104
ABC IZOLACJI ZE STYROPIANU 1 ABC IZOLACJI ZE STYROPIANU

ABC Izolacji Ze Styropianu

  • Upload
    sivy75

  • View
    210

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ABC Izolacji Ze Styropianu

ABC IZOLACJI

ZE STYROPIANU

1

ABC IZOLACJI

ZE STYROPIANU

Page 2: ABC Izolacji Ze Styropianu

Stowarzyszenie Producentów Styropianu

ul. Chemików 1

32-600 Oświęcim

tel./fax 033/847 27 14

Page 3: ABC Izolacji Ze Styropianu

3

SSppiiss ttrreeśśccii

str.

1. Styropian - materiał, już od prawie 40 lat sprawdzający się w praktyce . . . 5

2. Łatwość obrabiania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

3. Odporność chemiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

4. Właściwości fizyczneCzęść 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Część 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

5. Fizyka budowli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125.1. Ochrona cieplna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135.2. Ochrona przed wilgocią . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265.3. Ochrona akustyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

6. Przyczyny i sposoby izolacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

7. Izolacja stropów i podłóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357.1. Podłoga na gruncie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367.2. Izolacja akustyczna stropów i podłóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397.3. Strop ostatniej kondygnacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

8. Zewnętrzne izolowanie ścian - metoda lekka mokra . . . . . . . . . . . . . . . . 48

9. Ściany szczelinowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

10. Styropianowe pustaki izolacyjno-szalunkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

11. Docieplanie ścian budynków metodą lekką suchą . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

12. Mostki termiczne w przegrodach budowlanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

13. Izolowanie nachylonych połaci dachowych i stropodachu poddaszaużytkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

13.1. Izolacja ponad krokwiami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7113.2. Izolacja pomiędzy krokwiami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7213.3. Izolacja pod krokwiami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

14. Izolacja termiczna dachów płaskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7814.1. Dach nachylony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8614.2. Lekki dach przemysłowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8714.3. Stropodach odwrócony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

15. Drenaż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

16. Styropian - wszechstronny materiał izolacyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

17. Styropian - materiał izolacyjny przyjazny dla środowiska . . . . . . . . . . . . . 97

18. Przepisy przeciwpożarowe związane z docieplaniem budynków od zewnątrz 99

19. Ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych . . . . . . . . . . . 102

20. Sposoby oznaczania styropianu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

21. Członkowie Stowarzyszenia Producentów Styropianu . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Page 4: ABC Izolacji Ze Styropianu

4

Page 5: ABC Izolacji Ze Styropianu

5

11.. SSttyyrrooppiiaannmmaatteerriiaałł,, jjuużż oodd pprraawwiiee 4400 llaatt sspprraawwddzzaajjąąccyy ssiięę ww pprraakkttyyccee

Styropian to potoczna nazwa mate-riału uzyskiwanego przez spienianiegranulek polistyrenu. Proces ten nazy-wa się również ekspandowaniemi stąd też skrótowe oznaczenie styro-pianu wg Polskiej Normy to symbol:PS-E, tj. PoliStyren Ekspandowany.

Płyty izolacyjne ze styropianu cha-rakteryzują się bardzo niskim współ-czynnikiem przewodności cieplnej,dzięki temu, że głównym ich składni-kiem jest... powietrze zamknięte w po-rach tego materiału.

W budownictwie nie ma właściwieinnego materiału izolacyjnego, którybyłby częściej spotykany aniżeli styro-pian, w znanej wszystkim postaci ła-twych do zastosowania „białych płyt“.

Producenci styropianu, zrzeszeni w Stowarzyszeniu Producentów Styro-pianu, dostarczają na polski rynekbudowlany wyłącznie materiały, którespełniają surowe wymagania jako-ściowe polskiej normy PN-B-20130:1999

Technologia wytwarzania z polisty-renu, jako materiału wyjściowego,izolacyjnych płyt styropianowych zo-stała wynaleziona przez niemieckąfirmę BASF.

Bardzo mała gęstość objętościowastyropianu wynika ze struktury komór-kowej tego materiału. W jednym me-trze sześciennym znajduje się 3-6miliardów zamkniętych komórek. Są

one wypełnione nieruchomym powie-trzem, jednym z najlepszych znanychnam naturalnych materiałów izolacyj-nych.

WW cciiąągguu oossttaattnniieeggoo ddzziieessiięęcciioolleecciiaassttaałłoo ssiięę ppoowwsszzeecchhnniiee wwiiaaddoommee,, iiżżrrooddzziinnaa zzwwiiąązzkkóóww cchheemmiicczznnyycchh zznnaa--nnaa ppoodd nnaazzwwąą cchhlloorroofflluuoorrooppoocchhoodd--nnyycchh wwyywwiieerraa sszzkkooddlliiwwyy wwppłłyyww nnaaoozzoonnoowwąą wwaarrssttwwęę oocchhrroonnnnąą ZZiieemmii..WW pprrzzyyppaaddkkuu ssttyyrrooppiiaannuu nniiee uużżyywwaassiięę ttyycchh zzwwiiąązzkkóóww nnaa żżaaddnnyymm eettaappiieepprroodduukkccjjii cczzyy ssttoossoowwaanniiaa.. CCzzyynnnnii--kkiieemm ssppiieenniiaajjąąccyymm jjeesstt ppeennttaann,, wwęę--gglloowwooddóórr pprroossttyy,, kkttóórryy nniiee zzaawwiieerraaaattoommóóww cchhlloorruu,, sszzyybbkkoo rroozzkkłłaaddaa ssiięęnnaa nniisskkiicchh wwyyssookkoośścciiaacchh.. TTeenn ppoorroo--ttwwóórrcczzyy ((ssppiieenniiaajjąąccyy)) śśrrooddeekk jjeesstt nnaassttęęppnniiee zzaassttęęppoowwaannyy pprrzzeezz ppoo--wwiieettrrzzee ppooddcczzaass kkoolleejjnnyycchh eettaappóówwpprroocceessuu pprroodduukkccyyjjnneeggoo.. SSttyyrrooppiiaannww żżaaddeenn ssppoossóóbb nniiee sszzkkooddzzii zzddrroowwiiuuaannii śśrrooddoowwiisskkuu nnaattuurraallnneemmuu..

Page 6: ABC Izolacji Ze Styropianu

6

22.. ŁŁaattwwoośśćć oobbrraabbiiaanniiaa

Jedną z wielkich zalet styropianu jest ła-twa, niemająca żadnego wpływu na zdro-wie, a nawet przyjemna, obróbka tegomateriału. Kontakt z nim nie powodujeoparzeń rąk czy podrażnień skóry i błonśluzowych oraz nie wywołuje innychszkodliwych dla zdrowia skutków. Przypracy ze styropianem nie są wymaganeżadne specjalne środki ochrony typurękawice, maski przeciwpyłowe, ubraniaochronne, okulary ochronne, itp.

Układanie płyt styropianowych jest lek-ką pracą ze względu na ich małą gęstośćobjętościową (12-40 kg/m3).

Do dokładnego przycinania i pasowa-nia materiału wystarczają w zupełnościzwykłe narzędzia, które można znaleźćw każdym domu.

Płyty styropianowe można łatwo przeci-nać przy użyciu ręcznej piłki o drobnychzębach (płatnicy).

Przy użyciu noża można dokładnie przy-ciąć styropian do dowolnego kształtu.

Aby przykleić płytę styropianową na ist-niejącym murze lub innym podłożu, nano-si się na jej powierzchnię przy użyciuszpachli grzebieniowej masę klejącą (spo-sób postępowania przy ocieplaniu ścianbudynków istniejących i nowych jest do-kładnie przedstawiony w rozdziale 8).

Klejenie styropianu do szkła, metaluitp., wymaga zastosowania odpowiedniodobranej masy klejącej.

Na słabym podłożu murowym lub beto-nowym można dodatkowo mocować płytymateriału izolującego do głębszychwarstw ściany przy użyciu specjalnych koł-ków kotwiących z dużą tarczą dociskają-cą, czyli tzw. grzybków.

Page 7: ABC Izolacji Ze Styropianu

7

33.. OOddppoorrnnoośśćć cchheemmiicczznnaa

Styropian nie reaguje chemiczniez żadnym stałym materiałem budow-lanym, jaki można spotkać na placubudowy. Nie jest natomiast odpornyna działanie rozpuszczalników orga-nicznych takich jak: aceton, benzol,nitro, itp. Istnieje natomiast duża gru-pa klei, środków ochrony drewna czyfarb, które są przeznaczone specjal-nie do współpracy ze styropianem.

Styropian jest przyjazny dla środo-wiska: nie zawiera żadnych substancjiszkodliwych dla zdrowia, został nawetdopuszczony jako materiał na opako-wania żywności.

Styropian jest również odporny nastarzenie. Nie gnije w wilgotnymśrodowisku, zachowuje swoje właści-wości fizyczne, kształt i wymiary.

Styropian nie chłonie wilgoci. Jeston w związku z tym używany nawet doprodukowania pływaków i innych ele-mentów stale zanurzonych w wodzie.Specjalnie wytwarzane płyty są stoso-wane do drenowania ścian piwnic lubogrodów na dachach.

+ Odporny, materiał nie zostanie zniszczony nawet przy długotrwałymoddziaływaniu.

+/- Warunkowo odporny, podczasdługotrwałego oddziaływaniamateriał może kurczyć się lub ulegniepowierzchniowemu osłabieniu.

- Nieodporny, materiał jest wolniej lubszybciej rozpuszczany albo kurczy się.

DDzziiaałłaajjąąccaa ssuubbssttaannccjjaa OOddppoorrnnoośśćć

woda, woda morska, roztwory soli +

zwykłe materiały budowlane, jak wapno, cement, gips, anhydryt +

„alkalia“, jak ług sodowy, potasowy, amoniak, woda wapienna, gnojówka +

mydło, środki zwilżające +

kwas solny 35% +kwas azotowy do 50% +kwas siarkowy do 95% +

kwasy rozcieńczone i słabe, jak kwas mlekowy, węglowy, humusowy +

sole, nawozy +

bitumy +

bitumy na zimno i bitumiczne masyszpachlowe z rozpuszczalnikami -

produkty smołowe -

mleko +

olej jadalny +/-

olej parafinowy, wazelina, olej napędowy +/-

alkohol etylowy i metylowy +

rozpuszczalniki, jak aceton, eter, octan etylu, nitro, benzen, ksylol, rozpuszczalniki lakowe, trójchloroetylen,czterochlorometan, terpentyna -

nasycone węglowodory alifatyczne, np. cykloheksan, benzyna apteczna, benzyna lakowa -

paliwa gaźnikowe (normal i super) -

Page 8: ABC Izolacji Ze Styropianu

8

44.. WWłłaaśścciiwwoośśccii ffiizzyycczznnee

Porównanie wymagań dla wyrobów EPS wg projektu prPN-B-20132 i odmian (PS - E) FS wg nieaktualnej normy PN-B-20130:1999

Page 9: ABC Izolacji Ze Styropianu

9

CCzzęęśśćć 11

Page 10: ABC Izolacji Ze Styropianu

EPS 50 042(PS-E FS 12)

EPS 70 040FASADA,

EPS 80 036FASADA

(PS-E FS 15)

13 Grubość warstwy izolacji d [mm] Opór cieplnywarstwym2K/W

Opór cieplnywarstwym2K/W

14 10 0.24 0.26

15 15 0.36 0.39

16 20 0.49 0.53

17 25 0.70 0.66

18 30 0.73 0.79

19 40 0.98 1.05

20 50 1.22 1.32

21 60 1.46 1.58

22 70 1.71 1.84

23 80 1.95 2.11

24 90 2.20 2.37

25 100 2.44 2.63

26 110 2.68 2.89

27 120 2.93 3.16

28 17/15*

29 22/20

30 27/25

31 33/30

32 38/35

33 43/40

10

WWłłaaśścciiwwoośśccii ffiizzyycczznnee

* Grubość warstwy izolacji akustycznej bez obciążenia i pod obciążeniem

Page 11: ABC Izolacji Ze Styropianu

11

CCzzęęśśćć 22

** Opór cieplny obliczono dla izolacji akustycznej pod obciążeniem

EPS 100 038DACH/

PODŁOGA(PS-E FS 20)

EPS 200 036DACH/

PODŁOGA/PARKING

(PS-E FS 30)

EPS 250 036PODŁOGA/

PARKING(PS-E FS 40)

EPS T - 24 dBPODŁOGAPŁYWAJĄCA

(Płyty styropianoweelastyczne)

Płyty styropianowedrenażowe

Opór cieplnywarstwym2K/W

Opór cieplnywarstwym2K/W

Opór cieplnywarstwym2K/W

Opór cieplnywarstwym2K/W

Opór cieplnywarstwym2K/W

13

0.29 0.31 0.31 14

0.43 0.47 0.47 15

0.57 0.63 0.63 16

0.71 0.78 0.78 17

0.86 0.94 0.94 18

1.14 1.25 1.25 0.50 19

1.43 1.56 1.56 0.63 20

1.71 1.88 1.88 0.75 21

2.00 2.19 2.19 0.88 22

2.29 2.50 2.50 1.00 23

2.57 2.81 2.81 1.13 24

2.86 3.13 3.13 1.25 25

3.14 3.44 3.44 1.38 26

3.43 3.75 3.75 1.50 27

0.33** 28

0.44 29

0.56 30

0.67 31

0.78 32

0.89 33

Page 12: ABC Izolacji Ze Styropianu

12

55.. FFiizzyykkaa bbuuddoowwllii

PPooddssttaawwoowwee iinnffoorrmmaaccjjee nnaa tteemmaattpprrzzeeppłłyywwuu cciieeppłłaa pprrzzeezz pprrzzeeggrrooddyybbuuddoowwllaannee oorraazz mmeettooddyy ssaammooddzziieell--nneeggoo oobblliicczzaanniiaa wwssppóółłcczzyynnnniikkaapprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa ddllaa śścciiaannzzeewwnnęęttrrzznnyycchh..

Budynki, oprócz podstawowychwarunków bezpiecznej eksploatacjiwytrzymałościowej, muszą spełniaćwymagania związane z oszczędza-niem energii, komfortem cieplnymoraz izolacyjnością akustyczną.

Projektowanie i wymiarowanie podwzględem ochrony cieplnej konstruk-cji budowlanych wymaga znajomościoraz przestrzegania zasad i procesówopisywanych przez fizykę budowli.

Błędy z zakresu fizyki budowliprowadziły i nadal prowadzą doszkód budowlanych, nadmiernegoobciążenia środowiska naturalnegoi marnotrawstwa energii.

PPrrzzeeddssttaawwiioonnee ww ddaallsszzyymm cciiąągguuiinnffoorrmmaaccjjee nniiee mmaajjąą nnaa cceelluu kkoomm--pplleettnneeggoo ooppiissaanniiaa ttyycchh zzaaggaaddnniieeńń,,aallee jjeeddyynniiee wwyyjjaaśśnniieenniiee ww mmoożżlliiwwiieennaajjpprroossttsszzeejj ffoorrmmiiee nnaajjwwaażżnniieejjsszzyycchhppoojjęęćć ddoottyycczząąccyycchh iizzoollaaccyyjjnnoośśccii cciiee--ppllnneejj,, wwiillggoottnnoośścciioowweejj ii aakkuussttyycczznneejj..

Page 13: ABC Izolacji Ze Styropianu

13

55..11.. OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

Oszczędzanie energii jest koniecz-nością, która w znaczący sposóbwpływa na projekt i wykonawstwotechniczne obiektu budowlanego.

Odpowiednia izolacyjność cieplnaoraz wilgotnościowa powłoki budynkugwarantuje utrzymanie w jego wnę-trzu wygodnych i higienicznych wa-runków dla przebywania ludzi.

Architekt i inżynier budowlany musibezwzględnie dysponować wiedzązwiązaną z projektowaniem, wylicza-niem i wykonawstwem izolacji ter-micznych. Do nich więc należy sięzwracać, w razie potrzeby, ze szcze-gółowymi pytaniami z tego zakresu.

OOppttyymmaallnnaa iizzoollaaccjjaa cciieeppllnnaa bbuu--ddyynnkkuu ppoozzwwaallaa nnaa zzrreeaalliizzoowwaanniieennaassttęęppuujjąąccyycchh cceellóóww::· zmniejszenie kosztów eksploatacji· utrzymanie komfortu cieplnego· ochrona budowli· ochrona naturalnych nośników

energii· bezpieczeństwo energetyczne pań-

stwa· ograniczenie skażenia powietrza.

TTrraannssppoorrtt cciieeppłłaa

PPrrzzeewwooddzzeenniieePrzewodzenie ciepła zachodzi we

wnętrzu materiałów stałych i polegana przekazywaniu energii między są-siadującymi cząsteczkami. Odpływciepła przez przegrody zewnętrznebudynku wiąże się m.in. zzee ssttrraattaammiicciieeppllnnyymmii pprrzzeezz pprrzzeewwooddzzeenniiee..

PPrroommiieenniioowwaanniieeEnergia jest tu wymieniana w posta-

ci fali elektromagnetycznej międzypowierzchniami ciał stałych o różnychtemperaturach i różnych właściwo-ściach emisyjnych.

KKoonnwweekkccjjaaPod pojęciem konwekcji rozumie się

przenoszenie energii przez poruszają-ce się swobodnie cząstki gazów lubcieczy. Straty cieplne wynikające z wy-miany ciepłego powietrza z pomie-szczenia na zimne zewnętrznenazywane są ssttrraattaammii wweennttyyllaaccyyjjnnyy--mmii..

Straty cieplne powstają również przywytwarzaniu ciepła w urządzeniachcentralnego ogrzewania lub ciepłejwody użytkowej. Są to straty związaneze spalinami, z powierzchnią zewnę-trzną i ostyganiem kotła.

WW ddaallsszzyymm cciiąągguu pprrzzeeddssttaawwiioonnyybbęęddzziiee ssppoossóóbb pprrzzeejjśścciiaa oodd wwssppóółł--cczzyynnnniikkaa pprrzzeewwooddzzeenniiaa cciieeppłłaa ((ll))mmaatteerriiaałłuu bbuuddoowwllaanneeggoo ddoo wwssppóółł--cczzyynnnniikkaa pprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa ((UU)) ccaa--łłeejj pprrzzeeggrrooddyy bbuuddoowwllaanneejj..

Page 14: ABC Izolacji Ze Styropianu

Na rysunku przedstawionozależność komfortu cieplnego w po-mieszczeniu od temperatury powie-trza i temperatury powierzchnitworzących pomieszczenie.

PPrrzzeewwooddnnoośśćć cciieeppllnnaaOznaczenie normowe:

l (lambda)Jednostka:

W/mK(Wat na metr i stopień)

Przewodność cieplna jest informacjąo strumieniu energii, jaki przepływaprzez jednostkową powierzchnię war-stwy materiału o grubości 1m, przyróżnicy temperatur po obydwu stro-nach tej warstwy równej 1K (1oC).

PPrrzzeewwooddnnoośśćć cciieeppllnnaa jjeesstt cchhaarraakk--tteerryyssttyycczznnąą cceecchhąą mmaatteerriiaałłuu,, zzaalleeżżyyoodd jjeeggoo sskkłłaadduu cchheemmiicczznneeggoo,, ppoorroo--wwaattoośśccii,, aallee ttaakkżżee oodd wwiillggoottnnoośśccii..

30

28

26

24

22

20

18

16

14

12

1012 14 16 18 20 22 24 26 28

OOdd ppoommiiaarroowweejj wwaarrttoośśccii pprrzzee--wwooddnnoośśccii cciieeppllnneejj ddoo wwaarrttoośśccii oobbllii--cczzeenniioowweejj

Podstawą dla wyznaczenia wartościwspółczynnika przewodności cieplnejsą badania i uzyskiwane z nich wwaarr--ttoośśccii ppoommiiaarroowwee. Badania prowadzisię wyłącznie w wyspecjalizowanychlaboratoriach wg ściśle określonychmetod pomiarowych.

Badania laboratoryjne realizowanewg tych metod pozwalają na uzyska-nie pomiarowej przewodności ciepl-nej w stanie suchym. Dla uzyskaniawartości obliczeniowej konieczne jestuwzględnienie odchylenia standardo-wego wynikającego z rozrzutu pro-dukcyjnego parametrów materiałuoraz faktycznych warunków wilgotno-ściowych w miejscu zastosowania ma-teriału.

14

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

DT = T1 - T2 = 1oC

Temperatura powietrza [oC]

dobrze

bardzodobrze

zbyt ciepło

zbyt chłodnoTe

mpe

ratu

ra p

rzeg

ród

[o C]

Page 15: ABC Izolacji Ze Styropianu

MMaatteerriiaałłyy kkoonnssttrruukkccyyjjnneeŻelbet 1.7Beton zwykły 1.5Mur z cegły pełnej 0.77Mur z cegły klinkierowej 1.05Mur z cegły kratówki 0.56Mur z cegły silikatowej 0.80Płyty i bloki z gipsu 0.35Drewno sosnowe 0.16Mur z kamienia łamanego 2.50Beton komórkowy 0.20

MMaatteerriiaałłyy tteerrmmooiizzoollaaccyyjjnneeStyropian 0.032-0.045Poliuretan 0.035Korek ekspandowany 0.045Maty z włókna szklanego 0.045Płyty wiórowo-cementowe 0.15Szkło piankowe czarne 0.07Płyta pilśniowa porowata 0.06Powietrze (nieruchome) 0.02

MMaatteerriiaałłyy oossłłoonnoowweeTynk cementowy 1.00Tynk cementowo-wapienny 0.82Tynk wapienny 0.70Płyty gipsowo-kartonowe 0.23Jastrych gipsowy 0.52Sklejka 0.16Płyty pilśniowe twarde 0.18Płyty ceramiczne 1.05Wykładzina podł. PCW 0.20

IInnnnee mmaatteerriiaałłyyPapa asfaltowa 0.18Papier 0.25Trociny drzewne luzem 0.09Żużel paleniskowy 0.28Glina 0.75Piasek średni 0.40Żwir 0.90Grunt 0.90Stal budowlana 58.00Żeliwo 50.00Miedź 370.00Szkło okienne 0.80Szkło organiczne 0.19

15

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

WWaarrttoośśćć oobblliicczzeenniioowwaa

Obliczeniowe wartości przewodno-ści cieplnej podstawowych materiałówbudowlanych dla warunków średnio-wilgotnych i wilgotnych można odna-leźć np. w: załączniku do normyPN-EN-ISO 6946:1998 „Opór ciepl-ny i współczynnik przenikania ciepła -Metoda obliczania“, certyfikatach

materiałów budowlanych lub deklara-cjach zgodności publikowanych przezproducentów.

WWaarrttoośśćć oobblliicczzeenniioowwaa pprrzzeewwooddnnoo--śśccii cciieeppllnneejj cchhaarraakktteerryyzzuujjee cceecchhęękkoońńccoowweeggoo wwyyrroobbuu,, aa wwiięęcc uuwwzzggllęę--ddnniiaa wwsszzyyssttkkiiee sskkłłaaddnniikkii ggoottoowweeggoommaatteerriiaałłuu,, aa ttaakkżżee eewweennttuuaallnnyy rroozz--rrzzuutt jjeeggoo pprroodduukkccjjii..

OOrriieennttaaccyyjjnnee wwaarrttoośśccii wwssppóółłcczzyynnnniikkaa pprrzzeewwooddnnoośśccii cciieeppllnneejj ll nniieekkttóórryycchhmmaatteerriiaałłóóww bbuuddoowwllaannyycchh ddllaa wwaarruunnkkóóww śśrreeddnniioowwiillggoottnnyycchh [[WW//mmKK]]::

UUwwaaggaa::NNiisskkaa wwaarrttoośśćć ll == ddoobbrraa iizzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaaWWyyssookkaa wwaarrttoośśćć ll == zzłłaa iizzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa

Page 16: ABC Izolacji Ze Styropianu

16

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

OOppóórr pprrzzeewwooddzzeenniiaa cciieeppłłaa

Oznaczenie: R

Jednostka: m2K/W

Opór przewodzenia ciepła jest wiel-kością charakteryzującą właściwościtermoizolacyjne przegrody budowla-nej.

Oprócz współczynnika przewodno-ści cieplnej poszczególnych materia-łów stanowiących przegrodę, wpływna jego wartość mają także grubościtych warstw. Opór cieplny jednorod-nej warstwy materiału jest wyliczanyz następującej zależności:

R = d / lw której:d - grubość warstwy w metrachl - obliczeniowa wartość

przewodności cieplnej w W/mK

Wartość oporu warstwy materiałunajpełniej charakteryzuje właściwościtermiczne danej części przegrody.

Opór przewodzenia ciepła przegro-dy wielowarstwowej może być w naj-prostszym przypadku wyliczony jakosuma oporów cieplnych poszczegól-nych warstw:

RRll == SS ddii // lliigdzie:i - numer kolejnej warstwy

w przegrodzie

Page 17: ABC Izolacji Ze Styropianu

17

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

PPrrzzyykkłłaadd oobblliicczzeenniioowwyy AAPPrrzzeeggrrooddaa wwiieelloowwaarrssttwwoowwaa

1. Tynk wewnętrzny 1.5cml = 0.7 W/mK

2. Pustak ceramiczny 29cml = 0.50 W/mK

3. Ocieplenie metodą lekką mokrą*, styropian EPS 70 040 FASADA, EPS 80 036 FASADA (PS-E FS 15) o grubości 11cm, l = 0.04 W/mK

* Dla zewnętrznego systemu ociepla-nia ścian metodą lekką mokrą pomija-ne są opory cienkiej warstwy tynkuzewnętrznego i warstwy kleju

Wartości obliczeniowe współczynni-ka przewodności cieplnej mogą byćprzyjmowane na podstawie informacjihandlowych producentów materiałówbudowlanych. Charakterystykę styro-pianu przedstawiono na str. 10-11.

OO ttyymm,, ww jjaakkii ssppoossóóbb nnaa ppooddssttaawwiieeooppoorruu pprrzzeewwooddzzeenniiaa cciieeppłłaa mmoożżnnaawwyylliicczzyyćć wwaarrttoośśćć wwssppóółłcczzyynnnniikkaapprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa „„UU““ ((ddaawwnniieejj „„kk““))pprrzzeeggrrooddyy,, mmoowwaa bbęęddzziiee nnaa ddaall--sszzyycchh ssttrroonnaacchh..

