บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การวจยครงนเปนการศกษาเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายของนกกฬาฟตบอลชาย รนอาย

ไมเกน 12 ป กอนและหลงไดรบการฝกตามโปรแกรมการออกก าลงกายในน า ผวจยไดรวบรวมเอกสารและงานวจยทเกยวของดงตอไปน

1.สมรรถภาพทางกาย 2.การออกก าลงกาย 3.การออกก าลงกายในน า 4.งานวจยทเกยวของ

สมรรถภาพทางกาย การทบคคลมสขภาพดอยแลวกเปนรากฐานของการมสมรรถภาพทางกายทด โดยทวไป

สมรรถภาพทางกายแบงออกเปน 2 ประเภท คอ สมรรถภาพทางกายทวไป (General Physical Fitness) และสมรรถภาพทางกายพเศษ (Special Physical Fitness)

สมรรถภาพทางกายทวไป คณะกรรมการนานาชาต จดมาตรฐานการทดสอบความสมบรณทางรางกาย (International

for the Standardization of Physical fitness Test) ไดจ าแนกความสมบรณของรางกายเปน 7 ประเภท คอ

1.ความเรว (Speed) หมายถง ความสามารถของรางกายในการเคลอนทจากทหนงไปยงอกทหนงโดยใชเวลาสนทสด เชน วง 50 เมตร, วง 100 เมตร เปนตน

2.ก าลงหรอพลงกลามเนอ (Muscle Power) หมายถง ความสามารถของกลามเนอในการท างานอยางรวดเรวและในจงหวะของกลามเนอหดตวหนงครง เชน ยนกระโดดไกล เปนตน

3.ความแขงแรงของกลามเนอ (Muscle Strength) หมายถง ความสามารถในการหดตวของกลามเนอเพยงครงเดยวโดยไมจ ากดเวลา เชน การยกน าหนก เปนตน

4.ความอดทนของกลามเนอ (Muscle Endurance) หมายถง ความสามารถของกลามเนอในการประกอบกจกรรมซ าซากไดเปนระยะเวลานานอยางมประสทธภาพ

5.ความคลองแคลววองไว (Agility) หมายถง ความสามารถของรางกายทจะบงคบควบคมในการเปลยนทศทางของการเคลอนทดวยความรวดเรวและแนนอน

7

6.ความออนตว (Flexibility) หมายถง ความสามารถของขอตอตางๆในการทจะเคลอนไหวไดอยางกวางขวาง

7.ความอดทนทวไป (General Endurance) หมายถง ความสามารถในการท างานของระบบตางๆในรางกายทท างานไดนานและมประสทธภาพ

สมรรถภาพทางกายพเศษ สมรรถภาพทางกายพเศษ หมายถง สมรรถภาพทางกายทนกกฬาตองมเฉพาะส าหรบนกกฬา

ทจะตองท าการแขงขนหรอกลาวคอ นกกฬา นกกรฑาจะตองมสมรรถภาพทางกายพเศษแตกตางกบนกกฬาวายน า นกกฬาฟตบอลหรอนกกฬาวอลเลยบอล เปนตน ในกฬาบางประเภทตองการความแขงแรงของกลามเนอมาก แตตองการความอดทนนอย เชน นกกฬายกน าหนก นกกฬากระโดดไกล เปนตน แตกฬาบางประเภทกไมตองการใชแรงมาก เชน นกกฬาสนกเกอร นกกฬายงปน เปนตน ส าหรบกฬาทไมตองใชเทคนคในการเลนหรอการแขงขนมากนก ผลการแขงขนจะขนอยกบสมรรถภาพทางกายมาก แตส าหรบกฬาทตองใชเทคนคในการเลนหรอแขงขน สมรรถภาพทางกายทดกวาจะชวยใหนกกฬาสามารถปฏบตตามเทคนคทดกวา ซงชวยใหนกกฬาสามารถปฏบตตามเทคนคทไดฝกมาไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

สมรรถภาพทางกายเปนสงจ าเปนส าหรบนกกฬาทกประเภท ในการทจะเสรมสรางสมรรถภาพทางกายพเศษ ใหกบนกกฬาแตละประเภทควรจะตองมการฝกนอกเหนอจากการฝกสมรรถภาพทางกายทวไป เชน นกกฬามวยจะตองฝกก าลงกลามเนอแขน ไหล ขาและล าตวเปนพเศษ เปนตน

ในการเสรมสรางสมรรถภาพทางกายไปพรอมๆกบการฝกทกษะกฬานนจ าเปนอยางยงเพราะนกกฬานอกจากจะมสมรรถภาพทางกายตามแตละประเภทกฬาทตองการแลวยงไดทกษะไปพรอมๆกนดวย อนจะท าใหเกดขนใกลเคยงกบการแขงขนจรงดวย แตอยางไรกตามเมอถงระดบหนงแลวกควรจะตองฝกสมรรถภาพทางกายพเศษเพมขนในแตละอยางดวย เชน การยกน าหนก เพอเสรมสรางความแขงแรงของกลามเนอ การวงเรวระยะสนๆ เพอเสรมสรางความเรว เปนตน (ชศกดและกนยา, 2528)

ความหมายของสมรรถภาพทางกาย ค าวา “สมรรถภาพทางกาย” มผเชยวชาญไดใหความหมายกนไวอยางกวางขวาง ซงอาจจะ

กลาวโดยสรปไดวา สมรรถภาพทางกาย หมายถงความสามารถของบคคล ในอนทจะใชระบบตางๆของรางกายประกอบกจกรรมใดๆอนเกยวกบการแสดงออก ซงความสามารถทางรางกายไดอยางมประสทธภาพ หรอ ไดอยางหนกตดตอกน โดยไมแสดงอาการเหนดเหนอยใหปรากฎและรางกายสามารถฟนตวสสภาพปกตไดในเวลาอนรวดเรว

8

ความส าคญของสมรรถภาพทางกาย ในชวงชวตมนษยเราทกคน มความปรารถนาอยากใหตนเองมสขภาพพลานามยเเขงเเรง

สมบรณ ปราศจากโรคภยไขเจบทงหลายทงปวง เหมอนดงค ากลาวทางศาสนาทวาไว คอ “อโรคยาปรมา ลาภา” แปลวา ความไมมโรค เปนลาภอนประเสรฐ สงทกลาวมานนบวาเปนเปาหมายทส าคญอยางหนงของชวตคนเราทกคน แตจะท าอยางไรเราจงจะเปนผทมสขภาพดอยางทต งความหวงเอาไวซงจะเเสดงออกมาโดยดจากเเนวทางการปฏบตตนของเเตละบคคล เพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวบางกพยายามรกษาความสะอาดของรางกายสงของเครองใช บางกเลอกรบประทานอาหารทด หรอ ใหประโยชน ตามทศนะของตน บางกเนนเรองการนอนหลบพกผอน บางกเลอกการอาศยอยในหองทมสภาพเเวดลอมทเหมาะสม บางกหมนไปตรวจสขภาพ หรอปรกษาเเพทยเปนประจ า และบางกหาเวลาวางในการออกก าลงกายอยางเปนประจ าสม าเสมอ ทงน กเเลวเเตภมหลงของเเตละบคคลไปเเตทกคนกจะมงไปทเปาหมายเรองเดยวกนคอ ท าอยางไรจะใหตนเปนผทมสขภาพดสขภาพรางกายทเเขงเเรงสมบรณ จ าเปนตองอาศยองคประกอบพนฐานหลายดาน เชน สภาพทางรางกาย สภาวะทางโภชนาการ สขนสยและสขปฏบต สภาวะทางจตใจ สตปญญาเเละสภาวะทางอารมณทสดชนเเจมใส ซงความสมพนธของรางกายเเละจตใจน นกพลศกษาไดมค ากลาวถงเรองนไววา “สขภาพจตทเเจมใส อยในรางกายทเเขงเเรง” หมายความวา การทบคคลจะมสขภาพทสดชนเเจมใสไดนนจะตองเปนบคคลทมรางกายเเขงแรงสมบรณดวย

การเสรมสรางของสมรรถภาพทางกาย การเสรมสรางสมรรถภาพทางกายเปนการปรบปรงสภาวะของรางกายใหอวยวะตางๆ ของ

รางกายมประสทธภาพในการท าหนาทสง และมการประสานงานกนของระบบตางๆภายในรางกายไดเปนอยางด

วธการเสรมสรางสมรรถภาพทางกาย คอ การออกก าลงกาย เเตการทสมรรถภาพทางกายจะดหรอไมเพยงใดนนขนอยกบโปรแกรมการฝก ซงจะตองจดใหสอดคลองกบความตองการวา ตองการจะเสรมสรางสวนไหน โปรแกรมการฝกทด จะตองค านงถงความถในการฝก ปรมาณของการออกก าลงกาย ชนดของการออกก าลงกาย การบรโภคอาหาร การพกผอน อปนสยในชวตประจ าวน และธรรมชาตของผฝกเปนตน (www.panyathai.ro.th/สมรรถภาพทางกาย)

ดงนนการเสรมสรางสมรรถภาพทางกายในวยเดกจงมความส าคญมาก และควรออกก าลงกายเปนประจ าอยสม าเสมอ การรกษาสภาพรางกาย ความหนกของโปรแกรมการออกก าลงกายและความพรอมในการออกก าลงกาย จะท าใหมสขภาพและสมรรถภาพทางกายแขงแรง

9

ตารางท 1 แสดงเกณฑมาตรฐานสมรรถภาพทางกายของนกเรยนชายอาย 12 ป ทวประเทศ

รายการ ดมาก ด ปานกลาง ต า ต ามาก 1.กระโดดไกล (เซนตเมตร)

178 167-177 142-166 131-141 130

2.วงกลบตว (วนาท) 10.36 10.37-11.20 11.21-12.89 12.90-13.72 13.73 3.ลก – นง (ครง) 25 22-24 17-21 14.16 13 4.ความออนตว 12 9-11 3-8 1-2 0 (ส านกวทยาศาสตรการกฬา, 2548 หนา 119) การออกก าลงกาย

ความหมายของการออกก าลงกาย การออกก าลงกาย (Exercise) ไดมผใหความหมายไวหลากหลาย ดงน จรวยพร (2519) กลาววา การออกก าลงกาย หมายถง การออกแรงทางกายทท าใหรางกาย

แขงแรง ทงระบบโครงสราง ท าใหกลามเนอสามารถหดตว ออกแรงและเอาชนะแรงภายนอกทมากระท าได หากขาดการออกก าลงกาย รางกายจะลดศกยภาพในการเคลอนไหว นอกจากนยงท าใหกจกรรมทางปญญา อารมณและความรสกดขน

