รวมบทความ เรื่อง การจัดการการศึกษาในประชาคมอาเซียน และคู่ ... อันดับ

รวมบทความ

เรอง

การจดการการศกษาในประชาคมอาเซยน และคเจรจา

: สงคโปร บรไน ฟลปปนส อนโดนเซย เวยดนาม พมา และลาว

: จน อนเดย ญปน และนวซแลนด

โดย

คณะนกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

ปการศกษา 2556

สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

เอกสารประกอบการสมมนาการจดการการศกษา เรอง “การจดการการศกษาในประชาคม

อาเซยน : รากฐานของการพฒนา”

วนเสารท 23 พฤศจกายน 2556 เวลา 13:00 – 16:30 น.

ณ หองประชม 6-1 อาคารเฉลมพระเกยรต

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย กรงเทพมหานคร

2

การจดการการศกษาของสาธารณรฐสงคโปร

ชามาภทร สทธอ านวย 1

1. ความน า

สงคโปรหรอชอทางการคอ สาธารณรฐสงคโปร (Republic of Singapore) เปนนครรฐทตงอยบน

เกาะในเอเชยตะวนออกเฉยงใต มพนทประมาณ 715.8 ตารางกโลเมตร หรอขนาดเทากบเกาะภเกต

ของประเทศไทย มพรมแดนอยระหวางประเทศมาเลเซยและอนโดนเซย เนองจากสงคโปรเปนประเทศท

มพนทขนาดเลกประกอบกบมการเจรญเตบโตอยางรวดเรวทาใหเกดปญหาเรองประชากรหนาแนนเปน

อนดบ 2 ของโลก ปจจบนมประชากรประมาณ 5.31 ลานคน และมอตราการเกดเฉลยรอยละ 2.5

ประชากรประกอบดวยชาวจน (รอยละ76.5) ชาวมาเลย (รอยละ13.8) ชาวอนเดย (รอยละ8.1) และอนๆ

(รอยละ1.6) (Department of Statistics Singapore, 2556) โดยประชาชนนบถอศาสนาพทธ (รอยละ

42.5) อสลาม (รอยละ 14.9) ครสต (รอยละ 14.6) ฮนด (รอยละ 4) และไมนบถอศาสนา (รอยละ 25)ม

ภาษาราชการทงสน 3 ภาษา คอ องกฤษ จน มลายและทมฬ

สงคโปรเปนประเทศทพฒนาแลวประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใต และมฐานะทาง

เศรษฐกจและการเงนทมงคงทสดประเทศหนงในโลก เพราะสงคโปรเนนพฒนาเศรษฐกจดานการคา

โดยเปนประเทศพอคาคนกลางในการขายสนคาและเปนทาเรอขนสงสนคาปลอดภาษมทาเรอทมการ

ขนสงสนคามากเปนอนดบสามของโลกและทนสมยทสดในโลกรายไดเฉลยของประชากรวดจาก GDP

ในป พ.ศ. 2555 ตอหวสงถง 65,048 ดอลลารสงคโปร หรอประมาณ 1,500,000 บาทตอคนตอป

(Department of Statistics Singapore, 2556)นอกจากนธนาคารโลกไดจดใหสงคโปรอยในลาดบหนง

ของประเทศในภมภาคเอเชยและลาดบ 2 ของโลกทมสภาพแวดลอมทเอออานวยตอการลงทนและจดตง

ธรกจสงทสดสงคโปรมอตราการวางงานในป พ.ศ. 2556 เทากบรอยละ 2.6

สงคโปรปกครองดวยระบอบประชาธปไตยแบบรฐสภาทมสภาเดยว มประธานาธบดเปนประมข

ของรฐ ซงมวาระ 6 ป และนายกรฐมนตรเปนผนารฐบาลและหวหนาฝายบรหารซงมวาระ 5 ป สงคโปร

แบงเขตการปกครองออกเปน 5 เขต แตละเขตปกครองโดยนายกเทศมนตร (Mayors) และมกรรมการ

สภาทองถน(Community Development Councils) ประมาณเขตละ 12-80 คนเพอดแลในเขตตางๆ

1 กรรมการผจดการ บรษท เพลยแอนดมวสค จากด;นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการ

การศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

3

ประกอบดวยเทศบาลภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคตะวนตกเฉยงเหนอ ภาคตะวนออก

เฉยงใต และภาคตะวนตกเฉยงใตประชาธปไตยของสงคโปรทมความแตกตางจากแนวคดตะวนตก คอ

เนนคานยมเอเชย (AsianValues) หรอประชาธปไตยวถทางเอเชยทใหอสรภาพในลกษณะทจากด คอ

มการใชอานาจของรฐอยางเดดขาดในการควบคม สทธ เสรภาพของพลเมองอยางเขมขนโดยปราศจาก

การใชความรนแรงทางกายภาพ แตใชผานกลไกชนดตางๆ เชน การครอบงาทางอดมการณ แนวคด

เรอง ‚ประชาคมนยม‛ (Communitarianism) ทเชดชความเปนชาตเหนอกวาปจเจกบคคลเพอรณรงค

เรองความสามคคเปนหนงเดยวและความมนคงของรฐและใหเสรภาพทางเศรษฐกจอยางเตมท ใน

ขณะเดยวกนกยดถอแนวคดและการดารงชวตแบบขงจอ ทเนนสถาบนครอบครวคอรากฐานทแทจรง

ของสงคมและสนบสนนจารตทใหประชาชนผนอยเคารพผใหญ โดยสรปแลว สงคโปรจดเปนประเทศทม

ความมนคงทางการเมองมากทสดประเทศหนงของโลก เพราะมรฐบาลทมเสถยรภาพมากไมมการ

แทรกแซงจากอานาจนอกระบบ มรฐบาลทครองอานาจมาจากพรรคเดยวตงแตประกาศอสรภาพ ในป

พ.ศ. 2508 คอ พรรคกจประชา (People’ Action Party หรอ PAP) สงผลใหนโยบายการบรหารประเทศ

ตอเนองสงผลดตอประเทศทงในระยะสนและในระยะยาว

2. การศกษา

สาธารณรฐสงคโปร ไดชอวา มระบบการศกษาทดทสดแหงหนงของโลก การบรหารการศกษา

ของสงคโปรมกระทรวงศกษาธการ (Ministry of Education) เปนหนวยงานสงสดในการวางแผนและการ

นาแผนไปสการปฏบตสงคโปรกาหนดการศกษาขนพนฐานทงสน 12 ป สาหรบการศกษาภาคบงคบใช

อายเปนเกณฑ ตงแต 6-15 ป อตราการรหนงสอของประชากรทมอาย 15-24 ป รอยละ 99.8 และอตรา

การรหนงสอของประชากรทมอายตงแต 15 ปขนไปเทากบรอยละ 96

ในป 2554 สงคโปรมโรงเรยนระดบประถมศกษา จานวน 174 โรง โรงเรยนระดบมธยมจานวน

154 โรง โรงเรยนผสมหลายระดบ จานวน 15 โรง และโรงเรยนทางเลอกอนๆ ในระดบเตรยมอดมศกษา

จานวน 13 โรง รวมทงสน 356 โรงเรยน ในจานวนน สามารถแบงเปนโรงเรยนทควบคมโดยรฐของทก

ระดบทงสน 266 โรง โรงเรยนทไดรบการอดหนนจากรฐบาลทงสน 76 โรง โรงเรยนแบบอสระ (

Independent)จานวน 8 โรง โรงเรยนอสระแบบพเศษ (Specialized Independent) จานวน 4 โรงและ

โรงเรยนแบบพเศษ (Specialized) จานวน 2 โรงในจานวนนแบงเปนนกเรยนในระดบประถมศกษา

ทงสน จานวน 251,165 คน นกเรยนระดบมธยมตนจานวน 189,735 คน และ ระดบเตรยมอดมศกษา

ทกแผนทงสนจานวน 57,663 คน รวมนกเรยนทกระดบจานวน 498,563 คน

4

3. นโยบายการศกษา

ดวยวสยทศนและนโยบายการจดการศกษาของสงคโปรทโดดเดนทาใหการศกษาของ

สาธารณรฐสงคโปรกาวรดหนาไปกวาประเทศอนๆ ในภมภาค และยงเปนประเทศทมการปรบปรง

นโยบายทางการศกษาอยางตอเนองเพอทนตอการเปลยนแปลงของวทยาการใหมๆ ของโลก จะเหนได

จากการจดระเบยบการศกษาขนอยางเปนระบบครงแรกเมอป พ.ศ. 2490 และไดเรมปฏรปการศกษา

อยางจรงจงตงแตป พ.ศ. 2508 โดยเปาหมายแรกคอการปฏรปการบรหารจดการโรงเรยน ตอมาในชวง

ปพ.ศ. 2508”2512 รฐบาลไดทาการกาหนดหลกสตรระดบชาตขนเปนครงแรก โดยใหมการใชสอง

ภาษาในโรงเรยน คอ ภาษาองกฤษและภาษาแม โดยใชภาษาองกฤษเปนภาษาราชการและใชภาษาแม

เพอดารงไวซงวฒนธรรมของตน ชวงป พ.ศ. 2513”2523 ไดทาการปฏรปหลกสตรสองภาษาใหม โดย

ไดทาการวางหลกสตรใหมและออกแบบสอการสอนใหเหมาะสมตอการเรยนวชาทตองใชภาษาองกฤษ

ในการสอสาร ชวงป พ.ศ. 2524”2533 สรางความเปนเลศในดานหลกสตรและนวตกรรม ปรบหลกสตร

ใหมความยดหยนมากขน ใชนวตกรรมการสอนแบบใหมเพอกระตนใหเดกมความสนใจเรยนรและม

ทกษะในการคดและแกปญหาและยงมการสงเสรมเดกทมความสามารถพเศษมากขน เชน ดานศลปะ

และดนตร

ชวงป พ.ศ. 2540 นบเปนจดเปลยนสาคญทางการศกษาของประเทศสงคโปรอกชวงหนง โดย

นายโกะ จก ตง (Goh Chok Tonk) ขณะดารงตาแหนงรองนายกรฐมนตรในขณะนน ไดประกาศ

วสยทศนทางการศกษาแหงชาตทมงเนนใหประเทศสงคโปรเปนสงคมแหงการเรยนรและมโรงเรยนท

เนนสอนใหนกเรยนเปนนกคด หรอทรจกกนในนาม ‚Thinking Schools, Learning Nation‛ (TSLN)

ภายใตรมวสยทศน TSLN นเอง ททาใหเกดนโยบายตางๆ ตามมามามาย อนลวนตอมผลตอการ

ปรบปรงปฏรประบบการศกษาทงสน สงทไดเหนอยางเปนรปธรรมกคอการเปลยนกระบวนทศนทาง

การศกษาใหมจากการมนเนนประสทธภาพของการศกษา (Efficiency-driven paradigm) เปนกระบวน

ทศนทมงเนน ความสามารถของนกเรยน (Ability-Driven Paradigm) โดยทมงเนนใหระบบการศกษา

ใหมสามารถชวยพฒนาศกยภาพของนกเรยนใหไดสงสดเทาทแตละคนจะม

ลาสดในปพ.ศ. 2547 รฐบาลนาโดยนายล เชยน ลง(Lee Hsien Loong) นายกรฐมนตรได

ประกาศวสยทศนใหมดานการศกษาทสอดคลองไปกบวสยทศน TSLN หรอทรจกกนในวล ‚Teach

Less, Learn More‛ (TLLM) ทเนนการสอนใหนอยลงแตใหนกเรยนเกดการเรยนรมากขน และนาไปส

การปฏบต นบเปนการเปลยนแปลงรปแบบการเรยนการสอนจากทเนนปรมาณสการเรยนการสอนเปน

การเนนคณภาพการสอน โดยเชอวา การสอนทเนนปรมาณไมสามารถนานกเรยนเขาสกระบวนการ

เรยนรไดอยางเพยงพอ (Passive learners) ไมสามารถจดประกายความอยากรอยากเหน กระบวนการ

5

สอนดงกลาวน ชวยใหโรงเรยนและครสามารถเขาไปถงแกนของการเรยนการสอนวา การสอนนสอนเพอ

อะไร สอนอะไร และสอนอยางไร ดวยกระบวนการสอนแบบ TLLM จะไมเนนการเรยนการสอนและการ

วดผลแบบเดยวเพอทใชกบคนหมมาก แตเปนการออกแบบการสอนและการวดผลทมความแตกตางตาม

ความพรอมและความสนใจของผเรยน เพอใหเกดผลตอการเรยนรตลอดชพเนนการเรยนผาน

ประสบการณตรง สรางประสบการณการเรยนรแบบองครวม (Holistic learning) ทเนนสรางผเรยนทม

ลกษณะเฉพาะตน สามารถกาวไปสการพฒนาความเปนเลศในดานตางๆ ทแตละคนถนด มคณลกษณะ

อนพงประสงคและประสบความสาเรจในอนาคต

4. ระบบการศกษา

ระบบการศกษาของสงคโปรแบงออกเปน

1) ระดบกอนวยเรยนซงรวมถงการศกษาในชนอนบาลและสถานรบเลยงเดก(อาย 3-6 ป)

โรงเรยนอนบาลอยในความควบคมของกระทรวงศกษาธการสวนสถานรบเลยงเดกอยในความดแลของ

กระทรวงพฒนาสงคม

2) ระดบประถมศกษา(อาย 7-12 ป)ประกอบดวยการเรยนชนประถมตอนตน (Foundation

Stage) 4 ป ตงแตชนประถมศกษาปท 1-4 และชนประถมศกษาตอนปลาย (Orientation Stage) อก 2

ป ในชนประถมศกษาปท 5-6 การจบการศกษาในระดบน นกเรยนทกคนตองสอบ PSLE ในชน

ประถมศกษาปท 6 เพอเปนเกณฑในการเลอกแผนการเรยนในระดบมธยมศกษา

3)ระดบมธยมศกษามใหเลอก หลกๆ 3 แผนคอ

3.1) แผนเรงรด (Express Course) จะใชเวลาเรยนเพยง 4 ป (อาย 13-16 ป) เปนนกเรยนทได

คะแนนสงสดรอยละ 10 แรกของการสอบ PSLE ทงน นกเรยนในแผนการเรยนพเศษจะตองสอบ

Singapore-Cambridge General Certificate of Education ‘Ordinary’ (GCE ‘O’ Level) เมอเรยนครบ

4 ป

3.2)แผนการเรยนปกต (Normal Academic Course) ใชเวลาเรยน 5 ป และจะตองสอบ

Singapore-Cambridge General Certificate of Education ‘Normal’ (GCE ‘N’ Level) เมอถงปท 4

กอน แลวจงจะสามารถสอบ GCE ‘O’ Level เมอเรยนจบปท 5

3.3) แผนการเรยนสายเทคนค (Normal Technical Course) ใชเวลาเรยน 4 ปเพอสอบ

GCE ‘N’ Level

นอกจากนตงแตป พ.ศ. 2549 เปนตนมา ระดบมธยมศกษายงมทางเลอกใหมเพมอก 3 แผน คอ

6

3.4) แบบพเศษ (Specialized Schools) เปน การเรยนผสมผสานดานเทคนคและ

อาชวศกษาทเนนทางดานเทคนคและการอาชวศกษาอยางเขมขนทสามารถปฏบตไดจรงเพอมงสสาย

อาชพ (อาย 13-16 ป)

3.5) แบบอสระพเศษ (Specialized Independent Schools)เปนแผนการเรยนสาหรบ

นกเรยนทมความสนใจเฉพาะทาง ทางดานดนตร ศลปะ และกฬา (อาย 13-16ป) จะใชเวลาเรยน 4 ป

และจะตองสอบ GCE ‘N’ Level และ

3.6) แบบบรณาการ (Integrated Programme) เปนแผนทรวมการเรยนระดบชนมธยมตนและ

ระดบเตรยมอดมศกษาไวดวยกน (อาย 13-18 ป) ใชเวลาเรยน 4-6 ป และจะตองสอบ GCE ‘O’ Level

เพอจบการศกษา

4)ระดบเตรยมอดมศกษา (อาย 16-19ป) มใหเลอกทงสน 3แผนยอย ในสถาบนตางๆ คอ

4.1) แผนการเรยนในวทยาลยชนตน(JuniorCollege)หรอสถาบนกลาง(Centralized institute)

เมอนกเรยนสอบ GCE ‘O’ Level ไดสาเรจแลว นกเรยนสามารถสมครเขาศกษาตอในวทยาลยชนตน

เปนเวลา 2 ป หรอศกษาทสถาบนกลางการศกษา เปนเวลา 3 ป เพอเตรยมศกษาตอระดบมหาวทยาลย

โดยนกเรยนจะตองสอบ GCE ‘A’ Level เพอสอบเขามหาวทยาลย

4.2) แผนการเรยนในโรงเรยนโพลเทคนค (Polytechnics)เมอนกเรยนสอบ GCE ‘O’

Level ไดสาเรจแลว นกเรยนสามารถสมครเขาศกษาตอในโรงเรยนโพลเทคนค เปนเวลา 3 ป มงเนนให

สามารถไปประกอบอาชพในอนาคต เชน วศวกรรม บรหารธรกจ การสอสารมวลชน การออกแบบดไซน

เทคโนโลยสารสนเทศ และหลกสตรเฉพาะทางอยางเชน การวดสายตา วศวกรรมทางทะเล การศกษา

เกยวกบการเดนเรอ พยาบาล การเลยงดเดกออน และการทาภาพยนตร นกเรยนทจบการศกษาในจาก

โพลเทคนคเปนทนยมของบรษทตางๆ เมอจบจะไดวฒระดบอนปรญญา(Diploma) และสามารถเขา

เรยนตอในระดบมหาวทยาลยได

4.3) แผนการเรยนในสถาบนเทคนคศกษา (Institute of Technical Education ” ITE) เปน

อกหนงทางเลอกของนกเรยนทจบจากชนมธยมศกษาตอนตน และตองการพฒนาทกษะดานเทคโนโลย

และความรทางอตสาหกรรมแขนงตางๆนอกจากโปรแกรมฝกอบรมเตมเวลาสาหรบนกเรยนทจบจากชน

มธยมศกษาแลว (อาย 16-19 ป) จะใชเวลาเรยน 1-2 ป

5) ระดบมหาวทยาลย (Universities) มหาวทยาลยในสงคโปรม 4 แหง ดวยกนไดแก

1)National University of Singapore (NUS) 2) Nanyang Technological University (NTU) 3)

Singapore Management University (SMU) และ 4) Singapore University of Technology and

Design (SUTD)

7

5. การบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

สงคโปรมการจดโครงสรางการบรหารสถานศกษาออกเปน 4 ระดบคอ

ระดบรฐ รฐบาลสงคโปรโดยกระทรวงศกษาธการเปนผกาหนดนโยบายและวางแผนสการ

ปฏบตใน 3 หนวยงาน คอ 1) Professional Wings เปนหนวยงานทรบผดชอบทางดานวชาการ2)

Policy Wings เปนหนวยงานทรบผดชอบดานนโยบายการศกษา และ 3) Service Wings เปน

หนวยงานทรบผดชอบดานงานบรการดานการศกษาตางๆ โดยรฐจะเปนผกาหนดหลกสตรแกนกลาง

(National Curriculum) ทใชในระดบการศกษาขนพนฐานแกทกโรงเรยน รวมถงการดแลเรองการสอบ

และการประเมนผลระดบชาตทง 3 ระดบ คอ เมอจบชนประถมศกษา มธยมศกษา และเตรยม

อดมศกษาอกดวย

ระดบเขตพนทการศกษา (Zonal branch) ไดรบการมอบอานาจใหมหนาทควบคมดแลกลม

โรงเรยน (School Clusters) ทอยในเขตเพอใหเปนไปตามวตถประสงคทรฐบาลไดตงขน วาไดเกดการ

ทางานรวมมอกนอยางด มการชวยเหลอกนในกลมอยางดหรอไม หวหนากลมไดปฏบตหนาทตามทควร

จะเปนหรอไม

ระดบกลมโรงเรยน(SchoolClusters) ทเกดจากการรวมกลมหลายโรงเรยนเขาดวยกน ม

วตถประสงคเพอใหความชวยเหลอซงกนและกนในดานวชาการและทศทางในการพฒนาบรหารจดการ

โรงเรยนปจจบนมการจดตงกลมทงสน 28 กลมครอบคลมทกโรงเรยนในประเทศ แตละกลมมโรงเรยนใน

เครอขายประมาณ 10-14 โรง บางกลมกประกอบดวยโรงเรยนระดบประถมศกษาทงหมด บางกลมก

ประกอบด วยโรง เ ร ยนหลายๆ ระดบมารวมกน แตละกล มจะมการเล อกหวหน า (Cluster

Superintendent) จากผบรหารโรงเรยนตางๆทมประสบการณทาหนาทประสานงานและชวยกาหนดทศ

ทางการบรหารจดการใหแกโรงเรยนในกลม โดยรฐไดจดสรรสรรงบประมาณรายปโดยตรงใหแกหวหนา

กลมเพอใชในการบรหารจดการ พฒนา ดแล ชวยเหลอ และแนะนาโรงเรยนในกลม รฐบาลจบตามอง

ความสามารถของหวหนากลมวามสมรรถภาพเชนไร ใชงบประมาณไดอยางมประสทธภาพหรอไม หาก

เปนไปดวยดรฐกจะมองอานาจความรบผดชอบใหหวหนากลมมากขน พรอมใหอานาจในการปกครอง

ดแลโรงเรยนของหวหนากลมเองไดอยางมอสระกวาโรงเรยนอนๆ

ระดบสถานศกษา สถานศกษาเปนหนวยงานยอยทสดในการจดการศกษาทมระดบอสระใน

การจดการตางกน หากเปนโรงเรยนแบบอสระ (Independent Schools) และ โรงเรยนปกครองตนเอง

(Autonomous Schools) จะมอสระในการดแลเรองการบรหารจดการบคคลากร การเงน และวชาการ

บางสวน เชน การเลอกแบบเรยน และปรบหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของผเรยนมากกวา

8

โรงเรยนอนโดยโรงเรยนเหลานจะตองมการจดตงคณะกรรมการบรหารโรงเรยนขนโดยไดรบการอนมต

จากกระทรวงศกษาธการเสยกอน

อยางไรกตาม ตงแตป พ.ศ. 2540 เปนตนมาทไดมการประกาศวสยทศนทางการศกษา TSLN

และ TLLM รฐบาลไดพยายามทจะเปดโอกาสใหโรงเรยนอนๆ มความยดหยนในการจดการเรยนการ

สอนใหเหมาะกบความตองการของนกเรยนมากยงขน

5.1 การบรหารวชาการ

แตเดมนนการควบคมทางดานวชาการของสงคโปรมความเขมขนอยางมาก เนองจากมการสราง

หลกสตรแหงชาตและเพอตองการควบคมคณภาพการศกษาใหไปในทศทางเดยวกน แตดวยวสยทศน

ของนาย ล กวน ย อดตนายกรฐมนตร ทาใหรฐบาลเรมมองเหนความสาคญของความคดสรางสรรคและ

การสรางนวตกรรมใหมๆ โดยเชอวารฐควรใหอสระแกโรงเรยนในการคดรเรมสรางสรรคสงใหมๆ จงได

เรมทาการปฏรปการศกษาอนเปนผลใหเกดการเปลยนแปลงหลายประการขนในเวลาตอมา ปจจบน

รฐบาลไดปฏรปการศกษาและประกาศนโยบายทอนญาตใหแตละโรงเรยนสามารถพฒนาและปรบปรง

ดานวชาการกนเองมากยงขน รปธรรมทเหนไดจากการปฏรปดานวชาการกคอ มการปรบปรงระบบการ

จดลาดบโรงเรยน (School Ranking System) เพมวสดและสอการสอน ลดขนาดชนเรยนใหมจานวน

นกเรยนนอยลง ปรบรายวชาใหเหมาะสมกบความตองการของนกเรยน ลดเนอหาลงในแตละวชา และ

ใหผปกครองเขามามสวนรวมมากยงขน

การพฒนาหลกสตร

รฐบาลไดจดตงศนยการพฒนาภาวะผนาทางการศกษา (Education Leadership

Development Center) เพอใหความชวยเหลอแกผบรหารสถานศกษาโรงเรยนในการปรบปรงหลกสตร

ใหสอดคลองกบความตองการของนกเรยนและผปกครอง และไดใหอานาจครใหญทจะปรบปรงหลกสตร

ทเหมาะสมกบบรบทของตนเองมากยงขน และสามารถเลอกแบบเรยนไดเอง แตกยงคงตองจดหลกสตร

ใหสอดคลองกบหลกสตรแหงชาต

การจดการเรยนการสอน

จากการทรฐบาลไดประกาศวสยทศนใหมทางการศกษา ‚Teach Less, Learn More‛

ทาใหครมอสระในการพฒนาวธการสอนของตนไดมากขนและใหนาสนใจยงขน โดยปรบปรงวธการสอน

จากการเปนผ “ให” สการเปน “ผอานวยความสะดวก” ในชนเรยน วางแผนการสอนทเนนไปในรปแบบ

โครงการมากขน และเนองจากมการลดเนอหาการสอนในแตวชาลงทาใหครผสอนมเวลาวางขนรอยละ

10-20ซงเวลาวางทเกดขนน เรยกวา ‚White Space‛ ทจะชวยใหครมเวลาเพอการคนควาทดลองการ

สอนและการทดสอบรปแบบใหมทเหมาะสมกบนกเรยนของตนมากขน ดวยวธการน เองชวยใหครได

9

พฒนาคณภาพการสอนและมปฏสมพนธทดระหวางครและนกเรยน อนเปนผลใหนกเรยนตอบสนองและ

มสวนรวมในการเรยนรมากกวาเดม นอกจากนรฐบาลไดกาหนดใหครใชเวลาอยางนอยสปดาหละ 2

ชวโมงเพอรวมปรกษาหารอกนดานการวางแผนการสอนและการรวมมอกน และอก 1 ชวโมงตอสปดาห

เพอสะทอน อภปราย เกยวกบแผนการสอนของตนกบทม

การประเมนผลการเรยน

นโยบายในการวดปละประเมนผลการเรยนของของสงคโปรไดคอการทจะพยายามสราง

สมดลระหวาง การวดผลการเรยนร (Assessment of Learning) ทบอกผลคะแนนผลสอบของนกเรยนวา

นกเรยนทาคะแนนสอบไดดเทาไหร เขาใจบทเรยนดหรอไมและ การวดผลเพอการเรยนร (Assessment

for learning) เพอหาวธทจะพฒนานกเรยนจากทเปนอย การวดผลโดยการสอบเดมๆ เชน การเลอก

คาตอบทถกตอง สาหรบนกเรยนตงแตระดบเตรยมอดมศกษาขนไป จะมการวดประเมนผลในรปแบบ

โครงงานเพอดทกษะและความเขาใจในเนอหาวชานน

นอกจากนสาหรบนกเรยนระดบประถมศกษา รฐบาลไดเนนใหโรงเรยนใชการวด

ประเมนผลในรปแบบทตางไปจากการเขยนคาตอบลงไปในกระดาษอกดวย โดยวดและประเมนดวยการ

ดพฒนาการองครวมของเดก ซงจะชวยใหโรงเรยนสามารถวดผลกระบวนการเรยนรของเดกและ

สามารถสะทอนภาพสมรรถนะในการเรยนรใหแกผปกครองไดเขาใจมากขน

นอกจากนรฐบาลสงคโปรไดจดทาระบบทใหขอมลผลการทดสอบระดบชาต (National

Test) ของนกเรยนแตละคนผานระบบออนไลนเพอทหนวยงานตางๆ จะสามารถคานวณหาผลสมฤทธ

ทางการศกษาของนกเรยนในชวงเวลาหนงๆ ไปใชวเคราะหในเชงลกได ทาใหรฐบาลไดมขอมลเพอใช

ในการกาหนดทศทางการศกษาทเหมาะสม และศกษาสวนทตองการปรบปรงได สาหรบระดบ

สถานศกษาเองนน ครและหวหนาครกสามารถเขาไปในระบบออนไลนเพอศกษาขอมลของนกเรยน

ตนเองและของกลมโรงเรยนของตนได (School Clusters) ชวยใหครสามารถใชขอมลเพอการวจยและ

ปรบปรงวธการสอนของตน นอกจากน ยงมโปรแกรมทเรยกวา การสนบสนนการเรยนร (Learning

Support Program: LSP) ทชวยใหครวางแผนการสอนใหเหมาะสมกนคะแนนนกเรยนในแตละคน โดยด

จากผลการสอบของนกเรยนอยางตอเนอง และขอมลของนกเรยนทงหมดรฐบาลสามารถเขาไปดและให

การชวยเหลอนกเรยนในดานทมความจาเปน สามารถนามาใชวเคราะหเปรยบเทยบก บเกณฑ

เปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmarking Studies) เพอวเคราะหจดออนจดดอยของระบบการศกษาของ

ประเทศและขบเคลอนนโยบายใหมๆ เพอแกไขจดออนของการศกษา

10

5.2 การบรหารงบประมาณ

งบประมาณเพอการศกษาสาหรบปงบประมาณ 2555 เทากบ 10.5 พนลานดอลลารสหรฐ

เทากบรอยละ 3.3 ของ GDPหรอประมาณรอยละ 22.7 ของงบประมาณรายจายทงหมดของรฐบาลแมวา

ในปงบประมาณ 2013 รฐบาลสงคโปรดาเนนนโยบายเกนดลในการขบเคลอนประเทศดวยการเกนดล

ประมาณรอยละ 0.7 ของ GPD หรอประมาณ 2,400 ลานดอลลารสงคโปร และดวย ความเชอวา

ประชาชนคอ สมบตทมคณคาทสดในประเทศ และการใหความสาคญกบการศกษาเปนอยางมาก รฐบาล

จงไดเพมงบประมาณคาใชจายทางการศกษา ในปงบประมาณ 2013 เปนรอยละ 11.6 ของรายจาย

ทงหมดของประเทศ หรอประมาณ 1,100 ลานดอลลารสงคโปร โดยในสวนทเพมขนไดเพมใหกบการ

ลงทนกบมหาวทยาลยของรฐ และเพมคาจางใหกบบคคลากรทางการศกษาในระบบ

5.3 การบรหารงานบคลากร

เดมรฐบาลคมอานาจในการบรหารบคคล รบผดชอบกาหนดนโยบายดานมาตรฐานครและบคคล

กรทางการศกษาเอง ผานการทางานของ 3 หนวยงานดงทไดกลาวไปขางตน ปจจบนนรฐบาลไดเรมท

จะเพมอานาจของโรงเรยนทางดานบคคลกรใหมากขน โดยการมอบอานาจใหโรงเรยนมอสระในการ

บรหารงานบคคลดวยตนเอง เชน การอนญาตใหโรงเรยนจางบคคลกรชวคราวไดในยามเรงดวน จดจาง

ตาแหนงทเกยวกบธรการและครได และอนญาตใหมการเพมตาแหนงทเรยกวา ผบรหารแผนการเรยน

รวม (Co-Curricular Program Executives: CCPE) เพอทจะมาชวยแบงเบาภาระงานในสวนของครทจะ

ใหครมเวลาในการเตรยมการสอนทมากขน นโยบายตางๆ ทออกมาในภายหลงชวยใหโรงเรยนสามารถ

ทางานไดอยางคลองตวมากขนแตยงคงตองอยในขอบเขตทกระทรวงกาหนดให

เกณฑในการรบครเขาเปนขาราชการ จะคดเลอกจากนกศกษาครผทจบดวยคะแนนสงสดรอยละ

33 ของแตละรน ครทกระดบชนจะตองจบตรงสาขาวชาทสอน ครประมาณรอยละ 10-15 ทไดรบบรรจ

ในทกๆ ป จะไดรบทนการศกษาและรางวลอนเปนเครองแสดงถงความสามารถ ทเปนผลใหไดรบ

ผลตอบแทนทดกวา ครทกคนจะตองผานการสมภาษณและคดเลอกจากคณะครใหญผมประสบการณ

ครทจบใหมจะตองเขาโปรแกรมเพอฝกหดการสอนโดย National University of Education (NIE) และ

ในขณะทเขารบการอบรม ระหวางเปนครฝกหดกยงจะไดรบเงนเดอนทสงอกดวย ทมนโยบายเชนน เพอ

มใหครตองเปรยบเทยบกบการทางานสายอาชพอนทไดรบเงนเดอนสงทนททเรยนจบแสดงใหเหนถง

การใหความสาคญกบวชาชพครทถอเปนวชาชพชนสงในสงคโปร

นอกจากนแลว ในแตละป ครในระบบทกคนจะตองเขารบการอบรมอยางตอเนองไมตากวา 100

ชวโมง ยงผานการอบรมมากเทาไหร ครกจะยงไดรบโอกาสเจรญกาวหนาในสายวชาชพมากเทานน

11

รวมถงบคลากรทางการศกษาทกคนกตองไดรบการอบรมดวยเชนกน โดยมการวางแผนการอบรมใหแต

ละคนอยางตอเนอง

5.4 การบรหารงานทวไป

การนเทศ

สงคโปรเปนประเทศทยดมนในคณภาพ และเพอทจะพฒนาประเทศใหทนกบการกาวส

ศตวรรษท 21 สงคโปรจงมงเนนใหนกเรยนมทกษะทจาเปนในการแขงขนระดบประเทศมากขน จง

มงเนนในเรองการพฒนาคร บคคลกรทางการศกษา และผบรหารและบคลากรในระบบมากยงขน รฐบาล

ไดจดตงหนวยงานและองคกรเพอเขามาใหความชวยเหลอครและโรงเรยนในรปแบบตางๆ เพอให

สอดคลองตามวตถประสงคทตงไว เชน มการจดตง Academy of Singapore Teachers เขามาเพอชวย

ยกระดบความเปนมออาชพทางการศกษาแกครในดานตางๆ มการจดตง สถาบนครพลศกษาและกฬา

(Physical Education and Sports Teacher Academy: PESTA) จดตงสถาบนการเรยนรของครดาน

ศลปะ(Singapore Teachers’ Academy for the Arts:STAR) และจดตงสถาบนภาษาองกฤษแหง

สงคโปร (English Language Institute of Singapore:ELIS) เพอเขามาชวยเรองภาษาของครเปนตน

เปนตน

การมสวนรวมของผปกครอง

รฐบาลสงคโปรเชอวาผปกครอง คอบคคลสาคญตอการเรยนรของเดก เพราะการเรยนร

สามารถเกดขนไดทงทโรงเรยนและทบาน ผปกครองจะสามารถเขามาชวยเตมเตมใหเกดการศกษาแบบ

องครวม และสรางบรรยากาศการเรยนรทดใหกบนกเรยน รฐบาลจงสนบสนนการเขามามสวนรวมของ

ผปกครอง โดยกระตนใหผปกครองเขามามสวนรวมและรบรในกจกรรมตางๆ ของโรงเรยน

การน าเทคโนโลยมาใช

สงคโปรไดมการบรรจวชา ICT เขามารวมไวในหลกสตรโดยใหมการใชคอมพวเตอร

และเทคโนโลยในการสอสารเขามารวมอยกบการเรยนการสอนทกวชา โดยมวตถประสงคเพอทจะ

ยกระดบประสบการณเรยนรของนกเรยนและสรางใหนกเรยนมความคดสรางสรรค จนสามารถสราง

นวตกรรมใหมๆ ใหกบประเทศได รฐบาลไดเพมงบประมาณเพอใหเกดการนาเทคโนโลยเขามาในชน

เรยน มการทดลองตงโรงเรยนอนาคต (Future Schools) โดยไดรบความรวมมอจากบรษทเอกชนใน

ภาคการผลต ในการทจะนาเทคโนโลยเขามาเปนองคประกอบในชนเรยน เพอใหเกดการเรยนรทสมจรง

และใชงานไดทนททจบการศกษา

12

6. ความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษา

6.1 คร

กระทรวงศกษาธการมกลยทธเยยมยอดในการดงผทมความรความสามารถเขาเปนครในระบบ

ใหการอบรมทด เตรยมโอกาสทางดานอาชพทดใหกบครเหลานน จงทาใหสามารถดงครดๆ เขามาใน

ระบบเปนจานวนมากและปเสนทางอาชพใหอยางดมการรองรบการเจรญเตบโตของครสระดบทสงขน

ใหสวสดการทด เช น คร ใหญทท างานครบ 6 ปก จะ มสทธ ไดลาพกรอนนานถ ง 2 เดอน

กระทรวงศกษาธการไดเสนอโครงการเพอเขาไปจดการดแลวชาชพคร ทเรยกวา แผนการพฒนาวชาชพ

และความกาวหนาในอาชพ(Education Service Professional Development and Career Plan:

EduPac) ตงแตปพ.ศ. 2544 ดวยโครงการนจะเปดโอกาสใหครไดเหนชองทางการเจรญเตบโตในสาย

อาชพของตน ไมวาจะเปนในสวนทเปนสายการสอน สายการบรหาร หรอผชานาญการดานตางๆ

สงคโปรเปนหนงในประเทศจานวนนอยทใหคาตอบแทนครโดยดจากผลงาน (Performance-based

Compensation) ในขณะทประเทศสวนใหญวดผลงานจากอายงาน (Seniority-based Compensation)

ซงชวยใหครมกาลงใจทจะทาผลงานใหดอยางสมาเสมอดวยการดแลครทดทาใหรฐบาลสามารถเพม

แรงงานครเขาในระบบรอยละ 30 ในชวง 10 ปทผานมา

6.2 ความร

ประเทศสงคโปรไดรบการจดอนดบคณภาพทางการศกษาจากหลายสานกวา เปนหนงใน

ประเทศทมระบบการศกษาทมประสทธภาพสงเปนอนดบตนๆ ของโลก The McKinsey Report ให

เหตผลวา ปจจยสนบสนนประการสาคญทสดทสงผลตอคณภาพการศกษาของสงคโปรกคอ คณภาพคร

และคณภาพการสอนทอยในระดบทดเยยม รายงานจาก The Global Competitiveness Report ทจด

อนดบใหระบบการศกษาของสงคโปรได เปนอนดบหนงในเรองการผลตประชากรท มความร

ความสามารถ และพรอมทจะเขาสโลกแหงการแขงขนมากทสด ทงหมดน เพราะรฐบาลไดวางแผนการ

พฒนาประชากรอยางเปนระบบและมความตอเนอง โดยไดตงเปาผลสมฤทธในการเรยนรในวชา

คณตศาสตรและวทยาศาสตรไวอยางสงมากในทกระดบการศกษา และปพนฐานทางดานภาษาให

นกเรยนผานระบบการเรยนแบบสองภาษา ชยชนะและรางวลทรฐบาลไดรบกคอ ผลคะแนนดเยยมจาก

เกณฑการเปรยบเทยมสมรรถนะจากหนวยงานตางๆ เชน Mathematics and Science Study

(TIMSS)หรอ Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS) และรวมถง The

Programme for International Student Assessment (PISA) ดวย

13

6.3 เทคโนโลย

รฐบาลของประเทศสงคโปรมวสยทศนทจะสรางประเทศเปนสงคมแหงการเรยนร (Knowledge-

based Society) ตามวสยทศนทางการศกษา ‚Thinking Schools, Learning Nation‛จงไดทมเท

งบประมาณทางการศกษามหาศาล เพอทจะผลกดนใหเกดการเรยนรอยางจรงจงในโรงเรยน โดยไดนา

เทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆทางการศกษาเขามาใช หนงในโครงการทรฐบาลไดปฏบตอยางเปน

รปธรรมกคอ โครงการ Flexible School Infrastructure (FlexSI) ปพ.ศ. 2548 เพอชวยใหครระดบ

ประถมศกษาและมธยมศกษาสามารถมสอการสอนในรปแบบใหมใชอยางเพยงพอ รฐบาลจงไดอนมต

งบประมาณแตละโรงเรยนในระดบประถม โรงเรยนละ 7.7 ลานบาท และโรงเรยนในระดบมธยมโรงเรยน

ละ 8.8 ลานบาท เพอทจะนามาใชเพอปรบปรงสภาพแวดลอมนอกหองเรยนใหเปนแหลงเรยนร

นอกเหนอจากในหองเรยน ดวยงบประมาณโครงการน โรงเรยนสามารถพจารณานางบมาใชตามความ

ตองการของนกเรยน เชน สรางโรงละคร สระนาในเพอเรยนรระบบนเวศน หรอ อนๆ ทเปนประโยชนตอ

การเรยนรใหมๆ

7. จดเดนของการบรหารจดการสถานศกษา

1) ประเทศสงคโปรเปนประเทศทมเสถยรภาพทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมสงทสดแหง

หนงของโลก แมวาจะเปนประเทศทเลกทสดประเทศหนงของโลกและไมมทรพยากรธรรมชาตมากมาย

เหมอนประเทศอน แตมรฐบาลทมเสถยรภาพและใหความสาคญตอการพฒนาคน โดยเชอวาประชาชน

คอทรพยากรทมคาทสดของประเทศ ทาใหรฐออกนโยบายการศกษาทชดเจนสามารถปฏบตงานไดอยาง

ตอเนองจนบรรลวตถประสงค

2) ระบบการศกษาเปนแบบสองภาษา นกเรยนจะใชภาษาองกฤษเปนภาราชการและใชภาษา

แมในการเรยนรวฒนธรรมและสงคม ทาใหนกเรยนมความสามารถทางภาษา และสามารถสอสารกบสบ

คมโลกอยางไดเปรยบ

3) ใหการศกษาแบบกวางครอบคลมความสนใจของผเรยน (Broad-based Education)

ตอบสนองความสนใจ และลกษณะการเรยนรทแตกตางของนกเรยน (Learning Styles) จดประกายการ

เรยนร เพอใหผเรยนคนพบความสามารถในตนและสามารถพฒนาตนเองไดเตมศกยภาพทม และยง

เนนการเรยนรแบบองครวม (Holistic Education) ทชวยพฒนาความสามารถหลกของนกเรยนมองเหน

คณคาในตน และมความเปนตวของตวเอง พรอมกาวสโลกแหงการแขงขนในศตวรรษท 21โดยเนนสราง

ผนาทดใหกบโรงเรยน ปอนครทดใสระบบ ใชเทคโนโลยการสอสารเขามาชวยในการเรยนร และให

ผปกครองเขามามสวนรวมกนโรงเรยน

14

4) มโครงสรางการจดการศกษาทชดเจนคอ 4 ระดบ คอ ระดบกระทรวง ระดบเขต ระดบกลม

และระดบสถานศกษา แมจะอยในระบอบประชาธปไตยแตรฐบาลกใชรวมอานาจเบดเสรจในการ

ปกครองมานานโดยเฉพาะในชวงทวางรากฐานประเทศ ทาใหมการวางโครงสรางระบบการจดการท

เดดขาดชดเจน แตการรวมอานาจเบดเสรจกลบมผลด ทาใหรฐบาลสามารถขบเคลอนการศกษาไดอยาง

รวมเรวและมทศทางทชดเจน เกดความคลองตวในการบรหารจดการ

5) มรฐบาลมวสยทศนทางการศกษาทกาวไกลพยายามเอาชนะขอจากดของประเทศนานปการ

ไมวาจะเปนดานการขาดแคลนทรพยากรธรรมชาต พนทของประเทศมขนาดเลก ขาดแคลนทรพยากร

มนษย จงไดพยายามเอาชนะขอจากนเหลานโดยการผลกดนใหประชากรของตนมความรความสามารถ

พรอมทจะตอสกบการแขงขนจากประเทศอนๆรฐบาลสงคโปรจงใหความสาคญตอการลงทนในการสราง

คณภาพประชากรสการพฒนาการศกษาอยางเอาจรงเอาจง จงเปนผลดทไดใหความชวยเหลอและ

สนบสนนปจจยดานการเงนทางดานการศกษาอยตลอดเวลา ไมวาจะเปนชวงทเศรษฐกจทงทวปเอเชย

กาลงเผชญปญหาอยหนกเพยงใด สถาบนการศกษาและมหาวทยาลยในสงคโปรกยงคงไดรบการดแล

และสนบสนนทางดานการเงนอยางด

6) การกระจายอานาจทางการศกษาของสงคโปรนนมไดมเปาประสงคเพอการจากความ

รบผดชอบสระดบชนดาเนนการ แตมวตถประสงคเพอเพมประสทธภาพในการทางานของระบบ

การศกษาเปนหลก การจดการเชนนจะทาใหสงคโปรสามารถขบเคลอนการดาเนนงานของมหาวทยาลย

ใหสอดคลองกบ นโยบายระยะยาวในการจดการการศกษาระดบสงของรฐบาล (Higher Education)

แมวามหาวทยาลยจงถกมองวาเปนการใหบรการทางสงคมของรฐ ซงเนนการตอบสนองความตองการ

ของชาตมากกวาความตองการในการพฒนางานสายวชาการ มหาวทยาลยของสงคโปรจงเปนเพยง

หนวยงานหนงของรฐบาล มใชสถาบนทางการศกษาทจะสามารถปกครองตนเองได ลกษณะการ

กระจายอานาจจง เปนการแบงอานาจบางสวนใหแกสถานศกษาในการบรหารจดการ (De-

concentration) มากกวาทจะเปนการใหอานาจ (Privatization) หรอโอนอานาจ (Devolution) การบรหาร

จดการสสถานศกษา

7) มกลยทธทดในการดงคนเกงเขาสวชาชพคร ไมวาจะเปนเรองการใหผลตอบแทนทสงเปน

อนดบสองของอาชพทงหมด และมสวสดการทดแกบคคลกรทกระดบททางานในระบบการศกษา ม

องคกรทชวยวางแผนการเจรญเตบโตในสายอาชพคร การใหการอบรมครอยางตอเนองสการเปนมอ

อาชพทแทจรงรวมถงการใชระบบ Performance-based Evaluation เพอใหครเกดการพฒนาตนเองอย

เสมอ

8) สงคโปรมเปาหมายทจะพฒนาใหประเทศเปนศนยกลางดานการศกษา (Global

Schoolhouse) ตงแตป 2541 Economic Development Board (EDB) ไดจดทาโครงการ World Class

15

University (WCU) เพอเชญชวนและดงดดใหสถาบนทมชอเสยงระดบโลกในสาขาตางๆ อาท

บรหารธรกจ วทยาศาสตร และวศวกรรมศาสตรมาจดตงสาขาในสงคโปร สงคโปรไดรวมมอกบสถาบน

ทางการศกษาทมชอเสยงระดบโลกมากกวา 10 แหง อาท Massachusetts Institute of Technology,

University of Pennsylvania, University of Chicago INSEAD เปดสาขาทสงคโปร ในหลกสตรดานการ

บรหารธรกจ วทยาศาสตรการแพทยและวศวกรรมศาสตร

8. จดดอยในการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน

1) แมจะเรมมการกระจายอานาจสองคกรทางการปกครองระดบทตากวาแลวกตาม แตเมอเทยบ

กบประเทศอนแลว ยงเปนการกระจายอานาจในระดบทตามาก กระทรวงยงคงคมอานาจในการตดสนใจ

ทงในดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล ทรพยสน และบรหารทวไป จะใหอสระในโรงเรยน

ทไดรบการยกเวน เชน Independent Schools และ Autonomy Schools และมหาวทยาลยทมจานวน

รวมกนไมกโรงเทานน แมวาแนวปฏบตโรงเรยนอสระจะไมไดดเปนสงแปลกใหมในมมมองนกการศกษา

ชาวตะวนตกมากนก แตดวยความทสงคโปรเปนประเทศทรวมอานาจเบดเสรจมากอน นโยบายเรอง

โรงเรยนอสระและโรงเรยนปกครองตนเองจงเปนการแสดงใหเหนถงจดเปลยนเรองการจดการการศกษา

ของสงคโปรอยางมาก อยางไรกตามหากเทยบกบอสระทเกดจากการกระจายอานาจทางการศกษาของ

ชาวตะวนตกแลว นโยบายของสงคโปรกดเหมอนยงไมใหอสระเทาทควร เพราะรฐบาลยงคงควบคมการ

ดาเนนงานของโรงเรยนเหลานดวยกฎระเบยบทยงเขมงวดมาก ยกตวอยางเชน แมวาโรงเรยนอสสระ

และโรงเรยนปกครองตนเองนจะมอสระในเรองการกาหนดหลกสตรดวยตนเอง แตโรงเรยนเหลานกตอง

สอนวชาหลก (Common core national curriculum) ตามทกระทรวงกาหนด จะมสทธจดหลกสตร

สาหรบวชาเลอก (Non-core subjects) ไดเทานน นอกจากนโรงเรยนพเศษเหลานยงคงตองปฏบตตาม

นโยบายของรฐบาลอนๆ อกดวย เชน จะตองดาเนนการสอนโดยใชสองภาษา เปนตน

2) การกระจายอานาจสมหาวทยาลย จะมระดบทไมมากนกใกลเคยงกบการกระจายอานาจส

โรงเรยน คอการใหอานาจเดดขาดยงไมชดเจน การกระจายอานาจทเหนไดชด เรมตนในป 2543 ท

รฐบาลไดทดลองใชกบมหาวทยาลยเอกชนทมชอวา ‚The Singapore Management University‛ ซงแม

จะเปนมหาวทยาลยเอกชน แตยงคงไดรบเงนสนบสนนการดาเนนงานจากรฐบาลอย นนกหมายความวา

รฐบาลยงคงสามารถเขามาควบคมจานวนการรบนกเรยนและคาเลาเรยน แตจะแตกตางตรงทรฐใหอสระ

ในการจดหลกสตรและการจดการบคคลกร เชน เรองการจดรบและการใหพนสภาพ ตงแตทรฐบาลได

ประกาศอสภาพทางการเมอง รฐบาลไดตงกฎควบคมการดาเนนการมหาวทยาลยเอกชนและโรงเรยน

อยางเขมงวดมาก และรฐบาลเองกไดรบเสยงวพากษวจารณอยางมากมายและถกเพงเลงวายงขาดความ

สรางสรรคทจะพฒนาคณภาพมหาวทยาลยกาวผานความทาทายในศตวรรษท 21

16

3) การวดผลงานของบคลากรทางการศกษา รฐบาลจะประเมนจากคณภาพการปฏบตงานเปน

หลก (Performance-based salary structure) แมจะชวยใหเกดการแขงขนการทางานโดยดทผลงานเปน

หลก ไมไดดทอายงานอยางเชนระบบการศกษาประเทศอน ผลเสยประการหนงท เกดขนกคอ

คณะกรรมการสถาบนการศกษาจงเขามาควบคมดแลการปฏบตงานของบคลากรในฝายตางๆ ทเขมงวด

ขนเมอมการกระจายอานาจจากรฐ กลาวคอ เปนการกระจายอานาจทกอใหเกดการรวมอานาจไวท

ผบรหารมหาวทยาลยมากยงขนนนเอง ภาวการณนไดรบการขนานนามวาเปน การรวมอานาจภายใต

การกระจายอานาจ หรอ ‚Centralized Decentralization‛ นนกคอ เปนการแบงอานาจของรฐเฉพาะใน

เรองการเงนและการพนกงานสมหาวทยาลย สการรวมอานาจของผบรหารมหาวทยาลยในการกาหนด

นโยบาย มไดชวยใหเกดการกระจายอานาจทแทจรง

4) ชาวสงคโปรมวฒนธรรมการแขงขนสง เนองจากถกสงคมบบใหเกดการแขงขนกนตงแตวย

เรยนจนถงวยทางาน รฐบาลและบรษทใหญๆ จะคดเลอกเฉพาะผทมผลการเรยนระดบดเยยมเขาทางาน

ทาใหชาวสงคโปรมความเครยด คาดหวงกบตนเองสง จนมองขามการใชชวตอยางสมดล จากสถต

พบวาประชากรสงคโปรมอตราการเปนมะเรงถง 1 ใน 3 ของประชากรทงหมด ซงหากเปนเชนนแลว

การศกษากลบไมไดชวยใหชาวสงคโปรมความสขในการดารงชวต

9. บทสรป

ดวยพนฐานของประเทศสงคโปรเปนประเทศทมเสถยรภาพทางการเมองเศรษฐกจและสงคมสง

ทสดแหงหนงของโลก นายกรฐมาตรทกคนของสงคโปรไดออกมามบทบาทและใหวสยทศนทางการ

ศกษาทชดเจน โดยใหความสาคญตอการพฒนาคน โดยเชอวาประชาชนคอทรพยากรทมคาทสดของ

ประเทศ มกฎหมายการปกครองทเขมงวดและมนโยบายการศกษาทชดเจน มการออกแบบการจดการ

วางแผนเรองบคลากร และตรวจสอบอยางชดเจน ทาใหแผนงานทางการศกษาสามารถปฏบตงานได

อยางลลวงตามวตถประสงค มผลใหการศกษาของสาธารณรฐสงคโปรกาวรดหนาไปกวาประเทศอนๆ

ในภมภาคโดยถอวาเปนประเทศทมระบบการศกษาทดทสดแหงหนงของโลก

17

รายการอางอง

Singapore. (2012:11). Retrieved 8 16, 2013, from Center on Education Benchmarking:

http://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-international-education-

benchmarking/top-performing-countries/singapore-overview/

ความสมพนธกบประเทศและภมภาคตางๆ: ประเทศสงคโปร. (2556:4 12). Retrieved 8 16, 2556,

from กระทรวงการตางประเทศ:http://www.mfa.go.th/main/th/world /70/10249-

%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%

A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%B8

%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B

9%8C.html

Bray, M. (2003). Comparative Education: Continuing Traditions, New Challenges, and New

Paradigms. London: Kluwer Academic Publishers.

Bureau of International Education, U. N. (2011). Word Data on Education Singapore. United

Nation.

Goh, C. T. (2005, February 22). Investment in people pays off for the country (Speech by

Senior Minister Goh Chok Tong and the Jeddah Economic Forum, Saudi

Arabia). The Straits Time.

Karlsen, G. E. (2000). Decentralized centralism: Framework for better understanding

governance in the field of education. Journal of Education Policy, 225-528.

Leung, F. K. (2004). Educational Centralization and Decentralization in East Asia. Beijing:

the APEC Educational Reform Summit.

Ng, P. T. (2007).Educational reform in Singapore: from quantity to quality. Policy and

Leadership Studies Academic Group. National Institute of Education, 5-15.

Ng, P. T., & Tan, C. (2007).Dynamics of change: Decentralized centralism of education in

Singapore. J Educ Change, 155-168.

Singapore, D. o. (2556).Population and Population Structure. Retrieved August 26, 2556, from

Department of Statistics Singapore:

http://www.singstat.gov.sg/statistics/browse_by_theme/population.html

18

Singapore, E. i. (2012, August).Education in Singapore. Retrieved August 28, 2013, from

Ministry of Education in Singapore: http://www.moe.edu.sg/about/ files/moe-

corporate-brochure.pdf

Tan, J., Gopinahean, S., & Ho, W. (2001).Challenges Facing the Singapore Education

System Today. Singapore: Printice Hall.

Tharman, S. (2003).The next phase in education: Innovation and enterprise. Ministry of

Education Work Plan Seminar.Singapore Government Press Release.

Wong , R. H. (1974). Educational innovation in Singapore. Paris: The Unesco Press.

Yek, T., & Penney, D. (2006).Curriculum Quality Technical Education in Singapore for the

21st Century. Education Policy Analysis Achieves,1-23.

กระทรวงศกษาธการแหงสงคโปร. (2013). Private Education in Singapore. Retrieved August 31,

2013, from Ministry of Education: http://www.moe.gov.sg/education/ private-

education/

นรญทว, ศ., &รกษาเกยรตศกด, ส. (2546).แนวทางการจดท าและพฒนามาตรฐานการศกษาของ

ชาต. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟก.

บณยประวตร, ฐ. (2013:8 6). สงคโปร: ความชาญฉลาดใชแนวคดในการสรางยทธศาสตรเมอง.

Retrieved 8 16, 2013, from OKNation.Net:

http://www.oknation.net/blog/print.php?id=817507

ประวตศาสตรสงคโปร. (2543, สงหาคม). ประวตศาสตรสงคโปร. Retrieved สงหาคม 2556, from บาน

จอมยทธ: http://www.baanjomyut.com/library_2/asean_community

/singapore/01.html

มานะคงตรชพ, ว. (2555:7 23). สงคโปร: เลกพรกขหนทยงเผดอย?(ตอนจบ).Retrieved 8 16, 2556,

from ไทยโพสต: http://www.thaipost.net/news/230712/60015

มลนธสบนาคะเสถยร. (2554, สงหาคม 9). วาดวยการถมทะเล. Retrieved สงหาคม 20, 2556, from

มลนธสบนาคะเสถยร:

http://www.seub.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=685:se

ubnews&catid=5:2009-10-07-10-58-20&Itemid=14

วงศคา, ส., &คาคง, ท. (2545).การกระจายอ านาจทางการศกษา. ผน าชมชนและผน าองคกร

ปกครองสวนทองถน,ชดฝกอบรมคร: ประมวลสาระ (p. 3). กรงเทพฯ.