OOppóórr pprrzzeewwooddzzeenniiaa cciieeppłłaa RRll((SSRRll))

SSRRll == RRll11 ++ RRll

22 ++ RRll33 ==

== 00,,001155//00,,77 ++ 00,,2299//00,,5500 ++ 00,,1111//00,,0044 ==

== 33,,3355mm22KK//WW

11 22 33

Page 18: ABC Izolacji Ze Styropianu

18

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

WWssppóółłcczzyynnnniikk pprrzzeejjmmoowwaanniiaacciieeppłłaa

Oznaczenia: hsi - po stronie wewnętrznej

hse - po stronie zewnętrznej

Jednostka: W/m2K

Współczynnik przejmowania odpo-wiada strumieniowi energii, tj. ilościciepła, jakie napływa lub odpływaw ciągu jednej sekundy, z jednostko-wej powierzchni przegrody do otacza-jącego ją powietrza, przy różnicytemperatur powierzchni przegrodyi powietrza równej 1 K (oC).

Wartość współczynnika przejmowa-nia ciepła zależy przede wszystkim odkierunku przepływu strumienia ciepl-nego, prędkości ruchu powietrzaw otoczeniu przegrody i warunkówwymiany promieniowania cieplnego.

OOppóórr pprrzzeejjmmoowwaanniiaa cciieeppłłaa

Oznaczenia: Rsi lub Rse

Jednostka: m2K/W

Opór przejmowania ciepła jest rów-ny odwrotności współczynnika przej-mowania ciepła:

Rsi = 1 / hsi, Rse = 1 / hse

Niezależnie od oporów stawianychprzepływowi ciepła przez poszczegól-ne warstwy przegrody, dodatkowąprzeszkodą są opory przejmowaniaciepła na obydwu jej powierzchniach,od strony powietrza wewnętrznegoi zewnętrznego.

Page 19: ABC Izolacji Ze Styropianu

19

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

OOppoorryy pprrzzeejjmmoowwaanniiaa cciieeppłłaa -- wg normy PN - EN - ISO 6946:1998 „Opórcieplny i współczynnik przenikania ciepła - Metoda obliczania“

PPrrzzyykkłłaaddyy ooppoorróóww pprrzzeejjmmoowwaanniiaa cciieeppłłaa ddllaa rróóżżnnyycchh pprrzzeeggrróóddbbuuddoowwllaannyycchh

KKiieerruunneekk ssttrruummiieenniiaa cciieeppllnneeggoo

ww ggóórręę ppoozziioommyy ww ddóółł

RRssii 0.10 0.13 0.17

RRssee 0.04 0.04 0.04

PPrrzzeeggrrooddaa KKiieerruunneekk ssttrruummiieenniiaacciieeppllnneeggoo

RRssiimm22KK//WW

RRsseemm22KK//WW

RRssii ++ RRsseemm22KK//WW

Ściana zewnętrzna poziomy 0.13 0.04 0.17

Ściana zagłębionaw gruncie

poziomy 0.13 0.00 0.13

Ściana wewnętrzna poziomy 0.13 0.13 0.26

Ściana przy pomieszcz.nieogrzewanym

poziomy 0.13 0.13 0.26

Stropodach zewnętrzny w górę 0.10 0.04 0.14

Strop wewnętrzny w górę 0.10 0.10 0.20

Strop wewnętrzny w dół 0.17 0.17 0.34

Strop nad przejazdem itp. w dół 0.17 0.04 0.21

Strop pod strychemnieogrzewanym

w górę 0.10 0.10 0.20

Page 20: ABC Izolacji Ze Styropianu

20

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

WWssppóółłcczzyynnnniikk pprrzzeenniikkaanniiaacciieeppłłaa

Oznaczenie: U (dawniej „k“)

Jednostka: W/m2K

Współczynnik przenikania ciepłajest miarą strat ciepła przez przegro-dę. Podobnie jak opór cieplny współ-czynnik U służy do charakteryzowaniawłaściwości termoizolacyjnych po-szczególnych elementów budynku.

Wartość współczynnika U zależy odrodzaju zastosowanych materiałówi ich grubości, a także od warunkóww pomieszczeniu i kierunku przepływuciepła.

Wartość współczynnika U wyrażailość ciepła, jaka przepłynie w czasiejednej sekundy przez jednostkową po-wierzchnię przegrody budowlanej(1m2), przy różnicy temperatur powie-trza po obydwu stronach równej1K (oC).

Przez przegrodę o powierzchniA przepływa przy różnicy temperaturDT strumień cieplny F:

F = U x A x DT

Współczynnik U oblicza się wg na-stępującej zależności:

1/U = Rsi + SRl + Rse

WWyyżżsszzaa wwaarrttoośśćć UU == wwyyssookkiiee ssttrraattyycciieeppłłaa

NNiiżżsszzaa wwaarrttoośśćć UU == mmaałłee ssttrraattyycciieeppłłaa

Page 21: ABC Izolacji Ze Styropianu

21

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

PPrrzzyykkłłaadd oobblliicczzeenniioowwyy BBPPrrzzeeggrrooddaa wwiieelloowwaarrssttwwoowwaa

1. Tynk wewnętrzny 1.5cm2. Pustak ceramiczny 29cm3. Ocieplenie zewnętrzne,

styropian EPS 70 040 FASADA,EPS 80 036 FASADA (PS-E FS 15) o grubości 11cm

OObblliicczzaanniiee wwssppóółłcczzyynnnniikkaa UU

[[ 11//UU == RRssii ++ SSRRll ++ RRssee ]]

-- pprrzzyykkłłaadd nnaa ssttrr.. 1177::

((ssuummaa ooppoorróóww pprrzzeewwooddzzeenniiaa))

SSRRll == 33,,3355 mm22KK//WW

-- ttaabbeellaa nnaa ssttrr.. 1199::

RRssii == 00,,1133 mm22KK//WW

RRssee == 00,,0044 mm22KK//WW

11//UU == 00,,1133 ++ 33,,3355 ++ 00,,0044 == 33,,5522 mm22KK//WW

UU == 11//33,,5522 == 00,,2288 WW//mm22KK

11 22 33

Page 22: ABC Izolacji Ze Styropianu

22

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

WWssppóółłcczzyynnnniikk pprrzzeenniikkaanniiaacciieeppłłaa UU aa kkoosszzttyy ooggrrzzeewwaanniiaa

Dobra izolacja cieplna budynku re-dukuje współczynnik przenikania cie-pła, co oznacza obniżenie stratenergii i kosztów ogrzewania.

Jednokrotna inwestycja w dobrąizolację cieplną pozwala oszczędzaćna kosztach ogrzewania w czasie każ-dej zimy przez cały okres eksploatacjibudynku.

W uproszczeniu można przyjąć na-stępującą zasadę obliczania zapotrze-bowania na energię:

wwssppóółłcczzyynnnniikk UU xx 1100 == iilloośśćć mm33 ggaa--zzuu lluubb lliittrróóww oolleejjuu ooppaałłoowweeggoo nnaakkaażżddyy mm22 śścciiaannyy zzeewwnnęęttrrzznneejj ww ccaa--łłyymm sseezzoonniiee ggrrzzeewwcczzyymm..

Dalsze wskazówki związane z ko-sztami ogrzewania i ochroną cieplnąznaleźć można na stronie 50.

UU==11,,33

WW//mm22KK ookk.. 1133 mm33

ookk.. 33 mm33

źźllee

ddoobbrrzzee

UU==00,,33

WW//mm22KK

==

==

Page 23: ABC Izolacji Ze Styropianu

23

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

§ 328. Budynek i jego instalacje grzew-cze, wentylacyjne i klimatyzacyjne powin-ny być zaprojektowane i wykonane w takisposób, aby ilość energii cieplnej, po-trzebnej do użytkowania budynku zgodniez jego przeznaczeniem, można było utrzy-mać na racjonalnie niskim poziomie.

§ 329.1. Dla budynku mieszkalnegowielorodzinnego i zamieszkania zbioro-wego wymagania określone w § 328uznaje się za spełnione, jeżeli wartośćwskaźnika E, określającego obliczeniowezapotrzebowanie na energię końcową(ciepło) do ogrzewania budynku w sezo-nie grzewczym, wyrażone ilością energiiprzypadającej w ciągu roku na 1m3 kuba-tury ogrzewanej części budynku, jestmniejsza od wartości granicznej Eo.

§ 329.2. Dla budynku mieszkalnegow zabudowie jednorodzinnej wymaganiaokreślone w § 328 uznaje się za spełnio-ne, jeżeli:1) wartość wskaźnika E, o którym mowa

w ust.1, jest mniejsza od wartości gra-nicznej Eo, lub

2) przegrody zewnętrzne odpowiadająwymaganiom izolacyjności cieplnejoraz innym wymaganiom związanymz oszczędnością energii, określonymw załączniku do rozporządzenia.

§ 329.3. Dla budynku użyteczności pu-blicznej i budynku przemysłowego wyma-gania określone w § 328 uznaje się zaspełnione, jeżeli przegrody zewnętrzneodpowiadają wymaganiom izolacyjnościcieplnej lub innym wymaganiom związa-

nym z oszczędnością energii, określonymw załączniku do rozporządzenia.

§ 329.4. Wartości graniczne Eo wska-

źnika sezonowego zapotrzebowania naciepło do ogrzewania budynku, w zależ-ności od współczynnika kształtu budynkuA/V, dla budynków mieszkalnych i zamie-szkania zbiorowego wynoszą:1) Eo = 29 kWh/(m3 rok)

przy A/V £ 0.20,2) Eo = 26.6 +12 A/V kWh/(m3 rok)

przy 0.20 < A/V < 0.90,3) Eo = 37.4 kWh/(m3 rok)

przy A/V ³ 0.90

gdzie:A - jest sumą pól powierzchni wszystkich ścianzewnętrznych (wraz z oknami i drzwiami balko-nowymi), dachów i stropodachów, podłóg nagruncie lub stropów nad piwnicą nieogrzewa-ną, stropów nad przejazdami, oddzielającymiczęść ogrzewaną budynku od powietrza zewnę-trznego, liczonych po obrysie zewnętrznym,

V - jest kubaturą ogrzewanej części budynku,obliczoną zgodnie z Polską Normą dotyczącązasad obliczania kubatury budynków, powięk-szoną o kubaturę ogrzewanych pomieszczeń napoddaszu użytkowym lub w piwnicy i pomniej-szoną o kubaturę wydzielonych klatek schodo-wych, szybów wind, otwartych wnęk, loggiii galerii.

§ 329.5. Wskaźnik sezonowego zapo-trzebowania na ciepło do ogrzewania bu-dynku mieszkalnego i zamieszkaniazbiorowego E, o którym mowa w ust.1,oblicza się zgodnie z Polską Normą doty-czącą obliczania sezonowego zapotrzebo-wania na ciepło do ogrzewania budynkówmieszkalnych.

AAkkttuuaallnnee wwyymmaaggaanniiaa oocchhrroonnyy cciieeppllnneejj bbuuddyynnkkóóww zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30września 1997r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakimpowinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 132, poz. 878)

Page 24: ABC Izolacji Ze Styropianu

24

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r.w sprawie w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynkii ich usytuowanie, Dz. Ustaw Nr 75, poz. 690, zmiana Dz. U. Nr 109/2004 poz. 1156

WWyymmaaggaanniiaa iizzoollaaccyyjjnnoośśccii cciieeppllnneejj ii iinnnnee wwyymmaaggaanniiaa zzwwiiąązzaannee zz oosszzcczzęęddnnoośścciiąą eenneerrggiiiiWartości współczynnika przenikania ciepła U ścian i stropodachów, obliczone

zgodnie z Polską Normą i podane dla okien, drzwi balkonowych i drzwi zewnę-trznych nie mogą być większe niż wartości Umax, określone w tabelach:

BBuuddyynneekk mmiieesszzkkaallnnyy ww zzaabbuuddoowwiiee jjeeddnnoorrooddzziinnnneejj

Lp Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Uk(max) ,W/(m2·K)

1 2 31 Ściany zewnętrzne (stykające się z powietrzem zewnętrznym):

a) przy ti > 16oC:- o budowie warstwowej* z izolacją z materiału o współczynnikuprzewodzenia ciepła l £ 0.05 W/mK,- pozostałeb) przy ti = 16oC (niezależnie od rodzaju ściany)

0.300.500.80

2 Ściany piwnic nieogrzewanych bez wymagań3 Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami:

a) przy ti > 16oCb) przy 8oC < ti £ 16oC

0.300.50

4 Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniamipodpodłogowymi

0.60

5 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagań6 Ściany wewnętrzne oddzielające pomieszczenie ogrzewane od

nieogrzewanego1.00

Lp Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewnętrzne Uk(max) ,W/(m2·K)

1 2 31 Okna (z wyjątkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie

przeźroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o ti ³ 16oC:- w I, II i III strefie klimatycznej- w IV i V strefie klimatycznej

2.62.0

2 Okna połaciowe (bez względu na strefę klimatyczną) w pomieszczeniacho ti ³ 16oC

2.0

3 Okna w ścianach oddzielających pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanych

4.0

4 Okna pomieszczeń piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz nadklatkami schodowymi nieogrzewanymi bez wymagań

5 Drzwi zewnętrzne wejściowe do budynków 2.6

Page 25: ABC Izolacji Ze Styropianu

25

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa

BBuuddyynneekk uużżyytteecczznnoośśccii ppuubblliicczznneejj

ti - temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgadnie z § 134 ust. 2 rozporządzenia

* - Tynk zewnętrzny i wewnętrzny nie jest uznawany jako warstwa** - Jeżeli przy drzwiach wejściowych do budynku nie ma przedsionka, to wartość współczynnika U

ściany wewnętrznej przy klatce schodowej na parterze nie powinna być większa niż 1.0 W/(m2K).

Lp Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu Uk(max) ,W/(m2·K)

1 2 31 Ściany zewnętrzne (stykające się z powietrzem zewnętrznym):

a) przy ti > 16oC - pełne - z otworami okiennymi i drzwiowymi

- ze wspornikami balkonu, przenikającymi ścianęb) przy ti £ 16oC (niezależnie od rodzaju ściany)

0.450.550.650.70

2 Ściany wewnętrzne między pomieszczeniami ogrzewanymi a klatkamischodowymi lub korytarzami

3.00*

3 Ściany przylegające do szczelin dylatacyjnych o szerokości:a) do 5cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją cieplną na głębokośćco najmniej 20 cmb) powyżej 5cm, niezależnie od przyjętego sposobu zamknięcia izaizolowania szczeliny

3.000.70

4 Ściany piwnic nieogrzewanych bez wymagań5 Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami:

a) przy ti > 16oCb) przy 8oC < ti £ 16oC

0.300.50

6 Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniamipodpodłogowymi

0.60

7 Stropy nad piwnicami ogrzewanymi bez wymagań

Lp Okna, drzwi balkonowe, świetliki i drzwi zewnętrzne Umax ,W/(m2K)

1 2 31 Okna (z wyjątkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie

przezroczyste nieotwieralne:a) przy ti > 16oCb) przy 8oC < ti £ 16oCc) przy ti £ 8oC

2.32.6

bez wymagań

2 Okna połaciowe i świetliki 2.03 Okna i drzwi balkonowe w pomieszczeniach o szczególnych wymaganiach

higienicznych (pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi w szpitalach,żłobkach i przedszkolach)

2.3

4 Okna pomieszczeń piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz świetlikinad klatkami schodowymi nieogrzewanymi bez wymagań

5 Drzwi zewnętrzne wejściowe do budynków 2.6

Page 26: ABC Izolacji Ze Styropianu

26

55..22.. OOcchhrroonnaa pprrzzeedd wwiillggoocciiąą

Tylko niektóre czynniki oddziałujące nabudynek mogą stwarzać równie intensyw-ne i istotne dla jego prawidłowego funk-cjonowania zagrożenie jak wilgoćw różnych formach występowania. Projek-tant powinien niezwykle starannie i szcze-gółowo przewidzieć wszystkie niezbędneformy ochrony przed wilgocią pochodzą-cą z otoczenia, z wnętrza budynku, a tak-że z podłoża.

Z punktu widzenia fizyki używanie słowa„wilgoć“ nie jest do końca prawidłowe,bowiem nie jest to nic innego niż woda.Jednak w słownictwie budowlanym terminten dobrze się przyjął i jest powszechnieużywany, a co istotniejsze powszechnie ro-zumiany. Ochrona przed wilgocią jestwięc ochroną budynku przed wodą, któraróżnymi sposobami może się przedosta-wać do budynku.

WWiillggooćć tteecchhnnoollooggiicczznnaaJest związana z produkcją, składowa-

niem, transportem i montażem materia-łów budowlanych.

WWiillggooćć ggrruunnttoowwaaMoże przedostawać się do budynku od

dołu, z wód gruntowych lub może być towoda powierzchniowa zasysana przez bu-dynek, gdy brakuje skutecznej izolacjiprzeciwwilgociowej.

WWooddaa ddeesszzcczzoowwaaPrzenika przez nieszczelne dachy, tara-

sy, balkony, ale także poprzez wadliwemiejsca i szczeliny w przegrodach piono-wych. Kapilarne podciąganie może spo-wodować przedostawanie się wody downętrza na wylot przez całą przegrodę.

WWiillggooćć eekkssppllooaattaaccyyjjnnaaPowstaje przez wykraplanie się na po-

wierzchniach przegród budynku i w ich

wnętrzu pary wodnej pochodzącej od lu-dzi, roślin, gotowania i suszenia w pomie-szczeniach mieszkalnych, a od procesówtechnologicznych w budynkach przemy-słowych. Dotyczy to szczególnie przegródzewnętrznych, a więc takich, które oddzie-lają budynek od środowiska zewnętrzne-go. Woda wykrapla się wtedy, gdy parawodna znajdująca się w powietrzu zosta-nie przechłodzona i spowoduje nasyceniepowietrza wewnętrznego. Wewnętrzne za-wilgocenie przegrody obniża jej zdolnościizolacyjne.

CCeell oocchhrroonnyy pprrzzeedd wwiillggoocciiąąJednym z warunków utrzymania we

wnętrzu budynku komfortowego mikrokli-matu są suche przegrody otaczające topomieszczenie. Przy wilgotnych przegro-dach utrzymanie komfortowych warunkówjest bardzo trudne, nawet przy bardzo in-tensywnym ogrzewaniu. A ilość energii zu-żywanej na ogrzewanie pomieszczeniaw tych warunkach jest wyraźnie wyższa.

Celem skutecznej ochrony budynkuprzed wilgocią jest więc unikanie negatyw-nych wpływów jej obecności i wynikają-cych z tego usterek lub szkód.

deszcz

woda powierzchniowa

woda przesiąkającarozpuszczone sole

wilgoć z grunturozpuszczone sole

dyfuzja pary wodnej

dyfuzja pary wodnej

wilgoć higroskopijnakondensacja pary wodnej

Page 27: ABC Izolacji Ze Styropianu

27

OOcchhrroonnaa pprrzzeedd wwiillggoocciiąą

WWiillggoottnnoośśćć ppoowwiieettrrzzaaPowietrze, jak również materiały bu-

dowlane, zawierają wilgoć, która mo-że występować tam w różnychpostaciach, a mianowicie w staniepłynnym (woda), gazowym (parawodna) i stałym (lód). Przejście odjednego stanu skupienia w drugi jestzwiązane ze zmianą temperatury.

NNaassyycceenniiee ppoowwiieettrrzzaaOtaczające nas powietrze zawiera

wodę w stanie gazowym (para wod-na). Ilość pary wodnej, jaka możeznajdować się w powietrzu, jest ogra-niczona i zależna w ścisły sposób odtemperatury. Cieplejsze powietrzemoże wchłonąć bez kondensacji wię-cej pary wodnej, natomiast chłodniej-sze mniej.

WWzzggllęęddnnaa wwiillggoottnnoośśćć ppoowwiieettrrzzaaWzględną wilgotność powietrza

oblicza się ze stosunku ilości (lub ci-śnienia cząstkowego) pary wodnej, jaka faktycznie znajduje się w powie-trzu, do ilości (ciśnienia) pary wodnej,jaka nasyciłaby to powietrze w danejtemperaturze. Zwykle wilgotnośćwzględną powietrza wyraża się w pro-centach. Wg powyższej definicji po-wietrze nasycone parą wodną mawięc wilgotność względną równą100%.

KKoonnddeennssaaccjjaa ppaarryy wwooddnneejjPoprzez ogrzewanie wilgotnego po-

wietrza obniża się jego wilgotnośćwzględną, ochładzanie prowadzi na-tomiast do wzrostu wilgotnościwzględnej, chociaż w obydwu przy-

padkach nie zmienia się faktycznejzawartości wilgoci w powietrzu. Zmia-nie ulega jedynie stosunek rzeczywi-stej ilości pary wodnej w powietrzu doilości maksymalnej, odpowiadającejstanowi nasycenia.

Schłodzenie powietrza do poziomuodpowiadającego 100% wilgotnościwzględnej powoduje osiągnięcie wa-runków stanu nasycenia (tzw. punkturosy) i rozpoczęcie procesu kondensa-cji pary. Powietrze nie może już w tychwarunkach utrzymać poprzedniej ilo-ści wody w stanie gazowym i parawodna wykrapla się. Ilość wykroplo-nej wody odpowiada różnicy maksy-malnych zawartości pary w powietrzuprzed i po oziębieniu. Im wyższa jestwięc wilgotność względna powietrza,tym lepiej powinny być izolowaneściany zewnętrzne pomieszczenia,aby uniknąć kondensacji pary wodnejna ich powierzchniach.

WW bbrroosszzuurrzzee oommaawwiiaannee ssąą jjeeddyynniiee ppooddssttaa--wwoowwee ppoojjęęcciiaa,, mmaajjąąccee bbeezzppoośśrreeddnniiee zznnaacczzee--nniiee pprraakkttyycczznnee.. DDookkłłaaddnnee ooppiissyy ffiizzyycczznneeii oobblliicczzeenniiaa zzwwiiąązzaannee zz ttąą tteemmaattyykkąą ssąą sszzeerroo--kkoo oommaawwiiaannee ww lliitteerraattuurrzzee ffaacchhoowweejj zz tteeggoozzaakkrreessuu..

TTeemmpp..ppoowwiieettrrzzaa

ooCC

WWzzggllęęddnnaawwiillggoott--nnoośśćć

ppoowwiieettrrzzaa%%

TTeemmpp..ppuunnkkttuu

rroossyy

ooCC

DDooppuusszzcczz..rróóżżnniiccaatteemmppee--rraattuurr

ooCC20 30 1.9 <18.120 40 6.0 <14.020 50 9.3 <10.720 60 12.0 <8.020 70 14.4 <5.620 80 16.4 <3.620 90 18.3 <1.7

Page 28: ABC Izolacji Ze Styropianu

28

OOcchhrroonnaa pprrzzeedd wwiillggoocciiąą

CCiiśśnniieenniiee ppaarryy wwooddnneejjKula ziemska jest otoczona powłoką po-

wietrzną, tj. atmosferą. Potężna masa po-wietrza wywiera parcie na każde ciałoznajdujące się na powierzchni ziemi, którenazywane jest ciśnieniem atmosferycz-nym. Para wodna, obecna w powietrzu,dodatkowo powiększa to parcie, wywiera-jąc tzw. ciśnienie cząstkowe pary wodnej.Wartość tego ciśnienia zwiększa się wrazze wzrostem zawartości pary wodnej i za-leży od temperatury oraz wilgotnościwzględnej powietrza. Ciśnienie pary wod-nej w powietrzu nienasyconym jest niższeod ciśnienia odpowiadającego stanowinasycenia.

DDyyffuuzzjjaa ppaarryy wwooddnneejjDyfuzja pary wodnej przez przegrody

budowlane jest często błędnie określanajako zdolność oddychania pomieszczenia.W rzeczywistości natomiast to proces wy-równywania cząstkowych ciśnień parywodnej pomiędzy dwoma środowiskami,które rozdziela przegroda. Przepływ parywodnej odbywa się od środowiska o wy-ższej koncentracji pary do środowiskao koncentracji niższej. A więc para wodnabędzie zawsze dyfundować w tym kierun-ku, gdzie powietrze jest bardziej suche(bezwzględna zawartość pary wodnej jestmniejsza).

OOppóórr ddyyffuuzzyyjjnnyyWłaściwości materiałów związane z dy-

fuzją pary wodnej przez materiały bu-dowlane są charakteryzowane przezwspółczynnik paroprzepuszczalnościd [g/(mhPa)]. Odpowiada on ilości parywodnej w gramach, jaka dyfunduje przez1m2 warstwy materiału o grubości1m w ciągu jednej godziny i przy różnicyciśnień po obydwu stronach tej warstwyrównej 1 Pa. Podobnie, jak dla przepływu

ciepła przez powłokę zewnętrzną budyn-ku, wprowadzono pojęcie oporu dyfuzyj-nego dowolnej warstwy materiału:

Z = d / d,gdzie:d - grubość warstwy [m]

Całkowity opór dyfuzyjny przegrody jestrówny sumie oporów dyfuzyjnych poszcze-gólnych warstw tworzących tę przegrodę.

KKiieerruunnkkii pprrzzeeppłłyywwuu ppaarryy wwooddnneejj

1. Przy niskich temperaturach zewnętrz-nych (w zimie) przepływ pary wodnejodbywa się zwykle od strony cieplej-szej do strony chłodniejszej (na ze-wnątrz).

2. W lecie, z powodu odwróconej różnicytemperatur, przepływ pary wodnej mo-że odbywać się od zewnątrz do wnę-trza.

3. Dyfuzja pary wodnej może równieżodbywać się w warunkach równychtemperatur, ale przy zróżnicowanejwilgotności względnej powietrza z oby-dwu stron. Zwykle w tych warunkachnie dochodzi do kondensacji parywodnej.

zewnątrz

względna wilgotnośćpowietrza

względna wilgotnośćpowietrza

względna wilgotnośćpowietrza

wewnątrz

1

2

3

Page 29: ABC Izolacji Ze Styropianu

29

OOcchhrroonnaa pprrzzeedd wwiillggoocciiąą

PPaarroopprrzzeeppuusszzcczzaallnnoośśćć mmaatteerriiaałłóóww bbuuddoowwllaannyycchh ((pprrzzyykkłłaaddyy))

MMaatteerriiaałł dd xx 1100--44 [[gg//((mm hh hhPPaa))]]

Korek ekspandowany 75Styropian 12Mur z cegły ceramicznej pełnej 105Mur z cegły dziurawki 135Tynk cementowy 45Tynk wapienny 75Jastrych gipsowy 112Płyty gipsowo-kartonowe 75Gipsobeton 150Drewno (sosna i świerk) w poprzek włókien 60

wzdłuż włókien 320Sklejka 20Płyty pilśniowe porowate 180Płyty pilśniowe twarde 20Beton zwykły z kruszywa kamiennego 30Beton z kruszywa wapiennego 180Beton komórkowy 225Wiórobeton 240Marmur, granit 7.5Piaskowiec 38Wapień zwykły 60

Dla materiałów arkuszowych i powłok podawane są wprost wartości oporówdyfuzyjnych całych warstw, np.:

mm22 hh hhPPaa//gg

Folia polietylenowa, grubość 0.2mm 66Folia PVC, 0.5mm 58Folia aluminiowa, 0.02mm 360Papa asfaltowa z obustronną powłoką, 1.5mm 120Pokrycie z dwóch warstw papy na lepiku, 5.0mm 460Pokrycie z trzech warstw papy na lepiku, 7.5mm 660Papa asfaltowa izolacyjna, 0.4mm 6.7Karton, 0.3mm 0.4

Page 30: ABC Izolacji Ze Styropianu

30

OOcchhrroonnaa pprrzzeedd wwiillggoocciiąą

MMiitt „„ooddddyycchhaajjąąccyycchh śścciiaann““Po latach stosowania styropianu w bu-

downictwie narosły wokół niego opinie,w których mieszają się ze sobą fałszywemity i rzeczywistość.