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข (2540) กลาววา การออกก าลงกายเปนกจกรรมของกลามเนอทท าใหรางกายมสขภาพและรปรางด เพมทกษะและศกยภาพในกฬา ตลอดจนฟนฟกลามเนอหลงจากการบาดเจบหรอพการไดอกดวย

สปราณ (2541) กลาววา การออกก าลงกาย (Exercise) หมายถง การใชกลามเนอและอวยวะอนๆของรางกายท างานมากกวาการเคลอนไหวหรออรยาบถตางๆตามปกต ในชวตประจ าวน การออกก าลงกายทดและถกตองควรปฏบตอยางสม าเสมอ ตามความเหมาะสมของอาย เพศและสภาวะของรางกาย โดยมสญญาณใหทราบวา การออกก าลงกายนนเหมาะสมหรอยง สญญาณดงกลาวกคออตราการเตนของหวใจสงขน หายใจถและแรงขน มเหงอออก ผลทตามมาหลงจากการออกก าลงกายอยางสม าเสมอกคอ สมรรถภาพ ดานความแขงแรงของกลามเนอแขนขา ความคลองแคลววองไว ความเรว การตอบสนองสถานการณและทส าคญทสดคอความอดทน หรอความทนทานของระบบไหลเวยนโลหตดขน

ความส าคญของการออกก าลงกาย (เทเวศรและคณะ, 2542) มนษยมการเคลอนไหวเพอความอยรอดและท างาน รางกายจ าเปนตองมความเจรญเตบโต

และรกษาสภาพการท างานทดเอาไว การเคลอนไหวนอยหรอไมคอยไดออกก าลงกาย ไมเพยงแตจะท าใหเกดความเสอมโทรมของสมรรถภาพทางกายหรอสขภาพ แตยงเปนสาเหตของความ

10

ผดปกตของรางกายและโรครายหลายชนดทปองกนไดยาก ซงเปนโรคทเปนปญหาทางการแพทยทพบมาก ในปจจบนการออกก าลงกายเพอใหเกดประโยชนแกสขภาพคอ การจดชนดของความหนก ความนานและความบอยของการออกก าลงกายเพอใหเหมาะสมกบเพศ วย สภาพรางกาย สภาพแวดลอมและจดประสงคของแตละคน ซงถาหากสามารถจดไดเหมาะสมกจะใหคณประโยชนดงตอไปน

1.การเจรญเตบโต การออกก าลงกายจดเปนปจจยส าคญอนหนงทมผลกระทบตอการเจรญเตบโต เดกทไมคอย

ไดออกก าลงกายแตมอาหารกนอดมสมบรณ อาจมสวนสงและน าหนกตวมากกวาเดกในวยเดยวกนโดยเฉลย แตสวนใหญแลวจะมไขมนมากเกนไป มกระดกเลก หวใจมขนาดเลกเมอเทยบกบน าหนกตวและรปรางอาจผดปกตได เชน เขาชดกน อวนแบบฉ เปนตน ซงถอวาเปนการเจรญเตบโตทผดปกต ตรงขามกบเดกทออกก าลงกายถกตองสม าเสมอ รางกายจะผลตฮอรโมนทเกยวกบการเจรญเตบโตอยางถกสวน จงกระตนใหอวยวะตาง ๆ เจรญขนพรอมกนไป ทงขนาด รปราง และหนาทการท างาน และเมอประกอบกบผลของการออกก าลงกายทท าใหเจรญอาหาร การยอยอาหารและการขบถายด เดกทออกก าลงกายอยางถกตองและสม าเสมอจงมการเจรญเตบโตดกวาเดกทขาดการออกก าลงกาย

2.รปรางและทรวดทรง การออกก าลงกายเปนไดทงยาปองกนโรคและยารกษาโรค การเสยทรวดทรงในชวงการ

เจรญเตบโต ยอมปองกนไดดวยการออกก าลงกาย แตเมอเตบโตเตมทแลวยงขาดการออกก าลงกาย กจะท าใหทรวดทรงเสยไปได เชน ตวเอยง หลงงอ มหนาทอง ซงท าใหเสยบคลกภาพไดอยางมาก ในระยะน ถากลบมาออกก าลงกายอยางถกตอง เปนประจ าสม าเสมอยงสามารถแกไขใหทรวดทรงกลบดขนมาได แตการแกไขบางอยางอาจตองใชเวลานานเปนเดอน เปนป แตบางอยางอาจเหนผลภายในเวลาไมถง 1 เดอน เชน การบรหารรางกายเพอเพมความแขงแรงของกลามเนอหนาทองเพยง 2 สปดาห กท าใหกลามเนอหนาทองมความตงตวและอวยวะภายในกระชบเพมขน

3.สขภาพทวไป เปนทยอมรบกนโดยทวไปวา การออกก าลงกายมประโยชนตอสขภาพถงแมวาจะไมมหลก

ฐานแนชดวาการออกก าลงกายจะสามารถเพมภมตานทานโรคทเกดจากการตดเชอได แตมหลกฐานทพบบอยครงวา เมอนกกฬาเกดการเจบปวยจากการตดเชอจะสามารถหายไดเรวกวา และมโรคแทรกซอนนอยกวา ขอทท าใหเชอไดแนวาผทออกก าลงกายยอมมสขภาพดกวาผขาดการออกก าลงกาย คอ การทอวยวะตาง ๆ มการพฒนาทงขนาด รปราง และหนาทการท างาน โอกาสของการเกดโรคทไมใชโรคตดเชอ เชน โรคเสอมสมรรถภาพในการท างานของอวยวะ เปนตน

11

4.สมรรถภาพทางกาย ถาจดการออกก าลงกายเปนยาบ ารง การออกก าลงกายถอเปนยาบ ารงเพยงอยางเดยวท

สามารถเพมสมรรถภาพทางกายได เพราะไมมยาใด ๆ ทสามารถท าใหรางกายมสมรรถภาพเพมขนไดอยางแทจรงและถาวร ยาบางอยางอาจท าใหผใชสามารถทนท างานบางอยางไดนานกวาปกต แตเมอท าไปแลวรางกายกจะออนเพลยกวาปกตจนตองพกผอนนานกวาปกต หรอรางกาย ทรดโทรมลงไป ในทางปฏบตเราสามารถเสรมสรางสมรรถภาพทางกายทก ๆ ดานได เชน ความแขงแรงของกลามเนอ ความออนตว ความอดทนของกลามเนอ ความอดทนของระบบไหลเวยนเลอด ความคลองตว เปนตน

5.การปองกนโรค การออกก าลงกายสามารถปองกนโรคไดหลายชนด โดยเฉพาะโรคทเกดจากการเสอมสภาพ

ของอวยวะอนเนองจากการมอายมากขน ซงประกอบกบปจจยอน ๆ ในชวตประจ าวนเชน การกนอาหารมากเกนความจ าเปน ความเครงเครยด การสบบหรมาก หรอกรรมพนธ

โรคเหลานไดแก โรคประสาทเสยดลยภาพ หลอดเลอดหวใจเสอมสภาพ ความดนเลอดสง โรคอวน โรคเบาหวาน โรคขอตอเสอมสภาพ เปนตน ผทออกก าลงกายเปนประจ ามโอกาสเกดโรคเหลานไดชากวาผทขาดการออกก าลงกายหรออาจไมเกดขนเลยจนชวชวต การออกก าลงกายจงชวยชะลอความแกได

6.การรกษาโรคและฟนฟสภาพ การเลอกวธออกก าลงกายทเหมาะสมจดเปนวธการรกษาและฟนฟสภาพทส าคญในปจจบน

แตในการจดการออกก าลงกายทเหมาะสมมปญหามาก เพราะบางครงโรคก าเรบรนแรงจนการออกก าลงกายแมเพยงเบา ๆ กเปนขอหาม ในกรณดงกลาว การควบคมโดยใกลชดจากแพทยผท าการรกษาและการตรวจสอบสภาพรางกายโดยละเอยดเปนระยะเปนสงจ าเปนอยางยง องคประกอบของการออกก าลงกาย (การกฬาแหงประเทศไทย, 2540)

1.ชนดของการออกก าลงกาย (Type of Exercise) ชนดของการออกก าลงกายจะมความสมพนธกบหลงการฝกเฉพาะประเภทกฬาหรอการฝก

เฉพาะเจาะจง (Specific training) การทจะท าใหการฝกบรรลผลส าเรจสงสด จ าเปนตองอาศยความสมพนธทตอเนองในการท างานรวมกนของกลมกลามเนอมดใหญ เชน กลามเนอสะโพก กลามเนอขาในการเดน การวงเหยาะๆ การปนจกรยาน การเตนแอโรบค การเตนสเตปแอโรบค ลวนเปนกจกรรมทท าใหรางกายท างานผสมผสานกนไป

12

2.ความหนกในการออกก าลงกาย (Intensity of Exercise) การกระท าหรอการกระตนใหรางกายเกดการเปลยนแปลงโดยใชกฎของความหนกและหลก

ของขบวนการผลตพลงงานในการท างานแบบการใชออกซเจนและไมใชออกซเจน ในการเคลอนไหว จะชวยใหเกดความเขาใจไดมากยงขนกวาการออกก าลงกายหรอการฝกทใชความหนกคอนขางมากจะกระตนระบบพลงงานแบบไมใชออกซเจนใหท างานมากขน การออกก าลงกายทพอเหมาะเพอพฒนาสมรรถภาพรางกายนน ความหนกทใชควรอยในระหวางรอยละ 60 - 90 ของการเตนของชพจรสงสด ในการใหค าแนะน าโปรแกรมการออกก าลงกายควรมการค านวณหาชพจรเปาหมาย เพอน ามาเปนเกณฑก าหนดความหนกของการออกก าลงกาย

3.ระยะเวลาในการออกก าลงกาย (Duration of Exercise) การออกก าลงกายแบบใชออกซเจน จะใหเกดผลทดควรใชเวลาในแตละวนอยางนอย 15 - 30

นาท และถาใหไดผลดในการลดไขมนในรางกายควรใชเวลา 45 - 90 นาท เนองจากการออกก าลงกายแบบใชออกซเจนมความสมพนธตอคาออกซเจนทใชในแตละกจกรรม นอกจากนยงเกยวของกบความหนกและความนานในการฝก

4.ความถในการออกก าลงกาย (Frequency of Exercise) สดสวนในการออกก าลงกายนอกจากจะตองกระท าโดยใชระดบความหนกทเหมาะสมแลว

