ตอนท ๔

การจดกจกรรมคายวทยาศาสตรของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา

ขอนแกน

ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน เปนสถานศกษาสงกดสำานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สำานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ จดตงขนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๓๗ สถานทตงอยตดกบถนนมตรภาพ อำาเภอบานไผ จงหวดขอนแกน มเนอท ๕๑ ไร ๓ งาน ๙๙.๖ ตารางวา มพนทใหบรการ ๗ จงหวด ไดแก จงหวดขอนแกน อดรธาน เลย หนองบวลำาภ หนองคาย สกลนคร และบงกาฬโดยมบทบาทหนาทในการสงเสรมและจดการศกษาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม ใหแกประชาชนทวไป รวมทงนกเรยน นกศกษาทงในระบบและนอกระบบโรงเรยน

ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดเปดใหบรการอยางไมเปนทางการ ตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๑ โดยจดกจกรรมสงเสรมการศกษาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม อยางตอเนอง ทำาพธเปดอยางเปนทางการ เมอวนท ๑๐ มนาคม ๒๕๔๒ โดยนายธานนทร กรยวเชยร ประธานองคมนตร ผแทนพระองค ศาสตราจารย ดร. สมเดจ

24

พระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร เปนประธานในพธเปด ไดดำาเนนการจดกจกรรมทหลากหลายใหแกกลมเปาหมาย ทงทเปนประชาชนโดยทวไปและนกเรยน นกศกษา ทงในและนอกระบบโรงเรยน รวมทงการจดกจกรรมคายวทยาศาสตร ซงไดดำาเนน- การมาแลวหลายรนตงแตปงบประมาณ ๒๕๔๒ เปนตนมา

ลกษณะการจดกจกรรมคาย แบงออกเปน ๒ ลกษณะ คอ

๑. จดในสถานท หมายถง การจดกจกรรมคายโดยใชสถานทของศนยวทยาศาสตรเพอ การศกษาขอนแกน เปนบรเวณสถานทในการจดกจกรรมคาย ลกษณะของพนทมความเหมาะสม และชวยสรางบรรยากาศของการจดคายไดเปนอยางด เพราะมอาคาร ตนไม และปาไม อปกรณนทรรศการภายในอาคารสามารถจดเปนฐานวชาการไดหลากหลาย นอกจากนยงมฐานวชาการทจดสรางไวภายนอกอาคาร เชน ฐานวชาวทยาศาสตรพนฐาน ประกอบไปดวยอปกรณทใหความรดานวทยาศาสตรพนฐาน และดาราศาสตรพนฐาน เชน รอก แพนดลม จานรวมเสยง นาฬกาแดด ซงฐานวชาการเหลาน ไมสามารถเคลอนยายออกไปใหบรการนอกสถานทได

นอกจากนศนยวทย ฯ ยงมเตนทนอนรปโดมทงขนาดเลกและขนาดใหญ ไวใหบรการ

สำาหรบเปนทพกแรม สามารถใหบรการไดประมาณ ๑๐๐- ๑๒๐ คนตอรน โดยใชเนอทบรเวณสนามหญาดาน

25

ขางอาคารเปนสถานทสรางคายพกแรม มหองนำาชาย–หญง เพยงพอตอการใหบรการ การจดกจกรรมคายในสถานท มทงคายประเภทพกแรม และคายไป - กลบ แลวแตความตองการของสถานศกษา หรอหนวยงานทมาใชบรการ

๒. จดนอกสถานท หมายถง การขอความรวมมอในการใชสถานทจากหนวยงานอนเปน สถานทจดคาย เชน การนำากลมเปาหมายไปจดกจกรรมคายทอทยานแหงชาตภเวยง อทยานแหงชาตภเรอ ปาสงวนแหงชาตภฝอยลม เปนตน และอกลกษณะหนงคอ ศนยวทยาศาสตร ฯ เคลอนทไปจดคายใหกบหนวยงานหรอสถานศกษาตาง ๆ ทประสานขอความรวมมอมา โดยหนวยงานหรอสถานศกษานน ๆ เปนผจดเตรยมสถานทและเตรยมการในดานตาง ๆ ศนยวทย ฯ ไปสนบสนนการดำาเนนงาน กจกรรมคายใหตามความเหมาะสม เชน การจดฐานวชาการดานวทยาศาสตรพนฐาน ซงจะมรถนทรรศการเคลอนท ๒ คน (จดแสดงนทรรศการบนรถ) และอปกรณวทยาศาสตรพนฐานทสามารถนำาเคลอนยายไปไดอกจำานวนหนง จดกจกรรมการแสดงทางวทยาศาสตร (Science Show) กจกรรมกลมสมพนธและนนทนาการ กจกรรมบรรยายทาง วชาการ กจกรรมใหความรเรองดาราศาสตรพนฐาน และตงกลองดดาวชวงกจกรรมภาคคำา

