สรุปผลการด าเนินงานสิทธิ ... · 2018. 11. 5. · สรุปผลการด าเนินงานสิทธิมนุษยชนที่ส

สรปผลการด าเนนงานสทธมนษยชนทส าคญของประเทศไทย ระหวางป พ.ศ. 2557 - 2561

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม

ค าน า

ประเทศไทยเปนหน งในสมาชกขององคการสหประชาชาต ล าดบท 55 และยงเปนหน ง ใน 48 ประเทศแรกทเขารวมรบรองปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ซงตอมาไดเขาเปนภาคสนธสญญาหลกระหวางประเทศดานสทธมนษยชน จ านวน 7 ฉบบ จากทงหมด 9 ฉบบ ถอเปนการแสดงความมงมนของประเทศไทยในการสงเสรม คมครองสทธมนษยชนและสทธเสรภาพของทกคน จากวนนนจนถงวนน ประเทศไทยมพฒนาการ ทดดานสทธมนษยชนมาอยางตอเนองเชนเดยวกบทกประเทศ ซงประเทศไทยยงมสงทตองท าเพมเตมหรอแกไขปรบปรงในสวนทตองเรงเพมขดความสามารถและศกยภาพการด าเนนงาน โดยเฉพาะในสวนทยงไมบรรลเปาหมายหรอทยงเกดปญหาสถานการณการละเมดสทธมนษยชนอยเพอท าใหเรองดงกลาวทเลาหรอเบาบางลดนอยลงไป

ทผานมา รฐบาลไดตระหนกและเหนความส าคญของสทธมนษยชนเปนอยางมาก จงไดม การยกระดบการด าเนนงานดานสทธมนษยชนอยางตอเนอง ทงการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 การประกาศวาระแหงชาต “สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน” การออกนโยบายมงลดความเหลอมล าในเรองตาง ๆ การสงเสรมสทธสตร เดก ผสงอาย และผพการ ตลอดจน กลมเปราะบางในสงคมทงคนไทยและคนตางดาว พรอมทงปรบปรงแกไขกฎหมายและมาตรการทางสงคม เพอใหทกคนมสทธตามกฎหมายอยางเทาเทยมกน และไดรบการบรการตาง ๆ จากภาครฐโดยเสมอภาค ตลอดจน ไมทงใครไวขางหลง ซงเปนแนวคดพนฐานส าคญของการด าเนนงานตามเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Developmnet Goals - SDGs) ดงนน จงเปนนมตรหมายทดทจะไดน าเสนอผลการด าเนนงานสทธมนษยชน ทส าคญของประเทศไทย ภายใตการน าของรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ในระหวางป พ.ศ. 2557 - 2561 เพอเผยแพรใหสาธารณชนไดรบทราบและเหนความส าคญของสทธมนษยชน ทจะไดรวมกนสรางสรรคสงคมทเกอกลซงกนและกน ซงจะเปนพลงส าคญในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนใหประเทศไทย มความมนคง มงคง และยงยนสบไป

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม พฤษภาคม 2561


กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม

สารบญ

หนา สวนท 1 : ความกาวหนาดานสทธมนษยชนทส าคญ

1.1 รฐธรรมนญ 1 1.2 นโยบายของรฐบาล 1 1.3 พฒนาการดานกฎหมายทเกยวของกบสทธมนษยชน 4 1.4 กลไกสทธมนษยชน 7 1.5 พนธกรณระหวางประเทศดานสทธมนษยชน 10

สวนท 2 : การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประเทศไทย

2.1 สทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม 2.1.1 ธรกจกบสทธมนษยชน 12 2.1.2 สทธในการท างาน 13 2.1.3 การปองกนและปราบปรามการคามนษย 16 2.1.4 สทธดานสขภาพ 19 2.1.5 สทธทางการศกษา 2.1.6 สทธทางสงคม

22 23

2.2 สทธพลเมองและสทธทางการเมอง 2.2.1 สทธในการไดสญชาตและจดทะเบยนเกด 24 2.2.2 สทธในกระบวนการยตธรรม 26 2.2.3 สทธทจะไมถกทรมาน และการบงคบใหหายสาบสญ 38 2.2.4 เสรภาพในการแสดงความคดเหน 39

2.3 สรางการรบรสทธมนษยชนและหนาทพลเมอง 40

บรรณานกรม

43


กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 1

สรปผลการด าเนนงานสทธมนษยชนทส าคญของประเทศไทย ภายใตรฐบาล พลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ระหวางป พ.ศ. 2557 - 2561

ประเทศไทยเปนประเทศหนงทเปนรฐภาคขององคการสหประชาชาต และไดใหการรบรองปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน การเขารวมเปนภาคสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน จ านวน 7 ฉบบ จากทงหมด 9 ฉบบ ท าใหมผลผกพนทจะตองปฏบตตามสนธสญญา รวมถงขอตกลงระหวางประเทศในเรองตาง ๆ ซงทกรฐบาลไดใหความส าคญในเรองดงกลาวอยางตอเนอง ส าหรบรฐบาลภายใตการน า ของนายกรฐมนตร พลเอกประยทธ จนทรโอชา ในระหวางป พ.ศ. 2557 - 2561 ไดใหความส าคญกบการด าเนนงานดานสทธมนษยชนอยางจรงจง โดยมผลการด าเนนงานสรปดงน

1.1 รฐธรรมนญ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

(ฉบบชวคราว) พ.ศ. 2557 และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 ไดกลาวถง การคมครองศกดศรความเปนมนษย สทธเสรภาพ และความเสมอภาคของประชาชน เทาเทยมกบรฐธรรมนญฉบบกอน ๆ รวมทงยงคงหลกการคมครองสทธมนษยชนตามพนธกรณตามกฎหมายระหวางประเทศทไทย เปนภาค (กระบวนการผานประชามตเหนชอบจากประชาชน)

สทธเสรภาพและหนาทของประชาชนทกคนไดรบการรบรองโดยรฐธรรมนญ รวมถงรฐมหนาทด าเนนการในดานตาง ๆ เพอเกดประโยชนแกประชาชนโดยตรง

1.2 นโยบายของรฐบาล

1.2.1 ค าแถลงนโยบายของรฐบาล เมอวนท 12 กนยายน 2557 ตอสภานตบญญตแหงชาต รฐบาลใหความส าคญอยางยงตอการสงเสรมและคมครอง สทธมนษยชนของประชาชนทกกลมในประเทศ และมนโยบาย ลดความเหลอมล าในเรองตาง ๆ ทางเศรษฐกจและสงคม พรอมทงการยดมนในหลกนตธรรมและการคมครองสทธมนษยชน ซงเปนนโยบายหลกของรฐบาล รฐบาลไดใหค ามนทจะด าเนนการเพอลดความเหลอมล า ในสงคม อาท การพฒนาระบบการคมครองทางสงคม และปรบปรง

สวนท 1 : ความกาวหนาดานสทธมนษยชนทส าคญ



ระบบสวสดการ โดยเฉพาะอยางยงส าหรบประชาชนในกลมเปราะบาง การกระจายสทธการใชประโยชน หรอการถอครองทดนใหแกคนยากจน การปองกนและแกไขปญหาการคามนษย

รฐบาลเรงปรบปรงประมวลกฎหมายหลกของประเทศและกฎหมายอน ๆ ทลาสมยและ ไมสอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศ รวมทงยงมแผนทจะพฒนาใหมการเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางสะดวก รวดเรว และเปนธรรม โดยการเสรมสรางความเขมแขงของระบบการชวยเหลอทางกฎหมายและการเงน อกทงสงเสรมกองทนยตธรรมเพอคมครองชวยเหลอคนยากจนและผดอยโอกาส และเยยวยาผไดรบผลกระทบ

1.2.2 ยทธศาสตรชาต 20 ป พฒนายทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ทเนนการพฒนาประเทศบนหลกการมนคง มงคง

และยงยน โดยมคนเปนศนยกลางและลดความเหลอมล าในสงคม ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง อกทงยงตองพฒนาและรวบรวมขอมลตวชวดตามเปาหมายตาง ๆ ดงกลาว โดยเฉพาะในดานสทธมนษยชน (Human Rights Based Indicators) เพอตดตามพฒนาการและผลกดนการบรรลผลดานการพฒนาควบคกบดานสทธมนษยชนอยางมประสทธภาพ เปนรปธรรม และตอเนองตอไป



1.2.3 ไทยนยมยงยน

รฐบาลมนโยบายส าคญหรอ Agenda หลายประการ ใน พนท และตองการสร างการรบร แกประชาชนในดานตาง ๆ เพอสรางความเทาเทยมและเปนธรรม โดยไดจดท าโครงการไทยนยมยงยน เพอเปนกรอบการพฒนาประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน บนพนฐานการเตบโตและ กาวไปขางหนาดวยกนอยางเปนรปธรรม ซงมกลไกส าคญ 4 ระดบ เพอท าหนาทบรณาการการขบเคลอนและตดตามงานส าคญลงใน พนท เป าหมาย 83,151 หมบาน/ชมชน

1.2.4 วาระแหงชาต “สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน”

รฐบาลไดประกาศใหสทธมนษยชนเปนวาระแหงชาตฯ เมอวนท 21 พฤศจกายน 2560 โดยใหหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของน าวาระแหงชาตฯ ไปสการปฏบต เพอเพมขดความสามารถในการด าเนนงานดานสทธมนษยชนใหมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน พรอมทงใหรายงานผลการด าเนนงานตามวาระแหงชาตฯ ภายในเดอนพฤศจกายนของป พ.ศ. 2561 และป พ.ศ. 2562 และใหหนวยงานทกภาคสวนน าประเดนทยงไมบรรลเปาหมายตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 – 2561) และขอเสนอแนะดานสทธมนษยชนจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของทงในและตางประเทศมาขบเคลอนอยางมประสทธภาพและประสทธผล1

1 หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐฒนตร ดวนทสด ท นร 0505/38244 ลงวนท 23 พฤศจกายน 2560 เรอง วาระแหงชาต “สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน”



1.3 พฒนาการดานกฎหมายทเกยวของกบสทธมนษยชน

พระราชบญญตการคมครองคนไรทพง พ.ศ. 2557 (มผลบงคบใชเมอวนท 24 ธนวาคม 2557) เพอเพมความคมครองใหแกบคคลทไมมทอยอาศยทเหมาะสม ไมสามารถหารายไดเพยงพอแกการยงชพ หรออยในฐานะยากล าบาก เพอใหมคณภาพชวตทดขน ซงความคมครองรวมถงการจดสวสดการสงคม ทอยอาศย การบรการดานสาธารณสข การศกษา และการจางงาน

พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย (ฉบบท 2) พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใชเมอวนท 29 เมษายน 2558) และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2560 (มผลบงคบใชเมอวนท 28 มกราคม 2560) เพอเพมความพยายามในการปราบปรามการคามนษย ขอแกไขทส าคญ ประกอบดวย การเพมอ านาจทางปกครองใหเจาหนาทในการสงปดสถานประกอบกจการ หรอหามใชยานพาหนะเปนการชวคราว การเพมบทลงโทษทางอาญาส าหรบผกระท าผด และการรบทรพยทไดจากการคามนษยมาเปนสนไหมทดแทนแกผเสยหาย เปนตน

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใชเมอวนท 10 กรกฎาคม 2558) เพอปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบ



พนธกรณภายใตอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานการทจรต ซงประเทศไทยไดเขาเปนภาค เมอป พ.ศ. 2554 พระราชบญญตฉบบนไดขยายการด าเนนคดอาญาใหรวมถงเจาหนาทของรฐตางประเทศและเจาหนาทขององคการระหวางประเทศทกระท าผด เพมหลกการรบทรพยตามมลคา การไมนบระยะเวลาทผถกกลาวหาหรอจ าเลยหลบหนรวมเปนสวนหนงของอายความ การก าหนดความรบผดของนตบคคลทเกยวของกบการใหสนบนเจาหนาทและ การเพมการลงโทษเจาหนาทของรฐส าหรบความผดกรณเรยกรบสนบน และในป พ.ศ. 2559 ไดมการออกพระราชบญญตจดตงศาลอาญาคดทจรตและประพฤตมชอบ พ.ศ. 2559 และพระราชบญญตวธพจารณาคดทจรตและประพฤตมชอบ พ.ศ. 2559 เพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานในการปองกนและปราบปรามการทจรต

พระราชบญญตคมครองเดกท เกดขนโดยอาศยเทคโนโลยชวยการเจรญพนธ ทางการแพทย พ.ศ. 2558 หรอ พระราชบญญต อมบญ (ไดมผลบงคบใชเมอวนท 30 กรกฎาคม 2558) เพอแกปญหาการอมบญเพอการคา และปญหาการคาเดก รวมทงเพมความคมครองตอแมและเดก

พระราชบญญตการชมนมสาธารณะ พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใชเมอวนท 13 สงหาคม 2558) เพอใหการชมนมสาธารณะเปนไปดวยความสงบเรยบรอย ไมกระทบกระเทอนตอความปลอดภยของสาธารณะ สขอนามยหรอความสะดวกของประชาชน และเพอไมใหกระทบกระเทอนสทธและเสรภาพของผอน

พระราชบญญตความเทาเทยมระหวางเพศ พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใช เมอวนท 9 กนยายน 2558) เพอคมครองประชาชนทกคนจากการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแหงเพศสภาพ ซงรวมถงผทมการแสดงออกทแตกตางจากเพศโดยก าเนด โดยมกลไกในการขบเคลอน ไดแก คณะกรรมการสงเสรมความเทาเทยมระหวางเพศ ซงมหนาทก าหนดและขบเคลอนนโยบายทสงเสรมความเทาเทยมระหวางเพศในทกหนวยงาน คณะกรรมการวนจฉยการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ซงจะวนจฉยขอรองเรยน และก าหนดมาตรการชวคราวเพอคมครองและชดเชยเยยวยาผเสยหาย และกองทนสงเสรมความเทาเทยมระหวางเพศ เพอชวยเหลอชดเชยเยยวยา

พระราชก าหนดการประมง พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใชเมอวนท 14 พฤศจกายน 2558)

เพอจดระเบยบการประมงปองกนมใหมการท าการประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (Illegal, Unregulated and Unreported (IUU) Fishing) และปองกนการใชแรงงานผดกฎหมายในภาคประมงใหสอดคลอง กบมาตรฐานระหวางประเทศ



พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบบท 24) พ.ศ. 2558 วาดวยสอลามกอนาจารเดก (มผลบงคบใชเมอวนท 7 ธนวาคม 2558) เพอเพมความคมครองใหแกเดกจากการแสวงหาผลประโยชนทางเพศรปแบบตาง ๆ โดยสอดคลองกบพนธกรณภายใตอนสญญาวาดวยสทธเดก และพธสารเลอกรบเรองการคาเดก การคาประเวณ และสอลามกทเกยวกบเดก ทงน เปนครงแรกทไดก าหนดนยามของสอลามกอนาจารเดกใหรวมถงวตถหรอสงตาง ๆ ทจดเกบโดยเทคโนโลยททนสมย และการเผยแพรสอลามกอนาจารเดก ในอนเตอรเนต

