รายงานการวจย เรอง

การวเคราะหโครงขายสาธารณปโภคพนฐาน : กรณศกษาการเชอมตอระหวางโครงขายถนนสายหลก ถนนสายรอง และระบบขนสงมวลชนทางรางในพนท

กรงเทพมหานคร

โดย กองยทธศาสตรสาธารณปโภคพนฐาน

ผด าเนนการวจย

1. นางพรรณ ศรสมบต นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ กลมงานยทธศาสตรการโยธาและการระบายน า

2. นางสาวณฐสดา เวยงอ าพล นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ กลมงานยทธศาสตรการโยธาและการระบายน า

ทปรกษา

1. นายซรอซนคาร ปาทาน รองผอ านวยการส านกยทธศาสตรและประเมนผล 2. นางกนกพรรณ ธระค าศร ผอ านวยการกองยทธศาสตรสาธารณปโภคพนฐาน

สารบญ หนา บทท 1 สภาพทวไป และการวเคราะหประเมนสถานการณ 1

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 4 2.1 แผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. 2558-2565 4 2.2 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) 15 2.2.1 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป ระยะท 1 (พ.ศ. 2556-2560) 15 2.2.1.1 สานกการจราจรและขนสง 15 2.2.1.2 สานกผงเมอง 16 2.2.1.3 สานกการโยธา 18 2.2.2 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป ระยะท 2 (พ.ศ. 2561-2565) 20

บทท 3 โครงขายระบบรางกบการแกปญหาการคมนาคมของกรงเทพมหานคร 22 3.1 สาเหตหลกของปญหาการจราจรในกรงเทพมหานคร 22 3.2 การแกไขปญหาการจราจรโดยระบบขนสงมวลชนทางราง (รถไฟฟา) 23 3.3 กรงเทพมหานครกบการเปดใหบรการรถไฟฟา 27

บทท 4 วเคราะหการเชอมตอโครงขายถนนกบระบบขนสงมวลชนทางราง 31 4.1 โครงขายถนนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล 31 4.2 กรงเทพมหานครกบการเพมประสทธภาพโครงขายคมนาคม 45 4.3 กรงเทพมหานครกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนทางราง 48 4.4 วเคราะหจดเชอมตอระบบขนสงมวลชนทางรางกบระบบขนสงมวลชนสาธารณะ 49 4.5 วเคราะหระบบขนสงมวลชนทางรางและการบรณาการโครงขายเพอการแกไข 65 ปญหาดานการจราจรและขนสงกบความสอดคลองตามแนวทางการดาเนนการของ แผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556- พ.ศ. 2575) 4.6 ตวอยางการเชอมตอระบบขนสงมวลชนทางรางกบโครงขายถนนและระบบ 75 ขนสงสาธารณะ

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 79

ภาคผนวก - ถนนตามแผนผงแสดงโครงการคมนาคมและขนสงทายกฎกระทรวงใหใชบงคบ ผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556

- สรปความกาวหนาของโครงการกอสรางถนนตามผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2556

- โครงการวจย การวเคราะหโครงขายสาธารณปโภคพนฐาน: กรณศกษาการเชอมตอ ระหวางโครงขายถนนสายหลก ถนนสายรอง และระบบขนสงมวลชนทางรางในพนท กรงเทพมหานคร

บทท 1

สภาพทวไป และการวเคราะหประเมนสถานการณ

กรงเทพมหานครเปนมหานครทมการขยายตวทางเศรษฐกจอยางตอเนองและมระดบรายไดเฉลยสงกวาจงหวดอนๆ1 สงผลใหเกดการจางงาน อนนามาซงการยายถนฐานของประชากรจากชนบทเขาสเมองเพมมากขน กรงเทพมหานครจงเปนจงหวดทมจานวนแรงงานมากกวาจงหวดอนๆ2 แนนอนวาการขยายตวทางเศรษฐกจยอมสงผลตอการขยายตวของเมองอยางหลกเลยงไมได ประกอบกบการทประเทศไทยกาลงจะเขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ซงมผลเปนรปธรรมเมอวนท 31 ธนวาคม 2558 ทผานมาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) จงไดกาหนดกรอบนโยบายและทศทางการพฒนาของประเทศทใหความสาคญกบการเตรยมการและการพฒนาประเทศใหมความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยนทจะเกดขน เพอเปนการเตรยมความพรอมในการรบมอกบสถานการณและบรบททางสงคม เศรษฐกจ การเมองทกาลงจะเปลยนแปลงไป และเพอใหประเทศสามารถกาวเขาสประชาคมอาเซยนไดอยางมประสทธภาพและมนคง รวมทงกอใหเกดประโยชนสงสดตอประชาชนในทกภาคสวน

สาหรบกรงเทพมหานครซงมสถานะเปนเมองหลวงและมทตงเปนจดศนยกลางของประเทศไทย ประกอบกบเปนศนยกลางในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต จงมความจาเปนอยางยงทจะตองมการพฒนายกระดบประสทธภาพของระบบสาธารณปโภคพนฐานตางๆ เพอรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจ ดวยเหตนจงไดมการกาหนดกรอบการพฒนาเมองเพอขบเคลอนสความเปนเมองทนาอยอยางยงยน นอกจากนรฐบาลยงไดกาหนดยทธศาสตรประเทศเพอการพฒนาประเทศในดานตางๆ ประกอบกบกาหนดยทธศาสตรในการเขาสประชาคมอาเซยน ป 2558 ดงน3 (1) การเสรมสรางความ สามารถในการแขงขนของสนคา บรการ การคา และการลงทน (2) การพฒนาคณภาพชวตและการคมครองทางสงคม (3) การพฒนาโครงสรางพนฐานและโลจสตกส (4) การพฒนาทรพยากรมนษย (5) การพฒนากฎหมาย กฎ และระเบยบ (6) การสรางความร ความเขาใจ และตระหนกถงการเปนประชาคมอาเซยน (7) การเสรมสรางความมนคง และ (8) การเพมศกยภาพของเมองเพอเชอมโยงโอกาสจากอาเซยน และเพอใหการบรหารงานในสวนของกรงเทพมหานครเปนไปในทศทางทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กรงเทพมหานครจงไดจดทาแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) เพอเปนเครองมอในการกาหนดทศทางการพฒนาเมองของกรงเทพมหานครขน ซงปจจบนอยในชวงของแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป ระยะท 1 (พ.ศ. 2556-2560) โดยกาหนดวสยทศนกรงเทพฯ พ.ศ. 2575 ไววา“กรงเทพมหานคร มหานครแหงเอเชย” และการทจะบรรลเปาหมาย

1 ทมา สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต 2 ทมา สานกงานปลดกระทรวงแรงงาน 3 อางแลว, น. 18.

2

ดงกลาวไดนน ยทธศาสตรทจาเปนอยางยงคอการพฒนาโครงสรางพนฐานในพนทกรงเทพมหานครใหไดมาตรฐาน มประสทธภาพ และมความเชอมโยงกบปรมณฑล ยงไปกวานนคอการพฒนากรงเทพมหานครใหเปนศนยกลางดานการคมนาคมขนสงและการสอสารของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต จงมความจาเปนอยางยงทจะตองใหความสาคญในเรองของการเชอมตอโ ครงขายสาธารณปโภคพนฐานระหวางพนททางเศรษฐกจและชมชนเมองของเมองใหญๆ เขาดวยกน การพฒนาโครงสรางพนฐานอยางมประสทธภาพ จงเปนปจจยสาคญปจจยหนงทสงผลตอการสรางขดความสามารถในการแขงขนการเพมศกยภาพ การเตรยมความพรอมเพอรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจ และการพฒนาโครงสรางพนฐานยงสงผลตอการชวยยกระดบคณภาพชวตของประชาชน ซงจะนาไปสการพฒนาประเทศในทกๆ ดาน ซงเปนททราบกนดวา ทศทางการคมนาคมขนสงในอนาคต จะเปลยนแปลงรปแบบการเดนทางจากถนนไปสการเดนทางระบบราง ซงระบบดงกลาวจะทาใหการใชพลงงานของประเทศมประสทธภาพมากขน เนองจากประเทศทเศรษฐกจสามารถขยายตวโดยใชพลงงานนอยจะไดเปรยบประเทศทใชพลงงานมากหรอเปนการสะทอนประสทธภาพการใชพลงงานของประเทศ4นนเอง ดวยเหตนรฐบาลจงมนโยบายดานการเชอมตอโครงขายคมนาคมขนสงและ การปรบเสนทางของระบบขนสงมวลชน (Re-Routing) เชน รถไฟ รถไฟฟา รถโดยสาร เรอโดยสาร เปนตน ใหมเสนทางทสอดคลองและสนบสนนกน5

กรงเทพมหานครจงควรมงเนนการพฒนาระบบโครงขายสาธารณปโภคพนฐานใหสอดรบกบบรบททกาลงจะเกดขน โดยใหความสาคญกบการปรบปรงหรอขยายถนน และพฒนาดานการเชอมตอโครงขายระหวางถนนสายหลกถนนสายรอง และระบบขนสงมวลชนทางราง รวมถงการกอสรางถนนวงแหวนเพอแกไขปญหาดานการจราจรในเมองใหญ โดยชวยกระจายการจราจรไมใหเกดความหนาแนน และยกระดบใหกรงเทพมหานครเปนมหานครทมระบบสาธารณปโภคพนฐานทดและไดมาตรฐาน แตเนองจากระบบสาธารณปโภคพนฐานโดยเฉพาะอยางยงโครงการกอสรางถนนเปนเรองทมความเกยวของกบหลายภาคสวน และมกจะเปนโครงการขนาดใหญทตองใชระยะเวลาในการดาเนนการคอนขางมาก การกอสรางจงมกจะไมแลวเสรจในปงบประมาณ และดงทกลาว ในตอนตนวาประเทศไทยไดเขาสประชาคมอาเซยนอยางเปนทางการเมอเดอนธนวาคม 2558 ซงผลจากการเขารวมดงกลาวจะสงผลใหเกดความรวมมอทางเศรษฐกจ และสงเสรมการลงทน เปนการเปดตลาดการคาระหวางประเทศในภมภาค การคมนาคมขนสงทเปนไปอยางสะดวก รวดเรวและมประสทธภาพจะมผลอยางยงตอการเพมศกยภาพในการขนถายสนคา

รายงานฉบบนเปนการวเคราะหโครงขายสาธารณปโภคพนฐาน : กรณศกษาการเชอมตอระหวางโครงขายถนนสายหลก ถนนสายรอง และระบบขนสงมวลชนทางรางในพนทกรงเทพมหานคร

4 รายงานสถานะโครงสรางพนฐานของประเทศไทย ประจาป 2554, น. 4.

5 อางแลว, น. 7.

3

เพอใหเหนถงความพรอมของกรงเทพมหานครในการกาวสการเปนมหานครชนนาในระดบภมภาคอาเซยน และเปนการใหความรแกประชาชนหรอผทสนใจในการศกษา คนควา ทาความเขาใจเกยวกบความเชอมโยงของโครงขายโครงสรางพนฐานของกรงเทพมหานคร

วตถประสงคของการศกษา

1. เพอศกษาโครงขายสาธารณปโภคพนฐานของกรงเทพมหานคร ไดแก ถนนสายหลก ถนนสายรอง เสนทางรถไฟฟา เสนทางรถไฟใตดนบรเวณพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑล

2. เพอวเคราะหความเชอมโยงของโครงขายถนนและระบบขนสงทางรางทอยในความรบผดชอบ ของกรงเทพมหานคร

ขอบเขตการศกษา

การศกษาน เปนการศกษาเชงคณภาพ โดยศกษาความเชอมโยงของระบบโครงขายสาธารณปโภคพนฐานของกรงเทพมหานคร โดยเฉพาะกรณศกษาการเชอมตอระหวางโครงขายถนนสายหลก ถนนสายรอง และระบบขนสงมวลชนทางรางในพนทกรงเทพมหานคร เพอใหเหนถง ความพรอมของกรงเทพมหานครในการกาวสการเปนมหานครชนนาในระดบภมภาค โดยจะทาการศกษาตามกรอบระยะเวลาของแผนพฒนากรงเทพมหานคร 20 ป (พ.ศ. 2556-2575)

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. รายงานผลการวจยการวเคราะหโครงขายสาธารณปโภคพนฐาน : กรณศกษาการเชอมตอระหวางโครงขายถนนสายหลกถนนสายรองและระบบขนสงมวลชนทางรางในพนทกรงเทพมหานคร

2. สานกยทธศาสตรและประเมนผลสามารถนาผลการศกษาไปใชเปนขอมลประกอบ ในการจดทาแผนของหนวยงานทรบผดชอบ เพอนาไปกาหนดทศทางการพฒนาดานโครงขายสาธารณปโภคพนฐานของกรงเทพมหานครตอไป

4

บทท 2

วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

รายงานการวจยเรองนผวจยไดนาแผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. 2558-2565 และแผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) มาเปนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ ซงมรายละเอยดดงน

2.1 แผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. 2558-2565

แผนดงกลาวไดกาหนดกรอบทศทางในการพฒนาภาคคมนาคมขนสง โดยมวตถประสงคเพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมในระยะยาว กระตนเศรษฐกจ กอใหเกดการสรางงาน มงกระจายรายได และสรางความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน อนจะนาไปสการยกระดบชวตของประชาชน ภายใตกรอบยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. 2558-2565 ประกอบดวย 4 เปาหมาย ไดแก 1. สรางรากฐานความมนคงทางสงคม 2. สรางรากฐานความมนคงทางเศรษฐกจ 3. เสรมสรางความมนคงปลอดภยในการเดนทางและการขนสง 4. สรางโอกาสสาหรบการใชประโยชนสงสดจากการเปนประชาคมอาเซยน และ 5 แผนงาน ไดแก 1. การพฒนาโครงขายรถไฟระหวางเมอง 2. การพฒนาโครงขายขนสงสาธารณะเพอแกไขปญหาจราจรในกรงเทพมหานครและปรมณฑล 3. การเพมขดความสามารถทางหลวงเพอเชอมโยงฐานการผลตทสาคญของประเทศเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน 4. การพฒนาโครงขายการขนสงทางนา 5. การเพมขดความสามารถในการใหบรการขนสงทางอากาศซงความสอดคลองเชอมโยงของเปาหมายและแผนงานปรากฏดงแผนภาพดานลาง6

6ขอมลจาก ส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร (สนข.) กระทรวงคมนาคม.

