Adolescencija seminarski

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    1/21

    JU UNIVERZITET U TUZLI

    FILOZOFSKI FAKULTETODSIJEK: PEDAGOGIJA-PSIHOLOGIJAPREDMET: RAZVOJNA PSIHOLOGIJA II

    MENTOR: Dr.Sc. Tamara Efen!"-S#a$!"% &. #r'fe('r A)en Ga*e)+!"% a(!(,en,

    ADOLESCENCIJA

    SEMINARSKI RAD PREDMET: RAZVOJNA PSIHOLOGIJA II

    S,en,: O(man Kara$me,

    r. !ne/(a:01-0211302

    1

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    2/21

    Sadraj

    1. UVOD............................................................................................................... 22. O ADOLESCENCIJI.............................................................................................3

    3. PROMJENE U ADOLESCENCIJI............................................................................4

    3.1. PROMJENE FIZIKOG IZGLEDA...................................................................4

    3.2. PROMJENE U KOGNITIVNOM FUNKCIONIRANJU...........................................5

    4. SOCIJALNA KOGNICIJA - RAZUMEVANJE SOCIJALNIH ODNOSA...........................6

    5. EGOCENTRIZAM U ADOLESCENCIJI...................................................................6. PROMJENA SLIKE O SE!I...................................................................................

    ". IDENTITET U ADOLESCENCIJI..........................................................................11

    #. EMOCIONALNI RAZVOJ U ADOLESCENCIJI.......................................................13

    . ODNOS SA RODITELJIMA................................................................................14

    1$. ODNOS SA VR%NJACIMA..............................................................................15

    11. ADOLESCENCIJA - KONTINUITET ILI DISKONTINUITET..................................1"12. ZAKLJUAK..................................................................................................1

    13. LITERATURA.................................................................................................2$

    2

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    3/21

    1.UVOD

    A')e(cenc!+a '4na5a&a #er!' !4me6 +e,!n+(,&a ! 4re)'(,!% #er!' ,ran4!c!+e% /'me (e

    m)ae '('*e na)a4e na #ra7 4na5a+n!$ #r'm+ena% /'+e "e !$ #')a/' &e(,! (&!+e, 'ra()!$.S,a)n' e/(#er!men,!ran+e (a n'&!m )'7ama ! #')a/' na#8,an+e (,ar!$ )'7a ne/e ( ''(n'&n!$ ')!/a '&'7 #er!'a% /'+! mn'7! na4!&a+ '*'m *n,'&n!8,&a% '*'m(#r',(,a&)+an+a (&a/'m a,'r!,e, !)! '*'m ne'#re!+e)+en!$ ! 4*n+en!$ '('*a.

    Per!' a')e(cenc!+e !ma% *arem ,e'r!+!% +a(n' ef!n!rane 4ra(ne 7ran!ce% ,a/' a m'9em'a 7'&'r!m' ' ran'+ #er!' ' 0;. ' 0

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    4/21

    2.O ADOLESCENCIJI

    A,'r! /'+! (e *a&e #er!''m a')e(cenc!+e '&a+ #er!' #r'ma,ra+ /a' ra4&'+n' - #re)a4n!

    #er!' #er!' ,ran4!c!+e= !4 +e,!n+(,&a 4re)'(,. Le&!n'& !4ra4 '('*a na mar7!n! LeB!n%0CC=% /'+!m '#!(+e a')e(cen,a% '*ra +e !)(,rac!+a #'4!c!+e /'+a (e a')e(cen,!ma #r!#!(+e '&'m #er!'% #'8,' /a4+e na (,a)n' /')e*an+e !4me6 )'7e +e,e,a ! )'7e 'ra()!$.

    On' 8,' +e 4an!m)+!&'% /aa +e ' '&'m ra4&'+n'm #er!' r!+e5% +e(,e a +e 'n 7)a&n'mef!n!ran 'n!m 8,' 'n n!+e: a')e(cen, n!+e &!8e !+e,e% a)! n!+e +'8 n! 'ra()a '('*a% ne4re)'(,+e,!n+(,&a +e #re&a4!6ena% a !4a4'&! ! m'7"n'(,! 'ra()'7 '*a +'8 n!( '(,&aren!.D'a,n,e8/'" #re(,a&)+a ! ne#'(,'+an+e +a(n' e/(#)!c!ran!$ #'/a4a,e)+a /ra+a +e,!n+(,&a ! #'5e,/a'ra()'7 '*a.

    U /),rama /' /'+!$ #'(,'+! '&a+ '*re% #er!' a')e(cenc!+e +e &e'ma /ra,a/% #'ne7+e,ra+e (am' 'n')!/' /')!/' ,ra+e #r!#rema 4a '*re ! (am '*re !n!c!+ac!+e. S '*4!r'm na ,' a 4a#an'+ /),r! ne #'(,'+! '*re !n!c!+ac!+e% 5!me +e 4na,n' ',e9an' 're6!&an+e #'5e,/a !/ra+a a')e(cenc!+e% ne/! a,'r! #rema: K!mme) e!ner% 0CC

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    5/21

    3.PROMJENE U ADOLESCENCIJI

    3.1. PROMJENE FIZIKOG IZGLEDA

    U #er!' rane a')e(cenc!+e ')a4! ' *r'+n!$ #r'm+ena ,+e)e(n'm fn/c!'n!ran+ !f!4!5/'m !47)e% me6 /'+!ma ( na+4na5a+n!+e:

    #r'm+ena $'rm'n(/'7 (,a,(a 'r7an!4ma #'+a5an' )5en+e (#')n!$ $'rm'na:

    ,e(,'(,er'na ! e(,r'7ena /'+! ,!5 na ra4&'+ +a+ne "e)!+e ! (#erma,'4'!a ! *r4a&a+me,a*')!5/e #r'ce(e=

    #'+a&a (e/narn!$ (#')n!$ /ara/,er!(,!/a /a' re4),a, #r'm+ene $'rm'n(/'7 (,a,(a

    ra4&'+ (/e)e,a% na7)! #'ra(, &!(!ne ! ,e9!ne.

    O&e #r'm+ene ( &e'ma 4na5a+ne #'8,' ,!5 na na5!n na /'+! a')e(cen,! '#a9a+ (e*e '&'m #er!'% ,+. na ()!/ /'+ ' (e*! !ma+. "! a +e 4a !en,!,e, a')e(cenc!+! ! 4a ()!/' (e*! &a9an /'n,!n!,e,% a')e(cen,! ( ('5en! (a #r'*)em'm /a/' a n'&'na(,a)e #r'm+ene/)'#e #'(,'+e" ()!/ ' (e*!% ,a/' a *! (e '(+e"a)! ae/&a,n'. Na+#a)+!&!+! +e na7)! ra(,&!(!ne ! ,e9!ne /'+! 5e(,' '&'! ' ,'7a a (e a')e(cen, '(+e"a ne47ra#n' ! ne(#re,n'

    #'/8a+!ma a (e #r!)a7'! n'&'na(,a)!m #r'm+enama. r'+na !(,ra9!&an+a #'/a4+ a (a')e(cen,! &e'ma '(+e,)+!&! na #r'm+en ,+e)e(n'7 Ja% #'7','&' a/' (e ,a #r'm+ena ne

    #'/)a#a (a 'n!m 8,' (e an'+ /),r! (ma,ra #'9e)+n!m !47)e'm Lerner Kara*en!c/%0C2=. O 4na5a+ /'+! ,+e)e(n' Ja !ma 4a ()!/ ' (e*!% 7'&'re ! #'ac! a a')e(cen,! #er!'rane a')e(cenc!+e 0 ' 0< 7'!na= /'r!(,e 7','&' !(/)+5!&' ,+e)e(ne /ara/,er!(,!/e a *!'#!(a)! (e*e% ! ,' '*!5n' /ara/,er!(,!/e /'+e (ma,ra+ ne#'9e)+n!m e*e'% /r#an% n!4a/% ! ().=.Te/ /a(n!+e% #er!' #'4ne a')e(cenc!+e% a')e(cen,! '#!(+ (e*e /r'4 ne/e !n,e)e/,a)ne%('c!+a)ne ! em'c!'na)ne /a,e7'r!+e% '*!5n' #'9e)+ne r8,&en% !(/ren% #ame,an% ! ().=S!mm'n( R'(en*er7% 0C

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    6/21

    3.2. PROMJENE U KOGNITIVNOM FUNKCIONIRANJU

    U #er!' a')e(cenc!+e ')a4! ' /&a)!,a,!&n'7 (/'/a !n,e)e/,a)n'm ra4&'+: #re)a4a/ (a/'n/re,n!$ na f'rma)ne '#erac!+e. Kara/,er!(,!/e f'rma)n'7 m!8)+en+a (:

    (#'('*n'(, a#(,ra/,n'7 m!8)+en+a - m!8)+en+e (e '()'*a6a 'm!nac!+e /'n/re,n'7%

    +a&)+a (e $!#',e,!5/' e/,!&n' m!8)+en+e% a')e(cen, +e (,an+ a m!(a'n'e/(#er!men,!ra% a f'rm)!ra $!#',e4e% /'+e 'na m!(a'n' #r'&+era&a. Na ,a+ na5!na')e(cen,! (,&ara+ (&'+e ,e'r!+e ' 4r'c!ma #'+a&a% n+!$'&'+ #'&e4an'(,! !!m#)!/ac!+ama% /a' ! ' ra4)!5!,!m !($'!ma +en'7 #r'ce(a. Za$&a)++"! a#(,ra/,n'mm!8)+en+ a')e(cen,! ( (,an+ a ra4m!+ me,af're% #'()'&!ce ! ana)'7!+e (&!$&r(,a% /a' ! a 9!&a+ !r'n!+! ! (a,!r!

    &e"a f)e/(!*!)n'(, m!8)+en+ - #er!' rane a')e(cenc!+e 0; ! 0 7'!na=% '('*a ne

    m'9e a ra4m!+e a #r'*)em m'9e a !ma &!8e ' +en'7 r+e8en+a% 'na ra4m!8)+a!(/)+5!&' e/(,rem!ma !)! crn'% !)! *e)'% !)! '*r' !)! )'8e= ! ne ra4m!+e a #'(,'+e !

    #re)a4! !4me6 e/(,rema n!+an(e (!&'7=. Ve" (a 02 ! 0< 7'!na% m)aa '('*a #'(,a+e(&+e(na a #'(,'+e ra4)!5!,! #'7)e! na (,&ar% (&+e(na +e ra4)!5!,!$ a(#e/a,a ar7mena,a ! (,an+ +e a 4a4me re)a,!&!(,!5/' 7)e!8,e. M!8)+en+e #'(,a+e #'/re,)+!&!+e% /r!,!5n' !

    #ra7ma,!5n!+e Ae)('n% 0C0=

    #'+a&)++e (e !men4!+a *"n'(,! - 4a ra4)!/ ' +ece /'+a ra4m!8)+a+ ,erm!n!ma

    (aa8n+'(,!% a')e(cenc!+! (e &remen(/a !men4!+a #r'8!r+e ,a/' a '*$&a,a !

