Upload
stone-combs
View
77
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Analiza techniczna. Założenia AT AT a Analiza Fundamentalna Stosowalność AT. wprowadzenie. „Analiza techniczna to badanie zachowań rynku, przede wszystkim przy użyciu wykresów, którego celem jest przewidywanie przyszłych trendów cenowych” (J.J.Murphy) zachowanie rynku akcji to Cena akcji - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Analiza technicznaAnaliza techniczna
Założenia ATZałożenia AT
AT a Analiza FundamentalnaAT a Analiza Fundamentalna
Stosowalność ATStosowalność AT
wprowadzenie
„Analiza techniczna to badanie zachowań rynku, przede wszystkim przy użyciu wykresów, którego celem jest przewidywanie przyszłych trendów cenowych” (J.J.Murphy)
zachowanie rynku akcji to Cena akcji Wolumen Liczba otwartych kontraktów
wprowadzenie
„Złudne wrażenie przypadkowości stopniowo znika w miarę nabywania umiejętności czytania wykresów”
(J.J. Murphy)
Wprowadzenie – filozofia AT
Rynek dyskontuje wszystko Ceny podlegają trendom Historia się powtarza
filozofia AT: Rynek dyskontuje wszystko
Wszystkie czynniki wpływające na cenę akcji (fundamentalne, makroekonomiczne, polityczne, psychologiczne i inne)
znajdują pełne odbicie w cenie akcji.
Inaczej:
wszystkie ważne, cenotwórcze informacje są już uwzględnione w cenie akcji
filozofia AT: Rynek dyskontuje wszystko
Perspektywa fundamentalisty: Cena akcji odzwierciedla relację popytu i
podaży: jeżeli istnieje duży popyt na akcję, jej cena rośnie
Przyczyną hossy lub bessy na danym rynku są uwarunkowania gospodarcze
To nie wykresy same w sobie są przyczyną wzrostów lub spadków cen, one jedynie odzwierciedlają psychologię rynku byka lub niedźwiedzia
filozofia AT: Rynek dyskontuje wszystko
Perspektywa analityka technicznego: Jeżeli cena akcji rośnie to oznacza, że musi być na
nią zwiększony popyt (niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy, których nie warto badać)
Przyczyna wzrostu (bądź spadku) ceny nie jest istotna, gdyż w początkowych stadiach trendu cenowego lub w momentach zwrotnych nikt dokładnie nie wie, dlaczego rynek zachowuje się właśnie w ten sposób.
Skoro wszystkie istotne czynniki są już uwzględnione w cenach, to badanie ceny jest „samowystarczalne”
(czynniki fundamentalne są także uwzględnione)
filozofia AT: Rynek dyskontuje wszystko
Dzięki dużej liczby wskaźników bazujących na danych historycznych analityk „dowiaduje się od rynku” w którą stronę rynek prawdopodobnie podąży.
Celem AT nie jest „przechytrzenie rynku” tylko sformułowanie prawdopodobnej prognozy.
Analityk zdaje sobie sprawę z przyczyn dla których ceny rosną bądź spadają ale nie sądzi, by ich poznanie było niezbędne dla prognozowania sytuacji na rynku
filozofia AT: ceny podlegają trendom
Celem badania wykresów jest rozpoznawanie trendów w ich wczesnych stadiach, by dokonywać transakcji zgodnie z ich kierunkiem. (Trendy nie trwają wiecznie)
Trend wykazuje silniejszą tendencję do kontynuacji niż do zmiany (należy inwestować zgodnie z trendem, dopóki nie pojawią się oznaki jego końca)
Linie trendu
(stockcharts.com)
filozofia AT: historia się powtarza
Analiza zachowań rynku wiąże się badaniem zachowań inwestorów a więc badaniem ludzkiej psychiki.
Formacje cenowe pojawiające się od stuleci na wykresach cenowych odzwierciedlają dominujące stany psychiczne uczestników rynku.
