ANG KABIHASNANG TSINO

(Kabihasnan sa Silangang Asya

ANG KABIHASNANG CHINESE

• Ang nananatiling pinakamatanda at namamayaning kabihasnan sa Daigdig na tinatayang nasa 4,000 taon na ang tanda.

• Hinubog ang 4,000 taong kasaysayan ng pamumuno ng mga DINASTIYA o mga Linya ng mga Pamilyang namuno sa Tsina sa halos ilang libong taon.

DINASTIYA

• ANG DINASTIYA O DYNASTIES AY TUMUTUKOY SA PAMUMUNO NG MGA MAKAPANGYARIHANG LINYA NG PAMILYA.

• ANG TSINA AY PINAMUNUAN NG HALOS NASA 10 PANGUNAHING DINASTIYA NA KARANIWA’Y NAGPAPALIT-PALIT SA PAGLIPAS NG PANAHON DULOT NG PAG-IRAL NG “DYNASTIC CYCLE”.

DYNASTIC CYCLE

• ITO AY ANG SIKLO NG PAGPAPALIT NG DINASTIYA.ANG ISANG NAMUMUNONG DINASTIYA AY NAWAWALAN NG KAPANGYARIHAN MATAPOS MAKARANAS ANG KAHARIAN NG MGA KAGULUHAN AT SAKUNA NA DI MAPIGILAN. ITO AY MAGBUBUNSOD SA PAG-IRAL NG BAGONG PAMUNUAN NA LILITAW NA MAS MALAKAS AT AAGAW SA KAPANGYARIHAN NG LUMANG DINASTIYA.

ANG DYNASTIC CYCLE

BAGONG DINASTIYA

UNTI-UNTINGPAGTANDA

NG DINASTIYA

LUMANG DINASTIYA ( kapabayaan ng mga

Opisyal)

MAWAWALA NG BASBAS NG LANGIT

PROBLEMA, BAHA, TAGGUTOM, LINDOL,

PAGSALAKAY

BAGONG DINASTIYA (kapayapaan, bagong opisyal at kaayusan at

kataraungan)

ANO ANG PRINSIPYONG NAKAPALOOB SA PAGPAPALIT NG DINASTIYA?

• Ang Prinsipyong Nakapaloob sa Pagpapalit ng mga Dinastiya ay ang mga sumusunod:

1. MANDATE OF HEAVEN (Basbas ng Langit)- Ang isang pinuno na itinakda ng langit para

mamuno ay tinatawag ding ANAK NG LANGIT o SON OF HEAVEN.Ang pamumuno niya na may basbas ng langit ay bibiyayaan ng kasaganaan at kaayusan.

ANG EMPERADOR NG CHINA BILANG ANAK NG LANGIT

ANG CHINA AY PINAMUNUAN NG MGA SUMUSUNOD NA DINASTIYA AYON SA KASAYSAYAN

• - ANG HSIA/ XIA AY IPINAPALAGAY NA ISA LAMANG MAALAMAT NA DINASTIYA DAHIL SA KAKULANGAN NG EBIDENSIYANG NAHUKAY PARA MAPATUNAYAN NA ITO AY TALAGANG UMIRAL.

• ITINATAG ITO NI YU.• TUMAGAL NG 4 AT

KALAHATING SIGLO

1. HSIA2. SHANG3. ZHOU/CHOU4. CHIN/ QIN5. HAN6. SUI7. T’ANG8. SONG/ SUNG9. YUAN10.MING11.CHING/ MANCHU

DINASTIYANG SHANG

• Lumitaw noong 1700 BCE. Sa Lambak ng Huang Ho.

• Nakapagtatag ng kanyang Kapital sa Lungsod ng Anyang.

• Nakapagtatag ng mga Lungsod na napapalibutan ng Pader, mga sementeryo

• Pinamunuan ng mga Paring Hari.