    *)!(/ ! a)e/ *"n'(,. A')e(cen,! #'(,a+ 4a'/#)+en! *"n'8"% #)an!ran+ !#re&!6an+% 8,' (&e #'ma9e n+!$'&'m /)+5!&an+ )'7e 'ra()!$ ! #re4!man+'7'&'rn'(,! /'+a (e '5e/+e !4 ,!$ )'7a

    #'+a&)++e (e !men4!+a m'7"e7 - '&' +e +ena ' na+4na5a+n!+!$ /ara/,er!(,!/a

    m!8)+en+a a')e(cenc!+!. Za ra4)!/ ' m)a6e7 +e,e,a /'+e #')a4! ' (,&arn!$%/'n/re,n!$% '#a9a+n!$ #'a,a/a #r'ce( 4a/)+5!&an+a% a')e(cen, #')a4! ' 'n'7 8,'

    +e m'7"e ! ,' 'na #r'&+era&a (#'re6+"! (a #re,$'n!m !(/(,&'m% !)! (a #'ac!ma/'+e !ma '/r9en+. F'rma)n' m!8)+en+e #')a4! ' 'n'7a 8,' +e m'7"e a *! (e(,!7)' ' 'n'7a 8,' (,&arn' +e(,e.

    S&e '&e #r'm+ene /'7n!,!&n'm fn/c!'n!ran+% !ma+ &e)!/! ,+eca+ na #'na8an+e% (,a&'&e !na5!n na /'+! a')e(cen,! '9!&)+a&a+ (&!+e, '/' (e*e. D!men4!+e m'7"e7 ! *"n'(,!%'m'7"a&a+ a')e(cen,!ma a ra4m!+ ! a f'rm)!ra+ r8,&ene ,e'r!+e ! a a/,!&n'5e(,&+ !e')'7!+ama 'ra()!$% 8,' +e '*!5n' r9en' (a 9e)+'m a m!+en+a+ r8,&'% 5a/! a 7a ma8,!= n!8,e a *! na#ra&!)! *')+e P!a7e,% 0C1= . U/')!/' +e (,&arn'(, ne8,' 8,' (e'9!&)+a&a /a' ne7a,!&n'% a &e" #'(,'+! !men4!+a m'7"e7% 'na n!+e 5' 8,' a')e(cen,!!(#')+a&a+ 9e)+ 4a #r'm+en'm (&e7a #'(,'+e"e7 8,' (e ' (,rane 'ra()!$ ,ma5! /a' *n,.

    6

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    7/21

    4.SOCIJALNA KOGNICIJA - RAZUMEVANJESOCIJALNIH ODNOSA

    S'c!+a)na /'7n!c!+a #re(,a&)+a na5!n na /'+! ra4m!8)+am' ' r7!ma ! ' (e*!% ,+. na5!n na /'+!(a4na+em' (&!+e, '/' (e*e. O&a+ #'+am '(n'&! (ar9! #re,#'(,a&/ a (a 4ra(,'m +eca !a')e(cen,! (,+e5 (&e ()'9en!+e /'7n!,!&ne &+e8,!ne ! ('c!+a)ne (,ra,e7!+e a *! ra4m+e)!me6)+(/e 'n'(e ! #r'*)eme /'+! (e ,!m 'n'(!ma #'+a&)++.

    S'c!+a)na /'7n!c!+a (e 'n'(! ! na (#'('*n'(, #r'c+ene ! #re&!6an+a na5!na na /'+! "e (e'('*a #'na8a,! 're6en'+ (!,ac!+! ! /a/' "e (e #r! ,'m '(+e"a,! ! 4a$,+e&a (#'('*n'(,ecen,rac!+e% ,+. (a7)ea&an+a ,a5/e 7)e!8,a r7e '('*e.

    anc'&a (#'m!n+e #e, #!,an+a /'+a (e 'n'(e na /)+5ne a(#e/,e ('c!+a)ne /'7n!c!+e #rema:

    M((% 0CC>=:

    1.,' r7a '('*a &!! S#'('*n'(, 4a/)+5!&an+a ' ,'me 8,' +e '('*a (,an+ a &!! (a(&'+e ,a5/e 7)e!8,a

    2.,' r7a '('*a '(+e"a F'/( +e na ra4m!+e&an+ em'c!'na)n!$ (,an+a '('*e - em#a,!+a

    3.,' r7a '('*a m!()! S#'('*n'(, a 4a/)+5+em' ' m!(a'n!m #r'ce(!ma r7e '('*e !a !$ ra4)!/+em' ' )!5n!$

    4.,' r7a '('*a nam+era&a Za/)+5!&an+e ' m',!&ac!+! r7e '('*e

    5.Ka/' r7a '('*a !47)ea Perce#c!+a r7e '('*e ! ,' ne (am' /r'4 '5a&an+e &!)+!&!$/ara/,er!(,!/a &!(!na% 7ra6a% (na7a% ! ().= &e" ! !4&+e(n!$ cr,a )!5n'(,! ',&'rena% 4a!n,ere(!rana%!(/rena% ! ()=.

    R'*er, Se)man% a,'r +ene ' na+#',#n!+!$ ,e'r!+a ('c!+a)ne /'7n!c!+e% (ma,ra a +e '&'()'9en! #'+am /'+! /)+5+e em#a,!+% m'ra)n' m!8)+en+e% (#'('*n'(, r+e8a&an+a #r'*)ema !n,er#er('na)n!m 'n'(!ma% ra4&'+ (&e(,! ' (e*! ! r7!ma !7ran+e )'7a= ! #r'm+en ,a5/e7)e!8,a ecen,rac!+a=. On ra4)!/+e #e, fa4a ra4&'+ ('c!+a)ne /'7n!c!+e ' /'+!$ (

    #'()+en+e &!+e &e4ane 4a #er!' a')e(cenc!+e Se)man% 0C1=. Ra4&'+ ('c!+a)ne /'7n!c!+e

    Se)man #r'ma,ra /r'4 5e,!r! '*)a(,!: (&!+e(, ' (e*!% #r!+a,e)+(,&' ! /'nf)!/,!% 'n'(! !4me6&r8n+a/a ! 'n'( r'!,e)+! - !+e,e /'nce#, /a9n+a&an+a=.

    Faza 0.E7'cen,r!5na fa4a ' ' > 7'!na=% /'+'+ !+e,e n!+e (,an+ a ra4&'+! 'n' 8,''n' m!()! ' 'n'7a 8,' m!()e r7! )+!. D!+e,e (ma,ra a +e n+e7'&a ,a5/a 7)e!8,a +e!na !n!+e (,an+ a (e (,a&! na ,a5/ 7)e!8,a r7e '('*e. U '&'m #er!'% /'nf)!/, (e ($&a"a/a' (!,ac!+a /'+'+ +ena (,rana ne '*!&a 'n' 8,' 9e)!% 4*'7 #'na8an+a r7e (,rane% !(,ra,e7!+e r+e8a&an+a /'nf)!/,a ( !)! #'&)a5en+e ! #'()8n'(,% !)! na(!)n' '(,&ar!&an+e (&'7 c!)+an#r. !+e,e 7ra*! !7ra5/ ! ')a4!=.

    Faza 1.P'5e,a/ ecen,rac!+e ' < ' C 7'!na= - '&'m #er!' +eca #'5!n+ a ($&a"a+a r7a '('*a m'9e a !ma #'7)e na (&e, /'+! +e r7a5!+! ' n+!$'&'7. U '&'+ fa4! !+e,e

    "

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    8/21

    #'5!n+e a ra4m!+e&a )'7 (*+e/,!&n!$% ,+. P(!$')'8/!$ fa/,'ra /'nf)!/, ne()a7an+e=% a)!+e r+e8a&an+e /'nf)!/,a '&'+ fa4! ! a)+e +en'(,ran' +ena (,rana 7*!% r7a '*!&a=.O*!5n' (e ,ra9! ar*!,ra9a 'n!$ /'+! (e #erc!#!ra+ /a' m'"n!+! 'ra()!=% !+e,e 5e(,' /'r!(,!

    #r!+e,n+e !)! (!) a *! '*!)' 'n' 8,' 9e)!% !)! (e #'()e ne(#+e)!$ #'/8a+a a '*!+e 'n' 8,'9e)!% #'&)a5! ! #'na8a /a' 9r,&a ,ra9e"! ,+e$ ! ''*ra&an+e 'ra()!$.

    Faza 2.Rec!#r'c!,e, ' ' 0; 7'!na= - '&'m #er!' +eca ne (am' a ra4m!+ ar7! )+! !ma+ (&'+ #'7)e na (&!+e,% ne7' ( (,an+ ! a (e (,a&e na ,a5/ 7)e!8,a r7!$.S&!+e(, ' (e*! - '&'m #er!' !+e,e #ra&! ra4)!/ !4me6 n,ra8n+e ! &an+(/e rea)n'(,! !5e(,' /r!+e (&'+e n,ra8n+e Ja a *! !4*+e7)' ne''*ra&an+e !)! '(+e"an+e (,!a. P'8,' +e !+e,e(aa (,an+ a (a7)ea /a/' 7a r7! '#a9a+% n,ra8n+e% #r!&a,n' Ja #'(,a+e 4na5a+n!+e ''n'7a 8,' +e &!)+!&' ! 8,' (e +a&n' #re4en,!ra r7!ma. K'nf)!/,! ! #r!+a,e)+(,&a - !+e,e #'(,a+e(&+e(n' a '*+e (,rane '#r!n'(e /'nf)!/,% ,a/' a 4*'7 ,'7a '*+e (,rane m'ra+ a (ara6+a *! (e /'nf)!/, r!+e8!'. Me6,!m% '&'+ fa4! ! a)+e 'm!n!ra )!5n! !n,ere( ! 9e)+a a (e c!)+

    '(,&ar! #' (&a/ c!+en. U '&'+ fa4! !+e,e ne nare6+e% &e" /'r!(,! ra4ne f'rme #r!+a,e)+(/'7&+era&an+a ! man!#)ac!+e: #'4!&an+e na 'n' 8,' +e fer $a+e a *acam' /'c/=% na #r'8)a!(/(,&a #r'8)! #, (am +a ,e*e #(,!'=% na 4a+en!5/! !n,ere( ,' "e ! ,e*! 'n!+e,!/'r!(,=% #r'na)a4! (a&e4n!/e /'+! e 4a(,#a,! n+e7'&e !n,ere(e. e(,' (e man!#)!ra'(+e"an+em /r!&!ce% /a' ! #'4!&an+em na 'n' 8,' 7r#a '5e/+e /'nf'rm!4am=.