Ponieważ formacje te sprawdziły się w przeszłości, wnioskuje się, że znajdą potwierdzenie w przyszłości
Formacje cenoweFormacja głowy i ramion (stockcharts.com)
formacja głowy i ramion – przykład (BZWBK)
Formacja podwójnego szczytu
Formacje cenowe Klin zwyżkujący (stockcharts.com)
Trójkąt zwyżkujący wdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Formacja spodkawdsoftware.com/pl/encyklopedia-at/
Zastosowanie AThoryzont czasowy
Trendy długookresowe (kilkanaście lat) Trendy długie (kilka lat) Trendy średnioterminowe (od kilku, do
kilkunastu miesięcy) Trendy krótkoterminowe (od kilku, do
kilkunastu tygodni) Trendy dzienne Trendy godzinowe
Przykład trendu 4 - godzinowego
Przykład trendu długookresowego (WIG)
Dow - Jones Industrial Average (30 lat)
Dow - Jones Industrial Average (10 lat)
Analiza techniczna, analiza fundamentalnaAnaliza techniczna, analiza fundamentalnaMoment zawierania transakcjiMoment zawierania transakcji
Wskazania płynące z ANALIZY FUNDAMENTALNEJ : kup i trzymaj trzymaj (jeśli wcześniej kupiłeś) akumuluj redukuj sprzedaj możliwe do realizacji w przypadku rynku akcji, nie
znajdują zastosowania (ze względu na lewar finansowy) dla rynków terminowych.
W przypadku rynków instrumentów pochodnychrynków instrumentów pochodnych nieodzowne jest stosowanie AT, nawet wtedy, gdy decyzje inwestycyjne podejmowane są fundamentalnie
Analiza techniczna a analiza Analiza techniczna a analiza fundamentalnafundamentalna
Analityk T. może śledzić wiele różnych rynkówwiele różnych rynków, dokonując różnorodnych inwestycji, analityk F. koncentruje się, na ogół, na wycenie jednego aktywu bądź pewnej grupy towarów (różne rynki przeżywają różne rynki przeżywają silne trendy niekoniecznie w tym samym czasiesilne trendy niekoniecznie w tym samym czasie, co pozwala przenosić kapitał między np. rynkami akcji, surowców, walut )
Techniczna znajomość wielu rynkówTechniczna znajomość wielu rynków daje szerokie spojrzenie na wzajemne powiązaniawzajemne powiązania, także przyczynowo - skutkowe. Zachowanie cen na jednym rynku może stanowić prognozę dla innego rynku (rynek obligacji – rynek akcji, rynki walutowe – rynki akcji, rynki surowców - rynki akcji, rynki surowców - rynki walutowe )
Analiza techniczna a analiza Analiza techniczna a analiza fundamentalnafundamentalna
Przyjmując przesłankę o zdyskontowaniu w cenach wszystkich informacji, odczytywanie wykresów jest swego rodzaju skróconą formą analizy fundamentalnej.
Optymalne zawieranie transakcji możliwe jest tylko na podstawie AT (timing), zawierając transakcję tylko na podstawie AF narażamy się na niekorzystny moment zakupu.
NarzędziaNarzędzia analizy technicznej analizy technicznej
Wykresy: słupkowe, świecowe Linie trendu, kanały trendu, wstęgi Średnie kroczące
proste ważone liniowo ważone wykładniczo
Oscylatory (bazujące na cenie, obrotach, mieszane) Prognostyczne (wyprzedzające trend) Inercyjne (postępujące za trendem)
Cele AT Identyfikacja trendu głównegoIdentyfikacja trendu głównego, trendów niższego rzędu
(linie trendu, kanały trendu, średnie ruchome, wstęgi) Ustalenie poziomów cen atrakcyjnych dla popytu, dla poziomów cen atrakcyjnych dla popytu, dla
podażypodaży (obszary wsparcia, obszary oporu, linie wsparcia, linie oporu)
Pomiar impetu rynkuimpetu rynku – siły trendu, dojrzałości trendu (oscylatory Momentum, RSI, ROC, MACD)
Ustalenie stanów skrajnychstanów skrajnych, stanów alertowych, stanów alertowych, stanów neutralnychstanów neutralnych (oscyl. RSI, CCI)
Identyfikacja presji kupujących, presji sprzedającychpresji kupujących, presji sprzedających (oscyl. CMF, OBV)
Pomiar siły relatywnej papierusiły relatywnej papieru wartościowego względem benczmarku
Określenie poziomów ceny zakupu, ceny sprzedażypoziomów ceny zakupu, ceny sprzedaży Określenie momentu transakcjiOkreślenie momentu transakcji
Analiza Top - Down
Analiza „szerokiego rynkuszerokiego rynku” reprezentowanego przez główne indeksy krajowe a także zagraniczne DJIA, S&P500, DAX, FTSE100, NIKKEI