พระราชบญญตกองทนยตธรรม พ.ศ. 2558 (มผลบงคบใชเมอวนท 24 เมษายน 2559) เพอใหความชวยเหลอประชาชนทเดอดรอนไดเขาถงความยตธรรม อยางเสมอภาค เทาเทยม โดยเฉพาะอยางยงกลมคนจน คนดอยโอกาสทางสงคม เพอเปนการลดความเหลอมล าท เกดขนในสงคมไทย ประกอบดวย การชวยเหลอประชาชนในการด าเนนคด อาท คาจางทนายความ คาฤชาธรรมเนยม คาใชจายอน การปลอยชวคราว การชวยเหลอผถกละเมดหรอไดรบผลกระทบจากการถกละเมดสทธมนษยชน และการเผยแพรความร ทางกฎหมายแกประชาชน

พระราชบญญตการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 (มผลบงคบใชเมอวนท 29 กรกฎาคม 2559) เพอคมครองสทธอนามยการเจรญพนธในกลมวยรน ไดแก สทธตดสนใจดวยตนเอง สทธไดรบขอมลขาวสารและความร ไดรบการบรการอนามยการเจรญพนธ ไดรบการรกษาความลบและความเปนสวนตว ไดรบการจดสวสดการสงคมอยางเสมอภาคและไมถกเลอกปฏบต

พระราชบญญตคาตอบแทนผเสยหาย คาทดแทนและคาใชจายแกจ าเลยในคดอาญา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 (มผลบงคบใชเมอวนท 22 ตลาคม 2559) เพอใหการจายคาตอบแทนผเสยหาย และ คาทดแทนและคาใชจายแกจ าเลยในคดอาญาสามารถกระท าไดรวดเรว ครอบคลม และมประสทธภาพยงขน

พระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2560 (มผลบงคบใชเมอวนท 19 พฤษภาคม 2560) เพอปฏรประบบราชทณฑของประเทศใหสอดคลองกบมาตรฐานและขอบญญตระหวางประเทศเกยวกบผตองขง ในดานตาง ๆ



1.4 กลไกดานสทธมนษยชน 1.4.1 แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 – 2561)

คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบและประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 - 2561) เมอวนท 12 พฤศจกายน 2557 และสงการหนวยงานทเกยวของแปลงแผนไปสการปฏบต เพอสรางสงคมทสงเสรมสทธเสรภาพและความเทาเทยม โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย เพอน าไปสสงคมสนตสข ซงไดก าหนดนโยบายสทธมนษยชนใน 11 ดาน 15 กลมเปาหมาย

1.4.2 คณะกรรมการจดการเรองราวรองทกขกรณถกกระท าทรมานและถกบงคบใหหายสาบสญ

นายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) ไดมค าสงส านกนายกรฐมนตร ท 131/2560 ลงวนท 23 พฤษภาคม 2560 และค าสงส านกนายกรฐมนตร ท 198/2560 ลงวนท 28 สงหาคม 2560 แตงตงคณะกรรมการจดการเรองราวรองทกขกรณถกกระท าทรมานและถกบงคบใหหายสาบสญ โดยมรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมเปนประธานกรรมการ และมผแทนจากหนวยงานทเกยวของรวมเปนกรรมการ และแตงตงคณะอนกรรมการ จ านวน 4 คณะ เพอด าเนนการตดตามและตรวจสอบคด เยยวยาผเสยหาย ก าหนดมาตรการปองกน และคดกรองกรณถกกระท าทรมานและถกบงคบใหหายสาบสญ



1.4.3 คณะกรรมการพฒนาการบรหารงานยตธรรมแหงชาต (กพยช.) กพยช. จดตงขนตามพระราชบญญตพฒนาการบรหารงานยตธรรมแหงชาต

พ.ศ. 2549 โดยมนายกรฐมนตรหรอรองนายกรฐมนตรซงนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธาน รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมเปนรองประธาน พรอมดวยผแทนจากหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของเปนกรรมการ มหนาทส าคญ ในการจดท าแผนแมบทการบรหารงานยตธรรมแหงชาตและแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศกระบวนการยตธรรม รวมถงเสนอแนะและใหความเหนเกยวกบการก าหนดนโยบายและแนวทางการบรหารงานยตธรรมเสนอตอคณะรฐมนตร ซงคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 18 กรกฎาคม 2560 เหนชอบใหแตงตงคณะกรรมการพฒนา การบรหารงานยตธรรมระดบจงหวด (กพยจ.) เพอท าหนาทเสนอแผนการด าเนนงานทเกยวของกบการบรหารงานยตธรรม บรณาการความรวมมอกบทกภาคสวน ในการปองกน เฝาระวง อ านวยความยตธรรม ก ากบ ดแล และเชอมโยงขอมลตาง ๆ ในระดบจงหวด และรายงานผลตอ กพยช.

1.4.4 ศนยบญชาการแกไขปญหาการท าการประมงผดกฎหมาย (ศปมผ.)

เปนศนยเฉพาะกจทจดตงขนตามค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 10/2558 ลงวนท 28 เมษายน 2558 เรองการแกไขปญหาการท าการประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (Illegal, Unregulated and Unreported (IUU) Fishing) โดยมภารกจส าคญ คอ การมค าสงก าหนดใหมศนยควบคมการแจงเรอเขา – ออก (Port In – Port Out Controlling Center) และศนยใหบรการและอ านวยความสะดวกแกเรอประมงแบบเบดเสรจ (Fishing One Stop Service) ประจ าในแตละจงหวดชายทะเล โดยด าเนนการแบบบรณาการรวมกบหนวยงานราชการทเกยวของ เชน กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงคมนาคม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน ส านกงานต ารวจแหงชาต ซงทผานมาไดมความกาวหนาในการแกไขปญหาการท าประมงผดกฎหมาย โดยเฉพาะการมกฎหมายรอง จ านวน 91 ฉบบ ในการปรบแกไข พระราชก าหนด การประมง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 มผลบงคบใชเมอวนท 29 มถนายน 2560 สาระของการปรบแกไข อาท ปรบปรงหลกเกณฑในการควบคมและเฝาระวงการท าการประมงและการขนถายสตวน า ก าหนดมาตรการรอถอนเครองมอ ท าการประมง สงปลกสรางหรอสงใดในทจบสตวน าโดยไมไดรบอนญาต เปนตน รวมถงการยกเลก/เพมเตมค าสง คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) หรอประกาศกฎกระทรวงทเกยวของ ตลอดจนคณะรฐมนตรไดเหนชอบ



ใหประเทศไทยเขาเปนภาคความตกลง เมอวนท 14 มนาคม 2560 เพอยอมรบและปฏบตตามมาตรการในการใชทรพยากรประมง รวมทงการอนรกษและบรหารจดการประชากรสตวน าชนดขามเขตและอพยพยายถนไกล ทงนานน าภายในประเทศและเขตนานน าตดตอ (UN Fish Stocks Agreement : UNFSA) ซงการเขาเปนภาคไดเสรจสมบรณแลวเมอวนท 29 พฤษภาคม 2560 รวมถงเมอวนท 14 มนาคม 2560 คณะรฐมนตรยงเหนชอบใหเขาเปนภาคความตกลงความรวมมอกบประเทศสมาชกในการใชทรพยากรประมงชนดทนอกเหนอจากปลาทนา และเพอเปนแหลงประมงส าหรบกองเรอประมงนอกนานน าของไทย โดยจะสามารถเขาไปมสวนรวมในการก าหนดมาตรการบรหารจดการท าประมงในพนท (South Indian Ocean Fisheries Agreement : SIOFA) ดวย ซงทผานมากรมประมงด าเนนการรองรบกฎระเบยบ IUU เพอยนยนวาสนคาประมงทสงออกไปยงยโรปไมไดมาจากการกระท าประมงผดกฎหมาย (IUU Fishing) ในพนท 22 จงหวดชายทะเล โดยออกสมตรวจสตวน าขนทาเทยบเรอ/แพปลา จ านวน 1,056 ครง ออกใบรบรองการจบสตวน าและการแปรรปสตวน า จ านวน 8,681 ฉบบ ควบคมการท าประมงเพอเกบรวบรวมและบนทกใบอนญาตสตวน าน าเขาระบบ จ านวน 111,884 ฉบบ ตรวจสขลกษณะเรอประมง จ านวน 1,796 ล า ประชาสมพนธการด าเนนงาน จ านวน 246 ครง ใหความรแกผประกอบการเรองสขลกษณะทดของสะพานปลาและ ทาเทยบเรอ จ านวน 216 ราย ควบคมเฝาระวงการท าประมงภายใตระบบตามเรอ จ านวน 80 ครง ควบคมการแจงเขา-ออกเรอ (Port in – Port out) จ านวน 307 ครง ตรวจสอบเรงรดการใชใบอนญาตท าการประมง จ านวน 294 ครงและอบรมใหความรการท าประมงใหสอดคลองกบกฎระเบยบ IUU แกเครอขายเฝาระวงการท าประมงระดบจงหวด จ านวน 1,023 ราย2 ทงน ตงแตป พ.ศ. 2558 จนถงปจจบน (29 มนาคม 2561) ประเทศไทยไดด าเนนคดดานการท าประมงทผดกฎหมาย การประมงทขาดการรายงานและ การประมงทขาดการควบคม ( IUU Fishing) จ านวนทงสน 4,349 คด โดยเปนความผดฐานคามนษย จ านวน 87 คด ทงน หากพนกงานตรวจแรงงานพบวามการใชแรงงานเดกอายต ากวา 18 ป หรอการใชแรงงานบงคบ แรงงานขดหน หรอการคามนษยดานแรงงาน จะด าเนนการรองทกขหรอกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนโดยเรวโดยไมตองผานขนตอนการเปรยบเทยบ3

1.4.5 คณะกรรมการปองกนและแกไขการละเมดสทธมนษยชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ค าสง กอ.รมน. ภาค 4 สวนหนา ท 30/2560 ประกอบดวย ผแทนหลายภาคสวน

เชน กรมคมครองสทธเละเสรภาพ ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต มลนธผสานวฒนธรรม กลมดวยใจ

2เอกสารความกาวหนาการแกไขปญหาการท าประมงผดกฎหมาย รอบเดอนมถนายน 2560 และรายงานประจ าป ของกรมประมง ป พ.ศ.2559 3 ตารางขอกลาวหา-ค าตอบการด าเนนงานของประเทศไทยตอรายงาน Human Rights Watch (HRW) เรอง ปฏรปภาคแรงงานในอตสาหกรรมประมง เมอวนท 13 เมษายน 2561



สภาทนายความ มลนธศนยทนายความมสลม เปนตน ซงคณะกรรมการฯ มอ านาจหนาทในการก าหนดมาตรการปองกน ตรวจสอบขอเทจจรง และเสนอแนะเกยวกบการละเมดสทธมนษยชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

1.5 พนธกรณระหวางประเทศดานสทธมนษยชน 1.5.1 เปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals : SDGs)

ประเทศไทยไดลงนามและมค ามนรวมกบนานาประเทศในการประชมสมชชาใหญแหงประชาชาต เมอเดอนกนยายน 2558 รบรองการด าเนนการตามเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals : SDGs) ซงเปนการสานตอเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals : MDGs) ซงหมดอายลงเมอป พ.ศ. 2557 ทงน เปาหมายการพฒนาทยงยนถอเปนวาระการพฒนาระดบโลกทส าคญทสด ซงจะเรมด าเนนการตงแตป พ.ศ. 2558 – 2573

รฐบาลจงไดจดตงคณะกรรมการเพอการพฒนาทยงยน (กพย.) โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน เพอใหการขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยนเกดผลอยางเปนรปธรรมในประเทศไทย และมคณะอนกรรมการอยภายใต กพย. 3 คณะ ประกอบดวย 1) อนกรรมการขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน 2) อนกรรมการสงเสรมความเขาใจและประเมนผลการพฒนาทยงยนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3) อนกรรมการพฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอสนบสนนการพฒนาทยงยน โดยในการท างานของกรรมการและอนกรรมการ จะเปนการประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของกบเปาหมายตาง ๆ ทงหน วยงานภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และอน ๆ

คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 25 ตลาคม 2559 เหนชอบในหลกการแนวทางขบเคลอนการพฒนาอยางยงยนเพอใหบรรลเปาหมายการพฒนาทยงยน ค.ศ. 2030 (Sustainable Development Goals 2030 : SDGs) ทง 17 เปาหมาย และ 169 เปาประสงค โดยน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทาง พรอมทงใหทกสวนราชการด าเนนการตามแนวทางทวางไว รวมถงใหสอดคลองกบแผนงานในภารกจหลกของหนวยงานในระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579) และแผนปฏบตการระยะ 5 ป และ 1 ป รวมถงแผนการใชจายงบประมาณ เพอเปนการสานตอพระราชปณธาณและเทดพระเกยรตพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช4

4 ขอมลจากเวบไซตส านกเลขาธการคณะรฐมนตร (WWW.cabinet.sloc.go.th)



1.5.2 การถอนขอสงวนหรอถอยแถลงตความของพนธกรณระหวางประเทศ ถอนขอสงวนตอขอ 18 ของอนสญญาวา

ดวยสทธคนพการ เรองเสรภาพในการโยกยายถนฐานและการถอสญชาตของเดกพการ เมอวนท 5 กมภาพนธ 2558

ถอนขอสงวนตอขอ 4 ของอนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ เรอง การโฆษณาชวนเชอทกอใหเกดความเกลยดชงทางเชอชาต เมอวนท 7 ตลาคม 2559

1.5.3 การเขาเปนภาคพนธกรณระหวางประเทศ เขาเปนภาคพธสารเลอกรบของอนสญญาวาดวยสทธคนพการ (คณะรฐมนตรมมต

เหนชอบ เมอวนท 19 เมษายน 2559) มสาระส าคญเพอใหคนพการหรอองคกรคนพการสามารถรองเรยนเกยวกบการถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมและสามารถเสนอเรองไปยงคณะกรรมการวาดวยสทธคนพการไดโดยตรง

เขาเปนภาคอนสญญาขององคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization : ILO) อก 3 ฉบบ ไดแก อนสญญาวาดวยแรงงานทะเล พ.ศ. 2549 (คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ เมอวนท 31 มนาคม 2558) อนสญญาฯ ฉบบท 187 วาดวยกรอบเชงสงเสรมการด าเนนงานความปลอดภยและ อาชวอนามย (คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ เมอวนท 30 กนยายน 2558) อนสญญาฯ ฉบบท 111 วาดวยการ เลอกปฏบตในการจางงานและอาชพ พ.ศ. 2501 (คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ เมอวนท 9 พฤษภาคม 2560)

เขาเปนภาคอนสญญาอาเซยนวาดวยการตอตานการคามนษย โดยเฉพาะสตรและเดก (ASEAN Convention against Trafficking in Persons, especially Women and Children – ACTIP) ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 27 เมอวนท 21 พฤศจกายน 2558 ซงมเนอหาสาระเกยวกบการปองกนและคมครอง ผทตกเปนเหยอการคามนษย การปราบปราม ความรวมมอขามแดน ตลอดจนความชวยเหลอซงกนและกนในเรองทางอาญาและการสงผรายขามแดน

