B I L T E N - ЗЈЗПА · 2017-04-07 · hronič ne masovne nezarazne bolesti koje su istovremeno i vodeći uzroci smrti, a posledica su starenja i savremenog nač ina života stanovniš

ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE PANČ EVO

B I L T E N ZDRAVSTVENO-STATISTIČ KIH

POKAZATELJA

ZA JUŽNOBANATSKI OKRUG

ZA 2009. GODINU

Pančevo, 2010. godina

Izdavač :

ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE PANČEVO

Panč evo, ul. Pasterova 2,

Tel/fax 013-322-965

Za izdavač a:

Dr Ljiljana Lazić

Recenzent:

Dr Spomenka Markov specijalista socijalne medicine

Urednik:

Dr Jasmina Pavlović Stojanović, specijalista socijalne medicine

Priprema podataka:

Centar za analizu, planiranje, organizaciju zdravstvene zaš tite, informatiku i biostatistiku u zdravstvu

Kompjuterska priprema:

Slađ ana Aleksić

Viš i zdravstveni statistič ar

2010. godine

PREDGOVOR

BILTEN je statistič ki prikaz zdravstvene delatnosti i zdravstvenog stanja stanovništva i redovna je publikacija Zavoda za javno zdravlje Panč evo u kojoj se objavljuju godišnji zdravstveno-statistič ki podaci za Južnobanatski okrug.

Prvi Bilten zdravstveno-statistič kih pokazatelja za Južnobanatski okrug je

izdat 1974. godine, a kao redovna publikacija se objavljuje od 1977. godine. Prikazani zdravstveno-statistič ki podaci su prikupljeni na osnovu zakonskih

propisa u oblasti zdravstva i Programa i planova o statistič kim istraživanjima u oblasti zdravstva. Zdravstveno-statistič ki podaci i podaci demografske statistike, dostavljenih od strane zdravstvenih ustanova Južnobanatskog okruga i Republič kog Zavoda za statistiku, obrađ ivani su korišćenjem jedinstvenih metoda koje omogućuju njihovu uporedivost u dužem vremenskom periodu. Podaci su grupisani u više celina koje se odnose prvenstveno na demografska kretanja u okrugu Južnog Banata, a zatim na zaposlene zdravstvene radnike, obim i sadržaj rada u zdravstvenim ustanovama, registrovano oboljevanje i umiranje stanovnika od najč ešć ih bolesti i povreda, kao i preventivne aktivnosti zdravstvenih ustanova u oblasti zdravstvene zaštite od zaraznih bolesti i unapređ enju životne sredine.

Nadamo se da će ova publikacija zadovoljiti potrebe korisnika, s tim da sa

zahvalnošću prihvatamo svaku sugestiju usmerenu ka poboljšavanju budućeg rada na izradi godišnjeg Biltena zdravstveno-statistič kih pokazatelja.

Direktor Zavoda

Panč evo,novembar, 2010. Dr Ljiljana Lazić

SADRŽAJ

Demografsko-zdravstvena situacija i organizacija zdravstvene zaš tite u Južnobanatskom okrugu 1 Demografski podaci 5 Pobač aji u zdravstvenim ustanovama 26 Zdravstveno stanje stanovniš tva 31 Koriš ćenje zdravstvene zaš tite 73 Privatna praksa 113 Prikaz higijenske situacije na teritoriji Južnobanatskog okruga 116 Prikaz epidemiološ ke situacije na teritoriji Južnobanatskog okruga 147 Zaključ ak 165 Preporuke 166

2

Južnobanatski okrug obuhvata teritoriju od 4248 km2. Prema popisu iz 1991.

godine na teritoriji Južnobanatskog okruga živi 328.428 stanovnika, a prema popisu

iz 2002. godine okrug ima 313.937 stanovnika, š to znač i da je doš lo do smanjenja

broja stanovnika za 5%. Proseč na gustina naseljenosti je 74 stanovnika po 1 km2 .

Starosna struktura stanovnika Južnobanatskog okruga je prikazana prema

podacima iz popisa stanovnika iz 2002. godine i odgovara regresivnom biološ kom

tipu sa oko 12,6% stanovnika starijih od 65 godina i oko 8,3% u dobnoj grupi od 0-6

godina.

U pogledu uzroka smrti, uoč ava se porast udela nasilnih smrti (1992. godine

iznosi 4,61%, u 2000. godini pada na 2.98%), a u 2009.godini dolazi do pada na

3,6%. Vrednosti stopa specifič nog mortaliteta u pogledu uzroka prirodnih smrti

pokazuju da se u Južnobanatskom okrugu u 2009. godini na vodećem mestu nalaze

bolesti cirkulatornog sistema i tumori, č ijem nastanku znatno doprinosi demografska

stuktura stanovniš tva i stil savremenog nač ina života ljudi na ovom područ ju

(smanjena fizič ka aktivnost, neadekvatna ishrana, koriš ćenje duvana i aklohola i

drugo).

Vrednost stope vanbolnič kog morbiditeta odraslih u 2009. godini je porasla u

odnosu na prethodne godine ( sa 1094/1000 stanovnika u 2004. godini i 1047/1000

stanovnika u 2005. godini, doš lo je do porasta na 1396/1000 stanovnika u 2009.

godini). Na prvom mestu se nalaze oboljenja iz grupe respiratornih (324/1000

stanovnika), na drugom mestu se nalazi grupa bolesti krvotoka (273/1000

stanovnika), na trećem mestu se nalaze oboljenja miš ićno-koš tanog sistema

(150/1000 stanovnika). U mnogim grupama registrovanih oboljenja preovlađ uju

hronič ne masovne nezarazne bolesti koje su istovremeno i vodeći uzroci smrti, a

posledica su starenja i savremenog nač ina života stanovniš tva.

Kada je u pitanju registrovano oboljevanje dece do 18 godina izdvajaju se

oboljenja sistema za disanje (2791/1000 stanovnika), zatim bolesti uva i mastoidnog

nastavka (355 na 1000 stanovnika) i na trećem mestu su zarazne i parazitarne bolesti.

3

Oboljevanje registrovano u vanbolnič kim zdravstvenim ustanovama

Južnobanatskog okruga odgovara po obimu i strukturi oboljevanju stanovniš tva

Vojvodine.

Registrovano oboljevanje stanovniš tva u bolnič koj zdravstvenoj zaš titi u

opš tim bolnicama varira u poslednjih 10 godina, s tim da je u 2009. godini

registrovano 29 947 epizoda bolnič kog leč enja. Na prvom mestu u registrovanom

bolnič kom morbiditetu se nalaze bolesti sistema krvotoka (1135/100 000

stanovnika), na drugom bolesti sistema za varenje (1129/100 000 stanovnika), na

trećem bolesti mokraćno-polnog sistema (994/100 000 stanovnika), na č etvrtom

mestu su bolesti sistema za disanje (787 /100 000stanovnika) i na petom mestu

tumori (761/100 000 stanovnika).

Veliki broj naseljenih mesta u svim opš tinama u Južnobanatskom okrugu ima

adekvatno organizovanu, razvijenu, razgranatu i dostupnu mrežu državnih

zdravstvenih ustanova, i č iju organizaciju i rad prati Zavod za javno zdravlje

Panč evo. Na okrugu se nalazi 16 zdravstvenih ustanova: 8 domova zdravlja, 2

apoteke, 2 opš te bolnice, 3 specijalne bolnice i jedan Zavod za javno zdravlje.

Farmaceutsku delatnost obavljaju 2 samostalne apotekarske ustanove u Panč evu i

Vrš cu, a preostalih 6 domova zdravlja u okrugu ima organizacione jedinice koje

obavljaju farmaceutsku delatnost (apoteke) u svom sastavu.

Bolnič ka zdravstvena zaš tita se ostvaruje u 2 opš te bolnice, koje imaju

ukupno 950 postelja. Obezbeđ enost iznosi 3,0 postelja na 1000 stanovnika

Južnobanatskog okruga. Proseč an broj dana leč enja u ovim bolnicama iznosi 7 dana,

a iskoriš ćenost opš tih bolnica u Južnobanatskom okrugu iznosi 64,7%. U okrugu se

nalaze i 3 specijalne bolnice (2 psihijatrijske i 1 plućna) sa ukupno 2100 bolesnič kih

postelja koje obezbeđ uju stanovniš tvo u Srbiji tercijernom zdravstvenom zaš titom.

U 2009. godini, na teritoriji Južnobanatskog okruga, po podacima sa

kojima raspolaže Zavod za javno zdravlje Pančevo, postoji ukupno

registrovanih: 93 privatnih zdravstvenih ustanova, a od toga 24 lekarskih

ordinacija, 47 stomatoloških ordinacija i 22 apoteke.

4

ZDRAVSTVENE USTANOVE U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU PO OPŠ TINAMA

Sediš te zdravstvene

ustanove Naziv zdravstvene ustanove

Alibunar Dom zdravlja “ Alibunar” Bela Crkva Dom zdravlja “ Bela Crkva”

Specijalna bolnica za plućne bolesti “ Budislav Babić” Vrš ac

- Dom zdravlja Vrš ac - Opš ta bolnica Vrš ac

- Apoteka Vrš ac Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti

“ dr Slavoljub Bakalović” Kovač ica Dom zdravlja “ Kovač ica”

Kovin Dom zdravlja “ Kovin” Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ Kovin”

Opovo Dom zdravlja “ Opovo” Panč evo Zavod za javno zdravlje

- Dom zdravlja Panč evo - Opš ta bolnica Panč evo Apoteka “ Panč evo”

Plandiš te Dom zdravlja “ 1. Oktobar”

6

Osnovne vitalne događ aje stanovnika Južnobanatskog okruga od 1970. do

2002. godine karakteriš e:

Prisutno je stalno smanjenje broja živorođ ene dece, š to rezultira opadanjem

stope nataliteta kao pozitivne komponente u prirodnom kretanju stanovniš tva. Od

1987. do 1991. godine ova stopa varira od 11,06 do 11,14 na 1000 stanovnika, da bi

u 1992. godini ova stopa opala ispod 10 promila. U 2000. godini ona iznosi 9,00

promila, a u 2009. godini stopa nataliteta je iznosila 8,74. Uoč ava se da se

Južnobanatski okrug u opisanom periodu nalazi u fazi nepovoljnog nataliteta prema

svetskim standardima (ispod 12 promila prema SZO).

Kao pokazatelji starenja populacije Južnobanatskog okruga analiziraju se

stopa prirodnog priraš taja, koja nastavlja svoj negativni trend i u 2009. godini i iznosi

– 5,22; vitalni indeks takođ e pokazuje trend opadanja u poslednjih 10 godina (u 2005.

godini iznosi 64,07), a u 2009.godini dolazi do daljeg pada vitalnog indeksa na

62,61. Vrednosti ovih pokazatelja imaju približne vrednosti u odnosu na populaciju

Vojvodine koja ima slič nu starosnu strukturu stanovniš tva. U 2009. godini

najnepovoljniji vitalni indeks u Južnobanatskom okrugu ima stanovniš tvo opš tina

Plandiš te i Alibunar (40,11) i (39,90).

Reproduktivna sposobnost žena, koja se meri stopom fertiliteta, od 1970. do

1997. godine nije pokazivala znač ajna odstupanja, sem 1994. kada je iznosila 25,57.

Od 1997.godine beleži se njen stalni pad, a u 2009.godini je imala vrednost od 36,30.

Uoč ava se neprekidan porast ukupnog broja umrlih lica sa opš tom stopom od

13,96. U ukupnom broju umrlih najveći udeo imaju stanovnici starosti izmeđ u 65-84

godina (76,3%). Međ u umrlima muš karci imaju udeo od 51%, a žene 49%. Proseč na

starost umrlih muš karaca u Južnobanatskom okrugu je 68,81 godina, a umrlih žena

75,32 godine, š to odgovara proseč noj starosti umrlih na nivou Republike Srbije.

Stopa smrtnost odojč adi od 1991. godine (18,58 %0) do 1997. godine (14,2

%0) varira, da bi 1998 godine imala nagli pad (9%0), a 1999.godine nagli porast

(14,1%0 ). U 2000. i 2001.godini dolazi ponovo do pada smrtnosti odojč adi na

13,30%0.

U 2009. godini stopa smrtnosti odojč adi je imala vrednost od 5,46%0.

7

U 2009. godini stopa mortinataliteta u Vojvodini iznosi 6,35%, a u Republici

Srbiji 5,21%. Najnepovoljnija stopa mortinataliteta u 2009.godini je registrovana u

opš tini Alibunar (18,75%0).

8

0 godina 0-6 godina7-14

godina15-18 godina

7-18 godina

19-27 godina

18 i vi{e 65 i vi{e15-49 godina

25-50 godina

15 i vi{e

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

328428 313937 2887 18277 28804 16890 45695 27339 247078 49485 0.44 0.16 75621 115902 136513

1 ALIBUNAR 26535 22954 207 1368 2169 1157 3326 2127 18053 4441 0.54 0.19 4935 7872 9900

2 BELA CRKVA 23707 20367 195 1255 1943 1073 3016 2234 15901 3192 0.43 0.16 4814 7424 8788

3 VR[AC 58228 54369 513 3185 4714 2801 7516 6035 43155 8862 0.47 0.16 13349 20100 24172

4 KOVAÎCA 30469 27890 276 1719 2663 1473 4136 2867 21759 4753 0.46 0.17 6266 9961 11777

5 KOVIN 38263 36802 354 2276 3731 2078 5809 3929 28363 6001 0.42 0.16 8536 13383 15533

6 OPOVO 11384 11016 102 644 1065 608 1673 1155 8597 1848 0.45 0.17 2526 3976 4659

7 PANÊVO 125261 127162 1125 7091 11366 7067 18433 7778 100513 17675 0.39 0.14 32334 48425 55897

8 PLANDI[TE 14581 13377 115 739 1153 633 1786 1214 10737 2713 0.61 0.20 2861 4761 5787

UKUPNO

65 i vi{e/br.st

an.po popisu 2002,

BROJ STANOVNIKA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU

DECA I OMLADINA

DOBNE GRUPE

POSEBNE GRUPE STANOVNI[TVA

ŽENE

DOBNE GRUPER.br. OP[TINA

BROJ STANOVNIKA

PO POPISU 1991

Index starenja

BROJ STANOVNIKA

PO POPISU 2002.

9

BROJ % BROJ % BROJ % BROJ %0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2757 2745 99.56 1375 50.09 1370 49.91 12 0.44

1 ALIBUNAR 163 160 98.16 86 53.75 74 46.25 3 1.84

2 BELA CRKVA 144 143 99.31 71 49.65 72 50.35 1 0.69

3 VR[AC 508 505 99.41 258 51.09 247 48.91 3 0.59

4 KOVAÎCA 252 252 100.00 138 54.76 114 45.24 0 0.00

5 KOVIN 282 282 100.00 138 48.94 144 51.06 0 0.00

6 OPOVO 101 101 100.00 45 44.55 56 55.45 0 0.00

7 PANÊVO 1236 1231 99.60 603 48.98 628 51.02 5 0.40

8 PLANDI[TE 71 71 100.00 36 50.70 35 49.30 0 0.00

OKRUG JU@NI BANAT

R.br OP[TINA

@IVORO\ENI PREMA POLU I MRTVORO\ENI PO OP[TINAMA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINI.

MRTVORO\ENI@IVORO\ENI

SVEGAUKUPNO RO\ENI

MU[KO ŽENSKO

10

BROJ

STOPA (NA 1000

STANOVNIKA)

BROJ %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

70299 9.38 -4.49 104000 10.39 492 0.47 7.00 366 5.21 38.85 67.60

18590 9.15 -4.75 28252 14.02 90 0.32 4.84 118 6.35 37.43 65.80

2745 8.74 -5.22 4384 13.96 15 0.34 5.46 12 4.37 36.30 62.61

1 ALIBUNAR 160 6.97 -10.50 401 17.47 2 0.50 12.50 3 18.75 32.42 39.90

2 BELA CRKVA 143 7.02 -7.61 298 14.63 0 0.00 0.00 1 6.99 29.71 47.99

3 VR[AC 505 9.29 -5.37 797 14.66 2 0.25 3.96 3 5.94 37.83 63.36

4 KOVAÎCA 252 9.04 -5.20 397 14.23 1 0.25 3.97 0 0.00 40.22 63.48

5 KOVIN 282 7.66 -6.66 527 14.32 3 0.57 10.64 0 0.00 33.04 53.51

6 OPOVO 101 9.17 -6.26 170 15.43 1 0.59 9.90 0 0.00 39.98 59.41

7 PANÊVO 1231 9.68 -3.04 1617 12.72 5 0.31 4.06 5 4.06 38.07 76.13

8 PLANDI[TE 71 5.31 -7.92 177 13.23 1 0.56 14.08 0 0.00 24.82 40.11

* Republika Srbija, bez podataka sa Kosova

AP VOJVODINA

OKRUG JU@NI BANAT

STOPA SMRTNOSTI

ODOJÂDI (NA 1000

@IVORO\ENIH)

STOPA FERTILITETA

(NA 1000 @ENA

UZRASTA 15-49 GODINA)

VITALNI INDEKS

REPUBLIKA SRBIJA*

OD TOGA ODOJÂD

R.br.

VITALNE KARAKTERISTIKE STANOVNI[TVA PO OP[TINAMA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINI

BROJ MRTVORO\ENIH

STOPA MORTINATALITETA (NA 1000 @IVORO\ENIH)

OP[TINA

U M R L I

UKUPNO

Ž IVORO\ENI

BROJ

STOPA NATALI-TETA(NA

1000 STANOVNI

KA)

STOPA PRIRODNOG

PRIRA-[TAJA

11

BROJ

STOPA (NA 1000

STANOVNIKA)

BROJ % BROJ %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

1 1970 4070 12.71 2.25 3348 10.46 204 6.09 50.12 44.58 121.56

2 1974 4560 13.77 3.68 3342 10.10 116 3.47 25.44 49.95 136.44

3 1977 4856 14.67 4.76 3279 9.89 105 3.20 21.62 53.19 148.09

4 1987 4089 11.06 0.29 3989 11.57 89 2.23 21.77 47.87 102.51

5 1988 3985 11.56 0.13 3940 11.43 81 2.06 20.33 46.54 101.14

6 1989 3762 10.91 -1.11 4143 12.02 71 1.71 160 3.86 18.87 43.95 90.80

7 1990 3791 11.55 -0.94 4100 12.49 67 1.63 186 4.54 17.67 48.61 92.46

8 1991 3660 11.14 -1.98 4310 13.12 68 1.56 194 4.50 18.58 46.16 84.92

9 1992 3564 10.85 -2.89 4514 13.74 55 1.22 208 4.61 15.43 46.03 78.95

10 1993 3499 10.65 -3.20 4549 13.85 73 1.61 179 3.93 20.86 45.11 76.92

11 1994 3490 10.60 -3.30 4555 13.90 61 1.34 200 4.39 17.50 25.57 76.62

12 1995 3506 10.70 -2.60 4352 13.30 34 0.78 133 3.06 9.70 44.95 80.56

13 1996 3477 10.60 -3.90 4740 14.50 42 0.89 195 4.11 12.10 44.60 73.40

14 1997 3307 10.20 -3.90 4605 14.10 47 1.02 194 4.21 14.20 42.40 71.81

15 1998 3110 9.55 -4.61 4603 14.20 28 0.61 183 3.98 9.00 39.87 67.56

16 1999 2979 9.15 -5.07 4621 14.30 42 0.91 197 4.26 14.10 38.19 64.47

17 2000 2930 9.00 -5.75 4795 14.79 39 0.81 143 2.98 13.31 38.19 61.11

18 2001 3158 9.89 -4.77 4681 14.66 42 0.90 217 4.63 13.30 40.49 67.46

19 2002 3146 10.02 -4.80 4653 14.82 45 0.97 177 3.80 14.30 41.60 67.61

19 2003 3348 10.66 -4.61 4794 15.27 46 0.96 167 4.98 13.74 44.27 69.84

19 2004 3206 10.21 -4.58 4644 14.79 35 0.75 182 5.67 42.40 69.04

20 2005 3033 9.66 -5,42 4734 15.08 32 0.68 165 3.49 10.55 40.11 64.07

21 2006 2989 9.52 -4,77 4486 14.29 31 0.69 179 3.99 10.37 39.53 66.63

22 2007 2871 9.15 -5.27 4526 14.42 19 0.42 205 7.14 6.62 37.97 63.43

23 2008 2774 8.84 -5.44 4481 14.27 26 0.58 189 6.81 9.37 36.68 61.91

24 2009 2745 8.74 -5.22 4384 13.96 15 0.34 158 5.75 3.60 36.30 62.61

R.br. GODINA

Ž IVORO\ENI

STOPA PRIRODNOG PRIRA-

[TAJA

U M R L I

VITALNE KARAKTERISTIKE STANOVNI[TVA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU OD 1970. DO 2009.GODINE

STOPA FERTILI-

TETA

VITALNI INDEKSBROJ

UMRLI NASILNOM

SMR]USTOPA

NATALI-TETA(NA

1000 STANOVN

IKA)

UKUPNO OD TOGA ODOJÂDSTOPA

SMRTNOSTI

ODOJÂDI (NA 1000 @IVORO\

ENIH)

12

MU[KO ŽENSKO UKUPNO MU[KO ŽENSKO0 1 2 3 4 5 6 7

104000 52377 51623 72.91 70.28 75.59

28252 14209 14043 72.03 68.92 75.18

4384 2259 2125 71.97 68.81 75.32

1 ALIBUNAR 401 206 195 72.64 69.39 76.06

2 BELA CRKVA 298 148 150 72.12 68.6 75.57

3 VR[AC 797 405 392 72.05 69.36 74.83

4 KOVAÎCA 397 213 184 72.13 69.19 75.55

5 KOVIN 527 271 256 72.33 69.23 75.61

6 OPOVO 170 84 86 70.24 65.01 75.36

7 PANÊVO 1617 845 772 71.78 68.53 75.33

8 PLANDI[TE 177 87 90 71.68 69.36 73.93

*Republika Srbija, bez podataka sa Kosova

AP VOJVODINA

REPUBLIKA SRBIJA*

OKRUG JU@NI BANAT

PROSE^NA STAROST UMRLIH

UMRLI PREMA POLU I PROSE^NA STAROST UMRLIH PO OP[TINAMA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINI

R.br OP[TINAUKUPNO UMRLI

P O L

13

BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 13 14 15 17 18 19 20

104000 492 0.5 70 0.1 132 0.1 428 0.4 8631 8.3 13381 12.9 79284 76.2 14901 14.3

28252 90 0.3 21 0.1 38 0.1 128 0.5 2731 9.7 4009 14.2 21405 75.8 3826 13.5

4384 15 0.3 2 0.0 5 0.1 20 0.5 415 9.5 650 14.8 3345 76.3 579 13.2

1 ALIBUNAR 401 2 0.5 0 0.0 0 0.0 1 0.2 39 9.7 52 13.0 308 76.8 50 12.5

2 BELA CRKVA 298 0 0.0 0 0.0 1 0.3 1 0.3 23 7.7 51 17.1 232 77.9 40 13.4

3 VR[AC 797 2 0.3 1 0.1 2 0.3 4 0.5 72 9.0 122 15.3 617 77.4 99 12.4

4 KOVAÎCA 397 1 0.3 0 0.0 0 0.0 2 0.5 39 9.8 43 10.8 306 77.1 49 12.3

5 KOVIN 527 3 0.6 0 0.0 0 0.0 2 0.4 49 9.3 82 15.6 399 75.7 74 14.0

6 OPOVO 170 1 0.6 0 0.0 2 1.2 1 0.6 18 10.6 26 15.3 125 73.5 23 13.5

7 PANÊVO 1617 5 0.3 1 0.1 0 0.0 7 0.4 157 9.7 246 15.2 1228 75.9 218 13.5

8 PLANDI[TE 177 1 0.6 0 0.0 0 0.0 2 1.1 18 10.2 28 15.8 130 73.4 26 14.7


UMRLI PREMA STAROSTI PO OP[TINAMA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINI

OKRUG JU@NI BANAT

R.br OP[TINA

REPUBLIKA SRBIJA*

AP VOJVODINA

UKUPNO UMRLI

DO 1 GODINE 1-4 GODINE 5-14 GODINA

S T A R O S T

15-24 GODINA 25-54 GODINA 55-64 GODINA 85 I VI[E65-84 GODINA

14

SVEGANESRE]NI SLUÂJEVI

SAMO-UBISTVO

UBISTVO OSTALONEUTVRĐ E

NO0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

104000 96033 3739 1823 1376 140 400 4228

28252 26256 1184 567 484 40 93 812

4384 4116 158 89 59 6 4 110

1 ALIBUNAR 401 386 7 4 3 0 0 8

2BELA CRKVA

298 282 7 3 2 2 0 9

3 VR[AC 797 769 21 10 10 1 0 7

4 KOVAÎCA 397 371 19 11 8 0 0 7

5 KOVIN 527 499 21 12 8 0 1 7

6 OPOVO 170 156 8 6 1 1 0 6

7 PANÊVO 1617 1491 62 36 21 2 3 64

8 PLANDI[TE 177 162 13 7 6 0 0 2


OKRUG JU@NI BANAT

UMRLI PREMA UZROKU SMRTI I PO OP[TINAMA U JU@NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINI

R.br OP[TINA

UKUPNO UMRLI PRIRODNA

N A S I L N A

U Z R O K S M R T I

REPUBLIKA SRBIJA!*

AP VOJVODINA

15

SVEGANESRE]NI SLUÂJEVI

SAMO-UBISTVO

UBISTVO OSTALO

ZAKONSKE INTERVENCIJE I

RATNE OPERACIJE

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 1993 4549 4370 179 86 71 22 0

2 1994 4555 4355 200 86 99 15 0

3 1995 4352 4219 133 69 50 14 0

4 1996 4740 4545 195 103 73 19 0

5 1997 4605 4411 194 112 72 10 0

6 1998 4603 4420 183 92 74 17 0

7 1999 4621 4424 197 49 81 13 46 8

8 2000 4795 4652 143 57 60 6 20

9 2001 4681 4464 217 115 65 13 24

9 2002 4653 4476 177 82 63 17 15

10 2003 4794 4627 167 61 68 14 24

11 2004 4644 4462 182 83 72 5 22

12 2005 4734 4471 165 93 57 6 9

13 2006 4486 4214 179 109 60 8 95

14 2007 4526 4258 205 103 85 6 77

15 2008 4481 4185 189 96 82 7 4

16 2009 4384 4116 158 89 59 6 4

UMRLI PREMA UZROKU SMRTI U JU@NOBANATSKOM OKRUGU OD 1993. DO 2009. GODINE

R.br GODINE

UKUPNO UMRLI PRIRODNA

N A S I L N A

U Z R O K S M R T I

16

BROJ %0 2 3

A00-T98 401 100%

1 GRUPA I ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI A00-B99 1 0.25

1 GRUPA II TUMORI C00-D48 78 19.45

3 GRUPA IIIBOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIH ORGANA I POREME]AJI IMUNITETA

D50-D89 2 0.50

2 GRUPA IV BOLESTI @LEZDA SA UNUTRA[NJIM LUÊNJEM,ISHRANE I METABOLIZMAE00-E90 6 1.50

3 GRUPA V DU[EVNI POREME]AJI I POREME]AJI PONA[ANJA F00-F99 2 0.50

4 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G99

5 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H59

6 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H95

7 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 254 63.34

8 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 15 3.74

9 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 10 2.49

13 GRUPA XIII BOLESTI MI[I]NO- KO[TANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 1 0.25

10 GRUPA XIV BOLESTI MOKRA]NO-POLNOG SISTEMA N00-N99 11 2.74

17 GRUPA XVIIURO\ENE NAKAZNOSTI, DEFORMACIJE I HROMOSOMSKE NENORMALNOSTI

Q00-Q99 1 0.25

12 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLO[KI KLINI^KI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 10 2.49

13 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 7 1.75

3 0.75

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI ALIBUNAR U 2009. GODINI

UKUPNO UMRLIU Z R O K S M R T I

R.br

1

U K U P N O

17

BROJ %0 2 3

A00-T98 298 100%



3 GRUPA IVBOLESTI @LEZDA SA UNUTRA[NJIM LUÊNJEM,ISHRANE I METABOLIZMA

E00-E90 6 2.01










Q00-Q99 1 0.34



1

U K U P N O

1 0.34

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI BELA CRKVA U 2009. GODINI

R.br U Z R O K S M R T I

UKUPNO UMRLI

18

BROJ %0 2 3

A00-T98 797 100%




E00-E90 6 0.75










13 GRUPA XVI STANJA U PORO\AJNOM PERIODU P00-P96 1 0.13


Q00-Q99 1 0.13



1

U K U P N O

8 1.00

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI VR[AC U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

19

BROJ %0 2 3

A00-T98 397 100%




E00-E90 8 2.02












1

U K U P N O

3 0.76

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI KOVAÎCA U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

20

BROJ %0 2 3

A00-T98 527 100%




E00-E90 8 1.52







11 GRUPA XII BOLESTI KO@E I POTKO@NOG TKIVA L00-L90 1 0.19





1

U K U P N O

3 0.57

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI KOVIN U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

21

BROJ %0 2 3

A00-T98 170 100%













Q00-Q99 1 0.59



1

U K U P N O

1 0.59

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI OPOVO U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

22

BROJ %0 2 3

A00-T98 1617 100%




E00-E90 34 2.10













1

U K U P N O

18 1.11

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI PANÊVO U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

23

BROJ %0 2 3

A00-T98 177 100%













1

U K U P N O

1 0.56

VODE]I UZROCI SMRTI U OP[TINI PLANDI[TE U 2009. GODINI


UKUPNO UMRLI

24

br. stopa* br. stopa* br. stopa*0 2 3 3 3 3 3

A00-T98 4384 13.7 28252 14.3 104000 10.5

1 GRUPA I ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI A00-B99 13 4.1 107 5.4 412 4.2

2 GRUPA II TUMORI C00-D48 887 277.9 6105 309.0 21415 216.0

3 GRUPA IIIBOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIH ORGANA I POREME]AJI IMUNITETA

D50-D89 2 0.6 55 2.8 141 1.4

4 GRUPA IV BOLESTI @LEZDA SA UNUTRA[NJIM LUÊNJEM,ISHRANE I METABOLIZMAE00-E90 68 21.3 919 46.5 3175 32.0

5 GRUPA V DU[EVNI POREME]AJI I POREME]AJI PONA[ANJA F00-F99 18 5.6 487 24.6 942 9.5




9 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 2637 826.1 15192 768.8 56951 574.5

10 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 164 51.4 1222 61.8 4203 42.4

11 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 121 37.9 940 47.6 3621 36.5

12 GRUPA XII BOLESTI KO@E I POTKO@NOG TKIVA L00-L90 2 0.6 15 0.8 43 0.4

13 GRUPA XIII BOLESTI MI[I]NO- KO[TANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 2 0.6 74 3.7 166 1.7

14 GRUPA XIV BOLESTI MOKRA]NO-POLNOG SISTEMA N00-N99 114 35.7 434 22.0 2067 20.9

15 GRUPA XV TRUDNO]A,RA\ANJE I BABINJE O00-O99 0 0.0 2 0.1 6 0.1

16 GRUPA XVI STANJA U PORO\AJNOM PERIODU P00-P96 9 2.8 48 2.4 303 3.1


Q00-Q99 4 1.3 31 1.6 141 1.4

18 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLO[KI KLINI^KI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 147 46.1 1094 55.4 5270 53.2

19 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 158 49.5 1184 59.9 3739 37.7

* Ukupno - op{ta stopa mortaliteta na 1000 stanovnika

Grupe bolesti - specifi~na stopa mortaliteta na 100000 stanovnika

** Republika Srbija, bez podataka sa Kosova

VODE]I UZROCI SMRTI U JU@NOBANATSKOM OKRUGU, AP VOJVODINI I REPUBLICI SRBIJI U 2009. GODINI

1

U K U P N O


Ju`noban.ok. Vojvodina Srbija**

14.238 343 140511.9 17.4

25

Pet vode}ih uzroka smrti u Ju`nobanatskom okrugu, AP Vojvodini i Republici Srbiji u 2009.godini

0

200

400

600

800

1000

grupa bolesti

Ju`nob. okrug 826.1 277.9 51.4 49.5 46.1

Vojvodina 768.8 309 61.8 59.9 55.4

Srbija 574.5 216 42.4 37.7 53.2

IX II X XIX XVIII

Natalitet i mortalitet u Ju`nobanatskom okrugu od 1997. do 2009. godine

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

16.0

18.0

N A TA LITET 10 .2 9 .6 9 .2 9 .2 9 .9 10 .0 10 .7 10 .2 9 .7 9 .5 9 .2 8 .8 8 .7

M OR TA LITET 14 .1 14 .2 14 .3 14 .7 16 .6 14 .8 15 .2 14 .8 15 .0 8 14 .3 14 .4 14 .3 13 .9

19 9 7 19 9 8 19 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 4 2 0 0 5 2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 0 9

27

Svaka trudnoća koja se ne završ i porođ ajem, smatra se prekidom trudnoće i u

skladu sa zakonskim propisima prijavljuje se na odgovarajućem obrascu Zavodu za

javno zdravlje.

Prema važećim zakonskim propisima, žena može legalno da izvrš i prekid

trudnoće bez dozvole komisije, ukoliko se radi o trudnoći koja ne traje duže od deset

nedelja (Zakon o postupku prekida trudnoće u zdravstvenoj ustanovi, Službeni

glasnik br. 16/95, č lan 6). Prekid trudnoće se može obaviti samo u za to ovlaš ćenim

stacionarnim zdravstvenim ustanovama.

Na teritoriji Južnobanatskog okruga prijavljeno je u 2009. godini 1266

medicinska prekida trudnoće, š to predstavlja blagi pad u odnosu na predhodne

godine.

Tokom predhodne godine je 58 mladih devojaka do 19. godina starosti imalo

prekid trudnoće na zahtev i njihov udeo u ukupnom broju prekida trudnoće iznosi

4.6%. Od svih žena kod kojih je tokom 2009. godine obavljen prekid trudnoće,

najviš e ih je u starosnom intervalu od 30-39 godina (43.5%).

