Batid mo ba ang iyong mga karapatan? - ccoo.cat fileKagawaran para sa Imigrasyon, batid natin na ang paglilingkod sa pamamagitan ng pagbibigay ng gabay, kaalaman at payo ay kinakailangan

Secretaria d’Immigració

Gabay ng kaalaman sa daigdig ng paggawa

Batid mo ba angiyong mga karapatan?

Amb la col·laboració de:

Generalitatde Catalunya

Batid mo ba ang iyong mga karapatan?

Gabay ng kaalaman sa daigdig ng paggawa

Secretaria d’Immigració

MANUAL TAGAL 33.qxd 3/2/06 19:02 Página 1

Nagpapasalamat ang Kalihim ng Imigrasyon ng CCOO ng Catalunya sa lahat ngnakibahagi upang maisakatuparan ang gabay na ito.

Guhit: Pipo Dolspaglalarawan: Service PointPagpapalimbag: CromotifDeposito legal: B-53800-05


MGA NILALAMAN

1. Paglalahad.............................................................................5

2. Panimula................................................................................7

3. Ano ang Unyong Manggagawa? ..........................................9

4. Mga Paraan para Makahanap ng Trabaho .........................11

5. Ang Pagsasanay ng mga Manggagawa .............................13

6. Ang Estatuto para sa mga Manggagawa, Ano Ito,Ano ang Ipinatutupad Nito, at Paano Ito Nakaaapektosa Akin.................................................................................15

7. Ang Seguro at Kalusugan ng Manggagawa .......................31

8. Pag-aaral ng Wikang Katalan .............................................35

9. Ang mga Paglilingkod ng Unyong Manggagawa ...............37

10. Lugar kung saan matatagpuan ang CCOO sa Catalunya ..41

3

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?



1 PAGLALAHAD

Nais kong bigyang diin higit sa lahat ang kahalagahan at layuninng gabay na ito na isinagawa ng CITE-CONC. Mula saKagawaran para sa Imigrasyon, batid natin na ang paglilingkodsa pamamagitan ng pagbibigay ng gabay, kaalaman at payo aykinakailangan upang magkaraoon ng tamang ugnayan sadaigdig ng paggawa at ang inaasahang pamumuhay nangmalaya at responsable ng mga dayuhang manggagawa. Anggabay na ito ay maaaring maging isang kasangkapangmakakatulong upang malaman ang mga karapatan bilangmanggagawa at bilang kasapi ng unyong manggagawa.

Sa Plano ng mga Mamamayan ng Lungsod at Imigrasyon parasa taong 2005-2008, -kung saan ay matatagpuan ang mgaprograma ng Pamahalaan ng Generalitat tungkol sa integrasyon,isa sa mga binibigyang halaga ay ang larangan ng paggawa.Ang anumang pagkilos ng Pamahalaan ay hindi magkakaroonng mabuting kahihinatnan kung walang pagtutulungan ang mgataong kasangkot sa takbo ng lipunan, tulad ng mga unyongmanggagawa na namamagitan at nakakaimpluwensya saproseso ng integrasyon ng mga bagong mamamayan ngCatalunya. Ito man ay sa larangan ng mga pagsasanay na maykaugnayan sa paggawa sa loob ng pulitika ng pagkupkop,paghuhubog ng mga propesyonal sa pulitika ng pagkakapantay-pantay o sa mga gampanin ng pagkakaiba-iba sa loob ngpulitika ng pagtanggap, ang Kagawaran para sa Imigrasyon aynais na makatulong upang mas maisaayos ang mekanismo ngintegrasyong ukol sa paggawa at alisin ang diskriminasyon saanumang uri ng trabaho.

Ipagdiwang natin ang pagkakalathala ng gabay na ito, isangpagsisikap para sa kapakanan ng lubusang pakikilahok sadaigdig ng paggawa ng ating mga manggagawa.

Adela Ros y HijarKalihim para sa Imigrasyon

Generalitat ng Catalunya

5

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?



2 PANIMULA

Sa kasalukuyan, ang imigrasyon ay isa nang katotohanan saating lipunan, gayundin ang pagkakaiba-iba ng mgahanapbuhay: libo-libong manggagawang dayuhan ang nasaiba’t ibang sektor ng ating ekonomiya, sa konstruksyon, sa mgahotel, sa industriya, sa mga trabaho bilang katulong sa mgatahanan, sa mga trabaho sa mga kumpanya ng paglalakbay…Sa kasamaang palad, madalas ang mga manggagawang ito aywalang alam sa kanilang mga karapatan bilang manggagawa,isang dahilan kung bakit marami sa kanila ang biktima ng mgapagsasamantalang nauukol sa paggawa, sa kanilang sahod, saoras ng ipagtatrabaho, o sa pagsasagawa ng mga trabahongmapanganib, na maaaring magdulot ng masama sa kanilangkaligtasan at kalusugan.

Ang kalagayang ito ay nakaaapekto hindi lamang samanggagawang dayuhan mismo kundi gayundin sapangkalahatang kalagayan ng mga manggagawa, at ito ay isangsangkap na maaaring magkaroon ng hindi magandang bunga sapagkakaisa at pakikipamuhay ng mga manggagawa mismo.

Ang isang unyong manggagawa tulad ng kinabibilangan natin,isang unyong manggagawa na kinikilala dahilan sa mga nagingkaranasan na nito sa pagtatrabaho sa imigrasyon sa loob ngmahabang panahon, na nagbibigay halaga sa kalagayan ngunyong manggagawa na may pagkakaiba-iba, ay hindipababayaang hindi pagtuunan ng pansin ang mga bagongkalagayan. Mula sa CCOO ng Catalunya ay nagtatrabaho tayoaraw-araw, sa mga sentro ng trabaho at sa mga tanggapan ngCentro de Información de Trabajadores Extranjeros (CITE),upang ang mga manggagawang dayuhan ay maging mgamanggagawang may pagkakapantay-pantay ng karapatan salarangan ng paggawa, maging sa buhay sa lipunan o maging sapulitika. Mula sa CCOO ay nagtatrabaho tayo upang hindimagkaroon ng manggagawa na walang karapatan: mula satanggapan ng CITE, upang maisaayos ang papel ng mga

7

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


manggagawang wala pang pahintulot sa paninirahan saEspanya, at mula sa balangkas ng unyong manggagawa, upangmapabilis ang pagkakaroon ng kaalaman ng mga manggagawatungkol sa kanilang mga karapatan at upang magkaroon sila ngpakikibahagi na tumulong sa pagsasagawa ng mga pasya namay kinalaman sa mga manggagawa.

Ang gabay na ito, na isinulat sa siyam na iba’t ibang wika, ayisang pagtulong sa mga manggagawa upang malaman nila angkanilang mga karapatan, na sa katunayan ay katulad din ngkahit na sinong manggagawa maging anuman ang kanyang lahio pinanggalingan. Subalit ang gabay na ito ay hindi ngayonlamang naisagawa. Ito ay bunga ng mga naging karanasan ngunyong manggagawa sa iba’t ibang teritoryo at pederasyon.Higit sa lahat nais naming ipahatid ang pasasalamat sa UniónComarcal de CCOO ng Baix Llobregat, na matagal nanggumawa ng gabay para sa mga manggagawang migrante, nanakatulong sa amin ng malaki upang maisagawa ang gabay naito.

Nais namin na sana ay maipaabot ang gabay na ito sa lahat ngmga manggagawang migrante dito sa Catalunya, sa dahilangang pagkakaroon ng kaalaman ng mga karapatan ng mgamigrante ay maaaring makatulong upang maiwasan ang lahatng uri ng pagsasamantala, at gayundin, maaari itongmakapagdulot ng pagkakaisa at pagkakaugnay-ugnay sa atinglipunan.