26

คายทกษะชวตนกศกษา กศน. คายวทยาศาสตรและสงแวดลอม ทอทยานแหงชาตภเรอ จ.เลย ทภฝอยลม อ.หนองแสง จ.อดรธาน

ในการจดคายทกครง ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มขนตอน วธการจดและเตรยมการ เพอใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย และบรรลวตถประสงคของการจดคายแตละรน โดยคำานงถงเรองตาง ๆ ดงตอไปน

เปาหมายการตงเปาหมายของการจดคายแตละครง ไดมการประชม

ปรกษากนตงแตขนการวางแผนการเตรยมการ ตองตงเปาหมายไวใหชดเจนวา การจดคายแตละครงตองการใหผเขาคายไดรบประสบการณดานใด เนนความรดานใด เชน ดานวทยาศาสตร เทคโนโลย ดานคณตศาสตร หรอดานสงแวดลอม การไดมาซงเปาหมายจะตองมการปรกษาหารอกนกบคณะคร หรอตวแทนนกเรยน นกศกษาทจะมาเขาคาย

กลมเปาหมายตองรขอมลของกลมเปาหมายโดยละเอยด เชน ภมลำาเนา อาย

จำานวนคน ระดบความรพนฐาน ความตองการการศกษา ฯลฯ เพอจะไดเตรยมกจกรรมและเนอหาทางวชาการ ใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย และเกดประโยชนสงสด

วตถประสงคเมอทราบเปาหมาย และกลมเปาหมายแลว กมาพจารณากำาหนด

วตถประสงคของกจกรรมคายเพอใหบรรลถงเปาหมายวาในการเขาคายครงนมวตถประสงคอยางไร ตองการใหผเขาคายไดอะไรบาง ม

27

การวเคราะหจดประสงคเพอกำาหนดจดประสงคการเรยนร และพฤตกรรมทคาดหวงจากการเขาคาย

กจกรรมการกำาหนดเนอหากจกรรม ตองคำานงถงความตองการของ

กลมเปาหมายเปนสำาคญ กจกรรมหลก ๆ ทควรพจารณา คอ๑. สวนของกจกรรมสรางเสรมความร โดยจดในลกษณะฐาน

การเรยนรทางวชาการ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มรปแบบการจดฐานการเรยนรอยหลายฐาน แตละฐานไดจดทำาเปนเนอหาหลกสตรของสถานศกษา ดงนนการจดการจดกจกรรมคายวทยาศาสตรแตละครง จงสามารถเลอกฐานวชาการใหสอดคลองกบวตถประสงค และเหมาะสมกบกลมเปาหมายไดตามความตองการ

๒. สวนของกจกรรมเสรมดานนนทนาการ โดยมจดมงหมายเพอเตรยมความพรอมใหแกกลมเปาหมาย กอนทจะเขาสกจกรรมตาง ๆ ทกำาหนดไว กจกรรมนใชสำาหรบการอนเครอง เกรนนำา สรางความคนเคยกนระหวางสมาชกชาวคาย สรางบรรยากาศใหเกดความสนกสนานระหวางการ เขาคาย การทำากจกรรมกระบวนการกลมสมพนธ หรอจดแทรกเขาไวกอนกจกรรมทางวชาการ เปนกจกรรมนำาเขาสบทเรยน การเลอกกจกรรมตองใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย โดยคำานงถงพนฐานเรอง เพศ อาย และระดบการศกษาดวย กจกรรมสนทนาการทสามารถเลอกใชได เชน เพลง เกม และการละเลนตาง ๆ กจกรรมกายบรหาร กจกรรมการแขงขน ฯลฯ

การดำาเนนงานกจกรรมคายวทยาศาสตรศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ดำาเนนงานกจกรรม

คายวทยาศาสตร ดงน

28

๑. จดกจกรรมคายวทยาศาสตรตามแผนงานทวางไว โดยใหทกคนทเกยวของยดถอ ตารางกจกรรมคายเปนหลก หากมการเปลยนแปลงตองแจงใหทกคนไดรบทราบ

๒. จดประชมคณะกรรมการดำาเนนงานและคณะวทยากร ในระหวางการดำาเนนงาน กจกรรมคายตามความเหมาะสม เพอรบทราบปญหาอปสรรคและรวมกนหาวธการแกไข

การประเมนผล ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มระบบการประเมน

ผลการจดกจกรรมคายวทยาศาสตร ดงน ๑. ประเมนผลประจำาวนในทกกจกรรม รวมถงการประเมน

สถานการณโดยทวไป เพอทราบขอด ขอทควรแกไขปรบปรง และนำาขอมลทไดไปพฒนาในการจดกจกรรมสำาหรบวนตอไป การ ประเมนผลประจำาวน อาจไดจากการประเมนความคดเหนของสมาชกชาวคาย หลงจากเสรจสนกจกรรมในแตละวน หรอไดจากการประชมคณะวทยากร คณะกรรมการดำาเนนงาน ซงตองมการประชมพดคยกนในแตละวน ภายหลงจากเสรจสนกจกรรมประจำาวน

