Akcenat u standardnom bosanskom jeziku

BIBLIOTEKA BOSNISTIKA | MONOGRAFIJE

KN

JIG

A 1

6

ELMEDINA ALIĆ

Akcenat u standardnom bosanskom jeziku

ELMEDINA ALIĆAKCENAT U STANDARDNOM BOSANSKOM JEZIKU

copy Slavistički komitet Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke i Elmedina Alić 2017 Sva prava pridržana Nijedan dio ove publikacije ne smije se umnožavati na bilo koji način ili javno reproducirati bez prethodnog dopuštenja izdavača i autora

IzdavačiSlavistički komitet Sarajevo F Račkog 1 Sarajevo BiHtel (+387) 33 253 170 e-mail infoslavistickikomitetbawwwslavistickikomitetba

Federalno ministarstvo obrazovanja i naukedr Ante Starčevića bb Mostartel (+387) 36 355-700 fax (+387) 36 355-742e-mail infofmongovba kabinetfmongovbawwwfmongovba

Izdavački savjet Biblioteke Bosnistika ndash LingvistikaJosip Baotić Senahid Halilović Dževad Jahić Jagoda Jurić-KappelMarina Katnić-Bakaršić Svein Moslashnnesland Hasnija Muratagić-TunaIvo Pranjković Drago Tešanović Branko Tošović

Glavni urednikSenahid Halilović

RecenzentiSenahid HalilovićAmela Šehović

ISBN 978-9958-648-15-1 (Slavistički komitet) ISBN 978-9958-11-137-2 (Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke)


Sarajevo 2017

Elmedina Alić


KN

JIG

A 1

6

Sadržaj

I Uvod 91 Predmet i cilj rada 92 Građa izvori i način obrade 93 Akcenatski sistem u bosanskom jeziku 104 Historijski razvoj akcenta (dijahronijski prikaz) 125 Prenošenje akcenta 136 Opisi novoštokavskih akcenata 147 Raspodjela akcenata i dužina u standardnom bosanskom jeziku 15

II Akcenat pojedinih vrsta riječi 181 Akcenat imenica 18

11 Akcenat imenica a-vrste 18111 Imenice muškog roda 18

1111 Imenice muškog roda s -oslash u Njd 181112 Imenice muškog roda s -o i -e u Njd 30

112 Imenice srednjeg roda 321121 Imenice srednjeg roda s -o i -e u Njd

(jednakosložne imenice) 321122 Imenice srednjeg roda s -oslash u Njd

(nejednakosložne imenice) 3612 Akcenat imenica e-vrste 3913 Akcenat imenica i-vrste 47

2 Akcenat pridjeva 5421 Akcenat neodređenog pridjevskog vida 5422 Akcenat određenog pridjevskog vida 5523 Akcenat komparativa i superlativa 5524 Akcenatski tipovi pridjeva 56

241 Nepromjenljivi tipovi 56242 Promjenljivi tipovi 66

3 Akcenat zamjenica 7431 Nepromjenljivi tipovi 7432 Promjenljivi tipovi 81

4 Akcenat brojeva 8941 Nepromjenljivi tipovi 8942 Promjenljivi tipovi 96

5 Akcenat glagola 10051 Infinitiv 10052 Prezent 10153 Aorist 10354 Imperfekt 10455 Glagolski prilog sadašnji 10456 Glagolski prilog prošli 10557 Glagolski pridjev radni 10558 Glagolski pridjev trpni 10659 Imperativ 107510 Mjesto akcenatske dužine u glagolski oblicima 107511 Akcenatski tipovi u glagola 108

5111 Akcenatski tipovi u glagola druge do šeste vrste 1115112 Akcenatski tipovi u glagola prve vrste 131

6 Akcenat nepromjenljivih vrsta riječi 13961 Akcenat priloga 13962 Akcenat prijedloga 14363 Akcenat riječci 14464 Akcenat veznika 144

III Zaključak 1451 Akcenatski tipovi 145

11 Nepromjenljivi akcenatski tip 145111 Nepromjenljivi dugouzlazni akcenat 145112 Nepromjenljivi kratkouzlazni akcent 146113 Nepromjenljivi dugosilazni akcent 148114 Nepromjenljivi kratkosilazni akcent 148

12 Promjenljivi akcenatski tip 149121 S promjenom tona 149122 S promjenom trajanja 149123 S promjenom tona i trajanja 149124 S promjenom mjesta 150125 S promjenom mjesta i tona 150126 S promjenom mjesta i trajanja 150127 S promjenom mjesta tona i trajanja 150

2 Akcenatske alternacije 1523 Morfološko-akcenatski tipovi u Gramatici bosanskoga jezika 1524 Na kraju 155

Izvori i literatura 156

Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162

Predmetni indeks 165

O autorici 179

9

I Uvod

1 Predmet i cilj radaAkcenatska norma bosanskoga jezika do danas nije bila sistematizirana S druge strane standardni bosanski jezik odlikuju brojne akcenatske alter-nacije ali one dosad nisu bile predmetom propitivanja tako da praktično nismo znali šta od svih tih dubletnih formi uistinu danas živi a šta su knjiški oblici koji se mogu zateći samo u gramatikama i rječnicima Te su dvije činjenice odredile dva temeljna cilja mog rada 1 sistematiziranje po-dataka o akcenatskoj normi bosanskog jezika i 2 istraživanje akcenatskih alternacija u standardnom bosanskom jeziku

Nadamo se da će cjelovit pregled akcenatskih odlika standardnog bo-sanskog jezika kao i podaci o tome koliko su pojedine prozodijske alter-nacije zastupljene u naše vrijeme doprinijeti sagledavanju osnovnih odlika akcenatske norme bosanskog jezika i otklanjanju jedne od praznina u bo-snistici prije svega u normativistici

2 Građa izvori i način obradeHipoteza od koje smo krenuli jeste akcenatska norma bosanskog jezika odlikuje se brojnim alternacijama Drugo dvostrukosti i višestrukosti na koje nailazimo u gramatikama i rječnicima nisu podjednako zastupljene u današnjem standardnom bosanskom jeziku jedni su oblici češći drugi rjeđi a ima ih koji se više i ne mogu čuti koji su prisutni samo u knjigama

U radu je primijenjena metoda rada koja podrazumijeva upitnik i an-ketu dok je metoda ekscerpcije primijenjena na podatke u stručnoj i nauč-noj literaturi (gramatike i rječnici)

Upitnik koji sam na temelju literature pripremila za potrebe ovog istra-živanja sadrži šezdeset i tri pitanja Ta se pitanja odnose na sve bitne ak-cenatske dvostrukosti i višestrukosti u Gramatici bosanskoga jezika Dž Jahića S Halilovića i I Palića

Anketom je obuhvaćeno stotinu učenika osnovnih i srednjih škola u BiH (Sarajevo i Travnik) Kontrolnom anketom obuhvaćeno je desetak stu-

10 Elmedina Alić

denata Filozofskog fakulteta u Sarajevu Ove podatke (iz sto upitnika sa šezdeset i tri odgovora ukupno 6300 podataka uz podatke iz kontrolne ankete) pridružili smo podacima koje sadrže Gramatika bosanskoga jezika Dž Jahića S Halilovića i I Palića i Rječnik bosanskoga jezika S Halilovića I Palića i A Šehović Te dvije knjige čine temeljni korpus iz koga smo crpili sve potrebne podatke o pojedinim riječima i njihovim akcenatskim likovi-ma Sve podatke smo statistički obradili i komentirali Na osnovu tako do-bijenih rezultata ustanovili smo koja je akcenatska alternacija frekventnija

Akcenatske alternacije koje nudi standardni bosanski jezik razvrstane su prema kategorijama riječi imenice zamjenice pridjevi brojevi glagoli i nepromjenjive vrste riječi

U radu smo se pridržavali akcenatske tipologije koja sve vrste riječi di-jeli na dva tipa

1 nepromjenljivi akcenatski tip2 promjenljivi akcenatski tipNepromjenljivi akcenatski tip obuhvata one riječi koje imaju isti ne-

promijenjeni akcent u svim oblicima Sve riječi ovog tipa razvrstane su u četiri podtipa koje odlikuje

1 dugouzlazni akcent2 dugosilazni akcent3 kratkouzlazni akcent4 kratkosilazni akcentPromjenljivi akcenatski tip obuhvata promjenljive riječi Ta promjena

može biti1 promjena tona2 promjena trajanja 3 promjena mjesta akcenta

3 Akcenatski sistem u bosanskom jezikuProzodija (grč prosodia) dio je nauke o jeziku koja unutar fonologije istra-žuje prozodijske (naglasne) pojave u jednom jeziku (HG 1997 66) Nagla-sak (akcent) i nenaglašena dužina zovu se prozodijske jedinice (prozodemi)

Isticanje jednoga sloga u riječi jačinom i visinom glasa naziva se akcent ili naglasak To jače naglašavanje ili akcent ima tri svojstva jačinu visinu i trajanje (GBJ 2000 119)

Akcent je istovremeno ostvarenje jačine tona i trajanja u izgovoru slo-ga Jačina ton i trajanje elementi su našega akcenta Kada se te tri kompo-

11Akcenat u standardnom bosanskom jeziku

nente ostvare u jednom slogu kažemo da je taj slog za razliku od drugih naglašen tj da nosi akcent riječi

Naglašavanjem slogova u riječi razbija se monotonija govora i izgovo-ra a istovremeno ostvaruje se i fonološka funkcija koja unosi promjenu u značenje riječi

Jačina je karakteristika glasa Svaki glas ima silinu ili jačinu izgovora Razlikovanje po jačini odnosi se na razliku u snazi zvučne struje pri izgo-voru naglašenih i nenaglašenih slogova

Pri izgovoru naglašenog sloga u odnosu na nenaglašene slogove po-treban je utrošak veće količine zraka i jači potisak zraka nego pri izgovoru nenaglašenih slogova

Ton ndash kretanje tona daje akcentu melodijsku komponentu Ton može rasti i opadati Ako ton raste kažemo da akcent ima uzlazni karakter a ako ton opada ndash akcent ima silazni karakter

Trajanje ndash razlikovanje po trajanju odnosi se na razliku po dužini sa-moglasnika Ovisno o tome je li u naglašenom slogu dug ili kratak samo-glasnik razlikuju se dugi i kratki slogovi i dugi i kratki naglasci

Jedinica za mjerenje dužine izgovora samoglasnika zove se mora Krat-ki samoglasnik traje jednu moru a dugi samoglasnik dvije more

Akcent kojem je jačina glavno obilježje zove se ekspiratorni dinamički Naglašavanje koje ima opreku po tonu dizanje i spuštanje tona zove se hromatsko melodijsko naglašavanje

Akcenti našeg jezika su melodijski tj i neakcentovani slogovi artiku-lišu se dovoljnim intenzitetom da bi mogli čuvati svoje osnovne fonetske karakteristike

Trajanje nazivamo kvantitet Kvantitet pripada slogu samoglasniku koji je nosilac sloga i pridružuje se akcentu ali se može javljati i iza akcenta

Jačina i ton nazivaju se kvalitet U našem jeziku su povezani jedan s drugim Ova dva elementa kvantitet i kvalitet ostvaruju mogućnost za če-tiri akcenatske vrijednosti

silaznost uzlaznost kvalitetdužina kratkoća kvantitetAkcenatski (naglasni) sistem našeg jezika temelji se na novoštokavskoj

akcentuaciji i ima četiri akcenatske vrijednosti (kratkosilazni brzi kȕća)` (kratkouzlazni spori žegravena) (dugosilazni silazni zlȃto)΄ (dugouzlazni uzlazni ruacuteka)

12 Elmedina Alić

4 Historijski razvoj akcenta (kratak dijahronijski prikaz) Akcenatski sistem vezan je za razvoj glasovnog sistema posebno samo-glasnika koji su nosioci akcenatskih obilježja U historijskom razvoju sa-moglasnički sistem slavenskih jezika pretrpio je znatne izmjene a s njim i akcenatski sistem Iz indoevropske i baltičko-slavenske jezičke zajednice praslavenski jezik je naslijedio tri akcenta

dva duga akcenta (cirkumfleks i akut) ijedan kratki akcenat Jedna od najstarijih akcenatskih promjena koju možemo pratiti glasi

Kratki akcenat ili akcenat cirkumfleksne intonacije prenosio se na sljedeći slog ako je bio akutski intoniran Ono se grafički može ovako iskazati ȗ u gt u uacute ȕ u gt u uacute (pravilo F de Sosira i F Fortunatova)

Dvojaka intonacija naglašenih slogova akutska i cirkumfleksna ka-rakterisala je slavensku epohu Akcenat akutske intonacije (dugi) bio je slo-bodan Mogao se javiti na bilo kojem slogu riječi a akcenti cirkumfleksne intonacije (dugi i kratki) bili su vezani za inicijalni slog

Ukoliko su riječi s cirkumfleksnim akcentima činile cjelinu s prijedlo-gom proklitikom akcenat se prenosio na proklitiku ostajući i dalje silazne prirode Silazni akcenti su pomjereni

Ova pojava poznata je kao staro prenošenje akcenta na proklitike Akce-nat ne mijenja intonaciju i dalje ostaje silazni (metataksa) Npr

vȍdu ndash ȕ vodunȍgu ndash nȁ nogurȗku ndash zȁ rūkuglȃvu ndash pȍd glāvuAko je proklitika dvosložna akcenat ide na prvi slog Npr ljȗde ndash mȅđu ljūdeglȃvu ndash mȉmo glāvulȅda ndash ȉspod ledaȍka ndash prȅko okaPraslavenska epoha proživjela je potpunu izmjenu stare akcentuacije

pri čemu je došlo do pojave sasvim novih akcenata Ova pojava poznata je u nauci kao metatonija

Različiti su pristupi ovoj pojavi i njena tumačenja Suština bi bila stari akcenti su se u tri posljednja sloga pod uticajem izmjene sklopa riječi pot-puno izmijenili Te promjene su se odrazile kako na izmjenu kvaliteta tako i na izmjenu mjesta kvantiteta (Peco 1971 36)


Metatonijom smo dakle od stara tri akcenta ( acute ) dobili još tri nova ( ~ )

U intonacijskom pogledu razlikovali su se akcenti cirkumfleksne into-nacije ( ~ ) i akcenti akutske intonacije ( acute rsquo) U kvantitativnom pogledu razlikovali su se dugi ( acute ~) i kratki ( rsquo ) (Peco 1971 36)

Šestočlani akcenatski sistem dobiven praslavenskom metatonijom bio je vrlo komplikovan i zato se on vrlo rano uprostio u svakom slavenskom jeziku posebno U našem jeziku proces uprošćavanja kretao se u dva pravca

1 stari i novi cirkumfleks ( ~) izjednačili su se u korist cirkumfleksa ()

2 stari i novi akut ( ) nisu imali jednaku sudbinu u svim našim di-jalektima stari akut je izgubio i svoju tonsku i kvantitativnu kom-ponentu i time se izjednačio s kratkim () Novi akut se u većini štokavskih govora izjednačio sa cirkumfleksom () Međutim u ča-kavskim i kajkavskim govorima kao i u posavskom govoru štokav-skog narječja još uvijek je prisutan metatonijski akut (Peco 1971 38)

Metatonijski akut je uzlazne prirode dug je Mogao je biti na svakom slogu u riječi Npr matildelj advokatildet

Tako smo u štokavskim govorima na kraju ovih akcenatskih izmjena dobili akcenatski sistem od dva akcenta koji nije znao za tonske opozicije dugosilazni i kratkosilazni ( ) Njihova distribucija je bila potpuno slo-bodna Ova akcentuacija se čuva u starim štokavskim govorima

Dijahronijski prikaz novoštokavske akcentuacije je kompleksna i za-htjevna tema Stoga smo se u ovom dijelu držali samo najvažnijih činjenica

ndash naslijeđena tri akcenta iz indoevropske jezičke zajednicendash akcenat u praslavenskoj jezičkoj zajednici koji je doveo do starije

štokavske akcentuacije s dva akcentandash novoštokavsko prenošenje koje je počelo na jugozapadu centralne

štokavske oblasti

5 Prenošenje akcentaU XVXVI stoljeću počelo je novoštokavsko prenošenje akcenta Uzlazni akcenti su prešli u silazne pa se stvorila mogućnost da i oni budu pomje-reni naprijed Ti pomjereni akcenti nisu sačuvali svoj kvalitet (intonaciju) nego su postali uzlazni

Novoštokavsko prenošenje akcenta premjestilo je sve neinicijalne ak-cente na prethodni slog Sekundarni akcenti stvoreni na ovaj način jesu

ss

s

s

s

14 Elmedina Alić

uzlazni dok su inicijalni akcenti nedirnuti prenošenjem silazni Ukoliko bi se ispred njih nalazila proklitika i oni bi postajali uzlazni

rūkȁ gt ruacutekakorȉto gt kograveritoPrimjeri novoštokavskog prenošenja na proklitikubrȁta ndash ograved bratakȕćē ndash igravez kućēAko je proklitika dvosložna akcenat ide na drugi slog dvosložne pro-

klitikezgrȁdē ndash izagrave zgradēkȕćē ndash ispregraved kućēPrenošenje objašnjava i inventar i distribuciju novoštokavskih akce-

nata Pretpostavlja se da je do pomjeranja silaznih akcenata prvo došlo u govorima Hercegovine Rezultat koji danas imamo jeste novoštokavska akcentuacija sa četiri akcenta Akcenat je relativno slobodan jer se može ostvariti u bilo kojem slogu riječi osim u zadnjem U različitim oblicima iste riječi može se pojaviti svaki od četiriju akcenata

logravenac (N jd) lȏnci (N mn)loacutenca (G jd) lȍnācā (G mn)

6 Opisi novoštokavskih akcenata Priroda akcenata može se određivati prema sluhu ispitivača tj akustički i na osnovu podataka koje nam pružaju tehnička sredstva koja se upotre-bljavaju u eksperimentalnoj fonetici Mada je četveroakcenatski sistem ka-rakteristika svih novoštokavskih varijeteta stvarna distribucija akcenata u leksičkim i paradigmatskim oblicima može znatno varirati

Fonetske i fonološke karakteristike novoštokavskih akcenata zbog slo-ženosti situacije bile su predmet neslaganja od samog početka njihovog proučavanja Razloge tog neslaganja nalazimo u

1 različitim interpretacijama oko primarnosti tona ili intenziteta i2 različitim fonološkim analizama Razlika između bdquosilaznih i uzlaznihldquo akcenata zasnovana je na kreta-

nju tona unutar akcentovanog sloga Tonski odnos između akcentovanog sloga i sloga koji mu slijedi doprinosi također razlikovanju između ove dvije vrste akcenata

U riječima s uzlaznim akcentima ovaj slog je mnogo viši nego slog koji slijedi iza silaznog akcenta Obično se ovi unutarslogovni i međuslogovni


tonski odnosi javljaju zajedno Uloga ovih činilaca zavisi od geografske re-gije i stvara složenu situaciju

Najvažije fonološke činjenice na koje su ukazali istraživači jesu ndash za razlikovanje dvaju vrsta akcenata relevantan je i sljedeći slogndash broj distinktivnih prozodijskih obilježja ograničen je na dva (mje-

sto akcenta i kvantitet) prema tome potrebna su dva znakandash novoštokavski dijalekti svrstavaju naš jezik među jezike s tonskim

akcentom a ne s fonemskim tonom i broj mogućih položaja ak-centa u riječima jednak je broju slogova

ndash kulminativnu funkciju obavlja prvi slog s visokim tonom (slog koji nosi jednosložni inicijalni akcenat ili prvi slog dvosložnih akcena-ta) Distinktivnu funkciju vrši jednosložni akcenat (označava poče-tak akcentovane riječi)

7 Raspodjela akcenata i dužina u standardnom bosanskom jeziku

Ograničenja u raspodjeli akcenta ovise i o vrsti akcenta1 silazni se akcenti javljaju u jednosložnim riječima ili u prvom slogu

riječi pȁs lȃđa2 uzlazni akcenti ostvaruju se u svakom slogu riječi osim u posljed-

njem ili u jednosložnim riječima vograveda luacutekaSlijedi zaključak jednosložne riječi mogu imati samo silazne akcente

a višesložne riječi silazne ili uzlazne akcente u prvom slogu i uzlazne u ostalim slogovima osim u posljednjem

U standardnom bosanskom jeziku akcent je relativno pokretan Pravi-la o distribuciji akcenta jesu

1 silazni akcenti se nalaze samo na prvom slogu riječi Iz toga slijedi da jednosložne riječi mogu imati samo silazne akcente (sȁn pȃs)

2 uzlazni akcenti mogu stajati na svakom slogu riječi osim na za-dnjem Višesložne riječi mogu imati svaki akcent na prvom slogu a na srednjem slogu samo uzlazne

3 polusloženice najčešće imaju dva akcenta 4 neakcentovana dužina ostvaruje se uvijek poslije akcenta i naziva

se postakcenatskom dužinom osnovna joj je služba razlikovanje gramatičkih značenja

Stalne dužine pojavljuju se nandash nastavku genitiva množine kod imenica pridjeva i promjenljivih

brojeva

16 Elmedina Alić

ndash nastavku genitiva jednine imenica na -a te kod zamjenica i pridjevandash nastavku -om u instrumentalu jednine imenica na -a ndash svim nastavcima određenog vida pridjevandash svim nastavcima za prezentndash nastavku glagolskog priloga sadašnjegndash nastavku glagolskog priloga prošlogndash nastavcima komparativa i superlativa pridjevaO raspodjeli akcenata i dužina u standardnom bosanskom jeziku

ukratko se može reći sljedeće - jednosložne naglašene riječi mogu imati samo silazni akcent dugi

ili kratki- višesložne riječi mogu imati bilo koji od četiri književna akcenta na

prvome slogu dok na unutarnjim slogovima višesložne riječi može stajati samo uzlazni akcent

Pravila upotrebe akcenta bosanskoga standardnog jezika mogu se izra-ziti i na drugi način (po kriteriju samoga akcenta njegove intonacije i du-žine kao i nenaglašenih dužina)

- silazni akcenti stoje samo na prvome slogu- uzlazni akcenti mogu stajati na svakom slogu osim na posljednjem- dugi slogovi mogu biti pod akcentom ili iza akcenta ne mogu biti

ispred akcenta- jednosložne riječi imaju samo silazne akcentePo pravilu jedna riječ ima jedan akcent a samo u iznimnim slučajevi-

ma može imati dva akcenta (ali nikad više od dva) Takav dvostruki akcent javlja se u složenicama

Osim slučajeva javljanja dvaju akcenta u jednoj riječi u bosanskome jeziku katkad će se javiti i oblici riječi sa dvije moguće vrste akcenata (akce-natski dubleti) Te dublete imamo npr u oblicima jednine ličnih zamjenica za sva tri roda tȅbe tegravebē u oblicima infinitiva vuacuteći vȗći i sl

U dvosložnoj zamjeni jata pojavljuju se dvije vrste akcenata- kratki silazni akcent na prvom slogu sȉjeno vȉjek- kratki uzlazni akcent na unutarnjem slogu (u drugom i trećem

obično) mlijegraveko bijegraveloKad proklitike stoje ispred riječi sa silaznim akcentom one u bosan-

skom jeziku privlače na sebe taj akcent pri čemu akcent ostaje isti silazni (staro prenošenje ndash ȕ grād nȁ brdo) ili postaje uzlazni (novo prenošenje ndash zagrave knjigu izagrave kućē) Oba ova načina karakteristična su za bosanski jezik i njegove dijalekte naročito drugo prenošenje


U ovom radu pridržavat ćemo se podjele vrsta riječi iz Gramatike bo-sanskoga jezika Dž Jahića S Halilovića I Palića (uzvici nemaju ograniče-nja u mjestu akcenta niti akcenatske ustaljenosti zbog tih osobina nismo ih ni uzimali kao jedinice obrade) Tipologija akcenta u ovom radu izvede-na je u skladu sa postupkom S Vukušić I Zoričić i M Grasseli-Vukušić u Velikoj hrvatskoj gramatici NHJ Zagreb 2007

18 Elmedina Alić

II Akcenat pojedinih vrsta riječi

1 Akcent imenica

11 Akcent imenica a-vrste

111 Imenice muškog roda

1111 Imenice muškog roda s -oslash u Njd

Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom slogu boacutelničār (RBJ 81) naacuterod (RBJ 720)

proacutezor (GBJ 197)Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 198)

Jednina MnožinaN proacutezor proacutezoriG proacutezora proacutezōrāD proacutezoru proacutezorimaA proacutezor proacutezoreV proacutezore proacutezoriI proacutezorom proacutezorimaL proacutezoru proacutezorima

U imenicacirc boacutelničār zaacutepisnīk i sl i akcent i dužina ostaju u svim pade-žima jednine i množine (RBJ 81 1496 NHJ 34-37)

Dugouzlazni na drugom slogu Bosaacutenac (RBJ 84) gubiacutetak (RBJ 344) podnaacuteslov (RBJ 923)

Imenica Bosaacutenac u vokativu jednine ima kratkosilazni akcent na pr-vom slogu Bȍsānče Genitiv množine je dvojak Bogravesānācā Bosȃnācā (RBJ 84) ili trojak Bosaacutenācā Bogravesānācā Bosȃnācā (NHJ 38)

Imenice tipa gubiacutetak podnaacuteslovhellip imaju dugouzlazni akcent u svim padežima jednine i množine


Dugouzlazni na trećem slogu Dalmatiacutenac (RBJ 156) gradonaacutečelnīk (RBJ 332) proturaacutezlog (RBJ 1081) U imenica gradonaacutečelnīk proturaacutezlog i akcent i dužina ostaju u svim padežima jednine i množine (RBJ 332 1081 NHJ 38) U vokativu jednine imenica Dalmatiacutenac ima kratkosilazni akcent na prvom slogu Dȁlmatīnče Genitiv množine je dvojak Dalmagravetīnācā i Dalmatȋnācā (RBJ 156) ili trojak Dalmatiacutenācā Dalmagravetīnācā i Dalmatȋnācā (NHJ 39)

Dugouzlazni na četvrtom slogu amfiteaacutetar (RBJ 17) kamenoreacutezac (RBJ 484) prestolonaacutesljednīk (RBJ 1023) Ovaj akcent ostaje u svim padeži-ma jednine i množine

U imenica tipa prestolonaacutesljednīk dugouzlazni akcent na četvrtom slogu i dužina na posljednjem slogu dolaze u svim padežima (RBJ 1023 NHJ 40)

Dugouzlazni na petom slogu intelektuaacutelac (RBJ 393) vegetarijaacutenac (RBJ 1425) Genitiv množine ovih imenica javlja se u naporednim obli-cima intelektugraveālācā intelektuȃlācā vegetarigravejānācā vegetarijȃnācā (RBJ 393 1425) U vokativu jednine pored oblika vegetarigravejānče može se javiti i oblik sa neprenesenim akcentom vegetarijȃnče (NHJ 40)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu čigravetalac čigravetatelj (GBJ 203) djegravelilac djegravelitelj (RBJ 195) stvograveritelj (RBJ 1262) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 203)

Jednina Množina N čigravetalac čigravetaociG čigravetaoca čigravetalācāD čigravetaocu čigravetaocimaA čigravetaoca čigravetaoceV čigravetaoče čigravetaociI čigravetaocem čigravetaocimaL čigravetaocu čigravetaocima

Imenice sa završetkom -in koje označavaju neko porijeklo gube u mno-žini taj završetak Tada se u množini duži i vokal pred obličkim nastavci-ma ako nije neposredno iza uzlaznih akcenata Primjer ogravetočanin ogravetočāni Ovo pravilo vrijedi i za ostale akcente Brȍđanin Brȍđāni Norveacutežanin Norveacutežāni Trȃvničanin Trȃvničāni (GBJ 202) Dvosložne imenice tipa ogravetac u vokativu jednine imaju kratkosilazni akcent ndash ȍče u genitivu mno-žine mogu imati neistoslogovno duljenje akcenta u smislu stilističke kono-tacije otaacutecā

20 Elmedina Alić

Kratkouzlazni na drugom slogu dijagravelekt (RBJ 182) domagravećin (RBJ 212) kukugraveruz (RBJ 569)

Kratkouzlazni na trećem slogu akadegravemik (RBJ 9) fanatigravezam (RBJ 281) rukovogravedilac (GBJ 223) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i mno-žine (GBJ 223)

Jednina MnožinaN rukovogravedilac rukovogravediociG rukovogravedioca rukovogravedilācāD rukovogravediocu rukovogravediocimaA rukovogravedioca rukovogravedioceV rukovogravedioče rukovogravediociI rukovogravediocem rukovogravediocimaL rukovogravediocu rukovogravediocima

Riječi stranog porijekla sa kratkouzlaznim akcentom na trećem slo-gu čuju se u hrvatskom standardu i s neprenesenim akcentom etimogravelog etimolȍg (NHJ 45) ideagravelist idealȉst (NHJ 45) U bosanskom je samo etimogravelog ideagravelist(a) (RBJ 275 378)

Kratkouzlazni na četvrtom slogu dijalektogravelog (RBJ 182) eufemigravezam (RBJ 276) kućedomagravećin (RBJ 565) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine Imenice koje imaju kratkouzlazni akcent na četvr-tom slogu u hrvatskom standardu često se čuju sa neprenesenim akcen-tom ekspresiogravenist ekspresionȉst (NHJ 46) u bosanskom je samo samo ekspresiogravenist (RBJ 264)

Kratkouzlazni na petom slogu impresionigravezam (RBJ 386) kolonijaligravezam (RBJ 519) mikroorganigravezam (RBJ 650) U paradigmatskoj promjeni nema promjena akcenta

c) Dugosilazni na prvom slogu ȃnđeo (GBJ 199) mȃjstor (GBJ 200) sȗmpor (RBJ 1267)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 199)

Jednina Množina N ȃnđeo ȃnđeliG ȃnđela ȃnđēlāD ȃnđelu ȃnđelimaA ȃnđela ȃnđeleV ȃnđele ȃnđeli


I ȃnđelom ȃnđelimaL ȃnđelu ȃnđelima

Akcenat ovih imenica rijetko se prenosi ako se i prenosi to je oslablje-no kao u primjerima zagrave ānđela nagrave mājstora

U riječima stranog porijekla dugosilazni akcent može se naći i na nepo-četnom slogu međutim treba napomenuti da su to rijetke pojave sogravelstīcij solstȋcij (RBJ 1227)

Imenica pljȗsak (GBJ 126) u lokativu jednine javlja se u dva oblika pljȗsku pljuacutesku (GBJ 220)

Jednina Množina N pljȗsak pljȗsci pljuacuteskoviG pljȗska pljȗsākā pljuacuteskōvāD pljȗsku pljȗscima pljuacuteskovimaA pljȗsak pljȗske pljuacuteskoveV pljȗsku pljȗsci pljuacuteskoviI pljȗskom pljȗscima pljuacuteskovimaL pljȗsku pljuacutesku pljȗscima pljuacuteskovima

Naša građa pokazuje da u lokativu jednine preovladava oblik pljȗsku (s dugosilaznim akcentom) U procentima

A pljȗsku 90 B pljuacutesku 8 C pljȕsku 2 Oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu zabilježen je samo

u dva odsto slučajeva pa ne možemo tvrditi da se javlja u standardnom bosanskom jeziku ali ga nismo mogli zanemariti

Imenica prigravejatelj u GBJ zabilježena je sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu u NHJ sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu prȉjatelj (NHJ 48) U RBJ naporedo je prȉjatelj prigravejatelj (RBJ 1036)

U genitivu množine javljaju se naporedni oblici prigravejatēljā prijateacuteljā (GBJ 221)

22 Elmedina Alić

Jednina MnožinaN prigravejatelj prigravejateljiG prigravejatelja prigravejatēljā prijateacuteljāD prigravejatelju prigravejateljima prjategraveljimaA prigravejatelja prigravejateljeV prigravejatelju prigravejateljiI prigravejateljom prigravejateljima prjategraveljimaL prigravejatelju prigravejateljima prjategraveljima

Naša građa pokazuje da od svih sto ispitanika imamo kratkouzlazni akcent u genitivu množine prigravejatēljā Primjeri sa dugouzlaznim akcentom na trećem slogu nisu zabilježeni

d) Kratkosilazni na prvom slogu brȁtić (RBJ 88) nȅuspjeh (RBJ 762) sȁn (GBJ 126)


Jednina Množina N sȁn snȍvi snȉG snȁ snȍvāD snȕ snȍvima snȉmaA sȁn snȍve snȅV snȕ snȅ snȍvi snȉI snȍm snȍvima snȉmaL snȕ snȍvima snȉma

U imenica sa položajnim duljenjem odnosno kada se dulji vokal ispred suglasničkog skupa u kojem je prvi glas sonant iza akcenta javlja se dužina u svim padežima osim nominativa jednine gmȉzavac gmȉzāvca (RBJ 321) Ukoliko su to dvosložne imenice umjesto dužine imamo duljenje naglaše-nog sloga kao u primjeru stȁrac stȃrca (GBJ 197)

Kratkosilazni akcent može biti i na nepočetnom slogu u imenima i riječima stranog porijekla dirigravegent dirigȅnt (RJB 188) poljoprigravevrednīk poljoprȉvrednīk (RJB 950)

Mali broj imenica ovoga skupa ima promjenu akcenta u lokativu jedni-ne mjȅsēcu mjeseacutecu (GBJ 219 RBJ 660) pȍglēdu pogleacutedu (NHJ 49)

Primjer (GBJ 219)


Jednina Množina N mjȅsēc mjȅsēciG mjȅsēca mjȅseacutecīD mjȅsēcu mjeseacutecimaA mjȅsēc mjȅsēceV mjȅsēče mjȅsēciI mjȅsēcom mjeseacutecimaL mjȅsēcu mjeseacutecu mjeseacutecima

Naša građa pokazuje da u lokativu jednine preovladava oblik mjȅsēcu sa kratkosilaznim akcentom U procentima

A mjȅsēcu 91 B mjeseacutecu 9 Imenice sa kratkosilaznim akcentom koje imaju dugu množinu mogu

se i kratiti kao u primjerima gȍlubovi gȍlūbi (GBJ 202) lȉšajevi lȉšāji (GBJ 202) pȁukovi pȁūci (GBJ 202)

Primjer (GBJ 202)

Jednina MnožinaN gȍlūb gȍluboviG gȍlūba gȍlubōvā goluboacutevā D gȍlūbu gȍlubovima golubogravevima A gȍlūba gȍluboveV gȍlūbe gȍluboviI gȍlūbom gȍlubovima golubogravevima L gȍlūbu gȍlubovima golubogravevima

Naša građa pokazuje da od svih sto ispitanika imamo kratkosilazni akcent u genitivu množine gȍlubōvā Ovo može značiti da klasični akcenti tipa goluboacutevā nisu više prisutni u standardnom bosanskom jeziku

Identičnu situaciju imamo u dativu instrumentalu i lokativu množine od svih sto ispitanika bilježimo kratkosilazni akcent gȍlubovima Primjeri sa kratkouzlaznim akcentom golubogravevima nisu zabilježeni u našoj građi

24 Elmedina Alić

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Imenice sa kratkosilaznim akcentom tipa mȍzak (GBJ 41) rȁt (RBJ

1118) rȍk (RBJ 1155) skȕp (RBJ 1206) tȍk (RBJ 1335) u lokativu jednine i u svim padežima množine mijenjaju ton u kratkouzlazni akcent

Primjer (GBJ 41)

Jednina Množina N mȍzak mogravezgovi mȍzgovi G mȍzga mogravezgōvā mȍzgōvāD mȍzgu mogravezgovima mȍzgovimaA mȍzak mogravezgove mȍzgoveV mȍzgu mogravezgovi mȍzgoviI mȍzgom mogravezgovima mȍzgovimaL mȍzgu mogravezgu mogravezgovima mȍzgovima

Ova promjena je dosljednija u lokativu množine nego u lokativu jedni-ne ustaljeno je mogravezgovi ragravetovi ali i u mogravezgu u mȍzgu (NHJ 5)

Kratkosilazni akcent u nominativu i vokativu jednine imenica kȍnj (GBJ 215 RBJ 533) krȍv (RBJ 558) rȍv (RBJ 1158) slȍg (RBJ 1213) zglȍb (RBJ 1521) u svim ostalim padežima mijenja ton u kratkouzlazni akcent

Primjer (GBJ 215 RBJ 533)

Jednina Množina N kȍnj kogravenjiG kogravenja koacutenjāD kogravenju kogravenjimaA kogravenja kogravenjeV kogravenju kogravenjiI kogravenjem kogravenjimaL kogravenju kogravenjima

Dugosilazni akcent je samo u nominativu akuzativu i vokativu jedni-ne imenica krȃlj (GBJ 216) pȃnj (GBJ 198) pȗt (GBJ 216) stȗp (RBJ 1261) vrȃč (RBJ 1451) u svim ostalim padežima mijenja ton u dugouzlazni ak-cent


Primjer (GBJ 216)

Jednina MnožinaN krȃlj kraacuteljeviG kraacutelja kraacuteljēvāD kraacutelju kraacuteljevimaA kraacutelja kraacuteljeveV krȃlju kraacuteljeviI kraacuteljem kraacuteljevimaL kraacutelju kraacuteljevima

Primjer (GBJ 198)

Jednina Množina N pȃnj paacutenjeviG paacutenja paacutenjēvāD paacutenju paacutenjevimaA pȃnj paacutenjeveV pȃnju paacutenjeviI paacutenjem paacutenjevimaL paacutenju paacutenjevima

Ukoliko ove imenice imaju i kratku i dugu množinu u dugoj množini akcent može biti ili dugouzlazni ili kratkouzlazni

Primjer (GBJ 216)

Jednina Množina N pȗt puacutetevi puacutetovi puacutetiG puacuteta puacutetēvatilde puacutetōvā puacutetāD puacutetu puacutetevima puacutetovima puacutetimaA pȗt puacuteteve puacutetove puacuteteV pȗte puacutetevi puacutetovi puacutetiI puacutetem puacutetom puacutetevima puacutetovima puacutetimaL puacutetu puacutetevima puacutetovima puacutetima

26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

Jednina Množina N stȗp stuacutepi stuacutepovi stugravepoviG stuacutepa stuacutepā stuacutepōvā stugravepōvāD stuacutepa stuacutepima stuacutepovima stugravepovimaA stȗp stuacutepe stuacutepove stugravepoveV stȗpe stuacutepi stuacutepovi stugravepoviI stuacutepu stuacutepima stuacutepovima stugravepovimaL stuacutepom stuacutepima stuacutepovima stugravepovima

Imenica cȓv u dativu instrumentalu i lokativu množine javlja se u dva naporedna oblika sa kratkouzlaznim i sa dugouzlaznim akcentom Tako je zabilježena u GBJ (216)

Jednina Množina N cȓv cȓviG cȓva cŕvāD cȓvu cŕvima cvimaA cȓva cȓveV cȓve cȓviI cȓvom cŕvima cvimaL cȓvu cŕvima cvima

Naša građa pokazuje da je oblik cŕvima dvostruko češći negoli oblik s kratkouzlaznim akcentom U procentima

A cŕvima 68 B cvima 32 Dugosilazni akcent je samo u nominativu (i akuzativu) jednine imeni-

ca gȏst ndash gȍst (GBJ 216 RBJ 328) mȏst (RBJ 672) rȏd (RBJ 1153) sȏk (RBJ 1226) znȏj (RBJ 1529) u svim je ostalim padežima jednine osim lokativa kratkosilazni ili kratkouzlazni akcent U lokativu jednine je kratkouzlazni akcent


Primjer (GBJ 216) Jednina Množina

N gȏst gȍstiG gȍsta gogravestijū gȏstā gogravestīD gȍstu gȍstimaA gȍsta gȍsteV gȍste gȍstiI gȍstom gȍstimaL gogravestu gȍstima

Imenica logravevac u GBJ (219) zabilježena je sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu u nominativu jednine

Jednina Množina N logravevac logravevci loacutevciG logravevca loacutevca lovaacutecā lȍvācā D logravevcu loacutevcu logravevcima loacutevcimaA logravevca loacutevca logravevce loacutevceV lȍvče locircvče logravevci loacutevciI logravevcem loacutevcem logravevcima loacutevcimaL logravevcu loacutevcu logravevcima loacutevcima

RBJ u genitivu množine ima samo lȍvācā (603) U NHJ zabilježena je sa dugouzlaznim akcentom na prvom slogu loacutevac u svim padežima jednine i množine osim u vokativu jednine u kojem dolazi do promjene akcenta u dugosilazni lȏvče

Neslaganja u akcenatskim likovima imenice logravevac loacutevac razlog su da se u našem istraživanju posebno pozabavimo ovom imenicom Obradili smo genitiv jednine nominativ množine genitiv množine i dativ instru-mental i lokativ množine

Naša građa pokazuje da je u genitivu jednine oblik lόvca dvostruko češći negoli oblik sa kratkouzlaznim akcentom U procentima

A lόvca 65 B logravevca 35 U nominativu množine oblik lόvci sa kratkouzlaznim akcentom dvo-

struko je češći negoli oblik logravevac U procentima A lόvci 65 B logravevci 35

28 Elmedina Alić

U genitivu množine bilježimo čak četiri oblika ove imenice lȍvācā lovaacutecā lȏvācā lόvācā U procentima

A lȍvācā 53 B lovaacutecā 13 C lȏvācā 33 D lόvācā 1 U dativu instrumentalu i lokativu množine oblici lόvcima logravevcima

gotovo su podjednake učestalosti s tim da se oblik lόvcima sa dugouzla-znim akcentom ipak nešto češće bilježi od oblika logravevcima sa kratkouzla-znim akcentom

U procentima A lόvcima 57 B logravevcima 43

b) S promjenom mjesta akcenta Imenice sa kratkouzlaznim akcentom u nominativu (akuzativu) jedni-

ne tipa mugravedrac (RBJ 679) pogravedlac (RBJ 922) svjegravedok (RBJ 1279) žigravevot (GBJ 218) imaju promjenu mjesta akcenta na slijedeći slog

Primjer (GBJ 218)

Jednina MnožinaN žigravevot žȉvot živogravetiG živograveta živoacutetāD živogravetu živogravetimaA žigravevot žȉvot živograveteV žȉvote živogravetiI živogravetom živogravetimaL živogravetu živogravetima

Iz tabele se vidi da u vokativu jednine akcent ostaje na prvom slogu odnosno da nema promjene mjesta akcenta pa to i ne bilježimo kao tipo-lošku odliku

Dugouzlazni akcent u genitivu množine je predvidljiv imenice ovog tipa uvijek imaju dug posljednji i pretposljednji slog u tom padežu (NHJ 30)

Isti tip promjene imaju i imenice stranoga porijekla koje u nominativu jednine imaju -oslash nastavak bigravefē (GBJ 219) dogravesjē (RBJ 219) kugravepē (GBJ 199) nigravevō (GBJ 199) sigravežē (GBJ 199)



N bigravefē bifegraveiG bifegravea bifegraveāD bifegraveu bifegraveimaA bigravefē bifegraveeV bigravefē bifegraveiI bifegraveom bifegraveimaL bifegraveu bifegraveima

c) S promjenom mjesta i trajanja akcentaU imenica s kratkouzlaznim akcentom u nominativu i dužinom na sli-

jedećem slogu tipa apagraverāt (RBJ 24) gospogravedār (GBJ 222) jugravenāk (RBJ 474) naslogravenjāč (RBJ 723) dolazi do promjene akcenta u dugouzlazni na mjestu dužine U vokativu jednine je kratkosilazni akcent na prvom slogu

Jednina Množina N jugravenāk junaacuteciG junaacuteka junaacutekāD junaacuteku junaacutecimaA junaacuteka junaacutekeV jȕnāče junaacuteciI junaacutekom junaacutecimaL junaacuteku junaacutecima

Primjer (GBJ 222)

Jednina Množina N gospogravedār gospodaacuteriG gospodaacutera gospodaacuterāD gospodaacuteru gospodaacuterimaA gospodaacutera gospodaacutereV gȍspodāru gȍspodāre gospodaacuteriI gospodaacuterom gospodaacuterem gospodaacuterimaL gospodaacuteru gospodaacuterima

30 Elmedina Alić

Iz navedenih primjera uočavamo pravilo o promjeni mjesta i trajanju akcenta važi za sve imenice ovoga tipa bez obzira na kojem se slogu nalazi akcent

1112 Imenice muškog roda s -o i -e u Njd

Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom drugom ili trećem slogu bijenaacutele (RBJ 65)

debeacuteljko (RBJ 162) nestaacuteško (GBJ 759) raščupaacutenko (GBJ 204) raz-mažeacutenko (RBJ 1123) uacutejko (RBJ 1374)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 204)Jednina Množina

N raščupaacutenko raščupaacutenciG raščupaacutenka raščupaacutenkāD raščupaacutenku raščupaacutencimaA raščupaacutenko raščupaacutenkeV raščupaacutenko raščupaacutenci I raščupaacutenkom raščupaacutencimaL raščupaacutenku raščupaacutencima

b) Kratkouzlazni na prvom slogu agraveuto (GBJ 204) Kagraveiro (GBJ 204) kagravekao (RBJ 480) Sogravefoklo (GBJ 204)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine izuzev genitiva množine (GBJ 204)

