Agricultural Sci. J. 43: 3 (Suppl.): 323-326 (2012) ว. วิทย. กษ. 43: 3 (พเิศษ): 323-326 (2555)

การยืดอายุการวางจาํหน่ายของผลมะนาวโดยสารเคลือบผิวจากไขผึ �ง Shelf Life Extension of Lime Fruit by Bee Wax Coatings

เกศรัตน์ วิศวไพศาล1, 2 วิลาวัลย์ คาํปวน2, 3 จารุณี จงูกลาง4 และ จาํนงค์ อุทยับุตร2, 4

Ketsarat Witsawapaisarn1, 2, Wilawan Kumpoun2, 3, Jarunee Jungklang4 and Jamnong Uthaibutra2, 4

Abstract The effects of bee wax coating on shelf life extension of lime (Citrus aurantifolia Swingle) were

investigated. Lime fruits were soaked in hot water at 55°C for 5 min. Thereafter, the fruits were coated with 0, 2, 4, 6, 8 and 10% bee wax coating and stored at 25±1°C, 80-85% RH and 30±3°C, 65-70% RH. Coating treatments had better effects on the reduction of weight loss compared to the control. Especially the fruits coated with 6, 8 and 10% bee wax coating show the lower weight loss than the other treatments for all storage period even if the peel were still had green color. The fruits coated with 8 and 10% bee wax had off-flavor at day 16 and 12 and at day 10 and 6 when the fruits were kept at 25 and 30°C, respectively. Although the control and the treatments using bee wax coating at 2, 4 and 6% did not have off-flavor both of two storage condition but they were terminated because of their weight losses were over 12% when stored for 20, 22, 26 days and 6, 12, 14 days, respectively. Therefore, 6% of bee wax coating gave the best result that could extend the shelf life of lime fruits both of the fruits kept at 25 and 30°C for 26 and 14 days, respectively, without any effect on shelf life quality. Keywords: coating, weight loss, off-flavor

บทคัดย่อ การศกึษาผลของสารเคลือบผิวจากไขผึ �งตอ่การยืดอายกุารวางจําหน่ายของผลมะนาว โดยการนําผลมะนาวไปแช่นํ �า

ร้อนที(อณุหภมูิ 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 5 นาที แล้วเคลือบผิวผลด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(ระดบัความเข้มข้น 0, 2, 4, 6, 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ แล้วนําไปเก็บรักษาที(อณุหภมูิ 25±1 องศาเซลเซียส ความชื �นสมัพทัธ์ 80-85 เปอร์เซน็ต์ และที(อณุหภมูิปกติ (30±3 องศาเซสเซียส) ความชื �นสมัพทัธ์ 65-70 เปอร์เซน็ต์ ผลการทดลองพบว่าการใช้สารเคลือบผิวสามารถชะลอการสญูเสียนํ �าหนกัได้ดีกว่าชดุที(ไมไ่ด้ใช้สารเคลือบผิว โดยเฉพาะที(ระดบัความเข้มข้น 6, 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ นั �น ผลมะนาวสญูเสียนํ �าหนกัตํ(ากวา่ชดุการทดลองอื(นๆ ตลอดการเก็บรักษาและเปลือกมะนาวยงัคงมีสีเขียว แตเ่กิดกลิ(นผิดปกติในผลมะนาวชดุที(เคลือบผิวที(ระดบัความเข้มข้น 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ ตั �งแตว่นัที( 16 และ 12 และตั �งแตว่นัที( 10 และ 6 ของการเก็บรักษา เมื(อเก็บรักษาที(อณุหภมูิ 25 องศาเซลเซียส และสภาพอณุหภมูิในการวางจําหน่ายที( 30 องศาเซลเซียส ในขณะที(ผลมะนาวที(ไมไ่ด้เคลือบผิวและเคลือบผิว ทั �งชดุที(เก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25 และ 30 องศาเซลเซียส ที(ระดบัความเข้มข้น 2, 4 และ 6 เปอร์เซน็ต์ ไมเ่กิดกลิ(นผิดปกติ แตจ่ะสิ �นอายกุารวางจําหน่ายเมื(อเก็บรักษาไว้เป็นเวลา 20, 22, 26 วนั และ 6, 12, 14 วนั ตามลําดบั เนื(องจากมีการสญูเสียนํ �าหนกัมากกวา่ 12 เปอร์เซ็นต์ การใช้สารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(ระดบัความเข้มข้นร้อยละ 6 สามารถยืดอายกุารวางจําหน่ายของผลมะนาวได้ดีที(สดุทั �งอณุหภมูิ 25 และ 30 องศาเซลเซียส ได้เป็นเวลา 26 และ 14 วนั ตามลําดบั โดยไมมี่ผลกระทบต่อคณุภาพในระหวา่งการวางจําหน่าย คาํสาํคัญ: การเคลือบผิว การสญูเสียนํ �าหนกั การเกิดกลั(นผิดปกติ

