Analiza investicija-skripta (2)

5/17/2018 Analiza investicija-skripta (2) - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/analiza-investicija-skripta-2 1/22

Kako se definise investiranje ( pojam )?Odustajanje od trenutne potrošnje u korist veće buduće potrošnje je razlog zašto štedimo, prema tome investirsadašnje odlaganje finansiskih obaveza u korist budućih aktivnosti , investiranje je proces investiranja stednjeodredjenog vremenskog perioda. Pod pojmom investiranja podrazumijevamo sve vrste investicija, ukljuinvesticije kompanije u nove pogone i opremu zatim odreĎene investicije u akcije, obveznice, derivate, robu irealnu imovinu.Investicija predstavlja sadasnje odlaganje finansijskih obaveza u korist buducih aktivnosti koje predstkompenzaciju ili korist za investitore u pogledu vremena izvrsavanja finansijskih obaveza fondova, ocekivanoginflacije i neocekivanih promjena vezanih za placanje u buducnosti.

FILOZOFIJA INVESTIRANJAProces uvodjenja odredjene strategije i njeno mijenjanje sve dok se ne ostvari uocljiv pomak , uspjeh.Uslijed nedostatka strategije evidentne su tri posljedice za portfolio investitora:

- Nedostatak kormila ili strategije moţemo biti ţrtva šarlatana -Promjenom postojeće strategije novom strategijom moţemo promijeniti portfolio investitora što moţe da uvisoke troškove investitora -Primjenom više strategija od strane investitora moţe imati negativan uticaj na investitora. Predmet investiranja se sastoji iz tri koraka: A ) razumijevanje klijenta – shvatiti potrebe i performanse klijentaB) portfolio oblikovanje – 3 faze ; kako izvrsiti alokaciju portfolija , druga se odnosi na donosenje odluka o seimovine: 3 se odnosi na krajnji korak a to je izvrsenje gdje se donosi zajednicki porfolio. Top down, Bottom up

C)evaluacija portfolio performansi – zadnji korak u investiranju , predstavlja bolan proces za finansiskog menpovratna veze ( feedback) utice na odnos investitora prema investiranju u buducnosti.Objasnite sta je portfolio?Portfolio predstavlja kombinaciju različito uloţene imovine u cilju ostvarenja ciljeva investiranja.Osnovne vrste portfolija investiranja(objasnite razliku izmedju agresivnog, konzervativnog i umjerenog porfol-Agresivne strategije najpodesnija je za investitore koji imaju za cilj visoku stopu prinosa, visok rizik , dugvremenski period. Imaju najveca investiranja u kapitalu ili imovine?-Konzervativne strategije – stavljaju akcenat na sigurnost kao visok prioritet, najpodesnija za investitore kojiaverziju prema riziku i kratak vremenski period, konzervativni portfolija se u sustini formiraju od gotovgotovinskih ekvivalenata.- Umjereno agresivni portfolio se odnosi na pojedinca sa dugim vremenskim periodom i prosjecni rizikom.

KATEGORIZACIJA FILOZOFIJA INVESTIRANJAPociva na bazi podesavanja, kategorizacija prve grupe se vrsi kao kao filozofije trzisnog podesavanja, dok drugasvrstava u filozofije vrednosne papire.Kategorizacija filozofija investiranja

-Trţišno podešvanje versus selakcija imovine Trţišno podešavanje obuhvata: devizno trţište, trţište obveznica i realnu imovinu. Nivo izbora u okviru filozofije selekcije vrijednosnih papira je mnogo širi i obuhvata prikazivanje odreĎenih tehindikatora, fundamentalnih izvještaja i drugih informacija. -Aktivno versus pasivno investiranjeU pasivnoj strategiji investiramo u akcije ili kompanije i očekujemo da se naše investiranje isplati. U aktivnoj strategiji investiramo u kompanije i zatim pokušavamo da promijenimo putanju kompanije kako bi os

veću vrijednost. Aktivno i pasivno upravljanje strategijom:Aktivno : cilj je odabir vrednosnih papira koji se preferiraju vise u odnosu na ostelePasivno: investitor nema zelju nadmasiti trziste-Zašto indeks fond? Kupovina indeks fonda je pasivna strategija. Osoba dobiva instant diversifikaciju bez potrebe da ulaţe velike novca. Porezi su daleko manji nego trošak prosječnog investicionog fonda. Vremenski period.Vremenski period: razlika izmeĎu filozofija zahtjeva razliku izmeĎu vremenskih perioda, trţišta ne reaguju nnačin na nove informacije, jedan od bitnih f aktora investiranja je prilagoĎavanje k oja se javlja kao nagrada usstrategije.



POJAM IMOVINE(realna i finansijska imovina )-Realna imovina predstavlja, prije svega, sve ono što je rezultat ljudske aktivnosti, odnosno sva materinematerijalna dobra proizvedena u odreĎenoj zemlji (fabrike, znanje idt.) -Finansijska imovina su potraţivanja dohotka stvorenog realnom imovinom (akcije i obveznice).Oblici investiranja:

-Finansijska imovina podijeljena je u pet kategorija : zahtjevi za kapitalnom imovinom-direktni i predstavlja vlinteres(opste ili obične dionice, varanti,opcije) , zahtjevni za kapitalnom imovinom – indirektni stečen putem planovčanih sredstava investicionih kompanija npr. investicionih fondova penzionih fondova, kreditni zahtjevi računi, komercijalni papiri, trezorski papiri, opstisnki zapisi, korporativne obaveznice),prioritetne akcije, robni f

- Realna imovina:nekretnine(poslovni prostori,apartmani, sponing centri, presonalne rezidencije),drametali(zlatno srebro), drago kamenje (dijamanti , rubini, safiri ), umjetničke vrijednosti (makrice ,kovani rijetke knjige, antikviteti ) i drugo (stoka, nafta, opsti metali).Objasnite koncept direktne i indirektne imovine ili aktive?Direktni kapitalni zahtjev predstavlja vlasnički interes i uključuje opšte ili obične akcije kao š to su varanti ili Varanti i opcije dozvoljavaju vlasnicima da kupuju ugovoreni broj akcija u budućnosti po utvrĎenoj cijeni. Vuglavnom se konvertuju za jednu akciju i dugoročni su, mada opcije su i principu bazirane na 100 akcija po jekratkoročne su.Indirektna kapitalna imovina moţe biti stečena putem plasiranja novčanih sredstava u investicionim kompanijam( npr.investicioni fondovi). Investicione kompanije udruţuju izvore odreĎenih investitora i reinvestiraju u običneili drugu imovinu.

Po cemu su kapitalna aktiva i kreditni zahtjevi razliciti?Kada kupujemo akcije ili kapitalnu aktivu onda postajemo vlasnici dijela imovine kompanije. One daju pravovlasnicima da učestvuje u profitu proporcionalno procentu investiranog kapitala. Vlasnik akcije pored divostvaruje kamatni kupon i kapitalni prihod.Podjela finansijske imovine:

-Vrijednosni papiri sa fiksnim dohotkom: korporativne obveznice, kratkoročni vrijednosni papiri, bankovne podepozitima, dugoročne vrijednosne papire. Obećavaju fiksne iznose dohotka ili prinosa.-Dioničarski – akcijski kapital preduzeća-vlasinici primaju dividende koje ima kompanija placa.-Finansijski derivati (opcije, futuresi, varanti dr.).Derivati označavaju finansijsku imovinu čija je vrijednost izvedruge imovine. Opcije i forwadi su ugovori koji omogućuju isplatu koje su odreĎene cijenama druge imnpr.akcija ili obaveznica.

Obaveznice vrijednsoni papiri sa fixnim dohotkom , glavna prednost obaveznica je njena relativna sigurnost.Akcije ili kapitalna aktiva sa njima postajemo vlasnici djela imovine kapitala, daju pravo glasa, pored divostvaruje vlasnik kamatni kupon i kapitalni prihod, nestabilne su.Investicioni fondovi obuhvataju akcije i obaveznice, kada investiramo u fond onda polaţemo novac sa investitorima koji su u stanju da plate profesionalnog menadţera da odabere specificne vrednosne papire,fondova moţe biti sve kao što su: akcije, obaveznice, vladine obaveznice...Alternativna investiranja: opcije, futuresi, varanti, zlato, nekretnine. Poznata su 2 osnovna vrednosna papira ; obaveznice Navedite kljucna podrucja koja se odnose na investicione ciljeve?Sigurnost, tekući dohodak i povećanje kapitala su faktori koji trebaju uticati na odluku o investiranju, i oni ce od godine starosti , statusa ili pozicije u društvu i ličnih karakteristika.

Određivanje ciljeva investiranjaRizik i princip sigurnosti, tekući dohodak versus versus kapitalno povećanje, rast kapitala, likvidnost, kratkversus dugoročna orijentacija, porezi menadţment, koncept sloţenog interese- kamata na kamatu.Rizik i princip sigurnosti

-Uslijed rizika ne postoji samo opasnost da izgubimo uloţeni kapital,već takoĎer postoji opasnost od gubitka kumoći.-Rizik se moţe diversikovati ako se odreĎena imovina kao što je zlato kombinuje sa običnim dionicama-Najsigurnija investiranja se odnose na trţištu kapitala i uključuju: trezorske zapise, depozitne certifikate, komerpapire ili bankarske akceptne naloge, ili trţište fiksnog dohotka: opštinske, vladine i korporativne obveznice.



Objasnite zaš to konzervativni investitori nastoje kupiti kratkoročnu imovinu u odnosu na kratkoroč ne trgovceOdreĎeni investittori ţele odreĎeni nivo dohotka koji se generiše u njihovim portfolijima čak nastavljajuć i u istsa stopom inflacije. Ali maksimalana stopa dohotka moţe nadmašiti glavnicu porfolija , naročito u slučaju pojkoji zahtjevaju fiksan iznos za njihov porfolio za svaki mjesec.Rast kapitala:investitori traze kapitalni prihod, rast se dovodi u vezu sa kupovinom obicnih akcija koji nudeprihode ali značajnu mogućnost povecanja,treba reći da kapitalni prihod nudi poresku prednost na osnovuporeske stope. Likvidnost sposobnost da se pokrije investicija gotovinom u kratkom roku.OdreĎena finansijska imovina obezbvisok stepen likvidnosti, moţe biti mjerene pute transakcionih troškova ili pute provizije koja je uključena u t

imovine ili vlasništva.Kratkoročna versus dugoročna orijentacija. Oni koji se odluče za dugoročnu perspektivu pokušavaju da idenosnovni signal za kupi i zadrţi, u dugom roku investitori nisu obavezni da učestvuju u kupovini akcija po ncijeni ili prodaju po maximalnoj.Porezi investitori opterećeni sa visokim porezima imaju jasnije ciljeve nego oni sa niţim, takoĎe preferiraju opobaveznice ili one koje objezbjeĎuju poresko oslobaĎanje.Menadžment i upravljenje vrlo je bitno jednostavno upravljanje, takoĎe i obim vremena kao i napora i troškova Složeni interes i kamata na kamatu sloţeni interes je proces generisanja zarade na imovinu reinvestirane zaradzahtjeva 2 stvari : reinvestiranje zarade i vrijeme. Sloţeni interes transformiše na zaraĎeni novac kroz stanje rodreĎene grane i predstavlja alat visoke moći koja generiše dohodak. Kako SAD Zakon o poreskim olaksicama iz 1997 god. utice na relativno atraktivan kapitalni prinos u odn

dividendni prinos?Godine 1997 smanjena je maximalna poreska stopa sa 39,6 na 20% na kapitalni prihod- imovina koja je posjednajmanje godinu dana.Ciljevi investiranja trebamo uzeti u obzir vise faktora prilikom odluke gdje cemo investirati, kao ne pisano vazi da cemo za kraci vremenski period biti mnogo konzervativniji ( Primjer mladog i starog covjeka) , takodje bto i kakva smo mi licnost i da su razliciti prohtjevi kod ljudi.Tolerancija prema riziku glavna stvar je determinisati sta je vazno za investitora i koji je njegov kapacitet da prrizik , investitori se razlikuku jedan od drugih kao i njihove potrebe.