Zaključ uje se da je međ u ženama koje zahtevaju medicinski prekid trudnoće

najviš e onih koje već imaju dvoje dece (23.2%) i starosti su 30-39 godina, š to

potvrđ uje č injenicu da se u naš im uslovima prekid trudnoće nažalost i dalje koristi

kao sredstvo kontracepcije.

28

Broj medicinskih prekida trudnoć e prema strosti žene u Južnobanatskom okrugu 2009. godini

do 16 17-19

god. 20-29 god.

30-39 god.

40-49 god. 50 i više

1999 4 74 1009 1249 243 82 2000 13 71 982 1221 267 1 2001 9 50 768 934 184 1 2002 5 75 820 990 237 1 2003 8 61 737 1004 230 4 2004 9 67 839 1077 249 3 2005 7 51 611 814 165 3 2006 7 51 588 788 174 1 2007 7 58 589 716 157 5 2008 8 37 562 716 151 3 2009 11 47 495 551 155 7

Broj medicinskih prekida trudnoć e u Južnobanatskom okrugu u periodu od 1999. do 2009. godine

2471

2182

1266

2550

1877

2059

1969

162214771567

1432

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

29

Broj žena fertalne dobi

Broj ž ivorođ ene dece Stopa fertiliteta

Broj medicinskih prekida trudnoć e na 1 ž ivorođ eno dete

1999 77995 2979 38.19 0.862000 77995 2930 37.57 0.842001 77995 3158 40.49 0.592002 75621 3146 41.60 0.652003 75621 3348 44.27 0.592004 75621 3206 42.40 0.682005 75621 3033 40.11 0.532006 75621 2989 39.53 0.522007 75621 2871 37.97 0.512008 75621 2774 36.68 0.522009 75621 2745 36.30 0.46

Broj žena fertilnog doba, broj ž ivorođ ene dece, stopa fertiliteta i medicinskih prekida trudnoć e na 1 ž ivorođ eno dete u Južnobanatskom okrugu u periodu od

1999. do 2009. godine

Procentualno učešć e medicinskih prekida trudnoć e prema broju živorođ ene dece u Južnobanatskom okrugu 2009.

godini

11%

23%

41%

16%8% 1%

01234-67 i više

30

Procentualno učešć e medicinskih prekida trudnoć e prema strosti žene u Južnobanatskom okrugu 2009. godini

5%

43%

13%

39%

do 19 god20-29 god.30-39 god.40 i više

32

1.UVOD

Analiza zdravstvenog stanja stanovniš tva do nedavno se bazirala

isključ ivo na podacima o umiranju (mortalitetu), da bi tokom dvadesetog veka

bili uvedeni i pokazatelji oboljevanja (morbiditeta). Poslednjih decenija procena

zdravstvenog stanja stanovniš tva se zasniva i na podacima o koriš ćenju

zdravstvene zaš tite. S obzirom da mnoge bolesti i stanja nastaju ne samo usled

dejstva biološ kih uzroč nika, već i zbog prisustva brojnih faktora životne sredine,

procena zdravstvenog stanja stanovniš tva nije kompletna ukoliko se ne

razmatraju i ovi č inioci, kao i uč estalosti rizič nog ponaš anja u populaciji

(gojaznost, puš enje, upotreba alkohola i slič no).

Pored ovog pristupa, koji se bazira na negativnom aspektu zdravlja u

merenju zdravstvenog stanja sve č eš će se primenjuju pozitivni pokazatelji,

zasnovani na percepciji zdravlja, funkcionisanju i adaptabilnosti životnoj

sredini.

Zdravstveno stanje stanovniš tva je osnova za objektivnu identifikaciju

prioriteta, za formulisanje zdravstvene politike, strategije i tehnologije u

zdravstvenoj zaš titi.

Analiza zdravstvenog stanja stanovniš tva je potrebna radi dobijanja

osnovnih informacija o zdravlju stanovniš tva za donosioce odluka o zdravstvu,

kao i za merenje napretka u dostizanju ciljeva zdravstvene politike.

2. MORBIDITET- OBOLJEVANJE

Zvanič no registrovani morbiditet, odnosno oboljevanje, predstavlja

praktič no svaki sluč aj oboljevanja, ali samo onog dela stanovniš tva koji zatraži

zdravstvenu zaš titu u zdravstvenoj ustanovi (u primarnoj ili sekundarnoj

zdravstvenoj zaš titi).

33

2.1.Vanbolnički morbiditet

Morbiditet (oboljevanje) je direktni pokazatelj zdravstvenog stanja

stanovniš tva. U naš im uslovima morbiditetna statistika registruje oboljenje, a ne

obolelo lice. Jedno lice može bolovati od jedne ili viš e bolesti istovremeno i viš e

puta u toku godine, te se dobija opš ta stopa morbiditeta, koja daje broj oboljenja

u toku godine bez pravog uvida u broj obolelih lica.

Opš ta stopa morbiditeta predstavlja odnos broja oboljenja registrovanih

u toku definisanog perioda, najč eš će u toku jedne kalendarske godine, i broja

stanovnika na jednoj teritoriji. Ovaj odnos se množi konstantom, najč eš će sa

hiljadu.

Stopa specifič nog morbiditeta predstavlja odnos broja oboljenja

registrovanih u toku posmatranog perioda i određ ene populacione grupe po polu

i / ili starosti.

2.2 Bolnički morbiditet

Bolnič ki morbiditet je bitan pokazatelj zdravstvenog stanja populacije, s

tim š to on govori samo o zdravstvenom stanju onog dela populacije koji se

hospitalizuje u određ enom vremenskom periodu.

U Južnobanatskom okrugu stacionarnu zdravstvenu zaš titu

gravitirajućem stanovniš tvu pružaju dve opš te bolnice: Opš ta bolnica Panč evo i

Opš ta bolnica Vrš ac sa 950 standardnih bolnič kih postelja i tri specijalne

bolnice koje pružaju tercijarnu zdravstvenu zaš titu stanovniš tvu č itave zemlje:

Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac iz

Vrš ca, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Kovin“ iz Kovina i

Specijalna bolnica za plućne bolesti Dr „ Budislav Babić“ iz Bele Crkve.

34

3. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA JUŽNOBANATSKOG OKRUGA Opšti podaci

Južnobanatski okrug se prema velič ini teritorije nalazi na drugom mestu

u Vojvodini. Na okrugu se izdvaja 8 opš tina u okviru kojih se nalazi 94

naseljenih mesta.

Sam grad Panč evo nalazi se nedaleko od Dunava, na reci Tamiš , i jedan

je od najvećih gradova Vojvodine. Istovremeno je i administrativni centar

Južnobanatskog okruga, koji se odlikuje razvijenom petrohemijskom,

poljoprivrednom i prehrambenom industrijom.

3.1.Oboljevanje odraslog stanovništva Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva Južnobanatskog okruga po

grupama bolesti pokazuje da ova populacija najč eš će oboljeva od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala

grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su

viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na trećem akutna upala

duš nika i duš nica, bolesti bez većeg sociomedicinskog znač aja.

35

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Juž nobanatskom okrugu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

83

84

150

273

324

0 50 100 150 200 250 300 350

BOLESTI Ž LEZDA SA UNUT.LUČENJEM,ISHRANE I METABOLIZMA

BOLESTI MOKRAĆ NO-POLNOG SISTEMA

BOLESTI MIŠ IĆ NO-KOŠ TANOG SISTEMA

BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA

BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema krvotoka. Vodeća

dijagnoza bolesti unutar ove grupe je esencijalna arterijska hipertenzija (poviš en

krvni pritisak nepoznatog uzroka). Ova bolest je hronič no oboljenje i znač ajan

faktor rizika za nastanak drugih masovnih nezaraznih bolesti. Uspeš nom

prevencijom može se bitno uticati na smanjenje uč estalosti ovog oboljenja u

populaciji odraslih, š to bi svakako bio jedan od prioritetnih zadataka u

poboljš anju zdravstvenog stanja odraslog stanovniš tva. Druge ishemijske bolesti

srca nalaze se na drugom, a druge bolesti srca na trećem mestu unutar grupe

bolesti sistema krvotoka.

Treće mesto u listi morbiditeta odraslih pripada bolestima mišićno-

koštanog i vezivnog tkiva. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su: druga

oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druga oboljenja zglobova. Ove

bolesti su znač ajne, jer su č esto uzrok privremene radne nesposobnosti i

odsustvovanja sa posla.

Bolesti mokraćno-polnog sistema zauzimaju č etvrto mesto u oboljevanju

odraslog stanovniš tva. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su: akutna upala

mokraćne beš ike, druge bolesti sistema za mokrenje i mokraćni kamenci.

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Južnobanatskog

okruga u 2009. godini su bolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i

36

metabolizma. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe je š ećerna bolest, sa

najviš om stopom oboljevanja. Drugo mesto pripada drugim poremećajima

žlezda sa unutraš njim luč enjem, ishrane i metabolizma, dok su na trećem mestu

drugi poremećaji š titaste žlezde.

3.2. Oboljevanje predškolske dece

Analiza oboljevanja predš kolske dece u Južnobanatskom okrugu po

grupama bolesti, pokazuje da predš kolska deca u Južnobanatskom okrugu

najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar

ove grupe bolesti je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre

prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih

puteva, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica, bolesti bez većeg

sociomedicinskog znač aja.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Juž nobanatskom okrugu u 2009. godini

(stopa na 1000 dece)

187

249

259

304

2956

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE

BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOGNASTAVKA

BOLESTI KOŽ E I POTKOŽ NOG TKIVA

ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI


Drugo mesto pripada zaraznim i parazitarnim bolestima. Najč eš će

dijagnoze unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i druge zarazne

bolesti.

37

Na trećem mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva. Najč eš ću uč estalost

unutar ove grupe imaju druge bolesti kože i potkožnog tkiva i infekcije kože i

potkožnog tkiva.

Na č etvrtom mestu su bolesti uva i mastoidnog nastavka. Unutar ove

grupe bolesti najč eš će dijagnoze su bolesti srednjeg uva i bolesti mastoidnog

nastavka, zatim slede druge bolesti uva i mastoidnog nastavka i na trećem mestu

su poremećaji sluha kod predš kolske dece.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje. Vodeća dijagnoza unutar

ove grupe su druge bolesti creva i potrbuš nice.

3.3 Oboljevanje školske dece

Analiza oboljevanja š kolske dece u Južnobanatskom okrugu po grupama

bolesti, pokazuje da š kolska deca najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Zatim slede infekcije gornjih partija

disajnih puteva, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica, bolesti bez većeg

sociomedicinskog znač aja.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Juž nobanatskom okrugu u 2009. godini


104

105

110

132

1207

0 200 400 600 800 1000 1200 1400


SIMPTOMI, ZNACI I PATOLOŠ KI KLINIČKI ILABORATORIJSKI NALAZI




38

Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su druge virusne bolesti, zatim varicela i na trećem

mestu su dijareje i gastroenteritisi.

Na trećem mestu su bolesti sistema za varenje.

Č etvrto mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima. Vodeće dijagnoze su: drugi simptomi, znaci i

nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, bol u stomaku i karlici i temperatura

nepoznatog uzroka.

Na petom mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva.Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su druge bolesti kože i potkožnog tkiva i infekcije kože

i potkožnog tkiva.

3.4. Oboljevanje žena

Analiza oboljevanja žena u Južnobanatskom okrugu prema grupama

bolesti pokazuje da su bolesti mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok

oboljevanja ženske populacije. Na prvom mestu unutar ove grupe su druga

zapaljenja ženskih karlič nih organa, zatim slede poremećaji menstruacije i druga

oboljenja mokraćno-polnog puta.

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Juž nobanatskom okrugu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

11

15

214

0 50 100 150 200 250

TRUDNOĆ A, RAĐANJEI BABINJE

TUMORI


39

Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeće mesto

unutar ove grupe ima benigni tumor miš ićnog tkiva materice, zatim benigni

tumor jajnika, dok je na visokom trećem mestu maligna neoplazma grlića

materice.

Treće mesto pripada grupi trudnoća, rađ anje i babinje.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA JUŽNOBANATSKOG OKRUGA

Vodeći uzroci smrtnosti stanovniš tva Južnobanatskog okruga u 2009.

godini su bolesti sistema krvotoka, a odmah iza njih tumori. Na trećem mestu

nalaze se simptomi, znaci, patološ ki klinič ki i laboratorijski nalazi, na č etvrtom

bolesti sistema za disanje, i na petom bolesti sistema za varenje.

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u Juž nobanatskom okrugu u 2009. godini

60%20%

3%3%

2%12%

Bolesti sistema krvotokaTumoriSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjeOstalo

40

4. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA ALIBUNARA 4.1.Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Alibunar

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove

grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, a zatim slede akutna upala duš nika i

duš nica i viš estruke infekcije disajnih puteva neodređ ene lokalizacije.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslog stanovništva u Alibunaru u 2009. godini

(stopa na 1000 stanovnika)

101

169

183

319

398

0 100 200 300 400 500

POVREDE, TROVANJA I POSLEDICEDELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA





Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Alibunar po grupama

bolesti pokazuje da su u oboljevanju ove starosne grupe na drugom mestu

bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove grupe je poviš en

krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge bolesti

srca, dok su iza njih druge bolesti krvotoka.

Treće mesto pripada bolestima mišićno-koštanog i vezivnog tkiva.

Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i

bolesti mekog tkiva.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Alibunara u

2009. godini su bolesti mokraćno-polnog sistema. Vodeća dijagnoza unutar

ove grupe su druge bolesti sistema za mokrenje.

41

Na petom mestu su druge specifične i nespecifične višestruke

povrede, koje za posledicu imaju radnu nesposobnost, apsentizam i ne retko

invalidnost. Visoka stopa povređ ivanja nameće potrebu intenzivnijeg

preventivnog rada na spreč avanju svih vidova traumatizma.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Alibunaru po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna upala

duš nika i duš nica.

Pet najč ešćih grupa bolesti u dispanzeru za predškolsku decu u Alibunaru u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

165

238

275

500

3905

0 1000 2000 3000 4000 5000

POVREDE, TROVANJAI POSLEDICEDELOVANJA

SPOLJNIH FAKTORA

BOLESTI SISTEMA ZAVARENJE

SIMPTOMI, ZNACI IPATOLOŠ KI KLINIČKII LABORATORIJSKI

NALAZI

BOLESTI KOŽ E IPOTKOŽ NOG TKIVA

BOLESTI SISTEMA ZADISANJE

42

Na drugom mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva.

Treće mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima. Indirektno ovaj podatak ukazuje da je neophodno

unaprediti kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi predš kolske dece.

Č etvrto mesto pripada bolestima sistema za varenje.

Na visokom petom mestu nalaze se povrede, trovanja i posledice

delovanja spoljnih faktora. U okviru ove grupe vodeća dijagnoza su druge

specifič ne, nespecifič ne i viš estruke povrede.

4.3. Oboljevanje školske dece

Analiza oboljevanja š kolske dece u Alibunaru po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti sistema

za disanje.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Alibunaru u 2009. godini


181

197

200

225

1919

0 500 1000 1500 2000 2500






Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest

brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih

delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Drugo mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva.

43

Na visokom trećem mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja

spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad, kako

bi se smanjila stopa traumatizma kod š kolske dece.

Na č etvrtom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Indirektno ovaj podatak ukazuje da je neophodno

unaprediti kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi š kolske dece, u cilju efikasnije

dijagnostike i leč enja ove populacije.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje.


Analiza oboljevanja žena u opš tini Alibunar prema grupama bolesti

pokazuje da su bolesti mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok oboljevanja

ženske populacije.

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Alibunaru u 2009. godini

(stopa na 1000 ž ena)

3

4

99

0 20 40 60 80 100 120

TUMORI

TRUDNOĆ A,RAĐANJE I BABINJE

BOLESTIMOKRAĆ NO-POLNOG

SISTEMA

Vodeće dijagnoze unutar ove grupe su: upala grlića materice, akutna

upala mokraćne beš ike i druga zapaljenja ženskih karlič nih organa. Zapaljenski

procesi karlič nih organa kod žena su u određ enom procentu znač ajni nosioci

rizika za smanjenje fertiliteta, i znač ajni uzroč nici steriliteta žena u

44

generativnom periodu. Ova č injenica govori da je neophodno opsežnije

angažovanje zdravstvene službe i š ire druš tvene zajednice u preventivnom i

zdravstveno-vaspitnom radu na smanjenju stope oboljevanja od ovih bolesti kod

mladih žena još u periodu puberteta, jer se radi ne samo o zdravstvenom već i

demografskom problemu. Bolesti klimakterijuma sa visokom stopom

oboljevanja ukazuju da je ženska populacija sve starija.

Drugo mesto pripada grupi trudnoć a, rađ anje i babinje. Na prvom

mestu se nalaze druge komplikacije trudnoće i porođ aja, komplikacije u

babinjama i spontani pobač aj. Ovaj podatak ukazuje da je potrebno dodatno

angažovanje struč nih timova u zdravstvenoj zaš titi žena, kako bi se

blagovremeno prepoznale i spreč ile komplikacije u trudnoći.

Na trećem mestu su dobroćudni i zloćudni tumori.Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su benigni tumor glatkog miš ića materice, maligni

tumor tela materice i maligni tumor grlića materice.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE ALIBUNAR

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Alibunar u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka. Na drugom mestu nalaze se tumori, a treće mesto

pripada simptomima, znacima i patološ kim klinič kim i laboratorijskim

nalazima. Na č etvrtom mestu su bolesti žlezda sa unutraš njim luč enjem, ishrane

i metabolizma, dok su drugi spoljaš nji uzroci povređ ivanja na petom mestu.

45

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Alibunar u 2009. godini

67%

20%

3%2%2% 6%

Bolesti sistema krvotokaTumoriSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziBolesti ž lezda sa unutrašnjim luč enjem, ishrane i metabolizmaDrugi spoljašnji uzroci povređivanjaOstalo

5. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA BELE CRKVE 5.1.Oboljevanje odraslog stanovništva

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Bela Crkva po

grupama bolesti ukazuje da se u oboljevanju ove starosne grupe na prvom mestu

nalaze bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove grupe bolesti

je poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge

ishemijske bolesti srca. Odmah iza njih su druge ishemijske bolesti srca, a na

trećem mestu poremećaji sprovodnog sistema i aritmije srca.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Beloj Crkvi u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

98

117

123

186

425

0 100 200 300 400 500


DUŠ EVNI POREMEĆ AJI I POREMEĆ AJIPONAŠ ANJA




46

Na drugom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Bela

Crkva nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar

ove grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, a zatim akutna upala duš nika i

duš nica. Na trećem mestu nalaze se zapaljenje duš nica, emfizem i druge

opstruktivne bolesti pluća. Radi se o hronič nim bolestima, koje imaju

dugotrajne posledice po zdravlje pojedinca.


Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druge

zapaljenske bolesti zglobova.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Bele Crkve u

2009. godini su duševni poremeć aji i poremeć aji ponašanja. Vodeća

dijagnoza unutar ove grupe su neurotski, stresogeni i somatoformni poremećaji.

Zatim slede poremećaji raspoloženja na drugom, i š izofrenija i sumanuti

poremećaji na trećem mestu. Pojava ove grupe bolesti međ u pet vodećih grupa u

oboljevanju odraslih, tumač i se kao posledica života u ratno-kriznim uslovima

na ovim prostorima tokom dve poslednje decenije.

Na petom mestu u oboljevanju odraslih u Beloj Crkvi su bolesti sistema

za varenje.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Beloj Crkvi po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe su viš estruke infekcije

gornjih delova disajnih puteva, zatim sledi akutna upala grla i ždrela, bolest

brzog toka i dobre prognoze. Na trećem mestu su akutna upala duš nika i

duš nica.

47

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Beloj Crkvi u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

151

153

266

310

2082

0 500 1000 1500 2000 2500







unutar ove grupe bolesti su druge zarazne bolesti, druge virusne bolesti i druge

helmintijaze.

Treće mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva.

Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje.

Na petom mestu u oboljevanju predš kolske dece nalaze se bolesti

mokraćno-polnog sistema. Unutar ove grupe vodeće dijagnoze su: druge

bolesti sistema za mokrenje, zatim slede fimoza i parafimoza i akutna upala

mokraćne beš ike na trećem mestu.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Beloj Crkvi po grupama bolesti,


za disanje.

48

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Beloj Crkvi u 2009. godini


108

129

141

170

1202

0 200 400 600 800 1000 1200 1400






Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest

brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih

delova disajnih puteva, dok se na trećem mestu nalazi grip.

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema za varenje.


spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad, kako

bi se smanjila stopa traumatizma kod š kolske dece.

Č etvrto mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva.

Na petom mestu se nalaze zarazne i parazitarne bolesti. Vodeća

dijagnoza unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i gljivič ne bolesti.


Analiza oboljevanja žena u opš tini Bela Crkva prema grupama bolesti


ženske populacije.

49

Tri najč ešće grupe bolesti u dispanzeru za ž ene u Beloj Crkvi u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

11

19

179

0 50 100 150 200


TUMORI


SISTEMA

Najč eš će dijagnoze su: druga zapaljenja ženskih karlič nih organa, bolesti

klimakterijuma i poremećaji menstruacije.

Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su benigni tumor glatkog miš ića materice, maligni

tumor dojke i na trećem mestu benigni tumori dojke.

Treće mesto pripada grupi trudnoć a, rađ anje i babinje. Na prvom

mestu se nalaze druge komplikacije trudnoće i porođ aja, komplikacije u

babinjama i EPH gestoze. Pretpostavljamo da je porast stope komplikacija

trudnoće i porođ aja uslovljen pomeranjem starosnih granica i rađ anjem prvog

deteta posle tridesete godine.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE BELA CRKVA

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Bela Crkva u 2009. godini

su bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje, na č etvrtom mestu su simptomi, znaci i patološ ki klinič ki i

laboratorijski nalazi. Peto mesto pripada bolestima žlezda sa unutraš njim

luč enjem, ishrane i metabolizma.

50

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Bela Crkva u 2009. godini

50%

29%

10%

5% 1% 5%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziBolesti ž lezda sa unutrašnjim luč enjem, ishrane i metabolizmaOstalo

6. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA VRŠ CA 6.1. Oboljevanje odraslog stanovništva

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Vrš ac po grupama

bolesti pokazuje da ova starosna grupa najč eš će oboljeva od bolesti sistema

krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove bolesti je poviš en krvni pritisak

nepoznatog uzroka.

Na drugom mestu nalaze se druge ishemijske bolesti srca, a na trećem

mestu su druge bolesti srca.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Vršcu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

53

65

104

158

197

0 50 100 150 200 250






51

Na drugom mestu u listi morbiditeta odraslog stanovniš tva u Vrš cu su

bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove grupe ima

akutna upala ždrela i krajnika, a zatim slede viš estruke infekcije gornjih partija

disajnog trakta na drugom mestu i akutna upala duš nika i duš nica na trećem

mestu, dok su zapaljenje duš nica, emfizem i druge opstruktivne bolesti pluća na

č etvrtom mestu.


Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druga

oboljenja zglobova.

Na č etvrtom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja

spoljnjeg faktora, koje za posledicu imaju radnu nesposobnost, apsentizam i ne

retko invalidnost.

Na petom mestu se nalaze duševni poremeć aji i poremeć aji

ponašanja. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe su poremećaji raspoloženja,

zatim slede neurotski, stresogeni i somatoformni poremećaji, dok su na trećem

mestu drugi duš evni poremećaji i poremećaji ponaš anja.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Vrš cu po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u Vrš cu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema

za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela,

bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su akutna upala duš nika i

duš nica, a na trećem druge bolesti nosa i sinusa, bolesti brzog toka i dobre

prognoze.

52

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Vršcu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

188

259

284

699

1843

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000






Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti.Vodeće dijagnoze su

druge virusne bolesti i druge zarazne bolesti i varicela.

Treće mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva. Na č etvrtom

mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i laboratorijski nalazi. Ovaj

podatak ukazuje da je neophodno unaprediti kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi

predš kolske dece.

Na petom mestu u listi morbiditeta predš kolske dece su bolesti uva i

mastoidnog nastavka. Unutar ove grupe najč eš će dijagnoze su: bolesti

srednjeg uva i bolesti mastoidnog nastavka, poremećaji sluha i druge bolesti uva

i mastoidnog nastavka.

6.3.Oboljevanje školske dece

Analiza oboljevanja š kolske dece u Vrš cu po grupama bolesti, pokazuje

da š kolska deca najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća

dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i

dobre prognoze. Na drugom mestu su akutna upala duš nika i duš nica i na trećem

viš estruke infekcije disajnih puteva, neodređ ene lokalizacije.

53

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Vršcu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

110

95

104

341

496

0 100 200 300 400 500 600







unutar ove grupe su druge virusne bolesti, druge zarazne bolesti i varicela.


spoljnih faktora.

Č etvrto mesto u listi oboljevanja š kolske dece u Vrš cu pripada

bolestima kože i potkožnog tkiva.

Na petom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi.


Analiza oboljevanja žena u opš tini Vrš ac prema grupama bolesti


ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su bolesti

klimakterijuma, akutna upala grlića materice i druga zapaljenja ženskih

karlič nih organa.

54

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Vršcu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

9

18

95

0 20 40 60 80 100

ZARAZNE BOLESTI IPARAZITARNE

BOLESTI

TUMORI


Drugo mesto pripada tumorima.Vodeće mesto unutar ove grupe bolesti

pripada dobroćudnom tumoru miš ićnog tkiva materice, na drugom mestu je

zloćudni tumor jajnika, a na trećem maligni tumor tela materice.

Treće mesto pripada grupi zaraznih i parazitarnih bolesti. Vodeće

dijagnoze unutar ove grupe su druge infekcije prenete polnim putem i gljivič na

oboljenja .

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE VRŠ AC

Vodeće mesto u mortalitetu opš tine Vrš ac imaju bolesti sistema krvotoka

i tumori. Na visokom trećem mestu nalaze se bolesti mokraćno-polnog sistema,

a na č etvrtom mestu bolesti sistema za varenje. Peto mesto pripada simptomima,

znacima i patološ kim klinič kim i laboratorijskim nalazima.

55

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Vršac u 2009. godini

68%

17%

4%3%1% 7%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti mokraćno-polnog sistemaBolesti sistema za varenjeSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziOstalo

7. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA KOVAČ ICE 7.1 Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Kovač ica

nalaze se bolesti sistema za disanje.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Kova č ici u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

119

157

204

258

401

0 100 200 300 400 500






56

Najviš u stopu oboljevanja unutar ove grupe imaju akutna upala ždrela i

krajnika, na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih disajnih puteva

neodređ ene lokalizacije, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica.

Na drugom mestu se nalaze bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća

dijagnoza unutar ove grupe bolesti je poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka,

zatim slede druge ishemijske bolesti srca i druge bolesti srca.


Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i

zapaljenske bolesti zglobova.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine

Kovač ica su duševni poremeć aji i poremeć aji ponašanja. Vodeća dijagnoza

unutar ove grupe su neurotski, stresogeni i somatoformni poremećaji. Zatim

slede poremećaji raspoloženja na drugom i drugi duš evni poremećaji i

poremećaji ponaš anja na trećem mestu.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Kovač ica po grupama

bolesti, pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od

bolesti sistema za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, akutna upala grla i ždrela a na trećem

mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Na drugom mestu nalaze se bolesti kože i potkožnog tkiva.

Na trećem mestu su simptomi, znaci i patološ ki klinič ki i laboratorijski

nalazi. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe je temperatura nepoznatog uzroka.

57

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Kova č ici u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

218

306

321

366

1962

0 500 1000 1500 2000 2500




BOLESTI SISTEMA KOŽ E I POTKOŽ NOGTKIVA


Na č etvrtom mestu se nalaze bolesti sistema za varenje, a na petom

zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze unutar ove grupe su varicela,

gljivič ne bolesti i druge zarazne bolesti.


Analiza oboljevanja š kolske dece u opš tini Kovač ica po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u ovoj opš tini, kao i u većini opš tina Južnobanatskog

okruga najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza

unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre

prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih

puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

58

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Kovač ici u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

85

96

106

108

823

0 200 400 600 800 1000






Na drugom mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva.

Treće mesto pripada bolestima sistema za varenje.

Na č etvrtom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe je poviš ena

temperatura nepoznatog uzroka.

Na petom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih

faktora.


Analiza oboljevanja žena u opš tini Kovač ica pokazuje da su bolesti

mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok oboljevanja ženske populacije. Vodeće

dijagnoze unutar ove grupe bolesti su upala jajnika i jajovoda, bolesti

klimakterijuma i poremećaji menstruacije.

59

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Kovač ici u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

14

28

269

0 50 100 150 200 250 300


TUMORI


Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeća dijagnoza

unutar ove grupe je benigni tumor glatkog miš ića materice, zatim slede benigni

tumor jajnika i maligni tumor dojke.

Treće mesto pripada grupi trudnoć a, rađ anje i babinje. Vodeće

dijagnoze unutar ove grupe su druge komplikacije trudnoće i porođ aja i druge

trudnoće sa pobač ajem.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE KOVAČ ICA

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Kovač ica u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje. Na č etvrtom mestu su simptomi, znaci, patološ ki klinič ki i

laboratorijski nalazi, a na petom drugi spoljaš nji uzroci povređ ivanja.

60

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Kovač ica u 2009. godini

68%

16%

3%3% 3% 7%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziDrugi spoljašnji uzroci povređivanjaOstalo

8. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA KOVINA

8.1. Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Kovin

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove

grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih disajnih puteva neodređ ene lokalizacije, a na trećem mestu se

nalaze akutna upala duš nika i duš nica.

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Kovin po grupama


bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je

poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge

ishemijske bolesti srca, a na trećem mestu poremećaji sprovodnog sistema srca i

aritmije srca.

61

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Kovinu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

95

97

190

218

371

0 50 100 150 200 250 300 350 400







Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Kovina nalaze

se bolesti mokraćno-polnog sistema.Vodeća dijagnoza unutar ove grupe

bolesti je akutna upala mokraćne beš ike, zatim slede druge bolesti sistema za

mokrenje i na trećem mestu mokraćni kamenci.

Peto mesto pripada bolestima sistema za varenje.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Kovin po grupama


bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala

grla i ždrela. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih

puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

62

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Kovinu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

125

179

185

219

3252

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

BOLESTI OKA I PRIPOJKA OKA

BOLESTI UVA I BOLESTI MASTIDNOGNASTAVKA




Na drugom mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva, dok treće mesto

pripada bolestima sistema za varenje.

Č etvrto mesto pripada bolestima uva i mastoidnog nastavka. Vodeće

dijagnoza unutar ove grupe su bolesti srednjeg uva i bolesti mastoidnog

nastavka i druge bolesti uva i mastoidnog nastavka. Na trećem mestu su

poremećaji sluha.

Na petom mestu nalaze bolesti oka i pripojaka oka.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Kovinu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, nespecifič ne lokalizacije, a na trećem

mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

63

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Kovinu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

107

109

120

124

1399

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600




POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJASPOLJNIH FAKTORA


Na drugom mestu u oboljevanju š kolske dece u Kovinu su povrede,

trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora.

Na trećem mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva. Najč eš će dijagnoze

unutar ove grupe su druge bolesti kože i potkožnog tkiva i infekcije kože i

potkožnog tkiva.

Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe su druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti jednjaka,

želuca i dvanaestopalač nog creva i na trećem mestu bolesti usne duplje,

pljuvač nih žllezda i vilica.

Peto mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima.

8.4.Oboljevanje žena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Kovin prema grupama bolesti


ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja

ženskih karlič nih organa, poremećaji menstruacije i bolesti dojke.

64

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Kovinu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

13

15

209

0 50 100 150 200 250

TUMORI




mestu su druge komplikacije trudnoće i porođ aja, zatim slede komplikacije u

babinjama i drugim stanjima koja komplikuju trudnoću i rađ anje. Treće mesto

pripada EPH gestozama.

Na trećem mestu u oboljevanju žena nalaze se tumori. Na prvom mestu

unutar ove grupe nalazi se benigni tumor glatkog miš ića materice, zatim slede

benigni tumori jajnika na drugom i i benigni tumor dojke na trećem mestu .

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE KOVIN

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Kovin u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje. Na č etvrtom mestu su bolesti mokraćno-polnog sistema. Peto mesto u

listi mortaliteta stanovniš tva opš tine Kovin pripada simptomima, znacima i

patološ kim klinič kim i laboratorijskim nalazima.

65

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Kovin u 2009. godini

50%

16%

3%3%

2%

26%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeBolesti mokraćno-polnog sistemaSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziOstalo

9. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA OPOVA 9.1. Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Opovo nalaze

se bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti su

akutna upala ždrela i krajnika, grip i viš estruke infekcije gornjeg respiratornog

trakta neodređ ene lokalizacije.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Opovu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

49

67

85

87

420

0 100 200 300 400 500

BOLESTI KOŽ E IPOTKOŽ NOG TKIVA

BOLESTI SISTEMA ZAVARENJE


BOLESTI SISTEMAKRVOTOKA

BOLESTI SISTEMA ZADISANJE

66

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Opovo po grupama


bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je

poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge

bolesti srca, a na trećem mestu poremećaji sprovodnog sistema srca i aritmije

srca.


Vodeća dijagnoza unutar ove grupe bolesti su druga oboljenja leđ a, bolesti

mekih tkiva i zatim slede degenerativna oboljenja zglobova.

Č etvrto mesto pripada bolestima sistema za varenje, a na petom mestu

u oboljevanju odraslog stanovniš tva Opova nalaze se bolesti kože i potkožnog

tkiva.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Opovo pokazuje da

predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela.. Na

drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na

trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

67

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Opovu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

151

203

219

399

2107

0 500 1000 1500 2000 2500






Na drugom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i


Na trećem mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva.