5

ซงรายละเอยดแตละแผนงานมดงน แผนงานท 1 การพฒนาโครงขายรถไฟระหวางเมองไดแก การปรบปรงระบบอปกรณและโครงสรางพนฐาน แบงออกเปน 3 ระยะ ดงน

ระยะท 1 ซงเปนระยะเรงดวน จานวน 6 เสนทาง คอ

โครงการ ระยะทาง (กม.) 1. ฉะเชงเทรา-คลอง 19 -แกงคอย (on-going) 106 2. ชมทางถนนจระ-ขอนแกน 185 3. ประจวบครขนธ-ชมพร 167 4. ลพบร-ปากนาโพ 148 5. มาบกะเบา-ชมทางถนนจระ 132 6. นครปฐม-หวหน 165

รวม 903

ระยะท 2 ระยะการศกษาออกแบบรายละเอยดในป 2558 จานวน 8 เสนทางคอ

โครงการ ระยะทาง (กม.) 1. หวหน-ประจวบครขนธ 90 2. ปากนาโพ-เดนชย 285 3. ชมทางถนนจระ-อบลราชธาน 309 4. ขอนแกน-หนองคาย 174 5. ชมพร-สราษฎรธาน 167 6. สราษฎรธาน-สงขลา 339 7. หาดใหญ-ปาดงเบซาร 45 8. เดนชย-เชยงใหม 217

รวม 1,646

ระยะท 3 จานวน 3 เสนทาง คอ

โครงการ ระยะทาง (กม.) 1. เดนชย – เชยงของ 326 2. บานไผ – นครพนม 347 3. ชมทางบานภาช – อ.นครหลวง 15

รวม 688

6

การพฒนาระบบรถไฟทางค ไดแก 1. การพฒนาทางคขนาดทางมาตรฐาน (Standard Gauge) : MOU ไทย – จน (อยระหวาง

คณะทางานไทย-จน ศกษาสารวจความเหมาะสมแนวเสนทาง) จานวน 4 เสนทาง คอ

เสนทาง ระยะทาง (กม.) ชวงท 1 กรงเทพฯ-แกงคอย 133 ชวงท 2 แกงคอย-ทาเรอมาบตาพด 246.5 ชวงท 3 แกงคอย-นครราชสมา 138.5 ชวงท 4 นครราชสมา-หนองคาย 355

รวม 873

2. การพฒนาทางคขนาดทางมาตรฐาน (Standard Gauge) : MOC ไทย – ญปนโดยประเทศไทยและประเทศญปนจะรวมกนพฒนา

- รถไฟความเรวสง เสนทางกรงเทพฯ-เชยงใหม - พฒนา/ปรบปรงโครงสรางพนฐานทางรถไฟในเสนทางแนวเศรษฐกจดานใต

(กาญจนบร-กรงเทพฯ-แหลมฉบง และ กรงเทพฯ-อรญประเทศ) - ศกษาความเปนไปไดในการพฒนาระบบรถไฟเสนทางแมสอด-มกดาหาร ตามแนว

เศรษฐกจดานตะวนออก-ตะวนตก โดยในป 2558-2559 เสนทางกรงเทพฯ-เชยงใหม ระยะทาง 672 กม.ประมาณ

การงบโครงการ 449,473.75 ลานบาท

3. ความรวมมอพฒนาระบบรางไทย-ญปน : Lower East-West Corridor 3 เสนทาง คอ - สายกรงเทพฯ-กาญจนบรระยะทาง 180 กม. - กรงเทพฯ-ฉะเชงเทรา-อรญประเทศระยะทาง 255กม. - กรงเทพฯ-ฉะเชงเทรา-แหลมฉบง ระยะทาง 139 กม. รวมระยะทาง 574 กม.

(ทง 3 เสนทางอยระหวางการรถไฟแหงประเทศไทยศกษาความเหมาะสม) - กรงเทพฯ-พษณโลก-เชยงใหม ระยะทาง 672 กม. (อยระหวาง EIA)

4. ความรวมมอพฒนาระบบรางไทย-ญปน :Upper East-West Corridor - ตาก-พษณโลก-เพชรบรณ-ขอนแกน-รอยเอด-มกดาหาร ระยะทาง 718 กม.

(ยงไมมผลการศกษา)

7

5. การพฒนาทางคขนาดทางมาตรฐาน : รถไฟความเรวสง - เสนทางกรงเทพฯ -หวหน ระยะทาง 222 กม. ประมาณการงบโครงการ

94,673.16 ลานบาท - เสนทางกรงเทพฯ-ระยอง ระยะทาง 221 กม. ประมาณการงบโครงการ

155,774.35 ลานบาท

แผนงานท 2 การพฒนาโครงขายขนสงสาธารณะเพอแกไขปญหาจราจรในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ไดแก รถไฟ 10 เสนทาง การจดซอรถประจาทางเชอเพลง NGV 3,183 คน และอจอด และการกอสรางโครงขายถนนและสะพานในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ซงมแผนการดาเนนการดงน

รถไฟฟา 10 เสนทาง ไดแก เสนท 1 รถไฟฟาชานเมองสายสแดงเขม (ธรรมศาสตร ศนยรงสต–มหาชย) ระยะทาง 80.8 กม. เสนท 2 รถไฟฟาชานเมองสายสแดงออน (ศาลายา–หวหมาก) ระยะทาง 48 กม. เสนท 3 สวนตอขยายแอรพอรต เรล ลงค (พญาไท–บางซอ–ดอนเมอง) ระยะทาง 50.3 กม. เสนท 4 สายสเขยว (หมอชต–สะพานใหม–คคต และ แบรรง–สมทรปราการ–บางป) ลาลกกา-บางป ระยะทาง 66.5 กม. เสนท 5 สายสเขยวออน (ยศเส–สนามกฬาฯ–สะพานตากสน–บางหวา) ระยะทาง 15.5 กม. เสนท 6 สายสนาเงน สวนตอขยาย (หวลาโพง–บางแค และบางซอ–ทาพระ– พทธมณฑล สาย 4) ระยะทาง 55 กม. เสนท 7 สายสมวง สวนเหนอ–ใต (บางใหญ–บางซอ–ราษฎรบรณะ) ระยะทาง 42.8 กม. เสนท 8 รถไฟฟาสายสสม (ตลงชน–ศนยวฒนธรรม–มนบร) ระยะทาง 37.5 กม. เสนท 9 รถไฟฟาสายสชมพ (แคราย–ปากเกรด–มนบร) ระยะทาง 36 กม. เสนท 10 รถไฟฟาสายสเหลอง (ลาดพราว–พฒนาการ–สาโรง) ระยะทาง 30.4 กม.

รวมเปนระยะทางทงสน 464 กม.

8

9

10

การพฒนารถเมล NGV และอจอดรถ โดยจดซอรถรถเมล NGV จานวน 3,183 คนแบงเปน รถเมลปรบอากาศ 1,524 คน รถเมลธรรมดา 1,659 คน (อยระหวางการลงนามสญญา ซงจะรบมอบรถโดยสารจานวน 489 คน ภายใน 90 วนหลงลงนามในสญญา

โครงการกอสรางอจอดรถโดยสารขององคการขนสงมวลชนกรงเทพ (ขสมก.)จานวน 5 แหง ไดแก อบางบวทอง อบางพล อใตทางดวนรามอนทรา อกาแพงเพชร 2 และอศนยราชการ

แผนงานท 3 การเพมขดความสามารถทางหลวงเพอเชอมโยงฐานการผลตทสาคญของประเทศเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน ไดแก การยกระดบการเขาถงพนทเกษตรและแหลงทองเทยว การเชอมโยงระหวางเมองหลกและระหวางฐานการผลตหลกของประเทศ การเชอมโยงประตการขนสงระหวางประเทศ และการพฒนาสงอานวยความสะดวกทางถนนและองคประกอบตอเนองซงมรายละเอยดดงน

11

1. การยกระดบการเขาถงพนทเกษตรและแหลงทองเทยว ประกอบดวยโครงการกอสรางทางหลวงชนบทสนบสนนการเกษตร 3 สายทาง และโครงการกอสรางทางหลวงชนบทสนบสนนการทองเทยว 34 สายทาง

2. การเชอมโยงระหวางเมองหลกและระหวางฐานการผลตหลกของประเทศ ประกอบดวย - โครงการเรงรดกอสรางขยาย 4 ชองจราจรและเพมประสทธภาพ ทางหลวง 57 โครงการ - โครงการกอสรางทางหลวงพเศษระหวางเมอง - การเชอมโยงประตการขนสงระหวางประเทศ - การพฒนาสงอานวยความสะดวกดานการขนสงทางถนน และองคประกอบตอเนอง เพอใหเกดระบบขนสงตอเนองหลายรปแบบ - โครงการกอสรางสะพานและอโมงคขามจดตดรถไฟ จานวน 24 แหง - โครงการกอสรางสะพานขามทางรถไฟและงานรอยายสงปลกสรางในพนท รฟท. สาหรบกอสรางสะพาน ทล. จานวน 83 แหง - โครงการพฒนาสถานขนสงสนคาภมภาคเพอเพมประสทธภาพการขนสงสนคาทางถนน 17 แหง

- โครงการศนยเปลยนถายรปแบบการขนสงสนคาเชยงของ จ.เชยงราย - โครงการศนยการขนสงชายแดนจงหวดนครพนม - การพฒนาจดพกรถบรรทกตามเสนทางขนสงสนคาหลกของประเทศ

3. การเชอมโยงประตการขนสงระหวางประเทศ ประกอบดวยโครงการทางหลวงพเศษระหวางเมอง ครม.อนมตใหดาเนนการกอสรางจานวน 3 เสนทาง คอ

บางปะอน-นครราชสมา ระยะทาง 196 กม. ระยะเวลากอสรางตงแตพ.ศ. 2559-2562

พทยา-มาบตาพด ระยะทาง 32 กม. ระยะเวลากอสรางต งแต พ.ศ. 2558-2561

บางใหญ-กาญจนบร ระยะทาง 96 กม. ระยะเวลากอสรางตงแต พ.ศ. 2559-2561

และโครงการกอสรางศนยเปลยนถายสนคาเชยงของ จงหวดเชยงราย และสถานขนสง 17 แหงแบงเปนเมองหลก 8 แหง คอ เชยงใหม พษณโลก นครสวรรค ขอนแกน นครราชสมา อบลราชธาน ปราจนบร สราษฎรธาน และเมองชายแดน 9 แหง คอ เชยงราย ตาก หนองคาย มกดาหาร สระแกว ตราด กาญจนบร สงขลา นราธวาส ดงภาพ

12

4. การพฒนาสงอานวยความสะดวกทางถนนและองคประกอบตอเนองโดยการจดทาแผนแมบทจดพกรถบรรทก แบงการดาเนนการเปน 3 ระยะ ดงน ระยะเรงดวน ดาเนนการจดตงศนยบรการพกรถบรรทก 4 แหง และจดจอดพกรถบรรทก 9 แหง ระยะกลาง ดาเนนการจดตงศนยบรการพกรถบรรทก 4 แหง และจดจอดพกรถบรรทก 10 แหง ระยะยาว ดาเนนการจดตงศนยบรการพกรถบรรทก 5 แหง และจดจอดพกรถบรรทก 9 แหง