Ghassan Saliba ZeghondiKalihim ng Imigrasyon

Comisión Obrera Nacionala de Cataluña (CONC)Presidente CITE-CONC

8

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


3 ANO ANG UNYONG MANGGAGAWA?

Ang unyong manggagawa ay isang matatag na kapisanan ngmga manggagawa, sa paraang boluntaryo at pakikiisa, upangipagtanggol ang kanilang layunin na pangkabuhayan at kanilangmga kalagayan bilang manggagawa at bilang kasapi ng lipunan.Sa pamamagitan ng mga kapisanang tulad nito ay ipinahahayagnatin ang ating mga pangkalahatan at tiyak na hangarin: angsahod, ang oras ng trabaho, ang kalagayan ng trabaho, angpangkalahatang kalagayan ng pamumuhay, atbp.

Ang CC.OO. ay isang unyong manggagawa na kumikilos nangmalaya at hindi umaasa sa kapangyarihang pangkabuhayan ngEstado at ng mga pulitiko.

Ang pagiging kasapi ng unyong manggagawa ay nagbibigay saatin ng lakas upang makatiyak na maipapatupad nang ayon sabatas ang ating mga karapatan bilang mga manggagawa, atgayundin upang ito ay mapabuti pa at mapalawak.

Anu-ano ang mga kabutihang maidudulot sa iyo ng pagigingkasapi?

Ang pagiging kasapi sa unyong manggagawa ay magbibigay saiyo ng pagkakataon na makibahagi sa mga pasya at mgagawain ng kapisanan Ang batayang kawanihan ng pakikibahagiat pamamagitan sa unyong manggagawa ay nasa SecciónSindical ng kumpanya. Sa pamamagitan ng iyong mgakinatawan sa unyon ay maaari kang makatanggap ng mga payoat kasanayang nararapat tungkol sa mga problemang maykinalaman sa iyong trabaho at bilang kasapi ng unyon.

Ang pagiging kasapi mo ng unyon ay maaaring makapagbigaysa iyo ng pagkakataon na matamasa ang mga paglilingkod namayroon ito sa ngayon o sa mga darating pang panahon.

9

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


Isa sa mga maaaring maitulong ng unyon ay ang pagbibigay ngmga kaalaman sa mga manggagawa tungkol sa pagsasaayosng kanilang papel. Tumutulong din ito upang maiwasan anganumang uri ng diskriminasyon sa trabaho at gayundin upangmaigalang ang iyong mga karapatan bilang manggagawa.

10

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa

comissió obreranacional de catalunya

Via Laietana,16 - 08003 - BarcelonaTel. 93 481 27 00

[email protected]


4 MGA PARAAN PARA MAKAHANAP NG TRABAHO

Kung may pahintulot ng paninirahan at alok ng trabaho okontrata ng trabaho sa loob ng isang taon, maaari kangmakahingi ng pagpapanibago ng iyong pahintulot ngpaninirahan sa pahintulot ng paninirahan na may trabaho.

Kung may pahintulot kang pangmatagalan at may gulang na 16,maaari kang makahanap ng trabaho.

Sa lahat ng pagsasaayos mo ng papel bilang migrante, maaarikang pumunta sa mga opisina ng paglilingkod ng unyon upangikaw ay magabayan at matulungan sa pagsasaayos ng mgadokumento na hinihingi ng Batas tungkol sa mga Dayuhan.

Ang lahat ng samahang may kinalaman sa paghahanap ngtrabaho ay kailangang makipag-ugnayan sa kumpanya tungkolsa iyong alok ng trabaho at igalang ang paninindigan ngpagkakapantay-pantay ng pakikitungo (ang kawalan ngdiskriminasyon).

Iminumungkahi namin sa iyo ang ilang mga paraan na maaaringmakatulong kung paano ka mapapabilang sa daigdig ngmanggagawa.

- Pagpapakita nang personal ng iyong curriculum sakumpanya kung saan gusto mong pumasok magtrabaho.

- Pumunta ka sa mga unyon: asahan mo ang maramingmga payo na ibibigay sa iyo na kailangan mong isagawa(tinatawag ito na asesoramiento para la ocupación oASSOC), na isang natatanging paglilingkod tungkol sapagbibigay ng kaalaman, mga payo o gabay sa mga naisna humanap ng trabaho, o mga nais na mapabuti angkasalukuyan nilang kalagayan, kasama nito ang mganagnanais na magkaroon ng sarili nilang hanapbuhay.

11

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


- Pumuta sa Oficina de Treball de la Generalitat (OTG):tumutulong upang mapadali ang paghahanap ng trabahong mga manggagawa, sa pamamagitan ng pagpapalistabilang nangangailangan ng trabaho sa kanilangtanggapan.

- Pumunta ka sa mga samahan ng mga kumpanya: kung itoay mga tagatangkilik ng Departament de Treball, mayroonsilang listahan ng mga trabaho kung saan ikaw aymaaaring ipalista.

- Pumunta ka sa mga sentro ng pamahalaan para sapagpapaunlad ng kabuhayan: ito ay mga kawanihangnakaugnay sa munisipyo, kung saan ay matutulungan kana mapabilis ang pagkakaroon ng mga kaalaman at gabayupang makahanap ng trabaho, gayundin kung ikaw aynagnanais na magtayo ng sariling hanapbuhay.

12

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


5 ANG PAGSASANAY NG MGA MANGGAGAWA

Ang paghuhubog na maaaring ibigay sa atin ng mgatanggapang ito ay kailangan bilang paghahanda sa papasukangtrabaho. Makapagbibigay ito ng mas maraming pagkakataon namakahanap ng mas maayos na trabaho sa pamamagitan ngpagkakaroon o pagdaragdag ng kaalaman, kakayahan atkasanayan sa pagtatrabaho.

Ang pagsasanay sa pagtatrabaho ay para sa mga manggagawana walang trabaho. May mga programa para sa mganaghahanap ng trabaho sa unang pagkakataon, tulad ng mgaescuelas taller at casas de oficio.

Ang patuloy na paghuhubog ay para sa mga may trabaho na.Ito ay makakatulong upang magkaroon ng pag-angat sapinapasukang trabaho.

Makakatagpo tayo ng mga pagkakataon na makadalo sa mgapaghuhubog na ito sa pamamagitan ng pagtatanong sa mgaunyon, sa mga sentro ng pamahalaan para sa pagpapaunlad ngkabuhayan, sa OTG, at iba pa.

Ang pakikipag-ugnayan sa mga kinatawan ng mga unyon aymakakatulong sa iyo upang mapabilis ang pagsasaayos ng mgakailangan upang makasali sa mga paghuhubog na ito.

13

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?



6 ANG ESTATUTO PARA SA MGA MANGGAGAWA, ANOITO, ANO ANG IPINATUTUPAD NITO AT PAANO ITOMAKAKAAPEKTO SA AKIN

Ang Estatuto para sa mga manggagawa ay isa sa mga saliganghaligi ng mga batas ukol sa paggawa sa Espanya; dito aymatatagpuan ang mga batayang karapatan ng mgamanggagawa, na kung wala nito ay hindi maaaring magkaroonng kahit na anumang tipo ng pakikipag-ugnayan sapagtatrabaho.

Ang mga karapatan at katungkulang ito ay ipatutupad, ayon samga tukoy na kalagayan ng bawat sektor ng gawain okumpanya, sa pamamagitan ng kasunduang pangkalahatan(convenio colectivo) o pang-isahan (kontrata ng trabaho).

Bibigyang pansin natin sa batas na ito ang mga bagay namaaaring mapapakinabangan mo sa pakikipag-ugnayan sakumpanya na pinapasukan mo.

Ang kinatawang legal ng mga manggagawa sakumpanya

Ating unawain na ang kinatawang legal ng mga manggagawa ayang lupon ng kumpanya (comité de empresa) at kinatawangpersonal (delegados de personal) at gayundin ang mgakinatawan ng unyon.

