คํานํา · เศรษฐพงค์มะลิสุวรรณ. (2553). เครือข่ายสังคม (2553). เครือข่ายสังคม

U T Q - 5 5 2 1 1 ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ส า ร ส น เ ท ศ

1 | หนา

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training การพฒนาระบบสารสนเทศ เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนนการฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรการพฒนาระบบสารสนเทศ จะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | หนา

สารบญ

คานา 1 หลกสตร “การพฒนาระบบสารสนเทศ” 3 รายละเอยดหลกสตร 4 คาอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ 11 ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ 18 ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ 33 ตอนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความร 43 ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ 57 ใบงานท 1.1 70 ใบงานท 1.2 71 ใบงานท 2.1 72 ใบงานท 2.2 73 ใบงานท 2.3 74 ใบงานท 2.4 75 ใบงานท 2.5 76 ใบงานท 3.1 77 ใบงานท 3.2 78 ใบงานท 3.3 79 ใบงานท 3.4 80 ใบงานท 4.1 81 ใบงานท 4.2 82 ใบงานท 4.3 83 ใบงานท 4.4 84 ใบงานท 5.1 85 ใบงานท 5.2 86 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 87


3 | หนา

หลกสตร การพฒนาระบบสารสนเทศ

รหส UTQ-55109 ชอหลกสตรรายวชา การพฒนาระบบสารสนเทศ วทยากร

1. ผศ.ดร.ประกอบ กรณกจ ภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาฯ

2. อ.กลชย กลตวานช ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา 1. นายอปการ จระพนธ

2. นางสาววนเพญ สจปตโต 3. นางสาวพรนภา ศลปประคอง 4. ผศ.ดร.ประกอบ กรณกจ


4 | หนา

รายละเอยดหลกสตร คาอธบายรายวชา

อธบายถงความร ความเขาใจ เกยวกบระบบสารสนเทศ วงจรพฒนาระบบสารสนเทศ และประโยชนของเทคโนโลยสารสนเทศในรปแบบตางๆ ไดแก ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความร และระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ การนาเอาความรไปวางแผนการพฒนาระบบสารสนเทศภายในโรงเรยนของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายและยกตวอยางขอมลขององคกรหรอหนวยงานของตนเองได 2. จาแนกประเภทของสารสนเทศตามแนวทางทกาหนดใหได 3. อธบายความหมาย กระบวนการทางาน และสวนประกอบของระบบสารสนเทศได 4. ระบปจจยของการพฒนาระบบสารสนเทศใหประสบความสาเรจได 5. อธบายรายละเอยด ขนตอน และวธดาเนนงานตามวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ

ได 6. อธบายลกษณะของรปแบบในการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก กนหอย และ

แบบเรงดวนได 7. เลอกใชรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศไดอยางเหมาะสมได 8. อธบายและยกตวอยางการออกแบบระบบสารสนเทศตามวงจรการพฒนาสารสนเทศ

ได 9. อธบายและจาแนกระดบการทางานของบคลากรภายในองคกรได 10. อธบายจดมงหมายในการนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการมาใชได 11. อธบายและจาแนกลกษณะการทางานของระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการทง

3 ระดบการทางานได 12. อธบายถงจดมงหมายในการจดการความรได 13. อธบายลกษณะและยกตวอยางความรทง 2 ลกษณะได 14. เลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการความรไดอยางเหมาะสม 15. อธบายความรเบองตนเกยวกบการประชาสมพนธได 16. อธบายและยกตวอยางการประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศได 17. ระบขอดและขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนตได

สาระการอบรม ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ ตอนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความร ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ


5 | หนา

กจกรรมการอบรม

1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร 8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา

บรรณานกรม

ใจทพย ณ สงขลา. (2550). วธวทยาการออกแบบการเรยนการสอนอเลกทรอนกส. กรงเทพฯ: ศนยตาราและ เอกสารทางวชาการ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณฐพนธ เขจรนนทน. (2551). การวเคราะหและออกแบบระบบสารสนเทศ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. ณฐา ฉางชโต. (2554). “กลยทธการประชาสมพนธภายใตกระแส social network”. วารสารนก

บรหาร. 31, 2(เมษายน - มถนายน) : 173 - 183. พรรณ สวนเพลง. (2552). เทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมสาหรบการจดการความร. กรงเทพฯ:

ซเอดยเคชน. รงรตน ชยสาเรจ. (2552). การเขยนเพอการประชาสมพนธ. กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.


6 | หนา

วรช ลภรตนกล. (2553). การประชาสมพนธฉบบสมบรณ. กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย. (2549). ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยการจดการ ความร. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. ศภสราพร สธาทพยะรตน. (2548). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. นนทบร: ไอดซฯ. เศรษฐพงค มะลสวรรณ. (2553). เครอขายสงคม (Social Networking). สบคนเมอ 10 สงหาคม

2556, เขาถงไดจาก http://vcharkarn.com/varticle/40698 สกาวรตน จงพฒนาการ. (2551). การวเคราะหและออกแบบระบบสารสนเทศ. กรงเทพฯ :

สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สรศกด ปาเฮ. (2012). ศกยภาพสอประชาสมพนธในยคสงคมออนไลน. สบคนเมอ 10 สงหาคม 2556, เขาถงไดจาก http://www.addkutec3.com

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต. (2553). ความรทชดแจงและความรซอนเรน. [ออนไลน] แหลงทมา: http://www.nstda.or.th/nstda-km/92-km-knowledge/1208-explicit-tacit- knowledge [5 กนยายน 2556]

โอภาส เอยมสรวงศ. (2555). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

ภาษาองกฤษ

Breakenridge, D. (2008). PR 2.0 : New media, new tools, new audiences. New Jersey : Pearson Educations, Inc.

Davis, A. (2007). Mastering public relations. Hampshire : Palgrave Macmillan. Haag, S., Cummings, M., McCubbrey, D., Donovan, R., Pinsonneault, A. (2000). Management Information Systems: For The Information Age. McGraw-Hill Pokorny, J. (2011). Information Systems Development: Business Systems and

Services: Modeling and Development. New York: Springer New York. Song, W. W. (2011). Information Systems Development: Asian Experiences. New York: Springer New York. Stair, R. M. and Reynolds, G. W. (1999). Principles of information systems: A managerial approach. 4th edition. Course Technology. Whitten, J. L.; Lonnie D. B., Kevin C. D. (2003). Systems Analysis and Design Methods.

6th edition. Mcgraw-Hill.


7 | หนา

หลกสตร UTQ-55211

การพฒนาระบบสารสนเทศ

เคาโครงเนอหา

ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ เรองท 1.1 ขอมลและสารสนเทศ เรองท 1.2 ระบบสารสนเทศ

แนวคด 1. ขอมล (Data) คอ ขอเทจจรงทเกบรวบรวมจากแหลงตางๆ ทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนเหตการณจรงท เ กดขนในชวตประจาวนหรอการทางาน และสารสนเทศ (Information) คอ ขอมลทผานการประมวลผลซงผลลพธทไดสามารถนาไปใชในการตดสนใจเพอการบรหารและการตดสนใจตอไปได 2. การจาแนกประเภทของสารสนเทศเปน 3 แนวทาง ไดแก 1) การจาแนกประเภทตามแหลงทมาของสารสนเทศ 2) การจาแนกประเภทตามหนาทในองคกร และ 3) การจาแนกประเภทตามวธการประมวลผล 3. ระบบสารสนเทศ หมายถง กลมขององคประกอบตางๆ มความสมพนธกน โดยรวบรวมขอมลทผานการประมวลผลไดเปนสารสนเทศทสามารถนามาใชในการแกไขปญหาและการตดสนใจในการดาเนนการขององคกร 4. กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ ม 4 องคประกอบ ไดแก 1) สวนนาเขา 2) สวนประมวลผล 3) สวนผลลพธ และ 4) การปอนกลบ (feedback) 5. ระบบสารสนเทศประกอบดวยสวนประกอบตางๆ 5 สวนทนามารวมกนเพอกอใหเกดสารสนเทศทเปนประโยชนตอการใชงานและการตดสนใจขององคกร ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมล กระบวนการ และบคลากร 6. การพฒนาระบบสารสนเทศสาหรบองคกรใหประสบความสาเรจตองคานงถงปจจยทเกยวของดงน 1) ปจจยดานบคลากร 2) ปจจยดานวธการจดหาระบบสารสนเทศ 3) ปจจยดานงบประมาณ และ 4) ปจจยดานการวางแผนการพฒนาระบบ

วตถประสงค ผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายและยกตวอยางขอมลขององคกรหรอหนวยงานของตนเองได 2. จาแนกประเภทของสารสนเทศตามแนวทางทกาหนดใหได 3. อธบายความหมาย กระบวนการทางาน และสวนประกอบของระบบสารสนเทศได 4. ระบปจจยของการพฒนาระบบสารสนเทศใหประสบความสาเรจได


8 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ

เรองท 2.1 วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ เรองท 2.2 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก เรองท 2.3 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย เรองท 2.4 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน เรองท 2.5 ตวอยางการนาวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศไปใชงาน

แนวคด 1. การพฒนาระบบสารสนเทศขนมาใชในโรงเรยนนนผพฒนาจาเปนจะตองเขาใจถงกระบวนการ วธการ และขนตอนในการพฒนาระบบสารสนเทศทจะชวยใหการดาเนนการพฒนาระบบเปนไปอยางมประสทธภาพ 2. วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศเปนกระบวนการในการพฒนาระบบสารสนเทศทมความเปนสากลและเปนทยอมรบในวงกวาง วงจรการพฒนาระบบมหลากหลายรปแบบตามความเหมาะสม ผพฒนาระบบควรรจกรปแบบตางๆ ทไดรบความนยม และนามาพจารณาความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาทจะนาไปใชเพอลดความเสยงในการพฒนาระบบใหมากทสด


1. อธบายรายละเอยด ขนตอน และวธดาเนนงานตามวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศได

2. อธบายลกษณะของรปแบบในการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก กนหอย และแบบเรงดวนได

3. เลอกใชรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศไดอยางเหมาะสมได 4. อธบายและยกตวอยางการออกแบบระบบสารสนเทศตามวงจรการพฒนาสารสนเทศ

ได

ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ เรองท 3.1 แนวคดเบองตนของระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ เรองท 3.2 ระบบสารสนเทศสาหรบบคลากรในระดบปฏบตการ เรองท 3.3 ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบกลาง เรองท 3.4 ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง

แนวคด 1. ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการสามารถแบงตามความเหมาะสมในการทางานของบคลากร 3 ระดบ ไดแก ผจดการระดบปฏบตการ ผบรหารระดบกลาง และผบรหารระดบสง 2. ระบบสารสนเทศสาหรบบคลากรในระดบปฏบตการมงเนนสนบสนนการทางานทเกดขนอยเปนประจา มลกษณะงานในการบนทก จดเกบ และออกรายงานเปนหลก


9 | หนา

3. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบกลางมงเนนการสนบสนนการตดสนใจเปนหลก มลกษณะการทางานในการสรางตวแบบ ทางเลอก นาเสนอขอมล เพอประกอบการตดสนใจ 4. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสงมงเนนการสนบสนนงานวางแผนนโยบายเปนหลก มลกษณะการทางานในการประมวลขอมลจากทงภายในและภายนอกองคกร วเคราะหการดาเนนงานในภาพรวม และนาเสนอแนวทางในการกาหนดแผนการดาเนนงาน


1. อธบายและจาแนกระดบการทางานของบคลากรภายในองคกรได 2. อธบายจดมงหมายในการนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการมาใชได 3. อธบายและจาแนกลกษณะการทางานของระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการทง

3 ระดบการทางานได

ตอนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความร เรองท 4.1 การจดการความร เรองท 4.2 ประเภทของความร เรองท 4.3 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรชดแจง เรองท 4.4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรทเปนนย

แนวคด 1. ตามแนวคดในการพฒนาหนวยงานภาครฐยคใหม ใหความสาคญกบการจดการความรเพอสงเสรมใหหนวยงานราชการเปนองคกรแหงการเรยนร เนองจากความเชอทวาการจดการความรเปนรากฐานของการพฒนาองคกรอยางยงยน 2. ลกษณะของความรแบงออกไดเปน 2 ประเภท ไดแก ความรชดแจง และความรทเปนนย ซงมกระบวนการในการจดการความรไมเหมอนกน เทคโนโลยสารสนเทศทนามาใชสงเสรมการจดการความรจงจาเปนตองพจารณาเลอกใชเครองมอใหเหมาะสมกบลกษณะของความร


1. อธบายถงจดมงหมายในการจดการความรได

2. อธบายลกษณะและยกตวอยางความรทง 2 ลกษณะได

3. เลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการความรไดอยางเหมาะสม


10 | หนา

ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ เรองท 5.1 ความรเบองตนเกยวกบการประชาสมพนธ เรองท 5.2 การประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ แนวคด

1. การประชาสมพนธ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายเพอสรางความสมพนธและความเขาใจอนดกบกลมเปาหมาย 2. การสอสารเพอการประชาสมพนธสามารถจาแนกองคประกอบสาคญได 4 องคประกอบ คอ 1) องคกรหรอหนวยงาน 2) ขาวสารประชาสมพนธ 3) สอประชาสมพนธ และ 4) กลมเปาหมาย 3. หลกการสาคญของการสอสารเพอประชาสมพนธไดแก 1) ความนาเชอถอ 2) ความเหมาะสมกลมกลนกบสภาพแวดลอม 3) เนอหาสาระ 4) ความชดเจน 5) ความตอเนองและความสมาเสมอ 6) ชองทางในการสอสาร และ 7) ขดความสามารถของผรบ 4. การเปลยนแปลงของการดาเนนงานประชาสมพนธภายหลงการเตบโตของเครอขายสงคมมดงน 1) การนาเสนอขอมลเกยวกบองคกรไปยงกลมเปาหมายไดโดยตรงและเหมาะสมกบแตละบคคล 2) เรองราวทนาเสนอผานสอออนไลนทงทางตรงและทางออมจะสะทอนภาพขององคกรทงหมด 3) การนาเสนอขอมลขาวสารขององคกรสามารถสอสาร 2 ทางได 4) อนเทอรเนตทาใหขอมลขาวสารในการประชาสมพนธมการเผยแพรอกครงจากการสบคนขอมลของบคคล และ 5) การประชาสมพนธผานสอออนไลนสามารถนาเสนอขอมลขาวสารไดทนทโดยไมจากดเวลาและสถานท 5. การประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายโดยใชระบบสารสนเทศ โดยมชองทางหลกๆ ในการประชาสมพนธ 3 ชองทาง ไดแก 1) การประชาสมพนธผานเวบไซต 2) การประชาสมพนธดวยอเมล และ 3) การประชาสมพนธดวยสอสงคม 6. ขอดของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ไดแก 1) สามารถสรางสรรคงานไดตามความตองการ และดงดดผชมไดมากขน 2) สามารถเปลยนแปลงรปแบบการประชาสมพนธไดตามความตองการและหลากหลาย 3) สามารถแบงกลมเปาหมายไดอยางชดเจน 4) อนเทอรเนตมตนทนราคาถก และ 5) เนอหาของขาวสารทนาเสนอบนอนเทอรเนตสามารถปรบปรงแกไขและเพมเตมไดทกเวลาทกสถานท ในขณะทขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ไดแก 1) ตองใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเขาถงขาวสารจงจากดกลมเปาหมายในการรบโฆษณา และ 2) นกประชาสมพนธตองมความรและทกษะการออกแบบสารและการใชงานคอมพวเตอรและอนเทอรเนตดวย

วตถประสงค ผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความรเบองตนเกยวกบการประชาสมพนธได 2. อธบายและยกตวอยางการประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศได 3. ระบขอดและขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนตได


11 | หนา

ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ

เรองท 1.1 ขอมลและสารสนเทศ

ความหมายของขอมลและสารสนเทศ ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรงทเกบรวบรวมจากแหลงตางๆ ทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนเหตการณจรงทเกดขนในชวตประจาวนหรอการทางาน ซงขอมลนยงไมเหมาะทจะนาไปใชงาน ควรมการประมวลผลเพอใหไดผลลพธตามทตองการ ตวอยางขอมล เชน สวนสงและนาหนกของนกเรยนชนอนบาล 1 ทกคน หรอ ผลการเรยนทกรายวชาของนกเรยนทกคนในปการศกษา 2555 เปนตน ทงนลกษณะของขอมลมหลายชนด เชน ตวอกษร ตวเลข ขอความ รปภาพ เสยง ภาพ และวดโอ เปนตน สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอมลทผานการประมวลผลซงผลลพธทไดสามารถนาไปใชในการตดสนใจเพอการบรหารและการตดสนใจตอไปได โดยสารสนเทศทดควรมคณสมบต 5 ประการคอ 1) มความถกตอง 2) ทนตอการใชงาน 3) มความสมบรณ 4) มปรมาณทพอเหมาะ และ 5) ตรงกบความตองการ จากตวอยางขอมลทนาเสนอในยอหนาแรก จงขอยกตวอยางสารสนเทศทสอดคลองกนดงตารางท 1.1

ตารางท 1.1 ตวอยางขอมลและสารสนเทศ ตวอยางขอมล ตวอยางสารสนเทศ

1. สวนสงและนาหนกของนกเรยนชนอนบาล 1 ทกคน

1.1 สวนสงเฉลยและนาหนกเฉลยของนกเรยนชนอนบาล 1

1.2 รอยละของนกเรยนทมสวนสงและนาหนกผ าน เกณฑท ก าหนด และรอยละของนกเรยนทมสวนสงและนาหนกไมผานเกณฑทกาหนด

2. ผลการเรยนทกรายวชาของนกเรยนทกคนในปการศกษา 2555

2.1 ผลการเรยนเฉลยของนกเรยนรายบคคล 2.2 ผลการเรยนเฉลยของนกเรยนทงหอง 2.3 ผลการเรยนเฉลยของนกเรยนทงระดบชน 2.4 รอยละของนกเรยนทสอบไมผานเกณฑท

กาหนด

จากตารางท 1.1 ในสวนของตวอยางสารสนเทศขอ 2.1 จะเหนวา ผลการเรยนเฉลยของนกเรยนรายบคคล อาจเปนสารสนเทศทนกเรยนแตละคนตองการ แตอาจไมใชสารสนเทศทผบรหารสถานศกษาตองการ ซงผบรหารอาจตองการสารสนเทศดงขอ 2.2 2.3 และ 2.4 เปนตน ดงนนไมมขอกาหนดทตายตววาอะไรคอสารสนเทศ แตขนอยกบการใชประโยชนของบคคล เชน ผลการเรยนเฉลยของนกเรยนรายบคคลเปนสารสนเทศสาหรบนกเรยน แตมสถานะเปนขอมลสาหรบผบรหารทเมอนาไปประมวลผลตอจะไดผลการเรยนเฉลยของนกเรยนทงหองหรอทงระดบชน รวมไปถงรอยละของนกเรยนทสอบไมผานเกณฑทกาหนด ซงเปนสารสนเทศทผบรหารตองการ เปนตน


12 | หนา

การจาแนกประเภทของสารสนเทศ

การจาแนกประเภทของสารสนเทศมหลายแนวทาง โดยวธการทนยมคอการยดตามหลกอางองตางๆ เชน แหลงทมา หนาทในองคกร และวธการประมวลผล เปนตน ในทนจงขอนาเสนอการจาแนกประเภทของสารสนเทศเปน 3 แนวทาง ไดแก

1. การจาแนกประเภทตามแหลงทมาของสารสนเทศ แหลงทมาของสารสนเทศม 2 แหลง คอ ภายในองคกร และภายนอกองคกร ซงม

รายละเอยดดงน 1.1 สารสนเทศภายในองคกร ซงอธบายถงทรพยากรทมอยในองคกร เชน อาคาร

สถานท หองเรยน โตะ เกาอ คอมพวเตอร บคลากรตางๆ ขององคกร รวมไปถงหลกสตรสถานศกษา เปนตน

1.2 สารสนเทศภายนอกองคกร ซงอธบายถงสงตางๆ ทเกยวของกบองคกรหรอการดาเนนงานขององคกรแตไมไดมแหลงทมาจากภายในองคกร เชน แผนพฒนาการศกษาแหงชาต หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน หรอแนวโนมการใชไอซทในการเรยนการสอน เปนตน

2. การจาแนกประเภทตามหนาทในองคกร การจาแนกสารสนเทศตามหนาทการทางานในองคกรเปนทนยมใชในการออกแบบ

และพฒนาระบบสารสนเทศในองคกร เพราะงานตามหนาทแตละประเภทมความรบผดชอบแตกตางกน ทาใหวเคราะหรายละเอยดและความตองการสารสนเทศของแตละหนาทไดอยางครบถวน เชน สารสนเทศเกยวกบงานทะเบยน สารสนเทศเกยวกบงานบรหาร สารสนเทศเกยวกบกจการนกเรยนหรองานปกครอง และสารสนเทศเกยวกบงานประชาสมพนธ เปนตน

3. การจาแนกประเภทตามวธการประมวลผล การพฒนาระบบสารสนเทศในปจจบนนยมประมวลผลดวยคอมพวเตอร ซงแบง

วธการประมวลผลเปน 2 แบบคอ 1) การประมวลผลขอมลแบบแบช (batch processing) 2) การประมวลผลขอมลแบบออนไลน (online processing) โดยมรายละเอยดดงน

3.1 สารสนเทศทไดจากการประมวลผลขอมลแบบแบช ไดจากการประมวลผลขอมลเปนครงๆ ตามเวลาทกาหนด โดยคอมพวเตอรจะเกบขอมลไวชวงระยะเวลาหนงแลวจงประมวลผลขอมลตามเวลาทกาหนด เชน ทกเทยงคน ทกสดสปดาห ทกเดอน หรอทก 6 เดอน เปนตน

3.2 สารสนเทศทไดจากการประมวลผลขอมลแบบออนไลน ไดจากการประมวลผลขอมลทนททมการสงขอมลผานอปกรณรบขอมล เชน แปนพมพ และเมาส เปนตน


13 | หนา

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 1.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1.1

สรป ขอมล (Data) หมายถง ขอเทจจรงทเกบรวบรวมจากแหลงตางๆ ทงภายในและภายนอกองคกร ตลอดจนเหตการณจรงทเกดขนในชวตประจาวนหรอการทางาน

สารสนเทศ (Information) หมายถง ขอมลทผานการประมวลผลซงผลลพธทไดสามารถนาไปใชในการตดสนใจเพอการบรหารและการตดสนใจตอไปได

การจาแนกประเภทของสารสนเทศเปน 3 แนวทาง ไดแก 1. การจาแนกประเภทตามแหลงทมาของสารสนเทศ แบงเปน 1) สารสนเทศ

ภายในองคกร และ 2) สารสนเทศภายนอกองคกร 2. การจาแนกประเภทตามหนาทในองคกร เชน สารสนเทศเกยวกบงาน

ทะเบยน สารสนเทศเกยวกบงานบรหาร สารสนเทศเกยวกบกจการนกเรยนหรองานปกครอง และสารสนเทศเกยวกบงานประชาสมพนธ เปนตน

3. การจาแนกประเภทตามวธการประมวลผล ไดแก 1) สารสนเทศทไดจากการประมวลผลขอมลแบบแบช และ 2) สารสนเทศทไดจากการประมวลผลขอมลแบบออนไลน


14 | หนา

ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ เรองท 1.2 ระบบสารสนเทศ

ความหมายของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ หมายถง กลมขององคประกอบตางๆ (เชน อปกรณ กระบวนการ ขอมล และคน) ทมความสมพนธกน โดยรวบรวมขอมลทผานการประมวลผลไดเปนสารสนเทศทสามารถนามาใชในการแกไขปญหาและการตดสนใจในการดาเนนการขององคกร ทงนกระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ ม 4 องคประกอบ ไดแก

1. สวนนาเขา (input) มการดาเนนการอย 2 สวนคอ การเกบรวบรวมขอมล และการตรวจสอบความถกตองของขอมล

1.1 การเกบรวบรวมขอมล เปนการรวบรวมขอมลใหอยในรปแบบทเหมาะสมสาหรบการประมวลผล ซงขอมลอาจเรมตนจากการบนทกขอมลในเอกสาร เชน แบบสารวจความคดเหน ใบลงทะเบยนเรยน หรอแบบกรอกประวตบคลากร เปนตน

1.2 การตรวจสอบความถกตองของขอมล การดาเนนการสวนนคอการตรวจสอบใหแนใจวาขอมลทรวบรวมมานนถกตอง เชน การตรวจสอบความถกตองในการกรอกแบบสารวจความคดเหน ใบลงทะเบยน หรอแบบกรอกประวตบคลากร เปนตน

2. สวนประมวลผล (processing) เปนการดาเนนการกบขอมลทนาเขามาจากสวนนาเขา แลวไดผลลพธตามทตองการ โดยมการดาเนนการ 4 ลกษณะ คอ การแบงประเภท การเรยงลาดบ การคานวณและเปรยบเทยบ และการสรป

2.1 การแบงประเภท เปนการจดหมวดหมของขอมล ซงทาใหไดสารสนเทศทมความหมายตอผใช เชน รายชอนกเรยนแยกตามระดบชน รายจายของโรงเรยนจาแนกตามประเภทรายจาย เปนตน

2.2 การเรยงลาดบ เปนการเรยงลาดบขอมลตามเงอนไขทกาหนดไว เชน การเรยงลาดบนกเรยนตามรหสนกเรยน การเรยงลาดบครตามอายราชการ เปนตน

2.3 การคานวณและเปรยบเทยบ เ ปนการคานวณทางคณตศาสตร และเปรยบเทยบตามหลกตรรกศาสตร เชน การคานวณเงนเดอนคร การคานวณผลการเรยนของนกเรยน การเปรยบเทยบคาใชจายของโรงเรยนในแตละเดอน เปนตน

2.4 การสรป เปนการจดรวมขอมลในลกษณะการแบงกลม หรอรวมยอดของแตละกลม เชน จานวนอาจารยแยกตามวทยฐานะ จานวนนกเรยนทมเกรดเฉลยตากวา 2.00 เปนตน

3. สวนผลลพธ (output) มการดาเนนการใน 4 ลกษณะ ไดแก การแสดงผล การเกบรกษาขอมล การนาขอมลทเกบมาใชงาน การคดลอกขอมล

3.1 การแสดงผล เปนการนาเสนอสารสนเทศทไดจากการประมวลผลในรปแบบของแบบฟอรมหรอรายงาน เชน รายงานผลการเรยนของนกเรยนประจาภาคการศกษาตน รายงานเงนเดอนของครแตละคน หรอรายงานสรปเงนเดอนครทงโรงเรยน เปนตน

3.2 การเกบรกษาขอมล เปนการเกบขอมลหรอสารสนเทศไวในสอเกบขอมล เชน กระดาษ ฮารดดสก แฟลชไดรฟ เปนตน


15 | หนา

3.3 การนาขอมลทเกบมาใชงาน เปนการคนหาขอมลจากสอเกบขอมลแลวนาออกมาใชงาน

3.4 การคดลอกขอมล เปนการคดลอกขอมลจากแฟมขอมลหนงไปยงอกแฟมขอมลหนง หรอจากสอหนงไปยงอกสอหนง เชน คดลอกขอมลจากฮารดดสกไปยงแฟลชไดรฟ เปนตน

4. การปอนกลบ (feedback) คอ ผลลพธทไดรบมาเพอปรบปรง เปลยนแปลงระบบสารสนเทศ ไมวาจะเปนสวนนาเขา สวนประมวลผล และสวนผลลพธ เชน รายงานแสดงขอผดพลาดของระบบ หรอผลปอนกลบจากผบรหารหรอบคลากรขององคกรทตองการสารสนเทศบางอยางเพมเตม เปนตน ซงผลปอนกลบเหลานจะเปนประโยชนตอการปรบปรงระบบสารสนเทศขององคกรใหมประสทธภาพมากยงขน

ภาพท 1.1 กระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ

สวนประกอบของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศประกอบดวยสวนประกอบตางๆ 5 สวนทนามารวมกนเพอกอใหเกดสารสนเทศทเปนประโยชนตอการใชงานและการตดสนใจขององคกร ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมล กระบวนการ และบคลากร

1. ฮารดแวร (hardware) คอ อปกรณท ใ ช ในการรวบรวมขอมล บนทกขอมล ประมวลผล และแสดงผลสารสนเทศ ไดแก อปกรณคอมพวเตอรและอปกรณตอพวง เชน เครองพมพ สแกนเนอร กลองดจทล เปนตน รวมไปถงอปกรณเครอขาย

2. ซอฟตแวร (software) คอ ชดคาสงหรอโปรแกรมทใชควบคมการทางานของฮารดแวร รวมไปถงชดคาสงทใชในการประมวลผลขอมล

3. ขอมล (data) คอ ขอมลดบ (raw data) ทประกอบดวยตวอกษร ตวเลข รปภาพ วดโอ และเสยง โดยเกบไวในแฟมขอมลหรอฐานขอมล ซงยงไมสามารถนาไปใชทางานหรอตดสนใจได แตเตรยมไวเพอรอการประมวลผล

4. ขนตอนการทางาน (procedure) คอ งานหรอกระบวนการทางานขององคกรในสวนงานตางๆ ทบคลากรขององคกรตองยดถอและปฏบตตาม

5. บคลากร (people) คอ ผมสวนไดสวนเสยในระบบสารสนเทศ ซงมหลายกลมดวยกน ไดแก เจาของระบบ ผใชระบบ นกวเคราะหระบบ นกเขยนโปรแกรม เปนตน ซงกลมบคคลเหลานลวนเกยวของกบระบบสารสนเทศขององคกร และกลมบคคลเหลานกประกอบดวยบคลากรหลาย

การปอนกลบ

สวนนาเขา สวนผลลพธ สวนประมวลผล


16 | หนา

ระดบ เชน ผใชระบบของโรงเรยน ไดแก ผบรหารโรงเรยน คร เจาหนาทฝายปฏบตการ นกเรยน และผปกครอง เปนตน

ปจจยทเกยวของในการพฒนาระบบสารสนเทศ การพฒนาระบบสารสนเทศสาหรบองคกรใหประสบความสาเรจ ผบรหารและผเกยวของกบการพฒนาตองคานงถงปจจยทเกยวของในการพฒนาระบบสารสนเทศ 4 ปจจยดงน

1. ปจจยดานบคลากร บคลากรเปนปจจยสาคญของการพฒนาระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศจะ

พฒนาไดอยางสมบรณ รวมถงมการใชงานไดอยางมประสทธภาพลวนขนกบบคลากรทงสน ทงนสามารถแบงบคลากรไดเปน 2 กลม ไดแก

1.1 กลมผบรหารองคกร เปนผกาหนดนโยบายเกยวกบการพฒนาระบบสารสนเทศในองคกร และเปนผสนบสนนตลอดจนชวยแกไขปญหาใหกบกลมผปฏบตงานทเปนผพฒนาระบบ ดงนนหากขาดการสนบสนนจากผบรหารองคกรแลวการพฒนาระบบสารสนเทศยอมสาเรจไดยาก

1.2 กลมผพฒนาระบบสารสนเทศ เปนกลมผปฏบตงานในการพฒนาระบบสารสนเทศตามนโยบายของผบรหารองคกร ซงบคลากรกลมนยงแบงออกไดเปน 2 กลม คอ บคลากรดานคอมพวเตอร และบคลากรผใชงานระบบ ทงนกลมผใชงานระบบตองมสวนรวมในการพฒนาระบบ โดยระบความตองการในการใชงาน และขนตอนการทางานทเปนอย เพอใหบคลากรคอมพวเตอรทเปนผพฒนาระบบสามารถออกแบบระบบสารสนเทศไดตรงตามความตองการของผใชและสอดคลองกบการปฏบตงานของผใชไดเปนอยางด นอกจากนการใหผใชมสวนรวมในการออกแบบยงใหผลในเชงจตวทยาททาใหเกดการยอมรบระบบสารสนเทศภายหลงการพฒนาเรยบรอยแลวอกดวย

2. ปจจยดานวธการจดหาระบบสารสนเทศ การจดหาระบบสารสนเทศใหกบองคกรม 3 วธคอ 1) การพฒนาระบบสารสนเทศ

ขนใชเอง 2) การจดจางบคคลภายนอกพฒนาระบบ และ 3) การจดซอซอฟตแวรสาเรจรปมาใชงาน 2.1 การพฒนาระบบสารสนเทศขนใชเอง วธการนมกใชกบองคกรขนาดใหญท

สามารถบรรจบคลากรดานการวเคราะหระบบ และนกพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเปนบคลากรประจาองคกรได ซงทาใหไดระบบสารสนเทศทเหมาะกบความตองการขององคกรและกลมผใชงาน

2.2 การจดจางบคคลภายนอกพฒนาระบบ วธการนมกใชกบองคกรไมใหญทไมสามารถบรรจบคลากรดานการวเคราะหระบบ และนกพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเปนบคลากรประจาได การจดจางบคลากรภายนอกใหพฒนาระบบจงชวยใหการพฒนาระบบเกดความคลองตวตรงตามความตองการขององคกรและผใชงาน

2.3 การจดซอซอฟตแวรสาเรจรปมาใชงาน วธการนชวยใหการพฒนาระบบสารสนเทศดาเนนการไดเรวทสด ประหยดงบประมาณถาเทยบกบการจดจางบคคลภายนอกพฒนาระบบ แตระบบสารสนเทศทไดอาจไมตรงตามความตองการขององคกรหรอผใชงาน ซอฟตแวรสาเรจรปมกพฒนาขนจากหนาทหลกๆ ของงานนนๆ ซงในแตละองคกรยอมมรายละเอยดของงานแตกตางกน ซอฟตแวรสาเรจรปจงอาจไมสามารถตอบสนองความตองการขององคกรหรอผใชงานไดทงหมด อยางไรกตามในบางครงผบรหารองคกรอาจใชวธการจดซอซอฟตแวรสาเรจรปแลวทาการปรบปรงแกไขซอฟตแวรนนใหเหมาะกบความตองการขององคกรมากขนกได


17 | หนา

3. ปจจยดานงบประมาณ งบประมาณเปนสงทองคกรตองจดเตรยมไวสาหรบการพฒนาระบบสารสนเทศตาม

วธการทเลอกใชทงการพฒนาระบบขนใชเอง การจดจาง หรอการจดซอซอฟตแวรสาเรจรป ตลอดจนการจดเตรยมงบประมาณไวสาหรบการดาเนนงานและการบารงรกษาระบบสารสนเทศดวย ทงนระบบสารสนเทศถอเปนเครองมอในการบรหารและการทางานทองคกรจาเปนตองลงทนเพอใหเกดผลตอบแทนในรปของประสทธภาพการทางาน รวมไปถงชอเสยงและภาพลกษณขององคกรอกดวย

4. ปจจยดานการวางแผนการพฒนาระบบ การวางแผนและแนวคดการพฒนาระบบถอเปนปจจยทสาคญทสดของความสาเรจ

ในการพฒนาระบบสารสนเทศ หากขาดการวางแผนพฒนาระบบสารสนเทศทด หรอขาดการประเมนแนวโนมและการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทดยอมมผลทาใหการพฒนาระบบสารสนเทศเปนไปดวยความยากลาบาก หรอไมประสบผลสาเรจในการพฒนาระบบ รวมไปถงการสนเปลองงบประมาณมากกวาทควรจะเปนดวย


สรป ระบบสารสนเทศ หมายถง กลมขององคประกอบตางๆ (เชน อปกรณ กระบวนการ ขอมล และคน) ทมความสมพนธกน โดยรวบรวมขอมลทผานการประมวลผลไดเปนสารสนเทศทสามารถนามาใชในการแกไขปญหาและการตดสนใจในการดาเนนการขององคกร ทงนกระบวนการทางานของระบบสารสนเทศ ม 4 องคประกอบ ไดแก 1) สวนนาเขา 2) สวนประมวลผล 3) สวนผลลพธ และ 4) การปอนกลบ

ระบบสารสนเทศประกอบดวยสวนประกอบตางๆ 5 สวน ไดแก ฮารดแวร ซอฟตแวร ขอมล กระบวนการ และบคลากร

การพฒนาระบบสารสนเทศสาหรบองคกรใหประสบความสาเรจ ผบรหารและผเกยวของกบการพฒนาตองคานงถงปจจยทเกยวของในการพฒนาระบบสารสนเทศ 4 ปจจยดงน 1) ปจจยดานบคลากร 2) ปจจยดานวธการจดหาระบบสารสนเทศ 3) ปจจยดานงบประมาณ และ 4) ปจจยดานการวางแผนการพฒนาระบบ


18 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ

เรองท 2.1 วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ

วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (System Development Life Cycle) เปนโครงสรางการทางานเพอพฒนาระบบสารสนเทศทเกดจากการผสมผสานแนวคด วงจรชวตของระบบ (System Life Cycle) และ กระบวนการเชงระบบ (System Process) เขาไวดวยกน ประกอบไปดวยกจกรรมหลก 3 สวนไดแก 1) การวเคราะห 2) การออกแบบ และ 3) การนาไปใช (โอภาส เอยมสรวงศ, 2555) โดยวงจรในการพฒนาระบบสารสนเทศนนมดวยกนหลากหลายรปแบบตามบรบทและความเหมาะสมในการใชงาน กระบวนการพฒนาในแตละรปแบบจะอธบายวธการและกจกรรมตางๆ ทเกดขนระหวางกระบวนการพฒนาระบบสารสนเทศ โดยวงจรในการพฒนาระบบสารสนเทศแตละรปแบบตางมจดมงหมายในการกาหนดมาตรฐานภาระงานทจาเปนตอการพฒนาและบารงรกษาระบบสารสนเทศ เพอสงเสรมใหเกดระบบสารสนเทศทมคณภาพและสามารถเพมผลผลตใหกบองคกรได

ถงแมวาวงจรในการพฒนาระบบจะมหลากหลายรปแบบและแตละรปแบบจะมการใชงานทเหมาะสมในบรบททแตกตางกน ผพฒนาสามารถเลอกใชรปแบบการพฒนาตามความเหมาะสมของโครงการได (พรรณ สวนเพลง, 2552) หลกเกณฑในการพจารณาเลอกใชงานรปแบบการพฒนาระบบอาจตองคานงถงระยะเวลา งบประมาณ และขนาดของผใชงาน โดยทวไปแลววงจรในการพฒนาระบบสารสนเทศมระยะการดาเนนการรวมกนทงสน 6 ระยะ (ศภสราพร สธาทพยะรตน, 2548; ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549; พรรณ สวนเพลง, 2552) ไดแก

1. ระยะการวางแผน (Planning Phase) เปนการพจารณาความเปนไปไดในการดาเนนโครงการพฒนาระบบสารสนเทศโดยพจารณาจากสภาพความเปนไปไดในดานตางๆ ดงน

1.1 ความเปนไปไดทางดานเทคนค (Technical Feasibility) โดยทาการสารวจสภาพความพรอมทางดานโครงสรางพนฐาน อปกรณฮารดแวรและซอฟตแวร วามความเพยงพอ (Capability) มความนาเชอถอ (Reliability) และมความพรอมใชงาน (Availability) ตอการพฒนาระบบสารสนเทศขนมาใหมหรอไม เพอหลกเลยงความเสยงทางดานเทคนค

1.2 ความเปนไปไดดานการดาเนนงาน (Operational Feasibility) เปนการสารวจความพรอมในการดาเนนงานเพอพฒนาระบบโดยพจารณาจากบคลากร (Work Force) ทใชในการพฒนามความเพยงพอหรอไม และระยะเวลา (Time) ทใชในการพฒนาระบบสารสนเทศมความเหมาะสมและทนตอความตองการขององคกรหรอไม เพอลดความเสยงทางดานการดาเนนงาน

1.3 ความเปนไปไดทางดานการเงน (Financial Feasibility) เปนการสารวจความพรอมทางดานการเงน โดยพจารณาจากความคมคาทไดรบจากระบบเมอเทยบกบงบประมาณทตองสญเสยไป โดยอาจพจารณาจากผลประโยชนทวดคาได (Tangible Benefits) เชน ลดจานวนเจาหนาทได 3 คน ลดคาใชจายของวสดอปกรณลง 20% เปนตน หรออาจพจารณาจากผลประโยชนทวดคาไมได (Intangible Benefits) เชน ไดภาพลกษณของโรงเรยนทด สรางความพงพอใจใหกบผปกครอง เปนตน


19 | หนา

2. ระยะการวเคราะห (Analysis Phase) เปนการสารวจขอมลการทางานเดมโดยอาจศกษาจากขอมลหรอรายงานเดมทมอย สงเกตจากวธการดาเนนงาน และดาเนนการสมภาษณ สวนมากนกพฒนาระบบมกเลอกใชวธการสมภาษณผใชงานเนองจากจะทาใหไดรบรความตองการจากผใชงานโดยตรง หลงจากทไดขอมลเฉพาะของปญหาแลวอาจดาเนนการประชมผมสวนเกยวของเพอหาบทสรป และสรางตนแบบขนมาเพอใหผใชงานทราบถงลกษณะ หนาตา คณสมบตการทางาน ของระบบวาเปนไปตามความตองการเบองตนของผใชงานหรอไม เนองดวยความซบซอนในการวเคราะหขอมลทหลากหลายจงทาใหมจาลองขอมลใหอยในรปแบบทเขาใจงายอยบอยครง เชน การทาแผนภาพ (Diagram) การทาผงการไหลของขอมล (Data Flow Diagram) ผงแสดงความสมพนธของขอมล (Entity Relationship Diagram) เปนตน

3. ระยะการออกแบบ (Design Phase) เปนการนาเอาผลการวเคราะหและเกบขอมลมาทาการออกแบบระบบ โดยทวไปการออกแบบแบงออกเปน 2 สวน คอ

3.1 การออกแบบเชงตรรกะ (Logical Design) เปนการกาหนดโครงสรางของระบบวามวธการทางานอยางไร โดยยงไมคานงถงอปกรณและเทคโนโลยทจะนามาใช ผลผลตทไดจากการออกแบบในสวนนมกจะอยในรปของฟอรมขอมล รปแบบการนาเขาขอมล รปแบบการรายงานผล เปนตน การออกแบบในสวนนมกเกยวของกบการออกแบบหนาจอ (Interface) เปนหลก

3.2 การออกแบบเชงกายภาพ (Physical Design) เปนการออกแบบรายละเอยดในการทางานของระบบ โดยระบถงเทคโนโลย ภาษาโปรแกรมมงทใช คณลกษณะของอปกรณตางๆ รวมถงระบบรกษาความปลอดภย เปนตน การออกแบบในสวนนมกเกยวของกบการออกแบบโครงสราง (Infrastructure) เปนหลก

4.ระยะการพฒนา (Development Phase) เปนการนาเอาขอมลในการออกแบบทงหมดไปสรางเปนโปรแกรมใหไดตามทออกแบบไว ตองอาศยการประสานงานระหวางโปรแกรมเมอรและนกออกแบบระบบ รวมถงการจดซอฮารดแวรและซอฟตแวรทจาเปนตอการพฒนาระบบ หลงจากทระบบไดถกสรางขนมาแลวจะตองทาการทดสอบเพอคนหาขอผดพลาด โดยขอผดพลาดของระบบอาจเกดขนมาไดจาก 2 กรณใหญ ดงน 1) ผดพลาดจากการใชภาษาในการเขยน (Syntax Error) 2) ผดพลาดจากการทางานไมตรงตามทออกแบบไว (Logic Error) หลงจากททาการทดสอบเสรจสน ผพฒนาจะจดทาคมอในการใชงานระบบขนมาและอาจมการจดฝกอบรมการใชงานระบบดวยกได

5. ระยะการนาไปใช (Implement Phase) เปนขนตอนหลงจากทระบบไดถกพฒนาจนเปนทมนใจแลววาสามารถทางานไดถกตอง ผพฒนาระบบจะทาการถายโอนจากระบบงานเกามาสระบบงานใหม โดยทวไปแลวสามารถแบงวธการถายโอนได 4 วธ ไดแก

5.1 การถายโอนแบบคขนาน (Parallel Conversion) เปนการถายโอนโดยใหระบบเกาและระบบใหมทางานพรอมกนในชวงเวลาเดยวกน เพอนาเอาผลการทางานทไดมาเปรยบเทยบผลกน จนมนใจไดวาระบบใหมสามารถทางานไดอยางถกตองจงจะทาการยกเลกระบบเกา เปนวธทปลอดภยทสด เนองจากหากเกดขอผดพลาดยงสามารถเปลยนกลบไปยงระบบเกาได แตมขอเสยในดานการใชงบประมาณทสง


20 | หนา

5.2 การถายโอนโดยตรง (Direct Conversion) เปนการถายโอนระบบแบบแทนท โดยระบบเกาจะถกยกเลกการใชงานโดยทนทและตดตงระบบใหมลงไปยงตาแหนงเดม เปนวธทประหยดคาใชจายในการดาเนนการมากทสด แตมความเสยงสงทสดเนองจากหากระบบใหมเกดขอผดพลาดขนจะทาใหไมมระบบใชงาน ผพฒนาควรพจารณาใหถถวนและมนใจวาระบบมความนาเชอถอเพยงพอเสยกอน

5.3 การถายโอนแบบนารอง (Pilot Conversion) เปนการนาระบบใหมเขามาใชในทนท แตอาจเลอกกระทาเฉพาะบางสวนงานเพอศกษาผลกระทบเสยการทจะนาไปใชกบทงองคกร

5.4 การถายโอนทละขนตอน (Phase Conversion) เปนการถายโอนแบบคอยเปนคอยไป โดยการเลอกนาเอาระบบใหมเขามาใชงานทละสวนและศกษาผลกระทบไปเรอยๆ จนกระทงนาเขามาใชจนครบทกสวน

6. ระยะการบารงรกษา (Maintenance Phase) เปนขนตอนในการดแลระบบเมอถกใชไปเปนระยะเวลาหนง เพอใหระบบยงคงประสทธภาพในการทางานไดอยางเตมท การบารงรกษาม 4 ลกษณะ ไดแก

6.1 การบารงรกษาเพอแกไขระบบใหมความถกตอง 6.2 การบารงรกษาระบบโดยการขยายความสามารถใหรองรบความตองการท

เพมขน 6.3 การบารงรกษาระบบเพอใหมประสทธภาพการทางานเพมขน 6.4 การบารงรกษาระบบเพอปองกนความผดพลาดในอนาคต

ภาพท 2.1 วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (System Development Life Cycle)


21 | หนา


สรป วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ เปนโครงสรางในการทางานเพอสงเสรมใหเกดระบบสารสนเทศทมคณภาพ อาจมรปแบบทหลากหลายและแตกตางกนไปตามบรบทการใชงาน แตโดยทวไปแลววงจรในการพฒนาระบบสารสนเทศสวนมากมขนตอนในการดาเนนการรวมกนอย 6 ขนตอน ไดแก 1) การวางแผน 2) การวเคราะห 3) การออกแบบ 4) การพฒนา 5) การนาไปใช และ 6) การบารงรกษา ผพฒนาระบบสามารถเลอกใชรปแบบอนๆ ทจะนาเสนอหลงจากนในการออกแบบและพฒนาระบบไดเชนกน


22 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ เรองท 2.2 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก

การพฒนาสารสนเทศแบบขนนาตก (Waterfall Model) เปนรปแบบในการพฒนาระบบสารสนเทศทมวธดาเนนการเปนระยะโดยจะกระทาขนตอนในแตละระยะใหแลวเสรจกอนทจะเรมการดาเนนงานในระยะใหมและจะไมยอนกลบไปแกไขการทางานจากระยะกอนหนา เปรยบไดกบขนนาตกทไหลลงสพนดนเพยงอยางเดยวไมสามารถไหลยอนกลบขนมาได (พรรณ สวนเพลง, 2552) เปนรปแบบในการพฒนาระบบยคเรมแรกผพฒนาระบบทใชรปแบบขนนาตกนจะตองใสใจกบรายละเอยดการทางานในทกขนตอนเนองจากหากเกดความผดพลาดขนจะไมสามารถยอนกลบไปได เปนรปแบบการพฒนาทมจดออนมากทสด

ภาพท 2.1 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก

ในชวงเวลาตอมาการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตกนไดรบการปรบปรงใหสามารถยอนกลบไปแกไขการดาเนนงานในขนตอนกอนหนาได เรยกวา การพฒนาระบบสารสนเทศขนนาตกแบบปรบปรง (Adapted Waterfall Model) (ณฐพนธ เขจรนนทน, 2551)


23 | หนา

ภาพท 2.2 การพฒนาระบบสารสนเทศขนนาตกแบบปรบปรง


สรป การพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตกและการพฒนาระบบสารสนเทศขนนาตกแบบปรบปรง เปนรปแบบการพฒนาระบบทเปนทรจกอยางกวางขวางทสด เหมาะกบการพฒนาระบบสารสนเทศขนาดกลาง จานวนขนตอนในการดาเนนงานม 5-6 ขนตอนตามความเหมาะสม มหลกการดาเนนงานใกลเคยงกบวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศมากทสด


24 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ เรองท 2.3 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย

การพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย (Spiral Model) เปนรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศทถกพฒนาขนจากการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก (Waterfall Model) ทมการทางานเปนขนตอนหากในขนตอนแรกวเคราะหความตองการไมด ไมชดเจน กจะมความเสยงทระบบจะถกพฒนาไมตรงตามความตองการของผใชงาน รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอยจงนาเอาขอดของการพฒนาตนแบบมาผสมผสานใหเกดคามชดเจนและมการวเคราะหความเสยงในทกชน เพอลดความลมเหลวในการสรางระบบใหนอยลง รปแบบการพฒนานจะแบงการทางานออกเปนรอบ ซงจะกระทากรอบกได โดยในแตละรอบจะประกอบดวยการทางานทงหมด 4 สวนดวยกน (โอภาส เอยมสรวงศ, 2555) ไดแก

ภาพท 2.3 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย

สวนท 1 เกยวของกบการวางแผน การกาหนดจดหมาย เงอนไข และแนวทางตางๆ ทนามาใชแกไขปญหา โดยถอเปนสวนรเรมของแผนงานทจะพฒนา ภายใตการพจารณาเกยวกบตนทน ทรพยากร ขอจากด และทางเลอกสาหรบทมงานผพฒนา การออกแบบ และสภาพแวดลอมของการพฒนาระบบ

สวนท 2 เปนสวนของการวเคราะหความเสยง ดวยการนาแนวทางในการแกไขปญหาตางๆ มาประเมน และคดเลอกแนวทางทดทสดและมความเปนไปไดสงสดมาใช เพอจดการกบความเสยงทเกดขน หรอหลกเลยงความเสยงเหลานน ทงนอาจทาการสรางตนแบบและจาลองสถานการณเพอลดความเสยงในการพฒนาระบบ


25 | หนา

สวนท 3 เปนสวนของการพฒนาและทดสอบตวระบบ โดยการพฒนานจะพฒนาตอยอดจากระดบทเคยทาไวใหมความเพมพนในผลงานมากขน เชน พฒนาเปนเวอรชน 1, 3 และ 3 เปนตน

สวนท 4 เปนสวนของการประเมน ดวยการทบทวนถงผลลพธของขนตอนทผานมารวมกบผใชงานและทาการวางแผนเพอเตรยมดาเนนการในรอบตอไป โดยตวระบบจะมความสมบรณมากขนเรอยๆ


สรป การพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอบเหมาะสาหรบการพฒนาระบบสารสนเทศขนาดใหญทตองการความสมบรณของระบบ และมระยะเวลาในการดาเนนการเพยงพอ เปนวธการลดความเสยงในการพฒนาระบบดวยการ พฒนาปรบปรงตอยอดขนไปเรอยๆ เปนรอบ ในแตละรอบระบบจะถกปรบปรงเวอรชนขนไปเรอยๆ แตมขอเสยทางดานตนทนในการพฒนา


26 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ เรองท 2.4 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน

การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน (Rapid Application Development: RAD) หรอ การพฒนาระบบสารสนเทศดวยวธตนแบบ (Prototyping) เปนกระบวนการในการพฒนาระบบสารสนเทศทใชเวลาในการวางแผนนอยทสดเพอผลตตนแบบใหเรวทสด มความงายตอการเปลยนแปลงเงอนไขในการพฒนา (Whitten, Lonnie and Kevin, 2003) การพฒนาระบบแบบเรงดวนเกยวของกบวธการพฒนาระบบดวยการสรางและปรบปรงตนแบบวนซาไปเรอย จนกวาจะไดรบการยอมรบจากผใชงาน (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549) เปนวธการทชวยเรงความเรวในการพฒนาจากวธการพฒนาในแบบดงเดม เปนวธการพฒนาทใชเวลาและคาใชจายนอยทสด เหมาะกบองคกรขนาดเลก (พรรณ สวนเพลง, 2552) โดยมขนตอนสาคญทงสน 4 ขนตอน ดงน

1. ระบความตองการเบองตนของผใชงานระบบ (Gathering Requirement) ผพฒนาระบบดาเนนการศกษา รวบรวมความตองการของผใชงานแลวนามารางตนแบบของระบบ

2. สรางระบบตนแบบ (Developing Prototype) ผพฒนาระบบสรางตนแบบขนจากรางทไดออกแบบไวจากการรวบรวมความตองการ โดยสวนมากมกใชเครองมอในการพฒนาเปนลกษณะสาเรจรป หรอภาษาโปรแกรมมงในยคท 4 ซงมความงายและรวดเรวตอการสรางระบบ

3. นาตนแบบมาทดลองใชงาน (Prototype Testing) ผพฒนาระบบจะนาเอาตนแบบทพฒนามาใหผใชงานไดทาการทดลองใชและศกษาความรสกและความคดเหนของผใชงาน โดยขอมลความคดเหนและขอเสนอแนะจากผใชงานจะถกรวบรวมไปเพอปรบปรงตนแบบตอไป

4. ปรบปรงตนแบบ (Modifying Prototype) ผพฒนาระบบนาขอคดเหนหรอขอเสนอแนะของผใชงานมาประเมนประสทธภาพการทางานของระบบตนแบบ หลงจากนนทาการปรบปรงตนแบบแลวนากลบไปทดลองใชงานใหม จนกวาจะไดผลการจากผใชอยในเกณฑทยอมรบได ผพฒนาระบบกจะนาตนแบบของระบบทมมาตรฐานแลวไปใชงานจรงในองคกรตอไป

ภาพท 2.4 การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน


27 | หนา

การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวนนนมความเหมาะสมกบหนวยงานหรอโครงการทมขนาดเลกเนองจากวธการพฒนาในลกษณะนถงแมจะมขอดในดานของความรวดเรวและประหยดคาใชจายกตาม แตกยงมขอจากดเนองจากกลมผใชงานททาการทดลองตนแบบเปนผใชจานวนหนงเทานน เวลานาตนแบบไปใชจรงกบผใชจานวนมากอาจเกดปญหาทไมอาจพบไดกบการทดลองจากผใชกลมเลก เชน การรองรบขอมลในปรมาณมาก การยอมรบระบบของผใชบางกลมทไมไดอยในกลมทดลองตนแบบ เปนตน


สรป การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวนเหมาะกบการพฒนาระบบสารสนเทศในหนวยงานหรอองคกรขนาดเลกมจดเดน คอ ความรวดเรวในการพฒนา และมคาใชจายในการพฒนานอย โดยมใชหลกการปรบปรงตนแบบซาไปมาจนเปนทยอมรบของผใชงาน


28 | หนา

ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ เรองท 2.5 ตวอยางการนาวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศไปใชงาน

โรงเรยนเปนองคกรขนาดกลางและขนาดเลก อาจเรมตนการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารโรงเรยนขนมาดวยการใชวงจรพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) โดยอาจเลอกดาเนนการตามน

1. วางแผนโครงการ (Planning) ในขนเรมตนของการวางแผนโครงการผพฒนาจะตองทาการระบปญหาทเกดขนเพอแสดงใหเหนถงความจาเปนของระบบสารสนเทศทจะนามาใชเสยกอน โดยอาจเขยนลงในรปแบบ รายงานหวขอปญหา ดงน

หลงจากทจดทารายงานหวขอปญหาแลวผพฒนาจะทาการศกษาความเปนไปไดโดยจดทารายงานขอมลและขอเสนอแนะจากการศกษาความเปนไปได โดยควรมองคประกอบตามน

1. ขอบเขตและวตถประสงคของระบบงานใหม

2. ทางเลอกในการพจารณา 3. งบประมาณทจะใช บคลากร จานวน

ทรพยากรตางๆ 4. ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5. การเปลยนแปลงทางหลกการและ

นโยบาย (ถาม)

หวขอปญหา 1. การคานวณเกรดดวยมอลาชา และมความผดพลาด

บอย 2. การคานวณเกรดเฉลยของเดกจานวนมากทาให

ครผสอนไมมเวลาในการปฏบตงานดานอน 3. รายงานผลการเรยนไมทนตอความตองการของ

ผปกครอง

การแกปญหา นาระบบคอมพวเตอรมาใชในการชวยออกเกรด และจดทาใบรายงานผลการเรยน เพอเพมความรวดเรวในการทางาน

ขอเสนอแนะ เสนอใหทาการศกษาความเปนไปไดในการพฒนาระบบสารสนเทศทใชในการออกใบรายงานผลการเรยน

คาใชจาย 50,000 บาท ระยะเวลา เวลาทาการศกษา 3 เดอน


29 | หนา

2. การวเคราะห (Analysis) หลงจากศกษาความเปนไปไดแลวจะทาการศกษาขนตอนการดาเนนงานของระบบเดมเพอหาปญหาทเกดขน รวบรวมความตองการในระบบใหมจากผใชดวยการสอบถามหรอสมภาษณระบบแลวนาความตองการเหลานนมาศกษาและวเคราะหเพอแกปญหาดงกลาว แลวทาการเขยนความตองการของระบบขนมาใหม ดงน

3. ขนการออกแบบ (Design) นาเอาขอมลทไดจากการวเคราะหมาออกแบบระบบโดยทาการเขยน ผงการไหลของขอมล ผงความสมพนธของขอมล และโครงรางหนาจอ ดงตวอยาง

ภาพท 2.5 ตวอยางผงการไหลของขอมล (Dataflow Diagram)

ตวอยาง ระบบออกเกรด (grading system) ทาหนาทคานวณผลการเรยน จากขอมลคะแนนของผเรยน พมพใบรายงานผลการเรยน

สารสนเทศทตองการ ใบรายงานผลการเรยน ประกอบดวย รหสนกเรยน/ชอ/แผนกการเรยน/ชน/ คะแนนรายวชา/คะแนนเฉลย ขอมลทตองใช ขอมลเกยวกบผเรยน ขอมลเกยวกบผลการเรยน

กระบวนการคานวณ คะแนนรายวชา*หนวยกต/หนวยกตรวม = ผลการเรยนเฉลย


30 | หนา

ภาพท 2.6 ตวอยางผงความสมพนธของขอมล (Entity Relationship Diagram)

ภาพท 2.7 ตวอยางเคาโครงจอภาพของระบบ

4. การพฒนา (Development) นาเอาขอมลจาก ผงขอมล โครงรางหนาจอ และผงความสมพนธของขอมลทงหมดไปสรางเปนโปรแกรมใหไดตามทออกแบบไว และจดทาคมอในการใชงานระบบขนมา


31 | หนา

ภาพท 2.8 ตวอยางหนาจอระบบออกเกรดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

แหลงทมา http://www.oreg.rmutt.ac.th

5. การนาระบบไปใช (Implement) ดาเนนการนาระบบเขามาใชงานจรงโดยใชวธแทนท (Cutoff) เนองจากการทางานแบบเกาไมไดใชระบบเปนการทางานดวยมอ

6. การบารงรกษา (Maintenance) ดาเนนการบารงรกษาระบบโดยทาการตรวจเชคความผดพลาด และซอมบารงอปกรณทตงอยในโรงเรยนอยอยางสมาเสมอ


สรป การจะพฒนาระบบสารสนเทศในโรงเรยนดวยวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศนนจาเปนจะตองคานงถงขนาดของโรงเรยน งบประมาน ระยะเวลา และปจจยอนๆ ทเกยวของ โดยในแตละขนตอนผพฒนาสามารถนาเอาเครองมอหรอเทคนคอนๆ มาเพมเตมใหการดาเนนงานสะดวกขนได


32 | หนา

ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ

เรองท 3.1 แนวคดเบองตนของระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ

“การบรหาร” และ “การจดการ” มความหมายใกลเคยงกนและมกถกใชทดแทนกน แตในความเปนจรงแลว การบรหาร (Administration) และการจดการ (Management) มนยามความหมายทแตกตางกนในการใชงาน (ศภสราพร สธาทพยะรตน, 2548) ดงน

การบรหาร ใชกบงานบรหารสงทใหความสาคญกบการวางแผนและการกาหนดนโยบาย มความครอบคลมการดาเนนงานในระดบกวาง โดยเฉพาะการดาเนนงานในทสาธารณะ ตลอดจนการบรหารงานสวนกลางและธรการ

การจดการ จะใหความสนใจกบการดาเนนงานใหบรรลเปาหมาย โดยมากใชงานในระดบทวไปของหนวยงาน เชน การจดการบคลากร การจดการรายวชา และการจดการทางการเงน เปนตน

จากคานยามเราอาจแบงลาดบขนของการจดการและการบรหารไดเปน 3 ระดบ ในรปลกษณะของพระมด ตามขอบเขต อานาจหนาท และความรบผดชอบ ดงน

ภาพท 3.1 พระมดลาดบขนของการจดการ

ภายในองคกรทงในภาครฐและภาคเอกชน รวมถงสถาบนการศกษาโดยมากมกประกอบไปดวยบคลากร 3 ระดบ (ระดบสง ระดบกลาง และระดบปฏบตการ) ซงในแตละระดบมหนาทความรบผดชอบทแตกตางกนออกไป โดยความตองการในการใชสารสนเทศของบคลากรในแตละระดบ สรปไดดงตารางตอไปน


33 | หนา

ตารางท 3.1 แสดงถงลกษณะงานและความตองการใชสารสนเทศของบคลากรทง 3 ระดบในองคกร

หวเรอง บคลากรระดบสง บคลากรระดบกลาง บคลากรระดบปฏบตการ

ความรบผดชอบ การวางแผนกลยทธ ควบคมการทางานใน

ระดบบรหาร ควบคมการทางานในระดบปฏบตการ

แหลงสารสนเทศ ใชสารสนเทศทอยภายนอกองคกร

ใชสารสนเทศทไดจากภายในองคกรบางสวน

ใชสารสนเทศจากภายในองคกร

ขอบเขต เปนสารสนเทศในวงกวางยากตอการคาดเดาลวงหนา

สามารถกาหนดเนอหาของสารสนเทศไดบางสวน

สารสนเทศเฉพาะเรองสามารถกาหนดไวลวงหนาได

ลกษณะของสารสนเทศ

ตองการสารสนเทศในภาพรวมหรอแสดงแนวโนมความเปนไปไดของผลลพธ

ตองการรายละเอยดไมมากนก

ตองการรายละเอยดปลกยอยมาก

ความถของการใชขอมลในรปสารสนเทศ

ใชอยเสมอ ใชพอสมควร ใชไมบอยนก

ประเภทของสารสนเทศ สารสนเทศในอดตทแสดงถงแนวโนม

ใชทงสารสนเทศปจจบนและอดต

สารสนเทศปจจบน

จากตารางจะเหนไดวาบคลากรในแตละระดบมความตองการใชสารสนเทศทแตกตางกน ลกษณะ ประเภท และขอบเขตของสารสนเทศทตองการจงเปนตวจาแนกการจดแบงประเภทตามลกษณะการดาเนนงาน โดยจาแนกออกได ดงน

ภาพท 3.2 ระบบสารสนเทศแบงตามลกษณะการดาเนนงาน

จากภาพแสดงใหเหนวาลกษณะงานถกแบงออกเปน 4 ลกษณะ ใน 3 ระดบปฏบตการ ไดแก งานปฏบตการ วางแผนงานปฏบตการ วางแผนการบรหาร และวางแผนยทธศาสตร หากสงเกตดใหด


34 | หนา

จะพบวางานของบคลากรในระดบปฏบตการนนถกแบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก 1) การทางานปฏบตการ ซงเปนงานในลกษณะทาตองทาเปนประจาระบบสารสนเทศทใชในงานลกษณะน คอ ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (Transaction Processing System: TPS) เขามาชวยบนทกการทางาน 2) การวางแผนงานปฏบตการ ซงเปนงานในลกษณะควบคมดและการทางานในระดบปฏบตการ ออกรายงาน ตดตามความเคลอนไหวในการทางานโดยละเอยด ระบบสารสนเทศทนามาใชในงานลกษณะน คอ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System: MIS) ทจะชวยใหหวหนางานสามารถออกสรปรายงาน ตรวจสอบความถกตองในการทางานได ในขณะทลกษณะงานวางแผนการบรหารมระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System: DSS) เขามาชวยสนบสนนการทางานเนองจากงานในลกษณะของผบรหารระดบการตองการขอมลโดยสรปเพอนามาประกอบการตดสนใจตางๆ และทายทสดลกษณะงานวางแผนยทธศาสตรมระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง (Executive Information System: EIS) ไวคอยชวยสนบสนนการทางาน โดยขอมลสวนใหญทไดจากระบบจะเปนภาพรวมสรปภายในองคกรประกอบกบขอมลสภาพภายนอกองคกร พรอมทงขอมลในการทานายแนวโนมเพอนามาประกอบการวางแผนในระดบนโยบายของผบรหาร


สรป ในองคกรเราสารมารถแบงบคลากรออกมาได 3 ระดบ ไดแก บคลากรระดบปฏบตการ ผบรหารระดบกลาง และผบรหารระดบสง โดยมลกษณะงานแบงไดเปน 4 ลกษณะ ไดแก งานปฏบตการ วางแผนงานปฏบตการ วางแผนการบรหาร และวางแผนยทธศาสตร ระบบสารสนเทศทนามาใชสนบสนนการทางาน ไดแก ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสนบสนนการตดสนใจ และระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง ตามลาดบของลกษณะงาน


35 | หนา

ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ เรองท 3.2 ระบบสารสนเทศสาหรบบคลากรในระดบปฏบตการ

บคลากรในระดบปฏบตการนนสามารถแบงลกษณะการดาเนนงานออกไดเปน 2 ลกษณะ ไดแก งานปฏบตการ และวางแผนงานปฏบตการ ซงในแตละลกษณะการดาเนนงานจะมความตองการระบบสารสนเทศทใชสนบสนนการทางานไมเหมอนกน ดงน

1. ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (Transaction Processing Systems) เปนระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการทางานทถกออกแบบมาสาหรบงานปฏบตการ ทาหนาทเกยวกบการประมวลผลและบนทกขอมลทเกดจากการปฏบตงานทมอยเปนประจาขององคกร (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549) เชน การลงประวตนกเรยน การเบกจายอปกรณการเรยน การตรวจใหคะแนน เปนตน ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการมวตถประสงคในการทางานเพอ 1) อานวยความสะดวกในการปฏบตงานประจาใหมความรวดเรว 2) เกบรกษาขอมลจานวนมากจากการปฏบตงานระหวางวนใหเปนสดสวน และ 3) เพอแปลงเปนขอมลนาเขาไปใชในการออกรายงานในระบบสารสนเทศทมระดบสงกวา เราอาจจาแนกหนาทของระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการได 5 ประการ (Haag et al, 2000) ดงน

1.1 การจดหมวดหมขอมล (Classification) ทาการจดกลมของขอมลทถกปอนเขามาในระบบใหเปนหมวดหมงายตอการสบคน และบรหารจดการ เชน ขอมลรายการหนงสอ ขอมลรายการวสด เปนตน

1.2 การคานวณผล (Calculation) ทาการคดคานวณตามหลกคณตศาสตร เพอใหไดมาซงผลลพธทเปนประโยชนตอการทางาน เชน การคานวณคาใชจาย การคานวณเวลาเรยน เปนตน

1.3 การลาดบขอมล (Sorting) ทาการจดเรยงขอมลใหสามารถดาเนนการไดงายขน เชน เรยงลาดบตวอกษรในใบรายชอ เรยงลาดบเลขทจดหมาย เปนตน

1.4 การสรปขอมล (Summarizing) ทาการประมวลผลขอมลใหมความกระชบมากยงขน เชน การจดทาเกรดเฉลยของนกเรยน การจดทารายงานการสงซอวสด เปนตน

1.5 การบนทก (Storage) ทาการจดเกบขอมลทเกดขนระหวางการทางานใหเปนสดสวนและมความปลอดภย รวมถงขอมลบางอยางทจาเปนตองเกบไวตามกฎหมาย

การใชงานระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการในความเปนจรงเกดขนไดทกระดบของการทางานแตนาหนกในการใชงานอาจไมเทากบบคลากรสายปฏบตงาน ทตองใชงานระบบในลกษณะนอยเปนประจา ขอมลจากระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการมกจะอยในรปของรายการ โดยบคลากรงานปฏบตการในโรงเรยนอาจแบงออกเปนสายวชาการ (คร อาจารย) และสายสนบสนน (ธรการ เจาหนาทตามหนวยงาน) เพอใหผเขารบการอบรมเหนภาพระบบการทางานมากยงขน จงขอยกตวอยางระบบการใหคะแนนของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร


36 | หนา

ภาพท 3.3 ตวอยางระบบการใหคะแนนแบบประมวลรายการ

2. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information System) เปนระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการทางานทถกออกแบบมาสาหรบวางแผนการปฏบตงาน โดยปกตแลวจะทาหนาทประมวลและสรปผลขอมลจากระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ เพอจดทาสารสนเทศตามความตองการของผบรหารสาหรบนาขอมลไปใชในการวางแผน ควบคม กากบ สงการ และประกอบการตดสนใจในการวางแผนปฏบตการ ลกษณะทวไปของระบบสารสนเทศเพอการจดการจะเปนการทารายงานสรปคาสถตจากการดาเนนงาน สามารถจาแนกการทางานออกได 4 ประเภท (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549) ดงน

2.1 รายงานทจดทาตามระยะเวลาทกาหนด (Periodic Reports) เปนรายงานทจดทาขนตามระยะเวลาทกาหนดไวลวงหนา ซงอาจเปนรายงานทจดทาขนทกวน ทกสปดาห ทกเดอน ทกภาคการศกษา หรอทกป เชน รายงานผลการศกษา รายงานยอดวสดคงคลง เปนตน

2.2 รายงานสรป (Summarized Report) เปนรายงานทจดทาเพอสรปการดาเนนงานโดยภาพรวม ตามปกตมกจะแสดงผลในรปของตารางสรปจานวนหรอกราฟ เชน ผลการดาเนนการสอนประจาภาคการศกษา ผลการดาเนนโครงงาน เปนตน

2.3 รายงานทจดทาตามเงอนไขเฉพาะ (Exception Report) เปนรายงานทไมไดอยในการจดทาตามปกต มวตถประสงคเพอนาเสนอขอมลทจาเปนตอสถานการณเรงดวน เชน รายงานรายวชาทมจานวนผเรยนสอบไมผานมากเปนพเศษ รายงานรายวชาทมผลการประเมนรอยเปนพเศษ เปนตน


37 | หนา

2.4 รายงานทจดทาตามตองการ (Demand Reports) เปนรายงานทจะถกจดทาขนเมอมความตองการในรายงานตวนนๆ เทานน เชน รายงานจานวนนกเรยนทมเกรดเฉลยตากวา 1.00 เพอนาไปแบงกลมการสอนพเศษเพมเตม เปนตน

ภาพท 3.4 ตวอยางระบบสารสนเทศเพอการจดการโรงเรยนมาแตรเดอวทยาลย

จากทกลาวมาระบบสารสนเทศเพอการจดการมวตถประสงคในการใชงานเพอผลตขอมล รายงาน มาสนบสนนการวางแผนงานในระดบการปฏบตการ เปนระบบทมความสมพนธกบระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการโดยตรง ดงนน ระบบสารสนเทศทสนบสนนการทางานในระดบปฏบตการทดนนเกดจากการจดเกบขอมลทเทยงตรงจากระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ และการออกรายงานทมความสอดคลองกบความตองการของผใชงานของระบบสารสนเทศเพอการจดการ โดยบคลากรในการวางแผนการปฏบตการในโรงเรยนแบงออกเปนสายวชาการ (หวหนากลมสาระการเรยนร) และสายสนบสนน (หวหนางานตามหนวยงาน)


สรป ระบบสารสนเทศสาหรบบคลากรในระดบปฏบตการแบงออกเปน 2 ลกษณะการดาเนนงานไดแก 1) งานปฏบตการ ใชระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (TPS) มลกษณะการทางานแบบบนทกรายการ งานประจาวน และ 2) การวางแผนงานปฏบตการ ใชระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) มลกษณะการทางานแบบออกรายงานตามระยะเวลาหรอตามความตองการ


38 | หนา

ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ เรองท 3.3 ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบกลาง

ผบรหารระดบกลางมสวนเกยวของกบการวางแผนการบรหารงานภาระหนาทหลก คอ การตดสนใจในเรองตางๆ ดงนน สงทจาเปนทสดของผบรหารระดบกลางคอขอมลในภาพรวมทถกตอง แมนยา เพอนามาประกอบการตดสนใจสงการตางๆ ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) จงถกพฒนาขนเพอสนบสนนการทางานของผบรหารระดบกลางเปนหลก ระบบสนบสนนการตดสนใจเปนระบบทรวบรวมขอมลซงจาเปนตอการตดสนใจ หลงจากนนขอมลจะถกวเคราะหและสรางตวแบบทางเลอกของวธแกปญหาขนมา เพอใหผบรหารไดเหนผลของการเลอกแกปญหาดวยทางเลอกในแตละแบบกอนทจะตดสนใจจรง เพอใหเกดการตดสนใจทมประสทธภาพเฉพาะกรณทผบรหารตองการ (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549) ระบบสนบสนนการตดสนใจประกอบไปดวย ขอมล เครองมอวเคราะหปญหา และซอฟตแวรในการทางาน ระบบสนบสนนการตดสนใจในยคปจจบนสามารถประมวลผลขอมลจากระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (TPS) รวมกบขอมลบนระบบภายนอกขององคกรไดแลว ผานเทคโนโลย Online Analytical Processing (OLAP) จงทาใหสามารถพจารณาถงมมมองทางเลอกไดหลากหลายมมมองทแตกตางกนมากยงขน รวมถงสามารถรวมกนตดสนใจเปนกลมโดยใชเครองมอสอสารทถกเพมเตมเขามาในระบบยคหลง เรยกวา ระบบสนบสนนการตดสนใจแบบกลม (Group Decision Support System: GDSS) โดยผบรหารสามารถรวมประชมกนผานวดโอทางไกล ตามปกตแลวระบบสนบสนนการตดสนใจมกจะถกเขาใจวาเหมอนกบระบบสารสนเทศเพอการจดการ แตในความเปนจรงแลวทง 2 ระบบนมคณสมบตทแตกตางกน (ศภสราพร สธาทพยะรตน, 2548) ดงน

ตารางท 3.2 แสดงเปรยบเทยบคณสมบตของระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) ระบบทชวยผบรหารตดสนใจ ทางานกบขอมลทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไมมความแนนอน มความยดหยนในการทางาน สามารถตอบสนองตอการตดสนใจไดอยางรวดเรว

ระบบทชวยจดการขอมลทเกดจากงานประจา ใหขอมลการดาเนนงานทวไปขององคกร

ถกสรางขนมาเพอชวยวเคราะหขอมล และใชงานเฉพาะดานการตดสนใจ

ถกสรางขนมาเพอใหขอมลแกผใชงาน เพอนาเอาขอมลไปวเคราะหตอไป

ออกแบบเพอชวยตดสนใจในปญหากงโครงสรางและแบบไมมโครงสราง

เปนระบบทใชกบปญหาแบบมโครงสรางหรองานททาเปนประจา

เปนระบบทใหสารสนเทศใหม และวเคราะหขอมลทตองการได สามารถโตตอบกบผใชงานไดทนท

ไมสามารถสรางสารสนเทศใหม แตใชการใหสารสนเทศจากขอมลเดมทอยในระบบ


39 | หนา

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) เหมาะกบการบรหารงานระดบกลางและสง เหมาะกบการบรหารงานระดบปฏบตการและ

กลาง ระบบสามารถสรางตวแบบของปญหา ตงสมมตฐาน ขอสนนษฐานได ผลลพธโดยมากออกมาในรปกราฟก เพอใหเขาใจงาย

ขอมลมกจะออกมาในรปของรายงาน

การพฒนาระบบไมจาเปนตองวเคราะหความตองการในการใชงาน มกใชวธการพฒนาแลวปรบไปเรอยๆ เพอใหระบบประมวลผลไดดทสด

การพฒนาระบบจาเปนตองเกบขอมลจากผใชงานใหเพยงพอ ถงจะสามารถออกแบบและพฒนาระบบได

ระบบสนบสนนการตดสนใจเปนระบบทมรวมกระบวนการตดสนใจมาไวใหเปนระบบเดยวกน เพอความสะดวกในการใชงาน โครงสรางพนฐานของระบบประกอบไปดวย 3 สวน (ศภสราพร สธาทพยะรตน, 2548) ดงน

1. สวนการจดการขอมล ระบบสนบสนนการตดสนใจมการจดเกบและการจดการขอมลเหมอนกบระบบสารสนเทศทวไป แตจะตองถกจดเกบอยในรปแบบทสามารถปรบปรงและเปลยนแปลงไดงาย เนองจากระบบสนบสนนการตดสนใจเปนระบบทขอมลมความไมแนนอนสงและเปลยนแปลงคอนขางบอย

2. สวนตดตอกบผใช เปนสวนทนาเสนอขอมลและมการโตตอบกบผใชงานเหมอนระบบสารสนเทศอนทวไป แตมกจะเนนการนาเสนอในรปของกราฟก และการใชภาษาธรรมชาตเพอสอสารใหเขาใจงาย การแสดงผลของระบบสนบสนนการตดสนใจมกแสดงขอมลทมรายละเอยดไมมาก

3. สวนของการสรางตวแบบ เปนสวนทเปนจดเดนและเปนหวใจของระบบสนบสนนการตดสนใจ เพอนาเสนอทางเลอกในการแกปญหาใหกบผใชงาน โดยในทางเลอกทนาเสนอจะกลาวถงวธการแกปญหาและผลลพธทไดจากวธการนน โดยการสรางตวแบบนเมอประมวลผลแลวเสรจจะถกสงไปยงสวนแสดงผลเพอนาเสนอผใชงาน


40 | หนา

จากทกลาวมาในขางตนจะพบวาระบบสนบสนนการตดสนใจถกออกแบบมาเพอสนบสนนงานตดสนใจแกปญหาตางๆ ของผบรหารซงกจกรรมเหลานมกพบไดในกลมผบรหารระดบกลาง ตามโรงเรยนบคลากรระดบนอาจเทยบไดกบผชวยผอานวยการดานตางๆ ทตองทาการบรหารงานและตดสนใจเรองในโรงเรยนภายใตขอบเขตทตนเองไดรบมอบหมาย เพอใหเขาใจภาพของตวแบบในระบบสนบสนนการตดสนใจมากยงขนจงขอยกตวอยาง ระบบสนบสนนการตดสนใจของมหาวทยาลย Pittsburgh ดงภาพตอไปน

ภาพท 3.5 ตวอยางผลลพธจากระบบสนบสนนการตดสนใจ (Druzdzel and Flynn, 2002)


สรป ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบกลาง เปนระบบสารสนเทศทเนนการสนบสนนการตดสนใจเปนหลก เนองจากผบรหารในระดบกลางนนตองเกยวของกบหนาทในการตดสนใจอยบอยครง ระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) มสวนประกอบหลก 3 สวน ไดแก สวนจดการขอมล สวนตดตอกบผใช และสวนการสรางแบบจาลองซงถอวาเปนจดเดนของระบบทไมเหมอนกบระบบสารสนเทศอน


41 | หนา

ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ

เรองท 3.4 ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง

ผบรหารระดบสงหรอผบรหารระดบสงสดเปนผทมความสาคญในการกาหนดทศทางการดาเนนงานขององคกร เปนผกาหนดนโยบาย วสยทศน เปาหมาย และกลยทธใหกบองคกร ดงนน ผบรการระดบสงจงตองทราบถงขอมลความเปนไปภายในองคกร และขอมลความเปลยนแปลงภายนอกองคกร เพอนามาประกอบการวางแผนนโยบายทมประสทธภาพ ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร (Executive Information System: EIS) หรออาจเรยกอกชอหนงวา ระบบสนบสนนผบรหาร (Executive Support System: ESS) เปนระบบทชวยสนบสนนการวเคราะหปญหา ศกษาแนวโนม และวางแผนกลยทธ โดยชวยใหผบรหารสามารถเขาถงขอมลสารสนเทศโดยการกาหนดมมมองตางๆ เปนระบบทมความยดหยนและคลองตวสง มหนาตาใชงานงาย สามารถดงขอมลมาประมวลผลจากทงภายในและภายนอกองคกร นาเสนอขอมลในรปของกราฟ ตาราง หรอรายงานโดยสรปเพอใหผบรหารเขาใจไดงายรวดเรว (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549)

Stair and Reynolds (1999) ไดกลาวถง ประโยชนของการทางานดวยระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารไว 5 ประการดวยกน ไดแก

1. เปนเครองมอในการวางแผนกลยทธ ผบรหารสามารถประเมนและทาความเขาใจสถานการณไดอยางรวดเรว สามารถนาขอมลทงภายในและภายนอกทมความถกตองเปนปจจบนมาชวยพจารณาสถานการณ รวมทงสามารถทดสอบไดวากลยทธทเลอกใชนน ไดผลหรอไม

2. เปนเครองชวยควบคมการดาเนนกลยทธ ผบรหารสามารถตดตาม และการจดการการทางานขององคกรดวยการออกแบบกระบวนการทางานทมคณภาพ โดยผบรหารสามารถระบปจจยทเกยวของกบการดาเนนงาน เชน ปญหา โอกาส หรอการเปลยนแปลง มาวเคราะหผานระบบได เพอทจะชวยในการออกแบบกระบวนการทางานทมประสทธภาพและประสทธผล

3. เปนเครองมอในการสรางเครอขาย ผบรหารสามารถสรางเครอขายของบคลากรเพอทางานรวมกนใหบรรลจดมงหมายผานทางระบบสนบสนน โดยเครอขายการทางานจะชวยทาใหสารสนเทศทเกยวกบความคดเหนขอสงเกต ขอมล หรอการแจงเตอนลวงหนาสงไปถงสมาชกภายในเครอขายการทางาน

4) เปนเครองมอในการตดตามสถานการณ ผบรหารสามารถใชขอมลท เกยวของกบสภาพแวดลอมภายนอกทเปลยนแปลงตลอดเวลาผานระบบ เพอการประเมนสถานการณได

5) เปนเครองมอในการจดการประเดนวกฤต ถงแมวาจะมการวางแผนกลยทธทรดกมมากเพยงใด เหตการณทคาดไมถงอาจเกดขนไดตลอดเวลา ผบรหารสามารถใชระบบในการประเมนทางเลอก และจดการกบวกฤตการณทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

ความสามารถโดยทวไปของระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารนนอาจแบงออกเปน 5 ความสามารถหลก ไดแก 1) ความสามารถในการสรางและเขาถงคลงขอมล 2) ความสามารถในการเจาะขอมล 3) ความสามารถในการนาเสนอขอมลแบบยดหยน 4) ความสามารถในการเขาถงสารสนเทศทหลากหลาย และ 5) ความสามารถในการวเคราะหแนวโนม ซงความสามารถเหลานจะ


42 | หนา

ชวยใหผบรหารสามารถตดสนใจวางแผนขอมลไดอยางมประสทธภาพ โดยผบรหารระดบสงในโรงเรยนอาจเปรยบไดกบผอานวยการและรองผอานวยการ เพอใหเหนภาพมากยงขนจงขอยกตวอยางระบบของมหาวทยาลย Western Australia (https://eis.uwa.edu.au)

ภาพท 3.6 ตวอยางหนาจอระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร


สรป ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง มงเนนการทางานทสนบสนนการวางแผนกลยทธของผบรหารระดบสง โดยมากมความสามารถในการทางาน 5 ประการ คอ 1) ความสามารถในการสรางและเขาถงคลงขอมล 2) ความสามารถในการเจาะขอมล 3) ความสามารถในการนาเสนอขอมลแบบยดหยน 4) ความสามารถในการเขาถงสารสนเทศทหลากหลาย และ 5) ความสามารถในการวเคราะห


43 | หนา

ตอนท 4 ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร เรองท 4.1 การจดการความร

ตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทดในมาตรา ๑๑ กาหนดวา “สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคการแหงการเรยนรอยางสมาเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตางๆ เพอนามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรวและเหมาะสมกบสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถ สรางวสยทศนและปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน” เพอประโยชนในการปฏบตงานของสวนราชการใหมความสอดคลองกบการบรหารราชการใหเกดผลสมฤทธตามพระราชกฤษฎกาน จงเปนทมาของการประเมนผลงานหนวยราชการตางๆ โดยมการจดการความร หนงในตวชวดดวย หนวยงานราชการไทยจานวนมากจงเรมใหความสนใจกบการจดการความร

การจดการความร (Knowledge Management) หมายถง กระบวนการอยางเปนระบบในการสรรหา คดเลอก รวบรวม จดระบบ สราง และจดเกบความร ในลกษณะทเปนแหลงความรททกคนในองคกรสามารถเขาถงไดโดยงายและแบงปนความรกนไดอยางเหมาะสม เพอทจะพฒนาตนเองและมความสามารถในการนาเอาความรไปประยกตใชใหเกดประโยชนตองานของตน ซงจะมผลตอการเพมความสามารถในการแขงขนขององคกร โดยทวไปการจดการความรจะตองมการตงเปาหมายหลกขององคกรและมกระบวนการในการดาเนนการจดการความรอย 6 ขนตอนหลก (ศรไพร ศกดรงพงศากล และเจษฎาพร ยทธนวบลยชย, 2549) ไดแก

1. การเปลยนแปลงพฤตกรรม (Behavior Management) สรางวฒนธรรมทเออตอการแลกเปลยนและแบงปนความรซงการเปลยนแปลงวฒนธรรมจะตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารและความรวมมอจากบคลากรในทกระดบ

2. การสอสาร (Communication) องคกรตองมการวางแผนการสอสารอยางเปนระบบ ตอเนอง และสมาเสมอ โดยคานงถงเนอหา กลมเปาหมาย รวมถงชองทางในการสอสาร

3. กระบวนการและเครองมอ (Process and Tools) มกระบวนการและเครองมอทเหมาะสมและเออใหเกดการแลกเปลยนเรยนรในองคกร

4. เรยนร (Learning) เปนการเตรยมความพรอม สรางความเขาใจ เพอใหบคลากรตระหนกถงความสาคญในการจดการความร รวมถงจดฝกอบรมทเหมาะสมใหกบบคลากร

5. การวดผล (Measurements) เลอกการวดผลเพอใหทราบถงสถานะ ความคบหนา และผลทไดเปนไปตามทคาดหวงหรอไม อยางไร ซงจะชวยใหองคกรสามารถทบทวน และปรบปรงกระบวนการตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายของการจดการความร

6. การยกยองชมเชยและใหรางวล (Recognition and Reward) มการายกยองชมเชยและระบบการใหรางวลเพอจงใจใหบคลากรเขารวมกจกรรม

ขนตอนหลกทง 6 ประการนอาจถกปรบเปลยน เพมหรอลดขนตอนในกระบวนการลงกได ขนอยกบบรบทของหนวยงานทนาเอาการจะการความรไปใชงาน นอกจากนสงทมความสาคญตอการ


44 | หนา

จดการความรอกอยางหนงกคอเทคโนโลยสารสนเทศทจะชวยทาใหความรสามารถถกสงผานอยางลนไหลทงภายในและภายนอกขององคกร


สรป การจดการความร หมายถง กระบวนการอยางเปนระบบในการสรรหา คดเลอก รวบรวม จดระบบ สราง และจดเกบความร ในลกษณะทเปนแหลงความรททกคนในองคกรสามารถเขาถงไดโดยงายและแบงปนความรกนไดอยางเหมาะสม มกระบวนการในการจดการทงสน 6 ขนตอน ไดแก 1) การเปลยนแปลงพฤตกรรม 2) การสอสาร 3) กระบวนการและเครองมอ 4) เรยนร 5) การวดผล และ 6) การยกยองชมเชยและใหรางวล


45 | หนา

ตอนท 4 ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร

เรองท 4.2 ประเภทของความร

ใจทพย ณ สงขลา (2550) ไดกลาวถงความรไววา “ความร (Knowledge) สามารถจาแนกไดออกเปน 2 ลกษณะ คอ ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) มความเปนนามธรรมสามารถรวบรวมจดเกบไวไดดวยวธตางๆ และความรทเปนนย (Tacit Knowledge) คอ ความรทอยในตวของบคคลเปนประสบการณสวนบคคล ยากในการรวบและจดเกบไวไดอยางเปนรปธรรม”

1. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวมจบเกบ (Capture) ไวได โดยสามารถจบเกบไดทงในรปแบบสารสนเทศ (Information) สออเลกทรอนกส (Electronic Resource) และไฮเปอรมเดย (Hyper Media) ทสามารถเรยกใชไดทนทผานฐานขอมลจากระบบเครอขายองคกร ความรชดแจงสามารถถายทอดผานวธอนหลากหลายได เชน การจดบนทกเปนตวอกษร ทฤษฎ และคมอ ซงอยในลกษณะรปธรรม การจดการความรชดแจง มงเนนการเขาถงแหลงความร ตรวจสอบ และตความได เมอนาไปใชแลวเกดความรใหม นามาสรป เพอใชอางอง หรอใหผอนเขาถงไดตอไป (สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, 2553)

2. ความรทเปนนย (Tacit Knowledge) เปนความรทไมสามารถรวบรวมและจดเกบไวไดอยางเปนรปธรรม เปนความรทอยในตวของบคคลซงบคคลอาจมไดตระหนกรถงความรเหลานน ความรเหลานเปนประสบการณ ความชานาญ ทกษะ พรสวรรค หรอสญชาตญาณของแตละบคคลในการทาความเขาใจในสงตางๆ ความรเหลานยากในการสงผาน ไมสามารถถายทอดออกมาเปนอยางเปนรปธรรม คาพด หรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย ตองอาศยการถายทอด การใหคาแนะนา การใหคาปรกษา การสอนงานจากผชานาญงานดานนนโดยตรง ความรชนดนสามารถเรยกใชงานไดโดยการตดตอสอสารกบผชานาญงานดานตางๆ ในองคกร เมอประยกตใชเทคโนโลยกจะสามารถทาการสอสารผานเครองมอสอสารทอยบนเวบทงทมการปฏสมพนธแบบประสานเวลาและตางเวลากน ความรในลกษณะน เชน ทกษะในการทางาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางคนอาจเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม การจดการความรทเปนนย เนนการจดเวทเพอใหมการแบงปนความรทอยในตวผปฏบต ทาใหเกดการเรยนรรวมกน อนนาไปสการสรางความรใหม ทแตละคนสามารถนาไปใชในการปฏบตงานไดตอไป (ใจทพย ณ สงขลา, 2550; สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, 2553)


46 | หนา

ภาพท 4.1 แสดงวงจรการจดการความรแบบชดแจงและความรทเปนนย

แหลงทมา http://www.nstda.or.th

จากวงจรการจดการความรจะเหนไดวา ความรทง 2 ประเภทนในบางครงจะเปลยนสถานภาพ สลบปรบเปลยนไปตลอดเวลา บางครงความรทเปนนย (Tacit) กสามารถถกถายทอดออกมาเปนความรแบบชดแจง (Explicit) ดวยการถายทอดประสบการณ และบางครงเมอบคคลศกษาความรแบบชดแจง (Explicit) แลวนาไปฝกฝนจนเกดความชานาญกสามารถเปลยนความรไปเปนแบบความรทเปนนย (Tacit) ไดเชนเดยวกน หนาทของเทคโนโลยสารสนเทศถกนาเขามาเพอสนบสนนใหเกดการไหลเวยนของความรไดมากยงขน



47 | หนา

ตอนท 4 ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร เรองท 4.3 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรชดแจง

เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรแบบชดแจง (Explicit Knowledge Management Technology) เปนเทคโนโลยทมงเนนการสนบสนนใหบคคลในองคกรสามารถการเขาถง ตความ ประเมนคณคา และแบงปนความรไดมประสทธภาพมากยงขน โดยเทคโนโลยในการจดการความรแบบชดแบงออกเปน 2 ลกษณะ (พรรณ สวนเพลง, 2552) ดงน

1. เทคโนโลยทชวยในการเขาถงความร

ระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System: RDBMS) เปนโปรแกรมทชวยในการควบคม และจดการจดเกบขอมลลงบนหนวยความจาสารอง สามารถสราง บารงรกษา และเขาถงฐานขอมลสมพนธได

ภาพท 4.1 ตวอยางระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธ

ระบบจดการเอกสาร (Document Management System: DMS) การผลตเอกสาร โดยใชโปรแกรมประมวลผลคา เพอจดเกบใหอยในรปของเอกสารอเลกทรอนกส เพอความสะดวกในการสบคนและเขาถง สามารถพมพและแจกจายเอกสารไดตามความตองการ เชน สอมลตมเดย ตวหนงสอ รปภาพ เสยง และวดโอ ระบบการจดการเอกสารสามารถรองรบการผลต จดเกบ คนหา และการกคนจากสอผสมตางๆ เทคโนโลยระบบจดการเอกสารแบบใหมสามารถจดเอกสารตามผงการไหลของงานได


48 | หนา

ภาพท 4.2 ตวอยางระบบจดการเอกสาร

กรปแวร (Groupware) ซอฟตแวรทออกแบบอยางเจาะจงสาหรบกลมของคน เพอสงเสรมการแบงปนขอมล ขาวสาร และรวมกนทากจกรรมบนเครองคอมพวเตอรผานระบบเครอขายได เชน Lotus Note และ Microsoft Exchange กรปแวรมหลายชนด โดยมากมองคประกอบรวมกน ไดแก ฐานขอมลรวมกน สามารถทางานเอกสารรวมกน การอภปรายทางอเลกทรอนกส ใชกาหนดการ ปฏทน และ/หรออเมล มงเนนสนบสนนการพบกนอยางทนททนใด รวมทงยอมใหสมาชกทางานบนเอกสารเดยวกน การอภปรายความคดทางออนไลน การบารงรกษารายการ และทมงานกาหนดการนดประชม

ภาพท 4.3 กรปแวร


49 | หนา

โปรแกรมคนหา (Search Engines) เปนโปรแกรมทชวยใหการคนหาขอมลและความรทตองการจากอนเทอรเนตทาไดอยางรวดเรว แมวามขอมลทไมตรงกบความตองการจานวนมาก ทาใหอนเทอรเนตเปนเครองมอสาคญในการเรยนร โดยเฉพาะอยางยงการคนหาจากฐานขอมลความรตางๆทสนบสนนการเตมเตมความรในกระบวนการผลต และการจดการความรขององคกรเสมอนจรง

ภาพท 4.4 โปรแกรมคนหา

เวบทา (Web Portals) เปนเวบทรวมสวนประกอบการใหบรการทางอนเทอรเนต เชน เวบบอรด เวบลงก และเสรชเอนจน ขอดของเวบลกษณะน คอ มการบรการหลายอยาง อานวยความสะดวกใหกบผใช ไมตองเขาเวบหลายครงเพอใชบรการตางๆ แนวโนมของเวบในยคใหมมกจะมลกษณะของเวบทามากขน เวบทาเปนเกตเวยสวนบคคล (Personal Gateways) ซงองคกรหรอบคคลจาเปนตองมการจดทาเวบทา เพอสงเสรมความสะดวกในการเขาถงบรการและงายตอการคนหาความร

ภาพท 4.5 เวบทา


50 | หนา

เครองมอผงการทางาน (Workflow Tools) เปนแนวทางหรอเปนตวอยางของกระบวนการทางานในองคกร ทาใหบคลากรในองคกรเสมอนจรงสามารถทางานรวมกนได เชน ขนตอนการทาเอกสารประกนคณภาพ ขนตอนการเบกจายอปกรณการเรยน เปนตน มกประกอบไปดวยจดเรมตนของงานและจดยตของงาน เปนกระบวนการทางการทางาน ซงเครองมอผงการไหลของงานนเปนเทคโนโลยสารสนเทศทชวยในการออกแบบการไหลของงานและสภาพแวดลอม เชน ผใช ชนดของขอมล กระบวนการ เวลาทใช หรอทางเลอกอนๆ เปนตน ทาใหสามารถระบถงความรทกระจายอยตามหนวยงานและขนตอนการทางาน

ภาพท 4.6 เครองมอผงการทางาน

เครองมอการทางานเสมอน (Virtual Working Tools) เปนเทคโนโลยสารสนเทศทมความคลายคลงกบกรปแวร แตเครองมอการทางานเสมอนนนชวยใหสามารถทางานรวมกนบนระบบอนเทอรเนตได ในขณะทกรปแวรมกจะเนนการทางานรวมกนบนเครอขายภายใน (Local Network) มขอดคอสมาชกในหนวยงานไมจาเปนตองอยในสถานทเดยวกนกสามารถทางานรวมกนไดจากสถานทหางไกลผานเครองมอชนดน ซงชวยเอออานวยในการแบงปนความร


51 | หนา

ภาพท 4.7 เครองมอการทางานเสมอน

ระบบการเรยนอเลกทรอนกส (e-Learning) เปนเทคโนโลยสารสนเทศในการถายทอดความรจากบทเรยน และฝกอบรมบคลากรดวยสออเลกทรอนกส ผานทางระบบเครอขายไมวาจะเปนเครอขายอนเทอรเนต หรอเครอขายอนทราเนตในองคกร โดยใหผเรยนสามารถเรยนไดทกททกเวลา มเครองมอหลากหลาย เพอชวยใหพนกงาน หรอครทเพงเขามาใหมไดรบความรทจาเปนตอการดาเนนงาน

ภาพท 4.8 ระบบการเรยนอเลกทรอนกส


52 | หนา

2. เทคโนโลยทชวยในการประยกตใชความร

ระบบบรหารจดการเนอหา (Content Management System) เปนระบบบรหารจดการทเชอมโยงเอาเนอหา ระบบจดการเอกสาร และเครองมอการทางานไวดวยกนบนระบบเครอขายทงในและนอกองคกร เนนความงายในการใชงานของผใช มกใชในการจดการเนอหาอย 3 ลกษณะ ไดแก รวบรวมเนอหาความรทตองการ การจดการเนอหาความรทตองการ และการเรยกใชเนอหาความรทตองการ

ภาพท 4.9 ระบบบรหารจดการเนอหา

ระบบสนบสนนการปฏบตงาน (Performance Support System) ระบบสนบสนนการปฏบตงานเปนเทคโนโลยทบรณาการเขาไปในกระบวนการทางาน เพอใหความร ความชวยเหลอ หรอสงเสรมการทางาน ในรปของสารสนเทศแบบตางๆ ไดแก ซอฟตแวร ขอมล ภาพ แนวทาง ความชวยเหลอ และการใหคาปรกษา ดวยวธการแทรกเครองมอใหใชระหวางการดาเนนงานเพอลดเวลาการทางานใหนอยทสด (ใจทพย ณ สงขลา, 2550) ซงเปนการนาเอาความรชดแจงมาสนบสนนบคลากรใหสรางสรรคความร เพอใหผเขาอบรมมความเขาใจตอระบบมากขนจงขอยกตวอยาง ระบบสนบสนนการปฏบตงานของ วศวกรอเลกทรอนกสของ Navy's Chief of Naval Education and Training (CNET) ประเทศอเมรกา


53 | หนา

ภาพท 4.10 ระบบสนบสนนการปฏบตงาน (Cañas et al, 1997)

คลงขอมล (Data Warehouse) เปนการนาเทคโนโลยและเครองมอพนฐานมาชวยจดการกบขอมลทมจานวนมากใหงายตอการคนคนและนามาใชประโยชนไดอยางถกตอง คลงขอมลเปนกระบวนการรวบรวมขอมลจากหลายแหลงของฐานขอมล หรอขอมลการทางานประจาวน จากนนกแปลงขอมลใหอยในรปแบบทเหมาะสมในการจดเกบ และงายตอการนามาใช ขอมลทผานการเปลยนแปลงนนจะถกเกบในฐานขอมลของคลงขอมล (พรรณ สวนเพลง, 2552) มความคลายคลงกบระบบจดการเอกสารแตคลงขอมลมกนยมใชกบองคกรทมฐานขอมลขนาดใหญ และมกนยมใชรวมกบการทาเหมองขอมล (Data Mining) ซงเปนการคนหาความรจากฐานขอมลขนาดใหญ (Knowledge Discovery from Very Large Database; KDD) คอ การนาสารสนเทศทเปนประโยชนและไมรมากอนลวงหนาจากขอมลทเกบอยในฐานขอมลขนาดใหญ และการทาเหมองขอมลรวมเทคนคจากเครองมอตางๆ เขาไวดวยกน เชน การวเคราะหขอมลทางสถต การจดการฐานขอมล การเรยนรของเครองจกร และการแสดงขอมลในลกษณะกราฟก เชน การวเคราะหโรค ธรกจประกนภย ธรกจหางสรรพสนคา และธรกจอนๆ เปนตน เปนเทคโนโลยทชวยทาการขดเจาะนาขอมลมาเพอทาการวจย หรอวเคราะหแนวทางในการทางานและสรางความรทจาเปนตอองคกร (ใจทพย ณ สงขลา, 2550)



54 | หนา

ตอนท 4 ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร

เรองท 4.4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรทเปนนย

เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรแบบทเปนนย (Tacit Knowledge Management Technology) เปนเทคโนโลยทมงเนนการตดตอสอสารกนระหวางบคคลผมความชานาญในดานตางๆ ขององคกร เพอใหเกดการนาเอาความรและประสบการณทเกบไวในตวบคคลไปใชงาน หรอถายโอนความรทเปนนามธรรมใหออกมาเปนรปธรรม โดยเทคโนโลยการจดการความรแบบทเปนนยมอย 4 ประเภท (พรรณ สวนเพลง, 2552) ดงน

1. จดหมายอเลกทรอนกส (e-Mail) เปนเทคโนโลยในการสงขอความในรปของจดหมายอเลกทรอนกส ซงผสงตองทราบทอยของผรบ เรยกวา อเมลแอดเดรส (e-Mail Address) ซงประกอบดวย ชอผใช ตามดวยเครอขายทใหบรการ ซงผสงตองมโปรแกรมทสามารถสงและรบจดหมายอเลกทรอนกสได จดหมายอเลกทรอนกสสามารถแทรกขอมลเอกสารประเภท ไฟลเสยง รปภาพ หรอวดโอ สามารถทางานไดรวดเรว และสงไปไดทวโลก

ภาพท 4.11 ระบบจดหมายอเลกทรอนกส

2. การประชมดวยวดโอ (Video Conferencing) เปนเทคโนโลยสารสนเทศทใชวดโอในการตดตอสอสาร ซงเปนการตดตอกนระหวางบคคลตงแต 2 คนขนไป โดยใชซอฟตแวรและกลองถายวดโอทตอพวงเขากบเครองคอมพวเตอร หรออปกรณอนๆ ทสามารถตดตงซอฟตแวรการประชมดวยวดโอลงไปได ซงคณภาพในการถายทอดขนอยกบ ความเรวของเครอง ความเรวของระบบเครอขาย และความละเอยดของกลองทตอพวงอยกบเครองทใชงาน เปนเทคโนโลยในการสนบสนนการเรยกใชความรแบบทเปนนยจากผเชยวชาญเฉพาะทางไดหลายคนในคราวเดยวกน เหมาะสาหรบการแลกเปลยนความรทมความจาเปนเรงดวนทสด


55 | หนา

ภาพท 4.12 การประชมดวยวดโอ

3. กระดานอภปราย (Discussion Boards) เปนเทคโนโลยในการแลกเปลยนความรดวยวธการตงกระทคาถามใหผทเชยวชาญเขามาตอบคาถาม มวตถประสงคเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรแบบไมเปนทางการ เปรยบไดกบหองจบกาแฟทใครกตามในองคกรทมความรความเชยวชาญหรอความสนใจในเรองนนๆ เขามารวมวงสนทนาได ทาใหเกดการรองขอคาแนะนา และการแลกเปลยนเรยนรรวมกนในหวขอสนทนาทสนใจ ใชสนบสนนตดตอภายในชมชนของการปฏบต

ภาพท 4.13 กระดานอภปราย


56 | หนา

4. เครองมอสนบสนนโครงการ (Project Support Tools) เปนเทคโนโลยทสามารถทางานเปนกลม และทมในโครงการ เพอสนบสนนแบงปนเอกสารและแลกเปลยนขาวสารรวมกน ซงมความจาเปนตองมเครองมอททาใหเกดเอกสารทศนยกลาง และยอมใหทมสามารถเขาเปลยนแปลง คลายกบทมงานโครงการทางไกล เพอระดมสมองและสรางทางเลอกในการใชสารสนเทศหรอขอคดเหน มโนภาพทชวยเหลอในการทาความเขาใจ และวเคราะหขอมลดวยกน เปนตน เปนเทคโนโลยทประกอบไปดวยการจดการความรแบบชดแจงและแบบท

เปนนยไปพรอมกนระหวางการทางาน

ภาพท 4.14 เครองมอสนบสนนโครงการ



57 | หนา

ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ

เรองท 5.1 ความรเบองตนเกยวกบการประชาสมพนธ

การประชาสมพนธ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายเพอสรางความสมพนธและความเขาใจอนดกบกลมเปาหมาย ตลอดจนการสงเสรมภาพลกษณทดแกหนวยงาน อนนาไปสกาสนบสนนและการไดรบความรวมมอจากกลมเปาหมาย (รงรตน ชยสาเรจ, 2552; วรช ลภรตนกล, 2553)

องคประกอบสาคญของการประชาสมพนธ การสอสารเพอการประชาสมพนธสามารถจาแนกองคประกอบสาคญได 4 องคประกอบ คอ

1) องคกรหรอหนวยงาน 2) ขาวสารประชาสมพนธ 3) สอประชาสมพนธ และ 4) กลมเปาหมาย 1. องคกรหรอหนวยงาน คอองคกรทไดจดทาการประชาสมพนธ เปนแหลงขอมลในการ

เผยแพรขาวสารหรอขอเทจจรงเพอประชาสมพนธ อาจเปนหนวยงานระดบกระทรวง สานก สานกงานเขตพนท โรงเรยน หรอหนวยงานภายในโรงเรยนกได

2. ขาวสารประชาสมพนธ คอเรองราวหรอเนอหาสาระทอยในรปแบบ ขอความ สญลกษณ เครองหมาย หรอรปภาพ ทองคกรหรอหนวยงานตองการสอสารไปยงกลมเปาหมาย

3. สอประชาสมพนธ คอเครองมอหรอตวกลางทใชในการนาขาวสาร เรองราว และขอเทจจรงจากองคกรหรอหนวยงานไปสกลมเปาหมาย โดยเครองมอหรอชองทางดงกลาวมหลายรปแบบและแตกตางกนตามจดประสงคของการใชตงแตการใชเสยงตะโกน จนถงการใชสอออนไลนตามเทคโนโลยของสอทพฒนามากขน ดงนนจงสามารถแบงประเภทขอสอประชาสมพนธได 2 กลมใหญๆ คอ 1) สอดงเดมซงไดแก สอโทรทศน สอวทย สอสงพมพ และสอกลางแจง และ 2) สอใหม ไดแกสออนเทอรเนต เชน เวบไซต และสอสงคม

4. กลมเปาหมาย คอ กลมบคคลหรอประชาชนทเปนเปาหมายในการประชาสมพนธ ซงแบงไดเปน 1) กลมเปาหมายภายใน ไดแก บคลากร หรอเจาหนาท พนกงานขององคกรหรอหนวยงาน กลมเปาหมายภายนอก ไดแก กลมบคคลทอยภายนอกองคกรหรอหนวยงาน อนไดแก กลมประชาชนทเกยวของกบองคกรหรอหนวยงานโดยตรง กลมประชาชนในทองถน และกลมประชาชนทวไป

หลกสาคญของการสอสารเพอประชาสมพนธ วรช ลภรตนกล (2553) ไดเสนอหลกการสาคญของการสอสารเพอประชาสมพนธไวดงน

1. ความนาเชอถอ (credibility) การสอสารตองเรมตนดวยบรรยากาศของความนาเชอถอ ซงบรรยากาศดงกลาวนองคกรหรอหนวยงานสามารถสรางขนไดดวยพฤตกรรมและการกระทาขององคกรหรอหนวยงานเอง ซงจะแสดงใหเหนถงความมงมนอยางจรงจงทมตอกลมเปาหมาย ทาใหกลมเปาหมายในฐานะผรบสารยอมเกดความมนใจแกองคกรหรอหนวยงานในฐานะผสงสาร ทงนบรรยากาศแหงความนาเชอถอและความไววางใจนสาคญมาก เพราะจะสงเสรมใหเกดระบบการตดตอสอสาร 2 ทาง (Two-way communication) ใหสามารถเปนไปไดอยางมประสทธภาพ และสงผลดตอการประชาสมพนธขององคกรหรอหนวยงานดวย

2. ความเหมาะสมกลมกลนกบสภาพแวดลอม (context) การสอสารทองคกรหรอหนวยงานเลอกใชตองเหมาะสมกลมกลนกบบรบทและเครองมอสอสารทมอย และควรเปดโอกาสใหผรบหรอ


58 | หนา

กลมเปาหมายมสวนรวมแสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะ และซกถาม เพอความเขาใจทดยงขนเกยวกบสารทองคกรหรอหนวยงานตองการสอออกไป

3. เนอหาสาระ (content) ในการตดตอสอสาร เนอหาสาระของขาวสารตองมความหมายตอกลมเปาหมายทเปนผรบและไมขดแยงตอคานยมทกลมเปาหมายยดถอ ขาวสารใดขดแยงตอคานยม ความเชอ หรอบรรทดฐานของกลม กลมเปาหมายทเปนผรบสารอาจไมปฎบตตามหรอไมสนใจ และสงสาคญคอตองคานงถงวามนษยมกจะเลอกรบขาวสารทคาดวาจะเปนประโยชนแกตนเอง หากเหนวาไรประโยชนผรบทเปนกลมเปาหมายกยอมไมสนใจขาวสารนน

4. ความชดเจน (clarity) ในการสอสารนนขาวสารตองมความชดเจน โดยอาจใชภาษาหรอถอยคาทงายๆ เพอความเขาใจทชดเจนตรงกนทงผสงและผรบ ความชดเจนของขาวสารจงเปนเรองสาคญ ขาวสารทมความสลบซบซอนเขาใจยากควรนามาทาเปนหวขอหรอคาขวญทสน กระชบ และเขาใจงาย โดยเฉพาะสงทตองระวงกคอขาวสารทตองสงตอไปหลายๆ ทอดยงตองใหความระมดระวงมาก

5. ความตอเนองและความสมาเสมอ (continuity and consistency) การสอสารเปนกระบวนการทไมมทสนสด ดงนนการสอสารทมประสทธภาพตองมการยาเตอนเสมอ เพอใหซมซาบไปในจตใจของกลมเปาหมาย ขาวสารทสอออกไปตองใหทงขอเทจจรงและความคดเหนตลอดจนตองใหอยางมนคงและสมาเสมอดวย

6. ชองทางในการสอสาร (channels) คอตวเชอมประสานระหวางผสงกบผรบ ทาใหผสงและผรบสามารถสอสารกนได ทงนควรเลอกใชชองทางการสอสารทผรบกลมเปาหมายมใชอยหรอรบไดและมความเชอถอในชองทางนน นอกจากนในบางครงการประชาสมพนธอาจตองใชชองทางการสอสารหลายประเภทรวมกน ทงนสดแลวแตความเหมาะสมในแตละกรณ

7. ขดความสามารถของผรบ (capability of audience) ในการสอสารตองคานงถงความสามารถของผรบทเปนกลมเปาหมายดวย ซงรวมถงทกษะการสอสารดงนนความคดและความสามารถในการใชภาษา พนฐานความร และระดบการศกษา รวมถงความสามารถในการใชเครองมอตดตอสอสารจงเปนสงสาคญ การสอสารจะมประสทธภาพมากทสดหากผรบกลมเปาหมายตองใชความพยายามในการรบสารนอยลงมากทสด ดงนนควรคานงถงความสะดวกในการรบขาวสารของกลมเปาหมาย

การเปลยนแปลงของการดาเนนงานประชาสมพนธ พฤตกรรมการสอสารผานเครอขายสงคมของผบรโภคทเพมมากขน ทาใหหลายองคกรโดยเฉพาะองคกรทางธรกจในประเทศไทย หนมาใชเครอขายสงคมเปนเครองมอในการประชาสมพนธ ซง Scott (2007 อางถงใน ณฐา ฉางชโต, 2554) ไดนาเสนอใหเหนการเปลยนแปลงของการดาเนนงานประชาสมพนธภายหลงการเตบโตของเครอขายสงคม (Social Network) ไวดงน

1. การประชาสมพนธสามารถนาเสนอขอมลเกยวกบองคกรไปยงกลมเปาหมายไดโดยตรงและเหมาะสมกบแตละบคคล โดยผานเครองมอสอสารออนไลน เชน บลอก (Blog) หนงสออเลกทรอนกส (e-Book) และพอดแคส (Podcast) เปนตน โดยไมตองพงหนงสอพมพ โทรทศน วทย และนตยสารเหมอนในอดต


59 | หนา

2. เรองราวทนาเสนอผานสอออนไลนทงทางตรงและทางออมจะสะทอนภาพขององคกรทงหมด ไมวาจะเปน ขาวประชาสมพนธ บทสมภาษณ หรอกจกรรมทองคกรไดเผยแพรจะแสดงใหเหนถงจดยน ภาพลกษณ และชอเสยงขององคกรใหกบกลมเปาหมายและบคคลทวไปได รบร

3. การนาเสนอขอมลขาวสารขององคกรสามารถสอสาร 2 ทางได ทาใหองคกรสามารถรบฟงความคดเหนและสรางการมสวนรวมของกลมเปาหมายได

4. อนเทอรเนตทาใหขอมลขาวสารในการประชาสมพนธมการเผยแพรอกครงจากการสบคนขอมลของบคคล หากมการสบคนขอมลดงกลาวทางอนเทอรเนตขาวสารนนจะถกเผยแพรซาอกครง ซงแตกตางจากสอดงเดม เชน โทรทศน วทย และสงพมพทมอายและเวลาในการเผยแพรทาใหไมสามารถนาเสนอซาได

5. การประชาสมพนธผานสอออนไลนสามารถนาเสนอขอมลขาวสารไดทนททหนวยงานหรอองคกร หรอกลมเปาหมายตองการ โดยไมจากดเวลาและสถานท


สรป การประชาสมพนธ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายเพอสรางความสมพนธและความเขาใจอนดกบกลมเปาหมาย ตลอดจนการสงเสรมภาพลกษณทดแกหนวยงาน อนนาไปสกาสนบสนนและการไดรบความรวมมอจากกลมเปาหมาย

การสอสารเพอการประชาสมพนธสามารถจาแนกองคประกอบสาคญได 4 องคประกอบ คอ 1) องคกรหรอหนวยงาน 2) ขาวสารประชาสมพนธ 3) สอประชาสมพนธ และ 4) กลมเปาหมาย

หลกการสาคญของการสอสารเพอประชาสมพนธไดแก 1) ความนาเชอถอ 2) ความเหมาะสมกลมกลนกบสภาพแวดลอม 3) เนอหาสาระ 4) ความชดเจน 5) ความตอเนองและความสมาเสมอ 6) ชองทางในการสอสาร และ 7) ขดความสามารถของผรบ

การเปลยนแปลงของการดาเนนงานประชาสมพนธภายหลงการเตบโตของเครอขายสงคมมดงน 1) การประชาสมพนธสามารถนาเสนอขอมลเกยวกบองคกรไปยงกลมเปาหมายไดโดยตรงและเหมาะสมกบแตละบคคล 2) เรองราวทนาเสนอผานสอออนไลนทงทางตรงและทางออมจะสะทอนภาพขององคกรทงหมด 3) การนาเสนอขอมลขาวสารขององคกรสามารถสอสาร 2 ทางได 4) อนเทอรเนตทาใหขอมลขาวสารในการประชาสมพนธมการเผยแพรอกครงจากการสบคนขอมลของบคคล 5) การประชาสมพนธผานสอออนไลนสามารถนาเสนอขอมลขาวสารไดทนทโดยไมจากดเวลาและสถานท


60 | หนา

ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ เรองท 5.2 การประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ

การประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายโดยใชระบบสารสนเทศ ซงในบทเรยนนจะเนนการประชาสมพนธผานอนเทอรเนตเปนหลก

บทบาทของอนเทอรเนตในการประชาสมพนธ บทบาทของอนเทอรเนตในการประชาสมพนธแบงได 2 บทบาทคอ บทบาทในการนาเสนอ

ขอมล และบทบาทในการสอสาร 1. บทบาทในการนาเสนอขอมล

1.1 อนเทอรเนตมบทบาทในการนาเสนอขอมลซงเปนแหลงขอมลมหาศาล ซงแตกตางจากสอดงเดมทจะนาเสนอขอมลตามความตองการหรออยในความควบคมของหนวยงานหรอองคกรมากกวาความตองการของกลมเปาหมาย

1.2 อนเทอรเนตนาเสนอขอมลใหกลมเปาหมายเลอกสรรตามความสนใจในเวลาทตองการ

1.3 อนเทอรเนตมเครองมอในการคนหา (Search Engines) เพอชวยใหกลมเปาหมายคนหาขอมลตามทตนตองการผานการปอนคาสาคญ

2. บทบาทในการสอสาร อนเทอรเนตมบทบาทในการสอสารทสรางความสมพนธระหวางองคกรหรอ

หนวยงานและกลมเปาหมาย โดยมรปแบบดงน 1) เวบไซต 2) อเมล และ 3) สอสงคมออนไลน การประชาสมพนธดวยเวบไซต เวบไซตเปนสอประชาสมพนธทองคกรหรอหนวยงานนยมใช ในการฝกอบรมครงนผเขยนขอนาเสนอการประชาสมพนธดวยเวบไซตโดยใชระบบจดการเนอหา (Content Management System : CMS) ทงนไดนาบทความของ สรศกด ปาเฮ (2012) มาปรบใชโดยนาเสนอความสามารถของระบบจดการเนอหา และตวอยางของระบบจดการเนอหาโดยมรายละเอยดดงน

1. ความสามารถของระบบจดการเนอหา 1.1 มตนแบบหนาเวบเพอใหสามารถนาเสนอเนอหาของเวบในรปของ HTML และ

XML ทาใหนกประชาสมพนธสามารถประชาสมพนธองคกรหรอหนวยงานไดอยางสะดวก รวดเรว งาย และมความสวยงาม

1.2 มสวนของผดแลระบบทสามารถแกไขหรอเพมเตมเนอหาไดอยางสะดวก 1.3 มโปรแกรมเสรมทสามารถนามาเพมเตมความสามารถใหกบระบบจดการ

เนอหาทองคกรหรอหนวยงานเลอกใช ทาใหเวบไซตขององคกรหรอหนวยงานมความนาสนใจมากขน 1.4 จากการมโปรแกรมเสรมในขอ 1.3 ทาใหองคกรหรอหนวยงานสามารถเพมเตม

และปรบปรงมาตรฐานทางเทคโนโลยของเวบไซตใหเปน Web 2.0 ได 2. ตวอยางของระบบจดการเนอหา


61 | หนา

ในปจจบนมระบบจดการเนอหาซงเปนทนยมใช และเปน Opensource ซงองคกรหรอหนวยงานสามารถดาวนโหลดมาตดตงทคอมพวเตอร Server ขององคกร ไดแก

1. Drupal (https://drupal.org/) 2. Joomla (http://www.joomla.org/) 3. Mambo (http://www.mamboserver.com/) 4. Wordpress (http://wordpress.org/download/)

ดงนนเพอใหผเขารบการฝกอบรมเหนภาพทชดเจนยงขนผเขยนจงขอนาเสนอภาพตวอยางใ น ก า ร ใ ช ร ะบบจ ด ก า ร เ น อ ห า ขอ ง ส า น ก ง า นคณะก ร รมก า ร ก า ร ศ ก ษ า ข น พ น ฐ าน (http://www.obec.go.th) ทใช Drupal ในการนาเสนอดงภาพท 5.1 และเวบไซตของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3 (http://www.surin3.net) ทใช Joomla ในการนาเสนอดงภาพท 5.2

ภาพท 5.1 เวบไซตของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทใช Drupal ในการนาเสนอ


62 | หนา

ภาพท 5.2 เวบไซตของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3

ทใช Joomla ในการนาเสนอ

การประชาสมพนธดวยอเมล เมอกลมเปาหมายไดรบอเมลในการประชาสมพนธ กลมเปาหมายจะจดการอเมลไดตาม