Č etvrto mesto pripada bolestima uva i mastoidnog nastavka.

Na petom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Najč eš ća dijagnoze u

okviru ove grupe su druge zarazne bolesti.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Opovu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su akutna upala grla i ždrela,

na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na

trećem grip.

68

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Opovu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

43

50

75

128

473

0 100 200 300 400 500






Na drugom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i


Treće mesto pripada zaraznim i parazitarnim bolestima.

Na č etvrtom mestu su bolesti kože i potkožnog tkiva, a na petom

bolesti uva i mastoidnog nastavka.

9.4 Oboljevanje žena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Opovo prema grupama bolesti


ženske populacije.

69

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Opovu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

5

9

48

0 10 20 30 40 50 60

TUMORI



SISTEMA

Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja ženskih

karlič nih organa, poremećaji menstruacije i bolesti dojke.


mestu su druge komplikacije trudnoće i porođ aja, zatim slede komplikacije u

babinjama. Na trećem mestu unutar ove grupe se nalaze druge trudnoće sa

pobač ajem.

Na trećem mestu su tumori. Vodeće dijagnoze u okviru ove grupe su:

benigni tumor jajnika, zatim slede dobroćudni tumor glatkog miš ića materice i

maligni tumor grlića materice.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE OPOVO

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Opovo u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada simptomima, znacima,

patološ kim klinič kim i laboratorijskim nalazima . Na č etvrtom mestu su bolesti

sistema za disanje, a visoko peto mesto pripada drugim spoljaš njim uzrocima

povređ ivanja.

70

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Opovo u 2009. godini

68%

20%

3% 3% 2% 4%

Bolesti sistema krvotokaTumoriSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziBolesti sistema za disanjeDrugi spoljašnji uzroci povređivanjaOstalo

10. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA PANČ EVA


Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Panč evo pokazuje da

ova starosna grupa najč eš će oboljeva od bolesti sistema za disanje.

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Pan č evu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

80

111

149

314

361

0 50 100 150 200 250 300 350 400


BOLESTI Ž LEZDA S UNUTRAŠ NJIMLUČENJEM




71

Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela. Na

drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na

trećem akutna upala duš nika i duš nica. Na visokom č etvrtom i petom mestu se

nalaze zapaljenje duš nica, emfizem i druge opstruktivne bolesti pluća i

bronhijalna astma.

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema krvotoka, kod kojih je

najč eš ća dijagnoza esencijalna arterijska hipertenzija (poviš en krvni pritisak

nepoznatog uzroka). Na drugom mestu unutar ove grupe su druge ishemijske

bolesti srca, i na trećem poremećaji sprovodnog sistema srca.


Unutar ove grupe najč eš će dijagnoze bolesti su druga oboljenja leđ a,

degenerativna oboljenja i bolesti mekih tkiva zgloba i na trećem mestu druga

oboljenja zgloba.

Bolesti ž lezda sa unutrašnjem lučenjem, ishrane i metabolizma

zauzimaju visoko č etvrto mesto u oboljevanju odraslih u Panč evu. Vodeće

dijagnoze u ovoj grupi su š ećerna bolest, drugi poremećaji žlezda sa

unutraš njem luč enjem, ishrane i metabolizma i gojaznost.

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Panč eva su bolesti

mokraćno-polnog sistema.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Panč evu po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u Panč evu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema

za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela.

Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na

trećem akutna upala duš nika i duš nica.

72

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Panč evu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

189

213

259

369

3688

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000






Na drugom mestu su bolesti uva i mastoidnog nastavka. Najveću stopu

oboljevanja unutar ove grupe imaju bolesti uva i bolesti mastoidnog nastavka,

zatim slede druge bolesti uva i mastoidnog nastavka, a na trećem mestu su

poremećaji sluha.

Treće mesto pripada grupi zaraznih i parazitarnih bolesti. Vodeće

dijagnoze unutar ove grupe su druge virusne bolesti i varicela; treće mesto

pripada gljivič nim oboljenjima.

Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje, a na petom bolesti

kože i potkožnog tkiva.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Panč evu po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u Panč evu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su akutna upala grla i ždrela,

zatim viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva i akutna upala duš nika

i duš nica.

73

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Panč evu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

82

109

114

128

1471

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600



ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNEBOLESTI



Na drugom mestu se nalaze bolesti sistema za varenje.

Na trećem mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Najč eš će bolesti

unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i gastroenteritisi.

Č etvrto mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima, a na petom mesto su bolesti kože i potkožnog

tkiva.

10.4 Oboljevanje žena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Panč evo prema grupama bolesti


ženske populacije.

74

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Panč evu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

13

14

287

0 50 100 150 200 250 300 350

TUMORI



Vodeće dijagnoze su: druga zapaljenja ženskih karlič nih organa, druga

oboljenja mokraćno-polnog sistema i poremećaji menstruacije Radi se o

akutnim bolestima koje su u određ enom procentu znač ajni nosioci rizika za

smanjenje fertiliteta ženske populacije.


mestu se nalaze druge komplikacije trudnoće i porođ aja, porođ aj i spontani

pobač aj. Ovaj podatak ukazuje da je potrebno dodatno angažovanje struč nih

timova u zdravstvenoj zaš titi žena, kako bi se blagovremeno prepoznale i

spreč ile komplikacije u trudnoći.

Na trećem mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe su: benigni tumor glatkog miš ića materice, maligni tumor

grlića materice i benigni tumor jajnika.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE PANČ EVO

Najč eš ći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Panč evo u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Na trećem mestu su simptomi, znaci i

75

patološ ki klinič ki i laboratorijski nalazi, dok su bolesti sistema za disanje na

č etvrtom mestu. Peto mesto zauzimaju bolesti sistema za varenje.

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Panč evo u 2009. godini

54%

23%

5%

4%4%

10%

Bolesti sistema krvotokaTumoriSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjeOstalo

11. ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA PLANDIŠ TA


Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su

akutna upala ždrela i krajnika, i viš estruke infekcije gornjeg respiratornog trakta

neodređ ene lokalizacije. Na trećem mestu su akutna upala duš nika i grkljana.

76

Pet najč ešćih grupa bolesti kod odraslih u Plandištu u 2009. godini (stopa na 1000 stanovnika)

98

111

160

207

363

0 50 100 150 200 250 300 350 400


POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJASPOLJNIH FAKTORA




Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te po grupama


bolesti sistema krvotoka. Vodeća dijagnoza u okviru ove grupe bolesti je

poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka.

Treće mesto pripada bolestima mišićno-koštanog i vezivnog tkiva. Na

prvom mestu u okviru ove grupe su druga oboljenja leđ a, zatim slede

degenerativne bolesti zglobova i bolesti mekih tkiva.

Č etvrto mesto pripada povredama, trovanjima i posledicama

delovanja spoljnih faktora.

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te

nalaze se bolesti sistema za varenje.

11.2.Oboljevanje predškolske dece

Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Plandiš te po grupama


bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala

grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su

viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna

upala duš nika i duš nica.

77

Pet najč ešćih grupa bolesti kod predškolske dece u Plandištu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

137

175

258

283

2590

0 500 1000 1500 2000 2500 3000

BOLESTI OKA I PRIPOJKA OKA





Drugo mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva.

Na trećem mestu nalaze se zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće

dijagnoze unutar ove bolesti su druge virusne bolesti, dijareja i gastroenteritis i

varicela.

Povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora zauzimaju

č etvrto mesto u oboljevanju predš kolske dece u Plandiš tu.

Na petom mestu su bolesti oka i pripojaka oka.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Plandiš tu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe bolesti su akutna upala ždrela i

krajnika i viš estruke infekcije gornjeg respiratornog trakta neodređ ene

lokalizacije. Na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

78

Pet najč ešćih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Plandištu u 2009. godini (stopa na 1000 dece)

78

113

138

125

1113

0 200 400 600 800 1000 1200






Drugo mesto pripada zaraznim i parazitarnim bolestima. Najč eš će

dijagnoze unutar ove grupe su druge virusne bolesti, dijareje i gastroenteritisi i

varicela.


spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad na

smanjenju stope povređ ivanja.

Č etvrto mesto pripada bolestima kože i potkožnog tkiva, a na petom

mestu su bolesti sistema za varenje.


Analiza oboljevanja žena u opš tini Plandiš te prema grupama bolesti


ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja

ženskih karlič nih organa, poremećaji menstruacije i bolesti dojke.

Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Najč eš ća dijagnoza

unutar ove grupe su druge infekcije pretežno prenete polnim putem i gljivič na

79

oboljenja, š to ukazuje da je neophodno edukovati žensku populaciju u cilju

smanjenja stope oboljevanja od polno prenosivih bolesti.

Tri najč ešće grupe bolesti kod ž ena u Plandištu u 2009. godini (stopa na 1000 ž ena)

34

71

292

0 50 100 150 200 250 300 350

TUMORI

ZARAZNE BOLESTI IPARAZITARNE

BOLESTI


SISTEMA

Na trećem mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Na prvom mestu u

okviru ove grupe nalazi se benigni tumor glatkog miš ića materice, zatim slede

benigni tumori dojke i benigni tumori jajnika.

Č etvrto mesto pripada grupi trudnoć a, rađ anje i babinje. Najč eš će

dijagnoze unutar ove grupe su druge komplikacije trudnoće i porođ aja i

komplikacije u babinjama i stanja koja komplikuju trudnoću i rađ anje.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE PLANDIŠ TE

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Plandiš te u 2009. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori . Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje, dok su na č etvrtom mestu drugi spoljaš nji uzroci povređ ivanja i na

petom simptomi, znaci i patološ ki klinič ki i laboratorijski nalazi.

80

Procentualno uč ešće pet vodećih uzroka smrti u opštini Plandište u 2009. godini

65%16%

4%4%

3%8%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeDrugi spoljašnji uzroci povređivanjaSimptomi, znaci i patološki klinič ki i laboratorijski nalaziOstalo

12. BOLNIČ KI MORBIDITET U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U

2009. GODINI

U dve opš te bolnice (Opš ta bolnica Panč evo i Opš ta bolnica“ Vrš ac” iz

Vrš ca), kapaciteta od 950 standardnih bolnič kih postelja, ostvareno je tokom

2009. godine 29.947 epizoda bolnič kog leč enja.

Analizirajući bolnič ki morbiditet, na osnovu individualnih izveš taja koje

dostavljaju stacionarne zdravstvene ustanove, može se zaključ iti, da je u Opš toj

bolnici Vrš ac (gravitaciono područ je 106.956 stanovnika) tokom 2009. godine

najveći broj pacijenata leč eno od bolesti sistema krvotoka, zatim slede bolesti

sistema za varenje, bolesti mokraćno-polnog sistema, potom tumori, a na petom

mestu su bolesti sistema za disanje.

81

Procentualna učestalost pet najčešć ih oboljenja u bolničkom morbiditetu u O pštoj bolnici"Vršac" u Vršcu u

2009. godini

1 9 %

1 8 %

1 4 %1 0 %

9 %

3 0 %

Bo lest i sistem a k r v o to k a Bo le st i sistem a za v a ren je

Bo le st i m o k r a ć n o - p o ln o g sistem a T u m o r i

Bo le st i sistem a za d isan je o sta lo

U Opš toj bolnici Panč evo (gravitaciono područ je 206.981 stanovnika) u

2009. godini najveći broj pacijenata leč en je od bolesti sistema za varenje, zatim

slede bolesti sistema krvotoka, na trećem mestu su bolesti mokraćno-polnog

sistema, na č etvrtom mestu bolesti sistema za disanje, a peto mesto zauzimaju

tumori.

Procentualna učestalost pet najčešć ih grupa oboljenja i stanja u bolničkom morbiditetu u O pštoj bolnici Pančevo u

2009. godini

1 5 %

1 4 %

1 4 %

1 3 %

1 1 %

3 3 %

Bo lest i sis tem a za v ar en je Bo le st i sistem a k r v o to k a

Bo lest i m o k r a ć n o - p o ln o g sistem a Bo le st i sistem a za d isan je

T u m o r i o sta lo

82

Analizirajući procentualno uč eš će najč eš ćih grupa bolesti leč enih u

ove dve bolnice, uoč ava se da je procentualna uč estalost bolesti organa za

varenje i bolesti sistema krvotoka veća u Opš toj bolnici u Vrš cu nego u Opš toj

bolnici u Panč evu.

Zastupljenost najčešć ih grupa bolesti u bolničkom morbiditetu Opšte bolnice "Vršac" Vršac i Opšte bolnice Pančevo u 2009. godini izraž en u stopama na

100 000 stanovnika

562,3

1013,8 901,3

1831,5

622,6849,5

1106,51130,6

2593,0

1140,71141,11152,3

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

Bolestisistema

krvotoka

Bolestisistema za

varenje

Bolestimokrać no-

polnogsistema

Tumori Bolestisistema za

disanje

ostalo

Vršac Panč evo

Uoč eno je takođ e da su specifič ne stope hospitalizacije bolesti sistema

krvotoka , bolesti sistema za disanje, bolesti sistema za varenje, bolesti

mokraćno-polnog sistema i tumora viš e u Opš toj bolnici Panč evo nego u Opš toj

bolnici u Vrš cu. Kao pokazatelj kvaliteta rada bolnica izrač unava se stopa

bolnič kog letaliteta koja u 2009. godini iznosi 3,2 % za Opš tu bolnicu Panč evo i

2,4 % za Opš tu bolnicu Vrš ac.

83

Zastupljenost deset najčešć ih bolesti u bolničkom morbiditetu u Opštoj bolnici "Vršac" u Vršcu u 2009. godini (stopa na 100 000 stanovnika)

196,2176,1

153,3 145,1 136,9 136,9 127,7 127,7 119,5 115,0

0

50

100

150

200

250

Cho

lecy

stiti

s

Hyp

erte

nsio

arte

rialis

esse

ntia

lis

Her

nia

ingu

inal

is

Infa

rctu

sm

yoca

rdii

acut

us

Car

diom

yopa

thia

Hae

mor

rhag

ia in

grav

idita

tein

itial

i

Dia

bete

s m

ellit

usad

insu

lino

inde

pend

ens

Ang

ina

pect

oris

App

endi

citis

acut

a

Hyp

erpl

asia

pros

tata

e

Najč eš ća dijagnoza bolesti u bolnič kom morbiditetu Opš te bolnice u

Vrš cu je akutna upala žuč ne kese, dok je poviš en krvni pritisak nepoznatog

uzroka na drugom mestu. Treće mesto pripada preponskoj kili.

Zastupljenost deset najčešć ih bolesti u bolničkom morbiditetu Opšte bolnice Pančevo u 2009. godini (stopa na 100 000 stanovnika)

295,1

230,0 224,6202,6

184,0 177,6 172,7156,1 154,1 142,9

0

50

100

150

200

250

300

350

Cat

arac

ta s

enili

s

Infa

rctu

s m

ycar

dii

acut

us

Neo

plas

ma

mal

ignu

m v

esci

aeur

inar

iae

Hyp

erpl

asia

pros

tata

e

Ast

hma

bron

chia

le

Her

nia

ingu

inal

is

Cho

lecy

stiti

s

Infa

rctu

s ce

rebr

i

Pneu

mon

ia,

mic

roor

gani

smus

non

spec

ifica

tus

Influ

enca

, viru

sno

n id

entif

icat

um

84

Na prvom mestu u bolnič kom morbiditetu Opš te bolnice u Panč evu u

2009. godini nalazi se starač ko zamućenje soč iva, a na visokom drugom mestu

se nalazi akutni infarkt miokarda, a na trećem maligni tumor mokraćne beš ike.

Na petom mestu je bronhijalna astma.

U tri specijalne bolnice ( Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ Dr

Slavoljub Bakalović” iz Vrš ca” , Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti

“ Kovin” iz Kovina i Specijalna bolnica za plućne bolesti “ Dr Budislav Babić“ iz

Bele Crkve), kapaciteta od 2100 bolnič kih postelja, proseč na dužina leč enja je

tokom 2009. godine iznosila proseč no 131 dan.

Proseč na dnevna zauzetost posteljnog fonda u specijalnim bolnicama

bila je 74% odnosno 269 dana u toku godine. U 2009. godini po jednoj

bolnič koj postelji bilo je proseč no 2 leč ena pacijenta.

U Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti “ Dr Slavoljub Bakalović”

iz Vrš ca stopa letaliteta iznosila je u predhodnoj godini 22,3, u Specijalnoj

bolnici za psihijatrijske bolesti “ Kovin” iz Kovina 8,9, a u Specijalnoj bolnici za

plućne bolesti “ Dr Budislav Babić” iz Bele Crkve 23,0.

86

Na teritoriji Južnobanatskog okruga, postoji 8 samostalnih domova

zdravlja (Dom zdravlja Alibunar, Dom zdravlja Bela Crkva, Dom zdravlja

Vrš ac, Dom zdravlja Kovač ica, Dom zdravlja Kovin, Dom zdravlja Opovo,

Dom zdravlja Panč evo i Dom zdravlja „ 1. Oktobar“ Plandiš te), 2 samostalne

apoteke (Apoteka Vrš ac i Apoteka Panč evo), 2 opš te bolnice (Opš ta bolnica

Vrš ac i Opš ta bolnica Panč evo) i 3 specijalne bolnice (Specijalna bolnica za

plućne bolesti „ Dr Budislav Babić“ Bela Crkva, Specijalna bolnica za

psihijatrijske bolesti „ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac, Specijalna bolnica za

psihijatrijske bolesti „ Kovin“ Kovin).

Ukupan posteljni fond iznosi 3050 bolnič kih postelja koje su

raspoređ ene u opš tim (Opš ta bolnica Vrš ac sa 290, Opš ta bolnica Panč evo sa

660 postelja) i specijalnim bolnicama (Specijalna bolnica za plućne bolesti „ Dr

Budislav Babić“ Bela Crkva sa 200, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti

„ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac sa 900, Specijalna bolnica za psihijatrijske

bolesti „ Kovin“ Kovin sa 1000 postelja). Broj postelja u opš tim bolnicama je 3

postelje na 1000 stanovnika.

U 2009. godini, na teritoriji Južnobanatskog okruga, po podacima sa

kojima raspolaže Zavod za javno zdravlje Panč evo, postoji ukupno

registrovanih: 93 privatnih zdravstvenih ustanova, a od toga 24 lekarskih

ordinacija, 47 stomatološ kih ordinacija i 22 apoteke.

U tabeli 1 dat je pregled broja i strukture zdravstvenih radnika u zdravstvenim

ustanovama na teritoriji Južnobanatskog okruga.

87

Tabela 1. Zdravstveni radnici u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Južnobanatskog okruga na dan 31.12.2009. godine

ZDRAVSTVENI RADNICI U ZDRAVSTVENIM USTANOVAMA NA TERITORIJI JUŽ NOBANATSKOG OKRUGA U 2009. GODINI

R. br

ZDRAVSTVENA USTANOVA

lekari opšte prakse

lekari na

specijal. lekari

specijalisti stomatolozi

farmaceuti

ostali sa visokom

šs

zdrav. radnici

sa višom i sred.šs

zdrav. radnici

sa niž om šs

ukupno

1 DZ Alibunar 20 2 7 7 4 1 80 0 121 2 DZ Bela Crkva 12 3 6 6 1 0 59 0 87 3 DZ Vršac 21 4 27 8 0 0 117 0 177

4 Opšta bolnica Vršac 4 12 54 0 2 0 246 0 318

5 DZ Kovač ica 17 1 12 5 4 0 92 0 131

6 DZ Kovin 16 5 21 9 3 2 100 0 156 7 DZ Opovo 6 2 9 3 1 0 38 0 59 8 DZ Panč evo 40 22 98 47 2 9 386 0 604

9 Opšta bolnica Panč evo 15 13 145 0 1 5 623 0 802

10 DZ Plandište 7 0 7 3 2 1 48 0 68

11

SBPB "Dr Budislav Babić" Bela Crkva

2 3 9 0 1 1 65 0 81

12

SBPB "Dr Slavoljub Bakalović" Vršac

5 10 22 0 1 4 192 16 250

13

SBPB"Kovin" Kovin 2 12 23 0 0 7 198 0 242

14 Apoteka Vršac 0 0 0 0 10 0 14 0 24

15

Apoteka Panč evo 0 0 0 0 40 0 48 0 88

16

Zavod za javno zdravlje Panč evo

3 1 13 0 2 6 51 0 76

17 UKUPNO 170 90 453 88 74 36 2357 16 3284

88

Stanje u pogledu zdravstvenih radnika može se bolje sagledati ako se

izrazi u relativnim vrednostima. U 2009. godini na 1 lekara bilo je 426

stanovnika, na 1 stomatologa 3448 stanovnika, na 1 diplomiranog farmaceuta

4100 stanovnika, na 1 zdravstvenog radnika sa viš om i srednjom struč nom

spremom 129 stanovnika. S obzirom da su specijalne bolnice organizovane za

leč enje bolesnika iz cele Republike Srbije, kadar u ovim ustanovama nismo

rač unali na stanovniš tvo Južnobanatskog okruga.

KORIŠ Ć ENJE PRIMARNE ZDRAVSTVENE ZAŠ TITE

Obezbeđ enost

Obezbeđ enost dece predš kolskog uzrasta doktorima medicine je

najpovoljnija u Domu zdravlja Kovin (707 dece na jednog doktora), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Alibunar i Vrš ac (1495 i 1342 dece na 1

doktora medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor

medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom

spremom na 850 dece, š to znač i da obezbeđ enost predš kolske dece

specijalistima pedijatrije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi, nije zadovoljavajuća u

Domu zdravlja Alibunar i Vrš ac.

Broj dece predškolskog uzrasta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece predškolskog uzrasta u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Junobanatskog okruga

1495

738

1000

816

1342

993

707

780

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

predškolska deca

89

Obezbeđ enost dece š kolskog uzrasta doktorima medicine je

najpovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (1412 dece na jednog doktora), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Kovač ica i Kovin (2011 i 3214 dece na jednog

doktora). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1

zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom spremom na 1500

dece, š to znač i da obezbeđ enost dece š kolskog uzrasta specijalistima pedijatrije

u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Kovač ica

i Kovin.

Broj dece školskog uzrasta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece školskog uzrasta u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

1638

1711

1773

1701

3214

2011

1412

1623

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

školska deca

Obezbeđ enost žena doktorima medicine je najpovoljnija u Domu

zdravlja Bela Crkva (4138 žena na jednog doktora), a najnepovoljnija u Domu

zdravlja Alibunar (9443 žene na jednog doktora medicine). Normativ za ovu

oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa

višom odnosno srednjom stručnom spremom na 6500 žena, š to znač i da

obezbeđ enost žena specijalistima ginekologije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi

nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Alibunar, Kovin i Panč evo.

90

Broj žena na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite žena u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

7967

5902

5329

4562

7763

5704

4138

9443

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

žene

Obezbeđ enost odraslog stanovniš tva doktorima medicine je

najpovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (865 odraslih stanovnika na jednog

doktora medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Vrš ac (1876 odraslih

stanovnika na jednog doktora). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1

doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom

stručnom spremom na 1600 odraslih stanovnika, š to znač i da je

obezbeđ enost odraslog stanovniš tva doktorima medicine u primarnoj

zdravstvenoj zaš titi zadovoljavajuća.

91

Broj odraslog stanovništva na jednog doktora medicine u oblasti opšte medicine u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

1496

1145

1876

1342

939

1395

1276

865

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

odrasli

Obezbeđ enost stanovniš tva doktorima stomatologije je najpovoljnija u

Domu zdravlja Panč evo (2651 stanovnik na jednog doktora stomatologije), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Vrš ac (6717 stanovnika na jednog doktora

stomatologije). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor

stomatologije na 1500 dece i 1 doktor stomatologije na 10.000 odraslih

stanovnika.

Broj stanovnika na jednog doktora stomatologije u oblasti stomatološke zdravstvene zaštitu

u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

2651

6717

4150

3643

4146

4648

3226

3145

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

broj stanovnika na1 stomatologa

92

Obezbeđ enost stanovniš tva patronažnim sestrama je najpovoljnija u

Domu zdravlja Plandiš te (3113 stanovnika na jednu patronažnu sestru), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Vrš ac (6717 stanovnika na jednu patronažnu

sestru). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 patronažna sestra na

5000 stanovnika, š to znač i da je obezbeđ enost stanovniš tva patronažnim

sestrama u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća jedino u Domu

zdravlja Vrš ac.

Broj stanovnika na jednu patronažnu sestru u oblasti polivalentne patronaže u 2009.

godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

5303

6717

3113

5465

5330

4527

3871

4404

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

broj stanovnikana 1 patronažnusestru

Obezbeđ enost stanovniš tva diplomiranim farmaceutima je najpovoljnija

u Apoteci Panč evo (3182 stanovnika na jednog diplomiranog farmaceuta), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (19.357 stanovnika na jednog

diplomiranog farmaceuta). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1

diplomirani farmaceut i 1 farmaceutski tehičar na 10.000 stanovnika, š to

znač i da obezbeđ enost stanovniš tva diplomiranim farmaceutima u primarnoj

zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovin.

93

Broj stanovnika na jednog diplomiranog farmaceuta u primarnoj zdravstvenoj za štiti u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Ju žnobanatskog okruga

3182

5374

6225

10930

18656

6790

19357

5505

0 5000 10000 15000 20000 25000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

Apoteka Vršac

Apoteka Pančevo

Broj stanovnika na1 farmaceuta

Obezbeđ enost radno aktivnog stanovniš tva doktorima medicine je

najpovoljnija u Domu zdravlja Kovin (1465 radnika na jednog doktora

medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (2655 radnika na

jednog doktora medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1

doktor medicine i 2 medicinska tehičara na 3000 zaposlenih radnika, š to

znač i da je obezbeđ enost radno aktivnog stanovniš tva doktorima medicine u

primarnoj zdravstvenoj zaš titi zadovoljavajuća, s napomenom da bi specifič nu

zdravstvenu zaš titu radnika trebalo da sprovode specijalisti medicine rada. U

Službama medicine rada u Domu zdravlja Panč evo, Domu zdravlja Vrš ac i

Domu zdravlja Kovin rade specijalisti medicine rada, dok u Domu zdravlja

Plandiš te, Domu zdravlja Alibunar i Domu zdravlja Bela Crkva rade lekari opš te

medicine i doktori medicine drugih specijalnosti kao izabrani lekari. Dom

zdravlja Kovač ica i Dom zdravlja Opovo nemaju službu medicine rada.

94

Broj zaposlenih na jednog doktora medicine u oblasti medicine rada u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji

Južnobanatskog okruga

2653

2655

1465

2023

1936

1678

0 500 1000 1500 2000 2500 3000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovin

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost odraslog stanovniš tva specijalistima interne medicine je

najpovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (4851 stanovnik na jednog doktora

medicine specijalistu interne medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja

Alibunar (22.018 stanovnika na jednog doktora medicine specijalistu interne

medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 2

medicinska tehičara na 20.000 odraslih stanovnika, š to znač i da je

obezbeđ enost odraslog stanovniš tva specijalistima interne medicine u primarnoj

zdravstvenoj zaš titi zadovoljavajuća. Dom zdravlja Vrš ac nema ovu

specijalistič ku službu u svom sastavu.

95

Broj odraslog stanovništva na jednog doktora medicine u oblasti interne medicine u 2009. godini, po opštinama, na

teritoriji Južnobanatskog okruga

22018

19357

13581

18656

10930

12450

4851

0 5000 10000 15000 20000 25000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost stanovniš tva biohemič arima u laboratoriji je najpovoljnija

u Domu zdravlja Bela Crkva (146.375 analiza na jednog biohemič ara), a

najnepovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (178.931 analiza na jednog

biohemič ara). Dom zdravlja Kovač ica, Opovo i Plandiš te nemaju biohemič are u

laboratoriji, a Dom zdravlja Vrš ac nema ni laboratoriju, već se laboratorijska

dijagnostika obavlja u laboratoriji Opš te bolnice Vrš ac. Normativ za ovu oblast

zdravstvene zaš tite je 1 biohemičar i 6 laboratorijskih tehičara do 120.000

analiza, š to znač i da obezbeđ enost stanovniš tva biohemič arima u primarnoj

zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Kovač ica.

96

Prosečan broj urađ enih analiza na jednog biohemičara u laboratoriji u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


178931

146375

178711

0

164134

0 20000 40000 60000 80000 100000

120000

140000

160000

180000

200000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovin

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima radiologije je najpovoljnija u

Domu zdravlja Bela Crkva (9679 stanovnika na jednog specijalistu radiologije),

a najnepovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (127.266 stanovnika na jednog

radiologa). Dom zdravlja Opovo i Plandiš te nemaju specijalistu radiologije, a

Dom zdravlja Vrš ac nema ni službu, već se radiološ ka dijagnostika obavlja u

Opš toj bolnici Vrš ac. Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1

specijalista radiologije i 2 radiološka tehičara na 50.000 stanovnika, š to

znač i da u Domu zdravlja Panč evo, obezbeđ enost specijalistima radiologije nije

zadovoljavajuća.

97

Broj odraslog stanovništva na jednog radiologa u oblasti radiološke dijagnostike u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


9679

27161

37311

0

127266

0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima pneumoftiziologije je

najpovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (22.018 stanovnika na jednog

specijalistu pneumoftiziologije), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Panč evo

(63.633 stanovnika na jednog pneumoftiziologa). Dom zdravlja Bela Crkva,

Opovo, Plandiš te i Vrš ac nemaju u delatnosti oblast pneumoftiziologije.

Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 specijalista pneumoftiziologije

i 2 medicinske sestre-tehičara na 40.000 stanovnika, š to znač i da

obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima pneumoftiziologije u primarnoj

zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Panč evo.

98

Broj odraslog stanovništva na jednog doktora medicine u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2009. godini, po opštinama,

na teritoriji Južnobanatskog okruga

22018

0

27161

37311

26870

63633

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Optereć enost

Opterećenost doktora medicine u oblasti zdravstvene zaš tite dece

predš kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Alibunar (14.286 poseta na

jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (5771 poseta na 1

doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazane i

posete dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


11113.22

7646.00

7247.00

8301.00

5880.50

7813.00

5771.00

14286.00

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

99

Opterećenost doktora medicine u oblasti zdravstvene zaš tite dece

š kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Kovin (14.305 poseta na jednog

doktora), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (5613 poseta na 1 doktora

medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazane i posete

dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Proseč an broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite školske dece i omladine u 2009. godini, po

opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

10522.00

7239.00

7014.00

14304.50

7160.00

8083.00

5612.75

8876.10

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovač ica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Panč evo

Opterećenost doktora medicine u oblasti zdravstvene zaš tite odraslog

stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Kovač ica (9440 poseta na jednog

doktora), a najmanja u Domu zdravlja Panč evo (5878 poseta na 1 doktora

medicine). Ova opterećenost nije realna jer u izveš tajima nisu prikazane posete

dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

100

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti opšte medicine u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


7373.93

5946.25

9439.62

6938.25

8621.71

7956.50

5879.76

5877.53

0 2000 4000 6000 8000 10000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora medicine u preventivnoj zdravstvenoj zaš titi radno

aktivnog stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Vrš ac (2141 poseta na jednog

doktora), a najmanja u Domu zdravlja Plandiš te (423 posete na 1 doktora

medicine).

101

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti medicine rada u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


688

612

954

423

3746

2456

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovin

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora medicine u oblasti zdravstvene zaš tite žena je

najveća u Domu zdravlja Kovin (13.125 poseta na jednog specijalistu

ginekologije), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (3250 poseta na 1 doktora

medicine).

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite žena u 2009. godini, po opštinama, na


9953.00

3818.00

7783.00

13124.50

7019.00

12444.00

3249.75

8852.86

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora stomatologije u oblasti stomatološ ke zdravstvene

zaš tite je najveća u Domu zdravlja Kovin (4975 poseta na jednog doktora

102

stomatologije), a najmanja u Domu zdravlja Plandiš te (1480 poseta na 1

doktora stomatologije).

Prosečan broj poseta jednog doktora medicine u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u 2009. godini, po opštinama, na


1989.14

2096.50

4381.00

4974.56

1812.00

1480.00

3060.00

1727.50

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora medicine u oblasti internistič ke zdravstvene zaš tite

je najveća u Domu zdravlja Plandiš te (5288 poseta na jednog doktora), a

najmanja u Domu zdravlja Opovo (1730 poseta na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti interne medicine u 2009. godini, po opštinama,


2871.00

2987.00

2845.50

3709.00

1730.00

5288.00

1893.82

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Pančevo

103

Opterećenost biohemič ara u oblasti laboratorijske dijagnostike je

najveća u Domu zdravlja Alibunar (178.931 analiza na jednog biohemič ara), a

najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (146.375 analiza na 1 biohemič ara).

Prosečan broj urađ enih analiza na jednog biohemičara u laboratoriji u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


178931.00

146375.00

0.00

178711.00

0.00

0.00

164134.00

0 20000 40000 60000 80000 100000

120000

140000

160000

180000

200000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Pančevo

Opterećenost medicinskih sestara u polivalentnoj patronaži je najveća u

Domu zdravlja Opovo (1511 poseta na 1 patronažnu sestru), a najmanja u Domu

zdravlja Kovač ica (724 poseta na 1 patronažnu sestru).