Ang lupon ng kumpanya at ang mga kinatawang personal ayang mga napili sa pamamagitan ng halalang pangkalahatan ngmga manggagawa ng kumpanya. Maaaring humalal ang lahat ngmga manggagawa na may 16 na taong gulang, nakapagtrabahonang may isang buwan na sa kumpanya; maaaring maihalal anglahat ng mga manggagawa na may 18 taong gulang,nakapagtrabaho na sa kumpanya nang may 6 na buwan.

Ang mga kinatawan ng unyon sa loob ng kumpanya ay napili ngmga kasapi ng unyon.

15

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


Ang kinatawang legal ay may karapatan sa:

- kaalaman tungkol sa pangongontrata (sa pamamagitan ngETT o ng ETT mismo), mga subkontata, mgapamamaraang indibidwal o pangkalahatan na nakaaapektosa manggagawa;

- pagtanggap ng sipi ng mga kontrata sa trabaho;- pagiging testigo, kung hihilingin ng manggagawa, sa oras

ng paglagda sa finiquito (pagsasara ng isang kasunduantungkol sa pananalapi)

- pakikipag-usap sa kumpanya tungkol sa mga bagay namakaaapekto sa kalagayan sa pagtatrabaho at sahod;

- ipaalam sa kinauukulan ang mga bagay na hindi naaayonsa batas;

- tipunin at bigyan ng sapat na kaalaman ang mgamanggagawa.

Sa kaso ng anumang pagdududa tungkol sa mga kalagayan satrabaho o pakikipag-ugnayan sa trabaho, maaaring magtanongsa sinumang kasamahan na kumakatawan sa iyo sa kumpanya.

Ang iyong pagiging kasapi ng unyon ay makakatulong sa iyo namagkaroon ng anumang kaalaman tungkol sa kalagayan satrabaho sa kumpanya o ang kasunduang pangkalahatan ngsangay kung saan ka nagtatrabaho. Sa gayong paraan aymayroong tagapangalaga ng iyong mga karapatan bilangmanggagawa. Ang karapatang ito ay maaari mong matamasakung makikipag-ugnayan ka sa mga kinatawan ng unyon sakumpanya o sa mga tanggapan ng unyon.

Ang kontrata ng trabaho

Ano ang kontrata ng trabaho?

Ito ay ang kasunduan ng kumpanya at ng manggagawa na kungsaan ay nakasaad ang tungkulin ng manggagawa na gawin angtrabaho na napagkasunduan para sa kumpanya at ayon sa

16

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


pamamahala nito, bilang kapalit ng isang sahod at ayon sakalagayan ng pagtatrabaho na napagyarian sa kasunduangpangkalahatan.

Kontrata ng trabaho, nakasulat o hindi?

Ang kontrata ng trabaho ay maaaring nakasulat o hindi, perotuwing ito ay iyong hihingin, kahit na nakapag-umpisa ka nangmagtrabaho, kailangang ibigay ito sa iyo nang nakasulat. Maymga pagkakataon na kailangang gawin ito ng kumpanya nangnakasulat, at kung hindi ito gagawin ay mangangahulugan naang kontrata ay walang nakatakdang panahon (indefinido) atbuo ang oras (jornada completa, 40 oras sa loob ng isanglinggo). Ang sumusunod na kaalaamn ay nagpakikita ng mgauri ng kontratang ito at ang mga dulot nito:

17

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?

URI NG MGA KONTRATA NA MAY TUNGKULIN NA MAGING NAKASULAT

Uri ng kontrata Dulot ng pagiging hindi nakasulat

K. ng pagsasanayK. ng maikling panahonK. ng “fijo discontinuo”K. ng “domicilio”K. ng “relevo”K. nang higit sa apat na linggo

Kontratang walang nakatakdangpanahon at buo ang oras, subalitmaaari ring mangyari na hindi itogawin ng kumpanya

Kontratang walang nakatakdangpanahon at buo ang oras(kailangang sundin ito ng kumpanya)

K. ng “interino”


Ang nilalaman ng isang kontrata ng trabaho

Sa lahat ng mga kontratang nakasulat kailangang makita angmga sumusunod:

- ang mga kaalamang personal tungkol sa manggagawa atang pagkakakilanlan ng kumpanya;

- uri ng kontrato at dahilan ng paggamit nito- uri ng trabaho ng manggagawa, kursong napag-aralan o

grupong kinabibilangan ayon sa kanyang napag-aralan;- panahong nasasakupan ng kontrata;- sahod na tatanggapin ng manggagawa (ang pinakamaliit

ay ang ayon sa pangkalahatang kasunduan ayon sa uri ngtrabaho ng manggagawa)

- haba ng oras ng pagtatrabaho, at ang mga oras ngipagtatrabaho (kung ang kontrata ay sa maikling panahon)

- panahon ng pagsubok

Mga uri ng kontrata na madalas matagpuan

Kontrata na interino

- Kailangan ay palagi itong nakasulat (kung hindi nakasulat,ito ay kontratang walang takdang panahon at buo angoras).

- Layunin: Pansamantalang palitan sa trabaho ang isangmanggagawang wala, subalit may karapatan na ilaan sakanya ang trabaho na pinalitan. Kailangang ilagay angpangalan ng manggagawa na papalit at ang dahilan ngpagpapalit.

- Panahong nasasakupan: Hanggang sa pagbabalik ngmanggagawang pinalitan.

Kontrata para sa pagsasanay

- Kailangan ay palaging nakasulat ito.

18

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


- Maaaring maisagawa ng:- kabataang hindi nakatapos sa pag-aral sa pagitan ng 16

at 21 taong gulang;- mga dayuhang manggagawa sa loob ng dalawang taon

ng kanyang pahintulot sa pagtatrabaho, maliban nalamang kung kinakailangan ang pagsasanay atkaranasan sa nais na pasukang trabaho;

- ang sinumang hindi nakapagtatrabaho sa loob ngtatlong taon;

- ang mga nasa kalagayang “exclusión social” natinatanggap ng serbisyo sosyal;

- mga manggagawang estudyante ng mga programa ng“escuela taller”, “casas de oficios” at “talleres deempleo”;

- ang mga taong may kapansanan.

- Panahong nasasakupan: hindi bababa sa 6 na buwan atang pinakamatagal ay 2 taon (ayon sa kasunduangpangkalahatan ay maaaring tumagal hanggang 3 taon).

- Sahod: itinatakda sa kasunduang pangkalahatan, ngunitmaaaring maging mas mababa sa pinakamaliit na sahodayon sa bilang ng oras ng pagtatrabaho.

- Panahon ng paghuhubog: pinakamaikli ang 15 % ng orasng pagtatrabaho ang kailangang gugulin sa paghuhubogng manggagawa. Ang kontrata ay ituturing na walangtakdang panahon kung hindi susundin ng kumpanya angtungkulin nito na bigyan ng panahon ng paghuhubog angmanggagawa. Kailangang magbigay ng katunayan angkumpanya, pagkatapos na isagawa ang kontrata, ngpaghuhubog na natanggap ng manggagawa.

Kontrata ayon sa isinagawang trabaho o paglilingkod

- Kailangan ay palaging nakasulat ito.- Layunin: Isagawa ang isang trabaho o gawain sa loob ng

kumpanya. Ang trabaho o paglilingkod na ito ay limitadolamang (may umpisa at may katapusan) pero hindi tiyakang nasasakupang panahon. Ang kasunduang

19

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


pangkalahatan ay maaaring liwanagin kung anong mgatrabaho ang maaaring masakop ng kontratang ito.

- Panahon: Ang panahon na itatagal ng trabaho o gawainkung saan ay kinontrata ang isang manggagawa.

