Upload
benjamin-beckers
View
221
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Afdeling Hematologie
umcg
Acute lymfatische leukemie (ALL)
Afdeling HematologieUniversitair Medisch Centrum
Groningenwww.hematologiegroningen.nl
Hematopoëse = bloedcelvorming
Stamcel
monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel
T-celB-celrode
bloedceltrombocyt
Plasmacel
witte bloedcellen
Normaal beenmerg
Acute leukemieAlle normale beenmergelementen zijn
vervangen door leukemiecellen
Afdeling Hematologie
umcg
Gevolgen van acute leukemie
1. Sterke toename van de leukemiecellen
2. Vervolgens vrijwel verdwijnen van de normale bloedcelvorming:
– Rode cellen bloedarmoede– Witte cellen infecties– Trombocyten bloedingsneiging
De kwaadaardige bloedziekten zijn afgeleid van de normale ontwikkeling
Stamcel
monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel
T-celB-celrode
bloedceltrombocyt
Plasmacel
witte bloedcellen
Acute myeloïde leukemie (AML)
Acute lymfatische leukemie (ALL)
Bij acute leukemie gaan de stamcellen door een fout ongecontroleerd delen en rijpen ze
niet meer uit tot gewone bloedcellen
Stamcel wordt leukemieblast
Afdeling Hematologie
umcg
Diagnose acute leukemie
• Bloed en beenmergonderzoek
• Flowcytometrie
• Chromosomenonderzoek/ cytogenetisch onderzoek
Afdeling Hematologie
umcg
Twee grote groepen ALL
Stamcel
Voorloper B-cel ALL
80%
Acute leukemie (ALL)
Voorloper T-cel ALL
20%
Afdeling Hematologie
umcg
ALL: naast morfologie ook flowcytometrie en chromosomenonderzoek nodig
B- of T-cel?
B- of T-cel?
Intensieve chemotherapie voor remissie-inductie bij ALL
weken
Beschermende antibiotica
Voeding via bloedbaan
Chemo-therapie
Transfusie rode cellen en bloedplaatjes
Omgekeerde isolatie
Fysiotherapie, activatie, hometrainer etc.
Afdeling Hematologie
umcg
Verschil AML en ALL
• ALL maar twee typen precursor B en T
• Flowcytometrie minstens zo belangrijk als microscopie beenmerg
• Hoog risico op uitzaaiing richting centraal zenuwstelsel, waarvoor extra therapie nodig is
• Komt veel vaker bij kinderen voor
Afdeling Hematologie
umcg
Wat is er nieuw bij de acute lymfatische leukemie?
• Classificatie, naamgeving
• Meer onderzoeken op beenmerg nodig (een patiënt moet dus soms overgeprikt worden!)
• Therapie, met name voor jong volwassenen
Afdeling Hematologie
umcg
Therapie acute lymfatische leukemie
(Pre-)inductiekurengeen aantoonbare leukemie meer
Een aantal consolidatiekuren
zenuwstelselbehandeling
nabehandeling 2 jaar
Afdeling Hematologie
umcg
Overleving ALL bij kinderen
Minstens 75% genezing
Afdeling Hematologie
umcg
Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en
volwassenen?• ALL bij kinderen is “andere” ziekte met
minder ongunstige factoren
• Kinderen kunnen meer chemotherapie verdragen, dus krijgen hogere doseringen
• Maar ook als hiervoor gecorrigeerd wordt, levert dat onvoldoende verklaring voor de verschillen
Afdeling Hematologie
umcg
Verschillen in schema’s kinderen en volwassenen
• Kinderen krijgen meer en hogere doses van de verschillende cytostatica
• Onderhoudsbehandeling is intensiever en duurt langer
VRAAG:Zijn we bij volwassenen altijd te
voorzichtig geweest? Is volwassen ALL een andere ziekte?
Afdeling Hematologie
umcg
Zijn kinderarts-hematologen beter dan internist-hematologen?
Afdeling Hematologie
umcg
Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en
volwassenen?
Neem cohort 15-20 jaar: heeft “kinderschema” gekregen als
behandeld door kinderarts, en “volwassenenschema” als behandeld door internist-hematoloog
Uitkomst: “kinderschema” geeft betere resultaten!
Afdeling Hematologie
umcg
ALL teenagers 15-20 jaar behandeld met kinder- (SKION) of volwassenen- (HOVON) schema
HOVON 19-20 jaar
HOVON 15-18 jaar
Afdeling Hematologie
umcg
Nieuwe therapieontwikkelingen in Nederland voor volwassen ALL
• Jongvolwassenen (< 40 jaar): zo intensief mogelijk schema
• Vanaf 40 jaar: Groninger schema: iets minder intensief met extra voorbehandeling
• In de nabije toekomst: toevoegen nieuwe middelen aan beide schema’s
ALL bij volwassenen: schema van Groningen versus HOVON 18
UMCG n=108
HO 18 n=191
30-50% genezing