นวตกรรม แผนเจลสมนไพร

ลดไข

การสรางเสรมสขภาพเปนวถในการเพมคณภาพชวตของทกกลมวย ทงยงชวยชะลอหรอลดโอกาสเสยงของการเจบปวย กลมโรคไมตดตอเรอรง ซงกลมโรคไมตดตอเรอรงเพมมากขนทงวยท างานและผสงอาย แมแนวทางปจจบนเนนการ “การสราง น าซอม” แตจากผลการส ารวจสถานสขภาพและพฤตกรรมสขภาพของคนไทย ในการมกจกรรมทางกาย เชนการท างานออกแรง การเดนทาง การเลนกฬาหรอออกก าลงกาย ในป 2558 พบวา การเลนกฬาหรอออกก าลงกายฯ พบในกลมอาย 15-24 ป มากทสดในอตรารอยละ 40.6 เฉลย 35.23 นาทตอวน (ส านกงานสถตแหงชาต, 2558) ขณะทการส ารวจ “แนวโนมสขภาพในประเทศไทย 2560” หรอ “Thailand Health & Well Being Trend 2017” พบวา รอยละ 37.0 ประเมนวาตนเองมความรดเกยวกบสขภาพ ซงนอยกวาคาเฉลยทวโลก (รอยละ 51.0) และ รอยละ 98.0 ทราบดวาการออกก าลงกายเปนประจ าท าใหมสขภาพด แตมเพยงรอยละ 48.0 เทานนทสามารถปฏบตไดจรง (องคการอนามยโลก, 2560)

หลกการและเหตผล

สาเหตทคนไทยมการเคลอนไหว ออกก าลงกายนอย คอสภาพอากาศทรอน ภายหลงออกก าลงกาย รางกายจะมเหงอและกลนตว และตองใชเวลานานใหรางกายกลบสอณหภมปกต ตามสถานทท างาน สถานศกษา ไมมหองใหอ า บ น า จ ง เ ป น ส า เ ห ต ห น ง ท ท า ใ ห ไ ม ส ะ ด ว ก ใ น ก า ร ท า ก จ ก ร ร ม ด ง ก ล า ว ( ฉ ต ร ช ย นกด, 2559) เมออากาศรอบตวรอนมากขน รางกายจะเฉอยชาลง เพอเปนการลดอณหภมใหกบรางกาย โดยกระบวนการการตอบสนองของสมอง จะสงการใหรางกายเคลอนไหวชาลง จงรสกงวงนอน และอยากจะอยเฉย ๆ อกทงในขณะทอากาศรอน รางกายจะมเหงอเพมจ านวนมากขน หวใจและระบบไหลเวยนเลอดจงตองท างานมากขน หวใจเตนเรวขน ความสามารถในการหดตวของกลามเนอลดลง เนองจากอณหภมของรางกายทสงขน และจะเพมการท างานของระบบอน ๆ ของรางกาย สงผลใหสมรรถภาพทางกายลดต าลง (ฉตรชย นกด, 2559)

การจดการอณหภมรางกายทเหมาะสม ทงทเกดจากสภาพอากาศ กจกรรมทางกาย การออกก าลงกาย จงเปนอกแนวทางทจะเออให มทางเลอกในการมวถการสรางเสรมสขภาพ คณะผวจยจงขอเสนอ “แผนเจลลดไขทางกายทผลตจากสมนไพร” ทเปนภมปญญาไทยในทองถนเปนทางเลอกในการสนบสนนการออกก าลงกาย คณะผวจยไดท าการศกษาพบวาในทองถนของจงหวดเพชรบร มสมนไพรพนบานหลายชนดมฤทธเยนและหาไดงาย มราคาไมแพงและใชไดอยางปลอดภย เชน วางหางจระเข มสารทส าคญคอ Glycoprotein เชน Aloctin A Aloctin B Aloin Aloe-emodin มฤทธลดการอกเสบ และเพมการเจรญทดแทนของเนอเยอบรเวณทเปนแผล แตสลายตวงายเมอถกความรอน ใชการรกษาแผลทผวหนงซงเกดจากความรอน วนจากใบสดเปนยาเยน บรรเทาอาการระคายเคองท าใหผวหนงนมชมชน และใชเปนสารกอเจลจากธรรมชาต ผกเบยทะเลและผกปลง มฤทธเยน ใชเปนยาแกรอน ดบพษ ใชแกไขเดกทเปนไขสง ดวยการใชตนสดต าพอก ดอกเกลอ ชวยเพมความชมชนใหผว ดงนนคณะผวจยจงพฒนาน าสวนประกอบทง 4 ชนดมา สรางเปนนวตกรรม “เจลสมนไพรลดไข” และเพอพสจนประสทธผลของนวตกรรมทคดในครงน จงท าการศกษาประสทธผลการใชแผนเจลสมนไพรลดไข ในนกศกษาพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

1. เพอเปรยบเทยบอณหภมรางกาย กอนและหลงการใชเจลสมนไพรลดไข

2. เพอศกษาความพงพอใจของการใชเจลสมนไพรลดไข

6 สงหาคม - 26 พฤศจกายน 2561

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

วสดอปกรณและสวนประกอบ

วานหางจระเข ผกเบยทะเล

ผกปลง

สมนไพร

ดอกเกลอ เจลาตน

พมเสน

สวนผสม

สรรพคณ ผกปลง

ทงตนมรสเยน เปนขบพษรอนถอนพษไข ชวยยาลดไข แกอาการรอนใน ท าใหเลอดเยน (ทงตน)