OBJASNITE UKRATKO PRIMARNO TRZISTE?PRIMARNO TRZISTE karakterisu ga tokovi novca izmedju trzisnih ucesnika, ono dozvoljava vladama, kompa

i drugim da povecaju potrebu za kapitalom za expanzijom njihove kapitalne baze.Umjesto trgovine izmedju invna sekundarnom rzistu , ucesnici na primarnomtrzistu kupuju njihovu aktivu ili imovinu direktno od izvora aktiveU slučaju obveznica imamo dvije vrste izdanja na primarnom trţištu: Javnu ponudu i privatnu ponudu. Investiciono bankarstvo- plasiranje prve javne ponude akcija i obaveznica na trziste, investicioni bankari se nazivaju garanti. Vodeca preformiraju udruzenja na celu se nalazi investicioni bankar(garanti ili potpisnici emisija), investicioni bankari sastnacrte koje mora potvrditi komisija za vrijednosne papire oni se jos nazivaju i crvena haring i u nijma su odstampane izjave u kojima se kaze da drustvo nema namjeru prodavati vrijednosne papire prije nego sto regisbude odobrena. Investicioni bankari kupuju vrijednosne papire i zatim ih prodaju u javnosti.Preduzeca pvrijednosne papire potpisnika po javno objavljenoj cijeni umanjenoj za marzu koja sluzi kao nadoknada potpisili garantima. Ovaj proces se zove cvrsta veza. U suprotnom slucaju postoji sporazum najboljih namjera. U tom s

investicioni bankar ne kupuje vrijednosne papire vec nudi se da pomogne preduzecu kod prodaje emitovanih akciOBJASNITE PRVU JAVNU PONUDU?nakon dobijanja dozvole za nacrt i distribucije preliminarnog prospekta investitorima investicioni bankari orgpromociju izdanja road shows, promocija stvara interes medju potencijalnim investitorima i donosi informacije za izdanje.Drugo, donosi informacije emitentu i njegovim potpisnicima ko kojoj cijeni ce moci prodavati vrijepapire. Ove indikacije interesa nazivaju se knjiga, a postupak izbora potencijalnih investitora zove se priku

ponuda (bookbuilding).Registracija na polici

Vrijednosni papiri spremni za izdavanje predstavljaju registraciju na polici.Komisija za vrijednosne papire dpreduzecima registrovanje vrijednosih papira i potpuno prodavanje u javnosti u roku dvije godine od pregistracije.Oni se mogu prodavati u manjim kolicinama, u kratkom roku, i bez izlaganja vecim troskovima kotir



OBJASNITE UKRATKO SEKUNDARNO TRZISTE?Sekundarno trţište uključuje: nacionalne i lokalne berze, OTC- trţište i direktnu trgovinu izmeĎu dvije strane . New York Stock Exchange i Američka (NYSE-najveca samostalna berza, na njoj trguje oko 3000 preduzeca,obim preko jedne milijarde dolara, na nju otpada 90% trgovine) berza (Amex) su dvije navece nacionalne berze uFunkciju OTC - trţišta vrši mreţa dilera i brokera povezanih komunikacionim linijama, povezano elektrsistemom kotacije u kome se u svakom trenutku mogu naci cijene po kojima se nude ili traze pfinan.instrumenti. Nasdaq predstavlja Nacionalno udruţenje sistema automatske kotacije dilera vrijednosnih papira.Trţište Nasdaq podjeljeno je na dva sektora, nacionalni trţišni sistem Nasdaq (koji obuhvata nešto više komp

trţište male kapitalizacije Nasdaq (koje obuhvata manje kompanije). Nasdaq ima tri nivoa pretplatnika : Najveći je3.nivo pretplatnika za preduzeća koja trguju ili specijaliste(market makers)na OTC-trţištu vrijedno. paPretplatnici 2. nivoa primaju sve kupovne i prodajne cijene, ali ne mogu registrovati svoje lične kotacije. Pretplatnici 1. nivoa primaju samo „inside-kotacije“ (npr. najviše kupovne i prodajne cijene za svaku akciju). KAKO SE TRGUJE SA DUZNICKIM VREDNOSNIM PAPIRIMA NA OTC-TRZISTU?To su vladini vrijednosni papiri i obezbjedjuju najvece dolarske transakcije na OTC-trzistu , i iznose od jedne midolara od trgovine svake nedelje. Ovi vrijednosni papiri su trgovani od vladinih dilera vrijednosnim papirima cesto dovode u vezu sa divizijom velikih finansijskih institucija.Ovi dileri su specijalisti vladinim vrijednpapirima kao su trezorski zapisi i trezorske obaveznice.Drzavene opstinske obaveznice i lokalne vlade su trpreko specijalizovanih opstinskih dilera obaveznica koji u vecini slucajeva rade za velike komercijalne Komercijalni papiri predstavljaju nesiguran kratkorocni korporativni dug koji je trgovan direktno od strane finan

kompanija, ali veliki obim komercijalnih papira prodat je od strane industrijskih kompanija koji su zaduzeni odOTC-dilera specijalizovanih na datom trzistu.Svaki vrijednosi papir ima svoje vlastite dilere i vlastiti distribucije.OBJASNITE UKRATKO TRECA I CETVRTA TRZISTA?Treće tržište odnosi se na trgovanje preko OTC-trţišta vrijednosnim papirima uvrštenih na berzu C etvrto tržište znači da direktno trgovanje izmeĎu investitora vrijednosnim papirima uvrštenim na berzi odvijaposredovanja brokera, elektronski.Trgovanje na berzi

lica koja trguju moraju ispunjavati uslove u pogledu organizacije, imovinskog statusam, obaveza te obaveze prdrzava, berzanska komisija ili berza. Na berzi je prisutno nekoliko vrsta brokera i dilera, brokeri posluju u ime ka dileri u svoje ime.

NAVEDITE RAZILU IZMEDJU OVLASTENIH BROKERA, BROKERA NA PARKETU, REGISTROVTRAJDERA I SPECIJALISTA?Broker- kada investitor da nalog ovlastenom brokeru da kupi ili proda vrijednosne papire onda ovlasteni broketako da i postupa. Broker radi za brokersku kucu.Broker na parketu- su nezavisni clanovi na berzi. Kada je ovlasteni broker prezauzet moze nalog preusmjeriti na na parketu.Ovi brokere zaracunavaju male provizije za pruzene usluge i rad u svoje ime i za svoj racun.Registrovani trejderi dileri koji na parketu rade u svoje ime i nisu clanovi odredjene firme.Oni su registrovani zaza svoj racun tako da je njihov cilj da ostvare profit.Oni ne placaju provizije na odredjene trgovine.Odd lots dileri(manje od 100)ne trguju na glavnom parketu berze, ako investitor zeli kupiti 20 akcija at&t nalogizvrsen od strane odd lot dilera,dileri imaju zalihe odredjenih vrijednosnih papira i kupuju i prodaju za njihov racSpecijalisti brokeri koji izvrsavaju ogranicene naloge ovlastenih brokera koji trguju odredjenim vrijednosnim pa

tacno definisane vrste i odvija se na specijalizovanom mjestu na parketu berze, tzv. brokerski terminal.Iskljucbave trgovanje akcija.Jedan specijalista po akciji.U CEMU SE OGLEDA BROKERSKI TERMINAL?Brokerski terminal omogucava brokerima na parketu da vide cijene transakcija na drugim berzama dualno izlakcija.U bilo kojem trenutku kada se vrse transakcije na regionalnim berzama i OTC-trzistu izlistanih vrijedpapira na NYSE, ove transakcije i bilo koje druge koje se obave na parketu NYSE su predstavljene na dbrokerskog terminala.Brokersi terminal pokazuje sve trenutne ponude i potraznje.LISTING ZAHTJEVAN OD FIRMI

Vrijednosni papiri mogu biti trgovani na berzi ako budu primljeni na berzu.Prijam se naziva listing(engl. listing)se kotirali na jednoj od poznatiji svjetski berzi,vrijednosni papiri moraju ispunjavati stroge kriterijume:neto dofirme,trţišna vrijednost javno drţanih firmi,broj javno drţanih dionica,broj stejkholdera koji su vlasnici najman

100 dionica.



OBJASNITE STA ZNACI DELISTING? Njujorška berza takoĎer ima pravo da oduzme dozvolu vrijednosnim papirima da se ne mogu trgovati kada vrije papiri doţive pad ispod dozvoljenih kriterijuma.Oduzimanje dozvole ili delistin ako npr. ima se manje od 1200akcija) vlasnika do 600 000 akcija ili manje u javnim rukama, i ukupna trzisna vrijednost papira je manja od 5 mi NAVEDITE I OBJASNITE KOJE VRSTE NALOGA IMAMO NA BERZI?Berzanski nalozi predstavljaju dokument kojim se nalaţe kupovina i prodaja odreĎenih finansijskih instrumNalozi mogu biti:Po količini: tipičan (engl. lot), koji sadrţi zaokruţen iznos (obično 100 finansijskih instrumenata), atipičan (englot), koji sadrţi manji iznos od zaokruţenog;

Po vrsti: trţišni, ograničeni i stop (stop – loss, stop – buy);Po vremenskom periodu: dnevni (ističu sa zatvaranjem dnevnog trgovanja), do opoziva i na početku ili na kraju (ostaju na snazi i do šest mjeseci, ukoliko ih klijent ne otkaţe). Trzisni nalozi nalozi za kupovinu i prodaju koji moraju biti izvrseni odmah po tekucim cijenama.Ograniceni nalozi daje pravo brokeru da kupi i proda vrijednosne papire po cijeni nizoj ili jednakoj trzisnoj cijenodredjuje investitor ako je rjec o kupovini i obrnuto ako je o prodajiStop loss nalozi daju mogucnost da trgovina ne mora biti izvrsena osim ako akcija ne dosegne ogranicenu cijenuTržišni indeksi – indeksi i prosjeci

Dow Jones industrijski prosjek, Standard & Poor’s indeksi, 400 MidCap indeks , Value line prosjek, KobiNasdaq indeks, Wilshire 500 indeks, Russel indeks.OBJASNITE DAW JONES INDEX ?

Dow Jones prosjek najpoznatiji prosjek, obuhvata 30 najvecih kompanija i uzima blue chip index ( akcije visokog kvaliteta), kriticari kritikuju selektivnost. Dow jones industriski prosjek je prosjecna ponderisana cijenoznacava svaku akciju u prosjeku da je ponderisana cijenom. Jednostavno znacenje ponderisane cijene je ako smotri akcije u prosjeku ponderisane cijene koje su imale vrijednost od 10, 40 i 100, onda mozemo dodati cijenu i posa tri. Tako da dobijemo prosjek 50.Prosjek ponderisane cijene je slican tako da normano koristimo izracunati proStandard & poors indexi siroko zastupljen kod profesionalnih menadzera trzista kapitala i istrazivaca vrijednosnih papira koji mjere najvece trzisne aktivnostiMidcap index sastavljen od 400 firmi srednje velicine koje imaju ukupnu trzisnu vrijednost izmedju 1,2 i 9 miliValue line prosjek predstavlja 1700 kompanija on u potpunosti korespondira sa raznolikoscu akcija malih invekoje mogu imati u njihovim portfolijimaKombinovani NASDAQ index popularan u posljednjoj dekadi u glavnoj je ulozi za dow jones industriskom pro

standard & poors 500, mozemo ih vidjeti svako vece na televizoruWilshire 500 index imovine predstavlja ukupnu dolarsku vrijednost 5000 akcija ukljucujuci nyse i amexIndexi russell odnedavno popularni , postoje 3 posebna indexa ali preklapanje ponderisane vrijednosti obezbjedjuje russel f. Company a upravljanje novcem firma tacoma, druga dva indexa takodje nam omogucvidimo velike i male akcije koje su bolje izvrseneProsjecne medjunarodne akcije nastankom medjunarodnog investiranja nastale, obuhvataju 34 zemlje u 3 seksvijetu

KOJE POSTOJE TRI GRANE PSIHOLOGIJE KOJE MOGU BITI KORISNE U OBJASNJENJU KAK

LJUDI STVARNO PONASAJU ?Objasnite ih ukratko.Postoje tri grane psihologije:kognitivna psihologija, društvena sociologija i društveno-kognitivna psihologija.Kognitivna psihologija se dijeli, prema tome, kako dolazimo do informacija, kako se sjećamo informacijaobraĎujemo informacije, kako ocjenjujemo i donosimo odluke.Drustvena psihologija izucava individualna ponadrustvenom kontekstu.Drustveno-kognitivna psihologija stavlja kognitivnu psihologiju u drustveni kontekst.OBJASNITE SUSTINU KOGNITIVNE PSIHOLOGIJE PONASANJA?Ima implikacije na investitore I istrazivace.Fundamentalnog je karaktera I odnosi se na upravljanje proinvestiranja.Same odluke se donose u uslovima kada se ne moze sa sigurnoscu znati sta ce se desiti. Zbog objašnjenja moţemo podijeliti analizu na tri dijela. Prvo, da li ljudi korektno procjenjuju mogućnosti i ishode?da li ljudi dovoljno tretiraju različite mogućnosti donošenja odluka? Treće, da li je novac jednak vrijednost pitanja ćemo analizirati suprotnim redoslijedom.



OBJASNITE FUNKCIJU VRIJEDNOSTI NA VEC NAVEDENOM BERNOULIJEVOM PRIMJERU?fuvrijednostiZnaci ako nekome ponudimo 8000 KM ili 85% da zaradi 10000 i 15% sansi da ne zaradi nista, vecinaopredijeliti za prvu ponudu, jer ljudi imaju averziju prema riziku. Bernoulijevo objašnjenje zašto ljudi odabiraiznos, odnosno radi se o novčanoj vrijednosti koja nije ista što i subjektivna korist ili vrijednost po osobi . KahnTversky vjeruju da razmišljanje u uslovima prihoda i rashoda je ispravno i navode funkciju vrijednosti.Implikacije investiranjaprilikom analize racuna brokerskih kuca Barber I Odean ustanovili su da su investitori prodali visok prpobjednickih akcija u odnosu na gubitnicke jer su ocekivali njihov skok.

