AMC Magazine februari 2013

3D-fotografie

Pasfoto van een genetisch probleemOntregelde afweer lijkt op tumor

Ouderen in het ziekenhuis: geen katheter is beter

Verslaafde is moeilijk te verleiden

febr uar i 2013 | nummer 2

AMC MAgAzine februari 20132

Pr

Om

Ot

ies

en

Or

at

ies

Fe

br

ua

ri 1 PrOmOtie VerPleegkunDige

rituelenArno Mank: High dose treatment for

haematologic malignancies. From ritu-

als to Evidence Based Practice.

Patinten met hematologische ziek-

tebeelden die zware chemotherapie

krijgen, zijn kwetsbaar en extra gevoelig

voor infecties. Mank onderzocht de zin

en onzin van vaste (rituele) hande-

lingen, zoals isolatie, voorlichting en

voedingsadvies bij deze patinten. Hij

ontdekte dat door rekening te houden

met het lichaamsgewicht eenvoudig

kan worden voorkomen dat patinten

te veel vocht krijgen toegediend bij de

behandeling met bepaalde toxische

chemotherapie. Vocht voorkomt schade

aan nieren en blaas, maar te veel is ook

niet goed. Tot nu toe werd de vochtba-

lans van de patint vastgesteld. Dit is

arbeidsintensief en kan onbetrouwbaar

zijn. Door Manks onderzoek zijn de

ziekenhuisrichtlijnen aangepast.

Promotor: prof. dr. M.H.J. van Oers

Co-promotor: dr. M.J. Kersten

Tijd: 11.00 uur

1 PrOmOtie slOkDarmk ankerRachel Blom: Clinical challenges in

esophageal cancer treatment.

Slokdarmkanker komt steeds vaker voor.

Door betere diagnostiek en behandeling

verbeterde de vijfjaarsoverleving. Blom

onderzocht diagnostiek en de uitkomst

van de operatie. De invoering van een

PET-CT-scan na de gecombineerde

preoperatieve chemo- en radiotherapie

voorkomt dat patinten worden geope-

reerd die tijdens de therapie uitzaaiin-

gen hebben ontwikkeld. Ze constateert

verder dat er geen verschil in uitkomst

is tussen jonge of oude patinten en

tussen patinten met een normaal

gewicht of overgewicht. De prognose

van degenen bij wie slokdarmkanker

terugkeert, blijkt de laatste achttien jaar

niet verbeterd.

Promotor: prof. dr. O.R.C. Busch

Co-promotores: dr. M.I. van Berge

Henegouwen en dr. M.N. Sosef (Atrium

Medisch Centrum Heerlen)

Tijd: 12.00 uur

1 PrOmOtie VrOeggebOOrteJelle Schaaf: Risk factors and prognos-

tic models for preterm birth.

Schaaf toont aan dat er tussen 2000

en 2007 een significante afname heeft

plaatsgevonden van zowel het risico op

vroeggeboorte, als het risico op peri-

natale sterfte. Wel is er verschil tussen

etnische groepen. Zo blijken donkere

vrouwen van Afrikaanse afkomst een

hoger risico op vroeggeboorte te heb-

ben dan blanke vrouwen, maar weer een

lager risico op neonatale complicaties.

Mediterrane vrouwen hebben zowel een

verlaagd risico op vroeggeboorte als

een verlaagd risico op neonatale compli-

caties. Vergeleken met Europese blanke

vrouwen, hebben de overige etnische

groepen een verlaagd risico op neona-

tale complicaties na vroeggeboorte. Bij

een identieke zwangerschapsduur lijken

pasgeborenen van Afrikaanse, Zuidazi-

atische, mediterrane en Oostaziatische

moeders beter bestand te zijn tegen de

schadelijke impact van vroeggeboorte.

Een eerdere vroeggeboorte vormt een

van de belangrijkste risicofactoren voor

opnieuw een vroeggeboorte.

Promotores: prof. dr. A. Abu-Hanna en

prof. dr. B.W.J. Mol

Co-promotor: dr. A.C.J. Ravelli

Tijd: 13.00 uur

1 PrOmOtie HuiDLinda van den Berg: The role of C-type

lectin receptors in human skin im-

munity.

Promotor: prof. dr. T.B.H. Geijtenbeek

Tijd: 14.00 uur

Zie het artikel op pagina 18.

5 PrOmOtie ePilePsieEmanuele Zurolo: Inflammation and

epilepsy: the contribution of astrocytes.

Epilepsie is n van de meest voorko-

mende neurologische aandoeningen

(het treft ongeveer n procent van de

wereldbevolking). Circa dertig procent

van alle epilepsiepatinten reageert niet

op de beschikbare medicijnen. Zurolo

onderzocht de bijdrage van astrocy-

ten (cellen in het zenuwstelsel) aan

epilepsie om meer begrip te krijgen van

de verschillende eiwitsignaleringsroutes

betrokken bij het ontstaan van deze

ziekte. De activatie van inflammatoire

signaleringsroutes en de daaruit vol-

gende afgifte van ontstekingsmoleculen

door astrocyten kan de epileptische

activiteit benvloeden. Specifieke eiwit-

signaleringsroutes in astrocyten betrok-

ken bij ontsteking, leveren een bijdrage

aan epileptische activiteit.

