Upload
izzati45
View
193
Download
8
Embed Size (px)
Citation preview
BAB 1
KONSEP TAMADUN
UTT 1012
TAMADUN ISLAM DAN TAMADUN ASIA
(TITAS)
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
DAN SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN?
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
PENGENALAN ILMU
KETAMADUNAN
Apa itu
tamadun?
Apakah asas untuk memahami konsep tamadun?
Apakah penanda aras pencapaian sesuatu tamadun?
Apakah istilah
bagi tamadun?
-sumber ilmu
(epistomologi)
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs. SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
DEFINISI &
TAKRIFAN
TAMADUN
TAKRIF
SEMASA
PENCAPAIAN TINGGI
DALAM S & T
BAHASA ARAB
TAMADDUN - MADDANA
MEMBUKA BANDAR
&
MEMPERHALUS BUDI PEKERTI
HADHARAH
KEADAAN KEHIDUPAN PADA TAHAP
MAJU
LAWAN BADAWAH &BADIYAH
ROSENTHAL
IBN KHALDUN (ABAD KE-14)
TAMADUN
HADHARAH
KEHIDUPAN SECARA
MENETAP
CIVILIZATION
UMRAN
-amara
SIFAT-SIFAT TAMADUN -tetap, berkembang subur,
makmur & binaan bangunan
URBANIZATION
TAKRIF
BAHASA TAMIL
NAKARIKAM
NAKAR = 1. KOTA 2. SIMBOLIK PENJELMAAN TUHAN PENCIPTA (SIVA) IKAM = PEMBENTUKAN BANDAR
TINGKAH LAKU, TUTUR KATA, PERADABAN, KESOPANAN,
KEHALUSAN BUDI, PERBANDARAN, JALINAN
PERSAHABATAN, PRIHATIN & KASIH SAYANG
BAHASA CINA
WENG MING
MING = CERAH, TERANG & BERCAHAYA
AMALAN TRADISI, PEMIKIRAN YANG
BIJAKSANA, PEMAHAMAN YANG
JELAS & PERTUTURAN
SECARA TERBUKA
PERADABAN
BAHASA INGGERIS
(CIVILIZATION )
CIVITAS CIVIS
KEADAAN YANG MAJU &
BERTAMADUN
HORNBY & PARNWELL
THE PROGRESSIVE
ENGLISH DICTIONARY
PENCAPAIAN HIDUP
MANUSIA DARIPADA
KEMUNDURAN KEPADA
KEMAJUAN
DARCY RIBERIO
REVOLUSI BANDAR DENGAN
KEMAJUAN SPIRITUAL &
MATERIAL
WILL DEORAND
KEMAJUAN / CIPTAAN BARU
UNTUK MENYENANGKAN &
MEMUDAHKAN HIDUP
THAQAFAH
PENCAPAIAN UMAT MANUSIA DALAM SOSIO BUDAYA
MUHAMMAD FARID WAJDI & MUHAMMAD ABDUH (MADANIYYAH)
CIRI-CIRI FIZIKAL PERBANDARAN KEMAJUAN KEBENDAAN
MALEK BENNABI (TAMADUN)
KEMAJUAN DALAM PELBAGAI BIDANG
KEHIDUPAN YANG MENCAPAI TAHAP IDEAL
SYIRAZI (TAMADUN)
PERSOALAN KEKUASAAN, KEHEBATAN, KEMAKMURAN &
KEMAJUAN
PERBAHASAN SEJARAH KEILMUAN, PERADABAN,
KEMAJUAN, PERINDUSTRIAN & PEMBANGUNAN EKONOMI
MAKSUD
TAMADUN: SATU TAHAP PEMIKIRAN YANG TINGGI,
NEGARA DAN PENDUDUKNYA MENCAPAI TARAF BUDAYA DAN
PEMIKIRAN YANG HALUS
PERADABAN: KEADAAN SERTA TINGKAT KEMAJUAN DALAM
KEHIDUPAN JASMANI DAN ROHANI SESUATU BANGSA ATAU
MASYARAKAT.
TEUKU ISKANDAR (1986)
KAMUS DEWAN
BAHASA MELAYU
TAMADUN
• TAHAP PEMIKIRAN YANG TINGGI DENGAN TARAF BUDAYA & TAHAP PEMIKIRAN YANG HALUS
PERADABAN
• TINGKAT KEMAJUAN DALAM KEHIDUPAN JASMANI DAN ROHANI
SYED MUHAMMAD NAQUIB AL-ATTAS
• MENCAPAI TAHAP KEHALUSAN TATASUSILA & KEBUDAYAAN YANG LUHUR
• KETINGGIAN PERIBADI & BUDI PEKERTI
TAMADUN
PENCAPAIAN & KECEMERLANGAN MANUSIA DALAM SELURUH ASPEK KEHIDUPAN
ELEMEN KEBENDAAN
PEMIKIRAN, ESTETIKA &SISTEM
NILAI
ELEMEN KEROHANIAN
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI2 TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
PENGAJIAN KETAMADUNAN
DAN SEJARAH TAMADUN
Pengajian tamadun hubungkan semua disiplin ilmu
Bersifat pengajian kontemporari tanpa terikat dengan pensejarahan atau histografi semata-mata.
