ARTIPISYAL

NA

PAGPAPALAHI NG HAYOP

Brgy. Callios, Sta. Cruz, Laguna

Phone: 501-2425/2689

Fax: 501-0457

E-mail:

opvlaguna@yahoo.com.ph

Tanggapan ng

Panlalawigang

Beterinaryo

Kgg. JEORGE ―ER’ EJERCITO ESTREGAN

Gobernador

at ng

Baboy

1. Maaring labis ang katabaan ng inahin.

2. Maaaring ang pagpapakasta ay napaaga o nahuli

kaya ang punlay ng barako at itlog ng inahin ay

hindi nag-abot ng kapwa may buhay.

3. Maaring ang barakong ginamit kahit subok na ay

labis na ang pagkakagamit.Kung kaya’t hindi na

gaanong malusog.

4. Maaring ang baboy ay may sakit o inpeksyon sa

bahay-biik.

5. Ang dumalagang baboy kung ito man ay nagla-

landi , ay maaaring hindi magbuntis kung may ka-

pansanan sa katawan lalo na sa daanan ng semilya

hanggang sa utero.

Mga Kadahilanan ng Hindi Pagtutuloy ng Pagbub-

untis ng Hayop

Kalabaw/Baka

1. May mga problema sa matres ng hayop na hindi

kayang alamin ng technician sa kanyang pagsusuri,

na kahit semilyahan o turukan ay hindi rin ito mag-

bubuntis.

2. May mga hayop na hindi tumutuloy ang pagbub-

untis dahil sa kakulangan ng pagkain, sobrang gamit

sa trabaho, o di kaya ay likas na hindi ito nabubu-

hayan ng guya.

3. Hindi tumutuloy ang pangingitlog ng obaryo.

4. Ano mang bagay na pipigil sa pagtatagpo at pagsa-

sanib ng itlog ng babae at semilya ng lalaki ay sapat

na para hindi mabuntis ang isang hayop.

Proyekto ng

Pamahalaang

Panlalawigan

sa pamumuno ni

Ano ang Artipisyal na Pagpapalahi o Artificial Insemi-

nation (A.I.)?

Ang ―Artificial Insemination‖ o AI ay

karaniwang tinatawag na paglalagay ( pagsusumpit/

pagtuturok ) ng semilya sa pamamagitan ng instru-

mento sa mga naglalanding inahin o dumalagang

hayop tulad ng baboy,baka at kalabaw.

Mga Kapakinabangan ng Artipisyal na Pagpa-

palahi

Maraming kapakinabangan ang artipisyal

na pagpapalahi kung ito ay mapapamahalaan at

maisasagawa ng maayos.

1. Kakayahang masiguro ang kalidad ng semilya

bago magpalahi.

2. Naiiwasan ang pagkalat ng sakit

3. Mas madali ang pagpapataas ng lahi ng hayop

lalo na sa mga lugar na malayo at walang barakong

may mataas na lahi.

4. Mabilis ang paraan ng pagpapalahi.

5. Pinakaepektibong paraan para mapalahian ang

matapang o maliliit na inahin at dumalaga upang

maiwasan ang posibleng pag-aaway o pamimilay.

6. Mas mabilis na paraan ng pagpapalahi ng hayop sa

abot kayang halaga

7. Mas marami ang maseserbisyuhang inahin o du-

malaga sa pinalawig na semilya ng bulugang hayop.

Mga Limitasyon ng Artipisyal na Pagpapalahi

1. Nangangailangan ng mas maingat at may ka-

sanayan at kaalaman sa pagsasagawa ng proseso/

teknolohiya.

2. Nangangailangan ng mga kagamitan sa pagsasa-

gawa ng pagpapalahi.

3. Mababa ng bhagya ang bahagdan ng nagbubuntis

kung ihahambing sa natural na pamamaraan ng pagpa-

palahi.

Mga Dapat Isaalang-alang sa Artipisyal na Pagpa-

palahi

1. Antas ng kalusugan – Ang mga hayop na mahina

at nahawa ng iba’t-ibang sakit ay karaniwang mababa

ang tsansa na mabuntis. Ang tamang programa sa pag-

babakuna at pagpupurga ay nararapat at pinakama-

buting gawin upang matiyak na maayos ang kalusugan

ng inahin.

2. Tamang pagtukoy o pagtingin ng paglalandi. Ang

maagap at tamang pagsususri ng panahon ng pagla-

landi ang kailangan upang mapalahian ang inahin sa

tamang oras/ panahon.

3. Panahon ng pagsesemilya—kinakailangang isa-

gawa ang Artipisyal na Pagpapalahi 24 hanggang 36

na oras matapos magsimula ang paglalandi.

4. Muling pagbubuntis– Ang tagumpay ng artipisyal

na pagpapalahi ay masisiguro kung ang inahin ay

masesemilyahan 60 araw matapos magluwal ng

bulo (kalabaw at baka) o sa loob ng dalawang

lingo matapos ihiwalay ang mga biik (baboy).

Artipisyal na Pagpapalahi ng

Hayop