Arhitektura raunarskih mrea

Arhitektura raunarskih mrea

JU SREDNJA ELEKTROTEHNIKA KOLAVASO ALIGRUDI PODGORICA

STRUNI RAD

ARHITEKTURA RAUNARSKIH MREAMentor : Uenik:dipl.ing.el.Violeta Rakovi Dejan Perovi S4gPodgorica, Maj 2015.S A D R A J

StranaUvod 31. Raunarske mree41.1. Pojam i podjela raunarskih mrea41.2. Svojstva raunarskih mrea71.3. Komunikacioni mediji72. Dva osnovna tipa mree112.1. Serverske mree112.2. Mree raunara istog kvaliteta132.3. Projektovanje mree133. Topologije mrea143.1. Uvod u topologije mrea143.2. Pojam topologija14

3.3. Topologija magistrale143.4. Klasine topologije16Literatura16

UvodPrije svega, pojaminternetznai mrea unutar mree, ili interkonekcija izmeu vie raunara. Internet je globalna mrea. Strukturno postoje male mree koje se meusobno vezuju, i time ine ovu strukturu. Internet se sve vie naziva globalnom mreom informacija (velika internacionalna-globalna baza podataka). Broj raunara na internetu se trenutno procjenjuje na oko 150.000.000. Koliina informacija koju ti serveri posjeduju je ogromna, i teko je procijeniti i prikazati realno kolika je ona zaista. Internet predstavlja jedan od najusjpjenijih primjera viestrukih prednosti kontinuiranog i doslednog ulaganja u istraivanje i razvoj informaciono-komunikacione infrastrukture. Od prvih istraivanja u oblasti komutacije paketa do danas, akademske organizacije, industrija, meunarodne i dravne institucije saraivale su u razvoju i implementaciji novih tehnologija, arhitekture i protokola Interneta.Potreba za informacijama natjerala je ovjeka da uspostavlja veze sa raznim izvorima informacija i da stvara mree preko kojih e sebi olakati prikupljanje, prenos, skladitenje i obradu podataka. Naglim razvojem raunarske tehnologije posljednjih godina (poveanje performansi uz pad cijena) i sa pravom eksplozijom Interneta, broj korisnika raunara i raunarskih mrea raste vrtoglavom brzinom. Sa sve monijom raunarskom opremom svakodnevno se uvode novi servisi, a istovremeno se u umreavanju postavljaju vii standardi. Vremenom su se mreni sistemi razvijali da bi danas dostigli nivo praktinog efikasnog okruenja za razmjenu podataka. Poeci umreavanja vezuju se za prve telegrafske i telefonske linije kojima su se prenosile informacije do udaljenih lokacija. Dostupnost i fleksibilnost tehnologija dananjih savremenih raunarskih mrea omoguava da se sa bilo koje take na planeti moe povezati na mreu i doi do eljenih informacija. U poreenju sa nekadanjom cijenom korienja servisa mrea, cijena eksploatisanja dananjih mrea je sve nia. Raunarske mree su danas nezamjenjivi dio poslovne infrastrukture, kako velikih, tako i malih organizacija. Poznavanje tehnologije i korienje mrea ak izlazi iz okvira primjene u poslovanju (koje moe da obezbijedi poslovnu prednost organizacijama - npr. elektronska trgovina omoguava i malim firmama konkurentnost na tritu) i zalazi u ostale aspekte ivota ovjeka postajui dio opte kulture.1. RAUNARSKE MREEU ovom poglavlju razmatran je pojam i podjela raunarskih mrea. Pored toga, razmatrani su razliiti komunikacioni mediji za prenos podataka, objanjeni su osnovni tipovi mrea i mrenih topologija, kao i naini meusobnog komuniciranja raunara. Na kraju, razmatra se Internet, kao najvea i najpoznatija raunarska mrea i elektronska trgovina, koja sve vie dobija na znaaju.

