ชุดที่ 1 ความหลากหลายของ ...km.saard.ac.th/files/150331099382414_19013113130249.docx · Web viewช ดก จกรรมการเร

คำ�ชแจง

ชดกจกรรมก�รเรยนร ชดท 3 เรอง อ�ณ�จกรโพรทสต� 1

ชดกจกรรมก�รเรยนรเรอง คว�มหล�กหล�ยท�งชวภ�พ

ชดท 3 เรอง อ�ณ�จกรโพรทสต�วช�ชววทย� 5 สำ�หรบนกเรยนชนมธยมศกษ�ปท 6

โรงเรยนสอ�ดเผดมวทย� ดวยกระบวนก�รเรยนร 5 STEPs

ชดกจกรรมการเรยนรเรอง ความหลากหลายทางชวภาพ ประกอบดวยชดกจกรรมการเรยนรทงหมด 7 ชด ใชเวลาในการเรยนรทงหมด 26 ชวโมง ดงน

ชดท 1 ความหลากหลายของสงมชวต

ชดท 2 อาณาจกรมอเนอรา ชดท 3 อาณาจกรโพรทสตา

ชดท 4 อาณาจกรพชชดท 5 อาณาจกรฟง

ไจชดท 6 อาณาจกรสตว


ภายในชดกจกรรมการเรยนร ชดท 3 เรอง อาณาจกรโพรทสตา มองคประกอบ ดงน

ชดท 7 ความหลากหลายทางชวภาพในประเทศไทย

1. คำาชแจง ชแจงลกษณะของชดกจกรรมการเรยนร

2. คำาแนะนำาการใชชดกจกรรมการเรยนรสำาหรบนกเรยน

แนะนำากอนการใช ระหวางการใช และหลงการใชชด

3. ขอมลชดกจกรรมการเรยนร

4.แบบทดสอบกอนเรยน

5.กจกรรม นกเรยนไดเรยนรผานการ ลงมอปฏบตกจกรรม

6. เนอหาประกอบชดกจกรรมการเรยนร

7.แบบทดสอบหลงเรยน

8.แบบบนทกคะแนน เปนแบบฟอรมสำาหรบนกเรยน


คำ�แนะนำ�ก�รใชชดกจกรรมก�รเรยนรสำ�หรบนกเรยน

ชดกจกรรมก�รเรยนร ชดท 3 อ�ณ�จกรโพรทสต�

จดเตรยมอปกรณการเรยนใหพรอม

ทำากจกรรมตามลำาดบขนตอน ในชดกจกรรมการเรยนรดวยความตงใจ ความอดทน ความกระตอรอรนในการใหความรวมมอ และใหความชวยเหลอซงกนแลกนในการทำากจกรรม การเรยนรอยางเตมทเตมความสามารถ มความรบผดชอบในหนาทของตนเอง มความพอประมาณ ในสอทใช เวลาทใช เนอหาททำาการศกษา มเหตผลในการทำางานใหประสบความสำาเรจ และยงม ความเสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชนสวนรวม สบคนขอมล อภปราย อธบาย ซกถาม แลกเปลยนความคดเหนรวมกน และโตแยง

กอนใชชดกจกรรม

ระหว�งใชชดกจกรรมก�ร

10.ภาคผนวก สวนเพมเตมของชดกจกรรมการ

9. บรรณานกรม


กนอยางสรางสรรคบนพนฐานของการมเหตมผล หากม ขอสงสยในการทำากจกรรมใหปรกษากนในกลม และ /หรอ ปรกษาครผสอน โดยขนตอน ของชดกจกรรมการเรยนรเปนดงน

ขอมลชดกจกรรมก�รเรยนร

ชดกจกรรมก�รเรยนรท 3 เรอง อ�ณ�จกรโพรทสต� เวล� 3 ชวโมง วช�ชววทย� 5 ระดบชนมธยมศกษ�ปท 6 ดวยกระบวนก�รเรยนร 5 STEPs

ส�ระสำ�คญ

ลกษณะสำาคญของสงมชวตในอาณาจกรโปรตสตา รางกายประกอบดวยโครงสรางงาย ๆ ไมซบซอน สวนมากประกอบดวยเซลลเดยว (Unicellular) บางชนดมหลายเซลลรวมกนเปนก

เมอสนสดกจกรรมการเรยนรควรรวมกนรบผดชอบทำาความสะอาด ตรวจสอบความครบถวน ของอปกรณ และจดเกบอปกรณใหเรยบรอย เพอความสะดวกในการใชงานครงตอไป จดโตะ เกาอ ใหเปนระเบยบ ปดไฟ พดลม กอนออกจากหอง

หลงก�รใชชดกจกรรมก�ร

แบบทดสอบกอนเรยน ศกษ�เนอห�ประกอบชดกจกรรมก�รเรยนรปฏบตกจกรรมท 3.1 –

3.5 ปฏบตกจกรรมท 3.6 – 3.10

แบบทดสอบหลงเรยน


ลม เรยกวา โคโลน (Colony) หรอเปนสายยาว (Filament) แตยงไมทำาหนาทรวมกนเปนเนอเยอ(Tissue) หรออวยวะ (Organ) แตละเซลลสามารถทำาหนาทของความเปนสงมชวตไดครบถวน อยางอสระไมมระยะตวออน (Embryo) ซงตางจากพชและสตวทมระยะตวออนกอนทจะเจรญเตบโตเปนตวเตมวย การดำารงชพ มทงชนดทเปนผผลต (Autotroph) เพราะมคลอโรฟลล เปนผบรโภค (Consumer) และเปนผยอยสลายอนทรยสาร (Decomposer) โครงสรางของเซลลเปนแบบ ยคารโอตก (Eucaryotic) ซงมเยอหมนวเคลยส ไดแก โพรโทซว เหด รายสต ราเมอก สาหราย การเคลอนท บางชนดเคลอนทไดโดยใช ซเลย (Cilia) แฟลกเจลลม (Flagellum) หรอซโดโปเดยม (Pseudopodium) บางชนดเคลอนทไมได การสบพนธ ทงแบบไมอาศยเพศ (Asexual reproduction) แบบอาศยเพศ (Sexual reproduction)

ผลก�รเรยนร

สบคนขอมล ทดลอง อภปราย อธบาย และสรปเกณฑทใชในการจดจำาแนกสงมชวต ออกเปนโดเมนและอาณาจกร ลกษณะทเหมอนและแตกตางกนของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอรา อาณาจกรโพรทสตา อาณาจกรพช อาณาจกรฟงไจ และอาณาจกรสตว


จดประสงคก�รเรยนร

ด�นคว�มรนกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางของลกษณะท

เหมอนและแตกตางกน ของสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตาได

ด�นทกษะกระบวนก�ร1. นกเรยนสามารถออกแบบการทดลองการศกษาสงมชวต

ในอาณาจกรโพรทสตาได2. นกเรยนสามารถจำาแนกสงมชวตในอาณาจกรมอเนอรา

ได

ด�นคณลกษณะอนพงประสงคนกเรยนมความตงใจ เพยรพยายามในการเรยนและเขารวม

กจกรรมในการแสวงหาความรอยางสมำาเสมอ มความรบผดชอบ ความอดทนในการปฏบตงานใหสำาเรจ พรอมรายงานขอมล ตามความเปนจรงในการปฏบตหนาทดวยความพยายาม บนพนฐานของการปฏบตตนและตดสนใจดวยความรอบคอบ มเหตผลไมเอาเปรยบผอนและไมทำาใหผอนเดอดรอนในระหวางการเรยนร ปรบตวเรยนรรวมกบผอนได


บทบ�ทนกเรยน

นกเรยนนกเรยนในแตละกลมเลอกประธานและเลขานการกลม

ประธ�นกลม มหนาท

1. เปนผนำาในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ2. ควบคมดแลการปฏบตกจกรรมภายในกลม3. ตรวจสอบวสดอปกรณใหเรยบรอยกอนและหลงปฏบต

กจกรรม4. เปนผประสานงานกบครและสมาชกเมอมปญหาหรอขอ

สงสย


เลข�นก�รกลม มหนาท

บนทกขอมลทไดจากการปฏบตกจกรรมกลม

สม�ชกในกลม มหนาท

1. ปฏบตกจกรรมดวยตนเองดวยความตงใจ อดทน พยายามเพอใหงานสำาเรจ และใชเวลาในการศกษาดวยความเหมาะสม

2. ตงใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ การปฏบตงานในใบกจกรรมภายในชดกจกรรมการเรยนรอยางเตมความสามารถ อดทนและรายงานผลทเปนความจรง มความรอบคอบในการตดสนใจรวมกน

3. ชวยกนเกบวสดอปกรณตาง ๆ ใหเรยบรอยเมอปฏบตกจกรรมเสรจสนทกครง

รปแบบก�รจดก�รเรยนร


การจดการเรยนร ดวยกระบวนการเรยนร 5 ขนตอน ( 5 STEPs) ประกอบดวย

ในการจดการเรยนรนกเรยนสรางความรดวยตนเอง โดยใชกระบวนการเรยนร 5 ขนตอน (5 STEPs) สรางความจำาทถาวรโดยใชกจกรรม Graphic Organizers และการเรยนรผานวธการ ทางวทยาศาสตร (Scientific method) เปนขนตอนทใชในการดำาเนนคนหาหรอสรางความร ความเขาใจ มความสามารถในการคดวเคราะห มการพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอนำาสการพฒนาคณภาพในการเรยนรของตนเอง

ขนระบคำ�ถ�ม (Learning to question)ขนแสวงห�ส�รสนเทศ (Learning to search) ขนสร�งคว�มร (Learning to construct) ขนสอส�ร (Learning to communicate) ขนตอนแทนสงคม (Learning to service)


นกเรยนปฏบตตามลำาดบขนตอนตอไปน

ศกษ�จดประสงคก�รเรยนร

ทดสอบกอนเรยน

ศกษ�เนอห�และกจกรรมก�ร

บนทกคำ�ตอบในกจกรรม

ทดสอบหลงเรยน

ตรวจคำ�ตอบ

ผ�นเกณฑ

ศกษ�ชดกจกรรมก�รเรยน

ไมผ�น

สอนเสรม / ศกษ�เพมเตมจ�กสอประกอบก�ร

ลำ�ดบขนตอนในก�รใชชดกจกรรมก�รเรยนร

บตรคำาสง


คำ�ชแจง> นกเรยนศกษ�และปฏบตต�มหวขอตอไปน

1. แบบทดสอบกอนเรยน เรอง อาณาจกรโพรทสตา จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท

2. ตรวจคำาตอบโดยรบบตรเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน พรอมบนทกผลการทดสอบ ลงในแบบบนทกการทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน

3. เลอกประธานกลมเพอเปนผนำาในการดำาเนนกจกรรม และเลขานการกลม เพอบนทก

ขอมลจากการปฏบตกจกรรมตาง ๆ4. ตวแทนกลมรบและแจกชดกจกรรมการเรยนรใหกบ

สมาชกในกลม คนละ 1 ชด 5. สมาชกปฏบตตามหนาทปฏบตกจกรรมดวยตนเองดวย

ความตงใจ อดทน พยายาม เพอใหงานสำาเรจและใชเวลาในการศกษาดวยความเหมาะสม

6. นกเรยนรวมกนศกษาโดยปฏบตตามคำาชแจงในใบกจกรรมโดยการแลกเปลยนเรยนรกบสมาชกในกลมใหเขาใจกอนลงมอปฏบต

7. เลขานการกลมสรปและจดบนทกขอมล8. นำาเสนอผลงานในกลม หรอระหวางกลม หรอหนาชนเรยน


9. ประเมนผลการปฏบตกจกรรมพรอมทงประเมนตนเอง หรอเพอนรวมชนเรยน เปนผประเมนตามแบบประเมนและเกณฑทกำาหนด

10. รบใบเฉลยกจกรรมจากคร ตรวจสอบความถกตองหลงจากทครไดเชอมโยงความร ใหนกเรยนและนกเรยนไดสรปความรดวยตนเองแลว หากพบวายงไมสมบรณใหปรบแกใหถกตอง ชดเจน หรอสอนเสรมใหกบนกเรยนกลมทตองมการปรบปรง

11. สมาชกทกคนชวยกนเกบเอกสารและอปกรณใหเรยบรอย

ชดกจกรรมก�รเรยนรชดท 3

เรอง อ�ณ�จกรโพรทสต�

แบบทดสอบกอนเรยน

ร�ยวช� ชววทย� 5

รหส ว 30245

ชนมธยมศกษ�ป

ท 6



1. แบบทดสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก จำานวน 10 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ใชเวลา 10 นาท

2. นกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว แลวทำาเครองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคำาตอบ

1. ขอใดไมใชสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา1. สาหรายไฟ2. สาหรายผมนาง3. สาหรายสนำาตาล4. สาหรายหางกระรอก

2. Protist ทเรมมการรวมตวกนเปนโครงสรางคลายเนอเยอ ( แตยงไมใชเนอเยอทแทจรงแบบพช) เปนสาหรายพวกใด

1. สาหรายไฟ2. สาหรายสแดง3. สาหรายสเขยว4. สาหรายสนำาตาล

3. ขอใดเปนสงมชวตทมการเจรญเตบโตจำานวนมากทสด เมอชายฝงจงหวดชลบรเกดเหตการณนำาแดง หรอขปลาวาฬ ( red tide)

1. ยกลโนซว2. ไตรโคโมเนส3. ไดโนแฟลเจลเลต4. ไกอาเคยแลมเบย


4. ขอใดกลาวถงสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตาถกตองก. เปนยคารโอตกลมแรก อยในโดเมนอารเคยข. มการดำารงชวตทงแบบอสระ แบบปรสต และแบบพงพาค. มความหลากหลายทงชนดและขนาด มตงแตเซลลเดยวไป

จนถงหลายเซลล แตยงไมพฒนาเปนเนอเยอ1. ขอ ก2. ขอ ข3. ขอ ค4. ขอ ข และ ค ถก

5. สงมชวตกลมไหนจดอยในอาณาจกรโพรตสตา 1. ลเวอรเวรต สาหรายสเขยว อะมบา2. ไลโคโปเดยม สาหรายสนำาตาล แอนาบนา3. พลาสโมเดยม สาหรายสแดง ยกลนา เหดโคน4. สาหรายสนำาตาลแกมเหลอง วอลวอกซ แอนบนา

6. กลมสาหรายขอใดทมบทบาทมากทสดในการเปนผผลตรายใหญของอาณาจกรสงมชวตในนำา

1. สาหรายสนำาตาล 2. สาหรายสเขยว 3. สาหรายสนำาตาลแกมเหลอง 4. สาหรายสเขยวแกมนำาเงน

7. ลกษณะโครงสรางทเดนชดของไดอะตอมคอขอใด


1. เปนเซลลเดยวหรอหลายเซลลทไมมคลอโรฟลล2. เปนเซลลเดยวทมสารพวกซลกาหมผนงเซลล3. เปนเซลลเดยวทมหนปนสะสมทผนงเซลล4. ผนงเซลลเปนฝาครอบ 2 ฝา เปนสารพวกแคลเซยม

คารบอเนต

8. สาหรายทนำามาสกดวนทใชทำาอาหารของมนษยและใชเปนอาหารเลยงจลนทรยคอขอใด

1. กลาซลาเรย2. ลามนาเรย3. สไปโรไจรา4. พาไดนา

9. ขอใดเกยวกบสาหรายในขอใดไมถกตอง1. กราซลาเรย นำามาใชสกดวน2. พอรไฟราเปนสาหรายสแดงทใชเปนอาหาร3. ลามนาเรย และพาไดนาใชทำาปยโพแทสเซยมไดด4. ฟวกส เปนสาหรายสนำาตาลทใหไอโอดสงและใชเปนอาหาร

10. ขอใดแสดงความสมพนธระหวางชนดกบลกษณะของโพรทสตไดถกตอง

1. Spirogyra sp. มไอโอดนสงใชผลตวน2. Vorticella sp. เคลอนทโดยใชเทาเทยม3. Trypanosoma sp. ทำาใหเกดโรคเหงาหลบ4. Gracilaria sp. ใชผลตอาหารเสรมเพราะมโปรตนสง


ใบคว�มร ท 3 เรอง คว�มหล�กหล�ยของโพรทสต�

กำาเนดโพรทสต ถาเรามองไปรอบ ๆ ตวเราในทกหนทกแหง ทงบนบก ในนำา ในอากาศ บนตนไม บนดน ในอาคารบานเรอน บนรางกายของสตว รวมถงบนรางกายของมนษยเอง จะพบมสงม


ชวตตาง ๆ จำานวนมากมาย ทงทมองเหนดวยตาเปลา หรออาจจะตองมองผานกลองจลทรรศน จงจะมองเหนรปรางทแทจรง ในอดตสงมชวตเหลานถกแบงกลมออกเปน 2 อาณาจกรใหญ ๆ คอ อาณาจกรพช และอาณาจกรสตว

ตอมาเมอมการศกษาสงมชวตจำานวนมากขนทำาใหเกดปญหาการจดกลมสงมชวตบางกลมทมลกษณะรวมทคลายทงพชและสตวอยในตวเดยวกน เปนสาเหตใหนกพฤกษศาสตรจดสงมชวตนน ๆ ไวในอาณาจกรพช และนกสตววทยากจดไวในอาณาจกรสตว ซงไมนาจะเปนการจดจำาแนกทดนก ทสงมชวตชนดเดยวกนจะถกจดใหอยในทงสองอาณาจกร

ในป ค.ศ. 1866 Ernst Haeckel นกชววทยาชาวเยอรมน ไดเสนอชอเรยกกลมสงมชวตเหลา นวา โพรทสตา (Protista) ซงหมายถง สงมชวตพวกแรก ๆ“ ” ขนมาใช จงทำาใหแยกสงมชวตทไมมลกษณะของพชหรอสตวอยางชดเจนออกจากอาณาจกรพชและอาณาจกรสตว แลวตงเปนอาณาจกรใหม ชอ "อาณาจกรโพรทสตา" โดยเรยกสงมชวตในกลมนวา โพรทสต“ ” ซงสามารถพบสงมชวต ในอาณาจกรโพรทสตาไดทกหนทกแหง ไมวาจะเปนบนบก ในนำา บนตนไม บนดน ในอาคารบานเรอน และบนรางกายของสตวชนดตาง ๆ นกวทยาศาสตรเชอวามโพรทสตอยในโลกนไมนอยกวา 60,000 ชนด


ภาพท 1.1 แสดงตวอยางสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตาทมา :

https://biology.mwit.ac.th/Resource/BiodiverPDF/5_protist_ สบคนวนท 13 พฤษภาคม 2558

ลกษณะสำ�คญของโพรทสต

สงมชวตในอาณาจกรโพรทสตามลกษณะสำาคญ ดงน 1. เซลลแบบยคารโอต (Eukaryotic cell) สงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา เปนสงมชวตกลมแรกทมเซลลแบบยคารโอต ซงเปนเซลลทมเยอหอหม DNA ไวใหมองเหนเปนนวเคลยส

นกวทย�ศ�สตรใชเกณฑใดในก�รจำ�แนกสงมชวตออกเปนโพรทสต�

https://biology.mwit.ac.th/Resource/BiodiverPDF/5_protist_%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88

https://biology.mwit.ac.th/Resource/BiodiverPDF/5_protist_%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88


(Nucleus) ของเซลลไดอยางชดเจน รวมทงมออรแกเนลลตาง ๆ ภายในเซลลแตกตางกนไปในแตละกลมสงมชวตเชน เซลลสาหรายมผนงเซลล (Cell wall) และ คลอโรพลาสต (chloroplast) ทชดเจนในขณะทเซลลโพรทสตอน ๆ เชน เซลลของยกลนา ผนงเซลลมรปรางไมแนนอน มอายสปอตชวยในการรบแสง เพอสงสญญาน มแฟลเจลลม (Flagellum) ชวยในการเคลอนทมการเคลอนท เปนตน

2. วงชพไมมระยะเอมบรโอ (Embryo) สงมชวตอาณาจกรโพรทสตา ไมพบเอมบรโอปรากฏในวงชพซงตางจากพชและสตวทมเอมบรโอพฒนามาจากไซโกต (Zygote) ในวงชพ สำาหรบโพรทสตเมอเซลลสบพนธปฏสนธและไดไซโกตแลว ไซโกตจะมการแบงแบบไมโอซส (Meiosis)

