Author
vuduong
View
264
Download
12
Embed Size (px)
Bakterilerin Anatomik Yaplar
Kapsl
Hcre Duvar Hcre Membran
DNA
Pilus
Falgella
Sitoplazma
Nkleotid
Ribozom
Mezazom
Plazmid
Bakterilerin Anatomik Yaplar
DI YAPILAR Hcre duvar Kapsl Flagella Fimbria(pilus)
YAPILAR Sitoplasmik membran Mezozom Nukleus(nukleotid) Ribosom Stoplazmik granller Sporlar Pigment Plazmid Faj Transpozon IS elementi
DI YAPILAR
Zorunlu eler deildir Ancak nemli eler
Bakterinin antijenitesi,virulans, toksijenitesi, d etkilerden korunmas, fajlara duyarll vs.
HCRE DUVARI*Bakterilere ekil verir* ozmotik basnca kar korur*Permiabilite veya ozmozisin salanmas ve devam ettirilmesi* Antijenite ve virulans z. kazandrr*Sitoplazmik membrann dnda yer alr* Mikoplazmalar dndaki tm bakterilerde bulunur* evresel faktrlerin etkisinden korur, Fiziksel bariyer ilevi
vardr*Bakterinin blnmesi srasnda septum formasyonu
oluturmada (oalmasnda) rol oynar*sporulasyon yerinin belirlenmesinde grev alr*Gram pozitiflik ve negatifliin olumasnda rol fazla
Gram boyama
Christian Gram (1884) kendi ismiyle anlan
Gram boyama yntemini gelitirmitir
Gram boyama yntemi ile bakterileri boyam; Gram pozitif ve Gram negatif olarak iki gruba ayrmtr
Fikzasyon
Kristal viyolet
Gram odin(lugol)
Dekolarizasyon
Sulu fuksin
Gram pozitif Gram negatif
NOT: Mikroorganizmalar sourmadklar iin renksizdirler.Bu nedenle mikroorganizmalar grebilmek iin boyanmalar gereklidir
Bakterilere ekil verir
Hcre duvarnn giderilmesiprotoplast, sferoplast ve L-formu
oluumu (izotonik ortam)Gram pozitif.. ProtoplastGram negatif.. Sferoplastprotoplast, sferoplast(blnp oalmalar)
L-formlar
ozmotik basnca kar korur Bakteri iindeki osmotik basn (bakteri trlerine gre deimek zere) 5-20
atmosfer arasnda bulunur Bu basnca mikroplar hcre duvar ile kar koymaktadr. Bakteri iindeki bu fazla
osmotik basn, ite bulunan organik maddeler (protein, amino asit, karbonhidrat, vs.) ve inorganik tuzlar tarafndan oluturulur.
Gram pozitif mikroorganizmalarn i osmotik basnc genellikle 15-20 atmosfer ve Gram negatiflerin ki ise daha azdr (5-10atmosfer).
Mikroorganizmalar normal snrlar iindeki osmotik basn deimelerine kolayca adapte olabilirler ve bu deimeleri yar geirgen membranlar ile kolayca reguleedebilirler (osmofilik mikroplar). Bu snrlarn dna kldnda bakterilerde gelime de ve remede noksanlklar, plasmoliz ve plasmoptiz olaylar grlebilir. Ancak, denizlerde, tuzlu gl ve sularda, salamuralarda, reellerde, vs. yerlerde bulunan yksek orandaki tuz veya eker konsantrasyonlarna alarak reyebilen ve bunlarn bozulmalarna neden olan mikroorganizmalar da vardr (halofilik ve sakkarofilik). Pratikte, et ve balk muhafazalar iin %10-20 tuz ve reellerde de %50-70 orannda eker kullanlarak osmotik basn ykseltilir ve mikroplarn remesine mani olunur. Ancak byle hipertonik ortamlarda da, kf, maya, alg ve baz bakteriler az da olsa reyebilirler.
Gram Pozitif
Peptidoglikan yap, teikoik asit ve yzey proteinleri ierir.
Teikoik asit; eker-alkol-fosfat polimeridir Hcre yzeyindeki teikoik asit antijenikzelliktedir.
Gram Negatif
Dta lipopolisakkarid, fosfolipid ve protein, ite peptidoglikan
Teikoik asit yok LPS Lipid A+polisakkarid Porin proteinleri porlar
olutururlar. Kk hidrofilik molekllerin geiine izin verirler.
Teikoikasit
Lipoteikoikasit
Periplazmik aralk
Sitoplazmik membran ile d membran arasndaki blme denir.
Proteinlerden yaplm jelatinz madde ierir.
Hcre hacminin %20-40n oluturur.
Periplazmik proteinler;
- spesifik substratlar iin balayc proteinleri,
- transport iin uygun olmayan moleklleri transporta uygun
hale getiren enzimleri
- ve baz antimikrobikleri inaktive eden enzimleri ierir.