- Indemnización: Pagkatapos ng kontrata, ang manggagawaay tatanggap ng bayad, maliban pa sa kanyang sahod, ngtinatawag na indemnización ng 8 araw bawat taon na siyaay nakapagtrabaho (maaari itong madagdagan ayon samapag-uusapan sa kasunduang pangkalahatan).

Kontratang natatangi na may kaugnayan sa mga produkto

- Kailangan ay palaging nakasulat kung ang panahongitatagal ay higit sa apat na linggo.

- Layunin: Kapag, dahil sa pangangailangan ng mgatagatangkilik ng kumpanya, ay mas marami angkailangang panahon na ipagtrabaho ng manggagawa.Kung lalampas sa gawain na napagkasunduan, ituturingitong kontratang walang takdang panahon at buong angoras, maliban kung may mga pagtutol.

- Panahon: Pinakamatagal ang 6 na buwan sa loob ngpanahon na 12 buwan. Maaari itong tumagal ng 12 buwansa loob ng panahon na 18 buwan ayon sa napagkayariansa kasunduang pangkalahatan. Kung lalampas sapinakamahabang panahon na napagkasunduan, ituturingitong kontratang walang takdang panahon

- Panahon ng palugit: Kung pagsasamahin natin angpanahon na nakalagay sa kontrata (mas mababa sa 6 nabuwan) sa panahon ng palugit, hindi ito dapat nalumampas sa 12 buwan.

- Indemnización: Pagkatapos na isagawa ang kontrata, angmanggagawa ay may karapatang tumanggap ng sahod, namay dagdag na indemnización na 8 araw sa bawat taon nanaipagtrabaho na nito (maaaring maitaas angindemnización na ito ayon sa kasunduaangpangkalahatan).

20

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


Pangongontrata sa pamamagitan ng ETT

Ang ETT ay nangangahulugang: empresa de trabajo temporal.Gawain nito na ilagay sa disposisyon ng ibang kumpanya (natinatawag na empresa usuaria) ang mga manggagawa nakinontrata nito (na tinatawag na trabajadores en misión), upangisagawa ang ilang gawain sa loob ng maikling panahon.

Ang mga kontrata na ginawa ng ETT para sa mga trabajadoresen misión ay limitado sa panahon ng kontrata, ng gawain opaglilingkod na napagkasunduan, para sa paggawa ng mgaprodukto, kontratong interino at pagsasagawa ng gawain opaglilingkod na pangkalahatan, at gayundin sa kontratangwalang takdang panahon.

Hindi ka maaaring ilagay sa disposisyon ng isang kumpanya samga sumusunod na pangyayari:

- maging kapalit ng isang manggagawa na nagwewelga saisang empresa usuaria;

- pagsasagawa ng mga gawaing mapanganib nanangangailangan ng pagsunod sa mga bagay na hinihinging batas;

- kung sa nakalipas na 12 buwan, ang empresa usuaria, aypinaalis nang hindi maayos ang isang manggagawa napapalitan mo ang trabaho:

- mailagay sa isang trabaho na nasa disposisyon ng ibang ETT.

Ang kontrata ng trabaho ng ETT ay kailangang nakasulat(maaring tanggapin ang hindi nakasulat pero ituturing ito nakontratang walang takdang panahon at buo ang oras, malibanna lamang kung may katibayan ng pagtutol). Kailangangnakalagay sa kontrata na ito ang mga sumusunod:

- pagkakakilanlan ng mga may kinalaman sa contrata (ETT,ang manggagawa at ang empresa usuaria);

- layunin bakit ang manggagawa ay inilalagay sa trabaho(contrato de puesta o disposición)

21

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


- ang trabaho na isasagawa;- mga panganib na maaaring maranasan ng manggagawa;- panahon ng kontrata, kahit na ayon lamang sa palagay- lugar at oras ng trabaho;- sahod.

Kung ang iyong kontrata ay walang takdang panahon, hindi nakailangang ilagay ang panahon ng pagtatrabaho o ang sahod.Sa ganitong pagkakataon, maaari kang ilagay sa listahan ngmga naghihintay (sin trabajo efectivo), subalit may karapatankang tumanggap ng sahod (na itinalaga ng kasunduangpangkalahatan ng ETT), at hindi maaaring tanggalin sa iyo angkontrata ng trabaho dahil dito.

Mga karapatang ipinagkaloob sa manggagawa na maykaugnayan sa ETT

- Karapatan sa sahod: ang pinakamababa ay ang nakalagaysa kasunduang pangkalahatan at ayon sa trabaho naisinasagawa mo sa kumpanya. Sa iyong sahod, kailangangnakasama rito ang mga bayad na karagdagan at sapanahon ng bakasyon, kasama nito ang sahod para salingguhang pamamahinga at sa panahon ng piyesta.

- Karapatan sa indemnización: kapag tapos na ang kontrata,may karapatan ka na tumanggap ng indemnización na 12araw sa bawat taon na ipinagtrabaho mo.

- Karapatang matamasa nang walang bayad ang mgapaglilingkod para sa pakikisangkot sa daigdig ngmanggagawa.

- Ang ETT ay may tungkuling hubugin ka nang walangbayad tungkol sa pagkakaroon ng kaalaman sapagpapaunlad ng iyong mga gawain sa trabaho atgayundin sa mga bagay na maaaring mapanganib sapagtatrabaho.

- Karapatan sa pangangalaga ng kalusugan (pagkonsulta samanggagamot, atbp.)

- Karapatang humingi ng tulong sa pamamagitan ng mgakinatawang legal ng mga manggagawa ng ETT.

22

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


Mga karapatan ng mga manggagawa na may kaugnayan sakumpanya kung saan magtatrabaho ang manggagawa

- Kung may problema ka sa kumpanyang usuaria, maaarikang magreklamo sa pamamagitan ng mga kinatawan ngmga manggagawa sa kumpanyang iyon.

- Maaari mong gamitin ang mga gamit ng kumpanya nainilagay nito sa para sa kapakanan ng kanyang mgamanggagawa (lugar ng kainan, sasakyan, mga taguan nggamit, bihisan atbp.)

Panahon ng pagsubok

Sa panahon ng kontrata ng trabaho maaaring ilagay angpanahon na pagsubok, na hindi maaaring maging mas matagalkaysa sa napagkasunduan sa kasunduaang pangkalahatan. Saloob ng panahong ito, ang manggagawa, maging angkumpanya, ay maaaring magpasya kung tatapusin ang panahonng pagtratrabaho, kahit na hindi na magpasubali.Kinakailangang ilagay ito nang nakasulat sa kontrata ng trabaho.Kung nakontrata ka na ng kumpanya, kahit na ano pang uri ngkontrata at sa pagsasagawa ng gayunding trabaho, hindi namaaaring magkaroong muli ng panahon ng pagsubok.

Ang sahod at ang abono nito. Ang cotizaciones

Ang Sahod

Itinuturing na sahod ang lahat ng bayad na tinatanggap ngmanggagawa bilang kapalit ng trabaho na ginawa nito. Anganumang gastos na binayaran sa manggagawa na nagasta nito sapagsasagawa ng kanyang trabaho ay hindi maitututing na sahod.

Ang Pinakamababang Sahod sa Lahat ng Uri ng Trabaho

Ito ang pinakamababang sahod na itinatalaga ng pamahalaantaun-taon para sa ikauunlad ng uganyan na may kinalaman sadaigdig ng paggawa.

23

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


Mga Karagdagang Sahod

Ang lahat ng manggagawa ay may karapatan, bilangpinakamababa, sa dalawang karagdagang sahod bawat taon.Maaari rin itong hatiin at ibigay buwan-buwan.

Ang Nómina

Ito ang resibo na nagpapatunay ng tinanggap na sahod.Maaaring hingin sa kumpanya na ibigay ang kopya ng nóminakasabay ng pagtanggap ng sahod. Itago ang dokumentong itoat tiyaking nakalagay dito ang halaga ng sahod na tinanggapdahil:

- pinatutunayan nito na may ugnayang paggawa ka sakumpanya na pinagtatrabahuhan mo (na ikaw aymanggagawa ng kumpanyang iyon).