Jedną z nich jest mit „„ooddddyycchhaajjąąccyycchhśścciiaann““, rozumiany jako przepływ parywodnej przez ściany budynku. Styropianjest materiałem dość szczelnym podwzględem dyfuzji pary wodnej i stąd po-gląd o braku „oddychania“ w pomie-szczeniach izolowanych tym materiałem.Utrzymywanie odpowiedniej wilgotnościpowietrza w pomieszczeniu jest możliwejedynie dzięki właściwemu działaniu wen-tylacji. Przekonali się o tym najlepiej mie-szkańcy budynków, w których wymienionostare, nieszczelne okna na nowe. Nie po-magają wówczas „oddychające“ ściany,woda ścieka po szybach, a dotychczas su-che ściany pleśnieją. Udział ścian w wy-mianie wilgoci z otoczeniem jest mały i niemoże być brany pod uwagę przy kształto-waniu mikroklimatu wnętrza. Powierzch-niowe warstwy wszystkich przegródzapewniają natomiast, stosownie do swo-ich właściwości sorpcyjnych, wygładzanie

chwilowych wahań wilgotności powietrza,poprzez wchłanianie nadmiaru wilgocii oddawanie jej z powrotem w okresie ob-niżonej wilgotności.

Zdolność materiałów do przepuszczaniapary wodnej ma natomiast wpływ na do-bór i układ warstw w przegrodzie.W ścianie szczelinowej, bardzo często sto-sowanej obecnie w Polsce, materiał ter-moizolacji jest osłonięty z obu stronmurami z cegły, pustaków różnego rodza-ju, itp. Jeśli materiał izolacji cieplnej łatwoprzepuszcza parę wodną („oddycha“), tow miejscu styku izolacji i zewnętrznej war-stwy murowej dochodzi do kondensacjipary wodnej. Zastosowanie ciągłej war-stwy styropianu pozwala obniżyć dostęppary wodnej do wnętrza przegrody i unik-nąć jej zawilgocenia (rys.).

Natomiast w każdej przegrodzie, nieza-leżnie od rodzaju materiału izolacyjnegoi zastosowanego układu warstw, nieciągłewykonanie warstwy termoizolacji lub po-zostawienie szczelin na stykach płyt możepowodować wykraplanie i gromadzeniesię wilgoci, a w efekcie destrukcję wrażli-wych na zawilgocenie materiałów prze-grody.

ps - ciśnienie stanu nasycenia

p - rzeczywiste ciśnienie pary wodnej w przegrodzie

DDyyffuuzzjjaa ppaarryy wwooddnneejj ww śścciiaanniiee sszzcczzeelliinnoowweejj

Page 31: ABC Izolacji Ze Styropianu

31

55..33.. OOcchhrroonnaa aakkuussttyycczznnaa

Wrażeniasłuchowe

Dźwięk, hałas GłośnośćdB(A)

Wpływ na organizm GłośnośćdB(A)

niesły-szalny

bardzo cichy zegarekspadający liść

1010

próg słyszalnościpróg pomiarowy

010

bardzocichy

zegarek kieszonkowykroki po miękkiej

wykładzinieszelest liści

woda w kraniesłaby deszcz

szeptrozmowa z bliska

15-20

2020

15-2520-2525-30

30

przyjemny poziom nawet przyspaniu

bezpieczny poziom zdrowotny30

do 30

cichy

lodówkacicha rozmowa

cicho grające radiośpiew ptaków

lekkie zamykanie drzwipółgłośna rozmowa (2m)

spokojna ulica

30-4040

40-5040-5045-55

5050

zalecany przy koncepcyjnejpracy umysłowej

przy odtwórczej pracyumysłowej

możliwe reakcje psychicznei wegetatywne

do 40

do 50

od 50

głośny

pralka (1m) rozmowa przez telefon

odkurzacz (1m)normalna rozmowa (2m)

włączone radio,telewizor

silne zamknięcie drzwigłośna rozmowa

50-60556060

6060-70

70

odczuwany jako nieprzyjemny

utrudnia rozmowępodrażnia nerwy

od 60

od 70od 70

bardzogłośny

źle słyszalna rozmowatelefoniczna

wirówka w pralce (1m)silny ruch uliczny (10m)głośno grające radio

mocne zamknięcie drzwigłośny krzyk

krzyk dzieci (1m)

7575-80

8080-9080-90

9095

maksymalny przy pracyfizycznej

poziom zagrażający zdrowiupoczątek uszkodzenia słuchu

do 80

od 90

nie dozniesienia

ręczna piła tarczowa (1m)bardzo głośne radio

młot pneumatyczny (1m)syrena fabryczna (50m)

samolot odrzutowy (średniawysokość)

samolot odrzutowy (maławysokość)eksplozja

100100

100-115110

110-120

120-130od 150

poziom groźny dla zdrowia

uszkodzenie centralnegosystemu nerwowego

próg bóluparaliż i śmierć organizmu

od 110

od 120120

150-180

Page 32: ABC Izolacji Ze Styropianu

32

OOcchhrroonnaa aakkuussttyycczznnaa

DDźźwwiięękk

Mechaniczne drgania o częstotliwo-ści słyszalnej dla ucha ludzkiego mie-szczą się w przedziale od ok. 16 Hzdo 20 000 Hz.

Ze względu na ośrodek, w którymrozchodzą się dźwięki, można wyróż-nić dźwięki powietrzne i materiałowe.

W naszej epoce wysoko rozwiniętejtechniki coraz powszechniej traktujesię hałas jako zjawisko, które utrudniażycie i może powodować trwałeuszkodzenie zdrowia.

„Ciche mieszkanie“ jest dziśprzedmiotem marzeń wielu milionówludzi.

SSttyyrrooppiiaannoowwyy ssyysstteemm zzeewwnnęęttrrzznnee--ggoo oocciieeppllaanniiaa śścciiaann ww ppoołłąącczzeenniiuuzz ttrraaddyyccyyjjnnąą wwaarrssttwwąą kkoonnssttrruukkccyyjjnnąąggwwaarraannttuujjee uuzzyysskkaanniiee nniiee ttyyllkkoo dduu--żżeeggoo ooppoorruu cciieeppllnneeggoo śścciiaann,, aalleerróówwnniieeżż ssppeełłnniieenniiee oossttrryycchh wwyymmaa--ggaańń iizzoollaaccyyjjnnoośśccii aakkuussttyycczznneejj..

Tutaj jednak będzie mowa głównieo akustycznej izolacji podłogowej, tłu-miącej odgłos kroków.

Styropianowe płyty izolacji akustycz-nej są coraz powszechniej stosowanew budownictwie wszędzie tam, gdziepowstają dźwięki, a w szczególnoścido tłumienia dźwięków materiałowychw stropach międzykondygnacyjnych.

Dalsze informacje z zakresu fizykibudowli, dotyczące tych zjawisk, będąprzedstawione w rozdziale „Izolacjaakustyczna stropów i podłóg“.

Page 33: ABC Izolacji Ze Styropianu

33

66.. PPrrzzyycczzyynnyy ii ssppoossoobbyy iizzoollaaccjjii

Każdy z nas chciałby czuć się w swoimdomu przytulnie, ciepło i zdrowo. Abymożna było to oczekiwanie zrealizować,budynek musi spełniać podstawowe wy-magania techniczne dotyczące izolacyj-ności cieplnej i temperatury napowierzchniach ścian zewnętrznych. Kiedyściany są zbyt chłodne i wilgotne, po-wierzchnia podłogi lodowata, a mie-szkańcy odczuwają dreszcze, mimo żeogrzewanie pracuje na pełnych obrotach,to oznacza, że w budynku drastycznie bra-kuje izolacji cieplnej.

Przez źle zaizolowane ściany zewnętrz-ne, stropy i podłogi szybko odpływa cie-pło. W ten sposób marnowana jest więcnie tylko kosztowna energia, ale też mie-szkańcy budynku narażeni są na stały dys-komfort i niezadowolenie z warunkówpracy lub odpoczynku w niedogrzanymwnętrzu. Bezpośrednią przyczyną tego sta-nu jest zbyt duża różnica temperatur mię-dzy powietrzem a powierzchnią ścian.

Żadna inwestycja nie przyniesie tak du-żych oszczędności, jak dobra izolacja cie-plna ze styropianu. Żaden inny materiałizolacyjny nie ma tak korzystnego stosunku

ceny do uzyskiwanego oporu cieplnego.

Stosując właściwą izolację termicznąoszczędza się potrójnie:1. Na kosztach materiału, ze względu na

wspomniany powyżej stosunek cenyi właściwości izolacyjnych styropianu.

2. Na kosztach montażu, żaden bowieminny materiał nie jest tak łatwy, szybkii wygodny do montażu, jak styropian.Pracownicy chętnie pracują ze styro-pianem, bo nie drażni skóry, jest lekki,czysty i miły w dotyku.

3. Na kosztach ogrzewania, rok po roku,dlatego tak szybko zwracają się pie-niądze zainwestowane w izolację cie-plną. Ocenia się, że koszt izolacjitermicznej stanowi co najwyżej kilkaprocent całkowitych kosztów nowegobudynku. Izolacja cieplna jest opłacal-na w każdym przypadku, również przymodernizacji starej zabudowy.

IIzzoollaaccjjaa cciieeppllnnaa jjeesstt ddoobbrrzzee ooppłłaaccaallnnąąiinnwweessttyyccjjąą.. WW ssttoossuunnkkuu ddoo bbuuddyynnkkuu bbeezzwwyyrraaźźnneejj wwaarrssttwwyy iizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj,,ww bbuuddyynnkkuu ddoobbrrzzee iizzoolloowwaannyymm kkoosszzttyyooggrrzzeewwaanniiaa rreedduukkoowwaannee ssąą ddoo jjeeddnneejjcczzwwaarrtteejj..

Budynek* Okno Strop Ścianyzewn.

Stroppiwnicy

Rocznezapotrze-bowaniena gaz

[m3]

Rocznezapotrzebo-

wanie naenergię

[kWh/m2]

Oszczęd-ności[%]

bez izolacjitermicznej

3.0 2.17 1.30 1.85 7858 317 0

przeciętnieizolowany

3.0 0.58 0.58 0.56 3451 139 56

dobrzeizolowany

1.9 0.24 0.29 0.33 2025 82 75

dom energo-oszczędny

1.3 0.15 0.20 0.30 1192 48 85

* Przykładowe obliczenia dla domu jednorodzinnego o powierzchni 128m2.

WWssppóółłcczzyynnnniikk pprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa UU [[WW//mm22KK]]

Page 34: ABC Izolacji Ze Styropianu

34

DDllaacczzeeggoo ii jjaakk iizzoolloowwaaćć

WWsskkaazzóówwkkii ddoottyycczząąccee pprroojjeekkttoowwaanniiaaii uużżyyttkkoowwaanniiaa bbuuddyynnkkóóww eenneerrggoo--oosszzcczzęęddnnyycchh::• uprzywilejowana jest zwarta forma bu-

dynku, dzięki której powierzchniaścian zewnętrznych jest minimalna,a stosunek powierzchni ścian do ku-batury obiektu możliwie mały

• duże powierzchnie przeszklenia po-winny być skoncentrowane w połu-dniowej ścianie budynku, w ścianiepółnocnej mogą się znajdować jedy-nie małe otwory

• grubość izolacji cieplnej powinna wy-nikać z łącznego rachunku kosztów in-westycji i kosztów eksploatacji(ogrzewania) budynku

• izolowane powinny być również prze-wody instalacji grzewczej, dzięki cze-mu zmniejszone będą straty energii

• instalacja powinna być ściśle dopaso-wana do konkretnych wymagań dane-go obiektu i użytkowników

• instalacja ogrzewcza niskotemperatu-rowa pozwala lepiej wykorzystać wy-twarzaną i przesyłaną energię

• powinny być stosowane urządzenia doodzysku ciepła ze zużytego powietrzawentylacyjnego, pozwalające naznaczną redukcję strat wentylacyjnych

• system wentylacyjny powinien umożli-wiać sterowanie i kontrolę wymianypowietrza w budynku

• dostawa ciepła do pomieszczeń po-winna być regulowana przy użyciuprzygrzejnikowych zaworów termosta-tycznych, a wytwarzanie ciepła regula-torem pogodowym

• temperatura powietrza nie powinnaprzekraczać 20oC w dzień, a w nocymożliwe jest jej obniżanie

• w starym budownictwie należy naj-pierw zbadać instalację grzewczą podkątem jej zwymiarowania i sprawnościi w razie potrzeby zmodernizować.

Optymalna grubość izolacji termicznejzależy od relacji cen materiałów budowla-nych i energii. Zmienia się więc w czasie,a także zależy od lokalnych relacji ceno-wych.

ZZaalleeccaannee,, oorriieennttaaccyyjjnnee ggrruubboośśccii ssttyyrroo--ppiiaannoowwyycchh wwaarrssttww iizzoollaaccyyjjnnyycchh ddllaa bbuu--ddyynnkkóóww eenneerrggoooosszzcczzęęddnnyycchh::• stropodach nachylony 20-25cm• strop najwyższej kondygnacji 25cm• stropodach płaski 25cm• ściana zewnętrzna 15cm• strop piwnicy nieogrzewanej 10cm• podłoga na gruncie 10cm

SSttrraattyy cciieeppłłaa ww bbuuddyynnkkuu jjeeddnnoorrooddzziinnnnyymm

Dach20-30%

Ściany zewnętrzne+ okna50-60%

Izolacja zewnętrzna

DrenażIzolacja podłogi

Izolacja podłogi

Izolacja ścianyszczelinowej

Izolacja stropodachuIzolacja akustyczna

Izolacja stropuIzolacja między

krokwiami

10-20% Podłoga na gruncie, strop nad piwnicą

Page 35: ABC Izolacji Ze Styropianu

35

77.. IIzzoollaaccjjaa ssttrrooppóóww ii ppooddłłóógg

Przez źle zaizolowane stropyi podłogi intensywnie odpływa ciepło.W ten sposób marnowana jest więcnie tylko kosztowna energia, ale teżmieszkańcy budynku narażeni są nastały dyskomfort termiczny w niedo-grzanym wnętrzu. Bezpośrednią przy-czyną tego stanu jest zbyt dużaróżnica temperatur między powie-trzem a powierzchnią przegród. Zim-na powierzchnia podłogi, mimo żeogrzewanie pracuje na pełnych obro-tach, wywołuje uczucie chłodu.

Oszczędzanie energii wymagawięc, aby oprócz skutecznej izolacjistyropianowej ścian zewnętrznychi dachu, dobrze zaizolować równieżstropy nad przestrzenią nieogrzewa-ną, podłogi na gruncie, stropy nadprzejazdami, garażami, itp. Izolacjata sprawi równocześnie, że mieszkań-cy wyżej położonych pomieszczeńprzestaną marznąć w stopy.

UUwwaaggii zzwwiiąązzaannee zz wwyykkoonnyywwaanniieemmwwyylleewweekk nnaa wwaarrssttwwaacchh iizzoollaaccjjiiww ssttrrooppaacchh::

1. Łączne zmniejszenie grubościwarstw izolacyjnych pod wpływemciężaru wylewki nie powinno prze-kroczyć 5mm. Nie należy stosowaćmateriałów, które nie mają odpo-wiedniej wytrzymałości na ściska-nie.

2. Brzegowe paski izolacji, którychzadaniem jest akustyczne odizolo-wanie stropu od ścian, powinnybyć ułożone bezpośrednio na stro-pie, przecinając całą grubość wy-lewki oraz wystając ponadwylewkę na ok. 1-2cm.

3. Warstwy materiału izolacyjnegomuszą być ułożone płasko i ściśle,z wzajemnym przyleganiem kra-wędzi oraz poszczególnych warstwdo siebie.

4. Jeśli na konstrukcji nośnej stropuułożone są rury instalacyjne, topowinny one być pokryte warstwąochronną lub wyrównawczą tak,aby możliwe było płaskie ułożeniewarstw izolacji cieplnej. Jeśli niejest to możliwe ze względu na zbytmałą grubość stropu, koniecznejest osłonięcie rur przynajmniejprzy pomocy warstwy izolacji aku-stycznej tłumiącej odgłos kroków(minimalna grubość 20-25mm).

Page 36: ABC Izolacji Ze Styropianu

36

77..11.. PPooddłłooggaa nnaa ggrruunncciiee -- bbuuddoowwaa

Niepodpiwniczone domy, a takżeczęsto użytkowane, mieszkalne po-mieszczenia piwniczne muszą byćskutecznie izolowane przed stratamiciepła. Najłatwiej jest to zrealizowaćprzy użyciu płyt styropianowych. Płyty

ZZaalleeccaannaa ooddmmiiaannaa iizzoollaaccjjii ssttyyrrooppiiaannoowweejj EEPPSS 110000 003388 DDAACCHH//PPOODDŁŁOOGGAA ((PPSS--EE FFSS 2200)) lluubb wwyyżżsszzaa

ZZaalleeccaannaa ggrruubboośśćć iizzoollaaccjjii pprrzzyynnaajjmmnniieejj 1100ccmm

odmiany EPS 100 038 DACH/PODŁOGA (PS-E FS 20) mogą byćstosowane również do izolowaniastropów międzykondygnacyjnych, jeślinie jest wymagana specjalna izolacjaakustyczna.

jastrychfolia rozdzielcza

styropianizolacja wilgociowa

płyta konstrukcyjna Stropy z izolacją tłumiącą odgłoskroków są omówione na stronach 39-45.

Page 37: ABC Izolacji Ze Styropianu

37

PPooddłłooggaa nnaa ggrruunncciiee -- wwyykkoonnaanniiee

1. Podłoże powinno być płaskie i su-che. W przeciwnym razie należywyrównać je np. przy użyciu wodo-odpornej masy szpachlowej.

2. Podłogi na gruncie wymagają sto-sowania izolacji przeciwwilgocio-wej (w postaci np. asfaltowej papyzgrzewalnej).

3. W stropach międzykondygnacyj-nych stosowana jest warstwa roz-dzielcza (np. folia polietylenowa),rozkładana na czystym i gładkimpodłożu. Pasy folii powinny byćukładane z 10-centymetrowym za-kładem i wywinięte na ściany nawysokość ok. 12cm.

4. Obwodowe paski izolacji odcina-jącej strop od ścian (paski styro-pianu lub specjalnej taśmy)powinny być ustawione pionowowokół pomieszczenia.

5. Układanie płyt izolacyjnych powin-no się rozpocząć w narożniku.Pierwszy rząd płyt styropianowychnależy układać wzdłuż ściany, do-ciskając je do pasków izolacji ob-wodowej.

zakład 10cm

Page 38: ABC Izolacji Ze Styropianu

38

PPooddłłooggaa nnaa ggrruunncciiee -- wwyykkoonnaanniiee

6. Kolejne rzędy płyt należy układaćz przesuniętymi spoinami, unika-jąc w ten sposób krzyżowania sięstyków płyt w sąsiadujących rzę-dach.

7. Końcowe kawałki płyt w poszcze-gólnych rzędach należy przycinaćz niewielkim nadmiarem i wciskaćna swoje miejsce, np. przy użyciułaty.

8. Po ułożeniu ciągłej izolacjicieplnej należy następnie osłonićją warstwą folii rozdzielczej (wywi-niętej na ściany i obwodowe paskiizolacji).

UUwwaaggaa::

Obwodowa izolacja, oddzielająca podłogę pływającą od ścian, powinna za-wsze sięgać do wierzchu wszystkich warstw podłogowych.

Jeśli więc podłoga betonowa jest, np. w pomieszczeniach piwnicznych tylkomalowana, to izolacja obwodowa może być przycięta do poziomu wylewki.

9. Na warstwę folii nanosi się w dal-szej kolejności wylewkę i rozpro-wadza równomiernie po podłożułatą.

10. Paski obwodowej izolacji i folii wy-stające ponad poziom wylewki na-leży obciąć równo z wylewką.

Page 39: ABC Izolacji Ze Styropianu

39

77..22.. IIzzoollaaccjjaa aakkuussttyycczznnaa ssttrrooppóóww ii ppooddłłóógg

Hałas staje się w ostatnim czasiejednym z największych zagrożeń dla natu-ralnego środowiska człowieka. W ogrom-nym stopniu są na niego narażeni ludziew budynkach mieszkalnych w dużych, aletakże i w małych miastach. Około 60% lu-dzi skarży się dziś na hałas, twierdząc, żew sposób znaczący zakłóca ich życie.Nierzadko dochodzi do ciężkich uszczerb-ków na zdrowiu w efekcie długotrwałejekspozycji na hałas.

Dawniej projektowanie i realizacja bu-dynków mieszkalnych podporządkowanebyły głównie wskaźnikom gospodarczym,dziś na pierwszy plan wysuwa się koniecz-ność poprawy jakości życia we współcze-snych budynkach. Mówi się naweto przywróceniu mieszkaniu jego funkcjiregeneracyjnych i wypoczynkowych, jakoo najważniejszym zadaniu dzisiejszegobudownictwa.

Izolacja akustyczna takich elementówbudynku, jak podłogi, stropy i ściany, po-zwala chronić ludzi przed niebezpiecznymwpływem hałasu zewnętrznego.

Hałasem nazywany jest każdy dźwięk,który w jakikolwiek sposób jest odbieranyjako przeszkadzający i męczący. Ze wzglę-du na sposób i środowisko przenoszeniasię dźwięku rozróżnia się ddźźwwiięękkii ppoowwiiee--ttrrzznnee,, wwooddnnee ii mmaatteerriiaałłoowwee..

Odgłos kroków, przesuwania mebli popodłodze to szczególna forma dźwiękówmateriałowych. Skuteczne zaizolowaniestropów na takie dźwięki jest możliwe wte-dy, gdy rozpoczyna się je już w fazie pro-jektowej, a nie dopiero wtedy, gdy hałaszaczyna dokuczać mieszkańcom.

SSppoossoobbyy ttłłuummiieenniiaa ddźźwwiięękkóóww mmaatteerriiaałłoowwyycchh

Najprostszym sposobem powiększaniaizolacyjności akustycznej stropów jestzwiększanie ich masy poprzez pogrubia-nie, stosowanie ciężkich materiałów, itp.Jest to jednak działanie bardzo kosztownei komplikujące niepotrzebnie konstrukcjębudynku. Znacznie skuteczniejszym spo-sobem uzyskania odpowiedniej izola-cyjności stropu jest zastosowanie dwuwar-stwowego układu, podłogi oddzielonej odkonstrukcji nośnej, nazywanego po-wszechnie podłogą pływającą.

Podłoga pływająca wymaga więc ułoże-nia na konstrukcji nośnej stropu trwałeji bardzo elastycznej warstwy izolacji aku-stycznej, oddzielającej we wszystkich miejscach (również przy ścianach, oścież-nicach, rurach instalacyjnych) wylewkę ce-mentową lub anhydrytową, stanowiącąpodkład pod warstwy podłogowe.

Podnoszenie komfortu wnętrz mieszkal-nych wymaga od projektantów, architek-tów, a także użytkowników sięgania pooferowane na rynku nowoczesne materia-ły i systemy budowlane. Wysokie wymaga-nia ochrony akustycznej mogą być w pełnizrealizowane tylko poprzez wykorzystaniewyspecjalizowanych materiałów o dobrejjakości.

Elastyczna izolacja podłogi pływającejmusi sprostać bardzo wysokim wymaga-niom technicznym, aby cały układ spełniałswoje zadanie i nie ulegał szybkiemu sta-rzeniu. Dla trwałości izolacji akustycznejstropu decydujące znaczenie ma jej wy-trzymałość na ściskanie pod długotrwałymobciążeniem oraz utrzymanie wymaga-nych właściwości izolacyjnych w warun-kach zawilgocenia.

Page 40: ABC Izolacji Ze Styropianu

40

IIzzoollaaccjjaa aakkuussttyycczznnaa ssttrrooppóóww ii ppooddłłóógg

SSttyyrrooppiiaannoowwee ppłłyyttyy iizzoollaaccyyjjnnee,,cchhaarraakktteerryyzzuujjąąccee ssiięę,, ddzziięękkii ssppeeccjjaall--nneejj oobbrróóbbccee ppllaassttyycczznneejj,, dduużżąą eellaa--ssttyycczznnoośścciiąą,, mmaajjąą bbaarrddzzoo kkoorrzzyyssttnneewwłłaaśścciiwwoośśccii aakkuussttyycczznnee.. DDzziięękkii nnii--sskkiieejj cceenniiee ii dduużżeejj sskkuutteecczznnoośśccii ttłłuu--mmiieenniiaa ddźźwwiięękkóóww mmaatteerriiaałłoowwyycchh ssąąjjuużż oodd ddaawwnnaa nnaajjcchhęęttnniieejj ssttoossoowwaa--nnyymm nnaa śśwwiieecciiee mmaatteerriiaałłeemm ddoo aakkuu--ssttyycczznneeggoo iizzoolloowwaanniiaa bbuuddyynnkkóóww..

SSttoossoowwaanniiee eellaassttyycczznnyycchh ppłłyytt ssttyy--rrooppiiaannoowwyycchh iizzoollaaccjjii aakkuussttyycczznneejjppoozzwwaallaa nnaa zzrreeaalliizzoowwaanniiee lluubb nnaawweettpprrzzeekkrroocczzeenniiee wwyymmaaggaańń oocchhrroonnyyaakkuussttyycczznneejj zzaawwaarrttyycchh ww nnoorrmmiieePPNN--BB--0022115511--33::11999999 „„OOcchhrroonnaapprrzzeedd hhaałłaasseemm ww bbuuddyynnkkaacchh -- iizzoo--llaaccyyjjnnoośśćć aakkuussttyycczznnaa pprrzzeeggrróódd ww bbuuddyynnkkaacchh oorraazz iizzoollaaccyyjjnnoośśćć aakkuu--ssttyycczznnaa eelleemmeennttóóww bbuuddoowwllaannyycchh““..