และมระยะเวลาในการออกก าลงกายทยาวนานเพยงพอแลว หากจะใหไดผลดเปนทนาพอใจควรมเวลาในการออกก าลงกายอยางนอย 3 วนตอสปดาห ในระยะเรมแรกตอจากนนจงคอยปรบความบอยเปน 5 ครงตอสปดาหจะใหไดผลดทสด ขณะเดยวกนตองระลกไวเสมอวาจะตองมเวลาในการพกผอนอยางเพยงพอ เพอการพกฟนสภาพรางกายและปองกนปญหาการฝกซอมมากเกน (Over training)

ประโยชนของการออกก าลงกาย การออกก าลงกายทพอด ไมมากหรอนอยเกนไปนอกจากจะท าใหรางกายมสขภาพดแลว ยง

กอใหเกดความสนกสนานหรอผอนคลายความตงเครยดจากสภาพการท างาน การเรยนหรอภารกจทปฏบตอยทกวนได ยงในภาวะเศรษฐกจและสงคมปจจบน หนกงานเอกชนตองท างานในสภาวะทบบรดตวกอใหเกดความเครยด ความออนลา ถาไดมการออกก าลงกายกจะชวยผอยคลายไดเปนอยางด จากการวจยจ านวนมากพบวาการออกก าลงกายมประโยชนตอรางกายดงน

1.ทางดานรางกาย อวยวะในระบบตางๆของรางกายสามารถท างานประสานกนไดอยางมประสทธภาพ เปน

ผลใหรางกายสมบรณ แขงแรง อดทน มบคลกภาพทด สามารถประกอบกจกรรมการงานประจ าได

13

อยางกระฉบกระเฉง มภมตานทานสง สมรรถภาพทางกายด จะพบวามการเปลยนแปลงทางดานสรรวทยาดงน

1.1 กลามเนอหวใจ เปนผลใหการสบฉดเลอดดขนโดยปรมาณเลอดทสบฉดแตละครงเพมมากขนเพอ

น าเลอดไปเลยงสวนตางๆของรางกายขณะปฏบตกจกรรมการออกก าลงกาย ขณะทกลามเนอหวใจหดตวและคลายตว อกทงหลอดเลอดด าจะน าเลอดกลบไปสหวใจไดดขน เราจะพบวาปรมาณเลอดทสบฉดแตละครงของผทออกก าลงกายไมสม าเสมอ จะมปรมาณเลอดเพยง 15 - 20 ลตรตอนาทในขณะทออกก าลงกายสงสด สวนผทฝกฝนหรอผทออกก าลงกายสม าเสมอจะมปรมาณเลอด 35 - 40 ลตรตอนาทในขณะทออกก าลงกายสงสด เชนกน

1.2 หลอดเลอด การออกก าลงกายอยางสม าเสมอเปนการเพมปรมาณของเลอดใหแกรางกาย ชวย

ปรบปรงใหหลอดเลอดท างานตอไปอยางมประสทธภาพ ไมเปราะ มความยดหยนด โดยน าเลอดไปเลยงสวนตางๆ ของกลามเนอ กลามเนอหวใจไดท างาน เซลลของกลามเนอจะไดรบอาหารและออกซเจนมากขน การขบถายของเสยเปนไปอยางมประสทธภาพ

1.3 ปอด อากาศในปอดมมากขน เนองจากกลามเนอทชวยในการขยายกระบงลมท างานได

ดขน การแลกเปลยนกาซออกซเจนกบคารบอนไดออกไซดดขน 1.4 เซลลกลามเนอ การสนดาปทระดบเซลลดขน ท าใหไขมนสลายไดอยางรวดเรว มการสะสม

คารบอนไฮเดรต (ไกลโคเจนในกลามเนอและตบ) ท าใหสามารถประกอบกจกรรมการออกก าลงกายไดเปนเวลานานขน โดยไมรสกเหนอยเมอยลา เพราะโดยปกตเมอไกลโคเจนในกลามเนอถกใชไปหมด ขณะทออกก าลงกายและระดบน าตาลลดลงจะท าใหรสกเมอยลา เพราะไมสามารถผลตออกมาใหทนความตองการได ถาออกก าลงกายสม าเสมอ ปรมาณน าตาลในเลอดจะเพยงพอตอความตองการ เพราะการผลตน าตาลในตบเพมขน อกทงน ายอยทชวยในการเผาผลาญไขมนจะท างานไดอยางมประสทธภาพ ฮอรโมนตางๆปรบสภาพไดด

1.5 น าหนกของรางกายทเหมาะสม การออกก าลงกายท าใหไดใชพลงงานเพมขนเปนจ านวนมาก การออกก าลงกาย

นานๆพลงงานทสญเสยไปกมาก เปนผลใหไขมนทสะสมในรางกายลดนอยลง นอกไปจากนสมองสวนทสงความรสกอยากอาหารจะปรบตวในการรบปรมาณอาหารและการใชพลงงานออกไปให

14

เหมาะสม การออกก าลงกายสม าเสมอจงเปนการควบคมน าหนกของรางกายโดยใหปรมาณอาหารทรบประทานเขาไปเทากบปรมาณพลงงานทใชในแตละวน

1.6 กระดก กระดกออน เอนและเอนขอตอตางๆ เอนตางๆมความสามารถในการยดและหดไดด ขอตอเคลอนไหวไดตลอดชวงการ

เคลอนไหวหรอเคลอนไหวไดมากกวาปกต กระดกออนแขงแรง เมอองคประกอบส าคญทชวยการเคลอนไหวนแขงแรง อตราการบาดเจบจากการเลนหรอการฝกซอมกฬาและอบตเหตทอาจเกดขนในชวตประจ าวนกลดนอยลงกลบท าใหสมรรถภาพทางกายในทกๆ ดานดขนตามไปดวย

1.7 ปองกนโรคทเกดจากความบกพรองของระบบไหลเวยนโลหตได เชน โรคความดนโลหตสง ทเกดจากคลอเรสเตอรอลทหลอดเลอดสง ซงเคยม

ผวจยพบวาถาออกก าลงสม าเสมอเปนระยะเวลาทนานจะชวยใหคลอเรสเตอรอลลดลงได 2.ทางดานจตใจ การออกก าลงกายสม าเสมอ นอกจากจะท าใหรางกายสมบรณแขงแรงแลว จตใจราเรง

แจมใส เบกบาน กจะเกดควบคกนมาเนองจากรางกายปราศจากโรคภยไขเจบ ถาไดออกก าลงกายรวมกน เชน การเลนกฬาเปนทม ท าใหเกดความเออเฟอ มเหตผล อดกลน สขม รอบคอบและยตธรรม

3.ทางดานอารมณ ท าใหมอารมณเยอกเยนไมหนหนพลนแลน ชวยคลายความเครยดจากการประกอบอาชพ

ในชวตประจ าวน เมออารมณเยอกเยนกสามารถท างานหรอออกก าลงกายไดด 4.ทางดานสงคม ท าใหสามารถปรบตวเขากบผรวมงานและผอนได เพราะการเลนกฬาหรอการออกก าลง

กายรวมกนเปนกลม ท าใหเกดความเขาใจและเรยนรพฤตกรรม มบคลกภาพทด มความเปนผน า มมนษยสมพนธทดและสามารถอยรวมในสงคมไดอยางมความสข

5.ทางดานสตปญญา การออกก าลงกายอยางสม าเสมอท าใหความคดอานปลอดโปรง มไหวพรบ มความคด

สรางสรรค คนหาวธเอาชนะคตอสในวถทางของเกมการแขงขน ซงบางครงสามารถน ามาใชในการด ารงชวตประจ าวนไดอยางถกตอง

15

หลกการออกก าลงกายเพอสขภาพ (จรวยพร, 2535) การออกก าลงกายเปนสงจ าเปนทตองปฏบตไปตลอดชวต โดยฝกปฏบตใหถกตองและเปน

ล าดบขนตอนของการออกก าลงกายจะเหนผลดไดตองฝกอยางนอย 6 - 8 สปดาห ตองเลอกกจกรรมใหเหมาะสมกบอายและสมรรถภาพรางกายของแตละคน การมสขภาพดควรออกก าลงกาย 3 - 5 วนตอสปดาห มความหนกของการฝกรอยละ 60 - 90 ของอตราการเตนของหวใจสงสดมระยะเวลาการฝก 15 - 60 นาท โดยเนนกจกรรมการฝกแบบแอโรบค ทกลามเนอใหญๆไดออกแรงมรปแบบการออกก าลงกายอยางหลากหลาย งาย สะดวก ฝกแลวสนก เหนความกาวหนาประการส าคญ ตองฝกอยางสม าเสมอและอบอนรางกาย 5 - 10 นาท โดยการยด เหยยด ขอตอและเอนกลามเนอสวนตางๆ ทใชในการเคลอนไหว เชน แขน ขา หลง คอ นวมอ นว เปนตน ออกก าลงกายแบบอยกบท (Static Stretch) แลวเรมการเคลอนไหวจากชาไปหาเรวตามล าดบและหลงจากเสรจสนกจกรรมการออกก าลงกายควรคอยๆลดสภาวะรางกาย (Cool Down) จนอยในสภาวะปกต

เพอใหการออกก าลงกายเพอสขภาพไดผลตอสขภาพ และไมเปนอนตรายตอระบบหวใจ จงใชอตราการเตนของหวใจเปนเกณฑในการก าหนด สตรในการค านวณมดงน

ความหนกของการออกก าลงกาย คอ ออกก าลงกายตามสภาพหวใจ ระยะท 1 ส าหรบผทไมไดออกก าลงกายเปนประจ า เพอควบคมน าหนก ลดความดนโลหต (55-65% MHR) ระยะท 2 ส าหรบผทผานระยะท 1 มาแลว เพอลดไขมน ลดความดนโลหต หวใจแขงแรง (66-75% MHR) ระยะท 3 ส าหรบผทผานระยะท 2 มาแลว เพอเลนกฬาอยางสนกสนาน หวใจแขงแรงขน (76-85% MHR) ระยะท 4 ส าหรบฝกนกกฬาเทานน เพอการแขงขนอยางมประสทธภาพ (86-95% MHR) วธคดอตราการเตนของหวใจ (ชพจร) เพอใชในการออกก าลงกาย 220 – อาย = ความเหนอย