19

วกพเดย. (2556, ธนวาคม 12). ประเทศสงคโปร. Retrieved สงหาคม 16, 2556, from วกพเดย:

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%

80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8

%84%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%8C

วกพเดย. (2556, ธนวาคม 12). ประเทศสงคโปร. Retrieved สงหาคม 16, 2556, from วกพเดย:

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%

80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8

%84%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B9%8C

สถานฑตสงคโปรประจาประเทศไทย. (2556). About Singapore. Retrieved August 26, 2556, from

Embassy of The Republic of Singapore:http://www.mfa.gov.sg/

content/mfa/overseasmission/bangkok/about_singapore/overview.html

สานกพฒนาระบบการศกษาและวางแผนมหภาค, ส. ส. (2541). รายงานการปฏรปการศกษาของ

สาธารณรฐสงคโปร. กรงเทพฯ: บรษท ท.พรนท จากด.

สรธรงศรและคณะ, พ.(2555). รายงานการวจยและพฒนา: รปแบบกลไก การสงเสรม การกระจาย

อ านาจ การบรหารจดการศกษาสเขตพนทการศกษาและสถานศกษา. กรงเทพฯ:

พรกหวานกราฟฟค.

20

การจดการการศกษาของบรไน

อรณ ตระการไพโรจน 2


ประเทศบรไนมชอทางการวา เนการาบรไนดารสซาลาม (Negara Brunei Darussalam แปลวา

ดนแดนแหงความสงบสข) เปนประเทศทตงอยทางตะวนตกเฉยงเหนอของเกาะบอรเนยว ในทะเลจนใต

ทศตะวนออก ตะวนตกและทศใตตดเขตซาราวก ประเทศมาเลเซย แบงเขตการปกครองออกเปน 4 เขต

คอบรไน- มอารา เบเลต ตตง และเตมบรง มเมองหลวงชอวาบนดารเสร เบกาวน (Bandar Seri

Begawan) ซงตงอยในเขตBrunei-Muara เปนประเทศเดยวท มการปกครองภายใตระบอบ

สมบรณาญาสทธราชย โดยมพระมหากษตรยทรงเปนท งประมขของประเทศ นายกรฐมนตร

รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหม และรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง ไดรบเอกราชจากการเปนอาณา

นคมของสหราชอาณาจกรเมอวนท 1 มกราคม 2527 พรอมกบการกาหนดรฐธรรมนญในวนเดยวกน

รฐธรรมนญฯ ดงกลาว กาหนดใหพระมหากษตรยของบรไนตองเปนชาวบรไนเชอสายมาเลยโดยกาเนด

และนบถอศาสนาอสลามนกายสหน บรไนมการจดระเบยบสงคมตามขอบญญตของศาสนามสลมและ

ปฏบตตามอยางเครงครด บรไนมระบบรฐสวสดการทมประสทธภาพ โดยรฐใหหลกประกนดาน

การศกษา พระมหากษตรยองคปจจบนคอสมเดจพระราชาธบดฮจญ ฮสซานลโบลเกยห มอซซดดน วด

เดาละห ซงทรงเปนสมเดจพระราชาฯ องคท 29 พระองคทรงเปนองคพระประมขของประเทศตงแตวนท

5 ตลาคม 2510 ดวยพนทขนาด 5,765 ตารางกโลเมตร ประเทศบรไนจดวาเปนประเทศทมพนทเลก

เปนอนดบ 2 รองจากประเทศสงคโปรซงอยในกลมประเทศอาเซยนดวยกนทงหมด 10 ประเทศและเปน

ประเทศทมประชากรนอยทสดในประชาคมอาเซยนคอรอยละ 0.1 ป 2555 มประชากรจานวน 401,890

คน ประกอบดวยเชอชาตมาเลยรอยละ 67 จนรอยละ 15 และอนๆอกรอยละ 18 อตราการเพมของ

ประชากรรอยละ 3.5 นบวาเปนประเทศทมความมนคงการเมอง เศรษฐกจและสงคมและมความมงคง

เปนอนดบสองในกลมประเทศอาเซยนรองจากสงคโปร มรายไดประชาชาต41,703 USD อตราการ

วางงานเพยงรอยละ 1.7 และเปนผผลตนามนรายใหญอนดบสามในภมภาคอาเซยน รองจากอนโดนเซย

และมาเลเซย อยางไรกตาม ดวยวสยทศนทดเยยมของผนาไดนาประเทศเตรยมพรอมรบการเปลยน

แปลงของโลก โดยมนโยบายเปลยนแปลงเศรษฐกจของประเทศทพงพานามนเปนหลกไปสโครงสราง 2

ผอานวยการฝายพฒนาโปรแกรม บรษท เบธเอลทวร จากด; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑตสาขาวชา

การจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

21

เศรษฐกจทมความหลากหลายมากยงขน โดยสงเสรมใหภาคธรกจและอตสาหกรรมมบทบาทมากขน ม

มาตรการเปดเสรดานการคาและสรางบรรยากาศทเอออานวยตอการลงทนจากตางประเทศ


จากนโยบายการศกษาแหงชาต พ .ศ 2535 ไดกาหนดใหรฐมหนาทในการจดการศกษาให

ประชาชนฟรเปนเวลา 12 ปและมการบรรจนโยบายการศกษาแหงชาตนเขาไวในรฐธรรมนญของบรไน

เมอวนท31 ตลาคมพ.ศ 2546 ตอมาในป พ.ศ 2550 ไดมการกาหนดการศกษาภาคบงคบ (Compulsory

Education Order พ.ศ 2550) บงคบใหเดกทกคนตองไดรบการศกษาขนพนฐานอยางนอย 9 ป เรม

ตงแตอาย 6-15 ปไมวาจะเขาเรยนในโรงเรยนรฐหรอเอกชนกไดอยางไรกตามดวยการเปนประเทศท

รารวยรฐจงสามารถจดการศกษาใหฟรไปจนถงระดบมหาวทยาลย

ทงน สมเดจพระราชาธบดฮจญ ฮสซานล โบลเกยห มอซซดดน วดเดาเลาะหไดใหความสาคญ

กบการพฒนาคณภาพของประชากรและกาหนดเปนวสยทศนหลกของประเทศภายใตแผนชาตทชอวา

Brunei’s 2035 National Vision หรอ วสยทศนแหงชาตคอ ‚การศกษาทมคณภาพนาประเทศพฒนา

ไปสสนตสขและความมงคง‛โดยมงมนทจะปนประชากรบรไนใหเปนบคคลทมการศกษาสงและมฝมอ

กระทรวงศกษาธการจงเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบในการเตรยมความพรอมสาหรบประชากรหนม

สาวทจะสามารถเผชญกบการแขงขนสงบนฐานความรของโลกไดดยงขน โดยในป พ .ศ. 2552

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชระบบการศกษาแหงชาตระบบใหมภายใตหลกการและปรชญา

จงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรยในศาสนาอสลามมาเลย ชอวา Sistem Pendidikan Negara Abad

Ke-21 หรอ SPN 21 (National Education System for Twenty- First Century) เนนนโยบายการศกษา

8 ขอคอ สงเสรมและรกษาภาษามาเลยทจะยงคงมบทบาทสาคญอยางตอเนองในระบบการศกษาของ

บรไนดารสซาลามในขณะทภาษาองกฤษกไมไดถกทอดทง ใหมการสอนอสลามศกษาเพอใหมนใจวา

คณคาแบบอสลามและวถชวตแบบอสลามถกบรณาการเขาไปในหลกสตรการศกษาทเหมาะสม ให

จดการศกษาแกเดกบรไนทกคนอยางนอย 12 ป นบตงแตกอนวยเรยน (๑ ป) ระดบประถมศกษาถง

มธยมศกษาตอนตนหรออาชวศกษา และมธยมตอนปลายจดใหมการใชหลกสตรทวไปและการสอบของ

รฐทวไปในทกโรงเรยนทวประเทศ เปดโอกาสและเตรยมเดกและเยาวชนใหไดรบการศกษาตามความ

ตองการ มศกยภาพ เพอการพฒนาประเทศสรางเอกลกษณประจาชาตความจงรกภกดตอ

พระมหากษตรยและระบบการศกษาทมคณภาพ ประสทธภาพและมความคลองตว เพอใหบรรลผล

สาเรจในการเปลยนแปลงของประเทศ

ในการน กระทรวงศกษาธการ ไดวางนโยบายการกาหนดหลกสตรการศกษาใหมๆทสอดคลอง

กบการเลยนแปลงดงกลาว วางแผนทบทวนโปรแกรมการศกษาระดบสงและแผนกลยทธเปนพมพเขยว

22

สาหรบการศกษา ICTการจดสรรงบประมาณและการระดมทรพยากรทางการศกษาใหสอดคลองกบแผน

SPN 21 นพรอมตวชวดKPI ในแตละดาน


บรไนดารสซาลามมระบบการศกษาแบบ1-6-3-2-2ประกอบดวย การศกษากอนประถมศกษา 1

ป ระดบประถมศกษา 6 ป ระดบมธยมศกษาตอนตน3 ป ระดบมธยมปลายหรออาชวศกษาหรอ

เทคโนโลย 2-3 ป และระดบกอนอดมศกษา 2 ป เดกทกคนตองเขาศกษาในระดบกอนประถมศกษา 1 ป

เมออาย 5 ป หลงจากนนจงเขาศกษาในระดบประถมศกษา 6 ปการศกษาระดบประถมศกษาแบง

ออกเปนสองระดบคอ ระดบประถมตน 3 ป และประถมปลาย 2-3 ป หลงจากจบการศกษาระดบ

ประถมศกษา 6 ป นกเรยนจะตองเขารบการทดสอบขอสอบกลาง (PCE: Primary Certificate of

Examination) ซงการศกษาในระดบนมจดประสงคเพอปพนฐานดานการเขยน การอาน และการคานวณ

ใหแกนกเรยนเพอจะไดนาความรเหลานไปใชในการพฒนาตนเอง

การศกษาระดบมธยมศกษาแบงเปน 2 ระดบคอ ระดบมธยมศกษาตอนตนและระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย ระดบมธยมศกษาตอนตนมระยะเวลา 3 ป หลงมธยมศกษาตอนตนแลว นกเรยน

จะตองทดสอบ The Penilaian Menengah Bawah (PMB) or Lower Secondary assessment

examination จงจะสามารถเรยนตอระดบมธยมศกษาตอนปลาย หรอเลอกเรยนวชาดานชาง และเทคนค

พนฐานทสถาบนการศกษาทางเทคนคและอาชวศกษาไดระดบมธยมศกษาตอนปลาย มระยะเวลา 2-3

ป นกเรยนจะเลอกเรยนสายศลป สายวทย หรอสายอาชพหลงจากเรยนจบระดบมธยมศกษาตอนปลาย

แลว (ระดบ5) เดกตองสอบขอสอบ Brunei-Cambridge OrdinaryLevel: GCE ‚O‛ level examination

หรอสาเรจการศกษาระดบ 6 เดกตองสอบขอสอบ Brunei-Cambridge General Certificate of

Education: BCGCE ‚A‛ level แลวจงจะมสทธเรยนตอระดบกอนอดมศกษาซงมระยะเวลา 2 ป

การศกษาระดบปรญญาตรจดใหกบเดกทมผลการศกษาด มศกยภาพในการศกษาตอได หรอ

ศกษาในสาขาทเปนความตองการของประเทศ ซงมทงมหาวทยาลย สถาบนอาชวศกษา เทคนค และ

วทยาลยตางๆ ทงนพระราชบญญตการศกษาป พ.ศ 2527 ได กาหนดใหโรงเรยนของรฐและโรงเรยน

เอกชนตองอยภายใตการควบคมของกระทรวงศกษาธการ โดยกระทรวงศกษาธการรบผดชอบในการ

จดตงโรงเรยน ออกกฎระเบยบเกยวกบการจดการและการดาเนนงานโรงเรยนของรฐ

จากโครงสรางองคกรของกระทรวงศกษาธการ โรงเรยนในระดบการศกษาภาคบงคบอยใน

ความรบผดชอบของสวนการศกษาหลก (Core Education Section) ของกระทรวงศกษาธการ และการ

อาชวศกษาและเทคนค และการศกษาระดบอดมศกษาอยในความรบผดชอบของสวนอดมศกษา

23

นโยบายและแผน(Education, Policy and Planning Section) ของการะทรวงศกษาธการ สาหรบการ

ทดสอบในประเทศทงหมดถกควบคมโดยคณะกรรมการการตรวจสอบของบรไน

โรงเรยนเอกชน (Non-Government Schools)มบทบาทในการชวยแบงเบาภาระการจด

การศกษาของรฐ และมบทบญญตทมผลผกพนเฉพาะโรงเรยนเอกชนในรฐสลตาน และโรงเรยนเอกชน

ตองลงทะเบยนกบกระทรวงศกษาธการ โดยมสวนงานสถาบนเอกชน (Private Institution Section)

รบผดชอบกากบดแล โรงเรยนเอกชนทขนทะเบยนกบกระทรวงศกษาธการม 5 ประเภท ไดแก โรงเรยน

ภาคบงคบตามปกต (ตงแตระดบอนบาลจนถงระดบมธยมศกษา) โรงเรยนกวดวชา โรงเรยนสอน

คอมพวเตอร โรงเรยนสอนดนตร โรงเรยนสอนตดเสอ สวนการศกษา และการฝกหดดานอาชวศกษา

และเทคนค มกรมการศกษาดานเทคนค (Department of Technical Education ” DTE) เปน

ผรบผดชอบดแลการจดการศกษา และการฝกหดดานอาชวะและเทคนค (Technical and Vocational

Education and Training) และโปรแกรมเกยวกบการศกษาตอ (Continuing Education - CE) สวน

การศกษาระดบอดมศกษา กระทรวงศกษาธการกาลงดาเนนการเปลยนแปลงในอก 2-3 ปขางหนานโดย

การเพมจานวนนกศกษา จากรอยละ 13.8(ในป2009) เปนรอยละ30 ภายในป 2014 และเพอใหเปนไป

ตามเปาหมาย รฐจงสรางทางเลอกในการศกษามากขนโดยเปดโอกาสใหเดกทจบการศกษาระดบ

มธยมศกษาตอนปลายสามารถเขาเรยนในระดบอดมศกษาไดมากขน ดวยการเพมจานวนมหาวทยาลย

และสนบสนนใหชาวตางประเทศมาลงทนจดการศกษาระดบอดมศกษารวมกบชาวบรไนได จากเดมทม

สถาบนอดมศกษาของรฐไมเพยงพอและขาดผประกอบการโรงเรยนเอกชน

4. การบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน

ปจจบนประเทศบรไนไดกระจายอานาจการจดการการศกษา โดยเปลยนจากการแบงอานาจ

(de - concentration) ส การมอบอานาจ(delegation) โดยมอบอานาจตามประเภทของงาน คอการให

อานาจความรบผดชอบของหนวยงานสวนกลางไปยงโรงเรยน แตความรบผดชอบสงสดยงอยท

หนวยงานสวนกลางเชนการเสรมสรางกาลงคนขนอยกบผนาในโรงเรยนและครกระทรวงศกษาธการได

ใหอานาจการบรหารแกผนาในโรงเรยนและครผสอน มการพฒนาระบบเขตพนทการศกษาสาหรบระดบ

ประถมศกษา(Zone) และระบบกลมโรงเรยนสาหรบระดบมธยม (Cluster) ใหชมชนเขามามสวนรวมกบ

โรงเรยนมากขน รวมทงใหผนาโรงเรยนมอานาจในการจดโครงสรางสถานศกษาการจดโซนสาหรบระดบ

ประถมศกษาและจดกลมโรงเรยนระดบมธยมศกษา ไดมการแตงตงผนาและจดตงเปนคณะกรรมการทม

ผนา เพอใหสมาชกไดออกความคดเหน ขาวสาร และวธปฏบตทดทสด มการอภปรายประเดนตางๆเพอ

นาไปสแผนปฏบตการ ผมสวนไดเสยของโรงเรยนมเวทในการแลกเปลยนความคดเหน ระดมสมอง และ

24

ลงมอปฏบตเกยวกบปญหาทางการศกษา การปรบปรงผลการดาเนนงานทงดานวชาการและไมใช

วชาการ


การบรหารวชาการถอเปนภารกจสาคญทสดของการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐานตาม

แผนการศกษาชาตสาหรบศตวรรษ 21 พจารณาจากประเดน การพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการ

สอน และการประเมนผลการเรยน มดงน

- การพฒนาหลกสตรหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานถกพฒนาจากสวนกลางโดยรบ

ความคดเหนจากผมสวนไดเสยทสาคญของประเทศ โรงเรยนทกโรงเรยนทจดการเรยนการสอน

การศกษาขนพนฐานตองใชหลกสตรแกนกลางน ซงอยในความรบผดชอบของกระทรวงศกษาธการ

ภายใตการทางานรวมกนของ 2 หนวยงานชอ Department of Curriculum Development และ Co -

Curriculum Department เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาแบบองครวม หลกสตรแกนกลางนจะ

เปนหลกสตรแบบกวางสมดลและเสรมสรางประสบการณการเรยนรทแตกตาง กรอบการเรยนรแบบ

กวางนผเรยนจะไดรบการพฒนาทกษะทสาคญ ความร และความเขาใจทตนเองตองการดวยเจตคตและ

คณคาททาใหแนใจวาจะเกดการพฒนาแบบองครวม นอกจากนยงเนนจดแขงและความสามารถของ

ผเรยนแตละคนขณะเดยวกนกมความกาวหนาและสอดคลองการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม

ใหความสาคญวาผเรยน เปนหวใจของการสอนกระบวนการเรยนรขนอยกบความตองการของผเรยนแต

ละคน การปลกฝงแนวคดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรยมลายอสลามและจรยธรรมถอเปนสงจาเปนให

ผเรยนมความภาคภมใจทงตอตนเองโรงเรยนสภาพแวดลอมและประเทศของตน

ทงน หลกสตรการศกษาในระดบมธยมศกษา จะใหทางเลอกทหลากหลายตามความตองการ

ของผเรยน โดยแบงเปน 4 โปรแกรมคอ โปรแกรมการศกษาทวไปเนนวชาการ โปรแกรมการศกษา

ประยกตเนนการบรณาการดานเทคโนโลยและธรกจ โปรแกรมการศกษาเฉพาะทางเนนผเรยนทเปนเดก

มพรสวรรคและมความสามารถพเศษ และโปรแกรมการศกษาพเศษ สาหรบผเรยนทมปญหาดาน

สขภาพ สตปญญาและการรบร รวมทงผเรยนทมความบกพรองในดานการมองเหน การไดยน และการ

เรยนรดวยความยากลาบาก

- การจดการเรยนการสอน กระทรวงศกษาธการมการมอบอานาจไปยงครผสอน ใหสามารถ

กาหนดวธการเรยนการสอนและการประเมนทเนนความสามารถทแตกตางกน ทงเดกเรยนเกงและเรยน

ออน ครจะตองพฒนาและดาเนนการเรยนการสอนตามความตองการและบคลกลกษณะของผเรยนตาม

กรอบหลกสตรแกนกลาง การมอบอานาจนรวมถงบคลากรทไมมหนาทสอนวางแผนกจกรรมตางๆและ

โครงการตางๆของโรงเรยนใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางรวมทงจดใหมสงแวดลอมทเออตอการ

25

เรยนรของเดก ตรวจสอบวาเนอหาการสอนบรรลวตถประสงคตามแผนการสอนรวมทง ใหครผสอนตอง

รายงานความกาวหนาของเดกใหผปกครองทราบดวย

- การประเมนผลการเรยนปจจบนบรไนไดมงเปลยนระบบการวดผลแบบเดมทเนนการวดผล

ความกาวหนาของการเรยนการสอนจากระดบการศกษาหนงสอกระดบหนงดวยการใหเดกนกเรยนสอบ

ขอสอบกลางซงรบผดชอบโดยสภาการรบรองแหงชาตตอมาพบวาการทดสอบนไดสรางความเครยด

ความกงวลใหกบนกเรยนและไมสามารถประเมนคณภาพของนกเรยนอยางมประสทธภาพและอยาง

กวางขวางได จงหนมาใชการวดผลแบบใชโรงเรยนเปนฐาน (School - Based Assessment) เนนการ

ประเมนผลอยางตอเนอง โดยเรยกแบบฟอรมนนวา Check-point Assessment ทงนเพอวดความรและ

ความชานาญของนกเรยน ใหการประเมนเปนสวนหนงของการปฏบตการในหองเรยน ซงจะเนนในเรอง

นกเรยนเรยนรอยางไร และสนบสนนใหเกดการประเมนผลตวเองเพอปรบปรงการเรยนรของนกเรยน

ผานการเสนอแนะแบบสรางสรรค


บรไนไดใหความสาคญในเรองการศกษาและมการจดสรรงบประมาณใหกบกระทรวงศกษาธการ

คดเปนรอยละ 6.0 ของงบประมาณทงหมดของบรไน กระทรวงศกษาธการมหนาทรบผดชอบในการ

จดสรรงบประมาณและการระดมทรพยากรทางการศกษาสโรงเรยนทองถนในเขตพนท ผนาโรงเรยน

ทองถนรบมอบอานาจในการบรหารโรงเรยนและสถานศกษาภายใตงบประมาณทกาหนดให บรหารเงน

ทสนบสนนมาจากรฐบาลสวนกลางและเงนคาธรรมเนยมทโรงเรยนเกบจากเดก หรอใหเชาโรงอาหาร

และโรงเรยนตองจดสรรเงนนเพอชวยเหลอครทขดสน

สาหรบงบประมาณประจาป พ .ศ.2556-2557 กระทรวงศกษาธการไดรบอนมตใหมการปรบ

โครงสรางเงนเดอนใหมแกครจานวน 1,182 คนมการจดสรรงบเพมใหกบโครงการรกษาบารงระบบ

คอมพวเตอร โครงการสงวนรกษาระบบขอมลสารสนเทศทางเทคโนโลยดวยงบตอเนองในโครงการ

ชวยเหลอทางการเงนสาหรบเดกและครอบครวทยากจน และยงคงงบประมาณสาหรบการเชารถบสและ

เรอโดยสาร ‚tamuai‛ สาหรบเดกนกเรยนใชในการเดนทางมายงสถานศกษาจากแหลงทอยอาศยของตน

โครงการสงวนรกษาทรพยสน ความตองการในการจดซออปกรณการเรยนการสอนสาหรบโรงเรยนและ

สถาบนการศกษาทสงขน รวมทงซออปกรณท จาเปนสาหรบนกเรยนพเศษ เพมความถนดและ

ความสามารถโดยเพมงบประมาณสาหรบความตองการในการฝกอบรมเจาหนาทและครในโรงเรยน

อาชวศกษาและเทคนคโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานสาหรบสรางโรงเรยนใหมและปรบปรงโรงเรยน

ทมอยแลวภายใตโครงการทชอวา ‚Building of schools and Infrastructure Improvement (BISAI)‛ม

การสรางอาคารสาหรบโรงเรยนระดบประถมศกษา มธยมศกษาโรงเรยนอาชวศกษาและเทคนค จดสรร

26

งบประมาณใหกบโครงการ ICTหลกสตรการประยกตใชการเปนผประกอบการธรกจ ดาเนนโครงการให

ทนการศกษาอยางตอเนอง (Award Scholarships) และปฏรปการเรยนการสอนโดยการใชICT เพอเพม

ศกยภาพและสอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาสาหรบศตวรรษท 21พบวาในปจจบนจานวนนกเรยนใน

ระดบประถมศกษาปท 1 คงอยในระบบโรงเรยนจนถงประถมปท 6 ถงรอยละ 75และ เรยนตอในระดบ

การศกษาทสงขนในชน 11 และ 12 รอยละ 60

4.3 การบรหารงานบคคล บรไนใหความสาคญในเรองคณภาพของครซงสงผลโดยตรงตอการเรยนการสอนและการผลต

ประชากรของประเทศใหเปนผมคณภาพการศกษาสง มความสข การฝกอบรมครจงเปนเรองทม

ความสาคญ

การก าหนดคณสมบตคร กอนป พ.ศ 2551 รฐไดกาหนดคณสมบตขนตาของครตามระดบ

การศกษาแตละระดบไดแก ครระดบประถมศกษาตองมคณสมบตทางการศกษาอยางตาระดบ GCE O-

level และผานการฝกอบรม 3 ปในสถาบนอบรมครของรฐ The Sultan Hasssanak Bolkiah Institute of

Education(SHBIE)ครระดบมธยมศกษา กาหนดใหครทมปรญญาบตรใบแรกในสาขาอนๆทไมใช

การศกษาจะตองสมครเขาเรยนในชนประกาศนยบตรครภายใน 3 ป ทเรมทางานเปนครกอนทจะไดรบ

การยนยนการวาจางงาน

สาหรบตาแหนงครใหญนน ตองเขารบการศกษาหลกสตรประกาศนยบตรเกยวกบการบรหาร

โรงเรยน 1 ป สวนครททาหนาทตรวจสอบโรงเรยนจะถกสงไปองกฤษ เขารบการอบรมหลกสตร Her

Majesty Inspectors (HMI) เปนเวลา 3 เดอน รวมทงการจดอบรมหลกสตรระยะยาวและระยะสนแก

ผอานวยการโรงเรยนตามแตความจาเปน หลกสตรเหลานคอ การบรหารโรงเรยน หวหนางานและการ

สอนความเปนผนา การพฒนาบคลากรโรงเรยน ความรความสามารถในการเตรยมโปรแกรมของ

โรงเรยน ความรความสามารถในการใหคาแนะนาและคาปรกษา การดาเนนการและประเมนการพฒนา

หลกสตรของโรงเรยน ประชาสมพนธ การบรหารการเงน เปนตน ในป พ.ศ.2551 ไดมการตงขอสงสยใน

คณภาพของครทผลตจากมหาวทยาลย SHBIE นและนาไปสการปฏรปวฒการศกษาขนตาของคร ใหคร

ตองจบการศกษาระดบปรญญาโทดานการศกษา (MTeach) เทานน โดยยกเลกหลกสตรการผลตครทม

อยเดมและกาหนดให SHBIE มหลกสตรปรญญาโทดานการศกษาเทานน ครทมวฒตากวาปรญญาโท

ทางการศกษาตองหาทางปรบวฒการศกษาของตน

อตราเงนเดอนคร ครททางานในโรงเรยนของรฐถอวาเปนขาราชการของรฐ ถกจดอยใน

สถานะทดทสดในประชาคมอาเซยน แมแตในประเทศสงคโปรซงครตองเสยภาษและมคาครองชพสง

เงนเดอนครอยในชวง 1,020 ” 2,810 เหรยญบรไนตอเดอน ขนอยกบระดบชนทสอน โดยทวไป ถาสอน

27

ใน Grade 2 เงนเดอนจะอยในระหวาง 1,050 ” 2,465 เหรยญบรไน ปจจบนหนวยงานซงเปนบรษทท

ปรกษาและบรหารจดการสรรหาบคคลากรครสอนภาษาองกฤษจากตางประเทศเขามาสอนในโรงเรยน

ของรฐในประเทศบรไน ซงเปนบรษทชนนาจากประเทศองกฤษ และมสญญากบรฐบาลบรไนในการ

จดหาครองกฤษกวา 200 คนจากตางประเทศทมวฒและมประสบการณเดนทางมาสอนในโรงเรยนของ

รฐทงระดบประถมศกษาและมธยมศกษา โดยครทไดรบการคดเลอกใหสอนจะไดรบเงนเดอน โบนสและ

สวสดการตางๆมากมายรวมทงไดรบการยกเวนภาษดวย แตตองมคณสมบตตรงตามทระบของบรษท

จดหางาน และจะไดรบเงนเดอนเฉลยทเดอนละประมาณ 3,500 ” 5,500 เหรยญบรไน

การพฒนาคร ผบรหารโรงเรยนรบผดชอบในการสงเสรมความกาวหนาของครและบคคลากร

พฒนาครในโรงเรยน ครใหญและครซงทางานในโรงเรยนของรฐนนถอวาเปนขาราชการของรฐและอยใน

ความรบผดชอบของกระทรวงศกษาธการซงจะสงเสรมปรบปรงความเปนมออาชพของคร

4.4 การบรหารทวไป

ในทนพจารณาในดานการนเทศ ตดตามและประเมนผล และการพฒนาความรวมมอ ดงน

- การนเทศ ตดตามการประเมน แบงเปน (1) การประเมนตนเองครผสอนรบผดชอบโดยรวมมอ

ใกลชดกบผอานวยการโรงเรยนในเรองการประเมนชนเรยน การสอบใหญ และ (2) ประเมน

ความกาวหนาของเดก ครผสอนไดรบมอบอานาจในการตดสนใจและจดการสอนใหบรรลความตองการ

ของเดกนกเรยนตรวจสอบวาเนอหาการสอนบรรลวตถประสงคตามแผนการสอนมการตรวจวดสมด

รายงานของครใหกบครผสอน สอสารรายงานความกาวหนาของเดกใหผปกครองทราบ รบมอบอานาจ

ในการบรหารโรงเรยนและสถานศกษาภายใตงบประมาณการเงนทสวนกลางกาหนดให หนวยงาน

สวนกลางชวยพฒนาแนวทางการประเมนผลอยางเปนระบบ พฒนากรอบการประเมน การเรยนการ

สอนทมประสทธภาพ

- เพมพนการมสวนรวมของชมชนทเปนมออาชพและหนวยงานตางประเทศ เพมความแขงแกรง

ของหนสวนและความรวมมอของธรกจทองถนและชมชน


บรไนจดวามความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษาในระดบตนๆ ของประเทศตางๆ ใน

ประชาคมอาเซยน พจารณาปจจยองคการดานบคลากร คร เงน ความร และเทคโนโลย ดงน

5.1 คร

จากขอเทจจรงทกระทรวงศกษาธการไดรบจากรายงานของ McKinsey report ทชวาครทกคน

ในโรงเรยนของฟนแลนดตองจบการศกษาระบบปรญญาโททางการศกษา จงเปนตวอยางทดและชดเจน

28

ถงความสาคญของครผสอน กระทรวงศกษาธการจงประกาศยกระดบคณภาพครโดยกาหนดใหครทสอน

ในระดบประถมศกษาขนไปตองมวฒการศกษาระดบปรญญาโทดานการศกษา ในดานเวลาการสอน

สาหรบครระดบมธยม ครมชวโมงการสอนปกต 12-16 ชวโมงตอสปดาห สอนไมเกน 6 คาบตอวน และ

จะตองมชวโมงอยทโรงเรยนเพมอก 4.5 ชวโมงตอสปดาหสาหรบกจกรรมในคลบ หรอชนเรยนพเศษ

และการประชมตางๆกบเดกบรไน และในหนงป ครจะตองมาโรงเรยนในวนศกรหรอวนเสาร กจกรรม

ของวนสามารถใชเปนวนกฬา พดคยสมภาษณผปกครองของเดกนกเรยน หรอกจกรรมอนๆทงหมด

สาหรบครทสอนระดบประถมศกษา จะมชวโมงสอน 15 ชวโมง และใหครเขารวมกจกรรมอนเพมเตม 2

ครงตอสปดาห รวมถงกจกรรมชมรมตางๆในโรงเรยนประมาณ 3 ชวโมง บางโรงเรยนในบรไนจะม 2

ผลด แตครจะทาการสอนเพยงผลดใดผลดหนง (ตงแตเวลา 7:30 น. ” 12:30 น. และตงแตเวลา 12:30 น.”

15:30 น.)

5.2 งบประมาณ

รฐไดจดสรรงบประมาณรอยละ 6 ของงบประมาณทงหมด สาหรบการศกษาซงถกใชจายเพอจด

การศกษาขนพนฐานฟรไปจนถงระดบมหาวทยาลย รวมถงทนการศกษาในตางประเทศ คาเลาเรยน

ตาราเรยน คาทพกคายานพาหนะจากถนทอยอาศยไปถงสถานศกษาสาหรบนกเรยนจากเขตชนบท ใน

สวนเงนการสนบสนนทรฐจดสรรใหโรงเรยนของรฐแตละแหงนนเปนรอยละ 100 ซงทาใหเกดความ

คลองตวของการใหการศกษาและพฒนาองคความรและกจกรรมทจะเสรมสรางความรและความถนดและ

ทกษะตางๆ ทงนรฐใหบรการการศกษาฟรเฉพาะพลเมองชาวบรไนทศกษาในโรงเรยนของรฐ ไมรวมคน

กลมนอยและผอพยพ รวมทงชมชนขนาดใหญเชอชาตจน หรอเชอชาตอนๆ รวมทงผทไมมถนทอยใน

ประเทศบรไน ผมถนทอยถาวรและคนงานชาวตางชาต

อยางไรกตามประชาชนทไมใชคนบรไนเหลานสามารถยนเรองขออนญาตสงเดกของเขาเขารบ

การศกษาฟรในโรงเรยนของรฐได(World Data on Education 6th edition 2006-2007:7) โรงเรยน

เอกชนไดรบเงนสนบสนนจากคาเลาเรยนทเกบจากเดกนกเรยน ในบางโรงเรยนเงนสนบสนนมาจาก

องคกรการกศลหรอบคคลทบรจาคใหเพอใชในการบรหารจดการการศกษาของโรงเรยน ปจจบนรฐได

สนบสนนใหโรงเรยนมความรวมมอกบชมชน องคกรธรกจในชมชนเพอการระดมทน และมสวนในการ

ปรบปรงหลกสตรการเรยนการสอนใหบรรลความตองการของชมชนและสงคมโลก

5.3 ความร

บรไนเนนการเรยนการสอนและการเรยนรเปนเลศ สนบสนนใหเดกถามคาถาม พฒนาและ

สงเสรมการเรยนรรวมกน ใชโปรแกรมการเรยนรทเหมาะสมและเครองมอการสอนททาใหเดกตองการ

เรยนรเพมขนใหได

29


บรไนมความพรอมในการลงทนเรองโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยเพอใหเดกทกคนสามารถ

เขาถงการเชอมตออนเทอรเนตโดยไดจดสรรงบประมาณเพอใหแนใจวาคณภาพและการเขาถงการ

เชอมตอจะเสมอภาคสาหรบทกคน ใหมแหลงทรพยากรทมคณภาพเพอสนบสนนการเรยนการสอน


6.1 บรไนเปนประเทศทมเศรษฐกจทมงคงจากการเปนผผลตนามนปโตรเลยมและกาซ

ธรรมชาต เปนอนดบ 3 ในประชาคมอาเซยน บรไนจงสามารถใหสวสดการการรกษาพยาบาลและ

การศกษาขนพนฐานฟรแกประชาชนไปจนถงระดบมหาวทยาลย

6.2 รฐมนตรและทมบรหารการศกษามความรในดานการศกษาและอยในตาแหนงงานเปนระยะ

เวลานานและตอเนอง (ป พ.ศ 2548 ถงปจจบน) ทจะบรหารจดการใหเปนไปตามแผนงาน ไมมปญหา

เรองการหยดชะงกของนโยบายเมอมการเปลยนรฐมนตรวาการกระทรวง หรอทมงาน

6.3 มการดาเนนการจดการศกษาใหครอบคลมเดกทกคนพรอมกฎหมายลงโทษชดเจนเพอสราง

เดกทกคนใหเขาถงการศกษาอยางจรงจง ตามทพระราชบญญตการศกษา 2550 ขอ 83 (3) มการ

กาหนดบทลงโทษกรณทเดกไมไดเขารบการศกษาขนพนฐานซงเปนภาคบงคบ 9 ปอายตงแต 6 ” 15 ป

ในชนประถมศกษาและมธยมศกษา ผปกครองถอวามความผดและตองโทษปรบไมเกน 5,000 หรอ

จาคกไมเกน 1 ปหรอทงปรบและจานอกจากนบรไนไดมนโยบายการศกษาแบบรวม และ Specialized

Education และ Special Education สาหรบเดกแตละประเภททมความแตกตางในความตองการทจะ

สามารถเขาถงการศกษาได

6.4 ดวยการจดวางโครงสรางการบรหารจดการประเทศและหนวยงานของรฐอยางมวสยทศน

จงเอออานวยตอการบรหารประเทศและการใชทรพยากรของประเทศอยางมประสทธภาพ

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการรบผดชอบทงกระทรวงวฒนธรรมและการกฬา ทาใหเกดความ

รวมมอและมการกาหนดและดาเนนการใหแผนงานตางๆ สาเรจดวยดในการเตรยมประชากรของ

ประเทศกาวสยคใหมทมการแขงขนสงดวยระบบเทคโนโลยสมยใหม มสขภาพรางกายทแขงแรงและยด

มนอยในปรชญาของอสลามภายใตสถาบนกษตรย

6.5 แ มว าการศกษาของบร ไนเปนแบบรวมอ านาจอยภายใตความรบผดชอบของ

กระทรวงศกษาธการ แตรฐไดเรมการกระจายอานาจโดยการมอบหมายอานาจออกมาเปนงานๆ

(delegate) เชนการสรางกาลงคน ในระดบครใหญ หรอคร การใหเสรภาพในการสอนแกคร ผนาของ

โรงเรยนไดรบมอบหมายเสรภาพในการคดโครงสรางสถานศกษา การพฒนาระบบแบงเขตการศกษา

สาหรบระดบประถมและระบบกลมโรงเรยน ซงโรงเรยนของรฐทอยในเขตการศกษาเดยวกนมารวมกน

30

เปนเขตการศกษาเดยวกนโดยคดเลอกคณะกรรมการผนาขนมา สมาชกสามารถแบงปนขอมล ความคด

วธปฏบตทดทสด นอกจากนนมการสนบสนนใหชมชนเขามามสวนในการจดการศกษา โดยเฉพาะ

หนวยงานอสระทไมใชหนวยทไมใชหนวยงานของรฐ และสมาคมผปกครอง ครเพอใหมสวนมากขนใน

เรองการหาทนและจดกจกรรมเกยวของกบการเรยนการสอนของเดกเปนตน แตอยางไรกตาม ยงมการ

รกษาสมดลของการรวมอานาจการศกษาทสวนกลางในดานพฒนาการเรยนการสอนในบางเรอง และ

การพฒนาขอมลสาระสนเทศดวยการกาหนดใหรบผดชอบโดยเจาหนาทภายในกระทรวงศกษาธการ

และกลมนกวชาการ มความคดรเรมในการพฒนาปรบปรงการศกษาใหมๆ เสมอ เพอใหประโยชนสงสด

กบประชาชน มการดาเนนการจะใชโรงเรยนตนแบบ (Model School) เพอนาการศกษาไปสความเปน

อสระและสามารถตรวจสอบไดโดยเรมเลอกโรงเรยนตนแบบกลมหนงทใหดาเนนการ Model school ซง

คาดหวงวาจะนาไปสการคดคนใหมและการบรหารจดการแบบสรางสรรค และรอการประเมนผลสมฤทธ

6.6 มการจดสรรงบประมาณและทรพยากรเพอการพฒนาบคลากรของประเทศใหกบ

กระทรวงศกษาธการ มการศกษาวเคราะหสถตของจานวนเดกวยวยซงเปนสดสวนใหญของจานวน

ประชากรทงหมด และจดสรรงบประมาณเพอการศกษาและพฒนาเดกรนใหมน โดยเฉพาะทม

งบประมาณลงมาเรองการศกษาระดบอาชวะและเทคนค เพอใหเดกสามารถคนหาความถนดของตนเอง

มอาชพและตอบความตองการของตลาดงานในยคศตวรรษท 21

6.7 รฐหรอสวนกลางทาการวจยและมขอมลทางสถตเพอใหเขาใจประชากรของตนเองวาอยทจด

ไหน และตองปรบปรงสงเสรมอยางไร โดยเฉพาะเรองคณภาพของคร ความเปนอยและสวสดการของคร

และมการกระจายงบประมาณในการปรบโครงสรางเงนเดอน พฒนาครและทาอยางตอเนองเปนแผน 5

ป และตอออกไปทก 5 ป

6.8 มหลกสตรผประกอบการธรกจในหลกสตรการศกษา เพอสรางคณคาและวสยทศนเดกหนม

สาวใหรกการเปนผประกอบการ

6.9 รฐไดดาเนนนโยบายเรองอาชวศกษาและเทคนคโดยนาเอาทกษะทมการเรยนการสอนใน

อาชวศกษามาใชกบทกษะทตองการในอตสาหกรรมหรอในโลกการทางานรวมทงมการปรบปรงหลกสตร

อาชวศกษาใหบรณาการกบหลกสตรดานเทคนค และหลกสตรทวไป สงผลใหอตราวางงานงานของ

ประชากรในประเทศลดลงจากรอยละ 10ในชวงกอนปพ.ศ 2544 เหลอเพยงรอยละ 1.7 ในป พ.ศ. 2550

7. จดดอยของการจดการสถานศกษา

7.1 ทศนคตในเรองการเปนครยงถกมองวาเปนงานไมมเกยรตเมอเทยบกบการรบราชการใน

สายงานอน ดงนนจงมผเรยนวชาชพครไมเพยงพอ

31

7.2 ขาดครทมประสบการณและผานการอบรมในสายอาชวศกษา ขาดผชานาญพเศษวชา

เฉพาะ เชน ดานวทยาศาสตรการเกษตร ปาไม ปศสตว เรอเดนทะเล สายการบนและคอมพวเตอร

เทคโนโลย

7.3 สวนใหญประชาชนยงมองวาการรบราชการเปนงานทมเกยรต ดงนนการเรยนในระดบ

อาชวศกษาเพอเนนเขาสการเปนผประกอบการจงมจานวนนอย

7.4 การทดสอบความรดวยขอสอบกลางของสวนกลางไมสามารถวดความรความเขาใจไดจรง

หลายคนทดสอบผานเพราะมการกวดวชาเพอมาทดสอบ แตขาดความรความเขาใจดานวชาการจรง

โดยเฉพาะวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตร วทยาศาสตร และสงผลตอการเรยนรในระดบการศกษาตอไป

จงควรมการปรบปรงการทดสอบแบบตอเนอง School - Based Assessment

8. บทสรป

ประเทศบรไน เปนประเทศเดยวทยงมการปกครองภายใตระบบสมบรณาญาสทธราชย โดยม

พระมหากษตรยทรงเปนทงประมขของประเทศ และดวยวสยทศนทกวางไกลของสมเดจพระราชาธบด

ฮจญ ฮสซานล โบลเกยห มอชซดดนวดเดาเลาะห ทจะเตรยมประเทศและพฒนาประชากรสประเทศท

ไมพงพานามนและเปนประชากรทมคณภาพพรอมในการแขงขนกบสงคมโลกทกาลงเปลยนแปลงใน

ศตวรรษท21 การศกษาจงเปนกญแจสาคญหลกในการพฒนาประชากรโดยกระทรวงศกษาธการซงเปน

หนวยงานหลกทรบผดชอบการศกษาทกระดบทวประเทศไดขานรบแผนชาตโดยออกแผนการศกษา

แหงชาตระบบใหมชอวา National Education System for Twenty-First century ซงยงคงเนนทจะให

การศกษาแกประชาชนทกระดบอยางครอบคลมตามรฐธรรมนญการศกษาภาคบงคบ 9 ป ภายใตระบบ

1-6-3-2-2 รฐใหการศกษาฟรแกเดกสญชาตบรไนตงแตกอนประถมวยจนถงระดบมหาวทยาลย ภายใต

ระบบการศกษาใหมน มการปรบลดการสอบวดผลดวยขอสอบกลางไปใชการทดสอบแบบ School

Based system มการกระจายอานาจการศกษาจากกระทรวงศกษาธการสโรงเรยนทองถนแบบ

Delegate งานเปนเรองๆโดยใชระบบ School zoning และ school Cluster กบโรงเรยนในระดบประถม

และมธยมศกษาตามลาดบและนาเอาหนวยงานทองถนเขามสวนในการแบงปนความร Best Practice

ปรบการเรยนการสอน กจกรรมการศกษาตางๆใหแกโรงเรยนทองถน ใหความสาคญกบการศกษาระดบ

อาชวและเทคนค และ ICT เพอผลตประชากรตอบรบความตองการทเปลยนแปลงของตลาดการคา และ

ใหอตราการเขาศกษาในระดบมธยมศกษาสงขน ใหมความรในเรองภาษาอสลาม ภาษาองกฤษ

วทยาศาสตร คณตศาสตรแตยงคงความจงรกภกดตอพระมหากษตรยและปฏบตศาสนาและวฒนธรรม

ประเพณของอสลาม นโยบายการศกษาตางๆไดถกพฒนาขนเพอใหบรรลเปาหมายหลกของแผนการ

ศกษาและแผนชาตโดยมการกาหนดตววดผล KPI อยางชดเจนมการตดตามผลและรายงานผลอยาง

32

กวางขวางมประสทธภาพ จงเปนประเทศหนงทควรศกษาและนา best practice มาปรบใชกบการศกษา

ของไทย


Arief S. Sadiman. (2004). Challenges in Education in Southeast Asia.

Brunei Darussalam, Ministry of Education.(2007).The Ministry of Education strategic

Plan 2007-2011.

Center on Salary in Brunei, UK and USA, Teacher Salaries in UK.Retrieved on 23 October

2013, from http://www.education.gov.uk/get-into-teaching/salary

Center on World data on Education,7th edition 2011/11. Retrieved on 29 August 2013, from

http://www.ibe.unesco.org/fileadmin/user_upload/Publications/WDE/2010/pdf-

versions/Brunei_Darussalam.pdf

Lawrence Mundia.(2008, November). ‚Implementation of SPN21 curriculum in Brunei

Darussalam, A review of selected Implication on school reform.‛The Development of

Education, National Report.

SALLY PIRI. (2012). ‚Autonomy of School Model, BANDAR SERI BEGAWAN‛ Brunei

TIMES.

SEMEO INNOTECH Regional Education Program (SIREP). (2012). ‚Decentralization of

Educational Management in Southeast Asia‛ Southeast Asian Ministers of Education

Organization, Regional Center for Educational innovation and technology.

Seng Piew Loo.(2010).‚Teacher Training in Brunei Darussalam. In Karrass, K.G and Wolhuter,

C.C.‛ International Handbook of Education Worldwide.Volume 2: Athen Atrapos.

33

การจดการการศกษาของสาธารณรฐฟลปปนส

ธนวฒ แกวนช 3

1. บรบททวไป

สาธารณรฐฟลปปนสเปนประเทศทมพนท 300,000 ตารางกโลเมตรเลกกวาประเทศไทย ตงอย

ทางชายฝงตะวนออกเฉยงใตของทวปเอเชยฟลปปนสมลกษณะเปนเกาะลอมรอบดวยนาทกดาน ดงน

ทางเหนอ เปน Bashi Channel ทางใต ตดทะเล Celebes ทศตะวนออกตดมหาสมทร Pacific และทศ

ตะวนตกตดทะเลจนใต พนทของฟลปปนสประกอบดวยเกาะมากมายประมาณ 7,170 เกาะ เกาะใหญม

3 เกาะ คอ ลซอน (Luzon) วซาเยส (Visayas) และมนดาเนา (Mindanao) เกาะทมคนอาศยหนาแนน

ไดแก ลซอน เซบ มนดาเนาและเปาลาวน เมองหลวง คอ กรงมะนลา ตงอยบนชายฝงตะวนออกของ

อาวมะนลา (Manila Bay) บนเกาะลซอนซงเปนเกาะทใหญทสดและตงอยทางเหนอสดของฟลปปนส ม

ประชากรหนาแนน มประชากรมากกวา 10 ลานคน เปนเมองทมความหลากหลายทางเชอชาต และเปน

ศนยกลางทางเศรษฐกจ วฒนธรรม การศกษา และอตสาหกรรมรวมของประเทศการจราจรตดขดคลาย

กรงเทพฯ คาครองชพ คาเชาทพก คาอาหาร และคาพาหนะสง สวนในตางจงหวดความแออดมนอย

และคาครองชพถกกวา ประเทศฟลปปนสขนชอในเรองของการรองราทาเพลง ประชาชนรกเสยงเพลง

และความสนกสนาน

สงคมฟลปปนสเปนสงคมทคลายสงคมในสหรฐอเมรกามากประชาชนมความอสระและเปนตว

ของตวเองมากมความเปนอยงาย ๆไมมการดถกเหยยดหยามกน ในดานการเมองการปกครอง

ฟลปปนสเคยตกเปนอาณานคมของสเปนและสหรฐอเมรกา หลงสงครามโลกครงท 2 ไดรบเอกราชใน

วนท 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 จงจดการปกครองตามระบอบประชาธปไตย ตามแบบสหรฐอเมรกา โดย

มประธานาธบด เปนประ มขและ เปนห วหน าคณะผ บร หารประ เทศ ป จ จบนผ น า ร ฐบาล

คอ ประธานาธบดเบนกโน ซเมยอน โกฮวงโก อาคโน ทสาม (Benigno Simeon Cojuangco Aquino

III) สาบานตนเขารบตาแหนงเมอวนท 30 มถนายน พ.ศ. 2553

3

คร โรงเรยนบญคมราษฎรบ ารง; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑตสาขาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลย

ธรกจบณฑตย

34


สาธารณรฐฟลปปนสมงเนนการจดการศกษาขนพนฐานเพอชวยใหแตละบคคลสามารถ

ดารงชวตอยในสงคมไดอยางเหมาะสมและมคณภาพทงตอตนเองและชมชน ชวยในการปฏสมพนธ

ระหวางบคคล ซงเปนพนฐานในการอยรวมกนในสงคม เพอการพฒนาประชาชนทมผลตภาพและ

สรางสรรค สงเสรมการอบรมกาลงคนของประเทศทมทกษะเพอใหเปนแรงงานระดบชาต เรงพฒนา

แรงงานวชาชพชนสง ใหเปนผขบเคลอนประเทศ ทมความรด มการวจย และพฒนาองคความรใหม

สาหรบพฒนาคณภาพชวตมนษยใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

ในการวางแผน การวดและประเมนผลการศกษา ตามมาตรา 14 ของรฐธรรมนญป 2530ระบวา

โรงเรยนควรสอนเรองของความรกชาตและเชอชาต รกความเปนมนษยชาต เคารพในสทธเสรภาพ

ซาบซงในบทบาทของผเสยสละเพอมนษยชาต ในดานประวตศาสตรของสาธารณรฐฟลปปนส ควรสอน

เรองสทธและหนาทของพลเมอง ยดมนในคณธรรมและคณคาของจตวญญาณ พฒนาจารตและวนยใน

ตนเอง กระตนใหเกดการคดวเคราะห คดสรางสรรคอยางเปนวทยาศาสตร มความรเกยวกบเทคโนโลย


ระบบการศกษาของประเทศฟลปปนสมการจดการศกษาทงในระบบและนอกระบบ การศกษา

ในระบบ แบงออกเปน 3 ระดบคอ ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษาและระดบอดมศกษาในระดบ

ประถมศกษานนจะใชเวลาศกษาภาคบงคบ 6 ป ทโรงเรยนของรฐบาลหรอ 7 ปในโรงเรยนของเอกชน

นอกเหนอจากหลกสตรการศกษาปฐมวยซงนกเรยนสามารถเลอกเรยนไดซงหมายรวมถง การเรยนชน

อนบาลและ เตรยมประถมศกษากไดนกเรยนทมอายระหวาง 3 หรอ 4 ป จะเขาเรยนในสถานรบเลยง

เดกกอนวยเรยนจนกระทงมอายครบ 5-6 ปจงจะเลอนขนชนประถมศกษาปทหนง

การศกษาระดบมธยมศกษาใชเวลา 4 ป โดยนกเรยนตองเรยนจบชนประถมศกษาตอนปลาย

กอน นกเรยนสวนใหญทเรยนชนมธยมศกษาจะมอาย 12 ปและเรยนจบเมออาย 15 ป สวน

ระดบอดมศกษานน นกศกษาสวนใหญจะมอายประมาณ 16 ปการศกษาระดบนแบงเปนระดบปรญญา

ตร ปรญญาโทและปรญญาเอก ในหลากหลายสาขาวชา นอกจากนน การศกษาระดบหลงมธยมศกษา

ยงรวมไปถงหลกสตรอาชวศกษาแบบ 2 หรอ 3 ปทอาจไมมการมอบปรญญากได ระบบการศกษาใน

ประเทศฟลปปนสใกลเคยงกบระบบการศกษาในระบบของสหรฐอเมรกา

การศกษานอกระบบซงรวมถงการรบความรนอกโรงเรยนนน มวตถประสงคหลกสาหรบผเรยน

กลมเฉพาะเชน เยาวชนหรอผใหญทไมสามารถเขาเรยนตอทโรงเรยนหรอมหาวทยาลยไดตวอยางเชน

หลกสตรการศกษาผใหญทไมรหนงสอซงบรณาการการเขยนและการอานเบองตนเขากบทกษะ

35

ชวตประจาวนนอกจากน ประเทศฟลปปนสใชการเรยนการสอนแบบทวภาษาบางวชาจะสอนเปน

ภาษาองกฤษ สวนวชาอนๆ จะสอนเปนภาษาฟลปปโน


พระราชบญญตฉบบท 9155 เปนพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2544 ทเกยวกบการ

กากบดแลการศกษาขนพนฐาน ในประเทศฟลปปนสกาหนด บทบาทและความรบผดชอบ ของระดบ

การบรหาร ตางๆ จากสวนกลางไปถงระดบโรงเรยน ดวยพระราชบญญตฉบบนชอของกรมวฒนธรรม

การศกษาและกฬา (Department of Education, Culture and Sports - DECS) ถกเปลยนเปนกรม

ศกษาธการ (Department of Education ” DepEd) และกาหนดบทบาทของสานกงานในพนทตาง ๆ

(สานกงานระดบเขตพนทและระดบอาเภอและโรงเรยน)

ตามพ.ร.บ.การศกษาแหงชาต ฉบบท 9155 แสดงใหเหนวาหนาทหลกของสานกงานในพนท

ตาง ๆ คอการประกนคณภาพ มหนาทตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของทกโรงเรยนภายใต

อานาจของตนและใหการสนบสนนดานอนๆ แกหนวยงานระดบอาเภอและโรงเรยน ตามท

พระราชบญญตการศกษาแหงชาตระบ ครอบคลมการศกษาในเดกปฐมวย ประถมศกษาและ

มธยมศกษารวมทงระบบการเรยนรทางเลอกสาหรบเดกและเยาวชนทออกจากโรงเรยนและนกศกษา

ผใหญและรวมถงการศกษาสาหรบผทมความตองการพเศษ

โดยพ.ร.บ.การศกษาแหงชาต ฉบบท 9155 กาหนดรปแบบเหตการณ ทางประวตศาสตรท

สาคญ ในบรบทของการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (School Based Management - SBM) โดย

กาหนด วตถประสงค "เพอสนบสนนสงเสรม ความคดรเรม เพอการพฒนาโรงเรยนและศนยการเรยนร

ใหประสบความสาเรจ และยงยน" โดยไดมการกาหนดโครงสรางของกรมศกษาธการกบหนาทความ

รบผดชอบทกระจายอานาจใน 4 ระดบ จากระดบรฐ ไปสระดบเขต ระดบอาเภอ และระดบโรงเรยน

โดยเปนการกระจายอานาจไปยงโรงเรยน แตไมไดกลาวถงคณะกรรมการสภาโรงเรยน (ซงเกดขน

ภายหลง)

กรมศกษาธการ เปนหนวยงานภาครฐพนฐานทรบผดชอบดานการศกษาและการพฒนา

อตรากาลงของชาต ภารกจของการพฒนาหมายถง การใหการศกษาขนพนฐานทมคณภาพทมความ

เสมอภาคและทกคนสามารถเขารบการศกษาได มการจดตงมลนธสาหรบการเรยนรตลอดชวตเพอให

ทกคนไดรบการบรการไดทวไปอยางด ความรบผดชอบเบองตนของกรมนคอ รเรม การวางแผน การ

นาไปปฏบต และประสานความรวมมอในระดบนโยบาย ความชวยเหลอในเบองตน มาตรฐาน แผนงาน

จดโปรแกรมและโครงการตางๆ ในพนททเปนการศกษาในระบบและการศกษานอกระบบ เปนการ

36

บรหารสถาบนการศกษาขนพนฐาน ทงทเปนการศกษาของรฐและเอกชน ดแลการจดตงและบรหาร

จดการ บารงรกษาใหดและเพยงพอ บรณาการระบบการศกษาเชอมโยงกบเปาหมายของการพฒนาชาต

การกระจายอานาจบรหารการศกษาสาธารณรฐฟลปปนสใชรปแบบ SBM ซงถกนามาใช ใน 23

หวเมอง ทเขารวมในระดบประถมศกษา ตามโครงการการศกษาท 3 ในระดบประถมศกษา ไดรบการ

สนบสนนจาก ธนาคารโลก โครงการจดหาเงนทน สาหรบโรงเรยนโครงสรางพนฐานของ การฝกอบรม

การพฒนาหลกสตรและตาราเรยน SBM เปนการกระจายอานาจการจดการศกษาจากกรมศกษาธการไป

ยงสถานศกษา โดยใหสถานศกษามอานาจหนาทความรบผดชอบ มอสระและความคลองต วในการ

ตดสนใจการบรหารจดการทงดานวชาการ งบประมาณ บคลากรและการบรหารทวไป โดยม

คณะกรรมการสภาโรงเรยน (School Council) ซงประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา ตวแทนผปกครอง

