บทที่ 4 - gsmis.snru.ac.th · 68 บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล การวิจัยเรื่องกลยุทธ์การ

68

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรองกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ

ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ผลการวเคราะห

ขอมล ดงกลาวเพอตอบคำถามตามวตถประสงคขอท 1 เกยวกบสภาพนเวศวทยา

นเวศวฒนธรรมและการทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาวในปจจบนในสวนท 1 สวนท 2 และสวนท 3 นอกจากนผวจย

ไดตอบคำถามตามวตถประสงคขอท 2 เกยวกบผลกระทบเชงนโยบายภาครฐและเงอนไข

การเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอในสวนท 4 และ

สวนท 5 และเพอตอบคำถามตามวตถประสงคขอท 3 นำเสนอกลยทธการบรหาร

การพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในสวนท 6 ซงมรายละเอยดตอไปน

สวนท 1 ผลการศกษาปรากฎการณนเวศวทยาในปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สวนท 2 ผลการศกษาปรากฏการณนเวศวฒนธรรมในปาสงวนแหงชาต


สวนท 3 ผลการศกษาการทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาต


สวนท 4 นโยบายภาครฐและเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สวนท 5 รางกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยว

เชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สวนท 6 ผลการนำเสนอกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตร

การทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

69

สวนท 1

ผลการศกษาปรากฎการณนเวศวทยาในปาสงวนแหงชาต


โดยการศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบนเวศวทยาเกยวกบความสมพนธระหวาง

สงทมชวตกบปจจยทางดานสงแวดลอมทงทเปนสงทมชวต ไดแก มนษย สตว พช และ

จลนทรย และไมมชวต ปจจยตาง ๆ โดยเฉพาะเรองของพลงงาน ปจจยเกยวกบดน

ปจจยเกยวกบสภาพภมประเทศ ปจจยเกยวกบภเขา แมนำ และทรพยากรทางธรรมชาต

ซงในการศกษาครงน ผวจยมงศกษาเกยวกบนเวศวทยาในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ประกอบดวย 1) ประวตความเปนมาปาสงวนแหงชาต 2) สภาพแวดลอมทางดานชวภาพ

และกายภาพ ไดแก ลกษณะภมอากาศ ลกษณะภมประเทศ ไดแก แหลงนำ ประเภทถำ

ประเภทนำตก แหลงทรพยากรธรรมชาต ไดแก ปาไม พนธพช ผากดทมลกษณะทางดาน

วตถ และประเภทของสตว ผวจยไดนำเอานเวศวทยามาใชในการศกษาการบรหารจดการ

ทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบวละพา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ซงมรายละเอยด

ในแตละประเดน ดงน

1. ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

1.1 ประวตความเปนมา

ในป พ.ศ. 2503 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

มเนอทปาไมรอยละ 70 ของพนททวประเทศ ตอมาในป พ.ศ. 2536 รฐบาลไดออกคำสง

ประกาศสรางตงปาสงวนแหงชาตทวทงประเทศ จำนวน 18 แหง มพนททงหมด 17.5

ลานไรหรอเทากบรอยละ 12 ของพนททวทงประเทศ (พรบ. วาดวยการสรางตงปาสงวน

แหงชาต เลขท 164/นย, 2536) ไดมการกำหนดจดและตอมาไดประกาศเพมเตมอก

จำนวน 6 แหง รวมทงหมด 24 แหง มพนท 23.54 ลานไรหรอเทากบรอยละ 16 ของพนท

ทวทงประเทศ จดประสงคพระราชบญญตฉบบน กำหนดหลกการ ระเบยบการและ

มาตรการเกยวกบการสรางตง การจดสรรคมครอง การปกปกรกษา การพฒนา การนำใช

และการลาดตระเวนปาสงวนเพอใหปามความอดมสมบรณและยงยน การปกปองรกษา

สงแวดลอม รกษาแหลงนำ ปองกนการเซาะทลาย รกษาคณภาพของดน รกษาเขต


70

ยทธศาสตรปองกนชาต ปองกนความสงบ การปรบตว และการเปลยนแปลงดน ฟา

อากาศและการแกไขสภาวะโลกรอน และการปรบปรงชวตการเปนอยของประชาชนและ

บรรดาเผา และการพฒนาเศรษฐกจ – สงคม และไดระบไวในมาตรา 15 การดำเนนการ

ปาสงวน ประกอบดวย การสำรวจ การวางแผนและการนำใชปาสงวน การรกษากฎหมาย

และการตดปายขอบเขต การลาดตระเวน การฟนฟปาสงวน การปองกนไฟไหมทำลายปา

การศกษาคนควา การโฆษณา เผยแพรและการทองเทยวแบบอนรกษ

1.2 ทตงปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ทศเหนอ ตดกบเขตเชอมตอปาสงวนแหงชาตนากาย

และนำเทน เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทศใต ตดกบปาสงวนขนเซมา เมองบวละพา

แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทศตะวนตก ตดกบปาปองกนแหงชาตและเมองบวละพา


ทศตะวนออก ตดกบอทยานแหงชาตฟฟองญา - แกบาง

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

1.3 เนอทปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มเนอท 94,121 เฮกตาร


71

ภาพประกอบ 1 เขตพนทปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทมา : องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอ สปป.ลาว (2019)

1.4 เสนทางเดนไปปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

การเดนทางไปปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

สามารถเดนทางไปไดทงทางบกและทางนำ มรายละเอยด ดงน

1.4.1 ทางบก ไดแก

1) เรมตนจากเมองทาแขกไปยงเมองมหาชย เลยวขวาไปปาหนาม

เมองมหาชยเขาเมองบวละพา แขวงคำมวน สปป.ลาว ระยะทางประมาณ 131 กโลเมตร

2) เรมตนจากเมองทาแขกไปยงเมองมหาชย และเมองยมราช

เลยวขวาเขาลงคง (จดสม) แลวเลยวขวาเขาเมองบวพะลา ระยะทางประมาณ

160 กโลเมตร

3) เรมตนจากชายแดนสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม เสนทาง

หมายเลข 12 ไปเขาลงคง (จดสม) เลยวเขาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ระยะทาง

ประมาณ 50 กโลเมตร


72

4) เรมตนจากชายแดนสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม เสนทาง

หมายเลข 20 ไปเขาลงคง (จดสม) เลยวเขาเมองบวละพา ระยะทางประมาณ 100

กโลเมตร

5) เรมตนจากแขวงสะหวนนะเขต มายงเมองวละบรไปเมองบวละพา

ระยะทางประมาณ 150 กโลเมตร

1.4.2 ทางนำ ไดแก

1) ลองเรอทเมองมหาชยลองมาตามแมนำเซบงไฟ ใชระยะเวลา

ประมาณ 1 วน

2) ลองเรอจากแมนำเซบงไฟเขามาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว ใชระยะเวลาประมาณ 1 วน

2. สภาพแวดลอมทางดานชวภาพและกายภาพ

2.1 ลกษณะภมอากาศ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ อยเขตอากาศลมมรสมตะวนออก

เฉยงใต ในฤดหนาว (เดอนพฤศจกายน-กมภาพนธ) เมอดวงอาทตยไปทางทศใตของเสน

ศนยสตร สภาพอากาศทอยภายใตอทธพลความกดอากาศสงจากลม พดตามเขมนาฬกา

ไปทางทศเหนอ และจากทศตะวนออกเฉยงเหนอไปทางทศตะวนตกเฉยงใต ลมมรสมทาง

ทศตะวนออกเฉยงเหนอจะมลกษณะเปนอากาศแหงแลง และมฝนตกเปนระยะ ๆ ในฤด

รอน (เดอนพฤษภาคม - สงหาคม ดวงอาทตยหนไปทางทศเหนอของเสนศนยสตร

กอใหเกดความกดอากาศตำเรยกวา รองความกดอากาศตำหรอรองมรสม ลมพดมาจาก

ทศตะวนตอกเฉยงใตนำเอาความชมชนจากทะเลอนดามน และอาวไทยเขาสเขตรอยตอ

ในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ซงเปนกอใหเกดสภาพอากาศทรอนเปนสาเหต

ใหเกดมประมาณนำฝนในปรมาณมากในชวงน ซงลมมรสมทางทศตะวนตกเฉยงใตนทให

สภาพอากาศมความอบอนและชมชนสง

สำหรบปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ลมมรสมตะวนตก

เฉยงใตเรมตงแตเดอนพฤษภาคม จนถงเดอนสงหาคมและสนสดลงในกลางเดอนตลาคม

สภาพอากาศมการหมนเวยนในแตละระยะของการเปลยนแปลงจนถงกลางเดอน

พฤศจกายน ในเมอมลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอเขามาและปรมาณนำฝนตกเปนระยะ ๆ

แตไมแรง จงใหมอากาศเยน และชม ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอจะหมดไปในชวงปลาย

เดอนกมภาพนธ และจะเขาสชวงฤดรอนหรอฤดแลง นอกจากลมมรสมแลว ปาสงวน


73

แหงชาตหนหนามหนอกยงมพายใตฝนและความกดอากาศเขตรอนตำ ในระยะพายใตฝน

เขาทางภาคกลางของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว อยระหวางเดอนกนยายน

และเดอนตลาคม พายใตฝนเกดขนจากลมทะเลจนใตเคลอนตวไปทศตะวนตกเขาส

ประเทศเวยดนาม พดผานเขาสเสนทางสายภหลวง และเขาสปาสงวนแหงชาตหนหนาม

หนอ ซงเสนทางสายภหลวงสงผลใหพายใตฝนพดผานไปทางทศเหนอทเปนทางผานทงาย

ตามยอดภเขาในป ค.ศ. 2007 ปรมาณนำฝนประจำปอยท 1,480 มลเมตร โดยอางตาม

รปแบบทวไปของลมมรสมอาวตะวนออกเฉยงใตและอณหภมเฉลยประจำปอยท 25.7 0C

(ระดบอณหภมระหวาง 11 - 400C)

2.2 ลกษณะภมประเทศ

2.2.1 แหลงนำ

1) สายนำเฮอะ ไหลมาชายแดนสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามลงส

แมนำงอไหลลงแมนำเซบงไฟ

2) แมนำเซบงไฟ ไหลผานถำยาวประมาณ 6.4 กโลเมตรไหลผานถำ

ทมความกวาง 76 เมตรและสง 53 เมตร มจดทกวางทสด 200 เมตรและสงสด 120 เมตร

ภายในถำมธรณวทยา เชน หนยอยทสวยงาม หนยอยไขมกและวงนำยาวประมาณ 61

เมตร

ภาพประกอบ 2 ภาพถายทางดาวเทยมบอกทตงของสายนำ ถำ หนปนและนำตก



74

ภาพประกอบ 4 ภาพถายทางอากาศสายนำเซบงไฟ เมองบวละพา


ภาพประกอบ 3 ภาพมมกวางสายนำเซบงไฟกอนเขาถำเซบงไฟ เมองบวละพา



75

2.2.2 ประเภทถำ

1) ถำนำลอดเซบงไฟ เปนแมนำเซบงไฟทมตนกำเนดมาจากขอบเขต

ของสายภเขาหลวง (ภหลวง) อยระหวางสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและ

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามไหลผานอโมงภเขาหนปน (หนปน) ภเขหนหนามหนอออก

มาถงบานหนองปงระยะทางประมาณ 7 กโลเมตร ความหวางของถำประมาณ 76 เมตร

และสงประมาณ 56 เมตร ไดมการสำรวจโดยชาวฝรงเศสในป ค.ศ. 1905, 1995 ถำแหงน

มความพเศษทชาวบานยงไมไดรจกนก และในป ค.ศ. 2008 ไดมการสำรวจอกครงโดยใช

เรอเขาไปสำรวจใชเวลาประมาณ 2 ชวโมง สงทพบเหนภายในถำแหงนคอ ความงดงาม

ของหนหยด หนยอย หนงอกและความงดงามของเมดทรายคลายกบกากเพชรทสอง

ประกายแวว วาวภายใน เมอปนขนไปอกมมหนงของถำจะพบเหนหนทมลกษณะคลายกบ

รงไขมงกรภายในหองโถงคลายๆ กบระเบยงสงพรอมมแสงสวางเขามาจากปากถำ

ดานนอกของถำมวงนำทชาวบานไดอนรกษไวเปนวงสงวนของปลามระยะหางจากปากถา

ประมาณ 200 เมตรและมหาดทรายขาวทสะทอนแสงกบผวนำทำใหเกดปรากฏการณของ

วงนำมลกษณะคลายแสง สเพชร ดงนนชาวบานไดสนนฐานวา ตนกำเนดของแมนำเซบงไฟ

และรบรกนในชมชนวา “ถำขนเซ” คอ ชาวบานเขาใจวาถำแหงนมตนกำเนดมาจากแมนำ

เซบงไฟตามความเชอของชาวบานเลาวา เปนทสงสถตยของดวงวญญาณทหารเวยดนาม

ทปกปกคมครองชาวบาน

ภาพประกอบ 4 ทางเขาถำเซบงไฟเพอเทยวชมลกษณะทางกายภาพทงดงาม



76

ภาพประกอบ 5 ลกษณะทางกายภาพของหนยอยภายในถำเซบงไฟ


ภาพประกอบ 6 ลกษณะของหนหยดภายในถำเซบงไฟ เมองบวละพา



77

ภาพประกอบ 7 ลกษณะทางธรณของหนยอย


ภาพประกอบ 8 ลกษณะทางธรณภายในถำเซบงไฟมมกวางทมทงหนหยดและหนยอย



78

ภาพประกอบ 9 ลกษณะทางธรณวทยาภายในถำเซบงไฟทคลายกบหองโถง


2) ถำนำออก เปนการฟนฟใหมของสายนำหลกตามหวยรองใหญแหงนมความ

สดใส สะอาดภายหลงฤดฝน หางจากบานทงสำและลองนำขนไปตามสายนำหลกประมาณ

6 กโลเมตรเพอไปถงถำ บรเวณถำแหงนเราจะพบรองรอยของนาคและยงพบเหนหน

ขนาดใหญทมรปราง ขนาดตาง ๆ อยางหลากหลายตามเพดานของถำและยงมสตวปา

ทอาศยอยบรเวณหนาผาชนทออกมาใหพบเหนในตอนเยน คอ ฝงโคง

3) ถำนกแอน เปนสายนำหลก ไหลผานลองหนมความยาวประมาณ 60 เมตร

ประกอบดวย หาดทรายสามารถเดนผานและเขาถงไดและมแมนำไหลผานมความลก

ประมาณ 1.5 เมตร มวงนำในถำสามารถวายนำไดสำหรบนกทองเทยวทชอบผจญภยกบ

ความเยนฉำของสายนำ ความมดและมนกนางแอนอาศยอยจำนวนมากจงไดมการตงชอ

ถำวา “ถำนกแอน” ชาวบานเลาตอกนมาวาในสมยสงครามอนโดจนทตรงนเคยมทหาร

เวยดนามเขามาอาศยหลบภยอยประมาณ 3,000 คน และยงพบหลกฐาน รองรอย เชน

กระปอง แปรงสฟน (ฝอยถแขว) และกระดกมนษย เปนตน ซงกระทรวงกสกรรมและปาไม

ไดมการอนรกษ รกษาไวเปนหลกฐานทางประวตศาสตรหามบคคลเกบหรอเคลอนยาย

โดยเดดขาดและชนดพนธพชทใกลสญพนธ ไดแก ไมดลาย ไมกฤษณา และกลวยไม

เปนตน


79

4) ถำปากถำ ถำแหงนเปนสายนำหลกทไหลลอดผานปากถำเซบงไฟหางจาก

บานทงขนไปตามแมนำหลกประมาณ 2.7 กโลเมตร ไมสามารถวดระดบความลกไดเพราะ

ขาดเครองมอและอปกรณวด

ภาพประกอบ 10 ถำปากถำเซบงไฟ เมองบวละพา แขวงคำมวน


2.2.3 ประเภทนำตก

1) นำตกตาดสองช มความสงของนำตกประมาณ 20 เมตร ตงอยหาง

จากบานหนองบวประมาณ 2.2 กโลเมตร ในชวงฤดแลงนำตกยงมนำตกไหลอยตลอดเวลา

สามารถลงไปวายนำเลนได

2) นำตกตาดเชยงลอ เปนสายนำตกภเขาหลวงทไหลลงมายงนำตก

ตาดเชยงลอของบานหญาแวด ลกษณะของนำตกไหลลงมาเปนชน ๆ นบรวมกนได 7 ชน

มความสงประมาณ 300 เมตร


80

ภาพประกอบ 11 นำตกตาดเชยงลอในบานหญาแวด เมองบวละพา แขวงคำมวน


2.2.4 แหลงทรพยากรธรรมชาต

1) ประเภทปาไม แบงออกเปน 6 ประเภท เชน ปาดงดบแลง ปาผสม

ผดใบ ปาเปอย ปาไมปอง ปาไมตามแถมแมนำ และปาดงภเขาหนปน

ภาพประกอบ 12 ลกษนะของปาในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ



81

ภาพประกอบ 13 ลกษณะการเปลยนแปลงกบการปรบตวตามสภาพแวดลอม


2) พนธพชทเปนอยในเขตปานน จำนวน 182 ชนด ถนทอยอาศย

ทสำคญทสดคอ ปาดงเดมตามรองภเขาผา เชน ปาดงดบแลง ปาผสมผดใบทเตมไปดวย

ชนดพนธตนไมเปอยและ floribunda (Lythraceae) ทสงใหญและปาไมเขตผาหน

ทม Diospyros curranii Merr; variegate Kurz และ wallichii King & Camble ex King

และ Darcaena loureiri (Agavaceae) (Lamxay, 2014)

ภาพประกอบ 14 พนธพชทคนพบในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ



82

ภาพประกอบ 15 ชวนานาพนธทหลากหลายในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


ภาพประกอบ 16 ปาผสมผดใบทเตมไปดวยชนดพนธตนไมเปอย



83

ภาพประกอบ 17 ชวนานาพนธทขนตามภหนปนในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


2) ผากด เปนแหลงทอยอาศยของลง หางจากบานหนองแสง

ไปทางทศใตของบานประมาณ 800 เมตร ลกษณะการอาศยอยตามรองผากด ยงไมม

การศกษา คนควาการดำรงชวตของพวกมนวาหากนแบบใดจะพบเหนลงพวกนไดตอนเชา

และตอนเยนพวกมนจะมาเกาะกงไมตามผากดในเวลาดงกลาว

3) ลกษณะทางธรณวทยา ในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอทม

ลกษณะทหลากหลาย


84

ภาพประกอบ 18 รปรางของหนปนทสลบกบตนไมทำใหเกดทศนยภาพทสวยงาม

(ทมา : องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอ สปป.ลาว (2019)

ภาพประกอบ 19 ภาพถายมมสงของธรณวทยาหรอชาวบานเรยกวาปาหนปน

(ทมา : องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอ สปป.ลาว (2019)