สงสด เชน ถาอาย 42 ป ความเหนอยสงสด 220 – 42 = 178 ครง/นาท เปนตน ระยะท 1 อตราการเตนของหวใจ 55 - 65% MHR อยระหวาง 98 - 116 ครง/นาท ระยะท 2 อตราการเตนของหวใจ 66 - 75% MHR อยระหวาง 117 - 134 ครง/นาท ระยะท 3 อตราการเตนของหวใจ 76 - 85% MHR อยระหวาง 135 - 151 ครง/นาท ระยะท 4 อตราการเตนของหวใจ 86 - 95% MHR อยระหวาง 152 - 169 ครง/นาท ผทไมใชนกกฬาควรออกก าลงกายโดยอตราการเตนของหวใจไมเกน 85% MHR

16

การออกก าลงกายในน า หรอ ธาราบ าบด (ชศกดและกนยา, 2528) หลกการ ทฤษฎทเกยวของกบการออกก าลงกายในน าเปนศาสตรทวาดวยวถแหงการบ าบด

ดวยน าหรอธาราบ าบด เปนศาสตรทางเลอกอยางหนง ซงปจจบนไดรบความสนใจอยางมากในตางประเทศ สวนในประเทศไทยนน แมจะยงไมมการบ าบดเพอการรกษาโดยตรงแตกมภาคเอกชนทเปดใหบรการในรปแบบของการผอนคลายความเครยด คณสมบตของ “น า” ซงมคณสมบตในการชวยพยงน าหนกตวใหเบาและลดแรงกระแทกจากการเคลอนไหว การบ าบดดวยน า นบวาเปนอกวถทางเลอกหนงในการบ าบดรกษาอาการเจบปวดของรางกายได โดยการน าคณสมบตของ “น า” ผสมผสานกบเทคนคเพอการเสรมสรางสมรรถภาพทางรางกายโดยการออกแบบใหเปนโปรแกรมออกก าลงกายในน า ซงในบางครงอาจมการนวดบ าบด การกดจดและการน าเทคโนโลยอนทนสมยของคอมพวเตอรเขามามสวนเสรมเพอเพมประสทธภาพ ท าใหวธการออกก าลงกายในน า มความเหมาะสมกบผปวยและความปลอดภยมากยงขน อยางไรกตาม ความเขาใจในการดแลสขภาพกบการออกก าลงกายซงมประโยชนตอทกคน หลายคนเลอกจดระเบยบชวตใหการออกก าลงกายเปนสวนหนงของกจวตรประจ าวนคอ มการกน การนอน และการออกก าลงกาย แตกมหลายคนทไมเคยออกก าลงกายหรอพยายามทจะหลกเลยงการออกก าลงกาย ซงการบรหารรางกายจะชวยใหกลามเนอแขงแรงมากขน ทส าคญผลของการออกก าลงกายจะท าใหหวใจมความแขงแรง ท าใหระบบการสบฉดเลอดไปเลยงสวนตางๆของรางกายไดดขน ท าใหปอดไดรบออกซเจนมากขนและรางกายสามารถขบคารบอนไดออกไซดออกไดมากขน ในทกเวลาทคณออกก าลงกายนอกจากจะชวยท าใหเรามสขภาพจตทดแลว แตบางครงการออกก าลงกายกมขอจ ากดกบผปวยบางประเภทซงอาการบาดเจบจากการออกก าลงกายมกเกยวของกบกลามเนอ ขอเทา ขอเขาหรอขอสะโพกทเกดจากการกระแทกอยางรนแรงหรอการอบอนรางกายกอนการออกก าลงกายหนกๆทกครง โดยเฉพาะผปวยโรคหวใจ

“การออกก าลงกายในน า” ซงในทนไมรวมถง “การวายน า” เปนการออกก าลงทมประวตศาสตรยาวนานและมการพฒนาตอเนองมาตลอด ในอดตเปนทรจกในชอ Aquatic therapy เรมน ามาใชเปนครงแรกในกลมนกกฬาทไดรบบาดเจบ มจดประสงคเพอฟนฟและคงสภาพรางกายในระยะพกฟน เนองดวยวธการออกก าลงกายชนดนกอใหเกดแรงกระแทกต า น าหนกตวขณะอยในน าลดลงจากแรงพยงของน าซงมความหนาแนนกวาอากาศประมาณ 1,000 เทา จากการค านวณทางฟสกสพบวา น าหนกรางกายทกดลงทฝาเทาลดลงประมาณ 50% หากอยในน าทระดบเอว และลดเหลอเพยง 30% หากระดบน าสงขนถงชวงอก และเมอระดบน าสงถงไหล น าหนกรางกายทกดลงทฝาเทาจะลดเหลอเพยง 10% ของน าหนกรางกายจรง

17

ขอมลจากการศกษาวจยยนยนชดเจนวาการออกก าลงกายในน าสามารถรกษาสมรรถภาพหวใจและระบบไหลเวยนโลหตและสมรรถภาพแอโรบค (Aerobic capacity) ของนกกฬาไดไมดอยกวาการฝกซอมออกก าลงกายบนบก

ผลการศกษาโดย Hoeger และคณะ ในป พ.ศ. 2538 ยนยนวาการออกก าลงกายในน าตอเนองเปนเวลา 8 สปดาห ๆ ละ 2 ครง ๆ ละ 1 ชวโมง สามารถลดอตราการเตนหวใจขณะพกไดใกลเคยงกบผลทเกดจากการออกก าลงกายบนบก ทงนสามารถใชอตราเตนหวใจขณะพก พยากรณสมรรถภาพหวใจและระบบไหลเวยนโลหตของแตละบคคลได โดยอตราเตนหวใจขณะพกทชาบงบอกการพยากรณโรคทดในระยะยาว นอกจากนยงพบวาการตอบสนองทางสรรวทยาของการออกก าลงกายในน าระยะสน มผลลดอตราเตนของหวใจจากทงปจจยอณหภมน า และแรงพยงของน า (Hydrostatic effect) ซงสงผลเพม Central venous pressure, Stroke volume และลดอตราการเตนของหวใจไดในทสด (เดนหลาและนพนธ, 2552)

การออกก าลงกายในน า (Water exercise) จงเปนทางเลอกใหมในการออกก าลงกายทเนนถงความปลอดภยของผบ าบด ภายใตการดแลจากแพทยและผเชยวชาญดานสรรวทยา โดยมผเชยวชาญดานกายภาพบ าบดเปนผจดและก ากบโปรแกรมการออกก าลงกายใหมความหลากหลายและเหมาะสมกบผใชบรการแตละวย โดยใชหลกการเดยวกนกบการบ าบดดวยการลอยตวในน า (Floatation therapy) ทเนนความผอนคลายทงรางกายและจตใจ จงเหมาะสมกบผปวยทตองการแกปญหาอาการนอนไมหลบหรอมความวตกกงวลสง ซงวธการบ าบดดวยวธการนมความแพรหลายในตางประเทศ สวนในประเทศไทยยงมขอจ ากดดานบคลากรและสถานท สวนแนวคดของการออกก าลงกายในน าเนนไปทคณสมบตของน าเพอการบ าบดซงมความแตกตางกบการออกก าลงกายบนบก คอแรงดนใตน าซงมมากขนตามล าดบ ความลกของสระจะชวยใหขณะทเราแชตวอยในน า หลอดเลอดด าสามารถกลบเขาสหวใจไดงายกวาบนบก วธการนจะท าใหกลามเนอหวใจยดหยนไดดขนจงสบฉดเลอดออกไปไดมากขน ซงเทากบวาการท างานของหวใจมการเตนนอยครงลงแตมการฉดเลอดทมออกซเจนไปเลยงอวยวะตางๆในแตละนาทในปรมาณปกต ดงนนหวใจจงท างานปกตแมขณะทเรามการออกก าลงกายอย นอกจากนแรงพยงของน าหรอแรงลอยตวจะท าใหน าหนกตวลดลงเหลอเพยง 10 % ท าใหรางกายในสวนตางๆ มอสระในการเคลอนไหวมากกวาอยบนบก ขอตอตางๆสามารถเคลอนไหวไดดขน ซงเหมาะกบผทมปญหา ผสงอายและผทมปญหาขอและกลามเนอเพราะจะชวยใหรางกายมความยดหยนสง สวนอณหภมของน าจ าเปนตองมการควบคมอยางพเศษเพราะการออกก าลงกายในอณหภมทเหมาะสมจะมประโยชนมากกวาเนองจากรางกายจะสามารถระบายความรอนไดดกวาการออกก าลงกายบนบก ซงท าใหรางกายไมออนเพลยและไมท าใหเกด Heatstroke สวนความตานทานในน าทจะชวยประคองและตานการเคลอนไหว

18

ของรางกายในทกทศทางท าใหเราสามารถบรหารกลามเนอในรางกายซงมจ านวนมากไดอยางทวถง (ชศกดและกนยา, 2528)

การออกก าลงกายในน าเพอสขภาพ (Aquatic Exercise Program for Health) ทกคนปรารถนาทจะมคณภาพชวตทด ซงการออกก าลงกายเพอสขภาพเชน การเดน วง วาย

น า ถบจกรยาน หรอ การออกก าลงกายแบบอน ๆ เชอวาจะชวยท าใหสามารถปองกนโรคภย บางชนดได และชวตมคณภาพมากขน ไดมการศกษาวจยถงเรองสรรวทยาของการออกก าลงกายอยางจรงจง และท าใหเกดความรใหมๆ เพมขนอยางมากมาย ความรเหลานถกน ามาใชปรบปรงวธการ หรอสรางอปกรณส าหรบใชออกก าลงกายเพอใหเกดประโยชนมากขน ในบรรดาวธการออกก าลงกายใหม ๆ เหลาน มการออกก าลงกายอยางหนงทไดรบการเผยแพรและเปนทนยมมากขนตามล าดบ คอการออกก าลงกายในน า (Aquatic Exercise) ซงในตางประเทศเรมใหความสนใจมาเปนเวลานบ10 ปแลว และแพรหลายออกไปเรอย ๆ และคาดวาในอนาคตจะเปนทนยมมากขน

จากการศกษาวจยเรอง ผลของการฝกโยคะในน าและการฝกโยคะบนบกทมตอสมรรถภาพทางกายและจตในสตร อาย 50 – 59 ป พบวา กอนการฝกและหลงการฝก 8 สปดาหกลมฝกโยคะในน ามสมรรถภาพทางกายในดานความอดทนของระบบไหลเวยนเลอดและระบบหายใจ เปอรเซนตไขมนในรางกายและความออนตว แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 กอนการฝกและหลงการ 8 สปดาหกลมฝกโยคะบนบกมสมรรถภาพทางกายในดานเปอรเซนตไขมนในรางกาย และความออนตว แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนภายหลงการฝก 8 สปดาหระหวางกลมฝกโยคะในน าและกลมฝกโยคะบน พบวาสมรรถภาพทางกายในดานของความแขงแรงของกลามเนอขา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และระดบสมรรถภาพทางจตในดานของความเครยด แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

