ABC MS Office 2010 PL

8/6/2019 ABC MS Office 2010 PL

1/58


2/58

Id do

Spis treci

Przykadowy rozdzia

Katalog online

Dodaj do koszyka

Zamw cennik

Zamw informacjeo nowociach

Fragmenty ksiekonline

Helion SAul. Kociuszki 1c44-100 Gliwicetel. 32 230 98 63e-mail: [email protected] Helion 19912010

Katalog ksiek

Twj koszyk

Cennik i informacje

Czytelnia

Kontakt

Zamw drukowany

katalog

ABC MS Office 2010 PLAutor: Adam Jaronicki

ISBN: 978-83-246-2615-1

Format: 158228, stron: 336

Poznaj ogromne moliwoci pakietu MS Office 2010 PL i twrz profesjonalne dokumenty

Jak rozmieszcza tekst w tabeli?

Jak zarzdza arkuszami skoroszytu?

Jak szybko zbudowa prezentacj na podstawie szablonu?

Microsoft Office 2010 kontynuuje rewolucyjne zmiany swojego poprzednika pakietu Microsoft

Office 2007. Moliwoci najnowszej wersji s jednak jeszcze wiksze, zestaw funkcji bogatszy,

a obsuga atwiejsza i bardziej klarowna. Dziki duej iloci rnego typu szablonw i wzorcw

Microsoft Office 2010 w znaczcym stopniu wyrcza uytkownika w formatowaniu dokumentw,

co pozwoli Ci przede wszystkim skupi si na pracy nad ich treci. Natomiast odpowiednie

funkcje w programach Word, PowerPoint i Excel pomog ci uzyska atrakcyjny efekt kocowyplikw tekstowych, tabel, wykresw czy prezentacji.

Ksika ABC MS Office 2010 PL pomoe Ci szybko zapozna si z ogromnymi moliwociami

pakietu Microsoft Office 2010 i bez trudnoci rozpocz samodzieln prac z jego programami.

Dziki temu podrcznikowi nauczysz si tworzy profesjonalnie wygldajce dokumenty,

dynamiczne prezentacje multimedialne oraz sprawnie dziaajce arkusze kalkulacyjne. Z tego

przewodnika dowiesz si jak korzysta zarwno z podstawowych, jak i najbardziej zaawansowanych

funkcji i narzdzi, m.in. takich jak edycja rwna matematycznych w programie Word, stosowanie

polecenia Autosumowanie w Excelu oraz animowanie obiektw SmartArt w programie PowerPoint.

Z tym przewodnikiem obsuga najnowszego pakietu MS Office nie bdzie miaa dla ciebie adnych

tajemnic. Instalacja pakietu i rodowisko pracy

Edycja tekstu i formatowanie w programie Word

Obiekty graczne i rwnania matematyczne

Arkusz kalkulacyjny, tabele i wykresy w Excelu

Automatyzacja oblicze

Przeprowadzanie operacji obliczeniowych

Funkcje i porzdkowanie danych

Dynamiczne prezentacje multimedialne PowerPoint

Wstawianie czy, animacji i plikw dwikowych

Rozpowszechnianie prezentacji strona WWW i dokument PDFTy skoncentruj si na treci swojej pracy, reszt wykona za ciebie Microsoft Office 2010
http://helion.pl/katalog.htmhttp://helion.pl/zakupy/add.cgi?id=abco10http://helion.pl/cennik.htmhttp://helion.pl/emaile.cgihttp://helion.pl/emaile.cgihttp://helion.pl/online.htmhttp://helion.pl/online.htmmailto:[email protected]://helion.pl/zamow_katalog.htmhttp://helion.pl/zamow_katalog.htmhttp://helion.pl/ksiazki/abco10.htmmailto:[email protected]://helion.pl/online.htmhttp://helion.pl/cennik.htmhttp://helion.pl/emaile.cgihttp://helion.pl/zakupy/add.cgi?id=abco10http://helion.pl/katalog.htmhttp://helion.pl/zamow_katalog.htmhttp://helion.pl/


3/58

SPIS TRECI

1 Startujemy ..................................................................... 11Co nowego? ............................................................................................ 11

Nowoczesny wygld i wygodna obsuga ....................................... 11

Sposoby zapisu dokumentw ......................................................... 12Instalacja pakietu biurowego ............................................................... 13Wybr wersji ................................................................................... 13Przebieg instalacji ........................................................................... 14Pierwsze uruchomienie ................................................................... 15

Poznaj rodowisko pracy ...................................................................... 16Wstka ........................................................................................... 17Dodatkowe paski ............................................................................. 20Dodatkowe okna i menu ................................................................. 22Dodatkowe informacje .................................................................... 24

2 Word poprawna edycja tekstu ................................... 27

Pierwsze kroki w edytorze ................................................................... 27Linijka i suwaki przewijania .......................................................... 27Zmiana widoku i powikszenia dokumentu .................................. 28Wybr formatu strony .................................................................... 30Korzystanie z klawiatury ................................................................ 31Cofanie, ponawianie i powtarzanie operacji ................................. 33Wstawianie symboli ........................................................................ 34Zasady poprawnego wpisywania tekstu ........................................ 34Poprawianie struktury dokumentu ................................................ 39


4/58

ABC MS Office 2010 PL

6

Zapisywanie, otwieranie i tworzenie nowych dokumentw .............. 40Zapisywanie dokumentw .............................................................. 40Otwieranie dokumentw ................................................................ 43

Tworzenie nowego dokumentu ...................................................... 46Wsppraca z MS Office 97 2003 ................................................. 47Eksport do formatu PDF (i innych) ................................................. 48

Usprawnianie edycji .............................................................................. 48Przechodzenie do wybranego miejsca w dokumencie .................. 49Zaznaczanie fragmentw dokumentu ............................................ 50Kopiowanie i przenoszenie poprzez Schowek ............................... 51Szybkie kopiowanie

i przenoszenie metod przecignij i upu .................................. 55Znajdowanie i zamiana tekstu oraz innych obiektw ................... 57

Narzdzia jzykowe .............................................................................. 60Autokorekta ..................................................................................... 60

Sprawdzanie pisowni ...................................................................... 64Sownik wyrazw bliskoznacznych ............................................... 66Praca z tekstami obcojzycznymi ................................................... 68

3 Word profesjonalne formatowanie ..............................71Formatowanie czcionki ......................................................................... 72

Szybkie formatowanie przy wykorzystaniu Wstki ................... 72Dodatkowe ustawienia w oknie dialogowym ................................ 76Litery wielkie i mae zamiana .................................................... 76

Formatowanie akapitw ksztatowanie blokw tekstu ................. 78Wyrwnanie akapitu ....................................................................... 79Wcicia akapitu ............................................................................... 79Interlinie i odstpy midzy akapitami ........................................... 82

Obramowanie i cieniowanie ................................................................. 83Obramowanie akapitu i tekstu ....................................................... 84Cieniowanie akapitu i tekstu .......................................................... 88Obramowanie i to strony ............................................................... 89

Jak usprawni formatowanie ............................................................... 90Malarz formatw ............................................................................. 90Znajdowanie i zamiana elementw formatowania ....................... 92

Style i motywy, czyli automatyzacja formatowania ........................... 93Galeria stylw stosowanie stylw wbudowanych ................... 93Szybkie formatowanie poprzez zmian motywu .......................... 95

Szybkie formatowanie poprzez zmian zestawu stylw .............. 96Samodzielna zmiana wygldu stylu ............................................... 96Tworzenie wasnych stylw ........................................................... 97Przechowywanie stylw w szablonach ......................................... 98

Listy numerowane i punktowane ......................................................... 99Wprowadzanie numeracji lub punktorw ..................................... 99Ustalanie pozycji numeracji .......................................................... 101Ustalanie wartoci pocztkowej listy .......................................... 102Listy wielopoziomowe (zagniedone) ......................................... 102

Sterowanie przepywem tekstu .......................................................... 103Dzielenie wyrazw ........................................................................ 103Spacja nierozdzielajca ................................................................. 105


5/58

Spis treci

7

cznik nierozdzielajcy ............................................................... 106Rczny podzia wiersza ................................................................ 106Rczny podzia strony ................................................................... 107

Podzia akapitu pomidzy stronami ............................................. 108Kolumny typu gazetowego .................................................................. 109Formatowanie kolumn .................................................................. 109Sterowanie przepywem tekstu pomidzy kolumnami ............... 110

Rozmieszczanie tekstu za pomoc tabulacji i tabulatorw .............. 111Wstawianie znakw tabulacji ...................................................... 111Sterowanie szerokoci znakw tabulacji

za pomoc tabulatorw .............................................................. 112Szybkie przygotowanie tabeli ............................................................. 115

Budowanie tabeli ........................................................................... 115Formatowanie tabeli ..................................................................... 120

Wzbogacanie tekstu obiektami graficznymi ...................................... 122

Obrazy ............................................................................................ 122Cliparty .......................................................................................... 124Ksztaty .......................................................................................... 124Grafika SmartArt ........................................................................... 125

Obiekty tekstowe ................................................................................. 127Napisy ozdobne WordArt .............................................................. 127Pola tekstowe ................................................................................ 128Inicjay ........................................................................................... 129

Drukowanie dokumentu ..................................................................... 130Podgld wydruku .......................................................................... 130Ustawienia wydruku ..................................................................... 130

4 Word narzdzia zaawansowane ............................... 133Praca z dugimi dokumentami ............................................................ 133Nagwki i stopki .......................................................................... 133Strona tytuowa ............................................................................. 136Przypisy dolne i kocowe ............................................................. 137

Automatyczne generowanie spisu treci ........................................... 138Przygotowanie struktury dokumentu .......................................... 138Wstawianie spisu treci ................................................................ 139

Korespondencja seryjna ...................................................................... 140Przygotowanie bazy danych ......................................................... 141Listy seryjne .................................................................................. 141Adresowanie kopert ...................................................................... 144

Seryjne wiadomoci e-mail ........................................................... 144Edycja rwna matematycznych ....................................................... 145Wstawianie rwnania ................................................................... 145Edycja rwnania ............................................................................ 145Formatowanie rwnania .............................................................. 149

5 Excel edycja i formatowanie danychw arkuszu kalkulacyjnym .......................................... 151

Rozpoczynamy prac z Excelem ........................................................ 151Do czego suy Excel ..................................................................... 151Uruchamianie ................................................................................ 152Co wida w oknie Excela .............................................................. 152

Widoki i powikszanie arkusza .................................................... 154


6/58


8

Edytowanie danych w arkuszu .......................................................... 154Komrkowa budowa arkusza .................................................... 154Wpisywanie liczb i tekstu ............................................................. 155

Wprowadzanie poprawek i wycofywanie zmian ........................ 158Zarzdzanie arkuszami skoroszytu .............................................. 159Zapisywanie, otwieranie i tworzenie nowych skoroszytw ............. 161

Zapisywanie skoroszytu ................................................................ 162Otwieranie skoroszytw ............................................................... 163Eksport zawartoci skoroszytu do formatu PDF (i innych) .......... 164

Budowanie struktury tabeli ................................................................ 164Zaznaczanie komrek, kolumn i wierszy ..................................... 164Zmiana rozmiarw kolumn i wierszy .......................................... 166Wstawianie, usuwanie i ukrywanie kolumn i wierszy ............... 167Scalanie i rozdzielanie komrek ................................................... 169