Lipid ift tabaka
Peptidoglikan
Lipid+LPS
Porinler
Mikolat
Ail lipidler
Mikobakteri
Arabinogalaktan
Gram negatifGram pozitif
KAPSL, Mukoid Madde ve Mikrokapsl
Baz bakterilerde, hcre duvarnn dnda bulunurPolisakkarid yapdadr (B.anthracis-arbon basili- protein yapsnda
B.megaterium-protein+polisakkarid)Antijenik zellii vardrVirulans faktrdr
-Bakteriyi fagositozdan korur-Kolonizasyonda rol oynar
S.pyogenes S.pneumonia P.multocida K.pneumoniae B.anthracis vs.
Bacillus anthracis
Glikokaliks: Prokaryotik hcrelerin konak doku yzeylerine veya dier bakterilere yapmasn salar(Adherens).
Fibrillerden olumu, gevek a yapsnda polisakkarit bir oluum Streptococcus mutans, sukroz varlnda bir slimetabaka retirAyn veya farkl tr bakteri hcreleri de S. mutansnglikokaliksine yaparak di yzeyinde di pla denen tabakalar olutururBiriken bakteriler tarafndan salglanan enzimler ortamdaki karbonhidratlar paralayarak oluan asit rnler di rmesine neden olurlar
Glikokaliks bakteriyi evreleyen zar gibi ince bir rt grnmnde olup biyofilm tabaka adn da alr.
Flagella (kirpikler)
*Hareket organelidir*Protein yapsnda (flagellin)dr*Antijenik zellie sahiptir
rnein:Salmonellalarda flagelline kar elde edilen spesifik H serumlar
*Hcre duvar ve sitoplazmik membranda bulunan disklerden oluan basal granl (blefaroplast) dan orjin alr.
Flagellann kalnl,uzunluu ve dalgalar cinslere zeldir.
Bakteriler flagella bulunmasna ve konumuna gre temel gruba ayrlr 1.Atrik 2. Monotrik(monopolar) 3.Politrik(multitrik) a.Amfitrik b.Lofotrik c.Peritrik
d.Monolateral(Selenomas ruminantium)
AmfitrikAmfitrik (baz vibrio ve spirillumlar)Monotrik (Baz pseudomonas trleri,C.fetus)
Lofotrik(baz P.aeruginosa) Peritrik (E.coli,Salmonellalar, pseudomonas trleri vs)
Spiroketalarda(treponema,borrelia,leptospira cinsleri) Flagella yok, aktif hareket var Aksial flament ,burgu tarznda hareket
Hareket: Aktif, Pasif Taksis: Kemotaksis
AerotaksisFototaksisMagnetotaksis
Flagella varln aratrlmas
Lam-lamel aras muayene Asl damla teknii Yar kat ortamda retme Flagella boyama Elektron mikroskopla Antiflagellar serumla muayene
Fimbrialar(piluslar, mikrofibriller) Gram negatif, Gram
pozitif hareketli-hareketsiz m.o
nce filamentzuzantlar,orjin stp. membran
Protein yapsnda (pilin) Adezin ilevi grrler Antijenik zelliktedirler Flagelladan daha ksa ve
incedir
http://microvet.arizona.edu/Courses/MIC205/Exams/Ecoli_fimbriae.jpghttp://microvet.arizona.edu/Courses/MIC205/Exams/Ecoli_fimbriae.jpg
Normal fimbrialar hcre yzeyine adezyonla (Adhesine zellii), bakterinin bulunduu ortama kolonize olmasn salayarak patogenezde nemli rol oynarlar
genetik materyal alveriini salar(F pilusu -seks pilusu)
YAPILAR Sitoplazmik membran Sitoplazma Ribozom Mezozom Nukleoid Sitoplazmik granller Endosporlar Pigment Plazmid Faj
Hcre Zar ( Sitoplazmik Zar)
Sitoplazmay boydan boya evreleyen zar
sistemidir.
Fosfolipid ve proteinden olumutur
Sitoplazmay sarar ve korur. Bir ok enzim bulunur DNAnn replikasyonunda grev alr Hcre blnmesinde ve sporulasyonda grev alr Mezozomlar orjin alr Selektif permiabilite ve ozmatik bariyer
aktif transportpasif transport
Sitoplazmik zar belirli noktalardan sitoplazma ierisine uzantlar
olutururlar (Mezozom)
merkezi (septal) ve periferik (lateral) mezozomlar eklinde bulunurlar.
mezozom Septal mezozom;
nkleik asit ile ilikili olup,
bakterinin bolnmesi bu bolgeden
balar.
Lateral mezozom;
ise eitli enzimlerin
salglannasnda rol alrlar.
