ก

คํานํา

รายงานน้ีเปนสวนหน่ึงของวิชา การออกแบบกราฟกบนบรรจุภัณฑ โดยมีจุดประสงคเพ่ือการ

ออกแบบลวดลายกราฟกบนบรรจุภัณฑ และออกแบบช่ือผลิตภัณฑ สิ้นคากลวยทอดกรอบภายใต

แบรนดบอกรุ และเพื่อบรรจุผลิตภัณฑกลวยทอดกรอบ ใหมีมูลคาเพ่ิมจากเดิม

รายงานเลมน้ีถูกสรางข้ึนเพื่อใหรูถึงประโยชนและหนาท่ีของการออกแบบลายกราฟกบนบรรจุ

ภัณฑ ของผูออกแบบเอง หากรายงานเลมน้ีมีขอผิดพลาดอันใด ขออภัย ณ ท่ีน้ีดวย

ผูจัดทํา

นาย วิศิษฎพงษ ปานทอง

ข

สารบัญ

หนา

คํานํา ก

สารบัญ ข

บทที่ 1 1

ความเปนมาและความสําคัญของการออกแบบ 1

วัตถุประสงคของการออกแบบ 1

ขอบเขตของการออกแบบ 1

ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ 2

แผนที่ทางความคิด 2

บทที่ 2 3

หลักการออกแบบบรรจุภัณฑ 3-6

บทที่ 3 7

วิธีการดําเนินงานการออกแบบ 7

บทที่ 4 8

สรุปผลการคนควาและขอเสนอแนะ 8

บรรณานุกรม 9

ภาคผนวก -

1

บทที่ 1

ความเปนมาและความสําคัญของการออกแบบ

บรรจุภัณฑเปนตัวแทนของกระบวนการสงเสริมการขายทางดานการตลาด ณ จุดขายท่ี

สามารถจับตองได ทําหนาท่ีเปนสื่อโฆษณาไดอยางดีเย่ียม ณ จุดขาย รูปทรงของบรรจุภัณฑเปรียบ

ไดกับตัวโครงรางกายของมนุษย สีท่ีออกแบบบรรจุภัณฑเปรียบเสมือนผิวหนังของมนุษย คํา

บรรยายบนบรรจุภัณฑเปรียบไดกับปากท่ีกลาวแจงแถลงสรรพคุณ การออกแบบอาจจะเขียนเปน

สมการอยางงาย ๆ ไดดังน้ี การออกแบบ = คําบรรยาย + สัญลักษณ + ภาพพจน เน่ืองจากการ

ออกแบบภาพพจนเปนศิลปะอยางหน่ึงซ่ึงอาจแสดงออกไดดวย จุด เสน สี รูปวาด และรูปถาย

ผสมผสานกันออกมาเปนพาณิชยศิลปบนบรรจุภัณฑ

การออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑยังมีบทบาทชวยเสริมกิจกรรมตางๆ ทางดานตลาดไดอีก

ดวย บรรจุภัณฑท่ีดีน้ัน จะตองสามารถผลิตและนําไปบรรจุไดดวยวิธีการท่ีสะดวก ประหยัดและ

รวดเร็วท่ีสําคัญ ตนทุนในการผลิตตองต่ํา

วัตถุประสงคของการออกแบบ

วัตถุประสงคหลักของการออกแบบบรรจุภัณฑ คือ

- เพ่ือปองกันผลิตภัณฑ

- เพ่ือจําหนายผลิตภัณฑ

- เพ่ือโฆษณาประชาสัมพันธผลิตภัณฑ

ขอบเขตของการออกแบบ ออกแบบลวดลายกราฟกบนบรรจุภัณฑ และรูปทรงของบรรจุภัณฑ เพ่ือเพิ่มมูลคาของผลิตภัณฑ