Jednina Množina N agraveuto agraveutiG agraveuta ȁūtāD agraveutu agraveutimaA agraveuto agraveuteV agraveuto agraveutiI agraveutom agraveutimaL agraveutu agraveutima

Kratkouzlazni na drugom slogu flamigravengo (RBJ 291) libregraveto (RBJ 592) rodegraveo (NHJ 52)

Kratkouzlazni na trećem slogu Ariogravesto (NHJ 58) Politegraveo (NHJ 58)


Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine Treba naglasiti da imenice ovoga tipa nisu česte u našem jeziku najčešće su to vlastita imena stranoga porijekla kao što vidimo iz navedenih primjera

c) Dugosilazni na prvom slogu Kȃrlo (GBJ 204) rȃdio (GBJ 204) sȏlo (RBJ 1227)


Jednina Množina N rȃdio rȃdijiG rȃdija rȃdījāD rȃdiju rȃdijimaA rȃdio rȃdijeV rȃdio rȃdijiI rȃdijem rȃdiom rȃdijimaL rȃdiju rȃdijima

Dugosilazni akcent na nepočetnom slogu nije česta pojava u našem jeziku Ukoliko se i nađe to su onda obično vlastita imena i riječi stranoga porijekla Antȏnio Agraventōnio Milȃno

(NHJ 58)

a) Kratkosilazni na prvom slogu kȍrzo (GBJ 204) mȍto (RBJ 673) vȁterpolo (RBJ 1423) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (RBJ 673)

Jednina Množina N mȍto mȍtiG mȍta mȍtā D mȍtu mȍtimaA mȍto mȍteV mȍto mȍtiI mȍtom mȍtimaL mȍtu mȍtima

Kratkosilazni akcent na nepočetnom slogu nije česta pojava u bosan-skom jeziku Bornȅo (NHJ 59) fijȁsko fijagravesko (RBJ 286)

32 Elmedina Alić

112 Imenice srednjeg roda

1121 Imenice srednjeg roda s -o i -e u Njd (jednakosložne imenice)

Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom slogu člaacutenstvo (RBJ 142) naacutesēlje (GBJ 226)

šeacutetalīšte (RBJ 1291) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 226)

Jednina Množina N naacutesēlje naacutesēljaG naacutesēlja naacutesēljāD naacutesēlju naacutesēljimaA naacutesēlje naacutesēljaV naacutesēlje naacutesēljaI naacutesēljem naacutesēljimaL naacutesēlju naacutesēljima

Dugouzlazni na drugom slogu imaacutenje (RBJ 383) rasuacutelo (RBJ 1116) zaniacutemānje (RBJ 1492)


N rasuacutelo rasuacutelaG rasuacutela rasuacutelāD rasuacutelu rasuacutelimaA rasuacutelo rasuacutelaV rasuacutelo rasuacutelaI rasuacutelom rasuacutelimaL rasuacutelu rasuacutelima

Dugouzlazni na trećem slogu blagostaacutenje (RBJ 73) ministaacuterstvo (RBJ 653) uzbuđeacutenje (RBJ 1081) Imenicu ministaacuterstvo imamo i sa kratkouzla-znim akcentom na trećem slogu ministagraverstvo (RBJ 653)

Dugouzlazni na četvrtom slogu građevinaacuterstvo (RBJ 333) veleposlaacuten-stvo (RBJ 1426)

Genitiv množine imenica koje imaju dugouzlazni akcent na slogu prije nastavka -stvo -štvo javlja se u naporednim oblicima veleposlaacutenstvā velepograveslānstāvā veleposlȃnstāvā (RBJ 1426)


Dugouzlazni na petom slogu bibliotekaacuterstvo (RBJ 64) nerazumijeacutevānje (RBJ 756) samopouzdaacutenje (RBJ 1171) samozavaraacutevānje (RBJ 1172)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu segravelo (GBJ 206) kagravemēnje (RBJ 195) ogravebrazovānje (RBJ 1262) Primjer (GBJ 206)

Jednina MnožinaN segravelo sȅlaG segravela seacutelā sȇlāD segravelu sȅlimaA segravelo sȅlaV segravelo sȅlaI segravelom sȅlimaL segravelu sȅlima

Dvosložne imenice iz ove skupine mijenjaju u genitivu množine krat-kouzlazni akcent u dugouzlazni segravelo ndash seacutelā Bilježimo primjere i sa dugosi-laznim akcentom u genitivu množine segravelo ndash sȇlā (GBJ 206) kao i promje-nu kratkouzlaznog akcenta u kratkosilazni u množini ovih imenica što se vidi iz primjera u tabeli (GBJ 206)

Kod imenica tipa ogravebrazovānje akcent i dužina ostaju u svim padežima jednine i množine

Kratkouzlazni na drugom slogu oglegravedalo (RBJ 812) rumegravenilo (RBJ 1161) višegraveglāsje (RBJ 1438) zelegravenilo (RBJ 1519)

Kod složenica tipa višegraveglāsje ali i složenica sa spojnikom -o- izraže-na je tendencija pomicanja akcenta na početak riječi višegraveglāsje vȉšeglāsje (RBJ 1438)

Kratkouzlazni na trećem slogu brodogragravedilīšte (RBJ 92) neobagravezirānje (RBJ 747) ribogogravejilīšte (RBJ 1149) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine

Kratkouzlazni na četvrtom slogu jezikoznagravenstvo (RBJ 471) računovogravedstvo (RBJ 1099) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

c) Dugosilazni na prvom slogu blȃgo (RBJ 72) cȃrstvo (RBJ 104) mȏre (GBJ 223)


34 Elmedina Alić

Jednina Množina N mȏre mȏraG mȏra mȏrāD mȏru mȏrimaA mȏre mȏraV mȏre mȏraI mȏrem mȏrimaL mȏru mȏrima

Imenice ovoga tipa sa dužinom su po predvidljivim i općim pravilima mȃjčīnstvo (RBJ 620) pȃmćēnje (RBJ 871) vlȃsnīštvo (RBJ 1445)

d) Kratkosilazni na prvom slogu blȁto (RBJ 73) kȍplje (GBJ 225) vȑhnje (RBJ 1455)


Jednina Množina N kȍplje kȍpljaG kȍplja kȍpāljāD kȍplju kȍpljimaA kȍplje kȍpljaV kȍplje kȍpljaI kȍpljem kȍpljimaL kȍplju kȍpljima

Imenice ovoga tipa sa dužinom su po predvidljivim i općim pravilima ȉmenovānje (RBJ 384) mȁterīnstvo (RBJ 634) plȅtīvo (RBJ 910)

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Imenice sa kratkosilaznim akcentom tipa ȍko (RBJ 817) ȕho (GBJ 225)

u genitivu dativu instrumentalu i lokativu množine mijenjaju ton u krat-kouzlazni akcent



N ȕho ȕši (i-vrsta)G ȕha ugravešijūD ȕhu ugravešimaA ȕho ȕšiV ȕho ȕšiI ȕhom ugravešimaL ȕhu ugravešima

Kratkosilazni akcent je u svim padežima jednine imenica bȑdo (RBJ 89) mjȅsto (GBJ 223) zvȍno (RBJ 1534) a u množini može mijenjati ton u kratkouzlazni akcent genitiv množine dulji se po općim pravilima


N mjȅsto mjȅsta G mjȅsta mjȇstā mjeacutestāD mjȅstu mjȅstima mjegravestimaA mjȅsto mjȅstaV mjȅsto mjȅsta I mjȅstom mjȅstima mjegravestimaL mjȅstu mjȅstima mjegravestima

b) S promjenom mjesta i trajanja akcentaImenice s kratkosilaznim akcentom u nominativu tipa jȅzero (RBJ 470)

u množini mijenjaju akcent u kratkouzlazni i on dolazi na drugi slog Primjer (RBJ 470)

Jednina Množina N jȅzero jezegraveraG jȅzera jezeacuterāD jȅzeru jezegraverimaA jȅzero jezegraveraV jȅzero jezegraveraI jȅzerom jezegraverimaL jȅzeru jezegraverima

36 Elmedina Alić

1122 Imenice srednjeg roda s -oslash u Njd (nejednakosložne imenice)

Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom slogu jaacuteje (GBJ 224) juacutene (GBJ 207) uacuteže

(GBJ 205)Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 207)

Jednina Množina N uacuteže uacutežeta G uacutežeta uacutežētāD uacutežetu uacutežetima A uacuteže uacutežetaV uacuteže uacutežetaI uacutežetom uacutežetimaL uacutežetu uacutežetima

Imenica uacuteže u množini se javlja i kao zbirna imenica ȕžād U ovaj tip imenica ide i imenica pόdnē (GBJ 207) koja se od navedenih imenica ra-zlikuje po obrascu promjene

Primjer (GBJ 207) (RBJ 923)

Jednina MnožinaN poacutednē poacutedne poacutedneva poacutedneviG poacutedneva poacutednēvā D poacutednevu poacutednevimaA poacutednē poacutedne poacutedneva poacutedneveV poacutednē poacutedne poacutedneva poacutedneviI poacutednevom poacutednevimaL poacutednevu poacutednevima

Dugouzlazni na drugom slogu jediacutenče (RBJ 463) služiacutenče slugravežīnče (RBJ 1215) živiacutenče (RBJ 1543)

Dugouzlazni na trećem slogu Afrikaacutenče (NHJ 69) nevinaacutešce (RBJ 764)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu djegravetešce (RBJ 196) mogravemče (RBJ 668) ugravenuče (GBJ 225)



Jednina Množina N ugravenuče - - -G ugravenučeta - - -D ugravenučetu - - -A ugravenuče - - -V ugravenuče - - -I ugravenučetom - - -L ugravenučetu - - -

Kratkouzlazni na drugom slogu nedogravenošče (RBJ 738) praugravenuče (RBJ 996) sirograveče (RBJ 1194)

Kratkouzlazni na trećem slogu mrtvorograveđēnče (RBJ 677) prvorograveđēnče (RBJ 1088)

c) Dugosilazni na prvom slogu čȃvče (NHJ 70)

d) Kratkosilazni na prvom slogu gȕšče (RBJ 348) jȁnje (GBJ 224) tȁne (RBJ 1317)

Primjer (GBJ 224)

Jednina MnožinaN jȁnje - - -G jȁnjeta - - -D jȁnjetu - - -A jȁnje - - -V jȁnje - - -I jȁnjetom - - -L jȁnjetu - - -

Promjenljivi tipovia) S promjenom trajanja Imenice sa dugouzlaznim akcentom tipa dijeacutete (RBJ 184) kljuacutese (RBJ

511) mijenjaju akcent u kratkouzlazni u svim padežima jednine osim u akuzativu U vokativu je kratkosilazni (RBJ 184)

38 Elmedina Alić

Jednina Množina N dijeacutete - - -G djegraveteta - - -D djegravetetu - - -A dijeacutete - - -V dȉjete - - -I djegravetetom - - -L djegravetetu - - -

b) S promjenom mjesta akcentaImenice sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu u nominativu

jednine tipa pregravezime preacutezime (RBJ 1030 GBJ 226) u množini imaju pro-mjenu mjesta akcenta na treći slog

Jednina MnožinaN pregravezime prezimegravenaG pregravezimena prezimeacutenāD pregravezimenu prezimegravenima A pregravezime prezimegravenaV pregravezime prezimegravenaI pregravezimenom prezimegravenimaL pregravezimenu prezimegravenima

c) S promjenom mjesta i tona akcentaImenice s kratkosilaznim akcentom tipa ȉme (GBJ 207) nȅvrijēme

(RBJ 765) rȁme (RBJ 1103) sjȅme (RBJ 1199) tjȅme (RBJ 1333) u množini mijenjaju akcent u kratkouzlazni koji dolazi na drugi slogPrimjer (RBJ 1103 GBJ 207)

Jednina MnožinaN ȉme rȁme imegravena ramegravenaG ȉmena rȁmena imeacutenā rameacutenāD ȉmenu rȁmenu imegravenima ramegravenimaA ȉme rȁme imegravena ramegravenaV ȉme rȁme imegravena ramegravenaI ȉmenom rȁmenom imegravenima ramegravenimaL ȉmenu rȁmenu imegravenima ramegravenima


d) S promjenom mjesta tona i trajanja akcentaImenica vrijegraveme (GBJ 226) vrijeacuteme (RBJ 1456) u genitivu dativu in-

strumentalu i lokativu mijenja akcent u kratkosilazni a u množini dolazi kratkouzlazni akcent na drugi slogPrimjer (GBJ 226)

Jednina Množina N vrijegraveme vremegravenaG vrȅmena vremeacutenāD vrȅmenu vremegravenimaA vrijegraveme vremegravenaV vrijegraveme vremegravenaI vrȅmenom vremegravenimaL vrȅmenu vremegravenima

12 Akcenat imenica e-vrsteNepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu naacutegodba (RBJ 698) zaacuteklētva (RBJ 1480) zaacutepisničārka (GBJ 232)


N zaacutepisničārka zaacutepisničārkeG zaacutepisničārkē zaacutepisničārkīD zaacutepisničārki zaacutepisničārkamaA zaacutepisničārku zaacutepisničārkeV zaacutepisničārko zaacutepisničārkeI zaacutepisničārkōm zaacutepisničārkamaL zaacutepisničārki zaacutepisničārkama

Imenice tipa laacutesta (RBJ 584) naacuteda (RBJ 690) pruacutega (RBJ 1087) imaju promjenu akcenta u vokativu jednine ali to nije tipološka karakteristika pa ih je pravilnije navesti kao nepromjenljive tipove

Imenica baacutebō (GBJ 233) sa dugouzlaznim akcentom na prvom slogu može u bosanskom jeziku imati promjenu i po a-vrsti ali je češća promjena po e-vrsti U instrumentalu jednine javlja se u dva naporedna oblika baacutebōm baacutebom

40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)

Jednina Množina N baacutebo babeG baacutebē baacuteba baacutebāD baacutebi baacutebu baacutebamaA baacutebu baacuteba babeV bȃbo babeI baacutebōm baacutebom baacutebamaL baacutebi baacutebu baacutebama

Naša građa pokazuje da u instrumentalu jednine preovladava oblik baacutebōm sa dugouzlaznim akcentom U procentima

A baacutebōm 94 B baacutebom 6

Dvosložni hipokoristici tipa Meacuteho Iacutevo Joacutevo (GBJ 208) sa dugouzla-znim akcentom na prvom slogu mogu u bosanskom jeziku imati promjenu i po a-vrsti ali je češća promjena po e-vrsti

U instrumentalu jednine javljaju se u dva naporedna oblika Meacutehōm Meacutehom (GBJ 233)

Jednina Množina N Meacuteho (Meacutehe)G Meacutehē Meacuteha (Meacutehā)D Meacutehi Meacutehu (Meacutehama)A Meacutehu Meacuteha (Meacutehe)V Mȇho (Meacutehe)I Meacutehōm Meacutehom (Meacutehama)L Meacutehi Meacutehu (Meacutehama)

Naša građa pokazuje da u instrumentalu jednine preovladava oblik Meacutehōm sa dugouzlaznim akcentom U procentima

A Meacutehōm 92 B Meacutehom 8 Vidimo da je u našoj građi u dvosložnih imenica sa dugouzlaznim ak-

centom tipa baacutebo i Meacuteho oblik sa dužinom deseterostruko češći i običniji od oblika bez dužine


Dugouzlazni na drugom slogu darόvnica (RBJ 159) koleacutega (GBJ 233) Norveacutežānka (RBJ 774)


Jednina Množina N koleacutega koleacutegeG koleacutegē koleacutegāD koleacutegi koleacutegamaA koleacutegu koleacutegeV koleacutega koleacutegeI koleacutegōm koleacutegamaL koleacutegi koleacutegama

Dugouzlazni na trećem slogu afirmaacutecija (RBJ 5) Banjaluacutečānka (RBJ 48) inspiraacutecija (RBJ 392)

Dugouzlazni na četvrtom slogu alimentaacutecija (RBJ 14) komunikaacutecija (RBJ 525) organizaacutecija (RBJ 837) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine

Dugouzlazni na petom slogu generalizaacutecija (RBJ 308) kategorizaacutecija (RBJ 494) sistematizaacutecija (RBJ 1196)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu bigravelješka (GBJ 231) dogravemovina (RBJ 214) jagravestučnica (RBJ 459) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine (GBJ 231)

Jednina Množina N bigravelješka bigravelješkeG bigravelješkē bigravelježākā bigravelješkīD bigravelješci bigravelješkamaA bigravelješku bigravelješkeV bigravelješko bigravelješkeI bigravelješkōm bigravelješkamaL bigravelješci bigravelješkama

Imenice sa dužinom tipa djegravevōjka (GBJ 230) mugravezičārka (RBJ 684) tagravemničārka (RBJ 1316) ne mijenjaju akcent a dužina ostaje na istom slogu u svim padežima jednine i množine (GBJ 230)

42 Elmedina Alić

Jednina Množina N djegravevōjka degravevōjkeG djegravevōjkē djegravevojākāD djegravevōjci djegravevōjkamaA djegravevōjku djegravevōjkeV djegravevōjko djegravevōjkeI djegravevōjkōm djegravevōjkamaL djegravevōjci djegravevōjkama

Kratkouzlazni na drugom slogu barugraveština (RBJ 50) dobrigravečina (RBJ 200) indugravestrija (RBJ 388)

Imenice tipa ljepograveta (GBJ 230) planigravena (RBJ 906) sramograveta (RBJ 1237) u akuzativu i vokativu jednine bilježimo i sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu

Primjer (GBJ 230)

Jednina Množina N ljepograveta ljepograveteG ljepogravetē ljepoacutetāD ljepograveti ljepogravetamaA ljepogravetu ljȅpotu ljepograveteV ljȅpoto ljepograveto ljepograveteI ljepogravetōm ljepogravetamaL ljepograveti ljepogravetama

Naša građa pokazuje da u akuzativu jednine od svih sto ispitanika imamo kratkouzlazni akcent na drugom slogu ljepὸtu Primjeri sa kratko-silaznim akcentom ljȅpotu nisu zabilježeni

Kratkouzlazni na trećem slogu biogragravefija (RBJ 9) matemagravetičārka (RBJ 633) prijategraveljica (RBJ 1036) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (RBJ 1036)


Jednina MnožinaN prijategraveljica prijategraveljiceG prijategraveljicē prijategraveljicāD prijategraveljici prijategraveljicamaA prijategraveljicu prijategraveljiceV prijategraveljice prijategraveljiceI prijategraveljicōm prijategraveljicamaL prijategraveljici prijategraveljicama

Kratkouzlazni na četvrtom slogu autonogravemija (RBJ 37) intelektugraveālka (RBJ 393) terminologravegija (RBJ 1326) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

Kratkouzlazni na petom slogu aerodinagravemika (RBJ 5) jedanaestegraverica (RBJ 462) revoluciogravenārka (RBJ 1147) U paradigmatskoj promjeni nema promjena akcenta

c) Dugosilazni na prvom slogu bȋljka (GBJ 43) mȃjka (GBJ 228) prȃvda (RBJ 997)


Jednina Množina N mȃjka mȃjkeG mȃjkē mȃjkīD mȃjci mȃjkamaA mȃjku mȃjkeV mȃjko mȃjkeI mȃjkōm mȃjkamaL mȃjci mȃjkama

Akcenat ovih imenica prenosi se oslabljeno ugrave mājkē pograved bīljku

44 Elmedina Alić

d) Kratkosilazni na prvom slogu gȍdina (RBJ 322) jȁbuka (GBJ 230) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 230)

Jednina Množina N jȁbuka jȁbukeG jȁbukē jȁbūkā D jȁbuci jȁbukamaA jȁbuku jȁbukeV jȁbuko jȁbukeI jȁbukōm jȁbukamaL jȁbuci jȁbukama

Akcenat ovih imenica prenosi se oslabljeno ugrave jagodi pograved jabukuPromjena kratkosilaznog u dugosilazni akcent u genitivu množine

imenice knjȉga (RBJ 511) predvidljiva je U imenica s genitivom množine na -ā uvijek su dugi posljednji i pretposljednji slog u tom padežu Ako se kod takvih imenica na predzadnjem slogu nađe kratkouzlazni ili kratkosilazni akcent on se dulji zadržavajući svoj ton (NHJ 30 55)

Primjer (GBJ 227)

Jednina Množina N knjȉga knjȉgeG knjȉgē knjȋgāD knjȉzi knjȉgamaA knjȉgu knjȉgeV knjȉgo knjȉgeI knjȉgōm knjȉgamaL knjȉzi knjȉgama

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona i (trajanja) Imenice sa dugouzlaznim akcentom tipa duacuteša (RBJ 241) glaacuteva (RBJ

315) ruacuteka (RBJ 1160) mijenjaju akcent u dugosilazni u dativu akuzativu i vokativu jednine i u nominativu akuzativu i vokativu množine


Primjer (RBJ 315)

Jednina Množina N glaacuteva glȃveG glaacutevē glaacutevāD glȃvi glaacutevi glaacutevamaA glȃvu glȃveV glȃvo glȃveI glaacutevōm glaacutevamaL glaacutevi glaacutevama

Imenica ruacuteka u genitivu množine dolazi u oblicima rȕkū ruacutekā (RBJ 1160) ndash analogija prema nȍgū (GBJ 228) Prenošenje akcenta ovih imenica je neoslabljeno ȕ glāvu pȍd rūku zȁ dūšu

Imenice sa dugouzlaznim akcentom tipa graacutena (RBJ 334) sluacutega (GBJ 228) zvijeacutezda (RBJ 1533) zvijegravezda (GBJ 230) mijenjaju akcent u dugosila-zni u akuzativu i vokativu jednine te u nominativu akuzativu i vokativu množine

Primjer (RBJ 315)

Jednina Množina N graacutena grȃneG graacutenē graacutenāD graacuteni graacutenama gragravenamaA grȃnu grȃneV grȃno grȃneI graacutenōm graacutenama gragravenamaL graacuteni graacutenama gragravenama

U imenice sluacutega može izostati promjena u akuzativu jednine a u geni-tivu množine je i sluacutegā sluacutegū (GBJ 228)

46 Elmedina Alić

Jednina Množina N sluacutega sluacutege slȗgeG sluacutegē sluacutegā sluacutegūD sluacutegi sluacutezi sluacutegamaA sluacutegu sluacutege slȗgeV slucircgo sluacutege slȗgeI sluacutegōm sluacutegamaL sluacutegi sluacutezi sluacutegama

U imenice zvijeacutezda može u vokativu jednine biti i kratkosilazni akcent a u množini nepromijenjen dugouzlazni akcent u svim padežima (RBJ 1533 GBJ 230)

Jednina Množina N zvijeacutezda zvijegravezda zvijeacutezde zvijegravezdeG zvijeacutezdē zvijegravezdē zvijeacutezdā zvijegravezdāD zvijeacutezdi zvijegravezdi zvijeacutezdama zvijegravezdamaA zvijeacutezdu zvijegravezdu zvijeacutezde zvijegravezdeV zvijeacutezdu zvȉjezdo zvijeacutezde zvijegravezdeI zvijeacutezdōm zvijegravezdōm zvijeacutezdama zvijegravezdamaL zvijeacutezdi zvijegravezdi zvijeacutezdama zvijegravezdama

Prenošenje akcenta ovih imenica je neoslabljeno nȁ vōjsku pȍd zīmu Imenice sa kratkouzlaznim akcentom tipa gogravera (RBJ 325) igravegla (RBJ

379) kogravesa (RBJ 528) mijenjaju akcent u kratkosilazni u akuzativu i vokati-vu jednine te u nominativu akuzativu i vokativu množine

Primjer (RBJ 325)

Jednina Množina N gogravera gȍreG gograverē goacuterāD gograveri gograveramaA gȍru gȍreV gȍro gȍreI gograverōm gograveramaL gograveri gograverama


Prenošenje akcenta ovih imenica je neoslabljeno ȕ goru prȅd zoruImenice sa kratkouzlaznim akcentom tipa nogravega (GBJ 228) vograveda (RBJ

1446) zegravemlja (RBJ 1519) mijenjaju akcent u kratkosilazni u akuzativu i vo-kativu jednine te u nominativu akuzativu i vokativu množine U dativu jednine može doći do promjene ali i ne mora nogravezi nȍzi (RBJ 772)

Jednina Množina N nogravega nȍgeG nogravegē nogravegū noacutegāD nȍzi nogravegamaA nȍgu nȍgeV nȍgo nȍgeI nogravegōm nogravegamaL nogravezi nogravegama

Prenošenje akcenta ovih imenica je neoslabljeno pȍ vodu ȕ zemlju nȁ nogu

Imenica djegraveca (RBJ 194) ima kratkouzlazni akcent još u genitivu i in-strumentalu a u ostalim padežima mijenja akcent u kratkosilazni

Jednina Množina N djegraveca - - -G djegravecē - - -D djȅci - - -A djȅcu - - -V djȅco - - -I djegravecōm - - -L djȅci - - -

13 Akcenat imenica i-vrsteNepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu aacutevet (RBJ 38) ljuacutebav (RBJ 610) naacuteklonōst (RBJ 704)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (RBJ 610)

48 Elmedina Alić

Jednina Množina N ljuacutebav ljuacutebaviG ljuacutebavi ljuacutebavīD ljuacutebavi ljuacutebavimaA ljuacutebav ljuacutebaviV ljuacutebavi ljuacutebaviI ljuacutebavi ljuacutebavlju ljuacutebavimaL ljuacutebavi ljuacutebavima

U ovoj skupini brojne su imenice na -ōst sa dužinom broacutejnōst (RBJ 94) raacutezličitōst (RBJ 1025)

Dugouzlazni na drugom slogu buduacutećnōst (RBJ 97) neprίrodnōst ( neprί-rodan nȅprirodan RBJ 754) obίtelj (RBJ 784) zlonamjernoacutest (RBJ 1526)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (RBJ 784)Jednina Množina

N obίtelj obίteljiG obίtelji obίteljīD obίtelji obίteljimaA obίtelj obίteljiV obίtelji obίteljiI obίtelju obίteljimaL obίtelji obίteljima

Dugouzlazni na trećem slogu djelotvoacuternōst (RBJ 195) jednostaacutevnōst (RBJ 466) međuzaacutevisnōst (RBJ 640)

Imenice sa dugouzlaznim akcentom na trećem slogu i sa prefiksom ne- mogu se ostvariti i sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu neugoacutednōst nȅugodnōst (RBJ 761)

Dugouzlazni na četvrtom slogu državotvoacuternōst (RBJ 236) nacionaacutelnōst (RBJ 689) originaacutelnōst (RBJ 838) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine a dužina ostaje na -ōst

Dugouzlazni na petom slogu asocijatίvnōst (RBJ 32) profesionaacutelnōst (RBJ 1061) radioaktίvnōst (RBJ 1100)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu magraverljivōst (RBJ 630) sagravemrt (RBJ 1173) sagraveglasnōst (RBJ 1167)



Jednina Množina N sagravemrt sagravemrtiG sagravemrti sagravemrtīD sagravemrti sagravemrtimaA smart sagravemrtiV sagravemrti sagravemrtiI sagravemrti sagravemrću sagravemrtimaL sagravemrti sagravemrtima

Kratkouzlazni na drugom slogu darogravevitōst (RBJ 159) valegraventnōst (RBJ 1419) zapogravestavljenōst (RBJ 1497) Imenica valegraventnōst sa kratkouzlaznim akcentom čuje se i sa kratkosilaznim valȅntnōst (RBJ 1419)

Kratkouzlazni na trećem slogu kompetegraventnōst (RBJ 523) velikogravedušnōst (RBJ 1427) Imenica kompetegraventnōst sa kratkouzlaznim akcentom čuje se i sa kratkosilaznim kompetȅntnōst (RBJ 523) na istom slogu a imeni-ca velikogravedušnōst čuje se i sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu vȅlikodušnōst (RBJ 1427)

Kratkouzlazni na četvrtom slogu bogobojagravežljivōst (RBJ 79) istinoljugrave-bivōst (RBJ 417) nekompetegraventnōst (RBJ 743) Imenica nekompetegraventnōst sa kratkouzlaznim akcentom čuje se i sa kratkosilaznim nekompetȅntnōst (RBJ 743) na istom slogu

Kratkouzlazni na petom slogu insuficijegraventnōst ( insuficijegraventan insufi-ci jȅntan RBJ 393) nezainteregravesīrānōst ( nezainteregravesīrān RBJ 765)

Imenica insuficijegraventnōst sa kratkouzlaznim akcentom čuje se i sa krat-kosilaznim insuficijȅntnōst ( insufijȅntan RBJ 393) na istom slogu

c) Dugosilazni na prvom slogu skrȗšenōst (RBJ 1206) smȋrenōst (RBJ 1218) vȇzānōst (RBJ 1430) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine (RBJ 1218)

Jednina Množina N smȋrenōst smȋrenostiG smȋrenosti smȋrenostīD smȋrenosti smȋrenostimaA smȋrenōst smȋrenostiV smȋrenosti smȋrenōstiI smȋrenosti smȋrenošću smȋrenostimaL smȋrenōst smȋrenostima

50 Elmedina Alić

d) Kratkosilazni na prvom slogu smȑt (RBJ 1221) tȅčnōst (RBJ 1320) žȁlōst (RBJ 1537)

U genitivu množine moguća je promjena kratkosilaznog akcenta u kratkouzlazni (RBJ 1221)

Jednina Množina N smȑt smȑtiG smȑti smtīD smȑti smȑtimaA smȑt smȑtiV smȑti smȑtiI smȑtismȑću smȑtimaL smȑti smȑtima

U ovu skupinu idu i imenice tipa pȁmēt (GBJ 234) rȁdōst (GBJ 234) sa promjenom akcenta u dugouzlazni kratkouzlazni u lokativu jednine jer ta promjena nije obavezna

Primjer (GBJ 234)

Jednina Množina N rȁdōst rȁdostiG rȁdosti rȁdostī radogravestīD rȁdosti rȁdostima radogravestimaA rȁdōst rȁdostiV rȁdosti rȁdostiI rȁdosti rȁdošću rȁdostima radogravestimaL rȁdosti radogravesti rȁdostima radogravestima

Neslaganja u gramatikama u bilježenju akcenta rȁdostima radogravestima razlog su da se posebno pozabavimo ovom imenicom Obradili smo dativ instrumental i lokativ množine

Naša građa pokazuje da je u dativu instrumentalu i lokativu množine oblik rȁdostima neuporedivo češći negoli oblik sa kratkouzlaznim akcen-tom U procentima

A rȁdostima 96 B radogravestima 2 C ragravedōstīma 2


Imenica pȁmēt (GBJ 234) sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom u lokativu jednine javlja se u dva naporedna oblika pȁmēti pameacuteti U genitivu množine bilježimo oblike sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dugouzlaznim na drugom slogu pȁmētī pameacutetī (GBJ 234)

Jednina Množina N pȁmēt pȁmētiG pȁmēti pȁmētī pameacutetīD pȁmēti pȁmētima pameacutetimaA pȁmēt pȁmētiV pȁmēt pȁmētiI pȁmēti pȁmēću pȁmētima pameacutetimaL pȁmēti pameacuteti pȁmētima pameacutetima

Naša građa pokazuje da u lokativu jednine oblik pameacuteti preovladava u odnosu na oblik sa kratkosilaznim akcentom U procentima

A pameacuteti 72 B pȁmēti 28 U genitivu množine bilježimo dva oblika ove imenice pȁmētī pameacutetī

U procentima A pȁmētī 94 B pameacutetī 6 Uočavamo da u genitivu množine potpuno preovladava oblik sa krat-

kosilaznim akcentom i dužinama na drugom i trećem sloguImenica zȁpovijed (GBJ 235) sa kratkosilaznim akcentom na prvom

slogu u lokativu jednine javlja se u dva naporedna oblika zȁpovijedi zapovijegravedi U genitivu množine bilježimo oblike sa kratkosilaznim ak-centom na prvom slogu i kratkouzlaznim na četvrtom slogu zȁpovijedī zapovijegravedī a u dativu instrumentalu i lokativu množine naporedne oblike zȁpovijedima zapovijegravedima (GBJ 235)

Jednina Množina N zȁpovijed zȁpovijediG zȁpovijedi zȁpovijedī zapovijegravedīD zȁpovijedi zȁpovijedima zapovijegravedimaA zȁpovijed zȁpovijediV zȁpovijedi zȁpovijediI zȁpovijedi zȁpovijeđu zȁpovijedima zapovijegravedimaL zȁpovijedi zapovijegravedi zȁpovijedima zapovijegravedima

52 Elmedina Alić

Naša građa pokazuje da od svih sto ispitanika imamo kratkosilazni akcent u lokativu jednine zȁpovijedi Identičnu situaciju imamo u geni-tivu množine kao i u dativu instrumentalu i lokativu množine od svih sto ispitanika bilježimo kratkosilazni akcent Gmn zȁpovijedī DILmn zȁpovijedima Primjeri sa kratkouzlaznim akcentom Ljd zapovijegravedi Gmn zapovijegravedī DILmn zapovijegravedima nisu zabilježeni u našoj građi

Imenica kȍkōš (GBJ 234) sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom na drugom slogu javlja se u dativu instrumentalu i lokativu množine u dva naporedna oblika kȍkošima kokὸšima

Jednina Množina N kȍkōš kȍkošiG kȍkoši kokogravešī kokogravešijūD kȍkoši kȍkošima kokogravešimaA kȍkōš kȍkošiV kȍkoši kȍkošiI kȍkoši kȍkošju kȍkošima kokogravešimaL kȍkoši kȍkošima kokogravešima

Naša građa pokazuje da se u dativu instrumentalu i lokativu množi-ne javljaju čak tri oblika ove imenice kȍkošima kokὸšima kὸkōšima U procentima

A kȍkošima 80 B kokὸšima 16 C kὸkōšima 4 Preovladava oblik kȍkošima sa kratkosilaznim akcentom na prvom

slogu dok su oblici sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu i krat-kouzlaznim akcentom na prvom slogu i dužinom na drugom slogu prisut-ni u znatno manjem procentu

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Imenice sa dugosilaznim akcentom tipa mȋsao (GBJ 235) stvȃr (RBJ

1261) vlȃst (RBJ 1445) u lokativu jednine i u genitivu dativu lokativu i instrumentalu množine mijenjaju ton u dugouzlazni akcent

Primjeri (RBJ 1261) (GBJ 235)


Jednina MnožinaN stvȃr stvȃriG stvȃri stvaacuterīD stvȃri stvaacuterimaA stvȃr stvȃriV stvȃri stvȃriI stvȃri stvȃrju stvaacuterimaL stvaacuteri stvaacuterima

Jednina Množina N mȋsao mȋsliG mȋsli miacuteslīD mȋsli miacuteslimaA mȋsao mȋsliV mȋsli mȋsliI mȋsli mȋšlju miacuteslimaL miacutesli miacuteslima

b) S promjenom tona i trajanja akcentaDugosilazni akcent je samo u nominativu (akuzativu) jednine imenica

kćȋ (GBJ 213) nȏć (GBJ 233) pȇć (RBJ 887) zȏb (RBJ 1529) žȗč žȕč (RBJ 1546) u svim ostalim padežima se mijenja i to u kratkosilazni (u genitivu dativu vokativu i instrumentalu jednine i nominativu akuzativu i vokativu množine) i kratkouzlazni (u genitivu dativu i instrumentalu množine) dok u lokativu jednine imamo ili kratkosilazni (kćȅri) ili kratkouzlazni (nograveći)

Primjer (GBJ 213) (GBJ 233)

Jednina MnožinaN kćȋ kćȅriG kćȅri kćegraverīD kćȅri kćegraverimaA kćȇr kćȅriV kćȅri kćȅriI kćȅri kćegraverimaL kćȅri kćegraverima

54 Elmedina Alić

Jednina Množina N nȏć nȍćiG nȍći nogravećī D nȍći nogravećimaA nȏć nȍćiV nȍći nȍćiI nȍći nȍću nogravećimaL nograveći nogravećima

2 Akcenat pridjeva

21 Akcenat neodređenog pridjevskog vida

Neodređeni pridjevski vid ima ova akcenatska obilježjaa) u promjenjivom tipu akcenat se mijenja po rodovimab) u deklinaciji ženski i srednji rod imaju iste akcentec) vokativ je po zamjeničkoj promjeni u svih pridjeva koji imaju i

određeni oblik a u narodnoj pjesmi može biti i jednak nominativu mlȃd junače

d) u akuzativu jednine muškog roda dolazi akcent nominativa ili ge-nitiva a u drugim je padežima jednine i u množini osim u vokati-vu isti kao u ženskom i srednjem rodu

Neodređeni i određeni vid pridjeva često se razlikuju i po vrsti akcenta (žuacuteta žȗtā) ili po njegovom mjestu (visὸka vigravesokā)

Neodređeni pridjevski vid (GBJ 241 RBJ 455)

Jednina MnožinaMuški

rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski

rodN jȃk jaacuteko jaacuteka jaacuteki jaacuteka jaacutekeG jaacuteka jaacuteka jaacutekē jaacutekīh jaacutekīh jaacutekīhD jaacuteku jaacuteku jaacutekōj jaacutekīm(a) jaacutekīm(a) jaacutekīm(a)A = N ili G jaacuteko jaacuteku jaacuteke jaacuteka jaacutekeV - - - - - - - - - - - - - - - - - -I jaacutekīm jaacutekīm jaacutekōm jaacutekīm(a) jaacutekīm(a) jaacutekīm(a)L jaacuteku jaacuteku jaacutekōj jaacutekīm(a) jaacutekīm(a) jaacutekīm(a)


22 Akcenat određenog pridjevskog vida

Određeni pridjevski vid ima ova akcenatska obilježjaa) akcenat se ne mijenja po rodovima ni u deklinacijib) akcenatske se razlike javljaju između određenog i neodređenog

vida u nekoliko skupina pridjevaOdređeni pridjevski vid (GBJ 241 RBJ 455)


rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski

rodN jȃkī jȃko jȃkā jȃki jȃkā jȃkēG jȃkōg(a) jȃkōg(a) jȃkē jȃkīh jȃkīh jȃkīhD jȃkōm(e) jȃkōm(e) jȃkōj jȃkīm(a) jȃkīm(a) jȃkīm(a)A = N ili G jȃkō jȃkū jȃke jȃkā jȃkēV jȃkī jȃkō jȃkā jȃkī jȃkā jȃkēI jȃkīm jȃkīm jȃkōm jȃkīm(a) jȃkīm(a) jȃkīm(a)L jȃkōm(e) jȃkōm(e) jȃkōj jȃkīm(a) jȃkīm(a) jȃkīm(a)

23 Akcenat komparativa i superlativa

Komparativ ima ova akcenatska obilježjaa) dvosložni pridjevi imaju u komparativu kratkosilazni akcentb) trosložni i duži pridjevi imaju u komparativu kratkouzlazni akcent

na trećem slogu od krajac) komparativ se mijenja kao određeni pridjevi i u deklinaciji nema

akcenatskih promjena (GBJ 241 RBJ 1245)


rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski

rodN stagraverijī stagraverijē stagraverijā stagraverijī stagraverijā stagraverijēG stagraverijēg(a) stagraverijēg(a) stagraverijē stagraverijīh stagraverijīh stagraverijīhD stagraverijēm(u) stagraverijēm(u) stagraverijōj stagraverijīm(a) stagraverijīm(a) stagraverijīm(a)A = N ili G = N stagraverijū stagraverijē stagraverijā stagraverijēV stagraverijī stagraverijē stagraverijā stagraverijī stagraverijā stagraverijēI stagraverijīm stagraverijīm stagraverijōm stagraverijīm(a) stagraverijīm(a) stagraverijīm(a)L stagraverijēm(u) stagraverijēm(u) stagraverijōj stagraverijīm(a) stagraverijīm(a) stagraverijīm(a)

56 Elmedina Alić

Superlativ ima ova akcenatska obilježjaa) oblici superlativa mogu zadržati dva akcenta dugosilazni ili kratko-

silazni akcent na prefiksu kao i akcent komparativa nȃjmilostigravevijī nȁjmilostigravevijī (GBJ 240)

b) trosložni superlativi mogu ali i ne moraju zadržati akcent kompa-rativa u drugom dijelu nȃjgȍrī nȃjgorī ( gȍrī RBJ 326)

c) superlativ se mijenja kao određeni pridjevi i u deklinaciji nema akcenatskih promjena (GBJ 241 RBJ 1245)

Jednina Množina

Muški rod Srednji rod Ženski rod Muški rod Srednji rod Ženski rod

N nȃjstagraverijī nȃjstagraverijē nȃjstagraverijā nȃjstagraverijī nȃjstagraverijā nȃjstagraverijē

G nȃjstagraverijēg(a) nȃjstagraverijēg(a) nȃjstagraverijē nȃjstagraverijīh nȃjstagraverijīh nȃjstagraverijīh

D nȃjstagraverijēm(u) nȃjstagraverijēm(u) nȃjstagraverijōj nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a)

A = N ili G = N nȃjstagraverijū nȃjstagraverijē nȃjstagraverijā nȃjstagraverijē

V nȃjstagraverijī nȃjstagraverijē nȃjstagraverijā nȃjstagraverijī nȃjstagraverijā nȃjstagraverijē

I nȃjstagraverijīm nȃstagraverijīm nȃjstagraverijōm nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a)

L nȃjstagraverijēm(u) nȃjstagraverijēm(u) nȃjstagraverijōj nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a) nȃjstagraverijīm(a)

24 Akcenatski tipovi pridjeva

241 Nepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu blaacutežen blȃžen (RBJ 73) raacutezbōjničkī (RBJ 1120) zaacutenosan (RBJ 1492) Ovaj akcent ostaje u svim padeži-ma jednine i množine

Neodređeni oblik (RBJ 73)

Jednina Množina


N blaacutežen blaacuteženo blaacutežena blaacuteženi blaacutežena blaacutežene

G blaacutežena blaacutežena blaacuteženē blaacuteženīh blaacuteženīh blaacuteženīh

D blaacuteženu blaacuteženu blaacuteženōj blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a)

A = N ili G = N blaacuteženu blaacutežene blaacutežena blaacutežene

V - - - - - -

I blaacuteženīm blaacuteženīm blaacuteženōm blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a)

L blaacuteženu blaacuteženu blaacuteženōj blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a)


Određeni oblik (RBJ 73)Jednina Množina


N blaacuteženī blaacuteženō blaacuteženā blaacuteženī blaacuteženā blaacuteženē

G blaacuteženōg(a) blaacuteženōg(a) blaacuteženē blaacuteženīh blaacuteženīh blaacuteženīh

D blaacuteženōm(eu) blaacuteženōm(eu) blaacuteženōj blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a)

A = N ili G blaacuteženō blaacuteženū blaacuteženē blaacuteženā blaacuteženē

V blaacuteženī blaacuteženō blaacuteženā blaacuteženī blaacuteženā blaacuteženē


L blaacuteženōm(eu) blaacuteženōm(eu) blaacuteženōj blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a) blaacuteženīm(a)

U ovoj su skupini najbrojniji su pridjevi na -ov -ev -in i tvorenice su-fiksima na -skī koje imaju samo određeni oblik striacutečev eacutekavskī naacutečinskī (NHKJ 117)

Dugouzlazni na drugom slogu nepriacuteličan nȅpriličan (RBJ 754) ne-priacuterodan nȅprirodan (RBJ 754) uzaacutestopan ȕzastopan (RBJ 1410)

Dugouzlazni na trećem slogu dobronaacutemjeran (RBJ 201) evoluacutecījskī (RBJ 277) trećeraacutezredan (RBJ 1344)

Dugouzlazni na četvrtom slogu akumulaacutecījskī ȁkumulaciōnī (RBJ 11) organizaacutecījskī ȍrganizaciōnī (RBJ 837) sjeverozaacutepadnī sjeverozȃpadnī (RBJ 1200)

Dugouzlazni na petom slogu ekskomunikaacutecījskī ( ekskomunikaacutecija RBJ 262) rehabilitaacutecījskī ( rehabilitaacutecija RBJ 1140) rekapitulaacutecījskī ( reka-pitulaacutecija RBJ 1140)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu čegravestit (RBJ 133) pugravetujūćī (RBJ 1096) vegravečērnjī (RBJ 1262) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

Neodređeni oblik (RBJ 133)Jednina Množina

Muški rod Srednji rod Ženski rod Muški rod Srednji rod Ženski rodN čegravestit čegravestito čegravestita čegravestiti čegravestita čegravestiteG čegravestita čegravestita čegravestitē čegravestitīh čegravestitīh čegravestitīhD čegravestitu čegravestitu čegravestitōj čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)A = N ili G = N čegravestitu čegravestite čegravestita čegravestiteV - - - - - -I čegravestitīm čegravestitīm čegravestitōm čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)L čegravestitu čegravestitu čegravestitōj čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)

58 Elmedina Alić

Određeni oblik (RBJ 133)

Jednina MnožinaMuški rod Srednji rod Ženski rod Muški rod Srednji rod Ženski rod

N čegravestitī čegravestitō čegravestitā čegravestitī čegravestitā čegravestitēG čegravestitōg(a) čegravestitōg(a) čegravestitē čegravestitīh čegravestitīh čegravestitīhD čegravestitōm(eu) čegravestitōm(eu) čegravestitōj čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)A = N ili G čegravestitō čegravestitū čegravestitē čegravestitā čegravestitēV čegravestitī čegravestitō čegravestitā čegravestitī čegravestitā čegravestitēI čegravestitīm čegravestitīm čegravestitōm čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)L čegravestitōm(eu) čegravestitōm(eu) čegravestitōj čegravestitīm(a) čegravestitīm(a) čegravestitīm(a)