Nkleoid(ekirdeksi)
embersel, ift iplikli, dev bir DNA molekldr(tek ve sirkler
Ortalama 2nm x 300-1400 m(1.4mm) boyutlarnda ve yaklak 5 milyon baz ifti ierir
nsan ile karlatrlrsa;nsanlarda 990 mm uzunluunda 2.9x109 baz iftlik 23 kromozom vardr
ekirdek zar, ekirdekik yoktur ntron yoktur
ENDOSPORLAR
Bacillaceae fam. nemli zelliidir. Bakteri iin bir reme arac deildir
genetik bir karakteridir bakterinin sentral (B. anthracis)
subterminal(C.botilinum ve dierleri) veterminal (C.tetani)blgelerinde yer alr
Spor olumasna sporulasyon, olumu sporun alarak bakterinin vejetatif hale gelmesine degerminasyon denir
B. anthracis
C.tetani
C.botilinum
http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.siamhealth.net/Disease/picture/B.anthracis1.jpg&imgrefurl=http://www.siamhealth.net/Disease/picture/&h=246&w=308&sz=16&tbnid=v9N53TQaASAJ:&tbnh=89&tbnw=112&hl=tr&start=20&prev=/images?q=bacillus+anthracis+spore&svnum=10&hl=tr&lr=http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.siamhealth.net/Disease/picture/B.anthracis1.jpg&imgrefurl=http://www.siamhealth.net/Disease/picture/&h=246&w=308&sz=16&tbnid=v9N53TQaASAJ:&tbnh=89&tbnw=112&hl=tr&start=20&prev=/images?q=bacillus+anthracis+spore&svnum=10&hl=tr&lr=http://microvet.arizona.edu/Courses/MIC420/lecture_notes/clostridia/cdiff_spores.gifhttp://microvet.arizona.edu/Courses/MIC420/lecture_notes/clostridia/cdiff_spores.gif
Sporlarn evresinde birok tabaka bulunduu iin normal boyalarla boyanmalar gtr.
MALAT YEL ya da ZEHL-NEELSEN yntemiyle boyanrlar.
Sporulasyon karbon ve enerji isteyen bir olaydr(poli B-hidroksibutirik asit)
Bakteri hcresinin ve nukleer materyalin basilin bir ucundan dier ucuna doru uzamas
Nukleusun yarsnn sporun oluaca blgeye yerlemesi Mezozomlardan ieri doru karlkl ve iki tabakal bir
septum uzamas, nukleer materyalin sitoplazmadan ayrm Septum (sitoplazmik zardan ayrlr) nukleusu ve onunla
birlikte bulunan dier materyalleri sarar ve ift katl membranla evrili NSPOR oluur.
Bu iki tabaka arasnda peptidoglikan,dipikolinik asid ve kalsiyumca zengin maddeler birikerek korteksi oluturur.Sporun fiziksel ve kimyasal faktrlere kar direncini salar.
Korteksin dnda proteinden oluan bir tabaka ve bunun dnda da karbonhidratl bir protein zar(ekzosporium) vardr.
Endotrofik sporulasyon Ekzotrofik sporulasyon
Sporulasyon 5-13 saat Her safha 30-90 dakika
Ca, dipikolinik asit ve peptidoglikan
ift katl membranla evrili NSPOR
sitoplazma
(Spor hcre duvar)
(d membran)
(ekzosporium)
Vegetatif forma dn AKTVASYON uygun evresel koullar(65Cde 15-60 dakika tutulursa aktivasyon
hzlanr) GERMNASYON (minerallere ve suya
gereksinim) DIA DORU UZAMA(su, mineral mad., karbon ve nitrojen)
Bakteri Pigmentleri Kolonilerin renk karekterini oluturur. Pigmentsiz bakteriler kirli beyaz, renksiz koloni 1. Fotosentetik olmayan pigmentler
-suda erimeyen pigmentler: koloniden dar kmazS.marcescenskrmzM.tuberculosissar-krmzS.aureus..altn sars
-suda eriyebilen pigmentler: redikleri ortama gei, renkli grnm
P.aeruginosa(Pyocyanin ve Fluoresin)2. Fotosentetik pigmentler(bakterioklorofil)
Bakterilerin Anatomik YaplarSlayt Numaras 2Slayt Numaras 3Bakterilerin Anatomik YaplarDI YAPILARHCRE DUVARIGram boyamaBakterilere ekil verir ozmotik basnca kar korurSlayt Numaras 10Slayt Numaras 11Slayt Numaras 12Slayt Numaras 13Slayt Numaras 14Periplazmik aralkSlayt Numaras 16KAPSL, Mukoid Madde ve MikrokapslSlayt Numaras 18Slayt Numaras 19Slayt Numaras 20Flagella (kirpikler)Slayt Numaras 22Bakteriler flagella bulunmasna ve konumuna gre temel gruba ayrlrSlayt Numaras 24Spiroketalarda(treponema,borrelia,leptospira cinsleri)Flagella varln aratrlmasFimbrialar(piluslar, mikrofibriller)Slayt Numaras 28Slayt Numaras 29 YAPILARHcre Zar ( Sitoplazmik Zar)Slayt Numaras 32Slayt Numaras 33Nkleoid(ekirdeksi)ENDOSPORLARSlayt Numaras 36Slayt Numaras 37Slayt Numaras 38Slayt Numaras 39Slayt Numaras 40Slayt Numaras 41Vegetatif forma dnBakteri Pigmentleri