๒. ประเมนผลเมอสนสดกจกรรมคายวทยาศาสตรในวนสดทาย เปนการประเมนโดยภาพรวม โดยใชแบบแบบสอบถามความคดเหนของผรบบรการ เกบขอมลจากสมาชกชาวคาย เพอประโยชนในการจดกจกรรมคายวทยาศาสตรในครงตอไป

๓. ประเมนผลการเรยนรในฐานวชา โดยแบบทดสอบการเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน เพอดผลสมฤทธทางการเรยนของสมาชกชาวคายในแตละฐานวชา

คาใชจาย ปจจบน ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดมการ

ประกาศจดเกบเงนรายไดของสถานศกษา สำาหรบคาใชจายในการจดกจกรรมคายวทยาศาสตร ขนอยกบระยะเวลาในการมาเขาคายราย

29

ละเอยดคาใชจายดไดจากใบจองกจกรรมคาย (ภาคผนวก หนา ๑๘๖ )

การมอบเกยรตบตรศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มอบเกยรตบตรใหแก

สมาชกชาวคายทมผลการประเมนผานกจกรรมการเรยนรทกคน รวมทงคณะคร-อาจารยจากสถานศกษาทมาจดกจกรรมคาย โดยทำาพธมอบเกยรตบตรกอนพธปดคายทกครง

30

ตวอยาง ตารางคายวทยาศาสตร

คายไป - กลบ ๑ วน

ณ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน

๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - เดนทางจากสถานศกษา ถงศนยวทยาศาสตรฯ อ.บานไผ๐๘.๓๐ ๐๙– .๓๐ น. - รายงานตว / ปฐมนเทศ / พเปด๐๙.๓๐ ๑๐– .๐๐ น. - กจกรรมละลายพฤตกรรม๑๐.๐๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน ๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวนธ๑๓.๐๐ - ๑๕.๐๐ น. - บรรยายดาว(โปรแกรม Starry Night)

- กจกรรม Science Show - ประเมนผล / มอบเกยรตบตร / พธปด- เดนทางกลบ

********************************หมายเหต ตารางนอาจเปลยนแปลงไดตามเหมาะสม

31

ตารางคายวทยาศาสตร๒ วน ๑ คน

ณ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน

วนท หนง๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - เดนทางจากโรงเรยน ถงศนย

วทยาศาสตรฯ อ.บานไผ๐๘.๓๐ ๐๙– .๓๐ น. - รายงานตว / ปฐมนเทศ / พธ

เปด๐๙.๓๐ ๑๐– .๐๐ น. - กจกรรมละลายพฤตกรรม๑๐.๐๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๕– .๓๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน ๑๕.๓๐ ๑๖– .๓๐ น. - ฐานวชาชวตชาวคาย (สราง

คายพกแรม)

32

๑๖.๓๐ ๑๘– .๐๐ น. - ภารกจสวนตว / รบประทานอาหารเยน

๑๘.๐๐ ๑๙– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๙.๓๐ ๒๐– .๐๐ น. - กจกรรมบรรยายดาว

(โปรแกรม Starry Night) / สองกลองดดาว

๒๐.๓๐ - ๒๑.๐๐ น. - สวดมนต / ไหวพระ / เขานอน

วนท สอง๐๕.๓๐ ๐๗– .๓๐ น. - ออกกำาลงกาย / พฒนาคาย /

ภารกจสวนตว๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - รบประทานอาหารเชา๐๘.๓๐ ๐๙– .๐๐ น. - พฒนาจต ( ศาลาวดโพธศร

โสภณ )๐๙.๐๐ ๐๙– .๓๐ น. - นนทนาการ๐๙.๓๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๔– .๓๐ น. - กจกรรมการแสดงทาง

วทยาศาสตร (Science Show)๑๔.๓๐ ๑๕– .๓๐ น. - ประเมนผล / มอบเกยรตบตร

/ พธปด๑๕.๓๐ น. - เดนทางกลบ

************************************หมายเหต ตารางนอาจเปลยนแปลงไดตามเหมาะสม

ตารางคายวทยาศาสตร

๓ วน ๒ คน

33

ณ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน

วนท หนง๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - เดนทางจากโรงเรยน ถงศนยวทยา

