1ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας

Αναστασία Δήμου

Β’ Επίπεδο

Εκδρομή στα Τρίκαλα 16-12-2012

1

Περιεχόμενα

Σαν αρχή … ...................................................................................................................................... 2

Κινητή έκθεση του μουσείου της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας ............................................... 2

Έκθεση ζωγραφικής του Π. Τέτση ................................................................................................. 18

Παλιά πόλη των Τρικάλων ............................................................................................................ 19

2

Σαν αρχή …

Στις 16-12-2012 πήγαμε εκπαιδευτική εκδρομή στα πανέμορφα Τρίκαλα με το σχολείο

μας, το 1ο Σ.Δ.Ε. Λάρισας! Στις 07:00 το πρωί της ίδια μέρας χτυπά το ξυπνητήρι ώρα να

σηκωθώ! Σήμερα είναι η… ξεχωριστή ημέρα που με τόση αγωνία και… λαχτάρα

περίμενα! Τα Τρίκαλα … μας καλούν για να πάμε και να μας προσφέρουν γνώση από το

… 2.000 π.Χ. φτάνοντας μέχρι το 2012 μ.Χ! Ξεκινήσαμε με την ροδοδάκτυλη αυγούλα

για το ταξίδι μας! Με ενθουσιασμό και αγωνία γι ’αυτά που θα δούμε! Επισκεφθήκαμε

την εντυπωσιακή κινητή έκθεση του μουσείου της Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, με

τις εφευρέσεις των αρχαίων ελλήνων που σε κάνουν να μένεις άφωνος για τον τρόπο

που λειτουργούσε η σκέψη τους, φτιάχνοντας αυτές τις κατασκευές που ακόμα και

σήμερα είναι συγκλονιστικές! Την έκθεση ζωγραφικής του Παναγιώτη Τέτση που

φιλοξενείται στη Στέγη Τέχνης και Πολιτισμού του Ιδρύματος Λ. Μακρή και την παλιά

πόλη των Τρικάλων στην οποία διασώζονται κτίσματα που διασώζουν πολλά από τα

χαρακτηριστικά της λαϊκής αρχιτεκτονικής. Για να πάρουμε και μια «γεύση

Χριστουγέννων» ταξιδέψαμε για λίγο στο μαγευτικό Μύλο των Ξωτικών!

Κινητή έκθεση του μουσείου της Αρχαίας Ελληνικής

Τεχνολογίας

Πρώτα πήγαμε στο μουσείο όπου μας μίλησε ο γιός του κ. Κώστα Κοτσανά, (ιδρυτές της

έκθεσης) για τα 25 χρόνια έρευνας, μελέτης και κατασκευής των εκθεμάτων. Επίσης o

κ. Kοτσανάς (ο πατέρας) έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη του αρχαίου ελληνικού

πολιτισμού και ιδιαίτερα στο πεδίο της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας και είναι ο

εμπνευστής και δημιουργός του μουσείου Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας και του

μουσείου Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών, που λειτουργούν

στο Κατάκωλο. Στα μουσεία εκτίθενται περίπου 350 λειτουργικά ομοιώματα

εφευρέσεων των αρχαίων Ελλήνων, που καλύπτουν την περίοδο από το 2.000 π.Χ.

3

μέχρι το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Η έκθεση περιλαμβάνει μια επιλογή

από 50 περίπου λειτουργικά ομοιώματα εξαιρετικών εφευρέσεων του

αρχαιοελληνικού τεχνολογικού θαύματος, που αποτελούν παγκόσμιες πρωτιές (από το

ρομπότ-υπηρέτρια του Φίλωνος μέχρι το κινητό αυτόματο θέατρο και από την

ύδραυλη και το αυτόματο ωρολόγιο του Κτησίβιου μέχρι τον υπολογιστικό μηχανισμό

των Αντικυθήρων.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν την περιήγησή μας σε μερικά από τα 50 περίπου εκθέματα που

είναι τα εξής:

- Ο Αστρολάβος του Πτολεμαίου, σφαιρικός και

επιπεδόσφαιρος! Θα λέγαμε το G.P.S. των αρχαίων

ελλήνων! Είχε δύο στόχαστρα και μέσα από αυτά

μπορούσαν να στοχεύσουν στον ουρανό. Να δουν ένα

άστρο, να βρουν τις συντεταγμένες του, γεωγραφικό

μήκος και πλάτος του αστέρα, μετά να το σημειώσουν

επί χάρτου και να φτιάξουν έναν αστρικό χάρτη. Το

χρησιμοποιούσαν για να βρίσκουν ανά πάσα στιγμή τον προσανατολισμό τους

οι ναυτικοί, οι έμποροι οι οποίοι όταν ταξίδευαν ήθελαν να εντοπίζουν τη θέση

στην οποία βρίσκονταν. Μπορούσαν να παρατηρήσουν και να ελέγξουν τα

ουράνια σώματα με λεπτομέρεια.

- Ο Ίππαρχος σπουδαίος αστρονόμος, είχε φτιάξει ένα καταπληκτικό αστρικό

χάρτη με τις συντεταγμένες όλων των τότε γνωστών αστεριών!

- Ο υπολογιστικός μηχανισμός των Αντικυθήρων κάτι σαν

σημερινό φορητό υπολογιστή! Βρέθηκε στο περίφημο

ναυάγιο των Αντικυθήρων, μ’ αυτό μπορούσαν να κάνουν

πολλούς υπολογισμούς. Προέβλεπαν αστρονομικά και

4

ημερολογιακά γεγονότα. Το λέμε φορητό υπολογιστή γιατί έχει είσοδο στο

κομβίο. Αν το περιστρέψουμε θα κινηθούν οι οδοντωτοί τροχοί, είναι ο

επεξεργαστής του θα λέγαμε. Κάνει τις πράξεις και σαν αποτέλεσμα μας δίνει

στις κλίμακες μπρος και πίσω, διάφορα ημερολογιακά και αστρονομικά

στοιχεία. Ο κ. Κοτσανάς μας έδειξε πως δουλεύει και μας είπε: Μπορώ να πάω

στην σημερινή μας ημερομηνία , να πάω τον ήλιο εδώ και να δω τη φάση που

βρίσκεται η σελήνη. Αν συμβαίνει κάποιο ημερολογιακό γεγονός όπως οι

αθλητικοί αγώνες τότε, κ.α. Μια έκλειψη ηλίου, σελήνης ή το ανάποδο. Θα

μπορούσα να πάω στο μέλλον ή στο παρελθόν για να προβλέψω ή να εντοπίσω

κάποιο γεγονός δηλ. πότε έγινε ή θα γίνει η έκλειψη ηλίου και τι ώρα έγινε ή θα

γίνει. Ξέρουμε ότι ξεκινάει η ιστορία του από τον Αρχιμήδη, ο πρώτος που

αρχίζει και κάνει τέτοιες κατασκευές, κάνει πλανητάρια, την ουρανόσφαιρα και

μετά όπως οι άλλοι ο Ποσειδώνιος, ο Απολλώνιος. Ο κατασκευαστής του όμως

είναι άγνωστος.