และชมชน ตวแทนคร ผทรงคณวฒ มสวนรวมกนบรหารสถานศกษาใหเปนไปตามความตองการของ

ผเรยนและผปกครองใหมากทสด ทงนการบรหารจดการทรบผดชอบรวมกนตามภาระงานของ

สถานศกษานน จะทาใหเกดความเปนเจาของและทาใหผลการปฏบตงานของสถานศกษาเปนทยอมรบ

ได


ยดหลกการความมสวนรวมของคนในชมชน ผปกครองโดยโรงเรยน ชมชน เจาหนาทอนๆของ

โรงเรยน ตองไดรบการฝกฝนอบรมในดานตางๆของ SBM รวมทง การจดทา แผนแมบทในการพฒนา

โรงเรยน

ในดานการพฒนาหลกสตรผรบผดชอบคอกองพฒนาหลกสตร (Curriculum Development

Divisions) ปจจบนกาลงนาโครงการ K to 12 ซงเปนหลกสตรใหมสาหรบการศกษาในระดบปฐมวย

จนถงมธยมศกษาตอนปลาย ไปใชในสถานศกษาตางๆ ทวประเทศ ซงมวสยทศนทตองการสราง

สมรรถนะพนฐานใหเกดขน มอารมณเตบโตสมวย ตระหนกถงสงคมมจตสาธารณะและมสวนรวมกบ

ชมชน สงคม เตรยมพรอมทกษะสาหรบโลกการทางาน ทกษะการเปนผประกอบการและศกษาตอใน

ระดบสง สรางเสรมทกษะทตรงกบความตองการของตลาดแรงงานมศกยภาพในการแขงขนระดบโลกได

ผบรหารและครในโรงเรยนมาจากการจางของคณะกรรมการสภาโรงเรยน โดยตองมใบอนญาต

ประกอบวชาชพจากหนวยงานของรฐ

4.2 การบรหารงานงบประมาณ

สถานศกษาจะไดรบเงนชวยเหลอจากรฐผนแปรตามจานวนผเรยนโดยทกโรงเรยนจะไดรบ เปนคาการ

บารงรกษาและ คาใชจายอนๆ ในการดาเนนงานในโรงเรยนท เปนสดสวนกบการลงทะเบยนเรยนของ

นกเรยนในแตละโรงเรยนนอกจากรายไดจากสนบสนนจากรฐแลวยงมจากหนวยงานในระดบภมภาค

37

จากหนวยงานในระดบกรมและจากเขตพนท โครงการใหมของทางภาครฐทสงเสรมใหมสวนรวมจากทก

ภาคสวน เชน ภาคเอกชนและหนสวนตางๆ รวมกนจดตงกองทนกอสรางโรงเรยนขนซงมยอดเงน

ประมาณ 4 พนลานเปโซ (1 เปโซ ประมาณ 0.74 บาทอตราแลกเปลยนจากธนาคารแหงประเทศไทย

ประจ าวนท 15 พฤศจกายน 2556)

โรงเรยนสามารถบรหารจดการรายไดตามแผนงาน และตามความตองการของตนเองโดยผาน

ความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาโรงเรยน และมหนวยงานจากเขตพนทตามทกฎหมายระบเปนผ

ตรวจสอบถวงดลถดมา

4.3 การบรหารงานบคคล

หนวยงานในเขตพนทมอานาจบรหารบคลากร รบผดชอบในดานอตรากาลงครและบคลากร

ทางการศกษา ซงตอนนประสบปญหาขาดแคลนครคอนขางมาก ในป 2552 มครอย 510,629 คน ขาด

แคลนครอย 99,628 คน ในป 2553-2554 จางเพม 25,450คน ป 2555 จางเพม 13,000 คน และเงน

จางจากกองทน LGU จางเพม 49,530 คน ยงขาดแคลนอย 11,648 คน โดยคณสมบตของครจะตอง

เปนผทมปรญญาตรทางดานการศกษาและถาสอนในระดบมธยมศกษาตองมวชาเอกวชาโท ทตรงกบ

การในโรงเรยนระดบมธยมและผานการอบรมจากสถาบนฝกหดวชาชพคร

ผบรหารโรงเรยนมอานาจหนาทในดแลปกครองครและบคลากรทางศกษาทอยในโรงเรยนซง

รวมถงการอบรมพฒนาและการนเทศครในโรงเรยนดวย


ในการใช SBM หรอโรงเรยนเปนฐาน เจาหนาทของโรงเรยนในฟลปปนสจะไดรบการฝกฝน

และใหรายงาน การตรวจสอบ รายละเอยดเกยวกบ ผลการดาเนนงานของโรงเรยนกบชมชน รวมทง

ขอมลเกยวกบการเรยนรของนกเรยนตามตวชวดทม การนเทศ การตรวจสอบเปนระบบทกาหนด

บทบาทไวทงในระดบสวนกลางคอกรมศกษาธการ ระดบภมภาค ระดบกรม และระดบพนทโดยเฉพาะ

พนทมหนาทตดตามในความรบผดชอบตามระดบของตน

การมสวนรวมของชมชน และผปกครอง ดวยการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการบรหารจดการ

โรงเรยน ทเขามาอยในรปของคณะกรรมการสภาโรงเรยน

ในดานสาธารณปโภค เชน หองเรยน หองนา ทนงในหองเรยน ยงเปนสงขาดแคลน เชนในป

2552 มหองเรยน 456,067หองเรยนขาดแคลนอย 66,800 หองเรยน ป 2552 มหองนาอย 316,112

หอง ขาดแคลนอย 135,847 หอง เปนตน ซงในป 2553และ2554 สรางหองเรยนเพม 8,924 หองและป

2555 สรางเพม 30,000 หอง และกาลงสรางอย 6,955 หอง ยงคงเหลอขาดแคลน 5,921หองเรยน และ

ในป 2553และ2554 หองนาเพม12,651หอง และป 2555 สรางหองนา 25,000 หอง ยงคงเหลอขาด

38

แคลนอก 98,196 หอง ซงทางกรมศกษาธการพยายามจะขจดความขาดแคลนใหหมดโดยเรว เพอ

ตอบสนองการจดการศกษาขนพนฐานสาหรบทกคน


5.1 คร

ผทจะประกอบวชาชพครอยางนอย ตองสาเรจปรญญาตรทางการศกษา ครในโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาของรฐและเอกชนตองมคณวฒปรญญาตรดานการประถมศกษา ในระดบมธยมศกษาตองม

คณวฒปรญญาตรดานการมธยมศกษาพรอมวชาเอกและวชาโทเฉพาะดานในวชาระดบมธยมศกษา ทง

สองระดบตองสาเรจจากสถาบนฝกหดครทไดรบการรบรอง สาหรบการสอนในระดบวทยาลยหรอ

มหาวทยาลยตองมคณวฒอยางนอยปรญญาโทในสาขาทมความเชยวชาญเฉพาะและคณวฒปรญญา

เอกสาหรบการสอนในระดบบณฑตศกษา

คณสมบตสาหรบครในเดยแคร กาหนดโดยกรมการสวสดการสงคมและการพฒนา จะตองเปน

ผหญงอายระหวาง 18 ” 45 ป อยางนอยสาเรจการศกษาในระดบมธยมศกษาดานสขภาพ กายภาพ ถา

มประสบการณดานการทางานในโรงเรยนเตรยมความพรอมสาหรบเดกจะดมาก ตองผานการอบรมจาก

กรมการสวสดการสงคมและการพฒนาโดยมเอกสารมาแสดงวาผานการอบรมมาเปนเวลาไมนอยกวา 2

ป คณภาพของครในระดบโรงเรยนกอนวยเรยนยงคงเปนสงทาทาย ในโรงเรยนกอนวยเรยนของเอกชน

สามารถจางครทมมนษยสมพนธทดเพราะมกาลงจะจายไดสง สวนโรงเรยนกอนวยเรยนของรฐจะมเพยง

สาธารณปโภคพนฐานกบครทมระดบการศกษาตากวาเกณฑทกาหนดอนเปนผลมาจากคาตอบแทนของ

ครทไดตามาก

5.2 เงน

กรมศกษาธการมเปาหมายในการเตมเตมชองวางทางทรพยากรในสนป 2556 โดยตง

งบประมาณของกรมศกษาธการ เพมขน 15% จาก 207 พนลานเปโซ ในป 2554 เปน 238.8 พนลานเป

โซ ในป 2555 ในการนามาใชชองวางในการจดการศกษาขนพนฐาน รฐบาลแจกจายสวนทใหญทสดของ

งบประมาณแผนดนในการจดการศกษาขนพนฐานของรฐ แตจานวนเงนทเพมขนแทบจะไมชวยให

จานวนนกเรยนเพมขนจากปกอนหนาและทศวรรษทผานมาซงกยงมเดกจานวนมากทออกมาอยตาม

ถนนและตองการการดแลภายในโรงเรยน ซงตองใชทรพยากรของรฐบาลในการชวยใหพวกเขาไดรบ

ศกษาทมคณภาพพวกเขามสทธทกคน การมสวนรวมของประชาชนและหลายภาคเปนสงทจาเปน

เพอใหบรรลเปาหมายเหลาน

39

5.3 ความร

นโยบายดานหลกสตรกาหนดไว 4 ป โดยกรมศกษาธการ ปรากฏในหลากหลายคาสง ทง

จดหมายเวยน บนทกความจา และจากแถลงการณทางราชการ โดยวางแนวทางตามลาดบในการ

สนบสนนเพอใหบรรลวตถประสงคของการพฒนาดานการศกษา อยางไรกตามในกฎหมายหลายๆ ฉบบ

ผานการออกพระราชบญญต ระบความเกยวของกบหลกสตรสถานศกษา หลกสตรใหมของโรงเรยน

ประถมศกษาและหลกสตรใหมของโรงเรยนมธยมศกษานามาใชในทกสถานศกษาตงแตป 2533

ในป 2525 ดวยเงนสนบสนนจากธนาคารในโครงการกระจายอานาจทางการศกษา (PRODED)

เรมดาเนนการ หลกสตรสาหรบโรงเรยนประถมศกษาจะมลกษณะสาคญดงน หลกสตรตองครอบคลม

ทกสาระการเรยนรตงแตสวนเลกๆ และเนนหนกจดใหญในทกษะความรขนพนฐาน โดยเฉพาะทกษะ

การอาน การเขยน และคณตศาสตรรวมถงมรปแบบทศนคตทดระหวางผเรยน เนอหาของหลกสตร

ตองใหความสาคญในการพฒนาคานยมทพงประสงค ระบบความเชอทใหความอปถมภแกผเยาว ความ

รกตอเพอนมนษยดวยกน และสานกในความเปนชาตในผเรยน เปนแบบแผนการเรยนของผเ รยน

หลกสตรเนนการพฒนาทกษะการทางานเชนเดยวกบความสาคญของทกษะทางสตปญญา ยงพฒนา

พลานามยรางกายของผเรยนในตลอดทงหลกสตร ไมเฉพาะในชวงเวลากจกรรมทสงเสรมทาง

วทยาศาสตรและพลานามย เนนพฒนาสมรรถนะและคณคาของการอยรวมกนในสงคม สะทอนมตใหมท

พลเมองพงปฏบตและวฒนธรรมขยายไปสการรวมทางประวตศาสตร ภมศาสตร และคณธรรมในการ

ทางานสาหรบประถมศกษาในโรงเรยนมธยมศกษานน มการปรบปรงจานวนสาระการเรยนรในสอง

ระดบ โดยลดลงเหลอหา (ภาษาฟลปปโน ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร คณตศาสตร และเมคาบายน) ให

ความสนใจในการเออใหเกดทกษะการเรยนรตลอดชวต หลกสตรสาหรบการศกษาขนพนฐานเรมใช

ตงแตป 2545และ2546 ในระดบนสงเสรมการเรยนภาษาฟลปปโน สมรรถนะหลกและคานยมทพง

ประสงค ในหลกสตรนสามารถยดหยนในตามความตองการของผเรยนและสอดคลองกบสภาพแวดลอม

และวฒนธรรมทางสงคมทแทจรง


สวนหนงของการปรบปรงหลกสตรคอโครงการ Computerization สาหรบการใช ICT ในทกๆ

พนทการเรยนร กรมศกษาธการโดยโครงการ Computerizationจดหาคอมพวเตอรและอปกรณตอพวงท

เกยวของไปยงโรงเรยนของรฐทวทงประเทศ กรมศกษาธการสนบสนนใหมการใช ICT ในการจด

การศกษาเพอใหผเรยนสามารถเรยนรผานเวบไซตหรอสอการสอนโดยใชเทคโนโลยแบบตางๆ

40


6.1นโยบายในปจจบนของกรมศกษาธการ คอ อานาจของผบรหารโรงเรยน ประกอบไปดวย

หนาทการอานวยการและรบผดชอบและทาความเขาใจทตรงกนในการปรบปรงการสอนและผลสมฤทธ

ทางการศกษา นโยบายไดใหผบรหารมหนาทในการจดการเงนกองทนในการดแลรกษาโรงเรยนและการ

ใชจายในการปฏบตการอนๆ เชนการเพมเงนกองทนสาหรบโรงเรยนเพอครอบครวของครผสอน และ

สมาคมชมชนในการออกแบบพฒนาโรงเรยนของเขาและเธอเพอการพฒนาโครงการในความรวมมอ

ระหวางครอบครวและผนาชมชน เปนการปฏสมพนธจากการเลอก รบสมคร และสงเสรมจากคณะคร

เพอรวมวางแผน และพฒนา นวตกรรมหลกสตร จาการใชหลกสตรแหงชาตเปนกรอบ การกระจาย

อานาจของระบบการศกษาในสาธารณรฐฟลปปนสนนเปนการสงตออานาจในการตดสนใจไปสระดบ

โรงเรยนเพอการพฒนาทคลองตวและสอดคลองกบบรบททแตกตางกนในแตละโรงเรยน

6.2โครงการ K to 12 ของ กรมศกษาธการ ซงจาเปนมากในการเปลยนแปลงของระบบ

การศกษาในสาธารณรฐฟลปปนสเปนความรวมมอระหวางคณะกรรมการของ กรมศกษาธการ

คณะกรรมการการศกษาระดบสงและคณะกรรมการการอาชวศกษา และผมสวนเกยวของตางๆ กอนท

จะมการเรมโครงการK to 12 สาหรบการศกษาขนพนฐานนน สาธารณรฐฟลปปนสเปนเพยงประเทศ

เลกๆ ทมการศกษาขนพนฐาน 10 ป 6 ปในระดบประถมศกษาและอก 4 ปในระดบมธยมศกษา ดวย

ระยะเวลาการศกษาขนพนฐานทสนนเปนการยากทสาธารณรฐฟลปปนสจะแขงขนกบประเทศอยาง

ญปนและเกาหล ดงนนโครงการ K to 12 จงเปนการศกษาภาคบงคบทกาลงดาเนนการใชในโรงเรยนนา

รองทมความพรอมและยงเปนการเพมเวลาใหกบเรยนวชาพนฐานในบางวชาสาคญเชน คณตศาสตร

วทยาศาสตร เพราะถาเปนระบบการศกษาแบบเกาจะทาใหการเรยนในวชาดงกลาวเปนแบบรบรอน ทา

ใหผเรยนขาดพนฐานทด

6.3 โครงการ K to 12 จะชวยเพมผทจบการศกษาเตรยมความพรอมใหเรยนตอในระดบ

วทยาลย และโครงการนยงถกคาดหวงวาจะชวยทาใหภาพของอาชพของผทจะจบการศกษา ซงจะชวย

ลดอตราการออกกลางคนจากการศกษาและเพมโอกาสใหผทสาเรจจากหลกสตรตนเลอกมากขน


7.1 โครงการ K to 12 เพงจะเรมนามาใชทาใหยงมสงทาทายอยอกมาก ซงจาเปนตองใชความ

พยายามในการพนจพจารณาหลายประการ ถาทกฝายมความตงใจจรงทจะปรบปรงระบบการศกษาของ

สาธารณรฐฟลปปนส โดระดมเวลาและทรพยากรในเรองการศกษา ดวยความคาดหวงทวาระบบ

การศกษาของสาธารณรฐฟลปปนสจะสามารถแขงขนในเวทระดบโลกได

41

7.2 กรมศกษาธการ ประเทศฟลปปนส ( Department of Education of the Philippines -

DepEd) เปนผดแลการศกษาในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา โดยมนกเรยน 23 ลานคน และคร

อาจารย 490,000 คนอยในสงกดแตกรมศกษาธการยงประสบปญหาจากการจดสรรงบประมาณทไม

เพยงพอจากรฐบาลอยางยงยน การสรางสาธารณปโภคพนฐานดานการศกษาเปนตวอยางเหตการณท

เกดซาๆ ของการจดสรรงบประมาณทไมเพยงพอ รวมผลตอบแทนครกเปนอกปญหาหนง สงเหลาน

สะทอนถงความแคลนโรงเรยน หองเรยนและครของระบบการศกษาในสาธารณรฐฟลปปนสทยงรอการ

ระดมทนอย

7.3 SBM ถกนามาใช เปนกรอบใน การบรณาการในการทจะไดรบ ปจจยการสนบสนน

โครงการ ในระดบโรงเรยน และ การเสรมสรางศกยภาพผนา ครและบคลากรในโรงเรยน มการทางาน

รวมกนระหวางกบคร ผนาชมชน และผปกครอง อยางไรกตามผนาในระดบโรงเรยนโดยทวไปจะขาด

ทกษะและความสามารถในการปฏบตหนาทใหมของพวกเขา และเจาหนาทการศกษาในโรงเรยนไมได

รบการฝกอบรมในการจดการและการบรหารการเงนทถกตองและภาวะผนาในการจดการเรยนการสอน

การแทรกแซงทางการเมองทองถน โดยเฉพาะอยางยงการกยมเงนคอปญหาหลกสาหรบประเทศ

ฟลปปนสในทางปฏบตรปแบบการกระจายอานาจไมสามารถนาแบบจาลองของประเทศอนๆ มาปฏบต

ไดเหมอนกนหมด ขนอยกบบรบทของประเทศนนๆ และบทเรยนจากการเรยนรผานประสบการณของผ

ปฏบตจะสามารถใชเปนขอมลในการประเมนเพอกาหนดทศทางการดาเนนงานใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลตอระบบการศกษาตอไป

ประเดนส าคญทเปนประโยชนกบกบประเทศไทย

สาหรบสาธารณรฐฟลปปนสเปนประเทศซงมอะไรตอมอะไรหลายอยางคลายประเทศไทย อาทรปราง

หนาตา ความหลากหลายทางชาตพนธ ศาสนา และมปญหาการแบงแยกดนแดนเหมอนกบประเทศไทย

ความยากจนของประชาชน ปญหานาทวมซาซากในบางพนท ฯลฯ การรวมพลงกนตอสของชาว

ฟลปปนส ทาใหพวกเขาผานพนวกฤตการณมาหลายตอหลายครง แต ‚เกดอะไรขนกบประเทศททาทา

วาจะไปไดไกลกวาประเทศอนใดในอาเซยนนเมอหลงสงครามโลกครงท 2 แตเมอเวลายงผานไป

ประเทศนกลบกลายเปนประเทศทมโครงสรางผกรอน รอวนพงครน หากยงไมมใครรบมาจดการ

ซอมแซมใหถงชนโครงสราง‛ คาถามนชวนใหผวจยสงสยหลงจากไดศกษา วเคราะหบรบทเกยวกบการ

จดการการศกษาของประเทศน ทายทสดกพบวา คาตอบ คอ ‚การคอรรปชน‛ เปนตวการความลมเหลว

ในการปกครอง การพฒนา และกอใหเกดการผกรอนจนถงโครงสรางของประเทศน ซงผทคอรรปชนนน

กมใชใครอน แตเปนนกการเมองคนสาคญๆ ของประเทศนนเอง คนทครงหนงประชาชนมอบความ

42

ไววางใจ เชอใจ และเชอมนใหในมอ แตพวกเขากลบไมสนใจใยด แทนทจะทาหนาทเพอประชาชน กลบ

เขามากอบโกยโกงกนอยางไมมทสนสดและคงเหมอนกบทรราชทกแหงในโลกน พวกเขาพยายามกลบ

ผดใหเปนถก ทาใหการกระทาของตนเองชอบธรรมดวยวธการตางๆ แมวาจะมอานาจลนเหลออยางไรก

ตาม พลงประชาชนกสามารถรวมกนโคนนกการเมองโกงกนเหลานนลงได ไมวาคนผนนจะมขออางท

สวยหรอยางไรกตามมาอางการคอรรปชนของตน นอกจากพลงประชาชน ฟลปปนสยงมประธานาธบด

หญงมาแลว 2 คน ซงขนมาหลงจากโคนลมประธานาธบดชายทคอรรปชนโดยพลงประชาชนทงสน เปน

เรองทนาสนใจวาเหตใดชาวฟลปปนสจงยอมรบผหญงขนมาเปนประธานาธบด แนนอนวาแตกตางกน

เหลอเกนจากการทประเทศไทยไดนายกรฐมนตรหญงคนแรก การขนสอานาจของผหญงสองคนน

แตกตางกน แมนางอาคโนจะประสบมรสมทางการเมองนบครงไมถวน แตเธอกลงจากตาแหนงอยางสงา

งาม ในขณะทนางอารโรโยกลบถกกลาวหาวาโกงเลอกตงและเปนยดแหงการคอรรปชนอยางมหาศาล

อนทจรงประธานาธบดคนปจจบนของฟลปปนส คอ นาย เบนกโน ซเมยอน โกฮวงโก อาคโน หรอ

นอยนอย อาคโน กลาวหานางอารโรโยดวยขอหาโกงเลอกตงมายาวนานมาก แตกยงทาอะไรเธอไมได

จนกระทงเมอปลายปทผานมา อดตประธานาธบดหญงคนท 2 ในประวตศาสตรถกจบในขอหาโกงเลอง

ตง สวนสามของเธอถกจบเมอตนปถดมาในขอหาคอรรปชนสนบนกอนโตจากบรษทโทรคมนาคม

สญชาตจน เรองนยงไมจบยงตองตดตามกนตอไป ดวยสาเหตการคอรรปชนจากนกการเมองคนสาคญ

จงทาใหสาธารณรฐฟลปปนสประเทศซงนาระบบการศกษาของสหรฐอเมรกามาใช แตในทางปฏบตกลบ

ไมประสบความสาเรจเทาทควร จากบทเรยนของฟลปปนสซงสะทอนถงปญหาความขดแยงทาง

การเมอง ความขดแยงทางความคดในประเทศไทยทมชนวนเหตมาจากปญหาการคอรรปชน ทกลม

ตอตานเรยกวา ‚ระบอบทกษณ‛ ประชาชนไทยควรตระหนกและเหนถงอทาหรณจากกรณศกษาจาก

ฟลปปนส รวมกนตอตานและยตการคอรรปชน การโกงบานเมอง และโกงประชาชนในทกๆ ทาง

ประชาชนตองไมแตกแยกและรถงพลงของตนเองวาพลงประชาชนมมากมายเพยงใดหากรวมตวกนเพอ

สรางสงทถกตองใหแกสงคมและคนรนหลง

สรป สาธารณรฐฟลปปนสไดชอวา เปนศนยกลางทางการศกษาทสาคญในเอเชยตะวนออกเฉยงใต เนองจาก

มหลกสตรการศกษาอนทนสมยแบบเดยวกบสหรฐอเมรกา ระบบการศกษาในสาธารณรฐฟลปปนสนน

เปนแบบในระบบและนอกระบบ การศกษาในระดบประถมศกษานนฟรและเปนการศกษาภาคบงคบ

สวนการศกษาในระดบมธยมศกษาจะฟรคาเลาเรยนเฉพาะในโรงเรยนของรฐ แตไมเปนการศกษาภาค

43

บงคบ โดยมเปาหมายการใหการศกษาแกทกคน (Education for all) ปลกฝงเรองของความรกชาตและ

เชอชาต ความเปนมนษยชาต เคารพในสทธเสรภาพ จตสาธารณะ เคารพสทธและหนาทของพลเมอง

ยดมนในคณธรรม จารตและมวนยในตนเอง กระตนการคดวเคราะหและความคดสรางสรรค เรงพฒนา

แรงงงานวชาชพชนสง ดานการกระจายอานาจบรหารการศกษาสาธารณรฐฟลปปนสใชรปแบบใช

โรงเรยนเปนฐาน (School Based Management) เปนการสงตออานาจในการตดสนใจไปสระดบ

โรงเรยนเพอการพฒนาทคลองตวและสอดคลองกบบรบททแตกตางกนในแตละโรงเรยน โดยรฐจดสรร

งบประมาณจานวนมากและการสนบสนนจากองคการระหวางประเทศเพอการจดหาทรพยากรเพยง

พอทจะขจดชองวางของการจดการศกษาขนพนฐาน และเรงพฒนาครและปรบปรงการจดการเรยนการ

สอน โดยทงหมดนเกดจากความตระหนกของผนาและฝายบรหาร อกทงกรมศกษาธการของสาธารณรฐ

ฟลปปนสทเหนตรงกนวาการศกษาคอเครองมอสาคญในการพฒนาประเทศทยงยนทสด ดงวลของกรม

ศกษาธการทวา ‚GO! Education‛


สานกความสมพนธตางประเทศ สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ : http://www.bic.moe.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=598&catid=50

Department of Education, Philippines, from http://www.deped.gov.ph

44

Decentralization of Education in the Philippines; status trends and Challenges by Dr. Ethel Agnes P. Valenzuela SEAMEO INNOTECH

Exchange rate, from http://www.bot.or.th

K to 12 Program, fromhttp://www.informatics.edu.ph/iconnect/k-12-changes-philippine-educational-system

Office of the civil service commission: http://www.ocsc.go.th/ocsc/th/index.php?option=com_content&view=article&id=2993&catid=519&Itemid=159

World Data on Education by UNESCO-IBE, from http://www.ibe.unesco.org

Wikipedia: http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9B%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%8C

http://en.wikipedia.org/wiki/Education_in_the_Philippines

http://www.informatics.edu.ph/iconnect/k-12-changes-philippine-educational-system/

Republic of the Philippines Basic Education Public Expenditure Review Phase II School Based Management in the Philippines: An Empirical Investigation

http://www.ibe.unesco.org/

45

การจดการการศกษาของสาธารณรฐอนโดนเซย

ประนอม ศรด *


สาธารณรฐอนโดนเซยตงอยบรเวณเสนศนยสตรเปนประเทศหมเกาะทใหญทสดในโลกม

17,508 เกาะ มความกวาง 3,977 ไมลระหวางมหาสมทรอนเดยกบมหาสมทรแปซฟก มพนท 5.2 ลาน

ตารางกโลเมตรหรอ 1.9 ลานตารางไมลมเกาะขนาดใหญทสด 5 ลาดบ ไดแก1. กาลมนตน เปนเกาะทม

ขนาดใหญเปนลาดบท 3 ของโลก 2. สมาตรา 3. อเรยนจายา 4. สลาเวส หรอเซลเบส5. ชวา ม

ประชากรประมาณ 222 ลานคน จดเปนอนดบ 5 ของโลกประกอบดวยชนพนเมองกวา 500 กลม

ประกอบดวย หลายเชอชาตและเผาพนธแตละเผาพนธตางกมมรดกทางวฒนธรรม และลกษณะทาง

สงคมของตนสบทอดกนมาชนเหลานเมอถกรวมกนเขาภายใตระบบการเมองเศรษฐกจและการปองกน

ประเทศรวมกนจากการทสภาพทตงทางภมศาสตรของประเทศอนโดนเซยมลกษณะแยกกนเปนหมเกาะ

46

มากมาย และมอาณาเขตกวางใหญไพศาลประชากรตดตอกนไดยาก ทาใหแตละภมภาคมรปแบบ

วฒนธรรมของตนเองจงปรากฏลกษณะวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ และภาษาทใชผดแผก

แตกตางกนไป

การนบถอศาสนาชาวอนโดนเซยรอยละ 87 นบถอศาสนาอสลาม รอยละ 6 นบถอศาสนาครสต

นกายโปรแตสแตนทรอยละ 3.5 นบถอศาสนาครสตนกายโรมนแคทอลก รอยละ 1.8 นบถอศาสนาฮนด

และรอยละ 1.3 นบถอ ศาสนาพทธ อนโดนเซย เปนประเทศทมประชากรชาวมสลมมากทสดในโลก คอ

220 ลานคน ชาวมสลมในอนโดนเซยเปนศาสนกชนผเครงศาสนา จากการสารวจของพวโกลบอลแอตต

จดส (Pew Global Attitudes) เมอเรวๆนพบวาอนโดนเซยเปนประเทศเครงศาสนาทสดในโลกประเทศ

หนงและม ปญหาความขดแยงระหวางกลมคนทนบถอศาสนาอสลามกบศาสนาอนๆมภาษาถนถง 583

ภาษา ภาษาพนเมองทใชมากทสดคอภาษาชวา สวนภาษาประจาชาตคอภาษาบาฮาซาอนโดนเซย

มการแบงเขตการปกครองออกเปน 33 เขต ประกอบดวย 28 จงหวด และเขตปกครองสถานะ

พเศษ 5 แหง การปกครองประเทศใชระบอบประชาธปไตยในระบบสาธารณรฐแบบ Unitary Republic

ซงมการปกครองตนเองในบางพนท (Provincial Autonomy) โดยมประธานาธบดทมาจากการเลอกตง

โดยตรงเปนประมข และหวหนาฝายบรหารตามรฐธรรมนญป 2488 ซงไดกาหนดใหใชหลกปญจศลใน

การปกครองประเทศประกอบดวย 1) นบถอพระเจาองคเดยว 2) เปนมนษยทเจรญและคงไวซงความ

เทยงธรรม 3) ความเปนเอกภาพของอนโดนเซย 4) เปนประชาธปไตยแบบมผแทน และ 5) ความ

ยตธรรมในสงคมชาวอนโดนเซย

โครงสรางการเมองการปกครองประกอบดวย 7 องคกร ไดแก

1) สภาทปรกษาประชาชน (People’s Consultative Assembly: PCA) ประกอบดวย

สมาชกสภาผแทนราษฎร จานวน 550 คน และสภาผแทนระดบภมภาคจานวน 128 คน ทงหมดมาจาก

การเลอกตงสภาทปรกษาประชาชน มหนาทสาคญ 3 ประการ คอ แกไขรฐธรรมนญ แตงตง

ประธานาธบด/รอง

* หวหนาฝายวชาการระดบประถมศกษา โรงเรยนบญคมราษฎรบารง ; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการจดการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ประธานาธบดและถอดถอนประธานาธบด

2) สภาผแทนราษฎร (House People’s Representatives : HPR) ประกอบดวยสมาชกจาวน

550 คน มาจากการเลอกตง มหนาทหลกในการออกกฎหมาย อนมตงบประมาณ และกากบดแลการ

ทางานของรฐบาลมวาระการทางาน 5 ป อยางไรกตาม การพจารณารางกฎหมายแตละฉบบตองมการ

หารอและไดรบความเหนชอบรวมกนระหวาง HPR กบประธานาธบดรางกฎหมายใดทไมไดรบความ

47

เหนชอบรวมจากประธานาธบด จะไมสามารถนากลบมาพจารณาใหมไดอก ขณะเดยวกนรางกฎหมายท

ไดรบความเหนชอบรวมจากประธานาธบด และผานการลงคะแนนเสยงจาก HPR แลว แตประธานาธบด

ไมลงนามดวยเหตใดกตาม ภายใน 30 วนใหถอวามผลบงคบใชเปนกฎหมายไดโดยสมบรณ อนง HPR

ไมมอานาจในการขอเปดอภปรายไมไววางใจประธานาธบดหรอรองประธานาธบด การถอดถอน

ประธานาธบดหรอ รองประธานาธบดตองทาตามขนตอนของรฐธรรมนญคอ HPR ตองใชคะแนนเสยง 2

ใน 3 ของผรวมประชม (มจานวนไมนอยกวา 2 ใน 3 ของจานวนสมาชก HPR ทงหมด) เสนอเรองการ

ถอดถอนใหศาลรฐธรรมนญพจารณา และหากศาลรฐธรรมนญพจารณาเหนชอบตามทเสนอ DPR จง

สามารถเสนอให PCAพจารณาตอไป(อานาจสดทายในการถอดถอนประธานาธบด/รองประธานาธบดอย

ท PCA)

3) สภาผแทนระดบภมภาค (Regional Representatives Council: DPD) เปนสถาบนใหมทม

การเลอกตงครงแรก เมอวนท 5 เมษายน 2547 เพอทดแทนจากภมภาคและองคกรสงคม/กลมอาชพท

เคยมอยเดม(ทมาจากการแตงตง) ทงน สมาชก DPD มาจากการเลอกตงจงหวดละ 4 คน รวมทงสน

128 คน มหนาทเสนอแนะรางกฎหมาย รวมถงตรวจสอบการใชจายงบประมาณของประเทศ

4) สภาประชาชนระดบทองถน (Regional People’s House of Representatives: DPRD) ตาม

บทบญญตในการแกไขรฐธรรมนญป 2543 กาหนดใหแบงระดบการปกครองภมภาคออกเปนจงหวด

อาเภอ (Regency) และตาบล/เทศบาล (Kota) โดยจดใหมการเลอกตงสมาชก DPRD ในทกระดบ

(พรอมกบการเลอกตง DPR และ DPD)

5) ประธานาธบด มาจากการเลอกตงโดยตรง ตามรฐธรรมนญระบใหประธานาธบดเปนหวหนา

รฐบาลและเปนผบญชาการกองทพ โดยประธานาธบดอยในตาแหนงตดตอกนไดไมเกน 2 สมย(สมยละ

5 ป)

6) ศาลยตธรรม รฐธรรมนญกาหนดใหอานาจตลาการอยภายใตการดแลของศาลฎกา และศาล

ระดบรองๆ ลงมา รวมถงศาลรฐธรรมนญในการแตงตงผพพากษาศาลฎกา คณะกรรมาธการตลาการ

(Judicial Commission) เปนผเสนอชอให DPR รบรอง จากนนจงเสนอตอใหประธานาธบดเปนผแตงตง

สมาชกคณะกรรมาธการแตงตงและถอดถอนโดยประธานาธบดดวยความเหนชอบของ DPR

7) คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนสงสด (Supreme Audit Board: BPK) มหนาทรายงานการใช

งบประมาณตอ DPR, DPD และ DPRD สมาชก BPK คดเลอกโดย DPR โดยรบฟงความคดเหนของ

DRD และแตงตงโดยประธานาธบด

48


การศกษาภายในประเทศอนโดนเซยเปน การศกษาตามการจดของกระทรวงการศกษาและ

วฒนธรรมแหงชาตตามทกาหนดไวในพระราชบญญตการศกษา ป พ.ศ.2532และพระราชบญญต

การศกษาปพ.ศ. 2546 รฐบาลอนโดนเซยไดคานงถงความสาคญของกระบวนการเรยนรทกลกษณะ

ครอบคลมการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย โดยจาแนกเปน

การศกษาในโรงเรยน (school education) กบการศกษานอกโรงเรยน (out”of”school education) (พช

ราวลย วงศบญสน,2548)

วสยทศนทางการศกษาของอนโดนเซยมดงนคอ “สงคมอนโดนเซยดารงอยอยางสงบสข เปน

ประชาธปไตย มความยตธรรม มความสามารถในการแขงขนกบนานาชาต มความเจรญรงเรองบน

พนฐานเอกภาพของสาธารณรฐอนโดนเซย ดวยการมสวนรวมของประชาชนท มความสมบรณ

ความสามารถพงตนเอง ศรทธาและยาเกรงตอพระเจา คณธรรม จรยธรรม ความรกในประเทศชาต

จงรกภกดตอกฎหมายและแผนดน มความรและวทยาการ มความพากเพยรและระเบยบวนย” (พชราว

ลยวงศบญสน,2548)

หลงจากทมการปฏรปการศกษาของอนโดนเซยกาวสาคญกคอการประกาศแผนปฏบตการแห

งชาตวา ดวยนโยบายเพอมวลชน‚Education for All‛ ใน พ.ศ. 2545 โดยมจดมงหมายเพอสรางความ

เสมอภาคทางการศกษาและเพอสรางความมนใจวาคนอนโดนเซยทกคนไมวาจะเปนเพศใดจะมฐานะ

ยากจนอยหางไกลความเจรญหรอเปนผดอยโอกาสทางสงคมตองไดรบการศกษาขนพนฐานภาคบงคบ

9 ป เหมอนกน

เพอใหบรรลจดมงหมายของนโยบาย ‚Education for All‛ รฐบาลไดกาหนดยทธศาสตรแหงชา

ตไวดงน 1) เพมโอกาสทางการศกษาขนพนฐานโดยเฉพาะกบนกเรยนทยากจน 2) ปรบปรงคณภาพ

การใหบรการการศกษาขนพนฐาน 3) เสรมสรางขดความสามารถในระดบชมชนโรงเรยนและทองถนผ

านการจดการใน โรงเรยนและการมสวนรวมของของชมชน กลยทธ คอ 1) นาทรพยากรทมอยมาใชให

เกดประโยชนทางการศกษาและเพมงบประมาณสาหรบ สนบสนนการศกษาขนพนฐาน 2) ให

ความสาคญกบโครงการเรงดวนคอการจดหาทเรยนอยางทวถงและปรบปรงคณภาพ การเรยนการสอน

3)ประสานความรวมมอระหวางรฐบาลกบผมสวนไดสวนเสยทางการศกษาทกกลม รวมถงเรอง

งบประมาณทองคกรปกครองสวนทองถนกบสมาชกชมชนตองเขามาจดการรวมกนนอกจาก

‚Education for All‛ แลว กระทรวงศกษาฯยงไดเนนเรองการฝกอบรมมาตลอดโดย มการจดตง

‚โปรแกรมการฝกอบรมผฝกงานระบบทวภาค‛ ซงมลกษณะเปนการศกษาในระบบทวภาค หมายถงการ

จดมวลประสบการณตามหลกสตรรวมกนระหวางสวนฝกอบรมหรอสถานศกษา กบสถานประกอบการ

เพอฝกฝนใหผเรยนหรอผฝกงานมความรในเชงทฤษฎ และมทกษะทจะปฏบตงานไดจรงอนเปนปรชญา

49

ของการจดการศกษาอาชวศกษาอยางแทจรงอยางไรกตามความสาเรจในการจดหลกสตรการเรยนรใน

ระบบน ตองอาศยความรวมมอและความเขาใจในปรชญา ทวภาคของทงสองฝายคอสถานประกอบการ

และสถาบนการศกษาเพอจดการศกษาใหบรรลเปาหมายสมตามเจตนารมณทตงไว


แผนภาพระบบการศกษาของอนโดนเซย

อนโดนเซยจดการศกษาตงแตระดบปฐมวยดวยเปาหมายหลกของการศกษาปฐมวยคอ การ

พฒนาดานรางกายและจตใจของนกเรยน เมอเดกตองออกมาจากบานจากครอบครวมาเขาสงคมท

โรงเรยน การจดการศกษาระดบนมวตถประสงคเพอเตรยมความพรอมของผเรยนกอนเขาเรยนระดบ

ประถมศกษา เปนการเตรยมการพฒนาการขนพนฐาน พฒนาทศนคต ความร ทกษะ และความคดรเรม

รปแบบของการศกษาปฐมวยทไดผลด ไดแกการจดการศกษาในโรงเรยนอนบาล หรอสถานอบรมเดก

เลก และการเลนเปนกลม การเรยนในโรงเรยนอนบาลถอเปนสวนหนงของการศกษาในระบบ ขณะท

การเรยนรจากการเลนเปนกลมนนจะเปนสวนหนงของการศกษานอกระบบ การจดการศกษาปฐมวยน

50

เปนการจดการศกษาใหกบเดกอายระหวาง 4 – 6 ขวบ ระยะเวลาเรยน 1 – 2 ป ขณะทการเรยนรโดย

“การเลนเปนกลม” จดใหเดกอาย 3 ขวบ และตากวา 3 ขวบ

ถาตามพระราชบญญตการศกษาป 2003 จะแบงระดบการศกษาในโรงเรยนออกเปน 3 ระดบ

ไดแก การศกษาขนพนฐาน การศกษาระดบเตรยมอดมศกษา การศกษาระดบอดมศกษา

1. การศกษาขนพนฐานเปนการศกษาภาคบงคบม 3 ระดบไดแก 1.1) โรงเรยนประถมศกษา

(Sekolah Dasar) ใหการศกษาขนพนฐาน 6 ป สาหรบนกเรยนอาย 7-12 ป 1.2) โรงเรยนมธยมศกษา

ตอนตน จดการศกษา 3 ป สาหรบนกเรยนอาย 13 – 15 ป 1.3) โรงเรยนพเศษจดการศกษาสาหรบ

นกเรยนทมปญหาความผดปกตทางดานรางกายและจตใจ

การศกษาขนพนฐานมเปาหมายเพอพฒนานกเรยนใหมคณสมบตเหมาะสมกบการเปนสมาชก

ของสงคม พลเมอง และมนษยชาตโดยรวมทงสามารถศกษาตอไดในระดบสงตอไป

2. การศกษาระดบเตรยมอดมศกษา เปนการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย 3 ป สาหรบ

สายสามญ และ 3-4 ป สาหรบสายอาชวศกษา ประกอบดวยการศกษาในโรงเรยนสามญ โรงเรยน

อาชวศกษา โรงเรยนศาสนา โรงเรยนการศกษาเพอบรการเฉพาะ และโรงเรยนการศกษาพเศษ

โรงเรยนอาชวศกษา มหลกสตร 3 ป และ 4 ป แบงเปน 6 กลมวชาคอ 1) การเกษตรกรรม และการปา

ไม 2) เทคโนโลย และอตสาหกรรม 3) ธรกจ และการจดการ 4) สวสดการสงคม 5) การทองเทยว 6)

ศลปะ และหตถกรรม

การศกษาระดบเตรยมอดมศกษาเนนการขยายความร การพฒนาทกษะ และการเตรยมนกเรยน

สาหรบศกษาขนสง หรอมความสามารถในการประกอบอาชพ และมทศนคตทดตอวชาชพ

3. การศกษาระดบอดมศกษา เปนการศกษาขนสงตอจากการศกษาระดบเตรยมอดมศกษาเปน

ระดบประกาศนยบตร 3 ป ระดบปรญญาตร 4 ป ระดบปรญญาโท 2 ป ระดบปรญญาเอก 3 ป

สถาบนอดมศกษามหลายแบบ เชน สถาบนโพลเทคนค โรงเรยนการศกษาขนสง สถาบน และ

มหาวทยาลยการศกษาขนสงในสายวชาการมวตถประสงคหลก เพอสรางความเชยวชาญทางดาน

วชาการ เทคโนโลย และการวจยการศกษาทางสายอาชพมงพฒนาความสามารถในเชงปฏบตการ

ทงนการศกษาในโรงเรยนดาเนนไปโดยสถาบนการศกษาจดการเรยนการสอนตามระดบชนท

เชอมโยงกน และเปนไปอยางตอเนอง สวนการศกษานอกโรงเรยน เปนกจกรรมการสอนและการเรยนร

ซงยดหยน อาจจะมหรอไมมระดบชนและความตอเนอง มทงการศกษาวชาทวไป ศาสนศกษา

การศกษาเพอการบรการเฉพาะอาชวศกษา รวมทงกลมการศกษาทงชด A และชด B (Packet A,B)

หลกสตรเสรมรายไดหรออนๆ ทสามารถศกษาได เชน การฝกงานสาหรบการศกษาเรยนรในครอบครว

ถอวาเปนการศกษานอกระบบโรงเรยน ซงไดปลกฝงคานยมทางศาสนา วฒนธรรม ศลธรรม และทกษะ

51

การศกษาเชนนเกดขนนอกระบบโรงเรยนแตอยในระบบการศกษาของชาตโดยรวม ซงรฐมแนวโนมทจะ

ใหความสาคญมากขน

การจดการศกษาระดบชนประถมศกษาซงเปนโรงเรยนศาสนาอสลาม จดการศกษาโดย

กระทรวงการศาสนาโดยใชชอเรยกวา Madrasah Ibtidaiyah หรอ MI วฒทไดรบจะเทยบเทากบวฒทได

จากโรงเรยนประถมศกษาทวไป และมโรงเรยนศาสนาอสลามระดบมธยมศกษาตอนตนดวย เรยกวา

Madrasah Tsanawlyah หรอ MTs วฒทไดกเทยบเทากบวฒทไดจากโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน

ทวไปเชนเดยวกน

รปแบบการศกษา

รปแบบของการจดการศกษาการศกษาในประเทศอนโดนเซยมทงการศกษาในโรงเรยนและนอก

โรงเรยนหมายถง การศกษาในระบบและนอกระบบประกอบดวยรปแบบการจดการศกษา 7 ประเภทได

แก

1. การศกษาทวไปหลกในการจดการศกษาทวไปคอการจดการศกษาเพอมงเนนใหผเรยนม

ความรทวๆไปและพฒนาทกษะในดานตางๆของผเรยนไปจนจบตลอดหลกสตรการศกษาภาคบงคบ

2. อาชวศกษาการอาชวศกษาเปนการจดการศกษาเพอเตรยมผเรยนใหมความรความสามารถม

ทกษะในการประกอบอาชพมวลประสบการณตางๆในหลกสตรจดขนอยางสอดคลองกบความ ตองการ

ของตลาดแรงงานเมอผเรยนศกษาจบหลกสตรอาชวศกษาแลวสามารถทางานไดจรง

3. การศกษาพเศษเปนการจดการศกษาสาหรบผพการโดยมหลกการจดการศกษาคอใหผเรยน

มทกษะความสามารถทางดานรางกายและจตใจทชวยเหลอตวเองได และสามารถดารงชวตอยไดใน

สงคมอยางมความสข

4. การบรการศกษาเฉพาะทางเปนการจดการศกษาท มเปาหมายเพอเพม ความสามารถ

เฉพาะงานหรองานเฉพาะอยางเพอใหบคคลสามารถทางานในสานกงานหรอการ เตรยมเปนเจาหนาท

ทงสวนงานภาครฐ และภาคเอกชน

5. ศาสนศกษาเปนการจดการศกษาทเตรยมผเรยนใหมความรลกเกยวกบศาสนาและวชา

อนๆทเกยวของและสามารถแสดงบทบาทของผม ความรดานศาสนาเปนอยางด

6. วชาการศกษาเปนการจดการศกษาทมเปาหมายมงเนนใหผเรยนมความสามารถดานวท

ยาศาสตร

7.การศกษาระดบวชาชพเปนการจดการศกษาท มงเนนใหผเรยนมความรความสามารถ

ระดบมออาชพทมความสามารถเชอมโยงความรและทกษะเขาดวยกนและปฏบตงานไดอยางมออาชพ

ในวชาชพชนสง

52

นอกจากรปแบบการจดการศกษาดงกลาวขางตนซงประกอบดวยการศกษาทวไปสาหรบเดก

ปกต และการศกษาพเศษสาหรบเดกพการแลวกยงมการจดการศกษาระดบชนประถมศกษาซงเป

นโรงเรยนศาสนาอสลามจดการศกษาโดยกระทรวงศาสนาโดยใชชอเรยกวา Madrasah Ibtidaiyah หรอ

MI วฒทไดรบจะเทยบเทากบวฒทไดจากโรงเรยนประถมศกษาทวไปและมโรงเรยนศาสนาอสลามระดบ

มธยมศกษาตอนตนดวยซงใชชอเรยกวา Madrasah Tsanawlyah หรอ MTs วฒทไดกเทยบเทากบวฒ

ทไดจากโรงเรยนมธยมศกษาตอนตนทวไปเชนเดยวกน

4. การบรหารจดการสถานศกษา

4.1 การบรหารงานวชาการ

เนอหาวชาแกนของการศกษาขนพนฐานทกหลกสตรทกสถานศกษาจะประกอบดวยเนอหาท

เกยวของกบวชาปญจศล (การศกษาระบบความคดหรอมโนคตวทยา) วชาศาสนา วชาพลเมอง วชา

ภาษาอนโดนเซย วชาการอานและการเขยนวชาคณตศาสตร วชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเบองตน

วชาภมศาสตร วชาประวตศาสตรชาต และประวตศาสตรโลก วชาหตถกรรมและศลปะ วชาวทยาศาสตร

กายภาพและสขศกษา วชาวาดเขยน วชาภาษาองกฤษและวชาทองถนศกษา เนอหาเหลาน ไมไดบงบ

อกเพยงชอวชาเทานนสงทมากกวานนกคอบงชวาเปนการศกษาเนอหาสาระทตองการมงเนนการสราง

บคลกภาพและองคประกอบของความสามารถในดานตางๆของทรพยากรมนษยซงผเรยนจะไดรบการ

สอนในโรงเรยนผานการศกษาขนพนฐานทงน การจดการศกษาจดแนวบรณาการหลากหลายวชา

เชอมโยงเนอหาซงกนและกนไมเนนการสอนเนอหารายวชาใดวชาหนงอยางเดยวๆโดยไมมการ

เชอมโยงกบวชาใด(ดร.พชราวลย วงศบญสน และคณะ,2548)


มการใชรฐธรรมนญอนโดนเซยบญญตวาพลเมองอนโดนเซยทกคนตองไดรบโอกาสเขาถง

การศกษาท มคณภาพอยางเทาเทยมและทวถงกน และใหรฐบาลจดสรรงบประมาณสาหรบ

กระทรวงศกษาธการเทากบ 20% ของงบประมาณประจาปทกป(สมเกยรต ออนวมล,2556)

รฐบาลเปนผรบผดชอบในการจดหาเงนทนการศกษา แตคาใชจายสาหรบการศกษาท

ดาเนนการโดยชมชนสถานศกษาทชมชนนนจดการศกษาจะตองรบผดชอบเองเพราะการระดมทนของ

รฐจะถกจากดเฉพาะการศกษาภาคบงคบ โปรแกรมการศกษาจะไดรบทนจากรฐบาลโดยรอจาก

53

งบประมาณประจาปของการบรหารงานของงบประมาณแผนดนทจะมการจดสรรแบงกนตามกระทรวง

แหลงเงนทนอนๆ ทเขามาชวยเหลอจะมาจากนานาชาต เชนมาจากการกยมหรอให ทนและเงน

ชวยเหลอจากภาคเอกชนตามภมภาค

โรงเรยนประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนรฐจะไมเกบคาธรรมเนยมเพราะเปนการศกษา

ภาคบงคบ 9 ปทรฐใหเรยนฟร แตถาเปนการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอทเรยกวาโรงเรยน

เตรยมอดมศกษาและระดบอดมศกษาครอบครวตองรบผดชอบคาเลาเรยนเองถาสถาบนการศกษาไหน

เปนของรฐรฐจะตอบสนองคนใหกบนกเรยนในรปแบบกองทนการศกษาโดยมหาวทยาลยทรฐอดหนน

เปนมหาวทยาลยตามภมภาคตางๆ แตถาชมชนในทองถนเขามามสวนรวมกบภาครฐและธรกจดาน

การเงนการศกษาซงสถาบนการศกษากตองการบรหารจดการเงนดวยตนเอง (การพฒนางบประมาณ

,1995)

ครใชกองทนการศกษามาจากรฐบาลนอกจากนยงมการระดมทนเพมเตมจากชมชนพอแม

ผปกครองโดยเฉพาะอยางยงสาหรบการปรบปรงคณภาพของกจกรรมของโรงเรยนอยางไรกตามในทาง

ปฏบตทพอแมในปจจบนยงคงมสวนรวมทางการเงนสาหรบนกเรยนเพอใชในปรบปรงโปรแกรมกจกรรม

ปกตของโรงเรยนภายใตรฐบาลทอนญาตเขตการกระจายอานาจเพอใหผปกครองตดสนใจเขามามสวน

รวมทางการศกษา

เมอป พ.ศ. 2552รฐบาลชแจงงบประมาณกบรฐสภาวารฐจะเพมงบประมาณเพอการศกษาถง

รอยละ 20 เพอเพมคณภาพทางการศกษามผสงเกตการณ การศกษากงวลวาจะเกดการทจรตในการใช

งบประมาณอนเนองมาจากการจดการงบประมาณการศกษาเมอป พ.ศ.2550 ทผานมาไมมการชแจง

ใหกบประชาชนไดทราบขอ มลทชดเจนมการตดโครงการท เก ยวกบทนการศกษาท ใหกบ

สถาบนการศกษาไปหลายโครงการในทกภมภาคของประเทศอนโดนเซย ดงนนการทจะกาวกระโดดใน

การใชงบประมาณดงกลาวจงตองมความระมดระวงทงรฐบาลสวนกลาง และในสวนสงคม


การจดการครของประเทศอนโดนเซย(Mohamad Faiz,2005) ในกฎหมายฉบบท 22 ของการ

กากบดแลทองถนป พ.ศ.2542กฎหมายนในกฎกระทรวงรฐบาลฉบบท 25 ป พ.ศ.2543ซงกาหนด

หนวยงานทใชรวมกนระหวางสวนกลางและองคกรปกครองสวนทองถนรฐบาลกลางจะไมเขาไปจดการ

การบรหารคร องคกรปกครองสวนทองถนระดบตางๆ เปนผรบผดชอบคาใชจายโดยรฐเพยงกากบดแล

มาตรฐานและความสามารถของครแตไมเปนไปในทศทางเดยวกน

ตามรฐธรรมนญไดกาหนดสทธหนาทและประโยชนของอาชพครดงน

“ เปนอาชพทมเกยรต ไดรบเงนเดอนและสวสดการสงคมทเพยงพอ

54

“ไดรบการยอมรบขนอยกบหนาทและประสทธภาพการทางาน

“โอกาสทมการพฒนาอาชพของตนใหสอดคลองกบความตองการพฒนาคณภาพ

“มการคมครองทางกฎหมายในการปฏบตหนาทและสทธในทรพยสนทางปญญา

“มอปกรณสงอานวยความสะดวกดานการศกษาและทรพยากรเพอเพมประสทธภาพและ

ประสทธผลของการทางานของพวกเขา

“บคลากรทางการศกษามหนาทรบผดชอบการศกษา

“ ยอมรบกบผลของการศกษาอยางมความสข

“มงมนพฒนาคณภาพการศกษาระดบมออาชพ

“ดารงตนเปนแบบอยางและรกษาชอเสยงของสถาบนการศกษาของตน

ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2546ฉบบท 20 มาตรา 42 ขอ (2) การศกษาของ

บคลากรทางการศกษา "จบการศกษาอยางเปนทางการสาหรบการศกษาปฐมวยและการศกษาขน

พนฐานการศกษาระดบมธยมศกษาและระดบอดมศกษาการศกษาระดบสงควรไดรบการรบรอง

สอดคลองกบกฎหมายนรฐบาลกลางควบคมคณสมบตขนตาสาหรบครมวฒการศกษาขนตาดงน

ครประถมศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนสงทสอง (สองป post-secondary/DII)ครมธยม

ตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายตองจบการศกษาจากโครงการ S1 ภายใตการควบคมมาตรฐานการ

รบรองของโปรแกรมการศกษาของคร คอกาหนดใหบณฑตครอนโดนเซยพฒนาตนเองใหมสมรรถนะ

ของครดานการเรยนการสอนการจดหลกสตรและการประเมนผล

ในการนคณะกรรมการวาดวยบคลากรทางการศกษาสาหรบการประถมศกษาและมธยมศกษาม

การจดทามาตรฐานประสทธภาพการทางานของครมาใชในการประเมนครและระบความคาดหวงใน

ความตองการการพฒนาอาชพของคร สงทคาดหวงเหลานจะนาใชใน การประกนคณภาพการศกษา

โดยคณะทางานของกระทรวงฯระดบจงหวดจะทาหนาทพฒนาและสนบสนนการทางานของคร

ภายใตกฎหมายฉบบท22 ป พ.ศ. 2542องคกรปกครองสวนทองถนระดบตาบลเปนผรบผดชอบ

ตอการจางงานครทกคนในโรงเรยนทองถนทชมชนดแลยกเวนโรงเรยนในความควบคมโดยกระทรวง

การศาสนาครในโรงเรยนรฐและเอกชน(โรงเรยนมธยมสวนใหญ)ทรฐบาลกลางเปนผจายเงนจายเงน

สาหรบการตดสนใจทรฐบาลมนโยบายจะรบสมครขาราชการครเพมเตม 190,000 ตาแหนงแตจะใชได

เฉพาะกรณทมการเกษยณของขาราชการซงหมายความวาจะไมม การแตงตงขาราชการพลเรอนใดๆ

หากไมมการเกษยณอาย

55

ในการน มการกาหนดอตราสวนนกเรยนตอคร ดงน 22:1 สาหรบโรงเรยนประถมศกษาและ

16:1 สาหรบโรงเรยนมธยมศกษาตอนตนแตสตรนไมไดถกนามาใชอยางจรงจง มความแตกตางกนมาก

เชน โรงเรยนประถมศกษาบางแหงนกเรยนตอคร 25:1 หรอ30:1ตามบรบทของโรงเรยนเปนตน

ในโรงเรยนประถมขาดประสทธภาพเกดขนจากความสมพนธในการวางแผนทไมดพอและ

จดทาแผนปฏบตการของชนเรยนทไมเพยงพอกบการเรยนการสอนสาหรบโรงเรยนขนาดเลกครมการ

ยายโอนและการตดสนใจมาเปนครมจานวนลดลงในมธยมศกษาตอนตน เนองจากความไมเสมอภาค

ทางภมศาสตรหลายสวนของประเทศ นอกจากนน ยงมปญหาการจดสรรทรพยากร มการขาดแคลน

ทรพยากรจากภยพบตการจดหาครทมคณภาพซงยงคงอยในระดบตาการเรยนการสอนและจานวน

ชวโมงเรยนยงคงใชวธการสมยเกาคาเฉลยการศกษานานาชาตจงยงคงลาหลง

4.4 การบรหารงานทวไป

ตามแผนพฒนาการศกษาแหงชาตพระราชบญญต (2546) กาหนดใหโรงเรยนมสวนรวมกบ

ชมชนในการจดการศกษาโดยการบรหารจดการของโรงเรยนกอนประถมศกษาถงระดบมธยมศกษา

จะตองอยบนพนฐานตามขนมาตรฐานของการมสวนรวมกบชมชน ซงไดแก บคคลกลมครอบครว

สมาคมวชาชพบรษทเอกชนและองคกรชมชนทจะชวยดาเนนงานและควบคมคณภาพของการใหบรการ

ทางการศกษา การกาหนดงบประมาณซงเปนกองทนของโรงเรยนการออกแบบและใชหลกสตรการ

ประเมนผลและบรหารจดการโปรแกรมการศกษาใหสอดคลองกบชมชนและมการอางองถงมาตรฐาน

การศกษาของชาต


เนองจากประเทศอนโดนเซยมลกษณะภมประเทศเปนหมเกาะและมประชากรเปนอนดบ 5 ของ

โลกจงมความหลากหลายของเชอชาตศาสนาและวฒนธรรม ดงนนในชวงนจงเปนชวงทกาลงพฒนา

การศกษาใหทวถงประชาชนโดยเนนกระจายไปทชมชนใหมสวนรวมในการดแลสถานศกษาซงกระทรวง

ศกษาแหงชาตและวฒนธรรมมหนาทควบคมนโยบายทางการศกษาและรฐดแลงบประมาณการศกษาขน

พนฐานสวนสถานศกษามความพรอมในการจดการทงดานคร และบคลากร เงน ความร และเทคโนโลย

ดงน

ครใหอานาจทองถนในการดแลครซงสวนใหญครกจะเปนบคคลในทองถนเพราะโดยสภาพ

ภมศาสตรทเปนปญหาในการจดสรรทรพยากรดงนนครกจะมความเขาใจในสภาพชมชนและเขาถง

ผปกครองไดเปนอยางดกจะมการสรางมาตรฐานของวชาชพครและการกากบดแลสทธของคร

56

เงนหรองบประมาณ จากการทรฐสนบสนนการเรยนฟรในระดบการศกษาขนพนฐานแค 9 ปจง

สามารถใชงบประมาณพฒนาการศกษาขนพนฐานไดเตมท

ความร กาลงอยในชวงพฒนาสงเสรมความรใหประชาชนอยางทวถง โดยเนนใหสอดคลองกบ

วตถดบของประเทศทมอย พจารณาจากหลกสตรในระดบอดมศกษา

เทคโนโลย เนองจากสภาพภมประเทศไมเอออานวยประเทศอนโดนเซยกาลงพฒนา

สายโทรศพทใหครอบคลมมากวาทเปนอยถงจะตอบสนอง ICT ในระบบการศกษาได


6.1 การกาหนดการศกษาขนพนฐาน 9 ปในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนเปน

การศกษาแบบใหเปลา จงทาใหรฐใชงบประมาณรอยละ20 จากงบทงหมดมาจดการศกษาขนพนฐานได

เตมท

6.2 การจดหลกสตรทางวชาการควบคไปกบศาสนาตงแตปฐมวยจนถงระดบอดมศกษา

6.3 การจดโครงสรางการบรหารการศกษาออกเปน 2 ระดบคอระดบกระทรวง และระดบ

สถานศกษา

แตใหทองถนเปนผดแลสถานศกษา

6.4 ประชาชนมสวนรวมทางการศกษาอยางชดเจน ประชาชน ชมชน ผมสวนไดสวนเสย

โดยเฉพาะผปกครองเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ซงจะเหนชดเจนถาชมชนไหนมความสนใจใน

การมสวนรวมกบสถานศกษาสถานศกษานนจะมประสทธภาพอยางเหนไดชด

6.5 มระบบการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลจากภายในกระทรวงศกษาแหงชาตและ

วฒนธรรม


จะเหนวาจดเดนของประเทศอนโดนเซยนนอาจจะนอยเมอเทยบกบประเทศเพอนบานในกลม

อาเซยนหลายประเทศเนองจากมขอจากด ดงน

7.1 สภาพภมประเทศทเปนหมเกาะจานวนมากทาใหเกดความหางไกลกนและความหลากหลาย

ทางภาษาและวฒนธรรม จงเปนอปสรรคในการตดตอสอสารกนทงนถงแมรฐบาลจะกาหนดใหใชภาษา

บาฮาซาอนโดนเซยเปนภาษาประจาชาตแตประชาชนกตองมาหดเรยนรใหมกเปนอปสรรคตอการ

เรยนรวชาอนๆ ของหลกสตร

7.2 มประชากรเปนอนดบ 5 ของโลกจงตองใชงบประมาณมากในการจดการศกษาใหทวถงทก

คน

57

7.3 ขาดการมสวนรวมในการจดการศกษาของชมชนกบสถานศกษาเมอเทยบกบอตราเฉลยยง

ไมถงรอยละ 50

7.4 เนองจากพนทสวนใหญยงเปนพนทยากจน จงสงผลตอการจดการศกษาเพราะตางสนใจท

การหาเลยงชพมากกวาการศกษา

8. สรป

การบรหารจดการสถานศกษามโครงสรางการบรหารเปน 4 ฝายคอการบรหารงานวชาการ การ

บรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล การบรหารงานทวไป เนอหาของหลกสตรเนนเนอหาทาง

ศาสนาควบคไปกบสาระอนๆ ในการเรยน งบประมาณทางการศกษาภาครฐจะอดหนนการศกษาขน

พนฐานนอกเหนอการศกษาขนพนฐานจะเปนเอกชน และชมชนจะดแลสวนการจางคร องคกรปกครอง

สวนทองถนดแลในสวนการจางงานครรฐควบคมมาตรฐานของครการบรหารงานทวไปโรงเรยนจะ

รวมมอกบชมชนในการจดการศกษา โดยบรบทของประเทศอนโดนเซย มภมศาสตรทอยหางกนจงทาให

การจดการการศกษาแบบการมสวนรวมของชมชนเหมาะกบบรบทของประเทศมากกวาการจด

การศกษาทรฐดแลทกเรองแตเนองจากจานวนประชากรของประเทศมเปนอนดบ 5 ของโลกและยงม

ความยากจนอยในบางพนทดงนนการศกษาจงยงอยในชวงปรบปรงและพฒนาเพอใหประชาชนไดรบ

การศกษาททวถงและมประสทธภาพ


กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. (2555). คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐ

อนโดนเซย. กรงเทพฯ: สานกขาวพาณชย กรมสงเสรมการสงออก.

