NEUROANATOMIANEUROANATOMIA

DIENCEPHALONProf. dr. Ibrahim Behluli

Fakulteti i Mjekesise Prishtinë

Truri i ndërmjetëm (Diencephalon)Truri i ndërmjetëm (Diencephalon)

Thalamus (dorsalis,ventralis)Hypothalamus (area peoptica, chisma opticum, tr.opticus, corpus mamillare, tuber cinereum, infundibulum, neurophypophysis)Epithalamus (habenulae, trigonum habenulae, commissural habenularum, commissura posterior, corpus pineale (glandula pinealis),organum subcommissurale)Subthalamus ( nucleus subthalamicus, zona incerta, fushat e Forelit: H,H1,H2)Metathalamus (corpus geniculatum laterale, corpus geniculatum mediale)

Diencephalon (shikuar nga lart)Diencephalon (shikuar nga lart)

Diencephalon (shikuar nga poshtë)Diencephalon (shikuar nga poshtë)

Diencephalon (shikuar nga poshtë) Diencephalon (shikuar nga poshtë) HypothalamusHypothalamus

Diencephalon (faqja mediale)Diencephalon (faqja mediale)

Diencephalon (prerje mediosagjitale)Diencephalon (prerje mediosagjitale)

Ndarja topografike e bërthamave Ndarja topografike e bërthamave të talamusittë talamusit

Nuclei anteriores (thalami): (nucleus anterodorsalis, anteroventralis et anteromedialis)Nuclei mediani (thalami): (nuclei paraventriculares, nc. rhomboidalis, nc.reuniens, nc.parathenialis)Nuclei mediales (thalami): nucleus medialis dorsalis (MD)Nuclei intralaminares/reticulares (thalami): (nc.centromediaus, nc.paracentralis, nc.parafascicularis, nc.centralis lateralis, nc.centralis meais)Nuclei ventrales (thalami): (nc.ventralis anterior, nc.ventralis lateralis, nc.ventralis posterior: posterolateralis et posteromedialis)Nuclei dorsales (thalami): (nc.dorsalis anterior, nc.dorsalis posterior, nuclei posteriores)Nucleus reticularis

Ndarja funksionale e bërthamave Ndarja funksionale e bërthamave të talamusittë talamusit

Bërthamat sensorike rele (nc.ventralis posterior, corpus geniculatum laterale et medialeBërthamat motorike rele (nc.ventralis anterior et nc.ventralis lateralis)Bërthamat rele ARAS (nc.mediani et nc.intralaminares)Bërthamat limbike rele (nc.anterior, nc.lateralis dorsalis dhe pjesë e nc.dm)Bërthamat associative rele (nc.pulvinaris, nc.lateralis posterior dhe pjesë e dm)

Bërthamat specifike të talamusitBërthamat specifike të talamusit

• Bërthamat sensorike rele

• Bërthamat motorike rele

• Bërthamat associative rele

Bërthamat jospecifike Bërthamat jospecifike (integrative) të talamusit(integrative) të talamusit

• Bërthamat intralaminare

• Bërthama retikulare

• Bërthama dorzomediale

Thalamus (prerje frontale)Thalamus (prerje frontale)

Rrezatimi Rrezatimi talamokortikaltalamokortikal

Bërthamat e Bërthamat e talamusittalamusit

Bërthamat e talamusitBërthamat e talamusit

Diencephalon (prerje frontale në nivel të Diencephalon (prerje frontale në nivel të bërthamave të pasme të talamusit)bërthamave të pasme të talamusit)

Diencephalon (prerje frontale në nivel të Diencephalon (prerje frontale në nivel të trupave mamilarë)trupave mamilarë)

Diencephalon (prerje frontale në nivel të tuber Diencephalon (prerje frontale në nivel të tuber cinereum)cinereum)

Diencephalon (prerje frontale në nivel të Diencephalon (prerje frontale në nivel të infundibulum)infundibulum)

Këmbëzat/rrezatimi e/i talamusit Këmbëzat/rrezatimi e/i talamusit (Pedunculi thalamici/radioatio thalamica)(Pedunculi thalamici/radioatio thalamica)

Pedunculus thalamicus anterior (lidh nuclei anteriores et nc. ventralis anterior/lateralis me korteksin prefrontal, fushën 4 dhe 6 kortikale)Pedunculus thalami superior (lidh nc. ventrolateralis/ ventromedialis, nc.pulvinaris me fushën 3,1,2 kortikale (somatosensitive primare)Pedunculus thalami posterior (lidh nc.pulvinaris me korteksin parietal, occipital dhe temporal, përveç fushës primare vizuele)Pedunculus thalami inferior (komponenta e përparme lidh bërthamat rostromediale të talamusit me corpus amigdaloiodeum, lobus piriformis dhe faqen orbitale të lobit frontal), kurse komponenta e pasme e saj corpus geniculatum mediale dhe corpus geniculatum laterale me gyri temporales transversi dhe area 17)