2

ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ

- ทราบถึงวิธีการออกแบบบรรจุภัณฑ

- ทราบถึงวิธีการออกแบบลวดลายการฟกบนบรรจุภัณฑ

- ทราบถึงคุณประโยชนของบรรจุภัณฑ

- รูสรรพคุณของลวดลายกราฟกบนบรรจุภัณฑ

แผนที่ทางความคิด

3

บทที่ 2

หลักการออกแบบบรรจุภัณฑ

การออกแบบบรรจุภัณฑ อาจแบงประเภทลักษณะการออกแบบได 2 ประเภทคือ

1. การออกแบบลักษณะโครงสราง 2. การออกแบบกราฟก

การออกแบบลักษณะโครงสราง หมายถึง การกําหนดรูปลักษณะ โครงสรางวัสดุท่ีใช

ตลอดจนกรรมวิธีการผลิต การบรรจุ ตลออดจนการขนสงเก็บรักษาผลิตภัณฑและบรรจุภัณฑ

นับต้ังแตจุดผลิตจนถึงมือ ผูบริโภค ในกระบวนการออกแบบโครงสรางของบรรจุภัณฑ ผูวิจัยตอง

อาศัยความรูและขอมูลจากหลายดานการอาศัยความชวยเหลือจากผูชํานาญการบรรจุหลายๆฝาย

มารวมปรึกษาและพิจารณาตัดสินใจ ซึ่งอิงทฤษฏีของ ปุน คงเจริญเกียรติ และสมพร คงเจริญ

เกียรติโดยท่ีผูวิจัยจะกระทําหนาท่ีเปนผูสรางภาพพจนจากขอมูลตางๆ ใหปรากฏเปนรูปลักษณของ

บรรจุภัณฑจริง ลําดับขั้นตอนของการดําเนินงาน นับต้ังแตตอนเร่ิมตน จนกระท่ังสิ้นสุดจนไดผล

งานออกมา

แนวคิดในการออกแบบ ออกแบบ ลวกลายกราฟกใหทันสมัย ใชสีสันท่ีสวยงาม เขาใจงาย

สบายตา มีความสวยงามหนาชวนมอง ใชงานไดงายสะดวกสบาย และท่ีสําคัญตนทุนในการลงทุน

ต่ํา ใชสีเขมเพ่ือทําใหบรรจุภัณฑน้ันมองดูม ี ขนาดเล็กกะทัดรัดและเปนท่ีจดจําไดงาย งายตอการ

ขนสง สีตางๆท่ีใชบนเน้ือท่ีบรรจุภัณฑติดตอกันอยางไดเร่ืองราวท้ังหมดไมขัด กัน ขอบเขตสีท่ีใช

ประกอบกันเขาไดดีหรือเปนสีคูกัน ลายกราฟกบนบรรจุภัณฑโชรผลิตภัณฑไดอยางชัดเจนเพื่อ บง

บอกหรือช้ีแจงใหผูบริโภคทราบถึงชนิดของผลิตภัณฑบรรจุภัณฑมีขนาดเล็กกะทัดรัดสามารถพกพา

ไปในสถานท่ีท่ีตางๆไดสะดวกสบาย วัตถุประสงคหลักของการออกแบบบรรจุภัณฑคือ

เพ่ือปองกันผลิตภัณฑ - เพ่ือจําหนายผลิตภัณฑ – เพ่ือโฆษณาประชาสัมพันธผลิตภัณฑ

4

การออกแบบกราฟก หมายถึง การสรางสรรคลักษณะ สวนประกอบภายนอกของ

โครงสรางบรรจุภัณฑใหสามารถสื่อสาร สื่อความหมาย ความเขาใจ ในอันท่ีจะใหผลทางดาน

จิตวิทยา ตอผูบริโภค และอาศัยหลักศิลปะการจัดภาพใหเกิดความประสานกลมกลืนกันอยาง

สวยงาม ตามวัตถุประสงคท่ีไดวางไว

วัตถุประสงคหลักของการออกแบบกราฟกบนบรรจุภัณฑคือ

- สรางทัศนคติท่ีดีงามตอผลิตภัณฑและผูบริโภค

- ชี้แจงและบงช้ีใหผูบริโภคทราบถึงชนิด และประเภทของผลิตภัณฑ

- แสดงสรรพคุณและวิธีใชของผลิตภัณฑ

การออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑยังมีบทบาทชวยเสริมกิจกรรมตาง ๆ ทางดานการตลาด ดังนี้