Formatowanie komrek w arkuszu ................................................... 169

Wyrwnanie i obrt zawartoci komrki .................................... 169Zawijanie tekstu w komrce ......................................................... 171Obramowanie i wypenienie komrek ......................................... 172Formatowanie czcionki ................................................................. 175Formaty liczbowe, czyli sposb na zmian wygldu liczb ......... 175Automatyzacja formatowania:

Malarz formatw, motywy i style ............................................. 179Mechanizmy usprawniajce edycj .................................................... 181

Szybkie przemieszczanie si w obszarze arkusza ....................... 181Autouzupenianie zawartoci komrek ....................................... 181Kopiowanie i przenoszenie poprzez Schowek ............................. 182Szybkie kopiowanie i przenoszenie

metod przecignij i upu ......................................................... 186Znajdowanie i zamienianie zawartoci komrek ........................ 187

Wypenianie komrek seriami danych i listami ................................ 189Wstawianie serii liczb i dat .......................................................... 189Listy niestandardowe .................................................................... 191Listy rozwijane .............................................................................. 192

Formatowanie stron i drukowanie ..................................................... 193Podzia arkusza na strony ............................................................. 193Powtarzanie wierszy nagwkowych .......................................... 199Nagwki i stopki na stronach ...................................................... 199Opcje wydruku .............................................................................. 200

6 Excel obliczenia, analiza danych, wykresy ...............201Automatyzacja oblicze poprzez wprowadzanie formu .................. 201

Podstawowe dziaania obliczeniowe ............................................ 201Stosowanie nawiasw do okrelania kolejnoci dziaa ............. 205Szybkie kopiowanie formu .......................................................... 206ledzenie powiza pomidzy komrkami .................................. 208

Stosowanie funkcji .............................................................................. 209Autosumowanie i inne funkcje podstawowe ............................... 209Wyszukiwanie i wstawianie funkcji ............................................ 212Autouzupenianie nazw funkcji .................................................... 214


7/58

Spis treci

9

Uwaga na zaokrglanie liczb! ............................................................. 215Pozorne niecisoci w obliczeniach ............................................ 215Dokadno oblicze zgodna z dokadnoci wywietlan ......... 216

Zaokrglanie liczb poprzez funkcj .............................................. 217Odwoania wzgldne, bezwzgldne i mieszane .................................... 218Stosowanie odwoa wzgldnych (ruchomych) ........................... 218Wymuszanie odwoa bezwzgldnych (nieruchomych) ............. 219Przykady odwoa mieszanych ................................................... 221Zastpowanie odwoa nazwami ................................................. 221

Dziaania warunkowe ......................................................................... 223Funkcja warunkowa ..................................................................... 223Formatowanie warunkowe .......................................................... 226

Funkcje w praktyce ............................................................................. 228Zagniedanie funkcji ................................................................... 228Funkcje statystyczne ..................................................................... 230

Funkcje daty .................................................................................. 231Funkcje tekstowe .......................................................................... 232

Porzdkowanie danych ....................................................................... 234Podzia kolumn .............................................................................. 234Eksport danych .............................................................................. 235Import danych ............................................................................... 236Tabele zamiast zakresw .............................................................. 237Usuwanie duplikatw ................................................................... 239Sortowanie danych ........................................................................ 239Filtrowanie wierszy ...................................................................... 241

Analiza danych .................................................................................... 244Sumy czciowe szybkie podsumowywanie danych .............. 244Tabele przestawne przekrojowa analiza danych .................... 245

Przedstawianie danych na wykresach ............................................... 247Wstawianie wykresu .................................................................... 247Dopasowanie elementw wykresu ............................................... 248Zmiana wygldu elementw na wykresie ................................... 250Wskazywanie danych rdowych ............................................... 253Dobr typu wykresu ...................................................................... 255Miniwykresy w pojedynczych komrkach .................................. 258

Ochrona arkusza i skoroszytu ............................................................ 259Ochrona zawartoci komrek w arkuszu .......................................... 259

Ochrona caego skoroszytu ........................................................... 260

Ukrywanie formu ......................................................................... 2617 PowerPoint dynamiczne prezentacje multimedialne......263

Atrakcyjna forma przekazu ................................................................. 263Zawarto slajdw......................................................................... 263Przykadowe zastosowania .......................................................... 264

Szybkie tworzenie prezentacji na podstawie szablonu..................... 265Uruchamianie programu PowerPoint .......................................... 265Wybr szablonu............................................................................. 265Uruchamianie pokazu ................................................................... 266Co wida w oknie programu PowerPoint .................................... 266Przechodzenie pomidzy slajdami................................................ 268


8/58


10

Budowanie prezentacji od podstaw ................................................... 269Tworzenie nowej, pustej prezentacji na podstawie motywu............269Zmiana motywu............................................................................. 269

Ukady slajdw.............................................................................. 270Praca z tekstem ............................................................................. 272Formatowanie akapitw

oraz list numerowanych i punktowanych................................. 273Kolumny na slajdzie ...................................................................... 275Dopisywanie notatek do slajdw.................................................. 275Porzdkowanie slajdw ................................................................ 276Zapisywanie prezentacji ............................................................... 281

Wzbogacanie prezentacji wstawianie ilustracji, wykresw i tabel ................................... 283

Co potrafi SmartArt....................................................................... 283Edycja i formatowanie wykresu................................................... 286

Formatowanie prezentacji .................................................................. 288Stosowanie motyww................................................................... 288Bezporednie formatowanie obiektw na slajdzie ...................... 289Formatowanie zaawansowane

wykorzystanie wzorcw slajdw.......................................... 291Wstawianie czy ................................................................................ 293

Co potrafi prezentacja interaktywna ........................................... 293Stosowanie odwoa do zasobw zewntrznych ........................ 293Dodawanie akcji do obiektw....................................................... 296Praktyczne zastosowania.............................................................. 297

Oywianie pokazu animacje obiektw ....................................... 299Przejcia slajdw ........................................................................... 299Animacje niestandardowe............................................................. 300Animowanie wykresw i SmartArtw......................................... 305

Wstawianie plikw dwikowych i filmowych................................. 306Podkad muzyczny ........................................................................ 306Nagrywanie narracji ..................................................................... 308Klipy wideo.................................................................................... 309

Przygotowanie i prowadzenie pokazu ............................................... 312Wybr slajdw przeznaczonych do wywietlania ...................... 312Ustawianie tempa prezentacji ...................................................... 313Rozpowszechnianie prezentacji ................................................... 315Sterowanie przebiegiem pokazu................................................... 318

Skorowidz ................................................................... 321


9/58


10/58


152

Stosujc ogromne uproszczenie, moemy stwierdzi, e Excel to odpowiednikzeszytu, dugopisu oraz (przede wszystkim!) kalkulatora.

Dziki zastosowaniu arkusza kalkulacyjnego Excel bdziesz mg np.:

prowadzi rnego typu ewidencje (sprzeday, czasu pracy, przebiegupojazdu),

tworzy kosztorysy i kalkulacje,

zapisywa i poddawa dalszej obrbce statystycznej wyniki ankiet,testw i pomiarw,

budowa formularze elektroniczne (np. faktury, zamwienia).

Uruchamianie

Aby uruchomi MS Excel, kliknij przyciskStartpooony w lewym dolnym rogupulpitu Windows. Po otwarciu menu Startwska opcj Wszystkie programy,a nastpnie rozwi podmenuMicrosoft Officei kliknij ikonMicrosoft Excel 2010.

Co wida w oknie Excela

Po uruchomieniu programu MS Excel zmaksymalizuj jego okno. Jeli po zainsta-

lowaniu pakietu MS Office uruchomie program po raz pierwszy, wwczasExcel jest gotowy do pracy, a wygld okna jest zgodny z poniszym opisem.

Podobnie jak w przypadku edytora Word, najwaniejszym elementem oknaExcela jest Wstka. Poniej Wstkiznajduje siPasek formuyoraz towarzy-szce muPole nazwy.

Gwny obszar roboczy arkusza jest zoony z tzw. komrek, ktrym towarzysznagwki kolumn i wierszy. Suwaki przewijania uatwiaj przesuwanie widocz-nych na ekranie komrek. Zakadki arkuszy, pooone u dou obszaru roboczego,umoliwiaj wskazanie aktywnego arkusza spord trzech pustych, ktre domyl-nie skadaj si na nowy, pusty skoroszyt (rysunek 5.1).


11/58

Excel edycja i formatowanie danych w arkuszu kalkulacyjnym

153

Rysunek 5.1. Okno programu Excel: 1 Wstka, 2 Pole nazwy,

3 Pasek formuy, 4 Nagwki wierszy, 5 Nagwki kolumn,

6 zakadki arkuszy, 7 Pasek stanu, 8 Suwak powikszenia,

9 Poziomy suwak przewijania, 10 Pionowy suwak przewijania,

11 Obszar roboczy arkusza zoony z komrek

Jeli ktry z elementw okna jest niewidoczny, wwczas

przejd do karty Widokna Wstce, a nastpnie sprawd, czy

zostay uaktywnione opcje Pasek formuy, Nagwkioraz Linie

siatki, znajdujce si w grupie Pokazywanie. Chcc skontrolowadodatkowe ustawienia, przejd do karty Pliki kliknij przycisk

Opcje, a po otwarciu okna dialogowego Opcje programu Excel

wybierz kategoriZaawansowanei przejd do sekcji Opcje

wywietlania dla tego skoroszytu. Upewnij si, e opcje Poka

pasek przewijania poziomego, Poka pasek przewijania

pionowegooraz Poka karty arkuszys aktywne.


12/58


154

Widoki i powikszanie arkusza

Podobnie jak edytor Word, rwnie i Excel umoliwia zmian sposobu wywie-

tlania zawartoci arkusza poprzez zmian tzw. widoku. Widok, z ktrego b-dziesz korzysta przy wykonywaniu wikszoci prac, to widokNormalny.

Aby upewni si, e pracujesz w widoku Normalny, przejd do karty WidoknaWstce, a nastpnie sprawd, czy przycisk Normalny, znajdujcy si w grupieWidoki skoroszytu, jest uaktywniony.

Widok Ukad stronyumoliwi Ci ogldanie zawartoci arkusza

w takiej postaci, w jakiej zostanie on podzielony na poszczeglne

strony podczas wydruku. W praktyce widok Ukad stronystosuje

si np. podczas edytowania zawartoci nagwkw i stopek

stron. Z kolei widok Podgld podziau stronumoliwia kontrol

i ewentualn korekt miejsc podziau arkusza na poszczeglne

strony (patrz rozdzia 5.Excel edycja i formatowanie danych

w arkuszu kalkulacyjnym > Formatowanie stron i drukowanie).

Aby zmieni powikszenie arkusza, skorzystaj z Suwaka powikszeniapooo-nego w prawym dolnym rogu okna lub przekrcaj pokrto myszy (tzw. scrolling)

przy rwnoczesnym przytrzymaniu na klawiaturze klawisza Ctrl.

Zmiana powikszenia arkusza nie wpynie na wielko elementw

(np. cyfr i liter) zawartych w jego komrkach. Bez wzgldu na

stopie powikszenia, arkusz w postaci drukowanej bdzie

wyglda zawsze tak samo.

Edytowanie danych w arkuszu

Komrkowa budowa arkusza

Obszar roboczy arkusza jest zoony z komrek tworzcych wiersze i kolumny.