U ovoj su skupini najbrojniji pridjevi na -ov -ev -in koji nemaju odre-

đeni oblik i određeni na -nī -skī i sl agravelkohōlnī pugravetujūćī ugravemjetnīkov (NHKJ 117)

Kratkouzlazni na drugom slogu neὸbrazovān (RBJ 747) neugravepūćen (RBJ 762) zanigravemljiv (RBJ 1492) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jed-nine i množine

Neodređeni oblik (RBJ 1492) (RBJ 1492)

JedninaMuški rod Srednji rod Ženski rod

N zanigravemljiv zanigravemljivo zanigravemljivaG zanigravemljiva zanigravemljiva zanigravemljivēD zanigravemljivu zanigravemljivu zanigravemljivōjA = N ili G zanigravemljivo zanigravemljivuV - - -I zanigravemljivīm zanigravemljivīm zanigravemljivōmL zanigravemljivu zanigravemljivu zanigravemljivōj


MnožinaMuški rod Srednji rod Ženski rod

N zanigravemljivī zanigravemljiva zanigravemljiveG zanigravemljivīh zanigravemljivīh zanigravemljivīhD zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)A zanigravemljive zanigravemljiva zanigravemljiveV - - -I zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)L zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)

Određeni oblik (RBJ 1492) (RBJ 1492)Jednina

Muški rod Srednji rod Ženski rodN zanigravemljivī zanigravemljivō zanigravemljivāG zanigravemljivōg(a) zanigravemljivōg(a) zanigravemljivēD zanigravemljivōm(eu) zanigravemljivōm(eu) zanigravemljivōjA = N ili G zanigravemljivō zanigravemljivūV zanigravemljivī zanigravemljivō zanigravemljivāI zanigravemljivīm zanigravemljivīm zanigravemljivōmL zanigravemljivōm(eu) zanigravemljivōm(eu) zanigravemljivōj


N zanigravemljivī zanigravemljivā zanigravemljivēG zanigravemljivīh zanigravemljivīh zanigravemljivīhD zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)A zanigravemljivē zanigravemljivā zanigravemljivēV zanigravemljivī zanigravemljivā zanigravemljivēI zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)L zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a) zanigravemljivīm(a)

U ovoj su skupini i duži pridjevi (trosložni četverosložni i peteroslož-ni) koji zadržavaju kratkouzlazni akcent na drugom slogu u deklinaciji (NHKJ 117)

60 Elmedina Alić

Neodređeni oblik m ž ssirὸmašan ndash sirὸmašna ndash sirὸmašnobjelagravenčevinast ndash bjelagravenčevinasta ndash bjelagravenčevinasto

Određeni oblik m ž ssirὸmašnī ndash sirὸmašnā ndash sirὸmašnōbjelagravenčevinastī ndash bjelagravenčevinastā ndash bjelagravenčevinastōpoligravetičkī ndash poligravetičkā ndash poligravetičkōdijagravelekatskī ndash dijagravelekatskā ndash dijagravelekatskō

Pridjevi sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu imaju težnju za stvaranjem kratkosilaznog akcenta na prvom slogu pa bilježimo primjere blagὸtvoran blȁgotvōran (RBJ 73) blagὸzvučan blȁgozvūčan (RBJ 73) lakὸuman lȁhkoūman (RBJ 581)

Pridjevi sa prefiksom pra- snažno privlače na sebe akcent pa u slože-nicama dolazi kratkosilazni akcent na prvom slogu umjesto kratkouzla-znog akcenta na drugom slogu prȁhrvātskī hvātskī (RBJ 582) prȁljudskī ljugravedskī (RBJ 612) prȁslavēnskī slagravevēnskī (RBJ 995)

Dio pridjeva sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu čuju se i sa prenesenim akcentom ambagravesādorov ambasȃdorov ( ambasȃdor RBJ 16) apsogravelventskī apsolvȅntskī ( apsolvȅnt RBJ 26)

Kratkouzlazni na trećem slogu avijagravetičārskī (RBJ 38) uređigravevāčkī (RBJ 1391) veličagravenstven (RBJ 1426) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine



N veličagravenstven veličagravenstveno veličagravenstvenaG veličagravenstvena veličagravenstvena veličagravenstvenēD veličagravenstvenu veličagravenstvenu veličagravenstvenōjA = N ili G veličagravenstveno veličagravenstvenuV - - -I veličagravenstvenīm veličagravenstvenīm veličagravenstvenōmL veličagravenstvenu veličagravenstvenu veličagravenstvenōj



N veličagravenstveni veličagravenstvena veličagravenstveneG veličagravenstvenīh veličagravenstvenīh veličagravenstvenīhD veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)A veličagravenstvene veličagravenstvena veličagravenstveneV - - -I veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)L veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)



N veličagravenstvenī veličagravenstvenō veličagravenstvenāG veličagravenstvenōg(a) veličagravenstvenōg(a) veličagravenstvenēD veličagravenstvenōm(eu) veličagravenstvenōm(eu) veličagravenstvenōjA = N ili G veličagravenstvenō veličagravenstvenūV veličagravenstvenī veličagravenstvenō veličagravenstvenāI veličagravenstvenīm veličagravenstvenīm veličagravenstvenōmL veličagravenstvenōm(eu) veličagravenstvenōm(eu) veličagravenstvenōj


N veličagravenstvenī veličagravenstvenā veličagravenstvenēG veličagravenstvenīh veličagravenstvenīh veličagravenstvenīhD veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)A veličagravenstvenē veličagravenstvenā veličagravenstvenēV veličagravenstvenī veličagravenstvenā veličagravenstvenēI veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)L veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a) veličagravenstvenīm(a)

Kratkouzlazni na četvrtom slogu čovjekoljugravebiv (RBJ 143) nediscipligravenī-rān nedigravesciplinovān (RBJ 737) neuobigravečājen (RBJ 762) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

62 Elmedina Alić



N čovjekoljugravebiv čovjekoljugravebivo čovjekoljugravebivaG čovjekoljugravebiva čovjekoljugravebiva čovjekoljugravebiveD čovjekoljugravebivu čovjekoljugravebivu čovjekoljugravebivōjA = N ili G čovjekoljugravebivo čovjekoljugravebivuV - - -I čovjekoljugravebivīm čovjekoljugravebivīm čovjekoljugravebivōmL čovjekoljugravebivu čovjekoljugravebivu čovjekoljugravebivōj


N čovjekoljugravebivi čovjekoljugravebiva čovjekoljugravebiveG čovjekoljugravebivīh čovjekoljugravebivīh čovjekoljugravebivīhD čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)A čovjekoljugravebive čovjekoljugravebiva čovjekoljugravebiveV - - -I čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)L čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)



N čovjekoljugravebivī čovjekoljugravebivō čovjekoljugravebivāG čovjekoljugravebivōg(a) čovjekoljugravebivōg(a) čovjekoljugravebivēD čovjekoljugravebivōm(eu) čovjekoljugravebivōm(eu) čovjekoljugravebivōjA = N ili G čovjekoljugravebivō čovjekoljugravebivūV čovjekoljugravebivī čovjekoljugravebivō čovjekoljugravebivāI čovjekoljugravebivīm čovjekoljugravebivīm čovjekoljugravebivōmL čovjekoljugravebivōm(eu) čovjekoljugravebivōm(eu) čovjekoljugravebivōj



N čovjekoljugravebivī čovjekoljugravebivā čovjekoljugravebivēG čovjekoljugravebivīh čovjekoljugravebivīh čovjekoljugravebivīhD čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)A čovjekoljugravebivē čovjekoljugravebivā čovjekoljugravebivēV čovjekoljugravebivī čovjekoljugravebivā čovjekoljugravebivēI čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)L čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a) čovjekoljugravebivīm(a)

Pridjevi sa kratkouzlaznim akcentom na četvrtom slogu čuju se i sa neprenesenim akcentom fotoamagravetērski fotoamatȅrskī (RBJ 295)

Kratkouzlazni na petom slogu autobiὸgrafskī (RBJ 36) imperijaligravestičkī (RBJ 385)

U paradigmatskoj promjeni nema promjena akcenta

Neodređeni oblik m ž snekoristoljugravebiv ndash nekoristoljugravebiva ndash nekoristoljugravebivo

Određeni oblik m ž snekoristoljugravebivī ndash nekoristoljugravebivā ndash nekoristoljugravebivō

c) Dugosilazni na prvom slogu bȏlan (RBJ 82) mȃjčīnskī (RBJ 621) trȃjan (RBJ 1340)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine Neodređeni oblik (RBJ 1340)


N trȃjan trȃjno trȃjna trȃjni trȃjna trȃjneG trȃjna trȃjna trȃjnē trȃjnīh trȃjnīh trȃjnīhD trȃjnu trȃjnu trȃjnōj trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)A = N ili G trȃjno trȃjnu trȃjne trȃjna trȃjneV - - - - - -I trȃjnīm trȃjnīm trȃjnōm trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)L trȃjnu trȃjnu trȃjnōj trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)

64 Elmedina Alić



N trȃjnī trȃjnō trȃjnā trȃjnī trȃjnā trȃjnēG trȃjnōg(a) trȃjnōg(a) trȃjnē trȃjnīh trȃjnīh trȃjnīhD trȃjnōm(eu) trȃjnōm(eu) trȃjnōj trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)A = N ili G trȃjnō trȃjnū trȃjnē trȃjnā trȃjnēV trȃjnī trȃjnō trȃjnā trȃjnī trȃjnā trȃjnēI trȃjnīm trȃjnīm trȃjnōm trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)L trȃjnōm(eu) trȃjnōm(eu) trȃjnōj trȃjnīm(a) trȃjnīm(a) trȃjnīm(a)

Dugosilazni akcent na prvom slogu imaju i duži pridjevi (trosložni če-tverosložni i peterosložni) taj akcenat ostaje nepromijenjen u svim padeži-ma jednine i množine

Neodređeni oblik m ž ssȗmporast ndash sȗmporasta ndash sȗmporasto

Određeni oblik m ž ssȗmporastī ndash sȗmporastā ndash sȗmporastōmȃjčīnskī ndash mȃjčīnskā ndash mȃjčīnskōDugosilazni izvan početnog sloga zemljorȃdničkī zemljὸrādničkī

(RBJ 1520)Duže složenice posebno sa višesložnim prvim dijelom i dugosila-

znim akcentom na drugoj osnovi zadržavaju taj akcent na unutrašnjem slogu npr izvanbrȃčnī (RBJ 446 ȉzvanbrāčnī) četrdesetodnȇvnī (RBJ 135 četrdesetogravednēvnī) Njihov izgovor nije ustaljen pa se često u praksi ostvaru-ju i oba naglaska (NHKJ 130)

d) Kratkosilazni na prvom slogu dȍsādan (RBJ 218) lȁgan (RBJ 580) slȍžen (RBJ 1214)

Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množineNeodređeni oblik (RBJ 580)



N lȁgan lȁgano lȁgana lȁgani lȁgana lȁganeG lȁgana lȁgana lȁganē lȁganīh lȁganīh lȁganīhD lȁganu lȁganu lȁganōj lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)A = N ili G lȁgano lȁganu lȁgane lȁgana lȁganeV - - - - - -I lȁganīm lȁganīm lȁganōm lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)L lȁganu lȁganu lȁganōj lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)



N lȁganī lȁganō lȁganā lȁganī lȁganā lȁganēG lȁganōg(a) lȁganōg(a) lȁganē lȁganīh lȁganīh lȁganīhD lȁganōm(eu) lȁganōm(eu) lȁganōj lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)A = N ili G lȁganō lȁganū lȁganē lȁganā lȁganēV lȁganī lȁganō lȁganā lȁganī lȁganā lȁganēI lȁganīm lȁganīm lȁganōm lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)L lȁganōm(eu) lȁganōm(eu) lȁganōj lȁganīm(a) lȁganīm(a) lȁganīm(a)

Kratkosilazni akcent na prvom slogu i dužinu imaju pridjevi tipa ȉdeālan (RBJ 378) ȉndividuālan (RBJ 388) ȉnternacionālan (RBJ 395) kȍntraproduktīvan (RBJ 531) zȁkonodāvan (RBJ 1481) Ovaj akcenat ostaje nepromijenjen u svim padežima jednine i množine

Neodređeni oblikȉdeālan ndash ȉdeālna ndash ȉdeālnoȉndividuālan ndash ȉndividuālna ndash ȉndividuālnoȉnternacionālan ndash ȉnternacionālna ndash ȉnternacionālno kȍntraproduktīvan ndash kȍntraproduktīvna ndash kȍntraproduktīvnozȁkonodāvan ndash zȁkonodāvna ndash zȁkonodāvno

Određeni oblikȉdeālnī ndash ȉdeālnā ndash ȉdeālnōȉndividuālnī ndash ȉndividuālnā ndash ȉndividuālnō

66 Elmedina Alić

kȍntraproduktīvnī ndash kȍntraproduktīvnā ndash kȍntraproduktīvnōzȁkonodāvnī ndash zȁkonodāvnā ndash zȁkonodāvnō

Kratkosilazni izvan početnog sloga astronȁutskī astronagraveutskī (RBJ 32)Akcent složenih pridjeva ovoga tipa u živom je previranju Složenice sa među- i protu- imaju često i kratkosilazni akcent na prvom

slogu mȅđuplanetārnī međuplagravenetārnī (RBJ 639) mȅđusoban međugraveso-ban (RBJ 639) prȍtupožārnī protupὸžārnī (RBJ 1081) prȍtuprovālnī (RBJ 1081)

e) Složeni pridjevi zadržavaju akcent obiju (ili triju) osnovnih ri-ječi pa imamo pridjeve sa dva ili tri akcenta blijeacutedocven džāvnoprȃvnī igravestočnorȋmskī kȁznenopὸprāvnī mnȍgopȍštovānī naacuterodnooslobὸdilačkī ȍpćeὸbrazōvanī pὸnājstagraverijī svijeacutetloplȃv ȕltraljȕbičast zvjȅzdastoplȃv (NHKJ 135)

Neki od pridjeva iz ove skupine ostvaruju se i sa jednim akcentom ali je pogotovo u govornoj praksi uobičajeno da složenice zadržavaju akcente osnovih riječi

242 Promjenljivi tipovi

Samo manji broj pridjeva mijenja akcent osnovnog oblika Takvi su jedno-složni i uglavnom dvosložni pridjevi

a) S promjenom tona Jednosložni pridjevi sa dugosilaznim akcentom tipa mlȃd (GBJ 242)

vrȗć (GBJ 242) žȗt (RBJ 1547) u ženskom i srednjem rodu mijenjaju ton u dugouzlazni akcent

Neodređeni oblikžȗt ndash žuacuteta ndash žuacuteto

Određeni oblikžȗtī ndash žȗtā ndash žȗtō

U deklinaciji dugosilazni akcent ostaje samo u jednosložnim oblicima (N i A jd m r) a u ostalim je dugouzlazni akcent Određeni oblik zadr-žava dugosilazni akcent u svim padežima Promjena akcenta u ženskom rodu je čvrsta

Neodređeni oblik (GBJ 242) (GBJ 242) (RBJ 1547)



N mlȃd mlaacutedo mlaacuteda mlaacutedi mlaacuteda mlaacutedeG mlaacuteda mlaacuteda mlaacutedē mlaacutedīh mlaacutedīh mlaacutedīhD mlaacutedu mlaacutedu mlaacutedōj mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a)A mlȃd mlaacuteda mlaacutedo mlaacutedu mlaacutede mlaacuted-a mlaacutedeV - - - - - - I mlaacutedīm mlaacutedīm mlaacutedōm mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a)L mlaacutedu mlaacutedu mlaacutedōj mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a) mlaacutedīm(a)


N vrȗć vruacuteće vruacuteća vruacuteći vruacuteća vruacutećeG vruacuteća vruacuteća vruacutećē vruacutećīh vruacutećīh vruacutećīhD vruacuteću vruacuteću vruacutećōj vruacutećīm(a) vruacutećīm(a) vruacutećīm(a)A vrȗć vruacuteća vruacuteće vruacuteću vruacuteće vruacuteća vruacutećeV - - - - - - I vruacutećīm vruacutećīm vuacutećōm vruacutećīm(a) vruacutećīm(a) vruacutećīm(a)L vruacuteću vruacuteću vruacutećōj vruacutećīm(a) vruacutećīm(a) vruacutećīm(a)


N žȗt žuacuteto žuacuteta žuacuteti žuacuteta žuacuteteG žuacuteta žuacuteta žuacutetē žuacutetīh žuacutetīh žuacutetīhD žuacutetu žuacutetu žuacutetōj žuacutetīm(a) žuacutetīm(a) žuacutetīm(a)A N ili G žuacuteto žuacutetu žuacutete žuacuteta žuacuteteV - - - - - -I žuacutetīm žuacutetīm žuacutetōm žuacutetīm(a) žuacutetīm(a) žuacutetīm(a)L žuacutetu žuacutetu žuacutetōj žuacutetīm(a) žuacutetīm(a) žuacutetīm(a)

Određeni oblik (GBJ 242) (GBJ 243) (RBJ 1547)

68 Elmedina Alić


N mlȃdī mlȃdō mlȃdā mlȃdī mlȃdā mlȃdēG mlȃdōg(a) mlȃdōg(a) mlȃdē mlȃdīh mlȃdīh mlȃdīhD mlȃdōm(e) mlȃdōm(e) mlȃdōj mlȃdīm(a) mlȃdīm(a) mlȃdīm(a)A mlȃdī

mlȃdōg(a)mlȃdō mlȃdū mlȃdē mlȃdā mlȃdē

V mlȃdī mlȃdō mlȃdā mlȃdī mlȃdā mlȃdēI mlȃdīm mlȃdīm mlȃdōm mlȃdīm(a) mlȃdīm(a) mlȃdīm(a)L mlȃdōm(e) mlȃdōm(e) mlȃdōj mlȃdīm(a) mlȃdīm(a) mlȃdīm(a)


N vrȗćī vrȗćē vrȗćā vrȗćī vrȗćā vrȗćēG vrȗćēg(a) vrȗćēg(a) vrȗćē vrȗćīh vrȗćīh vrȗćīhD vrȗćēm vrȗćēm vrȗćōj vrȗćīm(a) vrȗćīm(a) vrȗćīm(a)A vrȗćī

vrȗćēg(a)vrȗćē vrȗćū vrȗćē vrȗćā vrȗćē

V vrȗćī vrȗćē vrȗćā vrȗćī vrȗćā vrȗćēI vrȗćīm vrȗćīm vrȗćōm vrȗćīm(a) vrȗćīm(a) vrȗćīm(a)L vrȗćēm vrȗćēm vrȗćōj vrȗćīm(a) vrȗćīm(a) vrȗćīm(a)


N žȗtī žȗtō žȗtā žȗtī žȗtā žȗtēG žȗtōg(a) žȗtōg(a) žȗtē žȗtīh žȗtīh žȗtīhD žȗtōm(eu) žȗtōm(eu) žȗtōj žȗtīm(a) žȗtīm(a) žȗtīm(a)A N ili G žȗtō žȗtū žȗtē žȗtā žȗtēV žȗtī žȗtō žȗtā žȗtī žȗtā žȗtēI žȗtīm žȗtīm žȗtōm žȗtīm(a) žȗtīm(a) žȗtīm(a)L žȗtōm(eu) žȗtōm(eu) žȗtōj žȗtīm(a) žȗtīm(a) žȗtīm(a)


Jednosložni pridjevi sa kratkosilaznim akcentom tipa bȉstar (RBJ 69) hȉtar (RBJ 363) u ženskom i srednjem rodu mijenjaju ton u dugouzlazni akcent

Neodređeni oblikbȉstar ndash bigravestra ndash bigravestro

Određeni oblikbȉstrī ndash bigravestrā ndash bigravestrō

U deklinaciji kratkosilazni akcent ostaje još samo u akuzativu jednine muškoga roda kada je taj oblik jednak nominativu Promjena akcenta u ženskom rodu je čvrsta ali u srednjem rodu bilježe se kolebanja između bȉstro bigravestro U određenom obliku uvijek je kratkosilazniNeodređeni oblik (RBJ 69)

Jednina Množina


N bȉstar bigravestro bigravestra bigravestri bigravestra zdragraveveG bigravestra bigravestra bigravestrē bigravestrīh bigravestrīh bigravestrīhD bigravestru bigravestru bigravestrōj bigravestrīm(a) bigravestrīm(a) bigravestrīm(a)A = N ili G bigravestro bigravestru bigravestre bigravestra bigravestreV - - - - - -I bigravestrīm bigravestrīm bigravestrōm bigravestrīm(a) bigravestrīm(a) bigravestrīm(a)L bigravestru bigravestru bigravestrōj bigravestrīm(a) bigravestrīm(a) bigravestrīm(a)



N bȉstrī bȉstrō bȉstrā bȉstrī bȉstrā bȉstrēG bȉstrōg(a) bȉstrōg(a) bȉstrē bȉstrīh bȉstrīh bȉstrīhD bȉstrōm(e u) bȉstrōm(e u) bȉstrōj bȉstrīm(a) bȉstrīm(a) bȉstrīm(a)A = N ili G bȉstrō bȉstrū bȉstrē bȉstrā bȉstrēV bȉstrī bȉstrō bȉstrā bȉstrī bȉstrā bȉstrēI bȉstrīm bȉstrīm bȉstrōm bȉstrīm(a) bȉstrīm(a) bȉstrīm(a)L bȉstrōm(e u) bȉstrōm(e u) bȉstrōj bȉstrīm(a) bȉstrīm(a) bȉstrīm(a)

70 Elmedina Alić

Pridjevi sa dugouzlaznim akcentom i nepostojanim a tipa buacutedan (RBJ 97) hlaacutedan (RBJ 364) žeacutedan (RBJ 1539) u neodređenom obliku uvijek ima-ju dugouzlazni akcent a u određenom dugosilazni Ovi pridjevi imaju ne-postojano a pa su u genitivu jednine dvosložni

Neodređeni oblikžeacutedan ndash žeacutedna ndash žeacutedno

Određeni oblikžȇdnī ndash žȇdnā ndash žȇdnō



N žeacutedan žeacutedno žeacutedna žeacutedni žeacutedna žeacutedneG žeacutedna žeacutedna žeacutednē žeacutednīh žeacutednīh žeacutednīhD žeacutednu žeacutednu žeacutednōj žeacutednīm(a) žeacutednīm(a) žeacutednīm(a)A = N ili G žeacutedno žeacutednu žeacutedne žeacutedna žeacutedneV - - - - - -I žeacutednīm žeacutednīm žeacutednōm žeacutednīm(a) žeacutednīm(a) žeacutednīm(a)L žeacutednu žeacutednu žeacutednōj žeacutednīm(a) žeacutednīm(a) žeacutednīm(a)



N žȇdnī žȇdnō žȇdnā žȇdnī žȇdnā žȇdnēG žȇdnōg(a) žȇdnōg(a) žȇdnē žȇdnīh žȇdnīh žȇdnīhD žȇdnōm(e u) žȇdnōm(e u) žȇdnōj žȇdnīm(a) žȇdnīm(a) žȇdnīm(a)A = N ili G žȇdnō žȇdnū žȇdnē žȇdnā žȇdnēV žȇdnī žȇdnō žȇdnā žȇdnī žȇdnā žȇdnēI žȇdnīm žȇdnīm žȇdnōm žȇdnīm(a) žȇdnīm(a) žȇdnīm(a)L žȇdnōm(e u) žȇdnōm(e u) žȇdnōj žȇdnīm(a) žȇdnīm(a) žȇdnīm(a)

Većina pridjeva iz ove skupine sa dugouzlaznim akcentom i nepostoja-nim a u genitivu jednine mijenjaju akcent i na ovakav način


Neodređeni oblikžȇdan ndash žeacutedna ndash žȇdno


U neodređenom obliku dugouzlazni akcent ostaje samo u ženskom rodu dok u muškom i srednjem on prelazi u dugosilazni (NHKJ 139)

b) S promjenom tona i trajanja akcentaJednosložni pridjevi sa dugosilaznim akcentom gȏ (RBJ 322) i bȏs

(RBJ 84) u neodređenom obliku mijenjaju ton u kratkouzlazni akcent osim u jednosložnim oblicima muškog roda U određenom obliku je krat-kosilazni akcent

Neodređeni oblikgȏ ndash gὸla ndash gὸlo

Određeni oblikgȍlī ndash gȍlā ndash gȍlō



N gȏ gὸlo gὸla gὸli gὸla gὸleG gὸla gὸla gὸlē gὸlīh gὸlīh gὸlīhD gὸlu gὸlu gὸlōj gὸlīm(a) gὸlīm(a) gὸlīm(a)A = N ili G gὸlo gὸlu gὸle gὸla gὸleV - - - - - -I gὸlīm gὸlīm gὸlōm gὸlīm(a) gὸlīm(a) gὸlīm(a)L gὸlu gὸlu gὸlōj gὸlīm(a) gὸlīm(a) gὸlīm(a)


72 Elmedina Alić


N gȍlī gȍlō gȍlā gȍlī gȍlā gȍlēG gȍlōg(a) gȍlōg(a) gȍlē gȍlīh gȍlīh gȍlīhD gȍlōm(e u) gȍlōm(e u) gȍlōj gȍlīm(a) gȍlīm(a) gȍlīm(a)A = N ili G gȍlō gȍlū gȍlē gȍlā gȍlēV gȍlī gȍlō gȍlā gȍlī gȍlā gȍlēI gȍlīm gȍlīm gȍlōm gȍlīm(a) gȍlīm(a) gȍlīm(a)L gȍlōm(e u) gȍlōm(e u) gȍlōj gȍlīm(a) gȍlīm(a) gȍlīm(a)

U neoređenom obliku srednjeg roda pridjeva bȏs bilježimo oblike i sa kratkosilaznim i sa kratkouzlaznim akcentom bȍso bὸso



N bȏs bὸso bὸsa bὸsi bὸsa bὸseG bὸsa bὸsa bὸsē bὸsīh bὸsīh bὸsīhD bὸsu bὸsu bὸsōj bὸsīm(a) bὸsīm(a) bὸsīm(a)A = N ili G bὸso bὸsu bὸse bὸsa bὸseV - - - - - -I bὸsīm bὸsīm bὸsōm bὸsīm(a) bὸsīm(a) bὸsīm(a)L bὸsu bὸsu bὸsōj bὸsīm(a) bὸsīm(a) bὸsīm(a)



N bȍsī bȍsō bȍsā bȍsī bȍsā bȍsēG bȍsōg(a) bȍsōg(a) bȍsē bȍsīh bȍsīh bȍsīhD bȍsōm(e u) bȍsōm(e u) bȍsōj bȍsīm(a) bȍsīm(a) bȍsīm(a)A = N ili G bȍsō bȍsū bȍsē bȍsā bȍsēV bȍsī bȍsō bȍsā bȍsī bȍsā bȍsēI bȍsīm bȍsīm bȍsōm bȍsīm(a) bȍsīm(a) bȍsīm(a)L bȍsōm(e u) bȍsōm(e u) bȍsōj bȍsīm(a) bȍsīm(a) bȍsīm(a)


c) S promjenom mjesta akcentaPridjevi tipa dagravelek (RBJ 155) magravelen (RBJ 623) zegravelen (RBJ 1518) u obli-

ku za muški rod na prvom slogu imaju kratkouzlazni akcent u nominativu (i akuzativu) jednine a u ostalim padežima akcent prelazi na drugi slog bez promjene tona i trajanja U ženskom i srednjem rodu je kratkouzlazni akcent na drugom slogu u svim padežima Određeni oblik ima kratkouzla-zni akcent na prvom slogu

Neodređeni oblikzegravelen ndash zelegravena ndash zelegraveno

Određeni oblikzegravelenī ndash zegravelenā ndash zegravelenō



N zegravelen zelegraveno zelegravena zelegraveni zelegravena zelegraveneG zelegravena zelegravena zelegravenē zelegravenīh zelegravenīh zelegravenīhD zelegravenu zelegravenu zelegravenōj zelegravenīm(a) zelegravenīm(a) zelegravenīm(a)A = N ili G zelegraveno zelegravenu zelegravene zelegravena zelegraveneV - - - - - -I zelegravenīm zelegravenīm zelegravenōm zelegravenīm(a) zelegravenīm(a) zelegravenīm(a)L zelegravenu zelegravenu zelegravenōj zelegravenīm(a) zelegravenīm(a) zelegravenīm(a)



N zegravelenī zegravelenō zegravelenā zegravelenī zegravelenā zegravelenēG zegravelenōg(a) zegravelenōg(a) zegravelenē zegravelenīh zegravelenīh zegravelenīhD zegravelenōm(e u) zegravelenōm(e u) zegravelenōj zegravelenīm(a) zegravelenīm(a) zegravelenīm(a)A = N ili G zegravelenō zegravelenū zelegravenē zegravelenā zegravelenēV zegravelenī zegravelenō zegravelenā zelegravenī zegravelenā zegravelenēI zegravelenīm zegravelenīm zegravelenōm zegravelenīm(a) zegravelenīm(a) zegravelenīm(a)L zegravelenōm(e u) zegravelenōm(e u) zegravelenōj zegravelenīm(a) zegravelenīm(a) zegravelenīm(a)

74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica

31 Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom slogu njeacutezīn njȇzīn -a -o (GBJ 247) Ovaj

akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 247 252)

Jednina Množina N njeacutezīn njeacutezīneG njeacutezīnē njeacutezīnīhD njeacutezīnōj njeacutezīnīm(a)A njeacutezīnu njeacutezīneV --- ---I njeacutezīnōm njeacutezīnīm(a)L njeacutezīnōj njeacutezīnīm(a)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu kagravekav -a -o (GBJ 252) njegravegov -a -o (GBJ 247) tagravekav -a -o (GBJ 247) Ovaj akcent ostaje u svim pa-dežima jednine i množine (GBJ 248 252)

J e d n i n a M n o ž i n aMuški rod

Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N kagravekav kagravekvo kagravekva kagravekvi kagravekva kagravekveG kagravekva kagravekvog(a) kagravekvōg(a) kagravekvē kagravekvīhD kagravekvu kagravekvom(e)

kagravekvōm(e)kagravekvōj kagravekvīm(a)

A = N ili G (mr) = N (sr) kagravekvu kagravekve kagravekva kagravekveV - - - - - - - - -I kagravekvīm kagravekvōm kagravekvīm(a)L kagravekvu kagravekvom(e) kagravekvōm(e) kagravekvōj kagravekvīm(a)

Naša građa pokazuje da u genitivu jednine preovladava oblik sa duži-nom kagravekvōg(a) i kratkouzlaznim akcentom

U procentima A kagravekvōg(a) 94 B kagravekvog(a) 6


U dativu i lokativu jednine bilježimo dva oblika ove zamjenice kagravekvom(e) kagravekvōm(e)

U procentima A kagravekvōm(e) 96 B kagravekvom(e) 4

Dakle u genitivu dativu i lokativu jednine u potpunosti preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dužinom

U ovu skupinu sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu koji osta-je nepromijenjen u svim padežima jednine i množine idu i ove zamjenice gdjegravekakav -a -o štogravekakav -a -o mὸja tvὸja svὸja

U ovu skupinu idu i zamjenice sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i akcenatskom dužinom mada bilježimo kolebanja između kratkou-zlaznog ili kratkosilaznog akcenta

ὸvāj ȍvāj -ā -ō ὸnāj ȍnāj -ā -ōčigravejī -ā -ē kὸjī kȍjī -ā -ē kὸlikī koligravekī -ā -ō tὸlikī toligravekī -ā -ōpὸnekī -ā -ō štὸkojī -ā -ē štὸčijī -ā -ēgdjegravekojī -ā -ē pὸkojī -ā -ē (GBJ 247 248 i dr)

Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N ὸvāj ὸvō ὸvā ὸvī ὸvā ὸvēG ὸvog(a) ὸvog(a) ὸvē ὸvīh ὸvīh ὸvīhD ὸvom(e) ὸvom(e) ὸvōj ὸvīm(a) ὸvīm(a) ὸvīm(a)A = N ili G ὸvō ὸvū ὸvē ὸvā ὸvēV - - - - - - - - - - - - - - - - - -I ὸvīm ὸvīm ὸvōm ὸvīm(a) ὸvīm(a) ὸvīm(a)L ὸvom(e) ὸvom(e) ὸvōj ὸvīm(a) ὸvīm(a) ὸvīm(a)

76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N kὸjī kὸjē kὸjā kὸjī kὸjā kὸjēG kὸjeg(a)

kὸjēg(a)kȏg(a)

kὸjeg(a)kὸjēg(a)kȏg(a)

kὸjē kὸjīh kὸjīh kὸjīh

D kὸjemkὸjēmkocircm(e)

kὸjemkὸjēmkȏm(e)

kὸjōj kὸjīm(a) kὸjīm(a) kὸjīm(a)

A = N ili G kὸjē kὸjū kὸjē kὸjā kὸjēV - - - - - - - - - - - - - - - - - -I kὸjīm kὸjīm kὸjōm kὸjīm(a) kὸjīm(a) kὸjīm(a)L kὸjem

kὸjēmkȏm(e)



U našem istraživanju obradili smo genitiv i dativ jednine zamjenice kὸjī Oblik sa dužinom je češći negoli oblik bez dužine Važno je napome-nuti da smo zabilježili primjere i sa kratkosilaznim akcentom kȍjī

U procentima A kὸjēg(a) 53 B kὸjeg(a) 21 C kȍjeg 26

U dativu jednine bilježimo također tri oblika ove zamjenice kὸjem kὸjēm kȍjem

U procentima A kὸjēm 72 B kὸjem 26 C kȍjem 2

Uočavamo da u genitivu i dativu jednine preovladavaju oblici sa krat-kouzlaznim akcentom i dužinom

Kratkouzlazni na drugom slogu onagravekav onagravekāv -a -o (RBJ 825 GBJ 252) ovagravekav ovagravekāv -a -o (RBJ 860) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 252)



Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N ovagravekav ovagravekvo ovagravekva ovagravekvi ovagravekva ovagravekveG ovagravekva ovagravekvog(a)

ovagravekvōg(a)ovagravekvē ovagravekvīh

D ovagravekvu ovagravekvom(e) ovagravekvōm(e)

ovagravekvōj ovagravekvīm(a)

A = N ili G (mr) = N (sr) ovagravekvu ovagravekve ovagravekva ovagravekveV - - - - - - - - -I ovagravekvīm ovagravekvōm ovagravekvīm(a)L ovagravekvu ovagravekvom(e)

ovagravekvōm(e)ovagravekvōj ovagravekvīm(a)

U ovu skupinu idu i zamjenice sa kratkouzlaznim akcentom na dru-gom slogu i akcenatskom dužinom pogdjegravekojī -ā -ē (RBJ 931)

Kratkouzlazni na trećem slogu kojekagravekav -a -o (RBJ 514) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

c) Dugosilazni na prvom slogu njȇn njȇzīn njeacutezīn -a -o (GBJ 252) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine (GBJ 252)

Jednina Množina N njȇna njȇzina njȇne njȇzineG njȇnē njȇzinē njȇnīh njȇzinīhD njȇnōj njȇzinōj njȇnīm(a) njȇzinīm(a)A njȇnu njȇzinu njȇne njȇzineV --- ---I njȇnōm njȇzinōm njȇnīm(a) njȇzinīm(a)L njȇnōj njȇzinōj njȇnīm(a) njȇzinīm(a)

d) Kratkosilazni na prvom slogu nȁš -a -e (GBJ 251) njȉhov -a -o (GBJ 252) vȁš -a -e (GBJ 251) Ovaj akcent ostaje u svim padeži-ma jednine i množine (GBJ 251)

78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N vȁš vȁše vȁša vȁši vȁša vȁšeG vȁšeg(a)

vȁšēg(a)vȁšeg(a) vȁšēg(a)

vȁšē vȁšīh vȁšīh vȁšīh

D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm

vȁšōj vȁšīm(a) vȁšīm(a) vȁšīm(a)

A = N ili G vȁše vȁšu vȁše vȁša vȁšeV vȁš vȁše vȁša vȁši vȁša vȁšeI vȁšīm vȁšīm vȁšōm vȁšīm(a) vȁšīm(a) vȁšīm(a)L vȁšem

vȁšēmvȁšemvȁšēm


Obradili smo genitiv jednine zamjenice srednjeg roda vȁše i genitiv dativ i lokativ jednine zamjenice muškoga roda vȁš

U genitivu jednine zamjenice srednjeg roda vȁše češći je oblik vȁšēg(a) sa dužinom i kratkosilaznim akcentom negoli oblik bez dužine

U procentima A vȁšēg(a) 93 B vȁšeg(a) 7 U genitivu dativu i lokativu jednine zamjenice muškoga roda vȁš ta-

kođer su učestaliji oblici sa dužinama i kratkosilaznim akcentom od oblika bez dužine

Genitiv jednine u procentima A vȁšēg(a) 88 B vȁšeg(a) 12 Dativ jednine u procentima A vȁšēm 90 B vȁšem 10 Lokativ jednine u procentima A vȁšēm 87 B vȁšem 13

U ovu skupinu sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu koji ostaje nepromijenjen u svim padežima jednine i množine idu i ove zamjenice sȅbe segravebe segravebē nȅko nȉko nȅšto nȉšta ȉko ȉšta svȁko svȁšta nȅkakav nȉkakav ȉkakav svȁkakav svȁkolik nȅkolika (m i s rod) nȅkolike (ž rod)


Primjer (GBJ 249)

Jednina Množina N --- ---G sȅbe sȅbeD sȅbi sȅbiA sȅbe sȅbe V --- ---I sȍbōm sȍbōmL sȅbi sȅbi

U ovu skupinu idu i zamjenice sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i akcenatskom dužinom ȉčijī -ā -ē nȅkī -ā -ō nȅčijī -ā -ē nȅkojī -ā -ē nȉčijī -ā -ē nȉkojī -ā -ē svȁčijī -ā -ē

Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod

N nȅkī nȅkō nȅkā nȅkī nȅkā nȅkēG nȅkōg(a) nȅkōg(a) nȅkē nȅkīh nȅkīh nȅkīhD nȅkōm(e) nȅkōm(e) nȅkōj nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)A =N ili G nȅkō nȅkuuml nȅkē nȅkā nȅkēV nȅkī nȅkō nȅkā nȅkī nȅkā nȅkēI nȅkīm nȅkīm nȅkōm nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)L nȅkōm(e) nȅkōm(e) nȅkōj nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)

80 Elmedina Alić

J e d n i n a M n o ž i n aMuški rod Srednji rod Ženski rod Muški rod Srednji rod Ženski rod

N nȅkojī nȅkojē nȅkojā nȅkojī nȅkojā nȅkojēG nȅkojeg(a)

nȅkojēg(a) nȅkōg(a)

nȅkojeg(a)nȅkojēg(a)

nȅkojē nȅkojīh nȅkojīh nȅkojīh

D nȅkojemnȅkojēmnȅkōm(e)

nȅkojemnȅkojēmnȅkōm(e)

nȅkojōj nȅkojīm(a) nȅkojīm(a) nȅkojīm(a)

A = N ili G nȅkojē nȅkojū nȅkojē nȅkojā nȅkojēV - - - - - - - - - - - - - - - - - -I nȅkojīm nȅkojīm nȅkojōm nȅkojīm(a) nȅkojīm(a) nȅkojīm(a)L nȅkojem

nȅkojēmnȅkōm(e)



Zamjenice nepromjenjivog tipa imaju isti akcenat u svim padežima ali je dužina različita Razlikujemo zamjenice sa kratkim završecima u nomi-nativu jednine od onih sa dugim završecima u nominativu jednine

a Zamjenice sa kratkim završecima u nominativu jednine

U genitivu dativu i lokativu jednine muškog i srednjeg roda imaju i kratke i duge završetke

Samo duge završetke imaju u genitivu dativu instrumentalu i lokativu jednine ženskog roda kao i u genitivu dativu instrumentalu i lokativu i množine svih rodova

Primjer (GBJ 251)


N nȁš nȁše nȁša nȁši nȁša nȁšeG nȁšeg(a)

nȁšēg(a)nȁšeg(a) nȁšēg(a)

nȁšē nȁšīh nȁšīh nȁšīh

D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm

nȁšōj nȁšīm(a) nȁšīm(a) nȁšīm(a)

A = N ili G nȁše nȁšu nȁše nȁša nȁšeV nȁš nȁše nȁša nȁši nȁša nȁšeI nȁšīm nȁšīm nȁšōm nȁšīm(a) nȁšīm(a) nȁšīm(a)L nȁšem

nȁšēmnȁšemnȁšēm



b Zamjenice sa dugim završecima u nominativu jedninendash imaju dužinu u svim padežima jednine i množinendash zamjenice tipa ὸvāj - ὸvō ὸnāj - ὸnō mogu imati dug i drugi dio

nastavka Primjer (GBJ 251)


N nȅkī nȅkō nȅkā nȅkī nȅkā nȅkēG nȅkōg(a) nȅkōg(a) nȅkē nȅkīh nȅkīh nȅkīhD nȅkōm(e) nȅkōm(e) nȅkōj nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)A = N ili G nȅkō nȅkū nȅkē nȅkā nȅkēV nȅkī nȅkō nȅkā nȅkī nȅkā nȅkēI nȅkīm nȅkīm nȅkōm nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)L nȅkōm(e) nȅkōm(e) nȅkōj nȅkīm(a) nȅkīm(a) nȅkīm(a)

32 Promjenljivi tipovia) S promjenom trajanja Neodređene zamjenice kὸgod (GBJ 247) i štὸgod (GBJ 247) sa kratkouzla-znim akcentom u nominativu jednine mijenjaju akcent u dugouzlazni u instrumentalu jednine

Primjer (GBJ 247)

N kὸgod štὸgodG kogravegagod čegravegagodD kogravemegod kogravemugod čegravemugodA kogravegagod štὸgodV - - - - - -I kiacutemegod čiacutemegodL kogravemegod čegravemugod

Lična zamjenica sa dugosilaznim akcentom u nominativu jednine mijenja akcent u kratkosilazni u svim padežima jednine osim vokativa U množini dugosilazni akcent ostaje u nominativu genitivu akuzativu i vokativu u ostalim padežima množine je kratkosilazni akcent

82 Elmedina Alić

Jednina Množina N tȋ vȋG tȅbe te vȃs vasD tȅbi ti vȁma vamA tȅbe te vȃs vasV tȋ vȋI tȍbōm vȁmaL tȅbi vȁma

Pokazna zamjenica tȃ (GBJ 247) sa dugosilaznim akcentom u nomi-nativu jednine ima i oblike sa kratkosilaznim akcentom u dativu instru-mentalu i lokativu množine

Jednina Množina N tȃ tȇG tȇ tȋhD tȏj tȉma tȋmA tȗ tȇV --- ---I tȏm tȉma tȋmL tȏj tȉma tȋm

b) S promjenom tona i trajanja Lična zamjenica jȃ (GBJ 249) u genitivu dativu akuzativu i lokativu

jednine mijenja akcent u kratkosilazni dok je u instrumentalu promjena akcenta u dugosilazni ili dugouzlazni U množini dugosilazni akcent ostaje u nominativu genitivu i akuzativu a u ostalim padežima množine je krat-kosilazni akcent (GBJ 249)

Jednina Množina N jȃ mȋG mȅne me nȃs nasD mȅni mi nȁma namA mȅne me nȃs nasV --- ---I mnȏm mnoacuteme nȁmaL mȅni nȁma


Pored oblika genitiva i akuzativa jednine s kratkosilaznim imamo obli-ke i sa kratkouzlaznim akcentom (mȅne megravenē) (RBJ 452)

Obradili smo genitiv dativ akuzativ i lokativ jednine zamjenice jȃ U genitivu i akuzativu jednine oblici sa kratkouzlaznim i kratkosila-

znim akcentom su gotovo podjednake učestalosti U procentima A mȅne 53 B megravenē 47

U dativu i lokativu jednine oblik mȅni sa kratkosilaznim akcentom preovladava u odnosu na oblik megraveni sa kratkouzlaznim akcentom

U procentima A mȅni 76 B megraveni 24

Nelične zamjenice (upitno-odnosne zamjenice) kȍ štȁ štȍ (GBJ 251) u genitivu dativu akuzativu i lokativu mijenjaju akcent u kratkouzlazni dok je u instrumentalu promjena akcenta u dugosilazni ili dugouzlazni

N kȍ štȁ štȍG kȍg kogravega čȅg čegravegaD kȍm kograveme kogravemu čȅm čegravemuA kȍg kogravega štȁ štȍV - - - - - -I kȋm kiacuteme čȋm čiacutemeL kȍm kograveme čȅm čegravemu

Prisvojna zamjenica mȏj (GBJ 251) u genitivu dativu akuzativu in-strumentalu i lokativu jednine mijenja akcent u kratkouzlazni U svim padežima množine je kratkouzlazni akcent

Jednina Množina N mȏj mὸjiG mὸjeg(a) mȏg(a) mὸjīhD mὸjem(u) mȏm(u) mὸjima mὸjīmA mȏj mὸjeg(a) mȏg(a) mὸjeV mȏj mὸjiI mὸjīm mὸjima mὸjīmL mὸjem mȏm(e) mὸjima mὸjīm