1.1. Pojam i podjela raunarskih mrea

Raunarsku mreu ine dva ili vie raunara povezana na odgovarajui nain kako bi mogli da dijele raunarske resurse. Pod raunarskim resursima podrazumevaju se hardverske komponente (skener, tampa, modem itd.) i softverske komponente (informacije, baze, aplikacije itd.). Znai umreeni raunari mogu da dele, izmeu ostalog i:

Podatke,

Poruke,

Softver,

Raunarske faks ureaje,

Modeme

Ostale hardverske komponente

Osnovni razlog zbog ega se raunari povezuju u mree su poveavanje efikasnosti i smanjenje trokova. Povezivanje raunara dovodi do znatnih uteda kako u okviru jedne organizacije, tako i na globalnom svetskom nivou zato to se istim informacijama moe pristupati sa razliitih lokacija. Svrha mree je: zajedniko koritenje programske podrke realizovane kao zajednike aplikacije za sve korisnike ili aplikacije koja je razdijeljena a rezultati obrade objedinjeni, objedinjavanje pristupa mrenim resursima (tampai, skeneri...),

pristup zajednikim bazama podataka,

elektronska komunikacija i elektronska pota (slanje podataka),

upravljanje i administriranje podacima,

povezivanje razliitih platformi (UNIX, OS/2...),

poveanje produktivnosti i smanjenje trokova poslovanja.

Perfomanse mree su: propusna mo, raspoloivost, sigurnost i cijena kotanja.

Zajednike komponente, funkcije i karakteristike svih mrea su: serveri (odnosno raunari koji opsluuju umreene korisnike), klijenti (raunari koji koriste zajednike mrene reurse), medijum (sredstvo kojim se raunari povezuju), zajedniki podaci (datoteke koje server obezbeuje umreenim korisnicima na korienje) i resursi koji se stavljaju na raspolaganje umreenim korisnicima (npr. tampai, skeneri i slino).

Raunarske mree se mogu podijeliti u dvije osnovne klase prema veliini razdaljine koje pokrivaju: lokalne i globalne mree.

Slika 1. Primjer mogue arhitekture LAN mree

Lokalne mree (Local Area NetworkLAN) predstavlja mreu raunara i drugih komponenata, lociranu u okviru relativno malog prostora (npr.1000 metara), kao na primer sprat u zgradi ili u samoj zgradi. Lokalna mrea omoguava zajedniko korienje korporacijskih resursa, kao to su: ureaji za arhiviranje, tampai, skeneri, baze podataka, aplikacije itd. (slika 1.). Postojanje LAN-a moe da eliminie potrebu za cirkulacijom dokumenata u papirnoj formi, tako to omoguava dostavljanje biljeki, poslovnih pisama i drugih materijala u elektronskoj formi na radnu stanicu svakog slubenika. Lokalne mree karakterie velika brzina prenosa i malo kanjenje.Globalne mree (Wide Area NetworkWAN) predstavlja mreu koja povezuje raunare locirane na veim udaljenostima, na primer u razliitim gradovima, dravama i kontinentima.

Slika 2. Primer mogue arhitekture WAN mree WAN pokriva veliku geografsku oblast i generalno su javno dostupne mree. Globalne mree obuhvataju regionalne mree, kao to su telefonske kompanije ili meunarodne mree, kao to su globalni provajderi, odnosno isporuioci komunikacionih usluga. Ove mree mogu da kombinuju komutirane i direktne linije, mikrotalase i satelitske komunikacije. Globalne mree mogu biti komercijalne, pravilima regulisane mree, dok su neke u privatnom vlasnitvu, obino u vlasnitvu velikih kompanija koje mogu da podnesu odgovarajue trokove. Postoje i globalne mree koje su "javne" u smislu upravljanja, resursa i pristupa.

Organizacije uvode mree prije svega da bi dijelile resurse i omoguile komunikaciju preko mree. U resurse spadaju podaci, aplikacije i periferni ureaji. Periferni ureaji su na primer spoljanji disk, tampa, modem, skener, ureaj za arhiviranje podataka i slino.

1.2. Svojstva raunarskih mrea Osnovna svojstva raunarskih mrea su: Otvorenost dostupnost svim potencijalnim korisnicima. Pod pojmom otvorenosti danas se podrazumijeva i javnost specifikacija, koja omoguava raznim proizvoaima ponudu kompatibilne opreme;

Ekonominost koja se posmatra sa stanovita korisnika;

Modularnost mogunost naknadnog ukljuivanja novih sistema;

Fleksibilnost mogunost promene naina povezivanja u toku rada same mree;

Elastinost mogunost povezivanja sa drugim mreama;

Adaptivnost takav nain upravljanja samom mreom da se postigne maksimalni kvalitet u odnosu na korisnika;

Transparentnost mora postojati jedinstvena tehnologija, koja povezuje korisnike na mrei.