Aby uaktywni wybran komrk, ustaw w jej obszarze kursor myszy (przyj-mujcy posta krzyyka) i kliknij jednokrotnie lewym przyciskiem myszy.


13/58


155

Aktywnej komrce towarzyszy pogrubione obramowanie, a nagwki wierszai kolumny, do ktrych naley komrka aktywna, s wyrnione. Adres biecejkomrki pojawia si w tzw. Polu nazwy, pooonym na lewo od Paska formuy

(rysunek 5.2).

Rysunek 5.2.

Adres aktywnej

komrki widoczny

Polu nazwy

Chcc szybko przej do jednej z ssiednich komrek, nacinij na klawiaturzewybran strzak w gr, w d, w lewo, w prawo.

Aby przej do odlegej komrki, kliknij Pole nazwy, wpisz

adres komrki (np. D12) i nacinij Enter.

Wpisywanie liczb i tekstu

Do wybranej komrki arkusza moesz wpisa liczb, tekst lub tzw. formu. W tym

ostatnim przypadku warto wywietlana w komrce zaley od zawartoci ko-mrek, do ktrych odwouje si formua (np. stanowi sum liczb zapisanych w in-nych komrkach).

Kliknij jednokrotnie wybran komrk arkusza (np. B2), a nastpnie wpisz tekstEwidencja wydatkw. Nacinicie klawisza Enterspowoduje zatwierdzenie wpisuoraz przejcie do komrki znajdujcej si o jeden wiersz niej.

Nacinicie klawisza Tab(zamiast Enter) spowoduje, e po

zatwierdzeniu wpisu zostanie uaktywniona komrka pooonana prawo od komrki edytowanej.

Jeli tekst wpisany do komrki jest od niej szerszy, wwczas zostaje zajta rwniecz ssiedniej komrki (pod warunkiem e jest ona pusta) rysunek 5.3.

Jeli komrka niemieszczca w sobie caego tekstu ssiaduje z komrk niepust,wwczas cz tekstu zostanie obcita (w caoci tekst ten bdzie widocznynaPasku formuy) rysunek 5.4.


14/58


156

Rysunek 5.3.

Rozprzestrzenia

nie tekstuz danej komrki

do ssiedniej

pustej komrki

Rysunek 5.4.

Obcicie

nadmiaru tekstu

w komrce

Tekst wpisany do komrki jest domylnie wyrwnywany do jej

lewej krawdzi, za liczba do prawej.

Jeli liczba wpisana do komrki lub stanowica wynik formuy nie mieci siw tej komrce, wwczas zostanie wywietlona w do nieczytelnym tzw. formacie

naukowym lub te zamiast niej zostan wywietlone symbole ###. Warto liczbynie ulegnie jednak zmianie i bdzie widoczna naPasku formuy(rysunek 5.5).

Rysunek 5.5.

Przykady

wywietlania

liczb, ktre nie

zmieciy si

w komrce

Aby zapobiec obcinaniu tekstu lub znieksztacaniu liczb, trzeba

w toku dalszych prac nad arkuszem poszerzy kolumny,

do ktrych nale zbyt wskie komrki (patrz rozdzia 5.Excel

edycja i formatowanie danych w arkuszu kalkulacyjnym >

Budowanie struktury tabeli > Zmiana rozmiarw kolumn

i wierszy).


15/58


157

Uwaaj na czsto popeniane bdy!

Wpisujc liczby niecakowite, stosuj separator dziesitny w formie przecinka.

Posuenie si znakiem kropki bdzie stanowi bd i spowoduje, e Excel po-traktuje wpis nie jako liczb, lecz jako tekst, co zostanie zasygnalizowane wy-rwnaniem zawartoci komrki do lewej strony (rysunek 5.6).

Rysunek 5.6. Przykady zastosowania poprawnego i bdnego znaku separatora

dziesitnego

Kolejny bd, ktry spowoduje, e liczba zostanie potraktowana jako tekst, towpisanie wielkiej litery Ozamiast cyfry zero (rysunek 5.7).

Rysunek 5.7. Przykad bdu polegajcego na wpisaniu duej litery O zamiast

cyfry zero

Jeli po wpisaniu liczby zauwaysz, e zostaa ona wyrwnana do lewej strony,powinno to stanowi dla Ciebie sygna ostrzegawczy. W adnym wypadku niewyrwnuj takiej liczby na si do prawej strony, tylko postaraj si znalebd w tworzcych j znakach.

Liczba, ktra wskutek bdu bdzie traktowana przez MS Excel

jako tekst, nie zostanie uwzgldniona w odwoujcych si do

niej formuach, co spowoduje zafaszowanie wynikw oblicze.

Sprawdzanie pisowni, Autokorekta i Autoformatowanie

Podobnie jak edytor Word, rwnie Excel zosta wyposaony w narzdzia jzy-kowe, takie jak Autokorekta, Sprawdzanie pisowni czy Tezaurus. Aby skon-trolowa tekst wpisany do komrek arkusza, wywoaj okno dialogowe, klikajcprzyciskPisownia(kartaRecenzja, grupaSprawdzanie).


16/58


158

W okrelonych przypadkach poprawki dokonywane przez MS Excel musz byblokowane. Zamy, e sporzdzasz tabel zawierajc numery telefonw dowybranych osb. Numery te rozpoczynaj si od cyfry zero lub znaku + (w przy-

padku uwzgldniania prefiksu danego kraju).

Po wpisaniu numeru telefonu do komrki arkusza, rozpoczynajca go cyfra zerolub znak +nie bd wywietlane. Excel potraktuje bowiem numer telefonu jakozwyk liczb, a rozpoczynajce j zero jako tzw. cyfr nieznaczc, za znak +

jako informacj, i jest to liczba dodatnia.

Aby w komrce arkusza moga zosta wywietlona liczba w postaci identycznejjak ta, ktr wpisujesz za pomoc klawiatury, umie na pocztku wpisu znakapostrofu (rysunek 5.8).

Rysunek 5.8. Stosowanie znaku apostrofu wymuszajcego wywietlanie zawartoci

komrki w postaci zgodnej z sekwencj znakw wpisanych z klawiatury

Innym sposobem na zablokowanie zmian jest przypisanie do wybranej komrki ar-kusza, jeszcze przed dokonaniem wpisu, formatu o nazwie Tekstowy(patrz roz-dzia 5. Excel edycja i formatowanie danych w arkuszu kalkulacyjnym >Formatowanie komrek w arkuszu > Formaty liczbowe, czyli sposb na zmianwygldu liczb).

Wprowadzanie poprawek i wycofywanie zmian

Zastpowanie lub usuwanie zawartoci komrki

Jeli uaktywnisz niepust komrk, a nastpnie rozpoczniesz wpisywanie sekwen-

cji znakw z klawiatury, wwczas dotychczasowa zawarto komrki zniknie,a w jej obszarze oraz naPasku formuyzacznie si pojawia nowa tre.

Jeli stwierdzisz, e przez pomyk zastpujesz wanie star tre komrki nowymwpisem, wwczas nacinij na klawiaturze klawisz Esc spowoduje to przy-wrcenie dotychczasowej treci komrki. Natomiast nacinicie klawisza Enterlub Tabostatecznie zatwierdzi zastpienie starej zawartoci now. Aby w raziepotrzeby wycofa si z zatwierdzonej zmiany, kliknij przycisk Cofnij umiej-scowiony na pasku narzdziSzybki dostp.


17/58


159

Chcc cakowicie wyczyci zawarto komrki poprzez usunicie znajduj-cej si w niej liczby, tekstu lub formuy uaktywnij j, a nastpnie nacinijklawiszDel.

Poprawianie zawartoci komrki

Aby dokona poprawek w tekcie, liczbie bd formule wpisanej do danej ko-mrki, uaktywnij t komrk, a nastpnie kliknij w obszarze Paska formuy,przenoszc do niego kursor tekstowy.

Chcc edytowa tekst bezporednio w komrce, uaktywnij j, a nastpnie nacinijna klawiaturze klawisz funkcyjny F2. Inny sposb to dwukrotne szybkie klik-nicie lewym przyciskiem myszy w obszarze komrki (rysunek 5.9).

Rysunek 5.9. Edycja zawartoci bezporednio w komrce

Po dokonaniu poprawek nacinij klawiszEnter.

Zarzdzanie arkuszami skoroszytu

Dokument tworzony w programie MS Excel, okrelany mianem skoroszytu lubzeszytu, skada si z poszczeglnych arkuszy, ktre mona przyrwna do kar-tek wpinanych do koonotatnika.

Nowy skoroszyt, ktry pojawia si po uruchomieniu Excela, jest zoony z trzechpustych arkuszy. Aby zmieni domyln liczb arkuszy w nowo tworzonych skoro-

szytach, otwrz okno Opcje programu Excel, przejd do kategorii Oglne i ustawodpowiedni warto w poluDocz nastpujc liczb arkuszy.

Przechodzenie do wybranego arkusza

Przyciski nawigacyjne oraz karty arkuszy pooone u dou okna umoliwiaj szyb-kie przechodzenie do wybranego arkusza (rysunek 5.10).

Chcc przej do wybranego arkusza, kliknij jego kart. Zauwa, e karta bie-cego arkusza jest zawsze odpowiednio wyrniona.


18/58


160

Rysunek 5.10. Karty arkuszy tworzcych skoroszyt

Jeli chcesz zaznaczy kilka arkuszy naraz, klikaj ich karty, przytrzymujc rwno-czenie klawisz Ctrlna klawiaturze.

Nadawanie arkuszom nazw i kolorw

Aby usystematyzowa dane zawarte w skoroszycie, warto pokusi si o nadanieposzczeglnym arkuszom nazw odzwierciedlajcych ich zawarto. W tym celukliknij prawym przyciskiem myszy kart wybranego arkusza, a po otwarciumenu wybierz opcj Zmie nazw. Po wpisaniu nowej nazwy arkusza nacinijklawiszEnter.

W celu jeszcze lepszego wyrnienia danego arkusza spord innych pokolorujjego kart. Aby to zrobi, kliknij kart prawym przyciskiem myszy, a po otwarciumenu wybierz opcjKolor karty.

Przenoszenie i kopiowanie arkuszy

Chcc zmieni kolejno arkuszy, ustaw kursor myszy na karcie wybranego arku-

sza, wcinij lewy przycisk myszy i przecignij kart w lewo lub prawo. Zwolnijprzycisk myszy w momencie, gdy ikona w ksztacie czarnej strzaki znajdzie sipomidzy dwoma innymi wybranymi kartami (rysunek 5.11).

Rysunek 5.11. Zmiana kolejnoci arkuszy w skoroszycie

Jeli podczas zwalniania przycisku myszy przytrzymasz na klawiaturze kla-wisz Ctrl, wwczas w skoroszycie pojawi si kopia przeciganego arkusza.

Kopiowanie arkusza pozwala zaoszczdzi wiele pracy w sytuacji,

gdy wprowadzone do niego formatowanie i formuy bd

powtarzane w innych arkuszach (np. jeli przygotowae arkusz

ewidencjonujcy przychody lub wydatki za stycze, wwczas

moesz skopiowa go kilkakrotnie, a nastpnie wypenia

kopie danymi pochodzcymi z kolejnych miesicy).