Podstawowym parametrem charak-teryzującym materiał izolacji akustycz-nej jest sztywność dynamiczna, którejjednostką jest N/cm3 lub MN/m3.

Uproszczony sposób oceny izolacyj-ności akustycznej stropu:1. Obliczenie masy konstrukcji no-

śnej stropu przypadającej na jed-nostkę powierzchni i oszacowaniejej właściwości akustycznych (wa-żony, znormalizowany wskaźnikpoziomu uderzeniowego) z wykre-su nr 1.

2. Obliczenie masy powierzchniowejwarstwy wylewki i odczytaniewskaźnika poprawy izolacyjnościod dźwięków uderzeniowych, za-

leżnie od sztywności dynamicznejpłyt styropianowych z wykresu nr 2.

3. Od wskaźnika dla konstrukcji no-śnej stropu odejmuje się wartośćwskaźnika poprawy izolacyjnościdla wylewki. Uzyskany wynik powi-nien być co najmniej o 3 dB niższyniż wartość maksymalna podanaw tabeli na stronie 41.

Obok uproszczonych procedurobliczeniowych istnieją równieżprogramy komputerowe, któreobliczają akustyczne charakterystykiizolacyjne stropów po wprowadzeniudanych o budowie i właściwościachfizycznych poszczególnych warstw.

Page 41: ABC Izolacji Ze Styropianu

41

IIzzoollaaccjjaa aakkuussttyycczznnaa ssttrrooppóóww ii ppooddłłóógg

Wykres nr 1 Wykres nr 2

Znor

mal

izow

any

wsk

aźni

k po

ziom

u ud

erze

niow

ego

L n,w

Masa powierzchniowa konstrukcji stropu kg/m2 Sztywność dynamiczna izolacji akustycznej (N/cm3)

Masa wylewki: 1. 140 kg/m2 2. 120 kg/m2

3. 100 kg/m2 4. 80 kg/m2

Popr

awa

izol

acyj

nośc

i dzi

ęki w

ylew

ce p

ływ

ając

ej D

L n,w

(dB)

Wymagana izolacyjność akustyczna stropów wg PN-B-02151-3:1999

Maksymalna wartośćwskaźnika poziomu

uderzeniowego L’n,w [dB]

Mieszkania w budynku wielorodzinnym 58

Strop między mieszkaniem a korytarzem 53

Budynki jednorodzinne bliźniacze i szeregowe 53

Pokoje hotelowe, zależnie od kategorii 58 - 63

Żłobki, przedszkola, sale dla dzieci 63

Szkoły, sale lekcyjne 63

Pokoje w domach studenckich 63

Pokoje chorych w szpitalach 63

Budynki administracyjne 63

Page 42: ABC Izolacji Ze Styropianu

IIzzoollaaccjjaa aakkuussttyycczznnaa ssttrrooppóóww ii ppooddłłóógg

42

CChhaarraakktteerryyssttyykkaa aakkuussttyycczznnaa pprrzzyykkłłaaddoowwyycchh ppłłyytt ssttyyrrooppiiaannoowwyycchh

Grubość warstwy styropianu w podłodzepływającej (wartość bez obciążenia

statycznego)*

Wskaźnik DLw, dB Klasa akustyczna

17mm 19 PP-18

30mm 26 PP-23

Dokładne wartości parametrówakustycznych wszystkich typów płyti grubości powinny być podawaneprzez producenta materiału.

Styropianowe płyty tłumiące dźwiękiuderzeniowe charakteryzują się szcze-gólnie niskim odkształceniem poddługotrwałym obciążeniem i przekra-czają w tym względzie na korzyść wy-magania stawiane materiałom dopodłóg pływających.

WW pprraakkttyyccee ooddkksszzttaałłcceenniiee ppłłyytt ssttyy--rrooppiiaannoowwyycchh ppoodd oobbcciiąążżeenniieemm nniieepprrzzeekkrraacczzaa zzwwyykkllee 33mmmm..

NNaajjwwaażżnniieejjsszzyymm wwaarruunnkkiieemm ppoo--pprraawwnneeggoo ffuunnkkccjjoonnoowwaanniiaa pprrzzeecciiww--uuddeerrzzeenniioowweejj iizzoollaaccjjii ssttrrooppuu jjeessttuunniikkaanniiee mmoossttkkóóww aakkuussttyycczznnyycchh,, jjaa--kkiiee mmooggąą ppoowwssttaaćć mmiięęddzzyy wwyylleewwkkąąaa śścciiaannaammii..

Zalety styropianowej izolacji aku-stycznej:• bardzo dobra relacja między jako-

ścią a ceną• odporność na duże obciążenia

mechaniczne• ograniczone odkształcenie przy

obciążeniach długotrwałych• odporność na zawilgocenie• łatwe pod każdym względem ukła-

danie.

* Grubość wylewki cementowej 50mm

Page 43: ABC Izolacji Ze Styropianu

43

SSttrroopp mmiięęddzzyyppiięęttrroowwyy zz iizzoollaaccjjąą aakkuussttyycczznnąą

Styropianowe płyty izolacji akustycz-nej są produkowane w podstawowymformacie 1000 x 500mm. Opróczzwykłej informacji o grubości płyt pro-ducenci podają również docelowągrubość izolacji pod długotrwałymobciążeniem użytkowym. Typowe gru-bości płyt tłumiących dźwięki uderze-niowe, które są już oferowane napolskim rynku, to: 17/15, 22/20,

27/25, 30/27, 33/30, 38/35, 43/40mm, (wartość pierwsza to grubość bezobciążenia, druga pod obciążeniem).

Płyty izolacji akustycznej są samo-gasnące i mogą jednocześnie pełnićfunkcję izolacji termicznej.

tynk wewnętrzny listwa przypodłogowa wykładzina podłogowa

jastrych

warstwa rozdzielająca

styropianowa izolacja akustycznawarstwa rozdzielająca

warstwa wyrównawcza

strop

taśma brzegowa

Page 44: ABC Izolacji Ze Styropianu

44

SSttrroopp mmiięęddzzyyppiięęttrroowwyy zz iizzoollaaccjjąą aakkuussttyycczznnąą -- uukkłłaaddaanniiee iizzoollaaccjjii

1. Przed rozpoczęciem prac związa-nych z układaniem izolacji aku-stycznej należy dokładnie oczyścićze wszelkich zanieczyszczeń po-wierzchnię konstrukcji nośnej stro-pu. Wystające nierówności betonu,pręty zbrojeniowe czy wreszcieplacki zaprawy muszą być usunię-te z podłoża. Gdy zajdzie potrzebamożna również zastosować wy-równawczą warstwę z podsypkipiaskowej. W dalszej kolejnościukładana jest izolacja rozdzielcza(np. z folii polietylenowej) z co naj-mniej 10-centymetrowym zakła-dem między kolejnymi pasamimateriału.

2. Dookoła ścian należy umieścić pa-ski izolacji obwodowej (specjalnataśma narożnikowa lub paski cien-kiego styropianu), która oddzielipodłogę pływającą od ścian.

3. Płyty styropianowe rozkładane sąrzędami, zaczynając od narożni-ka.

4. Płyty należy wzajemnie dociskaćdo siebie, aby uniknąć powstawa-nia mostków akustycznych.

5. Połączenia płyt w poszczególnychrzędach powinny być wzajemnieprzesunięte tak, aby nie dochodzi-ło do spoin krzyżowych. W tym ce-lu co drugi rząd rozpoczynany jestod połówki płyty.

Page 45: ABC Izolacji Ze Styropianu

45

SSttrroopp mmiięęddzzyyppiięęttrroowwyy zz iizzoollaaccjjąą aakkuussttyycczznnąą -- uukkłłaaddaanniiee iizzoollaaccjjii

6. Po ułożeniu pełnej warstwy izolacjiakustycznej ponownie przykrywasię ją folią rozdzielczą. Wymaganesą 10-centymetrowe zakłady mię-dzy pasami folii oraz wywinięciena ściany, przynajmniej do pozio-mu górnej krawędzi pasków izola-cji obwodowej.

7. Końcowym etapem jest wykonaniewylewki na warstwach izolacyj-nych. Minimalna grubość wylewkiw podłodze pływającej: 50mm.

JJeeśśllii oopprróócczz wwyymmaaggaańń aakkuussttyycczz--nnyycchh ssttrroopp mmuussii ssppeełłnniićć rróówwnniieeżż ddoo--ddaattkkoowwee wwyymmaaggaanniiaa iizzoollaaccyyjjnnoośścciicciieeppllnneejj,, ttoo nnaa wwaarrssttwwiiee iizzoollaaccjjii aakkuu--ssttyycczznneejj rroozzkkłłaaddaa ssiięę,, zz pprrzzeessuunniięę--cciieemm ssppooiinn,, ddooddaattkkoowwąą wwaarrssttwwęęssttyyrrooppiiaannuu ooddmmiiaannyy EEPPSS 110000 003388DDAACCHH//PPOODDŁŁOOGGAA ((PPSS--EE FFSS 2200))oo wwyymmaaggaanneejj ggrruubboośśccii..

PPrrzzyy rreemmoonnttaacchh,, zzwwłłaasszzcczzaa ww zzaa--mmiieesszzkkaannyycchh bbuuddyynnkkaacchh,, mmoożżnnaabbeezzppoośśrreeddnniioo nnaa iizzoollaaccjjii aakkuussttyycczznneejjuukkłłaaddaaćć ppłłyyttyy wwiióórroowwee,, łłąącczzoonnee nnaappiióórroo ii wwppuusstt.. SSttaannoowwiiąą oonnee wwtteeddyywwyyggooddnnyy ppooddkkłłaadd ppoodd wwyykkłłaaddzziinnyyppooddłłooggoowwee..

WW tteenn ssppoossóóbb ppoowwssttaajjee kkoommpplleett--nnaa,, rróówwnnaa,, ooddppoorrnnaa nnaa oobbcciiąążżeenniiaappooddłłooggaa -- pprrzzyy bbaarrddzzoo mmaałłeejj,, jjeeddnnoo--cczzeeśśnniiee,, ggrruubboośśccii ccaałłeeggoo ssttrrooppuu..

Page 46: ABC Izolacji Ze Styropianu

46

77..33.. SSttrroopp oossttaattnniieejj kkoonnddyyggnnaaccjjii -- uukkłłaadd wwaarrssttww

Straty cieplne przez strop nad ostat-nią ogrzewaną kondygnacją budynkumogą dochodzić nawet do 25%.

Jeśli poddasze budynku nie jest wy-korzystywane do celów mieszkalnych,to umieszczanie izolacji termicznejmiędzy krokwiami lub pod krokwiaminie ma sensu. Znacznie łatwiejsze jestwtedy umieszczenie izolacji termicznejna stropie ostatniej kondygnacji,w podłodze strychu. Izolacja z płytstyropianowych ułożona na stropiemoże mieć dowolną grubość, jest cią-gła i łatwa nawet do samodzielnegowykonania przez mieszkańca budyn-ku.

SSttrroopp oossttaattnniieejj kkoonnddyyggnnaaccjjii ppoodd wwyylleewwkkąą bbeezz wwyylleewwkkii

ZZaalleeccaannaa ooddmmiiaannaa iizzoollaaccjjii EEPPSS 110000 003388 PPSS--EE FFSS 1155DDAACCHH//PPOODDŁŁOOGGAA

((PPSS--EE FFSS 2200))

ZZaalleeccaannaa ggrruubboośśćć 224400mmmm 225500mmmm

Jeśli izolacja jest osłaniana od górywarstwą wylewki, to należy stosowaćodmianę styropianu o większej gęsto-ści i równocześnie większej wytrzyma-łości na ściskanie.

warstwa osłonowa

izolacja styropianowa (najlepiej z 2 warstw mijankowych)

warstwa oddzielająca

strop ostatniej kondygnacji

Page 47: ABC Izolacji Ze Styropianu

47

SSttrroopp oossttaattnniieejj kkoonnddyyggnnaaccjjii -- uukkłłaaddaanniiee iizzoollaaccjjii

1. Powierzchnię konstrukcji nośnejstropu należy dokładnie oczyścić,usunąć wszystkie wystające ele-menty i rozłożyć izolację rozdziel-czą.

2. Korzystniejsze jest złożenie izolacjitermicznej z dwóch warstw, za-miast tylko z jednej, w ten sposóbbowiem unika się szczelin powie-trznych przechodzących przez całągrubość izolacji.

3. Płyty styropianowe układa się roz-poczynając od narożnika, dokła-dnie dosuwając je do siebie.Ostatnią płytę w każdym rzędziedocina się na żądany wymiarostrym nożem lub piłką z drobny-mi ząbkami.

4. Należy unikać nakładania się spo-in między płytami w poszczegól-nych rzędach. W tym celu, drugirząd rozpoczyna się układać odpołówki płyty, trzeci ponownie jestrozpoczynany od całej płyty, itd.

5. Przy dwuwarstwowej izolacji ter-micznej z przesuniętymi spoinamipłyt, płyty ochronne lub wylewkaznajdują się tylko w warstwie gór-nej.

1 warstwa

Page 48: ABC Izolacji Ze Styropianu

48

88.. ZZeewwnnęęttrrzznnee iizzoolloowwaanniiee śścciiaann -- mmeettooddaa lleekkkkaa mmookkrraa

Wszystkie składniki i materiały dozewnętrznego izolowania ścian, takiejak masa klejąca i gruntująca, siatkazbrojeniowa, tynk zmodyfikowany,muszą być dopasowane do siebie podwzględem mechanicznym i chemicz-nym, a więc muszą stanowić spójnysystem. W użyciu powinny się znajdo-wać jedynie te systemy, które zostałyoficjalnie dopuszczone na polski ry-nek, są dostatecznie wypróbowanei kompletne. Tylko takie systemy mogązagwarantować użytkownikowi odpo-wiednią jakość i trwałość. Przypadko-wo składane materiały z różnychsystemów ociepleń, najczęściej w po-szukiwaniu najniższej ceny, nie dająpewności, co do technicznej jakościizolacji i jej trwałości.

Do zewnętrznego izolowania ścianstosuje się styropian odmiany EPS 70040 FASADA, EPS 80 036 FASADA(PS-E FS 15), o gęstości pozornej po-wyżej 15 kg/m3, dzięki której płytyuzyskują odpowiednią wytrzymałośćmechaniczną. Konieczne jest sezono-wanie styropianu, aby wyeliminowaćcałkowicie efekty skurczu technolo-gicznego.

Wszystkie systemy zewnętrznegoizolowania ścian, obecne na polskimrynku budowlanym, muszą posiadać„Aprobatę techniczną“, wydawanąprzez Instytut Techniki Budowlanejw Warszawie.

OOppttyymmaallnnaa ggrruubboośśćć ssttyyrrooppiiaannoowweejjiizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj ppoowwiinnnnaa bbyyćć ddoo--bbiieerraannaa kkaażżddoorraazzoowwoo ddoo ffaakkttyycczz--nnyycchh cceecchh zzeewwnnęęttrrzznneejj ppoowwłłookkiibbuuddyynnkkuu ii ssppoossoobbuu jjeeggoo eekkssppllooaattaa--ccjjii.. KKaażżddyy ppoowwaażżnnyy ddyyssttrryybbuuttoorr ssyy--sstteemmóóww iizzoollaaccyyjjnnyycchh jjeesstt ww ssttaanniieeww kkrróóttkkiimm cczzaassiiee wwyylliicczzyyćć ppoottrrzzeebbnnąąggrruubboośśćć mmaatteerriiaałłuu iizzoolluujjąącceeggoo lluubbddoocciieeppllaajjąącceeggoo..

WWsszzyyssttkkiiee eelleemmeennttyy sspprraawwddzzoonnyycchhssyysstteemmóóww zzoossttaałłyy ddoobbrraannee nnaa ppoodd--ssttaawwiiee ddłłuuggoottrrwwaałłyycchh ddoośśwwiiaaddcczzeeńńii bbaaddaańń llaabboorraattoorryyjjnnyycchh ttaakk,, aabbyyuuzzyysskkaaćć ppoopprraawwnnee ffuunnkkccjjoonnoowwaanniieeffiizzyycczznnee ccaałłoośśccii..

Page 49: ABC Izolacji Ze Styropianu

49

ZZeewwnnęęttrrzznnee iizzoolloowwaanniiee śścciiaann -- mmeettooddaa lleekkkkaa mmookkrraa

• zabezpieczenie przedzamarzaniem rur instalacyjnychprowadzonych w ścianach

• prosta technicznie i opłacalnametoda poprawiania izolacyjnościtermicznej budynków istniejących,czyli tzw. docieplania

• zmniejszenie emisji toksycznychsubstancji do atmosfery poprzezobniżenie zużycia energii naogrzewanie budynków, stanowiąceistotny wkład w ochronęśrodowiska naturalnego.

PPrrzzyykkłłaadd mmoożżlliiwweeggoo oosszzcczzęęddzzaanniiaaeenneerrggiiii

W ciągu całego sezonu ogrzewcze-go przez 1m2 otynkowanej ściany ze-wnętrznej tracona jest ilość ciepłaodpowiadająca:- gdy nie ma izolacji termicznej

(współczynnik przenikania ciepłaU=1.33 W/m2K):2200 mm33 ggaazzuu zziieemmnneeggoo

- z izolacją cieplną ze styropianuo grubości 10cm (współczynnikU=0.33 W/m2K):55..44 mm33 ggaazzuu zziieemmnneeggoo

ZZaalleettyy ssyysstteemmuu zzeewwnnęęttrrzznneeggooiizzoolloowwaanniiaa śścciiaann ssttyyrrooppiiaanneemm::

• oszczędność energii grzewczejdzięki podwyższonej izolacyjnościcieplnej

• obniżenie kosztów inwestycyjnychinstalacji ogrzewczej i kotłapoprzez zmniejszeniezapotrzebowania na energię

• poprawa jakości mikroklimatucieplnego i warunkówzdrowotnych wnętrza

• zapobieganie uszkodzeniommechanicznym ściany, dziękimałym wahaniom temperaturyw warstwie konstrukcyjnej

• zredukowanie grubości ściany dominimum konstrukcyjnego,umożliwiające lepszewykorzystanie powierzchnizabudowy (przy 100m2 zabudowymożna w porównaniu do ścianytradycyjnej oszczędzić ok. 4m2

powierzchni mieszkalnej)

Page 50: ABC Izolacji Ze Styropianu

50

IIzzoollaaccyyjjnnoośśćć cciieeppllnnaa wwyybbrraannyycchh śścciiaann zzeewwnnęęttrrzznnyycchh

Przykłady oszczędności na kosztach ogrzewania dla różnych wariantów ścian i grubości izolacji w odniesieniu do 1m2 powierzchni ściany

Założenia obliczeniowe: 3800 stopnio-dni zapotrzebowania na ogrzewanie,energia elektryczna, koszt jednostkowy 0.238 PLN/kWh.

Budowa ściany Grubość[m]

Gestość[kg/m3]

Przewodnośćcieplna[W/mK]

U[W/m2K]

Kosztogrzewania[zł/m2/rok]

Oszczędność[zł/m2/rok]

Tynk zewn.Cegła pełnaTynk wewn.

0.030.250.02

185018001850

0.820.770.82 1.82 39.50

+ 5 cm EPS+6 cm EPS+7 cm EPS+8 cm EPS+9 cm EPS

+10 cm EPS

0.560.490.430.390.360.33

12.1610.649.338.477.817.16

27.3428.8630.1731.0331.6932.34

Tynk zewn.Pustak MAXTynk wewn.

0.030.290.02

1850920

1850

0.870.500.87 1.25 27.13

+ 5 cm EPS+6 cm EPS+7 cm EPS+8 cm EPS+9 cm EPS

+10 cm EPS

0.490.430.390.360.330.30

10.649.338.477.817.166.51

16.4917.8018.6619.3219.9720.62

Tynk zewn.Beton komórkowy

Tynk wewn.

0.030.240.02

1850500

1850

0.870.250.87 0.85 18.45

+ 5 cm EPS+6 cm EPS+7 cm EPS+8 cm EPS+9 cm EPS

+10 cm EPS

0.410.370.340.310.290.27

8.908.037.386.736.295.86

9.5510.4211.0711.7212.1612.59

Page 51: ABC Izolacji Ze Styropianu

51

IIzzoollaaccyyjjnnoośśćć cciieeppllnnaa wwyybbrraannyycchh śścciiaann zzeewwnnęęttrrzznnyycchh

Wykres pozwala na szybkie wskazanie grubości warstwy styropianu EPS 70 040FASADA, EPS 80 036 FASADA (PS-E FS 15), potrzebnej do uzyskania zadanejwartości współczynnika przenikania ciepła.

Oznaczenia:Uobecnie : bieżąca wartość współczynnika przenikania ciepła ściany, W/m2K

Udocelowo : wartość współczynnika przenikania po dodaniu izolacji cieplnej, W/m2K

Przykład:

Ściana istniejąca, współczynnik Uobecnie = 1.00 W/m2K

Wartość współczynnika przenikania ciepła po dociepleniu Udocelowo = 0.35 W/m2K

Konieczna grubość warstwy styropianu: 88ccmm.

Uobecnie

Udocelowo

Page 52: ABC Izolacji Ze Styropianu

52

OOcchhrroonnaa cciieeppllnnaa śścciiaann zzeewwnnęęttrrzznnyycchh bbuuddyynnkkóóww nnoowwoo wwzznnoosszzoonnyycchh ii iissttnniieejjąąccyycchh

EEnneerrggoooosszzcczzęęddnnaa ffaassaaddaa

Straty cieplne przez ściany zewnętrz-ne budynku, zwłaszcza w budownic-twie jednorodzinnym, mają bardzoduży udział procentowy. W przypadkubudynków wolno stojących jeszczewiększy niż dla domów szeregowychlub bliźniaczych.

Duży wpływ na wielkość tych stratma oczywiście także zastosowanatechnologia ścian i ich budowa we-wnętrzna. Zbyt niska izolacyjność ter-miczna ścian powoduje powstanie wewnętrzu budynku niekorzystnego lubwręcz niezdrowego mikroklimatu z je-go wszystkimi negatywnymi skutkami,od uciążliwości aż do uszczerbku nazdrowiu mieszkańców.

Kolejne następstwa słabo izolowa-nych przegród to oczywiście ogromnekoszty ogrzewania budynku.

Rozwiązaniem tych problemów jestw dużej mierze system zewnętrznegoizolowania elewacji budynków przyużyciu styropianu, stosowany od po-nad 30 lat w budownictwie, a obecniedominujący na polskich budowach.Porównuje się go często do ciepłegoubrania lub dobrej kołdry. Ciągławarstwa izolacji zewnętrznej tworzyochronną powłokę przed zimnem.

Podstawowym składnikiem systemujest oczywiście styropian, który pozwa-la bez trudu zrealizować zaostrzonewymagania ochrony cieplnej lub na-wet je przekroczyć, dążąc do uzyska-

nia ekonomicznie uzasadnionej izola-cyjności cieplnej ścian. Odpowiadaona optymalnej grubości izolacji, przyktórej łączne koszty inwestycji i eks-ploatacji budynku są minimalne.

Abstrahując od ekonomicznegoznaczenia izolacji dla pojedynczegoużytkownika, dodatkowym jej efektemjest ograniczanie zapotrzebowania nanośniki energii. Prowadzi to m.in. dozmniejszenia emisji do atmosferyszkodliwych substancji (np. dwutlenkusiarki, tlenków azotu), powstającychprzy spalaniu nośników energii.

SSttoossoowwaanniiee ww bbuuddyynnkkaacchh ssttyyrroo--ppiiaannoowweejj iizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj jjeessttwwiięęcc rróówwnniieeżż aakkttyywwnnyymm wwkkłłaaddeemmww oocchhrroonnęę śśrrooddoowwiisskkaa nnaattuurraallnneeggoocczzłłoowwiieekkaa..

Page 53: ABC Izolacji Ze Styropianu

53

SSyysstteemm zzeewwnnęęttrrzznneeggoo iizzoolloowwaanniiaa śścciiaann

SSttoossoowwaannaa ooddmmiiaannaa ssttyyrrooppiiaannuu:: EEPPSS 7700 004400 FFAASSAADDAA,, EEPPSS 8800 003366 FFAASSAADDAA((PPSS--EE FFSS 1155))

((ssttyyrrooppiiaann ssaammooggaassnnąąccyy,, ggęęssttoośścc 1155kkgg//mm33))

ZZaalleeccaannaa ggrruubboośśćć:: oodd 8800 ddoo 116600 mmmm

Siatka z włókna szklanego jest wklejana pomiędzy warstwy masy klejącej, takiejsamej jak ta, która jest używana do mocowania płyt styropianowych do ściany.

tynk pocieniony

siatka z włókna szklanego

klej

styropian

klej

mur konstrukcyjny

ppooddkkłłaaddkklleejjoowwyy

masaklejowa

tynkszlachetny

ttyynnkksszzllaacchheettnnyy

mmaassaaggrruunnttuujjąąccaa

mmaassaakklleejjoowwaa

nnaa ssiiaattccee

Page 54: ABC Izolacji Ze Styropianu

54

ZZaassaaddyy wwyykkoonnaanniiaa iizzoollaaccjjii zzeewwnnęęttrrzznneejj

1. Powierzchnię ściany, która stanowićbędzie podłoże pod warstwy izolacyj-ne, należy najpierw oczyścić z resztekzaprawy, luźnych kawałków tynku, ku-rzu, plam oleju, itp. Na powierzchnipodłoża nie powinno być również żad-nych nalotów lub wykwitów solnych.Przy słabo związanych podłożach na-leży uprzednio sprawdzić ich przyczep-ność do warstw konstrukcyjnychi ewentualnie dokonać usunięcia lubwzmocnienia warstwy powierzchnio-wej.

2. Rozpoczynając układanie izolacji ter-micznej nie wolno zapominać o wyko-naniu dylatacji, czyli kilkucen-tymetrowej szczeliny między gruntema pierwszym rzędem styropianu (grunt„pracuje“ pod wpływem temperatury,np. mrozu i czasem podnosi się. Gdy-by nie dylatacja, parcie na styropianniszczyłoby elewację).

3. Do muru należy w pierwszej kolejnościprzymocować listwę prowadnicyi przykryć ją następnie siatką zbroje-niową z włókna szklanego. Siatka po-winna wystawać na ok. 10cm ponadprowadnicę, od dołu zaś należy ją wy-

puścić na ok. 20cm. Pierwszy rząd płytizolacyjnych należy oprzeć na prowa-dnicy. W miejsce listwy prowadnicymożna stosować specjalne profile co-kołowe, zwykle oferowane z komplet-nymi systemami izolacyjnymi.