1.3. Komunikacioni mediji

Za prenos podataka koriste se razliiti komunikacioni medijumi(kanali) sa raznim karakteristikama. Komunikacioni mediji se mogu podijeliti na ine i beine medije.

ini medijiini mediji su upredena parica, koaksijalni kabl i fiber-optiki kabl. Telekomunikacioni signali se prenose preko ianih medija tano odreenim putanjama koje su definisane fizikim granicama medija.Upredena parica predstavlja par bakarnih ica i najraspostranjeniji je oblik komunikacionog povezivanja jer se koristi gotovo za sve telefonske instalacije. Ovaj komunikacioni medij je relativno jeftin, iroko je primjenljiv i lak za postavljanje. Nedostaci ovog medija su to relativno sporo prenosi podatke, moe se lako prislukivati i podloan je smetnjama koje potiu iz drugih elektrinih izvora.

Fiber-optiki kabl predstavlja komunikacioni medijum velikog kapaciteta. On je uraen od velikog broja veoma tankih staklenih niti i informacije, umjesto elektrinog, nosi svjetlosni signal koji putuje kroz unutranjost fiber-optikog kabla. Svjetlosni signal je praktino "zarobljen" u svjetlovodu zbog totalne refleksije, zbog ega su i gubici energije jako mali. Ovaj medij omoguava veliku brzinu, vei kapacitet i veu bezbjednost u odnosu na prislukivanje i ometanje. Nedostatci ovog medija su visoka cijena i tekoe prilikom postavljanja.

Koaksijalni kabl se sastoji od izolovanog bakarnog jezgra koje je okrueno punom ili pletenom metalnom uzemljenom presvlakom i sve je obmotano plastinim omotaem. U odnosu na upredenu paricu moe da prenosi mnogo vie podataka i manje je osjetljiv na elektrine smetnje, ali je i znatno skuplji i tei za rad. Beini medijumiBeini medijumi su mikrotalasni sistemi, satelitski prenos i radio prenos. Kod beinog prenosa, prenos se vri emitovanjem signala koji se na prijemnoj strani detektuje nekom vrstom antene.

Mikrotalasni sistemi koriste mikrotalase koji putuju du povrine zemlje i obezbeuju prenos izmeu razliitih lokacija. Nedostatak mikrotalasnih sistema je to zahtijevaju da izmeu predajne i prijemne strane postoji optika vidljivost. Na taj nain se znatno ograniava korisnost ovih sistema, posebno ako se radi o vrlo velikim rastojanjima. Bitan nedostatak ovih sistema je i osjetljivost na smetnje u okolini kao to su snijena oluja i jaka kia. Zbog ovih nedostataka mikrotalasni sistemi se sve vie zamjenjuju satelitskim komunikacionim sistemima. Kod satelitskog prenosa signal koji emituje zemaljska stanica prenosi se ka satelitu koji ga ponovo emituje ka drugoj zemaljskoj stanici. Iako se i kod satelitskog prenosa zahteva optika vidljivost predajnika i prijemnika, zbog velike oblasti koju sa velike visine pokriva satelit, premoavaju se nedostaci mikrotalasnih sistema.

Radio prenos takoe prenosi informacije beino, ali koristi radio talase koji su niih frekvencija od mikrotalasa. Radio prenos se sve vie koristi za povezivanje raunara i periferijskih ureaja ili za povezivanje raunara i lokalnih mrea. Prednosti ovog komunikacionog medija su laka instalacija i niska cijena ureaja. Nedostaci su mogunost prislukivanja, jer je dovoljno da neko ima prijemnik podeen na istu frekvenciju, kao i mogunost uzajamne elektrine interferencije (ometanja) sa drugom kancelarijskom elektrinom opremom. Karakteristike komunikacionih medijaKarakteristike komunikacionih medija koje odreuju njihovu efikasnost i mogunosti su: brzina, smjer, nain i tanost prenosa.

Najbitnija karakteristika komunikacionog medija je njegova transmisiona brzina, tj. brzina prenosa poznata pod imenom kapacitet prenosnog kanala koja se u sluaju prenosa podataka izraava u bitima u sekundi (bps).