19/58


161

Chcc skopiowa lub przenie arkusz pomidzy rnymi skoroszytami, otwrzobydwa skoroszyty, a nastpnie przejd do skoroszytu rdowego, kliknij pra-wym przyciskiem myszy na karcie wybranego arkusza i wybierz opcjPrzenie

lub kopiuj. Po otwarciu okna dialogowego rozwi list Do skoroszytui wskaskoroszyt docelowy. W razie potrzeby uaktywnij opcj Utwrz kopi i kliknijprzycisk OK.

Dodawanie i usuwanie arkuszy

Chcc doda kolejny arkusz do skoroszytu, kliknij przycisk Wstaw arkuszpoo-ony na prawo od kart arkuszy (rysunek 5.12).

Rysunek 5.12. Wstawianie nowego arkusza do skoroszytu

Aby usun ze skoroszytu wybrany arkusz, kliknij prawym przyciskiem myszyjego kart i wybierz opcj Usu. Po wywietleniu komunikatu ostrzegawczegokliknij przycisk Usu.

Szybka nawigacja

W przypadku wikszej liczby arkuszy umieszczonych w skoroszycie, warto po-szerzy obszar przeznaczony na wywietlanie kart arkuszy. Aby to uczyni, prze-cignij w prawo krawd umieszczon pomidzy kartami arkuszy a poziomympaskiem przewijania.

Dodatkowe uatwienie stanowi przyciski nawigacyjne (rysunek 5.13).

Rysunek 5.13. Przyciski nawigacyjne arkuszy i karty arkuszy ograniczone krawdzi

suwaka przewijania

Zapisywanie, otwieraniei tworzenie nowych skoroszytw

Zapisywanie i otwieranie skoroszytw MS Excel jest dokonywane w taki samsposb, jak w przypadku dokumentw tworzonych w edytorze Word.


20/58


162

Zapisywanie skoroszytu

Aby zapisa nowo utworzony skoroszyt, kliknij ikonZapiszpooon na pasku

narzdziSzybki dostp.

Po otwarciu okna dialogowegoZapisywanie jakowska folder docelowy i wypenijpole Nazwa pliku. Upewnij si, e do pola Zapisz jako typ zostaa przypisanaopcjaSkoroszyt programu Excel (*.xlsx).

Kliknij teraz przycisk Zapisz i zaobserwuj pojawienie si na pasku tytuowymokna MS Excel nazwy skoroszytu (rysunek 5.14).

Rysunek 5.14. Nazwa skoroszytu widoczna na pasku tytuowym arkusza

kalkulacyjnego Excel

Skoroszyt zawierajcy makra zostanie zapisany w pliku,

ktremu Excel nada automatycznie rozszerzeniexlsm.

Jeli po zapisaniu skoroszytu wprowadzisz do niego kolejne zmiany, wwczaspowiniene go powtrnie zapisa. Aby to uczyni, kliknij ponownie ikonZapisznapaskuSzybki dostp. Natomiast prba zamknicia programu Excel bez zapisaniaw skoroszycie nowo wprowadzonych zmian spowoduje wygenerowanie ostrze-gawczego komunikatu.

Jeeli zechcesz zapisa kolejn wersj skoroszytu pod postaci zupenie nowegopliku, wwczas przejd do karty Plik i kliknij przycisk Zapisz jako. Po otwarciuoknaZapisywanie jakozmie zawarto polaNazwa plikui kliknij przyciskZapisz.

Zapisanie zmian w skoroszycie dotyczy wszystkich zawartych

w nim arkuszy, a nie tylko arkusza biecego.

Podobnie jak MS Word, rwnie MS Excel zosta wyposaony w mechanizmAutoodzyskiwania, ktry w przypadku niespodziewanego zamknicia skoroszytuumoliwi (przynajmniej czciowe) odtworzenie niezapisanych danych. Aby skon-trolowa ustawienia Autoodzyskiwania, otwrz okno Opcje programu Excel,przejd do kategoriiZapisywaniei upewnij si, e opcja Zapisz informacje Auto-

odzyskiwania cojest wczona.


21/58


163

Zabezpieczanie skoroszytu MS Excel hasem chronicym przed niepowoanymodczytem odbywa si tak samo, jak w przypadku dokumentw MS Word. Iden-tycznie przedstawiaj si rwnie problemy zwizane z zapisywaniem skoroszytw

w starszych formatach MS Office oraz problemy pojawiajce si przy odczycieplikwxlsxw starszych wersjach pakietu (patrz rozdzia 2. Word poprawnaedycja tekstu > Zapisywanie, otwieranie i tworzenie nowych dokumentw).

Otwieranie skoroszytw

Aby z poziomu systemu operacyjnego Windows otworzy skoroszyt MicrosoftExcel, naley otworzy okno odpowiedniego foldera rdowego i klikn dwu-krotnie (lub jednokrotnie jeli tak wanie ustawiono w systemie operacyjnym)

wybrany plik.

Jeli w systemie Windows zostaa wyczona opcja ukrywania

tzw. rozszerze znanych typw plikw, wwczas po nazwie

gwnej kadego pliku bdcego skoroszytem MS Excel 2010,

bdzie wywietlane czteroliterowe rozszerzenie .xlsxlub .xlsm.

Skoroszyty zapisane w starszym formacie bd odznacza si

rozszerzeniem .xls.

W przypadku gdy MS Excel zosta ju uruchomiony, otwieranie kolejnych sko-roszytw moe odbywa si poprzez okno dialogowe. W tym celu przejd dokartyPliki kliknij przycisk Otwrz. Po przejciu do foldera rdowego zaznaczwybrany skoroszyt i kliknij przycisk Otwrz.

Ponowne otwarcie danego skoroszytu uatwi Ci lista ostatnio uywanych sko-roszytw, widoczna po przejciu do karty Pliki klikniciu przycisku Ostatniouywane.

Po otwarciu skoroszytw .xls(czyli tych, ktre zostay zapisane w starym formacie)

jest wczany tzw. tryb zgodnoci, co sygnalizowane jest odpowiednim komunika-tem widocznym na pasku tytuowym (rysunek 5.15).

Rysunek 5.15. Otwarcie skoroszytu zapisanego w starym formacie

Aby przekonwertowa skoroszyt ze starego formatu na nowy, przejd do kartyPliki kliknij przyciskInformacje, a nastpnie kliknij przyciskKonwertuj.


22/58


164

Eksport zawartoci skoroszytu do formatu PDF (i innych)

Eksport arkuszy skoroszytu do formatu PDF przypomina

drukowanie. Podczas tej operacji obszar arkusza jest dzielony

na poszczeglne strony, zgodnie z ustawionym formatem.

Do wyeksportowanych stron s doczane wpisy umieszczone

w nagwkach i stopkach arkuszy. Dlatego te przed dokonaniem

eksportu naley sformatowa strony arkuszy i w odpowiedni

sposb przygotowa arkusze do wydruku (patrz rozdzia 5.


> Formatowanie stron i drukowanie).

Aby wyeksportowa zawarto skoroszytu do formatu PDF, przejd do kartyPliki kliknij przycisk Zapisz jako. Po otwarciu okna Zapisywanie jakokliknijprzycisk przypisany do polaZapisz jako typi wybierz opcjPlik PDF. Nastpniekliknij przycisk Opcje. W sekcji Co opublikowa wybierz odpowiedni opcj(Aktywne arkusze lub Cay skoroszyt) i kliknij przycisk OK. Aby sfinalizowa eks-port, kliknij przyciskZapisz.

Oprcz eksportu do formatu PDF, Excel umoliwia zapisywanie danych rw-nie w innych formatach (m.in. tekstowych).

Budowanie struktury tabeli

Zaznaczanie komrek, kolumn i wierszy

Szybkie zaznaczanie wybranych fragmentw arkusza pozwoli Ci na przypie-szenie prac zwizanych z budowaniem tabeli i formatowaniem jej komrek.

Aby zaznaczy wybrany zakres komrek, ustaw kursor myszy w obszarze po-cztkowej naronej komrki zakresu (np. B2), a nastpnie wcinij lewy przyciskmyszy i przecignij kursor do kocowej naronej komrki zakresu (np. D4). Pozwolnieniu przycisku myszy zaznaczona grupa komrek zostanie wyrniona sza-ro-bkitnym wypenieniem oraz czarnym obramowaniem, za adres pocztkowejkomrki zakresu pojawi si wPolu nazwy(rysunek 5.16).

Jeli chcesz zaznaczy wybran kolumn arkusza, kliknij jednokrotnie lewymprzyciskiem myszy jej nagwek (rysunek 5.17).


23/58


165

Rysunek 5.16.

Zaznaczenie

zakresu komrek

Aby zaznaczy grupy komrek niessiadujcych ze sob, przy

zaznaczaniu kolejnych zakresw przytrzymuj na klawiaturze

klawisz Ctrl.

Rysunek 5.17.

Zaznaczanie

wybranej

kolumny

w arkuszu

Chcc zaznaczy kilka ssiednich kolumn, ustaw kursor myszy

na nagwku wybranej kolumny. Nastpnie, po pojawieniu si

ikony strzaki skierowanej w d, wcinij lewy przycisk myszy,

przecignij kursor myszy w lewo lub prawo do nagwka innej

kolumny i zwolnij przycisk myszy.

Aby zaznaczy wybrany wiersz arkusza, kliknij jednokrotnie jego nagwek (ry-sunek 5.18).

Rysunek 5.18.

Zaznaczanie

wybranego

wiersza

w arkuszu

Chcc zaznaczy wiksz liczb wierszy, ustaw kursor myszy na nagwku wybra-nego wiersza, a nastpnie wcinij lewy przycisk myszy i przecignij kursor my-szy w gr lub w d.

Aby zaznaczy wszystkie komrki nalece do biecego arkusza, kliknij przy-cisk pooony na przeciciu nagwkw kolumn i wierszy (rysunek 5.19).


24/58


166

Rysunek 5.19.

Zaznaczanie

wszystkichkomrek

w arkuszu

Zmiana rozmiarw kolumn i wierszy

Dostosowanie rozmiarw komrek do wywietlanych w ich obszarze informacjizagwarantuje czytelno prezentowanych danych. Zmiana rozmiarw danej ko-mrki arkusza bdzie polega na zmianie szerokoci caej kolumny oraz wyso-koci caego wiersza, do ktrych ta komrka naley.

Jeli po wpisaniu danych do arkusza cz etykiet tekstowych oraz liczb niezostanie prawidowo wywietlona, wwczas bdzie konieczne poszerzenie wy-branych kolumn (rysunek 5.20).

Rysunek 5.20. Przykadowy tekst i liczby wykraczajce poza obszar komrek (B3, B4, C4)

Autodopasowanie

Po zaznaczeniu komrek, ktrych zawarto nie zostaa prawidowo wywietlona(B3:C4), kliknij przycisk Formatznajdujcy si w grupie Komrkina karcieNa-rzdzia gwne. Po otwarciu menu wybierz opcjAutodopasowanie szerokocikolumn.

Ustawienia uytkownika

Aby samodzielnie okreli szeroko wybranej kolumny, ustaw kursor myszynad praw krawdzi jej nagwka. Po zaobserwowaniu zmiany ksztatu kursoramyszy wcinij lewy przycisk myszy, przecignij krawd kolumny w lewo lubprawo i zwolnij przycisk myszy. Podczas przecigania krawdzi obok kursora my-szy pojawia si dymek informujcy o biecej szerokoci kolumny (rysunek 5.21).