นอกจากนไดมการออกแบบอปกรณเพอใชส าหรบการออกก าลงกายในน า คอ รองเทาซง ท าการเพมพนทโดยใชแผนโฟมรองดานใตเพอเพมแรงตานทานขณะออกก าลงกาย และไดมการศกษาวจยเรอง ผลของการกาวขนลงในน าลกดวยรองเทาทมตอความแขงแรงของกลามเนอ ตนขาและการทรงตวในผสงวยเพศหญงอาย 56 - 65 ป พบวา ภายหลงการฝก 8 สปดาหระหวางกลมฝกกาวขนลงในน าลกดวยรองเทาและกลมฝกกาวขนลงในน าลกดวยเทาเปลา ความแขงแรงของกลามเนอตนขาดานหนา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ดงนน จากผลการวจยสามารถน าโปรแกรมการออกก าลงกายในน าทงสองรปแบบน ไปประยกตใชกบหญงวยผใหญได ทงนจากคณสมบตของน ากอใหเกดประโยชนตอการออกก าลง กายหลายประการ ไดแก แรงดนใตน า ในน ามแรงดน ซงมากขนตามระดบความลก ขณะทเราแช ตวอยในน าจะท าใหโลหตไหลเวยนกลบเขาสหวใจไดงายกวาบนบก แรงพยงของน า หรอ แรง

19

ลอยตว ท าใหน าหนกตวลดนอยลง ขณะออกก าลงกายขอตอตางๆ จงไมตองรบน าหนกตว และแรงกระแทกเหมอนขณะออกก าลงกายบนบก ความตานทานในน า สามารถสรางความแขงแรงใหกบกลามเนอตางๆ ไดอยางทวถงขณะออกก าลงกาย และจากงานวจยไดมการพฒนารองเทาส าหรบออกก าลงกายในน าเพอเพมแรงตานทานในน า

จากคณสมบตของน าขางตน ท าใหการออกก าลงกายในน ามขอดหลายประการพอสรป ไดดงนคอ

1. การออกก าลงกายในน าสามารถเพมประสทธภาพในการท างานของระบบหายใจ และไหลเวยนของโลหตเชนเดยวกบการออกก าลงกายแบบแอโรบคประเภทอนๆ

2. สามารถสรางความแขงแรงใหกบกลามเนอตางๆ ไดอยางทวถง 3. สามารถเพมมมการเคลอนไหวของขอตอตางๆ ท าใหเคลอนไหวไดอยางคลองแคลวและม

ความยดหยนสง ซงคณสมบตทงสามประการนเปนจดมงหมายทส าคญของการออกก าลงกายเพอสขภาพ นอกจากนการออกก าลงกายในน าไมท าให เกดการบาดเจบของกลามเนอเอนและขอเนองจากสภาพไรน าหนก ดงนนจะเหนไดวาการออก ก าลงกายในน ามความเหมาะสมทจะเปนการออกก าลงกายเพอสงเสรมสขภาพ (http://www.rdi.ku.ac.th)

หลกการธาราบ าบด ประภาส (2530) ไดใหหลกการของธาราบ าบดหรอ Hydrotherapy วาเปนรปแบบหนงของ

วธการรกษาทางกายภาพบ าบด ซงใชน าเปนตวกลางหรอสอในการรกษา มกกระท าในรปแบบการฝกออกก าลงกายในน าหรอการใชคณสมบตของน าในการรกษาผปวย อาทเชน ผปวยทขอตด บวมทแขนขาและมอ บาดแผลไฟไหมหรอแผลกดทบ (Pressure Sore) กลามเนอออนแรง ผวหนงหนาตว เปนตน

คณสมบตของน า 1. แรงลอยตว (Buoyancy) คอ ความสามารถทมแนวโนมในการยกวตถทจมในของเหลวให

ลอยอยเหนอผวของของเหลว ซงจะเกดแรงดนขน (Upward force หรอ Upthrust) ทกระท าตอวตถนนๆ ซงกระท าในทศทางตรงขามกบแรงโนมถวงของโลก (Gravity) เมอเราพจารณาแรงทเกดขนในวตถทจมในน าจะมแรง 2 แรงกระท าตรงขามกนคอ

1.1.แรงโนมถวงของโลก ทมทศทางลงสแนวดง ซงเขาสศนยกลางของโลกกระท าผานจดศนยกลางของโลก กระท าผานจดศนยกลางของกอนวตถนน (Center of Gravity)

1.2.แรงลอยตว (Buoyancy) แรงพยงทของเหลวพยงวตถนนไวมทศทางขนในแนวดงกระท าผานจดศนยกลางของการลอย (Center of Buoyancy) คอจดศนยถวงของของเหลวทถกแทนท แรงนมคาเทากบมวลของของเหลวทถกวตถนนแทนท

20

2. ความหนด (Viscosity) คอ ความเสยดทานทอยระหวางโมเลกลของของเหลว ท าใหเกดแรงตานเมอขณะเคลอนไหวและความความหนดน ท าใหโมเลกลของของเหลวพยายามยดตดกบสงทพยายามเคลอนผาน ท าใหเกดการไหลแบบวกวน (Turbulence) ทความเรวระดบหนง ถาเพมอณหภมของของเหลวความหนดจะลดลง

3. แรงดนของน า (Hydrostatic Pressure) คอ โมเลกลของของเหลวจะออกแรงพยงดนตอทกๆจด ทกสวนบนผวของรางกายทจมอยใตน าแรงดนขนตอหนวยพนททกระท า คอ ความดนของของเหลว อธบายโดยกฎของ ปาสคาล (Pascal’s law) กลาววาความดนของของเหลวทกระท าตอวตถทจมนงอยใตน า ทระดบความลกหนงจะกระจายตวสม าเสมอมอและมคาเทากนตลอด โดยทความดนทจดตางๆอยระดบความลกเดยวกน มคาเทากนและแปรเปลยนตามความลก

4. การเคลอนทผานน า (Movement through water) เปนพฤตกรรมของของเหลวทถกควบคมโดมธรรมชาตและอตราการไหลจดเปน Hydrodynamics แบงการเคลอนทได 2 แบบ คอ

4.1 การไหลในแบบแนวกระแส (Laminar flow / Streamlined) เปนการเคลอนทของของเหลวทด าเนนตอเนองอยางชาๆ ดวยความเรวคงท ไปในทศทางเดยวกนมแรงตานทานนอย

4.2 การไหลแบบวกวน (Turbulent flow) เปนการเคลอนทของของทไมเปนระเบยบ เปลยนแปลงเรอยๆ จนเกดการหมนวน การไหลแบบวกวนนเกดจาก Laminar flow ชนกบสงกดขวางท าใหโมเลกลของน าไหลกลบมาทกทศทาง

ผลของธาราบ าบด (Effect of Hydrotherapy) การรกษาดวยน าในรปแบบตางๆไมวาจะเปนการแชจมในถงน า อางน า หรอแมแตการออก

ก าลงกายในสระน า จะใหผลดในการรกษาโดยเฉพาะทางดานระบบการไหลเวยนของเลอด ปญหาของผวหนง น าทมผลท าใหรางกายสดชน คลายความเครยด วธการรกษาทางกายภาพบ าบดดวยน านใชน าอนทมอณหภมประมาณ 34 - 37 องศาเซลเซยส เปนเวลานาน 5 - 30 นาท

ผลทไดรบทางสรระวทยา (Physiological Effect) ระหวางทผปวยอยในน าอน จะไดผลเหมอนกบการรกษาดวยความรอน แตแตกตางกนท

ปรมาณนอยกวา อณหภมของรางกายจะเพมสงขน อณหภมของน าสงกวาบรเวณผวหนง ซงมคาเทากบ 33.5 องศาเซลเซยส รางกายไดรบความรอน จากสวนทจมอยใตน าและถายเทความรอนไปตามเสนเลอด ทอยผวตนๆตลอดจน ตอมเหงอทอยผวน า เชน บรเวณผวหนาและคอ รางกายไดรบความรอนทเกดขนจากน าและพลงงานกลามเนอทเปลยนแปลงมาจากการออกก าลงกาย การเพมของอณหภมจะเกดขนเองและแตกตางกนในแตละบคคล

เมอผวหนงไดรบความรอน เสนเลอดบรเวณผวหนงจะขยายตวและท าใหเลอดมาเลยงบรเวณผวสวนนนมากขน กระแสเลอดทวงผานเสนเลอดฝอยนถกใหความรอนโดยการน า

21

(Conduction) อณหภมของสงอนทอยใตผวหนงนน (อาทเชน กลามเนอ) จะสงขน เสนเลอดทไปเลยงจะขยายตวและปรมาณเลอดจะเพมมากขน มผลตอการกระจายเลอดทวไปและเสนเลอดทไปเลยงอวยวะภายในจะหดตว เพอไปเพมปรมาณเลอดใหกบบรเวณสวนปลาย อตราการเตนของหวใจจะเพมขนเมออวยวะภายในสงขน ทงนยงเปนผลจากการออกก าลงกายเพมขนจะเปนสดสวนกบอณหภมของน าและความรนแรงของการออกก าลงกาย เมอผปวยลงสระเสนเลอดแดงฝอย(Arterioles) เรมขยายตวเปนการลดความตานทาน(Peripheral Resistance) และท าใหความดนลดลง (ประภาส, 2530)

การเพมอณหภมจะเปนการเพมเมตาบอลซม(Metabolism) ดงนน เมตาบอลซมทผวหนงและกลามเนอเพมขน เมอรางกายมอณหภมเพมขน ท าใหความตองการออกซเจนเพมขนและเกดคารบอนไดออกไซดขนอกเปนการกระตนการหายใจมากขน (Respiratory rate) ความรอนระดบอนๆจะลดความไว (Sensitivity) ของปลายประสาทรบความรสกและเมอกลามเนอถกท าใหอนโดยเลอดผาน ความตงตว (Tone) กลดลงไปดวย

ในสวนของผวหนงเกดการหดตวของเสนเลอด (Vasoconstriction) ท าใหผวซดขาวแลวตอมาจงมสชมพแดง นนคอเกดเสนเลอดขยายตว (Vasoconstriction) เหงอออกมากตอมเหงอตอมไขมนท างานมากขน หลงจากแชน าหรอขนจากน าจะเกดกลไหสญเสยความรอนเพอปรบอณหภมใหอยสภาพปกตโดยการไหลเวยนของเลอด จงควรใชผาคลมตวหรอเสอคลม รอสกครหนงอตราการเตนของหวใจและอตราเมตาโบล ซงจะกลบสภาวะปกต (ประภาส, 2533)