- pinatutunayan nito na tumatanggap ka ng tiyak na sahod.Tandaan mo na kung tatanggap ka ng indemnización, anghalaga nito ay tinutuos ayon sa nómina at hindi ayon sapera na natatanggap mo.

- makakatulong ito upang malaman mo kung magkano angmaaari mong matanggap kung mawawalan ka ng trabaho,kung magkakasakit ka, sa panahon ng pagtigil sapamamasukan dahil sa pagtanda, atbp., at para saanumang kaso na maaari mo itong kailanganin.

Ang Cotización

Upang magkaroon ng cotización sa Seguridad Social kailanganggawin ang mga sumusunod: ang pagiging kasapi nito atpagiging nasa lagay ng “alta”. Ang pagiging kasapi aynangangahulugan lamang na mayroon ka nang bilang nanakalista sa Seguridad Social.

Malalaman na ikaw ay nasa lagay ng “alta” sa Seguridad Socialsa pamamagitan ng pagtatanong sa tanggapan ng Ingat-yamanng Seguridad Social. Tandaan: ang pagiging nasa lagay ng

24

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


“alta” ay kailangang igawad o ibigay sa iyo ng kumpanya bagoka mag-umpisa sa pagtatrabaho. Ito ay katungkulan nilangibigay sa iyo.

Ang bayad sa Seguridad Social ay hindi isinasagawa nangtuwiran. Ang kumpanya, sa pamamagitan ng pagkakaltas saunang bahagi ng iyong sahod, ang may katungkulang isagawaito kasama ang bahaging nararapat niyang ibigay. Ang kaltas naito ay makikita mo sa iyong nómina kaya’t napakahalaga na maysipi ka nito at itinatago mo ang nabanggit na resibo.

Ang cotización sa Seguridad Social ay magbibigay sa iyo ngmga karapatan na iginagawad nito (pagbabayad dahil sakawalan ng trabaho, pagbabayad dahil sa pagkakasakit oaksidente, pagtigil sa pamamasukan dahil sa pagtanda, atbp.).

Ang pansamantala at lubusang pagtigil sa pagtatrabaho

Ang pansamantalang pagtigil sa pagtatrabaho

Ito ay ang kalagayan kung saan ang manggagawa ay hindiinaasahang magtrabaho at ang kumpanya ay hindi inaasahangmagbayad ng sahod, dahil sa mga sumusunod na madalas namangyaring dahilan:

- Pansamantalang kapansanan (sa panahon ngpagkakasakit o ng sakuna). Sa panahong ito aymakakatanggap tayo ng pera mula sa Seguridad Social sapamamagitan ng kumpanya na ating pinagtatrabahuhan.Ang “baja” ng pagkakasakit ay kailangang ipakita sa loobng 3 araw mula nang ito ay ibinigay, at ang mgadokumento ng pagkakasakit ay kailangang ipakita sa loobng 5 araw pagkatapos na ito ay matanggap. Angpagbabalik sa trabaho ay ang kasunod na arawpagkatapos na matanggap ang “alta médica”.

- Ang “baja” sa panganganak ay sa loob ng 16 na linggo.- Kung ang trabaho ay maaaring maging delikado sa

panahon ng pagdadalng-tao.

25

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


- Kung walang kalayaan ang manggagawa (hanggang hindipa bumababa ang hatol ng husgado).

- Mga dahilang pagdidisiplina- Welga.- Kasunduan ng manggagawa at kumpanya, atbp.

Ang lubusang pagtigil sa pagtatrabaho

Ang lubusang pagtigil sa pagtatrabaho ay nangangahulugan ngpagtatapos ng ugnayang paggawa ng manggagawa at ngkumpanya. Maaari itong mangyari dahil sa mga sumusunod nadahilan:

- Sa mga dahilang nakasulat sa kontrata.- Sa pagtatapos ng panahon ng pagtatrabaho na

napagkasunduan sa kontrata.- Kung kagustuhan ng manggagawa (wala siyang magiging

karapatan sa “desempleo”).- Sa panahon ng kamatayan, pangmatagalang kapansanan,

maliban na lamang kung may pag-asa pa na gagaling, saganitong kaso ay magkakaroon ng pansamantalangpagtigil sa pagtatrabaho sa loob ng dalawang taon.

- Sa panahon ng pagtigil sa pamamasukan dahil sapagtanda ng manggagawa.

- Sa pagpapaalis na pangkalahatan o indibidwal.- Kung gugustuhin ng manggagawa dahil sa hindi pagtupad

ng kumpanya ng napagkasunduan sa kontrata (tulad nghindi pagbabayad ng sahod, atbp.)

- Sa kamatayan, pagtigil sa pamamasukan dahil sapagtanda o kawalan ng kakayahan ng kumpanya (kung“unipersonal” ang kumpanya at walang maaaringmagpatuloy nito). Ang manggagawa ay may karapatan saindemnización.

- Sa mga makatwirang dahilan.- Sa pagtatapos ng gawain o paglilingkod na

napagkasunduan. Kung ang kontrata ay mas matagal saisang taon, ang kumpanya o ang manggagawa na naishumingi ng pagtatapos ng kontrata ay kailangangmagbigay ng pasubali na 15 araw bago ito isagawa.

26

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


Ang pagpapaalis sa trabaho nang walang kasulatan

Ito ay kapag sinabi sa atin na pagkatapos ng isang takdangpanahon ay hindi na kailangang magtrabaho pa tayo. Sapagkakataong ito, sa lalong madaling panahon ay kailangannating makipag-ugnayan sa unyon, upang masimulan ang mgahakbanging kailangan para sa pagtatanggol ng ating mgakarapatan. Dahil sa pagkakataong ganito, maaaring sabihin ngkumpanya na umalis tayong kusa, kaya maaaring magingdahilan ito ng hindi natin pagtanggap ng bayad ng “desempleo”.

Ang finiquito

Ito ay ang resibo kung saan ay nakasulat ang lahat ng sahod natinanggap ng manggagawa at ang maaaring kailangan pangbayaran ng kumpanya para sa mga naisagawang trabaho at sapagtatapos ng ugnayang paggawa. Ang halagang ito ay iba ohindi pa kabilang sa indemnización na maaaring matanggap pa.

Ang paglagda sa “finiquito” ay nangangahulugan ng pagsang-ayon sa halaga na kailangang bayaran.

Ang iyong kinatawan mula sa unyon ay maaari kang payuhankung tama ba ang mga nakasulat sa “finiquito” ayon sakalagayan ng manggagawa.

Huwag mag-atubiling humingi ng payo bago mo lagdaan ang“finiquito”, dahilan sa ang iyong lagda ay nangangahulugan nasinasang-ayunan mo ang halaga na nakasulat na kailangangbayaran sa iyo ng kumpanya, at ito ay makahahadlang samaaaring maging pagtutol mo pagkatapos.

Ang panahon ng pagtatrabaho. Ang mga araw ngpahinga.

Ang Estatuto ay nagbibigay sa atin ng ilang batayang karapatanna kailangang sundin ng lahat ng mga kumpanya, bagama’tmaaari itong palawakin ng kasunduang pangkalahatan.

27

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


Panahon ng pagtatrabaho

Ang pinakamahabang panahon ng pagtatrabaho ay 40 oras saloob ng isang linggo.

Sa loob ng dalawang panahon ng pagtatrabaho ay maykarapatan kang pinakamababa na 12 oras na pamamahinga.

Ang mga manggagawa na wala pang 18 taong gulang ay hindimaaaring magtrabaho ng higit sa 8 oras araw-araw (kasama naang panahon na iniuukol sa pagsasanay).