25/58


167

Rysunek 5.21.

Zmiana

szerokocikolumny B

poprzez

przeciganie jej

prawej krawdzi

Chcc zmieni szeroko kilku kolumn, zaznacz je, a nastpnie

zmie szeroko jednej z nich. Szeroko wszystkich zaznaczonych

kolumn pody za szerokoci kolumny przewymiarowanej

przez Ciebie.

W celu powikszenia wysokoci wybranego wiersza ustaw kursor myszy nadolnej krawdzi jego nagwka. Wcinij lewy przycisk myszy, przecignij krawdwiersza w d i zwolnij przycisk myszy (rysunek 5.22).

Rysunek 5.22. Zmiana wysokoci wiersza poprzez przeciganie jego dolnej krawdzi

Aby zmieni wysoko kilku wierszy, zaznacz je, a nastpnie

zmie wysoko jednego z nich.

Wstawianie, usuwanie i ukrywanie kolumn i wierszy

Modyfikowanie struktury tabeli

Wstawienie do istniejcego zakresu danych nowych pustych kolumn i wierszypozwoli w razie potrzeby na elastyczn rozbudow struktury istniejcej tabeli.


26/58


168

Zamy, e do tabeli przedstawiajcej koszty niada i kolacji chcesz dodainformacje o kosztach obiadw. Najlepszym rozwizaniem bdzie w tym przypad-ku wstawienie nowej kolumny pomidzy kolumnami ju istniejcymi. W tym

celu zaznacz dowoln komrk nalec do kolumny Kolacja, a nastpnie klik-nij strzak przypisan do przycisku Wstaw, znajdujcego si w grupieKomrkina karcieNarzdzia gwne. Po otwarciu menu wybierz opcj Wstaw kolumnyarkusza.

Nowa kolumna pojawia si zawsze na lewo od biecej komrki,

a wszystkie kolumny znajdujce si na prawo od niej s

automatycznie przenumerowywane. Natomiast gdy wstawiamy

nowy wiersz, wwczas pojawia si on zawsze powyej komrkibiecej, a przenumerowanie obejmuje wszystkie wiersze

znajdujce si poniej niego.

Chcc usun z arkusza wybrany wiersz (lub kolumn) wraz z ca zawartoci,uaktywnij dowoln komrk nalec do tego wiersza (lub kolumny), a nastpniekliknij strzak przypisan do przycisku Usu, znajdujcego si w grupie Ko-mrkina karcieNarzdzia gwne. Po otwarciu menu wybierz opcj Usu wierszearkusza(lub Usu kolumny arkusza).

Ukrywanie wierszy i kolumn

Naley wystrzega si zbyt pochopnego usuwania wierszy i kolumn, bowiemmoe to spowodowa nieodwracaln utrat danych. Jeli chcesz chwilowopozby si wybranych kolumn lub wierszy, aby np. nie pojawiy si na wydruku,wwczas dobrym rozwizaniem jest ich ukrycie. Chcc ukry wybrany wiersz(lub kolumn), uaktywnij dowoln komrk nalec do tego wiersza (lub kolum-ny), a nastpnie kliknij strzak przypisan do przycisku Format (grupa Komrki,kartaNarzdzia gwne). Po otwarciu menu rozwi podmenu Ukryj i odkryj, a na-stpnie wybierz opcj Ukryj wiersze(Ukryj kolumny).

Po ukryciu wiersza (lub kolumny) stanie si widoczna niecigo numeracjinagwkw wierszy (lub kolumn).

Dane zawarte w ukrytych komrkach s przez cay czas

uwzgldniane w formuach odwoujcych si do tych komrek.


27/58


169

Aby odkry wszystkie ukryte wiersze (lub kolumny) nalece do

danego arkusza, zaznacz wszystkie komrki, a nastpnie kliknijprzycisk Format, rozwi podmenu Ukryj i odkryji wybierz opcj

Odkryj wiersze(lub Odkryj kolumny).

Scalanie i rozdzielanie komrek

czenie kilku ssiednich komrek w cao pozwala osiga ciekawe efektystylistyczne.

Chcc scali wybrane komrki, zaznacz je, a nastpnie kliknij przycisk Scal i wy-rodkujznajdujcy si w grupie Wyrwnaniena karcie Narzdzia gwne (ry-sunek 5.23).

Rysunek 5.23.

Przykadowa

tabela

zawierajca

komrki scalone

Jeli zechcesz przywrci pierwotny podzia komrek, wwczas po zaznacze-niu scalonej komrki kliknij ponownie przyciskScal i wyrodkuj.

Formatowanie komrek w arkuszuOdpowiedni wygld komrek arkusza pozwala na wyeksponowanie zawartychw nim danych.

Wyrwnanie i obrt zawartoci komrki

Jeli szeroko i wysoko komrki jest wiksza ni wywietlana w niej za-warto, wwczas istotnego znaczenia nabiera sposb wyrwnania zawartocikomrki wzgldem jej krawdzi.


28/58


170

Chcc zmieni wyrwnanie zawartoci komrki w poziomie, zaznacz komrklub grup komrek, a nastpnie kliknij przycisk Wyrwnaj tekst do lewej, Dorodka w poziomie lub Wyrwnaj tekst do prawej (karta Narzdzia gwne,

grupa Wyrwnanie). Natomiast chcc zmieni wyrwnanie zawartoci komrkiw pionie, kliknij przycisk Wyrwnaj do gry, Wyrwnaj do rodkalub Wyrwnajdo dou(rysunek 5.24).

Rysunek 5.24.

Zmiana

wyrwnania

zawartoci

komrki

W przypadku liczb wielocyfrowych nie powiniene ingerowa

w sposb ich wyrwnania, pozostawiajc je tym samym w stanie

domylnego wyrwnania do prawej krawdzi komrki.

W wikszoci przypadkw stosowanie opcji Wyrwnaj do rodka

(w pionie) zapewnia najwiksz czytelno danych.

W uzasadnionych stylistycznie przypadkach moesz dokona obrotu zawartocikomrki o okrelony kt. W tym celu zaznacz komrk, a nastpnie kliknij iko-n Orientacja(kartaNarzdzia gwne, grupa Wyrwnanie). Po otwarciu menuwska odpowiedni wariant (rysunek 5.25).

Rysunek 5.25.

Zastosowanie

opcji Obr tekst

w gr,

pozwalajce na

zmniejszenie

szerokoci

kolumn


29/58


171

Opcje Obr tekst w groraz Obr tekst w ddaj zupenie

inny efekt ni opcja Tekst pionowy(rysunek 5.26).

Rysunek 5.26. Przykadowe sposoby aranacji tekstu

Kliknicie przycisku Orientacjai wybranie opcjiFormatuj wyrwnanie komrkispowoduje otwarcie okna dialogowego dajcego moliwo precyzyjnego usta-wienia kta obrotu.

Zawijanie tekstu w komrce

Jeli do wybranej komrki arkusza zostanie wpisany nieco duszy tekst, ww-czas mona go automatycznie lub rcznie podzieli na wiksz liczb wierszy.

W poniszym przykadzie tekst wpisany do komrki B2nie mieci si w niej (ry-sunek 5.27).

Rysunek 5.27. Zbyt wska komrka, zawierajca du ilo tekstu wywietlanego

w pojedynczym wierszu

Aby zapewni odpowiedni rozkad tekstu w komrce B2, zaznacz j, a nastpniekliknij przycisk Zawijaj tekstznajdujcy si w grupie Wyrwnaniena karcieNarzdzia gwne(rysunek 5.28).


30/58


172

Rysunek 5.28.

Automatyczne

zawijanie tekstuw komrce

Automatyczne zawijanie tekstu moe by dodatkowo uzupeniane znakami rczne-go podziau wiersza. Aby wprowadzi znak rcznego podziau wiersza, kliknijdwukrotnie komrk B2, przechodzc w ten sposb do trybu edycji. Nastpnieustaw kursor tekstowy w miejscu, w ktrym chcesz zakoczy wybrany wiersz,przytrzymaj na klawiaturze lewy klawiszAlti nacinijEnter.

Tekst znajdujcy si na prawo od kursora tekstowego zostanie przeniesiony donowego wiersza w tej samej komrce (rysunek 5.29).

Rysunek 5.29. Rozkad tekstu w komrce po wprowadzeniu rcznych podziaw wiersza

Obramowanie i wypenienie komrek

Linie siatkiwidoczne na ekranie nie s, zgodnie z ustawieniami domylnymi,drukowane. Tak wic, chcc uwidoczni struktur tabeli, powiniene uzupeni

wybrane komrki arkusza o odpowiednie obramowania.

Obramowanie standardowe

Aby obramowa komrki przykadowej tabeli zawierajcej dane liczbowe orazetykiety tekstowe, zaznacz zakres komrek B2:D5, a nastpnie kliknij ikon strzakiprzypisan do przycisku Obramowania, znajdujcego si w grupie CzcionkanakarcieNarzdzia gwne(rysunek 5.30). Po otwarciu menu wybierz opcj Wszyst-kie krawdzie.


31/58


173

Rysunek 5.30. Dodawanie krawdzi do komrek tabeli

Kolejny etap pracy to wprowadzenie obramowania eksponujcego nagwki ko-lumn znajdujce si w pierwszym wierszu tabeli. Aby to uczyni, zaznacz zakreskomrek B2:D2, a nastpnie kliknij ikon strzaki przypisan do przycisku Obra-mowaniai wybierz opcjPodwjna krawd dolna(rysunek 5.31).

Rysunek 5.31.

Tabela

obramowanastandardowo

Obramowanie niestandardowe

Jeli zamierzasz skomponowa obramowanie niestandardowe, wwczas po za-znaczeniu zakresu komrek B2:D5kliknij ikon strzaki przypisan do przyciskuObramowaniai wybierz opcj Wicej obramowa.

Po otwarciu okna Formatowanie komrekupewnij si, e znajdujesz si w za-kadce Obramowanie. Kliknij wzorzec znajdujcy si w poluStyl, a przedstawiajcynp. podwjn lini, a nastpnie kliknij przyciskKontur. Zaobserwuj pojawieniesi zewntrznego obramowania tabeli na podgldzie. Wybierz teraz inny wzo-rzec zawarty w poluStyl, a nastpnie kliknij przycisk Wewntrz(rysunek 5.32).Na zakoczenie kliknij OK.


32/58


174

Rysunek 5.32. Niestandardowe obramowanie komrek tabeli

Chcc lepiej oceni efekt powstay po zastosowaniuobramowania, wycz na pewien czas opcj Linie siatki

(karta Widok, grupa Pokazywanie).

Wypenienie komrek kolorem, gradientem i deseniem

Wypenienie wybranych komrek jednolitym kolorem lub gradientem uatrak-cyjni wygld tabeli i dodatkowo poprawi czytelno zawartych w niej danych.

Aby wypeni komrki jednolitym kolorem, zaznacz zakres komrek (np. B2:D2),a nastpnie kliknij ikon strzaki przypisan do przycisku Kolor wypenienia

znajdujcego si w grupie Czcionka na karcie Narzdzia gwne. Po otwarciupalety kliknij wybrany wzorzec koloru.