แนวทางตอไปน 1) ลบทงทนท 2) เปดอานและเกดการกระทาตามทองคกรหรอหนวยงานตองการ 3) ทงไวในกลองจดหมาย (Inbox) ดงนนในการประชาสมพนธดวยอเมลจงควรพจารณาวาทาอยางไรจงจะไมทาใหอเมลทสงไปยงผรบ แลวผรบกลมเปาหมายไมลบอเมล และเปดดจนกระทงไดรบขาวสารหรอเกดการกระทาตามทองคกรหรอหนวยงานตองการในทสด ทงนในการประชาสมพนธดวยอเมลควรคานงถงการออกแบบเนอหาของอเมลในประเดนตอไปน

1. ความเรวในการดาวนโหลด อเมลทเตมไปดวยรปภาพมความสวยงามแตใชเวลานานในการเปดด ซงผบรโภคจะขาดความอดทนรอการแสดงผลอเมล จงควรออกแบบเนอหาอเมลใหเปดดหรอดาวนโหลดไดในเวลาอนรวดเรว

2. ปรมาณเนอหา อเมลเพอการประชาสมพนธไมเหมาะกบการเรยบเรยงขอมลใหเปนบทความยาว หากเนอหามากควรแบงเนอหาเปนสวนๆ แตละสวนเวนทวาง และใชหวเรองและใชสใหนาสนใจ

3. แบนเนอรและหวเรองทนาสนใจ องคกรหรอหนวยงานทตองการประชาสมพนธผานอเมลควรออกแบบแบนเนอร และกาหนดหวเรองใหนาสนใจ

4. การสรางลงค อเมลเพอการประชาสมพนธสามารถมการเชอมโยงไปส เนอหาทมรายละเอยดมากขน หรอมการเชอมโยงไปสการกระทาทหนวยงานหรอองคกรตองการ เชน การเชอมโยงไปสการลงทะเบยนเขารบการฝกอบรมขององคกร หรอการเชอมโยงไปสการแสดงความคดเหนหากตองการสารวจความคดเหนของกลมเปาหมาย เปนตน

5. ขอจากดทางดานเทคโนโลย ไดแก การแสดงผลบนจอภาพคอมพวเตอร ระบบอเมลทกลมเปาหมายใช ดงนนวธการทดทสดคอ การออกแบบอเมลใหมขอความเปนสวนใหญซงจะปรบขนาดโดยอตโนมตจากอปกรณทกลมเปาหมายใชอยไมวาจะเปนคอมพวเตอรตงโตะ หรออปกรณเคลอนทอนๆ และอยาใชภาพทมความกวางมากเกนไป


63 | หนา

6. ในการประชาสมพนธผานอเมล ตองมนใจวาผรบอเมลรจกผสง ดงนนวธการทดคอ การสงอเมลในนามขององคกรหรอหนวยงาน จะดกวาการสงในนามบคคล

7. กาหนดชอเรองของอเมลใหดงดดความสนใจ สน กระชบ แตมความครอบคลม และนาเชอถอ

ทงนเพอใหผเขารบการอบรมเหนภาพการประชาสมพนธผานอเมลทชดเจนมากยงขน ผเขยนจงขอนาเสนอตวอยางการประชาสมพนธผานอเมลของจฬาลงกรณมหาวทยาลย ดงภาพท 5.3

ภาพท 5.3 การประชาสมพนธผานอเมลของจฬาลงกรณมหาวทยาลย

การประชาสมพนธดวยสอสงคม

ณฐา ฉางชโต (2554) ไดนาการแบงประเภทของสอสงคมทใชงานไดจรงของ Breakenridge (2008) และเศรษฐพงค มะลสวรรณ (2553) มานาเสนอรปแบบการดาเนนงานประชาสมพนธผานสอสงคม ซงผเขยนนารปแบบการดาเนนงานดงกลาวมานาเสนอใหเหมาะกบบรบทของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดงน 1) การประชาสมพนธผานบลอก (Blog) 2) การประชาสมพนธผานไมโครบลอก (Microblog) 3) การประชาสมพนธผานสารานกรมออนไลน (Wikipedia) 4) การประชาสมพนธผานชมชนออนไลน (Online Community) และ 5) การประชาสมพนธผานการแบงปนสอประสม (Multimedia Sharing)

1. การประชาสมพนธผานบลอก (Blog) ลกษณะของบลอกคอหนาเวบทเจาของบลอก ซงเรยกวา Blogger สามารถนาเสนอ

เนอหาไดตลอดเวลา ซงโดยปกตบลอกจะประกอบดวยขอความ ภาพ เสยง วดทศน และการเชอมโยง จดสาคญทบลอกแตกตางจากเวบไซตกคอการเปดโอกาสใหผอานสามารถแสดงความคดเหนตอทายเนอหาทเจาของบลอกนาเสนอ ขอดของการใชบลอกกคอการเปดโอกาสใหองคกรหรอหนวยงานหรอบคลากรของหนวยงานสามารถนาเสนอขาวสารหรอองคความรขององคกรไปยงผรบกลมเปาหมาย


64 | หนา

หรอผเกยวของ และทาใหทราบความคดเหนของบคคลตางๆ ทมตอองคกรหรอขาวสารทองคกรนาเสนอ ดงตวอยาง บลอกของสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 22 ในภาพท 5.4

ภาพท 5.4 บลอกของสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 22

แหลงทมา http://www.secondary22.obec.go.th/show_all_article.php?cat_id=40

การประชาสมพนธผานไมโครบลอก (Microblog)

ไมโครบลอกใชโพสตขอความสนไมเกน 140 ตวอกษร ซงไดรบความนยมอยางสงทวโลกรวมทงในประเทศไทย ตวอยางเครองมอไมโครบลอกทไดรบความนยมกคอทวตเตอร (Twitter) ขอดของทวตเตอรกคอสามารถกระจายขาวสารขององคกรและเขาถงกลมเปาหมายไดอยางรวดเรว ดวยคณสมบตดงกลาวทาใหนกประชาสมพนธนาทวตเตอรมาประยกตใชไดหลายรปแบบ เชน การแจงขาวสารใหมๆ ขององคกร และการสรางความสมพนธกบผเกยวของและชมชน สงสาคญของการใชทวตเตอรในการประชาสมพนธกคอ 1) การตงชอทจดจาไดงาย 2) ระบสวนของ Profile โดยอธบายใหผรบกลมเปาหมายรจกอยางชดเจน 3) เมอมการสอสารกลบมาของผรบควรมการตอบกลบอยางรวดเรว และ 4) ใชการสงตอขาวสารหรอแบงปนไปเรอยๆ ทเรยกวา Re-Tweet ซงเปนเครองมอหนงของทวตเตอรเพอชวยใหขาวสารนนแพรกระจายและขยายวงกวางชวยใหกลมเปาหมายสามารถรบขาวสารไดมากยงขน ดงตวอยางการใชทวตเตอรเพอประชาสมพนธของโรงเรยนพานพทยาคม (https://twitter.com/Phanphit) ในภาพท 5.5


65 | หนา

ภาพท 5.5 ทวตเตอรของโรงเรยนพานพทยาคม

2. การประชาสมพนธผานสารานกรมออนไลน (Wikipedia) สารานกรมออนไลนเปนเครองมอทเปดโอกาสใหผใชสามารถอานและปรบปรงขอมลหรอเพมเตมเนอหา ซงสารานกรมออนไลนทนยมมากในปจจบนคอวกพเดย (Wikipedia) โดยมหลายภาษารวมถงภาษาไทยดวย ทาใหวกพเดยไดรบการยอมรบจากนกวชาการและสอมวลชน เนองจากเนอหาเปดเสรสามารถนาไปใชได ดงนนในการประชาสมพนธองคกรจงสามารถใชวกพเดยในการนาเสนอขอมล กจกรรม และคาสาคญเกยวกบองคกรหรอหนวยงานเพอสรางภาพลกษณใหเปนทจดจาของกลมเปาหมาย ดงตวอยางขอมลบนวกพเดยของโรงเรยนเตรยมอดมศกษา (http://th.wikipedia.org/wiki/โรงเรยนเตรยมอดมศกษา) ในภาพท 5.6

ภาพท 5.6 ขอมลบนวกพเดยของโรงเรยนเตรยมอดมศกษา


66 | หนา

3. การประชาสมพนธผานชมชนออนไลน (Online Community) ชมชนออนไลนเปนเวบไซตทเปดโอกาสใหองคกรหรอหนวยงานนาเสนอภาพทแสดงเอกลกษณ ใหกลมเปาหมายทอยในเครอขายไดรจกองคกรมากยงขน รวมถงเปดโอกาสใหมการแลกเปลยนเรองราว ขาวสาร หรอการถายทอดประสบการณตางๆ รวมกน ซงเครองมอทนยมในปจจบนคอ Facebook และ Google+ ทงสองเวบไซตนเปดโอกาสใหผใชงานแตละคนสามารถตดตามและเพมเพอนในบญชรายชอ ซงเมอผใชเขารวมกจกรรมหรอตดตามองคกรหรอหนวยงานยอมทาใหเพอนในเครอขายสามารถเหนกจกรรมและไดตดตามองคกรไปดวย นอกจากนทงสองเวบไซตนสามารถเรยกใชงานผานอปกรณคอมพวเตอรสวนบคคล และอปกรณเคลอนท ทาใหสามารถเขาถงไดทกเวลาทกสถานทอยางแทจรง ดงนนนกประชาสมพนธขององคกรจงสามารถใช Facebook หรอ Google+ มาใชเปนเครองมอในการแจงขาวสารหรอกจกรรมซงจะชวยเสรมสอประชาสมพนธผานสอดงเดมใหมประสทธภาพมากยงขน ทงนการประชาสมพนธผานเฟซบคทนยมใชมากทสดคอ Facebook Group และ Fan page ซงสามารถสรางไดฟรโดยไมมคาใชจาย สงสาคญสาหรบการใชงานเฟซบคกคอ 1) การตงชอทจดจาไดงาย 2) ภาพทใชสาหรบโปรไฟลควรเปนตราสญลกษณขององคกรหรอหนวยงาน 3) การใหรายละเอยดเกยวกบองคกร กจกรรม หรอโครงการใหชดเจน 4) การใหลงคหรอการเชอมโยงไปยงเวบไซตหลกทมรายละเอยดเกยวกบองคกรมากยงขน และ 5) หากมการใหขอเสนอแนะหรอความคดเหนโดยผใชผานกระดานขาวหรอกลองขอความควรตอบกลบโดยเรว ดงตวอยางเฟซบคของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 1 ในภาพท 5.7

ภาพท 5.7 เฟซบคของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 1

แหลงทมา https://www.facebook.com/spn1.obec


67 | หนา

4. การประชาสมพนธผานการแบงปนสอประสม (Multimedia Sharing) เวบไซตทใหบรการแบงปนสอประสมทนยมในปจจบนคอ youtube ในการ

ดาเนนงานประชาสมพนธ หลายองคกรไดนาวดทศนทเคยบนทกไวมาเผยแพรซาอกครงบน youtube โดยอาจมการปรบปรงเนอหา หรอรปแบบการนาเสนอใหเหมาะกบบรบทของสอออนไลน ขอดของ youtube กคอ 1) เปดโอกาสใหองคกรหรอหนวยงานสมครสมาชกเพอสรางชองรายการของตนเอง 2) เปดโอกาสใหผชมแสดงความคดเหนผานวดทศนทไดรบชมกอใหเกดการสอสาร 2 ทาง และสรางปฏสมพนธระหวางองคกรและผรบกลมเปาหมาย และ 3) เปดโอกาสใหผชมสามารถแบงปนไปยงสอสงคมอนๆ ซงทาใหขาวสารหรอกจกรรมทองคกรเผยแพรบน youtube ไดรบการบอกตอและเขาถงผชมเพมมากขน ดงตวอยางชองรายการของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเลย เขต 3 บน youtube ในภาพท 5.8

ภาพท 5.8 ชองรายการของสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเลย เขต 3 บน youtube

แหลงทมา http://www.youtube.com/watch?v=2We5I3VXC8s

ขอเสนอแนะสาหรบการดาเนนงานประชาสมพนธผานสอสงคม Breakenridge (2008) และณฐา ฉางชโต (2554) ไดนาเสนอการวางแผนการประชาสมพนธภายใตยค PR2.0 ซงสามารถนามาปรบใชกบหนวยงานของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดดงน

1. แมวาจะมการประชาสมพนธผานสอสงคม เชน Facebook แลวกตาม แตนกประชาสมพนธควรใหความสาคญกบสอดงเดมดวย เพอใหสามารถสงขาวสารไปยงผรบกลมเปาหมายไดทกกลม

2. องคกรหรอหนวยงานทใชสอสงคมควรมการปรบปรงหรอเพมเตมขาวสาร รวมถงมการโพสตขอความ รปภาพ หรอความคดเหนอยางสมาเสมอ ทงนตองใชการสอสารผานสอสงคมผสมผสานกนหลายรปแบบ เชน การใชชมชนออนไลนรวมกบบลอกหรอทวตเตอรเพอชวยใหการประชาสมพนธขาวสารกระจายในวงกวางมากขน


68 | หนา

3. องคกรหรอหนวยงานควรตดตงบรการ RSS (Really Simple Syndication) ซงเปนบรการทชวยอานวยความสะดวกใหผรบกลมเปาหมายสามารถไดรบขาวสารไดตลอดเวลาทนททมการอพเดทขาวสารใหมๆ

4. นกประชาสมพนธจะตองหาขอมลเพอทาใหทราบวาผรบกลมเปาหมายของการประชาสมพนธเปนใคร ทงนหากใชชมชนออนไลน หรอบลอก สามารถตรวจสอบจากการตงคา Profile ของผใชได

5. องคกรหรอหนวยงานสามารถใชสอสงคมเปนเครองมอทมประสทธภาพในการสอสารไปยงบคลากรขององคกร นกเรยน และผปกครอง ตลอดจนผเกยวของอนๆ ดวยคาใชจายราคาถก

6. การประชาสมพนธผานสอสงคมควรเปดโอกาสใหผรบกลมเปาหมายไดแสดงความคดเหนและสอสารแบบมปฏสมพนธกบองคกร ซงจะทาใหทราบความคดเหน ความตองการ และขอสงสยของกลมเปาหมาย

7. การประชาสมพนธผานสอสงคมสามารถนามาใชบรหารจดการความรตางๆ ขององคกรได เชน บลอกมประโยชนทงสองทางคอทงฝายผอาน และผเขยน เพราะเปนชองทางใหผอานสามารถหาขอมลตางๆ ไดงาย ในทางกลบกนผเขยนบลอกกตองแสวงหาความรหรอสารสนเทศใหมๆ มานาเสนออยเสมอ ดงนนบลอกจงเปนเสมอนชองทางการเรยนรทไมมวนสนสด

ขอดของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต

1. การประชาสมพนธผานอนเทอรเนตสามารถสรางสรรคงานไดตามความตองการ เนองจากสออนเทอรเนตสามารถอยในรปของสอประสมแบบมปฏสมพนธ ซงดงดดผชมไดมากขน

2. การใชสออนเทอรเนตทาใหสามารถเปลยนแปลงรปแบบการประชาสมพนธไดตามความตองการ และทาไดภายในชวงเวลาทสนจงดไมนาเบอ

3. สออนเทอรเนตสามารถแบงกลมเปาหมายไดอยางชดเจนดวยการตดตอสอสารแบบมปฏสมพนธกบผรบกลมเปาหมาย เชน การใหผรบตอบคาถามเกยวกบตนเอง และการสารวจความคดเหนในการดาเนนงานเรองใดเรองหนงขององคกร

4. อนเทอรเนตมตนทนราคาถกหากเทยบกบสออนๆ ทมทงภาพและเสยงเหมอนกน เชน วทย โทรทศน หรอภาพยนตร เปนตน

5. เนอหาของขาวสารทนาเสนอบนอนเทอรเนตสามารถปรบปรงแกไข เพมเตมไดทกเวลาทกสถานท เพยงมอปกรณในการเชอมตอเทานน นอกจากนขาวสารทนาเสนอบนเวบไซตยงทาใหผรบสามารถสบคนดยอนหลงไดอยางไมมขอจากด

ขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต

1. ขาวสารท เผยแพรบนอนเทอรเนตตองใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตจงจากดกลมเปาหมายในการรบโฆษณา รวมถงยงตองการผรบทมความรและทกษะทางคอมพวเตอรและอนเทอรเนตดวย

2. การเผยแพรขาวสารบนอนเทอรเนตจะทาไดองคกรและหนวยงานตองมนกประชาสมพนธทมความรและทกษะในการออกแบบสาร รวมถงทกษะการใชงานคอมพวเตอรและอนเทอรเนตดวย จงจะทาใหไดผลลพธและการดาเนนงานประชาสมพนธทด


69 | หนา


สรป การประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ หมายถง การสอสารความคดเหน ขาวสาร หรอ

ขอเทจจรงจากหนวยงานหรอองคกรโดยมการวางแผนไปสกลมเปาหมายโดยใชระบบสารสนเทศ ระบบจดการเนอหาสาหรบการประชาสมพนธผานเวบไซต มความสามารถตอไปน 1) มตนแบบหนาเวบเพอใหสามารถนาเสนอเนอหาของเวบในรปของ HTML และ XML 2) มสวนของผดแลระบบทสามารถแกไขหรอเพมเตมเนอหาไดอยางสะดวก 3) มโปรแกรมเสรมทสามารถนามาเพมเตมความสามารถใหกบระบบจดการเนอหา และ 4) การใชโปรแกรมเสรม ทาใหองคกรหรอหนวยงานสามารถเพมเตมและปรบปรงมาตรฐานทางเทคโนโลยของเวบไซตใหเปน Web 2.0 ได ทงนตวอยางของระบบจดการเนอหาซงเปนทนยมใช และเปน Opensource ในปจจบนไดแก 1) Drupal 2) Joomla 3) Mambo และ 4) Wordpress

การประชาสมพนธดวยอเมลควรคานงถงการออกแบบเนอหาของอเมลในประเดนตอไปน 1) ความเรวในการดาวนโหลด 2) ปรมาณเนอหา 3) แบนเนอรและหวเรองทนาสนใจ 4) การสรางลงค 5) ขอจากดทางดานเทคโนโลย 6) ตองมนใจวาผรบอเมลรจกผสง และ 7) กาหนดชอเรองของอเมลใหดงดดความสนใจ

การประชาสมพนธดวยสอสงคมมรปแบบการดาเนนงานประชาสมพนธทเหมาะกบบรบทของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดงน 1) การประชาสมพนธผานบลอก 2) การประชาสมพนธผานไมโครบลอก 3) การประชาสมพนธผานสารานกรมออนไลน 4) การประชาสมพนธผานชมชนออนไลน และ 5) การประชาสมพนธผานการแบงปนสอประสม

ขอเสนอแนะสาหรบการดาเนนงานประชาสมพนธผานสอสงคม มดงน 1) แมจะใชการประชาสมพนธผานสอสงคม แตนกประชาสมพนธควรใหความสาคญกบสอดงเดมดวย 2) ควรมการปรบปรงหรอเพมเตมขาวสารอยางสมาเสมอ 3) ควรตดตงบรการ RSS 4) ควรหาขอมลเพอทาใหทราบวาผรบกลมเปาหมายเปนใคร 5) องคกรหรอหนวยงานสามารถใชสอสงคมเปนเครองมอทมประสทธภาพดวยคาใชจายราคาถก 6) ควรเปดโอกาสใหผรบกลมเปาหมายไดแสดงความคดเหนและสอสารแบบมปฏสมพนธกบองคกร 7) ควรนามาใชบรหารจดการความรตางๆ ขององคกร

ขอดของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ไดแก 1สามารถสรางสรรคงานไดตามความตองการ และดงดดผชมไดมากขน 2) สามารถเปลยนแปลงรปแบบการประชาสมพนธไดตามความตองการและหลากหลาย 3) สามารถแบงกลมเปาหมายไดอยางชดเจน 4) อนเทอรเนตมตนทนราคาถก และ 5) เนอหาของขาวสารทนาเสนอบนอนเทอรเนตสามารถปรบปรงแกไขและเพมเตมไดทกเวลาทกสถานท

ขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ไดแก 1) ตองใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเขาถงขาวสารจงจากดกลมเปาหมายในการรบโฆษณา และ 2) นกประชาสมพนธตองมความรและทกษะการออกแบบสารและการใชงานคอมพวเตอรและอนเทอรเนตดวย


70 | หนา

ใบงานท 1.1

ชอหลกสตร การพฒนาระบบสารสนเทศ ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ คาสง

1. จงอธบายความหมายของขอมลและสารสนเทศ 2. จงยกตวอยางขอมลและสารสนเทศในองคกรททานสงกด


71 | หนา


ชอหลกสตร การพฒนาระบบสารสนเทศ ตอนท 1 ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศ คาสง

1. จงอธบายความหมายของระบบสารสนเทศ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงเตมคาลงในแผนภาพใหสมบรณ

3. จงระบสวนประกอบของระบบสารสนเทศใหครบถวน 3.1............................................................................. 3.2............................................................................. 3.3............................................................................. 3.4............................................................................. 3.5.............................................................................