3. รปราง ประกอบดวยเซลลแบบงาย ๆ ไมซบซอน มหลายรปแบบ เชน เซลลเดยว (Unicellular) พบอาศยแขวนลอยอยในนำาหรอองอาศยบนพชนำา เซลลรวมกนเปนกลม เรยกวา โคโลน (Colony) เซลลเรยงตอกนเปนสายเซลล (Filament) แตยงไมทำาหนาทรวมกน มหลายเซลลขนาดใหญมโครงสรางซบซอน แตเซลลเหลานยงไมพฒนาไปเปนเนอเยอ

4. การเคลอนทของโพรทสต สวนใหญเคลอนทไมไดแตมบางกลมเคลอนทไดโดยอาศย ออรแกเนลลพเศษ ไดแก


4.1 การเคลอนทโดยขนเซลลหรอซเลย (Cilia) ซเลยเปนสวนทยดออกไปของเยอหมเซลลมลกษณะคลายขน ลกษณะการเคลอนทของซเลยจะพดโบกเปนจงหวะพรอม ๆ กน ตวอยางเชน ซเลยทพบในพารามเซยม 4.2 การเคลอนทโดยหนวดหรอแฟลเจลลม (Flagellum) ซงหนวดมโครงสรางแบบเดยวกบซเลย แตมขนาดยาวกวาคอ ตงแต 150 ไมครอนหรอมากกวา พบในสงมชวตเซลลเดยว การโบกพดของหนวด ทำาใหเซลลเคลอนทไปขางหนาหรอหมน ตวอยางเชน แฟลเจลลม ในไดโนแฟลกเจลลา และ ยกลนา 4.3 การเคลอนทโดยเทาเทยมหรอซโดโปเดยม (Pseudopodium) โดยใชการเคลอนไหลของโพรโทพลาสต (Protoplast) ภายในเซลล ทำาใหเกดลกษณะคลายขาเทยม เชน ขาเทยม ในอะมบา


ภาพท 1.2 แสดงตวอยางรปรางแบบเซลลเดยว (Unicellular) ของสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา

ทมา : http://www.tulane.edu/~wiser/protozoology/notes/morph.html

สบคนวนท 16 พฤษภาคม พ.ศ.2558

http://www.tulane.edu/~wiser/protozoology/notes/morph.html

http://www.tulane.edu/~wiser/protozoology/notes/morph.html


ภาพท 1.3 แสดงตวอยางรปรางเซลลแบบรวมกลมโคโลน (Colony) ของสงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา

ทมา : http://www.microscopy-uk.org.uk/micropolitan/fresh/algae/volvox450.jpg สบคนวนท 16 พฤษภาคม พ.ศ.2558

http://www.microscopy-uk.org.uk/micropolitan/fresh/algae/volvox450.jpg

http://www.microscopy-uk.org.uk/micropolitan/fresh/algae/volvox450.jpg


การจดจำาแนกในระบบ 5 อาณาจกร โดย Whitaker ในป ค.ศ.1969 ตอมาถกปรบปรงขนมาใหมโดย Margulis ในป ค.ศ.1982 และ Barnes ในป ค.ศ.1984 เปนวธการทใชกนมานาน แมวายงมหลายประเดนทยงไมไดรบการยอมรบในหมนกชววทยา โดยเฉพาะอาณาจกรโปรตสตา ซงเปนอาณาจกรทรวมเอาสงมชวตตงแตเซลลเดยวไปจนถงหลายเซลลเขาไวดวยกน และไมสามารถเชอมโยงความสมพนธระหวางอาณาจกรนกบอาณาจกรอน ๆ ไดอยางชดเจน ทำาใหผทตดตามศกษาไมเกดแนวคดรวบยอดวาสงมชวตทเกดมาทงหมดมความตอเนองเชอมโยงกนไมสวนใดกสวนหนง แตระบบนยงคงใชกนอยเพราะงายตอการเขาใจ และเปนพนฐานสำาหรบการศกษาอนกรมวธานเบองตน

รปแบบก�รดำ�รงชวตของโพรทสต

สงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา สวนใหญอาศยอยในนำาหรอในบรเวณทชนแฉะ เปนกลม ทมบทบาทตอหวงโซอาหารมาก แบงออกไดเปน 3 กลม คอ

1. ผผลต (Producer) ไดแก โพรทสตทมออรแกเนลลทเรยกวาพลาสตด สามารถสงเคราะหดวยแสงไดจงผลตอาหารหรอเปลยนพลงงานจากแสงอาทตยมาไวในรปของพลงงานเคมเพอถายทอดไปยงสงมชวตอน ๆ เชน สาหรายตาง ๆ

2. ผบรโภค (Consumer) ไดแก โพรทสตทกนผผลตเพอใหไดพลงงาน ไมสามารถสรางอาหารเองได เปนกลมโพรทสตทไมมพลาสตดหรอพลาสตดไมสามารถทำางานได เชน กลม ไดโพ


รโมแนด สกล Giardia สกล Trichomonas และกลมอะมบา เปนตน

3. ผสลายสารอนทรย (Decomposer) เปนโพรทสตทไดพลงงานโดยการยอยสลายซากอนทรยตาง ๆ เชน กลมราเมอก

ก�รสบพนธของโพรทสต

1. การสบพนธแบบไมอาศยเพศ (Asexual reproduction) สงมชวตในอาณาจกรโพรทสตา สามารถสบพนธแบบไมอาศยเพศโดยการแบงเซลลแบบไมโทซส (Mitosis) เพอใหกำาเนดเซลลใหม โดยเซลลทเกดขนนมสารพนธกรรมเหมอนเดมทกประการ เรยกเซลลใหมทไดวาซโอสปอร(Zoospore) มกพบในกลมสงมชวตทเปนแบบเซลลเดยว

2. การสบพนธแบบอาศย (Sexual reproduction) โดยทวไปเซลลของโพรตสตจะสรางเซลลสบพนธขนมาจากเซลลทเปนเซลลเวจเกตเททฟ (Vegetative cell) หรอเซลลทเตบโตเตมท (Mature cell) โดยการเปลยนแปลงตวเซลลเอง ในกรณทมโครโมโซมเพยง 1 ชด หรอผานกระบวนการแบงเซลลแบบไมโอซส (Meiosis) ในกรณทมโครโมโซม 2 ชด เพอใหไดเซลลสบพนธ ทมจำานวนโครโมโซมเพยง 1 ชด เมอเซลลสบพนธทตางแบบกนแต


อาจจะมรปรางและขนาดเหมอนกนหรอตางกนมารวมกน จะไดเซลลทมโครโมโซมจำานวน 2 ชด เรยกวา ไซโกสปอร (Zygospore) ซงอาจจะเจรญเปนเซลลใหม หรออาจจะแบงเซลลแบบไมโอซสไดซโอสปอรทมโครโมโซม 1 ชด จำานวน 4 สปอร เจรญเปนโพรทสตตนใหมตอไป

3. การสบพนธแบบคอนจเกชน (Conjugation) เปนการสบพนธแบบอาศยเพศอกวธหนง เกดในโพรทสตทมเซลลสบพนธทเคลอนทไมได อาจมรปรางและขนาดเหมอนกนแตมพนธกรรมแตกตางกน สรางหลอดมาเชอมตดกนแลวถายทอด โพรโทพลาสตจากเซลลหนงไปยงอกเซลลหนงผานหลอดทตอระหวางเซลล (Conjugation tube) ภายหลงจากการรวมกนของโพรโทพลาสต ทงสอง และเกดการปฏสนธไดไซโกต (Zygote) ทมโครโมโซม 2 ชดแลว ไซโกตจะเกดการแบงเซลลแบบไมโอซส ไดเปนสปอรทมโครโมโซม 1 ชด แลวแตละสปอรจะเจรญตอไปเปนสาหรายตนใหม เชน ทพบในโพรทสตสกลสไปโรไจรา


ภาพท 1.1 แสดงวฎจกรชวตของสาหรายสนำาตาล (Laminaria sp.)

ทมา : Reece, Urry, Cain, Wasserman, Minorsky, and Jackson, 2011 : 597


ขนระบคำ�ถ�ม(Learning to

question)

ใบกจกรรมท 1.1คาดคะเนเปรยบเทยบความเหมอน และความตางกนของแบคทเรยแตละชนด


รหส ว 30245ชนมธยมศกษ�

ปท 6


นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางของลกษณะทเหมอนและแตกตางกนของสงมชวต ในอาณาจกรมอเนอราได

จดเนนก�รคด

รวบรวมขอมล จำาแนกแยกแยะ เปรยบเทยบ



นกเรยนแตละกลมตงคำาถามและคาดคะเนคำาตอบเกยวกบวามแตกตางของลกษณะทเหมอนและแตกตางกนของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอรา

วธก�ร

1. นกเรยนรบรดวยการสงเกตตวอยางอาหารทมหนาชนเรยนรวมกน

2. นกเรยนตงประเดนคำาถามทสงเกตได3. แบงกลมนกเรยน กลมละ 5 คน คละความสามารถเพอ

นกเรยนไดมสวนรวมในการเรยนรดวยกนผานกระบวนการกลม

4. แตละกลมรวมกนเลอกคำาถามสำาคญภายในกลมเพอนำาไปสการหาความคดหลกตามสาระทจะเรยนร

5. แตละกลมคาดคะเนคำาตอบรวมกนโดยใชวธการคดเปนทม ดวยเวลาทเหมาะสม แลวแตละกลมจดบนทกขอคำาถามสำาคญพรอมการคาดคะเนคำาตอบ ลงในกระดาษโนตกาวในกลมแลวสงตวแทนไปตดไวบนกระดานดำาหนาชนเรยนโดยไมตองกงวลวาเปนคำาตอบทถกหรอผดซงจะยงไมมผล

ตอคะแนน

บนทกกจกรรมท 1.1


ค�ดคะเนเปรยบเทยบความเหมอนและความตางกนของแบคทเรยแตละชนด

คำ�ชแจง ผลจากการรวมกนระดมความคดในการคาดคะเนเปรยบเทยบความเหมอนและความตางกน ของแบคทเรยแตละชนด และรวมกนคาดคะเนคำาตอบมดงนแบคทเรย


คำ�ถ�มสำ�คญภ�ยในกลมเพอนำ�ไปสก�รห�คว�มคดหลกต�มส�ระทจะเรยนร ไดแก…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…