Promotor: prof. dr. D. Troost

Co-promotor: dr. E. Aronica

Tijd:10.00 uur

7 PrOmOtie resistentie HiV-meDicijnenRalph Hamers: Drug resistant HIV-1 in

sub-Saharan Africa.

Grootschalige hiv-behandeling in Afrika

heeft in het voorbije decennium mil-

joenen levens gered. Er zijn duidelijke

aanwijzingen dat hiv er resistent wordt

voor de behandeling sinds deze zo

veel wordt toegepast. Om duurzame

therapie in ontwikkelingslanden te waar-

borgen, is er dringend behoefte aan

meer financile middelen en verbetering

van de infrastructuur. Internationale

organisaties, nationale overheden,

behandelprogrammas en donoren

moeten zich gezamenlijk inspannen

om het functioneren en de kwaliteit van

hiv-behandelprogrammas te verbete-

ren en daarmee op de lange termijn de

effectiviteit van de huidige beschikbare

behandelcombinaties te behouden.

Promotores: prof. dr. T.R. Rinke de Wit

en prof. P. Mugyenyi (University of

Mbarara, Uganda).

Co-promotores: dr. M. van Vugt en

dr. R. Schuurman (UMCU)

Tijd: 12.00 uur

7 PrOmOtie resistentie HiV-meDicijnenKim Sigaloff: HIV drug resistance

among adults and children in sub-

Saharan Africa.

Een potentile keerzijde van het

grote succes van hiv-behandeling in

Sub-Sahara Afrika is de opmars van

antiretrovirale resistentie. De PASER-

studie (PharmAccess African Studies to

Evaluate Resistance) heeft de mate van

resistentie na het begin van antiretro-

virale behandeling in kaart gebracht

onder circa drieduizend patinten in zes

Afrikaanse landen. In Uganda richtte

het onderzoek zich ook op kinderen.

Sigaloff toont aan dat hiv-resistentie

in Afrika toeneemt en dat dit een

negatieve invloed heeft op de standaard

eerstelijnsmedicatie. Deze toename

moet geen belemmering zijn om meer

hiv-genfecteerden in Afrika te behan-

delen. Het is nodig om de kwaliteit van

behandelprogrammas te verbeteren

en tweedelijnsmedicatie beschikbaar te

maken.

Promotor: prof. dr. T. F. Rinke de Wit

Co-promotores: dr. M. van Vugt en

dr. J.C.J. Calis

Tijd: 14.00 uur

8 PrOmOtie Ziekte Van FabrySaskia Rombach: Fabry meets Markov.

Evaluating biochemistry, disease course

and costs in support of health care

policy.

De ziekte van Fabry is een zeldzame

erfelijke stapelingsziekte, gekenmerkt

door een tekort aan het enzym alfa-

Galactosidase A. Rombach toont aan

dat het recent ontdekte globotriaosyl-

sphingosine een gevoelige ziektemarker

is en mogelijk een rol speelt bij het ont-

staan van vaatschade. De promovenda

onderzocht daarnaast de langetermijn-

effecten van twee enzymtherapien.

Om de kosteneffectiviteit te beoorde-

len, ontwikkelde zij een ziektemodel

(life-time Markovmodel). Het blijkt dat

enzymtherapie in combinatie met

ondersteunende behandeling het op-

treden van complicaties kan vertragen

maar niet voorkmen. Waarschijnlijk

wisselt het profijt dat bepaalde subgroe-

pen van patinten van de behandeling

hebben. Dit leidt tot een zeer hoge prijs

per gewonnen levensjaar (QALY).

Promotores: prof. dr. J.M.F.G. Aerts en

prof. dr. C.E.M. Hollak

Co-promotores: dr. G.E. Linthorst en

dr. M.G.W. Dijkgraaf

Tijd: 10.00 uur

8 PrOmOtie tumOr in keel-neusHOlteMaarten Wildeman: Current problems

and possible solutions in the treat-

ment of nasopharyngeal carcinoma in

Indonesia.

Het nasopharynxcarcinoom is een

kwaadaardige tumor in de keel-neushol-

te. Deze vorm van kanker is zeldzaam

in de westerse wereld, maar komt veel

voor in Indonesi. De ziekte is goed te

genezen met radiotherapie in combinatie

met chemotherapie, maar in Indonesi

zijn de behandelresultaten teleurstel-

lend. Wildeman heeft onderzocht wat de

mogelijke oorzaken hiervan zijn. Daar-

naast beschrijft hij oplossingen daarvoor.

Tevens testte hij het effect van training

voor huisartsen waarin zij uitleg krijgen

zodat ze in de toekomst patinten sneller

zullen verwijzen.

Zie verder pagina 27

i n h o u d amc magaZine

2Wetenschapskalender

4Galwegziekten

OntregelDe aFweer lijkt OP tumOr

6Ouderen in het ziekenhuis

geen k atHeter is beter

83D-fotografie

PasFOtO Van een genetiscH PrObleem

11Virusdetectie

ZOeken na ar een OnbekenDe

12Onderzoek met de MRI-scanner

Versla aFDe is mOeilijk te VerleiDen

14Preventie van dementie

OuD wOrDen met Zes miljOen

1