- Ύσπληγα λέγεται αυτό που ανακάλυψαν οι αρχαίοι έλληνες

για την πρόωρη εκκίνηση των αθλητών! Ένα πρόβλημα που

δεν έχει λυθεί ως σήμερα, ενώ οι αρχαίοι έλληνες μ’ αυτό

μπορούσαν να αποφύγουν αυτό το φαινόμενο!

- Η μηχανή κατασκευής περικοχλίων του Ήρωνος 1ος αι. π.Χ.! Ο πρώτος

εσωτερικός σπειροτόμος της ιστορίας, η μηχανή που

φτιάχνει τα περικόχλια, τα θηλυκά σπειρώματα, τα

παξιμάδια θα λέγαμε, που είναι εξαιρετικά δύσκολο

να τα φτιάξεις. Περιστρέφοντας ένα κοχλία

περιστρέφεται η ακίδα, εισχωρεί στο άλλο και

φτιάχνει το σπείρωμα.

5

- Αυτόματος κρατήρας, ο πρώτος ελεγκτής στάθμης της ιστορίας! Περνούσε ένας

περαστικός, αφαιρούσε νερό ή οίνο από το δοχείο για να πιεί, και αυτό

αυτόματα συμπλήρωνε την ίδια ποσότητα, ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο.

Μερικές φορές έκρυβαν το κανάτι πίσω από τοίχο, για να φαίνεται μόνο η

βρυσούλα που έτρεχε νερό. Έτσι δεν βλέπανε από πού βγαίνει το νερό.

- Κινητό αυτόματο θέατρο του Ήρωνος του Αλεξανδρέως! Τραβάς το σκοινάκι και

αυτόματα ξεκινάει να κινείται, προγραμματισμένα θα κάνει στροφές ελικοειδείς

κινήσεις. Μπορεί να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια στο

χώρο που βρίσκεται, να πάει σε ένα σημείο να σταθεί

και να δείξει μία παράσταση του Διονύσου. Θα

ανάψει φωτιά στο βωμό μετά θα γίνει σπονδή και θα

πέφτει νερό. Από το κύπελλο του Διονύσου θα πέφτει

κρασί και θα παραχθεί μουσική από το ίδιο το

θέατρο. Οι βάκχες θα αρχίσουν να χορεύουν, μετά θα

στραφεί ο Διόνυσος από την άλλη πλευρά και μαζί

του η Νίκη στην κορυφή. Όταν τελειώνει η

παράσταση, επιστρέφει στην ίδια θέση που

βρισκόταν πριν. Λειτουργεί με κλεψύδρα με κεχρί, η οποία τραβώντας το

σκοινάκι αρχίζει να αδειάζει σιγά-σιγά, ένα μολύβδινο βάρος κατεβαίνει και

αρχίζουν να γίνονται όλα αυτά.

- Ο τετράντας του Ιππάρχου, πρόκειται για ένα μετρητικό όργανο που

χρησιμοποιούνταν (στην αστρονομία και τη

ναυσιπλοΐα) για τον υπολογισμό αστρονομικών

μεγεθών ( στην τοπογραφία και την οικοδομική) και

για την μέτρηση γήινων αποστάσεων π.χ. το ύψος

ενός κτηρίου.

6

- Η πλινθίς του Ιππάρχου, εφευρέτης αυτού του οργάνου ήταν πιθανότατα ο

αρχαίος έλληνας αστρονόμος Ίππαρχος! Πρόκειται για ένα απλό όργανο που

παρουσιάζει ¼ διαβαθμισμένου κύκλου, ενώ από το κέντρο (του κύκλου)

κρέμεται σκοινάκι με μια σφαίρα. Το όργανο τοποθετείται κάθετα επί του

μεσημβρινού του τόπου, με την κορυφή της γωνίας του στραμμένη δυτικά. Το

σκοινάκι με τη σφαίρα ρίχνει τη σκιά του πάνω στο διαβαθμισμένο

τεταρτημόριο και αυτός είναι ο μεσημβρινός του τόπου του παρατηρητή. Ο

Ίππαρχος είναι ο 1ος που διαίρεσε τους κύκλους των οργάνων σε 3.600.

Διαπίστωσε τη σφαιρικότητα της γης και κατασκεύασε την πρώτη… υδρόγειο

σφαίρα!

- Ένα από τα παιχνίδια των αρχαίων ελλήνων ήταν το στομάχιον! Είναι πρόγονος

του κινέζικου παιχνιδιού που σήμερα είναι γνωστό ως «Τάγκραμ». Ήταν

επινόηση του Αρχιμήδη! Το στομάχιον παίζεται με 3 τρόπους. Ο 1ος τρόπος είναι

με τα 14 κομμάτια να φτιάξουμε ένα τετράγωνο και βρίσκοντας περισσότερους

τρόπους. Υπάρχουν 256 τρόποι. Ο 2ος τρόπος είναι σαν το τάγκραμ, να

φτιάξουμε μια από τις φιγούρες, για παράδειγμα τον ελέφαντα και ο 3ος είναι…

μαθηματικό πρόβλημα. Είναι πρόγονος του πάζλ! Επίσης και ένα άλλο παιχνίδι

είναι το «πόλις» πρόγονος του σκακιού!

- Το τετράδιο των αρχαίων ελλήνων ήταν από 2 ξύλα ενωμένα με σύρμα ή χοντρό

σκοινί. Τα ξύλα ήταν σκαμμένα και είχαν λιωμένο μαύρο κερί (από τη μέσα

πλευρά), για να μπορούν να γράφουν πάνω στο κερί με ένα ξυλάκι. Το ξυλάκι

είχε από τη μία μεριά μύτη για να γράφουν και από την άλλη πλακουτσωτή για

να σβήνουν. Είχαν και ένα άλλο ξυλάκι για… κρυπτογράφηση.