85

ภาพประกอบ 20 ยอดถำเซบงไฟในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


2.2.5 ประเภทสตว

การสำรวจถนทอยอาศยทางธรรมชาตในปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สปป.ลาว พบวา มชนดพนธสตวทมกระดกสนหลง จำนวน 377 ชนด

ประกอบดวย สตวเลยงลกดวนนม 55 ชนด นก 184 ชนด สตวครงบกครงนำ 21 ชนด และ

ประเภทปลา 96 ชนด และมสตวอนรกษ 11 ชนด มชนดพนธสตวเลยงลกดวยนำทคลาย

กบมนษยจำนวน 7 ประเภท มบางชนดทถกไฟปาทำลาย เชน ขาแดงและชะนแกวขาว

เปนชนดพนธทมลกษณะคลายกบมนษยอาศยในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เชน โคง

หรอคง เปนสตวใกลจะสญพนธของโลกและมนกกก ลงเสม ลงหม เยอง กวาง นากนำ

ไกขาว ปลาผาและนกกระจอกทอาศยอยตามภเขาหนปน เปนตน


86

ภาพประกอบ 21 สตวเลอยคลานทพบเจอบรเวณปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


ภาพประกอบ 22 สตวเลอยคลาน



87

ภาพประกอบ 23 ลงทอาศยตามผาหนในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


ภาพประกอบ 24 นกทอาศยในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ



88

ภาพประกอบ 25 นกทอาศยในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


ภาพประกอบ 26 นกทนกทองเทยวจะไดพบในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ



89

ภาพประกอบ 27 ผเสอจะพบไดชวงเดอนตนฤดฝนและตนฤดหนาว


ภาพประกอบ 28 ผเสอจะออกมาใหพบเจอในชวงตนฤดฝนอยบรเวณหาดทราย



90

ภาพประกอบ 29 หนทอาศยอยตามถำเซบงไฟ

ทมา :องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอ สปป.ลาว (2019)

ภาพประกอบ 30 คางคาวทเกาะอยบนถำนำลอดเซบงไฟ



91

สรปนเวศวทยาเปนความสมพนธระหวางสงทมชวตกบปจจยทางดาน

สงแวดลอม ไดแก มนษย สตว พช จลนทรย และสงไมมชวต ซงมปจจยตาง ๆ เชน ปจจย

เกยวกบดน ปจจยเกยวกบสภาพภมประเทศ ปจจยเกยวกบภเขา แมนำและทรพยากร

ทางธรรมชาต ผวจยไดมงศกษานเวศวทยาในการบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศในบรบท

มรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ประกอบดวย 1) ประวตความเปนมาปาสงวน

แหงชาต ไดแก ประวตความเปนมา ทตงปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ 2) สภาพแวดลอม

ทางดานชวภาพและกายภาพ ไดแก ลกษณะภมอากาศ ลกษณะภมประเทศ ไดแก แหลง

นำ เชน สายนำเฮอะ และแมนำเซบงไฟ ประเภทถำ เชน ถำนำลอดเซบงไฟ ถำนำออก

ถำนกแอน และถำปากถำ ประเภทนำตก เชน นำตกตาดสองช และนำตกตาดเชยงลอ

สำหรบแหลงทรพยากรธรรมชาต ไดแก ปาไม เชน ปาดงดบแลง ปาผสมผดใบ ปาเปอย

ปาไมปอง ปาไมตามแถมแมนำ และปาดงภเขาหนปน พนธพช ผากดทมลกษณะทางดาน

วตถ และประเภทของสตว เชน สตวเลยงลกดวนนม 55 ชนด นก 184 ชนด สตวครงบก

ครงนำ 21 ชนด และประเภทปลา 96 ชนด และมสตวอนรกษ 11 ชนด มชนดพนธสตวเลยง

ลกดวยนำทคลายกบมนษยจำนวน 7 ประเภท ผวจยไดนำเอานเวศวทยามาใชในการศกษา

การบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษา

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ผวจยสรปปรากฏการณนเวซวทยาในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มองคประกอบสำคญดงภาพประกอบ 33


1

ภาพประกอบ 31 สรปปรากฏการณนเวซวทยาในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ลกษณะภมอากศ ลกษณะภมประเทศแหลง

นำ เชน สายนำเฮอะ และแมนำเซบงไฟ

ถำนำลอดเซบงไฟ ถำนำออก

ถำนกแอน และถำปากถำ

นำตกตาดสองช และนำตกตาด

เชยงลอ ปาไม เชน ปาดงดบแลง ปาผสมผดใบ ปา

เปอย ปาไมปอง ปาไมตามแถมแมนำ

สตวเลยงลกดวนนม 55

ชนด นก 184 ชนด สตว

ครงบกครงนำ 21 ชนด

และประเภทปลา 96 ชนด

และมสตวอนรกษ 11 ชนด

92


93

สวนท 2

ผลการศกษาปรากฏการณนเวศวฒนธรรมในปาสงวนแหงชาต


โดยการศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบนเวศวฒนธรรม เปนการศกษา

ความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต โดยเฉพาะ

ความสมพนธระหวาคนกบการดำรงชวตในการหาเลยงชพกบสภาพแวดลอม ดานสงคม

และคานยม ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมกบเทคโนโลยการผลต ซงเปนตวกำหนด

สำคญตอการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมในแตละทองถน ดงนนจากการศกษาแนวคด

ทฤษฎเกยวกบนเวศวฒนธรรม ผวจยนำมาศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอ

สภาพแวดลอมในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ โดยเฉพาะความสมพนธระหวางลกษณะ

การดำรงชวตของชมชนกบปา กลมชาคพนธ ดานขนบธรรมเนยม ประเพณและวฒนธรรม

ภมปญญาของชมชน รวมถงดานเศรษฐกจ ดานสงคม การสาธารณสขและดานการศกษา

ทมความสมพนธระหวางตอการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมของชมชน ในเขตปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

ลาว สอดคลองกบแนวคดของ Steward (1953), White (1959); Malinowski (1884)

สรปไดวา นเวศวฒนธรรมเปนการศกษา 1) ความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอ

สภาพแวดลอม ความสมพนธระหวางลกษณะการหาเลยงชพกบสภาพแวดลอม รวมถง

การจดระเบยบสงคมและคานยม 2) ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมกบเทคโนโลย

การผลต ซงเปนตวกำหนดสำคญตอการเปลยนแปลงทางวฒนธรรม และ 3)

ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบพฤตกรรมมนษยและผลกระทบของการเปลยนแปลง

ทางเทคโนโลยตอวฒนธรรมของแตละสงคม ซงผวจยไดนำเอานเวศวฒนธรรมมาใชใน

การศกษาการบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปา

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ ผวจยไดนำเสนอตามลำดบดงน

1. ลกษณะกลมชาตพนธ

ลอมรอบปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ประกอบดวย

ความหลายทางวฒนธรรม ประเพณของกลมชนเผาทดำรงชวตอย เชน กลมชาตพนธตร

มะกอง โยย ผไท กะเลงและมกลมชาตพนธเพยง 28 ครอบครวทไมมบานอาศยอยในปา


94

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ ความเปนเอกลกษณดานวฒนธรรมและความเชอถอของ

บรรดากลมชาตพนธมความแตกตางกน เชน กลมชาตพนธสะลาง/ กรส เปนกลมชาตพนธ

ดงเดมในพนทภเขาหนหนามหนอ ไดดำรงชวตแบบกระจดกระจายตามปาเขา ซงในภาษา

ลาวเรยกวา “เผาตองเหลอง” หมายถง เปนกลมคนทอาศยอยตามปา “ใบไมสเหลอง”

ประชาชนกลมนไมมบานและมวถการดำรงชวตในการหากนตามปาแบบธรรมชาต ซงพวก

เขาจะจากสถานทพกของตนเองไปเมอใบไมทใชในการสรางทพกเปนสเหลองและใชเวลา

หลายวน ในการคนหาแหลงอาหารเพอใชเปนทอยอาศยแหงใหมทยงพกอาศยตดกบปา

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ สวนชนเผาสะลาง มความรและประสบการณในการดำรงชวต

ในปาเขตภเขาหนปน เชน การหาแหงนำดม การเกบรกษานำไวบรโภคในหนาแลง การตม

เหลาขาว (เหลาททำจากใบไมชนดหนง) และการลาสตวปาดวยไม ชนเผานเคยดำรงชวต

ในเขตภเขาหนปนหนหนามหนอ ตามแนวชายแดนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

- สาธารณรฐสงคมนคมเวยดนาม มาเปนระยะเวลาชวอายคนแลว จากการบอกเลาของ

ชาวสะลางไดกลาวไววา การดำรงชวตในวยเดกของเขาวา “เขาไมเคยดมนำดวยแกวแมแต

ครงเดยว เพราะวาเขาดมดวยใบไมและดดนำตามหนาผา ถำ และชนเผาสะลางเปนชนเผา

สดทายทเปนนกลาสตวเพอนำมาดำรงชวตอยในปาเขา เขตภเขาหนหนามหนอ อกทง

เครองนงหมของเขากทำมาจากวสดทไดมาจากธรรมชาต ซงบรรพบรษของพวกเขาไดทง

รองรอยทางโบราณคดไวในถำตาง ๆ ในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สวนกลมชาตพนธอน ๆ ไมไดผกพนกบการดำรงชวตในปาเหมอนกบ

กลมชาตพนธ โดยเฉพาะชนเผามะกองซงเปนชนเผาทดำรงชวตอยในกลมบานหนองมา

คอ มการลาสตวปาจำนวนนอย สำหรบชนเผาผไทและโยย ซงปาสงวนแหงชาตหนหนาม

หนอยงเปนสถานททสำคญทางดานประวตศาสตร เรมมเสนทางโฮจมนหและรองรอย

ระเบดจากสงคราม กระจดกระจายอยตามพนท อนกอใหเกดมผลกระทบถงปจจบน

เนองจากวามระเบดทยงไมทำงานหลงเหลออยเปนจำนวนมาก เสนทางโฮจมนหอยตอน

เหนอของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอบานหนองบว บานผานบ บานวงคน และบานแสน

พน และอยทางตอนมใตของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนออยบานหนองมา บานละโบย

และบานนำจะหลา ซงเปนรองรอยแหงวรกรรม ความฉลาด ความอดทนของกระบวนการ

ตอสกชาตของชาวอนโดจนตดกบเสนทางเลขท 12 ซงเปนทางผานชองแคบภเขา สวนใหญ

รถบรรทกเสบยงอาหาร สงของและอาวธยทโธปกรณของกำลงปฏวตปลดปลอยภาคใต

ของเวยดนาม โดยจะผานเสนทางนในชวงทมสงคราม เสนทางนบอโคลนเปนจำนวนมาก


95

และเสนทางตามภเขามความแคบและสงชน จดทอนตรายทสด คอ จดทใกลกบบานผานบ

และบานวงคน ซงเปนสถานทมความแคบทสดตามเสนทางโฮจมนห เปนสถานทมการ

ฝงหลมระเบดไวมากทสด จดอนตรายทเปนทรจกกนในทางตอนใตของปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ คอ เขตบานละโบยและเปนทมระเบดทยงไมทำงานตกคางอยในพนทจำนวน

มากและพวกยงมนำลกระเบดในการสรางบานเรอนและรวบาน

2. ขนบธรรมเนยม ประเพณ

ขนบธรรมเนยม ประเพณของชมชนในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ประกอบดวย 3 กลมชาตพนธ คอ

2.1 กลมไท-ลาว เชน กลมชาตพนธผไท โยยและกะเลง กลมชาตพนธ

เหลานรอยละ 40 ของจำนวนประชากรทงหมดของเมองบวละพา ไดแก ผไทยรอยละ 25

กะเลงรอยละ 11 และโยยรอยละ 2) กลมชาตพนธเหลานใชมภาษาพดทคลายคลงกบ

ภาษาลาว ซงชวตการเปนอยของพวกเขาอาศยการผลตขาวตามเขตรองภเขา และมดน

ทเหมาะสำหรบการทำเกษตรกรรมและเปนชนเผาทฐานะด สวนใหญพวกเขานบถอศาสนา

และมการความสมพนธทางการเมองเปนอยางดและมความสนใจทางดานการเมองและ

การปกครอง

2.2 กลมชาตพนธมอญ - ขะแม กลมชาตพนธมะกอง ตร รอยละ 48

จำนวนประชากรทงหมดของเมองบวละพา ไดแก กลมชาตพนธตรรอยละ 31 กลมชาต

พนธมะกองรอยละ 16 กลมชาตพนธเรยกตวเองวา “บร” และพวกเขาใชสำเนยงของ

ภาษาบรในการสอสารซงกนและกน แตกอนการดำรงชวตของพวกเขาอาศยการปลกขาว

ตามเนนเขาและภเขา ดวยการถางปาทำไรแบบเลอนลอย ในปจจบนพวกเขาพยายาม

ปรบตวเขากบการทำเกษตรกรรมดวยการทำนาในเขตทสามารถทำการผลตไดในเขตภเขา

ทพวกเขาดำรงชวตอยและพวกเขาเปนกลมชาตพนธทมฐานะยากจนและนบถอผและไม

สนใจทางดานการเมองและการปกครอง

2.3 ชนเผาผสม - งอน สะลางและอน ๆ กลมชนเผารอยละ 12 ของ

จำนวนประชากรทงหมดในเมองบวละพา ไดแก กลมชาตพนธผสมรอยละ 8 กลมชาตพนธ

ผางวนรอยละ 3 กลมชาตพนธสะลางรอยละ 1 กลมชาตพนธผสมนเกดขนจากการ

แตงงานกบชนเผาทแตกตางกน ซงปกตพวกเขาใชภาษาลาวในการดำรงชวตประจำวน

คลายคลงกบกลมชาตพนธเผาไท – ลาวและชวตการเปนอยพวกเขาสงกวามาตรฐาน

ทกอยางตามทรฐบาลไดกำหนดไวและ


96

ชาวงวนใชสำเนยงภาษาเวยดนาม ซงพวกเขาเปนลกหลานมาจากผอพยพจากประเทศ

เวยดนามทเขามาดำรงชวตในประเทศลาว เมอประมาณ 50 ปกอน สำหรบการดำรงชวต

พวกเขาอาศยการทำขาวนาปและการทำธรกจหลายประเภท

3. ภมปญญาทองถนในชมชน

ประชาชนทอยในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว ชาวบานมภมปญญาทคนในทองถนสรางสรรคขนจนเปน

เอกลกษณของคนในทองถน ภมปญญาของแตละเผาจะแตกตางกนขนอยกบ

สภาพแวดลอมและการดำเนนชวตของคนในชมชนนน ๆ เชน การทำฝายกนนำ เปนการ

จดการแหลงนำเพอการเกษตรการอปโภคและบรโภคของชมชนทมมาแตโบราณระบบน

ใชการแบงบนนำเพอใชในการทำเกษตร การแปรรปอาหารของชมชนในเตปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวรจกวธการแปรรปอาหารในรปแบบ

ตาง ๆ เชน การหมกและการดองหนอไม เพอเกบอาหารไวรบประทานไดนาน ๆ เมอจบ

ปลามาไดมาก ๆ ในชวงฤดฝน ชาวบานจะนำไปแปรรปตากแหง เชน ปลาตากแหง

และทำปลารา การจบสตวนำ ในอดตของชมชน สวนใหญนยมตงถนฐานอยใกลแหลงนำ

จงมาการประดษฐคดคนเครองมอสำหรบจบสตวนำ โดยใชวสดจากธรรมชาตทหาได

ในทองถนมาประดษฐเปนเครองมอ เชน ลอบ สวง โพงพาง ไซ และแห เปนตน วถชวต

การดำรงชวตของชมชม การมสวนรวมในการอนรกษและเผยแพรภมปญญาทองถน

ของชมชนบคคลและองคกรตาง ๆ ในชมชนสามารถเขาไปมาสวนรวมในการอนรกษและ

เผยแพรภมปญญาทองถนของชมชนไดโดยปฏบต ดงน รวมตวกนสรางเครอขายของชมชน

เพออนรกษและเผยแพรภมปญญาทองถน โดยจดใหมกจกรรมเกยวกบภมปญญาทองถน

อยางสมำเสมอเพอถายทอดภมปญญาทองถนใหแกเยาวชน นกเรยนหรอบคคลในชมชน

ไปศกษาภมปญญาประเภทตาง ๆ ในชมชนหรอนำครภมปญญาทองถนมาถายทอดใหแก

นกเรยนในโรงเรยนหรอแกบคคลในชมชน จงมการจดโครงการอนรกษภมปญญาทองถน

เพอสบทอดภมปญญาทองถนใหคงอยตอไป ภมปญญาของชมชมในเขตปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว แบงเปนประเภทตาง ๆ ไดดงน

1. ภมปญญาของชมชม ดานการทำมาหากนวถชวตของชาวบานในอดตเรยบ

งายกวาทกวนน โดยอาศยทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมในปา เชน การเกบของ

ปาของดง การลาสตว การเกบสมนไพรมารกษายามเจบปวย


97

2. ภมปญญาอนเนองมาจากสภาวธรรมชาตธรรมชาตและแรงงานเปนหลก

ในการทำมาหากน และใชสตปญญาทบรรพบรษถายทอดมาใหเพอจะไดอยรอด เชน

การขยายททำกน ตองหกรางถากถางปา บกเบก พนททำกนใหม การปรบพนทปนคนนา

เพอทำไร ทำนา ปลกพช เลยงสตวและดแลรกษาใหเตบโตและไดผล การจดการแหลงนำ

เพอการเกษตรกเปนหนงในภมปญญาชาบานในอดตเชนกน

3. ภมปญญาของชมชม ดานการรกษาโรคและแกปญหาสขภาพ เชน การใช

สมนไพรเปนยาและอาหาร พชสมนไพร หมอพนบาน และการรกษาแบบเหยาของชนเผา

4. ภมปญญาของชมชม ดานการกนอย เชน การถนอมอาหาร การปรงอาหาร

และการกนอาหาร เปนตน

5. ภมปญญาของชมชม ดานภาษา เชน คำผญา คำสอน ความเชอ บทเพลง

พนบาน เชน เพลงแหล เพลงกลอมเดก และกลอนลำ เปนตน

6. ภมปญญาของชมชม ดานศาสนา ขนบธรรมเนยมประเพณใชในการปรบ

ประยกตพธกรรมทางศาสนาเพอความมนคงของชมชน ประเพณเกยวกบชวต ตงแตเกด

จนตาย เชน ประเพณการเกด การบวช การแตงงาน การตาย ฯลฯ

7. ภมปญญาของชมชม ดานการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ใชในการจดการทรพยากรดน นำ และปาไม เชน การสรางฝาย การควบคมคณภาพนำ