4. Masę klejącą należy nanosić w posta-ci ciągłego paska (grubości ok. 15-20mm) na brzegi płyty styropianowej,a w części środkowej w postaci nie-wielkich placków (zwykle 6-8 na jednąpłytę). Po nałożeniu kleju płytę należynatychmiast docisnąć do ściany, nie-wielkie przesunięcia są jeszcze wtedymożliwe. Wystające poza obrys płytyresztki masy klejącej należy natych-miast usunąć.

WWsskkaazzóówwkkaa

ZZaalleeżżnniiee oodd rrooddzzaajjuu ssyysstteemmuu ii ssttoossoo--wwaannyycchh ww nniimm mmaatteerriiaałłóóww wwiiąążżąąccyycchhkkoonniieecczznnee mmoożżee bbyyćć rróówwnnoolleeggłłee zz kklleejjee--nniieemm mmeecchhaanniicczznnee mmooccoowwaanniiee ppłłyytt ssttyy--rrooppiiaannoowwyycchh pprrzzyy uużżyycciiuu kkoołłkkóówwkkoottwwiiąąccyycchh.. MMooccoowwaanniiee tteeggoo ttyyppuu nniiee--zzbbęęddnnee bbęęddzziiee wwsszzęęddzziiee ttaamm,, ggddzziiee wwyy--ssttęęppuujjee ssłłaabbee ppooddłłoożżee..

Page 55: ABC Izolacji Ze Styropianu

55

ZZaassaaddyy wwyykkoonnaanniiaa iizzoollaaccjjii zzeewwnnęęttrrzznneejj

5. Należy starannie dociskać płyty wzaje-mnie do siebie, aby uniknąć powsta-wania mostków termicznych nastykach.

6. Układanie drugiego rzędu należy roz-poczynać od połówki płyty. Przy naroż-niku płytę należy wysunąć na jejgrubość, aby w ten sposób umożliwićwiązanie rzędów na obydwu ścianach.

7. Układanie trzeciego rzędu płyt rozpo-czyna się ponownie od całej płyty, abyw ten sposób zapewnić mijanie spoini dobre wiązanie między poszczegól-nymi rzędami.

8. Jeśli na powierzchni styku płyt styro-pianowych wystąpią nierówności, na-leży je zeszlifować papierem ściernym(ziarnistość 80).

}

1/2 płyty

Page 56: ABC Izolacji Ze Styropianu

56

ZZaassaaddyy wwyykkoonnaanniiaa iizzoollaaccjjii zzeewwnnęęttrrzznneejj

9. Na narożnikach budynku, które mogąulec uszkodzeniu mechanicznemuw czasie użytkowania (wszystkie naro-ża na parterze, w otworach okiennych,przy balkonach, itp.) przykleja się me-talowe profile ochronne. Po dwóch-czterech dniach wysychania warstwyizolacyjnej (zależnie od warunków at-mosferycznych) można przystąpić dowykonywania dalszych prac.

10.Na płyty styropianowe nanosi się war-stwę podkładową pod zbrojeniowąsiatkę szklaną, w postaci grubej na ok.2mm i szerokiej jak wstęga siatki, war-stwy masy klejącej.

11.Bezpośrednio w świeży klej wciska się,od góry do dołu, pasy siatki zbrojenio-wej. Siatka musi być zatopiona w ma-sie klejącej bez fałd i na całej swojejgrubości.

12.Drugi pas siatki z włókna szklanegojest układany podobnie jak pierwszy,od góry do dołu, z zakładem na passąsiedni ok. 10cm. Siatka powinna za-chodzić również na wszystkie narożni-ki, profile ochronne, itp.

13.Warstwa zbrojąca powinna schnąćprzez co najmniej 48 godzin.

14.Na wyschnięte podłoże nanoszona jestnastępnie warstwa gruntująca podtynk zewnętrzny.

klej na siatce

podkład klejowy

ssiiaattkkaa zz wwłłóókknnaasszzkkllaanneeggoo

Page 57: ABC Izolacji Ze Styropianu

57

ZZaassaaddyy wwyykkoonnaanniiaa iizzoollaaccjjii zzeewwnnęęttrrzznneejj

15.Nakładanie tynku zewnętrznego

Zależnie od rodzaju systemu stosowa-ny jest tynk zewnętrzny na bazie żywicsyntetycznych albo mineralnych tyn-ków szlachetnych. Tynk nanoszony jestna przygotowane wcześniej podłożemetodą „mokre na mokre“, w sposóbciągły, bez przerywania pracy. Nakła-danie tynku nie może być prowadzonew czasie deszczu lub przy intensywnympromieniowaniu słonecznym. Zależnieod wymaganego efektu plastycznego,nadaje się tynkowi powierzchniowąfakturę drapaną, zacieraną, zmywanąlub natryskową.

Dobierając kolor elewacji należyzwrócić uwagę, że kolor tynku wpływaw istotny sposób na występujące w nimnaprężenia termiczne. Im jaśniejszyjest kolor, tym więcej promieniowaniasłonecznego odbija się od elewacjii tym mniejsze są naprężenia termicz-ne. Ciemne powierzchnie natomiastintensywnie to promieniowanie absor-bują, co może powodować pęknięciapocienionego tynku.

TTrrwwaałłoośśćć ssyysstteemmuuSSyysstteemmyy zzeewwnnęęttrrzznneeggoo iizzoolloowwaanniiaa ffaa--

ssaadd bbuuddyynnkkóóww pprrzzyy uużżyycciiuu ssttyyrrooppiiaannuu,,ddooppuusszzcczzoonnee nnaa ppoollsskkii rryynneekk,, ggwwaarraannttuu--jjąą uuzzyysskkaanniiee ooddppoowwiieeddnniieejj jjaakkoośścciiii ttrrwwaałłoośśccii ddoocciieepplleenniiaa,, jjeeśśllii ttyyllkkoo wwyykkoo--nnaannoo jjee zzggooddnniiee zz wwyyttyycczznnyymmii pprroodduu--cceennttaa.. SSkkuutteecczznnoośśćć tteeggoo rrooddzzaajjuuuukkłłaaddóóww ppoottwwiieerrddzzaajjąą ppoonnaadd 3300--lleettnniieeddoośśwwiiaaddcczzeenniiaa zzee ssttoossoowwaanniieemm ttaakkiicchhssyysstteemmóóww nnaa śśwwiieecciiee.. PPoodd wwzzggllęęddeemmttrrwwaałłoośśccii śścciiaannaa zzaaiizzoolloowwaannaa oodd zzee--wwnnąąttrrzz ssttyyrrooppiiaanneemm jjeesstt ppoorróówwnnyywwaallnnaazz ttyyppoowwąą eelleewwaaccjjąą wwyykkoońńcczzoonnąą ttyynnkkiieemmwwaappiieennnnoo--cceemmeennttoowwyymm.. EEwweennttuuaallnneennaapprraawwyy oocciieepplloonneejj eelleewwaaccjjii mmooggąą ddoo--ttyycczzyyćć jjeeddyynniiee ppoowwiieerrzzcchhnniioowweejj wwaarrssttwwyyppoocciieenniioonneeggoo ttyynnkkuu ii ssłłuużżąą pprrzzeeddee wwsszzyy--ssttkkiimm cceelloomm kkoossmmeettyycczznnyymm,, mmaatteerriiaałłiizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj zzaacchhoowwuujjee -- jjaakk jjuużżddoobbrrzzee sspprraawwddzzoonnoo -- wwsszzyyssttkkiiee sswwoojjeewwłłaaśścciiwwoośśccii.. WWaarruunnkkiieemm uuzzyysskkaanniiaa dduu--żżeejj ttrrwwaałłoośśccii ccaałłeeggoo oocciieepplleenniiaa jjeesstt jjeeddnnaakk bbeezzbbłłęęddnnee wwyykkoonnaawwssttwwoo ii wwzzaa--jjeemmnnaa zzggooddnnoośśćć ppoosszzcczzeeggóóllnnyycchh eellee--mmeennttóóww sskkłłaaddoowwyycchh ppoodd wwzzggllęęddeemmmmeecchhaanniicczznnyymm ii cchheemmiicczznnyymm..

PPoommiiaarryy pprroowwaaddzzoonnee ww bbuuddyynnkkaacchhoocciieeppllaannyycchh zzeewwnnęęttrrzznnyymmii ssyysstteemmaammiiiizzoollaaccyyjjnnyymmii wwyykkaazzuujjąą,, żżee ttaakk iizzoolloowwaannaaśścciiaannaa,, nnpp.. zz ppuussttaakkóóww cceerraammiicczznnyycchh,,mmaa rróówwnniieeżż wwyymmaaggaannąą iizzoollaaccyyjjnnoośśććaakkuussttyycczznnąą..

CCzzęęssttoo zzeewwnnęęttrrzznnyy ssyysstteemm iizzoolloowwaanniiaajjeesstt jjeeddyynnąą sseennssoowwnnąą mmoożżlliiwwoośścciiąą mmoo--ddeerrnniizzaaccjjii ssttaarryycchh bbuuddyynnkkóóww oo zznniisszzcczzoo--nnyycchh eelleewwaaccjjaacchh..

SSzzcczzeeggóółłoowwee wwyyttyycczznnee uujjęęttee ssąą ww IInnssttrruukkccjjii IITTBB nnrr 333344//9966 OOcciieeppllaanniieeśścciiaann zzeewwnnęęttrrzznnyycchh bbuuddyynnkkóóww mmeettooddąą„„lleekkkkąą““..

warstwa zbrojona tynk zewn.

Page 58: ABC Izolacji Ze Styropianu

58

99.. ŚŚcciiaannyy sszzcczzeelliinnoowwee

ŚŚcciiaannaa sszzcczzeelliinnoowwaa -- śścciiaannaa eenneerr--ggoooosszzcczzęęddnnaa

Udział strat cieplnych przez ścianyzewnętrzne budynku może sięgać na-wet 35% całkowitych strat. Styropia-nowa izolacja ściany szczelinowejmoże te straty wielokrotnie zreduko-wać. Stąd też ten rodzaj ściany jestpowszechnie stosowany na polskichbudowach.

W ścianie szczelinowej izolacja ter-miczna znajduje się pomiędzy dwiema warstwami murowymi. We-wnętrzna warstwa pełni funkcję kon-strukcyjną budynku, następnie stosujesię izolację ze styropianu, a od ze-wnątrz warstwę muru osłonowego lublicowego.

Jako warstwa osłonowa, stosowanyjest najczęściej mur ceglany otynko-wany od zewnątrz o grubości 1/2 cegły lub z cegły klinkierowej spoino-wanej. Obydwie warstwy murowe sąłączone ze sobą stalowymi kotwami,zapewniającymi przeniesienie obcią-żeń poziomych od muru osłonowego,albo przemurowane na wylot war-stwą cegieł (ten sposób jest gorszymrozwiązaniem pod względem ochronycieplnej).

WWaarrssttwwaa iizzoollaaccyyjjnnaa

Możliwe są dwa sposoby wykonaniaizolacji w ścianie warstwowej:1. Płyty styropianowe wypełniają całą

przestrzeń między warstwami mu-rowymi.

2. Między płytami styropianowymia zewnętrzną warstwą osłonowąpozostawiona jest szczelina powie-trzna.

W ścianie szczelinowej ograniczenierozstawu murów zewnętrznych wynikaze względów statycznych i powinnobyć brane pod uwagę w obliczeniachprojektowych.

Ściany szczelinowe mają bardzodobre właściwości akustyczne, a ma-teriał izolacji termicznej jest dobrzechroniony przed wpływami środowi-ska zewnętrznego przez masywnąi szczelną warstwę okładzinową.

Page 59: ABC Izolacji Ze Styropianu

59

SSttrruukkttuurraa

Przykład:Ściana osłonowa z klinkieruze szczeliną wentylacyjną

Izolacja rdzeniowa EPS 50 042(PS-E FS 12)

EPS 70 040 FASADA,EPS 80 036 FASADA

(PS-E FS 15)

Grubość (U=0.3 W/m2K) 110mm 100mm

Grubość (U=0.2 W/m2K) 180mm 170mm

Obliczenia cieplne dla układu warstw jak na rysunku(przebieg obliczeń jak w przykładach na str. 17 i 21)

Tynk wewnętrzny 1.5cm 0.015/0.7 = 0.02 m2K/W

Pustak ceramiczny 29cm 0.29/0.50 = 0.58 m2K/W

Styropian EPS 50 042 (PS-E FS 12) 15cm 0.15/0.042 = 3.57 m2K/W

Szczelina wentylowana -

Warstwa osłonowa -

Suma oporów cieplnych RT = 4.17 m2K/W

Współczynnik przenikania ciepła U = 0.23 W/m2K

mur konstrukcyjny

izolacjastyropianowa

kotwy z talerzykiemdociskowym

szczelina wentylacyjna

mur osłonowy

otwory wentylacyjne

izolacja przeciwwilgociowa

podkład z zaprawy

Page 60: ABC Izolacji Ze Styropianu

60

ŚŚcciiaannaa sszzcczzeelliinnoowwaa

DDooddaattkkoowwaa iizzoollaaccjjaa cciieeppllnnaa jjeessttzzbbęęddnnaa

Zalety ściany szczelinowej z izolacjąstyropianową są związane główniez miejscem ułożenia termoizolacji.

Warstwa izolacji przylega ściśle odzewnątrz do muru konstrukcyjnego,chroniąc go w ten sposób przed ze-wnętrznymi wahaniami temperatury.

Zbyteczne jest również w tym przy-padku dodatkowe izolowanie wnękgrzejnikowych lub kaset zawierają-cych żaluzje okienne.

Możliwe jest natomiast poprawianieizolacyjności cieplnej ściany istniejącejpoprzez wdmuchiwanie do szczelinymiędzy warstwami murowymi granu-lek styropianowych przez nawierconeotwory.

TTrrwwaałłoośśćć iizzoollaaccjjii

Izolacja styropianowa w ścianiewarstwowej musi nie tylko spełniaćaktualne wymagania izolacyjne, alerównież powinna charakteryzować sięodpowiednią trwałością.

Styropian, jako materiał izolacji ter-micznej, charakteryzuje się całkowitąstabilnością kształtu i właściwości. Pły-ty styropianowe nie zmieniają swoichwymiarów, nie pęcznieją i są całkowi-cie odporne na zawilgocenie.

Ściana ze szczeliną powietrzną we-ntylowaną jest zaprojektowana zgo-dnie z fizyką budowli i dzięki temu jejfunkcjonowanie jest wolne od proble-mów związanych z kondensacją parywodnej. Mur konstrukcyjny osłoniętystyropianową warstwą izolacyjną, pozbawioną szczelin i mostków cieplnych, nie jest narażony na zawil-gocenie i wahania temperatury.

Page 61: ABC Izolacji Ze Styropianu

61

ŚŚcciiaannaa sszzcczzeelliinnoowwaa

ZZaalleettyy iizzoollaaccjjii ssttyyrrooppiiaannoowweejjww śścciiaanniiee sszzcczzeelliinnoowweejj::

•• ppoopprraawwnnee wwłłaaśścciiwwoośśccii iizzoollaaccyyjjnneeppoodd wwzzggllęęddeemm ffiizzyykkaallnnyymm,, wwyy--rróówwnnaannaa tteemmppeerraattuurraa ii kkoommffoorr--ttoowwyy mmiikkrrookklliimmaatt wwee wwnnęęttrrzzuu

•• ooddppoorrnnoośśćć nnaa zzaawwiillggoocceenniieeii uusszzkkooddzzeenniiaa mmeecchhaanniicczznnee ppoodd--cczzaass bbuuddoowwyy

•• mmoożżlliiwwoośśćć ddooppaassoowwaanniiaa ggrruubboośścciimmaatteerriiaałłuu iizzoollaaccyyjjnneeggoo ddoo wwyymmaa--ggaańń ww ttyymm zzaakkrreessiiee

•• zzbbyytteecczznnoośśćć ddooddaattkkoowweejj iizzoollaaccjjiiwwnnęękk ggrrzzeejjnniikkoowwyycchh,, iittpp..

•• mmoożżlliiwwoośśćć kkoonnssttrruuoowwaanniiaa śścciiaannyybbeezz lluubb zzee sszzcczzeelliinnąą wweennttyylloowwaa--nnąą

•• mmoożżlliiwwoośśćć ddooddaattkkoowweejj iizzoollaaccjjiiśścciiaann ssttaarryycchh bbuuddyynnkkóóww ppoopprrzzeezzddoołłoożżeenniiee nnoowweejj wwaarrssttwwyy

•• mmoożżlliiwwoośśćć ddooddaattkkoowweeggoo iizzoolloo--wwaanniiaa śścciiaann ddwwuuwwaarrssttwwoowwyycchhppoopprrzzeezz wwddmmuucchhiiwwaanniiee ggrraannuulleekkssttyyrrooppiiaannoowwyycchh

•• cciiąąggłłaa wwaarrssttwwaa iizzoollaaccyyjjnnaa,, wwoollnnaaoodd mmoossttkkóóww tteerrmmiicczznnyycchh ddzziięękkiitteemmuu,, iiżż ppłłyyttyy nniiee zzmmiieenniiaajjąąwwyymmiiaarróóww ii nniiee uulleeggaajjąąoossaaddzzaanniiuu..

PPrrzzyykkłłaadd mmoożżlliiwwyycchhoosszzcczzęęddnnoośśccii eenneerrggiiii

RRoocczznnee zzaappoottrrzzeebboowwaanniiee nnaa ggaazzww ooddnniieessiieenniiuu ddoo 11mm22 śścciiaannyysszzcczzeelliinnoowweejj::

mmuurryy bbeezz iizzoollaaccjjii ((wwssppóółłcczzyynnnniikkpprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa UU == 11..3333WW//mm22KK))::

ookk.. 1144 mm33 ggaazzuu

zz eekkoonnoommiicczznniiee uuzzaassaaddnniioonnąą ssttyyrroo--ppiiaannoowwąą iizzoollaaccjjąą oo ggrruubboośśccii 1122ccmm,,bbeezz sszzcczzeelliinnyy wweennttyylloowwaanneejj ((wwssppóółł--cczzyynnnniikk pprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa UU ==00..3300 WW//mm22KK))::

ookk.. 33 mm33 ggaazzuu

KKoommffoorrtt ww lliicczzbbaacchh

Z powyższego przykładu można ła-two obliczyć, jakie oszczędności ener-gii i związanych z nią kosztów możnaosiągać rok po roku, stosując skutecz-ną izolację cieplną. Z przykładu trud-no natomiast wyliczyć, ale za tomożna sobie łatwo wyobrazić, jak po-prawia się mikroklimat cieplny w do-brze zaizolowanym wnętrzu.

Na zewnątrz może padać deszczlub śnieg, może grzmieć, a za ener-gooszczędną ścianą zawsze ciepło,sucho i cicho.

Page 62: ABC Izolacji Ze Styropianu

62

1100.. SSttyyrrooppiiaannoowwee ppuussttaakkii iizzoollaaccyyjjnnoo--sszzaalluunnkkoowwee

Od wielu lat znane są równieżw naszym kraju systemy wznoszeniaścian zewnętrznych budynków ze sty-ropianowych pustaków, które pełniąw trakcie budowy funkcję tzw. szalun-ku traconego dla żelbetowej ramykonstrukcyjnej, a w trakcie eksploata-cji budynku stanowią izolację termicz-ną przegrody. Kształtki o całkowitejgrubości 25cm pozwalają na uzyska-nie w ich wnętrzu nośnych elementówżelbetowych lub betonowych o grubo-ści średnio 15cm oraz dwóch warstwzewnętrznej i wewnętrznej okładzinytermoizolacyjnej o łącznej grubości10cm i dodatkowo przewiązanych sty-ropianem. Dzięki temu średni współ-czynnik przenikania ciepła ścianw takich systemach jest niższy od 0.30 W/m2K. System tego typu po-zwala na wznoszenie budynków dowysokości 25m, o zróżnicowanymcharakterze i obciążeniach użytko-wych. Dobór przekrojów słupów no-śnych oraz ich zbrojenia odbywa sięstosownie do faktycznych potrzebw projekcie konstrukcyjnym obiektu.

Podstawowe rodzaje kształtek two-rzące system tego typu to, np.:- pustak podstawowy, prosty stano-

wiący główny element ściany pła-skiej

- pustak nadprożowy, zwyklew kształcie litery U

- pustaki zawiasowe, pozwalającena realizację załamania ścian poddowolnym kątem w zakresie od 0 do 90o

- pustaki korekcyjne wysokości- pustaki wieńcowe, itp.- kształtki dachowe, pod dachówkę,

mocowane bezpośrednio do kro-kwi.

Do zewnętrznego wykończeniaścian z kształtek styropianowych sto-suje się tynki cienkowarstwowe zbro-jone siatką z włókna szklanego, aletakże okładziny z cegły klinkierowej,ceramicznej, wapienno-piaskowej,drewna lub tworzyw sztucznych. Po-wierzchnie wewnętrzne najczęściejwykańcza się płytami gipsowo-karto-nowymi, klejonymi bezpośrednio dostyropianu. Instalacje elektryczne,wodne i kanalizacyjne mogą być pro-wadzone w wewnętrznej warstwie sty-ropianowej, przed przyklejeniem płytgipsowych. Mocowanie stolarki okien-nej oraz zawieszanie na ścianachciężkich elementów wyposażenia rea-lizuje się przy użyciu kołków rozporo-wych sięgających do rdzeniabetonowego ściany.

Page 63: ABC Izolacji Ze Styropianu

63

SSttyyrrooppiiaannoowwee ppuussttaakkii iizzoollaaccyyjjnnoo--sszzaalluunnkkoowwee

Dzięki różnorodności kształtówmożliwe jest bardzo szybkie wznosze-nie jednorodnej pod względem technologii ściany, łączenie jej z do-wolnymi ściankami wewnętrznymii stropami.

Zastosowanie styropianowych pu-staków pozwala również:- ograniczyć zużycie energii

grzewczej w trakcie eksploatacjibudynku dzięki skutecznej i ciągłejizolacji termicznej ścian i dachu

- obniżyć materiałochłonność, ko-szty transportu oraz energochłon-ność procesu budowy obiektu

- ograniczyć znacznie ilość odpa-dów oraz zużycie tradycyjnychmateriałów szalunkowych

- ograniczyć niezbędne wyposażeniew narzędzia

- zredukować nakłady robociznyprzy wznoszeniu ścian, izolowaniudachu

- obniżyć koszty inwestycyjne w po-równaniu np. z ceramiczną ścianąwarstwową.

Wielu inwestorów wybiera tę tech-nologię wznoszenia ścian ze względuna możliwość samodzielnego wyko-nawstwa. Wystarcza bowiem krótkieszkolenie i fachowe doradztwo przed-stawicieli firm produkujących tego ty-pu systemy, aby własnoręczniewznieść ściany swojego domu.

Page 64: ABC Izolacji Ze Styropianu

64

1111.. DDoocciieeppllaanniiee śścciiaann bbuuddyynnkkóóww mmeettooddąą lleekkkkąą ssuucchhąą

Najbardziej rozpowszechniony spo-sób mocowania izolacji ścian zewnę-trznych, polegający na klejeniui mechanicznym mocowaniu kołkamirozporowymi styropianu, ma wiele za-let, ale także i pewne ograniczenialub utrudnienia. Wymaga stosowaniadobrych jakościowo i zgodnych podwzględem struktury chemicznej masklejących i tynku, fachowego wyko-nawstwa, dobrych warunków atmo-sferycznych i wreszcie dodatnichtemperatur powietrza zewnętrznego.W ogólnym koszcie dociepleniaudział materiału izolacyjnego jest sto-sunkowo niewielki, decydujący wpływmają materiały pozostałe.

Z wymienionych wyżej względówniektórzy inwestorzy chętnie więc się-gają do innych metod mocowaniawarstwy styropianowej izolacji, np.metody lekkiej suchej.

Przebieg prac w tej metodzie jestnastępujący:1. Mocowanie do ściany budynku

poziomych i ewentualniestężających lub dystansujących,pionowych elementów rusztukonstrukcyjnego drewnianego,stalowego lub z tworzywsztucznych przy użyciu kołkówrozporowych; w praktycestosowane są różnego rodzajuruszty specjalnie produkowanew tym celu, a często równieżnajprostsze układyz impregnowanych łatdrewnianych.

2. W przestrzeniach pomiędzygałęziami rusztu umieszczany jeststyropian, szczelnie wpasowanyw ruszt i zamocowany przy użyciukołków kotwiących ze specjalnymitalerzykami dociskowymi; szczelnedopasowanie styropianugwarantuje ciągłość izolacjii skuteczność ochrony cieplnejprzegrody, a także ochronę przedprzewiewaniem.

3. Do rusztu mocowana jestnastępnie warstwa osłonowaizolacji w postaci np. wąskich,poziomych elementów z tworzywasztucznego (tzw. siding’u),impregnowanych desekdrewnianych, płyt ligno-cementowych, blachy fałdowej lubtrapezowej, itp.

4. Pomiędzy warstwą osłaniającą(zwłaszcza szczelną) a styropianemnależy pozostawić szczelinępowietrzną otwartą u dołu i u góryściany, aby umożliwić ruchpowietrza w tej szczeliniei usuwanie spod szczelnejokładziny pary wodnejdyfundującej z wnętrzapomieszczenia.

Page 65: ABC Izolacji Ze Styropianu

65

DDoocciieeppllaanniiee śścciiaann bbuuddyynnkkóóww mmeettooddąą lleekkkkąą ssuucchhąą

Zalety tej metody docieplania bu-dynków to niewątpliwie:- prosty montaż, często podejmowa-

ny samodzielnie przez właścicielimałych budynków

- niezależność wykonawstwa od wa-runków atmosferycznych

- niski koszt.

Niedogodnością tej metody możebyć natomiast obniżenie oporu ciepl-nego docieplenia przez materiał ru-sztu.

UUżżyycciiee ssttyyrrooppiiaannuu,, jjaakkoo mmaatteerriiaałłuuiizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj ww mmeettooddzziiee lleekk--kkiieejj ssuucchheejj,, jjeesstt sszzcczzeeggóóllnniiee kkoorrzzyysstt--nnee zzee wwzzggllęędduu nnaa sszzcczzeellnnoośśććssttrruukkttuurraallnnąą tteeggoo mmaatteerriiaałłuu nnaa pprrzzee--wwiieewwaanniiee oorraazz jjeeggoo ppeełłnnąą ooddppoorr--nnoośśćć nnaa zzaawwiillggoocceenniiee..