- Τη λακωνική σκυτάλη! Αυτός ήταν ο κρυπτογραφικός τρόπος που έστελναν

κρυφά μηνύματα. Ο βασιλιάς και ο αρχιστράτηγος είχαν κόψει στη μέση ένα

ξύλο και πήραν από μισό. Όταν ήθελε ο ένας να στείλει μήνυμα στον άλλο

7

έπαιρνε το ξυλάκι του και μια δερμάτινη ταινία. Την τύλιγε

γύρω-γύρω από το ξύλο και έγραφε το μήνυμα οριζόντια.

Ξετύλιγε την ταινία και έδινε στον αγγελιοφόρο μόνο την

ταινία. Έτσι κανένας δεν μπορούσε να το διαβάσει, τα

γράμματα ήταν μπερδεμένα. Μόνο όταν έφτανε στον παραλήπτη το τύλιγε στο

ίδιο ξύλο που είχε και τα γράμματα συνέπιπταν και έτσι μπορούσε να το

διαβάσει.

- Ο κρυπτογραφικός δίσκος του Αινεία! Κάθε οπή

αντιστοιχεί σε ένα γράμμα της αλφαβήτου και με ένα

σπάγκο περνάνε από κάθε οπή με γράμμα. Ο

παραλήπτης ξεκινάει και ξετυλίγει τον σπάγκο από

δεξιά προς τα αριστερά και τα γράφει σε χαρτί ένα-ένα για να μπορέσει να το

διαβάσει.

- Το σταθερό αυτόματο θέατρο, ο κινηματογράφος των αρχαίων ελλήνων! Ίσως η

σημαντικότερη εφεύρεση του Ήρωνος του Αλεξανδρέως γιατί παίζει αυτόματα,

τραβώντας μόνο το σκοινί, με κινούμενη εικόνα, ήχο και φωτορεαλισμό. Έπαιζε

κάποιο μύθο, το μύθο του Ναυπλίου! Οι Αχαιοί στην Τροία σκότωσαν τον

Παλαμήδη και γι ’αυτό ο πατέρας του Ναύλιος, θέλησε να εκδικηθεί. Με

προτροπή της Αθηνάς πηγαίνει σε ένα ακρωτήρι και σηκώνει ένα πυρσό

προκειμένου να τους ξεγελάσει. Να νομίζουν ότι είναι φάρος ή λιμάνι, να

ξεγελαστούν οι Αχαιοί και να τσακιστούν στα βράχια, να πνιγούν. Όντως οι

Αχαιοί ξεγελάστηκαν, τσακίστηκαν στα βράχια και πνίγηκαν. Αλλά ο Αίαντας ο

κύριος υπεύθυνος για το θάνατο του Παλαμήδη έχει επιζήσει, και κολυμπάει

στα κύματα. Εμφανίζεται ο από μηχανής Θεός, όπως σε όλους τους μύθους και

όπως ρίχνει τις αστραπές εξαφανίζεται ο Αίαντας! Θαυματοποιοί λέγονταν

αυτοί που τα κατασκεύαζαν για το θαυμαστό της λειτουργίας τους.

8

- Ιπτάμενη περιστερά του Αρχύτα 5ος αι. π.Χ.! Οι αρχαίοι

έλληνες ήθελαν να φτιάξουν μια μηχανή να πετά

αυτόνομη. Έφτιαξαν μία ξύλινη περιστερά ή

πετομηχανή, κούφια εσωτερικά, πάρα πολύ ελαφριά.

Την τοποθέτησαν πάνω σε ένα λέβητα κλειστό με

νερό. Με τη φωτιά το νερό γίνεται ατμός,

δημιουργείτε μεγάλη πίεση και κάποια στιγμή η

μηχανική σύνδεση δεν αντέχει και η περιστερά εκτοξεύεται στον ουρανό. Μέσα

έχει… την κύστη ενός ζώου (1 μπαλόνι θα λέγαμε) το οποίο έχει πεπιεσμένο

ατμό, και ενώ βρίσκεται στον ουρανό αρχίζει να ταξιδεύει και βγαίνοντας αυτός

ο αέρας από την οπή πίσω συνεχίζει να ταξιδεύει. Είναι η πρώτη εφαρμογή

αεροπροώθησης παγκοσμίως! Της αρχής με την οποία ταξιδεύουν οι πύραυλοι.

Είναι η αρχή και η προώθηση του πυραύλου!

- Άλλο φοβερό όργανο είναι και η διόπτρα του Ήρωνος η οποία κάνει πολλές

λειτουργίες. Οι αρχαίοι έλληνες μ’ αυτό το όργανο έκαναν ακριβέστατες

μετρήσεις. Είναι δυνατόν να μπορούμε να σημαδέψουμε σε ένα νησί ένα

δέντρο, τη βάση του και την κορυφή του και χωρίς να πάμε στο νησί να

υπολογίσουμε με ακρίβεια το ύψος του!

- Το κανόνι του Αρχιμήδη λειτουργεί ανοίγοντας τη βάνα ρίχνεις μέσα νερό και

μετά την κλείνεις. Το δοχείο έχει νερό και αφού βάλεις φωτιά, ζεσταίνοντας το

κανόνι καλά τότε ανοίγεις τη βαλβίδα το νερό πέφτει ακαριαία στο εσωτερικό

του κανονιού, και ακαριαία γίνεται ατμός με πάρα πολύ μεγάλη πίεση. Με τη

μεγάλη πίεση πιέζει το σφαιρίδιο το οποίο με τη σειρά του πιέζει τη ράβδο

μπροστά , σπάζει από την πίεση η ράβδος και το σφαιρίδιο εκτοξεύεται.

- Το οδόμετρο του Αρχιμήδη, είναι το σημερινό… ταξίμετρο, ο πρόγονος του

ταξίμετρου! Αν κινηθεί λίγο, ένα δόντι περιστρέφει τον τροχό και αυτό

9

περιστρέφει ένα τύμπανο. Όταν περιστραφεί σε 8

φορές του τροχού, έχουμε μία περιστροφή στο πάνω

τύμπανο, όταν περιστραφεί αυτό κάνει ένα κύκλο.

Ένα άλλο τύμπανο θα κάνει ένα τριακοστό, όταν

αυτό περιστραφεί και κάνει ένα κύκλο, άλλο

τύμπανο θα περιστραφεί πάλι ένα τριακοστό και ξανά σε άλλο τύμπανο, το ίδιο

και στο τελευταίο τύμπανο. Θα πρέπει να έχει κάνει 30 Χ 30 Χ 30 Χ 8 Χ την

περιφέρεια του κύκλου, μία τεράστια απόσταση. Με αυτό οι αρχαίοι έλληνες

ήθελαν να χαρτογραφήσουν τα μέρη, γιατί σχεδόν όλα ήταν ελληνικά! Έκαναν

και τον περίφημο χάρτη του Πτολεμαίου!