ขนแสวงห�ส�รสนเทศ

(Learning to search)

ใบกจกรรมท 1.2ก�รเพ�ะเลยง

แบคทเรย

ร�ยวช� ชววทย� 5 รหสวช�

ว 30245ชน

มธยมศกษ�ปท 6

จดประสงค

นกเรยนสามารถออกแบบการทดลองการศกษาสงมชวตในอาณาจกรมอเนอราได


รวบรวมขอมล วเคราะห ประเมน วธการ การวางแผนงาน



1. นกเรยนแตละกลมศกษาขนตอนการทดลองจากใบกจกรรมท 1.2 เพอเปนแนวทาง ในการวางแผนออกแบบการทดลองและสบคนคำาตอบของปญหาทตองการศกษา

2. นกเรยนแตละกลมเขยนรายงานการทดลองลงในแบบบนทกกจกรรม

3. นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายแลกเปลยนเรยนรความคดเหนเกยวกบผลการสำารวจ

และปญหาทเกดขนระหวางการสำารวจตรวจสอบ4. แตละกลมดำาเนนการวเคราะหขอมล พรอมออกแบบ

การนำาเสนอผลการวเคราะห โดยใชรปแบบผงกราฟก 5. นกเรยนแตละกลมหลงจากทำากจกรรมเสรจสนใหรวม

อภปรายแลวนำามาทำาการวเคราะห สรปขอมล และนำาเสนอผลงานกลม

กจกรรมท 1.2ก�รเพ�ะเลยงแบคทเรย


วสดอปกรณ ส�รเคม ในก�รศกษ�

ท ร�ยก�ร จำ�นวนตอกลม1. อาหารสำาเรจรป NA2. Plate3. บกเกอร4. ขวดรปชมพ 5. ไม swab 6. Hot plate 7. แอลกอฮอล 70%

1 อน2 ชด2 ใบ1 ใบ2 อน1 ขวดกองกลาง

วธก�รศกษ�

1. อาหารเลยงเชอ NA ซงเตรยมไวแลว2. นำาอาหารเลยงเชอ NA มาอนทอณหภม 65 องศาเซลเซยส3. เทอาหารเลยงเชอ NA ทอนทอณหภม 65 องศาเซลเซยสลง

ใน Plate ทผานการ Sterile แลว Plate ละประมาณ 15 – 20 ซซวธการเท ใชมอขางทไมถนดเปดฝา plate ออก ครงหนง ใชมอขางทถนดเท อาหารเลยงเชอลงไปใน Plate

4. รอจนอาหารแขงตว5.นำาไม swab ทผานการ Sterile เรยบรอยแลว มาปาย

บรเวณพนผวสงทตองการเพาะเชอแบคทเรยขน


6.นำาไม swab มาลากไปมาบรเวณพนผวอาหารเลยงเชอทแขงตวแลว

7.นำา plate ท swab เรยบรอยแลว ปดผาและนำาไปบมทอณหภมหอง นานประมาณ 18 - 24 ชวโมง

8. สงเกตและบนทกผล

ทกขนตอนตองทำ�อย�งระมดระวงดวยเทคนคปลอดเชอ กจกรรมนเพยงสงเกตลกษณะของแบคทเรยทเจรญบนอ�ห�รเลยงชอ ห�กตองก�รทร�บว�เปนแบคทเรยชนดใด ตองนำ�ไปสขนตอนก�รตรวจสอบชนดดวยวธก�รท�งจลชววทย�ในแตละวธต�มลำ�ดบตอไป

แบบบนทกกจกรรมท 1.2ก�รเพ�ะเลยงแบคทเรย

ผลจ�ก�รออกแบบก�รทดลองก�รศกษ�สงมชวตในอ�ณ�จกรมอเนอร�ไดผลดงน

ผทำ�ก�รทดลอง1. ชอ –

สกล....................................................... กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/..........

2. ชอ –สกล....................................................... กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/..........





วนททำาการทดลอง .............................................. เวลา ................. หองปฏบตการชววทยา.............ครผสอน ................................................................................................................................................

ปญห�

....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

สมมตฐ�น


....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

ตวแปรในก�รทดลอง

ตวแปรตน ...............................................................................................................................................................ตวแปรตาม ...............................................................................................................................................................ตวแปรควบคม ...............................................................................................................................................................

ผลก�รศกษ�


สรปและอภปร�ยผลก�รศกษ�

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

คำ�ถ�มท�ยกจกรรม

1.นกเรยนคดวาแบคทเรยทกชนดสามารถเจรญบนอาหารเลยงเชอไดหรอไม เพราะเหตใด


……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. นกเรยนคดวาแบคทเรยทเจรญบนอาหารเลยงเชอ เปนแบคทเรยมความเหมอนหรอตางกนอยางไร………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


ขนสร�งคว�มร(Learning to construct)

ใบกจกรรมท 1.3รชอ รจก รลกษณ



ว 30245ชน



นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางของลกษณะทเหมอนและแตกตางกนของสงมชวต ในอาณาจกรมอเนอราได


รวบรวมขอมล วเคราะห จดจำาแนกออกเปนประเภทของขอมล



1. เมอแตละกลมทำาการสรปและอภปรายผลจากใบกจกรรมท 1.2 การเพาะเลยงแบคทเรย ซงใชเวลาใหเหมาะสมในการปฏบตดวยตนเองเสรจเรยบรอยแลว

2. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอผลหนาชนเรยนและแตละกลมมการสะทอนความคด

ของกลมดวยภายในเวลาทเหมาะสม3. นกเรยนแตละกลมทบทวนและปรบความรทตนเอง

สรางใหถกตองชดเจนในสาระ การเรยนร ความหมายและองคประกอบของความหลาก

หลายทางชวภาพ4. เมอแตละกลมไดขอสรปองคความรทถกตอง ชดเจน

แลวแตละกลมบนทกใน รปแบบแผนผงกราฟกตามทกลมไดรวมกนคดสรางให

เหมาะสมสอดคลองกบผลการศกษา


แบบบนทกกจกรรมท 1.3รชอ รจก รลกษณแบคทเรย

คำาชแจง ผลจากรวบรวมขอมล วเคราะหและสรปผล เปรยบเทยบความแตกตางของลกษณะ ทเหมอนและแตกตางกนของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอราสามารถสรปเปนผงกราฟกได ดงน

รชอ รจก รลกษณ


ขนสอส�ร(Learning to

communicate)

ใบกจกรรมท 1.4เล�สกนฟง


ว 30245ชน



1. นกเรยนสามารถสรปเกณฑทใชในการจดจำาแนกสงมชวตออกเปนโดเมนและอาณาจกรได

2. นกเรยนสามารถเปรยบเทยบความแตกตางของลกษณะทเหมอนและแตกตางกน ของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอราได


รวบรวมขอมล วเคราะห สรปและเปรยบเทยบความแตกตางของขอมล



1. ตวแทนแตละกลมออกมานำาเสนอผลงานตามแผนผงกราฟกทออกแบบและบนทกผลไว ในกจกรรมท 1.3 รชอ รจก รลกษณแบคทเรยหนาชนเรยนดวยความตงใจ พด และแสดงออกอยางมนใจ มความพอประมาณระหวางเวลาและสาระความรททแตละกลมไดออกแบบไวอยางเหมาะสมแลว

2. ในขณะทนกเรยนนำาเสนอ เพอนรวมชนเรยนและครจะประเมนผลการนำาเสนอผลงาน ของนกเรยนดวยแบบประเมนตามเกณฑการประเมน

3. นกเรยนประเมนผลงานตนเองพรอมระบเหตผลในการใหคะแนน รวมถงจดเดน จดดอยของผลงาน นำาไปสการพฒนาตนเองตอไป

แบบบนทกกจกรรมท 1.4เล�สกนฟง


คำาชแจง ผลจากการรวบรวมขอมล วเคราะห สรปและเปรยบเทยบความแตกตางของสงมชวต ในอาณาจกรมอเนอรา นกเรยนสามารถประเมนผลงานตนเองพรอมระบเหตผล ในการใหคะแนนในการประเมนดานจดเดน จดดอยของผลงาน นำาไปสการพฒนาตนเองตอไปไดดงน

ขนตอบแทน ใบกจกรรมท 1.5 ร�ยวช�

จดด

.................................................................

..................................................................

..................................................................

..................................................................

.............................................................. ...

..............................................................

จดดอยทควรปรบปรง

.................................................................

..................................................................

..................................................................

..................................................................

.............................................................. ...

..............................................................

หวเรอง......................................................................................................


สงคม(Learning to

service)

บรณ�ก�รโครงง�นวทย�ศ�สตร

ชววทย� 5 รหสวช�

ว 30245ชน



นกเรยนสามารถประยกตความรไปดำาเนนการจดทำาโครงงานวทยาศาสตรได


วเคราะห ใหเหตผล กำาหนดปญหา สาเหต แสดงปญหาและสาเหต นำาไปสการแกไข หรอคนพบสงใหม


1. แตละกลมวางแผนการทำางานนอกเวลาเรยน ในการบรณาการความรสการทำาโครงงานวทยาศาสตร เปนภาระงานรวบยอดเมอเรยนจบหนวยการเรยนร เรอง ความหลากหลายทางชวภาพ

2. แตละกลมศกษาทำาแผนผงกางปลา (The fishbone) และ การคดแบบหมวก 6 ใบ ซงจะมใบความรใหนกเรยนกลบไปศกษานอกเวลาเรยนและออกแบบวางแผน


การทำางานในกลม สามารถปรกษาครผสอนไดตลอดเวลาการสงงานเพอใหดความกาวหนา แตละระยะ ๆ ตามชวงเวลาทเหมาะสม

3. เมอเรยนจบหนวยการเรยนร เรอง ความหลากหลายทางชวภาพ แตละกลมสงรายงานโครงงานวทยาศาสตรและนำาเสนอผลงานนทรรศการ เผยแพรขอมลสภายนอกชนเรยน ประกอบการรบการประเมนผล

แบบบนทกกจกรรมท 1.5บรณ�ก�รโครงง�นวทย�ศ�สตร

คำ�ชแจง ผลจาการรวมคด รวมวางแผน กำาหนดแนวทางการศกษา วเคราะหขอมล ใหเหตผล กำาหนดปญหา สาเหต นำาไปสการแกไขหรอคนพบสงใหมเปนขอมลประกอบการปฏบตโครงงานวทยาศาสตรมดงน