Katangian ng Kulturang Shang

• Mapang-alipin.Naglilibing ng mga alipin kasama ng panginoon

• Nagsasagawa ng mga Ritwal tulad ng mga Orakulo o panghuhula at pagsasakripisyo para sa masaganang ani at iba pang pabor.

• Sumasamba sa mga namatay na ninuno ( Ancestral Worshipping).

• Gumagamit ng kasangkapang BRONSE sa lahat ng bagay tulad ng sandata at kasangkapan.

Mga Iniwang Kontribusyon sa Daigdig.

• CALLIGRAPHY- Ito ay paraan ng pagsulat ng mga Chinese na gumagamit ng mga Characters o Simbolong Larawan

• Oracle Bone Reading- gamit sa panghuhula at pinagsimulan ng pagsusulat ng mga Intsik.

• Ancestral Worshipping• Paggamit ng Bronse, Jade, Kaolin at Ivory

ORACLE BONE READING

SISIDLANG BRONSE

HUMAN SACRIFICES DURING SHANG DYNASTY

DINASTIYANG ZHOU/CHOU

• -Umiral mula 1112 BCE- 221 BCE• Ito ay nagtagal ng halos 900 taon.• Naipasa sa Dinastiyang ito ang

Mandate of Heaven at ang titulong Son of Heaven na nawala mula sa Shang

MGA PAG-UNLAD SA PANAHON NG CHOU

• Naimbento ang Bakal na Araro• Ipinagawa ang Irigasyon at dike laban sa

pagbaha ng Huang Ho• Nagpagawa ng mga Kalsada at yumabong ang

Kalakalan.• Naimbento ang Sandatang “Crossbow” ,

“Catapult” at hukbong nakakabayo at Chariot

Dahilan ng Pagbagsak ng Chou

• Paglawak ng Teritoryo ng Zhou na mahirap mapamahalaan. Humantong sa pagkawala ng kontrol ng Zhou sa teritoryo na humantong sa pagdidigmaan ng mga Estado (Warring States Period).

Ang Warring States Period na tumagal ng halos daang taon ang nagpabagsak sa kapangyarihan ng huling Haring Chou at naagaw sa kanya ang kapangyarihan.Sa kahuli-hulihan, naagaw ng QIN ang kapangyarihan sa Chou matapos magwagi sa digmaan ng mga Estado.

MGA NAIWANG KONTRIBUSYON NG CHOU

• PAG-USBONG MGA PILOSOPIYA NINA 1. CONFUCIUS- Siya ang naghain ng Solusyon sa

kaguluhan ng lipunan. Itinuro niya ang tamang relasyon ng bawat isa at mabuting pamahalaan.

2. LAO TZU ( Taoism) – Ayon sa kanya makakamit ang kaayusan kung susundin ang daloy ng Kalikasan.

HARING WU WANG

WARRING STATES/ CATAPULT/ WALLS

MGA NAKAKABAYO SA PANAHON NG DIGMAAN

LAO TZU

ANG DINASTIYANG CH’IN / QIN

• ANG NAKATALO SA MGA KALABANG ESTADO.• ITO AY PINAMUNUAN NI ZHENG.NATALO NG

QIN SA PAMUMUNO NIYA ANG CHOU NOONG 221 BCE. IDINEKLARA NI ZHENG ANG KANYANG SARILI BILANG SI “SHIH HUANG DI” NA NANGANGAHULUGANG “UNANG EMPERADOR”.

• NAPAG-ISA NG QIN ANG BUONG CHINA SA PINAKAUNANG PAGKAKATAON.

Si SHIH HUANG DI, unang Emperador ng China

MGA NAGAWA NI SHIH HUANG DI

• 1. Napagkaisa ang buong China- Ipinatupad niya ang “Sentralisasyon” ng

Pamahalaan.- 2. Ipinatupad ang “ Legalismo” bilang

pilosopiya sa pagpatakbo ng pamahalaan. Hinirang niya si Li Xi, isang legalista bilang tagapayo.