การปองกนนำทวม การจดการปาไม เชน การบวชปาและการอนรกษปา

8. ภมปญญาของชมชม ดานการอยรวมกนในสงคมการอยรวมกนในชมชน

ดงเดมนน สวนใหญจะเปนญาตพนองไมกตระกล ซงไดอพยพยายถนฐานมาอยหรอ

สบทอดบรรพบรษจนนบญาตกนไดทงชมชน มคนเฒาคนแกทชาวบานเคารพนบถอเปน

ผนำหนาทของผนำไมใช การสงแตเปนผใหคำแนะนำปรกษา มความแมนยำในกฎระเบยบ

ประเพณการดำเนนชวต ตดสนไกลเกลยหากเกดความขดแยงชวยกนแกไขปญหาตาง ๆ

ทเกดขน

สำหรบปญหาในชมชนกมไมนอย ไดแก ปญหาการทำมาหากน ฝนแลง

นำทวม และโรคระบาด เปนตน นอกจากนนยงมปญหาการละเมดกฎหมายประเพณ

สวนใหญจะเปนการผดผคอ ผของบรรพบรษ ผซงไดสรางกฎเกณฑตาง ๆ ไว เชน กรณ

ทชายหนมถกเนอตองตวหญงสาวทยงไมแตงงาน เปนตน หากเกดการผดผขนมากตองม

พธกรรมขอขมา โดยมคนเฒาคนแกเปนตวแทนของบรรพบรษ มการวากลาวสงสอนและ


98

ชดเชยการทำผดนนตามกฎเกณฑทวางไวของชมชมในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวอยอยางพงพาอาศยกน ยามเจบไขไดปวย

การชวยเหลอกนทำงานทเรยกกนวา การลงแขก ทงแรงกายแรงใจทมอยกจะแบงปน

ชวยเหลอ เอออาทรกน การแลกเปลยนสงของ อาหารการกน และอน ๆ จงเกยวของกบ

วถของชมชน ชาวบานชวยกนเกบเกยวขาว สรางบานหรองานอนทตองการคนมาก ๆ

เพอจะไดเสรจโดยเรวโดยไมมการจาง

4 ดานประชาการ เศรษฐกจ และสงคม

4.1 ดานประชากร

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอม 19 หมบานทไดรบความรบผดชอบ

คมครองปาสงวนแบงออกเปน 4 กลมหมบานคอ กลมบานด, กลมบานขะย, กลมบาน

หนองปง และกลมบานหนองมา ในป 2011 มประชากรทงหมดจำนวน 7,624 คน เทากบ

1,493 หลงคาเรอน ในป 2014 มประชากรจำนวน 8,099 คน เทากบ 1,570 หลงคาเรอน

(19 หมบาน) เทากบรอยละ 25.6 ของจำนวนประชากรทงหมด เมองบวละพาทอาศย

ในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอประมาณ 31,676 คน ในป 2014) และในระหวาง

ป ค.ศ. 2011 – 2014 อตราการเจรญเตบโตของจำนวนประชากรประจำปรอยละ 2.1

ภายในระยะเวลา 3 ป การขยายตวของจำนวนประชากรเพศหญงเตบโตรอยละ 2.3 ตอป

ซงขอมลนอาจแสดงใหเหนถงจำนวนประชากรเพศชาย ภายใน 19 หมบานเปนกลมหมบาน

ชนเผาทแตกตางกน เชน กลมชาตพนธเผาผไท ตร มะกอง กะเลง โยย งวน และสะลาง

เฉลยหลงคาเรอนตอจำนวนประชากรเฉลย 5 คน/ 1 หลง ซงอาจจะมการโยกยายระหวาง

บานกบบาน ตวอยาง ประชาชนทอยบานหนองปงโยกยายไปอยบานหญาแวด และ

บานทบลาว จากบานละโบยไปบานหนองมา จากบานทงสำ บานดไปอยจดสมลงคง

(ศนยราชการในการปฏบตงาน) และการยายจากบานมาแว และกวนขะโยมเภา รวมเขากน

มาเปนมาขะโยมในปจจบน

4.2 ดานเศรษฐกจ

1) อาชพหลก ไดแก ทำนา เลยงสตว เชน หม แพะ ไกและเปด

2) อาชพรอง ไดแก หาของปาของดงมาขายและการบรโภค เชน เหด

หนาแดง เหดนำหมาก เหดโคน เหดปลวกจก เหดปลวกขาว หนอไม หนอสาน ผกกด

หมากแนง หนอเลา และผกหวานปา เปนตนและสตวปา เชน กงกา มดแดง และแมลง

ตาง ๆ เปนตน


99

4.3 ดานสงคม

1) การตดตอiสอสารและประสานงาน ยงเปนอปสรรคตอชมชน

เปนอยางมาก สาเหตของเสนทางคมนาคมยงทรกนดารและยงไมไดรบการพฒนาจาก

หนวยงานทรบผดชอบ ทำใหการสญจรหรอการไปพบปะญาตพนองหรอตดตอทาง

ราชการจะตองใชเวลาเดนทางเปนวนและตองไปพกบานญาตพนอง

2) วถการดำรงชวตของประชาชน สวนใหญเปนการเกบของปาของ

ดงมาบรโภคในชวตประจำวนเทานน

5 โครงสรางพนฐาน

5.1 การคมนาคม

การเขาถงทก ๆ เขตในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอมความยงยาก

มาก โดยเฉพาะในฤดฝนและกลมหมบานทเขาถงยากทสดคอหมบานหนองมา สวนกลม

หมบานอน ๆ ทเขาไปถงยากจะอาศยการใชเรอเขาไปในพนท ปจจบนเสนทางหลายแหง

ไดปรบปรง เชน เสนทางเชอมตอระหวางเมองบวละพาจนถงจดสมลงคง การเขาถงกลม

บานทอยตามเสนทางนจะดขนกวาเดม เมอการกอสรางเสนทางถนนและสะพานขามแมนำ

บานปากพะนง เสรจสมบรณ เสนทางจากตวเมองบวละพาหากลมบานหนองปง และขะย

มระยะทางใกลและงายกวาในการเขาถงแตวายงมความยงยากในการเดนทางเขาหาทก ๆ

กลมหมบานในฤดฝน เนองจากยงไมมสะพานและเสนทางกเตมไปดวยโคลนและภเขา

ทมลกษณะสงชน อกอยางการเชอมตอสญญาณโทรศพทมอถอมเพยงแค 4 หมบาน

หากมไฟฟาเขาถงทกหมบานภายในเมองบวละพา อาจจะทำใหการสอสารทางโทรศพท

เพมขนและมการแลกเปลยนสนคาเพมขน การคมนาคมขนสงและการตดตอสอสารจะดขน

ปญหานควรจะไดปรบปรงตอไป

5.2 การศกษา

ภายใน 19 หมบานรอบ ๆ ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอมเสนทาง

สำหรบนกเรยนโรงเรยนประสมสมบรณ ทมเสนทางเดนหางจากบานประมาณ 1 กโลเมตร

โรงเรยนมธยมศกษามเพยงแต 3 กลมหมบานในจำนวน 4 กลมหมบานในปาสงวนแหงชาต

ประกอบดวย บานด บานขะย บานกมและบานหนองปง พรอมทงสถานทใกลทสดสำหรบ

โรงเรยนประเภทอน ๆ จะอยในตวเมองทาแขก การเขาโรงเรยนประถมสมบรณของ

นกเรยนในเขตนคอนขางจะสะดวกแตกมนกเรยนประถมเพยงรอยละ 30 ทเขาเรยนตอ

ทโรงเรยนมธยมสมบรณ ซงมอตราการเขาโรงเรยนของนกเรยนคอนขางตำ โดยเฉพาะ


100

ในเขตกลมหมบานหนองมาคดเปนรอยละ 4 และหนองปงคดเปนรอยละ 19 หมายความวา

มเดกเลกจำนวนหนงจากหมบานเหลานมโอกาสปรบปรงและทกษะดานวชาชพหรอ

กลายเปนพนกงานรบใชชาต

5.3 สาธารณสข

เมองบวละพาเปนเมองพฒนาสามสราง ประกอบดวย สรางทหนง

คอ สรางแขวงใหเปนหนวยงานยทธศาสตร สรางทสอง คอ สรางเมองใหเปนหนวยงาน

แผนการและสรางทสาม คอ สรางบานใหเปนหนวยงานจดตงปฏบตของแขวงคำมวน

สปป.ลาว ซงไดรบการสนบสนนในดานสาธารณสข การคมมาคม ไฟฟาและอน ๆ

ซงมการสรางศนยบรการสาธารณสขในแตละหมบาน แตกยงมจำนวนเจาหนาท

ทใหบรการอยในจำนวนจำกด ทงนในอนาคตนาจะมการปรบปรงใหดขน สถตผปวย

จากสำนกงานการสาธารณสขเมองแสดงใหเหนวาอตราการปวย เชน โรคทองรวง

ไขเลอดออกและโรคระบบทางเดนหายใจยงมสง โรคเหลานพบเหนตามหมบานทยากจน

เชน บานหนองมาและบานปง แตกยงนอยกวาหมบานทมฐานะคอบานด แตกไมได

หมายความวาครอบครวทยากจนจะไดรบผลกระทบโรคดงกลาวนอยกวา เพราะไมม

รายงานการเขารบการรกษาตวจากสาธารณสขในหมบาน เนองจากชาวบานไมมเงนทจะ

เขารบการรกษาตวหรออาจเปนเพราะวาชาวบานมการใชยาพนบานในการรกษาตวแทน

ดงนนภาครฐจงมมาตรการสนบสนนใหคนทยากไรไดรบการรกษาและไดรบการชวยเหลอ

เรมตนทแขวงคำมวน

สรปนเวศวฒนธรรม เปนการศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอ

สภาพแวดลอมทางธรรมชาต โดยเฉพาะความสมพนธระหวาคนกบการดำรงชวตในการหา

เลยงชพกบสภาพแวดลอมของประชาชนทอยในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวทางดานสงคมและคานยม ความสมพนธระหวาง

สภาพแวดลอมกบเทคโนโลยการผลต ซงเปนตวกำหนดสำคญตอการเปลยนแปลงทาง

วฒนธรรมในแตละทองถน ดงนนจากการศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบนเวศวฒนธรรม

ผวจยนำมาศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอสภาพแวดลอมในปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ โดยเฉพาะความสมพนธระหวางลกษณะการดำรงชวตของชมชน

กบปา ดานกลมชาตพนธ เชน กลมชาตพนธไท-ลาว เชน กลมชาตพนธผไท โยยและกะเลง

มวถชวตการเปนอยพวกเขาอาศยการผลตขาวตามเขตรองภเขา และมดนทเหมาะสำหรบ

การทำเกษตรกรรมและเปนกลมชาตพนธทฐานะด สวนใหญพวกเขานบถอศาสนาและ


101

มการความสมพนธทางการเมองเปนอยางดและมความสนใจทางดานการเมองและ

การปกครอง กลมชาตพนธมอญ - ขะแม กลมชาตพนธมะกอง ตร พวกเขาใชสำเนยงของ

ภาษาบรในการสอสารซงกนและกน แตกอนการดำรงชวตของพวกเขาอาศยการปลกขาว

ตามเนนเขา และภเขา ดวยการถางปาทำไรแบบเลอนลอย ในปจจบนพวกเขาพยายาม

ปรบตวเขากบการทำเกษตรกรรมดวยการทำนาในเขตทสามารถทำการผลตไดในเขตภเขา

ทพวกเขาดำรงชวตอยและพวกเขาเปนชนเผาทมฐานะยากจนและนบถอผและไมสนใจ

ทางดานการเมองและการปกครอง กลมชาตพนธผสม - งอน สะลางและอน ๆ

กลมชาตพนธผสมนเกดขนจากการแตงงานกบชนเผาทแตกตางกน ซงปกตพวกเขาใช

ภาษาลาวในการดำรงชวตประจำวนคลายคลงกบกลมชาตพนธไท - ลาวและชวตการ

เปนอยพวกเขาสงกวามาตรฐานทกอยางตามทรฐบาลไดกำหนดไวและชาวงวนใชสำเนยง

ภาษาเวยดนาม ซงพวกเขาเปนลกหลานมาจากผอพยพจากประเทศเวยดนามทเขามา

ดำรงชวตในประเทศลาว เมอประมาณ 50 ปกอน สำหรบการดำรงชวตพวกเขาอาศยการ

ทำขาวนาปและการทำธรกจหลาย

สำหรบดานภมปญญาทองถนในชมชน เชน ดานการทำมาหากน ดานการรกษา

โรคและแกปญหาสขภาพ ดานการกนอย ดานภาษา ดานศาสนา ดานการจดการ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใชในการจดการทรพยากรดน นำ และปาไม ดานการ

อยรวมกนในสงคมการอยรวมกนในชมชนและดานประชากรทอาศยในเขตปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ สำรวจเมอป พ.ศ. 2014 มจำนวน 8,099 คน ดานเศรษฐกจชอง

ชมชนทเปนอาชพหลก ไดแก ทำนา เลยงสตว เชน หม แพะ ไกและเปด และอาชพรอง

ไดแก หาของปาของดงมาขายและการบรโภค เชน เหดหนาแดง เหดนำหมาก เหดโคน

เหดปลวกจก เหดปลวกขาว หนอไม หนอสาน ผกกด หมากแนง หนอเลา และผกหวานปา

เปนตนและสตวปา เชน กงกา มดแดง และแมลงตาง ๆ เปนตน ดานสงคม ชมชนมการ

ตดตอสอสารกนและมความสามคคเปนอนหนงอนเดยวกน การคมนาคมยงเปนปญหาของ

ชมชนในการสญจรไปทางในชวงฤดฝน สำหรบการศกษายงไมทวถงเพราะตองเดนทางไกล

ในบางหมบาน และการสาธารณสขยงขาดแคลนหมอประจำหมบาน บางทเมอยาม

เจบปวยกจะรกษาทางสมนไพรกอน แตถามเงนกจะไปรกษาในตวเมองซงในดาน

ความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมของชมชนทอาศยในเขตปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

ลาว สอดคลองกบแนวคดของ Steward (1953), White (1959); Malinowski (1884)


102

สรปไดวา นเวศวฒนธรรมเปนการศกษา 1) ความสมพนธระหวางวฒนธรรมทมตอ

สภาพแวดลอม ความสมพนธระหวางลกษณะการหาเลยงชพกบสภาพแวดลอม รวมถง

การจดระเบยบสงคมและคานยม 2) ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมกบเทคโนโลย

การผลต ซงเปนตวกำหนดสำคญตอการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมและ 3) ความสมพนธ

ระหวางเทคโนโลยกบพฤตกรรมมนษยและผลกระทบของการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

ตอวฒนธรรมของแตละสงคม

ผวจยสรปปรากฏการณนเวศวฒนธรรมในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวนเวศ มองคประกอบทสำคญ ดงภาพประกอบ 34


1

รป 33

กลมไท-ลาว เชน ชนเผาผไท โยยและกะเลง

ชนเผาผสม-งอน สะลาง

นบถอผและไมสนใจทางดาน

การเมองและการปกครองการ

รกษาแบบเหยาของชนเผา

ทำนา เลยงสตว เชน หม แพะ

ไกและเปดหาของปาของดงมา

ขายและการบรโภค

ชมชนมการตดตอสอสารกน

และมความสามคคเปนอนหนง

อนเดยวกนแบบพงพาอาศยกน

จำนวน 8,099 คน เทากบ 1,570

หลงคาเรอน (19 หมบาน)

ดานการทำมาหากน ดานการรกษา

โรคและแกปญหาสขภาพ ดานการ

กนอย ดานภาษา ดานศาสนา ดาน

การจดการทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม

ภาพประกอบ 32 สรปปรากฏการณนเวศวฒนธรรมในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวนเวศ

103


104

สวนท 3

ผลการศกษาการทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาต


โดยการศกษา แนวคด ทฤษฎ เอกสารทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศ

ผวจยนำมาศกษาการบรหารจดการการทองเทยวเชงนเวศ ม 4 องคประกอบ ดงน

1) ดานพนท ทรพยากรทเกยวของกบระบบนเวศ 2) ดานการจดการ มการจดการ

สงแวดลอมและทรพยากรการทองเทยวอยางยงยน 3) ดานกจกรรม เปนรปแบบและ

กจกรรมการทองเทยวเปนสงแวดลอม และ 4) ดานองคกร ชมชนมสวนรวมในการบรหาร

จดการทองเทยวเชงนเวศของชมชนในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว สอดคลองกบผลการวจยของ อนชา เลกสกลดลก, (2549);

สชน อนทเสน, (2554); คนงภรณ วงเวยน, (2555); สายสนย สงหทศน, (2555)

สรปไดวา องคประกอบการทองเทยวเชงนเวศ ม 4 ดาน คอ 1) ดานพนท

เปนการทองเทยวทมอยกบธรรมชาต ซงเปนแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาตและ

มเอกลกษณะเฉพาะถน รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบ

นเวศ 2) ดานการจดการ เปนการทองเทยวทมความรบผดชอบไมมผลกระทบตอ

สงแวดลอมและสงคม มการจดการทครอบคลมถงการอนรกษทรพยากร การจดการ

สงแวดลอม การปองกนและกำจดมลพษและควบคมการพฒนาทองเทยวอยางมขอบเขต

เพอการจดการทองเทยวอยางยงยน 3) ดานกจกรรมและกระบวนการเปนการทองเทยว

แบบสงแวดลอมศกษาทเออตอกระบวนการเรยนร โดยใหมการศกษาเกยวกบ

สภาพแวดลอมและระบบนเวศ และ 4) ดานการมสวนรวม เปนการทองเทยวทคำนงถง

การมสวนรวมของชมชนและประชาชนเพอใหกอเกดประโยชนทงในดานการกระจายรายได

การยกระดบคณภาพชวตและการรบผลตอบแทน เพอยอนกลบมาบำรงรกษาและ

การจดการแหลงทองเทยวตงแตการมสวนรวมในระดบชมชน ภาคธรกจ ผประกอบการ

และนกทองเทยวหรอผทเกยวของผลกระทบของการจดการทองเทยวเชงนเวศกอนเรม

โครงการ บทบาทการดำเนนการทองเทยวเชงนเวศทเกดผลกระทบตอชมชน การวเคราะห

ศกยภาพของชมชนตอการทองเทยวเชงนเศ (จดแขงและจดออน) กจกรรมการทองเทยว

เชงนเวศ และผลประโยชนทไดรบจากการทองเทยวเชงนเวศ ผวจยไดนำเอาแนวคด ทฤษฎ

หลกการ


105

การทองเทยวเชงนเวศ มาใชในการศกษาการบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศในบรบท

มรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ผวจยไดนำเสนอตามลำดบ

ดงน

1. ดานพนท

ในการปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ไดมการตกลงเปนเอกภาพระหวางหองการ

องคการปกครองเมองบวละพา ขนบาน และผประกอบการธรกจการทองเทยว

โดยมวตถประสงคเพอการปฏบตหนาท ภาระบทบาทและผรบผดชอบของแตละภาคสวน

ทเกยวของและเพอการพฒนา ปรบปรงเพมเตม ดานสงอำนวยความสะดวกและ

การบรหารจดการการทองเทยว จงไดมการกำหนดขอบเขตของดานพนทการทองเทยว

เชงนเวศในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ มรายละเอยดดงภาพประกอบ 35