PROBLEM VJEROVATNOCE ODLUCIVANJA?U tradicionalnom modelu očekivane vrijednosti vjerovatnoća predstavlja čin teškog odlučivanja i očekivana vrij je linearna funkcija vjerovatnoće.Ako ponudimo za kupom 10 USDili 1% sansi na lutriji od 1000 USD ljizabrati lutriju I tada je mala vjerovatnoca za osvajanjem nagrade, a ako se nudi 99% sansi za osvajanje nagr1000 USD vecina ce platiti vise nego 10 USD jer je vjerovatnoca osvajanja nagrade veca.Niska vjerovatnpreteska dok je visoka manje teska.Mogućnosti i ishodiPostoje tri respektabilne heurističke metode: raspoloţivost, prilagoĎavanje i usidrenost OBJASNITE SUSTINU REPREZENTATIVNOSTI?Osoba koja donosi odluke moţe takoĎer napraviti grešku u slučaju ignorisanja veličine uzorka (mali uzorci supouzdani nego veliki), predugo ocjenjivanje vrieednosnih odnosa, nedostatak regresione analize (tendencija ekst

rezultata koji su praćeni rezultatima koji su jednaki prosjeku) itd.OBJASNITE UKRATKO RASPOLOZIVOST I USIDRENJE? prilagodjavanje i usidrenjeCesto se donose odluke na osnovu raspolozivosti odnosno na ++ ishodu jer traze potvrdivanje.Vide dva dogadcesto uyajamna desavanja nego sto i to jeste. Pretpostavimo, izmeĎu ostalog, dvije varijable koje se nalaze u pozkorelaciji kao, naprimjer, recimo prinos na akcije i performanse; neophodno je posmatrati četiri kombinacijeiznos i dobre performanse (+,+), nizak iznos i loše performanse (-,-), visok iznos i loše performanse (+,-), nizakdobre performanse (-,+). Prve dvije kombinacije podrţavaju pozitivnu korelaciju, dok druge dvije ne. Raistraţivanja su došla do saznanja da ljudi zasnivaju donošenje svojih odluka jedinstveno na (+,+) ishodu, tj. on potvrĎivanje.Često ocjenjivanje se donosi na osnovu početne vrijednosti (npr. profit iz prošle godine) i nakon toga prilagoĎavanje.Ocjenjivanje se donosi na osnovu pocetne vrijednosti i vrsi se usidravanje .Ocijenjivanje zav

pocetne vrijednosti i prilagodavanja su nedovoljna.OBJASNITE SUSTINU SAMOPOUZDANJA (DRUSTEVNO KOGNITIVNA PSI.-prekomjerno samopuzdanjPrenaglašeno samopouzdanje se najčešće javlja kada je pitanju naša procjena i sposobnost. Akcenat se stamentalno zdravlje, jer su ljudi pod uticajem prenaglasenog samopouzdanja i javlja se kada je upitanju procsposobnost, vodi investitor da trguju veoma intezivno u odnosu na vrijednost informacija.OBJASNITE UKRATKO SUSTINU NASUMICNOG PONASANJA?Prema teoriji atributa nastojimo pripisat akciju u uslovima djelovanja eksternih i internih faktora, odnosnsnaznije preferiraju da odrede ishod nego situaciju iopisuje se kao fundametalna atributna greska. U slučaju podogaĎaja postoji uzročna veza izmeĎu ponašanja i ishoda, dok u slučaju slučajnog dogaĎaja radi se samo o sredeterminira ishod.Psihologija društva

Dvije vrste konformizma se mogu razlikovati: informativno-društveni uticaj i normativno-društveni uticaj.informativno – drustveni uticaj gdje se prihvata grupno vjerovanje koje obezbjeduju tacne informacije.normativno – drustveni uticaj gdje prilagodavamo informaciji koja postoji.Studija konformizma je uraĎena od strane Sherifa 1937. godine. U drugom eksperimentu, Asch je 1951. organizovao okrugli sto sa sedam ljudi i postavio im pitanje da naprave različitu liniju komparacije OBJASNITE POJAM I ZNACAJ TEORIJE KASKADE?Kaskada se zasniva na malom broju realnih informacija. Moze nas voditi prema losem odlucivanju gdje sinformacije mogu naknadno ukljuciti.Teoreticari kaskade su iskljucili trzisne vrijednosti papira iz njihove analisto su troskovi prilagodavanja ponasanja drugih investitora visoki tj. Kupovina akcija nije konstantna kada cijeni investitori ne slijede jedni druge .



POJAM KALENDARSKI EFEKAT?Stope prinosa se mogu analizirati u odnosu na vikende, praznike ,na kraju mjeseca, unutar mjeseca,januaru i decekao i toku dana. OdreĎeni analitičari mišljenja su da pravilni ili realni kalendarski efekti skoro su nemogući – nimplikacija se ogleda u tome da imamo kalendar investiranja i da posmatramo kada moţemo zaraditi novac.OBJASNITI JANUARSKI EFEKAT?Wachtel primjećuje da su 1942. godine u januaru nuĎene visoke stope prinosa. Istraţivači su pokazali da je janefekat u osnovi fenomen za male firme. Standardno objašnjenje januarskog efekta dovodi se u vezu s porezima.Januarski efekat, se istice kao izuzetan mjesec za akcije malih preduzeca.SAD ima godisnji poreski kalendarstoda kada akcije imaju lose performansece biti prodate kasnije kako bi se realizovao kapitalni gubitak prije kraja p

godine I investitori ce kupiti akcije u novoj godini kada cijena poraste.Objasnjenje januarskog efekta se dovporezima.Ovaj efekat se javlja I u drugim zemljama kao Velika Britanija ,Australija. Mills i Couts 1995. godine ii Coutts 1997. godine su pronašli januarski efekat u V. Britaniji. Period koji su posmatrali obuhvaćao je od 191994. godine; u cijelosti dati period podijeljen je na 12 poduzoraka, svaki poduzorak je predstavljao period godina. Arsad i Coutts 1997. godine su pronašli januarski, aprilski i decembarski efekat za cijeli period. Ovi reinterpretirani su kao podrška mišljenju da je aprilski efekat rezultat ponašanja individualaca, a dok je januarskirezultat kompanijskog ponašanja. Reinganum je podijelio preduzeća u četiri grupe prema kriterijumu pada cgodini dana. Moţe se očekivati kako će se u januaru povećati potraţnja a time i prinosi akcija koje se prodecembru radi smanjenja poreza.OBJASNITI VIKEND EFEKAT?Mnogi istrazivaci su otkrili da trziste ima tendenciju da raste petkom i da pada ponedjeljkom.Gdje petak nije pos

dan trgovanja postoji tendencija da ostvarimo vecu stopu prinosa.Pad cijena ponedeljkom izgleda kao zauzpozicije izmedu zatvaranja u petak i prvih 45min. od otvaranja u ponedjeljak.Ponedje. efekat se naziva vikend ef PRAZNICNI EFEKAT?Predpraznični efekti značajni su za SAD, Kanadu, Japan, Hong Kong i Australiju, ali ne i za bilo koju drugu evzemlju u uzorku (V. Britaniju, Italiju, Švajcarsku, Njemačku i Francusku). Sve zemlje pokazale su predprazničnesa referencama koje se odnose na njihove lokalne praznike. Samo zemlja koja je takoĎer pokazala značajne predpraznične efekte je Hong Kong, mada u svim zemljama najveća stopa prinosa izgleda da će biti zaraĎdnevnoj osnovi upravo prije zajedničkih lokalnih SAD praznika. EFEKAT UNUTAR MJESECA?Ariel je 1987. godine pronašao da se od 1963. do 1981. godine pozitivna stopa prinosa javila samo u prvoj pmjeseca koju on definiše da uključuje posljednji dan prethodnog mjeseca. Znaci da je stopa prinosa je pozit

prvoj polovini mjeseca. EFEKAT NA KRAJU MJESECA?Lakonishok i Smidt su 1988. godine nastavili sa istraţivanjem onamo gdje je Ariel stao, a to je stopa prinosa nmjeseca. Za vremenski period od 90 godina pronašli su četiri dana na kraju mjeseca – posljednji dan na kraju mjprva tri u narednom – da je bila prosječna kumulativna stopa rasta 0,473% (suprotno 0,0612% za prosječna četiriEfekat se dovodi u vezu kada su zarade placene i sa institucionalnim gotovinskim tokom. Naprimjer, postoji efekraju mjeseca u Japanu i ako obračun počinje pet dana prije kraja mjeseca i dva dana u novom mjesecu: jazarade uglavnom se isplaćuju 20-tog ili 25-tog u mjesecu. DECEMBARSKI EFEKAT?Lakonishok i Smidt su 1988. godine primjjetili da druga polovina decembra ima najveću stopu prinosa. Za peritih prosječna stopa prinosa u drugoj polovini decembra za DJIA je bila 1,54%. Ovaj period uključuje podatke

predpraznika i stopa prinosa se odnosi od predboţićnog dana trgovine do novogodišnjeg dana trgovine. DNEVNI EFEKAT?Prilikom istrazivanja dnevnih efekata posmatrajuci i snimajuci magnetnom trakom dolazi se do zakljucka dapadaju na prosijek ponedjeljkom i rastu povecanjem iznosa tokom ostatka nedelje.Kada se trziste zatvara cijeneposljednjom transakcijom u danu.Predlozene strategije su:-Kupci dionica trebaju da se vode kupovinom akcija ponedjeljkom rano ujutro, dok drugim danima u nedjelji kupovati što je moguće ranije. -Prodavci akcija trebaju pokušati da prodaju kasno petkom. Ako oni moraju prodati ponedjeljkom, onda to uraditi što je god moguće kasnije. Drugim danima u nedjelji, ako oni moraju prodati ranije, trebaju pokušati snajmanje 45 minuta nakon otvaranja berze.- Na sve dane u nedjelji, kada imamo limitiranost prodajne narudţbe, cijena je iznad trţišne cijene i trebamo bi

strpljivi prije nego što se trţište zatvori, moţemo na taj način ostvariti prinos najbol je cijene.



DRUGI EFEKTI?Saunders je 1993.god. predstavio podatke koji podrţavaju objašnjenje vremenskih prilika i odnose na berzi.Saističe da visoka atmosferska vlaţnost negativno korelira sa performansama, dok odsustvo sunčanog vremena kornegativnim raspoloţenjem, cinična i neuvjerljiva perspektiva,dok ponašanje pozitivno korelira sa sunčanim vrem NISKE CIJENE AKCIJA?Veoma niska cijena akcija izgleda atraktivna za odredene privatne investitore,jer misle da niza cijena ima vecrasta nego vece cijene. Fritzemeiera 1936. godine je primijetio da niţe cijene dionica su bile više nestabilne negcijene dionica. I na špekulativnom trţištu niţe cijene dionica imaju tendenciju da idu nagore relativno više negcijene dionica. One ne mogu da izgube njihov superioran prinos u recesiji koja će uslijediti. Niţe cijene dionic

veću perspektivu za špekulativni profit, i u slučaju da dvije dionice nude jednake profite niţa cijena akcija kupljena.Moţemo li pretpostaviti zašto niţe cijene dionica imaju veću vrijednost? Prvo, niţe cijene dionica principu akcije sa malim prinosom i razlozi da male dionice imaju veću vrijednost se pripisuje takoĎer niţoj Drugo, niţa cijena dionice je vjerovatno likvidnija nego dionice sa malim prinosom, i ako su investitori vjerlikvidni što će biti garancija stope premije. Treće, niţe cijene dionica imaće zapostavljene dionice. ZAPOSTAVLJENE AKCIJE?Berzanski posrednici su glavni izvori informacija.Zapostavljene akcije su se pratile prema velicini kategorijeakcije nisu generisale vece stope prinosa u odnosu na velike akcije dok je zapostavljenost akcija proizvela vecuprinosa,koristeci tri mjerenja rizika sistemski,nesistemski i ukupni rizik. Investitorovo znanje o zapostavljenost je ograniceno, osim ako ostvare vece prinose tokom investiranja zapostavljenih akcija, one mogu nositinesistemski rizik nego druge akcije.

BITNE PREPORUKE?Odredjeni investitori kupu akcije na bazi preporuke drugih ljudi. Postoje tri razlicite preporuke: brokeri, stkomercijalni servisi.TRGOVISNKI POSREDNICI ILI BROKERI?Brokeri ucestvuju u velikom obimu istrazivanja koja se odnose na kapitalnu aktivu i trziste obveznica.Dajuistrazivanja investitorima a za uzvrat dobiju proviziju,medjutim neki investitori koriste brokere kao glavneistrazivanja,neke brokerske kuce imaju istrazivacke mogucnosti pa ignorisu istrazivanja koja dolaze sa straignorisu misljenje brokera ali koriste njihove prognoze i analize. BILTENI?Value Line pokriva 1 700 dionica koje se rangiraju nedjeljno prema pravovremenosti i sigurnosti. Prikaz svih dvrši se svaka tri mjeseca i formira se infomacioni paket ili web stranica za svaku dionicu. Iz komercijalnih

vaţni su tačni detalji kako su pravovremeno rangirane dionice determinisane ali nisu objavljene, ali ključni eleme-Pozicija procjene zasnovana je na tri faktora: relativni rang zarade, relativni rang cijene i relativno kretanje cijen-Fak tor kretanja zarade je determinisan posljednjim akcijskim kvartalom promkene zarade, usporeĎujući sa go prije što se odnosi na sve ostale dionice; -Faktor iznenaĎenja zarade je gdje se većina skorašnjih kvartala zarade usporeĎuje sa Value Line sigurnanalitičarovim predviĎanjem. Radi se o formalnom kvantitativnom modelu selekcije akcija. Valune Line moze bolje identifikovati gubitnikdobitnike.



Ekonomske aktivnosti i poslovni ciklusi Fundamentalna analiza olakšava determinisanje vrijednosti firme, tj. dugoročno predviĎanje ekonomije, indukompanijske finansijske mogućnosti. Investitor započinje proces procjene sa ekonomskom analizom. Nada se precizno predviĎanje i ispitivanje ekonomske aktivnosti obezbjediti u osnovi precizno predviĎanje trţišta aukazati koje industrije mogu prosperirati. Analitičari koriste statističke metode, kao što je regresiona analiza i vjerovatnoće, na kojima baziraju njihova predviĎanja, odnosno očekivanja koja se dovode u vezu s preth podacima i iskustvom.Najvjerovatnije prethodno znanje će nam biti od pomoći, ali modifikacija za tekući efekatzastupljene fluktuacije valutnog kursa, meĎunarodne duţničke obaveze i drugi faktori, koji nisu bili tako ranijetrebaju biti uključeni u bilo koje predviĎanje u tekućem trenutku.

