-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA
• nasledna osnova
• sistematska pripadnost
• uticaj faktora spoljne sredine
skoro sve monokotile
neke zeljaste dikotilePRIMARMA
golosemenice
drvenaste dikotileSEKUNDARNA
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLAPOSTANAK PRIMARNE GRAĐE
Vrh vegetacione kupe ćelije se razlikuju : po intezivnosti deobe
i morfološkim osobinama
površinski sloj protoderm epidermisćel. ispod protoderma
primarna kora
osnovni merisatem
srž
prokambijum(provodna tkiva, pericikl, parenhim, sklerenhim)
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA MAHOVINE
• najprimitivnija građa stabla
• osnovne funkcije: provođenje materija i mehanička potpora
• primitivno provodno tkivo
• nesavršeno pokorično
• poikilohidrična organizacija
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA MAHOVINE
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLARASTAVIĆI
sterilno stablo
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA
RASTAVIĆI
-
Polypodium sp.
hadrocentričniprovodnisnopić
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAPAPRATI
epidermis
parenhim
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
Helianthus sp. epidermisprimarna kora
centralni cilindar
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA DIKOTILE – Lamium sp.
skrobna saraprimarna kora
- prisustvo endoderma ima sistematski karakter
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
centralni cilindar
primarna kora
epidermis
Aristolochia clematitis
višeslojni pericikl(kontinuiran)
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
Helianthus sp. epidermisprimarna kora
floemfascikularni kambijuminterfascikularni kamb.
ksilem
centralni cilindar
kolateralni otvoreniprovodni snopici
likina vlakna
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
Tip stabla bez diferenciranih snopića (filogenetski stariji)
Tip stabla sa diferenciranim snopićima
Trifolium sp.
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
Tip stabla bez diferenciranih snopića (filogenetski stariji)
• kambijum u obliku cilindra, primarnog porekla• većina
drvenastih vrsta
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
Tip stabla sa diferenciranim snopićima
Trifolium sp.
• kolateralni otvoreni snopići • fascikularni kambijum
(primarnog porekla)• interfascikularni kambijum
(sekundarnog porekla)
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAMONOKOTILE
Zea mays
nema jasne granice između prim. kore i cen. cilindra
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAMONOKOTILE
Zea mays
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAMONOKOTILE
-
PRIMARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE MONOKOTILE
e
pk
cc
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA
Platanus sp.
primarna sekundarna
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA
SEKUNDARNA
SEKUNDARNO DEBLJANJEU vezi je sa: razvojem obimne krune
ogromnog broja listovasnažnog korenovog sistema
što zahteva – umnožavanje provodnih i mehaničkih elemenata
Neophodno- obrazovanje lateralnih meristema
Uslov - obrazovanje kambijalnog prstema
-
TIPOVI NASTANKA KAMBIJALNOG PRSTENA
primarna tkiva
sekundarna tkiva
• c.c. ima diferencirane provodne snopiće
• stvaranje interfasc. kamb. (produkuje parenh.ćel.)
Aristolochia tip
-
TIPOVI NASTANKA KAMBIJALNOG PRSTENA
primarna tkiva
sekundarna tkiva
Helianthus tip
• interf. kamb. stvara nove snopiće- međusnopiće
• između snop. ostaci prim sržnih zraka
-
TIPOVI NASTANKA KAMBIJALNOG PRSTENA
primarna tkiva
sekundarna tkiva
Tilia tip
• kod tipa stabla bez provodnih snopića
• teško utvrditi gde počinje sekundarna građa
-
TIPOVI NASTANKA KAMBIJALNOG PRSTENA
primarna tkiva
sekundarna tkiva
Ricinus tip
• c.c. ima diferencirane provodne snopiće• stvaranje interfasc.
kamb. kasnije• kao i u Tilia tipa stvara nove elemente
-
KAMBIJALNIKAMBIJALNI PRSTENPRSTEN
trahejetraheide
sklerenhim(drvena vlakna)
parenhim za magacioniranje
drvenizraci
+ + +
SEKUNDARNA KORA (sekundarno floem)
SEKUNDARNO DRVO(sekundarni ksilem)
sitaste cevićelije pratilice
+ sklerenhim(likina vlakna)
parenhim za magacioniranje
korini zraci
+ +
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA
pluta
sek.floem
likina vlaknasek.kora
prim. kora
kambijumsek. drvo
srž
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA
SEKUNDARNAPOKORIČNO TKIVO - ostaci epidermisa,
periderm ili mrtva kora,
SEKUNDARNA KORA – ostaci primarne kore, (FLOEM) grupe mehaničkih
elemenata,
sekundarni floemKAMBIJALNA ZONA - vretenaste ćelije (prov.
elementi),
- izodijametrične ćelije (sržni zraci)
SEKUNDARNA KORA
SEKUNDARNO DRVO – ksilemski elementi(KSILEM)
PRIMARNO DRVO – ksilemski elementi, srž(KSILEM)
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE Tilia sp.SEKUNDARNA
KORA
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE Tilia sp.SEKUNDARNA
KORA
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA
SEKUNDARNAPOKORIČNO TKIVO - ostaci epidermisa,
periderm ili mrtva kora,
SEKUNDARNA KORA – ostaci primarne kore, (FLOEM) grupe mehaničkih
elemenata,
sekundarni floemKAMBIJALNA ZONA - vretenaste ćelije (prov.
elementi),
- izodijametrične ćelije (sržni zraci)SEKUNDARNO DRVO –
ksilemski elementi
(KSILEM)SEKUNDARNO DRVO
PRIMARNO DRVO – ksilemski elementi, srž(KSILEM)
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
SEKUNDARNO DRVO
• ima više vrsta tkiva
• svi elementi sek.drveta su lignifikovani
Grade ga: ksilemski elementi,
mehanički
parenhimski
tkiva za lučenje (u nekim slučajevima)
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE Tilia sp.
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLADIKOTILE
SEKUNDARNO DRVO
-
ATIPSKO DEBLJANJE STABLA
Bignonia sp.
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAGOLOSEMENICE
periderm
sekundarnakora
sekundarnodrvo
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAGOLOSEMENICE – Picea sp.
samo sitaste ćelije i traheide
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLAGOLOSEMENICE - SEKUNDARNO
DRVO
-
SEKUNDARNA ANATOMSKA GRAĐA STABLA
mrtva kora
jedrac (duramen) beljika(albumum)
-
SEKUNDARNO DEBLJANJE STABLA MONOKOTILA
primarna kora
kambijum
primarni snopići
sekundarni snopići
Dracaena sp.
parenhim kore
leptocentrični prov. snop parenhimske ćelije
KAMBIJUM
-
ANATOMSKA GRAĐA STABLA VODENIH BILJAKA
ANATOMSKA GRAÐA STABLAANATOMSKA GRAÐA STABLAPRIMARNA ANATOMSKA
GRAÐA STABLA MAHOVINEPRIMARNA ANATOMSKA GRAÐA STABLA MAHOVINE
