  kon  meekomen? Zucht, diepe zucht!Tot  11  juni  2011  was  mijn  liefde voor het voetbal die van een varken voor  een  legertank  uit  Leopolds­burg. Maar hier stond ik oog in oog met  Mustafa.  En  ik  had  al  eerder ondervonden dat mijn hart één keer in  contact  met  zijn  slag  van  volk, groter,  weker  en  meer  bescheiden wordt. Een  jeugdtrauma of wat pri­vé­weltschmerz  wordt  dan  al  snel een  bagatel,  en  de  hangsloten  der 

BRUSSEL – Tussen 21 en 28 augustus worden de benen van de Eiffeltoren één grote goal. Pakweg vijftig landen vaardigen voetbalploegen af voor de Homeless World Cup. Thuislozen zullen één grote sportieve broederschap vormen en de wereld en elkaar fier in de ogen kijken. Na hun verrassende zege op het Belgisch kampioenschap in Genk verdedigen Les Barons de Bruxelles er de eer van het Belgische thuislozenvoetbal. Kris Kaerts, over de streep getrokken door Baron Mustafa, was erbij in Genk en aanschouwde een wonder.

Een stralende Mustafa, centraal in beeld, en zijn mede-Baronnen zijn Belgisch kampioen. Het WK in Parijs lonkt...

© F

RA

NÇ

OIS S

NIJD

ER

S

Sport > Les Barons naar Homeless World Cup in Parijs

Ze voetballen, dus ze bestaan

toegeeflijkheid klikken soepel open.Voetbal als middel om opnieuw in de maatschappij  te  belanden?  Steffen Van  Wymeersch,  polyvalent  mede­werker van de thuislozen organisatie CAW  Archipel­Hobo,  is  er  zelf  wat sceptisch over, hoewel het hem niet aan werkplezier ontbreekt. “Dit jaar gaan we, na afloop van het gebeuren in  Parijs,  extra  zorg  besteden  aan het natraject. Twee van onze spelers gaan alvast meespelen in een regu­liere voetbalploeg. Dat is toch al een stapje in een hele keten.”

Parsifal en den BarryMaar  wie  is  nu  de  mens  achter  de voetballer Mustafa? Hoe zit dat dan 

tussen Mustafa en onze maatschap­pij?Wekelijks  maakt  hij  soep  voor  de andere  thuislozen  met  Les  Fils  du Café Mama in het Anker, een van de vele armenorganisaties. Wekenlang repeteerde  hij  voor  de  succesvolle Munt­productie  Parsifal  van  het Italiaanse  avant­garde  wonderkind Romeo  Castellucci.  Avondenlang stond  hij  met  driehonderd  figuran­ten op de planken in ’s lands groot­ste  cultuurtempel.  Hij  volgt  lessen Nederlands  bij  Brusselleer,  je  kunt hem altijd opbellen als er weer een kast verschoven moet worden of een canapé  verhuisd  of  een  muur  ge­schilderd. Hij wil er geen geld voor, hij rookt niet en hij drinkt niet. Hij doet  geen  vlieg  kwaad.  Hij  heeft geen vrouw en geen huis, geen geld en geen baan. Hij heeft een gouden hart  en  zijn  geloof,  en  als  er  geen bed te vinden is in de doorgangshui­zen, dan slaapt hij op straat. En hij voetbalt. Niet zo goed als zijn kom­paan  Izmaouen,  die  een  whizzkid 

is  en  tovervoetbal  kan  combineren met een stevig esbattement. Niet zo goed als ‘den Barry’ en nog wel wat natuurvedetten. Maar Mustafa smijt 

zich en werd vooral geselecteerd om zijn kwaliteiten als mens.Het  sportieve  is  in  het  Belgische thuislozenvoetbal  pas  het  aller­laatste  criterium.  Belangrijker  zijn aanwezigheid, fair play,  stiptheid, respect.  Allesbehalve  vanzelfspre­kend.  Ik  denk  dat  Mustafa  en  zijn kompanen  voetballen  zien  als  een 

Voetbal als middel om opnieuw in de maatschappij te belanden?

11 juni 2011: finale van de Belgian Homeless Cup. Les Barons de Bruxelles winnen.

De Baronnen, omringd door andere hoogwaardigheidsbekleders, onder wie maar liefst drie Vlaamse ministers (Ingrid Lieten, Jo Vandeurzen, Philippe Muyters): feestje!

ADVERTENTIEBDW 1291 PAGINA 7 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

bewijs  van  hun  bestaan.  Als  hij  in Genk  de  kampioenenbeker  uit  de handen  van  Vlaams  minister  van Sport  Philippe  Muyters  ontvangt, zie je hem niet glunderen, maar zie je echt de hoop woeden in zijn ogen, een jarenlang smeulend vuur. Muy­ters,  die  blijkbaar  was  komen  sup­porteren  voor  de  Antwerpse  ploeg, kon het in Genk niet laten eerst zijn heimatploeg te feliciteren.

Djembé en vuvuzelaMustafa  voetbalt  al  jaar  en  dag  bij het  Brusselse  thuislozenvoetbal. Acht  Brusselse  ploegen  nemen  het tegen  elkaar  op  in  de  Brusselse thuislozencompetitie,  en  daaruit werden  de  Baronnen  geselecteerd. Dat  gebeurde  met  de  steun  van  de VGC­Sportdienst,  Pigment,  Buurt­sport,  ja,  zelfs  den Anderlecht  (via Open Stadion).Onze  Mustafa  is  aanwezig  op  elke training, ook als er al eens wat mis­loopt met de zaalregeling. Hij is al­tijd  veel  te  vroeg.  Hem  hoef  je  niet uit te leggen wat fair play en respect zijn. Hij kan het beter aan jou of aan zijn  medespelers  en  desnoods  aan de  minister  uitleggen.  En  nu  staat hij hier op zijn sokken  te vragen of ik  mee  wil.  Want  bij  voetbal  horen toch supporters.Toen  ik  dan  uiteindelijk  in  Genk stond, was ik een gelukkige mens en tegelijkertijd  zeer  ongelukkig.  Ge­lukkig, omdat ik verrast was door de kracht van dit voetbalspel. Diepspij­tig en tegelijkertijd revelerend vond ik  het  dat  de  doorsneeburger  hier niet  lijfelijk bij betrokken geraakte. Ondanks  de  stevige  omkadering blijft het gebeuren volgens mij heel erg  binnenskaders  en  voor  de  ei­gen  club.  Terwijl  deze  spelers  hun publiek en het voetbal een prachtig cadeau  doen.  Voetbalgoden,  laat de  Frank  Vercauterens  van  deze wereld  maar  lekker  in  de  diepste olieputten  van  Dubai  duiken,  laat ze maar zwemmen in het geld, zich desnoods  drijvend  houden  aan  een plastic  voetbal.  Maar  zorg  er  ook voor dat toeristen, bewoners en an­dere passanten in de Hoofdstad van de  Clochards  massaal  halt  houden en  genieten  van  dit  superhumane voetbalschouwspel.Schenk  deze  sportmannen  buiten categorie,  hun  geweldige  coaches Yannick en Kobe, hun supersympa­thieke délégué Jean­Paul, hun mag­nifieke spionkop vol djembés, vuvu­zela’s en schuddende achterwerken, hun  polyvalente  begeleiders  in  de lichtstad  Parijs  opnieuw  de  tonnen energie  waarmee  ze  in  de  maand des heren  juni 2011 een daverende overwinning boekten.Schenk  hun  een  gezicht.  Schenk Guido Belcanto (‘muzikaal en sociaal ambassadeur’ van BHC, red.)  bin­nenkort de meest pakkende inspira­tie voor een hymne aan het thuislo­zenvoetbal, en laat volgend jaar ook onze  Walenbroeders  toehappen  in de Belgian Homeless Cup.Uw  paars­witte  dienaren,  de  enige echte Baronnen van Brussel, zullen het  afbrokkelende  rijk  der  Belgen vertegenwoordigen in Parijs. De bal is  rond,  de  armoedecirkel  hopelijk niet lang meer vicieus.�� Kris�Kaerts

P-PRAAT

CHIEN ÉCRASÉ

De actievoerders die strijden voor het behoud van de driehonderd platanen aan de Havenlaan, hebben er iets nieuws op gevonden: de Wikipe­dia­pagina van Brigitte Grouwels aanpassen. De online encyclopedie is vrij toegankelijk, zowat iedereen kan er de waarheid kwijt, en dus lezen we nu onder aan de uitleg over de CD&V­minis­ter van Vervoer: “Recent kreeg mevrouw Grou-wels veel tegenwind van zowel Nederlandstalige Brusselaars als Franstalige voor de controversiële heraanleg van de Havenlaan. Deze heraanleg werd nodig geacht om de toegang van zwaar vrachtver-voer tot een nieuw logistiek centrum (Bilc) naast de site van Thurn & Taxis te vergemakkelijken, maar zou het historische en groene karakter van deze laan tenietdoen. Nadat de Brusselse regering afzag van de bouw van het Bilc, weigerde de mi-nister echter de plannen te herzien.”

Zeer evenwichtige informatie. En mocht u nog twijfelen waarom er niet gekapt mag worden: dat zou het historische en groene karakter van de laan tenietdoen. Nà.

Het is alweer een tijdje geleden; 6 augustus om precies te zijn. Le Soir titelt: “Une Flandre indépendante!” (let op het uitroepteken). Neen, niet een of andere N­VA’er zegt dit, en ook geen geïsoleerde gek, maar oude vos François Perin, de 90­jarige grondwetspecialist en voorname Waalse beweger. Krant openvouwen, en bin­nenin wordt het nog erger: “Finissons-en!” (let op het uitroepteken). In het interview laat Perin uitschijnen dat België een grap van de geschiede­nis is, en dat Wallonië weinig anders rest dan zich aan te sluiten bij Frankrijk. Staatsgevaarlijke praat dus. Maar wie denkt dat Perin niet meer bij zijn volle verstand is, leze dan zijn antwoord op de vraag waarom hij op vakantie is in Sint­Idesbald: “C’est une station balnéaire essentiel-lement pour enfants, donc les mères sont jeunes...” (let op de puntjes...)

GROTE MARKT – De tentoonstelling This is Belgium in het Huis van de Hertogen moet de deuren sluiten. Een deel van het plafond is naar beneden gekomen. Meer hebben we daar niet aan toe te voegen.

MARLOWSQUARE – Meer België vinden we ook in Ukkel, waar men aan de Marlowsquare werkt. Werkzaamheden betekent omleidingen, en blijk­baar is de wagen die de glasbollen op het plein leegmaakt, verloren gereden. Dus staat er een ontzagwekkende hoop leeggoed te stinken op de square Marlow à Uccle. Het kan ook zijn dat men ter plaatse massaal in de zuip is gevlogen en de glasbolruimer de toevloed leeggoed niet aankon, maar dat lijkt ons ietsje te vergezocht.

CHAUSSÉE DE WATERLOO/WATERLOOSE­STEENWEK – Tot nog toe is er niemand met een kleefbare G komen opdagen, en dus wonen Ne­derlandstalige inwoners op een bepaald deel van de Waterloosesteenweg nog altijd op een steen-wek. Akkoord, er zijn dringender problemen, en het is natuurlijk de betere folklore – daar houdt men in deze stad van, nietwaar? –, maar we vragen ons af of een automobilist die iemand op de Waterloosesteenwek in het Nederlands omverrijdt, niet kan worden vrijgepleit omdat het ongeval niet gebeurde op de chaussée, maar op de rijwek. Vormfout, u weet hoe dat gaat.

ELSENE – Mocht u het bovenstaande niet be­grijpen, gelieve dan de krant van vorige week ter hand te nemen.

ADVERTENTIE

www.thewshopping.be

Affiche_Braderie_1200x820.indd 1 03/08/11 12:59

Grote braderiein augustus

van donderdag 25 tot en met zaterdag 27 augustus.

BDW 1291 PAGINA 8 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

God van de daken (3) > De Sint-Augustinuskerk in Vorst

De straat die er nooit kwam

“Van boven af bekeken is Brussel in feite een vrij kleine stad.”