Kung ang panahon ng pagtatrabaho sa araw-araw ay higit sa 6na tuloy-tuloy na oras, may karapatan ka sa pamamahinga. Itoay maituturing na panahon ng pagtatrabaho kung ito aynapagkasunduan sa kasunduang pangkalahatan.

Pagtatrabaho sa gabi

Ito ay trabahong maaaring isagawa sa pagitan ng ikasampu nggabi hanggang ikaanim ng umaga. Ang pagtatrabaho sa gabi ayhindi maaaring lumampas sa 8 oras araw-araw sa loob ng 15araw. Ito ay nangangailangan ng pagtanggap ng sahod naitinalaga ng kasunduang pagkalahatan, o maaari ring bayaranng araw ng pamamahinga. Ipinagbabawal ang trabaho napanggabi sa mga wala pang 18 taong gulang. Ang mgamanggagawa na panggabi ay hindi maaaring magtrabaho pa ngmga karagdagang oras.

Mga karagdagang oras

Tinatawag na karagdagang oras ang mga oras ng pagtatrabahona lumampas sa oras ng pangkaraniwang pinakamahabangpanahon ng pagtatrabaho. Sa pamamagitan ng kasunduangpagkalahatan, malalaman ang halaga ng sahod na katumbasnito o naaayong bayad sa pahingang binabayaran. Kailangangbigyang diin ang mga sumusunod:

28

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


- Ang pinakamababang bayad para sa karagdagang oras aykatulad ng bayad sa pangkaraniwang oras

- Bilang pangkalahatang panuntunan, ang bilang ngkaragdagang oras ay hindi maaaring lumampas sa 80 saloob ng isang taon para sa mga manggagawa, bilang natinutuos sa bawat taon.

- Ang mga karagdagang oras na mula sa sakuna, mgakapinsalaang di pangkaraniwan at biglaan, kahit na maybayad na katumbas ng kahit na anong karagdagang oras,ay hindi kasama sa bilang na pinakamataas sa loob ngisang taon.

Lingguhang pamamahinga, mga piyesta at mga pahintulot

Ang pinakamaikling lingguhang pamamahinga, na maaaringmaipon hanggang sa 14 araw, ay isa at kalahating araw namagkasunod. Para sa mga wala pang 18 taong gulang, ito aydalawang araw na magkasunod.

Ang mga piestang nauukol sa paggawa (pinakamarami ang 14na araw taun-taon) ay may bayad at hindi ito maibabalik.

Mayroong ilang mga dahilan na itinalaga ng Estatuto para samga manggagawa (maaaring palawakin pa ng kasunduangpagkalahatan) na nagbibigay ng pagkakataon sa manggagawana hindi pumasok sa trabaho, pero tatanggap pa rin ng sahod,sa loob ng itinakdang panahon: ito ay ang tinatawag na mgapahintulot na nauukol sa paggawa. Ang mga pangunahingdahilan ay ang mga sumusunod:

- 15 araw kapag ikakasal- 2 araw sa pagsilang o pagkamatay ng anak, sakuna o

pagkakasakit nang malubha o pagkakaospital ng mgakaanak hanggang sa pangalawang grado ng ugnayan sadugo (asawa, mga anak, magulang, lolo o lola, mga apo,mga kapatid). Ang pahintulot ay maaaring hanggang 4 naaraw kung sa mga nabanggit na dahilan ay kailangan pangmaglakbay.

29

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


- 1 araw sa paglilipat ng bahay na tinitirhan.- Para sa mga pagkakataong hindi inaasahan, kung

kailangang magpatingin sa manggagamot dahil sapaghahanda sa panganganak at iba pang mga bagay nakailangang ihanda sa panahon ng panganganak sa loobng panahon ng pagtatrabaho.

- Mayroon ding iba pang mga pahintulot na mas tukoy,halimbawa, ang pagsilang ng isang anak, ang legal natagapangalaga ng batang wala pang anim na taon, mgamay kapansanang pisikal, sikiko at sensoryal. Angpanahon na ipinahihintulot sa mga ganitong kaso aynaaayon sa iba’t ibang bagay na kailangang isaalang-alang. Upang malaman ang mga ito, kailangangmagtanong sa mga kinatawan ng mga manggagawa ohumingi ng payo sa mga tanggapan ng unyon.

30

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


7 ANG SEGURO AT KALUSUGAN NG MGA MANGGAGAWA

Ang buhay ay hindi nababayaran, upang maiwasan angkapahamakan kailangang sumunod sa mga ipinag-uutos ngpanuntunan.

Paano ang pag-iwas sa mga kapahamakan sa trabaho?

Ang ating pangunahing karapatan bilang manggagawa ay angkarapatan sa kabuuang pangangatawan at ang kaligtasan atkalusugan sa pagtatrabaho. Ang pag-iwas sa mgakapahamakan sa trabaho ay ang pinagsamang mga pagkilos atmga pamamaraan na kinakailangan upang maiwasan omabawasan ang kapahamakan sa pagsasagawa ng trabaho sakumpanya. Ang pag-iwas sa kapahamakan sa trabaho aytungkulin ng lahat, ng kumpanya higit sa lahat, subalit gayundinng mga manggagawa.

Ang Batas sa pag-iwas sa mga kapahamakan sa trabaho (Batas31/1995) ay ang batayang batas ukol dito. Ang pagsunod atpagsasakatuparan nito ay tungkulin ng lahat. Dahil dito,kailangan mong malaman:

Ang mga katungkulan ng kumpanya

Ang kumpanya ay ang may katungkulan sa kalusugan atkaligtasan ng mga manggagawa. Dahil dito, kailangang:

- bigyan sila ng sapat na pangangalaga.- magkaroon ng panimulang pagsisiyasat ng mga panganib

sa lugar ng trabaho ng kumpanya.- maglagay ng isang plano kung paano maiiwasan ang mga

panganib na ito. - ibigay ang trabaho na nararapat sa bawat manggagawa,

laluna sa mga wala pa sa wastong gulang, mga kinontratalamang para sa isang gawain o limitadong panahon, atmga nagdadalang-tao.

31

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


- isagawang mabuti ang mga programa na itinalaga paramaiwasan ang anumang kapahamakan at magkaroon ngtamang pamamahala upang matiyak ang kaligtasan ngbawat manggagawa.

- bigyan ang mga manggagawa ng sapat na kaalaman, mgapayo at pakikibahagi.

Mga karapatan at katungkulan ng mga manggagawa

- Bantayan ang kaligtasan at kalusugan sa pagtatrabaho atang maaaring maging bunga nito na makaaapekto sa iba.

- Makiisa sa kumpanya sa pagsisikap nito na mapanatili angkalagayang ligtas sa anumang kapahamakan at naaayonsa pagsasanay na natanggap.

- Makiisa sa pagpapanatili ng kaayusan, ng kalinisan at ngpagsisiyasat ng anumang bagay na maaaring magingmapanganib sa lugar ng trabaho.

- Tanggapin nang walang bayad ang mga gamit nakailangan upang maiwasan ang anumang kapahamakan(damit, salamin sa mata, helmet, gwantes, sapatos, atbp.)at gamitin ang mga ito nang tama. Gayundin ang mgagamit para sa kaligtasan (alarma, mga tanda, mga sahigna hindi madulas, mga harang, atbp.), gamitin ang mga itoat pangalagaan upang hindi masira agad.

- Upang maiwasan ang anumang kapahamakan namaaaring makuha sa pagtatrabaho, kumunsulta nangwalang bayad at sa panahong nararapat sa manggagamot.

- Sa mga lugar ng trabaho, kailangang magkaroon ng mgapamamaraan para sa mga pagkakataon ng emergency atfirst aid.