    Faza 3.U4a+amn'(, 01 ' 0< 7'!na= - /ara/,er!(,!5na 4a #er!' rane a')e(cenc!+e /'+'+a')e(cen, ne (am' a m'9e a (e (,a&! na ,a5/ 7)e!8,a r7e '('*e% &e" +e (,an+ a(a7)ea ! (e*e ! r7 '('* (a '#"e7 (,an'&!8,a% ,+. (a (,an'&!8,a ne/e ,re"e '('*e. P'7)e !4,re"e7 7)a #r9a a')e(cen, m'7"n'(, a *e #r'ma,ra5 (&'+!$ 'n'(a (a r7!ma ! a

    !(,'&remen' m'9e a /''r!n!ra ! 4!ma '*4!r ! (&'+ ! ,6 ,a5/ 7)e!8,a. A')e(cen, +e(aa (#'('*an a ra47ran!5! &)a(,!,' 7)e!8,e ' 'n'7a 8,' (e m'9e (ma,ra,! 7)e!8,em#r'(+e5n'7 #r!#an!/a 7r#e.

    S&!+e(, ' (e*! -a')e(cen, +e (,an+ a +a(n!+e (a7)ea&a (e*e ! (&'+e /ara/,er!(,!/e.

    Pr!+a,e)+(,&a ! /'nf)!/,! - '&'+ fa4! #r!+a,e)+(,&' (e &e'ma &ren+e% 'n' ne #re(,a&)+a (am'#/' #r'&'6en+e &remena 7r#!% &e" /)+5+e 4a+amn'(,% ra4m+en '(+e"an+a ! me6('*n#'r8/. K'nf)!/,! (e '&'m #er!' &!e /a' #r!r'n!% (/'r' ne'#$'n! !' #r!+a,e)+(/!$'n'(a% *"! a +e (&a/a '('*a +e!n(,&ena (a (&'+!m #',re*ama ! &r!+en'(,!ma. U '&'+

    fa4!% na /'nf)!/, (e 7)ea /a' na ne8,' 8,' "e #'m'"! a (e 'n'( #r'*! ! #'*')+8a !a')e(cen,! ,ra7a+ 4a re8en+em /'+!m "e '*+e (,rane *!,! 4a'&')+ne% 4!ma+"! '*4!r

    #',re*e (&!$ (,rana (/'*. U (,an+ ( a (a7)ea+ /a/' (e (&a/a (,rana '(+e"a &e4! (a#r!+e)'7'm r7e (,rane ! #'8,+ (e '(+e"an+a ! #',re*e r7!$. K'nf)!/,! (e r+e8a&a+ /r'44a+amn' #re7'&aran+e: Dam - a8. U '&'+ fa4!% #r!marn! c!)+ n!+e &!8e !n,ere( #'+e!nca%&e" 4ar9a&an+e *)!(/'(,!% #r!+a,e)+(,&a% 8,' '&'! ' #r!$&a"en'(,! ' (,rane 7r#e ! '(+e"an+a

    #r!#an'(,!. On'(! !4me6 &r8n+a/a - ra4&!+a (e )'+a)n'(, #rema 7r#! ! (#remn'(, a (e'#r!n'(! '*r'*!,! 7r#e )'+a)n'(, #' ,!#: (&! 4a +en'7=. Gr#na (')!arn'(, #'(,a+e &e'ma&a9na.

    On'(: r'!,e)+ - !+e,e - '&'+ fa4! a')e(cen,! #r'ma,ra+ /a4n /a' ne8,' 8,' +e &!8e#r!m+en+!&' na m)a6 +ec ne7' na n+!$. U (,an+ ( a ra4m!+ a /a4na 4a r'!,e)+e 4na5!

    #

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    9/21

    (!7rn'(,% '(,&ar!&an+e a,'r!,e,a ! /'n,r')e% a)! m!()e a #'(,'+e ! r7! me,'! 4a #'()8n'(, !/'n,r') '(!m /a4ne.

    Faza 4.Pr'*)+ena r8,&ena #er(#e/,!&a 0< 7'!na ! &!8e= - ,'/'m '&e fa4e% a')e(cen,')a4! ' &!8!$ ! a#(,ra/,n!+!$ n!&'a /'7n!c!+e /'+! /)+5+ /''r!nac!+ r8,&ene

    #er(#e/,!&e ! #er(#e/,!&e #'+e!nca ! 7r#e /'+'+ #r!#aa. A')e(cen,! #'(,a+ (&+e(n!re)a,!&n'(,! (&'+!$ ! ,6!$ 7)e!8,a ! ra4m!+ a ne5!+e (,an'&!8,e 4a&!(! ' (&'+en'7 (!(,ema&r!+en'(,!% 7r#e /'+'+ #r!#aa% ! ().

    P'(,a+ (&+e(n! )'7e #(!$')'8/!$ fa/,'ra% /a' 8,' ( m',!&ac!+a% '(+e"an+a% &r!+en'(,!% /a' !)'7e ne(&+e(n!$ #r'ce(a. P'(,a+e !m *)!(/a !e+a a ( )+! '('*en (/)'# cr,a )!5n'(,!%&r!+en'(,!% &+eren+a% (,a&'&a ! a !ma+ +e!n(,&en !(,'r!+ ra4&'+a.

    S&!+e(, ' (e*! - '&'m #er!' !e+a ne(&+e(n'7 #'(,a+e 4na5a+na% ,+. &+eren+e a '(n'&!na8e7 n,ra8n+e7 (&!+e,a #'(,'+! +'8 *)+a rea)n'(, /'+e n!(m' (&+e(n!% a)! /'+a ,!5e na na8e

    c+e)'/#n' '9!&)+a&an+e ! #'na8an+e.

    Pr!+a,e)+(,&' ! /'nf)!/,! - '&'+ fa4! (e !e+a ' 4a+amn'(,! ! *)!(/'(,! /'+a +e *!)a /)+5na #re,$'n'+ fa4!% '*ac+e% /')!/' (e /'(! (a !n!&!a)n!m ra4&'+em. In!&!a)n'(, +e4na5a+n!+a ' #'&e4!&an+a ! '()an+an+a na 7r#. O&a fa4a +e '*!)+e9ena (/'*'m &!+e

    #',re*e: 4a a,'n'm!+'m ! *)!(/'8"% ,a/' a m)aa '('*a #'/8a&a a #r'na6e *a)an(!4me6 ne4a&!(n'(,!% ( +ene% ! #r!#aan+a 7r#!% ( r7e (,rane% ! ,' /r'4 (#remn'(, na/'mn!/ac!+ ! ra4m+en. A')e(cen,! ( '&'+ fa4! (&+e(n! a 5e(,' /'nf)!/, n,ar +ene'('*e #r'4r'/+e /'nf)!/,e !4me6 n+e ! '/')!ne. U(#+e8n' r+e8a&an+e /'nf)!/,a 4na5!

    #r'*)+!&an+e 'n'(a% ra4m+en !n,!mn!$ '(+e"an+a ! #',re*a.

    On'(! !4me6 &r8n+a/a - na )'+a)n'(, 7r#! 7)ea (e /a' na '5&an+e +e!n(,&en'(,! 7r#e%,a/' a +e m)aa '('*a (#remna a (e 9r,&+e 4a '*r'*!, 7r#e '(,a+an+em ' &)a(,!,!$c!)+e&a !me c!)+e&a 7r#e.

    On'( r'!,e)+ - !+e,e - '&'+ fa4! a')e(cen,! '#a9a+ /a4n /a' ne(&+e(n! na#'r r'!,e)+a a(#'(,a&e /'n,r') na n+!ma ! a (e ,a/' '(+e,e (!7rn!. Se)man'&a !(,ra9!&an+a #'/a4+ aa')e(cen,! #'/a4+ &!8e n!&'e ra4m!+e&an+a r7!$ /aa ( #!,an+ n+!$'&! &r8n+ac!% ne7'/aa ( #!,an+ r'!,e)+!% 8,' 'n '*+a8n+a&a '9!&)+a+em ra&n'#ra&n'(,!3nera&n'#ra&n'(,! 'n'(!ma. Re4),a,! #'/a4+ a ( +e&'+5!ce (#+e8n!+e r+e8a&an+ /'nf)!/a,a% 8,' m'9e a

    *e 4*'7 )'7e 9ene 're6en'm r8,&% +er (e ' ,e )'7e '5e/+e *r!9n'(,% &'6en+era5na ' r7!ma ! ' n+!$'&!m 'n'(!ma.

    Kaa +e #!,an+ /'r!8,en+e (,ra,e7!+a /'nf)!/,!ma #'#8,an+e% #'&)a5en+e% !)! *r!7a ' (e*! !(&'+!m #',re*ama=% Se)man'&a !(,ra9!&an+a 7'&'re ' ,'me a +e f)e/(!*!)n'(, (,ra,e7!+a '(n'&a4ra&'7 #r!)a7'6a&an+a a')e(cena,a ! a 'n! a')e(cen,! /'+! #'/a4+ #r'*)eme

    #r!)a7'6a&an+ fn/c!'n!ra+ 7)a&n'm #r!m+en++"! (am' +en ' (,ra,e7!+a !)! (e (,a)n'#'&)a5e% !)! *r!n !(/)+5!&' ' (e*! ! (&'+!m #',re*ama=.

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    10/21

    .EGOCEN!RIZAM U ADOLESCENCIJI

    Jena ' *!,n!$ /ara/,er!(,!/a ('c!+a)ne /'7n!c!+e a')e(cenc!+! +e (#'('*n'(, ecen,rac!+e%

    ,+. 4!man+e '*4!r ra4)!5!,!$ ,a5a/a 7)e!8,a. I47)ea a #ra&' '&a (#'('*n'(, 4!man+a '*4!r m!8)+en+a r7!$ )+!% #re(,a&)+a '(n'& 4a n'& &r(, e7'cen,r!4ma /'+! +e/ara/,er!(,!5an 4a '&a+ #er!'. A')e(cen,n! e7'cen,r!4am (e !(#')+a&a na &a na5!na E)/!n%0C>=:

    Q Nem'7"n'(, a (e na#ra&! ra4)!/a !4me6 'n'7a 8,' r7! m!()e ' &)a(,!,!$ #re'/#ac!+a.A')e(cen,! #'ra4m!+e&a+ a ( ! r7! )+! #re'/#!ran! ! a (e *a&e 'n!m 5!me (e ! 'n!

    *a&e% /a' ! a +e 'n' 8,' +e 4a n+!$ a')e(cen,e= &a9n'% &a9n' ! r7!m )+!ma. "! a +e a')e(cenc!+! *!,an ,!(a/ /'+! "e a (e '(,a&! na r7e ! *"! a ( a')e(cen,! 4*'7 ,'7a&e'ma /r!,!5n! #rema (e*!% 'n! 'na #'ra4m!+e&a+ a ( ! r7! /r!,!5n! #rema n+!ma% a !$

    #r'c+en++ ! a ( #re'/#!ran! n+!ma ! n+!$'&!m c+e)'/#n!m !m!9'm. E)/!n /'r!(,! ,erm!n!4m!8)+ena #*)!/a a *! '*+a(n!' 5!n+en!c a a')e(cen,! m!()e a ( (&! '(,a)! 4a'/#)+en!n+!ma% /a' 8,' ( 'n! 4a'/#)+en! ('*'m.