ภาพประกอบ 35 แสดงการทองเทยวเชงนเวศทางดานพนทในเขตปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบวละพา



106

เขตทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ มดงน

เขต 1 หมายถง เขตทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ทวไป ประกอบดวย สถานทพก รานอาหาร เครองดม ขายสนคาของชมชน การแสดง

ศลปะวฒนธรรมของชมชและเปนจดศนยกลางของคณะทวร


บรเวณชนแดน เปนแหลงทองเทยวเพอการผอนคลาย อำนวยความสะดวกใหแก

นกทองเทยวเขาชมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอเพอนใหนกทองเทยวไดรบประสบการณ

ทางธรมมชาตทสวยงามใหมผลกระทบตอสงแวดลอมใหนอยทสด ซงกจกรรมทองเทยว

ประกอบดวย การปนผา ไตผา และการโรยตวบนหนาผาสง เปนตน


เพอชมธรรมชาตและสงแวดลอม

เขต 2a หมายถง เขตพกผอนหยอนใจทมเรอนพกแบบธรรมชาตและรมฝง

แมนำ กจกรรม เชน การเลนนำ ลองเรอ และการพกผอนตามธรรมชาตและการถายภาพ

ธรรมชาต

เขต 2b หมายถง สถานทตงกางเตนท สำหรบนกทองเทยวทเดนทางมาเปน

คณะ รายบคคลและเปนกลม สามารถรองรบนกทองเทยวได 50 คนตอคน มจดประสงค

เพอตองการใหนกทองเทยวไดชมธรรมชาตในตอนกลางคนและนอนฟงสายนำไหล และ

การละเลนกอกองไฟและพกผอนบนหาดทรายขาวของแมนำเซบงไฟ

เขต 2c หมายถง เปนพนทการใหบรการการตอนรบโดยชมชนทองถนกอนจะ

เขาชม นกทองเทยวตองจอดรถไวบรเวณทจดไวใหและขายบตรกอนเขาชมถำเซบงไฟและ

ยงเปนสถานทประชาสมพนธทแสดงเสนทางสำหรบเดนทางเขาถำเซบงไฟนน เปนเสนทาง

ตามธรรมชาตทชาวบานใชเดนกนเปนประจำ จะใชเวลาเดนถงปากถำเซบงไฟ ประมาณ

3 กโลเมตร เพอใหนกทองเทยวไดเพลดเพลนไปกบธรรมชาต

เขต 3a หมายถง เขตพนทวงสงวนเปนแหลงอาศยของปลาหลากหลายชนด

ทอาศยอยปากถำเซบงไฟและยงเปนจดถายรปปากถำเซบงไฟอกดวย สามารถเดนทาง

ดวยเรอโดยลองเรอมาตามสายนำเซบงไฟ เพอใหนกทองเทยวไดเรยนรวฒนธรรมชมชน

ในการอนรกษพนธปลา

เขตหวงหามเดดขาด หมายถง เปนเขตอนรกษคมครองพนธพช พนธสตวปา

และการศกษา คนควาจะตองไดรบอนญาตจากกระทรวงกสกรรมและปาไมกอนทกครง


107

เขตคมครองนำใช หมายถง สถานททประชาชนสามารถนำใชทรพยากร

ทางธรรมชาตไดบางฤดกาลตามทกระทรวงกสกรรมและปาไมไดกำหนดไว เชน การเกบ

ของปาของดงในเขตปาสงวนแหงชาต

ภาพประกอบ 34 แสดงพนทเขตหวงหามเดดขาดและเขตนำใชในเขตปาสงวนแหงชาต



2. ดานการจดการ

การทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา

แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว มดานการจดการโดยออกเปน

แผนพฒนาการทองเทยวมเปาหมายและหลกการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศในเขตปา

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ มคณะกรรมการเขารวมในครงน ประกอบดวย หองการ

องคการปกครองทองถนเมองบวละพา เจาหนาการทองเทยวในปาสงวนแหงชาตหนหนาม


108

หนอ คณะกรรมการบานหนองปง ผประกอบการธรกจดานการทองเทยวและองคการ

จดตงสากล ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ตงขนเมอป ค.ศ. 1993 และยงถกระบไว

เพอการเปนมรดกโลกทางธรรมชาต ดงนนองคการจดตงสากลโดยการดำเนนการของ

องคการ (GIZ) ของประเทศเยอรมนไดจดทำโครงการอนรกษธรรมชาตแบบผสมผสาน

และการคมครองทรพยากรธรรมชาตแบบยงยน ภายใตการชนำของคณะกรรมการ

คมครองรวมทไดจดตงขนในป ค.ศ. 2010 ภาคสวนทเกยวของ คณะกรรมการคมครอง

รวมในการนำใชแผนคมครองรวมและยทธศาสตรการทองเทยว เพอการอนรกษแบบ

มสวนรวมและการพฒนากจกรรมการทองเทยวในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

(องคการปกครองเมองบวละพา, 2017) ใหทกภาคสวนทเกยวของในปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอยดตามระเบยบการวาดวยกลมบรการนำทองเทยวถำนำลอดเซบงไฟ ฉบบ

เลขท 05 ลงวนท 25 เมษายน 2016

2.1 วตถประสงค

2.1.1 เพอกำหนดภาระบทบาท หนาทและความรบผดชอบของแตละ

ภาคสวนทเกยวของในการบรหารจดการในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา


2.1.2 เพอกำหนดขอตกลงรวมกนอยางเปนเอกภาพในการปรบปรงแกไข

และพฒนาเพมเตมทางดานสงอำนวยความสะดวกและการใหบรการดานการทองเทยว

2.1.3 เพอการสงเสรม สนบสนนการทองเทยวเชงนเวศแกชมชนทงทางดาน

เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมในอนาคต

2.2 กจกรรมการทองเทยว

2.2.1 กจกรรมหลก เชน กจกรรมการเดนปา กจกรรมศกษาธรรมชาต

3 กจกรรมถายรปธรรมชาต บนทกเทปวดโอเทปเสยงธรรมชาต เกจกรรมสอง/ ดนก

กจกรรมศกษา/ เทยวถำ กจกรรมศกษาทองฟาและดาราศาสตร กจกรรมพายเรอแคน

และกจกรรมดำนำลก

2.2.2 กจกรรมรอง เชน กจกรรมชมทวทศนธรรมชาตในบรรยากาศ

ทสงบ กจกรรมขจกรยานตามเสนทางธรรมชาตกจกรรมปน/ ไตเขากจกรรมพกแรม

ดวยเตนทกจกรรมลองแพยาง/ แพไมไผกจกรรมพกผอนรบประทานอาหารกจกรรมเทยว

นำตกกจกรรมโฮมสเตย และกจกรรมพกผอนรบประทานอาหาร


109

3. ดานกจกรรมและกระบวนการ

การทองเทยวเชงนเวศในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนแบงกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 2 กจกรรม ไดแก

กจกรรมหลก เชน กจกรรมการเดนปา กจกรรมศกษาธรรมชาต 3 กจกรรมถายรป

ธรรมชาต บนทกเทปวดโอเทปเสยงธรรมชาต เกจกรรมสอง/ ดนก กจกรรมศกษา/

เทยวถำ กจกรรมศกษาทองฟาและดาราศาสตร กจกรรมพายเรอแคน และกจกรรม

ดำนำลก และกจกรรมรอง เชน กจกรรมชมทวทศนธรรมชาตในบรรยากาศทสงบ

กจกรรม ขจกรยานตามเสนทางธรรมชาตกจกรรมปน/ ไตเขากจกรรมพกแรมดวยเตนท

กจกรรมลองแพยาง/ แพไมไผกจกรรมพกผอนรบประทานอาหารกจกรรมเทยวนำตก

กจกรรมโฮมสเตย และกจกรรมพกผอนรบประทานอาหาร ดงน

3.1 กจกรรมหลก

3.1.1 กจกรรมการเดนปา เปนการเดนปาระยะใกล (2 กโลเมตร

ขนไป) เปนกจกรรมทใหนกทองเทยวไดสมผสกบธรรมชาตอยางใกลชด โดยการนำตวเอง

ไปสธรรมชาตดวยเสนทางเดนเทาทตดผานเขาไปในปาทมจดสวยงามดงดดความสนใจ

ตามธรรมชาตรายทางนกทองเทยวนอกจากจะไดใกลชดกบธรรมชาตแลว ยงมโอกาสได

เรยนรสรรพสงตาง ๆ ในธรรมชาตจากมคคเทศกนำทางทมความรดานนเวศวทยา

(Ecology) และชำนาญพนทเปนอยางด กจกรรมเดนปายงแบงเปนสองลกษณะ คอ การเดน

ปาทสมบกสมบน มจดมงหมายสรางความตนเตนใหแกนกทองเทยว เปนการเดนปา

ในเสนทางทคอนขางยากลำบาก ทาทายความสามารถของนกทองเทยว เชน การปนปาย

หรอเดนขนลงเขาทสงชน เปนตน สวนกจกรรมเดนปาควรมนกทองเทยวมากทสดตอกลม

ไมเกน 15 คน และมมคคเทศกทองถนทคนเคยกบทองถน ตลอดจนมความรดาน

นเวศวทยา (Ecology) ทจะใหความรแกนกทองเทยวระหวางทางไดเปนอยางด กจกรรมเดน

ปาอาจมการพกแรมในปา สงของอปโภคทงหลายจะตองนำออกจากปาทงหมด รวมทง

เศษขยะตาง ๆ จากการอปโภคบรโภคโดยเฉพาะของทไมสามารถยอยสลายได

ดงนนจงจำเปนตองมถงหรอภาชนะทจะเกบขยะเหลานนออกจากปาใหหมดทกครงไป

การจดเสนทางเดนเทาในปาควรมความกวางขนาดหนงหรอสองคนเดน และคงสภาพเดม

ไวมากทสด ไมควรตดตนไมกงไมออกโดยไมจำเปน ไมควรตดเสนทางเดนเทาผานจดทม

ระบบนเวศเปราะบาง หรอเปนแหลงพช/ สตวปาหายาก โดยเฉพาะบรเวณทจำเปนสำหรบ

สตวปาในการดำรงชพและการสบพนธ


110

ซงถามนษยผานเขาไปแลวจะรบกวนกจกรรมทางธรรมชาตของสตวปาเหลานน

ควรกำหนดเสนทางผานหรอมมมมองเกยวกบสภาพธรรมชาตทนาสนใจ สภาพภมทศน

ทงดงามและแหลงนำ เพอนกทองเทยวจะไดเพลดเพลน ไมเบอหนายเสนทาง เดนปา

ไมควรตดผานจดทอาจกอใหเกดอนตรายแกนกทองเทยว จดเรมตนและสนสดของเสนทาง

เดนปาควรมสงอำนวยความสะดวกพนฐานทจำเปนเชน หองสขา ทนงพกผอน และปายสอ

ความหายตาง ๆ หนวยงานเจาของพนทควรเปนผกำหนดเสนทางเดนปาทเหมาะสมและ

ดแลสภาพของเสนทางเดนปาใหใชการได ผทควรมบทบาทสำคญในการรกษาเสนทางเดน

ปา คอ มคคเทศกนำเดนปาและนกทองเทยวทจะตองชวยรกษาความสะอาดและไมทำลาย

สภาพธรรมชาตตาง ๆ และเขาใจถงการปฏบตตนเมอทองเทยวในพนทธรรมชาตเหลานน

ภาพประกอบ 35 นกทองเทยวเดนปาชมธรรมชาตทางดานชวนานาพนธ

ทมา : องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอสปป.ลาว (2019)


111

ภาพประกอบ 36 นกทองเทยวกำลงเดนปาตามผนำชมชนแนะนำ

ทมา : องคการจดตงสากล GIZ หนหนามหนอ สปป.ลาว(2019)

3.1.2 กจกรรมศกษาธรรมชาต เปนกจกรรมทองเทยวทไดสนบสนน

ใหนกทองเทยวนอกจากจะไดรบความเพลดเพลนจากการไดมาเทยวในพนทธรรมชาตแลว

ยงไดรบความรเกยวกบธรรมชาตในเรองตาง ๆ ผานทางโปรแกรมสอความหมายธรรมชาต

รปแบบตาง ๆ ทจดทำขนในพนทสงอำนวยความสะดวกทสงเสรมกจกรรมทองเทยว

ประเภทน คอ ศนยบรการนกทองเทยว (Visitor Center) ปายชอความหมายธรรมชาต

ณ จดตาง ๆ ทนาสนใจ (Wayside Exhibit) นทรรศการกลางแจง (Outdoor Exhibit)

ตลอดจนเสนทางเดนเทาทจดทำเพอใหนกทองเทยวไดเขาไปสมผสและเรยนรเรองราว

ตาง ๆ เกยวกบธรรมชาตในพนท (Nature Interpretive Trail) ลกษณะเสนทางเดนเทา

ดงกลาวควรเดนไดอยางไมลำบากมากนกตดผานจดทนาสนใจและสามารถใหความร

เกยวกบธรรมชาตใหนกทองเทยวได อาจจดใหมปายสอความหมายธรรมชาตเพออธบาย

และ / หรอใหความรทไมยากแกการเขาใจแกนกทองเทยวทวไปตลอดเสนทาง หรอจดทำ

เปนเอกสารแผนพบใหนกทองเทยวไดศกษาดวยตนเอง (Self – Guided Trail) เสนทางเดน

เทาดงกลาวไมควรมระยะทางไกลนก (ประมาณ 1 - 2กโลเมตร) ควรจดเสนทางเปน loop

(เขา – ออกทางเดยว) การดแลบำรงรกษาศนยบรการนกทองเทยวและนทรรศการ


112

กลางแจงเปนหนาทของหนวยงานเจาของพนท ทงนการจดโปรแกรมสอความหมาย

ประเภทตาง ๆ ในศนยบรการนกทองเทยวอาจไดรบการสนบสนนจากการทองเทยว

แหงประเทศไทย และภาคเอกชน การดแลรกษาเสนทางเดนเทาศกษาธรรมชาตควรเปน

หนาทของหนวยงานเจาของพนท รวมกบนกทองเทยวตลอดจนไกดนำเทยว (ถาม)