Pengajian ketamadunan berubah mengikut perkembangan & pencapaian manusia dalam kehidupan
Pengajian ketamadunan hidup & relevan selagi manusia & kehidupan dunia wujud
PENGAJIAN KETAMADUNAN
SEJARAH TAMADUN
Sifat
Ciri
Konsep
Teori
Masa
Pengalaman
MENGAPA KITA PERLU
MEMPELAJARI TAMADUN?
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
MENGAPA?
MENGKAJI BAGAIMANA
MANUSIA MERANCANG
KEHIDUPAN & BERJAYA BERADA PADA TAHAP YANG
TINGGI
MENGKAJI FAKTOR-FAKTOR &
KEMEROSOTAN TAMADUN &
MASYARAKAT
MEMPELAJARI CARA
BERTINDAK, BERFIKIR
KREATIF & KRITIS
MEMAHAMI PERSAMAAN &
PERBEZAAN ANTARA
TAMADUN
MEMBEZAKAN ANTARA MASYARAKAT BERTAMADUN & TIDAK BERTAMADUN
MENGENALI CIRI-CIRI MASYARAKAT BERTAMADUN
MENGENALI ISTILAH-ISTILAH TERTENTU DALAM PENGAJIAN KETAMADUNAN
KEPENTINGAN PENGAJIAN ILMU KETAMADUNAN
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
CIRI-CIRI
TAMADUN
Pegangan agama yang
kuat
Sistem kenegaraan
yang tersusun
Kehidupan cara bandar
Sistem undang-undang
Kaedah penulisan
yang tinggi
Kepakaran dalam seni lukis dan seni reka
CIRI-CIRI ASAS TAMADUN
(IBN KHALDUN, 2002)
Agama yang rapi
Negara yang tersusun
Sistem undang-undang
Kehidupan bandar
Sistem tulisan yang maju
Kesenian & seni bina
CIRI-CIRI ASAS TAMADUN (MUHAMAMD ABDUL JABBAR BEG, 1983)
DARCY RIBERIO
Penciptaan alatan
pertanian Pengkhususan
kerja
Pertumbuhan kota
Revolusi pengairan
Revolusi teknologi
logam
Revolusi penternakan
Revolusi perdagangan
Revolusi teknologi
Revolusi industri
CIRI-CIRI ASAS TAMADUN
(DARCY RIBERIO, 1980)
CIRI-CIRI ASAS
KEHIDUPAN
MANUSIA
Sistem
perundangan
Kehidupan
bandar
Sistem
kepercayaan
& agama
Sistem
pemerintahan
& kerajaan
Pengkhususan
kerja Tulisan
CIRI-CIRI ASAS TAMADUN
(WAN HASHIM, 1997)
Uundang-undang Masyarakat bertingkah
laku baik, sopan & halus budi pekerti
Kehidupan kota Berharta & ada tempat
tinggal
MAHDI
CIRI-CIRI ASAS TAMADUN
(MAHDI, 2000)
CIRI-CIRI TAMADUN ISLAM
(JURJI ZAYDAN, 2001)
Negara/politik yang maju
Bandar raya Islam yang maju
Ekonomi yang mantap
Susun lapis masyarakat yang
teratur
Ilmu yang tinggi
Bangunan yang hebat
Kesenian yang halus
Ciri-ciri Terpenting Tamadun
Beatty & Johnson
•Kehidupan kota & tulisan
Clyde Kluchohn
• Ada kota, berpenduduk ramai, wujud tulisan & monumen
Edward Taylor
• Kelahiran tulisan
H. Morgan
• Kelahiran tulisan
CIRI-CIRI TAMADUN
(ZUHDI, 2006)
Penempatan membentuk
kota
Peningkatan kualiti
kehidupan
Sistem organisasi &
institusi sosial yang teratur
Bahasa serumpun &
sistem tulisan tersendiri
Sistem perundangan & sistem nilai
Peningkatan daya reka
cipta
Perkembangan daya kreativiti
Taman Tiantan Beijing, dikenali
sebagai The
Temple of Heaven
Beijing, merupakan kompleks
bangunan untuk
persembahyangan
kepada langit yang diadakan
oleh maharaja pada zaman purba
Astrolab direka oleh Hipparchus pada abad ke-2 SM. Penambaikan dibuat
pada alat-alat di dunia Islam untuk pelbagai tujuan.
Pada abad ke-10, terdapat penjelasan mengenai lebih daripada
1,000 kegunaan astrolab, termasuklah dalam astronomi, penentuan waktu solat,
arah kiblat, dsb. Astrolab universal bebas-latitud di atas direka oleh
Abu Ishaq Ibrahim al-Zarqali (Arzachel) di Sepanyol sekitar 1015.
