เทคนคการผลตงานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน 8933407

การจดรายการวทย

• เพอแจงขาวสารใหทราบ • เพอใหการศกษา • เพอใหความบนเทง • เพอการชกจงใจ หรอเสนอแนะ

ประเภทของรายการวทยแบงไดเปน 4 ประเภท

รปแบบรายการ(Format) วทยกระจายเสยง ม 13 รปแบบ1. รายการพดคยกบคณผฟง (Straight Talk Programme)2. รายการสนทนา (Conversational Programme)3. รายการสมภาษณ (Interview Programme)4. รายการอภปราย (Panel Discussion)5. รายการสารคด (Feature หรอ Documentary )6. รายการนตยสารทางอากาศ (Magazine Programme) 7. รายการขาว (News Programme)8. รายการบรรยายเหตการณ (Commentary)9. รายการตอบปญหา (Quiz Programme)

10. รายการเพลง (Music Programme)11. รายการละครวทย (Radio Drama หรอ Radio Play)12. รายการปกณกะ (Variety)13. รายการสาระละคร (Docu-Drama)

ลกษณะรายการวทยกระจายเสยงทด- ตองมวตถประสงคทแนชด สามารถายทอดขอมลขาวสารไดโดยตรงตาม วตถประสงค

- ตองมความนาสนใจทจะตดตามฟงโดยตลอด

- ตองมความตอเนอง ไมขาดหายไป

- ตองอยในเวลาทกาหนดแนนอน

- ตองมความเหมาะสมกบกาลเทศะและตรงกบความตองการของผฟง

- ตองมสวนชวยในการพฒนาสงคมและผฟง

ชวงเวลาทออกอากาศจะตองคานงถง

- กลมผฟงเปาหมาย อาชพ

- อาย วย ของผฟง

- เนอหาสาระของรายการ

- เวลาออกอากาศทเหมาะสม

- รปแบบรายการ

การวเคราะหผฟงรายการ

- ผฟงประเภทมากดวยราคะจรต ผฟงทพอใจในความงาม ความด ความ ออนโยน ผฟงกลมนควรใชคาสภาพ ไพเราะ ถาจะตาหนตองสภาพ

- ผฟงประเภทโมหะจรต เปนผฟงทหลงเชองาย มแตความขนมวในอารมณ ควรใชถอยคา ทมเหตผล ใหเขาใจงายและชดเจน

- ผฟงประเภทโทสะจรต มกโกรธงายควรใชถอยคา ปลอบโยน ใหคาชมเชย ยกยอง

การวเคราะหผฟงรายการ

- ผฟงประเภทวตกจรต มแตความกงวล ลงเลใจเชอครงไมเชอครงควรใชถอยคาทชวยใหผฟงเกดกาลงใจ และมนใจตวเอง เชอหตวเองวาฟงมาอยางไร กจะเชออยางนน

- ผฟงประเภทศรทธาจรต คอเปนผทเชองาย ควรใชถอยคาประเภททสอน หรอแนะนาใหรจกมเหตผล

- ผฟงประเภทพทธจรต ผมปญญา มความรควรใชถอยคาทแสดงถงความใหเกยรตผ ตชม รายการ

คณสมบตของนกจดรายการวทยกระจายเสยง- ผจดรายการ (ผสงสาร)จะตองมจตใจกวางขวางและยอมรบในขอผดพลาดของตนเองและเปดใจกวาง ทจะรบการตอบโตกลบ ดวยการตชม วจารณแนะนา จากผฟง(ผรบสาร ) ตลอดเวลาและ ใหเกยรต ผทตชมรายการ

- ผจดรายการ (ผสงสาร) ตองใหเกยรตผฟง (ผรบสาร) เสมอเพราะเราจะรอบรไปทกเรองคงเปนไปไมได เมอมผฟงเสนอแนะชแจง ผจดรายการจะตองรบฟง

- ผจดรายการ ตองยอมรบในสถานภาพ และฐานะหนาทของผจดรายการ เชนภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณ ประสบการณ

- มความรบผดชอบผลตรายการอยางตอเนอง และตองมความรบผดชอบตอรายการและผฟง

คณสมบตของนกจดรายการวทยกระจายเสยง

- เปนผทมปฏภาณไหวพรบด รจกเลอกเรองทจะนาเสนอ รวมทงการปรงแตงใหเหมาะสมและนาสนใจ- เปนผมมนษยสมพนธสามารถทางานเปนทมและสามารถทจะตดตอสรางความสมพนธทดกบบคคลทวไป- ตองรจกควบคมอารมณใหคงท- ผจดรายการตองไมหลงระเรงตอคาชม และตองไมหวนไหวหรอโตตอบ กบ คาตชมของผฟง

- ตองมความเสยสละ และทมเทในการจดและพฒนารายการทรบผดชอบ- ตองมความตนตว กระตอรอรนอยเสมอ- ตองเปนนกฟงทด

บทวทยทด

- คดเสยกอนวา กาลงเขยนบทวทย เพอจดใหใครฟง เชน เดก ผใหญ ผชาย ผหญง

- จงเขยนบทรายการ ใหเหมอนทานพด แลวพดตาม บททเขยนจะตองเขยนใหเขาใจงาย ประโยคสน กะทดรด