    Q U&+eren+e ' &)a(,!,'+ nen!8,!&'(,! ! (&em'"n'(,! - #ra&' 4*'7 ,'7a 8,' &+er+ a (4na5a+n! 4a &e"!n )+! /'+! (e *a&e n+!ma ! ra4m!8)+a+ ' n+!ma% a')e(cen,! #'5!n+ a7)ea+ na (e*e% (&'+a '(+e"an+a ! &+eren+a /a' na ne8,' (#ec!+a)n' ! +e!n(,&en'. A')e(cen,

    +e &+eren a n!/' ne #r'9!&)+a&a (,&ar! /a' 'n (am% a +e ,' 8,' (e n+em '7a6a ne8,'+e!n(,&en' ! n!/aa ran!+e '9!&)+en'. O&a+ )!5n! m!, /a/' 7a E)/!n 4'&e% 5e(,' /)+5+e !m!,'&e ' a')e(cen,n'+ (&em'"n'(,! ! nen!8,!&'(,!% 8,' m'9e a '*+a(n! 5e(,' &e'ma

    r!(/an,na #'na8an+a a')e(cena,a e/(#er!men,!ran+e (a r'7ama% #r'm!(/!,e,% '#a(nea&an,re% ! ()=% #ra&' 4*'7 &+eren+a a (e n+!ma n!8,a )'8e ne m'9e e(!,!.

    ".PROMJENA SLIKE O SE#I

    ,' (e ,!5e ()!/e ' (e*! '&'m #er!'% a')e(cenc!+a +e ($&a"ena ! /a' #er!' #r'm+ene ! /a'#er!' /'n(')!ac!+e ')eman Henr% 0CC>=. Za '&a+ #er!' ( &e4ane *r'+ne #r'm+ene:

    f!4!5/! ra(, ! ra4&'+% !n,e)e/,a)n! ra4&'+% ('c!+a)n! ra4&'+ 9!&',n! #r'(,'r (e 8!r! ! !ferenc!ra%#'&e"a&a (e *r'+ )'7a /'+e ( a')e(cen,!ma '(,#ne% #'(,'+! m'7"n'(, a/,!&n'7e/(#er!men,!ran+a (a ra4)!5!,!m )'7ama=% em'c!'na)n! ra4&'+ #'&e"an+e a,'n'm!+e 'n'( na r'!,e)+e% ,ra9en+e em'c!'na)n!$ !4&'ra &an #'r'!ce=% /'+e ,!5 ! na #r'm+en()!/e ' (e*!.

    Jena ' #r'm+ena '&'m #er!' +e na5!n na /'+! a')e(cen,! '#!(+ (e*e. U ran'm+e,!n+(,&% ()!/ ' (e*! 5!ne +en'(,a&n! '#!(! #'na8an+a ! #referenc!+a 8,' (e &')!% !)! ne &')!=% (ren+em +e,!n+(,& ()!/a ' (e*! (e 7)a&n'm (a(,'+! !4 #'re6en+a (a r7!ma% '/ ran'+a')e(cenc!+! ()!/ ' (e*! 5!ne #(!$')'8/! ! ('c!+a)n! #'+m'&! /'+! (e ,!5 'n'(a (a r7!ma !ra4ne ('c!+a)ne &+e8,!ne /'+e ( &a9ne 4a ,e 'n'(e ! na5!ne na /'+e "e (e ne/' #re(,a&!,!. U

    1$

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    11/21

    #'4n'+ a')e(cenc!+!% ()!/ ' (e*! 5!ne )!5na &+eren+a ! &+er'&an+a% &r!+en'(,!% #)an'&! !ra4m!8)+an+a% ($&a"an+e (e*e /a' a/,!&n'7 +e)a,n!/a Dam'n Har,% 0C=.

    Prema mn'7!m a,'r!ma Har,er% 0CC1 Dam'n Har,% 0C=% ()!/a ' (e*! a')e(cenc!+!#'(,a+e (a +ene (,rane a#(,ra/,n!+a% *')+e 'r7an!4!rana% (,r/,r!(an!+a ! /'$eren,n!+a% a ( r7e

    (,rane% !ferenc!ran!+a 'n'( na ra4)!5!,e ('c!+a)ne /'n,e/(,e. Va9an 4aa,a/ a')e(cenc!+!#'(,a+e !n,e7rac!+a ra4)!5!,!$ &!'&a ()!/e ' (e*! +en /'$eren,n ()!/ ' (e*!:

    In,e7rac!+a +a&n'7 ! #r!&a,n'7 Ja - a')e(cenc!+a +e #er!' /'+em +e ra4)!/'&an+e '&a

    &a Ja '5)+!&' ! 4a a')e(cen,e &e'ma &a9n'. On! #'5!n+ a ra4)!/+ 'n' 8,' 'n!/'n(,r!ra+ /a' #ra&' Ja% /'+e +e (am' n+!$'&'% '('*n' ! (/r!&en' ' r7!$% ! 'n'8,' #re(,a&)+a na5!n na /'+! (e*e #re4en,!ra+ ra4n!m &a9n!m r7!m '('*ama.I(,ra9!&an+a #'/a4+ a ( m',!&! 4a #r!/a4!&an+e +a&n'7 Ja: 9e)+a a (e 4a!&e !)!4a'&')+e r7!% e/(#er!men,!ran+e (a ra4)!5!,!m )'7ama ! n+!$'&!m r8,&en!mefe/,!ma% !)! #a/ 4a8,!,a #r!&a,n'7 Ja !4 (,ra$a a ne"e na!"! na ''*ra&an+e !)! #'r8/Har,er% 0CC1=.

    In,e7rac!+a (aa8n+e7 ! *"e7 Ja - !men4!+a *"n'(,! +e a')e(cenc!+! &e'ma

    &a9na. A')e(cen, !ma &!+e /'nce#c!+e ' (e*! 'n /'+a m 7'&'r! 8,' (aa +e(,e !'n /'+a m 7'&'r! 8,' "e *!,! - ! na5!n na /'+! !n,e7r!ra ()!/ *"n'(,! ()!/(aa8n+'(,! 're6+e &e)!/'+ mer! (,#an+ n+e7'&e ,ren,ne !n,e7r!(an'(,! D'&an Ae)('n% 0C>>% (,r. ;=. Na #!,an+e 8,' (e (&e #r'm!+en!)' na5!n na /'+! '#a9a+(e*e% a')e(cen,! na+5e8"e na&'e #r'm+ene /'+e (e 'n'(e na '5e/!&an+a /'+a 'n!!ma+ ' )'7a 'ra()!$% a ,' (: 4re)'(, '4*!)+n'(,% '7'&'rn'(, ra4m!8)+an+e '

    *"n'(,!% #)an!ran+e #'&e"an+e 9!&',n'7 !(/(,&a% /a' ! &!8e '*a&e4a ! *r!7a. On!nar'5!,' !(,!5 !men4!+ *"n'(,! ! (&'+ #r'a/,!&n! (,a&% 7'&'re"! a !m +e &a9na

    #r'm+ena ,' 8,' (aa ra4m!8)+a+ ' *"n'(,!% !ma+ ! ne/e #)an'&e &e4ane 4a*"n'(, ! ne 9!&e /a' ran!+e (am' (aa8n+em ,ren,/ Vran+e8e&!"% ;111=.

    In,e7r!ran+e !ea)n'7 ! rea)n'7 Ja - !a/' +e ra4)!/'&an+e !ea)n'7 ! rea)n'7 Ja% n'rma)an

    ra4&'+n! fen'men #er!' a')e(cenc!+e% /'+! ne/! a,'r! #'&e4+ (a ra4&'+emm!8)+en+a ,'m #er!'% (&!8e &e)!/! ra(/'ra/ !4me6 '&a &a Ja% #'&e"a&a&+er'+a,n'(, +a&)+an+a #r'*)ema #r!)a7'6a&an+ ! #r!$&a"an+ (e*e. Te8/'"

    #re(,a&)+a ! /')!/' (e ne#'9e)+n' Ja (&!8e #r!*)!9! rea)n'm Ja% ,+. a/' (e f'rm!ra

    ne7a,!&n! !en,!,e,.

    In,e7r!ran+e r'ne )'7e ()!/ ' (e*!% ra4&'+ r'n'7 !en,!,e,a0 r'na )'7a

    #re(,a&)+a (/# #'na8an+a ! n'rm! /'+e (e 're6en'm r8,& '5e/+ '#r!#an!/a m8/'7 ! 9en(/'7 (#')a. R'n! !en,!,e, #re(,a&)+a (,#an+ /'+em '('*a'#a9a ()a7an+e !4me6 (&'7 #'na8an+a ! '5e/!&an+a ! 'n'7a 8,' +e r8,& na#r!+eef!n!ran' /a' m8/a ! 9en(/a r'na )'7a. Ra4&'+ r'n'7 !en,!,e,a% 4a#'5e, +'8 ran'm +e,!n+(,&% re-f'rm)!ra (e ! #re!(#!,+e #er!' a')e(cenc!+e. U #er!'+e,!n+(,&a% r'ne )'7e ( +a(n' ef!n!rane ! '#a9ene /a' (a(&!m ra47ran!5ene !

    '&'+ene% #er!' rane a')e(cenc!+e% 7ran!ce r'n!$ )'7a (e 7*e fa4a#re!(#!,!&an+a% ne+a(n'"e% e/(#er!men,!ran+a (a )'7ama ! c!)+e&!ma=% a *! (e na /ra+

    11

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    12/21

    #'4n'+ a')e(cenc!+! #'n'&' (#'(,a&!)a +a(na ra4)!/a !4me6 r'n!$ )'7a. T'/'ma')e(cenc!+e #'(,'+! &e)!/! #r!,!(a/ ! r'!,e)+a ! &r8n+a/a a (e (&'+e #'na8an+a /'+ar8,&' '5e/+e ' 're6en!$ )'7a% 8,' m'9e a ',e9a #r'ce( #r!)a7'6a&an+a%

    #'7','&' /aa a')e(cen, '#a9a a '(,#a ' (,anara #r'#!(ane )'7e. Ne/a!(,ra9!&an+a #'/a4+ a +e (&a+an+e r'n'7 !en,!,e,a a')e(cenc!+! #'(e*n'

    #r'*)ema,!5n' 4a +e&'+/e% #'8,' (e ' n+!$ 4a$,+e&a a #'()!+e #er!'a a/,!&n'(,! !'r!+en,ac!+e na (#+e8n'(, #'(,an #a(!&ne ! 4a&!(ne a *! !(#n!)e (&'+ r'n )'79ene ! ma+/e% 8,' 'ne '9!&)+a&a+ /a' &e)!/! !(/'n,!n!,e, ! ,e8/' (e #r!)a7'6a&a+#rema: ')eman an Henr% 0CC>=.