84 Elmedina Alić

Prisvojna zamjenica mὸje srednji rod (GBJ 251) u genitivu dativu i lokativu jednine može imati i dugosilazni akcent U množini je samo krat-kouzlazni akcent

Jednina Množina N mὸje mὸjaG mὸjeg(a) mȏg(a) mὸjīhD mὸjem(u) mȏm(u) mὸjima mὸjīmA mὸje mὸjaV mὸje mὸjaI mὸjīm mὸjima mὸjīmL mὸjem mȏm(e) mὸjima mὸjīm

Identičnu promjenu tona i akcenta kao zamjenice mȏj mὸje imaju i zamjenice tvȏj tvὸje svȏj svὸje

Pokazna zamjenica tȃj (GBJ 247) u genitivu dativu akuzativu i lokati-vu jednine mijenja akcent u kratkosilazni Instrumental jednine može biti bez promjene ili sa promjenom tona u dugouzlazni U dativu instrumen-talu i lokativu množine je i kratkosilazni akcent

Jednina Množina N tȃj tȋG tȍg(ā) tȋhD tȍm(e) tȍm(u) tȋm tȉma A tȍg(ā) tȃj tȇV --- ---I tȋm time tȋm tȉmaL tȍm(e) tȋm tȉma

Pokazna zamjenica tȏ srednji rod (GBJ 247) u genitivu dativu i lokati-vu jednine mijenja akcent u kratkosilazni Instrumental jednine može biti bez promjene ili sa promjenom tona u dugouzlazni U dativu instrumen-talu i lokativu množine je i kratkosilazni akcent


Jednina Množina N tȏ tȃG tȍg(ā) tȋhD tȍm(e) tȍm(u) tȋm tȉmaA tȏ tȃV --- ---I tȋm time tȋm tȉmaL tȍm(e) tȋm tȉma

Lična zamjenica trećeg lica ȏn ȍn ὸno (GBJ 250) u genitivu dativu akuzativu i lokativu jednine mijenja akcent u kratkosilazni Instrumen-tal jednine može biti bez promjene ili sa promjenom tona u dugouzlazni U nominativu množine je kratkouzlazni akcent u dativu instrumentalu lokativu je kratkosilazni dok je u genitivu i akuzativu dugosilazni akcent

Jednina Množina N ȏn ȍn ὸniG njȅga ga njȋh ihD njȅmu mu njȉma imA njȅga ga nj njȋh ihV --- ---I njȋm njiacuteme njȉmaL njȅm(u) njȉma

Obradili smo genitiv dativ akuzativ i lokativ jednine zamjenice ȏn U genitivu i akuzativu jednine oblici sa kratkouzlaznim i kratkosila-

znim akcentom su gotovo podjednake učestalostiU procentima A njȅga 58 B njegravega 42 Naša građa pokazuje da se u dativu i lokativu jednine javljaju napored-

ni oblici sa kratkouzlaznim i kratkosilaznim akcentom ali da preovladava oblik njȅmu sa kratkosilaznim akcentom

U procentima A njȅmu 81 B njegravemu 19

86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)

Jednina Množina N ὸno ὸnaG njȅga ga njȋh ihD njȅmu mu njȉma imA njȅga ga nj njȋh ihV --- ---I njȋm njiacuteme njȉmaL njȅm(u) njȉma

Lična zamjenica trećeg lica ὸna (GBJ 250) u genitivu dativu akuzati-vu i lokativu jednine mijenja akcent u dugosilazni Instrumental jednine može biti sa promjenom akcenta u dugouzlazni ili dugosilazni U nomina-tivu množine je kratkouzlazni akcent u dativu instrumentalu i lokativu je kratkosilazni dok je u genitivu i akuzativu dugosilazni akcent

Jednina Množina N ὸna ὸneG njȇ je njȋh ihD njȏj joj njȉma imA njȗ ju je njȋh ihV --- ---I njȏm njoacuteme njȉmaL njȏj njȉma

Pridjevska (upitno-odnosna) zamjenica kȍjī kȍjē (GBJ 251 252) u ge-nitivu dativu akuzativu i lokativu jednine mijenja akcent u dugosilazni U množini je samo kratkosilazni (odnosno kratkouzlazni) akcent




N kȍjī kȍjē kȍjā kȍjī kȍjā kȍjēG kȍjeg(a)

kȍjēg(a) kȏg(a)

kȍjeg(a) kȍjēg(a) kȏg(a)

kȍjē kȍjīh kȍjīh kȍjīh

D kȍjem kȍjēmkȏm(e)

kȍjem kȍjēm kȏm(e)

kȍjōj kȍjīm(a) kȍjīm(a) kȍjīm(a)

A = N ili G kȍjē kȍjū kȍjē kȍjā kȍjēV - - - - - - - - - - - - - - - - - -I kȍjīm kȍjīm kȍjōm kȍjīm(a) kȍjīm(a) kȍjīm(a)L kȍjem

kȍjēmkȏm(e)

kȍjem kȍjēmkȏm(e)


Pridjevska zamjenica sȁv svȅ (GBJ 250 RBJ 1178) u genitivu dativu akuzativu (muškog roda) i lokativu jednine mijenja akcent u kratkouzla-zni Instrumental jednine može biti sa promjenom akcenta u dugouzlazni ili dugosilazni U genitivu množine je dugosilazni a u dativu instrumen-talu i lokativu množine je kratkouzlazni ili dugosilazni akcent

Jednina Množina N sȁv svȉG svegravega svȅg svȋh D svegravemu svȅm svigravema svȋmA svegravega svȅg sȁv svȅV sȁv svȉI svȋm sviacuteme svigravema svȋmL svegravemu svȅm svigravema svȋm

Jednina Množina N svȅ svȁG svegravega svȅg svȋhD svegravemu svȅm svigravema svȋmA svȅ svȁV svȅ svȁI svȋm sviacuteme svigravema svȋmL svegravemu svȅm svigravema svȋm

88 Elmedina Alić

Ženski rod pridjevske zamjenice svȁ (GBJ 250 RBJ 1178) u genitivu dativu instrumentalu i lokativu jednine mijenja akcent u dugosilazni U genitivu množine je dugosilazni a u dativu instrumentalu i lokativu mno-žine je kratkouzlazni ili dugosilazni akcent kao i u muškom i srednjem rodu

Jednina Množina N svȁ svȅG svȇ svȋhD svȏj svigravema svȋmA svȕ svȅV svȁ svȅI svȏm svigravema svȋmL svȏj svigravema svȋm

c) S promjenom mjesta i trajanja Neodređena zamjenica kojegraveko kojekȍ (RBJ 515) u genitivu dativu

akuzativu i lokativu može imati kratkouzlazni akcent i na dugom i na tre-ćem slogu

U instrumentalu može biti kratkouzlazni akcent na drugom slogu ili dugouzlazni akcent na trećem slogu

N kojegraveko kojekȍG kojekὸga kojegravekogD kojekὸme kojekὸmu kojegravekomA kojekὸga kojegravekogV - - -I kojegravekīm kojekiacutemeL kojekὸme kojegravekom

Istu promjenu kao zamjenica kojegraveko kojekȍ imaju i zamjenice gdjegraveko (RBJ 307) gdjegravešto (RBJ 307) štὸšta (RBJ 1306) Zamjenice koje se mijenja-ju i po imeničkoj i po zamjeničkoj promjeni tipa kagravekav (GBJ 252) tagravekav (GBJ 252) njegravegov njeacutezīn njȇn njȉhov (GBJ 252) u genitivu dativu i lokativu imaju duljenje

G kagravekva i kagravekvōg(a) tagravekva i tagravekvōg(a) njȉhova i njȉhovōga


DL kagravekvu i kagravekvōme tagravekvu i tagravekvōmePrenošenje akcenta kod zamjenica je gotovo uvijek oslabljeno akcenat

se prenosi kao kratkouzlazni zagrave tebe dὸ sebe ugrave vas pὸ nās nigrave jā izmeđugrave nās pὸ tom

Neoslabljeno je prenošenje u zamjeničkom pridjevu sȃm (GBJ 248) nȉ sām

Bilježimo i naporedne oblike prijenosa na prijedloge pregraveda mnōm prȅda mnōm zagrave mnōm zȁ mnōm nagraved tobōm nȁd tobōm

Kada se jednosložni prijedlog koji završava na samoglasnik nađe pred enklitikama me te se nju on dobija dugouzlazni akcent poacute me zaacute te zaacute se uacute nju

Ukoliko se ovi prijedlozi nađu pred enklitikom bez sloga oni dobijaju dugosilazni akcent pȏ nj zȃ nj ȗ nj (NHKJ 191)

Jednosložni prijedlozi koji završavaju na suglasnik dobijaju na kraju dugo a te postaju dvosložni a na prvom slogu imaju kratkosilazni akcent krȍzā nj prȅdā se

Ovo pravilo važi i za druge dvosložne prijedloge mȅđū se (NHKJ 191)

4 Akcenat brojeva41 Nepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu dvaacutenaest (GBJ 254) triacutedesēt (RBJ 1347) triacutenaest (RBJ 1348)

Redni brojevi dvaacutenaestī (GBJ 255) triacutedesētī (RBJ 1347) triacutenaestī (RBJ 1348) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

Primjeri (GBJ 255)


N dvaacutenaestī dvaacutenaestō dvaacutenaestāG dvaacutenaestōg(a) dvaacutenaestōg(a) dvaacutenaestēD dvaacutenaestōm(e) dvaacutenaestōm(e) dvaacutenaestōjA = N ili G dvaacutenaestō dvaacutenaestūV dvaacutenaestī dvaacutenaestō dvaacutenaestāI dvaacutenaestīm dvaacutenaestīm dvaacutenaestōmL dvaacutenaestōm(e) dvaacutenaestōm(e) dvaacutenaestōj

90 Elmedina Alić

M n o ž i n aMuški rod Srednji rod Ženski rod

N dvaacutenaestī dvaacutenaestā dvaacutenaestēG dvaacutenaestīh dvaacutenaestīh dvaacutenaestīhD dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a)A dvaacutenaestē dvaacutenaestā dvaacutenaestēV dvaacutenaestī dvaacutenaestā dvaacutenaestēI dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a)L dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a) dvaacutenaestīm(a)

Dugouzlazni na prvom slogu imaju i brojni prilozi multiplikativni brojevi dvaacuteput (GBJ 258) triacutepūt (RBJ 1348)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu pegravetnaest (RBJ 894) šegravesnaest (RBJ 1290)

Redni brojevi čegravetvtī (RBJ 137) degravevētī (RBJ 178) pegravetnaestī (RBJ 894) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

Primjer ( RBJ 137)

J e d n i n aMuški rod Srednji rod Ženski rod

N čegravetvtī čegravetvtō čegravetvtāG čegravetvtōg(a) čegravetvtōg(a) čegravetvtēD čegravetvtōm(e) čegravetvtōm(e) čegravetvtōjA = N ili G čegravetvtō čegravetvtūV čegravetvtī čegravetvtō čegravetvtāI čegravetvtīm čegravetvtīm čegravetvtōmL čegravetvtōm(e) čegravetvtōm(e) čegravetvtōj


N čegravetvtī čegravetvtā čegravetvtēG čegravetvtīh čegravetvtīh čegravetvtīhD čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a)A čegravetvtē čegravetvtā čegravetvtēV čegravetvtī čegravetvtā čegravetvtēI čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a)L čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a) čegravetvtīm(a)


U našem istraživanju obradili smo nominativ jednine rednog broja čegravetvtī sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu Bilježili smo oblike i sa jednom i sa dvije dužine čegravetvtī čegravetvrtī Na osnovu dobijenih poda-taka možemo reći da je oblik sa dvije dužine češći negoli oblik sa jednom dužinom

U procentima A čegravetvtī 84 B čegravetvrtī 16

U ovu skupinu ide i broj jegravedan (GBJ 253) koji ima pridjevsko-zamjenič-ku promjenu i oblike za sva tri roda i oba broja


N jegravedan jegravedno jegravednaG jegravednōg(a) jegravednōg(a) jegravednēD jegravednōm(e) jegravednōm(e) jegravednōjA = N ili G jegravedno jegravednuV jegravedan jegravedno jegravednaI jegravednīm jegravednīm jegravednōmL jegravednōm(e) jegravednōm(e) jegravednōj


N jegravedni jegravedna jegravedneG jegravednīh jegravednīh jegravednīhD jegravednīm(a) jegravednīm(a) jegravednīm(a)A jegravedne jegravedna jegravedneV jegravedni jegravedna jegravedneI jegravednīm(a) jegravednīm(a) jegravednīm(a)L jegravednīm(a) jegravednīm(a) jegravednīm(a)

Redni broj pȑvī u literaturi bilježimo u dva naporedna oblika pȑvī pȓvī (GBJ 255 RBJ 1088)

U našem istraživanju obradili smo oblik nominativa jednine muškog roda rednog broja pȑvī pȓvī Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovladava oblik sa kratkosilaznim akcentom

92 Elmedina Alić

U procentima A pȑvī 95 B pȓvī 5

Brojni pridjevi imaju sva tri roda i oblike kao pridjevske zamjenice dvὸji (GBJ 257) trὸji (RBJ 1349)

Primjer (GBJ 257)

Muški rod Srednji rod Ženski rodN dvograveji dvograveja dvogravejeG dvogravejīh dvogravejīh dvogravejīhD dvogravejīm(a) dvogravejīm(a) dvogravejīm(a)A dvograveje dvograveja dvogravejeV - - - I dvogravejīm(a) dvogravejīm(a) dvogravejīm(a)L dvogravejīm(a) dvogravejīm(a) dvogravejīm(a)

Kratkouzlazni na drugom slogu jedagravenaest (GBJ 255) osagravemnaest (RBJ 840) pedegravesēt (RBJ 887) Redni brojevi jedagravenaestī (RBJ 462) osagravemnaestī (RBJ 840) pedegravesētī (RBJ 887) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine



N jedagravenaestī jedagravenaestō jedagravenaestāG jedagravenaestōg(a) jedagravenaestōg(a) jedagravenaestēD jedagravenaestōm(e) jedagravenaestōm(e) jedagravenaestōjA = N ili G jedagravenaestō jedagravenaestūV jedagravenaestī jedagravenaestō jedagravenaestāI jedagravenaestīm jedagravenaestīm jedagravenaestōmL jedagravenaestōm(e) jedagravenaestōm(e) jedagravenaestōj



N jedagravenaestī jedagravenaestā jedagravenaestēG jedagravenaestīh jedagravenaestīh jedagravenaestīhD jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a)A jedagravenaestē jedagravenaestā jedagravenaestēV jedagravenaestī jedagravenaestā jedagravenaestēI jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a)L jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a) jedagravenaestīm(a)

Brojni pridjevi koji imaju sva tri roda i oblike kao pridjevske zamjenice četvegraveri čȅtveri (RBJ 136 GBJ 257) petegraveri (RBJ 894) sedmegraveri (RBJ 1182)

Primjer (RBJ 136 GBJ 257)

Muški rod Srednji rod Ženski rodN četvegraveri četvegravera četvegravereG četvegraverīh četvegraverīh četvegraverīh D četvegraverīm(a) četvegraverīm(a) četvegraverīm(a)A četvegravere četvegravera četvegravereV - - - I četvegraverīm(a) četvegraverīm(a) četvegraverīm(a)L četvegraverīm(a) četvegraverīm(a) četvegraverīm(a)

Kratkouzlazni na trećem slogu a dužina na četvrtom četrdegravesēt (RBJ 135) osamdegravesēt (RBJ 840) sedamdegravesēt (RBJ 1182)

Redni brojevi devedegravesētī (RBJ 177) milijagraverdītī miligravejārditī (RBJ 650) sedamdegravesētī (RBJ 1182) miliὸnitī miliὸnītī (RBJ 651 GBJ 255) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine

Primjer (RBJ 1182)


N sedamdegravesētī sedamdegravesētō sedamdegravesētāG sedamdegravesētōg(a) sedamdegravesētōg(a) sedamdegravesētēD sedamdegravesētōm(e) sedamdegravesētōm(e) sedamdegravesētōjA = N ili G sedamdegravesētō sedamdegravesētūV sedamdegravesētī sedamdegravesētō sedamdegravesētāI sedamdegravesētīm sedamdegravesētīm sedamdegravesētōmL sedamdegravesētōm(e) sedamdegravesētōm(e) sedamdegravesētōj

94 Elmedina Alić


N sedamdegravesētī sedamdegravesētā sedamdegravesētēG sedamdegravesētīh sedamdegravesētīh sedamdegravesētīhD sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a)A sedamdegravesētē sedamdegravesētā sedamdegravesētēV sedamdegravesētī sedamdegravesētā sedamdegravesētēI sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a)L sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a) sedamdegravesētīm(a)

Obradili smo i redni broj miliὸnitī miliὸnītī koji ima dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom i jednom dužinom miliὸnitī i oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dvjema dužinama miliὸnītī Na osno-vu dobijenih podataka možemo reći da je gotovo dvostruko češći oblik sa kratkouzlaznim akcentom i jednom dužinom

U procentima A miliὸnitī 65 B miliὸnītī 35

Brojni pridjevi imaju sva tri roda i oblike kao pridjevske zamjenice desetegraveri dȅseteri (RBJ 174) devetegraveri dȅveteri (RBJ 178)


Muški rod Srednji rod Ženski rodN desetegraveri desetegravera desetegravereG desetegraverīh desetegraverīh desetegraverīh D desetegraverīm(a) desetegraverīm(a) desetegraverīm(a)A desetegravere desetegravera desetegravereV - - - I desetegraverīm(a) desetegraverīm(a) desetegraverīm(a)L desetegraverīm(a) desetegraverīm(a) desetegraverīm(a)

c) Dugosilazni na prvom slogu pȇt (GBJ 254) stȏ (GBJ 254) šȇststō (RBJ 1290)

Redni brojevi pȇtī (GBJ 255) šȇstī (RBJ 1290) sȇdmī (GBJ 255) šȇststōtī ( šȇststō RBJ 1290) trȋstōtī trȉstōtī (RBJ 1348) Ovaj akcent ostaje u svim padežima jednine i množine


Primjer (GBJ 255)


N sȇdmī sȇdmō sȇdmāG sȇdmōg(a) sȇdmōg(a) sȇdmēD sȇdmōm(e) sȇdmōm(e) sȇdmōjA = N ili G sȇdmō sȇdmūV sȇdmī sȇdmō sȇdmāI sȇdmīm sȇdmīm sȇdmōmL sȇdmōm(e) sȇdmōm(e) sȇdmōj


N sȇdmī sȇdmā sȇdmēG sȇdmīh sȇdmīh sȇdmīhD sȇdmīm(a) sȇdmīm(a) sȇdmīm(a)A sȇdmē sȇdmā sȇdmēV sȇdmī sȇdmā sȇdmēI sȇdmīm(a) sȇdmīm(a) sȇdmīm(a)L sȇdmīm(a) sȇdmīm(a) sȇdmīm(a)

d) Kratkosilazni na prvom slogu dȅvetstō (GBJ 255) ȍsam (RBJ 840) ȍsamstō (RBJ 841) sȅdam (RBJ 1182)

Redni brojevi drȕgī (GBJ 255) sȅdamstōtī (RBJ 1182) ȍsamstōtī (RBJ 841) hȉljaditī hȉljadītī (GBJ 255 RBJ 361) Ovaj akcent ostaje u svim pa-dežima jednine i množine

96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

J e d n i n a M n o ž i n a


N drȕgī drȕgō drȕgā drȕgī drȕgā drȕgē

G drȕgōg(a) drȕgōg(a) drȕgē drȕgīh drȕgīh drȕgīh

D drȕgōm(e) drȕgōm(e) drȕgōj drȕgīm(a) drȕgīm(a) drȕgīm(a)

A = N ili G drȕgō drȕgū drȕgē drȕgā drȕgē

V drȕgī drȕgō drȕgā drȕgī drȕgā drȕgē

I drȕgīm drȕgīm drȕgōm drȕgīm(a) drȕgīm(a) drȕgīm(a)

L drȕgōm(e) drȕgōm(e) drȕgōj drȕgīm(a) drȕgīm(a) drȕgīm(a)

Obradili smo i redni broj hȉljaditī hȉljadītī sa kratkosilaznim akcen-tom na prvom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa jednom dužinom hȉljaditī i oblik sa kratkosilaznim akcentom i dvjema dužinama hȉljadītī Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je običniji oblik sa dvjema dužinama od oblika sa jednom dužinom

U procentima A hȉljadītī 60 B hȉljaditī 40

Zbirni brojevi dȅsetero dȅsetoro (RBJ 174) ȍsmero ȍsmoro (RBJ 844) pȅtero pȅtoro (GBJ 255 RBJ 894) sȅdmero sȅdmoro (RBJ 1183) Rijetko dolaze u zavisnim padežima

42 Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Glavni broj dvȃ dvȉje (GBJ 254) sa kratkosilaznim akcentom u no-

minativu ženskog roda mijenja ton u uzlazni akcent u genitivu dativu instrumentalu i lokativu

Ženski rodN dvȉjeG dviacutejūD dvjegravemaA dvȉjeV dvȉjeI dvjegravemaL dvjegravema


b) S promjenom tona i trajanjaGlavni broj dvȃ (GBJ 254) sa dugosilaznim akcentom u nominativu

muškog i srednjeg roda mijenja ton i trajanje u kratkouzlazni akcent u genitivu dativu instrumentalu i lokativu

Muški i srednji rodN dvȃG dvagravejū dvaacutejūD dvagravema dvaacutemaA dvȃV dvȃI dvagravema dvaacutemaL dvagravema dvaacutema

Obradili smo genitiv dativ instrumental i lokativ broja dvȃ U geni-tivu se javljaju dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dužinom dvagravejū i oblik sa dugouzlaznim akcentom i dužinom dvaacutejū Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom

U procentima A dvagravejū 92 B dvaacutejū 7 C dvȃjū 1

Obradili smo i dativ instrumental i lokativ množine broja dvȃ Naša građa pokazuje da je u ovim padežima oblik dvagravema sa kratkouzlaznim akcentom češći negoli oblik dvaacutema sa dugouzlaznim akcentom

U procentima A dvagravema 61 B dvaacutema 39

Glavni broj trȋ (GBJ 254) sa dugosilaznim akcentom u nominativu mijenja ton i trajanje u kratkouzlazni akcent u dativu instrumentalu i lo-kativu

98 Elmedina Alić

N trȋG triacutejūD trigravemaA trȋV trȋI trigravemaL trigravema

Zbirni broj dvȍje (GBJ 256) sa kratkosilaznim akcentom u nominati-

vu mijenja ton i trajanje u dugouzlazni ili kratkouzlazni akcent u genitivu dativu instrumentalu i lokativu

N dvȍjeG dvȏg dvoacutega dvogravejeg(a) D dvȏm dvoacutema dvoacuteme dvogravejemA dvȍjeV dvȍjeI dvoacutemaL dvȏm dvoacutema dvoacuteme dvogravejem

Istu promjenu kao zbirni broj dvȍje ima i zbirni broj trȍje (GBJ 256)

N trȍjeG trȏg troacutega trogravejeg(a) D trȏm troacutema troacuteme trogravejemA trȍjeV trȍjeI troacutemaL trȏm troacutema troacuteme trogravejem

c) S promjenom mjesta Glavni broj čegravetiri (GBJ 254) sa kratkouzlaznim akcentom na prvom

slogu u nominativu mijenja mjesto akcenta na treći slog u genitivu dativu instrumentalu i lokativu


N čegravetiriG četiriacutejūD četirigravemaA čegravetiriV čegravetiriI četirigravemaL četirigravema

d) S promjenom mjesta i tona Broj ȍba ȍbje (GBJ 254) sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu

u nominativu mijenja mjesto akcenta na drugi slog i ton u kratkouzlazni ili dugouzlazni akcent u genitivu dativu instrumentalu i lokativu Primjer (GBJ 254 RBJ 781)

Muški i srednji rod Ženski rodN ȍba ȍbjeG obagravejū obaacutejū obiacutejūD obagravema objegravemaA ȍba ȍbjeV ȍba ȍbjeI obagravema objegravemaL obagravema objegravema

e) S promjenom mjesta tona i trajanja Zbirni broj čȅtvero (GBJ 256) sa kratkosilaznim akcentom na prvom

slogu u nominativu mijenja mjesto ton i trajanje akcenta u genitivu da-tivu instrumentalu i lokativu Umjesto kratkosilaznog akcenta na prvom slogu stoji dugouzlazni akcent na drugom ili trećem slogu

N čȅtveroG četveroacutega četveacutergaD četveroacutema četveacuterma četveroacutemeA čȅtveroV čȅtveroI četveacuterma četveroacutemaL četveroacutema četveacuterma četveroacuteme

100 Elmedina Alić

Zbirni broj ȍboje (GBJ 256) sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu u nominativu mijenja mjesto ton i trajanje akcenta u genitivu da-tivu instrumentalu i lokativu Umjesto kratkosilaznog akcenta na prvom slogu stoji dugouzlazni akcent na drugom slogu


N ȍbojeG oboacutega ȍbojeg(a) obogravejeg(a) D oboacutema oboacuteme ȍbojemA ȍbojeV ȍbojeI oboacutema oboacuteme ȍbojemL oboacutema oboacuteme ȍbojem

U glavnih se brojeva akcent prenosi neoslabljeno dȍ dvā zȁ trī pȍ stō Glavni brojevi sȅdam i ȍsam javljaju se u naporednim oblicima ȕ se-

dam u sȅdam ȕ osam u ȍsam (NHKJ 196)S rednih se brojeva akcent prenosi oslabljeno ugrave drugī dὸ trećēga ugrave pētī

5 Akcenat glagola

51 InfinitivSloženi glagoli u infinitivu imaju akcent koji je u skladu s pravilom o pre-nošenju akcenta To znači prema silaznim akcentima glagola bez prefiksa dolazi kratkouzlazni akcent na prethodnom slogu glagola sa prefiksima Uzlazni akcent ostaje na istom mjestu kao i kod glagola bez prefiksa

Primjeri dȉći pὸdići glȅdati pὸgledati kȉsnuti pὸkisnuti lȕpiti zagravelupiti mȉcati ὸdmicati pȃmtiti zagravepāmtiti prȃvdati ὸprāvdati

bagravecati izbagravecati čigravetati pročigravetati ligravestati preligravestati baacuteciti izbaacuteciti hlaacutediti ohlaacutediti piacutetati upiacutetati viacutekati zaviacutekati

Dvosložni glagoli sa dugim osnovnim samoglasnikom u infinitivu i složenice glagola igraveći imaju dubletne oblike cȓpsti cŕpsti klȇti kleacuteti nȃći naacuteći rȃsti raacutesti vȇsti veacutesti vȗći vuacuteći

Složeni glagoli od dvosložnih glagola sa dugim osnovnim samoglas-nikom u infinitivu također imaju dubletne oblike infinitiva po pravilu o prenošenju akcenta


Primjeri nȃći naacuteći prὸnāći (i pronaacuteći) rȃsti raacutesti nagraverāsti (i naraacute-sti) vȇsti veacutesti igravezvēsti (i izveacutesti) vȗći vuacuteći pὸvūći (i povuacuteći)

Iz primjera uočavamo prema dugosilaznom akcentu rȃsti dolazi u složenih glagola kratkouzlazni akcent na prethodnom slogu i dužina na starom mjestu akcenta nagraverāsti a prema dugouzlaznom akcentu raacutesti i u složenih glagola je akcent na istom mjestu naraacutesti

Složeni glagoli tipa klȇti kleacuteti odstupaju od navedenog pravila Oni imaju samo jedan oblik infinitiva i to onaj sa prenesenim akcentom prὸklēti

52 Prezent

521 Mnogi glagoli imaju u prezentu isti akcent kao u infinitivu to su

ndash glagoli sa jednim od silaznih akcenata ( i ) gȁziti gȁzīm gȉnuti gȉnēm pȃmtiti pȃmtīm sȃnjkati sȃnjkām vȉdjeti vȉdīm

ndash glagoli sa jednim od uzlaznih akcenata ( i ) bagravecati bagravecām čigravetati čigravetām gὸrjeti gὸrīm kiacutepjeti kiacutepīm tčati tčīm žuacutetjeti žuacutetīm

Akcent ostaje i u glagola s uzlaznim akcentima na trećem slogu od kra-ja crvegravenjeti crvegravenīm žegraveljeti žegravelīm žiacutevjeti žiacutevīm

Kada se ovim glagolima dodaju prefiksi akcenat se fakultativno pomiče na prethodni slog kao u primjerima pocrvegravenjeti pocvenīm pocrvegravenīm zažegraveljeti zagraveželīm zažegravelīm ovako se ponašaju i glagoli sa morfemom i u prezentu džati džīm tčati tčīm vriacuteštati vriacuteštīm ali ukoliko im do-damo prefikse akcent se fakultativno pomiče na prethodni slog zadžati zagravedržīm zadžīm

Akcent infinitiva ostaje i kod većine glagola sa uzlaznim akcentima na trećem slogu od kraja budagraveliti budagravelīm lὸviti lὸvīm truacutebiti truacutebīm ukoliko im dodamo prefikse akcenat se fakultativno pomiče na prethodni slog pobudagraveliti pobugravedalīm pobudagravelīm ulὸviti ugravelovīm ali i sa fakulta-tivnom promjenom akcenta zatruacutebiti zagravetrūbīm zatruacutebīm

U većine glagola u prezentu isti je akcent u svim licima Od ovog pra-vila odstupaju glagoli čija infinitivna osnova ima sufiks a a u prezentskim nastavcima dolazi morfem a

(Po klasifikaciji glagola iz GBJ na strani 267 to su glagoli prve vrste glagoli vrste a čije se osnove podudaraju s oblikom 3 lica jednine prezenta)

Ovi glagoli nemaju uvijek isti akcent u infinitivu i jednini prezenta dok u 3 licu množine obično imaju naglasak infinitiva

102 Elmedina Alić

Primjeri piacutetati pȋtām piacutetati piacutetajū U prezentu se mijenjaju akcenti i to uzlazni u silazne

Većina nesloženih glagola ima u infinitivu neki od uzlaznih akcena-ta ( ili ) a u prezentu silazni ( ili ) kao što je u primjerima mograveliti mȍlĩm nogravesiti nȍsĩm skogravečiti skȍčĩm vograveziti vȍzĩm baacuteciti bȃcĩm braacuteniti brȃnĩm guacuteliti gȗlĩm kreacutetati krȇćēm miacuteriti mȋrĩm paacuteliti pȃlĩm piacutetati pȋtām šiacuteriti šȋrĩm viacutekati vȋčēm

U glagola koji infinitivnu osnovu od tri i više slogova tvore morfe-mima -ova- -eva- -iva- a na tim morfemima je i akcent u prezentu će taj akcent biti kratkouzlazni na prethodnom slogu u odnosu na akcent u infinitivu kao u primjerima darὸvati dagraverujēm kaziacutevati kagravezujēm

Glagoli koji imaju silazne akcente u infinitivu imaju u prezentu akcent koji je teško objasniti (razlozi su historijski) pa ćemo se zadovoljiti samo prikazom tih akcenatskih odnosa pȅći pegravečem vȗći vuacutečem

Osim glagola bȉti i htjȅti jednosložni prezent uvijek ima dugosilazni akcent dȃm znȃm sjȃ

522 Dužine u prezentskim nastavcima

Nastavci u prezentu su (-ē)m (-e)m -ū (-ā)m (-a)jū (- ī)m -ēMožemo zaključiti da su a i i uvijek dugi (pritom ne mislimo na nastav-

ke u trećem licu množine) dok e može biti ili dug ili kratakTa dvostrukost javlja se zbog preciznih pravila Ta pravila su

1 pravilo e je dugo iza silaznih akcenata Ovo pravilo važi i za gla-gole kojima dodajemo prefikse kada se silazni akcenti pomiču pre-ma početku riječi Primjeri bȕdēm dȏđēm ȉdēm igravezīđēm jȅdēm mȅljēm ȍrēm pȍčnēm pȋšēm pὸdignēm pȍjedēm pὸšaljēm šȁljēm ȕzmēm vȅhnēm zagraveplačēm Izuzeci su glagoli mȍžeš hȍćeš mȍžemo hȍćemo

2 pravilo e je kratko iza uzlaznih akcenata Primjeri bὸdem cvagravetem dovegravedem dovegravezem griacutezem kraacutedem kugravenem megravetem pegravečem preacutedem raacutestem treacutesem veacutezem zeacutebem zὸvem Ovi oblici mogu imati i duži-nu bogravedēm i dr

3 pravilo e je dugo kad mu prethodi j bez obzira na narav akcen-ta (Up Raguž PGH 178) Primjeri čugravejēm grȉjēm lȁjēm kljȕjēm pȉjēm pὸštujēm pugravetujēm rȁtujēm sȉjēm šȉjēm dȃjēm pὸznājēm


53 Aorist U aoristu gotovo po pravilu oblici prvog lica jednine i svih lica množine imaju isti akcent infinitiva dotičnog glagola

U drugom i trećem licu jednine mnogo glagola ima čelni povučeni akcent tj jedan od silaznih akcenata bez dužine na završnom vokalu

Primjeribaacuteciti baacutecih bȃcī i bȃci dobaacuteciti dobaacutecih dȍbācī i dȍbāci govὸriti govὸrih gȍvorī i gȍvori ὸprāvdati ὸprāvdah ȍprāvdā i

ȍprāvdaprὸliti prὸlih prȍlī i prȍli potὸnuti potὸnuh pȍtonū i pȍtonu prȃvdati prȃvdah prȃvdā i prȃvda tὸnuti tὸnuh tȍnū i tȍnu

Glagoli koji se završavaju na -jeti -ljeti -njeti imaju u svim licima ak-cent infinitiva kao u primjerima

cŕnjeti cŕnjeh cŕnje cŕnje cŕnjesmo cŕnjeste cŕnješēpocŕnjeti pocŕnjeh pocŕnje pocŕnje pocŕnjesmo pocŕnjeste

pocŕnješēžiacutevjeti žiacutevjeh žiacutevje žiacutevje žiacutevjesmo žiacutevjeste žiacutevješeprožiacutevjeti prožiacutevjeh prožiacutevje prožiacutevje prožiacutevjesmo prožiacutevjeste

prožiacutevješe

Većina glagola petog razreda druge vrste tj glagoli sa infinitivnom osnovom na a i morfima -ova- -eva- -iva- -uva- a prezentskom osnovom na suglasnik j imaju u svim licima akcent infinitiva (GBJ 268 270)

Primjeri raacutezlikovati raacutezlikujēm raacutezlikovah raacutezlikovā i raacutezlikova saacutevjetovati saacutevjetujēm saacutevjetovah saacutevjetovā i saacutevjetova Imamo i izuzet-ke kogravevati kȕjēm kȍvȃ

Glagoli koji završavaju na -ati sa dugouzlaznim akcentom u infinitivu imaju akcent infinitiva u svim licima aorista a u drugom i trećem licu jed-nine običniji je čelni akcent

Primjeri čuacutevati čuacutevah čuacuteva i čȗvā poveacutezati poveacutezah poveacuteza i pȍvēzā

sačuacutevati sačuacutevah sačuacuteva i sȁčūvā veacutezati veacutezah veacuteza i vȇzāzakriacutečati zakriacutečah zakriacutečā i zȁkrīčā Prosti glagoli duge osnove i složeni glagoli sa prefiksom s- imaju u dru-

gom i trećem licu jednine dugosilazni akcent

104 Elmedina Alić

Primjeri baacuteciti bȃcī viacuteknuti vȋknū zbaacuteciti zbȃcī svȗći svȗče strȇsti strȇse

Krajnja dužina u drugom i trećem licu jednine često izostaje pa se može smatrati i neobaveznom ȕtnu pȍlomi zȁpīta vȋknu

54 ImperfektAkcent imperfekta je uglavnom isti kao i akcent dotičnog glagola u infini-tivu Međutim treba naglasiti akcenat ovog glagolskog oblika poprilično je kolebljiv zbog njegove rijetke upotrebe

Primjeri govὸriti govὸrāh hvaacuteliti hvaacuteljāh kaziacutevati kaziacutevāh piacutetati piacutetāh tŕnuti tŕnjah

Ukoliko se kod glagola razlikuje akcent u infinitivu i prezentu u im-perfektu bi trebao biti akcent prezenta ali u praksi nailazimo na različitost i kolebljivost

Primjeri hvaacuteliti hvȃlīm hvȃljāh nὸsiti nȍsīm nȍšāh kogravevati kȕjēm kȍvāh

U glagola druge vrste zbog kraćenja infinitiva preovladao je akcent prezenta

igraveći ȉdēm ȉđāh plȅsti plegravetem plegravetijāh prȅsti preacutedem preacutedijāh piacutesati pȋšēm pȋsāh

Akcent imperfekta isti je u svim licimaU većine glagola isti je kao u prvom licu prezenta gὸvorīm gὸvorāh

kraacutedem kraacutedijāh vȋčēm vȋkāh vȍzīm vȍžāh ali zbog spomenute ko-lebljivosti akcenta u imperfektu bilježimo i primjere dagraverujēm dagraverīvāh dariacutevāh

Glagoli koji su u prvom licu jednine imperfekta jednosložni imaju du-gosilazni akcent na morfu a prȁti pegraverēm prȃh slȁti šȁljēm slȃh žȅti (žnjȅti) žnjȇm (žȁnjēm) žnjȃh

55 Glagolski prilog sadašnjiGlagolski prilog sadašnji gotovo uvijek ima akcenat i dužinu trećeg lica množine prezenta

mȅsti megravetū megravetūći nὸsiti nȍsē nȍsēći piacuteliti piacutelē piacutelēći piacutetati piacutetajū piacutetajūći trȇsti treacutesū treacutesūći žegraveljeti žegravelē žegravelēći žiacutevjeti žiacutevē žiacutevēći

Glagoli treće vrste koji imaju osnovu od tri i više slogova i dugouzlazni akcent na drugom slogu u glagolskom prilogu sadašnjem imaju i akcent infinitiva ribaacuteriti rigravebārē ribaacuterēći životaacuteriti živὸtārē životaacuterēći


Glagoli sa dugouzlaznim akcentom u infinitivu a sa dugosilaznim u istom slogu trećeg lica prezenta imaju u prilogu sadašnjem naporedne oblike i sa akcentom infinitiva i sa akcentom prezenta hvaacuteliti hvȃlē hvaacutelēći hvȃlēći piacutesati pȋšū piacutešūći pȋšūći

56 Glagolski prilog prošliAkcent glagolskog priloga prošlog obično je isti kao i akcent infinitiva do-tičnog glagola baacuteciti baacutecīvši darὸvati darὸvāvši mȍći mὸći mȍgāvši mὸgāvši gȉnuti gȉnūvši igravespeći igravespekāvši plȅsti plegravesti plȅtāvši plegravetāvši polegravetjeti polegravetjēvši pretŕpjeti pretŕpjēvši utŕnuti utŕnūvši vȉdjeti vȉdjevši zapiacutetati zapiacutetāvši

Dvosložni oblici na -vši i jednosložni na -v imaju dugosilazni akcent brȁti brȃvši mljȅti mljȇvši pȉti pȋvšiGlagol dȏći dόći ima u glagolskom prilogu prošlom kratkouzlazni

akcent tj akcent glagolskog pridjeva radnog u ženskom rodu dὸšāv(ši) dὸšla

Glagoli igraveći dȏći i drugi dvosložni glagoli nastali dodavanjem prefiksa na glagol igraveći imaju kratkouzlazni akcent na prvom slogu u infinitivu i u glagolskom prilogu prošlom nagravedōći nagravedošāv(ši) prigravedōći prigravedošāv(ši) ὸtīći ὸtišāv(ši)

57 Glagolski pridjev radniNajveći broj glagola u glagolskom pridjevu radnom ima akcent infinitiva čȕti čȕo čȕla kreacutenuti kreacutenuo kreacutenula piacutetati piacutetao piacutetala šuacutetjeti šuacutetio šuacutetjela tȅći tȅkao tȅkla tugὸvati tugὸvao tugὸvala utŕnuti utŕnuo utŕnula žiacutevjeti žiacutevio žiacutevjela

Glagoli sa infinitivom na -ati -ovati -evati i sa kratkouzlaznim akcen-tom na pretposljednjem slogu infinitivne osnove imaju u obliku za muški rod kratkosilazni akcent na prvom slogu a u ženskom i srednjem rodu te svim rodovima množine zadržavaju akcent infinitiva džati dȑžao džala džalo džali džale džala čigravetati čȉtao čigravetala čigravetalo čigravetali čigravetale čigravetala pročigravetati prȍčitao pročigravetala pročigravetalo pročigravetali pročigravetale pročigravetala

Neki glagoli sa jednosložnom infinitivnom osnovom u glagolskom pri-djevu radnom imaju dugouzlazni akcent osim u muškom rodu (gdje ima-ju kratkosilazni akcent) Glagoli složeni od tih glagola imaju kratkosilazni

106 Elmedina Alić

akcent na prvom slogu bȑati bȑao braacutela dȁti dȁo daacutela pȉti pȉo piacutela prȁti prȁo praacutela zvȁti zvȁo zvaacutela

Složeni pὸbrati pȍbrao pȍbrāla pὸpiti pȍpio pȍpīla ὸprati ȍprao ȍprāla pὸzvati pȍzvao pȍzvāla

Glagoli tipa plȅsti plegravesti rȃsti raacutesti koji u infinitivu imaju dubletne oblike imaju i u glagolskom pridjevu radnom te dubletne oblike osim u obliku za muški rod jednine koji je samo silazno akcentovan plȅo plȅla i plegravela plȅlo i plegravelo plȅli i plegraveli plȅle i plegravele plȅla i plegravela rȃstao rȃsla i raacutesla rȃslo i raacuteslo rȃsli i raacutesli rȃsle i raacutesle rȃsla i raacutesla

58 Glagolski pridjev trpniPravila o akcentu glagolskog pridjeva trpnog nije jednostavno uočiti i iz-dvojiti jer su vrlo složena Ipak ćemo izdvojiti neka od tih pravila

Određeni oblik pridjeva trpnog ima isti akcent u svim rodovima plegravetenī plegravetenā plegravetenō dȋrnūtī dȋrnūtā dȋrnūtō pȋtānī pȋtānā pȋtānō

Neodređeni oblik može imati isti akcent u svim rodovima kȕpovān kȕpovāna kȕpovāno pȋtān pȋtāna pȋtāno ali može imati i različi-to mjesto akcenta plegraveten pletegravena i plegravetena pletegraveno i plegraveteno dovegraveden dovedegravena i dovegravedena dovedegraveno i dovegravedeno

Glagoli sa jednosložnom osnovom koji u infinitivu imaju uzlazni ak-cent na trećem slogu od kraja dobijaju u glagolskom pridjevu trpnom sila-zne akcente na prvom slogu tagraveknuti tȁknūt žegraveljeti žȅljen džati dȑžan nὸsiti nȍšen lὸmiti lȍmljen kὸvati kȍvān kupὸvati kȕpovān steacutegnuti stȇgnūt žiacutevjeti žȋvljen

Glagolski pridjev trpni obično ima akcent infinitiva krȁsti krȁden krȁdena krȁdeno vȉdjeti vȉđen vȉđena vȉđeno

Glagoli koji u infinitivu završavaju na -ati -ovati i glagoli sa kratko-uzlaznim akcentom na pretposljednjem slogu infinitivne osnove imaju u glagolskom pridjevu trpnom kratkosilazni akcent na prvom slogu džati dȑžān dȑžāna zadžati zȁdržān zȁdržāna igravegrati ȉgrān ȉgrāna ὸrati ȍrān ȍrāna izὸrati ȉzorān ȉzorāna kupὸvati kȕpovān kȕpovāna nakupogravevati nȁkupovān nȁkupovāna

Iz navedenih primjera uočavamo da je prenošenje neoslabljenoJednosložni oblici glagolskog pridjeva trpnog imaju dugosilazni ak-

cent dȁti dȃn i dȃt znȁti znȃn tkȁti tkȃn


59 ImperativAkcenat glagola u imperativu obično je isti kao u infinitivu sjȅsti sjȅdi pȃmtiti pȃmti plὸviti plὸvi kaacutezati kaacuteži

Treće lice jednine imperativa odnosno množine izriče se riječcom nȅk nȅka i trećim licem jednine odnosno množine prezenta nȅk rȃdī nȅka rȃdī nȅk rȃdē nȅka rȃdē

Jednosložni imperativ koji se tvori nastavcima -j -jmo -jte uvijek pred tim nastavcima ima dugosilazni akcent krȉti krȋj krȋjmo krȋjte grȉjati grȋj kὸvati kȗj

Ukoliko je imperativ sa više slogova a sa navedenim nastavcima imat će akcent prezenta i dug slog pred tim nastavcima slȕšati slȕšām slȕšāj slȕšājmo slȕšājte čuacutevati čȗvām čȗvāj piacutetati pȋtām pȋtāj dočekiacutevati dočegravekujēm dočegravekūj

Imperativ s nastavcima -i -imo -ite obično ima akcent infinitiva baacuteciti bȃcīm baacuteci viacutekati vȋčēm viacuteči nὸsiti nȍsīm nὸsi govὸriti gὸvorīm govὸri