ผลทไดรบทางการรกษา (Therapeutic Effect) ในการรกษาผปวยการเปลยนแปลงจะถกกระตนหรอสนบสนนโดยอณหภมของน าและ

คณสมบตของน า ซงจะใหผลดตอการรกษาผปวยคอ 1.ลดความเจบปวดหรอบรรเทาความเจบปวดและการเกรงของกลามเนอ (Spasm) 2.ผอนคลายความเครยด (Relaxation) ทงรางกายและจตใจ 3.คงสภาพหรอเพมมมการเคลอนไหว 4.ชวยฝกฝนการหดตวของกลามเนอ 5.เพมความแขงแรงของกลามเนอ เสรมสรางก าลงและความทนทาน 6.ชวยฝกการกาว การเดนในน าไดดและงายขน 7.เพมการไหลเวยนของเลอดและสภาพผวหนง 8.สภาพจตใจดขน ราเรงเมอไดมโอกาสรวมในกจกรรมนนทนาการ 9.เสรมสรางความเชอมนในตวเองของผปวย ในการท ากจกรรมตางๆ ในน า

22

ผลของแรงดนของน า (Effect of Hydrostatic Pressure) แรงดนน าท าใหมผลตอการเปลยนแปลงทางระบบหวใจและหลอดเลอด (Cardiovascular

dynamic) กอนเรมการออกก าลงกาย การแชน าในระดบคอจะท าใหเลอดไหลเขาสสวนกลางของรางกาย Risch et al. พบวาการแชน าทระดบกระบงลมท าใหเกดปรมาตรหวใจ (Heart Volume) สงขนประมาณ 130 mL และการแชถงคอ Heart Volume จะเพมขนอก 120 mL ปรมาตรเลอดภายในปอดเพมขน 33% ถง 60% และความจปอด (Vital Capacity) ลดลง 8% การแชน าในระดบคอยงท าใหเพมความดนเลอด (Central Venous Pressure) ทความสงของหวใจหองบนขวา (Right atrium) จาก 2.5 ถง 12.8 mm Hg ปรมาตรเลอด (Blood Volume) เปลยนการเพมของ Right arterial pressure และเพม Left ventricular end diastolic volume (ie Cardiac preload) Cardiac preload ท าใหม Stoke Volume (SV) เพมขนจาก Frank-starling reflex การศกษารายงานไววา SV เพมขน 32% ขณะแชน าในระดบคอ Heart rate (HR) ไมเปลยนแปลงหรอลดลงเพราะความสมพนธของ HR,SV และ CO ทวา HR x SV = CO Risch et al. แสดงใหเหนวาความลกของน าสงขนจากระดบ Symphysis ถง Xiphoid ลด HR 15% โดยการปลยนแปลงของ HR นนขนอยกบความลกของการแชน า ชนดและความหนกของการออกก าลงกาย (ประภาส, 2530)

ขอหามในการลงสระ (ประภาส, 2530) ไดใหขอหามในการลงสระไว ดงน 1.สภาพมไข (Febrile condition) 2.โรคผวหนงตดตอ แผลตดเชอ เชน โรคเชอราทเทา (Tinea pedis) เชอราทหนงศรษะ (Tinea

capitis) กลาก (Ringworm) 3.การตดเชอทกประเภท เชน หเปนฝ (Ear boils) เจบคอ (Sore throats) ไขหวดใหญ

(Influenza) การตดเชอระบบการยอยและทางเดนอาหาร (Gastrointestinal infection) 4.ความผดปกตทางระบบหวใจและไหวเวยนของเลอด (Cardiovascular problems) 5.โรคทางระบบหายใจทเปนอปสรรคตอการออกก าลงกาย 6.การฉายแสงรงสเอกซเรยเพอการรกษา (Deep x-ray) 7.โรคและปญหาการควบคมทางระบบการขบปสสาวะและอจจาระ 8.โรคหด (Verrucae) แผลเรอรงเนาเปอย (Ulcers) หรอแผลเปดกวาง (Open wounds) 9.ขณะมระดประจ าเดอน (Menstruation) 10.โรคชกลมบาหม (Epilepsy) 11.แกวหทะล (Perforated eardrums)

23

การเพมความหนกของการออกก าลงกายในน าสามารถท าไดโดย 1.การเพมความยาวคานในการเคลอนไหว 2.การเปลยนทศทางการเคลอนไหวโดยค านงถงแนวแรงของแรงลอยตว จากเคลอนขนสผว

น า เปน การเคลอนขนานผวน าและเคลอนลงจากผวน าซงจะเปนการเคลอนไหวตานแรงลอยตวของน า

3.การเพมความเรวในการเคลอนไหวแบบชาๆไปสการเคลอนไหวทเรวขน 4.การเพมคลนน า การไหลหรอกระแสน า 5.การเลอนจดตรงของอปกรณทนลอยจากสวนตนของแขนหรอขาไปยงสวนปลาย 6.การเพมขนาดและจ านวนอปกรณของทนลอย ซงอาจเรมจากขนาดทมพนทหนาตดเลก

ไปสขนาดใหญขน (ประภาส, 2533) การออกก าลงกายในน าจะตองมลกษณะดงน Dowzer, 1998 (อางใน พงศบรนทร, 2551) 1.ตองท าท 40 – 80 % MHR 2.ใชเวลาประมาณ 5 ถง 30 นาท ตอครง 3.ตองออกก าลงกายอยางนอย 2 ครงตอสปดาห 4.ระยะเวลาในการออกก าลงกาย 2 – 6 เดอน 5.ตองใหกลามเนอไดออกแรงเองอยางนอยรอยละ 20 6.HRในน า = HRบนบก – 10 ปจจยทมผลตอการออกก าลงกายในน าทแตกตางจากการออกก าลงกายบนบก Robertson และคณะ, 1990 (อางใน พงศบรนทร, 2551) 1. ตามหลกของอาคมดส (Archimedes’ Principle) อธบายเกยวกบแรงลอยตวซงกระท าใน

ทศทางตรงขามกบแรงโนมถวงของโลก (Gravity) มคาเทากบมวลของของเหลวทถกวตถนนแทนท นอกจากนแรงลอยตวยงขนอยกบความลกของน า น าหนก สวนสง ความหนาแนนของกระดกและองคประกอบของรางกาย

แรงโนมถวงของโลกทกระท าจะแปรผกผนกบความลกของน า กลาวคอ ทระดบความลกทเอว อกและคอ แรงโนมถวงของโลกจะลดลงรอยละ 50, 85 และ 90 ตามล าดบ โดยทระดบเอวและอก เทายงสามารถแตะพนได สวนการออกก าลงกายในน าลกนนเทาจะไมสามารถแตะพนได ดงน นจะตองพยายามรกษาการทรงตวใหอยในทาต งตรงตลอดเวลารวมกบการควบคมการเคลอนไหว ความเรว ของการเคลอนไหวแขนและขา

24

2. แรงดนน าทกระท าตอรางกายจะเพมขนตามระดบความลกของน า กลาวคอเมอปอดอยใตน าท าใหรางกายหายใจไดยากขนเนองจากตองตานกบแรงดนน า การทตองพยายามหายใจเขาปอดตานกบแรงดนน า จะชวยใหปรมาตรปอดเพมขนและสามารถปรบแรงทมากระท าตอการหายใจได แรงดนน าทเพมขนท าใหปรมาณเลอดทกลบเขาสหวใจเพมขน ชวยลดภาวะบวมของขาได นอกจากนนขณะทรางกายแชอยในน า รางกายจะตอบสนองตอแรงดนน าทกระท าตอรางกายโดยจะมการเพมขนของความดนขณะหวใจบบตว (SBP) และการออกก าลงกายในน าลกอตราการเตนของหวใจ (HR) จะลดลงในขณะทปรมาณเลอดทออกจากหวใจ (SV) มการเพมขน ดงนนการใช HP เพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะเปนตวก าหนดความหนกของการออกก าลงกายในน า

3. การออกก าลงกายบนบก แรงทมอทธพลตอการเคลอนไหวกคอแรงตานโนมถวงของโลกซงมทศทางลงในขณะทในน าเปนแรงทมอทธพลตอการเคลอนไหวกคอแรงลอยตวซงมทศทางขน กลาวคอถาจะอาศยแรงลอยตวชวยในการเคลอนไหว แขน-ขาตองเคลอนในทศทางขน ในทางตรงกนขามถาตองการเพมความหนกในการออกก าลงกายแขน-ขาตองเคลอนทลงเพอตานกบแรงลอยตว แตถามการเคลอนไหวในแนวนอนแรงทง 2 จะไมมอทธพลตอการเคลอนไหว นอกจากนนความหนกยงขนอยกบพนทผวทตานแรง ความยาวคานของการเคลอนไหวและองคประกอบของรางกาย

4. ความเรวของการเคลอนไหวในน ามผลตอแรงตานการเคลอนไหว กลาวคอถาเคลอนไหวในน าเรวๆ กยงเพมแรงตานมากขน เปนผลใหกลามเนอตองออกแรงท างานเพมมากขน อตราการเตนของหวใจกเพมขนดวย ดงนนในการเพมความเรวในการเคลอนไหวกเทากบเปนการเพมความหนกของการออกก าลงกาย นอกจากนนการเคลอนไหวของขาในน าเปนผลใหเพมการใชออกซเจนไดมากกวาการเคลอนไหวบนบก

5. แรงเฉอย (Inertia) คอแรงตานการเคลอนไหว เมอรางกายจะเคลอนไหวจะตองสามารถเอาชนะแรงเฉอยนใหได และเมอมการเคลอนไหวเกดขนจะเกดการไหลของกระแสน าโดยทการไหลของกระแสน านสามารถใชเปนทงตวชวย (ตามกระแส) หรอตาน (ทวนกระแส) การเคลอนไหวกไดหรออาจจะพยายามทรงตวใหอยนงๆ ในขณะทมการไหลของกระแสน าเพอเปนการฝกการทรงตวดวยกได

6. แรงตาน (Resistance) ในน าเกดจากความหนด (Viscosity) โดยทแรงตานการเคลอนไหวในน านนจะขนอยกบขนาดของพนทผวและรปรางของวตถทตานการเคลอนไหวในน ากระแสวนของน า (Turbulence) Eddy current ทเกดจากการไหลของน าจากบรเวณทมความดนมากไปยงบรเวณทมความดนต ากวา ความเรวของการเคลอนไหว ความยาวคานของการเคลอนไหว แรงกรยาและปฏกรยาและแรงเฉอย

25

จากการศกษาพบวาแรงตานเปนการเคลอนไหวในน ามระดบความหนกทเพยงพอในการออกก าลงกายเพอเพมความแขงแรงและความทนทานของกลามเนอโดยเฉพาะสวนแขน นอกจากนนในการเคลอนไหวขาในน าท าใหการใชออกซเจนเพมสงขนไดมากกวาการออกก าลงกายบนบก

7. ความยาวคานของการเคลอนไหว (ความยาวของแขนและขา) จะสงผลตอรปทรงของรางกายขณะเคลอนไหวในน าและจดศนยกลางความสมดล เชน ขณะเหยยดแขน-ขาแลวเคลอนไหวจะตองออกแรงมากกวาขณะทแขนงอ เนองจากขณะเหยยดแขน-ขาจะท าใหมพนทผวทตองตานกบน ามากขน เกดแรงหนวงตานการเคลอนไหวมากขน เปนตน นอกจากนนการทความยาวแขน-ขาทเพมขน จดศนยกลางความสมดลจะเคลอนออกจากจดศนยกลางของรางกาย กลามเนอล าตวจะตองออกแรงเพอรกษาความสมดลมากขน

8. แรงกรยาและปฏกรยา เมอรางกายออกแรงกรยากระท าตอน า น ากมแรงปฏกรยามากระท าตอรางกายดวยแรงทเทากน เชนเมอออกแรงเหยยดแขนไปขางหลง รางกายจะมการเคลอนทไปขางหนา เปนตน

งานวจยทเกยวของ

จงกลณ (2537) ไดศกษาผลการออกก าลงกายแบบสเตปแอโรบกและการเตนแอโรบก ทมตอความอดทนของระบบไหลเวยนโลหตและเปอรเซนตไขมนของรางกาย ของนกศกษาหญง ชนปท 1 ปการศกษา 2536 วทยาลยพยาบาลและผดงครรภเชยงใหม จ านวน 40 คนแบงเปน 4 กลมเทากน โดยกลม 1 ฝกสเตปแอโรบก 20 นาท กลม 2 ฝก สเตปแอโรบก 30 นาท กลม 3 ฝกเตนแอโรบก 20 นาท กลม 4 ฝกเตนแอโรบก 30 นาท ท าการฝก 8 สปดาหๆ ละ 3 วนและท าการทดสอบสมรรถภาพการจบออกซเจนสงสดและเปอรเซนตไขมนของรางกายกอน (Pre-test) และหลงการทดลอง (Post-test) น าผลมาวเคราะหโดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหความแปรปรวน 2 ทาง พบวา การออกก าลงกายแบบสเตปแอโรบกและการเตนแอโรบก มผลตอความอดทนของระบบไหลเวยนโลหตและมผลตอเปอรเซนตในไขมนของรางกาย ไมแตกตางกนการออกก าลงกายแบบสเตปแอโรบกและการเตนแอโรบก ในระยะเวลาทตางกน มผลตอความอดทนของระบบไหลเวยนโลหตและเปอรเซนตในไขมนของรางกาย ไมแตกตางกน วธการออกก าลงกายและเวลาทใชในการออกก าลงกาย ไมมปฏสมพนธกน

วนดา (2539) ศกษาผลของการฝกแบบหมนเวยนในน าและบนบกทมตอสมรรถภาพทางกายของนกกฬาวทยาลยพลศกษาจงหวดชลบร กลมตวอยางเปนนกกฬาชายของวทยาลยพลศกษาจงหวดชลบร ทมอายระหวาง 18 - 24 ป ในกฬาแตละประเภท จ านวน 60 คน ซงผานการทดสอบ

26

สมรรถภาพการจบออกซเจนสงสดมาแลว แบงเปน 3 กลมๆ ละ 20 คน โดยการสมแบบก าหนด (Randomized Assignment) กลมควบคมไมไดรบการฝกใดๆ กลมฝกแบบหมนเวยนบนบกและกลมฝกแบบหมนเวยนในน า ฝกครงละ 1 ชวโมง เปนเวลา 12 สปดาหๆ ละ 3 วน ท าการทดสอบอตราการเตนของหวใจขณะพก ความแขงแรงของกลามเนอแขน ขา และหลง สมรรถภาพการจบออกซเจนสงสด เปอรเซนตของไขมนในรางกาย และความทนทานของกลามเนอแขนและขา กอนและหลงการทดลองสปดาหท 4 สปดาหท 8 และสปดาหท 12 น าผลทไดมาวเคราะหตาม วธสถต โดยหาคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way Analysis of Variance) และเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายค โดย วธของต ก เอ (Tukey a) ผลการวจยพบวา หลงการทดลองสปดาหท 12 ผลของการฝกแบบหมนเวยนในน า และบนบกท าใหนกกฬาวทยาลยพลศกษาจงหวดชลบร มอตราการเตนของหวใจขณะพก สมรรถภาพการจบออกซเจนสงสด เปอรเซนตของไขมนในรางกายและความทนทานของกลามเนอแขน และขาดกวานกกฬาวทยาลยพลศกษาจงหวดชลบร ในกลมควบคมทไมไดรบการฝกอยางมนยส าคญทระดบ .05 สวนผลของการฝกแบบหมนเวยนในน ากบบนบก ท าใหนกกฬาวทยาลยพลศกษาจงหวดชลบรมสมรรถภาพทกตวแปร ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .05

กรณย (2544) ไดศกษาโปรแกรมสรางสมรรถภาพทางกายส าหรบนกกฬาวอลเลยบอลเพอเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายของนกกฬาวอลเลยบอลชายมหาวทยาลยแมฟาหลวง กอนและหลงเขารบการฝกแบบสถาน จ านวน 10 คนโดยเปรยบเทยบคาเฉลยของผลการทดสอบสมรรถภาพทางกายกอนและหลงเขารบการฝกสมรรถภาพทางกายในดาน ความออนตว ความแขงแรง ก าลงระเบดของการกระโดด ความเรว ความคลองตวและความทนทานของระบบไหลเวยนโลหต พบวา ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดานก าลงระเบดของขา กอนและหลงการทดสอบยนกระโดดสง ไดคาเฉลยผลตาง 4.1 เซนตเมตร ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความเรว กอนและหลงการทดสอบวงเรว 30 เมตร ไดคาเฉลยผลตาง 0.194 วนาท ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความคลองตว กอนและหลงการทดสอบวงเกบของ ไดคาเฉลยผลตาง 0.415 วนาท ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความออนตว กอนและหลงการทดสอบยนกมตว ไดคาเฉลยผลตาง 1.8 เซนตเมตร ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความอดทน กอนและหลงการทดสอบ เดน-วง 12 นาท ไดคาเฉลยผลตาง 206 เมตร ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความแขงแรงของหวไหล กอนและหลงการทดสอบในทา Standing military press ไดคาเฉลยผลตาง 10.5 กโลกรม ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความแขงแรงของหนาอก กอนและหลงการทดสอบ Bench press ไดคาผลตางเฉลย 6 กโลกรม ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความแขงแรงของแขนดานหนา กอนและหลงการทดสอบในทา Standing

27

military press ไดคาเฉลยผลตาง 5 กโลกรม ผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความแขงแรงของล าตว กอนและหลงการทดสอบในทา Upright rowing ไดคาเฉลยผลตาง 5 กโลกรม และผลการเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกายดาน ความแขงแรงของขา กอนและหลงการทดสอบในทา Half squats ไดคาเฉลยผลตาง 4.75 กโลกรม

ทดมน (2549) ไดศกษาเรองการจดโปรแกรมการออกก าลงกายเพอสขภาพทมผลตอสมรรถภาพทางกายของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนาวทยาเขตเชยงราย โดยฝกการวงตามระยะทางและการเตนแอโรบก ในระยะเวลา 6 สปดาห จ านวน 20 คน ซงมอายระหวาง 19 - 20 ป โดยท าการวดอตราการเตนของหวใจ ชงน าหนกและการวดสวนสง ปรมาณไขมนในรางกาย ความจปอด แรงเหยยดขา แรงเหยยดหลง ความออนตว ความอดทนของระบบไหลเวยนโลหต กอนและหลงการเขาฝกโปรแกรมการออกก าลงกายเพอสขภาพและน าผลทไดมาเปรยบเทยบคาความเปลยนแปลงกอนและหลงการฝกโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS 11.05 เพอหาคาเฉลยเบยงเบนมาตรฐานและหาคา Paired T-test พบวา ปรมาณไขมนในรางกายของนกศกษาหลงเขาโปรแกรมการออกก าลงกายเพอสขภาพ 6 สปดาห แตกตางจากกอนเขาโปรแกรมการออกก าลงกายอยางมนยส าคญทระดบ .002 ระดบอตราการเตนของหวใจขณะพก ระดบความจปอด ระดบแรงเหยยดหลง ระดบแรงเหยยดขา ระดบความอดทนของระบบไหลเวยนโลหต ระดบความออนตวหนาและระดบความดนโลหตขณะหวใจบบตวของนกศกษาหลงเขาโปรแกรมการออกก าลงกายเพอสขภาพ 6 สปดาหแตกตางจากกอนเขาโปรแกรมการออกก าลงกายอยางมนยส าคญทระดบ .001 ระดบความดนโลหตขณะคลายตวของนกศกษาหลงเขาโปรแกรมการออกก าลงกายเพอสขภาพ 6 สปดาหแตกตางจากกอนเขาโปรแกรมการออกก าลงกายอยางมนยส าคญทระดบ .008

ไกรทอง (2550) ไดศกษาผลการออกก าลงกายโดยการเดนและวงในน าลกของวยรนอาย 15 - 22 ป จ านวน 25 คน (หญง 19 คน,ชาย 6 คน) ทดสอบโดยการเปรยบเทยบคาน าหนกตว (Body wight) คาดชนมวลกาย (BMI) ทดสอบเปอรเซนตไขมนของรางกายดวย Bioelctrical impedence analsis (BIA) อตราการเตนของหวใจขณะพก คาความพยายามในการออกก าลงกายของรางกายดวยตารางวดระดบความพยายามของการออกก าลงกาย Scale 6-20 ความสามารถสงสดในการใชออกซเจนของรางกายดวย Havard step test ความแขงแรงของกลามเนอขาและหลงดวยการทดสอบ Back and leg strength dynamometer ความคลองแคลงวองไวดวย Agility nine square ความทนทานของรางกายดวย Six minute walk test พลงของกลามเนอขาดวย Sergeant Jamp test การทรงตวดวย Standing stork balance test และความออนตวของกลามเนอดวย Sit and reach test ในชวงกอนและหลงการเดน วงและออกก าลงกายในน าลกดวยความหนกประมาณ 55 ถง 85 เปอรเซนตของอตราการเตนของหวใจสงสดเปนเวลานานครงละ 30 - 45 นาท สปดาหละ 3 ครง รวมระยะเวลา 8