    Har,er'&a 7'&'r! ' ,r! fa4e ra4&'+ /'$eren,ne ()!/e ' (e*! Har,er% 0CC1=:

    1. A')e(cen,! #er!' rane a')e(cenc!+e &!6a+ !4&+e(ne /'n,ra!/,'rn'(,! '/&!r()!/e ' (e*!% a)! !m ne #r!a+ &a9n'(,% ,+. ,e /'n,ra!/,'rn'(,! ne '#a9a+ /a'

    #',enc!+a)n' /'nf)!/,ne.

    2. U #er!' (ren+e a')e(cenc!+e% a')e(cen,! '#a9a+ /'nf)!/, !4me6 ra4)!5!,!$ )'7a/'+e !ma+ ! #'na8an+a /'+a ,e )'7e 're6+% a)! ne m!+ a !n,e7r!ra+ ,e ra4)!/e

    +en +e!n(,&en ()!/ ' (e*! ! 4a,' ,a+ /'nf)!/, '9!&)+a&a+ /a' (,re(an.

    3. U #er!' #'4ne a')e(cenc!+e% !a/' ,e (#r',n'(,! #'(,'+e ! a)+e% 'ne ne #r'4r'/+4a*r!n,'(,% /'nf)!/, ! (,re(% #'8,' ( a')e(cen,! (,an+ a ,e (#r',n'(,! !n,e7r!ra+ /'$eren,n ()!/ ' (e*!. U '/&!r ,a/' !n,e7r!rane ()!/e ' (e*!% ,e (#r',n'(,! ( &!6ene/a' ne8,' n'rma)n' ! #'9e)+n'.

    $.IDEN!I!E! U ADOLESCENCIJID'#r!n'( E. Er!/('na ,e'r!+ama ' ra4&'+ !en,!,e,a a')e(cenc!+! +e &'+a/.

    Pr&'% 4a ra4)!/ ' 'n!$ ,e're,!5ara /'+! (e #r&en(,&en' (m+era&a+ na ran' +e,!n+(,&' '#*er,e,a% (ma,ra+"! ,a+ #er!' na+4na5a+n!+!m 4a ra4&'+ )!5n'(,!% Er!/('n #'(e*n #a9n+#'/)an+a #er!' #rea')e(cenc!+e ! a')e(cenc!+e /'+e (ma,ra +a/' 4na5a+n!m 4a a)+! ra4&'+%4*'7 &a9n!$ ra4&'+n!$ 4aa,a/a #re /'+!ma (e na)a4! m)aa '('*a. Dr7'% Er!/('n #'n'&'

    &'! #'+am !en,!,e,a #(!$'ana)!,!5/ ,e'r!+ ! #ra/( ! #r'*)em !en,!,e,a (m+e8,a cen,ara')e(cen,ne !nam!/e.

    Prema Er!/('n% ra4&'+ )!5n'(,! ! #r'ce( f'rm!ran+a !en,!,e,a '&!+a (e /r'4 '(am (/ce(!&n!$e,a#a% ' /'+!$ +e (&a/a ' &e)!/e &a9n'(,! 4a f'rm!ran+e 4re)e )!5n'(,!. U (&a/'+ ' n+!$ ')a4!' +a&)+an+a ra4&'+n!$ /r!4a% /'+e ( re4),a, #r!&remen'7 ne(/)aa !4me6 ra4&'+n!$m'7"n'(,! #'+e!nca ! 4a$,+e&a ('c!+a)ne (re!ne.

    Er!/('n na7)a8a&a ra4&'+n! a(#e/, /r!4e% #'8,' +e 'na #',a/n,a (am!m ra4&'+em ! /r'4 n+ (e'(,&ar+e ra(, ! a)+e na#re'&an+e% (#'(,a&)+an+e ra&n',e9e na &!8em n!&' ' #re,$'ne.

    Ra4&'+ne /r!4e (&!m (,a!+a Er!/('n ,ma5! /a' #'/8a+ #'(,!4an+a '(+e"an+a c+e)'&!,'(,!.+e)'&!,'(, /'+ ,re*a #'(,!! (,a!+ #*er,e,a ! a')e(cenc!+e% +e(,e '(+e"an+e n,ra8n+e7

    12

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    13/21

    !en,!,e,a. T' +e '(+e"an+e n,ra8n+e7 /'n,!n!,e,a !4me6 'n'7a 8,' m)aa '('*a +e(,e ! 8,'"e ,e/ *!,!% !4me6 'n'7a 8,' 'na m!()! a +e(,e ! 'n'7a 8,' '#a9a a r7! ' n+'+ m!()e ! ' n+e'5e/+.

    Pr'ce( f'rm!ran+a !en,!,e,a +e /r#an ra4&'+n! /'ra/% /'+! 4a&!(! ! ' na5!na na /'+! +e '('*a

    r!+e8!)a (&e #re,$'ne ra4&'+ne 4aa,/e ! /'+! (e '&!+a #'(,e#en'% /r'4 mn'7'*r'+ne (#'ne !#a'&e. On'( ran!$ ! n'&!$ #'!(,'&+e"en+a +e #'(e*n' 4na5a+an 4a f'rm!ran+e !en,!,e,a%#'8,' !en,!,e, (ar9! (&a #'!(,'&+e"en+a !4 +e,!n+(,&a% a)! !$ !(,'&remen' ! #rera(,a% (,&ara+"!+ean n'&! /&a)!,e, (a n'&!m !en,!f!/ac!+ama% )'7ama% #',re*ama% '5e/!&an+!ma ! c!)+e&!ma.

    P'!(,'&+e"en+a !4 +e,!n+(,&a ( a(!m!)!rana ! a#('r*!rana , n'& /'nf!7rac!+ !en,!,e,=%/'+ /ara/,er!4!ra '(+e"an+e c+e)'&!,'(,!% !(,'&+e,n'(,! ! /'n,!n!,e,a. A')e(cenc!+a +e &r!+eme&e'ma *rn!$ f!4!5/!$ ! #(!$')'8/!$ #r'm+ena% &r!+eme ),an+a #',ra4! 4a n'&!m )+!ma !!e+ama /'+e m)aa '('*a m'9e a &+er+e. Ona m'ra a !n,e7r!ra n'&a #'!(,'&+e"en+a% n'&ee)emen,e !en,!,e,a me6 /'+!ma na+&a9n!+! #'(,a+e (#')n! !en,!,e,=% (a #'!(,'&+e"en+!maran'7 +e,!n+(,&a.

    O&' #re(,a&)+a /r#an ra4&'+n! 4aa,a/% a)! ne'#$'an 4a #'(,!4an+e '(+e"an+a c+e)'&!,'(,!.A')e(cen, +e #',re*n' &r!+eme% ,'/'m /'+e7 "e e/(#er!men,!ra,! (a ra4)!5!,!m ran!m

    #'!(,'&+e"en+!ma% )'7ama ! c!)+e&!ma% #'/8a&a+"! a ne/'+ ' n+!$ #r'na6e (e*e. Za&r!+eme ,'7 #(!$')'8/'7 m'ra,'r!+a Er!/('n% 0C>=% a')e(cen, (e a)++e ' r'!,e)+a !e/(#er!men,!ra (a r7!m '('*ama ! )'7ama.

    U ,'m #er!' +e nar'5!,' &a9na r8,&ena #'r8/a% #'8,' #'(,e#en' 4 n+ a')e(cen, #ra&!/'na5an !4*'r% '#re+e)++e (e ! #'(,e#en' #re4!ma '*a&e4e /'+e ' n+e7a r8,&' '5e/+e.

    Me6,!m% /')!/' '('*a n!+e ra4r!+e8!)a ne/e ' 4aa,a/a !4 #re,$'n!$ ra4&'+n!$ fa4a% 'na (e ,ra7an+ 4a c+e)'&!,'8" &ra"a na ,e nera4r!+e8ene 4aa,/e% 8,' 'na 4a(,a&)+a a)+! ra4&'+. U

    #'/8a+ f'rm!ran+a '(+e"a+a !en,!,e,a% 'na m'9e a #r'6e /r'4 fa4e !4*'ra ne7a,!&n'7!en,!,e,a% !)! #',#ne /'nf4!+e !en,!,e,a. U ,!m (!,ac!+ama #(!$')'8/! m'ra,'r!+ (e

    #r'9a&a% /'na5na ')/a (e ')a9e ! ,' m'9e a (e man!fe(,!ra 5e(,!m m!+en+an+em'#re+e)+en+a ! )'7a% ra4)!5!,!m ner',!5n!m rea/c!+ama% e)!n/&en,n!m #'na8an+em% ! ().

    Prema Er!/('n% #'(,!7n, !en,!,e, ! /'nf4!+a !en,!,e,a (e 'n'(e na ra4)!5!,e !($'e#(!$'('c!+a)ne /r!4e /'+a (e '&!+a a')e(cenc!+! ! #re(,a&)+a+ (#r',ne #')'&e +en'7

    /'n,!nma. Mar(!+a Marc!a%0C>> 0C>= +e +ean ' #r&!$ a,'ra /'+! +e #'/8a' a aem#!r!+(/ #',&r ,'7 /'n,!nma ! 'n ra4)!/+e 5e,!r! (,a,(a !en,!,e,a /'+! #re(,a&)+a+!n!&!a)ne (,!)'&e /'+e '('*a /'r!(,! a *! !4a8)a na /ra+ (a /r!4'm !en,!,e,aMarc!a%0C>> 0C>=.

    O(n'&n' m+er!)' 4a n+!$'&' ra4)!/'&an+e +e (,e#en '#re+e)+en+a ! #r!(,n'(,% !)! '(,n'(,/r!4e.

    Postignut identitet

    O('*e (a #'(,!7n,!m !en,!,e,'m ( #r'8)e /r'4 /r!4 ! !4 n+e !4a8)e (a +a(n!m'#re+e)+en+!ma% ef!n!ran!m )'7ama ! c!)+e&!ma.

    13

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    14/21

    Diuzni status

    e4 '*4!ra na ,' a )! ( '('*e (a !f4n!m !en,!,e,'m !(/(!)e /r!4% !)! n!(% n+!$'&' 7)a&n''*!)+e9+e +e ne'(,a,a/ 9e)+e ! *'r*e a (e '#re!+e)e. One n!( mn'7' 4a!n,ere(!rane 4a *!)'/a/&' ,ra+n!+e '#re+e)+en+e. S&a/a% ma/ar ! na+()a*!+a #referenc!+a ne/'7 !4*'ra m'9e a

    *e *r4' '*a5ena% #'8,' (e ra4)!5!,e m'7"n'(,! (,a)n' +a&)+a+% a #'8,' ( (&e #'+ena/'#r!mam)+!&e% '('*a n!+e (/)'na a #'(e*n' ra4ma,ra (&a/ ' n+!$. Ona +en'(,a&n' '(,a+ene'#re!+e)+ena.