ตามที่ไดอธิบายแลววาบรรจุภัณฑมีบทบาทในสวนผสมการตลาดใน การทําหนาท่ีเสริม

กิจกรรมการตลาดในแตละข้ันตอนของวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ รายละเอียดปลีกยอยในการชวยเสริม

กิจกรรมตาง ๆ มีดังตอไปน้ี

1. การใชโฆษณา บรรจุภัณฑจําตองออกแบบให จําไดงาย ณ จุดขาย หลังจากกลุมเปาหมายได

เห็นหรือฟงโฆษณามาแลว ในกลยุทธน้ีบรรจุภัณฑมักจะตองเดนกวาคูแขงขันหรือมีกราฟฟกท่ีสะดุด

ตา โดยไมตองใหกลุมเปาหมายมาองหา ณ จุดขาย

2. การเพ่ิมชองทางการจัดจําหนาย ชองทาง การจัดจําหนายท่ีเปลี่ยนแปลงไปอาจจําเปนตองมี

การออกแบบปริมาณสินคาตอ หนวยขนสงใหมเพ่ือลดคาใชจาย หรือมีการพัฒนาบรรจุภัณฑสําหรับ

จุดขายใหม การเพ่ิมห้ิง ณ จุดขายท่ีเรียกวา POP (Point of Purchase) อาจมีสวนชวยสงเสริมการ

ขายเมื่อเปดชองทางการจัดจําหนายใหม

3. เจาะตลาดใหม มีความจําเปนอยางย่ิงท่ี ตองออกแบบบรรจุภัณฑใหมในการเจาะตลาดใหมหรือ

กลุมเปาหมายใหม ในบางกรณีอาจจําเปนตองเปลี่ยนตราสินคาใหมอีกดวย

5

4. ผลิตภัณฑใหม ถาผลิตภัณฑใหมเปน สินคาท่ีเก่ียวเน่ืองกับสินคาเกา เชน เปลี่ยนจากการขาย

กลวยตากแบบเกา เพ่ิมผลิตภัณฑใหมมาเปนกลวยตากชุบนํ้าผึ้ง อาจใชบรรจุภัณฑเกาแตเปลี่ยนสี

ใหมเพ่ือแสดงความสัมพันธกับสินคาเดิม หรืออาจใชเทคนิคของการออกแบบบรรจุภัณฑยูนิฟอรมดัง

จะกลาวตอไปในบทนี้ แตในกรณีท่ีเปนสินคาใหมถอดดามจําตองออกแบบบรรจุภัณฑใหมหมด แต

อาจคงตราสินคาและรูปแบบเดิมไวเพ่ือสรางความสัมพันธกับลูกคากลุมท่ี เคยเปนลูกคาประจําของ

สินคาเดิม

5. การสงเสริมการขาย จําเปนอยางย่ิงตอง มีการออกแบบบรรจุภัณฑใหม เพ่ือเนนใหผูบริโภค

ทราบวามีการเพิ่มปริมาณสินคา การลดราคาสินคา หรือการแถมสินคา รายละเอียดบนบรรจุภัณฑ

ยอมมีสวนชวยกระตุนใหผูบริโภคมีความอยากซื้อมาก ข้ึน

6. การใชตราสินคา เปนสิ่งจําเปนอยาง ย่ิงท่ีจะตองมีเพ่ือสรางความทรงจําท่ีดีตอสินคาบรรจุภัณฑ

ท่ีมีตราสินคา ใหมควรจะไดรับการออกแบบใหมดวยการเนนตราสินคา รายละเอียดในเร่ืองน้ีจะได

กลาวตอไปในหัวขอตราสินคา

7. เปลี่ยนขนาดหรือรูปทรงของบรรจุภัณฑ โดย ปกติสินคาแตละชนิดมีวัฏจักรชีวิตของตัวมัน

เอง เมื่อถึงวัฏจักรชีวิตชวงหน่ึง ๆ จําเปนตองมีการเปลี่ยนโฉมของบรรจุภัณฑเพ่ือยืดอายุของวัฏ