สาธารณรฐอนโดนเซย.แหลงทมา: Republic of Indonesia.Harina Yuthetty. ICT and Education in

Indonesia.[On-line].Accessed August 29, 2003.

สอท. ณกรงจาการตา.แหลงทมา: http://www.mfa.go.th/web/1312.php?depid=207

สารสนเทศในอนโดนเซย.แหลงทมา: http://www.slideshare.net/saritsak/ss-9900348

ทศทางการบรหารงานดานเศรษฐกจในอนโดนเซยแนวทางของอนโดนเซยในดานเศรษฐกจ การลงทน

และการคาระหวางประเทศ. ศนยขอมลขาวสารอาเซยน.แหลงทมา:

http://www.ceted.org/tutorceted/arecheep.html

สอท. ณกรงจาการตา. (2553). แหลงทมา: http://www.thaibizindonesia.com/en/interesting-

article/economic_policy/

58

อนโดนเซย – ขอมลทางเศรษฐกจ.แหลงทมา: http://www.asean- info.com/ asean_ members/

Indonesia_economics.html

กระทรวงการตางประเทศทวปเอเชย: สาธารณรฐอนโดนเซย. (11 กรกฎาคม 2556) แหลงทมา:

http://www.mfa.go.th/main/th/world/70/10271%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%

98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90

%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%99%E

0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2.html

พชราวลย วงศบญสน (2548). การวจยเปรยบเทยบการปฏรปการศกษาของประเทศในกลมอา

เซยนกรงเทพฯ: สานกงานเลขาธการสภาการศกษา

สานกสงเสรมธรกจบรการ.กลมงานสงเสรมธรกจบรการ 3.จากwww.ditp.go.th/.../business-

group-service-education-data-knowledge?... สมเกยรต ออนวมล.(2556).บนทกอาเซยน: ร.ร.อนโดนเซยมาตรฐานระหวางประเทศ. จาก

http://www.dailynews.co.th/article/825/180012

การจดการการศกษาของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

สมยศ เผอดจนทก *

1. ความน า ประเทศเวยดนามมชออยางเปนทางการวา ‚สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม‛(The Socialist

Republic of Vietnam) มอาณาเขต 331,210 ตารางกโลเมตร (Edwards & Phan, 2013) ตงอยทางดาน

ตะวนออกของคาบสมทรอนโดจน ประชากรประมาณ 90.5 ลานคน ในป 2011 (Edwards & Phan,

59

2013) สวนใหญเปนชาวเวยดนามแท รอยละ 84 ชาวจน รอยละ 2 และกลมชนอนๆ รอยละ 14 มเมอง

หลวงชอวา ฮานอย (Hanoi)

ประเทศเวยดนามปกครองดวยพรรคคอมมวนสต (Communist Party of Vietnam) เปนระบบ

สงคมนยมรฐธรรมนญทมพรรคคอมมวนสต เปนสถาบนการเมองทมอานาจสงสด มนายกรฐมนตรเปนผ

กาหนดนโยบายในการปกครองประเทศ และประธานาธบดทาหนาทดแลนโยบายของรฐ การทหาร และ

การรกษาความสงบภายใน โดยมวาระการดารงตาแหนง 5 ป เวยดนามแบงออกเปน 59 จงหวด และ5

เทศบาลนคร มเมองใหญ 3 เมองคอ ฮานอย กรงโฮจมนห และไฮฟอง โดยแบงเปน 3 ภาคสาคญๆ

ไดแก เวยดนามเหนอ เวยดนามกลาง และเวยดนามใต

โครงสรางการปกครอง แบงเปน 3 ฝายหลกๆ คอ

1.องคกรฝายนตบญญต หรอ สมชชาแหงชาต (National Assembly) สมาชกไดมาจากการเลอกตงทาหนาทบญญตและแกไขกฎหมายแตงตงรบรองและถอดถอนประธานาธบดและนายกรฐมนตรตามทพรรคคอมมวนสตเสนอ รวมทงแตงตงและถอดถอนคณะรฐมนตรตามทนายกรฐมนตรเสนอ

2. องคกรฝายบรหาร ประกอบดวย ประธานาธบด คณะรฐมนตร รวมทงพรรคคอมมวนสต

3. องคกรฝายรฐบาลระดบทองถน (Provincial People’s Committee) มคณะกรรมการ

ประชาชนประจาทองถนนนๆ ทาหนาทเปนองคการบรหารสงสดบรหารงานใหเปนไปตามกฎหมาย

รฐธรรมนญ และกฎระเบยบตางๆ


ประเทศเวยดนามตองการจะพฒนาและยกระดบคณภาพชวตของประชาชนชาวเวยดนามใหดขนทดเทยมอารยประเทศและเพอแกไข ปรบปรงจดออนของระบบการบรหารจดการประเทศเวยดนามทใชรปแบบของ Soviet Model จงไดประการใชนโยบาย Doi Moi Policy ในป 1986 (Edwards & Phan, 2013: 9-29) และเรมปรบปรงและพฒนาระบบการบรหารจดการตางๆ ของเวยดนามใหดขน โดยในสวนของระบบการจดการศกษา เวยดนามเรมใชกฎหมายการศกษาฉบบแรก (The Education Law)ในป 2533 เรยกวา 1990 Law และปรบปรงครงท 2 ในป 1998 (2551) ปจจบนเวยดนามใชกฎหมายการศกษาฉบบ 2005 Law ซงปรบปรง (The Amended Law) เมอวนท 1 กรกฎาคม 2553 (2010) อยภายใตหลกการและ

* อาจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

แนวคด ‚Independence, Freedom and Happiness‛ ซงปรากฏอยในเลขท The 44/2009/QH 12 Law ซงแบงลกษณะของการจดการศกษาไว 4 ลกษณะ คอ (National Assembly, 2009) 1. การศกษาระดบกอนประถมศกษา (Pre-School Education) เปนการเตรยมความพรอม

ดาน รางกาย อารมณ สตปญญา และ ศลปะ (Arts) ประกอบดวยการเลยงดเดก สาหรบเดกอาย 3เดอน

60

ถง 6 ป และอนบาลสาหรบเดกอาย 3-5 ป เปนการศกษาภาคบงคบทเรมตน ตามกฎหมายเรมเมอ July

1, 2010 ซงแบงเปน 2 ระดบ คอ Pre-Primary education (Early Childhood) and Kindergarten

2. การศกษาสามญ(General Education) (5 - 4 -3) แบงเปนระดบตางๆ ดงน

“ ระดบประถมศกษาเปนการศกษาภาคบงคบ 5 ป ชน 1-5 (Primary education) รบนกเรยนอาย 6-11

ป เพอพฒนาทกษะพนฐานของนกเรยน ไดแก การฟง การพด การอาน การเขยน และการคดคานวณ

“ ระดบมธยมศกษาตอนตน คอชน 6-9 กลมนจะเรยนวชาพนฐาน 13 วชา คอ คณตศาสตร ฟสกส เคม

ชววทยา ภาษาเวยดนาม ประวตศาสตร ภมศาสตร ภาษาตางประเทศ การศกษาวศวกรรม การศกษา

ศลปะ ดนตร วทยาศาสตรกายภาพ และวทยาศาสตรในชวตประจาวน

“ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย คอชน 10-12 เปนการศกษาตอเนองจากระดบมธยมศกษาตอนตน แตจะ

เจาะลกและมการสอบจบ ถาผานจะไดใบประกาศ มจดประสงคเพอเตรยมนกเรยนเขามหาวทยาลย และ

Director of Provincial Department of Education and training จะมอบใบประกาศให

3. การศกษาดานเทคนคและอาชพ (Vocational and training Education) มเทยบเคยงทง

ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย เปนการศกษาทเนนการประกอบอาชพ แบงเปน 2 ระดบ คอ

Vocational School และ Technical Vocational School ในสาขาการศกษา เศรษฐศาสตร เทคโนโลย

และศลปวฒนธรรม

4. การศกษาระดบอดมศกษาแบงเปนระดบอนปรญญา (Associate degree) และระดบ

ปรญญา โดยระดบปรญญา เรยน 4 ป เรยกวา University Education สาหรบ Bachelor Degree ระดบ

บณฑตศกษา เรยกวา Master Degree และระดบปรญญาเอก (Doctor Education)

ทงน ในการศกษาสามญ 12 ป (General Education) ของเวยดนามนนเวยดนามมวตถประสงค

เพอ ใหประชาชนไดมวญญาณในความเปนสงคมนยม มเอกลกษณประจาชาต และมความสามารถใน

ดานอาชพ

ในอดตการศกษาสามญของเวยดนามมเพยง 10 ปเทานน และไมมอนบาลศกษามากอนจนถง

ปการศกษา 2532 - 2533 จงมการศกษาถงชนปท 9 ทงประเทศ ซงไดเรยกการศกษาสามญ 9 ป

ดงกลาวนวาการศกษาขนพนฐาน (Basic Education) และเมอไดขยายไปถงปท 12 แลวจงไดเรยก

การศกษาสามญ 3 ปสดทายวา มธยมชนสง (Upper Secondary School) ป 2535-2536 ระบบ

การศกษาสามญในเวยดนามจงกลายเปนระบบ 12 ชนเรยนทงประเทศ โดยเดกทเขาเรยนในชนปท 1

จะมอายยางเขาปท 6

เมอเวยดนามไดใชระบบการศกษาเปน 12 ปแลว จานวนนกเรยนในทกระดบชนยงมนอย

ดงนนป 2534 สภาแหงชาตของเวยดนามจงไดออกกฎหมายการกระจายการศกษาระดบประถมศกษา

61

(Law of Universal Primary Education) ซงถอเปนกฎหมายการศกษาฉบบแรกของเวยดนามทเปด

กวางใหกบชาวเวยดนามทกเพศ ทกวย ทกกลมทงชาวเวยดนามและชนกลมนอย ไดมโอการเขาถง

การศกษา ซงกฎหมายฉบบนไดกาหนด วสยทศน ปรชญา และแนวทางการบรหารจดการศกษา เพอให

กระทรวงการศกษาและฝกอบรมเปนแนวทางในการดาเนนงาน ดงน

วสยทศนทางการศกษา

การศกษาระดบสงของโลกเหมาะกบวธปฏบตของชาวเวยดนาม ตอบสนองตอการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมของชาต ภมภาค และทองถน มงสสงคมแหงการเรยนร เพอนาการศกษาของ

ประเทศใหหางไกลจากความยากจนและดอยพฒนา

ปรชญา/ปณธาน/อดมคต

การศกษาเปนของชาวเวยดนามทกคนเพอประชาชน โดยประชาชน เพอใหทกคนอานออก

เขยนได มอาชพ และมคณภาพชวตทด รวมทงเนนการศกษาและพฒนาทางดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยเปนยทธศาสตรทสาคญของประเทศ

3. การบรหารจดการศกษา การจดการศกษาของเวยดนาม เปนหนาทหลกของกระทรวงศกษาและฝกอบรม (Ministry of

Education and Training: MOET) ซงไดจดแบงโครงสรางการบรหารจดการการศกษา ไวดงตอไปน

(อางองจาก http://en.moet.gov.vn/?page=6.1&view=3451)

62

กอนป ค.ศ.1987 มตวแทนอย 3 ฝายทมสวนรบผดชอบสาหรบการจดหาและการใหบรการทาง

การศกษาในประเทศเวยดนาม คอ กระทรวงศกษาธการทบวงการฝกอบรมดานอาชพทวไป และ

กระทรวงอดมศกษา และการศกษาดานเทคนคขนสง ตอมาในป 1987 ในสองสวนหลงไดหลอมรวมเพอ

กอตงเปน "กระทรวงอดมศกษาและการอาชวและเทคนค" จนกระทงในป 1990 ไดกลายเปนกระทรวง

เดยวกนภายใตชอใหมวา “กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม” (MOET = The Ministry of

Education and Training) ซงรบผดชอบการจดการศกษาและการฝกอบรมของชาวเวยดนามทง

ประเทศ

กระทรวงการศกษาและฝกอบรม (MOET)ไดถกแบงออกเปนหลายสวนงาน เพอทาหนาท

ควบคม กากบ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา ซงทสาคญมากสดคอ สวนทรบผดชอบเกยวกบ

การการศกษาเดกเลก การประถมศกษาและมธยมศกษา หรอการศกษาทวไปการศกษาดานวชาชพ

หรอดานเทคนคและการอาชวะศกษาการศกษาระดบอดมศกษาวทยาลยครและการศกษาผใหญ

นอกจากการแบงโครงสรางการบรหารจดการแลว กระทรวงการศกษาและการฝกอบรม ยงตอง

ทาหนาทดานวชาการโดยมหนาทหลกในการรบผดชอบสาหรบการกาหนดนโยบาย วางแผน และกากบ

ดแลระบบการศกษาและการฝกอบรมตางๆ ของเวยดนามใหเปนไปดวยความเรยบรอย รวมทงการ

พฒนาหลกสตร วธการจดการเรยนการสอน และการผลตเอกสาร สอ และเนอหาวชาการตางๆ ท

เหมาะสมตามความตองการของพรรคคอมมวนสต MOET มสวนในการรบผดชอบและรวมมอกบ

ทาเนยบรฐบาล ซงไดนาไปสความผกพนกบสานกนายกฯ กระทรวงการคลงและกระทรวงการวางแผน

และการลงทน เพอกาหนดและตดสนใจอยางกวางขวางเกยวกบนโยบาย หลกสตรการกาหนดเปาหมาย

ทจะรบนกเรยนในแตละปการศกษาและในสวนทเกยวของกบเรองทางการเงน ซงนาไปสการกระจาย

อานาจสจงหวด เพอใหเกดความตอเนองตามหลกการดงกลาวขางตน กระทรวงการศกษาและฝกอบรม

ไดกาหนดเปาหมายและหลกการจดการศกษาไวเปนแนวปฏบต ดงน

เปาหมายของการศกษาเวยดนาม

1. เพอสรางความเปนชาตนยมในระบบสงคมนยม (Socialism)

2. เพอพฒนาประชาชนชาวเวยดนามมความร ความเขาใจและตระหนกในความเปนเจาของ

ประเทศ

3. เพอใหประชาชนชาวเวยดนามมสขภาพรางกายทสมบรณ และสามารถประกอบอาชพ

4. เพอสรางและพฒนาสมรรถนะประชาชนเวยดนามใหมความพงพอใจในประเทศเวยดนามและ

ไมใหเปนปฏปกตอตานประเทศเวยดนาม

63

ระบบการจดการศกษาของเวยดนาม

การกระจายอ านาจทางการศกษา

การบรหารจดการและการคลงเกยวเนองกบการศกษาและการฝกอบรม กาลงกลายเปนเรองของ

การกระจายอานาจจากศนยกลางออกไปมากขนในประเทศเวยดนาม ซงแบงเปน 2 มม ดงตอไปน คอ

- การกระจายอานาจแบบแนวตง (vertical decentralization)

- การกระจายอานาจแบบแนวนอน (horizontal decentralization)

64

การกระจายอานาจแบบแนวตง เปนการอางถงสวนตางๆ ซงมหนาทรบผดชอบทางดาน

การศกษาและการฝกอบรมในรฐบาลกลาง แมวา MOET จะแสดงบทบาทนาอยางเหนไดชดมากอน แต

สถาบนตางๆ เปนจานวนมากในเวยดนาม ซงอยภายใตสายการบรหารของกระทรวงทงหลายและ

ตวแทนรฐบาล ไดเขามาแบงเบาภาระในหนาทดงกลาว ยกตวอยางเชน โรงเรยนศลปะและการ

ดนตร ตางอยภายใตการดแลของกระทรวงวฒนธรรมและขาวสาร แตอยางไรกตาม ความหลากหลาย

ของบรรดาหนวยงานและนกปฏบตการเหลาน สามารถสงผลใหเกดการทาซาความสบสน และความ

สนเปลอง ปจจบนมหนวยงานหลายสายงานกระทรวงตางๆ ซงยงคงผกขาดและรกษาบทบาทบางอยาง

ของตนเอาไวในการบรหารสถาบนการศกษาสาธารณะในเวยดนาม

การกระจายอานาจแบบแนวนอน เปนการอางถงระดบทแตกตางเกยวกบความรบผดชอบของ

รฐบาล ดวยแงมมการบรหารการคลงสาธารณะสาหรบเรองการศกษา คาใชจายงบประมาณของรฐบาล

กลางทรบผดชอบเปนเพยงสดสวนทคอนขางนอยเมอพจารณาจากเปอรเซนตการลงทนทงหมด

(ประมาณ 28% ของภาพรวม) สวนใหญ(ประมาณ72% เกยวกบงบประมาณคาใชจาย) ไดรบการบรหาร

โดยจงหวดตางๆ ซงผลกไปสตาบลและชมชนแทน

ในระดบอดมศกษาและการศกษาสายอาชวะและเทคนค โดยยกเวนมหาวทยาลยตางๆ บทบาท

ของรฐบาลในแตละจงหวดจะดาเนนการดานสถาบนการศกษาเหลาน ซงอยางนอยทสดมบทบาทมาก

เทาๆ กนกบรฐบาลกลาง แตอยางไรกตาม ระบบการจดการทางการศกษายงจากดดานกฎหมาย ได

นาไปสการพงพาอยางมากจาก MOET ซงอนนไดไปลดทอนความสามารถของแตละสถาบนการศกษา

ลง ในการรบผดชอบเกยวกบความตองการตางๆ ของชมชนในตลาดเศรษฐกจ

MOET หรอกระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม ยงไมมระบบเกยวกบการประเมนผลงานใน

แตละสถาบน เพอวตถประสงคของความนาเชอถอและความมมาตรฐาน ในชวงเวลาน ทกๆ ปรญญาท

มอบใหโดยสถาบนการศกษาตางๆ ของเวยดนาม ไดรบการอนมตอยางเปนทางการและเซนรบรองโดย

MOET แตอยางไรกตาม สถาบนการศกษาเอกชนจานวนมากไดพฒนาขนมา และมโปรแกรมรวมกน

จานวนมาก ซงไดรบการดาเนนการโดยสถาบนการศกษาตางๆ ทไมใชเปนของคนเวยดนาม MOET

ตระหนกถงความตองการดงกลาว และการสรางสรรคเกยวกบระบบรบรองวทยฐานะ รวมถงเรองของ

ความนาเชอถอ

การประกนคณภาพการศกษาของเวยดนาม

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามไดนาการประกนคณภาพมาใชครงแรกในระบบการศกษาโดย

ธนาคารโลก(World Bank’s first Vietnam Higher Education Project: HEP1) ทงนธนาคารโลกไดให

การสนบสนนงบประมาณกวา30 ลานเหรยญดอลลารสหรฐ ใหแก 30 มหาวทยาลยชนนาในประเทศ

เวยดนามหนงในมหาวทยาลยชนนา เชน Can Tho University, Thai Nguyen University, and

65

University of Economics Ho Chi Minh City เปนตน โดยใหการสนบสนนเกยวกบโครงสรางพนฐาน

ในป2000 และตอมาในป 2003 กระทรวงศกษาธการและฝกอบรม (Ministry of Education and

Training: MoET) ไดจดตงหนวยงานสดสอบและรบรองคณภาพการศกษา (The General Department

of Educational Testing and Accreditation: GDETA) ทาหนาทรบผดชอบในการจดวางระบบการ

ประกนคณภาพการศกษาของเวยดนาม และการสอบเขาศกษาตอในสถาบนการศกษา (Students

entrance Examination)ของเวยดนาม และในป 2004 ไดออกประกาศวาดวยการประกนคณภาพ

การศกษาและรบรองคณภาพการศกษาของเวยดนามซงประกอบดวย 3 ขนตอน คอ

ขนตอนท 1 การจดทารายงานประเมนตนเอง (Self-Evaluation or Self-Study Report)

ขนตอนท 2 การตรวจเยยมของคณะกรรมการภายนอก (External Panel Visited)

ขนตอนท 3 การตดสนผลการประเมนโดยกระทรวงศกษาธการและฝกอบรม (Recognition

Decided by MoET)

ในป 2005 กฎหมายการศกษา ไดกาหนดใหสถาบนการศกษาทกแหงมการประกนคณภาพ

การศกษาซงปรากฏอยในขอท17 (Article 17) ทกาหนดใหมการประกนและรบรองคณภาพการศกษา

ทงในระดบสถาบน หลกสตร และรายวชา รวมทงการบรรลเปาหมายการศกษา และการรบรองคณภาพ

การศกษา จะตองดาเนนการในทกระดบ และทกสถาบนการศกษาทวประเทศเวยดนาม และผลการ

รบรองคณภาพการศกษา จะตองประกาศใหสาธารณรบทราบ โดยกฎหมายฉบบน ไดกาหนดบทบาท

หนาทใหกระทรวงศกษาธการและฝกอบรมทาหนาทกาหนดนโยบาย ทศทาง และแนวปฏบตเกยวของ

กบการประกนคณภาพการศกษาของเวยดนาม (Vietnam National Assembly, 2005: 7)

กระทรวงศกษาธการและฝกอบรม โดยกรมทดสอบและรบรองคณภาพการศกษา ไดกาหนด

นโยบาย และแนวทางการประกนคณภาพการศกษาไวดงตอไปน

1. จดประสงคการประกนคณภาพการศกษา ประกอบดวย

1) เพอใหสถานศกษาจดการศกษาทมคณภาพ และตอบสนองความตองการของเศรษฐกจและ

สงคม

2) เพอเพมประสทธภาพการใชประโยชนจากทรพยากรทางการศกษา

3) เพอปรบปรงและพฒนาคณภาพหลกสตร การสอน การเรยนร และการศกษาวจยใน

สถาบนการศกษา

2. กระบวนการประกนคณภาพการศกษาของเวยดนามอาศยแนวคดของเดมมง (Deming)

PDCA Cycle คอ

66

1)P (Plan) เปนการรวบรวมขอมลเพอใชในการวางแผน โดยเฉพาะประเดนปญหาสาคญๆ ท

ตองการแกไข/ปรบปรง และวธการดาเนนงานทจะทาใหบรรลเปาหมายทวางไว

2)D (Do) เปนการลงมอปฏบตตามแผนทไดวางไว

3) C (Check) เปนการวเคราะหผลทไดพบเหน เพราะถามการเตรยมการทดของวตถประสงค

และผลสาเรจทเกดขนในปจจบน

4) A (Act) เปนผลททาใหเกดการตรวจสอบการปฏบตตามแผน (Acting on the Plan)

จากแนวคดของวงจรเดมมง กระทรวงศกษาธการและฝกอบรม โดยสานกทดสอบและรบรอง

คณภาพการศกษา ไดประยกตแนวคดเพอนาไปออกแบบเปนระบบและกลไกของการประกนคณภาพ

การศกษาของเวยดนาม โดยมองคประกอบทสาคญอยางนอย ตองครอบคลม 4 ประการ ดงน

ตวอยางทสถานศกษาทใช PDAC cycle คอ Vinh University

Reviewing

1) วตถประสงคหรอเปาหมายของสถานศกษา(Institution Goals) สถาบนจะตองนยาม

ความหมายของวตถประสงคใหชดเจน ทงระดบสถานศกษา ฝาย/คณะเพอใชเปนกรอบในการอางอง

ประกนคณภาพ โดยตองแสดงใหชดเจนและตอบสนองตอความตองการของสงคม

Year

and

Conference Planning

- Annual Plan

- Yearly Mission

Adjust

Education

Goals

and/or

Objective

67

2) เครองมอทใชในการตรวจสอบ (Monitoring Instruments) เปนการพจารณาความกาวหนา

และความสาเรจของนกศกษา ประกอบดวย 1) ความกาวหนาของนกศกษา 2) อตราสวนการจบ

การศกษาและการออกกลางคน 3) ผลลพธหรอการใหขอมลยอนกลบจากนายจาง และ 4) ผลลพธหรอ

การใหขอมลยอนกลบจากศษยเกา

3) เครองมอทใชในการประเมนผล (Evaluation Instruments) เปนขนตอนทสาคญของการ

ออกแบบตรวจสอบคณภาพการศกษา ซงเรยกวา การประเมนตนเอง (Self-Evaluation or Self-Study

Report) เพอการเตรยมความพรอมของสถานศกษารองรบการประเมนภายนอกในเรองเกยวกบการ

ประเมนสถาบน หลกสตร การเรยนการสอน และอาจารย

4) การปรบปรงคณภาพการศกษาของสถาบน (Improving of Quality) เปนระบบการตดตาม

ตรวจสอบการประเมนคณภาพภายในทเปนสงจาเปนพนฐานในการปรบปรงกจกรรม และบรการตางๆ

ของสถานศกษา รวมทงใชเปนขอมลในการวางแผนกจกรรมในอนาคตของสถานศกษา

3.การประเมนตนเอง (Self-Evaluation or Self-Study Report) กระทรวงศกษาธการและ

ฝกอบรมไดกาหนดมาตรฐานหลกใหกบสถานศกษา เพอใชรายงานตนเองประกอบการรบรองคณภาพ

(Based on MoET’s accreditation standard) ประกอบดวย

1) Mission and Objective

2) Organization and Management

3) Training Programs

4) Training Activities

5) Managerial staff, Lecturers and staff

6) Learners

7) Scientifics research and technology

8) International cooperation

9) Library, Learning equipment and other facilities

10) Finance and financial management

4.โครงสรางการบรหารจดการการประกนคณภาพของเวยดนามเปนการจดระบบประเมน

คณภาพการศกษาของเวยดนามโดยการประเมนสถานศกษาและประเมนความสาเรจของนกศกษาชาว

เวยดนาม เพอดาเนนการรบรองคณภาพการศกษา โดยแบงเปน 2 ลกษณะ ดงน

68

ลกษณะท 1 คอศนยทดสอบทางการศกษา ซงจดตงขนภายใตกระทรวงศกษาธการและ

ฝกอบรมระดบจงหวด เพอสรางและพฒนาแบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized test) และจดการ

ประเมนคณภาพภายนอก (Organize external evaluation and /or examinations)

ลกษณะท 2 คอศนยประกนคณภาพการศกษาซงจดตงในสถาบนการศกษาทงในระดบโรงเรยน

สาขาวชา คณะ/วทยาลย หรอมหาวทยาลย เพอประกนคณภาพตวเอง ซง เปนกระบวนการประเมน

คณภาพภายในและเตรยมความพรอมการประเมนภายนอกตามมาตรฐาน ท MoET กาหนดไว โดย

พจารณาจากผลลพธ (Outcome) เพอสรางความมนใจในระบบคณภาพทสถาบนการศกษาไดมาตรฐาน

ขนตาตามตวชวดในการประเมนตนเอง เชน การบรหารจดการ และสงอานวยความสะดวก

(Infrastructure and facilities)

Report

QAC Rectorate/President

Shool1 School2 School3

Board

Institution Level

Quality Assurance Centers

Programs Level Faculty Level

Self-Evaluation/Self-

Study Report

MoET’s

Acreditation

69

Report

Source: Ministry of Education and training 2008: School Education Quality Assurance Program

(SEQAP)

การระดมทรพยากรเพอการศกษา

การระดมทรพยากรเพอพฒนาการศกษาในความหมายทวไป คอการจดหาทรพยากรเพอ

สนบสนนการศกษา ทงการบรจาค การกยม และการสนบสนนงบประมาณจากภายนอกประเทศ เชน

the World Bank(WB), the Asian Development Bank (ADB) และ the European Union (EU) เปนตน

การระดมทรพยากรเพอพฒนาการศกษาจงเปนการสนบสนนงบประมาณผานกระบวนการจดสรร

งบประมาณของรฐเปนหลก (Subsidize) ถงแมวาจะไดรบการบรจาค (Donors) ถงแมวาการบรจาคจะม

ทมาแตกตางกน เชน Multi-lateral donors, bilateral donors government and non-government

donors เปนตน เพราะประเทศเวยดนาม เปนประเทศทปกครองดวยระบบสงคมนยม ดงนน การระดม

ทรพยากรเพอการศกษาในบรบทนจะพดถงการจดสรรงบประมาณทรฐบาลเวยดนามจดสรรใหกบ

การศกษาทเรยกวา Educational financing and budgeting system ซงการบรจาคเงนสนบสนน

ดงกลาวจะผานกระบวนการจดสรรงบประมาณของรฐบาลเปนโครงการ หรอ Project ท แหลงสนบสนน

เงนทนสนใจ ซงการจดสรรงบประมาณ ทเรยกวา Fiscal year เรมจาก 1 มกราคม – 31 ธนวาคม ของ

ทกป โดยอาศยกฎหมายการเงนและงบประมาณทเรยกวา Decision No151/2006 QD-TTg ซงใชเปน

เกณฑในการจดสรรงบประมาณ แตในทางปฏบตการจดสรรงบประมาณยงคงตอรองกนระหวางรฐบาล

กลางและรฐบาลจงหวด และเพอใหเกดความเขาใจเกยวกบการงบประมาณของเวยดนาม จงขอนาเสนอ

รายละเอยด ประกอบดวยขนตอนการจดสรรงบประมาณ และการบรจาคงบประมาณ ดงน

ขนตอนการจดสรรงบประมาณปจจบนเวยดนามอาศยนโยบายการพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต การวางแผนในระดบกลาง และสถานศกษา เปนกรอบในการจดสรรงบประมาณ ซงแบงเปน 2

Department1

1

Department2 Department3

Program1 Program2 Program3

70

ขนตอน คอ การจดสรรงบประมาณของรฐบาลกลาง (Central government) และรฐบาลประจาจงหวด

(Provincial government)

- รฐบาลกลาง โดยกระทรวงศกษาธการและฝกอบรม (Ministry of Education and Training:

MOET) จะจดทาขอเสนอของบประมาณ และเจรจาตอรอง (Negotiation) กบกระทรวงการคลง

(Ministry of Finance: MOF) และกระทรวงวางแผนและลงทน (Ministry of Planning and Investment:

MPI) โดยอาศยนโยบายและแผนการศกษาของชาต เชน the Universal Primary Education เปนตน

จดทาแผนงาน/งบประมาณ ใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (Economic

Development Plan 2001-2010) และ แผนกลยทธ ทเรยกวา the Millennium Development Goals of

Viet Nam 2001-2010 และแผนปฏบตการศกษาสาหรบประชาชนชาวเวยดนาม ทเรยกวา the National

Education for All Action Plan for 2003-2015 เสนอตอนายกรฐมนตร (Prime Minister) ใหความ

เหนชอบและนาเสนอเปนกฎหมายผานทางรฐสภา (National Assembly)

- รฐบาลจงหวด โดยกรมการศกษาและฝกอบรมจงหวด (the Provincial Department of

Education and Training: DOET) กรมการคลงจงหวด (the Provincial of Finance: DOF) และกรมการ

ลงทนและวางแผนประจาจงหวด (the Department of Planning and Investment: DPI) จดทาแผนงาน/

โครงการเสนอตอคณะกรรมการประชาชนหรอสภาประชาชนประจาจงหวด (Provincial People’s

Committees/ People’s councils) เพออนมต โดยคณะกรรมการประจาจงหวดจะไปตอรองกบ

คณะกรรมการรฐบาลกลางเพอของบประมาณ เพอมาดแลรบผดชอบงานสถานศกษาและโรงเรยนในเขต

ความรบผดชอบในระดบ โรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย และสถาบนอาชวศกษารวมทงใหอานาจใน

การบรหารงานบคคลเพอการคดเลอกและสรรหาบคลากรประจาสถานศกษา

- รฐบาลประจาอาเภอ โดยคณะกรรมการ ทเรยกวา the District People’s Committees จะตอง

เสนอแผนงาน/โครงการใหกบกรมการศกษาประจาอาเภออนมต (the District Education Department

approval) ซงรบผดชอบงานสถานศกษาและโรงเรยนในเขตความรบผดชอบในระดบ อนบาล

ประถมศกษา และโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน

Government

71

Source: Ministry of Education and training 2008: School Education Quality Assurance Program

(SEQAP)

การบรจาคงบประมาณ

ปจจบนเวยดนามไมใชระบบการสงการจากบนลงลางเพยงอยางเดยวแตจะใชวธการ

ประสานงานในระดบตางๆ โดยเฉพาะการวางแผนในระดบสถานศกษา/โรงเรยนเพอดงดดความสนใจ

เขามาชวยเหลอและสนบสนนการศกษา เพราะขอจากดดานงบประมาณดงนน จงมการระดมทรพยากร

เพอสนบสนนการศกษาโดยการบรจาค การกยม และการสนบสนนงบประมาณจากภายนอกประเทศ

เชน The World Bank(WB), the Asian Development Bank (ADB) และ the European Union (EU)

เปนตน ซงมรายละเอยด ดงน

MOET MOF MPI

Provincial People Committees

DOET DOF DPI

District People’s Committees

Pre-school

Primary School

Secondary School

72

1.World Bank บรจาค 200 ลานดอลลารสหรฐใหกบประเทศเวยดนาม เพอใหดาเนนการพฒนา

การศกษาเกยวกบการประถมศกษา (Primary Education) การพฒนาทกษะ (Education/Skills

Development) การวดผลสมฤทธทางการศกษาของนกเรยน การพฒนามาตรฐานหลกสตร การวางแผน

กลยทธของมหาวทยาลย และการศกษาทงวนของเวยดนาม ผานทางโครงการตางๆ ดงน

- Primary Education Project (1994-2002)

- Primary Teacher Development Project (2002-2007)

- Higher Education Project Phase 1 and 2 (1999-2008)

2.Asia Development Bank บรจาค 30-50 ลานเหรยญยโรใหกบประเทศเวยดนาม เพอให

ดาเนนการพฒนาการศกษาเกยวกบการศกษามธยมศกษาตอนตน (Lower secondary Education) การ

พฒนาทกษะวชาชพ การฝกอบรมคร การเปดโอกาสทางการศกษาแกผดอยพฒนาในพนทหางไกล การ

พฒนาหลกสตร แบบ DACUM การจดการเรยนการสอน การสอน การวดและประเมนผล

ภาษาตางประเทศ การพฒนาสมรรถนะ ผานทางโครงการตางๆ ดงน

- Lower Secondary Education Project Phase 1 and 2 (1998-2010)

- Vocational Education and Technical Education Development Project (1999-2006)

- Lower Secondary Training Project (2000-2006)

- Upper Secondary Training Project (2004-2010)

- Upper Secondary and Professional Teacher Development Project (2007-2011)

- Lower Secondary Education in the Most Disadvantages regions Project (2008-

2012)

3.The European Union บรจาค 10-20 ลานเหรยญยโรใหกบประเทศเวยดนาม เพอให

ดาเนนการพฒนาการศกษาเกยวกบการจดการศกษา (Educational Management) การออกแบบและ

ประยกตใชนโยบาย การประเมนนโยบาย การพฒนาระบบการจดการศกษาทงสวนรฐบาลกลาง จงหวด

และโรงเรยน การพฒนานวตกรรม และระบบการจดสรรงบประมาณ ผานทางโครงการตางๆ ดงน

- Support for Ministry of Education and Training Project (2000-2003)

- Support to renovation of Education of Educating Management Project (2006-2010)

นอกจากนแลว ยงมประเทศญปนใหการสนบสนน ในการพฒนาทกษะผานทางโครงการของ

JICA เพอพฒนาโครงสรางพนฐานของโรงเรยน เชน Infrastructure of Primary School in Flood and

Typhoon Prone Areas ในป 1996-2003

73

4. สรป

ระบบการจดการศกษาของเวยดนามเปนการจดการศกษาทอาศยกฎหมายการศกษาทเรยกวา

Education Law 2005 โดยแบง เปน 4 ระดบชน คอ 1) การศกษากอนประถมศกษา 2) การศกษาทวไป

(การประถมศกษา(การศกษาภาคบงคบ) และมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย) 3) การศกษาทางดาน

วชาชพ และ 4) การศกษาระดบอดมศกษา

เมอเปรยบการศกษาของสาธารณรฐเวยดนามกบการศกษาของประเทศไทย จะมลกษณะ

ภาพรวมทคลายคลงกน แตในความคลายคลงกนกมความแตกตางกนอยดวย กลาวคอ 1) เวยดนามจะม

การปกครองในระบอบสงคมนยมแตของไทยจะปกครองในระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปน

พระประมข 2) ระบบเศรษฐกจและสงคมมความคลายคลงกน เชน ระบบเศรษฐกจฐานความร ทงไทย

และเวยดนามพฒนาประเทศเพอความเทาเทยมกนเรมจากในสงคมเกษตรกรรม อตสาหกรรม และ

สงคมยคเศรษฐกจฐานความรตามกรอบการพฒนาของชาตตะวนตกเหมอนกน และมวฒนธรรม

ประเพณทสบทอดกนมายาวนานจากจนโดยของไทยมเทศกาลสงกรานตเปนวนขนปใหมและของ

เวยดนามทเทศกาลเตรดเปนวนขนปใหม บางวฒนธรรมมการสบทอดมาและประยกตใชแตกตางกนจาก

เวยดนาม เชน การแตงกาย เปนตน 3)การศกษาของเวยดนามมกฎหมายการศกษาเหมอนกบของไทย

ทมพระราชบญญตการศกษาแหงชาตเปนกฎหมายการศกษาเชนเดยวกน แตแตกตางกนในการบงคบ

ใชสาหรบการศกษาภาคบงคบของไทยจานวน 9 ปการศกษา และเรยนฟร 12 ปการศกษา แตของ

เวยดนาม การศกษาภาคบงคบ 5 ปการศกษาเฉพาะระดบประถมศกษา 4) การกระจายอานาจ

การศกษาของไทยมกฎหมายและแผนรองรบการกระจายอานาจการศกษาอยางเตมรปแบบแตของ

เวยดนามยงไมมการกระจายอานาจเตมรปแบบ เพราะเปนการปกครองดวยระบอบสงคมนยม ยงคงม

ตวแทนพรรคคอมมวนสต เขาไปมสวนรวมในคณะกรรมการระดบตางๆ เพอสรางความศรทธาในระบบ

สงคมนยม และถงแมจะมคณะกรรมการระดบจงหวด อาเภอ และสถานศกษาทเปนรปแบบการกระจาย

อานาจตามสากลแตในการตดสนใจ เกยวกบ การเงน การบรหารบคคล และการจดหาสรรพยากรตางๆ

ยงตองมการเจรจาตอรองกบตวแทนพรรคจากสวนกลางในระดบกระทรวงอย เพอขอรบการสนบสนนจง

ยงไมเปนการกระจายอานาจอยางแทจรง และ 5) การเปดโอกาสใหกบชนกลมนอยทอยในพนทหางไกล

เขาถงการศกษายงจากดอยมากและมอตราสวนผทไมรหนงสออยในระดบทสงกวาประเทศไทยในขณะท

ประเทศไทยเปดโอกาสใหกบคนทกคนเขาถงการศกษาและมการจดหางบประมาณสนบสนนสาหรบผ

ตองการเรยนตอในระดบสงขน เชน กยศ. หรอ กรอ. เปนตน แตสาหรบเวยดนามจะมทนสนบสนน

ใหกบผทมความสามารถพเศษจรงบางดานเทานน เชน วทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนตน


74

Edwards, V. & Phan, A. (2013).Managers and Management in Vietnam: 25 years of

Economic Renovation (Doi Moi). New York: Routledge.

National Assembly. (2005). The Socialist Republic of Vietnam Eleventh Legislature,

Seventh Session: Education Law. Law No: 38/2005/QH11.

National Assembly.(2009). Law Amending and Supplementing a Number of Articles of the

Education Law.Law No: 44/2009/QH12.

Phan, T.L.(2012). The renovation of Higher Education Governance in Vietnam and its

impacts on teaching quality, Tertiary Education and Management. Volume 18, Issue

4. Pp 289-308.

The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO),

(2009).National Report the development and state of Arts Adult learning and

Education.Retrieve from

http://www.unesco.org/fileadmin/MULTIMEDIA/INSTITUTES/UIL/confintea/

pdf/National_Reports/Asia%20-%20Pacific/Vietnam.pdf

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (2009).

Education financial planning in Asia: Implementing Medium-Term

Expenditure framework-VietNam. Bangkok: UNESCO Bangkok.

UNESCO. (2006). Education counts: Benchmarking Progress in 19 WEI Countries

World Education Indicators-2006. Montreal: UNESCO-UIS.

UNESCO. (2001).Quality Assurance: World Higher Education Framework of

Action, WorldConference on Higher Education Framework of Action,

http://www.unesco.org/education/studyingabroad/what_is/quality_assurance

_wche.shtml

World Bank. (2008). Implementation completion and results report (ida-31260) on a

credit in the amount of US$ 83 .3 Million to the Social Republic of Vietnam for Higher

Education Project (pp. 58).

75

การจดการการศกษาของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร

พระครวนยธรธรวทย ฉนทวชโช (สคนธวรานนท)*

1.ความน า

“พมา (Burma)” หรอ “เมยนมาร (Myanmar)” เปนชอประเทศทมประวตศาสตรมาอยาง

ยาวนานภายหลงการเปลยนแปลงทางการเมองและสงคมของประเทศเมยนมาร ไดมการประชมรฐสภา

เมยนมารเปนครงแรก เมอวนท 31 มกราคม 2554 เมยนมารไดเปลยนชอประเทศจากสหภาพเมยนมาร

(The Union of Myanmar) เปน “สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร” (The Republic of the Union

of Myanmar) ปจจบนมการปกครองแบบสาธารณรฐ มรฐสภาประกอบดวยสภาประชาชน สภาชาต

พนธ และสภาทองถน ม นายเตง เสง ดารงตาแหนงประธานาธบด มสถานะเปนทงประมขและหวหนา

รฐบาล ตงแตวนท 30 มนาคม 2554 เปนตนมา

สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร มพนทมากทสดในทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใตรวมทงสน

657,740 ตารางกโลเมตร (ประมาณ 1.3 เทาของประเทศไทย) มอาณาเขตตดตอทางดานทศตางๆ คอ

ทศเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอตดกบจน ทศตะวนออกเฉยงใตตดกบลาว และไทย ทศตะวนตกตด

กบอนเดย และบงกลาเทศ และทศใตตดกบทะเลอนดามนและอาวเบงกอล

76

มเมองหลวงคอ เนปดอว (Nay Pyi Taw) ซงปรากฏตามทระบในบทท 13 ของรฐธรรมนญฉบบ

ป 2551 สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร แตทางรฐบาลยงไมไดแจงเวยนใหทราบอยางเปนทางการ

กาหนดใหภาษาเมยนมาร/เมยนมาร เปนภาษาราชการ และมวนชาตตรงกบวนท 4 มกราคม พ.ศ.

2491

ตามรฐธรรมนญ ป พ.ศ. 2551 แบงการปกครองออกเปน 21 เขตการปกครอง รวมเอา 7 รฐ

(ฉน คะฉน คะยา คะหยน มอญ ยะไข และฉาน) และ 7 ภมภาค (ในอดตเรยกวามณฑล) ไดแก เอยาว

ด (Ayeyawady) พะโค หรอ บะโก (Bago) มะเกว (Magway) มณฑะเลย (Mandalay) สะเกง (Sagaing)

ตะนาวศร (Taninthayi) และยางกง (Yangon) 6 เขตการปกครองตนเอง (Self”Administered Zones )

Sub-divisions แบงออกเปน districts ซงม townships, words (จดเปน town หรอ township) และ

village-tracts (group of villages) ผคนสวนใหญอาศยอยใน divisions-regions สวนกลางตรงกนขามกบ

พวกทอยในถนหางไกล มประชากร มากกวา 130 เผาพนธ (หรอเชอชาต) กลมใหญๆ คอ Baman,

Chin, Kayah, kayin Mon, Rakhine และ Shan ตามสถตประชากร ป 2526 ม Bamar ถงรอยละ 69

ของประชากรทงหมด ภาษาทใชทางการคอ เมยนมาร แตละเชอชาตกไดรบการสนบสนนใหใชภาษา

ของตนเองเมออยภายในสงคมทองถน โดยการศกษานอกระบบ ทจดโดยรฐ องคกรเอกชน และองคกร

ระหวางประเทศ

* ผชวยเลขาธการศนยพทกษพระพทธศาสนาแหงประเทศไทย; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา

การจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย


กฎหมายทควบคมดแลการศกษาในปจจบนคอกฎหมายการศกษาขนพนฐานป พ .ศ.2509

(Basic Education Law) และกฎหมายการศกษาของสหภาพเมยนมารปพ.ศ.2516 (Union of Burma

Education Law) กาหนดใหเดกเมยนมารตงแตอาย 5-10ปทเดกตองเขาโรงเรยน เปนการศกษาภาค

บงคบซงรฐจดใหโดยไมตองเสยคาใชจาย ตงแตชนอนบาลประถมศกษาใชเวลา5ปสาหรบนกเรยนท

เรยนดสามารถเรยนตอในระดบมธยมศกษาตอนตนอก4ปและระดบมธยมศกษาตอนปลายอก2ป

หลงจากนนนกเรยนทไดคะแนนดในวชาคณตศาสตรวทยาศาสตร วศวกรรมและการแพทย สามารถ

สมครสอบเขาในมหาวทยาลยของรฐ

การศกษาขนพนฐาน

77

การบรหารการศกษาพนฐานของประเทศดาเนนการโดยองคกรทางการศกษา3องคกรไดแก

1. สภาการศกษาพนฐาน (Basic Education Council)

2. คณะกรรมการหลกสตรรายวชาและแบบเรยนสาหรบการศกษาพนฐาน (Basic

Education Curriculum, Syllabus and Textbook Committee)

3. คณะกรรมการกากบดแลการศกษาของคร (Teacher Education Supervisory

Committee)

องคกรทง 3 องคกรน จะดแลรบผดชอบกจการทงหมดท เกยวกบการศกษาในระดบ

ประถมศกษา และมธยมศกษาการนเทศและตรวจตราโรงเรยนการวางแผนการบรหารจดการโครงการ

ตางๆและกจการนกเรยน

การศกษาในระดบอดมศกษา

หนวยงานทดแลการศกษาในระดบอดมศกษา คอ กรมการอดมศกษา (Department for

Higher Education)ซงแบงออกเปนสวนเมยนมารตอนบน และเมยนมารตอนลางทงสองสวนนถอเปน

ฝายบรหารของกระทรวงศกษาธการในการกากบดแลการศกษาระดบอดมศกษา สวนดานวชาการจะถก

ควบคมดแลโดย สภามหาวทยาลยสวนกลาง (Universities Central Council)และสภาวชาการของ

มหาวทยาลยตางๆ (Council of University Academic Bodies)

ปจจบนมสถาบนอดมศกษา58แหงทอยภายใตกระทรวงศกษาธการและอก47แหงทอยภายใต

การกากบดแลของหนวยราชการอนทเกยวของกบกจการนนๆเชนกระทรวงสาธารณสขรบผดชอบดแล

การศกษาเกยวกบแพทยศาสตร และการสาธารณสขอนๆกระทรวงเกษตรและการชล ประทาน

รบผดชอบสถาบนการเกษตรกรรมกระทรวงกลาโหมรบผดชอบดแลวทยาลยการปองกนประเทศ

กระทรวงการปาไมรบผดชอบกจการของสถาบนการปาไมมหาวทยาลยเพอการพฒนาชนเผาตางๆ


โรงเรยนในประเทศเมยนมาร จะเปดในเดอนมถนายนและปดในเดอนมนาคมในปถดไป เดกๆท

มอาย 5 ขวบ ตองเขาโรงเรยนประถม รฐบาลเมยนมารจะดแลรบผดชอบการศกษาขนพนฐานทเรมขน

จากชวงการศกษาระดบประถมในระยะเวลา 5 ปและตามดวยการศกษาระดบมธยมเปนเวลา 4 ปและอก

78

2 ป สาหรบการศกษาระดบประถมศกษาตอนปลาย โดยรวมแลวรฐบาลเมยนมารจดใหมการศกษา

ทวๆไปเปนเวลา 11 ป นโยบายการศกษา

การศกษาของประเทศเมยนมารนนไดมงเนนไปทการพฒนาการของเดกทง 2 ดาน คอทง

ทางดานจตใจ และทางกายควบคกบไปและเนนเรองการใชชวต และพฤตกรรมทพงมตอสงคม

วสยทศนของรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ กลาววา“การศกษาเปนความตองการขน

พนฐานของมนษย และเปนสวนประกอบสาคญ ในคณภาพชวต เปนเครองคาประกนคณคาทางสงคม

และศลธรรม เปนเครองมอสาหรบผลตผลทางเศรษฐกจวตถประสงคดานสงคมสาหรบการศกษาใน

ประเทศเมยนมารนนมความมงหมายสง รวมถงการพฒนานกเรยนเพอการแกปญหา และมความคด

สรางสรรค นาไปสการพฒนาสถาบนและสงคม สงเสรมความเปนเอกภาพของชาตและขจดความ

แบงแยก เรยนรทจะทางานรวมกบผอน และพฒนาความมนใจในตนเองจดมงหมายดงกลาวของ

นโยบายการศกษาของรฐบาล กเพอจะสรางระบบการศกษาซงกอใหเกดสงคมของการเรยนรทสามารถ

เผชญหนากบความทาทายในยคแหงการเรยนร”

นอกจากนน กระทรวงการตางประเทศของเมยนมารทไดกลาวถงการศกษาของเมยนมาร ดงน

"เดกในวยเรยนทกคนตองอยในโรงเรยน" และ "การศกษาสาหรบทกคน" เปนคาขวญซงเปน

แนวทางในการจดการศกษาของประเทศเมยนมาร เพอใหทนกบยคขอมลขาวสารในปจจบน โรงเรยน

มธยมและโรงเรยนประถมศกษาไดมการตดตงเครองคอมพวเตอรเพอชวยใหนกเรยนไดมความคนเคย

กบสออเลกทรอนกสแตอยางไรกตามวธการทสมบรณแบบ นนกคอการพฒนาดานจตใจ ใหมศลธรรม

ภายในรางกายทมสขภาพด โรงเรยนไดฝกฝนนกเรยน ในดานศลธรรมและพฤตกรรมการอยรวมใน

สงคม เพอสนบสนนจดประสงคนตอไปโรงเรยนของวดจงไดรบการฟนฟขนมา

ระดบประถมศกษา (Primary education)

การศกษาในระดบประถมศกษาเปนชวงเรยนแรกของการศกษาขนพนฐานและเปนการศกษา

ภาคบงคบ ระยะเวลาเรยนประมาณหาปทซงรวมในปทรบเขามา (อนบาล หรอเกรด 1) แบงออกเปน 2

ระดบ คอประถมศกษาตอนตน ตงแต เกรด 1-3 และระดบประถมศกษาตอนปลาย คอ เกรด 4 และเกรด

5 ในการรบเขาศกษาในระดบประถมศกษานนจะรบนกเรยนทมอายประมาณ 5 ขวบ แตบางครงกม

นกเรยนบางคนเขาเรยนในขณะทมอายเกน 6 ขวบกม และเมอจบการศกษาระดบประถมศกษาแลว

นกเรยนจะตองผานการทดสอบ

ระดบมธยมศกษา (Secondary education)

ระดบมธยมศกษาเปนการศกษาในชวงท 2 ของการศกษาขนพนฐาน ซงในระดบมธยมศกษา

แบงระดบออกเปน 2 ระดบ คอ ระดบมธยมศกษาตอนตน (เกรด 6-9) และระดบมธยมศกษาตอนปลาย

79

(เกรด 10-11) เมอนกเรยนจบระดบมธยมศกษาตอนตน นกเรยนจะตองผานการทดสอบความรพนฐาน

ของมธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย


การบรหารวชาการ

1. การพฒนาหลกสตร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของเมยนมาร มการปรบเปลยน

หลกสตรโดยมการเพมเนอหาวชาเรยนเขาไป

ซงลกษณะทเปนพเศษของหลกสตรเมยนมาร คอ การรวมวชาทกระตนความสนใจของเดกเขา

ไวดวยกน วชาทวไปในชนประถมศกษาตอนตน(lower primary)ม 3 วชา คอ ธรรมชาตวทยา หนาท

และศลธรรมและทกษะชวต ในขณะทวชาสงคมศกษา ในชนประถมศกษาตอนปลาย(upper primary) ม

วชาภมศาสตร ประวตศาสตร หนาทพลเมองและศลธรรม และทกษะชวต นกเรยน upper secondary

level สามารถเลอกวชาเรยนได โดยเลอกจากวชาใน courser ตางๆทกาหนดไว สวนในระดบ

ประถมศกษาตอนปลายการสอนวชาฟสกส เคม ชววทยา และคณตศาสตร ใชสอนดวยภาษาองกฤษ

ตงแต ป พ.ศ. 2529 หนงสอตาราทใชและการสอบกใชภาษาองกฤษเชนกน

2. การจดการเรยนการสอน มการนารปแบบการเรยนการสอนแบบเดกเปนศนยกลาง (Child

Centered Approach) เปนนโยบายของประเทศซงกาลงดาเนนการอย โดยนามาใชดวยความรวมมอ

ของ JICA ป 2547-2548 เพอสงเสรมความคดรเรมวเคราะห วจารณ และทกษะในการแกปญหา และ

เปนทยอมรบวามสวนทาใหคณภาพของการศกษาดขน อยางไรกตามหลกสตรทใชอยยงมไดมเรองของ

เดกเปนศนยกลาง (Child Centered Approach) เนองจากสวนใหญของหลกสตรไดจดทาขนกอนการนา

เดกเปนศนยกลาง (Child Centered Approach)มาใชทงครและนกเรยนยงรอคอยการพฒนาเนอหาท

เหมาะสมสาหรบ เดกเปนศนยกลาง (Child Centered Approach)

3. การประเมนผลการศกษาของนกเรยนทใชกนอยในปจจบนน เรมใชในป 2541

กระทรวงศกษาธการจดทาแบบรายงานประจาเดอนสาหรบการประเมนเปนรายเดอน แบบรายงาน

ประจาเดอนประกอบดวยคะแนนเมอเรยนจบบทและคะแนนของกจกรรมของโรงเรยนใชสาหรบชน

ประถมศกษาตอนตนเทานน การประเมนของโรงเรยน มเพยงA และ B เทานน ทงนครจะบนทกแบบ

รายงานประจาเดอน สงใหผปกครองทราบทกเดอน

การบรหารงบประมาณ

งบประมาณจากรฐบาลสาหรบการศกษาขนพนฐานของรฐ ในชนตนจดเตรยมโดยกรมการศกษา

ขนพนฐาน(Department Of Basic Education) ทง 3 แหง แตละแหงจะจดทางบประมาณในการศกษา

สาหรบ status c และ ใน regions ซงอยในความดแลแตละโรงเรยนระดบการศกษาขนพนฐานกทา

80

งบประมาณประจาป ซงอาศยการใชตามแผนทใชอย คอ 5 ป และขนาดกลางตอ สานกงานเขตการ

ปกครองการศกษา(Township Education Office)และ สานกงานเขตการปกครองการศกษา(Township

Education Office)กจะรวมเขาอยในงบประมาณของ township แลวสงให สานกงานการศกษาของรฐ

และเขต ตอไป

เมองบประมาณไดรบการอนมตจากรฐบาลแลว งบประมาณกจะผานกลบมาโดยเสนทางเดม

งบประมาณของวทยาลยคร จะรวมอยในงบรวมของการวางแผนการศกษาและการฝกอบรม

(Department Of Education Planning and Training)

งบประมาณการอดมศกษา จะจดการโดยสานกงานการอดมศกษา (Department of Higher

Education) 2 สานกงาน ซงแหงหนงรบผดชอบการอดมศกษาชนตน อกแหงหนงรบผดชอบการ

อดมศกษาชนสง แตละแหงจะบรหารจดการงบประมาณสาหรบสถาบนอดมศกษาในสงกด แมวา จะม

การพจารณาใหอานาจดงกลาวกบมหาวทยาลยของรฐแตกยงไมมหลกฐานชดเจน

นอกจากนน ยงมการจดสรรงบประมาณใหบรหารจดการเองเปนการเฉพาะของแตละหนวยงาน

คอ คณะกรรมการดาเนนการสอบของเมยนมาร สานกงานวจยทางการศกษาของเมยนมาร และ

สานกงานคณะกรรมการภาษาเมยนมาร

งบประมาณเพอการศกษาในสวนของกระทรวงศกษาธการ ระหวางป 2550ถง 2553อยใน

ระหวางรอยละ 7 ” 10 ของงบประมาณชาต แตในป2554และป 2555 ลดลงมาอยทรอยละ5 ของ

งบประมาณชาตอนเปนผลจากการทมการเพมขนของงบประมาณของชาต ในระยะเดยวกนการลดลง

ของงบประมาณการศกษาดงกลาว อาจเนองมาจากการเพมงบประมาณไปใหกบโครงสรางพนฐานใน

ดานเศรษฐกจ เชน พลงงาน การตดตอสอสาร และอตสาหกรรม

เมอเปรยบเทยบกบผลตภณฑมวลรวมภายประเทศ(Gross Domestic Product) งบประมาณ

การศกษาอยในระหวางรอยล0.6 ถงรอยละ0.8 และแมจะเพมขนเกอบเทาตว ระหวางป 2554/2555 ถง

2555/2556 แตกอยทรอยละ1.43 ของผลตภณฑมวลรวมภายประเทศ(Gross Domestic Product)

เทานนทาใหเมยนมารยงจดงบประมาณเพอการศกษาตากวาประเทศเพอนบานในเอเชย ทงนเพราะ

ผลตภณฑมวลรวมภายประเทศ(Gross Domestic Product) มขนาดเลกมากเมอเทยบกบชาตอนๆใน

เอเชย การจดงบประมาณเพอการศกษาตากวาเพอนบาน อาจเปนอปสรรคตอการพฒนาการศกษาของ

เมยนมาร

การเพมงบประมาณการศกษา ตงแตป 2554/2555 ดงกลาว เนองมาจากการกาหนดนโยบาย

การศกษาภาคบงคบในระดบประถมศกษา โดยมการดาเนนงานเกยวกบสมดและหนงสอเรยนฟร การ

สรางโรงเรยนขนใหม การดดแปลงและซอมแซมอาคารเกา การใช เดกเปนศนยกลาง (Child Centered

Approach) อยางกวางขวาง และกจกรรมอนทรวมอยในงบประมาณการศกษาขนพนฐาน สาหรบการ

81

อดมศกษา กมการเพมโปรแกรมการศกษาระดบปรญญาตรจาก 3 ปเปน 4 ป มการเพมวสดอปกรณ

และเครองใชจาเปนใหมหาวทยาลย และวทยาลยเปนตน นอกจากนน ยงไดมการทบทวนการจาย

เงนเดอนของเจาหนาทฝายพลเรอน เงนเดอนของลกจางชวคราวของรฐบาลทกคน รวมทงครและผ

ทางานในกระทรวง ตงแตเดอน มกราคม 2555 อกดวย

การบรหารงานบคคล

นบเปนเวลา 20 ปมาแลว ทประเทศในอาเซยนหลายประเทศไดลงมอปฏรปการศกษา ตาม

ประกาศโลกในป 2533เมยนมารกเปนปะเทศหนงทไดปรบปรงระบบการศกษาของครและในชวงปลายป

2533 เพออานวยความสะดวกในการฝกอบรมครใหมความรความสามารถมากขนเปนฐานของจด

การศกษาพนฐานในประเทศ

เมยนมารไดพยายามยกระดบคณภาพของคร ขยายระยะเวลาในการเรยนเพมขน ทาใหครใน

ประเทศไดรบการศกษาเปนเวลา 4 ป ทมหาวทยาลยหรอวทยาลยโดยไมตองคานงวาจะสอนในระดบชน

ไหน ไมวาจะเปนชนประถมศกษาหรอ มธยมศกษา

ยงไปกวานน ปจจบน เมยนมาร ไดมหลกสตรพเศษ คอ โปรแกรมพฒนาทรพยากรบคคลทมไว

เปนคขนานกบหลกสตรปกตในสถาบนอดมศกษา เพอผลตทรพยากรมนษยทมคณภาพสงรองรบ

เศรษฐกจสมยใหม มทงระดบประกาศนยบตรอนปรญญา ปรญญาตร ปรญญาโท รวมทงระดบกอน และ

หลงปรญญา สาหรบการพฒนาทรพยากรบคคลจะมการเรยนทงเชา เยน สดสปดาห เพอสนองความ

ตองการของผทมงานประจาทาอยแลว

นอกจากนกระทรวงศกษาธการเมยนมารไดวางแผนการพฒนาครระยะยาว 30 ป ตงแต ป

2544 ” 2574 ขน มสาระสาคญประกอบดวย (1) ขจด/ลดจานวนครทไมมประกาศนยบตร(2) แตงตงคร

ทผานการอบรม(3) ใหความมนใจเตมรอยใหแกครผสอนในโรงเรยนขนพนฐานทอยเขตชายแดนของ

ประเทศ(4) ปรบปรงคณภาพการศกษาของคร และ (6) ทาใหสาเรจและมงมนการดาเนนงานอยาง

ตอเนอง

แผนดงกลาวเปนการยกระดบทง โรงเรยนฝกหดครวทยาลยคร (Teacher Training College) และ

วทยาลยการศกษา(Education College) ทาใหการปฏรปการศกษาไดผลคบหนาและประสบความสาเรจ

เพมมากยงขน

การบรหารงานทวไป

1.การนเทศและตดตามการประเมน จะมกรมวางแผนการศกษาและการฝกอบรม ซงจะทา

หนาทรบผดชอบการวางแผนระยะสนและระยะยาวและการอบรมรมครเพอการสอนระดบตนและ

ระดบกลางสวนตนในวทยาลยการศกษา

82

2. การพฒนาความรวมมอ มการพฒนาความรวมมอของรฐและเอกชน โดยทโรงเรยนจะไม

เพยงถกตงขนโดยกระทรวงศกษาเทานน แตยงมกระทรวงอนอก รวมทงวดและชมชนตางๆ แตอยางไร

กตาม โรงเรยนเอกชนทกโรงจะตองมการปรบปรงเพอเปนโรงเรยนทไดรบอนญาตจากรฐบาลเมยนมาร

และปจจบนสามารถทาการสอนในระดบมธยมปลายได หลงจากทรฐสภาอนมตกฎหมายโรงเรยนเอกชน

ตงแตป 2554


ความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐานของเมยนมารแมยงไมดมากนก แตผนา

ทางวชาการและบคลากรเกยวของกาลงยกระดบและพฒนาเพอใหคณภาพการศกษาของประเทศเมยน

มาร มมาตรฐานทดขน

1.คร ประเทศไดมการยกระดบการศกษาของคร มการสนบสนนการเรยนคร การมอบ

ทนการศกษาใหกบนกศกษาครเพอใหสาเรจการศกษาออกมาเปนครทมคณภาพ มการจดอบรม และ

การทดสอบตางๆทงยงมการ การประเมนครผสอนในโรงเรยน เพอทครจะไดมประสทธภาพในการสอน

นกเรยนไดดยงขนตอไป

2. เงน หรองบประมาณการศกษา เพอใหการพฒนาการศกษาในดานตางๆ เปนไปไดอยาง

สมบณ รฐจงมการจดสรรงบประมาณในการจดการศกษาในเรอง การศกษาฟร การมอบสอ ตารา และ

อปกรณการเรยนตางๆ เพอใหเปนแรงจงใหผปกครองสงลกหลานเขาเรยนมากยงขน

3. ความร รฐบาลไดมการปรบหลกสตรการศกษา มการจดปรบการเรยนการสอนและมการให

ความสาคญตอการใชความรในการบรหารจดการศกษา มการเพมเตมวชาเรยนตางๆเขาไปในหลกสตร

เพอใหเดกทจบออกมามการนามาประยกตใชในชวตประจาวนได และทสาคญคอ ไดบคลากรทม

คณภาพเขาสวงการเศรษฐกจและตลาดแรงงานตอไป

4. เทคโนโลย รฐบาลมการจดงบประมาณเพอการพฒนาสอการเรยนรและเทคโนโลยใน

การศกษาททนสมยเพมมากขน เพอการศกษาทชดเจน และเปนกลไกสาคญในการพฒนาการศกษาทา

ใหผเรยนมโอกาสเขาถงเทคโนโลยทมประสทธภาพ มประสบการณ ความรความเขาใจในการใช

เทคโนโลยทถกตอง รวมทงใชเปนเครองมอในการแสวงหาความรตอไป


1. ใหความสาคญกบครวาเปนบคคลทสาคญในการจดการเรยนการสอน ทาใหรฐบาลมโครงการ

ตางๆในการยกระดบและพฒนาประสทธภาพของครเกดขนมากมายม มการใหทนการศกษาตอการขน

83

เงนเดอนใหกบคร รวมทงมการจดอบรม การตดตามการประเมนครผสอน เพอใหครเปนบคลากรทม

คณภาพทสด

2. การเขาเรยน มการเปดเรยนในเดอนมถนายนและปดภาคเรยนในเดอนมนาคมในปถดไป

เดกทมอาย 5 ขวบจะตองเขาโรงเรยนประถม ซงเปนระยะเวลา 5ป ทเดกจะเรยนในระดบประถมตาม

ดวยการศกษาระดบมธยมเปนเวลา 4 ป และอก2 ป สาหรบการศกษาระดบมธยมปลายโดยรวมแลวรฐม

การจดการใหมการศกษาทวๆไปในเวลา 11 ป ซงตางจากประเทศอนๆ 1 ป

3. มสมาคมคร ผปกครองซงมบทบาทมากในการชวยเหลอและอดหนนการศกษา โดยโรงเรยน

รฐบาลทกโรงเรยน จะมสมาคมคร ผปกครอง เปนผจดหาเงนทนใหกบโรงเรยน

7. จดดอยในการบรหารจดการสถานศกษา

1.การจดการเรยนการสอนของเมยนมาร ครสวนใหญใชวธการ เนนครเปนศนยกลาง (teacher-

centered approach) แทนการใชนกเรยนเปนสาคญหรอศนยกลาง (student-centered)ทาใหนกเรยน

สวนใหญขาดทกษะการคดรวบยอด ยงไปกวานนระบบการประเมนความรของนกเรยน โดยใหนกเรยน

บอกเลาถงสงทไดทองจาจนขนใจ ทาใหนกเรยนยงชอบในการเรยนแบบทองจามากยงขน และดวยเหต

ทหลกสตรการเรยนบางอยางมไดสะทอนใหเหนวาสอดคลองกบความตองการ และความจาเปนในการ

ประกอบวชาชพ ทาใหบณฑตทจบออกมาไมมความชานาญเฉพาะทางทจาเปนจะตองใชในสถานท

ทางาน

2. ครสวนใหญขาดความเขาใจในนโยบายการศกษาของประเทศ และการนานโยบายไปสการ

ปฏบต จงเปนเรองยากทจะกาหนดมาตรฐานทางวชาชพสาหรบครและ แผนงานในการพฒนาวชาชพคร

ตอไป

8. สรป

เมอเปรยบกบประเทศอนๆ ในกลมอาเซยนแลว การทนกเรยนอายเขาเรยนตอน 5 ขวบถอวา

อายนอยกวาประเทศอนๆ (ทวไปจะเขาเรยน 6-7 ป) นอกจากนจานวนปทเขาเรยนในโรงเรยนจาก

ประถมศกษาถงมธยมศกษาตอนปลายเปนเวลา 11 ป และนอยกวาประเทศอนไป 1 ป (อาย5 ขวบ ใน

ชนประถม 1)

ซงเปนเรองจาเปนทตองตรวจสอบกนวาจรงหรอเปลาทหลกสตรการสอนในประเทศเมยนมารจะ

เทยบเทากบประเทศอนได โดยการวเคราะหถงบทเรยนในหลกสตรของชนประถมและมธยมทงหมด

84

และนโยบายการศกษาสาหรบการศกษาในระดบปฐมวยมความแตกตางกนระหวางกระทรวง

ตางๆ ขณะทกระทรวงสงคมสงเคราะหเนนทการศกษาระดบอนบาลอยางเชน การเรยนรดานความรสก

รบร ทางกระทรวงศกษาธการเมยนมารไดมงไปทเรองการเตรยมการการเรยนรสาหรบพวกชน

ประถมศกษา ดานนโยบายเองจาเปนตองมการรวบรวมใหเปนหนงเดยวในระหวางกระทรวงทเกยวของ

ในเรองการศกษาเพอทจะจดใหมหรอขยายสวนการศกษาเพอทจะจดใหมหรอขยายสวนการศกษา

เตรยมพรอมประถมใหกบนกเรยนทไดรบการคดเลอก

ครใหญของโรงเรยนไมมอานาจบรหารจดการไดเตมทในโรงเรยนประถมและมธยม ดงนนด

เหมอนจะเปนเรองยากทจะจดการโรงเรยนทงฝายประถมและมธยมเขมแขงได นอกจากน การตรวจตรา

โรงเรยนจะตองดาเนนการอยางสมาเสมอแตควรจะเนนไปใหมากในเรองของการปรบปรงคณภาพใน

การสอน

สวนการสอบเขามหาวทยาลยมประเดนดงตอไปน

- ตามแบบอยางทใชในการสอบ ระดบทผานการสอบจะถกจดใหอยในระดบเดยวกบทสอบ

เขามหาวทยาลย ดงนนการเรยนจบและอตรานกเรยนระดบมธยมปลายทเรยนจบจงมอตรา

ตา

- อตราทนกเรยนผานการสอบแตกตางกนมากเปนเพราะวชาทพวกเขาเลอกเรยน นกเรยนจะ

ไมสนใจเลอกวชาทยากๆ ซงจะทาใหพวกเขาสอบผานยาก

เรองครเปนเรองยากทจะแตงตงครทมคณภาพไปอยในพนทชายแดนหรอทหางไกล เพราะวาคร

ไมใสใจจะไปทางานในตาแหนงทหนกๆ เหลานน


JAPAN INTERNATIONAL COOPERATION AGENCY PADECO Co., Ltd.,Data Collection

Survey on Education Sector in Myanmar (Final Report), February 2013

http://www.ibe.unesco.org/

http://www.independent.co.uk/news/world/asia/why-burma-is-going-back-to-school-

8498163.html

http://www.myanmar-education.edu.mm

http://www.mofa.gov.mm/aboutmyanmar/education.html

http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=4629

การจดการการศกษาของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

85

บษบา นาคพทธ*


สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (The Lao People’s Democratic Republic/Lao PDR)

หรอเรยกสน ๆ วา ประเทศ ‚ส.ป.ป.ลาว‛ ตงอยใจกลางภมภาคอาเซยน มพนท 236,800 ตาราง

กโลเมตร หรอประมาณครงหนงของประเทศไทย มพนทใหญเปนอนดบ 7 รองจาก อนโดนเซย พมา

ไทยเวยดนาม ฟลปปนส และมาเลเซย เมองหลวงของประเทศคอ เวยงจนทน และเงนตราของลาวคอ

กบ (Kip) โดยธนาคารแหงประเทศ ส.ป.ป.ลาวเปนผรบผดชอบพมพเงนตราออกใช มเวลามาตรฐานของ

ลาวเรวกวามาตรฐานกรนช ประเทศองกฤษ 7 ชวโมง ซงเทากบประเทศไทยตงอยในภมภาคเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต

รปแบบการปกครองสงคมนยม (Communist State) แบงเขตการปกครองเปน 16 แขวง และ 1

เขตปกครองพเศษ (นครหลวงเวยงจนทน) ระบบรฐสภาเดยวมประธานาธบดเปนประมขของรฐ และ

นายกรฐมนตรเปนหวหนารฐบาล ไดรบเอกราชจากฝรงเศส วนท 19 กรกฎาคม พ.ศ.2492

ส.ป.ป.ลาว.มการปกครองในระบบพรรคการเมองเพยงพรรคเดยวคอ พรรคประชาชนปฏวตลาว

(Lao People’s Revolutionary Party: LPRP) และมสภาเดยวคอ สภาแหงชาต ทาหนาทดานนตบญญต

และตลาการ ดแลอนมตงบประมาณ การออกและแกไขกฎหมาย ตลอดจนพระราชบญญตตางๆ รวมทง

กากบดแลการทางานของรฐบาล มประธานประเทศ ซงเปนหวหนาพรรค LPRP เปนผนาประเทศ ม

อานาจในการกาหนดนโยบายและควบคมการบรหารประเทศทงหมดและนายกรฐมนตร ทาหนาท

หวหนาคณะรฐบาลโดยทง 3 ตาแหนงมวาระการดารงตาแหนงครงละ 5 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต ของ ส.ป.ป.ลาวเปนแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศ โดยมเปาหมาย ทจะเนนการ

ขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศและมงขจดความยากจนของประชาชน ซงจดทาขนทก 5ป เรมใช

แผนพฒนาฉบบแรก ตงแต พ.ศ. 2524เปนตนมา


รฐบาล ส.ป.ป.ลาว ไดสนบสนนงบประมาณดานการศกษา 3% ของ GDP ในประเทศ (ขอมล

เมอ พ.ศ. 2549)อตราการอานออกเขยนได รอยละ 77.5 (พ.ศ.2550)

เมอพจารณากฎหมายทงกฎหมายระหวางประเทศ และกฎหมายภายในของประเทศลาวไม

พบวามกฎหมายใดทจากดสทธในการศกษาของพลเมองลาวรวมทงคนไรสญชาต การศกษาขนประถม

ในลาวมระยะเวลา 5 ปแรกของการเขาโรงเรยน กระทรวงศกษาธการไดวางยทธศาสตรของการศกษา

คอ ใหการศกษา

86

* รองผอานวยการกลมบรหารงบประมาณ โรงเรยนนวมนทราชนทศ เบญจมราชาลย ; นกศกษาศกษาศาสตรดษฎ

บณฑต สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ภาคบงคบ เนนการปรบปรงคณภาพการศกษา การบรหารการคมครองการศกษา เพอวตถประสงคใน

การพฒนาทรพยากรมนษย ซงเปนความตองการในการพฒนาเศรษฐกจของชาต และสาคญสาหรบ

ความสาเรจการนาเอาประเทศลาวใหพนจากความดอยพฒนา ในป 2020 ส.ป.ป.ลาว ไดเสนอแผนการ

และนโยบาย สาหรบการศกษาตามโครงการEDP II (โครงการพฒนาการศกษาครงทสองของ

ธนาคารโลก ในวนท 31/05/2000 ในเอกสารไดชใหเหนการวจยของรฐบาลเกยวกบปญหาตางๆ และ

ขอเสนอเกยวกบ ความสมพนธของปจจยทงสของการพฒนา (ความสะดวกในการเขาหาและใช คณภาพ

ใหมความสมพนธกน และการบรการ) โครงการพฒนา 51 สวนประกอบและจดบรมสทธสาหรบแตละ

องคประกอบ โครงการดงกลาวไดพฒนาการศกษาของคร สาหรบการศกษาทวไป ใหสงอานวยความ

สะดวกตางๆภายในโรงเรยน พฒนาและปรบปรงอาชพครใหมประสทธภาพและปรบปรงแผนการและ

นโยบายทงหมดเลานลวนแตไดถกจดเปนสวนประกอบของโครงการทสาคญและเรงดวน และแนะนา

เกยวกบความเทาเทยมกนในการนาไปใช การขยายและสนบสนนการประกอบสวนของชมชนใน

การศกษาเพมการสอนควบหองเรยนสาหรบเขตทมพลเมองไมมากและใชวธการนอกระบบสาหรบเขต

ภเขา พฒนาแผนการในการฝกอบรมครในเขตชนกลมนอย สอนภาษาลาวใหเดกชนกลมนอยใหเปนทง

สองภาษา ปรบ20% ของหลกสตรใหสอดคลองกบความเปนจรงของทองถนและขบวนการพฒนาชมชน

เกยวกบชนชาตสวนนอย นบตงแตประเทศลาวไดรบเอกราชในป 1975คณะกรรมการศนยกลางเพอชน

กลมนอยไดถกจดตงขนเพอพฒนาเกยวกบชนกลมนอย มวตถประสงคเพอพฒนาเกยวกบนโยบายชน

ชาตชนเผาในลาว และคณะกรรมการดงกลาวตอมาไดเปลยนมาเปนแผนกชนชาตชนเผาแนวลาวสราง

ชาตในปจจบน ในทศวรรษท 80 และ 90ไดมการประชมปรกษาหารอกนหลายครง และกฎหมายกได

กลาวถงสทธของชนชาตชนเผาตางๆไววา ไดเนนใหความสาคญของความแตกตางกนภายในประเทศ .

ซงจะเหนไดอยางชดเจน ในมาตรา 8 ของรฐธรรมนญแหง ส.ป.ป.ลาวไดบญญตวา รฐจะวางนโยบาย

อยางเปนเอกภาพและเทาเทยมกนกบในทกชนชาตชนเผามสทธในการรกษาและปรบปรงประเพณและ

วฒนธรรมของตนเองและของชาต การจาแนกชนเผาผดตอระเบยบกฎหมาย รฐจะวางนโยบายเพอสบ

ตอและปรบปรงขยายเศรษฐกจในทกชนเผา รฐเอาใจใสในการพฒนาการศกษา สาธารณสขและ

วฒนธรรม มงสรางบคคลากรทมความรความสามารถ มฝมอ วชาการ และพลานามยทสมบรณ เพ อ

สามารถตอบสนองความเรยกรองตองการของภารกจปกปกษรกษาและพฒนาประเทศชาต

แผนยทธศาสตรการพฒนาการศกษา 20 ป (2001 ” 2020) และ 10 ป (2001-2010)

ศตวรรษท 21เปนยคโลกาภวฒน ยคแหงขอมลขาวสาร การปฏวตวทยาศาสตรเทคโนโลย มลกษณะ

กาวกระโดด ซงมความสาคญใหญหลวงตอการเปลยนแปลงวถชวตของสงคมมนษย แนวโนมของการ

87

พฒนาเศรษฐกจ ” สงคมทมการใชทรพยากรธรรมชาตนนจะลดนอยลง แตจะใชมนสมองและสตปญญา

ของคนเปนสงสาคญ จากนนบรรดาประเทศในโลกจงทมเทการพฒนาทรพยากรมนษย โดยถอเอา

การศกษาเปนปจจยหลกในการสรางคนใหมความร มคณสมบต มสขภาพทแขงแรงทงรางกายและจตใจ

สามารถนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเขามาใชในการปองกนและสรางสรรคประเทศชาต


ภายหลงเปลยนการปกครองเมอป ค.ศ. 1975 (พ.ศ. 2528) เปนตนมา ลาวไดใชระบบการศกษา

เปนแบบ 11 ป คอระบบ 5:3:3 โดยแบงออกเปนระบบการศกษา 3 ประเภทดวยกน คอ

3.1 สามญศกษา ประกอบดวย

- ระดบเตรยมอนบาลและอนบาล 3 ป

- ประถมศกษา 5 ป ใชเวลาในการศกษา 5 ป

เดกจะเรมเขาเรยนเมออาย 6 ป การศกษาในระดบนคอเปนการศกษาภาคบงคบ เดกทกคนตอง

จบการศกษาในระดบน แตในทางปฏบตการศกษาภาคบงคบจะมผลดแตเฉพาะเดกในเมองใหญเทานน

เนองจากลาวมพนทประเทศกวางขวางและประชากรกระจายกน

- ระดบมธยมศกษาตอนตน 3 ปใชเวลาในการศกษา 3 ป และในอนาคตจะใหเดกไดเรยน

ภาษาองกฤษเพมมากขน

3.2 อาชวะศกษา ประกอบดวย

- ระดบประกาศนยบตรวชาชพและชางเทคนค

- ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง

3.3 วทยาลยและมหาวทยาลย ประกอบดวย วทยาลย ม 38 แหง และมหาวทยาลย 3 แหง

มหาวทยาลยทง 3 แหงไดแก มหาวทยาลยแหงชาตลาวนครเวยงจนทน (National University of Laos)

ซงใชเวลา 5-7 ป ประกอบไปดวย 6 วทยาเขต 10 คณะวชา ใน พ.ศ. 2551 ไดเปดสอนระดบปรญญา

เอก เปนโครงการรวมมอกบมหาวทยาลยเศรษฐกจของเวยดนาม มหาวทยาลยสพานวง แขวงหลวงพระ

บาง มหาวทยาลยจาปาสก แขวงจาปาสก

3.4 การศกษานอกระบบโรงเรยนแบงเปน 4 ประเภท คอ

1) การฝกอบรมผใหญทอานและเขยนหนงสอไมเปน

88

2) การยกระดบวชาชพแกผใหญและการยกระดบวชาชพแกเจาหนาทและพนกงาน

3) การศกษาภาคเอกชน ททางรฐบาลอนญาตใหทางเอกชนจดระบบการเรยนการสอนในระดบ

อนบาล จนถงปรญญาตร ปรญญาโทและปรญญาเอก

4) โรงเรยนสงฆ ตงอยในหลวงพระบาง ซงไดรบการสนบสนนจากภาครฐเปนอยางดและเกบคา

เลาเรยนในอตราทถก คอ 35,000 กบหรอประมาณ 140 บาทตอป ทาใหมผมาบวชเรยนจานวนมาก แต

จากดเฉพาะเพศชายเทานนบอเกดของสทธในการศกษาภายใตกรอบนโยบายของลาว


4.1 ดานวชาการ

ส.ป.ป. ลาวจดการศกษาระดบประถมมระยะเวลา 5 ป โดยเปนการศกษาภาคบงคบ โดยยด

ตามแผนการศกษาชาต 2001-2020 วตถประสงคเพอพฒนาทรพยากรมนษย เปนพลเมองทด มความ

รบผดชอบ รกชาตบานเมอง ตามยทธศาสตรของการศกษา ขยายการศกษาออกไปสชนบท ขยายและ

สนบสนนใหชมชนมสวนรวมในการจดการศกษาใหความร เรองกฎหมาย ระเบยบวนยและการใหความร

แกชนกลมนอยตามชนบทและภเขา รวมทงจดหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของทองถน โดย

คงไวซงวฒนธรรมประเพณดงเดม มงสรางบคคลากรใหมความรความสามารถ มฝมอ เพอชวยในการ

พฒนาประเทศ ไมใหออกมาเปนแรงงานนอกประเทศ พฒนาการเรยนการสอน เปนระบบและรอบดาน

คอคณสมบตศกษา ศลปศกษา และแรงงานศกษา

4.2 ดานงบประมาณ

ส.ป.ป.ลาว ขอความรวมมอและความชวยเหลอจากหนวยงานภายนอกและองคกรสากลระหวาง

ประเทศ ไดแก UNICEFนอกเหนอจากรฐบาลจดงบประมาณเพอการศกษาเพยง 3 %

4.3 ดานบคคล

กระทรวงศกษาธการ ส.ป.ป.ลาวจดใหมการอบรมพฒนาบคลากรอยางตอเนอง ทงผบรหาร

สถานศกษาและครผสอน โดยรวมทงการดแลสขภาพนกเรยน การสาธารณสขตางๆอยางทวถง การสง

บคคลากรออกไปฝกอบรมนอกประเทศ ผบรหารตองมควมเปนผนาทจะสามารถทางานรวมกบคร

นกเรยนรวมทงสมาคมผปกครอง

89

4.5 ดานบรหารทวไป

ส.ป.ป.ลาว ไดการมพฒนาสภาพแวดลอมทเออตอการจดการเรยนการสอน นอกเหนอจากการ

สรางโรงเรยน โรงพยาบาล ศนยอนามยตามชนบทหางไกล แตเนองดวยสภาพภมประเทศอน

ประกอบดวยภเขาและปามากมาย ตองใชงบประมาณสงในการกอสรางถนนใหเขาถงทองถน จงเปน

อปสรรคมากมาย


ส.ป.ป.ลาวยงประสบปญหาการขาดแคลน ไมวาจะเปนบคคลากรทางการบรหารจดการ

การศกษา ครผสอน ทยงขาดความชานาญเชยวชาญในแตละสาขาวชา ขาดงบประมาณทเพยงพอและ

ทวถงทจะสงไปดแลในทองถนชนบท รวมทงความรดานเทคโนโลย ทนบวนจะกาวหนาไปเรอย ๆผ

เชยวชาญในประเทศมจานวนนอยอกทงจากดอยแตในเมองหลวง และเมองใหญ ทศนคตของคนใน

ประเทศยงยดตดวาประเทศเพอนบานสะดวกสบายเจรญกว าจงคดแตจะมาทางานขายแรงงานใน

ตางประเทศเชนประเทศไทย โดยมาดวยความสมครใจและถกหลอกลวงมา ไมคดจะแสวงหาความร

เพอชาวยพฒนาประเทศของตน


ส.ป.ป.ลาว ไดยกระดบฐานะของประเทศใหพนจากการเปนประเทศดอยพฒนาโดยรกษาอตรา

การเจรฐเตบโตทางเศรษฐกจในระดบปานกลางและคงท เปนเปาหมายหลกของการพฒนาประเทศ

กาหนดวสยทศน พ.ศ. 2563 ทางการศกษา ซงมจดเนน คอ การจดใหมการศกษาภาคบงคบอยาทวถง

ในระดบประถมศกษา โดย ยงคงใหทกภาคสวนมสวนรวมในการจดการศกษาเพมมากขน เพอให

ประชาชนทกคนไดรบโอกาสในการสมครเขารบการศกษาในลกษณะทสนองตอบตอสถานการณทาง

เศรษฐกจของประเทศ นอกจากนนยงพยายามขจดความไมรหนงสอใหหมดโดยสนเชง เพอเปนการ

ยกระดบคณภาพชวต อกทงขยายการศกษาในระดบอาชวศกษาและอดมศกษาในลกษณะใหสอดรบกบ

ความตองการของตลาดแรงงาน มการฝกอบรม แรงงานฝมอชางเทคนควชาชพ และปญญาชนใหม

ความสามารถในการนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหมมาใชเพอตอบสนองความจาเปนในการ

พฒนาเศรษฐกจสงคม มการยกระดบการศกษาชาตใหใกลมาตรฐานสากล ใหการศกษาเปนแกนสาหรบ

การพฒนาทรพยากรมนษย ดวยมฐานแนวคดทวา การพฒนาทรพยากรมนษยใหพรอมดวยความร

ความสามารถทเหมาะสมตอการอานวยใหประเทศกาวพนจากการเปนประเทศดอยพฒนาส.ป.ป.ลาว

เหนถงความจาเปนของทนมนษยทมทกษะพรอมดานคณตศาสตร ความสามารถในการอานและการ

90

สอสาร การเขาถงแหลงขอมลความรดวยอเลคทรอนค จะชวยสงเสรมใหสงคมมสวนรวมในการพฒนา

ประเทศ

7. จดดอยของการบรหารจดการสถานศกษา

สภาพหลงการเมองเปลยนแปลงเปนสงคมนยมคอมมวนสต เนองจากลาวเปนประเทศเลก ไม

สามารถพงตนเองได จงขนอยกบความชวยเหลอจากตางประเทศ เปนหลก เนองจากระดบในการอาน

ออกเขยนไดและการศกษายงตาอย ทาใหการตระหนกถงความสาคญของการใชเทคโนโลยการส อสาร

อกทงประชากรสวนใหญอยในชนบทหางไกล การจดหาบรการทางการศกษาขนพนฐานเปนไปดวย

ความยากลาบาก ส.ป.ป.ลาวยงขาดบคคลากรทมความรความสามารถดานน นอกจากตองเผชญกบภย

ธรรมชาตทงความแหงแลงในภาคเหนอ นาทวมในภาคกลางและภาคใต รฐบาลยงคงประสบปญหาการ

ขาดแคลนงบประมาณและแหลงเงนทนในการพฒนาประเทศและ ยงคงมมาตรฐานการดารงชวตทตา

กวามาตรฐานทงในดานการศกษา และสาธารณสข

8. บทสรป

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวมอบหมายใหเจาหนาททางการศกษาและหนวยงานท

เกยวของ คอกระทรวงศกษาธการและกฬาทาหนาทปรบปรงคณภาพการศกษาเพอใหบรรลเปาหมาย

ทางการศกษาภายในป 2015 โดยใหความสาคญกบการพฒนาหลกสตรและมาตรฐานการเรยนการสอน

ควบคไปกบการนาเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในโรงเรยน นอกจากนยงพจารณาเพมรายไดใหแก

ครผสอนในชนบทเพอแกปญหาการขาดแคลนและปรบปรงสงอานวยความสะดวกในโรงเรยน รวมไปถง

การสรางโรงเรยนใหมเพอขยายการศกษาไปสพนทหางไกลมากขนอกทงยงมการพจารณาปรบ

โครงสรางการศกษาขนสงดวยการจดตงมหาวทยาลยเพมขนและเตรยมสรางบณฑตทจบการศกษาใหม

คณสมบตตามทภาครฐและเอกชนตองการ ถงแมส.ป.ปลาวจะมระดบการพฒนาตางจากสมาชกอาเซยน

อก6 ประเทศ แตกไดแสดงใหเหนถงแนวโนมการพฒนาในดานเศรษฐกจและการศกษา ซงความ

พยายามทจะพฒนาดานการศกษาเปนสงทนายกยองและสมควรเปนแบบอยาง โดยเฉพาะอยางยง

ประเทศไทย ซงถงแมจะมระบบการศกษาทพฒนามากกวา แตผลสมฤทธทางการศกษาของไทยยงเปน

รองประเทศ มาเลเซยและสงคโปร ดงนนประเทศไทยโดยผเกยวของทางการศกษาทกภาคสวนตองหน

มารวมมอชวยกนหาวธการทจะแกปญหาคณภาพการศกษาของไทยซงตกตาลงทกปใหมโอกาสเทา

เทยมประเทศเพอนบานในกลมอาเซยน


91

รายงานการปฏรปการศกษาของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว. สานกงานคณะกรรมการ

การศกษาแหงชาตสานกนายกรฐมนตร.

http://www.citu.tu.ac.th

http://www.ibe.unesco.org

การจดการการศกษาของสาธารณรฐประชาชนจน

พระเมธาวนยรส (สเทพ พทธจรรยา) *

92


สาธารณรฐประชาชนจน ชาวตะวนตกมกจะเรยกวา "ดนแดนตะวนออกไกล" หรอเรยกรวมๆ

วา จน (China) บางคนนยมเรยกวา จนแดง (Red China) เปนประเทศทมประชากรมากทสดในโลก

สวนใหญเปนชาวจนฮน สาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศทมขนาดใหญทสดในเอเชยตะวนออก และ

เปนอนดบ 4 ของโลกรองจากสหพนธรฐรสเซย แคนาดา และสหรฐอเมรกา มพรมแดนตดกบประเทศ

ตางๆ ถง 14 ประเทศ คอ เวยดนาม ลาว พมา อนเดย ภฏาน เนปาล ปากสถาน อฟกานสถาน ทาจก

สถาน ครกซสถาน คาซดสถาน รสเซย มองโกเลย และเกาหลเหนอการปกครองยดระบอบสงคมนยมท

มลกษณะเปนแบบเฉพาะของจนจดตงเปนสาธารณรฐเมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2492 และถอเปนวนชาต

ของประเทศ ภายหลงจากทพรรคคอมมวนสตจนมชยชนะในสงครามกลางเมองตอพรรคกกมนตง ภาษา

ราชการคอ ภาษาจนกลาง(Mandarin)และเปนภาษาราชการรวมกบภาษาองกฤษในฮองกงและรวมกบ

ภาษาโปรตเกสในมาเกา ภาษาจนกลางเปนภาษาราชการรวมกบภาษาอนๆ ของชนกลมนอยในประเทศ

ดวย เชน รวมกบภาษาอยกรในซนเจยง

สาธารณรฐประชาชนจนกเปนเชนประเทศอนทวๆ ไปทมธงชาตเปนเครองหมายของประเทศ

ซงมผลตอจตใจของประชาชนในประเทศอยางยง ธงชาตของสาธารณรฐประชาชนจนประกอบดวย รป

ดาวสเหลอง 5 ดวงบนพนสแดง (ดาวดวงใหญหมายถงพรรคคอมมวนสตจนซงเปนผน า ดาวเลกๆ ทงส

ดวงหมายถง “ชนชน” ทประกอบขนเปนสงคมจน คอ ชนชนกรรมกร ชนชนชาวนา ชนชนนายทนนอย

และชนชนนายทนแหงชาต) (UNESCO, 1998: 15) มชนชาตตางๆ อาศยอยรวมกนมากถง 56 ชนชาต

โดยสวนใหญเปน “ชาวฮน‛ รอยละ 93.3 ทเหลอเปนชนกลมนอย เชน จวง หย อยกร หย ทเบต แมว

แมนจ มองโกล ไตหรอไทเกาซน เปนตน สกลเงนตราทใชในสาธารณรฐประชาชนจน คอ สกลเงนหยวน

เหรนหมนป (RMB)

การศกษา

การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนมความเจรญกาวหนามาตงแตสมยโบราณจนถงปจจบน

โดยไดมการพฒนา ปรบปรงและเปลยนแปลงใหเหมาะสมกบสภาพสงคมและเศรษฐกจของประเทศ

ตามแตยคสมยอยตลอดเวลา รฐบาลของสาธารณรฐประชาชนจนถอวาการศกษาเปนนโยบายทสาคญ

ทสดประการหนง รฐบาลกลางและรฐบาลทองถนทกระดบจงไดพยายามจดสรรงบประมาณเพอ

การศกษาใหสามารถพฒนาไดในทกระดบและทกประเภทอยางกวางขวางปจจบน สาธารณรฐประชาชน

จนมระบบการศกษาทสมบรณแบบ สถาบนการศกษามทกระดบ คออนบาล ประถมศกษา มธยมศกษา

มหาวทยาลย และบณฑตวทยาลย (อรสา สขเปรม, 2540: 120) กฎหมายการศกษาแหงสาธารณรฐ

93

ประชาชนจนกาหนดวา รฐเปนผรบผดชอบการศกษาภาคบงคบ 9 ป นนคอ ตงแตระดบประถมศกษา

จนถงมธยมศกษาตอนตน

* อาจารยประจาบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย ; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

รฐบาลของสาธารณรฐประชาชนจนใหความสาคญแกการพฒนาการศกษาอยางมากเหนอกวา

การพฒนาสาขาใดๆ รฐบาลไดกาหนดนโยบาย "การพฒนาประเทศดวยวทยาศาสตร และการศกษา"

นอกจากนน ยงมงทจะปฏรประบบการศกษาในแนวลก โดยการจดการศกษาภาคบงคบทง 9 ปแบบให

เปลา ทงน รฐบาลไดสนบสนนใหหนวยงานของรฐในทกระดบเพมการลงทนทางดานการศกษา และ

สงเสรมใหประชาชนทกสาขาอาชพมสวนรวมในการบรหารจดการการศกษาของประเทศในทกวถทาง

การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนยดมนในหลกการทนายเต ง เสยว ผง อดต

ประธานาธบดทกลาวไวเมอป ค.ศ. 2526 วา "การศกษาตองพฒนาสความทนสมยเปดสโลกและ

อนาคต"และไดใชหลกการดงกลาวนาไปสการปฏรป และการพฒนาการศกษาใหกาวหนาต อไป

(UNESCO, 1998: 3) การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนมกระทรวงศกษาธการ (Ministry of

Education เรยกโดยยอวา MOE) กากบดแล และมคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (State Education

Commission เรยกโดยยอวา SEC) เปนผวางแผนการศกษาตามนโยบายของรฐบาลและควบคม

คณภาพการศกษาใหเปนไปในทศทางทรฐบาลตองการ

2. นโยบายการศกษา สาธารณรฐประชาชนจนถอวา การศกษาเปนยทธศาสตรหลกทสาคญในการพฒนาประเทศ

ควบคกบนโยบายทางวทยาศาสตร ดงนน จงกาหนดนโยบายการศกษาทเนนการกตญตอบรรพบรษ

การเหนประโยชนของสวนรวม และการพฒนาตนเองตามบรบทแหงสงคมของประเทศ อทธพลของลทธ

ขงจอยงมอทธพลตอการจดการศกษาของประเทศและเปนจดหมายหลกในการขดเกลาสมาชกในสงคม

ใหเปนคนด อนง จดมงหมายหรอนโยบายทางการศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนโดยรวมแลวเปน

การศกษาตามอดมการณของลทธมารกซสต แนวคดของเหมา เจอ ตง และแนวคดของ เตง เสยว ผง ท

ถอวา “การพฒนาดานการใชแรงงานอยางมประสทธภาพเปนสวนหนงของหลกสตรตงแตชน

ประถมศกษาไปจนถงชนอดมศกษาและการศกษาตองพฒนาสความทนสมยเปดสโลกและ

อนาคต”

3. ระบบการศกษา การศกษาในประเทศสาธารณรฐประชาชนจนแบงออกเปน 4 ระดบ ดงน

94

1.การศกษาขนพนฐานไดแกการศกษากอนวยเรยนการประถมศกษามธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลายและการศกษาพเศษ

2.อาชวศกษาไดแกการจดการศกษาทกรปแบบของโรงเรยนอาชวศกษาและทกรปแบบของ

การใหการฝกอบรมดานอาชพและเทคนคโดยเฉพาะอยางยงโรงเรยนมธยมศกษาพเศษโรงเรยน

ชางฝมอโรงเรยนมธยมอาชวศกษาและโรงเรยนอาชวศกษาชนสงการศกษาดานอาชพจะรวมถงการ

อบรมอาชพขนตนและการฝกอบรมดานเทคนคกอนเขาทางานแกพนกงานของโรงงานอตสาหกรรมหรอ

บรษทดวย

3.อดมศกษาไดแกการจดอดมศกษาในระดบอดมศกษาทงหมด

4.การศกษาผใหญไดแกการจดการศกษาเพอการอานออกเขยนไดการจดการศกษาในระดบน

บางครงจะจดในระบบของโรงเรยนและรปแบบการจดการศกษาอนๆแกกลมเปาหมายสวนใหญจะเปน

ประชากรผใหญ

กลาวไดวา ระบบการศกษาของจนเหมอนกบการศกษาของประเทศอนๆคอมระดบอนบาล

ระดบประถมศกษา ระดบมธยมศกษา/ระดบอาชวะศกษา และระดบอดมศกษา

ระดบปฐมวย (Kindergarten)

ปฐมวยเปนการศกษากอนวยเรยนหรอปฐมวย เดกตงแตอาย 3 ขวบจะเขาเรยนในโรงเรยน

อนบาล ซงไดรบความสนใจจากผปกครองและรฐกไดดาเนนการอยางจรงจงตงแตป พ .ศ. 2492

โดยเฉพาะตงศนยเดกเลกซงเปนการแบงเบาภาระของผปกครองทจะตองออกไปทางานการจด

การศกษาในระดบนจะแบงออกเปน 2 ลกษณะดงน

1. สถานรบเลยงเดกในเวลากลางวน (Childhood Center Day Schooling)สถานรบเลยงเดกใน

เวลากลางวนนเปรยบเสมอนโรงเรยนทชวยเหลอผปกครองททางานในโรงงานอตสาหกรรมซงสวนมาก

โรงงานหรอคอมมนจะเปนผจดตงขนเพอใหผปกครองไดนาเดกมาฝากเลยงในขณะทตนเองทางาน

2. โรงเรยนกนนอน (Boarding School) สวนมากโรงเรยนประเภทนจะสนองตอบความตองการ

ของผปกครองทเปนทหารหรอลกของผใชแรงงานโรงเรยนประเภทนจะมนอยกวาโรงเรยนประเภทแรก

(อบรมสนภบาล, 2537: 56)

โดยทวไปแลววชาตางๆทเรยนในโรงเรยนอนบาลนนจะไมเนนเนอหาทางวชาการมากนก แตมง

ฝกเดกใหมทกษะเบองตนในการใชชวตประจาวนกบสงคม และอาจมการฝกเขยนฝกคดคานวณบางอนง

การจดการศกษาในระดบนไดรบความสนใจจากชาวตางประเทศมากเพราะรฐบาลจดการศกษาใหฟรแก

ผปกครอง

ระดบประถมศกษา(Primary Education)

95

การศกษาในระดบนใชเวลาเรยน 6 ปรบนกเรยนทมอายระหวาง 7-12 ปและเปนการศกษาภาค

บงคบการเรยนในระดบนสวนมากจะเปนหลกสตรภาคบงคบจะประกอบดวยกจกรรมทางวชาการและ

กจกรรมเสรมทกษะโดยทหลกสตรจะม 2 ระดบคอหลกสตรระดบชาตทกาหนดโดยรฐสวนมณฑลและ

จงหวดจะเปนผกาหนดหลกสตรระดบทองถน (UNESCO, 1998: 134)

หลกสตรทใชเรยนในระดบประถมศกษาทเปนหลกสตรระดบชาตเรยกวาหลกสตรแกน (Core

Curriculum) มผลบงคบใชทวประเทศเนอหาวชาของหลกสตรจะประกอบดวยการศกษาทางพทธศกษา

(Cognitive Domain) จรยศกษา (Effective Domain) และหตถศกษา (Psychomotor Domain) ซง

ประกอบดวยวชาตางๆดงนวชาศลธรรมคณตศาสตรธรรมชาตศกษากฬาดนตรศลปะภาษาจนและ

แรงงานบางโรงเรยนกจะเรยนภาษาตางประเทศดวย

ระดบมธยมศกษา(Secondary Education)

การศกษาระดบมธยมศกษา แบงเปนระดบมธยมศกษาตอนตน (Lower Secondary School)

และระดบมธยมศกษาตอนปลาย (Upper Secondary School)

ระดบมธยมศกษาตอนตน (Lower Secondary School)

การเรยนในระดบนจะใชเวลา 3 ปถอวาเปนภาคบงคบกระบวนวชาตางๆในระดบมธยมศกษา

ตอนตนประกอบดวยวชาการเมองภาษาจนคณตศาสตรภาษาตางประเทศประวตศาสตรภมศาสตร

ฟสกสเคมชววทยากฬาศลปะ และแรงงานหลกสตรทองถนจะจดโดยเจาหนาทการศกษาระดบมณฑล

เทศบาลนครจงหวดภายใตการดแลของรฐบาลหลกสตรทองถนจะตองมสวนประกอบทางดานวชาการ

และกจกรรมเพอเปนวชาบงคบหรอวชาเลอก

การศกษาภาคบงคบของจน ใชเวลาเรยน 9 ป แบงออกเปน 2 แบบ ดงน

แบบแรกประถมศกษาเรยน 6 ปมธยมศกษาตอนตน 3 ป

แบบสองประถมศกษาเรยน 5 ปมธยมศกษาตอนตนเรยน 4 ปซงทงสองแบบนจะม

จานวนชวโมงเรยนในแตละระดบแตกตางกนแตเมอรวมแลวกจะเทากนทงสองแบบ

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (Upper Secondary School)

การศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย แบงออกเปน 2 รปแบบคอมธยมศกษาตอนปลายสาย

สามญ และมธยมศกษาสายอาชพ และมธยมศกษาพเศษหลกสตรของมธยมศกษาตอนปลายสายสามญ

ประกอบดวยวชาศลธรรมและการเมองภาษาจนคณตศาสตรฟสกสเคมชววทยาประวตศาสตรภมศาสตร

กฬาศลปะทกษะแรงงานสาหรบวชาอนๆนนจะเปนวชาเลอกเสรหรอบรรจเปนวชาบงคบกไดขนอย กบ

คณะกรรมการทองถน

96

อนงการศกษาในระดบนจะใชเวลาเรยน 3 ปสวนโรงเรยนมธยมอาชวศกษาตอนปลายใชเวลา

เรยน 2-4 ปโรงเรยนมธยมศกษาพเศษใชเวลาเรยน 2-4 ป

ระดบอดมศกษา (Higher Education)

การเรยนระดบอดมศกษาของ จนแบ ง เปนการเรยนในมหาวทยาลยการเรยนใน

สถาบนอดมศกษาเฉพาะรวมทงการเรยนในโรงเรยนฝกหดครการเรยนในมหาวทยาลยตงแตป พ .ศ.

2523 เปนตนมาถอไดวาการเรยนในมหาวทยาลยของจนมความเจรญกาวหนามากโดยเฉพาะการเรยน

ทเนนการสรางองคความรใหมการวจยทดลองตางๆ

การเรยนในมหาวทยาลยแบงอกเปน 3 ระดบดงน

ระดบปรญญาตร ใชเวลาเรยน 4 ปในสาขาทางดานสงคมศาสตรและวทยาศาสตรบางสาขา

สวนนกศกษาทเรยนสาขาแพทยศาสตรจะตองใชเวลา6 ปการแพทยในประเทศจนทาใหชาวตะวนตกม

ความสนใจในการศกษาเปนอยางมากโดยเฉพาะอยางยงการฝงเขม (Acupuncture) ซงเปนการแพทย

ของจนในสมยกอนและปจจบนไดรบความสนใจจากหลายๆประเทศทวโลก ปจจบนมมหาวทยาลย

มากมายเชนมหาวทยาลยในนครเซยงไฮปกกงมณฑลยนานเปนตน (อรสาสขเปรม, 2540: 119)

ระดบปรญญาโท มระยะเวลาเรยน 2-5 ปมรายวชาตางๆซงเรยกวา Courses works จากนน

กจะมการทาวจยหรอวทยานพนธซงเปนการคนควาองคความรใหมภายใตคาแนะนาของอาจารยท

ปรกษา (Advisor) บางสาขาวชาจะมเรยนเฉพาะรายวชาตางๆ ทกาหนดเทานนและทารายงานการ

คนควาอสระ (Independent Study) เสรจแลวกจะมการสอบประมวลความร (Comprehensive

examination) สาเรจแลวไดรบปรญญาตามสาขานนๆ

ระดบปรญญาเอก สวนมากใชเวลาเรยน 3-5 ปการศกษาในระดบปรญญาเอกของจนบาง

มหาวทยาลยจะมโปรแกรมการเรยนเฉพาะการทาวจยอยางเดยวเรยกวา Research Studies Program

การเรยนในระดบนเนนการทาวจยคนควาหาองคความรใหมซงสามารถนาไปพฒนาประเทศได บาง

มหาวทยาลย เชนมหาวทยาลยปกกงจะมโครงการรวมกบประเทศตางๆเรยกวา Sandwich Program

ซงหมายถงการเรยนในมหาวทยาลยของจนและมหาวทยาลยของตางประเทศดวยจบแลวไดรบปรญญา

ของประเทศนนๆหรอบางครงกปรญญาของจนเอง

ปจจบนนประชาชนของจนนยมเรยนในตางประเทศมากขนอาจเปนเพราะสวนหนงมาจาก

คานยมและการจดการเรยนการสอนในระดบมหาวทยาลยของจนมความเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว

เปนเพราะวารฐบาลจนใหการสงเสรมอสระในการจดโปรแกรมการเรยนเพอการพฒนาประเทศจงทา

ใหผลของการพฒนาทางการศกษาสงผลตอการพฒนาประเทศในดานอนๆดวย

การอาชวศกษา (Vocational Education)

97

การอาชวศกษาของจนมววฒนาการมาเปนเวลาหลายพนปโดยเฉพาะในสาขาการเกษตรกรรม

และประชาชนกมองคความรทางดานนมากปจจบนการอาชวศกษาของจนม 5 รปแบบดงน

1. สถาบนอาชวศกษาชนสงเนนการฝกความเชยวชาญเฉพาะสาขาเพอฝกคนเขาส

ตาแหนงและงานเฉพาะดานเชนวศวกรรมเกษตรกรรมวนศาสตร เปนตน

2. โรงเรยนมธยมศกษาพเศษ

3. โรงเรยนสาหรบชางฝมอ

4. โรงเรยนมธยมอาชวศกษาตอนปลาย

5. โรงเรยนมธยมอาชวศกษาตอนตน

ในแตละโรงเรยนหรอสถาบนชนสงนนจะมสาขาตางๆมากมายใหนกศกษาไดเลอกเรยนตาม

ความสนใจและความถนดในปจจบนผทจบจากระบบอาชวศกษาของจนสามารถเขาสตลาดแรงงานได

โดยทผจบการศกษาเลอกงานดวยตนเองจากตลอดแรงงานและจะไดรบการจางงานโดยลงนามทาสญญา

กบสถานประกอบการขณะทสอบเขาเรยนในสถาบนนอกจากน ยงอาจไดรบการจางงานโดยหนวยงาน

ของรฐเปนผพจารณาถงความรความสามารถทตรงตามความตองการของหนวยงานนนๆในอดตผจบ

การศกษาจะทางานตามทรฐบาลกาหนดแตปจจบนการจางงานทรฐบาลเปนผกาหนดไดลดลง

ตลาดแรงงานมเอกสทธในการจางงานผจบการศกษาสามารถเลอกงานไดเองและกลาวไดวาการ

อาชวศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนประสบผลสาเรจเปนอยางมาก

การฝกหดคร (Teacher Training)

ผทจะออกไปประกอบอาชพครนนสามารถเลอกเรยนวชาชพครไดในวทยาลยครหรอเรยนใน

คณะศกษาศาสตรหรอคณะครศาสตรโดยจาแนกออกดงน คอ ครทสอนในระดบอนบาลนนจะรบผทจบ

การศกษาชนมธยมศกษาตอนตนใชเวลาเรยน 4 ปสวนผทจบมธยมศกษาตอนปลายใชเวลาเรยน 2 ป

สาหรบผทจบชนมธยมศกษาตอนปลายสามารถเรยนในคณะศกษาหรอครศาสตรโดยใชเวลาเรยน 4 ปป

สดทายมการฝกสอนทงในโรงเรยนมธยมศกษาและโรงเรยนประถมศกษา

วทยาลยคร (Teacher’s college)

วทยาลยครจะรบนกเรยนทจบจากชนมธยมศกษาตอนปลายเขาเรยนเปนเวลา 4 ปมการเรยน

กระบวนวชาตางๆเชนวชาเอกภาษาองกฤษประวตศาสตรเคมฟสกสเปนตนรวมทงมการเรยนวชาทวไป

เชนจตวทยาการเรยนการสอนและจตวทยาสาหรบเดกเปนตนนอกจากนผทเรยนในวทยาลยครจะตองม

การฝกสอนกอนจบการศกษาออกไปประกอบอาชพคร

การศกษาผใหญและการศกษาพเศษ (Adult Special Education)

98

การศกษาผใหญจะอยในการรบผดชอบของกรมการศกษานอกโรงเรยนเนนเรองการอานออก

เขยนไดเพอเปนการประกนคณภาพการรหนงสอ (Literacy) ของผเรยนรฐบาลไดออกหลกสตรการร

หนงสอคอครตองสอนใหผเรยนทเปนชาวนาใหรหนงสอคาหลกๆ จานวน 1,500 คาและประชาชนทอย

ในพนทเมอง 2,000 คาเปนตนนอกจากรฐบาลไดรณรงคการรหนงสอแลว ในบางหมบานยงมทอาน

หนงสอประจาหมบานไวดวยโดยเฉพาะในทองทตามภเขาสง (Mountainous Area) นอกจากนรฐบาลยง

เรงการปฏรปการศกษาผใหญใน3 ดาน คอการศกษาขนพนฐานวชาชพและการศกษาตอเนอง

(Cookson, P.W. ,Sadovnik, A.R. and Semel, S.f., 1992: 108)

การศกษาพเศษ (Special Education)

รฐบาลจนมวตถประสงคเพอเปดโอกาสทางการศกษาสาหรบคนพการปจจบนเดกพการทางตา

ทางหและจตใจไดรบการสนบสนนจากรฐบาลเปนพเศษโดยมการจดตงโรงเรยนตางๆขนเฉพาะเชน

โรงเรยนสาหรบคนตาบอดโรงเรยนสาหรบคนหหนวกและโรงเรยนสาหรบเดกเรยนชานอกจากนยงม

โรงเรยนบางแหงทเปดโอกาสใหเดกพการเรยนรวมกบเดกปกตในโรงเรยนทวไปดวยกลาวไดวา เปน

การปรบระบบและสรางโอกาสใหแกเดกพการใหมโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐานหรอการศกษาภาค

บงคบดวยดงจะเหนไดจากหลกสตรสาหรบเดกพการ

หลกสตรการศกษาสาหรบเดกพการของสาธารณรฐประชาชนจนมดงตอไปน

หลกสตรส าหรบเดกพการ (Disabled Children)หลกสตรสาหรบเดกพการในโรงเรยนพเศษม

ดงน

โรงเรยนส าหรบคนตาบอด: หลกสตรระดบประถมศกษาสาหรบเดกตาบอดไดแกวชาศลธรรม

ภาษาจนคณตศาสตรสงคมศกษาธรรมชาตศกษากฬาวธการเดนดนตรศลปะการแสดงการรจกแนะแนว

ชวตทกษะแรงงานสาหรบหลกสตรระดบมธยมศกษาตอนตนไดแกการเมองภาษาจนคณตศาสตร

ภาษาตางประเทศประวตศาสตรภมศาสตรฟสกสเคมชววทยากฬาดนตรศลปะและทกษะแรงงาน

โรงเรยนส าหรบคนหหนวก: (เกรด 1”เกรด 9) หลกสตรทจดไดแกศลธรรมภาษา (ภาษามอ

จากเกรด 1”เกรด 3) คณตศาสตรธรรมชาตศกษาความรทวไปสงคมวทยาวทยาศาสตรกฬาศลปะและ

ทกษะแรงงาน

โรงเรยนส าหรบเดกเรยนชา: (เกรด 1”เกรด 9) หลกสตรนจะตองเรยนรายวชาความรทวไป

และภาษาทาทางโดยเรมเรยนตงแตเกรด 1”6 สวนวชาคณตศาสตรดนตรรองเพลงเตนราเกมศลปะกฬา

และทกษะแรงงานใหเรยนในเกรดทสงขน

นอกจากรายวชาในหลกสตรทกลาวมาแลวนกเรยนจะไดรบการสนบสนนใหมกจกรรมเสรม

สาหรบผเรยนทสนใจ(สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2541: 59)

99

กลาวโดยสรป รฐบาลจนใหความสาคญแกการศกษาทกระดบเพอประชากรทกเพศทกวยโดย

ไมละเลยการใหการศกษาแมแกบคคลทมความบกพรองทางดานตางๆ อนง ปจจบนสถานศกษาทก

ประเภทไดรบการอนญาตใหเปดมากขนในเมองใหญๆ และกาลงกระจายไปสชนบทโดยทชมชน

(Commune) เปนผดแลและจดหลกสตรเองไดดวย

4. การบรหารจดการการศกษา

4.1 การบรหารจดการดานวชาการ

การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนไดรบการกาหนดและวางแผนโดยรฐบาลกลางซงม

กระทรวงศกษาธการเปนหนวยงานหลกในการควบคมดแลและกากบระบบการศกษาใหเปนไปใน

ทศทางทกาหนดโดยการออกกฎหมายทเกยวกบการศกษา กาหนดนโยบายและวางแผนงานดาน

การศกษา ดแลและวางแผนการพฒนาระบบการศกษา ปรบเปลยนนโยบายของหนวยงานทเกยวของ

ดานการศกษาใหเปนไปในแนวทางเดยวกนทงประเทศเพอใหการพฒนาระบบการศกษาดาเนนไปได

อยางสะดวกและไมสะดด สาหรบการศกษาขนพนฐานของสาธารณรฐประชาชนจน หมายถงการศกษา

กอนเขาโรงเรยน การศกษาระดบประถมศกษา และการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน โดยมการศกษา

ภาคบงคบหรอขนพนฐาน 9 ป ตามทกลาวมาแลว ซงเปนการเรยนฟรอยางแทจรง มหลกสตรแบงเปน

2 ระดบ คอ หลกสตรทกาหนดโดยรฐ และหลกสตรทกาหนดโดยทองถนทสอดคลองกบความตองการ

และความเปนจรงของทองถน นอกจากนนหลกสตรยงแยกเปนภาคทฤษฎหรอวชาการกบภาคกจกรรม

เมอป พ.ศ. 2542 เปนตนมากระทรวงศกษาธการของสาธารณรฐประชาชนจนไดกาหนด

หลกสตรการศกษาภาคบงคบหรอขนพนฐานใหมสาหรบศตวรรษท 21 กลาวคอ เดกคนใดกตามเมอม

อายครบ 6 ป ควรเขารบการศกษาระดบประถมศกษา สาหรบบางแหงทสถานการณไมเอออานวย เดก

คนนนสามารถจะเลอนอายการเขารบการศกษาในระดบประถมศกษาไดจนถงอายครบ 7 ป ตลอด

การศกษาภาคบงคบหรอขนพนฐานนกเรยนตองผานการสอบปลายภาคและการทดสอบความรดาน

ตางๆ เปนระยะๆ สาหรบโรงเรยนประถมศกษาวชาภาษาจนและวชาคณตศาสตรเปนวชาทบงคบสอบ

ในขณะทวชาอนๆ เปนวชาทไมบงคบสอบ และสาหรบโรงเรยนมธยมศกษาการสอบปลายภาคจะกระทา

ในกรอบวชาทรฐกาหนด

นอกจากการเรยนการสอนความรในวชาตางๆ แลว รฐยงกาหนดใหโรงเรยนประถมศกษาและ

มธยมศกษาจดหลกสตรการศกษาดานศลธรรม แนวคดดานการเมอง ปรชญา ศลธรรม และจตวทยา

การศกษาเพอใหนกเรยนเตบโตขนเปนพลเมองของประเทศทมความรกชาต จรยธรรม ศลธรรม และม

ความผกพนในเชอชาตของตน รฐบาลสงเสรมกจกรรมหลงการเรยนการสอนในโรงเรยนโดยเปดให

100

ขนอยกบความสนใจของนกเรยนแตละคน เชน ความสนใจในเรองการแสดงละคร งานศลปะ งานเขยน

บทประพนธ และการเขาคายฤดรอน ฤดหนาว เปนตน

ในดานการจดทาตาราเรยน เนองจากสาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศใหญแตละมณฑลม

ความแตกตางในดานการพฒนาเศรษฐกจ สงคม รฐบาลกลางจงเปดโอกาสใหโรงเรยนในแตละพนท

พฒนาตาราเรยนของตนเองใหสอดคลองกบสภาพความเปนอยและความตองการของนกเรยนในพนท

นนๆ ได

4.2 การบรหารจดการดานงบประมาณ

รฐบาลของสาธารณรฐประชาชนจนเปนผออกคาเลาเรยนทงหมดใหแกประชาชน สาหรบ

การศกษาภาคบงคบหรอขนพนฐาน 9 ป คอ ระดบประถมศกษา 6 ป และมธยมศกษาตอนตน 3 ป สวน

การศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายขนไปจนถงระดบอดมศกษาเปนเรองทผเรยนและผปกครองตอง

ขวนขวายเพราะระดบมธยมศกษาตอนปลายกด ระดบอาชวะศกษากด และระดบอดมศกษากด ผเรยน

หรอผปกครองตองออกคาใชจายเอง ถาเรยนในสถานศกษาของรฐบาลมคาใชจายถก แตถาเรยนใน

สถาบนเอกชนคาใชจายกจะสง สาหรบการศกษาตงแตระดบมธยมศกษาตอนปลายขนไปนน ภาครฐได

เปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมดาเนนการเชงธรกจไดโดยรฐสนบสนนสถานทประกอบการ

และงบประมาณบางสวนให อนง นอกจากโรงเรยนหรอสถานศกษาเอกชนจะไดรบงบประมาณสนบสนน

จากภาครฐแลว ยงมรายไดจากการจดตงศนยอบรม การทาวจย คาธรรมเนยมนกเรยนตางชาต รวมทง

การไดผสนบสนน (Sponsor) จากหนวยงาน หางราน และบรษทตาง ๆ อกดวยซงสงผลทาใหโรงเรยน

หรอสถานศกษานางบประมาณพเศษดงกลาวมาพฒนาคร นกเรยน ตลอดจนจดหาวสดอปกรณการ

เรยนการสอนททนสมยมาใชเกยวกบการเรยนการสอนได

4.3 การบรหารจดการดานบคลากร

เนองจากสาธารณรฐประชาชนจนมวทยาลยครททาหนาทผลตครโดยตรงซงรบผจบมธยมศกษา

ตอนปลายเขามาเรยนเปนเวลา 4 ป เพอจบออกไปประกอบอาชพครแตกอนจบการศกษาจะตองทาการ

ฝกสอนกอนตามระยะเวลาทหลกสตรกาหนดตามปกตกหนงเทอมการศกษา (ถาจะเปนครในโรงเรยน

อนบาลพอจบมธยมศกษาตอนตนกสอบเขาเรยนในคณะศกษาศาสตรหรอครศาสตร แผนกอนบาล ใช

เวลาเรยน 4 ป แตถาจบมธยมศกษาตอนปลายกใชเวลาเรยนแค 2 ป)

นอกจากการดาเนนการปฏรปการศกษาอยางตอเนองแลว สาธารณรฐประชาชนจนยงม

เปาหมายทจะพฒนาการศกษาของครเพอผลตครพนธใหมทสรางสรรคและมทกษะสาหรบการพฒนา

ประเทศในศตวรรษท 21 มาตรการการพฒนาการศกษาของคร คอ 1) ปรบปรงการศกษาของครในทก

ระดบของสถาบนอบรมคร วทยาลยคร และมหาวทยาลยคร 2) สรางกฎหรอนโยบายเพอการพฒนาคร

101

อยางตอเนอง 3) สรางเครอขายการพฒนาการศกษาของครโดยอาศยเทคโนโลยและขอมลการศกษาท

หลากหลาย 4) ปรบปรงหลกสตรการสอนใหเปนแบบสมยใหม และ 5)กาหนดระยะเวลาการพฒนาคร

เพอการผลตครทมคณภาพใหสน เพอใหไดครทมคณสมบต คอ มความสามารถดทางการสอนและเปน

ครทคานงถงการพฒนาและสรางสรรคชนบท

4.4 การบรหารจดการดานการบรหารทวไป

การตรวจสอบและประเมนคณภาพ เพอใหตาราเรยนมคณภาพเปนไปตามนโยบายทรฐบาล

กลางตองการจงเกดระบบตรวจสอบและอนมตตาราเรยนขนในระบบการศกษาของสาธารณรฐประชาชน

จน ดงนน ตาราเรยนทกเลมของวชาบงคบซงจะใชในการเรยนการสอนในระดบประถมศกษาและ

มธยมศกษานนตองไดรบการตรวจสอบและอนมตจาก State Textbooks Examination and Approval

Committee กอนทจะไดรบการจดพมพ โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวกบเนอหาดานปรชญาความคด

จตใจ และการทดลองทางวทยาศาสตรตางๆ และสาหรบอปกรณหรอตาราเรยนเสรมทงหมดจะตอง

ไดรบการตรวจสอบและอนมตจาก Provincial-level School Textbook Examination and Approval

Committee กอนจงจะไดรบการอนมตใหใชเฉพาะในพนททเกยวของเทานน

การพฒนาความรวมมอทางการศกษา สาธารณรฐประชาชนจนไดพฒนาความรวมมอ

ทางการบรหารจดการการศกษาของประเทศโดยการกระจายอานาจทางการบรหารจดการการศกษาจาก

บนลงสลาง คอ การบรหารจดการการศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนไดใชรปแบบของการบรหาร

แบบรฐกลาวคอองคกรสงสดของรฐคอสภาประชาชนแหงชาตจน (National People’s Congress) และ

สภาประชาชนทองถน (Local People’s Congress) มประธานาธบดเปนประมข โดยทสภาแหงชาตจะม

อานาจหนาทในการรางกฎหมาย กาหนดนโยบายแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม และงบประมาณดาน

ตางๆ ของประเทศสวนสภาประชาชนทองถนและรฐบาลทองถน (Local People’s Congresses and

Local People’s Governments) จะมอานาจหนาทในการตรวจสอบการทางานในสวนภมภาคและ

ทองถนใหสอดคลองกบรฐธรรมนญและตรวจสอบการทางานทกดานไมวาจะเปนงบประมาณแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมวาไดมการนาไปใชอยางสอดคลองกบนโยบายหรอไม (Altbach, P.G., Arnove, R.

E. and Kelly, G.P., 1982: 413)

ปจจบนโครงสรางการบรหารจดการของรฐแบงออกเปนระดบดงน

102

1.ระดบประเทศ มสภาแหงรฐ (State Council) เปนองคกรบรหารสงสดของประเทศ

ซงจะแบงเปนมณฑล (Province) ภมภาคเขตปกครองตนเอง (Autonomous Region) และเทศบาลนคร

ทงหมดตองขนตรงตอรฐบาลกลาง

2.ระดบมณฑล ไดแก เขตปกครองอสระประกอบไปดวยจงหวดและเทศบาลเมอง

3.ระดบเมอง ไดแก เมองตางๆ เขตชนกลมนอยอาเภอและหมบาน

ถงแมวาการบรหารจดการการศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนดเหมอนจะเปนการกระจาย

อานาจ (Decentralization) จากบนคอรฐบาลกลางลงสฐานลาง คอ การบรหารสวนทองถนในระดบตางๆ

กตาม แตโดยแนวปฏบตตามความเปนจรงแลว พรรคคอมมวนสตกยงคงควบคมและกากบบทบาททก

อยางเพราะพรรคคอมมวนสตคอองคกรทมอานาจสงสดในการบรหารจดการการศกษาและทกเรองของ

ประเทศน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2541: 67) นนกหมายความวา เปนการกระจาย

อานาจแบบรวบอานาจ (Centralization) นนเอง ทงนเพราะประเทศนมประชากรมากจงจาเปนทจะตอง

ควบคมและฝกคนใหสามารถพฒนาและสรางความกาวหนาใหแกประเทศไดโดยรฐบาลมจดมงหมายใน

การควรคมและการฝก 3 ประการ คอ

1. การศกษาตองรบใชการเมอง

2. การศกษาตองควบคการผลต

3. การศกษาตองอยภายใตการดาเนนการหรออานวยการของพรรคคอมมวนสต

อนง จดมงหมายและวตถประสงคของการศกษาทรฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนกาหนด ดงน

1. การศกษาตองมงสรางประชาชนใหมความรขนพนฐานคออานออกเขยนได

2. การศกษาระดบอดมศกษาตองมทกภมภาคเพอผลตคนใหมความรขนสง

3. การศกษาตองเนนการฝกวชาชพใหแกประชาชน

4. ภาครฐทกระดบตองทางานรวมกนเพอการศกษาขนพนฐานของประชาชน

5. การศกษาตองสรางคนใหมปญญาและมจตใจทเขมแขงรบใชสงคมได

6. การศกษาตองทาคนใหซอสตยตอความเปนชาวจนโดยอนรกษและถายทอด

วฒนธรรมจากบรรพบรษเพอคนรนตอไปได

7. การศกษาตองยาการจงรกภกดตอพรรคคอมมวนสตและความเปนปกแผนของ

ชาต


103

ความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนทสงผลใหเกด

คณภาพและความกาวหนาทางการศกษาของประเทศ พจารณาจากปจจยองคกรดานบคลากร (คร)

งบประมาณ (เงน) ความร และเทคโนโลย โดยมรายละเอยดอยางสงเขป ดงน

5.1 ดานคร

สถานศกษาในสาธารณรฐประชาชนจนนยมใชครหรออาจารยทมอายไมมากในการปฏบต

หนาทการสอน กลาวคอ กวารอยละ 80 ของครหรออาจารยผสอนจะมอายไมเกน 35 ป เหตผลเพราะคร

หรออาจารยทมอายอยในชวงน แมมประสบการณทางการสอนไมมาก แตกมความพรอมดานเนอหาท

เปนปจจบน มความกระตอรอรนทจะสอน มความมงมนในการสอน และมความเขาใจความตองการของ

ผเรยนไดเปนอยางดเนองจากเพงผานวยของการเปนนกศกษามายงไมนาน วธการอยางนถอเปนการ

สนบสนนครหรออาจารยรนใหมใหมโอกาสไดสงสมและเพมประสบการณ และในขณะเดยวกนกเพม

คณภาพของครหรออาจารยวยกลางคนขนไปใหเปนแกนกลางของการเรยนการสอน คอ เปนทปรกษา

หรอพเลยงคอยใหคาแนะนาแกครหรออาจารยรนใหมและสงเสรมใหครหรออาจารยรนนทาวจย ซงถอ

เปนเรองสาคญมากอยางหนงเพอพฒนาครหรออาจารยใหกาวหนาทางองคความรใหมทไดจากการวจย

การใหความสาคญกบบคลากรทางการสอนอยางนทาใหผลการดาเนนการดานการเรยนการสอนของ

สาธารณรฐประชาชนจนประสบผลสาเรจ

5.2 ดานการเงน นบแตป พ.ศ. 2521 สาธารณรฐประชาชนจนไดใชนโยบายเปดประเทศ มผล

ทาใหเศรษฐกจพฒนาไปอยางรวดเรว และนบตงแตป พ.ศ. 2540 เปนตนมา เศรษฐกจของประเทศ

เตบโตเฉลย รอยละ 7.7 ตอป ถอวาเปนอตราการเตบโตทรวดเรวทสดในโลก และเมอป พ.ศ. 2544

สาธารณรฐประชาชนจนไดเขาเปนสมาชกขององคการการคาโลกกยงเปนการสงเสรมใหการเปดเสร

ทางการคาเจรญมากขน เศรษฐกจของสาธารณรฐประชาชนจนจงเตบโตแบบโตวนโตคนตราบจน

ปจจบน ทาใหสาธารณรฐประชาชนจนมงบประมาณจดการศกษาขนพนฐานหรอภาคบงคบแบบใหเปลา

แกเดกทกคนตงแตระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนตนทงคาเลาเรยน ตารา สอ และ

อปกรณการศกษาทกอยาง นอกจากนน ยงไดจดสรรงบประมาณการใชจายทางการศกษาระดบมธยม

ตอนปลายขนไปใหแกสถานศกษาเอกชน สงผลใหเกดความคลองตวทางการบรหารจดการดาน

งบประมาณมสงและในทสดกสงผลดแกการศกษาโดยรวมของประเทศ

5.3 ดานความร การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนมความเจรญกาวหนามาตงแตสมย

โบราณจนถงปจจบนโดยไดมการพฒนา ปรบปรงและเปลยนแปลงใหเหมาะสมกบสภาพส งคมและ

สภาพทางเศรษฐกจของประเทศในแตละสมย รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนถอวาการศกษาเปน

นโยบายทสาคญทสดประการหนงทรฐบาลกลางและรฐบาลทองถนทกระดบตองจดสรรงบประมาณ

104

สนบสนนใหการศกษาทกระดบทกประเภทพฒนายงๆ ขนไปอยางกวางขวางปจจบนสาธารณรฐ

ประชาชนจนมระบบการศกษาทสมบรณแบบ มสถาบนการศกษาคณภาพทกระดบ คอ ทงอนบาล

ประถมศกษา มธยมศกษา มหาวทยาลยและบณฑตวทยาลย กฎหมายการศกษาแหงสาธารณรฐ

ประชาชนจนกาหนดวา รฐตองรบผดชอบในการจดการศกษาขนพนฐานหรอภาคบงคบ 9 ป คอ ตงแต

ระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนตนรฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนใหความสาคญตอ

การศกษาอยางมากเหนอกวาสาขาใด รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนจงไดกาหนดนโยบาย "การพฒนา

ประเทศดวยวทยาศาสตรและการศกษา" นอกจากนน ยงมงทจะปฏรประบบการศกษาโดยการสนบสนน

ใหหนวยงานของรฐทกระดบเพมการลงทนดานการศกษาและสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการ

บรหารจดการการศกษา ดงนน การศกษาของสาธารณรฐประชาชนจนจงเขมแขงและกาวหนาโดยยดมน

ในหลกการทวา"การพฒนาสความทนสมยเปดสโลกและอนาคต" และยงใชหลกการดงกลาวนาไปสการ

ปฏรปและการสรางการศกษาใหกาวหนาตอไป

5.4 ดานเทคโนโลย รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนไดกาหนดนโยบาย "การพฒนาประเทศ

ดวยวทยาศาสตรและการศกษา" ดงนน จงมงทจะใชองคความรทางวทยาศาสตรอยางจรงจงในการ

พฒนาประเทศและปฏรประบบการศกษาประกอบกบสาธารณรฐประชาชนจนกเปนประเทศหนงทไดรบ

การยอมรบวา เปนประเทศทมศกยภาพทางการผลตและใชเทคโนโลยอยในอนดบตนๆ จงเชอไดวา

ยอมมการจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาเทคโนโลยและเทคโนโลยทางการศกษาอยางมากและ

ชดเจนตอเนองตลอดเวลา จงมผลทาใหผ เรยนทกระดบเขาถงเทคโนโลยทมคณภาพและประสทธภาพ

โดยใชเปนเครองมอในการแสวงหาและพฒนาองคความรไดอยางกวางขวาง

6. จดเดนของการบรหารจดการการศกษา

แมวาสาธารณรฐประชาชนจนไดพยายามพฒนาและบรหารจดการการศกษาของประเทศให

กาวหนาและทนสมย จนทาใหการศกษาของประเทศกาวรดหนาไปไกลไดเพราะมจดเดนดงตอไปน

6.1 จดการศกษาไดทวถงโดยมการกระจายอานาจแบงกนรบผดชอบการศกษาทงภาครฐใน

สวนกลางและสวนภมภาคทกระดบ และภาคเอกชนในสวนกลางและสวนภมภาคทกระดบ

6.2 รฐบาลกลางเปนผออกคาใชจายเพอการศกษาทงในการจดและการเรยนภาคบงคบหรอขน

พนฐานทงหมด

6.3 ตงแตชนมธยมศกษาตอนปลายเปนตนไปตองสอบแขงขนเพอเขาเรยนในสถานศกษาทด

และมคณภาพโดยใชวธการสอบเทานนไมมการจบฉลาก

105

6.4 วางยทธศาสตรกาหนดใหการพฒนาการศกษาเปนยทธศาสตรอนดบตนจงทาใหการ

ปฏรปและการพฒนาทางการศกษาดาเนนไปอยางตอเนอง

6.5 กาหนดนโยบายวา “การศกษาตองสามารถรองรบการขบเคลอนระบบสงคมนยมยคใหม

โดยผสมผสานการศกษาเขากบแรงงานทมผลตภาพสง”

6.6 สงเสรมการศกษาทมงเนนคณภาพเปนหวใจสาคญเพอบมเพาะคนใหมจตวญญาณแหง

การสรางสรรคและนกปฏบตการทพรอมจะเผชญหนากบความทาทายใหมๆ ในอนาคต

7. จดดอยของการบรหารจดการการศกษา

อนง แมวาสาธารณรฐประชาชนจนจกพยายามพฒนาและบรหารจดการการศกษาของประเทศ

ใหกาวหนาและทนสมยสกเพยงใดกตาม จดบกพรองหรอจดดอยกยอมจะตองมเปนธรรมดา ดงน

7.1 โอกาสทเพศหญงไดรบการศกษามนอยกวาเพศชาย สตรชาวจนบางคนอายมากแลวแตไม

เคยเขาโรงเรยนเพราะมวแตทางานในไรนา

7.2 นโยบายการใหการศกษาภาคบงคบหรอขนพนฐานฟร 9 ป ของรฐบาลไมไดรบการ

ตอบสนองในบางพนทเพราะในชนบทบางแหงยงมการเกบคาเลาเรยนและคาอปกรณการเรยน

7.3 ประชาชนทยายถนฐานจากชนบทเขามาอยในเมองจะมปญหาเรองการสงลกเขาโรงเรยน

เพราะบางแหงไมยอมรบเดกทยายถนฐานมาจากทอนเขาเปนนกเรยนถารบกตองจายเงนมาก

8. สรป

สาธารณรฐประชาชนจน ถอไดวา เปนประเทศทมการบรหารจดการการศกษาทดทสดประเทศ

หนงในทวปเอเชยเพราะมนโยบายของประเทศทยกใหการศกษาเปนกลยทธสาคญระดบตนๆ ซงรฐบาล

จกตองปฏบตใหเปนผลสาเรจ และทยงไปกวานนกคอการทจนถอหลกการพฒนาทวา “การพฒนา

ประเทศดวยวทยาศาสตรและการศกษา” ยงเปนการตอกยาใหเหนถงความตงใจทจะทาใหการศกษาของ

ประเทศเจรญกาวหนาและทวถงแกประชาชนในทกถนท ดงนน จงไมนาแปลกใจเลยวาทาไมการบรหาร

จดการการศกษาของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนจงเจรญกาวหนาอยางยงในศตวรรษท 21 น


สานกงานคณะกรรมการการปฏรปการศกษาแหงชาต. (2541). รายงานการปฏรปการศกษาของ

สาธารณรฐประชาชนจน. กรงเทพมหานคร: บรษทธรรมสารจากด.

อบรม สนภบาล. (2537).ระบบการศกษานานาชาต.กรงเทพมหานคร: โอ.เอส. พรนตงเฮาส.

106

อรสา สขเปรม. “การศกษาในประเทศสาธารณรฐประชาชนจน” วทยาจารย. 9 (2 กมภาพนธ

2540): 120.

Altbach, P.G., Arnove, R.F. and Kelly, G.P. 1982.Comparative Education. U.S.A: Macmillan

Publishing Co., Inc.

Cookson, P.W., Sadovnik, A.R. and Semel, S.F., (ed.) 1993. International Handbook of

Educational Reform.U.S.A.: Greenwood Publishing Group, Inc. 1992.

Publishes, Inc.

UNESCO, World Education Report 1998. France: Darantiere.

107

การจดการการศกษาของสาธารณรฐอนเดย

พ.อ.หญง อรณ สวรรณะชฎ*


สาธารณรฐอนเดยเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบ 5 ของโลก และเปนประเทศทไดรบ

การจดอนดบระบบการศกษาอยอนดบ 4 ของโลก (UNESCO)มจานวนประชากรกวาหนงพนสามรอย

ลานคน มอตราการเพมประชากรสงถงรอยละ 1.5ประชากรมรายไดเฉลย 48,000 บาทตอคน/ป มคน

รายไดนอยประมาณ รอยละ 25และคนชนกลาง ประมาณ 200 ลานคน ประชากรสวนใหญนบถอศาสนา

ฮนด (รอยละ 83) และมสลม (รอยละ 82) มภาษาพดหลากหลายมากมายถง 16 ภาษา ภาษาราชการใช

ภาษาฮนด แตคนอนเดยพดภาษาฮนดไดเพยงรอยละ 30 เทานน สวนภาษาองกฤษใชเปนภาษาในการ

ซอขายและการเมอง สภาพทางสงคมและวฒนธรรม มความแตกตางกนในแตละพนท การศกษาของ

อนเดยจากดอยเฉพาะกลมชนชนสงและผชาย สวนผทไมไดรบการศกษาจะเปนกลมชนชนตา และ

ผหญง รวมทงพวกจณฑาล และกลมคนทไมใชฮนด มระบบการศกษาภาคบงคบใหเรยนฟร 10 ปเรม

ตงแตอาย 6 -12 ป แตประชากรรหนงสอเพยง รอยละ 60จนทาใหผนาเสนอนโยบายการศกษาเพอให

ชาวอนเดยรหนงสอถงรอยละ 100ในป พ.ศ.2563 (วสยทศนอนเดย ค.ศ.2020)

อนเดยอยภายใตอาณานคมขององกฤษตงแตป 2420และไดรบเอกราช เมอวนท 15 สงหาคม

2490 สถาปนาเปนสาธารณรฐอนเดย เมอวนท 26 มกราคม 2493 ซงถอเปนวนชาตอนเดย มการ

ปกครองแบบสาธรณรฐประชาธปไตย (Federal Union of States)โดยแบงออกเปน 28 รฐ และมดนแดน

ในอาณต(Union territories) อก 7 แหง แตละรฐมการบรหารงานและมเมองหลวงของตนเองโดยมกรงน

วเดล (New Delhi) เปนเมองหลวง และเปนทตงของรฐบาลกลาง มรฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของ

ประเทศ ซงเรมใชบงคบตงแตวนท 26มกราคม2493

รฐธรรมนญวางหลกการบรหารประเทศใหมการแบงแยกอานาจระหวางฝายตลาการ ฝายนต

บญญต และฝายบรหาร กลาวคอ ใหรฐธรรมนญมอานาจสงสดเหนอรฐสภาซงเปนฝายบรหาร และให

อานาจฝายตลาการในการตความรฐธรรมนญฝายนตบญญต เปนระบบรฐสภา ประกอบดวย

108

ประธานาธบดและรฐสภา รฐสภาม 2 สภา คอ สภากลางหรอโลกสภา (LokSabha) และราชยสภาหรอ

สภาสง (RajyaSabha)

รฐธรรมนญอนเดยแบงอานาจระหวางรฐบาลกลาง (Government of India) และรฐบาลมลรฐ

(State Government) อยางชดเจน รฐบาลมลรฐมอานาจในการรกษาความสงบเรยบรอยและรกษา

กฎหมาย การพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของมลรฐ

โครงสรางของฝายบรหารในแตละมลรฐประกอบดวย ผวาการรฐ (Governor) เปนประมขของรฐ

ไดรบการแตงตงโดยตรงจากประธานาธบด มอานาจหนาทในการแตงตงถอดถอนมขมนตรและ

คณะรฐมนตร

* อาจารยภาควชาจลชววทยา วทยาลยแพทยศาสตรพระมงกฎเกลา ; นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการจดการการศกษา มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ประจารฐแตงตงอยการประจารฐ เรยกประชมและยบสภานตบญญตแหงรฐ ใหความเหนชอบและยบยง

การรางกฎหมายของรฐ รวมทง มอานาจลดโทษและใหอภยโทษ

รฐบาลแหงรฐ (State Government) ประกอบดวย มขมนตร (Chief Minister) เปนหวหนาและ

เปนผใชอานาจบรหารภายในรฐ และคณะรฐมนตรประจารฐ (State Ministers) ทงนรฐบาลแหงรฐจะมา

จากพรรคการเมองทสามารถจดตงรฐบาลภายหลงการเลอก ตงภายในรฐหรอไดรบการแตงตงจากสภา

นตบญญตแหงรฐ

2. นโยบายการศกษา นโยบายการศกษาแหงชาต พ.ศ.2555 (National Education Policy 2012 กาหนดใหรฐมหนาท

ในการจดการศกษาใหประชาชนฟรเปนเวลา10 ป และมการบญญตนโยบายแหงชาตไวในรฐธรรมนญ

ของอนเดย โดยนางประตภา ปาทลนายกรฐมนตร สอดคลองกบ วสยทศนอนเดย 2020 คอ เนน

พฒนาการจดการศกษา เพอเปนรากฐานท มนคงในการพฒนาประเทศใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลดานนโยบายเศรษฐกจ การเมอง และรายไดทมงคงตออนเดย

3. ระบบการศกษา ระบบการศกษาของประเทศอนเดยนน ไดจดการศกษาตามแนวของประเทศองกฤษ เนองจาก

อนเดยเคยเปนอาณานคมขององกฤษ ดงนนจงจดระบบการศกษาตามรปแบบการศกษาขององกฤษ

ตงแตระดบประถมถงมหาวทยาลย

109

โดยทการศกษาอนเดยจากดอยเฉพาะในกลมของผนา ชนชนสง และผชาย โดยผทไมไดรบ

การศกษาจะเปนผหญง ชนชนตา รวมถงพวกจณฑาล เนองจากมธรรมเนยมปฏบตหามไมใหคนชนตา

และผหญงมการศกษาสง

ปจจบนอนเดยมมหาวทยาลยจานวน 299 แหง และวทยาลยมากกวา 10,000 แหง โดยม

มหาวทยาลยเกยวกบการเกษตร 34 แหง ทางดานการแพทย 14 แหง ดานอายรเวท 1 แหง มอาจารย

ผสอนมากกวา 270,000 คน และมนกศกษาถง 10 ลานคนโดยระบบการศกษาในสาธารณรฐอนเดย

แบงเปน 5 ระดบ ดงน

1) ระดบอนบาล (Kindergarten)

เปนการศกษาทไมใชภาคบงคบ สาหรบเดก อาย 3-5 ป เพอเตรยมเดกใหมความพรอมกอนเขา

รบการศกษาในระดประถมศกษา

2) ระดบประถมศกษา (Primary Education)

เปนการศกษาภาคบงคบ ซงรฐบาลอนเดยกาหนดไวสาหรบเดกทมอายตากวา 14 ป ทมอาย

ระหวาง 6-11 ป ใชเวลาเรยน 5-6 ป (grade 1-6)

3) ระดบมธยมศกษา (Secondary Education) แบงเปน 2 ระดบคอ

- ระดบมธยมศกษาตอนตน (High School Education) สาหรบนกเรยนอายระหวาง 11-14 ป

หรอ 11-15 ป ใชเวลาเรยน 4-5 ป (grade 6-10 หรอ grade 7-10) เมอนกเรยนสอบผานจะไดรบ

Secondary School Certificate

- ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (Higher School Education) สาหรบนกเรยนอายระหวาง 16-17

ป ใชเวลาเรยน 2 ป(grade 11-12) เมอนกเรยนสอบผานระดบนจะไดรบ Higher Secondary Education

Certificate หรอ Senior School Certificate

รวมระยะเวลาศกษาในระดบประถมศกษาและมธยมศกษาจานวน 12 ป (grade 1 - 12) เมอ

นกเรยนจบ grade 12 แลวหากประสงคจะเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา จะตองสอบผาน Public

Exam ซงดาเนนการโดยคณะกรรมการการศกษา(Board of Education) ของรฐแตละรฐ

4) การอาชวศกษา (Vocational Education)การศกษาในระดบนจดขนสาหรบผทมความถนด

ทางชางฝมอ หรอวชาชพเฉพาะทาง ซงไมประสงคหรอไมสามารถศกษาตอในระดบอดมศกษา

สาขาวชาทเปดสอนไดแก ชางไฟฟา ชางวทย ชางกอสราง ชางเครองยนต การบญช เลขานการ ฯลฯ

ซงดาเนนการโดยรฐบาลและเอกชน หลกสตรระยะสน 6-12 เดอน หลกสตรระยะยาว 2-4 ป ผทจบ

grade 10 มสทธเขาศกษาได แตโรงเรยนเหลานจะใชภาษาทองถนคอภาษาฮนด (Hindi) ในการเรยน

การสอน

110

5) ระดบอดมศกษา (Higher Education)มหาวทยาลยในอนเดยเปนของรฐทงสน แตละ

มหาวทยาลยประกอบดวยวทยาลย(College) จานวนมากแตมวทยาลยบางแหงเปนของเอกชนซงอยใน

ความควบคมทงดานหลกสตรการศกษาและการสอบไลของมหาวทยาลย กลาวคอ เมอสนปการศกษา

มหาวทยาลยกจะจดสอบและมอบปรญญาบตรแกผสอบได การศกษาในระดบอดมศกษามดงนคอ

- ระดบปรญญาตร (Bachelor& Degree) หลกสตรปรญญาตร โดยทวไปกาหนดระยะเวลา

ศกษาไว 3 ป ซงไดแก ปรญญาตร ทางศลปศาสตร (B.A.) วทยาศาสตร (B.Sc.) พาณชยศาสตร

(B.Com) เภสชศาสตร (B.Pharm.บางแหง 4 ป)

- ระดบปรญญาโท (Master& Quote’s Degree) หลกสตรปรญญาโท ประมาณ 2 ป ตอจาก

ปรญญาตร ยกเวนสาขาวชาการศกษา (M.Ed.)และพลศกษา (M.P.Ed.) ซงกาหนดระยะเวลาศกษาไว 1

ปตอจากระดบปรญญาตร

- ระดบ Master of Philosophy (M.Phil) เปนการศกษาในระดบกอนเขาศกษาในระดบปรญญา

เอก ซงกาหนดระยะเวลาศกษาไว 1 ป เปนการศกษาทงรายวชาในชนเรยน(Course Work) และเขยน

วทยานพนธ(Thesis) ดวยมหาวทยาลยบางแหงไดกาหนดใหนกศกษาตองไดรบ M.Philกอนเขาศกษา

ในระดบปรญญาเอก

- ระดบปรญญาเอก (Doctoral Degree) หลกสตรปรญญาเอกใชเวลาศกษาประมาณ2 - 3 ป

สาหรบการเรยนการสอนนน สถานศกษาบางแหงกาหนดใหเรยนCourse Work และเขยน Thesis แต

บางแหงใหทาวจย(Research)ตามหวขอทอาจารยทปรกษาอนมตเทานน

การศกษาในระดบอดมศกษาตองสอบผานระบบการวดผลของคณะกรรมการสอบกลางระดบ

มธยมศกษา (Central Board of Secondary Education - CBSE) หรอสภาวดผลการศกษาในโรงเรยน

อนเดย(Council for the Indian School Certificate Examinations) ซงรบผดชอบโดยกรรมการ

การศกษาของแตละรฐนนๆ

ระบบการสอบ กลางระดบมธยมศกษาเปนระบบทรฐบาลอนเดยไดกาหนดขนใหมในการจดการ

เรยนการสอนหลงจากทไดรบเอกราชจากประเทศองกฤษแลว โดยมกระทรวงศกษาธการอนเดยเปน

ผดาเนนการ ระบบนไดเนนการเรยนการสอนแบบทองจามากกวาเนนการปฏบตจรง นกเรยนทจบใน

ระบบนถาไปศกษาตอในประเทศอน ตองใชผลสอบ TOEFL/IELTS กระทรวงศกษาธการของประเทศ

ไทย สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน(ก.พ.) รบรองระบบน นกเรยนสามารถกลบมาสอบ

มหาวทยาลยประเทศไทยภาคภาษาองกฤษได

ระบบ Council for the Indian School Certificate Examinations (CISCE)เปนระบบท

ประเทศองกฤษไดวางรากฐานในการจดการเรยนการสอนไว เมอครงทประเทศอนเดยยงเปนเมองขน

และยงคงใชมาจนถงปจจบน โรงเรยนทใชระบบนเปนโรงเรยนทมอายการกอตงมามากกวา 100 ป

111

ทงหมด เนองจากสมยกอนเปดทาการเรยนการสอนเพอบตรหลานขนนางองกฤษและขาราชการ

ระดบสงของอนเดย

ระบบ The Central Institute of Vocational Education (CIVE)เปนระบบวชาชพเฉพาะทาง

หรอระบบอาชวศกษา ระบบนเหมาะสาหรบนกเรยนทจบการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตน ม .4

ของอนเดย ทตองการเรยนวชาชพเฉพาะทางทถนด มระยะเวลาเรยน 2 ป เมอจบการศกษาแลว

สามารถทางานได (เทยบเทากบระดบ ปวช. และ ปวส. ของไทย) เปนระบบทกระทรวงศกษาธการของ

ประเทศไทย และสานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน(ก.พ.)รบรอง สามารถกลบมาทางานท

ประเทศไทย หรอประเทศอน

ระบบ National Institute of Open school (NIOS/N.O.S)ระบบนเปรยบไดกบการศกษานอก

โรงเรยนของประเทศไทย รฐบาลอนเดยไดจดตงเมอ พ.ศ.2532 เพอเปดโอกาสใหกบคนทยากไรและคน

ดอยโอกาสทตองการเรยนหนงสอและไมไดจบการศกษาตามระบบปกตทกระทรวงศกษาอนเดยกาหนด

ไว คอ มธยมศกษาตอนปลาย (ม.6) สวนมากจะเปนนกเรยนทมอายมากกวาเกณฑหรอบคคลพการทไม

สามารถมาเรยนไดทกวน ในระบบนนกเรยนสามารถอานหนงสอเรยนอยทบานได สาหรบคนพการเมอ

ถงเวลาสอบทางรฐบาลจะจดสอบใหกบบคคลทพการทบาน ระบบนสามารถเขาสมครเรยนไดตลอดเวลา

โดยไมมการกาหนดเวลารบสมคร คาเลาเรยนคอนขางถกมาก เปนการเปดโอกาสใหกบคนยากจน ท

ตองการศกษาตอในระดบปรญญาตองเขาเรยนทมหาวทยาลยเปดของรฐบาลอนเดย เทานน

กระทรวงศกษาธการของอนเดยไดแบงระบบบรหารงานของมหาวทยาลยในอนเดยของ

ภาครฐเปน 2 ระบบ คอ

1. มหาวทยาลยประจ ารฐโดยทวไปมหาวทยาลยรฐประจารฐโดยทวไป ไดมการแบงการ

บรหารงานยอยออกเปน 3 แบบ คอ

1.1 แบบAffiliated Colleges (ระบบวทยาเขตรวม)

การศกษาในอนเดยสวนใหญจะใชแบบนถงรอยละ80 เนองจากงบประมาณไมเพยงพอ

รฐบาลอนเดยจงกอตงวทยาเขตขนในมหาวทยาลยใหญๆ ในรฐตางๆเพอใหประชาชนตามรฐตางๆ

ไดรบการศกษาอยางทวถงเชน มหาวทยาลยเดลลมมไบบงกาลอรและเชนไน จะมวทยาเขตขนตรง

มหาวทยาลย โดยใหเอกชนเปนผลงทนแตมขอกาหนดวา เอกชนสามารถกอตงวทยาเขตไดเพยงวทยา

เขตเดยว โดยใหเอกชนนน ๆทาการบรหารทางดานการเงน แตทางดานหลกสตรการสอนและการวดผล

ถกควบคมโดยมหาวทยาลยประจารฐตางๆ ของรฐบาลเ มอนกเรยนจบการศกษาจะไดรบ

ประกาศนยบตรจากมหาวทยาลยของรฐ

1.2 แบบConstituent College(ระบบวทยาเขตเดยว)

112

ระบบนจะคลายกบระบบ Affiliated Colleges แตแตกตางกนท ในวทยาเขตนนจะม

คณะเดยว เชน College of Fine Arts ทจะสอนเกยวกบดานศลปะเพยงอยางเดยวเทานน

1.3 แบบAutonomous College (ระบบวทยาลยทบรหารงานดวยตวเอง)

เปนแบบทประเทศองกฤษควบคมการศกษาและไดรบการรบรองจากรฐบาล สามารถ

ดาเนนการบรหารงานเองไดโดยไมตองแจงใหทางมหาวทยาลยประจารฐพจารณา เนองจากเปนระบบ

วทยาเขตเหมอนกน รฐบาลอนญาตใหมระบบน ปจจบนมจานวน 17 วทยาลยเทานน ทมชอเสยงมาก

ทสด คอ วทยาลยในเมองบงกาลอร การจดการศกษาแบบวทยาลยทบรหารงานดวยตนเองดงกลาวน

แตกตางจากแบบอนๆ คอ

การจดเกบคาเรยน และอปกรณการเรยนไมตองจายใหทางรฐบาลอนเดยเนองจากรอย

ละ 100 เปนการบรหารงานในนามของมลนธทางศาสนาครสต เชน Mount Carmel College, St.

Joseph College, Christ College, St. John Medical College และทสาคญการกอตงวทยาเขตตางๆ ม

อายมากกวา 120 ปขนไป

เมอจบการศกษาจะไดรบวฒบตรจากมหาวทยาลยประจารฐ และสามารถไปเรยนตอ

ประเทศสหรฐฯ องกฤษ หรอยโรป เพราะมสาขาตางอยทวโลก เชน Oxford University, Cambridge

University

2. มหาวทยาลยเฉพาะทาง (Professional Degree University)

แบงการจดการการศกษาออกเปน 3 สวน คอ

2.1 มหาวทยาลยวศเวศวารายาเทคโนโลย(VisvesvarayaTechnology University) เปน

มหาวทยาลยทควบคมดแลการเรยนการสอนทางดานวศวกรรมเฉพาะทางและเทคโนโลยตางๆ เชน

ดานคอมพวเตอร กอสราง การสอสาร เครองบน ยานอวกาศ

2.2 มหาวทยาลยอนเดย (India University) เปนมหาวทยาลยทควบคมดแลการเรยน

การสอนทางดานกฎหมายหรอคณะนตศาสตร

2.3 มหาวทยาลยราจฟคานธ (Rajiv Gandhi University) เปนมหาวทยาลยท

ควบคมดแลการเรยนการสอนทางดานแพทยศาสตร พยาบาลศาสตร เภสชศาสตร และคณะ

วทยาศาสตร

หนวยงานดานการศกษาของอนเดย

- คณะกรรมาธการเงนทนมหาวทยาลย(University Grants Commission –UGC)

ทาหนาทกากบดแลและจดสรรงบประมาณ

- สมาคมมหาวทยาลยอนเดย (Association of Indian Universities - AIU)ทา

หนาทเปนตวแทนมหาวทยาลยในอนเดยดแลการจดการศกษาขนสง ยกเวนเรองงบประมาณ

113

- สภาการศกษาดานเทคนคอนเดย(ALL India Council for Technical Education

- AICTE) ทาหนาทกากบดแลสถาบนการศกษาดานเทคโนโลยและการจดการ

- สภารบรองมาตรฐานคณภาพการศกษาแหงชาต(TheNational Assessment

and Accreditation Council - NAAC) เปนสถาบนทรบผดชอบดานการประเมนคณภาพการศกษาท

ใหญทสดแหงหนงในโลกเพอตอบสนองความตองการของระบบการประกนคณภาพการศกษาของ

อนเดย นอกจากนไดมการพฒนารปแบบการประเมนและรบรองมาตรฐานการศกษาใหเปนทยอมรบและ

ไดมาตรฐานในระดบสากล

4. การบรหารจดการสถานศกษา


การจดสรรงบประมาณการจดการศกษาของอนเดยมการปรบขนไปเกอบรอยละ18 จากเดม (ป

2012) เพอมงเนนพฒนาและแกปญหาการศกษาของประเทศอนเดย ซงเปนไปตามวสยทศนอนเดย

2020ทมเปาหมายเพอใหประชาชนอนเดยรหนงสอทกคน ในป พ.ศ. 2563 งบประมาณเพอการศกษาท

รฐบาลอนเดยจดสรรนนเปนงบประมาณจานวนมหาศาลเมอเทยบกบงบประมาณในดานอนๆ ซงการจด

งบประมาณการศกษาจงเปนเรองทสาคญมากในระดบชาตและทองถน แสดงใหเหนวาผนาประเทศให

ความสาคญกบการศกษาเปนอยางยง โดยทประธานาธบดจะกาหนดความสาคญของการศกษาไวใน

วสยทศนอนเดย 2020เปนพนธะแหงชาต เพอกาหนดใหเปนเปาหมายหลกในการจดงบประมาณ

ทางการศกษา

การจดสรรงบประมาณการศกษาของมหาวทยาลยในอนเดยอยในความร บผดชอบของ

คณะกรรมการจดสรรงบประมาณแกมหาวทยาลยของอนเดย (University Grants Commission - UCG)

โดยไดรบการจดสรรงบประมาณมาจากกระทรวงพฒนาความมนคงมนษยอนเดย(MHRA)

ในปงบประมาณ 2012 รฐบาลอนเดยไดจดสรรงบประมาณการศกษาใหกบมหาวทยาลย เปน

จานวนรอยละ 12ของงบประมาณทงหมดภายในประเทศ ซงเปนสญญาณใหเหนวารฐบาลอนเดยมง

สนบสนนและพฒนาการศกษาของประเทศอนเดย เพอทประชากรของอนเดยมศกยภาพในการศกษา

เพมขน นนหมายถง การประสบความสาเรจทกๆดานในการพฒนาประเทศและเพอบรรลผลใหชาว

อนเดยรหนงสอทกคนในป พ.ศ.2563 ดงกลาว

4.2 การพฒนาบคลากร

การพฒนาบคลากรในสวนของการศกษาขนพนฐาน ผวามลรฐไดใหอานาจแกเขตพนท

การศกษา กาหนดแผนการพฒนาบคลากรของโรงเรยนภายในเขต โดยมมาตรการในการปรบปรง

114

การศกษาของคร มการพฒนาคร โดยการสงไปอบรมในรฐตางๆ รวมถงจดสรางเครอขายทางดาน

เทคโนโลยททนสมยทใหครสามารถเขาไปเรยนรได ผานทางระบบเทคโนโลยสารสนเทศ มการจดสรร

เงนเพอพฒนาบคลากรทางการศกษา โดยไดมาจากการสนบสนนของมลนธการกศล รวมทงองคกร

เอกชนเพอมาชวยเหลอ

การกระจายอ านาจทางการศกษา

อนเดยมการกระจายอานาจการบรหารการศกษาจากรฐบาลกลางไปสรฐตางๆ และจากรฐไปส

เขตการศกษาและโรงเรยน และมการกระจายอานาจหนาทรบผดชอบและมการแบงสรรความรบผดชอบ

ระหวางรฐบาลกลาง องคการบรหารการศกษาทองถน สถาบนการศกษา กระทรวงพฒนาทรพยากรและ

ความมนคง มอานาจหนาทรบผดชอบในการจดบรหารการศกษาทงหมด ในการกาหนดนโยบาย

ระดบชาตและในการวางแผนแนวทางของระบบในภาพรวม รฐตางๆมความเปนเอกเทศแกกน ไดรบ

อานาจการบรหารอยางอสระ ดงนนในรฐเดยวกนแตตางเขตพนทยงมความแตกตางกน การจดการ

ศกษาเปนเรองของแตละรฐ ผนาของแตละมลรฐจะควบคมและบรหารระบบโรงเรยนของตนเองโดยไดรบ

ความชวยเหลอจากรฐบาลกลางซงสนบสนนงบประมาณของประเทศ สวนองคการบรหารการศกษา

ทองถนและคณะกรรมการบรหารของโรงเรยน สถาบนการศกษาตอเนอง และสถาบนอดมศกษาเปนผ

ปฏบตแบะบรหารงานตามนโยบาย

นอกจากน ระบบบรหารการศกษาในอนเดยยงเนนการมสวนรวมของชมชนในวงกวาง วธหลก

คอ การใหมตวแทนของกลมตางๆ อยในคณะกรรมการบรหารของสถาบนการศกษาทกระดบ รฐบาลได

เชญใหกลมตางๆ เชน สหภาพคร สมาคมผปกครอง และผแทนภาพการคาและอตสาหกรรมเขารวมการ

ปรกษาเกยวกบการบรหารกจการโรงเรยน

สาหรบการบรหารการศกษาในอนเดยจะมการรวมมอเปนหนสวนอยางใกลชดระหวางรฐบาล

กลางและรฐบาลทองถน โดยรฐมนตรกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงรบผดชอบด แล และ

พฒนาการจดการบรหารการศกษาในภาพรวมทงหมด ซงสงผลใหมการกาหนดแนวทางจากสวนกลาง

อยางมากโดยมการปรกษาหารอทงระบบ ซงเปนเอกลกษณ ของระบบการศกษาในอนเดย

ในระดบชาตนน กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงในอนเดยเปนผควบคมดแล ใหคาปรกษา

นโยบายระดบชาต และประสานกจกรรมของหนวยงานการศกษาและอนๆ นอกจากน กระทรวงพฒนา

สงคมและความมนคงไดมอบหมายนโยบายสงผานไปยงผวาแตละรฐโดยมรองรฐมนตรฝายการศกษา

เปนผควบคมดแลการบรหารของผวาแตละมลรฐใหเปนไปตามแนวทางนโยบายแหงชาตทกาหนดไว

ในระดบทองถน ไดมการมอบหนาทในการจดการศกษาไปทองคการบรหารทองถน โดยใหม

หนาทในการจดการศกษาในโรงเรยน และการศกษาตอเนองใหมประสทธภาพ รวมถงจดบรการความ

115

ตองการทางการศกษาทเหมาะสมใหแกชมชน ในระดบโรงเรยน ชมชนมสวนรวมในการบรหาร

การศกษา โดยการเปนตวแทนในคณะกรรมการบรหารโรงเรยนและเปนกรรมการในสมาคมผปกครอง

และคร

แตอยางไรกตามการศกษาอนเดยยงมปญหาเรองงบประมาณทจดสรรใหแตละมลรฐทยงไม

พอเพยงตอการพฒนาการศกษาแกประชาชนจานวนมากจงมการรณรงคและเรยกรองจากรฐตางๆให

รฐบาลกลางตระหนกถงความสาคญกบการศกษาของแตละรฐ

การประกนคณภาพการศกษา

ปจจยหลกสความสาเรจของการพฒนาประเทศ การศกษาเปนปจจยสาคญของการพฒนาคน

ใหมคณภาพ การจดการศกษาทมคณภาพ จงเปนเรองทมความจาเปนอยางยง จงกาหนดใหม ระบบ

การประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ การทจะ

ดาเนนการการประกนคณภาพทางการศกษาใหเกดผลสมฤทธอยางทวถง จงตองมความรความเขาใจ

เกยวกบความหมายและความสาคญของการประกนคณภาพ การประกนคณภาพการศกษาเปนการ

บรหารจดการของสถานศกษาเพอพฒนาคณภาพอยางตอเนองและสามารถสรางความมนใจให

ผรบบรการการศกษา ทาใหไดรบขอมลคณภาพการศกษาทเชอถอได ทงยงเปนการปองกนการจด

การศกษาทดอยคณภาพและสรางสรรคการศกษาใหเปนกลไกทมพลงในการพฒนาประชากรสคณภาพ

และมาตรฐานอยางจรงจง ซงมผลใหการศกษามพลงทจะพฒนาประชากรใหมคณภาพอยางเปนรปธรรม

และตอเนอง

การประกนคณภาพการศกษาในอนเดยรบผดชอบโดยสภารบรองมาตรฐานคณภาพ

การศกษาแหงชาต (The National Assessment and Accreditation Council; NAAC) เปนองคกร

อสระและมบทบาทหนาทคลายๆ กบทบวงมหาวทยาลยของไทยทาหนาทประเมนการคณภาพและ

รบรองการจดการเรยนการสอนในสถาบนการศกษาของอนเดย สถาบนการศกษาทไดรบรองจากNAAC

จะเปนสถาบนการศกษาทไดรบการยอมรบมาตรฐานประกนคณภาพจากตางประเทศ เพ อทาหนาท

ประเมนคณภาพสถาบนการศกษา มากกวา 2500 สถาบนในอนเดย โดยทาการประกนคณภาพทง

ภายในและภายนอกตามความสมครใจของสถาบนการศกษานนๆ สถาบนการศกษาในอนเดยมจานวน

มากถง17,967 สถาบนซงมนกเรยนเปนจานวนกวา10,500,000 คน NAACเปนสถาบนการประเมน

การศกษาทใหญทสดแหงหนงในโลกและไดถกออกแบบมาเพอตอบสนองความตองการของระบบการ

ประกนคณภาพการศกษาของอนเดย นอกจากนไดมการพฒนารปแบบการประเมนและรบรองมาตรฐาน

การศกษาใหเปนทยอมรบและไดมาตรฐานในระดบสากล นบวาสถาบน NAACนไดประสบความสาเรจ

ในการประเมนคณภาพ ทามกลางวกฤตการณการเปลยนแปลงของโลก

116

5. จดเดนของการบรหารการศกษาของสาธารณรฐอนเดย

5.1มวสยทศนของประเทศทกาหนดใน Vision India 2020โดยใหความสาคญอยางมากในการ

สนบสนนการจดการดานการศกษาของประเทศ โดยประกาศวา การศกษาเปนรากฐานทส าคญอยาง

ยงของประเทศทประสบความส าเรจในการด าเนนนโยบายทกๆ ดาน และยงกอใหเกดการ

เตบโตของผลผลตชาตรวมถงรายไดของประชาชนอนเดย และเนนย าวาประชาชนอนเดยจะ

สามารถรหนงสอทกคน(รอยละ100)ในป พ.ศ.2563 (ค.ศ.2020)

5.2 เปนประเทศทมมหาวทยาลยมากถง 570 แหง และวทยาลยกวา10,000 แหง มตนทน

คาใชจายในการเรยนตากวาประเทศตะวนตกถง10 เทาทาใหนกเรยนตางชาตโดยเฉพาะเอเชยนยมมา

ศกษาทอนเดย

5.3 รฐบาลสงเสรมองคความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Software)ใหมนวตกรรมลาหนา

กลายเปนจดเดนของประเทศ สรางสถาบนการศกษาทสอนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทมชอเสยงจน

ไดรบการขนานนามวาเปนซลคอน แวลลย แหงอนเดย(เมองบงกาลอร)

5.4 มสถาบนการศกษาทมคณภาพสง ซงเนนผลตบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทลา

หนาทสดในเอเชย

5.5 อปกรณการเลาเรยนนนมคาใชจายไมสง และเนนการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ

6. จดดอยของการบรหารการศกษาของสารณรฐอนเดย

6.1 มประชากรทยากจนประมาณรอยละ 60ของประเทศ และไมนยมสงบตรหลานเขาศกษาทา

ใหมอตราการรหนงสอของประชากรนอย

6.2 มการกระจายอานาจการศกษาตาในรฐทมประชากรทยากจนสง

6.3 มบคลากรดานการศกษา เชน คร ทยงมคณภาพไมสงกลยทธการเรยนการสอนยงเปน

วธการสมยเกา โรงเรยนปฐมในทองถนมจานวนชนเรยนไมเพยงพอกบจานวนนกเรยน

7. บทสรป

เนองจากอนเดยมประชากรมาก เปนประเทศประชาธปไตยทใหญทสดในโลก มระบบการ

ปกครองเปนแบบสาธารณรฐประชาธปไตย ในระบบรฐสภาทมประธานาธบดเปนประมข กระจายอานาจ

การปกครองในลกษณะสหพนธรฐ (Federal System) แบงเปน 29 รฐ และสหภาพอาณาเขตของรฐบาล

กลาง (Union Territories) 5 เขต เมองใหญทสด 3 เมอง คอ นวเดล มมไบ และกลกตตารฐแตละรฐจะม

รฐบาลมลรฐ (State Government) มการบรหารปกครองตนเองโดยมผวาการรฐมาจากการเลอกตง

117

สวนรฐบาลกลาง (Government of India) จะเขามาควบคมในเรองการศกษา การทหาร การคมนาคม

กางเงนและกฎหมาย โยเฉพาะการศกษานนกมองกรทอยในกากบของรฐบาลกลาง คอ สมาคมมหา

วทยาลบของอนเดย (Association of Indian University: AIU) และยทธศาสตรทอนเดยสรางความ

เขมแขงทางการศกษาซงเปนรากฐานทสาคญเพอนาพาประเทศไปสความมนคงทางเศรษฐกจและความ

เขมแขงทางเทคโนโลยเพอนาไปสการสรางมลคาเพมใหกบทรพยากรบคคล ในสวนความสามารถในการ

แขงขนทางธรกจนน รฐบาลอนเดยไดมงพฒนาเพมศกยภาพความสามารถดานเทคโนโลยสารสนเทศ

โทรคมนาคม และการสอสารทกาวหนา จนปจจบนอนเดยเปนศนยทใหคาปรกษาทางไกลดานไอทและ

เปนศนยรวมแหงอตสาหกรรมและซอฟตแวรของโลก นอกจากนอนเดยยงมบคลากรทมระดบการศกษา

สงจานวนมาก ถอเปนขมกาลงทางเศรษฐกจใหแกอนเดยทาใหปจจบนกาวขนเปนประเทศทมความ

เจรญกาวหนาทางเศรษฐกจในเอเชย ถอเปนรองจากจนและญปน และดวยจานวนประชากรชนชน

ระดบกลางในอนเดยทมอยกวา 300 ลานคน ทาใหอนเดยมกาลงซอจานวนมหาศาลทสามารถผลกดน

เศรษฐกจทงภายในและตางประเทศไดเปนอยางด ในดานความสมพนธกบประเทศไทยไดทาการลงนาม

เขตการคาเสร (FTA) กบอนเดยในเดอนตลาคม พ.ศ. 2546 และยงจดทาขอตกลงวาดวยการศกษา วจย

และฝกอบรมความรระหวางกนในเดอนมถนายน พ.ศ. 2548

อนเดยเปนทสนใจและไดรบการจบตามองจากประชาคมระหวางประเทศ เนองจากมบทบาทท

ชดเจน ทงในดานการเมอง การทหาร เศรษฐกจ สงคม และ วฒนธรรม รวมถงการดาเนนนโยบายทง

ตางประเทศ และภายในประเทศทตอเนองและชดเจน โดยอนเดยมปจจยเกอหนน ไดแก ระบบ

ประชาธปไตยทใหญและเขมแขง ตลาดประชากรขนาดใหญ อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจท

ตอเนองและมเสถยรภาพBest practices ดานตางๆ อาท ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เทคโนโลยสารสนเทศ ความสามารถในการผลตอาวธนวเคลยร ตลอดจนทรพยากรบคคลทมคณภาพ


http://www.thaiemb.org.in/th/study/

http://www.bnwsmart.com/index.php?page=content&id=34

http://www.bnsmart.com/index.php?-content&catid=22&=38

http://www.researchersworld.com/vol2/issue3/Paper_12.pdf

http://campus.sanook.com/911842/ประเทศอนเดย/

http://mhrd.gov.in/

http://www.worldedreform.com/intercon3/third/p_kpus.pdf

http://www2.ed.gov/pubs/CPRE/fb2sbm.html

118

http://worldbank.org./wbsite/external/countries/africaext/o

http://oxygen.rcadyplanet.com/index.php?lay=show&ac=article&id=419945&ntype=?

ระบบการศกษาของประเทศญปน รศ.ดร.อทยบญประเสรฐ *

ในประเทศญปนการศกษานบวาเปนสงสาคญยง เดกญปนทกคนตองเขาเรยนตงแตอาย 6 ขวบ

และถกกาหนดใหตองผานการศกษาภาคบงคบเปนเวลา 9 ป คอ จบมธยมศกษาตอนตนและมากกวา

97% จะศกษาตอจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลายโดยทสามในส เขาเรยนตอในโรงเรยนมธยมปลาย

119

สายสามญในขณะทหนงในสทเหลอ จะเขาเรยนในสายอาชพ เชน วทยาลยเทคนคและวทยาลย

อาชวศกษาประมาณ 25% ของผเรยนจบชนมธยมปลาย จะไปศกษาตอในวทยาลยหรอมหาวทยาลยท

เหลอเลอกศกษาในวทยาลยระดบอนปรญญา วทยาลยเทคนคหรอวทยาลยอาชวศ กษา (หลกสตร

วชาชพชนสง)

การศกษาโดยทวไปของญปน แบงออกไดเปน 3 ระดบคอการศกษาระดบตนไดแก การศกษา

ขนอนบาลซงเรมเขาศกษาตงแตอาย 3 ปไปจนถงอาย 5 ปและขนประถมศกษา 1-6 ตงแตอาย 6 ปไป

จนถง 12 ปโดยประมาณการศกษาระดบกลางไดแก การศกษาระดบมธยมศกษาซงแบงออกเปน 2

ชวงคอ มธยมศกษาตอนตน 3 ปและมธยมศกษาตอนปลาย 3 ป และการศกษาระดบสงไดแก

การศกษาในมหาวทยาลยวทยาลย วทยาลยเทคนค และวทยาลยอาชวศกษา

ระบบการศกษาในสถาบนศกษาของญปน จะเปนระบบ 6-3-3-4 เชนเดยวกบประเทศไทย โดย

พนฐาน คอ ประถมศกษา 6 ป มธยมศกษาตอนตน 3 ปมธยมศกษาตอนปลาย 3 ป มหาวทยาลย 4 ป

(มหาวทยาลยระยะสน 2 ป) หลงจากผานการศกษาชนตนและกลางมาแลวเปนระยะเวลา 12 ป หลงจบ

ชนมธยมปลายกจะเปน‚การศกษาระดบสง‛โดยสถาบนศกษาระดบสงมทงสถาบนของภาครฐ ของ

ทองถน และของเอกชน ซงแบงออกเปน 5 ประเภท ไดแก 1 ) วทยาลยเทคนค 2 ) วทยาลยอาชวศกษา

3) วทยาลยหลกสตรระยะสน 4) มหาวทยาลย 5) บณฑตวทยาลย

ในชวงปฐมวย ทญปนจะเนน ความมระเบยบวนยอดทน การท างานเปนทม และความ

ออนนอมถอมตนมากกวาเรองวชาการวชาวทยาศาสตร หรอภาษาองกฤษ เอาไวทหลง ตองเอา

"พนฐานชวต"ใหไดกอนผทเคยไปญปนมาแลว คงจะเคยสงเกตเหนบานเมองทสะอาดมความเปน

ระเบยบเรยบรอย งดงาม และความปลอดภย ประเทศญปนมระบบการจดการการศกษาปฐมวยทเนน

การเรยนรตามความสนใจของเดกวยนนๆโดยถอวาเปนวยทเหมาะสมแกการปลกฝงการมจตสาธารณะ

คอ ชวงประถมวยคอ ชวงอาย 0-6 ขวบ หรอกอนทจะเรยน ป.1 หรอชนอนบาลนนเอง ′จนตนาการ′

หรอ′ความคดสรางสรรค′ตางกเกดขนไดในชวงนทงหมดสามารถฟอรมคนใหเปนคนดหรอไมดได เปน

ชวง”golden age“ไมเรยนแบบเอาเปนตายในชวงทเขายงไมควรเปนอยางนนเขาควรจะเลนหรอทา

อยางอนครระดบประถมวยทญปน มหนาท 3 อยางทสาคญ คอ 1. สรางจากสภาพแวดลอมใหเกดการ

เรยนร 2. ทาใหเดกมปฏสมพนธตอกนเอง นเปนความโดดเดนของญปน คอ”การท างานเปนทม”และ

3. ครมหนาทในบทบาททหลากหลายเพอชวยใหเดกไดปฏสมพนธกน

* ผอานวยการหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลย

ธรกจบณฑตย

120

เชน ใหเดกคละวยคละชนมาเลนดวยกนไดโดยครทาหนาทเปนผคอยอานวยความสนกใหแกเดกและ

ญปนเชอมนวา ชวงวยนไมใชวยของวชาการ วชาการนนเปนเรองของอนาคตเขาตองการเตรยมคนเพอ

เรยน ไมใชเพอสอบเราจะไมคอยไดยนวาเดกญปนชนะเคมโอลมปก คณตศาสตรโอลมปกยง

ภาษาองกฤษไมตองพดถงทงนเปนเพราะเขามนโยบายพฒนาประเทศทไมสนบสนนใหวฒนธรรม

ตางชาตเขาครอบงาความเปนญปน โดยทญปนกสามารถพฒนาสนคาไดทนสมย และมอตสาหกรรมท

แขงแรง กาวหนามาก แมในตอนหลวภาวะเศรษฐกจจะแผวลงไปบางแตเมอพจารณาเฉพาะทางดาน

การศกษา จะพบเหนไดชดวา ระบบการศกษาทดคออะไรญปนชดเจนในจดน การศกษาของเขาคอ การ

วงระยะยาว วงมาราธอน ปรชญาของเขาชดเจนวา เนนพฒนาการตามวย"แกนหลกสตรของ

ญปนกจะมสงแวดลอมศกษาภาษาและการปฏสมพนธกบคนอน เวลาประเมนผลคร จะประเมน

ผานเดกวามความสขขนไหม เรยนแลวมชวตทด อยากไปโรงเรยนไหมเดกมการชวยเหลอตวเองทดขน

ถาเปนเชนนน ครจะไดรบการประเมนผลทด

โรงเรยนอนบาลเปนโรงเรยนทจดตงขนตามกฎหมายการศกษาและโรงเรยนญปน จะ

อยภายใตการดแลของกระทรวงศกษาธการเปนสถานศกษาสาหรบเดกอาย 3 ปขนไป จนถง

กอนจะเขาโรงเรยนประถมศกษา จะมทงของประเทศของสวสดการทองถนและของเอกชน

สวนใหญแลวจะใหเลอกเรยนไดจาก 1 ถง 3 ประดบอนบาล จะมทงโรงเรยนอนบาลของรฐ

โรงเรยนอนบาลประจาอาเภอหรอเทศบาล และ เอกชน โดยรฐเทศบาล ทองถนหรอโรงเรยนนตบคคล

บางแหงมเงนชวยเหลอสาหรบเดกทเขาโรงเรยนอนบาลเอกชน ซงขนอยกบเขตทพานก

โ รง เร ยนประถมศกษาและ โรง เ รยนมธยมศกษาตอนตน โ ร ง เ ร ยน ในร ะด บ

ประถมศกษาจะรบเดกนกเรยนทมอายครบ 7 ป แตไมเกน 12 ปนบจากวนท 2 เมษายนของ

ปทจะเขาเรยน ถง1 เมษายนของปถดไปโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน กจะรบเดกนกเรยนท

มอายครบ 13 ปแตไมเกน 15 ป นบจากวนท 2 เมษายนของปทจะเขาเรยน ถง 1 เมษายน

ของปถดไปการศกษาภาคบงคบ คอ ชนประถมศกษา (6ป) และชนมธยมศกษาตอนตน (3ป) ในการใช

ชวตในโรงเรยน จะมกฎเกณฑและพธการ และธรรมเนยมญปนสนบสนนใหเดกๆผอนคลายและสนกกบ

การใชชวตในโรงเรยนเนองจากในอดต การเรยนทญปนคอนขางเครยด และมการแขงขนกนสงมากคน

ญปนคอนขางเครยด ทงจากสภาพสงคมและการงาน จงมอตราการฆาตวตายคอนขางสง

ปการศกษา จะเรมตงแตเดอนเมษายนของทกปและสนสดในเดอนมนาคมของปถดไปการปด

ภาคเรยนโดยทวไปใน 1 ปจะหยด 3 ชวงคอชวง ฤดรอนปลายกรกฎาคมถงตนกนยายนชวง ฤด

หนาวปลายธนวาคมถงตนมกราคม และชวงฤดใบไมผลกมภาพนธถงมนาคม

121

โรงเรยนของญปนจะเปนโรงเรยนสงกดรฐ โรงเรยนประจ าอ าเภอหรอเทศบาล และ

โรงเรยนเอกชนโรงเรยนในสงกดรฐ บรหารโดยประเทศ โรงเรยนประจาอาเภอหรอเทศบาลบรหารโดย

จงหวดและเทศบาลและโรงเรยนเอกชน เปนนตบคคลโรงเรยนประถม-มธยมของรฐมการกาหนดใหเขา

ศกษาตามพนท สถานทอยอาศยโดยไมมการสอบเขา สวนการเขาเรยนโรงเรยนเอกชนตองผานการ

สอบเขาเรยนจะเรมเปดการเรยนในเดอนเมษายนและสนสดทเดอนมนาคมของปถดไป กรณทเปน

โรงเรยนรฐและโรงเรยนประจ าอ าเภอหรอเทศบาลไมตองเสยคาเขาเรยนในโรงเรยนประถมและ

มธยมศกษาตอนตน คารายวชาคาหนงสอเรยน แตจะตองจายคาสอการเรยน อปกรณการเรยน

คาอาหาร คาเดนทางและคาชดเครองแบบดวยตนเองสวนโรงเรยนเอกชนตองเสยคาเขาเรยนคา

รายวชาดวยตนเอง

ปการศกษาของโรงเรยนเกอบทงหมดแบงออกเปน 3 เทอมการศกษา เทอมท1 ตงแตเดอน

เมษายนถงเดอนกรกฎาคมเทอมท 2 ตงแตเดอนกนยายนถงเดอนธนวาคมเทอมท 3 ตงแตเดอน

มกราคมถงเดอนมนาคมมวนหยดระหวางแตละเทอมประมาณ 40 วน คอ วนหยดฤดรอน 2 อาทตย

วนหยดฤดหนาววนหยดฤดใบไมผล ตามลาดบโรงเรยนบางสวนแบงเปน 2 เทอมการศกษา กรณน

เทอมตนเรมตงแตเดอนเมษายนถงเดอนกนยายนเทอมปลายตงแตเดอนตลาคมถงเดอนมนาคม

นอกจากวนหยดฤดรอน วนหยดฤดหนาววนหยดฤดใบไมผลแลว ยงมวนหยดฤดใบไมรวง 4-6วน

ระหวางเทอมตนกบเทอมปลาย

การศกษาภาคบงคบญปนถอวา ระดบประถมและมธยมตน เปนการศกษาภาคบงคบ เดก

ทกคนจะตองเขาเรยนจนจบการศกษาภาคบงคบ เปนหนาทความรบผดชอบของประชาขนญปนทกคน

122

แตจรงๆแลว จะปรากฏวาเดกของญปนเกอบทงหมด จะศกษาตอถงในระดบมธยมปลายและ

มหาวทยาลย หลงจากเรยนจบชนมธยมตนแลว

ปโรงเรยน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

ระดบชน อนบาล ประถมศกษา มธยมศกษา อดมศกษา

- - - - การศกษาภาคบงคบ- - - - -

- - - - การศกษาระดบสง - - - -

ทโรงเรยนแตละโรงเรยน จะมคณะกรรมการผปกครองและคร เรยกวา PTA เปนคณะผปกครอง

และคร รวมมอกนทากจกรรมหลายๆอยางเพอพวกเดกๆ โดยความรวมมอของผปกครองของเดกทเขา

เรยนและครในโรงเรยนนนๆ

หลงจากจบชนมธยมศกษาตอนตนการศกษาตอหลงจากจบชนมธยมตน มหลายวธเชนเรยน

ตอระดบโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย หรอโรงเรยนมธยมศกษาตอนปลายเฉพาะทางเขาเรยน

ตอในโรงเรยนสายวชาชพ หรอโรงเรยนในสาขาวชาตางๆหรอ การทางานไปดวยแลวเรยนในโรงเรยน

มธยมศกษาตอนปลายในระบบเรยนนอกเวลาหรอเรยนทางไปรษณย เปนตน

โรงเรยนมธยมศกษาตอนปลายเปนโรงเรยนระดบสง เรยกกนทวไปวา โรงเรยนมธยมศกษา

ตอนปลายคนญปนประมาณกวารอยละ 90 จะศกษาตอยงชนมธยมปลายโรงเรยนมธยมปลาย แบง

ออกเปน 3 ประเภท เชนเดยวกบโรงเรยนประถมและโรงเรยนมธยมตน คอโรงเรยนในสงกดรฐ ซง

บรหารโดยประเทศ โรงเรยนประจาอาเภอหรอเทศบาลซงบรหารโดยจงหวดและเทศบาลและโรงเรยน

เอกชน ซงบรหารโดยโรงเรยนทเปนนตบคคล

การเขาเรยนในโรงเรยนประจาอาเภอหรอเทศบาล จากดใหเขาเรยนในโรงเรยนตามเขตทตน

พกอาศยอยและเนองจากการเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย ไมเปนการศกษาภาคบงคบ จงจาเปน

จะตองรบผดชอบคาเขาเรยนคารายวชา คาตาราเรยนเปนตน ดวยตวเองการเลอกโรงเรยนมธยมศกษา

ตอนปลายทจะเขาเรยนหรอเลอกสาขาวชาทจะเรยน นกเรยนจะแจงความตองการของตนและปรกษากบ

ครในโรงเรยนมธยมตน แลวจงตดสนใจโดยจะตองผานการสอบคดเลอกของโรงเรยนมธยมศกษาตอน

123

ปลายแตละแหง แตบางโรงเรยน กมทใชระบบรบเขาเรยนจากการสมภาษณ ในกรณทมความสามารถ

พเศษหรอมผลการเรยนดเยยมนอกจากนนยงมโรงเรยนทจดเตรยมขนเฉพาะสาหรบชาวตางชาตอก

ดวย

นอกเหนอจากโรงเรยนมธยมศกษาตอนปลายยงมโรงเรยนวชาชพระดบสง ทสอนใหเปน

ผเชยวชาญดานเทคนคโดยเฉพาะ และโรงเรยนวชาชพทสอนการประกอบวชาชพ โดยฝกปฎบตสอน

เทคนคเฉพาะหรอโรงเรยนเฉพาะแขนงวชาตางๆ เชนตดเยบแบบญปนบญช คดเลขดวยลกคดชางซอม

รถยนตการทาอาหารโภชนาการพยาบาล สขภาพตดผมเสรมสวยการพมพ การสนทนาภาษาองกฤษ

ชางอตสาหกรรม เปนตน

ทนการศกษาญปนมระบบการรบทนการศกษาส าหรบนกเรยนมธยมปลายจากจงหวด

สาหรบผประสบปญหาในการเรยนจากเหตผลทางการเงน แตมความประสงคทจะเรยน โดยเปนผท

กาลงศกษาอยทโรงเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย หรอโรงเรยนวชาชพ (เทยบเทาระดบมธยม

ปลาย)สวนเงอนไขทนมลคาทน และรายละเอยดตางๆของแตละจงหวด ไม เหมอนกนในการขอรบ

ทนการศกษา

ทระดบวทยาลยอาชวศกษาหรอ Senmon Gakkou เปนสถานศกษาระดบสงประเภทหนงซง

เปนสถานศกษา ทมงยกระดบการศกษาและใหผเรยนไดรบความรเทคนคและทกษะ ทจาเปนในการ

ประกอบอาชพ เนนการเสรมสรางความรและความชานาญเฉพาะดาน เพอใหผทสาเรจการศกษา

สามารถนาไปประกอบอาชพไดทนทซงมอย 3,014 แหง 88 % เปนสถาบนของเอกชนโดยปกตแลวจะ

แบงออกเปน 3 ประเภทตามระดบการศกษาของนกศกษาคอ

1. สถาบนทรบผสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ( ม.3 ) เขาศกษา

2. สถาบนทรบผสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ( ม.3 ) เขาศกษา

3. สถาบนทรบผสาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย ( ม.6 ) เขาศกษา

4. สถาบนทรบได ทงผสาเรจการศกษา จากระดบมธยมศกษาตอนตนระดบมธยมศกษา

ตอนปลายและบคคลทวไป

และมโรงเรยนวชาชพและโรงเรยนในสาขาวชาตางๆ ทสอนความรและเทคนคในการประกอบ

วชาชพโดยเฉพาะสาหรบผทเรยนจบชนมธยมศกษาตอนตนและชนมธยมศกษาตอนปลาย รวมทง

โรงเรยนสาหรบผพการ

124

มหาวทยาลยในญปน กแบงออกเปน 3 ประเภทคอมหาวทยาลยรฐบาลคอ มหาวทยาลยท

จดตงโดยรฐบาลกลางของญปน กระจายอยทวประเทศทงหมด 87 แหง ในแตละจงหวด จะม

มหาวทยาลยของรฐบาล 1 แหงเปนอยางตามหาวทยาลยทองถนคอ มหาวทยาลยทจดตงโดยองคกร

ปกครองตนเองสวนทองถน มอยทงสน 86 แหงทวประเทศมหาวทยาลยเอกชนคอ มหาวทยาลยท

จดตงโดยเอกชนมอยทงสน 408 แหงทวประเทศ 40% ของมหาวทยาลยเอกชนอยในกรงโตเกยว

มหาวทยาลยทง 3 ประเภทถกจดตงขนดวยมาตรฐานเดยวกน คณภาพทางการศกษาในระดบเดยวกน

ตางกนทคาใชจาย กรณยของเอกชนจะแพงกวาของรฐบาลและของทองถนถงแมวานกศกษาสวนใหญ

ตางกมงทจะเรยนในโตเกยวกตามแตในพนทอนๆของญปนกมขอไดเปรยบอนเชน คาใชจายถกกวา

จานวนนกศกษาตอหองทนอยกวา ทาใหอาจารยดแลไดทวถงมโอกาสไดใกลชดกบสงคมทองถนงาย

กวาการอยในเมองใหญระยะเวลาการศกษาของหลกสตรปรญญาตรโดยปรกต คอ 4 ปยกเวนคณะ

แพทยศาสตร ทนตแพทยศาสตร และสตวแพทยศาสตร ซงจะตองใชเวลา 6 ปมมหาวทยาลยมากมาย

แตมคานยมทเหมอนกบในประเทศไทยคอ ทกคนตางมงเขาเรยนในเมองหลวงแตมหาวทยาลยของ

ญปนนน เปนถงมหาวทยาลยชนนาของโลกทเดยวเชน มหาวทยาลยโตเกยว

มทนการศกษาส าหรบนกศกษามหาวทยาลยระยะสน วทยาลยวชาชพ นกศกษา

มหาวทยาลยมหาวทยาลยระยะสนวทยาลยเทคนค-อาชวะมหาวทยาลยมทนการศกษาขององคการ

ชวยเหลอนกศกษาญปนมลคาของทนมความแตกตางกน ขนอยกบเงอนไข นกศกษาและแบงออกเปน

สองประเภท คอ ประเภทไมคดดอกเบย กบ ประเภทคดดอกเบย

ประเทศญปนไดเรมพฒนาการศกษาในยคเดยวกบประเทศไทย คอเมอรอยกวาปมาแลว แต

ระบบการใชกฎหมายเพอจดการศกษาของประเทศไทยกบประเทศญปนแตกตางกนเมอนาระบบ

การศกษาแบบตะวนตกเขามาในสมยเมจนนพระบรมราชโองการของสมเดจพระจกรพรรด ไดกาหนด

หลกการรปแบบ และกระบวนการการศกษา เปนกฎหมายทางการศกษา แตเมอสงครามโลกครงท 2

125

สนสดลง ไดมการรางรฐธรรมนญขนใหมระบบการศกษากถกปฏรปเปลยนเปนระบบเดยว คอ 6-3-3

โดยในรฐธรรมนญไดกาหนดแนวนโยบายของรฐเกยวกบการจดการศกษาใหกบประชาชนความเสมอ

ภาคในโอกาสทางการศกษาสาหรบประชาชนทกคน และการศกษาภาคบงคบการจดการศกษาของญปน

กอยภายใตรฐธรรมนญและกฎหมายการศกษาแหงชาต รวมทงกฎหมายการศกษาตางๆทบญญตไว

อยางเปนระบบมการปรบปรงและเพมเตมกฎหมายการศกษาใหทนสมย และถอปฏบตเปนแนวทางใน

การจดการศกษาอยางยงยนมนคงสบมาจนถงปจจบน

ปจจบนน มหาวทยาลยในญปนเรมรบนกศกษาตางชาตมากขนเรอยๆรฐบาลใหการสนบสนน

เหนไดจากทมการใหทนแกนกศกษาตางชาตเปนจานวนมากโดยมหาวทยาลยบางแหงในบางสาขา จะ

พยายามปรบใหมการสอนเปนภาษาองกฤษบางแลว แตกยงทาไดลาบาก เพราะนกศกษาสวนใหญยง

เปนคนญปนดงนนปญหาเรองภาษากคงจะเปนปญหาใหญสาหรบนกเรยนตางชาตโดยเฉพาะในสาขาท

ไมไดเรยนเกยวของกบภาษาญปนโดยตรงนกศกษาตางชาตสวนใหญจะตองเขาคอรสเรยนภาษาญปน

กอน นกศกษาทนรฐบาลญปนระดบปรญญาตรกจาเปนจะตองเรยนภาษาญปนกอนเปนเวลาหนงป

เนองจากการเรยนระดบปรญญาตร จะมนกเรยนตางชาตนอยมากๆและจะไมมสอนเปนภาษาองกฤษ

ดงนนภาษาญปนจงจาเปนอยางมาก ถาผานไปแลว กจะสามารถฟง พด อานเขยนภาษาญปนไดและ

เมอเขาไปเรยนในมหาวทยาลยแลว เพอนๆกจะเปนคนญปนอยในสงคมเดกญปน เรยนกเปน

ภาษาญปนเกอบทงหมดหรอทงหมด

ระบบการเรยนในระดบปรญญาโทและเอก ทงสายวทยและสายศลปมสงทสาคญมากกวาวชา

เรยน กคอ การท าวจยอนนเปนปกตของการศกษาระดบนอยแลว การทาวจยมความสาคญกวาวชา

เรยนมากเพราะระบบการเรยนทนสนใจงานวจยมากกวา สาหรบการทาวจยแตละคนจะสงกดอยกบ

อาจารยทปรกษาของตวเองซงถกกาหนดมาตงแตแรก กอนจะเขาเรยน อาจารยแตละทานกจะมนกเรยน

ในสงกดจานวนหนง ซงจะมทงปรญญาตร (เฉพาะปสทจะตองทาวจยกอนจะจบ) ปรญญาโทและ

ปรญญาเอก รวมกนอาจารยจะคอยดแลทกอยาง และเปนผกาหนดอนาคตวาจะจบหรอไมจบ ทญปนน

อาจารยคอพระเจาถาไมมอาจารยชวยกเรยนไมจบและทสาคญคอ จะไมมการเปลยนอาจารยทปรกษา

กนงายๆแมจบปรญญาโทแลว อยากจะเปลยนไปตอปรญญาเอกกบอาจารยทานอนกยงยากทสาคญคอ

จะไมมการเปลยนอาจารยระหวางเรยนแนนอนกรณทอาจารยยายมหาวทยาลยไปอยคนละจงหวด ก

มกจะตองหอบเอานกศกษาตามไปดวย

สงทสาคญอกอยางหนง คอ การประชมสมมนา seminar หรอทเรยกยอๆวา semi จะม

สมาเสมอทกๆสปดาหเปนการพบปะพดคยเกยวกบงานวจยของนกเรยนภายในปกตจะมสปดาหละครง

หรอสองครง แลวแตจะกาหนด seminar จะถอเปนวชาเรยนอาจารยทปรกษาจะนงเปนประธานและเปน

126

คนใหคะแนน โดยทวไป ทกคนจะตองผลดกนขนมาเปนคนพดอาจจะกาหนดใหพดเสนอผลงานในเรอง

ทตวเองทาวจยอย วาทาอะไร ไปถงไหนแลวมอะไรกาวหนาบางหรออาจจะกาหนดใหเปนการเอา

งานวจยของคนอนทเกยวของกบหวขอทใหไปคนมาเอามาศกษา สรป แลวกอธบายใหคนอนๆฟง แลวก

จะมการถกปญหาใหไดแสดงความคดเหน ระบบ semi นเองทจะผลกดนใหงานวจยดาเนนไปเรอยๆแลว

ทาใหนกเรยนทกคนไดมโอกาสคด แสดงความคดเหน ชวยกนแกปญหาดกวาทาวจยอยคนเดยว ระบบ

การเรยนของญปนใหความสาคญกบการทาวจยมากๆมประโยชนจรงๆ เพราะจะตองพดตองแสดงความ

คดเหนกบเรองทฟงจากคนอนฝกใหกลาทจะออกมาพดหนาชน

การจดการการศกษาของประเทศญปน

ดร.พณสดา สรธรงศร*


ญปน เปนประเทศหมเกาะเอเชยตะวนออก ในมหาสมทรแปซฟค ประมาณ 6,852 เกาะ บน

พนทประมาณ 3.78 ตารางกโลเมตร พนทมากกวารอยละ 60 เปนภเขา กรงโตเกยว เปนเมองหลวง ป

127

พ.ศ. 2552 ประชากรราว 127 ลานคนเศษ การปกครองระบอบประชาธปไตยทมสมเดจพระจกรพรรด

ทรงเปนประมข ไดชอวาเปนประเทศสขภาวะอายเฉลย 82 ป มความเจรญกาวหนาทางดาน

วทยาศาสตร และเทคโนโลย ผใชอนเทอรเนต ประมาณ 87.5 ลานคนหรอรอยละ 69 ความสามารถใน

การแขงขนอยในลาดบตนๆของโลก เศรษฐกจโตเปนอนดบสามของโลก และเคยอยในอนดบสองมากอน

รองจากสหรฐอเมรกา สนคาสงออกสวนใหญไดแก รถยนต และเครองจกร ประชาชนไดชอวา เปนผม

วนยทสดในโลก ศาสนาพทธนกายมหายาน และศาสนาชนโต เปนศาสนาทประชาชนสวนใหญนบถอ

รายไดเฉลยของประชากร ประมาณ 1.9 ลานบาท ตอคน/ป อตราการวางงานประมาณรอยละ 4 ภาษา

ราชการทใชคอ ภาษาญปน อตราการรหนงสอ รอยละ 100 ประชาชนในชาตใหความสาคญตอ

การศกษาสงและมวฒนธรรมรกการอาน


ภายหลงพายแพสงครามโลกครงทสองญปนมการปฏวตโครงสรางทางสงคมใหม ปฏรปประเทศ

ดานตางๆขนานใหญ ในดานการศกษา ไดมการออกกฎหมายการศกษาแหงชาต ป พ .ศ.2490 เปน

นโยบายและแนวทางสาคญเพอเปนรากฐานการปฏรปและพฒนาประเทศหลงสงคราม ผลการพฒนา

สงผลใหคนญปนเปนคนมคณภาพและมระเบยบวนยสงโดยเฉพาะดานเศรษฐกจ วทยาศาสตร

เทคโนโลย และการอตสาหกรรม ทงน ไดมการจดวางโครงสรางทางการศกษาใหม โดยจดตง กระทรวง

การศกษา วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตรและเทคโนโลย ขนใหม และจดโครงสรางการศกษาออกเปน 3

ระดบ คอ ระดบกระทรวง ระดบทองถน และระดบสถานศกษา โดยกระทรวงทาหนาทดานนโยบาย และ

การสนบสนนสงเสรมทรพยากรและวชาการ จดทาหลกสตรแหงชาต และมาตรฐานการศกษา ทองถน

ระดบจงหวด ทาหนาทรบผดชอบการจดการศกษาของจงหวดในภาพรวม แตแบงระดบความรบผดชอบ

ระหวางจงหวดและเทศบาล โดยระดบจงหวดจดการศกษาระดบ อาชวศกษา และมธยมศกษาตอนปลาย

สวนทองถนระดบเทศบาล ทาหนาทจดการศกษาภาคบงคบตงแตประถมศกษาถงมธยมศกษาตอนตน

สาหรบสถานศกษา มหนาทจดการศกษา โดยมคณะกรรมการสถานศกษา ทาหนาทสนบสนนการ

ทางานของสถานศกษา อานาจบรหารสถานศกษาเปนอานาจของผบรหารเปนสวนใหญ

*ผอานวยการศนยวจยและฝกอบรมทางการศกษา อาจารยประจาสาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

2.1 ระบบการศกษา

ระบบการศกษาของญปน แบงเปน ระดบประถมศกษา 6 ป มธยมศกษาตอนตน 3 ป

และมธยมศกษาตอนปลาย 3 ประดบอดมศกษา 4 ป การศกษาภาคบงคบ 9ป ตงแตประถมศกษาถง

128

มธยมศกษาตอนตนสาหรบการศกษาปฐมวย อาย 3 – 5 ป ในป 2005 รฐบาลมนโยบายรวม

ประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนเขาดวยกน เพอเพมคณภาพการศกษาโดยมการสนบสนน

ทรพยากร คร ใหมากขน ปการศกษาแบงออกเปน 3 ภาคเรยน คอ ภาคฤดรอน ภาคฤดหนาว และภาค

ฤดใบไมรวง ตามฤดกาลของภมประเทศ จานวนสถานศกษาแตละระดบ ในป 2546 มสถานศกษา

ปฐมวย/อนบาล 14,174 แหง โรงเรยนประถมศกษา 23,633 โรง มธยมศกษาตอนตน 11,134 โรง

มธยมศกษาตอนปลาย 5,450 โรง โรงเรยนสาหรบเดกพการ 995 โรง มหาวทยาลย 702 แหง วทยาลย

525 แหง

ทงน ไดมการจดการศกษาในระดบกอนประถมศกษาและการศกษาขนพนฐานดงน

(1) โรงเรยนอนบาล นกเรยนอายประมาณ 3 – 5ปเดกสวนใหญจะเขาโรงเรยนตงแต

ชนอนบาลถงแมวาการศกษาในระดบอนบาลจะไมใชการศกษาภาคบงคบ แตกลบมจานวนผเขาเรยน

เพมขนเรอย ๆโดยรฐบาลตงเปาหมายเพมศกยภาพการศกษาระดบนมากขน มงชวยเดกกอนวยเรยน

ในการพฒนาจตใจและรางกายเพอเตรยมสภาพแวดลอมทางการศกษาทดโดยมวทยาลยฝกอบรมพเศษ

เฉพาะทางทาหนาทผลตครอนบาลเปนการเฉพาะ

(2)โรงเรยนประถมศกษา นกเรยนอายระหวาง 6 ” 12 ป ชนประถมศกษา ม

ระยะเวลาในการเรยน 6 ป เปนการศกษาภาคบงคบ โรงเรยนสวนใหญจะเปนโรงเรยนของรฐ มเพยงแค

รอยละ 5 เทานนทเปนโรงเรยนเอกชน

(3)โรงเรยนมธยมศกษาตอนตน นกเรยนอายระหวาง 12 ”15 ป ชนระดบ

มธยมศกษาตอนตน มระยะเวลาในการเรยน 3 ป เดกทจบจากโรงเรยนประถมศกษาจะตองเรยนใน

โรงเรยนมธยมศกษาตอนตนเปนระดบการศกษาทสาคญเพอเตรยมเขาสการเรยนในระดบมธยมปลาย

(4) โรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย นกเรยนมอาย 15 ” 18 ป จดตงขนครงแรกเมอ

พ.ศ. 2491 โดยมทงแบบหลกสตรการศกษาเตมเวลาและนอกเวลา จากนนไดมระบบการเรยนทาง

ไปรษณย (correspondence courses) เพมขนผทจบการศกษาภาคบงคบ (เกาป) เมอเขาศกษาตอใน

โรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ตองมการสอบเขา

หลกสตรเตมเวลาใชระยะเวลา 3 ป ในขณะททงหลกสตรนอกเวลา (ภาคกลางวน-ภาค

คา) และหลกสตรการเรยนทางไปรษณยใชระยะเวลา 3 ปขนไป มวตถประสงคเพอรองรบเยาวชนท

ทางานไปดวยเรยนไปดวย โดยมความยดหยนสอดคลองกบความตองการหลกสตรทงหมดนไดรบการ

รบรองคณภาพหรอวฒการศกษามธยมศกษาตอนปลายเชนเดยวกน

ในแงของเนอหาของการเรยนการสอนทกาหนดไวหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย

แบงเปนหลกสตรทวไปหลกสตรเฉพาะทาง และหลกสตรแบบบรณาการทงนหลกสตรทวไปสวนใหญ

เหมาะสมกบผทตองการจะศกษาตอในระดบอดมศกษาและผททางานไปดวยเรยนไปดวยสาหรบ

129

หลกสตรเฉพาะทางเหมาะกบผตองการศกษาในสายอาชพหรอการศกษาเฉพาะทาง และสาหรบ

หลกสตรแบบบรณาการนนมหลากหลายในสาขาวชา ทงวชาจากหลกสตรทวไปและหลกสตรเฉพาะดาน

เพอตอบสนองความสนใจของผเรยน

การศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย (ไมใชการศกษาภาคบงคบ) แตผเรยนสวน

ใหญจะศกษาตอในมหาวทยาลย และวทยาลยเทคนคตองมการสอบเขาเชนเดยวประเทศตางๆ ในอดต

การสอบเขาเพอเรยนตอนนเปนไปดวยความยากลาบาก แตในปจจบนดวยอตราการเกด(เดกญปน)

นอยลง กระแสนกเปลยนไป ปจจบนโรงเรยนตางแขงขนกนเองเพอรบนกเรยน

(5)โรงเรยนมธยมศกษา (หกป) เกดขนในระบบโรงเรยนของญปน เมอเมษายนป

พ.ศ. 2542 โดยรวมระดบมธยมตนและปลายไวดวยกนเพอใหการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนใน 3

ปแรก และระดบมธยมศกษาตอนปลายใน 3 ปหลง

(6)โรงเรยนส าหรบเดกทมความตองการพเศษทางการศกษา ผทมความพการ(ห

หนวก ตาบอด หรอพการดานอนๆ) จะมโรงเรยนสอนคนหหนวก คนตาบอด และโรงเรยนสาหรบผ

พการดานอน

การศกษาสาหรบผทมความตองการพเศษทางการศกษา เปนโรงเรยนสาหรบผพการ

และมจดมงหมายทจะใหการศกษาทเหมาะสมกบความจาเปนแตละคน แบงเปน 4 ระดบไดแกระดบ

อนบาลประถมศกษามธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย ปจจบนอนญาตใหโรงเรยนรบผพการมากขน

นอกจากนการจดการศกษาประเภทนยงถกจดมใหในโรงเรยนปกตทวไปดวย โดยจดเปนชนเรยนพเศษ

ขนาดเลกสาหรบผทมความพการไมรนแรงในระดบประถมศกษาและโรงเรยนมธยมศกษาตอนตนทวไป

เหมอนเชนหองเรยนยอยในโรงพยาบาลสาหรบการสาหรบผปวยเดก

การจดการศกษาสาหรบเดกทมความตองการจาเปนพเศษทางการศกษา แบงตาม

ระดบความรนแรง คอ ระดบความพการรนแรง ระดบความพการมาก และระดบความพการปานกลาง


สถานศกษาขนพนฐาน ระดบประถมศกษา มธยมศกษา ตอนตนและตอนปลาย อยในความ

รบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน ระดบจงหวด และเทศบาล ตามทกลาวมาแลว นอกจากนน

มโรงเรยนเอกชนจดการศกษาขนพนฐานดงกลาว โดยเฉพาะมธยมศกษาตอนปลาย

การบรหารจดการศกษาระดบจงหวด มคณะกรรมการทมาจากการแตงตงขององคกรปกครอง

สวนทองถน ใน 2 ระดบกลาวคอ ระดบจงหวด คณะกรรมการการศกษาจงหวด (Prefecture Board of

Education) มอานาจหนาทตดสนใจทางบรหารจดการศกษาในภาพรวมของจงหวด ทงดานวชาการ

งบประมาณ และการบรหารงานบคคล ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตาม

130

อธยาศย ทกรปแบบ รวมทงการกฬาและวฒนธรรม และมอสระจากฝายปกครอง สาหรบระดบเทศบาล

มคณะกรรมการการศกษาเทศบาล (Municipal Board of Education) มหนาทตดสนใจอานาจหนาท

ตดสนใจทางบรหารจดการศกษาภาคบงคบในภาพรวมของเทศบาล ทงดานวชาการ งบประมาณ และ

การบรหารงานบคคล ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย ทก

รปแบบ รวมทงการกฬาและวฒนธรรม ในแตละระดบ มผอานวยการสานกการศกษา เปนผบรหาร

สานกงานมาจากการแตงตงของคณะกรรมการแตละระดบ แลวแตกรณ

ในดานการบรหารจดการสถานศกษา มความอสระในการบรหารจดการศกษาเปนของตนเอง

ตามเปาหมายการศกษาภายใตกฎหมายการจดการศกษาของโรงเรยน (School Education Law)และม

คณะกรรมการสถานศกษา (School Council) ทเปนผปกครองและตวแทนประชนในทองถน ทาหนาท

สะทอนความคดเหนและความตองการทางการศกษา ของพอแมผปกครองและประชาชนในทองถน

นอกจากนน ยงมคณะกรรมการทประชมครของสถานศกษา ประกอบดวย ผบรหาร ผชวยผบรหาร

หวหนาหมวดวชา และคณะคร ในรปแบบการบรหารแบบมสวนรวม ทาหนาทสนบสนนการทางานของ

ผบรหารสถานศกษา สาหรบผบรหารโรงเรยน มอานาจเตมในการบรหารจดการโรงเรยน ทงดาน

วชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป สงผลใหนกเรยนมคณภาพอยในลาดบ

ตนๆของโลก จากการประเมนผลนกเรยนตามโครงการ PISA ครงท 4 ขององคกรความรวมมอทาง

การคาและการพฒนา (OECD) ดานการอาน วทยาศาสตร และคณตศาสตร ป พ.ศ.2552 ญปนอยใน

ลาดบ 6จาก 65 ประเทศ กลาวคอ


(1) การพฒนาหลกสตรกระทรวงการศกษาฯ เปนผกาหนด หลกสตรแหงชาต

และหลกสตรแกนกลาง เพอเปนแนวทางแกโรงเรยนทวประเทศ และมการทบทวนเพอปรบปรงหลกสตร

ใหมทกๆ 10 ป โดยความสาคญกบการควบคมคณภาพและมาตรฐานการศกษาแตใหอสระกบ

คณะกรรมการการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถ น และสถานศกษาในการจดทาหลกสตร

สถานศกษา ทสอดคลองกบความตองการของทองถน ความถนดและความสนใจของผเรยน รอยละ10

ของเนอหา/ชวโมงเรยน เดมหลกสตรกลางเนนการเรยนทเหมอนกนหมด เนนทองจา ทาใหเดกเกด

ความเครยด และเมอมการปรบปรงหลกสตรกลางเมอป 2541 เปดโอกาสใหโรงเรยนไดพฒนาหลกสตร

ไดเองมากขน ตามบรบท เอกลกษณและความตองการของผเรยน มความยดหยนมากขน ภายใตหลก

คดวา ใหผเรยนมโอกาสพฒนาตนเองตามความถนดและความสนใจ และสงเสรมทกษะการดารงชวต

ของผเรยน

(2) การจดการเรยนการสอน เพอใหสอดคลองกบหลกสตรทปรบปรงใหม

การจดการเรยนการสอนตามของคร หลกสตร จงเปนการจดการเรยนรแบบแกปญหาและเรยนรจาก

131

ประสบการณ เปนการเรยนรแบบบรณาการจากวถชวตจรง มากกวาการทองจา กาหนดวชาเลอกมาก

ขน ใหเดกไดเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ ลดชวโมงสอนแตทากจกรรมมากขน เดกมอสระ

ไดคดเองทาเองมากขน

(3)การประเมนผลการเรยน โดยนยน การประเมนผลจงประเมนเชง

พฒนาการของผเรยนแตสรางความเขมขนของการประเมนมากขน โดยเปลยนจากองกลมเปนองเกณฑ


งบประมาณเพอการศกษา ม 2 ประเภท คอ (1) งบประมาณสาหรบสถานศกษาทขน

ตรงกบสวนกลาง (2) เงนอดหนนเพอการศกษาทจดใหกบจงหวด เทศบาล สถานศกษาเอกชน และ

องคกรอนๆ นอกเหนอจากนน รฐบาลกลางยงจดสรรงบประมาณจากภาษทองถน (Local Allocation

Tax Grants) ใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ทงระดบจงหวดและเทศบาล

ในการน รฐบาลจดสรรงบประมาณเพอการศกษาไปทกระทรวงการศกษาฯ เพอจดสรร

งบประมาณใหกบองคกรปกครองสวนทองถนโดยตรง โดยจดสรรงบฯใหกบการศกษาภาคบงคบมาก

ทสด รองลงไปเปนงบประมาณสาหรบมหาวทยาลยของรฐ สวนการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย

เปนความรบผดชอบของคณะกรรมการการศกษาจงหวด

ในดานงบประมาณเงนเดอนและคาตอบแทนของคร กระทรวงการศกษาฯจะจด

งบประมาณอดหนนเปนเงนเดอนครใหโรงเรยนครงหนงของคาใชจายทงหมด สวนอกครงหนงเปน

งบประมาณของ องคกรปกครองสวนทองถน เพอสนบสนนการจดตงโรงเรยน การจดหาอปกรณ การ

ซอมบารงอาคารสถานท ฯลฯ ซงใหใชงบประมาณของทองถน

ดงนน การบรหารงบประมาณของสถานศกษาจงดาเนนการจากคณะกรรมการ

การศกษาตนสงกดเปนสวนใหญ เชน เงนเดอนคร การจดซอจดจางวสดอปกรณ โดยมงใหสถานศกษา

และครใหความสาคญและมเวลากบการบรหารวชาการและผเรยนไดมากขน


ผบรหาร และคร ตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ โดยสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาของจงหวด เปนผออกใบอนญาตประกอบวชาชพ ตามเกณฑทกาหนด ในการน กฎหมายวา

ดวยการออกใบอนญาตประกอบวชาชพ ไดกาหนดใหมใบอนญาตประกอบวชาชพ 3 ประเภท คอ (1)

ใบอนญาตประกอบวชาชพแบบปกต ออกใหกบครทวไป ทจบทางคร ซงม 3 ระดบ คอ ใบอนญาต

ประกอบวชาชพชนสง ใบอนญาตประกอบวชาชพชนหนง และใบอนญาตประกอบวชาชพชนสอง ตาม

คณสมบตและสาขาทเรยน/สอน (2) ใบอนญาตประกอบวชาชพแบบพเศษ ทออกใหกบผทไมมวฒทาง

132

ครแตมประสบการณและเชยวชาญในสาขาใดสาขาหนงและไมเปนผสอนเตมเวลาและ (3) ใบอนญาต

ประกอบวชาชพสนบสนน ออกใหกบครผชวยหรอผทาหนาทสนบสนนการเรยนการสอน

สาหรบผบรหารสถานศกษา ปจจบนนอกจากจะเปนผทอยในวงการศกษาแลว

บคคลภายนอกสามารถสมครเขามาเปนผบรหารสถานศกษาได โดยลดเงอนไขดานใบอนญาตประกอบ

วชาชพ แตอยบนเงอนไข 2 ประการคอ (1) ตองเปนผทมประสบการณเกยวของกบการศกษาไมนอย

กวา 10 ป และ (2) มความจาเปนตองปรบปรงพฒนาการบรหารจดการโรงเรยน โดยมการจดอบรม

เพอใหเขาบรบทและธรรมชาตของการจดการศกษา ทาใหเกดความคลองตวทางการบรหารสถานศกษา

ใหบรรลผลสาเรจจากประสบการณทางการบรหารจากภายนอก และนามาปรบใชกบสถานศกษา มาก

ขน

สาหรบคร คร มใชขาราชการ แตเปนพนกงานครของจงหวด ไมวาจะเปนครใน

สถานศกษาสงกดจงหวด หรอเทศบาล ทมาจากการคดเลอกและแตงตงและการจดสรรงบประมาณของ

คณะกรรมการการศกษาจงหวดโดยการสนบสนนจากรฐบาลหรอสวนกลาง ในการน คณะกรรมการ

การศกษาจงหวดมหนาทบรหารงานบคคล โดยภาพรวมทงการออกใบอนญาตวชาชพครและผบรหาร

สถานศกษา การสรรหา/จดสอบคดเลอก การพฒนา และการใหออก รวมทงการจายเงนเดอน

คาตอบแทน โดยมอบหมายใหผอานวยการสานกงานคณะกรรมการการศกษาจงหวดเปนผจดสอบ โดย

มการรบฟงความเหนและความตองการของคณะกรรมการการศกษาเทศบาล และสถานศกษา

ประกอบการพจารณาแตงตงดวย และจากการทญปนใหความสาคญกบอาชพครวาเปนวชาชพชนสง ใน

การสอบบรรจคร จงไดมการจดสอบอยางเขมขน ทงการสอบขอเขยน สมภาษณ ทดสอบสมรรถนะ เจต

คต และคณสมบตอนๆ (วรยพร แสงนภาบวร, 2550) เพอใหไดครดทมคณภาพมากทสด

สาหรบเงนเดอนและคาตอบแทนคร กฎหมายของทองถนกาหนดใหเปนหนาทของ

คณะกรรมการการศกษาจงหวดเปนผรบผดชอบ โดยมกฎหมายวาดวยงบประมาณแผนดนเกยวกบ

คาใชจายเพอการศกษาภาคบงคบ กาหนดใหสวนกลางรบผดชอบรวมกนกบทองถนในสดสวนท

ใกลเคยงกนครงตอครงดงกลาวขางตน และเนองจากวชาชพครญปนถอวาเปนวชาชพชนสงและให

ความสาคญวาเปนบคคลสาคญทสดตอคณภาพของผเรยน จงมการกาหนดใหเงนเดอนครสงกวา

ขาราชการอน ทงน เปนไปตามกฎหมายธารงรกษาบคลากรทางการศกษาในการศกษาภาคบงคบ

รวมทงการใหเงนเพมพเศษ รอยละ 9 และโบนสประจาปอก 5 เดอน ขนอยกบผลงานและความ

รบผดชอบของครแตละระดบ ตลอดจนคาตอบแทนและสวสดการอนๆ แตทงน กฎหมายหามมใหครไป

ทาอาชพเสรมอยางอน หรอแมแตการสอนพเศษเพอใหครทมเทเพอเดกและการเรยนการสอนอยาง

เตมท

133

สาหรบการพฒนาคร กฎหมายกาหนดใหครทกคนตองไดรบการพฒนา โดยครบรรจ

ใหมตองมการพฒนาตนเองภายใตการนเทศดแลของครพเลยงและผบรหาร และตองผานการทดลองการ

ปฏบตงาน 1 ป ในทานองเดยวกน ครทมประสบการณการเรยนการสอนมาแลว10 ป กตองไดรบการ

พฒนาเพอเพมพนความรและทกษะใหมในการเรยนการสอนดวย

สาหรบการประเมนการทางาน ผอานวยการสานกงานคณะกรรมการการศกษาทา

หนาทประเมนผบรหารสถานศกษา และผบรหารสถานศกษาทาหนาทประเมนครและบคลากรทางการ

ศกษาในสงกด แลวแตกรณ


(1) การตดตามประเมนผล กาหนดใหมมาตรฐานการศกษาชาต ใน

สถานศกษาทกระดบ ทงดาน ขนาดหองเรยน อาคารสถานท คณภาพและมาตรฐานการศกษา และ

หลกสตรในการตดตามประเมนผลสถานศกษา เปนหนาทของคณะกรรมการการศกษาตนสงกด ทง

ระดบจงหวดและเทศบาล นอกจากนน ยงมระบบการประเมนตนเองของสถานศกษา สถานศกษาของ

ญปนเนนการประเมนตนเองเปนหลก สาหรบการประเมนภายนอกเปนไปตามความสมครใจของ

สถานศกษาทจะขอรบการประเมนภายนอกหรอไม สวนกระทรวงการศกษาฯ จะทาหนาทประเมนผล

ภาพรวม และจดทารายงานสถตการศกษาแหงชาตเผยแพรตอสาธารณชน

(2) การบรหารแบบมสวนรวม มการเปดโอกาสใหพอแม ผปกครอง และ

ประชาชนเขามาเปนกรรมการสถานศกษาทเปนภาคประชาชนโดยตรง เพอสะทอนและเสนอความ

ตองการทางการศกษาแกสถานศกษา รวมทงการใหคณะคร บคลากรทางการศกษาของโรงเรยนทา

หนาทเสนอแนะและใหความเหน หรอการสนบสนนการทางานของผบรหารในรปของการประชมคณะคร

ทกาหนดไวชดเจน ใหทกโรงเรยนตองฟงความเหนในทประชมดงกลาว ทาใหเกดความโปรงใสในการ

บรหารจดการสถานศกษา

4.ความพรอมในการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน

โดยภาพรวม สถานศกษาขนพนฐานของญปน มความพรอมในการบรหารจดการทงดาน

บคลากรเงน ความร และเทคโนโลย อยางสง กลาวคอ

4.1 ครและบคลากรทางการศกษา ญปนใหความสาคญกบครวาเปนบคคลสาคญทสดในการ

พฒนาคณภาพผเรยน จงสงเสรมใหครเปนครมออาชพ ครและผบรหารทกคนตองไดรบใบอนญาต

ประกอบวชาชพ และมความพเศษของใบอนญาตตามประเภทของคร สะทอนถงการใหความสาคญ

นอกจากนน ครแตละคนยงตองผานการทดลองปฏบตงานเมอเรมปฏบตงานแลว 1 ป ครไดรบเงนเดอน

134

สงและมเงนตอบแทนพเศษอกตางหาก นอกจากนน ยงมบคลากรสนบสนนทาหนาทธรการ

ประสานงาน โดยครไมตองมภาระดานน และทาหนาทสอนเพยงอยางเดยว

4.2 เงน ญปนเปนประเทศทมฐานะและความเตบโตทางเศรษฐกจ และมนโยบายในการจดสรร

งบประมาณผาทางกฎหมายงบประมาณ และกฎหมายของทองถนชดเจน ท มงไปเพอการพฒนา

การศกษา โดยเฉพาะการจดสรรเงนเพมพเศษและเงนสวสดการตางๆใหกบครเพอใหครตงใจสอนโดย

ไมตองไปหาอาชพเสรมอยางอน สถานศกษาสวนใหญจงมความพรอมดานการเงนและงบประมาณใน

การจดการศกษาในความรบผดชอบของตนไดเตมท

4.3 ความร ญปนเปนประเทศทใหความสาคญกบการศกษาคอนขางสง รวมทงวฒนธรรมของ

ผเรยนและประชาชนมวฒนธรรมรกการอาน โดยเฉพาะการวจยและพฒนาทรฐสงเสรม กอใหเกดองค

ความรใหมในการพฒนาการเรยนการสอนอยางตอเนอง

4.4 เทคโนโลย ญปนเปนประเทศทมความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย มการ

สงเสรมการใชเทคโนโลยเพอการศกษาอยางชดเจนและตอเนอง โดยเฉพาะการจดใหมโครงสราง

พนฐานทางเทคโนโลย จนกระทงประชาชนสามารถเขาถงอนเทอรเนตไดทกเวลา สถานท ถงรอยละ

87.5 สาหรบสถานศกษาไดรบการสนบสนนงบประมาณทงจากรฐและทองถนเพอการน ชดเจน ทาให

สถานศกษามความพรอมในการบรหารสถานศกษา

5. จดเดนของการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน

5.1 การมกฎหมาย นโยบาย และงบประมาณเพอการศกษา ทชดเจนในการจดการศกษา ไม

เปลยนแปลงไปตามการเปลยนแปลงทางการเมอง และปราศจากการแทรกแซงทางการเมอง สงผลให

การจดการศกษาของสถานศกษาเปนไปอยางตอเนอง มนคง และมคณภาพ

5.2 มการแบงความรบผดชอบกนชดเจน ระหวางรฐ ในการจดการศกษาทงสวนของรฐบาล

กลาง ทองถน และสถานศกษา และไมกาวกายซงกนและกน ทสาคญ ทงรฐและทองถนมนโยบายและ

การบรหารจดการมงไปทการสนบสนนการบรหารสถานศกษา ทงดานการพฒนาหลกสตร การสนบสนน

วชาการและงบประมาณ ตลอดจนการบรหารบคลากร คร ภายใตการฟงความเหนจากสถานศกษา ทา

ใหสถานศกษามความคลองตวในการพฒนาคณภาพการศกษา

5.3 ครมหนาททาการสอนเพยงดานเดยว โดยไมตองทาหนาทอน เชน ธรการ หรอการเงน

รวมทงมรายไดสง ไมตองหางานอนทาเพอเสรมอาชพ ทาใหครมเวลาใหผเรยนไดเตมท สงผลตอการ

พฒนาคณภาพการเรยนการสอนในทสด

5.4 ผบรหารสถานศกษา นอกจากจะเปนบคคลสายการศกษาแลว ยงเปดโอกาสให

บคคลภายนอกทประสบผลสาเรจทางการบรหาร ภาคธรกจ ใหเขามาเปนผบรหารสถานศกษา

135

มธยมศกษาได ทาใหการวางวสยทศนทางการศกษากวางไกลขน สงผลตอการบรหารจดการศกษาใน

ทศทางใหมไดทางหนง

5.5 การกาหนดใหคร และผบรหารทกคนตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ (ยกเวนผบรหารทมา

จากบคคลภายนอก) และกาหนดเกณฑและประเภทของใบอนญาตไวชดเจน เปนสวนหนงใหไดครและ

ผบรหารทเปนมออาชพแทจรง

5.6 การปรบเปลยนแนวทางการจดการศกษาทเนนการแขงขนและมาตรฐานเดยว มาเปนการ

เปดโอกาสใหเดกไดเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ มความยดหยน และเรยนรจากการ

แกปญหาและประสบการณ หรอการเรยนรจากการปฏบตจรง สงผลใหเดกลดความเครยด ซงกอนหนา

น นกเรยนญปนมอตราฆาตวตายอนเกดจากความกดดน และความเครยดทางการเรยนสง

5.7 การใหอานาจการตดตาม ตรวจสอบการศกษา เปนเรองของคณะกรรมการการศกษาของ

จงหวดและเทศบาล ในความรบผดชอบแลวแตกรณ โดยรฐไมเขามาตดตาม สงผลใหทองถนมอสระใน

การกาหนดทศทางและบรหารจดการสถานศกษาในความรบผดชอบเปนของตน

5.8 การเสรมสรางคณลกษณะทด (Character Building) ใหกบเดกและเยาวชน เนนการปลกฝง

ความรบผดชอบ ระเบยบวนย จตสานกตอสวนรวม ความรกชาต ความตระหนกในเพอนมนษย และการ

มสวนรวมในสงคมนานาชาต โดยใหความสาคญกบการสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอผลตคน

เกง สงผลใหเดกและคนญปนไดรบการยอมรบในความมระเบยบวนย และความรบผดชอบสงในระดบ

นานาชาต


แมวาโดยภาพรวมจะพบจดเดนทางการบรหารจดการทงระดบสวนกลาง ทองถน และ

สถานศกษา แตกพบจดดอย ดงน

6.1 การเปนประเทศและมวฒนธรรมแขงขนของคนญปน และการเรยนการสอนในสถานศกษาท

เนนการแขงขน ทาใหเดกเกดความเครยด สถตการฆาตวตายสง แมวาการปรบปรงหลกสตรใหม ป

พ.ศ. 2540 ทผานมาจะทาใหเดกคลายเครยด และลดการแขงขนลง แตวฒนธรรมการแขงขนกยงฝงลก

อยในคนญปน จงยงคงมขาวการฆาตวตายของเดกญปน เผยแพรไปทวโลก อยเปนระยะๆ

6.2 การทญปนยงไมไดกระจายอานาจการบรหารไปยงสถานศกษาโดยตรงโดยเฉพาะ ดาน

บรหารบคคล และงบประมาณ ทยงจดซอจดจางโดยสานกงานคณะกรรมการการศกษาทองถน อาจจะ

เหมาะสมสาหรบโรงเรยนขนาดเลก แตหากเปนโรงเรยนขนาดใหญทมความพรอมทงคน เงน ความร

และเทคโนโลย แลว ทาใหขาดความคลองตวและเปนอสระเทาทควร

136

7. สรป

ญปนจดการศกษาโดยการกระจายอานาจจากสวนกลางไปยงองคกรปกครองสวนทองถน

สวนกลางทาหนาทเพยงการศกษาระดบอดมศกษา และการศกษาระดบอนทจดเปนตนแบบหรอเฉพาะ

สาหรบการศกษาขนพนฐาน กระจายไปยงจงหวด (prefecture) ซงเปนองคกรปกครองสวนทองถน

ภายในจงหวด ระดบจงหวดจดการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายและอาชวศกษา ระดบเทศบาลจด

การศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตนเปนหลก ในดานการกาหนดหลกสตร เดม

กระทรวงฯ กาหนดหลกสตรแกนกลางทเนนทองจาเปนหลก สงผลใหเดกเกดความเครยด ภายหลงม

การปรบปรงหลกสตรโดยเปดโอกาสใหโรงเรยนจดทาหลกสตรสถานศกษาภายใตการกากบของ

คณะกรรมการการศกษาของทองถน ใหโรงเรยนจดการศกษาตอบสนองเอกลกษณ ความตองการของ

ทองถน และผเรยน สงผลใหผเรยนมความยดหยนมากขน โรงเรยนระดบมธยมศกษา มการจด

หลกสตรการเรยน ๓ หลกสตร คอ ดานวชาสามญทวไป ดานวชาการ และดานกฬา โดยผเรยนสามารถ

เลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ ผทจะเปนครตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ ทงผทจบ

วชาชพครทวไป แบบพเศษทไมจบทางคร และแบบวชาชพสนบสนนการสอน แตครผสอนทวไป

นอกจากตองมใบอนญาตวชาชพครแลว ตองมใบอนญาตสอนวชาเฉพาะ อกดวย

ทสาคญ โรงเรยนในญปน ใหความสาคญตอการปลกฝงผเรยนใหคานงถง คณธรรม จรยธรรม

เคารพศกดศร มระเบยบวนย วฒนธรรมและความเปนชาตของญปน ทตองปลกฝงตงแตวยเดก เนนการ

เรยนรจากการปฏบตจรง จงไมแปลกใจวา ทาไมญปนจงเจรญกาวหนาเปน ญปน ทโดดเดนในสงคม

โลกเชนวนน


วรยพร แสงนภาบวร. (2550). การกระจายอ านาจทางการศกษาของประเทศญปน. กรงเทพฯ: ภาพ

พมพ.

Angel Gurría. OECD Education Rankings ” 2011, available at http://www.oecd.org


Center on International Education Benchmarking. Education For All Student Support

Systems. Retrieved November 14, 2012, from http://www.ncee.org/programs-

affiliates/center-on-international-education-benchmarking/top-performing-

137

countries/japan-overview/japan-education-for-all/

Center on International Education Benchmarking. Instructional Systems. Retrieved November

14, 2012, from http://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-international-

education-benchmarking/top-performing-countries/japan-overview/japan-

instructional-systems/

Center on International Education Benchmarking. Japan-overview. Retrieved November 14,

2012, from http://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-international-

education-benchmarking/top-performing-countries/japan-overview/

Center on International Education Benchmarking. School-to-Work Transition. Retrieved

November 14, 2012, from http://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-

international-education-benchmarking/top-performing-countries/japan-

overview/japan-school-to-work-transition/

Center on International Education Benchmarking. System and School Organization

Education Finance. Retrieved November 14, 2012, from http://www.ncee.org/

programs-affiliates/center-on-international-education-benchmarking/top-

performing-countries/japan-overview/japan-system-and-school-organization/

Center on International Education Benchmarking. Teacher and Principal Quality. Retrieved


international-education-benchmarking/top-performing-countries/japan-

overview/japan-teacher-and-principal-quality/

Ministry of Education, Culture, Sports, Science & Technology. Japan.

Introduction:Education, available at

http://www.mext.go.jp/english/introduction/1303952.html

OECD Education Rankings – 2012, available at http://ourtimes.wordpress.com

OECD PISA 2009 database. ISA PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do:

Student Performance in Reading, Mathematics and Science., available

atwww.search-document.com/xls/2/2009.html

Sergiovanni, Thomas J., Burlingame, Martin; Coombs, Fred S.; and Thurston, Paul W.

Educational Governance and Administration. 3rd ed. Massachusetts: A Division of

138

Simon & Schutter, 1992.

UNESCO. Educational Development in Japan, available at

http://www.unesco.org/education/wef/countryreports/japan/rapport_1.html

การจดการการศกษาของประเทศนวซแลนด

ดร.พณสดา สรธรงศร*


นวซแลนด เปนประเทศหมเกาะในคาบสมทรแปซฟค ตงอยทางตอนใตของเครอรฐออสเตรเลย

ใกลขวโลกใต บนพนทประมาณ 2.68 ตารางกโลเมตร สภาพพนทเปนเกาะ มเกาะใหญ 2 เกาะ ไดแก

เกาะเหนอ และเกาะใต มทศนยภาพทสวยงามทงภเขาและทงหญา กรงเวลลงตนเปนเมองหลวง

ประชากรประมาณ 4.3 ลานคนเศษ ประกอบไปดวยชาวผวขาว และชาวเมารทเปนชนพนเมองดงเดม

ประชาชนมวถชวตทสงบสขภายใตสวสดการของรฐ อาชพสวนใหญไดแก การเลยงสตวและผลตภณฑ

แปรรปจากสตว โดยเฉพาะแกะ และวว ป 2553 รายไดเฉลยของประชากร ตอคน/ป 30,108.41

ดอลลารสหรฐอเมรกา ป 2555ความสามารถในการแขงขนนานาชาต อนดบท 21 จากการจดอนดบของ

สถาบนการจดการนานาชาต อตราการวางงาน รอยละ 6.8 อายเฉลยของประชากร ประมาณ 82 ปอตรา

การรหนงสอของประชาชน รอยละ 99โดยใหความสาคญกบการศกษาวา เปนรากฐานสาคญของการ

พฒนาประเทศ


นวซแลนด ไดชอวา เปนประเทศทประสบผลสาเรจทางการศกษาเปนอยางสงในลาดบตนๆของ

โลก จากการทดสอบสมรรถนะทางการอาน คณตศาสตร และวทยาศาสตร ในโครงการประเมนผล

นกเรยนนานาชาต (PISA) ครงท 4 เมอปพ.ศ. 2552 อยในอนดบ7 จาก 65 ประเทศ เปนผลพวงหนง

จากการปฏรปประเทศ และปฏรปการศกษาทงระบบ แบบถอนรากถอนโคน เมอป พ.ศ. 2532 โดยการ

กระจายอานาจทางการศกษาจากกระทรวงศกษาธการไปยงสถานศกษาโดยตรงในความรบผดชอบของ

คณะกรรมการสถานศกษา (Board of Trustee) ทไมมองคกรทางการบรหารอนมาคนกลาง มสานกงาน

ตรวจสอบคณภาพการศกษา (Education Review Office) ขนตรงตอรฐมนตรผรบผดชอบตรวจสอบ

คณภาพการศกษา ทาหนาทตดตาม ตรวจสอบคณภาพการศกษา ทก5 ป ในลกษณะของการตรวจสอบ

และถวงดลทควบคกบการกระจายอานาจ และมสานกงานรบรองคณวฒการศกษาของนวซแลนด (The

139

New Zealand Qualification Authority) สงกดกระทรวงศกษาธการ ทาหนาทดแลมาตรฐาน คณภาพ

และการรบรองคณวฒการศกษาการจดการศกษาตามกฎหมายการศกษาแหงชาต พ.ศ.2532 มแนวทาง

แหงชาตวาดวยการศกษา (NationalGuidelines) เปาหมายการศกษาแหงชาต (Education Goal) และ

กรอบคณวฒและหลกสตรแหงชาต เปนแนวดาเนนการบนพนฐานปรชญา ‚การศกษาเพอชวต‛ ดวย

หลกของการกระจายอานาจทางการศกษา หลกการมสวนรวมของประชาชน และหลกการตรวจสอบและ

ถวงดล โดยยดแนวคดในการดาเนนงานเพอการปฏรปการศกษา

*ผอานวยการศนยวจยและฝกอบรมทางการศกษา อาจารยประจาสาขาวชาการจดการการศกษา วทยาลยครศาสตร

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ดงน (1) โรงเรยนเปนแหลงททกคนเขามาใชได (2) โรงเรยนเปนแหลงทเดกเขามาเลนได (3) โรงเรยน

เปนแหลงของความรและความสาเรจ และ (4) ครจะตองมประสทธภาพ

ทพเศษสาหรบการจดการศกษาของนวซแลนด กคอ การใหความสาคญกบชนเผาดงเดมคอ

ชาวเมาร จากขอบญญตของสนธสญญาไวทงก ทกาหนดใหรฐบาลตองใหความสาคญของความเปน

มนษยและสทธทเทาเทยมกน โดยเฉพาะการไดรบการศกษา ทแมจะมชาวเมารเพยงคนเดยวใน

โรงเรยน โรงเรยนนนๆกตองจดหลกสตรการเรยนการสอนใหกบชาวเมารเปนการเฉพาะ


ระบบการศกษาของนวซแลนด มการปรบเปลยนหลายครงนบจากปฏรปการศกษา และปจจบน

แบงออกเปน 4 กลมระดบ คอ (1) การศกษากอนวยเรยน (early childhood) อายตงแตแรกเกด – 5 ป

(2) การศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษาตอนตน ชนปท 1 – 8 (อาย 5 – 13 ป) (3)

การศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย (secondary school) ชนปท 9 – 13 อาย ตงแต 13 ปขนไปถง 16

ป และการศกษาระดบอดมศกษา อายตงแต 16 ป ขนไปการศกษาภาคบงคบ อายระหวาง 6-16 ป ซง

เปนผอยในการศกษาระดบประถมศกษาถงมธยมศกษาตอนปลาย และถอเปนสทธขนพนฐานของ

ประชาชน ทรฐตองจดการศกษาใหเปลาอยางมคณภาพ เปนการศกษาในระบบโรงเรยน 13 ป และม

ขอกาหนดวา หากเดกคนใดมทอยอาศยหางจากโรงเรยนเกน 5 กโลเมตร อาจไดรบการยกเวนการเรยน

ภาคบงคบในโรงเรยน แตตองลงทะเบยนเรยนการศกษาทางไกลหรอทางไปรษณย

ในการน รปแบบการจดการศกษา แบงเปนหลายรปแบบ กลาวคอรปแบบการจด

การศกษาตามอาย และรปแบบการจดการศกษาตามงบประมาณการสนบสนน กลาวคอ

1. รปแบบการจดการศกษา จาแนกตามอาย จาแนก ดงน

โรงเรยนประถมศกษาตอนตน ชนปท 1 – 6 อายระหวาง 5 – 11 ป

140

โรงเรยนประถมศกษาแบบสมบรณ ชนปท 1 – 8 อายระหวาง 5 ”13 ป

โรงเรยนมธยมศกษาตอนตน (Intermediate school) ชนปท 7 – 8 อาย

ระหวาง 10 – 13 ป

โรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย (Secondary School) ชนปท 9 – 13 อาย

ระหวาง 12 – 18 ป

นอกจากนน อาจมบางโรงเรยนมรปแบบการจดการศกษาทแตกตางออกไป โดยรวมชน

ป เขาดวยกน ดงไดแก

โรงเรยนประเภท Composite School/Area School สอนตงแตชนปท 1 –

13 ดงเชน โรงเรยนเอกชน หรอโรงเรยนของรฐสายสามญทวไป

โรงเรยนมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย สอนชนปท 7 – 13

โรงเรยนมธยมศกษาระดบกลาง (Middle school) ชนปท 7 – 10

โรงเรยนมธยมศกษาระดบสง (Senior School) ชนปท 11 – 13

โรงเรยนทางไกล (The Correspondence School) ตงแตกอนวยเรยน จนถง

ชนปท 13

2. รปแบบการจดการศกษาของโรงเรยน จาแนกตามการจดสรรงบประมาณ แบงเปน ๓ ประเภทไดแก

2.1 โรงเรยนของรฐเปนโรงเรยนทรฐจดสรรงบประมาณเตมจานวน ทจาแนก

ออกเปนประเภทตางๆ เชน โรงเรยนของรฐทเปดสอนสามญโดยทวไป โรงเรยนสาหรบชาวเมาร ทจด

สอนทงวชาปกตและวชาเฉพาะของชาวเมาร สอนภาษา และวฒนธรรมเมาร โรงเรยนการศกษาพเศษ

สาหรบเดกทมความตองการพเศษ โรงเรยนพนทเฉพาะ ในชนบทหางไกล โรงเรยนทมเอกลกษณ

เฉพาะ เปนตน

2.2 โรงเรยนเอกชนเปนโรงเรยนทจดโดยเอกชน และรฐจดสรรงบประมาณใหรอยละ 25

2.3 โรงเรยนแบบบรณาการของรฐ เปนโรงเรยนทเคยเปนของเอกชน และโอนมาเปน

ของรฐตามกฎหมาย เมอป พ.ศ.2518 และยงเปนการดาเนนงานโดยเอกชน ทคงเอกลกษณเฉพาะของ

ตนไวทงดานศาสนาและความเชอ ไดรบงบประมาณทงหมดจากรฐ

นอกจากนน ยงเปดโอกาสใหพอแมผปกครองจดสอนบตรหลาน ได ภายใตการ

ควบคมของรฐวาจะจดการศกษาแกบตรหลานไดอยางมคณภาพ โดยรฐจดสรรเงนอดหนนเปนคาใชจาย

ใหเปนรายป


141

การจดการศกษาของนวซแลนด แตกตางจากประเทศอนๆ ท ไมเปดโอกาสใหองคกรปกครอง

สวนทองถนจดการศกษา แตการศกษากระจายไปใหประชาชนจดการศกษาโดยตรง ทงรฐ เอกชน พอ

แมผปกครอง หรอโบสถ การศกษาทจดในโรงเรยนของรฐ เปนการจดในรปของคณะกรรมการบรหาร

สถานศกษา (Board of Trustee) ทมาจากประชาชน (ผปกครอง ตวแทนชมชน/ทองถน) โดยตรง

คณะกรรมการบรหารสถานศกษาดงกลาว ประกอบดวยผบรหารโรงเรยน ตวแทนคร ตวแทน

ผปกครอง ผแทนชมชน องคกรปกครองสวนทองถน ประมาณ 5 – 7 คน ตามขนาดของโรงเรยน และ

หากเปนโรงเรยนระดบมธยมศกษาจะมตวแทนนกเรยนรวมเปนกรรมการดวย มอานาจเบดเสรจทางการ

บรหารทงดานงบประมาณ วชาการ บรหารงานบคคล การบรหารกจการนกเรยน และการบรหารทวไป

ททาหนาทรบนโยบายจากกระทรวงศกษาธการโดยตรง ตามกฎหมายการศกษา พ.ศ. 2532 กลาวคอ

1. การบรหารวชาการ

การบรหารงานวชาการในระดบรฐ มการกาหนดแนวทางการศกษาของชาต เปาหมาย

การศกษาของชาต และกรอบหลกสตรของนวซแลนด รวมถงกาหนดธรรมนญของโรงเรยนเพอเปนแนว

ทางการบรหารวชาการของโรงเรยน และกาหนดแนวทางในการจดการศกษา ซงเปนเสมอนแผนแมบท

ในการจดการศกษาของทกหนวยงานและเปนแนวทางในการสนบสนนของรฐทมตอหนวยงานทาง

การศกษา ในดานการบรหารงานวชาการมลกษณะของการกระจายอานาจใหคณะกรรมการบรหาร

สถานศกษา มอานาจหนาททกเรองทเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน และทกเร องทเกยวกบการ

ดาเนนงานในโรงเรยน ตามทกาหนดไวในแนวทางการจดการศกษาของชาต

การบรหารงานวชาการในระดบสถานศกษา กรรมการบรหารโรงเรยนไดรบการกระจายอานาจ

ใหทาทกเรองเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน ทงการพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอน และการ

ประเมนผลการเรยน โดยการมสวนรวมของ ผมสวนไดสวนเสยไดแก สอมวลชน คร ผปกครองและนก

ธรกจตางๆ ทกขนตอน ผานกระบวนการตางๆเชน การระดมความคดเหน การประชาพจารณ

ประชมสมมนาและการเผยแพรสมวลชนเพอรบการวพากษวจารณแกไขกลาวคอ

1.1 การพฒนาหลกสตร โรงเรยนพฒนาหลกสตร จากกรอบหลกสตรแหงชาต ทรฐ

กาหนด โดย คณะกรรมการบรหารฯ คร ผปกครอง และชมชน รวมกนกาหนด เลอกใชหลกสตรและ

พฒนาใหสอดคลองกบหลกสตรกลางและสภาพของทองถนและสถานศกษาท ครอบคลมสาระการเรยนร

7 สาระ คอภาษาประจาชาต ภาษาองกฤษ และภาษาอน คณตศาสตร วทยาศาสตร เทคโนโลย

สงคมศาสตรศลปะ สขศกษาและพลานามย โดยมงปลกฝงคานยมและคณลกษณะพงประสงคของ

พลเมอง และทกษะทจาเปน 8 ประการ คอทกษะการสอสาร การคานวณ ทกษะดานสารสนเทศ ทกษะ

การแกปญหา ทกษะการจดการตนเองและการแขงขน ทกษะทางสงคมและการรวมมอกน ทกษะทาง

142

กายภาพ ทกษะในการทางานและการเรยนร โดยชนประถมจะเนนภาษาและคณตศาสตรทเปนพนฐาน

ไปเรยนตอวชาอนไดตอไป หลงการปรบปรงหลกสตร ป พ.ศ. 2553 มการกาหนดสมรรถนะของผเรยน

ดงน คอ สมรรถนะดานการคด การใชภาษา สญลกษณและตาราเรยน การจดการตนเอง การสราง

ความสมพนธกบผอน และการมสวนรวมและสนบสนนชวยเหลอทแตละโรงเรยนตองใหความสาคญและ

พฒนาผเรยนใหเปนไปตามนโยบาย เปาหมาย หลกสตร และแนวทางแหงชาตวาดวยการศกษา

ปการศกษาในระดบมธยมนนจะแบงเปนระบบสภาคการศกษาโดยมการปดภาค

การศกษาชวงสนๆ ครงละสองสปดาหในเดอนเมษายน กรกฎาคม และกนยายนมการแยกกลมสาระการ

เรยนรชดเจน มโอกาสเลอกรายวชาเลอกมากขน เพอใหเดกคนพบตวเอง และหลายวชา เนนภาคปฏบต

กลาวคอ โรงเรยนมธยมศกษาเนนใหนกเรยนคนพบอตลกษณของตนเอง

1.2 การจดการเรยนการสอน การจดการเรยนการสอนเปนหนาทของครทจะนา

หลกสตรทไดพฒนาแลวมาวางแผนการสอน และเลอกตาราเรยนไดเอง และเพอใหเกดการเรยนรและ

ทกษะตางๆโดยทวไป ใชหลก 4 ประการ คอ (1) จดการเรยนรตามระดบความสามารถ (2) สนบสนน

ทศนคตเชงบวกตอการเรยนรสงใหม (3) จดการเรยนรทหลากหลาย และ (4) กาหนดสภาพความสาเรจ

และตวชวดการประเมนผลทชดเจนและการตดตามชวยเหลอ ในการน กรอบหลกสตรแหงชาตได

กาหนดแนวทางวธการสอนของครทควรคานงคอ การกระตนใหเดกไดคดเปนทาเปน การสราง

สภาพแวดลอมการเรยนรทเหมาะสม การพฒนาวธการใหสอดคลองกบความรใหมๆ การอานวยความ

สะดวกในการมสวนรวมการเรยนร การสรางความสมพนธ ระหวางการเรยนรและประสบการณ โอกาสท

จะเรยนร และการสอนแบบตงคาถาม

โรงเรยนประถมศกษาเนนการรภาษา (การอานและการเขยน) และวชาคณตศาสตร

เพราะเปนพนฐานสาหรบการคดและการเรยนร มกจะจดเปนหวขอและบรณาการกลมสาระตางๆ

หลกสตรในแตละโรงเรยนมความยดหยนพอสมควร เชน สอดแทรกเรองศาสนา หรอเรองราวในทองถน

ระดบประถมศกษาจะเนนการสอนแบบคละชน ครจะมกตกาชนเรยนชดเจนทเนนการใหเดกทางานเปน

กลม ทากจกรรมและครจะตดตามดแลในแตละกลมเมอมนกเรยนไมมากทาใหครดแลใกลชดและ

สามารถรจดออนจดแขงของเดกแตละคน แตละหนวยการเรยนรมวตถประสงคการเรยนรทกษะสาคญ

ควรไดรบ กระบวนการเรยนรและเกณฑการประเมนทชดเจน โดยครจะบนทกเพอตดตามความกาวหนา

การสอนของตนเองในระดบประถมศกษาจะใหความสาคญกบผลงานของนกเรยน โดยรวบรวมและจด

แสดงเพอใหเดกภาคภมใจ

ในระดบมธยมศกษาทนกเรยนมความพรอมมากขน การสอนจะแบงระดบชน จดเปน

ชนเรยน แตกจะมกจกรรมกลมททกคนจะทากจกรรมเดยวกน มหองเรยนเฉพาะตางๆ เชน

หองปฏบตการ หองตามวชาเลอก หองสมดฯลฯใหเลอกทากจกรรม

143

ผบรหารหรอผอานวยการและรองผอานวยการโรงเรยน จะตองมสวนในการสอนทกคน

ไมมากกนอย ตามสดสวนภาระการบรหาร ดงนน ผบรหารจงมความเขาใจในการบรหารงานวชาการ

เปนอยางด

1.3 การประเมนผลการเรยนการประเมนผลการเรยนเปนหนาทของครโดยตรง ทจะ

ประเมนอยางอสระ ดวยวธการตางๆ ในป 2553 รฐไดพฒนากรอบการประเมนขน และยดเปนแนวทาง

ในการประเมนผเรยน ในการน ครจะประเมนผเรยนอยางหลากหลาย เชน การสงเกตพฒนาการของ

ผเรยน ผลงาน/รายงาน การประเมนตนเองของผเรยน การประเมนโดยบคคลภายนอก แฟมสะสม

ผลงาน ตวชวด การประชมพจารณารวมกน และการทดสอบ ทงน รฐมการจดทาเครองมอการประเมน

ใหแกคร เพองายตอการประเมน รวมทง ผปกครองจะมสวนรวมในการประเมน /ใหขอมลดวย เพอ

ประโยชนในการรบทราบพฒนาการ ทกษะและความตองการของเดก

2. การบรหารงบประมาณ

รายไดของสถานศกษามาจาก (1) เงนอดหนนของรฐตามรายหวนกเรยนและแผนงาน/โครงการ

ทเสนอขอ เปนเงนอดหนน (Lump sum)(2) คาเลาเรยนทเกบจากนกเรยน นกศกษาตางชาต (3) จาก

การบรจาคของชมชนและการจดกจกรรมหารายไดของสถานศกษา

นอกจากเงน 3 ประเภทดงกลาวแลว ในสวนของรฐหรอกระทรวงศกษาธการ ยงมการจดสรรเงน

อดหนนตามนโยบายและโครงการพเศษ ใหกบสถานศกษาแลวแตกรณ ไดแก เงนอดหนนชวยเหลอคร

เงนอดหนนตามเปาหมายผลสมฤทธทางการศกษา เงนอดหนนการศกษาพเศษ เงนอดหนนความร/แนะ

แนวดานอาชพ เงนอดหนนกรแกไขปญหาส งคม เงนคาบารงรกษาอาคารสถานท และเงนคา

สาธารณปโภค เปนตน

ในสวนงบประมาณของรฐ การจดการศกษาตงแตระดบประถมศกษาถงระดบอดมศกษาเปน

การศกษาใหเปลาของรฐ รายรบของโรงเรยนสวนใหญไดมาจากรฐบาลโดยรฐบาลจะจดสรรงบประมาณ

เปนกอนตามสภาพเศรษฐกจของพนทใหแกโรงเรยนโดยตรงแบงเปน 3 สวนใหญๆ คอเงนเดอนคร

(ปจจบน รฐสงเงนเขาบญชของครโดยตรง) งบดาเนนการและงบสนบสนน ตามทกลาวขางตน โดย

คณะกรรมการบรหารสถานศกษาจะบรหารการใชจายงบประมาณเองโดยอสระ มอานาจเบดเสรจในการ

จดตงงบประมาณตามทกาหนดไวในธรรมนญโรงเรยน และเสนอเปนแผนงานหรอโครงการฯไวกบ

กระทรวงศกษาธการ โรงเรยนจะวางแผนการใชเงนในเรองตางๆ หากมความจาเปนเรงดวนอยางอน

มากกวา กมสทธเปลยนแปลงไดและหากใชงบประมาณไมหมดกสามารถนาไปใชในปถดไปได รฐจะ

ตรวจสอบการใชงบประมาณจากการทกาหนดไวในธรรมนญโรงเรยนโดยมสานกงานตรวจสอบคณภาพ

การศกษาเปนผรบผดชอบดาเนนการ

144

ในการจดสรรงบประมาณ รฐยดหลกความเสมอภาคหรอความเทาเทยมของผเรยนทจะไดรบ

การศกษา ดงนน การจดสรรงบประมาณใหกบสถานศกษาของรฐ จงจดตามเกณฑทกาหนดของ

สถานศกษาออกเปน 10 ระดบ ระดบ 1 เปนสถานศกษาทอยในถนยากจนทสด และ ระดบ10 เปน

สถานศกษาทมความพรอมและอยในถนรารวยทสด โดยเพมงบสนบสนนใหกบโรงเรยนเพมตามระดบ

ความยากจนดงกลาวขางตน

สาหรบธรรมนญโรงเรยน (school charter) เปนเสมอนแผนแมบทในการจดการศกษาของ

โรงเรยน ซงรฐบาลกาหนดใหทกโรงเรยนตองจดทาธรรมนญโรงเรยน โดยกระทรวงศกษาธการเปน

ผจดทาธรรมนญโรงเรยนกลางไว ทประกอบดวยวตถประสงค เปาหมายการศกษา หลกสตรแตละระดบ

ฯลฯ และโรงเรยนโดยคณะกรรมการบรหารโรงเรยนจะเปนผจดทาธรรมนญโรงเรยนรวมกบผบรหาร คร

และชมชน ภายใตแนวทาง เปาหมาย กรอบหลกสตรการศกษาของชาต และสภาพความตองการของ

ชมชน พรอมทงแผนงาน โครงการ จดสงใหกระทรวงพจารณาอนมตและจดสรรงบประมาณตาม

ธรรมนญโรงเรยนดงกลาว

3. การบรหารงานบคคลคณะกรรมการบรหารโรงเรยนมอานาจเตมในการบรหารงานบคคล

โดยมกระบวนการบรหารงานบคคล การสรรหา การพฒนา การบารงรกษาครไวในระบบ การปฐมนเทศ

การสรางขวญและกาลงใจ การพฒนา การสรางและปลกฝงเจตคตของคร การใหออกจากงาน

ในการน คณะกรรมการเปนผสรรหาและคดเลอกผบรหาร และมอบอานาจใหผบรหารคดเลอก

คร ผบรหารและครทกคน เปนพนกงานคร ท ตองมใบอนญาตประกอบวชาชพ และขนทะเบยนเปนคร

ทมาจากการจาง และทาสญญาจางกบคณะกรรมการบรหารโรงเรยน และผบรหารโรงเรยน แลวแตกรณ

เปนรายป ราย 3 ป หรอครประจาการ แลวแตการประเมนผานคณสมบต ครของนวซแลนด ไดรบการ

ยกยองวา เปนวชาชพชนสง ทมเงนเดอนโดยเฉลย ป 2553 ประมาณ 54,000 ดอลลารสหรฐ ทนบวาสง

มากสาหรบอาชพโดยทวไป

การสรรหาผบรหารโรงเรยนดาเนนการโดยกาหนดคณสมบตตามเกณฑทตองการและประกาศ

ลงในวารสารของกระทรวง การคดเลอกกระทาโดยการสมภาษณ

การสรรหาคร ผบรหารโรงเรยนจะจดทาแผนบคลากรของโรงเรยนระยะ5 ป เพอการสรรหาคร

และพฒนาครแตละป เสนอคณะกรรมการบรหารโรงเรยน ในแตละป จะประกาศความตองการครผานสอ

สาธารณะ และวารสารของกระทรวง ในการน สภาครไดกาหนดมาตรฐานระดบสงของครไววา ตองม

คณสมบตดงนคอ เปนผทซอสตย ไววางใจได มความนาเชอถอ มความเหนอกเหนใจผอน ยอมรบและ

นบถอผอน เปนผมจนตนาการ กระตอรอรน อทศตน มความสามารถในการสอสาร และสขภาพกายและ

ใจทด อาจกลาวไดวา ผทจะเปนครตองเปนคนดและมคณธรรมจรงๆ

145

ในดานการพฒนาคร ในแตละป ครทกคนตองไดรบการพฒนา ในการนมการจดสรรงบพฒนา

บคลากรใหแกครทสามารถเลอกเขารบการพฒนาดวยตนเอง โดยกระทรวงมอบหมายใหมหาวทยาลย

โดยเฉพาะคณะศกษาศาสตร เปนผดาเนนการพฒนา และประกาศสาขาการพฒนาไปยงสถานศกษาท

ครสามารถเลอกเขารบการพฒนาตามความตองการการพฒนาของตน นอกจากนนครตองหาความรดวย

ตนเอง เชน การศกษาทางไกล การอานวารสาร เขารวมสมมนา ฯลฯ

4. การบรหารทวไป

ในทน จะกลาวถงเฉพาะการตดตามและประเมนผล และการมสวนรวมของประชาชน กลาวคอ

4.1 การ ตดตามและประเมนผล มการตดตาม 2 ระบบ คอ (1) การตดตามประเมนผล

ภายใน ไดแก สานกประเมนและตรวจสอบภายในเพอตดตามผลการดาเนนงานตามนโยบาย และ

สานกงานรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษาเพอรบรองมาตรฐานคณภาพการจดการศกษา รบรองวทย

ฐานะ (2) การตดตามประเมนผลภายนอก ระบบการประเมนผลภายนอกโดยสานกงานตรวจสอบ

คณภาพการศกษา (องคกรอสระ) ตรวจสอบคณภาพฯ ทก 5 ป/โรงเรยน ตามทกาหนดไวในแนวทาง

ของชาตฯ เปาหมายการศกษาของชาต และ กรอบหลกสตรแหงชาต และธรรมนญโรงเรยนแลวสงผล

การตรวจสอบไปยงกระทรวงศกษาธการ และคณะกรรมการบรหารโรงเรยนนนๆ เพอการปรบปรง

พฒนา และมผลตอการจดสรรงบประมาณในปตอไป รวมทงเผยแพรตอสาธารณะเพอใหสาธารณชน

ทราบ ชมชนรบรการพฒนาและเลอกทจะสงบตรหลานเขาศกษา หรอเขามามสวนรวมในการพฒนา

โรงเรยนตอไป

การประเมนผลหลกสตรในระดบโรงเรยน มการจางกลมวชาการจดทาแบบทดสอบ

ประเมนบทเรยน ผลการดาเนนการเผยแพรส สาธารณชนทราบสวนการประเมนผลการเรยนในรายวชา

ทกษะอาชพ จะเชญผทรงคณวฒในสาขาวชาชพตางๆ เปนกรรมการประเมนรวมกบครผสอนในวชา

นนๆ ดวย

4.2 การมสวนรวนของประชาชน ในการบรหารจดการสถานศกษาของนวซแลนด ยด

หลกการมสวนรวมของประชาชน เปนหลกการหนงในการบรหาร นบตงแตการวางแผน การดาเนนการ

การจดการเรยนการสอน การประเมนผล พอแมผปกครองและชมชนจะเขามามสวนรวมทกขนตอน

รวมทงการเขามาเปนกรรมการบรหารโรงเรยนทมอานาจเบดเสรจทางการบรหารดงกลาวขางตน


อาจกลาวไดวา นวซแลนดมความพรอมในการจดการศกษาขนพนฐานสงมากประเทศหนง ทง

โดยบรบทของประเทศ ทงดานเศรษฐกจ โครงสรางพนฐานการพฒนาประเทศ รายไดประชากร อตรา

การรหนงสอของประชาชน นโยบายดานการศกษาทชดเจน รปแบบการบรหารจดการสถานศกษาของ

146

โรงเรยนในนวซแลนดทมหลากหลายเหลานลวนสงผลตอความพรอมในการจดการศกษาของโรงเรยน

ทงสน โดยคณะกรรมการบรหารโรงเรยนมสทธและอสระในการบรหารอยางคลองตวมากทสดในโลก

ประเทศหนง โดยมกระทรวงศกษาธการทาหนาทเพยงการกาหนดนโยบาย สนบสนนงบประมาณ และ

วชาการ และการประเมนผลกวางๆ นอกจากนนยงมหนวยงานภายนอก ทาหนาทตดตามตรวจสอบ

คณภาพ ในลกษณะของการตรวจสอบและถวงดล จนกระทงการจดการศกษาของนวซแลนดประสบ

ผลสาเรจ คณภาพการศกษาอยในลาดบตนๆของโลก ดงกลาว สถานศกษาจงมความพรอมในการ

บรหารจดการ ทงดาน ครและบคลากร เงน ความร และเทคโนโลย ดงน

5.1คร จากการทนวซแลนดใหความสาคญกบครวาเปนมออาชพ มการกาหนดใหเปนวชาชพชนสง ทคร

มเงนเดอนสง การกาหนดคณสมบตการเปนครทดและมมาตรฐาน รวมทง ใหครทาหนาทเพยงดานการ

สอน และตองไดรบการพฒนาทกปอยางตอเนอง โดยไดรบเงนเดอนตรงจากรฐมหนวยงานสนบสนน

ดานวชาการ และการพฒนาทชดเจน

5.2. เงน หรองบประมาณ จากการทรฐจดสรรงบประมาณเปนเงนอดหนนใหสถานศกษา โดย

เพมเงนพเศษการสนบสนนโรงเรยนในถนยากจนเปนพเศษ ลดหลนกนตามบรบท สงผลใหเกดความ

เทาเทยมทงโรงเรยนในเมองและชนบท หรอโรงเรยนทอยในถนยากจนและถนรารวย รวมทง หากใชเงน

ไมหมดในปงบประมาณ กสามารถนาไปใชไดในปตอไป นอกจากนน ยงไดรบการสนบสนนจากพอแม

ผปกครอง อกดวย ทสาคญ โรงเรยนมอสระในการบรหารงบประมาณเปนของตนเอง ทาใหจดการศกษา

ตอบสนองความตองการของประชาชน ไดทางหนง

5.3. ความร นวซแลนดไดชอวา เปนประเทศพฒนาแลว ทมความเจรญกาวหนาทางดาน

เทคโนโลยและการสงเสรมความรแกประชาชน พจารณาไดจาก การจดการศกษาทหลากหลาย และ

สนบสนนการใหความรแกผบรหารและคร อยางตอเนองโดยองคกรตางๆของรฐ

5.4. เทคโนโลย นวซแลนดไดชอวา เปนประเทศรฐสวสดการประเทศหนง ทมการจดโครงสราง

พนฐานใหแกประชาชนทงดานถนน ไฟฟา ประปา โดยเฉพาะฐานดานเทคโนโลย ใหผเรยนและ

ประชาชนเขาถงความร โดยเฉพาะ การสนบสนนคอมพวเตอรพกพาใหผเรยน ไดเรยนในชนเรยนทกคน


6.1 การกาหนดการศกษาขนพนฐาน 13 ป ในระดบประถมศกษาถงมธยมศกษา เปนการศกษา

ใหเปลา นอกจากนน ยงใหความสาคญกบการศกษาตงแตเกดจนกระทงกอนวยเรยน เปนการเตรยม

ความพรอมของรางกาย จตใจ และสตปญญาของเดกเพอการเขาเรยนในวยเรยน ทแตกตางจากประเทศ

อนๆ ทใหความสาคญเฉพาะเดก วย 3-5 ขวบเปนสวนใหญ สงผลใหเดกมความพรอม และสงผลตอ

คณภาพการจดการศกษาในทสด

147

6.2 การจดโครงสรางการบรหารการศกษาออกเปน 2 ระดบ คอ ระดบกระทรวง และ

สถานศกษา กระทรวงเปนเพยงกระทรวงเลกๆมหนาทเพยงดานนโยบาย สนบสนนงบประมาณ

วชาการ และการพฒนาบคลากร และการประเมนผล โดยมหนวยงานภายในทาหนาทรบผดชอบท

ชดเจน ระดบสถานศกษา ไดรบการกระจายอานาจในการบรหารจดการทงมวลทงดานวชาการ

งบประมาณ การบรหารงานบคคล การบรหารกจการนกเรยน ทรพยสน และบรหารทวไป ทาใหเกด

ความคลองตวในการบรหารจดการศกษาและมหนวยงานภายนอกทาหนาทตดตามตรวจสอบคณภาพ

การศกษาในลกษณะของการกระจายอานาจ ควบคกบการตรวจสอบและถวงดล

6.3 กรรมการบรหารสถานศกษา หรอโรงเรยน มอานาจเบดเสรจในการบรหารโรงเรยน ทตอง

ทาสญญากบรฐในการบรหารจดการสถานศกษา และหากไมประสบผลสาเรจตามเปาหมายทใหไวกบ

กระทรวงศกษาธการ กระทรวงกจะยบคณะกรรมการนได สงผลใหเกดความรบผดชอบทตรวจสอบได

ของกรรมการ

6.4 ผบรหารและคร มไดเปนขาราชการ แตเปนพนกงานจางของรฐทไดรบเงนเดอนโดยตรงจาก

รฐ เปนผบรหารและครมออาชพ ทตองไดรบใบอนญาตประกอบอาชพคร และตองไดรบการจดทะเบยน

เปนคร โรงเรยนจะจางครได ตอเมอครนนไดรบการขนทะเบยนเปนครแลวเทานนและเปนไปตาม

คณสมบต และขนเงนเดอนทรฐกาหนด อาจเปนรายป 3 ป หรอถาวร เปนเรองของสถานศกษาทจะจด

จางและการประเมนคร โดยมการแบงความรบผดชอบในการจางและการบรหารชดเจน กลาวคอ

คณะกรรมการบรหารโรงเรยนคดเลอกและจางผบรหารโรงเรยน และผบรหารโรงเรยนคดเลอกและจาง

คร ตามลาดบ

6.5 ประชาชนมสวนรวมทางการศกษา ประชาชน ชมชน ผมสวนไดสวนเสย โดยเฉพาะพอแม

ผปกครองเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ทงการเขามาเปนกรรมการสถานศกษา การเสนอความ

ตองการทางการศกษา การพฒนาหลกสตร การจดการเรยนการสอน และการประเมนผล แลวแตกรณ

ในลกษณะของการรวมวางแผน การดาเนนงาน การตดตามประเมนผล และการปรบปรงพฒนาสงผลให

การจดการศกษาตอบสนองความตองการ และเปนทพงพอใจของทองถนและผมสวนไดสวนเสย

6.6 การจดสรรงบประมาณใหสถานศกษาเปนเงนอดหนน หรอเงนกอน ทสถานศกษามอสระใน

การบรหารจดการตามธรรมนญโรงเรยนทไดรบอนมตตอกระทรวงศกษาธการ และหากใชไมหมดก

สามารถนาไปใชไดในปตอไป

6.7 มระบบการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลชดเจน ทงการประเมนภายในจาก

กระทรวงศกษาธการ และการตดตาม ตรวจสอบภายนอกจากสานกงานตรวจสอบคณภาพการศกษา

กอใหเกดการตรวจสอบและถวงดล เพอการพฒนาคณภาพการศกษาในทสด

148


แมวาโดยภาพรวม นวซแลนดจะมจดเดนในการบรหารจดการศกษาขนพนฐานดงกลาว อยาง

ยง แตกมขอจากด กลาวคอ

7.1 จากการทจดโครงสรางการบรหารการศกษาออกเปน 2 ระดบทาใหขาดความใกลชด

ระหวางสถานศกษากบสวนกลาง ทบางครง/เรอง สถานศกษาจาเปนทตองไดรบความชวยเหลอ แนะนา

อยางใกลชด เชน การบรหารงบประมาณ หรอวชาการ ในสถานศกษาทอยหางไกล ยากจน

7.2 สถานศกษา โดยคณะกรรมการบรหารโรงเรยนมอานาจเบดเสรจในการบรหารจดการ หาก

ระบบการตดตามตรวจสอบขาดคณภาพ กจะสงผลใหคณะกรรมการใชอานาจในทางทผดได

นอกจากนน การทสถานศกษามธยมศกษา มนกเรยนรวมเปนกรรมการดวย แมวา จะเปนตวแทน

นกเรยนทเขามาสะทอนความตองการทางการศกษา แตบทบาทเปนกรรมการบรหารทกากบดแล

ผบรหารโรงเรยน อาจจะทาใหเกดความสบสนในบทบาทของผเรยนและครได อนจะสงผลตอการบรหาร

จดการของผบรหารโรงเรยนได

7.3 ขาดการมสวนรวมในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน เนองกฎหมาย

การศกษาของจากนวซแลนดไมใหสทธในการจดการศกษาแกองคกรปกครองสวนทองถน อาจทาให

องคกรปกครองสวนทองถนขาดความรบผดชอบในการพฒนาการศกษาของประชาชนในทองถนตน

โดยเฉพาะการจดสรรงบประมาณเพอการศกษา จะเหนไดวา ทองถนไมมบทบาทดงกลาวเลย

7.4แมวานวซแลนด จะมความมนคงทางเศรษฐกจ ประชาชนมรายไดสง มสวสดการของรฐทด

นโยบายและเกณฑในการจดสรรงบประมาณเพอการศกษาชดเจน แตยงคงมพนทยากจนทสถานศกษา

ตงอยทประชาชนไมสามารถสนบสนนการศกษาไดเตมท

8. สรป การจดการการศกษาของนวซแลนด นบไดวา ประสบผลสาเรจอยในลาดบตนๆของโลก ดวย

การกระจายอานาจทางการศกษาทชดเจน จากกระทรวงศกษาธการไปยงสถานศกษาโดยตรงใหแก

คณะกรรมการบรหารสถานศกษาทมาจากผทรงคณวฒ ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน ผปกครอง

ผบรหาร ตวแทนคร และตวแทนนกเรยน (สาหรบระดบมธยมศกษา) ทาหนาทบรหารจดการศกษาแบบ

อสระ เบดเสรจทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ดวยระบบ

ตรวจสอบและถวงดล ทมสานกงานตรวจสอบคณภาพการศกษาทาหนาทตรวจสอบคณภาพการศกษา

แกโรงเรยนทก 5 ป ทเปนหนวยงานอสระขนตรงตอรฐมนตรททาหนาทตรวจสอบคณภาพการศกษา คร

ไดรบการยอมรบวาเปนวชาชพชนสง ทไดรบเงนเดอนจากรฐ แตมสถานะเปนพนกงานจางของรฐมาโดย

การจางของผอานวยการสถานศกษา และเปนเงนเดอนทสงมากเมอเทยบกบอาชพอนๆ สาห รบ

149

ผอานวยการสถานศกษามาโดยการจางของคณะกรรมการบรหารสถานศกษา มอานาจบรหารกจการ

สถานศกษาในการกากบของคณะกรรมการฯ จงทาใหการจดการการศกษาของนวซแลนดเปนทยอมรบ

ของประชาคมโลก และมนกศกษาหลงไหลเขาไปศกษาทงแถบเอเชยและยโรป


พณสดา สรธรงศร (2549).รายการการวจยเรอง การกระจายอ านาจทางการศกษาของประเทศ

นวซแลนด. กรงเทพฯ:พรกหวานกราฟฟค.


Center on International Education Benchmarking. Instructional Systems. Retrieved


international-education-benchmarking/top-performing-countries/new-zealand-

overview/new-zealand-instructional-systems/

Center on International Education Benchmarking. New Zealand-overview. Retrieved

November 14, 2012, fromhttp://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-


overview/

Center on International Education Benchmarking. School-to-Work Transition. Retrieved



overview/new-zealand-school-to-work-transition/

Center on International Education Benchmarking. Teacher and Principal Quality. Retrieved

November 14, 2012, fromhttp://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-


overview/3866-2/

Center on International Education Benchmarking. US Data and Analysis. Retrieved

November 14, 2012,fromhttp://www.ncee.org/programs-affiliates/center-on-

international-education-benchmarking/us-data-analysis/

OECD Education Rankings – 2012, available at http://ourtimes.wordpress.com

150

OECD PISA 2009 database. ISA PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do:

Student Performance in Reading, Mathematics and Science., available

atwww.search-document.com/xls/2/2009.html

Documents

รวมบทความ เรื่อง การจัดการการศึกษาในประชาคมอาเซียน และคู่ ... อันดับ