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

W e hebben het niet gecon-troleerd, maar het dak van de Sint-Augustinus-

kerk aan Hoogte Honderd moet het hoogste punt van Brussel zijn dat via een kerk te bereiken is, mis-schien zelfs het hoogste punt tout court. Het zicht reikt dan ook erg ver. De zendmast van Sint-Pieters-Leeuw is makkelijk te zien. Het Zoniënwoud strekt zich in al zijn omvang uit. Daarachter in een put moet Halle liggen. Richting stad ligt het Zuidstation, mooi ingebed in de Zennevallei. De Pensioentoren piekt.“De stad vanuit de hoogte bekijken is boeiend,” vindt ook Jakob De-bruyne, pastoor in Vorst, die met

ons de kerk beklimt. “Het leert je veel over hoe een stad ontstaat. En zo bekeken is Brussel in feite een vrij kleine stad.”Lang kunnen we niet op de toren blijven. In de verte spuien donkere wolken regenvlagen, die als een slui-er over de stad gaan hangen. Niet lang erna bereikt de striemende re-gen ook de Sint-Augustinuskerk en moeten we snel weer naar beneden.De kerk ligt in het midden van een stervormig stratenplan. Dat is van boven af goed te zien. “Toch is de ster niet volledig,” merkt Debruyne op. “Eén straat is nooit aangelegd. Aan de villa van de grootindustrieel Alexandre Bertrand mocht niet ge-raakt worden. Hierdoor is het ster-

vormige plan in zekere zin geampu-teerd.”De bebouwing van deze plek in Vorst is tamelijk recent. Hoogte Honderd deed in de middeleeuwen nog dienst als executieterrein. Ter-doodveroordeelden werden er aan de galg gehangen. Nadien werden het velden in de luwte van de steeds verder oprukkende stad.Alexandre Bertrand (1846-1920), voorzitter van de Beurs van Brus-sel, kwam hier graag. Het zicht op de stad was er magnifi ek. Bertrand bouwde er een villa voor zichzelf en kreeg later de gronden van de ge-meente in concessie om ze te gelde te maken. Hij richtte de vastgoed-maatschappij Villa’s van Vorst op

en mocht zich bezighouden met de ontwikkeling van de Sint-Augusti-nuswijk.

Oorlog Bertrand zette een mecenaat op: een kerk mocht hier niet ontbreken. Die moest in het midden van het ster-vormige stratenplan komen. Toen er geld genoeg in het laatje was, kon de bouw van de kerk beginnen, in romaanse stijl. De Grote Oorlog maakte daar abrupt een einde aan. Pas eind jaren 1920 was er genoeg geld voor een nieuwe kerk. Die werd in beton opgetrokken. Hiermee kon-den de kosten worden gedrukt, en het bood tegelijk de mogelijkheid om te bouwen in een stijl die toen in zwang was: het modernisme. De ar-chitecten André Watteyne en Léon Guiannotte kozen voor een sobere, strakke, haast egyptiserende stijl. De architecten wilden de kerk be-kleden met mozaïek of natuursteen,

maar bij gebrek aan centen is dat er nooit van gekomen. Pas in 1988 werd de kerk beschermd; een res-tauratie drong zich op: de kerk viel ten prooi aan betonrot. Sinds 1997 is de kerk opnieuw in al haar glorie te bewonderen.Pastoor Debruyne brengt ons naar een cafeetje op het plein. Hij toont de vergeelde foto’s van Alexandre Bertrand die er aan de muur hangen. De man met wie alles begon, maar die tegelijk ook de aanleg van een straat tegenhield.We praten nog wat na over het da-lende aantal kerkgangers in Brussel. Volgens Debruyne zal het bisdom de komende jaren een twintigtal ker-ken sluiten. Maar het gesprek gaat ook over de Vorstse gemeentepoli-tiek, het gemeenschapscentrum, de Vlamingen in Brussel. Een pastoor moet zijn wereld kennen.

� Steven�Van�Garsse

De Brusselse kerken lopen leeg. De gebouwen blijven staan. Ze zijn niet uit de wijken weg te denken. Wij kropen op het dak. Zo hoog we konden. En zagen Brussel in al zijn brute schoonheid.

18-08-2011

VORST

BDW 1291 PAGINA 9 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Hoewel de Sint-Lambrechtsbiblio-theek niet zo erg veel open is, is ze dat op donderdagavond wél tot 21 uur, en zelfs op zondagvoormiddag kun je er terecht.

De klantvriendelijke uren worden allemaal ‘geklopt’ door een veer-tiental vrijwilligers waarvan deze niet-erkende bibliotheek helemaal afhangt. Ze doen hier voorts ook open op woensdagnamiddag, en tijdens het schooljaar op maan-dag en dinsdag voor de klasuitlenin-gen. We treffen het. Op donderdagavond is het net ‘plakavond’, en dus stro-men de goedgemutste vrijwilligers binnen in de kelderverdieping van het gemeenschapscentrum Op-Weule. Bij een doos ‘te plakken’ boeken kleven ze de signaturen op de boekenruggen, Siso-nummers voor de non-fictie, afgekorte au-teursnamen voor de romans.Aan een andere tafel wordt de col-lectie verder gescand. “We voeren de streepjescode in zonder de com-puterprogramma’s en de ondersteu-ning die de erkende bibliotheken

Gestut door vrijwilligers©

AN

DE

VRO

E

Vrijwilligers op de ‘plakavond’ (l.), en dan achteraf (r.) boeken kiezen: “Zoiets moet je mij niet meer meegeven, hoor!”

OPENBARE BIBLIOTHEKEN IN BRUSSEL aflevering 18 SINT-LAMBRECHTS-WOLUWEvert al meer dan tien jaar om erkend te worden, want: “Hoelang zullen onze vrijwilligers het nog uitzingen? Een argument van de gemeente van Olivier Maingain om geen stappen in die richting te zetten, is dat de Franstalige bibliotheken, die ook nog deels met vrijwilligers werken, ook niet erkend zijn.”In Vlam, het maandblad van Op-Weule, is er een vaste en enthou-siaste rubriek ‘Bib-nieuws’, de leestafels kreunen onder de nieuwe titels (831 in 2010!) en er komen er nog steeds bij. Elke maand springt Vanheste weleens binnen bij Stan-daard Boekhandel, Fnac,... De aan-winstentafel wordt het eerst beke-ken door de bezoekers.Gespreksstof leveren boeken in deze familiale sfeer altijd op. “Zo’n boek moet je mij niet meer meegeven!” En iemand heeft chocolaatjes mee-gebracht omdat hij zo goed aan een boek werd geholpen. Op donderdagavond kun je na je be-zoek aan de bibliotheek nog terecht in de bistro van Op-Weule. En op zondag haal je tegelijk je boeken en je aperitief.� An�Devroe

GC Op-Weule (kelderverdieping), Sint-Lambertusstraat 91, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe, bib@opweule.be, bibcatalogus via www.opweule.be

in Brussel krijgen,” zegt drijvende kracht Rita Vanheste. “Maar wij hebben Luc Vandermaelen, de voorzitter van Op-Weule, en zijn softwareprogramma dat hij twaalf

jaar geleden speciaal voor de Sint-Lambrechtsbibliotheek geschre-ven heeft en dat hij voortdurend bijwerkt. De bezoekers krijgen nu een geprint overzicht van hun te-

ruggebrachte en geleende boeken.”De Sint-Lambrechtsbibliotheek ij-

ADVERTENTIE

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/bib

Welkom in het huisvandeMens!

Je kan bij ons terecht voor:

> Informatie, vormingen, debatten over ethische,

maatschappelijke en levensbeschouwelijke thema’s

> Vrijzinnig humanistische plechtigheden

> Waardig levenseinde

> Morele bijstand

> Vrijwilligerswerk

Stalingradlaan 18-20, 1000 Brussel[Premetrostation Anneessens]tel. 02 242 36 02 E-mail: brussel@deMens.nu

Jetse Laan 362, 1090 Jette[Bus 14 halte Legrelle]tel. 02 513 16 33 E-mail: jette@deMens.nu

BDW 1291 PAGINA 10 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Eigenaar laat gevel zwart schilderen, buurt steigert, gemeente is niet happy. “Jammer,” zegt de (niet bij deze renovatie betrokken) architect Peter Flamend, “want hier zit een visie achter.”

© SASKIA VANDERSTICHELE

Architectuur > Peter Flamend: ‘Deze renovatie houdt rekening met ziel van gebouw’

Een mooi zwart huis en een dosis regelitis

Het stedenbouwkundig beleid in het Brussels Gewest biedt de bur-ger geen rechtszekerheid meer. Elke week komt er wel een nieuwe of ge-wijzigde verordening uit, nog vaak verschillend tussen de gemeenten.Ook de gewesten leven volledig naast elkaar. Het mooiste voorbeeld is de recente EPB-normering (ener-gieprestatiebesluit, red.), waarbij Brussel een energieprestatie van E=70 oplegt, Vlaanderen E=80 en Wallonië E=100. En geloof het of niet, maar ook de brandnormen ver-schillen. Bouwheren en architecten gaan te rade bij de ambtenaar, die ook stilaan het noorden verliest.

Als een eenduidig beleid ontbreekt, dan slaat de willekeur toe. Regelitis leidt uiteindelijk tot het omgekeerde effect van wat men wil bekomen. Bekijk het als de opvoeding van je kinderen: hoe meer je ze wilt contro-leren, hoe meer zij aan die controle zullen proberen te ontsnappen.Er is geen eenvormigheid in de ra-tionele en empirische normering. Is die er dan wel in de irrationele, de gevoelsmatige waardering, zoals het beoordelen van een architecturale kwaliteit? Neen, en het gezegde De gustibus et coloribus non disputan-dum est is hier geen excuus. Er valt namelijk wél over te redetwisten, en er is wél consensus mogelijk.Hoe meer je leert over architectuur, des te beter je begrijpt dat er een be-paalde wetmatigheid heerst, die dui-

delijk goede en slechte architectuur van elkaar scheidt. Deze wetmatig-heden zijn dezelfde als in de kunst, design, gastronomie, productont-wikkeling en dies meer. Het geheel moet kloppen. Dat is net de reden waarom Apple zo’n succes heeft: technologie, design, gebruiksgemak enzovoort zijn met elkaar verbon-den tot één uitgekiend geheel.Hoe kun je dan de architecturale kwaliteiten van een bouwaanvraag beoordelen? Gemeenten dienen bij het afleveren van een bouw-vergunning een beroep te doen op professio nele medewerkers voor de beoordeling van architecturale kwaliteiten. De invoering van de Gemeentelijke Overlegcommissies (‘Concertation’) tracht hieraan te be-antwoorden. Maar in veel gemeen-

ten is het aantal professionals in die commissie in de minderheid. De niet-professionals zullen zich laten leiden door hun gevoel of zullen hun kiezers naar de mond praten.Laten we het voorbeeld nemen van de renovatie van een art-decowo-ning in de René Comhairelaan 88 in Sint-Agatha-Berchem (door Hontoir & Associés uit Jette, red.).De eigenaar heeft bij de renovatie de gevel volledig zwart laten verven. Er

ontstond onmiddellijk een hevige discussie bij de buren, waardoor uiteindelijk het gemeentebestuur liet verstaan niet happy te zijn met de renovatie. Jammer, want de eige-naar heeft bij de renovatie een dui-delijke visie gehad, en heeft die dan ook consequent gevolgd.De monolithische architectuur van de art-decowoning wordt versterkt door de zwarte gevel, waarbij ook het dakvlak bijna naadloos aansluit door het gebruik van zwarte zinkbe-kleding. De raamopeningen worden als perforatie geaccentueerd door de witte gordijnvlakken, waarbij het raamsmeedwerk een prachtige con-trasterende achtergrond krijgt. De sierelementen in blauwe hardsteen bekronen de massa. Dit kan geen toevalstreffer zijn, maar een bestu-deerd ontwerp, dat overduidelijk rekening houdt met de ziel van het gebouw.In het Brussels Gewest zien we nu gelukkig stilaan het beleid verande-ren. De inschakeling van de Bouw-meester, de professionele beman-ning van de adviescommissies en een grotere kennis van architectuur bij de bevolking (jawel, via internet op een Apple...) maakt dat het Brus-selse erfgoed langzamerhand uit een diep dal kan kruipen.