Najznacajnija tri elementa u procesu promjene su : ekonomska analiza, industrijska analiza i kompanijska analiza

FISKALNA POLITIKA?-upravlja javnim prihodima i rashodima.Putem fiskalne politike vrsi se direktno stimu

ili usporavanje privrednog razvoja,tj.upravlja se potraznjom. Fis. politika moţe biti objašnjena putem politike v poreza i potrošnje. Fis. politika ima dug period implementacije i cesto je motivisana politickim a ne ekonomotivima, i uglavnomje predmet razmatranja parlamenta koji mora da izvrsi rebalans budzeta i da usvoji zporezima. Kada vlada potrosi vise nego sto ima priliva sredstava to dovodi do deficita koji mora biti finansdrzavnog trezora. PredviĎanje se odnosi na veličinu deficita i kako izmjeriti finansiranje koje će imati očekivanna ekonomiju. Ako je deficit finansiran iz drţavnog trezora, prodajom vrijednosnih papira iz drţavnih rezervi, toveoma skupo. Ponuda novca će se povećati bez značajnijeg efekta na kamatne stope. Ako je deficit finansiran provrijednosnih papira bankama i pojedincima nećemo imati istu ekspanziju u monetarnoj ponudi i u kratkoročnomkamatne stope će rasti samo ako drţavne rezerve intervenišu trgovanjem na otvorenom trţištu. Jedno drugo pofiskalne politike se odnosi na vladinu sposobnost da nametne uvozne carine ili takse na strane proizvode . Drug je odnos izmeĎu valutnog kursa dvije valute ;Promjena valutnih kurseva u kratkom roku ima mali efekat na

uvoz, ali promjena odnosa valutnih kurseva u dugom roku konačno mijenja balans izvoza-uvoza zemalja.Obično potrebno je više nego jedna godina da se uoči efekat promjene valutnog kursa na cijene na malokupovni obrazac potrošača. MONETARNA POLITIKA? Ona putem kamatnih stopa odnosno novčane mase utiče na makroekonstabilnost.Povećanje ponude novca smanjuje kratkoročne kamatne stope i povećava investiranje i potrošnjpolitika determiniše odgovarajuće nivoe ponude novca i kamatne stope koje ostvar uju ekonomske ciljevepolitika je determinisana od strane ministarstva finansija i centralne banke. Mjere mon. politike su direktne. ubrajamo operacije na otvorenom trţištu(prodaja i kupovina vrijednosnih papira),obavezne rezerve, diskontnaitd.Obavezne rezerve predstavljaju procjenat od ukupnog depozita kojeg banka treba da drţi kao gotovinu u vakao depozit u centralnoj banci.Diskontna stopa je kamatna stopa centralne banke koju zaračunavaju komer. bakratkoročne kredite.Kada centralna banka prodaje vrijednosne papire na otvorenom trţištu, zahtjevani(traţnja)d

padaju i prouzrokovaće koncentraciju u ponudi novca.



Vladina politika, realni rast i inflacija-GDP mjerenje čini ekonomiju više kompaktibilnom sa ostatkom svijeta i mjeri se samo autput privrednih subj potrošnja unutar odreĎene zemlje. GDP ne uključuje proizvode proizvedene od strane naše zemlje kompanija u szemljama,ali GNP da. Drugi ekonomski pokazatelji kao što su zaposlenost, proizvodnja i iskorištenost kaptakoĎer su mjereni unutar granica naše zemlje.Realni GDP reflektuje GDP u konstantnim dolarima koji eliefekat inflacije od GDP očekivanja u tekućim dolarima. Realno GDP mjerenje autputa u fizičkom obliku je bolju dolarima koji su pod uticajem povećanja cijena ili inflacije.Promjena u realnom GDP-u je u inverznom odnstopu inflacije.Potrošačka očekivanja vodeći su indikator ekonomske aktivnosti – kada se potrošačevo pov povećava to znači da je spreman za potrošnju;kada se potrošačevo povjerenje smanjuje ovi indikatori se vjer

smanjuju u potrošnji. Poslovni ciklusi i ciklični indikatori Ekonomija se širi i smanjuje kroz proces poslovnog ciklusa. Mjerenjem GDP-a i drugih ekonomskih indmoţemo razviti statističku sliku modela ekonomskog rasta. Jedan kompletan poslovni ciklus tokom savrstabilnosti iznosio je pet godina - jedan kvartal. Većina ciklusa dovode se u vezu sa monetarnom politikom ztraţnjom i prouzrokovanim zalihama. Duţina i dubina svakog poslovnog ciklusa je različita – odreĎeni su plitki,drugi duboki, ili obrnuto. I druge mjere koriste se da procjene kretanje poslovnog ciklusa. Te mjere zovu se ekonindikatori i podjeljeni su na vodeće, zaostajuće i koincidentne indikatore. Vodeći indikatori mijenjaju pravac uosnovnih poslovnih uslova, i oni su primarno vaţni za investitora koji ţeli da predvidi rast korporativnog prvjerovatno povećanje cijena akcija na trţištu. Koincidentni indikatori kreću se aproksimativno sa opštom ekonomZaostajući indikatori uglavnom mijenjaju pravac poslovnih uslova koji se mijenjaju u okruţenju.

Ponuda novca i cijena dionicaKvantitativna teorija novca je na stajalištu da ponuda novca povećava relativnu traţnju za novcem, tako da ljudi nda izvrše prilagoĎavanje u njihovim portfolijima imovine ili aktive.Indirektni efekat novca na cijene dionica će se nastaviti kroz GDP uticaj na korporativne profite. Kada novac uekonomske aktivnosti to će vjerovatno uticati na korporativni prihod i dividende i zatim na stope prinosa investit Poslovni ciklusi i industrijski odnosi-Industrije u kojima postoji manja traţnja za proizvodima su potrošački orijentisane i biće osjetljivije u kratkor periodu na promjene u poslovnom ciklusu. Ovi indikatori uključuju dugotrajne proizvode kao što su peraće mfriţidri, šporeti na električnu energiju i gas i automobili.-Filmska industrija tradicionalno prosperira tokom recesije kada većina ljudi supstituiše niskim troškovima skuplje oblike. TakoĎe, naprimjer, kablovska televizija, VCR i DVD nastavljaju da budu zastupljeni u sve većem

kod stanovništva tako da većina ljudi nalazi za shodnim da im više odgovara da ostanu kod kuće nego da odbioskope kada je novac oskudan.-Stambena izgradnja i drugi privredni oblici istorijski dobro posluju u vrijeme recesionog okruţenja. Kada se javekonomiji kamatne stope tendiraju da opadaju i kupovina stana je ponovo izvodljiva, uz stavljanje hipoteke na sta-Osjetljivost poslovnog ciklusa moţe takoĎer biti evidentan u industriji koja proizvodi kapitalne proizvode zaposlovne firme. Primjer se odnosi na proizvodnju predmeta i opreme, mašinskih alata ili opreme za kontrolu zaga Ekonomija industrijeSWOT matrica obuhvata eksternu i internu analizu: prednosti, slabosti, mogućnosti i opasnosti (strengths, weakopportunities, threats). OdreĎeni autori pokušavaju da utvrde koji je prilaz strategije bolji, prilaz zasnovan na resili ekonomsko-industrijski prilaz. Pet faktora Porter objašnjava «pet faktora» koji determinišu stepen konkurencije unutar industrije – rivali

postojećih firmi, opasnosti od ulaska novih firmi, opasnosti od supstitucije proizvoda i usluga, pregovaračkadobavljača i pregovaračka snaga kupaca. Faktori koji utiču na ulazne barijere su:Zahtjevna kapitalna investiranja, Ekonomija obima, Apsolutna prednost u troškovima, Diferencijacija pro(propaganda (reklama), dobar imidţ (goodwill), profilacija proizvoda i skrenuti troškovi), Pristup kanalima distriLegalne i nelegalne barijere, Ulazne barijere. Prednosti prvih predvodnika ili lideraIzvor odreĎene prednosti moţe doći kao rezultat faktora ponude i traţnje.Na strani traţnje ponekad se srećemo saDodatnim troškovima, Mreţnim efektima, Kvalitet koncerna, Informacije o navikama. Na strani ponude prednosti za lidera uključuju:Ekonomiju obima i učen je, Doći do oskudnih resursa.Pored toga, postoje prednosti koje dolaze od kasnijih učesnika ili pratioca:Mogućnost da se ostvare koristi na

grešaka lidera, Mogućnost da koriste posljednje tehnologije, Superiorni resursi.



INDUSTRIJSKI ZIVOTNI CIKLUSI?Industrijski ţivotni ciklusi formirani su zbog ekonomskog rasta,konkurencije, raspoloţivosti resursa i rezultat susaturacije odreĎenih proizvoda i pruţenih usluga.Na ţivotni ciklus utiču brojne varijable.OdreĎene faze u ţivciklusu industrije ili kompanije determinišu rast prinosa,dividende,troškove kapitala i trţišnu potraţnju za proizv RAZVOJ-NIVO I Nivo razvoj uključuje kompanije koje su započele biznis sa novom idejom, proizvodom ili proizvodnom tehnikoih čini jedinstvenim. Firme na ovom nivou su uglavnom privatno vlasništvo i finansirane iz sopstvenih izvoranekim slučajevima pozajmljenim kapitalom od prijatelja , banke ili familije. Jedna zajednička karakteristika svfirmi je da one trebaju kapital. Male firme u početnom nivou razvoja ne isplaćuju dividendu zbog potrebe za

profitom, za reinvestiranje u novu proizvodnu imovinu. Ako je firma uspješna traţnja na trţištu za proizv povećaće rast prodaje, prihod, aktivu, industriju i kompanija će preći na nivo II. RAST-NIVO II Nivo II –rast predstavlja industriju ili kompaniju koja je ostvarila odreĎeni stepen trţišnog učešća za proizvovom nivou prihodi će biti zadrţani za reinvestiranje, prodaja i stope prinosa na aktivu ili imovinu će rasti.Kompovom nivou postaju profitabilne i one trebaju da upoznaju svoje stejkholderse,da provjere da li oni osprofitabilnost.One i dalje trebaju njihov interni kapital –kompanije često plaćaju dividende na akcije(distribudodatnih akcija). Zadrţana dividenda na akcije je zadrţan kapital ali često je signal trţišta da fi rma ostvaruje p posljednjem dijelu nivoa II nizak iznos gotovine dividendi moţe biti isplaćen kada se potreba za novim kapsmanjuje tj.kada se novi izvori kapitala pojavljuju.Politika isplate dividende je ponekada neophodna jer pinstitucionalne investitore.

EKSPANZIJA-NIVO III U ovom nivou imamo ekspanziju prodaje i nastavak rasta prihoda ali imamo smanjenje stope prinosa. Industrija jdo tačke gdje ekspanzija aktive ili imovine opada s proizvodnim potrebama i firme u industriji su sposobnijeisplatu dividendi. Dividende na akcije i dividende sa nominalnom vrijednošću zajedničke su u nivou III i koeisplate dividende povećava se od niţeg nivoa 5% do 15% prihoda i do umjerenog nivoa od 25 -30% prihoda uIII. Determinisanje tačke prelaza ekstremno je vaţno za investitore koji odabiraju investiranje u rastućoj kompan ZRELOST-NIVO IV Zrelost se javlja kada je industrijska stopa rasta prodaje jednaka ekonomskom rastu koji je mjeren dugoročnim tru GDP-u.OdreĎeni analitičari preferiraju da upotrebe stopu rasta Standard & Poor's indeksa 500 za komparacijstope rasta odreĎenih 500 velikih kompanija koje odreĎuju normu za zrelu kompaniju .Automobilska industrija jprimjer zrele industrije.Tokom vremena industrije i firme postaju zrelije, postrojenja i proizvodi su i dalje na j

mjestu, f inansijske alternative odnose se na obavljanje operacija na domaćem i inostranom trţištu, gotovins poslovanja uglavnom je više nego dovoljan da se sretnemo sa zahtjevanim rastom firme.Unutar datih uslova divuglavnom se kreću od 45do50% od prihoda.Dati procenti će biti različiti od industrije do industrije u zavisnindividualnih karakteristika.OPADANJE-NIVO V U nesrećnim slučajevima industrije trpe smanjenje u prodaji ako se baza inovativnih proizvoda ne poveća togodina. Opadanje industrije moţe biti specifičnost jedne zemlje npr. Ţeljeznički prevoz putnika. Često cijela indne doţivljava opadanje, ali najslabije kompanije u odreĎenoj industriji ne mogu biti konkurentne. Koeficijent dividendi firmi u opadanju često raste do 100% ili više od prihoda.Često firma ne ţeli da da signal stejkholderimnalazi u problemima, tako zadrţava dividende u uslovima kada se suočava sa opadanjem prihoda . Traje smenadţment ne shvati da firma krvari do smrti i nuţno je konzervirati gotovinom. Zatim dolazi do drastičnog uk

isplate dividendi ili se vrši sasvim eliminacija isplate dividendi. Politika dividendi i životni ciklus krive. Koeficijent isplate dividendi ima značajan efekat na komprast.Većina fondova zadrţi firmu i prema tome imaju niţe isplaćenu dividendu – veća mogućnost za rast.Pdividendi sprovodi menadţment često obezbjeĎujući analitičara sa menadţ.pogledom na kompanijsku sposobnoi odreĎenim indikatorima koji ukazuju gdje se nalazi kompanija na krivoj ţivotnog ciklusa.Npisplaćuje50%prihoda na dividende vjerovatno ne u fazi I,II ili III krive ţivotnog ciklusa. Rast u nerastućim industrijama Vaţno je shvatiti da rastuće kompanije mogu postojati u zreloj industriji i da nisu sve kompanije unutar industrijobima rasta u prodaji , prihodu i devidendama. Neke kompanije bolje su voĎene, imaju bolje osoblje, efikasnijuili imovinu, ulaţu više novca u produktivna istraţivanja i razvoj koji stvara nove ili unapreĎene proizvode. Komiz oblasti proizvodnje računara kao što je IBM imale su veoma brzo pribliţavanje zrelosti, dok tehničke in

kreiraju nova trţišta.



