2
GIYA SA PAG ATIMAN SA BASURA (Segregation at source) Paglain-lain sa gigikanan MGA SAKTO NA PASINGDAN NAN MGA BASURA Gikan sa mga Bayay: Malata - Composting Magamit/Mapuslan pa - Junkshops/recycle Dili namapuslan o delikado- Land Fill (Kuhaon nan Dump truck) MGA ANGAYAN HIMOON SA ATO MGA BASURA SA BALAY 1. Ang Balaod nagaingon nga bahin – bahinon an mga basura sa tulo ka klase: Malata -Biodegradable/Compostable Mapuslan -Recyclable Di na magamit -Residual/Non-recyclable Dilikado -Special waste 2. Isuyod an nabahin na basura sa lain – lain na sudlanan o basurahan. Suyatan o markahan an tulo (3) ka basurahan o grupo. 3. Mag-composting sa mga malata o madunot Paagi sa Pag Compost: - Pino-pinohon ang mga malata o madunot - Isuyod an tinudtod sa compost pit - Tabunan nan lupa para di mabaho - Bubuan nan gamay na tubig - Pahungawan an gi-compost pinaagi sa pagukay o pagbutang sa tubo o kawayan sa tunga sa compost bin. 4. Mag Recycle / Gamiton pag- otro / ibaligya an mapuslan pa - An mga basura na mapuslan pa pareho sa maya na papel o newspaper, karton, botelya, lata, plastic, puthaw, aluminum ug uban pa ibaligya sa mga junkshop o sa mga sagsuroy na mamalitay. - An iban mahimo na mga proyekto na panginabuhian pareho sa: 5. Ipahakot sa Basurero an mga waya nay gamit ug delikado Igawas an mga waya nay gamit sa panahon sa tingpangulekta sa trak nan mga basura. KLASE SA MGA BASURA AN MGA MALATA (Biodegradable) Basura sa Kusina (Kitchen Waste): Panit ug liso sa mga prutas, gulay ug mga lagotmon Bagaw sa itlog ug mga bahan sa kinhason Pan-os na mga pagkaon Mga bukog sa isda, karne, iban pa Hasang, tina-e sa isda Basura sa Bungsuyan (Garden Waste) Nagkalain – laing tanom Dahon, sagbot, buyak Mga sanga-sanga sa kahoy Basura sa Kahayupan (Animal Waste) Tae sa baboy, ido, manok, iban pa Mga balahibo sa ido, manok ug uban pa. Mga patay na hayop (carcasses) ANG MGA MAPUSLAN PA (Recyclable) Mga metal na utano Lata na aluminum (tin) Puthaw Alambre, bronze, copper, aluminum Mga pambayay na gamit dekoryente (appliances) Sin Botelya Mga buak na botelya o bisan uno na bildo Plastik (Hotok o gahi) Plastik na botelya o sudlanan Selopen, Papel / Karton Mga newspapers, tanan klase nan papel Karton (baga o nipis) AN MGA WAYA NAY GAMIT O DELIKADO (Residual) Mga putos sa makaon sama sa kendi iban pa na junkfoods Malata (Biodegradable) Di-Malata/ Mapuslan pa (Recyclable) Dina magamit o delikado (Residual) Bags Tsinelas Dekorasyon sa Bayay

ANG MGA MAPUSLAN PA (Recyclable) Mga pambayay na gamit ... · Dili ilabay an mga basura bisan hain na lugar, sa bakante na lote, sa kilid na karsada, sa suba, sa kanal, sa sapa (Do

  • Upload
    others

  • View
    35

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ANG MGA MAPUSLAN PA (Recyclable) Mga pambayay na gamit ... · Dili ilabay an mga basura bisan hain na lugar, sa bakante na lote, sa kilid na karsada, sa suba, sa kanal, sa sapa (Do

GIYA SA PAG ATIMAN SA BASURA

(Seg

regation at sou

rce)

Pag

lain-lain sa gigikanan

• M

GA

SA

KT

O N

A P

AS

ING

DA

N N

AN

MG

A B

AS

UR

A

Gikan

sa mga

Bayay:

Malata

- Com

posting

Mag

amit/Mapuslan pa

- Junkshop

s/recycle

Dili nam

apuslan o de

likado-

Land Fill (Kuh

aon nan

Dum

p truck)

• M

GA

AN

GA

YA

N H

IMO

ON

SA

AT

O M

GA

BA

SU

RA

SA

B

AL

AY

1. Ang

Balaod na

gaingon ng

a ba

hin – ba

hinon an

mga

basura

sa tu

lo ka klase:

Malata

-Biode

gradable/Com

postable

Map

uslan

-Recyclable

Di na magam

it -Residua

l/Non

-recyclable

Dilikado

-Spe

cial waste

2. Isuyod an naba

hin na basura sa lain – lain na sudlan

an

o ba

surahan. Suyatan o markaha

n an

tulo (3) ka basurahan

o grupo.

3. Mag

-com

posting sa mga malata o mad

unot

Paa

gi sa Pag

Com

post:

- Pino-pinohon ang mga malata o madun

ot

- Isuyod an tinudtod sa com

post pit

- Tab

unan

nan lupa para di mab

aho

- Bub

uan nan gamay na tubig

- Pah

ungawan

an gi-com

post

pina

agi sa pa

gukay o pagbutang

sa tubo

o kaw

ayan

sa tunga sa

compo

st bin.

4. Mag

Recycle / Gam

iton pag-

otro / ibaligya an mapuslan pa

- An mga basura na mapuslan pa

pareho sa maya na papel o

newspaper, karton, botelya, lata,

plastic, puthaw, a

luminum

ug

uban pa ibaligya sa mga

junkshop o sa mga sag

suroy na

mam

alitay.

- An iban mahimo na mga

proyekto na panginabuhian

pareho sa:

5. Ipahakot sa Basurero an

mga

waya na

y ga

mit ug

delikado

Igaw

as an mga waya nay gamit sa pan

ahon sa

tingpan

gulekta sa trak nan mga

basura.

KLASE SA MGA BASURA

AN MGA MALATA (Biodegradable)

Basura sa Kusina (Kitchen Waste):

Pan

it ug

liso sa mga prutas, gulay ug mga lago

tmon

Bag

aw sa itlog ug mga

bahan

sa kinh

ason

Pan

-os na

mga pag

kaon

Mga

bukog

sa isda, karne, iba

n pa

Hasan

g, tina-e sa isda

Basura sa Bun

gsuyan (Garde

n Waste)

Nag

kalain – laing tano

m

Dah

on, sagbot, buyak

Mga

sanga

-sanga sa kaho

y

Basura sa Kah

ayupan

(Animal W

aste)

Tae

sa babo

y, ido, manok, iba

n pa

Mga

balah

ibo sa ido, manok ug ub

an pa.

Mga

patay na ha

yop (carcasses)

ANG MGA MAPUSLAN PA (Recyclable)

Mga

metal na 6utano

Lata na alum

inum

(tin)

Puthaw

Alambre, bronze, coppe

r,

alum

inum

Mga

pam

bayay na

gam

it dekoryen

te (ap

pliances)

Sin

Botelya

Mga

buak na botelya o

bisan un

o na

bildo

Plastik (Hotok o gah

i)

Plastik na botelya o

sudlanan

Selopen

, Papel / Karton

Mga

new

spapers, tanan klase nan pape

l

Karton (baga o nipis)

AN MGA WAYA NAY GAMIT O DELIKADO (Residual)

Mga

putos sa

makao

n sama sa

kend

i iban pa

na

junkfood

s

Malata

(Biode

grad

able)

Di-M

alata/

Map

uslan pa

(Recyclable)

Dina mag

amit o

delikad

o

(Residua

l)

Bag

s Tsine

las

Dekorasyon sa Bayay

Page 2: ANG MGA MAPUSLAN PA (Recyclable) Mga pambayay na gamit ... · Dili ilabay an mga basura bisan hain na lugar, sa bakante na lote, sa kilid na karsada, sa suba, sa kanal, sa sapa (Do

Mga

putos sa kape

, sha

mpoo, gatas, iban pa

Pam

baba

je na ga

mit (san

itary nap

kins)

Styrofoam

s

Dispo

sable na

diapers sa bata

Ceram

ics (m

ga paso)

Mga

gam

ay na selope

n na dili na magam

it

Bom

billa (Light bulbs) flourescent bulbs

The

rmom

eter na buak

Batería sa radio/flashlight/etc.