Page 66: ABC Izolacji Ze Styropianu

66

1122.. MMoossttkkii tteerrmmiicczznnee ww pprrzzeeggrrooddaacchh bbuuddoowwllaannyycchh

W ostatnich latach obserwowaćmożna ogromny wzrost zainteresowa-nia technologiami i materiałami za-pewniającymi skuteczną ochronęcieplną budynków. Nie jest to jedynieefekt zaostrzenia przepisów lub sank-cji służących do ich egzekwowania,ale autentyczna zmiana motywacjiużytkowników. Powstały w ten sposóbpopyt na budownictwo energo-oszczędne jest zaspokajany w sposóbnieco przypadkowy bez kompleksowejpodaży zweryfikowanych rozwiązańi technologii oraz przy agresywnej re-klamie. Nie towarzyszy temu nato-miast intensywna akcja edukacjiprojektantów, wykonawców i inwesto-rów w tej dziedzinie. Stąd więc częstospotyka się obiekty zaprojektowanei wykonane w sposób niespójny,w których przy relatywnie grubej war-stwie izolacji termicznej popełnionoszereg błędów dotyczących, np.:kształtowania i orientacji bryły budyn-ku, rozmieszczenia i wielkości okien,ciągłości termoizolacji w węzłach kon-strukcyjnych, itp.

Paradoksalnie, właśnie przy dobrzeizolowanych przegrodach relatywnieduże znaczenie zyskują błędy popeł-niane przy kształtowaniu detali kon-strukcyjnych przegród. Dobrze znanepojęcie „mostków cieplnych“ jest u nasnajczęściej kojarzone tylko z możliwo-ścią wykroplenia pary wodnej w tychmiejscach i tzw. przemarzaniem prze-gród. Mało kto, natomiast, zastanawiasię nad zwiększonymi stratami energii

w tych miejscach. Dodatkowe stratyciepła z tego tytułu w znaczący sposóbzmieniają bilans cieplny przegrody.Tylko całościowa charakterystyka ter-miczna przegród zewnętrznych po-zwala na pełną ocenę własnościizolacyjnych projektowanego obiektu.Tymczasem przyszli użytkownicy otrzy-mują co najwyżej atrakcyjne informa-cje na temat wartości miejscowego(zawsze więc najkorzystniejszego)współczynnika przenikania ciepła.

W stosunku do miejscowych warto-ści współczynnika przenikania ciepła,które wciąż jeszcze są traktowane ja-ko miarodajny opis własności ciepl-nych całych przegród, rzeczywistewartości tego współczynnika (a więci w efekcie strat cieplnych) mogą byćwyższe od kilkudziesięciu do stu i wię-cej procent.

Wg obecnie obowiązującej normyPN-EN ISO 6946: 1998 „Opór ciepl-ny i współczynnik przenikania ciepła“,współczynnik przenikania ciepła dlaprzegród z mostkami liniowymii punktowymi oblicza się według wzoru:

w którym:Uo - współczynnik przenikania ciepła

bez uwzględniania wpływu most-ków

Yi - liniowy współczynnik przenikania

ciepła mostka liniowego o nume-rze „i“

U U o

LA

i

X

Aj

i i j= + +å åY

Page 67: ABC Izolacji Ze Styropianu

termicznych w ścianie trójwarstwowejjest bardzo trudne, natomiast dużeszanse na uniknięcie strat ciepław węzłach konstrukcyjnych daje ścia-na dwuwarstwowa, w której zew-nętrzna warstwa termoizolacji styro-pianowej jest klejona i mocowanamechanicznie do wzniesionej uprze-dnio warstwy konstrukcyjnej. Techno-logia ta jest w naszym kraju niemalwyłącznie stosowana tylko do docie-plania budynków istniejących. Okle-janie styropianem ściany nośnej,nawet przy niezbyt fachowym wyko-nawstwie, pozwala uzyskać niemalidealną ciągłość tej warstwy, ułatwianadzór robót, jak również nie kolidu-je w żaden sposób z wymaganiamiwytrzymałościowymi konstrukcji nośnej.

MMoossttkkii bbaallkkoonnoowwee

Rys.1. Nieizolowany wspornik żelbe-towy płyty balkonowej, Y = 0.71 W/(mK), lM = 0.56 W/(mK).

67

MMoossttkkii tteerrmmiicczznnee ww pprrzzeeggrrooddaacchh bbuuddoowwllaannyycchh

Li - długość mostka liniowego o nu-

merze „i“Xj - współczynnik przenikania ciepła

mostka punktowego o numerze „j“A - pole powierzchni przegrody

w świetle przegród do niej prosto-padłych.

Wartość U można również w projek-towaniu indywidualnym wyliczaćw sposób uproszczony ze wzoru:

U = Uo + DU

gdzie:DU - dodatek wyrażający wpływ mo-

stków i równy:0.05 dla ścian zewnętrznych pełnych,

stropów poddasza, stropodachów0.10 dla ścian zewnętrznych z otwo-

rami okiennymi i drzwiowymi0.15 dla ścian zewnętrznych z otwo-

rami i wspornikami balkonowymi.

Miejscami , w których występują do-datkowe straty cieplne, są między in-nymi: narożniki, połączenia ścianzewnętrznych ze stropami i ścianamiwewnętrznymi, ościeża okienne, itp.Takich strat nie można uniknąć, nie-zależnie od materiałów i konstrukcjiściany.

Możliwe i konieczne jest natomiastdbanie o ciągłość izolacji termicznejw ścianie warstwowej, prawidłoweizolowanie wieńców stropowych, za-stępowanie przewiązań murowychpunktowymi kotwami stalowymi, wła-ściwe osadzanie stolarki, itp. Sku-teczne unikanie takich mostków

Page 68: ABC Izolacji Ze Styropianu

Żelbetowe wsporniki balkonowe sąpowszechnie stosowane w naszymkraju i najczęściej, niestety, w prymi-tywnej formie ciągłej, nieizolowanejpłyty. W tym przypadku liniowy współ-czynnik przenikania ciepła przez mo-stek w przegrodzie dwuwarstwowejwynosi łącznie dla obydwu stron 0.71 W/(mK) (rys. 1). Tak więc w przy-padku ściany o współczynniku Uo =

0.3 W/m2K i powierzchni (bez okien)7m2 obecność balkonu o długości3mb powoduje wzrost strat cieplnychprzez tę ścianę o 100%, a rzeczywistywspółczynnik przenikania ciepła wy-niesie wtedy:

U = 0.3 + 3 x 0.71 / 7 = 0.6 W/m2K.

W literaturze fachowej można na-potkać zalecenia dotyczące zarównoizolowania wspornika balkonowegood wnętrza, jak i płyty balkonowej odzewnątrz.

Rys.2. Ocieplenie płyty balkonowejstyropianem od wnętrza: A - tylkood dołu, B - z obydwu stron,YA= 0.57 W/(mK); YB= 0.50

W/(mK); a = 25cm, b = 25cm, lM = 0.56 W/(mK).

Rys.3. Obustronne ocieplenie płytybalkonowej styropianem od ze-wnątrz, Y = 0.48 W/(mK), a = b = 2cm, lM = 0.56 W/(mK).

Wartości liniowych współczynnikówprzenikania ciepła wynoszą odpowie-dnio: 0.57 W/(mK) - rys. 2A, 0.50W/(mK) - rys. 2B i 0.48 W/(mK) - rys. 3. Jak widać więc z przytoczonychdanych, osłanianie od zewnątrz płytybalkonowej jest nieco skuteczniejsze,przy małej nawet grubości materiałuocieplającego. Konieczne tu jest sta-ranne wykonawstwo warstw osłania-jących izolację oraz ewentualnakonserwacja w trakcie użytkowania.

Docieplanie okolic mostka cieplne-go od wnętrza nie jest zwykle zaleca-ne, gdyż oprócz trudności naturyużytkowej czy estetycznej, może onododatkowo wiązać się z typowymw takiej sytuacji ryzykiem kondensacjipary wodnej pod termoizolacją i ple-śnieniem ściany wokół warstwy ocie-plenia.

68

MMoossttkkii tteerrmmiicczznnee ww pprrzzeeggrrooddaacchh bbuuddoowwllaannyycchh

Page 69: ABC Izolacji Ze Styropianu

69

1133.. IIzzoolloowwaanniiee nnaacchhyylloonnyycchh ppoołłaaccii ddaacchhoowwyycchh ii ssttrrooppooddaacchhuu ppooddddaasszzaa uużżyyttkkoowweeggoo

W lecie promieniowanie słonecznepowoduje bardzo silne nagrzewaniepowierzchni dachu i powstawaniepod nim tropikalnego mikroklimatu.W zimie chłodem ciągnie ze wszyst-kich kątów i zakamarków. Poddaszenie nadaje się praktycznie do żadne-go użytku, nie mówiąc już o mieszka-niu.

Dobre zaizolowanie połaci dachuprzynosi podwójne korzyści: dodat-kową powierzchnię mieszkalnąi oszczędność energii. Szczególniew zimie jest to dobrze widoczne. Jeślina dachu budynku mieszkalnegoutrzymuje się śnieg, oznacza to, żedach jest dobrze ocieplony i energiapozostaje we wnętrzu.

W innym przypadku mieszkańcy wy-dają swoje ciężko zarobione pienią-dze na wytapianie śniegu. Lepiej jestje zainwestować w styropianową izo-lację termiczną tak, aby przez dachnie uciekało ciepło.

WWsskkaazzóówwkkaa

PPrrzzyy iizzoolloowwaanniiuu nnaacchhyylloonnyycchh ppoołłaa--ccii ddaacchhoowwyycchh nnaalleeżżyy zzwwrróócciiććsszzcczzeeggóóllnnąą uuwwaaggęę nnaa ddoobbrree zzwweennttyy--lloowwaanniiee pprrzzeessttrrzzeennii ppoommiięęddzzyy wwaarr--ssttwwąą iizzoollaaccjjii cciieeppllnneejj ii ppookkrryycciieemm..

NNoowwee tteecchhnnoollooggiiee iizzoolloowwaanniiaa ppoo--łłaaccii ddaacchhoowwyycchh bbęęddąą pprrzzeeddssttaawwiioonneeww ddaallsszzeejj cczzęęśśccii tteeggoo rroozzddzziiaałłuu..

Przy wentylowaniu połaci dacho-wych należy przestrzegać następują-cych zasad:• przekrój otworów wentylacyjnych

wlotowych w okapie każdej połacidachu wynosi 200cm2 na każdymetr bieżący krawędzi dachu

• przekrój otworów wylotowychw szczycie dachu wynosi przynaj-mniej 200cm2 na metr bieżący

• wysokość szczeliny wentylacyjnejnad powierzchnią termoizolacjiwynosi co najmniej 2cm.

Page 70: ABC Izolacji Ze Styropianu

70

IIzzoolloowwaanniiee ddaacchhóóww

Płyty styropianowe izolacji cieplnejbardzo dobrze nadają się doocieplania pochyłych dachów i pod-daszy ze względu na:• wysokie właściwości izolacyjne• niską cenę w stosunku do jakości

i uzyskiwanych oszczędności• łatwość obróbki i bezpieczną

pracę przy tym materiale.

Płyty styropianowe mogą byćstosowane samodzielnie lub jakoskładnik prostego prefabrykatuizolacyjnego, w połączeniu z powłokąz papy lub folii.

Ponad krokwiami

Styropian odmiany EPS 100 038 DACH/PODŁOGA (PS-E FS 20)*

Pomiędzy krokwiami

Styropian odmiany EPS 50 042 (PS-E FS 12)

Pod krokwiami

Styropian odmiany EPS 70 040 FASADA, EPS 80 036 FASADA (PS-E FS 15)

* Płyty powinny być łączone na pióro i wpust

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa zzee ssttyyrrooppiiaannuu mmoożżee bbyyćć ssttoossoowwaannaa ww nnaassttęęppuujjąąccyycchh kkoonnffiigguurraaccjjaacchh::

Page 71: ABC Izolacji Ze Styropianu

71

1133..11.. IIzzoollaaccjjaa ppoonnaadd kkrrookkwwiiaammii

SSttyyrrooppiiaannoowwyy „„ppłłaasszzcczz iizzoollaaccyyjjnnyy““

Taki sposób umieszczenia izolacjitermicznej pozwala na wytworzenieciągłej, pozbawionej mostków ter-micznych i przerw, powłoki. Do izolo-wania dachu ponad krokwiamistosuje się zwykle specjalne, komplet-ne systemy dachowe profilowanychkształtek izolacyjnych ze styropianuo właściwej odmianie. Zastosowaniepłyt łączonych na pióro i wpust gwa-rantuje uzyskanie szczelności samegozłącza.

WWsskkaazzóówwkkaa::

TTeeggoo rrooddzzaajjuu uukkłłaadd wwaarrssttwwww ddaacchhuu ppoowwiinniieenn bbyyćć bbrraannyy ppoodduuwwaaggęę oodd ppoocczząąttkkuu pprroocceessuu pprroo--jjeekkttoowwaanniiaa wwiięęźźbbyy ddaacchhoowweejj

zzee wwzzggllęędduu nnaa iinnnnee uukksszzttaałłttoo--wwaanniiee ookkaappuu,, wwiiaattrroowwnniicc,,

iittpp..

TTeeggoo ttyyppuu ddaacchh ppoowwiinniieenn bbyyćć wwyy--kkoonnyywwaannyy pprrzzeezz wwyykkwwaalliiffiikkoowwaa--nnyycchh,, ddoośśwwiiaaddcczzoonnyycchh pprraaccoowwnnii--kkóóww,, ccoo ggwwaarraannttuujjee uuzzyysskkaanniiee oodd--ppoowwiieeddnniieejj jjaakkoośśccii ii ttrrwwaałłoośśccii ppoo--wwłłookkii ddaacchhoowweejj.. SSzzcczzeeggóółłoowweewwyyttyycczznnee rreeaalliizzaaccjjii ddaacchhuu ssąą śścciiśślleezzwwiiąązzaannee zz rrooddzzaajjeemm ssyysstteemmuu ii zzwwyy--kkllee ssąą ppooddaawwaannee ww wwyycczzeerrppuujjąąccyyssppoossóóbb pprrzzeezz pprroodduucceennttaa ww iinnssttrruukk--ccjjii ssttoossoowwaanniiaa..

pokryciełaty

kontrłatystyropian

izolacja przeciwwiatrowadeskowanie

krokwiepodbicie

Page 72: ABC Izolacji Ze Styropianu

72

1133..22.. IIzzoollaaccjjaa ppoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii

Umieszczenie styropianowej izolacjitermicznej pomiędzy krokwiami po-zwala, oszczędzając energię cieplną,jednocześnie maksymalnie wykorzy-stać przestrzeń w budynku.

Przy takiej konstrukcji stropodachuuzyskuje się wewnątrz pomieszczeniagładką, ciągłą powierzchnię ściani sufitu.

Przy odrobinie zręczności w majster-kowaniu, każdy może samodzielniepodjąć się wykonania izolacji w tensposób. Pod względem technicznymjest to rozwiązanie najprostsze.

Nie są tu również potrzebne żadnedrogie lub specjalistyczne narzędzia,wystarczy jedynie ostry nóż, ręczna pi-ła płatnica, a do tego młotek i ocyn-kowane gwoździe lub klej.

Do boków krokwi przybija się naj-pierw drewniane listwy dystansowelub przycina pasek styropianu o gru-bości 4cm.

Płyty styropianowe są następnie do-cinane na odpowiednią szerokośći wciskane szczelnie pomiędzy kro-kwie. Zaleca się układanie izolacji sty-ropianowej w dwóch, wzajemnieprzesuniętych warstwach.

W ten sposób wypełnia się całą po-wierzchnię dachu w pomieszczeniu.Przy typowym układzie warstw nie na-leży zapomnieć o zastosowaniu paro-izolacji od wnętrza pomieszczenia(np. folia polietylenowa) oraz wiatro-izolacji od strony zewnętrznej (specjal-na odmiana folii paroprzepuszczal-nej).

Bardzo ważne jest przy tym utrzy-manie szczeliny wentylowanej pomię-dzy izolacją termiczną a pokryciemdachowym. Dzięki temu para wodnadyfundująca z wnętrza pomieszczeniamoże być bez kondensacji usunięta zeszczeliny wentylacyjnej do otoczenia.Taki układ zapewnia dużą trwałośćcałego dachu.

2 warstwa

1 warstwa

2 warstwa

Page 73: ABC Izolacji Ze Styropianu

73

IIzzoollaaccjjaa ppoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii

JJaakk ggrruubbee ppoowwiinnnnyy bbyyćć ssttyyrrooppiiaa--nnoowwee ppłłyyttyy iizzoollaaccjjii cciieeppllnneejj??

Drewniane krokwie konstrukcji da-chowej stanowią nieuniknione mostkicieplne. Aby wyrównać dodatkowestraty cieplne przez mostki stosuje sięczęsto następującą prostą zasadę: nakażde 10% udziału krokwi w całej po-wierzchni dachu grubość izolacji ter-micznej powiększa się o 2cm. W tensposób uzyskuje się, niezależnie odistnienia mostków cieplnych, optymal-ny efekt izolacyjny całej przegrody.

PPrrzzyykkłłaadd mmoożżlliiwwoośśccii oosszzcczzęę--ddzzaanniiaa eenneerrggiiii

RRoocczznnee zzaappoottrrzzeebboowwaanniiee nnaa eenneerr--ggiięę ggrrzzeewwcczząą pprrzzyyppaaddaajjąąccee nnaa 11mm22

nnaacchhyylloonneeggoo ddaacchhuu wwyynnoossii::

-- ddllaa ddaacchhuu bbeezz ssppeeccjjaallnneejj wwaarrssttwwyyiizzoollaaccyyjjnneejj ((UU == 33..9988 WW//mm22KK))::

ookk.. 3366mm33 ggaazzuu zziieemmnneeggoo

-- ddllaa ddaacchhuu zzee ssttyyrrooppiiaannoowwąą iizzoo--llaaccjjąą cciieeppllnnąą oo ggrruubboośśccii 1144ccmmppoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii ((UU == 00..3300WW//mm22KK))::

ookk.. 33mm33 ggaazzuu zziieemmnneeggoo

UUwwaaggaa

WWssppóółłcczzyynnnniikk pprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaaddllaa ssttrrooppooddaacchhuu,, zz uuwwzzggllęęddnniieenniieemmwwppłłyywwuu ssttrraatt cciieeppłłaa pprrzzeezz mmoossttkkii tteerr--mmiicczznnee,, nniiee mmoożżee bbyyćć,, zzggoodd--nniiee zz pprrzzeeppiissaammii,, wwiięękksszzyy oodd 00..3300 WW//mm22KK.. UUzzaassaaddnniioonnyy eekkoonnoo--mmiicczznniiee,, ddllaa pprrzzeecciięęttnneejj rreellaaccjjii cceennmmaatteerriiaałłóóww ii eenneerrggiiii,, wwssppóółłcczzyynnnniikkpprrzzeenniikkaanniiaa cciieeppłłaa jjeesstt jjuużż oobbeeccnniieewwyyrraaźźnniiee nniiżżsszzyy oodd 00..2200 WW//mm22KK..

Układanie izolacjistyropianowej pomiędzy

krokwiami w dwóch, wzajemnieprzesuniętych warstwach

Page 74: ABC Izolacji Ze Styropianu

74

IIzzoollaaccjjaa ppoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii

A. Izolacja między krokwiamiułożona w sposób typowy

B. Całkowite wypełnienie przestrzenimiędzy krokwiami

Umieszczanie izolacji termicznej tyl-ko między krokwiami jest jeszczewciąż najczęściej stosowane. Należyjednak zauważyć, że ze względu nawysokość krokwi, a także obecnośćszczeliny wentylacyjnej, grubość izola-cji cieplnej jest ograniczona do 10-12cm. Obecnie jest to o wiele zamało, aby spełnić wymagania ochro-ny cieplnej i uzyskać przegrodę o ekonomicznie uzasadnionej charak-terystyce cieplnej.

U = 0.2 W/m2K

1. Pokrycie dachowe

2. Łaty drewniane (np. 3x5cm)

3. Kontrłaty (np. 5x5cm)

4. Papa izolacyjna

5. Deskowanie

6. Krokwie (np. 8x16)

7. Pierwsza warstwa izolacji cieplnej EPS 50 042 (PS-E FS 12), 8cm

8. Druga warstwa EPS 50 042 (PS-E FS 12), 8cm

9. Trzecia warstwa EPS 50 042 (PS-E FS 12), 5cm

10. Łaty (5x5cm)

11. Paroizolacja

12. Łaty lub deskowanie oszczędne

13. Płyta suchego tynku

14. Tapeta, boazeria, itp.

Przestrzeńwentylowana

Pokrycie dachowe

Page 75: ABC Izolacji Ze Styropianu

75

IIzzoollaaccjjaa ppoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii

CCaałłkkoowwiittee wwyyppeełłnniieenniieessttyyrrooppiiaanneemm pprrzzeessttrrzzeenniippoommiięęddzzyy kkrrookkwwiiaammii -- ssppoossóóbb wwyykkoonnaanniiaa::

1. Wysokość krokwi wynosi zwykleok. 16cm. Produkowane grubościpłyt styropianowych pozwalająz łatwością dobrać warstwy izolacjido tego wymiaru tak, aby dobrzewykorzystać całą przestrzeń mię-dzy krokwiami. Zaleca się stoso-wanie dwóch warstw izolacjimiędzy krokwiami.

2. Pierwsza warstwa styropianu: od-stęp między krokwiami należy do-kładnie zmierzyć, dociąć płytyi wciskając umieścić je na swoimmiejscu.

3. Druga warstwa styropianu: płytyukładać jak poprzednio z przesu-nięciem spoin między warstwami.

4. Większe szczeliny należy ewentual-nie uzupełnić materiałem odpado-wym, mniejsze przy użyciu piankimontażowej.

5. Drewniane łaty 5x5cm należyprzymocować prostopadle dospodu krokwi, w odstępie 50cm, tj.na szerokość płyty styropianowej.

6. Między łaty należy wsunąć trzeciąwarstwę izolacji cieplnej.

7. Na łatach mocowana jest paroizo-lacja.

8. Następnie mocowane są płaskiełaty lub oszczędne deskowaniepod suchy tynk.

9. Ułożyć warstwę suchego tynkuo właściwościach dostosowanychdo rodzaju pomieszczenia.

10.Wykończyć wewnętrzną po-wierzchnię płyty gipsowej poprzezszpachlowanie, oklejanie tapetąlub obłożenie boazerią.

Page 76: ABC Izolacji Ze Styropianu

76

1133..33.. IIzzoollaaccjjaa ppoodd kkrrookkwwiiaammii

Umieszczenie styropianowej izolacjitermicznej pod krokwiami pozwalaosiągnąć ciągłą barierę dla przepły-wu ciepła, praktycznie bez szczelin,przez które mogłaby uciekać energiaogrzewania.

Przy tego rodzaju rozwiązaniachstosowane są chętnie prefabrykowanepłyty warstwowe, składające się z izo-lacji termicznej, powłok izolacyjnychi warstwy powierzchniowej z płyty gi-psowej lub wylewki cementowej. Dzię-ki temu montaż ocieplenia jest szybkii czysty, więc od razu można przystą-pić do wykańczania powierzchni. Uni-ka się też w ten sposób pośredniegomocowania dolnej warstwy styropianudo konstrukcji dachu, przed ułoże-niem warstwy wierzchniej.

Materiał izolacyjny jest bardzo lekkii dlatego jego umieszczanie pod na-chylonymi krokwiami jest łatwe. Moż-na stosować pojedyncze warstwyizolacji termicznej, jeśli ich opór ciepl-ny będzie wystarczający. Dużą izola-cyjność cieplną pozwala jednakuzyskać dopiero układ dwuwarstwo-wy.

Pierwsza warstwa izolacyjna wciska-na jest pomiędzy łaty, następna zaś,razem z wierzchnią warstwą wykoń-czeniową, jest mocowana do specjal-nego rusztu z łat. Rozstaw łatpowinien być tak dobrany, aby możli-we było prawie bezodpadowe ukła-danie obydwu warstw izolacji cieplnej,a także właściwe pod względemwytrzymałościowym mocowaniewierzchniej warstwy suchego tynkulub innego materiału wykończeniowe-go.

Do mocowania wszystkich warstwizolacyjnych należy używać gwoździocynkowanych. Materiał izolacji ter-micznej nie ulega odkształceniomw takim stropodachu. Dzięki temuuzyskuje się bardzo dużą trwałość ca-łej konstrukcji i jej bezawaryjne funk-cjonowanie izolacyjne.

UUmmiieesszzcczzaanniiee wwaarrssttww iizzoollaaccyyjjnnyycchhppoodd kkoonnssttrruukkccjjąą ddaacchhuu wwiiąążżee ssiięę zzeezzmmnniieejjsszzeenniieemm kkuubbaattuurryy ppooddddaasszzaa..

Page 77: ABC Izolacji Ze Styropianu

77

IIzzoollaaccjjaa ppoodd kkrrookkwwiiaammii

IIzzoollaaccjjaa ddaacchhuu uummiieesszzcczzoonnaa ppooddkkrrookkwwiiaammii

ZZaalleettyy::

• perfekcyjna pod względem fizykibudowli izolacja cieplna dachupochyłego

• korzystna cenowo alternatywa dlasystemu izolacji termicznej kon-strukcji dachowej nad krokwiami

• brak konieczności zdejmowaniapokrycia dachowego przy ociepla-niu poddasza

• szybkie nagrzewanie się całegownętrza poddasza

• łatwy pod względem technicznymmontaż warstw izolacyjnych.

pokryciełaty

kontrłatypokrycie dolne

krokwieruszt z łat drewnianych

pierwsza warstwa styropianudruga warstwa styropianu

podbicie

Page 78: ABC Izolacji Ze Styropianu

78

1144.. IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh

Dachy płaskie w każdym obiekcienależą do grupy najtrudniejszych doprojektowania i najbardziej obciążo-nych elementów. Upał, mróz i śnieg,deszcz, burza i napór wiatru, obciąże-nia mechaniczne od chodzenia lubjeżdżenia, ogrody dachowe, stawiająnajwyższe wymagania stosowanym tumateriałom. Właśnie w takich kon-strukcjach styropian już od prawie 40lat znakomicie się sprawdza.

Powszechnie znany jest fakt, że od-pływ ciepła z budynku odbywa sięnajintensywniej z dołu do góry. W ta-kiej samej mierze odnosi się to dostromych, jak i do płaskich dachów.Duża ilość ciepła jest tracona właśnieprzez dach. Gdy nie został on w spo-sób właściwy i wystarczający zaizolo-wany, to koszty ogrzewania są bardzowysokie, a mikroklimat we wnętrzunie spełnia oczekiwań mieszkańców.