Tabela 1. Brzina prenosa u razliitim medijumima

Smjer prenosa, kao sledea karakteristika komunikacionih medija, moe da bude simpleksan, poludupleksan i dupleksan.

Kod simpleksnog prenosa komunikacija se odvija u samo jednom smeru. Ovaj prenos je jednostavan i relativno jeftin. Primjeri za ovaj prenos su: radio i TV difuzija, javni sistemi oglaavanja i slino.

Kod poludupleksnog prenosa komunikacija se odvija u oba smjera, meutim ne istovremeno. Znai, u posmatranom trenutku poruka moe da se prenosi u samo jednom smjeru. Primjer za poludupleksni prenos je radio veza u kojoj korisnici mogu da primaju i da emituju, ali ne mogu da rade istovremeno, znai u posmatranom trenutku mogu ili da govore ili da sluaju.

Kod dupleksnog prenosa komunikacija se odvija u oba smjera istovremeno. Primjer za korienje dupleksnog prenosa je telefon.

Nain prenosa moe da bude asinhroni i sinhroni.

Asinhroni prenos karakterie emitovanje ili primanje samo po jednog alfanumerikog znaka (karaktera). Prijemni ureaj zna kada znak poinje i kada se zavrava na osnovu start bita koji prethodi poslatom znaku i stop bitu koji sledi iza svakog poslatog znaka. Ovaj vid prenosa je po svojoj prirodi neefikasan jer zahtijeva start i stop bitove kod svakog znaka kao i zbog praznog vremena izmeu prenosa znakova. Asinhroni prenos se koristi samo za prenos podataka relativno malim brzinama. Sinhroni prenos karakterie slanje grupe znakova kao kontinualni niz bitova, a prenosom upravlja signal za sinhronizaciju koji inicira ureaj koji alje. Da bi se izbegao gubitak ili dobitak bitova, predajnik i prijemnik moraju da budu u potpunoj sinhronizaciji, to se postie slanjem posebnih znakova koji se nazivaju sinhro bitovi i koji prethode bloku podataka. Pomou ovih sinhrobitova prijemni ureaj se sinhronizuje sa predajnikom. Sinhroni prenos se koristi za prenos podataka velikim brzinama.Tokom prenosa podataka razliiti dogaaji, kao to su vremenske nepogode, elektrine interferencije i slino, mogu da prouzrokuju da jedan ili vie bitova bude "isputeno" tokom prenosa i da tako bude oteena celovitost informacije. Tanost prenosa se moe ustanoviti na osnovu bitova parnosti, koji predstavljaju kontrolnu sumu koja se dodaje na otpremnoj strani linije znaku i/ili bloku znakova. Radi verifikacije tanosti prenosa, na prijemnoj strani linije se ispituju i verifikuju bitovi parnosti kako bi se utvrdilo da li su tokom prenosa izgubljeni neki bit ili bitovi.Brzine prenosa komunikacionih medija su sve vee, naroito to se tie optikih vlakana, gdje brzine prenosa dostiu od 100 Mbps do 2 Gbps. U SAD je zapoelo formiranje globalne telekomunikacione strukture koja podrava gigabitske brzine i koja je zasnovana na tehnologiji optikih vlakana i digitalnom prenosu informacija. Potrebu za poveanjem brzine prenosa uslovio je porast broja korisnika telekomunikacionih usluga, kao i potreba za prenosom multimedijalnih sadraja.

Slika 3. Prenos podataka preko telefonske linije2. DVA OSNOVNA TIPA MREE U zavisnosti od naina na koji se zajedniki koriste informacije postoje mree ravnopravnih korisnika i serverske mree. U daljem tekstu bie rei o glavnim funkcijama, prednostima i nedostacima ovih vrsta mrea. Koja e se mrea uvesti zavisi od veliine organizacije, potrebnog nivoa bezbednosti, raspoloivog nivoa administrativne podrke, gustine saobraaja na mrei, potreba korisnika mree i raspoloivog budeta. 2.1. Serverske mree

Rad serverske mree (Server Based Networks) je zasnovan na povezivanju vie manjih raunara klijenata sa serverom koji klijentu prua pomo u radu, ali je vei dio rada klijenta odvojen od servera.

Slika 4. Serverska mrea

Raunar-klijent sa sopstvenom programskom podrkom, ili programskom podrkom upisanom u radnu memoriju iz servera, poziva podatke u svoj radnu memoriju, samostalno obrauje podatke i po obradi ih vraa na server, gde se uvaju i na raspolaganju su svim korisnicima mree. Periferne jedinice raunara (tampa, skener, CD ROM...) mogu se proglasiti kao zajedniki djeljivi (SHARE) mreni rasursi. Ako se server iskljui, klijenti koji poseduju sopstvene trajne memorijske resurse, moi e samostalno raditi, ali nee moi koristiti zajednike mrene resurse. Osnovne komponente serverske mree su: serveri, klijenti i komunikaciona oprema.

Serveri su raunari koji obezbjeuju resurse koje dijele umreeni raunari. To su obino raunari sa najveom procesorskom snagom, velikom RAM memorijom i najveim i najbrim hard diskom. Namjenski server je server koji ima samo tu jednu ulogu i ne koristi se kao klijent.Kako se uveava mrea, saobraaj u mrei postaje sve gui, javlja se potreba za veim brojem servera. Podela poslova na nekoliko servera obezbjeuje da se poslovi obavljaju na najefikasniji mogui nain. Tako n primjer, specijalizovani serveri se koriste za: server za tampanje obezbeuje pristup tampaima i izvrava programe potrebne za stvaranje i rukovanje redovima tampanja poslova poslatih n tampae sa razliitih vorova. fajl server izvodi znatan dio upravljanja mreom, jer svi prenosi idu rko njega. Fajl server ima jednu ili vie mrenih kartica preko kojih radi sa mreom. Osim to upravlja pristupom resursima, kao to su datoteke i diskovi n mrei, fajl server je odgovoran za bezbjednost i sinhronizaciju mree. jr bezbjednosti koje se preduzimaju treba da osiguraju da samo ovlaeni korisnici imaju pristup pojedinoj datoteci. jr sinhronizacije treba da obezbijede da dva korisnika n rde u isto vreme nekompatibilne poslove u istoj datoteci ili u zapisu. Efikasan fajl server mora biti brz, pouzdan i mr da obezbijedi dovoljan prostor za smjetaj svih odataka i programa neophodnih korisniku. Komponente sistema za fajl server moraju biti izdrljive i pouzdane.

server za aplikacije obino je namjenski raunar koji izvrava aplikacije za radne stanice. Aplikacije zasnovane n klijentu izvravaju se n radnoj stanici i za njih je potrebno sve neophodne datoteke podataka prenijeti sa servera n radnu stanicu. Upotreba aplikacijskih servera moe da pobolja performanse fajl servera, rastereujui ga nekih zadataka obrade. Pri radu sa bazama podataka ili rgramima za tabelarno proraunavanje, ovim se tedi znaajna koliina vremena.

server za elektronsku potu predstavlja server koji zahtjevu upravlja isporukom pote ili informacijama druge vrste. server baza podataka sadri softver koji programima aktivnim n drugim vorovima obezbjeuje pristup zapisima u bazi podataka. Server baza podataka je koristan samo ukoliko moe da izvri stvarno oitavanje i smjetanje zapisa n server, tako da nije neophodno slati cijele baze podataka izmeu servera i radne stanice.Klijenti, odnosno radne stanice, jesu raunari koji pristupaju zajednikim mrenim resursima koje obezbjeuje server. Uobiajeno je da su to raunari ija se konfiguracija bazira na poslovima koji se na njima obavljaju tj. na zahtevima korisnika za obavljanje pojedinih poslova.

