Bahtoo Media Page 1

ထား၀ယေဒသ အထးျပသတငးစာေစာင

အမတ - ၈ ၂၀၁၀ ဇလင တြငစတငထတေ၀သည။ ၂၀၁၁ မတ

အစးရသစ ကမးသစၥာ ကနမည

စစအစးရ ၀နႀကးခပ ဥးသနးစန ေခါငးေဆာငေသာ အစးရသစသည မတလ ၃၀ ရကတြင တႏငငလး၌ တၿပငတညး

ကမးသစၥာ ကနဆပြျပလပမညဟ လႊတေတာ ကယစားလယမားက ေျပာသည။

မနကျဖန ၁၀ နာရအေရာကလ႔ ဖတစာေပးထားပါတယ၊

ဒါေပမယ ကမးကနပြ လပမယဆတာက လြၿပး

ဘယအခန၊ ဘယလ ဆတာက ဘာမေသခာ

မသရေသးပါဘး”ဟ ခငးအမးသား ပါတ၏

ျပညနယလႊတေတာ ကယစားလယတဥးက ဧရာ၀တက

ေျပာသည။

ျပညနယ ကယစားလယမားအား ဖတၾကားစာ၌

မညသည အေၾကာငးအရာမ ေရးမထားဘ နနက ၁၀

နာရ အေရာက အစညးအေ၀း တကေရာကရနဟသာ

ေရးသားထားေၾကာငး သရသည။

အစးသစတာ၀နယေတာမညျဖစ၍ ရပကြက

ေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႔ၿဖးေရးေကာငစ ဟေသာ

ဆငးဘတမားက ရနကန ႏင တျခားေသာ ေဒသမား၌

ယေန႔တြငျဖတခခၿပး ရပကြကအပခပေရးမႉး႐းဟ

ဆငးဘတသစမားက ေျပာငးလ တပဆင လက

ေၾကာငး သရသည။

အစးရသစ ကမးသစၥာကနဆပြ အခမးအနားက

ႏငငတကာ၌ ခမးနားစြာကငးပၿပး ျပညတြငးျပညပ

မဒယာမား၊ ႐ပသမားက ဖတၾကား၍ ထတလႊငျပသေလ

ရေသာလညး စစတပမ သမၼတ စနစသ႔ကးေျပာငး၍

ဒမကေရစ လမးေၾကာငးက သြားမညဟ

ေၾကြးေၾကာေနေသာ ျမနမာစစအစးသည

သတငးမဒယာက အေမာငခထားဥးမညဟ ျပညတြငး

အေျခစက ႏငငျခား သတငးဌာန သတငးေထာက

တဥးက ဆသည။

ဧရာ၀တအငတာနက စာမကႏာမ ခငဥးသာ ၏သတငက ကးယေဖာျပသည။

အတြငးတြင

ေဆာငးပါး - တဏဘာေ၀ တနသၤာရအမတမား စာ ၃၂ ၊ အထးစးပြားေရးဇနမား၏ စျပျမ႕ ရနကနး

အငတာဗး - “ထနးသမးပါ ၊ ျပျပငပါ ၊ ခစပါ” ထား၀ယေဒသခ တာကေဘာအဖြ႕ေခါငးေဆာငႏင ေတြ႕ဆျခငး စာ ၂၉

ကဗာ - မသားစ ၀တတ - အရပေမာေတး စာ - ၅၈

သမတဖြယရာ - ထား၀ယေကာလပ ဓာတပအကေဆး - The Three Gorges ဆညၾကး

Bahtoo Media Page 2

တနသၤာရတြင မနတငးငယ သေႏၶတည

တနသၤာရတငးေတာငပငးအစြနး ေရျပငအနးက ဗဟျပ၍ မနတငးငယတစခ ျဖစလာရန စတငသေႏၶတညေနျပ

ျဖစေၾကာငး မးေလ၀သႏင ဇလေဗဒပညာရင ေဒါကတာထြနးလြငက မတ ၂၉ ရကေန႔တြင ၎၏အငတာနက

၀ကဘဆကမတဆငေျပာဆထားသည။

မတ ၂၉ ရကေန႔နနက

တငးတာခကေတြအရ

မနတငးျဖစရန ပဏာမ

လအပသည ခရပတ

တမစြယတနးမား

စတငျဖစေၾကာငး

၎ကဆသည။

“ေနာက(၁၂) နာရအတြငး

မနတငးငယတစချဖစလာန

ငပါတယ။ တနသၤာရ

ကမးရးတနးန႕ ကမးလြန

ပငလယျပငေတြ

သတထားဖ႕လပါတယ”ဟ

ေဒါကတာထြနးလြင၏

အငတာနက၀ကဘဆက

တြင ေဖာျပထားသည။

တနသၤာရကမးလြနပငလယ၊ ကကးကြနး၊ မြနကမးလြနပငလယေဒသမား၌လညး သတထားရန လအပျပး

လကရအေျခအေနက ေစာငႀကည႕(Close Watch) အဆငမ ႏႈးေဆာအဆင (Alert) က ျမငတငလကျပျဖစေၾကာငး

သတငးထတျပနထားသည။

ထား၀ယ တနသၤာရ ကမးရးတနးရ ပငလယလပငနး တခ႕မာ ရပနားထားျပး၊ တခ႕မာ နးစပရာ ကမးမားသ႕

ဆကကပျပး မနတငးခ လကရေၾကာငး ထား၀ယေဒသခ ေရလပသားတစဥးက ဆသည။

ဖစေရးသားသည။

ဘ႑ာေရး အခကအခေၾကာင ထား၀ယ စမကနး ေခတရပနားဟဆ

ထငးႏငင၏ အႀကးဆး ေဆာကလပေရးကမၸဏ အတလ-ထငး ကတညေဆာကေနေသာ ထား၀ယ ေရနကဆပကမးႏင

အထးစးပြားေရးဇန စမကနးက ဘ႑ာေရးအခကအခေၾကာင ရပနားထားရေၾကာငး ဘနေကာကၿမ႕ေတာ အေျခစက

ဥေရာပ စးပြားေရးသတမနတစဥးႏင ဗထးမဒယာ တ႔ေတြ႔ဆစဥေျပာၾကားသည။

Bahtoo Media Page 3

စမကနးက ေဖေဖာ၀ါရလ

ေႏာငးပငးတြင စတင ရပနား

ချခငးျဖစျပး အတလ-ထငး

အေနျဖင ထသ႔ရပနား သည

အေၾကာငးရငး ကသတငး

ထတျပနျခငးမရသညအျပင

သကဆငရာျမနမာအစးရ

အရာရမားကပါ ထသ႔ ရပနား

ျခငး မဟတမနေၾကာငး

အသးသး ျငငးဆခသည။

“ကၽြနေတာ ကမၸဏဆက ေနၾကားရသေလာကေတာ ဘ႑ာေရး အခကအခ ေၾကာင နားထားရတယလ႔ ဆတယ”ဟ

ဘနေကာကျမ႕အေျခစက အတလ-ထငး ႏငနးစပေသာ အမညမေဖာလသ အထကပါ ဥေရာပ သတမနက

ေျပာၾကားသည။

အတလ-ထငးတြင ဘ႑ာေရးဆငရာ အခကအခမားရေနေၾကာငး ထား၀ယေဒသ အာဏာပငတစဥးက ကးကား၍

ျပညတြငး သတငးဂာနယအခ႕တြငလညး မတလဆနးပငးက ေဖာျပခသည။

ရနကနအေျခစကထတေ၀ေသာ ေမာဒနသတငး ဂာနယ၏ မတ ၇ ရကသတငး တြင ျမနမာအစးရ ဌာနမား

လာေရာကရးထငရန လအပေနေသးသည အတြက ထသ႔ရပနားထားျခငး ျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားၿပး Bi Weekly

သတငးဂာနယတြငမ အထးစးပြားေရးဇန ဆငရာ ေကာမတမား ဖြ႕စညးေနသည အတြကရပနား ထားျခငးျဖစေၾကာငး

ေဖာျပထားသည။

စမကနးတာ၀နရသမားကမ ထသ႔ ဘ႑ာေရးအခကအခရေနသညမာ မဟတမနေၾကာငး ျပးခေသာ ေဖေဖာ၀ါရလက

ရနကနအေျခစက သတငးဂာနယမားႏင ေတြ႔ဆစဥေျပာၾကားထားေၾကာငး ျပညတြငးသတငး အခ႕တြငေဖာျပထားသည။

“နားထားတာေတာ ဟတတယ။ ဘာေၾကာငလ႔ေတာမသဘး။ အခနလညး အကန႔အသတမရဘး”ဟ ထား၀ယၿမ႕မ

လပငနးရငတစဥးကေျပာၾကားသည။

ဂပနကမၸဏလပငနးစ တစခက ထား၀ယစမကနး အေျခခအေဆာကအဥ တညေဆာကမႈတြင ပးေပါငးလပကငမညဟ

ေဖေဖာ၀ါရလလယခန႔က သတငးထတျပနထားေသာလညး ယခ ကမၻာထပတနး သတငးျဖစေနေသာ ဂပနငလငႏင

ဆနာမ ေနာကဆကတြ ျဖစရပေနာကပငးတြငမ မညသည သတငးမ ထတျပနျခငးမရေသးေပ။

ထား၀ယၿမ ႔အေျခစက အကးေဆာငလပငနးရင တစဥးကမ လမေျပာငးအစးရအဖြ႔ ကလကလႊၿပး ေနာကပငး

လႊတေတာမား ေခတရပနားခန တြငျပနလညစတငႏငမည ျဖစေၾကာငး ခန႔မနးသည။

“အခေတာ ရမး (ယးဒယား) ေတြ ျပနကနျပ။ ဒါေပမယ ဒကလာၾကည၊ လာလညေနတ သကေတာမျပတဘး”ဟ

၎ကေျပာသည။

ေဖေဖာ၀ါရလအထ စမကနးတြင လမးေဖာကလပျခငး၊ ထား၀ယျမစကးယာယ တတား ေဖာကလပျခငးမား

ေဆာငရြကေနျပး အႀကးစားေဆာကလပေရးလပငနးမားကမ ယခႏစကနပငးတြငမ စတငႏငမညျဖစေၾကာငး

Bahtoo Media Page 4

စမကနးတာ၀နရသအခ႕ကမ ဇနန၀ါရလအတြငးက ေျပာဆထားသည။

စမကနး စတငခန၌ပင ျမနမာအလပသမားမားက လပခပမေတာငးဆ ဆႏၵျပျခငး၊ ကမၸဏပင စကယႏယားမား က

ေဒသခမားက မး႐ႈ႕ျခငး၊ လမးေဖာကလပခန ဥယဥျခေျမပငရငမားႏင ကမၸဏတာ၀န ရသမားအၾကား

အေျခအတငျဖစျခငး စေသာ အျငငးပြားဖြယရာ မားစြာျဖစပြားခသည။

တရတႏငင ၏အေအာငျမငဆး ရနဇနး အထးစးပြားေရးဇနက အတယကာ ႏငငေတာ ေအးခမးသာယာေရးႏင

ဖြ႕ၿဖးေရးေကာငစ ဥက႒ ဗလခပမႈႀကး သနးေရႊက တညေဆာကေစသည ဆထားေသာ ထား၀ယစမကနးက ၁၀

ႏစၾကာတညေဆာကမညျဖစၿပး ကနဥး စမကနးကနကေငြ အေမရကန ေဒၚလာ ၈.၆ ဘလယရလာမည ျဖစၿပး

စစေပါငးကနကေငြ အေမရကန ၅၈ ဘလယ ရမညျဖစသည။

ဖစ ေရးသားသည။

တနသၤာရတြင ေကာကမးေသြး ထတမညဟဆ

ထား၀ယစမကနးတြင ပါ၀ငေသာ မဂၢ၀ပ ၄၀၀၀ ထတလပမည ေကာကမးေသြးသး ဓါတအားေပးစက႐အတြက

ေကာကမးေသြးမားက တနသၤာရျမ႕နယ တြငထတယသြားရနရေၾကာငး ထား၀ယျမ႕ခမားထမ သရသည။

ယငးသ႔ ထတလပရန အတြက လြနခေသာ

လပငးအတြငးက ဥးေဌးျမင ပင ယဇနကမၸဏ ႏင ျမနမာ

အစးရတ႔ၾကား စာခပခပဆချပးျဖစသည။

သ႔ေသာလညး ထတလပမည ေနရာအတအက၊ ပမာဏ၊

စတငထတလပမညအခန တ႔ႏငမကား ဗထးမဒယာက

သးျခားအတညျပခကမရရေသးေပ။

အေရ႕ေတာငအာရတြင အႀကးဆး ေကာကမးေသြးသး

ဓါတအားေပးစက႐ျဖစလာမည ယငးစကရမ

ထတလပေသာ လပစစစြမးအားက ထငးႏငငႏင

ထား၀ယအထးစးပြားေရး စကမႈဇနက

လႊတထတေပးမညျဖစသည။

“ဂတစ (Gas) ေတြအေလာကေပါတႏငငမာ ဒလမး

ဒတေအာကေနၿပျဖစတ ေကာကမးေသြးက သးတာ

စဥးစားစရာပ။ ေကာကမးေသြးက ပတ၀နးကငက

ေတာေတာဒကၡေပးတာ”ဟ ထား၀ယ ၿမ႕ခ လပစစ

အငဂငနယာတစဥးက ေျပာသည။

‘ညစေထးစြမးအင’ ဟ တစကမၻာလးက

သမတထားေသာ ေကာကမးေသြးသးစကရမားက

ထငးႏငင တစ၀မး ဆန႔ကငဆႏၵျပမႈမားမာ

ေဖေဖာ၀ါရလေႏာငးပငးက ကမၻာေကာ

ေကာကမးေသြးဆန႔ကငေရး အဖြ႕ Greenpeace

အဖြ႕ကဥးေဆာငလႈပရားခေသးသည။

ယငးသ႕ေသာ

ထငးႏငငအတြငးေကာကမးေသြးသးစက႐မား

တညေဆာကျခငးက ဆန႔ကငေသာ ရလဒအျဖစ

ေနာကဆးတြင ပတ၀နးကငဆငရာ

စညးမညးစညးကမးမား ေလာရသညဟ ႏငငတကာ

ရငးႏးျမပႏသမား ယဆထားေသာ ျမနမာႏငင

ထား၀ယေဒသ တြင ထကသ႔ေသာ

စက႐တညေဆာကရန ျဖစလာခသည။

ကမၸဏမားကမ ပတ၀နးကငမညစညမးေစရန

၎တ႔အေနျဖင ေကာကမးေသြးသး စက႐မားက

အဆငျမငနညးပညာသး

Bahtoo Media Page 5

၍တညေဆာကသြားမညျဖစေၾကာငး

သတငးလႊငေလရသည။

ထအဆက တနျပနေသာအေနျဖင “ေခြးေတြ ပႏငတ

အခနကရင ေကာကမးေသြးေတြ

သန႔စငလာပါလမမယ”ဟ ထငးတြင ေကာကမးေသြး

ဆန႔ကငေရးလႈပရားသမားက ဆေလရသည။

ထငးႏငငေျမာကပငးတြငတညရေသာ မယမ႔ (Mae

Moh) ေကာကမးေသြးစက႐က ၁၉၈၇ ခႏစတြင ၇၅

မဂၢါ၀ပ စတငထတလပခသည။ သ႔ေသာ ၁၉၉၆

ခႏစတြင ၂၆၂၅ မဂၢါ၀ပထတလႈပမႈအငအားသ႔

ေရာကရလာေသာ အေနအထားတြငမ

ယငးစက႐အနးေနထငေသာ လထအတြက

ပတ၀နးကငႏင ကနးမာေရးဆငရာ ျပနာမား

တေျဖးေျဖးျဖစပြားလာခသည။

မယမ႔ေဒသရ ေဒသခ ၃၀၀၀၀ ေကာမာ

ေရြ႕ေျပာငးေပးခရျပး ေထာငေပါငးမားစြာမာ

အသကရႈလမးေၾကာငး ဆငရာ ေရာဂါမားခစားခသည။

ေဒသသႏခငးမား၊ လယယာဥယာဥျခေျမမားမာ စကရမ

ထြကေပၚလာေသာ မးခးျပာမား ေၾကာငပကစးျခငး၊

ဆာလဖာဒငေအာကဆက ပါ၀ငေသာ

အကစစမးမားရြာသြနးျခငး တ႔ျဖစပြားခေၾကာငး

Greenpeace ၏ သတငးထတျပနခကအရသရသည။

ရနကနရ စကမႈဇနမားက လပစစဓါတအားေပးေ၀ရန

ရညရြယခကျဖင ေကာကမးေသြးသး

ဓါတအားေပးစက႐က ရနကနတငး၊

ထနးတပငျမ႕နယတြင တညေဆာကရန

ကမၸဏတဆပအမားစက အစမးေရာင

အသးျပေလရေသာ ဥးေတဇပင ထးကမၸဏအပစက

ၾကးပမးခေသးေသာလညး

ကနၾကမးအလြယတကမရရဟ ဆကာ

ေနာကဆးတြငလကေလာခသည။

ဖစေရးသားသည။

ထား၀ယပဂၢလက လပစစမး မတာခ သကသာဖ႕ ေမာမနး

ထား၀ယျမ႕န႕ အနးတစ၀ႈကက လကရထက သကသာတ ဓာတအားခန႕ မးေပးဖ႕ ပဂၢလက ကမၸဏတစခက စစဥ

ေနေၾကာငး သရတယ။

ထား၀ယျမ႕ ေစးေတာငဘကျခမး စတးဆငပငရင တစဥးက “ ျမနျမနေပးပါေစ ဆေတာငးေနတာ၊ ၂၅၀ န႕ ရရင ရတ

ဆေျပာငးမာေပါ ၊ ကၽြနေတာၾကားတယ ။ ရနကနမာ မတာခ တစယနစ ၂၅ ကပကေန ၅၀ တကမယၾကားေတာ လေတြ

ပညပညျဖစၾကတယ။ ကၽြနေတာတ႕ ဆမာ

တစယနစ ၄၃၀ ရတယ။ ေျပာရငယမာ

မဟတဘး” လ႕ ေျပာပါ တယ။

လကရထား၀ယျမ႕မာ ပဂၢလက

လပငနးတစခက လပစစဓာတအား ၂၄ နာရ

ေပးေနျပး မတာခက တစယနစက ကပ ၄၃၀

ကသင တယလ႕ ဆပါတယ။ ဒဇယန႕ လည

ပတျပး မးေပးတယ။ ထား၀ယျမ႕အနးက

အညာဖား ေရအားလပစစ (ရစမင)

စမကနးက Delco Mining ကမၸဏက

Bahtoo Media Page 6

လပေနပါတယ ။ ထား၀ယျမ႕န႕ အနးတစ၀ကက ေရအားလပစစန႕ မးေပးဖ႕ Natural Energy Wave ( သဘာ၀

စြမးအငလႈငး ) အမညန႕ ဆကလက အေကာငအထညေဖာမယလ႕ သရ ပါတယ။ မတာခ တစယနစ ကပ ၂၅၀

ေလာကပ ကမယ ဆတ သတငးထြကေနတာေၾကာင ေဒသခ ေတြ စတ၀ငစား ေနၾကတာေတြ ရပါတယ။

“၂၅၀ ေလာကန႕ ဆရငေတာ တ႕ သကသာသြားမာေပါ ။ ျပးခတ လက ယနစ ၄၀ ေကာဆေတာ မတာခ

တစေသာငးရစေထာင ကနတယ။ တစယနစ ၂၅၀ သာဆ တစေသာငး ၀နးကငပ ကနမာ ၊ တစ၀ကနးပါးက

သကသာသြားမာပ ” လ႕ ထား၀ယျမ႕ ၊ ဇရစရပ ၊ ကေလာငေဆြလမးမ အမေထာငဥးစး တစဥးက ေျပာတယ။

သညေဒသက မးေပးဖ႕ သးႏစစမကနးျဖစေၾကာငး သရပါတယ။ သတမတထားတ ဧရယာ ထမာ ထား၀ယ ၊ေလာငးလ ၊

ေမာငးမကန ၊ သရကေခာငးန႕ ေရျဖ စတ ျမ႕နယ ေတြပါ၀ငတယလ႕ ဆပါတယ။ ကမၸဏအသစန႕ လကရ ကမၸဏ

ပေပါငးျပး လကရထကသကသာတ အဖးႏႈနးန႕ မးေပးဖ႕ လညးၾကားေၾကာငး ေဒသခ တခ႕က ဆတယ။

Delco Mining ကမၸဏမ တာ၀နရသတစဥးက “သတမတတကာလ အတြငးမာ ၁၀ မဂၢါ၀ပခန႕ မးေပးႏငေအာင

လပထားတယ။ ေရအားလပစစန႕ ေပးမာဆေတာ ေစးႏႈနးေတာ အမားၾကးေလာမာေပါ ၊ ဘယေလာကဆတာေတာ

မတြကခကရေသးဘး၊ သကသကသာသာန႕ ေတာရမာပ၊ တျခားကမၸဏန႕ ပးေပါငး၊

မေပါငးဆတာကေတာအဒအခနေရာကမပ ဘတထငျပး ဆးျဖတမယ” လ႕ ေျပာပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ျငမးျငမးျပည၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

သျဖဇရပ-ေရး-ထား၀ယ လမးပငး အဆငျမငတငရနလ

မြနျပညနယႏင တနသၤာရတငးေဒသၾကး အတြငးရ သျဖဇရပ-ေရး-ထား၀ယ ကားလမးပငးအား အနာဂတ အတြက

ရညရြယ၍ အဆငျမင တငေဆာငရြကရန လအပ လကရေၾကာငး ေဒသခ မားႏင ခရးသြား ျပညသမားကဆသည။

“ သျဖဇရပက ထြကေတာ လမးပငးခ႕ထြငေနတာေတြ႕ရေပမယ မငနညးနညးပ ခ႕ထြင ထားေသးတယ။ ေရးန႕ ထား၀ယ

ကားလမးပငးက တနသၤာရရးမ ပတေတာငဆငး ေတာငတက လမးရေပမယ လမးပငးက

ေတာေတာအေျခအေနဆးေနျပ။ တတားေတြလညး ျပျပငဖ႕ လတယ။ တခ႕တတားေတြဆ ေတာေတာကဥးတယ” ဟ

မြနျပညနယမ တနသၤာရတငး

ေဒသၾကးသ႕ သြားေရာက ခသည

ခရးသြားတစဥးက ေျပာသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမးေၾကာင

ေနာငတြင အသြားအလာ

မားလာမည ေရး-ထား၀ယ

ကားလမးပငးမာ လမးကဥးျခငး၊

ကတရာပငမရဘ ေကာကခငး

လမး ျဖစေနျခငးႏင တတား

အမားစမာ ျပနလညျပျပငသင

Bahtoo Media Page 7

သည တတားမားျဖစေၾကာငး ထား၀ယသားတစဥးက ဆသည။

မြနျပညနယအတြငးရလမးပငး မားအား ပဂၢလက ေဆာကလပ ေရး ကမၸဏတစခမ တာ၀နယ ျပျပငလကရျပး

ထား၀ယလမး ပငးတြင

ေဆာကလပေရး ၀န ၾကးဌာနမ ျပညသ႕ ေဆာက

လပေရး အငဂငနယာ အဖြ႕က တာ၀နယေၾကာငး အဆပါ ေဆာကလပေရးလပငနးမား၏ သတငးထတျပနခကအရ

သရသည။

ျမနမာပ႕စဂာနယပါ ၾကယစင(ျမနမာစာ) ၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

သတလပငနး ကမၸဏေတြ လပကြက ထပရာ

သတရာတေနရာမာ စကယႏရားက ပအသးျပ ရငးႏးျမပႏလာရေပမ တရတဘကက အဆြမားလ႕ သတရာေဖြတ

ကမၸဏေတြ လပကြကရဖ႕ ၾကးစားးေနတာ ေတြ႕ရတယ။

ထား၀ယျမ႕ ကေပါကေဒသမာ သတရာေဖြေနတ

ဒယလက ကမၸဏမ တာ၀နရသက “ ကေပါကမာ

သတရာဖ႕ လပကြက ၂၀၈၇ ဧက ရထားတယ။ အခ

ဧက ၅၀ ေလာကန႕ စလပေနတယ ၊ သတရာတအခါ

အရငက လအငအားန႕လပရတယ။ အခ စကအားန႕

လပေတာ ရငးႏးျမပႏမႈ ပမားလာတယ။ စကမားရင

မား သေလာက အလပျပးတယ ” လ႕ ဆတယ။

သတ တးတအခါမာ အရငဆးေတာငေၾကာ

အေပၚေျမေတြက အရင ဖယရတယ။ သတေျမရမ

ထရပကားေတြန႕ စကရက သယျပး ၾကတခြမႈေတြ

လပရတာ ျဖစတယ။ သတေျမရာေဖြတ ကမၸဏေတြက

ရရတ သတေလးရာခငႏႈနးက သတတြငး ဥးစးဌာနက

ပ႕ရပါတယ။ ၃၀ ရာခငႏႈနးက အမတ(၂) သတတြငး

ဥးစးဌာနက ပ႕ ျပး ကနတ သတေတြက တရတျပညက

တငပ႕တာလ႕ သရတယ။

သတ ၀ယယတ တရတျပညေစးကြကက ၾကးမားလာျပး

ေစးပရလာတ အတြက သတရာေဖြဖ႕ ရငးႏးျမပႏမႈက

ပထညလာၾကတယ။ သတတစခါတးရင ငါးႏစျဖစျပး

သတ ရေနေသးရင သကတမးတးျပး ဆကတးၾကပါ။

သတ ေစးကြကမာ တရတျပညက အဓက အားထားျပး

မဆယလမးေၾကာငး ကေန တငပ႕တယ။ ဒယလက

ကမၸဏမ တာ၀နရသက ေစးန႕တြကျပး ခြငျပတ ေစးန႕

ေရာငးတယ။ အခ ကေပါကမာ စကရတးခ႕

ေဆာကေနတယ”လ႕ ဆတယ။

သတရာေဖြတ စမကနးအတြက ၀နထမး အမားစက

ေဒသခေတြျဖစတယ။ ေန႕စားလပသား ၁၂၆ ဥးန႕

ဒယလက စမကနးက လပေဆာငေနတာပါ ။ သတမာ

ခမျဖ ၊ အျဖကနက န႕ ေရာရာ

သတအၾကးစားထတလပမႈ လပကငေနတာျဖစတယ။

သတရရမႈ ပမာဏက စာခပ စတငခပဆတ ဇနန၀ါရ

လ ၂၀၁၀ ျပညႏစကေန အခထ ၄၃၇.၃၇၁၈

မကထရစတနရတယလ႕ ေျပာပါတယ။ စကရတးခ႕ရင

လပသားထပမေခၚယဖ႕ရျပး ေန႕စားလပသားေတြက

အမးသားတစေန႕ ကပ ၃၀၀၀ ၊ အမးသမး ကပ ၂၅၀၀

နက ေခၚယတယလ႕ သရတယ။

လကရမာ စကယႏရား သးစးန႕ လပေဆာငေနျပး

အလပတြငကယဖ႕ စကယႏရားေတြ

ထပမတးခ႕၀ယယဖ႕လညး ရတယလ႕ ဆပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ေအးသရ၀ငး၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 8

ထား၀ယေရနကဆပကမး လကဥးမႈရဖ႕ ေျခလမးျပင

ထား၀ယေရနကဆပကမးတညေဆာကေရး စတငေနျပျဖစလ႕ ျမနမာလပငနးရငတခ႕ လကဥးမႈ ရေအာင စမကနးက လာေရာက ေလလာေနၾကတာ ေတြ႕ရတယ။

ျမနမာကငဒ ကမၸဏ တာ၀နရသတစဥးက “ ကၽြနေတာတ႕က ေျမသယယာဥ၊ ကရနးေတြ ေရာငးဖ႕ စမကနးက လာေလလာတာ၊ ဒစမကနးမာ ျမနမာ ကမၸဏေတြ ပါ၀ငတအပငးကလညးလာေလလာတာ အေသးစတေတာ မသရေသးဘး။ ရခငဆပကမးမာလ ကၽြနေတာတ႕ စကေတြ ေရာငးထားတယ။ ထား၀ယ ဆပကမးမာ စမကနး ေတြမားလ႕ စကေတြလအပမာပ” လ႕ ေျပာပါတယ။

ဆပကမးမာ လပသား ေတြ လအပတ အခန လပသားေပးႏငဖ႕ ကမၸဏ တခ႕ကလညး အခကတညး က ၾကးစားေနၾကပါ တယ။ ထား၀ယက နယခတခ႕န႕ ပးေပါငးျပး ဆပကမး စမကနးမာ လအပႏငမယ လပသား အခကအလကေတြ စေဆာငး ေစတာ မးပါ။ ရနကနက ျပည တြငး ျပညပ အလပ အကင ရာေဖြေရး ေအဂငစ တစခန႕ ပးေပါငးျပး ဆပ ကမး စမကနးရ႕ လပသား လအပခကေတြ စေဆာငး ေပး ေနတ နယခ ကႏငမး သြငက “ ရနကန က ကမၸဏက ကၽြနေတာက နယခ သေဘာမး အခကအလက စ ေဆာငးခငး ထား တယ၊ စမကနးမာ လပသားေခၚယျပဆတာန႕ လပသား ေတြရ႕ CV ပ႕ႏငေအာင စစဥ ေနတာ၊ အခ လကရမာ ေတာ လပသားမေခၚေသးေပမ လကဥးမႈ ရထားေအာင အခကတညးက ျပငဆငထားတယ” လ႕ ဆပါတယ။

လပငနးရငတခ႕ကလညး သညစမကနးေၾကာင စးပြားေရး အလားအလာ ေကာငးမြနႏငတ ထား၀ယ ျမ႕ရ႕ အခကအခာ ကတ ေနရာေတြမာ ေျမေနရာေတြ ၾက၀ယထားၾကတယ။ထား၀ယျမ႕ရ႕ လကရအေျခ အေနမာ ဟတယေတြလညး ေဆာက လပဖ႕ လအပ ေနတအတြက ေျမေနရာေကာငးေတြ ၾကစထား ၾကတယ လ႕ သရတယ။

ထား၀ယျမ႕က အမျခေျမ အကးေဆာင ဥးထြနးပက “ ေျမ၀ယတ စးပြားေရးသမားေတြက

ေျမကြကကယကယေတြက လကဥးမႈရဖ႕ ေစးေကာငးေပးျပး ၀ယေနၾကတယ။ သတ႕ ၾကကတ ေနရာက ကဥးေနရင ကပရက ျခေတြကပါ ေစးေကာငးေပးျပး ၀ယၾကတယ။ ၀ယတသေတြ ရနကန၊ မႏေလးန႕ ရမး(ထငး)ေတြ ” လ႕ ေျပာပါတယ။

ေငြေၾကးတတႏငတ ေဒသခတခ႕ကလညး မမဘကက

တျခားစးပြားေရးသမားေတြထက ေနာကမကေအာင ဟတယေဆာကလပေနတာ ေတြရပါတယ။ ဥးထြနးပက “ နယခသေဌးတစေယာကက သ႕ ျခက လာ၀ယတာ မေရာငးဘ သကယတင ဟတယေဆာငေနျပ။ ေလးထပ ေဆာကမယ။ အခရတ ဟတယေတြက နညး ေသး တယ။ သက ခပၾကးၾကးေလးေဆာကမာ” လ႕ ဆတယ။ ပဂမငးသမး (Bagan Princess) ေလယာဥလကမတ အေရာငးကယစားလယန႕ ခရးသြားကမၸဏမ တာ၀န ရသက “ထား၀ယ ခရးစဥက လအျမျပည တယ။ ေလေၾကာငးလငးတခ႕ဆရင ထား၀ယက ေျပးဆြတ ရကထပတးဖ႕ စစဥေနတယ” လ႕ ေျပာပါတယ။ ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနးက လကရမာ အစပး တနးပရေသးေပမ ေရရည အကး သကေရာက မႈက ၾကညျပး အခကတညးက ျပငဆင ထားၾကတာလ႕ သရ ပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ေအးသရ၀ငး၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 9

ကၽြႏပတ႔စကား ဖခေနာကသးဆင

ေခတသစ လမႈသပၸပညာရငမားက ဒမကေရတစႏငငတစရပ တးတကရနအလ႔ငာ ဖခေနာကဆငသးရပ ညညြတရပ

လေၾကာငး ဆေလရသည။ ထ ဖခေနာကဆင ၃ ခမာ ႏငငေတာ (State)၊ ေစးကြက (Market) ႏင အရပဘက

လ႕အဖြ႔အစညး (Civil Society Organization) တ႔ျဖစသည။ အခ႕ကလညး ျမငး ၃ ေကာင ကေသာ ရထားႏင

တငစားေလရသည။

ထ ဖခေနာက သးခ အသးသးအခးညေလေလ ယငးႏငင၊ သ႔မဟတ လ႕အဖြ႔အစညး တးတကမႈ ညညြတမႈ အခးည

ေလေလ ျဖစသည။ စနေခၚမႈမားက တန႔ျပနေကာလႊားႏငေလေလျဖစသည။

ထား၀ယေဒသတြငကား အဘယသ႔နညး။

ထား၀ယေရနကဆပကမးတညးဟေသာ စနေခၚမႈက တန႔ျပနေကာလႊားရန ထား၀ယတြင အရပဘကအဖြ႕အစညးမား

စစစညးစညး ရေနၾကေၾကာငး လတတေလာ ျပငဆငမႈမားက သႏငသည။ လမႈေရးလပငနးလပကငသမားအပါအ၀င

စးပြားေရးသမားမားပါ ပါ၀ငလာသည။ တန႔ျပနေကာလႊားရန အစအစဥမား ေရးဆြသည။ လကဆ ေခါငးခငးဆင

ေဆြးေႏြးသည။ သ႔မာသာ ေပၚလာလတေသာ ဧရာမလႈငးလးမာက ေကာလႊားႏငမညျဖစသည။

တနညးဆရေသာ ေစးကြက ႏင အရပဘကအဖြ႔အစညးမားမာ ရသညအားႏင စစညးေနၾကျပျဖစသည။

ဖခေနာကဆငႏစခကား အားယေနျပ။ ေနာကဖခေနာကဆင တစချဖစေသာ ႏငငေတာ၏ အပငးပမစစညးမပါက

အတငးအထကအလြနပငျဖစသည။

ႏငငေတာအပငးတြင ျပငဆငမႈမား ၾကားသငသေလာကေတာ ၾကားေနရသည။ အထးစးပြားေရးဆငရာ ေကာမတမား

ဖြ႕စညးျခငး စသညျဖင။ ႏငငေတာ တြင တစစတတပငးပါ၀ငေသာ ဥပေဒျပမ႑ငမ လႊတေတာ အမတမားကား

အဘယသ႔နညး။

ထား၀ယေဒသခလႊတေတာအမတမားတြင ပညာေရးေနာကခ၊ စးပြားေရးေနာကခ၊ အစးရအရာရေနာကခ၊ သမငးႏင

စာေရးဆရာေနာကခမားစြာ ပါ၀ငရာ အေတာအသငအားရပါသည။ လႈပဖ႔သာလသည။ လႊတေတာအမတမား အေနျဖင

နငငေတာတညးဟေသာ ဖခေနာကဆငတြင ၀ငေရာက အားညျခငးျဖင မဆႏၵရငမားက မမညဟေမာလငပါ သည။

အေရးကစၥမားစြာရသည။ အမတမားအေနျဖင မညသ႔ပငဆေစ မဆႏၵရငမားက မကႏာသာၾကညမညျဖစရာ အခနတန

လႈပလာမညဟ ဗထးက ေမာလငပါသည။ ထား၀ယေဒသခ ျပညသလထမားသညလညး ေမာလငေပမည။

သ႔မသာ ဖခေနာကဆင သးခအခးညစြာ ေတာတနတညမတလာမညျဖစသည။

သကဆငသမားသ႕ ဗထးမဒယာတြင ေဖာျပေသာသတငး၊ ေဆာငးပါး အေတာမားမားသည ျပညတြငး ၊ ျပညပ မဒယာ မားမ ထတေ၀ ေဖာျပျပးသညမားက ထပမစစညး ေဖာျပျခငး ျဖစသည။ အကးအျမတ အလ႕ငာ ထတေ၀ ျဖန႕ခေနျခငး မဟတသည အတြက မလ သတငး ႏင ေဆာငးပါး ပငရငမား အေနျဖင ဗထး မဒယာက နားလညေပးပါရန ပနၾကားအပပါသည။ အေျခအေနအရပရပေၾကာငေတေတဆငဆင ခြငေတာငးရနလညး မျဖစႏငေပ ။ ေကးဇး အထးတငပါသည။