สภานตบญญตแหงชาตใหความเหนชอบในการเขาเปนภาคอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการบงคบใหหายสาบสญ เมอวนท 10 มนาคม 2560 โดยจะด าเนนการ เขาเปนภาคอนสญญาดงกลาว เมอรางพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการทรมานและการกระท าใหบคคลสญหาย พ.ศ. .... มผลบงคบใช



2.1 สทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม

ประเทศไทยเขาเปนภาคกตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม โดยมผลบงคบใชกบประเทศไทย ตงแตวนท 5 ธนวาคม 2542 ซงป พ.ศ. 2557 - 2561 รฐบาลไดด าเนนการในประเดนทส าคญ ดงน

2.1.1 ธรกจกบสทธมนษยชน รฐบาลใหความส าคญกบการสงเสรมใหภาคธรกจมการเคารพสทธมนษยชน

ตามกรอบหลกการสหประชาชาตวาดวยธรกจกบสทธมนษยชน (UN Guiding Principles on Business and Human Rights : UNGPs) ซงก าหนดความสมพนธระหวางหนาทของรฐและความรบผดชอบของภาคธรกจในการ “คมครอง เคารพ เยยวยา” ผไดรบผลกระทบดานสทธมนษยชนจากการประกอบธรกจ ทงน สาระส าคญของหลกการ UNGPs ประกอบดวย 3 เสาหลก คอ การคมครอง (Protect) หมายถง รฐมหนาทในการคมครองไมใหมการละเมดสทธมนษยชนจากบคคลหรอองคกรใดกตาม การเคารพ (Respect) หมายถง องคกรภาคธรกจมหนาทเคารพสทธมนษยชน หลกเลยงทจะละเมด และแสดงความรบผดชอบ หากเกดการละเมดในกระบวนการใด ๆ ทองคกรเขาไปเกยวของ และการเยยวยา (Remedy) หมายถง ภาครฐและภาคธรกจควรจดใหมชองทาง/กลไกการรองเรยนทมประสทธภาพ เขาถงงาย และโปรงใส รวมทงเยยวยาความเสยหายอยางรวดเรวและเปนธรรม

เพอใหการขบเคลอนหลกการ UNGPs เกดผลอยางเปนรปธรรม รฐบาลจงไดมอบหมายใหกระทรวงยตธรรม โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ เปนหนวยงานหลกในการขบเคลอนหลกการ UNGPs ในประเทศไทย โดยรวมกบเครอขายทงในระดบประเทศ ระดบภมภาค และระดบระหวางประเทศ จดการประชม อบรม และเวทแลกเปลยนเรยนรเรองการด าเนนงานดานธรกจกบสทธมนษยชน การเฝาระวง (Human Rights Due Diligence) การจดท ารายงานประเมนสถานการณธรกจกบสทธมนษยชน และการจดท าแผนปฏบตการระดบชาตวาดวยธรกจกบสทธมนษยชน โดยการด าเนนงานของประเทศไทยนน ไดรบการชนชมจากเวททงใน และตางประเทศอยางกวางขวาง ทงน ประเทศไทยถอเปนกลมประเทศแรกในอาเซยนทมการจดท าและประกาศแผนปฏบตการดงกลาว

อยางไรกตาม ประเดนนยงมความทาทาย ไดแก การคมครองสทธมนษยชน ในระหวางการด าเนนโครงการพฒนาขนาดใหญเพอสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงผลกระทบตอวถชวตของประชาชนและสงแวดลอม ซงรฐบาลไดมมาตรการตาง ๆ อาท การก าหนดใหมกระบวนการศกษาความเปนไปได รวมถงผลกระทบทางสงแวดลอมและสขภาพอยางเปนระบบ การมคณะกรรมการเพอก ากบดแล รวมทงการมมาตรการรองรบหรอ เยยวยาผไดรบผลกระทบ เชน การจดหาทอยรองรบ ทงน รฐบาลไดตดสนใจชะลอบางโครงการ ตามขอเรยกรองของภาคประชาสงคม โดยพยายามสงเสรม การหาทางออกรวมกนผานการหารอกบประชาชนในพนท และขอทาทายทส าคญอกประการหนง คอ การจดท า

สวนท 2 : การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประเทศไทย



มาตรการและจดตงกลไกเฝาระวง ก ากบ ดแลกรณบรรษทขามชาตและกรณทบรษทไทยไปลงทนในตางแดน เพอปองกนไมใหเกดผลกระทบเชงลบ รวมทงก าหนดมาตรการเยยวยาผทไดรบผลกระทบทเหมาะสม

2.1.2 สทธในการท างาน รฐบาลใหความส าคญกบการคมครองสทธของแรงงานทกคน ไมแบงแยก

กลมชาตพนธ หรอเชอชาต โดยไดปรบปรงกฎหมายและมาตรการตาง ๆ เพอเพมความคมครองและสวสดการของ แรงงาน อาท การปรบคาแรงขนต าทวประเทศเพมขน ตงแต 1 เมษายน 2561 การประกาศใชพระราชบญญตประกนสงคม (ฉบบท 4) พ.ศ. 2558 การยกรางพระราชบญญตปองกนการใชแรงงานบงคบ พ.ศ. .... ซงเพมสทธประโยชนใหแกแรงงานกรณตาง ๆ เชน กรณวางงาน นายจางหยดกจการชวคราว หรอกรณทจงใจท าใหตนเองบาดเจบ ทพพลภาพ และตาย รวมทงขยายกลมผไดรบความคมครอง เชน กลมลกจางชวคราวทกประเภทของ สวนราชการ และลกจางของนายจางทมส านกงานในประเทศ และไปประจ าท างานในตางประเทศ และพระราชบญญตแรงงานทางทะเล พ.ศ. 2558 ซงคมครองลกจางบนเรอตามมาตรฐานขององคการแรงงานระหวางประเทศ ซงทผานมาในป พ.ศ. 2559 ผมงานท า (แรงงานในระบบ) เปนจ านวนทงสน 16,946,400 คน และ ผมงานท า (แรงงานนอกระบบ) จ านวนทงสน 21,316,800 คน5

รฐบาลไดด าเนนการตาง ๆ เพอคมครองความปลอดภยของแรงงาน รวมทงเตรยมการใหสตยาบนอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศ ฉบบท 187 วาดวยกรอบเชงสงเสรมการด าเนนงาน ความปลอดภยและอาชวอนามย (คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ เมอวนท 30 กนยายน 2558) อาท การจดท าแผนแมบทความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานแหงชาต เพอเปนกรอบในการปฏบตงาน โดยแผนแมบทฉบบปจจบน (พ.ศ. 2555 - 2559) ไดขยายการคมครองใหครอบคลมแรงงานนอกระบบ และ

5 สถตแรงงานประจ าป พ.ศ.2557-2559 ของกระทรวงแรงงาน



การจดตงสถาบนสงเสรมความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน เมอเดอนพฤษภาคม 2558 เพอใหการด าเนนการเปนไปอยางมประสทธภาพ

ตงแตเดอนมถนายน 2557 จนถงปจจบน รฐบาลไดด าเนนการจดทะเบยนแรงงานตางดาวมากกวา 2 ลานคน6 ซงชวยใหแรงงานสามารถท างานไดอยางถกกฎหมาย ไดรบความคมครองและเขาถงบรการและสวสดการของรฐเทาเทยม นอกจากน ประเทศไทยยงไดรวมมอกบประเทศเพอนบาน ในการปองกนไมใหเกดการคามนษยในดานแรงงานในทกชองทาง โดยประเทศไทยไดลงนามในบนทกความเขาใจวาดวยความรวมมอดานแรงงาน และบนทกขอตกลงวาดวยการจางแรงงานกบประเทศเวยดนาม กมพชา พมา และลาว เพอขยายมตความรวมมอดานแรงงานจากฉบบเดมในสาขาส าคญ อาท ความรวมมอทางวชาการ และการพฒนาฝมอแรงงาน นอกจากนน รฐบาลยงไดประกาศใชพระราชก าหนดการน าคนตางดาวมาท างานกบนายจาง ในประเทศ พ.ศ. 2559 และพระราชก าหนดการบรหารจดการการท างานของคนตางดาว พ.ศ. 2560 โดยรฐบาลไดเปดโอกาสใหนายจางขนทะเบยนแรงงานตางดาวระหวางวนท 24 กรกฎาคม – 7 สงหาคม 2560 โดยมแรงงานตางดาวมารายงานทงสน จ านวน 7.9 แสนคน ซงอยระหวางการด าเนนการตรววจสอบและการพสจนสญชาต และจะแลวเสรจภายใน 30 มถนายน 2561 ทงน เมอวนท 16 มกราคม 2561 คณะรฐมนตรไดอนมตการผอนผน ใหแรงงานตางดาวสญชาตกมพชา ลาว พมา ทอยภายใตขอก าหนดไดท างานในประเทศไทยตอไประยะหนง ตามประกาศเพอตอบสนองตอสถานการณทประเทศไทยจ าเปนตองพงพงแรงงานขนพนฐานจากประเทศเพอนบาน และมตคณะรฐมนตรยงไดมค าสงใหทกจงหวดจดตงคณะกรรมการบรหารจดการการท างานของแรงงานตางดาว ในประเทศไทยจงหวด เพอก ากบดแลการด าเนนงานเรองการพสจนสญชาตและการจดท าฐานขอมลแรงงานตางดาว ในจงหวดดวย7 ซงเปนการแสดงถงความตงใจจรงทจะพฒนามาตรฐานแรงงานไทยใหทดเทยมกบมาตรฐานสากล

6 รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน แถลงความคบหนาการด าเนนการพสจนสญชาตในภาคประมง เมอวนท 15 กมภาพนธ 2561 7 รายงานภาวะสงคมไทย ไตรมาศสและภาพรวม ป 2560 ของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต



รฐบาลไทยใหความส าคญกบการปองกน ยบยง และขจดการท าประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (Illegal Unreported and Unregulated Fishing - IUU) ในป พ.ศ. 2558 จดตงศนยบญชาการแกไขปญหาการท าการประมงผดกฎหมาย (ศปมผ.) เพอเปนศนยกลางความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของในการแกไขปญหา IUU นอกจากนน ยงไดมการจดตงศนยปฏบตการเฝาระวงและคาดการณสถานการณดานการประมง และพฒนามาตรการควบคม ตรวจสอบ และตดตาม IUU โดยออกพระราชก าหนด การประมง พ.ศ. 2558 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 พรอมทงมการออกระเบยบควบคมสถานการณ

IUU มากกวา 100 ฉบบ นอกจากนน คณะรฐมนตรไดมมต เมอวนท 3 พฤศจกายน 2558 เหนชอบแผนปฏบตการระดบชาตวาดวยการปองกน ยบยง และขจดการท าการประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม พ.ศ. 2558 – 2562 และแผนการบรหารจดการประมงทะเลของประเทศไทย นโยบายแหงชาตดานการจดการประมงทะเล พ.ศ. 2558 – 2562 ทส าคญคณะกรรมการนโยบายประมงแหงชาต ไดมมตเมอวนท 25 มกราคม 2561 เหนชอบแนวทางการพฒนาการประมงของประเทศ

ใหปลอดจากสตวน าและสนคาประมงผดกฎหมาย (IUU – Free Thailand) เพอแสดงความมงมนทจะผลกดน การประมงทงระบบของไทยมมาตรฐานสากล และเปนทยอมรบในหมประชาคมระหวางประเทศ และคณะรฐมนตรไดมมต เมอวนท 3 เมษายน 2561 เหนชอบใหมการแตงตงคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการการประมงปลอดจากสตวน าและสนคาประมงจากการท าประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคมเพอท าหนาทในการก าหนดนโยบาย ก ากบดแล ขบเคลอน และผลกดนเพอใหการด าเนนงานเปนไปดวยความถกตอง รวดเรว และบรรลผลส าเรจ ซงจากการด าเนนงานดงกลาว สงผลใหสถานการณการคามนษยในประเทศไทยมแนวโนมทดขน โดยยกระดบจาก Tier 3 เปน Tier 2 Watch list

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ไดด าเนนโครงการ เพอสรางสขภาวะแรงงานนอกระบบและพฒนารปแบบการสรางเสรมสขภาพจตเพอชวย “ลดทกข สรางสข” ในกลมแรงงาน ทงในเรองการอบรมสขภาวะแกนน าแรงงานนอกระบบ การสรางแรงจงใจแรงงานนอกระบบเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพเพอเพมความสขและลดความเครยดในชวตแรงงานนอกระบบ ทงน หลงจากเขารวมกจกรรมตาง ๆ พบวา แกนน าแรงงานนอกระบบมคาเฉลยความสข เทากบ 32.36 คะแนน จากเดมทมอย 30.28 คะแนน (27 – 32 คะแนน หมายถง มความสขเทากบคนทวไป) และคาเฉลยความเครยด เทากบ 4.14 คะแนน จากเดม 5.08 คะแนน (0 - 4 คะแนน หมายถง เครยดนอย) ซงสงผลใหมระดบความสขเพมขนและมระดบความเครยด ลดนอยลง8 8 รายงานประจ าป 2559 กองทนการสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)



ส ง เ ส ร ม ค น พ ก า รท างานในชมชนเพอใหคนพการเขาสการมอาชพและ มคณภาพชวตทดขน โดยกระทรวงแรงงาน และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ไดประกาศความรวมมอสนบสนนใหเกดการจางงานคนพการเพอพฒนาศกยภาพในการท างานทดขน โดยการตงเปาการจางงานคนพการ จ านวน 10,000ต าแหนง และยงเกดบนทกขอตกลงระหวางกระทรวงสาธารณสข กระทรวงแรงงาน และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เพอประสานความรวมมอใหเกดการจางงานคนพการในชมชนเพอท างานในหนวยงานของรฐภายใตกระทรวงสาธารณสข ทงน การจางงานคนพการตามมาตรา 33 และ 35 ตามพระราชบญญต ,สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 มจ านวน 32,617 คน ซงเพมขนจาก ป พ.ศ. 2556 จ านวน 4,119 คน สรางรายไดใหแกคนพการไมนอยกวา 140,926,500 บาท 9 นอกจากน โครงการประชารฐเพอสงคม ยงมสวนชวยจางงานคนพการไดท างานเพมขน โดยภายในป ธนวาคม 2559 – มนาคม 2560 ไดมการจางงานคนพการแลว จ านวน 7,500 อตรา และยงมเปาหมายเพมอก 16,000 อตราในป 2561

ความทาทายประการหนงทยงคงเผชญอย คอ การขาดความตระหนกรเรองสทธแรงงาน และกฎหมายทเกยวของ ทงในกลมนายจางและลกจาง ซงกอใหเกดความเสยงตอการละเมดสทธและ การเอารดเอาเปรยบ แมวาทผานมารฐบาลไดพยายามแกปญหาดวยการจดท าคมอความรดานตาง ๆ เชน การปองกนการคามนษย การจดทะเบยนแรงงาน การคมครองสทธแรงงาน และความปลอดภยในการท างาน (ในบางประเดน ไดจดท าค าแปลคมอใน 3 ภาษา ส าหรบแรงงานตางดาวจากเมยนมา ลาว และกมพชาดวย) ตลอดจนจดการฝกอบรมสรางความตระหนกรเรองสทธแรงงาน เชน การใชแรงงานเดกในรปแบบทเลวราย และสทธในการรวมตวและเจรจาตอรองแลวกตาม