Sistemi talamokortikalSistemi talamokortikal

Thalamus (prerje Thalamus (prerje horizontale e trurit)horizontale e trurit)

Këmbëzat e Këmbëzat e talamusit talamusit (pedunculi thalami)(pedunculi thalami)

Ndarja e hipotalamusit në regjioneNdarja e hipotalamusit në regjione

• Regio hypothalamica anterior (supraoptik)

• Regio hypothalamica intermedia (tuberoinfundibular)

• Regio hypothalamica posterior (mamilar)

Regio hypothalamica anterior Regio hypothalamica anterior (regjioni supraoptik)(regjioni supraoptik)

• Nucleus preopticus medialis/lateralis

• Nucleus supraopticus

• Nucleus paraventricularis

• Nucleus hypothalamicus anterior

Regio hypothalamica intermedia Regio hypothalamica intermedia (regjioni tuberoinfundibular)(regjioni tuberoinfundibular)

• Nuclei tuberales

• Nucleus hypothalamicus vetromedialis

• Nucleus hypothalamicus dorsomedialis

• Nucleus hypothalamicus dorsalis

• Nucleus periventricualris posterior

• Nucleus infundibularis (arcuatus)

Regio hypothalamica posterior Regio hypothalamica posterior (regjioni mamilar)(regjioni mamilar)

• Nucleus corporis mamillaris madialis

• Nucleus corporis mamillaris lateralis

• Nucleus hypothalamicus posterior

Bërthamat e hipotalamusitBërthamat e hipotalamusit

Bërthamat e hipotalamusitBërthamat e hipotalamusit

Prerje frontale e Prerje frontale e regjioneve të regjioneve të hipotalamusithipotalamusit

Prerje frontale e Prerje frontale e hipotalamusit në hipotalamusit në nivel të regjionit nivel të regjionit

supraoptiksupraoptik

Prerje frontale e Prerje frontale e hipotalamusit në hipotalamusit në nivel të regjionit nivel të regjionit

tuberoinfundibulartuberoinfundibular

Prerje frontale e Prerje frontale e hipotalamusit në hipotalamusit në nivel të regjionit nivel të regjionit

mamilarmamilar

Lidhjet aferente të hipotalamusitLidhjet aferente të hipotalamusit

• Medial forebrain bundle (MFB): Fasciculus prosencephalicus medialis• Fijet hipokampo-hipotalamike (fornix)• Fijet kortiko-hipotalamike• Fijet amigdalo-hipotalamike (stria terminalis)• Fijet talamo-hipotalamike• Fijet aferente nga formacioni retikular (pedunculus mammillaris, fasciculus longitudinalis dorsalis)• Fijet retino-hipotalamike

Lidhjet eferente të hipotalamusitLidhjet eferente të hipotalamusit

• Lidhjet hipotalamo-hipofizare (tr.hypothalamo-hypophysialis: tr.supraoptico-hypophysialis, tr.paraventriculohypophysialis s.tr.tuberoinfundibularis)

• Fijet hipotalamo-talamike (fasciculus mamillothalamicus)

• Fijet hipotalamo-tegmentale (tr.mamillo-tegmentalis)

• Komponenta descendente e MFB

• Komponenta descendente e fasciculus longitudinalis dorsalis

Diagrami i lidhjeve të hipotalamusitDiagrami i lidhjeve të hipotalamusit

Lidhjet aferente të hipotalamusitLidhjet aferente të hipotalamusit

Sistemi hipotalamo-hipofizarSistemi hipotalamo-hipofizar

Rrugët hipotalamo-hipofizareRrugët hipotalamo-hipofizare Sistemi portal i hipofizësSistemi portal i hipofizës

Lidhjet vaskulonervore hipotalamo-hipofizareLidhjet vaskulonervore hipotalamo-hipofizare

Vaskularizimi arterial i hipotalamusit dhe hipofizësVaskularizimi arterial i hipotalamusit dhe hipofizës

Sistemi portal i hipofizësSistemi portal i hipofizës

Sistemi hipofizal portal (SEM)Sistemi hipofizal portal (SEM)

Ndarja e hipofizësNdarja e hipofizës

Zhvillimi i hipofizësZhvillimi i hipofizës

Sistemi hipotalamo-adenohipofizarSistemi hipotalamo-adenohipofizar