จักร ในบางกรณี การเปลี่ยนขนาดอาจเกิดจากนวัตกรรมใหมทางดานบรรจุภัณฑ เชน การเลือกใช

วัสดุใหมจึงมีการเปลี่ยนรูปทรงหรือขนาด ไมวาจะเปนสาเหตุใดก็ตามมีความจําเปนอยางย่ิงท่ี

จะตองมีการออกแบบบรรจุ ภัณฑใหมเพ่ือรักษาหรือขยายสวนแบงการตลาด

ตราสินคา หมายถึง ชื่อ ขอความ สัญลักษณหรือรูปแบบหรือสิ่งเหลาน้ีรวมกัน เพ่ือบงช้ีใหเห็นถึง

สินคาหรือบริการของผูขายหรือกลุมของผูขายท่ีแสดงความแตกตางจากคูแขงขัน

ตราสินคาหน่ึง ๆ จะประกอบดวยองคประกอบหลายอยางรวมกัน คือ

- ชื่อตรา สวนของตราท่ีเปนช่ือหรือคําพูดหรือขอความซึ่งออกเสียงได เชน ซันโย ฟลิปส

- เคร่ืองหมายตราสินคา สวนหน่ึงของตราซึ่งสามารถจดจําไดแก ออกเสียงไมได ไดแก สญัลักษณ

รูปแบบท่ีประดิษฐตาง ๆ หรือรูปภาพตลอดจนสีสันท่ีปรากฏอยูในเคร่ืองหมายตาง ๆ เหลาน้ี

6

- เคร่ืองหมายการคา สวนหน่ึงของตราหรือตราท่ีไดจดทะเบียนการ เพ่ือปองกันสิทธิตามกฎหมายแต

ผูเดียว

- ลิขสิทธิ์ สิทธิตามกฎหมายในสิ่งตีพิมพตาง ๆ

- โลโก เปนเคร่ืองหมายท่ีแสดงสัญลักษณของกิจการหรือองคการหน่ึง ๆ

7

บทที่ 3

วิธีการดําเนินงานการออกแบบ

การต้ังจุดมุงหมายในการต้ังจุดมุงหมายในการออกแบบกราฟกของบรรจุภัณฑ มีสิ่งจําเปนท่ี

ตองรูหรือศึกษาขอมูล คือ ตําแหนง ของบรรจุภัณฑของคูแขงท่ีมีอยูในตลาด ในกรณีท่ีบรรจุภัณฑมี

อยูในตลาดแลว ยอมทําใหตั้งจุดมุงหมายในการออกแบบไดงายนอกจากตําแหนงของสินคา สิ่งท่ี

จําตองคนหาออกมา คือ จุดขายหรือ ของสินคา ท่ีจะโฆษณาบนบรรจุภัณฑ ท้ังสองสิ่งน้ีเปน

องคประกอบสําคัญในการต้ังจุดมุงหมายของการออกแบบกราฟก บนบรรจุภัณฑ

การวางแผน ปจจัยตาง ๆ ท่ีไดจากการวิเคราะหรวบรวมขอมูลข้ันตนเพ่ือ เตรียมราง

จุดมุงหมายและขอบ เขตการออกแบบพัฒนาบรรจุภัณฑ กอนท่ีจะปรับปรุงพัฒนาบรรจุภัณฑ อาจ

วางแผนได 2 วิธี คือ 1. ปรับปรุงพัฒนาใหฉีกแนวแตกตางจากคูแขงขัน

2. ปรับปรุงพัฒนาบรรจุภัณฑใหสามารถแขงขัน กับคูแขงขันโดยตรงไดดวย

บรรจุภัณฑท่ีดีกวาหรือดวยคาใชจายท่ีถูกกวา การต้ังเปาหมายและวางแผนการพัฒนาบรรจุภัณฑ