INDUSTRIJSKA STRUKTURAIndustrijska struktura odreĎuje izmeĎu ostalog kompanije koje su u industriji profitabilne, naročito se sperazmatra vladina regulativa koja pozitivno ili negativno utiče na industriju, i takoĎer prednost troškova i kproizvoda koga stvara dominantna kompanija unutar industrije. Pitanje industrijske strukture veoma je vaanaliziranju procjene strukture i cjenovne elastičnosti koja postoji zbog konkurencije ili ne. EKONOMSKA STRUKTURA?Često posmatramo ekon.struk. industrije da determinišemo kako kompanije konkurišu unutar industrije. Monprincipu nisu prisutni u trţišnoj ekonomiji zbog postojanja antimonopolskog zakona ali oni postoje u okviru vzaštite u području javnih usluga.U slučaju monopola vlada ima pravo da reguliše stope prinosa na kapitalnu ak

imovinu i odobrava potrošačke poreze.Oligo poli imaju nekoliko konkurenata i odnose se na velike zrele industrije kao što je automobilska metalurgijaavioindustrija i aluminijska industrija. Konkurencija izmeĎu kompanija u oligopolu moţe biti intenzivna i profitamoţe pretrpjeti znatan udarac ako rezultat rata cijena i borbe preko trţišta akcija. Koji drugi ekonomski faktori uzimaju se u obzir? Pitanje odnosa ponude i potraţnje veoma je vaţno zbog togodnosi utuču na strukturu cijene industrije i odreĎuju mogućnost da se proizvede kvalitetni proizvodgovarajućom cijenom.Varijable troškova mogu biti pogoĎene brojnim faktorima. Raspoloţivost sirovina takznačajan troškovni faktor .Vladina regulacijaOvo se odnosi na automobilsku industriju gdje bezbijednost i emisija izduvnih gasova je regulisana uindustrijama, gdje se zagaĎenja odnose na vazduh, vodu, buku i drugo . Industrije kao što je avioindustrija, d

prijevoz i proizvodnja prirodnog gasa su deregulisane; i dalje se sprovode strukturalne promjene unutar industrise nove konkurentske snage javljaju. OdreĎene indust.pogoĎene su vladinim troškovima . ovo se odnosi naroind.odbrane,obrazovanja, zdravstva i transporta.Jedan od najvaţnijih aspekata ind.analize je konkurentska strindustrije. Konkurentske strategijeIndustrije se sastoje od konkurentskih firmi; odreĎene industrije imaju brojne kompanije, a druge samo nekoPored toga, postojeće firme konkurišu jedna drugoj i koriste različitu strategiju za svoj uspjeh. Povećkonkurencija izmeĎu velikih meĎunarodnih kompanija gdje su kulturne vrijednosti i proizvodni procesi različiti .Porter dijeli konkurentsku strukturu industrije na pet osnovnih konkurentskih snaga: 1) prijetnja od ulaskakonkurenata, 2) prijetnja supstituitivnim proizvodima, 3) pregovaračka moć kupaca, 4) pregovaračka snaga dobai 5) rivali izmeĎu postojećih konkurenata.

Industrijska trend analizaU ovom dijelu proširićemo horizont pomjerajući našu paţnju na dvije industrije – farmaceutsku i hemijsku indusPočevši od 90-tih industrijska trend stopa prinosa za kapitalnu aktivu je rasla u farmaceutskoj industriji, industrijski trend za kapitalnu aktivu u hemijskoj industriji opadao . Ako se spajanja dešavaju zbog patentnog is profit se moţe smanjiti dok novi medikamenti ulaze na trţište. MeĎunarodna regulacija je takoĎer probfarmaceutske kompanije. Drţavno zdravstvo planira da izvrši snaţan pritisak na farmaceutske kompanijzadrţavaju cijene na niţem nivou, i druge zemlje imaju kontrolu cijena na izdate recepte za tablete . Tradicifarmaceutske kompanije imaju relativno dugoročan koeficijent duga kapitalne aktive ili imovine (debt-to-equity rBazična hemijska industrija je ciklična što znači da joj je svojstven pad i rast ekonomije. Stope prinosa više su cnego u farmaceutskoj industriji i sve kompanije u industriji izgledaju da slede isti šablon iako n e misle da imnivo profitabilnosti.



POJAM EFIKASNOSTI TRZISTA? OdreĎeni ekonomisti pokušali su da uspostave analogiju izmeĎu ekonciklusa sa kretanjem cena akcija na trţištu. Maurice Kendall je došao do odreĎenih zaključaka koji govore kakmoţe predvideti ponašanje cena akcija. To je značilo da se cene akcija kreću bez ikakvog pravila, odnosno nasCene su mogle ići gore-dole bez obzira na prethodno kretanje u prošlosti. Njegovi rezultati su potvrĎivali iraciotrţišta.Druga grupa ekonomista koja je iznela sasvim oprečno razmišljanje i uspela je promeniti interprKendallovog istraţivanja.Oni ukazuju da slučajno kretanje cena označava dobro funkcionisanje trţišta,efikasno a ne iracionalno. PredviĎene cijene akcija temelji na osnovu javnih informacija ,poput makroekonomskih pokazatelja inforpovezanih sa odredjenim djelatnostima, informacija povezanih s preduzećem itd.Čim se pojavi na trţištu infor

koja govori da je cijena akcija potcjenjena i da nudi priliku za zaradu,investitori kreću u kupovinu akcija, te j podiţu cijenu na realan iznos gdje ponovo mogu očekivati samo redovne stope prinosa.Cijene akcija imaju skretanje ili hod, odnosno da su cijene akcija slučajno nepredvidive.Slučajno kretanje nije dokaz iracionalnosti,već posljedica djelovanja vještih investitora koji se meĎusobno bore u pronalaţenje novih infor prije nego što ostatak trţišta bude svjestan. EFIKASNO TRZISTE I FILOZOFIJA INVESTIRANJA? Ako su trţišta zaista efikasna u tom slučaju trţišnvrše najbolju ocenu vrednosti trţišta i proces evaluacije zasnovan na trţišnim cenama postaje merodavan. slučaju investitori ne trebaju da se odluče za akcije čija je vrednost podcenjena ili precenjena u odrevremenskom trenutku na trţištu, uslovno rečeno. Ustvari, trebaju izvršiti diverzifikaciju na veliki broj akcijtreba ju trgovati akcijama tako često. U slučaju da trţišta nisu efikasna uzrok tome mogu biti pogrešne ili nepotrţišne cene. U skladu s tim, koju filozofiju investiranja ćemo odabrati zavisi od našeg uverenja da li trţišta

greške i kako ih moţemo ispraviti . MeĎutim, pitamo se šta će se desiti ako su trţišta zaista efikasna a mi odab pogrešne akcije?Verovatno ćemo na prvi pogled pomisliti da su trţišta neefikasna.U tom slučaju snosićemo otroškove(u pogledu utrošenog vremena i novca)odabira akcija, uključujući poreze i transakcione troškovstrategije .Ispitivanje gde i kada je trţište neefikasno moţe nam pomoći pri odabiru strategije investiranja. Napako procenu vrši investitor, on se moţe odlučiti izmeĎu niske knjigovodstvene vrednosti akcija ili niskog ocene/dobiti (price-earnings ratio – trenutna kompanijska cena akcija podeljena dobiti po akciji) kompanije. Tneefikasnost moţe se utvrditi na bazi provjeravanja univerzalnih akcija koje biljeţe rast sa odgovarajućim akkoje će vjerovatno biti potcijenjene. Dobijeni podaci o broju akcija pomaţu nam pri odabiru, mada ovaj metod nda pruţa ušteu za investitore već povećava tačnost signifikantnosti pri pronalaţenju potcijenjenih i precijenjenih DEFINISANJE EFIKASNOG TRZISTA- NACELA? U najširem smislu efikasno trţište je ono trţište gde jecena nepristrasno procenjena na bazi prave vrednosti investiranja. Implicitno proizilazi da za definisanje ko

nekoliko ključnih načela: -Suprotno većinskom mišljenju, efikasno trţište ne zahteva da trţišna cena bude jednaka realnoj vrednosti u tački u odreĎenom vremenu.-Činjenica je da odstupanje od realne vrednosti predstavlja slučajnu grešku, u grubom smislu rečeno. Znači da podjednaka šansa da odreĎena akcija bude podcenjena ili precenjena u bilo kojoj tački u odreĎenom trenutkodstupanje nije u korelaciji sa bilo kojom posmatranom promenljivom.-Ako su odstupanja trţišne cene od realne vrednosti slučajna sledi da ni jedna grupa investitora neće biti sposokonzistentno pronaĎe potcenjene ili precenjene akcije upotrebom bilo koje strategije investiranja.TRZISNA EFIKASNOST, INVESTITORI I INFORMACIJE? OdreĎeno trţište je efikasnije u odnosu na jer poseduje veći respekt od strane investitora u odnosu na druga. Ovakvo stajalište je rezultat različitih poreskihtransakcionih troškova koji daju prednosti odreĎenim investitorima u odnosu na druga trţišta . Definicije

efikasnosti se takoĎe dovode u vezu sa pretpostavkama o tome koje informacije su dostupne investitorima i kodraţavaju na cene. Npr. Imlicitna definicija trţišne efikasnosti je prihvatanje svih informacija kako javnih privatnih, koje se odraţavaju na trţišnu cijenu, što moţe uticati čak i na investitore sa tačnom insajder informacine budu dio trţišta. Fame 1971. godine uk azuje da trţišta mogu biti efikasna na tri nivoa - zasnovana na informakoje se reflektuju na cene: U okviru oblika slabe efikasnosti tekuće cene akcija reflektuju sve prošle informacije sadrţane u svim cen prošlosti navodeći dijagram i tehničke analize koje su se koristile cenama iz prošlosti,koji sami po sebi ne mokorisni u otkrivanju podcenjenih akcija. U okviru oblika polujake efikasnosti tekuće cene akcija odraţavaju inforkoje nisu sadrţane samo u cene iz prošlosti već i sve javne informacije (uključujući finansijske izveštaje) o preduda nema izričito utvrĎenog pristupa u upotrebi i procenjivanju ovih informacija koje mogu b iti korisne u otkpodcenjenih akcija. Oblik jake efikasnost tekućih cena akcija odraţava sve informacije kako javne tako i priva

ni jedan investitor neće biti sposoban da dosledno otkrije podcenjena akcije.



Implikacije tržišne efikasnosti Trenutna i direktna implikacija efikasnog trţišta je da ni jedna grupa investitora neće biti sposobna doslednonadmeće na trţištu upotrebom identične strategije. Efikasno trţište moţe takoĎe da donese mnogo negimplikacija za većinu strategi ja investiranja:-na efikasnom trţištu pravilno istraţivanje i evaluacija mogu iziskivati velike troškove koji ne obezbeĎuju koristi-na efikasnom trţištu strategija slučajnog diverzifikovanja počev od trţišta akcija donosi minimalne trinformisanja i minimalni troškovi izvršenja biće superiorniji od bilo koje druge strategije koja kreira velike infori troškove izvršenja.-na efikasnom trţištu strategija minimiziranja trgovine, kao što je kreiranje portfolija i netrgovanje, ukolik

potrebna gotovina, moţe biti superiornija u odnosu na strategiju koja zahteva frekventno trgovanjeEfikasnost trţišta ne podrazumeva da: -ci jena akcija ne moţe odstupati od realne vrednosti; ustvari, moţe postojati veliko odstupanje od realne vreJedini zahtev je da odstupanje bude slučajno. -ni jedan investitor neće učestvovati na trţištu u bilo kom vremenskom periodu.-nijedna grupa investitora neće učestvovati na trţištu u dugom roku. Na efikasnom trzistu ocekivana stopa prinosa na bilo koju investiciju ce biti konzistentna sa rizikom investiranjadugorocnog perioda investiranja, mada ovdje moze postojati devijacija u pogledu ocekivane stopa prinosa u kvremenskom roku. NEOPHODNI USLOVI ZA TRZISNU EFIKASNOST ? Neophodni uslovi za eliminaciju trţišne neefikasnost su:

-Trţišna efikasnost treba da obezbedi osnovu za plan trgovine za učešće na trţištu i zaradu prekomerne stop e pDa bi ovo bilo odrţivo: -imovina (aktiva) koja je izvor neefikasnosti mora biti predmet trgovanja.-transakcioni troškovi postojećeg plana trebaju da budu manji nego očekivani profit odreĎenog plana. Maksimiziranje profita trebaju ostvariti investitori koji:- prepoznaju mogućnost za prekomernom stopom prinosa, -mogu da odgovore na trţišnom planu da zarade prekomernu stopu prinosa, -poseduju izvore za trgovanje imovinom sve dok neefikasnost ne nestane.U tržišnom smislu razmišljati o tržišnoj efikasnosti je kao razmišljati o samokorektivnom mehanizmu g

neefikasnost pojavljuje u pravilnim vremenskim intervalima, ali i nestaje skoro momentalno kada investitori pr

akcije i trguju sa njima.