Prosečan broj poseta po patronažnoj sestri u oblasti patronaže u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


792.60

1406.40

723.67

1439.71

1510.50

878.25

1317.63

928.21

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

104

Opterećenost doktora medicine u oblasti radiološ ke dijagnostike je

najveća u Domu zdravlja Panč evo (24.215 poseta na jednog doktora), a

najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (2417 poseta na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta po radiologu u oblasti radiološke zdravstvene zaštite u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji


0.00

2417.00

7232.00

13410.00

0.00

0.00

24215.00

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora medicine u oblasti pneumoftiziološ ke zdravstvene

zaš tite je najveća u Domu zdravlja Kovin (5778 poseta na jednog doktora), a

najmanja u Domu zdravlja Panč evo (3432 posete na 1 doktora medicine

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2009. godini, po opštinama, na


3390.00

0.00

4921.00

4603.00

0.00

3431.50

0.00 1000.00 2000.00 3000.00 4000.00 5000.00 6000.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Korišć enje

105

Broj prvih i ponovnih poseta u službi za zdravstvenu zaš titu

predš kolske dece je najveći u Domu zdravlja Panč evo (9 pregleda po detetu), a

najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (6 pregleda po detetu).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jedno dete predškolskog uzrasta

u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

9.21

5.67

7.26

7.25

6.47

6.92

7.07

7.10

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00 7.00 8.00 9.00 10.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj prvih i ponovnih poseta u službi za zdravstvenu zaš titu š kolske dece

je najveći u Domu zdravlja Alibunar (6 pregleda po detetu), a najmanji u Domu

zdravlja Vrš ac (3 pregleda po detetu).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jedno dete školskog uzrasta u 2009.godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

4.29

2.73

4.31

3.98

4.39

3.47

4.48

5.62

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

106

Broj prvih i ponovnih poseta u službi za zdravstvenu zaš titu žena je

najveći u Domu zdravlja Alibunar (2 posete po ženi starijoj od 15 godina), a

najmanji u Domu zdravlja Panč evo (0,42 posete po ženi starijoj od 15 godina).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednu osobu ženskog pola od 15

godina i više u 2009. godini,po opštinama, na teritoriji Južnobanatski okrug

0.42

1.55

1.21

1.07

0.81

0.48

1.60

1.98

0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj prvih i ponovnih poseta u službi za zdravstvenu zaš titu odraslog

stanovniš tva je najveći u Domu zdravlja Opovo (5,5 poseta po jednom odraslom

stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (2,30 poseta po odraslom

stanovniku).

107

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine u oblasti opšte medicine na jednog odraslog stanovnika u 2009. godini, po opštinama,


5.50

3.30

2.30

5.10

3.00

4.50

2.50

5.00

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj poseta po jednom stanovniku u službi za stomatološ ku zdravstvenu

zaš titu je najveći u Domu zdravlja Kovin (1,2 posete po stanovniku), a najmanji

u Domu zdravlja Plandiš te (0,40 poseta po stanovniku).

Prosečan broj poseta stomatologu na jednog stanovnika u 2009. godini,

po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0.70

0.51

0.40

0.95

1.20

0.97

0.60

0.60

0.00 0.20 0.40 0.60 0.80 1.00 1.20 1.40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj poseta po jednom radno aktivnom stanovniku u Službi za

zdravstvenu zaš titu radnika je najveći u Domu zdravlja Bela Crkva (5 poseta po

radniku), a najmanji u Domu zdravlja Alibunar (2 posete po radniku).

108

Proseč an broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednog zaposlenog u oblasti medicine rada u 2009. godini, po

opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

2.03

4.90

3.10

4.20

2.97

4.33

0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 5.00 6.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovin

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Panč evo

Broj analiza po jednom stanovniku u Službi za laboratorijsku dijagnostiku

je najveći u Domu zdravlja Alibunar (8,13 analiza po stanovniku), a najmanji u

Domu zdravlja Plandiš te (2,31 analiza po stanovniku).

Proseč an broj urađenih analiza na jednog stanovnika u

laboratoriji u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

8.13

7.56

4.58

4.79

7.54

2.31

7.74

0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovač ica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Panč evo

Broj poseta po jednom stanovniku u Službi za radiološ ku dijagnostiku je

najveći u Domu zdravlja Kovin (0,36 poseta po stanovniku), a najmanji u Domu

zdravlja Panč evo (0,19 poseta po stanovniku). Dom zdravlja Alibunar, Opovo i

109

Plandiš te nemaju specijalistu radiologije (angažovan je radiolog iz druge

ustanove po ugovoru o delu), a Dom zdravlja Vrš ac nema radiološ ku

dijagnostiku već se ona za potrebe primarne zdravstvene zaš tite obavlja u Službi

radiološ ke dijagnostike Opš te bolnice.

Proseč an broj poseta radiologu na jednog stanovnika u oblasti radiološke dijagnostike u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

0.27

0.25

0.27

0.36

0.34

0.23

0.19

0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.35 0.40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovač ica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Panč evo

Broj poseta po jednom stanovniku u Službi za pneumoftiziološ ku

zdravstvenu zaš titu je najveći u Domu zdravlja Alibunar (0,26 poseta po

stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Panč evo (0,08 poseta po stanovniku).

Dom zdravlja Bela Crkva, Vrš ac, Opovo i Plandiš te nemaju službu

pneumoftiziološ ke zaš tite.

110

Proseč an broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednog stanovnika u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog

okruga

0.26

0.00

0.10

0.10

0.00

0.08

0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovač ica

D.Z. Kovin

D.Z.Vršac

D.Z.Panč evo

Broj poseta po jednom stanovniku Službe polivalentne patronaže je

najveći u Domu zdravlja Bela Crkva (0,36 poseta po stanovniku), a najmanji u

Domu zdravlja Kovač ica (0,16 poseta po stanovniku).

Proseč an broj poseta patronaž ne sestre na jednog stanovnika u oblasti patronaž e u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji

Juž nobanatskog okruga

0.18

0.36

0.16

0.27

0.28

0.28

0.20

0.18

0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.35 0.40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovač ica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Panč evo

111

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u službi za zdravstvenu

zaš titu dece predš kolskog uzrasta je najveći u Domu zdravlja Opovo (13,75%), a

najmanji u Domu zdravlja Bela Crkva (8,18%).

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, u oblasti zdravstvene za štite dece

predškolskog uzrasta u 2009. godini, po op štinama, na teritoriji Ju žnobanatskog okruga

11.74

9.86

10.9

13.75

13.03

8.43

8.18

9.2

0 2 4 6 8 10 12 14 16

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u službi za zdravstvenu

zaš titu dece š kolskog uzrasta je najveći u Domu zdravlja Kovin (10,29%), a

najmanji u Domu zdravlja Kovač ica (3,76%).

Udeo preventivnih poseta u udnosu na ukupne, u oblasti zdravstvene zaštite školske dece i

omladine u 2009. godine, po opštinama, nateritoriji Južnobanatskog okruga

6.65

6.46

10.6

4.77

10.29

3.76

6.57

5.97

0 2 4 6 8 10 12

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

112

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u službi za

zdravstvenu zaš titu žena je najveći u Domu zdravlja Kovin (36,04%), a najmanji

u Domu zdravlja Kovač ica (22,01%).

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti zdravstvene zaštite žena u 2009.


20.58

25.6

28.08

34.49

36.04

22.01

25.7

29.67

0 5 10 15 20 25 30 35 40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u službi za stomatološ ku

zdravstvenu zaš titu je podjednak u svim domovima zdravlja i kreće se od 42%

do 52%, izuzev Doma zdravlja Kovač ica gde je najviš i i iznosi 69%.

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti stomatolo ške zdravstvene zaštite u

2009. godini, po opštinama, na teritoriji Ju žnobanatskog okruga

45.44

42.25

47.59

46.49

49.34

69.21

44.28

52.16

0 10 20 30 40 50 60 70 80

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

113

Broj poseta u savetovališ tu za planiranje porodice po jednoj ženi

generativnog doba je najveći u Domu zdravlja Opovo (0,21 poseta po ženi

generativnog doba), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (0,01 poseta po ženi

generativnog doba).

Prosečan broj poseta doktoru medicine u savetovalištu za planiranje porodice po 1 ženi generativnog doba u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0.01

0.21

0.06

0.06

0.09

0.04

0.06

0.06

0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj poseta u savetovališ tu za trudnice po jednoj trudnici je najveći u

Domu zdravlja Kovin (12 poseta po trudnici), a najmanji u Domu zdravlja

Kovač ica (4,5 poseta po trudnici).

Prosečan broj poseta u savetovalištu za trudnice po 1 trudnici u 2009. godini,

po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

5.26

6.89

8.75

10.65

11.69

4.46

5.22

5.85

0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

114

Broj poseta u savetovališ tu za odojč ad po jednom odojč etu je najveći u

Domu zdravlja Kovin (9 poseta po odojč etu), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac

(3,8 poseta po odojč etu).

Prosečan broj poseta u savetovalištu za odojčad po jednom odojčetu u 2009. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatski okrug

7.6

3.8

7.7

8.5

9.0

7.8

5.3

7.7

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0 10.0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

Broj poseta u savetovališ tu za predš kolsku decu je najveći u Domu

zdravlja Opovo (1,85 po detetu), a najmanji u Domu zdravlja Kovin (0,66 poseta

po jednom predš kolskom detetu).

Prosečan broj poseta u savetovalištu za predškolsku decu po 1 detetu predškolskog uzrasta u 2009.


0.85

1.71

0.95

1.85

0.66

0.80

0.88

0.70

0.00 0.20 0.40 0.60 0.80 1.00 1.20 1.40 1.60 1.80 2.00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

D.Z.Vršac

D.Z.Pančevo

Broj poseta

115

KORIŠ ĆENJE BOLNIČ KE ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Posmatrajući ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative,

Opš toj bolnici u Vrš cu na pojedinim odeljenjima nedostaje 26 doktora medicine

specijalista, a na drugim odeljenjima ima viš e 7 doktora medicine specijalista.

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u Opštoj bolnici Vršac u 2009. godini

-4

-1 -1

1

-1 -1

-3

-1-2

0

-1

0 0

32

-1 -1

01

-6

-4

-2

0

2

4

Anestezija-reanimacija Deč je, pedijatrijaHirurgija InternoOftalmologija Opšta rehabilitacijaOrtopedija sa traumatologijom RentgenTransfuzija, laboratorija ApotekaGinekologija Infektivno, zaraznoUrologija OnkologijaDermatovenerološka služba ORLPatologija, patoanatomija i patohistologija Služba ishraneUprava


Opš toj bolnici u Panč evu, na pojedinim odeljenjima, nedostaje 43 doktora medicine

specijalista, a na drugim odeljenjima ima viš e 7 doktora medicine specijalista.

116

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u Opštoj bolnici Panč evo u 2009. godini

-4-5

-1

0

-1

-4-3

-2

01

0 0

-6

0

-2

-5

1

-6

0

-2

10 0

-2

4

-8-6-4-20246

Hirurgija ITZ, Blok, sterilizacija OrtopedijaUrologija Ginekologija i akusrstvo InternoDeč ije interno ORL InfektivnoNeurologija Pneumoftiziologija OftalmologijaProduženo leč enje i nega Rehabilitacija TransfuzijaRentgen Mikrobiloška laboratorija Biohemijska laboratorijaOnkologija Prijemna ambulanta Specijalistič ki centarPatologija Apoteka Socijalna medicinaUprava


Specijalnoj bolnici za leč enje plućnih bolesti nedostaje 9 doktora medicine

specijalista, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Vrš cu 31 doktor medicine,

a Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Kovinu 32 doktora medicine.

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske

bolesti Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

-9 -32-31

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0Specijalna bolnica zaplućne bolesti Bela

Crkva

Specijalna bolnica zapsihijatrijske bolesti

Vršac


Kovin

117

Najveća proseč na dužina leč enja je na Odeljenju rehabilitacije u

Opš toj bolnici u Vrš cu (19 dana), a najmanja na Odeljenju intenzivne nege u Opš toj

bolnici Panč evo (4 dana).

911

7 7

4

74

1116

19

5 5 5 5

8

5 5

7

8 8

12

15

0.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00

14.00

16.00

18.00

20.00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginek

ologij

a i ak

ušer

sko

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumof

tiziol

ogija

Prosečna duž ina lečenja u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveća zauzetost bolnič kih postelja u danima je na Internom odeljenju u

Opš toj bolnici u Panč evu (335 dana), a najmanja na Odeljenju neuropsihijatrije iste

bolnice (123 dana). Odeljenje neuropsihijatrije u Opš toj bolnici Panč evo još uvek ne

koristi sve postelje prema Uredbi o planu mreže.

238

335

227

273

269

274

261

200

265

185

158

258

161 18

4

254

245

230 24

1

202

297

123

261

0.00

50.00

100.00

150.00

200.00

250.00

300.00

350.00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersk

o

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Zauzetost bolničkih postelja u danima u Opštoj bolnici Vršac i opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

118

Najveća proseč na dnevna zauzetost bolnič kih postelja je na Internom

odeljenju u Opš toj bolnici u Panč evu (92%), a najmanja na Odeljenju

neuropsihijatrije u istoj bolnici (34%).

6592

62

75 74 75 7155

73

51

4371

4450

70 67

6366

5581

34

71

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

100.00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna

nega

Urolog

ija

Ortope

dija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersk

o

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Prosečna dnevna zauzetost bolničkih postelja (%) u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveća stopa hospitalizacije je na Deč ijem odeljenju i Odeljenju

ginekologije i akuš erstva u Opš toj bolnici u Panč evu (48 hospitalizovanih na 1000

dece i 46 hospitalizovanih na 1000 žena), a najmanja na Odeljenju neuropsihijatrije

Opš te bolnice Panč evo (2 hospitalizovanih na 1000 stanovnika).

17 18

20 19

4 710

3 4 3

2946

2748

34 4 4 36

2 3

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

45.0

50.0

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersko

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Stopa hospitalizacije u Op štoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

119

Najveći broj postelja po stanovniku ima Interno odeljenje Opš te

bolnice Vrš ac (0,6 postelja po stanovniku), a najmanji Odeljenje intezivne nege

Opš te bolnice Panč evo (0,06 postelja po stanovniku).

0.61

0.58

0.56

0.48

0.06

0.19

0.17 0.19

0.24 0.

28

0.40 0.41

0.17

0.33

0.08 0.

090.

09 0.11 0.

14 0.16 0.

19

0.17

0.00

0.10

0.20

0.30

0.40

0.50

0.60

0.70

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersk

o

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj postelja na 1000 stanovnika u Op štoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo,po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveći broj dana hospitalizacije ima Ginekološ ko-akuš ersko odeljenje

Opš te bolnice Panč evo (242 dana na 1000 žena), a najmanji Odeljenje intezivne

nege Opš te bolnice Panč evo (16 dana na 1000 stanovnika).

144

194

127

132

1651

44 3764

52

6424

227

218

21 22 22 26 2847

24

44

0

50

100

150

200

250

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersko

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj dana hospitalizacije u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

120

Najveći broj postelja po doktoru ima Odeljenje ortopedije Opš te

bolnice Vrš ac (20 postelja po jednom doktoru), a najmanji Odeljenje intenzivne

nege Opš te bolnice Panč evo (1 postelja po jednom doktoru).

5 69

6

15 6

208

15

68

49

5 5 5 48

13

5

11

02468

101214161820

Interno

Hirurgi

ja

Intenziv

na nega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitaci

ja

Ginekolo

gija i

akuše

rsko

Dečje

Očno

ORL

Infektiv

no

Neurop

shijatri

ja

Pneumoft

iziolo

gija

Broj postelja na 1 doktora medicine u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveći obrt bolnič kih postelja ima Odeljenje intenzivne nege Opš te bolnice

Panč evo (66 epizoda po postelji), a najmanji Odeljenje rehabilitacije Opš te bolnice

Vrš ac (10 epizoda po postelji).

27 28

35 37

66

3750

1813

10

3141

3226

30 3345

23 2419

11

14

0

10

20

30

40

50

60

70

Inter

noHiru

rgija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ijaOrto

pedija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akušer

sko

Dečje

Očno

ORLIn

fektiv

no

Neuro

pshija

trija

Pneumofti

ziolog

ija

Obrt bolničkih postelja u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

121

Najveći broj ispisanih pacijenata po lekaru ima Odeljenje ortopedije

Opš te bolnice Panč evo (358 ispisanih pacijenata po jednom lekaru), a najmanji broj

Odeljenje neuropsihijatrije Opš te bolnice Panč evo (53 ispisanih pacijenata po

lekaru).

127 15

5

299

224

66

186

302

358

106

148

191

316

114

229

137 148

225

101

183

248

53

149

0

50

100

150

200

250

300

350

400

Interno

Hirurgija

Intenziv

na nega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitaci

ja

Ginekolo

gija i a

kušers

koDečj

eOč

noORL

Infek

tivno

Neurop

shijatri

ja

Pneumofti

ziolog

ija

Broj ispisanih pacijenata po lekaru u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveći broj ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri ima Urološ ko

odeljenje Opš te bolnice Vrš ac (151 ispisanih pacijenata po jednoj medicinskoj

sestri), a najmanji broj Odeljenje intenzivne nege Opš te bolnice Panč evo (18

ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri).

122

39 3687

65

18

8315

151 50

27

6789

2567

3949

6445

52 59

25

46

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija i

akuš

ersko

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj ispisanih pacijenata po sestri u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

Najveći broj specijalistič kih pregleda po doktoru medicine specijalisti, u

Opš toj bolnici u Panč evu, ima Odeljenje otorinolaringologije (5327 pregleda po

specijalisti), a najmanje Odeljenje neuropsihijatrije (241 pregled po specijalisti).

Upoređ ujući ostvaren broj pregleda sa normativima, uoč ava se da su oni iznad

predviđ enih standarda, sem na Odeljenju neuropsihijatrije i Odeljenju hirurgije.

Proseč an broj specijalistič kih pregleda po jednom specijalisti u odnosu na predviđene normative u Opštoj bolnici Panč evo u

2009. godini

2120

1335

2153 27

08

241

3617

5327

2451

1365 18

06

1200 16

00

1200

1200

1200 16

00

1600 20

00

800 16

00

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

Gin

ekol

ogija

i aku

šers

vo

Hiru

rgija

Infe

ktiv

nebo

lest

i

Inte

rna

Neu

rolo

gija

Ofta

lmol

ogija

OR

L

Ort

oped

ija

Pedi

jatr

ija

Uro

logi

ja

BrojPo pravilniku

123

Najveći broj specijalistič kih pregleda po doktoru medicine specijalisti, u

Opš toj bolnici u Vrš cu, ima Odeljenje ortopedije (4647 pregleda po specijalisti),

a najmanje Odeljenje ginekologije i akuš erstva (399 pregleda po specijalisti).

Upoređ ujući ostvaren broj pregleda sa normativima, uoč ava se da su oni iznad

predviđ enih standarda na svim odeljenjima izuzev na Odeljenju ginekologije i

akuš erstva i Odeljenju urologije gde su ispod predviđ enih standarda.

Proseč an broj specijalistič kih pregleda po jednom specijalisti u odnosu na predviđene normative u Opštoj bolnici Vršac u 2009.

godini

399

1834

1196 1388

3942

3510

4647

899 1246

4460

1200 16

00

1200

1200 16

00

1600 20

00

800 16

00

1200

0500

100015002000250030003500400045005000

Gin

ekol

ogija

iak

ušer

svo

Hiru

rgija

Infe

ktiv

nebo

lest

i

Inte

rna

Ofta

lmol

ogija

OR

L

Ort

oped

ija

Pedi

jatr

ija

Uro

logi

ja

Der

mat

olog

ija

BrojPo pravilniku

Najveći broj operacija po doktoru medicine specijalisti ima Odeljenje

opš te hirurgije u Vrš cu (236 operacija po specijalisti), a najmanje Odeljenje

otorinolaringologije u Vrš cu (43 operacija po specijalisti).

124

Proseč an broj operacija po lekaru u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Panč evo u 2009. godini

207

88.8113.71

46.38

90.33

48.33

235.6

60.7542.67

103.5

56.656.62

0

50

100

150

200

250

Ginekologija Hirurgija Oftalmologija ORL Ortopedija satraumatologijom

Urologija

Panč evoVršac

Odnos lekara i medicinskih sestara je najveći na Odeljenju ortopedije Opš te

bolnice Vrš ac (7 medicinskih sestara po jednom lekaru), a najmanji na Odeljenju

urologije Opš te bolnice Panč evo (2 medicinske sestre po jednom lekaru).

3.3

4.3

3.4 3.

4 3.8

2.3

2.0

7.0

2.1

5.5

2.9

3.5

4.6

3.4

3.5

3.0 3.5

2.3

3.5

4.2

2.1

3.3

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

Interno

Hirurgija

Intenziv

na nega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitaci

ja

Ginekolo

gija i

akuše

rsko

Dečje

Očno

ORL

Infektiv

no

Neurop

shijatri

ja

Pneumoft

iziolog

ija

Odnos lekara i sestara u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2009. godini

VršacPančevo

SPECIJALNE BOLNICE

Najveću proseč nu dužinu leč enja ima Specijalna bolnica za psihijatrijske

bolesti u Kovinu (163 dana), a najmanju Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (70 dana).

125

Prosečna duž ina lečenja u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske

bolesti Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009.godini

70.1

159.1 163.2

020406080

100120140160180

Specijlna bolnica zaplućne bolesti Bela

Crkva


Vršac


Kovin

Najveću zauzetost bolnič kih postelja u danima ima Specijalna bolnica za

psihijatrijske bolesti u Vrš cu (322 dana), a najmanju Specijalna bolnica u Kovinu

(234 dana).

Zauzetost bolničkih postelja u danima u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske


253.7

322.0

233.7

0

50

100

150

200

250

300

350

Specijlna bolnica zapluć ne bolesti Bela

Crkva


Vršac


Kovin

Najveću dnevnu zauzetost bolnič kih postelja ima Specijalna bolnica za

psihijatrijske bolesti u Vrš cu (88% dnevno), a najmanju Specijalna bolnica u

Kovinu (64% dnevno).

126

Prosečna dnevna zauzetost bolničkih postelja (%) u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za

psihijatrijske bolesti Vršac i Specijalnoj bolnoci za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

69.5

88.2

64.0

0102030405060708090

100


Crkva


Vršac


Kovin

Najviš e postelja na jednog doktora ima Specijalna bolnica u Kovinu (27

postelja po jednom doktoru), a najmanje Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (22

postelje po jednom doktoru).

Broj postelja na 1 doktora medicine u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske


21.724.3

27.0

0

5

10

15

20

25

30


Crkva


Vršac


Kovin

Najviš e postelja na jednu medicinsku sestru ima Specijalna bolnica u

Kovinu (5 postelja po jednoj medicinskoj sestri), a najmanje Specijalna bolnica u

Beloj Crkvi (4,6 postelja po jednoj medicinskoj sestri.

127

Broj postelja na 1 sestru u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

4.6 4.8 5.1

0

1

2

3

4

5

6


Crkva


Vršac


Kovin

Najviš e ispisanih pacijenata po jednom doktoru ima Specijalna bolnica u

Beloj Crkvi (78 ispisanih pacijenta po jednom doktoru), a najmanje Specijalna

bolnica u Kovinu (39 ispisanih pacijenata po jednom doktoru).

Broj ispisanih pacijenata po lekaru u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti

Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

0

78.4

49.238.7

0102030405060708090


Crkva


Vršac


Kovin

Najviš e ispisanih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri ima Specijalna

bolnica u Beloj Crkvi (17 ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri), a najmanje

Specijalna bolnica u Kovinu (7 ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri).

128

Broj ispisanih pacijenata po sestri u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti

Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

16.8

9.7

7.2

02468

1012141618


Crkva


Vršac


Kovin

Najveći obrt bolnič kih postelja ima Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (3,6

epizoda leč enja po postelji), a najmanji Specijalna bolnica u Kovinu (1,4 epizoda

leč enja po postelji).

Obrt bolničkih postelja u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vr šac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

3.6

2.0

1.4

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4


Crkva


Vršac


Kovin

Najpovoljniji odnos lekara i medicinskih sestara ima Specijalna bolnica u

Kovinu (5,4 medicinskih sestara po jednom lekaru), a najmanji Specijalna bolnica u

Beloj Crkvi (4,7 medicinskih sestara po jednom lekaru).

129

Odnos lekara i sestara u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vršac i

Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2009. godini

4.75.1

5.4

0

1

2

3

4

5

6

Specijlna bolnica zapluć ne bolesti Bela Crkva


Vršac


Kovin

ZAKLJUČ AK Obezbeđ enost Analiza obezbeđ enosti stanovništva doktorima medicine u odnosu na zakonske normative, pokazuje:

- nedovoljnu obezbeđ enost: u zdravstvenoj zaštiti dece predškolskog uzrasta u Domu zdravlja Alibunar i Vršac; u zdravstvenoj zaštiti dece školskog uzrasta u Domu zdravlja Kovin i Kovačica; u zdravstvenoj zaštiti žena u Domu zdravlja Pančevo, Kovin i Alibunar, u oblasti polivalentne patronaže u Domu zdravlja Vršac, u farmaceutskoj zdravstvenoj zaštiti u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovin, u laboratorijskoj dijagnostici u Domu zdravlja Kovačica i u radiološkoj dijagnostici u Domu zdravlja Pančevo.

- zadovoljavajuću obezbeđ enost u već ini domova zdravlja u oblasti, zdravstvene zaštite odraslog stanovništva (izuzev u Domu zdravlja Vršac), stomatološke zdravstvene zaštite, polivalentne patronaže, specifične zdravstvene zaštite radnika i internističke zdravstvene zaštite.

130

Optereć enost Analiza optereć enosti doktora medicine pokazuje da je optereć enost u odnosu na važeć e standarde u 2009. godini:

- iznad predviđ enih standarda u oblasti zdravstvene zaštite dece predškolskog uzrasta u već ini domova zdravlja izuzev u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovin, u oblasti zdravstvene zaštite školske dece u već ini domova zdravlja izuzev u Domu zdravlja Vršac; u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Kovačica, Opovo i Plandište, u oblasti zdravstvene zaštite žena u već ini domova zdravlja izuzev u Domu zdravlja Bela Crkva i Vršac, u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Kovačica i Kovin, u oblasti laboratorijske dijagnostike u svim domovima zdravlja, u oblasti radiološke dijagnostike u Domu zdravlja Kovin i Pančevo i u oblasti pneumoftiziološke zaštite u Domu zdravlja Kovačica i Kovin;

- u okviru predviđ enih standarda: u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovin, u oblasti zdravstvene zaštite dece školskog uzrasta u Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Alibunar i Kovin, u zdravstvenoj zaštiti radno aktivnog stanovništva u Domu zdravlja Vršac, u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u već ini domova zdravlja, u oblasti internističke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Plandište, u oblasti polivalentne patronaže u Domu zdravlja Bela Crkva, Kovin, Opovo i Vršac, i u oblasti radiološke dijagnostike u Domu zdravlja Kovačica;

- ispod predviđ enih standarda: u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Bela Crkva, Vršac i Pančevo, u zdravstvenoj zaštiti radno aktivnog stanovništva u svim domovima zdravlja izuzev u Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite žena u Domu zdravlja Bela Crkva i Vršac, u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Plandište, u oblasti internističke zdravstvene zaštite u već ini domova zdravlja izuzev Plandišta, u oblasti polivalentne patronaže u Domu zdravlja Alibunar, Kovačica, Plandište i Pančevo, u oblasti radiološke dijagnostike u Domu zdravlja Bela Crkva i pneumoftiziološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Alibunar i Pančevo. Korišć enje Analiza korišć enja primarne zdravstvene zaštite pokazuje da je:

- u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece, ukupan broj poseta od 6 do 9 po jednom detetu predškolskog uzrasta. Broj poseta u savetovalištu za odojčad od 4 do 9 poseta po jednom odojčetu. Broj poseta u savetovalištu za

131

predškolsku decu je od 1 do 2 posete po detetu. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 8% do 14%;

- u oblasti zdravstvene zaštite školske dece, ukupan broj poseta od 3 do 6 po detetu školskog uzrasta. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 4% do 10%;

- u oblasti zdravstvene zaštite žena, ukupan broj poseta je od 0,42 do 2 po ženi starijoj od 15 godina. Broj poseta u Savetovalištu za planiranje porodice je od 0,01 do 0,21 poseta po ženi generativnog doba, a prosečan broj poseta u Savetovalištu za trudnice je od 4,5 do 12 po jednoj trudnici. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 22% do 36%;

- u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva, ukupan broj poseta od 2 do 6 po jednom odraslom stanovniku;

- u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite, ukupan broj poseta od 0,4 do 1,2 posete po stanovniku. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 42% do 69%;

- u oblasti zdravstvene zaštite radnika, ukupan broj poseta od 2 do 5 po radniku;

- u oblasti laboratorijske dijagnostike, ukupan broj analiza od 2 do 8 po stanovniku;

- u oblasti radiološke dijagnostike, ukupan broj poseta od 0,19 do 0,36 po stanovniku;

- u oblasti pneumoftiziološke zdravstvene zaštite, ukupan broj poseta od 0,08 do 0,26 po stanovniku i

- u oblasti polivalentne patronaže, ukupan broj poseta od 0,16 do 0,36 po stanovniku.

Analiza korišćenja stacionarne zdravstvene zaštite pokazuje:

Posmatrajuć i ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative:

- Opš toj bolnici u Vrš cu na pojedinim odeljenjima nedostaje 26 doktora medicine specijalista, a druga imaju viš e 7 doktora medicine specijalista; - Opš toj bolnici u Panč evu, na pojedinim odeljenjima, nedostaje 43 doktora medicine specijalista, a druga imaju viš e 7 doktora medicine specijalista;

132

- Specijalnoj bolnici za leč enje plućnih bolesti nedostaje 9 doktor medicine specijalista, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Vrš cu 31 doktor medicine, a Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Kovinu 32 doktora medicine specijalista. Prosečna duž ina lečenja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu i u Opš toj bolnici Panč evo 7 dana.

Zauzetost bolničkih postelja u danima je:u Opš toj bolnici u Vrš cu je 205 dana, a u Opš toj bolnici u Panč evu 260 dana.

Dnevna zauzetost bolničkih postelja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 56 %, a u Opš toj bolnici Panč evo 71%.

Stopa hospitalizacije je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 90 hospitalizovanih na 1000 stanovnika, a u Opš toj bolnici Panč evo 128 hospitalizovanih na 1000 stanovnika.

Broj postelja po stanovniku je: 3 postelje na 1000 stanovnika u obe opš te bolnice.

Broj dana hospitalizacije je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 638 dana na 1000 stanovnika, a u Opš toj bolnici u Panč evu 883 dana na 1000 stanovnika.

Broj postelja po doktoru je: u obe opš te bolnice 6 postelja po jednom doktoru.

Obrt bolničkih postelja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 29 epizoda po postelji, a u Opš toj bolnici u Panč evu 31 epizoda po postelji.

Broj ispisanih pacijenata po lekaru je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 181 pacijent po jednom lekaru, a u Opš toj bolnici u Panč evu 191 ispisani pacijent po lekaru.

Broj ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 53 ispisanih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri, a u Opš toj bolnici u Panč evu 57 ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri.

Broj specijalističkih pregleda po doktoru medicine specijalisti je: u okviru i iznad predviđ enih standarda na većini odeljenja, i u Opš toj bolnici u Vrš cu i u Opš toj bolnici u Panč evu. Najveć i broj operacija po doktoru medicine specijalisti ima Odeljenje opš te hirurgije u Vrš cu (236 operacija po specijalisti), a najmanje Odeljenje otorinolaringologije u istoj bolnici (43 operacije po specijalisti).

133

Odnos lekara i medicinskih sestara je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 3,4 medicinske sestre po jednom lekaru, a u Opš toj bolnici u Panč evu 3,3 medicinske sestre po jednom lekaru.

Letalitet bolnice je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 2 umrla pacijenta na 100 leč enih, a u Opš toj bolnici u Panč evu 2,7 umrlih pacijenata na 100 leč enih.

Analiza korišć enja stacionarne zdravstvene zaštite u specijalnim bolnicama pokazuje:

Veliku proseč nu dužinu leč enja, zauzetost bolnič kih postelja većim delom

godine, nedostatak doktora medicine specijalista i mali obrt bolnič kih postelja.

Najveću dnevnu i godiš nju zauzetost međ u specijalnim bolnicama u

Južnobanatskom okrugu ima specijalna bolnica u Vrš cu. Specijalna bolnica za

plućne bolesti iz Bele Crkve ima najviš e ispisanih pacijenata po jednom specijalisti i

po jednoj medicinskoj sestri i najveću frekventnost u stacionaru (najveći obrt

bolnič kih postelja), š to ukazuje na visoku opterećenost postojećeg medicinskog

kadra u ovoj specijalnoj bolnici. Najveći broj bolesnič kih postelja po jednom

specijalisti i po medicinskoj sestri ima specijalna bolnica u Kovinu, u kojoj je

prisutan najpovoljniji brojč ani odnos izmeđ u visokog i srednjeg medicinskog kadra.

135

U Južnobanatskom okrugu u 2009. godini je 15 lekarskih, 20

stomatološ kih ordinacija i 31 apoteka dostavljala izveš taje o svom radu Zavodu

za javno zdravlje Panč evo.

Struktura zdravstvenih radnika u privatnom sektoru na teritoriji

Južnobanatskog okruga u 2009. godini ZDRAVSTVENI RADNICI

Vrsta zdravstvene ustanove Ukupno

Leka

ri

Stom

atol

ozi

Rad

nici

sa

višo

m i

sred

njom

st

ručn

om

spre

mom

Opština Vršac 15 7 4 4

Opština Panč evo 47 13 25 9

Opština Plandište 1 1

Ukupno 63 21 29 13 U privatnoj praksi na teritoriji okruga tokom 2009. godine je radilo 21

lekara, 29 stomatologa i 13 radnika sa viš om i srednjom struč nom spremom.

Broj puktova i broj poseta u privatnim lekarskim ordinacijama u

Južnobanatskom okrugu tokom 2009. godine

SLUŽ BA BROJ

PUNKTOVA BROJ POSETA

INTERNA 3 880 DERMATOVENER. 1 218

NEUROPSIHIJATRIJA 2 1051 GINEKOLOGIJA 1 98

OŠT

INA

VRŠA

C

OPŠ TA MEDICINA 1 57 OPŠ TA MEDICINA 2 1050

GINEKOLOGIJA 1 1601 OFTALMOLOGIJA 2 1626 PA

NČ

EVO

POLIKLINIKA 1 662

PLA

ND

IŠT

E

GINEKOLOGIJA 1 51 UKUPNO 15 7294

136

Na svim punktovima privatne lekarske prakse (ukupno 15 ) tokom 2009.

godine je registrovano ukupno 7294 poseta..