Jeli zamierzasz zastosowa efektowny gradient kolorw, wwczas po zaznaczeniuzakresu komrek kliknij przycisk Format znajdujcy si w grupie KomrkinakarcieNarzdzia gwne. Po otwarciu menu wybierz opcjFormatuj komrki.

Po otwarciu oknaFormatowanie komrekprzejd do zakadki Wypenienie, a na-stpnie kliknij przycisk Efekty wypenienia. Po otwarciu okna Efekty wype-nieniaskomponuj Gradientzoony z dwch kolorw (rysunek 5.33).


33/58


175

Rysunek 5.33. Gradientowe wypenienie komrek

Jeli chcesz usun wypenienie komrki, zaznacz j, a nastpnie

kliknij przycisk Kolor wypenieniai wybierz opcj Brak wypenienia

(a nie wzorzec reprezentujcy kolor biay!).

Formatowanie czcionki

Prawidowy dobr wygldu czcionki to kolejny warunek, ktry trzeba speni,by dane zapisane w tabeli byy czytelne.

Jeli chcesz zmieni wygld czcionki, zaznacz komrk lub zakres komrek, a na-stpnie skorzystaj z pl Czcionkai Rozmiar czcionkioraz przyciskwPogrubienie,KursywaiPodkrelenie. Aby dokona bardziej zaawansowanych ustawie, kliknijprzycisk Umoliwia pokazanie karty Czcionka, przypisany do grupy Czcionkana karcieNarzdzia gwne.

Ciekawy efekt stylistyczny mona osign, zmieniajc wygld fragmentu tek-stu lub nawet pojedynczego znaku w komrce. Aby to uczyni, przejd do trybuedycji komrki (naciskajc klawisz F2na klawiaturze), zaznacz wybrany frag-ment tekstu, a nastpnie skorzystaj z przyciskw nalecych do grupy Czcionka(rysunek 5.34).

Rysunek 5.34.

Zmiana wygldu

pojedynczych

znakww komrce

Formaty liczbowe, czyli sposb na zmian wygldu liczb

Dostosowujc format liczby, moemy m.in. zmniejsza lub zwiksza ilo cyfrwystpujcych po przecinku dziesitnym, dodawa do wywietlanej liczby symbolwybranej waluty, wywietla liczb w postaci procentowej lub te sprawia, by

liczba przyjmowaa posta konkretnej daty.


34/58


176

Rzeczywista warto liczby, wpisana do komrki i uwzgldniana

przy obliczeniach, nie ulega zmianie i jest zawsze widocznana Pasku formuy.

Zaokrglanie liczb

Chcc okreli dokadno, z jak liczba jest wywietlana, zaznacz zawierajc jkomrk, a nastpnie skorzystaj z przyciskw Zmniejsz dziesitnelub Zwikszdziesitne, znajdujcych si w grupieLiczbana karcieNarzdzia gwne.

Wyeliminowanie wszystkich miejsc dziesitnych pozwoli na zaokrglenie danej

liczby do postaci cakowitej (rysunek 5.35).

Rysunek 5.35.

Wywietlanie

liczby

zaokrglonej

(w obszarze

komrki) oraz

niezaokrglonej

(na Paskuformuy)

W przypadku tworzenia zestawie zawierajcych liczby o rnej iloci miejscdziesitnych powiniene ujednolici ilo tych miejsc, co zagwarantuje, e cyfry

jednoci, dziesitek itd. znajd si pod sob (rysunek 5.36).

Rysunek 5.36.

Zestawienie liczb

o wymuszonejjednakowej

iloci miejsc

dziesitnych


35/58


177

Format procentowy

Chcc zastosowa format procentowy, zaznacz komrk, do ktrej uprzednio

wpisano liczb, a nastpnie kliknij przycisk Zapis procentowy(kartaNarzdziagwne, grupaLiczba).

Zastosowanie formatu procentowego sprawia, e oprcz

dodania symbolu %, warto liczby, ktra znajdowaa si

w komrce, zostaje pomnoona przez 100. Natomiast jeli

sekwencja czynnoci jest odwrotna (tzn. najpierw nadasz

komrce format procentowy, a dopiero potem wpiszesz

do niej liczb), wwczas liczba ta pozostaje niezmieniona.

Aby okreli dokadno liczby wywietlanej w formacie procentowym, skorzy-staj ze znanych Ci przyciskwZmniejsz dziesitnelubZwiksz dziesitne.

Symbole walut w formacie ksigowym

Jeeli chcesz doda do liczby domylny symbol waluty, zaznacz komrk, a na-stpnie kliknij przycisk Ksigowy format liczb (karta Narzdzia gwne, grupaLiczba).

Jeli korzystasz ze standardowo skonfigurowanej polskiej wersji

systemu operacyjnego Windows, wwczas obok liczby pojawi

si symbol z, za jej dokadno zostanie rozszerzona do dwch

miejsc po przecinku (a wic do groszy).

Jeeli zamierzasz zastosowa inny symbol waluty ni domylny, wwczas kliknijikon strzaki przypisan do przycisku Ksigowy format liczb. Po otwarciu menuwybierz format ksigowy reprezentujcy odpowiedni walut (np. Euro) rysunek 5.37.

Chcc zastosowa symbol waluty nieobecny na podrcznej licie formatw, wy-bierz opcj Wicej formatw ksigowych. Po otwarciu oknaFormatowanie kom-rekrozwi listSymboli wybierz odpowiadajcy Ci wariant. Szczegln uwagzwr na rne symbole waluty euro (rysunek 5.38). Aby zaokrgli liczb dopenych jednostek monetarnych (eliminujc grosze, centy, pensy itd.), skorzystajz przyciskuMiejsca dziesitne.


36/58


178

Rysunek 5.37.

Wstawianie

symbolu walutypoprzez

nadawanie

wybranego

formatu

ksigowego

Rysunek 5.38.

Przykadowe

formaty

ksigowe

Chcc przywrci liczbie pierwotny format liczbowy, zaznacz

komrk, a nastpnie rozwi list przypisan do pola Format

liczb(karta Narzdzia gwne, grupa Liczba) i wybierz opcj

Oglne.

Separator tysicy

Jeli nie chcesz stosowa symbolu waluty, ale rwnoczenie zaley Ci na tym,by liczby wielocyfrowe byy czytelne, wwczas wprowad format ksigowy bezsymbolu waluty. Aby to uczyni, zaznacz odpowiednie komrki i kliknij przy-ciskZapis dziesitny(kartaNarzdzia gwne, grupaLiczba). W razie potrzebyusu dodatkowo miejsca dziesitne.

Format daty

Aby wprowadzi do wybranej komrki liczb reprezentujc dat, wpisz odpo-

wiedni sekwencj znakw (np. 2010-08-17lub 10-08-17).


37/58


179

Jeli Excel zaakceptuje ten wpis jako dat (a wic tym samym

jako liczb), wwczas automatycznie wyrwna go do prawejstrony. Jeeli tak si nie stanie i data pozostanie wyrwnana do

lewej strony, wwczas oznacza to, e wpisae liczb w formacie,

ktry nie jest rozpoznawany przez Excela (rysunek 5.39).

Rysunek 5.39. Przykadowe wyraenia wpisane do arkusza,

z ktrych tylko jedno zostao zinterpretowane

jako data

Aby zmieni format daty, kliknij komrk przechowujc dat, a nastpnie rozwilistFormat liczb(kartaNarzdzia gwne, grupaLiczba) i wybierz opcjDataduga.

Jeli chcesz wprowadzi niestandardowy format daty, po rozwiniciu listyFormat

liczbwybierz opcj Wicej formatw liczb, a nastpnie przejd do kategoriiDatai w polu Typzaznacz odpowiadajcy Ci wariant.

Chcc dokona selektywnej edycji daty (np. zmieni dzie, a pozostawi nie-zmieniony rok i miesic), skorzystaj zPaska formuy.

Automatyzacja formatowania:Malarz formatw, motywy i style

Malarz formatw

Malarz formatwumoliwia szybkie kopiowanie wygldu z wybranej komrkiwzorcowej do innych komrek w arkuszu. Aby to uczyni:

1.

Zaznacz komrk, ktra zostaa uprzednio sformatowana.

2.Kliknij jednokrotnie przyciskMalarz formatwznajdujcy si w grupieSchowekna karcieNarzdzia gwne. Zaobserwuj pojawienie simrugajcej kreskowanej linii, wyznaczajcej obszar wzorcowy.

3.Przenie kursor myszy z powrotem w obszar arkusza i zauwa zmianjego ksztatu (rysunek 5.40).


38/58


180

Rysunek 5.40. Kopiowanie wygldu komrki wzorcowej (B2) do innych komrek

przy uyciu Malarza formatw

4.

Kliknij wybran komrk lub zaznacz wybrany zakres komrek.Po zwolnieniu przycisku myszy zaobserwuj upodobnienie si zaznaczonychkomrek do komrki wzorcowej.

Stosowanie stylw

Podobnie jak MS Word, rwnie i Excel udostpnia mechanizm stylw, ktrypozwala na jeszcze wiksze zautomatyzowanie formatowania.

Chcc do wybranych komrek arkusza przypisa okrelony styl, zaznacz je, a na-

stpnie kliknij przycisk Style komrki znajdujcy si w grupie Style na karcieNarzdzia gwne. Po otwarciu galerii stylw kliknij wzorzec wybranego stylu.

Najbardziej uniwersalnym sposobem formatowania jest

stosowanie stylw nalecych do kategoriiStyle komrki

zmotywem. W takim przypadku, formatujc nagwki kolumn

i wierszy tabeli, moesz np. wprowadza mocniejszeAkcenty,

za w odniesieniu do komrek zawierajcych dane stosowa

Akcentysabsze.

Innym sposobem na wprowadzenie stylw jest zaznaczenie wybranego zakresuarkusza, a nastpnie kliknicie przyciskuFormatuj jako tabel(kartaNarzdziagwne, grupaStyle) i wskazanie wybranego wzorca. Naley podkreli, e w tymprzypadku zakres komrek zostanie przekonwertowany na obiekt typu tabela,a dodatkowo wyposaony w narzdzia bazodanowe (suce np. do sortowaniai filtrowania danych) patrz rozdzia 6.Excel obliczenia, analiza danychi wykresy > Porzdkowanie danych.


39/58


181

Mechanizmy usprawniajce edycj

Szybkie przemieszczanie si w obszarze arkusza

Obszar arkusza oddany do Twojej dyspozycji jest ogromny: skada si z ponad16 tysicy kolumn oraz ponad miliona wierszy! Trudno nawet wyobrazi sobie,e dane, nad ktrymi pracujesz, mogyby wypenia ca przestrze arkusza.Dane zawarte w arkuszu mog jednak by na tyle rozlege, e przemieszczaniesi do odlegych komrek wycznie przy wykorzystaniu suwakw przewijaniastanie si uciliwe. Aby tego unikn, stosuj szybk nawigacj, wykorzystujcklawiatur. Pamitaj, e:

Nacinicie na klawiaturze wybranej strzaki kursora w d, w gr, w lewo

lub w prawospowoduje przemieszczenie zaznaczenia do jednej z ssiednichkomrek.

Przytrzymanie klawisza Ctrli rwnoczesne nacinicie na klawiaturzewybranej strzaki kursora spowoduje przejcie do pierwszej niepustejkomrki, napotkanej po drodze w danym wierszu lub kolumnie. Jelikolumna lub wiersz oka si puste, wwczas znajdziemy si na samympocztku lub kocu kolumny lub wiersza.