� Peter�Flamend

Peter Flamend, stichter-partner van ESTE architects (Jette), bouwt op dit moment het nieuwe gemeenschapscentrum De Kroon in Sint-Agatha-Berchem

“Als een eenduidigbeleid ontbreekt, dan slaat de willekeur toe”

BDWOPINIE

SINT-AGATHA-BERCHEM / JETTE – Wat is goede architectuur, wat is slechte? Wat maakt een renovatie geslaagd of mislukt? Maakt u zich er maar niet van af met ‘Over kleuren en smaken valt niet te twisten’: architect Peter Flamend kent de wetmatigheden die het kaf van het koren scheiden. Hij neemt het hieronder op voor een renovatie in Berchem die buren en gemeentebestuur boos heeft gemaakt, en die hij bijzonder geslaagd vindt.

PETER FLAMEND

BDW 1291 PAGINA 11 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

BDWOPINIEJongeren door Anne Brumagne

Welke Britse plunderaars choqueren ons nu het meest? Diegenen die elektronische snuf-jes uit de winkels pikten? De zestienjarige gast die voor de camera – hoodie helemaal voor de ogen getrokken – verklaarde dat hij pampers was gaan stelen voor zijn kind? De miljardairsdochter die werd betrapt met gestolen goederen op de achterbank? Er werd geplunderd op exact hetzelfde moment dat bijna geen enkel land meer veilig leek voor een financieel debacle en de beurzen alarme-rend in het rood gingen. Enig herstel kwam

er pas toen er in een aantal landen een verbod kwam op short selling, een techniek om superwinsten te halen dankzij een dalende beurs.Wat een tijden. Nogal wat waarnemers trokken parallellen tussen de plunderingen en de financiële wereld: bankiers uit The City die miljoe-nen mensen jarenlang toxische producten aansmeerden om miljoe-nenbonussen te halen, zijn in hetzelfde bedje ziek als de jongeren die redeneerden: “If you can’t make it, take it.” Psycholoog en auteur Paul Verhaeghe van de Universiteit Gent maakte een interessante analyse van de Britse gebeurtenissen in De Standaard: “Je hoort politici en opi-niemakers nu zeggen: die jongeren hebben geen waarden en normen. Maar dat is onzin. Ze hebben net dezelfde normen en waarden als de rest van de maatschappij. En daarin is status, succes en materiële rijk-dom het enige wat nog telt.”Als er dan hopelijk al één positief gevolg kan komen op de toestanden van afgelopen week, dan is het dat er meer aandacht komt voor jonge-ren, het wereldbeeld dat we hun (misschien onbewust) meegeven en de toekomstkansen die ze hebben. Want zelfs voor wie nu een verwend leventje leidt, oogt de toekomst onzeker. En kansen, die moet je voor een deel zelf grijpen, maar voor een ander deel worden ze door een oudere generatie aangereikt – of niet. Blinde besparingen die vooral jongeren treffen, zijn niet de oplossing. De ogen sluiten voor uitwassen die de toekomst bezwaren – financiële achterpoortjes bijvoorbeeld – zijn dat evenmin.Vorige week leek het er soms op dat de Belgische media zaten te wachten (stiekem te hopen?) op een Brussels burning. Maakte een beter uitgebouwd netwerk van straathoekwerkers (dixit criminoloog Brice De Ruyver) of een politie die sneller optreedt dan in Groot-Brittannië (dixit minister Annemie Turtelboom) het verschil? Beide allicht, én de jongeren die niet begonnen te plunderen, natuurlijk. Maar het debat over de toekomst van de Brusselse jeugd moet wel degelijk gevoerd worden. Met wat meer urgentie dan nu het geval is. En door de belang-rijkste beleidslieden.

EVA HILHORST

BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be

Parkeerboete

Op woensdag 27 juli kreeg ik bezoek van familie (uit de provincie Antwerpen). Bij het wegrijden stelden ze vast dat ze een parkeerboete hadden, uitgeschreven door stewards van de firma Rauwers. In onze straat (Frans Léonstraat) staat tot op heden geen enkel bord (niet bij het in-, niet bij het uitrijden van de straat) met de aan-duiding dat het een blauwe zone is en dat er dus een schijf nodig is om twee uur te mogen staan.Naar de firma gebeld voor uitleg. We kregen als ant-woord dat er in de omgeving voldoende borden staan. Toen ik aan verschillende bestuurders uitleg vroeg, kreeg ik te horen dat de boete niet logisch was. Bij de politie kreeg ik ook geen uitsluitsel. Na veel omwegen kwamen we telefonisch opnieuw bij de firma Rauwers terecht; na het gebruikelijke ‘Druk op 1’ enzovoorts konden we meer dan tien minuten muziek beluisteren zonder dat men ons verwittigde dat alle lijnen bezet waren. (...) Na de middag maar opnieuw proberen. Toen kwam de melding dat de kantoren dicht waren en dat men tussen bepaalde uren moest bellen. Na nog meer informatie verzameld te hebben heb ik gehoord dat er een wettekst zou bestaan die zegt dat elke verandering in de verkeerssituatie gemeld moet worden door een ver-keersbord. Graag zou ik van iemand die het weten kan, vernemen hoe de vork in de steel zit. Ik wil er wel bij ver-melden dat ik geen wagen heb en dus ook niet honderd procent de wetgeving in deze materie beheers.

� Roger�Certyn,�Evere

Taal (1)

Ik lees in uw blad 1287 (7 juli) een brief van mevrouw Elza Frederix, het zoveelste slachtoffer van de schending van de taalwetgeving in de diensten van de Brusselse overheden.Mevrouw Frederix heeft gelijk: de Vaste Commissie voor Taaltoezicht is inderdaad een papieren tijger. Een klacht wordt in het beste geval binnen het jaar beantwoord, en van de bevoegdheden tot actieve tussenkomst die men aan de Vaste Commissie heeft toegekend, is nog nooit – ik herhaal nooit – gebruikgemaakt. Daarom heeft het Vlaams Komitee Brussel een juridische werkgroep opgericht, die ook mevrouw Frederix kan bijstaan met advies en zo nodig procedures, gedragen door het VKB. Mevrouw Frederix mag contact met mij opnemen, en dan kunnen we proberen rechtzetting en zelfs schade-vergoeding te verkrijgen. Juridische acties vereisen wel precisie: op welke dag, op welk uur, bij welke dienst me-vrouw zich heeft aangeboden, hoe en door wie ze werd ontvangen (ruwe persoonsbeschrijving), kopie van aan-gevraagde en verkregen documenten, vermelding van niet-bekomen documenten vanwege welke overheden.Hoewel iedereen weet hoeveel onrecht op taalgebied er is in Brussel, moeten wij steeds precieze bewijzen kun-nen voorleggen om de rechten van slachtoffers te beko-men – en al te vaak beperkten zij zich tot het schrijven van brieven, welke uw blad gelukkig nog publiceert. De betrokken overheden vertellen steeds dat ze geen klach-ten hebben ontvangen, maar... we geven niet op.

prof.�dr.�Joost�Rampelberg,�voorzitter�Juridische�Werkgroep�VKB,�Ganshoren

Taal (2)

Dat Agenda, een uitgave van Brussel Deze Week, dank-zij subsidies van de Vlaamse regering en de VGC in drie talen verkrijgbaar is op tal van plekken in Brussel, is fantastisch. Veel minder fantastisch is dat op de rekken

waarin Agenda uitgestald is, eentalig Engelse affiches hangen: ‘Summer Edition July’ en ‘Summer Edition Au-gust’. Dat kan anderstaligen enkel de indruk geven dat Nederlandstaligen de voorkeur geven aan het Engels boven hun eigen taal. Het is een typisch voorbeeld van hoe Vlamingen de eigen taal onderuithalen. Zo zien we in Agenda van augustus ook een eentalig Engelse ad-vertentie... van Agenda zelf (‘Read Agenda online, look for back issues, find distribution points’) en hebben het woord vooraf (‘Here comes the sun’) en tal van rubrieken eentalig Engelse namen. Kan daar a.u.b. verandering in komen.� Rudi�Coel,�Overijse

Plataan (1)

Beste Marcel Rijdams,

Dank voor uw uitstekende brief in BDW (1290 van 11 augustus) die ik volledig onderschrijf. Ik heb dat aan minister Grouwels laten weten.Ik wens u een prettige verderzetting van uw vakantie.

prof.�dr.�Dirk�De�Meyer,�vakgroep�Architectuur�&�Stedenbouw�(UGent),�Brussel

Plataan (2)

De voorbije weken leerden we de bûûmredders kennen: buurtbewoners die de geplande heraanleg van de Ha-venlaan opnieuw naar de tekentafel wensen te verwij-zen. De bouwaanvraag voor deze heraanleg werd inge-diend in... maart 2008 (!).Als medebuurtbewoner kijk ik wél uit naar de heraan-leg. En ik ben niet alleen. Een heraanleg mét nieuwe bomen, mét brede en veilige fietspaden, mét brede en veilige voetpaden, mét veilige oversteekplaatsen en mét een busbaan.De komende jaren komen er honderden inwoners bij in onze wijk (Thurn & Taxis, Tivoli, Upsite), komt er re-creatie (Becopark, inclusief een grote speeltuin! Super, al had een grote zwem- en schaatsvijver ook niet mis-staan...) en komen er nieuwe scholen en crèches (onder andere in de oude kazerne in de Dieudonné Lefèvre-straat en op het Willemsplein). De huidige en nieuwe inwoners en passanten verdienen het om op een veilige en comfortabele manier de wijk in en uit te kunnen.Het Bilc komt er niet: uitstekend! Maar het TIR-cen-trum, de betoncentrale, de huidige en toekomstige klei-ne industrie (onder meer op de Tivoli-site), die diensten én werkgelegenheid leveren dicht bij de stad, in een wijk met torenhoge werkloosheid, hebben een kwalitatief hoogstaande Havenlaan nodig. Ook de op stapel staande grote werven in de wijk (bouwen en verbouwen) brengen transport met zich mee. De verse groenten en fruit die we willen kopen, vallen ook niet uit de lucht. De winkels in de Nieuwstraat, Dansaertstraat of Maria-Christina-straat worden ook niet beleverd zonder transport.De heraanleg van de Havenlaan zal al deze functies ver-zoenen. Ik vind dan ook geen afdoende argumenten om dit project tegen te houden om opnieuw jaren plannen te maken en studiebureaus met belastinggeld te betalen. (...)Wij willen veilig met de fiets naar het werk! Wij willen dat de vele kinderen die in de buurt op school zitten, zich op een veilige manier kunnen verplaatsen! Dit verdient nu een nieuwe Havenlaan, we wachten al veel te lang.

Stefaan�De�Corte��als�inwoner�van�de�Roodhuis-/�

Maria-Christinawijk,�Laken

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

BDW 1291 PAGINA 12 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

VADROUILLEDE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

Maartje De Wilde bij een Brussels moeselken (doedelzak) op het Bruegelfonteintje in de Begijnhofwijk.

© S

AS

KIA

VAN

DE

RS

TICH

EL

E

DAARKom ZoEKT BI-HAPJE

BRUSSEL – Een Brusselse half-en-half (glaasje wijn/schuimwijn) is sinds mensenheugnis bekend. Nu zoekt het Vlaams-Marokkaanse culturen-huis Daarkom naar een culinaire evenknie. Het gerecht krijgt de naam Nas-Nas (‘half-en-half’) , en keuken-prinsen en -prinsessen mogen recep-ten indienen. Voor de wedstrijd wordt gezocht naar een klein koud hapje (genre tapa), een ‘bi-communautair’ hapje dat iets van beide culturen ver-enigt. Witloof én griesmeel moeten er sowieso allebei in. Tijdens het ope-ningsweekend van het nieuwe Daar-kom zullen de tien beste deelnemers uitgenodigd worden voor de zon-dagsbrunch op 25 september. Dan worden de twee beste inzendingen bekroond. (Meer op 02-227.64.10 en www.daarkom.be.) � JMB

LEER JE PLEKJE KENNEN

BRUSSEL – Waar staan Verregat en Vallemolen in Laken voor? En Velle-molen in Woluwe dan? Vergadering in Ganshoren? Transvaal in Oudergem? En Thurn & Taxis? De RTBf-journalist en ULB-docent Jean-Jacques Jespers geeft uitleg bij de toponiemen in Le nouveau dictionnaire des noms de lieux en Wallonie et Bruxelles (uitg. Racine, 34,95 euro). Uitsluitend in het Frans verkrijgbaar, maar uitermate interes-sant om de oorsprong van straatna-men, wijken, monumenten, kastelen, groene plekken en waterlopen te leren kennen.We onthouden u de antwoorden op de opgeworpen vragen overigens niet. Verregat op de grens met Wem-mel komt van Verkensgat, hier ver-klaard als ‘passage des pourceaux’. Vallemolen in Laken is daar waar de Molenbeek in het molenrad valt. En Vellemolen in Sint-Lambrechts-Wolu-we verwijst naar de vijftiende-eeuwse papiermolen, die later een leerlooierij werd. En o ja, in Vergadering kwam iedereen bijeen, en Transvaal is de spotnaam voor de wijk rond de Car-toucherie Marga, die de Zuid-Afri-kaanse Boer bevoorraadde.� JMB

© W

WW

.FL

AN

DR

A.B

E

ADVERTENTIE

Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs

te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor

personen met een handicap

Handicap & informatie

alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.