ศาสตรฯ อ.บานไผ๐๘.๓๐ ๐๙– .๓๐ น. - รายงานตว / ปฐมนเทศ / พธ

เปด๐๙.๓๐ ๑๐– .๐๐ น. - กจกรรมละลายพฤตกรรม๑๐.๐๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๕– .๓๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน ๑๕.๓๐ ๑๖– .๓๐ น. - ฐานวชาชวตชาวคาย (สรางคายพกแรม)๑๖.๓๐ ๑๘– .๐๐ น. - ภารกจสวนตว / รบประทานอาหารเยน๑๘.๐๐ ๑๙– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๙.๓๐ ๒๐– .๓๐ น. - ฐานวชาทองอวกาศ(โปรแกรม Starry

Night) / สองกลองดดาว๒๐.๓๐ - ๒๑.๐๐ น. - สวดมนต / ไหวพระ/ เขานอน

วนท สอง๐๕.๓๐ ๐๗– .๓๐ น. - ออกกำาลงกาย / พฒนาคาย / ภารกจสวน

ตว๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - รบประทานอาหารเชา๐๘.๓๐ ๐๙– .๐๐ น. - พฒนาจต ( ศาลาวดโพธศรโสภณ )๐๙.๐๐ - ๐๙.๓๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๐๙.๓๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน ๑๒.๐๐ - ๑๓.๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ - ๑๓.๓๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๖– .๓๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน

34

๑๖.๓๐ ๑๘– .๐๐ น. - ภารกจสวนตว / รบประทานอาหารเยน๑๘.๐๐ ๑๙– .๐๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๑๙.๐๐ ๒๑– .๐๐ น - การแสดงของสมาชกชาวคาย๒๐.๐๐ - ๒๑.๐๐ น. - สวดมนต / ไหวพระ / เขานอน

วนท สาม๐๕.๓๐ ๐๗– .๓๐ น. - ออกกำาลงกาย / พฒนาคาย / ภารกจสวน

ตว๐๗.๓๐ ๐๘– .๓๐ น. - รบประทานอาหารเชา๐๘.๓๐ ๐๙– .๐๐ น. - กจกรรมกลมสมพนธ๐๙.๐๐ ๐๙– .๓๐ น. - นนทนาการ๐๙.๓๐ ๑๒– .๐๐ น. - ฐานวชาการ ๑ ฐาน๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๔– .๓๐ น. - กจกรรมการแสดงทางวทยาศาสตร

( Science Show )๑๔.๓๐ ๑๕– .๓๐ น. - ประเมนผล / มอบเกยรตบตร / พธปด๑๕.๓๐ น. - เดนทางกลบ

********************************************หมายเหต ตารางนอาจเปลยนแปลงไดตามเหมาะสม

35

ตารางคายวทยาศาสตรและสงแวดลอมณ ปาสงวนแหงชาตภฝอยลม อ.หนองแสง จ.อดรธานจดโดย ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาจงหวดขอนแกน

วนทหนง๐๗.๐๐ น. - สมาชกชาวคายรายงานตว

ทสถานศกษา๐๗.๓๐ น. - ออกเดนทางจากสถาน

ศกษา๑๐.๐๐ น. - เดนทางถงภฝอยลม อ.หนอง

แสง จ.อดรธาน๑๐.๐๐ ๑๐– .๓๐ น. - ปฐมนเทศ / พธเปด๑๐.๓๐ ๑๒– .๐๐ น. - สรางคายพกแรม ( กางเตนท

นอน )

36

๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น . - กจกรรมเตรยมความพรอม (

แบงกลม ๔ กลม )๑๓.๓๐ ๑๖– .๐๐ น. - กจกรรมศกษาพนธไม (สวนรวม

พรรณไมปาฯ)๑๖.๐๐ ๑๗– .๐๐ น. - ภารกจสวนตว๑๗.๐๐ ๑๘– .๐๐ น. - รบประทานอาหารเยน๑๘.๐๐ ๑๘– .๔๕ น. - นนทนาการ๑๘.๔๕ ๒๑– .๐๐ น. - กจกรรมบรรยายดาว / ดดาว๒๑.๐๐ น. - เขานอน

วนทสอง๐๖.๐๐ ๐๗– .๓๐ น. - ภารกจสวนตว๐๗.๓๐ ๘๐– .๓๐ น. - รบประทานอาหารเชา๐๘.๓๐ ๙๐– .๓๐ น. - กจกรรมกลมสมพนธ๐๙.๓๐ ๑๑– .๐๐ น. - กจกรรมเดนปาศกษาธรรมชาต๑๑.๐๐ ๑๒– .๐๐ น. - เกบคายพกแรม๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - นนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๔– .๓๐ น. - สรปกจกรรมวชาการ ( รายงาน

กลม )๑๔.๓๐ ๑๕– .๓๐ น. - ประเมนผล / พธปด / มอบ

เกยรตบตร๑๕.๓๐ น. - เดนทางกลบ

******************************************หมายเหต ตารางนอาจเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสม