หมวดศีลหมวดศ ล 1.) เหต ท พระพ ทธเจ า ทรงบ ญญ ต พระว น ย (ศ ล) หน า Z 2.) ารถ อศ ล

หมวดศล

1.) เหตทพระพทธเจา ทรงบญญตพระวนย (ศล) หนา 2 2.) การถอศล 5 ประเภท หนา 3 3.) ธดงคคออะไร หนา 4 4.) ประโยชนของศล 5 หนา 6 5.) เกรดเลกนอยของศล 5 หนา 9 6.) รายละเอยดของศล 5 (1) หนา 10 7.) รายละเอยดของศล 5 (2) หนา 11 8.) รายละเอยดของศล 5 (3) หนา 12 9.) รายละเอยดของศล 5 (4) หนา 14 10.) รายละเอยดของศล 5 (5) หนา 16 11.) ขอเตอนใจนกบวช หนา 16 12.) วธพจารณาศลอยางงาย หนา 20 13.) การสมาทานกบการรกษาศล หนา 22 14.) อนทรยสงวร หนา 23 15.) ศลหนง (รกษาศลเพยงขอเดยวพนทกขได) หนา 24 16.) ศล 227 กบคฤหสถ หนา 27 17.) ศลและอกศลกรรม หนา 29 18.) ผยอมตายเพอรกษาชวตผ อน หนา 31 19.) ศล 5 กบการเกดเปนคน หนา 34 20.) ศลขอ 3 (เพมเตม) หนา 36 21.) ศลขอ 3 และขอ 5 หนา 38 22.) ขายอปกรณฆาสตว หนา 39 23.) ฉดยาเกนขนาดจนคนไขตาย หนา 40

ศล 2

เหตทพระพทธเจาทรงบญญตพระวนย (ศล)

ตามความในพระไตรปฎก หมวดพระวนย มหาวภงค ปฐมภาค

กอนทพระพทธเจาจะทรงบญญตสกขาบทแรก (พระวนย หรอศลขอแรกในพระพทธศาสนา) พระองคไดตรสประโยชน หรอสาเหตททรงบญญตพระวนยไว ดงน ....... ดกรภกษทงหลาย เพราะเหตนนแล เราจกบญญตสกขาบทแกภกษทงหลาย อาศยอ านาจประโยชน ๑๐ ประการ คอ

o เพอความรบวาดแหงสงฆ ๑ (เพอความยอมรบ/เหนดวยของสงฆหมมาก - ธมมโชต) o เพอความส าราญแหงสงฆ ๑ (เพอใหสงคมสงฆอยกนอยางสงบสข - ธมมโชต) o เพอขมบคคลผ เกอยาก ๑ (เพอไมใหพวกอลชช/ผไมละอาย ท าสงทไมดไดตามใจ - ธมมโชต) o เพออยส าราญแหงภกษผ มศลเปนทรก ๑ (เพอไมใหพวกอลชชมารบกวนความสงบของผ มศล -

ธมมโชต) o เพอปองกนอาสวะอนจะบงเกดในปจจบน ๑ (เพอปองกนกเลสในปจจบน - ธมมโชต) o เพอก าจดอาสวะอนจกบงเกดในอนาคต ๑ (เพอก าจดกเลสทจะเกดในอนาคต - ธมมโชต) o เพอความเลอมใสของชมชนทยงไมเลอมใส ๑ o เพอความเลอมใสยงของชมชนทเลอมใสแลว ๑ o เพอความตงมนแหงพระสทธรรม ๑ (เพอใหศาสนาตงมนอยไดนาน - ธมมโชต) o เพอถอตามพระวนย ๑ (เพอใหภกษทงหลายถอปฏบต - ธมมโชต) ถงแมในพระสตรนจะเนนทพระวนย หรอศลส าหรบภกษ แตกสามารถเขากนไดกบศลส าหรบฆราวาส

ดวยเชนกน คอไมวาศลชนดใดในพระพทธศาสนา กลวนถกบญญตขนดวยเหตผลเหลานทงนน ซงจะเหนไดวา การทพระพทธเจาทรงบญญตศลขนมา กเพอประโยชนแกตวผปฏบตเอง และเพอคนหมมากทงสน โดยทส าคญกคอเพอประโยชนในการขดเกลา หรอก าราบกเลสเปนสวนมาก

ธมมโชต

2 ธนวาคม 2543

ศล 3

การถอศล 5 ประเภท

การถอศล หรอขอวตรปฏบต รวมถงสงอนๆ ทวๆ ไป เชน การใหทาน การท าสมาธ การเจรญวปสสนา ฯลฯ ของคนทวๆ ไปนน แตละคนกมวตถประสงค หรอแรงจงใจแตกตางกนไป ซงบางครงกดมาก บางครงกดนอยหนอย หรอบางครงกอาจจะมวตถประสงคทไมดเลยกได

พระพทธเจาทรงจ าแนกแจกแจงวตถประสงค หรอแรงจงใจในการท าสงตางๆ เอาไวเปน 5 จ าพวก ซงในทนทรงเนนทการถอธดงควตร (ดเรองธดงคคออะไร ในหมวดศล ประกอบ) แตกสามารถน าไปประยกตใช หรอเปนประโยชนในการเปรยบเทยบกบเรองอนๆ ไดเชนกน

รายละเอยดในพระไตรปฎก หมวดอภธรรมปฎก ธาตกถา-ปคคลปญญตปกรณ มดงน

[๑๔๕] บรรดาภกษเหลานน ภกษถอบณฑบาตเปนวตร ๕ จ าพวก เปนไฉน o ภกษเปนผ ถอบณฑบาตเปนวตร เพราะเปนผเขลา เปนผงมงาย (๑) o ภกษเปนผ มความปรารถนาลามก ถกความอยากไดเขาครอบง า จงถอบณฑบาตเปนวตร (๒)

(เพอใหคนศรทธา แลวลาภสกการะตางๆ จะไดตามมา - ธมมโชต) o ภกษถอบณฑบาตเปนวตร เพราะเปนบา เพราะมจตฟงซาน (๓) o ภกษถอบณฑบาตเปนวตร เพราะคดวาองคแหงภกษผ ถอบณฑบาตเปนวตรน เปนขอท

พระพทธเจา พระสาวกแหงพระพทธเจาทงหลายสรรเสรญ (๔) o อกอยางหนง ภกษเปนผ ถอบณฑบาตเปนวตร เพราะอาศยความปรารถนานอยอยางเดยว

เพราะอาศยความสนโดษอยางเดยว เพราะอาศยความขดเกลากเลสอยางเดยว เพราะอาศยความตองการดวยขอปฏบตอนงามน อยางเดยว (๕)

บรรดาภกษเหลานน ภกษนใดถอบณฑบาตเปนวตร เพราะอาศยความปรารถนานอยอยางเดยว เพราะอาศยความสนโดษอยางเดยว เพราะอาศยความขดเกลากเลสอยางเดยว เพราะอาศยความตองการดวยขอปฏบตอนงามนอยางเดยว ภกษนเปนผเลศ เปนผประเสรฐสด เปนประมข เปนผสงสด เปนผประเสรฐกวาบรรดาภกษผ ถอบณฑบาตเปนวตร ๕ จ าพวกเหลาน

น านมเกดจากแมโค นมสมเกดจากน านม เนยขนเกดจากนมสม เนยใสเกดจากเนยขน กอนเนยใสเกดจากเนยใส บรรดาเภสช ๕ นน กอนเนยใส ชาวโลกกลาววาเลศชอแมฉนใด ภกษถอบณฑบาตเปนวตรนใด เปนผ ถอบณฑบาตเปนวตรเพราะอาศยความปรารถนานอยอยางเดยว เพราะอาศยความสนโดษอยางเดยว เพราะอาศยความขดเกลากเลสอยางเดยว เพราะอาศยความตองการดวยขอปฏบตอยางเดยว กฉนนนเหมอนกน ภกษนเปนผ เลศ เปนผประเสรฐ เปนประมข เปนผสงสด เปนผประเสรฐกวาภกษผ ถอบณฑบาตเปนวตร ๕ จ าพวกเหลาน เหลานชอวา ภกษถอบณฑบาตเปนวตร ๕ จ าพวก

ศล 4

[๑๔๖] ภกษถอหามภตรอนน ามาถวายตอภายหลงเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถอนงฉนอาสนะเดยวเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถอผาบงสกลเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถอไตรจวรเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถออยปาเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถออยโคนไมเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถออยในทแจงเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถอการนงเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถออยในเสนาสนะททานจดไวเปนวตร ๕ จ าพวก ภกษถอการอยปาชาเปนวตร ๕ จ าพวก เปนไฉน .......... (มรายละเอยดอยางเดยวกน - ธมมโชต)

ผรวบรวม ธมมโชต


ธดงคคออะไร

ธดงควตร คอขอปฏบตทเขมงวดเปนพเศษ เพอความขดเกลากเลสอยางยง พระพทธเจาไมไดทรงบงคบใหภกษถอปฏบต ใครจะปฏบตหรอไมกได ผ ทจะปฏบตธดงควตรนน สามารถเลอกไดเองตามความสมครใจ วาจะปฏบตขอใดบาง เปนเวลานานเทาใด เมอจะถอปฏบตกเพยงแตกลาวค าสมาทานธดงควตรขอทตนเลอก แลวกเรมปฏบตไดเลย

ธดงควตรม 13 ขอคอ 1.) การถอผาบงสกลเปนวตร คอการใชแตผาเกาทคนเขาทงเอาไวตามกองขยะบาง ขางถนนบาง

ผาหอศพบาง น าผาเหลานนมาซก ยอมส เยบตอกนจนเปนผนใหญแลวน ามาใช งดเวนจากการใช

ผาใหมทกชนด (บงสกล = คลกฝ น) 2.) การถอผา 3 ผน (ไตรจวร) เปนวตร คอการใชผาเฉพาะทจ าเปนเทานน อนไดแก สบง(ผานง)

จวร(ผาหม) สงฆาฏ(ผาสารพดประโยชน เชน คลมกนหนาว ปนง ปนอน ปดฝ น ใชแทนสบง หรอจวรเพอซกผาเหลานน ปจจบนภกษไทยมกใชพาดบาเมอประกอบพธกรรม)

ศล 5

3.) การถอบณฑบาตเปนวตร คอการบรโภคอาหารเฉพาะทไดมาจากการรบบณฑบาตเทานน ไมบรโภคอาหารทคนเขานมนตไปฉนตามบาน

4.) ถอการบณฑบาตตามล าดบบานเปนวตร คอจะรบบณฑบาตโดยไมเลอกทรกมกทชง ไมเลอกวาเปนบานคนรวยคนจน ไมเลอกวาอาหารดไมด มใครใสบาตรกรบไปตามล าดบ ไมขามบานทไมถกใจไป

5.) ถอการฉนในอาสนะเดยวเปนวตร คอ ในแตละวนจะบรโภคอาหารเพยงครงเดยว เมอนงแลวกฉนจนเสรจ หลงจากนนกจะไมบรโภคอาหารอะไรอกเลย นอกจากน าดม

6.) ถอการฉนในบาตรเปนวตร คอจะน าอาหารทกชนดทจะบรโภคในมอนน มารวมกนในบาตร แลวจงฉนอาหารนน เพอไมใหตดในรสชาดของอาหาร

7.) ถอการหามภตทถวายภายหลงเปนวตร คอเมอรบอาหารมามากพอแลว ตดสนใจวาจะไมรบอะไรเพมอกแลว หลงจากนนถงแมมใครน าอะไรมาถวายเพมอก กจะไมรบอะไรเพมอกเลย ถงแมอาหารนนจะถกใจเพยงใดกตาม

8.) ถอการอยปาเปนวตร คอจะอยอาศยเฉพาะในปาเทานน จะไมอยในหมบานเลย เพอไมใหความพลกพลานวนวายของเมองรบกวนการปฏบต หรอเพอปองกนการพอกพนของกเลส

9.) ถอการอยโคนไมเปนวตร คอจะพกอาศยอยใตตนไมเทานน งดเวนจากการอยในทมหลงคาทสรางขนมามงบง

10.) ถอการอยกลางแจงเปนวตร คอจะอยแตในทกลางแจงเทานน จะไมเขาสทมงบงใดๆ เลย แมแตโคนตนไม เพอไมใหตดในทอยอาศย

11.) ถอการอยในปาชาเปนวตร คอจะงดเวนจากทพกอนสขสบายทงหลาย แลวไปอาศยอยในปาชา เพอจะไดระลกถงความตายอยเสมอ ไมประมาท

12.) ถอการอยในเสนาสนะทเขาจดไวใหเปนวตร คอเมอใครชใหไปพกทไหน หรอจดทพกอยางใดไวให กพกอาศยในทนนๆ โดยไมเลอกวาสะดวกสบาย หรอถกใจหรอไม และเมอมใครขอใหสละทพกทก าลงพกอาศยอยนน กพรอมจะสละไดทนท

13.) ถอการนงเปนวตร คอจะงดเวนอรยาบถนอน จะอยใน 3 อรยาบทเทานน คอ ยน เดน นง จะไมเอนตวลงใหหลงสมผสพนเลย ถางวงมากกจะใชการนงหลบเทานน เพอไมใหเพลดเพลนในการนอน

ธมมโชต


ศล 6

ประโยชนของศล 5 ศล 5 นน มประโยชนโดยรวม 2 ดานคอ

1.) เพอความสงบสขของสงคม คอเพอปองกนการลวงละเมดสทธของผ อน อนจะสงผลใหเกดการทะเลาะเบาะแวง ความหวาดระแวง และความวนวายในสงคม

2.) เพอพฒนาจตใจของผ ทถอศลนนเอง เพราะศล 5 นน ถกบญญตขนมาเพอควบคม ไมใหมการแสดงออกทางกาย หรอทางวาจา ไปในทางทตอบสนองอ านาจของกเลส การท าผดศลแตละครง กคอการยอมใหกเลสสามารถครอบง าจตใจไดอยางเตมท จนถงขนสงผล

ใหมการแสดงออกทางกายหรอทางวาจานนเอง ดงนน การท าผดศลแตละครง จงท าใหจตหยาบกระดางขน ตามลกษณะของกเลสทครอบง าจตอย

นน ถายงท าผดศลมากครง และบอยครงมากขนเทาไหร จตกจะยงหยาบกระดางขนไปเรอยๆ เมอจตหยาบกระดางขน กท าใหสามารถท าผดไดรนแรงมากขนไปเรอยๆ ซงกจะสงผลใหจตหยาบกระดางหนกขนไปอก เปนวงวนพอกพนไมรจบสน

ทงนเพราะโดยทวไปนน คนเราจะไมสามารถท าผดไดในขนทหนกกวาระดบความหยาบกระดาง หรอระดบความประณตของจตทเปนอยในขณะนน (ดเรองล าดบขนของจต ในหมวดบทวเคราะห ประกอบ) เวนแตจะมเหตปจจย/สงแวดลอม ทรนแรงมากๆ มาบบคน

เชนคนทเคยตบยงอยเปนประจ า แตไมเคยฆาสตวทใหญกวานนเลย จตของเขายอมอยในความประณตระดบนน เขายอมสามารถตบยงได ดวยความรสกทราบเรยบเปนธรรมดา เพราะการกระท านน อยในขนทไมหยาบเกนกวาสภาพจตปรกตของเขา

แตถาใหเขาไปฆาเปดฆาไก เขายอมจะรสกวาไมอยากจะท า และเมอถกเหตการณบบบงคบ ท าใหเขาเลยงไมได เขายอมจะท าไปดวยความรสกทตองฝนใจเปนอยางมาก เพราะเปนสงทหยาบกวาสภาพจตปรกตของเขานนเอง

และหลงจากนน เมอเขาตองฆาเปดฆาไกอก เปนครงท 2, 3, 4, ...... เขายอมจะสามารถท าได ดวยความรสกทฝนใจนอยลงไปเรอยๆ จนในทสดกจะไมตองฝนใจเลย เพราะจตของเขาจะหยาบกระดางขนเรอยๆ ตามจ านวนครงทท าลงไป ตงแตครงท 1, 2, 3, 4, ...... แลวหลงจากนน เขากยอมทจะฆาสตวทใหญขนไปไดมากขนเรอยๆ ตามวงวนเชนเดยวกนน

ผด าเนนการเคยฟงค าใหสมภาษณของอดตมอปนรบจาง ไดความวามอปนโดยทวไปนน เมอตองฆาคนครงแรก จะท าไปดวยความรสกทตองฝนใจ และท าใจไดยากล าบากมาก และหลงจากท างานครงแรกนน

ศล 7

ส าเรจแลว กจะรสกแยอยหลายวนกวาจะสงบลงได แตพอท าครงท 2, 3, 4, 5 กจะท าไดโดยสะดวกใจขนเปนล าดบ จนกระทงประมาณครงท 6 หรอ 7 กจะท าไดดวยความรสกทราบเรยบเปนปรกต

ไมเฉพาะการท าผดศลขอแรก คอการฆาสตวตดชวตเทานนทอยในวงวนแบบน การท าผดศลขอ

อนๆ กหนไมพนวงวนนเชนกน ซงสงผลใหคนทผดศลนน มจตใจทหยาบกระดางขนเรอยๆ ไมรจกจบจกสน ท าใหเขาตองหางไกลจากความสขอนประณต ละเอยดออนออกไปทกท ตองอยกบสภาพจตทเรารอน หยาบกระดางขนทกขณะ

ครนพอไดมโอกาสมารกษาศล กเลสทงหลายเหลานนจงครอบง าจตใจไดนอยลง เพราะถกบงคบ ควบคมไวตลอดเวลา เพอไมใหแผลงฤทธรนแรงจนถงขนแสดงตวออกมาทางกาย หรอทางวาจา กเลสจงมก าลงออนลงเรอยๆ สงผลใหจตประณต ละเอยดออนขนไปเรอยๆ

เชนคนทเคยฆาเปดฆาไกอยเปนประจ านน ถาเขาวางเวนจากการฆาสตวเปนเวลานานๆ ครนตอมาเขาตองกลบไปฆาเปดฆาไกอก เขากยอมจะท าไดดวยความรสกทยากล าบาก ตองฝนใจมากกวาในครงสดทายทเขาเคยท ามา ทงนกเพราะ จตใจของเขาเรมประณตขนมาแลวนนเอง

การถอศลแตละขอนน จะสงผลใหเกดการขดเกลา การปรบปรงพฒนาจต ในทศทางทแตกตางกนไป ทงนขนอยกบกเลสทคอยบงการใหการกระท าผดศลขอนนๆ เกดขน ซงพอจะสรปไดดงน

1.) การฆาสตว กเลสตวหลกทคอยบงการกคอโทสะ (ความโกรธ) คอความไมพอใจในสตวทถกฆานน

กเลสตวรองกคอโลภะ (ความโลภ) เพราะบางคนฆาสตวเนองจากความโลภเขาครอบง า เชน อยากไดเงนคาจาง ตองการสตวนนมาเปนอาหาร ความหวงแหนในทรพยสมบตของตนจงฆาสตวเพอปกปองทรพยนน เพอใหคนยอมรบในความกลาหาญ หรอเพอลาภยศทจะตามมาจงฆาสตวใหคนเหน ฯลฯ นอกจากนกยงอาจมสาเหตมาจากกเลสทเปนบรวาร ของโทสะหรอโลภะอกเชน ความพยาบาท ความอจฉารษยา ความแขงด ความตระหน ฯลฯ

2.) การลกทรพย กเลสตวหลกทคอยบงการคอโลภะ คอความอยากไดในทรพยนน กเลสตวรองกคอโทสะ เชน บางคนลกทรพยเพราะความโกรธในตวเจาของทรพยนน ทงทความจรงแลว ไมไดอยากไดของสงนนเลย ฯลฯ สาเหตจากกเลสทเปนบรวารกเชน ความพยาบาท ความอจฉารษยา ความแขงด ฯลฯ

3.) การประพฤตผดในกาม กเลสตวหลกทคอยบงการคอโลภะ คอความยนด พอใจในหญง หรอชายนน กเลสตวรองคอโทสะ เชน บางคนประพฤตผดในกามเพราะความโกรธในคของตน จงท าเพอประชด หรอโกรธในผ ทหวงแหนคนทเราประพฤตผดดวยนน หรออาจจะโกรธในตวคนทเราลวงเกนนนเองเลยกได จงท าการลวงเกนเพอใหคนคนนนเจบใจ หรอเปนเพราะอารมณไมด จงประพฤตผดใน

ศล 8

กามเพอระบายความเครยด ฯลฯ สาเหตจากกเลสทเปนบรวารกเชน ความพยาบาท ความอจฉารษยา ท าไปเพอโออวด ความแขงด ฯลฯ

4.) การพดปด กเลสตวหลกทคอยบงการนน อาจเปนโลภะ หรอโทสะกได เชน บางคนโกหกหลอกลวง เพราะอยากไดทรพยของผ อนมาเปนของตน บางคนโกหกเพราะความโกรธ เลยโกหกเพอใหคนทตนโกรธนนเดอดรอน หรอไดรบความเสยหาย บางคนโกหกเพราะกลวความผด หรอกลวความเดอดรอนทจะตามมาหากพดความจรงออกไป ฯลฯ สาเหตจากกเลสทเปนบรวารกเชน ความพยาบาท ความอจฉารษยา ความตระหน ความโออวด ความแขงด ฯลฯ

5.) การดมน าเมา รวมถงของมนเมาและสงเสพตดทงหลาย อนเปนสาเหตใหขาดสต ซงจะท าใหเกดการผดศลขออนๆ ตามมา เพราะสตเปนสงส าคญ ทจะคอยรกษาคณความดทงหลายไว และปองกน รกษาจตจากสงเลวรายทงหลาย

กเลสตวหลกทคอยบงการกคอโลภะ คอความปรารถนาในความเพลดเพลนยนดอนเกดจากการดม หรอเสพนน กเลสตวรองคอโทสะ เชน บางคนดมน าเมา หรอเสพสงเสพตดเพราะความเครยด ความกงวลใจ ความทกขจากความผดหวง (สงเหลานจดเปนจตในตระกลโทสะ) ฯลฯ สาเหตจากกเลสทเปนบรวารกเชน ท าไปเพอโออวด ความแขงด ฯลฯ

การทการหามจตเพอทจะรกษาศลใหบรสทธในแตละครงนน จะเปนการขดเกลา หรอปรบสภาพ

จต ใหประณตขนจากความหยาบกระดางของกเลสตวใด กขนกบวากเลสทเกดขนเฉพาะหนา ทพยายามครอบง าจตใหท าผดศลขอนนในครงนน เปนกเลสตวใดนนเอง การหามจตในครงนน กจะเปนการปองกนการพอกพนขนของกเลสตวนน และในระยะยาวกจะท าใหกเลสตวนนๆ ออนก าลงลง แตโดยรวมแลวการหามจตแตละครง กยอมจะท าใหจตประณตขนดวยกนทงนน หรออยางนอยทสดกคอ จะไมท าใหจตหยาบกระดางมากขนไปอก

ธมมโชต


ศล 9

เกรดเลกนอยของศล 5 ผสนใจทานหนงไดเมลมาถามปญหาเกยวกบเรองน ทางผด าเนนการเหนวานาจะเปนประโยชน แกทานอนๆ ดวย จงขออนญาตน ามาลงเอาไว ณ ทน ดงน

ค าถาม สวสดครบ ขอเรยนถามดงนนะครบ

ศลขอ1 ทวาดวยการหามพดปด ขอนรวมถงการพดสอเสยด, ประชดประชน ฯลฯ ดวยหรอเปลาครบ ศลขอทหามประพฤตผดในกาม ขอนรวมถงในทางความคดดวยหรอเปลาครบ ขอบคณครบ

ตอบ ขอบคณครบทมความสนใจในเวบไซตธมมโชต ส าหรบค าถามทถามมานน ผมขอตอบอยางนครบ

กอนอน ผมอยากใหคณ ... ท าความเขาใจในเรองประโยชนของศล 5 ในหมวดศล ใหเขาใจอยางถองแทเสยกอน เพอใหเหนภาพรวมไดชดเจนขน 1. ศลขอ1 ทวาดวยการหามพดปด ขอนรวมถงการพดสอเสยด, ประชดประชน ฯลฯ ดวยหรอเปลาครบ

ในศล 5 จรงๆ แลว จะพดเนนทการงดเวนจากการพดปดเทานน แตถาใครจะท าใหสงขนกวานน เพอการพฒนาจตใจใหประณตขน โดยการงดเวนจากการพดสอเสยด (คอการยยงใหเขาแตกแยกกน) พดค าหยาบ (คอการพดใหเขาเจบช าใจ ซงการประชดประชนกเขาขายขอนดวย) พดเพอเจอ (การพดในสงทไมเปนประโยชน) กยอมจะเปนสงทประเสรฐไมนอยนะครบ

เรองของการพดปด พดสอเสยด พดค าหยาบ พดเพอเจอน จะอยในสวนของวจทจรต ในอกศลกรรมบถ 10 ดงนน การพดปดจงเปนทงวจทจรต เปนอกศลกรรม และผดศล 5 ดวย สวนการพดสอเสยด พดค าหยาบ พดเพอเจอ จะเปนวจทจรต เปนอกศลกรรม แตไมผดศล 5 (แตกไมควรท าอยด)

ศล 10

2. ศลขอทหามประพฤตผดในกาม ขอนรวมถงในทางความคดดวยหรอเปลาครบ

ศล 5 นนจะเนนทกายและวาจาเปนหลก ดงนนการคดจงไมผดศล 5 แตการแสดงออกทางกาย วาจายอมมเหตมาจากใจ ดงนน การพอกพนในทางความคดมากๆ นอกจากจะท าใหจตหยาบขนแลว ในอนาคตเมอความคดนนๆ มก าลงมากพอ การท าผดทางกาย วาจากยอมจะตามมาไดโดยงาย

การท าผดเรองนในระดบความคดนน จะเขาขายอภชฌา (ความเพงเลง อยากไดสงของๆ ผ อนมาเปนของตน อยางไมถกท านองคลองธรรม) ซงเปนหนงในมโนทจรต ในอกศลกรรมบถ 10 ดงนน จงเปนอกศลกรรม แตไมผดศล 5

หวงวาจะพอท าใหคณ ... หายสงสยไดบางนะครบ ถายงไมกระจาง หรอมขอสงสยในเรองอนๆ อก กเมลมาถามไดเรอยๆ นะครบ ผมยนดตอบใหทกฉบบ

ไมตองเกรงใจ

ธมมโชต 1 สงหาคม 2544

รายละเอยดของศล 5 (1)

ในศล 5 แตละขอนน มรายละเอยดหรอกฎเกณฑทใชในการพจารณาการกระท าแตละอยาง วาผดศลหรอไม แตกตางกนออกไป ซงหลกเกณฑโดยทวไปมดงนคอ

การผดศลขอท 1 ปาณาตบาต (การฆาสตว) การกระท าทถอวาผดศลขอนอยางสมบรณ จะตองประกอบดวยสวนประกอบดงน

1. สตวนนมชวต (ค าวาสตวนนรวมถงคนดวย กรณทผถกฆาเปนคน แตไมรวมถงพช) 2. รวาสตวนนมชวต (กรณทไมแนใจวาสตวนนยงมชวตอยหรอไม ความผดกนอยลงไป) 3. มจตคดจะฆา คอมเจตนาทจะฆาสตวนน 4. ท าความเพยรเพอใหสตวนนตาย คอลงมอฆานนเอง 5. สตวนนตายลงดวยความเพยรนน (ถาสตวนนไมถงตาย หรอตายไปดวยสาเหตอน ความผดกนอยลง

ไป)

ศล 11

บาปกรรมทเกดขนจะมากนอยเพยงใดนน นอกจากจะขนกบความสมบรณตามหลกเกณฑ 5 ขอ น แลว ยงขนกบคณสมบตของผ ทถกฆา และความพยายามทใชดวยดงนคอ

o ในการฆานน ถาตองใชความพยายามมาก หรอใชเวลาวางแผนและเตรยมการเปนเวลานาน กจะยงเปนบาปมาก เพราะจตจะตองมก าลงมาก และตองเสพอารมณนนเปนเวลานาน ดงนน การฆาสตวใหญจงเปนบาปมากกวาการฆาสตวเลก เพราะตองใชความพยายามมากกวา

o ถาผ ทถกฆานนยงมศลธรรมมาก กจะยงเปนบาปมาก o ถาผ ทถกฆานนมบญคณตอผ ทฆามาก กยงเปนบาปมาก o การฆาทเปนบาปมากเปนพเศษ คอการฆาบดา มารดาของตน และการฆาพระอรหนต


15 กนยายน 2544

รายละเอยดของศล 5 (2)

การผดศลขอท 2 อทนนาทาน (การลกทรพย) การกระท าทถอวาผดศลขอนอยางสมบรณ จะตองประกอบดวยสวนประกอบดงน

1. วตถนนมเจาของ 2. รวาวตถนนมเจาของ 3. มจตคดจะลกขโมยวตถนน 4. ท าความเพยรเพอลก คอลงมอขโมยนนเอง 5. ไดวตถนนมาดวยความเพยรนน

ศลขอนไมไดจ ากดอยเพยงการลกขโมยโดยตรงเทานน การลกขโมยโดยออม การฉอโกง กจดวาผดศล

ขอนเชนกน เชน การท าใหเขาเสยประโยชนทเขาพงได อยางเชน เขาซอสนคาจากเรา 1 กโลกรม แตเราตกใหเขาเพยง 0.9 กโลกรม กหมายความวา เราไดขโมยสนคานนจากลกคามา 0.1 กโลกรม นนเอง

ศล 12

หรอมคนวาจางใหเราท างานใหเขา 8 ชวโมง แตเราท าใหเขาเพยง 7 ชวโมง กหมายความวาเราขโมยเงนจากเขาเทากบคาจาง 1 ชวโมง เปนตน นอกจากน การเลยงภาษอากรตางๆ ทเราจะตองจายใหรฐ กเปนเหมอนการทเราขโมยเงนสวนนนจากรฐเชนกน ท าใหรฐขาดเงนในสวนนนไป

ขอยกเวนส าหรบศลขอน

การกระท าทคลายกบการลกทรพย แตไมใชการลกทรพยกคอการถอวสาสะ คอการถอเอาดวยความสนทสนม คนเคยกน

การถอวสาสะทพระพทธเจาทรงอนญาตใหภกษกระท าได คอการถอวสาสะทประกอบดวยองค 5 คอ 1. (เรากบเจาของวตถนนเปนผ) เคยเหนกนมา 2. (เรากบเจาของวตถนนเปนผ) เคยคบกนมา 3. เคยบอกอนญาตกนไว (วาใหเอาวตถนนไปได) 4. (เจาของวตถนน) เขายงมชวตอย (เพราะถาเจาของทรพยนนเสยชวตแลว วตถนนยอมตกเปนของ

ทายาท เราจงตองไปพจารณาถงองค 5 ในการถอวสาสะน กบทายาทนนตอไป) 5. รวาเมอเราถอเอาวตถนนแลว เจาของวตถนนเขาจกพอใจ



รายละเอยดของศล 5 (3) การผดศลขอท 3 กาเมสมจฉาจาร (การประพฤตผดทางกาม) การกระท าทถอวาผดศลขอนอยางสมบรณ จะตองประกอบดวยสวนประกอบดงน

1. บคคลทไมควรเกยวของ (ทางกาม) 2. มจตคดจะเสพ (กาม) ในบคคลนน คอมเจตนาจะเสพนนเอง 3. มความพยายามเสพ คอกระท าการเสพกามกบบคคลนน 4. มความยนด พอใจในการเสพกามนน (ไมใชถกบงคบ ขนใจ)

ศล 13

บาปกรรมทเกดขนจะมากนอยเพยงใดนน ขนกบปจจยหลายอยาง เชน การลวงเกนผ ทไมยนยอมพรอมใจดวย ยอมมโทษมากกวาการลวงละเมดผ ทมความยนยอม หรอยนดดวยกนทงสองฝาย การลวงเกนผทมศลธรรมมาก เชน พระอรหนต ยอมมโทษมากกวาการลวงละเมดผไมมศลธรรม

บคคลทไมควรเกยวของนน พจารณางายๆ กคอผ ทมเจาของ หรอผปกครองหวงอย คอไมอนญาตใหลวงเกน หรออนญาตโดยไมเตมใจ ซงการลวงเกนนนจะท าใหคนเหลานนไมพอใจ ทงนรวมถงผ ทมระเบยบ กฎเกณฑ ขอบงคบ หรอจารตประเพณ หามเอาไวดวย เชน ภกษ ภกษณ สามเณร สามเณร แมช เปนตน

ซงนอกจากจะพจารณาทผ ทถกลวงละเมดแลว ยงตองพจารณาทผกระท าการลวงละเมดเองดวย เชน ผชายทมภรรยาอย ถาภรรยาเขาไมอนญาตใหไปมเพศสมพนธกบผ อน ถาชายคนนนไปเสพกามกบใคร

(นอกจากกบภรรยาของเขา) ชายผนนกยอมจะผดศลขอนอยางแนนอน ถงแมวาอกฝายจะไมใชบคคลทไมควรเกยวของกตาม และหญงใดทลวงละเมดกบชายผ น ผหญงคนนนกยอมจะเปนผ ทผดศลขอนดวยเชนกน

หญงทชายไมควรเกยวของ ม 20 จ าพวก คอ

1. หญงทมมารดาปกครอง 2. หญงทมบดาปกครอง 3. หญงทมทงมารดาและบดาปกครอง 4. หญงทมพสาวปกครอง หรอมนองสาวดแลรกษาหรอหวงอย 5. หญงทมพชายปกครอง หรอมนองชายดแลรกษาหรอหวงอย 6. หญงทมญาตปกครอง 7. หญงทมตระกลเดยวกน หรอเชอชาตเดยวกนเปนผปกครอง 8. หญงทมผประพฤต ปฏบตศลธรรมดวยกนเปนผปกครอง เชน แมชมหวหนาชปกครอง เปนตน 9. หญงทกษตรย หรอผ มอ านาจไดจองตวเอาไว 10. หญงทมคมน 11. หญงทถกผ อนซอตวมา

12. หญงทสมครใจไปอยกบชาย (คนอนแลว) คอหญงทมสามแลว 13. หญงทยอมเปนภรรยาของชาย (คนอนแลว) โดยหวงในทรพยสนเงนทอง คอหญงทมสามแลวอก

ประเภทหนง (ขอ 12 ถง 20 คอหญงทมสามแลวประเภทตางๆ ) 14. หญงทยอมเปนภรรยาของชาย (คนอนแลว) โดยหวงในเครองนงหม 15. หญงทมสามแลวโดยการท าพธแตงงาน

ศล 14

16. หญงทเปนภรรยาของชายคนอน โดยชายคนนนเปนผชวยใหพนจากการแบกของขาย คอชวยใหพนจากความยากล าบากนนเอง

17. หญงทมสามแลว โดยเมอกอนเปนเชลย แลวภายหลงตกมาเปนภรรยาของนายเชลยนน 18. หญงทมสามแลว โดยเมอกอนเปนลกจาง แลวภายหลงตกมาเปนภรรยาของนายจางนน 19. หญงทมสามแลว โดยเมอกอนเปนทาส แลวภายหลงตกมาเปนภรรยาของนายทาสนน 20. หญงทเปนภรรยาของชายชวครงชวคราว แลวถกลวงละเมดในขณะทท าหนาทเปนภรรยาของชายคน

อนอย เชน หญงขายบรการทอยในชวงสญญากบชายคนหนงอย แตกลบไปมสมพนธกบชายอกคนหนง เปนตน

ทงหมดนเปนการระบรวบรวมเอาไวตงแตสมยโบราณ บางขอจงดแปลกๆ อยบาง เพราะประเพณท

แตกตางกนออกไป ทแสดงเอาไวกเพอใหครบถวนตามต ารา และเอาไวใชในการเทยบเคยงกบยคปจจบน ส าหรบผทไมเขาขายตองหามกเชน ชายหญงทเปนสามภรรยากน หญงขายบรการทบดา มารดา

และผปกครองทงหลายยนยอมพรอมใจใหท าอาชพนน ทงนตองไมอยในชวงสญญากบคนอนดวย หญงทไมม

ผใดปกครองดแลและไมมเจาของหวงอย (คอหญงทมอสระในตวเองอยางแทจรง) หญงทไดรบความยนยอมจากใจจรงของผปกครองและผ ทเปนเจาของ (เชน บดา มารดา ส าหรบหญงทมสามแลวตองไดรบอนญาตจากสามกอน) โดยทกกรณถาฝายชายมภรรยาแลว ตองไดรบอนญาตจากภรรยากอนดวย

โดยสรปกคอ จะตองไมท าใหใคร (ผ ทมสทธโดยชอบธรรมในตวหญงและชายนน) ไมพอใจ หรอรสกเจบช าน าใจ


7 ตลาคม 2544

รายละเอยดของศล 5 (4) การผดศลขอท 4 มสาวาท (การพดปด พดเทจ โกหก หลอกลวง) การกระท าทถอวาผดศลขอนอยางสมบรณ จะตองประกอบดวยสวนประกอบดงน

1. เรองราวนนไมเปนความจรง 2. มจตคดจะมสา คอมเจตนาทจะโกหก หลอกลวง

ศล 15

3. พยายามดวยกาย หรอดวยวาจา หรอวธการใดๆ เพอจะใหผ อนเชอตามเรองราวนน คอด าเนนการโกหก หลอกลวงนนเอง

4. ผ อนเชอตามเรองราวนน ขอแตกตางระหวางมสาวาท ปสณวาจา (พดสอเสยด) ผรสวาจา (พดค าหยาบ) สมผปปลาปะ (พดเพอเจอ)

o มสาวาท คอการพด หรอการกระท าใดๆ โดยมเจตนาใหผ อนเชอในสงทไมเปนความจรง โดยหวงจะใหเขาไดรบความเดอดรอน เสยหาย หรอเสยประโยชนอนพงมพงได จากความเชอนน

o ปสณวาจา (พดสอเสยด) คอการพด หรอการกระท าใดๆ ในสงทเปนความจรง หรอไมเปนความจรงกตาม โดยมเจตนาจะยยงใหเขาแตกแยกกน ไมสามคคกน

o ผรสวาจา (พดค าหยาบ) คอการพด หรอการกระท าใดๆ ในสงทเปนความจรง หรอไมเปนความจรงกตาม ดวยค าทสภาพ หรอไมสภาพกตาม โดยมเจตนาจะใหเขาเจบใจ ไมสบายใจ หรอรอนใจ (ไมไดมเจตนาใหเขาเชอตามนนเปนหลกใหญ) เชน การดาวาเขาเปนสตวบางชนด เปนตน โดยรอยแลววาเขาจะไมเชอ แตจะตองเจบใจ หรอการพดถงปมดอยของเขาทเปนจรง การประชดประชนดวยค าทสภาพ ฯลฯ

o สมผปปลาปะ (พดเพอเจอ) คอการพด หรอการกระท าใดๆ ในสงทเปนความจรง หรอไมเปนความจรงกตาม โดยเจตนาเพยงเพอความสนกสนาน เพลดเพลน ไรสาระ ไมมใครไดประโยชนจากการพด หรอการกระท านน

>>>>> ส าหรบมสาวาทนน เปนทงการผดศล 5 และเปนอกศลกรรม คอเปนวจทจรต ในอกศลกรรมบถ 10 >>>>> สวนปสณวาจา ผรสวาจา และสมผปปลาปะ นนไมถอเปนการผดศล 5 แตเปนอกศลกรรม คอเปนวจทจรต ในอกศลกรรมบถ 10


24 ตลาคม 2544

ศล 16

รายละเอยดของศล 5 (5) การผดศลขอท 5 สราเมรยมชชปมาทฏฐาน (การเสพสรา เมรย และของมนเมาทงหลายอนท าใหประมาท หรอขาดสต) แยกรายละเอยดไดดงนคอ

1. สรา คอ น าเมาทกลนแลว ไดแก เหลาชนดตางๆ นนเอง 2. เมรย คอ น าเมาทไมไดกลน, น าเมาทเกดจากการหมกหรอแช เชน ไวนชนดตางๆ 3. มชชะ คอ สงทเสพแลวท าใหมนเมา หรอขาดสตทงหลาย เชน บหร ยาเสพตดทกชนด รวมทงเหลา

เบยร และสรา เมรยทกชนดดวย

การผดศลขอท 5 น จดวาเปนอนตรายมาก เพราะท าใหขาดสต เมอขาดสตแลวการท าผดทก

ชนดกจะตามมาไดโดยงาย นอกจากนยงจะท าใหตองเสยทรพยไปโดยไมจ าเปน ทงยงเสยงตออบตเหตเภทภยทงหลาย ความทะเลาะเบาะแวง ท าใหครอบครวขาดความอบอน หรออาจถงขนท าใหครอบครวแตกแยกเลยกได และยงเปนอนตรายตอสขภาพ ท าใหขาดการพกผอน ซงอาจสงผลไปถงหนาทการงานอกดวย


24 ตลาคม 2544

ขอเตอนใจนกบวช

อภณหปจจเวกขณธรรมสตร (พระไตรปฎก องคตตรนกาย ทสก-เอกาทสกนบาต) ธรรมทบรรพชตพงพจารณาเนองๆ 10 ประการ

1. เราเปนผ มเพศตางจากคฤหสถ 2. การเลยงชพของเราเนองดวยผ อน 3. อากปกรยาอยางอน อนเราควรท ามอย

ศล 17

4. เรายอมตเตยนตนเองไดโดยศล หรอไม 5. เพอนพรหมจรรยทงหลายผ เปนวญญชนพจารณาแลว ตเตยนเราไดโดยศล หรอไม 6. เราจะตองพรากจากของรกของชอบใจทงสน

7. เราเปนผ มกรรมเปนของๆ ตน ...... เราจกตองเปนผ รบผลของกรรมนน 8. วนคนลวงไปๆ บดน เราท าอะไรอย 9. เรายอมยนดในเรอนวางเปลา หรอไม 10. ญาณทสสนะวเศษ อนสามารถก าจดกเลส เปนอรยะ คออตตรมนสสธรรมอนเราไดบรรลแลว มอย

หรอหนอ.

นรยวรรค ท 22 (พระไตรปฎก ขททกนกาย คาถาธรรมบท) @ กอนเหลกอนรอนประหนงเปลวไฟ ภกษบรโภคยงดกวา

ภกษผทศล ไมส ารวม บรโภคกอนขาวของชาวแวนแควนจะประเสรฐอะไร. @ หญาคาทบคคลจบไมด ยอมบาดมอนนเอง ฉนใด คณเครองเปนสมณะทบคคลลบคล าไมด

(หมายถงนกบวชทประพฤตตนไมเหมาะสม - ธมมโชต) ยอมคราเขาไปนรก ฉนนน.

นตเถรคาถา (พระไตรปฎก ขททกนกาย เถรคาถา) @ คนโงเขลา มวแตนอนหลบตลอดทงคน และคลกคลอยในหมชน ตลอดวนยงค า

เมอไรจกท าทสดแหงทกข (พระนพพาน - ธมมโชต) ไดเลา.

ยโสชเถรคาถา (พระไตรปฎก ขททกนกาย เถรคาถา) ภกษอยรปเดยวยอมเปนเหมอนพรหม

อยสองรปเหมอนเทวดา อยสามรปเหมอนชาวบาน

ศล 18

อยดวยกนมากกวานน ยอมมความโกลาหลมากขน..... อรรถกถา ท 3 (ธมมฏฐวรรค ท 19 ขททกนกาย คาถาธรรมบท)

@ ภกษทงหลาย เราไมเรยกผ เรยนมากหรอพดมาก วา"เปนผทรงธรรม" สวนผใด เรยนคาถาแมคาถาเดยว แลวแทงตลอดสจจะทงหลาย (บรรลมรรคผล - ธมมโชต) ผนนชอวาผทรงธรรม.

บณฑตวรรค ท 6 (พระไตรปฎก ขททกนกาย คาถาธรรมบท) @ บคคลพงเหนผ มปญญาใด ซงเปนผกลาวนคคหะชโทษ

วาเปนเหมอนผบอกขมทรพยให พงคบผ มปญญาเชนนน ซงเปนบณฑต

เพราะวาเมอคบทานผ เชนนน มแตคณอยางประเสรฐ ไมมโทษทลามก.

อรรถกถาท 8 (มลวรรค ท 20 ขททกนกาย คาถาธรรมบท) @ ความเพยรเครองเผากเลสควรท าในวนน ทเดยว ใครพงรวาความตายจะมในวนพรงน เพราะวาความผดเพยนดวยความตาย ซงมเสนาใหญนน ไมมเลย มนผสงบยอมเรยกบคคลผ มปกตอยอยางนน มความเพยร ไมเกยจคราน ตลอดกลางวนและกลางคน

นนแล วาผ มราตรเดยวเจรญ.

สพพกามเถรคาถา (พระไตรปฎก ขททกนกาย เถรคาถา)

@ เบญจกามคณอนนารนรมยใจเหลาน คอ รป เสยง กลน รส และโผฏฐพพะ ทมปรากฏอยในรปรางหญง ยอมลอลวงปถชนใหล าบาก เหมอนพรานเนอแอบดกเนอดวยเครองดก พรานเบดจบปลาดวยเบด

บคคลจบวานรดวยตง ฉะนน.

ศล 19

ตณหาวรรค ท 24 (พระไตรปฎก ขททกนกาย คาถาธรรมบท) @ ตณหาดจเถายานทราย ยอมเจรญแกคนผ มปกตประมาท เขายอมเรรอนไปสภพนอยภพใหญ ดงวานรปรารถนาผลไม เรรอนไปในปา ฉะนน.

@ หมสตวอนตณหาผท าความดนรนลอมไวแลว ยอมกระเสอกกระสน เหมอนกระตายทนายพรานดกไดแลว ฉะนน. สขวรรค ท 15 (พระไตรปฎก ขททกนกาย คาถาธรรมบท)

@ ไฟเสมอดวยราคะไมม โทษเสมอดวยโทสะยอมไมม ทกขทงหลายเสมอดวยขนธยอมไมม สขอนจากความสงบยอมไมม. อรรถกถาท 8 (นาควรรค ท 23 ขททกนกาย คาถาธรรมบท) @ บรรพต พงเปนของลวนดวยทองค าทสกปลง แมความทบรรพตนน (ทวขน) เปนสองเทา กยงไมเพยงพอแก (ความตองการของ) บคคล (เพยง) คนหนง บคคลทราบดงนแลว พงประพฤตแตพอสม.


17 พฤศจกายน 2544

ศล 20

วธพจารณาศลอยางงาย

พระไตรปฎก : พระสตตนตปฎก เลม 2 ทฆนกาย มหาวรรค สกกปญหสตร

[๒๕๘] ทาวสกกะจอมเทพทรงชนชม อนโมทนาภาษตของพระผ มพระภาค ในปญหาพยากรณขอน ดงนแลว จงไดทลถามปญหากะพระผ มพระภาคยงขนไปวา ขาแตพระองคผนรทกข กภกษปฏบตอยางไร จง

จะชอวาปฏบตแลวเพอความส ารวมในปาตโมกข ฯ (ปาตโมกขคอศลส าหรบภกษ แตกสามารถพจารณาเทยบเคยงกบศลส าหรบคนทวไป ไดในท านองเดยวกน - ธมมโชต)

(พระพทธเจาตรสตอบวา) ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวกายสมาจาร (ความประพฤตทางกาย - ธมมโชต) โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม วจสมาจาร (ความประพฤตทางวาจา - ธมม

โชต) กแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม และการแสวงหากแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม ฯ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวกายสมาจารโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กทกลาวถงกายสมาจารดงน กลาวเพราะอาศยอะไร ในกายสมาจารทง ๒ นน บคคลพงทราบกายสมาจารอนใดวา เมอเราเสพกายสมาจารน อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรมเสอม กายสมาจารเหนปานนไมควรเสพ

บคคลพงทราบกายสมาจารอนใดวา เมอเราเสพกายสมาจารน อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน กายสมาจารเหนปานนควรเสพ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวกายสมาจารโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม ฉะนแล ทกลาวถงกายสมาจารดงน กลาวเพราะอาศยขอน ฯ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาววจสมาจารโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กทกลาวถงวจสมาจารดงน กลาวเพราะอาศยอะไร ในวจสมาจารทง ๒ นน บคคลพงทราบวจสมาจารอนใดวา เมอเราเสพวจสมาจารน อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรมเสอม วจสมาจารเหนปานนไมควรเสพ

บคคลพงทราบวจสมาจารอนใดวา เมอเราเสพวจสมาจารน อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน วจสมาจารเหนปานนควรเสพ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาววจสมาจารโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม ฉะนแล ทกลาวถงวจสมาจารดงน กลาวเพราะอาศยขอน ฯ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวการแสวงหาโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กทกลาวถงการแสวงหาดงน กลาวเพราะอาศยอะไร ในการแสวงหาทง ๒ นน บคคลพงทราบการแสวงหาอนใดวา เมอเราเสพการแสวงหาน อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรมเสอม การแสวงหาเหนปานนไมควรเสพ

ศล 21

บคคลพงทราบการแสวงหาอนใดวา เมอเราเสพการแสวงหาน อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน การแสวงหาเหนปานนควรเสพ

ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวการแสวงหาโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม ฉะนแล ทกลาวถงการแสวงหาดงน กลาวเพราะอาศยขอน ฯ

ภกษผปฏบตอยางนแล จงจะชอวาปฏบตแลวเพอส ารวมในปาตโมกข ฯ [๒๕๙] ขาแตพระองคผนรทกข กภกษปฏบตอยางไรจงจะชอวาปฏบตแลวเพอความส ารวมอนทรย ฯ ดกรจอมเทพ อาตมภาพกลาวรปทจะพงรแจงดวยนยนตาโดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควร

เสพกม กลาวเสยงทจะพงรแจงดวยห โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กลาวกลนทจะพงรแจงดวยจมก โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กลาวรสทจะพงรแจงดวยลน โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กลาวโผฏฐพพะทจะพงรแจงดวยกาย โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม กลาวธรรมทจะพงรแจงดวยใจ โดยแยกเปน ๒ คอ ทควรเสพกม ทไมควรเสพกม ฯ

เมอพระผ มพระภาคตรสอยางนแลว ทาวสกกะจอมเทพ ไดกราบทลพระผ มพระภาควา ขาแตพระองคผ เจรญ ขาพระองคยอมทราบเนอความแหงภาษต ทตรสโดยยอน ไดโดยพสดารอยางนวา เมอบคคลเสพรปทจะพงรแจงดวยนยนตา เหนปานใด อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรมเสอม รปทจะพงรแจงดวยนยนตา เหนปานน ไมควรเสพ

เมอบคคลเสพรปทจะพงรแจงดวยนยนตา เหนปานใด อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน รปทจะพงรแจงดวยนยนตาเหนปานนควรเสพ

เมอบคคลเสพเสยงทจะพงรแจงดวยห เหนปานใด ... เมอบคคลเสพกลนทจะพงรแจงดวยจมก เหนปานใด ... เมอบคคลเสพรสทจะพงรแจงดวยลน เหนปานใด ... เมอบคคลเสพโผฏฐพพะทจะพงรแจงดวยกาย เหนปานใด ... เมอบคคลเสพธรรมทจะพงรแจงดวยใจ เหนปานใด อกศลธรรมเจรญขน กศลธรรมเสอม ธรรมทจะพง

รแจงดวยใจ เหนปานนไมควรเสพ

เมอบคคลเสพธรรมทจะพงรแจงดวยใจ เหนปานใด อกศลธรรมเสอม กศลธรรมเจรญขน ธรรมทจะพงรแจงดวยใจเหนปานนควรเสพ

ศล 22

ขาแตพระองคผ เจรญ ขาพระองคทราบเนอความแหงภาษตทตรสโดยยอน ไดโดยพสดารอยางน ในขอน ขาพระองคขามความสงสยแลว ปราศจากถอยค าทจะพดวาอยางไรแลว เพราะไดฟงการพยากรณปญหาของพระผ มพระภาค ฯ


10 กมภาพนธ 2545

การสมาทานกบการรกษาศล

ผสนใจทานหนงไดถามปญหาเกยวกบเรองน ทางผด าเนนการเหนวานาจะเปนประโยชน แกทานอนๆ ดวย จงขออนญาตน ามาลงเอาไว ณ ทน ดงน

ตองขออภยดวยนะครบทบางขออาจจะโปไปบาง แตกคดวาอาจจะมประโยชนกบผสนใจบางทาน และคดวาผถามกถามอยางบรสทธใจจรงๆ เลยน ามาลงไวดวย

ค าถาม

Sent: Friday, February 08, 2002 12:21 AM Subject: Dhamma Question สวสดครบ

1.) ..... 2.) ..... 3.) การบ าบดความใครดวยตวเอง ถอวาผดศล 5 หรอไมครบ 4.) การสมาทานศล กบการระวงตวไมใหผดศล มคาเทากนหรอไมครบ

ขอบพระคณมากครบ

ตอบ

สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต 1.) ..... 2.) .....

ศล 23

3.) ไมผดศล 5 แตผดศล 8 ครบ 4.) การสมาทานศลเปนเจตนาในขนตน สวนการระวงตวไมใหผดศลเปนเจตนาในขนปลาย ถา

สมาทานโดยไมไดคดวาจะรกษาจรงๆ เพยงแคท าตามธรรมเนยมกไมไดประโยชนอะไร แตถาตงใจจรงกไดประโยชน อยางนอยจตกผองใสขนมาในชวงนน แตจะไดประโยชนอยางเตมทแทจรงกในขณะทมการระวงตวไมใหผดศลนนเองครบ ซงเปนสวนทส าคญกวา

ความจรงเพยงแคตงใจวาจะระวงตวไมใหผดศล กถอไดวาเปนการสมาทานศลแลวครบ ถา

ตงใจจรงกดกวาไปสมาทานจากพระดวยซ าไป (กรณทสมาทานกนพอเปนพธเทานน) ในสมยพทธกาลนน แมแตการสมาทานศล 8 กเพยงแคบวนปาก (คงเพอไมใหมเศษ

อาหารตดคางอยในปาก จะไดไมเปนวกาลโภชนา หรออาจเพอใหปากสะอาดเพอใหเกยรตแกศล)

แลวกตงใจอธษฐานเอาเองทบานกเปนอนเสรจพธแลว ไมตองไปวดใหยงยากเหมอนสมยน (เขารกษาศล 8 กนเองทบาน)

ถายงไมกระจาง หรอมขอสงสยอะไรอก กเชญถามมาไดใหมนะครบ ไมตองเกรงใจ

ธมมโชต


อนทรยสงวร พระไตรปฎก : พระสตตนตปฏก เลม ๑ ทฆนกาย

สลขนธวรรค สามญญผลสตร

(ความจรงอนทรยสงวรนจดเปนขนทสงกวาศลอก 1 ขน หรอจะกลาววาเปนศลในระดบจตใจ หรอเปนศลขนสงกวาได อนทรยสงวรนเปนเรองหนงทพระพทธเจาทรงเนนเปนอยางมาก - ธมมโชต) อนทรยสงวร

[๑๒๒] ดกรมหาบพตร อยางไร ภกษชอวาเปนผคมครองทวารในอนทรยทงหลาย?

(พระพทธเจาตรสโปรดพระเจาอชาตศตรเวเทหบตร พระโอรสของพระเจาพมพสาร - ธมมโชต) ดกรมหาบพตร ภกษในธรรมวนยน เหนรปดวยจกษแลว ไมถอนมต ไมถออนพยญชนะ (คอไมยนดยน

ราย ไมฝกใฝผกพน คอเหนกสกวาเหน ไมถกกเลสครอบง า - ธมมโชต) เธอยอมปฏบตเพอส ารวมจกขนทรย

ศล 24

(สงทเปนใหญในการมองเหน คอตานนเอง - ธมมโชต) ทเมอไมส ารวมแลว จะเปนเหตใหอกศลธรรมอนลามก คออภชฌา (ความเพงเลงอยากได - ธมมโชต) และโทมนส (ความเสยใจ, ความเปนทกขใจ - ธมมโชต) ครอบง านน ชอวารกษาจกขนทรย ชอวาถงความส ารวมในจกขนทรย

ภกษฟงเสยงดวยโสต ... ดมกลนดวยฆานะ ...

ลมรสดวยชวหา ... ถกตองโผฏฐพพะดวยกาย... รแจงธรรมารมณดวยใจแลว ไมถอนมต ไมถออนพยญชนะ เธอยอมปฏบตเพอส ารวมมนนทรย (สงท

เปนใหญในการคด คอใจหรอจตนนเอง - ธมมโชต) ทเมอไมส ารวมแลว จะเปนเหตใหอกศลธรรมอนลามก คออภชฌาและโทมนสครอบง านน ชอวารกษามนนทรย ชอวาถงความส ารวมในมนนทรย

ภกษประกอบดวยอนทรยสงวรอนเปนอรยะเชนน ยอมไดเสวยสขอนไมระคนดวยกเลสในภายใน

ดกรมหาบพตร ดวยประการดงกลาวมานแล ภกษชอวาเปนผคมครองทวารในอนทรยทงหลาย.


30 มถนายน 2545

ศลหนง (รกษาศลเพยงขอเดยวพนทกขได) อรรถกถาธรรมบท จตตวรรควรรณนา

เรองอกกณฐตภกษ

พระเถระแนะอบายพนทกขแกเศรษฐบตร

ดงไดสดบมา เมอพระศาสดาประทบอยในกรงสาวตถ บตรเศรษฐผหนงเขาไปหาพระเถระผ เปนชตน

(ภกษทคนเคย ซงเขาเคารพนบถอเปนอาจารย เปนทปรกษา เรยกอกอยางวากลปกะ - ธมมโชต) ของตน เรยนวา "ทานผ เจรญ กระผมใครจะพนจากทกข, ขอทานโปรดบอกอาการส าหรบพนจากทกขแกกระผมสกอยางหนง."

พระเถระกลาววา "ดละ ผ มอาย ถาเธอใครจะพนจากทกขไซร, เธอจงถวายสลากภต (อาหารททายกถวายตามสลาก คอผประสงคจะท าบญแตละคนจะจบสลาก วาตนจะไดถวายอาหารแกภกษรปใด - ธมม

ศล 25

โชต) ถวายปกขกภต (ภตททายกถวายในวนปกษ คอทก 15 วน - ธมมโชต) ถวายวสสาวาสกภต (ภตททายกถวายแกภกษผจ าพรรษา) ถวายปจจยทงหลายมจวรเปนตน, แบงทรพยสมบตของตนใหเปน ๓ สวน ประกอบการงานดวยทรพยสวน ๑ เลยงบตรและภรรยาดวยทรพยสวน ๑ ถวายทรพยสวน ๑ ไวใน

พระพทธศาสนา." เขารบวา "ดละ ขอรบ" แลวท ากจทกอยาง ตามล าดบแหงกจทพระเถระบอก แลวเรยนถามพระเถระ

อกวา "กระผมจะท าบญอะไรอยางอน ทยงขนไปกวานอกเลา ? ขอรบ." พระเถระตอบวา "ผ มอาย เธอจงรบไตรสรณะ (คอยดพระรตนตรยเปนทพง - ธมมโชต) (และ) ศล

๕." เขารบไตรสรณะและศล ๕ แมเหลานนแลว จงเรยนถามถงบญกรรมทยงขนไปกวานน. พระเถระกแนะวา "ถากระนน เธอจงรบศล ๑๐." เขากลาววา "ดละ ขอรบ" แลวกรบ (ศล ๑๐).

เพราะเหตทเขาท าบญกรรมอยางนนโดยล าดบ เขาจงมนามวา อนปพพเศรษฐบตร. เขาเรยนถามอกวา "บญอนกระผมพงท า แมยงขนไปกวาน ยงมอยหรอ ? ขอรบ" เมอพระเถระกลาว

วา "ถากระนนเธอจงบวช," จงออกบวชแลว. ภกษผทรงพระอภธรรมรปหนงไดเปนอาจารยของเธอ, ภกษผทรงพระวนยรปหนงเปนพระอปชฌาย,

ในเวลาทภกษนนไดอปสมบทแลวมาสส านกของ (อาจารยของ) ตน อาจารยกลาวปญหาในพระอภธรรมวา "ชอวาในพระพทธศาสนา ภกษท ากจนจงควร, ท ากจนไมควร."

ฝายพระอปชฌายกกลาวปญหาในพระวนย ในเวลาทภกษนนมาสส านกของตนวา "ชอวาในพระพทธศาสนา ภกษท าสงนควร, ท าสงนไมควร; สงนเหมาะ สงนไมเหมาะ." อยากสกจนซบผอม

ทานคดวา "โอ ! กรรมนหนก; เราใครจะพนจากทกขจงบวช, แตในพระพทธศาสนาน สถานเปนทเหยยดมอของเราไมปรากฏ, (คอมขอหามและขอปฏบตมากมายเตมไปหมด จนแทบท าอะไรตามความพอใจ

ไมไดเลย - ธมมโชต) เราด ารงอยในเรอนกอาจพนจากทกขในวฏฏะได เราควรเปนคฤหสถ (ดกวา)." ตงแตนน ทานกระสน (จะสก) หมดยนด (ในพรหมจรรย) ไมท าการสาธยายในอาการ ๓๒, (การ

พจารณาสวนประกอบตางๆ ของรางกาย 32 อยาง เพอคลายความยดมน - ธมมโชต) ไมเรยนอเทศ (หวขอธรรม บางครงหมายถงปาฏโมกข คอศล 227 ขอ - ธมมโชต) ผอม ซบซด มตวสะพรงไปดวยเสนเอน ถกความเกยจครานครอบง า เกลอนกลนแลวดวยหดเปอย.

ล าดบนน พวกภกษหนมและสามเณรถามทานวา "ผ มอาย ท าไม ? ทานจงยนแฉะอยในทยนแลว นงแฉะในทนงแลว ถกโรคผอมเหลองครอบง า ผอม ซบซด มตวสะพรงดวยเสนเอน ถกความ เกยจครานครอบง า

เกลอนกลนแลวดวยหดเปอย, ทานท ากรรมอะไรเลา ?"

ศล 26

ภกษ. (นนตอบวา) ผ มอาย ผมเปนผกระสน. ภกษหนมและสามเณร. (ถามวา) เพราะเหตไร ?

ภกษนนบอกพฤตการณนนแลว, ภกษหนมและสามเณรเหลานนบอกแกพระอาจารยและพระอปชฌายของทานแลว. พระอาจารยและพระอปชฌายไดพากนไปยงส านกพระศาสดา. รกษาจตอยางเดยวอาจพนทกขได

(ค าวาอาจ ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหความหมายวา 1. กลา,

หาวหาญ 2. มคณสมบตเหมาะแกการจดสงใดสงหนง 3. ค าชวยกรยาบอกการคาดคะเน ในทนนาจะเปนความหมายท 2. มากกวาความหมายอน - ธมมโชต)

พระศาสดาตรสถามวา "ภกษทงหลาย พวกเธอมาท าไมกน ?"

อาจารยและอปชฌาย. (ทลวา) ขาแตพระองคผ เจรญ ภกษรปนกระสนในศาสนาของพระองค. พระศาสดา. ไดยนวา อยางนนหรอ ? ภกษ.

ภกษ. อยางนน พระเจาขา.

พระศาสดา. เพราะเหตไร ?

ภกษ. ขาแตพระองคผ เจรญ (เพราะ) ขาพระองคใครจะพนจากทกขจงไดบวช, พระอาจารยของขาพระองคนนกลาวอภธรรมกถา, พระอปชฌายกลาววนยกถา. ขาพระองคนนไดท าความตกลงใจวา 'ในพระพทธศาสนาน สถานเปนทเหยยดมอของเราไมมเลย, เราเปนคฤหสถกอาจพนจากทกขได, เราจกเปนคฤหสถ' ดงน พระเจาขา.

พระศาสดา. ภกษ ถาเธอจกสามารถรกษาไดเพยงสงเดยวเทานน, กจคอการรกษาสง

ทงหลายทเหลอ ยอมไมม.

ภกษ. อะไร ? พระเจาขา.

พระศาสดา. เธอจกอาจรกษาเฉพาะจตของเธอ ไดไหม ?

ภกษ. อาจรกษาได พระเจาขา. พระศาสดาประทานพระโอวาทนวา " ถากระนน เธอจงรกษาเฉพาะจตของตนไว, เธออาจพน

จากทกขได" ดงนเเลว จงตรสพระคาถาน

สทททส สนปณ ยตถ กามนปาตน จตต รกเขถ เมธาว จตต คตต สขาวห .

ศล 27

"ผมปญญา พงรกษาจต ทเหนไดแสนยาก

ละเอยดยงนก มนตกไปในอารมณตามความใคร, (เพราะวา) จตทคมครองไวได เปนเหตน าสขมาให."

(ในทสดภกษรปนกบรรลเปนโสดาบน ส าหรบมรรคผลขนสงกวานไมไดกลาวถงเอาไวในเรองน - ธมมโชต)


20 กรกฎาคม 2545

ศล 227 กบคฤหสถ


ค าถาม

เรยน webmaster

การใหชาวบานเรยนรถงศลของพระ (๒๒๗) โดยไมลกซงท าใหชาวบานเพงโทษพระ อยากทราบความเหนของทานทงดานดและดานเสย เพอจะไดตอบค าถามเมอมผวจารณการท าตวของพระ (ขออภยถาใชสรรพนามพระไมถกตอง)

ขอบคณและอนโมทนาทไดรกษาเวบนใหมคณคาตลอดมา

เขยนเมอวนท: 6 กรกฎาคม 2545 เวลา: 21:57

ตอบ

เรยน คณ .....

ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต

ศล 28

ขอแสดงความเหนดงนครบ

ขอด 1.) ท าใหพระระวงตวมากขน เพราะคนทวไปรวาอะไรถกอะไรผด อะไรควรอะไรไมควร ซงกจะเปนผลด

ทงตอตวทานเอง (ท าใหศลบรสทธขน) และตอศาสนา 2.) คนทวไปจะไดปฏบตตอพระไดถกตอง เหมาะสมยงขน จะไดไมถวายสงทไมเหมาะสมใหพระ

รวมทงไมวางตวอยางไมเหมาะสมดวย ซงกจะท าใหสงยวกเลสของพระลดนอยลงไป กจะท าใหพระรกษาศลไดงายขนดวย

3.) ถาเปนคนทรจกแยกแยะ เมอเหนพระท าผดศล กจะไดรวาสงนนเปนสงทพระพทธเจาทรงตเตยน ไมทรงสรรเสรญ เพราะฉะนน ถาจะต าหน กควรจะแยกแยะไดวาพระรปนนนาต าหน ไมใชไปต าหนศาสนา เพราะสงทพระพทธเจาบญญตเอาไวนน ลวนเปนสงทท าใหผปฏบตไดประโยชน และนาเลอมใสทงสน

4.) เมอมคนคอยสอดสองกนมากขน ภกษทท าตวไมดกจะอยไมไดไปเอง เพราะขาดคนสนบสนน

เกอกล (ถาคนสวนใหญรจกแยกแยะตามขอ 3.) 5.) คนทมศรทธาคดจะบวชจะไดเตรยมตวเตรยมใจเอาไวกอน เมอบวชแลวจะไดปรบตวไดงายขน

และมโอกาสผดพลาดนอยลง 6.) คนทพจารณาตนเองแลว คดวาไมสามารถท าตวใหเหมาะสมได กจะไดไมเขามาบวชแลวท าให

ศาสนามวหมอง

ขอเสย 1.) ในสมยพทธกาลมกรณเกดขน คอมชายคนหนงก าลงจะบวช แลวพระบอกอนศาสน 8 กอนบวช

(คอ นสสย 4 และ อกรณยกจ 4, นสสย คอ ปจจยเครองอาศยของบรรพชต ม 4 อยาง ไดแก 1.

การบณฑบาตเลยงชพ 2. นงหมผาบงสกล 3. อยโคนไม 4. ฉนยาดองดวยน ามตรเนา (น า

ปสสาวะ) เปนยารกษาโรค - ปจจบนยารกษาโรคหาไดงาย จงไมจ าเปนตองฉนน ามตรเนาแลว อกรณยกจ คอ กจทไมควรท า ม 4 อยางไดแก 1. เสพเมถน 2. ลกขโมย 3. ฆาสตว 4. พดอวดคณวเศษทไมมในตน)

พอชายคนนนไดฟงแลว เลยเปลยนใจไมบวช และกลาววาถาบวชแลวจงไดฟงเรองนกคงจะพยายามปฏบตตาม แตนยงไมไดบวชกขอเปลยนใจดกวา

ศล 29

พระพทธเจากเลยทรงหามใหอนศาสนกอนบวช เรองนกคงเปนตวอยางไดวา ส าหรบคนทศรทธาไมแนวแนนน เมอรระเบยบวนยตางๆ มากเกนไป กอาจทอ และไมอยากบวช ทงๆ ทถาเขาไดบวช ไดศกษาศาสนาอยางจรงจง เขากอาจจะไดประโยชนอยางมากเลยกได

2.) มภกษอยไมนอยทรกษาศลไดอยางกระทอนกระแทน เมอคนทรเรองศลมาก แตไมรจกแยกแยะใหดไปพบเหนภกษเหลานนเขา กอาจพลอยรสกเสอมศรทธาตอศาสนาไปทงหมดเลยกได ซงกจะ

เปนผลเสยทงตอผ ทเสอมศรทธานนเอง (ท าใหไมไดรบประโยชนจากศาสนาอยางทควรจะเปน และอาจถงขนไปชกจงใหคนอนๆ เสอมศรทธาไปดวยกได) และตอศาสนาอกดวย

3.) เปนชองทางใหผ ไมประสงคดใชในการโจมตศาสนา

ความเหนเพมเตม เมอมการใหความรเรองศลแกคนทวไป กคงจะตองพจารณาผ ฟงดวยนะครบ วามลกษณะอยางไร

แลวใหความรตามความเหมาะสม เชน o ควรรศลขอไหนบาง (ศลมหลายประเภท ทงทเกยวของกบคฤหสถ และไมเกยวของ ทงทมผลตอ

ตวผปฏบตเอง มผลตอสงฆ และมผลกระทบตอคฤหสถ) o ควรรลกซงแคไหน o ควรชแนะใหเขารจกแยกแยะมากนอยแคไหน o ฯลฯ


ธมมโชต


ศลและอกศลกรรม

ผสนใจทานหนงไดเมลมาถามปญหาเกยวกบเรองน ทางผด าเนนการเหนวานาจะเปนประโยชน แกทานอนๆ ดวย จงขออนญาตน ามาลงเอาไว ณ ทน ดงน

ค าถาม

Sent: Wednesday, June 12, 2002 2:26 PM

ศล 30

ตามความเขาใจเดม ศลคอขอหามการละเมดกายวาจา แตเมอไดอานคมภรวสทธมรรค และจากผ ร จะเนนทใจ เจตนา เจตสก การสงวรอนทรย และนอกจากไมละเมดแลว ยงใหเปนทตงและรวมแหงกศลธรรม

มความสะอาดและหรโอตตปปะ ไมเกดบาปธรรม แตเกดสนโดษและขดเกลากเลส เชนนฆราวาสกคงครองศลได ไมผองแผวนก ตองเปนระดบโสดาบนขน ใชไหมครบ

ขอบคณมากครบ

ตอบ เรยน คณ .....

ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต ขอตอบค าถามดงนนะครบ

ตามความเขาใจของผมนะครบ ศลโดยทวไปนนจะเนนทใจและเจตนาทมความรนแรง จนถงขนท าใหเกดการแสดงออกมาทางกาย หรอทางวาจา แตถายงไมถงขนแสดงออกมาทางกาย หรอทางวาจากจะยงไมถงขนผดศล แตจะเปนอกศลกรรมไดแมเพยงแคคดกตาม

เชน การลกทรพยนนกจะมขนตอนคราวๆ คอ 1.) เหนทรพยนน 2.) อยากไดแบบไมชอบธรรม (อภชฌา) 3.) คดจะลก 4.) เขาไปใกลทรพยนน (เพอจะลก)

5.) จบทรพยนน (เพอจะลก) 6.) ทรพยนนเคลอนจากต าแหนงเดม (เพราะความพยายามทจะลกทรพยนน) 7.) เอาทรพยนนไป

ใน 7 ขนตอนน

ขนท 1. ยงไมผดศล และไมเปนอกศลกรรม ขนท 2. ยงไมผดศล แตเปนอกศลกรรม ขนท 3. เปนอกศลกรรม และเรมเขาสองคของการผดศล แตยงไมผดอยางสมบรณ (ถาเปนภกษกยงไมปาราชก)

ศล 31

ขนท 4 - 5. เปนอกศลกรรม และเรมเขาสองคของการผดศลมากขน แตยงไมผดอยางสมบรณ (ถาเปนภกษกยงไมปาราชก) ขนท 6. เปนอกศลกรรม และผดศลอยางสมบรณแลว (ถาเปนภกษกปาราชกในขนตอนน - ตามหลกเกณฑของพระวนย) ขนท 7. คงไมตองพดถงนะครบ

"เชนนฆราวาสกคงครองศลไดไมผองแผวนก ตองเปนระดบโสดาบนขน ใชไหมครบ"

สวนใหญกคงจะเปนอยางนนครบ แตโดยหลกการแลวแมแตโสดาบนกยงผดศลไดครบ แตจะเปนศลทไมเปนเหตไปสอบายภม คอจะรกษาศล 5 ไดอยางบรบรณ แตยงอาจพดเพอเจอ (เปนอาบตขนทพพาสต

ส าหรบภกษ) หรออาจตองอาบตเลกนอยขออนๆ ได ในพระไตรปฎกมกใชค าวา "ยอมเหนตระหนกวา ฆราวาสคบแคบ เปนทางมาแหงธล บรรพชา

เปนทางปลอดโปรง การทบคคลผครองเรอนจะประพฤตพรหมจรรย ใหบรบรณใหบรสทธโดยสวนเดยวดจสงขขด ไมใชท าไดงาย ถากระไร เราพงปลงผมและหนวด นงหมผากาสาวพสตร ออกบวชเปนบรรพชต"

ค าวาธลกคอกเลสเครองเศราหมองของจตทงหลาย ถายงไมกระจาง หรอมขอสงสยอะไรอก กเชญถามมาไดใหมนะครบ ไมตองเกรงใจ

ธมมโชต


ผยอมตายเพอรกษาชวตผอน

อรรถกถาธรรมบท : ปาปวรรควรรณนา เรองพระตสสเถระผ เขาถงสกลนายชางแกว

ขอความเบองตน

พระศาสดา เมอประทบอยในพระเชตวน ทรงปรารภพระเถระชอตสสะ ผ เขาถงสกลนายชางเเกว ตรสพระธรรมเทศนานวา "คพภเมเก อปปชชนต" เปนตน.

ศล 32

พระเจาปเสนทโกศลสงแกวใหนายชางเจยระไน

ไดยนวา พระเถระนนฉน (ภต) อยในสกลของนายมณการ (นายชางแกว - ธมมโชต) ผหนง สน ๑๒ ป. ภรรยาและสามในสกลนนตงอยในฐานะเพยงมารดาและบดา ปฏบตพระเถระแลว.

อยมาวนหนง นายมณการก าลงนงหนเนอขางหนาพระเถระ. ในขณะนนพระเจาปเสนทโกศลทรงสงแกวมณดวงหนงไป ดวยรบสงวา "นายชางจงจดและเจยระไนแกวมณนแลวสงมา." นายมณการรบแกวนนดวยมอทงเปอนโลหต วางไวบนเขยงแลวกเขาไปขางในเพอลางมอ. แกวมณหายนายชางสบหาคนเอาไป

กในเรอนนน นกกะเรยนทเขาเลยงไวมอย. นกนนกลนกนแกวมณนน ดวยส าคญวาเนอเพราะกลนโลหต เมอพระเถระก าลงเหนอยเทยว. นายมณการมาแลว เมอไมเหนแกวมณจงถามภรยา ธดา และบตร โดยล าดบวา "พวกเจาเอาแกวมณไปหรอ?" เมอชนเหลานนกลาววา "มไดเอาไป" จงคดวา "(ชะรอย) พระเถระจกเอาไป จงปรกษากบภรยาวา "แกวมณ (ชะรอย) พระเถระจกเอาไป"

ภรยาบอกวา "แนะนาย นายอยากลาวอยางนน. ดฉนไมเคยเหนโทษอะไรๆ ของพระเถระเลยตลอดกาลประมาณเทาน. ทานยอมไมถอเอาแกวมณ (แนนอน)."

นายมณการถามพระเถระวา "ทานขอรบ ทานเอาแกวมณในทนไปหรอ?" พระเถระ. "เราไมไดถอเอาดอก อบาสก." นายมณการ. "ทานขอรบ ในทนไมมคนอน. ทานตองเอาไปเปนแน, ขอทานจงใหแกวมณแกผมเถด." เมอพระเถระนนไมรบ, เขาจงพดกะภรยาวา "พระเถระเอาแกวมณ ไปแน, เราจกบบคนถามทาน." ภรยาตอบวา "แนะนาย นายอยาใหพวกเราฉบหายเลย, พวกเราเขาถงความเปนทาสเสยยงประเสรฐ

กวา, กการกลาวหาพระเถระผ เหนปานนไมประเสรฐเลย." ชางแกวท าโทษพระตสสเถระเพราะเขาใจผด

นายชางแกวนนกลาววา "พวกเราทงหมดดวยกน เขาถงความเปนทาส ยงไมเทาคาแกวมณ" ดงนแลว จงถอเอาเชอกพนศรษะพระเถระ ขนดวยทอนไม. โลหตไหลออกจากศรษะ ห และจมกของพระเถระ. หนวยตาทงสองไดถงอาการทะเลนออก, ทานเจบปวดมาก กลมลง ณ ภาคพน. นกกะเรยนมาดวยกลนโลหต ดมกนโลหต. ชางแกวเตะนกกะเรยนตายแลวจงทราบความจรง

ขณะนน นายมณการจงเตะมนดวยเทาแลวเขยไป พลางกลาววา "มงจะท าอะไรหรอ?" ดวยก าลงความโกรธทเกดขนในพระเถระ. นกกะเรยนนนลมกลงตายดวยการเตะทเดยวเทานน.

ศล 33

พระเถระเหนนกนน จงกลาววา "อบาสก ทานจงผอนเชอกพนศรษะของเราใหหยอนกอน แลวจงพจารณาดนกกะเรยนน (วา) มนตายแลวหรอยง?"

ล าดบนน นายชางแกวจงกลาวกะทานวา "แมทานกจกตายเชนนกนน." พระเถระตอบวา "อบาสก แกวมณนน อนนกนกลนกนแลว. หากนกนจกไมตายไซร, ขาพเจาแมจะตาย

กจกไมบอกแกวมณแกทาน." ชางแกวไดแกวมณคนแลวขอขมาพระตสสเถระ

เขาแหวะทองนกนนพบแกวมณแลว งกงนอย มใจสลด หมอบลงใกลเทาของพระเถระ กลาววา "ขอพระผ เปนเจาจงอดโทษแกผม, ผมไมรอย ท าไปแลว."

พระเถระ. "อบาสก โทษของทานไมม. ของเรากไมม มแตโทษของวฏฏะเทานน. เราอดโทษแกทาน." นายมณการ. "ทานขอรบ หากทานอดโทษแกผมไซร. ทานจงนงรบภกษาในเรอนของผมตามท านอง

เถด." พระเถระเหนโทษของการเขาชายคาเรอน

พระเถระกลาววา "อบาสก ตงแตวนนเปนตนไป เราจกไมเขาไปภายในชายคาเรอนของผ อน เพราะวานเปนโทษแหงการเขาไปภายในเรอนโดยตรง. ตงแตนไป เมอเทาทงสองยงเดนไปได เราจกยนทประตเรอนเทานน รบภกษา" ดงนแลว สมาทานธดงคกลาวคาถานวา

"ภตในทกสกลๆ ละนดหนอย อนเขาหงไวเพอมน

เราจกเทยวไปดวยปลแขง, ก าลงแขงของเรายงมอย." กแล พระเถระครนกลาวคาถานแลว ตอกาลไมนานนกกปรนพพาน ดวยพยาธนนนนเอง. (คอ

ปรนพพานเพราะความเจบปวยอนเนองมาจากการถกทรมานในครงนน - ธมมโชต) คนท าบาปกบคนท าบญมคตตางกน

นกกะเรยนไดถอปฏสนธในทองแหงภรยาของนายชางแกว. นายชางแกวท ากาละแลว (เสยชวตแลว - ธมมโชต) กบงเกดในนรก. ภรยาของนายชางแกวท ากาละแลว เกดในเทวโลก เพราะความเปนผ มจตออนโยนในพระเถระ.

ภกษทงหลายทลถามอภสมปรายภพของชนเหลานน กะพระศาสดา. พระศาสดาตรสวา "ภกษทงหลาย สตวบางจ าพวกในโลกน ยอมเกดในครรภ. บางจ าพวกท ากรรมลามก ยอมเกดในนรก. บางจ าพวก

ศล 34

ท ากรรมดแลว ยอมเกดในเทวโลก. สวนผไมมอาสวะ ยอมปรนพพาน" (อาสวะ คอกเลสทนอนเนองในสนดาน - ธมมโชต)

ดงนแลว เมอจะทรงสบอนสนธแสดงธรรม จงตรสพระคาถานวา ๑๐. คพภเมเก อปปชชนต นรย ปาปกมมโน

สคค สคตโน ยนต ปรนพพนต อนาสวา. "ชนทงหลายบางพวก ยอมเขาถงครรภ,

ผมกรรมลามก ยอมเขาถงนรก,

ผมกรรมเปนเหตแหงสคต ยอมไปสวรรค

ผไมมอาสวะยอมปรนพพาน."



ศล 5 กบการเกดเปนคน


ค าถาม

อานหนงสอทวา เทพบตรทงหลายมนางอปสรเปนบรวาร และในสมยกอนผ ใหญโตมนางนอยๆ

มากมาย ตามบารม อยางนไมผดศลหาเหรอคะ (ขอสาม) แลวทวาศลหาไมครบไมไดเกดเปนคน อยางนทเหนๆ กนน กไมมโอกาสเปนคนกนอกซะสวนมากหนะ

สคะ แคขอหากกวาดไปแลวมากมายเกอบหมดประเทศเขาไปแลว

ศล 35

ตอบ สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต ขอตอบค าถามเปนขอๆ นะครบ

1.) เรองศลขอ 3 นน ไมไดหมายถงวาจะตองมภรรยาคนเดยวเสมอไปนะครบ ถาทกฝายทเกยวของ

ยนยอมพรอมใจกไมผดศลขอนครบ (อานรายละเอยดเพมเตมไดในหมวดศล เรองรายละเอยดของศล 5 (3) )

อยางกรณทกลาวถงน ถาเปนธรรมเนยมทถอเปนเรองธรรมดาในทนน โอกาสทจะเปนการผด

ศลกนอยลงไปดวยครบ (ขนกบรายละเอยดดงทกลาวเอาไวในเรองรายละเอยดของศล 5 (3)

ดวย) และวากนวาไมใชเทพบตรเทานนนะครบทมนางอปสรเปนบรวารมากๆ เทพธดาบางองคทม

บารมมากๆ กอาจจะมเทพบตรเปนบรวารจ านวนมากกไดนะครบ (เขาเลาวานะครบ ไมทราบความจรงเปนอยางไร)

2.) ทวาศล 5 ไมครบไมไดเกดเปนคนนน อาจจะคลาดเคลอนนะครบ คอศล 5 นนถอเปนศลขนพนฐานของการเปนมนษย ถาศล 5 ไมสมบรณกถอวาเปนมนษยทไมสมบรณ

การจะเกดเปนอะไรนนขนกบสภาวะจตตอนใกลตายเปนส าคญครบ คอถาตอนใกลตายจตอยในสภาวะไหน กจะไปเกดใหมในภพภมทมลกษณะเชนเดยวกบสภาวะจตนนครบ

เชน ถาตอนใกลตายจตประกอบดวยอกศล เมอตายไปกจะไปเกดใหมในอบายภม

ตามล าดบขนของความหยาบ/ประณตของจตนน ถาตอนใกลตายจตเปนกศล และยงมความยนดในรป เสยง กลน รส สมผสทางกาย ท

นารกนายนดอย (กามคณ 5) กจะไปเกดใหมในกามสคตภม เชน มนษย สวรรค (ตามขนของความประณตของจต)

ถาตอนใกลตายจตเปนกศล และไมมความยนดในกามคณ 5 (มความยนดในฌาน หรอ

เปนอนาคามบคคล) แตยงยนดในการมรป กจะเกดใหมในรปภม ถาตอนใกลตายจตเปนกศล และไมมความยนดในกามคณ 5 (มความยนดในฌาน หรอ

เปนอนาคามบคคล) และไมยนดในการมรป กจะเกดใหมในอรปภม ถาตอนใกลตายจตยนดในพระนพพาน ไมมความยดมนสงใดๆ เลย (พระอรหนต) กจะ

พนจากการเกดใหมครบ (ดเรองภพภมในพระพทธศาสนา ในหมวดธรรมทวไป ประกอบ)

ศล 36

แตกเปนธรรมดาทคนทถอศล 5 ไดบรสทธ เมอใกลตายโอกาสจะนกถงสงทเปนอกศลกยอมจะนอยกวาคนทผดศลอยเปนประจ านะครบ

สวนบญ หรอบาปตางๆ ทท าเอาไว ถาไมไดโอกาสในการเปนกรรมน าเกด (คอน าใหไปเกดในภพภมตางๆ) กจะสงผลในขณะทเกดแลวตอไป ไมสญหายไปไหน (จนกวาจะปรนพพานถงจะตดยอดกนไป)

และอกอยางกคอถาในชวตประจ าวนตามปรกต ผ ทสวนใหญจตนอมไปในทางกศล เมอใกลตายโอกาสทจตจะนอมไปในทางกศลกมมากกวาผ ทปรกตจตเปนอกศลนะครบ

3.) ส าหรบผลของการผดศล 5 ในแตละขอนนกมผล เชน การฆาสตวจะท าใหอายสน รางกายไมแขงแรง มโรคมาก การลกทรพยจะท าใหทรพยทมอยถงความพนาศ สญหายไดงาย การประพฤตผดในกามจะท าใหเกดเปนกะเทย หรอถกตอน การพดปดท าใหไมมใครเชอถอ การเสพของมนเมาท าใหสตไมด ฯลฯ


ธมมโชต


ศลขอ 3 (เพมเตม)


ค าถาม

(เปนค าถามตอเนองจากเรองศล 5 กบการเกดเปนคน - ธมมโชต) อานในเวบฯๆ บอกวา... (มากขอ) แตเจอขอหนงทบอกวาหญงทมารดาหาม .. กเลยคด (เอาเอง

อกแลว) วามารดาคงหามทกคนแนๆ ดงนนผดหมดแนนอน ขอโทษคะ ไมคอยเขาใจ

แตถาเอาประเพณเปนทตง ปจจบนนกผดหมดอยดสคะ เพราะคานยม (อยางนอยกตามอรรถ) ใหมภรรยาคนเดยว และภรรยาคนเดยวทวากคงไมมใครไมเจบช าแนนอน ในกรณทสามจะมภรรยามากกวาหนงคน

ขอสามเนยดยงกวาเพอน ขออนๆ ชดเจนดหมด มเจตนา และลงมอกระท า กจบ ผดแลว

ศล 37

ตอบ สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต

เรองศลขอ 3 น ละเอยดออนครบ ตองพจารณาตามยคสมย รวมถงประเพณในสถานทนนประกอบดวยครบ ขอแยกตอบเปนกรณนะครบ

1.) ส าหรบโลกมนษยในปจจบนน ยกเวนชาวมสลมทมภรรยาได 4 คนแลว ศาสนาอนๆ โดยทวไปแลวถามภรรยามากกวา 1 คน กมโอกาสผดศลไดมากอยแลวครบ (ขนกบเงอนไขอนๆ ตามทอธบายไปแลวดวย)

2.) ทวาคดวามารดาคงหามทกคนแนๆ นน กนาจะเปนอยางนนครบ จะมยกเวนบางกบางคนเทานน อยางเชน แมบางคนขายลกสาวตวเองกมขาวนะครบ หรออาจจะมแมบางคนคดวาลกสาวจะไดดมสขกเลยยอมยกใหกบคนรวยๆ หรอคนมอ านาจ กอาจจะมนะครบ

3.) เรองทวาภรรยาเกาจะตองเจบช าแนนอนนน ผมเคยทราบวามเรองเกดขนจรงๆ ดงนครบ (เรองนมภรรยา 2 คน แตไมผดศลขอ 3) คอภรรยา (คนแรก) ไมมลก อยากจะใหครอบครวมลกไวสบสกล หรอสบสมบตกไมทราบนะครบ (เปนคนฐานะดครบ) เลยไปขอหลานสาวของตนเองมาใหสาม ซงทกฝายกยนยอมพรอมใจกน แลวกอยดวยกนดวยด

พอภรรยาคนท 2 มลก ภรรยาคนแรกกรกลกนน เหมอนเปนลกของตนเองจรงๆ ลกกเรยกทงแมแทๆ และภรรยาคนแรกของพอวาแม ทกวนนฝายสาม และภรรยาคนแรกเสยชวตไปแลวครบ

เหลอแตภรรยาคนทสอง และลกๆ ผมรจกครอบครวนตงแตตอนทฝายภรรยาคนแรกยงมชวตอย แตสามเสยชวตไปแลว กเหนเขารกใคร และชวยกนท างานดครบ

เรองนละเอยดออนมากๆ ครบ ตองพจารณาใหด (ผมอธบายไปตามหลกการนะครบ ไมไดเขาขางใคร)

แตถาจะใหดทสดกมคนเดยวสบายใจกวาครบ ถาจะใหสบายใจทสดกคอการอยคนเดยวนะครบ ไมตองวนวายใจเรองเหลานเลย :)


ธมมโชต


ศล 38

ศลขอ 3 และขอ 5


ค าถาม ไดอานเรองศลจากหลายแหลงแลว ยงมขอสงสยดงนครบ

1.) กรณซงพบไดมากในสงคมยคน คอคน ๒ คน บรรลนตภาวะ ท างานการ และแยกมาจากบดามารดาแลว มามสมพนธกน อาจเปนแบบครงคราว หรออย ดวยกนโดยญาตไมร (ถารกไมได) นบวาเปนการผดศล ๓ เพราะญาตไมไดรบร เหนชอบ เปนการละเมดบคคลทมญาตหวงหวง ท าใหผ อนเจบช าน าใจ ใชไหมครบ

2.) กรณศลขอสรา บางคนอางวาดมพอรรส เขาสงคม ไมไดดมจนเมามาย ขาดสต จงไมนบวาผดศล ใชหรอครบ

และกรณการสบบหร หรอเคยวหมาก กจดเปนกจทสงฆไมควรกระท า ใชไหมครบ ขอบคณมากครบ

ตอบ สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต ขอตอบค าถามดงนครบ

1.) ใชแลวครบ เพราะการบรรลนตภาวะแลว กคอการเปนผใหญแลวตามกฎหมาย แตในเรองของความสมพนธทางจตใจระหวางพอแมลกนน เปนอกเรองหนง ตองแยกกนพจารณา

2.) เรองการดมสรานน ผ ทดมจะรดทสดวาเขามเจตนาอยางไร ถาหลกเลยงไมไดจรงๆ และไมขาดสตกมโทษนอยหนอย แตกไมใชจะไมมโทษเสยเลย เพราะการกระท าทเรมตนเพยงเลกนอยนน นานเขากยอมจะลกลามใหญโตได คอดมมากขนเรอยๆ ในอนาคตนนเอง สไมเรมเสยเลยดกวา

และการอางเรองสงคมนน ถาเราพดไปอยางเดดขาดเลยวาไมดม กไมเหนจะท าใหเขาสงคมไมไดตรงไหน และถาเรายนยนชดเจนกจะไมมใครมารบเราเราเรองนอก แตถายงมคนอยาง

ศล 39

นนจรงๆ กคงตองพจารณาแลวละครบ วาเราควรจะคบคนทชกจงเราไปในทางทผดศลเชนนนหรอเปลา

การสบบหร หรอเคยวหมากนนเปนการผดศลขอ 5 อยแลว เพราะเปนของมนเมา คงไมตองพดถงศล

227 นะครบ ถาภกษยงท าเปนตวอยางอยางน แลวสงคมจะเปนยงไงละครบ ถายงไมกระจาง หรอมขอสงสยอะไรอก กเชญถามมาไดใหมนะครบ ไมตองเกรงใจ

ธมมโชต 12 ตลาคม 2545

ขายอปกรณฆาสตว


ค าถาม

ในศลขอหามฆาสตว ถงเราจะไมไดเปนคนฆาโดยตรง แตเราขายอปกรณทน าไปฆา ถอวาผดและบาปไหมคะ

ตอบ สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต

ในศลขอปาณาตบาตนนเนนทเจตนา และความพยายามในการฆา ซงทงเจตนาและความพยายามน มความหมายรวมทงกรณฆาดวยตนเอง และใชใหคนอนฆาดวยครบ คอพยายามสอความใหคนอนฆากผดศลขอนเชนเดยวกน

ส าหรบกรณทถามมานน ขอแยกตอบเปนกรณดงนครบ

1.) ถาขายอปกรณส าหรบฆาสตว พรอมดวยความรสก หรอเจตนาวาตองการใหมการฆาสตวเกดขน หรอรสกยนดท านองวาสตวจะถกฆาเพราะเครองมอนน อยางนกผดศลขอนเตมๆ ครบ และเปนมจฉาอาชวะดวยครบ

ศล 40

2.) ถาขายโดยไมมความรสก หรอเจตนาอยางในขอ 1. แตขายดวยความรสกเพยงวาเปนการหาเลยงชพ กไมผดศลขอปาณาตบาตโดยตรง แตจดไดวาเปนมจฉาอาชวะ (ถงไมผดทางโลก แตกผดทางธรรมครบ)

มจฉาอาชวะ มหลายอยาง เชน ขายสรา ขายอาวธ ขายยาพษ ขายมนษย เลยงสตวเพอฆาเอง หรอ

เพอใหเขาเอาไปฆา กรณนกเปนการขายอาวธครบ

ซงกเปนสงทผดทางธรรม และเปนบาปกรรมทง 2 กรณครบ แตกรณท 1 หนกกวากรณท 2


ธมมโชต


ฉดยาเกนขนาดจนคนไขตาย


ค าถาม สวสดครบ มปญหารบกวนเรยนถาม ดงนครบ

เพอนซงเปนแพทยดแลรกษาผ ปวยมะเรง ปรกษาวา ในกรณทผ ปวยระยะสดทาย ไดรบความทกข

ทรมานเจบปวดเปนทสด จ าเปนตองใชยาแกปวดมอรฟนฉดเปนจ านวนมาก และบอยๆ (ซงยานมผลกดการหายใจ) เมอใหไปแลวแตผ ปวยยงทรมานอย รองครวญคราง กจ าเปนตองใหตอไปอกเพอใหผ ปวยสงบ มผลท าใหเสยชวตจากยาตามมา เชนน จะถอวาเปนบาปหรอไม

ศล 41

โดยสวนตวไดแสดงความเหนวา ดเจตนาเปนหลก การใหยานน ใหเพอรกษา เพอลดความเจบปวดทรมาน ไมไดตงใจใหเพอใหหยดหายใจ แตเมอจ าเปนตองใชยาเปนจ านวนมากเพอการรกษา แลวเกดผลขางเคยง และเราไมก ชวตผ ปวย (หมายถงการใสทอชวยหายใจ ใหยาชวยตอชวต ซงผ ปวยสวนใหญกไม

ตองการ) จนผ ปวยตาย ไมคดวาเปนบาป

เรยนถามความเหนจากคณธมมโชตดวยครบ

ตอบ

สวสดครบ ขอบคณครบทใหความสนใจเวบไซต ธมมโชต

ขอแยกเปน 3 ชวงเวลา ดงนครบ

1.) จะเหนไดอยางชดเจนนะครบวา ตลอดเวลาตงแตเรมแรกจนถงการใหยาครงสดทายนน ท าไปดวย

เจตนาทตองการชวยเหลอคนไขตลอด ไมไดมจตคดจะใหคนไขตายเลย ดงนน จตจงเปนกศลคอเปนบญนะครบ ไมไดเปนบาปเลย และเมอไมมเจตนาจะใหตายจงไมเปนการผดศลอกเชนกนนะครบ

2.) เมอทราบวาผ ปวยนนตายแลว ขอแยกเปนกรณ ดงนครบ o ตรงจดน ถาวางใจใหเปนอเบกขาได (เชน โดยการพจารณาเหนตามขอ 1.) กไมเปนบญ

หรอบาปครบ o ถาใชพจารณาใหเหนตามความจรงวา ชวตมความตายเปนธรรมดา คนโดยทวไปไมมใครรวา

ความตายจะมาถงเมอไหร เหนความไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา ไมประมาท อยางนกเปน

บญเปนกศลครบ (เปนบญตรงทพจารณา และไมประมาทนะครบ ไมใชเปนบญทคนไขตาย) o แตถารสกเสยใจ เปนทกข ซงจดเปนโทสะออนๆ หรออาจถงขนโกรธตวเอง อยางนจตเปน

อกศล เปนบาป (ท าจตใหเศราหมอง) ครบ ถงแมจะเปนบาปขนเลกนอยกไมควรจะใหเกดขนโดยไมจ าเปนนะครบ

3.) สวนการทไมก ชวตผ ปวยนน กตองดทเจตนาประกอบดวยนะครบ o คอถาคดวายงไงกก ไมส าเรจอยแลว หรอท าไมทนเพราะขอตดขดทางเทคนค หรอทางฝาย

ผ ปวยเองไมตองการ อยางนกไมเปนบาปครบ

ศล 42

o แตถาไมก เพราะความตระหน คอกลววาจะสนเปลอง หรอเพราะคดวาถาท าอยางนนจะเปนการฟองวาใหยาผดพลาด กลวตนเองจะเดอดรอน อยางนจตกเปนอกศล เปนบาปนะครบ แตไมถงขนผดศล และไมลวงกรรมบถ (อกศลกรรมบถ 10 - ดเรองอกศลกรรมบถ 10 ใน

หมวดธรรมทวไป ประกอบ) o แตถาไมชวยเพราะมความไมพอใจผ ปวยนนอย เลยปลอยใหตาย อยางนกลวงอกศลกรรมบถ

ขอพยาบาท แตไมผดศลเพราะไมไดมเจตนาฆา เพยงแตไมชวยเหลอเทานนครบ ถายงไมกระจาง หรอมขอสงสยอะไรอก กเชญถามมาไดใหมนะครบ ไมตองเกรงใจ

ธมมโชต


Documents

หมวดศีลหมวดศ ล 1.) เหต ท พระพ ทธเจ า ทรงบ ญญ ต พระว น ย (ศ ล) หน า Z 2.) ารถ อศ ล