รวมคด รวมวางแผน กอนลงมอปฏบตโครงงานวทยาศาสตร


แผนผงก�งปล� กางปลาตวท 1 เขยนปญหา และปจจยหรอสาเหตของปญหา (สามารถตกแตงสสนใหสวยงามได)

กางปลาตวท 2 หลงจากระดมความคดเขยนกางปลาตวท 1 และรสาเหตของปญหาแลวนำาสาเหต ทกลมสนใจมาเขยนสาเหตและวธแกรายละเอยดเรองทสนใจสาเหตวธการทสนใจจะนำามาแกปญหาคอ หวขอเรองทนกเรยนจะนำามาทำาโครงงานวทยาศาสตร (สามารถตกแตงสสนใหสวยงามได)


ก�รคดหมวก 6 ใบ บนทกขอมลดงน หมวกสขาว ตงคำาถามใหคด

หมวกสแดง ถามความรสก


หมวกสดำา ตรวจสอบหาผลกระทบหมวกสเหลอง หาขอด หมวกสเขยว หาทางเลอกในการพฒนา หมวกสฟา โครงสรางกระบวนการคด


ใบคว�มร ท 2 เรอง ก�รจดจำ�แนกโพรทสต�

หากแบงโพรทตออกเปนกลมตามสายววฒนาการ จะแบงกลมได ดงน

1. กลมไดโพลโมนาดนา (Diplomonadida) และพาราบาซาลา (Parabasala)

เปนโพรทสตทมแตนวเคลยส และไรโบโซม1.1 กลมไดโพลโมแนด (Diplomonads)

- มแฟลเจลลาหลายเสน มนวเคลยส 2 อน- ตวอยางเชน Giardia lambia เปนปรสตในลำาไสคน

1.2 กลมพาราบาซาลต (Parabasalide)- มแฟลเจลลาเปนค- ผวเยอหมเซลลมลกษณเปนรอยหยกคลายคลน- ตวอยาง เชน Trichonympha vaginalis ท

อาศยอยในลำาไสปลวก และ Trichomonas sp. ทำาใหเกดอาการตดเชอในชองคลอด

2. กลมยกลโนซว (Euglenozoa) เปนโพรทสตกลมทเคลอนทโดยใชแฟลเจลลา

คว�มหล�กหล�ยของโพรทส


2.1 กลมยกลนอยด (Euglenoid)- สวนใหญสงเคราะหดวยแสงได- ตวอยาง เชน ยกลนา เปนโพรทสตเซลลเดยวทม

สารแคโรทนและคลอโรฟลล จงสามารถดำารงชวต เปนผผลตและมอายสปอต (Eye spot) ในการตอบสนองตอแสง

2.2 กลมคเนโทพลาสตด (Kinetoplastid)- มโครงสรางเรยกวา คเนโนพลาสตด

(Kinetoplastid) ซงภายในมสารพนธกรรมแบบวงแหวน (Circular DNA) และมไมโทคอนเดรยขนาดใหญ

- ตวอยางเชน ทรปพาโนโซมา (Trypanosoma sp. เปนปรสตททำาใหเกดโรคเหงาหลบ

3. กลมแอลวโอลาตา (Alveolata) เปนโพรทสตเซลลเดยวทมลกษณะรวมกน คอ มชองวางเลก ๆ ใตเยอหมเซลลทเรยกวา แอลวโอไล (alveoli) กลมไดโนแฟลเจลเลต (Dinoflagellate)

- มสารแคโรทนและคลอโรฟลลในพลาสตด ทำาใหสงเคราะหดวยแสงได

- เคลอนทโดยอาศยแฟลเจลลา 2 เสน ในแนวขวางและแนวดง

- บางชนดมแผนเซลลโลสหลายแผนประกอบกนคลายเกราะ

- เมอมการเพมจำานวนจนมปรมาณมาก จะทำาใหเกดปรากฏการณขปลาวาฬ (red tide)


กลมเอพคอมเพลซา (Apicomplexa)- สวนใหญดำารงชวตเปนปรสต- มโครงสรางทใชสำาหรบแทงผานเซลลโฮสต ไมม

โครงสางในการเคลอนท ยกเวนในเซลลสบพนธเพศผ

- ตวอยางเชน พลาสมโมเดยม (Plasmodium sp.) ทำาใหเกดโรคมาลาเรยในคนและสตว โดยมยงกนปลองเปนพาหะ

กลมซลเอต (Ciliates)- เปนโพรทสตทใชซเลยในการเคลอนท- มนวเคลยส 2 ขนาด คอ นวเคลยสขนาดเลกทำา

หนาทในการสบพนธ และนวเคลยสขนาดใหญ ทำาหนาทควบคมกระบวนการตาง ๆในเซลล

- ตวอยางเชน พารามเซยม (Paramecium sp.) วอรตเซลลา (Vorticella sp.) เปนตน

4. กลมสตรามโนไพลส (Stramenopiles) สวนใหญมกระบวนการสงเคราะหดวยแสง จงเรยกวา แอลจ หรอสาหราย มลกษณะรวมกน คอ เซลลสบพนธมแฟลเจลลา 2 เสน โดยเสนหนงมขน อกเสนหนงไมมขนกลมสาหรายสนำาตาล (Brown algae)

- มฟวโคแซนทนซงเปนสารสนำาตาลมากกวาคลอโรฟลล และแคโรทนอยด

- สวนใหญอาศยในนำาเคม- มลกษณะกงกานคลายพชชนสง- มการสบพนแบบอาศยเพศและไมอาศยเพศ


- ตวอยางเชน สาหรายเคลป (Kelp) เปนสาหรายขนาดใหญทสด สาหรายทนหรอซากสซม (Sargassum sp.) ซงมธาตไอโอดนสง ลามนาเรย (Lamina sp.) เปนตน

-กลมไดอะตอม (Diatom)

- มสารสฟวโคแซนทน- ผนงเซลลมลกษณะเปน 2 ฝาประกอบกนประกอบ

ดวยสารซลการ- มสารสะสมอาหารไวในรปของนำามน- เมอไดอะตอมตายจะเกดการทบถมทบรเวณใตทอง

ทะเล ซงจะกลายเปนแหลงรวมแรธาตและนำามน โดยสามารถนำามาใชประโยชนในอตสาหกรรมตาง ๆ เชน การทำาไสกรอง ยาขดรองเทา ทำาเครองแกว ตอบ ยาขดรถ เปนตน

5. กลมสาหรายสแดง (Red algae)- มรงควตถททำาใหเปนสแดง คอไฟโคอรทรน

(Phycoerythrin) นอกจากนยงมคลอโรฟลล และแคโรทนอยดดวย

- ไมมะยะทมแฟลเจลลา- ผนงเซลลมเมอกเคลอบอยเรยกวา คารแรกจแนน

(Carageenan) ซงนำามาผลตวนได- บางชนดนำามาใชประโยชนในอตสาหกรรม เชน

พอรไฟรา (Poryphyra sp.) หรอจฉาย นำามาทำาอาหาร สาหรายผมนางหรอกราซลาเรย (Gracilaria sp.) นำามาสกดวน

6. กลมสาหรายสเขยว (Green algae)


- สามารถสรางอาหารเองได เปนแหลงอาหารทสำาคญของสตว และชวยเพมปรมาณออกซเจนในแหลงนำา

- มรงควตถคลอโรฟลลเอ บ และแคโรทนอยด- ผนงเซลลเปนเซลลโลส- ตวอยาง เชน คลอเรลลา (Chlorella sp.) ม

โปรตนสง จงมกนำามาทำาอาหารเสรม สไปโรไจรา (Spirogyra sp.) หรอเทานำา มคลอโรพลาสตลกษณะเปนเกลยว นยมนำามาประกอบอาหาร สาหรายไฟ (Chara sp.) มลกษณะคลายพช

7. กลมไมซโทซว (Mycetozoa) หรอกลมราเมอก (Slime mold) พบในทชนแฉะทมสงปฏกลทบทมเปนเวลานาน มลกษณะคลายเมอก มบทบาทเปนผสลายสารอนทรยทสำาคญในระบบนเวศ

7.1 ราเมอกชนดพลาสโมเดยม (plasmodium slime molds)เซลลจะรวมกนเปนกลมกอนใหญและมหลายนวเคลยสไมสามารถสงเคราะหดวยแสงไดตวอยางเชน Physarum polycephalum ทำาใหเกดโรคยนตนตายในพชทเรยกวา โรคไฟซารม

7.2 ราเมอกชนดเซลลลาร (Cellular slime molds)


7.2.1 สงมชวตชนดเดยวมหนงนวเคลยส และอยอยางอสระ

7.2.2 ไมสามารถสงเคราะหดวยแสงได7.2.3 ตวอยางเชน Dictyostelium

discoideum

8. กลมไรโซโพดา (Rhizopoda) เปนสงมชวตเซลลเดยว เคลอนทและกนอาหารโดยใช ซโดโพเดยม (Pseudopodium) เชน อะมบา (Amoeba sp.) ซงมการดำารงชพแบบอสระ แตบางชนดเปนปรสต เชน เอนทามบา (Entamoeba histolytica) เปนสาเหตของโรคบดมตว

ภาพท 2.9 แบคทเรยทอาศยอยในอณหภมสง (Thermophile)ทมา : Reece, Urry, Cain, Wasserman, Minorsky, and Jackson, 2011 : 580


-------------------------------------------------------------------------------------

ขนระบคำ�ถ�ม(Learning to

question)

ใบกจกรรมท 1.6คาดคะเนเกณฑการจำาแนก



รหส ว 30245ชนมธยมศกษ�


ปท 6


นกเรยนสามารถจำาแนกสงมชวตในอาณาจกรมอเนอราได


รวบรวมขอมล จำาแนกแยกแยะ สรางเกณฑการตดสนใจ

วธก�ร

1. นกเรยนรบรดวยการสงเกตวดทศนเรอง จรงหรอเจาคอเชอโรค

2. นกเรยนตงประเดนคำาถามทสงเกตได3. แบงกลมนกเรยน กลมละ 5 คน คละความสามารถเพอ

นกเรยนไดมสวนรวมในการเรยนรดวยกนผานกระบวนการกลม

4. แตละกลมรวมกนเลอกคำาถามสำาคญภายในกลมเพอนำาไปสการหาความคดหลกตามสาระทจะเรยนร

5. แตละกลมคาดคะเนคำาตอบรวมกนโดยใชวธการคดเปนทม ดวยเวลาทเหมาะสม แตละกลมจดบนทกขอคำาถามสำาคญพรอมการคาดคะเนคำาตอบลงในกระดาษโนตกาวในกลมแลวสงตวแทนไปตดไวบนกระดานดำาหนาชนเรยนโดยไมตองกงวลวาเปนคำาตอบทถกหรอผดซงจะยงไมมผลตอคะแนน