Nacinicie kombinacji klawiszy Ctrl+Homespowoduje powrt do pierwszej

komrki arkusza o adresie A1.

Autouzupenianie zawartoci komrek

Jeli w wybranej komrce arkusza rozpoczniesz wpisywanie sekwencji znakwodpowiadajcych tekstowi innej komrki w tej samej kolumnie, wwczas Excelautomatycznie uzupeni Twj wpis o pozostae znaki (rysunek 5.41).

Rysunek 5.41.

Przykadautomatycznego

uzupeniania

zawartoci

komrki

Aby zatwierdzi proponowany wpis, nacinij klawisz Enter. Natomiast chccpozby si dodanej automatycznie sekwencji znakw, nacinij klawisz BackspacelubDelete.


40/58


182

Jeli autouzupenianie nie dziaa, wwczas otwrz okno Opcje programu Excel,przejd do kategoriiZaawansowanei uaktywnij opcj Wcz Autouzupenianiewartoci komrek.

Kopiowanie i przenoszenie poprzez Schowek

WykorzystanieSchowkapozwoli Ci na usprawnienie prac zwizanych z edycjarkusza.

Kopiowanie i przenoszenie zawartoci komrek

Aby przenie zawarto wybranych komrek arkusza, zaznacz je, a nastpniekliknij przycisk Wytnijznajdujcy si w grupie Schowekna karcie Narzdziagwne. Zauwa, e z zaznaczonych komrek nie zostaa usunita zawarto,a zamiast tego wok zaznaczonego zakresu pojawia si kreskowana, mrugajcakrawd (rysunek 5.42).

Rysunek 5.42.

Wycicie

zawartoci

komrek

do Schowka

Zaznacz teraz komrk D1, ktra wyznaczy lewy grny rg zakresu wstawianegozeSchowka, a nastpnie kliknij przycisk Wklej(kartaNarzdzia gwne, grupaSchowek). Zauwa, e dopiero teraz zostaa usunita zawarto z komrek, ktrezaznaczye przed wykonaniem operacji Wytnij.

Po wklejeniu zawartociSchowkado arkusza usu zaznaczenie zakresu komrek.

Aby skopiowa fragment arkusza (a nie przenosi go), zamiast

operacji Wytnijwykonaj Kopiuj.


41/58


183

Oprcz kopiowania tekstu,Schowekpozwala na szybkie

i zautomatyzowane kopiowanie formu zapisanychw komrkach (patrz rozdzia 6.Excel obliczenia, analiza

danych i wykresy > Automatyzacja oblicze poprzez

wprowadzanie formu > Szybkie kopiowanie formu).

Schowekjest wygodnym sposobem kopiowania lub przenoszenia

informacji pomidzy dwoma rnymi arkuszami tego samego

skoroszytu lub nawet innych skoroszytw.

Jeli chcesz, aby wymiana informacji za porednictwem Schowkauwzgldniaanie tylko zawarto i wygld komrek, ale rwnie rozmiary kolumn (lub wier-szy), wwczas wskazujc obszar rdowy, zaznaczaj cae kolumny (lub wier-sze), a wskazujc obszar docelowy, zaznaczaj wybran komrk nalec dowiersza 1(lub kolumny A).

Jeeli nie jeste pewien, czy wklejenie zawartociSchowkado wybranego miej-sca w arkuszu przyniesie podany efekt, wwczas kliknij ikon strzaki przy-pisan do przycisku Wklej, a po rozwiniciu menu umie kursor myszy (bez

klikania) na ikonie Wklej.

Zmiana kolejnoci kolumn i wierszy

Schowekmoe by stosowany jako narzdzie umoliwiajce szybk przebudo-w struktury tabeli. Oznacza to, e za jego pomoc moesz kopiowa cae ko-lumny, wiersze i komrki, a nie tylko ich zawarto.

Zamy, e w tabeli, nad ktr pracujesz, okazaa si konieczna zamiana kolej-noci kolumn, tak by kolumna Imiznalaza si przed kolumn Nazwisko. Aby touczyni:

1.Zaznacz kolumn C(Imi), klikajc jej nagwek.

2.

Kliknij przycisk Wytnij(kartaNarzdzia gwne, grupaSchowek).

3.Kliknij prawym przyciskiem myszy nagwek kolumny B(Nazwisko),a nastpnie po otwarciu menu wybierz opcj Wstaw wycite komrki(rysunek 5.43).

Efektem przeprowadzonej operacji jest przeniesienie caej kolumny Imi (a wickomrek wraz z ich zawartoci, wygldem i rozmiarami) przed kolumn Nazwisko.


42/58


184

Rysunek 5.43. Przenoszenie kolumny C, wycitej uprzednio do Schowka, przed kolumn B

W analogiczny sposb, operujc na nagwkach wybranych wierszy, moesz prze-

nosi wiersze wraz z ca ich zawartoci.

Podobnie jak MS Word, rwnie i Excel daje moliwo

kopiowania lub wycinania doSchowkazawartoci wielu

rnych fragmentw arkusza i tym samym tworzenia kolekcji,

z ktrej moesz pniej wybiera okrelony element przeznaczony

w danym momencie do wklejenia (patrz rozdzia 2. Word

poprawna edycja tekstu > Usprawnianie edycji > Kopiowanie

i przenoszenie poprzez Schowek > Kolekcja Schowka).

Wklejanie przefiltrowanej zawartoci

Oprcz kopiowania oraz przenoszenia zawartoci komrek wraz z ich wygldem,Excel pozwala na filtrowanie zawartociSchowka podczas wklejania. Do czegomoe Ci si to przyda?

Klasyczny przykad to kopiowanie zawartoci komrek z jednej, ju sformato-wanej tabeli do drugiej, ktra take zostaa ju sformatowana, lecz wedug innegowzorca. Tradycyjne kopiowanie zniszczyoby wygld tabeli docelowej. Aby tego

unikn, podczas wklejania zawartoci Schowka do arkusza kliknij strzakprzypisan do przycisku Wklej(karta Narzdzia gwne, grupa Schowek), a pootwarciu menu kliknij ikon Wartoci.

Aby uzyska dokadniejsz kontrol nad sposobem filtrowania zawartociSchowka,kliknij strzak przypisan do przycisku Wklej, a nastpnie wybierz opcj Wklejspecjalnie.


43/58


185

Transpozycja

Excel pozwala na szybkie przebudowanie struktury tabeli, polegajce na za-

mianie kolumn na wiersze (a tym samym rwnie wierszy na kolumny). Aby touczyni, skopiuj do Schowka wybrany zakres komrek, a nastpnie zaznaczkomrk, ktra wyznaczy lewy grny rg transponowanej tabeli. Teraz kliknijstrzak przypisan do przycisku Wklej, a nastpnie kliknij ikon Transpozycja(rysunek 5.44).

Rysunek 5.44.

Tabela rdowa

oraz jej

odpowiednikpoddany

transpozycji

Przeprowadzanie operacji obliczeniowych

Podczas wklejania zawartoci liczbowej ze Schowkamoliwe jest przeprowa-dzenie kilku podstawowych operacji arytmetycznych.

Zamy, e dysponujesz dwoma tabelami, z ktrych jedna opisuje przychody,a druga koszty. Aby obliczy dochd lub strat, konieczne bdzie obliczenie rnicdla poszczeglnych par liczb tworzcych te tabele. W tym celu:

1.Skopiuj zakres komrek od B1do C4do komrek od F1do G4. W komrce F1zmie etykiet Przychodyna Dochd/Strata(rysunek 5.45).

2.Zaznacz komrki D3:E4, zawierajce dane liczbowe o kosztach i kliknijprzyciskKopiuj(kartaNarzdzia gwne, grupaSchowek).


44/58


186

Rysunek 5.45. Przykadowe zestawienie przychodw i kosztw

3.Zaznacz teraz komrk F3, a nastpnie kliknij strzak przypisan doprzycisku Wkleji wybierz opcj Wklej specjalnie. Po otwarciu okna Wklejspecjalniewybierz opcj Odejmij(sekcja Operacja) i kliknij przycisk OK.

4.

Zaobserwuj pojawienie si w tabeli Dochd/Strataliczb stanowicychrnic pomidzy liczbami, ktre byy pierwotnie zawarte w komrkach

F3:G4, a tymi, ktre zostay do tych komrek wklejone przy zastosowaniuoperacji Odejmij(rysunek 5.46).

Rysunek 5.46. Tabela Dochd/Strata powstaa w wyniku odjcia kosztw od przychodw

Szybkie kopiowanie i przenoszenie metod przecignij i upu

Chcc szybko przenie zawarto i wygld pojedynczej komrki (lub zakresukomrek), zaznacz j, a nastpnie ustaw kursor myszy nad jedn z krawdziwyznaczajcej obszar zaznaczenia. Zaobserwuj zmian ksztatu kursora myszy(rysunek 5.47).

Rysunek 5.47. Umieszczenie kursora myszy na krawdzi zaznaczonego zakresu

przeznaczonego do przeniesienia

Wcinij teraz lewy przycisk myszy, przesu kursor myszy do miejsca docelowegoi zwolnij przycisk.


45/58


187

Aby zamiast przeniesienia zrealizowa kopiowanie, podczas

zwalniania przycisku myszy trzymaj wcinity na klawiaturzeklawisz Ctrl. Zaobserwuj pojawienie si w ssiedztwie kursora

myszy niewielkiego znaku +(rysunek 5.48). Klawisz Ctrlprzesta

przytrzymywa dopiero po zwolnieniu przycisku myszy!

Rysunek 5.48. Kopiowanie zaznaczonego zakresu komrek

poprzez ich przeciganie przy wcinitym

klawiszu Ctrl

Aby dokona kopiowania lub przeniesienia z filtrowaniem,

przecignij zaznaczenie prawym przyciskiem myszy. Po jegozwolnieniu zostanie otwarte menu kontekstowe, z ktrego

bdziesz mg wybra odpowiedni opcj (np. Kopiuj tutaj

tylko wartoci).

Znajdowanie i zamienianie zawartoci komrek

Tak jak edytor Word, rwnie i Excel umoliwia przeszukanie zawartoci ko-mrek w celu znalezienia zadanego cigu znakw i ewentualnej jego zamiany

na inny zestaw znakw. Oprcz tego funkcja Znajdowanie i zamienianiemoeby bardzo pomocna np. w szybkim poprawieniu danych zawartych w arkuszu.

Zamy, e w Twojej tabeli znalazy si dane liczbowe, w ktrych zosta zasto-sowany separator w postaci znaku kropki, a nie przecinka. Bdny separatorpowoduje, e liczby te s traktowane jako zwyky tekst, a ich wartoci nie suwzgldniane podczas dokonywania jakichkolwiek oblicze (rysunek 5.49).


46/58


188

Rysunek 5.49.

Liczby

zawierajceniepoprawny

symbol

separatora

Korzystajc z funkcjiZnajdowanie i zamienianie, zastpimy teraz kropki przecin-kami. Aby to uczyni, zaznacz zakres komrek B2:B4i kliknij przyciskZnajd i za-znacz znajdujcy si w grupie Edytowanie na karcie Narzdzia gwne. Pootwarciu menu wybierz opcjZamie.

Po otwarciu oknaZnajdowanie i zamienianiew poluZnajdwstaw znak kropki,za w poluZamie naumie przecinek i kliknij przyciskZamie wszystko(ry-sunek 5.50).

