ANIMALIAKZALDIA

BEHIAASTOA

TXERRIA

ARDIAARKUMEA

KATUA

TXAKURRA TXITA OILARRAAHATEA

ANIMALIA MOTAK

1.ORNODUNAK

2. ORNOGABEAK

• ORNODUNAK: bizkaezurra duten animaliak dira

• ORNOGABEA: bizkaezurrik gabeko edozein animalia da.

ANIMALIA ORNODUNAK

ARRAINAK

NARRASTIAK

ANFIBIOAK

UGAZTUNAK

HEGAZTIAK

BOST TALDE HAUETAN BANATZEN DIRA:

UGAZTUNAK

• Biriken bidez arnasten dute.

• Ilez estalita dute gorputza.

• Gehienek lau hanka dituzte.

• Bibiparoak dira: kumeak amaren gorputzaren barruan osatzen eta hazten dira.

• Sortzen duten esnea ematen diete kumeei.

• Ugaztun batzuk itsasoan bizi dira: ez dute ilerik, ez dute hankarik.Hegalak dituzte: Izurdea.

• Beste ugaztun batzuk hegalariak dira: sagu-zaharrak.

• Primateak ere ugaztunak dira: gizakiak talde honen barruan gaude gorila, txinpantze eta tximinoekin batera.

HEGAZTIAK

• Biriken bidez hartzen dute arnasa.

• Lumaz estalita daude.

• Hanketan, ezkatak dituzte.

• Mokoa erabiltzen dute jateko.

• Hegoak dituzte hegan egiteko.

• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.

• Narrastiak ez bezala, arrautzak eta kumeak zaintzen dituzte.

NARRASTIAK

• Biriken bidez hartzen dute arnasa.

• Ezkatak dituzte gorputzean.

• Gehienek, lau hanka dituzte eta lehorrean bizi dira.

• Narrastiek berezitasunak dituzte: sugeek ez dute hankarik, dortokak oskol gogorra dute eta krokodiloek ezkutu gogorra dute.

• Narrastiak obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.

• Ez dituzte arrautzak ezta kumeak zaintzen.

ANFIBIOAK

• Larruazal biluzia dute: ezkatarik, lumarik eta ilerik gabe.

• Biriken bidez eta larruazal osoaren bidez arnasten dute.

• Lau hanka dituzte eta atzekoak aurrekoak baino luzeagoak dira.

• Ez dute isatsik.

• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.

• Arrautzak uretan errun behar dituzte ez lehortzeko.

• Anfibioen adibideak: zapaburuak (ez dira animalia helduen berdinak, igelak bihurtzen dira hazten direnean).

ARRAINAK

• Uretako animaliak dira, ezin dira uretatik kanpo bizi.

• Uretan dagoen oxigenoa arnasten dute, zakatzen bitartez.

• Gorputza ezkataz estalia dute eta hegatsei esker ibiltzen dira.

• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.

• Milaka arrautza erruten dituzte baina ez dituzte zaintzen.

ANIMALIA ORNOGABEAK

• Bost taldetan banatzen dira:

MARMOKAK

HARRAK

MOLUSKUAK

ARMIARMAK

INTSEKTUAK

MARMOKAK

• Itsasoko animaliak dira,soilik ozeanoetan bizi dira.

• Haien garroak ziztatu egiten dute ehizatzeko eta beste animaliaz babesteko.

• Ziztadek azkura eragiten dute.

• Gelatina poltsa handien modukoak dira.

• Aho bakarra dute.

HARRAK

• Animalia luzeak dira.

• Gorputz biguna dute eta ez dute hankarik.

• Batzuk, lurrean bizi dira eta beste batzuk, ordea, itsasoan.

• Har hauetako batzuk, gaixotasunak eragiten dizkigute gizakioi.

MOLUSKOAK

• Maskordun eta maskor-gabeak izan daitezke.

• Maskordunak: maskor baten barruan bizi dira eta gorputz biguna dute.Oin handi baten bidez mugitzen dira eta landareak jaten dituzte.Batzuk itsasoan bizi dira eta beste batzuk lurrean: barraskiloak, karrakelak …

• Maskor-gabeak: ez dute maskorrik eta lurrean edo itsasoan bizi daitezke: olagarroak, bareak …

ARMIARMAK

• Zortzi hanka dituzte.

• Askok, zetazko haria sortzen dute eta armiarma-sare itsaskorrak egiten dituzte.

• Intsektuak harrapatzen dituzte jateko.

• Artropodoen taldekoak dira: karramarroak, ehunzangoak eta intsektuak.

INTSEKTUAK

• Animalia talde ugarienetakoa da.

• Hiru zatiz osatuta daude: burua, toraxa eta sabelaldea.

• Sei hanka dituzte eta gehienek lau hego dituzte.

• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.

• Intsektu jaioberriei larba esaten zaie eta ondoren intsektu bihurtzen dira.

• Intsektuak oso garrantzitsuak dira guretzat: batzuk onuragarriak dira eta beste batzuk berriz, kaltegarriak.