คาํนํา มะนาว (Citrus aurantifolia Swingle) เป็นผลไม้ประเภท non climacteric fruit ซึ(งมีอตัราการหายใจและการ

สงัเคราะห์เอทิลีนตํ(าและคงที(ตั �งแตผ่ลแก่จนถงึระยะหลงัการเก็บเกี(ยว (Kader et al., 1985) โดยทั(วไปนิยมวางจําหน่ายผลมะนาวทนัทีหลงัการเก็บเกี(ยว ซึ(งการจําหน่ายผลมะนาวสดในตลาดของประเทศไทย แบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ การวางจําหน่ายในท้องตลาดสดทั(วไปที(ไมมี่การควบคมุอณุหภมู ิและการวางจําหน่ายในห้างสรรพสนิค้าหรือร้านสะดวกซื �อที(มีการควบคมุอณุหภมูิด้วยเครื(องปรับอากาศ 1 สถาบนัวิจยัเทคโนโลยีหลงัการเก็บเกี�ยว มหาวิทยาลยัเชียงใหม,่ เชียงใหม ่50200 1 Postharvest Technology Research Institute, Chiang Mai University, Chiang Mai, 50200 2 ศนูย์นวตักรรมเทคโนโลยีหลงัการเก็บเกี�ยว สํานกังานคณะกรรมการอดุมศกึษา, กรุงเทพ, 10400 2 Postharvest Technology Innovation Center, Commission on Higher Education, Bangkok, 10400 3 สถาบนัวิจยัและพฒันาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลยัเชียงใหม,่ เชียงใหม่ 50200 3 Institute for Science and Technology Research and Development, Chiang Mai University, Chiang Mai, 50200 4 ภาควิชาชีววทิยา คณะวิทยาศาสตร์และสถาบนัวิจยัเทคโนโลยีหลงัการเก็บเกี�ยว มหาวทิยาลยัเชียงใหม,่ เชียงใหม ่50200 4 Department of Biology, Faculty of Science, Chiang Mai University, Chiang Mai, 50200

การยืดอายกุารวางจําหน่าย ปีที� 43 ฉบบัที� 3 (พิเศษ) กนัยายน-ธนัวาคม 2555 ว. วิทยาศาสตร์เกษตร 324

ผลมะนาวที(วางจําหน่ายในสภาพอณุหภมูิและความชื �นที(ไมเ่หมาะสม โดยเฉพาะอยา่งยิ(งในตลาดสดจะทําให้ผลมะนาวเสื(อมสภาพอยา่งรวดเร็วจนไมเ่ป็นที(ยอมรับของผู้ ซื �อ โดยปัญหาสําคญัที(ทําให้มะนาวมีอายหุลงัการเก็บเกี(ยวสั �นคือ การสญูเสียนํ �าหนกั ซึ(งทําให้ผลเหี(ยว เปลือกผลแห้งและแข็ง เปลือกผลมะนาวเปลี(ยนจากสีเขียวเป็นสีเหลืองและนํ �าตาล นอกจากนี �เมื(อผลมะนาวอยูใ่นสภาวะที(ขาดนํ �าจะมีอตัราการหายใจและสงัเคราะห์เอทิลีนเพิ(มขึ �น ซึ(งจะไปเร่งการเสื(อมสภาพของผลมะนาวให้เกิดเร็วขึ �นภายใน 5-7 วนั (นิภา, 2541)