Ang lahat ng mga pamamaraang ito na nabanggit aynakaaapekto sa lahat ng mga manggagawa, maliban na lamangkung maglalagay ng pagkakaiba sa pagiging manggagawa ngisang ETT o pagkakaroon ng kontrata ng trabaho sa loob nglimitadong panahon. Ang hindi pagsunod sa mga ito ngkumpanya ay maaaring maging dahilan ng pananagot nila samga maykapangyarihan na nangangalaga sa kapakanan ng mgamanggagawa.

32

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


Sa bawat lugar ng trabaho, kahit na ilan pa ang bilang ng mgamanggagawa, ang tagapamahala ng kumpanya at ng mgamanggagawa ay kailangang mamili ng mga kinatawan para sapagsupil ng sakuna. Ito ay may katungkulan na:

- Tumanggap palagi ng kaalaman tungkol sa pamamaraanng pag-iwas sa mga kapahamakan sa trabaho, mgasakuna sa trabaho, mga sakit na may kaugnayan satrabaho, atbp.

- Pagbabantay at pamamahala sa kalagayan ng kaligtasanat kalinisan sa pagsasagawa ng trabaho sa kumpanya.

- Ang mg kinatawan para sa pagsupil ng sakuna ay maymga katungkulan at karapatan tulad din ng mgakinatawang personal o mga kasapi ng lupon ng kumpanya.

Bilang mga manggagawa ay may katungkulan tayo na makiisasa mga grupo na nangangalaga sa pagtatanggol ng mgakarapatan natin at ipaalam sa mga kinatawan para sa pagsupilng sakuna ang anumang mga katiwalian na maaringmakaapekto sa kalusugan ng mga manggagawa sa lugar ngtrabaho.

33

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?



8 PAG-AARAL NG WIKANG KATALAN

Para sa nakararami, ang matuklasang sa Catalunya aygumagamit ng ibang wika maliban sa kastelyano ay isang bagayna ikinagugulat at hindi inaasahan. Samantala, angkatotohanang ito, higit sa pagiging balakid ay maaaring magingisang malaking pagkakataon, sa dahilang ang kaalaman at angpagsasalita ng wikang katalan ay napakahalagang sangkap sapakikihalubilo sa lipunan.

Tulad ng nasabi na sa maraming mga pagkakataon, ang wikangkatalan ay makatutulong sa pag-aalis ng mga bansag salipunan. Sa isang banda, bagama’t hindi maiaalis ang pagigingMarroquí, Ecuatoriano, Pilipino…, kung marunong kangmagsalita ng katalán, ikaw ay maituturing na hindi iba atmasasabing “isa ka sa amin”.

Mag-aral ka ng katalán. Mayroon kang karapatan na matutuhanito: ang pag-aaral at pagsasalita ng katalán ay karapatan nglahat ng mga naninirahan sa Catalunya.

Kung nais mong matuto ng katalán, sumangguni sa Consorciper a la Normalització Lingüística de Catalunya, isa itong sangayng pamahalaan na namamahala at nagbibigay ng mga pag-aaralng wikang katalan para sa mga mamamayan ng lungsod:

Consorci Per a la Normalització LingüísticaMallorca, 27208037 BarcelonaTelepono 93 272 [email protected]://www.cpnl.org

35

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?



9 ANG MGA PAGLILINGKOD NG UNYONG MANGGAGAWA

◗ Kagawaran ng Imigrasyon

Ang Kagawaran ng Imigrasyon ay isang tanggapan ngpangangasiwa ng CCOO ng Catalunya na tumutugon sa mgagawain ng unyon na may kinalaman sa imigrasyon. Kabilang samga gawaing ito, mula sa Kagawaran:

- Pinag-uusapan ang mga mungkahi ng unyon sa lipunantungkol sa mga plano o gawain ng pagkupkop,pakikipamuhay at pulitika para sa mga mamamayan atpagkakapantay-pantay.

- Kumikilos, katuwang ng mga pederasyon at mga teritoryo,para sa pagkakaroon at pagpapalalim ng ugnayan ng mgamanggagawang migrante sa unyon.

- Humihikayat sa pakikibahagi ng mga migrante sa buhay atbalangkas ng unyon.

- Kumikilos upang maiwasan ang lahat ng uri ngdiskriminasyon at pagsasamantala sa mga lugar ngtrabaho laban sa mga manggagawang migrante: kawalanng kontrata, walang pagkakapantay-pantay sa pagbibigayng mga pagkakataon na tumaas ang katungkulan satrabaho…

- Kinakatawan ang unyon sa mga sangguniang maykinalaman sa imigrasyon, at sa mga programa para samga mamamayan.

- Nagsisilbing tulay, sa ngalan ng unyon, sa pakikipag-ugnayan sa NGO at mga samahan ng mga migrante.

37

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


◗ Pagbibigay ng payo na may kaugnayan sa batas ng CITE

Ang CITE ay ang Centro de Información para los Trabajadores yTrabajadoras Extranjeros. Isa itong tanggapan na isinagawa ngunyon ng CCOO, na nagbibigay ng payo at tulong sa mgamigrante nang walang bayad tungkol sa mga sumusunod nabagay:

- Pagbibigay ng payo at panimulang pagmumulat tungkol saBatas para sa mga Dayuhan.

- Pagsasaayos ng pahintulot sa pagtatrabaho, sapaninirahan, sa muling pagsasama-sama ng mag-anak,nasyonalidad at samga kasong hindi na kailangan angvisa.

Ginagawa rin ng CITE:

- Ang pagiging tagapamagitan at pakikipag-ugnayan sa mgapaaralan ng Catalunya sa iba’t ibang wika.

Gayundin, ang CITE ay nagtatatag at nakikiisa sa:

- Kampanya laban sa diskriminasyon ng lahi.- Pagbuo ng mga mungkahi para sa mabuting

pakikipamuhay ng mga migrante.- Pagpapalimbag ng mga babasahin at gabay na

tumatalakay sa mga bagay tungkol sa imigrasyon.

◗ Pagbibigay ng payo may kaugnayan sa paggawa

Ang mga pederasyon at unyon ay nagtitiwala sa grupo ng mgatagapayo ng mga manggagawa upang malutas ang mgasuliranin at gusot sa kanilang trabaho at bigyan sila ngkatugunan.

38

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


◗ Pagsasanay sa Pagtatrabaho

Ang Fundación Paco Puerto/CEPROM, sentro mula pa noong1988 na nagbibigay ng pagsasanay sa pagtatrabaho, aynakikipag-ugnayan sa unyon upang mabigyan ang mgamanggagawa ng kaalamang kailangan nila sa kanilang trabahopara hindi mahuli sa kumpetisyon na sa ngayon ay marami narin, o dili kaya ay para manatili pa sila nang matagal sa kanilangtrabaho.

Ang CEPROM ay nagbibigay ng mga pag—aaral para sa mgawalang trabaho, sa tulong ng Department de Treball de laGeneralitat de Cataluña, at sa mga manggagawa na maytrabaho na, sa tulong ng Fundación para la Formación en elEmpleo (FORCEM).

◗ Batayang pagsasanay para sa mga matatanda

Ang Centro de Formación de Adultos Manuel Sacristán ngCCOO ng Catalunya, ay itinatag noong 1991, bunga ngpagtutulungan ng Department de Benestar i Familia ngGeneralitat de Catalunya.

Ito ay isang sentro para sa taumbayan, na may pangunahinglayunin na pangalagaan ang karapatan ng mga manggagawa saedukasyon habang sila ay nabubuhay. Isinasagawa nito anghuwaran ng edukasyon para sa mga mamamayang may sapatna gulang nang walang bayad, may pagkakapantay-pantay, maydemokrasya, laykal, at may katangian. Sa pamamagitan ngedukasyon na ibinibigay nito ay maaaring:

- Magkaroon ng GES (Graduado en Educación Secundaria)- Magkaroon ng pag-aaral tungkol sa:

- panimulang kaalaman sa kompyuter- panimulang kaalaman sa wikang katalán- panimulang kaalaman sa wikang kastelyano- panimulang kaalaman sa wikang ingles.