Bahtoo Media Page 10

ထား၀ယနာေရးကညမႈ အလႈရင လအပ

ထား၀ယျမ႕ အခမ နာေရးကညမႈေပးတ အဖြ႕အစညးမာ အလႈေငြလအပေၾကာငး သရတယ။သည

ထား၀ယနာေရးကညမႈက ဆငးရခ႕တသ နာေရးေတြ ၊ အေရးေပၚနာေရးေတြက ကညေဆာငရြက ေပးတာျဖစတယ။

ထား၀ယနာေရးကညမႈက တာ၀နရသ ဥးေအာငစနက “

တစရကက ပမးမ ႏစေလာငးခေပးတယ။ တစခါတေလ

မားရင ခႏစေလာငးေလာကရတယ။ ကားက

ဆာဖတတစစးပ ရတယ။ ဒ ထား၀ယသေ၀ဂယာဥက

ျပျပငခငေပမယ အလႈေငြ နညးေတာ မျပျပငႏငဘး ”

လ႕ ေျပာပါတယ။

သညအဖြ႕မာ အဖြ႕၀င ၂၆ ဥး ရပါတယ။

အဖြ႕၀ငေတြဆက ရတ အလႈေငြန႕ ၀နထမးေထြက

လစာေပးတာ အေလာငးမးရႈ႕ဖ႕ ထငး၀ယတာေတြ

ျပလပတယလ႕ သရတယ။ ဥးေအာငစနက “

ကၽြနေတာတ႕ စလပတ ၂၀၀၇ ခႏစ ဇြနလက ေန

အခအထ ရပအေလာငးေပါငး ၃၀၀၀နးပါး သျဂၤ လ

ေပးျပး ျပ ၊ ရတ အလႈေငြန႕က အေခါငး၀ယတယ

တစေလာငးက ၃၅ မနစ ထငးန႕ မးရႈ႕ေပးတယ။

ထငးဖးမရေတာရင မးျပနလကျပး ရႈ႕ေပးရတယ ”လ႕

ဆတယ။

သညထား၀ယ နာေရးကညမႈ က အဓက ဖြ႕စညးတာက

ထား၀ယျမ႕ရ႕ အေကာအေမာ ဆဆ ဆရာေတာ

ဥးေတဇ၀သက ဥးေဆာငဖြ႕စညးတာျဖစျပး ၊

သညတစပတတညးမာ ဆရာေတာ ဥးေတဇ၀သ

ပလြနေတာမႈ သြားျပလ႕ သရပါတယ။

ကားအစးေရတးႏငဖ႕ အလရငေတြ လအပလာပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ေအးသရ၀ငး၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

သေဘၤာလငးမား အဆငျမငရနလ

ျမနမာႏငင၏ အဓက ကနသြယဖက သးႏငငျဖစသည အႏၵယ ၊ တရတႏင ထငးတ႕၏ ရငးႏးျမပႏမႈျဖင ေဆာင ရြကေန

သည ဆပကမးဇနမား ပမဖြ႕ျဖး လာမည ဆပါက သေဘၤာလငးမား၏ လကရ အေနအထားအား အဆင ျမငတငရန

လအပေၾကာငး ပငလယေရေၾကာငး စးပြားေရးဆငရာ ကၽြမးကငပညာရငမားႏင ဥပေဒကၽြမးကငသမားက ဆခပါသည။

လကရျမနမာႏငငႏင အဓက ကနသြယဖကသးႏငငမာ

အႏၵယ ၊ တရတႏင ထငးတ႕ျဖစၾကရာ အဆပါ

ႏငငၾကးမားက ျမနမာႏငင၏ သယဇာတၾကြယ၀မႈ ၊

ေဒသတြငး ကနသြယမႈ အလားအလာမားက ေရးရႈကာ

ႏငင၏ ဆပကမးဖြ႕ျဖးမႈအတြက အဓက လအပသည

Infrastructure တညေဆာကရငးႏးမႈပငးမားတြင

စတငရငးႏးျမပႏလာၾကျခငးျဖစၾကသည။

သ႕ရာတြင ဆပကမးၾကးမား ဖြ႕ျဖးလာသညႏင အမ

ကနသြယေရေၾကာငး စးပြားေရး က႑တြင အဓက

လအပလာသည သေဘၤာလငးမား၏ ၀နေဆာငမႈ

ေပးႏငရနႏင ႏငငတကာ အဆငမျဖစရန ျပငဆင

ထားရနမာ အေရးပါေၾကာငး ျမနမာေရေၾကာငးဆငရာ

လပငနးမားဖြ႕ျဖးတးတကေရး အသငးဥကဌ

ဥးစနးခငလက ေျပာၾကားခသည။

မညသ႕ပငျဖစေစ အႏၵယ ၊ တရတႏင ထငးႏငငတ႕မ

ဆပကမးၾကးသးခသ႕ ရငးႏးျမပႏမႈရလာျခငးျဖင

ေနာငတြင သေဘာၤလငးမား ၊ ေအးဂငမား ၊ Logistic

Providers မား ၊ Freight Forwarders မား အသးသး

၀ငေရာကလာႏငဖြယရရာ ႏငငတကာ အဆငတနးႏင

ေလာညေစသည ၀နေဆာငမႈ ျဖစလာေစရနမာ အေရး

ပါေၾကာငး ကၽြမးကငသမားက သးသပေျပာၾကားခသည။

Bi Weekly Eleven ဂာနယပါ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 11

ထား၀ယ စမကနး ေအဂငစမတဆင အလပသမားရာ

ထား၀ယေရနကဆပကမးစမကနးမ ျပညတြငးအလပအကင ရာေဖြေရး ေအဂငစ အခ႕သ႕ အလပအကင ေလာကထား

သမားထမ ေရြးခယခန႕ထားႏငရန ၀နထမးေခၚယႏငေရးအတြက ကမးလမးမႈမား ယခလအတြငးျပလပလာေၾကာငး

သတငးရရသည။

“အလယအလတပငးအဆငန႕ ေအာကေျခ ၀နထမးပငး

က ကမးလမးထားပါတယ။ ဒကမးလမးမႈက ရကပငးပ

ရေသးတာပါ။ အငဂငနယာပငးလညး ပါသလ

တျခားေသာ ေနရာေတြအတြကလညး ပါပါတယ။

အဓကကေတာ အတတပညာပငးလ႕ ေျပာလ႕ရပါတယ”

ဟ Device Services Co.,Ltd မ မနေနဂငးဒါရကတာ

ဥးတငဇေကာက မတလ ၅ ရကေန႕၌ ေျပာၾကားသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနးကသ႕ ေသာ

စမကနးၾကးမား ျမနမာႏငငတြင လာေရာကျပလပေသာ

ယခႏစ၌ အလပအကငအခြငအလမးသစမား

ေပၚေပါကႏငေျခရလာျခငးႏင ပတသက၍ အဆပါ

ေဒသမ ေဒသခမား အပါအ၀င ျမနမာလငယလရြယမား

အၾကားတြင ေမာလငမႈ မားရလာခၾကသည။

ျမနမာႏငငတြင ျပညပမ ရငးႏးျမပႏမႈျဖင လပကငၾက

သည စမကနးမား၊ စးပြားေရးလပငနးမား၌ သကဆငရာ

ႏငငမ ၀နထမးမားက ေရႊ႕ေျပာငးလပသား အျဖစေခၚယ

လာျခငးျဖစမားရျပး ယခလပကငေနသည

ထား၀ယေရနက ဆပကမးစမကနးတြငလညး

ထငးႏငငမ လပသားမားရေနကာ ဆကလက၌

ထပမေရာကရ လာရနလညး ရေနသညဟ သရသည။

“ ကမၸဏမာ လာျပး ေလာကထားတသေတြထကမ

အသက ၊ ဘြ႕ ၊ လပငနးအေတြ႕အၾကစတာေတြ ၊

သတ႕ဘကက လခငတ အရညအခငးေတြန႕

တကဆငစစေဆးျပး အၾကအငတာဗး တစၾကမ

လပဖ႕ရပါတယ။ အခေတာ ထား၀ယအတြက

၀နထမးေရႊးခယဖ႕ စျပးလပေနတနးပါ ။

မခန႕ထားေသးပါဘး ” ဟ ဥးတငဇေကာက ဆပါသည။

Bi Weekly Eleven ဂာနယပါ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

ဆအနး သသသာသာ အထြကေလာ

တနသၤာရတငး ေဒသၾကး ၊ ထား၀ယခရင၊ ထား၀ယျမစအေနာကဘကျခမးရ ေရနကဆပကမး စမကနး ေဒသတြင

ဆအနးႏင ေရာဘာစကပးထားသည အစးရျခမားမာ ဧက ၁၆၀၀ ခန႕ရျပး ယခႏစတြင ရာသဥတ ေျပာငးလမႈေၾကာင

ဆအနးထြကႏႈနးမားသသသာသာ ေလာနညး ေၾကာငး ေဒသခမားထမ သရသည။

အစးရဆအနးျခမားတြင တစခအပါအ၀ငျဖစသည

ထား၀ယခရင ၊ ေရျဖျမ႕နယ၊ ပေဂါဇြနးေကးရြာ ရ

အစးရ ဆအနး စကပးေရးျခအား ႏစ ၂၀ စာခပ

သကတမးျဖင ပဂၢလက လပငနးရငမားအား ငားရမး

လပကငခစဥက သးႏစ အတြငး တြင အျမတ ေပၚခ

ေၾကာငး ၊ ယခႏစတြင ရာသဥတေၾကာင ျခတငး နးပါး

ထြကႏႈနးကဆငးမႈႏင ၾကရေၾကာငး ဆအနး ျခမ

၀နထမးတစဥးက ဆသည။

“ အရငက ဒျခက ႏစ ၂၀ စာခပန႕ ပဂၢလက

ငားရမးလပကငခတာ သးႏစန႕ အျမတေပၚခတယ။

အခေတာ အစးရျခ ျပနျဖစသြားပါျပ။ ဒႏစ ျခမာ

ရာသေအးလ႕ ထြကႏႈနး ေတာေတာကတယ။

Bahtoo Media Page 12

တျခားျခေတြလညး ထြကႏႈနးေလာတယလ႕

သရတယ” ဟ ေရျဖျမ႕နယ ၊ အမတ (၁)

စကမႈ ၀နၾကး ဌာန၊ ျမနမာေဆး၀ါးႏင

စားေသာကကနလပငနး ပေဂါဇြနး ၊ ဆအနးျခမ

၀နထမးတစဥးက ေျပာသည။

အဆပါ အစးရ ဆအနးျခတြင တစနာရ တန

၈၀ ကစကရသည အတြက တစလလး

ခတယခသည ဆသးမားအား တစနာရ ခန႕

စကလညပတရျဖင ဆၾကမး မားရရႏငေၾကာငး

၊ ရနကနတြင ဆေခာျပနလညထတလပ

သန႕စငေၾကာငး သရသည။

ျမနမာပ႕စ ပါ ဗဟန (ျမစမခ) ၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမး လမးအေၾကာငး ေဖာကလပမႈ အရနအဟနျမင မတာ

၂၂၀ ရလမးမၾကး ထား၀ယျမ႕တြငးမ ျဖတမည

Italian – Thai Development Public Co., Ltd ၏ အၾကးမားဆးေသာ စမကနးတစချဖစသည႕ အေမရကနေဒၚလာ ၈

ဒမ ၆ ဘလယရငးႏးျမပႏမည စတရနးမင ၁၀၀၊ ဧက ၁၆၀၀၀၀ ကယ၀နးေသာ ထား၀ယခရင ေရနကဆပကမး

အေနျဖင လကရအခနတြင လမးအေၾကာငး အၾကမးထ ညေဖာကလပ မႈလပငနးမားအား အရနျမင လပေဆာင

လကရေၾကာငး စမကနး၀နထမးတစဥးက ဆသည။

“ ဆပကမးစမကနးက ထငးႏငငက သြားမည

လမးေၾကာငးန႕ စမကနး ဒတယ လမးေၾကာငးက

ဥးစားေပး အဓက ေဖာကလပေနတာပါ။ လမးအေၾကာငး

လပငနးေဖာကလပမႈအတငးအတာအရ

ေတာေတာေလးေတာ ျပးစးျပလ႕ ေျပာလ႕ရပါတယ။

ပေတာကကနး- ထား၀ယျမစကးတတားဆရငလညး

ေနာကလေလာကဆရင အေခာ သပလ႕ရျပ” ဟ

စမကနးတြင တာ၀န ထမးေဆာငေနသည ေဒသခ

ေဆာက လပေရး ၀နထမးတစဥးက ေျပာသည။

အဆပါ ထား၀ယျမစ အေရ႕ ဘကျခမး ႏင

အေနာကဘကျခမးအား ဆကသြယေပး သည

ပေတာကကနးတတားမာ လြနခသည ေလးလ ခန႕မ

စတငေဆာကလပခေၾကာငး ၊ ၂၀၁၁ ခႏစ ၊ ဧျပအတြငး

အေခာသပႏငလမမညဟ ထငေၾကာငး အဆပါ

ပဂၢလက ဆကလပေျပာဆသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနးတြင မတာ ၂၂၀

ရသည Road To Thailand လမးမၾကး မာ

ထား၀ယျမ႕တြငးမ ျဖတ၍ ေဖာကလပမညျဖစျပး

Secondary Road SS to Dawei Air Port လမးမၾကးမာ

ထား၀ယျမ႕ ကေျမာကငး တတာေဘးမ ကပ၍

ေဖာကလပသြားမညျဖစေၾကာငး ၊ လမးအကယေပမာ

၃၃ ေပ ခန႕ရေၾကာငး စမကနး ေဒသအတြငး မ

သရသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနးအတြငး

ကေရာကေနသည ရြာ ၁၉ ရြာ ရေၾကာငး ၊

လမးအေၾကာငး ေဖာကလပမႈ အတြက

မလြတကငးသည ဥယာဥျခမားအား အဖြ႕မားျဖင

Bahtoo Media Page 13

လကလ ၾကညရႈစစေဆးေနေၾကာငး

ေဒသခတ႕က ဆသည။

“ အခ ေရျဖန႕ ရလငမာ လမးအေၾကာငး

ေတြန႕ မလြတကငးတ ျခထမာ ရတ

အပငေတြက အဖြ႕ေတြန႕ လကလ

ေရတြက ေနပါတယ” ဟ ထား၀ယခရင

ေရျဖျမ႕နယ ရလင ေကးရြာမ ေဒသခ

တစဥးက ေျပာသည ။

ႏစရညပငမားအား လကလ ေရတြက

ေနသည အဖြ႕မားတြင စကပးေရး၀နထမး

၊ ႏစရညသးႏ၀နထမး ၊ ေျမစာရငး

၀နထမး Italian – Thai Company

၀နထမး ျခရင ႏင အတ ေဒသဆငရာ အၾကးအကမား

ပါ၀ငသည အဖြ႕မားက ဖကသမးခရမည ဥယာဥမား

သ႕ ေျမပျဖင လကလၾကညရႈေနျခငးျဖစေၾကာငး ၊

အဆပါ ျခမားတြင ေရာဘာ ၊ ဆအနး ၊ သရက ၊ ဒးရငး

ႏင ႏစရညသးႏပငမား စကပးမႈမားေၾကာငး သရသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနး အတြငးက

ေရာကေနသည ရြာမားမာ ထား၀ယျမစ အေနာက

ဘကျခမးတြင ရျပး ၊ ေရျဖ၊ မငးဒပ ၊ ပေဂါဇြနး ၊ ရလင ၊

သစတေထာင ၊ ေကာက၀ကကနး ၊ ပနးေရာင

၊၀ကေခာငး၊ ခေမာကေခာငး ၊ ပလေရာင ၊ ထနၾကး ၊

ပရခြက ၊ မယငးၾကးရြာႏင မးဒး၊ ကျမငဆြ ၊ ပလက ၊

သေျပဇြနး ၊၀မးဇ ၊ ေကာကေထာင ေကးရြာ

မားျဖစေၾကာငးသရသည။

ဆယစႏစအတြငး ျပးစးေအာင အေကာင အထည

ေဖာမည ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနးတြင

ထား၀ယေရနကဆပကမး၊ စကမႈဇနႏင ထငးႏငငသ႕

တက ရက သြားႏငမည ကားလမး၊

ရထားလမးေဖာကလပျခငးစသည စမကနး သးခ

ပါ၀ငေၾကာငး သရသည။

ျမနမာပ႕စဂာနယပါ ဗဟန(ျမစမခ)၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

အဓမၼေစခငးမႈ ပေပာကေရး ဆကလႈပရားဖ႕ တစႏစ သကတမးတး

ျမနမာႏငငမာ အဓမၼခငးေစျခငးန႕ စပလဥးျပး တငၾကားခြငျပတ ေနာကဆကတြ သေဘာတညခကတစရပက တစႏစ

သကတမး ထပတးဖ႕ အစးရန႕ သေဘာတညခလ႕ အျပညျပညဆငရာ အလပသမားေရးရာ အဖြ႕ အငအယလအထက

သရပါတယ။

“ ခလာမယ ေနာကတစပတ ဗဒၶဟးေန႕မာ

ေနျပညေတာသြားျပး အစးရန႕ ေနာကဆကတြ

စာခၽြနလႊာ တစႏစသကတမးတးတာက

လကမတထးမယ” လ႕ ေဖေဖာ၀ါရလ ၁၇ ရက ေန႕မာ

ျမနမာ ဌာေနကယစားလယ အငအယလအ

ဆကသြယညႏႈငးေရးအရာရ မစၥတာ စတဖမာရယလက

စကားျပနက တစဆငေျပာပါတယ။

အဓမၼခငးေစျခငး ခရမႈအတြက အငအယလအ

ထတငၾကားမႈ ျပလပႏငတ စနစက သေဘာတညျပး

လပတာ သညႏငငမာပ ရပါတယ။ ၂၀၀၇ ခႏစက စလ႕

Bahtoo Media Page 14

သေဘာတညခက ရရချပး တစႏစ တစၾကမ

သကတမးတးခရတာ ျဖစပါတယ။ ဂနဗာက

ေရာကရလာတ အငအယလအ အရာရနက

ကယစားလယ သးဥး၊ ဌာေနကယစားလယ မစၥတာ

စတဖမာရယလ ၊ သကဆငရာ၀နၾကး ဌာနရ႕

တာ၀နရသတ႕က ေနာကဆကတြ သေဘာတ

စာခၽြနလႊာမာ လကမတေရးထးခတာျဖစျပး ၊

အဓမၼခငးေစမႈ ပေပာကေရးအတြက ၁၂ လလး

ဆကလႈပရားေဆာငရြကေနမာ ျဖစတယလ႕ ဆပါတယ။

အဓမၼခငးေစမႈဆတာ လတစဥး တစေယာကက

အလပတစခ မျဖစမေနလပရမယ။ မလကနာရင

အျပစေပးခရမယလ႕ ျခမးေျခာကျပး သ႕ရ႕ ဆႏၵမပါဘ

ဥပေဒန႕ ဆန႕ကငခငးေစတ အလပမးက

ေခၚတာျဖစပါတယ။ ျမနမာႏငငရ႕ တညဆဥပေဒ၊

အမန႕ညႊနၾကားခကေတြအရလညး အဓမၼခငးေစမႈ

ကငသးတာ ၊ အသက ၁၆ ႏစေအာက

ကေလးသငယက တပမေတာအတြငး စေဆာငးတာေတြ

မလပဖ႕ တားျမစထားေၾကာငး အလပသမား၀နၾကး

ဌာနနက အငအယလအတ႕ရ႕

တရား၀ငေၾကညာခကအရ သရပါတယ။

ေနာကဆကတြ သေဘာတညခကတစရပက

သေဘာတညထားရမႈအရ တငၾကားႏငတ

နညးလမးေတြ ရပါတယ။ ပဏာမတငၾကားမႈက ရပကြက

၊ ေကးရြာ၊ ျမ႕နယ၊ ခရငအဆငရတ ေဒသခ

အပခပေရးအဖြ႕အစညးေတြကေန တဆင

တငၾကားႏငတယ။

နးစပရာ တပသားစေဆာငးေရး စခနးေတြမာလညး

စစမးမႈျပလပႏငပါတယ။ သညနညးလမးေတြက

အဆငမေျပရင အငအယလအ

ဆကသြယညႏႈငးေရးအရာရ မစၥတာ စတဖ မာရယလ

ထ ဆကသြယတငၾကားႏငမာ ျဖပပါတယ။

ဆကသြယညႏႈငးေရး အရာရထ တယလဖနး။ ဖကစ၊

အးေမးလ၊စာန႕ ရးက သြားေရာက

ဆကသြယႏငပါတယ။ ယၾကညရတ အသမတေဆြ ၊

ေဆြမးသားခငး ၊ အျခား သကဆငတ ပဂၢလ အဓၶမ

ေစခငးခရသ ကယတငဆကသြယတငၾကားႏငတယ။

ဒါမမဟတ တငစာေရးသားျပး ယၾကညရသက တစဆင

ေပးပ႕ႏငတယလ႕ အလပသမား၀နၾကးဌာနန႕

အငအယလအ တ႕ရ႕ တရား၀ငေၾကညာခကအရ

သရပါတယ။

အငအယလအ ဆကသြယညႏႈငးေရးအရာရထ

ဆကသြယရမယ လပစာက အခနးအမတ ၁၂၁၂-၁၂၂၀၊

၁၂ ထပ ၊ ကနသညၾကးမား ဟတယ ၊ အမတ ၂၃၃ ၊

ဆးေလဘရားလမး ၊ ရနကနျမ႕ ျဖစပါတယ။ ဖနး ၀၁-

၂၄၂၃၉၃၊ ၂၄၂၈၁၁၊ ဖကစက ၀၁-၂၄၂၅၉၄ န႕

အးေမးလက yangon@ilo.org ျဖစတယလ႕ ဆပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ဇငေသာ၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

၁၉ ဥးပါ အထးစးပြားေရးဇန ေကာမတဖြ႕စညး

အထးစးပြားေရးဇန အေကာငအထညေဖာေရး ေကာမတဖြ႕စညးချပး ၊ ၀နၾကးဌာနအသးသးမ ၀နထမးမား၊ အရာရမား

ျဖစသည ဥကဌ၊ အတြငးေရးမႈး ၊ တြဖကအတြငးေရးမးႏင အဖြ႕၀င ၁၉ ဥး ျဖင ဖြ႕စညး ထားေၾကာငး သရသည။

အထးစးပြားေရးဇန အေကာငအထညေဖာေရး ေကာမတက ႏငငေတာ ေအးခမးသာယာေရးႏင ဖြ႕ျဖးေရး ေကာငစ

အမန႕ေၾကာျငာစာ အမတ ၄၂/ ၂၀၁၀ ျဖင ဖြ႕စညး ချခငးျဖစျပး ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငေတာျပနတမး ၂၀၁၁ခႏစ

ေန႕စြျဖင ထတျပနေၾကညာချခငးျဖစသည။

Bahtoo Media Page 15

အထးစးပြားေရးဇန အေကာငအထညေဖာေရး ေကာမတဥကဌမာ အမးသားစမကနးႏင စးပြားေရး ဖြ႕ျဖးတးတကမႈ

၀နၾကးဌာန ၀နၾကးျဖစျပး အတြငးေရးမႈးမာ အမးသားစမကနးႏင စးပြားေရး ဖြ႕ျဖးတးတကမႈ ၀နၾကးဌာန ရငးႏးျမပႏမႈႏင

ကမၸဏမား ညႊနၾကားမႈ ဥးစးဌာနမ ညႊနၾကားေရးမးခပျဖစကာ တြဖကအတြငးေရးမးမာ ေဆာကလပေရး ၀နၾကးဌာန

ျမ႕ရြာႏင အးအမ ဖြ႕ျဖးေရး ဥးစးဌာန ဒတယ ညႊနၾကားေရးမးခပတ႕ျဖစသည။

အဖြ႕၀င ၁၉ ဥးထတြင ပါ၀ငသမားမာ အမတ(၂) စကမႈ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး ၊ စးပြားေရးႏင ကးသနး ေရာငး၀ယေရး ၀နၾကး

၊ ႏငငျခားေရး ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး ၊ ျပညထေရး ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး၊ အမတ (၁) လပစစ စြမးအား ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး၊

အမတ(၂) လပစစ စြမးအား ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး ၊ ေဆာကလပေရး ၀နၾကး ဌာန၀နၾကး၊ ဆကသြယေရး စာတကႏင

ေၾကး နနး ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး၊ စြမးအင ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး၊ ဘ႑ာေရးႏင အခြန ၀နၾကးဌာန ၀နၾကး၊ ေရ႕ေနခပ (ေရ႕ေန

ခပရး)၊ တနသၤာရ တငးေဒသၾကး ေအးခမး သာယာေရးႏင ဖြ႕ျဖးေရးေကာငစ ဥကဌ ၊ ရခင ျပညနယ ေအးခမး သာယာ

ေရးႏင ဖြ႕ျဖးေရး ေကာငစဥကဌ ၊ ေၾကးတငႏင ေျမစာရငး ဥးစးဌာန ညႊနၾကားေရးမးခပ ၊ စကမႈညႊနၾကားေရး ဥးစးဌာန

ညႊနၾကားေရးမးခပတ႕ျဖစသည။

ထ႕ျပင အဖြ႕၀ငမားထတြင စကမႈၾကးၾကပေရးႏင စစေဆးေရး ဥးစးဌာန ညႊနၾကားေရးမးခပ ၊ ႏငငျခားစးပြား ဆကသြယ

ေရး ညႊနၾကားေရးမးခပ ၊ ျမနမာဆပကမး အာဏာပင( ပ႕ေဆာငေရး ၀နၾကးဌာန) ဥးေဆာငညႊနၾကားေရးမး ၊ ျမ႕ရြာႏင

အးအမ ဖြ႕ျဖးေရး ဥးစးဌာန ညႊနၾကားေရးမႈးခပတ႕လညး ပါ၀ငေၾကာငး သရသည။

အထးစးပြားေရးဇန အေကာငအထညေဖာေရး ေကာမတ၏ လပငနးေဆာငတာမားထတြင အထးစးပြားေရးဇန ဖြ႕ျဖး

တးတကေရးႏင စမခန႕ခြေရးတ႕အတြက စမကနးႏင အစအစဥမား ခမတျခငး ၊ အထးစးပြားေရးဇန တညေထာငျခငး

အတြက အဆျပခကအေပၚ သကဆငရာ အစးရ ဌာန အဖြ႕အစညးမား၏ သေဘာထားရယ၍ စစစျပး ျပညေထာငစ

ျမနမာ ႏငင အစးရ အစးရအဖြ႕သ႕ တငျပျခငး အထးစးပြားေရးဇနတြင လမး ၊ တတား၊ ေလဆပ ၊ ဆပကမး ၊ ေရေပး

ေ၀ေရး ၊ လပစစ ဓာတအားေပးေရးႏင စညပငသာယာေရး လပငနးမား ၊ သငတနးဌာန ၊ တကသလ ေကာလပ သပၸႏင

စာသငေကာငး ၊ မလတနးၾကေကာငး ၊ ျပစ ေစာငေရာကေရးေဂဟာ ၊ ေဆးရ၊ အပခပေရး၊ အေဆာကအအ စသည

အမားသး အေျခခ အေဆာက အအမား တညေဆာကလာေစျခငး ၊ အေျခခ အေဆာက အအမား ေဆာကလပ ထနးသမး

ရာတြင ရငးႏး တညေဆာကသက စကထတ ကနက သည အသး စရတမားအား ၊ ေပးေခႏငေရးအတြက သတမတ

ထားသည ကာလ အတြငး ယငးဇနမ ေကာကခရရေသာ အခြန အခမားက သးျခားရနပေငြျဖင ထနးသမးထားရျပး

ထအသး စရတမား ေပးေချခငး စသည အခကတ႕ ပါ၀ငေနပါသည။

Bahtoo Media Page 16

ထ႕ျပင အထးစးပြားေရးဇန တညေထာငေရးႏင စမ ခန႕ခြေရးဆငရာ အဓက ျပနာမား ေျပလညေစရန သကဆငရာ

အစးရဌာန ၊ အဖြ႕အစညးမားႏင ဆကသြယညႏႈငးေျဖရငးေပးျခငး၊ အထးစးပြားေရး ဇနအလက လပကငခြင ရသည

ရငးႏးျမပႏမႈလပငနးမား သတမတေပးျခငး၊ ဥပေဒအရ စးၾကပေကာကခရမည အခြနအခႏင ေျမအသးျပခမားက

ျပညေထာငစ ျမနမာႏငင ႏငငေတာ အစးရ အဖြ႕ ၏ သေဘာတညခကျဖင ကငးလြတခြငႏင သကသာခြငမား ေပးျခငးႏင

ကငးလြတခြငကာလႏင သကသာခြင ကာလမား တးျမငေပးျခငး ၊ အထးစးပြားေရးဇနမားႏင စပလဥး၍

အေကာငအထညေဖာေဆာငရြကမႈ အေျခအေနက ျပညေထာငစ ျမနမာႏငငေတာ အစးရအဖြ႕သ႕ အစရငခ တငျပျခငး ၊

အထးစးပြား ေရးဇနႏင စပလဥး၍ ႏငငေတာ အစးရအဖြ႕မ အခါအားေလာစြာ ေပးအပသည လပငနးတာ၀နမားက

အေကာငအထည ေဖာ ေဆာငရြကျခငးတ႕လညး ပါ၀ငေၾကာငး သရရပါသည။

Bi Weekly ဂာနယပါ ဟနးမငးလတ ၊ မငးသဟေဇာ၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

အထးစးပြားေရးဇန ဥပေဒ ျပညပရငးႏး ျမပႏမႈ ပလာႏငဟဆ

ႏငငရ႕ စးပြားေရးက ျမငတငဖ႕ ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈက ပဆြေဆာငႏငေအာင ရညရြယျပး ၊ ျမနမာ အထးစးပြားေရးဇန

ဥပေဒထတျပန ေၾကျငာလကတာက အခလ ၂၈ ရကေန႕ ထတ သတငးစာမာေတြ႕ရတယ။

ဥပေဒမာ ျမနမာ အထးစးပြားေရး ဇနဆငရာ ဗဟစမခန႕ခြမႈ အဖြ႕ ၊ ရငးႏးျမပႏသရ႕ အထး အခြငအေရးေတြ၊

ေျမအသးချခငး ၊ ဘဏႏင ေငြေရး ေၾကးေရး စမခန႕ ခြျခငး ႏင အာမခ လပငနး ၊ ေရာဂါကာကြယ ေရး၊ အလပ သမား

ေရးရာကစၥရပ စတာေတြန႕ သကဆငတ အခနး ၁၂ ခနးန႕ ပါ၀င ဖြ႕စညး ထားတယ။ ၂၀၁၀ ေအာကတ ဘာမာ ဆရင

ႏငငရ႕ ႏင ငျခား ရငးႏး ျမပႏမႈဟာ

အေမရကန ေဒၚ လာ ၃၁.၉၅၇ ဘလ

ရျပျဖစေၾကာငး သရ တယ။

အခဆရင မေခါငေဒသတြငးႏငငေတြ

သာမက အေရ႕ ေတာငအာရ ႏငငေတြၾကား ၊

အေရ႕အလယ ပငး ၊ ဥေရာပန႕ အာဖရက

တကေတြန႕ပါ ကးလး ဆကသြယ ႏငမယ

ထား၀ယေရနကဆပကမးန႕ အထးစးပြားေရး

ဇနက စတင ျပငဆငေနျပ ျဖစပါတယ။

သညစမကနးက ရငးႏးျမပႏမယ အတာလ-

ထငး ဒဗေလာမန႕ ပကဘလစ ကမၸဏရ႕ အဆအရ

အေရ႕ေတာငအာရ မာ အၾကးမားဆး အထးစးပြားေရးဇနျဖစလာမာ ျဖစတယ။ ထငးႏငငက အၾကးဆး စြမးအင

ထတလပသ PTT န႕ ဂပနႏငငက သမဏအမားဆး ထတလပသ Nippon စတးလေကာပေရးရငးတ႕ အပါအ၀င

ျပညတြငးျပညပ လပငနးရငေတြဟာ သညအထးစးပြားေရးဇန စမကနးမာ ရငးႏးျမပႏဖ႕အတြက စတ၀ငစားေနေၾကာငး

သရတယ။ လကရ ျမနမာႏငငဟာ ႏငငေပါငး ၃၁ ႏငငက စးပြားေရး လပငနးေပါငး ၄၃၀ ဆက လာတ ႏငငျခား ရငးႏး

ျမပႏ မႈေတြက ေရနႏင သဘာ၀ ဓာတေငြ႕ ၊ လပစစ စြမးအား ၊ ထတကနပစၥညး ၊ အမျခေျမ ၊ ဟတယႏင ခရးသြား

Bahtoo Media Page 17

လာေရး ၊ ဓာတသတ၊ သယယ ပ႕ေဆာငေရးႏင ဆကသြယေရး ၊ ေမြးျမေရးႏင ေရလပငနး ၊ စကရ ၊ ေဆာကလပေရး ၊