บนทกกจกรรมท 1.6คาดคะเนเปรยบเทยบเกณฑการจำาแนกแบคทเรย

คำ�ชแจง ผลจากการรวมกนระดมความคดในการคาดคะเนเกณฑการจำาแนกแบคทเรยแตละชนด และรวมกนคาดคะเนคำาตอบมดงนแบคทเรย


คำ�ถ�มสำ�คญภ�ยในกลมเพอนำ�ไปสก�รห�คว�มคดหลกต�มส�ระทจะเรยนร ไดแก…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…

ขนแสวงห�ส�รสนเทศ

(Learning to search)

ใบกจกรรมท 1.7ก�รยอมแกรม


ว 30245ชน



นกเรยนสามารถจำาแนกความหลากหลายของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอราได



รวบรวมขอมล วเคราะห ประเมน วธการ การวางแผนงาน


1. นกเรยนแตละกลมศกษาขนตอนการทดลองจากใบกจกรรมท 1.7 การยอมแกรม

แบคทเรย เพอเปนแนวทางในการวางแผนออกแบบการทดลองและสบคนคำาตอบของ ปญหาทตองการศกษา2. นกเรยนแตละกลมเขยนรายงานการทดลองลงในแบบบนทกกจกรรม3. นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายแลกเปลยนเรยนร

ความคดเหนเกยวกบผลการสำารวจ และปญหาทเกดขนระหวางการสำารวจตรวจสอบ

4. แตละกลมดำาเนนการวเคราะหขอมล พรอมออกแบบการนำาเสนอผลการวเคราะห

โดยใชรปแบบผงกราฟก 5. นกเรยนแตละกลมหลงจากทำากจกรรมเสรจสนใหรวม

อภปรายแลวนำามาทำาการวเคราะห สรปขอมล และนำาเสนอผลงานกลม


กจกรรมท 1.7ก�รยอมแกรม

วสดอปกรณ ส�รเคม ในก�รศกษ�

ท ร�ยก�ร 1. กลองจลทรรศน2. สยอม Crystal violet3. สยอม Safanine O4. สายละลายไอโอดน 5 แอลกอฮอล 95%7. Slide8. ตะเกยงแอลกอฮอล9. เขมเขย (Loop)

วธก�รศกษ�

1. ทำาความสะอาดสไลดและเชดใหแหง


2. เตรยมรอยเสมยร (Smear) โดยใชปากกา permanent ขดเปนวงกลมดานหลง Slide

3. จากนนใช Loop แตะนำากลนมาหยด และใช loop แตะเชอมาละเลงในวงกลม ททำาเครองหมายไว และตรงเซลลดวยความรอน โดยการนำา slide ผานไฟทตะเกยง

4. หยดส Crystal violet ใหทวมรอยเสมยรทงไว นาน 1 นาท

5. เทสสวนทเหลอคางบนสไลดลงในอางนำา แลวชะลางดวยสารละลายไอโอดน หลงจากนนหยอดสารละลายไอโอดนใหทวมรอยเสมยรและทงไวนาน 1 นาท

6. เทสารละลายไอโอดนทง แลวชะลางดวยสารละลายแอลกอฮอร 95% หรอแอลกอฮอลอะซโตน กระทงไมมสมวงละลายออกมา แตอยาใหเกน 20 วนาทแลวลางนำาทนทโดยใหนำาผานเบา ๆ

7. ซบดวยกระดาษซบ แลวยอมทบดวยการหยดส safranin O ใหทวมรอยเสมยรทงไวนาน 1 นาท

8. เทสทง ลางดวยนำา แลวซบดวยกระดาษซบ วางทงไวใหแหง 9. นำาไปสองดดวยกลองจลทรรศน บนทกผล

แบบบนทกกจกรรมท 1.7ก�รยอมแกรม

ผลจ�กก�รศกษ�เกณฑในก�รจำ�แนกแบคทเรยแตละชนดไดผลดงน


ผทำ�ก�รทดลอง1. ชอ –

สกล....................................................... กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/..........

2. ชอ สกล– .......................................................กลมท.............. เลขท.......... ชน

ม.6/..........3. ชอ สกล– .......................................................

กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/..........4. ชอ สกล– .......................................................

กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/.......... 5. ชอ สกล– .......................................................

กลมท.............. เลขท.......... ชน ม.6/..........

วนททำาการทดลอง .............................................. เวลา ................. หองปฏบตการชววทยา.............ครผสอน ................................................................................................................................................

ปญห�

....................................................................

....................................................................

...............


....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

สมมตฐ�น

....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

....................................................................

....................................................................

...............

ตวแปรในก�รทดลอง

ตวแปรตน ...............................................................................................................................................................ตวแปรตาม ...............................................................................................................................................................


ตวแปรควบคม ...............................................................................................................................................................

ผลก�รศกษ�

สรปและอภปร�ยผลก�รศกษ�

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................

.................................................................................

...............................................................................


.................................................................................

...............................................................................

คำ�ถ�มท�ยกจกรรม

1.นกเรยนคดวาสาเหตใชเกณฑใดในการจำาแนกแบคทเรยแตละชนดได เพราะเหตใด……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. การยอมแกรมมสวนการจำาแนกแบคทเรยแตละกลมดวยหรอไม อยางไร……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………………………………………………

ขนสร�งคว�มร(Learning to construct)

ใบกจกรรมท 1.8คว�มหล�กหล�ยของแบคทเรย


ว 30245ชน






รวบรวมขอมล วเคราะห จดจำาแนกออกเปนประเภทของขอมล


1. เมอแตละกลมทำาการสรปและอภปรายผลจากใบกจกรรมท 1.7 การยอมแกรม ซงใชเวลาใหเหมาะสมในการปฏบตดวยตนเองเสรจเรยบรอยแลว

2. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอผลหนาชนเรยนและแตละกลมมการสะทอนความคด ของกลมดวยภายในเวลาทเหมาะสม

3. นกเรยนแตละกลมทบทวนและปรบความรทตนเองสรางใหถกตองชดเจนในสาระ การเรยนร ความหมายและองคประกอบของความหลาก

หลายทางชวภาพ4. เมอแตละกลมไดขอสรปองคความรทถกตอง ชดเจนแลว

แตละกลมบนทก ในรปแบบแผนผงกราฟกตามทกลมไดรวมกนคดสรางใหเหมาะสมสอดคลองกบผลการศกษา


แบบบนทกกจกรรมท 1.8คว�มหล�กหล�ยของแบคทเรย

คำาชแจง ผลจากรวบรวมขอมล วเคราะหและสรปผล จดจำาแนกออกเปนประเภทของขอมล ดงน

คว�มหล�กหล�ยของ


ขนสอส�ร(Learning to

communicate)

ใบกจกรรมท 1.9เล�สกนฟง


ว 30245ชน





รวบรวมขอมล วเคราะห สรปและจำาแนกขอมลขอมล



1. ตวแทนแตละกลมออกมานำาเสนอผลงานตามแผนผงกราฟกทออกแบบและบนทกผลไว ในกจกรรมท 1.8 ความหลากหลายของแบคทเรยหนาชนเรยนดวยความตงใจ พด และแสดงออกอยางมนใจ มความพอประมาณระหวางเวลาและสาระความรททแตละกลมไดออกแบบไวอยางเหมาะสมแลว

2. ในขณะทนกเรยนนำาเสนอ เพอนรวมชนเรยนและครจะประเมนผลการนำาเสนอผลงาน ของนกเรยนดวยแบบประเมนตามเกณฑการประเมน

3. นกเรยนประเมนผลงานตนเองพรอมระบเหตผลในการใหคะแนน รวมถงจดเดน จดดอยของผลงาน นำาไปสการพฒนาตนเองตอไป

แบบบนทกกจกรรมท 1.4เล�สกนฟง


คำาชแจง ผลจากการรวบรวมขอมล วเคราะห สรปและจำาแนกสงมชวตในอาณาจกรมอเนอรา นกเรยนสามารถประเมนผลงานตนเองพรอมระบเหตผลในการใหคะแนนในการประเมนดานจดเดน จดดอยของผลงาน นำาไปสการพฒนาตนเองตอไปไดดงน

จดด

.................................................................

..................................................................

..................................................................

..................................................................

.............................................................. ...

..............................................................

จดดอยทควรปรบปรง

.................................................................

..................................................................

..................................................................

..................................................................

.............................................................. ...

..............................................................

หวเรอง......................................................................................................