Rysunek 5.50. Automatyczna zamiana znakw w zaznaczonych komrkach

Jeli przed wykonaniem operacjiZamie wszystkonie

zaznaczyby zakresu komrek B2:B4, wwczas wyszukaniei zamiana kropek na przecinki dotyczyyby wszystkich komrek

arkusza, a nie tylko tych zaznaczonych. W takim za przypadku

nastpiaby cakowicie bdna zamiana kropek na przecinki we

frazach woj.

Kolejny etap poprawiania danych zawartych w tabeli bdzie dotyczy zmianw treci etykiet tekstowych. Zamy, e doszede do wniosku, i fraza woj.

jest niepotrzebna i naley j usun. Aby to uczyni, otwrz oknoZnajdowanie


47/58


189

i zamienianie. W poluZnajdwpisz fraz woj., a zaraz za ni znak spacji. PoleZamie napozostaw puste i kliknij przyciskZamie wszystko.

Po wprowadzeniu zmian do tabeli przeanalizuj jej zawarto (rysunek 5.51).

Rysunek 5.51. Tabela o skorygowanych formatach liczbowych i zmienionych

etykietach tekstowych

Wypenianie komrek seriami danychi listami

Excel umoliwia szybkie wypenianie komrek arkusza seriami liczb oraz fra-zami tekstowymi. Dziki temu w automatyczny sposb wypenisz tabel np.kolejnymi liczbami porzdkowymi czy te nazwami miesicy lub dni tygodnia.

Wstawianie serii liczb i dat

Zamy, e jedna z kolumn tabeli, ktr wypeniasz, zawiera liczby porzdkowe.Chcc unikn mudnego wpisywania kolejnych liczb, wygeneruj automatycznieseri liczb. W tym celu:

1.

Do komrki rozpoczynajcej kolumn przeznaczon na liczby porzdkowewpisz 1i nacinijEnter.

2.Ponownie zaznacz t komrk i umie kursor myszy nad niewielkim

kwadratem pooonym w jej prawym dolnym rogu (jest to tzw. uchwytwypeniania). Zauwa, e ksztat kursora myszy uleg zmianie przyjposta niewielkiego krzyyka (rysunek 5.52).

Rysunek 5.52.

Zmiana ksztatu

kursora myszy

po umieszczeniu

go nad uchwytem

wypeniania


48/58


190

3.Przytrzymujc na klawiaturze klawisz Ctrl, wcinij lewy przycisk myszyi rozpocznij przeciganie uchwytu wypeniania w d. Zaobserwujpojawienie si niewielkiego dymka, informujcego na bieco o wartoci

ostatniej liczby (rysunek 5.53).

Rysunek 5.53.

Generowanie

serii liczb

poprzez

przeciganie

uchwytu

wypeniania

przy wcinitym

klawiszu Ctrl

4.W odpowiednim momencie zwolnij przycisk myszy i usu zaznaczeniezakresu komrek.

Aby wygenerowa seri liczb o przyrocie (czyli tzw. kroku)

innym ni 1, zaznacz komrk zawierajc liczb pocztkow

serii, a nastpnie kliknij przycisk Wypenijznajdujcy si w grupie

Edytowaniena karcie Narzdzia gwne. Po otwarciu menu

wybierz opcjSerie danych. W oknieSeriewypenij pola

Warto krokuoraz Warto kocowa, a w sekcjiSeriewybierz

opcj Wierszelub Kolumny.

Jeli przecigniesz uchwyt wypeniania komrki zawierajcej liczb w formaciedaty (np. 2010-08-17 lub 10-08-17), wwczas wygenerujesz seri dat reprezen-

tujcych kolejne dni (rysunek 5.54).

Rysunek 5.54.

Generowanie

serii dat


49/58


191

Excel potrafi generowa kolejne liczby rwnie w sytuacji, gdy zostay one do-pisane do tekstu umieszczonego w tej samej komrce. I tak np. po przecigni-ciu uchwytu wypeniania komrki zawierajcej fraz Dzie 1w kolejnych ko-

mrkach zostan wygenerowane teksty uzupenione liczbami (rysunek 5.55).

Rysunek 5.55. Wygenerowana seria wpisw skadajcych si z tekstu oraz liczby

Listy niestandardowe

Korzystanie z list wbudowanych

Zamy, e przygotowujesz tabel przedstawiajc ewidencj kosztw za po-szczeglne miesice. Aby do komrek wybranego wiersza tabeli wstawi nazwykolejnych miesicy, wpisz do wybranej komrki sowo styczelub skrt sty,a nastpnie przecignij jej uchwyt wypeniania w prawo (rysunek 5.56).

Rysunek 5.56.

Generowanienazw miesicy

W analogiczny sposb moesz wypeni komrki nazwami dni tygodnia, rozpo-czynajc list np. od sowa poniedziaeklub skrtu pn.

Tworzenie wasnych list

Jeli oprcz nazw dni tygodnia oraz miesicy posugujesz si czsto innymi ze-stawieniami (np. nazwiskami osb, nazwami wojewdztw itd.), wwczas warto

je zapamita, czynic z nich nowe listy niestandardowe. W tym celu:

1.Do kolejnych komrek arkusza wpisz elementy, na podstawie ktrychzostanie utworzona nowa lista (rysunek 5.57).

Rysunek 5.57. Zawarto komrek stanowica podstaw do utworzenia listy


50/58


192

2.Zaznacz wypenione komrki.

3.Przejd teraz do kartyPliki kliknij przycisk Opcje. Po otwarciu okna

Opcje programu Excelprzejd do kategoriiZaawansowanei kliknijprzyciskEdytuj listy niestandardowe, znajdujcy si w sekcji Oglne.

4.Po otwarciu oknaListy niestandardowekliknij przyciskImportuj.Zaobserwuj pojawienie si nowej listy w poluListy niestandardowe(rysunek 5.58).

Rysunek 5.58.

Importowanie

nowej listy

niestandardowej

Lista niestandardowa moe by podstaw do zastosowania

niestandardowego kryterium sortowania, innego ni sortowanie

alfabetyczne (patrz rozdzia 6. Excel obliczenia, analiza danych

i wykresy > Porzdkowanie danych > Sortowanie danych).

Listy rozwijane

Wypenianie komrek poprzez wybr elementu z listy stanowi kolejny mechanizmuatwiajcy edycj arkusza oraz pozwalajcy na lepsz kontrol danych i elimi-nowanie bdw.

Zamy, e prowadzona przez Ciebie ewidencja wydatkw wymaga wpisywaniakategorii opisujcej rodzaj poniesionego kosztu.

Aby usprawni wprowadzanie danych do ewidencji wydatkw:

1.Przygotuj dodatkow list zoon z elementw wpisanych do kolumnyKategoria(rysunek 5.59).

2.

Zaznacz komrk B3, a nastpnie kliknij przyciskPoprawno danychznajdujcy si w grupieNarzdzia danychna karcieDane.


51/58


193

Rysunek 5.59.

Ewidencja

wydatkwuzupeniona

o list Kategoria

3.Po otwarciu oknaSprawdzanie poprawnoci danychupewnij si, e znajdujeszsi w zakadce Ustawienia. Rozwi list przypisan do polaDozwolonei wybierz opcjLista. Zaobserwuj pojawienie si pola o nazwierdo.

4.

Kliknij polerdo, a nastpnie zaznacz zakres komrek E3:E8i kliknijprzycisk OK.

5.Korzystajc zeSchowka, skopiuj zawarto komrki B3do kolejnych komreknalecych do tej samej kolumny Cel(B4, B5, B6itd., w zalenoci od potrzeb).

6.

Od tego momentu jeli bdziesz chcia wypeni ktr z komreknalecych do kolumny Cel, zaznacz j, a nastpnie kliknij ikon strzaki,ktra pojawi si po jej prawej stronie. Po rozwiniciu listy wska wybranyelement (rysunek 5.60).

Rysunek 5.60. Wypenianie komrki poprzez wybieranie jednego z elementw listy

Formatowanie stron i drukowanie

Podzia arkusza na strony

Bardzo czsto dane zawarte w arkuszu s na tyle obszerne, i nie mieszcz sina pojedynczej stronie wydruku. W takim przypadku kolumny i wiersze arkuszazostan wydrukowane na osobnych stronach (dwch, kilku, kilkunastu lub nawetna znacznie wikszej liczbie stron).


52/58


194

Przed rozpoczciem drukowania naley zadba o odpowiedni podzia arkusza nastrony, co zapewni czytelno danych i atwe wyszukiwanie informacji na wy-druku.

Podgld podziau stron

Pracujc nad zawartoci arkusza, korzystae dotychczas z widoku Normalny,ktry jest oderwany od ogranicze zwizanych z powierzchni wydruku.

Aby zobaczy, w jaki sposb zawarte w arkuszu dane zostan podzielone na po-szczeglne strony, kliknij przyciskPodgld podziau stronznajdujcy si w grupieWidoki skoroszytuna karcie Widok.

Po przejciu do podgldu obszar arkusza niepodlegajcy wydrukowi zostanieoznaczony kolorem szarym, za obszar podlegajcy wydrukowi zostanie oto-czony granatow krawdzi. Jeli w obszarze wydruku dostrzeesz pionowe bdpoziome przerywane linie, wwczas bdzie to oznacza, e obszar ten ulegniepodziaowi na poszczeglne strony wydruku wedug granic wyznaczonych tymiliniami (rysunek 5.61).

Rysunek 5.61.

Dane

przeznaczone

do wydruku,

widziane

w widoku

Podgld

podziau stron


53/58


195

Ukad strony

Aby przyjrze si dokadnie poszczeglnym fragmentom arkusza, z ktrych kady

ma by wydrukowany na osobnej stronie, kliknij przycisk Ukad strony (grupaWidoki skoroszytu, karta Widok).

W widoku Ukad stronyposzczeglnym fragmentom arkusza podzielonym nastrony bd towarzyszy marginesy oraz linijki (pozioma i pionowa) przyklejonedo nagwkw kolumn i wierszy (rysunek 5.62).

Rysunek 5.62.

Arkusz

w widoku

Ukad strony

Chcc przej do wybranej strony wydruku, przesu suwaki przewijania tak, bywywietli przynajmniej jej fragment, a nastpnie kliknij w jej obszarze.

Praca nad zawartoci arkusza moe odbywa si w widoku Ukad stronydo-kadnie tak, jak w przypadku stosowania widoku Normalny. Trzeba jednak przy-zna, e nie jest to najwygodniejsze rozwizanie, chociaby z powodu marnowa-nia duej iloci miejsca przeznaczonego na wywietlanie marginesw. Z tegowic powodu widok Ukad strony nie powinien by stosowany podczas prac

nad zawartoci arkusza, a jedynie podczas jego kocowego formatowania przedwydrukowaniem.

Dobieranie formatu strony

Jeli zawarto arkusza jest zbyt dua, by zmieci si na pojedynczej kartce papie-ru, wwczas naley sprawdzi, czy w widoku Podgld podziau stronwystpujtylko podziay poziome (pomidzy wierszami) czy rwnie pionowe (pomidzykolumnami).


54/58


196

Podziay pionowe s, z punktu widzenia czytelnoci wydruku, zdecydowaniebardziej niewygo

Documents

ABC MS Office 2010 PL