- Ο καταπέλτης του Φίλωνος, τεράστιος σε μέγεθος! Αυτόν χρησιμοποίησε ο

πατέρας του Μ. Αλέξανδρου, ο Φίλιππος! Από αυτόν ξεκίνησε η πολιορκητική

τεχνολογία και μετά πέρασε στον Μ.

Αλέξανδρο και στους διαδόχους του. Μ’

αυτά τα φοβερά όπλα της εποχής

κατάφεραν να αλώσουν όλες τις απόρθητες

πόλεις της Ανατολής μέσα σε ελάχιστο

χρονικό διάστημα! - Η αιολόσφαιρα του

Ήρωνος με τον ατμό, η πρώτη ατμομηχανή

της ιστορίας!

- Άλλο εκπληκτικό ομοίωμα είναι ο πρώτος γερανός, γυρίζει και σηκώνει… με το

μικρό μας δαχτυλάκι πέτρα 40 κιλών με μεγάλη ευκολία! Τόσο απίστευτα και

θαυμαστά όργανα! Επίσης , την πέτρα δεν την έδεναν γύρω με σκοινιά αλλά

έφτιαχναν ειδική σφήνα που ασφάλιζε με μία μόνο κίνηση! Μετά περνούσαν το

γάντζο στη σφήνα και έτσι σήκωναν όσο βάρος ήθελαν.

- Ο περίφημος κοχλίας του Αρχιμήδη όπου στα ελαιοτριβεία το χρησιμοποιούν

10

ακόμα και σήμερα! Κοχλιομεταφορείς, σαλίγκαροι σαν την τουλούμπα που έχει

το πηγάδι!

Ας δούμε τώρα τι εξαρτήματα είχαν εφεύρει οι αρχαίοι έλληνες τα οποία έχουμε

σήμερα… στο αυτοκίνητό μας! Ανοίγουμε το καπό ενός οχήματος και τι βλέπουμε;

Kοχλίες και περικόχλια, οδοντωτούς τροχούς και ατέρμονες κοχλίες, τροχαλίες και

ιμάντες, αλυσοτροχούς και αλυσίδες, έμβολα και κυλίνδρους, υδραυλικές βαλβίδες και

υδραυλικούς ελεγκτές! Όλα αυτά είναι μερικά μόνο από τα εφευρήματα των αρχαίων

ελλήνων που κατασκεύαζαν πολύπλοκους μηχανισμούς όπως και το ρομπότ-υπηρέτρια

του Φίλωνος και πολλά άλλα. Όλη αυτή την τεχνολογία, όλα αυτά τα κληροδοτήματα

για το δυτικό πολιτισμό, ο οποίος τα επανέκτησε μετά από 1.000 χρόνια ωρίμανσης!

Πόσα χρωστά ο δυτικός πολιτισμός στους έλληνες! Ο Χίτλερ είχε πει: Τους ζηλεύω

αυτούς τους έλληνες, διότι τα έχουν πει, τα έχουν κάνει και τα έχουν φτιάξει όλα!!! Ας

επανέλθουμε τώρα στην απαρίθμησή μας.

- Πυροσβεστική αντλία, ή καταθλιπτική αντλία του Κτησίβιου

3ος αι. π.Χ. (η πρώτη χρήση εμβόλων και κυλίνδρων

παγκοσμίως). Βελτιώνεται και περιγράφεται από τον Ήρωνα!

Έχει το «κανόνι» το οποίο περιστρέφεται σε οριζόντιο και

κατακόρυφο επίπεδο. Έτσι μπορούμε να στοχεύσουμε όπου

είναι η φωτιά και με τον τρόπο της «τραμπάλας» βγαίνει το

νερό στο «κανόνι». Πολύ ανεπτυγμένος πολιτισμός ο οποίος τα είχε πει όλα,

είχε δημιουργήσει τα πάντα για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του! Επίσης ο κ.

Κοτσανάς μας είπε, εδώ δεν μαθαίνουμε μόνο ιστορία αλλά φυσική,

μαθηματικά, όλες αυτές τις επιστήμες!

- Άλλο εφεύρημα είναι ο… συναγερμός πόρτας! Είχαν και τότε συναγερμό αλλά

χωρίς ρεύμα ή μπαταρία, απλά χρησιμοποιούσαν το νερό! Ναι καλά διαβάζετε,

11

το νερό, μη σας φαίνεται παράξενο το νερό βγάζει ήχο! Θυμάμαι στα παιδικά

μου χρόνια, είχα μια σφυρίχτρα με τρυπούλες, στην οποία έβαζα λίγο νερό

φυσούσα και ο συνδυασμός αέρα με νερό δημιουργούσε ήχο! Έτσι και ο

συναγερμός, μόλις ανοίγει η πόρτα ένα σκοινί τραβάει ένα άλλο, το οποίο

συνδέεται με ένα κουβά που έχει μέσα νερό. Με κάποιο εξάρτημα που υπάρχει

στον κουβά δημιουργείται ένας ήχος, σαν γλυκόλαλο αηδόνι!

- Ο υδραυλικός τηλέγραφος του Αινεία!

Τοποθετούσαν από ένα σε κάθε βουνό ή

ύψωμα για να στέλνουν μηνύματα από το ένα

μέρος στο άλλο. Αυτό τον τρόπο

χρησιμοποιούσε ο Μ. Αλέξανδρος από τη

Βαβυλώνα στη Μακεδονία όταν ήθελε να

στείλει μήνυμα. Είχε κάποιον άντρα του στον

τηλέγραφο, σήκωνε ένα πυρσό και περίμενε από το άλλο βουνό την απάντηση.

Είχαν κάνει συμφωνία να σηκώνει και ο άλλος ένα πυρσό. Μετά σβήνανε και οι

δύο τον πυρσό τους και ανοίγανε τον κρουνό (βρύση) που υπήρχε στη μέση του

κάθε τηλέγραφου και γέμιζε νερό. Μόλις έφτανε στο μήνυμα που ήθελε να

στείλει ο ένας στον άλλο έκλεινε τον κρουνό και σήκωνε αναμένω πυρσό. Τον

έβλεπε αυτός που ήταν στο άλλο ύψωμα και έκανε και αυτός το ίδιο στο δικό

του τηλέγραφο, έτσι ήξεραν πιο μήνυμα έστειλαν. Σε κάθε τηλέγραφο είχαν τα

ίδια ακριβώς μηνύματα σε χαρτάκια π.χ. έρχεται ο στρατός , θέλουμε τροφή

κ.α.