2.1.3 การปองกนและปราบปรามการคามนษย ประเทศไทยยงใหความส าคญกบการปองกนและปราบปรามการคามนษยในรปแบบ

แรงงาน โดยเฉพาะในอตสาหกรรมประมงและประมงตอเนอง โดยคณะรฐมนตรมมต เมอวนท 3 มนาคม 2558 ใหเปดจดทะเบยนแรงงานตางดาว 3 สญชาต ในกจการประมงทะเลในรปแบบเดยวกบการจดทะเบยนแรงงานตางดาว เพอใหแรงงานเขาสระบบ ไดรบความคมครองตามกฎหมายแรงงาน มใบอนญาตท างาน และเขาถงประกนสขภาพ จนไดรบค าชนชมจากผแทนองคการแรงงานระหวางประเทศ (ILO) และผแทนองคการระหวางประเทศเพอโยกยาย

9 รายงานประจ าป 2559 กองทนการสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)



ถนฐาน (IOM) ทรเรมในการตกลงทวภาคดานแรงงาน กบประเทศรอบบาน ทงกบพมา กมพชา และลาว ในการจดการบรหารแรงงานตางดาว อนเปนตวอยางทด และการจะพฒนาฝมอเพอยกระดบ รวมทงงานประกนสงคม ในทประชมระดบเจาหนาทอาวโสของการประชมดานแรงงาน CLMTV ทเมองดานง ประเทศเวยดนาม ในประเดนการโยกยายถนฐานและความรวมมอดานแรงงานในภมภาคลมน าโขง และชนชมแนวทางของไทยในการพฒนายกระดบฝมอแรงงานตางดาวทเขามาท างานถกกฎหมายใหมฝมอสงขน ตามนโยบาย “ไมทงใครไวขางหลง” ของนายกรฐมนตร รวมทงเหนดวยกบแนวทางของประกนสงคมไทย ทจะใหแรงงานตางดาว เรมมระบบประกนสงคมทตอเนอง เมอกลบประเทศตนทางแลว สามารถกลบไปใชระบบประกนสงคมของประเทศตนเองได รวมทงคนไทย เมอไปท างานตางประเทศ เมอเขาระบบประกนสงคมแลว สามารถนบเวลาตอเนอง กลบมาใชระบบประกนสงคมในไทยไดเชนกน10

เมอวนท 3 เมษายน 2558 นายกรฐมนตรไดประกาศใหการปราบปรามการคามนษยเปนวาระแหงชาต โดยใหหนวยงานทเกยวของเนนการด าเนนงานดานการปราบปรามการคามนษย และการด าเนนคดอยางจรงจงตอเจาหนาทรฐทมสวนเกยวของกบขบวนการคามนษย ซงตลอดป พ.ศ. 2559 - 2560 ภายหลงจากการประกาศวาระแหงชาต ไดมนโยบายทชดเจนในการ “ขจดการคามนษยใหหมดสนไป” เพราะถอเปนการละเมดศกด ศรความเปนมนษยและขดตอหลกสทธมนษยชน โดยในเชงนโยบายไดมการเพมงบประมาณจ านวนมากเพอสนบสนนการปราบปรามการคามนษยในทกดาน ปรบปรงกฎหมายใหมความเขมงวดมากยงขน รวมทงรางกฎหมายเพอเพมประสทธภาพในการฟองรองคด การฟนฟเยยวยาผเสยหายและการคมครองพยาน ตลอดจนมมาตรการคมครอง ปองกนทดขนเพอลดความเสยงในการตกเปนผเสยหายของการคามนษย รวมถงปรบปรงการท างานหลายดาน ใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล ซงทผานมามสถตจ านวนคดตงแตป พ.ศ. 2557 - 2560 ทงสน 1,232 คด โดยมรปแบบการคามนษย อาท คาประเวณ สอลามก ผลประโยชนทางเพศ เปนทาส ขอทาน แรงงาน เปนตน ซงในป พ.ศ. 2560 สามารถสบสวนปราบปรามจบกมคดคามนษยได จ านวน 302 คด พรอมผตองหา จ านวน 427 คน และ ใหความชวยเหลอเหยอคามนษยได จ านวน 455 คน โดยมผลงานเปนรปธรรม อาท มการน าตวผกระท าความผด ทเปนเจาหนาทของรฐและมสวนเกยวของกบคดคามนษยมาลงโทษใหหนกและเรวขน ทงมาตรการทางปกครอง วนย การด าเนนการทรพยสนทางแพงและอาญา อกทงการท างานของพนกงานสอบสวนมการเรงรดการสอบสวนคดคามนษยใหเสรจเรวขนจากระยะเวลาทใชในการสอบสวนโดยเฉลย 72 วน ในป พ.ศ. 2559 เปน 69 วน ในป พ.ศ. 2560 และในชนพนกงานอยการ ใชเวลาพจารณาลดลง จากโดยเฉลย 38 วน ในป พ.ศ. 2559 เหลอ 28 วน ในป พ.ศ. 2560 นอกจากน ในชนศาลไดใชระยะเวลาพจารณาเรวขนตอเนองจากป พ.ศ. 2559 โดยคดรอยละ 91.79 ศาลไดพพากษา

10 ขาวกรงเทพธรกจ http://www.bangkokbiznews.com/pr/detail/28389 (check คความนาเชอถอ)

http://www.bangkokbiznews.com/pr/detail/28389



แลวเสรจภายในระยเวลา 1 ป นบแตวนฟอง และทส าคญตามแผนภมท 1 จะเหนไดวา เมอมการประกาศวาระแหงชาตแลว ท าใหจ านวนคด ผเสยหาย ผตองหาคดคามนษยมจ านวนลดลงอยางตอเนอง11

แผนภมท 1 แสดงจ านวนคด จ านวนผเสยหาย ผตองหา คดคามนษย ในป พ.ศ. 2557 - 2560

ทมาของขอมล : รายงานผลการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษยของประเทศไทย ประจ าป 2560

เมอเดอนสงหาคม 2558 ศาลอาญาไดเปดแผนกใหม 3 แผนก ซงรวมถงแผนกคดคามนษย ซงจะท าใหมผ พพากษาทมความรความช านาญเฉพาะดาน ตลอดจนเขาใจในปญหาและวธพจารณา ทก าหนดขนเปนพเศษ ซงจะชวยใหการด าเนนกระบวนการแสวงหาขอเทจจรงไดอยางมประสทธภาพรดกม รวดเรว และเกดความเปนธรรมยงขน นอกจากน พระราชบญญตวธพจารณาคดคามนษย พ.ศ. 2559 ยงใหสทธผเสยหาย ในการรองขอคาเสยหายและใหศาลสามารถมค าพพากษา เรอง คาสนไหมทดแทนเชงลงโทษ (Punitive damage) ได

11รายงานผลการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษยของประเทศไทย ประจ าป พ.ศ.2559-2560 ส านกนายกรฐมนตร



2.1.4 สทธดานสขภาพ รฐบาลด าเนนนโยบายประกน

สขภาพใหแกประชาชนไทยทกคนอยางตอเนอง (ทงระบบสวสดการรกษา พยาบาลของขาราชการ ระบบประกนสขภาพของแรงงานในระบบ และหลกประกนสขภาพถวนหนา) โดยหลกประกนดงกลาวไดชวยคมครองดแลสขภาพ ในดานการรกษาโรค การปองกนโรค การสงเสรมสขภาพ และการฟนฟสมรรถภาพ อกทงปองกนครวเรอนไมใหลมละลายจากคาใชจายดานสขภาพ ซงเปนประเดนทไดรบค าชนชมบอยครงจากเวทระหวางประเทศ โดยองคการอนามยโลก (World Health Organization : WHO) กลาววา ประเทศไทยเปนตวอยางทดของการสรางหลกประกนสขภาพถวนหนา ซงแสดงใหเหนวาไมจ าเปนตอง เปนประเทศร ารวยกสรางหลกประกนสขภาพถวนหนาใหกบประชาชนได ทงยงชนชมรฐบาลไทยและชมชน ทรวมมอท างานเพอใหระบบอาสาสมครสาธารณสข ระบบสขภาพปฐมภมหมอครอบครว ซงใชเปนบทเรยนใหแกประเทศอนได ทงน ประชากรผมสทธเขาถงหลกประกนสขภาพม จ านวน 48.8029 ลานคน วงเงนรวมทงสน 169,752.4199 ลานบาท คดเปนรอยละ 6.21 ของงบประมาณประเทศ12 โดยงบเหมาจายรายหว ป พ.ศ. 2560 คอ 3,109.87 บาทตอคน 13

ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 45/2560 ลงวนท 25 ตลาคม 2560 เรอง แกไขเพมเตมค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 58/2559 ลงวนท 14 กนยายน 2559 เรอง การรบบรการสาธารณสขของคนพการตามกฎหมายวาดวยหลกประกนสขภาพแหงชาต และกฎหมายวาดวย การประกนสงคม กรณคนพการใชสทธประกนสงคมไดมทางเลอกในการเขาถงสทธทางสขภาพ โดยผประกนตนสามารถใชสทธประกนสงคม หรอเลอกรบบรการสาธารณสขทก าหนดไวในกฎหมายหลกประกนสขภาพแหงชาต (สทธบตรทอง) เพอใหคนพการไดมทางเลอกในสขภาพ มคณภาพชวตทดและพงพาตนเองได สอดคลองกบบทท 25 แหงอนสญญาวาดวยสทธของคนพการ

กระทรวงสาธารณสข ไดพยายามแกปญหากรณบคคลทอยอาศยในประเทศไทย แตไมไดรบการรบรองสทธในหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยเฉพาะอยางยงบคคลทมปญหาสถานะบคคล และบตร/ผตดตาม เมอวนท 20 เมษายน 2558 คณะรฐมนตรไดเหนชอบการใหสทธ (คนสทธ) ขนพนฐานดานสาธารณสขแกบคคลทมปญหาสถานะบคคลล จ านวน 208,631 ราย14 นอกจากน กระทรวงสาธารณสขยงอยระหวางการจดท ายทธศาสตรการปองกนและแกไขปญหาของบคคลทมสถานะและสทธทไรหลกประกนสขภาพอยางครบวงจร เพอเปนกลไกในการแกไขปญหาระยะยาว 12 บทสรปผบรหาร รายงานสรางระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ประจ าปงบประมาณ 2560 13 ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 14 รายงานผลการปฏบตงานดานสทธมนษยชนของกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558



แรงงานตางดาวทไดจดทะเบยนจะไดเขาสระบบประกนสขภาพ และเขาถงบรการขนพนฐานตาง ๆ นอกจากน เมอเดอนพฤษภาคม 2558 กระทรวงสาธารณสข ไดลงนามความรวมมอกบองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน พฒนาระบบบรการสาธารณสขในกลมแรงงานตางดาว ทงทไดขนทะเบยนและไมไดขนทะเบยนตามกฎหมายเพอเพมโอกาสในการเขาถงบรการสขภาพขนพนฐาน และปองกนโรคระบาด ในพนทตดชายแดน 31 จงหวด

รฐบาลพยายามด าเนนการเพอลดอตราการตายของมารดาและทารกระหวางคลอด โดยกระทรวงสาธารณสข ไดจดท าคมอเวชปฏบตมารดาและทารกส าหรบโรงพยาบาลชมชน และหลกสตรการคลอดมาตรฐานและการดแลทารกแรกเกดส าหรบโรงพยาบาลชมชน ตลอดจนจดอบรมแพทยและพยาบาลหองคลอดของโรงพยาบาลชมชนทวประเทศ เพอใหบรรลเปาหมายการลดอตราการเสยชวตของมารดาใหเหลอ 15 คน ตอแสนประชากร และลดอตราการเสยชวตของทารกแรกคลอดใหเหลอ 8 คน ตอการเกดมชพ 1,000 คน โดยในป พ.ศ. 2559 อตราการตายของมารดามแนวโนมเพมสงขน ส าหรบการตายของทารกมสดสวนลดลง 15

ตารางท 1 จ านวนและอตรามารดาตายตอเกดมชพ 100,000 คน ป พ.ศ. 2557 - 2559

ประเภท จ านวน อตรา

ป 2557 ป 2558 ป 2559 ป 2557 ป 2558 ป 2559 ทวราชอาณาจกร 166 167 177 23.3 24.6 26.6

ทมาขอมล : สถตสาธารณสข พ.ศ. 2544-2559 ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : การตายของมารดา หมายถง การตายของหญงตงครรภหรอภายใน 24 วน หลงสนสดการตงครรภ ไมวาอายครรภจะเปนเทาใดจากสาเหตทเกยวของหรอกอใหเกดรนแรงขนจากครรภและหรอการดแลรกษาขณะต งครรภและคลอด แตไมใชจากอบตเหตหรอสาเหตทเกยวของกบการตงครรภ

15สถตสาธารณสข พ.ศ. 2544-2559 ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatReport_Final.aspx?reportid=217&template=2R2C&yeartype= M&subcatid=15



ตารางท 2 จ านวนและอตราตายทารก (อายต ากวา 1 ป) ตอการเกดมชพ 1,000 คน ป พ.ศ. 2557 - 2559

ประเภท จ านวน อตรา

ป 2557 ป 2558 ป 2559 ป 2557 ป 2558 ป 2559 ทวราชอาณาจกร 4,615 4,221 4,233 6.5 6.2 6.4

ทมาขอมล : สถตสาธารณสข พ.ศ. 2544-2559 ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข หมายเหต : การตายของทารก หมายถง ทารกเกดมชพตายกอนอายครอบ 1 ป

รฐบาลไดมมตคณะรฐมนตร เมอวนท 28 มนาคม 2560 เหนชอบนโยบาย “เจบปวย ฉกเฉน วกฤต มสทธทกท” (Universal Coverage for Emergency Patients : UCEP) เพอไมใหเกดความเหลอมล าในการรกษาพยาบาลผปวยฉกเฉนวกฤต อนจะท าใหผปวยฉกเฉนวกฤตไดรบการคมครองสทธ ในการเขาถงบรการอยางปลอดภย โดยไมตองเสยคาใชจายภายใน 72 ชวโมงแรก หรอจนกวาจะพนภาวะวกฤต

รฐบาลไดจดท ายทธศาสตรการปองกนและแกปญหาการตงครรภในวยรนระดบชาต พ.ศ. 2560 – 2569 เพอรองรบการด าเนนงานตามพระราชบญญตการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ. 2559 โดยมวตถประสงคเพอใหวยรนมความรเกยวกบเพศวถศกษา มทกษะชวตทด สามารถเขาถงบรการอนามยเจรญพนธทเปนมตร เปนสวนตว รกษาความลบ และไดรบสวสดการสงคมอยางเสมอภาค นอกจากนน ยงใหความส าคญกบการพฒนาศกยภาพภาคเครอขายปองกนการตงครรภไมพรอม จากขอมลสถตของส านกอนามย การเจรญพนธ กรมอนามย พบวา อตราการคลอดในกลมอาย 15 - 19 ป ตอหญงวยเดยวกน 1,000 คน ลดลงอยางตอเนอง จากอตรารอยละ 53.4 ในป พ.ศ. 2555 เปนอตรารอยละ 42.5 ในป พ.ศ. 2559 อยางไรกตาม ยงคงตองเฝาระวงอยางตอเนอง และบรณาการความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของในการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรนอยางตอเนอง16

