ฉบบท 7/2561

เรอง การอนญาตใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจของธนาคารพาณชย ใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส (e-Marketplace Platform)

นางสาวสรธดา พนมวน ณ อยธยา ผชวยผวาการ สายนโยบายระบบการช าระเงนและเทคโนโลยทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เปดเผยวา เมอวนท 16 มกราคม 2561 ธปท.ไดออกแนวทางการอนญาตใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงนเปนการทวไปในการใหบรการชองทางการซอขายสนคาหรอบรการ และช าระเงนออนไลนแบบครบวงจร รวมถงให ขอมลขาวสาร เพอพฒนาธรกจและสรางชองทางเครอขายระหวางผซอและผขาย ผานแพลตฟอรมอเลกทรอนกส (e-Marketplace Platform) ของธนาคารพาณชยหรอบรษทในกลมธรกจทางการเงน เพอยกระดบการใหบรการทางการเงนทตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางมประสทธภาพมากขน ชวยเสรมสรางองคความรในการพฒนาสนคาหรอบรการ และสนบสนนการด าเนนธรกจใหแกผประกอบธรกจ โดยเฉพาะผประกอบธรกจรายยอย และกจการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ตลอดจนอ านวยความสะดวกใหแกลกคาไดอยางทวถงในการคนหาขอมลภายในแหลงเดยวแบบตอเนอง

ทผานมา ธปท. ตดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยอยางตอเนองและไดอนญาตให ธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงนน าเทคโนโลยมาใชเพอเพมประสทธภาพในการด าเนนธรกจและชวยใหสามารถตอบสนองบรการทางการเงนตามความตองการของลกคาไดดขนตามล าดบ และใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงนสามารถปรบตวเขาสเศรษฐกจยคดจทล ในบรบททเทคโนโลยเปลยนแปลงอยางรวดเรว ซงจะสงผลตอพฤตกรรมการซอสนคาหรอบรการของผบรโภค และรปแบบการด าเนนธรกจ

ทงน ธนาคารพาณชยหรอบรษทในกลมธรกจทางการเงน ทจะใหบรการจะตองมความพรอมทงดานระบบงาน บคลากร และมการบรหารความเสยง ไดแก ดานกลยทธ ดานเทคโนโลยสารสนเทศ ดานปฏบตการ และดานการคมครองผบรโภคอยางเหมาะสม และจะตองถอปฏบตตามแนวทาง การอนญาตการใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส (e-Marketplace Platform) ท ธปท. ก าหนดอยางเครงครด เพอใหมนใจวาประชาชน ผบรโภคจะไดรบบรการอยางเปนธรรม

ธนาคารแหงประเทศไทย 30 มกราคม 2561

ขอมลเพมเตม: ฝายก ากบธรกจสถาบนการเงน โทรศพท 0 2283 5882, 0 2356 7367, 0 2283 6837 E-mail: e-Marketplace-WG-FID@bot.or.th

แนวทางการอนญาตใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงน ใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส

(e-Marketplace Platform)

บรษทในกลมธรกจทางการเงนธนาคารพาณชย

ผใหบรการ

ธพ. /บรษทในกลมฯ จดใหมผใหบรการอนทมความช านาญเฉพาะดาน

งานสนบสนนธรกจ e-Marketplace Platform ดานอนๆเชน packaging / logistics / accounting และ stock management

e-Marketplace Platform คอ ? ใคร คอผใหบรการ ?

เปนชองทางในการซอขายสนคา หรอ บรการผประกอบการ

SMEs

1

2

34

5

6

e-commerceธพ.

บรษทในกลมฯการซอขายสนคาหรอบรการ

ทมหลกฐานการซอขายในรปอเลกทรอนกส

การซอขายสนคาหรอบรการทตองขนสงหรอสงมอบสนคา

การซอขายสนคาหรอบรการทเชอมตอกบ

เวบไซตอน

ผบรโภค

Digital Platformชองทางการซอขายสนคาหรอบรการ

ใหค าแนะน า ขอมล ความรผขาย

Support Seller

Marketing/Promotionโฆษณา Platform ใหเปนทรจกท า Promotion รวมกบรานคา

Paymentใหบรการระบบการช าระเงนคาสนคาหรอบรการแบบออนไลน

Business Analysisวเคราะหขอมล เพอเสนอบรการอนตอไป

Customer Serviceชองทางการสอสาร ชแจงขอมลรบเรองรองเรยนจากลกคา

ประเภทสนคาและบรการทกประเภท ทไมขดตอกฎหมายหรอไมผดศลธรรม หรอ

ไมน าไปสความเสอมเสยตอวฒนธรรมของชาต

ธพ. /บรษทในกลมฯ ตองไมท าใหลกคาหรอบคคลภายนอกเขาใจผดวา สนคาหรอบรการดงกลาวเปน

ของ ธพ. หรอบรษทในกลมฯ

!