- Γαστραφέτης ο αρχαιότερος καταπέλτης! Όλοι οι αρχαίοι

πολιτισμοί ήθελαν να έχουν το καλύτερο τόξο! Υπάρχουν 2

ορθομετρικοί παράγοντες που περιορίζουν το βεληνεκές

του τόξου. Η δύναμη που βάζω στο χέρι μου είναι το μισό

του βάρους μου , δεν μπορώ όμως να βάλω όλο το βάρος μου. Οι αρχαίοι

12

έλληνες ξεπέρασαν αυτούς τους 2 παράγοντες με το γαστραφέτη που βρήκαν

στις Συρακούσες1. Το μήκος του είναι 1 ½ μέτρο, το τοποθετούσαν στο έδαφος

και στη γάστρα (κοιλιά), από εκεί βγήκε και το όνομα του. Έτσι μπορούσαν να

βάλουν όλο το βάρος τους. Έχει «δόντια» κάτι σαν σκάλες, που ασφαλίζουν και

όταν θέλουμε να ρίξουμε το βέλος απλά απασφαλίζουμε (αφαιρούμε την

ασφάλεια).

- Υδραυλικό ρολόι του Αρχιμήδη! Πρόκειται για ένα πολύπλοκο υδραυλικό

ωρολόγιο με πολλά (αυτόματα) κινούμενα πάρεργα. Αποτελούνταν από το

κεντρικό δοχείο αποθήκευσης νερού που τροφοδοτούσε ένα ακροφύσιο. Η

παροχή εκροής του ακροφυσίου ρυθμιζόταν ανάλογα με την ημερομηνία

περιστρέφοντάς το πάνω σε ένα διαβαθμισμένο ημικυκλικό δίσκο. Στους 2

κίονες της πρόσοψης, δύο κινούμενοι δακτύλιοι (και δύο αγαλματίδια) μας

δείχνουν τις ώρες που περνάνε και ο άλλος τις ώρες που απομένουν. Κάθε ώρα

οι κόρες των ματιών ενός ανθρώπινου προσωπείου άλλαζαν χρώμα και ένα

σφαιρίδιο έπεφτε με κρότο σε ένα δοχείο από το (αυτόματα) ανοιγόμενο

ράμφος ενός κόρακα. Παράλληλα το νερό έπεφτε μέσα σε ογκομετρικό δοχείο

και σε χρονικό διάστημα μιας ώρας ανατρεπόταν (αυτόματα) οπότε δύο φίδια

κινούνταν συρίζοντας (σφυρίζοντας) προς τα πουλιά των δέντρων που σφύριζαν

τρομαγμένα. Είναι σαν μία παράσταση να εμφανίζεται μπροστά μας. Το είχαν

για διακόσμηση και για ξυπνητήρι!

- Ο παντογράφος του Ήρωνος, είναι μία συσκευή αντιγραφής, μεγέθυνσης και

σμίκρυνσης σχεδίων.

- Το υδραυλικό ρολόι του Κτησίβιου 3ος αι. π.Χ. (η πρώτη εφαρμογή οδοντωτών

τροχών και ατέρμονων κοχλιών παγκοσμίως) ένα θαύμα του αυτοματισμού!

1 είναι πόλη της Ιταλίας στην ανατολική ακτή της Σικελίας. Ιδρύθηκε από τους αρχαίους έλληνες το 734 ή

το 733 π.Χ. Ο Κικέρωνας την αποκάλεσε «Ωραιοτάτην και καταστόλιστον πόλιν»)

13

Μπορεί να λειτουργεί για χρόνια… χωρίς ανθρώπινη επέμβαση, αρκεί να

υπάρχει πηγή εκεί κοντά. Μας δίνει τα 365 διαφορετικά ωράρια του χρόνου!

Γυρίζει ένα τριακοστό εξηκοστό πέμπτο. Είναι φτιαγμένο να υπολογίζει

αυτόματα πόσο πρέπει να αλλάζουν οι μηχανισμοί του ρολογιού ώστε να

διακρίνουν τη μία μέρα από την άλλη!

- Το υδραυλικό ξυπνητήρι του Πλάτωνα! Το ανώτερο

κεραμικό δοχείο τροφοδοτεί μέσω (κατάλληλα

υπολογισμένου για την κάθε περίπτωση) ακροφυσίου

το επόμενο δοχείο. Όταν αυτό γεμίσει την

προγραμματισμένη χρονική στιγμή (π.χ. μετά από 7

ώρες) αδειάζει με ταχύτητα μέσω του εσωτερικά

τοποθετημένου αξονικού σιφωνίου στο επόμενο

κλειστό δοχείο και αναγκάζει τον εμπεριεχόμενο αέρα να εξέλθει με πίεση

σφυρίζοντας από μια σύριγγα στην κορυφή του. Μετά τη λειτουργία του το

δοχείο αδειάζει σιγά σιγά μέσω μιας οπής που βρίσκεται στον πυθμένα του

προς το κατώτερο αποθηκευτικό δοχείο προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθεί.

- Η κούπα του Πυθαγόρα! Εκτός από φιλόσοφος,

μαθηματικός, μουσικός ήταν και σπουδαίος

δάσκαλος! Ήθελε να διδάξει τους μαθητές του

βιωματικά την ανάγκη των ορίων στη ζωή τους. Την

τήρηση του μέτρου, έλεγε όποιος είναι πλεονέκτης,

αλαζόνας θα έρθει η τιμωρία μετά και θα χάσει όχι

μόνο το περισσότερο που θέλει να αποκτήσει, αλλά ότι έχει αποκτήσει μέχρι

τότε! Αυτό που λέει ο λαός μας, όποιος θέλει τα πολλά, χάνει και τα λίγα. Οι

αρχαίοι έλληνες έλεγαν είναι ύβρης ο αλαζόνας, μετά θα έρθει η δικαιοσύνη η

νέμεσης και μετά θα ακολουθήσει η τιμωρία ή τίσις. Στην κούπα είχε ένα όριο

δηλ. αν βάλουμε κρασί μέχρι το όριο το έχουμε όλο, αν όμως το ξεπεράσουμε

14

τότε το χάνουμε όλο! Δουλεύει με το αξονικό σιφώνιο.