Pretpostavke u vezi sa tržišnom efikasnošćuPrva pretpostavka: verovatnoća pronalaţenja neefikasnosti u trţišnoj aktivi ili imovini opada kao i spokojstvo trs povećanjem imovine .Druga pretpostavka: verovatnoća pronalaţenja pogrešnog načina formiranja cene trţišne aktive se uvećavatransakcioni i informacioni troškovi u povećanom iskorišćavanju neefikasnosti. Troškovi sakupljanja informtrgovanja variraju širom različitih trţišta, pa čak i kod investiranja na istim trţištima. Kada ovi troškovisplatljivost je sve manja i manja u nastojanju da se iskoristi neefikasnost trţišta.Transakcioni troškovi će biti veći za ove akcije:a) cesto nepopisane ili popisane od strane NASDAQ-a, upravljajuci vecim troskovima trgovine.b)usljed njihove nelikvidnosti i cinjenice da su one akcije niske cijene,pored toga, vidljiva je zastupljnost mnograzlike od ukupno placene cijene.

c)tgovina se cesto dovodi u vezu sa ovima akcijama i male trgovine mogu biti uzrok promjene cijene sto recjenovnim ocekivanjem.Posledica: investitori ko ji mogu da ustanove troškovnu prednost (bilo informacione ili transakcione troškove)mnogo bolje da iskoriste male neefikasnosti u odnosu na druge investitore koji ne poseduju ovu prednost.Treća pretpostavka: brzina sa kojom se neefikasnost rešava moţe biti dovedena u vezu s tim kako se jednostavneefikasnosti koristi, što moţe biti odgovor na druge investitore. Mjerenje varijacije srednje vrijednostiMjerenje varijacija se dovodi u vezu sa standardnom devijacijom mjerenja investiranja tj.rizika i stope prinoostvarene nagrade. Ako uporedimo 2 investiranja sa istom standardnom devijacijom u stopama prinosa, investirvećim prosjekom prinosa moglo bi se smatrati za boljim.



Sharpov koeficijent.Ukazujući na ovaj koncept strategije investiranja, moţemo reći da se radi o plaćanju na svaku jedinicu za rizik preuzet i podjeljen na ostvarenu stopu prinosa upotrebom strategije standardne devijacije. Skoeficijent=prosječna stopa prinosa od strategije. Informacioni koeficijent.On ukazuje na prekomjerni obim stope prinosa fonda u odnosu na druge indekse, odnosno poznat je kao precizan u odnosu na druge indekse. Mjerenje pomoću njega vrši se na kraju. Njegov naziv je „praćenje greškuglavnom meri devijacije stope prinosa fonda od stope indeksa za svaki period tokom nekoliko perioda.Informacioni koeficijent=(stopa prinosa strategije – stopa prinosa indeksa)/praćenje greške (tracking error)versus i

Informacioni koeficijent se razlikuje u odnosu na Sharpov koeficijenta zbog njegove delimične tačnosti u odnindeks. Drugačije rečeno, moţemo imati portfolio sa niskom standardnom devijacijom, ali takoĎe moţemo imatigrešku praćenja (tracking error) u slučaju da imamo grupu akcija koje nisu obuhvaćene indeksom. Kvadrat M Umesto da delimo ukupan iznos stope prinosa strategije ili fonda standardnom devijacijom, moţemo izročekivanu stopu prinosa koju bi ţeleli da imamo u fondu, u slučaju da smo imali prilagoĎavanje standardne devnadole u indeksu, i nakon toga izvršimo poreĎenje očekivane stope prinosa i s indeksnom stopom prinosaPrilagoĎavanje standardne devijacije portfolija = 0,4 (standardna devijacija fonda) + 0,6 (0) = 0,4 (50%)= 20% Očekivana stopa prinosa na portfolio = 0,4 (30%) + 0,6 (3%) = 13,8% Model procene kapitalne imovineOvaj model se odnosi na srednje odstupanje od osnovne vrednosti i predstavlja prvi model za merenje rizika

prinosa u finansijama. U CAPM modelu očekujemo stopu prinosa na odreĎeno investiranj, što moţe biti predstakao funkcija beta rizika:Očekivana stopa prinosa = nerizična stopa + beta (očekivana stopa na trţištu – nerizična stopa) Prekomerna stopa prinosa (Alpha ili Jensens Alpha)Ova stopa predstavlja najjednostavniji način koji koristi model procene kapitalne imovine da odredi performanuporedi trenutnu stopu sa stopom prinosa koju bi ostvarila strategija investiranja tokom predviĎenog perioda. način dobijamo beta indeks i informacije šta se dešavalo na trţištu tokom datog perioda. U prekomerenu nerizičnu stopu uključujemo: (stopa prinosa strategije – nerizična stopa) = a + b (stopa prinosa na trţišnom indeksu – nerizična stopa) Prekomjerna stopa prinosa odredjene strategije moze biti izracunata z bilo koji period koji zelimo-dnevni, nemjesecni ili prosjecni.

Kumulativna abnormalna stopa- je mnogo veća nego zero ili nulti indikatori. Ona zadaje snaţan udarac na trţištu našoj strategiji tokom poslj perioda naše provjere ili testa. Tačnost mjerenja modelom kapitalne procjen imovine dovodi se u pitanje jer je u kompletan model limitiran.Treynor indeksTreynor indeks ukazuje da treba izvršiti korekciju u ovoj situaciji konverzijom prekomerne stope prinosa u odiznos koji je relevantan beta riziku (ovaj metod se koristi u evaluaciji performansi investicionog fonda). izračunava deljenjem razlike izmeĎu stope prinosa na strategiju i nerizične stope sa beta rizikom investiranjvrednost se zatim uporeĎuje kao razlika izmeĎu stope prinosa na trţištu i nerizične stope: Treynor indeks = (stopa prinosa na strategiju – nerizična stopa)/beta



TEHNICKA ANALIZA?Tehnička analiza uglavnom predstavlja pokušaj iskorišćavanja ponavljajućih i predvidljivih obrazaca kretanjakcija kako bi se ostvarili natprosečni profiti na trţištu. Tehnička analiza je bazirana na odreĎenom broju pretpo-Trţišna vrednost je determinisana jednostavno interakcijom ponude i potraţnje, -Polazimo od toga da ovde imamo minorne fluktuacije na trţištu, cene akcija sklone su da se kreću u ponudi i poti to za duţi vremenski period, -Prekid ili preokret u kretanju je pomeranje u ponodi i potraţnji, -Pomeranje u ponudi i potraţnji biće pojašnjeno putem grafikona.Osnovna pretpostavka tehničke analize i najznačajnija pretpostavka teh.analize za nas je da se cijene akcija

kretati za odreĎeni dugoročni period . Trţišna tehnika pretpostavlja da ovde postoji zaostajanje izmeĎu vremenon ili ona primjete promjene u vrijednosti vrijednosnih papira i kada javno ili otvoreno ulaganje procijepromjenu. Teorija efikasnosti trţišta navodi da promene u fundamentalnim faktorima trebaju se odmah odrcenama, dok tehnička analiza ukazuje da se te promene mogu prepoznati kao trend.Osnovni elementi Dow teorijeOsnovni zadatak Dow teorije je indetifikovanje dugoročnih trendova trţišnih cena akcija. Ova teorija korspokazatelja: Dow Jones Industrial Averege (DIJA) i Dow Jones Transportation Averege (DJTA). Prvi je pokazatelj kretanja trendova, dok DJTA sluţi kao provera potvrde ili odbacivanja signala. Dow teorija poč pretpostavci da potoje tri glavna kretanja na trţištu: tercijarni ili mali trend koji predstavlja dnevne fluksekundarni ili intermedijarni trend posledica je kratkročnih odstupanja cena od trenada, i primarni trend podugoročno kretanje cena u razdoblju od nekoliko meseci do nekoliko godina. Vaţna činjenica sekundarnog trţiš

je svaka najniţa vrednost veća od prethodno niţih vrednosti i svaki veći vrhunac je veći od prethodno većeg vrOvaj obrazac „vrhunca“ i „dna“ ključan je za otkrivanje primarnog trenda. NIVOI PODRŠKE I SUPROTSTAVLJANJA ILI OTPORI Grafikoni nastoje da definišu trgovane nivoe pojedinih vrednosnih papira(ili trţište)gde je verovatnoća da će kcena biti promenljivo. Nivo podrške se dovodi u vezu sa niţim krajem(lower end)trgovanog nivoa i nivoomotpgornjim krajem(upper end). Nivo podrške vrijednosti je ispod što je relativno mala vjerovatnost trţišnog padotpora je nivo koji je teško premašiti.Podrška se moţe razviti u svako vreme kada akcije opadaju na niţi nivo trzbog toga što su investitori oni koji su prethodno prošli kroz mogućnost kupovine te mogu sada odabrati koju će doneti.To je signal da nova traţnja dolazi na trţište.Prelom iznad rezistentne tačke ili ispod nivoa podrške se znanalizira.Pretpostavlja se da će akcija biti trgovana na novom nivou,ili veća(niţa)trgovana vrednost moţe saočekivana.

Obim Novi-niţi obim na manji iznos se smatra nešto manje pozitivnim zbog nedostatka investparticipacije.Kada je novi-niţi obim formiran na bazi znatno većeg trgovanog obima,onda se ovo uzima u obude potpuna prodaja akcija. Vrste dijagramaStupasti dijagram Ovaj dijagram se koristi za sumiranje podataka o ceni i pomaţe kod otkrivanja trendova.Stdijagram pokazuje visoku i nisku cenu akcija sa horizontalnim nagibom duţ linije što ukazuje na završnu ili kcenu.Tačkasti i linijski dijagram Ovaj dijagram ističe značajne promenu u ceni i preokrete u promeni cene. Sustupčastom dijagramu ovaj dijagram nema vremensku dimenziju. Napredovanja su indikativna od Xs i smanjprikazana od Os. Preokret od napredovanja do smanjenja ili vica versa naziva se pomeranje u kolonama.Problem kod čitanja dijagrama se uvek odnosi na analizu obrazaca kao što je model gde pokušavamo zai

predvidimo kretanja na trţištu akcija pre njihovog pada. SERIJA KLJUČNIH INDIKATORA - Suprotna pravila ponašanja (contratry opinion rules)Odd – lot teorija – je suprotno pravilo razmišljanja koje se odnosi na malog trgovca koji često procjenjuje trendove, prodajući prije povečanja i kupujući prije opadanja.Odd lot trgovina se odnosi na jednu manje od sto asamo mali investitori mogu učestvovati u odd lot transakcijama. Ova teorija nam daje mogućnost da p posmatramo šta mali investitor radi i zatim postupiti suprotno. Odd lot trgovac je na pravoj strani trţišta kadraste jer tada prodaje dio portfolia ( ime igre je kupiti po niţoj cijeni a prodati po većoj). Kratkoroč na prodajna pozicija Kratkoročna prodaja predstavlja prodaju vrednosnih papira kojih nismo vlasaticipativnim kupovnim vrednosnim papirima u budućnosti koji pokrivaju našu kratkoročnu poziciju.Suprotno je u osnovi iz dva izvora: prvo, kratkoročni prodavci su ponekada emotivni i mogu preceniti trţište; drugo i naj je sada ovde ugraĎena traţnja za akcijama koje su bile prodate kratkoročno od strane investitora koji trebaju

ponovnu kupovinu akcija pokrivajući njihovu kratkročnu poziciju.



Preporuke izveštaja o investiranju (advisory) Naredno suprotno pravilo ponašanja odnosi se da trebamo uzeti u obzir predviĎanja servisnih izveštaja o investpostupati suprotno.Kada je 60% ili više servisnog izveštaja ili savetnika mišljenja da akcije rastu, onda močekivati trţišni zaokret. Suprotno, kada je samo 15% ili manje da akcije rastu na trţištu, onda trebamo očsmanjenje.Odnos put-call -opcije daju pravo investitoru na kupovinu akcija po fiksnoj cijeni izvršenja i prema tome predstavljaju mklaĎenja na rast cijene akcija. Put opcije daju pravo prodaje akcije po fiksnoj cijeni i predstavljaju metod klaĎ pad cijene akcija. Odnos neizvršenih put opcija prema neizvršenim call opcijama zove se odnos put-call. To j

toga što put opcije imaju uspeha kada trţište pada, a call opcije kada trţište raste.PRAVILA PAMETNOG NOVCA(SMART MONEY RULES)

Barronov indeks povjerenja – je indeks koji se koristi da objasni trgovački obrazac investitora na trţištu obvTeorija je bazirana na konstataciji da trgovci obveznicama su više sofisticiraniji nego trgo vci akcijama i preptrendove brţe. Teorija ukazuje da osoba koja moţe izračunati šta trgovci obveznica rade danas, moţe biti u stadeterminiše šta će investitori trţišta akcija raditi u bliskoj budućnosti. Izračunavanje Barronovog indeksa poveran

Šta nam to indeks govori? Prvo, moţemo poći da top kvalitet obveznice u brojiocu uvek ima manji prinoobveznica srednjeg kvaliteta u imeniocu. Razlog tome je što veći emitovani kvalitet moţe zadovoljiti investi

manjom stopom prinosa. Trţište obveznica dobro predstavlja rizičnu stopu prinosa promene okruţenja u komerizik zahteva manje stope prinosa i veći rizik je korelaciji sa većom stopom prinosa. Obveznice sa top kvaobezbeĎuju manji prinos nego obveznice sa srednjim kvalitetom. Indeks pouzdanosti je uvek manji nego 100% jrangirane obveznice imaju manji prinos do dospeća. Nivo normalne trgovine je izmeĎu 80 i 96 i unut ra ovogtehničari traţe ekonomske signale.OdreĎeni investitori nastavljaju da ulaţu u obveznice srednjeg i niţeg kvalitsamo uz dovoljno visok prinos koji diferencijalno opravdava rizik.Kratkoročna prodaja specijalista

-Je drugi indeks pametnog novca koji je zasnovan na kratkoročnoj prodajnoj poziciji specijalista.Ako su kretanja slaba slabije kompanije neće biti u stanju da isplate prispjele kamate na glavnicu i prema tome investitrţištu obveznica će imati jake performasne za emitovane obveznice top kvaliteta. Merenje njihovih aktivnosti jnadgledano upotrebom koeficijenta specijaliste kratkoročne prodaje u odnosu na ukupan iznos kratkoročne pro

berzi. Normalni koeficijent specijaliste kratkoročne prodaje na kratkoročnu prodaju na berzi je oko 45%koeficijent raste na 50 ili više procenata trţišni tehničari prekidaju ovo kao signal pada cene akcija. Kada je koeispod 40% uzima se u obzir pad cene akcija na trţištu. Suprotna pravila indikatorima pametnog novca su : odd lot pozicija, kratka prodaja specijalista i preporuka savjza investiranje.