หนวยงานเจาของพนทมหนาทรบผดชอบใหเสนทางเดนเทาดงกลาวอยในสภาพทใชการ

ไดดไมทรดโทรม ดแลเรองความสะอาด เชน จดเตรยมถงขยะไวตามจดทเหมาะสมและ

มการกำจดขยะอยางสมำเสมอ นกทองเทยวมหนาทปฏบตตามกฎระเบยบของพนท รกษา

ความสะอาด และไมกระทำพฤตกรรมเชงทำลายตางๆ เชน ถอนปายทงขดฆา/เขยนสง

ตาง ๆ ลงบนปาย หน หรอตนไม รวมทงไมสงเสยงดงหรอนำเครองเสยง เครองดนตร

ตาง ๆ ไปเปดรบกวนความสงบตามธรรมชาตไกดนำเทยวมหนาทใหความรแกนกทองเทยว

กอนทจะเขาไปทำกจกรรมเกดผลกระทบตอพนทการควบคมดแลความเปนระเบยบของ

นกทองเทยวขนกบหนวยงานเจาของพนททตองดแลรบผดชอบ

ภาพประกอบ 37 นกทองเทยวรวมกนถายภาพไวเปนทระลก



113

ภาพประกอบ 38 นกทองเทยวกำลงมองดลงทอยบนหนาผา


3.1.3 กจกรรมถายรปธรรมชาต บนทกเทปวดโอเทปเสยงธรรมชาต

เปนการถายรปและการบนทกเทปวดโอววธรรมชาต และสงทนาสนใจอนเปนรายละเอยด

อยในธรรมชาต เชน ดอกไมปา พชหายาก และรอยเทาสตวปา เปนตน การบนทกเสยง

ธรรมชาตนยมทงเสยงนำตก นำไหล เสยงนก แมลง และสตวปาตาง ๆ สงอำนวย

ความสะอาดทควรจดเตรยมสำหรบกจกรรมประเภทนคอ เสนทางทจะนำนกทองเทยว

เขาไปถายรปธรรมชาตและบนทกเสยงขอมลเกยวกบแหลงหรอจดทบนทกไดด และ/หรอ

สามารถจะถายรปไดสวยงาม ชวงระยะเวลาทควรถายรปตลอดจนรายละเอยดหรอประวต

ทนาสนใจของสงทควรบนทกภาพ/ เสยงไวแนวทางในการดแลรกษาเสนทางเดนเทา

เพอกจกรรมประเภทนเปนไปในลกษณะเดยวกบการดแลรกษาเสนทางเดนเทา

เพอการศกษาธรรมชาต

3.1.4 กจกรรมสอง/ ดนก เปนกจกรรมเฉพาะสำหรบผมความสนใจ

ในเรองนกสงดงดดทสำคญ คอ นกชนดตาง ๆ ทงทเปนนกประจำถน นกอพยพ และ

นกหายาก เสนทางเดนเทาทรองรบกจกรรมประเภทนควรมขนาดกวาง 2 คนเดน ไมควร


114

มการพฒนาใด ๆ นอกจากจดหยดพกบางจด เพอใหนกทองเทยวไดจดบนทกเรองราว

เกยวกบนกตาง ๆ ทไดพบเหน กลมนกดนกไมควรมขนาดใหญมากนก ทงนไมควรเกน

5 คน ตอกลม ควรมมคคเทศกนำทางทมความรเกยวกบนกและธรรมชาตของนกทมใน

พนทสำหรบกลมนกทองเทยวทไมมความชำนาญในกจกรรมประเภทนมากอน ตลอดจน

มกลองสองตาดนก และคมอดนก (Bird Guides) เตรยมไวใหกลมและเกบเงนคาธรรมเนยม

ในการยมเพอใชในกจการดานการอนรกษนกและถนทอยอาศยของนก ประการสำคญ

การกำหนดเสนทางเดนเทาไมควรผานบรเวณทำรงหรอวางไขของนก ตลอดจนควร

มการควบคมเขมงวดไมใหมการทองเทยวในชวงเวลาทไมควรรบกวนนก เชน ฤดวางไข

ผสมพนธ เปนตน

3.1.5 กจกรรมศกษา/ เทยวถำ เปนกจกรรมทนกทองเทยวไดมโอกาส

ในการศกษาเรยนรเกยวกบเรองของถำ เชน กระบวนการเกดถำ ลกษณะของหน/แร

และสณฐานธรณ ประเภทของถำ สงมชวตทอาศยอยในถำ การดแลรกษาถำ เปนตน

นอกจากนนนกทองเทยวยงไดรบความเพลดเพลนและตนตากบความงามแปลกเดนทเปน

เอกลกษณของถำอกดวย การเทยวถำ โดยเฉพาะถำทมแสงสวางไมเพยงพอและเปนถำ

ทลกและวกวน จำเปนตองมมคคเทศกนำทางเพอความปลอดภยของนกทองเทยว

การจดการถำเพอรองรบการทองเทยวควรจดสงอำนวยความสะดวกทชวยอำนวย

ความสะดวกใหแกนกทองเทยว และชวยในการดแลรกษาถำ เชน การทำทางเดนเทา

ยกระดบในกรณทถำมนำทวมขง เปนตน มโปรแกรมสอความหมายใหคำแนะนำเรอง

การเทยวถำ และใหความรเกยวกบถำแกนกทองเทยวในบรเวณนอกตวถำ การสำรวจถำ

จดทำแผนโปรแกรมสอความหมายธรรมชาต ตลอดจนสงอำนวยความสะดวกตาง ๆ

เปนหนาทของหนวยงานเจาของพนทซงอาจประสานขอความรวมมอจากนกวชาการ

หนวยงานอน ๆ และภาคเอกชน นอกจากนนหนวยงานเจาของพนทยงมหนาทควบคมดแล

ใหนกทองเทยวปฏบตตามกฎระเบยบ รกษาความปลอดภยแกนกทองเทยวอกดวย


115

ภาพประกอบ 39 บรรยากาศอกมมหนงภายในถำนำลอดเซบงไฟ


ภาพประกอบ 40 หนยอยมลกษณะเปนสขาวเพอแสงไฟสอง



116

3.1.6 กจกรรมศกษาทองฟาและดาราศาสตรเปนกจกรรมทนกทองเทยว

ไดมโอกาสในการศกษาเรยนรเกยวกบเรองของทองฟาและดาราศาสตร ชนดของดาวและ

กลมดาว รปราง ตำแหนง และวงโคจร ตลอดจนประวตและตำนานพนบานตาง ๆ

ทเกยวของ พนทธรรมชาตทจดกจกรรมประเภทนไดด ไดแก บรเวณทโลงหรอ

บนทสง เชน เกาะแกง ชายหาดทโลงทงหญาทอยบนเขาทไมมตนไมบดบงทองฟา เปนตน

ฤดทเหมาะตอกจกรรมประเภทนคอฤดหนาว ทองฟาไมมเมฆหมอกบดบง กจกรรม

ประเภทนจำเปนตองอาศยผชำนาญในการใหความรแกนกทองเทยวตลอดจนมอปกรณ

เชน กลองดดาว และแผนทดาว เปนตน

3.1.7 กจกรรมลองเรอศกษาธรรมชาตเปนกจกรรมทใหนกทองเทยว

ไดสมผสและเรยนรธรรมชาต จำเปนจะตองม มคคเทศกในการใหความร ความเพลดเพลน

การลองเรอทำไดทงในลำนำในแหลงนำธรรมชาต ทะเล หรออางเกบนำทยงคงมสภาพ

ธรรมชาตแวดลอมอย สงทควรระมดระวงจากการกระทำกจกรรมประเภทน ไดแก นำมน

ปนเปอนลงในแหลงนำ ขยะเสยงรบกวนจากเครองยนต การรบกวนบรเวณวางไข/

ผสมพนธของสตวนำ ซงเปนหนาทของผประกอบการและนกทองเทยวทจะตองระมดระวง

และชวยกนดแลรกษาแหลงทองเทยวตลอดจนความรบผดชอบของเจาหนาทในการ

ควบคมการทองเทยวไมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมจนกระทงสภาพธรรมชาต

เสอมโทรมลง นอกจากนนการพฒนาพนททจำเปน เชน จดขน – ลงเรอ จะตองออกแบบ

ใหผสมผสานกลมกลนกบสภาพธรรมชาต

ภาพประกอบ 41 ลองเรอชมถำลอดเซบงไฟ



117

ภาพประกอบ 44 ภายหลงจากชมธรรมชาตภายในถำเซนำลอดแลวเดนทางกลบ


3.1.8 กจกรรมพายเรอแคน เปนกจกรรมทใหนกทองเทยวไดสมผสและ

เรยนรธรรมชาต ทงยงใหนกทองเทยวไดใชความสามารถในการบงคบเรอและไดออกกำลง

กาย เปนกจกรรมททำไดทงในลำนำ ในแหลงนำธรรมชาต ทะเล หรออางเกบนำทยงคงม

สภาพธรรมชาตแวดลอมอย สงทควรระมดระวงจากการกระทำกจกรรมประเภทน ไดแก

จำนวนเรอตอหนวยพนท ขยะ และการรบกวนบรเวณวางไข/ผสมพนธของสตวนำ ซงเปน

หนาทของนกทองเทยวทจะตองระมดระวงและชวยกนดแลรกษาแหลงทองเทยวตลอดจน

ความเขมงวดของเจาหนาทในการควบคมใหการทองเทยวไมเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

จนกระทงสภาพธรรมชาตเสอมโทรมลง สำหรบกจกรรมการพายเรอ ควรมสดสวน

ในการใชพนทเพอไมใหเกดความแออด เชน เรอแคน คายค เรอบด 1 ลำ ตอความยาว

ลำนำ 2.4 กโลเมตร เรอใบ 1 ลำ ตอ 0.004 ตารางกโลเมตร


118

ภาพประกอบ 45 ลองเรอตามสายนำลอดเซบงไฟอยางสนกสนาน


ภาพประกอบ 46 นกทองเทยวชาวตางประเทศเตรยมตวลองเรอในถำนำลอดเซบงไป



119

3.1.9 กจกรรมดำ นำลก เปนกจกรรมทใหความเพลดเพลนและใกลชด

กบธรรมชาตใตทะเลทมสสนสวย งามเชนเดยวกบกจกรรมดำนำตน กจกรรมดำนำลกน

นกดำนำตองใชเครองชวยหายใจ บรเวณทควรจดกจกรรมดำนำเพอนนทนาการ

ควรมความลกประมาณไมเกน 30 เมตร เปนแหลงของปะการงหลายชนดทยงอดม

สมบรณและสวยงาม โดยมพชและสตวใตทะเลประเภทอน ๆ เปนสวนประกอบ กระแสนำ

ไมรนแรงและนำใสสะอาด ควรจดใหมการทำเสนทางดำนำใตทะเล (Undersea Self –

Guided Trail) และมคมอศกษาทรพยากรใตทะเลใหแกนกทองเทยวสงสำคญทควรคำนงถง

คอ การจดกจกรรมลกษณะเดยวกนกบกจกรรมดำนำตนแตควรเอาใจใสเกยวกบ

ความปลอดภยมากกวา

3.2 กจกรรมรอง

3.2.1 กจกรรมชมทวทศนธรรมชาตในบรรยากาศทสงบ เปนกจกรรม

ทเปดโอกาสใหนกทองเทยวไดชนชมและใกลชดกบธรรมชาต ซงเปนกจกรรมเสรมกจกรรม

ทองเทยวเชงนเวศอน ๆ ทกลาวแลวขางตน การชมทวทศนอาจทำไดในลกษณะการเดน

เลนตามเสนทางทจดไวใหและ/หรอตามชายหาดตางๆ หรอเปนจดอยกบทโดยนกทองเทยว

ไดหยดชมธรรมชาต ณ จดตางๆ ทงนคณคาความงามของธรรมชาตและความสงบ

เปนทรพยากรนนทนาการทสำคญสำหรบกจกรรมประเภทน กลาวกนวาการไดชนชม

ใกลชดกบธรรมชาตเปนโอกาสหนงททำใหนกทองเทยว ไดเขาใจถงความสำคญของ

การอนรกษธรรมชาต ณ จดทจดให การชมธรรมชาตควรมปายสอความหมายเกยวกบ

ธรรมชาตทอยรอบตวของนกทองเทยวเพอใหการทองเทยวมคณคามากขน นอกจากนน

การชมทวทศนธรรมชาตอาจกระทำในลกษณะของการนงรถยนตไปตามทาง

ทผานธรรมชาตทสวยงาม (Sight Seeing) และมจดพกชมววทวทศนเปนระยะตามความ

เหมาะสม ซงควรจดใหม Wayside Exhibit ณ จดพกตาง ๆ สงทเปนทรพยากรนนทนาการ

ทสำคญสำหรบกจกรรมนคอ สภาพภมทศนทสวยงามแปลกตา ตลอดจนลำดบของสภาพ

ภมทศนสองขางทางทมความหลากหลาย (Sequences of Landscape) กจกรรมประเภทน

ควรเนนคณภาพของการทองเทยวทใหความเคารพกบความเปนธรรมชาต เชน

ไมกอใหเกดเสยงดงรบกวนความสงบ การรกษาความสะอาด

3.2.2 กจกรรมขจกรยานตามเสนทางธรรมชาต (เปนกจกรรมทตอง

อาศยอปกรณ คอ จกรยานภเขา (Mountain Biking) เสนทางขจกรยานไมควรเปนเสนทาง

เดยวกบเสนทางเดนเทาเพอกจกรรมเดนปา หรอศกษาธรรมชาต หรอดนก มความลาดชน


120

ในระดบตาง ๆ กนตลอดเสนทาง ตงแต 0 – 20% หลกเกณฑในการเลอกกเสนทาง

เปนเชนเดยวกบการพฒนาเสนทางเดนเทาคอ ไมควรผานบรเวณทจำเปนตอการดำรงชพ

สบตอพนธของสตวปา สภาพภมประเทศควรมลกษณะตาง ๆ เพอความทาทายและไมนา

เบอตลอดจนมจดสนใจและความงดงามตามธรรมชาต การพฒนาเสนทางจกรยาน

ควรเนนใหเขากบสภาพธรรมชาต ไมมการตดตนไมใหญไมจำเปนตองทำเสนทางดวยวสด

กอสราง อาจมการทำรองระบายนำ หรอสะพานไมอยางงายในบรเวณทลมและรองนำ

หนวยงานเจาของพนทมหนาทในการดแลเสนทางขจกรยานใหอยในสภาพใชการได

และดแลรกษาความสะอาด ตลอดจนกวดขนใหนกทองเทยวปฏบตตามกฎระเบยบ เชน

ขจกรยานในเสนทางทจดเตรยมให รวมทงใหความชวยเหลอตามความจำเปนเมอ

นกทองเทยวตองการ นกทองเทยวมหนาทเคารพกฎระเบยบของพนท รกษาความสะอาด

ดวยการไมทงขยะตามเสนทางตลอดจนไมสงเสยงอกทกในระหวางขจกรยาน

3.2.3 กจกรรมปน/ ไตเขา เปนกจกรรมทมงตอบสนองความตองการ

ของมนษยในแงการทาทายความยากลำบากทธรรมชาตสรางไว บรเวณทอนญาต

ใหมการไตเขา หรอปนเขาควรมความปลอดภยในระดบหนง และไมกอใหเกดความ

เสยหายกบธรรมชาต ทงในและนอกขอบเขตทจดไวใหในเสนทางปน/ ไตเขา

3.2.4 กจกรรมพกแรมดวยเตนท การพกแรมแบบกางเตนทมหลาย

รปแบบ ตงแตพกแรมแบบเตนททมการพฒนาแลวในเขตบรเวณตาง ๆ จนกระทงพกแรม

กลางปาทไมมสงอำนวยความสะดวกใด ๆ อยางไรกด กจกรรมพกแรมดวยเตนทมงให

นกทองเทยวไดอยกบธรรมชาตและสมผสธรรมชาตอยางใกลชด โดยไมอาศยสงอำนวย

ความสะดวกในการอยอาศยเกนความจำเปนเปนกจกรรมทกระทำรวมกบกจกรรมอน ๆ

เชน การเดนปา ศกษาธรรมชาต สอง/ดนก เปนตน หนวยงานเจาของพนทมหนาทดแล

ใหบรเวณทกางเตนทสะอาดเรยบรอย ในกรณทกางเตนทในเขตบรการควรจะเตรยม

สงอำนวยความสะอาดทจำเปนเชน ลานกางเตนท ถงขยะ หองนำ หองสขารวมบรเวณ

ทชำระลาง เชน ทซกผา ลางจาน บรเวณทประกอบอาหาร และลานแคมปไฟรวม

ตลอดจนจดกจกรรมแคมปไฟใหนกทองเทยวไดเรยนรเกยวกบธรรมชาตหรอพฤตกรรม

ทเหมาะสมในการทองเทยวพนทธรรมชาต กจกรรมพกแรมดวยเตนทควรเนนให

นกทองเทยวไดใกลชดธรรมชาตมากกวามาสนกสนานดวยการรวมกลมกนรองเพลง

ดมของมนเมา จนทำลายความสงบของพนท บรเวณทกางเตนทของนกทองเทยวแตละ

กลมควรแยก


121

หางจากกนและมความเปนสวนตวพอสมควร กจกรรมพกแรมดวยเตนทนเปนการนำ

ตวเองใกลชดธรรมชาตและแสวงหาความสงบทเมองใหไมไดมากกวาเปนกจกรรมทกระทำ

เพอความสนกสนานเฮฮา จนกระทงรบกวนความสงบของพนท ดงนนนกทองเทยวจงควร

ชวยดแลรกษาพนทบรเวณกางเตนทใหสะอาดและเรยบรอยดวยการทงขยะใหถกท ไมควร

ใชสงททำใหเกดขยะทยอยสลายไมไดหากจำเปนตองใชกควรนำออกไปจากพนทดวย

ภาพประกอบ 47 กางเตนทนอนแบบสบายๆ


ภาพประกอบ 48 การพกแรมนอนเตนทแบบหมคณะ



122

3.2.5 กจกรรมลองแพยาง/แพไมไผ เปนกจกรรมทมงเนนใหนกทองเทยว

ไดสมผสธรรมชาต และไดรบความตนเตนสนกสนานเราใจจากความเรวของกระแสนำ

ความตางระดบของลำนำและสภาพภมทศนของสองฝง การลองเรอยาง/แพ ควรมไกด

ทมความสามารถในการลองเรอ/แพ และความรดานธรรมชาตวทยา จำนวนนกทองเทยว

ตอเรอยาง/แพ ประมาณ 4 - 6 คน ขนกบขนาดของเรอ /แพ จำนวนแพตอพนทนน

ใชเกณฑเดยวกบกจกรรมพายเรอแคน กอนการประกอบกจกรรมควรมการแนะนำ

เกยวกบลกษณะของกจกรรม การปฏบตตน และอนๆ เพอนกทองเทยวจะไดรบความ

ปลอดภยและประสบการณทดจากการประกอบกจกรรมอาจจดใหมกจกรรมพกแรมรมฝง

เสรมจากกจกรรมลองเรอ/แพ กจกรรมนจำเปนจะตองจดใหมจดขน – ลงเรอ/แพ

3.2.6 กจกรรมพกผอนรบประทานอาหาร (Picnicking) เปนกจกรรม

พกผอนโดยการนำอาหารมารบประทานหรอซอจากรานคาใกลเคยงในบรเวณทจดไวให

เปนกจกรรมทมกกระทำรวมกบกจกรรมประเภทอน ๆ เชน การเทยวนำตก การเดนปา

เดนชมธรรมชาต ฯลฯ ควรจดใหมสถานททนงพกผอนรบประทานอาหารในพนทกจกรรม

ทองเทยวเชงนเวศนทมบรรยากาศสงบ และนกทองเทยวไดชนชมกบธรรมชาต มากกวา

บรรยากาศทใหมเครองดนตรทเสยงดง หนวยงานเจาของพนทจำเปนตองจดพนทไว

สำหรบกจกรรมน ประกอบดวยชดสงอำนวยความสะดวก ไดแก โตะ มานง ถงขยะ

ทลางมอ หองสขา และอาจมเตายางอาหาร บรเวณทจดควรเปนทรม มองเหนนำและ

มสภาพภมทศนสวยงามไมเปนแหลงทเปราะบางทางนเวศน ควรจดใหมเสนทางเดนเทา

ทไมไกลจากทจอดรถ นกทองเทยวจำเปนตองรกษาความสะอาด ระมดระวง เรองไฟ

และไมใหอาหารแกสตวปา หรอทงอาหารไวโดยไมมผใดดแลหลงจากเสรจสนจากการ

รบประทานอาหาร ภาชนะเครองใชตาง ๆ ทจะทงเปนขยะควรเปนสงทยอยสลายไดงาย

หากเปนบรเวณพนทธรรมชาตทไมมการกำจดขยะควรนำขยะกลบไปดวย

3.2.7 กจกรรมเทยวนำตก (Waterfall Visits / Exploring) เปนกจกรรม

ทนยมทสดสำหรบการเทยวปาเขาทมนำตกเปนองคประกอบสำคญของแหลงทองเทยว

การเทยวนำตกอาจมกจกรรมหลายอยางประกอบกน เชน เลนนำตก เดนสำรวจนำตก

นงรบประทานอาหาร หรอชมทวทศนบรเวณนำตกซงควรจดโปรแกรมสอความหมาย

ธรรมชาตใหแกนกทองเทยวไดรบความรเกยวกบนำตกและสงแวดลอมอน ๆ ทนาสนใจ

ควบคไปดวย ควรเนนกจกรรมทไมทำลายความสงบตามธรรมชาตและจดเขตปลอด

อาหารและเครองดมบรเวณนำตก เพอรกษาสภาพแวดลอมของนำตก นกทองเทยว


123

ควรชวยกนดแลรกษาไมสงเสยงอกทกรบกวนผอนและปฏบตตนเพอความปลอดภยของ

ตวเอง หนวยงานเจาของพนทควรดแลเรองความสะอาด ดแลใหทองเทยวปฏบต

ตามระเบยบและรกษาความปลอดภยใหแกนกทองเทยว

3.2.8 กจกรรมโฮมสเตย เปนกจกรรมทางการทองเทยวหนงทนกทอง

เทยวไดเขามาใชชวตและสมผสประสบการณกบเจาของบาน พกกบเจาของบานโดยท

กจกรรมสวนใหญจะเปนกจกรรมในชวตประจาวนของเจาของบาน หรอเจาของโฮมสเตย

ทปฏบตอย การจดกจกรรมทองเทยวโดยนกทองเทยวมสวนรวมในการเรยนร ปฏบตตาม

และรวมกจกรรมกบครอบครวของโฮมสเตย หรอเจาของบานถอเปนจดประสงคหลกของ

การทองเทยวแบบโฮมสเตย โดยมการจายคาตอบแทนทเหมาะสม

4. ดานการมสวนรวม

ยทธศาสตรการพฒนาทองเทยวปาสงวนแหงชาต หนหนามหนอ, 2559 -

2568, หนา 27) พรรคและรฐของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวไดเลงเหน

ประโยชนทจะไดรบจากเขตปาสงวนแหงชาต หนหนามหนอ จงไดมอบหมายใหกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมประจำแขวงคำมวนดำเนนการบรหารจดการใหเปน

แหลงทองเทยวทางธรรมชาตและใหบรรลเปาหมายในการบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศ

ในเขตปาสงวนแหงชาต หนหนามหนอในป พ.ศ. 2568 โดยใหทกภาคสวนเขามามสวนรวม

บรหารจดการตงแตระดบขนศนยกลาง ระดบขนแขวง ระดบทองถน ภาคการทองเทยว

องคการจดตงสากลไดเขามารวมกนบรหารจดการทองเทยวทกขนตอน ไดแก การวางแผน

การดำเนนการ การจดสรรกองทน การอนรกษชวนานาพนธ การรกษาวฒนธรรมของ

ชมชน การสรางความเขมแขงของชมชน และมกองประชมทบทวนผลการปฏบตงาน

เพอใหเกดความยงยนของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและพรอมกนนยงมเตรยม

ความพรอมในการเปนมรดกโลกทางธรรมชาตในอนาคตขางหนา

5. การวเคราะหศกยภาพของชมชนตอการทองเทยวเชงนเศ

5.1 สถานการณการจดการทองเทยวเชงนเวศทสงผลกระทบตอชมชน

และประชาชนในแตละประเดน ดงน

5.1.1 ชมชนไมมความร ความเขาใจเกยวกบการทองเทยวในปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว


124

5.1.2 ชมชนไมไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวในปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สปป.ลาวอยางทวถง

5.1.3 ขาดการประชาสมพนธ เผยแพรประชาสมพนธและเสนทาง

คมนาคมทรกนดารในการเขาถงปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

5.1.4 ขาดกจกรรมการทองเทยวในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว

5. 1.5 ขาดการมสวนรวมกบภาครฐบาล

5.2 บทบาทการดำเนนการทองเทยวเชงนเวศทเกดผลกระทบตอชมชน ดงน

5.2.1 การจดตงกลมดำเนนการทองเทยว เชน คาบรการตาง ๆ ระเบยบ

ขอบงคบเกยวกบการทองเทยวและผลประโยขนทชมชนจะไดรบ

5.2.2 การซอมแซมบานพกเพอใชเปนโฮมสเตรย (HomeStay)

5.2.3 การใหบรการตอนกทองเทยว

5.2.4 การสอสารกบนกทองเทยวหรอไกดนำเทยวi

5.2.5 รานอาหาร เครอดมสำหรบนกทองเทยว

5.3 การวเคราหศกยภาพของชมชนตอการทองเทยวเชงนเศ

จากการศกษาครงนเพอใหเหนศกยภาพของชมชนตอการทองเทยว

เชงนเวศบานหนองปง ผวจยไดวเคราะหจดออนและจดแขงของชมชน มรายละเอยดดงน

5.3.1 จดแขงของชมชน

1) ความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ทางธรรมชาต เชน ปาดงดบ และปาดงดบแลง เปนตน

2) มสถานทเหมาะสำหรบการทองเทยวทางธรรมชาต เชน

หาดทรายขาวละเอยด ถานำลอด นำตกตาดเชยงลอและหนยอยในถำเซบงไฟ

3) มทวทศนทางธรรมชาตหลากหลาย เชน ภเขา นำตกและปาไม

ทอดมสมบรณ

4) มชวนานาพนธและสตวปาทหาดยาก เชน นกเงอก

(นกกกคอแดง) คางหาส (คง) ขะนแกวขาว กระตายลายเสอ ลงเสม ลงหม เลยงผา (เยอง)

กวาง นาคนำ และนกขว (ไกขาว) เปนตน

5) เปนแหลงทองเทยวทดงดดคนมาทองเทยวทางธรรมชาต


125

6) บานหนองปงมคณะกรรมการขนบานทเขมแขงในการดำเนนการ

ทองเทยวเชงนเวศ ไดแก อำนาจปกครองบาน สหพนธผหญง นายโฮม หนวยงานปองกน

ความสงบบาน ปาไมบาน และชาวหนมซงมการรวมตวกนอยางเหนยวแนนในการใหความ

รวมมอตอการดำเนนการของชมชน

5.3.2 จดออนของชมชน

1) ขาดการมสวนรวมและความรวมมอของชมชนในการจดการ

ทองเทยวเชงนเวศ

2) ขาดการสงเสรมดานกจกรรมในการทองเทยวเชงนเวศ

3) ขาดจตสำนกในการหวงแหนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

เพอทองเทยวเชงนเวศของชมชน

4) ขาดความร ความเขาใจเกยวกบการจดการทองเทยวเชงนเวศ

5) การสอสาร ประสานงานการทองเทยวเชงนเวศระหวางภาครฐกบ

ชมชนยงไมเปนระบบ

6) ขาดภาระบทบาทและความรบผดชอบในการใหบรการดานการ

ทองเทยวเชงนเวศ เชน การใหบรการทพก การปรงแตงอาหารและมคคเทศกนำเทยว

7) ขาดการสอสารกบนกทองเทยว สาเหตมาจากชมชนสอสาร

ภาษาองกฤษไมได

6. ผลประโยชนทไดรบจากการทองเทยวเชงนเวศของประชาชน

6.1 ขายบตรเขาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ คนภายในประเทศ (10,000

กบ/ คน) สำหรบชาวตางประเทศ (30,000 กบ/ คน) ถกแบงออกเปน 5 สวน ไดแก กองทน

พฒนาบานรอยละ 30 เพอการพฒนาบานหนองปง

6.2 คาบานพกโฮมสเตย (Home Stay) 50000 กบ/ คน คาอาหารชวงเชากบ

เยน

6.3 คานงเรอเขาถำเซบงไฟ 60,000 กบ/ คน (เรอนงได 3 ทนง)

สรปองคประกอบการทองเทยวเชงนเวศ ม 4 ดาน คอ 1) ดานพนท เปนการ

ทองเทยวทมอยกบธรรมชาต ซงเปนแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาตและ

มเอกลกษณะเฉพาะถน รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบ

นเวศ 2) ดานการจดการ เปนการทองเทยวทมความรบผดชอบไมมผลกระทบตอ

สงแวดลอมและสงคม มการจดการทครอบคลมถงการอนรกษทรพยากร การจดการ


126

สงแวดลอม การปองกนและกำจดมลพษและควบคมการพฒนาทองเทยวอยางมขอบเขต

เพอการจดการทองเทยวอยางยงยน 3) ดานกจกรรมและกระบวนการเปนการทองเทยว

แบบสงแวดลอมศกษาทเออตอกระบวนการเรยนร โดยใหมการศกษาเกยวกบ

สภาพแวดลอมและระบบนเวศ และ 4) ดานการมสวนรวม เปนการทองเทยวทคำนงถง

การมสวนรวมของชมชนและประชาชนเพอใหกอเกดประโยชนทงในดานการกระจายรายได

การยกระดบคณภาพชวตและการรบผลตอบแทน เพอยอนกลบมาบำรงรกษาและ

การจดการแหลงทองเทยวตงแตการมสวนรวมในระดบชมชน ภาคธรกจ ผประกอบการ

และนกทองเทยวหรอผทเกยวของ

ผลกระทบของการจดการทองเทยวเชงนเวศกอนเรมโครงการ บทบาทการ

ดำเนนการทองเทยวเชงนเวศทเกดผลกระทบตอชมชน จดออน 1) ขาดการมสวนรวมและ

ความรวมมอของชมชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ 2) ขาดการสงเสรมดานกจกรรม

ในการทองเทยวเชงนเวศ 3) ขาดจตสำนกในการหวงแหนทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอมเพอทองเทยวเชงนเวศของชมชน 4) ขาดความร ความเขาใจเกยวกบ

การจดการทองเทยวเชงนเวศ 5) การสอสาร ประสานงาน การทองเทยวเชงนเวศระหวาง

ภาครฐกบชมชนยงไมเปนระบบ 6) ขาดภาระบทบาทและความรบผดชอบในการใหบรการ

ดานการทองเทยวเชงนเวศ เชน การใหบรการทพก การปรงแตงอาหารและมคคเทศก

นำเทยว 7) ขาดการสอสารกบนกทองเทยว สาเหตมาจากชมชนสอสารภาษาองกฤษไมได

และจดแขง เชน 1) ความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทาง

ธรรมชาต 2) มสถานทการทองเทยวทางธรรมชาต เชน หาดทรายขาวละเอยด ถานำลอด

นำตกตาดเชยงลอและหนยอยในถำเซบงไฟ ภเขา นำตกและปาไมทอดมสมบรณ

3) มชวนานาพนธและสตวปาทหาดยาก เชน นกเงอก (นกกกคอแดง) คางหาส (คง) ขะน

แกวขาว กระตายลายเสอ ลงเสม ลงหม เลยงผา (เยอง) กวาง นาคนำ และนกขว (ไกขาว)

เปนตน และ 4) มคณะกรรมการขนบานทเขมแขงในการดำเนนการทองเทยวเชงนเวศ

ซงมการรวมตวกนอยางเหนยวแนนในการใหความรวมมอตอการดำเนนการของชมชน

กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ และผลประโยชนทไดรบจากการทองเทยวเชงนเวศ

ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ผวจยสรปองคประกอบการบรหารจดการทองเทยวเชงนเวศ ในบรบทมรดก

โลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว มองคประกอบสำคญดงภาพประกอบ 49


1

ภาพประกอบ 49 การทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

- รวมคด

- รวมดำเนนการ

- การตดตาม

-รวมรบผลประโยชน

การดอลธรรมชาตและมเอกลกษณะเฉพาะถน รวมถงแหลง

วฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบนเวศ

การทองเทยวแบบสงแวดลอมศกษาทเออ

ตอกระบวนการเรยนร โดยใหมการศกษา

เกยวกบสภาพแวดลอมและระบบนเวศ

- การทองเทยวทมความ

รบผดชอบไมมผลกระทบตอ

สงแวดลอมและสงคม

- การอนรกษทรพยากร

- การจดการสงแวดลอม

- การปองกนและกำจดมลพษ

- ควบคมการพฒนาทองเทยว

อยางมขอบเขตเพอการจดการ

ทองเทยวอยางยงยน

127


128

สวนท 4

เชงนโยบายภาครฐและเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาต

ของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว

โดยการศกษาในครงน เพอใหทราบถงผลกระทบเชงนโยบายและเงอนไข

การเปนมรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว ประกอบดวย การวเคราะหผลกระทบนโยบายของแผนพฒนา

เศรษฐกจ - สงคมแหงชาต 2559 - 2563 แผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน

สปป.ลาว 2559 - 2563 แผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

2559 - 2563 และเงอนไขเปนมรดกโลกของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ผใหขอมล

ไดแก ภาครฐ ภาคประชาชน ภาคการทองเทยวและองคการจดตงสากล โดยใชวธการ

ระดมความคดเหนกลมผใหขอมล ไดแก ภาครฐ ประชาชน การทองเทยว และองคการ

จดตงสากล มขนการดำเนนการ ดงน

ขนท 1 เตรยมการ ไดแก 1) ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร เพอเกบรวบรวมขอมล 2) ออกหนงสอเชญกลมผใหขอมลพรอมแจง

กำหนดการนดหมาย วน เวลา สถานทกบกลมผใหขอมล และ 3) เอกสารประกอบ

การประชม

ขนท 2 การปฏบตการ เปนการนำเสนอประเดนผลการวเคราะหจดออน

จดแขงของแผนพฒนาเพอนำไปกำหนดเปนกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตร

การทองเทยวเชงนเวศ ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต

2.1 การวเคราะหนโยบายของแผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคมแหงชาต 2559

- 2563 เปนการนำเสนอประเดนผลการวเคราะหเชงลบ เชงบวกของแผนพฒนา

เพอนำไปกำหนดเปนกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ

ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต

2.2 แผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว 2559 -

2563


129

2.3 แผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว 2559 -

2563 และเงอนไขเปนมรดกโลกของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เปนการนำเสนอ

ประเดนผลการวเคราะหเชงลบ เชงบวกของแผนพฒนาเพอนำไปกำหนดเปนกลยทธ

การบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต

ขนท 3 สรปผลกระทบเชงนโยบายและเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาต

ในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ซงมผลการวเคราะหขอมล ผวจยสามารถสรปและ

สงเคราะหเชงเนอหาไดดงตาราง 1 - 3


1

ตาราง 1 สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคมแหงชาต (2559-2563) เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (เชงลบ เชงบวก)

นโยบายแผนพฒนา สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนา

เชงลบ เชงบวก

1. แผนพฒนาเศรษฐกจ -

สงคมแหงชาต (2559-

2563)

1. ไมไดทำเปนแผนแมบท (พมพเขยว) เพยงแตกำหนด

คณะทำงานมรดกโลกเทานน

2. ขาดควาเชอมโยงของแตละกระทรวงทชดเจน

3. บคลากรสวนใหญไมเขาใจในการดำเนนงานของ

คณะกรรมการมรดกโลก

4. ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงาน

5. บคลากรทำงานมไมเพยงพอ

6. บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดประสทธภาพ

7. ไมมการกำหนดในแผนยทธศาสตรของกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงวฒนธรรม

และการทองเทยวและกระทรวงกสกรรมและปาไม

8. การเปลยนแปลงหนวยงานรบผดชอบในระดบภมภาค

1. กำหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคม

แหงชาต (2559-2563) ในดานการทองเทยว 2. มคณะกรรมการดำเนนงานทง 3 ระดบ ไดแก

ศนยกลาง และระดบภมภาค 3. มแหลงทนชวยเหลอจากตางประเทศ

4. มการประสานความรวมมอกบตางประเทศ

130


2

ตาราง 2 สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว (2559-2563) เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (เชงลบ เชงบวก)

นโยบาย

แผนพฒนา

สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนา


2. แผนพฒนา

เศรษฐกจ –

สงคมของแขวง

คำมวน สปป.

ลาว (2559-

2563)

1. ไมมการจดทำเปนแผนแมบท (พมพเขยว) การทองเทยวเชงนเวศทางมรดกโลกในเขตปา

สงวนแหงชาต เพยงแตมการแตงตงคณะทำงานมรดกโลกเทานน

2. ขาดควาเชอมโยงของแตละกระทรวงทรบผดชอบในการดำเนนงานทชดเจน

3. บคลากรภาครฐและหนวยงานตาง ๆ สวนใหญไมเขาใจในการดำเนนงานของ

คณะกรรมการมรดกโลกในคำมวน

4. ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงานการทองเทยวเชงนเวศทางมรดกโลก

5. บคลากรภาครฐมไมเพยงพอและงบประมาณสนบสนนอยางตอเนอง

6. บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดการประสานงานทมประสทธภาพ

1. กำหนดไวในแผนพฒนา

เศรษฐกจ - สงคมแหงชาต

(2559-2563) ของกระทรวง

วฒนธรรมและการทองเทยว 2. คณะกรรมการดำเนนงาน

ทง 3 ระดบ ไดแก ศนยกลาง

และระดบภมภาค 3. มแหลงทนชวยเหลอจาก

ตางประเทศ

4. การประสานความรวมมอ

กบตางประเทศในสวน

ภมภาค 131


3

ตาราง 2 (ตอ)

นโยบาย

แผนพฒนา

สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนา


7. ไมมการกำหนดในแผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว (2559-2563)

ของแผนยทธศาสตรของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและและกระทรวง

กสกรรมและปาไม

8. มการเปลยนแปลงหนวยงานรบผดชอบในระดบภมภาคทำใหขาดความเชอมโยงและ

ตอเนอง

132


4

ตาราง 3 สรปผลกระทบนโยบายแผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว (2559-2563) เมองบวละพา

แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (เชงลบ เชงบวก)

นโยบายแผนพฒนา สรปผลกระทบนโยบายแผนพฒนา


3. แผนคมครองรวมปา

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว (2559-2563)

1. ขาดควาเชอมโยงของแตละหนวยงานในแขวงคำมวน

ทชดเจน

2. การดำเนนงานหรอปฏบตงานขาดการมสวนรวม

3. บคลากรทงภาครฐและประชาชนสวนใหญไมเขาใจในการ

ดำเนนงานของคณะกรรมการมรดกโลก

4. ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงานในการทองเทยว

เชงนเวศทางมรดกโลกระหวางศนยกลางและภมภาค

5. บคลากรทำงานมไมเพยงพอในการบรหารจดการการ

ทองเทยวเชงนเวศทางมรดกโลก

6. บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดประสทธภาพ

1. มการแตงตงคณะแผนคมครองรวมปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว (2559-2563)

2. มคณะกรรมการดำเนนงานระดบแขวง ระดบเมอง

และระดบบาน

3. มแหลงทนชวยเหลอจากตางประเทศและ

ผเชยวชาญทางดานมรดกโลก

4. มการประสานความรวมมอกบตางประเทศ

เพอเปนตนแบบใหกบปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

5. มการสำรวจ ศกษาพนท เพอจดสรรเปนแหลง

ทองเทยวเชงนเวศทางมรดกโลกทงระดบเมองและ

ระดบบานทเชอมโยงกบปาสงวนแหงชาต


5

7. ไมมการกำหนดในแผนยทธศาสตรของกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงวฒนธรรม

และการทองเทยวและกระทรวงกสกรรมและปาไม

133


134

จากตาราง 1 - 3 ผวจยนำผลการวเคราะหเชงลบและเชงบวกของแผนพฒนา

เพอนำไปกำหนดเปนกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ

ในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาตของภาครฐในแตละประเดนไดดงน

1. แผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคมแหงชาต (2559 - 2563) ดงน

1.1 เชงลบ

1.1.1 ไมไดทำเปนแผนแมบท (พมพเขยว) เพยงแตกำหนดคณะทำงาน

มรดกโลกเทานน

1.1.2 ขาดควาเชอมโยงของแตละกระทรวงทชดเจน

1.1.3 บคลากรสวนใหญไมเขาใจในการดำเนนงานของคณะกรรมการ

มรดกโลก

1.1.4 ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงาน

1.1.5 บคลากรทำงานมไมเพยงพอ

1.1.6 บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดประสทธภาพ

1.1.7 ไมมการกำหนดในแผนยทธศาสตรของกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงวฒนธรรมและการทองเทยวและกระทรวง


1.1.8 การเปลยนแปลงหนวยงานรบผดชอบในระดบภมภาค

1.2 เชงบวก

1.2.1 กำหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคมแหงชาต (2559 -

2563) ในดานการทองเทยว

1.2.2 มคณะกรรมการดำเนนงานทง 3 ระดบ ไดแก ศนยกลาง และ

ระดบภมภาค

1.2.3 มแหลงทนชวยเหลอจากตางประเทศ

1.2.4 มการประสานความรวมมอกบตางประเทศ


135

2. แผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว (2559 -

2563) ดงน

2.1 เชงลบ

2.1.1 ไมมการจดทำเปนแผนแมบท (พมพเขยว) การทองเทยวเชงนเวศ

ทางมรดกโลกในเขตปาสงวนแหงชาต เพยงแตมการแตงตงคณะทำงานมรดกโลกเทานน

2.1.2 ขาดควาเชอมโยงของแตละกระทรวงทรบผดชอบในการดำเนนงาน

ทชดเจน

2.1.3 บคลากรภาครฐและหนวยงานตาง ๆ สวนใหญไมเขาใจในการ

ดำเนนงานของคณะกรรมการมรดกโลกในคำมวน

2.1.4 ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงานการทองเทยวเชงนเวศ

ทางมรดกโลก

2.1.5 บคลากรภาครฐมไมเพยงพอและงบประมาณสนบสนนอยาง

ตอเนอง

2.1.6 บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดการประสานงาน

ทมประสทธภาพ

2.1.7 ไมมการกำหนดในแผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน

สปป.ลาว (2559 - 2563) ของแผนยทธศาสตรของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและและ

กระทรวงกสกรรมและปาไม

2.1.8 มการเปลยนแปลงหนวยงานรบผดชอบในระดบภมภาคทำใหขาด

ความเชอมโยงและตอเนอง


2.2.1 กำหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจ - สงคมแหงชาต (2559 -

2563) ของกระทรวงวฒนธรรมและการทองเทยว 2.2.2 คณะกรรมการดำเนนงานทง 3 ระดบ ไดแก ศนยกลาง และระดบ

ภมภาค 2.2.3 มแหลงทนชวยเหลอจากตางประเทศ

2.2.4 การประสานความรวมมอกบตางประเทศในสวนภมภาค


136

3. แผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว (2559 -

2563) ดงน

3.1 เชงลบ

3.1.1 ขาดความเชอมโยงของแตละหนวยงานในแขวงคำมวนทชดเจน

3.1.2 การดำเนนงานหรอปฏบตงานขาดการมสวนรวม

3.1.3 บคลากรทงภาครฐและประชาชนสวนใหญไมเขาใจในการ

ดำเนนงานของคณะกรรมการมรดกโลก

3.1.4 ขาดการประชาสมพนธการดำเนนงานในการทองเทยวเชงนเวศ

ทางมรดกโลกระหวางศนยกลางและภมภาค

3.1.5 บคลากรทำงานมไมเพยงพอในการบรหารจดการการทองเทยว

เชงนเวศทางมรดกโลก

3.1.6 บคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาดประสทธภาพ

3.1.7 ไมมการกำหนดในแผนยทธศาสตรของกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงวฒนธรรมและการทองเทยวและกระทรวง



3.2.1 มการแตงตงคณะแผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว (2559 - 2563)

3.2.2 มคณะกรรมการดำเนนงานระดบแขวง ระดบเมองและระดบบาน

3.3.3 มแหลงทนชวยเหลอจากตางประเทศและผเชยวชาญทางดาน

มรดกโลก

3.3.4 มการประสานความรวมมอกบตางประเทศเพอเปนตนแบบใหกบ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

3.3.5 มการสำรวจ ศกษาพนท เพอจดสรรเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ

ทางมรดกโลกทงระดบเมองและระดบบานทเชอมโยงกบปาสงวนแหงชาต


137

4. เงอนไขมรดกโลกทางธรรมชาตของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชน

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบมรดกโลกทางธรรมชาตทมลกษณะ

ทางกายภาพและชวภาพอนมคณคาเดนชดในดานความลำเลศทางวทยาศาสตรหรอ

เปนสถานทซงมสภาพทางธรณวทยาและภมประเทศทไดรบการวเคราะหแลววาเปนถน

ทอยอาศยของพนธพชและสตว ซงถกคกคาม หรอเปนแหลงเพาะพนธของพชหรอสตว

ทหายาก เปนตน ซงเกณฑในการขนทะเบยนมรดกโลกทางธรรมชาต ประกอบดวย

เกณฑมรดกโลกขอท 7 เปนตวอยางเดนชดในการเปนตวแทนของ

ววฒนาการสำคญ ๆ ในอดตของโลก รวมทงแหลงทเปนตวแทนของยคสำคญ ๆ ในอดต

เชน ยคของสตวเลอยคลาน ยคนำแขง

เกณฑมรดกโลกขอท 8 เปนตวอยางเดนชดในการเปนตวแทนของขบวนการ

เปลยนแปลงทสำคญทางธรณวทยา หรอววฒนาการทางชววทยา และปฏสมพนธของ

มนษยตอสงแวดลอมทางธรรมชาตทกำลงเกดอย ไดแก (ก) ขบวนการทางธรณวทยา เชน

ภเขานำแขง หรอภเขาไฟ (ข) ววฒนาการทางชววทยา เชน ปาไมเขตรอน ทะเลทราย

ทราบทนดรา (ค) ปฏสมพนธระหวางมนษยและสงแวดลอมทางธรรมชาต เชน

เกษตรกรรมขนบนได

เกณฑมรดกโลกขอท 9 เปนแหลงทเกดจากปรากฏการณทางธรรมชาต

ทมเอกลกษณหายากเปนพเศษ เชน การเกดหรอลกษณะหรอแหลงทมความงดงามทาง

ธรรมชาตกวาพนทอน ๆ เชน ระบบนเวศทมลกษณะพเศษ สภาพทางธรรมชาต เชน แมนำ

ภเขา นำตก แหลงรวมความหนาแนนของสตว สภาพทวทศนทมพชนานาชนด

เปนองคประกอบ และแหลงรวมความผสมผสานระหวางองคประกอบทางธรรมชาตและ

วฒนธรรม

เกณฑมรดกโลกขอท 10 เปนถนทอยอาศยของชนดพนธพชและพนธสตว

ทหายาก หรอทตกอยในภาวะอนตราย แตยงสามารถดำรงชวตอยได ซงรวมถงระบบนเวศ

อนเปนแหลงรวมความหนาแนนของพชและสตวททวโลกใหความสนใจดวย

ผลจากการศกษาการดำเนนงานการเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว ตามแผนพฒนาเศรษฐกจ สงคมครงท 8 (2016 - 2020) ไดมการแตงตง


138

คณะกรรมการทำงาน โดยนายกรฐมนตรไดออกขอตกลงวาดวย การแตงตง

คณะกรรมการประสานงานแหงชาต เพอนำเสนอเอาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบละพา แขวงคำมวน เขาเปนมรดกโลกทางธรรมชาต ฉบบเลขท 79/ นย ลงวนท

3/7/2012 และนายกรฐมนตรไดออกขอตกลงวาดวย คณะกรรมการระดบชาต

เพอมรดกโลก ฉบบเลขท 17/ นย ลงวนท 5/1/2017 โดยมคณะเลขาธการรฐบาลออกแจง

การวาดวย การขออนมตนำเสนอองคการยเนสโก พจารณารบรองเอาปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบละพา แขวงคำมวน เขาเปนมรดกโลกทางธรรมชาต ฉบบเลขท

3297/ คล ลงวนท 1/12/2016 และในสวนของรฐมนตรกระทรวงแถลงขาววฒนธรรมและ

ทองเทยววาดวย การแตงตงคณะเฉพาะกจในการรางเอกสารเสนอปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบละพา แขวงคำมวน เขาเปนมรดกโลกทางธรรมชาต ฉบบเลขท 148

ถวท. ลงวนท 27/2/2017 ซงมขนตอนการดำเนนการเขาเปนมรดกโลกทางธรรมชาต

ดวยการรางคำรองขอเขาในบญช 2016 เพอยนคำรองขอเขาในบญช 2016 เพอขอรบรอง

เขาในบญช Date of Submission: 03/08/2016 ประกอบดวย

เกณฑมรดกโลกขอท 8 เปนตวอยางเดนชดในการเปนตวแทนของขบวนการ

เปลยนแปลงทสำคญทางธรณวทยา หรอววฒนาการทางชววทยา และปฏสมพนธของ

มนษยตอสงแวดลอมทางธรรมชาตทกำลงเกดอย ไดแก (ก) ขบวนการทางธรณวทยา เชน

ภเขานำแขง หรอภเขาไฟ (ข) ววฒนาการทางชววทยา เชน ปาไมเขตรอน ทะเลทราย

ทราบทนดรา (ค) ปฏสมพนธระหวางมนษยและสงแวดลอมทางธรรมชาต เชน

เกษตรกรรมขนบนได

เกณฑมรดกโลกขอท 9 เปนแหลงทเกดจากปรากฏการณทางธรรมชาต

ทมเอกลกษณหายากเปนพเศษ เชน การเกดหรอลกษณะหรอแหลงทมความงดงามทาง

ธรรมชาตกวาพนทอน ๆ เชน ระบบนเวศทมลกษณะพเศษ สภาพทางธรรมชาต เชน แมนำ

ภเขา นำตก แหลงรวมความหนาแนนของสตว สภาพทวทศนทมพชนานาชนด

เปนองคประกอบ และแหลงรวมความผสมผสานระหวางองคประกอบทางธรรมชาตและ

วฒนธรรม

เกณฑมรดกโลกขอท 10 เปนถนทอยอาศยของชนดพนธพชและพนธสตว

ทหายาก หรอทตกอยในภาวะอนตราย แตยงสามารถดำรงชวตอยได ซงรวมถงระบบนเวศ

อนเปนแหลงรวมความหนาแนนของพชและสตวททวโลกใหความสนใจดวย


139

ในการสงรางคำรองเสนอองคการยเนสโก (Unesco) ระหวางเดอนกนยายน

ค.ศ. 2019 Unesco มความเหนกบรางคำรองทำการปรบปรงแกไขแลวนำสงรางคำรอง

ฉบบสมบรณให Unesco ในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 2020 เพอพจารณาตรวจสอบรางคำรอง

อกครงและรอการรบรองจากองคการยเนสโก (Unesco) ใหปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวเปนมรดกโลก

ทางธรรมชาตตอไป

สรปเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบวพะลา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ไดรบการสงเสรมสนบสนนกองทนจากรฐบาลประเทศเยอรมน มอบหมายใหองคการ

(GIZ) ประจำนครหลวงเวยงจนทนดำเนนโครงการ/ กจกรรมทงระดบสวนกลางและระดบ

ทองถนในการดำเนนการยนคำรองขอขนทะเบยนและรบรองปาสงวนแหงชาตหนหนาม

หนอ มเนอททงหมด 94,112 เฮกตาร เปนมรดกโลกทางธรรมชาตในขอท 8, 9,10


129

ภาพประกอบ 50 เชงนโยบายภาครฐและเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

เชงบวก กำหนดแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

ระดบชาต ศนยกลาง และระดบภมภาคแหลงทน

ชวยเหลอจากตางประเทศ

เชงลบ ควาเชอมโยงของแตละกระทรวงทชดเจน

บคลากรสวนใหญไมเขาใจในการดำเนนงาน

ขาดการประชาสมพนธ บคลากรทำงานมไม

เพยงพอและบคลากรตางประเทศกบภาครฐยงขาด

ประสทธภาพ

เชงบวก การแตงตงคณะแผนคมครอง

รวมปาสงวนแหงชาตระดบแขวง ระดบ

เมองและระดบบานองคการจดตงสากล

เชงลบ ขาดความเชอมโยงของแตละ

หนวยงาน การปฏบตงาน การ

ประชาสมพนธและบคลากรไมเพยงพอ

และงบประมาณสนบสนนi

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ มขอ

ขนทะเบยนและรบรองเปนมรดกโลก

ทางธรรมชาต

- ขอท 8 ทางธรณวทยา หรอ

ววฒนาการทางชววทยา

- ขอท 9 ปรากฏการณทาง

ธรรมชาตทมเอกลกษณหายาก

เปนพเศษ

- ขอท 10 ชนดพนธพชและพนธ

สตวทหายาก

เชงบวก มการกำหนดแผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแขวง การดำเนนการระดบแขวง เมอง บาน

และการสนบสนนองคการสากล

เชงลบ การเปลยนแปลงหนวยงานรบผดชอบใน

ระดบภมภาคทำใหขาดความเชอมโยงและตอเนอง

ผลกระทบ

เชงบวก เชงลบ

140


141

สวนท 5

รางกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยว

เชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

โดยการศกษาในครงน เพอใหทราบถงผลกระทบดานนโยบายและเงอนไข

การเปนมรดกโลกทางธรรมชาตในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว ประกอบดวย การวเคราะหนโยบายของแผนพฒนาเศรษฐกจ

- สงคมแหงชาต 2559 - 2563 แผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว

2559 - 2563 แผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว 2559 - 2563

และเงอนไขเปนมรดกโลกของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ผใหขอมล ไดแก ภาครฐ

ภาคประชาชน ภาคการทองเทยวและองคการจดตงสากล โดยใชวธการระดมความคดเหน

กลมผใหขอมล ไดแก ภาครฐ ประชาชน การทองเทยว และองคการจดตงสากล มขนการ

ดำเนนการ 3 ขนดงน

ขนท 1 เตรยมการ ไดแก 1) ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ราชภฏสกลนคร เพอเกบรวบรวมขอมล 2) ออกหนงสอเชญกลมผใหขอมลพรอมแจง

กำหนดการนดหมาย วน เวลา สถานทกบกลมผใหขอมล และ 3) เอกสารประกอบการ

ประชม

ขนท 2 การปฏบตการ เปนการนำเสนอประเดนผลการวเคราะหจดออน

จดแขงของแผนพฒนา ประกอบดวย การวเคราะหนโยบายของแผนพฒนาเศรษฐกจ -

สงคมแหงชาต 2559 - 2563 แผนพฒนาเศรษฐกจ – สงคมของแขวงคำมวน สปป.ลาว

2559 - 2563 และแผนคมครองรวมปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว 2559 -

2563 และเงอนไขเปนมรดกโลกของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ขนท 3 สรปผลกระทบเชงนโยบายและเงอนไขการเปนมรดกโลกทางธรรมชาต

ในเขตปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ซงมผลการวเคราะหขอมลนโยบายแผนพฒนา

ผวจยสามารถสรปและสงเคราะหเชงเนอหาไดดงตาราง 4 - 9


142

ตาราง 4 รางกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบท

มรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


ยทธศาสตรการทองเทยว

เชงนเวศปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ

สรปกลยทธการบรหารการพฒนา


ยทธศาสตรท 1 การมสวนรวม

การลงทนพฒนาการทองเทยว


หนหนามหนอระหวางภาครฐ

เอกชน และชมชน

1. การสงเสรม สนบสนนภาคเอกชนมาลงทนแบบ

ยกเวน

2. สงเสรม สนบสนนการลดคาธรรมเนยมการขนสง

3. สงเสรม สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐ

อยางตอเนอง

4. สงเสรม สนบสนนการสรางเครอขายาคเอกชน

มาลงทน

ผลจากการสมภาษณในการระดมความคดเหนเกยวกบยทธศาสตรท 1

การมสวนรวมการลงทนพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

ระหวางภาครฐ เอกชน และชมชน ม 4 กลยทธ มรายละเอยด ดงน

“…..ประเทศเราตองการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมใหประชาชนเราได

อยกนด การทองเทยวประเทศของเราถงแมนจะมกายภาพทสมบรณ สวยงามแตถาขาด

การสงเสรม สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกขนอยางตอเนอง มนกไม

สามารถทำใหการทองเทยวเชงนเวศเกดขนได”

“…..ขาพเจามความคดเหนวา การลงทนของตางประเทศตงมการลดหยอนภาษ

และหาความรวมมอจากจางประเทศเขามาลงทนจงจะประสบความสำเรจ”

(ภาครฐ, สมภาษณ, 2562)

“…..การทจะทำใหการทองเทยวเชงนเวศประสบความสำเรจในการลทนนน เรา

ตองสรางเครอขายและประสานความรวมมอจากตางประเทศทงภายในและภายนอกและม

การยกเวนภาษ”

(ภาคประชาชน, สมภาษณ, 2562)


143

“…..การมสวนรวมดานการลงทนเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศนน

ภาคเอกชนและภาคการทองเทยวตองเขามาสรางเครอขายรวมกน”

(รองคณบดมหาวทยาลยแหงชาต สปป.ลาว, สมภาษณ, 2562)

“…..ขาพเจาในฐานะอยหนวยงานสรรพากร มความคดเหนในประเดนน

ถาตองการใหนกลงทนเขามามสวนรวมในการทองเทยวเชงนเวศในปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ ควรมการลดคาธรรมเนยมการขนสงจะทำใหนกธรกจมนใจในการลงทน”

“…..การทองเทยวเชงเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ จะตองมความโดด

เดนทางธรรมชาตและสรางแรงจงใจ ประชาสมพนธรอบดานและเพมเครอขายนกลงทน

สงเสรมการคาการลงทนดวยการลดภาษหรอยกเวนภาษ”

(ตวแทนสมาคมโรงแรม, สมภาษณ, 2562)

“…..การลดภาษเปนสงทสำคญ สำหรบภาคการทองเทยว และ

ภาคเอกชนทจะเขามาลงทนดวย เพราะสรางความมนคงใหกบผใหบรการและตอง

มการเชอมโยงเครอขายทงภายในและภายนอกประเทศดวย”

(รานอาหารสบายดทาแขก, สมภาษณ, 2562)

สรปยทธศาสตรท 1 การมสวนรวมการลงทนพฒนาการทองเทยว

เชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอระหวางภาครฐ เอกชน และชมชน ม 4 กลยทธ

การบรหารการพฒนาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ ประกอบดวย 1) การสงเสรม

สนบสนนภาคเอกชนมาลงทนแบบยกเวน 2) สงเสรม สนบสนนการลดคาธรรมเนยม

การขนสง 3) สงเสรม สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐอยางตอเนอง และ 4) สงเสรม

สนบสนนการสรางเครอขายาคเอกชนมาลงทน


144




ยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ




ยทธศาสตรท 2 การเผยแพร ประชาสมพนธ

พฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ สปป.ลาว

1. สงเสรม สนบสนนภาครฐและเอกชน

เขารวม

การประชาสมพนธ

2. สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธ

ทางสอ สงพมพและตดปายรณรงคการ


3. สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธ

แบบสญจรทวแขวง

4. สงเสรม สนบสนนรณรงคการ


5. สงเสรม สนบสนนการออกแบบ

ประกวดแขงขนกจกรรมการทองเทยว

เชงนเวศ


การเผยแพร ประชาสมพนธพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว ม 5 กลยทธ มรายละเอยด ดงน

“…..การประชาสมพนธการทองเทยวเปนสงทจำเปนตองกระทำในรปท

หลากหลาย เชน การทำสตกเกอร การตดปายโฆษณา การใชสอ เปนตน”


“…..การทองเทยวเกดจากการพดแบบปากตอปากและการจดเวทสญจร การ

รณรงคกเปนสงเสรมการทองเทยวไดอกดวย”



145

“…..การประชาสมพนธทดนนตองมการสงเสรม สนบสนนภาครฐ ภาคเอกชน

และภาคประชาชนเขาไปมบทบาทในการเผยแพร ประชาสมพนธ”


“…..การจดกจกรรมระดบบานและระดบเมอง มการแขงขนการออกแบบ

รปแบบการทองเทยวและการประชาสมพนธแบบสญจรใหครอบคลมทกพนท”

(คนทะรงส ไชยลาด, สมภาษณ, 2562

“…..จดทำสตกเกอร ตดรถโดยสารและรถประจำทางเพอเผยแพร

ประชาสมพนธใหผใชบรการมาทองเทยวปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ”

(ตวแทนสมาคมรถต, สมภาษณ, 2562)

“…..รณรงคลดราคาหองพก สำหรบแขกทมพกประจำ เผยแพรตามสอ

โฆษณา”

(ตวแทนสมาคมโรงแรม, สมภาษณ, 2562)

“…..การประชาสมพนธทประสบความสำเรจตองเปนภาครฐเขามารณรงค

เผยแพร ประชาสมพนธดานการทองเทยวเชงนเวศ”