510 Mjesto akcenatske dužine u glagolski oblicimaAkcenatska dužina u glagolskim oblicima može biti na ovim mjestima

ndash u složenim glagolskim oblicima na samoglasniku sa kojeg je pre-nesen dugosilazni akcent vȗći pὸvūći rȃdīm zagraverādīm trȇsao pὸtrēsao pȋtāj zagravepītāj

ndash u prezentu na krajnjem slogu u trećem licu množine treacutesū plegravetū rȃdē glȅdajū izuzetak je samo glagol biti kod kojega treće lice prezenta nema dugi slog jegravesu dugi su i prezentski nastavci -am -aš -a -amo -ate pjȅvām pjȅvāš pjȅvā pjȅvāmo pjȅvāte zatim nastavci -im -iš -i -imo -ite rȃdīm rȃdīš rȃdī rȃdīmo rȃdīte dugi su i prezentski nastavci -em -eš -e -emo -ete i -jem -ješ -je -jemo -jete poslije silaznih akcenata rȅčēm rȅčēš rȅčē rȅčēmo rȅčēte čȕjēm čȕjēš čȕjē čȕjēmo čȕjēte tȓnēm tȓnēš tȓnē tȓnēmo tȓnēte U prezentu dužina često izostaje poslije uzlaznih akcenata plegravetem plegraveteš plegravete plegravetemo plegravetete vuacutečem vuacutečeš vuacuteče vuacutečemo vuacutečete

ndash u trećem licu množine aorista ὸdošē poacuteđošē zapiacutetašē ali dužina može i izostati ὸdoše zapiacutetaše na krajnjem slogu aoristnog obli-ka u drugom i trećem licu jednine na nultom nastavku je dužina

108 Elmedina Alić

zȁdržā zȁpītā ȕpāmtī pȍlomī ali dužina može i izostati zȁdrža zȁpīta ȕpāmti pȍlomi

ndash u imperativu pred nastavcima -j -jmo -jte ako u drugom licu jed-nine glagolski oblik ima više od jednog sloga čȗvāj bagravecāj pȋtāj dočegravekūj

ndash u glagolskom prilogu sadašnjem pred sufiksom vȍdēći glȅdajūći piacutešūći dagraverujūći

ndash u glagolskom prilogu prošlom na pretposljednjem slogu rȅkāvši zapiacutetāvši

ndash u glagolskom pridjevu trpnom pred nastavcima -n -t dȁrovān dȉgnūt

ndash u glagolskim imenicama pred sufiksom pjȅvānje buacuteđēnje pȃmćēnje vȍđēnje (Up i NHKJ 152-153)

511 Akcenatski tipovi u glagolaGlagoli pokazuju veliku tipološku raznolikost Teško bi bilo utvrditi akce-natska pravila za glagolske oblike ili neki drugi način klasifikacije glagola Stoga ćemo se u ovom radu pridržavati klasifikacije na nepromjenljive i promjenljive tipove akcenta glagola koji smo primijenili i kod ostalih vrsta riječi Razlog je što želimo zadržati kontinuitet u izlaganju i razvrstavanju riječi po tipologilji akcenta Zato će naša podjela biti identična inoviranom razvrstavanju glagola kako ga je izložio S Babić (NHKJ 154)

Ta podjela je na akcenatske tipove u glagola od druge do šeste vrste i na akcenatske tipove glagola prve vrste

Babić se pridržava podjele glagola po morfološkim vrstama karakteri-stične za većinu hrvatskih gramatika Prema infinitivno-aoristnoj osnovi glagoli se mogu podijeliti u šest vrsta odnosno sedam - ako se nepravilni glagoli uzmu kao zasebna vrsta Tri vrste neparne - prva treća i peta dijele se na manje razrede

Prva vrsta ndash infinitivna osnova nema sufiksa i svima je prezentski na-stavak -ēm -em

Ta se vrsta dijeli na sedam razreda U svim razredima osim petog i šestog jednake su infinitivna i prezentska osnova

U prvih šest razreda osnova završava na suglasnik i tondash u prvom razredu na t ili dndash u drugom razredu na s ili zndash u trećem razredu na p ili bndash u četvrtom razredu na k g hndash u petom razredu prezentska osnova završava na n i m


ndash u šestom razredu osnova završava na i u je iDruga vrsta ndash infinitivna osnova ima morf -nu- a prezentska -n- i svi-

ma je prezentski nastavak -ēm -emTreća vrsta ndash tu idu glagoli sa sufiksima -jeti -ljeti -njeti i svima je pre-

zentski nastavak -īm Možemo reći i da ovdje idu glagoli čija je oznaka za prezent morf -i-

infinitivna osnova imandash u prvom razredu morf -je- ili -e- iza lj nj rndash u drugom razredu morf -a- iza č ž j št i ždČetvrta vrsta ndash infinitivna osnova ima morf -i- i prezentski nastavak

-imPeta vrsta ndash infinitivna osnova ima sufiks -a a u prezentskim nastav-

cima -am -em -jemndash u prvom razredu prezentski nastavci imaju morf -a-ndash u drugom razredu prezentski nastavci imaju morf -e- a prezentska

osnova je jotiranandash u trećem razredu u prezentu je morf -e- a korijen završava na r ili vndash u četvrtom razredu infinitivna osnova ima infiks -j- ili -v- ispred

morfa -a-Šesta vrsta ndash infinitivna osnova ima sufikse -ova- -eva- -iva- i prezent-

ski nastavak -jemPodjela glagola po vrstama u Gramatici bosanskoga jezika nešto je dru-

gačija Budući da smo se dosada u ovom radu pridržavali podjele vrsta riječi iz te gramatike navest ćemo i tu podjelu glagola po vrstama Nećemo na osnovu te podjele izvršiti tipologiju akcenta u glagola ali ćemo je uvr-stiti u podjelu koju koristi S Babić

U Gramatici bosanskoga jezika glagoli su klasificirani prema nastavci-ma koje dobijaju u prezentu U prezentu glagoli dobijaju trojake nastavke tako i uočavamo tri vrste glagola

Prva vrsta ndash glagoli sa infinitivnom i prezentskom osnovom na a i pre-zentskim nastavkom -m

Druga vrsta ndash glagoli sa prezentskim nastavkom ndashēm ova glagolska vrsta ima pet razreda

ndash u prvom su glagoli sa infinitivnom i prezentskom osnovom na suglasnikndash u drugom su glagoli čija infinitivna osnova završava vokalom a a

prezentska suglasnikomndash u trećem su glagoli čija se infinitivna osnova završava vokalom u a

prezentska suglasnikom

110 Elmedina Alić

ndash u četvrtom su glagoli sa infinitivnom osnovom na u i je a prezent-ska na suglasnik j

ndash u petom su glagoli sa infinitivnom osnovom na a i morfima -ova- -eva- -iva- -uva- a prezentska osnova na suglasnik j

Treća vrsta ndash glagoli sa prezentskim nastavkom ndashīm ova glagolska vr-sta ima dva razreda

ndash u prvom su glagoli čija infinitivna osnova završava vokalom i ili e a prezentska suglasnikom

ndash u drugom su glagoli čija infinitivna osnova završava vokalom a a prezentska suglasnikom

Četvrta vrsta ndash nepravilni glagoli tj glagoli koji svoje oblike tvore od supletivnih osnova ili im se samo pojedini oblici razlikuju od oblika s pra-vilnom promjenom

Na osnovu navedene podjele možemo zaključiti 1 Prvoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovara druga vrsta glagola

koja je navedena u Gramatici bosanskoga jezika tj prvih pet ra-zreda prve vrste obuhvaćeno je prvim razredom druge vrste a šesti razred prve vrste identičan je četvrtom razredu druge vrste iz Gra-matike bosanskoga jezika

2 Drugoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovara treći razred druge vrste iz Gramatike bosanskoga jezika

3 Trećoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovara treća vrsta glagola koja je navedena u Gramatici bosanskoga jezika tj prvom razredu i drugom razredu treće vrste također odgovaraju prvi i drugi razred treće vrste iz Gramatike bosanskog jezika

4 Četvrtoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovara prvi razred treće vrste iz Gramatike bosanskoga jezika

5 Petoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovaraju prva i druga vrsta glagola koje su navedene u Gramatici bosanskoga jezika tj prvom razredu pete vrste odgovara prva vrsta drugom trećem i četvrtom razredu pete vrste odgovara drugi razred druge vrste iz Gramatike bosanskoga jezika

6 Šestoj vrsti glagola (prema S Babiću) odgovara peti razred druge vr-ste glagola koja je navedena u Gramatici bosanskoga jezika

Inovirano razvrstavanje glagola kako ga je izložio S Babić za akcenat-sku tipologiju glagola na akcenatske tipove u glagola od druge do šeste vrste i na akcenatske tipove glagola prve vrste odgovara razvrstavanju glagola iz Gramatike bosanskoga jezika na akcenatske tipove u glagola od prve vrste


drugog trećeg i četvrtog razreda druge vrste do prvog i drugog razreda treće vrste i na akcenatske tipove glagola prvog i četvrtog razreda druge vrste

Razlog ovakve akcenatske tipologije u tome je što se pet glagolskih vr-sta od druge do šeste može svesti na dvadeset šest uzoraka akcenatskog ponašanja a sama prva vrsta zahtijeva navođenje dvadeset triju uzoraka Glagoli prve vrste odnosno glagoli prvog i drugog razreda druge vrste ne pokazuju pravilnosti tipoloških karakteristika akcenta ostalih glagolskih vrsta pa ih zbog toga obrađujemo posebno Tako se postiže veća pregled-nost a ujedno i ističe ono što je najvažnije za akcenat glagola

5111 Akcenatski tipovi u glagola druge do šeste vrste

Nepromjenljivi tipovia) Dugouzlazni na prvom slogu bijeacuteliti (RBJ 65) bijeacuteljeti (RBJ 65)

bruacutejati (RBJ 94) saacutevjetovati (RBJ 1180) taacuteložiti (RBJ 1315)

Infinitivtaacuteložiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent taacuteložīm taacuteložīš taacuteložī taacuteložīmo taacuteložīte taacuteložēImperativ - - - taacuteloži taacuteložimo taacuteložiteImperfekt taacuteložāh taacuteložāše taacuteložāše taacuteložāsmo taacuteložāste taacuteložāhu

Glagolski prilog sadašnji taacuteložēćiGlagolski pridjev radni taacuteložio taacuteložila taacuteložiloGlagolski pridjev trpni taacuteložen taacuteložena taacuteloženo

Dugouzlazni akcent na prvom slogu mogu imati ndash glagoli četvrte vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom taacuteložitindash glagoli treće vrste kod ovih glagola glagolski pridjev trpni ima pro-

mjenu dugouzlaznog akcenta u dugosilazni tȃmnjenndash glagoli pete vrste uglavnom sa dvosložnom infinitivnom osnovom

bruacutejatindash glagoli šeste vrste sa četverosložnom infinitivnom osnovom saacutevje-

tovatiDugouzlazni akcent na drugom slogu nasaacutevjetovati (RBJ 721) pozaacutevi-

djeti (RBJ 990) upriacuteličiti (RBJ 1389)

112 Elmedina Alić

Infinitivpozaacutevidjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent pozaacutevidīm pozaacutevidīš pozaacutevidīImperativ - - - pozaacutevidiImperfekt pozaacuteviđāh pozaacuteviđāše pozaacuteviđāše


1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pozaacutevidīmo pozaacutevidīte pozaacutevidēImperativ pozaacutevidimo pozaacuteviditeImperfekt pozaacuteviđāsmo pozaacuteviđāste pozaacuteviđāhu

Glagolski prilog sadašnji pozaacutevidēćiGlagolski prilog prošli pozaacutevidjēvšiGlagolski pridjev radni pozaacutevidio pozaacutevidjela pozaacutevidjelo

Dugouzlazni akcent na drugom slogu mogu imati ndash glagoli treće vrste pozaacutevidjetindash glagoli četvrte vrste upriacuteličitindash glagoli šeste vrste nasaacutevjetovati

b) Kratkouzlazni na prvom slogu bagravecati (RBJ 41) begravesjediti (RBJ 57) brὸjiti (RBJ 93) dὸčekati (RBJ 201) dὸpasti (RBJ 215) dὸručkovati (RBJ 218) dὸstignuti (RBJ 220) gὸrjeti (RBJ 326) ὸstarjeti (RBJ 846) ὸsūnčati (RBJ 848) pigravejānčevati (RBJ 896) zagravepāmtiti (RBJ 1494)

Infinitivdὸstignuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent dὸstignēm dὸstignēš dὸstignēImperativ - - - dὸstigniAorist dὸstignuh dὸstigoh dὸstignū dȍstiže dὸstignū dȍstiže


1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent dὸstignēmo dὸstignēte dὸstignūImperativ dὸstignimo dὸstigniteAorist dὸstignusmo

dὸstigosmo dὸstignuste dὸstigoste

dὸstignušē dὸstigošē


Glagolski prilog prošli dὸstignūvši i dὸstigāvšiGlagolski pridjev radni dὸstignuo i dὸstigao dὸstigla dὸstigloGlagolski pridjev trpni dὸstignūt dὸstignūta dὸstignūto

Kratkouzlazni akcent na prvom slogu mogu imati ndash glagoli druge vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom dὸstignutindash glagoli treće vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom ὸstarjetindash glagoli četvrte vrste sa infinitivnom osnovom od tri i više slogova

begravesjediti ndash glagoli četvrte vrste sa akcenatskom dužinom zagravepāmtiti glagolski

pridjev trpni sa završetkom -en nemaju akcenatsku dužinu na kra-ju ὸslabljen

ndash glagoli pete vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom dὸčekati ovi glagoli idu u različite razrede ali je imperativ bez obzira na nastavak uvijek sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu ὸbrīj igravesplivāj u ovu skupinu idu glagoli sa akcenatskom dužinom ὸsūnčati

ndash glagoli šeste vrste dὸručkovati kao i glagoli sa akcenatskom duži-nom pigravejānčevati

ndash glagoli treće vrste sa dvosložnom infinitivnom osnovom gὸrjetindash glagoli četvrte vrste sa dvosložnom infinitivnom osnovom brὸjiti ndash glagoli pete vrste sa dvosložnom infinitivnom osnovom bagravecati

hvati sendash glagoli prve vrste dὸpastiObradili smo prvo drugo i treće lice prezenta glagola hvati se (RBJ

372) sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu Javljaju se dva napored-na oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i dužinom hvēm hvēš hvē i oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu bez dužine hvem hveš hve Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa dužinom Oblik bez dužine čuje se rijetko

U procentimaA hvēm hvēš hvē 92B hvem hveš hve 8

Kratkouzlazni na drugom slogu bacagravekati (RBJ 41) crvegravenjeti (RBJ 57) debegraveliti (RBJ 162) ispὸvjediti (RBJ 412) izugravemjeti (RBJ 446) namagravegārčiti (RBJ 708) odugravemirati (RBJ 808) opὸrezovati (RBJ 832) otpὸčinuti (RBJ 856)

114 Elmedina Alić

Infinitivotpὸčinuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent otpὸčinēm otpὸčinēš otpὸčinēImperativ - - - otpὸčiniAorist otpὸčinuh otpὸčinū otpὸčinū


1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent otpὸčinēmo otpὸčinēte otpὸčinūImperativ otpὸčinimo otpὸčiniteAorist otpὸčinusmo otpὸčinuste otpὸčinušē

Glagolski prilog prošli otpὸčinūvši Glagolski pridjev radni otpὸčinuo otpὸčinula otpὸčinuloGlagolski pridjev trpni otpὸčinūt otpὸčinūta otpὸčinūto

Kratkouzlazni akcent na drugom slogu mogu imati ndash glagoli druge vrste sa četverosložnom infinitivnom osnovom

otpὸčinutindash glagoli četvrte vrste sa infinitivnom osnovom od četiri ili pet slo-

gova ispὸvjediti ndash glagoli četvrte vrste sa akcenatskom dužinom namagravegārčitindash glagoli pete vrste sa infinitivnom osnovom od četiri ili pet slogova

odugravemirati glagoli iz ove skupine obično imaju akcenatsku dužinu u glagolskom pridjevu trpnom ispὸklanjān

ndash glagoli šeste vrste opὸrezovati glagoli iz ove skupine obično imaju akcenatsku dužinu u glagolskom pridjevu trpnom opὸrezovān

ndash glagoli treće vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom crvegravenjetindash glagoli četvrte vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom debegravelitindash glagoli pete vrste sa trosložnom infinitivnom osnovom bacagravekatindash glagoli prve vrste izugravemjetiKratkouzlazni na trećem slogu iskomagravedati (RBJ 403) ispripὸvjediti

(RBJ 414) poispregravemetati (RBJ 935)

Infinitivispripὸvjediti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent ispripὸvjedīm ispripὸvjedīš ispripὸvjedīImperativ --- ispripὸvjediAorist ispripὸvjedih ȉspripovjedī ȉspripovjedī



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent ispripὸvjedīmo ispripὸvjedīte ispripὸvjedēImperativ ispripὸvjedimo ispripὸvjediteAorist ispripὸvjedismo ispripὸvjediste ispripὸvjedišē

Glagolski prilog prošli ispripὸvjedīvši Glagolski pridjev radni ispripὸvjedio ispripὸvjedila ispripὸvjediloGlagolski pridjev trpni ispripὸvjeđen ispripὸvjeđena ispripὸvjeđeno

Kratkouzlazni akcent na trećem slogu mogu imati ndash glagoli četvrte vrste sa peterosložnom infinitivnom osnovom

ispripὸvjeditindash glagoli pete vrste sa peterosložnom infinitivnom osnovom

poispregravemetatindash glagoli pete vrste sa četverosložnom infinitivnom osnovom

iskomagravedati ovi glagoli imaju predvidljive akcenatske promjene u aoristu drugo i treće lice jednine ȉskaišā u glagolskom pridjevu radnom nȁoružao imperativ je iskaigravešāj

Kratkouzlazni na četvrtom slogu početverὸstručiti (NHJ 165) udesetὸstručiti (NHJ 165) udeverὸstručiti (NHJ 165) (Up RBJ 136 četverogravestručiti)

Infinitivpočetverὸstručiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent početverὸstručīm početverὸstručīš početverὸstručīImperativ --- početverὸstručiAorist početverὸstručih pȍčetverostručī pȍčetverostručī


1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent početverὸstručīmo početverὸstručīte početverὸstručēImperativ početverὸstručimo početverὸstručiteAorist početverὸstručīsmo početverὸstručīste početverὸstručišē

116 Elmedina Alić

Glagolski prilog prošli početverὸstručīvšiGlagolski pridjev radni početverὸstručio početverὸstručila

početverὸstručiloGlagolski pridjev trpni početverὸstručen početverὸstručena

početverὸstručeno

Kratkouzlazni akcent na četvrtom slogu mogu imati ndash glagoli četvrte vrste sa infinitivnom osnovom od pet i više slogova

početverὸstručiti udesetὸstručiti udeverὸstručitiKratkouzlazni akcent na petom slogu udvadesetὸstručiti (NHKJ 165)

up RBJ 1368 udvogravestručiti

Infinitivudvadesetὸstručiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

Prezent udvadesetὸstručīm udvadesetὸstručīš udvadesetὸstručī

Imperativ --- udvadesetὸstruči

Aorist udvadesetὸstručih ȕdvadesetustručī ȕdvadesetostručī


1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent udvadesetὸstručīmo udvadesetὸstručīte udvadesetὸstručē

Imperativ udvadesetὸstručimo udvadesetὸstručite

Aorist udvadesetὸstručismo udvadesetὸstručiste udvadesetὸstručišē

Glagolski prilog prošli udvadesetὸstručīvšiGlagolski pridjev radni udvadesetὸstručio udvadesetὸstručila

udvadesetὸstručiloGlagolski pridjev trpni udvadesetὸstručen udvadesetὸstručena

udvadesetὸstručeno

c) Dugosilazni na prvom slogu pȃmtiti (RBJ 871) prȃvdati (RBJ 997) sȃnjkati (RBJ 1174) sjȇnčiti (RBJ 1199)

Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pȃmtīm pȃmtīš pȃmtī pȃmtīmo pȃmtīte pȃmtēImperativ - - - pȃmti pȃmtimo pȃmtiteImperfekt pȃmćāh pȃmćāše pȃmćāše pȃmćāsmo pȃmćāste pȃmćāhu


Glagolski pridjev radni pȃmtio pȃmtila pȃmtiloGlagolski pridjev trpni pȃmćen pȃmćena pȃmćeno

Dugosilazni akcent na prvom slogu mogu imati ndash glagoli četvrte vrste pȃmtiti sjȇnčitindash glagoli pete vrste prȃvdati sȃnjkati ukoliko ovi glagoli imaju gla-

golski pridjev trpni taj oblik ima akcenatsku dužinu štȃmpān

d) Kratkosilazni na prvom slogu bȍcnuti (RBJ 77) gȁziti (RBJ 307) klȅcati (RBJ 505) srȅsti (RBJ 1241) vȉdjeti (RBJ 1432) vjȅrovati (RBJ 1442)

Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent bȍcnēm bȍcnēš bȍcnē bȍcnēmo bȍcnēte bȍcnūImperativ - - - bȍcni bȍcnimo bȍcniteAorist bȍcnuh bȍcnū bȍcnū bȍcnusmo bȍcnuste bȍcnušē

Glagolski pridjev radni bȍcnuo bȍcnula bȍcnuloGlagolski pridjev trpni bȍcnūt bȍcnūta bȍcnūtoGlagolski prilog prošli bȍcnūvši

Kratkosilazni akcent na prvom slogu mogu imati ndash glagoli druge vrste bȍcnutindash glagoli treće vrste vȉdjeti u glagolskom pridjevu trpnom ovi glago-

li nemaju na završetku dužinu vȉđenndash glagoli četvrte vrste gȁziti u glagolskom pridjevu trpnom ovi gla-

goli nemaju na završetku dužinu mjȅrenndash glagoli četvrte vrste sa akcenatskom dužinom brȁbōnjčitindash glagoli pete vrste klȅcatindash glagoli šeste vrste vjȅrovatindash glagoli prve vrste jȅsti lȅći mȍći sjȅsti smjȅti smȍći spȁsti srȅsti

Obradili smo glagolski prilog prošli glagola mȍći (RBJ 665) sa kratko-silaznim akcentom na prvom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom mȍgāvši i oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dužinom mὸgāvši Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovladava oblik sa kratkosilaznim

118 Elmedina Alić

akcentom Oblik sa kratkouzlaznim akcentom zabilježen je u sporadičnim slučajevima

U procentima A mȍgāvši 95 B mὸgāvši 5

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Glagoli druge vrste sa dugouzlaznim akcentom tipa buacuteknuti (RBJ 99)

juacuternuti (RBJ 475) maacutehnuti (RBJ 620) steacutegnuti (RBJ 1248) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u dugosilazni

Infinitivmaacutehnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent mȃhnēm mȃhnēš mȃhnē mȃhnēmo mȃhnēte mȃhnūImperativ - - - maacutehni maacutehnimo maacutehniteAorist maacutehnuh maacutehnū maacutehnū maacutehnusmo maacutehnuste maacutehnušē

Glagolski pridjev radni maacutehnuo maacutehnula maacutehnuloGlagolski prilog prošli maacutehnūvši

Ukoliko se glagolski pridjev trpni ovih glagola završava nastavkom -t imat će akcenatsku dužinu stȇgnūt dȋrnūt

Glagoli četvrte vrste sa dugouzlaznim akcentom tipa braacuteniti (RBJ 87) hvaacuteliti (RBJ 375) muacutetiti (RBJ 684) plaacutetiti (RBJ 907) spaacutesiti (RBJ 1229) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u dugosilazni

Infinitivhvaacuteliti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent hvȃlīm hvȃlīš hvȃlī hvȃlīmo hvȃlīte hvȃlēImperativ - - - hvaacuteli hvaacutelimo hvaacuteliteImperfekt hvȃljāh

hvaacuteljāhhvȃljāše hvaacuteljāše

hvȃljāše hvaacuteljāše

hvȃljāsmo hvaacuteljāsmo

hvȃljāste hvaacuteljāsmo

hvȃljāhu hvaacuteljāhu

Glagolski pridjev radni hvaacutelio hvaacutelila hvaacuteliloGlagolski pridjev trpni hvȃljen hvȃljena hvȃljenoGlagolski prilog sadašnji hvaacutelēći


Iz navedenog primjera uočavamo imperfekt može biti i sa dugouzla-znim i dugosilaznim akcentom glagolski pridjev trpni ima promjenu tona akcenta iz dugouzlaznog u dugosilazni

Infinitivplaacutetiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent plȃtīm plȃtīš plȃtī plȃtīmo plȃtīte plȃtēImperativ - - - plaacuteti plaacutetimo plaacutetiteAorist plaacutetih plaacutetī plaacutetī plaacutetismo plaacutetiste plaacutetišē

Glagolski pridjev radni plaacutetio plaacutetila plaacutetiloGlagolski pridjev trpni plȃćen plȃćena plȃćenoGlagolski prilog prošli plaacutetīvši

Iz navedenog primjera uočavamo da i glagolski pridjev trpni ima pro-mjenu tona akcenta iz dugouzlaznog u dugosilazni

Glagoli pete vrste sa dugouzlaznim akcentom tipa diacutesati (RBJ 189) maacutehati (RBJ 619) piacutesati (RBJ 900) ziacutedati (RBJ 1523) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u dugosilazni

Infinitivpiacutesati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pȋšēm pȋšēš pȋšē pȋšēmo pȋšēte pȋšūImperativ - - - piacuteši piacutešimo piacutešiteAorist piacutesah piacutesa piacutesa piacutesasmo piacutesaste piacutesašē

Glagolski pridjev radni piacutesao piacutesala piacutesaloGlagolski pridjev trpni pȋsān pȋsāna pȋsānoGlagolski prilog prošli pȋsāvši

Iz navedenog primjera uočavamo da i glagolski pridjev trpni ima pro-mjenu tona akcenta iz dugouzlaznog u dugosilazni kao i akcenatsku dužinu

Glagoli prvog razreda pete vrste sa dugouzlaznim akcentom tipa biacutevati (RBJ 70) kuacutepati (RBJ 572) piacutetati (RBJ 902) raacuteđati (RBJ 1101) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u dugosilazni

120 Elmedina Alić

Infinitivpiacutetati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pȋtām pȋtāš pȋtā pȋtāmo pȋtāte piacutetajūImperativ - - - pȋtāj pȋtājmo pȋtājteImperfekt pȋtāh

piacutetāhpȋtāše piacutetāše

pȋtāše piacutetāše

pȋtāsmo piacutetāsmo

pȋtāste piacutetāsmo

pȋtāhu piacutetāhu

Glagolski pridjev radni piacutetao piacutetala piacutetaloGlagolski pridjev trpni pȋtān pȋtāna pȋtānoGlagolski prilog sadašnji piacutetajūći

Iz navedenog primjera uočavamo treće lice množine prezenta ne mije-nja ton akcenta u dugosilazni imperfekt može biti i sa dugouzlaznim i du-gosilaznim akcentom glagolski pridjev trpni ima promjenu tona akcenta iz dugouzlaznog u dugosilazni

Glagoli četvrte vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa gὸniti (RBJ 325) nὸsiti (RBJ 775) slὸmiti (RBJ 1213) žegraveniti (RBJ 1540) u prezentu ima-ju promjenu tona akcenta u kratkosilazni

Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent nȍsīm nȍsīš nȍsī nȍsīmo nȍsīte nȍsēImperativ - - - nὸsi nὸsimo nὸsiteImperfekt nȍšāh

nὸšāhnȍšāše nὸšāše

nȍšāše nὸšāše

nȍšāsmo nὸšāsmo

nȍšāste nὸšāste

nȍšāhu nὸšāhu

Glagolski pridjev radni nὸsio nὸsila nὸsiloGlagolski pridjev trpni nȍšen nȍšena nȍšenoGlagolski prilog sadašnji nȍsēći

Iz navedenog primjera uočavamo imperfekt može biti i sa kratkou-zlaznim i kratkosilaznim akcentom glagolski pridjev trpni ima promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni

Obradili smo glagolski prilog sadašnji glagola nὸsiti sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa krat-kosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom nȍsēći (RBJ 774) i oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dužinom nὸsēći (RBJ 774) Na osnovu dobije-nih podataka možemo reći da sasvim preovladava oblik sa kratkosilaznim akcentom Oblik sa kratkouzlaznim akcentom zabilježen je sporadično


U procentima A nȍsēći 97 B nὸsēći 3

Glagoli druge vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa dagravehnuti (RBJ 155) klὸnuti (RBJ 509) magraveknuti (RBJ 622) zgragravenuti (RBJ 1521) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u kratkosilazni

Infinitivmagraveknuti mȁći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent mȁknēm mȁknēš mȁknē mȁknēmo mȁknēte mȁknūImperativ - - - magravekni magraveknimo magravekniteAorist magraveknuh

magravekoh mȁknū mȁče

mȁknū mȁče

magraveknusmo magravekosmo

magraveknuste magravekoste

magraveknušē magravekošē

Glagolski pridjev radni magraveknuo mȁkao magraveknula mȁkla magraveknulo mȁklo Glagolski pridjev trpni mȁknūt mȁknūta mȁknūtoGlagolski prilog prošli mȁknūvši mȁkāvši

Iz navedenog primjera uočavamo da i glagolski pridjev trpni i glagolski prilog prošli imaju promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosila-zni glagolski pridjev radni javlja se i sa kratkouzlaznim i kratkosilaznim akcentom u glagolskom pridjevu trpnom javlja se akcenatska dužina gȁnūt tȁknūt

Glagoli pete vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa čegravešati (RBJ 134) kagravešljati (RBJ 493) ὸrati (RBJ 837) pegravenjati (RBJ 890) šagraveptati (RBJ 1286) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u kratkosilazni

Infinitivčegravešati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent čȅšēm čȅšēš čȅšē čȅšēmo čȅšēte čȅšūImperativ - - - čegraveši čegravešimo čegravešiteAorist čegravešah čegraveša čegraveša čegravešasmo čegravešaste čegravešašē Imperfekt čȅšāh čȅšāše čȅšāše čȅšāsmo čȅšāste čȅšāhu

Glagolski pridjev radni čegravešao čegravešala čegravešaloGlagolski pridjev trpni čȅšān čȅšāna čȅšānoGlagolski prilog sadašnji čȅšūćiGlagolski prilog prošli čȅšāvši

122 Elmedina Alić

Iz navedenog primjera uočavamo da prezent i imperfekt imaju promje-nu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni glagolski pridjev trpni glagolski prilozi prošli i sadašnji imaju promjenu tona akcenta iz kratkou-zlaznog u kratkosilazni u glagolskom pridjevu trpnom javlja se akcenatska dužina u muškom rodu glagolskog pridjeva radnog može se desiti promje-na tona akcenta u kratkosilazni glȍdao dȁhtao u imperativu je kratkou-zlazni akcent (čegraveši ograveri i dr)

Obradili smo glagolski prilog sadašnji glagola ὸrati sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu U GBJ (285) navedena su dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom i dužinom ὸrūći i oblik sa kratkosila-znim akcentom i dužinom ȍrūći Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkosilaznim akcentom

U procentima A ȍrūći 90 B ὸrūći 6 C oruacuteći 4

Oblik sa dugouzlaznim akcentom na drugom slogu zabilježen je samo sporadično

Glagoli šeste vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa kὸvati (RBJ 542) snὸvati (RBJ 1225) trὸvati (RBJ 1351) u prezentu imaju promjenu tona ak-centa u kratkosilazni

Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent kȕjēm kȕjēš kȕjē kȕjēmo kȕjēte kȕjūImperativ - - - kȗj kȗjmo kȗjteAorist kὸvah kȍvā kȍvā kὸvasmo kὸvaste kὸvašē

Glagolski pridjev radni kὸvao kȍvao kὸvala kȍvāla kὸvalo kȍvāloGlagolski pridjev trpni kȍvān kȍvāna kȍvānoGlagolski prilog sadašnji kȕjūćiGlagolski prilog prošli kὸvāvši

Iz navedenog primjera uočavamo da prezent i drugo i treće lice jednine aorista imaju promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni gla-golski pridjev trpni i glagolski prilog sadašnji imaju promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni u glagolskom pridjevu trpnom javlja se akcenatska dužina glagolski pridjev radni javlja se u naporednim oblicima


sa kratkouzlazim i sa kratkosilaznim akcentom kȍvao kȍvāla i kὸvao kὸvala u imperativu je dugosilazni akcent kȗj kȗjte kljȗj bljȗj pljȗj

Glagoli treće vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa bjegravežati (RBJ 72) džati (RBJ 235) legravežati (RBJ 591) u glagolskim pridjevima radnom i tr-pnom imaju promjenu tona akcenta u kratkosilazni

Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent džīm džīš džī džīmo džīte džēImperativ - - - dži džimo džiteImperfekt džāh džāše džāše džāsmo džāste džāhu

Glagolski pridjev radni dȑžao dȑžāla džala dȑžālo džaloGlagolski pridjev trpni dȑžān dȑžāna dȑžānoGlagolski prilog sadašnji džēći

Iz navedenog primjera uočavamo da se glagolski pridjev radni u žen-skom i srednjem rodu može javiti i sa kratkouzlaznim i sa kratkosilaznim akcentom u glagolskom pridjevu trpnom javlja se akcenatska dužina

b) S promjenom tona i trajanja Glagol pete vrste sa kratkosilaznim akcentom dȁti (RBJ 160) u prezen-

tu ima promjenu akcenta u dugosilazni ili u dugouzlazni

Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent dȃmdaacutedemdaacutedēmdȁdnēm

dȃšdaacutedešdaacutedēš dȁdnēš

dȃdaacutededaacutedēdȁdnē

dȃmo daacutemo daacutedemodaacutedēmodȁdnēmo

dȃte daacutete daacutedetedaacutedētedȁdnēte

dȁjūdaacutedūdaacutedūdȁdnū

Imperativ - - - dȃjdȁdni

dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste

dȁšē dȁše dȁdošē dȁdoše

Glagolski pridjev radni dȁo daacutela daacutelo dȃloGlagolski pridjev trpni dȃn dȃna daacutena dȃno daacuteno

dȃt dȃta daacuteta dȃto daacutetoGlagolski prilog prošli dȃvši dȁdnūvši

124 Elmedina Alić

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena kratkosilaznog ak-centa u dugosilazni ili dugouzlazni akcent osim u prezentu dešava i u glagolskim pridjevima radnom i trpnom promjena kratkosilaznog u du-gosilazni akcent dešava se u drugom i trećem licu aorista u imperativu i glagolskom prilogu prošlom

Glagoli pete vrste sa kratkosilaznim akcentom tipa tkȁti (RBJ 1334) znȁti (RBJ 1528) u prezentu imaju promjenu akcenta u dugosilazni ili u dugouzlazni

Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent znȃmznaacutedemznaacutedēm

znȃšznaacutedešznaacutedēš

znȃznaacutedeznaacutedē

znȃmo znaacutemo znaacutedemoznaacutedēmo

znȃte znaacutete znaacutedeteznaacutedēte

znȁjūznaacutedū

Imperativ - - - znȃjznȁdi

znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite

Imperfekt znȃhznagravedijāh

znȃšeznagravedijāše


znȃsmoznagravedijāsmo

znȃsteznagravedijāste

znȃhu znagravedijāhu

Glagolski pridjev radni znȁo znȁla znȁlo Glagolski pridjev trpni znȃn znȃna znaacutena znȃno znaacutenoGlagolski prilog sadašnji znȁjūći znaacutedūći

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena kratkosilaznog ak-centa u dugosilazni ili dugouzlazni akcent osim u prezentu dešava i u glagolskom pridjevu trpnom u imperfektu je dugosilazni ili kratkouzlazni akcent u imperativu je kratkosilazni ili dugosilazni akcent u glagolskom prilogu sadašnjem je kratkosilazni ili dugouzlazni akcent

Glagoli pete vrste sa kratkosilaznim akcentom tipa brȁti (RBJ 88) prȁti (RBJ 996) u imperfektu imaju promjenu akcenta u dugosilazni

Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent bȅrēm begraverēm begraverem

bȅrēš begraverēš begravereš

bȅrē begraverē begravere

bȅrēmo begraverēmo begraveremo

bȅrēte begraverēte begraverete

bȅrū begraverū begraveru

Imperativ - - - begraveri begraverimo begraveriteImperfekt brȃh brȃše brȃše brȃsmo brȃste brȃhū


Glagolski pridjev radni brȁo brȁla braacutela brȁlo braacuteloGlagolski pridjev trpni brȃn brȃna brȃno brȃt brȃta brȃtoGlagolski prilog sadašnji begraverūći bȅrūći

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena kratkosilaznog ak-centa u dugosilazni osim u imperfektu dešava i u glagolskom pridjevu trpnom promjena kratkosilaznog u kratkouzlazni akcent dešava se u im-perativu u ženskom i srednjem rodu glagolskom pridjeva radnog je dugo-uzlazni akcent

Glagoli brȁti (RBJ 88) prȁti (RBJ 996) mogu imati i promjenu tipa gla-gola zvȁti (RBJ 1532) glagola pete vrste koji u prezentu ima kratkouzlazni akcent

Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent zὸvēmzὸvem

zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū

Imperativ - - - zὸvi zὸvimo zὸviteImperfekt zvȃh zvȃše zvȃše zvȃsmo zvȃste zvȃhu

Glagolski pridjev radni zvȁo zvaacutela zvaacuteloGlagolski pridjev trpni zvȃn zvȃna zvaacutena zvȃno zvaacuteno

zvȃt zvȃta zvaacuteta zvȃto zvaacutetoGlagolski prilog sadašnji zὸvūći

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena kratkosilaznog ak-centa u dugosilazni osim u imperfektu dešava i u glagolskom pridjevu trpnom promjena kratkosilaznog u kratkouzlazni akcent dešava se u im-perativu u ženskom i srednjem rodu glagolskog pridjeva radnog i trpnog dugouzlazni je akcent

c) S promjenom mjesta akcentaPromjenu mjesta akcenta na prvi slog u prezentu imaju glagoli sa krat-

kouzlaznim akcentom na drugom slogu i to ndash glagoli druge vrste tipa došagravepnuti (RBJ 221) izmagraveknuti (RBJ 437)

uzdagravehnuti (RBJ 1411) ndash glagoli treće vrste tipa dogὸrjeti (RBJ 205) obὸljeti (RBJ 788)

požegraveljeti (RBJ 993)

126 Elmedina Alić

ndash glagoli četvrte vrste tipa donὸsiti (RBJ 215) polὸmiti (RBJ 947) pozvὸniti (RBJ 992)

ndash glagoli pete vrste tipa dotčati (RBJ 223) mirigravesati (RBJ 655) skakugravetati (RBJ 1200)

ndash glagoli pete vrste nastali dodavanjem prefiksa na glagole bljugravevati pljugravevati bὸjati se tipa ispljugravevati (RBJ 411) pobὸjati se (RBJ 915) popljugravevati (RBJ 959) i

ndash glagoli šeste vrste tipa darὸvati (RBJ 159) kupὸvati (RBJ 572) mirὸvati (RBJ 655) poslὸvati (RBJ 969) tugὸvati (RBJ 1355)

Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pὸlomīm pὸlomīš pὸlomī pὸlomīmo pὸlomīte pὸlomēImperativ - - - polὸmi polὸmimo polὸmiteAorist polὸmih pȍlomī pȍlomī polὸmismo polὸmiste polὸmišē

polὸmiše

Glagolski pridjev radni polὸmio polὸmila polὸmiloGlagolski pridjev trpni pὸlomljen pὸlomljena pὸlomljenoGlagolski prilog prošli polὸmīvši

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena mjesta akcenta na prvi slog dešava u prezentu i glagolskom pridjevu trpnom u drugom i trećem licu aorista je kratkosilazni akcent na prvom slogu

Glagoli druge vrste imaju pred sufiksom glagolskog pridjeva trpnog akcenatsku dužinu u glagola šeste vrste imperativ glasi igraveskljūj muški rod glagolskog pridjeva radnog glasi ȉskljuvao

Obradili smo infinitiv glagola darὸvati sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzla-znim akcentom na drugom slogu darὸvati i oblik sa kratkosilaznim ak-centom na prvom slogu dȁrovati (up GBJ 268) Na osnovu dobijenih po-dataka možemo reći da je učestaliji oblik sa kratkosilazim akcentom na prvom slogu

U procentima A dȁrovati 79 B darὸvati 21


Glagoli treće vrste sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu tipa izdžati (RBJ 430) razbjegravežati se (RBJ 1120) zadžati (RBJ 1470) u prezentu imaju fakultativnu promjenu mjesta akcenta na prvi slog

Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent zagravedržīm zadžīm

zagravedržīš zadžīš

zagravedržī zadržī

zagravedržīmo zadžīmo

zagravedržīte zadžīte

zagravedržē zadžē

Imperativ - - - zagravedrži zadžī

zagravedržimo zadžīmo

zagravedržite zadžīte

Aorist zadžah zȁdržā zȁdržā zadžasmo zadžaste zadžašē zadžaše

Glagolski pridjev radni zȁdržao zadžao zȁdržāla zadžala zȁdržālo zadžalo

Glagolski pridjev trpni zȁdržān zȁdržāna zȁdržānoGlagolski prilog prošli zadžāvši

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena mjesta akcenta osim u prezentu dešava i u imperativu i u glagolskom pridjevu trpnom u dru-gom i trećem licu jednine aorista i u glagolskom pridjevu radnom kratko-silazni je akcent na prvom slogu

Obradili smo i infinitiv glagola kupὸvati sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzla-znim akcentom na drugom slogu kupὸvati i oblik sa kratkosilaznim ak-centom na prvom slogu kȕpovati Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je učestaliji oblik sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu

U procentima A kupὸvati 79 B kȕpovati 21

Uočavamo da glagoli kupὸvati i darὸvati glagoli šeste vrste sa promje-nom mjesta akcenta nemaju iste rezultate u našem istraživanju Glagol kupὸvati učestaliji je s očekivanim kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu dok je između akcenatskih dubleta darὸvati i dȁrovati neočekivano češća ova druga sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu

d) S promjenom mjesta i trajanja akcentaPromjenu dugouzlaznog akcenta u kratkouzlazni u prezentu imajundash glagoli druge vrste tipa domaacutehnuti (RBJ 212) isteacutegnuti (RBJ 417)

zamaacutehnuti (RBJ 1487)

128 Elmedina Alić

ndash glagoli treće vrste tipa dožiacutevjeti (RBJ 226) pokiacutepjeti (RBJ 1009) prešuacutetjeti (RBJ 1024)

ndash glagoli četvrte vrste tipa dopuacuteziti (RBJ 217) jednaacutečiti (RBJ 463) naplaacutetiti (RBJ 714)

ndash glagoli pete vrste tipa doseacutezati (RBJ 218) ispiacutesati (RBJ 409) prohuacuteja-ti (RBJ 1064) i

ndash glagoli šeste vrste tipa dariacutevati (RBJ 159) izlučiacutevati (RBJ 436) očekiacutevati (RBJ 792)

Primjer

Infinitivjednaacutečiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent jegravednāčīm jegravednāčīš jegravednāčī jegravednāčīmo jegravednāčīte jegravednāčēImperativ - - - jednaacuteči jednaacutečimo jednaacutečiteImperfekt jednaacutečāh jednaacutečāše jednaacutečāše jednaacutečāsmo jednaacutečāste jednaacutečāhū

Glagolski pridjev radni jednaacutečio jednaacutečila jednaacutečiloGlagolski pridjev trpni jegravednāčen jegravednāčena jegravednāčenoGlagolski prilog sadašnji jednaacutečēći

Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena mjesta i trajanja ak-centa iz dugouzlaznog u kratkouzlazni akcent osim u prezentu dešava i glagolskom pridjevu trpnom u drugom i trećem licu jednine aorista je kratkosilazni akcent na prvom slogu Glagoli šeste vrste imaju u prezentu i glagolskom prilogu sadašnjem morfem -u- bez dužine dagraverujēm dagraverujūći

Glagoli pete vrste sa dugouzlaznim akcentom tipa dobiacutejati (RBJ 199) ispiacutejati (RBJ 408) povećaacutevati (RBJ 986) u prezentu imaju promjenu mjesta i trajanja akcenta

Infinitivdobiacutejati

1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent dὸbījām dὸbījāš dὸbījā dὸbījāmo dὸbījāte dὸbījājūImperativ - - - dὸbījāj dὸbījājmo dὸbījājteImperativ dobiacutejāh dobiacutejāše dobiacutejāše dobiacutejāsmo dobiacutejāste dobiacutejāhū

Glagolski pridjev radni dobiacutejao dobiacutejala dobiacutejaloGlagolski pridjev trpni dὸbījān dὸbījāna dὸbījānoGlagolski prilog sadašnji dobiacutejajūći