Bezoeken enkel op afspraak

Informatie@handicap-ambulant.be

02/463.58.58

Muziek > Zeventiende-eeuws Brussel op schijfjes geperst

Van wys Maartje en moeselkens

BRUSSEL – Een herderslied, liefdesklachten, tafel- en kluchtliederen of een lofzang op Sint-Goedele, het doet er niet toe: jonge Brusse-laars zongen er in de zeventiende eeuw op los. Dat blijkt onder meer uit gedrukte liedboeken van toen, waaruit de Erfgoedcel Brussel een selectie geeft in Ik ben getrouwd met een kwaaie Griet – Lief en leed in de Brusselse liederen uit de 17de eeuw. Lees, luister en geniet.

BDW 1291 PAGINA 13 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

PAARDRIJDEN EN THUISKomEN

Uit liefde voor een man ruilde Louise Baterna haar journalistieke carrière in de Filipijnen in voor een leven in België. Nu runt ze in Turks Schaarbeek met succes Les Trouvailles de Louise en (binnenkort) L’Estaminet, maar de zoektocht naar haar nieuwe ik was lang en niet altijd makkelijk. Een gesprek met Karel Van der Auwera. LEES MEER OP PAGINA 16-17

ZAZIE IN DE ZomER

Welk beeld doet jou lachen, huilen, huiveren, dromen...? Zazie vraagt het, alweer voor de vijfde keer, aan een Brusselse kunstenaar, en vandaag is dat aan Dominique Goblet. Toen zij kennismaakte met het werk van Stéphane Mandelbaum, heeft het haar drie jaar gekost om te bekomen van de schok.

ZAZIEZOMERPORTRETTENGALERIE OP PAGINA 20-21

L etterkundige Maartje De Wilde promo-veerde onlangs aan de Universiteit Ant-werpen op De lokroep van de nachtegaal

– Wereldlijke liedboeken uit de Zuidelijke Ne-derlanden in de zeventiende eeuw (1628-1677). Die twee data omsluiten een tijdspanne waar-in twaalf verschillende titels van liedboeken verschenen, allemaal gedrukt in Brabantse steden zoals Brussel, Antwerpen en Meche-len.Waarom de liederen in Ik ben getrouwd met een kwaaie Griet aan Brussel worden toegeschre-ven, vat De Wilde in drie criteria samen: ofwel was de dichter een Brusselaar, ofwel werden de liedboeken in Brussel gedrukt, ofwel gaan de liedjes over Brussel, al zijn ze niet per se door Brusselse liedschrijvers gemaakt. Rond de liederenschat werd een project uitge-werkt op initiatief van de Erfgoedcel Brussel. Ensemble Cannamella haalde, onder leiding van Aline Hopchet, deze oude liederen van onder het stof en reconstrueerde de vroegmo-derne melodieën. Omdat veel liederen zonder muzieknoten zijn overgeleverd, kwam daar flink wat speurwerk bij kijken. De folkgroe-pen Emballage Kado en De Fanfaar maakten eigentijdse dialectversies op de liederen. En lezingen van De Wilde verduidelijken deze herfst hoe al dat nachtegaalgekweel te verkla-ren valt.De Wilde: “De trend om zogenaamde ‘nieu-we’ liedboeken te maken, ontstond begin ze-

Emballage Kado en De Fanfaar (l.) vullen een cd met eigentijdse dialectversies; Ensemble Cannamella (r.) brengt de cd met oude muziek uit.

© F

ILIP

Wo

UTE

RS

ventiende eeuw in Amsterdam. De bundels waren bestemd voor de welgestelde jeugd, en werden gedrukt op quartoformaat en in oblong (lange zijde horizontaal). Brusselse en Antwerpse drukkers maakten kleinere, min-der luxueuze boekjes. De productie van deze ‘pockets’ kostte minder, en boekhandelaren konden ze tegen een democratische prijs slij-ten in hun winkel. De drukkers verkochten ook elkaars werk; zo was Het Brussels moesel-ken (een moeselken is een doedelzak, red.) ook in Antwerpen te vinden.”“Onder de Brusselse schrijvers van wereld-lijke liederen had je mannen (geen vrouwen, red.) als Jan Mommaert, Claude en Joan de Grieck en Willem van der Borcht. Van der Borcht was advocaat en schreef al heel jong – op zijn negentiende – het liedboek Brus-selschen blom-hof van Cupido (1641), dat lief-des-, herders- en kluchtliedjes bundelde. Hij hoorde bij het literaire netwerk De Vrije Lief-hebbers der Rijmerskonste, een schare ama-teurkunstenaars die zich distantieerden van de rederijkerskamers, die geld en opdrachten kregen van de stad.”“Een andere bekende Brusselaar was de dichter en drukker Jan II Mommaert, die de bestseller Het Brabandts nachtegaelken sa-menstelde en uitgaf. De oudst overgeleverde editie is de tiende druk uit 1650 en bevat een bundeling van eigen dichtwerk en liederen die al via mondelinge overdracht of via schrift-

© D

AVI

DS

Fo

ND

S U

ITG

EVE

RIJ

De liederen hielpen de jonge vrijers en vrijsters bij het uiten van hun emoties

© m

AR

C G

YSE

NS

© S

TÉP

HA

NE

mA

ND

EL

BA

Um

cultuur circuleerden. Daarin komen lokale re-ferenties voor als Koekelbergs bier en tal van mythologische personages die bij de tijdgeest pasten. Ook geestelijke liederen, die deugd-zaamheid en vroomheid loofden, hadden bij-val. Daniël Bellemans behoorde tot de abdij van Grimbergen en schreef een lied over het Sacrament van Mirakel (over de legende van de bloedende hosties, red.).”Waarom dit soort liedboeken verscheen, is maar deels bekend. “Boekhistorisch onder-zoek in mijn proefschrift maakt duidelijk wie

de auteurs, de drukkers en de opdrachtgevers waren. Of hoeveel die boeken kostten en wie die boeken lazen. Hoofdzakelijk richtten de bundels zich tot de burgers en vooral tot de jeugd. Veel van die liedjes hielpen vrijers en vrijsters om al zingend hun gevoelens te uiten. Grofweg was er keuze uit vier thema’s: lief-desliederen, herdersliederen, drink- of tafel-liederen en kluchtliederen. In liefdesliederen zingen mannen vaak over hoe moeilijk zij de herhaalde afwijzingen van hun geliefde kun-nen verwerken. Door erover te zingen hoopt men op begrip van haar kant. Of er werd als koppel samen gezongen tijdens een ommetje. De drink- en kluchtliederen trokken het re-gister open van wat er allemaal fout kan gaan op liefdesvlak. Zo wordt er gespot met vrou-wen die hun minnaars blijven afwijzen: zij dreigen te eindigen als oude vrijsters. Andere teksten bevatten dan weer karikaturen van de werkelijkheid, net als de plattelandsschilde-rijen van Bruegel. Ze hekelen mateloosheid en wangedrag. Als liedjes te scabreus en erotisch getint waren of ‘kerk en staat’ hekelden, dan konden ze niet door de beugel en hield de cen-sor – doorgaans een theoloog – de publicatie tegen. Toch blijven veel teksten heel spitant en fris, ook al zijn ze bijna vierhonderd jaar oud.”�� Jean-Marie�Binst

Ik ben getrouwd met een kwaaie Griet – Lief en leed in de Brusselse liederen uit de 17de eeuw, boek en dubbel-cd, uitg. Davidsfonds, 29,95 euro. Wandelvoordrachten, lezingen, concerten en workshop op verschillende locaties in oktober en november. Meer op 02-512.89.43 en www.brussel.davidsfonds.be

BDW 1291 PAGINA 14 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Reportage > Op zoek naar nat Brussel (3)

Watertanden naar meer moeras

‘D oor het versneld afvoeren van beekwater, wat tot de jaren  1970,  1980  heeft 

geduurd, en door de verharding van de  grond  als  gevolg  van  de  verste-delijking  is  het  grondwaterpeil  zo sterk gedaald dat de moerassen van Jette en Ganshoren eerder vochtige hooilanden  zijn  geworden,”  zegt Erik  Meerschaut  van  Natuurpunt. “Verdroging is samen met vermes-ting  en  verzuring  een  van  de  drie grote  V’s  waaronder  de  natuur  het meest lijdt.”

Herstel“Poelen,  moerassen,  drassige  zo-nes,  ze  hebben  hun  reputatie  niet mee,”  zegt  Mathias  Engelbeen  van 

de  dienst  Biodiversiteit-Strategie van  Leefmilieu  Brussel.  “Ook  nu moeten ze het af en  toe ontgelden, zeker  in de zomer, als poelen gaan stinken  of  muggen  aantrekken.  Zo werd onlangs nog een vijvertje aan de  Europese  Commissie  dichtge-gooid omdat het bleef stinken. Dat komt door een gebrek aan doorstro-ming: de bronnen zijn te veel gekop-peld aan de riolering. Veel visvijvers zijn ook organisch vervuild, ook al door te voederen.”Moerassen  en  vochtige  ruigten worden vandaag nochtans opnieuw gewaardeerd: als opslagplaats voor overtollig  water  beschermen  ze  te-gen  overstromingen,  ze  zuiveren het  water,  en  ze  hebben  een  grote 

biologische  en  zelfs  recreatieve waarde.  Maar  gebeurt  er  lange  tijd niets, dan zal een moeras verlanden, weer gewoon land worden.Zowel  het  Blauw  Netwerk  als  het Europese Natura 2000-programma verhelpt  dit  door  moerassen  weer nat  te  maken.  Engelbeen  over  het verschil:  “Het  Blauw  Netwerk  kun je zien als een regionaal project voor het ecologisch en recreatief opwaar-deren van waterlopen, vijvers en an-dere  waterlichamen.  Natura  2000 is  het  belangrijkste  Europese  ini-tiatief  voor  de  bescherming  van  de biodiversiteit.  In  het  Brusselse  ge-west is veertien procent afgebakend als  Natura  2000-gebied.”  Naast  de moerassen van Ganshoren en Jette gaat  het  bijvoorbeeld  ook  over  het Struybeekmoeras  en  Maloupark, het  Zoniënwoud,  de  Massarttuin, het  Roklooster,  het  Tournay-Sol-vaypark, het Ter Kamerenbos en de Kauwberg.“De  twee  projecten  –  Natura  2000 

GANSHOREN – In het moeras van Ganshoren mogen de mensen van Natuurpunt en Leefmilieu Brussel voor ons uit lopen. Stel dat we wegzinken... Tot blijkt dat het droogvallen van de moerassen een veel groter gevaar is.

In Ganshoren, op de grens met Zellik, meandert de Molenbeek weer. Renaud Bocquet (Blauw Netwerk) over de wilg: “Ik kon het niet laten: één veroordeelde boom moest blijven staan.”

© A

N D

EVR

OE

Brussel, kind van het moeras, koestert zijn laatste vochtige gebieden. Een zomerse wandeling in vier etappes naar de ziel van onze stad.

en  Blauw  Netwerk  –  overlappen elkaar  in  vochtige  gebieden  langs waterlopen, omdat net daar vaak de meest bedreigde habitats en soorten voorkomen.”