13

แผนงานท 4 การพฒนาโครงขายการขนสงทางนา ไดแก 1. การพฒนาทาเรอ จานวน 5 แหง คอ ทาเรอแหลมฉบง, ทาเรอชมพร, ทาเรอ Cruise สมย, ทาเรอ Cruise กระบ, ทาเรอสงขลา 2, ทาเรอนาลกปากบารา จ.สตล และ 2. การเสรมสรางประสทธภาพการขนสงทางนา รกษาตลงซงไดกาหนดโครงการเพมประสทธภาพระบบการขนสงสนคาในแมนาปาสก โดยการกอสรางระบบปองกนตลงเพอพฒนารองนาทางเรอเดน (ระยะท 1)

แผนงานท 5 การเพมขดความสามารถในการใหบรการขนสงทางอากาศ ไดแก 1. การเพมขดความสามารถของทาอากาศยาน 2. เพมขดความสามารถระบบการจดการจราจรทางอากาศใหไดมาตรฐานสากล 3. เพมประสทธภาพฝงบน 4. การจดตงนคมอตสาหกรรมการบน 5. การกอสรางอาคารเพอรองรบการพฒนาบคลากรการบนพลเรอนรายละเอยดมดงน

ทาอากาศยานสวรรณภม

เพมขดความสามารถในการรองรบผโดยสารใหได 60 ลานคน/ป (จากเดม 45 ลานคน/ป)

กอสรางอาคารเทยบเครองบนรอง หลงท 1 (Midfield Satellite I)

กอสรางอโมงคและระบบรถไฟเชอมระหวางอาคาร Sat Iกบอาคารผโดยสารเดม

ขยายอาคารผโดยสารหลงเดม (ดานทศตะวนออก)

กอสรางทางวงเสนท 3 เพอใหรองรบเทยวบนได 84 เทยวบน/ชวโมง (จากเดม 76 เทยวบน/ชวโมง)

กอสรางสถานดบเพลงและกภยทาอากาศยาน

กอสราง Perimeter Taxiway

ประเมนราคาและชดเชยผลกระทบดานเสยง

ทาอากาศยานดอนเมอง

เพมขดความสามารถในการรองรบผโดยสารใหได 30 ลานคน/ป (จากเดม 18 ลานคน/ป)

ซอมแซมอาคารผโดยสาร อาคาร 2

ซอมแซมอาคารเทยบเครองบนดานใต (South Corridor)

ซอมแซมอาคารเทยบเครองบนหมายเลข 5 (Pier 5)

เปลยนระบบสาธารณปโภคในอาคารผโดยสาร 2 Pier 5 และ South Corridor

14

ทาอากาศยานภเกต

เพมขดความสามารถในการรองรบผโดยสารใหได 12.5 ลานคน/ป (จากเดม 7 ลานคน/ป)

กอสรางอาคารผโดยสารระหวางประเทศ (หลงใหม)

ปรบปรงอาคารผโดยสารเดมใหเปนอาคารผโดยสารภายในประเทศ

นอกจากนยงมแผนการพฒนานคมอตสาหกรรมการบนโดยการพฒนาศนยซอมอากาศยาน ทาอากาศยานอตะเภาซงผลทคาดวาประเทศจะไดรบจากการลงทนพฒนาดานโครงสรางพนฐาน ดานคมนาคมขนสงของประเทศในครงนคอ7 1) ตนทนโลจสตกสตอGDP ลดลงจากปจจบนไมนอยกวา 2% (ปจจบน 14.4 %) 2) สดสวนผเดนทางระหวางจงหวดโดยรถยนตสวนบคคลลดลงจาก 59 % เหลอ 40 % 3) ความเรวเฉลยของรถไฟขนสงสนคา เพมขนจาก 39 กม./ชม. เปน 60 กม./ชม. และขบวนรถโดยสารเพมขนจาก 60 กม./ชม. เปน 100 กม./ชม. 4) สดสวนการขนสงสนคาทางรางเพมขนจาก 2.5 % เปน 5 % 5) สดสวนการขนสงสนคาทางนาเพมขนจาก 15 % เปน 19 % 6) ลดความสญเสยจากนามนเชอเพลงไมนอยกวา 100,000 ลานบาท/ป 7) สดสวนการเดนทางรถไฟฟาเพมขนจาก 5 % เปน 30 % 8) ความสามารถในการรองรบผโดยสาร ณ ทาอากาศยานพนท กทม. (สวรรณภมและ ดอนเมอง) จาก 63 ลานคน เปน 90 ลานคน (ป 2559) 9) ปรมาณการขนสงสนคาผานเขา-ออก ณ ดานการคาชายแดนทสาคญ เพมขน 5 % ตอป 10) ปรมาณผโดยสารทางรถไฟเพมขนจาก 45 ลานคนเทยว/ป เปน 75 ลานคนเทยว/ป 11) ความสามารถในการรองรบผโดยสาร ณ ทาอากาศยานอตะเภา เพมขนจาก 8 แสนคน เปน 3 ลานคน (ป 2560) 12) ขดความสามารถการบรหารจดการจราจรทางอากาศ เพมขนจาก 6 แสนเทยวตอปเปน 1.40 ลานเทยวตอป ในอก 10 ป (ป 2567) 13) การใชประโยชนทาอากาศยานภมภาค เพมขนจาก 8 ลานคนตอป เปน 23 ลานคนตอป ในอก 10 ป (ป 2567)

7 ขอมลจากเอกสารประกอบคาบรรยายเรอง “นโยบาย การพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของประเทศไทย” เมอวนท 14 สงหาคม 2558 ณ โรงแรมเพนนนซลา กรงเทพมหานคร

15

2.2 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป (พ.ศ.2556-2575) กรงเทพมหานครจดทาแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) โดยนาแผนวสยทศนของประชาชนเพอพฒนากรงเทพมหานครมากาหนดเปนกรอบในการปรบปรงบรการสาธารณะตางๆ ตลอดจนจดลาดบความสาคญในการลงทนพฒนาเมองในระยะยาว เพอใหเมองกรงเทพฯ กาวสการเปน “มหานครแหงเอเชย” ในป พ.ศ. 25758 แผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป แบงชวงการพฒนาออกเปน 4 ระยะๆ ละ 5 ป โดยในแตละชวงจะมการจดทาแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 5 ป เพอเปดโอกาสใหมการทบทวนเปาประสงคและมาตรการทกาหนดไวในแตละชวงใหสอดคลองกบสภาพปจจบนยงขน ซงปจจบนกรงเทพมหานครอยในชวงของการบงคบใชแผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป ระยะท 1 (พ.ศ. 2556-2560) โดยการศกษาในครงนผศกษาจะนาเฉพาะประเดนยทธศาสตรทเกยวของกบการวจยมาอธบายเทานน ซงมประเดนยทธศาสตรทสอดคลองกบการดาเนนการของหนวยงานตางๆ ดงน

2.2.1 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป ระยะท 1 (พ.ศ. 2556-2560) 2.2.1.1 ส านกการจราจรและขนสง ภารกจพนฐานและภารกจหลก ภารกจพนฐาน 1 : จดการจราจรและระบบขนสงสาธารณะ

ผลสาเรจหลก 1 – กรงเทพมหานครจดระบบการจราจรและขนสงไดอยางมประสทธภาพสามารถอานวยความสะดวกใหประชาชนสญจรและขนถายสนคาไดอยางคลองตว สะดวกและปลอดภย

ภารกจพนฐาน 2 : ออกแบบและควบคมการกอสราง ผลสาเรจหลก 2 – กรงเทพมหานครสามารถดาเนนโครงการ

ลงทนกอสราง/ตดต งสญญาณไฟ ระบบควบคมการจราจร ปรบปรงชองทางการเดนรถและจดกลบรถ ไดตามแผนการลงทนระยะยาวและงบประมาณทไดรบอนมต

ภารกจพนฐาน 3 : ออกแบบและควบคมการกอสราง ผลสาเรจหลก 3 – นโยบายและการบรหารสวนกลาง สามารถ สนบสนนใหการดาเนนงานของสานกโดย องครวมประสบความสาเรจอยางมประสทธภาพ

8 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575)

16

ความเชอมโยงกบแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) เปาประสงคตามวสยทศนทเกยวของ ประเดนยทธศาสตรท 1 มหานครปลอดภย ประเดนยทธศาสตรยอย 1.2 ปลอดอาชญากรรมและยาเสพตด

เปาประสงค 1.2.1 ประชาชนมความปลอดภยในชวตและทรพยสน ปราศจากยาเสพตด และการกอการราย

ประเดนยทธศาสตรยอย 1.3 ปลอดอบตเหต เปาประสงค 1.3.1 ระบบขนสงมวลชนปลอดอบตเหต เปาประสงค 1.3.2 ลดอบตเหตทางถนน ประเดนยทธศาสตรท 2 มหานครสเขยว สะดวกสบาย ประเดนยทธศาสตรยอย 2.3 ระบบขนสงมวลชนทวถง สะดวก ประหยด

การจราจรคลองตวและมทางเลอก เปาประสงค 2.3.1 การเพมและสนบสนนระบบขนสงมวลชน เปาประสงค 2.3.2 การจราจรคลองตว เปาประสงค 2.3.3 เพมทางเลอกในการเดนทาง

ประเดนยทธศาสตรท 3 มหานครสาหรบทกคน ประเดนยทธศาสตรยอย 3.1 สงอานวยความสะดวกและสวสดการใหกบผสงอาย

ผพการ และผดอยโอกาส เปาประสงค 3.1.1 มสาธารณปโภคและสงอานวยความสะดวกสาหรบ

ผสงอายและคนพการอยางทวถง

2.2.1.2 ส านกผงเมอง ภารกจพนฐานและภารกจหลก

ภารกจพนฐาน 1 : พฒนาเมองผานระบบการวางผงเมอง ผลสาเรจหลก 1 – การพฒนาและการขยายตวของเมองสอดคลอง

กบศกยภาพของพนท ไมทาลายสงแวดลอม เปนไปอยางมแบบแผน และรกษาไวซงเอกลกษณ และความหลากหลายของชมชนในแตละพนท

ผลสาเรจหลก 2 – เมองหลวงทดารงรกษามรดกทางประวตศาสตร และศลปวฒนธรรมซงเปนเอกลกษณของชาต

17

ภารกจพนฐาน 2 : ออกแบบและควบคมการกอสราง ผลสาเรจหลก 3 – กรงเทพมหานคร สามารถดาเนนโครงการ

ลงทน กอสรางปรบปรง ฟนฟเมองไดตาม แผนการลงทนระยะยาว และงบประมาณท ไดรบอนมต

ภารกจพนฐาน 3 : นโยบายและบรหารจดการ ผลสาเรจหลก 4 – นโยบาย และการบรหารงานสวนกลางสามารถ

สนบสนนใหการดาเนนงานของสานกโดยองครวม ประสบความสาเรจอยางมประสทธภาพ

ความเชอมโยงกบแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) เปาประสงคตามวสยทศนทเกยวของ ประเดนยทธศาสตรท 4 มหานครกะทดรด ประเดนยทธศาสตรยอย 4.1 เมองกรงเทพมหานครเตบโตอยางมระเบยบ มการใช

ประโยชนทดนและทรพยากรอยางมประสทธภาพ เปาประสงค 4.1.1 สรางแรงจงใจ และสงเสรมการขยายตวของการใช

ทดน และความหนาแนนผระชากรในเขตกรงเทพฯ ชนใน และเขตกรงเทพฯ ชนกลาง

เปาประสงค 4.1.2 เพมประสทธภาพการใชพนทในเขตกรงเทพฯชนในและเขตกรงเทพฯชนกลาง

เปาประสงค 4.1.3 รกษาสดสวนการใชทดนแบบผสมผสานทงแนวราบและแนวตงใหมสภาพแวดลอมทด

เปาประสงค 4.1.4 สงเสรมการใชพนททมศกยภาพรอบบรเวณสถาน ขนสงมวลชน

เปาประสงค 4.1.5 พฒนาพนททถกปดลอม ใหเกดการเชอมตอกบพนท โดยรอบ

เปาประสงค 4.1.6 ควบคมและตรวจสอบการปฏบตการพฒนาเมองให เปนไปตามผงเมองรวม

ประเดนยทธศาสตรยอยท 4.2 กรงเทพมหานครมศนยชมชนยอย (Sub Center) เปนระบบตามลาดบความสาคญและศกยภาพพนทเปนโครงขายเชอมโยงกนอยางมระบบ

เปาประสงค 4.2.1 ใหมการจดตง BRA (Bangkok Regional Authority) เพอทาหนาทพฒนาเมองเครอขาย

18

เปาประสงค 4.2.2 ยกระดบ และปรบปรงชมชนระดบยานและพนททม ศกยภาพทางดานการเชอมโยง ทมองคประกอบครบครน ใหเปนเมองเครอขาย

เปาประสงค 4.2.3 จดตงเมองเครอขายทมการใชทดนอยางหนาแนนและ ผสมผสาน

เปาประสงค 4.2.4 พฒนาโครงสรางพนฐานของเมองเพอรองรบจานวน ประชากรทเพมขน

เปาประสงค 4.2.5 สงเสรมการเชอมโยงเมองเครอขายกบเขตกรงเทพชนกลาง และกรงเทพชนใน

2.2.1.3 ส านกการโยธา ภารกจพนฐานและภารกจหลก

ภารกจพนฐาน 1 : กอสรางและบรณะ ผลสาเรจหลก 1 – โครงขายถนน (พนผวถนน สะพาน อโมงค

และเกาะกลางถนน) ไดรบการบารงรกษาให อยในสภาพทด เกดความปลอดภยแกผใชรถใช ถนน ลดความจาเปนในการบรณะซอมแซม ขนาดใหญ

ผลสาเรจหลก 2 – โครงขายบาทวถและสะพานคนเดนไดรบการ บารงรกษาใหประชาชนสามารถสญจรไดอยาง สะดวกและปลอดภย

ผลสาเรจหลก 3 – ยานและพนทพเศษไดรบการซอมบารงรกษาให อยในสภาพทไดรบการบรณะฟนฟและคงคณคา ทางประวตศาสตร

ภารกจพนฐาน 2 : การออกแบบและควบคมการกอสราง ผลสาเรจหลก 4 – กรงเทพมหานครสามารถดาเนนการพฒนา

โครงขายคมนาคม (ถนน สะพาน อโมงค ทางลอด) และกอสรางอาคารเพอใชในการบรหารจดการ และจดบรการไดตามแผนการลงทนระยะยาว และงบประมาณทไดรบอนมต

ผลสาเรจหลก 5 – การขดเจาะ วางทอรอยสายในเขตทางสาธารณะ ของหนวยงานสาธารณปโภคดาเนนการสอดคลอง กบการพฒนาโครงสรางพนฐานของกรงเทพมหานคร

19

ภารกจพนฐาน 3 : ควบคมอาคาร ผลสาเรจหลก 6 – อาคารและสงกอสรางในกรงเทพมหานครม

ความปลอดภย ไดมาตรฐานทางสถาปตยกรรม และวศวกรรม สอดคลองกบผงเมองรวมและ ผงเมองเฉพาะ

ภารกจพนฐาน 4 : นโยบายและบรหารจดการ สนบสนนเครองจกรกลและสารสนเทศ ทดน

ผลสาเรจหลก 7 – นโยบายและการบรหารงานสวนกลางสามารถ สนบสนนใหการดาเนนงานของสานกโดยองครวม อยางมประสทธภาพ

ผลสาเรจหลก 8 – สวนราชการไดรบการสนบสนนเครองจกรกล แอสฟลต และบรการกอสราง/ปรบปรง/ บารงรกษาตามรองขอไดอยางรวดเรวและ สอดคลองกบความตองการ

ผลสาเรจหลก 9 – กรงเทพมหานครมระบบแผนทและสารสนเทศ ทดนทสามารถใชในการวางแผนและพฒนาเมอง

ความเชอมโยงกบแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556-2575) เปาประสงคตามวสยทศนทเกยวของ ประเดนยทธศาสตรท 1 มหานครปลอดภย ประเดนยทธศาสตรยอย 1.2 ปลอดอาชญากรรมและยาเสพตด

เปาประสงค 1.2.1 ประชาชนมความปลอดภยในชวตและทรพยสน ปราศจากยาเสพตด และการกอการราย

ประเดนยทธศาสตรยอย 1.5 สงกอสรางปลอดภย เปาประสงค 1.5.1 ลดจานวนอบตภยอนเกดจากสงกอสรางประเภท

อาคาร เปาประสงค 1.5.2 ลดจานวนอบตภยอนเกดจากสงกอสรางประเภท

โครงสรางพนฐาน เปาประสงค 1.5.3 ลดจานวนอบตภยอนเกดจากสงกอสรางประเภทจด

รอรถสาธารณะ-ทาเทยบเรอ

20

ประเดนยทธศาสตรท 2 มหานครสเขยว สะดวกสบาย ประเดนยทธศาสตรยอย 2.1 ภมทศนสวยงาม ไมมสายไฟฟา สายโทรศพทรกรงรง

เปาประสงค 2.1.1 นาระบบทอรอยสายระบบสาธารณปโภคลงดน เพอใหทศนยภาพสวยงามไมมสายไฟ สายโทรศพท รกรงรง

ประเดนยทธศาสตรท 3 มหานครสาหรบทกคน ประเดนยทธศาสตรยอย 3.1 สงอานวยความสะดวกและสวสดการใหกบผสงอาย ผพการ และผดอยโอกาส เปาประสงค 3.1.1 มสาธารณปโภคและสงอานวยความสะดวกสาหรบ ผสงอายและคนพการอยางทวถง

2.2.2 แผนพฒนากรงเทพมหานครระยะ 20 ป ระยะท 2 (พ.ศ. 2561-2565)

ดานท 1 มหานครปลอดภย (มตท 1.3 ปลอดอบตเหต)

21

ดานท 2 มหานครสเขยว สะดวกสบาย (มตท 2.3 ระบบขนสงมวลชนทวถง สะดวก ประหยด การจราจรคลองตว และมทางเลอก)

22

บทท 3

โครงขายระบบรางกบการแกปญหาการคมนาคมของกรงเทพมหานคร

ในบทนจะกลาวถงการแกไขปญหาดานการคมนาคมของกรงเทพมหานคร โดยนาระบบขนสงมวลชนทางราง หรอทเรยกกนในชอของ “รถไฟฟา” มาใชเพอแกไขปญหาดงกลาว โดยมเนอหาลาดบการนาเสนอดงน

3.1 สาเหตหลกของปญหาการจราจรในกรงเทพมหานคร 3.2 การแกไขปญหาการจราจรโดยระบบขนสงมวลชนทางราง (รถไฟฟา) 3.3 กรงเทพมหานครกบการเปดใหบรการรถไฟฟา

3.1 สาเหตหลกของปญหาการจราจรในกรงเทพมหานคร

การทประเทศไทยเขาสประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) เมอวนท 31 ธนวาคม 2558 ทผานมา การเขารวมดงกลาวไดสงผลตอความรวมมอระหวางประเทศในภมภาคอาเซยน ในดานตางๆ ไดแก การเมองและความมนคง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ซงถอเปน 3 เสาหลก ทสาคญ ซงการรวมกลมทเกดขนนอกจากจะสรางความมนคงทางการเมองของประเทศในภมภาคอาเซยนและแสดงใหเหนถงการเปนภมภาคทมความหลากหลายทางเชอชาตศาสนาวฒนธรรม และประเพณแลว ในดานเศรษฐกจประชาคมอาเซยนยงกอใหเกดตลาดในภมภาคทมขนาดใหญ ซงจะ ชวยสงเสรมใหเกดการขยายตวในดานการคาและการลงทนของไทยเนองจากจะมการแสวงหา ความรวมมอเพอยกเลกหรอลดอปสรรคทางการคาทเกดขนระหวางประเทศในภมภาค เชน อปสรรคดานภาษหรอมาตรการทางการคาอนๆ ทมใชภาษ รวมถงการอานวยความสะดวกทางการคาและการลงทนระหวางกน เปนตน และเนองจากกรงเทพมหานครเปนเมองหลวงและมทตงเปนจดศนยกลางของประเทศไทย ประกอบกบเปนศนยกลางในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต กรงเทพมหานคร จงกลายเปนจดศนยกลางดานเศรษฐกจ การคา อตสาหกรรม และเปนเปาหมายในการลงทนจากตางประเทศจงมความจาเปนอยางยงท จะตองพฒนาและยกระดบประสทธภาพของระบบสาธารณปโภคพนฐาน เพอรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจทจะเกดขน ทงนผลจากการขยายตวทางเศรษฐกจไดกอใหเกดการกระจกตวในการพฒนาดานตางๆ และทาใหเมองกลายสภาพเปนเมองโตเดยวซงการกระจกตวดงกลาวยอมกอใหเกดปญหาตามมาหลายประการ อาท ปญหามลพษปญหาอาชญากรรม ปญหาการกระจกตวในเขตเมอง เปนตน แตปญหาทสงผลกระทบตอความเปนอยของประชาชนในเมองหลวงอยางแทจรงคงจะหนไมพน “ปญหาเรองการจราจรตดขด” ซงเปนปญหาทเรอรงมานานและยากทจะแกไขไดโดยงาย ดงนนการพฒนาการเชอมโยงระหวางโครงขายระบบขนสงสาธารณะประเภทตางๆ ในกรงเทพมหานครจงเปนสงทสาคญและมความจาเปนอยางยงในการแกไขปญหาดงกลาว

23

โดยสาเหตหลกของปญหาการจราจรในกรงเทพมหานคร มดงน9 1. เกดจากการใชทดนและการขยายตวของชมชนทไมเปนระเบยบ การขยายตวของชมชนในกรงเทพฯ สวนใหญจะเปนไปในแนวราบตามถนนสายหลก แตในขณะเดยวกน การพฒนาถนนสายรองเพอรองรบหรอเชอมโยงการขยายตวของชมชนใหสอดคลองกบถนนสายหลกอยางมระบบแบบแผนนนกลบไมสามารถทาใหเกดประสทธภาพมากเทาใดนก 2. ปญหาโครงขายถนน จากระบบการวางผงเมองทาใหระบบโครงขายถนนยงไมสมบรณ เกดการแออดของปรมาณรถยนตบนถนนสายหลกโดยทวไป 3. ปรมาณรถยนตทมมากเกนกวาทผวการจราจรหรอถนนในเขตกรงเทพฯ จะรองรบได 4. ปญหาจดตดสแยกและจดตดรถไฟกบถนนสายหลก 5. ปญหาการขาดแคลนระบบขนสงมวลชนทเชอมตอกบชานเมอง โดยประชากรทอาศยอยในพนทชานเมองรอบนอกทมความจาเปนตองเดนทางเขาสใจกลางเมอง นยมใชการขบขรถยนตสวนตว เนองจากสะดวก อกทงการบรการในเรองการขนสง เชน รถประจาทาง รถแทกซ ยงไมทวถง 6. ปญหาเรองความร ความเขาใจระเบยบวนยจราจรและมารยาทในการขบข ทผขบข ไมเคารพกฎหมาย ขาดสามญสานกในเรองระเบยบวนยจราจรและมารยาทในการขบข อาท การจอดรถในบรเวณหามจอด การเบยดเลนบรเวณเชงสะพาน การเบยดเลนอยางกะทนหนจนเกดอบตเหต สงเหลานสงผลกอใหเกดปญหาการจราจรตดขดอยางมาก

3.2 การแกไขปญหาการจราจรโดยระบบขนสงมวลชนทางราง (รถไฟฟา)

“รถไฟฟา” ไดกลายเปนทางเลอกทสาคญของรฐบาลทถกนามาใชในการแกไขหรอบรรเทาปญหาการจราจรตดขดของเมองหลวงและเพมศกยภาพในการเดนรถ นอกจากนการพฒนาโครงขายการคมนาคมระบบขนสงทางรางใหกาวไกลทดเทยมสากลนนยงเปนการพฒนาคณภาพชวตของ ประชาชนอกดวย ซงการทประเทศไทยมเปาหมายทจะเปนจดศนยกลางของอาเซยน รฐบาลจงใหความสาคญกบการพฒนาหรอยกระดบระบบขนสงทางราง ทงนเพราะนอกจากการลงทนในระบบรางจะเปนการลดตนทนในการขนสงแลว จากการศกษาขอมลพบวารถไฟ 1 ขบวนสามารถเพมจานวนโบกไดสงสดถง 40 โบก จงอาจกลาวไดวาเปนระบบขนสงสาธารณะทสามารถขนสงผโดยสารได คราวละมากๆ และเมอนามาคานวณแลวจะพบวาระบบขนสงทางรางสามารถชวยลดปรมาณการจราจรบนทองถนนและการขนสงไดเปนอยางด นอกจากนการพฒนาระบบขนสงทางรางยงมบทบาทตอการปรบปรงการขนสงและสอดคลองกบการพฒนาความเปนเมอง (Urbanization) เนองจากทาใหเกดการพฒนาเศรษฐกจทง 2 ฟากฝงของทางรถไฟอกดวย ดงนนในการพฒนาเมอง จงจาเปนทจะตองพฒนาระบบการขนสงของเมองเพอใหเกดความเชอมโยงระหวางเมองศนยกลางตางๆ

9 ณฐพงศ พนธไชย. (2557). รถไฟฟา 10 สาย : ระบบการขนสงสาธารณะเพอแกไขปญหาจราจร. คนเมอ 13 มกราคม 2559,

จาก http://library2.parliament.go.th/giventake/content_nrcinf/nrc2557-article17.pdf

24

รวมถงพฒนาทอยอาศยเชอมใจกลางทงของเมองหลกและเมองบรวารไปพรอมกนดวยเหตนการนาระบบการขนสงทางรางโดยเฉพาะรถไฟฟาความเรวสงมาใชจะชวยประหยดเวลาในการเดนทางระหวางเมองตางๆ ซงระบบคมนาคมดงกลาวจะเปนฟนเฟองสาคญในการเชอมโยงเมองใหมความเปนหนงเดยวโดยการใชทรพยากรรวมกน สอดคลองกบแนวโนมการพฒนาเศรษฐกจและสงเสรมการเตบโตของธรกจอสงหารมทรพย ยงไปกวานนระบบการขนสงทางรางยงประหยดพลงงานและชวยลดปญหาภาวะโลกรอนอกดวย

แผนภมท 1 แสดงการใชพลงงานแยกตามสาขา10

จากแผนภมท 1 พบวา ทผานมาประเทศไทยมการใชพลงงานในภาคการขนสงมากถง รอยละ 36 ของการใชพลงงานทงหมด หรอคดเปน 1 ใน 3 ซงใกลเคยงกบการใชพลงงาน ในภาคอตสาหกรรม (รอยละ 37) ทงนผลจากการใชพลงงานในปรมาณมากดงกลาวกอใหเกดการปลอยมลภาวะสสงแวดลอม โดยเฉพาะการขนสงทางถนน จากขอมลแสดงใหเหนวาระบบการขนสงดงกลาวมการใชพลงงานในปรมาณทสงกวาการขนสงในรปแบบอน ดงนนการเพมประสทธภาพและการพฒนาระบบการขนสงใหดยงขนนนจะชวยลดการใชพลงงาน ลดการนาเขาและลดคาใชจายในดานพลงงานลงไดมาก ทงนคาใชจายสวนใหญเกดจากการใชนามนสาเรจรปชนดตางๆ และการใชไฟฟาจากขอมลพบวาประเทศไทยมคาใชจายดานพลงงานสงขนทกปโดยเฉลย ในป 2554 ประเทศไทยมคาใชจายดานพลงงานสงถง 1.94 ลานลานบาท ป 2555 มคาใชจายอยท 2.10 ลานลานบาท

10 ทมาhttps://www.facebook.com/259980894194144/photos/pb.259980894194144.-2207520000. 1413270430./286664121525821/?type=3&theater

25

ซงเพมขนจากป 2554 คดเปนรอยละ 8.2 ในขณะทป 2556 มคาใชจายดานพลงงานอยท 2.13 ลานลานบาท เพมขนจากป 2555 คดเปนรอยละ 1.3 และคาใชจายดานพลงงานคดเปนประมาณรอยละ 18 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ โดยตองนาเขาสทธสงถง 1 ลานลานบาท

แผนภมท 2 สถตการใชพลงงานขนสดทาย

แผนภมท 3 สถตการใชพลงงานขนตนในเชงพาณชยเทยบกบทผลตไดเอง11

11 ทมา https://www.facebook.com/259980894194144/photos/pb.259980894194144.-2207520000.14 13270430./281578902034343/?type=3&theater

26

จากแผนภมท 2 จะเหนไดวาตงแตป 2529 ประเทศไทยใชพลงงานจากนามนและกาซหงตมในปรมาณทเพมมากขนทกป ในขณะทประเทศไทยสามารถผลตพลงงานไดเองในอตราสวนทนอยมากเมอเทยบกบพลงงานทตองนาหาเพมหรอนาเขาจากตางประเทศ (แผนภมท 3) และคาดการณวา การใชพลงงานในภาคการขนสงและการนาเขาพลงงานจากตางประเทศจะมแนวโนมเพมสงขนในอนาคต จากปญหาดงกลาวทประเทศไทยตองประสบ ระบบขนสงทางรางและทางนา ซงมตนทนในการขนสงตา สามารถขนสงสนคาไดครงละมากๆ ในระยะทางไกล ใชพลงงานนอย และลดปญหา การเกดมลพษนเอง รฐบาลและหนวยงานทเกยวของจงไดสงเสรมและสนบสนนใหมการปรบเปลยนรปแบบการขนสงทางถนนมาใชรปแบบการขนสงทางนาและทางรางมากขน ซงการทประเทศเขาสประชาคมอาเซยนไดกลายเปนปจจยสาคญทรฐบาลจะผลกดนประสทธภาพในการขนสงทางนาและทางรางเพอใหประเทศไทยสามารถรองรบการขยายตวของการขนสงสนคาระหวางประเทศได ดวยเหตนจงกอใหเกดแผนการปรบปรงระบบการขนสงทางนาและทางราง ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบในการกากบดแล และมนโยบายสงเสรมใหผประกอบการหนมาดาเนนธรกจทางนาและ ทางรางมากขน ดงจะเหนไดจากการทรฐบาลหนมาสงเสรมกจการพาณชยนาว และการเรงพฒนาปรบปรงโครงสรางพนฐานทเกยวของกบการขนสงทางรางใหมประสทธภาพมากขนซงขณะนกาลงเรงกอสรางโครงการรถไฟฟาจานวน 10 สายในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล โดยคาดวาผลลพธจากการดาเนนโครงการดงกลาวจะสงผลใหประชาชนสามารถลดระยะเวลาในการเดนทางและ ลดปญหาการปลอยมลพษจากรถยนต โดยเฉพาะมลภาวะทางอากาศทมการปลอยกาซเรอนกระจก ทเปนสาเหตใหเกดภาวะโลกรอนได นอกจากนยงไดมโครงการเพมหวรถจกร ลอเลอน และแคร ใหเพยงพอและสามารถใชงานไดอยางเตมท มโรงซอมบารงทไดมาตรฐาน มระบบการใหบรการทดขน มความตรงตอเวลาและนาเชอถอ ดงปรากฎตามแผนพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสงของไทย พ.ศ. 2558-2565 รายละเอยดปรากฏในบทท 2

27

3.3 กรงเทพมหานครกบการเปดใหบรการรถไฟฟา

สาหรบกรงเทพมหานครเองไดเลงเหนถงความสาคญของการพฒนาเพอเพมประสทธภาพของระบบขนสงทางรางเชนเดยวกน และไดนาระบบขนสงทางรางมาเปนทางเลอกในการแกไขปญหาการจราจรตดขด ซงทผานมากรงเทพมหานครไดเปดใหบรการรถไฟฟา โดยมรายละเอยดดงน12

ระบบขนสงมวลชนกรงเทพมหานครนน มรถไฟฟาบทเอสเปดใหบรการ 2 สาย คอ รถไฟฟาเฉลมพระเกยรต สาย 1 หรอ สายสขมวท (สายสเขยวออน ระยะทาง

17 กม. เมอแรกเปดใหบรการ และอก 5.25 กม. สาหรบสวนตอขยาย) รถไฟฟาเฉลมพระเกยรต สาย 2 หรอ สายสลม (สายสเขยวเขม ระยะทาง

6.5 กม. เมอแรกเปดใหบรการ และอก 8.17 กม. สาหรบสวนตอขยาย) โดยมสถานทงหมด 35สถาน เชอมตอทงสองสายทสถานสยาม รวมระยะทางทงสน

36.92 กม. และในพ.ศ. 2555 รถไฟฟาเฉลมพระเกยรต 6 รอบพระชนมพรรษาไดเปดบรการสายสขมวทเชอมสายสลมโดยเดนทางจากสถานหมอชตไปยงสถานสยามและเดนทางตอไปยงสถานตลาดพล

เสนทาง เปดใหบรการ สถานปลายทาง ระยะทาง (กโลเมตร)

จ านวนสถาน

รถไฟฟาบทเอส สายสขมวท

2542 สถานหมอชต

(จตจกร) สถานแบรง (บางนา)

22.25 กโลเมตร (13.83 ไมล)

22

รถไฟฟาบทเอส สายสลม

2542 สถานสนามกฬา

แหงชาต (ปทมวน)

สถานบางหวา (ภาษเจรญ)

14.67 กโลเมตร (9.12 ไมล)

13

12 ทมา https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%9 F%E0%B 9%89%E0%B8%B2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%A5)

28

แผนทเสนทางรถไฟฟาเฉลมพระเกยรต สาย 1 (รถไฟฟาบทเอส สายสขมวท)

29

แผนทเสนทางรถไฟฟาเฉลมพระเกยรต สาย 2 (รถไฟฟาบทเอส สายสลม)

30

แผนทเสนทางเดนรถไฟฟาทอยในความรบผดชอบของกรงเทพมหานครในปจจบน

สายสขมวท

สายสลม

31

บทท 4

วเคราะหการเชอมตอโครงขายถนนกบระบบขนสงมวลชนทางราง

ในบทนจะเปนการวเคราะหการเชอมตอโครงขายถนนกบระบบขนสงมวลชนทางราง โดยมเนอหาดงน 4.1 โครงขายถนนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล 4.2 กรงเทพมหานครกบการเพมประสทธภาพโครงขายคมนาคม 4.3 กรงเทพมหานครกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนทางราง 4.4 วเคราะหจดเชอมตอระบบขนสงมวลชนทางรางกบระบบขนสงมวลชนสาธารณะ 4.5 วเคราะหระบบขนสงมวลชนทางรางและการบรณาการโครงขายเพอการแกไขปญหาดานการจราจรและขนสงกบความสอดคลองตามแนวทางการดาเนนการของแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2556- พ.ศ. 2575) 4.6 ตวอยางการเชอมตอระบบขนสงมวลชนทางรางกบโครงขายถนนและระบบขนสงสาธารณะ

4.1 โครงขายถนนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล

กรงเทพมหานครมประชากรตามทะเบยนบานประมาณ 5.69 ลานคน (คาดวาจะเพมเปน 8.04 ลานคนในป 2572) แตหากรวมประชากรแฝง ผประกอบธรกจ และนกทองเทยวอกกวา 10 ลานคน กรงเทพมหานครจะมประชากรราว 15 ลานคน/วน ความหนาแนนเฉลยอยท 5,800 คน/ตร.กม. มปรมาณความตองการในการเดนทางทมากกวา 17 ลานเทยว-คน/วน มปรมาณรถยนตวงบนทองถนนประมาณ 9 ลานคน ซงจากตวเลขขางตนจะเหนไดวาปรมาณถนนมไมเพยงพอตอปรมาณความตองการในการใชรถตอวนในพนท ในขณะทปจจบนกรงเทพฯ ชนใน ชนกลาง และชนนอกนน พนทมความหนาแนน ทาใหการตดถนนเพมเปนเรองททาไดยากประกอบกบโครงขายรถไฟฟายงไปไมถง และจากการศกษา พบวาพนท 1,568 ตร.กม.ของกรงเทพมหานครคดเปนพนทถนนนอยกวา 7 %13 ปรากฏดงภาพ

13 ขอมลจากเอกสารประกอบการสมมนาทางวชาการเพอรบฟงความคดเหนและน าเสนอ เรอง “รางกรอบทศทางการพฒนากรงเทพฯ ดานการโยธาและโครงสรางพนฐานในอก 20 ปขางหนา” เมอวนท 16 กมภาพนธ 2559 ณ โรงแรมเซนจร พารค กรงเทพมหานคร

32

ภาพท 1 โครงขายถนนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล

ภาพท 2 ภาพวงแหวนรอบใน

33

ภาพท 3 วงแหวนรอบนอก

ภาพท 4 วงแหวนรอบกลาง

34

ภาพท 5 วงแหวนรอบท 3

โดยการกอสรางถนนวงแหวนรอบในหรอวงแหวนรชดาภเษก เปนโครงการอนเนองมาจากพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เพอรองรบการเดนทางบนถนนสายหลก ซงเกดจากความรวมมอระหวางกรมทางหลวง กรงเทพมหานคร และการทางพเศษแหงประเทศไทย บรเวณแนวถนนตดจากสะพานกรงเทพผานถนนเจรญกรงและตอเชอมจนครบวงแหวน โดยมถนนกาญจนาภเษก (ทางหลวงพเศษหมายเลข 9) เปนถนนวงแหวนรอบนอก ซงถนนวงแหวนรอบในสวนท 1 เรมจากทางแยกทาพระถงถนนเพชรบร สวนท 2 จากถนนพระรามท 4 ถงทางแยกทาพระ รวมระยะทางประมาณ 45 กโลเมตร และมพธเปดถนนรชดาภเษกใน พ.ศ. 2519

แตเนองจากถนนวงแหวนรอบในรชดาภเษกมไดสรางขนใหมทงหมด บางชวงเปนถนนและซอยทมอยเดม ไดแก ถนนวงศสวาง (ชวงสะพานพระราม 7 ถงทางแยกวงศสวาง), ซอยอโศก-ดนแดง (ชวงทางแยกพระราม 9 ถงทางแยกอโศก-ถนนเพชรบรตดใหม), ซอยสขมวท 21 (ซอยอโศก) (ชวงถนนสขมวททางแยกอโศก-ถนนเพชรบรตดใหม), ถนนนางลนจตอนปลายหรอถนนเลยบแมนาเจาพระยา (ชวงทางแยกสาธประดษฐถงแยกถนนนางลนจ), ถนนมไหสวรรย (ชวงทางแยกถนนตกถง ทางแยกมไหสวรรย) และถนนจรญสนทวงศ (ชวงทางแยกทาพระถงสะพานพระราม 6) และเมอมโครงการตดถนนรชดาภเษกจงไดทาการเวนคนทดนบางสวนเพอตดถนนเชอมเขาหากนเมอเสรจสนโครงการแลวถนนบางชวงจงใชชอวาถนนรชดาภเษกแตบางชวงยงคงใชชอถนนตามเดม ดงน ถนนวงศสวาง (ชวงสะพานพระราม 7 ถงทางแยกวงศสวาง), ถนนรชดาภเษก (ชวงทางแยกวงศสวาง

35

ถงทางแยกพระราม 9), ถนนอโศก-ดนแดง (ชวงทางแยกพระราม 9 ถงทางแยกอโศก-เพชรบร), ถนนอโศกมนตร (ชวงทางแยกอโศกมนตรถงทางแยกอโศก-เพชรบร), ถนนรชดาภเษก (ชวงทางแยกอโศกมนตร-ทางแยกทาพระ) และถนนจรญสนทวงศ (ชวงทางแยกทาพระถงสะพานพระราม 6) นอกจากนถนนรชดาภเษกยงมถนนอกสวนหนง เชอมระหวางทางแยกพระรามท 3–รชดา (ชวงใกลเชงสะพานพระราม 9) กบทางแยกพระรามท 3-รชดา (ชวงโรงเรยนนนทรวทยา) ซงถนนนเกดขนจากการสรางทางพเศษเฉลมมหานครหรอทางดวนขนท 1 โดยไดสรางถนนดานใตทางยกระดบเพอ ลดระยะทางของถนนพระรามท 3 ซงออมโคงตามแมนาเจาพระยา ลดระยะทางไดประมาณ 3 กโลเมตร เปนถนนเลยบใตทางดวน มทางขนลงทางพเศษเฉลมมหานคร

ในขณะทถนนวงแหวนรอบนอกหรอถนนกาญจนาภเษก เปนเสนทางทเชอมโยงพนท รอบนอกกรงเทพมหานครและปรมณฑล มระยะทางสวนใหญเปนทางหลวงพเศษหมายเลข 9 เปนถนนสายสาคญทมเสนทางเชอมตอกนเปนวงแหวนลอมรอบตวเมองกรงเทพมหานคร จงหวดนนทบร ปทมธาน และจงหวดสมทรปราการ รวมถงผานจงหวดพระนครศรอยธยาดวย มระยะทางตลอดทงสายรวม 168 กโลเมตร ถนนสายนสรางขนเพอแกปญหาการจราจรตดขดในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลทมปรมาณการจราจรและการขนสงเพมขน อนเปนผลจากความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ และเปนทางเลยงเมองกรงเทพมหานครทเปนตวเชอมทางสายหลกเขาไปสทกภาคของประเทศ เรมกอสรางครงแรกเมอป พ.ศ. 2521 ในชวงตลงชน–บางบวทอง จนเสรจสมบรณครบทกสวนในป พ.ศ. 2550 โดยตลอดทงสายมสะพานขามแมนาเจาพระยาทงหมด 2 แหง ไดแก สะพานเชยงราก จงหวดพระนครศรอยธยา และสะพานกาญจนาภเษก จงหวดสมทรปราการและเดมกรมทางหลวงไดกาหนดเสนทางสายนใหเปน ทางหลวงหมายเลข 37 ซงตอมาไดเปลยนหมายเลขทางหลวงของถนนสายนใหเปนทางหลวงพเศษหมายเลข 9 ตามแผนพฒนาระบบทางหลวงพเศษระหวางเมองในป พ.ศ. 2539 หลงจากนนจงไดมการสรางถนนวงแหวนรอบนอกดานตะวนออกและดานใตขนตามมาเปนตอนๆ เนองจากคาใชจ ายในการสรางสงมาก โดยถนน กาญจนาภเษกดานตะวนออก (บางปะอน–บางพล) กรมทางหลวงไดกาหนดเปนทางหลวงพเศษระหวางเมอง (Intercity Motorway) ชนดแบบเกบคาผานทาง โดยมขนาด 6-15 ชองจราจร ดาเนนการกอสรางแลวเสรจในป พ.ศ. 2541 ระยะทาง 63 กโลเมตร สญลกษณทางหลวงแสดงดวยปายหมายเลข 9 พนหลงสนาเงน

โดยในเขตจงหวดพระนครศรอยธยา เรมตนจากถนนพหลโยธนกโลเมตรท 55 อาเภอวงนอย ลงมาทางทศตะวนออกเฉยงใตจนถงกโลเมตรท 3.485 (สะพานขามคลองระพพฒน) (ตอแขวง ทางหลวงปทมธาน) ซงในอนาคตสามารถสรางถนนเพอเชอมตอกบทางหลวงพเศษหมายเลข 6 ได

ในเขตจงหวดปทมธาน เรมตงแตกโลเมตรท 3.485 (ตอเขตแขวงทางหลวงอยธยา) ทตาบลคลองสอง ขามคลองชลประทานเขาเขตตาบลคลองสาม ขามคลองสาม คลองแอนสาม และคลองส ตดถนนคลองหลวง เลยบคลองชลประทาน เขาเขตอาเภอธญบร ตดถนนรงสต-นครนายก ขามคลอง

36

รงสตประยรศกดและคลองหา เขาเขตอาเภอลาลกกา ลงมาทางทศตะวนตกเฉยงใตตดถนน ลาลกกา และขามคลองหกวา ตดถนนหทยราษฎร จนถงหลกกโลเมตรท 32 (ตอเขตแขวงทางหลวงกรงเทพ)เปนระยะทาง 28.515 กโลเมตร

ในเขตกรงเทพมหานคร เรมตงแตกโลเมตรท 32 (ตอเขตแขวงทางหลวงปทมธาน) ทแขวงสามวาตะวนตก เขตคลองสามวา ตดทางพเศษฉลองรช ขามคลองพระยาส เรนทรเขา เขต สายไหม ขามคลองบงพระยาสเรนทร (ออเปง) เขาพนทเขตบางเขน ขามคลองหกขดและคลองคบอนเขาพนทเขตคนนายาว ตดถนนรามอนทรา ถนนรชดาภเษก–รามอนทรา ถนนเสรไทย ขามคลองแสนแสบ เขาพนท เขตสะพานสง ตดถนนรามคาแหง ขามคลองทบชางบน ตดทางหลวงพเศษหมายเลข 7 เขาสพนทเขตประเวศ ขามคลองประเวศบรรมย ตดถนนออนนช จนสดเขตกรงเทพมหานครทคลองตนตาล

ในเขตจงหวดสมทรปราการ เรมตงแตคลองตนตาล ตาบลบางแกว อาเภอบางพล สนสดทถนนบางนา–บางปะกง เชอมกบทางพเศษสายบางพล–สขสวสด และทางพเศษบรพาวถปจจบนเพอเปนการรองรบปรมาณการจราจรทเพมมากขน ซงถนนกาญจนาภเษกดานตะวนออก เปนเสนทางคมนาคมสายหลกไปสทาอากาศยานสวรรณภม กรมทางหลวงจงทาการกอสรางโครงการสวนตอขยายตงแตทางตางระดบวดสลดจนถงทางตางระดบบางปะอน โดยขยายชองจราจรจากเดม 4 ชองจราจรเปน 6-8 ชองจราจร โดยเรมกอสรางตงแตป พ.ศ. 2549 กอสรางแลวเสรจเมอเดอนมนาคม พ.ศ. 2553

นอกจากน ยงมการกอสรางทางบรการชมชน มลกษณะเปนถนนคขนานทงสองขางของทางหลวงพเศษในบางชวง อยนอกเขตและไมเปนสวนหนงของทางหลวงพเศษ สรางขนเพอเชอมตอกบถนนอนทถกตดขาดออกจากกน โดยไดรบการกาหนดเปนทางหลวงแผนดน ไดแก ทางหลวงแผนดนหมายเลข 3901 และ 3902 ซงเปนทางบรการดานนอกและดานในของทางหลวงพเศษหมายเลข 9 ตามลาดบ

แผนทเสนทางถนนกาญจนาภเษกดานใต

37

ถนนกาญจนาภเษกดานใต (บางพล–บางขนเทยน) เปนทางพเศษเกบคาผานทาง ระยะทาง 34 กโลเมตร ไดเปดใหใชงานเมอวนท 15 พฤศจกายน พ.ศ. 2550 ถนนในชวงนกอสรางเปนลาดบสดทาย ทาใหถนนวงแหวนรอบนอกสามารถใชงานไดครบทกดาน โดยกอสรางเปนทางยกระดบขนาด 6-8 ชองจราจร เนองจากทดนบรเวณแนวการกอสรางนนออนมาก และแบงการดาเนนการออกเปน 2 ชวง ไดแก ชวงบางพล–สขสวสด และชวงสขสวสด–บางขนเทยน

ทางพเศษกาญจนาภเษก ทางพเศษกาญจนาภเษก เดมมชอวา "ทางพเศษสายบางพล–สขสวสด" ไดรบพระราชทาน

พระบรมราชานญาตใหใชชอทางพเศษวา "ทางพเศษกาญจนาภเษก" เมอวนท 13 สงหาคม พ.ศ. 2553 เปนสวนหนงของการกอสรางถนนวงแหวนรอบนอกกรงเทพมหานคร (ถนนกาญจนาภเษก) ดาเนนการโดยการทางพเศษแหงประเทศไทย มแนวสายทางเชอมตอกบถนนกาญจนาภเษกดานใต (ชวงถนนพระรามท 2 ถงถนนสขสวสด) ทางพเศษเรมตนจากถนนสขสวสด บรเวณอาเภอ พระประแดงขามแมนาเจาพระยาไปทางทศตะวนออกผานถนนสขมวท ถนนศรนครนทร และถนนเทพารกษ ไปบรรจบกบทางหลวงแผนดนหมายเลข 34 (บางนา - บางปะกง) บรเวณอาเภอบางพล ระยะทาง 22.5 กโลเมตร เปนทางยกระดบขนาด 6 ชองจราจร มทางแยกตางระดบ 5 แหง เปดใหบรการโดยยกเวนการจดเกบคาผานทางพเศษชวคราวในวนท 15 พฤศจกายน พ.ศ. 2550 และเปดใหบรการโดยจดเกบคาผานทาง ในวนท 23 มนาคม พ.ศ. 2552

ทางพเศษสายนมการกอสรางสะพานแขวนขามแมนาเจาพระยาเพมเตมอก 1 แหง ทตาบลบางจาก อาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ โดยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานนามสะพานแหงนวา "สะพานกาญจนาภเษก" พรอมดวยระบบเกบคาผานทางและระบบควบคมความปลอดภยดานการจราจร ซงเปนระบบปด เปดใหบรการเมอวนท 23 มนาคม พ.ศ. 2552 รวมจานวน 29 ดาน

ทางพเศษสายนผานจงหวดจงหวดสมทรปราการเพยงจงหวดเดยว เรมจากถนนกาญจนาภเษก ดานตะวนออก โดยมทางเชอมตอกบทางพเศษบรพาวถททางแยกตางระดบวดสลด อาเภอบางพล แลวไปทางทศตะวนตกเฉยงใต ไปยงอาเภอเมองสมทรปราการ แลวไปทางทศตะวนตก ผานทางแยกเชอมตอกบสะพานภมพล ผานสะพานกาญจนาภเษกขามแมนาเจาพระยา และสนสดททางแยกตางระดบสขสวสด เชอมตอกบถนนสขสวสด ในอาเภอพระประแดง

ชวงสขสวสด–บางขนเทยน ชวงสขสวสด–บางขนเทยน เปนของกรมทางหลวง ซงปจจบนไดยกเวนการเกบคาธรรมเนยม

ผานทาง มเสนทางผานกรงเทพมหานคร โดยตอจากทางพเศษกาญจนาภเษก ในอาเภอพระประแดงจงหวดสมทรปราการ เขาเขตทงคร ขามถนนประชาอทศ ขามคลองบางมดเขาเขตบางขนเทยน ขามถนนบางขนเทยน–ชายทะเล และสนสดทถนนพระรามท 2 ททางแยกตางระดบบางขนเทยน

38

แผนทเสนทางถนนกาญจนาภเษกดานตะวนตก

ถนนกาญจนาภเษกดานตะวนตก (บางปะอน–บางบวทอง–บางขนเทยน) เปนถนนสวนทสรางขนกอนดานอน ๆ มระยะทางรวม 68 กโลเมตร ประกอบดวยชวงตางๆ ไดแก ชวงบางปะอน–บางบวทอง เปนทางขนาด 4-6 ชองจราจร ระยะทาง 44 กโลเมตร และชวงบางบวทอง−บางขนเทยน เปนทางขนาด 10-12 ชองจราจร ระยะทาง 24 กโลเมตร สญลกษณทางหลวงแสดงดวยปายหมายเลข 9 พนหลงสเขยว เนองจากมลกษณะของถนนเปนทางหลวงพเศษแตไมมการเกบคาผานทาง

ถนนตลงชน–สพรรณบร (ทางหลวงแผนดนหมายเลข 340) สรางแลวเสรจเมอป พ.ศ. 2521 ตอมาไดสรางชวงบางบวทอง–บางปะอนแลวเสรจในป พ.ศ. 2538 ซงเปนสวนตอขยายจาก

บางบวทองไปบรรจบกบถนนพหลโยธน บรเวณทางแยกตางระดบบางปะอน 1 แลวไดยบรวมกบถนนสายบางขนเทยน–ตลงชนเปนทางหลวงแผนดนหมายเลข 37 หรอถนนกาญจนาภเษกดานตะวนตก จากนนมการขยายทางชวงบางขนเทยน–บางบวทอง ซงกอสรางแลวเสรจในป พ.ศ. 2543 มระยะทางรวมตลอดทงสาย 68 กโลเมตร โดยเมอรวมชวงบางขนเทยน-สขสวสด หรอถนนกาญจนาภเษกดานใตทเปนของกรมทางหลวง จะมระยะทาง 84 กโลเมตร อยในการดแลของสานกทางหลวงท 11 (กรงเทพมหานคร)

ในเขตกรงเทพมหานคร เรมตงแตทางแยกตางระดบบางขนเทยน เขตบางขนเทยน ตดทางรถไฟสายแมกลองเขาสเขตบางบอน ตดถนนเอกชยทกโลเมตรท 15 ขามคลองบางโคลดเขาสพนทเขตบางแค ตดถนนกลปพฤกษทกโลเมตรท 17 ขามคลองภาษเจรญ ตดถนนเพชรเกษมทกโลเมตรท 21 เมอขามคลองบางเชอกหนง อนง ถนนกาญจนาภเษก ฝงตะวนตก ชวงตงแตสะพานขามคลองบางเชอกหนงถงสะพานขามคลองมหาสวสด เปนเสนแบงเขตการปกครองระหวาง เขตทววฒนากบเขตตลงชน (จนถงกโลเมตรท 29+599) (ตอเขตแขวงทางหลวงนนทบร) บรเวณคลองมหาสวสด โดยในอนาคตจะเชอมตอกบทางพเศษศรรช ชวงบางซอ–วงแหวนรอบนอกฝงตะวนตก บรเวณจดตดทางรถไฟสายใต ใกลโรงกรองนามหาสวสด โดยแนวสายทางหลกจะลอดใตสะพานขามคลอง มหาสวสด และกอสรางทางตางระดบสาหรบทางขนลงทางพเศษฯ

39

ในเขตจงหวดนนทบร เรมตงแตกโลเมตรท 30+600 (ตอเขตแขวงทางหลวงธนบร) บรเวณคลองมหาสวสด ผานตาบลปลายบางและตาบลบางคเวยง อาเภอบางกรวย ตดถนนนครอนทรทกโลเมตรท 33 ขามคลองบางนาเขาเขตอาเภอบางใหญ ขามคลองบางใหญ จากนนตดกบถนนรตนาธเบศรทกโลเมตรท 39 กอนเขาสพนทอาเภอบางบวทอง ตดกบถนนบางกรวย-ไทรนอยทกโลเมตรท 44 และตดกบถนนบางบวทอง–สพรรณบร และทางหลวงแผนดนหมายเลข 345 ทกโลเมตรท 46 ขามคลองลาโพเขาสเขตอาเภอปากเกรด จนถงกโลเมตรท 51+070 (สะพานขามคลองพระอดม) รวมระยะทางในเขตนประมาณ 22 กโลเมตร

ในเขตจงหวดปทมธาน เรมตงแตกโลเมตรท 51+070 ทตาบลคลองพระอดม ผานอาเภอลาดหลมแกว อาเภอเมองปทมธาน ขามคลองบางโพธใต คลองบางหลวง ตดถนนปทมธาน–บางเลน ทกโลเมตรท 59 ขามคลองบางโพธเหนอเขาสเขตอาเภอสามโคก ขามคลองบางเตย คลองควาย ตดกบถนนสามโคก–เสนาทกโลเมตรท 67 จนถงกโลเมตรท 71+570 (สะพานเชยงรากใกลวดกราง)

ในเขตจงหวดพระนครศรอยธยา เรมตงแตกโลเมตรท 71+570 ทตาบลโพแตง อาเภอบางไทร ตดถนนสามโคก–ศนยศลปาชพบางไทร (ทางหลวงแผนดนหมายเลข 3309) ทกโลเมตรท 72 เขาสพนทอาเภอบางปะอน ตดทางพเศษอดรรถยา ทางหลวงแผนดนหมายเลข 347 ทกโลเมตรท 77 ขามคลองเปรมประชากรและทางรถไฟสายเหนอไปบรรจบถนนพหลโยธนและทางหลวงแผนดนหมายเลข 32 ทกโลเมตรท 52-53

กาญจนาภเษกดานตะวนตกในชวงบางบวทอง–บางปะอนเปนชวงทถนนผานเขตชมชน จงมการกอสรางทางคขนานทงดานนอก (ดานตะวนตก) และดานใน (ดานตะวนออก) โดยปจจบน ถกกาหนดเปนทางหลวงแผนดนหมายเลข 3901 และ 3902 ตามลาดบ และในอนาคต กรมทางหลวงมโครงการปรบปรงถนนกาญจนาภเษกฝงตะวนตก โดยปรบปรงเสนทางเปนทางหลวงพเศษแบบควบคมการเขา-ออก โดยในชวงบางขนเทยน–บางบวทองจะกอสรางเปนทางยกระดบเหนอถนนกาญจนาภเษก สวนชวงบางบวทอง–บางปะอนจะกอสรางเปนทางระดบดน โดยนาทางหลวงเดม มาพฒนาเปนทางหลวงพเศษเตมรปแบบ โดยมขนาด 4-6 ชองจราจร และมทางบรการชมชน

โดยมหนวยงานทเกยวของ ไดแก พระนครศรอยธยา : แขวงทางหลวงปทมธานและสานกงานบารงทางหลวงพเศษระหวางเมองท 1 ปทมธาน : แขวงทางหลวงนนทบร แขวงทางหลวงปทมธาน และสานกงานบารงทางหลวง

พเศษระหวางเมองท 1 นนทบร : แขวงทางหลวงนนทบร กรงเทพมหานคร : แขวงทางหลวงนนทบร แขวงทางหลวงธนบร และสานกงานบารงทาง

หลวงพเศษระหวางเมองท 1

40

สมทรปราการ : แขวงทางหลวงธนบร การทางพเศษแหงประเทศไทย และสานกงานบารงทางหลวงพเศษระหวางเมองท

โดยมทางแยกทสาคญ ดงน

ถนนกาญจนาภเษก ทศทาง: ตามเขมนาฬกา (ดานซาย: ออกจากเมอง, ดานขวา: เขาเมอง)

จงหวด กม. จดตด ซาย ขวา

ถนนกาญจนาภเษกดานตะวนออก

พระนครศรอยธยา

0.000 ตางระดบบางปะอน (2) ถนนพหลโยธน ไปวงนอย, หนกอง, สระบร

ถนนพหลโยธน ไปตางระดบ บางปะอน (1)

ปทมธาน

15.250 − ถนนคลองหลวง ไป อ.หนองเสอ ถนนคลองหลวง ไปบางขนธ,

เชยงราก

22.000 ตางระดบธญบร ถนนรงสต-นครนายก ไปองครกษ, นครนายก

ถนนรงสต-นครนายก ไปรงสต

30.500 ตางระดบลาลกกา ถนนลาลกกา ไปคคต, องครกษ ถนนลาลกกา ไปลาลกกา

31.700 − ถนนหทยราษฎร ไปมนบร ถนนหทยราษฎร ไปสายไหม

กรงเทพมหานคร

34.500 ตางระดบจตโชต ไมม ทางพเศษฉลองรช ไปถนนพระราม 9, เอกมย, ดาวคะนอง

43.000 ตางระดบรามอนทรา ถนนรามอนทรา ไปมนบร ถนนรามอนทรา ไปหลกส,

ปากเกรด

43.900 − ทางหลวงแผนดนหมายเลข 350 ไปมนบร

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 350 ไปบรรจบถนนนวมนทร

47.000 ตางระดบคลองกม ถนนเสรไทย ไปมนบร ถนนเสรไทย ไปบางกะป

48.000 ตางระดบสขาภบาล 3 ถนนรามคาแหง ไปมนบร ถนนรามคาแหง ไปบางกะป

54.000 ตางระดบทบชาง ทางหลวงพเศษหมายเลข 7 ไป

ลาดกระบง, ทาอากาศยานสวรรณภม, ชลบร

ทางหลวงพเศษหมายเลข 7 ไปบรรจบถนนศรนครนทร, หวยขวาง

55.400 ตางระดบออนนช ถนนออนนช ไปลาดกระบง, ทาอากาศยานสวรรณภม

ถนนออนนช ไปพระโขนง

สมทรปราการ

64.000 ตางระดบวดสลด

ทางพเศษบรพาวถ ไปชลบร, ทาอากาศยานสวรรณภม

ทางพเศษบรพาวถ ไปดนแดง, ดาวคะนอง, แจงวฒนะ

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 34 ไปชลบร, ทาอากาศยานสวรรณภม

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 34 ไปบางนา

41

ถนนกาญจนาภเษกดานใต

จงหวด กม. จดตด ซาย ขวา

สมทรปราการ

ตางระดบเทพารกษ ถนนเทพารกษ ไปบางพล, บางบอ ถนนเทพารกษ ไปสาโรง

− ถนนศรนครนทร ไปปากนา,

บรรจบถนนสขมวท ถนนศรนครนทร ไปบางกะป

ตางระดบสขมวท ถนนสขมวท ไปปากนา, บางป ถนนสขมวท ไปสาโรง

สะพานภมพล ไมม

ทางเชอมตอเฉลมราชดาร 84 พรรษา, ถนนวงแหวนอตสาหกรรม ไปปเจาสมงพราย, พระประแดง, ถนนพระรามท 3

สะพานกาญจนาภเษก ขามแมนาเจาพระยา

สมทรปราการ

ตางระดบสขสวสด ถนนสขสวสด ไปอ.

พระสมทรเจดย, ปอมพระจลจอมเกลา ถนนสขสวสด ไปพระประแดง

ถนนกาญจนาภเษกดานตะวนตก

กรงเทพมหานคร 16.000 ตางระดบบางขนเทยน ถนนพระรามท 2 ไปสมทรสาคร ถนนพระรามท 2 ไปดาวคะนอง

18.400 − ถนนเอกชย ไปสมทรสาคร ถนนเอกชย ไปจอมทอง 20.750 ตางระดบบางโคลด ไมม ถนนกลปพฤกษ ไปบางแค, กานนแมน

23.500 ตางระดบบางแค ถนนเพชรเกษม ไปหนองแขม, ออมนอย

ถนนเพชรเกษม ไปบางแค, ทาพระ

31.000 ตางระดบฉมพล ถนนบรมราชชนน ไปศาลายา, นครชยศร

ถนนบรมราชชนน ไปตลงชน, พระปนเกลา

− ไมม

ทางพเศษศรรช−วงแหวน รอบนอก ไปดนแดง, บางนา, แจงวฒนะ

นนทบร 35.300 ตางระดบบางคเวยง ไมม

ถนนนครอนทร ไปสะพานพระราม 5, แคราย

41.000

ตางระดบบางใหญ

ทางหลวงพเศษหมายเลข 81 ไป จ.นครปฐม, อ.บานโปง

ถนนรตนาธเบศร ไปสะพาน พระนงเกลา, แคราย

42

กม. จดตด ซาย ขวา

47.600 แยกบางบวทอง

ถนนบางกรวย-ไทรนอย ไป ไทรนอย

ถนนบางกรวย-ไทรนอย ไป บางบวทอง

49.500 ตางระดบบางบวทอง

ถนนบางบวทอง-สพรรณบร ไปสพรรณบร

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 345 ไปสะพานนนทบร

ปทมธาน

63.000 ตางระดบลาดหลมแกว ถนนปทมธาน-บางเลน ไป บางเลน

ถนนปทมธาน-บางเลน ไปอ.เมองปทมธาน

71.200 ตางระดบสามโคก ถนนสามโคก–เสนา ไปเสนา ถนนสามโคก–เสนา ไปสามโคก

สะพานเชยงราก ขามแมนาเจาพระยา

พระนครศรอยธยา

76.000 − ถนนปทมธาน–ศนยศลปาชพบางไทร ไปบางไทร

ถนนปทมธาน–ศนยศลปาชพบางไทร ไปปทมธาน

78.800 − ไมม ทางพเศษอดรรถยา ไปปากเกรด

80.000 ตางระดบเชยงรากนอย ทางหลวงแผนดนหมายเลข 347 ไปอยธยา

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 347 ไปปทมธาน

84.127 ตางระดบบางปะอน (1)