- Η «μαγική» οινοχόη (κανάτα) του Φίλωνος 3ος αι. π.Χ. Η οινοχόη μπορούσε να

σερβίρει οίνο ή νερό ή νερωμένο οίνο, χωρίς να κουβαλάει μαζί του 3 οινοχόες

αλλά μία. Έχει ένα διάφραγμα στη μία πλευρά , είναι το δοχείο του οίνου και

στην άλλη το δοχείο του νερού. Δύο σωληνίσκους, ο ένας του νερού και ο άλλος

του οίνου, ο οποίος είναι ο ένας μέσα στον άλλο. Αφού τη γεμίσουμε με οίνο

και νερό μετά την κλείνουμε. Όπως το βαρέλι αν δεν αναπνέει από πουθενά δεν

παίρνει αέρα, δεν μπορεί να μας δώσει από την κάνουλα κρασί έτσι και η

κανάτα, πρέπει να πάρει αέρα από κάπου. Όπως πιάνουμε την κανάτα κάτω

από εκεί που έχουμε τον αντίχειρά μας έχει 2 οπές. Η μία οπή επικοινωνεί από

το σωληνίσκο με το δοχείο του οίνου, ενώ το άλλο με το δοχείο του νερού. Με

το δάχτυλό μας κλείνουμε όποια οπή θέλουμε, αναλόγως τη θέλουμε, κρασί ή

νερό ή νερωμένο κρασί. Όλα αυτά τα κάνει αυτόματα και το ρομπότ-υπηρέτρια

του Φίλωνος, το οποίο έχει τη μορφή γυναίκας σε φυσικό μέγεθος. Ακουμπάς

το κύπελλό σου στο χέρι της και γεμίζει αυτόματα.

- Το «μαγικό» σιντριβάνι του Ήρωνος! Αποτελείται από 2 δοχεία, ένα μικρό, ένα

μεγάλο που θα τα ενώσουμε, με 1 σωληνίσκο βάζουμε νερό στο ένα δοχείο και

θα πάει στο άλλο δοχείο από το σωληνίσκο για να ισορροπήσει στην ίδια

στάθμη. Δημιουργείται ένας πίδακας και αυτό το νερό που βάλαμε δεν

τελειώνει, κάνει ανακύκλωση και συνεχίζει. Να και η φυσική για τα παιδιά!

- Ο υδραυλικός τηλέγραφος του Αινεία είχε ένα πλεονέκτημα, δεν μπορούσαν να

στείλουν οποιοδήποτε μήνυμα αλλά μόνο από αυτά που είχαν συμφωνημένα.

Έτσι κατασκεύασαν τα «τοίχοι» όπου μπορούσαν να στέλνουν οποιοδήποτε

μήνυμα ήθελαν γράμμα-γράμμα. Είχαν 2 τείχη σε ένα ύψωμα (όπως τα κάστρα)

και σε άλλο ύψωμα άλλο τοίχος 30 χιλιόμετρα μακριά. Χώρισαν την αλφάβητο

σε 5 πινακίδες με 5 γράμματα στην κάθε μία και έκαναν την εξής σύμβαση:

15

Κάθε γράμμα που έστελναν ανήκει σε μία πινακίδα και έχει μία σειρά. Για

παράδειγμα αν ήθελαν να στείλουν το γράμμα Η που βρίσκεται στην 2η

πινακίδα, ανάβανε 2 πυρσούς στον αριστερό τοίχο. Αυτό σημαίνει ότι στέλνουν

1 γράμμα στην 2η πινακίδα όμως το Η είναι 2ο γράμμα στην πινακίδα, αφού

είναι 2ο γράμμα στο 2ο τοίχο 2 άλλους πυρσούς. Δηλαδή 2η πινακίδα 2ο γράμμα

(π.χ. 3η πινακίδα στο 1ο γράμμα άρα το Λ) κοιτάζουμε τους αριθμούς των

πυρσών.

- Δύο από τα μουσικά όργανα που είχαν ήταν το Μονόχορδο του Πυθαγόρα! Ένα

επιστημονικό όργανο με το οποίο ο Πυθαγόρας μελετούσε τους μουσικούς

φθόγγους και τα μαθηματικά διαστήματα που τις διέπουν και τις παράγουν. Και

η Ύδραυλη ήταν το πιάνο των αρχαίων ελλήνων και ο πρόγονος του

εκκλησιαστικού οργάνου!

Μιας και μιλάμε για μουσική ας μιλήσουμε για το περίφημο τραγούδι του Σείκιλου,

που το έγραψε για τη γυναίκα του! Ο Σείκιλος ήταν λυρικός ποιητής και έζησε στις

Τρώγλης κοντά στην Έφεσο. Όταν πέθανε η γυναίκα του Ευτέρπη, τοποθέτησε στον

τάφο μία επιτύμβια πλάκα και έγραψε πάνω ένα επίγραμμα.

Εικόνα είμαι περισσότερο παρά πέτρα,

με τοποθέτησε εδώ ο Σείκιλος,

να μείνω μια ζωντανή ανάμνηση,

ένα μνήμα για πάντα.

Κάτω από αυτή την πέτρα (πλάκα) είχε γράψει ένα τραγούδι.

Όσο ζεις λάμπε,

καθόλου μη λυπάσαι,

η ζωή είναι σύντομη,

και ο χρόνος στο τέλος απαιτεί.

16

Αυτή η πέτρα χάθηκε, όπως όλα τα περισσότερα αρχαία! Βρέθηκε το 1883 στις

ανασκαφές, αλλά στη Μικρασιατική καταστροφή χάθηκε ξανά! Αργότερα ένας

τουρίστας περιηγητής τη βρίσκει στον κήπο μιας γυναίκας, η οποία την είχε σπάσει στη

βάση της. Της άρεσε η πέτρα όμως επειδή ο κήπος της ήταν κατηφορικός, έπρεπε να

στέκεται σωστά. Έτσι την έσπασε στο κάτω μέρος και έβαλε πάνω… μία γλάστρα. Αυτή

είναι η ιστορία της επιτύμβιας πλάκας (πέτρας) και σήμερα βρίσκεται στο Εθνικό

Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη! Ένα μνημείο για πάντα, όπως ήθελε ο Σείκιλος!

Πάμε στα μαθηματικά τώρα! Στο σχολείο όταν κάναμε την ευκλείδεια γεωμετρία,

λύναμε όλα τα προβλήματα με τη χρήση κανόνα και διαβήτη, 2ου βαθμού εξισώσεις.