LievevrouwebedstroRenaud Bocquet van het Blauw Net-werk (Leefmilieu Brussel) is de man van  het  terrein.  “Eind  maart  werd hier  de  Molenbeek  gerestaureerd. Het  is  de  bedoeling  het  water  van 

Vlaanderen weer te laten aansluiten op de moerassen van Ganshoren en Jette  of d’helle  (volgens Meerschaut noemden de boeren de oninteres-sante oevers van de Molenbeekvallei d’helle, rottering of vortzak, AD), en dus ook te laten doorlopen onder de spoorweg  die  nu  beide  moerassen verdeelt. We hebben het tracé tot op de  centimeter  laten  berekenen  op basis van de laatste atlas van de on-bevaarbare waterlopen uit 1956. Nu is de Molenbeek opnieuw zichtbaar; daarvoor dook ze gewoon de moer-riool in.”Meerschaut  stond  erbij  tijdens  de werkzaamheden  in  maart.  “De kraanbestuurder  maakte  er  een sport van om het goed  te doen. Hij heeft het stuk oever met lievevrou-webedstro  gewoon  opzijgelegd  en het  na  het  uitgraven  van  de  beek weer  op  zijn  plaats  ingepast.  Met het extract van de witte bloemetjes en witte wijn maak je Maitrank, heel fris.”

BDW 1291 PAGINA 15 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Enkele van de eigenaardigste smaken die een mens eet of drinkt voor zijn plezier, moeten wel in de familie van de drop te zoeken zijn. Hier in België is drop een vrij weinig populair snoepje, maar in de Vikingenwereld is dat wel anders.

Drop   is  een  Nederlands  woord  dat  sinds  eeuwen ‘druppel’  betekent.  Een  druppel  hoeft  niet  nood-zakelijk  van  een  vloeistof  te  komen;  het  kan  ook van  gom,  sap  of  hars,  stroperige  dingen  die  hard worden als druppels op het tafelblad. Daarom zijn dropjes (in het Engels spreekt men ook van  drops ) al heel lang alle soorten kleine bolletjes van medicijn of snoep.Vandaag  kennen  we  drop  meer  bepaald  als  berei-dingen op basis van het sap van zoethout. Zoethout is geen hout, maar de gedroogde wortel en wortel-stok van een doorlevend kruid uit de bonenfamilie,  Glycyrrhiza glabra L. In ons taalgebied hebben we voor  de  smaak  van  drop  dat  druppel-woord  ge-leend, maar in andere talen is men van de Griekse wetenschappelijke  naam  uitgegaan,  die  ‘(gladde) zoete  wortel’  betekent.   Glukurhiza   werd  in  het Engels verbasterd tot   liquorice , een woord dat dus niets met likeur te maken heeft. In het Noors werd het   lakris  en  in het Frans   réglisse .  In het Brussels spreekt men van  kalisj . Ik zie voor dat woord enkel een oorsprong  in het Franse   calisson ,  een snoepje dat  lang  geleden  bij  het  buitengaan  van  de  kerk werd uitgedeeld door de pastoor, uit een kelk  ( ca-lice ). Er  komen  dropplanten  in  verschillende  soorten voor over heel de wereld. Overal heeft men er wel gekauwd.  Vóór  de  beschikbaarheid  van  goedkope suiker  in  onze  streken  was  zoethout  een  van  de weinige zoete stoffen in de voorraadkast. Het weef-sel en vooral de schors bevatten vier procent glycyr-rhizine, een stof die vijftigmaal zo zoet zou zijn als suiker.  Ik  heb  me  overigens  altijd  afgevraagd  hoe men zoiets vergelijkt.Men  kan  het  ‘hout’  nog  altijd  kopen  in  de  betere snoepwinkel,  maar  in  onze  technologische  tradi-tie  is  men  hier  al  sinds  de  late  middeleeuwen  de smaakstoffen  gaan  extraheren  en  concentreren. Dat  leidde  tot  de  drop  zoals  we  die  vandaag  ken-

nen.  Ik  herinner  me  als  ontdekkende  jonge  man nog een piepklein winkeltje aan de Kolenmarkt, vlak naast de Goede Bijstandskerk. Men verkocht er nog grote klompen zwarte drop, waarschijn-lijk om verder te laten verwerken door beroeps-snoepmakers. Het zag er allemaal behoorlijk indrukwekkend uit.Drop  heeft  veel  toepassingen.  Naast  zoet smakende  glycyrrhizine  bevat  de  plant ook  nog  allerhande  geurige  stoffen  zoals anethol,  dat  ook  in  anijs  voorkomt.  Het is  heel  lang  gebruikt  als  geneesmiddel, om zijn bijzonder sterke geur, maar dat is niet altijd een bewijs van nuttigheid. Van alle claims rond deze plant zijn er maar  weinig  overeind  gebleven.  Als er al een werking is, dan is die in elk geval niet spectaculair. Mensen met een  hoge  bloeddruk  wordt  geadvi-seerd niet te veel zoethout en drop 

te  eten.  Wie  van  drop  houdt,  voelt zich  er  natuurlijk  wel  behaaglijk  mee, 

wat al een medicijn op zich is.Drop  is  dus  vooral  een  smaakkruid.  Behalve  in snoepjes  wordt  het  in  verschillende  drankjes  ge-daan.  Men  brengt  er  wodka  mee  op  smaak  en  in Engeland  werd  (wordt?)  het  gebruikt  om  stoutbier te  kruiden.  Bepaalde  overzoete  bruine  bieren  wer-den  in  mijn  omgeving  trouwens  altijd  al  afgedaan als   ‘kalisjesap’.  Dat  laatste  is  in de oorspronkelijke betekenis  een  volksdrank  die  ook  bij  ons  bekend was. Mijn moeder vertelt nog hoe ze als kind zoet-hout (elders: een stuk zwarte drop) in water schudde om een drankje te maken voor de vriendinnen. Drop haalde ook muffe smaakjes uit de drinkbussen van de arbeiders. Kennissen van een zekere leeftijd ver-tellen mij over bouwarbeiders die hun een slok van hun  ‘coco’  aanboden ter verfrissing in de zomer. Een lezer  bracht  mij  zelfs  dergelijke  oplosdrop  mee  uit Frankrijk.  Het  fl esje  komt  van  een  stokoud  bedrijf en heet Antésite. Dat goedje bestaat in verschillende bijsmaakjes,  en met enkele druppeltjes geef  je  een glas  water  wat  meer  pit.  Niet  slecht  eigenlijk.  De mijne was van drop met munt.Wat  ze  in  andere  landen  met  drop  uitspoken,  ligt bij de grenzen van het eetbare. Dropveters zijn hier nog bekend, maar u hebt toch ook al die designwon-

dertjes  aanschouwd  die  men   Engelse drop   noemt ( all sorts  in het Engels)? Ballen en kubussen in roze, wit en zwart, staven en schijven die niets meer met natuurlijk  eten  te  maken  hebben.  Wonderlijk,  ze zetten  een  mens  aan  het  denken  over  wat  voedsel nu is.De Nederlanders, echte dropfanaten, hebben ze het liefst  zout,  neen,  dubbelzout.  Belgische  kinderen kijken bedenkelijk bij het idee dat iemand zijn snoep dubbelzout  zou  lusten.  Maar  ze  doen  het  echt!  En rond de Baltische Zee van Noorwegen tot Rusland, de oude Vikinglanden dus, doen ze in hun drop  sal-miak , een oude benaming voor ammoniumchloride. Salmiak  is  irriterend  voor  de  luchtwegen  en  werd daarom  lang  gebruikt  als  hoestmiddel.  Het  goedje geeft de drop een weeë ammoniaksmaak. Rare jon-gens, die Vikings.Snoep  en  medicijn,  ze  hebben  een  lange  gemeen-schappelijke geschiedenis. Smakelijk.

nick.trachet@bdw.be

De hele reeks nalezen?www.brusselnieuws.be/trachet

Drop

BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Nick Trachet

De linkeroever van de opnieuw mooi meanderende Molenbeek heeft zich al  helemaal  hersteld.  Eén  veroor-deelde  wilg  is  toch  blijven  staan, Bocquet  kon  het  niet  over  zijn  hart krijgen. “Stroomafwaarts moeten er ook een paar populieren gekapt wor-den. Dat zijn bomen die tot driehon-derd  liter  water  per  dag  opzuigen. Ze  worden  vervangen  door  wilgen, typisch voor valleigebieden.”Door  populieren  te  kappen  in  de Flossendelle,  een vallei  van het na-tuurreservaat  van  het  Roklooster, is  het  gebied  direct  veel  vochtiger 

geworden en maken de brandnetels plaats voor echte moerasplanten.Aan de monding van de Laarbeek in de  Molenbeek  toont  Meerschaut  de krioelende  visjes:  “Stekelbaarsjes! Doordat het Laarbeekje, dat zichzelf al heeft uitgegraven, zich in de Mo-lenbeek stort, is het hier heel zuur-stofrijk.” Ooit was er hier zoveel slib, dat het water zelfs stroomopwaarts 

“Poelen, moerassen, drassige zones: ze hebben hun reputatie tegen”

Ik herinner me nog een piepklein winkeltje aan de Kolenmarkt, naast de Goede Bijstandskerk. Men verkocht er grote klompen zwarte drop

© C

HR

IS V

AN

DE

N H

AU

TE /

HYL

A

Erik Meerschaut van Natuurpunt toont (l.) een ringslang: die houdt van vocht én zon. Zaaddozen aan de gele lis (r.): typisch voor augustus.

© W

IM V

AN

DE

R E

LS

T / L

AC

A

© A

N D

EVR

OE

liep. En stroomopwaarts, dat is Zel-lik, waar Natuurpunt Asse ijvert om enkele natuurgebiedjes in de vallei-en van de Maal- en de Molenbeek te verbinden  met  het  Boudewijnpark. Dit jaar nog wordt de Maalbeek op-nieuw blootgelegd en aan de Molen-beek  gekoppeld.  Aquafi n  legde  hier al een waterbekken van drieduizend kubieke meter aan, een buffer  voor ‘tienjaarlijkse  regenval’.  “Zelfs  de moerassen overstromen dan.”

IJsvogel Het  grasland  in  het  moeras  van Ganshoren  krijgt  zijn  zomerse maaibeurt.  Waar  nodig  wordt  ook geplagd, waarbij de bovenste grond-lagen afgevoerd worden om de oor-spronkelijke  zaadbank  weer  aan  de oppervlakte  te  brengen.  Met  resul-taat,  zag  Meerschaut.  “In  de  lente vind je hier kleurtapijten van de dot-terbloem,  later  de  koekoeksbloem, kernplanten van vochtig hooiland.”Nog andere  relictsoorten profi teren van het natuurherstel, en Engelbeen en  Meerschaut  vullen  elkaar  aan: “Moerassprinkhaan, zeggekorfslak, salamanders,  bosrietzanger,  kleine karekiet,  dwergmuis,  vleermuizen, gele  lis,  moerasspirea,  riet,  lisdod-de,  moesdistel,  wilgen  en  elzen,...” De  ijsvogel wordt ook gespot, maar broeden doet hij hier nog niet. Toch is Natuurpunt hoopvol: “Het werk in Ganshoren kan ervoor zorgen dat de ijsvogel genoeg van zijn hoofdvoed-sel,  stekelbaars,  vindt  in  de  buurt van  zijn  broedplaats,  bij  voorkeur een holletje in een wortelkluit.”“En  schijnt  de  zon,  dan  kun  je  op de  spoorwegbermen  ringslangen zien  zonnebaden.  Zij  houden  van zon  én  vocht.  Natuurpunt  zou  hier graag  broeihopen  voor  hen  aanleg-gen,  een  hoop  maaisel  en  bladeren op een bed van takken. De ringslang is  ongevaarlijk  en  niet  giftig  voor de  mens.  Ook  voor  het  amfi bieën-bestand hoeft niet gevreesd te wor-den,  want  over  een  prooi  doet  de slang wel twintig dagen. Het  is een mooie populatie, die zich hier blijk-baar  spontaan  en  graag  vermenig-vuldigt. Dat is een compliment voor ons beheer.” An Devroe

Volgende week in het vierde en laatste deel: laat je (niet) verrassen door moerassen

In Laeken ancien et moderne (1904) vond Arthur Cosyn dat de Molenbeek (hier aan de La-kense Médori straat) overwelfd moest worden ‘voor de ge-zondmaking van de gemeente’.

nen.  Ik  herinner  me  als  ontdekkende  jonge  man nog een piepklein winkeltje aan de Kolenmarkt, vlak naast de Goede Bijstandskerk. Men verkocht er nog grote klompen zwarte drop, waarschijn-lijk om verder te laten verwerken door beroeps-snoepmakers. Het zag er allemaal behoorlijk indrukwekkend uit.Drop  heeft  veel  toepassingen.  Naast  zoet smakende  glycyrrhizine  bevat  de  plant ook  nog  allerhande  geurige  stoffen  zoals anethol,  dat  ook  in  anijs  voorkomt.  Het is  heel  lang  gebruikt  als  geneesmiddel, om zijn bijzonder sterke geur, maar dat is niet altijd een bewijs van nuttigheid. Van alle claims rond deze plant zijn er maar  weinig  overeind  gebleven.  Als er al een werking is, dan is die in elk geval niet spectaculair. Mensen met 

te  eten.  Wie  van  drop  houdt,  voelt zich  er  natuurlijk  wel  behaaglijk  mee, 

wat al een medicijn op zich is.Drop  is  dus  vooral  een  smaakkruid.  Behalve  in snoepjes  wordt  het  in  verschillende  drankjes  ge-Nick

© N

ICK

TR

AC

HE

T

BDW 1291 PAGINA 16 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Louise Baterna: “Na mijn verhuizing naar België was ik alleen nog bezig met het feit dat ik hier anders was dan de anderen, en met de vraag hoe ik me een weg moest banen. Het is het lot van zowat elke immigrant, denk ik.”