จากปัญหาตา่งๆ ข้างต้น จงึมีการศกึษาหาวิธีที(เหมาะสม เพื(อนํามาใช้ยืดอายกุารวางจําหน่ายผลมะนาวหลงัการเก็บเกี(ยว เช่น การเก็บรักษาในห้องเยน็ซึ(งจะช่วยให้เกิดการเปลี(ยนแปลงช้าลง แต่มีข้อจํากดัคือคา่ใช้จ่ายสงู และหากเก็บรักษาในอณุหภมูทีิ(ตํ(าเกินไปจะทําให้ผลมะนาวเกิดอาการสะท้านหนาว สว่นการบรรจผุลมะนาวในถงุพลาสติกแม้จะสามารถลดการสญูเสียนํ �าหนกัได้ดี แต่หากเก็บรักษาไว้นานเกินไปจะทําให้เกิดกลิ(นผิดปกติได้ สําหรับการใช้สารเคลือบผิวก็เป็นอีกวิธีการหนึ(งที(สามารถชะลอการเปลี(ยนแปลงทางสรีรวิทยาของผลมะนาวได้ เนื(องจากสารเคลือบผิวที(ใช้ช่วยลดการสญูเสียนํ �าหนกัและการเข้าทําลายของเชื �อจลุนิทรีย์ (Da-Mota et al., 2003) แตต้่องเลือกใช้สารเคลือบผิวที(มีความเหมาะสม เนื(องจากสารเคลือบผิวที(ใช้จะทําหน้าที(ป้องกนัหรือลดอตัราการแลกเปลี(ยนก๊าซและไอนํ �าระหวา่งภายในกบัภายนอกผล หากใช้ในระดบัความเข้มข้นที(สงูเกินไป อาจทําให้ก๊าซไมส่ามารถผา่นได้จนกระทั(งเกิดการสะสมของเอทานอลในปริมาณมากจนเกิดกลิ(นผิดปกตไิด้ (Davis and Hofmann, 1973) นอกจากนี �สารเคลือบผิวที(นํามาใช้อาจทําให้ผลติผลมีลกัษณะเป็นมนัวาวหรือเหนียวเหนอะหนะ มีผลตอ่การตดัสนิใจของผู้ ซื �อ จากงานวิจยัของวิลาวลัย์และคณะ (2554) ที(ได้หาวิธีการผลติสารเคลือบผิวจากไขผึ �ง ซึ(งเป็นสารที(ได้จากธรรมชาติจนได้สตูรที(เหมาะสมและเมื(อเคลือบลงบนผลติผลแล้วไมทํ่าให้เกิดลกัษณะมนัวาวหรือเหนียวเหนอะหนะ เมื(อนํามาทดสอบคณุสมบตัิในการเป็นสารเคลือบผิวกบัส้มพนัธุ์สายนํ �าผึ �ง พบวา่ชดุที(มีการเคลือบผิวสญูเสียนํ �าหนกัน้อยที(สดุ คือ เพียง 7 เปอร์เซน็ต์ ในขณะที(ชดุควบคมุที(ไมไ่ด้เคลือบผิวสญูเสียนํ �าหนกัสงูที(สดุถงึ 19 เปอร์เซน็ต์ เมื(อเก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 29 วนั ดงันั �นในการทดลองนี �มีวตัถปุระสงค์ที(จะศกึษาหาความเข้มข้นของสารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(เหมาะสมในการเคลือบผลมะนาว และยืดอายกุารวางจําหน่าย โดยไมมี่ผลกระทบตอ่คณุภาพ และการยอมรับของผู้ ซื �อ

อุปกรณ์และวิธีการ ผลมะนาวพนัธุ์แป้นที(ใช้ในการทดลอง เก็บเกี(ยวจากสวนเกษตรกรในตําบลนิคมทุง่โพธิ8ทะเล อําเภอเมือง จงัหวดั