Iz navedenog primjera uočavamo da se promjena mjesta i trajanja ak-centa u kratkouzlazni osim u prezentu dešava i u imperativu i u glagol-skom pridjevu trpnom

e) S promjenom mjesta i tona akcentaGlagoli pete vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa ὸprati (RBJ 833)

pὸbrati (RBJ 915) sagravebrati (RBJ 1165) imaju promjenu mjesta i tona akcenta

Infinitivsagravebrati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent sabegraveremsabegraverēm sagraveberēm

sabegraverēš sabegravereš sagraveberēš

sabegraverē sabegravere sagraveberē

sabegraverēmo sabegraveremo sagraveberēmo

sabegraverēte sabegraverete sagraveberēte

sabegraverū sagraveberū

Imperativ - - - sabegraveri sabegraverimo sabegraveriteAorist sagravebrah sȁbrā

sagravebrasȁbrā sagravebra

sagravebrasmo sagravebraste sagravebrašē sagravebraše

Glagolski pridjev radni sȁbrao sagravebrao sȁbrāla sagravebrala sȁbrālo sagravebraloGlagolski pridjev trpni sȁbrān sȁbrāna sȁbrānoGlagolski prilog prošli sagravebrāvši

Iz navedenog primjera uočavamo naporedne oblike u prezentu sa pro-mjenom mjesta i bez promjene mjesta akcenta u imperativu se mijenja mjesto akcenta glagolski pridjevi radni i trpni imaju promjenu tona ak-centa iz kratkouzlaznog u kratkosilazni u drugom i trećem licu jednine aorista je kratkosilazni ili kratkouzlazni akcent

Glagoli trećeg razreda pete vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa nagravezvati (RBJ 735) pὸzvati (RBJ 992) prὸzvati (RBJ 1085) imaju promjenu mjesta i tona akcenta

Infinitivnagravezvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent nazὸvemnazὸvēmnagravezovem

nazὸveš nazὸvēšnagravezoveš

nazὸve nazὸvēnagravezove

nazὸvemo nazὸvēmonagravezovemo

nazὸvete nazὸvētenagravezovete

nazὸvū nagravezovū

Imperativ - - - nazὸvi nazὸvimo nazὸviteAorist nagravezvah nȁzvā

nagravezvanȁzvānagravezva

nagravezvasmo nagravezvaste nagravezvašē nagravezvaše

130 Elmedina Alić

Glagolski pridjev radni nȁzvao nȁzvāla nȁzvāloGlagolski pridjev trpni nȁzvān nȁzvāna nȁzvāno nȁzvāt nȁzvāta nȁzvātoGlagolski prilog sadašnji nagravezvāvši

Iz navedenog primjera uočavamo da se u prezentu i imperativu mije-nja mjesto akcenta glagolski pridjevi radni i trpni imaju promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni u drugom i trećem licu jednine aorista je kratkosilazni ili kratkouzlazni akcent

f) S promjenom mjesta tona i trajanja akcentaGlagoli pete vrste sa kratkouzlaznim akcentom tipa dὸdati (RBJ 203)

pὸdati (RBJ 919) zagravedati (RBJ 1468) imaju promjenu mjesta tona i trajanja akcenta

Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent dὸdāmdodaacutedemdodaacutedēmdὸdadnēm

dὸdāš dodaacutedeš dodaacutedēšdὸdadnēm

dὸdā dodaacutede dodaacutedēdὸdadnē

dὸdāmo dodaacutedemo dodaacutedēmodὸdadnēmo

dὸdāte dodaacutedete dodaacutedētedὸdadnēte

dὸdajū dodaacutedūdὸdadnū

Imperativ - - - dὸdāj dὸdājmo dὸdājte

Aorist dὸdahdὸdadoh

dȍdā dὸda dȍdade


dὸdasmo dὸdadosmo

dὸdaste dὸdadoste

dὸdašē dὸdašedὸdadoše dὸdadošē

Glagolski pridjev radni dȍdao dȍdāla dȍdāloGlagolski pridjev trpni dȍdān dȍdāt dȍdāna dȍdāta dȍdāno dȍdātoGlagolski prilog prošli dὸdāvši

Iz navedenog primjera uočavamo naporedne oblike u prezentu sa pro-mjenom i bez promjene kratkouzlaznog u dugouzlazni akcent glagolski pridjevi radni i trpni i drugo i treće lice jednine aorista imaju promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni

Glagol pete vrste sa kratkouzlaznim akcentom igravemati (RBJ 383) ima promjenu mjesta tona i trajanja akcenta (RBJ 383 NHJ 173)


Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent igravemāmȉmāmimaacutedēmimaacutedemigravemadnēm

igravemāšȉmāšimaacutedēšimaacutedešigravemadnēš

igravemāȉmāimaacutedēimaacutedeigravemadnē

igravemāmoȉmāmoimaacutedēmoimaacutedemoigravemadnēmo

igravemāteȉmāteimaacutedēteimaacutedeteigravemadnēte

igravemajūȉmajūimaacutedūigravemadnū

Imperativ - - - igravemājȉmājigravemadni

igravemājmo ȉmājmo igravemadnimo

igravemājte ȉmājte igravemadnite

Imperfekt igravemāhȉmāhimagravedijāh

igravemāšeȉmāše imagravedijāše


igravemāsmoȉmāsmo imagravedijāsmo

igravemāsteȉmāste imagravedijāste

igravemāhuȉmāhu imagravedijāhu

Glagolski pridjev radni ȉmao igravemao igravemala igravemaloGlagolski prilog sadašnji igravemajūći

Iz navedenog primjera uočavamo naporedne oblike u prezentu sa kratkosilaznim dugouzlaznim i kratkouzlaznim akcentom glagolski pri-djevi radni u muškom rodu ima promjenu tona akcenta iz kratkouzlaznog u kratkosilazni imperfekt i imperativ mogu biti i sa kratkosilaznim i sa kratkouzlaznim akcentom

5112 Akcenatski tipovi u glagola prve vrste

Promjenljivi tipovia) S promjenom tona Glagoli sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i akcenatskom du-

žinom tipa ὸtēti (RBJ 851) pὸčēti (RBJ 917) ugravemrijēti (RBJ 1382) zagravečēti (RBJ 1467) u prezentu imaju promjenu tona akcenta u kratkosilazni (RBJ 917)

Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pȍčnēm pȍčnēš pȍčnē pȍčnēmo pȍčnēte pȍčnūImperativ - - - pὸčni pὸčnimo pὸčniteAorist pὸčeh pȍče

pὸčepȍče pὸče

pὸčesmo pὸčeste pὸčeše pὸčešē

Glagolski pridjev radni pȍčeo pȍčēla pȍčēloGlagolski pridjev trpni pȍčēt pȍčēta pȍčētoGlagolski prilog prošli pὸčēvši

132 Elmedina Alić

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu tona akcenta u prezentu glagolskim pridjevima radnom i trpnom u drugom i trećem licu aorista je ili kratkosilazni ili kratkouzlazni akcent

b) S promjenom tona i trajanja Glagoli sa kratkosilaznim akcentom mrȉjeti (RBJ 675) i žȅti (RBJ 1541)

imaju promjenu tona i trajanja akcenta (RBJ 675)

Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent mrȇm mrȇš mrȇ mrȇmo mreacutemo

mrȇte mreacutete

mrȗ

Imperativ - - - mrȉ mrȉmo mrȉte

Glagolski pridjev radni mrȏ mȓla mŕla mȓlo mŕloGlagolski prilog sadašnji mrȗći

Iz navedenog primjera uočavamo u prvom i drugom licu množine pre-zenta oblike i sa dugosilaznim i sa dugouzlaznim akcentom glagolskom pridjevu radnom i u glagolskom prilogu sadašnjem je dugosilazni akcent

Glagol klȇti (RBJ 506) sa dugosilaznim akcentom ima promjenu tona i trajanja akcenta (RBJ 506 NHJ 175)

Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent kugravenemkugravenēm

kugraveneš kugravenēš

kugravene kugravenē

kugravenemokugravenēmo

kugravenetekugravenēte

kugravenū

Imperativ - - - kugraveni kugravenimo kugraveniteImperfekt kugravenijāh kugravenijāše kugravenijāše kugravenijāsmo kugravenijāste kugravenijāhu

Glagolski pridjev radni klȅo kleacutela klȇla kleacutelo klȇloGlagolski pridjev trpni klȇt klȇta klȇtoGlagolski prilog sadašnji kugravenūći

Iz navedenog primjera uočavamo u prezentu imperfektu imperativu i glagolskom prilogu sadašnjem promjenu akcenta u kratkouzlazni u gla-golskom pridjevu trpnom je dugosilazni akcent

Glagoli dȏći (RBJ 202) nȃći (RBJ 690) snȃći (RBJ 1223) ȗći (RBJ 1365) sa dugosilaznim akcentom imaju promjenu tona i trajanja akcenta (RBJ 202 NHJ 176)


Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent dȏđēm dȏđēš dȏđē dȏđēmo dȏđēte dȏđūImperativ - - - doacuteđi doacuteđimo doacuteđiteAorist doacuteđoh doacuteđe doacuteđe doacuteđosmo doacuteđoste doacuteđoše

doacuteđošē

Glagolski pridjev radni dogravešao dȍšao dogravešla dȍšla dogravešlo dȍšloGlagolski prilog prošli dogravešatildevši

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu akcenta iz dugosilaznog u dugouzlazni u aoristu i imperativu u glagolskom prilogu prošlom i gla-golskom pridjevu radnom akcenat je kratkouzlazni s tim da u glagolskom pridjevu radnom može biti i kratkosilazni

Glagol bȉti (GBJ 272 RBJ 69) sa kratkosilaznim akcentom ima promje-nu tona i trajanja akcenta (GBJ 272 RBJ 69 NHJ 177)

Infinitivbȉti jegravesam bȕdēm

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent jegravesam bȕdēmniacutesam

Jegravesibȕdēš niacutesi

jegravest bȕdē nȉje

jegravesmo bȕdēmo niacutesmo

jegraveste bȕdēte niacuteste

jegravesubȕdū niacutesu

Imperativ - - - bȕdi bȕdimo bȕditeAorist bȉh

bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē

Imperfekt bȉjāh bjȅh

bȉjāšebijaacuteše bjȅše

bȉjāše bijaacutešebjȅše

bȉjāsmo bijaacutesmobjȅsmo

bȉjāstebijaacuteste bjȅste

bȉjāhū bijaacutehūbjȅhū

Glagolski pridjev radni bȉo biacutela biacuteloGlagolski prilog sadašnji bȕdūći bugravedūćiGlagolski prilog prošli bȋvši

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu akcenta iz kratkosilaznog u dugosilazni u glagolskom prilogu prošlom u prezentu akcent može biti kratkouzlazni u imperfektu može imati i dugouzlazni akcent u glagol-skom prilogu sadašnjem može imati i kratkouzlazni akcenat u ženskom i srednjem rodu glagolskog pridjeva radnog dugouzlazni je akcent

134 Elmedina Alić

Obradili smo drugo i treće lice jednine imperfekta glagola bȉti Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slo-gu i dužinom bȉjāše i oblik sa dugouzlaznim akcentom na drugom slogu bijaacuteše Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovla-dava oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom Oblik sa dugouzlaznim akcentom zabilježen je sporadično

U procentima A bȉjāše 98 B bijaacuteše 2 Obradili smo i prvo i drugo lice množine imperfekta glagola bȉti Jav-

ljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom bȉjāsmo bȉjāste i oblik sa dugouzlaznim akcentom na drugom slogu bijaacutesmo bijaacuteste Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkosilaznim akcentom Oblik sa dugouzla-znim akcentom nije čest

U procentima A bȉjāsmo bȉjāste 92 B bijaacutesmo bijaacuteste 8

U trećem licu množine množine imperfekta glagola bȉti javljaju se ta-kođer dva naporedna oblika oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dvjema dužinama bȉjāhū i oblik sa dugouzlaznim akcentom na dru-gom slogu i dužinom bijaacutehū

Naša građa pokazuje da u trećem licu množine imperfekta glagola bȉti preovladava oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dvjema dužinama

U procentima A bȉjāhū 91 B bijaacutehū 7 C bȉjāhu 2

Glagol htjȅti (GBJ 273 RBJ 372 up i NHJ 177) sa kratkosilaznim ak-centom ima promjenu tona i trajanja akcenta


Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent hograveću htjȅdnēm

hȍćeš htjȅdnēš

hȍće htjȅdnē

hȍćemo htjȅdnēmo

hȍćete htjȅdnēte

hogravećē htjȅdnū

Imperativ - - - htjȅdni htjȅdnimo htjȅdniteAorist htjȅdoh

htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste

htjȅdoše htjȅdošē htjȅše htjȅšē

Imperfekt htȉjāhhogravetijāhhȍćāh

htȉjāše hogravetijāše hȍćāše


htȉjāsmo hogravetijāsm hȍćāsmo

htȉjāste hogravetijāste hȍćāste

htȉjāhūhogravetijāhū hȍćāhū

Glagolski pridjev radni htȉo htjȅla htjȅloGlagolski prilog sadašnji hogravetēći htȉjūćiGlagolski prilog prošli htjȇvši hogravetjēvši

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu akcenta iz kratkosilaznog u kratkouzlazni u prvom licu jednine i trećem licu množine prezenta u glagolskom prilogu prošlom može biti ili dugosilazni ili kratkouzlazni ak-cent a u glagolskom prilogu sadašnjem može biti ili kratkosilazni ili krat-kouzlazni akcenat

a) S promjenom mjesta Glagoli dograveteći (RBJ 222) igravezmesti (RBJ 476) pogravemesti (RBJ 952) sa krat-

kouzlaznim akcentom imaju promjenu mjesta akcenta (RBJ 952 NHJ 177)

Infinitiv pogravemesti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pomegravetempomegravetēm

pomegraveteš pomegravetēš

pomegravete pomegravetē

pomegravetemo pomegravetēmo

pomegravetete pomegravetēte

pomegravetū

Imperativ - - - pomegraveti pomegravetimo pomegravetiteAorist pomegravetoh pȍmete pȍmete pomegravetosmo pomegravetoste pomegravetoše

pomegravetošē

Glagolski pridjev radni pogravemeo pogravemela pomeloGlagolski pridjev trpni pomegraveten pometegravena pomegravetna pometegraveno pomegravetenoGlagolski prilog prošli pogravemēvši pogravemetāvši

136 Elmedina Alić

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu mjesta akcenta u prezentu imperativu aoristu i glagolskom pridjevu trpnom u drugom i trećem licu aorista akcent ostaje na prvom slogu ali je promijenio ton u kratkosilazni u glagolskom pridjevu trpnom promjena mjesta akcenta umjesto na drugi može biti i na treći slog

b) S promjenom mjesta i tona Glagoli dogravenijēti (RBJ 214) ogravednijēti (RBJ 802) pridogravenijēti (RBJ 1034) sa

kratkouzlaznim akcentom imaju promjenu mjesta i tona akcenta (RBJ 214 NHJ 180)

Infinitiv dogravenijēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent donegravesemdonegravesēm

donegraveseš donegravesēš

donegravese donegravesē

donegravesemo donegravesēmo

donegravesete donegravesēte

donegravesū

Imperativ - - - donegravesi donegravesimo donegravesiteAorist donegravesoh

dogravenijehdȍnese dȍnije

dȍnese dȍnije

donegravesosmo dogravenijesmo

donegravesoste dogravenijeste

donegravesoše donegravesošē dograveniješe dograveniješē

Glagolski pridjev radni dȍnio dȍnijēla dȍnijēloGlagolski pridjev trpni donegravesen donesegravena donegravesena donesegraveno donegraveseno

dȍnijēt dȍnijēta dȍnijētoGlagolski prilog prošli dogravenijēvši dogravenesāvši

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu mjesta akcenta u prezentu imperativu aoristu i glagolskom pridjevu trpnom u drugom i trećem licu aorista akcent ostaje na prvom slogu ali je promijenio ton u kratkosilazni u glagolskom pridjevu radnom i u glagolskom pridjevu trpnom sa nastav-kom -t promjena je tona akcenta u kratkosilazni

c) S promjenom mjesta i trajanja Glagoli igravezīći (RBJ 434) ogravetīći (RBJ 852) progravenāći (RBJ 1071) sa kratko-

uzlaznim akcentom imaju promjenu mjesta i trajanja akcenta (RBJ 434 424)


Infinitiv igravezīći igravezāći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent igravezīđēmigravezāđēm

igravezīđēš igravezāđēš

igravezīđē igravezāđē

igravezīđēmo igravezāđēmo

igravezīđēte igravezāđēte

igravezīđū igravezāđū

Imperativ - - - iziacuteđi izaacuteđi

iziacuteđimo izaacuteđimo

iziacuteđite izaacuteđite

Aorist iziacuteđohizaacuteđoh

ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe

iziacuteđosmo izaacuteđosmo

iziacuteđoste izaacuteđoste

iziacuteđoše iziacuteđošē izaacuteđoše izaacuteđošē

Glagolski pridjev radni igravezišao igravezašao igravezišla igravezašla igravezišlo igravezašloGlagolski prilog prošli igravezišāvši igravezašāvši

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu mjesta i trajanja akcenta u imperativu i aoristu umjesto kratkouzlaznog imamo dugouzlazni akcent u drugom i trećem licu aorista akcent ostaje na prvom slogu ali je promi-jenio ton u kratkosilazni

d) S promjenom mjesta tona i trajanja Glagol pȉti (RBJ 902) sa kratkosilaznim akcentom ima promjenu mje-

sta tona i trajanja akcenta (RBJ 902 NHJ 183)

Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent pȉjēm pȉjēš pȉjē pȉjēmo pȉjēte pȉjūImperativ - - - pȋj pȋjmo pȋjteImperfekt pȉjāh pȉjāše pȉjāše pȉjāsmo pȉjāste pȉjāhu

Glagolski pridjev radni pȉo pȉla pȉloGlagolski pridjev trpni pigravejen pȋt pigravejena pijegravena pȋta pigravejeno pijegraveno pȋtoGlagolski prilog sadašnji pȉjūći

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu akcenta u imperativu umjesto kratkosilaznog imamo dugosilazni akcent u glagolskom pridjevu trpnom akcent može biti ili kratkouzlazni ili dugosilazni

Glagoli trȇsti (RBJ 1346) lȇći (RBJ 586) sa dugosilaznim akcentom imaju promjenu mjesta tona i trajanja akcenta (RBJ 1346 NHJ 183)

138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine

Prezent treacutesemtreacutesēm

treacuteseštreacutesēš

treacutesetreacutesē

treacutesemotreacutesēmo

treacutesetetreacutesēte

treacutesūtreacutesū

Imperativ - - - treacutesi treacutesimo treacutesiteImperfekt treacutesijāh

treacutesāhtreacutesijāše treacutesāše

treacutesijāše treacutesāše

treacutesijāsmo treacutesāsmo

treacutesijāste treacutesāste

treacutesijāhutreacutesāhu

Glagolski pridjev radni trȇsao trȇsla trȇsloGlagolski pridjev trpni tregravesen trȅsen tregravesena tresegravena trȅsena tregraveseno

tresegraveno trȅsenoGlagolski prilog sadašnji treacutesūći

Iz navedenog primjera uočavamo promjenu akcenta u prezentu impe-rativu imperfektu i glagolskom prilogu sadašnjem umjesto dugosilaznog imamo dugouzlazni akcent u glagolskom pridjevu trpnom je kratkouzla-zni ili kratkosilazni akcent u ženskom i srednjem rodu glagolskog pridjeva trpnog dolazi i do pomjeranja akcenta

Obradili smo infinitiv glagola trȇsti U infinitivu se javljaju dva napo-redna oblika oblik sa dugosilaznim akcentom na prvom slogu trȇsti i oblik sa dugouzlaznim akcentom treacutesti (GBJ 275) Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovladava oblik sa dugosilaznim akcentom Oblik sa dugouzlaznim akcentom zabilježen je rijetko

U procentima A trȇsti 95 B treacutesti 5

Obradili smo i prvo lice prezenta glagola vȗći (RBJ 1460) sa dugosi-laznim akcentom na prvom slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa dugouzlaznim akcentom na prvom slogu i dužinom vuacutečēm i oblik sa dugouzlaznim akcentom na prvom slogu bez dužine vuacutečem (RBJ 1460) Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je učestaliji oblik sa dugouzla-znim akcentom bez dužine

U procentima A vuacutečem 78 B vuacutečēm 22


6 Akcenat nepromjenljivih vrsta riječi

61 Akcenat prilogaNepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu bliacutezu (GBJ 295) daacutevno (RBJ 161) oacutev-dje (GBJ 295)

Prilozi sa dužinom dvaacutepūt (GBJ 298) raacutezmjērno (RBJ 1128) triacutepūt (RBJ 1348)

Dugouzlazni na drugom slogu bezraacutezložno (RBJ 62) okruacuteglo ὸkrūglo (RBJ 820) polaacutehko (RBJ 943)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu bragravetski (RBJ 88) dagravenas dagravenās (GBJ 295) dὸbro (GBJ 297) igravezjutra ȉzjutra (RBJ 453) pogravemalo (GBJ 297) ὸdveć ȍdveć (RBJ 809)

Prilozi sa dužinom egravenglēski (RBJ 270) ὸdāvno ȍdāvno (RBJ 795 GBJ 295) zagravetō (GBJ 296) ὸduvijēk ȍduvijēk (RBJ 808) ὸvudā ὸvuda (RBJ 863) zagraveuvijēk zȁuvijek (RBJ 1510 GBJ 297) dὸgodinē (GBJ 297) negravemilicē nȅmilicē (RBJ 745)

Obradili smo prilog bragravetski sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu Ovaj prilog javlja se u dva naporedna oblika oblik sa kratkouzla-znim akcentom na prvom slogu bragravetski i oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu brȁtski

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je učestaliji oblik sa kratkosilaznim akcentom od oblika sa kratkouzlaznim akcentom

U procentima A brȁtski 66 B bragravetski 34

Obradili smo prilog dagravenas dagravenās sa kratkouzlaznim akcentom na pr-vom slogu Ovaj prilog javlja se u dva naporedna oblika oblik bez dužine dagravenas i oblik sa dužinom dagravenās

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu bez dužine

U procentima A dagravenas 86 B dagravenās 14

Obradili smo prilog igravezjutra ȉzjutra Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu igravezjutra i oblik sa krat-

140 Elmedina Alić

kosilaznim akcentom ȉzjutra (RBJ 435) Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je učestaliji oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu od oblika sa kratkosilaznim akcentom

U procentima A igravezjutra 61 B ȉzjutra 39

Obradili smo prilog ὸdveć Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu ὸdveć i oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu ȍdveć (RBJ 809) Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da se oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu čuje malo češće od oblika sa kratkosilaznim akcentom

U procentima A ὸdveć 54 B ȍdveć 46

Obradili smo prilog negravemilicē Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu negravemilicē i oblik sa kratko-silaznim akcentom na prvom slogu nȅmilicē (RBJ 745) Oba oblika imaju dužinu na posljednjem slogu Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je učestaliji oblik sa kratkosilaznim akcentom od oblika sa kratkouzla-znim akcentom

U procentima A nȅmilicē 60 B negravemilicē 40 Kratkouzlazni na drugom slogu dalegraveko (RBJ 156) jesegravenas (GBJ 297)

napregraveskok napreacuteskok (RBJ 716) svejegravedno (GBJ 296) Prilozi sa dužinom jedagravenpūt (RBJ 462) legravežēćkē ležegravećkē (GBJ 297)

ovagravekō (GBJ 296) drugagravečijē (RBJ 232) onὸlikō onoligravekō (GBJ 296) ovὸlikō ovoligravekō (GBJ 296)

Obradili smo prilog napregraveskok Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu napregraveskok i oblik sa du-gouzlaznim akcentom na drugom slogu napreacuteskok (RBJ 716) Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu i dužinom Uz oblik sa dugouzlaznim akcen-tom na drugom slogu zabilježena su još dva akcenatska lika naacutepreskok i nȁpreskōk

U procentima


A napregraveskok 49 B napreacuteskok 19 C naacutepreskok 23 D nȁpreskōk 9

Obradili smo i prilog ležegravećkē Ovaj prilog javlja se u dva naporedna oblika oblik sa sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu ležegravećkē i jednom dužinom i oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i dvjema dužinama legravežēćkē (GBJ 297)

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i dvjema dužinama

U procentima A legravežēćkē 87 B ležegravećkē 13 Naša građa ne nudi potvrde i za treći oblik ovog priloga (ležegravećki RBJ

591)Kratkouzlazni na trećem slogu izdalegraveka (RBJ 428) odmalegravehna

odmalegravena ȍdmalehna (GBJ 296 RBJ 801) Prilozi sa dužinom kojekugravedā kojegravekudā (RBJ 515) naglavagravečkē

nȁglavačkē (RBJ 698) strmoglagravevcē strmὸglavcē (GBJ 296) četverὸnoškē (RBJ 136)

Obradili smo prilog odmalegravehna odmalegravena sa kratkouzlaznim akcen-tom na trećem slogu Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkou-zlaznim akcentom na trećem slogu odmalegravehna odmalegravena i oblik sa krat-kosilaznim akcentom na prvom slogu ȍdmalehna ȍdmalena Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da potpuno preovladava oblik sa kratko-uzlaznim akcentom na trećem slogu

U procentima A odmalegravena odmalegravehna 98 B ȍdmalena ȍdmalehna 2

Obradili smo prilog naglavagravečkē sa kratkouzlaznim akcentom na tre-ćem slogu i dužinom Javljaju se dva naporedna oblika oblik sa kratkou-zlaznim akcentom na trećem slogu naglavagravečkē i oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu nȁglavačkē (RBJ 698) Na osnovu dobijenih po-dataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom na trećem slogu

U procentima

142 Elmedina Alić

A naglavagravečkē 89 B nȁglavačkē 11

Obradili smo i prilog strmoglagravevcē sa kratkouzlaznim akcentom na tre-ćem slogu i dužinom Ovaj prilog javlja se sa kratkouzlaznim akcentom na drugom slogu strmὸglavcē (GBJ 296)

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je oblik sa kratkouzla-znim akcentom na drugom slogu trostruko češći od oblika sa sa kratkou-zlaznim akcentom na trećem slogu

U procentimaA strmὸglavcē 72 B strmoglagravevcē 23 C stmoglavcē 10 D stȑmoglavcē 5 U građi bilježimo čak četiri oblika ovog priloga strmὸglavcē

strmoglagravevcē stmoglavcē stȑmoglavcē Oblici sa kratkouzlaznim akcen-tom na trećem ili drugom slogu čekivani su ali su zabilježeni i oblici sa kratkouzlaznim ili kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i to u broju koji nije zanemarljiv

c) Dugosilazni na prvom slogu bȓzo (GBJ 296) nȃglo (RBJ 698) strȃga (GBJ 295)

d) Kratkosilazni na prvom slogu dȍlje (GBJ 295) mȁlo (GBJ 296) prȅviše prȅvišē (RBJ 1028) ȕjutro (GBJ 297)

Prilozi sa dužinom jȕtrōs (GBJ 297) nȁglās (GBJ 296) sȉnōć (GBJ 297) dȍvečēr (GBJ 297) nȁopačkē naopagravečkē (GBJ 297) stȍgā stὸgā (RBJ 1252 GBJ 296) svȁkojāko (RBJ 1273) hȍtimicē (GBJ 296) nȅhoticē (GBJ 297) pȍtrbuškē potrbugraveškē (GBJ 296)

Obradili smo prilog prȅviše koji se javlja u dva naporedna oblika sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu bez dužine prȅviše i sa kratkosi-laznim akcentom na prvom slogu i dužinom prȅvišē (RBJ 1028)

Na osnovu dobijenih podataka iz upitnika možemo reći da je oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu i dužinom skoro dvostruko če-šći od oblika bez dužine

U procentima A prȅvišē 62 B prȅviše 38


Obradili smo prilog nȁopačkē koji se javlja u dva naporedna oblika sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu nȁopačkē i sa kratkouzlaznim akcentom na trećem slogu naopagravečkē (GBJ 297)

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da su oba oblika frekven-tna Oblik sa kratkouzlaznim akcentom na trećem slogu bilježimo nešto češće nego oblik sa kratkosilaznim akcentom na prvom slogu

U procentima A naopagravečkē 55 B nȁopačkē 45

Obradili smo prilog stȍgā stὸgā sa kratkosilaznim ili kratkouzlaznim akcentom na prvom slogu i dužinom (GBJ 296 RBJ 1252)

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da preovladava oblik sa kratkouzlaznim akcentom

U procentimaA stὸgā 81 B stȍgā 19

Obradili smo prilog pȍtrbuškē potrbugraveškē sa kratkosilaznim akcen-tom na prvom slogu i dužinom ili sa kratkouzlaznim akcentom na trećem slogu i dužinom potrbugraveškē (GBJ 296)

Na osnovu dobijenih podataka možemo reći da je oblik sa kratkosila-znim akcentom na prvom slogu dvostruko češći od oblika sa kratkouzla-znim akcentom na trećem slogu

U procentimaA pȍtrbuškē 65 B potrbugraveškē 32 C potrbuacuteškē 3 Uz ova dva zabilježen je i oblik sa dugouzlaznim akcentom na trećem

slogu

62 Akcenat prijedlogaNepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu bliacutezu (GBJ 298 RBJ 75) naacutekon nagravekon (RBJ 704) puacutetem (RBJ 1096)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu nagravevrh (RBJ 733) pogravevodom poacutevo-dom (RBJ 988) ugravenatoč ȕnatōč (RBJ 1383)

Prijedlozi sa dužinom nagravekrāj (RBJ 705) pὸpūt pȍpūt (RBJ 961)

144 Elmedina Alić

Kratkouzlazni na drugom slogu nadὸmak nȁdomak (RBJ 694) usugravesret ȕsusret ugravesusret (RBJ 1400) upkos ȕprkos (RBJ 1389)

c) Dugosilazni na prvom slogu dȗž dȕž (RBJ 243) šȋrom šiacuterom (RBJ 1294)

d) Kratkosilazni na prvom slogu nȉže (RBJ 771) pȍred (RBJ 963) pȕt (RBJ 1096) rȁdi (RBJ 1099) ȕoči ugraveoči (RBJ 1385)

Prijedlozi sa dužinom pȍpūt pὸput (RBJ 961) ȕzdūž (RBJ 1412) pȍviše (RBJ 987)

63 Akcenat riječciNepromjenljivi tipovi

a) Dugouzlazni na prvom slogu biacutelo (RBJ 66) naacuteravno (RBJ 719) daacutekle dȁklē dȁkle (RBJ 155)

Dugouzlazni na drugom slogu takoacuteđer (RBJ 1314) napriacutemjer (RBJ 717)

b) Kratkouzlazni na prvom slogu dagravekako dakagraveko (RBJ 155) jegravedva jȅdva (RBJ 467) magravekar (RBJ 622)

Riječce sa dužinom sagravesvīm (RBJ 1177) Kratkouzlazni na drugom slogu nesugravemnjivo (RBJ 760) veὸma

vegraveoma vȅoma (RBJ 1428) Riječce sa dužinom međugravetīm (RBJ 639)c) Dugosilazni na prvom slogu pȗt puacutetā (RBJ 1096)d) Kratkosilazni na prvom slogu bȁš (RBJ 50) čȁk (RBJ 126) mȍžda

mὸžda (RBJ 674) zȁista (RBJ 1477) Riječce sa dužinom sȉgūrno (RBJ 1189) svȁkāko (RBJ 1273) jȅd-

nostāvno (RBJ 466) nȁprotīv (RBJ 717) ȍpēt (RBJ 829) vjȅrovātno (RBJ 1442)

64 Akcenat veznikaNepromjenljivi tipovi

a) Kratkouzlazni na prvom slogu magravekar (RBJ 622)b) Dugosilazni na prvom (jedinom) slogu čȋm čȉm (RBJ 138)c) Kratkosilazni na prvom (jedinom) slogu ȁko (RBJ 10) ȁli (RBJ 14)

dȍk (RBJ 207) ȉli (RBJ 382) jȅr (RBJ 469) kȁmoli (RBJ 485) nȅgo (RBJ 740) prȅmda (RBJ 1012)


III Zaključak

1 Akcenatski tipoviU ovom radu pridržavali smo se akcenatske tipologije koja sve vrste riječi dijeli na dva tipa

1 nepromjenljivi akcenatski tip2 promjenljivi akcenatski tip

Nepromjenljivi akcenatski tip obuhvata one riječi koje imaju isti ne-promijenjeni akcent u svim oblicima Promjenljivi akcenatski tip obuhvata one riječi koje imaju promjenu akcenta a to znači da se odnosi samo na promjenljive riječi

Ta promjena može biti1 promjena tona2 promjena trajanja 3 promjena mjesta akcenta

Podjela nepromjenljivog tipa akcenta u skladu je sa prirodom akcenta u bosanskom jeziku Sve riječi ovog tipa razvrstane su u četiri podtipa koje odlikuje

1 dugouzlazni akcent2 dugosilazni akcent3 kratkouzlazni akcent4 kratkosilazni akcent

11 Nepromjenljivi akcenatski tip

111 Nepromjenljivi dugouzlazni akcent

a) Dugouzlazni na prvom sloguImenice boacutelničār (RBJ 81) ljuacutebav (RBJ 610) naacutesēlje (GBJ 226) proacutezor

(GBJ 197) uacuteže (GBJ 205) zaacuteklētva (RBJ 1480)Pridjevi raacutezbōjničkī (RBJ 1120) zaacutenosan (GBJ 1492)

146 Elmedina Alić

Zamjenice njeacutezīn njȇzīn -a -o (GBJ 247) Brojevi dvaacutenaest (GBJ 255) triacutedesēt (RBJ 1347) triacutenaest (RBJ 1348)Glagoli bruacutejati (RBJ 94) saacutevjetovati (RBJ 1180) taacuteložiti (RBJ 1315)Prilozi bliacutezu (GBJ 295) daacutevno (RBJ 161) oacutevdje (GBJ 295) raacutezmjērno

(RBJ 1128)Prijedlozi bliacutezu (GBJ 295) naacutekon nagravekon (RBJ 704) puacutetem (RBJ 1096)Riječce biacutelo (RBJ 66) naacuteravno (RBJ 719) puacutetā (RBJ 1096)

b) Dugouzlazni na drugom sloguImenice buduacutećnōst (RBJ 97) gubiacutetak (RBJ 344) jediacutenče (RBJ 463)

koleacutega (GBJ 232) nestaacuteško (RBJ 759) rasuacutelo (RBJ 1116) Pridjevi nepriacuteličan (RBJ 754) nepriacuteseban (RBJ 754) nevaacutežēćī (RBJ 763)Glagoli nasaacutevjetovati (RBJ 721) pozaacutevidjeti (RBJ 990) upriacuteličiti (RBJ

1389)Prilozi bezraacutezložno (RBJ 62) okruacuteglo ὸkrūglo (RBJ 820) polaacutehko (RBJ

943)Riječce takoacuteđer (RBJ 1314)

c) Dugouzlazni na trećem slogu Imenice Banjaluacutečānka (RBJ 48) Dalmatiacutenac (RBJ 156) govedaacuterstvo

(RBJ 329) jednostaacutevnōst (RBJ 466) ministaacuterstvo (RBJ 653) razmažeacutenko (RBJ 1123)

Pridjevi dobronaacutemjeran (RBJ 201) evoluacutecījskī (RBJ 277)

d) Dugouzlazni na četvrtom sloguImenice amfiteaacutetar (RBJ 17) kamenoreacutezac (RBJ 484) organizaacutecija

(RBJ 837) originaacutelnōst (RBJ 838)Pridjevi organizaacutecījskī ȍrganizaciōnī (RBJ 837) sjeverozaacutepadnī

sjeverozȃpadnī (RBJ 1200)

e) Dugouzlazni na petom slogu Imenice intelektuaacutelac (RBJ 393) profesionaacutelnōst (RBJ 1061) samopouz-

daacutenje (RBJ 1171) sistematizaacutecija (RBJ 1196) vegetarijaacutenac (RBJ 1425)Pridjevi ekskomunikaacutecījskī ekskomunikaacutecija (RBJ 262) rehabilitaacutecīj-

skī rehabilitaacutecija (RBJ 1140)

112 Nepromjenljivi kratkouzlazni akcent

a) Kratkouzlazni na prvom slogu


Imenice čigravetalac čigravetatelj (GBJ 203) jagravestučnica (RBJ 459) Kagraveiro (GBJ 204) magraverljivōst (GBJ 630) segravelo (GBJ 206) ugravenuče (GBJ 225)

Pridjevi čegravestit (RBJ 133) pugravetujūćī (RBJ 1096)Zamjenice kagravekav -a -o (RBJ 248) njegravegov a -o (GBJ 247) tagravekav a -o

(RBJ 247)Brojevi čegravetvtī (RBJ 137) degravevētī (RBJ 178) pegravetnaest (RBJ 894) šegravesnaest

(RBJ 1290)Glagoli bagravecati (RBJ 41) dὸručkovati (RBJ 218) ὸstarjeti (RBJ 846)

zagravepāmtiti (RBJ 1494) Prilozi bragravetski (RBJ 88) dὸbro (GBJ 297) pogravemalo (GBJ 297) zagravetō (GBJ

296)Prijedlozi nagravekrāj (RBJ 705) nagravevrh (RBJ 733) pὸpūt pȍpūt (RBJ 961)

ugravenatoč (RBJ 1383) Riječce jegravedva jȅdva (RBJ 467) mὸžda mȍžda (RBJ 674) sagravesvīm (RBJ

1177)Veznici agraveko (RBJ 10) igraveli ȉli (RBJ 382) dagraveklē daacutekle dȁkle dȁklē (RBJ

155) magravekar (RBJ 622) b) Kratkouzlazni na drugom sloguImenice dijagravelekt (RBJ 182) indugravestrija (RBJ 388) rodegraveo (NHJ 52)

rumegravenilo (RBJ 1161) sirograveče (RBJ 1194) valegraventnōst (RBJ 1419)Pridjevi neὸbrazovān (RBJ 747) neugravepūćen (RBJ 762)Zamjenice onagravekav onagravekāv -a -o (RBJ 825) ovagravekav ovagravekāv -a -o

(RBJ 860)Brojevi jedagravenaest (GBJ 255) osagravemnaest (RBJ 840) jedagravenaestī (RBJ

462) pedegravesetī (RBJ 887)Glagoli bacagravekati (RBJ 41) ispὸvjediti (RBJ 412) izugravemjeti (RBJ 446)

odugravemirati (RBJ 808) Prilozi dalegraveko (RBJ 156) jedagravenpūt (GBJ 297) jesegravenas (GBJ 297)Prijedlozi nadὸmak nȁdomak (RBJ 694) upkos ȕprkos (RBJ 1389) Riječce međugravetīm (RBJ 639) svejegravedno (RBJ 1275)

c) Kratkouzlazni na trećem slogu Imenice akadegravemik (RBJ 9) prijategraveljica (RBJ 1036) prvorograveđēnče (RBJ

1088) ribogogravejilīšte (RBJ 1149) velikogravedušnōst (RBJ 1427) Pridjevi avijagravetičārskī (RBJ 38) uređigravevāčkī (RBJ 1391)Zamjenice kojekagravekav -a -o (RBJ 514) Brojevi četrdegravesēt (RBJ 135) devedegravesētī (GBJ 177) miliὸnitī (RBJ 651)

osamdegravesēt (RBJ 840) sedamdegravesētī (RBJ 1182)

148 Elmedina Alić

Glagoli iskomagravedati (RBJ 403) ispripὸvjediti (RBJ 414) poispregravemetati (RBJ 935)

Prilozi četverὸnoškē (RBJ 136) izdalegraveka (RBJ 428) naopagravečkē (RBJ 712 GBJ 297) naopograveslu (RBJ 712)

d) Kratkouzlazni na četvrtom slogu Imenice bogobojagravežljivōst (RBJ 79) dijalektogravelog (RBJ 182) intelektugraveālka

(RBJ 393) računovogravedstvo (RBJ 1099) ugostitegraveljstvo (RBJ 1370)Pridjevi čovjekoljugravebiv (RBJ 143) neuobigravečājen (RBJ 762) Glagoli početverὸstručiti (NHKJ 165) udesetὸstručiti (NHKJ 165)

e) Kratkouzlazni na petom slogu Imenice impresionigravezam (RBJ 386) jedanaestegraverica (RBJ 462) kolonijaligrave-

zam (RBJ 519) mikroorganigravezam (RBJ 650) nezainteregravesīrānōst (RBJ 765)Pridjevi autobiὸgrafskī (RBJ 386) imperijaligravestičkī (RBJ 519) Glagoli udvadesetὸstručiti (NHKJ 165)

113 Nepromjenljivi dugosilazni akcent

a) Dugosilazni na prvom slogu Imenice ȃnđeo (GBJ 199) mȃjka (GBJ 228) mȏre (GBJ 222) rȃdio (GBJ

204) vȇzānōst (RBJ 1430)Pridjevi bȏlan (RBJ 82) mȃjčīnskī (RBJ 621)Zamjenice njȇn njȇzīn njeacutezīn -a -o (GBJ 252) tȃj tȃ tȏ (RBJ 1312)Brojevi pȇt (GBJ 254) stȏ (GBJ 254) šȇststō (RBJ 1290) pȇtī (GBJ 255)

sȇdmī (GBJ 255)Glagoli pȃmtiti (RBJ 871) prȃvdati (RBJ 997) sȃnjkati (RBJ 1174)

sjȇnčiti (RBJ 1199)Prilozi bȓzo (GBJ 296) nȃglo (RBJ 698) strȃga (GBJ 295)Prijedlozi dȗž (RBJ 243) šȋrom šiacuterom (RBJ 1294)Riječce pȗt (RBJ 1096) zȃr zȁr (RBJ 1499)Veznici čȋm čȉm (RBJ 138)

114 Nepromjenljivi kratkosilazni akcentb) Kratkosilazni na prvom slogu

Imenice gȁvrān (RBJ 307) jȁbuka (GBJ 230) kȍplje (GBJ 225) tȁne (RBJ 1317) vȁterpolo (RBJ 1423) žȁlōst (GBJ 1537)

Pridjevi dȍsādan (RBJ 218) lȁgan (RBJ 580)Zamjenice nȁš -a -e (GBJ 251) njȉhov -a -o (GBJ 252) vȁš -a -e (GBJ

251)


Brojevi dȅvetstō (GBJ 255) ȍsam (RBJ 840) drȕgī (GBJ 255) sȅdamstōtī (RBJ 1182)

Glagoli bȍcnuti (RBJ 77) gȁziti (RBJ 307) srȅsti (RBJ 1241) vȉdjeti (RBJ 1432)

Prilozi dȍlje (GBJ 295) jȕtrōs (GBJ 297) mȁlo (GBJ 296) nȁglās (GBJ 296) sȉnōć (GBJ 297)

Prijedlozi nȉže (RBJ 771) pȕt (RBJ 1099) rȁdi (RBJ 1099) ȕzdūž (RBJ 1412)

Riječce bȁš (RBJ 50) čȁk (RBJ 126) nȁprotīv (RBJ 717) sȉgūrno (RBJ 1189)

Veznici ȁli (RBJ 14) dȍk (RBJ 207) jȅr (RBJ 469) kȁmoli (RBJ 485) nȅgo (RBJ 740)

12 Promjenljivi akcenatski tip

121 S promjenom tona

Imenice grȃd u graacutedu (RBJ 331) gogravera gȍru (RBJ 325) kȍnj kὸnja (RBJ 533 GBJ 251) mȍzak u mὸzgu (GBJ 41) nogravega nȍgu (GBJ 228) ȍko ὸčijū (RBJ 817) rȍk u rὸku (RBJ 1155) stvȃr o stvaacuteri (GBJ 1261)

Pridjevi mlȃd mlaacuteda mlaacutedo (RBJ 661 GBJ 242) vrȗć vruacuteća vruacuteće (RBJ 1459 GBJ 243) sȃm saacutema saacutemo (RBJ 1169)

Zamjenice tvȏj tvograveja tvograveje (RBJ 1359) ȍn ogravena ograveno (RBJ 825)Brojevi dvȉje dviacutejū (RBJ 244 GBJ 254)Glagoli čegravešati čȅšēm (RBJ 134) hvaacuteliti hvȃlīm (RBJ 375) maacutehnuti

mȃhnēm (RBJ 620) nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) plaacutetiti plȃtīm (RBJ 907) magraveknuti mȁknēm (RBJ 622)

122 S promjenom trajanja

Imenice dijeacutete djegraveteta (RBJ 184) strȗg strȕgovi (RBJ 1259)Zamjenice neodređene zamjenice kὸgod kiacutemegod (GBJ 247) štagravegod

čiacutemegod (GBJ 247)

123 S promjenom tona i trajanja

Imenice krȏj krogravejevi (RBJ 557) sramograveta sramoacutetā (RBJ 1237) zvijeacutezda zvȉjezdo (RBJ 1533)

Pridjevi gȏl gὸla gὸlo (RBJ 323) bȏs bὸso bὸsa (RBJ 84)Zamjenice kȍ kȍg kogravega štȁ štȍ čȅg čegravega (GBJ 250) mȏj mὸjīm

(GBJ 250)

150 Elmedina Alić

Brojevi dvȃ dvagravejū dvaacutejū (GBJ 254) trȋ trigravema (GBJ 254) dvȍje dvoacutema (GBJ 256)

Glagoli dȁti dȃm daacutedem (RBJ 160) mrȉjeti mreacutemo (RBJ 675) znȁti znȃm znaacutedem (RBJ 1528) brȁti braacutela (RBJ 88) zvȁti zὸvem zὸvēm zvaacutela (RBJ 1532)