L es Trouvailles de Louise is er een beetje vanzelf gekomen, zegt mijn goedlachse en charmante gastvrouw  terwijl  ze een 

courgettetaart in de oven schuift.“Mijn vijf broers, mijn twee zussen en ik heb-ben onze ouders nooit in loondienst zien wer-ken. Mijn vader was schrijver en journalist. Hij was daarnaast ook actief in vastgoed en heeft daarna nog een reclamebureau geopend, om-dat er nu eenmaal tien monden gevoed moes-ten worden. Toch heeft hij nooit zijn creativi-teit  verloochend:  daarvan  getuigt  de  film  die hij in die jaren heeft geproduceerd.”

“Ook  mijn  moeder  heeft  meer  dan  haar  duit in het zakje gedaan. Ze heeft een schoenwin-kel gehad, een zaak in huishoudtoestellen, en daarna is ook zij in de vastgoedsector gestapt. De up and downs hoorden erbij. Soms lacht de wereld je toe, soms heb je het moeilijk. Alleen mijn twee zussen hebben achteraf een andere weg gekozen, in Australië. De ene werkt in een bank, de andere voor de universiteit van Syd-ney.”“Ikzelf  heb  na  mijn  aankomst  in  België  ook een  aantal  jaar  nine-to-five jobs  gehad,  maar nu  zowat  tien  jaar  geleden  wilde  ik  eindelijk 

op eigen benen te staan. Ik deed dat met een groothandel,  import  van  Filipijnse  mango’s en  andere  specialiteiten.  In  Schaarbeek,  dat mij  als  het  ware  heeft  gekozen,  niet  omge-keerd:  ik was op zoek naar een opslagplaats, en hier achterin was er een ruimte die perfect geschikt was. Beetje bij beetje ben ik me hier thuis  beginnen  voelen.  Deze  buurt  doet  me een beetje denken aan Manilla. Het loopt hier niet strikt volgens het boekje, de mensen trek-ken hun plan. Ik vind de negatieve kijk die veel mensen  op  het  Turkse  gedeelte  van  Schaar-beek hebben, ook niet  fair. Meer nog,  ik voel 

me hier beschermd. Mocht hier iets gebeuren, dan  zouden  de  buren  aan  komen  rennen.  Ik weet niet of dat elders het geval zou zijn.” “De tweede stap was de invoer van fairtrade-producten, vervolgens heb ik het winkeltje ge-opend en uiteindelijk, daaraan gekoppeld, een lunch-  en  tearoom.  ‘De  culminatie  van  mijn integratie’  noem  ik  deze  plek  steevast,  het bewijs  dat  ik  deel  uitmaak  van  de  Belgische gemeenschap,  door  mijn  eigen  baan  te  creë-ren, door Belgen en andere klanten te verwel-komen  in mijn wereld. Hier ben  ik gelukkig, hier hoor ik thuis. Hier wil ik mensen geluk-kig maken: voor mij is dat de essentie van ko-ken. Echt goed in het volgen van recepten ben ik niet,  ik volg mijn hart. En om dat goed  te doen, moet ik zelf goed in mijn vel zitten. Ben ik triest of boos, dan bak ik er weinig van. Ge-lukkig ben ik meestal goedgemutst.”“Het  is  hard  werken,  maar  tegelijk  is  dit 

© MARC GYSENS

SCHAARBEEK – “Ik ben gelukkig dat Schaarbeek mij gekozen heeft. In Sint-Lambrechts-Woluwe, waar ik woon, zou mijn kruidenierswinkeltje annex thee- en lunchhuisje een van de zovele zijn. Hier, in deze straat waar Turkse kruideniers de toon zetten, ben ik de vreemde eend in de bijt. Anders, en toch geadopteerd door mijn buren.” In haar peperkoeken huisjes verwent Louise Baterna haar klanten met exotische en fairtradeproducten, huisbereid gebak, quiches, soep en thee uit alle windstreken.

‘Als een ufo in de buurt neergestreken’

Louise Baterna, van Manilla naar Turks Schaarbeek

Verjaardagsfoto thuis in Iloilo. België is dan nog ver weg...

BDW 1291 PAGINA 17 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

FREDDI SMEKENS

Beuze

N u men het hier en daar over het wel en wee van de beurswaarden en an-dere  aandeelproblemen  heeft,  wou 

ik graag ons Brusselse woordje beuze aan-halen. Want zoals de gehaaide lezer wel zal weten,  gaat  het  hier  om  een  uitdrukking die alleen in ons Brussels een haast univer-sele betekenis krijgt. Om het even simpel te zeggen: ge meugt het kiere of drooije gelak as ge wilt, mo ’n beuze blaaft ’n beuze.Natuurlijk moet ik nog uitvissen waar ons woord  beuze  juist  vandaan  komt.  Welnu, waarde lezer, ik zeg het ni geire, mo ik weit het zeulf ni. “Zou het vantaaid masscheen eet mè kluutzak te moeke hemme?” vraag ik me dan  in  stilte  af.  Ik  doe  hierbij  een  oproep aan alle lezers om mijn lantaarn wat bij te lichten.Maar  misschien  even  over  naar  de Beuze waarover we het in het begin van deze ru-briek hadden. De meeste opmerkingen die ik de laatste tijd hoor, gaan van: “Ik verstoen niks van wat er on het gebeure es. Het ienige wa da’k weit, es dat er waal eet op onze kop goe valle.” En eerlijk gezegd, waarde  lezer, ik verstoen er oek niks van. Wil dat dan zeg-gen  da we allemoe beuzes zaain?  Laat  mij u geruststellen door te zeggen dat ik denk van  niet.  En  wel  hierom.  Mensen  die  het reilen en zeilen van de financiële markten en de fluctuaties van de beurzen wereldwijd analyseren en becommentariëren, kunnen evengoed beuzes zijn. Niet allemaal natuur-lijk, waarde lezer, dat zou maar triestig zijn. Enfin, het gaat er mij hier niet om de beuze of  zijn  vrouwelijke  collega,  de kaffeibeuze, frontaal aan te vallen. Ik stel vast dat ieder van ons, of we dat nu willen of niet, af en toe als  ’n beuze door de wereld moet. Zelf noem  ik  mensen  die  mij  zo  bestempelen, niet gewoon beuzes, maar eerder dikke beu-zes.Het pittige en tegelijk geheimzinnige is dat een  beuze  of  kaffeibeuze  niet  noodzake-lijk  dom  of  onwetend  moet  zijn  om  aldus omschreven  te  worden.  Men  zou  gerust kunnen  stellen  dat  er  een  waas  van  slij-merige  geheimzinnigheid  over  die  beuze hangt. Want hij  of  zij  is niet noodzakelijk ne smeirlap,  nen ambetanterik,  ne klaun... 

Maar  natuurlijk  staat  die  beuze  ook  niet boven  alle  voornoemde  omschrijvingen. Eigenlijk neemt hij  in de grote  familie der Ongewensten  een  van  de  laagste  plaatsen in, net ietsje hoger dan diegene van wie ge-zegd wordt: “Daan (of dei) es niks.”En toch kan of wil ik mij geen wereld voor-stellen waarin we af en toe geen beuze tegen het lijf zouden lopen. Want telkens als dat het geval is, voelen we ons duidelijk minder beuze dan we soms denken te zijn.De vraag is nu, waarde lezer, of men nog een trapje lager kan gaan wanneer men het over ’n beuze heeft. Ik wil hier iemand op slechte gedachten  brengen,  maar  wat  mij  betreft kan  men  het  in  dat  geval  gerust  hebben over  ’n wandelende beuze  –  met  dien  ver-stande dat in dat geval beuze vervangen kan worden door kaffeibeuze. Wie ben ik dat ik dat mag zijn? Maar bij alles wat voorafging, wou ik toch nog een wijze raad meegeven: veuda we eemand ’n beuze noome, moote we altaaid draa kiere noepaaze. Bij andere om-schrijvingen – als daar zijn: ne stoemerik, ne flaave of eventueel nen urk – mag dat even-tueel wat minder het geval zijn.Welnu,  waarde  lezer,  in faaite veul ik ma ’n betche gegeneid om het hee in het lang en in het bried auver ’n beuze g’had t’hemme. Maar dat komt natuurlijk vooral omdat ons woordje beuze op een even sympathieke als subtiele manier zegt wat het wil zeggen. En ineens  schiet  mij  het  volgende  te  binnen: wee da echt ni auver ’n beuze wil spreike, kan het altaaid auver ‘ne zak’ hemme. Maar nogmaals, waarde  lezer, het  is altijd beter – en het loont ongetwijfeld de moeite – om negatieve  oordelen  over  anderen  zo  niet voor  onszelf,  dan  toch  binnensmonds  te houden.  “Da’s na neki nen ooitleg van ’n echte beuze,” zeg ik in alle stilte bij mezelf. Ik haup da ge da ni vouch zult zegge.Om  eerder  met  een  interessante  dan  met een  droevige  noot  af  te  sluiten,  toch  nog even  dit,  waarde  lezer.  Wie  ooit  langs  de Brusselse  Beurs,  de Beuze  dus,  wandelt, moet even naar de twee leeuwen afzonder-lijk kijken. Er es iene dee lacht en iene dee bleit. En zonder ijdel te willen zijn: ’t es gien beuze dee het aaile gezeid heit.

mijn ontspanning. En als  ik mezelf extra wil verwennen,  dan  lees  ik  een  goed  boek  of  ga ik  eens  lekker  shoppen;  dat mag  zelfs  in  su-permarkten  zijn.  Ga  ik  naar  het  buitenland, Parijs  of  Londen,  dan  spendeer  ik  minstens twee uur  in warenhuizen. Nieuwe producten ontdekken, zien wat de mensen eten, experi-menteren. Ook Brussel is op dat vlak interes-sant. Her en der verspreid vind je hier etnische shops: Russische, Poolse, oosterse, Japanse... Maar voor kleding ga  ik  liever naar Parijs en zeker Londen. Londen is op zich niet zo duur omdat het pond zo  laag staat, en  je hebt een onmetelijke keuze,  veel groter dan hier. Niet dat  ik het zoveel doe. Te weinig  tijd, niet ge-noeg geld.”

