Arthur SchopenhauerArthur Schopenhauer1788-18601788-1860

Pessimisme: de som van het lijden hier op aarde is groter dan die van het geluk

De Wereld als Wil en Voorstelling (1819)met een empirisch supplement (1844), een filosofisch systeem bestaande uit 4 delen:

1. kentheorie2. metafysica3. esthetica4. ethiek

‘het wezen aller dingen, het hart van de werkelijkheid, is een blinde doelloze egoistische wil’

1. achtergronden van Schopenhauers 1. achtergronden van Schopenhauers pessimisme (pessimisme (historisch, biografisch, intellectueel)historisch, biografisch, intellectueel)

2. de plaats van het geluk

3. de toekomst van het pessimisme3. de toekomst van het pessimisme

1804, op Grand Tour: ‘deze wereld is de 1804, op Grand Tour: ‘deze wereld is de slechtste van alle mogelijke werelden’slechtste van alle mogelijke werelden’

Invloeden: Plato, Kant en de Invloeden: Plato, Kant en de UpanishadenUpanishaden ……een sluier van maya bedekt de een sluier van maya bedekt de

werkelijkheid…..werkelijkheid…..

Kentheorie:Kentheorie: De wereld is mijn voorstellingDe wereld is mijn voorstelling: :

wie dat beseft, weet dat hij niet wie dat beseft, weet dat hij niet de zon kent en de aarde, maar de zon kent en de aarde, maar slechts een oog dat ‘zon’ ziet, een slechts een oog dat ‘zon’ ziet, een hand die ‘aarde’ voelt………hand die ‘aarde’ voelt………

metafysicametafysica

Het hart van de werkelijkheid is WIL: Het hart van de werkelijkheid is WIL: een blinde drang om er te zijneen blinde drang om er te zijn

Alles wat er is, is WIL: een egoistisch Alles wat er is, is WIL: een egoistisch streven om zich door te zettenstreven om zich door te zetten

In de wereld heerst een oorlog van In de wereld heerst een oorlog van allen tegen allenallen tegen allen

psychologisch pessimisme: psychologisch pessimisme:

Wij voelen de pijn intenser dan het Wij voelen de pijn intenser dan het plezier; plezier;

Lust/geluk is negatief: de Lust/geluk is negatief: de afwezigheid van onlustafwezigheid van onlust

Er is geen therapie, geen Er is geen therapie, geen verlossing, geen troost, geen verlossing, geen troost, geen ontknopingontknoping

Danzig, 1806: Johanna en Adele SchopenhauerDanzig, 1806: Johanna en Adele Schopenhauer

dagboek Chamonix: sublieme ervaringendagboek Chamonix: sublieme ervaringen

De esthetische De esthetische ervaringervaring een zuiver, willoos, objectief kenneneen zuiver, willoos, objectief kennen ‘ ‘intellectuele aanschouwing’ van de ideeintellectuele aanschouwing’ van de idee waarheidwaarheid zelfverlies, versmeltingzelfverlies, versmelting transcendentietranscendentie kunst is de bloesem van ons bestaankunst is de bloesem van ons bestaan volmaakt geluk (voor even)volmaakt geluk (voor even) Maar toch: de esthetische ervaring leert ons Maar toch: de esthetische ervaring leert ons

onthechting (van de levenswil)onthechting (van de levenswil)

Commentaren: Commentaren: William James: ijsschotsWilliam James: ijsschots John Gray: slijmzwamJohn Gray: slijmzwam Peter Sloterdijk: auto-Peter Sloterdijk: auto-

immuunziekteimmuunziekte

Friedrich NietzscheFriedrich Nietzsche

De kunst als organische functie, De kunst als organische functie, als grootste stimulans voor het als grootste stimulans voor het levenleven

De wil als scheppend-destructieve De wil als scheppend-destructieve energie ‘jenseits’ van goed en energie ‘jenseits’ van goed en kwaadkwaad

alleen kunst kan ons redden….

THE END