U dvadeset privatnih stomatološ kih ordinacija tokom 2009. godine je

registrovano ukupno 13 306 poseta.

Tabela 3. Posete u privatnim stomatološkim ordinacijama u 2009. Godini

25881071813306

41620UKUPNO

VRŠ ACPANČEVO

STOMATOLOŠ KA SLUŽ BA

Tridesetijedna privatna apoteka je tokom 2009. godine dostavljala izveš taj o

svom radu Zavodu za javno zdravlje Panč evo.

PRIVATNE APOTEKE

OPŠ TINA BROJ PUNKTOVA

BELA CRKVA 1

VRŠ AC 8

KOVAČ ICA 2

KOVIN 4

OPOVO 2

PANČEVO 11

PLANDIŠ TE 3

UKUPNO 31

138

PRAĆ ENJE KVALITETA VAZDUHA Ž IVOTNE SREDINE U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2009. GODINE

Zagađ enje vazduha je znač ajno sa aspekta uticaja na ostale elemente

životne sredine i sa aspekta uticaja na zdravlje ljudi. Mnogobrojna saznanja o

š tetnom dejstvu aerozagađ enja na ljude dobijena su posle masovnih katastrofa

uzrokovanih aerozagađ enjem u nekim velikim svetskim gradovima, kao i iz

podataka zaš tite radnika na radu i studija o humanoj i animalnoj populaciji.

Međ utim, prisutnost zagađ ujućih materija i u malim koncentracijama uz

prolongirano dejstvo može imati š tetni uticaj po zdravlje ljudi. Emitovane

zagađ ujuće materije u atmosferi mogu nagraditi nove š tetne supstance u

atmosferi, a svakako se u njoj mogu naći i zagađ enja preneta sa većih

udaljenosti.

CILJ

Procena zdravstvenog rizika za ljude od izloženosti zagađ enom vazduhu

moguća je na osnovu dugoroč nog praćenja koncentracija zagađ ujućih materija u

vazduhu i praćenja zdravstvenog stanja stanovniš tva, pre svega onih

zdravstvenih ishoda za koje se zna da su povezani sa zagađ enjem iz vazduha.

Kakav će i koliki efekat na zdravlje imati zagađ enje iz vazduha zavisi od

mnogih č inilaca (od vrste i koncentracija š tetnih supstanci u vazduhu, velič ine

ventilacije, stanja respiratorne sluznice, ukupnog zdravstvenog stanja, životne

dobi.....).

O aerozagađ enju se č eš će govori kao o č iniocu koji doprinosi nastanku

bolesti ili pogorš anju već postojeće bolesti (pre svega respiratornih i

kardiovaskularnih), nego kao o primarnom č iniocu za nastanak nekog oboljenja.

ZAKONSKA OSNOVA I METODOLOGIJA

Tokom sistematskog praćenja kvaliteta vazduha u 2009.godini

uzorkovanje, analizu uzoraka vazduha i tumač enje dobijenih rezultata u skladu

sa važećom zakonskom regulativom:

139

§ Zakon o zaš titi životne sredine, sl.Glasnik RS br. 135/04;

§ Pravilnik o granič nim vrednostima, metodama merenja imisije,

kriterijumima za uspostavljanje mernih mesta i evidenciji podataka, Sl

Glasnik RS br.54/92, 30/99, 19/06;

§ Program dodatnih praćenja kvaliteta vazduha za grad Panč evo i Vrš ac.

U formiranoj mreži stacionarnih mernih mesta vrš eno je sistematsko

praćenje koncentracija različ itih zagađ ujućih supstancija uz primenu

akreditovanih metoda za uzorkovanje i analizu vazduha. Na osnovu rezultata

analiza vrš ena je ocena kvaliteta ambijentalnog vazduha u odnosu na propisane

granič ne vrednosti imisije, kao i procena uticaja evidentiranih koncentracija na

zdravlje ljudi koriš ćenjem indeksa kvaliteta vazduha. U skladu sa rezultatima

predlagane su mere za poboljš anje stanja. O rezultatima merenja i proceni

uticaja zagađ ujućih supstanci na zdravlje redovno je informisana javnost.

Sistematski su praćene osnovne i specifič ne zagađ ujuće materije.

REZULTATI MONITORINGA KVALITETA VAZDUHA U GRADU

PANČ EVU

U 2009. godini Zavod za javno zdravlje Panč evo vrš io je monitoring

kvaliteta vazduha u gradu Panč evu na č etiri merna mesta i u gradu Vrš cu na dva

merna mesta. Merna mesta na kojima je vrš en monitoring pripadaju mreži

lokalnih urbanih stanica za praćenje imisije zagađ ujućih materija u

ambijentalnom vazduhu. Na svim mernim mestima nisu praćeni isti polutanti.

Najveći broj polutanata praćen je na mernim metima Vatrogasni dom i Zavod u

gradu Panč evu.

UKUPNE TALOŽNE MATERIJE (AEROSEDIMENT) je praćen na

dva merna mesta u gradu Panč evu, u ukupno 24 meseč na uzorka. Tokom svih

meseci 2009. godine nije bilo prekorač enja meseč ne granič ne vrednosti imisije

za ukupan aerosediment od 450 mg/m2/dan. Srednja godiš nja vrednost nije

140

prekorač ila godiš nju GVI od 200 mg/m2. Proseč ne godiš nje koncentracije

kadmijuma, olova i cinka u aerosedimentu u okviru su GVI za ove parametre

koje propisuje Pravilnik.

Količ ine aerosedimenta (mg/m2/dan) i sadržaj teš kih metala u

aerosedimentu (μ g/m3) na mernim mestima u gradu Panč evu, u periodu januar-

decembar 2009.godine Pokazatelj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka

Meseč na/ godiš nja granič na vrednost (GVI)

Srednja godiš nja vrednost

Najmanja vrednost

Najveća vrednost

Broj merenja iznad meseč ne GVI

Broj merenja iznad godiš nje GVI

Ukupna količ ina aero sedimenta

2 24 450/200 89 19 152 0 0

Kadmijum

2 24 5* 0,43 0,05 2,44 0

Olovo (Pb)

2 24 250* 1,29 0,05 4,82 0

Ž iva (Hg) 2 24 ** 0,05 0,05 0,10

Cink (Zn) 2 24 400* 84,7 5,00 110,6 0

Nikal (Ni) 2 24 ** 2,20 0,05 6,51

Hrom (Cr)

2 24 ** 5,00 5,00 5,00

* GVI za metale definisane su na godiš njem nivou ** GVI za živu, nikal i hrom nisu definisane važećim Pravilnikom

Č AĐ je merena na č etiri lokaliteta u Panč evu (po 365 dana na

lokacijama Nova Misa i Streliš te, 363 dana na lokaciji Vatrogasni dom i 361 na

lokaciji Zavod). Od ukupno 1454 uzoraka koncentracije preko GVI izmerene su

u 248 uzoraka (17,0%). Najveći broj prekorač enja registrovan je na lokaciji

Nova Misa (68) u stambenoj zoni. Najveća proseč na koncentracija bila je na

lokaciji Streliš te (33µg/m3). Na svim lokacijama tokom godine najč eš će su

registrovane koncentracije od 15 µg/m3, a zatim koncentracije od 22,5 µg/m3 i

30 µg/m3.

141

Koncentracije č ađ i, sumpordioksida i azotdioksida (μ g/m3) u

ambijentalnom vazduhu,na mernim mestima u Panč evu, u periodu januar-

decembar 2009. godine Pokazatlj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka

Granič na vrednost imisije (GVI)

Srednja vrednost

Najmana vrednost

Najveća vrednost

C98 Broj merena iznad GVI

% merenja iznad GVI

Č ađ 4 1455 50 31 2 271 11

5

248 17,0

SO2 2 725 150 9,5 8 67 30 0 0

NO2 2 727 85 20 1 63 53 0 0

Distribucija proseč nih meseč nih koncentracija č ađ i na svim lokalitetima

u gradu Panč evu ukazuje na prisustvo većih koncentracija ovog polutanta u

zimskim mesecima, tj. u periodu grejanja.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

JAN FEB MAR APR MAJ JUN JUL AVG SEP OKT NOV DEC


ČAĐ u vazduhu ambijentaPanč evo lok. Zavod 2009 god.

Sezonska distribucija srednjih mese č nih koncentracija (µg/m3)

0

10

20

30

40

50

60

70

80



ČAĐ u vazduhu ambijentaPanč evo lok. Vatrogasni dom 2009 god.


142

0

10

20

30

40

50

60

70

80


Zavod za javno zdravlje Pan č evo

ČAĐ u vazduhu ambijentaPanč evo lok. Streliš te 2009 god.


0

10

20

30

40

50

60

70



ČAĐ u vazduhu ambijentaPanč evo lok. Nova Misa 2009 god.

Sezonska distribucija srednjih meseč nih koncentracija (µg/m3)

Analizom indeksa kvaliteta vazduha za č ađ na svim mernim mestima

uoč ava se da je najveći broj dana sa rizič nim koncentracijam po zdravlje

registrovan na lokaciji N.Misa (68) i Streliš te (65), a najmanji na lokaciji

V.dom (56), dok je na lokaciji Zavod bio neš to veći (59).

Po strukturi, na svim mernim mestima najveći je broj dana sa

koncentracijama č ađ i koje ugrožavaju samo senzitivne populacione grupe.

Najveći broj dana sa koncentracijama č ađ i koje su nezdrave za ukupnu

populaciju je na mernom mestu N.Misa (18), a najveći broj dana sa

koncentracijama č ađ i koje su vrlo nezdrave (15) registrovan je na mernom

mestu V.dom i Zavod (12). Index kvaliteta vazduha označ en kao „ opasan”

registrovan je u najviš e po 3 dana na mernim mestima Streliš te, Zavod i

N.Misa.

143

Koncentracija Brojµg/m3 dana

0-50 dobar 0-2551-100 umeren 26-50

101-150 nezdrav za senzitivne grupe 51-75151-200 nezdrav 76-100201-300 vrlo nezdrav 101-150301-500 opasan 151-250

ČAĐ Vatrogasni dom Jan-09 do Dec-09

Zdravstveni indekskvaliteta vazduha

SUMPORDIOKSID je praćen na dva merna mesta u gradu Panč evu u

ukupno 725 uzoraka (364 uzorka na lokalitetu Vatrogasni dom i 361 uzorak na

lokalitetu Zavod), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na godiš nja

koncentracija je niska – 9,5 μ g/m3 i u okviru je preporuč ene proseč ne godiš nje

koncentracije od 50 μ g/m3. Maksimalna registrovana koncentracija od 67 μ g/m3

registrovana je na lokaciji Vatrogasni dom u januaru mesecu 2009.godine.

Najč eš će merene dnevne koncentracije sumpordioksida tokom 2009.

godine na obe lokacije bile su koncentracije od 10 µg/m3.

Proseč ne godiš nje koncentracije sumpordioksida znatno su niže od

proseč ne godiš nje koncentracije koju određ uje Pravilnik te dugi niz godina za

ovaj polutant nije bilo potrebno preduzimati sanacione mere, tj mere za

smanjivanje koncentracije ovog polutanta u vazduhu.

AZOTDIOKSID je praćen na dva mesta u gradu Panč evu u ukupno 727

uzoraka (365 uzoraka na lokalitetu Vatrogasni dom i 362 uzorka na lokalitetu

Zavod), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na godiš nja koncentracija


0-25 dobar 0-25 22626-50 umeren 26-50 7751-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 33

76-100 nezdrav 76-100 11101-150 vrlo nezdrav 101-150 12151-250 opasan 151-250 3

ČAĐ Zavod Jan-09 do Dec-09


362



76-100 nezdrav 76-100 13101-150 vrlo nezdrav 101-150 11151-250 opasan 151-250

ČAĐ Strelište Jan-09 do Dec-09


365




ČAĐ Nova Misa Jan-09 do Dec-09


365

144

od 20 μ g/m3 iznosi trećinu proseč ne godiš nje vrednosti od 60μ g/m3 koju

propisuje Pravilnik. Maksimalna registrovana koncentracija od 63 μ g/m3

registrovana je na lokaciji Zavod u septembru mesecu 2009. godine.

Najč eš će merene koncentracije azotdioksida tokom 2009. godine na

lokaciji Zavod bile su koncentracije od 20 µg/m3 i 25 µg/m3, a na lokaciji

Vatrogasni dom koncentracije od 15 µg/m3 i 20 µg/m3.

Sa aspekta važećih propisa prisustvo azotioksida u vazduhu na obe

lokacije u viš egodiš njem periodu nije zahtevalo sanaciju, tj. smanjenje

koncentracije ovog parametra u vazduhu.

UKUPNE SUSPENDOVANE Č ESTICE (TSP) U 24-SATNIM

UZORCIMA AMBIJENTALONOG VAZDUHA Zavod za javno zdravlje

Panč evo sistematski je pratio koncentracije TSP u ambijentalnom vazduhu na

jednom mernom mestu – Streliš te svakog trećeg dana. Uzeto je ukupno 119

uzoraka, od kojih je 16 (13,4 %) prekorač ilo GVI od 120µg/m3. Najveći broj

prekorač enja GVI registrovan je na ovom lokalitetu u novembru i oktobru

mesecu.

Najviš a izmerena koncentracija iznosila je 354µg/m3 i izmerena je u

novembru mesecu 2009. godine. Najč eš će su merene koncentracije u vrednosti

od 60µg/m3 i 90µg/m3.

Proseč na godiš nja koncenracija i 98 percentil za TSP na ovoj lokaciji za

2009. godinu prekorač uju norme predviđ ene Pravilnikom.

Teš ki metali (kadmijum, olovo, živa, cink, nikl i hrom) analizirani su u

svakom trećem uzorku TSP, odnosno u ukupno 39 uzoraka. Proseč ne godiš nje

koncentracije teš kih metala bile su u okviru koncentracija propisanih

Pravilnikom.

145

Koncentracije TSP i teš kih metala u TSP u ambijentalnom vazduhu, na

mernom mestu Streliš te u Panč evu, u periodu januar-decembar 2009.godine Pokazatelj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka

Meseč na/godiš nja granič na vrednost (GVI)


Najmanja vrednost

Najveća vrednost


% merenja iznad godiš nje GVI

Ukupne suspendovane č estice

1 119 120/70

(µg/m3)

78 9 354 16 13,4

Kadmijum 1 39 10* (ng/m3)

0,0011 0,0010 0,0020 0 0

Olovo (Pb) 1 39 1* (µg/m3)

0,024 0,0003 0,200 0 0

Ž iva (Hg) 1 39 1* (µg/m3)

0,06 0,004 0,032 0 0

Cink (Zn) 1 39 ** 0,064 0,0002 1,024

Nikal (Ni) 1 39 20* (ng/m3)

3,31 0,25 9,9 0 0

Hrom (Cr) 1 39 0,3* (ng/m3)

<0,2 <0,2 <0,2 0 0

* GVI za metale u TSP definisane su na godiš njem nivou ** GVI za cink u TSP nije definisana važećim Pravilnikom

AMONIJAK je kao specifič ni polutant sistematski praćen u gradu

Panč evu na dva merna mesta u ukupno 726 uzorka (362 uzorka na mernom

mestu Zavod i 364 uzorka na mernom mestu Vatrogasni dom) bez prekorač enja

GVI od 100 µg/m3. Srednja godiš nja koncentracija iznosila je 18 µg/m3.

Najč eš će su tokom 2009. godine na lokaciji Zavod merene koncentracije

do 7,5 µg/m3, a na lokaciji Vatrogasni dom koncentracije od 15 µg/m3 , 22,5

µg/m3 i 30µg/m3.

Prisustvo amonijaka u ambijentalnom vazduhu na mernim mestima u

gradu Panč evu bilo je takvo da ne zahteva sprovođ enje sanacionih mera za

smanjenje prisustva ovog polutanta u vazduhu.

146

Tabela 5. Koncentracije amonijaka (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu na

mernim mestima u Panč evu, u periodu januar-decembar 2009.godine

Pokazatelj Broj mer nih mesta

Broj uzo raka


Srednja vrednost

Najma nja vrednost

Naj veća vred nost

C98 Broj mere nja iznad GVI

% merenja iznadGVI

Amonijak 2 726 100/* 18 2,5 98 80 0 0

*GVI za amonijak nije definisana važećim Pravilnikom na godiš njem nivou

LAKO ISPARLJIVI UGLJOVODONICI – BENZEN, TOULEN,

KSILEN (BTX) U 24-SATNIM UZORCIMA AMBIJENTALONOG

VAZDUHA praćeni su u ukupno 725 uzoraka ambijentalnog vazduha na dva

merna mesta u Panč evu (363 uzorka na mernom mestu Zavod i 362 uzorka na

mernom mestu Vatrogasni dom).

BENZEN je izmeren u proseč noj godiš njoj koncentraciji od 3,5µg/m3

koja je ispod propisane proseč ne godiš nje koncentracije za 2009.godinu za

područ ja koja imaju izvore ovog polutanta, ali je i ispod proseč ne godiš nje

koncentracije od 5 µg/m3 propisane za sva ostala područ ja.

Maksimalna koncentracija benzena od 21 µg/m3 izmerena je na mernom

mestu Zavod. Najč eš će merene koncentracije na mernom mestu Zavod bile su

one od 5 µg/m3 i 2,5 µg/m3, a na mernom mestu Vatrogasni dom od 2,5 µg/m3 i

5 µg/m3.

TOLUEN je u svim uzorcima meren bez prekorač enja GVI od 7500

µg/m3. Proseč na godiš nja koncentracija ovog polutanta u ambijentalnom

vazduhu u Panč evu iznosila je 4,8 µg/m3.

Maksimalna koncentracija toluena od 20 µg/m3 izmerena je na mernom

mestu Zavod. Sve izmerene koncentracije izrazito su niske u odnosu na GVI za

ovaj polutant.

147

KSILEN je u ambijentalnom vazduhu u Panč evu prisutan u proseč noj

godiš njoj koncentraciji od 2,5 µg/m3.

Maksimalna izmerena koncentracija zabeležena je na mernom mestu

Zavod i iznosila je 20 µg/m3. Važeći Pravilnik ne definiš e GVI za ksilen.

Koncentracije BTX (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu, na mernim mestima u

Panč evu, u periodu januar-decembar 2009. godine Pokazatelj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka


Srednja vrednost

Najmanja vrednost

Najveća vrednost

C98 Broj merenja iznad GVI

% merenja iznad GVI

Benzen 2 725 8,5* 3,5 1 21 12

Toluen 2 725 7500/** 4,8 1 20 13 0 0

Ksilen 2 725 *** 2,5 1 20 10

* GVI za benzen za 2009.godinu za područ ja sa izvorima ovog polutanta ** GVI za toluen važećim Pravilnikom nije definisana na godiš njem nivou *** GVI za ksilen nije definisana važećim Pravilnikom

REZULTATI MONITORINGA KVALITETA VAZDUHA U GRADU

VRŠ CU

Č AĐ je merena na dva lokaliteta u Vrš cu u ukupno 680 uzoraka (343

uzorka na lokaciji Carinski terminal i 337 uzoraka na lokaciji Opš tina. Od

ukupnog broja uzoraka koncentracije preko GVI izmerene su u 96 uzoraka

(14,1%). Najveći broj prekorač enja registrovan je na lokaciji opš tina (93) u

centru grada. Proseč na koncentracija na lokaciji Opš tina (41µg/m3) tri puta je

veća od proseč ne koncentracije na lokaciji Carinski terminal (13µg/m3).

Najč eš će merene koncentracije na mernom mestu Carinski terminal bile

su 7,5 i 15 µg/m3, a na mernom mestu Opš tina 45, 30 i 37,5 µg/m3.

Č ađ je znač ajno prisutna na lokaciji Opš tina i upravo razlika u

opterećenosti dva merna mesta govori za poreklo č estica č ađ i od saobraćaja i iz

ložiš ta.

148

Koncentracije č ađ i, sumpordioksida i azotdioksida (μ g/m3) u

ambijentalnom vazduhu, na mernim mestima u Vrš cu, u periodu januar-

decembar 2009. godine Pokazatelj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka


Srednja vrednost

Najmanja vrednost

Najveća vrednost

C98 Broj merenja iznad GVI

% merenja iznad GVI

Č ađ 2 680 50/50 27 2 132 94 96 14,1

SO2 2 680 150/50 9,6 8 45 30 0 0

NO2 2 671 85/60 16 1 71 45 0 0

Distribucija proseč nih meseč nih koncentracija č ađ i na oba lokaliteta u

gradu Vrš cu ukazuje na prisustvo većih koncentracija ovog polutanta u zimskim

mesecima, tj. u periodu grejanja.

0

10

20

30



ČAĐ u vazduhu ambijentaVršac- Carinski terminal 2009 god.


149

0

10

20

30

40

50

60



ČAĐ u vazduhu ambijentaVršac - Opš tina 2009 god.


Struktura indeksa kvaliteta vazduha za č ađ na na mernom mestu Opš tina

pokazuje da je najveći broj dana sa koncentracijama č ađ i koje ugrožavaju samo

senzitivne populacione grupe (73). Broj dana sa koncentracijama č ađ i koje su

nezdrave za ukupnu populaciju na ovom mernom mestu iznosio je 15, a pet

dana je bilo sa koncentracijama č ađ i koje su vrlo nezdrave za ukupnu

populaciju. Na lokaciji Carinski terminal tri dana u 2009. godini su

koncentracije č ađ i ugrožavale samo osetljivu populaciju.

Koncentracija Brojmg/m3 dana


76-100 nezdrav 76-100 15101-150 vrlo nezdrav 101-150151-250 opasan 151-250

Č AĐ Opština Januar- Decembar 2009


337

SUMPORDIOKSID je praćen na dva merna mesta u gradu Vrš cu u

ukupno 680 uzoraka (343 uzorka na lokalitetu Carinski terminal i 337 uzoraka

na lokalitetu Opš tina), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na

godiš nja koncentracija je niska – 9,6 μ g/m3 i u okviru je preporuč ene proseč ne

Koncentracija Brojmg/m3 dana



Č AĐ Carinski terminal Januar- Decembar 2009


343

150

godiš nje koncentracije od 50 μ g/m3. Maksimalna registrovana koncentracija od

45 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Opš tina.

Najč eš će merene dnevne koncentracije sumpordioksida tokom 2009.

godine na obe lokacije bile su koncentracije od 10 µg/m3.

Proseč ne godiš nje koncentracije sumpordioksida znatno su niže od

proseč ne godiš nje koncentracije koju određ uje Pravilnik te za ovaj polutant nije

bilo potrebno preduzimati sanacione mere, tj mere za smanjivanje koncentracije

ovog polutanta u vazduhu.

AZOTDIOKSID je praćen na dva mesta u gradu Vrš cu u ukupno 671

uzorku (334 uzorka na lokalitetu Carinski terminal i 337 uzoraka na lokalitetu

Opš tina), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na godiš nja

koncentracija od 16 μ g/m3 iznosi manje od trećine proseč ne godiš nje

koncentracije od 60μ g/m3 koju propisuje Pravilnik. Maksimalna registrovana

koncentracija od 71 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Carinski terminal.

Najč eš će merene koncentracije azotdioksida tokom 2009. godine na

lokaciji Opš tina bile su koncentracije od 20 µg/m3, 25 µg/m3 i 15µg/m3, a na

lokaciji Carinski terminal koncentracije od 10 µg/m3 i 15 µg/m3.

Sa aspekta važećih propisa prisustvo azotioksida u vazduhu na obe

lokacije nije zahtevalo sanaciju, tj. smanjenje koncentracije ovog parametra u

vazduhu.

UKUPNE SUSPENDOVANE Č ESTICE (TSP) U 24-SATNIM

UZORCIMA AMBIJENTALONOG VAZDUHA sistematski su praćene u

Vrš cu na dva merna mesta, svakog š estog dana. Od ukupno 103 uzorka ( 52

uzorka na lokaciji Carinski terminal i 51 uzorak na lokaciji Opš tina)

koncentracije su bile veće od GVI (120µg/m3) u 48 uzoraka (46,6%).

Najč eš će merene koncentracije na mernom mestu Carinski terminal bile su

120, 90, a zatim 60 i 210 µg/m3, a na mernom mestu Opš tina 90, 150, 120, 180 i

60µg/m3.

151

Maksimalna izmerena koncentracija TSP zabeležena je na mernom mestu

Opš tina u aprilu mesecu 2009.godine i iznosila je 362 µg/m3.

Proseč na godiš nja koncentracija TSP u ambijentalnom vazduhu u Vrš cu

od 127 µg/m3 iznad je proseč ne godiš nje koncentracije koju propisuje Pravilnik

(70 µg/m3).

U uzorcima ukupnih suspendovanih č estica uzetih u ambijentalnom

vazduhu na mernim mestima u Vrš cu nisu određ ivane koncentracije teš kih

metala.

Koncentracije TSP u ambijentalnom vazduhu na mernim mestima u

Vrš cu, u periodu januar-decembar 2009. godine Pokazatelj Broj

mernih mesta

Broj uzoraka



Najmanja vrednost

Najveća vrednost


% merenja iznad godiš nje GVI

Ukupne suspendovane č estice

2 103 120/70

(µg/m3)

127 14 362 48 46,6

ZAKLJUČ AK

Na osnovu rezultata monitoringa kvaliteta vazduha na područ ju

južnobanatskog okruga može se zaključ iti:

§ Da se monitoring kvaliteta ambijentalnog vazduha sprovodi u samo dva

grada u okrugu;

§ Da se monitoring sprovodi neujednač eno š to se tič e broja polutanata i

dinamike njihovog praćenja;

§ Da su zadovoljavajući rezultati u pogledu pojedinih osnovnih

zagađ ujućih supstancija – aerosedimenta, sumpordioksida i azotdioksida;

§ Da su zadovoljavajući rezultati ispitivanja svih specifič nih polutanata

uključ ujući i teš ke metale u aerosedimentu i ukupnim suspendovanim

č esticama;

§ Da je nezadovoljavajući kvalitet ambijentalnog vazduha u pogledu

povećane koncentacije č ađ i i ukupnih suspendovanih č estica;

152

§ Da u vezi sa nezadovoljavajućim kvalitetom vazduha postoji određ eni

zdravstveni rizik, pre svega za osetljive populacione grupe, koji

podrazumeva pogorš anje postojećih i doprinos nastajanju š tetnih

kardiovaskularnih i respiratornih zdravstvenih ishoda.

153

PRAĆ ENJE BUKE U Ž IVOTNOJ SREDINI NA PODRUČ JU

JUŽNOBANATSKOG OKRUGA TOKOM 2009. GODINE

Buka je neželjen zvuk koji viš estruko ugrožava ljudsko zdravlje. Buka

kojoj su ljudi svakodnevno izloženi, komunalna ili opš ta buka, kao i buka

zatvorenih boraviš nih prostora, jedan je od najvećih problema, posebno u

gradskim područ jima. Kao meš avina zvukova različ itih osobina buka može biti

trajna, isprekidana i udarna, promjenljivih nivoa, različ itog trajanja i vremenske

raspodele. Buka je subjektivan osjećaj i nije je moguće meriti. Ona je određ ena

fizič kim osobinama zvuka i fiziološ kim svojstvima uva i ljudskog organizma.

Ono š to merimo je zvuk, odnosno njegova jač ina, tj.energije koja se prenosi

zvuč nim talasima od izvora do ljudskog uva. Buka u životnoj sredini uglavnom

je posledica ljudskih aktivnosti, ali buku može stvarati i priroda (udar groma,

vodopadi, jaki vetrovi, životinje… ). Glavni izvori buke u komunalnoj sredini su

saobraćaj, industrija, građ evinski i javni radovi, rekreacija, sport, zabava… Kao

posledica izloženosti velikoj buci mogu se javiti efekti na č ulo sluha (auditivni) i

efekti na ostale organe i tkiva (neauditivni). U poslednjim decenijama doš lo je,

naroč ito u gradskim sredinama do povećanja broja puteva, brzine vozila, novih

industrijskih postrojenja i razvoja buč nih rekreativnih aktivnosti i turizma,

nedovoljno usklađ enih s prostornim planiranjem, tehnološ kim napretkom i

postojećim propisima. Saobraćaj je međ u najvažnijim izvorima buke, a č ak 80%

zagađ enja bukom u gradovima uzrokuju automobili. Zbog toga je "zagađ enje

bukom" postalo izrazit javnozdravstveni i ekološ ki problem.

CILJ

Sistematsko merenje buke u životnoj sredini uslov je za bolje

upoznavanje š tetnih efekata prekomerne buke i sprovođ enje nadzora i smanjenja

nivoa buke u svakodnevnom životu i radu.

Na lokalnom, gradskom nivou, važno je utvrditi i pratiti nivoe buke, predvideti

udeo buke pri prostornom planiranju, planiranju zelenih površ ina i

154

saobraćajnica, pri uvođ enju svake nove delatnosti i sprovodjenju mera za

smanjenje nivoa buke. Rezultati sistematskog merenja nivoa buke treba da

posluže urbanistima pri prostornom uređ enju i rekonstrukciji postojećih naselja i

područ ja, arhitektama pri projektovanju objekata u neposrednoj blizini mernih

mesta i medicinskim struč njacima pri oceni zdravstvenih smetnji od buke.


Merenje nivoa buke u životnoj sredini vrš eno je po metodologiji navedenoj u

zakonskoj regulativi za Republiku Srbiju:

§ SRPS U.J6.090 - Merenje buke u komunalnoj sredini. Savezni zavod za

standardizaciju, Beograd (1992);

§ SRPS U.J6.205 - Akustič ko zoniranje prostora. Savezni zavod za

standardizaciju, Beograd (1992).

Za merenja je koriš ćen merač nivoa zvuka “ Brüel & Kjæ r” , tip 2260,

koji po svojim karakteristikama odgovara uslovima iz standarda JUS N.R6.032 i

iz IEC 651 tip 1. Kalibracija instrumenta vrš ena je neposredno pre i posle svake

serije merenja kalibratorom “ Brüel & Kjæ r” , tip 4231.

Na svakom mernom mestu u mreži mernih mesta merenja su vrš ena u tri

dvoč asovna referentna intervala tokom dana (08-10h, 14-16h i 18-20h) i dva

dvoč asovna referentna intervala tokom noći (23-01h i 03-05h). Interval merenja

u okviru svakog referentnog intervala iznosio je 15 minuta. Merodavni nivo za

dan (06-22h), izražen kao energetski ekvivalentan trajni nivo buke (Leq) dobijen

je na osnovu ekvivalentnih nivoa dnevnih merenja, a merodavni nivo za noć (22-

06h) na osnovu ekvivalentnih nivoa noćnih merenja, postupkom klasiranja. Pri

svakom merenju određ ivana je minimalna i maksimalna vrednost nivoa buke

(Lmin i Lmax). Merne tač ke su postavljane na rastojanju od 3-10 m od zida

zgrade, izuzev u područ ju odmora i rekreacije.

Na svakom mernom mestu merena je gustina saobraćaja brojem lakih i teš kih

vozila na č as. Meteorološ ki podaci dobijani su pri svakom merenju od najbliže

155

stanice Republič kog hidrometeorološ kog zavoda. Zbog nepovoljnog uticaja na

tač nost merenja, nije se vrš ilo merenje pri izrazitom nevremenu, brzini vetra

iznad 10 m/s i pri temperaturama vazduha ispod -10º C.

Statistič ka obrada rezultata merenja obavljena je u kompjuterskom

programu “ SPSS 15” .

REZULTATI MERENJA BUKE U Ž IVOTNOJ SREDINI U GRADU

PANČ EVU

Sistematsko merenje buke u životnoj sredini u Panč evu vrš eno je svakog

meseca na osam mernih mesta, po akustič kim zonama iz GUP-a.

Merna mesta za sistematsko merenje buke u Panč evu u 2009. godini

Zona (JUS) Merno mesto

Zona gradskog centra Dimitrija Tucovića 42

Zona stanovanja “ Sever” Moš e Pijade 69

Zona stanovanja “ Jug” Žarka Zrenjanina 73 Š kolska zona ES “ Nikola Tesla” Bolnič ka zona Oč na bolnica

Zona odmora i rekreacije Park Dudara

Zona stanovanja uz industriju Spoljnostarč evač ka 80

Zona stanovanja (š inska vozila) Staklopan, Prvomajska10a Podaci po akustičkim zonama

U zoni gradskog centra, na mernoj tač ki “ Dimitrija Tucovića 42” dnevni

merodavni nivoi buke prekorač ivali su DNB (65 dB) za 3 - 6 dB.

Proseč ni noćni merodavni nivoi buke prevazilazili su DNB (55 dB) za 5

-10 dB po pojedinim mesecima. Najviš i proseč ni merodavni nivoi od 65 dB,

koji odgovaraju DNB za dan za ovu zonu, zabeleženi su u maju, avgustu i

decembru mesecu.

156

565860626466687072

jan feb mar apr maj jun jul avg sep okt nov dec

nivo

buke

u d

BA

Grafikon 1. Merodavni nivoi buke za dan i noć, Dimitrija Tucovića 42, Panč evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

U stambenoj zoni Sever, na mernoj tač ki “ Moš e Pijade 69” dnevni

merodavni nivoi buke su bili iznad DNB (55 dB) u svim ispitivanim mesecima,

a velič ina prekorač enja kretala se od 12 -14 dB po pojedinim mesecima.

Noćni nivoi buke bili su iznad DNB za ovu zonu (45 dB) sa

prekorač enjima od 16 – 19 dB po pojedinim mesecima. Merodavni nivoi buke

za noć u svim analiziranim mesecima bili su veći od DNB za dan za stambenu

zonu.

58

60

62

64

66

68

70


nivo

buke

u d

BA

Grafikon 2. Merodavni nivoi buke za dan i noć, Moš e Pijade 69, Panč evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

U stambenoj zoni Jug, na mernoj tač ki “ Ž . Zrenjanina 73” dnevni nivoi

buke prelazili su DNB za 12 - 13 dB po pojedinim mesecima. Najveća

prekorač enja su zabeležena u julu i septembru mesecu.