Στα προβλήματα μεγαλύτερου βαθμού 3ου και 4ου δεν αρκεί, πρέπει να έχουμε άλλα

όργανα. Έτσι οι αρχαίοι έλληνες που είχαν τέτοια προβλήματα όπως ο διπλασιασμός

του κύβου ή το δίκαιο πρόβλημα η τριχοτόμηση της γωνίας, είχαν δημιουργήσει τους

περίφημους «γεωμετρικούς τμηματικούς μηχανισμούς» με τους οποίους επίλυαν 3ου

και 4ου βαθμού.

- Ανεμοκίνητη ύδραυλις, η πρώτη αξιοποίηση του ανέμου παγκοσμίως! Είχε 9

ηλιακά ρολόγια, 1 επίπεδο και 8 κατακόρυφα.

- Νερόμυλος, η πρώτη αξιοποίηση του νερού υδραυλικής ενέργειας παγκοσμίως!

- Διακοσμητικό σιντριβάνι με πουλιά! Οι αρχαίοι έλληνες σε μία βρύση

τοποθέτησαν 2 πουλιά, μία κουκουβάγια και έφτιαξαν μία κατασκευή σαν

σιντριβάνι. Τα 2 πουλιά κελαηδούσαν ξαφνικά η κουκουβάγια γύριζε απότομα

προς το μέρος των 2 πουλιών και αυτά λες και φοβόντουσαν σταματούσαν

αμέσως το κελάηδημα. Μόλις η κουκουβάγια έστριβε πάλι και τους γύριζε την

17

πλάτη τότε άρχιζαν πάλι να κελαηδούν. Αυτό γινόταν συνέχεια και όλα αυτά

γίνονταν με το νερό που κυλούσε.

- Οι αρχαίοι έλληνες ήταν πολυμήχανοι, έτσι και ο Ήρων σκέφτηκε να

κατασκευάσει ένα θαύμα(!) Στα υπόγεια ενός ναού, έβαλε μηχανισμούς και

όταν ο πιστός πήγαινε να προσφέρει θυσία στο Θεό, άναβε φωτιά στο βωμό

(ήταν κούφιος και στεγανός) που περιείχε αέρα. Ο αέρας διαστέλλονταν από τη

φωτιά και αναγκαζόταν από 1 σωληνίσκο να κατεβαίνει στο δοχείο που περιείχε

νερό. Το νερό πήγαινε μέσα από το σιφόνι στο άλλο δοχείο που ήταν σε μία

ζυγαριά και επειδή βάρυνε άνοιγαν οι πόρτες του ναού πάνω από το υπόγειο

και νόμιζαν ότι πρόκειται για θαύμα (!) Έξω από το ναό υπήρχε το αυτόματο

σπονδείο, ο πρώτος… πωλητής παγκοσμίως! Εδώ ο πιστός περνούσε, έριχνε 1

νόμισμα (ήταν φτιαγμένο για 1 πεντάδραχμο) και έπαιρνε αγιασμό από το

κυπελλάκι που υπήρχε κάτω από τη βρυσούλα!

Αυτά ήταν μερικά μόνο από τα πολλά και θαυμαστά εφευρήματα! Η τεχνολογία των

αρχαίων ελλήνων λίγο πριν το τέλος του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ήταν

συγκλονιστικά όμοια με τις απαρχές της τωρινής μας τεχνολογίας! Ο κ. Κοτσανάς μας

είπε ότι τα παιδιά που επισκέπτονται την έκθεσή του φεύγουν από εκεί και νιώθουν

πιο πολύ έλληνες! Όλοι μας νιώθουμε έτσι, θαυμάζουμε και εντυπωσιαζόμαστε με το

πόσο εφευρετικοί ήταν οι αρχαίοι έλληνες!

18

Έκθεση ζωγραφικής του Π. Τέτση

Φύγαμε από τα εκπληκτικά αυτά εφευρήματα και πήγαμε

στην εκθαμβωτική έκθεση ζωγραφικής του Π. Τέτση! Ο

Παναγιώτης Τέτσης είναι ζωγράφος, δάσκαλος, Ακαδημαϊκός,

γεννηθείς στην Ύδρα το 1925. Ζωγράφιζε από έφηβος!

Ξεκίνησε από το 1940 και έκανε την πρώτη του ατομική

έκθεση το 1948, όταν ήταν φοιτητής ανωτάτης σχολής Καλών Τεχνών! Μόλις φτάσαμε

στην έκθεση μας περίμενε η μουσειολόγος κα. Ηλιάδη. Μας ξενάγησε στους χώρους

της έκθεσης μας έδωσε πληροφορίες σχετικά με τη ζωή και το έργο του ζωγράφου και

μας απαντούσε σε διάφορες απορίες που είχαμε. Όλη η έκθεση ήταν χωρισμένη σε

ενότητες: τις νεκρές φύσεις, τα πορτρέτα, τα τοπία, τις υδατογραφίες (ακουαρέλα) και

τα πιο πρόσφατα έργα του. Η κάθε ενότητα ήταν ομολογουμένως πιο ενδιαφέρουσα

και εντυπωσιακή από την άλλη! Τα έργα του

ήταν μεγάλων διαστάσεων! Από τον πρώτο

κιόλας πίνακα μας έγινε γνωστό ότι ο

ζωγράφος αυτός δεν ζωγράφιζε με βάση το

σχέδιο αλλά με βάση το χρώμα! Το σχέδιο

απρόσεκτο, το χρώμα ζωηρό και έντονο σε ένα

σωρό αποχρώσεις, μας κάνει γνωστή μια

πραγματικά καινούρια τεχνοτροπία σε

συνδυασμό με την επιρροή του ρεύματος του Ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική του

καλλιτέχνη.