39

Bat

id m

o b

a an

g iy

ong

mga

kar

apat

an?


◗ Panimulang Pagmumulat sa Trabaho

Ang ASSOC (Centro de Orientación Profesional) ay isangtanggapan, mula sa CCOO, na nagbibigay ng panimulangkaalaman at payo sa mga manggagawa sa larangan ng teknikaat sosyolaboral upang magkaroon sila ng mas maayos natrabaho o mapanatili ito.

Ang ASSOC ay grupo ng mga propesyonal at ng mga sentro ngpagbibigay-kaalaman sa buong Catalunya, kung saan aynagbibigay ng gabay, payo, at tumutulong sa masigasig napaghahanap ng trabaho para sa mga nawalan nito, sa mganaghahanap ng trabaho sa unang pagkakataon o sa mga naisna mapabuti pa ang kalagayan nila sa trabaho.

◗ Ang Paglilingkod na may Kinalaman sa Wika

Ang Servicio Lingüístico ng CCOO ng Catalunya ay sangay ngpaglilingkod ng unyon na may adhikaing ipalaganap angpaggamit ng wikang katalan sa pakikipagtalastasan sa loob ngunyon at maging sa mga manggagawa. Mayroon itong mgatanggapan sa Barcelona, Girona, Tarragona, Lleida, Manresa,Sabadell at Cornellá de Llobregat.

Mula sa Servicio Lingüístico maaari mong matugunan anganumang pag-aalinlangan na may kinalaman sa wika (mgakarapatang pangwika, pagkakaroon ng titulo…) at gayundin,bibigyan ka ng mga kaalaman kung paano ka matututo ngwikang katalan.

40

Gab

ay n

g ka

alam

an s

a d

aigd

ig n

g p

agga

wa


41

10

Unió Comarcal BarcelonèsBARCELONA .......................................Via Laietana, 16, 3..............................93 481 28 03BARCELONA-MERCABARNA................Z. Franca, sect. C, carr 4.....................93 263 41 69BADALONA .........................................Font i Escolà, 6-8................................93 388 59 57L’HOSPITALET DE LLOBREGAT ............C. Pau Sans, 8 ....................................93 337 29 47SANT ADRIÀ DEL BESÒS.....................C. Pi i Gibert, 68 .................................93 462 00 19SANTA COLOMA DE GRAMENET..........C. Major, 4 ..........................................93 392 00 35

Unió Comarcal Baix LlobregatCORNELLÀ DE LLOBREGAT .................Ctra. d’Esplugues, 68..........................93 377 92 92EL PRAT DE LLOBREGAT .....................C. Lloret de Mar, 2-4...........................93 379 05 99MARTORELL .......................................C. Pep Ventura, 7 ................................93 775 52 90GAVÀ ..................................................C. Sarrià, 3 .........................................93 638 14 10

Unió Comarcal Vallès OccidentalSABADELL ..........................................Rambla, 75 .........................................93 715 56 00TERRASSA ..........................................C. Unió, 23..........................................93 780 71 66RUBÍ ...................................................Pl. Pla i Pallejà, 5 ................................93 588 37 15CERDANYOLA-RIPOLLET .....................C. Fontetes, 18 ...................................93 691 90 52MONTCADA I REIXAC ..........................Rbla. Països Catalans, 57, 1................93 564 41 14

LUGAR KUNG SAAN MATATAGPUAN ANGCCOO SA CATALUNYA

COMISSIÓ OBRERA NACIONAL DE CATALUNYAVia Laietana, 1608003 BarcelonaTel. 93 481 27 [email protected]


42

Unió Intercomarcal Vallès Oriental-MaresmeGRANOLLERS......................................C. Pius XII, 5-6, bx. .............................93 860 19 40MATARÓ..............................................C. Castaños, 120 ................................93 741 53 40MOLLET DEL VALLÈS ..........................Rbla. Balmes, 10, 1.............................93 579 13 38SANT CELONI......................................Ctra. Vella, 128, bx..............................93 867 27 20PINEDA DE MAR .................................C. Joan Maragall, 20, bx. ....................93 762 19 16

Unió Intercomarcal Alt Penedès-GarrafVILANOVA I LA GELTRÚ .......................C. Marquès del Duero, 15, 1 ...............93 815 25 17VILAFRANCA DEL PENEDÈS ................Pl. del Penedès, 2, 2 ...........................93 890 39 82SANT SADURNÍ D’ANOIA .....................C. Esglèsia, 24....................................93 891 21 54

Unió Intercomarcal Bages-BerguedàMANRESA ...........................................Pg. Pere III, 60-62...............................93 873 00 00BERGA ................................................Pl. Viladomat, 24, bx. ..........................93 821 26 55

Unió Comarcal OsonaVIC......................................................Pl. lluís Companys, 3, bx.....................93 886 10 23MANLLEU ...........................................Pl. del Mercat, 100 .............................93 851 22 14

Unió Comarcal AnoiaIGUALADA...........................................Pg. Jacint Verdaguer, 122, 1 ...............93 805 04 94

Unió Intercomarcal Comarques GironinesGIRONA...............................................C. Miquel Blay, 1.................................972 21 73 03BANYOLES..........................................C. Miquel Boix, s/n..............................972 57 31 54BLANES ..............................................C. Muralla, 28 .....................................972 33 20 23CASSÀ DE LA SELVA ...........................C. Nou, 7 ............................................972 46 38 44FIGUERES ...........................................C. Poeta Marquina, 5 ..........................972 50 58 58LA BISBAL D’EMPORDÀ ......................C. Marimón Asprer, 16 ........................972 64 03 00LLORET DE MAR.................................Terminal d’Autobusos, s/n...................972 36 95 95OLOT ..................................................Av. República Argentina, s/n................972 26 00 94PALAMÓS ...........................................C. Josep Joan, 1.................................972 31 65 65RIPOLL................................................C. Remei, s/n ......................................972 70 39 90ROSES ................................................C. Aragó, 25, bx. .................................972 15 24 60SANT FELIU DE GUÍXOLS ....................C. Joan Goula, 30, bx..........................972 32 29 33


43

Unió Intercomarcal Comarques TarragoninesTARRAGONA .......................................C. August, 48 ......................................977 22 83 96REUS ..................................................Pl. Villarroel, 2, bx. ..............................977 75 51 69EL VENDRELL......................................C. Nord, 2-11, 2..................................977 65 51 56VALLS.................................................Baixada de l’Església, 4 ......................977 60 25 57MONTBLANC ......................................Pl. Poblet i Teixidor, 10, 1 ....................977 86 24 68MORA D’EBRE ....................................Pl. Democràcia, s/n, 1.........................977 40 15 11

Unió Intercomarcal Terres de l’EbreTORTOSA............................................C. Ciutadella, 13, 2 .............................977 51 12 82AMPOSTA ...........................................Av. Ràpita, 2, bx..................................977 70 03 39FLIX ....................................................C. Sant Jordi, s/n, 3 ............................977 41 13 33

Unió Intercomarcal Terres de LleidaLLEIDA................................................Av. Blondel, 35....................................973 27 50 66BALAGUER..........................................C. Girona, 8, bx. ..................................973 44 74 52LA SEU D’URGELL...............................C. Major, 41, entl. ...............................973 35 43 23SOLSONA............................................Ctra. Manresa, 75 ...............................973 48 09 14TÀRREGA ............................................Pl. Rafael Casanovas, 1, 3-2 ...............973 31 26 27VIELLA ................................................Ctra. Gausac, Edif. Val d’Aran..............973 64 20 20


Documents

Batid mo ba ang iyong mga karapatan? - ccoo.cat fileKagawaran para sa Imigrasyon, batid natin na ang paglilingkod sa pamamagitan ng pagbibigay ng gabay, kaalaman at payo ay kinakailangan