Analiza sektorowasektorowa, wybór najsilniejszego segmentu rynku
Analiza poszczególnych spółekposzczególnych spółek w wybranym sektorze
Średnie kroczące – wygładzanie, podążanie za trendem
kurs BRE w okresie 3 lat: 2007,2008,2009 oraz średnie kroczące: 15, 45,100
0,0
700,0
1 37 73 109
145
181
217
253
289
325
361
397
433
469
505
541
577
613
649
685
721
15
45
100
kurs BRE
Sygnały płynące z dwóch średnich kroczących (stockcharts.com)
ROC - rate of change
Miara siły trendu (stockcharts.com)
Wykres ceny oraz ROC(20)negatywna dywergencja (stockcharts.com)
ŚREDNIE KROCZĄCE, LINIA MACD- porównanie sygnałów (stockcharts.com)
Stany skrajne oscylatora RSI – wykupienie, wyprzedanie Przykład negatywnej dywergencji (stockcharts.com)
Wykres cenowy i oscylator RSI Dywergencje (stockcharts.com)
Wstęga Bollingera (różowy) (stockcharts.com)
Wykres cenowy i ROC(15)
Automatyczny system transakcyjny SAR Stop And Reverse
Automatyczny system transakcyjny SAR Stop And Reverse
Zastosowanie AT
Rynki akcji Rynki kontraktów terminowych Rynek obligacji Rynki surowcowe Rynki towarowe Rynki walutowe Rynek nieruchomości
Cena (1t) miedzi (od lutego 2005)
Cena (1t) miedzi (od marca 2009)
Cena (baryłki) ropy naftowej (od czerwca 2005)
Prognozowanie ekonomiczne
Istnienie silnych trendówtrendów lub oznaki ich końcaoznaki ich końca są ważnymi wskaźnikami wskaźnikami makroekonomicznymi makroekonomicznymi
Zachowanie S&P 500 jest traktowane jako wskaźnik wyprzedzający gospodarkiwskaźnik wyprzedzający gospodarki amerykańskiej
Trendy na rynkach kontraktów surowcowychTrendy na rynkach kontraktów surowcowych wyprzedzają koniunkturę w przemyśle
(słabość dolara to słabość gospodarkisłabość dolara to słabość gospodarki światowej) Trendy na rynkach dają wskazaniaTrendy na rynkach dają wskazania dla
przyszłej inflacji, poziomu zatrudnienia, PKB
Powody skuteczności AT Koncentracja na cenie akcjiKoncentracja na cenie akcji, która często wyprzedza
rozwój ekonomiczny spółki „koncentracja na przyszłości”
Posiadanie informacji o presji kupującychinformacji o presji kupujących, rozpoznawanie okresu akumulacjiokresu akumulacji – poprzedzającego wzrost
Posiadanie informacji o presji sprzedającychpresji sprzedających, rozpoznawanie okresu dystrybucjiokresu dystrybucji – poprzedzającego spadki
Rozpoznawanie poziomówpoziomów przy których mobilizuje się kupnokupno oraz poziomów zwiększonej podażypoziomów zwiększonej podaży
Wskazania momentu zakupu, momentu sprzedażymomentu zakupu, momentu sprzedaży HistoriHistoria notowań daje wskazania co do reakcji spółki reakcji spółki
na istotne wydarzeniana istotne wydarzenia, przeszłą i obecną zmienność, historyczne poziomy obrotów, siłę relatywną spółki
Zarzuty „zewnętrzne” wobec AT1.1. Formacje cenoweFormacje cenowe są raczej wytworem
wyobraźniwyobraźni niż rzeczywistym bytem (niejednoznaczność interpretacji)
2.2. AT funkcjonuje jako samospełniająca się AT funkcjonuje jako samospełniająca się przepowiedniaprzepowiednia: fale zakupów bądź sprzedaży są konsekwencją pojawienia się formacji, którą zna większość uczestników rynku
3. Wykresy cenowe wskazują przeszłość nie przeszłość nie zaś przyszłośćzaś przyszłość
4.4. Istnienie trendówIstnienie trendów nie jest oczywiste – twierdzą zwolennicy błądzenia losowego (random walk theory)
Zarzuty - dyskusja
Ad.1 (niejednoznaczność interpretacji)Analiza wykresów jest faktycznie w dużym
stopniu subiektywna i niejednoznaczna. Istnieje dość duża tolerancja w identyfikacji typowych formacji cenowych. Występowanie Występowanie różnic interpretacyjnych jest zjawiskiem różnic interpretacyjnych jest zjawiskiem częstymczęstym
Formacje cenoweFormacja głowy i ramion (stockcharts.com)
formacja głowy i ramion – przykład (BZWBK)
Zarzuty - dyskusja
Ad.2 (samospełniająca się przepowiednia) Konsekwencją w/w różnic są różne decyzje różnic są różne decyzje inwestycyjne. inwestycyjne. Inwestorzy różnią się także upodobaniami odnoszącymi się do faz wejścia faz wejścia na rynekna rynek a także horyzontemhoryzontem czasowym inwestycji.