    !o"ato"i#

    U m'ra,'r!+% /a' ! /' !f4n'7 (,a,(a% #'(,'+! &e)!/! *r'+ a),erna,!&a ! m'7"!$ !4*'ra. T' +e#er!' /'+em (e m!+e8a+ ra4)!5!,e &r!+en'(,!% )'7e ! c!)+e&!% a')e(cen, +e 4a'/#)+enna!47)e ner+e8!&!m #!,an+!ma. Me6,!m% 'n' 8,' '&a+a m'ra,'r!+ ' !f4n'7 (,a,(a% +e(,e9e)+a ! *'r*a a')e(cen,a a (e '#re!+e)!. Ia/' ( 9e)+e ! &r!+en'(,! n+e7'&!$ r'!,e)+a +'8

    &!+e/ &a9ne% 'n #'/8a&a a na6e /'m#r'm!( !4me6 n+!$% ('c!+a)n!$ 4a$,+e&a ! (&'+!$&)a(,!,!$ m'7"n'(,!.

    I(/)+5!& (,a,( '('*e (a !(/)+5!&!m (,a,('m n!( n!/aa !(/(!)e /r!4 !en,!,e,a. One ('#re!+e)+ene% a)! ( ,a '#re+e)+en+a ()'&)+ena 9e)+ama ! &r!+en'(,!ma n+!$'&!$ r'!,e)+a.Ta/&e '('*e #'(,a+ 'n' 8,' r7! r'!,e)+!= ' n+!$ 9e)e. Kara/,er!4!ra !$ r!7!n'(, ! /aa (e('5e (a (!,ac!+ama /'+!ma r'!,e)+(/e &r!+en'(,! &!8e n!( #r!m+en)+!&e% #'(,a+4a(,ra8ene. U '(n'&! '&!$ (,a,(a )e9! /'n,!nm /'+! +e 4a(n'&an na *)!4!n!% ,+. a)+en'(,! '

    #'(,!7n,'7 !en,!,e,a% /'+! +e #' Er!/('n '(n'&n! 4aa,a/ /'+! ,re*a #'(,!"! a')e(cenc!+!.U Er!/('n'&'m ($&a"an+ a')e(cenc!+e% na7)a(a/ +e na ,ra7an+ 4a !en,!,e,'m% /a' 7)a&n!m

    ! n!&er4a)n!m #r'*)em'm 5!,a&'7 a')e(cen,n'7 #er!'a. Na7)a(a/ +e% ,a/'6er% na (&+e(n'+*'r*! a')e(cen,a a (e (7)a(! (a n'rmama (&'+e ('c!+a)ne (re!ne ! a #r!$&a,! )'7e /'+e(e ' n+e7a '5e/+.

    U#ra&' 4*'7 &e)!/e )'7e /'+ r8,&' !ma #r'ce( f'rm!ran+a !en,!,e,a% Er!/('n (ma,ra a+e +a/' &a9n' a r8,&' '4&')! ()'*' e/(#er!men,!ran+a m)ae '('*e (a ra4)!5!,!m)'7ama ! na ,a+ na5!n 'm'7"! +a&)+an+e m'ra,'r!+a /r'4 /'+! "e #r'ce( f'rm!ran+a !en,!,e,a

    *!,! *r4an. Va9n' +e 'm'7"!,! a')e(cen,!ma a #r'6 /r'4 m'ra,'r!+% *e4 e,!/e,!ran+a ,efa4e /a' #'reme"a+a !en,!,e,a ! ,'m (m!() )'7a r8,&a +e #re(na.

    %.EMOCIONALNI RAZVOJ U ADOLESCENCIJI

    Em'c!'na)n! ra4&'+ a')e(cenc!+! '*!)+e9a&a ,ra7an+e 4a em'c!'na)n'm #'r8/'m &an#'r'!5n!$ '/&!ra. R'!,e)+! '&'m #er!' #re(,a+ a * +e!n! !4&'r (!7rn'(,! !em'c!'na)ne ra4m+ene% a')e(cen, 4a#'5!n+e #r'ce( #(!$')'8/'7 '&a+an+a ' r'!,e)+a !

    #'(,!4an+a a,'n'm!+e ! &an #'r'!ce ,ra9! em'c!'na)n #'r8/ ! #r!$&a"an+e: me6

    &r8n+ac!ma ! #ar,ner!ma.

    14

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    15/21

    &.ODNOS SA RODI!ELJIMA

    Jean ' na+&a9n!+!$ 4aa,a/a a')e(cenc!+!% ne'#$'an a *! (e #re8)' !4 #er!'a +e,!n+(,&a

    #er!' 4re)'(,!% +e(,e #(!$')'8/' '&a+an+e ' r'!,e)+a. O(n'&na ,ema #er!'a')e(cenc!+e +e (,+ecan+e a,'n'm!+e ! ne4a&!(n'(,!. e4 '*4!ra a )! ,a+ #r'ce( (,+ecan+aa,'n'm!+e #re(,a&)+a ra(/!an+e ran!$ !nfan,!)n!$ 4a&!(n'(,! ' r'!,e)+a a *! (e (#'(,a&!)en'&e 4re)e $e,er'(e/(a)ne &e4e% /a' 8,' ,' ,&re #(!$'ana)!,!5ar!% !)! +e ,a+ #r'ce( '*!)+e9en

    #r'm+en'm ! reef!n!ran+em ('c!+a)n!$ )'7a% /a' 8,' ,' ,&re ('c!+a)n! #(!$')'4!% 'n !#a/#re(,a&)+a +ean ' na+4na5a+n!+!$ ra4&'+n!$ 4aa,a/a '&'m #er!'.

    Prema ne/!m a,'r!ma Er!/('n% 0C> Marc!a% 0C>>% 0C>=% #'(,'+an+e /'nf)!/,a !4me6a')e(cena,a ! n+!$'&!$ r'!,e)+a +e ne (am' #'9e)+n'% &e" ! ne'#$'n' c!)+ #'(,!4an+a

    +a(n'7 !en,!,e,a. P',re*n' +e ! #'9e)+n' a a')e(cen, #'5ne a #re!(#!,+e (!(,em &+er'&an+a !

    &r!+en'(,! /'+! +e (&'+!' ' r'!,e)+a ! a 7a #'&r7ne ,e(, ! /r!,!c!. On' 8,' (e#'ra4m!+e&a #' a')e(cen,n'm /r!4'm% 4a#ra&' +e #r'ce( /'+em (e r'!,e)+(/e&r!+en'(,! ! rana #'!(,'&+e"en+a /r!,!5/! #re!(#!,+% c!)+ f'rm!ran+a !en,!,e,a /'+! ne"e *!,!#re4e, ' r'!,e)+a% /a' 8,' +e ()5a+ /' '('*a /'+e !ma+ ,4&. !(/)+5!& (,a,( Marc!a%0C>>% 0C>= ! /'+e n!/aa n!( n! #r'8)e /r'4 /r!4 !en,!,e,a% #'8,' ( (&e &r!+en'(,! *e4

    #re!(#!,!&an+a #re4e)e ' r'!,e)+a. Da *! a,'n'm!+a '#"e *!)a m'7"a #',re*an +e /'nf)!/,.P!,an+e +e% (am'% a )! n9n' ,a+ /'nf)!/, m'ra a *e ,')!/! a 4r'/+e &e)!/! +a4 !ne()a7an+e !4me6 &!+e 7enerac!+e ! a #r'4r'/+e ,ra+ne ! *'/e #r'*)eme

    #r!)a7'6a&an+.

    U !(,ra9!&an+ ra6en'm na #'#)ac!+! *e'7ra(/!$ a')e(cena,a% /'+em +e ' n+!$ ,ra9en' ana&e na+4na5a+n!+e #r'm+ene na5!n na /'+! '#a9a+ (e*e #er!' a')e(cenc!+e% /a' !8,' +e ,' 8,' +e &a9n'% a 8,' (e n!+e #r'm!+en!)'% '*!&en +e #'a,a/ a +e na+4na5a+n!+a

    #r'm+ena '9!&)+a+ a,'n'm!+e 'n'( na r'!,e)+e% a a +e 'n' 8,' (e n!+e #r'm!+en!)' a 8,'!m +e &a9n'% ,' 8,' ! a)+e !ma+ '*ar 'n'( (a r'!,e)+!ma. O ,'me /')!/' !m +e '5&an+e'*r'7 'n'(a (a r'!,e)+!ma &a9n' 7'&'r! ! #'a,a/ a *! (e &e"!na a')e(cena,a #r!+e're/)a a,'n'm!+e ne7' '*r'7 'n'(a (a r'!,e)+!ma Vran+e8e&!"% ;110=. O&a+ na)a4 +ena!47)e /'n,ra!/,'ran (a #'a,/'m ' 4na5a+ /'+! #'(,!4an+e a,'n'm!+e ' r'!,e)+a !ma 4aa')e(cen,e: ( +ene (,rane% !47)ea a +e a')e(cen,!ma &a9n' ,' 8,' #'(,a+ ne4a&!(n!+! '

    r'!,e)+a% a ( r7e (,rane% !(,' ,')!/' !m +e &a9n' ,' 8,' ! a)+e !ma+ '*ar 'n'( (a n+!ma !n+!$'& #'r8/ ,'/'m 'ra(,an+a. O& am*!&a)enc!+ a')e(cena,a #rema a,'n'm!+!%r'!,e)+! #re#'4na+ (&a/'ne&n'm #'na8an+ (&'+!$ a')e(cena,a: +en'm ,ren,/ (e

    *ne 8,' r'!,e)+! (&!8e /'n,r')!ra+ ! 8,' (e m!+e8a+ (&e% a *! &e" ()+ee"em ,ren,/#'5e)! a (e 9a)e a ( 4anemaren! ! '(,a&)+en!.

    I47)ea a ( r'!,e)+! '&'m #er!' +a/' &a9n! /a' ae/&a,an m'e) /'+! a')e(cen,#'ma9e a (e (#+e8n!+e (na6e n'&!m )'7ama ! '5e/!&an+!ma /'+a ! !4 n+!$% /a' ! 4*'7m'7"n'(,! #r9an+a #'r8/e ! '()'nca. Pr'ce( a,'n'm!+e% ma /')!/' *!' #'9e)+an%!(,'&remen' #re(,a&)+a ! #r!+e,n+ 4a a')e(cen,e% #'8,' ( ('5en! (a n'&!m )'7ama !

    '5e/!&an+!ma ! (,#a+ na ,)' 4a /'+e +'8 &!+e/ nema+ ra4&!+ene ma#e.

    15

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    16/21

    A')e(cen,! (e na)a4e #re &e)!/'m !m#)!/a,!&n'm !)em'm% /'+a *! m'7)a a (e !(/a9e'&a/': a/' #'(,anem (am'(,a)an m'7 a !47*!m #'r8/ ! #'m'" r'!,e)+a% a !(,' &r!+emem! +e +a/' &a9n' a #'(,anem (am'(,a)an ! a (e '&'+!m ' n+!$ #'8,' ,' 4na5! a 'ra(,am.Ka' m'7"e r+e8en+e ,e !m#)!/a,!&ne !)eme% a')e(cen,! *!ra+ a #'(,a+ (am'(,a)n!% a)! 4'5&an+e '*r'7 'n'(a (a r'!,e)+!ma.