Płaskie dachy nie są wbrew pozo-rom wynalazkiem naszej epoki, alestosowane są od kilku tysiącleci.W naszych czasach otrzymały onejednak nowe funkcje.

Jedną z nich jest na przykład ogróddachowy. Oprócz jego funkcji i walo-rów użytkowych należy wspomniećo niewątpliwym wkładzie znajdującejsię na zielonych dachach roślinnościw poprawę jakości powietrza, zwła-szcza na silnie zurbanizowanych tere-nach dużych miast.

Przy tworzeniu ogrodów dachowychniezbędne są niezawodne układy izo-lacji termicznej i przeciwwilgociowej.Styropian, ze względu na:• swoje właściwości termiczne• odporność wilgotnościową • wytrzymałość mechaniczną, jest podstawowym materiałem izola-cyjnym w tego rodzaju dachach.

ZZee wwzzggllęędduu nnaa ttrruuddnnoośśccii zz pprroojjeekk--ttoowwaanniieemm ii rreeaalliizzaaccjjąą ttaakkiicchh ssttrrooppoo--ddaacchhóóww,, jjeesstt ttoo zzaaddaanniiee wwyyłłąącczznniieeddllaa ffaacchhoowwccóóww zz tteejj ddzziieeddzziinnyy..

Page 79: ABC Izolacji Ze Styropianu

79

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy

Ogólny podział stropodachówpłaskich jest związany z ich układemkonstrukcyjnym:

9. Warstwa ochronna powierzchni8. Pokrycie dachowe7. Warstwa odpowietrzająca (wyrównująca ciśnienie pary wodnej pod

pokryciem)6. Przestrzeń wentylowana5. Styropianowa izolacja termiczna4. Konstrukcja wsporcza górnej płaszczyzny stropodachu wentylowanego3. Paroizolacja2. Warstwa wyrównawcza i rozdzielcza1. Konstrukcja nośna stropu

ZZaalleeccaannaa ooddmmiiaannaa ssttyyrrooppiiaannuu::SSttrrooppooddaacchh nniieewweennttyylloowwaannyy:: ccoo nnaajjmmnniieejj EEPPSS 110000 003388 DDAACCHH//PPOODDŁŁOOGGAA ((PPSS--EE FFSS 2200))SSttrrooppooddaacchh wweennttyylloowwaannyy:: EEPPSS 5500 004422 ((PPSS--EE FFSS 1122)) ((jjeeśśllii iizzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaanniiee jjeesstt oobbcciiąążżoonnaa kkoonnssttrruukkccyyjjnniiee))GGrruubboośśćć wwaarrssttwwyy iizzoollaaccyyjjnneejj ww bbuuddyynnkkaacchh mmiieesszzkkaallnnyycchh:: nniiee mmnniieejj nniiżż 1155ccmm..

Stropodach niewentylowany Stropodach wentylowany

Page 80: ABC Izolacji Ze Styropianu

80

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

11.. WWaarrssttwwaa wwyyrróówwnnaawwcczzaa

Jej zadaniem jest wyrównanie po-wierzchni masywnej warstwy kon-strukcyjnej stropu i jej przygotowaniedo układania warstw następnych.

22.. WWaarrssttwwaa rroozzddzziieellcczzaa

Dzięki obecności warstwy rozdziel-czej na stropie:

• likwidowany jest wpływ rys pocho-dzących od skurczów i naprężeńwarstwy konstrukcyjnej na wyższewarstwy stropodachu

• eliminowany jest wpływ chropowa-tości i oddziaływań chemicznychna warstwę izolacji cieplnej.

33.. PPaarrooiizzoollaaccjjaa

Paroizolacja ogranicza penetracjępary wodnej do wnętrza stropodachui w ten sposób zmniejsza jej szkodliwedziałanie na wszystkie warstwy tejprzegrody.

Page 81: ABC Izolacji Ze Styropianu

81

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

44.. KKoonnssttrruukkccjjaa wwssppoorrcczzaa

Tego typu element występuje jedyniew stropodachu wentylowanym. Kon-strukcja wsporcza górnej połaci stropodachu może być wykonanaz drewna, płyt betonowych, itp. Ob-ciążenia od konstrukcji wsporczej sąprzekazywane bezpośrednio na strop.

55.. IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa

W stropodachu niewentylowanymwarstwa izolacji cieplnej przenosi na-prężenia od wyżej położonych warstwi obciążenia zewnętrznego. Koniecznejest więc zastosowanie tutaj styropia-nu o odpowiedniej wytrzymałości naściskanie, odmiany EPS 100 038DACH/PODŁOGA (PS-E FS 20) lubwyższej, zależnie od obciążeń. W stro-podachu wentylowanym, jeśli warstwaizolacyjna nie jest obciążona kon-strukcją wsporczą, wystarczy zastoso-wanie lekkich odmian styropianu EPS50 042 (PS-E FS 12) lub EPS 70 040FASADA, EPS 80 036 FASADA (15 PS-E FS).

Warstwa styropianowej izolacji speł-nia następujące funkcje w stropodachu:

• zimowa i letnia ochrona cieplna

• oszczędzanie energii

• tworzenie zdrowego i wygodnegomikroklimatu we wnętrzu

• ochrona cieplna konstrukcji nośnej

• ochrona przed kondensacją parywodnej na suficie.

Page 82: ABC Izolacji Ze Styropianu

82

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

Płyty styropianowe mogą być fa-brycznie oklejone jedno- lub dwu-stronnie warstwą izolacji bitumicznej.Produkowana jest również rolowawersja tego materiału, w której styro-pian pocięty na paski jest przyklejonydo warstwy papy. Dzięki przecięciomw styropianie można całość zwijaćw rolki. Przytwierdzanie do podłożajest realizowane poprzez klejenie.W specjalnych przypadkach, możliwejest również mechaniczne mocowanieizolacji do podłoża specjalnymi koł-kami rozporowymi. Należy pamiętać,że styropian może być stosowany jakomateriał izolacyjny w warunkach, kie-dy temperatura długotrwała nie prze-kracza 80oC, a krótkotrwała 95oC.

66.. PPrrzzeessttrrzzeeńń wweennttyylloowwaannaa ((ttyyllkkoo ww ssttrrooppooddaacchhaacchh wweennttyylloo--wwaannyycchh))

Praktyka pokazuje, że odpowiednieprzekroje otworów wentylacyjnych(nawiewnych i wywiewnych) oraz wy-sokość przestrzeni mają decydującywpływ na skuteczne usuwanie parywodnej ze stropodachu. Powierzchniętych otworów określa się najczęściejw promilach całej powierzchni połacidachowych:

Otwory nawiewne Otwory wywiewne

Nachylenie dachu poniżej 3%, wysokośćszczeliny wentylowanej 20cm w sumie 5 o/oo

Nachylenie dachu od 3 do 20%, wysokośćszczeliny wentylowanej 10cm 2 o/oo 2.5 o/oo

Nachylenie dachu powyżej 20%, wysokośćszczeliny wentylowanej 5cm 2 o/oo 2.5 o/oo

Jeśli budynek jest zlokalizowany w cieniu aerodynamicznym innych obiektów, toprzekroje otworów wentylacyjnych powinny być odpowiednio powiększone.Otwory wentylacyjne powinny być osłonięte przed zalewaniem przez deszcz,a także przy pomocy siatek przed ptakami i insektami.

Page 83: ABC Izolacji Ze Styropianu

83

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

77.. WWaarrssttwwaa ooddppoowwiieettrrzzaajjąąccaa

Zadaniem warstwy odpowietrzają-cej jest równomierne rozprowadzeniepod pokryciem pary wodnej, któraprzy podgrzaniu przez słońce po-wierzchni pokrycia dachowego odpa-rowuje intensywnie z zawilgoconychprzez dyfuzję stref stropodachu lubzostała zamknięta pod pokryciemw trakcie budowy. Dzięki tej warstwienie dochodzi do lokalnego napręża-nia i niszczenia pokrycia przez tzw.pęcherze dachowe, możliwe jest rów-nież swobodne odkształcanie się po-krycia przy wahaniach temperaturyoraz unikanie przenoszenia się prze-mieszczeń pochodzących od głębiejpołożonych warstw konstrukcyjnych.

88.. PPookkrryycciiee ddaacchhoowwee

Ta warstwa jest narażona na szcze-gólnie trudne warunki działania i stądmusi ona spełniać bardzo zróżnico-wane wymagania techniczne dotyczą-ce, m.in. obciążeń mechanicznychi temperaturowych, odporności napromieniowanie UV, agresję chemicz-ną, starzenie, utratę elastyczności, itp.

Pokrycia dachowe są wykonywaneobecnie w postaci powłok wielo- lubjednowarstwowych. Mogą one skła-dać się z warstwy bitumicznej zbro-jonej włóknem szklanym lubpoliestrowym, tkaniną szklaną, itp.Stosowane są też folie z tworzywsztucznych, wielkocząsteczkowych po-limerów.

Page 84: ABC Izolacji Ze Styropianu

84

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

Wciąż jednak, chętnie stosowane sąna dachach wielowarstwowe powłokibitumiczne (bez rozpuszczalnikóworganicznych).

Bardzo skuteczne i trwałe rozwiąza-nie uzyskuje się stosując, jako górnąwarstwę pokrycia dachowego, klejonelub zgrzewane z podkładem powłokipolimerowo-bitumiczne.

Montaż realizuje się poprzez:wylewanie masy klejącej

lub zgrzewanie palnikiem gazowym

Page 85: ABC Izolacji Ze Styropianu

85

IIzzoollaaccjjaa tteerrmmiicczznnaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh -- wwaarrssttwwyy ii iicchh zzaaddaanniiaa

99.. WWaarrssttwwaa oocchhrroonnnnaa ii ddoocciiąążżaajjąąccaa ppookkrryycciiaa,,nnaawwiieerrzzcchhnniiaa uużżyyttkkoowwaa

Takie funkcje mogą spełniać nastę-pujące materiały:

• posypka mineralna z drobnegogrysu fabrycznie naniesiona bez-pośrednio na materiał pokryciadachowego

• filtracyjna warstwa ze żwiru płuka-nego o wydzielonych frakcjach 16do 32mm, grubość warstwy przy-najmniej 50mm

• płytki betonowe ułożone na pod-kładzie z piasku.

Page 86: ABC Izolacji Ze Styropianu

86

1144..11.. DDaacchh nnaacchhyylloonnyy

Największe znaczenie dla długo-okresowego funkcjonowania płaskichstropodachów ma ich właściwe odwo-dnienie i odprowadzenie wody opa-dowej na zewnątrz przegrody.

W normach i warunkach technicz-nych dotyczących stropodachów po-daje się dokładnie minimalnewartości nachylenia połaci dachowej,zapewniające odpływ wody z ich po-wierzchni.

Spełnienie wszystkich wymagańtechnicznych dotyczących:

• izolacyjności cieplnej

• nachylenia

• układu warstw

jest łatwe przy zastosowaniu specjal-nego styropianowego systemu dla da-chu spadzistego.

W powiązaniu dodatkowo z mate-riałem pokrycia o wysokiej jakości po-wstaje konstrukcja stropodachuo bardzo dobrych właściwościach,dużej trwałości i jednocześnie umiar-kowanej cenie.

Page 87: ABC Izolacji Ze Styropianu

87

1144..22.. LLeekkkkii ddaacchh pprrzzeemmyyssłłoowwyy

Przemysłowe dachy o lekkiej kon-strukcji lub dachy na blasze trapezo-wej uzyskują obecnie coraz większeznaczenie ze względów ekonomicz-nych.

W tego rodzaju lekkich dachach wy-stępują drgania nośnych blach trape-zowych, które stawiają dodatkowewymagania mechaniczne materiałowiizolacji cieplnej. Praktycznie tylko sty-ropian może w zadowalający sposóbspełnić funkcję izolacji termicznejw takim stropodachu. Ze względu naswoją małą gęstość tylko w nieznacz-ny sposób powiększa obciążeniablach konstrukcyjnych, a dzięki zna-komitym właściwościom wytrzymało-ściowym dobrze znosi drganiai przemieszczenia podłoża.

OOggóóllnnee uuwwaaggii ddoottyycczząącceewwyykkoonnyywwaanniiaa ddaacchhóóww ppłłaasskkiicchh

PPoowwoollnnee ooddpprroowwaaddzzaanniiee wwooddyyzz ppoowwiieerrzzcchhnnii ppłłaasskkiieeggoo ddaacchhuu wwyy--mmaaggaa nniiee ttyyllkkoo bbaarrddzzoo ddoobbrreejjsszzcczzeellnnoośśccii ppookkrryycciiaa,, aallee ttaakkżżee ppeełł--nneejj sszzcczzeellnnoośśccii wwsszzyyssttkkiicchh ddeettaalliiii oobbrróóbbeekk ddaacchhoowwyycchh.. NNiiee ttyyllkkoo nniieemmooggąą oonnee ppoozzwwoolliićć nnaa ppeenneettrraaccjjęęwwooddyy ssppłłyywwaajjąącceejj ppoo ppoowwiieerrzzcchhnniiddaacchhuu,, aallee mmuusszząą wwrręęcczz zzaacchhoowwaaććppeełłnnąą sszzcczzeellnnoośśćć ww wwaarruunnkkaacchh,, kkiiee--ddyy ssttoojjąąccaa wwooddaa zz wwyyttooppiioonneeggoośśnniieegguu wwyywwiieerraa ddooddaattkkoowwee cciiśśnniiee--nniiee nnaa ppookkrryycciiee.. DDoo ttaakkiicchh sszzcczzeeggóóll--nniiee ttrruuddnnyycchh mmiieejjsscc nnaalleeżżąą::

• sszzcczzeelliinnyy ddyyllaattaaccyyjjnnee

• oottwwoorryy ddoo rruurr ssppuussttoowwyycchh

• oobbrrzzeeżżaa śśwwiieettlliikkóóww ddaacchhoowwyycchh

• mmiieejjssccaa zzaammooccoowwaanniiaa bbaalluussttrraadd,,aanntteenn,, iittpp..

• ppoołłąącczzeenniiaa zz aattttyykkąą lluubb śścciiaannąą

• ssttyykkii zz oottwwoorraammii ddrrzzwwiioowwyymmii pprrzzyycczzęęśśccii wwyyżżsszzeejj..

Detale tego typu muszą być szcze-gółowo projektowane przez kompe-tentnych fachowców, ich wykonaniepowinno być powierzone tylko do-świadczonym i starannym pra-cownikom, a niezależnie od tegoskrupulatnie nadzorowane.

Page 88: ABC Izolacji Ze Styropianu

88

1144..33.. SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

Tradycyjne zewnętrzne pokryciaprzeciwwodne stropodachów pełnychsą warstwami blokującymi praktyczniecałkowicie odpływ pary wodnejz wnętrza stropodachu. Ponieważumieszczone są one w strefie niskichtemperatur, para wodna dochodzącaz wnętrza budynku ulega pod pokry-ciem skropleniu, powodując intensyw-ne zawilgacanie warstw stropodachu.W stropodachu odwróconym całkowi-cie wyeliminowano to zjawisko, po-przez przemieszczenie powłoki wodo-i paroszczelnej w pobliże wnętrza, dostrefy wysokich temperatur i warun-ków nienasyconej pary wodnej. Izola-cja wodoszczelna jest układanabezpośrednio na stropie konstrukcyj-nym, a dopiero na niej wykonuje sięwarstwę izolacji termicznej, osłoniętejod zewnątrz jedynie dociskową war-stwą żwiru lub płytek betonowych. Pa-ra wodna dyfundująca z wnętrzabudynku przez strop jest zatrzymywa-na przez szczelne pokrycie jeszczeprzed izolacją termiczną, a więc

w temperaturze zbliżonej do tempera-tury wnętrza. W tych warunkach paranie ulega kondensacji i nie zawilgacaprzegrody. Ale za to warstwa termoi-zolacji, zwykle starannie chronionaprzed zawilgoceniem, jest narażonatutaj na stałe działanie wody i zmien-nych temperatur. Niewiele materiałówjest w stanie znosić takie warunki eks-ploatacji, bez utraty właściwości izola-cyjnych i wytrzymałościowych. Stąd teżjako materiał izolacji termicznejw stropodachach odwróconych stoso-wany jest styropian ekstrudowany.

Page 89: ABC Izolacji Ze Styropianu

89

SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

SSttyyrrooppiiaann eekkssttrruuddoowwaannyy

Materiał ten jest produkowanyw nieco inny sposób aniżeli zwykłeodmiany styropianu, dzięki czemuuzyskuje też specyficzne, bardzo ko-rzystne właściwości. Charakteryzujesię on bowiem zwartą, jednolitą bu-dową i zamkniętymi porami, dużą wy-trzymałością na ściskanie, przy niskimjednocześnie współczynniku przewod-ności cieplnej.

Gęstość pozorna styropianu ekstru-dowanego wynosi ok. 30 kg/m3, na-prężenia ściskające przy 10%odkształceniu względnym zależą odkonkretnej odmiany i zwykle mieszcząsię w zakresie 0.15-0.30 MPa. Zbita,jednorodna struktura oraz zamkniętepory tego materiału sprawiają, że je-go nasiąkliwość po 24 godzinach nieprzekracza 0.1%, a po 28 dniach tyl-ko 0.5%. Ta struktura sprawia rów-nież, że stwierdzana w pomiarachprzewodność cieplna styropianu eks-trudowanego jest bardzo niska, około0.021-0.026 W/mK. Obliczeniowaprzewodność cieplna powinna byćprzyjmowana wg zaleceń ITB w zakre-sie 0.032-0.035 W/mK.

Poszczególne odmiany styropianuekstrudowanego stosowane są zwykledo izolowania konstrukcji o dużychobciążeniach mechanicznych i jedno-cześnie narażonych na działanie wil-goci, jak np.:• stropodachów odwróconych • ścian zagłębionych w gruncie

z izolacją obudowaną warstwądociskową (mur lub grunt)

• podłóg, także w budynkachprzemysłowych, gdzie występująduże obciążenia mechaniczne

• lodowisk • tarasów i tzw. „zielonych dachów“ • parkingów samochodowych, itp.

Układ warstw w stropodachu od-wróconym został przedstawiony na ry-sunku. Podstawowe zalety takiegorozwiązania to:• przeciwdziałanie kondensacji pary

wodnej dyfundującej przezprzegrodę co w efekcie zapobiegazawilgoceniu stropodachu

• ochrona pokrycia przeciwwodnegoprzed działaniem: ciągłych zmiantemperatury oraz temperaturekstremalnych, promieni UV,ciśnienia pary wodnej podpokryciem

• możliwość wykorzystania połacidachu jako tarasu, parkingu lubogrodu

• układanie izolacji cieplneji warstwy osłonowej możnaprowadzić w każdych warunkachpogodowych

Page 90: ABC Izolacji Ze Styropianu

90

SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

• łatwe pogrubienie warstwyizolacyjnej w stropodachuistniejącym bez zakłóceńw użytkowaniu wnętrza

• łatwy dostęp do membranywodoszczelnej.

Zalety te pozwalają na znaczne wy-dłużenie okresu bezawaryjnej eksplo-atacji stropodachu i trwałościpokrycia wodochronnego.

Nawierzchnia stropodachu od-wróconego może być wykonywana naróżne sposoby:• w postaci żwiru frakcjonowanego

(grubość warstwy zwykle 50-100mm zależnie od siły ssącejwiatru) rozsypanego bezpośredniona termoizolacji; stanowi onwarstwę dociskową i ochronną dlaizolacji

• żwiru i np. płytek chodnikowychw miejscach komunikacji

• samych płyt chodnikowych, przywykorzystaniu całej powierzchnidachu

• gruntu z dodatkowymi warstwamiochronnymi w dachu-ogrodzie

• dylatowanej płyty betonowej.

Żwir nie powinien zawierać frakcjidrobniejszych niż 20mm; jeśli niemożna tego zagwarantować, to ko-nieczne jest osłonięcie termoizolacjiwarstwą tkaniny filtracyjnej, która po-wstrzyma drobne kamyczki i zanieczy-szczenia przed penetracją w głąbstropu i uszkodzeniem powłoki wodo-chronnej. Jest to szczególnie istotnew przypadku membrany wodoszczel-nej z tworzywa sztucznego, cieńszeji delikatniejszej od powłok asfalto-wych.

Dostęp chłodnej wody opadowej downętrza stropodachu powoduje do-datkowe straty cieplne, stąd też izolacja cieplna w stropodachu od-wróconym jest zwykle pogrubianao ok. 20% w stosunku do stropu tra-dycyjnego.

Page 91: ABC Izolacji Ze Styropianu

91

SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

Przepływ wody w czasie intensywne-go i zimnego deszczu może w stropo-dachu, ułożonym na bardzo cienkiejkonstrukcji nośnej (np. blacha stalowalub cienka powłoka żelbetowa), spo-wodować chwilowe jej wychłodzeniei wykraplanie pary wodnej na jej spo-dniej powierzchni. Dlatego zaleca się,aby warstwa nośna stropodachu mia-ła opór cieplny nie mniejszy niż

0.15 m2K/W. Można to zrealizowaćprzez pokrycie blachy warstwą wylew-ki o grubości minimum 50mm lub20mm, warstwą sklejki lub płyty pil-śniowej. Przy masywnej konstrukcjistropu żelbetowego takiego zagroże-nia nie ma.

1. Żwir płukany, balast i ochrona izolacji termicznej

2. Styropian ekstrudowany - izolacja termiczna3. Pokrycie wodochronne4. Gładź tworząca spadek5. Konstrukcja stropu

SSttrrooppooddaacchh ooddwwrróóccoonnyy

Page 92: ABC Izolacji Ze Styropianu

92

1155.. DDrreennaażż

Wyroby ze styropianu są stosowanenie tylko jako izolacja termiczna. Spe-cjalne płyty styropianowe, którychproces produkcji odbiega nieco od ty-powego spieniania granulatu polisty-renowego, mogą służyć jako materiałdo drenażu budowlanego. Pozwalająone bowiem skutecznie odsączyć i ze-brać wodę infiltrująca w kierunku bu-dynku.

Płyty drenażowe mają szczególnezastosowanie do takich elementówbudynku, jak:

• ściany piwnic

• ścianki oporowe

• ogrody dachowe

• dachy.

Płyty umieszcza się na konstrukcjibudynku poziomo lub pionowo, za-leżnie od kierunku filtracji wody. Mo-cowanie płyt do podłoża odbywa sięzwykle poprzez klejenie, przy użyciutypowych mas klejących lub klejówbudowlanych, nieniszczących dla sty-ropianu.

Tak jak w przypadku zwykłego styro-pianu izolacyjnego, cały proces doci-nania, dopasowywania i mocowaniapłyt drenażowych jest łatwy i całkowi-cie bezpieczny dla pracowników.

Puste przestrzenie międzyposzczególnymikuleczkami styropianuumożliwiają bardzoszybkie odprowadzeniewody infiltrującej przezmateriał.

Page 93: ABC Izolacji Ze Styropianu

93

SSttyyrrooppiiaannoowwee ppłłyyttyy ddrreennaażżoowwee

Jako warstwa drenująca stosowanesą specjalne płyty styropianowe. Doich produkcji używa się granulatu po-listyrenowego, który jest spieniany nakulki o średnicy od 8 do 12mm, skle-jone następnie w luźną, łatwo przepu-szczającą wodę strukturę prze-strzenną. Dzięki zróżnicowanej śre-dnicy kuleczek styropianowych po-wstają między nimi otwarte porypowietrzne, które stanowią od 30 do40% całej objętości materiału. Spe-cjalna metoda produkcji płyt drenażo-wych sprawia, że mogą one przenosićnaprężenia 10 kN/m2 (1.0 t/m2) bezodkształceń, a przy 10% zgnieceniunaprężenia sięgają 35 kN/m2 (3.5t/m2).

Przy gęstości objętościowej od 12do 15 kg/m3 i wymiarze 1.0m x 0.5m,pojedyncze płyty tego materiałuo grubości 65mm ważą ok. 0.5kg.Bardzo łatwo więc można jeprzenosić, przesuwać i mocować nabudynku.

W przeciwieństwie do naturalnegogruntu, powierzchnie styropianowychkuleczek wiążą znacznie mniej wody,co znakomicie przyśpiesza jej prze-pływ przez płytę drenującą. Średniaprędkość przepływu wody przez tenmateriał wynosi ok. 8cm/s.

Płyty drenażowe ze styropianu niegniją, nie kurczą się, a wbudowanew przegrodę zgodnie z zasadami sąbardzo odporne na starzenie.

Są one odporne na działanie: wody,roztworów soli chemicznych, ługów,humusu i innych kwasów, materiałównieorganicznych, takich jak wapno,cement, gips, a także materiałów bi-tumicznych. Dzięki swoim wytrzymało-ściowym właściwościom chronią oneizolację przeciwwilgociową przeduszkodzeniami mechanicznymi.

Przy lekko zamulonych gruntach lubjeśli drenaż tego typu jest stosowanydo odwodnienia ogrodów dacho-wych, zalecane jest ułożenie bezpo-średnio na płytach styropianowychtkaniny filtracyjnej. Zapobiega sięw ten sposób zamuleniu drenażuprzez drobne cząsteczki znajdującesię w warstwie humusu.

Styropianowe płyty drenażowe po-większają obciążenie konstrukcji stro-pu o ok. 15 N/m2, natomiast 10-centymetrowa warstwa filtracyjnaz otoczaków zwiększa obciążenieo ok. 1800 N/m2. Stanowi to istotnąróżnicę nie tylko przy realizacji dachui transporcie materiału, ale wpływarównież na wymiarowanie konstrukcjinośnej.

Page 94: ABC Izolacji Ze Styropianu

94

DDrreennaażż ppoozziioommyy

Zielone powierzchnie dachów wno-szą swój pozytywny wkład w poprawęnaturalnego środowiska człowieka.Znajdujące się tam rośliny mają ko-rzystny wpływ na poprawę jakości po-wietrza, co jest istotne zwłaszcza naterenie wielkich miast. Zielona wyspana dachu stanowi również cennemiejsce do odprężenia i odpoczynkudla mieszkańców budynku. Zagospo-darowanie powierzchni dachu poprawia wreszcie wykorzystanieprzestrzeni.

Właściwe funkcjonowanie i trwałośćdachu-ogrodu w dużej mierze zależąod dobrego działania warstwy drenu-

UUwwaarrssttwwiieenniiee „„zziieelloonneeggoo ddaacchhuu““1. Strop2. Gładź wyrównawcza3. Warstwa rozdzielcza i paroizolacja

(np. papa asfaltowa z powłoką aluminiową)4. Styropianowe płyty izolacji cieplnej5. Pokrycie dachowe odporne na przebicie korzeniami roślin6. Styropianowe płyty drenujące7. Tkanina filtracyjna8. Warstwa akumulacyjna (perlit)9. Grunt roślinny

jącej, odprowadzającej wodę z całe-go układu. Płyty styropianowe są tubardzo chętnie stosowane ze względuna wysoką jakość oraz bardzo łatweukładanie. Po prostu rozkłada się jena powierzchni, odpornego na prze-bicie przez korzenie roślin, pokryciaprzeciwwodnego. Warstwa tkaniny fil-tracyjnej jest w dalszej kolejności luźno rozkładana na płytach drenują-cych.