Obecność graczy dziennychObecność graczy dziennych osłabia efekt samospełniającej się przepowiedni
Hossa i bessa mogą utrzymać się dłuższy czas tylko przy odpowiednich relacjach popytu i odpowiednich relacjach popytu i podażypodaży. Jednakowe reakcje analityków technicznych nie są w stanie wywołać hossy czy bessy.
Zarzuty - dyskusja
Faktycznym problemem są komputerowe systemy problemem są komputerowe systemy transakcyjne – podobnie zaprogramowanetransakcyjne – podobnie zaprogramowane, wykonują automatycznie te same zlecenia przyczyniając się do gwałtownych ruchów indeksów w górę lub w dół.
Ad.3 (przeszłość a nie przyszłość) Metody AT mają wiele wspólnego z wnioskowaniem i wnioskowaniem i prognozowaniem statystycznymprognozowaniem statystycznym, które zakłada ekstrapolację na podstawie danych ekstrapolację na podstawie danych historycznychhistorycznych. Wnioskowanie w AT odbywa się w sposób mniej sformalizowany (np. nie są podawane prawdopodobieństwa błędów). Analiza wykresów jest pewną formą analizy szeregów czasowych, jest zatem zgodna z nowoczesnym kanonem zgodna z nowoczesnym kanonem tworzenia prognoz ekonometrycznychtworzenia prognoz ekonometrycznych
Zarzuty - dyskusjaAd.4 (istnienie trenów) Krytycy założenia o istnieniu
trendów stwierdzają całkowitą przypadkowość i nieprzewidywalność ruchu cen (nie istnieje żadne „prawo serii”). Według hipotezy o efektywności Według hipotezy o efektywności rynku ceny oscylują wokół rzeczywistej wartości rynku ceny oscylują wokół rzeczywistej wartości danego towaru czy akcjidanego towaru czy akcji.
Trudność formalnego wykryciaTrudność formalnego wykrycia jakichś formacji cenowych, czy trendu nie jest dowodem, że nie jest dowodem, że one nie istniejąone nie istnieją
Odpowiedzią zwolenników AT są badania empiryczne – wykazujące istnienie trendów oraz przynoszące zyski systemy transakcyjne oparte na tym założeniu
Problemy „wewnętrzne” w AT
Możliwość różnych interpretacji tych samych różnych interpretacji tych samych
formacji cenowychformacji cenowych a także sytuacji technicznejsytuacji technicznej spółki płynącej ze wskaźników
Dobór optymalnych parametrów musi nastąpić indywidualnie dla każdej spółkiindywidualnie dla każdej spółki (indeksu)
Indywidualne, psychiczne nastawienie analityka („byczebycze” bądź „niedźwiedzieniedźwiedzie”) wpływa na interpretację danych
Problemy „wewnętrzne” w AT
Opóźnienie w działaniu wielu indykatorówOpóźnienie w działaniu wielu indykatorów, powodujące zwiększenia ryzyka w zajęciu pozycji na rynku
Częsty brak pewnościbrak pewności postawionej prognozy, konieczność oczekiwania na potwierdzenia potwierdzenia sygnałówsygnałów
Występujące nierzadko sprzecznościsprzeczności generowanych sygnałów przez różne wskaźniki
Konieczność dokonania syntezysyntezy płynącej z interpretacji wielu analizowanych składników
AT- bardziej „sztuka interpretacji” niż obiektywne AT- bardziej „sztuka interpretacji” niż obiektywne wnioskowaniewnioskowanie
Jednakowe prawdopodobieństwa wzrostu i spadku. Losowe wahanie z przedziału (0;1)
30
35
40
45
50
55
60
65
70
1 13 25 37 49 61 73 85 97 109
121
133
145
157
169
181
193
205
217
229
241
253
265
277
289
301
Zarzuty - dyskusja
Behawioralna teoria finansów jest nową dziedziną zakładającą wzajemną zależność między strukturą cen a psychologią zachowań
Literatura
J. J. Murphy „Analiza techniczna rynków finansowych”
J.D. Schwager „ Analiza techniczna rynków terminowych”
M. J. Pring „Podstawy analizy technicznej” S. Achelis „ Analiza techniczna od A do Z” Z. Komar „Sztuka spekulacji” StockCharts.com - ChartSchool