ทางหลวงแผนดนหมายเลข 32 ไปอยธยา, อางทอง

ไมม

ถนนพหลโยธน ไปตางระดบบางปะอน (2), วงนอย, หนกอง, สระบร

ถนนพหลโยธน ไปรงสต, กรงเทพฯ

สะพาน กาลงกอสรางหรอโครงการในอนาคต

ซงถนนวงแหวนรอบกลางมขนเพอเชอม Missing Link จากวงแหวนรอบในกบ วงแหวนรอบนอก เพราะจะทาใหโครงขายมความสมบรณและไดรบประโยชนจากโครงขายวงแหวนทงหมด และเชอมตอกบถนนสายหลกในแนวรศมไดอยางเตมประสทธภาพ โดยทชวง ง3 จะเชอมตอระหวางถนนวงแหวนอตสาหกรรมกบถนนพระรามท 2 ถนนเอกชย ถนนกลปพฤกษ และสนสดทถนนพทธมณฑลสาย 1 สวน ช2 เชอมตอจากถนนประเสรฐมนกจ ตดผานถนนเสรไทย ตดถนนรามคาแหง ตดถนนกรงเทพฯ-ชลบร (มอเตอรเวย) ไปสนสดทถนนเฉลมพระเกยรต ร. 9 ในขณะทถนนวงแหวน รอบท 3 จะมแนวเสนทางสอดคลองกบการพฒนาโครงขายการจราจรและขนส งตางๆ ทงทางรถไฟ ทางนา รวมทงสนบสนนทาอากาศยานสวรรณภม ทสาคญคอชวยลดปรมาณการจราจร บนถนนกาญจนาภเษกในอนาคตจงทาใหเกดการบรณาการโครงขายถนนโดยกรมทางหลวงรบผดชอบถนนสายสาคญ อาทถนนวภาวดรงสต, ถนนกาญจนาภเษก, ถนนบรมราชชนน, ถนนพหลโยธน, ถนนบางนา-ตราด, ถนนพระรามท 2, ถนนเกษตร-นวมนทร ฯลฯ ในขณะทกรมทางหลวงชนบทมหนาทสาคญคอ การพจารณาเรองการเชอมตอโครงขายการจราจรขามแมนาเจาพระยา โดยรบผดชอบถนนสายสาคญ ไดแก ถนนราชพฤกษและการทางพเศษแหงประเทศไทย มหนาทพจารณาเรองปญหา จดเขาออกทางดวนทมาสะดวกและคลองตว ปจจบนทางพเศษไดเปดใหบรการแลว 7 สายทาง รวม

43

ระยะทาง 207.9 กม.ซงถนนทแตละหนวยงานรบผดชอบและผงการบรณาการโครงขายถนนขางตนเขาดวยกนปรากฏตามแผนภาพดานลาง

แผนภาพถนนทอยในความรบผดชอบของกรมทางหลวง

แผนภาพถนนทอยในความรบผดชอบของกรมทางหลวงชนบท

44

แผนภาพทางดวนทอยในความรบผดชอบของการทางพเศษแหงประเทศไทย

ภาพผงการบรณาการโครงขายถนนในพนทกรงเทพมหานคร

45

4.2 กรงเทพมหานครกบการเพมประสทธภาพโครงขายคมนาคม

จากการศกษาพบวา ในอนาคต (พ.ศ. 2564) ปรมาณการเดนทางโดยรถยนตจะเพมขนเปน 450,000 เทยว/วน (300,000 PCU/วน) และเนองจากพนทกรงเทพมหานครโดยเฉพาะใน เขตเมองชนใน มโครงขายถนนคอนขางเตมพนท จงทาใหการขยายพนทโครงขายถนนทาไดยาก จงควรมงเนนการบรหารโครงขายถนนทมอยในปจจบนหรอเพมประสทธภาพของโครงขายถนนเพอลดปญหาบรเวณจดตดทางแยก หรอเชอมโยง Missing Link เชน บรเวณวงแหวนชนใน ชนกลาง และชนนอกของกรงเทพมหานคร เพมเตมโครงขายเพอแกไขปญหาคอขวด (Bottleneck) ของการเดนทางระหวางสองพนทของแมนาเจาพระยา โดยการสรางสะพานขามแมนาเจาพระยาซงในปจจบนกรงเทพมหานครมสะพานทงหมด 10 แหง เปนสะพานรถยนต 9 แหง ซงสามารถเชอมถนนสองฝงแมนาไดเพยง 6 จดเทานน เนองจากมสะพานทอยในจดเดยวกนถง 3 จด คอ สะพานพระราม 8 กบสะพานสมเดจพระปนเกลาทเชอมถนนราชดารกบถนนอรณอมรนทร สะพานพระพทธยอดฟากบสะพานพระปกเกลาทเชอมปากคลองตลาดกบถนนประชาธปก และสะพานพระราม 3 กบสะพานกรงเทพทเชอมคลองเตยกบยานถนนสมเดจพระเจาตากสน ดงภาพ

46

สานกการโยธา กรงเทพมหานครจงมแนวทางในการดาเนนการสรางสะพานเพอรองรบปรมาณรถยนต แกไขปญหาการจราจร และเชอมตอทกโซนของเมองจานวน 5 แหง ดงน 1. ดาเนนการกอสรางในป 2559 จานวน 1 สะพาน ไดแก สะพานบรเวณแยกเกยกกาย และดาเนนการกอสรางในป 2564 จานวน 4 สะพาน ไดแก สะพานบรเวณถนนลาดหญา -ถนนมหาพฤฒาราม, สะพานบรเวณถนนรางวงศ-ถนนทาดนแดง,สะพานบรเวณถนนจนทน-ถนนเจรญนคร และสะพานพระราม 2ดงภาพดานลาง

47

นอกจากนเพอใหประเทศไทยเปนถนนแหงอาเซยนจงไดดาเนนการกอสรางทางหลวงอาเซยนในประเทศไทยขน ระยะทางรวม 6,669 กม. โดยจะมเสนทางทผานพนทกรงเทพมหานคร ไดแก สาย AH1 และสาย AH2 โดยใชแนวเสนทางของทางหลวงพเศษสาย 7 (กรงเทพฯ-ชลบร) และสาย 9 (ถนนกาญจนาภเษก) อกดวย

48

4.3 กรงเทพมหานครกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนทางราง

จะเหนไดวาการสงเสรมและเพมประสทธภาพโครงขายถนนขางตน มขนเพอรองรบการเชอมตอโครงขายระบบขนสงมวลชนในอนาคต และเนองจากแนวโนมการเดนทางในอนาคตเนนทการเคลอนท ของคน ดงนนเมอระบบขนสงมวลชนขนาดใหญแลวเสรจ รปแบบการเดนทางในอนาคตจะอาศยระบบขนสงมวลชนขนาดใหญเปนแกนหลกในการเดนทาง โดยจะใหความสาคญและสงเสรมการพฒนาระบบขนสงมวลชนรอง (Feeder) เพอรองรบการขนสงผโดยสารสระบบหลก จงมความจาเปนทจะตองพฒนาโครงสรางพนฐานเพอใหสอดรบกบการพฒนาระบบขนสงมวลชนตางๆ อยางบรณาการทงรถไฟฟา โมโนเรล และเรอโดยสารเพอเพมความสะดวกรวดเรวของประชาชนในการเดนทาง โดยรปแบบการเดนทางในอนาคตจะเปลยนจากรถยนตเปนระบบขนสงมวลชนทางราง ซงระบบดงกลาวจะทาใหประเทศสามารถลดตนทนในการขนสงและลดการใชพลงงานของประเทศในภาพรวมได และเมอทาการเปรยบเทยบโครงขายรถไฟฟาในกรงเทพฯ และมหานครชนนาในปจจบนพบวากรงเทพฯ มจานวนประชากร 5.69 ลานคน ในขณะทมพนท 1,568 ตร.กม. และโครงขายรถไฟฟามความยาว 85 กม. มปรมาณการเดนทาง 1,000,000 คน/วน โตเกยว มจานวนประชากร 37.12 ลานคน ในขณะทมพนท 13,572 ตร.กม. และโครงขายรถไฟฟามความยาว 310 กม.มปรมาณการเดนทาง 8,700,000 คน/วนฮองกง มจานวนประชากร 7.2 ลานคน ในขณะทมพนท 79 ตร.กม. และโครงขายรถไฟฟามความยาว 175 กม. มปรมาณการเดนทาง 4,000,000 คน/วน ลอนดอนมจานวนประชากร 7.35 ลานคน ในขณะทมพนท 1,580 ตร.กม. และโครงขายรถไฟฟามความยาว 402 กม. มปรมาณการเดนทาง 3,210,000 คน/วนนวยอรกมจานวนประชากร 8.40 ลานคน ในขณะทมพนท 34,490 ตร.กม. และโครงขายรถไฟฟามความยาว 370 กม. มปรมาณการเดนทาง 5,500,000 คน/วนจะเหนไดวาโครงขายรถไฟฟาในกรงเทพมหานครมเพยง 85 กโลเมตรเทานน ในขณะทกรงเทพฯ ชนใน ชนกลาง และชนนอก โครงขายรถไฟฟายงไปไมถง ระบบขนสงมวลชนสาธารณะขนาดใหญยงไมครอบคลมทกพนทและขาดการเชอมตอการเดนทางของระบบตางๆ ประกอบกบพนทแนนไมสามารถสรางถนนเพมได ซ งจากการทกรงเทพมหานครกาลงกาวเขาสความเปนมหานครของโลก และเพอเพมโอกาสในการลงทนและรองรบการขยายตวในภมภาคเนองจากการเขาสประชาคมอาเซยน การขยายตวของพนทเมองและวกฤตการณโลกรอน ระบบขนสงมวลชนทางรางจงกลายเปนทางเลอกหนงทสาคญ เพราะระบบขนสงมวลชนทางรางสามารถรองรบการเคลอนยายของคนและสนคาตอเทยวไดเปนจานวนมากกวาระบบขนสงมวลชนระบบอน และเปนระบบทเปนมตรตอสงแวดลอมมากกวา

49

4.4 วเคราะหจดเชอมตอระบบขนสงมวลชนทางรางกบระบบขนสงมวลชนสาธารณะ

ทผานมากรงเทพมหานครไดเปดใหบรการรถไฟฟา 2 เสนทาง ปรากฏตามรายละเอยดใน บทท 3 ซงพบวาไดกาหนดจดเชอมตอตางๆ เพอเปนทางเลอกใหประชาชนสามารถเปลยนไปใชระบบขนสงสาธารณะประเภทอนๆ ไดอยางสะดวกสบายมากยงขนโดยมรายละเอยดดงน

สถานรถไฟฟาบทเอส สถานรถไฟฟามหานคร หมายเหต

จดเชอมตอระหวางสถานในปจจบน

สถานหมอชต สถานสวนจตจกร เชอมตอโดยตรง

สถานอโศก สถานสขมวท เชอมตอโดยตรง

สถานศาลาแดง สถานสลม

มทางเดนยกระดบระยะทางประมาณ 100 เมตร

จดเชอมตอระหวางสถานในอนาคต

สถานหาแยกลาดพราว สถานพหลโยธน เชอมตอโดยตรง

สถานบางหวา สถานบางหวา เชอมตอโดยตรง

50

รถไฟฟาเฉลมพระเกยรต สาย 1 หรอ บทเอสสายสขมวท

ตารางแสดงสถานทเปดใหบรการในปจจบนและแผนการเชอมตอในอนาคต

ชอและสของสถาน รหสสถาน จดเปลยนเสนทาง

หมอชต

รถไฟฟามหานคร สายเฉลมรชมงคล สถานสวนจตจกร

สะพานควาย

อารย

สนามเปา

อนสาวรยชยสมรภม

รถไฟฟามหานคร สายสสม สถานรางน า (โครงการ)

พญาไท

รถไฟฟาเชอมทาอากาศยานสวรรณภม สถานพญาไท รถไฟฟาชานเมองสายสแดงออน สถานพญาไท

ราชเทว

รถไฟฟามหานคร สายสสม สถานราชเทว (โครงการ)

สยาม

รถไฟฟาบทเอส สายสลมรถไฟฟาโมโนเรล สายจฬาฯ - สยามสแควรสถานสยาม (โครงการ)

ชดลม

เพลนจต

รถไฟฟาสายสฟา สถานเพลนจต (อยในระหวางฟนฟโครงการ)

นานา

อโศก

รถไฟฟามหานคร สายเฉลมรชมงคล สถานสขมวท

พรอมพงษ

ทองหลอ

รถไฟฟาสายสเทา สถานทองหลอ (โครงการ)

เอกมย

พระโขนง

ออนนช

บางจาก

ปณณวถ

อดมสข

บางนา

แบรง