การใหบรการพนทหรอสอกลาง ผานเวบไซต แอปพลเคชน

ใหขอมล ขาวสาร การอบรมเพอพฒนา

ธรกจออนไลน

บทบาทในการใหบรการ

สรางเครอขายระหวางผซอผขาย

e-Marketplace Platform

ใหบรการช าระเงนออนไลนแบบครบวงจร

ธนาคารแหงประเทศไทยBANK OF THAILAND

ผประกอบการ โดยเฉพาะ SMEs

ใช e-Marketplace Platform แลว มประโยชน ยงไงนะ ?

ผบรโภค

ธนาคารพาณชย/ บรษทในกลมฯ

เพม ชองทางการขายสนคา

เขาถง สนเชอไดงายขน (Information based lending)

เขาถง บรการทางการเงนไดงายรวดเรวตาม lifestyle (Anywhere Anytime Any devices)

เพมความสะดวก ใหแกผบรโภคสามารถคนหาขอมลและช าระเงนไดในแหลงเดยว

ไดรบประโยชนทงผซอและผขาย

แนวทางการอนญาตใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงน ใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส

(e-Marketplace Platform)

Protection

และกระบวนการจดการ แกไขปญหาอยางยตธรรม

คมครองสทธผบรโภค ดแลผใชบรการอยางเปนธรรม

มชองทางรบเรองรองเรยนค านงถงความเปนสวนตว และ การรกษาความลบของผใชบรการ

ธนาคารแหงประเทศไทยBANK OF THAILAND

แนวทางการอนญาตใหธนาคารพาณชยและบรษทในกลมธรกจทางการเงน ใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส

(e-Marketplace Platform)

วนท 30 มกราคม 2561

Landscape และบรบททเปลยนแปลง

การเปลยนแปลงของพฤตกรรม

ผบรโภคยค Digital

การช าระเงนออนไลนผาน Internet Banking และ Mobile Banking

เพมขน

ผใหบรการทมบทบาทในธรกจ

e-Marketplace มมากขน

Digital Transformation

1 / 9

การเปลยนแปลงของพฤตกรรมผบรโภคยค Digital

Digital Transformation

คนไทยม lifestyle ใช smartphone ในการคนหาขอมล เลอกซอสนคาออนไลน และจายช าระเงนเพมมากขน โดยคาดวาในป 2560 จะมมลคาการ

ซอขายประมาณ 2.8 ลานลานบาท ซงเพมขน 9.86%

2 / 9

ทมา: รายงานผลการส ารวจมลคาพาณชยอเลกทรอนกสในประเทศไทย ป 2560 ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส / ETDA

ขอมลจากการส ารวจพฤตกรรมผใชงาน Internet ในป 60

ความเปนมา

มลคา e-Commerce ในประเทศไทย ป 57-60p

การช าระเงนออนไลนผาน Internet Banking และ Mobile Banking เพมขน

ความเปนมา

3 / 9

จ านวนบญชลกคาผใชบรการ internet banking และ mobile banking ป 55-60หนวย : ลานรายการ

88% 87%

62% 46% 42% 41%

12% 13%

38%54% 58%

59%

161.6219.2

297.8

450.2

825.4

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

2555 2556 2557 2558 2559 2560

จ ำนว

นกำรท ำ

รำยก

ำรช ำ

ระเงน

internet banking mobile banking รวมปรมำณรำยกำร (ลำนรำยกำร)(ม.ย. 60)

598.1

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

ผใหบรการทมบทบาทในธรกจ e-Marketplace

ผใหบรการ e-Marketplace ในระบบ

4 / 9

ทมา: https://ecommerceiq.asia/top-ecommerce-sites-thailand/

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

Top 6 Web Traffic e-Marketplace Website in Thailand (พ.ค. 59 – พ.ย. 60)

6 อนดบเวบไซต ทมผเขาชมสงสด (พ.ย. 60)

1

2

3

4

5

6

Million views

ความเปนมา

61%

15%9%7%

8%

ผบรโภคธนาคารพาณชย/ บรษทในกลมฯ

ผประกอบการ โดยเฉพาะ SMEs

• ยกระดบ การใหบรการทางการเงน ทตอบสนองความตองการของลกคาได

อยางมประสทธภาพมากขน

• พฒนาฐานขอมล เพอพฒนาส Information based lending

วตถประสงคในการอนญาต

• เพม ชองทางการขายสนคา

• เขาถง สนเชอไดงายขน (Information based lending)

• เขาถงบรการทางการเงนไดงาย รวดเรวตาม lifestyle (Anywhere Anytime Any devices)

• เพมความสะดวกใหแกผบรโภคสามารถคนหาขอมลและช าระเงนไดในแหลงเดยว

สงเสรมนโยบาย National e-Payment ลดการใชเงนสดเพมประสทธภาพ ชองทางและการเขาถงสนคาและบรการ

(Digitization & Financial Access)5 / 9

ขอบเขตการอนญาต

สาขา ธพ. ตางประเทศ จะตองไดรบอนญาตจาก ผก ากบดแลหลกของประเทศ (home regulator) ท head Office จดตงอยกอน และตองมการใหบรการในประเทศท Head Office จดตงอยกอนแลว