ขนตอบแทนสงคม

(Learning to service)

ใบกจกรรมท 1.5บรณ�ก�รโครงง�น

วทย�ศ�สตร


ว 30245ชน



นกเรยนสามารถประยกตความรไปดำาเนนการจดทำาโครงงานวทยาศาสตรได


วเคราะห ใหเหตผล กำาหนดปญหา สาเหต แสดงปญหาและสาเหต นำาไปสการแกไข หรอคนพบสงใหม


1. แตละกลมวางแผนการทำางานนอกเวลาเรยน ในการบรณาการความรสการทำาโครงงานวทยาศาสตร เปนภาระงานรวบยอดเมอเรยนจบหนวยการเรยนร เรอง ความหลากหลายทางชวภาพ

2. แตละกลมศกษาทำาแผนผงกางปลา (The fishbone) และ การคดแบบหมวก 6 ใบ ซงจะมใบความรให


นกเรยนกลบไปศกษานอกเวลาเรยนและออกแบบวางแผนการทำางานในกลม สามารถปรกษาครผสอนไดตลอดเวลาการสงงานเพอใหดความกาวหนา แตละระยะ ๆ ตามชวงเวลาทเหมาะสม

3. เมอเรยนจบหนวยการเรยนร เรอง ความหลากหลายทางชวภาพ แตละกลมสงรายงานโครงงานวทยาศาสตรและนำาเสนอผลงานนทรรศการ เผยแพรขอมลสภายนอกชนเรยน ประกอบการรบการประเมนผล

แบบบนทกกจกรรมท 1.5รชอ รจก รลกษณแบคทเรย

คำ�ชแจง ผลจาการรวมคด รวมวางแผน กำาหนดแนวทางการศกษา วเคราะหขอมล ใหเหตผล กำาหนดปญหา สาเหต นำาไปสการแกไขหรอคนพบสงใหมเปนขอมลประกอบการปฏบตโครงงานวทยาศาสตรมดงน

รวมคด รวมวางแผน กอนลงมอปฏบตโครงงานวทยาศาสตร


แผนผงก�งปล� กางปลาตวท 1 เขยนปญหา และปจจยหรอสาเหตของปญหา (สามารถตกแตงสสนใหสวยงามได)

กางปลาตวท 2 หลงจากระดมความคดเขยนกางปลาตวท 1 และรสาเหตของปญหาแลวนำาสาเหต ทกลมสนใจมาเขยนสาเหตและวธแกรายละเอยดเรองทสนใจสาเหตวธการทสนใจจะนำามาแกปญหาคอ หวขอเรองทนกเรยนจะนำามาทำาโครงงานวทยาศาสตร (สามารถตกแตงสสนใหสวยงามได)


ก�รคดหมวก 6 ใบ


บนทกขอมลดงน หมวกสขาว ตงคำาถามใหคด หมวกสแดง ถามความรสก หมวกสดำา ตรวจสอบหาผลกระทบหมวกสเหลอง หาขอด หมวกสเขยว หาทางเลอกในการพฒนา หมวกสฟา โครงสรางกระบวนการคด


ชดกจกรรมก�รเรยนรชดท 2

เรอง อ�ณ�จกรมอเนอร�

แบบทดสอบหลงเรยน


รหส ว 30245

ชนมธยมศกษ�ป

ท 6

คำ�ชแจง1. แบบทดสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก จำานวน 10 ขอ คะแนนเตม

10 คะแนน ใชเวลา 10 นาท2. นกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว แลวทำา

เครองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคำาตอบ

1. ลกษณะของสงมชวตในอาณาจกรมอเนอรา ตรงกบขอใด1. เซลลแบบยแครโอต สวนใหญมเซลลเดยว2. เซลลแบบโพรแครโอต ไมมเยอหมนวเคลยส3. สรางอาหารเองได ผนงเซลลประกอบดวยเซลลโลสเปนสวนใหญ

4. เซลลแบบยแครโอตทมผนงเซลลประกอบดวยสารไคตน และเซลลโลส

2. สาเหตสำาคญทนกชววทยาจดจำาพวกสาหรายสเขยวแกมนำาเงนไวในกลมเดยวกนกบแบคทเรย คอขอใด1. เปนพชทมขนาดเลก


2. นวเคลยสไมมเยอหม3. มรงควตถสเขยวเหมอนกน4. สามารถตรงไนโตรเจนจากอากาศได

3. การทนกเรยนเรยกแบคทเรยวา เชอโรค นน เปนการสมควร“ ”หรอไมอยางไร

1. สมควร เพราะพบแบคทเรยไดทกแหลงทอย2. สมควร เพราะ แบคทเรยสวนมากทำาใหเกดโรคในสงมชวต3. ไมสมควร เพราะแบคทเรยบางชนดเปนประโยชนตอสงมชวต4. ไมสมควร เพราะ ปจจบนมหลายวธการทสามารถควบคม

แบคทเรยได

4. แบคทเรยททำาใหเกดโรคตดตอทางเพศสมพนธจดในกลมของแบคทเรยกลมใด

1. คลาไมเดย2. สไปโรคท3. โพรทโอแบคทเรย4. ไซยาโนแบคทเรย

5. ขอใดเปนลกษณะสำาคญของสงมชวตในอาณาจกร มอเนอรา 1. ไมมเยอหมสารพนธกรรม2. มผนงเซลลเปนสารพวกพอลเพปไทด3. มไมโทคอนเดรยและไรโบโซมขนาดเลก 4. ไมมสารพนธกรรมและเยอหมนวเคลยส

6. กระบวนการผลตในอตสาหกรรมใดไมเกยวของกบแบคทเรย 1. การทำาเบยร


2. การทำานมเปรยว 3. การฟอกหนงสตว 4. การผลตนำาสมสายช

7. โรคใดตอไปนมสาเหตมาจากแบคทเรยทงหมด1. ไทฟอยด บด โปลไอ วณโรค2. บาดทะยก คางทม ซฟลส โกโนเรย3. ไทฟอยด บาททะยก ตบแขง ซฟลส4. นวโมเนย โกโนเรย คอตบ ไสตงอกเสบ

8. แบคทเรยใดเปนแบคทเรยแกรมลบ1. ไมโคพลาสมา บาซลลส2. สไปโรคทสเตปโตมยซส3. คลาไมเดยแลคโตบาซลส4. เพอเพลชลเฟอรแบคทเรย ไรโซเบยม

9. แบคทเรยกลมใดททำาหนาทเปนผผลตในระบบนเวศและสามารถตรงแกสไนโตรเจนในอากาศได

1. Spirochetes2. Chlamydias3. Mycoplasma4. Cyanobacteria

10. ขอใดไมถกตอง1. Escherichia coli เปนสาเหตททำาใหเกดอาการทองรวง2. โรคฉหน โรคซฟลส มสาเหตจากเชอแบคทเรย แกรมลบทมรป

ทรงเกลยว

บรรณานกรม


3. Lactobacillus sp. Bacillus sp. Staphyrococcussp.เปนแบคทเรยทรงกลมทงหมด

4. แบคทเรยแกรมบวก แยกชนดไดโดยการยอมสแกรมผนงเซลลจะตดสมวงของครสตลไวโอเลต

วชาการและมาตรฐานการศกษา, สำานก. (2555). ก�รวดและประเมนผลกลมส�ระก�รเรยนร วทย�ศ�สตร. กรงเทพฯ : สำานกวทยาศาสตร.สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2554). คมอครชววทย�เพมเตม เรองคว�ม หล�กหล�ยท�งชวภ�พ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.ศกษาธการ, กระทรวง, (2551). หลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช 2551. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. อนรจ พรหมเจรญ, (2555). ชววทย� ชนมธยมศกษ�ปท 4-6 เลม 4. กรงเทพฯ : แมค.อษณย ยศยงยวด และคณะ, (2549). ชววทย� สตววทย� 3 (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : ดานสทธาการพมพจำากด.Reece, Jene B. et al. (2011). Campbell biology. Pearson Benjamin Cummings

https://www.se-ed.com/product-publisher/Pearson-Benjamin-Cummings.aspx?pubc=0003108


ภ�คผนวก


แบบบนทกก�รทดสอบกอน – หลงเรยน

ชดกจกรรมก�รเรยนรท 1 เรอง อ�ณ�จกรมอเนอร�

วช� ชววทย� 5รหสวช� ว 30245

ระดบชนมธยมศกษ�ปท 6

ชอ สกล– ………………………………………………........เลข

ท............ชนม.6/……………..


ทดสอบกอนเรยน ทดสอบหลงเรยน

คะแนนทได คะแนนทได

ขอ ตวเลอก1 2 3 4

123456789

10

ขอ ตวเลอก1 2 3 4

123456789

10

ชดกจกรรมก�รเรยนร ชดท 2 เรอง อ�ณ�จกรมอเนอร�Active Learning หนวยก�รเรยนรเรอง คว�มหล�กหล�ยท�งชวภ�พ

แบบสรปผลก�รประเมนคะแนนกอน หลงเรยน–

ชดกจกรรมก�รเรยนรท 1 เรอง อ�ณ�จกรมอเนอร�

วช� ชววทย� 5รหสวช� ว 30245

ระดบชนมธยมศกษ�ปท 6

ชอ สกล– ………………………………………………........เลข

ท............ชนม.6/……………..

แบบทดสอบ คะแนนเตม คะแนนทได ระดบคณภ�พก�รวดคว�มรระหว�งก�รจดก�รเรยนรกอนเรยน (Pretest)

10

หลงเรยน (Posttest)

10

พฒน�ก�รเรยนร ผลต�งของคะแนน

เพมขนรอยละ…………

ก�รวดคว�มคงทนในก�รเรยนร ภ�ยหลงก�รจดก�รเรยนร 3 สปด�ห


หลงเรยน (Posttest)

10

วดความคงทนในการเรยนร

10

พฒน�ก�รเรยนร ผลต�งของคะแนน

เพมขนรอยละ………….

เกณฑก�รประเมน

ระดบคณภ�พ เกณฑก�รตดสนคณภ�พดเยยม มคะแนนตงแตรอยละ 80 ขน

ไป ด

พอใชมคะแนนระหวางรอยละ 70-79 มคะแนนระหวางรอยละ 60-69

แบบประเมนด�นทกษะกระบวนก�ร

ประกอบชดกจกรรมการเรยนรท 1 เรอง ความหลากหลายของสงมชวต

วชาชววทยา 5 รหส ว 30245 ชนมธยมศกษาปท.............

ลงชอ ผบนทก ( )


กลมท………………

1………………………………………………………..

2………………………………………………………….

3………………………………………………………..

4…………………………………………………….…..

5………………………………………………………..

6………………………………………………………...

คำาชแจง: ผประเมนพจารณาความสอดคลองระหวางลกษณะทสงเกตไดกบรายการประเมนทกษะกระบวนการของนกเรยน ทำาเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบคะแนน โดยใชเกณฑดงน3 = ดเยยม 2 = ด 1 = พอใช 0

= ปรบปรง

พฤตกรรมบงชระดบคะแนน สรปผล

ก�รประเมน (3) (2

) (1) (0)

1. กำาหนดปญหา ดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

2. สมมตฐานการทดลอง3. กำาหนดตวแปร4. การออกแบบการทดลอง5. การบนทกผลการทดลอง6. การวเคราะหและสรปผลการ

ทดลอง


รวมคะแนน (18 คะแนน)ก�รวเคร�ะหขอมลของก�รประเมนในภ�พรวม


ไป ด


ปรบปรง มคะแนนตำากวารอยละ 60

แบบประเมนทกษะกระบวนก�รท�งวทย�ศ�สตร

ชอ สกล – ..................................................................................เลขท.............ชน..............กลมท............ประกอบแผนการจดการเรยนร ..............................................................................................................