- เขยนบทวทยใหเหมอนเขยนจดหมาย ถงใครคนหนง

- การใชสรรพนามทฟงแลว ใหผฟงมความรสกใกลชดและมลกษณะเหมอนผฟงเขาไปรวมรายการดวย

- มทศนคตทดตอผฟง เคารพผฟง ใหเกยรตผฟง

บทวทยทด

- อยายดเยยด สาระใหมากเกนไปในเวลาอนจากด

- เนนจดสาคญและซาประโยคหรอคาทสาคญบอย สมเหตสมผลตรงเปาหมาย

- ไมควรเลน สานวน อทาหรณ โคลงกลอน มากเกนไป

- ทกประโยคทกคาทพดทเขยนจะตองมความหมายชดเจน อยาปลอยใหผฟงคดเปนปรศนา

- ไมใชตวเลขทยงยากในการจา การฟง เชน การบอกเบอรโทรศพท

บทวทยทด

- อยาใชศพททางวชาการ หรอคาสง มากเกนไปถาจาเปนควรอธบายใหชดเจน

- การผกตวอยาง หรอเปรยบเทยบ จะตองเขาเรองราวทกาลงเขยน

- การตงเปาหมายของรายการจะตองชดเจนและกอนจบรายการ จะตองสรปอกครงหนง

- ผเขยนบทวทยจะตองมเวลาเพยงพอและขอมล พรอมทจะเขยน

ศลปะในการอานบทวทยกระจายเสยง

- การอานบทวทยจะตองมลลา และใหอานเหมอนพด

- ขอโทษวาเสยงไมด เปนหวด จะทาใหผฟงไมมนใจ ในขอมลทผจดรายนาเสนอ

- ตองรจกแบงเวลา หรอจดเวลาใหผฟงไดขบคด หรอทาความเขาใจ

- ทดลองอานบทวทยทบทวนเหมอนจดรายการจรง

หลกการผลตรายการวทยกระจายเสยง

เปนการวางแผนการผลตรายการวทยกระจายเสยงใหเปนไปตามวตถประสงคท

กาหนดและวาง แนวทาง การเขยนบทวทยแนวทางปฏบต แมนกระทงการหลอมความคดเหน

ของทมงานใหไปในจดประสงคเดยวกนซงจะนาไปสความสาเรจสเปาหมาย คอ ผฟงรายการ

1. ผฟง2. แหลงขอมลและการรวบรวมขอมล3. เนอหา4. เวลาออกอากาศ5. รปแบบรายการ6. เครองมอผลตรายการ7. การประสานงานและความรวมมอ8. การมอบหมายและแบงงานกนทา9. ชอเรอง และการตงชอรายการ10. วตถประสงคของรายการ11. การประเมนผล

สงทผจดรายการจะตองคานงถงมหลายประการดวยกน

รายการวทยประกอบดวยสวนสาคญ 3 สวน คอ

1. บทพด หรอ เนอหา (Content)

2. ดนตรหรอเพลง (Music)

3. เสยงประกอบ (Sound Effect)

การจดรายการวทยกระจายเสยงใหมคณภาพ ควรยดหลกดงน

การทาหนาทตอสอมวลชนทด คอ การมความรบผดชอบตอสงคม และถาหากตองการเปนนก จดรายทด กอนทจะพดเพอกระจายเสยงผานสอวทยทกครงตอง "ยมกบไมโครโฟน" สอวทยกระจายเสยงเปนสอทสาคญในกระบวนการสอสาร คอ

- การใหขาวสาร

- การทาหนาทถายทอดมรดกทางสงคม

- การใหการศกษา

- การใหความบนเทง

การจดรายการวทยกระจายเสยง ตองม 3 ตอง คอ

- ตองมองคความร (Body of know Ledge)

- ตองมทกษะ (Skill)

- ตองมศลปะ (Art full)

หลกแหงความสาเรจ การจดรายการคอ

- ผร ผจดรายการตองรเรองราวทตวเองจะนาไปพดในรายการอยางละเอยด และตองทาความเขาใจเนอหาทจะพด อยางลกซงสามารถทจะพดออกมาไดอยางตอเนองและเปนระบบ โดยไมตองดบทเปนหลก

- ผตน ผจดรายการตองมความตนตวตลอดเวลาทเขาไปจดรายการ และตองรวาตวเองพดอะไรออกไป และตองคานงดวยวา คาพดกบตวเองมผลกระทบกบใคร และตองคดเสมอวาคาพดนน ผฟงรบร(Perception) และไดอะไรบาง

- ผเบกบาน ผจดรายการ เมอเขาไปอยในหองสงจะตองเปนผเบกบาน แจมใส พดแตสงทด สรางสรรค ไมตรงเครยดกบผฟง แตไมถงกบราเรงจนเกนเหต ไมควรพด 2 แง 2 งาม

การจดรายการวทยกระจายเสยงตองทางานดวย หลก 6T

Topic คอ ตองมวตถประสงค หวของเรองทชดเจน แจมชด ในการ ทางาน

Target คอ การจดรายการวทยกระจายเสยงตองรจกกลมเปาหมายของเรา

Team คอ การทางานดานสอสารมวลชน ตองม Team ซงเหมอนกบงานอน เชนกน

Tactic คอ ตองมกลยทธ ในการนาเสนอ ตองมกลยทธในการดงดดใจ

Time คอผจดรายการวทยกระจายเสยงตองรจก "เวลา" "กาลเทศะ“

Technology คอ นกจดรายการวทยตองรจกจกเทคโนโลย เพอการเสาะหาแหลงความรเชน Internet เปนตน

ปจจยทการดงดดผฟงใหฟงรายการ 3H

- Head คอ ตองทางานดวยสมองสตปญญาพจารณาดวยความรอบ คอบรอบร

- Hand คอ ทางานดวยฝมออนประณต บรรจง ละเอยด สวยงามนาชนชม

- Heart คอ การทางานดวยใจ ใฝใจ ใจรก มน าใจ เออเฟอ เมตตา อดทน พากเพยร

ขอควรปฏบตในการจดรายการวทยกระจายเสยง

- กลมผฟงเปาหมาย หมายถง กลมผฟงทผผลตรายการตองการจะสงขอมลขาวสารตาง ไปถง ผจดรายการตองทราบถงภมหลง ของผฟงเชน อาย เพศ สถานภาพทางสงคม เศรษฐกจ แนวคด คานยม

- การพด มความสมพนธกบวย และระดบการศกษาของผฟง การใชภาษาใหเหมาะสม และศลปะของการพด ไมควรพดศพทแสลงตาง

- ลลา การพด การพดทางวทยกระจายเสยง ไมควรพดเหมอนการอานหนงสอ แตควรพดเหมอนกบการสนทนาในหมเพอนฝง นาเสยงจะตองแสดงถงความจรงใจไมแสดงอาการดถก

- เพลง เพลงประจารายการ ทเรยกวา "Title" หรอ Introduction

- ความหลาก เปนวธหรอเทคนคในการจดรายการวทยกระจายเสยงเพอดงดดความสนใจจากกลมผฟง เชน ภาษา การพด ลลาการพด เพลงประกอบ ผจดรายการตองมการปรบใหสอดคลองกบ วตถประสงคและสภาพแวดลอมตาง

ขอควรปฏบตในการจดรายการวทยกระจายเสยง

กระบวนการผลตรายการวทยกระจายเสยง

ขนการวางแผนการผลต คอ การกาหนดหวขอวาจะจดรายการในเรองอะไรบาง- มเนอหาอยางไร จะเสนอรายการในรปแบบไหน ผฟงคอใคร ออกอากาศเวลาไหน

- การเขยนบท เปนการนาเอาความคด ในขนการวางแผนมาขยาย และเขยนรายละเอยดโดยอาศยจนตนาการของผเขยน ประกอบกบการคนหาขอมลทเกยวของตาง มาเขยนในรปของบทวทยกระจายเสยง

- การเตรยมการดานอปกรณทางเทคนค เชนการหาวตถดบ เรองตาง ตวบคคลสถานทเสยงประกอบการเขยนบทวทย เทปบนทกเสยง แผนซด ไมโครโฟน

การซอมกอนออกอากาศการซอมกอนออกอากาศ เปนการนาสงตาง มารวมกนและจดลาดบตามบททเขยน

แลวทาการซกซอมจดรายการทงหมด พรอมทงปรบปรงแกไขสงบกพรองใหเหมาะสมยงขน โดยการซอมใหกระทาเพยงคราว

ขนออกอากาศเปนขนตอนททกสงทกอยางผานการแกไขเสรจเรยบรอยแลว รายการตาง อยในสภาพ

ทสมบรณและนาออกอากาศ

ขนการประเมนหลงจากทรายการไดออกอากาศแลว กระบวนการผลตจะเสรจสนลง กตองมการ

ประเมนผลรายการ

กจกรรมทายบท1. ถานกศกษาไดรบมอบหมายใหผลตรายการวทย 1 รายการนกศกษาจะเลอกรปแบบรายการ(Format)วทยกระจายเสยง รปแบบใด เพราะเหตใด

2. จากรายการวทยขอท 1 นกศษาจะเลอกชวงเวลาทออกอากาศชวงเวลาอะไร พรอมใหเหตผล3. จากรายการวทยขอท 1 ถานกศกษาไดรบมอบหมายใหเปนผจดรายการวทยกระจายเสยงนกศกษามวธการเตรยมตวอยางไรบาง

4. ใหนกศกษาเขยนบทรายการวทยกระจายเสยง จากรายการวทยขอท 15. การจดรายการวทยกระจายเสยงตามหลก 6T มอะไรบาง6. การจดรายการวทยกระจายเสยงตามหลก 3H มอะไรบาง7. ใหนกศกษาแบงกลม กลมละ 5 คน และเลอกรปแบบรายการวทย จาก 13 รปแบบเพอนามาผลตเปนรายการวทยกระจายเสยง 1 รายการ