Mga

blade

s/injections

MG

A D

ILI A

NG

AY

HIM

OO

N

1. Dili sag

ol-sag

olon an mga basura

2. Dili ipag

awas o ipadaya sa

mga

basurero an

mga

basura na waya

mab

ahinbahin sa tu

yo ka

grup

o o sakto na

sud

lanan. (no

seg

ration, no

collection of waste)

3. Dili ilab

ay an mga basura

bisan ha

in na luga

r, sa

bakante na

lote, sa kilid na

karsad

a, sa suba, sa kana

l, sa sapa (Do not throw

ga

rbage an

ywhere on

vacant lots, rivers, streets can

als, etc)

4. Dili sun

ogon an mga basura

labi na an mga

celop

en,

plastic, lata ug uba

n pa,

bisan ga

in an mga uho

t kay

makad

aut ini sa pang

lawas

sa ta

wo ug sa kinaiyahan

ug

alibot. (Do no

t burn the garbag

e)

MULTA: Section 49, R.A. 9003

• Paragraph 2 & 3

Multa

- PhP

300.00

to PhP

1,000.00

Preso

- 1d

ay to 15 days or de

pende sa korte

• Paragraph 4,5,6 & 7

Multa

- PhP

1,000.00 to PhP

3,00

0.00

Preso

- Dili sob

ra sa 15 days

• Paragraph 8,9,10 & 11

Multa

- PhP

500.00

Preso

- 1 yr. to 3 yrs. or de

pende sa korte

P

AR

TN

ER

S:

Agu

san del N

orte

HO

N. E

RL

PE

JO

HN

M. A

MA

NT

E

Governor

Cha

irperson, LMDA

Surigao

del Norte

HO

N. R

OB

ER

T A

CE

S. B

AR

BE

RS

Governor

Project Man

agem

ent O

ffice

EN

GR

. KA

ISE

R B

. RE

CA

BO

, JR

. Program

Dire

ctor, LMDA

*SURIGAO DEL NORTE *AGUSAN DEL NORTE

*TUBAY *SANTIAGO *JABONGA *KITCHARAO

*ALEGRIA *MAINIT *TUBOD *SISON

*BFAR *DENR *DA *DOT

*NEDA *PIA *ACADEME *MAFC

*NGOs/POs *BUSIN

ESS

Luwason nato an Danaw pinaagi sa

pagsagop sa “Walay Basura nga ilabay”

(ZERO-WASTE MGT.)

An mahinlo nga lugar maoy makahatag ug

maayong kaugmaon

Kini nga mensahe gisuportahan sa pundo sa:

Lak

e M

ain

it D

evel

op

men

t A

llian

ce

Project M

anag

emen

t Office

3/F New

Pub

lic M

arket b

uilding

Kitcha

rao, Agu

san de

l Norte

Ang Lake Mainit m

aoy nagpabilin nga lim

pyo sa m

ga

dagkong danaw sa Pilipinas. Ato siyang panalip

dan ug

ampingan

An

g B

asu

ra d

ili p

aab

ton

sa

Dan

aw

“BASURA KO, KAAKUHAN KO”

PROGRAMA SA BASURA

Para sa

LAKE MAINIT

Email: [email protected]

Weblog: Http://lmda.wordpress.com or www.lakemainit.com

Ang E

cological Solid

waste M

anagement Act of 2000

(RA 9003) nan P

ilipinas nagamando sa m

ga LGU sa

pagplano ug pagim

plementar

sa programa sa

basura.