ความทาทายในประเดนสขภาพ คอ หลกประกนสขภาพถวนหนายงไมครอบคลมกลมผดอยโอกาส ซงรวมถงคนพการ คนทอาศยอยในเขตชนบทท ยงเผชญกบอปสรรคการเขาถงบรการรกษาพยาบาล รวมถงอ านวยความสะดวกในการเขาถงบรการดานสขภาพ ส าหรบประชากรทกคนในประเทศไทย พรอมทงเสรมสรางมาตรการการเขาถงบรการทเทาเทยมกน17

16 รายงานภาวะสงคมไทย ไตรมาศสและภาพรวม ป 2560 ของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 17 ขอเสนอแนะทประเทศไทยไดรบและค ามนโดยสมครใจ ภายใตกลไก UPR ขอ 74, 76, 77 และ 78



2.1.5 สทธดานการศกษา รฐบาลใหความส าคญกบการยกระดบคณภาพ การจดการศกษา และการลดความ

เหลอมล าทางการศกษาอยางตอเนอง โดยมแนวทางทจะยกระดบคณภาพการศกษา การเขาถงโอกาสทางการศกษา และการเรยนรอยางตอนองตลอดชวต จงไดแตงตงคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา ขน เมอวนท 2 มถนายน 2560 เพอเรงด าเนนการใหเดกเลกไดรบการดแลและพฒนากอนเขารบการศกษา การจดตงกองทน เพอชวยเหลอผขาดแคลนทนทรพย ลดความเหลอมล าทางการศกษา ส าหรบความคบหนาปจจบน คณะรฐมนตรไดมมต เมอวนท 21 พฤศจกายน 2560 เหนชอบรางพระราชบญญตกองทนเพอความเสมอภาคทางการศกษา พ.ศ. .... ซงอยระหวางการพจารณาของสภานตบญญตแหงชาต18 ทงน รฐบาล โดยคณะรฐมนตร ไดมมตเมอวนท 20 กมภาพนธ 2561 จดสรร

งบประมาณใหเปนทนประเดมเพมอก 1,000 ลานบาท เพอใหประชาชนมสทธทจะรบและเขาถงการศกษาอยางทวถง และกองทนดงกลาวจะใหสทธประโยชนทางภาษแกผบรจาคเงนใหแกกองทนสามารถน ามาหกลดหยอนหรอรายจายเชนเดยวกบการบรจาคเพอการศกษาตามประมวลรษฎากร

ในบางพนทซงมอตลกษณเฉพาะและใชภาษามากกวาหนงภาษา เชน พนทของกลมชาตพนธหรอพนทสามจงหวดชายแดนภาคใต รฐบาลไดสงเสรมการจดการเรยนการสอนระบบสองภาษา (เชน ภาษาไทย - มลาย และภาษาไทย – ภาษาทองถนอน ๆ) เพอเปนเครองมอในการเรยนรและการสอสารระหวางครและนกเรยนอยางมประสทธภาพ ซงจะชวยเพมคณภาพในการเรยนรของนกเรยน อกทงยงชวยใหนกเรยนเกดความภมใจในภาษาและวฒนธรรมของตนควบคกบการเขาใจวฒนธรรมสวนกลางและวฒนธรรมอน ๆ ทเกยวของ อยางไรกด โดยทไทยยงขาดแคลนครทมความรทงสองภาษา การจดการเรยนการสอนระบบสองภาษาจงยงมปจจยทาทายทตองพฒนาเพอใหสามารถท าไดอยางทวถงและครอบคลมมากขน

ประเทศไทยยงคงมความทาทายในเรองการสงเสรมการศกษาทมคณภาพการเขาถงการศกษาโดยเทาเทยม19 และความเหลอมล าทางการศกษา รวมถงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ 2560 ก าหนดใหรฐจะตองดแลเดกทกคนไมวาจะอยในสถานภาพใด มหรอจน ถนฐานทอยในเมองหรอชนบทหางไกล จะตองไดรบการศกษาระดบอนบาลถงมธยมศกษาปท 3 เปนเวลา 12 ป โดยไมเสยคาใชจาย ซงเปนมาตรการหนงในการลดความเหลอมล าทางการศกษา พรอมทงสงเสรมและสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนและภาคเอกชนเขามามสวนรวมด าเนนการใหเดกเลกไดรบการดแลและพฒนากอนเขาสวยเรยนเพอพฒนารางกาย จตใจ วนย อารมณ สงคม และสตปญญาใหสมกบวย พรอมทงรฐจะตองสงเสรมใหประชาชนไดรบการศกษาตามความตองการในระบบและสงเสรมใหมการเรยนรตลอดชวต ทงน การศกษาทงปวงตองมงพฒนาผเรยนใหเปนคนด

18 รายงานภาวะสงคมไทย ไตรมาสสและภาพรวม ป 2560 ของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 19 ขอเสนอแนะทประเทศไทยไดรบและค ามนโดยสมครใจ ภายใตกลไก UPR ขอ 82 - 90



มวนย ภมใจในชาต สามารถเชยวชาญไดตามความถนดของตน และมความรบผดชอบตอครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต20

2.1.6 สทธทางสงคม รฐบาลไดมโครงการประชารฐสวสดการ โดยไดด าเนนการการชวยเหลอผานบตร

สวสดการแหงรฐ ใหกบผลงทะเบยนคนจนไวกบกระทรวงการคลง 11.67 ลานคน เพอสงเสรมใหประชาชนคนไทยผมรายไดนอยมสทธทจะไดรบการชวยเหลอแบงเบาคาครองชพ นอกจากน คณะรฐมนตรมมตเหนชอบ เมอวนท 31 ตลาคม 2560 ใหจดตงคณะท างานขบเคลอนและตดตามโครงการชวยเหลอผมรายไดนอยและการแกไขปญหาความยากจน เพอใหการด าเนนการตาง ๆ เปนไปอยางมประสทธภาพและเกดผลอยางเปนรปธรรมโดยเรว ตลอดจนด าเนนการใหความชวยเหลอผานบตรสวสดการแหงรฐในระยะตอไป เชน การปรบเพมวงเงน การปรบปรงประเภทของสวสดการตาง ๆ ใหมความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของประชาชนมากยงขน

ประเดนขอทาทายในการแกไขปญหาความมนคงทางสงคม จากรายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 พบวา ม 3 ลกษณะ คอ 1) การเขาไมถงสทธมนษยชนขนพนฐานในบางกลม ไดแก กลมคนจน/ผไดรบผลกระทบจากการพฒนา กลมเกษตรกร โดยเฉพาะอยางยง กลมผไรรฐ ชาตพนธ และกลมผแสวงหาทพกพงหรอผหนภยการสรบ ซงยงประสบปญหาดานการรบรองสถานะอยางถกตองตามกฎหมาย 2) ปญหาการถกตตราและเลอกปฏบตส าหรบกลมผตองขง/ผตองหา กลมผพนโทษ กลมผตองหาคดยาเสพตด ตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด พ.ศ. 2545 หรอกลมผตดยาเสพตดทผานการบ าบดฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด กลมผตดเชอเอชไอว/ผปวยเอดส และกลมความหลากหลายทางเพศ หรออตลกษณทางเพศ และ 3) ปญหาการถกละเมดสทธมนษยชนของกลมเปราะบาง ไดแก กลมผสงอาย กลมเดกและเยาวชน กลมสตร และกลมคนพการ โดยเฉพาะอยางยงในเรองมาตรการดแลใหผใชแรงงานไดรบสทธตามกฎหมายอยางครบถวน รวมทงการชวยเหลอชดเชยและเยยวยากลมเหยอ/ผเสยหาย และกลมผไดรบผลกระทบจากสถานการณความรนแรง21

20 มาตรา 54 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 21 การประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557- 2561) ชวงครงแผน ประจ าป พ.ศ. 2557 -2559 โดย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร



2.2 สทธพลเมองและสทธทางการเมอง ประเทศไทยเขาเปนภาคกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง

โดยมผลบงคบใชกบประเทศไทย ตงแตวนท 29 มกราคม 2540 ซงรฐบาลไดด าเนนการในประเดนทส าคญ ดงน

2.2.1 สทธในการไดสญชาตและจดทะเบยนเกด รฐบาลใหความส าคญกบการแกไขปญหาคนไรรฐไรสญชาตตามขอ 7 ของอนสญญา

วาดวยสทธเดก การจดทะเบยนเกดของเดกทกคนทเกดในประเทศไทยอยางตอเนอง พฒนาการในการจดทะเบยนเกด ประกอบดวย (1) การบรณาการระบบการจดทะเบยนเกดระหวางกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงสาธารณสข (2) ทารกทเกดในสถาบนทางการแพทยจะไดรบการจดทะเบยนการเกดผานระบบออนไลนเพอลดความล าชา ในการจดทะเบยน หรอการไมไดจดทะเบยนเกด (3) นอกจากจะมเจาหนาทประจ าอยในระดบจงหวดและทองถนแลว ผใหญบานยงไดรบการแตงตงจากกระทรวงมหาดไทยใหสามารถจดทะเบยนการเกดไดดวย (4) กระทรวงมหาดไทยไดมการจดการฝกอบรมอยางตอเนองใหกบผใหญบานทไดรบการแตงตงและสงเสรมความเขาใจทถกตองเกยวกบกฎหมาย เพอประชาสมพนธขอมลตอไปยงลกบานและเจาหนาผปฏบต (5) หนวยเคลอนทไดถกจดตงขนเพอให ผทอาศยในพนทหางไกลสามารถเขาถงได (6) กรณเจาหนาทไมรบจดทะเบยนเกด จะมโทษทางวนยตามพระราชบญบตการอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558

ป พ.ศ. 2559 รฐบาลไดแกไขปญหาคนไรสญชาตโดยเฉพาะเดกนกเรยนทอยในสถานศกษา จ านวน 78,175 คน ซงในจ านวนน เดก 20,337 คน (ขอมล ณ เดอนกมภาพนธ 2559) ไดรบการระบแลววาเปนผมสทธไดรบสญชาตไทย ซงปจจบนนการใหสญชาตยงคงด าเนนการอยางตอเนอง และเจาหนาทระดบจงหวดจะตองเสนอรายงานการตดตามใหแกกระทรวงมหาดไทยเปนประจ า ทกเดอน นอกจากน ยงไดมการจดตงหนวยเคลอนทในการด าเนนการรบค าขอ มสญชาตไทยได โดยเฉพาะในพนททเปนภเขาและพนทตามแนวชายแดน คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 7 ธนวาคม 2559 อนมตหลกเกณฑการใหสญชาตไทยเพอเปนการแกไขปญหาเดกนกเรยน นกศกษา และบคคล ไรสญชาตทเกดในราชอาณาจกร โดยใหบตรของชนกลมนอยหรอกลมชาตพนธทเกดในราชอาณาจกรหรอเดกและบคคลทก าลงศกษาเลาเรยนอย ในสถาบนการศกษาหรอส าเรจการศกษาแลวทเกดในราชอาณาจกร โดยมบดาและมารดาเปนคนตางดาวอนทมใชชนกลมนอยหรอกลมชาตพนธตามทกระทรวงมหาดไทย จดท าทะเบยนประวต หรอไมปรากฏบดามารดาหรอ ถกบดามารดาทอดทงตงแตวยเยาว และมคณสมบตตามทก าหนด ไดสญชาตไทยเปนการชวคราว



เมอวนท 14 มนาคม 2560 กระทรวงมหาดไทยไดออกประกาศ เรอง การสงใหคนทเกดในราชอาณาจกรและไมไดรบสญชาตไทย โดยมบดาและมารดาเปนคนตางดาวไดสญชาตไทยเปนการทวไปและการใหสญชาตไทยเปนการเฉพาะราย เพอใหสญชาตไทยเปนการทวไปแก (1) บตรของคนทอพยพเขามา ในราชอาณาจกรและอาศยอยเปนเวลานาน ซงครอบคลมถงชนกลมนอยและกลมชาตพนธ ซงคณะรฐมนตรมมต ไวเดมรบรองสถานะใหอยในราชอาณาจกร (2) เดกและบคคลทก าลงเลาเรยนอยในสถานศกษาหรอส าเรจการศกษาแลว โดยบดา มารดาเปนคนตางดาวอนทมใชคนกลมนอยหรอกลมชาตพนธ หรอไมปรากฏบดามารดา หรอบดามารดาทอดทงตงแตวยเยาว ส าหรบผทเกดในราชอาณาจกรและไมไดรบสญชาตไทย ทท าคณประโยชนใหแกประเทศ จนเปนทประจกษ ใหไดสญชาตไทยเปนการเฉพาะราย

เมอวนท 17 สงหาคม 2560 กระทรวงมหาดไทยไดออกกฎกระทรวงก าหนดฐานะและเงอนไขการอยในราชอาณาจกรไทยของผเกดในราชอาณาจกรไทยซงไมไดสญชาตไทย พ.ศ. 2560 โดยเพอคมครองสทธเดกและเยาวชนตามหลกสทธมนษยชนบนพนฐานของกฎหมายสญชาต โดยกฎกระทรวงดงกลาวไดใหสทธอาศยอยในประเทศไทยได โดยไมตองถกด าเนนคดในขอหาเปนคนตางดาวทเขาเมองผดกฎหมาย

ขอทาทายในประเดนน คอ ปจจบนแมรฐบาลจะมความพยายามในการจดทะเบยนการเกดใหแกเดกทกคนทเกดในประเทศไทย แตในทางปฏบตยงมกลมเดกทตกหลนจากการจดทะเบยนเกด อาท กลมเดกชาตพนธ กลมเดกยากจน กลมเดกทมปญหาสถานะการเขาเมอง กลมเดกทเปนบตรของแรงงานโยกยายถนฐาน สงผลใหตองเผชญกบอปสรรคการเขาถงสทธและบรการของรฐ ดงนน จงเปนเรองทรฐบาลจะตองเรงด าเนนการจดทะเบยนเกดอยางทวถงตอไป 22

22 ขอเสนอแนะจาก UPR และยทธศาสตรแผนสขภาวะประชาการกลมเฉพาะ ป พ.ศ. 2561 และสรปผลการด าเนนงาน ป พ.ศ. 2560 ของ สสส.



2.2.2 สทธในกระบวนการยตธรรม 1) การชวยเหลอทางกฎหมายใหเขาถงกระบวนการยตธรรมและไดรบความเปนธรรม รฐบาลใหความส าคญกบการเขาถงความยตธรรม

และมการตราพระราชบญญตกองทนยตธรรม พ.ศ. 2558 ภายใตความรบผดชอบของกระทรวงยตธรรม เพอใหความชวยเหลอทส าคญอย 4 ประการ ไดแก การใหความชวยเหลอประชาชนในการด าเนนคด การปลอยตวชวคราวผตองหาหรอจ าเลย การชวยเหลอผทถกละเมดสทธมนษยชนหรอผทไดรบผลกระทบจากการถกละเมด สทธมนษยชน การใหความรทางกฎหมายแกประชาชน พรอมทง คณะกรรมการกองทนยตธรรมไดมการกระจายกองทนยตธรรม ทง 76 จงหวดทวประเทศ และมการแตงตงคณะอนกรรมการใหความชวยเหลอประจ าจงหวดทกจงหวด ซงผลการด าเนนงานตงแต ป พ.ศ. 2559 – 2561 ปรากฏตามแผนภมและตาราง

แผนภมท 2 สถตผลการด าเนนงานกองทนยตธรรม ตงแตป พ.ศ. 2559 - 2561 ในภาพรวม ตามจ านวนผยนค าขอ



ตารางท 3 สถตผลการด าเนนงานภาพรวมการใหความชวยเหลอของกองทนยตธรรม ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 – 2561 (แยกตามจ านวนผยนค าขอ)

แผนภมท 3 สถตผลการด าเนนงานกองทนยตธรรม ตงแตป พ.ศ.2559-2561

ในภาพรวมแยกตามประเภทกรณใหความชวยเหลอ

ป พ.ศ. รบค าขอ(ราย)

พจารณา รวมผลการพจารณา ระหวางด าเนนการ

(ราย) อนมต ไมอนมต ยตเรอง ราย เรอง

ราย เรอง ราย เรอง ราย เรอง 2559 4,529 1,758 2,257 1,529 1,961 1,037 1,532 4,324 5,750 205 2560 7,785 2,512 3,190 3,073 3,725 1,606 2,214 7,191 9,129 594 2561 2,283 606 762 508 689 253 308 1,367 1,759 916 รวม 14,597 4,876 6,209 5,110 6,375 2,896 4,054 12,882 16,638 916



ตารางท 4 สถตผลการด าเนนงานภาพรวมการใหความชวยเหลอของกองทนยตธรรม ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 – 2561 (แยกตามประเภทกรณใหความชวยเหลอ)

ทมาของขอมล : ส านกงานกองทนยตธรรม ส านกงานปลดกระทรวงยตธรรม ณ วนท 28 กมภาพนธ 2561

กระทรวงยตธรรม ไดมการเสนอเพอปรบปรงแกไขพระราชบญญตคาตอบแทนผเสยหาย และคาทดแทนและคาใชจายแกจ าเลยในคดอาญา พ.ศ. 2544 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2559 โดยใหพนกงานสอบสวนแจงสทธแกผเสยหายเพอใหไดรบคาตอบแทนตามกฎหมาย พรอมทงมการกระจายอ านาจใหคณะอนกรรมการสามารถพจารณาอนมตคาตอบแทน ไดเชนเดยวกบคณะกรรมการ สงผลใหการบรการมความสะดวกรวดเรว และเปนธรรม สามารถลดระยะเวลาการใหบรการจาก 108 วน เหลอเพยง 45 วน โดยมผลการด าเนนงานตงแต ป พ.ศ. 2557 – ปจจบน ปรากฏตามแผนภมและตาราง

รายการ ป พ.ศ. 2559 จ านวน (บาท)

ป พ.ศ. 2560 จ านวน (บาท)

ป พ.ศ. 2561 จ านวน (บาท)

รวม

1. คาใชจายในการปลอยชวคราวผตองหาหรอจ าเลย

129,301,400.00 137,437,831.00 73,836,700.00 340,575,931

2. คาใชจายในการด าเนนคด เชน คาทนายความ คาธรรมเนยมศาล คาใชจายอนในการด าเนนคดเกยวกบการพสจน คาพาหนะเดนทาง เปนตน

17,648,902.50 18,522,159.70 9,041,938.00 45,213,000.20

3. คาใชจายในการใหความรทางกฎหมาย

- 250,000.00 103,200.00 353,200

รวม 146,950,302.50 156,209,990.70 82,981,838.00 386,142,131.20



แผนภมท 4 สถตผลการด าเนนงานการยนค าขอผเสยหายและจ าเลยในคดอาญา ตงแตป พ.ศ. 2557 - 2561

ตารางท 5 สถตผลการด าเนนงาน

การยนค าขอผเสยหายและจ าเลยในคดอาญาประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2557 – 2561

ทมาของขอมล : ส านกงานชวยเหลอทางการเงนแกผเสยหายและจ าเลยในคดอาญา กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม ณ วนท 30 เมษายน พ.ศ. 2561



แผนภมท 5 สถตผลการด าเนนงานยนค าขอผเสยหายในคดอาญา ตงแตป พ.ศ.2557-2561 (จ าแนกตามฐานความผด)



แผนภมท 6 สถตผลการด าเนนงานยนค าขอจ าเลยในคดอาญา ตงแตป พ.ศ.2557-2561 (จ าแนกตามฐานความผด)



การชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายโดยองคกรของรฐทส าคญอกประการหนง คอ คลนกยตธรรม โดยจะมการจดทปรกษาทางกฎหมายเพอใหค าปรกษาแนะน าทางกฎหมาย ความรทางกฎหมายทวประเทศ จ านวน 86 แหง นอกจากน ยงมชองทางอนในการใหค าปรกษาทางกฎหมาย อาท สายดวนคมครองสทธและเสรภาพ 1111 กด 77 (Call Center) เวบไซต LINE รวมถงการคมครองสทธและเสรภาพเชงรก ซงจะเปนการเฝาระวงการตดตาม การจดท ารายานสถานการณการละเมดสทธเสรภาพและสทธมนษยชนในสงคมผานสอตางๆ และการจดการเรองราวรองทกข

กรมคมครองสทธและเสรภาพ ไดตระหนกและเหนความส าคญในการคมครองนกปกปองสทธมนษยชน จงได พฒนากระบวนการ กลไก และมาตรการตาง ๆ เพอคมครองนกปกปองสทธมนษยชนให ไดรบความปลอดภย และสามารถใชสทธและเสรภาพในการปฏบตงานและการด ารงชวตไดอยางเตมท โดยมการด าเนนงานในหลายประการ ไดแก การแตงตงคณะท างานเพอพฒนามาตรการในการคมครองนกตอสเพอสทธมนษยชนทเสยงตอการถกละเมด การสงเสรมความตระหนกในการคมครองนกปกปองสทธมนษยชน การจดท าคมอส าหรบ นกปกปองสทธมนษยชน การผลกดนใหบรรจประเดนนกปกปอง สทธมนษยชนไวในแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 4 พรอมทงมกลไกในการใหความชวยเหลอคมครองนกปกปอง สทธมนษยชนตามแตกรณทเกดขน เชน การใหค าปรกษาทางกฎหมาย การใหความชวยเหลอทางคดและการปลอยชวคราวในนามกองทนยตธรรม การจดการเรองราวรองทกข การคมครองพยานในคดอาญา การชวยเหลอเยยวยา เมอตกเปนผเสยหายในคดอาญา เปนตน

การสงเสรมสทธแกผตองหาในชนสอบสวนในคดอาญาตามประมวลกฎหมาย วธพจารณาความอาญา มาตรา 134/1 ก าหนดใหรฐตองจดหาทนายความในชนสอบสวนโดยเฉพาะคดทมอตรา โทษประหารชวตหรอในคดผตองหาทมอายไมเกน 18 ป ในวนทพนกงานสอบสวนแจงขอกลาวหา รวมถงคดทมอตราโทษจ าคก หากผตองหาไมมทนายความ รฐตองจดหาทนายความให โดยทนายความจะไดรบเงนรางวลและคาใชจายตามระเบยบกระทรวงยตธรรมวาดวยการจายเงนรางวลและคาใชจายแกทนายความทรฐจดหาใหผตองหาในคดอาญา พ.ศ. 2550 รวมถงการสงเสรมสทธเดกและเยาวชนใหมทปรกษากฎหมายเขารวมรบฟงการสอบสวน ตามพระราชบญญตศาลเยาวชนและครอบครว และวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ. 2553 และทแกไขเพมเตม ฉบบท 5 พ.ศ. 2558 มาตรา 75 โดยไดมการไดออกระเบยบกระทรวงยตธรรม วาดวยการจายคาปวย การแกทปรกษากฎหมายในชนสอบสวนคดอาญาและครอบครว พ.ศ. 2560 เพอคมครองสทธและอ านวยความยตธรรม ซงทผานมารฐบาล โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม ไดมการด าเนนงานในเรองดงกลาวเพอใหเกดผลในทางปฏบต ในป พ.ศ. 2561 (ขอมล ณ วนท 4 เมษายน 2561) มการใหความชวยเหลอ จ านวน 579 ค ารองขอ และจายเงนไปแลว จ านวน 524,500 บาท



กรมคมครองสทธและเสรภาพ ไดพฒนาระบบการชวยเหลอผถกละเมดสทธมนษยชน

แบบบรณาการครบวงจรตามมาตรฐานสากล เพอใหสอดรบกบมาตรฐานขององคการสหประชาชาต ในปฏญญาวาดวยหลกการพนฐานเกยวกบการอ านวยความยตธรรมแกผทไดรบความเสยหายจากอาชญากรรมและการใชอ านาจ โดยไมถ กตอง (Declaration of Basic Principles of Justice for Victims of Crime and Abuse of Power 1985) ซงไดก าหนดใหความชวยเหลอผถกละเมดใน 4 ดานส าคญ ดงน (1) การเขาถงกระบวนการยตธรรมและการปฏบตอยางเปนธรรม (Access to Justice) (2) การไดรบชดเชยความเสยหาย โดยผ กระท าความผด (Restitution) (3) การไดรบชดเชยความเสยหายโดยรฐ (Compensation) และ (4) การไดรบความชวยเหลอหรอสทธอน ๆ (Assistance) ทผานมามกรณตวอยางทใหความชวยเหลอแบบครบวงจรตามมาตรฐานสากลและเปนคดทสาธารณชนใหความสนใจ อาท กรณนองวนใหมตกเปนเหยออาชญากรรม เหตการณระเบดไฟไหมพนท 7 จงหวดภาคใต

ประเดนการชวยเหลอทางกฎหมาย ยงมขอทาทายทส าคญ คอ การขยายชองทางใหคนสามารถเขาถงกระบวนการยตธรรมไดอยางสะดวก รวดเรว และไมเสยคาใชจายสงเกนสมควร รวมทงเพมเตมมาตรการเยยวยาผเสยหายอยางเปนระบบ โดยประสาน สงตอและบรณาการรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ23 และจะตองจดระบบการบรหารงานในกระบวนการยตธรรมทกดานใหมประสทธภาพ เปนธรรม และไมเลอกปฏบต นอกจากน รฐพงใหความชวยเหลอทางกฎหมายทจ าเปนและเหมาะสมแกผยากไรและดอยโอกาสในการเขาถงกระบวนการยตธรรม24

23 นโยบายกระทรวงยตธรรม พ.ศ. 2561 24 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 68



2) การพฒนาระบบฟนฟผกระท าผด กระทรวงยตธรรม ไดประกาศใชพระราชบญญตราชทณฑ พ.ศ. 2560 ซงม

สาระส าคญในการปฏรประบบราชทณฑของประเทศใหสอดคลองกบมาตรฐานและขอบญญตระหวางประเทศเกยวกบผตองขงในดานตาง ๆ เชน ขอก าหนดกรงเทพฯ (Bangkok Rules) และขอก าหนดแมนเดลา (Mandela Rules)

เมอวนท 27 ธนวาคม 2560 กระทรวงยตธรรม ไดลงนามในบนทกขอตกลงความรวมมอระหวางกระทรวงยตธรรม บรษท ซพ ออลล จ ากด (มหาชน) และวทยาลยเทคโนโลยปญญาภว ฒน เพอสรางความรวมมอดานการสงเสรมอาชพผกระท าผดจากกรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน กรมราชทณฑ และกรมคมประพฤต โดยการสนบสนนทนการศกษา การฝกงานดานการขายปลกในระยะเตรยมความพรอมกอนปลอย พรอมทงการรองรบการจางงานใหกบเยาวชน หรอผพนโทษ เพอสรางโอกาสการประกอบอาชพสจรต และเปนการใหโอกาสแกผพนโทษในการกลบตนเขาสสงคมตามเปาหมายการคนคนดสสงคม

นอกจากน เพอแกไขปญหาความแออดในเรอนจ า มการปรบใชมาตรการทางเลอกแทนการลงโทษคมขง เชน การออกพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (ฉบบท 30) พ.ศ. 2558 โดยมการยกเลกความในวรรคสามของมาตรา 108 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในฉบบท 22 พ.ศ. 2547 สาระส าคญ คอ เจาพนกงานมอ านาจสงใหปลอยชวคราวหรอศาลจะก าหนดเงอนไขอนใดใหผปลอยชวคราวปฏบต

หรอในกรณทผนนยนยอมจะสงใหใชอปกรณอเลคทรอนกสหรออปกรณอนใด ทใชตรวจสอบหรอจ ากดการเดนทางของผปลอยตวชวคราวกไดเพอปองกน การหลบหนหรอภยอนตรายหรอความเสยหายทอาจเกดขน พรอมกนนไดมการออกพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบบท 25) พ.ศ. 2559 มาตรา 56 (6) มการทบทวนและลดขนาดเครองพนธนาการใหเปนไปตามมาตรฐานสากล เมอเวลาทตองน าตวผตองขงไปศาลและขนยายผ ตองขง จากเรอนจ าหนงไปยงอกเรอนจ าหนงเทานน คณะรฐมนตรไดมมต เมอวนท 17 พฤศจกายน 2558 เหนชอบใหจดท า

แนวทางการพฒนาระบบสขภาพผตองขงในเรอนจ าส าหรบบคลากรของส านกงานสาธารณสขจงหวด โรงพยาบาล และสนบสนนยาและเวชภณฑใหกบสถานพยาบาลในเรอนจ า ตลอดจนจดแพทยทวไปและแพทยเฉพาะทาง ไปตรวจในเรอนจ า นอกจากน ยงมการปรบหลกสตรพนฐานของอาสาสมครสาธารณสขเพอจดอบรมใหกบอาสาสมคร



ในเรอนจ า25 และยงพฒนาคณภาพชวตผตองขงหญงใหสอดคลองกบขอก าหนดสหประชาชาต วาดวยการปฏบตตอผตองขงหญงในเรอนจ าและมาตรการทมใชการคมขงส าหรบผกระท าความผดหญง หรอขอก าหนดกรงเทพฯ และนโยบายสขภาพแหงชาต โดยการใหหนวยงานตาง ๆ เขามามสวนรวมในการแกไขปญหาคณภาพชวตผตองขงหญง รวมไปถงการพฒนาระบบดแลสขภาพ ไมวาจะเปนเรองระบบสาธารณสขมลฐานในเรอนจ า การดแลสขภาพปากและฟน และการมแพทยเคลอนทใหบรการ26

รฐบาลไดมนโยบายยาเสพตดแนวใหม “ผ เสพคอผปวย” ไดมประกาศ คณะรกษาความสงบแหงชาต ฉบบท 108/2557 ลงวนท 21 กรกฎาคม 2557 ซงมเจตนารมณใหโอกาสแกผตองสงสยวาใชยาเสพตดสามารถเขารบการบ าบ ดฟนฟฯ โดยไมถอวามความผด ซงจากการประชมสมชชาสหประชาชาต สมยพเศษ วาดวยปญหายาเสพตดของโลก ค.ศ. 201627 มมตและนโยบายใหมตอปญหายาเสพตดวาแทจรงแลวปญหายาเสพตดเปนเรองของปญหาสขภาพ สาธารณสข อาชญากรรม สทธมนษยชน และความยากจน จงควรแกไขปญหายาเสพตด โดยมงเนนดานสาธารณสข การดแลสขภาพผปวยแบบบรณาการ ค านงถงสทธมนษยชนอยางครอบคลม ดวยเหตน จงไดปรบนโยบายแกไขปญหาผเสพดวยการ (1) กระตนสรางแรงจงใจหรอสงเสรมใหผเสพเขารบการบ าบดโดยไมมความผด (2) ปรบระบบการบ าบดรกษาใหอยภายใตการดแลของกระทรวงสาธารณสข ทผเสพจ าเปนตองไดรบการรกษาทางการแพทยใหสามารถเลกยาเสพตดและกลบคนสสงคมในฐานะคนปกต โดยมกลไกส าคญ อาท ศนยคดกรอง ระบบการคดกรองและสงเขาสการบ าบด การก าหนดมาตรฐานของสถานบ าบดฟนฟ รวมถงมมาตรการหรอกลไกในการปองกนผเสพหลบหนหรอไมเขาไปบ าบด ทงน ภาครฐไดเปดโอกาสใหผปวย ยาเสพตดสามารถเขารบการบ าบดรกษาไดโดยไมเสยคาใชจายหรออ านวยความสะดวกใหเขาบ าบดทโรงพยาบาลรฐใกลบานทกแหงทวประเทศ พรอมทงพฒนาฝกวชาชพเพอใหน าไปเลยงดตนเองและครอบครว และทส าคญทสดผ เสพทสมครใจเขารบการบ าบดรกษาในโรงพยาบาลของรฐ จะสามารถสมครงานไดโดยไมเสยประวตและไมลงบนทกประวตอาชญากรรม ซงในป พ.ศ. 2558 – 2560 มผเขารบการบ าบดฟนฟยาเสพตด จ านวน 586,567 คน นอกจากน ในป พ.ศ . 2559 ไดมนโยบายสงเคราะหการชวยเหลอผทผานการบ าบดฟนฟยาเสพตด โดยใหทนประกอบอาชพมากกวา 1,600 ราย28

ประเดนขอทาทายทยงประสบอย คอ การพฒนาสถานทคมขง ตลอดจนระบบบรหารภายในเรอนจ าหรอสถานทคมขงใหเปนไปตามมาตรฐานสากล และขยายแนวปฏบตในเรองของผตองขง ใหสอดคลองกบ Mandela Rules ในทก ๆ เรอนจ า/ทณฑสถาน 29

25 หนงสอกระทรวงสาธารณสข ท สธ 0207.06/1062 ลงวนท 26 มนาคม 2561 26 รายงานประจ าป 2558 กองทนการสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) 27 United Nations General Assembly Special Session 2016 – UNGASS 2016 28 การใหสมภาษณเลขาธการ ป.ป.ส. ในรายการบายนมค าตอบ สถานโทรทศนโมเดรนไนน เมอวนท 13 กมภาพนธ 2561 29 ขอเสนอแนะจาก คณะกรรมการ ICCPR มนาคม 2560 และ UPR พฤษภาคม 2559



3) การตดตามเฝาระวงการละเมดสทธมนษยชน เมอป พ.ศ. 2557 กรมคมครองสทธ

และเสรภาพ ไดจดตงศนยเยยวยาเหยออาชญากรรม เพอเปนหนวยงานเชงรกทจะเขาไปใหความชวยเหลอเหยอในกรณส าคญเรงดวน และ จดโครงการเพอประชาสมพนธสทธของประชาชนในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ตอมาไดยกระดบศนยดงกลาวเปนศนยคมครองสทธและเสรภาพเพอเปนจดใหบรการประชาชน (Front Office) ในการรบค าขอเบองตน ใหค าปรกษาทางกฎหมาย สงตอหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ รวมทงนายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) ไดมอบหมายใหด าเนนการตดตาม เฝาระวง สถานการณการละเมดสทธเสรภาพและ สทธมนษยชนเปนประจ าทกสปดาห พรอมทงเสนอแนะขอคดเหนตาง ๆ เพอประกอบการสงการของนายกรฐมนตร ซงทผานมานายกรฐมนตรไดมขอสงการทส าคญในภาพรวมของทงประเทศเกยวกบสทธมนษยชน อาท การหามน าตวผตองหามาแถลงขาว การสรางการรบรดานกฎหมายแกประชาชน รวมถงขอสงการใหกระทรวงศกษาธการสอดแทรกหลกสตรเรยนรกฎหมายพนฐาน โดยมรายละเอยดผลการด าเนนงานตามแผนภมและตาราง

แผนภมท 7 สถตการใหความชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายและการพทกษสทธเสรภาพ ตงแตป พ.ศ.2557-2561



ตารางท 6 สถตผลการด าเนนงาน ภาพรวมการใหความชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายและพทกษสทธเสรภาพ

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 – 2561

4) การพฒนาระบบยตธรรมทางเลอกและยกระดบกฎหมายใหทดเทยมสากล เมอป พ.ศ. 2558 กระทรวงยตธรรม

ไดน าเสนอรางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. .... เพอจดท าเปนกฎหมายกลางใหหนวยงานของรฐหรอศนยไกลเกลยระงบขอพพาทภาคประชาชนใชในการยตหรอระงบขอพพาท เพอลดปรมาณคดทจะขนสศาลใหลดนอยลง ลดปญหาความขดแยง ลดงบประมาณแผนดน และเสรมสรางสงคมใหอยรวมกนอยางปกตสข โดยขณะน คณะกรรมการกฤษฎกาไดพจารณาเหนชอบรางดงกลาวเปนทเรยบรอยแลว อยระหวางการน าเสนอคณะรฐมนตรและสภานตบญญตแหงชาตพจารณาตามล าดบตอไป

รฐบาลไดมการประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 – 2561) โดยเฉพาะในประเดนดานกระบวนการยตธรรม เมอป พ.ศ. 2557 - 2559 ไดมการด าเนนงานทส าคญ อาท การเผยแพรความรกฎหมายสทธมนษยชน โดยเฉพาะศกดศรความเปนมนษย และสทธพนฐาน ทงการผลตสอ การสอดแทรกหลกสตรการศกษาของสถาบนการศกษา การเปลยนแปลงโทษประหารชวต ใหเขาสการพจารณาของรฐสภาเปนโทษจ าคกตลอดชวต ซงทผานมา มผลการด าเนนงานทส าคญหลายประการ ทงการศกษาขอมล ทงในและตางประเทศ การสรางความรและความตระหนก จดประชมทางวชาการระหวางประเทศ สมภาษณผทรงคณวฒ เขารวมกจกรรมการภาคเครอขายภาคประชาสงคมทงในและตางประเทศ รบฟงความคด เหน และ ไดมการแกไขกฎหมายพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท 6) พ.ศ. 2560 ใหมการเปลยนแปลงโทษประหารชวตสถานเดยวในฐานความผดการผลต น าเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษประเภททหนงเพอการจ าหนาย โดยมการเพมฐานความผดเพอใหเปนดลยพนจแกผพพากษาเพมเตม รวมถงการสงเสรมการเขาถงสทธดานกระบวนการยตธรรมผานศนยบรการขอมลขาวสารของหนวยงานในกระบวนการยตธรรม การพฒนาหลกจรยธรรมของบคลากร



ในกระบวนยตธรรม การสงเสรมกระบวนการยตธรรมทางเลอก ทงการไกล เกลย ประนประนอมขอพพาท เพอยตความขดแยงในระดบชมชน30

2.2.3 สทธทจะไมถกทรมาน และการบงคบใหหายสาบสญ ประเทศไทยเปนภาคอนสญญาตอตานการทรมาน และการประตบต หรอการลงโทษอน

ทโหดราย ไรมนษยธรรม หรอทย ายศกดศร (Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment : CAT) และอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองบคคลทกคน

จากการบงคบใหหายสาบสญ (International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance : ICPPED) ดงนน พนธกรณทส าคญประการหนง คอ การจดท ากฎหมาย นโยบาย กฎ ระเบยบ มาตรการ และแนวปฏบตเพอรองรบการด าเนนงานตามอนสญญาฯ ในการน รฐบาลจงไดมอบหมายกระทรวงยตธรรมจดท า “รางพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการทรมานและการกระท าใหบคคลสญหาย พ.ศ. ....” เพอรองรบการปฏบตตามอนสญญาตอตานการทรมานฯ และอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการบงคบใหหายสาบสญ ซงปจจบนอยระหวางด าเนนการ

ในระหวางทรอใหกฎหมายมผลบงคบใช นายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) แตงต งคณะกรรมการจดการเร องราวรองทกขกรณถกกระท าทรมานและถกบ งคบใหหายสาบสญ (ค าส ง ส านกนายกรฐมนตร ท 131/2560 ลงวนท 23 พฤษภาคม 2560 และค าสงส านกนายกรฐมนตร ท 198/2560 ลงวนท 18 สงหาคม 2560) โดยมรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมเปนประธาน พรอมดวยผแทนจากภาคสวนตาง ๆ ทเกยวของ เพอท าหนาทรบเรองราวรองทกข ตรวจสอบ ตดตาม เยยวยา รวมถงปองกนการทรมานและการบงคบบคคลใหหายสาบสญ และไดแตงตงคณะอนกรรมการฯ จ านวน 4 คณะ ซงมความครอบคลมในการตดตามและตรวจสอบ การเยยวยา การปองกน และการคดกรองกรณถกกระท าทรมานและถกบงคบใหหาย นอกจากน ไดมการก าหนดระบบ กลไก และแนวทางในการด าเนนการกบกรณผถกกระท าทรมานและถกบงคบใหหายสาบสญ และ มการตดตามความคบหนาคนทถกบงคบใหหายสาบสญทมการรองเรยนตอองคการสหประชาชาต จ านวน 82 ราย พบวามหลกฐานทสามารถยนยนไดวา ไมใชบคคลทอยในบญชคนถกบงคบใหหายสาบสญขององคการสหประชาชาต จ านวน 17 ราย (เสยชวต/ชอซ า/อยในเรอนจ า/มชวตปกต) และมความคบหนาทางดานอ านวยความยตธรรม การชวยเหลอเยยวยาอก จ านวน 66 ราย ซงคณะกรรมการดงกลาวจะเสนอ

30รายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ.2557-2561) ชวงครงแผน ประจ าป พ.ศ.2557-2559 ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร



ใหองคการสหประชาชาตทราบตอไป นอกจากนคณะอนกรรมการปองกนการกระท าทรมานและบงคบใหหายสาบสญ ไดฝกอบรมหนวยงาน คณะอนกรรมการ และเจาหนาททมหนาทบงคบใชกฎหมาย เพอใหสามารถปฏบตงานไดตามแนวทาง มาตรการ และกลไกทคณะกรรมการก าหนด ตลอดจนมความรความเขาใจเกยวกบอนสญญาตอตานการทรมานฯ รวมทงเพอเปนการปองกนมใหเจาหนาทละเมดขอบทในอนสญญาดงกลาว โดยมการด าเนนการลงพนทแลว จ านวน 5 ภมภาค รวมจ านวน 250 คน

ประเดนขอทาทาย มขอเรยกรองจากองคกรในประเทศ และระหวางประเทศ ตลอดจนภาคประชาสงคม รวมทงมขอเสนอแนะจากคณะกรรมการ ICCPR และ กลไก UPR ใหรฐบาลด าเนนการผานรางพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการทรมานและการบงคบใหหายสาบสญ พ.ศ. .... การเขาเปนภาคอนสญญาระหวางประเทศวาดวยการคมครองบคคลทกคนจากการบงคบใหหายสาบสญ และพธสารเลอกรบของอนสญญาตอตานการทรมานฯ การสอบสวนและด าเนนคดทมการกลาวหาวามการกระท าทรมานและบงคบใหหายสาบสญใหสามารถน าตวผกระท าความผดมาลงโทษ และใหความชวยเหลอเหยอและครอบครว เพอใหสอดคลองตามพนธกรณทก าหนดไวในอนสญญาตอไป 31 ซงรฐบาลไดตระหนกถงความส าคญขอทาทายดงกลาว และจะเรงผลกดนกฎหมายและด าเนนการใหเกดผลเปนรปธรรมตอไป

2.2.4 เสรภาพในการแสดงความคดเหน รฐบาลไดเปดชองทางและเวทเพอหารอและรบฟงความคดเหนเรองการปฏรป

ประเทศ และการรางรฐธรรมนญจากทกภาคสวนทงภายในประเทศและตางประเทศ นอกจากนน เมอเดอนกรกฎาคม 2558 รฐบาลไดประกาศใช พระราชบญญตการชมนมสาธารณะ พ.ศ. 2558 เพอใหการชมนมสาธารณะเปนไปดวยความสงบเรยบรอย ไมกระทบกระเทอนตอความปลอดภยของ สาธารณะ สขอนามยหรอความสะดวกของประชาชน และเพอไมใหกระทบกระเทอนสทธและเสรภาพของผอน

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ไดเพมการเขาถงอนเตอรเนต ภายใตนโยบายอนเตอรเนตประชารฐ 24,000 หมบาน ซงสอดคลองกบนโยบาย Thailand 4.0 รวมทงประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอปองกนเดก สตร ผสงอาย และกลมอน ๆ จากภยอนเตอรเนต และบงคบใชกฎหมายเกยวกบสอลามก ตลอดจนปรบปรงกฎหมายทเกยวของ โดยเฉพาะพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 เพอก าหนดขอบเขตการกระท าความผดใหชดเจนขนและรบรองวาพระราชบญญตฉบบนจะถกน าไปใชตามวตถประสงคทแทจรง ซงสอดคลองกบหลกการอนสญญาวาดวยอาชญากรรมคอมพวเตอร อนเปนการคมครองความเปนสวนตวของประชาชน มการเยยวยา 31 ขอเสนอแนะ UPR , รายงาน ประจ าป 2560/61 แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล สถานการณสทธมนษยชนทวโลก, คณะกรรมการ CAT 57/ICCPR 60 ,ขอเสนอแนะ ICJ, OHCHR , รายงานสถานการณของ กสม. ป 58 -60 , US Ambassder , Humanrights Watch



ความเสยหาย เปนการก าหนดโทษทชดเจน ใหต ารวจมอ านาจปรบเพอลดคดขนสศาล นอกจากน ยงไดมการจดท ารางพระราชบญญตวาดวยการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร พ.ศ. …. และรางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. ....