Si Li Xi, ang tagapayo ng Qin Emperor

Mga Nagawa ni Shih Huang Di

• 3. Ipinag-utos ang pagkontrol sa mga Iskolar • 4. Pinag-isa ang lahat ng

pamantayan/patakaran sa buong Imperyo.• 5. Nagpagawa ng mga kalsada• 6. Ipinatayo ang “Great Wall of China” bilang

proteksyon ng imperyo sa mga barbaro mula sa hilaga.

Ang Great Wall of China

• Sinimulang ipatayo sa panahon ni Shih Huang Di .

• Nagsilbing Depensa laban sa mga barbaro• May haba itong 1,500 miles (2,414 km)• Naging dahilan ng kamatayan ng libu-libong

tao na nagsilbi upang maitayo ito.• Simbolo ito ngayon ng China

Pamana ng Qin

• -pagkakabuklod ng China bilang isang bansa.• Ang pangalang CHINA ay hinango sa pangalan

ng dinastiyang ito.• Ang pagkakatayo ng Great Wall na isa sa mga

wonders ng mundo

Dahilan ng Pagbagsak ng Qin

• Kalupitan ni Shih Huang Di• Kamatayan ni Shih Huang Di at pagkawala ng

papalit na kasing husay niya• Rebelyon ng mga Nasakop na teritoryo

ANG DINASTIYANG HAN

• LUMAGANAP ITO MULA 206- 220 BCE• KINIKILALA ITO BILANG ISA SA

PINAKADAKILANG DINASTIYA NG CHINA• ITINATAG ITO NI “ LIU BANG” NOONG 206 BC.

LIU BANG

MGA NAGAWA NG HAN

• PINALITAN ANG MARARAHAS NA PATAKARAN NG CHIN

• -pagtanggal ng mararahas na buwis• -pagtanggal ng legalismo at pagbabalik ng

Confucianismo

SI EMPERADOR WU DI NG HAN DYNASTY

Sa Panahon ni Wu Di

• Lumawak ang sakop ng Han Dynasty, napasakamay ng China sa panahon niya ang Manchuria,Korea, Hilagang India at ilang bahagi ng Silangang Asya.

• Napalakas ang Paniningil ng buwis sa buong Imperyo.

MGA PAG-UNLAD SA PANAHON NG HAN

• Napatanyag ang SILK ROAD, isang ruta ng kalakalan mula China hanggang Europa. Dito dumadaan ang kalakal na Silk ng China.

• Sa panahon na ito naimbento ang mga sumusunod

• 1. Papel• 2. Porselana

MGA PAG UNLAD SA PANAHON NG HAN

• 3. Ipinatupad sa panahong ito ang CIVIL SERVICE EXAMINATION para sa mga nagnanais magtrabaho sa pamahalaan.

• 4. Nalikha ang water- powered mill• 5. Nabuhay sa panahong ito si Sima Qien, ang

dakilang historyador ng China.

ANG CIVIL SERVICE EXAMINATION

ANG SAKOP NG HAN EMPIRE

ANG PAGBAGSAK NG HAN AY DULOT NG MGA SS.

• -KAWALAN NG MAHUSAY NA EMPERADOR• HIDWAAN SA LOOB NG PALASYO AT NG MGA

ILANG PINUNO• KAWALAN NG MAAYOS NA KOLEKSYON NG

BUWIS NA NAGLUBOG SA IMPERYO SA PROBLEMANG PINANSIYAL

• PANANALAKAY AT DIGMAAN NG MGA WARLORDS

• SA PAGBAGSAK NG HAN , NAHATI ANG CHINA MULI SA TATLONG KAHARIAN NA HIWALAY SA BAWAT ISA.