စကပးေရးန႕ ၀နေဆာငမႈ ဆတ စးပြားေရးအခနး က႑ ၁၂ ခ ထမာ အသးသးျဖညသြငး ထားပါတယ။

ထား၀ယေရနကဆပကမးန႕ အထးစးပြားေရးဇန စမကနး မာ ႏငငတကာ အဆငမ ဘဏေတြ ၊ ဟတယေတြ ၊

ေစး၀ယစငတာေတြ ၊ ဆင ခြရးခြေတြ ဖြငလစဖ႕ အ တြက ျပညပ လပငနး ရင ေတြနညးတ ျပညတြငး လပငနးရင အခ႕က

အေကာငအထည ေဖာစျပျပး ျဖစသလ အခ႕ ေလ လာေနၾကျပ ျဖစပါ တယ။

လကရ ျမနမာႏငငမာ ျပညပရငးႏး ျမပႏမႈ စာရငးေတြ အရ ေရနႏင သဘာ၀ ဓာတေငြ႕ က႑ဟာ အေမရကန ေဒၚလာ

၁၃.၄၄၇ ဘလန႕ ဥးေဆာင ေနပါ တယ။ လပစစစြမးအင က႑က အေမရကန ေဒၚလာ ၁၁.၃၄၁ ဘလ ၊ ဟတယႏင

ခရးသြားလာေရး က႑က အေမရ ကနေဒၚလာ ၁.၀၆၄ ေဒၚလာ ၊ ဓာတသတက႑က အေမရကန ေဒၚလာ ၁.၆၆၃

ဘလန႕ စကပးေရး က႑ က အေမရကနေဒၚလာ ၉၆.၃၅၁ မလရေနျပျဖစေၾကာငး ပးပလေဒးလး အငတာနက

သတငးမာ ေဖာျပပါ ရပါတယ။

ျမနမာႏငငမာ ႏငငရ႕ဖြ႕ျဖးေရးဇန ၂၄ ဇနက သတမတ ထားျပး ျဖစသလ ထား၀ယေရနကဆပကမးန႕ အထး

စးပြားေရးဇန ၊ စစေတြ ေရနကဆပကမး ၊ ေရႊလ စမ ကနး ၊ ျပငဥးလြငရတနာပ ဆကဘာျမ႕ေတာစတ စမ

ကနးၾကးေတြကလညး ေဖာေဆာငေနတာေၾကာင ရငးႏး ျမပႏမႈေတြ ပျမငတကလာႏငေၾကာငး သရပါတယ။

ျမနမာႏငငရ႕ စကမႈ က႑ဟာ ျပညတြငးထတကန စစေပါငး (GDP) ထမာ ၂၀ ရာခငႏႈနးေလာက ပါ၀င တယ။ စကမႈ

က႑ထမာက ပဂၢလက က႑ရ႕ ပါ၀ငမႈ ဟာ ၉၂.၃၆ ရာခငႏႈနး ေလာကမာ ရတယ။ စကမႈ အခနးက႑ ဖြ႕ျဖးတးတက

လာေရး အတြက စကမႈ လပငနးေတြ လညပတႏငေအာင ပဂၢလက က႑က အားေပးဖ႕ ႏငငမာ စကမႈဇန ၁၈ ဇနက

တညေထာငျပး ျဖစပါတယ။ အသည စကမႈဇန ေတြမာ ပဂၢလက စကမႈ လပငနးေပါငး ၉.၅၇၄ခ လညပတေနေၾကာငး

သရသည။

တညေထာငျပး ျပညတြငး စကမႈဇန ၁၈ ခကေတာ လႈငသာယာ၊ ေရႊျပညသာ ၊ ေရႊလငပနး ၊ ေရႊေပါက ၊ ေျမာကဥကလာပ

၊ေတာငဥကလာပ၊ ဒဂဆပကမး ၊ အေရ႕ဒဂ ၊ ေတာငဒဂ ၊ ေျမာကဒဂ၊ သာေကတ ၊ မဂၤလာဒ၊ ရနကန ၊ ၀ါးတစရာ ၊ ပဥးမ

ပင ၊ သာဓကန ၊ သစအေျခခန႕ ေျမာငးတကာ စကမႈဇန တ႕ျဖစၾကတယ။ သညစကမႈဇနေတြမာ ျပညတြငး ၊ျပညပ

လပငနးရင ေတြက ရငးႏးျမပႏထားၾကပါတယ။

ဥပေဒကေတာ ထြကလာပါျပ ၊ အခထေတာ မဖတရေသး ပါဘး။ ပမနကေတာ SEZ (အထးစးပြား ေရးဇန ) ေတြ အကန

လးကေတာ အတတပါပ၊ ေယဘယေတာ တၾက တယ။ ရညရြယခကကေတာႏငငတကာက FDI (ႏငငတကာရငးႏး

ျမပႏမႈ) ေတြက ဆြေဆာငဖ႕ ၊ နညးပညာရလာဖ႕ ၊ဒက ေနျပးေတာ တျဖညးျဖညးန႕ ပြားသြားႏငေအာငေပါ ၊ ရညရြယ

ခကကေတာ တစႏငင လးက တစျပငနကမလပႏငေသးတအခနမာ အထးဇန တစခ လပရငးန႕ တျဖညးျဖညး ပ႕ သြား

ႏငေအာင ေပါ ၊ ကၽြနေတာတ႕ ႏငငရ႕ စးပြားေရးဖြ႕ျဖးမႈအတြက တျခား ႏငငေတြမာ ေအာငျမငျပးသား မဒယပ ၊

အျမတမးရာ ႏႈနးျပည ေအာငျမငတယေတာ မဟတဘးေလ ၊ သတ႕ လပရငးန႕ ၾကရတ အခကအခေတြ ၊ ေအာငျမငတ

ဟာ ေတြရေတာ အဆငမေျပတာေလးေတြ ေရာငလ႕ရတယ။ သမားအေတြ႕အၾကက ယလ႕ရတာေပါ ။ တစဖကကေတာ

နညးနညးေနာကကေကာငးကမယ ၊ တငးျပညရ႕ အခ အေျပာငးအလန႕အတ စးပြာေရး ေျပာငးလသြားႏငမယကစၥေပါ ”

လ႕ ျမနမာႏငင ကနသညမားႏင စကမႈလကမႈ လပငနးရငမားအသငး ခပ ဒတယ ဥကဌ ဥးေသာငးတငက

သးသပပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ျငမးျငမးျပည၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 18

ထား၀ယေရနကဆပကမး အထးစးပြားေရးဇန Sub-Contract ကမၸဏမား

ဥပေဒအၾကေပးမား စတငဌားရမး

ထား၀ယေရနကဆပကမး တညေဆာကေရး စမကနး၏ အထးစးပြားေရးဇနမား၌ Sub- Contract ရရထားေသာ

ကမၸဏမား ဥပေဒ အၾကေပးပညာရင စတင ဌားရမးလာၾကေၾကာငး သတငးရရသည။

ယငးစးပြားေရးဇန၌ ႏငငျခား ရငးႏးျမပႏမႈ ကမၸဏမား ႏင ပးတြလပကငေနေသာ ႏငငတြငးရ ကမၸဏမားမ လပငနးၾကး တစခအတြငးလအပသည ဥပေဒ အၾကေပး မား ငားရမးလာမႈမား ရခရာ Commercial Law ႏင

လပငနးၾကးမားတြငး အၾကေပးႏငသည ဥပေဒ ပညာရငမား ရားပါးေနေၾကာငးက ထား၀ယ ေရနက ဆပကမးရ တညေဆာကေရး လပငနးခြငမ ကမၸဏ အၾကေပး အရာရတစဥးက ေျပာၾကားခပါသည။

Bi Weekly ဂာနယမ ကးယေဖာျပသည။

၁၀ ႏစ ေနထငခြငလကမတ ထတေပးသည ထငး၀နထမးမား လာဘစား

ျမနမာႏငငသား ၁၄၀၀၀ ေကာ၏ ထငး ႏငငအတြငး ၁၀ ႏစ သကတမး ေနထငခြင လကမတမားက ျပနလညစစစရန

ညႊနၾကားခကသည ထငးႏငင ေျမာကပငး ခငးမငခ႐င ၀ငဟယ(Waing Haeng) ၿမ႕နယအတြငးရ ရြာသႀကးႏင

ထငးအစးရ ၀နထမးမား တရားမ၀င လာဘေပး လာဘယ ျပလပရနအတြက အခြငအေရး တချဖစေနသည။

၂၀၀၇ ႏစကနပငးႏင ၂၀၀၈ ခႏစ အေစာပငးတြင

၀ငဟယၿမ႕နယ႐းမ ျမနမာႏငငသား ၂၀၀၀၀ နးပါးက

၁၀ ႏစ သကတမး ေနထငခြင လကမတမား

ျပလပေပးခသည။ ယငး၂၀၀၀၀ နးပါးထမ ၁၄၀၀၀

ေကာက ထပမစစစခငးျခငး ျဖစသည။

ၿမ႕နယ႐း၏ စစစ ေဆာငရြကခကမားသည ယတ

မရေၾကာငး၊ အာဏာပငမားအၾကား လာဘေပး

လာဘယမႈ မညမသျဖင ယခ ကသ႔ ျပနာ

ေပၚေပါကလာရျခငး ျဖစေၾကာငး ရမးတငးရငးသား

တဥးျဖစသည ကစငးေမာငကလညး ေျပာသည။ “ပကဆန႔ လာလပတ လေတြပ အရငရတယ၊

မလပတလေတြက ေနာကမရတယ၊ အေ၀းက

လာတလေတြက တးတး တတ တတ ရြာသႀကးန႔

ညႇႏႈငးၿပး လပတာရတယ၊ ျမနမာျပညက

လာတလေတြက မသားစက ပကဆ ျပနေထာကပရ

ေတာ သပ မတတႏငဘး”ဟ ၎က ဆသည။

၀ငဟယၿမ႕နယ႐းက ေသခာ စစေဆးမႈ မျပလပဘ ၁၀

ႏစသကတမးရသည ကတမားက ထတေပးရျခငးႏင

ပတသက၍ ေလလာသမားက ေမးခြနးထတလက

ရသည။

ျဖစေပၚလာသည ျပနာမား အတြက အာဏာပငမား

တြင တာ၀နရသည ဟလညး ဆသည။

ကတထတေပးစဥက ျမနမာႏငငသားမား၏ ကယေရး

အခကအလက၊ ဓာတပ၊ လကေဗြ စသညတ႔က

ေတာငးခခေၾကာငး သရသည။

ဧရာ၀တက ေဒသခမား၏ လာဘေပး လာဘယ

ျပလပမႈရသညဟေသာ စြပစြခကမားႏင ပတသက၍

၀ငဟယၿမ႕နယ႐းသ႔ ဆကသြယခရာ ၀နထမး

အမးသမးတဥးက ျငငးဆခသည။

ဧရာ၀တ မဒယာ၏ အငတာနက စာမကႏာမ သနးထကဥး၏ သတငး က ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 19

အထစးပြားေရးဇနအတြငး ရငးႏးျမပႏသသည ျပညပေရာငးရေငြ အေပၚ ပထမ

ငါးႏစအတြက ၀ငေငြခြန ကငးလြတခြင ေလာကထားႏင

အထးစးပြားေရးဇနအတြငး ရငးႏးျမပႏ၍ လပငနးလပကငသည ရငးႏးျမပႏသသည ထတလပမႈ(သ႕မဟတ) ၀နေဆာငမႈ

လပငနး စတငသညေန႕မ ပထမ ငါးႏစအတြက ျပညပ ေရာငးရေငြ အေပၚ ၀ငေငြခြနကငးလြတခြင ေလာကထားႏငသည

ဟ ျမနမာ အထးစးပြားေရးဇန ဥပေဒတြင ပါရသည။

ထ႕အျပင ဒတယ ငါးႏစအတြက ျပငပေရာငးရေငြ အေပၚတညဆ ဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြန ႏႈနးထား၏ ၅၀

ရာခငးႏႈနး သကသာခြင ေလာကထားႏငေၾကာငး ဆကလကပါရသည။

ထ႕အျပင ဒတယ ငါးႏစအတြက ျပညပ ေရာငးရေငြ အေပၚတညဆဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြနႏႈနးထား၏ ၅၀

ရာခငႏႈနး သကသာခြင ေလာကထားႏငေၾကာငး ဆကလကပါရသည။

တတယ ငါးႏစအတြက ျပညပ တငပ႕ ေရာငးချခငးမ ရရသည ျမတစြနးေငြက ျပနလည ရငးႏးျမပႏပါက ထရငးႏး

ျမပသည ျမတစြနးေငြ အေပၚတညဆ ဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြနႏႈနးထား၏ ၅၀ ရာခငႏႈနး သကသာခြင

ေလာကထားႏငသညဟ ေဖာျပထားသည။

ပထမငါးႏစႏင ဒတယ ငါးႏစ တာကာလတ႕အတြက ကငးလြတခြငႏင သကသာခြငကာလ ကနဆးျပး ေနာကအထက

ပါဥပေဒမားအရ ကငးလြတခြငျပျခငးမရလင တညဆ ဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြန ႏႈနးထားအတငး ထမး

ေဆာငၾကရမညျဖစသည။

ႏငငေတာ တစ၀နးလး ဖြ႕ျဖးတးတကေစရနအတြက စးပြားေရး ဖြ႕ျဖးမႈ နညးပါးျပး ဆကသြယသြားလာေရး ခကခေသာ

ေဒသမားရ အထးစးပြားေရးဇနမားတြင ရငးႏးျမပႏသမားအတြက ဗဟအဖြ႕သည အစးရ အဖြ႕၏ သေဘာတညခကႏင

အခနး ( ၅ ) ရငးႏးျမပႏ႕သမား၏ အထးအခြငအေရးမားတြင ပါရသည အခြနကငးလြတခြင ကာလႏင သကသာခြင

ကာလမားက ပမသတမတေပးႏငေၾကာငး ေဖာျပပါရသည။

ျမနမာ အထးစးပြားေရးဇန ဥပေဒပါ ၀ငေငြခြနႏင သကဆငသည အခကမား

အထးစးပြားေရးဇနအတြငး ရငးႏးျမပႏလပကငသည ကနပစၥညးထတလပမႈလပငနးမားအတြက အခြနကငးလြတခြငႏင

သကသာခြင ကာလကနဆးျပးေနာက ပ႕ကနပစၥညးတနဖး စစေပါငးထက အၾကးစား ရငးႏးျမပႏမႈ လပငနးမားတြင ၅၀

ရာခငႏႈနးထက ေကာလြနလင လညးေကာငး၊ အလတစား ရငးႏးျမပႏမႈ လပငနးမားတြင ၆၀ ရာခငႏႈနး ထက

ေကာလြနလင လညးေကာငး၊ ထႏစအတြက ၀ငေငြခြန သကသာခြင ေလာကထားႏငသည။ ရငးႏးျမပႏသသည

အထးစးပြားေရးဇနတြင -

(က) ေရရညရငးႏးျမပႏမႈ လပငနး ေဆာငရြကႏငေစရန အားေပးသည အေနျဖင အေျခ ပစၥညးက ေရာငးချခငး ၊

လလယျခငး သ႕မဟတ အျခားနညးျဖင လႊေျပာငးျခငးျပလင လပငနး အမးအစား၊ ရငးႏး ျမပႏမႈ တနဖး၊ ေရာငးရသည

တနဖးတ႕ အေပၚမတညျပး ရရေသာ ျမတစြနးေငြ၏ ၅၀ ရာခငႏႈနးထက မပသည ဗဟအဖြ႕က သတမတေသာ

ေငြပမာဏက ႏငငေတာသ႕ ေပးသြငးရမည။

(ခ) ပဒမခြ (က) အရ ေပးသြငးျပး ကနရသည ျမတစြနးေငြ အေပၚတညဆ ဥပေဒႏင အည အခြနေပးေဆာငရမည။

Bahtoo Media Page 20

ျခြငးခက ။ ။ ေရနႏင သဘာ၀ ဓာတေငြ႕ က႑ႏင ေရနဓာတ ေဗဒ လပငနးမားအတြကကမ ၀ငေငြ ခြန ဥပေဒအရ

သတမတသည ၀ငေငြခြနႏႈနးထားျဖင ထမးေဆာငရမည။

(ဂ) ပစၥညးက ငားရမးျခငးမ ၀ငေငြရရလင ထရရသည ၀ငေငြအတြက တညဆဥပေဒအရ သတမတသည

၀ငေငြႏႈနးထားျဖင ထမးေဆာငရမည။

(ဃ) ျပညတြငးမ ရရေသာ အခြနထမးေဆာငျပးသည အျမတအေပၚခြေ၀ေပးသည အစရယယာ၀ငတစဥးခငး၏

အျမတေ၀စမားအတြက ၀ငေငြခြနေပးေဆာငျခငးမ ကငးလြတခြငေလာကထားႏငသည။

ျပညပေန ႏငငျခားသားသည ျမနမာႏငငတြင စးပြားေရးလပငနးတစခအျဖစ ဖြ႕စညးထေထာငထားျခငး မရေသာလညး

ပစၥညးႏင အသဥာဏပစၥညး ဆငရာ အခြငအေရးတစခခအရ အထးစးပြားေရးဇနႏင ဆကစပ၍ လပငနး ေဆာငရြက

ခြငရရလင -

(က) ခငေၾကး ၊ အတး ၊လပငနးေဆာငရြကေပးေစျခငးႏင ပစၥညး၀ယယျခငးမားအတြက ေပးရမညေငြမားအေပၚတြင

၀ငေငြခြန ဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြနႏႈနးထားႏင အညေငြေပးေခသက ပငရငးမ ျဖတေတာက၍ သကဆငရာ

သ႕ ေပးသြငးရမည။

(ခ) ငားရမးခႏင အလားတ အျခားရေငြမား အေပၚတညဆဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြနႏႈနးထားျဖင

ေငြေပးေခသက ပငရငးမ ျဖတေတာက၍ သကဆငရာ သ႕ ေပးသြငးရမည။

အထးစးပြားေရးဇနအတြငးရ လပငနးမားတြင လပကငသည ျပညတြငးျပညပမ ၀နထမးႏင အလပသမားမားရရသည

ေငြေၾကးအမးအစားျဖင လစာ ၀ငေငြအေပၚတြင ၀ငေငြခြနက တညဆဥပေဒအရ သတမတသည ၀ငေငြခြန ႏႈနးထားျဖင

သကဆငရာ ရငးႏးျမပႏသက ေကာကခေပးသြငးရမည။

သစၥာ ဂာနယပါ သသေအာင၏ သတငးက ကးယေဖာျပသည။(မျငမး - ျမနမာအထးစးပြားေရး ဇနဥပေဒ)

ေဆာငးပါး

ေရနကဆပကမးေၾကာင စမးထလာတ ထား၀ယ

ယဥယဥခန႕

ေကာငးကငျပာၾကး စးမးထားတ ေအာကက စမးဖန႕ျပာေတာကေနတ ပငလယျပင အနားသတ ကမးစပမာ

လႈငးၾကကခြပ ျဖလႊလႊေတြ ဆငးခညတကခည ေျပးေဆာေနတယ။ ည၀ါေရာင သေသာငျပငေပၚမာေတာ သညေနရာန႕

စမးေနေသးတ သမဏ ၊ သေဘာင၊ သပကလး အခ႕ ေနရာယထားတယ။

ပငလယျပငက ေကာေပးျပး ကမးဘကက မကႏာမလကရင အသည သမဏ၊ သေဘာငေတြန႕ သပကလးေတြက

ဘယဘယျခမးမာ ရေနပါတယ။

တငါသညေတြရ႕ တတနးလားေတြက ညာဘကမာပါ။ ပငလယကမးစပန႕ မနးမေ၀းမာ ငါးဖမးေလငယ ငါးစးေလာကက

တစေနရာစ ရပထားတာ ေတြ႕ရတယ။

Bahtoo Media Page 21

မၾကာခင ထား၀ယ

ေရနကဆပကမး စမကနးၾကးရ႕

အစတ အပငး တစ

ချဖစလာေတာမယ

ခာခမးကမးေျခငယေလး တစခရ႕

ျမငကြငးပါ။ ထား၀ယခရင၊

ေရျဖျမ႕နယ၊

နဘလယေဒသအပစ ၊

ထနၾကးရြာန႕ သးမငခန႕ ေ၀းတ

အသည ကမးေျခေလးက

ေႏြရာသဆ ငါးဖမး ထြကၾကတ

တငါသညေတြရ႕

အလပစခနးလညး ျဖစပါတယ။

“ စမကနးၾကး အေကာငအထညေပၚလာရင ဒေနရာကေန ေျပာငးေပးရေတာမယ။ ငါးဖမးဖ႕ မလြယေတာဘး။

ကယတစေယာကတညးမ မဟတတာ။ အမားန႕ဆေတာ ဘယေျပာငးလ႕ ဘာဆကလပကင စားေသာကရမလဆတာ

ေလာေလာဆယ မစဥးစားရေသးဘး။ ငါးဖမးဖ႕ အဆငမေျပေတာလ႕ အလပအကငအတြက စစဥေပးမယဆရင

ေကာငးမယ ” လ႕ ထနၾကးရြာသား ဥးတငသနး (၃၅ႏစ)က သ႕ ေရ႕ေရးန႕ ပတသကျပး ေျပာျပပါတယ။

သ႕ေရ႕ေရး အတြက ဘာမ မစစဥရေသးေပမ သ႕မကႏာမာ ပပနမႈ တခ႕ရေနတာ ေတြ႕ရတယ။

တငါအလပလပေနရသမ႕ သ႕ အသားအရည၊ သ႕မကႏာေတြက အသကအရြယထက ရငေရာေနတယ။ သ႕ရ႕ ႏစႏစ ၊

သးႏစ အရြယ သားသမး ေတြက အပအပင ကငးမ စြာန႕ သေပၚမာ ေျပးလႊား ေဆာကစား ေနၾကတယ။ ဇးကငး တစထပ ၊

ထနး လကတစထပ မးထားတ သ႕ရ႕ ဆငေလးက ကမး ေျခက လာၾကညတ သေတြ အတြက အေမာေျပ ေစတယ။

တငါသညေတြရ႕ တတနး လားေတြထမာ သ႕တ လညး တစခ အပါအ၀ငပါ။ ေရ႕ ဘကက အဖချပး ေစးေရာငးတယ။

အသညဆငမာ သ႕ အမးသမးက ေကာဖ၊ အေအး၊ အဆာေျပမန႕ေတြ ေရာငးတယ။

သန႕ တစရြာတညးသား တငါအလပ လပကငေနသ ဥးစျမင (၄၈ႏစ)က “ ဒေနရာက ေနေျပာငးဖ႕ မႏစက စၾကားတယ။

လာမယႏစဆ ေျပာငးရလမမယ။ ဘယေျပာငးရမယဆတာ ၾကမေျပာေတာ ၾကျပငလ႕ မရေသးဘး။ ကယေဒသ

ဖြ႕ျဖးတးတကဖ႕အတြကဆေတာ ဂဏယပါတယ။ ရြာသရြာသားေတြကေတာ ကယေမြးရပက ကယစြန႕ရေတာမာ၊

ေနဖ႕ထငဖ႕န႕ အလပအကငအတြက စစဥေပးခငတယ” လ႕ ေျပာပါတယ။

ထား၀ယျမ႕န႕ မင ၂၀ ခန႕ ကြာေ၀းတ ေမာငးမကန ကမးေျခကလညး စမကနးၾကးေပၚေပါကလာရင အခထက ပျပး

အဆငျမငလာႏငတယ။ ခရးသြားဧညသညေတြလညး မားလာႏငတယလ႕ ေမာငးမကနရြာခတစဥးက သ႕အျမငက

ရငးျပပါတယ။ အရငႏစေတြက ကမးေျခမာ ဆငဖြငထားတသေတြက အမေမြးတရစာၦေတြ ေမြးၾကလ႕ ကမးေျခအနး

တစ၀ကက ညစပတေစခတယ။ ဒါေၾကာင အရငက ရခတ ဆငၾကးေတြက အေပၚဘက ကားလမးနားက ျပနေရြ႕ၾကတယ။

အခလကရ ဖြငထားတ ဆငေတြက ယာယပ ဖြငထားၾကျပး ကမးေျခက ျပနအဆငျမငမယဆရင အေပၚဘကက

ျပနေရႊ႕ဖြငရလမမယလ႕ ဆတယ။ လကရကမးေျခတစ၀ကမာ ေရသန႕ဘးအခြ၊ ေဖာဘးခြ၊ အမႈကသရကေတြက

ရႈပပြေနတာ ေတြ႕ရပါတယ။

Bahtoo Media Page 22

“ စမကနးၾကးေပၚလာရင ေမာငးမကနကမးေျခက ပေကာငးလာမယလ႕ျမငတယ။ လ႕အဆငအတနးလ ျမငလာႏငတယ။

လမးပနး ဆကသြယေရးလ ေကာငးလာႏငတယ။ လမးပနးဆကသြယေရးလ ေကာငးလာႏငတယ။ နဘလယက သြားရင

အရငႏစနာရ ေမာငးရတာ ေနာကဆ နာရ၀ကေလာကန႕ သြားႏငမယ” လ႕ ေမာငးမကနကမးေျခမာ ၁၀ႏစခန႕

ဓာတပဆရာအျဖစ လပကငခတ စားေသာကဆငပငရင ဥးေဇာႏငက ေျပာပါတယ။

ငါးဖမးျပး ေမာငးမကနကမးေျခက စကေလစကကပေလရတ တငါသညဥးျမငလႈငက “ ေရနကဆပကမးလာရင

ကမးရးတနးမာ အလပလပခြငရမာ မဟတေတာဘး၊ ေမာရစဘရားဘကမာ သြားထားမယလ႕

ၾကားတယ။ရြာန႕ပေ၀းသြားမယ။စား၀တေနေရးအတြက စးရမတယ” လ႕ေျပာပါတယ။

လကရ ေမာငးမကန ကမးေျခတစ၀ကမာ ငါးဖမးျပး တစၾကမငါးဖမးထြကရင သးရကခန႕ၾကာတယလ႕ ဆတယ။ “

ေနာကဆ ကမးေျခမာ ဒလ ေလေတြဆကလ႕ရမာ မဟတေတာဘး” လ႕ ဥးျမငလႈငက ေျပာပါတယ။

ထား၀ယေရနကဆပကမး၊ စကမႈဇနေတြန႕ အေ၀းေျပးလမးမေတြ တညေဆာကဖ႕ သေဘာတညခကက ၂၀၁၀ ျပညႏစ

ႏ၀ငဘာ ၂ ရကေန႕က ထငးန႕ ျမနမာ အစးရေတြၾကား သေဘာတည လကမတေရးထးခပါတယ။

၎စမကနးက ထငးႏငငဘနေကာငျမ႕ အေျခစက အတာလထငးကမၸဏက လပကငခြငရရခပါတယ။

စမကနးေဆာကလပဖ႕ ေမာငးမကနေဒသေျမာကဘကရ နဘလယေဒသက အဓက ဗဟျပေရြးခယထားပါတယ။

ထား၀ယခရင ေရျဖျမ႕နယ အေနာကဘက ၁၁ မငခန႕အကြာမာ ရတ ကပၸလ ပငလယကမးေျခမာရျပး စမကနးဧရယာ

စတရနး ကလမတာ ၂၅၀ ရပါတယ။

ထား၀ယဖြ႕ျဖးေရးစမကနးမာ ဇနေျခာကခ ပါ၀ငပါတယ။ လပငနးေတြက အဆငသးဆငန႕ တညေဆာကမာ ျဖစျပး ၊

စမကနးကာလက ၁၀ႏစ ျဖစပါတယ။ ထား၀ယေရနကဆပကမးန႕ စကမႈဇန အပါအ၀င ထငးႏငင ကနခနာဘရန႕

ထား၀ယ ဆကသြယေဖာကလပမယ ရစလမးသြား အေ၀းေျပးလမးမ ၊ မးရထားလမး ။ ဓာတေငြ႕န႕ ေရနပကလငးတ႕ပါ၀င

ပါမယလ႕ ဆပါတယ။

ေရနကဆပကမး ဧရယာ အတြငးမာ ထား၀ယခရငက ေကးရြာ အပစ ၁၁အပစ ကေရာက ေနတယလ႕ သရပါတယ။

ေဒသခအမားစက လယယာလပငနး ၊

ဥယာဥျခလပငနး ၊ ပငလယငါးဖမး

လပငနး ေတြန႕ အဓက အသကေမြး

၀မးေကာငး ျပေနၾကပါတယ။

အခလကရ ေရနကဆပကမး န႕ ထငး

ႏငငေပါကတလမးက အဓက လပကင

ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ။ အပငမရတ

လြငျပငၾကးရ႕ ညာဘကက ထငးႏငင

ဘကသြားတလမး ( Road Link To

Thailand ) ဘယဘကက ေရနက

ဆပကမးသ႕ သြားတလမး ( Road Link

To Deep Sea Port ) ျပး လမးညြနဆငး

ဘတေတြ စကထးထားပါတယ။

Bahtoo Media Page 23

စမကနးေၾကာင ရြာခငးဆက လမးေတြ ကေျမနလမးေခာ ျဖစသြားပါတယ။ ပနးတငအငးရြာက ျဖတရတ ေျမနလမး

ကလညး ျပးခတ သတငးကၽြတက ထငးဘကက ေဖာကလပခတာလ႕ သရပါတယ။ သညလ လမးေတြ ေဖာကတအခါ

ေဒသ ခေတြရ႕ သဟဌ ျခ၊ ေရာဘာျခ ၊ ကြမးျခ ေတြက ျဖတျပး ေဖာကတာေတြရ တယ။ အသညအတြက အတာလ-ထငး

ကမၸဏဘကက ျခရင ေတြက ေလာေၾကး ေပးတာမး မရေသး ဘးလ႕ သရပါတယ။

အတာလ-ထငး ကမၸဏရ႕ ဥကဌ ကယတငက ေလာေၾကးေပးမယလ႕ အာမခထားေၾကာငး ထား၀ယခရငက ခရငအဆင

တာ၀နရသတစဥးက ဆပါတယ။

လမးေဖာကတေနရာမာ မလြတတျခ ၊ အပငေတြက ရငးလငးမယဆရင ပငရင သေဘာမတဘ ေလာေၾကးမေပးရေသးဘ

မလပဖ႕ (ခယက) က ယာယတားျမစထား ေၾကာငး သက ေျပာပါတယ။

ေဒသခတခ႕က ေျပာငးေရႊ႕ရမယ ေနရာန႕ အခန ေတြက ရငးရငး လငးလငး သခင ေနၾကတယ။ စမကနးၾကးျပးဖ႕က

ႏစေတြလေသးတာ ေၾကာင တခ႕က ေအးေအးေဆးေဆး ေနလ႕ရေသးတယလ႕ ဆတယ။

“ အခေလာေလာဆယ အမေတြ၊ ရြာေတြက ဖယခငးတာမရ ေသးပါဘး။ဖယရားဖ႕ေတြ လဥးမယ။ စမကနး ဧရယာအတြငး

ပါ၀ငတ အမျခ၊ ရြာ၊ဥယာဥျခ။

မသားစစာရငးေတြေတာ

ေကာကတာရတယ၊ ေျပာငးဖ႕

အခနကရင

အခကအလကေတြ

ေပးႏငေအာငလ႕ပါ” လ႕

ထား၀ယေဒသခ အရာရ

တစဥးက ေျပာပါတယ။

“ေရနကဆပကမး စမကနး

လပဖ႕ ထငး (ေဒသေခၚ သမး)

ေတြ လာတာ သးႏစေလာက

ရျပ။ အဒကတညးက သဟဌပင

ေတြ ေနာက ထပ မစကေတာ ဘး။ အခရတ အပင ေတြက ခတျပး မးေသြးဖတ ေတာ လကငငး ေငြရတယ” လ႕

ဥးတငသနးက ေျပာပါတယ။

ေရနကဆပကမး စမ ကနးၾကး အေကာင အထညေပၚလာရင ေဒသ ဖြ႕ျဖးတးတက မယလ႕ ထား၀ယျမ႕ခ ေတြက ဆၾက

တယ။ စမကနး ဧရယာ ျပငပမာ ရတ ေလာငးလျမ႕နယ ေတာရညရြာသားတစဥးက “ စမကနးၾကးေပၚလာရင ႏြမးပါး တ

သေတြအတြက အေကာငး အဆးႏစမး ဒြနတြေနလမမယ” လ႕ သ႕အျမငက ေျပာျပပါ တယ။

ေရနကဆပကမး စမကနးၾကး မာ ပညာန႕ အသကေမြး ၀မးေကာငးျပႏငဖ႕ ေမာလငထား ၾကသ တခ႕လညး ရတယ။

“ အလပအကငရဖ႕ တခ႕ အဂၤလပစာ ဘာသာ စကားသငတနးေတြ တကေနၾကတယ။ စကမႈဇနေတြပါတယဆေတာ

ကမးမာေရး ထခက ႏငမယ ေလထညစညမးမႈေတြ ျဖစလာႏငမယ ”လ႕ ဘအကစစ ( သတေဗဒ) န႕ ဘြ႕ရထားျပး

ကယပင ဥယာဥျခလပကငေနသ ေတာရညရြာက မေဟေမာဇငက ေျပာပါတယ။

Bahtoo Media Page 24

စမကနး ဧရယာအတြငးမပါ၀ငတ ထား၀ယျမ႕ထမာေတာ သညစမကနးေၾကာင ဘာသာစကား လကစားမႈေတြရလာတယ။

လပငနးရငတခ႕က ထငးဘာသာစကားေတြ ေလလာျပး လငယတခ႕လညး ထငးဘာသာစကားေတြ ေလလာ လာၾက

တာေၾကာင အဂၤလပစာ သငတနးေကာငးတစခ႕မာ ထငးဘာသာစကားက တးခ႕ သငၾကားေပးရတာမးေတြ ရလာ

တယလ႕ ထား၀ယျမ႕က Art & Language Center မ သငတနးဆရာ တစဥးက ဆပါတယ။

သညလ ေျပာေနခနမာပ ခာခမးကမးေျခက တငါသည ဥးစျမငက အားလးက ဒေနရာေလးကစြန႕ခြာၾကရမာပါ။

သညေနရာၾကးက တစေန႕ စမကနးၾကးျဖစလာရင သာမာနလ လာလ႕ ရခငမ ရေတာမယလ႕ ေျပာရငး သ႕အသက

တမ၀ငသြားတယ။

ဥးတငသနးကေတာအခလ ေျဖသမစကားဆပါတယ။ ျဖစသမအေၾကာငး အေကာငးခညးပေပါ။ ကယေမြးတေနရာက

ကယလြမးတာေပါ ။ ကယအရယေဒသ တးတကဖ႕အတြကပေလ ။

ခာခနးကမးေျခေလးကေတာ သမဏ ၊ သေဘာင ၊ သပကလးေတြကလြလ႕ ဘာအမႈကသရကမ မရဘ လပျမ

လပေနတယ။ လႈငးလးေတြရ႕ ကမးေျခက ရကခတသက စမကနးအတြက ဂဏယေနသလ တ၀နး၀နး

ျမညေနပါေတာတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ယဥယဥခန႕၏ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပသည။