4. ปจจยททาใหการพฒนาระบบสารสนเทศประสบความสาเรจมอะไรบาง 4.1............................................................................. 4.2............................................................................. 4.3............................................................................. 4.4.............................................................................

4.

1. 3. 2.


72 | หนา


ชอหลกสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ตอนท 2 การพฒนาระบบสารสนเทศ คาสง

ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (System Development Life Cycle) ประกอบ

ไปดวยกจกรรมหลกกสวน อะไรบาง 2. การถายโอนแบบคขนาน (Parallel Conversion) มความแตกตางจากการถายโอน

แบบนารอง (Pilot Conversion) อยางไร จงอธบาย 3. จงอธบายวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (System Development Life Cycle)

มาพอสงเขป


73 | หนา



ใหผเขารบการอบรม เตมคาในชองวาง ดงตอไปน


74 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ใหอธบายสวนท 2 ของการพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย มาพอสงเขป 2. สาระสาคญของการพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอยสวนท 3 คออะไร 3. ขอเสยของการพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย คออะไร


75 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ใหอธบายขนตอน 4 ขนตอนของการพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน มาพอ

สงเขป 2. การพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน เหมาะสมกบการนาไปใชในองคกรขนาด

ใด เพราะอะไร 3. ใหผเขารบการอบรม จงเตมคาในชองวาง

ระบความตองการเบองตน

1

ทดลองใชงาน

นาไปใชงาน

2 3


76 | หนา



ใหผเขารบการอบรมเขยนแผนพฒนาระบบสารสนเทศทจะนามาใชภายในโรงเรยน ขนมา 1 ระบบ และเขยนอธบายกระบวนการพฒนาระบบ โดยเลอกจากรปแบบทกาหนดใหตอไปนเพยงหนงรปแบบ

1. วงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ 2. รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก 3. รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศแบบกนหอย 4. รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศแบบเรงดวน


77 | หนา


ชอหลกสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ตอนท 3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ คาสง

ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. บคลากรระดบใดขององคกรทตองใชสารสนเทศทงอดตและปจจบน 2. ระบบสารสนเทศแบบ MIS คอระบบสารสนเทศแบบใด 3. ในระบบสารสนเทศแบงตามลกษณะการดาเนนงาน เพราะเหตใดบคลากรในระดบ

ปฏบตการนนถกแบงออกเปน 2 ลกษณะ


78 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการมวตถประสงคในการทางานเพออะไร 2. การจดทาเกรดเฉลยของนกเรยน เปนการออกรายงานแบบใด 3. ยกตวอยางระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ (Transaction Processing

Systems) มา 3 ตวอยาง 4. จาแนกหนาทของระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการมทงหมดกประการ

อะไรบาง


79 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. อธบายเปรยบเทยบคณสมบตของระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบสารสนเทศเพอการ

จดการ มา 5 ตวอยาง 2. โครงสรางพนฐานของระบบสวนประกอบทงหมดกสวน อะไรบาง


80 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ระบบ ESS คอระบบอะไร อธบายมาพอสงเขป 2. ขอใดไมใชความสามารถโดยทวไปของระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร 1) ความสามารถในการสรางและเขาถงคลงขอมล

2) ความสามารถในการเจาะขอมล 3) ความสามารถในการนาเสนอขอมลแบบรดกม 4) ความสามารถในการเขาถงสารสนเทศทหลากหลาย 5) ความสามารถในการวเคราะหแนวโนม


81 | หนา


ชอหลกสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ตอนท 4 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความร คาสง

ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. กระบวนการในการดาเนนการจดการความรอย 6 ขนตอนหลก อะไรบาง


82 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. วงจรการจดการความรแบบชดแจงและความรทเปนนย อธบายมาพอ

สงเขป


83 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database Management System:

RDBMS) มความสาคญอยางไร 2. ยกตวอยางเวบทา (Web Portals) มา 3 เวบ พรอมทงบอกขอดของเวบทาวามอะไรบาง 3. อธบายถงขอแตกตางระหวางเครองมอการทางานเสมอนกบกรปแวร วามความแตกตางกน

อยางไร


84 | หนา



ใหผเขารบการอบรม อธบายและตอบคาถามดงตอไปน 1. ใหเลอกอธบายคณสมบตของเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการความรทเปนนย อยาง

นอย 2 เครองมอ จากรายการดงตอไปน 1. จดหมายอเลกทรอนกส (e-Mail) 2. การประชมดวยวดโอ 3. กระดานอภปราย (Discussion Boards) 4. เครองมอสนบสนนโครงการ (Project Support Tools)


85 | หนา


ชอหลกสตร การพฒนาระบบสารสนเทศ ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ คาสง

1. จงอธบายความหมายของการประชาสมพนธ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงระบองคประกอบของการประชาสมพนธ 2.1………………………………………………………. 2.2………………………………………………………. 2.3………………………………………………………. 2.4……………………………………………………….

3. หลกการสาคญของการประชาสมพนธมอะไรบาง 3.1………………………………………………………. 3.2………………………………………………………. 3.3………………………………………………………. 3.4………………………………………………………. 3.5………………………………………………………. 3.6………………………………………………………. 3.7……………………………………………………….

4. การเปลยนแปลงของการประชาสมพนธภายหลงการเตบโตของเครอขายสงคมมอะไรบาง 4.1………………………………………………………. 4.2………………………………………………………. 4.3………………………………………………………. 4.4………………………………………………………. 4.5……………………………………………………….


86 | หนา


ชอหลกสตร การพฒนาระบบสารสนเทศ ตอนท 5 ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ คาสง

1. จงนาเสนอแนวทางการประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศของหนวยงานททานสงกด

1.1 ชอหนวยงาน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1.2 ลกษณะของขาวสารในการประชาสมพนธ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1.3 ชองทางการประชาสมพนธ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1.4 กลมเปาหมาย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงระบขอดและขอเสยของการประชาสมพนธผานอนเทอรเนตได ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………


87 | หนา

แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน หลกสตร 55211


88 | หนา

แบบทดสอบกอนเรยนหลกสตร เทคโนโลยสารสนเทศ

1. ขอใดตอไปนคอขอมล ก. สวนสงของนกเรยน ข. สวนสงเฉลยของนกเรยนทงชน ค. เกรดเฉลยของนกเรยน ง. รอยละของนกเรยนทไดเลอนชน 2. ขอใดตอไปนคอสารสนเทศ ก. สวนสงของนกเรยน ข. คะแนนสอบของนกเรยน ค. จานวนครในโรงเรยน ง. รอยละของครทสาเรจการศกษามหาบณฑต 3. “จานวนนกเรยนเฉลยใน 1 หองเรยน” จดเปนสารสนเทศประเภทใด ก. สารสนเทศภายในองคกร ข. สารสนเทศภายนอกองคกร ค. สารสนเทศเกยวกบการประชาสมพนธ ง. สารสนเทศจากการประมวลผลแบบแบช 4. “แบบกรอกประวตบคลากร” จดเปนองคประกอบใดของระบบสารสนเทศ ก. การปอนกลบ ข. สวนนาเขา ค. สวนประมวลผล ง. สวนผลลพธ 5. ขอใดไมใชปจจยทเกยวของในการพฒนาระบบสารสนเทศใหประสบความสาเรจ ก. บคลากร ข. วธการจดหาระบบสารสนเทศ ค. กระบวนการทางาน ง. งบประมาณ 6. จากวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) ประเดนใดทไมตองพจารณาในขนตอนท 1 การวางแผน ก. ความเพยงพอของอปกรณ ข. หนาตาของระบบตนแบบ ค. ระยะเวลาทใชในการพฒนา ง. ความเปนไปไดทางการเงน 7. การเขยนแผนผงการทางานของระบบ (Data Flow Diagram) จดเปนกจกรรมในขนตอนใดของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) ก. การวางแผน ข. การวเคราะห ค. การนาไปใช ง. การพฒนา 8. คมอการใชงานระบบจะถกจดทาขนในขนตอนใดของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ ก. การพฒนาระบบ ข. การวางแผนระบบ ค. การออกแบบระบบ ง. การซอมบารงระบบ 9. การนาระบบไปใชงานโดยนาไปแทนทระบบเดมทงหมดในทนทเรยกวาการถายโอนแบบใด ก. การถายโอนแบบคขนาน ข. การถายโอนโดยตรง ค. การถายโอนแบบนารอง ง. การถายโอนทละขนตอน 10. รปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศชนดใดทไมสามารถยอนกลบไปแกไขการทางานกอนหนาได ก. รปแบบขนนาตก ข. รปแบบกนหอย ค. รปแบบเรงดวน ง. รปแบบววฒนาการ 11. หวหนากลมสาระการเรยนรจดเปนบคลากรระดบใดของโรงเรยนตามแนวคดระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ ก. ผบรหารระดบสง ข. ผบรหารระดบกลาง ค. ผจดการระดบปฏบตการ ง. บคลากรระดบปฏบตการ


89 | หนา

12. ขอใดเปนลกษณะเดนของระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) ก. สามารถสรางตวแบบทางเลอก ข. สามารถออกรายงานการทางาน ค. สามารถจดเกบขอมลไดหลายประเภท ง. สามารถใหขอมลเพอวางแผนนโยบาย 13. การจดทารายงานจานวนผเรยนทมเกรดเฉลยสงกวา 3.50 เพอนาไปรวมโครงการนกเรยนดเดน โดยใชระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) เปนการออกรายงานประเภทใด ก. รายงานตามระยะเวลา ข. รายงานโดยสรป ค. รายงานตามเงอนไขเฉพาะ ง. รายงานตามตองการ 14. ระบบสารสนเทศทเกยวของกบการวางแผนกลยทธคอขอใด ก. ระบบสนบสนนการตดสนใจ ข. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร ค. ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ ง. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ 15. เทคโนโลยทมจดมงหมายในการพฒนาบคลากรมากทสดคอเทคโนโลยในขอใด ก. ระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ ข. ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร ค. ระบบสารสนเทศเพอการประชาสมพนธ ง. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร 16. ความรในขอใดจดเปนความรแบบชดแจง (Explicit Knowledge) ก. ความชานาญสวนบคคล ข. พรสวรรคตดตว ค. บนทกการทางานสวนตว ง. ประสบการณสวนตว 17. ขอใดเปนเทคโนโลยในการจดการความรแบบชดแจง ก. จดหมายอเลกทรอนกส ข. กระดานอภปราย ค. การประชมดวยวดโอ ง. ระบบอเลรนนง 18. ขอใดเปนเทคโนโลยในการประยกตใชความร ก. ระบบสนบสนนการปฏบตงาน ข. ระบบการเรยนอเลกทรอนกส ค. เครองมอผงการทางาน ง. โปรแกรมคนหา 19. ขอใดไมใชองคประกอบสาคญของงานประชาสมพนธ ก. โรงเรยน ข. ขาวสาร ค. เวบไซต ง. งบประมาณ 20. ขอใดไมใชการเปลยนแปลงการประชาสมพนธในยค PR 2.0 ก. การประชาสมพนธมอายและเวลาในการเผยแพร

ข. การประชาสมพนธดวยเครองมอสอสารออนไลนทหลากหลาย ค. การประชาสมพนธเนนการมสวนรวมของกลมเปาหมาย ง. ขาวสารมการเผยแพรซาจากการสบคนของบคคล 21. ขอใดคอการประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ ก. ฟาสงจดหมายถงผปกครอง ข. ขาวใชจดหมายขาวสอสารกบบคลากรในโรงเรยน ค. เขยวโพสตกจกรรมของโรงเรยนผานเฟซบคโรงเรยน ง. ดาแจกโบรชวรรบสมครนกเรยนเขารวมกจกรรม


90 | หนา

22. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ก. อนเทอรเนตเขาถงไดสะดวกทกเวลาทกสถานท

ข. ขาวสารทเผยแพรบนอนเทอรเนตเขาถงกลมเปาหมายไดทกกลม ค. การประชาสมพนธทางอนเทอรเนตมราคาถกกวาการสอสารแบบเดม

ง. การเผยแพรขาวสารบนอนเทอรเนตนกประชาสมพนธตองมทกษะทางคอมพวเตอรและอนเทอรเนต


91 | หนา

แบบทดสอบหลงเรยนหลกสตร เทคโนโลยสารสนเทศ

1. ขอใดตอไปนคอขอมล ก. นาหนกของนกเรยน ข. นาหนกเฉลยของนกเรยนทงชน ค. คาเฉลยคะแนนสอบวชาสงคมศกษา ง. รอยละของนกเรยนทสอบไมผาน 2. ขอใดตอไปนคอสารสนเทศ ก. นาหนกของนกเรยน ข. จานวนบคลากรในโรงเรยน ค. อตราสวนของครตอนกเรยน ง. จานวนคอมพวเตอรในโรงเรยน 3. “แนวโนมการใชไอซทในการสอนของประเทศไทย” จดเปนสารสนเทศประเภทใด ก. สารสนเทศภายในองคกร ข. สารสนเทศเกยวกบงานวชาการ ค. สารสนเทศเกยวกบการประชาสมพนธ ง. สารสนเทศจากการประมวลผลแบบแบช 4. “รายชอนกเรยนแยกตามระดบชน” จดเปนองคประกอบใดของระบบสารสนเทศ ก. การปอนกลบ ข. สวนนาเขา ค. สวนประมวลผล ง. สวนผลลพธ 5. ขอใดไมใชปจจยทเกยวของในการพฒนาระบบสารสนเทศใหประสบความสาเรจ ก. งบประมาณ ข. การวางแผน ค. อาคารสถานท ง. บคลากร 6. จากวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) ประเดนใดทควรพจารณาในขนตอนท 1 การวางแผน ก. หนาตาของระบบตนแบบ ข. วธการซอมบารง ค. ความเพยงพอของบคลากร ง. ผงการทางานของระบบ 7. ขอใดเปนกจกรรมทอยในขนตอนการวเคราะหของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) ก. การเขยนผงการทางานของระบบ ข. การเขยนหนาจอของระบบ ค. การเลอกภาษาเพอพฒนาระบบ ง. การระบถงเทคโนโลยทจาเปน 8. กจกรรมใดควรกระทาในขนตอนการพฒนา (Develop) ของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ (SDLC) ก. สรางผงความสมพนธของขอมล ข. สรางคมอการใชงาน ค. สรางแผนการดาเนนงาน ง. สรางระบบตนแบบ 9. การถายโอนโดยตรง (Direct Conversion) เปนวธการถายโอนแบบใด ก. นาระบบไปใชงานคไปกบระบบเดม ข. นาระบบไปใชงานแทนทระบบเดม ค. นาระบบไปใชงานเพยงบางสวน ง. นาระบบไปใชงานทละสวน 10. ขอใดเปนขอเสยของการพฒนาระบบสารสนเทศแบบขนนาตก ก. มขนตอนพฒนาทยาวและซบซอน ข. ระบบทพฒนาอาจไมรองรบคนจานวนมาก ค. แกไขการทางานกอนหนาไมได ง. ตองสรางและปรบปรงตนแบบหลายขน 11. ตาแหนงงานใดในโรงเรยนทเปนผจดการระดบปฏบตการ ก. คร อาจารย ข. หวหนากลมสาระ ค. เจาหนาทธรการ ง. ผอานวยการโรงเรยน


92 | หนา

12. การสรางตวแบบทางเลอกเปนคณสมบตเฉพาะของระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการชนดใด ก. ระบบสารสนเทศแบบประมวลรายการ ข. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง ค. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ง. ระบบสนบสนนการตดสนใจ 13. รายงานชนดใดเปนรายงานประเภทรายงานตามความตองการ ก. รายงานผลการศกษาของผเรยน ข. รายงานผลการจดการสอนประจาปการศกษา ค. รายงานนกเรยนดเดนทมเกรดเฉลยสง ง. รายงานรายวชาทมผเรยนตกมากเปนพเศษ 14. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารถกออกแบบมาเพองานลกษณะใด ก. งานวางแผนกลยทธ ข. งานททาเปนประจา ค. งานทตองใชการตดสนใจ ง. งานทตองรายงานผล 15. ระบบสารสนเทศเพอการจดการความรมจดมงหมายสาคญตรงตามขอใด ก. เพอการบรหารงานทด ข. เพอพฒนาบคลากร ค. เพอการสอสารทมประสทธภาพ ง. เพอเกบบนทกการทางาน 16. ความรในขอใดคอความรทเปนนย (Tacit Knowledge) ก. บนทกประจาวน ข. คมอการทางาน ค. ทกษะการทางาน ง. ทฤษฎทคนพบ 17. ขอใดเปนเทคโนโลยในการจดการความรทเปนนย ก. โปรแกรมคนหา ข. ระบบจดการเอกสาร ค. จดหมายอเลกทรอนกส ง. เครองมอการทางานเสมอน 18. ระบบบรหารจดการเนอหาเปนเทคโนโลยชนดใด ก. เทคโนโลยในการเขาถงความร ข. เทคโนโลยในการประยกตใชความร ค. เทคโนโลยในแลกเปลยนความร ง. เทคโนโลยในการจดการความรทเปนนย 19. ขอใดไมใชองคประกอบสาคญของงานประชาสมพนธ ก. สานกงานเขตพนทการศกษา ข. เฟซบค ค. ประชาชนในชมชน ง. อาคารสถานท 20. ขอใดไมใชการเปลยนแปลงการประชาสมพนธในยค PR 2.0 ก. การประชาสมพนธดวยสงพมพ

ข. การประชาสมพนธดวยเครองมอสอสารออนไลน ค. การประชาสมพนธเนนการมสวนรวมของกลมเปาหมาย ง. ขาวสารมการเผยแพรซาจากการสบคนของบคคล 21. ขอใดไมใชการประชาสมพนธผานระบบสารสนเทศ ก. ดาเผยแพรงานวจยของตนเองผานบลอก ข. ฟาใชจดหมายขาวสอสารกบบคลากรในโรงเรยน ค. เขยวโพสตกจกรรมของโรงเรยนผานเฟซบคโรงเรยน ง. ขาวเผยแพรวดทศนงานกฬาสผาน Youtube


93 | หนา

22. ขอใดกลาวไดถกตองเกยวกบการประชาสมพนธผานอนเทอรเนต ก. อนเทอรเนตเขาถงไดไมสะดวก

ข. การประชาสมพนธทางอนเทอรเนตมราคาถกกวาการสอสารแบบเดม ค. ขาวสารทเผยแพรบนอนเทอรเนตเขาถงกลมเปาหมายไดทกกลม

ง. การเผยแพรขาวสารบนอนเทอรเนตนกประชาสมพนธไมตองมทกษะอะไรมากมาย


94 | หนา

เฉลยคาตอบแบบทดสอบหลกสตรการพฒนาระบบสารสนเทศ

Pre test Post test 1. ก 1. ก 2. ง 2. ค 3. ก 3. ข 4. ข 4. ค 5. ค 5. ค 6. ข 6. ค 7. ข 7. ก 8. ก 8. ข 9. ข 9. ข 10. ก 10. ค 11. ค 11. ง 12. ก 12. ง 13. ง 13. ค 14. ข 14. ก 15. ข 15. ข 16. ค 16. ค 17. ง 17. ค 18. ก 18. ข 19. ง 19. ง 20. ก 20. ก 21 ค 21 ข 22 ข 22 ข

Documents

คํานํา · เศรษฐพงค์มะลิสุวรรณ. (2553). เครือข่ายสังคม (2553). เครือข่ายสังคม