กําแพงเพชร แล้วสง่มายงัห้องปฏิบตัิการใช้เวลาประมาณ 8 ชั(วโมง วางแผนการทดลองแบบสุม่สมบรูณ์ (completely randomized design) โดยคดัเลือกผลที(มีสีเขียวสมํ(าเสมอ มีขนาดใกล้เคียงกนั ไมมี่ตําหนิหรือบาดแผล นํามาแช่นํ �าร้อนที(อณุหภมูิ 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 5 นาที (สทุศัน์เทียม, 2544) ผึ(งให้แห้งแล้วเคลือบผิวผลด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(ระดบัความเข้มข้น 0, 2, 4, 6, 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ แล้วจงึนําผลมะนาวมาแยกเก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25±1 องศาเซลเซียส ความชื �นสมัพทัธ์ 80-85 เปอร์เซ็นต์ แทนสภาพการวางจําหน่ายในห้างสรรพสนิค้า และเก็บรักษาไว้ที(สภาพอณุหภมูิห้องปกติ ซึ(งมีอณุหภมูิเฉลี(ย เทา่กบั 30±3 องศาเซลเซียส ความชื �นสมัพทัธ์ 65-70 เปอร์เซน็ต์ แทนสภาพการวางจําหน่ายในตลาดสดทั(วไป โดยระหวา่งการเก็บรักษาได้สุม่ผลมะนาวมาตรวจสอบคณุภาพทางกายภาพทกุวนั และตรวจสอบคณุภาพทางเคมีทกุๆ 2 วนั กรรมวิธีละ 3 ซํ �าๆ ละ 3 ผล โดยติดตามการเปลี(ยนแปลงสีผิวของมะนาว (คา่ hue angle) ด้วยเครื(องวดัสี ของ Minolta model CR-100 การสญูเสียนํ �าหนกั อาการผิดปกติตา่งๆ เช่น ลกัษณะภายนอกของเปลือกผล กลิ(น รสชาติของนํ �ามะนาว และอายกุารวางจําหน่าย ซึ(งหากผลมะนาวสญูเสียนํ �าหนกัมากกวา่ 12 เปอร์เซน็ต์ หรือการเปลี(ยนสีของเปลือกผลไปเป็นสีเหลือง หรือมีคา่ hue angle ตํ(ากวา่ 80 หรือจํานวนผลมะนาวมีกลิ(นผิดปกติมากกวา่ 30 เปอร์เซ็นต์ ถือวา่สิ �นอายกุารวางจําหน่าย

ผล ผลมะนาวที(เคลือบผิวด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งทกุความเข้มข้นสญูเสียนํ �าหนกั น้อยกวา่ผลมะนาวชดุที(ไมไ่ด้เคลือบผิวผล

ทั �งที(วางไว้ที(อณุหภมูิ 25 และ 30 องศาเซลเซียส การสญูเสียนํ �าหนกัมีคา่เพิ(มขึ �นเมื(อเก็บรักษาไว้นานขึ �น ทั �งนี �ผลมะนาวที(เคลือบผิวด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งความเข้มข้น 6, 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ สญูเสียนํ �าหนกัตํ(ากวา่กรรมวิธีอื(นๆ ตลอดเวลา 30 และ 16 วนั หลงัการเก็บรักษาที(อณุหภมูิ 25 และ 30 องศาเซลเซียส ตามลําดบั (Figure 1A and B)

ผลมะนาวในทกุกรรมวิธี ทั �งที(เก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25 และ 30 องศาเซลเซียส มีคา่ hue angle ลดลงเมื(อเก็บรักษาไว้นานขึ �น แตไ่มมี่กรรมวิธีใดเลยที(ผลมะนาวมีคา่ hue angle ตํ(ากวา่ 80 แสดงว่าเปลือกของผลมะนาวทั �งหมดยงัคงมีสีเขียวอยู่ อยา่งไรก็ตาม ผลมะนาวที(ไมไ่ด้เคลือบผิวมีคา่ hue angle ตํ(ากวา่ชดุการทดลองอื(นๆ และมีคา่แตกตา่งกนัอยา่งมีนยัสําคญัทางสถิติ (Figure 1C and D)

เมื(อพิจารณาสภาพของผลมะนาว และการสญูเสียนํ �าหนกัที(มีผลตอ่การเหี(ยวของเปลือกผล และการเปลี(ยนสีของเปลือกผล รวมทั �งคณุภาพของกลิ(นและรสชาติของนํ �ามะนาว พบวา่ ผลมะนาวในแตล่ะชดุที(เก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25 และ 30

ว. วิทยาศาสตร์เกษตร ปีที� 43 ฉบบัที� 3 (พิเศษ) กนัยายน-ธนัวาคม 2555 การยืดอายกุารวางจําหน่าย 325