Gambar: Astrolab dari Parsi, dicipta pada abad ke-18 M.
Tatarajah sebuah
mesin kenaikan air
bertenaga hidro
dari Buku
Ilmu Pengetahuan
Ilmu Mekanik
oleh al-Jazari
TEKNOLOGI
PEMBUATAN PAPIRUS
– TAMADUN MESIR
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA
HUBUNGAN TAMADUN DENGAN
KEPERCAYAAN / AGAMA
Kehidupan bertamadun
Budi pekerti mulia & moral tinggi
Kepercayaan / agama
Membentuk sistem, cara hidup &
pandangan semesta individu / masyarakat
HUBUNGAN TAMADUN DENGAN
KEPERCAYAAN / AGAMA
Ada tamadun yang mengumpulkan agama yang berbeza sebagai pegangan masyarakat
Tamadun Barat Tamadun Islam Tamadun India Tamadun Cina
Ada tamadun yang memisahkan agama daripada kehidupan
Tamadun Barat kontemporari
Tamadun-tamadun dunia muncul kesan sistem kepercayaan & kehidupan beragama masyarakat
Tamadun Cina Tamadun Mesir Tamadun India
Hubungan Antara Islam &
Tamadun
Ed
war
d S
ull
ivan
• “Muslim civilization was the product of Muslim religion”
Ral
ph
& B
urn
s • “Nevertheless, in the case of the Arabs it was a new religion which undoubtedly provided much of the driving force behind the development of their civilization”
Konsep Politeisme dalam Tamadun Mesir.
Politeisme adalah kepercayaan dalam atau pemujaan banyak tuhan seperti dewa dan dewi.
Re (Tuhan Matahari)
Ra-Atum (Tuhan Langit)
Amun (Tuhan Angin)
Pengaruh Agama Terhadap
Tamadun
Agama mempengaruhi tamadun
Agama berkait rapat dengan tamadun
Cth: tarian Zapin (Arab-Parsi)
Tamadun membentuk agama
(agama = kebudayaan)
Agama dan tamadun terpisah
Cth: masyarakat Eropah selepas
Renaisans
1 2
Pengaruh Agama Terhadap
Tamadun
Islam menolak pandangan sekular - agama dibentuk oleh pembaharuan / tamadun
Pembaharuan dalam Islam dicorak oleh agama
Perkara yang tetap:
Aqidah
Ibadat khusus
Prinsip-prinsip mu’amalat
Perkara yang boleh berubah:
Tamadun (akal + agama)
HUBUNGAN TAMADUN
DENGAN BUDAYA
Tamadun adalah natijah penghayatan masyarakat terhadap budaya yang tinggi
• Tatacara manusia bertindak ke atas persekitaran
• Tingkah laku yang dipelajari manusia yang biasanya dianggap sebagai tradisi & diperturunkan secara tidak langsung
Budaya
HUBUNGAN TAMADUN
DENGAN BUDAYA
Masyarakat berbudaya tinggi
Kehalusan budi & kesempurnaan moral
Budaya masyarakat tinggi & terpuji
Kehidupan bertamadun
Bentuk budaya yang diwarisi sesuatu
masyarakat / bangsa
Adat, pakaian, tingkah laku, nilai, dsb.
PERSAMAAN ANTARA TAMADUN DAN BUDAYA
TAMADUN BUDAYA
MENGANDUNGI ASPEK:
• MATERIAL
• MORAL (SPIRITUAL)
• ESTETIK
PERBEZAAN ANTARA TAMADUN DAN BUDAYA
TAMADUN BUDAYA
UNSUR KEKAL,
CTH: SISTEM SOSIAL –
INDIA.
UNSUR BERUBAH,
CTH: PAKAIAN – CINA.
MELAMPAUI BATAS NEGARA
DAN WILAYAH, CTH: KONSEP
AGAMA.
LAZIMNYA DIKAITKAN
DENGAN NEGARA ATAU
WILAYAH, CTH:
PAKAIAN – MUSLIM.
HUBUNGAN TAMADUN
DENGAN BANGSA
Perbezaan antara tamadun dan bangsa:
Tamadun melangkaui batas kebangsaan / geografi
Tamadun Islam
Tamadun Barat
Tamadun India & Tamadun China dikaitkan dengan bangsa masing-masing
Bangsa berkait rapat dengan sejarah, tradisi & budaya kawasan geografi tertentu
Bangsa Arab memiliki adat & budaya tersendiri
Tamadun Melayu dipengaruhi imej Melayu
TAMADUN
PENGENALAN ILMU KETAMADUNAN
DEFINISI DAN TAKRIFAN TAMADUN
PENGAJIAN KETAMADUNAN
vs SEJARAH TAMADUN
MENGAPA MEMPELAJARI TAMADUN
CIRI-CIRI TAMADUN
HUBUNGAN
AGAMA
BUDAYA
BANGSA