Noćni nivoi buke prekorač uju DNB za 16 – 21 dB po pojedinim

mesecima u godini.

157

58

60

62

64

66

68

70


nivo

buk

e u

dBA

Grafikon 3. Merodavni nivoi buke za dan i noć, Ž arka Zrenjanina 73, Panč evo, 2009.godina

DNB danDNB noć

U š kolskoj zoni, na mernoj tač ki “ Elektrotehnič ka š kola” dnevni DNB

(50 dB) prekorač en je za 12 - 16 dB.

Noćni nivoi buke na ovom mernom mestu su prelazili DNB (45 dB) za

7- 13 dB po pojedinim mesecima u godini. Merodavni nivoi buke za noć u

februaru i novembru bili su iznad DNB za dan za ovu zonu.

45

50

55

60

65

70


nivo

buke

u d

BA

Grafikon 4. Merodavni nivoi buke za dan i noć, EŠ "Nikola Tesla", Panč evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

U bolnič koj zoni, na mernoj tač ki “ Oč na bolnica” merodavni nivoi buke

za dan bili su su iznad DNB za ovu zonu (50 dB), a prekorač enja su iznosila od

13 do 17 dB.

Svi merodavni nivoi buke za noć na ovoj lokaciji bili su iznad DNB za

ovu zonu (40 dB). Prekorač enja DNB noću iznosila su od 7 – 21 dB po

pojedinim mesecima.

158

Svi merodavni nivoi buke za noć na ovoj lokaciji iznad su DNB za dan za ovu

zonu.

45

50

55

60

65

70


nivo

buke

u d

BA

Grafikon 5. Merodavni nivoi buke za dan i noć, Oč na bolnica, Panč evo, 2009.godina

DNB dan

U zoni odmora i rekreacije na mernom mestu “ Park Dudara” merodavni

dnevni nivoi buke prekorač ivali su DNB za dan za ovu zonu (50 dB), a

prekorač enja su iznosila od 10 – 15 dB.

Zabeleženi merodavni nivoi buke za noć na ovom mernom mestu

prekorač ivali su DNB za noć za ovu zonu (40 dB), a prekorač enje je iznosilo od

za 12 - 18 dB.

Svi merodavni nivoi buke za noć bili su iznad DNB za dan za ovu zonu.

505254565860626466


nivo b

uke u

dBA

Grafikon 6. Merodavni nivoi buke za dan i noć, park Dudara, Panč evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

Na granici industrijske zone, u zoni stanovanja, na mernom mestu

”Spoljnostarč evač ka 80” , dnevni DNB prekorač en je za 5 do 9 dB.

Noćni DNB prekorač en je na ovom mernom mestu za 8 do 17 dB.

Merodavni noćni nivoi buke izuzetno su visoki i osim u aprilu u svim mesecima

prevazilaze DNB za dan za ovu zonu.

159

505254565860626466


nivo

buke

u d

BA

Grafikon 7. Merodavni nivoi buke za dan i noć, Spoljnostarč evač ka 80, Panč evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

U stambenoj zoni uz prugu, na mernom mestu „ Staklopan” („ Beopan” )

merodavni nivoi buke za dan prekorač uju DNB za dan za ovu zonu, a

prekorač enja su iznosila 7 do 11 dB.

Merodavni nivoi buke za noć su visoki i prekorač uju DNB za noć za ovu

zonu a velič ina prekorač enja iznosila je od su znatno veća i iznose od 11 do 16

dB.

Svi merodavni nivoi buke za noć veći su od DNB za dan za ovu zonu.

55

57

59

61

63

65

67


nivo

buke

u d

BA

Grafikon 8. Merodavni nivoi buke za dan i noć, "Staklopan" ("Beopan"), Pan č evo, 2009.godina

DNB dan

DNB noć

Upoređ ivanjem proseč nih merodavnih nivoa buke za dan i noć na

odabranim mernim mestima za sistematsko merenje komunalne buke u Panč evu

u periodu januar-decembar 2009. godine, uoč ava se da merodavni dnevni nivoi

buke u Panč evu u svim mesecima iznose 65 dB, osim u februaru mesecu kada je

merodavni nivo bio za decibel viš i. Proseč ni merodavni nivoi za noć osciluju u

varijacijama od 1 - 3dB po pojedinim mesecima. Najniži merodavni nivoi za noć

zabeleženi su u martu, junu i septembru mesecu (56 dB), a najviš i u januaru,

novembru i decembru mesecu (59 dB).

160

Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke na mernim mestima za

sistematsko merenje buke, Panč evo, januar-decembar 2009. godine (X ± SD)

Akustički parametar


Leq dBA (dan)

65±3 66±3 65±4 65±3 65±4 65±3 65±4 65±3 65±3 65±3 65±3 65±3

Leq dBA (noć)

59±6 58±6 56±5 56±6 57±6 56±7 58±6 57±6 56±6 57±8 59±4 59±6

Procenat prekorač enja DNB pri merenjima dnevnih nivoa buke u periodu

januar-decembar 2009.godine je 100%, tj, pri svim dnevnim merenjima (288)

prekorač eni su dozvoljeni nivoi buke. Pri merenjima noćnih nivoa buke procenat

prekorač enja je bio 94.8% jer tokom navedenog perioda nije zabeleženo

prekorač enje samo u 10 od 192 merenja.

Proseč ne vrednosti prekorač enja DNB za dan kreću se od 10 - 11 dBA, a

za noć 10– 14 dB.

Proseč ne vrednosti prekorač enja DNB za dan i noć na mernim mestima

za sistematsko merenje buke, Panč evo, januar-decembar 2009. (X ± SD)

Akustički parametar

JAN FEB MAR APR MAJ JUN JUL AVG SEP OKT NOV

> DNB Leq dBA (dan) 10±4 11±4 11±4 11±4 11±7 10±4 11±4 11±4 11±4 11±3 10±4

> DNB Leq dBA (noc) 14±6 13±7 11±5 10±4 12±4 12±6 13±5 14±5 12±6 13±7 14±6

REZULTATI MERENJA BUKE U Ž IVOTNOJ SREDINI U GRADU VRŠ CU

Sistematsko merenje buke u životnoj sredini u Vrš cu vrš eno je na š est

mernih mesta, po akustič kim zonama iz GUP-a, u dve sezone, tj, dva puta

godiš nje.

Merna mesta za sistematsko merenje buke u Vrš cu u 2009. godini

161

Zona (JUS) Merno mesto

Zona gradskog centra Ispred zgrade Opš tine Zona stanovanja Trg Andrije Lukića 1 Zona stanovanja Miloš a Obilića 26 Bolnič ka zona Podvrš anska 13 Zona odmora i rekreacije Gerontološ ki centar Zona stanovanja uz industriju 2.oktobra 95

Podaci po akustičkim zonama

Uporednim pregledom merodavnih nivoa buke za dan u I i III kvartalu

2009.godine, na mernim mestima u Vrš cu uoč ava se da su na mernim mestima

Opš tina i Gerontološ ki centar dnevni nivoi veći u I nego u III kvartalu, dok je

obrnuto na mernim mestima Trg Andrije Lukića 1 i 2.oktobar 95 gde su

zabeleženi najviš i merodavni nivoi buke u gradu. Na mernim mestima Miloš a

Obilića 26 i Podvrš anska 13 merodavni nivoi buke za dan u I i III kvartalu imali

su istu vrednost.

Grafikon 1. Merodavni nivoi buke za dan na mernim mestima u Vršcu,

I i III kvartalu 2009.godine

58606264

66687072

Opš tina Trg AndrijeLukića 1

Miloš aObilića 26

Podvrš anska13

Gerontološ kicentar

2.oktobar 95

nivo

buk

e u

dB(A

)

I kvartalIII kvartal

Merodavni nivoi buke za noć imaju visoke vrednosti na svim mernim

mestima, najviš i su u III kvartalu na mernom mestu M.Obilića 26 i Trg Andrije

Lukića 1 u zoni stanovanja. Na ovim mestima kao i na mestu Podvrš anska 13

merodavni nivoi buke za noć viš i su u III u odnosu na I kvartal. Na mernom

mestu Opš tina i 2.oktobar 95 nivoi su isti u I i III kvartalu, dok je na mernom

mestu Gerontološ ki centar merodavni nivo za noć niži u III kvartalu.

162

Grafikon 2. Merodavni nivoi buke za noć na mernim mestima u Vršcu, I i III kvartal 2009.godine

54

5658

60

62

6466

68

Op š tina Trg AndrijeLukića 1

Milo š aObilića 26

Podvrš anska13

Gerontolo š kicentar

2.oktobar 95

nivo

buk

e u

dB(A

)

I kvartalIII kvartal

Merodavni nivoi buke za dan na mernom mestu Opš tina, u zoni

administrativno upravnog centra, veći su od DNB za zonu gradskog centra u I

kvartalu, a niži u III kvartalu za 1 dB.

Merodavni nivoi buke za noć na ovom istom mestu imaju identič ne

vrednosti u oba kvartala, a prekorač uju DNB za noć za 9 dB.

Grafikon 3. Uporedni prikaz merodavnih i dozvoljenih nivoa buke za dan i

noć , zona gradskog centra, merno mesto Opština, Vršac, I i III kvartal 2009.godine

0

10

20

30

40

50

60

70

Leq dan Leq noć

nivo

buk

e u

dB(A

)

I kvartalIII kvartalDNB za dan i noć

U zoni stanovanja na svim mernim mestima merodavni dnevni nivoi

premaš ivali su DNB za dan: na mernom mestu Trg Andrije Lukića prekorač enje

iznosi 13-15 dB, na mernom mestu Miloš a Obilića 26 je bilo 14 dB, a na

mernom mestu 2.oktobar 95 bilo je 13- 14 dB.

Na svim ovim mernim mestima takođ e su prekorač eni i DNB za noć: na

mernom mestu Trg Andrije Lukića prekorač enje iznosi 13-20dB, na mernom

mestu Miloš a Obilića 26 takođ e od 16 - 21dB, a na mernom mestu 2.oktobar 95

- 18 dB.

Merodavni nivoi buke za noć prekorač uju ne samo DNB za noć već i

vrednosti DNB za dan za zonu stanovanja.

163

Grafikon 4. Uporedni prikaz merodavnih i dozvoljenih nivoa buke na mernim mestima u zoni stanovanja, Vršac, I i III kvartal 2009.godine

01020304050607080

Leq dan Leq noć Leq dan Leq noć Leq dan Leq noć

Trg A. Lukića 1 M.Obilića 26 2.oktobar 95

nivo

buk

e u

dB(A

)

I kvartalIII kvartalDNB

U bolnič koj zoni, na mernom mestu Podvrš anska 13, merodavni nivo

buke za dan imaju istu vrednost u I i III kvartalu, a veći su od DNB za dan za

ovu zonu za 15 dB. Merodavni nivo buke za noć u III kvartalu veći je od

merodavnog nivoa za noć na ovom mestu u I kvartalu. Prekorač enje DNB za

noć na ovom mernom mestu iznosilo je od 19 -23 dB.

Akustič ko opterećenje noću u bolnič koj zoni u Vrš cu je znatno veće

nego danju, i merodavni nivoi prevazilaze vrednosti dozvoljenih nivoa buke za

dan.

Grafikon 5. Uporedni prikaz merodavnih i dozvoljenih nivoa buke,

merno mesto Podvršanska 13, bolnička zona, Vršac, I i III kvartal 2009.

0

10

20

30

40

50

60

70

Leq dan Leq noć

nivo

buk

e u

dB(A

)


Na mernom mestu Gerontološ ki centar, u zoni odmora i rekreacije

prekorač eni su i dnevni i noćni merodavni nivoi buke, dnevni za 13-18 dBA, a

noćni za enormnih 21-23dB. Merodavni nivoi buke za noć prekorač uju DNB za

dan, te je akustič ko opterećenje noću izuzetno visoko.

164

Grafikon 6. Uporedni prikaz merodavnih i dozvoljenih nivoa buke, Gerontološki centar, zona odmora i rekreacije, Vršac, I i III kvartal

2009.godine

01020304050607080

Leq dan Leq noć

nivo

buk

e u

dB(A

)


Upoređ ivanjem proseč nih vrednosti Leq za dan i noć na odabranim

mernim mestima za sistematsko merenje komunalne buke u Vrš cu za I i III

kvartal 2009. godine, uoč ava se da su u pomenutom periodu proseč ni dnevni

nivoi buke u Vrš cu u oba kvartala 2009. godine isti i iznose 67 dB. Noćni

merodavni nivo u I kvartalu 2009.godine niži je za 4 dB od merodavnog nivoa u

II kvartalu 2009. godine.

Proseč ne vrednosti ekvivalentnih nivoa buke na mernim mestima u

Vrš cu u I-III kvartalu 2008. i 2009. godine (X ± SD)

Akustič ki parametar I KVARTAL III KVARTAL Leq dBA (dan) 67 ± 2 67 ± 3 Leq dBA (noć) 57 ± 8 61 ± 6

Procenat prekorač enja DNB pri merenjima dnevnih nivoa buke u I-III

kvartalu 2009.godine iznosio je 88,8%, jer od 36 merenja samo u č etiri nije

prekorač en DNB za dan.

Procenat prekorač enja DNB pri merenjima noćnih nivoa buke iznosio je

u ova dva kvartala 95,8%).

Uzimajući proseč no prekorač enje DNB za dan i noć kao kriterijum za

poređ enje rezultata uoč ava se da su prekorač enja DNB za dan znač ajno niža od

prekorač enja DNB za noć u oba kvartala posmatrane godine. Prekorač enja za

dan imaju iste vrednosti u I i III kvartalu 2009.godine i iznose 12 dB.

Prekorač enje DNB za noć od 13 dB u I kvartalu 2009. godine manje je

za 3 dB od prekorač enja u III kvartalu.

165

Proseč ne vrednosti prekorač enja DNB za dan i noć na mernim mestima u Vrš cu

u I-III kvartalu 2009.godine (X ± SD)

Akustič ki parametar I KVARTAL III KVARTAL > DNB Leq dB(dan) 12 ± 5 12 ± 5 > DNB Leq dB(noc) 13 ± 8 16 ± 7

ZAKLJUČ AK

Na osnovu rezultata sistematskog merenja buke u životnoj sredini na

područ ju Južnobanatskog okruga može se zaključ iti:

§ Da se merenje buke u životnoj sredini sprovodi u samo dva grada u

okrugu;

§ Da se merenje buke u životnoj sredini sprovodi neujednač eno š to se tič e

dinamike merenja;

§ Da su dnevna i noćna akustič ka opterećenja velika;

§ Da su noćni nivoi buke izuzetno visoki i č esto premaš uju DNB za dan;

§ Da se po proseč nim dnevnim i noćnim nivoima buke i Panč evo i Vrš ac

svrstavaju u “ sivu akustič ku zonu” prema kriterijumima OECD (55-65

dB);

§ Da se zbog ovakvih nivoa buke u životnoj sredini mogu oč ekivati

uč estalije psihološ ke smetnje i ometanje spavanja kod izloženog

stanovniš tva.

166

ZDRAVSTVENA ISPRAVNOST NAMIRNICA I PREDMETA OPŠ TE UPOTREBE U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2009.

GODINE

Namirnice su izvor energije i esencijalnih hranljivih sastojaka potrebnih

za nadoknadu energetske potroš nje, izgradnju i funkcionisanje ćelija, tkiva i

organskih sistema. Dostupnost dovoljne količ ine zdravstveno bezbedne hrane

predstavlja osnovno ljudsko pravo, preduslov je pravilne ishrane i oč uvanja

zdravlja stanovniš tva.

Mikrobiološ ka i hemijska kontaminacija namirnica predstavljaju rizik za

nastanak bolesti prenosivih hranom. Do kontaminacije namirnica može doći na

putu od primarne proizvodnje, prometa pa sve do krajnjeg korisnika.

CILJ

Cilj sprovođ enja nadzora nad zdravstvenom ispravnoš ću namirnica u

2009. godini bio je je da se prikupe podaci koji omogućavaju da se utvrde uzroci

neispravnosti namirnica, izvrš i procena rizika za zdravlje stanovniš tva i

preporuč e mere za poboljš anje svih onih postupaka u lancu proizvodnje i

prometa namirnica koji predstavljaju rizik za mikrobiološ ku i hemijsku

kontaminaciju.


U 2009. godini kontrola zdravstvene ispravnosti namirnica do juna 2009.

godine obavljana je u vidu:

§ Sistematske javno zdravstvene kontrola shodno Zakonu o zdravstvenoj

ispravnosti namirnica i predmeta opš te upotrebe (Sl. list SRJ br. 53/91);

§ Kontrole prema higijensko-epidemiološ kim indikacijama shodno Zakonu

o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br. 125/04);

§ Kontrole prema ugovorenim obavezama sa vlasnicima preduzeća koja se

bave proizvodnjom i prometom namirnica shodno Zakonu o zdravstvenoj

ispravnosti namirnica i predmeta opš te upotrebe (Sl. list SRJ br. 53/91) i

167

Zakonu o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br.

125/04).

Nakon juna 2009. godine doš lo je do promene zakonske regulative i

nadležnosti nad kontrolom namirnica koje su od sanitarne inspekcije preš le na

veterinarsku i fitosanitarnu inspekciju u skladu sa Zakonom o bezbednosti

namirnica (Sl. glasnik RS br. 41/09). Zavod za javno zdravlje Panč evo u

saradnji sa republič kim sanitarnim inspektorima nastavio je sa kontrolom

predmeta opš te upotrebe. Do promene zakona vrš ena je mikrobiološ ka kontrola

namirnica domaćeg porekla, iz industrije, zanatske proizvodnje i prometa, kao i

hemijska kontrola namirnica domaćeg porekla. Kontrolom su obuhvaćene 22

grupe namirnica.

Uzorkovanje namirnica usklađ eno je sa Uputstvom o nač inu uzimanja

uzoraka namirnica i predmeta opš te upotrebe za vrš enje analiza i superanaliza

(Sl. list SFRJ br. 55/78).

Laboratorijska ispitivanja se obavljaju u skladu sa zakonski propisanim i

međ unarodno priznatim metodama (ISO metode, metode Codex Alimentarius i

dr).

Rezultati laboratorijskih ispitivanja sa miš ljenjem lekara specijaliste

higijene dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i vlasniku

proizvoda, a godiš nji izveš taji o kontroli namirnica i predmeta opš te upotrebe su

dostavljani Institutu za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut",

Institutu za javno zdravlje Vojvodine i Ministarstvu zdravlja.

U okviru kontrole mikrobiološ ke ispravnosti, prikupljeni su podaci o

broju pregledanih uzoraka i broju neispravnih uzoraka zbog nalaza salmonela,

koagulaza pozitivnih stafilokoka, kvasaca i plesni, insekata i parazita.

U okviru kontrole fizič ko-hemijske neispravnosti namirnica, prikupljeni

su podaci o broju pregledanih uzoraka, broju neispravnih uzoraka, broju uzoraka

neispravnih u pogledu organoleptič kih svojstava, sastava i aditive.

168

REZULTATI

U toku 2009. godine ukupno je mikrobiološ ki ispitano 1677 uzoraka, od

toga je neispravno bilo 172 (10,2%). Iz industrijske proizvodnje je od 87

uzoraka, neispravnih bilo 1 (1,1%) uzoraka. Iz prometa je od 1412 uzoraka,

neispravno bilo 137 (9,7%), a iz zanatske proizvodnje od 178 uzoraka,

neispravno je bilo 34 (19,1%).

Ukupno je hemijski ispitano 255 uzoraka, sa 16 (6,2%) neodgovarajućih:

iz industrijske proizvodnje od 77 uzoraka, 4 (5,2%) nije odgovaralo, iz prometa

od 152 ukupno, neodgovarajućih 11 (7,2%) i iz zanatske proizvodnje od 26

uzoraka, 1 (3,8%) je bilo neodgovarajućih.

Ukupan broj predmeta opš te upotrebe koji je mikrobiološ ki ispitan je bio

600, od č ega je 18 (3,0%) bilo neispravno, a hemijski od 80 uzoraka nije bilo

neispravnih.

169

Rezultati mikrobiološ ke kontrole namirnica i predmeta opš te upotrebe

u Južnobanatskom okrugu u 2009. godini

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 211 Mleko 31 1 12 Proizvodi od mleka 8 106 5 2 3 13 Meso 3 203 70 49 21 7 2 1 14 Proizvodi od mesa 115 6 65 Ribe,školjke i rakovi 51 5 56 Proizvodi od ribe7 Jaja i proizvodi od jaja 138 Ž itarice, leguminoze i brašno 20 41 19 Hleb,testenina i keks 22 230 27 11 16 48 10 1010 Kolač i 33 2 2 34 9 4 511 Šećer,bombone,čokolada i med 2312 Deč ja hrana i dijetet.namirnice 5313 Voće i proizvodi od voća 34 2 214 Povrće i proizvodi od povrća 87 3 1 1 115 Masti i uqa 316 Aditivi i zač ini 8 56 1 117 Kafa,kakao i čajevi 12 1 1 34 118 Alkoholna pića 1 219 Bezalkoholna pića 2 42 2 1 1 220 Sladoled 61 68 8 1 721 Gotova jela 174 12 1 11 12 5 1 422 Ostalo 11 20 1 1 4

87 1 0 0 1 0 0 1412 137 0 68 3 0 66 178 34 0 17 0 0 17

23 Posuđe i pribor za jednokr.upo. 165 17

24 Sred.za održ.lične higijene,negu i ulepšavanje lica i tela

435 1

600 18 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Vrsta namirnica i predmeta opšte upotrebe

INDUSTRIJSKA PROIZVODNJA PROMET ZANATSKA PROIZVODNJAbroj

pregledanih uzoraka

neispravni uzorci zbog nalaza:broj

pregledanih uzoraka

broj pregledanih

uzorakaneispravni uzorci zbog nalaza:neispravni uzorci zbog nalaza:

ukup

no

kva

snic

a i p

lesn

i

koag

ulaz

a p

oz

staf

iloko

ka

ost

alo

inse

kata

i pa

razi

ta

kva

snic

a i p

lesn

i

ne o

dgov

ara

Ukupno (23 do 24)

uku

pno

salm

onel

e

koag

ulaz

a p

oz

staf

iloko

ka

Ukupno (1 do 22)

ne o

dgov

ara

ne o

dgov

ara

salm

onel

e

ukup

no

inse

kata

i pa

razi

ta

ost

alo

koag

ulaz

a p

oz

staf

iloko

ka

kva

snic

a i p

lesn

i

inse

kata

i pa

razi

ta

ost

alo

salm

onel

e

170

Rezultati fizič ko-hemijske kontrole namirnica u Južnobanatskom okrugu

u 2009. godini

olo

vo

kadm

ijum

živa

arse

n

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

svega 255 77 152 26 0 148 0 0 0 0 0 0 0 242 244 0

ne odgovara 16 4 11 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15 1 0

svega 1 1 74 1 1ne odgovara

svega 3 2 1 3 3ne odgovara

svega 2 2

ne odgovarasvega 2 2 2

ne odgovara

svegane odgovara

svega

ne odgovarasvega 5 5 5 5

ne odgovarasvega 16 8 8 16 16ne odgovara

svega 109 47 42 20 15 109 109ne odgovara 1 1 1

svega 7 6 1 7 7

ne odgovarasvega 8 7 1 8 4 4

ne odgovara

svegane odgovara

svega 2 2 2

ne odgovarasvega

ne odgovarasvega

ne odgovara

svega 46 15 31 7 46 46ne odgovara 8 4 4 8

svega 22 3 19 22 22

ne odgovarasvega 8 1 7 8 8

ne odgovara

svega 15 3 12 38 15 15ne odgovara

svega 4 2 2 4 4 4ne odgovara 1 1 1svega

ne odgovarasvega 7 6 1ne odgovara 6 5 1 5 1

iz p

rom

eta

iz z

anat

ske

proi

zvod

nje

antib

iotic

i

horm

oni

Vrsta namirnica

Broj pregledanih uzoraka Rezultati pregleda uzoraka na pojedine pokazatelje

uku

pno

iz in

dust

rij.

proi

zvo

dnjw

e

osta

lo

Ukupno

1 Mleko

mik

otok

sini

metali i nemetali

sast

av

orga

nole

ptič

ka

svoj

stva

pest

icid

i

aditi

vi

2 Proizvodi od mleka

3 Meso

4 Proizvodi od mesa

5 Ribe ,školjke i rakovi

6 Proizvodi od ribe

7 Jaja i proiz. od jaja

8 Ž itarice , legum. i brašno

9Hleb,testenina i

keks

10 Kolač i

11 šeć er,bombone, č okolada i med

12 Deč ja hrana i di jetet.nami r.

13Voć e i p roizvodi od

voć a

14 Povrć e i p roiz. od povrć a

Kafa,kakao i č ajevi

18 Alkoholna pić a

15 Masti i ulja

16 Aditivi i zač ini

21 Gotova je la

22 Ostalo

19 Bezalkoholna pić a

20 Sladoled

17

171

Rezultati fizič ko-hemijske kontrole predmeta opš ta upotrebe u

Južnobanatskom okrugu u 2009. godini

olo

vo

kadm

ijum

živa

arse

n

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15svega 0 0 80 0 80 80 0 0 0 0 0 0 0 0 0

ne odgovara 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0svegane odgovarasvegane odgovarasvegane odgovarasvega

ne odgovara

svega 80 80 80ne odgovarasvega

ne odgovara

svegane odgovara

Grupa predmeta opšte upotrebe

broj pregledanih uzoraka predmeta opšte upotrebe Rezultati pregleda uzoraka na pojedine pokazatelje

Uku

pno

iz in

dus

trijs

ke

proi

zvo

dnje

iz p

rom

eta

iz z

ana

tske

p

roiz

vodn

je

sast

av

org

ano

lept

ička

sv

ojs

tva

pest

icid

i

osta

lo

Ukupno

Posuđ e i pribor za životne namirnice

pH

ukup

na

m

igra

cija

spec

ifičn

a m

igra

cija

metali i nemetali

Duvanske prerađ evine

Ostalo

Ambalaža za životne namirnice

Deč je igračke

Sredstva za održ. lič ne higijene,negu i

ulepšavanje lica i telaSredstva za održavanje č istoć e u domać instvu

ZAKLJUČ AK U 2009. godini najveći broj mikrobiološ ke neispravnosti je utvrđ en u

uzocima namirnica iz zanatske proizvodnje, a fizič ko-hemijske neispravnosti iz

prometa. Promenom nadležnosti sanitarne inspekcije, onemogućena je struč na

procena rizika po zdravlje stanovniš tva od strane lekara specijalista higijene,

kao i praćenje pojave ovih rizika u regionu i pravovremeno reagovanje i ostalih

službi.

172

ZDRAVSTVENA ISPRAVNOST VODE ZA PIĆ E U JUŽNOBANTSKOM OKRUGU TOKOM 2009. GODINE

Prema Svetskoj Zdravstvenoj Organizaciji osnovni uslov za oč uvanje

zdravlja stanovniš tva je obezbeđ ivanje dovoljne količ ine zdravstveno bezbedne

vode za piće i jedan je od osnovnih pokazatelja zdravstvenog stanja

stanovniš tva.

Vodosnadbevanje stanovniš tva u Južnobantskom okrugu vrš i se putem

podzemnih voda iz dobljih vodonosnih slojeva (30-100 metara). Oko 90%

stanovniš tva priključ eno je na centralni vodovode. U okrugu postoji tri

postrojenja za preradu vode u Panč evu, Kovinu i Opovu.

CILJ

Kvalitet usluge vodosnadbevanja ne procenjuje se samo kroz

obezbeđ ivanje dovoljne količ ine vode potroš ač ima za piće za sve uobič ajene

potrebe u domaćinstvu, već i kroz spreč avanje distribucije š tetnih materija i

mikroorganizama. Nač in kontrole kvaliteta usluge vodosnadbevanja je

kontinuirani monitoring, a cilj kontrole higijenske ispravnosti vode za piće je

oč uvanje i zaš tita zdravlja ljudi.


Kontorla zdravstvene ispravnosti vode za piće vrš ena je na osnovu

važeće zakonske osnove u Republici Srbiji:

§ Pravilnik o nač inu uzimanja uzoraka i metodama za laboratorijsku

analizu vode za piće (Sl. list SFRJ br. 33/87);

§ Pravilnik o higijenskoj ispravnosti vode za piće (Sl. list SRJ br. 42/98, sa

dopunom);

§ Program zdravstvene zaš tite stanovniš tva od zaraznih bolesti od 2002. do

2010. godine (Sl. glasnik RS br.29/02)

173

§ Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br.

125/04).

Rezultati laboratorijskih analiza sa miš ljenjem lekara specijaliste higijene

dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i vlasniku vodnog

objekta, a godiš nji izveš taji o kontroli dostavljani Institutu za javno zdravlje

Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", Institutu za javno zdravlje Vojvodine i

Ministarstvu zdravlja.

REZULTATI

Pod redovnom kontrolom Zavoda za javno zdravlje Panč evo je 70

vodovoda u naseljenim mestima Južnog Banata i to po opš inama: Panč evo 6,

Alibunar 11, Bela Crkva 2, Kovač ica 7, Kovin 9, Opovo 2, Plandiš te 12, Vrš ac

20. Pored centralnih vodovoda i lokalnih javnih objekata-bunara pod kontrolom

su lokalni vodovodi radnih i drugih organizacija (ukupno 50).

Mikrobiološ ki je analizirano 7094 uzoraka vode za piće iz distributivne

mreže vodovoda za javno snadbevanje stanovniš tva. Mikrobiološ ki neispravno

je bilo 1795 (25,3%) uzoraka: zbog povećanog broja aerobno-mezofilnih

bakterija (AMB) 1361 (75,8%), a zbog fekalno-koliformnih bakterija (FK) 434

(24,1%).

Fizič ko– hemijski je analizirano 2395 uzorka vode za piće iz distributivne

mreže centralnih vodovoda za javno snadbevanje stanovniš tva, a 1378 (57,5) je

bilo neispravno zbog poviš enog sadržaja gvožđ a, amonijaka, mangana i

promenjenih fizič kih osobina.

174

Rezultati ispitivanja higijenske ispravnosti preč iš ćene hlorisane vode za

piće iz komunalnih vodovoda sa teritorije Južnobantskog okruga tokom 2009.

godine

MIKROBIOLOŠ KI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED neispravni

uzorci neispravnih NASELJE

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok

neispravnosti

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok neispravnosti

PANČEVO* 1428 162 11,3 AMB i FK 565 19 3,3 Fe, NH3, KMnO4 i fizič ke

osobine

KOVIN 144 10 6,9 AMB i FK 42 0 0,0 /

OPOVO** 173 46 26,6 AMB i FK 40 4 10,0 Mn, Fe, NH3, KMnO4 i fizič ke

osobine *Vodovod Panč eva je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Panč evo, Banatski Brestovac, Ivanovo, Omoljica i Starč evo. **Vodovod Opova je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Opovo, Baranda i Sakule.