องศาเซลเซียส อายกุารวางจําหน่ายกบัสาเหตขุองการสิ �นอายกุารวางจําหน่ายเกิดจากสาเหตหุลกั 2 ประการ คือ การสญูเสียนํ �าหนกัเกิน 12 เปอร์เซน็ต์ หรือการเกิดกลิ(นผิดปกติ (off-flavor) ของนํ �ามะนาว เชน่ กลิ(นหมกั โดยผลมะนาวที(เคลือบด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งความเข้มข้น 8 และ 10 เปอร์เซ็นต์ เมื(อเก็บรักษาไว้นานขึ �นมีกลิ(นผิดปกติ ในขณะที(ผลที(ไมเ่คลือบผิวและเคลือบผิวด้วยสารเคลือบผิวที(ความเข้มข้น 2, 4 และ 6 เปอร์เซน็ต์ สิ �นสดุอายกุารวางจําหน่ายเนื(องจากการสญูเสียนํ �าหนกัที(มากกวา่ 12 เปอร์เซน็ต์ แตไ่มมี่กลิ(นและรสชาติของนํ �ามะนาวที(ผิดปกติ ผลมะนาวชดุที(เก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 25 องศาเซลเซียส มีอายกุารวางจําหน่ายนานกวา่ชดุที(เก็บรักษาไว้ที(อณุหภมูิ 30 องศาเซลเซียส (Table 1 and 2)

วจิารณ์ผลการทดลอง การเก็บรักษาผลมะนาวไว้ที(อณุหภมูิ 25 องศาเซลเซียส และที(อณุหภมูิปกต ิ (30 องศาเซลเซียส) ผลมะนาวเกิดการ

เสื(อมสภาพได้อยา่งรวดเร็ว เนื(องจากการเปลี(ยนแปลงตา่งๆ ภายในผลติผล ตลอดจนกระบวนการเจริญเติบโตของจลุนิทรีย์ตา่งๆ มีอตัราผนัแปรตามอณุหภมูิ ถ้าอณุหภมูิสงูอตัราเร็วของปฏิกิริยาหรือการเจริญของจลุนิทรีย์ก็จะสงู ทําให้เกิดการเปลี(ยนแปลงได้เร็วขึ �น และสง่ผลให้ผลิตผลมีอายกุารเก็บรักษาสั �นลง (จริงแท้, 2541) การใช้สารเคลือบผิวทกุระดบัความเข้มข้นสามารถลดการสญูเสียนํ �าหนกัของผลมะนาวหลงัการเก็บเกี(ยวได้ โดยอตัราการสญูเสียนํ �าหนกัจะช้าลงเมื(อระดบัความเข้มข้นของสารเคลือบผิวสงูขึ �น เนื(องจากสารเคลือบผิวจะไปจํากดัการซมึผา่นของไอนํ �า โดยไปปิดรูเปิดตามธรรมชาติในชั �น epidermis (Hagenmaier and Baker, 1993) ซึ(งสอดคล้องกบังานวิจยัของสทุธิลกัษณ์และคณะ (2553) ที(พบวา่การใช้สารเคลือบผิวหลายองค์ประกอบ ซึ(งมีไขผึ �งและเชลแลก็เป็นองค์ประกอบสามารถลดการสญูเสียนํ �าหนกัของส้มพนัธุ์สายนํ �าผึ �งได้

สารเคลือบผิวจากไขผึ �งมีผลทําให้การเปลี(ยนสีผิวของผลมะนาวช้าลง ซึ(งสอดคล้องกบังานทดลองของ Vakis (1975) ที(พบวา่การเคลือบผิวมีผลยบัยั �งการเปลี(ยนสีผิวของผล grapefruit พนัธุ์ Marsh จงึเป็นสิ(งยืนยนัได้วา่ในผลไม้ตระกลูส้ม อตัราการสลายของสีเขียวจะช้าลงในผลที(ทําการเคลือบผวิ (Fuch and Cohen, 1969) นอกจากนี �การที(สารเคลือบผิวสามารถจํากดัการผา่นเข้าออกของก๊าซทําให้ภายในผลมีปริมาณ CO

2 สงูขึ �น ซึ(ง CO

2 จะไปชะลอกระบวนการสลายตวัของคลอโรฟิลล์ และ

การสงัเคราะห์แคโรทีนอยด์ (Subramanyam et al., 1975) ซึ(งสอดคล้องกบัผลการทดลองที(ได้โดยเฉพาะเมื(อเคลือบผิวด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(ระดบัความเข้มข้น 6, 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ ที(สามารถชะลอการลดลงของคา่ hue angle ได้ดีกวา่การใช้สารเคลือบผิวที(ระดบัความเข้มข้นตํ(า หรือผลมะนาวชดุที(ไมไ่ด้เคลือบผิว