124 S promjenom mjesta

Imenice bigravefē bifegravea (RBJ 64 GBJ 218) pregravezime prezimegravena (RBJ 1030) žigravevot živὸta (RBJ 1544 GBJ 218)

Pridjevi dagravelek dalegraveka dalegraveko (RBJ 155) zegravelen zelegravena zelegraveno (RBJ 1518)Brojevi čegravetiri četiriacutejū četirigravema (RBJ 134 GBJ 254)Glagoli došagravepnuti dὸšapnēm (RBJ 221) dograveteći dotegravečēm (RBJ 222)

izmagraveknuti igravezmaknēm (RBJ 437) obὸriti ὸborīm (RBJ 788) polὸmiti pὸlomīm (RBJ 947) pogravemesti pomegravetem pomegravetēm (RBJ 952) uzdagravehnuti ugravezdahnēm (RBJ 1411)

125 S promjenom mjesta i tona

Imenice ȉme imegravena (RBJ 384 GBJ 207) nȅvrijēme nevremegravena (RBJ 765) rȁme ramegravena (RBJ 1103) sjȅme sjemegravena (RBJ 1199) tjȅme tjemegravena (RBJ 1333)

Brojevi ȍba obagravejū obagravema (RBJ 781 GBJ 254)Glagoli pobograveljšati pȍboljšān (RBJ 915) ogravednijēti odnegravesēm ȍdnio

(RBJ 802) ὸprati opegraverēm ȍprān (RBJ 833) pridogravenijēti pridonegravesēm prȉdonio (RBJ 1034) pὸbrati pobegraverem i pὸberēm pȍbrāla (RBJ 915) sagravebrati sabegraverēm sȁbrao (RBJ 1165)

126 S promjenom mjesta i trajanja

Imenice apagraverāt aparaacuteta (RBJ 24) gospogravedār gospodaacutera (RBJ 328) jȅzero jezegravera jezeacuterā (RBJ 470) jugravenāk junaacuteka (RBJ 474) naslogravenjač naslonjaacuteča (RBJ 723)

Zamjenice kojegraveko kojekiacuteme kojekὸga (RBJ 515) Glagoli domaacutehnuti dὸmāhnēm (RBJ 212) dožiacutevjeti dožiacutevīm dὸžīvljen

(RBJ 226) igravezāći igravezāđēm izaacuteđi (RBJ 424) jednaacutečiti jegravednāčīm (RBJ 463) prešuacutetjeti prešuacutetīm pregravešūćen (RBJ 1024) zamaacutehnuti zagravemāhnēm (RBJ 1487)

127 S promjenom mjesta tona i trajanja

Imenice vrijeacuteme vrȅmena vremegravena (RBJ 1456) Brojevi čȅtvero četveroacutega četveacuterga (GBJ 256)


Glagoli dὸdati dὸdām dodaacutejūći dȍdān dȍdāt (RBJ 203) pograveliti poligraveven polivegravena poliacutevajūći (RBJ 946) trȇsti treacutesēm tresegravena (RBJ 1346)

Na osnovu pregleda akcenatskih tipova možemo reći da u ukupnom korpusu bosanskog jezika znatno veći broj riječi ima akcent nepromjenlji-vog tipa Iz navedenog prikaza nepromjenljivih tipova akcenta uočavamo ove karakteristike

ndash sve vrste riječi (osim uzvika) našeg jezika mogu imati kratkouzlaz-ni dugosilazni i kratkosilazni akcent na prvom slogu

ndash dugouzlazni akcent na prvom slogu mogu imati sve vrste riječi osim veznika

ndash dugouzlazni akcent na drugom slogu nemaju zamjenice brojevi prijedlozi i veznici

ndash dugouzlazni akcent na trećem četvrtom i petom slogu imaju samo imenice i pridjevi

ndash kratkouzlazni na drugom slogu mogu imati sve vrste riječi osim veznika

ndash kratkouzlazni akcent na trećem slogu nemaju veznici prijedlozi i riječce

ndash kratkouzlazni na četvrtom i petom slogu imaju samo imenice pri-djevi i glagoli

ndash dugosilazni i kratkosilazni akcenti samo su na prvom slogundash u procentima kratkouzlazni akcent je najčešći akcent u našem jeziku ndash dugouzlazni i kratouzlazni akcent na trećem četvrtom i petom

slogu najmanje su zastupljeni a imaju ih samo imenice pridjevi i glagoli

Promjenljivi tip akcenta može imati promjenu akcenta na istom slogu i tada su to promjene tona akcenta trajanja akcenta ili tona i trajanja ak-centa Ukoliko je promjena neistoslogovna onda su to promjene mjesta akcenta mjesta i tona akcenta mjesta i trajanja akcenta ili mjesta tona i trajanja akcenta Iz navedenog prikaza promjenljivih tipova akcenta raspo-znajemo ove karakteristike

ndash sve promjenljive riječi našeg jezika mogu imati promjenu tona ak-centa i promjenu tona i trajanja akcenta

ndash promjenu trajanja akcenta imaju samo imenice i zamjenicendash promjenu mjesta akcenta imaju sve promjenljive riječi osim zamje-

nicandash promjenu mjesta i tona akcenta imaju imenice glagoli i brojevi a

nemaju zamjenice i pridjevi

152 Elmedina Alić

ndash promjenu mjesta i trajanja akcenta imaju imenice zamjenice i gla-goli a nemaju pridjevi i brojevi

ndash promjenu mjesta tona i trajanja akcenta imaju imenice brojevi i glagoli a nemaju zamjenice i pridjevi

ndash u procentima najčešće promjene akcenta promjene koje mogu imati sve promjenljive riječi našeg jezika jesu promjena tona ak-centa i promjena tona i trajanja Interesantno je spomenuti da su obje promjene istoslogovne

ndash u procentima promjena trajanja akcenta je najmanje zastupljena a imaju je samo imenice i zamjenice

2 Akcenatske alternacijeU ovom radu primijenjene su metode prikupljanja građe koje podrazumi-jevaju upitnik i anketu Upitnik je sadržavao 63 pitanja koja su se odnosila na sve bitnije dvostrukosti (i višestrukosti) u Gramatici bosanskoga jezika Dž Jahića S Halilovića i I Palića

Anketom smo obuhvatili sto učenika iz osnovnih i srednjih škola u BiH (Travnik Sarajevo) Kontrolnom anketom obuhvatili smo još i nekoli-ko studenata Filozofskog fakulteta u Sarajevu

Dobijene podatke statistički smo obradili i komentirali Na osnovu tako dobijenih rezultata ustanovili smo koja je akcenatska alternacija fre-kventnija Kada se podaci iz prikupljene građe statistički obrade i svedu na krajnju mjeru dobijamo sljedeći popis istraživanih akcenatskih alternacija i zastupljenih oblika (u procentima) za 63 lekseme iz upitnika

3 Morfološko-akcenatski tipovi u Gramatici bosanskoga jezikaImenice Frekventniji oblici (u procentima)

I A-deklinacija im m rndash DILmn cȓv cvima cŕvima cŕvima 68ndash Gmn gȍlūb goluboacutevā gȍlubōvā gȍlubōvā 100ndash DILmn gȍlūb golubogravevima gȍlubovima gȍlubovima 100ndash Gjd logravevac logravevca loacutevca loacutevca 65 ndash Nmn logravevac logravevci loacutevci loacutevci 65 ndash Gmn logravevac lȍvācā lovaacutecā lȍvācā 53ndash DILmn logravevac logravevcima loacutevcima loacutevcima 65


ndash Ljd mjȅsēc mjȅsēcu mjeseacutecu mjȅsēcu 90ndash Ljd pljȗsak pljȗsku pljuacutesku pljȗsku 90ndash Gmn prigravejatelj prigravejatēljā prijateacuteljā prigravejatēljā 100

E-deklinacijaa) Imenice ženskog rodandash Ajd ljepograveta ljepogravetu ljȅpotu ljepogravetu 100

b) Imenice muškog rodandash Ijd baacutebo baacutebōm baacutebom baacutebōm 94ndash I Meacuteho Meacutehōm Meacutehom Meacutehōm 94

I-deklinacijandash Gmn rȁdōst rȁdostī radogravestī rȁdostī 93ndash DILmn rȁdōst rȁdostima radogravestima rȁdostima 97ndash DILmn kȍkōš kȍkošima kokogravešima kȍkošima 80ndash Ljd pȁmēt pȁmēti pameacuteti pameacuteti 72ndash Gmn pȁmēt pȁmētī pameacutetī pȁmētī 94ndash Ljd zȁpovijed zȁpovijedi zapovijegravedi zȁpovijedi 100ndash Gmn zȁpovijed zȁpovijedī zapovijegravedī zȁpovijedī 100ndash DILmn zȁpovijed zȁpovijedima zapovijegravedima zȁpovijedima 100

Zamjenice

A Imeničke zamjenicePromjena ličnih zamjenica a) Zamjenice prvog i drugog lica i zamjenica za svako licendash GAjd mȅne tegravebe segravebe megravene mȅne 53ndash DLjd mȅni megraveni tegravebi segravebi mȅni 76

b Zamjenice trećeg licandash GAjd m i sr njȅga njegravega njȅga 58ndash DLjd m i sr njȅmu njegravemu njȅmu 81

B Pridjevske zamjenicendash Gjd s r vȁše vȁšeg(a) vȁšēg(a) vȁšēg(a) 93ndash Djd m r vȁš vȁšem vȁšēm vȁšēm 90ndash Gjd m r vȁš vȁšeg(a) vȁšēg(a) vȁšēg(a) 88ndash Ljd m r vȁš vȁšem vȁšēm vȁšēm 87

154 Elmedina Alić

ndash Gjd kogravejī kogravejē kogravejeg(a) kogravejēg(a) kogravejēg(a) 53ndash Djd kogravejī kogravejē kogravejem kogravejēm kogravejēm 72ndash Gjd kagravekav kagravekvo kagravekvog(a) kagravekvōg(a) kagravekvōg(a) 94ndash DLjd kagravekav kagravekvo DLjd kagravekvom(e) kagravekvōm(e) kagravekvōm(e) 96

Brojevindash Gm i s r dvȃ dvagravejū dvaacutejū dvagravejū 92ndash DILm i s r dvȃ dvagravema dvaacutema dvagravema 61

Redni brojevindash pȑvī pȓvī pȑvī 95ndash čegravetvtī čegravetvrtī čegravetvrtī 84ndash hȉljaditī hȉljadītī hȉljadītī 60ndash miliogravenitī miliogravenītī miliogravenitī 65

GlagoliInfinitivndash dȁrovati darogravevati dȁrovati 79 ndash kȕpovati kupogravevati kupogravevati 79ndash treacutesti trȇsti trȇsti 95

Prezentndash hvēm hvem hvēš hveš hvē hve hvē 92ndash vuacutečēm vuacutečem vuacutečem 78

Pluskvamperfektndash 2 i 3 l jd biti bȉjāše bijaacuteše bȉjāše 98ndash 1 2 i 3 l mn biti bȉjāsmo bijaacutesmo bȉjāste

bijaacuteste bȉjāhū bijaacutehū bȉjāhū 92

Glagolski prilog sadašnjindash ograverūći ȍrūći ȍrūći 90ndash nogravesēći nȍsēći nȍsēći 97

Glagolski prilog prošlindash mogravegāvši mȍgāvši mȍgāvši 95

Prilozindash dagravenas dagravenās dagravenas 86


ndash ȍdmalehna odmalegravehna odmalegravehna 98ndash nȁglavačkē naglavagravečkē naglavagravečkē 89ndash nȅmilicē negravemilicē nȅmilicē 60ndash napreacuteskok napregraveskok napreacuteskok 49 ndash pȍtrbuškē potrbugraveškē pȍtrbuškē 65ndash strmograveglavcē strmoglagravevcē strmograveglavcē 72ndash ogravedveć ȍdveć ogravedveć 54ndash prȅviše prȅvišē prȅvišē 62ndash ȉzjutra igravezjutra igravezjutra 61 ndash bragravetski brȁtski brȁtski 66ndash stȍga stogravega stogravega 81ndash ležegravećkē legravežēćkē legravežēćkē 86ndash nȁopačkē naopagravečkē naopagravečkē 55

4 Na kraju Glavni ciljevi moga rada bili su prvo sistematizirati ak-cenatsku normu bosanskog jezika tj u osnovnim crtama opisati glavne akcenatske tipove svih vrsta riječi pridržavajući se jedinstvene akcenatske tipologije drugo ustanoviti koliko su danas prisutne akcenatske alternaci-je (dvostrukosti i višestrukosti) na koje nailazimo u normativnim priruč-nicima standardnog bosanskog jezika

Hipoteza od koje smo krenuli pokazala se tačnom akcenatska norma bosanskog jezika odlikuje se brojnim prozodijskim alternacijama Među-tim podaci do kojih smo došli u ovom istraživanju pokazuju da dubletne forme najčešće nisu iste frekvencije od dva moguća akcenatska lika jedan je izrazito čest drugi se čuje rijetko Drugo i na temelju ograničenog kor-pusa (anketom je obuhvaćeno sto učenika osnovnih i srednjih škola) mo-žemo ustvrditi da pojedine alternacije na koje nailazimo u gramatikama i rječnicima našeg jezika nisu prisutne u današnjem standardnom bosan-skom jeziku

156 Elmedina Alić

Izvori i literatura

IzvoriBarić E ndash Lončarić M i dr Hrvatska gramatika Zagreb 1997Halilović S ndash Palić I ndash Šehović A Rječnik bosanskoga jezika Sarajevo 2010Jahić Dž ndash Halilović S ndash Palić I Gramatika bosanskoga jezika Zenica 2000Raguž D Praktična hrvatska gramatika Zagreb 1997Vukušić S ndash Zoričić I ndash Vukušić-Grasselli M Naglasak u hrvatskom književ-

nom jeziku Zagreb 2007

LiteraturaBaotić J Ikavskošćakavski govor u okolini Dervente u Bosanskohercegovački di-

jalektološki zbornik knj IV Sarajevo 1983 7-208Belić A Osnovi istorije srpskohrvatskog jezika I (univerzitetska predavanja dr

Aleksandra Belića IV izdanje) Naučna knjiga Beograd 1976 172Belić A Iz srpskohrvatske akcentologije i dijalektologije JF XIXBelić A Iz novije akcentuacije Naš jezik NS knj 2 sv 7-10 Beograd 1951 227-

237 knj 3 sv 5-6 1952 149-153Belić A Promene akcenta u praslovenskom jeziku JF knj 1 1913 38-66Belić A Akcenatske studije Beograd 1914 (Posebno izdanje SKAN knj 42)Bošković R Osnovi uporedne gramatike slovenskih jezika I Beograd1968Brozović D O fonološkom sustavu suvremenog standardnog jezika Radovi Za-

dar 7 1968 20-39Brozović D Govor u dolini rijeke Fojnice u Hrvatski dijalektološki zbornik knj

13 Zagreb 2007Brozović D Govori sjeverozapadne Bosne Akcenatske značajke u Bosanskoher-

cegovački dijalektološki zbornik knj II Sarajevo 1979Brozović D Prozodijske značajke sjeverne Bosne u Bosanskohercegovački dija-

lektološki zbornik knj V Sarajevo 1985Brozović D ndash Brozović-Rončević D Lingvističke opozicije sjever jug i istok

zapad na slavenskome jugu i u Slaviji kao cjelini u Hrvatski dijalektološki zbornik knj 11 Zagreb 1999

Bulić R Iz bosanske dijalektologije PrintCom Tuzla 2009Bulić R Rječnik pravopisnih obličkih i akcenatskih nedoumica u standardnome

bosanskom jeziku Bosanska riječ Tuzla 2009Daničić Đ Srpski akcenti Posebno izdanje SKA knj 58 Filozofski i filološki

spisi knj 16 Beograd ndash Zemun 1925Halilović S Govorni tipovi u međuriječju Neretve i rijeke Dubrovačke u Bosan-

skohercegovački dijalektološki zbornik knj VII Sarajevo 1996


Hirt H Der Akzent Indogermanische Bibliothek I Abt I Reihe Bd 13 5 Teil Heidelberg 1929

Ivić P Prozodija reči i rečenice u srpskohrvatskom jeziku Novi Sad 1996Ivić P Dijalektologija srpskohrvatskog jezika Uvod i štokavsko narečje MS Novi

Sad 1985 215Ivić P ndash Lehiste I Prilozi ispitivanju fonetske i fonološke prirode akcenta u savre-

menom srpskohrvatskom književnom jeziku Zbornik za filologiju i lingvistiku VI VIII X Novi Sad

Ivić P Prozodijski sistem savremenog srpskohrvatskog standardnog jezika Sym-bolae lingvisticae in honorem Georgu Kurylovicz 1965 135-144

Ivšić S Slavenska poredbena gramatika Zagreb 1970Jahić Dž Ijekavskoštakavski govori istočne i jugoistočne Bosne u Bosanskoherce-

govački dijalektološki zbornik knj VIII Sarajevo 2002 7-236Kuljbakin S Akcenatska pitanja Južnoslovenski filolog II IIIMatešić J Der Wortakzent in der serbokroatischen Schriftsprache Heidelberg

1970Maretić T Nov prilog za istoriju akcentuacije hrvatske ili srpske Rad knj 70

(1884) 89-152 knj 71 (1884) 61-144 knj 73 (1884) 77-153Miletić B Izgovor srpskohrvatskih glasova (eksperimentalno-fonetska studija) u

Srpski dijalektološki zbornik knj 5 Beograd 1933 Nikolić M B Osnovi mlađe novoštokavske akcentuacije Beograd 1970Pavić A Studije o hrvatskom akcentu Rad knj 59 1881 102Pešikan M O osnovama štokavske akcentuacije Južnoslovenski filolog XXVIIIPeco A Akcenat sela Ortiješa Građa Naučnog društva NRBiH knj X Odjeljenje

istorijsko-filoloških nauka knj 7 Sarajevo 1961Peco A Akcenti i dužine u srpskohrvatskom jeziku Beograd 1991Peco A Osnovi akcentologije srpskohrvatskog jezika Naučna knjiga Beograd

1971Rešetar M Die serbokroatische Betonung der suumldwestlichen Mundarten Schrif-

ten der Balkancommission Ling Abt 1 Suumldslavische Dialekstudien 1 Wien 1900

Simić R ndash Ostojić B Osnovi fonologije srpskohrvatskoga književnog jezika Nik-šić 1989

Stevanović M Knjiga o akcentu književnog jezika Beograd 1991Stevanović M Savremeni srpskohrvatski jezik I Beograd 1964Telebak M Muzika riječi Banja Luka 1999

158 Elmedina Alić

Sažetak

Akcenatska norma bosanskog jezika do danas nije bila sistematizirana i predočena na jednome mjestu Također je poznato da bosanski jezički stan-dard odlikuju brojne akcenatske alternacije ali one dosad nisu bile pred-metom propitivanja tako da praktično ne znamo šta od svih tih dubletnih formi uistinu danas živi a šta su knjiški oblici koji se mogu zateći samo u gramatikama i rječnicima Te su dvije činjenice odredile dva temeljna cilja mog rada prvo sistematizirati akcenatsku normu bosanskog jezika tj u osnovnim crtama opisati glavne akcenatske tipove svih vrsta riječi pridr-žavajući se jedinstvene akcenatske tipologije drugo ustanoviti koliko su danas prisutne akcenatske alternacije (dvostrukosti i višestrukosti) na koje nailazimo u normativnim priručnicima standardnog bosanskog jezika

Metoda ekscerpcije primijenjena je na podatke u stručnoj i naučnoj li-teraturi (gramatike i rječnici) Istraživanje uz pomoć upitnika i ankete pro-vedeno je u osnovnim i srednjim školama u Travniku i Sarajevu Dobijene podatke statistički smo obradili i komentirali Na osnovu tako dobijenih rezultata ustanovili smo koja je akcenatska alternacija frekventnija

Akcenatske alternacije koje nudi standardni bosanski jezik razvrstane su prema kategorijama riječi imenice zamjenice pridjevi brojevi glagoli i nepromjenjive vrste riječi U radu smo se pridržavali akcenatske tipologije koja sve vrste riječi dijeli na dva tipa

1 nepromjenljivi akcenatski tip ndash obuhvata one riječi koje imaju isti nepromijenjeni akcent u svim oblicima sve riječi ovoga tipa razvr-stane su u četiri podtipa koje odlikuje a) dugouzlazni akcent b) dugosilazni akcent c) kratkouzlazni akcent d) kratkosilazni akcent

2 promjenljivi akcenatski tip ndash obuhvata promjenljive riječi ta pro-mjena može biti a) promjena tona b) promjena trajanja c) promje-na mjesta akcenta

Na osnovu pregleda akcenatskih tipova očigledno je da u ukupnom korpusu bosanskog jezika znatno veći broj riječi ima akcent nepromjenlji-vog tipa

Hipoteza od koje smo krenuli pokazala se tačnom akcenatska norma bosanskog jezika odlikuje se brojnim prozodijskim alternacijama Podaci do kojih smo došli u ovom istraživanju pokazuju da dubletne forme najče-šće nisu iste frekvencije od dva moguća akcenatska lika jedan je izrazito čest drugi se čuje rijetko Drugo i na temelju ograničenog korpusa (anke-tom je obuhvaćeno sto učenika osnovnih i srednjih škola) možemo ustvr-


diti da pojedine alternacije na koje nailazimo u gramatikama i rječnicima našeg jezika nisu prisutne u današnjem standardnom bosanskom jeziku

Ova knjiga sadrži cjelovit pregled akcenatskih odlika standardnog bo-sanskog jezika kao i podatke o tome koliko su pojedine prozodijske alter-nacije danas zastupljene u živoj riječi mladih Knjiga o akcenatskoj normi bosanskog jezika pridružuje se knjigama o gramatičkoj i leksičko-seman-tičkoj normi i nastoji otkloniti jednu od praznina u bosnistici

160 Elmedina Alić

Summary

The accentuation norm of the Bosnian language has not been systematised or laid out in one body of work to this day On the other hand the stand-ard Bosnian language is characterised by numerous accentual alterations which have not been the focus of academic research until now leaving us with practically no estimate on the number of variant forms which are frequent in spoken Bosnian and inversely - variant forms that only exist in literary Bosnian

These two facts have been the primary points which determined the objective of this research ndash to first of all systematise the accentuation norm of the Bosnian language that is to describe in brief the main accentual types of all types of words abiding by a singular accentuation typology as well as to examine the frequency of accentual alternations which are found in normative manuals of the standard Bosnian language

The method of excerption was applied on professional and scientific lit-erature (grammar books and dictionaries) Research using questionnaires and surveys was conducted in primary and secondary schools in Travnik and Sarajevo The gathered data was analysed statistically and commented on thus enabling us to determine which accentual alteration was more frequent

The accentual alterations found in the standard Bosnian language were sorted according the parts of speech nouns pronouns adjectives num-bers verbs and invariant parts of speech

The research complied with the accentual typology that divides all types of words in the following two categories

1 Immutable accentual type ndash which categorises words that have the same unchanged accent in all forms and all the words of this type were sorted into four subgroups that are characterised by a) cir-cumflex b) grave c) double grave d) acute accent

2 Mutable accentual type ndash which categorises mutable words the mu-tability of which can be in form of a) a change in tone b) a change in length c) a change in the place of the accentuation

Based on the overview of accentual types it is apparent that in the whole corpus of the Bosnian language there is a significantly larger number of words of the immutable accentual type


Our starting hypothesis proved to be true the accentuation norm of the Bosnian language is characterised by many prosodic alternations The data we gathered in this research points to the fact that the frequency of doublet forms most commonly is not at all the same ndash that is out of the two possible accentual manifestations one is very frequent and the other rarely heard in speech In addition to that based on the limited corpus (the questionnaires and surveys were filled out by one hundred primary and secondary school students) we can conclude that certain alternations which are found in grammar books and dictionaries are not at all common in todayrsquos standard Bosnian language

This book contains a complete overview of the accentual characteristics of the standard Bosnian language as well as information on how common certain prosodic alternations are in the spoken language of young people This book on the accentuation norm of the Bosnian language consolidates with books on grammatical and lexical-semantical norms in an effort to fill one of the gaps in Bosnianistics

162 Elmedina Alić

Резюме

Норма ударения (акцентная нормa) в боснийском языке до сегод-няшнего дня не была систематизирована и представлена в одном ме-сте Известно что боснийский языковой стандарт характеризуется многочисленными акцентными чередованиями но они до сих пор не были предметом исследований так что мы практически не знаем ка-кие из существующих дублетных форм живут сегодня на самом деле а какие из них являются книжными формами встречающимися только в грамматиках и словарях Эти два факта определили две ос-новные цели данной работы первая - систематизировать акцентные нормы (норму ударения) боснийского языка то есть в общих чертах описать основные акцентные типы всех частей речи придерживаясь при этом единой акцентной типологии вторая - установить насколь-ко сегодня используются акцентные альтернации (двойственность и множественность) которых мы находим в нормативных пособиях по изучению стандартного боснийского языка

Метод эксцерпции применяется в настояшем исследовании для данных общего корпуса выявленных из профессиональной и на-учной литературы (пособия и учебники по грамматике и словари) Методы анектирования и вопросников проведены в основных (де-вятилетних) и средних школах в Травнике и Сараеве Полученные данные статистически обработаны и прокомментированы На осно-вании таким способом полученных результатов выяснилось какая из акцентных альтернаций является наиболее частотной

Акцентные альтернации которыe предлагает стандартный бо-снийский язык классифицированны по следующим категориям существительные местоимения прилагательные числа глаголы и неизменяемые части речи В данной работе мы придерживаемся ак-центной типологии в соответствии с которой все части речи разде-ляются на два типа

1 неизменяемый акцентный тип - включает в себя те слова у которых одно и то же неизменяемое (устойчивое) ударение во всех формах все слова этого типа подразделяются на четы-


ре подтипа которые характеризуются а) долго-восходящим ударением б) долго-нисходящим ударением с) кратко-восхо-дящим ударением г) кратко- нисходящим ударением

2 изменяемый акцентный тип - содержит изменяемые слова данное изменение может сказаться в а) изменении тона б) из-менении продолжительности в) изменении места ударения

На основе обзора акцентных типов очевидно что в общем своде боснийского языка значительно большее количество слов с ударени-ем неизменяемого типа

Гипотеза с которой мы начали исследование подтвердилась ак-центная норма боснийского языка характеризуется многочисленны-ми просодическими альтернациями Данные которые мы получили в настоящем исследовании показывают что дублетные формы чаще всего не имеют одинаковую частоту употребления из двух возмож-ных акцентных вариантов один чрезвычайно распространен и часто встречается в то время как другой редко слышится Даже на основа-нии ограниченного корпуса (анкетированием было охвачено сто уче-ников основных - девятилетних и средних школ) можно сказать что отдельные альтернации которые находятся в пособиях и учебниках по грамматике и в словарях боснийского языка не употребляются в живом современном стандартном боснийском языке

Настояшая книга содержит всеобъемлющий обзор акцентных характеристик стандартного боснийского языка а также информа-цию о том насколько отдельные просодические альтернации пред-ставлены сегодня в живой речи молодых людей Книга о акцентной норме боснийского языка вместе с книгами о грамматических и лек-сико-семантических нормах боснийского языка восполняет один из пробелов в области боснистики


Aaerodinagravemika (RBJ 5) 43 afirmaacutecija (RBJ 5) 41 Afrikaacutenče ( Afrikaacutenac RBJ 6) 36 akadegravemik (RBJ 9) 20 147ȁko (RBJ 10) 144agraveko (RBJ 10) 147akumulaacutecījskī ȁkumulaciōnī (RBJ 11) 57ȁli (RBJ 14) 144 149alimentaacutecija (RBJ 14) 41agravelkohōlnī (RBJ 14) 58ambagravesādorov ambasȃdorov ( ambasȃdor

RBJ 16) 60amfiteaacutetar (RBJ 17) 19 146ȃnđeo ȃnđel (RBJ 20 GBJ 199) 20 148apagraverāt (RBJ 24) 29 150apagraverāt aparaacuteta (RBJ 24) 150apsogravelventskī apsolvȅntskī ( apsolvȅnt RBJ

26) 60Ariogravesto (NHJ 58) 30asocijatίvnōst (RBJ 32) 48astronȁutskī astronagraveutskī (RBJ 32) 66agraveuto (RBJ 36 GBJ 204) 30autobiὸgrafskī (RBJ 36) 63 148autonogravemija (RBJ 37) 43aacutevet (RBJ 38) 47avijagravetičārskī (RBJ 38) 60 147

Bbaacutebo (RBJ 40 GBJ 233) 39 40 153bacagravekati (RBJ 41) 113 114 147bagravecati (RBJ 41) 100 101 112 113 147baacuteciti (RBJ 41) 100 102 103 104 105 107Banjaluacutečānka (RBJ 48) 41 146barugraveština (RBJ 50) 42bȁš (RBJ 50) 144 149begravesjediti (RBJ 57) 112 113bezraacutezložno (RBJ 62) 139 146bibliotekaacuterstvo (RBJ 64) 33bigravefē (RBJ 64 GBJ 219) 28 29 150

bigravefē bifegravea (RBJ 64 GBJ 218) 150bijeacuteliti (RBJ 65) 111bijeacuteljeti (RBJ 65) 111bijenaacutele (RBJ 65) 30biacutelo (RBJ 66) 133 144 146bigravelješka (RBJ 66 GBJ 231) 41bȋljka (RBJ 67 GBJ 43) 43biogragravefija (RBJ 9) 42bȉstar (RBJ 69) 69bȉstrī (RBJ 69) 69bȉti (RBJ 69 GBJ 272) 102 133 134biacutevati (RBJ 70) 119bjegravežati (RBJ 72) 123blȃgo (RBJ 72) 33blagostaacutenje (RBJ 73) 32blagὸtvoran blȁgotvōran (RBJ 73) 60blagὸzvučan blȁgozvūčan (RBJ 73) 60blȁto (RBJ 73) 34blaacutežen blȃžen (RBJ 73) 56blaacuteženī (RBJ 73) 57bliacutezu (RBJ 75 GBJ 295) 139 143 146bȍcnuti (RBJ 77) 117 149bogobojagravežljivōst (RBJ 79) 49 148bȏlan (RBJ 82) 63 148boacutelničār (RBJ 81) 18 145Bornȅo (NHJ 59) 31bȏs (RBJ 84) 71bȏs bὸso bὸsa (RBJ 84) 149Bosaacutenac (RBJ 84) 18bȍsī (RBJ 84) 72braacuteniti (RBJ 87) 102 118brȁti (RBJ 88) 105 106 124 125 150brȁti braacutela (RBJ 88) 150brȁtić (RBJ 88) 22bragravetski (RBJ 88) 139 147 155bȑdo (RBJ 89) 35Brȍđanin (RBJ 93 GBJ 202) 19brodogragravedilīšte (RBJ 92) 33broacutejnōst (RBJ 94) 48bruacutejati (RBJ 94) 111 146bȓzo (RBJ 95 GBJ 296) 142 148

Predmetni indeks

166 Elmedina Alić

brὸjiti (RBJ 93) 112 113budagraveliti (RBJ 97) 101buacutedan (RBJ 97) 70buduacutećnōst (RBJ 97) 48 146buacuteknuti (RBJ 99) 118

Ccȃrstvo (RBJ 104) 33cŕnjeti (RBJ 119) 103cȓpsti cŕpsti (RBJ 119) 100cȓv (RBJ 120 GBJ 216) 26 156crvegravenjeti (RBJ 57) 101 113 114

Ččȁk (RBJ 126) 144 149čȃvče (NHJ 70) 37čegravestit (RBJ 133) 57 147čegravestitī (RBJ 133) 58čegravešati (RBJ 134) 121 149čegravešati čȅšēm (RBJ 134) 149čegravetiri (RBJ 134 GBJ 254) 98 99 150čegravetiri četiriacutejū četirigravema (RBJ 134 GBJ 254)

150četrdegravesēt (RBJ 135) 93 147četrdesetodnȇvnī (RBJ 135 četrdesetogravednēv-

nī) 64četvegraveri čȅtveri (RBJ 136 GBJ 257) 93čȅtvero četveroacutega četveacuterga (GBJ 256

RBJ 136 čȅtvero) 150čȅtvero čȅtvoro (RBJ 136 GBJ 256) 99 150četverὸnoškē (RBJ 136) 141 148čegravetvtī (RBJ 137) 90 91 147 154čigravejī čȉjī -ā -ē (RBJ 138 GBJ 248) 75čȋm čȉm (RBJ 138) 83 144 148čigravetalac čigravetatelj (RBJ 141 GBJ 203) 19 147čigravetati (RBJ 141) 100 101 105člaacutenstvo (RBJ 142) 32čovjekoljugravebiv (RBJ 143) 61 148čovjekoljugravebivī (RBJ 143) 62čȕti (RBJ 146) 105čuacutevati (RBJ 146) 103 107

Ddagravehnuti (RBJ 155) 121dagravekako dakagraveko (RBJ 155) 144

daacutekle dȁklē dȁkle (RBJ 155) 144 147dagraveklē daacutekle dȁkle dȁklē (RBJ 155) 147dagravelek (RBJ 155) 73 150dagravelek dalegraveka dalegraveko (RBJ 155) 150dalegraveko (RBJ 156) 140 147Dalmatiacutenac (RBJ 156) 19 146dagravenās (GBJ 295) 139dagravenas (RBJ 158 GBJ 295) 139 154dariacutevati (RBJ 159) 128darogravevitōst (RBJ 159) 49darὸvati (RBJ 159 GBJ 268 dȁrovati) 102

105 126 127darόvnica (RBJ 159) 41dȁti (RBJ 160) 106 126 150dȁti dȃm daacutedem (RBJ 160) 150daacutevno (RBJ 161) 139 146debegraveliti (RBJ 162) 113 114debeacuteljko (RBJ 162) 30desetegraveri dȅseteri (RBJ 174) 94dȅsetero dȅsetoro (RBJ 174) 96devedegravesētī (RBJ 177) 93 147devetegraveri dȅveteri (RBJ 178) 94degravevētī (RBJ 178) 90 147dȅvetstō (RBJ 178 GBJ 255) 95 149dȉći (RBJ 180) 100dijagravelekt (RBJ 182) 20 147dijalektogravelog (RBJ 182) 20 148dijeacutete (RBJ 184) 37 38 149dijeacutete djegraveteta (RBJ 184) 149dirigravegent dirigȅnt (RBJ 188) 22diacutesati (RBJ 189) 119djegraveca (RBJ 194) 47djegravelilac djegravelitelj (RBJ195) 19djelotvoacuternōst (RBJ 195) 48djegravetešce (RBJ 196) 36djegravevōjka (RBJ 197 GBJ 230) 41dobaacuteciti (RBJ 198) 103dobiacutejati (RBJ 199) 128dobrigravečina (RBJ 200) 42dobronaacutemjeran (RBJ 201) 57 146dὸbro (RBJ 200 GBJ 297) 139 147dὸčekati (RBJ 201) 112 113dočekiacutevati (RBJ 202) 107dȏći (RBJ 202) 105 132 133dὸdati (RBJ 203) 130 151


dὸdati dὸdām dodaacutejūći dȍdān dȍdāt (RBJ 203) 151

dὸgodinē (RBJ 204 GBJ 297) 139dogὸrjeti (RBJ 205) 125dȍk (RBJ 207) 144 149dȍlje (RBJ 211 GBJ 295) 142 149domagravećin (RBJ 212) 20domaacutehnuti (RBJ 212) 127 150domaacutehnuti dὸmāhnēm (RBJ 212) 150dogravemovina (RBJ 214) 41dogravenijēti (RBJ 214) 136donὸsiti (RBJ 215) 126dὸpasti (RBJ 215) 112 113dopuacuteziti (RBJ 217) 128dὸručkovati (RBJ 218) 112 113 147dȍsādan (RBJ 218) 64 148doseacutezati (RBJ 218) 128dogravesjē (RBJ 219) 28dὸstignuti (RBJ 220) 112 113došagravepnuti (RBJ 221) 125 150došagravepnuti dὸšapnēm (RBJ 221) 150dotčati (RBJ 223) 126dograveteći (RBJ 222) 135 150dograveteći dotegravečēm (RBJ 222) 150dȍvečēr dȍvečē (RBJ 224 GBJ 297) 142dožiacutevjeti (RBJ 226) 128 150dožiacutevjeti dožiacutevīm dὸžīvljen (RBJ 226) 150drugagravečijē (RBJ 232) 140drȕgī (RBJ 232 GBJ 255) 95 96 100 149džati (RBJ 235) 101 105 106 123džāvnoprȃvnī (RBJ 236) 66državotvoacuternōst (RBJ 236) 48duacuteša (RBJ 241) 44dȗž dȕž (RBJ 243) 144dvȃ (RBJ 243 GBJ 254) 96 97 100 150 154dvȃ dvagravejū dvaacutejū (GBJ 254 RBJ 243 dvȃ)

150 154dvaacutenaest ( RBJ 244 GBJ 254) 89dvaacutenaestī (RBJ 244 GBJ 255) 89 90dvaacuteput dvaacutepūt (RBJ 244 GBJ 258) 90dvaacutepūt dvaacuteput (RBJ 244 GBJ 298) 139dvȉje (RBJ 244 GBJ 254) 96 149dvȉje dviacutejū (RBJ 244 GBJ 254) 149dvȍje (RBJ 245 GBJ 256) 98 150dvȍje dvoacutema (GBJ 256 RBJ 245 dvȍje) 150

dvὸji (RBJ GBJ 257) 92

Eekskomunikaacutecījskī ( ekskomunikaacutecija RBJ

262) 57 146ekspresiogravenist (RBJ 264) 20egravenglēski (RBJ 270) 139etimogravelog (RBJ 275) 20eufemigravezam (RBJ 276) 20evoluacutecījskī (RBJ 277) 57 146

Ffanatigravezam (RBJ 281) 20fijȁsko fijagravesko (RBJ 286) 31flamigravengo (RBJ 291) 30fotoamagravetērski fotoamatȅrskī (RBJ 295) 63

Ggȁvrān (RBJ 307) 148gȁziti (RBJ 307) 101 117 149gdjegraveko (RBJ 307) 88gdjegravekojī -ā -ē (RBJ 307 GBJ 247) 75gdjegravešto (RBJ 307) 88generalizaacutecija (RBJ 308) 41gȉnuti (RBJ 311) 101 105glaacuteva (RBJ 315) 44 45glȅdati (RBJ 317) 100gmȉzavac (RBJ 321) 22gȏ (RBJ 322) 71gȍdina (RBJ 322) 44gȏl gὸla gὸlo (RBJ 323) 71 149gȏlī (RBJ 322) 71gȍlūb (RBJ 324 GBJ 202) 23 152gὸniti (RBJ 325) 120gogravera (RBJ 325) 46 47 149gogravera gȍru (RBJ 325) 149gὸrjeti (RBJ 326) 101 112 113gospogravedār (RBJ 328 GBJ 222) 29 150gospogravedār gospodaacutera (RBJ 328) 150gȏst gȍst (RBJ 328 GBJ 216) 26 27govedaacuterstvo (RBJ 329) 146govὸriti (RBJ 330) 103 104 107grȃd u graacutedu (RBJ 331) 149gradonaacutečelnīk (RBJ 332) 19

168 Elmedina Alić

građevinaacuterstvo (RBJ 333) 32graacutena (RBJ 334) 45grȉjati (RBJ 338) 107gubiacutetak (RBJ 344) 18 146guacuteliti (RBJ 345) 102gȕšče (RBJ 348) 37

Hhȉljaditī hȉljadītī (RBJ 361 GBJ 255) 95

96 154hȉtar (RBJ 363) 69hlaacutedan (RBJ 364) 70hlaacutediti (RBJ 364) 100hȍtimicē (RBJ 368 GBJ 296) 142hvati se (RBJ 372) 113htjȅti (RBJ 372 GBJ 273) 102 134hvaacuteliti (RBJ 375) 104 105 118 145hvaacuteliti hvȃlīm (RBJ 375) 149

Iigraveći (RBJ 377) 104 105ȉčijī -ā -ē (RBJ 377) 79ȉdeālan (RBJ 378) 65ideagravelist(a) (RBJ 378) 20igravegla (RBJ 379) 46igravegrati (RBJ 381) 106ȉkakav (RBJ 381) 78ȉko (RBJ 382) 78ȉli (RBJ 382) 147igraveli ȉli (RBJ 382) 144 147imaacutenje (RBJ 383) 32igravemati (RBJ 383) 130ȉme (RBJ 384 GBJ 207) 38ȉme imegravena (RBJ 384 GBJ 207) 38 150ȉmenovānje (RBJ 384) 34imperijaligravestičkī (RBJ 385) 63 148impresionigravezam (RBJ 386) 20 148ȉndividuālan (RBJ 388) 65indugravestrija (RBJ 388) 42 147inspiraacutecija (RBJ 392) 41insuficijegraventnōst ( insuficijegraventan insufici-

jȅn tan RBJ 393) insuficijȅntnōst ( in-su fijȅntan RBJ 393) 49

intelektuaacutelac (RBJ 393) 19 146intelektugraveālka (RBJ 393) 43 148

ȉnternacionālan (RBJ 395) 65iskomagravedati (RBJ 403) 114 115 148igravespeći (RBJ 408) 105ispiacutejati (RBJ 408) 128ispiacutesati (RBJ 409) 128ispljugravevati (RBJ 411) 126ispripὸvjediti (RBJ 414) 114 115 148ispὸvjediti (RBJ 412) 113 114 147isteacutegnuti (RBJ 417) 127istinoljugravebivōst (RBJ 417) 49ȉšta (RBJ 423) 78Iacutevo (GBJ 208) 40igravezāći igravezāđēm izaacuteđi (RBJ 424) 150izbaacuteciti (RBJ 425) 100izdalegraveka (RBJ 428) 141 148izdžati (RBJ 430) 127igravezīći igravezāći (RBJ 434) 137igravezjutra ȉzjutra (RBJ 453) 139 140 155izlučiacutevati (RBJ 436) 128izmagraveknuti (RBJ 437) 125 150izmagraveknuti igravezmaknēm (RBJ 437) 150igravezmesti (RBJ 476) 135izὸrati (RBJ 442) 106izugravemjeti (RBJ 446) 113 114 147izvanbrȃčnī (RBJ 446 ȉzvanbrāčnī) 64igravezvēsti izveacutesti (RBJ 447 igravezvēsti) 101

Jjȃ (RBJ 452 GBJ 249) 82 83jȁbuka (RBJ 452 GBJ 230) 44 148jaacuteje (RBJ 455 GBJ 224) 36jȃk (RBJ 455 GBJ 241) 54jȃkī (RBJ 455 GBJ 241) 55jȁnje (RBJ 457 GBJ 224) 37jagravestučnica (RBJ 459) 41 147jegravedan (RBJ 462 GBJ 253) 91jedagravenaest (RBJ 462 GBJ 255) 92 147jedanaestegraverica (RBJ 462) 43 148jedagravenaestī (RBJ 462 GBJ 255) 92 93 147jedagravenpūt (RBJ 462) 140 147jediacutenče (RBJ 463) 36 146jednaacutečiti (RBJ 463) 128 150jednaacutečiti jegravednāčīm (RBJ 463) 150jȅdnostāvno (RBJ 466) 144jednostaacutevnōst (RBJ 466) 48 146


jegravedva jȅdva (RBJ 467) 144 147jȅr (RBJ 469) 144 149jesegravenas (RBJ 469 GBJ 297) 140 147jȅzero (RBJ 470) 35 150jȅzero jezegravera jezeacuterā (RBJ 470) 150jezikoznagravenstvo (RBJ 471) 33Joacutevo (GBJ 208) 40jugravenāk (RBJ 474) 29 150jugravenāk junaacuteka (RBJ 474) 150juacutene (RBJ 474 GBJ 207) 36juacuternuti (RBJ 475) 118jȕtrōs (RBJ 475 GBJ 297) 142 149

KKagraveiro (RBJ 480 GBJ 204) 30 147kagravekao (RBJ 480) 30kagravekav kagravekāv (RBJ 481 GBJ 252) 88 154kagravekav -a -o (RBJ 481 GBJ 252) 74 147

154kagravemēnje (RBJ 195) 33kamenoreacutezac (RBJ 484) 19 146kȁmoli (RBJ 485) 144 149Kȃrlo (RBJ 480 GBJ 204) 31kagravešljati (RBJ 493) 121kategorizaacutecija (RBJ 494) 41kaacutezati (RBJ 496) 107kaziacutevati (RBJ 496) 102 104kćȋ (RBJ 497 GBJ 213) 53kiacutepjeti (RBJ 501) 101kȉsnuti (RBJ 502) 100klȅcati (RBJ 505) 117klȇti (RBJ 506) 100 101 131klȇti kleacuteti (RBJ 506 klȇti) 100 101kljuacutese (RBJ 511) 37klὸnuti (RBJ 509) 121knjȉga (RBJ 511 GBJ 227) 44kȍ (RBJ 512 GBJ 251) 83 149kȍ kȍg kogravega štȁ štȍ čȅg čegravega (RBJ