Ιδιαίτερα προσεγμένες ήταν οι απεικονίσεις της νήσου Ύδρας και της Σίφνου που ήταν

τα αγαπημένα του νησιά, καθώς και η απεικόνιση στον καμβά των αγαπημένων του

προσώπων (πορτρέτα φίλων του και της συζύγου του). Πλούσια συλλογή έργων

απαράμιλλης ομορφιάς και αξίας! Ο Π. Τέτσης είναι γνωστός ως «αλχημιστής του

χρώματος» μιας και βασίζεται στις αντιθέσεις των χρωμάτων πάνω στη ζωγραφική του

επιφάνεια και έχει επηρεαστεί έντονα από τα ρεύματα του φοβισμού και του

ιμπρεσιονισμού. Επιπρόσθετα πρέπει να επισημάνουμε κάτι ακόμα άξιο θαυμασμού:

19

στην τελευταία ενότητα της

έκθεσης τα πιο πρόσφατα έργα

του οι πίνακες, διακατέχονται από

ένα δυναμισμό, ο οποίος φαίνεται

στις γραμμές και στις πινελιές

καθενός από αυτούς. Στα εγκαίνια

μιας έκθεσης του, είχε πει ότι η

περίοδος που ζωγράφιζε ασπρό-

μαυρα ήταν ένα βαθύ κομμάτι της

ζωγραφικής του διότι πιστεύει ότι έδωσε περισσότερο χρώμα, δηλ. το άσπρο-μαύρο

είναι πιο πλούσιο από το χρώμα! Με εντυπωσίασε το ότι δεν φοβάται να βάλει πολλή

μπογιά και τα μεγάλα διαστάσεων έργα του, αλλά και ότι αν τα κοιτάξεις από κοντά

δείχνουν αλλιώς από όταν τα κοιτάζεις από μακριά! Μακάρι στο άμεσο μέλλον να

παρακολουθήσουμε κι άλλες τέτοιες εικαστικές εκθέσεις και να διδαχτούμε τόσα

πολλά από αυτές!

Παλιά πόλη των Τρικάλων

Μετά τα πανέμορφα έργα της έκθεσης

ζωγραφικής πάμε για την

παραδοσιακή παλιά πόλη των

Τρικάλων. Είναι σαν να υπάρχει μια

«πύλη» και να περνάς από το σήμερα

στο χθες! Από την ψυχρή μοντέρνα

πόλη στην θερμή παλιά πόλη, έτσι

ένοιωσα! Ας κάνουμε τώρα ένα ταξίδι

στο μύθο των Τρικάλων! Τα Τρίκαλα

είναι μια πόλη με μακραίωνη ιστορία! Oι γραφικές συνοικίες, το σεργιάνι στα στενά

20

σοκάκια και οι παραδοσιακοί οικισμοί της υπαίθρου γεμίζουν τα μάτια του επισκέπτη

με πανέμορφες εικόνες αντιπροσωπευτικές της ιστορίας του τόπου. Η παρουσία του

ανθρώπου στο νομό χρονολογείται από… τη Μέση Παλαιολιθική εποχή.

Στην παλιά πόλη είναι η παραδοσιακή συνοικία Βαρούσι, όπου τα σπίτια

χρονολογούνται από το 17ο και το 19ο αιώνα. Είναι κατασκευασμένα από ξύλο και

καλαμωτές, με πλίνθους στα διάκενα σοβατισμένα και βαμμένα σε διάφορα χρώματα.

Έχουν «σαχνισιά», δηλαδή κλειστό στεγασμένο χώρο που προεξέχει από τον κορμό του

κτηρίου. Όλα αυτά για την κατασκευή, μας ήταν γνωστά, τα διδαχτήκαμε από την

καθηγήτριά μας κα. Βάσω Γώγου, στο μάθημα της Πολιτισμικής και Αισθητικής Αγωγής

αλλά και από την περσινή μας εκπαιδευτική εκδρομή στα πανέμορφα αλησμόνητα

Αμπελάκια! Να φύγουμε από τα Αμπελάκια και να γυρίσουμε στα Τρίκαλα και την

περιήγησή μας στο Βαρούσι. Ήταν τόσο όμορφα τα κοιτούσαμε και τα θαυμάζαμε!

Όπως σεργιανούσαμε στα ασβεστωμένα σοκάκια, μας ερχότανε και διάφορες

μυρωδιές φαγητών (ήταν μεσημεράκι βλέπετε) από τα σπίτια, συναντήσαμε μια γλυκιά

γιαγιούλα που μας καλωσόρισε με ένα ζεστό χαμόγελο. Μας μίλησε για την συνοικία

της και για τις εκκλησίες. Εκεί βρίσκονται οι περισσότερες και οι παλαιότερες εκκλησίες

των Τρικάλων κυρίως των υστεροβυζαντινών χρόνων. Τα στενά δρομάκια της συνοικίας

Βαρούσι έχουν εμπνεύσει κατά καιρούς σπουδαίους συνθέτες. Ποιος δεν θυμάται το

περίφημο τραγούδι «στα Τρίκαλα στα δυο στενά σκοτώσανε τον Σακαφλιά» του Βασίλη

Τσιτσάνη. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση ο Σακαφλιάς ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Έζησε

την εποχή του Μεσοπολέμου, λίγο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Την περίοδο

εκείνη στα Τρίκαλα το στυλ του μποέμ τύπου και καρδιοκατακτητή των γυναικών, του

γνωστού Σακαφλιά (που σημαίνει φίλος της σάρκας), κυριαρχούσε στην τοπική

κοινωνία. Ο περίφημος Σακαφλιάς ήταν ένας ωραίος άντρας που είχε αναστατώσει την

τρικαλινή κοινωνία με τα καμώματά του, ώσπου κάποιοι του στήσανε καρτέρι στα

στενά σοκάκια του Βαρουσίου και τον μαχαιρώσανε. Με τον θάνατό του ο Σακαφλιάς

πέρασε τη σφαίρα του μύθου και της λαϊκής παράδοσης καθώς ο Βασίλης Τσιτσάνης

θέλησε να κάνει την ιστορία του τραγούδι. Έτσι καθιερώθηκε συχνά οι Τρικαλινοί να

αποκαλούνται «Σακαφλιάδες»!

21

Τέλος πήγαμε στο μαγευτικό

Μύλο των Ξωτικών που ήταν

παραμυθένια! Όλα ήταν

στολισμένα για τα

Χριστούγεννα, δέντρα,

φωτάκια αλλά και το

πανέμορφο καρουζέλ!

Περάσαμε τέλεια, γίναμε για λίγο παιδιά! Μέσα στο Μύλο στο εργαστήριο

ζαχαροπλαστικής, μας ζωγράφισαν στο πρόσωπο με λιωμένη σοκολάτα επίσης φάγαμε

λιωμένη σοκολάτα με κομματάκια μπισκότου σε χωνάκι παγωτού! Πήραμε μερικές

γεύσεις παραμυθιού και Χριστουγέννων! Εδώ τελειώνει το ταξιδάκι μας στα Τρίκαλα!

Παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής για τη Λάρισα με ένα πορφυρόχρωμο

ηλιοβασίλεμα!