คำาชแจง: ผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนแลวทำาเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบคณภาพ

สรปผลก�รประเมนทกษะกระบวนก�ร

ร ว ม ค ะ แ น น ท ไ ด

...............................................

...............

ลงชอ ผประเมน( )


พฤตกรรมบงช

ระดบคณภ�พสรปผล

ก�รประเมน

ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

1. การทดลองตามแผนทกำาหนด ดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

2. การใชอปกรณและ/หรอเครองมอ3. การบนทกผลการทดลอง4. การจดกระทำาขอมล และการนำาเสนอ5. การสรปผลการทดลอง

คะแนนรวม (คะแนนเตม 15 คะแนน)ก�รวเคร�ะหขอมลในทกษะกระบวนก�รท�งวทย�ศ�สตรโดยรวม


ไป ด


ปรบปรง มคะแนนตำากวารอยละ 60 ขอเสนอแนะ


ลงชอ ผประเมน

( ) ครผสอน

วน เดอน ป ทประเมน / /

แบบประเมนด�นคว�มร


วชาชววทยา 5 รหส ว 30245 ชนมธยมศกษาปท.............กลมท………………

1………………………………………………………..

2………………………………………………………….

3………………………………………………………..

4…………………………………………………….…..

5………………………………………………………..

6………………………………………………………...


คำาชแจง: ผประเมนพจารณาความสอดคลองระหวางลกษณะทสงเกตไดกบรายการประเมนความร ของนกเรยน ทำาเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบคะแนน โดยใชเกณฑดงน

3 = ดเยยม 2 = ด 1 = พอใช 0 = ปรบปรง

ร�ยก�รประเมน

ระดบคะแนนสรปผล


ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

1. มชอผงกราฟกพรอมรายละเอยดเหมาะสม

ดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

2. มความประณตในการพฒนาผงกราฟก3. สาระและขอมลถกตอง4. การสะกดคำา เครองหมาย และการใชภาษา ของขอความในผงกราฟกมความถกตอง5. นำาเสนอสาระและขอมลทอาน และดไดงาย ชวนตดตาม6. ขอมลทเสนอมความสมพนธและเชอมโยงไดชดเจนถกตอง


7. เลอกใชแบบผงกราฟกเหมาะกบขอมล และวตถประสงคทจะนำาเสนอ8. นำาเสนอขอมลและสาระทตรงขอมล9. เปนผงกราฟกทประกอบดวยองคประกอบครบถวนตามทกำาหนด10. ผงกราฟกดงดดนาสนใจ

ผลก�รประเมนก�รวเคร�ะหขอมลของก�รประเมนในภ�พรวม


ไป ด



สรปผลก�รประเมนคว�มร

ค ะ แ น น จ า ก เ พ อ น ร ว ม ช น เ ร ย น……………………………..

คะแนนจากครผสอน……………………………..

ร ว ม ค ะ แ น น ท ไ ด

...............................................




วนทประเมน......../………../…….

แบบประเมนด�นคว�มร


วชาชววทยา 5 รหส ว 30245 ชนมธยมศกษาปท.............กลมท……

1………………………………………………………..

2………………………………………………………….


…………

3………………………………………………………..

4…………………………………………………….…..

5………………………………………………………..

6………………………………………………………...

คำาชแจง: ผประเมนพจารณาความสอดคลองระหวางลกษณะทสงเกตไดกบรายการประเมนความร ของนกเรยน โดยใสจำานวนคะแนนลงในชอง คะแนนทได โดยใชเกณฑการประเมนดาน“ ”ลางประกอบดงน

ร�ยก�รประเมนระดบคะแนน

สรปผลก�รประเมน

คะแนนเตม

คะแนนทได

1. เนอหา 8 ดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

2. การใชภาษา 43. การนำาเสนอผลงาน 44. เวลาในการนำาเสนอผลงาน 45. ลกษณะของสอในการนำาเสนอ 4

ผลก�รประเมน

ก�รวเคร�ะหขอมลของก�รประเมนในภ�พรวม

ระดบคณภ�พ เกณฑก�รตดสนคณภ�พ


ดเยยม มคะแนนตงแตรอยละ 80 ขนไป

ดพอใช

มคะแนนระหวางรอยละ 70-79 มคะแนนระหวางรอยละ 60-69


วนเดอนป ทประเมน ........./.........../.........

สรปผลก�รประเมนคว�มร

ค ะ แ น น จ า ก ก า ร ป ร ะ เ ม น ต น เ อ ง……………………………..

ค ะ แ น น จ า ก เ พ อ น ร ว ม ช น เ ร ย น……………………………..

คะแนนจากครผสอน……………………………..


ลงชอ ผประเมน( )ลงชอ ผประเมน( )


แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

ชอ สกล – ..................................................................................เลขท.............ชน..............กลมท............ประกอบแผนการจดการเรยนร ..............................................................................................................

คำาชแจง: ผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนแลวทำาเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบคณภาพ





ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

1. ใฝเรยนร 1.1 ตงใจเรยน เอาใจใสและมความเพยรพยายาม ในการเรยนร


1.2 ศกษาคนควาหาความรจากหนงสอ เอกสาร สงพมพ สอเทคโนโลยตาง ๆ แหลงเรยนรทงภายใน และภายนอกโรงเรยน และเลอกใชสอไดอยางเหมาะสม 1.3 บนทกความร วเคราะหขอมล

จากสงทเรยนร สรปเปนองคความร 1.4 แลกเปลยนเรยนรดวยวธการตาง ๆ เพอนำาไปใช ในชวตประจำาวน

ผลก�รประเมน2. อยอย�งพอเพยง 2.1 ใชทรพยสนของตนเองและของสวนรวม อยาง ประหยด คมคา

ดเยยม (3)


และเกบรกษาดแลอยางด รวมทงการใชเวลาอยางเหมาะสม

ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

2.2 ปฏบตตนและตดสนใจดวยความรอบคอบ มเหตผล 2.3 วางแผนการเรยน การทำางานและการใชชวตประจำาวนบนพนฐานของความร ขอมล ขาวสาร





ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

3. มงมนในก�รทำ�ง�น 3.1 เอาใจใสตอการปฏบตหนาทท

ไดรบมอบหมายดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)ปรบปรง (0)

3.2 ตงใจและรบผดชอบในการทำางานใหสำาเรจปรบปรงและพฒนาการทำางานดวยตนเอง 3.3 ทมเททำางาน อดทน ไมยอทอตอปญหา และอปสรรคใน


การทำางาน 3.4 ชนชมผลงานดวยความภาคภมใจ


ก�รวเคร�ะหขอมลของก�รประเมนในภ�พรวม


ไป ด



ขอเสนอแนะ





แบบประเมนสมรรถนะสำ�คญของผเรยน

ชอ สกล – ..................................................................................เลขท.............ชน..............กลมท............ประกอบแผนการจดการเรยนร ..............................................................................................................คำาชแจง: ผประเมนสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนแลวทำาเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบคณภาพ




ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

1. คว�มส�ม�รถในก�รสอส�ร 1.1 พดถายทอดความร ความเขาใจ ความคด ความรสก และทศนะของตนเองพรอมยกตวอยางได


1.2 เขยนถายทอดความร ความเขาใจ ความคดจากทศนะของตนเอง พรอมยกตวอยางประกอบได 1.3 พดเจรจา โนมนาว ตอรอง


เพอประโยชนและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ ทมตอตนเองและสงคม 1.4 รบรขอมลขาวสารอยางมวจารณญาณ 1.5 เลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพโดยคำานง ถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

ผลก�รประเมน2. คว�มส�ม�รถในก�รคด 2.1 จำาแนก จดหมวดหม จดลำาดบความสำาคญ และเปรยบเทยบขอมลในบรบทตาง ๆ


2.2 เชอมโยงความสมพนธของสวนประกอบ ของขอมลในบรบทตาง ๆ 2.3 การวางแผน ออกแบบ ปรบปรง คาดการณ ตรวจสอบความเหมาะสมของขอมล 2.4 การประยกตสรางสงใหมในทางบวกเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม 2.5 ตดสนใจเลอกทางเลอกทหลากหลายโดยใชเกณฑทเหมาะสม



ร�ยก�รประเมน



ดเยยม

(3)

ด(2)

พอใช

(1)

ปรบปรง

(0)

3. คว�มส�ม�รถในก�รแกปญห� 3.1 การวเคราะหปญหาทเกดขนกบตนเองหรอสงคม


3.2 การวางแผนในการแกปญหา 3.3 การดำาเนนการแกปญหา 3.4 สรปผลและรายงานผล 3.5 คณภาพของผลงานจากการแกปญหาและการประยกตใชอยางสรางสรรค

ผลก�รประเมน4. คว�มส�ม�รถในก�รใชทกษะชวต 4.1 นำาความร ทกษะ และกระบวนการทหลากหลายมาสรางผลงานหรอโครงงาน

ดเยยม (3)ด (2)พอใช (1)

4.2 มทกษะในการแสวงหาความร ขอมล ขาวสาร 4.3 เชอมโยงความร และมการ


เรยนรอยางตอเนอง ปรบปรง (0) 4.4 ทำางานรวมกบผอนอยาง

สรางสรรค และมจตสำานก รบผดชอบตอหนาทของตนเองและสวนรวม 4.5 วเคราะห สถานการณปญหา สามารถจดการ กบอารมณและความเครยดไดอยางถกตองและเหมาะสม

ผลก�รประเมน5. คว�มส�ม�รถในก�รใชเทคโนโลย 5.1 เลอกและใชเทคโนโลยในการเรยนร อยางสรางสรรค และมคณธรรม


5.2 เลอกและใชเทคโนโลยในการสอสาร อยางสรางสรรคและมคณธรรม 5.3 เลอกและใชเทคโนโลยในการทำางานและนำาเสนอผลงานอยางสรางสรรค 5.4 เลอกและใชเทคโนโลยในการแกปญหา อยางสรางสรรค 5.5 มทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย



ก�รวเคร�ะหขอมลในแตละสมรรถนะ


ไป ด



ขอเสนอแนะ





Documents

ชุดที่ 1 ความหลากหลายของ ...km.saard.ac.th/files/150331099382414_19013113130249.docx · Web viewช ดก จกรรมการเร