ထား၀ယေရနကဆပကမးက နဘလယစကေတာရာသ႕

“ ေနာင တစခန ဒေနရာဟာ အလြနစညကား၀ေျပာတ ေနရာၾကး ျဖစလမမယလ႕ ျမတစြာဘရားက ဗာဒတေတာ

ထားခတာေလ၊ ဒါေပမ ဒေနရာက အချမငတအတငးပ ၊ ေတာေခါငတ ရြာေတြပ ရတာဆေတာ အဒလ စညကား

လာလမမယလ႕ လေတြက ဒေလာကၾကး မထငထားဘးေပါ ၊ ဘရားဗာဒတဆေတာ မနမယဆတာ ယတယ ။

ဘယေတာျဖစမလဆတာ မသၾကတာ ၊ ေဟာ အခလ ကေရာ ေရနကဆပကမး ဒမာ လပျပေလ ၊ ဒေနရာက မၾကာခင

တကယစညမယ အခကအခာေနရာ ျဖစလာေတာမာ ၊ အရမးေျပာငးလလာေတာမာ ” လ႕ ထား၀ယေဒသခ မနမာ၀ငးက

နဘလယစကေတာရာ ဘရားဖးရငေျပာျပတယ။

ေျခေတာရာကသြားဖးရင

နဘလယရြာ ဟာ ထား၀ယ ျမ႕ကနမင ၂၀

ေကာ ကြာ ေ၀းျပး၊ တနသၤာရ ကမးရးတနး

ေဒသ ၊ ကပၸလ ပငလယျပင ကမးနားမာ

တညရတယ။ ေမာေတာ ကား လမး တစ

ေလာက ဆငကယန႕ တစမ း ၊ ကားစးလး

ငားျပး တစဖ သြားႏငသလ လတစဥး ကပ

၁၅၀၀ နက ေျပးဆြတ နဘလယ-

ထား၀ယမနလယာဥန႕လညး သြားႏငတယ။

ထား၀ယျမ႕ကေန ေမာငးမကန လမးအတငး

ထြကလ႕ ေလာငးလျမ႕နယထ ၀ငေရာကတ

Bahtoo Media Page 25

အခါ ေလာငးလ ျမ႕နယထ ၀ငေရာကတ အခါ ေလာငးလ ဇာတဖြား ဗလမးဗထးရ႕ ရပထက ျမငေတြ႕ ႏင ေသးတယ။

အသညကေန ဆကသြားတ ေျမနလမး တစေလာကမာေတာ ေရနကဆပကမးသ႕ ဆတ႕ လမးညႊန ဆငးဘတေတြက

မၾကာခဏ ျမငရမာပါ။

ေမာငးမကနရြာကေန ေျမာကဘကတစမငေလာကေ၀းတ ပနးတငအငးရြာ သြား ကားလမး၀ဘကျခမးမာ ေရပစမး ရျပး

ေျမနလမးေၾကာင ကပညလာတ ဖနမႈန႕အညစ အညစအေၾကးေတြက ပေႏြးေနတ သဘာ၀ ေရၾကညေတြန႕

သန႕စငႏငတယ။

သာေမာဖြယ ေမာငးမကန ကမးေျခမာ ခရးတစေထာကနားျပးလ႕ ေနာကထပ ဆယမငေလာက ဆကသြားလကတ

အခါမာ ခရးတစေထာကနားျပးလ႕ ေနာကထပ ဆယမငေလာကဆကသြားလကတ အခါမာ ေတာ နဘလယစကေတာရာ

(ေဒသအေခၚ- ေျခေတာရာ ဘရားၾကး ) က ေရာကရဖးေျမာႏငျပ ျဖစပါတယ။

သာယာေပစြ သဘာ၀

ေျခေတာရာ ဘရားေျခရငးက ေရာက

တယဆရငပ ေရ႕ေနာက ၀ယာက စးမး

ေနတ စမးည႕ည႕ ေတာငတနးၾကး

ေတြန႕ဘရား တညရရာ ေတာငကနး

ျမငရ႕ အရပက ေရာကလာသေတြရ႕

ရငကၾကညႏႈး ေအးခမးသြားေစပါ

တယ။ ေျခေတာရာ စပါယရာ ေနရာ

ကနးျမငဆက နတလမး ေစာငးတနး

ကေန တကသြားရင ေစာငးတနး

နရအျမငမာ ေရးေခတ လကရာ

ျဖစေတာပ ပနးခကားေလးခ က ေတြ႕ရတယ။

ေလးဖကေလးတနက ဟငး လငး ဖြငထားတ ဘရားရငျပငေတာေပၚကေန ပတ၀နးကငက လမးေမာၾကညတ အခါ

တေမာတေခၚ ေတာငတနးေတြ ၊ သဟဌျခေတြ ၊ ကြငးျပငကယန႕ ထနးပငေတြက ေတြ႕ႏငပါတယ။ နတလမးရ႕

၀ဘကျခမးမာ ေလာကပါလ နတမငးၾကး ေလးပါး ျဂလတငရျပး ညာဘကမာေတာ ဒကရစရယာ ကငေတာမႈပ၊

ဘရားအျဖစသ႕ ေရာကေတာမပန႕ တရားေရေအး အျမကေဆးတကေကၽြးေနပ ၊ ဘရားအျဖစသ႕ ေရာကေတာမပန႕

တရား ေရေအး အျမကေဆးတကေကၽြးေနပ သြနး လပ ထားတ ျမတဘရားရပပြားေတာ သးဆက ျမငမားလတ

ေညာငပငၾကးရ႕ သးဖက သးတနမာ ပေဇာထားပါတယ။

ကနတစဖက မာေတာ ေတာငကမးပါး လငယတစခပါ ။ ၀ဘကရငျပငေတာေပၚကေန ေမာၾကညလကမယဆရင

မလမးမကမးမာ သမန႕ ဘရားရတ ေတာငကနးျမငတစခ ရပါတယ။ ရဟႏာသမလ႕ သၾကျပး အသညေတာငန႕

ေျခေတာရာ ဘရားေတာငတ႕ဟာ ဟဘကသညဘကၾကည၇င ကယရေနတ ေတာငက ပ႕ျမငတယလ႕

ခစားရေလရေၾကာငး ဆၾကတယ။ ဘရား ပရ၀ဏ အနးမာ ေျခတရည အမႏစလး ၊ သးလးန႕ မန႕ပ သေရစာ ေရာငးခတ

အမဆငကေလးပရျပး တတဆတ ေအးခမးေနပါတယ။

Bahtoo Media Page 26

ေျခေတာရာတစဆခေတာမ

ေဂါတမ ဗဒၶလကထကေတာ

အခါက ရငေတာ ျမတစြာ ဟာ

ညေတာ အာနႏၵာန႕ တကြ (ယခ

နဘလယရြာ အနး) သ၀ဏဂရ

ေတာငကနးမာ ရပေတာမရငး

အနာဂတ ေရႊဥာဏန႕ သျမင

ေတာမျပး ျပးေတာမပါတယ။

ညေတာအာနႏၵာက ျပးေတာ

မပါတယ။

ညေတာအာနႏၵက ျပးေတာမရငးအေၾကာငးက ေလာကတအခါ “ ခစသား အာနႏၵာ ဤစကပါလ ကၽြမငးသည ငါဘရား၏

အေထာကအပကရ၍ ငါဘရားအား ေျမဇာျမကျဖင လဒါနးေသာ အကး ေၾကာင နတျပည၌ စေတ၍ တဖန လျပည၌

ျဖစျပးလင သကရာဇ ၁၁၃ ခႏစ တြင မငးအျဖစက ရလတ၊ ထအခါ ငါဘရား ၏ သာသနာက ခးျမငေတာမလတ၊ ယခ

ငါဘရားၾကြသြားလင ဤကၽြမငးသည ႏလးမသကသာ၍ မၾကာမ လ႕ျပည၌ စေတလတ ၊ ငါဘရားအား အာရမျပတ

အမတရ ေစျခငးငာ ဤသန႕ရငးေသာ ေတာငကနး၌ ေျခေတာရာ တစဆက ခထားေတာမအ ”လ႕ မန႕ၾကားေတာမျပး

လက၀ေျခေတာရာတစဆက ခထားေတာမချပး ဘရားရင ၾကြသြားေတာ မေၾကာငး စာေရးဆရာၾကး “ေရႊ၀ယဧ ” ရ႕

ထား၀ယရာဇ၀င သမငးမာ ပါရတယ။

နဘလယဟ ထြငေလျပ

ဘရားရင ၾကြသြား ေတာ မျပးေနာက စကပါလ ကၽြမငးဟာ ဘရားရငရ႕ ေျခေတာရာက ေန႕စဥ ဥးတကပေဇာကနေတာ

ေလတယ။ ဘရားရငရ႕ တရားဓမၼအဆးအမက နာယျပး အစာေရစာ မစားေသာကဘ ကင ေနရာက အသညေနရာ

ေကာကထကမာ ေနာင ကာလရညၾကာလတေသာ သတအမတရေစျခငးငာ အဓဌာနျဖင ကၽြမငးေျခရာ ခထားခပါတယ။

ကြယလြနတအခါ နမၼာနရတနတျပညမာ ျဖစေလတယ။ ျမတဘရား ေျခေတာရာန႕ မနးမေ၀း ေတာငကနးေပၚမာ စကပါလ

ကၽြမငးရ႕ ေျခရာလညး အခထကထ ထငရားရေနပါတယ။

ကၽြမငးဟာ ဘရားရငက အၾကမၾကမ ေျမဇာျမကန႕ လညလညဖးတာေၾကာင“ ဖးလည ” ၊ “ ဖးလယ ” ၊ ေခၚၾကရာကေန

အခအခါ ပကျပားျပး “ နဘလယရြာ ” လ႕ ေခၚတြင ေနျပ ျဖစပါ တယ။ စကေတာရာ ဘရား တညရတ နဘလယရြာဟာ

အမေျခမားျပားတ ရြာၾကးတစရြာ ျဖစလ႕ ေရးေခတအခါက ျမ႕ပငရးစကတ ျမ႕ငယေလး တစျမ႕ ျဖစခဖးပါတယ။

ေမာဒနဂာနယပါ ျငမးျငမးျပည၏ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 27

ထား၀ယစမကနးေၾကာင ကားစားကကမား မပကစးေရး

WWF တကတြနး မညဟဆ

ကမာၻ႔ကားေကာငေရ ဒတယ အမားဆးတညရေသာ ထနးသမးေရးနယေျမျဖစသည တနသၤာရေတာငတနးက

ျဖတသနးတညေဆာကမည ထား၀ယစမကနး အစတအပငးမားတြင ကားစားကကမား မထခကေရးအတြက

ကမာၻေတာရငးတရစာၦန ရနပေငြ အဖြ႕ WWF( World Wildlife Fund) က တကတြနးသြားမညျဖစေၾကာငး ယငးအဖြ႕မ

ျမနမာစမခက ညႏႈငးေရးမး ဥးတငသနးက ေျပာၾကားသည။

ရနကနျမ႕တြင ေဖေဖာ၀ါရလ ေႏာငးပငး၌ ျပလပေသာ

ေတာရငးတရစာၦနမား ကာကြယေရးေဆြးေႏြးပြအျပး

The Voice Weekly က ေမးျမနးရာတြင ထကသ႕

ေျပာၾကားျခငး ျဖစသည။

“ WWF အေနန႕ ဒကစၥက Italian – Thai ( ITD) က

တကတြနးဖ႕ ျပငဆငေနပါတယ” ဟ ဥးတငသနးက

ေျပာၾကားသည။

ITD သည ထား၀ယျမစ၀မးႏင တနသၤာရ ကမးရးတနး

အၾကားရ ၉၇ စတရနးမင တညေဆာကမညျဖစျပး

ထငးႏငငသ႕ ဆကသြယမည အေ၀းေျပးလမးမ ၊

မးရထားလမး ၊ သဘာ၀ ဓာတေငြ႕ ပကလငးမား ၊

မဟာဓာတအားလငးမား ပါ၀ငေသာ ေပါငးစညး

လမးေၾကာငးတစခ တနသၤာရေတာငတနးက

ျဖတသနးေဖာကလပမညျဖစသည။

ITD သည အကယမတာ ၂၀၀ ( ေပ ၆၀၀ ) ရေသာ

ယငးလမးေဖာကလပရာတြင “ အၾကးစား စမခကမား

တညေဆာက ရာ၌ ကားတ႕၏ စားကကေျမက

ထခကျခငး မရဘ လပေဆာငေသာ ေနာကဆးေပၚ

Smart Green Infrastructure (SGI) နညးပညာက

အသးျပလပေဆာငရန တကတြနးသြားမညျဖစေၾကာငး

ဥးတငသနးက ဆသည။

“ ဒလမးက ( ကားေတြအတြက ) ျခမးေျခာကမႈတစခ

ျဖစေနတယ။ ေရကာတာေတြ၊ လမးေတြက နဂ

သတ႕ရ႕စားကက ေတြက ျပန႕ကသြားေစတယ” ဟ

တနသာၤရေဒသတြင ကားႏငပတသကျပး

စစတမးေကာကယခသ ဥးတငသနးက ေျပာ သည။

ITD က စမကနးေဆာကလပရာတြင ပတ၀နးကင

ထနးသမးေရး မပကစးရန

ေဆာငရြကသြားမညျဖစေၾကာငး ယငး ကမၸဏ စမခက

အငဂငနယာ Suphup Stthatham က

ေဖေဖာ၀ါရလဆနးက စမကနး ရးခနး၌ ေတြ႕ဆစဥ

ေျပာဆသည။

“ ကၽြနေတာတ႕ အေနန႕ မတာပက အျဖစအပကက

သငခနးစာယသြားမာပါ” ဟလညး စမကနး မနေနဂာ

ဆရငဗခငးက ဆသည။

ထငးႏငင ရေယာင ျပညနယရ မတာပ ( Ma Ta Put )

စကမႈဇနမာ ႏငငစးပြား တးတကမႈတြင အေရးပါေသာ

စကမႈျမ႕ ေတာ တစခ ျဖစျပး ယငး၏ ေနာကဆကတြ

ျဖစေပၚလာေသာ ပတ၀နးကငႏင ကမးမာေရး ဆငရာ

ျပနာမားေၾကာင စကမႈလပငနးမား ထပမတးခ႕ခြင

မျပေတာေပ။

တနသၤာရ ေတာငတနးတြင ကားေကာငေရ ၃၀ ခန႕

ရႏငသညဟ ခန႕မနးျပး ရရားႏငင

ဆကေဘးရးယားျပးလင ကား ေကာငေရ ဒတယ

အမားဆး နယေျမျဖစေၾကာငး ဥးတငသနးက ဆသည။

ေတာခတျခငး ၊ မဆးမားေတာလကျခငး

စသညတ႕ေၾကာင ျမနမာႏင ကမာၻတစ၀နးတြင

ကားေကာငေရ ေလာနညးျပး ျမနမာႏငငတြငလညး

ကားေကာငေရ ေလာနညးလာမႈ၊ စားကကေျမ

ေလာနညးလာမႈတ႕ ႏင ပတသက၍ စတေခၚမႈမား

ၾကေတြ႕ေနရျပ ျဖစသည။ ျမနမာႏငငတြင ကားအမား

Bahtoo Media Page 28

ဆး ေနထငကကစားရာ ေနရာ မားမာ ႏငငေျမာကပငးရ

ဟးေကာငးေတာငၾကား ေဒသႏင ေတာငပငးရ

တနသၤာရေဒသတ႕ ျဖစျပး ဟးေကာငး ေတာငၾကားတြင

ဘဂၤလား ကားမးစတႏင တနသၤာရ ေဒသတြငမႈ

အငဒနးရား ကားမးစတတ႕ အဓက ကကစားသည။

ကားတ႕၏ အဓက စားကကက ထခကမႈ ရေစမည

အေျခခ အေဆာကအဥး စမကနးၾကးမားက ကမာၻ႕

ဘဏက ေငြေၾကး ေထာကပ႕သြားမည မဟတေၾကာငး

၂၀၁၀ ျပညႏစ ႏ၀ငဘာလအတြငးက ရရားႏငငက

စန႕ပတာ စဘတျမ႕တြင ကငးပ ခေသာ ပထမဆး

ႏငငတကာ ကားဖရမတြင သတငးထတျပန

ထားခကအရ သရသည။

“ ေဂဟစနစက ထနးသမးထားႏငရမက ပေကာငးေစတ

SGI ဖြ႕ ျဖးမႈက အားေပးသြားမာပါ ” ဟ ကမာၻ႕ဘဏ

အပစ ဥကဌ ေရာဘတ ဇးလစက ယငး ေဆြးေႏြးပြတြင

ေျပာဆသည။

ကားမား ေနထင ကကစားရာ တနသၤာရ သဘာ၀

သစေတာ ၾကး၀ငးသည စစေပါငး စတရနးမင ၆၅၃၇

ကယ၀နးျပး ၂၀၀၅ ခႏစတြင သတမတ ခသည။

Italian – Thai Davelopment Pte(ITD) သည အေရ႕

ေတာငအာရတြင အၾကးဆး ျဖစလာမညဆေသာ

ထား၀ယေရနက ဆပကမးႏင အထးစးပြားေရးစကမႈဇန

စမကနး တညေဆာကခြငရရထားေသာ ထငးႏငင

ဘနေကာကျမ႕ အေျခစက ေဆာကလပေရး လပငနး

ျဖစသည။ WWF မာ ကမာၻ႕ သဘာ၀ ပတ၀နး ကင ႏင

သားရ တရစာၦန ထနးသမးေရး ရနပေငြ အဖြ႕တစခ

ျဖစျပး ကမာၻ႕ ႏငင ၁၀၀ ၀နးကင ခန႕တြင လပငနးမား

လပေဆာငလကရသည။

The Voice ဂာနယပါ သတငးကကးယေဖာျပသည။

သတငးတ ဧရာ၀တ အငတာနကသတငးစာမကႏာမ ကးယေဖာျပသည

ျမနမာႏင ဆကစပသည FIFA ဥကဌ စစေဆးခရဖြယရ

ျမနမာေဘာလးအဖြ႕ခပ ဥကဌ ဥးေဇာေဇာ ၏ ဖတၾကားခကအရ ျမနမာႏငငသ႔ သြားေရာကခေသာ

ကမၻာေဘာလးအဖြ႕ခပ (FIFA) ဥကဌ မစၥတာ ဆတ ဘလတာက ဆြစဇာလနအစးရက စစမးစစေဆးမႈမား

ျပလပသြားဖြယ ရေနသည။ျမနမာေဘာလးအဖြ႕ခပဥကဌ ဥးေဇာေဇာသည ဆြစဇာလနအပါအ၀င အေနာကႏငငမား၏

စးပြားေရးပတဆ႔အေရးယခထားရ သျဖစေနျခငးေၾကာင စစမးစစေဆးမႈမား ျပလပသြားရန ဆြစဇာလနအစးရက

စဥးစားေနျခငးျဖစေၾကာငး ဆြစဇာလန မဂၢဇငး Woz တြင ေရးသားထားသည။

ထငးက ႏငငျခားသား အလပသမား ထပေခၚရန စစဥေန

ႏငငတြငး တရား၀င လာေရာက လပကငေနေသာ ျမနမာ၊ လာအ ႏင ကေမၻာဒးယား ႏငငမားမ အလပသမားမားႏင မလ

ေလာက၍ ဘဂၤလားေဒရ ႏင အငဒနးရား ႏငငမားမ အလပသမားမားေခၚယရန ထငးႏငင အလပသမား ၀နႀကးဌာနက

စစဥ ေနသည။ အလပသမားဝနႀကးဌာန အၿမတနးအတြငးဝန စမကယတ ခာရာစရဝန(Somkiat Chayasriwong) က

ႏငငျခားသား အလပသမားေရးရာ ေကာမတအေနႏင အလပသမား မတပတင ျပလပရနပကကြကသည ျမနမာ၊

လာအႏင ကေမၻာဒးယား အလပသမားမား၏ ေနရာ၌ ဘဂၤလားေဒရ အလပသမားမားက အစားထး ေခၚယလသညဟ

ေျပာေၾကာငး ယေန႔ထတ ဘနေကာကပ႔စ သတငးစာတြင ေဖာျပထားသည။ ႏငငတကာသ႔ အလပသမား ၁၀ သနးခန႔

သြားေရာက လပကင ေန ေသာ ဘဂၤလားေဒရ ႏငငအေနျဖင ထငးသ႔လညး လာေရာကလပကငရန အသငရေနေၾကာငး

သရသည။

Bahtoo Media Page 29

အငတာဗး

“ထနးသမးပါ၊ ျပျပငပါ ၊ ခစပါ”

“ တာကေပါ ” သဘာ၀ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး အဖြ႕ အဖြ႕ေခါငးေဆာင

ထား၀ယေဒသခ ေဒၚအလစဘတႏင ေတြ႕ဆျခငး

ျမနမာႏငငတြင ၂၀၀၆ ခႏစေနာကပငးမ စတငကာ ႏစစဥမနတငးမား ၀ငေရာက တကခတချပး ျပးခသညႏစ ၂၀၁၀

ျပညႏစတြငလညး အပလြန ၊ အေအးလြနရာသဥတ ေျပာငးလမႈ ဒဏက ခစားခၾကရသည။ အေျပာငးအလ ျမနရာသဥတ

မားက ၾကေတြ႕လာရေသာ ျမနမာႏငင၏ သဘာ၀ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး လပငနးမားတြငလညး

အေပါငးလကၡဏာဟပင ဆရမလ လငယ NGO အဖြ႕မားစြာ တကၾကြစြာ ပါ၀ငလာသညက ေတြ႕လာရသည။ ယငးက႕သ႕

ျမနမာႏငင၏ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး လပငနးမားတြင တစတပတစအား ပါ၀ငေဆာငရြက ေနေသာ “ တာကေပါ ”

ပတ၀နးကင ထနးသမးေရးအဖြ႕မ အဖြ႕ေခါငးေဆာင ထား၀ယေဒသခ ေဒၚအလစဘတႏင ျပညေထာငစ

တငးရငးသားဥယာဥရ လမေတာ ဥယာဥတြင ယခလ ၈ ရကႏင ၉ ရကေန႕က ျပလပသည ဒေရေတာ သယဇာတမား

ထနးသမးေရးဆငရာ ပညာေပး အလပရ ေဆြးေႏြးပြ၌ ေတြ႕ဆ ေမးျမနး ထားသညမားက ေကာကႏတ

ေဖာျပလကပါသည။

Voice : ဒ Workshop က တကျဖစတ အေၾကာငးေလး အရငေျပာေပးပါ ။

ALZB: ဒ Workshop လပတ Spectrum Confirm န႕ တကျဖစတာပါ။ ကၽြနမအေနန႕ သဘာ၀ ပတ၀နးကင

ထနးသမးေရး က လပေနေပမယ အဒါန႕ သကဆငတသငတနးေတြ မတကဖးပါဘး။ ဒါေၾကာင သဘာ၀

ပတ၀နးကင သငတနးရမယဆရင တကႏငဖ႕ အေၾကာငးၾကားေပးပါဆလ႕ အဒက သငယခငးတစေယာကရ႕

အသေပးမႈန႕ တကျဖစတာပါ။

Voice : အဖြ႕အေနန႕ ဘယလ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး လႈပရားမႈေတြ ေဆာငရြက ပါသလ။

ALZB: ကၽြနမအေနန႕ ေလလာတာ သငယတာေတြ လအပပါေသးတယ။ အဒက႑ဟာ အကယၾကးပါ။ ဒါန႕ ပတသကျပး

ကၽြနမ အေနန႕ တတႏငတ ဘကက ရတ အသေလးန႕ ေမာငးမကန ကမးေျခမာ အမႈကစေကာကျဖစတာပါ။

၂၀၀၅ ခႏစထက စလပျဖစတယ။ ေမေဒးေန႕မာ ေပါ ။ တစႏစတစၾကမပါ။

Voice : သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေရးလပငနး ေတြ ထက မ ဘာေၾကာင အမႈကရငးလငး တာက

ဥးစားေပးလပျဖစတာလ။

ALZB: အမႈကေကာကတယဆတာက ပလတစတစ အမႈကေလ ။ အဒ ပလတစတစက အရမးဆးတယ။

အဒအမႈကေတြန႕ Beach က ၾကညလ႕ မလဘး။ ၾကညေတာ ေျပာကေတာကၾကး။ အေနအထားက အရမးက

မေကာငးဘး။ ကၽြနမတ႕ စတထမာ လပလကရင ေကာငးမယေပါေနာ။ တစဥးတညး တစေယာကတညးေတာ

မျဖစႏငဘး။ ဒါေၾကာင ပလတစတစအေၾကာငး ဘယလ ျပနလပထားတယ။ ဘယေလာကအထ ဆးကးေတြ

ေပးတယဆတာေတြက ေျပာျပတယ။ ေနာက ပလတစတစက သးျခငးအားျဖင ေရသတ၀ါေတြ ၊

Bahtoo Media Page 30

ကနးသတ၀ါေတြ ဘယေလာက ျပနးတးကနလဆတာေတြက အသေပးတယ။ အထးသျဖင

လငယေတြပါလာတယ။

Voice : ညမအေနန႕ ပလတစတစ ဆးကးအေၾကာငး ဘယလ ေလလာျဖစသလ။

ALZB: ပလတစတစရ႕ ဆးကးက သတာထက ေလလာျဖစတယလ႕ ေျပာရမာပ။ ကၽြနမအေနန႕ သဘာ၀ ပတ၀နးကငန႕

ပတသကတ အေၾကာငး အရာေတြက စတ၀ငစားတယ။ အဒမာလညး အမားၾကးရတယေပါေနာ ။

ဒလမးလပရင ဘယလ ျဖစတယ။ အဒကေန ဘယအထျဖစတယ။ အဒလမး အကးဆကက ကယန႕

ဘယေလာကအထ ပတသကမႈ ဆကႏြယမႈေတြရလ ဆတာေတြက စတ၀ငစားတယ။ ေလလာျဖစတယ

ဆပါေတာ။

Voice : ေမာငးမကန ကမးေျခမာ အမႈကရငးတအခါမာ ေဒသခေတြကေရာ စတပါလကပါန႕ တကယ ပါ၀ငၾကရ႕လား။

ALZB: ပါၾကပါတယ။ ပထမဆး ကၽြနမရ႕ Dream က ေျပာျပတယ။ လၾကးေတြက ေျပာရ အျမခကတယ။ အဒေတာ

ကၽြနမေနတ ေဘာဒါေကာငးက ကေလးေတြန႕ ကၽြနမ Group ေလးေတြ လပျပး ေဆြးေႏြးတယ။ ျပးေတာ Feed

Back ျပနလပေပးတယ ။ အလ မးလပတအခါကေတာ ကၽြနမတ႕ အရမးစတ၀ငစားၾကတယ။ အမားအားျဖင

ထား၀ယမာ ကေတာ ပလတစတစဟာ မေကာငးဘး ။ မေကာငးတာကေတာသတယ။ ဒါေပမ သတ႕ဟာ

ပလတစတစရ႕ ဆးကး ဘယေလာကရတယဆတာက မသၾကဘး။ ဒါေတြဟာ ကၽြနမတ႕ လပခငတ သဘာ၀

ပတ၀နးကင သန႕ရငးဖ႕ ဆတ အခြငအေရးတစရပပ ဆျပးေတာ သတ႕ေလးေတြက စညးရးစစညးခတယ။

တကယက စတပါလကပါပါပ။

Voice : အဖြ႕၀ငအငအားန႕ တခါရငးရင အမႈကဘယေလာကရပါသလ။

ALZB: အရြယစလစပါတယ။ ေအာကထစ ၁၀ ေအာငေတြေပါ ။ တစခါေကာကရင အဖြ႕၀င ၇၀ ေကာ ပါတယ။

ေျမြေရခြအတအၾကးန႕ ၁၈ အတ ၊ ၁၇ အတ ရတယ။

Voice : ကမးေျခေကာမတဆတာရတယေလ။ သတ႕န႕ေ၇ာ ဘယလရလ။ အဒအမႈကေတြက ဘယလ မးရငးလ။

ALZB: ကၽြနမတ႕ အမႈကသြားေကာကတအခါမာ စညပငတ႕ ၊ သစေတာတ႕ပါတယ။ ဒါေပမယ ကၽြနမတ႕ ထား၀ယဟာ

အေလာကအထ အခကအခမရဘးလ႕ ယၾကညထားတယ။ ဘာလ႕လဆေတာ အခတကလာတသေတြက

ကၽြနမတ႕န႕ ေကာငးေနဘကေတြပ။ နးစပရာ ကယေဒသကယေမြးဖြားရာ ဆေတာ အခကအခမရဘး။

ထား၀ယျမ႕ေပၚမာေနျပး အေကာငးဆး ေမာလငထားတအရာတစခ ဆေတာ ေျပာျပတယ။ တငပငတယ။

ႏးေႏာတယ။ ဒါေပမယ သတ႕က လကမခဘးဆရငေတာ နညးနညးေတာ ေနာကဆတရမာေပါ။ ရငးျပးတ

အမႈကေတြန႕ ပတသကလ႕ကေတာ အခနစက စျပး စညပငန႕ Advocate လပတယ။ ကၽြနမတ႕

တစဖြ႕တညးန႕ လပလ႕ အဆငမေျပဘး။ ဘယေလာကပလပလပ ေဒသမာ ရတ လေတြကလညး

လကနာျပးသမ ၊ ထနးသမးေပးမ အဆငေျပမယ။

အစကေန အခထ ပလတစတစအမႈကေကာကျပး ပစဖ႕ရာ တကယတမးေတာ ပတစမယ ေနရာ မရဘး။

အစြနးနားေလးမာ မးရႈ႕လကရတယ။ မးရႈ႕တယဆတာေတာ တကယတမးက မေကာငးဘးေလ။ ဒါေပမ

ဒလပလပလကရတယ။ ဒ ၂၀၁၁ က စျပး ေျမၾကးတးျပး ပစႏငဖ႕ စညပငန႕ တငပငထားတယ။ ကၽြနမတ႕

အဖြ႕တစဖြ႕တညး ကမကထလပဖ႕ အဆငမေျပဘး။ ေနာကျပး ကၽြနမတ႕က ထား၀ယျမ႕မာ ေနတယ။

Bahtoo Media Page 31

ေမာငးမကနန႕ ဆ ရစမငေလာက ေ၀းတယ။ အျမတမး တစခနလး ရေနႏငတာ မဟတဘး။ အဒက

လေတြကလညး အရင ဥးဆးသဖ႕ ၊ ထနးသမးေပးဖ႕ လပါတယ။ အဒကမးေျခမာ အဆးဆးက ကြမးယာ ထပတ

ပလတစတစေတြက အဆးဆးပ။

Voice : ပလတစတစန႕ ပတသကျပး ေဒသခေတြက အသပညာေပးတအခါ ၾကေတြ႕ရတ အခကအခေလးေတြ

ေျပာေပးပါ။ လငယေတြ အေနန႕ ပလတစတစ ဆးကးက နားလညတယလ႕ ထငျပးလား။

ALZB: အခကအခကေတာ ရတယ။ ကၽြနမတ႕က ထား၀ယမာ Mallinnium Centre Libery ဆျပး ရတယ။ အဒမာ ရတ

အၾကးအကကယတငက နငဘယေလာကလပလပ လေတြ ဖကဆးပစတာမားတယ။

အဆငေျပမာမဟတဘးဆျပး ေျပာလာတယ။ ဒါေပမ ကၽြနမကေတာ မလပတာထကစာရင လပမယ။

ေျပာျပမယဆရငေတာ ေကာငးတာေပါ လ႕ ဆျပး ၊ ျပနေျခပျဖစခတယ။ ကၽြနမတ႕ အမႈကေကာကတာ

ေျပာခသလ အရြယစပ။ ေကာငးသားအရြယ ကးႏစ ၊ ဆယႏစ ကေန ကးတနးအထ အဆငေျပတယ။ ၁၀

တနးေအာငေတြလညး ပါတယ။ အရမးက သတ႕ကယသတ႕ ထနးသမးတတတယ။ ကၽြနမတ႕

ေလလာၾကညတာေပါေနာ ။ ဒါေပမ တကသလတကတ ကေလးေတြေပါေနာ။ ဘယလေျပာရမလ

ေမာေမာၾကြားၾကြားလျဖစေနတယ။ သတ႕အတြကကေလ ဒါဟာ အေရးမၾကးဘး။ ေျပာရငလညး

မဆနးဘးေပါေနာ ။ အဒါမးေတာရတယ။

Voice : ထား၀ယမာလပတအလပက အမႈကေကာကတာေပါေနာ။ အခ ဒ Workshop န႕ ဘယလ ပတသကတယလ႕

ထငလ ။ ဘာေၾကာင လာတကရတာလ။ ဒကေန ဘာေတြရမယထငလ။

ALZB: ပထမေျပာခသလပ လပေနတာက ပလတစတစအမႈကေကာကတာေပါေနာ။ သဘာ၀ ပတ၀နးကငန႕

ပတသကတ အေၾကာငးအရာေတြက စတ၀ငစားတယလ႕ဆရမယ။ ေနာကျပး ကၽြနမတ႕ ေနရာမာလညး

ဒေရေတာေတြရတယ။ ဒါေၾကာင ဒMangrove အေၾကာငးက ပသလာဖ႕ ၊ ကၽြနမတ႕ ေဒသမာ

ျပနေျပာလ႕ရေအာင Capacity ေလးတကဖ႕ အတြက ဒ Workshop က လာတကျဖစတာပါ။ ဘာေတြ

ရမလဆရရင ဒ Managrove ေပါေနာ ၊ ဘယေလာကအထ သကေရာကမႈရလ။ သ႕ရ႕အေၾကာငးေတြေပါေနာ။

အကးေကးဇးေတြ ဘယလ ရမလဆတာက ေမာလငတယေပါ။

Voice : ဒက ရတ အသေတြက ဘယလျပနအသးခမလ။

ALZB: အမားၾကးလပဖ႕ ရတယ။ ကၽြနမတ႕ ေဒသမာ ပစြနေတြ ဂဏနးေတြ ေတာေတာျပနးကနျပ။

ျပးေတာမးေတြးလညးဖတၾကတယ။ အဒေတာ ဒေရေတာ ေတြန႔ ပတသကျပး ကၽြနမတ႕ ဘယလ

ထနးသမးၾကမလ။ အဒါေတြက ျပးေျပာျပခငတယ။ ဒါေၾကာငမ႕ပါ။

Voice : အဖြ႕နာမညေလးက ရငးျပေပးပါ။ လတစေယာကအေနန႕ အခလမး သဘာ၀ ပတ၀နးကင ထနးသမးတ

အလပေတြမာ လပတယဆေတာ ဘာမား ေျပာခငပါေသးလ။

ALZB: “တာကေပါ” ဆတာ ကၽြနမတ႕အဖြ႕နာမညပါ။ ကရငလမးခညးပ မဟတပါဘး။ တငးရငးသားေပါငး စပါတယ။

သဘာ၀ ပတ၀နးကင န႕ ပတသကရရင ထနးသမးပါ။ ျပျပငပါ၊ ခစပါ အဒါေလးပါပ။ ဘာလ႕လဆေတာ အဒ

သဘာ၀ ပတ၀နးကငေကာငးရမ ကၽြနမတ႕ လသားေတြ အသကရငႏငတယေလ။

The Voice ဂာနယပါ မငးမး ႏင ေအာငေအာငထြနး၏ အငတာဗးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 32

ေဆာငးပါး

တဏဘာေ၀ တနသၤာရအမတမား ဗေမာငး

ေရြးေကာကပြအလြန ‘လႈပကြက’ (Space) အေၾကာငး အေကာငးျမင ေရာငေရာငရရ ေျပာၾကမညဆပါစ႔။

ကၽြနးသားအတျဖငျပလပထားေသာ လႊတေတာထငခမား၊ စားပြ၀ငးမား၊ စငျမငမား ေပၚ၌ ေမးျမနး၊ ေျဖၾကား၊

အဆတငသြငးျခငး စေသာ ကစၥရပမားအေၾကာငး ဥးစြာ စားပြ၀ငးေပၚေရာကလာမညထငသည။

ျပညေထာငစ၊ ျပညသ႔၊ အမးသား လႊတေတာ အသးသးတြင သကဆငရာအေရြးခယခ လႊတေတာ အမတမား၏

ဇာတဌာန၊ စတ၀ငစားမႈနယပယ အလက ေမးခြနးမားေမးျမနးၾကသည။ အဆတငသြငးၾကသည။ ထ႔အနက အကဆး၊

ေမးျမနးအထဆးမာ တငးရငးသားအမတမားျဖစသညက ေတြ႔ရသည။

ထအခန ေမးခြနးမ၊ အဆမ ကြကလပႀကးတစခ

ကနေနသညမာ ေတာငပငး အျမးေသးေသးရရာ

တနသၤာရေဒသကစၥျဖစသည။ ၅ႏစသား

ျမနမာျမ႕ေတာသစ ေနျပညေတာတြငအေျခစကသည

ႀကးကယခနနားလပါသည ဆေသာ လႊတေတာ

ခနးမေဆာငအသးသးတြင တနသၤာရ ေဒသက

အေျချပေသာ ေမးခြနးမား အဆမားက အစညးအေ၀း ၂

ပတေကာၾကာသညအထ စးစဥမ မၾကားရပါ၊

တငးျပညနယစြနနယျခားျဖစျခငး၊ ဖြ႕ျဖးတးတကမႈ ႏႈနး

ေနာကကျခငး စစတပအစးရက လမးပနးဆက

တေျပးညဖြ႕ျဖးေအာငေဆာငရြကေနပါသညဆေသာလညး

ေနရာ ကြကကနချခငး စသညတ႔က ခငး၊ ရခင၊ ရမး၊

ကခငကသ႔ေသာ ေနရာမားမ အမတမားအတြက

ေမးခြနးမားျဖစေစသည။

ပါတအစြကခန၊ ဥးေႏာကကဖြင

အလပေပးစဥးစားမညဆပါက ေမးခြနးမား၊

အဆမားေၾကာင ၎တ႕ တနညးနညးႏင အႏငရလာေသာ

မဆႏၵနယေန တငးရငးျပညသား၊ တငးရငးျပညသ

မားအတြက ေစာေကာစရာ

အေျဖမားရရသည။ မမတ႔အေပၚလကရ အာဏာရအစးရက မညသ႔စဥးစားသည။ မညေရြ႕ေစတနာရသညက

ေထာကခငႏငသည။ ျမနမာႏငငပတလည နယစြနမ တငးရငးသားအမတမား၏ အသမားက ၾကားရသညမာ

အားရဖြယရာျဖစသည။

Bahtoo Media Page 33

သ႔ေသာ ဘာေၾကာင တနသၤာရ။ ထား၀ယကား ကြကလပျဖစေနရသနညး။

တနသၤာရမာ တငးမားအနက ေဒသအၾကးဆးနယေျမတစချဖစသညအျပင နယစြနလညး အကဆး ေဒသတစချဖစသည။

အာဆယ လမးမမား၊ ထား၀ယေရနကဆပကမးကသ႔ေသာ နငငတြငးအျပင ေဒသတြငးကနသြယေရး၊ ကးသနး

ေရာငး၀ယေရး၊ ကနထတလပေရးတ႔၌ အေရးပါေသာ စမကနးမားရသည။ ျမနမာႏငငတြင ဒတယ ပမာဏ အမားဆး

ရငးႏးျမပႏထားေသာ ထငးႏငငႏင ရညလားေသာ နယနမတဆကစပမႈရသည။ ကမး႐းတနးတစေလာက

ပငလယငါးဖမးလပငနး၊ ခရးသြားလပငနးကသ႔ေသာ စးပြားေရးလပငနးမားလညးရသည။

သမငးအေထာကအထားမားအရ ပဂေခတထကပငေစာသညဟဆေသာ ပေခတ ျမ႕ေဟာငးမားလညး ရသည။ သာဂရ၊

ေ၀ဒ၊ မတး၊ ဆငဆပ စသညျဖင။

ဆလသညမာ တနသၤာရ အထးသျဖင ထား၀ယေဒသက ကယစားျပပါသညဆေသာ လႊတေတာအမတမား အေနျဖင

ေမးခြနးမား ကယစရအပပါသည။ အဆမားရအပသည။ ထမာသာ ထေဒသတြငေနထငေသာ ထား၀ယတငးရငးသား တ႔၏

ႏလးၾကားက မတစျပားက တနဖးထားရာေရာကမည။

သ႔ေသာ အဘယေၾကာင တတဆတ ဆြ႔အ ေနရပါသနညး။ ကယကးစးပြားမားေၾကာငလား။ အရညအေသြးျပနာ

ေၾကာငေလာ။

ထား၀ယက ကယစားျပေသာ အမတမားတြင တနသၤာရတငး အမးသားလႊတေတာမဆႏၵနယ အမတ (၂) မ ဥးသနးေဆြ

အမညခ ေမာငသနးေဆြ(ထား၀ယ) ကသ႔ေသာ လႊတေတာအမတမား ပါ၀ငသည။ သမငးသေတသ၊ စာေရးဆရာအျဖစ

ျမနမာတစႏငငလး ေကာေစာေသာ ဥးသနးေဆြမာ ထား၀ယေဒသတြင ရာဘာကသ႔ေသာ လပငနးႀကးမား လပကငေနသ

ျဖစသည။ ဘးဘြားစဥဆက ေဇာတက မးရးမဆငးသကလာၿပး ‘ဖးထး’ ဟ ထား၀ယတြင နာမညေကာသည။

သမငးသေတသဆေသာ၊ သမငးက ခစသညဆေသာ ဥးသနးေဆြအတြက လႊတေတာတြင အစးရမငးမားအတြက

ထား၀ယေဒသ သမငးဆငရာေမးခြနးမား ရအပသည။ သ႔ေသာ စငျမငေပၚသ႔ကား ေပၚမလာ။

ထား၀ယေဒသတြင သမငးဆငရာ ေမးခြနးမားစြာရသည။ ေဆာကလပေတာမည ထား၀ယေရနကဆမကမးစမကနး

ေၾကာင ထား၀ယေဒသရ ျမ႕ေဟာငးအခ႕မာ ေပာကကြယေတာမည စးရမဖြယရာ အေနအထားႏင ႀကေတြ႕ေနရသည။

ဗမာတ႔အတြက ဂဏယဖြယရာ ေရးေဟာငးၿမ႕ေတာ ပဂ ထက ႏစဆယေပါငးမားစြာ ေစာသညဆေသာ ပၿမ႕ေဟာငး

သာဂရ (ယခေလာငးလးျမ႕နယ ျမ႕ေဟာငးရြာ) မာ စမကနး ဧရယာ အတြငးတစစတတစပငးတြင ပါ၀ငလကရသည။

မတးျမ႕ေဟာငး ၿမ႕႐းအခ႕မာလညး ထား၀ယ-သရကေခာငး ရထားလမးေဖာကလပရာတြင အပကအစးရခသည။

ေဆာကလပေတာမညဆေသာ ထား၀ယယဥေကးမႈျပတကမာ ယခအထေပၚမလာေသးပါ။

ျပညသ႔လြတေတာပမနအစညးအေ၀း ဆ႒မေန႔တြင ေျမာကဥးမဆႏၵနယမ ဥးေအာငထြနးသာက ေျမာကဥးေရးေဟာငး

ေဒသအား ယနကစက အသအမတျပ ကမၻာ႔ေရးေဟာငးအေမြအႏစမား ထနးသမးေရး စာရငး၀ငေဒသအျဖစ

သတမတႏငရန လပေဆာငေပးရန ရမရ အစးရကေမးခြနးထတခသည။

ဥးေအာငထြနးသာ ကသေမးခြနးမား ဥးသနးေဆြ တြင အဘယေၾကာင မရရသနညး။

လထေဒၚအမာ၏ ေျမးျဖစသ စာေရးဆရာတစဥးျဖစေသာ ဘဘလနးစင မတခကျပသကသ႔ “သမငးပညာရင ဥးသနးေဆြ

အမတျဖစမပ ေရးေဟာငးျမ႕ရး ရထားလမးမာပါသြားရတယ”ဟကား ထား၀ယေဒသခမား ေျပာခင ဆခငၾကမည

မဟတပါ။

Bahtoo Media Page 34

ေနာကထပကစၥရပတစခမာ အေရ႕ေတာငအာရတြင အႀကးဆးျဖစလာမညဆသည အာရအငအားႀကးႏငငမားကပါ

မကစကေနေသာ ထား၀ယေရနကဆပကမးႏင အထးစးပြားေရးဇနႏငစပဆငသည။

ယငးဇနကား ေရျဖျမ႕နယတြင အမားစပါ၀ငၿပး ေလာငးလျမ႕နယတြငပငနကတြင အနညးငယပါ၀ငသည။ ရြာ ၁၉ ရြာ

ေျပာငးရမညျဖစေၾကာငး ျပညတြငးမဒယာ အခ႕တြင ရြာစာရငးႏငတကြ ပါရျပးျဖစသည။ ေလာေၾကးကစၥ၊ ျပနလညေနရာ

ခထားေရး ကစၥမားက အစးရအပါအ၀င တညေဆာကမည ထငးကမၸဏ အတလ-ထငးဘကကပါ တတတတမ

လသနတၾကား ထတမေျပာ။

ယငးဧရယာတြငေနထငေသာ လဥးေရ ၃၂၀၀၀ ေကာ၏ အနာဂတမာမေရရာ။

ယငးမဆႏၵနယမ အေရြးေကာကခဆေသာ အမတမားမာ အမးသားလႊတေတာမဆႏၵနယ အမတ (၅) ႏငအမတ (၆)

တ႕မ ဥးေမာငစန၊ ဥးတငရန၊ ေရျဖျမ႕နယ ျပညသ႕လႊတ မဆႏၵနယမ ဥး၀ငးဥးတ႔ ျဖစသည။

၎တ႔တြငလညး ေမခြနးမားရအပသည။ ေဒသခမား၏ လယယာေျမမားအတြက မညသ႔ေလာေၾကးေပးရန

ျပငဆငထားပါသနညး။ သ႔တညးမဟတ ကမၸဏႏင မညသ႔ သေဘာတခကယထားပါသနညး။ ဘယအခန၊ ဘယေနရာက

ေျပာငးေရြ႕ရမညနညး။

ထနညးတ ပတ၀နးကငေရးရာ

ကစၥရပမားလညးရသည။

စမကနးအတြငးတြင ေကာကမးေသြးသး

ဓါတအားေပးစက႐၊ ဓါတေျမၾသဇာစက႐၊

ေရနဓါတ

စက႐မားတညေဆာကမညျဖစရာ

ေရရညတြင ပတ၀နးကင ေရထ၊ ေလထ၊

ေျမထ က မခထခကမညျဖစသည။

ထကစၥရပမားအတြက အစးရက

မညသ႔စဥးစားထားပါသနညး။ တညေဆာကမည ကမၸဏႏင မညသ႔ေသာ သေဘာ တညခက၊ ဂတက၀တ

ရရထားသနညး။ ေမးခြနးမားရအပသည။

“ေရြးေကာကပြတနးက ေရနကဆပကမး ေရာကလာမညျဖစတ အတြက ေကာငးစားမယလ႔ေျပာျပး မဆြယခတယ”ဟ

ေရျဖေဒသခတစဥးက ေျပာသည။

လႊတေတာအမတဆသမားအေနျဖင အနညးဆး မမမဆႏၵနယမ မဆႏၵရငမားက တာ၀နယရသည။ တာ၀နခရသည။

ကယစားျပရမည။

ရနကနတငး မဆႏၵနယ အမတ (၄) မ အမးသားလႊတေတာအမတ ေဒါကတာျမတဥာဏစးက ‘စးပြားေရး

လပငနးရငၾကးမား၏ လပငနး ခ႕ထြငမႈ စနစမက၍ေတာငသလယသမားတ႕၏ လကငပလကရငးတ႔ ေပာကပကၿပး

ေျမမယာမ ဘ၀ေရာကရေစမညအေရး’ ကမညသ႔ေဆာငရြကေပးမညနညးဟ ပထမအၾကမ အမးသားလႊတေတာပမန

အစညးအေ၀း သတမေန႔တြင အစးရက ေမးခြနးထတခသည။

Bahtoo Media Page 35

ထနညးတ ပတ၀နးကငေရးရာႏငပတသက၍ ကခငျပညနယမ

ဆႏၵနယ အမတ (၈)မ အမးသားလႊတေတာအမတ ဥးျမအနးက

ဖားကန႔ေကာကစမးလပကြကမားေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ

ဥ႐ျမစေၾကာငး ေရၾကးမႈ သဘာ၀ေဘးမ

ကာကြယရနမညသ႔ေဆာငေပးႏငမညနညးဟ ယငးေန႔

အစညးအေ၀းတြင ေမးခြနးထတခသည။

အထကေဖာျပပါ ေရျဖျမ႕နယက ကယစားျပသညဆေသာ

ဥး၀ငးဥး၊ ဥးေမာငစန၊ ဥးတငရန တ႔တြင ေဒါကတာျမတဥာဏစး၊

ဥးျမအနးကသ႔ေသာ ေမးခြနးမား ရအပသည။ သ႔ေသာ ထြကေပၚမလာခပါ။

ဥး၀ငးဥးမာ ထား၀ယျမ႕နယ အညာဖားေရအားလပစစစမကနး ကတညေဆာကခြငရရထားေသာ Delco ကမၸဏ

အၾကးအကျဖစသည။ (၉ မဂၢ၀ပလပစစထတလပႏငမညဆေသာ အညာဖားစမကနးေၾကာင ရြာ ၆

ရြာေရြ႕ေျပာငးရမညျဖစသည) ထား၀ယစမကနးေၾကာင ေျပာငးေရြ႕ရမည ၁၉ ရြာတြငပါ၀ငေသာ ေကာကေထာငရြာ

ခကျမပ ဥးေမာငစနမာ ထား၀ယျမ႕နယ တြင သတမငးမားစြာက လပကငခသျဖစၿပး ဥး၀ငဥးႏင ရငးႏးသျဖစသည။

ဆလငအဘယေၾကာင ဥး၀ငးဥး၊ ဥးေမာငစနတ႔ထမ ထား၀ယစမကနးဆငရာ ေမးခြနးမား၊ အဆမား မထြကေပၚလာ

သနညး။

ေဒသခမားအတြက ေနာကထပအေရးၾကးေသာ ကစၥရပမားရေသးသည။ ေရြ႕ေျပာငးလပသားကစၥ၊ နယေ၀း စာသင

ေကာငးမားတြင ဆရာ၊ ဆရာမ အငအားနညးမႈကစၥ၊ ႏစေပါငးမားစြာ အဆးေကာ သသရာထလညေနေသာ ေရး-ထား၀ယ

ကားလမးကစၥ၊ ငါးအရအမနညးလာေသာေၾကာင အေၾကြးသသရာ ထလညလာေသာ ေရလပငနးမားကစၥ စသညျဖင။

ထား၀ယတြင နာမညၾကးေသာ ကနလႊတေတာ အမတမားမာ ေလာငးလးျမ႕နယ ျပညသလႊတေတာ အမတ

ေဒါကတာေကာေကာေဌး၊ တနသၤာရ အမတ (၃) မဆႏၵနယမ အမးသား လႊတေတာအမတ ဥးတငေမာငျမင၊

သရကေခာငး ျပညသ႕လႊတေတာ အမတ ဥးကငးစနတ႔ျဖစသည။

ျမနမာအစးရမ ခးျမငေသာ ပါရဂဘြ႕ရ ေဒါကတာ ေကာေကာေဌးမာ ထား၀ယတကသလ ပါေမာကၡခပ ေဟာငး

ထား၀ယသားျဖစသည။ ဥးတငေမာငျမငမာ ေလာငးလျမ႕နယတြင လကေထာက ျမ႕နယ ပညာေရးမႈအျဖစ

ႏစေပါငးမားစြာ တာ၀နယချပး ေနာကဆးတြင ေမာငးမကနတြဖက အထကတနး ေကာငးအပ အျဖစမ အျငမးစားယကာ

ေရြးေကာကပြ ၀ငခသည။ ဥးကငးစနမာ ထား၀ယျမ႕ခ နာမညေကာ စးပြားေရးလပငနးရင ျဖစသည။

နယစြနနယဖားရ ဆးရြားလေသာ လမးပနး ဆကသြယေရးႏင ပတသက၍ ခငး၊ ကခင၊ ကယား၊ ရမးစေသာ ျပညနယမား

မ သကဆငရာ လႊတေတာ အမတမားက ေမးခြနးမားကယစ ထတခသည။ ပညာေရးႏင ပတသက၍လညး ေမးခြနးမား

ထတခသည။ ေရလပငနးဆငရာႏငပတသက၍လညး ရခငအမတမားက ေမးခြနးမားထတခသည။

ပညာေရးနယပယ ေနာကခမလာေသာ ေဒါကတာ ေကာေကာေဌး၊ ဥးတငေမာငျမငထ႔တြငလညး ယငးကစၥရပမားႏင

ပတသက၍ ေမးခြနးမားရအပသည။ ယငးတ႔ေရြးေကာကခ နယေျမမာ ေလာငးလးျမ႕နယ။ ယငးနယတြင ထငးႏငငသ႔

သြားေရာကလပကင ေနေသာ ေရြ႕ေျပာငးလပသားအမားအျပားရသည။ နယ၏ အဓက ၀ငေငြမာ ေရလပငနးမရသည။

ျမနမာႏငငတြင အလပဆးကမးေျခမားအနက တစချဖစေသာ ေမာငးမကနတညရသည။ ပညာေရး၀နထမး

လအပေနေသာ နယစြနေကးရြာ အမားအျပားရသည။ ေမးခြနး၊ အဆ လႊတထတလစတ ရပါက တပတပင။

Bahtoo Media Page 36

ခငး၊ ကခင၊ ရခင၊ ရမး၊ ကယားတ႔ကသ႔ ေမးခြနး မားစြာရအပသည။ သ႔ေသာ ၎တ႔ထမ ထြကလာသညက နတ။

အဘယေၾကာင ခငး၊ ကခင၊ ရခင၊ ရမး၊ ကယားနယမ အမတမား ကသ႔ေမးခြနး ထြကေပၚလာျခငး မရသနညး။

ေနာကထပ ေစာေကာစရာ အမတမားမာ ျမနမာအစးရ ခးျမငေသာ ၀ဏၰေကာထငဘြ႕ရ ျမတနယခ ဥးေဌးျမငႏင

ဥးကားေမာငတ႔ျဖစသည။ ႏစဥး စလးမာ အေကာေဇယ စးပြားေရးလပငနးရငမားျဖစသည။ ဥးေဌးျမငမာ ေရ၊ ဟတယ၊

စကပးေရး၊ သစ စေသာ စနနဖာလပငနးစလပကငေသာ ႏငငေကာ စးပြားေရးလပငနးရငျဖစျပး ျမနမာႏငင

ငါးလပငနးအဖြ႔ခပ ဥက႒လညးျဖစသည။ ေျမာကဖားကခငျပညနယတြင ပေလာပန စကပးရနဟ ဆကာ

လယေျမမားစြာ သမးယခသျဖင တရား ရငဆငရမႈ နညးနညးျဖစခသည။ တနသၤာရတြင ဆအနးစကပးရနဟဆကာ

သစေတာ၊ သစပငစညေ၀ ေသာ ေျမအမားအျပားက ရယထားသည။ ေကာကမးေသြးကနၾကမးထတယခြင ရရထားသည။

ကယကးစးပြားမားစြာရေသာ ၎တ႔ထမ မညသ႔ေမးခြနးမားမ ထြကမလာ။ အဆကားဗလာ။

မတ လကန လႊတေတာအသးသး၏ ပမန အစညးအေ၀းမား ျပးစးသညခါနးတြင ထား၀ယ နယမအမတ ၂ ဥး၏

ေဆြးေႏြးခကေတြ႔လကရသည။

ပထမတစဥးမာ ေဒါကေကာေကာေဌးျဖစသည။ ျပညသ႕လြတေတာအမတ ဟသၤာတမဆႏၵနယမ ဥးေဌးဥး၏

‘ျမနမာႏငငအေပၚစးပြားေရးအရ ပတဆ႔မႈမားက ဤလႊတေတာက ကန႔ကြကေၾကာငး’ အဆကေထာကခေၾကာငး

ေဆြးေႏြးခသည။

ေနာကတစဥးမာ ေရျဖမဆႏၵနယမ ျပညသ႕လႊတေတာအမတ ဥး၀ငးဥးျဖစသည။ ျပညေထာငစလႊတေတာပမန

အစညးအေ၀း (၁၆) ရကေျမာကေန႔တြင ေဒါကတာျမတဥာဏစး တငသြငးေသာ ‘ျပညပေရြ႕ေျပာငးလပသားဆငရာ

ဌာနတစခက သငေလာသည ၀နႀကးဌာနေအာကတြင ဖြ႕စညးေဆာငရြကရန ႏငငေတာအစးရအားတကတြနးေၾကာငး’

အဆကေဆြးေႏြးချခငးျဖစသည။ ဥး၀ငးဥးက ‘ႏငငေတာအစးရက ေစတနာအျပညျဖင ျမနမာျပညသျပညသားအားလး၏

အခြငအေရးမားက ကာကြယေစာငေရာကလကရျခငး၊ ျပညတြငးအလပသမားမားက စနစတက ေလကငသငၾကားေပး၍

ျပညပသ႔သြားေရာက လပကငေစျခငး၊ ထကသငေသာ ၀ငေငြခြနမားသာ ႏငငေတာအားေပးေဆာငေစျခငး . . .’

စသညတ႕ေၾကာင ေဒါကတာျမတဥာဏစး၏ အဆကလကလက ေဆြးေႏြးရန မလအပဟ ယဆေၾကာငး ေဆြးေႏြးခသည။

လကရ ထား၀ယနယတြင ႀကေတြ႔ေနေသာ ေရြ႕ေျပာငး လပသားမားအေရးက ပစပယကာ ‘ဤ’ က ကၽြဟ ဇြတ ဖတကာ

ေဆြးေႏြးခသညေလာ။ သ႔တညးမဟတ ေျမျပငအခကအလက အမန မရရ၍ေလာ။ Delco ကသ႔ေဆာကလပေရး

လပငနးႀကးတစခက ဥးေဆာငေနေသာ ဥး၀ငးဥးအေနျဖင အဘယေၾကာင ထသ႔ေဆြးေႏြး ခရသနညး။

လကရ ၀နႀကးခပ ဥးသနးစန သမၼတ ျဖစလာမည အစးရအဖြ႕သစ မတ ၃၀ တြင ကမးကနဆေတာမည။

လႊတေတာအမတမားလညး ကမးကနဆရေတာမည။ ကနဆရမည ကမးတြင မညသညအခကမား

ပါ၀ငသညမသေသး။ ကနဆၿပးေနာက ဤသ႔ အဆမား၊ ေမးခြနးမားအတြက ဆြ႕အေနဥးမညေလာ။

ဆတဆတေနျခငးသည ေထာငတန၍ေလာ။

တနသၤာရ ကယစားျပသညဆေသာ အမးသား လႊတေတာအမတ ၁၂ ဥး၊ ျပညသ႔ လႊတေတာအမတ ၁၀ဥး။ ျပညေထာငစ

လႊတေတာတြငစစေပါငး ၂၂ ဥး။ လႊတေတာအစညးအေ၀းမား ေခတအနားယခန ထတနသၤာရအမတမား ကား ဇာတေျမ

က နငးၾကရေပဥးမည။ ထအခန မဆႏၵနယမ ျပညသမားအတြက အမအျပနလကေဆာင သတငးစကား မားကား

အဘယသ႔နညး။

Bahtoo Media Page 37

၎တ႔ရငတြငးမ ေမးခြနးမား အတြက ဖငေလး ေနသေရြ႔၊ အဆမားဆြ႕အေနသေရြ႕ မဆႏၵရငမား အတြက

ထား၀ယေရးရာ အနာဂတသည ေ၀၀ါး ေနဥးမညသာ။

အဆ၊ ေမးခြနး ေတာေတာမားမား က ‘ႏး’ေျပာ၊ ေဆာငရြကျပးစးေၾကာငး အေၾကာငးျပ ေနေသာ အစးရအဖြ႔၏

ရညရညေ၀းေ၀းရငးျပခက မားကပင မၾကားၾကရရာ။

တနသၤာရကယစားျပသညဆေသာ အမတမားသည အမးသား၀တစမားက သစသစလြငလြင ေတာကေတာက

ေျပာငေျပာင၀တ၊ ကၽြနးသားအတ ခမားေပၚတြငထငကာ တဏဘာေ၀ ရေနသေရြ႕ မဆႏၵရင တနသၤာရနယသား၊

ထား၀ယသားမားအတြက ‘ဗလာအေျဖ’ မားက ရရေနဥးမညသာ။

ဗေမာငး

မတ - ၂၉ နနကပငး - ၂၀၁၁

ဓာတပ အကေဆး

တရတရ႕ အေကာ ၾကား ဆးဆညမာ ဟ ေဘးျပညနယ ယနဇျမစတေလာကတြင တညရတ႔ ေခာကနက သးခ အမညရ

The Three Gorges ဆညၾကး ျဖစသည။ ကမၻာ႔အဖြယ ၁၀ခထ တစခ ပါ၀ငတ႔ တည ေဆာကမႈ ျဖစ သည။

ေရအား လပစစ စကရမား တည ေဆာကႏငမႈ၊ ေျမဟတတာ ေပါငးမားစြာ အသး ျပမႈ၊ ေကာကတးေကာကခ ဘလပ

ေျမမားစြာ စခနတင အသးျပမႈ၊ ကမၻာ႔ ေရထတလႊတအား အမားဆးရမႈ၊ လ ၁.၁၃ သနး ေနရာ ေရႊ႕ေျပာငးပစမႈ တ႔ေၾကာင႔

ေကာၾကားတ႔ အဖြယစမကနး ျဖစေနရသည။

ေဖာျပပါပမာ ၂၀၁၀ ခႏစ ဆညၾကးမ အၾကးမား ဆးေရထတလႊတမႈျဖစျပး၊ဇလငလထတြင ေရ လႊမးမးမႈ ျဖစခ႔ရသည။

Bahtoo Media Page 38

ကဗာ

မသားစ

အားလးစစညညမဆရင

ကၽြနေတာမာ မသားစဘ၀ မရဘး

အမမာလား

အဖြားရယ ၊ ကၽြနေတာရယ ၊ေအာငနကရယ

ဖနးလာရင အေဖန႕ အေမက ငသၾကးန႕

ကၽြနေတာ မျမငဖးဘးတ ညေလးက

ကၽြနေတာက “ ကက ” တ

ရြာမာလား အဖြားေတြရယ ေျမးေတြရယေပါ

ေျမပေပၚမာ ကၽြနေတာတ႕က တစေယာက တစေနရာ

ေျမပေပၚမာ မသားစေတြ တကြတျပား

ေသမနးမသ ရငမနးမသေတြလညး တပၾကး

ေ၀ဒနာေတြ တစေလၾကး

ဒါဏရာေတြ တစေလၾကး

“ ရမးကမး” “ ရမးကမး” န႕

အထပကယစဆြ တဖြဖြ ရြာကထြက

ဘယေတာမနးမသတ အမျပနခနန႕

မသားစဘ၀ေလးက ထခြျပး ထြကသြားခတယ။

အခခန ကၽြနေတာက ေမးရင

“ ရြာဆတာလား

မၾက န႕ ဘးဘြားရပသာ ေပါငးထားတာပါဗာ ” ။

ကြနးဂန

Bahtoo Media Page 39

ေဆာငးပါး ထားဝယ ေရနကဆပကမး၊ အထးစးပြားေရးဇန စမကနးႏင စနေခၚမႈမား ႏငေကာ ဧရာ၀တ အငတာနကစာမကႏာပါ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပျခငးျဖစသည။

၂၀၁၁ ခႏစသ႔ ဝငေရာကလာသညႏင ျပညတြငးျပညပ လပငနးရငမား၊ ကနသညပြစားမား၊ အသပညာရငမား၊

အတတပညာရငမား၊ မဒယာမားသာမက သာမနျပညသမားပါ စတ၀ငစားေနသညမာ ထား၀ယ ေရနကဆပကမး

စမကနးကစၥျဖစသည။ တဆကတညးတြင အထးစပြားေရးဇန စမကနးလညး အပါအဝငျဖစသည။

ထစမကနးက အေမရကနေဒၚလာ သနးေပါငး ၈၆၀၀ ေကာ အကနအကခကာ

တညေဆာကမညျဖစသည။ ျမနမာႏငငအတြက အႀကးမားဆး ရငးႏးျမပႏမႈ ျဖစလာမည စမကနး ျဖစေသာလညး နအဖ

စစအစးရသည ျပညသအား အသေပးျခငး လးဝ မျပလပခေပ။ ၎တ႔ ထနးခပထားသည သတငးဌာန၊

မဒယာမားမလညး ထတျပနချခငး မရေပ။

မညသမဆ ကယေဒသ အမနတကယ ဖြ႔ၿဖး တးတကလာမညဆလင ဝမးေျမာကဝမးသာ ႀကဆၾကေပလမမည။

ဂဏယၾကေပလမမည။ ထားဝယေဒသရ ျပညသမား သညလညး ဝမးေျမာက ဂဏယခငၾက သမား ျဖစမညသာ။

သ႔ေသာ ထ ဖြ႔ၿဖး တးတကမႈ က မညသေတြက မညသည ရညရြယခကျဖင ျပလပၾက သည၊ မညသ႔ေသာ အကး

အျမတမားက ေမာကး၍ လပကငၾကသည၊ ရငးႏး ျမပႏၾကသညကမ အထး သတျပရန လပါသည။

ေသခာသညမာ ထေဒသရ ေရေျမ

သယဇာတမား အေျမာကအမား

ေပးဆပ လကရ ေပေတာမည။

ထ႔အတြကေၾကာင ျမနမာႏငင

အတြက၊ ထေဒသရ ျပညသမား

အတြက အကး ေကးဇး မညမ

ရရမည ကမ အေသအခာ

ဆနးစစရန လအပေပလမမည။

ေရေျမ သယဇာတမား အျပင

ဘာသာစကား၊ ယဥ ေကးမႈ၊

႐းရာဓေလ ထးစ မားကပါ

ေပးဆပရမည ကမ မညသမ

သေဘာ တႏင မညမဟတေပ။ ထားဝယေဒသရ ျပညသ မားသည လညး သေဘာ တႏင ၾကမည မဟတေပ။

ေရေျမသယဇာတမားန႔ ထားဝယေဒသ

ထားဝယေဒသဆသညမာ ဟးယခင ႏစေပါငး မားစြာကတညးက ေရေျမသယဇာတ မားစြာ ပငဆငသည ေဒသတခ

ျဖစေပသည။

Bahtoo Media Page 40

ထားဝယေဒသရ ဟႏၵား၊ ကေပါက၊ ဟာျမငးႀကး သတတြငးမားသည ခမျဖ၊ အၿဖကနက အမားဆး ထြကရေသာ

နယေျမမားျဖစသည။ ထ႔အျပင ေရႊေၾကာမားလညး ေတြ႔ရထားေသာေဒသ ျဖစသည။ ရာဘာၿခ၊ ကြမးၿခ

အေျမာကအမားရသည။ သဘာဝပလ အေကာငးဆးထြကရေသာ ေဒသျဖစၿပး ေရလပငနး တြငလညး ေမြးျမေရးစမကနး

အမားအျပားရေသာ ေဒသလညး ျဖစသည။ ေကာကနေမာ ပစြနေမြးျမေရး လပငနးသညလညး တနသၤာရတငးတြင

အႀကးဆး ေမြးျမေရးစခနးတခ ျဖစသည။

၁၉၈၇ ခႏစတြင တနသၤာရကမး႐းတနး ေရလပငနး အားလး၏ ဝငေငြ ၁၀ ရာခငႏႈနး ရာေပးမည ေရငန ပစြနေမြးျမေရး

စမကနးႀကးတခက ေလာငးလၿမ႕နယ၊ ျပငႀကးကြ နးတြင စတငအေကာငအထည ေဖာခဖးသည။ တကနလ င ၁၂၅

ဧကရေသာ ကန ၆ ကန တညေဆာကမညျဖစၿပး ဒေရအတကအကေပၚ မတည၍ သဘာဝျဖင အလအေလာက

ေရလလယ ေသာစနစက အသးျပမည စမကနးျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ႏငငေရး မတညၿငမမႈ ေၾကာင အာရ

ဖြ႔ၿဖးေရးဘဏ (ADB) မ ေခးေငြ ရပဆငး လကသည အတြက စမကနးပကသြားခရသည။

ျမနမာႏငငတြင အေကာငးဆး ပငလယ ကမးေျခ

ျဖ စသည ေမာငးမကန ကမးေျခရသည ေဒသလညး ျဖစသည။ သေသာငျပင ကယေျပာျခငး၊ သျဖျခငး၊ ၾကညလငေသာ

ေရျဖစျခငး၊ ေျပျပစေသာ ကမးေျချဖစျခငး၊ ေရခတြငးမားရျခငး၊ ေရပစမးရျခငးတ႔ေၾကာင အနားယရနအေကာငးဆး

ကမးေျခအခ၏ သြငျပငလကၡဏာႏင ျပညစသညေနရာပငျဖစသည။

သ႔ေသာလညး ႏငငျခားသားမား သြားလာခြင မျပျခငး၊ ေခတမေသာ အပနးေျဖစခနးတခအျဖစ တညေဆာကမႈ မျပျခငး၊