RegeltjesAlles heeft Louise Baterna van nul moeten le-ren. “Voor mijn komst naar België had ik zelfs nooit een ei gekookt. Maar al doende leert een mens snel. Een zaak runnen in België was een veel  hardere  leerschool.  Het  Belgische  sys-teem  is  niet  zo  vriendelijk  voor  zelfstandige 

ondernemers  als  het  Filipijnse.  Heel  veel  red tape: rigide regeltjes alom; strenge, soms on-duidelijke administratieve verplichtingen. Dat weegt.  Zeker  als  je,  zoals  ik,  alles  zelf  moet doen.  Vergissingen  worden  niet  vergeven. Fysiek,  mentaal  en  emotioneel  is  het  zwaar, en  zelfs  financieel  zorgt  het  voor  constante stress. Je moet er ook een beetje voor gemaakt zijn,  veel  mensen  zouden  er  onmogelijk  mee kunnen  leven.  Maar  ik  doe  het  omdat  ik  het ontzettend  graag  doe,  al  is  het  omzeggens negen dagen werken op de zeven. Zeker nu ik 

“Echt goed in het volgen van recepten ben ik niet, ik volg mijn hart. En om dat goed te doen, moet ik zelf goed in mijn vel zitten. Ben ik triest of boos, dan bak ik er weinig van. Gelukkig maar dat ik meestal goedgemutst ben!”

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 70.490 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EINDREDACTIE Katrien Stroobants (katrien.stroobants@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo@bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Freddi Smekens (freddi.smekens@bdw.be), Steven Vandenbergh (steven.vandenbergh@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny.vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Lien Annicaert (lien.annicaert@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Philip Ebels, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw.be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roese-lare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

enkele weken geleden nog een zaak heb geopend hier in Schaarbeek. Een lunchbistro in het Mai-son  des  Arts.  (Daar, aan de Haachtsesteenweg, nam Baterna L’Estaminet over van Eric Paterek, red.) Een gezellige bedoening die Brusselse ge-schiedenis ademt, een beetje in de trant van de taverne van Theater Toone. Gelukkig maar dat mijn  man  en  dochter  heel  begripvol  zijn  ge-weest, want het was een heel stresserende pe-riode  waarin  ik  bijna  nooit  thuis  was.  Dat  zal ik op een andere keer toch moeten goedmaken, vrees ik.”“Mijn moeder is minder in haar nopjes. In mei is  ze nog op bezoek geweest,  samen met mijn twee zussen. We hebben toen een kleine cruise gemaakt voor haar 75ste verjaardag. Hoe mijn leven  is  gelopen,  fascineert  en  bedroeft  haar tegelijkertijd.  Altijd  had  ze  gedacht  dat  ik  zou kiezen voor een comfortabeler leven, met min-der onzekerheid, minder werk, minder zorgen. Ik vind het vreemd dat het haar verrast, dat ze het  moeilijk  kan  aanvaarden.  Dan  zeg  ik:  ‘Je vergeet hoe  je zelf was,  ik heb je ook steeds in de weer gezien. Je was bijna nooit thuis.’ Maar tegelijkertijd  is  ze  trots,  hoor.  En  ik  denk  dat mij  hetzelfde  te  wachten  staat.  Mijn  dochter Simone, nu veertien, heeft thuis ook nooit  iets anders gezien; net als  ik werkt mijn man zelf-standig,  als  freelance  journalist.  Enkele  dagen geleden vroeg mijn beste vriendin haar wat ze later wil. Haar antwoord was: ‘Een zaak uit de grond stampen. Iets  in  fashion.’ Zo zie  je maar dat de appel niet ver van de boom valt.”

Als op een paard Wait and see,  in  het  leven  weet  je  maar  nooit. Was Baterna begin  jaren 1990 niet als corres-pondente  voor  The Manila Bulletin  naar  een toeristisch  congres  in  Indonesië  gegaan  –  ze heeft  journalistiek gestudeerd –, dan had haar toekomst er anders uitgezien.“Ik heb er mijn man leren kennen, het was liefde op het eerste gezicht. Dus koos ik voor een le-ven aan de zijde van François. Ik had daarvoor al veel gereisd, maar ik kende België of Brussel van haar noch pluim. Ik wist echt niet wat me te wachten stond. Maar ik was wel bereid me in het  avontuur  te  storten,  voor  de  volle  honderd procent.”“Simpel  was  het  niet,  dat  nieuwe  leven  in  een vreemd  land  waarvan  je  de  talen  niet  spreekt, een  vreemde  cultuur,  ver  weg  van  familie  en vrienden.  Het  was  een  reality check,  snel  weer met  beide  beentjes  op  de  grond.  Alles  klinkt, oogt en ruikt anders dan wat je hebt gekend. Ik was zoveel met al die dingen bezig, dat  ik niet echt de  tijd nam om mijn nieuwe omgeving  in me op te nemen en dingen te ontdekken. Ik was alleen nog bezig met het feit dat ik hier anders was dan de anderen, en met de vraag hoe ik mij een weg moest banen. Een beetje verloren. Het is het lot van zowat elke immigrant, denk ik. Je vaderland blijft in je leven, onvermijdelijk. Het is net als boven op een paard zitten. Het ene been hier, het andere daar. En nostalgie  is nooit ver weg. Net als de vraag hoe je leven geweest zou zijn als je gebleven was.”“Ik neem dan ook elke gelegenheid te baat om mijn  vaderland  in  een  positief  daglicht  te  stel-len. Ik ben dan wel niet actief binnen de Filipijn-se gemeenschap, maar ik heb er toch een punt van gemaakt in België iets te doen voor het land waar ik ben opgegroeid en waar ik nog elk jaar terugkom. Zo heb ik onder meer een modeshow met ontwerpen uit Filipijnse weefsels georgani-seerd, en importeerde ik – als eerste – Filipijnse mango’s  in  Europa.  En  samen  met  mijn  man heb ik het boek van Chris De Stoop over vrou-wenhandel, Ze zijn zo lief, meneer, vertaald naar het  Engels,  ter  publicatie  in  de  Filipijnen.  Als waarschuwing.”�� Karel�Van�der�Auwera

Les Trouvailles de Louise, Josaphatstraat 290, 1030 Schaarbeek, www.lestrouvaillesdelouise.com

BDW 1291 PAGINA 18 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

BRUSSEL – Catherine Lallemand is een gúlzige loopster. De ingeweken Brusselse proefde tijdens haar carrière zowel van de piste en het veld als de bergpaden en de weg. Het leverde haar een mooi palmares op, maar ook flink wat ontgoochelingen. Onlangs nam ze een beslissing: haar loop-schoenen hangt ze niet aan de haak, ze blijft actief als trainer.

‘D ankzij  de  Olympische  Spelen  van 1992  in  Barcelona  kreeg  ik  de smaak te pakken,” vertelt de 32-ja-

rige Lallemand. “Op mijn twaalfde was ik be-gonnen  met  lopen,  maar  kort  daarna  ben  ik door ziekte vier jaar moeten stoppen. In 1996 pikte  ik de draad weer op en werd  ik meteen Belgisch crosskampioene. Toen is het voor mij echt begonnen.”Als jong meisje combineerde Lallemand cross en piste. Het leverde haar een paar Belgische titels op, en mooie ereplaatsen op Europese en zelfs wereldkampioenschappen. Tot ze op een dag besliste de piste vaarwel te zeggen. “Als je op een bepaald niveau terechtkomt, word je ge-confronteerd met doping. Ik heb meisjes gezien die volledig onder de doping zaten. Ik weigerde dat en heb de piste links laten liggen. Ik wou absoluut niet in die vicieuze cirkel belanden.”

Lallemand begon in de bergen en later op de weg te lopen. “Ik ben met berglopen begonnen op aanraden van een kennis. Het sprak me wel aan  omdat  het  een  sport  is  die  ‘natuurlijker’ is, gezonder. Maar ik veronderstel dat je er ook wel doping vindt. Ach, doping is overal.”“Het heeft me nooit doen walgen van de sport. Iedereen doet wat hij wil. Als iemand die zich-zelf dopeert, nog in de spiegel kan kijken, des te beter voor hem...”In  het  berglopen  groeide  Lallemand  snel  uit tot  de  Europese  top.  In  1997  en  1998  werd ze respectievelijk derde en vierde op het WK voor junioren. In 2003 kwam haar moment de gloire: “Ik ben toen Europees kampioene bij de senioren  geworden.  Dankzij  die  zege  was  ik meteen gekwalificeerd voor het daaropvolgen-de  WK,  maar  daarvoor  heb  ik  bedankt.  Dat was in Alaska en ik moest er alleen heen. Op dat moment wou ik me ook meer concentreren op de marathon.”“Berglopen  is  een  wedstrijd  op  bergpaden langs  een  parcours  van  acht  à  tien  kilome-ter.  Vrij  kort,  maar  heel  zwaar  en  intensief. Een  goede  verhouding  gewicht/lengte  is  ook belangrijk. Ik loop nu nog altijd af en toe een bergloop.”  En  nog  was  de  honger  van  Lalle-mand  niet  gestild.  Vooral  in  de  halve  mara-thons behaalde ze een paar successen, onder 

meer een Belgische titel. Maar ze bouwde door de jaren vooral een speciale band op met de 20 km  door  Brussel.  “Die  heeft  een  belangrijke rol  gespeeld  in  mijn  carrière:  ik  heb  er  drie 

keer gewonnen (in 2005, 2006 en 2007, TS). Mijn laatste competitie was niet voor niets de 20 km van dit  jaar.  Ik ben tweede geëindigd. Uiteraard  had  ik  liever  gewonnen,  maar  het was toch een mooi afscheid.”

VrijheidOnlangs  besliste  Lallemand  te  stoppen  met competitielopen.  Ze  heeft  naast  haar  sport-carrière  altijd  gewerkt,  en  dat  begon  door  te 

wegen.  De  recuperatie  tussen  de  trainingen gebeurde  op  de  werkvloer,  wat  niet  meteen ideaal  is.  Een  aanslepende  blessure  speelde ook een beslissende rol.“In België krijg  je alleen een profcontract als je een  topniveau haalt.  Ik behoorde alleen  in het  berglopen  echt  tot  de  top,  en  dat  is  geen olympische  discipline,  waardoor  het  minder in the picture staat. Maar ik heb geen spijt, ik ben trots op wat ik heb bereikt. Eén ding mis ik wel: een deelname aan de Olympische Spe-len. Door de Spelen ben ik toch begonnen met lopen.  Maar  uiteindelijk  verandert  het  niets aan mijn  leven. Ik zou er niet rijker of groter van zijn geworden.”Lallemand kan terugkijken op een mooie, uit-gebreide  carrière.  Ze  omschrijft  zichzelf  als een gepassioneerde, vastberaden en ongedul-dige atlete. Die kenmerken neemt ze nu mee als  coach.  “Ik ben personal trainer. Voor  ‘ge-wone’ mensen, niet  speciaal  voor atleten. Of ik in de toekomst atleten ga trainen? Dat kan ik nu niet zeggen, dat zien we later wel. Ik stop nu  met  competitie,  maar  stoppen  met  lopen doe ik zeker niet. Lopen is vrijheid, en dat wil ik niet missen.”� Tim�Schoonjans

www.myrunningcoach.be

‘Doping is overal’Atletiek > Catherine Lallemand zegt competitie vaarwel

de CLUB

Een hechte groep individualistenMotor Union Brussels

BRUSSEL – In de stad rijden bestuurders rond die zich piloot wanen. Een illusie. De échte zitten bij Motor Union Brussels.

“De club heette Motor Union Saint-Josse,” legt voorzitter John Lingier (53) uit, “maar toen ik het roer zes jaar geleden overnam, hebben we dat veranderd naar Motor Union Brussels. Dat klinkt toch beter. We hebben ook de Brusselse iris in ons logo opgenomen.”“Bij  ons  vind  je  zowat  alle  disciplines  van  de automobielsport.  Binnenkort  begint  een  ze-venjarige  bij  ons  met  karting,  de  voorkamer van de Formule 1. Sommigen hebben dan ook de ambitie om de Formule 1 te halen, of in de rallywereld door te breken. Maar onze specia-liteit zijn de klimwedstrijden: racen op de open-bare weg op een bergachtig parcours van twee tot vijf kilometer. Heel wat piloten bijten hun tanden stuk op klimwedstrijden: het kleinste tijdverlies  betaal  je  cash.”  De  meeste  klim-wedstrijden vinden plaats in Wallonië: ze zijn er een specialiteit. Maar de Brusselaars  laten zich gelden: “Onze Jelle De Coninck wordt dit seizoen wellicht Belgisch kampioen.”