INVESTICIONI FONDOVI Zašto se fondovi osnivaju?

U stvarnosti, većina fondova se osniva na bazi trţišnog imperativa. Osnivač fonda ţeli osnovati onu vrstu fonda dovoljno perspektivna da sakupi značajan iznos sredstava kako bi obezbedio porfitabilnu stopu prinosa. Novinvesticionih fondova zavisit će od investicionog stava. Investicioni fondovi kompanija nastoje ubrzano da forstrane i meĎunarodne fondove. Novčani tokovi kroz mala strana trţišta uzrokovala su da trţišta ovih zemalj poljuljana u cijeni stvarajući bolje investicione stope prinosa za strane i meĎunarodne fondove. Prednosti i nedostatci investicionih fondovaInvesticioni fondovi nude efikasan način da diverzifikujemo naše investicije. Za odreĎene male invediverzifikacija moţe biti teško ostvariva. Normalno trgovan listing akcija iznosi 100 akcija. Sa investicionim fmoţemo kupovati i ekspertizu menadzmenta fonda. Menadzeri fonda imaju dugu historiju investicione ekspemogu biti specijalisti u odreĎenim područjima kao što su meĎunarodni vrijednosni papiri, zlatne akcije ili opobveznice.

Prinos na 10 top - kvalitet korporativnih obveznica Barronov indeks poverenja

Prinos na 40 obveznica srednjeg kvaliteta



Prednosti investicionih fondova su da oni mogu biti korišteni za kupovinu ne samo akcija već i vladinih obvkorporativnih obveznica, opštinskih vrijednosnih papira itd.Mane-Investicioni fondovi prosječno ne nadmašuju trţište, oni obezbjeĎuju efikasnu mogućnost da devirzifikujportfolije, odreĎeni investicioni fondovi mogu biti skupi za kupovinu ovaj faktor ne treba da zabrinjava zvisoka provizija moţe biti često izbjegnuta. Investitor u investicione fondove mora takoĎer biti na prekozahtjeve koje su ponekad rezultat prodajnog osoblja investicionog fonda. Kod vrijednosnih papira i berzanske prvještački je smanjen sukob ali kupci i dalje imaju potrebu da budu oprezni.Investitor ima veliki problem pri oinvesticionog fonda akcija jer ih postoji više od 9 000. Investitor u investicione fondove mora takoĎe biti osetprekomerne zahteve koje su ponekada rezultat prodajnog osoblja investicionog fonda.

Otvoreni versus zatovreni fondovi (closed-end versus open-end fondovi)Closed-end fondovi imaju fiksan broj akcija i kupci i prodavci akcija moraju trgovati jedni sa drugima. Ne mkupiti akcije direktno od fondova (izuzev na početku) zbog limitiranosti akcija. Zatim fondovi nisu spremni da pkupe akcije od njih, tj. da izvrše reotkup. Jedna od najvaţnijih stavki koja se analizira u kupovini closed-end fontrgovina diskontom ili premijom za neto vrijednost imovine.Open-end fondovi predstavljaju u potpunosti suprotan koncept. Open-end fondovi su potpuno spremni da sve prodaju naše akcije, ili kupuju ponovo naše stare akcije.Jedna od najvaznijih stavki koja se analizira u kupovini end fondova je trgovina diskontom ili premijom za neto vrijednost imovine.

Neto vrijednost imovine obracunava se na kraju svakog dana za fond. OdreĎeni fondovi trguju sa diskontnom s počev od neto vrednosti imovine zbog toga što oni imaju slabu evidenciju prethodnih performansi i teško investnepopularne industrije, ili slabo trgovane (nelikvidne). OdreĎene trgovine vrše se uz premiju zbog dobro pokvaliteta menadţmenta kompanija, prirode njihovih investicija ili činjenice da oni imaju holdinge kojima ne javno sa vrednosnim papirima za koje se veruje da mogu biti ispod njihove knjigovodstvene vrednosti. Investiranje u open-end fondoveopen-end fondovi su spremni sve vreme da prodaju nove akcije ili da kupuju stare akcije od investitora pvrednosti imovine. Više nego 95% investicionih fondova u SAD su open -end fondovi.Fondovi koji zaračunavaju proviziju versus fondovi koji ne zaračunavaju proviziju OdreĎeni fondovi uspostavljaju sporazume o prodaji sa akcijskim brokerima, finansijskim planerima, osiguravagentima i drugim licenciranim da prodaju vrijednosne papire. OdreĎeni agenti prodaje primaju proviziju za p

akcija fondova. Fondovi su označeni kao load fondovi (fondovi koji zaračunavaju proviziju) zbog toga što se prdovodi u vezu sa kupovinom akcija fondova. Provizija moţe se kretati od 7,25% pa nagore. OdreĎeni fondovi imaju postojeću proviziju koja se zaračunva (back -end load provision), dok ovde moţe ili ne mora biti unapfront-end zaračunata provizija pri kupovini, u slučaju fonda. TakoĎe ovde postoji taksa u prodaji fonda sa back na kraju zaračunatom provizijom. Taksa moţe biti od 2% do 3% od prodajne cene, ali uobičajeno je da dosmanjenja s protokom vremena.Fondovi koji ne zaračunavaju proviziju No load fondovi ne zaračunavaju troškove provizije i prodaju direktno investicionu kompaniju putem oglasa, br preko 800 telefonskih brojeva preko kojih se vrši kupovina. Suština njihovog postojanja ogleda se se u taksi kzaračunavaju za upravljanje imovinom u fondu. Suština njihovog postojanja ogleda se u taksi koju oni zaračunupravljanje imovinom u fondu. Ova upravljačka taksa, uz to, troškovi koji se prosečno kreću od 0,75% do 1,25%

TakoĎe, odreĎeni specijalizovani fondovi mogu postojati samo u obliku fondova koji zaračunavaju proviziju. Meinvestitori su skoro uvek u boljoj poziciji kada koriste proviziju pri kupovini novih akcija radije nego da p prodajnu taksu. Ako je cena i neto vrednost imovine jednaka, onda ovde neće biti zaračunata provizija, i ako j bila veća nego neto vrednost imovine, onda će ovde biti zaračunata provizija i procenat koji bi mogao biti obraču Money market funds – fondovi tržišta novca ili novčani fondovi: -fondovi trţišta novca ili novčani fondovi-Ovi fondovi ostvaruju snaţan rast. Dati fondovi ulaţu u kratkvrijednosne papire kao što su trezorski zapisi i eurodolarski depoziti, komercijalni papiri, dţambo bankarski cerdepozita i ugovori o otkupu. Fondovi trţišta novca (money market funds) ne zaračunvaju proviziju (no -lozahtevaju minimalni depozit od 500 do 1 000 dolara. Rastući fondovi (growth funds) -traţenje kapitalnog povećanja je glavni predmet rastućih fondova. Ova vrsta fondova obuhvata one koji s

agresivni rastući fondovi i oni su koncentrisani na stabilnom i predvidivom rastu.

akcijeeneisplaćei

obav-papiravrednosnihvrednostUkupna (NVA)imovinevrednostNeto



Agresivni fondovi koncentrisani su na špekulativnoj emisiji, pojavi malih kompanija, „vrelom“ sektoru ekonofrekventnom korišćenju finasijskog leveridţa, da bi preuveličali stope prinosa. Dohodovni fonodovi. Dohodovni fondovi isplaćuju stabilne dividende. Njihove akcije su atraktivne za investitosu zainteresovani za rast kapitalnog potencijala sa bazom dividende ili kamatnog dohotka.Regularni rastući fondovi-ulaţu u obične akcije veoma stabilnih firmi. Oni manje naginju da potpuno ulaţu u akcije za vrijeme perioda opadanja trţišta, rijetko koriste agresivne tehnike kao što je leveridţ i tendiraju ddugoročne orijentacije. Uravnotežene fondovi- predstavljaju kombinaciju investiranja u obične akcije, obveznice, i često su to prefakcije. Oni pokušavaju da obezbjede dohodak uz to kapitalno povećanje.

Indeksni fondovi. Indeksni fondovi su investicioni fondovi koji zamenjuju trţišni indeks skoro u potpunosti. Nešo ovom smo već rekli ranije kada smo govorili o berzanskim trgovanim closed-end fondovima gde su indeksni fupravo trgovani na berzi kao što su obične akcije. Fondovi obveznica- duhovno orijentisane investitore oduvjek su privlačile obveznice, zato što obveznice predstugovorenu obavezu izmeĎu eminenta i vlasnika obveznice, one normalno nude odreĎenu stopu. Korporativni fondovi obveznica-su naročito targetirani sa niskom stopom i visokim prihodom obveznica, ovi fse zovu junk obveznica. Oni mogu imati prihod od tri do četiri procenta iznad tipične korporativne obveznice fonSpecijalni fondovi osloboĎeni su takoĎe od poreza. Oni donose korist investitorima u drţavama sa visokim drţalokalnim porezom na dohodak.Sektorski fondovi-ovi fondovi su formirani da investiraju u specijalne sektore privrede. Sektorski fondovi odnna takva područja kao što je energetika, medicinska i kompijuterska tehnologija, zabava i odbrana.

Strani fondovi-industrija investicijskih fondova vrši prekogranična investiranja tako što osniva strane fondovemandat investiranja zasnovan na meĎunarodnoj osnovi unutar pojedinih trţišnih lokacija ili unutar regiona. Odfondovi su čak specijalizovani za zemlje trećeg svijeta. Specijalni fondovi. OdreĎeni investicioni fondovi imaju jasno odreĎenu specijalnost u bilo kojim prethodno navkategorijama te se stoga nazivaju specijalni fondovi. Hedžing fondovi -su proizvod 90-tih. Oni se uglavnom javljaju u kupovini, kratkoročnoj prodaji i transakcijkupovini i prodaji u isto vrijeme pokušavaju da ostvare krajnji prinos. TakoĎe imaju tendenciju visokog leveuvek su u obliku limitiranog partnerstva. Investicioni ciljevi su komplementarni sa vrstom fondaInvestitori koji zahtjevaju sigurnost sa veoma malom devijacijom stope prinosa trebaju prvo izabrati fondovenovca i srednjoročne fondove obveznica. Oni trebaju da očekuju da ostvare niţe stope prinosa zasnov

historijskim podacima. Dok agresivni fondovi rasta akcija obezbjeĎuju najveću stopu prionosa oni takoĎernajveći rizik. Likvidnost je osnovni cilj sa kojim se suočavaju investicioni fondovi i to počev od otkupa koji se javiti u bilo koje vrijeme. Ako investitor treba dohodak fondovi obveznica obezbjeĎuju najveći godišnji tekući dok agresivni rastući fondovi obezbjeĎuju na kraju. Dohodovni i uravnoteţeni fondovi najviše odgovaraju investkoji ţele rast glavnice sa umjerenim tekućim dohotkom. Pregled investicionih fondovaProspekt sadrţi informacije koje su bitne prema mišljenju Komisije za vrednosne papire (Securities and ExCommission) u obezbeĎenju „punog obelodanjivanja“ potencijalnim invetitorima u pogledu fondovih investciljeva i politike, rizika, menadţmenta i troškova. Prospekt takoĎe obezbeĎuje informacije kako akcije mokupljene i otkupljene, prodate i zaračunati troškovi otkupa i usluge vlasnicima obveznica . Investicioni ciljevi i politike-Ovaj dio je zasnovan na brošuri u njemu se uglavnom opisuju osnovni ciljevi fondo

što su: fond će investirati ponovo samo u vrijednosne papire jedino ako ima puno povjerenje i kredibilitet odSAD. Prospekt ili brošura ukazuje na odreĎene detalje politike menadţmenta unutar koje namjerava da po posebno se odnosi na posuĎen novac, vrijednosne papire ili nešto slično. Portfolio (ili investicioni holdinzi)-Pošto se od investicionih kompanija zahtjeva da objavljuju svoje brošure svamj. informacije su tada vjerovatno zastarjele. Zato portfolio treba da bude kompariran s postavljenim ciljevimada bi se vidjeli da li su oni konzistentni.Troškovi i porezi upravljanja. IzmeĎu ostalog, prodaja i otkup se zaračunvaju. Prospekt takoĎe obezbeĎuje infori ukazuje na nadoknadu menadţerima fonda i troškove knjigovodstva fonda. Godišnja taksa za investiciono save je izraţena u procentima prosečno dnevne neto imovine tokom godine (uglavnom 0,50%). Drugi troškovi uklegalne i revizijske takse, troškove pripreme i distribucije godišnjeg izveštaja i prosečan obračun, direktorsku pri transakcione troškove.