Komunikacionu opremu ine kablovi, razvodne kutije, skretnice, adapteri, konektori, linijski pojaivai i slino. Instaliranje, konfigurisanje i upravljanje kod serverskih mrea je znatno sloenije nego kod mrea raunara istog prioriteta, ali one imaju i brojne prednosti. Kod ovih mrea administrator moe da definie bezbjednost i to onda vai za svakog korisnika u mrei. Jedan od osnovnih razloga za opredeljivanje za ovaj tip mree je zahtijevani nivo bezbjednosti. Vrlo bitna karakteristika serverskih mrea je da one mogu funkcionisati sa ogromnim brojem korisnika ispoljavajui dobre perfomanse. 2.2. Mree raunara istog prioritetaKod mrea raunara istog prioriteta (Peer to Peer Network) ne postoje namenski serveri, kao ni hijerarhija raunara.Obino svaki raunar funkcionie i kao klijent i kao server. Kod ovog tipa mree ne postoji administrator mree koji je odgovoran za cijelu mreu, ve svaki korisnik svakog raunara odreuje koji se podaci sa njegovog raunara mogu deliti preko mree. Mree istog prioriteta esto zovu i radne grupe i koriste se za manje od 10 korisnika u istom prostoru. Ove mree su relativno jednostavne i jeftinije su od serverskih mrea i zadovoljavaju potrebe malih organizacija. Svaki korisnik sam podeava sopstvenu bezbjednost tako to definie lozinke za resurs koji se koristi preko mree. Deava se da pojedini korisnici ne primjenjuju nikakve mjere bezbednosti, zbog ega, ako je bezbednost bitan faktor, bolje reenje predstavljaju serverske mree.

Slika 5. Mree raunara istog prioriteta 2.3. Projektovanje mree

Pojam mrena topologija odnosi se na fiziki raspored raunara, kablova i drugih komponenata mree. Od izabrane topologije zavisi: Vrsta potrebne opreme mree, Mogunosti opreme mree,

Razvoj mree,

Nain upravljanja mreomOd izabrane mrene topologije zavisi tip kablova koji e se koristiti, kao i nain na koji e se oni sprovesti kroz podove, zidove ili plafone. Izbor mrene topologije utie i na nain komuniciranja raunara u mrei, to ima veliki uticaj na funkcionisanje mree. Za svaku konkretnu organizaciju treba izabrati odgovarajuu mrenu topologiju, kako bi mrea adekvatno funkcionisala, a problematine situacije izbjegle.3. TOPOLOGIJE MREA3.1. Uvod u topologije mrea

Ovo poglavlje pokriva osnove mrenih topologija, kabliranja i protokola sloja veze podataka. Topologija mree, signali i kabliranje tri su komponente koje ine ziki sloj OSI modela. Fiziki sloj lei na dnu OSI modela i slui za denisanje osobina elemenata mrenog hardvera, na primjer, osobina signala koji se koristi za prenos binarnih podataka preko ice. Takoe, on denie tipove mrenih kartica koje se moraju koristiti u svim raunarima prikljuenim na mreu, kao i vrstu razvodnika. Ostale moguosti zikog sloja obuhvataju primjenu raznih vrsta bakarnih ili optikih kablova i vie razliitih beinih rjeenja. U lokalnoj mrei (LAN), specikacije zikog sloja su u direktnoj vezi s protokolom sloja veze podataka. To znai da, kada izaberete protokol sloja veze podataka, morate koristiti jednu od specikacija zikog sloja koje odgovaraju tom protokolu. Protokol sloja veze podataka opisuje kanal izmeu mrenih djelova hardvera raunara i pripadajui mreni softver. Protokol sloja veze podataka za koji se odluite prilikom projektovanja lokalne mree najvie utie na izbor hardvera za realizaciju mree i na nain njegovog instaliranja. Trenutno je Ethernet najpopularniji protokol za sloj veze podataka u lokalnim mreama. Token ring i Fiber Distributed Data Interface (FDDI) takoe su protokoli sloja veze podataka za lokalne mree. Ovo poglavlje poinje objanjenjem komponente zikog sloja topologije mree.3.2. Pojam topologija

Pojam topologija odnosi se na nain povezivanja raunara i ostalih ureaja u mrei. Vrsta kabla koja se koristi u mrei odreuje njenu topologiju. Pri realizaciji mree ne moe se upotrijebiti odreenu vrstu kabla za bilo koju topologiju. Za svaku vrstu kabla postoji odgovarajua topologija. Tri osnovne topologije lokalnih mrea jesu magistrala, zvijezda i prsten. Srijeemo sledee oblike topologija: magistrala, zvijezda, zvijezdamagistrala, hijerarhijska topologija zvijezde, prsten, reetka i beina topologija.3.3. Topologija magistraleKada se u mrei primjeni topologija magistrale, raunari i ostali ureaji povezani su u jednu liniju, svako sa svojim susjedima. Ova konguracija se naziva daisy chain. Da bi svi signali koje generie sistem stigli na svoje odredite, prenose se magistralom u oba smjera ka svim ostalim sistemima. Topologija magistrale uvijek ima dva otvorena kraja, kao to je prikazano na slici 5.Oba kraja magistrale moraju se zatvoriti otpornicima da bi se izbjegla reeksija signala u suprotnom smjeru koja izaziva interferenciju s novim signalima koji se prenose. Nepostojanje zavretaka na jednom ili na oba kraja magistrale onemoguava ispravan rad mree.