Rezultati ispitivanja higijenske ispravnosti nepreč iš ćene hlorisane vode

za piće iz komunalnih vodovoda sa teritorije Južnobantskog okruga tokom 2009.

godine

MIKROBIOLOŠ KI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED neispravni

uzorci neispravnih NASELJE

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok

neispravnosti

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok neispravnosti

ALIBUNAR 170 31 18,2 AMB i FK 26 26 100,0 Mn BANATSKI KARLOVAC 170 31 18,2 AMB i FK 26 26 100,0 Mn DEVOJAČKI

BUNAR 38 13 34,2 AMB i FK 2 1 50,0 Mn

DOBRICA 86 63 73,3 AMB i FK 14 13 92,9 Mn, Fe i fizič ke osobine

ILANDŽA 71 21 29,6 AMB i FK 23 23 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

JANOŠ IK 74 15 20,3 AMB i FK 14 14 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

LOKVE 60 12 20,0 AMB i FK 20 20 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

NIKOLINCI 60 8 13,3 AMB i FK 14 14 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

NOVI KOZJAK 63 6 9,5 AMB i FK 15 15 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

SELEUŠ 77 35 45,4 AMB i FK 15 15 100,0 Mn, Fe i fizič ke osobine

175

VLADIMIROVAC 102 35 34,3 AMB i FK 30 26 86,7 Mn i NO2

BELA CRKVA# 227 63 27,7 AMB i FK 157 73 46,5 Mn, Fe i fizi č ke osobine

KALUĐ EROVO 22 13 59,1 AMB i FK 22 3 13,6 Fe, KMnO4 i fizi č ke osobine

KOVAČ ICA 119 30 25,2 AMB i FK 30 30 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

CREPAJA 146 57 39,0 AMB i FK 26 26 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

DEBELJAČ A 87 21 24,1 AMB i FK 29 29 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

IDVOR 35 33 94,3 AMB i FK 13 13 100,0 Fe, NH3, fizič ke osobine, KMnO4 i el.provodljivost

PADINA 115 29 25,2 AMB i FK 31 31 100,0 Mn, NO2

SAMOŠ 49 9 18,4 AMB i FK 25 25 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine UZDIN I

PUTNIKOVO 43 7 16,3 AMB i FK 24 24 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

DELIBLATO 48 22 45,8 AMB i FK 12 11 91,7 Mn, Fe i fizi č ke osobine

DUBOVAC 48 18 37,5 AMB i FK 12 12 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

GAJ 48 8 16,7 AMB i FK 12 12 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine MALO

BAVANIŠ TE 24 13 54,2 AMB 12 10 83,3 Mn, NH3

MRAMORAK 48 4 8,3 AMB 12 12 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

PLOČ ICA 48 23 47,9 AMB i FK 12 9 75,0 Fe, KMnO4 i fizi č ke osobine

SKORENOVAC 48 10 20,8 AMB i FK 12 12 100,0 Mn, Fe, NO2 i fizič ke

osobine

Š UMARAK 24 3 12,5 AMB 12 12 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

SEFKERIN 77 30 38,9 AMB i FK 17 17 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine BANATSKO NOVO SELO 112 44 39,3 AMB i FK 70 70 100,0

Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

DOLOVO 113 37 32,7 AMB i FK 29 29 100,0 Mn, Fe, NO2, NH3 i fizič ke

osobine

GLOGONJ 80 25 31,2 AMB i FK 23 23 100,0 Fe, NO2 i fizi č ke osobine

JABUKA 129 39 30,2 AMB i FK 68 68 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

KAČ AREVO 129 29 22,5 AMB i FK 43 42 97,7 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine BANATSKI SOKOLAC 28 8 28,6 AMB i FK 16 16 100,0 Mn, NH3 i fizi č ke osobine

BARICE 38 12 31,6 AMB i FK 2 2 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

DUŽ INE 29 9 31,0 AMB i FK 19 19 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

176

HAJDUČ ICA 51 29 56,9 AMB i FK 16 13 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

JERMENOVCI 56 9 16,1 AMB i FK 11 11 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

MARGITA 55 17 30,9 AMB i FK 10 10 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

MARKOVIĆEVO 29 10 34,5 AMB i FK 11 11 100,0 NH3 i KMnO4

MILETIĆEVO 37 15 40,5 AMB i FK 16 16 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

PLANDIŠ TE 93 23 24,7 AMB i FK 36 36 100,0 Mn, NH3 i fizi č ke osobine

STARI LEC 6 4 66,7 AMB i FK 6 6 100,0 Mn, NH3 i fizi č ke osobine

VELIKA GREDA 52 6 11,5 AMB i FK 17 17 100,0 Mn, NH3 i fizi č ke osobine KUPINIK I

VELIKI GAJ 28 15 53,6 AMB i FK 20 20 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke

osobine

GUDURICA 27 7 25,9 AMB i FK 0 0 /

IZBIŠ TE 27 15 56,6 AMB i FK 0 0 /

KUŠ TILJ 18 3 16,7 AMB i FK 9 1 11,1 NO2

MALI ŽAM 18 5 27,8 AMB 0 0 /

MALO SREDIŠ TE 18 7 38,9 AMB i FK 0 0 /

MARKOVAC 18 4 22,2 AMB i FK 0 0 /

MESIĆ 26 12 46,1 AMB i FK 2 2 100,0 pH

OREŠ AC 18 4 22,2 AMB i FK 0 0 /

PARTA 18 8 44,4 AMB i FK 0 0 /

POTPORANJ 18 3 16,7 AMB 0 0 /

RITIŠ EVO 22 13 59,1 AMB i FK 0 0 /

SOČ ICA 18 4 22,2 AMB i FK 0 0 /

Š UŠ ARA 18 7 38,9 AMB i FK 0 0 /

ULJMA 46 10 21,7 AMB i FK 18 18 100,0 Mn, Fe i fizi č ke osobine

VATIN 18 7 38,9 AMB i FK 0 0 / VELIKO

SREDIŠ TE 27 9 33,3 AMB i FK 1 1 100,0 Fe, NO2 i fizi č ke osobine

VLAJKOVAC 27 6 22,2 AMB i FK 0 0 /

VRŠ AC## 270 60 22,2 AMB i FK 9 9 100,0 Mn, NH3 i fizi č ke osobine

177

VOJVODINCI 18 6 33,3 AMB i FK 0 0 /

ZAGAJICA 18 6 33,3 AMB i FK 0 0 / # Vodovod Bele Crkve je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za

piće sledeća naseljena mesta: Bela Crkva, Banatska Palanka, Banatska Subotica,

Crvena Crkva, Č eš ko Selo, Dobrič evo, Dupljaja, Grebenac, Jasenovo,

Kajtasovo, Kruš č ica, Kusić, Stara Palanka, Straža i Vrač arev Gaj.

Vodovod Vrš ac je vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća

naseljena mesta: Vrš ac, Pavliš i Jablanka.

ZAKLJUČ AK

Voda za piće koja se distribuira u vodovodima naseljenih mesta u

Južnobantakom okrugu, a koja se ne preč iš ćava, već samo hloriš e, crpi se iz

duboko buš enih bunara i ima rastvorene mineralne sastojke koji su

karakteristič ni za ovaj region. Zbog ovakvog fizič ko-hemijskog sastava samo se

procesom preč iš ćavanja može omogućiti zdravstveno bezbedna voda za piće.

Kvalitet vodosnabevanja se može poboljš ati izgradnjom regionalnih fabrika

vode koje bi snadbevale stanovniš tvo viš e naseljenih mesta preč iš ćenom vodom

za piće, a ovo se može postići aktivnim uključ ivanjem nadležnih institucija,

organa lokalne samouprave i š ire druš tveno-politič ke zajednice.

178

KVALITET POVRŠ INSKE VODE JAVNIH KUPALIŠ TA REKA I

JEZERA U JUŽNOBANTSKOM OKRUGU TOKOM 2009. GODINE

Potreba za rekreacijom, kao jednim od nač ina održavanja psihfizič kog

zdravlja i radne sposobnosti, je bitna potreba savremenog č oveka, tako da se

velika pažnja posvećuje kvalitetu površ inskih voda, odnosno zaš titi zdravlja

ljudi. Da bi se opasnost po zdravlje korisnika svela na š to manju meru potrebno

je kontrolisati potencijalne uzroke, ne samo u vodama za rekreaciju, već i na

š irokom prostoru zona za rekreaciju.

CILJ

Prouč avanje kvaliteta površ inske vode namenjene za rekreaciju građ ana

ima osnovni cilj zaš titu zdravlja ljudi. Redovno praćenje kvaliteta površ inske

vode doprinosi prepoznavanju rizika i lakš oj proceni zagađ enja.


Kontorla kvaliteta površ inske vode javnih kupališ ta vrš ena je na osnovu

važeće zakonske osnove u Republici Srbiji:

§ Uredba o klasifikaciji voda međ urepublič kih vodotoka, međ udržavnih

voda i voda obalnog mora Jugoslavije (Sl. list SFRJ br. 6/78);

§ Pravilnik o opasnim materijama u vodama (Sl. glasnik SRS 31/82);

§ Pravilnik o nač inu uzimanja uzoraka i metodama za laboratorijsku

analizu vode za piće (Sl. list SFRJ br. 33/87);

§ Zakon o režimu voda (Sl list SRJ br. 59/98);

§ Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br.

125/04).

Rezultati laboratorijskih analiza sa miš ljenjem lekara specijaliste higijene

dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i zaš titu životne

sredine i prostornog planiranja, a godiš nji izveš taji o kontroli dostavljani

179

Institutu za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", Institutu za javno

zdravlje Vojvodine i Ministarstvu zdravlja.

REZULTATI

Mikrobiološ ki je analizirano 83 uzoraka površ inske vode i vode iz javnih

reč nih kupališ ta. Van II klase je bilo 53 (63,9%) uzoraka zbog broja koliformnih

bakterija.

Fizič ko– hemijski je analizirano 83 uzoraka površ inske vode i vode iz

javnih reč nih kupališ ta. Van II klase je bilo 67 (639%) uzoraka zbog fizič kih

osobina vode, povećanih koncentracija gvožđ a, amonijaka i nitrita,

suspendovanih materija, suvog ostatka, sadržaja vodonikovih jona i

koncentracije rastvorenog kiseonika.

Rezultati ispitivanja kvaliteta površ inske vode javnih kupališ ta u

Južnobanatskom okrugu tokom 2009. godine

MIKROBIOLOŠ KI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED odstupanje

od I i II klase voda

odstupanje od I i II

klase voda opš tina naziv kupališ ta

broj uzetih uzoraka broj %

uzrok odstupanja

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok odstupanja

Bela Crkva

BELOCRKVANSKA JEZERA 6 1 16,7 MPN 6 3 50,0

miris, boja, mutnoća

Kovin Š LJUNKARA 3 2 66,6 MPN 3 0 0,0 /

Panč evo DUNAV 12 12 100,0 MPN 12 12 100,0

saturacija O2, suspendovane materije, miris, boja, NH3 i Fe

Panč evo TAMIŠ 18 16 88,9 MPN 18 18 100,0 boja, NO3, Fe, saturacija O2

Panč evo PONJAVICA 18 13 72,2 MPN 18 13 72,2

miris, boja, mutnoća,

suspendovane materije, HPK,

NH3, Fe,

Panč evo JEZERO KAČ AREVO 6 0 0,0 MPN 6 1 16,6 Fe, miris, boja

Vrš ac VRŠ AČKO JEZERO 9 2 22,2 MPN 9 9 100,0

suvi ostatak, boja, NH3, Fe,

suspendovane materije, NO2

180

ZAKLJUČ AK

Prema preporukama Svetske Zdravstvene Organizacije, a u cilju

spreč avanja i smanjenja rizika po zdravlje ljudi preporuč uje se stalno praćenje

kvaliteta površ inske vode na kupališ tima zbog promenjljivosti uslova sredine.

Okvirna Direktiva EU o vodama (Water Framework Directive 2000/60/EC)

propisuje sveobuhvatnu zaš titu svih voda, uz primenu nač ela upravljanja

vodenim resursima, podizanje dobrog statusa voda prema definisanim

kriterijumima i hidrološ kim, hemijskim i biološ kim standardima u periodu od 15

godina. Neophodno je uključ ivanje javnosti u cilju informisanja, konsultovanja i

aktivnog uč estvovanja u upravljanju vodama.

181

HIGIJENSKO-SANITARNO STANJE U ŠKOLAMA I PREDŠKOLSKIM USTANOVAMA

Š kole su vaspitno obrazovne ustanove, ali i deo životno-radne sredine od

izuzetnog znač aja za psihič ki, fizič ki i socijalni razvoj dece. U smislu razvijanja

i unapređ enja fizič kog zdravlja od posebnog znač aja je periodič ni nadzor nad

svim predš kolskim i š kolskim objektima (š kolska zgrada, dvoriš te, fiskulturna

sala) i prostorijama (uč ionice, kabineti, holovi, hodnici, sanitarne prostorije,

kuhinje itd.). Za potrebe Ministarstva zdravlja vrš i se kontrola higijenskih uslova

u objektima osnovnih š kola, a prema ugovorima se realizuju programi javno-

zdravstvene kontrole predš kolskih i š kolskih objekata koji obuhvataju u celini ili

pojedinač no: kontrolu higijenskog stanja objekta, kontrolu mikrobiološ kog

stanja radnih površ ina, posudja i ruku osoblja zaposlenog u š kolskim kuhinjama,

ispitivanje zdravstvene ispravnosti namirnica u š kolskoj kuhinji, kontrolu

energetske vrednosti obroka, kontrolu vode za piće, poslove dezinsekcije i

deratizacije objekata i zdravstvene preglede osoblja zaposlenog u š kolskim

kuhinjama i vaspitač a u zabaviš tu.

CILJ

Cilj javno zdravstvene kontrole predš koskih i š kolskih ustanova je

unapređ enje i podrš ka razvoju mreže zdravih okruženja i zdravlja dece

primenom efikasnih mera radi smanjenja negativnog uticaja neadekvatne

š kolske sredine na zdravstveno stanje uč enika.

METOD RADA

Kontrola higijenskog stanja predš kolskih i š kolskih objekata vrš ena je

prema upitniku i metodološ kom uputstvu Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr

Milan Jovanović Batut". Kontrolisano je snabdevanje vodom, uklanjanje

otpadnih materija, higijenski uslovi u š kolskom dvoriš tu, uč ionicama,

fiskulturnim dvoranama, š kolskoj kuhinji, nač in grejanja prostorija i data je

182

opš ta higijenska ocena za ceo objekat. Opš ta higijenska ocena je data

dvostepeno: zadovoljava i ne zadovoljava.

Kontrola higijenskog stanja predš kolskih i š kolskih objekata vrš ena je u

skladu sa sledećom zakonskom regulativom: Zakon o zaš titi stanovniš tva od

zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br. 125/2004), Zakon o zdravstvenoj zaš titi (Sl.

glasnik RS br. 107/2005), Zakon o javnom zdravlju (Sl. glasnik RS br. 72/2009),

Strategija javnog zdravlja Republike Srbije (Sl. glasnik RS br. 22/2009),

Strategija za prevenciju i kontrolu hronič nih nezaraznih bolesti i Akcioni plan za

sprovođ enje strategije za period 2000-2015 godine (Sl. glasnik RS br. 22/2009),

Plan Akcije za životnu sredinu i zdravlje dece u Republici Srbiji za period od

2009-2019. godine (Sl. glasnik RS br. 83/2009), Pravilnik o bližim uslovima za

poč etak rada i bavljenje delatnostima ustanova za decu (Sl. glasnik RS br.

50/94), Pravilnik o normativima š kolskog prostora, opreme i nastavnih sredstava

za osnovnu š kolu (Sl. glasnik SRS– Prosvetni glasnik br. 4/90), Pravilnika o

obaveznim zdravstvenim pregledima određ enih kategorija zaposlenih, drugih

lica i kliconoš a (Sl. glasnik RS br. 20/06) i druga bliža zakonska akta u skladu sa

gore navedenim poslovima javnozdravstvenog nadzora.

REZULTATI

U 2009. godini izvrš eno je 72 higijensko sanitarnih nadzora predš kolskih

objekata, 107 nadzora osnovnih š kola, 16 nadzora srednjih š kola. Izvrš eno je i

126 nadzora objekata za ishranu dece. Svi objekti su u dobrom ili

zadovoljavajućem stanju, osim fiskulturne sale jedne osnovne š kole i radionice

jedne srednje š kole.

Izvrš eno je ukupno 754 analiza briseva na č istoću u predš kolskim i š kolskim

kuhinjama, gde nije bilo neispravnih uzoraka, 312 bakteriološ kih analiza namirnica,

od č ega 5 (1,6%) nije bilo ispravno, 35 analiza energetske vrednosti obroka i u

okviru ispitivanja vode za piće u š kolskim objektima od 1007 analiza 265 (26,3%)

ne odgovara mikrobiološ ki i od 377 izvrš enih fizič ko-hemijskih analiza 156

183

(41,4%) ne odgovara. Ukupna neispravnost vode za piće od 1007 analiza iznosi 365

(36,2%).

ZAKLJUČ AK

Higijena u predš kolskim i š kolskim ustanovama je na zadovoljavajućem

nivou, kao i kontrola higijene i namirnica u š kolskim kuhinjama. U

predš kolskim ustanovama u kojima se kontroliš e energetska vrednost obroka,

ovi rezultati su zadovoljavajući, ali ne postoji interesovanje za energetsku

kontrolu obroka u ostalim predš kolskim ustanovama, kao ni u š kolama usled

nedostatka finansija. Voda za piće nije zadovoljavajućeg kvaliteta, š to je odraz

situacije kvaliteta vode za piće u celom regionu, s obzirom da su svi predš kolski

i š kolski objekti priključ eni na centralni ili lokalni sistem vodosnabdevanja.

Prioritetni objekti za sanaciju su: OŠ "Dositej Obradović" Bela Crkva,

fiskulturna sala OŠ "IV oktobar" Glogonj i radionica Maš inske š kole Panč evo.

186

Centar za prevenciju i kontrolu bolesti, prikuplja, obrađ uje, analizira i

sač injava izveš taj o kretanju zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu sa

313.937 stanovnika, a na osnovu podataka koje dostavljaju zdravstvene

ustanove (8 Domova zdravlja, 3 specijalne bolnice i 2 opš te bolnice).

Na osnovu važećih zakonskih propisa u Južnobanatskom okrugu u

2009.godini zdravstvena služba je prijavila 1008 obolenja od zaraznih i

parazitarnih bolesti na pojedinač nim prijavama i 14 341 obolenja je prijavljeno

na 1 672 zbirnih prijava, bez gripa.

Ukupna Incidencija u 2009. godini iznosi 4889.2 š to je u poredjenju sa

prethodnom godinom neznatno viš e ( In za 2008. godinu iznosi 4859.3), i 12%

veća u odnosu na In za posmatrani petogodiš nji period (3944.9), tabela 1. Do

povećanja incidencije doš lo je usled ukupnog povećanja broja prijavljenih

oboljenja od zarazne bolesti na zbirnim prijavamam, i to u grupi Respiratornih

bolesti – Pharyngitis streptococcica.

Broj obolelih od zaraznih bolesti, incidencija na 100.000 stanovnika,

broj umrlih i mortalitet na 100.000 stanovnika, na teritoriji

Južnobanatskog okruga u periodu 2005-2009. godine

Godina Broj obolelih Inc /100000 Broj umrlih Mt/100000

2005 4128 1314.9 10 3.2 2006 12103 3855.2 5 1.6 2007 15077 4802.5 8 2.5 2008 15255 4859.3 6 1.9 2009 15349 4889.2 6 1.9

Incidencija zaraznih bolesti razlikuje se po opš tinama, i kreće se u

rasponu od 22 140.50 za opš tinu Opovo, š to je ujedno najviš a incidencija na

Južnobanatskom okrugu, do 1163.02 u opš tini Alibunar, š to je najniža

registrovana incidencija.

Do porasta incidencije u odnosu na predhodnu 2008. godinu, doš lo je u

opš tinama : Alibunar, Bela Crkva, Vrš ac, Kovin, Opovo i Plandiš te, a do pada u

opš tinama Kovač ica i Panč evo.

187

Distribucija broja obolelih i incidencije zaraznih i parazitarnih

bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu u 2008. i 2009. godini

Opština Broj

obolelih 2009.

Inc na 100000 2009.

Broj obolelih

2008.

Inc na 100000 2008.

Alibunar 268 1167.45 197 858.17 Bela Crkva 2753 13516.96 2254 11066.92 Vršac 2633 4842.83 1543 2838.01 Kovačica 2153 7719.61 2837 10172.11 Kovin 1669 4535.10 1661 4513.33 Opovo 2439 22140.50 2129 19326.46 Pančevo 3157 2425.96 4471 3515.98 Plandište 277 2070.70 163 1218.53

Ukupna

15349

4889.19

15255

4859.26

Mortalitet za Južnobanatski okrug tokom 2009. godine iznosio je 1.91,

š to je isto kao i u 2008. godini (1.91), i neznatno manje u odnosu na

petogodiš nji prosek (2.20). Ove godine prijavljeno je 6 sluč ajeva oboljenja koja

su imala smrtni ishod i to: 3 Septicaemia alie (Bela Crkva, Kovač ica i Kovin) ,1

pod Dg: AIDS (Vrš ac) ,1 pod Dg:Meningitis bacterialis, (Vrš ac) i 1 Hepatitis B

chronica (Panč evo).

Distribucija broja umrlih i mortaliteta zaraznih i parazitarnih

bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu u 2008. i 2009. godini

Opština Broj

umrlih 2009.

Mt na 100000

2009. god

Broj umrlih 2008.

Mt na 100000 2008.

Alibunar 0 0 0 0 Bela Crkva 1 4.91 1 4.91 Vršac 2 3.68 1 1.84 Kovačica 1 3.59 0 0 Kovin 1 2.72 1 2.72 Opovo 0 0 0 0 Pančevo 1 0.79 3 2.37 Plandište 0 0 0 0

Ukupna

6

1.91

6

1.91

188

Prema ukupnom broju prijavljenih sluč ajeva zaraznih bolesti u

2009.god., grupa Respiratornih zaraznih bolesti č ini 93.12%, i na prvom je

mestu kao i u 2008. godini. Od kada su uvedene Zbirne prijave najzastupljenije

dijagnoze su Pharyngitis streptococcica sa 7594 prijavljenih obolelih i Angina

streptococcica sa 3497 prijava (ukupno 11091 prijava), š to iznosi 72.26% uč eš ća

svih prijava zaraznih bolesti, i ovaj procenat je neš to niži nego tokom 2008.

godine (69.17%).

Na drugom mestu je grupa Crevnih zaraznih bolesti zastupljena sa

5.07%, zatim slede grupa Parazitarnih zaraznih bolesti sa 1.09% na trećem

mestu, dok je na č etvrtom mestu grupa Ostalih zaraznih bolesti 0.36%.

Udeo pojedinih grupa bolesti prema strukturi obolevanja od

zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009. godine

Red.br.

Grupa zaraznih bolesti Broj obolelih u 2009. god.

Procenat Broj obolelih u 2008. god.

Procenat

1. Respiratorne zarazne bolesti 14293 93.12% 13739 90.06% 2. Crevne zarazne bolesti 778 5.07% 1192 7.81% 3. Parazitarne zarazne bolesti 168 1.09% 203 1.33% 4. Ostale zarazne bolesti 56 0.36% 69 0.45% 5. Zoonoze 34 0.22% 24 0.16% 6. Polno prenosive zarazne bolesti 11 0.07% 16 0.10% 7. Vektorske zarazne bolesti 9 0.06% 12 0.08% U K U P N O 15349 100% 15255 100%

* bez influence i kliconoštva

U strukturi deset najč eš ćih zaraznih bolesti u 2009. godini, vodeće mesto

zauzima streptokokni tonzilofaringitis, sa incidencijom koja je 20% veća nego

tokom 2008. godine.( 2419.0:1959.3).

189

Redosled učestalosti pojedinih zaraznih i parazitarnih bolesti u

Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009. godine.

Red.br. Oboljenje Broj

obolelih 2009

Incidencija/100000

Broj obolelih

2008

Incidencija/100000

1. Pharyngitis streptococcica 7594 2419 6151 1959.3 2. Angina streptococcica 3497 1113.9 3353 1068.0 3. Varicella 1754 558.7 2917 929.2 4. Pneumonia bacterialis 881 280.6 700 223.0 5. Diarrhoea et gast. ca. inf. 513 163.4 611 194.6 6. Pneumonia viralis 273 87.0 246 78.4 7. Scabies 168 53.5 203 64.7 8. Salmonellosis 113 36.0 58 18.5 9. Scarlatina 97 30.9 99 31.5 10. Enterocolitis non spec. 87 27.7 412 131.2

Tokom 2009. godine u Južnobanatskom okrugu prijavljeno je 34

nosilaš tva zaraznih bolesti, š to je za 3 manje nego u 2008. godini (37).

Kod sledećih obolenja u 2009. godini je doš lo do povećanja nosilaš tva ; HIV za

86% i HbsAg-nosioca za 56%, dok je do smanjenja nosilaš tva doš lo kod

Lambliassis-a i Salmonellosis-a.

Redosled učestalosti nosilaštva zaraznih bolesti u Južnobanatskom

okrugu u 2008. i 2009. godini

Red.br.

Oboljenje Broj nosioca 2009

Procenat Broj nosioca 2008

Procenat

1. HBsAg-nosioci

16 47.06% 7 18.92%

2. Lambliassis 8 23.53% 22 59.46% 3. HIV 7 20.59% 1 2.70% 4. Salmonella 2 5.89% 6 16.22% 5. HCV-nosioci 1 2.94% 1 2.70% UKUPNO 34 100% 37 100%

190

RESPIRATORNE ZARAZNE BOLESTI

Prema ukupnom broju prijavljenih sluč ajeva zaraznih bolesti za teritoriju

Južnobanatskog okruga u 2009. godini grupa Respiratornih zaraznih bolesti č ini

93.12% od svih zaraznih bolesti (14 293) i na prvom je mestu, kao i tokom

2008.godine, š to je na nivou petogodiš njeg proseka (tabela 4).

Respiratorne zarazne bolesti po opš tinama Južnobanatskog okruga

pokazuju znač ajne razlike u visini incidencije. Najviš a incidencija je

registrovana u opš tini Opovo, a najniža u opš tini Alibunar.

Distribucija broja obolelih, incidencije, broja umrlih i mortaliteta

respiratornih zaraznih bolesti u opštinama Južnobanatskog okruga

tokom 2009. godine

Opština Broj

obolelih 2009.

Inc na 100000 2009.

Broj umrlih 2009.

Mt na 100000 2009.

Alibunar 219 953.97 0 0 Bela Crkva 2714 13325.28 0 0 Vršac 2502 4601.87 1 1.84 Kovačica 2094 7508.03 0 0 Kovin 1612 4380.16 0 0 Opovo 2388 21677.52 0 0 Pančevo 2576 2025.72 0 0 Plandište 188 1405.37 0 0

Ukupna

14293 4552.82 1 0.32

Iz ove grupe zaraznih bolesti u 2009. godini bio je jedan prijavljeni umrli

i to pod Dg: Meningitis bacterialis -1, za razliku od proš le godine kada je bilo

č etvoro umrlih iz ove grupe i to: 3 od TBC i 1 Meningitis bacterialis.

Na vrhu liste Respiratornih zaraznih bolesti nalazi se Pharyngitis

streptococcica (53.13%), š to je neš to viš e nego tokom 2008. godine, i viš e od

petogodiš njeg proseka, koji iznosi 43.31%; na drugom mestu je Angina

streptococcica sa 24.47%, š to je ista vrednost kao i proš le godine, a niža odnosu

na petogodiš nji prosek (26.2%). Na trećem mestu je Varicella sa uč eš ćem od

12.27%, š to je skoro duplo manje nego tokom 2008. godine, i ova vrednost je

niža u odnosu na petogodiš nji prosek (18.08%). U ukupnom broju prijavljenih

191

respiratornih bolesti, a u odnosu na prethodnu godinu imamo veću incidenciju

obolelih od: Pneumonia bacterialis, Pneumonia viralis, dok je smanjena

incidencija kod obolelih od TBC, Scarlatina, Parotita je jedan manje nego 2008.

godine.

Kada su uvedene Zbirne prijave viš e od polovine prijavljenih svih

prijava Respiratornih zaraznih bolest č ine Pharyngitis streptococcica i Angina

streptococcica (77.60% 2009 godine a tokom 2008. godine 69.17%). DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PROSEK ZA PET GODINA RESPIRATORNIH ZARAZNIH BOLESTI U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2008 i 2009

2009 2008 prosek za 5 god. Inc. za

5 Mt za 5

BOLESTI br.obol. br.umrl. Inc. Mt br

obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr. god. god. TBC 69 0 22,0 0,0 107 3 34,1 1,0 109,2 2,0 34,8 0,6 Angina streptococcica 3497 0 1113,9 0,0 3353 0 1068,0 0,0 2861,8 0,0 911,6 0,0 Pharyngitis streptococcica 7594 0 2419,0 0,0 6151 0 1959,3 0,0 4948,0 0,0 1576,1 0,0 Encephalitis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Scarlatina 97 0 30,9 0,0 99 0 31,5 0,0 119,4 0,0 38,0 0,0 Legionelosis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Meningitis bacterialis 8 1 2,5 0,3 8 1 2,5 0,3 10,2 1,4 3,2 0,4 Varicella 1754 0 558,7 0,0 2917 0 929,2 0,0 1974,6 0,0 629,0 0,0 Rubella 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 1,0 0,0 0,3 0,0 Mononucleosis infectiva 45 0 14,3 0,0 94 0 29,9 0,0 68,0 0,0 21,7 0,0 Parotitis 1 0 0,3 0,0 2 0 0,6 0,0 1,0 0,0 0,3 0,0 Pneumonia viralis 273 0 87,0 0,0 246 0 78,4 0,0 361,6 0,2 115,2 0,1 Pneumonia pneumoc. 16 0 5,1 0,0 43 0 13,7 0,0 21,0 0,0 6,7 0,0 Pneumonia bacterialis 881 0 280,6 0,0 700 0 223,0 0,0 422,4 0,0 134,5 0,0 Morbili 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Meningitis meningococ 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Pneumonia Hem. influ 0 0 0 0,0 19 0 6,1 0,0 20,8 0,0 6,6 0,0 Pertusis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 RESPIRATORNE 14293 1 4552,8 0,3 13739 4 4376,4 1,3 10919 3,6 3478,1 1,1

192

Redosled učestalosti pojedinih Respiratornih zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009.godine

*3 umrlo ** 1 umrli -2008, ***1 umrli - 2009

CREVNE ZARAZNE BOLESTI

U ukupnom broju obolelih od zaraznih bolesti tokom 2009. godine,

Crevne zarazne bolesti zauzimaju drugo mesto, sa uč eš ćem u strukturi od

5.07%.

Crevne zarazne bolesti po opš tinama Južnobanatskog okruga pokazuju

znač ajne razlike u visini incidencije. Najviš a incidencija je registrovana u

opš tini Plandiš te, a najniža u opš tini Bela Crkva

Distribucija broja obolelih, incidencija, broj umrlih i mortalitet kod

crevnih zaraznih bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu tokom

2009. godine

Opština Broj obolelih

2009.

Inc na 100000 2009.

Broj umrlih 2009.

Mt na 100000 2009.

Alibunar 41 178.60 0 0 Bela Crkva 17 83.47 0 0 Vršac 64 117.71 0 0 Kovačica 39 139.84 0 0 Kovin 37 100.54 0 0 Opovo 46 417.57 0 0 Pančevo 447 351.52 0 0 Plandište 87 650.37 0 0 Ukupno 778 247.80 0 0

Red.br. Oboljenje Broj obolelih 2009.god.

Procenat Broj obolelih 2008. god.

Procenat

1. Pharyngitis streptococcica

7594 53.13% 6151 44.77

2. Angina streptococcica 3497 24.47% 3353 24.40 3. Varicella 1754 12.27% 2917 21.23 4. Pneumonia bacterialis 881 6.16% 700 5.09 5. Pneumonia viralis 273 1.91% 246 1.79 6. Scarlatina 97 0.68% 99 0.72 7. TBC 69 0.48% 107* 0.78 8. Pneumonia Hem. Influ. 58 0.41% 19 0.14 9. Mononucleosis infectiva 45 0.31% 94 0.68 10. Pneumonia pneumoc. 16 0.11% 43 0.31 11. Meningitis bacterialis 8*** 0.05% 8** 0.06

193

U 2009. godini u Južnobanatskom okrugu prijavljeno je 778 lica obolelih

od crevnih zaraznih bolesti (incidencija 247.80/100.000), š to je manje 34.74% u

odnosu na 2008. godinu, kada ih je bilo 1192 (incidencija 379.70/100.000) i

29.90% manje u odnosu na petogodiš nji prosek (1109.8 i incidencijom

353.50/100.000). Nijedna osoba nije umrla od crevnih zaraznih bolesti, kao i

tokom 2008. god.

Tokom 2009. godine u okviru grupe Crevnih zaraznih bolesti, na prvom

mestu je Diarrhoea et gast. ca. inf. sa 513 prijava obolelih i č ini 65.94% uč eš ća

svih prijava crevnih zaraznih bolesti; Salmonellosis aliae sa 113 prijava

obolelih (14.52%) je na drugom mestu, Enterocolitis sa 87 prijava obolelih

(11.18%%) je na trećem mestu, a TIA druge bakterije sa 32 (4.11%) obolelih

zauzimaju č etvrto mesto.

Hepatitis “ A” sa 8 prijavljenih obolelih je na š estom mestu sa uč eš ćem

1.030% u okviru crevnih zaraznih bolesti i č etvorostruko je niži u odnosu na

2008. godinu, kada je bilo 32 prijavljenih obolelih. DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, I MORTALITETA CREVNIH ZARAZNIH BOLESTI U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2008. i 2009. godine I PROSEK ZA PET GODINA

2009 2008 prosek za 5 god. Inc. za 5

Mt za 5


obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr. god. god. TIA dr.bakterijama 32 0 10,2 0,0 37 0 11,8 0,0 102,6 0,0 32,7 0,0 ATI (staphilococus aureus) 0 0 0,0 0,0 3 0 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Salmonellosis 113 0 36,0 0,0 58 0 18,5 0,0 97,2 0,0 31,0 0,0 Dysenteria bacillaris 0 0 0,0 0,0 9 0 2,9 0,0 6,8 0,0 2,.2 0,0 Campilobacteriosis 16 0 5,1 0,0 14 0 4,5 0,0 8,8 0,0 2,8 0,0 Diarrhoea et. gast.ca. inf. suspec. 513 0 163,4 0,0 611 0 194,6 0,0 224,8 0,0 71,6 0,0 Enterocolitis non specifi. 87 0 27,7 0,0 412 0 131,2 0,0 574,2 0,0 182,9 0,0 Amoebiasis 0 0 0,0 0,0 1 0 0,3 0,0 0,2 0,0 0,1 0,0 Listeriosis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Infectio inf.protozoica 2 0 0,6 0,0 3 0 1,0 0,0 4,4 0,0 1,4 0,0 Meningitis viralis 6 0 1,9 0,0 9 0 2,9 0,0 10,4 0,0 3,3 0,0 Hepatitis “ A” 8 0 2,5 0,0 32 0 10,2 0,0 75,8 0,0 24,1 0,0 Hepatitis vir. 1 0 0,3 0,0 3 0 1,0 0,0 4,6 0,0 1,5 0,0 Botulismus 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 CREVNE 778 0 247,8 0,0 1192 0 379,7 0,0 1109,8 0 353,5 0,0

194

Redosled učestalosti pojedinih Crevnih zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009.godine

Red.br. Oboljenje Broj obolelih 2009

Procenat Broj obolelih 2008

Procenat

1. Diarrhoea et gast. ca. inf 513 65.94% 611 51.25% 2. Salmonellosis aliae 113 14.52% 58 4.86% 3. Enterocolitis 87 11.18% 412 34.56% 4. TIA druge bakterije 32 4.11% 37 3.10% 5. Campilobacteriosis 16 2.06% 14 1.17% 6. Hepatitis A 8 1.03% 32 2.68% 7. Meningitis viralis 6 0.77% 9 0.75% 8. Dysenteria bacillaris 0 0 9 0.75%

PARAZITARNE BOLESTI

Od parazitarnih bolesti obaveznom prijavljivanju od 2005. godine

podleže samo š uga.

U grupi Parazitarnih zaraznih bolesti - Scabies sa 168 obolelih

prijavljenih u 2009. godini za teritoriju Južnobanatskog okruga beleži se pad

prijavljivanja za 17.30% u odnosu na 2008. godinu (203) kao i u odnosu na

petogodiš nji prosek koji iznosi 241.