นอกจากปัญหาการสญูเสียนํ �าหนกัของผลมะนาวแล้ว ยงัมีปัจจยัสําคญัที(กําหนดอายกุารวางจําหน่ายของผลมะนาว คือ การเกิดกลิ(นผิดปกติของนํ �ามะนาวเมื(อเก็บรักษาไว้นานขึ �น แม้วา่สภาพภายนอกของผลมะนาวจะยงัคงมีลกัษณะเป็นสีเขียวปกติ แตผ่ลมะนาวที(ใช้สารเคลือบผิวที(ระดบัความเข้มข้น 8 และ 10 เปอร์เซน็ต์ เกิดกลิ(นผิดปกติ เนื(องจากการใช้สารเคลือบผิวที(มีความเข้มข้นสงูเกินไปจะไปจํากดัการซมึผา่นเข้าออกของ O

2 จงึเกิดการสะสม CO

2 ภายในผล ทําให้เกิดการ

หายใจแบบไมใ่ช้ O2 และเกิดกลิ(นที(ผิดปกติขึ �น (Arthey, 1975) สอดคล้องกบังานวิจยัที(พบวา่การใช้ไคโตซาน และ Gustec ที(

ความเข้มข้น 2 เปอร์เซน็ต์ เป็นปัจจยัที(จํากดัอายกุารเก็บรักษา โดยผิวมะนาวจะมีลกัษณะเป็นสีนํ �าตาลคล้ายถกูนํ �าร้อนลวก และเกิดกลิ(นผิดปกติ (หทยัทิพย์ และคณะ, 2549) ในขณะที(ผลที(ไมเ่คลือบผิว และเคลือบผิวด้วยสารเคลือบผิวที(ความเข้มข้นตํ(ากวา่จะสิ �นสดุอายกุารเก็บรักษา เนื(องมาจากการสญูเสียนํ �าหนกั จนทําให้เปลือกของผลมะนาวมีลกัษณะแห้ง และแข็งแต่กลิ(น และรสชาติของนํ �ามะนาวนั �นยงัคงปกติ

สรุปผลการทดลอง การเคลือบผิวผลมะนาวด้วยสารเคลือบผิวจากไขผึ �งที(ระดบัความเข้มข้นร้อยละ 6 สามารถชะลอการเสื(อมสภาพของ

ผลมะนาวได้ดีที(สดุ ทั �งในการเก็บรักษาผลมะนาวไว้ที(อณุหภมูิ 25±1 องศาเซลเซียส ความชื �นสมัพทัธ์ 80-85 เปอร์เซน็ต์ และในสภาพอณุหภมูิปกติ (30±3 องศาเซลเซียส ความชื �นสมัพทัธ์ 65-70 เปอร์เซน็ต์) และสามารถยืดอายกุารวางจําหน่ายได้เป็นเวลา 26 และ 14 วนั ตามลําดบั โดยไมมี่ผลกระทบตอ่กลิ(นและรสชาติของนํ �ามะนาว

เอกสารอ้างองิ จริงแท้ ศิริพานิช. 2541. สรีรวิทยาและเทคโนโลยีหลงัการเก็บเกี�ยวผกัและผลไม้. โรงพิมพ์ศนูย์สง่เสริมการเกษตรแห่งชาติ. กําแพงแสน.

นครปฐม. 396 หน้า. นิภา คณุทรงเกียรติ. 2541. การเก็บรักษามะนาว. เกษตรก้าวหน้า 13 (1): 38-44. วิลาวลัย์ คําปวน, จํานงค์ อทุยับตุร และ บาจรีย์ ฉตัรทอง. 2554. การพฒันาสารเคลือบผิวที�ทํามาจากไขผึ #งเพื�อใช้ในระบบการผลิตผลไม้เชิงการค้า.

รายงานฉบบัสมบรูณ์สถาบนัวิจยัวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, มหาวิทยาลยัเชียงใหม,่ เชียงใหม.่ 58 หน้า. สทุธิลกัษณ์ พุง่มณีสกลุ, อนวุตัร แจ้งชดั และ กมลวรรณ แจ้งชดั. 2553. การพฒันาสารเคลือบผิวไบเลเยอร์และสารเคลือบผิวหลายองค์ประกอบ

เพื�อลดการสญูเสียนํ #าหนกัของส้มเขียวหวานพนัธุ์สายนํ #าผึ #ง. เอกสารประกอบการประชมุสมัมนาทางวิชาการของมหาวิทยาลยัเกษตร ศาสตร์ ครั #งที� 48, 3-5 กมุภาพนัธ์ 2554. มหาวิทยาลยัเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 9 หน้า.