512 GBJ 250) 83 149kὸgod (RBJ 514 GBJ 247) 81 149kὸgod kiacutemegod (GBJ 247 RBJ 514 kὸgod)

149kojekagravekav -a -o (RBJ 514) 77 147kojegraveko kojekiacuteme kojekὸga (RBJ 515) 150kojegraveko kojekȍ (RBJ 515) 88 150

kojekugravedā kojegravekudā (RBJ 515) 141kὸjī kȍjī -ā -ē (GBJ 248 RBJ 515 kőjī)

75kȍjī kȍjē (RBJ 515 GBJ 252) 76kȍkōš kőkoška kogravekoška (RBJ 516 GBJ

234) 52 153koleacutega (RBJ 517 GBJ 233) 41 146kὸlikī koligravekī -ā -ō (GBJ 248 RBJ 518)

75kolonijaligravezam (RBJ 519) 20 148kompetegraventnōst kompetȅntnōst (RBJ 523)

49komunikaacutecija (RBJ 525) 41kȍntraproduktīvan (RBJ 531) 65kȍnj (RBJ 533 GBJ 215) 24 149kȍnj kὸnja (RBJ 533 GBJ 251) 149kȍplje (RBJ 535 GBJ 225) 34 148kȍrzo (RBJ 538 GBJ 204) 31kogravesa (RBJ 528) 46kogravevati (RBJ 542) 103 104kὸvati (RBJ 542) 106 107 122krȃlj (RBJ 546 GBJ 216) 24 25krȁsti (RBJ 547) 106kreacutenuti (RBJ 550) 105kreacutetati (RBJ 551) 102 105krȉti (RBJ 554) 107krȏj krogravejevi (RBJ 557) 149krȍv (RBJ 558) 24kućedomagravećin (RBJ 565) 20kukugraveruz (RBJ 569) 20kuacutepati (RBJ 572) 119kugravepē (RBJ 572 GBJ 199) 28kupὸvati (RBJ 572) 106 126 127

Llȁgan (RBJ 580) 64 65 148lȁganī (RBJ 580) 65lakὸuman lȁhkoūman (RBJ 581) 60laacutesta (RBJ 584) 39lȇći (RBJ 586) 117 137legravežati (RBJ 591) 123legravežēćkē ležegravećkē (GBJ 297 RBJ 591 ležegraveć-

kē ležegravećki) 140 155libregraveto (RBJ 592) 30ligravestati (RBJ 598) 100

170 Elmedina Alić

logravevac (RBJ 603 GBJ 219) 27 28 152lὸmiti (RBJ 601) 106lὸviti (RBJ 603) 101lȕpiti (RBJ 607) 100

LJljepograveta (RBJ 609 GBJ 230) 42 153ljuacutebav (RBJ 610) 47 48 145

Mmaacutehati (RBJ 619) 119maacutehnuti (RBJ 620) 118 149maacutehnuti mȃhnēm (RBJ 620) 149mȃjčīnskī (RBJ 621) 63 148mȃjčīnstvo (RBJ 620) 34mȃjka (RBJ 621 GBJ 228) 43 148mȃjstor (GBJ 200) 20 21magravekar (RBJ 622) 144 147magraveknuti (RBJ 622) 121 149magraveknuti mȁknēm (RBJ 622) 149magravelen (RBJ 623) 73mȁlo ( RBJ 624 GBJ 296) 142 149magraverljivōst (RBJ 630 GBJ 630) 147matemagravetičārka (RBJ 633) 42mȁterīnstvo (RBJ 634) 34mȅđuplanetārnī međuplagravenetārnī (RBJ 639)

66mȅđusoban međugravesoban (RBJ 639) 66međugravetīm (RBJ 639) 144 147međuzaacutevisnōst (RBJ 640) 48Meacuteho (GBJ 208) 40 153mȅsti (RBJ 645) 104mȋ (RBJ 648 GBJ 249) 82mikroorganigravezam (RBJ 650) 20 148milijagraverdītī miligravejārditī (RBJ 650) 93miliὸnitī miliὸnītī (RBJ 651 GBJ 255)

93 94ministaacuterstvo ministagraverstvo (RBJ 653) 32

146mirigravesati (RBJ 655) 126miacuteriti (RBJ 655) 102mirὸvati (RBJ 655) 126mȋsao (RBJ 656 GBJ 235) 52 53mjȅsēc (RBJ 660 GBJ 219) 22 23 153mjȅsto (RBJ 660 GBJ 223) 35

mlȃd (RBJ 661 GBJ 242) 54 66-68 149mlȃd mlaacuteda mlaacutedo (RBJ 661 GBJ 242)

149mlȃdī (RBJ 661 GBJ 242) 67 68mljȅti (RBJ 664) 105mȍći (RBJ 665) 105 117mȏj (RBJ 667 GBJ 251) 83 84 149mȏj mὸjīm (RBJ 667 GBJ 250) 83 149mὸje (RBJ 667 GBJ 251) 83 84mὸliti (RBJ 668) 102mogravemče (RBJ 668) 36mȏre (RBJ 671 GBJ 223) 33 34 148mȏst (RBJ 672) 26mȍto (RBJ 673) 31mȍzak (RBJ 673 GBJ 41) 24 149mȍzak u mὸzgu (RBJ 673 GBJ 41) 149mὸžda mȍžda (RBJ 674) 147mȍžda mὸžda (RBJ 674) 144mrȉjeti (RBJ 675) 132 150mrȉjeti mreacutemo (RBJ 675) 150mrtvorograveđēnče (RBJ 677) 37mugravedrac (RBJ 679) 28muacutetiti (RBJ 684) 118mugravezičārka (RBJ 684) 41

Nnȃći (RBJ 690) 100 101 132nȃći naacuteći (RBJ 690) 100 101nacionaacutelnōst (RBJ 689) 48naacuteda (RBJ 690) 39nagravedōći (RBJ 694) 105nadὸmak nȁdomak (RBJ 694) 144 147nȁglās (RBJ 698 GBJ 296) 142 149naglavagravečkē nȁglavačkē (RBJ 698) 141

155nȃglo (RBJ 698) 142 148naacutegodba (RBJ 698) 39nȃjgȍrī nȃjgorī ( gőrī RBJ 326) 56nȃjmilostigravevijī nȁjmilostigravevijī ( milogravestiv

mȉlostiv RBJ 652 GBJ 240) 56nȃjstagraverijī ( stagraverijī RBJ 1245 GBJ 241) 56naacuteklonōst (RBJ 704) 47naacutekon nagravekon (RBJ 704) 143 146nagravekrāj (RBJ 705) 143 147nakupὸvati (RBJ 706) 106


namagravegārčiti (RBJ 708) 113 114naopagravečkē (RBJ 712 GBJ 297) 142 143

148 155nȁopačkē naopagravečkē (GBJ 297 RBJ 712

nȁopačkē) 142naopograveslu (RBJ 712) 148naplaacutetiti (RBJ 714) 128napregraveskok napreacuteskok (RBJ 716) 140 155napriacutemjer (RBJ 717) 144nȁprotīv (RBJ 717) 144 149nagraverāsti naraacutesti (RBJ 718 nagraverāsti) 101naacuteravno (RBJ 719) 144 146naacuterod (RBJ 720) 18nasaacutevjetovati (RBJ 721) 111 112 146naacutesēlje (RBJ 722 GBJ 226) 32 145naslogravenjāč (RBJ 723) 29 150naslogravenjač naslonjaacuteča (RBJ 723) 150nȁš (RBJ 725) 77 148nȁš -a -e (RBJ 725 GBJ 251) 77 148nagravevrh (RBJ 733) 143 147nagravezvati (RBJ 735) 129nȅčijī -ā -ē (RBJ 736) 79nediscipligravenīrān nedigravesciplinovān (RBJ 737)

61nedogravenošče (RBJ 738) 37nȅgo (RBJ 740) 144 149nȅhoticē (GBJ 297 RBJ 740 negravehoticē

nȅhotično negravehotično) 142nȅkakav (RBJ 743) 78nȅkī -ā -ō (RBJ 743) 79nȅko (RBJ 743) 78 79 81nȅkojī -ā -ē (RBJ 743) 79 80nȅkolika ( nȅkoliko RBJ 743) 78nekompetegraventnōst nekompetȅntnōst (RBJ

743) 49negravemilicē nȅmilicē (RBJ 745) 139 155neobagravezirānje (RBJ 747) 33neὸbrazovān (RBJ 747) 58 147nepriacuteličan nȅpriličan (RBJ 754) 57nepriacuterodan nȅprirodan (RBJ 754) 57nepriacuteseban (RBJ 754) 146neprίrodnōst ( neprίrodan nȅprirodan

RBJ 754) 48nerazumijeacutevānje (RBJ 756) 33nestaacuteško (RBJ 759) 30 146

nesugravemnjivo (RBJ 760) 144nȅšto nȅšta (RBJ 760) 78neugoacutednōst nȅugodnōst (RBJ 761) 48neuobigravečājen (RBJ 762) 61 148neugravepūćen (RBJ 762) 58 147nȅuspjeh (RBJ 762) 22nevaacutežēćī (RBJ 763) 146nevinaacutešce (RBJ 764) 36nȅvrijēme (RBJ 765) 38 150nȅvrijēme nevremegravena (RBJ 765) 150nezainteregravesīrānōst ( nezainteregravesīrān RBJ

765) 49 148nȉčijī -ā -ē (RBJ 767) 79nȉkakav nȉkakāv (RBJ 768) 78nȉko (RBJ 769) 78nȉkojī -ā -ē (RBJ 769) 79nȉšta (RBJ 770) 78nigravevō (RBJ 770 GBJ 199) 28nȉže (RBJ 771) 144 149nȏć (RBJ 771 GBJ 233) 53 54nogravega (RBJ 772 GBJ 228) 47 149nogravega nȍgu (RBJ 722 GBJ 228) 149Norveacutežanin (RBJ 774 GBJ 202) 19Norveacutežānka (RBJ 774) 41nȍsēći (RBJ 774) 104 120 121 154nὸsiti (RBJ 775) 102 104 106 107 120

149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149

NJnjegravegov (RBJ 779 GBJ 252) 74 88 147njegravegov -a -o (RBJ 779 GBJ 247) 74 147njȇn (GBJ 252) 77 88 148njȇn njȇzīn njeacutezīn -a -o (GBJ 252) 77

148njeacutezīn (GBJ 252) 74 77 88 146 148njeacutezīn njȇzīn -a -o (GBJ 247) 74 77 146njȉhov (GBJ 252) 77 88 148njȉhov -a -o (GBJ 252) 77 148

Oȍba obagravejū obagravema (RBJ 781 GBJ 254)

150ȍba ȍbje (RBJ 781 GBJ 254) 99 150obίtelj (RBJ 784) 48

172 Elmedina Alić

ȍboje (RBJ 788 GBJ 256) 100obὸljeti (RBJ 788) 125obὸriti ὸborīm (RBJ 788) 150ogravebrazovānje (RBJ 1262) 33očekiacutevati (RBJ 792) 128ὸdāvno ȍdāvno (RBJ 795 GBJ 295) 139odmalegravehna odmalegravena ȍdmalehna (RBJ

801 GBJ 296) 141 155ὸdmicati (RBJ 801) 100ogravednijēti (RBJ 802) 136 150ogravednijēti odnegravesēm ȍdnio (RBJ 802) 150odugravemirati (RBJ 808) 113 114 147ὸduvijēk ȍduvijēk (RBJ 808) 139ὸdveć ȍdveć (RBJ 809) 139oglegravedalo (RBJ 812) 33ohlaacutediti (RBJ 814) 100ȍko (RBJ 817) 34ȍko ὸčijū (RBJ 817) 149okruacuteglo ὸkrūglo (RBJ 820) 139 146ȏn ȍn (RBJ 825 GBJ 250) 85 149ȍn ogravena ograveno (RBJ 825) 149ὸna (RBJ 825 GBJ 250) 86ὸnāj ȍnāj -ā -ō (RBJ 825 GBJ 247) 75onagravekav onagravekāv -a -o (RBJ 825 GBJ 252)

76 147ὸno (RBJ 825 GBJ 250) 81 85 86onὸlikō onoligravekō (RBJ 827 GBJ 296) 140ȍpēt (RBJ 829) 144opὸrezovati (RBJ 832) 113 114ὸprati (RBJ 833) 106 129 150ὸprati opegraverēm ȍprān (RBJ 833) 150ὸprāvdati (RBJ 833) 100 103ὸrati (RBJ 837) 106 121 122organizaacutecija (RBJ 837) 41 146organizaacutecījskī ȍrganizaciōnī (RBJ 837)

57 146originaacutelnōst (RBJ 838) 48 146ȍrūći (RBJ 837 GBJ 285) 122 154ὸrūći (GBJ 285) 122ȍsam (RBJ 840) 95 100 149osamdegravesēt (RBJ 840) 93 147osagravemnaest (RBJ 840) 92 147osagravemnaestī (RBJ 840) 92ȍsamstō (RBJ 841) 95ȍsamstōtī (RBJ 841) 95

ȍsmero ȍsmoro (RBJ 844) 96ὸstarjeti (RBJ 846) 112 113 147ὸsūnčati (RBJ 848) 112 113ogravetac (RBJ 850) 19ὸtēti (RBJ 851) 131ὸtīći (RBJ 852) 105 136ogravetočanin (RBJ 855) 19otpὸčinuti (RBJ 856) 113 114ὸvāj ȍvāj -ā -ō (GBJ 247 RBJ 860 ȍvāj

-ā -ō) 75ovagravekav ovagravekāv -a -o (RBJ 860) 76 77

147ovagravekō (RBJ 860 GBJ 296) 140oacutevdje (RBJ 861 GBJ 295) 139 146ovὸlikō ovograveliko ovoligravekō (RBJ 862 GBJ

296) 140ὸvudā ὸvuda (RBJ 863)139

Ppaacuteliti (RBJ 870) 102pȃmćēnje (RBJ 871) 34 108pȁmēt (RBJ 871 GBJ 234) 50 51 153pȃmtiti (RBJ 871) 100 101 107 116 117

148pȃnj (RBJ 873 GBJ 198) 24 26pȇć (RBJ 887) 53pȅći (RBJ 887) 102pedegravesēt (RBJ 887) 92pedegravesētī (RBJ 887) 92 147pegravenjati (RBJ 890) 121pȇt (RBJ 897 GBJ 254) 94 148petegraveri (RBJ 894) 93pȅtero pȅtoro (RBJ 894 GBJ 255) 96pȇtī (RBJ 894 GBJ 255) 94 100 148pegravetnaest (RBJ 894) 90 147pegravetnaestī (RBJ 894) 90pigravejānčevati (RBJ 896) 112 113piacuteliti (RBJ 898) 104piacutesati (RBJ 900) 104 105 119piacutetati (RBJ 902) 100 102 104 105 107

119 120pȉti (RBJ 902) 105 106 137planigravena (RBJ 906) 42plaacutetiti (RBJ 907) 118 119 149plaacutetiti plȃtīm (RBJ 907) 149


plȅsti (RBJ 909) 104-106plȅtīvo (RBJ 910) 34pljȗsak (RBJ 913 GBJ 126) 21 153plὸviti (RBJ 912) 107pobograveljšati pȍboljšān (RBJ 915) 150pὸbrati (RBJ 915) 106 129 150pὸbrati pobegraverem i pὸberēm pȍbrāla

(RBJ 915) 150pobudagraveliti (RBJ 916) 101pobὸjati se (RBJ 915) 126pocŕnjeti (RBJ 917) 103pocrvegravenjeti (RBJ 917) 101pὸčēti (RBJ 917) 131početverὸstručiti ( četverogravestručiti RBJ

136) 115 116 148pὸdati (RBJ 919) 130pὸdići (RBJ 921) 150pogravedlac (RBJ 922) 28podnaacuteslov (RBJ 923) 18pόdnē (RBJ 923 GBJ 207) 36pogdjegravekojī -ā -ē (RBJ 931) 77pȍglēd (RBJ 931) 22pὸgledati (RBJ 932) 100poispregravemetati (RBJ 935) 114 115 148pokiacutepjeti (RBJ 1009) 128pὸkisnuti (RBJ 939) 100pὸkojī -ā -ē (RBJ 940 GBJ 248) 75polaacutehko (RBJ 943) 139 146polegravetjeti (RBJ 944) 105Politegraveo (NHJ 58) 30pograveliti poligraveven polivegravena poliacutevajūći (RBJ

946) 151poljoprigravevrednīk poljoprȉvrednīk (RBJ

950) 22polὸmiti (RBJ 947) 126 150polὸmiti pὸlomīm (RBJ 947) 150pogravemalo (RBJ 951 GBJ 297) 139 147pogravemesti (RBJ 952) 135 150pogravemesti pomegravetem pomegravetēm (RBJ 952)

150pὸnekī -ā -ō (RBJ 955 GBJ 248) 75pὸpiti (RBJ 958) 106popljugravevati (RBJ 959) 126pȍpūt pὸput (RBJ 961) 144pὸpūt pȍpūt (RBJ 961) 143 147

pȍred (RBJ 963) 144poslὸvati (RBJ 969) 126pȍtrbuškē potrbugraveškē (RBJ 983 GBJ 296)

142 143 155potὸnuti (RBJ 981) 103povećaacutevati (RBJ 986) 128poveacutezati (RBJ 986) 103pȍviše (RBJ 987) 144pogravevodom poacutevodom (RBJ 988) 143pὸvūći povuacuteći(RBJ 990 pὸvūći) 101 107pozaacutevidjeti (RBJ 990) 111 112 146pὸzvati (RBJ 992) 106 129pozvὸniti (RBJ 992) 126požegraveljeti (RBJ 993) 125prȁhrvātskī hvātskī (RBJ 582) 60prȁljudskī ljugravedskī (RBJ 612) 60prȁslavēnskī slagravevēnskī (RBJ 995) 60prȁti (RBJ 996) 104 106 124 125praugravenuče (RBJ 996) 37prȃvda (RBJ 997) 43 103prȃvdati (RBJ 997) 100 103 116 117 148preligravestati (RBJ 1012) 100prȅmda (RBJ 1012) 144prȅsti (RBJ 1022) 104prestolonaacutesljednīk (RBJ 1023) 19prešuacutetjeti (RBJ 1024) 128 150prešuacutetjeti prešuacutetīm pregravešūćen (RBJ 1024)

150pretŕpjeti (RBJ 1026) 105prȅviše prȅvišē (RBJ 1028) 142 155pregravezime preacutezime (RBJ 1030 GBJ 226) 38

150pregravezime prezimegravena (RBJ 1030) 150prigravedōći (RBJ 1034) 105pridogravenijēti (RBJ 1034) 136 150pridogravenijēti pridonegravesēm prȉdonio (RBJ

1034) 150prȉjatelj prigravejatelj (RBJ 1036 GBJ 221) 21prijategraveljica (RBJ 1036) 42 43 147pročigravetati (RBJ 1059) 100 105profesionaacutelnōst (RBJ 1061) 48 146prohuacutejati (RBJ 1064) 128prὸliti (RBJ 1068) 103progravenāći (RBJ 1071) 101 136

174 Elmedina Alić

prὸnāći pronaacuteći (RBJ 1070 prὸnāći) 101 136

prȍtupožārnī protupὸžārnī (RBJ 1081) 66prȍtuprovālnī (RBJ 1081) 66proturaacutezlog (RBJ 1081) 19proacutezor (RBJ 1085 GBJ 197) 18 145prὸzvati (RBJ 1085) 129prožiacutevjeti (RBJ 1085) 103pruacutega (RBJ 1087) 39pȑvī pȓvī (RBJ 1088 GBJ 255) 91 92

154prvorograveđēnče (RBJ 1088) 37 147pȗt (RBJ 1095 GBJ 216) 24 144 148 149pȗt puacutetā (RBJ 1096) 144puacutetā (RBJ 1096) 146puacutetem (RBJ 1096) 143 146pugravetujūćī (RBJ 1096) 57 58 147

Rračunovogravedstvo (RBJ 1099) 33 148rȁdi (RBJ 1099) 107 144 149rȃdio (RBJ 1100 GBJ 204) 31 148radioaktίvnōst (RBJ 1100) 48rȁdōst (RBJ 1101 GBJ 234) 50 153raacuteđati (RBJ 1101) 119rȁme (RBJ 1103) 38 150rȁme ramegravena (RBJ 1103) 150rȃsti raacutesti (RBJ 1114 rȃsti) 100 101 106rasuacutelo (RBJ 1116) 32 146raščupaacutenko (RBJ 1117 GBJ 204) 30rȁt (RBJ 1118) 24razbjegravežati se (RBJ 1120) 127raacutezbōjničkī (RBJ 1120) 56 145raacutezličitōst (RBJ 1025) 48 104raacutezlikovati (RBJ 1126) 103razmažeacutenko (RBJ 1123) 30 146raacutezmjērno (RBJ 1128) 139 146rehabilitaacutecījskī ( rehabilitaacutecija RBJ 1140)

57 146rekapitulaacutecījskī ( rekapitulaacutecija RBJ 1140)

57revoluciogravenārka (RBJ 1147) 43ribaacuteriti (RBJ 1149) 104ribogogravejilīšte (RBJ 1149) 33 147rȏd (RBJ 1153) 26

rȍk (RBJ 1155) 24 149rȍk u rὸku (RBJ 1155) 149rȍv (RBJ 1158) 24ruacuteka (RBJ 1160) 11 14 44 45rukovogravedilac rukovograveditelj (RBJ 1161

GBJ 223) 20rumegravenilo (RBJ 1161) 33 147

Ssagravebrati (RBJ 1165) 129 150sagravebrati sabegraverēm sȁbrao (RBJ 1165) 150sačuacutevati (RBJ 1165) 103sagraveglasnōst (RBJ 1167) 48sȃm saacutema saacutemo (RBJ 1169 GBJ 248) 149samopouzdaacutenje (RBJ 1171) 33 146samozavaraacutevānje (RBJ 1172) 33sagravemrt (RBJ 1173) 49sȁn (RBJ 1173 GBJ 126) 15 22sȃnjkati (RBJ 1174) 101 116 117 148šagraveptati (RBJ 1286) 121sagravesvīm (RBJ 1177) 144 147sȁv (RBJ 1178 GBJ 250) 87saacutevjetovati (RBJ 1180) 103 111 146sȅbe segravebe segravebē (RBJ 1181 segravebe) 78 79

153sȅdam (RBJ 1182) 95 100sedamdegravesēt (RBJ 1182) 93sedamdegravesētī (RBJ 1182) 93 94 147sȅdamstōtī (RBJ 1182) 95 149sedmegraveri (RBJ 1182) 93sȅdmero sȅdmoro (RBJ 1183) 96sȇdmī (RBJ 1183 GBJ 255) 94 95 148segravelo (RBJ 1185 GBJ 206) 33 147sȉgūrno (RBJ 1189) 144 149sȉnōć (RBJ 1193 GBJ 297) 142 149sirograveče (RBJ 1194) 37 147sistematizaacutecija (RBJ 1196) 41 146sigravežē (RBJ 1197 GBJ 199) 28sjȅme (RBJ 1199) 38 150sjȅme sjemegravena (RBJ 1199) 150sjȇnčiti (RBJ 1199) 116 117 148sjȅsti (RBJ 1199) 107 117sjeverozaacutepadnī sjeverozȃpadnī (RBJ 1200)

57 146skakugravetati (RBJ 1200) 126


skrȗšenōst (RBJ 1206) 49skȕp (RBJ 1206) 34skὸčiti (RBJ 1203) 102slȁti (RBJ 1209) 104slȍg (RBJ 1213) 24slὸmiti (RBJ 1213) 120slȍžen (RBJ 1214) 64sluacutega (RBJ 1214 GBJ 228) 45 46slȕšati (RBJ 1215) 107služiacutenče slugravežīnče (RBJ 1215) 36smȋrenōst (RBJ 1218) 49smȑt (RBJ 1221) 50snȃći (RBJ 1223) 132snὸvati (RBJ 1225) 122Sogravefoklo (GBJ 204) 30sȏk (RBJ 1226) 26sȏlo (RBJ 1227) 31sogravelstīcij solstȋcij (RBJ1227) 21spaacutesiti (RBJ 1229) 118sramograveta (RBJ 1237) 42 149sramograveta sramoacutetā (RBJ 1237) 149srȅsti (RBJ 1241) 117 149stȁrac (RBJ 1245 GBJ 197) 22stagraverijī (RBJ 1245 GBJ 241) 55steacutegnuti (RBJ 1248) 106 118stȏ (RBJ 1251 GBJ 254) 94 148stȍgā stὸgā (RBJ 1252 GBJ 296) 142 143strȃga (RBJ 1254 GBJ 295) 142 148strȇsti (RBJ 1256) 104strmoglagravevcē strmograveglavcē (GBJ 296 RBJ

1257 strmoglagravevcē) 155strȗg strȕgovi (RBJ 1259) 149stȗp (RBJ 1261) 24 26stvȃr (RBJ 1261) 52 53 149stvȃr o stvaacuteri (RBJ 1261) 149stvograveritelj (RBJ 1262) 19sȗmpor (RBJ1267) 20svȁ (RBJ 1178 GBJ 250) 87 88svȁčijī -ā -ē (RBJ 1272) 79svȁkakav (RBJ 1273) 78svȁkāko (RBJ 1273) 144svȁko (RBJ 1273) 78svȁkojāko (RBJ 1273) 142svȁkolik ( svȁko RBJ 1273) 78svȁšta (RBJ 1274) 78

svȅ (RBJ 1178 GBJ 250) 87 88svejegravedno (RBJ 1275 GBJ 296) 140 147svjegravedok (RBJ 1279) 28svȗći (RBJ 1283) 104

Šštȁ štȍ (RBJ 1302 GBJ 251) 83 149štagravegod čiacutemegod (GBJ 247 RBJ 1302

štagravegod) 149šegravesnaest (RBJ 1290) 90 147šȇstī (RBJ 1290) 94šȇststō (RBJ 1290) 94 148šȇststōtī ( šȇststō RBJ 1290) 94šeacutetalīšte (RBJ 1291) 32šiacuteriti (RBJ 1293) 102šȋrom šiacuterom (RBJ 1294) 144 148štὸčijī -ā -ē (GBJ 248) 75štὸgod (RBJ 1305 GBJ 247) 81štὸkojī -ā -ē (RBJ 1305 GBJ 248) 75štὸšta (RBJ 1306) 88šuacutetjeti (RBJ 1309) 105

Ttȃ (GBJ 247) 82 85 148tȃj (RBJ 1312 GBJ 247) 84 148tȃj tȃ tȏ (RBJ 1312) 148tagravekav tagravekāv (RBJ 1313 GBJ 252) 74 88

147tagravekav -a -o (RBJ 1313 GBJ 247) 74 147tagraveknuti (RBJ 1313) 106takoacuteđer (RBJ 1314) 144 146taacuteložiti (RBJ 1315) 111 146tagravemničārka (RBJ 1316) 41tȁne (RBJ 1317) 37 148tčati (RBJ 1344) 101tȅčnōst (RBJ 1320) 50tȅći (RBJ 1320) 105terminologravegija (RBJ 1326) 43tȋ (RBJ 1329 GBJ 249) 82tjȅme (RBJ 1333) 38 150tjȅme tjemegravena (RBJ 1333) 150tkȁti (RBJ 1334) 106 124tȏ (RBJ 1334 GBJ 247) 85 148tȍk (RBJ 1335) 24

176 Elmedina Alić

tὸlikī toligravekī tőlikī -ā -ō (RBJ 1336 GBJ 247) 75

tὸnuti (RBJ 1336) 103trȃjan (RBJ 1340) 63trȃjnī (RBJ 1340) 63 64Trȃvničanin (RBJ 1343 GBJ 202) 19trećeraacutezredan (RBJ 1344) 57trȇsti (RBJ 1346) 104 137 138 151 154trȇsti treacutesēm tresegravena (RBJ 1346) 151trȋ (RBJ 1347 GBJ 254) 97 98 100 150trȋ trigravema (GBJ 254 RBJ 1347 trȋ) 150triacutedesēt (RBJ 1347) 89 146triacutedesētī (RBJ 1347) 89triacutenaest (RBJ 1348) 89 146triacutenaestī (RBJ 1348) 89triacutepūt (RBJ 1348) 90 139trȋstōtī trȉstōtī (RBJ 1348) 94tŕnuti (RBJ 1349) 104trȍje (RBJ 1349 GBJ 256) 98trὸji (RBJ 1349) 92trὸvati (RBJ 1351) 122truacutebiti (RBJ 1352) 101tugὸvati (RBJ 1355) 105 126tvȏj tvograveja tvograveje (RBJ 1359) 84 149

Uȗći (RBJ 1365) 132udesetὸstručiti ( deseterogravestruk RBJ 174)

115 116 148udeverὸstručiti ( deveterogravestruk RBJ) 115

116udvadesetὸstručiti ( udvogravestručiti RBJ

1368) 116 148ugostitegraveljstvo (RBJ 1370) 148ȕho (RBJ 1372 GBJ 225) 34 35uacutejko (RBJ 1374) 30ȕjutro ȕjutru (RBJ 1374 GBJ 297) 142ulὸviti (RBJ 1378) 101ugravemjetnīkov ( ugravemjetnīk RBJ 1381) 58ugravemrijēti (RBJ 1382) 131ugravenatoč ȕnatōč (RBJ 1383) 143ugravenuče (RBJ 1384 GBJ 225) 36 37 147ȕoči ugraveoči (RBJ 1385) 144upiacutetati (RBJ 1387) 100upkos ȕprkos (RBJ 1389) 144 147

upriacuteličiti (RBJ 1389) 111 112 146uređigravevāčkī (RBJ 1391) 60 147usugravesret ȕsusret ugravesusret (RBJ 1400) 144utŕnuti (RBJ 1405) 105uzaacutestopan ȕzastopan (RBJ 1410) 57uzbuđeacutenje (RBJ 1081) 32uzdagravehnuti (RBJ 1411) 125 150uzdagravehnuti ugravezdahnēm (RBJ 1411) 150ȕzdūž (RBJ 1412) 144 149uacuteže (RBJ 1417 GBJ 205) 36 145

Vvalegraventnōst valȅntnōst (RBJ 1419) 49 147vȁš -a -e (RBJ 1423 GBJ 251) 77 78

148 153vȁterpolo (RBJ 1423) 31 148vegravečērnjī (RBJ 1262) 57vegetarijaacutenac (RBJ 1425) 19 146veleposlaacutenstvo (RBJ 1426) 32veličagravenstven (RBJ 1426) 60veličagravenstvenī (RBJ 1426) 61velikogravedušnōst vȅlikodušnōst (RBJ 1427)

49 147vȇsti veacutesti (RBJ 1429 vȇsti) 100 101vȇzānōst (RBJ 1430) 49 148veacutezati (RBJ 1430) 103veὸma vegraveoma vȅoma (RBJ 1428) 144vȋ (RBJ 1431 GBJ 249) 82vȉdjeti (RBJ 1432) 101 105 106 117 149viacutekati (RBJ 1434) 100 102 107viacuteknuti (RBJ 1434) 104višegraveglāsje (RBJ 1438) 33vjȅrovati (RBJ 1442) 117vjȅrovātno (RBJ 1442) 144vlȃsnīštvo (RBJ1445) 34vlȃst (RBJ 1445) 52vograveda (RBJ 1446) 15 47vrȃč (RBJ 1451) 24vȑhnje (RBJ 1455) 34vrijeacuteme vrȅmena vremegravena (RBJ 1456) 150vrijegraveme vrijeacuteme (RBJ 1456 GBJ 226)

39 150vriacuteštati (RBJ 1457) 101vrȗć ndash vruacuteća ndash vruacuteće (RBJ 1459 GBJ 243)

149


vrȗć (RBJ 1459 GBJ 242) 66-68 149vrȗćī (RBJ 1459 GBJ 242) 67 68vȗći (RBJ 1460) 16 100-102 107 138vȗći vuacuteći (RBJ 1460 vȗći) 16 100 101vὸziti (RBJ 1451) 102

Zzagravečēti (RBJ 1467) 131zagravedati (RBJ 1468) 130zadžati (RBJ 1470) 101 106 127zȁista (RBJ 1477) 144zaacuteklētva (RBJ 1480) 39 145zȁkonodāvan (RBJ 1481) 65zakriacutečati (RBJ 1482) 103žȁlōst (RBJ 1537) 50 148zagravelupiti (RBJ 1486) 100zamaacutehnuti (RBJ 1487) 127 150zamaacutehnuti zagravemāhnēm (RBJ 1487) 150zaniacutemānje (RBJ 1492) 32zanigravemljiv (RBJ 1492) 58zanigravemljivī (RBJ 1492) 59zaacutenosan (RBJ 1492) 56 145zagravepāmtiti (RBJ 1494) 100 112 113 147zaacutepisničārka (RBJ 1496 GBJ 232) 39zaacutepisnīk (RBJ 1496) 18zapiacutetati (RBJ 1496) 105zapogravestavljenōst (RBJ 1497) 49zȁpovijēd zȁpovijēst (RBJ 1497 GBJ

235) 51 52 153zȃr zȁr (RBJ 1499) 148zagravetō (RBJ 1508 GBJ 296) 139 147zatruacutebiti (RBJ 1509) 101zagraveuvijēk zȁuvijek (RBJ 1510 GBJ 297) 139zaviacutekati (RBJ 1512) 100zažegraveljeti (RBJ 1515) 101zbaacuteciti (RBJ 1515) 100 104žeacutedan (RBJ 1539) 70 71

žeacutednī (RBJ 1539) 70 71zegravelen (RBJ 1518) 73 150zegravelen zelegravena zelegraveno (RBJ 1518) 150zegravelenī (RBJ 1518) 73zelegravenilo (RBJ 1519) 33zegravemlja (RBJ 1519) 47zemljorȃdničkī zemljὸrādničkī (RBJ 1520)

64zlonamjernoacutest (RBJ 1526) 48znȁti (RBJ 1528) 106 124 150znȁti znȃm znaacutedem (RBJ 1528) 150znȏj (RBJ 1529) 26zȏb (RBJ 1529) 53zvȁti (RBJ 1532) 106 125 150zvȁti zὸvem zὸvēm zvaacutela (RBJ 1532)

150zvijeacutezda zvijegravezda (RBJ 1533 GBJ 230)

46zvijeacutezda zvȉjezdo (RBJ 1533) 149zvȍno (RBJ 1534) 35

Žžegraveljeti (RBJ 1539) 101 104 106žegraveniti (RBJ 1540) 120žȅti (RBJ 1541) 104 132zglȍb (RBJ 1521) 24zgragravenuti (RBJ 1521) 121ziacutedati (RBJ 1523) 119živiacutenče (RBJ 1543) 36žiacutevjeti (RBJ 1544) 101 103-106žigravevot (RBJ 1544 GBJ 218) 28 150žigravevot živὸta (RBJ 1544 GBJ 218) 150životaacuteriti (RBJ 1544) 104žȗč žȕč (RBJ 1546) 53žȗt (RBJ 1547) 66 67žȗtī (RBJ 1547) 66-68žuacutetjeti (RBJ 1547) 101

O autorici

Elmedina Alić rođena je 16 12 1971 u Trav-niku U rodnom gradu završila je osnovnu i srednju školu Diplomirala je na Pedagoškoj akademiji u Zenici 1997 godine Na Odsjeku za bosanski hrvatski i srpski jezik Filozofskog fakulteta u Sarajevu diplomirala je 2007 godi-ne Na Postdiplomskom studiju iz lingvistič-kih disciplina na Filozofskom fakultetu Uni-verziteta u Sarajevu 5 5 2016 godine stekla je zvanje magistrice lingvističkih nauka Upisa-na je na doktorske studije u oblasti lingvistike na Filozofskim fakultetu u Zagrebu

Radila je kao nastavnica deset godina u osnovnim školama u Travniku i okolici a od 2007 radi kao profesorica bosanskog jezika i književnosti u Mješovitoj srednjoj školi ldquoTravnikrdquo Od školske 20152016 privremena je savjetnica za bosanski jezik pri Mini-starstvu za obrazovanje Srednjobosanskog kantona u Travniku Članica je redakcijskog kolegija časopisa ldquoDivanrdquo Saradnica je na projektu ldquoBosan-skohercegovački lingvistički atlasrdquo Objavila je nekoliko radova iz oblasti savremenog jezika (ldquoProsvjetni listrdquo Sarajevo ldquoBosanskohercegovački gla-snikrdquo Oslo Zbornik Instituta za slavistiku Grac Prvi bosanskohercego-vački slavistički kongres Sarajevo Zbornik radova Edukacijskog fakulteta Travnik) Sudjelovala je na naučnim skupovima u BiH Hrvatskoj i Austriji

ELMEDINA ALIĆ

AKCENAT U STANDARDNOM BOSANSKOM JEZIKU

Slavistički komitet Biblioteka Bosnistika Monografije knjiga 16 Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke

Za izdavačeSenahid HalilovićElvira Dilberović

KorekturaAutorica

IndeksAutorica

Prijevod rezimeaSamra Halilović (engleski)Adijata Ibrišimović-Šabić (ruski)

Dizajn koricaTarik Jesenković

PrijelomNarcis Pozderac TDP Sarajevo

ŠtampaDobra knjiga Sarajevo

CIP - Katalogizacija u publikaciji Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine Sarajevo

81116343rsquo3428

ALIĆ Elmedina Akcenat u savremenom bosanskom jeziku Elmedina Alić - Sarajevo Slavistički komitet Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke 2017 - 177 str slika autora 24 cm - (Biblioteka Bosnistika Slavistički komitet knj 16 Monografije)

O autorici str [179] - Bibliografija str 156-157 - Summary Rezjume - Registar


COBISSBH-ID 24209414

ELMEDINA ALIĆAKCENAT U STANDARDNOM BOSANSKOM JEZIKU

copy Slavistički komitet Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke i Elmedina Alić 2017 Sva prava pridržana Nijedan dio ove publikacije ne smije se umnožavati na bilo koji način ili javno reproducirati bez prethodnog dopuštenja izdavača i autora

IzdavačiSlavistički komitet Sarajevo F Račkog 1 Sarajevo BiHtel (+387) 33 253 170 e-mail infoslavistickikomitetbawwwslavistickikomitetba

Federalno ministarstvo obrazovanja i naukedr Ante Starčevića bb Mostartel (+387) 36 355-700 fax (+387) 36 355-742e-mail infofmongovba kabinetfmongovbawwwfmongovba

Izdavački savjet Biblioteke Bosnistika ndash LingvistikaJosip Baotić Senahid Halilović Dževad Jahić Jagoda Jurić-KappelMarina Katnić-Bakaršić Svein Moslashnnesland Hasnija Muratagić-TunaIvo Pranjković Drago Tešanović Branko Tošović

Glavni urednikSenahid Halilović

RecenzentiSenahid HalilovićAmela Šehović



Sarajevo 2017

Elmedina Alić


KN

JIG

A 1

6

Sadržaj




















Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162


O autorici 179

9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428





Sarajevo 2017

Elmedina Alić


KN

JIG

A 1

6

Sadržaj




















Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162


O autorici 179

9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428





Sadržaj




















Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162


O autorici 179

9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428















Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162


O autorici 179

9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428







Sažetak 158

Summary 160

Резюме 162


O autorici 179

9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428





9

I Uvod







10 Elmedina Alić

























12 Elmedina Alić





















štokavske oblasti



ss

s

s

s

14 Elmedina Alić




























brojeva

16 Elmedina Alić















18 Elmedina Alić


1 Akcent imenica



















20 Elmedina Alić





















22 Elmedina Alić









Primjer (GBJ 219)






Primjer (GBJ 202)




24 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 41)








Primjer (GBJ 216)


Primjer (GBJ 198)



Primjer (GBJ 216)


26 Elmedina Alić

Primjer (NHJ 52)

















28 Elmedina Alić







Primjer (GBJ 218)











Primjer (GBJ 222)


30 Elmedina Alić


















(NHJ 58)




32 Elmedina Alić
























34 Elmedina Alić


















36 Elmedina Alić


















Primjer (GBJ 224)




38 Elmedina Alić


















40 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 233)




















42 Elmedina Alić




Primjer (GBJ 230)












44 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 227)





Primjer (RBJ 315)




Primjer (RBJ 315)



46 Elmedina Alić






Primjer (RBJ 325)












48 Elmedina Alić





















50 Elmedina Alić





Primjer (GBJ 234)














52 Elmedina Alić

















54 Elmedina Alić


2 Akcenat pridjeva








rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski







rodSrednji

rodŽenski

rodMuški

rodSrednji

rodŽenski


56 Elmedina Alić





Jednina Množina













Jednina Množina






V - - - - - -





















58 Elmedina Alić


















60 Elmedina Alić



















62 Elmedina Alić





















64 Elmedina Alić




















66 Elmedina Alić






















68 Elmedina Alić
















Jednina Množina






70 Elmedina Alić























72 Elmedina Alić





















74 Elmedina Alić

3 Akcenat zamjenica






Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod













Primjeri (GBJ 247 251) (GBJ 251 252)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


76 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


kὸjēg(a)kȏg(a)







kὸjēmkȏm(e)











Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod












78 Elmedina Alić


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod




D vȁšemvȁšēm

vȁšem vȁšēm












Primjer (GBJ 249)



Primjeri (GBJ 251)


Srednji rod

Ženski rod

Muški rod

Srednji rod

Ženski rod


80 Elmedina Alić










nȅkojēmnȅkōm(e)







Primjer (GBJ 251)





D nȁšemnȁšēm

nȁšem nȁšēm











Primjer (GBJ 247)



82 Elmedina Alić

















84 Elmedina Alić















86 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 250)









kȍjēg(a) kȏg(a)







kȍjēmkȏm(e)






88 Elmedina Alić





















Primjeri (GBJ 255)



90 Elmedina Alić






Primjer ( RBJ 137)















92 Elmedina Alić



Primjer (GBJ 257)














Primjer (RBJ 1182)



94 Elmedina Alić











Primjer (GBJ 255)







96 Elmedina Alić

Primjer (GBJ 255)

























98 Elmedina Alić

















100 Elmedina Alić






5 Akcenat glagola










52 Prezent










102 Elmedina Alić




















prožiacutevješe







104 Elmedina Alić
























106 Elmedina Alić






















108 Elmedina Alić






























110 Elmedina Alić






















1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








112 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine
















114 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine




1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine









1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine



1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


116 Elmedina Alić








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine





1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








Infinitivpȃmtiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivbȍcnuti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







118 Elmedina Alić






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





120 Elmedina Alić


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










Infinitivnὸsiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



mȁknū mȁče








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



122 Elmedina Alić






Infinitivkὸvati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine







Infinitivdžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






Infinitivdȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








dȃjmo dȁdnimo

dȃjtedȁdnite

Aorist dȁhdȁdoh

dȃdȁde

dȃdȁde

dȁsmodȁdosmo

dȁstedȁdoste




124 Elmedina Alić



Infinitivznȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






znȁjūznaacutedū


znȃjmo znȁdimo

znȃjteznȁdite










Infinitivbrȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine












Infinitivzvȁti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


zὸvēšzὸveš

zὸvēzὸve

zὸvēmozὸvemo

zὸvētezὸvete

zὸvūzὸvū









126 Elmedina Alić





Primjer

Infinitivpolὸmiti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


polὸmiše








Infinitivzadžati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



















128 Elmedina Alić





Primjer


1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






1 licejednine

2 liceJednine

3 liceJednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine














1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine










130 Elmedina Alić





Infinitivdὸdati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


















Infinitivigravemati

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





















Infinitivpὸčēti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





132 Elmedina Alić




Infinitivmrȉjeti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


mrȇte mreacutete

mrȗ





Infinitivklȇti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






kugravenū






Infinitivdȏći

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine


doacuteđošē





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine








bjȅhbȋ bjȅ

bȋ bjȅ

bȉsmo bjȅsmo

bȉste bjȅste

bȉše bjȅšē









134 Elmedina Alić










Infinitivhtjȅti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



hȍće htjȅdnē





htjȅhhtjȅdehtjȅ

htjȅde htjȅ

htjȅdosmo htjȅsmo

htjȅdoste htjȅste













1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






pomegravetū


pomegravetošē


136 Elmedina Alić





1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine






donegravesū



dȍnese dȍnije











1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine











ȉzīđe ȉzāđe

ȉzīđe ȉzāđe








Infinitiv pȉti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine





138 Elmedina Alić

Infinitiv trȇsti

1 licejednine

2 licejednine

3 licejednine

1 licemnožine

2 licemnožine

3 licemnožine



































140 Elmedina Alić










U procentima












U procentima

142 Elmedina Alić






















slogu





144 Elmedina Alić

















III Zaključak











146 Elmedina Alić



































148 Elmedina Alić















251)




















(GBJ 250)

150 Elmedina Alić


































152 Elmedina Alić















Zamjenice




154 Elmedina Alić















156 Elmedina Alić

Izvori i literatura
































158 Elmedina Alić

Sažetak











160 Elmedina Alić

Summary












162 Elmedina Alić

Резюме

















Predmetni indeks

166 Elmedina Alić



















168 Elmedina Alić






















170 Elmedina Alić






















149nὸsiti nȍsīm (RBJ 775) 104 107 149





172 Elmedina Alić
























174 Elmedina Alić




















176 Elmedina Alić












149










O autorici



ELMEDINA ALIĆ




KorekturaAutorica

IndeksAutorica






81116343rsquo3428





Documents

Akcenat u standardnom bosanskom jeziku