28

สปดาห ผลการศกษาพบวา น าหนกตวลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 63.34±16.88 เปน 62.38±15.86 กโลกรม (p = 0.008) เปอรเซนตไขมนของรางกาย ไดแก %BF ลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 22.34±8.03 เปน 22.04±7.99 เปอรเซนต (p = 0.003) FBW ลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 14.88±8.56 เปน 14.59±8.60 กโลกรม (p = 0.040), LBW ลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 48.33±10.44 เปน 48.04±10.44 กโลกรม (p = 0.031) อตราการเตนของหวใจขณะพกลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 85.20±12.67 เปน 78.24±7.62 ครงตอนาท (p = 0.000) ความพยายามของรางกายเมอมการเคลอนไหวหรอออกก าลงกาย (RPE) ลดลงอยางมนยส าคญทางสถตจาก 12.52±1.29 เปน 10.96±0.67 (p = 0.000) ความสามารถสงสดในการใชออกซเจนของรางกายเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 98.70±11.24 เปน 99.44±11.83 มลลลตรตอกโลกรมตอนาท (p = 0.013) สมรรถภาพรางกาย ไดแก ความแขงแรงของกลามเนอขาและหลงเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 82.92±41.04 เปน 84.16±40.65 กโลกรม (p = 0.002) พลงกลามเนอขาเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 32.40±9.39 เปน 35.00±10.40 เซนตเมตรความทนทานของรางกายเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 457.20±90.85 เปน 465.40±94.10 เมตร (p = 0.002) ความออนตวของกลามเนอเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 7.20±9.25 เปน 8.00±9.62 เซนตเมตร (p = 0.002) ความคลองแคลววองไวเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 27.52±4.11 เปน 28.52±3.96 ชอง (p = 0.001)สวนการทรงตวและคาดชนมวลกายไมมความแตกตางกน

บงกช (2550) ไดศกษาการเปลยนแปลงสญญาณชพและสมรรถภาพทางกายจากการออกก าลงกายแบบแอโรบคในน าอนของวยรนทมน าหนกตวเกน เปนระยะเวลา 4 สปดาห จ านวน 11 คน อายเฉลย 16±2.14 ป น าหนกเฉลย 81.27±15.08 กโลกรม ท าการฝกทระดบความหนกรอยละ 60.80 ของอตราการเตนของหวใจสงสด เปนเวลาอยางนอย 45 นาท จ านวน 3 ครงตอสปดาห ผลการศกษาพบวา หลงการออกก าลงกายแบบแอโรบคในน าอนเปนระยะเวลา 4 สปดาห มการเปลยนแปลงดงนคอ อตราการเตนของหวใจขณะพกลดลง อยางมนยส าคญทางสถตจาก 92.18±7.29 ครงตอนาท เปน 75.73±8.34 ครงตอนาท (p = 0.003) ความดนโลหตขณะหวใจบบตวเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 119.45±5.59 มลลเมตรปรอท เปน 125.45±6.88 มลลเมตรปรอท (p = 0.043) ความดนโลหตขณะหวใจคลายตว ไมมการเปลยนแปลง น าหนกตวลดลง แตกตางกนจาก 81.27±15.08 กโลกรม เปน 80.41±15.19 กโลกรม (p = 0.090) เปอรเซนตไขมน ไมมการเปลยนแปลง ความออนตวเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 5.29±7.96 เซนตเมตร เปน 7.18±7.72 เซนตเมตร (p = 0.003) ความคลองแคลววองไวเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 29.27±3.98 ครง เปน 33.73±3.35 ครง (p = 0.018) และความทนทานของกลามเนอเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตจาก 50.73±10.38 ครง เปน 56.55±9.20 ครง (p = 0.029) ซงผลดงกลาวแสดงให

29

เหนวา การออกก าลงกายแบบแอโรบคในน าอนเปนระยะเวลา 4 สปดาหชวยใหกลมวยรนทมน าหนกตวเกนมสขภาพทดขน

พงศบรนทร (2551) ไดศกษาผลการฝกการทรงตวและคลองแคลวในผสงอายวย 60 – 70 ป ดวยโปรแกรมยมนาสตกลลาพนฐานในน า พบวาเมอสนสดการฝกตามโปรแกรมทก าหนด ผสงอายมการทรงตวและความคลองแคลวดขนอยางมนยส าคญทางสถต โดยคาเฉลย BBS (Berg Balance Scale) กอนเขารวมโปรแกรมเทากบ 55.16±1.21 คะแนน หลงเขารวมโปรแกรมเทากบ 55.86±0.34 คะแนน เพมขนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.0001) เวลาเฉลยทใชในการท า TUGT กอนเขารวมโปรแกรมเทากบ 6.71±0.75 วนาท หลงเขารวมโปรแกรมเทากบ 5.90±0.65 วนาท เพมขนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.0001) จ านวนครงเฉลยทไดจาก Nine-Square 20 Sec. กอนเขารวมโปรแกรมเทากบ 22.30±3.22 ครง หลงเขารวมโปรแกรมใชเวลาเทากบ 26.25±3.52 ครง เพมขนอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.0001) และเวลาเฉลยทใชในการท า Modified Hexagon Agility Test กอนเขารวมโปรแกรมเทากบ 24.58±3.14 วนาท หลงเขารวมโปรแกรมใชเวลาเทากบ 20.89±2.93 วนาท ลดลงอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.0001)

วทยา (2551) ไดศกษาผลของการออกก าลงกายในน าแบบ Aquatic Body Workout ในกลมเดกวยรน อาย 13 - 18 ป ทมภาวะโภชนาการเกน โดยการศกษานมวตถประสงคเพอศกษาผลการเปลยนแปลงของ 1) สดสวนรางกาย คอ น าหนกตว สวนสง เสนรอบวงเอว เสนรอบวงสะโพก อตราสวนของเสนรอบวงเอวตอเสนรอบวงสะโพก 2) องคประกอบของรางกาย คอ เปอรเซนตไขมนในรางกาย น าหนกของไขมนในรางกาย น าหนกของรางกายทไมรวมไขมน 3) ปจจยทมผลตอสมรรถภาพทางดานสขภาพ คอ อตราการเตนของหวใจขณะพก ระดบความพยายามในการออกก าลงกาย ความออนตวของรางกายภายหลงการออกก าลงกายในน าแบบ Aquatic Body Workout เปนเวลา 8 สปดาห ความถสปดาหๆละ 3 วน วนละ 45 นาท ดวยความหนกรอยละ 50 – 80 ของอตราการเตนของหวใจสงสด ก าหนดความลกของระดบน าอยทระดบอก ในสระวายน าทมอณหภมปกต กลมเดกวยรน อาย 13 – 18 ป อายเฉลย 17.18±0.98 ป ทมภาวะโภชนาการ จ านวน 11 คน (ชาย 3 คน,หญง 8 คน) เขารวมในการศกษาครงน ผลการศกษาพบวา สดสวนรางกาย องคประกอบของรางกายและความออนตวของรางกายไมมการเปลยนแปลง แตอตราการเตนของหวใจขณะพกกอนและหลงการเขาโปรแกรมมคาเทากบ 96.00±6.26 และ 84.90±6.09 ครงตอนาท ตามล าดบ ซงลดลงอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.01) และระดบความพยายามในการออกก าลงกาย มคาจากกอนเขาโปรแกรม 18±0.69 เปน16±0.50 ซงลดลงอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.005) สรปไดวาการออกก าลงกายในน าแบบ Aquatic Body Workout เปนเวลา 8 สปดาห มแนวโนมเฉพาะอตราการเตนของหวใจขณะพกลดลง และระดบความพยายามในการออกก าลงกายลดลง

30

พร (2553) ไดศกษาการทรงตวขณะอยกบทและเคลอนทในผสงอายทเขารวมโปรแกรมออกก าลงกายในน า 6 สปดาห ทมตอการทรงตวของผสงอาย 60-72 ป ผสงอาย 12 คนเปนหญงทงหมด มอายเฉลย 64.25 ป น าหนกเฉลย 52.67 กโลกรม สวนสงเฉลย 154.75 เซนตเมตร ประเมนความสามารถในการทรงตวโดยใชแบบทดสอบ One leg stance test (OLS) เพอทดสอบการทรงตวขณะอยกบทและใชแบบทดสอบ Four square step test (FSST) เพอทดสอบการทรงตวขณะอยกบท ในชวงกอนและหลงการฝกตามโปรแกรมการออกก าลงกายในน า ซงเนนในเรองของการฝกการทรงตวในขณะอยกบทและในขณะเคลอนทดวยทาบรหารลกษณะตางๆและการเดนในน า ทงมและไมม อปกรณประกอบการฝก โดยฝกสปดาหละ 3 ว นๆละ 60 นาท เปนเวลา 6 สปดาห ความสามารถในการทรงตวกอนและหลงการฝกตามโปรแกรม ถกน ามาวเคราะหเปรยบเทยบดวยสถต Paired T-test ปรากฏวา เมอสนสดการฝกตามโปรแกรมทก าหนด ผสงอายมการทรงตวเปลยนแปลงอยางมนยส าคญทางสถตโดยคาเฉลย One leg stance test กอนเขารวมโปรแกรมเทากบ 23.27 วนาท ในการยนดวยเทาขวา และ 22.70 วนาท ในการยนดวยเทาซาย หลงเขารวมโปรแกรมเทากบ 41.60 วนาททางดานเทาขวาและ 45.04 วนาททางดานเทาซาย ซงมคาแตกตางกนระหวางกอนและหลงการฝกตามโปรแกรมอยางมนยส าคญทางสถต (P<0.05) คาเฉลยทใชในการท า Four square step test กอนและหลงเขารวมโปรแกรม เทากบ 6.39 วนาท และ 5.83 วนาท ตามล าดบ ซงพบวามความแตกตางกนระหวางกอนและหลงการฝกตามโรแกรมอยางมนยส าคญทางสถต (P< 0.05)