การยืดอายกุารวางจําหน่าย326

We

igh

t lo

ss (

%)

Hu

e a

ng

le

สทุศัน์เทียม บญุทวี.

มหาวิทยาลยัเชียงใหม่หทยัทิพย์ นิมิตเกียรติไกล

วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร Arthey, V. D. 1975. Da–Mota, W.F., L.C.C. Salomao, P.R. Cenon and F.L. Finger.

passion fruitDavis, P.L. and R.C. Hofmann.

AgriculturFuchs, Y. and A. Cohen.

Horticultural ScienceHagenmaier, R.D. and R.A. Baker.

Food ChemistryKader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson.

Crops. Subramanyam, H., S. Krishnamurthy and H. A.B. Parpia.

Food ResearchVakis, N.J. 1975.

Science

Figure 1 Changes in weight loss (A,(left) and ambient temperature 30±3

Table 1 Shelf life periods of lime fruits during storage at 25±1

Table 2 Shelf life

0% Bee wax

0% Bee wax

การยืดอายกุารวางจําหน่าย

สทุศัน์เทียม บญุทวี. 2544. ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว.มหาวิทยาลยัเชียงใหม่

หทยัทิพย์ นิมิตเกียรติไกล, กมลวรรณ ชชีูพ และวารสารวิทยาศาสตร์เกษตร

1975. Textbook Quality of Horticultural Products.Butterworths, London. Mota, W.F., L.C.C. Salomao, P.R. Cenon and F.L. Finger.

passion fruit. Journal of ScientiaDavis, P.L. and R.C. Hofmann.

Agricultural and Food ChemistryFuchs, Y. and A. Cohen. 1969.

Horticultural ScienceHagenmaier, R.D. and R.A. Baker.

Food Chemistry 41: Kader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson.

Crops. University of CalSubramanyam, H., S. Krishnamurthy and H. A.B. Parpia.

Food Research 21: 2331975. Effect of ethephon and waxing on the

Science 50: 311-319.

Changes in weight loss (A,(left) and ambient temperature 30±3

Shelf life periods of lime fruits during storage at 25±1

Shelf life periods of lime fruits during storage at 30

Treatments

0% Bee wax (non-coating

2% Bee wax

4% Bee wax

6% Bee wax

8% Bee wax

10% Bee wax

Treatments

0% Bee wax (non-coating

2% Bee wax

4% Bee wax

6% Bee wax

8% Bee wax

10% Bee wax

C

A

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว.มหาวิทยาลยัเชียงใหม่, เชียงใหม่. 205

กมลวรรณ ชชีูพ และ วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 37: 140-143

Textbook Quality of Horticultural Products.Butterworths, London. Mota, W.F., L.C.C. Salomao, P.R. Cenon and F.L. Finger.

Journal of Scientia AgricolaDavis, P.L. and R.C. Hofmann. 1973. Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges.

al and Food Chemistry 21: 1969. Degreening of citrus fruit with ethrel

Horticultural Science 94: 617-618. Hagenmaier, R.D. and R.A. Baker. 1993. Reduction in gas e

283-287. Kader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson.

University of California. 192 p.Subramanyam, H., S. Krishnamurthy and H. A.B. Parpia.

233-305. Effect of ethephon and waxing on the

319.

Changes in weight loss (A, B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±1(left) and ambient temperature 30±3

Shelf life periods of lime fruits during storage at 25±1

periods of lime fruits during storage at 30

coating)

coating)

ปีที� 43 ฉบบัที�

Storage time

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว. หน้า.

ศิริชยั กลัยาณรัตน์143.

Textbook Quality of Horticultural Products.Butterworths, London. Mota, W.F., L.C.C. Salomao, P.R. Cenon and F.L. Finger.

Agricola 60: 51-57.Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges. 21: 455-458.

Degreening of citrus fruit with ethrel Reduction in gas e

Kader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson. 192 p.

Subramanyam, H., S. Krishnamurthy and H. A.B. Parpia. 1975.