Stopa prometaKada je imovina fonda trgovana preko šaltera (over -the-counter) dilerska razlika izmeĎu ponuĎene i traţene ceuzeta u obzir. Ne govori li činjenica da velike trgovine – vrsta investicionih fondova koji uglavnom učestvuje u ndonose manje pogodne cene nego manji obim trgovanih transakcija. Distribucija i oporezivanjeProdaja vrijednosnih papira od strane menadţera investicionog fonda rezultira u obliku kapitalnog gubitka ili pfonda. Nakon gubitka u odnosu na prihod investicionog fonda distribuira godišnji neto kapitalni prihod vlasakcija. Fondovi su vrijednosnim papirima na koje se plaća dividenda ili kamata takoĎer imaju izvore investidohodtka. Fond obrnuto distribuira takav dohodak vlasnicima akcija godišnje ili kvartalno. Kad investitor p

trenutno akcije u investicionom fondu drugi oblici oporezivanja se javljaju. Fond distribuira najmanje 90% oinvesticionog dohotka i kapitalni prihod nije predmet distribucije kao deo federalnog dohodovnog porezaInvestitor mora da uzme u obzir osnovne troškove, prodajnu cenu i bilo koji prihod ili gubitak, i odgovarajući izv posledicama poreza na njegov ili njen oblik poreza. Kada upravljamo sopstvenim portfoliom običnih akcijamoţemo izabrati kada ćemo prodati privilegovane akcije. Imajući tu mogućnost, onda imamo kontrolu kada p porez na kapitalni prihod. Kada smo vlasnici investicionog fonda, menadţer odlučuje kada će kupovati i prodavada na kraju menadţer sa kapitalnim prihodom ili gubitkom odlučuje samostalno. Servisiranje vlasnika akcija

Zajednički servisi uključuju sljedeće: -automatsko reinvestiranje-fond reinvestira svu distribuciju. Akcije su kupovane po neto vrijednosti imovine.-čuvanje privilegija-odreĎene velike kompanije sponzorišu familijarne fondove. Oni mogu iamti pet ili više fond

-ovlastiti provjeru plana-odreĎenim ljudima ne dostaje disciplina da štede ili da ulaţu. Oni mogu ovlastiti menadkomapanije da skinu s njihovog računa na banci dogovoren iznos novca na regularnoj osnovi.-sistemsko povlačenje ili mjenjanje plana-svaki vlasnik akcija planira da pokrije akcije gotovinom za duţi vreperiod.-provjeravanje privilegija-odreĎeni investicioni fondovi trţišta novca snadbjevaju vlasnike akcija sa čekovimmogu biti korišteni u odnosu na račun, obezbjeĎujući da je saldo računa iznad minimalnog iznosa. Izračunavanje ukupne stope prinosa na naše investicijePostoje tri potencijalna izvora stope prinosa: Promena u neto vrednosti imovine, Distribucija dividendi, Distrkapitalnog prihoda.

Investiranje u realnu imovinu Prednosti i nedostaci realne imovinePrednosti-- Kupovinom realne imovine pruţa nam se mogućnost zaštite od inflacije. Realna imovina uglavnodnosi nekretnine, plemenite metale i druge fizičke predmete. Realna imovina takoĎe pruţa mogućnost kao efesredstvo za diverzifikaciju portfolija. Istraţivanje Robicheka, Cohna i Pringlea, u časopisu Jurnal of Business, uda kretanja izmeĎu raznih vrsta realne i monetarne imovine su u manje pozitivnoj korelaciji nego što je slučaj smonetarnu imovinu.Prednost od investiranja u realnu imovinu je psihičko zadovoljstvo koje moţe biti ostvarenoPostoje ovde odreĎeni nedostaci koji su uzeti u obzir. Potreban je odreĎeni broj meseci da dobijemo ţeljenu crealnu imovinu . Zatim ovde postoji problem u vezi dilerske razlike ili posredničke provizije . Investitor uimovinu, u principu, ne dobija tekući dohodak (sa verovatno očekivanom nekretninom), a moţe imati tr

osiguranja i čuvanja. Investiranje u nekretnineInvestiranja u nekretnine mogu uključiti takve šeme ili obrasce kao što su privatne kuće, dupleksi i stambene z poslovne kancelarije, šoping centri, industrijske zgrade, hoteli i moteli i dr. Investitor moţe učestovati kao pojkao deo limitiranog partnerstva organizacije za nekretnine ili putem investicionog trusta za nekretnine.Procjena realne imovineTroškovni prilaz-postavlja se pitanje koje je mjesto bolje za početno ulaganje od onoga gdje su troškovi na imzamjenjeni tekućom cijenom. Prilično je lahko da determinišemo za relativno novu imovinu gdje su komponendio strukture koje smo lahko identificirali i odredili im cijenu. Za stare graĎevinske objekte promjene su kadkadzbog toga što graĎevinski materijal ne moze biti dugo postojan ili moţe biti zabranje. Pored toga, bazni trošak seu proceni vrednosti kada ga koristimo u sadejstvu sa druga dva prilaza.



Komparativna procjena prodaje-odreĎeni učesnici u industriji nekretninama posmatraju prodajnu cijenu kompanekretnine kao determinirajuću vrijednost. Postavlja se pitanje zašto je bolji način da odredimo vrednost im posmatrajući ne tako davno odreĎenu prodajnu cenu komparativne imovine u susedstvu. Ovaj prilaz nazkomparativna vrednost prodaje. Dohodovni prilazOsnovno pitanje na koje treba odgovoriti je: koji je potencijalni godišnji operativni dohodak i koji nivo trekapitalizovana vrednost?

Brojilac je determinisan izvrsenom analizom godisnjih renti zatim oduzimanjem troskova ko sto su porezi na imosiguranje itd. Iznos moze biti primjenjen na buduce realne iznose, a ne na tekuce ili istorijske vrijednosti. Kombinacija tri pristupa komparativna vrednost prodaje će ostvariti50%pondera,dohodovni prilaz35% i troprilaz 15%..Sveobuhvatne analizeU bilo kojoj proceni imovine krajnja vrednost je bazirana na sadašnjoj vrednosti budućeg gotovinskog toka:-Determinisanje varijabli gotovinskog toka zahteva sprovoĎenje narednih šest koraka:-Determinisati kupovnu cenu, iznos hipoteke i godišnju ispaltu hipoteke,-Izračunati neto operativni dohodak za svaku godinu anticipativnog prinosa u periodu investiranja,-Prevesti to na godišnji gotovinski tok za vreme perioda investiranja,

-Pojektovati prodajnu cenu imovine nakon perioda investiranja,-Diskontovati godišnji gotovinski tok i anticipativnu prodajnu cenu nakon prinosa u periodu investiranja, ppredstaviti sadašnju vrednost budućih koristi,-Uporediti unapred (ili direktno) komponente gotovinskog toka sa sadašnjom vrednošću budućih determinisanihako imovina obezbeĎuje pozitivnu neto vrednost imovine. Determinisanje neto operativnog dohotka za svaku godinu Naredni korak ogleda se u prevoĎenju neto operativnog dohotka u gotovinski tok ili priliv. Determinisanje godišnjeg gotovinskog tokaGlavna poenta ogleda se u tome koliki će gotovinski tok biti generisan.Drugi neoperativi faktori moraju biti obzir, kao što su troškovi kamatne stope, amortizacija, oporezivi dohodak ili gubitak (povezani ili srodni porezi iod zaštitnog poreza), vraćanje hipoteke. Linearna amortizacija je zasnovana na linearnom oduzimanju vredn

amortizovane vrednosti imovine tokom perioda.Vrste hipoteka-čitav set sporazuma o hipoteci je na raspolaganju kao alternativa fiksnoj kamatnoj stopi hipZajmoprimalac mora biti spreman da uzme u obzir takvu alternativu kao što su sporazu pozajmljivanju:prilagoĎavajuća stopa hipoteke, proporcionalna isplata hipoteke i uručena-uvećana hipoteka. PrilagoĎavajuća stopa hipoteke (adustable rate mortagage – ARM). Unutar ovog sporazuma o hipoteci kamatnse pravilno prilagoĎava. Ako kamatne stope rastu zajmoprimac moţe, izmeĎu ostalog, povećati svoju prosečnu ili produţiti datum dospeća kredita na istom nivou fiksne isplate potpuno kompezirajući zajmodavca. Proporcionalna isplata hipoteke (graduated payment mortgage GPM). Unutar ovog finansijskog sporazuma započinje na relativno niskoj osnovi i povećava se tokom ţivotnog veka kredita.Ova vrsta hipoteke moţe odgmladim zajmoprimcima koji imaju povećanje kapaciteta povraćaja novca ili vraćanja kredita tokom ţivotnokredita.

Uručena - uvećana hipoteka (shared appreciation mortgage – SAM). MeĎutim, novost i inovativnost plana hipoteke je uručena (dodeljena) - uvećana hipoteka. Ovo obezbeĎuje zajmoprimca od visoke inflacije zbog toga direktno učestvuje u bilo kojem povećanju u vrednosti koje se dovodi u vezu sa hipotekom na imovinu. Drugi oblici hipotekeU okviru sporazuma o participaciji imovine zajmoprimac ne samo da obezbeĎuje pozajmljeni kapital već deo imili vlasništvo u fondu. Vodeće osiguravajuće kompanije štede i pozajmljuju zato što mogu steći kamatu na imov10% do 25% ili više. Druga hipoteka je u principu za kraći vremenski period u odnosu na početnu hipoteku. Prsnabdevači druge hipoteke u ranijem periodu bili su prodavci imovine. Često koristeći prodaju nuţno je za prodanadomesti finasiranje obezbeĎujući finansijske institucije.

Vrednostrate)(CapstopavanaKapitalizo

dohotak ostvareninetoGodišnji



Oblici vlasništva realne imovine

Pojedinačno partnerstvo-Investiranje pojedinaca sa dva ili tri partnera daje jednostavan način da doĎemo doimovine kroz legalan pristup. Investitori trebaju priličan stepen kontrole na njihovoj destinaciji i mogu o prednosti od personalnog poznavanja lokalnog trţišta i mogu mjenjati uslove povećavajući njihove stope prinosa Limitirano (ograničeno) partnerstvo. Proširenjem potencijala za investitorovu participaciju, udruţeno ili limitirano partnerstvo je tradiciorganizovano. Limitirano partnerstvo funkcioniše u obliku bazičnog partnera limitiranog partnerstva i ima nelimmogućnost za partnerske mogućnosti. Limitirana mogućnost je naročito vaţna kod realne imovine zbog obavezahipotekarnom dugu koji moţe prevazići neto vrednost investitora. Limitirani partneri su samo investitori. Po

obveznicima nije dugo bilo dozvoljeno da slobodno koriste gubitak da neutralizuju druge izvore dohotka kaozarada ili portfolio dohodak. Takav gubitak moţe biti samo korišćen da neutralizuje dohodak od drugih painvestiranja. Ukoliko uloţimo u limitirano partnerstvo trebamo sljediti odreĎeni vodič. Realna imovina investicionog trustaInvesticioni trust realne imovine sličan je investicionim fondovima ili investicionim kompanijama koje trgberzama ili preko OTC-a . Investicioni pul fondovi zajedno sa kreditnim fondovima ulaţu direktno u realnu imovkoriste realnu imovinu da stvore konstrukciju ili hipotekarne kredite za investitore. Prednost investitora investitrusta za realnu imovinu je da on ili ona mogu učestvovati na trţištu realne imovine počev od malog iznosa od 10dolara po akciji. Investicioni trust za realnu imovinu moţe uzeti bilo koji od tri oblika ili kombinaciju toga. Imotrust kupuje i prodaje realnu imovinu kao ulaganje; hipotekarni trust stvara dugoročne kredite realne imovinvestitore; i hibridni trustovi učestvuju u aktivnostima imovinskih i hipotekarnih trustova. Investicioni trus

realnu imovinu su u principu osnovani da savetuju filijale komercijalnih banaka, osiguravajuće kompanije, hipobanke i druge finansijske institucije.Zlato-Vodeći faktori koji tendiraju da utiču na rast cijene zlata su strah od rata, politička nestabilnost i inflacijamoţe biti vlasništvo u odreĎenim različitim oblicima i istraţivanje od strane Kilingers Personal Finance Maukazalo je da 30% populacije sa dohotkom više od 40 000 dolara po godini posjeduje zlato ili druge oblike dragometala.Zlatne poluge-Investitor moţe biti vlasnik bilo gdje u svijetu od 1 do 10 000 unci. Manje poluge u princtrgovane po premiji od 6 % do 8% iznad čiste vrijednosti z;latne poluge sa velikim polugama trguje se od 1% premije. Zlatna poluga moţe donijeti problem skladištenja i manje zlatne poluge zadrţavaju nadzor banke ili dileih na početku prodaje. Zlatni kovani novac-OdreĎeni troškovi skladištenja dovode se u vezu sa zlatnim polugama koje mogu biti izbj

ulaganjem direktno u zlatni kovani novac. Postoje tri osnovna izraza za investiranje u zlatni kovani novac. Prvikovani novac kao što su juţnoafrički krugerrandi, meksički 50 pezosa i kanadski maple leaf. Provizija ovim trgokovanim novcem je mala od 2% do 3% iznad čiste poluţne vrijednosti. Drugi oblik predstavlja zajednički broj kovanog novca koji nije duţi od kovanica kao što su SAD dupli orao, britanski suveren ili francuski napoleon.kovani novac je star i radak tako da se moţe trgovati numizmatičkom vrednošću izraţeno u hiljadama ili stohiljada dolara. Zlatne akcije-Uključujući zlatne poluge i zlatni kovani novac investitor moţe dobiti poziciju u zlatu jednokupujući obične akcije koje imaju imaju značajnu zlatnu poziciju. Ovi vrednosni papiri često se kreću u sup pravcu od celog trţišta akcija. Oni mogu obezbediti izvanrednu portfolio diverzifikaciju. Zlatni futures ugovori-Zlatni investitor moţe razmotriti trgovinu u futures ugovorima. Zlatnim futures ugovortrguje na pet američkih različitih berzi i na odreĎenim stranim berzama.

Srebro-ima odreĎene slične investicione k arakteristike kao zlato u uslovima visoke inflacije i potencijalno je siza inverstiranje tokom turbulentnog vremena.Srebro ima veću industrijsku i komercijalnu primenu u odnosu nPojedinici mogu izabrati da kupe srebrne poluge u obliku srebrnih šipki. Drago kamenje. Drago kamenje uključuje dijamante, rubine, safire i smaragde. Dijamanti i drugo drago kam privlačno za investitore zbog njihove male veličine, lakog skrivanja i velike istrajnosti. Oni su naročito popuEvropi zbog dugoročnog nepoverenja u valute ili vrednosne papire. Dijamanti se procenjuju na bazi četiri c's bistrina, karati, teţina i tvrdoća rezanja).

Documents

Analiza investicija-skripta (2)