    Na(#r', '*!5a+en'm ($&a"an+ a ( r'!,e)+! 4na5a+n!+! /a' m'e) +e,!n+(,& ne7' a')e(cenc!+!% ne/a !(,ra9!&an+a #'/a4+ a ( r'!,e)+! #ra&' '&'m #er!' na+4na5a+n!+!m'e)! ! 4'r! /'+! ,!5 na mn'7e !4*'re /'+! a')e(cen,! #ra&e #rema: ')eman Henr%0CC>=.

    R'!,e)+! '&'m #er!' !ma+ )'7 ne/'7a /' &a)!!ra #r'm+ene /'+e na(,a+ ! /a4+a')e(cen, na m'7"e #ra&ce ra4&'+a. Sam' a,m'(fer! #r!$&a"an+a ' (,rane r'!,e)+a%a')e(cen,! m'7 a e/(#er!men,!ra+ (a n'&!m )'7ama ! &r!+en'(,!ma% a 'n'(e &a9ne')/e ! na ,a+ na5!n #'(,e#en' #'(,a+ a,'n'mn! 'n'( na r'!,e)+e. U #r!)'7 '&'m($&a"an+ ( ! re4),a,! ne/!$ !(,ra9!&an+a% /'+a #'/a4+ a +e '5&an+e afe/,!&n!$ &e4a (ar'!,e)+!ma fn/c!+! 4a8,!,e a')e(cen,'&'7 '(+e"an+a (!7rn'(,! ! ra&n',e9e GreenBa)%0C1=% /a' ! ,' a #er!' #'4ne a')e(cenc!+e% &!8e ne7' *!)' /'m r7'm #er!'%a')e(cen,! '#a9a+ &e4 (a r'!,e)+!ma /a' &e4 (a na+&!8e )+*a&! P!##% Jenn!n7(% S$a&er%Lam*'rn F!($er% 0C

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    17/21

    #'#)aran ! #r!4na,. Vr8n+ac! ,a/'6er ,!5 na f'rm!ran+e ()!/e ' (e*! ! #'ma9 a')e(cen, aef!n!ra (&'+a &+eren+a% &r!+en'(,! ! c!)+e&e.

    On' 8,' (e #er!' a')e(cenc!+e m!+en+a +e 4na5a+ &r8n+a5/e 7r#e% /a' ! n+ena (,r/,ra: '&e4an'(,! 4a 7'm!)% #'(,e#en' (e #re)a4! na &e4an'(, 4a man+! *r'+ #r!+a,e)+a (a /'+!ma (

    (aa 'n'(! &!8e !n,!mn! ! *)!(/! r'Bn% E!c$er Pe,r!e% 0C>=. Pr'm+ena (,r/,re 7r#e4na5! ! #r'm+en /&a)!,e,a #r!+a,e)+(,a&a a')e(cenc!+!. A')e(cen,! na&'e a (e '&'m

    #er!' /' n+!$ m!+en+a /&a)!,e,a 'n'(a (a &r8n+ac!ma% ,+. #r!+a,e)+(,&a '&'m #er!'#'(,a+ !(/ren!+a ! 5&r8"a.

    Mn'7! a')e(cen,! na&'e a (aa !ma+ 5a/ ! man+e #r!+a,e)+a ne7' ran!+e% a)! a +e /&a)!,e,a#r!+a,e)+(,a&a *')+a Vran+e8e&!"% ;110=. Zan!m)+!&' +e a m)a!"! &e"'+ m+er! ne7' +e&'+/ena&'e #r'm+en /&a)!,e, #r!+a,e)+(,a&a ! (ma,ra+ a ( (aa r8,&en!+! ne7' ran!+e% !ma+&e"! /r7 #r!+a,e)+a ! !(/ren!+a #r!+a,e)+(,&a% '/ +e&'+/e 4na,n' &e"'+ m+er! ne7' m)a!"!(ma,ra+ a (e '&'+ '*)a(,! r9en+a ! /'n,a/a,a (a &r8n+ac!ma n!8,a n!+e #r'm!+en!)'% ,+. !a)+e (e r9e /a' ! ran!+e% 8,' ,a/'6er !e #r!)'7 #re,#'(,a&/! ,e're,!5ara ! !(,ra9!&a5a 'ra4)!5!,'m 4na5a+ /'+e &r8n+ac! !ma+ 4a +e&'+/e ! m)a!"e. Ne/a !(,ra9!&an+a #'/a4+ a (em)a!"! &e"'+ m+er! ne7' +e&'+/e !en,!f!c!ra+ (a 7r#'m ! a ( #')'9n!+! 7r#n'm

    #r!,!(/ #rema: ')eman Henr% 0CC>=.

    U,+eca+ ! 4na5a+ 7r#e &r8n+a/a '#aa ,'/'m a')e(cenc!+e% #'8,' (e ,'/'m 'ra(,an+a#'+a&)++e #',re*a 4a (am'(,a)n'8"% !en,!,e, #'(,a+e (&e (,a*!)n!+!% '('*a #'(,a+e (!7rna (e*e ! n!+e +'+ &!8e ne'#$'n' ''*ra&an+e ! (!7rn'(, /'+ &r8n+ac! #r9a+. Ta/'6er% #r!

    /ra+ a')e(cenc!+e% #'+a&)++e (e ! #',re*a 4a !n,!mn'8" ! !n,!mn'm ra4m+en'm (a ma)!m*r'+em )+!% ,a/' a +e ! ,' ra4)'7 8,' &r8n+a5/a 7r#a 7*! (&'+ ,+eca+.Zna5a+ &r8n+a5/e 7r#e #er!' a')e(cenc!+e #'7','&' #er!' rane ! (ren+ea')e(cenc!+e=% n!#'8,' ne 4na5! a ( r'!,e)+! #re(,a)! a * &a9an referen,n! '/&!r. Mn'7a!(,ra9!&an+a #'/a4+ a ( '&'m #er!' r'!,e)+! 5e(,' #'+ena/' &a9n! a/' ne ! &a9n!+!' &r8n+a/a ! a (e 5e(,' (a&+e,! r'!,e)+a &ren+ &!8e ' (a&+e,a &r8n+a/a% #'7','&' /aa ( #!,an+ ne/e &a9ne ')/e ! !4*'r!. P'/a4an' +e ,a/'6er% a ,' 8,' (e a')e(cen,! 5e(,' ra!+e'*ra"a+ &r8n+ac!ma 4a #'m'" ! #'r8/% ne 4na5! a !m n!+e &a9an '*ar 'n'( (ar'!,e)+!ma% #'8,' +e 4a'&')+(,&' 'n'( (a r'!,e)+!ma &!8e #'&e4an' (a '*r!m

    #r!)a7'6a&an+em ! men,a)n!m 4ra&)+em a')e(cenc!+! ne7' 4a'&')+(,&' 'n'(!ma (a&r8n+ac!ma #rema: ')eman Henr% 0CC>=.

    1"

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    18/21

    11. ADOLESCENCIJA - KON!INUI!E! ILIDISKON!INUI!E!

    Maa #'(,'+! mn'7' ,e'r!+a /'+e 7'&'re ' a')e(cenc!+! ! #r'm+enama ' /'+!$ '&'m#er!' ')a4!% 'ne (e m'7 7r*' #'!+e)!,! &!+e 7r#e: ( +ene (,rane% ,' ( 'ne ,e'r!+e/'+e na7)a8a&a+ /'nce#, *re ! (,re(a% ,+. A')e(cenc!+ #r'ma,ra+ /a' #er!'!(/'n,!n!,e,a% &e)!/!$ ! *rn!$ #r'm+ena ! (ma,ra+ a +e a')e(cenc!+a #re/! ',aa m!rn'7ra4&'+a /'+! ',&ara m'7"n'(, mn'7'*r'+n!m #'reme"a+!ma. S r7e (,rane% ,' ( ,e'r!+e /'+e7'&'re ' a')e(cenc!+! /a' ' #er!' /'n,!n!ran'7 ra4&'+a% (#r',(,a&)+a+ (e ($&a"an+a')e(cenc!+e /a' n9n' *rn'7 ! #r'*)ema,!5n'7 #er!'a. A,'r! /'+! 4a(,#a+ /'nce#, *re! (,re(a% #r'ma,ra+ a')e(cenc!+ /a' *!')'8/! &+e,'&an fen'men% '/ a,'r! /'+! (e ,'m/'nce#, (#r',(,a&)+a+ (ma,ra+ a ( #r'*)em! /'+! (e #r!#!(+ a')e(cenc!+! rea/c!+a na

    r8,&ene ! /),rne ()'&e ! a +e #' r7a5!+!m ()'&!ma r8,&en!m ! /),rn!m= m'7"a! r7a5!+a ()!/a a')e(cenc!+e% /a' +en'7 m!rn'7 ra4&'+n'7 #er!'a /'+em nema *rn!$ !,rama,!5n!$ #r'm+ena. R, ene!/, R,$ ene!c,= +e +ena ' a,'ra /'+a (ma,ra a +ea')e(cenc!+a #r!+e /),rn! ne7' *!')'8/! fen'men ! (&'m 5)an/ : K'n,!n!,e, !!(/'n,!n!,e, /),rn'm ()'&)+a&an+ 0C>= #re)a9e !men4!+ 4na5en+a: /'n,!n!,e, -!(/'n,!n!,e, #'m'" /'+e '*+a8n+a&a ,+eca+ r8,&a ! /),re na ra4&'+ #'+e!nca.D!(/'n,!n!,e, ra4&'+ na(,a+e 4*'7 ra4)!5!,!$ 4a$,+e&a% '7ran!5en+a ! '5e/!&an+a /'+e !mar8,&' 'n'( na #'+e!nca. Ra4)!5!,e )'7e ( &e4ane 4a ra4)!5!,a #'na8an+a ! '5e/!&an+a/'+e r8,&' !ma ' ,!$ )'7a ! !(/'n,!n!,e, ra4&'+ na(,a+e /aa '('*a% a *! #'(,a)a'ra()a% ,re*a a (e 're/ne ' (,a&'&a% &r!+en'(,! ! &+e8,!na /'+e +e na5!)a +e,!n+(,&. T'

    4na5! a ( )'7e 'ra()'7 ! +e,e,a ! '5e/!&an+a /'+a 4 n+!$ !% (#r',n'(,!.T'/'m a')e(cenc!+e #'(,'+e ,r! &a9ne #r'm+ene /'+e ,re*a a (e e(e a *! (e #re4e)a )'7a'ra()'7. T' (: '7'&'rn'(, na(#ram ne'7'&'rn'(,!% 'm!nan,n'(, na(#ram (*m!(!&n'(,! !(&a+an+e (e/(a)ne )'7e. T' (&e (,&ara !(/'n,!n!,e, ra4&'+% +er (e ' a')e(cen,a'5e/+e a '+en'm (&'+! '*ra(ce #'na8an+a #',#n' ra4)!5!,e ' 'n!$ /'+! ( 5en! +e,!n+(,&. Na '(n'& ,'7a% R. ene!/, !4&'! 4a/)+5a/ a +e a')e(cen,na /r!4a% #r!+e(&e7a% #r'!4&' r8,&a ! /),re ! a ' r8,&en!$ '5e/!&an+a ! +a4a /'+! #'(,'+! !4me6ra4)!5!,!$ )'7a 4a&!(! ! ,' $'"e )! a')e(cenc!+a *!,! *ran% !)! re)a,!&n' m!ran ! #'(,e#en

    #r!+e)a4 !4me6 +e,e,a ! 'ra()'7.