Effect of ethephon and waxing on the degreening of Cyprus grown lemon and grapefruit.

B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±1(left) and ambient temperature 30±3°C, 65

Shelf life periods of lime fruits during storage at 25±1

periods of lime fruits during storage at 30

Shelf life

20

22

26

14

10

Shelf life

2

6

12

14

8

4

ฉบบัที� 3 (พิเศษ) กนัยายน

Storage time (days)

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว.

ศิริชยั กลัยาณรัตน์. 2549. ผลของสารเคลือบผิวที�รับประทานได้ตอ่อายกุารเก็บรักษามะนาว

Textbook Quality of Horticultural Products.Butterworths, London. Mota, W.F., L.C.C. Salomao, P.R. Cenon and F.L. Finger. 2003. Waxes and plastic film in relation to the she

57. Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges.

Degreening of citrus fruit with ethrel (Amchem 66

Reduction in gas exchange of citrus fruit by wax coatings.

Kader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson.

1975. Physiology and biochemistry of mango fruit.

degreening of Cyprus grown lemon and grapefruit.

B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±1C, 65-70% RH (right)

Shelf life periods of lime fruits during storage at 25±1°C, 80

periods of lime fruits during storage at 30±3°C, 65

Shelf life (days)

8

20

22

26

14

10

Shelf life (days)

2

6

12

14

8

4

D

B

กนัยายน-ธนัวาคม 255

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว.

ผลของสารเคลือบผิวที�รับประทานได้ตอ่อายกุารเก็บรักษามะนาว

Textbook Quality of Horticultural Products.Butterworths, London. 228 p.Waxes and plastic film in relation to the she

Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges.

Amchem 66-329

xchange of citrus fruit by wax coatings.

Kader, A.A., R.F. Kasmire, F.G. Mitchell, M.S. Reid, N.F. Sommer and J.F. Thompson. 1985.

Physiology and biochemistry of mango fruit.

degreening of Cyprus grown lemon and grapefruit.

B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±170% RH (right)

C, 80-85% RH.

3°C, 65-70% RH.

Causes of postharvest loss

Off

Off

Causes of postharvest loss

Off

Off

2555

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว.

ผลของสารเคลือบผิวที�รับประทานได้ตอ่อายกุารเก็บรักษามะนาว

228 p. Waxes and plastic film in relation to the she

Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges.

329). Journal of the American Society for

xchange of citrus fruit by wax coatings. Journal of Agricultural and

1985. Postharvest Technology of Horticultural

Physiology and biochemistry of mango fruit.

degreening of Cyprus grown lemon and grapefruit.

B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±1

85% RH.

70% RH.

Causes of postharvest loss

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

-flavor (> 30% of total fruits

-flavor (> 30% of total fruits

Causes of postharvest loss

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

Weight loss (> 12%

Off-flavor (> 30% of total fruits

Off-flavor (> 30% of total fruits

ว. วิทยาศาสตร์เกษตร

ผลของนํ #าร้อนโซเดียมคลอไรด์และไคโตแซนตอ่คณุภาพและอายกุารเก็บรักษาผลมะนาว. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท.

ผลของสารเคลือบผิวที�รับประทานได้ตอ่อายกุารเก็บรักษามะนาว

Waxes and plastic film in relation to the shelf life of yellow

Effects of coating on weight loss and ethanol buildup in juice of oranges.

Journal of the American Society for

Journal of Agricultural and

Postharvest Technology of Horticultural

Physiology and biochemistry of mango fruit. Journal of Advances in

degreening of Cyprus grown lemon and grapefruit. Journal of Horticultural

B) and hue angle (C, D) of lime fruits during storage at 25±1°C, 80

Causes of postharvest loss

> 12%)

> 12%)

> 12%)

> 12%)

> 30% of total fruits)

> 30% of total fruits)

Causes of postharvest loss

> 12%)

> 12%)

> 12%)

> 12%)

> 30% of total fruits)

> 30% of total fruits)

วิทยาศาสตร์เกษตร

วิทยานิพนธ์ปริญญาโท.

ผลของสารเคลือบผิวที�รับประทานได้ตอ่อายกุารเก็บรักษามะนาว.

lf life of yellow

Journal of

Journal of the American Society for

Journal of Agricultural and

Postharvest Technology of Horticultural

Journal of Advances in

Journal of Horticultural

C, 80-85% RH