Slika 6. Topologija magistraleTopologija magistrale postoji u dva oblika:

Debeli Ethernet gdje mree koriste jedan dugaak koaksijalni kabl. Umreeni raunari su povezani na taj kabl pomou manjih, pojedinanih kratkih kablova, koji se zovu interfejs prikljunih jedinica (engl. Attachment Unit Interface, AUI, poznati i pod nazivom kablovi primopredajnika). Tanki Ethernet tu se koriste tanji koaksijalni kablovi, isjeeni na komade razliitih duina. Svaki komad kabla povezuje raunar sa susjednim raunarom. Svaki raunar u mrei ima primopredajnik koji je zaduen i za prijem i za predaju podataka na mreni kabl. Izuzev debelog Etherneta, kod ostalih standarda fizikog sloja za Ethernet, primopredajnici su ugraeni u mrenu karticu. Debeli Ethernet je jedini oblik Ethernet mrea koji koristi interfejs razliit od mrenih kartica. U njegovom sluaju, primopredajnici se na koaksijalni kabl povezuju pomou vampirskog prikljuka. Primopredajnik se povezuje na mrenu karticu raunara pomou AUI kabla. Topologija magistrale ima jednu ozbiljnu manu. Kvarna bilo kojem dijelu kabla, neispravan zavretak kabla ili neispravan konektor, moe da izazove pad itave mree. Neki od ovih kvarova mogu prelomiti mreu na dva dijela, spreavajui komunikaciju sistema sa suprotnih strana. tavie, ako neka neispravna komponenta izazove prekid mree na dva dijela, oba dijela mree postaju nezavrena, to izaziva refleksiju signala, koja ozbiljno ugroava komunikaciju.3.4. Klasine topologije

U praksi postoji nekoliko topologija raunarskih mrea koje se koriste. Raunari, svievi i terminali koji su povezani sa linkovima u mreu zajedniki se nazivaju vorovi mree. Topologija mree predstavlja organizaciju vorova i linkova jedne raunarske mree. Topologija mree mora da se uklapa u strukturu radne jedinice organizacije koja je koristi i mora se u sluaju potrebe adaptirati da zadovolji ustaljene eme prenosa informacija koje vae u organizaciji. Da bi se ostvarila veza izmeu raunara, pored infrastrukture koju ini hardver potrebno je instalirati i softver koji omoguava i kontrolie komunikacije preko mree. Tri osnovne topologije su: magistrala

zvezda

prstenZAKLjUAKKucajui ovaj rad, podjsetio sam se nekih jako bitnih stvari stvari, koje smo u jednom od razreda davali najvie panje, a to su naravno Raunarske mree. Raunarske mree je iri i kompleksniji pojam za sve to nas virtuelno povezuje. U ovom radu ima dosta stvari, poevi od uvoda, istorijskih poetaka interneta, pa do slika koje blisko predstavljaju i stvaraju sliku u stvari ta je to Internet tj Raunarske mree. Vidio sam i to, da postoji vie oblika raunarskih mrea. Prije svega, zakljuak svega ovoga, je taj; raunarske mree se ire i ire sve vie, ak i do onih mjesta do kojih se jako teko moe doi. Sve u svemu Internet je na jedan nain osnovno sredstvo nae populacije na kome se mogu pomou svojih manjih telefonskih i ostalih raunarskih ureaja svi povezati bilo kad i bilo gdje u svojoj okolini.

Literatura:

[1] Erik Dahlman, Stefan Parkvall, Johan Skld, Per Beming: 3G Evolution: HSPA and LTE for Mobile Broadband, Elsevier Ltd., 2007.

[2] Long Term Evolution A Technical Overview, Motorola Inc., July 2010.

[3] www.3gpp.com[4] EDGE, HSPA, LTE: Broadband Innovation, Rysavy Research, September 2008.

[5] J. M. Ballot: The IP road to mobile network evolution, Alcatel Lucent, September 2007.