Parazitarne zarazne bolesti po opš tinama Južnobanatskog okruga

pokazuju znač ajne razlike u visini incidencije. Najviš a incidencija je

registrovana u opš tini Bela Crkva (83.47), a najniža u opš tini Plandiš te (0).

Nije registrovana nijedna epidemija š uge još od 2005. godine.

DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PROSEK ZA PET GODINA PARAZITARNIH ZARAZNIH BOLESTI U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2008 i 2009. godine



obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr. god.Scabies 168 0 53,5 0,0 203 0 64,7 0,0 241,0 0,0 76,8PARAZITARNE 168 0 53,5 0,0 203 0 64,7 0,0 241 0 76,8

195

Distribucija broja obolelih, incidencije, broja umrlih i mortaliteta parazitarnih zaraznih bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu u 2009. godini Opština Broj

obolelih 2009.

Inc na 100000 2009.

Broj umrlih 2009.

Mt na 100000 2009.

Alibunar 1 4.36 0 0 Bela Crkva 17 83.47 0 0 Vršac 52 95.64 0 0 Kovačica 15 53.78 0 0 Kovin 10 27.17 0 0 Opovo 1 9.08 0 0 Pančevo 72 56.62 0 0 Plandište 0 0 0 0

Ukupna

168 53.51 0 0

OSTALE ZARAZNE BOLESTI

U 2009. godini Ostale zarazne bolesti nalaze se na č etvrtom mestu u

ukupnom broju prijavljenih zaraznih bolesti kao i tokom 2008. godine.

Prijavljeno je 56 obolelih i beleži se pad za 19% u odnosu na 2008. godinu kada

je prijavljeno 69 obolelih, kao i u odnosu na petogodiš nji prosek.(Tabela 4,14)

Ostale zarazne bolesti po opš tinama Južnobanatskog okruga pokazuju

znač ajne razlike u visini incidencije. Najviš a incidencija je registrovana u

opš tini Opovo (27.23), a najniža u opš tini Vrš ac (11.03).

Distribucija broja obolelih, incidencije, broja umrlih i mortaliteta ostalih zaraznih bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu tokom 2009. godine Opština Broj

obolelih 2009.

Inc na 100000 2009.

Broj umrlih 2009.

Mt na 100000 2009.

Alibunar 4 17.42 0 0 Bela Crkva 3 14.73 1 4.91 Vršac 6 11.03 1 1.84 Kovačica 5 17.93 1 3.59 Kovin 8 21.74 1 2.72 Opovo 3 27.23 0 0 Pančevo 24 18.87 1 0.79 Plandište 2 14.95 0 0 Ukupna 56 17.8 5 1.6

196

DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PETOGODIŠ NJI PROSEK ZA OSTALE ZARAZNE BOLESTI


Mt za 5


obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr. god. god.Septicaemia

15 3 4,8 1,0 14 1 4,5 0,3 11,6 1,8 3,7 0,6Kongenitalna Rubella 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Hepatitis B

ronica 9 1 2,9 0,3 17 1 5,4 0,3 25,6 0,8 8,2 0,3Hepatitis B acuta 10 0 3,2 0,0 11 0 3,5 0,0 4,0 0,0 1,3 0,0Hepatitis C

ronica 16 0 5,1 0,0 25 0 8,0 0,0 24,2 0,6 7,7 0,2Hepatitis C acuta 3 0 1,0 0,0 2 0 0,6 0,0 1,0 0,0 0,3 0,0AIDS 3 1 1,0 0,3 0 0 0,0 0,0 3,0 0,2 1,0 0,1OSTALE 56 5 17,8 1,6 69 2 22,0 0,6 69,42 3,4 22,1 1,1

U 2009. godini prijavljeno je ukupno 15 sluč ajeva sepse, od kojih je troje

pacijenata egzitiralo. Sve registrovane septikemije su registrovane kod

hospitalizovanih bolesnika, a smrtni ishod je povezan sa težinom osnovne

bolesti.

Na prijavama zaraznih bolesti ove godine je bilo prijavljeno 19 obolelih

pod Dg VHC, 16 prijava VHC chronica i 3 VHC acuta, od toga 11 sa

laboratorijskom prijavom i 8 pojedinač nih prijava gde nije bilo laboratorijskih

prijava.

U 2009. godini registrovana je jedna prijava za VHB acuta manje u

odnosu na 2008. godinu (11), a kod hronič nog Hepatitisa B bilo je za 48%

manje prijavljenih (9) nego tokom 2008. godine (17). I ove godine kao i 2008.

godine prijavljen je jedan smrtni ishod pod Dg: Hepatitis B chronica.

Redosled uč estalosti pojedinih ostalih zaraznih bolesti isti je kao i tokom

2008. godine.

197

Redosled učestalosti pojedinih Ostalih zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009. godine

Red.br. Oboljenje Broj obolelih 2009

Procenat Broj obolelih 2008

Procenat

1. Hepatitis C chr. virosa 16 28.57 25 35.71% 2. Septicaemia alie 15*** 26.79 14 20.00% 3. Hepatitis B virosa acc. 10 17.85 11 15.71% 4. Hepatitis B virosa chr. 9** 16.07 17 24.28% 5. Hepatitis C virosa acc. 3 5.36 2 2.86% 6. AIDS 3* 5.36 0 0 7. HIV 0 0 1 1.43%

UKUPNO 56 100 70 100% *1 osoba umrla, **1 osoba umrla, ***3 osobe umrle

Ove godine na teritoriji Južnobanatskog okruga prijavljeno je 7 sluč ajeva

HIV pozitivnih osoba (4 osobe sa teritorije opš tine Panč evo i 3 sa teritorije

opš tine Vrš ac). Ako posmatramo zastupljenost prema transmisivnim

kategorijama, najviš e je zastupljena homo/biseksualna grupa, zatim sledi

heteroseksualna grupa, dok su transmisivna grupa intravenski korisnici droga i

vertikalna transmisija podjednako zastupljene.

Tokom 2009. godine prijavljeno je troje HIV pozitivnih obolelih od AIDS-

a, i to dvoje iz Vrš ca i jedan oboleli iz Panč eva, š to je na nivou petogodiš njeg

proseka.

Tokom 2009. godine jedna osoba sa teritorije opš tine Vrš ac je umrla od

AIDS-a.

ZOONOZE

Zastupljenost Zoonoza u 2009. godini sa 34 obolelih je za 30% veća nego

tokom 2008. godine (24). I ove godine, kao i tokom 2008. godine nalaze se na

petom mestu u ukupnom broju prijavljenih zaraznih bolesti, sa uč eš ćem od

0.22%.

Trihineloza č ini 85.29% svih registrovanih zoonoza u Južnobanatskom

okrugu u 2009. godini (tabela 19).

198

Kao i tokom 2008. godine, i u 2009. godini prijavljena je jedna epidemija

Trichinellose sa 28 obolelih. Svi oboleli iz ove epidemije su sa teritorije opš tine

Panč evo, a epidemija iz 2008. godine je bila sa 14 prijavljenih obolelih sa

teritorije opš tine Bela Crkva. Od ukupno prijavljenih 29 obolelih, 28 je iz

epidemije, a jedan pojedinač ni sluč aj je sa teritorije opš tine Vrš ac, kao

sporadič ni sluč aj. DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PROSEK ZA PET GODINA KOD ZOONOZA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2008. i 2009. GODINE


Mt za 5


obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr. god. god.Q febris 3 0 1,0 0,0 6 0 1,9 0,0 5,2 0,0 1,7 0,0Brucellosis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 1,6 0,0 0,5 0,0Leptospirosis 0 0 0,0 0,0 1 0 0,3 0,0 0,8 0,0 0,3 0,0Tularemia 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Psitacosis 1 0 0,3 0,0 0 0 0,0 0,0 0,2 0,0 0,1 0,0Tetanus 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Toxoplasmosis 0 0 0,0 0,0 1 0 0,3 0,0 0,6 0,0 0,2 0,0HG sa bubrežnim sind. 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Trichinelosis 29 0 9,2 0,0 14 0 4,5 0,0 13,4 0,0 4,3 0,0Echinococosis 1 0 0,3 0,0 2 0 0,6 0,0 0,8 0,0 0,3 0,0ZOONOZE 34 0 10,8 0,0 24 0 7,6 0,0 22,6 0 7,2 0,0

Tokom 2009. godine prijavljene su 3 osobe obolele od Q groznice, š to je

dvostruko manje nego tokom 2008. godine. Sve obolele osobe su sa teritorije

opš tine Vrš ac. Nakon sprovedenog epidemiološ kog ispitivanja nije utvrđ ena

međ usobna povezanost obolelih osoba.

U 2009.godini registrovan je jedan sluč aj Ehinococcosis-a, š to je duplo

manje nego 2008. godine, kada su bila registrovana 2 sluč aja, dok je u odnosu

na posmatrani petogodiš nji prosek ovaj broj uobič ajen.

Unazad deset godina prvi put u 2009. godini registrovan je jedan sluč aj

Psitacosis-a u opš tini Vrš ac. I pored angažovanja veterinarske inspekcije nije

pronađ en izvor infekcije, pa je ostala pretpostavka da su golubovi mogući izvor

infekcije.

199

Zahvaljujući uspeš noj imunizaciji u poslednjoj deceniji, tetanusa nema u

Južnobanatskom okrugu.

Redosled učestalosti pojedinih zooantroponoza u Južnobanatskom okrugu tokom 2008. i 2009. godine

Red.br Oboljenje Broj obolelih 2009. god.

Procenat Broj obolelih 2008. god

Procenat

Trichinellosis 29 85.29% 14 58.33% Q Febris 3 8.82% 6 25.00% Echinococosis 1 2.94% 2 8.33% Psitacosis 1 2.94% 0 0 Leptospirosis 0 0 1 4.16% Toxoplasmosis 0 0 1 4.16% Brucellosis 0 0 0 0 Febris haemorr. (HGBS) 0 0 0 0

ZARAZNE BOLESTI KOJE SE PRENOSE POLNIM PUTEM

U strukturi zaraznih bolesti tokom 2009. godine na Južnobanatskom

okrugu, grupa zaraznih bolesti koja se prenosi polnim putem nalazi se na š estom

mestu, kao i tokom 2008. godine, sa uč eš ćem 0.07%.

U grupi zaraznih bolesti koje se prenose polnim putem prijavljeno je u

2009. godini 11 obolelih, š to je za 5 obolelih manje nego tokom 2008. godine,

kada je iz ove grupe bolesti prijavljeno 16 obolelih. Posmatrajući redosled

uč estalosti zaraznih bolesti koje se prenose polnim putem, hlamidije zajedno sa

sifilisom zauzimaju prvo mesto sa 4 prijavljena obolela. Obavezno prijavljivanje

genitalne hlamidijaze je uvedeno u 1991. godini, a od 2006. godine uvedeno je

prijavljivanje ove infekcije putem zbirne prijave. U 2009. godini bilo je tri puta

manje je prijavljenih osoba (4) od Sifilisa nego tokom 2008. godine.

200

DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PROSEK ZA PET GODINA KOD POLNO PRENOSIVIH ZARAZNIH BOLESTI U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2008. I 2009. GODINI

2009 2008 prosek za 5 god.


obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr.

Inc. za 5 god.

Mt za5 god

ues 4 0 1,3 0,0 4 0 1,3 0,0 5,2 0,0 1,7 0,0Gonorrhoea 3 0 1,0 0,0 0 0 0,0 0,0 3,0 0,0 1,0 0,0Chlamidiasis gen. 4 0 1,3 0,0 12 0 3,8 0,0 8,2 0,0 2,6 0,0POLNO PRENOSIVE BOLESTI 11 0 3,5 0,0 16 0 5,1 0,0 16,4 0,0 5,2 0,0

Redosled učestalosti pojedinih zaraznih bolesti koje se prenose polnim putem u Južnobanatskom okrugu u 2009. i 2008. godini

VEKTORSKE ZARAZNE BOLESTI

Sa 9 prijavljenih obolelih (tabela 4), vektorske bolesti se u strukturi

zaraznih bolesti u 2009. godini u Južnobanatskom okrugu, kao i tokom 2008.

godine nalaze na poslednjem mestu, sa uč eš ćem 0.06%.

DISTRIBUCIJA INCIDENCIJE, MORTALITETA I PROSEK ZA PET GODINA KOD VEKTORSKIH ZARAZNIH BOLESTI

2009 2008 prosek za 5 god.

BOLESTI br.

obol. Br

umrl. Inc. Mt br

obol. br

umrl. Inc. Mt br.obol. br.umr.

Inc. za 5 god.

Mt za 5 god.

Morbus LYME 7 0 2,2 0,0 12 0 3,8 0,0 6,0 0,0 1,9 0,0Malarija 2 0 0,6 0,0 0 0 0,0 0,0 0,4 0,0 0,1 0,0Krpeljski meningoencef. 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Žuta groznica 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Hemoragič ne groznice 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0Leischmaniasis 0 0 0,0 0,0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0VEKTORSKE 9 0 2,9 0,0 12 0 3,8 0,0 6,4 0 2,0 0,0

Red.br. Oboljenje Broj obolelih u 2009. god.

Procenat Broj obolelih u 2008. god.

Procenat

1. Chlamidiasis gen. 4 36.36% 12 75.00% 2. Lues 4 36.36% 4 25.00% 3. Gonorrhoea 3 27.27% 0 0

201

U grupi vektorskih zaraznih bolesti prijavljeno je 7 obolelih od Lyme

borelliosis, š to č ini 78% ukupno prijavljenih obolelih. U odnosu na 2008. god

to je 42% niže (12), a u odnosu na petogodiš nji prosek za 1 obolelog viš e (6).

Tabelarni prikaz distribucije anketiranih kod uboda krpelja i obolelih pod Dg: Morbus Lyme za teritoriju Južnobanatskog okruga od 2005 – 2009. godine. Godina 2005 2006 2007 2008 2009 Broj anketiranih 21 17 36 31 24 Broj obolelih 2 3 6 12 7 Inc/100000 0.64 0.96 1.91 3.82 2.23

Malarija

U Južnobanatskom okrugu u 2009. godini malarija je registrovana sa dva

importovani sluč aja obolelih i to: Malarija tropika kod jednog povratnika iz

Ekvatorijalne Gvineje i Malarija ovale kod osobe koja je poslom i turistič ki

boravila u sledećim zemljama: Turskoj, Š ri Lanci, Maldivima, Vijetnamu,

Filipinima, Indoneziji i Indiji. Ni jedan sluč aj Malarije nije prijavljen unazad pet

i viš e godina.

REGISTROVANE EPIDEMIJE ZARAZNIH BOLESTI U JU•NOBANATSKOM OKRUGU U 2009. GODINE

Tokom 2009. godine ZZJZ je prijavio i odjavio 13 epidemija na teritoriji

Južnobanatskog okruga : 8 alimentarni put prenoš enja, 3 vazduš ni put

prenoš enja i 1 kontakt (1 epidemija Trihineloze; 1 epidemija Infectio intestinalis

bakterialis, 2 epidemije TBC, 6 epidemija Salmonelosis, 1 epidemija Enteritis

Kampilobakterialis, 1 epidemija Dermatitisa i 1 epidemija Gripa). Sve epidemije

su odjavljene osim Gripa, š to je za 5 viš e nego 2008. godine kada je prijavljeno i

odjavljeno 8 epidemija.

202

Epidemije zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu, u periodu od 2005. do 2009. Godina

Broj epidemija

Broj Intra hospitalnih epidemija

Broj

obolelih bez gripa

Broj

umrlih

2005 17 1 101 0 2006 15 2 184 0 2007 15 2 90 0 2008 8 0 35 0 2009 13 0 79 0

INFLUENCA U sezoni 2008/2009.godina od strane Ministarstva zdravlja nije

proglaš ena epidemija influence. Na teritoriji Južnobanatskog okruga ukupno je

prijavljeno populacionim nadzorom zbirno sa 20. nedeljom 6592 (Inc-2099.78)

a zbog pojave novog pandemijskog virusa gripe A(H1N1)v ( posle 20. nedelje

do 39. nedelje ukupno 7634 obolelih), š to je manje nego u sezoni 2007/2008

godine, kada je prijavljeno 7193 obolelih (Inc-2291.22).

Influenca u Južnobanatskom okrugu- populacioni registar od 2004/2005-2008/2009 Godina Mesec kada je

epidemija krenula ili (najveći broj prijavljenih)

Broj prijavljenih obolelih

Inc/100000

2004/05 Februar 1069 340.51 2005/06 Februar 4425 1409.52 2006/07 Februar 8016 2553.38 2007/08 Jan-Februar 7193 2291.22 2008/09 Februar 7634

2441.93

Ova godina -sezona 2009/2010 je proglaš ena pandemijskom godinom i

epidemija na teritoriji Južnobanatskog okruga je prijavljena 09.11.2009.

Nakon proglaš enja š este faze pandemije i njene procene da je umerena od

strane SZO, prvi sluč ajevi novog gripa u sezoni 2009/2010 godine na teritoriji

203

Republike Srbije laboratorijski su potvrđ eni krajem juna 2009. godine, a nakon

prvog smrtnog ishoda krajem oktobra i prijave epidemija sa nekoliko okruga,

epidemija pandemijskog gripa je proglaš ena epidemijom od većeg

epidemiološ kog znač aja za teritoriju Republike Srbije.

U ZZJZ Panč evo obezbeđ eni su odgovarajući ljudski, organizacioni i

tehnič ki uslovi za postupanje u pandemiji – epidemiji novim gripom A(H1N1).

Formirane su 2 ekipe, a prvi potvrđ eni sluč aj gripa A(H1)v bio je

registrovan u julu mesecu (inportovan sluč aj - povratak dece iz Š panije- Italija),

a prvi smrtni ishod na teritoriji Južnobanatskog okruga bio je 22.11.2009.

godine. Najviš i mortalitet bio je u opš tini Kovin (5.43), zatim Bela Crkva (4.91)

potom sledi Vrš ac sa 1.84 i Panč evo sa 0.79; dok u opš tinama Alibunar,

Kovač ica, Opovo i Plandiš te nije registrovan ni jedan smrtni ishod od

pandemijskog gripa.Ukupni mortalitet na Južnobanatskom okrugu je 1.59

(Tabela 26). Ako posmatramo umrle po uzrastu i polu, 40% pripadalo je dobnoj

grupi od 15-29 godina (dvoje po 29 godina) a 60% od 30-64 godina (jedan 31,

jedan 47 i jedan 53 godina) i svi umrli su bili muš kog pola.

Broj obrađ enih labaratorijskih prijava sumnje i obolelih od novog gripa na

teritoriji Južnobanatskog okruga od jula meseca do marta 2010. bilo je 31, a

potvrđ eno 18 sluč ajeva gripa A (H1)v iz opš tine Panč evo - 8 , iz opš tine

Alibunar - 2, iz opš tine Bela Crkva – 1, iz opš tine Kovin - 5 i opš tina Vrš ac 2.

Distribucija broja umrlih i Mortaliteta od gripa A(H1)v po opštinama u Južnobanatskom okrugu u sezoni 2009/2010. godina Opština Broj

umrlih 2009.

Mt na 100000 2009.

Alibunar 0 0 Bela Crkva 1 4.91 Vršac 1 1.84 Kovačica 0 0 Kovin 2 5.43 Opovo 0 0 Pančevo 1 0.79 Plandište 0 0

Ukupna

5

1.59

204

IMUNIZACIJA

U pogledu oboljenja protiv kojih se sprovodi sistematska imunizacija

epidemiološ ka situacija je povoljna.

Difterija je eliminisana.

Zadnji sluč aj oboljenja od Tetanusa novorodjenč adi zabeležen je

1974.godine i to na teritoriji opš tine Kovin.

U 2009. godini nije registrovan nijedan sluč aj Tetanusa.

Poznato je da je Južnobanatski okrug tetanogeno područ je, a zbog

razvijenosti poljoprivrede dolazi do velikog broja povreda. U toku godine je bilo

registrovano 11 257 povreda, a od toga je 8295 osoba primilo humani

imunoglobulin, dato je 22291 doza vakcine protiv tetanusa i 4284 lica je

revakcinisano.

Veliki kaš alj je sveden na pojedinač na javljanja, zahvaljujući uspeš noj

vakcinaciji. U zadnjih pet godina nije prijavljen nijedan sluč aj obolelog od

velikog kaš lja.

Zahvaljujući visokom obuhvatu dece vakcinacijom protiv deč je paralize

od 1962.godine nije registrovan nijedan sluč aj ovog oboljenja.

Od aprila 1998. godine vrš i se aktivni nadzor nad akutnim flakcidnim

paralizama (AFP) i Poliomijelitisom, ove godine nismo imali nijedan prijavljen

sluč aj AFP.

Opš te bolnice Panč evo i Vrš ac dostavljaju nedeljne nulte izveš taje sa odeljenja

(Pedijatrija, Infektivno, Neurologija i Rehabilitacija) Epidemiološ koj službi.

Prispeli izveš taji o aktivnom nadzoru nad AFP (416) se obradjuju i dostavljaju

Institutu za javno zdravlje Srbije kao 52 nedeljna izveš taja. Od 2002. godine

Srbija i Crna Gora su proglaš ene za “ Free polyo” u okviru Evropskog regiona.

Od 1995. godine u Južnobanatskom okrugu ne registruje se nijedan

prijavljen sluč aj obolenja od morbila, a 1993. godina je bila epidemijska godina

za morbile. Godine 2007. je proglaš ena epidemija Morbila u Vojvodini i mi smo

tada imali tri sumnje na morbile, koje nisu potvrđ ene serološ ki na Torlaku. U

205

2008. godini nismo imali prijavljenu sumnju na morbile, a 2009. imali smo 2

sumnje i obe su odbač ene.

Od maja 2008. godine uvedeno je meseč no, a potom i nedeljno nulto

praćenje i prijavljivanje suspektnih sluč aja morbila.

U 2009. godini nema prijava Rubele, kao ni 2008. godine kada je

odrađ ena i Edukacija uč esnika u programu prevencije kongenitalnog rubela

sindroma (KRS); 8 domova zdravlja, 2 - infektivna odeljenja, 2 pedijatrijska

odeljenja, 2 oč na odeljenja i 2 ORL odeljenja, poš to se od decembra 2008.

godine uvodi nulto meseč no izveš tavanje o KRS.

Ove godine prijavljeno je 1 obolelenje od Parotita, š to je na nivou

petogodiš njeg proseka, a za 1 manje od 2008. godine kada su registrovana dva

obolela. Prijavljeni oboleli od parotitisa pripadao je dobnoj grupi od 20-29

godina i nije bio vakcinisan protiv parotitisa.

U 2009. godini prijavljena je 1 prijava bolesti manje od akutnog

virusnog hepatitisa B (10) u odnosu na 2008. godinu (11). Hronič nog Hepatitisa

B je za 48% manje prijavljenih (9) nego 2008. godine (17). I ove godine kao i

2008. godine prijavljen je jedan smrtni ishod pod Dg: Hepatitis B chronica. Svi

oboleli su bili nevakcinisani.

U zadnjem mesecu trudnoće testirano je 710 trudnica na HBsAg, i od toga

jedna je bila HBsAg pozitivna.

Obavljena je imunizacija protiv hepatitisa B u 2009. godini na teritoriji

Južnobanatskog okruga i to po EKSPOZICIJI za ceo okrug. Ukupno je bilo 525

osoba kompletno vakcinisanih.

Obuhvat vakcinacije na teritoriji Južnobanatskog okruga u 2009. godini

je iznad 95% kod svih vakcina osim Hib vakcine, zbog nedostatka vakcine u

opš tini Vrš ac, te je obuhvat na nivou Južnobanatskog okruga za Hib vakcinu

91.80%. Ako posmatramo razlog neimunizovanja 617 obveznika nije

imunizovano iz nemedicinskih razloga, oko 60% se nije odazvalo vakcinaciji, a

257 obveznika nije vakcinisano zbog medicinskih razloga (kod 96% razlog su

akutno febrilno stanje i akutna bolest).

206

Obuhvat vakcinacije na teritoriji Južnobanatskog okruga u 2009. godini

izgleda ovako:

Di-Te-Per primovakcinacija iznosi 98.15%; Di-Te-Per revakcinacija u 2.

godini 98.43%; Di-Te revakcinacija u 7. godini 99.66%; Di-Te pro adultis iznosi

98.38%.

Polio-primovakcinacija obuhvat je 98.15%; I Polio revakcinacija u 2.

godini 98.43%; II Polio revakcinacija u 7. godini 99.66%; III Polio

revakcinacija u 14. godini 98.38%.

Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom OPV dece rođ ene 2007.

godine i vakcinisana unutar prvih š est meseci ona za opš tinu Panč evo iznosi

81.06% a u opš tini Vrš ac 84.37%.

Ove godine nije bilo nijedne prijave Morbila i Rubele, prijavljen je 1

Parotitis, a obuhvat primovakcinacije MMR-vakcinacija iznosi 98.55%; obuhvat

MMR-revakcinacijom u 7. godini je iznosio 99.62%, a kod MMR-

revakcinacije u 12. godini obuhvat je bio 98.34%.

Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom MMR dece rođ ene

2007. godine i vakcinisana sa navrš enih 12-15 meseci ona za opš tinu Panč evo

iznosi 90.56% a u opš tini Vrš ac 95.04%.

Od 2005. godine je poč ela vakcinacija protiv VHB, kao obavezna po

kalendaru imunizacije. U 2009. godini obuhvat je u prvoj godini bio 97.63%, a

u 12. godini sa tri doze obuhvat iznosi 95.76%; U 2009. godini odrađ ena je

vakcinacija dve generacije u DZ Vrš ac i DZ Bela Crkva, a u DZ Alibunar zbog

nedostatka vakcine obuhvat je bio niži, i iznosi 63.21%.

Ove godine prijavljeno je 69 obolelih od TBC sa In -22.00, š to je niža

vrednost u odnosu na proseč no petogodiš nje posmatranje sa In – 34.80.

Obuhvat BCG vakcinacijom je ove godine bio 100%.

Područ je Južnobanatskog okruga, kao i teritorija Vojvodine karakteriš e se

endemič nom epizootijom besnila kod divljih životinja, uglavnom lisica, a

izuzetno i kod domaćih životinja (kod mač aka i pasa).

U 2009. godini na teritoriji Južnobanatskog okruga dokazano je

besnilo kod 8 životinja: kod 3 mač ke (1 mač ka u opš tini Panč evo, 2 mač ke u

207

opš tini Alibunar); 3 psa (sva 3 opš tina Alibunar) i 2 lisice (1-opš tina Kovin i 1-

opš tina Alibunar). Zadnjih decenija na ovom područ ju nije zabeležen nijedan

sluč aj oboljevanja kod ljudi.

Epidemiološ ka služba Zavoda za javno zdravlja Panč evo, Infektivno

odeljenje OB Panč evo i Infektivno odeljenje OB Vrš ac, vrš e antirabič nu

imunizaciju. U antirabič noj ambulanti OB Panč evo pregledano je u 2009. godini

265 pacijenata ujedenih od životinje sumnjive na besnilo, a antirabič nu zaš titu

primilo je 67 pacijenata. U antirabič noj ambulanti OB Vrš ac pregledano je u

2009. godini 183 pacijenata ujedenih od životinja sumnjive na besnilo, a

antirabič nu zaš titu primilo je 20 pacijenata.U antirabič noj ambulanti ZZJZ

Panč evo pregledano je u 2009. godini 319 pacijenata ujedenih od životinja

sumnjive na besnilo, 58.6% pacijenata je ujedeno na teritoriji opš tine Panč evo

(187). U samom gradu Panč evu ujedeno je 97 pacijenata š to č ini 51.8% ujedenih

sa teritorije opš tine Panč evo, od toga 27.8% su bili ujedi od životinje

nepoznatog vlasnika (27). U 2009. godini antirabič nu zaš titu primilo je 109 lica

ujedenih od životinja sumnjivih na besnilo. Antirabič ne stanice imaju veoma

dobru saradnju sa veterinarskom inspekcijskom službom svih naseljenih mesta u

cilju opservacije životinja sumnjivih na besnilo.

U antirabič nim ambulantama Južnobanatskog okruga pregledano je 784

pacijenata, od toga je kod 196 pacijenata je indikovana antirabič na zaš tita i dato

je 560 doza vakcina.

U periodu od 01.01.2009.-31.12.2009. god. u Antirabič nim stanicama

OB Panč eva Infektivno odelenje, dato je 141682 IJ HRIG-a, a u OB Vrš ac

Infektivno odelenje, dato je 22693 IJ HRIG-a š to je ukupno za Južnobanatskog

okruga dato 164375IJ HRIG-a.

U 2009. god. u Opš toj bolnici Panč evo, praćene su Intrahospitalne

infekcije kod 13 odeljenja - studijom incidencije, ukupno 24137 pacijenata, š to

je 11% viš e pacijenata nego 2008. godine (21644).

Registrovano je 281 pacijenta sa bolnič kim infekcijama, a praćeno je 313

bolnič kih infekcija. Najč eš će izolovan mikroorganizam je Klebsiella sa 83

izolata, na drugom mestu je Escherichia coli (64), na trećem mestu su

208

Enterococcus species i Pseudomonas aeruginosa sa po 57 izolata, zatim slede

Staphylococcus aureus sa 40 izolata, potem slede Proteus mirabilis 27 izolata,

Acinetobacter spp 20 izolata.

Od 430 izolata 50.20% je bilo rezistentno a 46.50% je pokazalo da je

senzitivno na propisanu Th, za Candidu se ne radi antibiogram.

Kontinuirano su praćeni faktori rizika za nastanak i š irenje bolnič kih

infekcija, a uč eš će u radu struč nih tela i komisija bolnica, obavljeno je po pozivu

i kontinuiranom komunikacijom telefonom sa ustanovama koje imaju komisiju

za IH infekcije (SNPB Kovin; SNPB Vrš ac; Dom LOMR „ Srce u Jabuci“

Jabuka i Dom za duš evno obolela lica „ 1 Oktobar“ Stari Lec.

Blagovremeno otkrivanje epidemija i epidemiološ ko ispitivanje znač ajnih

oboljenja, kao i preduzimanje svih protivepidemijskih mera, sprovodjenje

imunizacije sa visokim obuhvatom obveznika, ažurno i potpuno prijavljivanje svih

sluč ajeva zaraznih bolesti, shodno zakonskim propisima su preduslovi da se oč uvaju

postignuti rezultati i u narednom periodu.

209

ZAKLJUČ AK

Demografske promene u Južnobanatskom okrugu posledica su smanjene

reproduktivne moći (pada nataliteta i fertiliteta) i migracije, uglavnom mladog

stanovniš tva. Ove demografske karakteristike doprinose intenzivnom starenju

stanovniš tva. Porast udela starog stanovniš tva ima za posledicu porast stope

opš teg mortaliteta.

Zdravstveno stanje odraslog stanovniš tva Južnobanatskog okruga

karakteriš e oboljevanje od kardiovaskularnih bolesti i visoka stopa oboljevanja

od poviš enog krvnog pritiska nepoznatog uzroka. Znač ajno mesto u morbiditetu

odraslih zauzimaju bolesti miš ićno-koš tanog sistema i bolesti žlezda sa

unutraš njem luč enjem, ishrane i metabolizma, sa visokom stopom oboljevanja

od š ećerne bolesti.

Kao najznač ajniji zdravstveni problemi kod predš kolske i š kolske dece

izdvajaju se respiratorne bolesti.

Zdravlje žena u okrugu najviš e ugrožavaju specifič na oboljenja vezana

za pol i reproduktivnu funkciju. Kao prioritetni problem nameće se smanjenje

stope prekida neželjenih trudnoća.

Upotreba duvana, alkohola i psihotropnih supstanci su ozbiljan javno-

zdravstveni problem. Loš e navike u ishrani, udružene sa rizič nim ponaš anjem i

nedovoljnom fizič kom aktivnoš ću stanovnika, doprinose porastu broja gojaznih

i osoba sa prekomernom telesnom težinom.

Zagađ ena voda, vazduh i zemljiš te su riziko faktori okoline koji

naruš avaju zdravlje stanovniš tva. Postojeća oprema i kadar nisu dovoljni za

uvođ enje kompletnog praćenja riziko faktora okoline u Južnobanatskom okrugu.

Traumatizam i saobraćajni traumatizam, kao i predhodnih godina

predstavljaju znač ajan javno-zdravstveni problem stanovniš tva u

Južnobanatskom okrugu.

210

PREPORUKE

- Usvojiti strateške dokumente i unaprediti zakonsku regulativu vezanu za oblast zdravstvene zaštite

- Insistirati na prevenciji najučestalijih oboljenja, posebno kardiovaskularnih bolesti i malignih neoplazmi

- Periodično raditi istraž ivanja u vezi sa riziko faktorima za nastanak nezaraznih i zaraznih oboljenja

- Redovnim kontrolama zdravlja omoguć iti rano otkrivanje hroničnih nezaraznih bolesti (kardiovaskularnih bolesti, šeć erne bolesti i malignih neoplazmi)

- Promocijom zdravlja i zdravih stilova ž ivota smanjiti prisustvo najznačajnijih faktora rizika u populaciji (hipertenzija, gojaznost, pušenje, hiperholesterolemija, fizička neaktivnost itd).

- Osigurati nadzor i kontrolu nad zaraznim bolestima i obezbediti sprovođ enje programa imunizacije, što ć e poveć ati stepen pokrivenosti imunizacijom u okrugu

- Zdravstveno-vaspitnim aktivnostima smanjiti broj prekida neželjenih trudnoć a

- Poboljšati kvalitet podataka mortalitetne statistike, edukacijom svih koji učestvuju u procesu šifriranja uzroka smrti. Uspostaviti bolju saradnju izmeđ u institucija koje učestvuju u procesu prikupljanja i obrade ovih podataka.

- Unaprediti i usavršiti zdravstveno-informacioni sistem

Documents

B I L T E N - ЗЈЗПА · 2017-04-07 · hronič ne masovne nezarazne bolesti koje su istovremeno i vodeći uzroci smrti, a posledica su starenja i savremenog nač ina života stanovniš