พมเสน

มกลนหอมเยน ชวยดบพษรอนในรางกาย ทะลวงทวารทงเจด

วานหางจระเข

ชวยในการดบพษรอน เพอบรรเทาอาการปวดแสบปวดรอนได

ผกเบยทะเล

สรรพคณมฤทธเยนตานการอกเสบไดด

ดอกเกลอ

เพมความชมชนใหผว

1.เนอวานหางจระเข 1 ชอนโตะ

2.เนอผกเบย 1 ชอนโตะ

3.เนอผกปลง 1 ชอนโตะ

4.เจลาตน 3 ชอนโตะ

5.เกลอ 1 ชอนโตะ

6.น าเปลาอณหภมหอง 1 ชอนโตะ

ปรมาณและสดสวนทใช

วธท า

1. ลางผกเบยทะเลแลวน าไปปนละเอยด

2. ปอกเปลอกวานหางจระเขแลวลางน าใหสะอาด แลวลางตามดวยแปงมนส าปะหลงเพอเอายางออกแลวน าไปปนใหเปนเนอเจล

3. ลางผกปลงแลวน าไปปนละเอยด

4.น าเนอวานหางจระเขทปนใหเปนเนอเจล และผกเบยทะเล ผกปลง ทปนละเอยดแลว และน าเจลาตน พมเสน มาผสมรวมกนแลวน าไปตงไฟท อณหภม 500 องศาเชลเซยส เปนเวลา ประมาณ 2-3

นาทและคนใหเขากน

5. น าสวนผสมทไดมาเทลงในแมพมพทเตรยมไว

6. เมอเสรจแลวน าไปแชตเยนในชองธรรมดาประมาณ 10นาท เพอใหแผนเจลเซตตว

7.ตดผา สาลเปนสเหลยม เยบเปนถงใสแผนเจลสมนไพร

ทดลองครงท 1

ผลการทดลอง

จากการใชพบวา ไมมการระคายเคอง ผวชมชน เยนผว ผวใสขน ตงบรเวณทผว แปะบรเวณจมก สวเสยนหลดออก แปะบรเวณจมก สวเสยนหลดออก

ทดลองครงท2 - ใชแปงมน+วานหางจระเข+ผกเบย+ดอกเกลอ ทดลองครงท3 - ใชผงวน+แปงมนส าปะหลง+วานหางจระเข+ผกเบย+ดอกเกลอ ทดลองครงท4 - ใสผงวน+วานหางจระเข+ผกเบย+ดอกเกลอ

ปญหาทพบ - มกลนเหมน - แหงชา - ลอกแลวเจบ ตงๆ บรเวณผว

ทดลองครงท 5 สมบรณ

เจลาตน 73 บาท (1ถง)

ผกปลง 10 บาท (ครง กโลกรม)

วานหางจระเข 10 บาท (ครง กโลกรม)

ผกเบยทะเล 10 บาท (ครง กโลกรม)

พมเสน 22 บาท (1ขวด เลก)

ผาสาล (ส าหบหอผลตภณฑ) 20 บาท (1ผน)

ผาเยนแบบกระดาษ 10 บาท (1ถง เลก)

รวม 155 บาท ไดแผนเจลสมนไพร 20 แผน

แผนละ 8 บาท

ตนทน

ท าใหมความรตอยอดงานนวตกรรมเจลสมนไพรเพยงแตยงไมสามารถ ใชลดไขได แตดดแปลงทดลองกบคนออกก าลงกาย พบวาสามารถลดอณหภมไดและชวยใหผวเยนชมชน

ปญหาและอปสรรค

1. เจลสมนไพรลดไขมความเยน และมกลนหอมสดชน จากพมเสน

2. ไมพบการระคายเคองตอผวของกลมตวอยาง

3. เมอน าแผนเจลสมนไพรไปแชตเยน 10 นาท แลวน ามาใชพบวาสามารถคงความเยนไดประมาน 5 นาท

ผลการทดลอง

1. ไดความรจากวตกรรมมาสรางสรรคประยกตใชกบภมปญญา

2. ฝกการใชกระบวนการทางวทยาศาสตร คดคนนวตกรรมแกปญหา

3. สามารถน าสมนไพรทองถนมาประยกตใชได

4. ฝกการท างานเปนทม และรบผดชอบในงานทตนเองไดรบมอบหมาย

5. เรยนรการสบคนและวเคราะห งานวจยเพอน ามาตอยอดนวตกรรม

ประโยชนทไดรบ

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1. จากผลการศกษาความพงพอใจตอเจลสมนไพรลดไขของนกศกษาพยาบาลศาสตร พบวา มความพงพอใจอยในเกณฑด

2. ผลการวจยครงนสามารถใชเปนแนวทางในการพฒนาผลตภณฑเจลสมนไพรลดไขใหมประสทธภาพมากขน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ขยายกลมการศกษาใหกวางและครอบคลมมากยงขน

2. พฒนาเปนเจลสมนไพรลดไข เพอน าไปประยกตใชในการพยาบาลผปวยในแตละชวงวย

3. ควรมการศกษาสมนไพรทองถนทมฤทธเยนใหมากขน เพอเพมประสทธภาพในการลดอณหภมรางกาย

ขอเสนอแนะ