ดังกลาว ยอมตองศึกษาสถานภาพบรรจุภัณฑของ คูแขง พรอมกับลวงรูถึงนโยบายของบริษัท

ตัวเองและกลยุทธการตลาดท่ีจะแขงกับคู แขงขัน

ข้ันตอนในการออกแบบ

1. สเก็ตลายกราฟกท่ีจะนํามาใชงานจริง 2. ศึกษาข้ันตอนวิธีการทําบรรจุภัณฑ 3. เร่ิมทําลายกราฟกจริง 4. ออกแบบบรรจุภัณฑและลายกราฟกดวย โปรแกรม ท่ีเก่ียวของ

5. นําผลงานมาข้ึนรูป

ดูแบบตางๆไดใน ภาคผนวก

8

บทที่ 4

สรุปผลการคนควาและขอเสนอแนะ

ประโยชนของบรรจุภัณฑ

1. การปองกัน เชน กันนํ้า กันความชื้น กันแสง กันแกส เมื่ออุณหภูมิสูงหรือต่ํา ดานทานมิให

ผลิตภัณฑแปรสภาพไมแตไมฉีกขาดงาย ปกปองใหสินคาอยูในสภาพใหมสดอยูในสภาวะแวดลอม

ของตลาดไดในวงจรยาว โดยไมแปรสภาพขนานแทและดั้งเดิม

2. การจัดจําหนายและการกระจาย เหมาะสมตอพฤติกรรมการซื้อขายเอื้ออํานวยการแยกขาย สง

ตอ การต้ังโชว การกระจาย การสงเสริมจูงใจในตัว ทนตอการขนยาย ขนสง และการคลังสินคา ดวย

ตนทุนสมเหตุสมผล ไมเกิดรอยขูดขีด / ชํารุด ตั้งแตจุดผลิตและบรรจุจนถึงมือผูซื้อ / ผูใช / ผูบริโภค

ทนทานตอการเก็บไวนานได

3. การสงเสริมการจําหนาย เพ่ือยึดพื้นท่ีแสดงจุดเดน โชวตัวเองไดอยางสะดุดตา สามารถระบุแจง

เงื่อนไข แจงขอมูลเก่ียวกับการเสนอผลประโยชนเพ่ิมเติมเพื่อจูงใจผูบริโภค เมื่อตองการจัดรายการ

เพ่ือเสริมพลังการแขงขัน ก็สามารถเปลี่ยนแปลงและจัดทําไดสะดวก ควบคุมไดและประหยัด

4. การบรรจุภัณฑกลมกลืนกับสินคา และกรรมวิธีการบรรจุ เหมาะสมท้ังในแงการออกแบบ และ

เพ่ือใหมีโครงสรางเขากับขบวนการบรรจุ และเอื้ออํานวยความสะดวกในการห้ิว – ถือกลับบาน

ตลอดจนการใชไดกับเคร่ืองมือการบรรจุท่ีมีอยูแลว หรือจัดหามาได ดวยอัตราความเร็วในการผลิตท่ี

ตองการ ตนทุนการบรรจุภัณฑต่ําหรือสมเหตุสมผล สงเสริมจรรยาบรรณและรับผิดชอบตอสังคม ไม

กอใหเกิดมลพิษและอยูในทํานองคลองธรรมถูกตองตามกฎหมายและพระราชบัญญัติ ตาง ๆ

5. เพ่ิมยอดขาย เน่ืองจากในตลาดมีสินคาและคูแขงเพิ่มข้ึนตลอดเวลา หากบรรจุภัณฑของสนิคาใด

ไดรับการออกแบบเปนอยางดี จะสามารถดึงดูดตา ดึงดูดใจผูบริโภคและกอใหเกิดการซ้ือในที่สุด

รวมท้ังการลดตนทุนการผลิต

ดังน้ันการออกแบบบรรจุภัณฑ ของ นายวิศิษฎพงษ ปานทอง อาจพบขอผิดพลาดตางๆ ก็ขอ

อภัยไวนะท่ีและเขียนไวเปนขอๆ เพ่ือ จะไดนําไปแกไข

9

บรรณานุกรม

เน้ือหา ออนไลน

http://www.mew6.com/composer/package/package_0.php

ภาคผนวก

แบบสเก็ตลายการฟก

การออกแบบดวยโปรแกรม

Google Sketchup 8

การออกแบบตราสินคาและ

ลายกราฟกที่นํามาใชงานจริง