• ANG KAGULUHAN AT PAGKAKAHATING ITO AY TUMAGAL NG 400 TAON

ANG DINASTIYANG SUI

• NAGTAGAL MULA 589- 618 BCE

• NAPAGKAISA MULI SA PANAHON NG SUI ANG CHINA MATAPOS ANG PAGKAKAWATAK WATAK SA LOOB NG 400 YEARS

• PINASIMULAN NI YANG JIAN

YANG JIAN

MGA MAHAHALAGANG KAGANAPAN SA PANAHON

NG SUI• MULING NAPAGKAISA ANG CHINA• PUMASOK SA CHINA ANG RELIHIYONG

BUDISMO• MULING NAIPAAYOS ANG GREAT WALL• NAIPATAYO ANG “GRAND CANAL OF CHINA”

NA NAGDUGTONG SA ILOG HUANG HO AT ILOG YANGTZE

ANG DINASTIYANG T’ANG

• LUMAGANAP MULA 618- 907 BCE• DAHIL SA LABIS NA PAGDURUSA NG MGA

MAGSASAKA DAHIL SA MGA AMBISYOSONG PROYEKTO NG SUI, NAG-ALSA ANG MGA TAO SA SUI SA PAMUMUNO NI LI YUAN.

• ANG TANG ANG ISA SA PINAKADAKILANG DYNASTY NG CHINA

SI LI YUAN ( EMPEROR TAI CONG)

MAHALAGANG KATANGIAN NG PANAHONG TANG

• ITO ANG PANGALAWA SA DAKILANG DINASTIYA NG CHINA

• SUMIGLA ANG EKONOMIYA AT UMUSBONG ANG MGA BAGONG IDEYA SA PANAHONG ITO

• NAIMBENTO SA PANAHONG ITO ANG MGA SUMUSUNOD.

MGA NAIMBENTO SA PANAHONG TANG

• WOODBLOCK PRINTING

DINASTIYANG SONG/SUNG

• NAGKAWATAK-WATAK ANG CHINA DAHIL SA PAGBAGSAK NG TANG.

• NAITATAG ANG SONG DYNASTY NA IKATLO SA MGA DAKILANG DINASTIYA NG CHINA

• NAMAYANI ITO MULA 960- 1278 AD• ITINATAG ITO NI HENERAL ZHAO KUANG YIN

ZHAO KUANG YIN

MGA PAG UNLAD SA PANAHON NG SONG DYNASTY

• BAGAMAT NASAKOP ANG ILANG BAHAGI NG CHINA NG MGA BARBARO NAMULAKLAK NAMAN ANG SINING AT PANITIKAN SA CHINA

NAIMBENTO SA PANAHON NA ITO ANG GUNPOWDER O PULBURA

ANG GUNPOWDER

NAUSO ANG “FOOTBINDING”

ANG DINASTIYANG YUAN

• NAMAYANI ITO MULA 1278- 1368 AD• ITINATAG ITO NI KUBLAI KHAN, ISANG

MONGOL • ITO ANG PINAKAUNANG DINASTIYANG

DAYUHAN SA CHINA

SI KUBLAI KHAN, EMPEROR NG YUAN

PATAKARAN NG YUAN DYNASTY

• PINAIRAL ANG CONFUCIANISMO BILANG PILOSOPIYA

• INILAGAY SA MATAAS NA POSISYON ANG MGA MONGOL SA IMPERYO

SA PANAHON NG YUAN

• DUMATING SI MARCO POLO, ISANG MANLALAKBAY NA EUROPEO SA CHINA SA UNANG PAGKAKATAON

DINASTIYANG MING

• SA PAGKAMATAY NI KUBLAI KHAN, MAHIHINANG EMPERADOR ANG PUMALIT SA CHINA, NAAGAW MULI NG MGA TSINO ANG KAPANGYARIHAN

• NAGTAGAL ITO MULA 1368- 1644 AD

ZHU YUANZHANG

KATANGIAN NG MING

• KINIKILALA BILANG IKAAPAT SA MGA DAKILANG DINASTIYA NG CHINA

• IBINALIK MULI ANG KAAYUSAN AT MGA SISTEMANG CIVIL SERVICE SA CHINA

• LUMAWAK ANG KALAKALANG PANDAGAT NG TSINA SA DAIGDIG AT NAKARATING SA MALAYONG BAHAGI NG MUNDO