    S)+ee"e #!,an+e /aa +e ' a')e(cenc!+! r!+e5 +e #!,an+e n!&er4a)n'(,! ,'7 #er!'a: a )! +ea')e(cenc!+a #r'!4&' m'ern'7 !n(,r!+(/'7 r8,&a% /a' 8,' ne/! a,'r! (ma,ra+% !)! +e ,'n!&er4a)an% !)! (/'r' n!&er4a)an ra4&'+n! #er!' (&!m r8,&!ma ! /),rama. A,'r! /'+!4a(,#a+ #r&! (,a& Fa(!c/% 0CC2=% ,' '*ra4)a9 ,!me a a')e(cenc!+e /a' #'(e*n'7

    #re)a4n'7 ra4&'+n'7 #er!'a= nema #re!n(,r!+(/!m r8,&!ma ! ,'/'m ran!+!$ !(,'r!+(/!$#er!'a% 8,' 4na5! a +e 'na #r'!4&' m'ern'7 r8,&a. In(,r!+(/a re&')c!+a% /'+a 'n'(!&e" ra4)!5!,'(, ! (#ec!+a)!4ac!+ '/&!r #r'fe(!+a% #r'9en' '*ra4'&an+e% &e)!/! *r'+m'7"n'(,! /'+e a')e(cen,!ma (,'+e na ra(#')a7an+% 4na5a+n' #r'9a&a #er!' #re)a(/a !4+e,!n+(,&a (&!+e, 'ra()!$.

    1#

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    19/21

    S r7e (,rane% ,e're,!5ar! /'+! 4a(,#a+ ,e4 a +e a')e(cenc!+a n!&er4a)an fen'menSc$)e7e) arr% 0CC0=% na '(n'& (&'+!$ !(,ra9!&an+a 7'&'re ' ,'me a +e a')e(cenc!+a (&!m r8,&!ma #r!4na,a /a' #'(e*an #er!' ra4&'+a ! a *e4 '*4!ra 8,' (e /r!,er!+ 4a're6!&an+e ,'7 #er!'a ra4)!/+ ' r8,&a ' r8,&a% /a' 8,' (e ra4)!/+e ! 9!na ,'7

    #er!'a% (ama 5!n+en!ca a +e a')e(cenc!+a (&!m r8,&!ma !en,!f!c!rana /a' #'(e*an#er!' #re)a(/a !4 +e,!n+(,&a (&!+e, 'ra()!$% 7'&'r! #r!)'7 #re,#'(,a&/e ' n+en'+n!&er4a)n'(,!.

    Ne/! a,'r! (ma,ra+ a &e"!na !)ema '/' /'n,!n!,e,a3!(/'n,!n!,e,a a')e(cenc!+!% na(,a+4*'7 ,4&. cen,r!ran'7 #'7)ea na a')e(cenc!+ ' (,rane 'ra()!$ Va)(!ner% 0CC% (,r. 2=%/'+! name" (&'+a 4na5en+a ! '(m!8)+a&a+ (a (&'+e ,a5/e 7)e!8,a #r'm+ene ' /'+!$ ')a4! a')e(cenc!+!. Um+e(,' a (e (,a&e na ,a5/ 7)e!8,a a')e(cena,a% ,+. a #'/8a+ a/'n(,r!ra+ n+!$'& na5!n '#a9an+a (e*e ! (&!+e,a '/' (e*e% 'ra()! !$ 5e(,' /a)#)++ na#r!+e ,&r6ene ! ef!n!rane )'7e #r'*)ema,!5n!$% *n,'&n!$% ne'#re!+e)+en!$% 4*n+en!$a')e(cena,a. On' 8,' +e (a ,a5/e 7)e!8,a a')e(cena,a ,ra7an+e 4a (m!()'m ! n'&!m

    &r!+en'(,!ma% e/(#er!men,!ran+e (a n'&!m )'7ama ! c!)+e&!ma% #'/8a+ #'(,!4an+aa,'n'm!+e% ! (). (a ,a5/e 7)e!8,a 'ra()!$ +e *n,% *!+e( ! #r'*)ema,!5n' #'na8an+e. S&e &!8ea,'ra 4*'7 ,'7a #'/8a&a a #r'*)em a')e(cenc!+e #r'ma,ra (a (,an'&!8,a (am!$a')e(cena,a ! n+!$'&!$ na#'ra a '(m!()e &)a(,!,e #r'm+ene.

    1

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    20/21

    12. ZAKLJU)AK

    A')e(cenc!+a +e 9!&',n' ra4'*)+e /'+e ,ra9! '7r'mn' #r!)a7'6a&an+e ! +e,e,a ! r'!,e)+a.

    Kaa +eca #re)a4e !4 +e,!n+(,&a 'ra() '*% 'na '9!&)+a&a+ mn'7e f!4!5/e !em'c!'na)ne #r'm+ene% /a' ! #r'm+ene #'na8an+. Te 7'!ne '*!)+ /a/' 4*6en+!ma !!4a4'&!ma% ,a/' ! mn'7!m *r!7ama ! #r'*)em!ma: a')e(cen,! ( #' #r!,!(/'m a *(#+e8n! 8/')!% a (e (&!e r7!ma% a !ma+ '*re 'n'(e ( &r8n+ac!ma ! &)a(,!,'m'*!,e)+!% a #re*r'e ra(,an/e ! a 'n'(e &a9ne ')/e ' (&'+em *"em 9!&',. Ve"!na'&!$ (,re('&a +e ne!4*+e9na ! #r!r'n' +e a #'ne/a !4a4!&a+ 4a*r!n,'(, (am'7a')e(cen,a !3!)! r'!,e)+a.

    Ra4m)+!&'% r'!,e)+! (e #!,a+ +e )! #'na8an+e n+!$'&!$ ,!ne+9era ,!#!5n'% !)! (e ,re*a+ &!8e4a*r!n+a&a,!. P'ne/a +e r'!,e)+!ma ,e8/' 're!,! /aa (e ,re*a+ /)+5!,! #r'*)eme (&'+!$

    a')e(cena,a ! #r9!,! !m #'m'". On! 4na+ 4a *r'+ne !4a4'&e ( /'+!ma (e ana8n+! ,!ne+9er!('5a&a+% ' /'+!$ ( ne/! r7a5!+! ' 'n!$ ( /'+!ma ( (e 'n! ('5a&a)! ra4'*)+ &)a(,!,ea')e(cenc!+e. Ora()!ma +e 5e(,' ,e8/' (a7)ea,! #r'ce( &)a(,!,'7 ra4&'+a. Ve"!na na( !4 ,'7ra4'*)+a 4ar9a&a (am' ne/e na4na/e #r'8)!$ 4*!&an+a% '(+e"a+a% &a9n!$ '('*n!$ #r!'r!,e,a !ra4m!8)+an+a /'+a ( '*!5a+ena a')e(cenc!+! R'!,e)+! 5e(,' !ea)!4!ra+ )!+e#e ,ren,/e !4*!&an+a% a (/)'n! ( 4a*'ra&!,! !)! ne7!ra,! 'ne ,e8/e ! ne(re,ne a(#e/,e &)a(,!,e a')e(cenc!+e%(,'7a #'ne/a m'7 #re&!+e,! ne/e #r'*)eme #'na8an+ ! '(+e"a+!ma (&'+!$ a')e(cena,a.

    Me6,!m% ra4m+e,! '&e !4a4'&e ! 4na,! /aa ! /a/' #'m'"! (&'+em +e,e, a !$ (a&)aa%/)+5na +e )'7a r'!,e)+a. O&a /n+!9!ca na(,'+! #'m'"! r'!,e)+!ma a r!+e8e ne/e &'+*e

    &e4ane 4a ra4&'+ n+!$'&e +ece '*! !4me6 00. ! ;;. 7'!ne. Ona (e *a&! '*!5a+en!m%n'rma)n!m (,&ar!ma /a' 8,' +e ,+eca+ &r8n+a/a% ,e9n+a 4a ne'&!(n'8"% #!,an+e !en,!,e,a%(e/(a)n'(, ! '7'&'rn'(,% a)! ! ne/!m '4*!)+n!+!m #r'*)em!ma% /a' 8,' ( ne'(,a,a/(am'#'8,'&an+a% e#re(!+a% ,+e(/'*a% e/(#er!men,!ran+e ( a)/'$')'m ! r'7ama% na(!)n'

    #'na8an+e ! #'reme"a+! #'na8an+ ! #re$ran!. Ia/' &e"!na m)a!$ !4a6e !4 a')e(cenc!+e *e4'4*!)+n!$ ,e8/'"a% 4na5a+an *r'+ n+!$ (e ne m'9e ('5!,! (a (&!m !4a4'&!ma. K' n+!$ (e m'7

    +a&!,! em'c!'na)n! #r'*)em! /'+!% a/' (e ne )!+e5e na '7'&ara+"! na5!n% m'7 !ma,! #'7*ne#'()+e!ce na n+!$'&' *"e men,a)n'% #a ! f!4!5/' 4ra&)+e. S,'7a +e +a/' &a9n' a !a')e(cen,! ! n+!$'&! r'!,e)+! 4na+ #re#'4na,! #'4'ra&a+"e 4na/'&e ,a/&!$ #r'*)ema% /a/'

    *! na &r!+eme #',ra9!)! #'m'" ! )!+e5en+e.

    2$

  • 7/26/2019 Adolescencija seminarski

    21/21

    13. LI!ERA!URA

    0. Er!" L+. : A')e(cen,na #(!$!+a,r!+a % Kecman'&!" D P(!$!+a,r!+a% Me!c!n(/a /n+!7ae'7ra-Za7re*% S&!+e,)'(, Sara+e&'% 0CC% (,r ;1>>-;1C1

    ;. Gra$am P.% Tr/ J. Ver$)(, F : $!) P(c$!a,r A e&e)'#men,a) a##r'ac$% T$!rE!,!'n% Of'r Me!ca) P*)!ca,!'n% 0CCC.

    . P'#'&!"-De8!" S. Pr'*)em! men,a)n'7 4ra&)+a Jece ! a')e(cena,a% In(,!,, 4amen,a)n' 4ra&)+e% e'7ra% 0CCC

    2. L''ne G.J. O)$am D.G N'rma) a')e(cen, e&e)'#men, Ka#)an H.I. ! Sa'c/ .J.

    'm#re$en(!&e ,e,*''/ 'f P(c$!a,r% &') V e, % !))!am( !)/!n( % a),!m're0CC