รฐบาลยงคงประสบกบปญหาความทาทายประเดนความเคลอนไหวของนกวชาการทงไทยและตางประเทศตอกรณการปดกนเสรภาพทางวชาการและทางความคดเพมมากขน ซงอาจ ท าใหเกดการขยายผลออกไปและสงผลกระทบตอความรสกของประชาชนในวงกวางทเหนวาไมไดมสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนตาง ๆ ไดเทาทควร แลวเกดการรวมตวกนกดดนใหรฐบาลผอนปรนหรอยกเลกการปดกน การแสดงความคดเหนและการแสดงออกซงเปนพนฐานทส าคญของประชาธปไตย โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และกตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (ICCPR) ไดก าหนดใหการจ ากดสทธดงกลาวสามารถท าไดเทาทจ าเปนเทานน เพราะหากมการจ ากดสทธเกนขอบเขตทก าหนดอาจมการรวมตวกนของกลมตางๆ มากยงขน สงผลตอภาพลกษณของประเทศไทยในเวทนานาประเทศได นอกจากนน การจ ากดเสรภาพทางวชาการเปนการขดตอกตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (ICESCR) ดวย

2.3 สรางการรบรสทธมนษยชนและหนาทพลเมอง นายกรฐมนตรไดมอบหมายใหกระทรวงศกษาธการรวมกบกระทรวงยตธรรม สรางการรบร

และความเขาใจในเรองกฎหมายใหกบประชาชน โดยก าหนดเปาหมายหลกในระยะแรก ไดแก ผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตนในรปแบบเสรมสรางทกษะชวตใหกบเดก โดยเชอมโยงกบหลกสตรทมอยแลวเพอใหเดกไดเรยนรในเรองหลกคดเกยวกบความเปนพลเมอง การเคารพซงกนและกน การจดการความขดแยง ความตระหนกและ การเรยนร การปองกนตวเองจากภยทจะเกดขนในบาน โรงเรยน และสงคมมาเรยนร โดยจะจดตงคณะท างาน รวมระหวางกระทรวงศกษาธการและกระทรวงยตธรรมเพอพฒนาเนอหาสอการเรยนและคร ซงมการเรมด าเนนการ

ใชมาแลวตงแตภาคเรยนพฤษภาคม 2560 ในบางกลม และจะปรบใชพรอมกนทวประเทศตอไป โดยลกษณะกจกรรมจะเปนแบบส าเรจรปทจะใชรวมกบกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลาร และสอดแทรกอยในการเรยนการสอนปกต32 รฐบาล โดยกรมคมครองสทธและเสรภาพ ไดจดท าโครงการฝกอบรมหลกสตร “เยาวชนรนใหมใสใจเคารพสทธ” แกเยาวชนในพนทจงหวดชายแดนใต ระหวางป พ.ศ. 2560 - 2561 เปนจ านวน 482 ราย โดยการจดคายเยาวชนและบรรยายใหความรเกยวกบสทธเสรภาพและสทธมนษยชน การใชศลปะเปนสอในการสะทอนแนวคดดานสทธมนษยชนแกเยาวชน รวมทงการกระตนการเรยนรของนกเรยนในโรงเรยนตาง ๆ ผานเกมการดพลงสทธ

32 ขาวประชาสมพนธของกระทรวงศกษาธการ ในหวขอ การเรยนรกฎหมายเกยวกบชวตประจ าวนส าหรบผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน



ทสงเสรมใหเกดการเคารพสทธของผอน จ านวน 391 ราย นอกจากน กรมคมครองสทธและเสรภาพ ยงไดผลต ชดความร ซงประกอบดวย แผนพบ แผน CD เสยง เพอเผยแพรใหกบชมชนทวประเทศ ใหเกดการสรางการรบรเกยวกบสทธเสรภาพ สทธมนษยชน และกฎหมายแกชาวบานอยางทวถง

ส าหรบการอบรมเจาหนาทบงคบใชกฎหมาย มการด าเนนการอยางตอเนอง เพอใหสอดคลองการสบเปลยนหมนเวยนก าลงพลทม อาท กรมคมครองสทธและเสรภาพไดจดท าโครงการสงเสรมสทธเสรภาพในจงหวดชายแดนภาคใตโดยการมสวนรวมของเจาหนาทของรฐและภาคประชาชนอยางตอเนอง โดยเนนย าถงหลกการสทธมนษยชนกบความมนคงและการบงคบใชกฎหมายพเศษในจงหวดชายแดนภาคใต โดยอบรมผปฏบตงานดานความมนคงในพนท 4 จงหวดชายแดนภาคใต ในป 2558 - 2561 จ านวน 9,174 คน การสรางวทยากรตวคณในการขยายผลตอเพอสงเสรมเผยแพรสทธและเสรภาพใหแกเจาหนาทรฐ เจาหนาทผบงคบใชกฎหมาย และประชาชน ในป พ.ศ. 2560 - 2561 จ านวน 92 คน ส านกงานต ารวจแหงชาต ไดมการสอดแทรกหลกสตรสทธมนษยชน ในหลกสตรการอบรมเจาหนาทต ารวจในทกระดบ รวมถงกระทรวงกลาโหม ไดมการจดท าหลกสตรสทธมนษยชนกบทหาร หลกสตรทหารกบการบงคบใชกฎหมายเพอใชเปนแนวทางฝกอบรมก าลงพล ซงไดยดถอหลกการพนฐานวาดวยการใชก าลงบงคบและอาวธปนของเจาหนาทบงคบใชกฎหมายของสหประชาชาต (Basic Principles of the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials)

การสงเสรมเจาหนาทรฐและประชาชนใหมความรความเขาใจเรองสทธมนษยชน เคารพและไมละเมดสทธผ อน ของกรมคมครองสทธและเสรภาพ ในป พ.ศ. 2557 - 2561 จ านวน 15,012 ราย นอกจากน หลายหนวยงานภาครฐหรอหนวยงานในก ากบภาครฐไดมการบรรจเรองสทธมนษยชนหรอประเดน ทเกยวของกบสทธมนษยชนในหลกสตรพฒนาบคลากรหรอการจดอบรมของหนวยงาน อาท กระทรวงการคลง กระทรวงสาธารณสข กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงยตธรรม กรมการปกครอง กรงเทพมหานคร ส านกงานสลากกนแบงรฐบาล ธนาคารอสลาม แหงประเทศไทย ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ เปนตน

รฐบาลมนโยบายในการขบเคลอนการพฒนาประเทศใหเกดความยงยน โดยใหบรณาการงานของหนวยงานทเกยวของเพอสรางการรบรใหกบประชาชนและขบเคลอนการปฏบตงานของหนวยงานในพนทเพอสรางความเทาเทยมและเปนธรรม ตามโครงการไทยนยม ยงยน ซงกรอบหลกการด าเนนการทส าคญประการหนง คอ การปลกจตส านกแกประชาชนให “รสทธ รหนาท รกฎหมาย” ดวยการใหความรแกประชาชนในเรองสทธ หนาท การเคารพกฎหมาย และการเปนพลเมองทด



ประเดนขอทาทาย คอ ในหลายพนทพบยงประสบปญหาเรองทศนคตของเจาหนาทรฐ ในการใหสทธและคมครองสทธของกลมเสยงทเปนกลมเปราะบาง ดวยเหตน จงควรมการผลกดนใหเจาหนาท มความตระหนกและเขาใจเกยวกบสทธมนษยชนใหสอดแทรกอยในทกขนตอนของการท างาน33

ความคาดหวงในอนาคตเมอประเทศไทยมการด าเนนงานดานสทธมนษยชนอยางจรงจง กจะสงผล ใน 3 ระดบ กลาวคอ

1) ระดบประชาชน ประชาชนไดรบรและตระหนกในสทธ หนาท ไมไปละเมดสทธผอน ท าใหสงคมมความมนคง และมความสข อยกนอยางสนตสข

2) ระดบสงคม หนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญของการน ามาตรการ กลไก เครองมอทรฐสรางขน ไมวาจะเปนแผนสทธมนษยชนแหงชาต UPR แผนปฏบตการระดบชาตวาดวยธรกจกบสทธมนษยชน (National Action Plan on Business and Human Rights : NAP) ไปสการปฏบต และเกดนวตกรรมใหม ๆ ในดานสทธมนษยชน และรวมมอกนปองกน คมครองสทธมนษยชน ท าใหสถานการณการละเมดสทธมนษยชนมแนวโนมลดลง สรางวฒนธรรมใหคนค านงถงสทธมนษยชน เนองจากเปนเรองทเกยวของและเกยวพนกบทกภาคสวน เพยงแตน ามตดานสทธมนษยชนมาเพมประสทธภาพในการท างานใหดยงขน

3) ระดบประเทศ การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประเทศไทยพฒนากาวหนาทดเทยมระดบสากล ตลอดจนประเทศไทยมภาพลกษณทดในดานสทธมนษยชนและไดรบการยอมรบจากนานาประเทศ

อยางไรกตาม ในทางกลบกนหากประเทศไทยละเลยไมไดมการด าเนนงานในเรองสทธมนษยชนอยางจรงจงกอาจจะสงผลใหสถานการณการละเมดสทธมนษยชนมแนวโนมเพมสงขน ทงทางดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรม และจะสงผลกระทบถงความมนคงและความสขในชวตของประชาชน อกทงยงกระทบทางดานภาพลกษณของประเทศไทย การตอรองหรอการถกกดกนทางดานเศรษฐกจ การคา และทางการเมองระหวางประเทศ รวมถงสงผลกระทบตอเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs) ดวย ทประเทศไทยจะตอง ใหความส าคญในเรองดงกลาวอยางตอเนองและยงยน 33 การประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557- 2561) ชวงครงแผน ประจ าป พ.ศ. 2557 -2559 โดย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร



บรรณานกรม

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร. (2560, 23 พฤศจกายน). เรอง วาระแหงชาต “สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทย งยน”. หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0505/38244.

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร (2559). เกยวกบมตคณะรฐมนตรเมอวนท 25 ตลาคม 2559 ขอมลจากเวบไซต www.cabinet.sloc.go.th ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต . (2560).รายงานภาวะสงคมไทย ไตรมาสส และภาพรวม ป 2560 ของคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. (2559). รายงานประจ าป 2559 กองทนการสนบสนนการ สรางเสรมสขภาพ (สสส.) : ตามรอยพอหลวง แบบอยางแหงการสรางเสรมสขภาพ . ม.ป.ท. กรมองคการระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ. (2559).ขอเสนอแนะทประเทศไทยไดรบและค ามน

โดยสมครใจ ภายใตกลไก UPR รอบ 2. กรมองคการระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ. (ม.ป.ป.).รายงานทบทวนสถานการณสทธมนษยชนของ

ประเทศไทยภายใตกลไก Universal Periodic Review (UPR) รอบ 2. ม.ป.ท. กระทรวงศกษาธการ (2545). พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขฉบบท 2 พ.ศ. 2545 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกจจานเบกษา. เลม 134 ตอนท 40 ก. หนา 1 - 90

กรมคมครองสทธและเสรภาพ. (2560). รายงานฉบบสมบรณประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557- 2561) ชวงครงแผน ประจ าป พ.ศ. 2557 - 2559. ศนยบรการวชาการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ผศ.พ.ต.ท.ดร.เกษมศานต โชตชาครพนธ และคณะ. กรงเทพฯ : บรษท นบหนาครเอชน (ส านกงานใหญ).

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) (2561). ยทธศาสตรแผนสขภาวะประชาการกลมเฉพาะ ป พ.ศ. 2561 และสรปผลการด าเนนงาน ป พ.ศ. 2560 ของ สสส. กระทรวงยตธรรม (2561). นโยบายกระทรวงยตธรรม พ.ศ. 2561 โดยส านกงานปลดกระทรวงยตธรรม. กระทรวงสาธารณสข (2561).หนงสอกระทรวงสาธารณสข ท สธ 0207.06/1062 ลงวนท 26 มนาคม 2561. ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. (2558).รายงานประจ าป 2558 กองทนการสนบสนนการ สรางเสรมสขภาพ (สสส.) : พลวตสขภาวะไทยสการขยายเครอขายการสรางเสรมสขภาพสากล . ม.ป.ท. United Nations General Assembly Special Session 2016 – UNGASS 2016

แอมเนสต อนเตอรเนชนแนล (2560,2561). รายงาน ประจ าป 2560/61 แอมเนสต อ นเตอรเนชนแนล สถานการณสทธมนษยชนทวโลก



คณะกรรมการตามสนธสญญาการตอตานการทรมานฯ (CAT) (2557) คณะกรรมการตามสนธสญญาสทธพลเมองและสทธทางการเมอง ( ICCPR) (2560) ศาลยตธรรมระหวางประเทศ ( ICJ) ส านกงานขาหลวงใหญ แหงสหประชาชาตเพอสทธมนษยชน (OHCHR) (2560) กระทรวงการตางประเทศ สหรฐอเมรกา Humanrights Watch.ขอเสนอแนะตาง ๆ

คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต (2558 - 2560). รายงานการประเมนสถานการณสทธมนษยชน ในประเทศไทยและรายงานผลการปฏบตงานประจ าปของ กสม. ป 2558 - 2560

กระทรวงศกษาธการ (2560).ขาวประชาสมพนธของกระทรวงศกษาธการ ในหวขอ การเรยนรกฎหมายเก ยวกบ ชวตประจ าวนส าหรบผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน กระทรวงแรงงาน (2561). รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน แถลงความคบหนาการด าเนนการพส จนสญชาตใน ภาคประมง เมอวนท 15 กมภาพนธ 2561 กรมประมง (2559,2560). เอกสารความกาวหนาการแกไขปญหาการท าประมงผดกฎหมาย รอบเดอนมถนายน 2560 และรายงานประจ าป ของกรมประมง ป พ.ศ.2559 กระทรวงแรงงาน (2557-2559). สถตแรงงานประจ าป พ.ศ.2557-2559 ของกระทรวงแรงงาน ส านกนายกรฐมนตร (2559-2560). รายงานผลการด าเนนงานปองกนและปราบปรามการคามนษยของ ประเทศไทย ประจ าป พ.ศ.2559-2560 ส านกนายกรฐมนตร ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข . สถตสาธารณสข พ.ศ. 2544-2559 สบคนเมอ 30 เมษายน 2561

จาก http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatReport_Final.aspx?reportid=217&template =2R2C&yeartype=M&subcatid=15



ชอเอกสาร : สรปผลการด าเนนงานสทธมนษยชนทส าคญของประเทศไทย ภายใตรฐบาล พลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ระหวางป พ.ศ.2557-2561 ทปรกษา : นางสาวปตกาญจน สทธเดช อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นายพทยา จนาวฒน ทปรกษากรมคมครองสทธและเสรภาพ นายไพฑรย สวางกมล ทปรกษากรมคมครองสทธและเสรภาพ นางจนทรชม จนตยานนท ผเชยวชาญดานสทธมนษยชน นางนงภรณ รงเพชรวงศ ผเชยวชาญดานสทธมนษยชน

ผจดท าและเรยบเรยง : นางสาวเอมอร เสยงใหญ รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นางสาวจฬาภรณ ตามช ผเชยวชาญเฉพาะดานพทกษสทธและเสรภาพ นางสาวเปรมยดา ตนตกนกพร หวหนากลมพฒนาระบบบรหาร รกษาการในต าแหนง

ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมสทธและเสรภาพ นางปภสสรา รตตะรงส ผอ านวยการกองยทธศาสตรและแผนสทธมนษยชนแหงชาต นางสาวนรลกษณ แพไชยภม ผอ านวยการกองสทธมนษยชนระหวางประเทศ นางบญภาดา พงบญ ณ อยธยา อรณเบกฟา นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ นายอานนท ยงคณ นกวชาการยตธรรมช านาญการ นางสาวกนกรตน สมทะราช นกวชาการยตธรรมปฏบตการ นางสาวศรนทรา แสงศร นกวชาการยตธรรมปฏบตการ ปทพมพ 2561 จ านวนพมพ 300 เลม

Documents

สรุปผลการด าเนินงานสิทธิ ... · 2018. 11. 5. · สรุปผลการด าเนินงานสิทธิมนุษยชนที่ส