ผใหบรการ

ธนาคารพาณชย บรษทในกลมฯ

ธรกจทางการเงน• ม.36 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

• ประกาศ สนส.ท 5/2554 (services)

• ม.56 แหง พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

• ประกาศ สนส.ท 6/2560 (Consolidated Supervision)

การใหบรการพนทหรอสอกลาง ผานเวบไซต แอปพลเคชน เพอ• เปนชองทางในการซอขายสนคาหรอบรการ • ใหบรการช าระเงนออนไลนแบบครบวงจร • การสรางเครอขาย ระหวางผซอ-ผขาย• การใหขอมล ขาวสาร การอบรมเพอพฒนาธรกจแบบออนไลน

e-Marketplace Platformผบรโภคผประกอบการ

อนญาตเปนการทวไป

6 / 9

ธพ. /บรษทในกลมฯ จดใหมผใหบรการอนทมความช านาญเฉพาะดาน

งานสนบสนนธรกจ e-Marketplace Platform ดานอนๆเชน packaging/ logistics/ accounting และ stock management

Digital Platform ชองทางการซอขายสนคาหรอ

บรการ

ใหค าแนะน า ขอมล ความรผขาย Support Seller

Marketing/Promotion โฆษณา Platform ใหเปนทรจก ท า Promotion รวมกบรานคา

Payment ใหบรการระบบการช าระเงน

คาสนคาหรอบรการแบบออนไลน

Business Analysis วเคราะหขอมล เพอเสนอบรการอนตอไป

Customer Service ชองทางการสอสาร ชแจงขอมลรบเรองรองเรยนจากลกคา

บทบาทในการใหบรการ e-Marketplace Platform

บทบาทของ ธพ./บรษทในกลมฯ และสนคาทจะวางขายใน e-Marketplace Platform

ประเภทสนคาและบรการทกประเภท ทไมขดตอกฎหมาย

หรอไมผดศลธรรม หรอ ไมน าไปสความเสอมเสยตอ

วฒนธรรมของชาต

ธพ. /บรษทในกลมฯ ตองไมท าใหลกคาหรอบคคลภายนอกเขาใจผดวา สนคาหรอบรการดงกลาวเปนของ ธพ. หรอบรษทในกลมฯ

!

ตวอยางการซอขายสนคาบน e-Marketplace Platform การซอขายสนคาหรอบรการ

ทเชอมตอกบเวบไซตอน

e-commerce

ธพ. บรษทในกลม

การซอขายสนคาหรอบรการทมหลกฐานการซอขายในรป

อเลกทรอนกส เชน

Delivery

การซอขายสนคาหรอบรการทตองขนสงหรอสงมอบสนคา

7 / 9

แนวทางการบรหารความเสยงขนต าท ธพ./บรษทลกฯ ตองปฏบต• มนโยบายการใหบรการและการบรหารความเสยงทไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ ธพ. /ทไดรบมอบหมาย

และมการทบทวนนโยบายในระยะเวลาทเหมาะสม• ศกยภาพและความเพยงพอของ บคลากร• ประสทธภาพ ความปลอดภยของระบบงาน• ก าหนดผรบผดชอบอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษร • หนวยงานทรบผดชอบในการใหบรการ e-Marketplace Platform ของ ธพ. หรอ บ.ในกลม เชน ฝาย Product / IT /

Compliance เปนตน ตองเหนชอบและลงนามรวมกน

• การรกษาความลบของขอมล (Confidentiality) • ความถกตองเชอถอได (Integrity) • ความเสถยรและความพรอมใชงาน (Availability)

ตลอดระยะเวลาการใหบรการมระบบการควบคมภายใน / มสญญากบลกคาผขายสนคา

Strategic Risk

IT Risk / Cyber Risk

Operational Risk

กอนการซอขายสนคาหรอบรการ• กระบวนการตรวจสอบตวตน และกระบวนการรจก ทงดานผขายและผซอกอนเรมใหบรการ

• การเปดเผยขอมลทชดเจนและครบถวน

• การคดกรองคณสมบต/คณภาพผขาย

ระหวางและหลงการซอขายสนคาหรอบรการ• มเอกสารหลกฐาน หรอ หลกฐานอเลกทรอนกส

• มกระบวนการตดตาม ประเมนผล และตรวจสอบ รวมทง การรบเรองรองเรยน

8 / 9

Consumer Protection

• ตองค านงถงสทธของผบรโภค และปฏบตตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการบรหารจดการดานการใหบรการอยางเปนธรรม (Market Conduct)

• แจงให ธปท. ทราบลวงหนาไมนอยกวา 30 วน กอนเรมใหบรการ • รายงานมลคาการใหบรการแกลกคา และปญหาขอรองเรยน พรอมแนวแกไข

น าสงให ธปท. เปนรายไตรมาส ภายใน 15 วนนบจากสนไตรมาส

การรายงานขอมล

วนเรมตนบงคบใช ตงแตวนท 16 มกราคม 2561

การายงานขอมลและการด าเนนการอนทเกยวของ

9 / 9