Motor Union Brussels  is een van de drie au-tomobielclubs  in  de  hoofdstad  en  telt  een twintigtal piloten. Tot de renstal toetreden is noodzakelijk als  je autosport wilt beoefenen. “Na  de  aansluiting  moet  je  je  licentie  halen en dan gaan wij je zo goed mogelijk omkade-ren. Dat houdt ook in dat we je aan het juiste materiaal  en  de  beste  trainers  helpen.  Een auto  heb  je  al  vanaf  2.500  euro.  Met  drie-, 

vierduizend euro kun je je al goed amuseren.”Een renstal is wat te vergelijken met een wie-lerploeg: iedereen traint in zijn eentje en ziet elkaar vooral  tijdens de wedstrijden. Die zijn overigens  meteen  zowat  de  enige  mogelijk-heid  tot  training:  doordeweeks  zijn  de  par-cours gewone autowegen. “Op een wedstrijd-dag kan  je  ’s morgens het parcours een paar keer afleggen als training, om na de middag de 

proef  te  rijden. Onze piloten zien elkaar niet zoveel,  maar  er  heerst  wel  een  goede  team-spirit. Tijdens competities helpen ze elkaar zo nodig met wisselstukken, en we zorgen er ook voor dat we altijd samen eten. Hoewel het een individuele  sport  is,  vormen  we  een  hechte groep.”  TS

Meer bij John Lingier op 0477-84.39.96

Links de Norma M20S van Jelle De Coninck, wellicht de volgende Belgische kampioen; rechts de Honda Civic van John Lingier.

© J. C

EL

LIE

R

“Als iemand die zichzelf dopeert, nog in de spiegel kan kijken, des te beter voor hem”

Met een tijd van 1:13.22 finishte Catherine Lallemand als tweede snelste vrouw op de laatste 20 km door Brussel, haar allerlaatste competitiewedstrijd.

© A

LA

IN R

OL

LA

ND

/ BE

LGA

BDW 1291 PAGINA 19 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Zaterdagavond 6 augustus, halfzes. Ik breng het  weekend  met  mijn  naaste  familie  door in de enige echte badstad van het land, met de nadruk op -stad: Oostende. Elke  familie heeft zo haar gewoonten en rituelen.Mijn vrouw en ik drinken een aperitief in de Brasserie du Parc, het café van het gelijkna-mige hotel. Hôtel du Parc  is een  landmark, een  baken.  Het  prachtige  beschermde  art-decohotel  doet  denken  aan  Brussel  tijdens de hoogdagen. Het Brussel van Victor Horta, Gustave  Strauven  en  Henry  van  de  Velde. Kenners zien het verschil tussen art nouveau en  art  deco,  maar  voor  mij,  leek  en  trotse Brusselaar, staan beide stijlen heel dicht bij elkaar. Het gebouw dat de rode draad in mijn leven vormt – de Basiliek van Koekelberg –, schijnt  art  deco  te  zijn.  Wereldvermaarde gebouwen  en  monumenten  zijn  in  art-de-costijl opgetrokken: het Chrysler-gebouw in New York, het Tuschinski in Amsterdam en het Christusbeeld in Rio de Janeiro.We  voelen  ons  helemaal  thuis  in  de  bras-serie  van  het  Oostendse  hotel.  Plots  gaat de telefoon. Ik neem zuchtend op. Ik heb nu echt geen zin in journalisten of ander werk. Nu even niet; we genieten.  Ik kijk naar het schermpje  en  beantwoord  onmiddellijk  de telefoon. Het is de zaakwaarnemer van Ro-melu Lukaku. “David, Christophe hier. Er is een akkoord met Chelsea.” Alles wordt stil. Oostende ligt op de weg naar Londen.Een  tweede  oproep  komt  bijna  gelijktijdig binnen.  Herman  Van  Holsbeeck.  We  spre-ken af dat we klokslag 19 uur het vertrek op de website aankondigen. Na de  telefoonge-sprekken voel  ik me helemaal  leeg. Andere terrasgasten  hebben  ongewild  meegeluis-terd.  De  man  naast  ons  troost  me  bijna. “Tja, daar valt niets aan te doen. We zijn een klein voetballand. Jammer voor Anderlecht.”De dag ervoor heeft de Gouden  Jongen zijn laatste  doelpunt  tegen  KV  Mechelen  ge-

scoord.  Toen  Mbark  Boussoufa  vertrok, waren  er  ook  emoties.  ‘Bous’  was  al  een doorgewinterde vedette. Dat maakt het aan-vaardbaar.  Met  Romelu  is  het  anders.  Het is  alsof  het  lievelingsbroertje,  plots  groot geworden, in het buitenland gaat werken of studeren. Traantjes.In het appartement wordt het vermaledijde persbericht  opgesteld.  Tijdens  de  redac-tie  flitsen  de  twee  seizoenen  met  Romelu Lukaku door het hoofd. Op de dag van zijn eerste  doelpunt  (augustus  2009),  op  Zulte Waregem,  voetbalde  ik  tegen  zijn  vader  op het  toernooi van Black Star  in Neder-Over-Heembeek. De eerste persbriefing kan ik me moeiteloos voor de geest halen. Zijn laatste mediaoptreden,  in  Extra time  op  Canvas, was  nauwelijks  vijf  dagen  voor  de  bevesti-ging  van  zijn  vertrek.  In  de  wagen  vertelde hij  me  hoe  dankbaar  hij  was  voor  de  korte gesprekken die we voor elk  interview voer-den. “Na de vergaderingen lees ik je raadge-vingen twee keer. Niet meer. Ik kan snel ont-houden,  en  dan  pas  vorm  ik  mijn  mening. Dat is echt wel super,” zei hij. Een achttien-jarige die praat en denkt als een dertigjarige.Romelu Lukaku heeft alles helemaal alleen afgedwongen,  maar  alle  medewerkers  van Royal Sporting Club Anderlecht mogen trots zijn. Zij hebben stuk voor stuk, van hoog tot laag, een belangrijk aandeel in zijn succes en ontwikkeling gehad.De  twee  grootse  persoonlijkheden  van  het Belgische voetbal, Vincent Kompany en Ro-melu Lukaku, zijn als voetballer en als mens in Brussel groot geworden en hebben vanuit de  hoofdstad  onnoemelijk  veel  harten  ver-overd. Toeval bestaat niet.

www.brusselnieuws.be/steegen

David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

David Steegen

ADVERTENTIE

Home and Away

CITy 2 wORDT GROOTSTE STADION

BRUSSEL – Het winkelcentrum City 2 wordt van 18 augustus tot en met 17 sep-tember omgetoverd tot het grootste sport-centrum van de hoofdstad.

Het hele winkelcentrum zal de sfeer van een megastadion uitademen. Zo komt er de rond-reizende fototentoonstelling Spirits of sports, die  de  mooiste  foto’s  van  fairplay-gebaren verzamelt. Maar het blijft niet bij kijken. Als het  begint  te  kriebelen,  kunt  u  een  initiatie in allerhande sporten krijgen: klimmen, bok-sen, tafelvoetbal of fietsen, voor elk wat wils. Er  zijn  zelfs  videospellen  waarbij  de  fysieke 

inspanning  met  virtueel  amusement  wordt gecombineerd. Daarnaast zijn er ook demon-straties door en ontmoetingen met topspor-ters.Een  en  ander  moet  jongeren  helpen  bij  hun keuze  voor  de  sport  die  hen  past,  want  het nieuwe  sportseizoen  staat  voor  de  deur. Daarom  komt  er  een  grote  informatiestand waar alle  informatie  verzameld kan worden over  sport  en  clubs  in  Brussel.  Voor  de  al-lerkleinsten  zijn  er  op  zaterdag  van  11  tot 18 uur ook creatieve ateliers met, uiteraard, sport als thema.� TS

PETANqUE MET EEN GLAS PASTIS

ANDERLECHT – Neerpede verwelkomt voor de vijfde keer de grote finale van het Anderlechtse petanquetoernooi.

Petanque  wordt  in  Anderlecht  uitdrukkelijk gepromoot  als  het  idea le  middel  om  samen met  de  buren  iets  leuks  te  doen.  Zo  is  het aantal banen in de gemeente aangegroeid tot maar liefst meer dan zeventig.De afgelopen weken zijn er over heel de ge-meente  wijktoernooitjes  gespeeld.  De  fina-

listen mogen op 28 augustus deelnemen aan de grote finale op het plein aan de Bloeistraat in  Neerpede.  Daar  wordt  de  eerste  bal  om 13  uur  geworpen.  Niet  alleen  spelers  zijn welkom:  iedereen  kan  komen  supporteren en  ondertussen  genieten  van  animatie,  ook voor de kleinsten, voor wie er onder meer een zandbak wordt aangelegd. Er wordt ook een glaasje  pastis  aangeboden,  net  als  een  bar-becue. De winnende trio’s worden om 19 uur bekendgemaakt.� TS

BDW 1291 PAGINA 20 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Geur?Een snor (zelfs als die er niet is).

Smaak?De eitjes van de zalm (op het moment dat ze openbarsten).

Klank?Regen op het zeil van een perfect waterdichte tent.

Kinderboek of strip? Petzi (in het Nederlands: Pol, Pel en Pingo), een strip van Carla en Vilhelm Hansen. Plekje in of om Brussel?Het Arboretum in Tervuren.

Vakantie-ervaring?Een vierdubbele regenboog boven een veld van agaven in Mexico.

W elk beeld vond je zo bijzonder dat het in je hoofd is blijven hangen? Welk kunstwerk heeft

je ooit aan het lachen, huilen, huiveren, dromen... gebracht?

We vroegen het aan zeven Brusselse kunstenaars: (strip)tekenaars, prentenboekenmakers, fi lmregisseurs... Zij tonen jou deze zomer hun favoriete beeld. Dat kan je telkens bewonderen op de

rechterpagina. En daarnaast stellen ze zichzelf voor. Onder andere met een uniek zelfportret, speciaal getekend of bedacht voor deze zomerreeks.

Welkom in de Zaziezomerportrettengalerie!! Deze week is het de beurt aan Dominique Goblet, striptekenares, schilderes, illustratrice en fotografe.(Kijk maar eens op www.lagoblette.be!)

ZAZIEZOMERPORTRETTENGALERIE (5)

De favorieten van Dominique Goblet

DOOR PATRICK JORDENS©

PR

IVÉ

VER

ZA

ME

LIN

G C

HA

RL

EM

AG

NE

PA

LE

STI

NE Beeld?

Ik ben nooit iemands fan of groupie geweest.

Als adolescent had ik zelfs geen enkele

poster op mijn kamer hangen. En ik heb altijd

gedacht dat ik nooit beïnvloed zou worden

door een groot tekenaar of groot schilder.

Tot ik het werk van de Brusselaar Stéphane

Mandelbaum ontdekte, aan het eind van mijn

studie. Dankzij zijn broer, die ik af en toe

ontmoette in een café vlak bij het kerkhof van

Elsene.

Het was een schok, een echte tsunami. Ik

ben toen ook beginnen tekenen met Bic. Plots

begreep ik ook dat een tekening niet per se

in een boek thuishoort. Dat je ook op muren

een verhaal kan achterlaten, dat een tekening

‘schrift’ kan worden, en het schrijven ‘een

tekening’... Alles was mogelijk.

Het heeft me zowat drie jaar gekost om

daarvan te bekomen, drie jaar lang heb ik niet

meer naar zijn tekeningen willen kijken.

Ik heb Stéphane Mandelbaum zelf nooit

ontmoet. Hij is jong gestorven, op zijn

25ste, drie maanden voor ik zijn werk leerde

kennen. In de toiletten van dat café aan het

kerkhof van Elsene hing nog de affi che van de

tentoonstelling in de Botanique die toen aan

hem gewijd was.

Dominique Goblet door Dominique Goblet.

ZAZIEBDW VO

OR

IEDEREEN VAN 9

TOT

99

JAAR •

ZIEza

BDW 1291 PAGINA 21 - DONDERDAG 18 AUGUSTUS 2011

Stéphane Mandelbaum, ‘Opium’, 1983.