ျပျပငထနးသမးမႈ မရျခငး၊ အာဏာပငမားက ဘနဂလပငရငမားအား ျပနလည မြမးမခြင မျပချခငး တ႔ ေၾကာင

ေမာငးမကနကမးေျခမာ ထငရားျခငး မရခေခ။

ထားဝယေဒသသည မမဘာသာစကား သးသန႔ျဖင ေျပာဆေသာ ေဒသတချဖစသည။ ထားဝယတငးရငးသားမားတြင

႐းရာအ၀တအစား၊ အစားအေသာက၊ ယဥေကးမႈ၊ ဓေလထးစမား သးျခားရၿပး ေအးခမးစြာ ေနထငေသာ လမးျဖစသည။

အမားစက ဗဒၶဘာသာ ကးကြယၿပး တျခားဘာသာ ကးကြယသလညး အနညးငယရသည။ ကရင၊ မြန၊

ဗမာလမးမားလညး ရၿပး တတတကြ ပးေပါငးေနထငၾကသည။

စးပြားေရးအရ ေရလပငနး၊ စကပးေရးလပငနး၊ ရာဘာၿခ၊ ကြမးၿခ၊ ဒးရငးၿခမားတြင လပကငျခငး၊ သတတြငးမားတြင

လပကငျခငးအျပင ထငးႏငငႏင ကသနးေရာငး၀ယေရး လပငနးမားလညး လပကငၾကသည။

ထားဝယေဒသသည သဘာဝက ေပးထားေသာ အေမြအႏစမား ကြယဝသည ေဒသတချဖစေသာေၾကာင ဉာဏအေမာ

အျမငႀကးစြာျဖင စမေဆာငရြကမညဆလင ထားဝယေဒသ တခတညးအတြကသာမက ျမနမာတႏငငလး ဖြ႔ၿဖး

တးတကေရးအတြကပါ အေရးပါသည အခနးက႑တြင ရေနမညေဒသတခ ျဖစေပသည။

Bahtoo Media Page 41

ထား၀ယေရနကဆပကမး စမကနး

၂၀၀၅ ခႏစတြင ထငးႏငငမ ကြမးကငသည ပညာရငမားက ထားဝယ ေရနကဆပကမး စမကနးက

အေကာငအထညေဖာႏငရန ကနဥးေလလာမႈ ျပလပခၿပး ၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလ ၁၂ ရကေန႔တြင ထငးႏငင Italian-Thai

Development ကမၸဏႏင ျမနမာအစးရတ႔ နားလညမႈစာခြ နလႊာ လကမတ ေရးထးခၾကသည။

၂၀၀၈ ခႏစမ စ၍ ကနဥးေလလာမႈအဆင (Initial phase)၊ စမးသပကြငးဆငးအဆင (Preparation

Phase)ႏင တညေဆာကမႈ အဆင ၁ (Construction Phase 1)၊ အဆင၂ (Construction Phase 2)၊ အဆင၃

(Construction Phase 3) ဟ၍ အဆင ၅ ဆငခြ၍ စမကနးေရးဆြခသည။

စမးသပကြငးဆငးအဆငသည ၂၀၀၈ ဇြနလ မ ၂၀၀၉ ႏစကနအထ တႏစခြ စမကနးျဖင ျပလပခသည။ ထ႔ေနာက ျမနမာ

ႏငငႏင ထငးႏငင တာဝနရသမားအၾကား မေဘာငသေဘာတညမႈစာခပ (Concession signing) က ၂၀၀၉ ႏ၀ငဘာလ

၂ ရကေန႔တြင

လကမတေရးထးခၾ

ကသည။

တညေဆာကေရးလ

ပငနး အဆင ၁ က

၂၀၁၀ မ ၂၀၁၄

အထ ၅

ႏစစမကနးျဖင

လညးေကာငး၊

အဆင ၂ က ၂၀၁၃

မ ၂၀၁၇ အထလညး

ေကာငး၊ အဆင ၃

က ၂၀၁၅ မ ၂၀၁၉ ခႏစ အထလညးေကာငး အသးသး စမကနးခ အေကာငအထည ေဖာသြား မညျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင

စမကနးမာ ၂၀၁၀ မ ၂၀၁၉ အထ ၁၀ ႏစအတြငး ၿပးစး ေအာင တည ေဆာကမည စမကနးျဖစသည။

လမးပနးဆကသြယေရးအေနျဖင ထား၀ယ ေရနက ဆပကမး၊ စကမႈဇန နယေျမႏင ထငးႏငင ကနခနပရသ႔ သြယ

တနးေဖာကလပမည ၁၀၅ မငအရညရ ၈ လမးသြား စပါဟငးေဝးကားလမး၊ ရထားလမး၊ ဓာတအားလငးမား၊ ေရန၊

သဘာ၀ပကလငးမား ပါ၀ငၿပး နယျခားဝငထြကဇနတ႔ ပါဝငသည။

ထ ဆကသြယ တညေဆာကေရးဆငရာ စမကနးမားက ႏစ ၆၀ သကတမးရ BOT (တညေဆာက၊ လပကင၊ လႊေျပာငး)

စနစျဖင အေကာငအထညေဖာမည ျဖစသည။

Bahtoo Media Page 42

အထးစးပြားေရးဇနစမကနး

တညေဆာကေရးလပငနးမား အေနျဖင ၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလမ ၂၀၀၉ ေမလအထ ၂၅၀ စတရနး ကလမတာက

လႊြမးၿခႏငသည ကြငးဆငးစမးသပမႈ (land site survey) မား ျပလပခသည။

စကမႈဇန ဇန ေအ (Zone A) မ ဇန အကဖ (Zone F) အထ ဇန ၆ ခ သတမတၿပး တညေဆာကသြားမည ျဖစသည။

ဇန ေအတြင ေရနက ဆပကမး ၂ ခ ႏင အႀကးစား စကမႈလပငနးဇနတ႔ ပါဝငသည။ ထ ေရနက ဆပကမး ၂ ခတြင

တနခန ၂ ေသာငးမ ၅

ေသာငးအထ တငႏငမည

သေဘၤာ ၂၅ စး

တၿပငနကတညး ကနတင

ကနခ လပႏငမည ဆပခ

တတား ၂၂ ခ

တညေဆာကမည ျဖစသည။

အႀကးစားစကမႈလပငနးတြင

သေဘၤာကငး၊ ကနေလာင႐၊

သမဏစက႐၊

ဓာတေျမၾသဇာစက႐၊

ေကာကမးေသြးစက႐မား

ပါရမညျဖစသည။

ဇန ဘ တြင ေလာငစာစြမးအင ထတလပေရး စက႐မားမာ ေရနႏင သဘာ၀ဓာတေငြ႔ သေလာင႐၊ ေရနခက စက႐၊

သဘာ၀ဓာတေငြ႔ သန႔စငစက႐၊ ျပျပငထနးသမးေရးစက႐ (combined cycle power plant) တ႔ ပါ၀ငသည။

ဇန စ တြင ေရန ဓာတ ဆငရာ စကမႈလပငနးမား ပါ၀ငသည။ ဇန ဒ တြင အလတစား စကမႈ လပငနးမား ျဖစသည

အထညအလပ စက႐မား၊ ေဆာကလပေရး ပစၥညး စက႐မား၊ ကားတာယာ စက႐ မား စသညျဖင ပါ၀ငမညျဖစသည။

ဇန အး တြင အေပါစား စကမႈလပငနးမားျဖစသည အဝတအစားစက႐မား၊ အစားအေသာက ထတလပေရး စက႐၊

လပစစပစၥညးထတစက႐၊ လပစစဓာတအားေပးစက႐ စသညျဖငပါ၀ငသည။ ဇန အကဖတြင ကနတကမား၊

ကနသြယေရး အေဆာကအဥမား၊ အပခပေရး အေဆာကအဥမား၊ ေကာငးမား၊ ေဆး႐မား၊ လေနအမရာမား ပါ၀ငသည။

စမကနး၏ အေကာငး၊ အဆး သကေရာကမႈမား

ထားဝယ ေရနကဆပကမး စမကနးေၾကာင ထေဒသအတြငး ျဖစေပၚလာမည အေကာငးအဆး ကးသကေရာကမႈမားက

က႑မားခြ၍ ဓမၼဓ႒ာနကက ေလလာဆနးစစၾကညႏငသည။

Bahtoo Media Page 43

(က) ေဒသတြငးဖြ႔ၿဖးတးတကမႈဆငရာ

ထားဝယေဒသမ ထငးႏငင ကနခနပရသ႔ သြယတနးေဖာကလပမည စပါဟငးေ၀းကားလမး၊ ရထားလမးမား ေပၚေပါက

လာသညအတြက ေဒသထြက ကနစညမား စဆငးမႈတးတကလာမညျဖစသည။ ယခငက ကနၾကမး ပစၥညးမား

ထြကရေသာလညး လမးပနးဆကသြယေရး အခကအခေၾကာင ေစးကြကသ႔ မေရာကႏငဘ ျဖစခ ရာမ ယခအခါ

ကနၾကမးပစၥညးမား ေစးကြကသ႔ လငျမနစြာ ေရာကရႏငမညျဖစသည။ ဥပမာ (ရာဘာ၊ ေရလပ ငနးႏင

ေမြးျမေရးထြကကနမား၊ စကပးေရးထြကကနမား) ေနာက အကးဆက တခအေနႏင စးပြားေရးဇန အနးတဝကရ

ေျမကြကမား အဆမတန ေစးျမငတကလာမည ျဖစသည။ ေလာေၾကးေငြမား ရရႏငမည။

သ႔ေသာလညး ေျမယာ သမးဆညး မႈမား၊ ေဒသခမား ေမာငးထတျခငးခ ရျခငးမား ျဖစလာ ဖြယရသည။ ထသ႔ေသာ

သာဓက မားလညး ျမနမာႏငင တြင မားစြာရခသည။ သဘာ၀ဓာတေငြ႔၊ ေရနပကလငးသြားရာ လမးတေလာက ေဒသခ

မားပငဆငသည ေျမယာ မား၊ ၿခေျမမား၊ လေန အမမားက ေလာေၾကး မေပးဘ အတငးအကပ ဖယခငးျခငး၊ ေရကာ

တာ တညေဆာကရာတြငလညး ေဒသခမားအား ေမာငးထတျခငး၊ စကမႈဇနမား၊ ကမးေျခမား တညေဆာကရာတြငလညး

ထသ႔ သမးဆညးမႈ၊ ေမာငးထတမႈမား အေျမာကအမားရခသညက ေတြ႔ရရၿပးျဖစသည။

ထ႔အျပင နအဖ ကငသးေနသည ေနာကတနညးမာ လကနကကငေတာလနေရး ဆငႏႊေနသည တငးရငးသားေဒသ

မားက ထးစစဆငၿပး ရြာသားမား ထြကေျပးေစသညနညး ျဖစသည။ ယခ စမကနးတြငလညး စမကနးဝင ေဒသ

တေလာက ရြာအေျမာကအမားက ထးစစဆငၿပး ရြာမားက ဖကဆးျခငး၊ မးရႈ႕ျခငးမား ျပလပေနသညက ေတြ႔ရေပမည။

ထထးစစေၾကာင ကရငလမးမားႏင ေဒသခမား ထငးႏငငဘကသ႔ ထြကေျပးၿပး ဒကၡသညစခနးမားႏင နယစပေဒသတြင

ခလႈ၊ ပနးေအာင ေနထငရသညမာ ေသာငးခရခသည။

ဤသညမာ စမကနး မျဖစေျမာကမ ကနဥး ခစားရေသာ ဆးကးသကေရာကမႈပငျဖစသည။ တနညးအားျဖင ကနဥး

ေပးဆပ စေတးလကရေသာ အရငးအျမစမားပင ျဖစေပေတာသည။ ထေဒသတေလာကရ ျပညသမားအေနျဖင

ဆးကးမားကသာ ခစားလကၾကရသည။

စးပြားေရးဇနမား

သတမတလကသညအတြက

႐ပဝတအေကာငအထညမား

သသာစြာျမငေတြ႔လာရမည

ျဖစသည။ ေဒသခမား

မျမငဖးသည သေဘၤာကငးမား၊

အေဆာကအအမား၊ စက႐၊

အလပ႐မား၊ ကနတကမား၊

ေဆး႐မား၊ စာသငေကာငးမား၊

အသကေမြး၀မးေကာငး သပၸမား၊

ေခတမေသာ စကမႈၿမ႕ေတာႀကး

Bahtoo Media Page 44

တခ ႐တတရက လငျမနစြာ ေပၚေပါကလာသညက ေတြ႔ျမငလာၾကရမညျဖစသည။

ေဒသခမားအေနျဖင ထသ႔ ေပၚေပါကလာေသာ စကမႈၿမ႕ ေတာႀကးသ႔ မညသ႔ခညးကပ ရမညဆသညမာ ပထမဆး

ႀကေတြ႔ရမည စနေခၚမႈ တရပပင ျဖစသည။

ေဒသဖြ႔ၿဖးတးတကလာသညႏငအမ လေနမႈစရတလညး ျမငမား လာမည ျဖစသည။

ထေဒသအတြငးေနထငသမား အလပ အကငရရဖ႔ အခြငအလမး ေကာငးမား ရရလာမညျဖစေသာလညး ေဒသခမား

အမားစသည အသပညာ၊ အတတ ပညာရငမား မဟတေသာေၾကာင လစာနညး ေအာကေျခသမးအလပ၊

အေျခခအလပမားကသာ ရရၾကေပမည။

ျမနမာႏငငသားတဥး၏ အေျခခလပအားခမာ ျမနမာကပေငြ ၃၅၀၀ ရရေနၾကသည။ ယေန႔ကနေစးႏႈနး အရဆလင

လတေယာက၏ ေနထငစားေသာကစရတ ေလာကင႐သာျဖစသည။ လတတေလာကာလတြင အလပလပေနရေသာ

ျမနမာျပညမားအား လပငနးခြငအတြငး အနားယရန ေနရာထငခငးမားစစဥေပးျခငး၊ ညအပညေနအတြက စစဥေပးရျခငး၊

သကေသာငသကသာ ဝယယစားေသာကႏငရန စစဥေပးျခငး စသည အလပသမားမားအတြက လမႈဖလေရး

အစအစဥမားလညး မရခေပ။

စမကနး ၿပးစးပါက လေနမႈအဆငအတနး (living standard) ျမငတကလာသညႏငအမ လေနမႈ စရတလညး

ျမငမားလာမညသာျဖစသည။ သ႔အတြက အေျခခ အလပသမားမားအေနျဖင ရရေသာ လပအားခႏင ထျမငမားလာေသာ

လေနမႈစရတမားက အမလကႏငရနအတြကမာ ႀကးစြာေသာ စနေခၚမႈတခပင ျဖစသည။

ယခငက ထမဝငေငြမရၾကေသာလညး မ႐းဖလာလပငနးမား၊ အသားကေနၿပျဖစေသာ ပမနလပငနးမားျဖင မသားစ

စားဝတေနေရးက ေျဖရငးခၾကသည။ တခ႕ တငါလပငနးမားျဖင အသကေမြးျမၾကရာ အစားအေသာကအတြက

ပပငေၾကာငၾကရန မလေပ။ စကမႈၿမ႕ေတာႀကး ျဖစလာေသာအခါ ေရလပငနးႏင ေမြးျမေရးလပငနးမားက ေငြရင၊

ေၾကးရငမားက လကဝါးႀကး အပလာမညသာျဖစသည။ ထအခါ ကယေလ၊ ကယကားျဖင ငါးဖမး၊ ကားေထာငရာမ

သတပါး၏ အလပသမားျဖစၾကရေတာမည။ ထသ႔ဆလင ဖြ႔ၿဖးလာသည အသးအပြငတ႔က ေဒသခမား

မညမခစားရမညနညးဆသညမာ ေမးခြနးထတစရာ ျဖစလာေတာသည။

(ခ) ပညာေရးက႑

ပညာေရးက႑က ၾကညလငလညး ေပၚေပါကလာမည မစရငေကာငးမား၊ ေခတမေသာ သကေမြးပညာရပ

သငတနးေကာငးမားက ေဒသခမား၏ မညမေသာရာခငႏႈနးက သငယခြငရရၾကညမညနညး။ ယခငႏင မတသည

ျမငမားလသည ေကာငးစရတမား ကာမေအာင မဘမားက စြမးေဆာငႏငၾကမညေလာ။

ေခတႏငအမ လကႏငေလာကသည ဝငေငြရရမသာ ထပညာရပမားက သငၾကားႏငခြင ရရၾကမည ျဖစသည။

ထသ႔မဟတပါက ယခငကသ႔ ဘနးေတာႀကး ပညာသငေကာငးမား၊ အစးရေကာငးမားတြငပင ဆကလက

ပညာသငၾကားရမညသာျဖစသည။ ထေကာငးမား ဆကရလမမည ဟတမဟတကလညး မညသမ မမနးဆ ႏငေသးေပ။

Bahtoo Media Page 45

ထအခါ ကြာဟလေသာ ပညာေရးစနစ ၂ ခအၾကားတြင နမကသည ပညာေရးကပင ဆကလက သငၾကားရေပမည။

အကးဆကအေနျဖင ဝငေငြေကာငးေသာ အလပရႏငရန အလမးေဝးေနလမဥးမည။ လတတေလာ

စားဝတေနေရးေျဖရငးရနအတြက ေအာကေျခအလပမားကပင မျဖစမေန လပၾကရေပေတာမည။

ထားဝယ ေရနကဆပကမးစမကနးက ထေဒသခမား၏ ပညာေရးျမငမားလာေအာင ေနာငႏစေပါငး အေတာၾကာေအာင

ေစာငခငးေပေတာမည။

(ဂ) သဘာဝပတဝနးကငႏင ကနးမာေရးက႑

သဘာဝ ပတ၀နးကငႏင ကနးမာေရးက႑အေနျဖင စကရႀကးမားမ ထြကရလာမည မးခးမား၊ စြန႔ပစ ပစၥညးမားေၾကာင

ထေဒသတြင သဘာဝပတဝနးကင အႀကးအကယ ထခကမညမာ အေသအခာျဖစသည။

ဤအခကမာ အစးရအေနျဖင အေလးအနကထားရမည ကစၥတချဖစေသာလညး သကဆငရာ အစးရႏင

လပငနးရငမားအၾကား မညသ႔ေသာ စမကနးခ ေဆာငရြကထားသည၊ မညသ႔ သေဘာတညခကမား ရထားသညကမ

မညသညေနရာတြငမ မေတြ႔ရေပ။ သဘာဝပတ၀နးကင ထနးသမးကာကြယေရး စမကနးမားခမတထားျခငးလညး

အေသအခာ မရေသးေပ။

ဆးကးမားအေနျဖင ထေဒသရ သစေတာမားျပနးတးျခငးႏင ျဖစေပၚလာမည အကးဆကမား၊ ျမစေခာငးမား

တမေကာမႈ၊ ရာသဥတမမတမႈစသည သဘာ၀ပတ၀နးကင ပကစးျခငးမား ျဖစေပၚလာႏငေပသည။

ထမတဆင ေဒသခမား၏ ကနးမာေရးအတြက အလြနစးရမစရာ ေကာငးေသာအႏရာယႏင ရငဆငရဖြယရသည။

အထကတြင ေဖာျပခသကသ႔ စကမႈၿမ႕ေတာႀကး၏ အဂၤါရပႏငအည ကနးမာေရးစရတစကလညး အလြနအမငး

တကလာမညျဖစေသာေၾကာင ေဒသခမား ေဆးကသခြင ရရေရးသညလညး ႀကးစြာေသာ စနေခၚမႈ

တရပပငျဖစေတာမည။

(ဃ) လမႈေရးက႑

လမႈေရးက႑မာ

အဆးရြားဆး ရငဆငရမည

စနေခၚမႈပငျဖစသည။

ကယဘာသာစကား၊

ယဥေကးမႈ၊ ဓေလထးတမး

အစဥအလာႏင ႏစေပါငး

မားစြာ အသားက

ေနၿပျဖစေသာ ထေဒသခ

မားသည လမႈေရးစနေခၚမႈ

အသစႏင ရငဆငၾကရ

ေပမည။ စမကနး စတငအေျခခသည နဘလယထနႀကးရြာသည ထားဝယေဒသ၏ ဘာသာစကား၊ ယဥေကးမႈ အနကဆး

Bahtoo Media Page 46

ေနရာျဖစသည။ ယခေတာ ထေဒသက ဝါးၿမျခငးခရေပေတာမည။ ျမနမာႏငင အနယနယအရပရပမ လာေရာကမည၊

ႏငငတကာမ အမးမးေသာ မတကြျပားသည လမးမား လာေရာကအေျခခမည ေဒသျဖစလာေတာမည။

ထအခါ မညသညဘာသာစကားျဖင ေျပာဆဆကဆၾကမညနညး။

ျဖစလာမညမာ အဓကအားျဖင ျမနမာဘာသာစကားႏင အဂၤလပဘာသာစကားသည လမးတမးႏငတမး ဆကဆရာတြင

လြယကေသာ ဘာသာစကားမားျဖစ၍ အသးအမားဆး ဘာသာစကားမားျဖစလာေပမည။ ေနာငႏစေပါငး

ၾကာလာသညႏငအမ ေဒသခ စကား ျဖစသည ထားဝယစကား တစတစ မနးမန လာမညကေတာ စးေၾကာက ရေပသည။

ေရးသာဓကမားအေနႏင ထား၀ယ ေဒသသ႔ ေျပာငးေရႊ႕ အေျခခ လာ ေသာ အစးရ အမႈ ထမးမား၊ ဌာန ဆငရာ အႀကး

အကမားသည ျမနမာ ဘာသာျဖငသာ ေျပာဆ သည အတြက ထားဝယ သားမား အေနျဖင သတ႔အား ျမနမာ

ဘာသာျဖငသာ ေျပာဆ ဆကဆခရသည။

သ႔ေသာလညး ႐းမား၊ မငးတြငးမားတြင အမားစမာ ေဒသခမားျဖစသညအတြက ေျပာငးေရႊ႕လာေသာ ဌာနဆငရာ

အႀကးအကမားႏင ဆကဆမႈမလြ၍ မမ ထားဝယ ဘာသာစကားျဖငသာ ေျပာဆဆကဆၾကသည။ ယခအခါ ထသ႔

မဆစေလာကေသာ လနညးစ ေျပာငးေရႊ႕ လာမည မဟတဘ၊ အစလက အၿပလက ေျပာငးေရႊ႕

ေနထငအေျခခလာမညျဖစသည။ ထအခါ မမဘာသာစကား သးစြမႈမာ မသမသာ တျဖညးျဖညးႏင တမေကာ

ေပာကကြယမာက စးရမစရာျဖစလာသည။ ထနညးတစြာ ယဥေကးမႈ ဓေလ ထးတမးမားတြငလညး အျခားယဥေကးမႈမား

အနညးႏင အမားဆသလ ထးေဖာက ဝငေရာကလာမညသာျဖစသည။

“ေျမၿမ၍ လမးမျပတ၊ လၿမမ လမးျပတမည” ဟ ဆငးဘတမား ေရးထားသည ျမနမာႏငင လဝငမႈႀကးၾကပေရးဌာနက

သတရမသည။ ထားဝယလမးမား အၿမခရေတာမည အေရးကစၥက ထလဝငမႈ ႀကးၾကပေရးဌာနက မညသ႔မ အေရးတယ

ေဆာငရြကလာတာ မေတြ႔ရေပ။

တျခားလမႈေရး က႑အေနျဖင ျမနမာႏငငတြင ေခတအမဆး ၿမ႕ျပႀကး ျဖစေပၚလာသညႏငအမ တပါတညး

ျဖစေပၚလာမည လမႈဝနးကငအသစလညး ထပတ ေပၚေပါကလာမညျဖစသည။ ဟတယမား၊ မတယမား၊

အပနးေျဖစခနမား၊ အႏပခနးမား၊ ေပာပြစား႐မား၊ ဗစရညဆငမား၊ ပခပဆငမား၊ ကာရာအေကဆငမား၊ ညကလပမား

စသျဖင ဇမခလတနးစားမားအတြက အသးအေဆာငအဂၤါရပမား ေပၚေပါကလာမညျဖစသည။ ထစားသးသမား၏

လအငက ျဖညဆညးေပးရနအလ႔ငာ ထေနရာမားတြင ထားဝယ၊ ျမနမာ အမးသမးမားစြာ ေပာေတာ ဆကအျဖစ

ဝငေရာက အလပလပကငၾကရေပလမမည။

ျမနမာႏငငတြင ထအေျခအေနက လကေလာညေထြစြာ လကပါႏငရန လမႈေရးေစာငေရာကမႈစနစ (Social welfare

system) အဆငသငမျဖစေသးေပ။ ဇမမယမားက ေတြ႔ရပါက ဖမးဆးအေရးယျခငးမားက ျပလပေနေသာလညး

ကညေစာငေရာကမႈေပးရမညကမ လစလရႈထားခသည။ ညကလပမား၊ အႏပခနးမား၊ ကာရာအေကဆငမားကလညး

တရားဝငမတပတငျခငးမဟတဘ နားလညမႈမားျဖငသာ ဖြငခြငေပးထားခသည။

ထအျခငးအရာမားသည အမးသမးမားအား အလြယအက ပကစးေအာင၊ ကးစကေရာဂါမား ပမျပန႔ပြားေအာင

အေထာကအကေပးသလ ျဖစေနေပသည။ ဖြ႔ၿဖးၿပးႏငငမားတြင ထအေျခအေနမားက လကပါႏငေအာင

Bahtoo Media Page 47

လမႈေရးေစာငေရာကမႈစနစ ျမႇငတငေပးခသည။ ျမႇငတငေပးရနလညး လအပသည ဓနအငအားရၾကသည။

ျမနမာႏငငသည ဖြ႔ၿဖးဆႏငငဟဆေသာလညး ကမာၻ႔အဆငးရဆး ႏငငအဆငမ တကေရာကႏငချခငး မရေသးေခ။

သ႔အတြက မညသ႔ေသာ ကာကြယေစာငေရာကမႈ စနစမား ထားရမညကလညး ေမးခြနးထတစရာ ျဖစလာရသည။

ျမနမာအမးေကာငး သားသမးမား အတြက ရငေလးစရာ စမကနးပင။

(င) အကးအျမတမားက ခစားရာတြင

ထေဒသမ ရရေသာ အကးအျမတအမားစက ႏငငေတာမ ရရမညျဖစသည။ ႏငငေတာဆသညမာ ႏငငေတာဘ႑ာထသ႔ ရာခငႏႈနးမညမ ေရာကရ သြားမညကမ မညသမ ခန႔မနးႏငမည မဟတေပ။ အဘယေၾကာင ဆေသာ စစအစးရႏင စာခပခပ ဆထားသညျဖစရာ ထစမကနးဆငရာ ကစၥအဝဝက စစတပမသာ ကငတြယ လမမညဟ သရေနၾကေပ သည။ ထားဝယေရနကဆပကမး စမကနးမေန၍ စစဗလခပႀကးမား၏ အပကပထေရာကသြားမည ေငြေၾကး ပမာဏမာ မားစြာရေပလမမည။ ျဖစေပၚလာသည အစးရသစဆသညမာလညး စစဗလခပမား ဆကလကလြမးမးေနဥးမညသာ ျဖစေသာေၾကာင ထးျခားေသာ ေျပာငးလကငတြယမႈမား ျဖစေပၚလာမဟတေပ။ ထားဝယေရနကဆပကမး စမကနးႏင အထးစးပြားေရးဇန စမကနးမားၿပးစးသြားပါက ရရလာမည အကးအျမတမားသည ႏငငေတာႏင တငးသျပညသားမားအတြက မညသ႔ေသာ အကးေကးဇးမား ခစားရမညနညး။ ႏစေပါငးမညမခစားရမညနညးဆသည ေမးခြနးမား၏အေျဖက ႏငငေတာအစးရမ ျပနၾကားရန တာဝနရေပသည။ သ႔ေသာ ယေန႔အထ ပကကြကေနသညသာ။ ေလလာသမားအေနျဖင နးစပရာ အခကအလကမား ရာေဖြ၍ ေဆာငးပါးမား၊ စစတမးမား၊ အစရငခစာမား ေရးသားေနခၾကရသည။ ဤသညမာ တာဝနရသ အစးရအေနျဖင အလြန ရကစရာေကာငးေသာ လပရပျဖစသလ တာဝနမရာလညး ကေနပါသည။ ျပနၾကားရန မျဖစႏငသည လာဘစားမႈမား၊ ကယကးစးပြားမား ရေန၍သာ ထသ႔ ျပနၾကားရန ပကကြကျခငး ျဖစသညဟ ယဆႏငေပသည။ မညသ႔ပငျဖစေစ ထားဝယေရနကဆပကမး စမကနးႏင အထးစးပြားေရးဇန စမကနးမား ၿပးစးသြား၍ ေပၚေပါက လာမည စကမႈၿမ႕ေတာႀကးဆသညမာ စစဗလခပ မသားစေဆြမးမားသာ ပမ ေခတမဖြ႔ၿဖး တးတက သြားၿပး၊ ေဒသခမားကမ ပညာေရး၊ လမႈေရး၊ ကနးမာေရး၊ ပတဝနးကငေရးရာ စသည က႑ အသးသးတြင ဘကေပါငးစ ဆတယတ ကဆငးေစမည စနေခၚမႈမားစြာႏငအတ ျဖစေနပါၿပ။ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးစမကနးမားက အေကာငအထည ေဖၚမညဆလင ေယဘယအားျဖငေျပာရလင ႏငငတႏငငက ဖြ႔ၿဖးတးတကေရးစမကနးမားျဖင အေကာငအထည ေဖာသညမာ ေကာငးပါသည။ သ႔ေသာ မမတငးျပညအေျခအေနႏင ကကညစြာ အဆငဆင အေကာငအထည ေဖာရေပမည။ ထသ႔ အဆငဆင အေကာငအထည ေဖာႏငရနအတြက တငးျပညတျပညတြင တႏငငလးအတငးအတာႏင စးပြားေရးအေျခခ အေဆာကအအ (Infrastructure) မား ဥးစြာတညေဆာကထားရမညျဖစသည။ ထစးပြားေရးအေျခခ အေဆာကအအမားတြင ခငမာသည ေငြေၾကးစနစႏင ဘဏစနစ၊ ႏငငေရးတညၿငမမႈ၊ ဥပေဒျပစနစ၊ တရားစရငေရးစနစ၊ အစးရယႏရား စသညတ႔ ပါဝငသည အဖြ႕အစညး ဆငရာအေျခခ အေဆာကအအ (Institutional

Bahtoo Media Page 48

Infrastructure) မား၊ ေဆး႐ႏင ကနးမာေရး ဝနေဆာငမႈ၊ အေျခခပညာေကာငးမား၊ တကသလ ေကာလပမား၊ လမႈဖလေရးစနစမား စသည လမႈေရးအေျခခ အေဆာကအအ (Social Infrastructure) မား၊ ျပတကမား၊ စာၾကညတကမား ပါဝငသည ယဥေကးမႈအေျခခ အေဆာကအအ (Cultural Infrastructure) မား ပါဝငေပသည။ ျမနမာႏငငသည ကမာၻ႔အဆငးရဆးႏငငမား စာရငးတြင ပါဝငေန႐သာမက စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကရနအတြက ကနဥးလအပခကျဖစသည ႏငငေရးတညၿငမမႈရသည ႏငငလညး မဟတသညအျပင ေဖာျပခသည အေျခခအေဆာကအအမားလညး မရေသးေပ။ ထသ႔ဆလင “အလမးကယ အလယလတ”၊ “ဝမရဘ ဝ လပ”၊ “(ဟဟာ) မႏငဘ ပႀကးဟငးစား” ဆသည ဆ႐းစကားမားအတငး တငးျပညဖြ႕ၿဖးေရးတးတကေရး မျဖစဘ ေဒသတခတြင စးပြားေရးဇနစမကနး ျပလပျခငးသည ေဒသခ ျပညသမားေရာ၊ ႏငငတႏငငလးပါ ဆးကးဆတယတမႈမားက ႐ကခတ ခစားၾကရေပေတာမည။

ဧရာ၀တမဒယာ၏ အငတာနကစာမကႏာမ ႏငေကာ၏ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပသည။

သမတဖြယရာ

ထား၀ယေကာလပ

ထား၀ယေကာလပသည တနသၤာရတငး၏ တငးျမ႕ေတာျဖစေသာ ထား၀ယျမ႕တြင တညရသည။

ထား၀ယေကာလပ၏ ေျမဧရယာအကယအ၀နးမာ ၂၈ ဒမ ၀၂ ဧကခန႕ ရသည။

၁၉၂၅ ခႏစတြင ေမာရး ကရငသာသနာျပေကာငး ျဖစခသည။၁၉၆၂ ခႏစတြင ျပညသပငသမးလကစဥကာလ၌

အမတ(၄) အစးရ အထကတနးေကာငးအျဖစ အသးျပခသည။

၁၉၇၇ ခႏစ ေမလ (၂၃) ရကေန႕၌ ဤေကာငးက တနသၤာရတငးေဒသ ေကာလပအျဖစ ဖြငလစ ခပါသည။

ေဒသေကာလပမားက ပညာေရး၀နၾကးဌာန ၊ အဆငျမငပညာေရးဥးစးဌာန၏ လကေအာကသ႕ လြေျပာငးသညအခါ

(၁၉၈၀) ခႏစ ၊ ဧျပလတြင ထား၀ယေကာလပအျဖစ ဖြငလစခသည။

၁၉၇၆-၇၇ တြင ပထမႏစ သငတနး တစတနးတညးကသာ ဖြငလစႏငခသည။ ပထမႏစႏင ဒတယႏစသငတနးမားက (

၁၉၇၇-၇၈)မ(၁၉၉၁-၉၂)ထ ဖြငလစခပါသည။ ၁၉၉၃ ပညာသငႏစ၌ တတယႏစသငတနးတြင ရပေဗဒ ႏင သခၤာ

ဘာသာရပႏစခက စတငဖြငလစႏငခသည။ (၁၉၉၃-၉၄) ပညာသငႏစမ စျပး တတယႏစသငတနးတြင ၀ဇၹာႏင

သပၸအထးျပဘာသာရပမားက သငၾကားႏငခသည။

ထား၀ယေကာလပတြင စာၾကညတကတစခရျပး တနသာၤရတငး ေဒသေကာလပဖြငလစစဥကပင ဖြငလစထားရခပါသည။

ဤစာၾကညတကတြင (၁၅-၉-၉၅) ရကေန႕ စာရငးအရ စာအပအမးအစားေပါငးစ ( ၈၁၂၀) အပရျပး ၊ စာနယဇငး

စစေပါငး ( ၅၃၄၅ ) အပရပါသည။

ထား၀ယေကာလပက အပခပခသည ပထမဥးဆး ေကာငးအပၾကးမာ ေဒါကတာသနးလြင ျဖစသည။

ယငး ထား၀ယေကာလပက (၂၀၀၀ ) ခႏစမ စျပး ထား၀ယပညာေရးေကာလပအျဖစသ႕ ေျပာငးလ ဖြငလစခသည။

ရနကနတကသလ စနရတ အထမးအမတ ထတေ၀သည တကသလ ေကာလပ တးတကမႈ မတတမး စာအပမ ေကာကႏတယ ေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 49