Warstwa gruntu roślinnego jest na-noszona na tak przygotowane podło-że zgodnie z zaleceniami sztukiogrodniczej.

12 3

4

5

67

8

9

Page 95: ABC Izolacji Ze Styropianu

95

DDrreennaażż ppiioonnoowwyy

Warstwa drenująca z materiału do-brze przepuszczającego wodę, umie-szczona przy ścianie piwnicy, niepozwala na spiętrzenie wody infiltru-jącej z otoczenia w głąb gruntu. Prze-sączona przez warstwę drenażu wodajest zbierana u podnóża ściany przezperforowaną rurę odwadniającą i jestdalej odprowadzana do kanalizacjilub studzienek zbiorczych.

Styropianowe płyty drenujące sąklejone do bitumicznej warstwy izola-cji pionowej ściany fundamentowej.Jeśli w gruncie znajdują się frakcje py-łowe, to zalecane jest osłonięcie war-

OOcchhrroonnaa śścciiaannyy zzaaggłłęębbiioonneejjww ggrruunncciiee::

1. Ściana fundamentowa2. Izolacja przeciwwilgociowa3. Styropianowa płyta drenująca4. Tkanina filtracyjna5. Grunt6. Materiał łatwo przepuszczalny7. Rura odwadniająca

stwy drenującej tkaniną filtracyjną.Tkanina o najdrobniejszym splociejest po prostu zawieszana na po-wierzchni płyt styropianowych w mia-rę układania od dołu poszczególnychrzędów i mocowana na koniec przezwklejenie za najwyższy rząd płyt. Przyłączeniu w pionie poszczególnychpasm tkaniny należy stosować zakła-dy.

Przy obliczaniu oporu cieplnegościany fundamentowej nie bierze siępod uwagę oporu warstwy drenują-cej.

123

4

5

6

7

Page 96: ABC Izolacji Ze Styropianu

96

1166.. SSttyyrrooppiiaann -- wwsszzeecchhssttrroonnnnyy mmaatteerriiaałł iizzoollaaccyyjjnnyy

Oprócz przedstawionych już po-przednio obszarów zastosowań, styro-pian może być z powodzeniemstosowany w wielu innych miejscach.

Oto niektóre przykłady:

• szalowanie strukturalne przy beto-nie licowym

• elementy wypełniające i dźwięko-chłonne

• elementy szalunku dla żelbetu

• wypełnienie oszczędnościoweścian betonowych i stropów

• powłokowa izolacja rur

• wypełnienie nasypów ziemnychi konstrukcji oporowych

• odtwarzanie elewacji zabytkowychbudynków.

Styropian jest używany także doprofilowania różnego rodzaju gzym-sów oraz do obramowań drzwi, okienczy sufitów.

Granulki styropianowe są stosowa-ne do rozluźnienia struktury gruntuw ogrodnictwie, przy dużych pracachziemnych związanych z kształtowa-niem krajobrazu czy przy budowie bo-isk sportowych, itp. Duże blokistyropianowe są używane przy budo-wie ulic i nasypów kolejowych.

Wewnętrzną izolację termicznąścian budynków realizuje się w przy-padkach, gdy ze względu na zabytko-wy charakter obiektu jego docieplanieod zewnątrz nie jest możliwe. Do tego

celu nadają się prefabrykowane płytyociepleniowe, składające się z war-stwy styropianu, płyty gipsowo-karto-nowej wykończonej od wnętrzatapetą, szpachlą gipsową, itp.

Jeszcze inną dziedziną zastosowa-nia styropianu są kasetony sufitowe,które ocieplają i wygłuszają mieszka-nie oraz maskują pęknięcia sufitów.Są łatwym, szybkim i wygodnym spo-sobem odnowienia mieszkania.

Nie bez powodu więc twierdzi się,że styropian jest jednym z najlepszychi najbardziej wszechstronnych mate-riałów izolacyjnych w budownictwie.

Żaden inny materiał nie daje lep-szych efektów i to w dodatku po takprzystępnej cenie jak styropian.Prawie 40 lat doświadczeń z tym ma-teriałem oraz bieżąca kontrola jakościgwarantują utrzymanie wymaganychwłaściwości styropianu na najwyższympoziomie, w każdym obszarze jegorozległych zastosowań.

Page 97: ABC Izolacji Ze Styropianu

97

1177.. SSttyyrrooppiiaann -- mmaatteerriiaałł iizzoollaaccyyjjnnyy pprrzzyyjjaazznnyy ddllaa śśrrooddoowwiisskkaa

Styropianowe materiały izolacyjneprzyczyniają się do zmniejszenia zuży-cia energii na ogrzewanie, pozwalajązredukować emisję szkodliwych sub-stancji do atmosfery, obniżają poziomhałasu we wnętrzach i zapewniają ichmieszkańcom przyjemny mikroklimat.Tak więc „chemia“ nie musi wcale sta-nowić przeciwieństwa dla dbałościo środowisko naturalne.

Nie tylko w ostatnich latach, ale teżi wcześniej można było słyszeć opinie,że należy używać w każdym przypad-ku jedynie materiałów naturalnych.

Takie stwierdzenie brzmi zupełniedobrze i odpowiada duchowi czasu,ale jeśli podchodzimy do sprawy po-ważnie, to musimy natychmiast posta-wić pytanie: skąd brać te wielkie ilościdrewna, korka, słomy, włókna koko-sowego i jak uniknąć związanych z tąeksploatacją zniszczeń środowiska?

SSttyyrrooppiiaann mmoożżee wwiięęcc bbyyćć ssyymmbboo--lleemm śśwwiiaaddoommeejj ii ooddppoowwiieeddzziiaallnneejjppoossttaawwyy oorraazz zzoorriieennttoowwaanneeggoo nnaaoocchhrroonnęę śśrrooddoowwiisskkaa pprrzzeemmyyssłłuu cchhee--mmiicczznneeggoo,, kkttóórryy wwyyttwwaarrzzaa::

-- nneeuuttrraallnnee ddllaa śśrrooddoowwiisskkaa pprroodduukk--ttyy kkoońńccoowwee

-- pprrzzyy oosszzcczzęęddnnyymm wwyykkoorrzzyyssttaanniiuussuurroowwccóóww ii eenneerrggiiii..

SSttyyrrooppiiaann ww pprraakkttyyccee uuttoożżssaammiiaannyyjjeesstt wwiięęcc zzee::

-- zzddrroowwyymm mmiikkrrookklliimmaatteemm ii cczzyy--ssttyymm ppoowwiieettrrzzeemm ddzziięękkii oosszzcczzęę--ddzzaanniiuu eenneerrggiiii ooggrrzzeewwaanniiaa

-- nniieesszzkkooddlliiwwoośścciiąą ddllaa wwaarrssttwwyyoozzoonnoowweejj

Naturalnie do produkcji styropianupotrzebna jest energia. Ponieważ jed-nak styropian znakomicie izoluje, tow ciągu krótkiego czasu nakład ener-gii potrzebnej do jego wytworzeniazwraca się. Później już środowisko na-turalne zyskuje na styropianie poprzezzmniejszanie zużycia energii grze-wczej i redukcję emisji do atmosferyszkodliwych produktów spalania.

Podstawą do produkcji styropianusą surowce naturalne. Z ropy naftowejwytwarzany jest podczas wieloetapo-wego procesu chemicznego polistyrendo spieniania. Następnie zaś, po-przez spienianie granulatu polistyre-nowego przy użyciu pary wodnej,produkowane są płyty styropianu.

Jako środka spieniającego przyprodukcji styropianu używa się wy-łącznie pentanu, który jest równieżsubstancją naturalną, występującąw naszym środowisku. Pentan nie na-leży do gazów powiększających efektcieplarniany w ziemskiej atmosferze,nie jest też szkodliwy dla warstwy ozo-nowej.

Gotowy materiał izolacyjny składasię w 98% z najbardziej rozpowszech-nionego, naturalnego produktu nanaszej planecie, a mianowicie powie-trza.

Page 98: ABC Izolacji Ze Styropianu

98

SSttyyrrooppiiaann -- mmaatteerriiaałł iizzoollaaccyyjjnnyy pprrzzyyjjaazznnyy ddllaa śśrrooddoowwiisskkaa

SSttyyrrooppiiaannoowwee mmaatteerriiaałłyy iizzoo--llaaccyyjjnnee ssąą ccaałłkkoowwiicciiee nneeuu--ttrraallnnee ddllaa lluuddzzkkiieeggoozzddrroowwiiaaTTeenn ffaakktt zzoossttaałł ppoottwwiieerrddzzoonnyy oobb--

sszzeerrnnyymmii bbaaddaanniiaammii mmeeddyycczznnyymmiiii cchheemmiicczznnyymmii.. SSttyyrrooppiiaann nniiee eemmiittuu--jjee zzee sswwoojjeejj ssttrruukkttuurryy żżaaddnnyycchh ssuubb--ssttaannccjjii sszzkkooddlliiwwyycchh ddllaa zzddrroowwiiaa,, nniieewwyywwoołłuujjee aalleerrggiiii,, nniiee ddrraażżnnii sskkóórryyaannii ddrróógg ooddddeecchhoowwyycchh.. NNiiee ssttaannoowwiiżżaaddnneeggoo zzaaggrroożżeenniiaa nnaawweett wwtteeddyy,,ggddyy zzoossttaanniiee...... ppoołłkknniięęttyy.. DDooookkoołłaannaass ssppoottyykkaammyy wwiięęcc ssttyyrrooppiiaann ww ppoo--ssttaaccii ppoojjeemmnniikkóóww nnaa żżyywwnnoośśćć,, iizzoolluu--jjąąccyycchh ttoorreebb,, ttaalleerrzzyykkóóww,, kkuubbkkóóww,,iittpp.. WWsszzyyssttkkiiee zzaassttoossoowwaanniiaa ssttyyrroo--ppiiaannuu mmaajjąą ppoozzyyttyywwnnąą aakkcceeppttaaccjjęęPPaańńssttwwoowweeggoo ZZaakkłłaadduu HHiiggiieennyy((PPZZHH))..

WWłłaaśścciiwwoośśccii uużżyyttkkoowwee ww zzggooddzziieezz oocchhrroonnąą śśrrooddoowwiisskkaa

W czasie, kiedy rozpoczynano pro-dukcję styropianu, problem odpadównie był jeszcze tak ostry jak obecnie.Także i w tym zakresie styropian cha-rakteryzuje się szczególnymi zaletami.

Styropian nie tylko oszczędza ener-gię jako materiał izolacyjny, ale rów-nież sam staje się źródłem energii,kiedy jest spalany jako odpad.

Rozdrobnione odpady styropiano-we, które trafiają na wysypisko, przy-czyniają się do jego dobregonapowietrzenia i w ten sposób uła-twiają i przyśpieszają rozkład śmieci.

Styropian jest pod względem che-micznym całkowicie trwały i neutralny,w żadnym przypadku nie może więcwywoływać szkód w środowisku natu-ralnym.

Odpady styropianowe z zakładówprzetwarzających styropian są stoso-wane jako surowce do innych nowo-czesnych technologii. Poza tym możnaje wykorzystywać w budownictwie, ja-ko np. dodatki do lekkiego betonu al-bo w rolnictwie i ogrodnictwie, jakośrodki spulchniające do gleby. Obe-cnie trwają również badania nad roz-kładem styropianu w drodze pyrolizyna inne surowce, które będą przydat-ne dla przemysłu.

DDllaa pprroojjeekkttaannttóóww,, iinnwweessttoorróóww,,wwyykkoonnaawwccóóww ii wwsszzyyssttkkiicchh,, kkttóórrzzyyttrroosszzcczząą ssiięę oo śśrrooddoowwiisskkoo,, wwaażżnneejjeesstt,, żżee zzaassttoossoowwaanniiee SSTTYYRROOPPIIAANNUUttoo eekkoollooggiicczznnee rroozzwwiiąązzaanniiee wwsszzyysstt--kkiicchh pprroobblleemmóóww iizzoollaaccyyjjnnyycchh..

Page 99: ABC Izolacji Ze Styropianu

99

1188.. PPrrzzeeppiissyy pprrzzeecciiwwppoożżaarroowwee zzwwiiąązzaannee zz ddoocciieeppllaanniieemm bbuuddyynnkkóóww oodd zzeewwnnąąttrrzz

Rozporządzenie Ministra Spraw We-wnętrznych i Administracji z dnia 1 marca 1999 r. w sprawie zakresu,trybu i zasad uzgadniania projektu bu-dowlanego pod względem ochronyprzeciwpożarowej (Dz.U. Nr 22 poz.206) wyszczególnia w paragrafie nr 4projekty budynków, które powinny byćprzedmiotem takich uzgodnień:

„§ 4.1. Uzgodnienia wymagają pro-jekty budowlane:1) budynków użyteczności publicznej

oraz zamieszkania zbiorowego lubich części:

a) w których mogą przebywać ludziew grupach o liczebności powyżej50 osób,

b) o wysokości ponad 12m lub mają-cych ponad 3 kondygnacje,

2) budynków mieszkalnych w zabu-dowie wielorodzinnej, mającychponad 4 kondygnacje,

3) budynków lub ich części zaliczo-nych do kategorii zagrożenia ludziZL II. (...)§ 4.2. W wypadku rozbudowy, mo-

dernizacji lub kapitalnego remontu

obiektów, o których mowa w ust. 1,uzgodnienie jest wymagane, gdy zewzględu na charakter lub rozmiar ro-bót jest niezbędne sporządzenie pro-jektu budowlanego.“

Wymagania dotyczące odpornościpożarowej budynków zawarte sąw rozporządzeniach: Ministra Gospo-darki Przestrzennej i Budownictwaz 14 grudnia 1994r. (Dz.U. Nr 10,poz. 46) w sprawie warunków tech-nicznych, jakim powinny odpowiadaćbudynki i ich usytuowanie oraz Mini-stra Spraw Wewnętrznych i Admini-stracji z dnia 30 września 1997r.(Dz.U. Nr 132, poz. 878) zmieniającerozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych.

Stanowią one m.in., że „elementybudynku zaliczonego do odpowie-dniej klasy odporności pożarowej po-winny spełniać wymagania w zakresieodporności ogniowej i rozprzestrze-niania ognia określone w tabeli (po-minięto w niej wymagania dlakonstrukcji nośnej i stropów):

Elementy budynkuKlasa Ścianki działowe i ściany osłonowe Dachy, tarasy, konstr. nośna dachu

odpornościpożarowejbudynku

minimalnaodporność

ogniowa [min]

rozprzestrzenianieognia

minimalnaodporność

ogniowa [min]

rozprzestrzenianieognia

ABCDE

603015--

NRONRONROSRO*SRO

303015--

NRONRONROSRO*SRO

Oznaczenia: NRO - nierozprzestrzeniające ognia, SRO - słabo rozprzestrzeniające ogień* dla budynków kategorii ZL II (zagrożenia ludzi) jest wymagane NRO

Page 100: ABC Izolacji Ze Styropianu

100

PPrrzzeeppiissyy pprrzzeecciiwwppoożżaarroowwee zzwwiiąązzaannee zz ddoocciieeppllaanniieemm bbuuddyynnkkóóww oodd zzeewwnnąąttrrzz

Znowelizowane przepisy przeciwpo-żarowe, dotyczące izolacji termicznejoraz ocieplania ścian zewnętrznychbudynków zawarte są w Rozporządze-niu Ministra Spraw Wewnętrznychi Administracji z dnia 30 września1997r., opublikowanym w DziennikuUstaw Nr 132, poz. 878, § 216, ustęp7 i 8:- „7. Okładzina zewnętrzna i jej za-

mocowanie mechaniczne, a takżeizolacja termiczna ściany zewnętrz-nej budynku na wysokości powyżej25m od poziomu terenu musząbyć wykonane z materiałów nie-palnych.

- 8. Dopuszcza się ocieplenie ścianyzewnętrznej budynku mieszkalne-go, wzniesionego przed dniemwejścia w życie rozporządzenia,o wysokości do 11 kondygnacjiwłącznie, z użyciem samogasnące-go polistyrenu spienionego,w sposób zapewniający nieroz-przestrzenianie ognia.“

Na rynku budowlanym oferowanesą tylko odmiany styropianu samoga-snącego, oznaczonego symbolem FS.Materiał ten nie zapala się od iskry,pali się jedynie w obcym płomieniu,a po usunięciu z płomienia gaśniei nie zapala się ponownie. Wyłącznietego typu materiał jest stosowany dodocieplania budynków mieszkalnychw naszym kraju.

Styropian samogasnący, osłoniętyw lekkiej mokrej metodzie dociepla-nia warstwami kleju i tynku struktural-nego, jest traktowany jako układ nie-rozprzestrzeniający ognia (NRO)i w myśl zacytowanego powyżej roz-porządzenia jest dopuszczony do do-cieplania budynków istniejącycho wysokości do 11 kondygnacji. Podpojęciem budynków istniejących rozu-mie się obiekty wzniesione przed terminem wejścia w życie rozporzą-dzenia, tj. przed 28 kwietnia 1998r.Nowo wznoszone budynki mogą byćizolowane od zewnątrz styropianemdo wysokości 25m. Przy izolowaniu,a także docieplaniu budynków wyż-szych niż 25m stosować można oboksiebie dwie technologie: w części niż-szej - do wysokości 25m - z użyciemstyropianu samogasnącego, wyżejz użyciem materiału całkowicie nie-palnego. Takie połączenie pozwalaw znaczący sposób zredukować ob-ciążenia od warstw docieplających,bowiem ciężar równoważnej warstwyizolacyjnej z materiałów włóknistychjest dziesięciokrotnie większy, oraz ob-niżyć wyraźnie koszt całej inwestycji.

Page 101: ABC Izolacji Ze Styropianu

101

PPrrzzeeppiissyy pprrzzeecciiwwppoożżaarroowwee zzwwiiąązzaannee zz ddoocciieeppllaanniieemm bbuuddyynnkkóóww oodd zzeewwnnąąttrrzz

Należy dodać, że przepisy zawartew rozporządzeniu są sformułowanebardzo ostrożnie, bowiem badaniapożarowe elewacji ocieplonych przyużyciu styropianu, przeprowadzonew Polsce i za granicą wykazały, żeściana po ociepleniu styropianem niezmieniła w sposób istotny zachowaniaw tych warunkach i nie stanowiła do-datkowego zagrożenia dla ludzi. Zaśw 30-letniej praktyce stosowaniaw naszym kraju tego typu ociepleń niebyło przypadku, aby były one przyczy-ną przenoszenia ognia pomiędzymieszkaniami lub kondygnacjami.

Jeśli w jakichś warunkach jednakdojdzie do spalania styropianu, toistotny jest również fakt, że powstają-ce przy tym gazy spalinowe nie stano-wią szczególnego zagrożenia dlaludzi (styropian jest klasyfikowany ja-ko materiał mało toksyczny, o wielegorzej wypadają tu produkty natural-ne, np. sosna lub świerk), a pozosta-łości po spalaniu nie są substancjamiszkodliwymi dla środowiska i mogąbyć składowane na wysypiskach ko-munalnych.

PPrrzzeeppiissyy pprrzzeecciiwwppoożżaarroowwee ddoottyycczząąccee iizzoollaaccjjii tteerrmmiicczznneejj śścciiaann zzeewwnnęęttrrzznnyycchh bbuuddyynnkkóóww wwyyssookkiicchh

innymateriał

styropiansamo-gasnący

styropiansamo-gasnący

BBuuddyynnkkii iissttnniieejjąąccee(wzniesione przed

01.04.1995)

do 1

1 ko

ndyg

nacj

i

25 m

BBuuddyynnkkii nnoowwoo wwzznnoosszzoonnee ii iissttnniieejjąąccee

(wzniesione po 01.04.1995)

Page 102: ABC Izolacji Ze Styropianu

102

1199.. UUssttaawwaa oo wwssppiieerraanniiuu pprrzzeeddssiięęwwzziięęćć tteerrmmoommooddeerrnniizzaaccyyjjnnyycchh

Prowadzona dotychczas w naszymkraju akcja docieplania budynków ist-niejących bazowała głównie na wpro-wadzonej w latach osiemdziesiątychustawie dotyczącej usuwania tzw. wadtechnologicznych budynków. Celemtej akcji miało być usunięcie usterekzwiązanych z pleśnieniem ścian i nie-dogrzaniem mieszkań w blokach mie-szkalnych. Docieplenia ścian rzadkołączone były z regulacją mocy syste-mu ogrzewania stosownie do zmniej-szonego zapotrzebowania budynkuna ciepło, a więc nie przynosiły za-zwyczaj faktycznych oszczędnościenergii. Pomoc finansowa państwamiała formę bezzwrotnych dotacjiz budżetu.

Natomiast celem ustawy z dnia 18grudnia 1998r. (Dz.U. Nr 162, poz.1121) jest wspieranie inwestycji, którespowodują:- obniżenie zużycia energii potrzeb-

nej do ogrzewania budynkówi podgrzewania wody użytkowej

- zmniejszenie strat energii w lokal-nych sieciach ciepłowniczych i lo-kalnych źródłach ciepła

- zamianę konwencjonalnych źródełenergii na odnawialne źródła nie-konwencjonalne.

FFiinnaannssoowwaa ffoorrmmaa wwssppaarrcciiaa pprrzzeezzppaańńssttwwoo iinnwweessttyyccjjii tteeggoo ttyyppuu ppoolleeggaannaa pprrzzyyzznnaanniiuu iinnwweessttoorroowwii pprreemmiiii tteerr--mmoommooddeerrnniizzaaccyyjjnneejj,, ssttaannoowwiiąącceejj 2255%%kkwwoottyy kkrreeddyyttuu bbaannkkoowweeggoo wwyykkoorrzzyy--ssttaanneeggoo nnaa rreeaalliizzaaccjjęę tteejj iinnwweessttyyccjjii..

Uzyskanie prawa do premii termo-modernizacyjnej jest jednak obwaro-wane szeregiem warunków:- wykonanie audytu energetycznego

modernizowanego obiektu, wska-zującego na podstawie analizytechniczno-ekonomicznej optymal-ne, z punktu widzenia kosztów,przedsięwzięcia oszczędnościowe

- audyt energetyczny musi być przedprzyznaniem premii pozytywniezweryfikowany przez Bank Gospo-darstwa Krajowego lub wskazanyprzez niego podmiot

- realizowana inwestycja musi obni-żyć zapotrzebowanie na energięco najmniej o 10% w budynkach,w których modernizuje się jedyniesystem grzewczy, w pozostałycho co najmniej 25%, dla sieci cie-płowniczych i źródeł ciepła rów-nież o 25%;

- kredyt udzielony przez bank ko-mercyjny na realizację przedsię-wzięcia termomodernizacyjnegonie może przekroczyć 80% ko-sztów tej inwestycji, a okres jegospłaty nie może przekroczyć 7 lat

- miesięczne spłaty kredytu wrazz odsetkami nie mogą być mniej-sze od raty kapitałowej powiększo-nej o odsetki i nie powinny byćjednocześnie większe od średnichmiesięcznych oszczędności uzyski-wanych z realizacji inwestycji.

Page 103: ABC Izolacji Ze Styropianu

103

UUssttaawwaa oo wwssppiieerraanniiuu pprrzzeeddssiięęwwzziięęćć tteerrmmoommooddeerrnniizzaaccyyjjnnyycchh

Bank Gospodarstwa Krajowego,wskazany przez ustawodawcę doutworzenia Funduszu Termomoderni-zacji, przekaże premię termomoderni-zacyjną bankowi, który udzieliłkredytu, jeśli:- przedsięwzięcie zostało zrealizo-

wane zgodnie z projektem budow-lanym

- zostało zakończone w terminieokreślonym w umowie kredytu

- inwestor spłacił w terminie 75%wykorzystanego kredytu oraz od-setki naliczone do dnia nabyciaprawa do premii.

Page 104: ABC Izolacji Ze Styropianu

104

2200.. SSppoossoobbyy oozznnaacczzaanniiaa ssttyyrrooppiiaannuu

GGwwaarraannccjjaa jjaakkoośśccii ssttyyrrooppiiaannuu::zzggooddnnoośśćć zz PPoollsskkąą NNoorrmmąą

Właściwości styropianu, jako materiałuizolacji budowlanej, są ściśle określoneprzez normy: - PN EN 13163:2004, w której podano

zasady klasyfikacji, istotne cechy i me-tody ich badań,

- projekt PN-B-20132, który określa ro-dzaje wyrobów, poziomy wymagańoraz zastosowania.

Producenci styropianu mogą starać sięo uzyskanie od autoryzowanej placówkibadawczej certyfikatu zgodności ich pro-dukcji z normą PN EN 13163:2004. Aktu-alny certyfikat jest dla nabywcy najlepszągwarancją jakości materiału.

Norma określa sposób znakowania płytstyropianowych przeznaczonych dlabudownictwa:

Standardowe wymiary płyt: 1000mmx 500mm, grubości w przedziale od 10 do 200mm

Właściwości oraz sposoby znakowania in-nych rodzajów styropianu, są określanew odrębnych Aprobatach Technicznychwydawanych dla tych materiałów.

np.: PŁYTY STYROPIANOWE EPS 70 - 040 FASADA EPS-EN 13163-T2-L2W2-S1-P3-BS115-CS(10)70-DS(N)2-DS(70,-)2-TR100

EPS - płyty ze styropianu (polistyrenu ekspandowanego)70 - naprężenie ściskające przy 10 % odkształceniu 040 - maksymalne wymagane wartości deklarowane współczynnika przewodzenia

ciepła, odpowiednio lDFASADA - słowne części oznaczeń: FASADA, DACH, PODLOGA, PARKING stanowią

skrótową informację o podstawowym zastosowaniu danego wyrobuT - tolerancja grubościL - tolerancja długościW - tolerancja szerokościS - tolerancja prostokątnościP - tolerancja płaskościBS - poziom wytrzymałości na zginanieCS(10) - poziom naprężeń ściskających przy 10% odkształceniuDS(N) - poziom stabilności wymiarowej w normalnych warunkach laboratoryjnych

(23oC, 50% wilgotnoci względnejDS(70,-) - poziom stabilności wymiarowej w temp. 70oCTR - poziom wytrzymałości na rozciąganie