အထးစးပြားေရးဇနမား၏ စျပျမ႕ ရနကနး

ေရႊႏြယ

7 day News ဂာနယပါ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပသည။

ရနကနး ၏ အဓပၸါယမာ Deep Drains ျဖစသည။ နကေသာ ေရေျမာငးမားဟ အဓပၸါယရသည။ရနကနးသည

ေဟာငေကာငကၽြနး၏ ေျမာကဘက၌ ကပလကရသည။ တရတႏငင၏ စးပြားေရး တခါးဖြင ၀ါဒေၾကာင

တငါရြာငယေလးရနကနးသည ကမာၻေပၚတြင ေအာငျမငမႈ အရဆး အထးစးပြားေရးဇနတစခအျဖစ ထငရားလာသည။

စငစစ ရနကနးသည တရတျပည၏ ပထမဆးေသာ အထး စးပြားေရး ဇနလညး ျဖစသည။

ယခအခါ ရနကနးတြင ႏငငျခားမ တကရကရငးႏးျမပႏမႈ တနဖးပမာဏ အေမရကနေဒၚလာ ၃၀ ဘလယ ( တစဘလယ

လင သနး ၁၀၀၀ ) ေကာ ရေနျပ ျဖစ၏ ။ႏငငတကာ သတငးမားက ကမာၻေပၚတြင စးပြားေရး တးတကဖြ႕ျဖးမႈ အျမနဆး

ေသာ ျမ႕မားတြင ရနကနးျမ႕လညး ပါ၀ငသညဟ ေရးသားလာၾကသည။

ရနကနးသည အဆငျမင နညးပညာကမၸဏမားစြာ၏ ဗဟရးမား ရးစကရာ ျမ႕ျဖစသည။ ထ႕အျပင ေဟာငေကာင ႏင

ရနဟျပးလင ရနကနးသည ကြနတနနာ တငပ႕မႈ၌ တတယေနရာယထားေသာျမ႕လညး ျဖစသည။

သမငးေၾကာငး

ရနကနးသည စးပြားေရးအခကအခာကေသာ ေဟာငေကာငႏင နးသည။ ထစဥက တရတႏငင၏ ေခါငးေဆာင

တနေရာငဖနက ရနကနးအား အထးစးပြားေရးဇန အျဖစ သတမတျပး အေကာငအထညေဖာရန လမးညြနခသည။

အထးစးပြားေရးဇန ( SEZ ) ဟ စတငခစဥက တရတႏငင၏ စရကလကၡဏာမားရေသာ ဆရယလစ၏ ဥးေဆာငမႈျဖင

ေစးကြက အရငးရငစနစက ကငသးေဆာငရြကမည စမးသပေဒသအျဖစ တထြငချခငးျဖစသည။

Bahtoo Media Page 50

ေဟာငေကာငႏင ရနကနးသည နးသည ။

ယဥေကးမႈ ( Culture ) ခငးလညး တသည။

ထ႕ေၾကာင ေဟာငေကာငသ႕ ေရာကသြားမည

ႏငငျခားရငးႏးျမပႏမႈ ( Foreign Direct Investment-

FDI ) မားက ရနကနးသ႕ လာေရာက ရငးႏး

ျမပႏၾကေစရန ဆြေဆာငလေသာ ရညရြယ ခကျဖင

ေဆာငရြကချခငးျဖစသည။

ရနကနးႏင ပတသကသည တထြငစမးသပခသည

အထးစးပြားေရးဇနဆငရာ သေဘာတရားမာ

ေအာငျမငခရာ ေနာငတြင တရတႏငင၏

စးပြားေရးတခါးမားက တစေပါကျပးတစေပါက

ဆကတကဖြငေပးရမသာမက တရတႏငင

တစႏငငလး၏ စးပြားေရးျပျပငေျပာငးလမႈမား စဥဆက

မျပတျပလပေရးအတြကပါ မားစြာ အေထာကအက

ျပႏငခသည။ ရနကနးအထးစးပြားေရးဇန ၏

ေအာငျမငမႈ ေၾကာင ရနကနးသည တရတႏငင

ပလျမစ၀မးေဒသတြင အၾကးမားဆးေသာ

ျမ႕ေတာၾကးတစခ ျဖစလာရသာမက တရတႏငင၏

စးပြားေရးျမ႕ေတာ တစခ ၊ ကမာၻ႕ အၾကးဆး

စကမႈကနထတ အေျခစကေဒသတစခလညး ျဖစလာသည။

ရနကနးသည ယခငက ကြမတန( Guangdong) ျပညနယ၏ ျမ႕တစျမ႕ သာျဖစခသည။ သ႕ေသာ ရနကနး အထး

စးပြားေရး ဇန၏ ေအာငျမငမႈေၾကာင ၁၉၈၈ ခႏ၀ငဘာလတြင ျပညနယအဆငျဖင စးပြားေရးအပခပခြငရေသာ ျမ႕တစျမ႕

အျဖစ ရနကနးက အဆငတးျမင သတမတေပးခသည။ တရတႏငင၏ အထးစးပြားေရးဇန ငါးခတြင ရနကနးသည ပထမ

ဥးဆး အထးစးပြားေရးဇနအျဖစ သတမတခရေသာ ေဒသလညး ျဖစသည။ ထ႕အျပင ရနကနးသည တရတႏငင၏

စးပြားေရး ျပျပငေျပာငးလေရး ေအာငျမငမႈ၏ ျပယဂလညးျဖစသည။

ပထ၀

ရနကနးက ေရာကစဥ လမးကယၾကးမား ၊ မးေမာတကမား ၊ သန႕ရငးသပရပေသာ ရးမား ၊ စကရမားက ေတြ႕ခရသည။

စငစစ ရနကနးသည ေတာငကနးေပါမားရာ တငါရြာတစခဘ၀မ အစျပခသည။

ရနကနး၏ စညပငသာယာနယနမတ ဧရယာမာ ၇၉၀ စတရနးမငရသည ။ ၂၀၀၇ ခႏစ သနးေကာင စာရငး အရ

ရနကနး၏ လဥးေရမာ ၈ သနး ၆ သနးေကာရသည။ ထလဥးေရ အနက ႏစသနးေကာမာ အျမတမးေနထငသမားျဖစရာ

ေရြ႕ေျပာငး လဥးေရ ၆ သနးမ ရသည စကမႈ စးပြားေရး ျမ႕တစျမ႕ ၏ အေျပာငးအလ ျမနဆနမႈက

ခန႕မနးၾကညႏငပါသည။

Bahtoo Media Page 51

ရနကနးက ေရာကခစဥက ျမ႕တြင ေတာငေပၚေဒသ သးခ ခန႕ရသညက မတသားခရ၏။ ထေဒသမားမ တကၾကညလင

တစျမ႕လးက အေပၚစးမ လပစြာ ခစားၾကညရႈႏငသညဟ ဧညလမးညြနက ရငးျပခသည။ သ႕ေသာ ရနကနး၌ ရသမ

ေတာငမားက တစေတာငျပး တစေတာင ျဖခကာ လေနတက အမေျခသစမား လငျမနစြာ တညေဆာကေနရာ

ေတာငေပၚေနရာမားလညး မၾကာမ ေပာကကြယသြားႏငသညဟ သခရသည။

၁-၇-၂၀၁၀ ရကတြင ရနကနး အထးစးပြားေရးဇန၏ ဧရယာသည မလ အထးစးပြားေရးဇနဧရယာထက ၅ ဆ ပကယ

လာခသည။ ရနကနးရ ယနတယန ( Yantion ) သည ကြနတနနာမား တငပ႕ရာ ေရနကဆပကမး ျမ႕တစျမ႕ ျဖစျပး

ကမာၻ႕ စတတအၾကးဆး ကြနတနနာ ဆပကမးလညး ျဖစသည။ ထျမ႕က Logistics Support လပငနးအတြက

ထငရားသည။

လဥးေရ အေျခအေန

ရနကနးက အထးစးပြားေရးဇနဟ သတမတျပးကတညးက ရနကနး၏ လဥးေရမာ အဆမတနတးပြားလာခသည။ ၂၀၀၈

ခႏစ စာရငးမားအရ ရနကနး၌ လဥးေရ ၁၄ သနးခန႕ရသညဟ သရသည ။ သ႕ေသာ ရနကနးေဒသခမားက သတ႕

ေဒသရ လဥးေရမာ ၁၄ သနးမက ရႏငသညဟ ဆ၏။

လဥးေရ တစဟတထးတးတကမႈႏင အည ျပနာတစခပါ တစပါတညး ပးတြပါလာသည။ ထျပနာမာ Residency

Permit ဟ အဂၤလပလ ေခၚျပး တရတလ Hukou ဟ ေခၚသည ေနထငခြငပါမစကစၥျဖစသည။ ရနကနးတြင ေနထငခြင

ပါမစမရဘ ေနထငသ ၇၀ ရာခငႏႈနးခန႕ရသည။

ရနကနးက အထးစးပြားေရးဇနျဖစသည ။ ထ႕ေၾကာင တရတႏငင ေဒသအႏက လမား ရနကနးသ႕ လာေရာက

အလပလပၾကသည။ ထအခါ ေဒသခတ႕အတြက အရညအခငးမရလင ျပင၍ မရႏငေတာ။

ရနကနး၌ ေနစဥကာလာအတြင ဧညလမးညြန၏ အသကက ေမးမသည။ ထစဥက သမက အသက ၂၄ ႏစသာရေသး

သည။ ေနာက ၂ ႏစ ေလာကဆ ကၽြနမက ရနကနး “စ” အရ အသြားျပ ။ အလပမရေတာဘးဟ ဆသည။

ေကာကယ ထား ေသာ စစတမးမားအရ ရနကနးျမ႕သားမားသည အသက ၃၀ ေအာက ျဖစ၏။ ရနကနးျမ႕သားမား၏ ၈

ဒမ ၄၉ ရာခငႏႈနးမာ အသက ၁ ႏစ မ ၁၄ ႏစအတြငးရၾကသည။ အသက ၁၅ နစမ ၅၉ နစအတြင လဥးေရ မာ ၈၈

ဒမ ၄၁ ရာခငႏႈနးရသည။ လဥေရ ၏ ၂၀ ရာခငႏႈနးမာ အသက ၂၀ မ ၂၄ ႏစအတြငး ရကာ လဥးေရ၏ ၁ဒမ ၂၂

ရာခငႏႈနးမာ အသက ၆၅ ႏစ အထက ၌ ရၾကသည။

ရနကနး၌ အလပလပေနသမားက ၾကညလင အစြနးတရားႏစခက ေတြ႕ရသည။ တစဖက၌ အဆငျမင ပညာတတ

လပသား မားစြာ ရျပး အျခားတစဖက၌ ပညာရညခ႕တေသာ ေရႊ႕ေျပာငးလပသားမားစြာက ေတြ႕ရ၏ ။ ၂၀၀၇ ခႏစ ဇြနလ

စာရငးမား အရ တရတႏငင၏ ေဒါကတာ ၊ ပါရဂ Ph.D ဘြ႕ရမား၏ ၂၀ ရာခငႏႈနး သည ရနကနး၌ အလပလပေနၾက

ေၾကာငး သရ၏။

စးပြားေရး

၂၀၀၉ ခႏစတြင ရနကနးအထးစးပြားေရးဇန၏ စစေပါငး ထတလပမႈ တနဖးမာ ယြမေငြဘလယေပါငး ၈၂၀ ဒမ ၁

ဘလယ ရခသည။ ထကာလ ရနကနးေန ျပညသတစဥး၏ တစႏစပမးမ ၀ငေငြမာ အေမရကန ေဒၚလာ ၁၃၅၈၁ ေဒၚလာ

ျဖစသည။

Bahtoo Media Page 52

ရနကနး အထးစးပြားေရးဇန ေဒသ၏ က႑အလက ထတလပမႈ အခးအစားက လယယာ၊ စကမႈႏင ၀နေဆာငမႈ

က႑အျဖစ ခြ၍ ၾကညပါက ၀ ဒမ ၁ : ၄၆ ဒမ ၇ : ၅၃ ဒမ ၂ ရသည။

ထ႕ေၾကာင ရနကနး၌ လယယာက႑၏ ထတလပမႈမာ တစရာခငႏႈနးပင မရဘ ၀နေဆာငမႈမာ အမားဆးျဖစေနသည။

၁၉၉၀ ခႏစမားအတြငးက ရနကနး၌ တစရကလင မးေမာတကၾကးတစလးေပၚထြနးလာျပး သးရကလင လမးမကယၾကး

တစလမးေဆာကလပ ျပးစးသညဟ ဆစမတျပခၾကသည။ ရနကနး ျမ႕၌ မတာ ၂၀၀ အထကျမင မးထတကေပါငး ၁၃ ခ

ရသည။

တရတႏငင၏ အဆငျမင နညးပညာ ကမၸဏ မားအနက နာမညၾကး ကမၸဏ မားျဖစသည BYD ,Dingoo , G’ Five ,

Hasee , Huawei, JXD , Konka, Netac, Skyworth , Tencent ႏင ZTE အစရသည ကမၸဏအားလးသည

ရနကနးေဒသ၌ ရးခပမား ထားရ ေဆာငရြကေနၾကသည။

ရနကနးေဒသ သည စးပြားေရးအရ ထတလပမႈတနဖးမာ တရတႏငငတြငး၌ စတတေနရာ၌ ရသည။ ေဘဂငး၊ ရနဟႏင

ကြမကးေဒသမားက ျမ႕အလက ထတလပမႈ၌ ပထမ ၊ ဒတယ ႏင တတယ ေနရာမားက ရယထားၾကသည။ သ႕ ေသာ

၂၀၀၉ ခႏစတြင ရနကနးျမ႕သားတစဥး၏ တစႏစ ပမးမ၀ငေငြမာ ယြမေငြ ၉၂၇၇၁ ( အေမရကနေဒၚလာ ၁၃၅၈၁ )

ျဖစရာ တရတႏငငျမ႕ၾကးမား အနက အခမးသာဆး ၀ငေငြရေသာ ျမ႕တစျမ႕ ျဖစသည။

၁-၇-၂၀၁၀ တြင ရနကနးအထးစးပြားေရးဇန၏ ဧရယာ နယနမတက ၁၅၃ စတရနးမငမ ၇၅၄ စတရနးမငသ႕ ျပငဆင

သတမတခသလ ရနကနးေဒသ တြငးသ႕

၀ငခြင ဗဇာ ကန႕သတခက မားက လညး

ေလာေပါေပးခသည။

စေတာအတခနး

ရနကနး၌ စေတာရယယာ အေရာငး

အ၀ယလပေသာ စေတာ အတခနး

( Shenzen Stock Exchange – Szse )

ရသည။ Szse တြင စာရငး၀င

ကမၸဏေပါငး ၅၄၀ ၊ မတပတင

ရငးႏးျမပႏသေပါငး ၃၅ သနးႏင စေတာ အတခနး အဖြ႕၀ငေပါငး ၁၇၇ ဥးရသည။ Szse က ၁၉၉၀ ခႏစမ စတင

ထေထာငခရာ ေစးကြက အရငးအႏးလညပတမႈမာ အေမရကနေဒၚလာ ၁၂၂ ဘလယရျပး ေန႕စဥ အၾကမေပါငး ၆ သနးမ

စေတာရယရာ အေရာငးအ၀ယ ျဖစေနရာ အေရာငးအ၀ယျဖစမႈ ပမာဏမာ ေဒၚလာသနး ၈၀၀ ေကာရေၾကာငး သရ၏။

ရနကနး ၊ေဟာငေကာင ဆကစပမႈ

ရနကနးႏင ေဟာငေကာင တ႕သည စးပြားေရးအရ အထးတလည ဆကစပ ေနၾကသည ။ ထျမ႕ႏစခၾကား နယစပ

ျဖတေကာ သည ဂတေျခာကခရသည။ ၂၀၀၆ ခႏစက ရနကနးႏင ေဟာငေကာင ၾကား ေန႕စဥ ကားေပါငး ၂၀ မ ၅၀၀ မ

အျပနျပနအလနလန ၀ငထြက ကးလး သြားလာေနၾကသည။ ထကားမားအနက ၆၅ ရာခငႏႈနးေသာ ကားမားမာ ကနတင

ကားၾကးမား ျဖစၾကသည။

Bahtoo Media Page 53

ရနကနးႏင ေဟာငေကာင ႏစျမ႕ၾကား ကနသြယမႈမာ ၂၀၀၆ ခႏစ စာရငးမားအရ အေမရကန ေဒၚလာ ၃၃၃

ဘလယဖးရေသာ သြငးကနမားက ရနကနးက ေဟာငေကာငမ တငသြငးယချပး ၂၉၈ ဘလယဖးရ ေသာ သြငးကနမားက

ရနကနးက ေဟာင ေကာငမ တငသြငးယချပး ၂၉၈ ဘလယဖး ေဟာငေကာင သ႕ ျပနလညတငပ႕ ခေၾကာငး သရသည။

ရနကနးႏင ေဟာငေကာင ႏစျမ႕ၾကား ခရးသည ျဖတသနးသြားလာမႈ မာ ေန႕စဥ ခရးသညျဖတသနး သြားလာမႈႏင

ေန႕စဥ ခရးသည ဥးေရ ႏစသနးမ ရရာ အမားစ ၆၃ ရာခငႏႈနးမာ ရထားလမးက အသးျပၾကသည။

ေဟာငေကာငမ ရနကနးသ႕ လာေရာက လညပတၾကသမား အမားစ၏ ရညရြယခကမာ ေစး၀ယ( Shopping)

ဖ႕ျဖစသည။ ရနကနးက ေဟာငေကာငထကမားစြာ ေစးခသည။ ထ႕အျပင ရနးကနးတြင Second Wives Village

ဒတယ မယားရြာလညး ရ ျပး ထရြာ၌ ေဟာငေကာငသားတ႕ ကကစားၾကသညဟ သရသည။

သယယပ႕ေဆာငေရး

ရနကနးျမ႕သ႕ ေလလမး၊ ေရ လမး ၊ ရထားလမး ၊ ကားလမးတ႕ျဖင ေရာကရႏငသည။ ရနကနး အျပညျပညဆငရာ

ေလဆပမ တစဆင ျပညတြငး ၊ ျပညပ သ႕ သြားေရာကႏငသည။ သ႕ေသာ ရနကနးဘတာရၾကးမ တစဆင

ကြမကးျမ႕ကလညး သြားႏငသလ တရတႏငင အရပရပ သ႕ ခရးရည ရထားစးသြား၍ လညး ရႏငသည။ ေဟာငေကာငမ

ရနကနးသ႕ ရထားျဖင လာလင ၄၃ မ ၄၅ မနစ ၾကားသာ ၾကာသည။ ရထားထြကခနကလညး ၆ မနစ သ႕မဟတ ၈

မနစလင ရထားတစစငး ကထြကေပးသည။

ရနကနးေဒသအတြငး သြားေရာကလပါက တကစကားက အသးျပ၍လညး သြားႏငသည။ ထးျခားသည အခက မာ

တကစကား နပါတျပား အေရာင သးမးကြေနျခငးပင ျဖစသည။ အနေရာင နပါတျပားရ တကစမားသည

ရနကနးေဒသအတြငး မညသည ေနရာသ႕ မဆသြားႏငသည ။ အစမးေရာင နပါတပါ တကစမားသည SEZ အျပင

ေဒသအတြငး၌ သာ ေမာငးႏငခြင ရျပး အ၀ါေရာင နပါတျပားပါ တကစ မားသည ရနကနး SEZ အျပင ေဒသ အတြငး၌

သာ ေမာငးႏငခြင ရျပး အ၀ါေရာင နပါတျပားပါ တကစ မားသည ရနကနး SEZ အတြငးသာ ေမာငးႏငခြင ရသည။

ရနကန၏ တးတကမႈက မယႏငစရာပင ျဖစသည။ သ႕ေသာ စးပြားေရး တးတကဖြ႕ျဖးမႈ၏ အျခားဘက တစမကႏာ၌

ေပးဆပရေသာ စရတစကမား ရလာသည။ ထစရတစကမားကကနက ရနကနး၏ သဘာ၀ ပတ၀နးကင

ယယြငးပကစးလာျခငးက အဓကျဖစသည။ ဤအခကက မျပျပငႏငခလင ရနကနး၏ ေရ႕ေရး ရငေလးစရာဟ

ဆၾကသည။

အထးစးပြားေရးဇန ထေထာငၾကရာတြင ရနကနးပစက နမနာယျပး ေဆာငရြကၾကသည ဟ ဆၾကသည။ သ႕ေသာ

ရနကနးက ရနကနးသာျဖစသည။ ရနကနးအတငးလကလပလ႕ ေအာငျမငမညဟ မညသကမ အာမမခႏင။

ရနကနးက ေရနကဆပကမးရသည။ လမး ၊ ေရ၊ မး၊ ဆကသြယေရး စသည ေကာေထာကေနာကခ အဆာကအအ

ေကာငးသည။ အျပညျပညဆငရာ ကနသြယမႈတြင အခကအခာကသည ေဟာငေကာငႏင နးကပစြာ ဆကစပေနသည။

တရတႏငင တစႏငငလးမ လပသားမားက လပအားခ ေစးေပါေပါ ႏင ရယႏငသည။ တစႏငငလးက အလပသမားမားက

ရနကနးသ႕ ရထားလမး ၊ ကားလမး ။ေလေၾကာငးလမး တ႕ျဖင လြယလငတက လာႏငသည။ ႏငငျခားမ ရငးႏးျမပႏမႈ

မား လြယလငတက ၀ငလာႏငေအာငစမဖနတးေပးထားသည။

ရနကနးလမးေၾကာငးက လကခသည အထးစးပြားေရးဇနမား မညမအထ ေအာငျမငခပါသနညး ။ မညသည

အခကအခမားက ရငဆငခရပါသနညး ။ မညကသ႕ ေကာလြားခပါသနညး ၊ မညကသ႕ ေကာလႊားခပါသနညး ၊

Bahtoo Media Page 54

မညသညအတငးအတာအထ ေအာငျမငခပါသနညး ။ ရနကနးႏင ထား၀ယျမ႕တ႕ မညသညေနရာတြင တပါသနညး ။

မညသညေနရာတြင ျခားနားခကရပါသနညး။

ဟာသ

အစက အေကာငးသား

ကခစေအးသည မေမဥးက တနေနေအာငခစသျဖစသည။

ခစသေတြ ဘ၀က ကခစေအးဆက ကထး ၾကားေနကစကားမ မေမဥး၏ အလဘြ႕မားျဖစသည။

ကခစေအးသည မေမဥး မကႏာေလးက ဘယလ ခစစရာေကာငးေၾကာငး၊ ဘယလ လေၾကာငး ၊ ႏာတေလးက

ဘယလသြယေၾကာငး ၊ ကယလးေလးက ဘယသ႕ဘယပ ထဆစထားသညႏင တေၾကာငး နားညညးေလာကေအာငပင

ေျပာတတသည။

သ႕ေသာ တရြားလးသၾကသညမာ မေမဥးသည သေျပာသေလာကမလ ။ ေျခေလးတစဘကေတာင နမ ေနေသးသည။

ဒါက တရြာလးအသ ။

ခစသဘ၀မာ သညးသညးလႈပ ခစၾကရငး အမေထာငရကသားကခၾကတာ အခဆရင ကေလးႏစေယာကေတာင

ရေနျပျဖစသည။

တေန႕ေတာ ………………..

ကထး ။ ။ ခစေအး မငးဆက ေမဥးအလဘြ႕ေတြ ဘာေတြ မၾကားရေတာပါလားကြ

ကခစေအး ။ ။ ဟား ဟား မေနာကပါန႕ ငထးရာ

ကထး ။ ။ ဟ အေကာငးေျပာတာကြ ။ အရငက ဆရင မငးဆက နာညးေလာကေအာင ၾကားေနရတာပဟာ

ကခစေအး ။ ။ ေအးကြ ငါလညး အလပေတြန႕ ဗာမားေနလ႕ ေျပာဖ႕ေမေနတာျဖစမာေပါ

ကထး။ ။ ခစေအး ၊ ေမဥးက ဘာေတြ ေျပာငးလသြားလ ။

အရငလ မငးက ၾကငၾကငနာနာရရ႕လား ။ ဂရေရာ စကရ႕လား ။

ကခစေအး။ ။ အငး ၊ အရငလပါပ ။ ေမဥးက တကယဇနးေကာငးပါကြာ ။

ကထး ။ ။ ေအး အလ ၾကားရလ႕ ၀မးသာတယကြာ

ထစဥ ကခစေအး ေတြးေတြးဆဆနက ေျပာလကသညက

“ တစခပကြ ။ ငါန႕ မညားခငက အေကာငးသားပ။ ငါန႕ ညားျပးေတာမ ေျခေလးတစဖက နမလာတယ ”

Bahtoo Media Page 55

ယာယႏငငကးလကမတ၏ အေမာငဘကျခမး

၀ငးႏငထြနး

ထငးႏငငတြင တရားမ၀ငေရာကရေနေသာ ျမနမာအလပသမားမားအေရးႏင အလပသမားအသစမား

တရား၀ငေစလြတေရးတ႕က ႏစႏငငေဆြးေႏြးခၾကသညမာ န၀မအၾကမေျမာကရေနျပျဖစသည။

ေနာကဆးအစညးအေ၀းျဖစေသာ န၀မအၾကမ ေဆြးေႏြးပြက ၂၀၁၁ ခႏစ၊ဇနန၀ါရ ၂၃ရကေန႕ ျပငဥးလြငတြင

ႏစႏငငတာ၀နရသမား ေဆြးေႏြး ခၾကသည။ ထေဆြးေႏြးပြတြင ထငးႏငငေရာက တရားမ၀ငအလပသမားမားအား

ယာယႏငငကး လကမတမား ထတေပးရတြင သတမတခနအတြင အခနမ ျပးစးေရး ယာယႏငငကးလကမတမားအား

MRTP ( Mechine Readable Tampory Passport ) အျဖစ ေျပာငးလ ထတေပးႏငေရး ၊ Over sea workers

Identification Card အား လကရ စကကတမ စမတ ကတအျဖစ ထတေပးႏငေရး ၊ ယာယႏငငကးလကမ

တရရျပးေသာ အလပသမားမား၏ မသားစ၀ငမားအား မညသမည၀ါ ျဖစေၾကာငး သကေသခလကမတ Certificate of

identity – C of I ထတေပးႏငေရး ႏငငသား စစစတညျပမည လပငနးစဥအား အငတ နညးပညာ အသးျပ၍

ေဆာငရြကႏငေရး ကစၥမား ေဆြးေႏြးခၾကသည။

ထငးႏငငရ ကမၸဏေပါငး ၄၆၈ ခမ ျမနမာအလပ သမားအသစ ၆၈၀၀၀ ေကာလအပေသာလညး အလပသမားအသစ

၁၁၅၁ ဥးသာ ေပးပ႕ႏငခသျဖင လကရ ေဆာငရြကေနေသာ လပငနးစဥမား အျပင ကေမာၻဒးယားႏင လာအႏငငမားတြင

ေဆာငရြကေနသကသ႕ ပဂၢလက ေအဂငစမားမ တဆင အလပသမားေစလြတေရးအတြက ထငးႏငငဘကမ

ျမနမာႏငငဘကသ႕ အၾကျပထားသည။ ထငးႏငင အစးရက ၾကးၾကပ လပကငေနသည ႏငငသား စစစမႈ လပငနးစဥ

လပေဆာငေနေသာလညး ထငးရအခ႕ႏင လ၀ငမႈ ၾကးၾကပေရး အဖြ႕၀ငတခ႕တ႕က ေရြ႕ေျပာငးအလပသမား မားအေပၚ

ေငြညစမႈ ၊ မတရားဖမးဆးမႈ ၊ မဟား ဒရား ျပကငမႈမား ဆကလက လပေဆာင ေနဆ ဆသည သတငးမား ထြကေပၚ

ေနဆျဖစသည။

ယာယႏငငကးလကမတကငေဆာငထားေသာ ျမနမာ အလပသမားတစဥးသည ဘနေကာကျမ႕ အနးရ ။ ပတတရား ၊

Jomtian သးလမးအတြငးရ Good Luck inn မ ေရပလငး၀ယျပး ျပနအထြကတြင ထငးရ၏ ဖမးဆးျခငးခရသည။ ၎အား

ဖမးဆးေခၚေဆာငသြားသည ရကားေပၚတြင ထငးလမး ေျခာကဥးႏင အျခား ျမနမာ အလပသမား တစဥးလညး ပါရသည။

ရအခပခနးသ႕ေရာကသညအခါ အရင ေရာကေနသ ထငးလမးေျခာကဥးတ႕က ၀ငးထး ၾကသည။ ယငးေနာက ေဆးစစ

သည။ ထငးလမးမားမာမႈ မးယစေဆး သမားမားျဖစၾကသည။ ထသမားက ၎တ႕ မဘမားက ဘတတစေသာငးစ

ေပးျပး ေရြးသြားၾကသည။

သ႕ေသာ ျမနမာအလပသမာမားမာ ယာယႏငင ကးလကမတ မတ ျပသေသာလညး ႏစည အခပခနးတြင ေနရကာ

၎၏ စကရပငရင ဘတတစေသာငးႏစေထာငျဖင လာေရြးမ အခပခနး အျပငသ႕ ထြကခြငရ သည။

ယာယႏငငကးလကမတ မတသာ ျပသႏငရျခငးမာ အလပလပခြင ပါမစ လပရန ဘနေကာကျမ႕သ႕ ယာယႏငင

ကးလကမတ မရငးပ႕ ထားရျခငးေၾကာငျဖစသည။ ဖမးဆးခရျပးေနာက ဘနေကာကျမ႕မ ေဆြးမးမားထ ဖနးဆက

အေၾကာငးၾကားခရာ ယာယႏငငကး လကမတ လာေရာက ျပသရာ သကဆငသႏင အတ မရဟ အေၾကာငးျပခကျဖင

ထငးရ႕က ဘတေငြ တစေသာငး ႏစေထာင ေတာငးခချခငးျဖစသညဟ သရသည။

Bahtoo Media Page 56

အလပသမား လကမ တ ( ဘတကဒ) မရသမား ယာယႏငငကးလကမတ မရသမားက ထငးရဖမး မသညအခါ

ဘတေငြႏစေထာင သးေထာငေပးပါက ဖမးဆး ခရမႈမ လြတေျမာကၾကျပး ယာယႏငငကး လကမတရသ

အလပလပခြငပါမစရသမားမာ ဘတေငြ တစေသာငး ႏစေထာင ေပးရသျဖင ယာယႏငငကး လကမတမာ

လက၀ယရသမားက ကာကြယေပး ႏငျခငးမရဟ ဖမးဆးခရသ ျမနမာအလပ သမားမားက ေ၀ဖနလာၾကသည။

၂၀၀၉ ခႏစ ဒဇငဘာ ၁၆ ရကေန႕ ဘနေကာကျမ႕ အယကရင ၉၅ လမးအနးရ ဘနမေကာရစ ေဆးရေရ႕တြင ယာယ

ႏငငကးလကမတႏင အလပလပခြင ပါမစကငေဆာငထားသ ျမနမာအလပသမားတစဥးထမ ထငးနယေျမခ ရတစဥးက

ရကႏကကာ ဘတေငြ ၆၀၀၀ လရကမႈ ျဖစခသည။ ဘနေကာက အေျခစက ထငးႏငငေရာက ျမနမာ အလပ သမားမား

အသငးမ ထငးလမး အဖြ႕အစညးတစခႏင ပးေပါငးကာ ဘနေဘာသး ရစခနးတြင အမႈဖြင တငၾကား ခသည။

သ႕ေသာ သးလ နးပါးၾကာျမငလာသညတင အမႈမနေပၚေပါကချခငး မရေသးေပ။ အလားတ ၂၀၁၁ ခႏစ ေဖေဖာ၀ါရလ

လယက ယာယႏငငကးလကမတကငေဆာငထားသ ျမနမာအလပသမားမား အလပလပ ေနေသာ အယဒၶယ ျမ႕မ

အယားကြနးႏင ေလပက ထတလပသည စကရ ( SPB –Engineering 156 M .4.Thayon.A.WaNgnoi.Ayatthaya )တြင

ေန႕တြကလပအားခ ေပးရန ေတာငးဆသည အတြက အလပထတပယခၾကရသည ျဖစစဥရခသည။

ထအလပသမားမားသည တစႏစေကာအလပလပခရကာ ေန႕တြကလပအားခ ၁၈၂ ဘတႏႈနးျဖင ၈ လ ၊ ၁၈၅

ဘတႏႈနးျဖင ၂ လ ၊ ယခ ၁၉၄ ဘတျဖင လပကငေနၾကရသမားျဖစသည။

ထစကရမ ျမနမာအလပသမားဆယဥးသည နယေျမအလက သတမတထားသည ေန႕တြကလပအားခ တစေန႕လင ၂၁၅

ဘတေပးရန စကရမနေနဂာထတြင ေတာငး ဆချခငးျဖစသည။ စကရမနေနဂာမ ၎ အလပသမားမား၏

ယာယႏငငကးလကမတမားသမးဆညးကာ ထငးဘာသာ ျဖင ေရးသားထားေသာ စာရြကေပၚတြင လကမတထးခငးျပး

ထအလပသမားဆယဥးက အယဒၶယ ရစခနးသ႕ ပ႕ေဆာင ေပးခသည။ ရစခနးေရ႕အေရာက လကေထာကမနေနဂာက

ထသ႕ေတာငးဆသည အလပသမားေခါငးေဆာငး ေအာငဇာနညက ဥးေဆာငဥးရြကျပသညဟ ဆကာ ေအာငဇာနည၏

မကႏာႏင လညပငးမားက အခကေပါငးမားစြာ ကနေၾကာကထးၾကတခသည။

ေနာကမ သရသညမာ အလပမထတပယျပး ရစခနးေရ႕လာသြနသညအေနအထားျဖစသည။ ရမ ဖမးဆးျခငးမျပဘ

လပအားခမား ထေန႕ညေနပငးတြင စကရမ လာရငးေပးကာ ယာယႏငငကးလကမတမား ျပနေပးသည။ ထေနာက

ရစခနးမ ၎တ႕အား လ၀ငမႈ ၾကးၾကပေရးရးသ႕လြေျပာငးခရကာ ေနာကဆး၌ ျပညႏင ခရေတာသည။

ထငးအလပသမား၀နၾကးဌာနမာ အလပသမား အခြငအေရးမားႏင ပတသကျပး ေျပာဆေလရသညမာ မညသည

ႏငငသားမ မခြျခားပ အလပသမား အခြငအေရး တနးတရၾကသည။ ကာကြယေစာင ေရာကေရး စသညဥပေဒ

တစမးသာရ သညဟ ဆၾကသည။ သ႕ေသာ လကရအျဖစအပကမားတြငမ ထငးႏငငက သတမတထားေသာ

အနမဆးလပအားခ ႏႈနး ထားမားက အျပညအ၀ မရၾကသညက အမားစ ျဖစေနသည။

ယာယႏငငကးလကမတလပၾကရာတြငလညး ပြစားမား ႏငသာ အလပသမားမားလပၾကရသည အမနတကယ

ကနကမည ယာယႏငငကး လကမတ ဖးႏင ဗဇာေၾကး စစေပါငး သည ဘတ ၆၀၀ ျဖစျပး ခရးစရတ စားစရတ ေပါငးပါမ

ဘတႏစေထာငသာ ကနကမညျဖစသည။ သ႕ေသာ ပြစားမား အကးေဆာငမားျဖင လပေဆာင ေနၾကသညအတြက

ဘတ ၅၅၀၀ ေကာ အနညးဆး အကနခေနၾကရသည။ ထကစၥက ထငးအစးရသ႕ အလပသမားအခြငအေရး ကာကြယ

ေစာငေရာကသမား ေမးျမနးတငး ေခါငးခ ရငးလငးေျပာဆျခငးမရ ။

Bahtoo Media Page 57

၂၀၁၁ ခႏစ ဇနန၀ါရလ အတြငးက ဘနေကာကျမ႕တြင ယာယႏငငကးလကမတကငေဆာငထားေသာ ျမနမာ အလပ

သမားအခ႕သည ျမ၀တ သ႕ ေခတျပနလာျပး ေနာက မေဆာကသ႕ျပနသြားရာ အဆငေျပသလ နယစပလမးေၾကာငးမ

ျပန၀ငသျဖင တရား၀ငဂတမ မကးသညအတြက ထငးအာဏာပင မား၏ ဖမးဆးျခငး ခၾကရသည။ ၎ေနာက ေနာက

ထပဗဇာ သကတမး ႏစႏစကပင ပယခခၾကရသ မားလညး ရလာေနသည။ မေဆာကတရားရးတြင လမးကးမားသည

အတြက ဘတ ၅၀၀ ဒါဏေငြသာ ရကခလကရေသာ လညး ထငးလ၀ငမႈ ၾကးၾကပေရးရးကမႈ ထသတ႕၏ လ၀ငမႈ

ၾကးၾကပေရး လကမတမားကမႈ ထငးဘာသာျဖင မတခကမားေရးကာ ဗဇာ သကတမး အဆးသတခ လကရေတာသည။

ထ ယာယႏငငကးလကမတမာ ျပနရငသနလာေရးအတြက ျမနမာဘကျခမးတြငပင ျပနလပရမညဟ ထငးဘကမ

ဆသည။ ထငးႏငင၏ လ၀ငမႈ ၾကးၾကပေရး ဥပေဒအရ ထငးႏငငမ မညသည ႏငငသ ႕ ထြကခြာသညျဖစေစ ထြကခြင

တဆပတးႏင ထငးႏငငသ႕ ျပနလည ၀ငေရာကခြင တဆပတး ရကႏပျပးမသာ ထြကခြာ ခြငရေၾကာငးႏင ယငးသ႕

မျပလပပါက ရရထားေသာ ဗဇာသကတမးမား ေသဆး သညဟ ဆသည။

သ႕ေသာ ျမနမာအလပသမားမားမာ Re-entry တဆပတး ထရမနးမသၾကသညအတြက ျပန၀င လာၾကသညအခါ ၎တ႕

ရျပးသား ဗဇာမားမာ တရားမ၀ငအျဖစ အပယခရမႈမားရေနသည ။ ထ႕ေၾကာင ႏစႏငငတာ၀နရသမားသည ယာယႏငင

ကးလကမတ ထတေပးထားမႈ ေနာကကြယျဖစရပမား၏ ေလလာမႈ ေတြ႕ရမႈမားက ဆနးစစကာ အလပသမား

အခြငအေရး အျပညအ၀ရရၾကေရး ရငးလငးျမငသာ မႈရသည စနေခၚမႈ အသစမားက ပးေပါငး ေျဖရငးၾကရ

ဥးမညျဖစသည။

7 Days ဂာနယပါ ၀ငးႏငထြနး၏ ေဆာငးပါးက ကးယေဖာျပသည။

ကာတြနး

ေအာပကယ၏ ကာတြနးက ကးယေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 58

ကနးမာေရး

သားအမေခါငးကငဆာန႕ သားအမဥကငဆာ ေျပာငးျပနပါ

အမးသမးအမားစမာ သားအမေခါငးကငဆာန႕ သားအမဥ ကငဆာ ေ၀ဒနာခစားရတာေတြ မားလာတယ။ အမေထာင သည အမးသမးေတြမာ သားအမေခါငးကငဆာေ၀ဒနာက ခစားရျပး အမေထာငမရတ သေတြမာ သားဥအမကငဆာ ေ၀ဒ နာက ခစားရေစတယ။ အမေထာငျပရင ေရာဂါရႏငသလ အမေထာငမျပရငလညး သားအမန႕ ပတသကတ ေရာဂါ ေ၀ဒနာေတြက ခစားရေစမာ ျဖစတယလ႕ သရပါတယ။

“ သားအမေခါငးကငဆာက ဗငးရပစပးေၾကာင ျဖစတာ၊ မးရးလကတ ေရာဂါမးမဟတဘး။ ေရာဂါရ႕ အဆငန႕လကျပး ကာကြယကသလ႕ ရႏငတယ ” လ႕ ပနးဘတနးျမ႕နယက သားဖြားမးယပ အထးက ဆရာ၀န တစဥးက ဆပါတယ။

သားအမေခါငးကငဆာဆတာ အဓက ကၾကြကႏ႕ ျဖစေစတ ဗငးရပစပး အကးခရလ႕ ျဖစတာ ၊ လငဆကဆ ေဖာမား တသေတြမာ ပအျဖစမားတယ။ အမေထာငသညေတြမာဆ အမးသမးက ပမန တစလငတစမယားစနစ ကငသးေပမ ခငပြနးသညက အျပငမာ အျခားအမးသမးန႕ ေဖာကျပားတာမားရငလညး အမေထာငရင အမးသမးမာ ခစားရႏငတယ။ အမေထာငေစာေစာကတ ငယရြယသေတြလညး ျဖစတတတယလ႕ သရပါတယ။

မနးကေလးေတြ ပမန ရာသခန မဟတဘ ေသြးဆငးရင သသယ ျဖစစရာရတယ။ ေနာကျပး လငဆကဆတအခါ နာကင တာ ၊ ေသြးထြကတာေတြ ျဖစလာရင ပမနအေနအထား ဟတမဟတ စဥးစားသငတယ။ သည သားအမေခါငးကငဆာ ဟာ အရမးငယတ သေတြမာ မျဖစဘး။

အမေထာငသားေမြးျပႏငတ အရြယေတြမာ ပ အျဖစမားတယ။ အသက ၄၀ ေအာကန႕ ၄၀ ၀နးကငေတြမာ ျဖစႏငတယ။ အသက ၅၀ အရြယ ေရာက ေနတ သကၾကး အမးသမးေတြလညး ျဖစႏငတယလ႕ သရပါတယ။

အေနာကႏငငေတြမာဆ သညေရာဂါက မျဖစခငကတညးက ပမနစစေဆးမႈေတြ ျပလပလ႕ ရတယ။ အသကအပငး အျခားအလက ႏစသတမတျပး စစေပးတယ။ အသညလ စစထားရင သတမတထားတ ႏစအတြငး အသညေရာဂါ လး၀ မျဖစဘး။ ေရာဂါကသဖ႕ အတြကကေတာ သတ အခနရယ ၊ ေရာဂါရ႕ လကၡဏာေပၚမတညျပး အဆင သတမတခကန႕ ကသလ႕ ရႏငတယ။ သားအမေခါငးေလးမာပ ကြကျဖစတာမးေလာကဆ သားအမထတျပး ေနထငလ႕ ရႏငတယ။

သညသားအမေခါငး ကငဆာေရာဂါဟာ ယေကလ ႏငငမးမာေတာင တစႏစက အမးသမး ၁၀၀၀ ေလာက ေသဆးမႈ ရတယ။ ဒါေၾကာင သညေရာဂါ မခစားရေအာင ျမနမာႏငငမာ အခၾကတငကာကြယမႈေတြ ျပလပႏငျပ။ မနးကေလးေတြ အပေဖာ၀ငျပ ဆတာန႕ သားအမေခါငးကငဆာ ကာကြယေဆးေတြ ၾကထးလ႕ရေနျပး ျဖစတယ။ သက သးၾကမ ထး ရတာျဖစတယ။ အခန ကန႕သတခကန႕ တစလးန႕ တစလးျခားျပး ထးရတာ ျဖစတယ။ သညေရာဂါ မခစားရေအာင ကာကြယေဆး တစမးတညးကသာ ကာကြယမႈ ေပးႏငတာလ႕ သရပါတယ။

“ သားဥအမ ကငဆာက သားအမအလပမလပတသေတြမာျဖစတာ ၊ သားအမေခါငးကငဆာန႕ သက ေျပာငးျပန ၊ လလတပငးန႕ နယက လေတြျဖစတာ ပမားတယ” လ႕ ၎က ဆကလကဆပါတယ။ သားဥအမ ကငဆာက မးရးထမာ ေရာဂါျဖစဖးတသရရင ၄၀ ရာခငႏႈနးေလာက ျဖစႏငေျခမားတယ။ လငဆကဆမႈ မရတသ၊ ကေလးမေမြးဖးတသ ၊ အသကၾကးမ အမေထာငကတ သေတြမာ အျဖစမားတယ။ သားဥေတြက ေၾကြတာ မားျပး ရပတန႕မႈ မရတအတြက ျဖစတယ။ မးရးန႕လညး ဆငတယ။ ဗကန႕ ဆးခအေပၚနားမာ အလးေပၚလာမယ ၊ ဗကခဏ ခဏ ေအာငမယ။ ေနလ႕ ထငလ႕ မရႏငေအာင ေ၀ဒနာမး ခစားရတယလ႕ သရပါတယ။ ကသမႈန႕ သရခန ျမနရငေတာ ေပာကကငးေအာင ကသႏငတယလ႕ သရပါတယ။

ကမျဒာသတငးဂာနယပါ ေအးျငမးသ၏ သတငးက ကယးေဖာျပသည။

Bahtoo Media Page 59

၀တတ

အရပေမာေတး ကြနးဂန

မနကက ဖနးလာေတာ သမးန႕ ဖြားဖြား၊ ဥးထးၾကြယ ဆငကယေနာကက လကသြားတယ။

ဥးထးၾကြယက ရြာထမာ ဖနးတစလးန႕ အလပျဖစေနတာ။ တစခါလာေခၚ ငါးရာ ၊ တစေထာငကေတာ ေအးေဆးပ။ နးရင

ငါးရာ ၊ ေ၀းရင တစေထာငေပါ။

ဖြားဖြားက သမးအတြက တေန႕ မနဖး ငါးဆယပေပးတယ။ ဥးထးၾကြယကဆ အမားၾကးေပးရတယ။ သမးျဖင

ႏေျမာလကတာ။ ဥးထးၾကြယက ေပးသေလာကဆရင ၾကးၾကးစတ႕ မန႔ဆင တစဆငလးေတာင ၀ယလ႕ရရင ရမာ ။

ဘာပ ေျပာေျပာ ေဖေဖန႕ ေမေမရ႕ အသက

ၾကားရတာေပါေလ။ ေဖေဖန႕ ေမေမက သမးန႕

အေ၀းၾကးမာမနး ဖနးထက ၾကားတာန႕ သတယ။

ဟးအေ၀းၾကးက ေအာေျပာသလ ေျပာတယေလ ။

ဖနးထမာ အေဖန႕ အေမက ငသၾကးန႕။ သမးလညး

ဘာျပနေျပာလ႕ေျပာရမနးမသဘး။“ ရင” တစလးပ

ေျပာႏငတယ။ ေဖေဖ န႕ ေမေမ ေျပာသမ “ ရင ” “ ရင ” ပ

ထပခါထပခါ ေျပာေနမတယ။

“ သမး ေနေကာငးလား”

“ရင”

“ လမလမမာမာေနေနာသမး ”

“ရင ”

“ေဖေဖန႕ ေမေမက ဘာမာဥးမလ”

“ အမျမနျမနျပနလာေတာ”

အဒအခနဆရင အေမလညး ငသၾကးန႕ အမျမနျမနျပနလာ ႏငဖ႕ ၾကးစားေနတအေၾကာငး ၊ ျပနလာရင အမအသစေလး

ေဆာကေပးမယဆတအေၾကာငး အမားၾကးပါပ ။

ျပးေတာ ေနာကႏစ ေကာငးသြားရင လြယလ႕ရေအာင ေကာပး အတလလေလးတစလး ၊ လၾကန႕

ပ႕ေပးလကမယဆတာေရာေပါ။

တေန႔ ေမေမက သတငးထးတစခ ေပးတယ။ သမးက အစမ ျဖစသြားျပတ။ ေဖေဖန႕ ေမေမက သမးအတြက

ေမာငေလးတစေယာက ေမြးေပးထား တယတ။ ဒါဆ ……………… ေမာငေလးရြာေရာကလာရင ရြာထးစအတငး ရြာက

လေတြက

Bahtoo Media Page 60

“ ရမးကေလး” လ႕ ေခၚၾကဥးမာေပါ။ ရြာထမာ “ ရမးကေလး ” ေတြ ေတာေတာ ေတာင မားေနျပ ။

(ထား၀ယ ေဒသတြင ယးဒယားက ရမးဟ ေခၚၾကသည)

ဖြားဖြားန႕ ေမေမကေတာ ေျပာလကရင အၾကာၾကးပ။ ၾကားသမထမာ သမးနားလညတာ တစခပ ရတယ။

“ ပကဆလႊလကဥး မစ ” တ ။ ဖြားဖြားက ေမေမက မစလ႕ ေခၚတယေလ။

ပကဆကလညး ဥးထးၾကြယန႕ပ သြားထတရတာ။ ပကဆထတရာက ျပနလာတ ေန႕ဆရင ဖြားဖြားက ပနးသးေတြ

၀ယ၀ယလာတယ။

အငး ……………အဒ ပနးသးေတြ ျမငရင ေဖေဖန႕ ေမေမက ေတာင ေမသြားတာပ။

ဒါေပမယ ခဏပါပ ။ ပနးသးစားတနးေလး ခဏပါပ။

ေဖေဖန႕ေမေမ အတရကထားတပက ထရမာ တတတေလးန႕ ကလန႕ထားတယ။ ဓာတပထမာ ေမေမဗကက

ေဖာငးေဖာငးေလး။ ဖြားဖြားကေတာ ေျပာတယ။ အဒ ဗကေဖာငးေဖာငးေလးထမာ သမးရတယတ။ ၾကညတာ ေတြ႕လညး

ေတြ႕ပါ ဘး။ အငး …..အကၤ န႕ ဖးထားလ႕ ျဖစမာေပါ ။

ဖြားဖြာက ည ညဆ ၾသကာသ သငေပးတယ။ ေဖေဖန႕ ေမေမပကလညး ရခးရတယ။

အခဆ ေတာေတာေတာငရေနျပ ။ သမး ၾသကာသက အလြတ ဆျပႏငတေန႕က ေဖေဖန႕ ေမေမက အမျပနလာမယတ။

သမး ကကလကရတာ အသေတြဘာေတြေတာင၀ငေတာမယ။ ေဖေဖန႕ ေမေမက အမျပနလာေစခငလ႕ေပါ။

ဖြားဖြားန႕ ေနရတာ ေပာပါတယ ။ တစခပ ဖြားဖြားျခထသြားရင သမးက ေခၚမသြားဘး။ ဘယလမ လညး ဂကလ႕မရဘး။

ဖြားဖြားက လး၀ပ ။

ဖြားဖြားျခထသြားရင သမးက မလကရလ႕ ငျပးကနခေတာတာပ။ အၾကာၾကးမငႏငပါဘး။ ေမာလာေတာ

အငတတရေတာတာေပါ။ ျပးရင အမနားက နႏၵာတ႕ ၊ ေမသကတ႕န႕ ထမငးခကတမးကစားတယ။

အငး ………ညေနပငးေရာကခါနးဆရင ဖြားဖြားက ေခာငးေနရတယ။ ဖြားဖြား အမနားေရာကလာတာန႕ ငေတာတာပ။

ဖြားဖြားထားခ ကတညးက ငေနတယလ႕ ထငေအာငလ႕ေလ။

အဒအခနဆရင ဖြားဖြားက ခါးၾကားထက ဓားမက ခ၊ ေခါငးေပၚက ထငးစညးက ၀နးဆ ပစချပး

“ တးတးမာ နငက နငအေမန႕ အတတပ” တ ။

ေရမးခးျပးရင ျခထမာ ပနးေတြ လကခးရတယ။ ဖြားဖြားကေတာ အမေနာကေဖးက အးေသးေသးေလးန႕

ထမငးခကေနေရာ ။

သမးပနးပြငေလး ျဖစခငတယ ေမေမ ။ ပနးပြငေလးမာဆ သ႕ေဘးမာ ပနးပြငေလးေတြ ၀ငးလ႕ ။ တစခါ တစေလ

ပားေလးေတြ အလညလာၾကေသးတယ။ ျပးေတာ သတ႕က ၾကညလကရင လနးဆနးေပာရြငေနတာပ။ သမးလလညး

ေဖေဖတ႕ ေမေမတ႕က လြမးလ႕ ငမမ ညးညးႏြမးႏြမးပလညး မေပါကဘး။

Bahtoo Media Page 61

ျခပတပတလညမာ ပနးေတြ ခးျပးရင ပနးသရတာေပါ။ ပနးေတြ ခးရငး ေမေမေျပာတ ေမာငေလးဆတာက

သြားသတရမျပနေရာ ။ေမာငေလးဆတာ ဘယလမးေလးလ ေမေမ။ အခ သမးသေနတ စၾကၤာပနးပြင ေလးလ

ျဖျဖေဖြးေဖြးၾကးလား။

စၾကၤာပနး အေသးေလးေတြ သရခကသလမး ေျပာရခကရငေတာ သမးက ကတပစမာပ။

အမမာက ပငးေျခာကေျခာကၾကး ေမေမ။ ဖြားဖြားက ဘရားရခးရငလညး အၾကာၾကးပ ရခးတယ။ သမးက ၾသကာသ

ဆျပဖ႕က အပငကငကန႕ ေစာငေနရတယ။

ဖြားဖြားက ေမေမက ေျပာျပရ႕လား မသဘး။ သမးဆပင ပခးေလာက ရညေနျပ ။ ဖြားဖြားက ဆပငတတ ညပမယေျပာေတာ

သမးက ငတာေပါ။ အမေဘးအမက မမ ခစစ က အားကလ႕ သမးက ဆပငရည ထားခငတာက ။ ဖြားဖြားက ပြစပြစ

ေျပာတယ။ “တးတးမာ နငက နငအေမန႕ အတတပ” တ ။ အမနားနးခငး ေဒၚေဒၚေတြက သမးက “ အပၾကး ” တ ။

အလေခၚရင သမး တအားစတဆးတာပ။ ေနာကႏစမ သငယတနးတကရမယဟာက ။ သမးက

“ အပၾကး ” တ ။ အဒေဒၚေဒၚေတြ မေကာငးဘး ေမေမ ။

မးရာသက သမး အရမးမနးတာပ။

ရြာလကရင မးကလညး မစဘး ေမေမ။

ဖြားဖြားကလညး သမးက

ျခထေခၚမသြားဘး ။

အမမာ သမးတစေယာကတညး ။

လပစးေတြ လကရင ၾကကသးေတြ

တျဖနးျဖနးထျပး ေၾကာကလြနးလ႕

ထငငေနေတာတာပ။ မးကလညး

တ၀နး၀နးန႕ ။ အဒအခနဆ

အမေအာကက ေခြးေတြ အမားၾကး

ေရာကလာေရာ။

သမးေခြးေၾကာကတာ ေမေမသတယဟတ။

ေခြးေတြ အမေပၚတကလာမာ သမးအရမးေၾကာကတာပ။ ေလကား တခါးက ပတထားေတာ ေခြးေတြက ေလကားရငးအထပ

တကၾကတယ။ ခနေကာျပး တကလာရငလ႕ စတကးလကမျပး ၊ သမးအမထ သြားပနးေနတာပ။

ဒလအခနမးဆ သမးဖာလပေလး ျဖစခငတယ ေမေမ။ ဒါမ ေခြးေတြက သမးက သမးမနးမသမာ။ သမးဖာလပေလး

ျဖစသြားရင အရမးေကာငးမာပ ေမေမ။ ဖာလပေလးျဖစသြားျပး တခါးၾကားထမာ ပနးေနရင ေခြးေတြ သမာမဟတဘး။

ဟငအငး ။ သမး ေသာခေလာက ျဖစရင ေကာငးမယ ။ အမတခါးမာ ေသာခေလာကမ မရတာ ။ အခခန သမး

ေသာခေလာကေလး ျဖစသြားရင အမတခါးက ခတျပး ေခြးေတြ မသေအာင ပနးေနမာေပါ။

Bahtoo Media Page 62

ေခြးေတြက ေသာခေလာကကေတာ မကကေလာကပါဘး။

အမမာ ေခါငမးက မလေတာဘး ေမေမ ။ ဒလ မးေတြ သညးရင သမး ခြကကေလးျဖစခငတယ ေမေမ ။

မးေရခလ႕ရေအာငေလ။ ဖြားဖြားကေတာ ေျပာတယ။ အျမပ ။

ထား၀ယမးက “ ခြကမေလာကမး ” တ။

ဖြားဖြားေျပာတာမနတယ ေမေမ ။ အမမာရတ ခြကေတြ ကနတအထ မးယေပါကက ရတနး ။ ျပးရင မးက ေတာရန႕

မတတေတာ ခြကျပည ခြကလပ ။

သမးက အမဘာေၾကာင မမးတာလ ေမးေတာ ဖြားဖြားက ေျပာတယ ။

အမမးဖ႕ စထားတ ပကဆေတြက ေဖေဖ ရမးျပညမာ (ယဒယားမာ ) တာမြနး ( တရားမ၀ငေနထငမႈျဖင ဖမးျခငး)

အဖမးခရလ႕ လကထတလကတာ ကနသြားတယတ။

မးရြာရင ထရမာ ညပထားတ ေဖေဖန႕ ေမေမရ႕ ပက အျမနဆးသမးရတယ။

ဖြားဖြားျပနလာေတာ အမေဘးအမက ဥးဥး စးႏငက ေခၚျပး ပလတစတစအမေတြန႕ အမဖာခငးတယ ေမေမ။

ေတာပါေသးလ႕ ။ ဥးဥး စးႏင ဖာေပးလ႕ ။ ႏ႕မ႕ဆ ဖြားဖြားန႕ သမး ဒေန႕ ည အပရမာ မဟတဘး။

ဒေန႕ သမး မေဆာရဘး ေမေမ။ နႏၵာ ေဖေဖ ရမးကမး မာ ဓားထးခရလ႕ ဆးသြားတယတ။ နႏၵာက သ႕ အနတေလးက

ဖကျပးငေနတယ။

ဖြားဖြားေျပာတာေတာ နႏၵာက သ႕ေဖေဖက ဓာတပပ ျမငဖးတာတ။ သ႕ေမေမမာ ကယ၀နရကတညးက သ႕ေဖေဖက

ရမးကမး သြားတာတ ။ နႏၵာလ မျဖစရေအာင ေဖေဖန႕ ေမေမက ေန႕တငး ေမတာပ႕ေပးရမယတ။

ညေရာကေတာ ဖြားဖြားက သမးက ေမတာပ႕ ခေပးတယ။

“ ေဖေဖ ။ ေမေမ ကနးမာ ၊ ခမးသာ ၊ ေဘးရနကြာ၍ ၊ လရာ ဆႏၵ ျပညပါေစ ” တ။

သမးက သးေခါကလကဆတယ။

“ေဖေဖ ၊ ေမေမ ကနးမာခမးသာ ေဘးရနကြာ၍ လရာဆႏၵျပညပါေစ ”

“ေဖေဖ ၊ ေမေမ ကနးမာခမးသာ ေဘးရနကြာ၍ လရာဆႏၵျပညပါေစ ”

“ေဖေဖ ၊ ေမေမ ကနးမာခမးသာ ေဘးရနကြာ၍ လရာဆႏၵျပညပါေစ ”

ဖြားဖြားက ဒည သမးကေျပာတယ ေမေမ ။ သမးၾကးလာရင ေဖေဖန႕ ေမေမတ႕ ဆလကသြားမယလ႕ ။ သမးက

ဖြားဖြားကဆတယေမေမ ။ မသြားရဘး။ စာၾကးစားရမယ။ ေကာငးဆရာမေလး ျဖစေအာင ၾကးစားရမယတ။ ျပးေတာ

ေျပာေသးတယ။

Bahtoo Media Page 63

“ တးတးမာ နငေယာကၤားရခငလ႕လား ” တ ။

ရမးကမး ကသြားတာန႕ ေယာက ၤားရတာ

ဘာဆငလ႕လ ေမေမ။ အဒါ

သမးနားမလညဘး။ အငး……………ဒတခါ

ေမေမဆက ဖနးလာမ ေမးေတာမယေလ။

ျပးေတာ ဖြားဖြားက သမးက ေမေမဆလကခြင

မျပဘးဆတာက တငေျပာဥးမယ။

အခတေလာ ရြာထမာ သမးတ႕ သငယခငးေတြ

ေပာေနၾကတယေမေမ ။ ညေနဆ

ထမငးခကတမးကစားရငးန႕ သ႕အေမက

ဘယေတာျပနလာေတာမယ ။ သ႕အေဖက

ဘယေတာ ေရာကေတာမာ ။ ျပးတာဘာေတြ

၀ယလာေပးမယ န႕ ေပာေနၾကတယေမေမ။

သမးလညးသတ႕လ ေျပာခငတာေပါ

ဘယေတာျပနလာမယလ႕ ။

သမးေတာ ေျပာတယ။ “ ငါေဖေဖန႕ ေမေမက ငါ

ၾသကာသ တစပဒလးရရင ျပနလာမာတ” လ႕။

ဖြားဖြားက ေျပာေတာ ေဖေဖက ေရာဘာအေစးလးတာတ။ ဒါဆ ရြာမာလ ေရာဘာျခေတြ ရေနတာပဟာက ဒမာ ဘာေၾကာင

ဟးအေ၀းႀကး ရမးကမးမာမ သြားလးရတာလ။ သမးနားမလညဘးေမေမ။ ျပးေတာ ေမေမကေတာ ငါးစကရမာတ ။

ဒမာလညး ငါး၀ယေရာငးလ႕ရတာပဟာ။ ဖြားဖြားက ေမးေတာ ဖြားဖြားဘာေတြ ေျပာမနးမသဘး။ သမး လကမမဘး။

သမးၾကးလာရင သခငသမာေပါ ။ ေဖေဖတ႕ ေမေမတ႕ ဘာေၾကာငသြားတယဆတာ။

နရက ဓာတပေလးေတာင ေထာငစြနးေလးေတြ ေဆးပကခငေနျပ။ ေဖေဖရယ ၊ေမေမရယ ၊ ေမာငေလးရယ ျပနလာမ

အားလးအတတ ဓာတပ တစပေလာက ရကဥးမယ။ အခပက သမးက မျမငရဘးေမေမ။ သမးက ေမေမဗကထမာပ

ရေသးတယ။

ည ည ၾသကာသ ေတြ ကကျပး ဖြားဖြားမာ ျပနဆျပတယ ေလးငါးေၾကာငးေလာကပ ကနေတာတယ။ အခတေလာ သမးက

အမမကထမာဘရားရခးေနတယတ ။ မနကမနကဆ ဖြားဖြားက ေျပာတယ။

“ တးတးမာ ညက လညး တညလး ၾသကာသ ေတြ ရြတေနတယ။ နငဟာေလ နငအေမ အတငးပ” တ ။

ဟတလား ေမေမ ။ ေမေမလညး ငယငယက အပမကထမ ဘရားရခးလား။

ဒေန႕ သမးေပာတယ ေမေမ ။ ေမသက မမ ျပနလာတာ ရမးသၾကားလးေတြ ေကၽြးတယ။ ျပးေတာ ေဖေဖန႕

ေမေမအေၾကာငးလ ေျပာျပတယ။ ေမသက မမေျပာေတာ ေမာငေလးက လမးမေလာကတတ ေသးဘးတ။ ျပးေတာ

ေမသက မမမာ ကေလးတစေယာကပါလာတယ ေမေမ။ ဥးဥးတစေယာကလညး လကလာတယ။

Bahtoo Media Page 64

ဖြားဖြားေျပာေတာ ေမသကမမက ေယာက ၤားရသြားျပတ။ ေမသကမမက ျဖျဖ၀၀ ၾကး ေမေမ ။ အကၤ ေတြ လညး

၀တလကရင အသစေတြ ခညးပ။ ျပးေတာ ေမသကအတြကလညး ကစားစရာေတြ အမားၾကးပါလာတယ။

ေမသကမမျပနလာျပးကတညးက သမး ၾသကာသက အတးခကကေတာတာပ။

ေန႕လယဆရင ရြာထ မာ သြားမေဆာေတာဘး။ အမေနာကက မနးကညးပငေအာကမာပ ၾသကာသ

ထငကကေနေတာတယ။

မနကက ရြာလယ ဇရပမာ သၾကၤနယမး တကၾကတယ ေမေမ ။ သမးလညး ကဖ႕ ပဆာေတာ ဖြားဖြားက

သြားေျပာေပးတယ။

ျပးေတာ ထးစအတငး ေျပာေသးတယ ။ “ တးတးမာ နငဟာေလ နငအေမန႕ တေထရာတညးပ” တ။

အခဆရင ရြာထမာ စညေနတယ ေမေမ။ ေတာေတာမားမားက သၾကၤနဆရင ရမးကမးကေန ျပနလာၾကတယမဟတလား။

ရြာထမာ စညေနတာပ ။ ဆငကယ၀ယသေတြက ၀ယ။ ျပးေတာ ရမးကမးက ျပနလာတ အမက သခငးေတြ အကယၾကး

ဖြငတယ။ ေမသကက သတ႕ အမမာ တဗြလာၾကညတ။“ စြမး ” န႕ ဘယသဆလ မသဘး။ သမးသြားမၾကညပါဘး။

ဖြားဖြားကလညး မလြတဘး။ ေမသကတ႕ အမက တဗၾကညတည ေတြဆ နားတအားညညးတာပ ေမေမ။ မးစကသန႕

ျပးေတာသတ႕ က ေဆာငးေဘာကၾကးန႕ ဖြငတာေလ။

အလ ညေတြဆ ဖြားဖြားက ၾသကာသ အကယၾကးဆျပရတယ။

ဒညလညး ေမသကေျပာတာေတာ“ ဂၽြနဂ” ကားတ ။ တဒငးဒငး န႕ ပစလက ၊ သငးေတြ ခလကန႕ ။

ဖြားဖြားက ေျပာေသးတယ “ ေရးလၾကးေတြ ေျပာတ ဇာတပြေတြ အမေပၚေရာကလာမယဆတ

သေဘာငအေတာမနတာပတ ” ။

ဘာက ဆလမနးေတာ သမးလညး မသဘးေမေမ။

ၾသကာသ တစပဒလးျပညေအာင ဆႏငေတာဖြားဖြားက သမးက ဆြၾကးတစကး ဆခတယ။

သမးေပာလကတာ တအားပ။ ရြာလယက ေဒၚပမ တ႕ ဆငမာ အမားၾကးပေလ။ ဖြားဖြားက ပဆာလ႕ မရလ႕ ေမေမလာမ

၀ယခငးမယဆျပး အားခထားတာ။ ဖြားဖြားကေျပာတယ ။ သၾကၤနမာ က ရင ၀တလ႕ရေအာင ေသေသခာခာသမးထားတ။

သမး အတေလးထ ေသေသခာခာ ျပနထညျပး ဘရားစငေပၚမာ သမးထားလကတယ ေမေမ။

“ ေမေမတ႕ ဘယေတာ ဖနးလာမလ ဖြားဖြား” လ႕ ေမးေတာ ဆကခငတ အခနဆကမာေပါတ။

ျမနျမနဆကေတာ ေမေမ ။ သမး ၾသကာသေတြ ျပနေမသြားရင ေမေမတ႕ ျပနမလာပ ေနဥးမယ။

Bahtoo Media Page 65

င၀ါပနးေတြ ေတာင ပြငေနျပ ေမေမ။ အမ၀ငးထမ င၀ါ ပနးေတြ ေၾကြကေနတာ လလကတာတစအားပ။ ညေန ေရမးခး ျပး

သမး ပနးခးေနတနး ဥးထးၾကြယဆငကယ အမေရ႕မာ ရပလကေတာ ေပာလကတယ။ ေမေမဆက ဖနးလာတယေျပာေတာ

ဖြားဖြားလညး ထမရငလားၾကးန႕ သမးကလညး ခးလကစ ပနးေတြက ထားချပး ဥးထးၾကြယ ဆငကယေနာက ပါသြားတာ။

ဥးထးၾကြယက ဖြားဖြားန႕ ဘာေတြ ေျပာေနလ မသပါဘး။ လမးကလညး ခငေတြ ခညးပ ဆေတာ ဘယထး ညာယမး ။

ဆငကယက လညး အျပငးေမာငးေနတယဆေတာ ။ သပလညး မၾကားရပါဘး။

သမးကေတာ ဥးထးၾကြယခါးက ဖကထားျပး တေလာက ရထားတ ၾသကာသက စတထ ျပနေႏြးေနေတာတာပ။

“ ၾသကာသ ၾသကာသ ၾသကာသ ကာယက

၀စက မေနာက …………..အား ဆငကယက

လညး ေဆာငလကတာ တအားပ။ အယ

………..ဘယနား ေရာကသြားပါလမ မေနာက

ဤကသးပါးတ႕တြင တစပါးပါးေသာ ကျဖင

ျပစမားမသညရေသာ ………….”

သမးက ဖြားဖြားက ေမးတယေမေမ။ “ သမး

ၾသကာသဆျပရင ေဖေဖန႕ ေမေမ

တကယျပနလာမာေနာ” ဆေတာ ဖြားဖြားက

ရယတယ။ ျပးေတာ ဥးထးၾကြယကလညး

ေျပာေသးတယ။

“ အဒါသာၾကညေတာ ေမာငထးၾကြယေရ ။တးတးမာက သ႕ အေမအတငးပ ။ အစြအလမး တကယကၾကးတကေလး” တ ။

သမးနားမလညဘး ေမေမ။ ေမေမတကယျပနလာမာလား ေမးတာက ဖြားဖြားက ဘာေၾကာင ရယတာလ။

ေဖေဖန႕ ေမေမက ၾသကာသ ဆျပျပးရင ဖြားဖြား ဘာေၾကာင ရယတာလလ ႕ ေမးရဥးမယ။ ျပးေတာ ဖြားဖြားေပးထားတ

ဆြၾကးေလး အေၾကာငးလညး ၾကြားရဥးမယ။

ကြနးဂန

Bahtoo Media Group

စအဂး၊ ဖစ၊ ဘညး၊ ကြနငယ။

ဆကသြယရန- bahtoo.news@gmail.com