(รานอาหารสบายดทาแขก, สมภาษณ, 2562)

สรปยทธศาสตรท 2 การเผยแพร ประชาสมพนธพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ม 5 กลยทธการบรหารการพฒนาปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ ประกอบดวย 1) สงเสรม สนบสนนภาครฐและเอกชนเขารวม

การประชาสมพนธ 2) สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธทางสอ สงพมพและตดปาย

รณรงคการทองเทยวเชงนเวศ 3) สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธแบบสญจรทวแขวง

4) สงเสรม สนบสนนรณรงคการทองเทยวเชงนเวศ และ 5) สงเสรม สนบสนน

การออกแบบประกวดแขงขนกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ


146








ยทธศาสตรท 3 การยกระดบบคลากรเพอ

พฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว

1. สงเสรม สนบสนนบคลากรไปศกษาด

งานทงภายในประเทศและตางประเทศ

2. สงเสรม สนบสนนการสรางศนยการ

เรยนรการทองเทยวเชงนเวศ

3. สงเสรม สนบสนนเพอยกระดบ

บคลากรดานการศกษา

4. สงเสรม สนบสนนพฒนาสมรรถนะให

บคลากรมความเชยวชาญดานการ

ทองเทยวเชงนเวศและมรดกโลก


การยกระดบบคลากรเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


“…..ในแผนยทธศาสตรของระดบสวนกลางและสวนทองถน ไดกำหนดไวใหม

การพฒนาบคลากรอยางรอบดานและใหทนตอกระแสโลกาภวตนดวยการศกษาตอ ศกษา

ดงาน เปนตน”


“…..ถามการฝกอบรมหรอไดดการสาธต สทำใหประชาชนตองการเพม

สมรรถนะของตนเอง”


“…..การทคนเราไดร ไดเหน ไดปฏบตทำใหเกดทกษะและเปนองคความรทตด

ตวพวกเขาและสามารถนำไปเผยแพรตอไปการทองเทยวเชงนเวศไดอกดวย”



147

“…..การสงเสรม สนบสนนบคลากรดานการศกษา เพอยกระดบความร

ความสามารถในการจดการทองเทยวเชงนเวศ”

(ภาคการจดตงสากล, สมภาษณ, 2562

“…..การอบรมใหความรยงเปนสงสำคญ สำหรบภาคธรกจอยางสงสด

เพอพฒนาศกยภาพตอการเปลยนแปลงและเพอเพมรายไดและยอดนกทองเทยวทเขามา

ใชบรการในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ”

(ภาคการทองเทยวแขวงคำมวน, สมภาษณ, 2562)

สรปยทธศาสตรท 3 การยกระดบบคลากรเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ม 4 กลยทธการบรหารการพฒนาปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ ประกอบดวย 1) สงเสรม สนบสนนบคลากรไปศกษาดงานทง

ภายในประเทศและตางประเทศ 2) สงเสรม สนบสนนการสรางศนยการเรยนรการ

ทองเทยวเชงนเวศ 3) สงเสรม สนบสนนเพอยกระดบบคลากรดานการศกษา และ

4) สงเสรม สนบสนนพฒนาสมรรถนะใหบคลากรมความเชยวชาญดานการทองเทยว

เชงนเวศและมรดกโลก


148








ยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการ

พฒนาการทองเทยว



1. สงเสรม สนบสนนการตรวจสอบ ตดตาม

การจดสรรผลประโยชน

2. สงเสรม สนบสนนการจดพนทสำหรบ

การทองเทยวเชงนเวศ

3. สงเสรม สนบสนนความรวมมอจากนก

ลงทนภาคเอกและชนชมในการใหบรการ

อยางครอบคลม

4. สงเสรม สนบสนนการพฒนาทองเทยว

เชงนเวศแบบมสวนรวมทกภาคสวน

5. สงเสรม สนบสนนปลกจตสำนกทดให

ภาครฐและภาคเอกชน


การบรหารจดการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

ม 5 กลยทธ มรายละเอยด ดงน

“…..การบรหารจดการของภาครฐ ภาคประชาชน ภาคการทองเทยวและ

ภาคการจดตดงสากลตองเขามามสวนรวมในการพฒนาทองเทยวเชงนเวศและรวมกนทก

ภาคสวนตรวจสอบ ตดตามการจดสรรผลประโยชนในเขตปาสงวนแหงชาต”


“…..การจดพนทสำหรบการทองเทยวเชงนเวศ ใหมความเหมาะสม ดงดดใจตอ

ผใชบรการโดยคำนงความปลอดภยและรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม”



149

“…..ใหมการสงเสรม สนบสนนความรวมมอจากนกลงทนภาคเอกและชนชม

ในการใหบรการอยางครอบคลมเนนทกคนเขามามสวนรวมในการจดการทองเทยว

เชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ”

(ภาคการทองเทยว, สมภาษณ, 2562)

“…..สถานประกอบตองใหความรวมมอกบนกลงทนทงภาคเอกและชนชม

ในการใหบรการอยางครอบคลมทกดานอยางเปนมตร”

(ภาคการจดตงสากล, สมภาษณ, 2562

“….นกทองเทยวเวลาเขาไปใชบรการตองสงเสรม สนบสนนเจาหนาทงภาครฐ

และภาคเอกชนในการปลกจตสำนกทดตอสงแวดลอม

(ตวแทนสมาคมรถต, สมภาษณ, 2562)

“…..ความปลอดภยและการใหบรการทถกสขอนามย ดานทพก และอาหาร

จะตองมความพรอมในการใหบรการเรองการทองเทยว เปนตน”


สรปยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ม 5 กลยทธการบรหารการพฒนาปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ ประกอบดวย 1) สงเสรม สนบสนนการตรวจสอบ ตดตามการจดสรร

ผลประโยชน 2) สงเสรม สนบสนนการจดพนทสำหรบการทองเทยวเชงนเวศ 3) สงเสรม

สนบสนนความรวมมอจากนกลงทนภาคเอกและชนชมในการใหบรการอยางครอบคลม

4) สงเสรม สนบสนนการพฒนาทองเทยวเชงนเวศแบบมสวนรวมทกภาคสวนและ

5) สงเสรม สนบสนนปลกจตสำนกทดใหภาครฐและภาคเอกชน


150









ยทธศาสตรท 5 การศกษา

คนควา วจยและพฒนา

การทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ

สปป.ลาว

1. สงเสรม สนบสนนกองทนวจยการทองเทยว


2. สงเสรม สนบสนนการศกษาผลกระทบทเกดจาก

การพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

3. สงเสรม สนบสนนโครงการวจยการทองเทยว

เชงนเวศแกเยาวชน และผทสนใจ

4. สงเสรม สนบสนนถานศกษาทงภาครฐและ

เอกชนเขารวมเครอขายการวจยการทองเทยวเชง

นเวศ


การศกษา คนควา วจยและพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ


“…..การสรางเครอขายการทองเทยวเปนสงทตองไดปฏบตเปนอยางยง

เพราะวาพวกเราตองไปศกษา คนควา ทดลองกบตางประเทศทพวกเขามพรอมทาง

ดานบคลากร เทคโนโลยและฐานขอมลทจะเปนประโยชนตอการพฒนาแหลงทองเทยว

นเวศของปาสงวนแหงชาตอกตอไป”


“…..กระทรวงทเกยวของจะตองมการศกษา คนควาในเรองสงแวดลอม

ทมผลกระทบมาจากผใชบรการเพอหาแนวพฒนา”


“…..การสงเสรม พฒนาบคลากรใหเปนวจย คนควาหรอศกษาตอเพอใหเกด

ความเชยวชาญดานการทองเทยว”


151


“…..จดตงกองทนเพอพฒนาแหลงทองเทยวเชงนเวศหรอศกษาผลกระทบทเกด

จากการทำลายสงแวดลอมทางธรรมชาต”

(ภาคประชาชน, สมภาษณ, 2562

“…..ควรมการสงเสรมเยาวชนคนรนใหมใสใจการทองเทยวในชมชนโดยการ

อาศยความรวมมอแบบครอบครวเพอสรางจตสำนกดานสงแวดลอม”

(องคกรจดงสากล, สมภาษณ, 2562)

“…..ควรมการศกษา วจยหรอพฒนาผลตภณฑในชมชนทหลากหลายและ

เปนเอกลกษณประจำทองถน”

(ภาคการทอวเทยว, สมภาษณ, 2562)

“…..ใหมการศกษาความเปนไปไดหรอธรกจใหม ๆ ตลอดเวลาเพอดงดด

นกทองเทยวเขามาใชบรการ”


สรปยทธศาสตรท 5 การศกษา คนควา วจยและพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ม 4 กลยทธ คอ 1) การสงเสรม สนบสนนกองทนวจยการทองเทยวเชงนเวศ

2) การสงเสรม สนบสนนการศกษาผลกระทบทเกดจากการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

3) การสงเสรม สนบสนนโครงการวจยการทองเทยวเชงนเวศแกเยาวชน และผทสนใจ

4) การสงเสรม สนบสนนสถานศกษาทงภาครฐและเอกชนเขารวมเครอขายการวจยการ



152









ยทธศาสตรท 6 การพฒนา

กจกรรมพฒนาการทองเทยว



1. สงเสรม สนบสนนการสำรวจทรพยากร

การทองเทยวเชงนเวศในพนท

2. สงเสรม สนบสนนดานความปลอดภยและระบบ

สาธารณปโภค

3. สงเสรม สนบสนนภาคประชาชนเขามามสวนรวม

ในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

4. สงเสรม สนบสนนการแสดงวถชวตชมชนและ

ประเพณ วฒนธรรม

5. สงเสรม สนบสนนการพฒนาระบบสอ

ความหมายการทองเทยวเชงนเวศ


การพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว

ม 5 กลยทธ มรายละเอยด ดงน

“…..ยทธศาสตรการพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาต ควรเนนการสำรวจทรพยากรการทองเทยวเชงนเวศในพนทวาพวกเรามศกยภาพ

ในการบรหารจดการแลวเกดประสทธภาพและประสทธผล”


“…..ผมมความคดเหนตอการพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปา

สงวนแหงชาตใหคำนงถงดานความปลอดภยและระบบสาธารณปโภคแกนกทองเทยว

เพอสรางความประทบใจ”



153

“….ภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศตองม

ผลประโยชนอะไรบางทพวกเขาจะไดในการพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ปาสงวนแหงชาต”

(ภาคการจดตงสากล, สมภาษณ, 2562)

“…..ขาพเจาเสนอความคดเหนดานนวา ควรมการสงเสรม สนบสนนโครงการ/

กจกรรมการแสดงวถชวตชมชนและประเพณ วฒนธรรม”

(ภาคประชาชน, สมภาษณ, 2562

“…..สงทเหมาะสมการพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาต คอ การพฒนาระบบสอโฆษณา ประชาสมพนธทสอความหมายในการทองเทยว

เชงนเวศในปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ”


สรปยทธศาสตรท 6 การพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอ สปป.ลาว ม 5 กลยทธการบรหารการพฒนาปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ 1) สงเสรม สนบสนนการสำรวจทรพยากรการทองเทยวเชงนเวศในพนท

2) สงเสรม สนบสนนดานความปลอดภยและระบบสาธารณปโภค 3) สงเสรม สนบสนน

ภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ 4) สงเสรม สนบสนน

การแสดงวถชวตชมชนและประเพณ วฒนธรรมและ 5) สงเสรม สนบสนนการพฒนา

ระบบสอความหมายการทองเทยวเชงนเวศ


154

สรปยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต :

กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐ

ประชาธปไตยประชาชนลาว ม 6 ยทธศาสตร ประกอบดวย

ยทธศาสตรท 1 การมสวนรวมการลงทนพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ปาสงวนแหงชาต ม 4 กลยทธ คอ 1) การสงเสรม สนบสนนภาคเอกชนมาลงทนแบบ

ยกเวนภาษ 2) การสงเสรม สนบสนนคาธรรมเนยมการขนสง 3) การสงเสรม สนบสนน

ความรวมมอระหวางภาครฐอยางตอเนอง และ 4) การสรางเครอขายภาคเอกชนมาลงทน

ยทธศาสตรท 2 การเผยแพร ประชาสมพนธพฒนาการทองเทยว

เชงนเวศ ม 5 กลยทธ คอ 1) การสงเสรม สนบสนนภาครฐและเอกชนเขารวมการ

ประชาสมพนธ 2) การสงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธทางสอ สงพมพและตดปาย

3) การสงเสรม รณรงคการทองเทยวเชงนเวศ 4) การสงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธ

แบบสญจรทวแขวง และ 5) การสงเสรม สนบสนนการออกแบบกจกรรมประกวดแขงขน


ยทธศาสตรท 3 การยกระดบบคลากรเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ม 4 กลยทธ คอ 1) สงเสรม สนบสนนบคลากรไปศกษาดงานทงภายในประเทศและ

ตางประเทศ 2) สงเสรม สนบสนนการสรางศนยการเรยนรการทองเทยวเชงนเวศ

3) สงเสรม สนบสนนเพอยกระดบบคลากรดานการศกษา และ 4) สงเสรม สนบสนน

พฒนาสมรรถนะใหบคลากรมความเชยวชาญดานการทองเทยวเชงนเวศและมรดกโลก

ยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ม 5 กลยทธ คอ 1) การสงเสรม สนบสนนการพฒนาดานพนทการทองเทยวเชงนเวศ

2) การสงเสรม สนบสนนรปแบบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทหลากหลาย 3) การ

สงเสรม สนบสนนการใหบรหารแกนกเทยวเทยว 4) การสงเสรม สนบสนนการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตแกชมชม และ 5) การสงเสรม สนบสนนปลกจตสำนกทดใหภาครฐ

และภาคเอกชน

ยทธศาสตรท 5 การศกษา คนควา วจยและพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ม 4 กลยทธ คอ 1) การสงเสรม สนบสนนกองทนวจยการทองเทยวเชงนเวศ 2) การ

สงเสรม สนบสนนการศกษาผลกระทบทเกดจากการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

3) การสงเสรม สนบสนนโครงการวจยการทองเทยวเชงนเวศแกเยาวชน และผทสนใจ


155

4) การสงเสรม สนบสนนสถานศกษาทงภาครฐและเอกชนเขารวมเครอขายการวจย


ยทธศาสตรท 6 การพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศม 6 กลยทธ

คอ 1) การสงเสรม สนบสนนการสำรวจทรพยากรการทองเทยวเชงนเวศในพนท 2) การ

สงเสรม สนบสนนดานความปลอดภยและระบบสาธารณปโภค 3) การสงเสรม สนบสนน

ภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ 4) การสงเสรม

สนบสนนการแสดงวถชวตชมชนและประเพณ วฒนธรรม 5) การสงเสรม สนบสนน

โครงการอนรกษสงแวดลอม และ 6) การสงเสรม สนบสนนการพฒนาระบบ

สอความหมายการทองเทยวเชงนเวศ

สรปยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต :


ประชาธปไตยประชาชนลาว ม 6 ยทธศาสตร 28 กลยทธ ดงภาพประกอบ 51

ภาพประกอบ 51 สรปยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ 6 ยทธศาสตร 28 กลยทธ


156

สวนท 6

ผลการวเคราะหและนำเสนอกลยทธการบรหารการพฒนา

ยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต

: กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ เมองบวละพา

แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว

โดยการศกษาแนวคดเกยวกบกลยทธเปนการดำเนนการขององคกรโดยมการ

วางแผนอยางชดเจนเพอนำไปสเปาหมายใหบรรลวตถประสงคทองคกรไดกำหนดไว

รวมกน กระบวนการกลยทธ ประกอบดวย สภาพแวดลอม ปจจยภายนอกและปจจย

ภายในโดยใชเทคนคการ SWOT Analysis กลยทธ วสยทศน พนธกจ เปาหมาย ประเดน

กลยทธ การนำไปสการปฏบต การประเมนผลสำเรจของกระบวนการกลยทธทกขนตอน

ทไดปฏบต ดงนนยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต :


ประชาธปไตยประชาชนลาว ม 6 ยทธศาสตร (แผนยทธศาสตรแขวงคำมวน, 2562, หนา

7-8) ประกอบดวย ยทธศาสตรท 1 การมสวนรวมการลงทนพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ปาสงวนแหงชาต ยทธศาสตรท 2 การเผยแพร ประชาสมพนธพฒนาการทองเทยว

เชงนเวศ ยทธศาสตรท 3 การยกระดบบคลากรเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

ยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศยทธศาสตรท 5 การศกษา

คนควา วจยและพฒนาการทองเทยวเชงนเวศและยทธศาสตรท 6 การพฒนากจกรรม

พฒนาการทองเทยวเชงนเวศ เพอใหกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตร

การทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต ประสบความสำเรจ โดยการระดม

ความคดเหนกลมผใหขอมลไดเสนอรางกลยทธในแตละยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ

มรายละเอยดตามลำดบ ดงตาราง 10


157

ตาราง 10 ผลการนำเสนอกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยว

เชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาต

หนหนามหนอ เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตย

ประชาชนลาว โดยการระดมคดเหนของผใหขอมล



กลยทธการทองเทยว


สรปผลการระดมคดเหน

ของผใหขอมล

ยทธศาสตรท 1 การมสวน

รวมการลงทนพฒนา


ปาสงวนแหงชาตหนหนาม

หนอระหวางภาครฐ

เอกชน และชมชน

1. สงเสรม สนบสนน

การสงเสรม สนบสนน

ภาคเอกชนมาลงทน

แบบยกเวน


คาธรรมเนยมการขนสง


ความรวมมอระหวางภาครฐ

อยางตอเนอง


การสรางเครอขาย

ภาคเอกชนมาลงทน

สรปไดวา

1. ผใหขอมลภาครฐ

สวนใหญเหนดวยกบ

กลยทธทง 4 ดานทกขอ

2. ผใหขอมลภาค

การทองเทยว สวนใหญ

เหนดวยกบกลยทธทง 4

ดานทกขอ


การจดตงสากล สวนใหญ

เหนดวยกบกลยทธ

ดานทง 4 ทกขอ

สรปผลการระดมคดเหนของผใหขอมล และผลการสมภาษณ มดงน

1. ผใหขอมลภาครฐ สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดานทกขอ

“…..ขาพเจามความคดเหนวาเหมาะสมแลวในการนำเสนอกลยทธ

ทผวจยไดศกษามา แตทกฝายตองรวมมอกนทงภาครฐ ภาคประชาชน ภาคการทองเทยว

และการจดตงสากล”



158

“…..ผวจยไดสรปรวมอยางเปนระบบและผานความคดเหนจากประชาชน

ระดบเมองและระดบแขวง ขาพเจาถอวาสมบรณแลวในกลยทธการทองเทยวเชงนเวศ

ในประเดนดงกลาวมาน”


2. ผใหขอมลภาคการทองเทยว สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดาน

ทกขอ

“….เหนดวยแลวกบการมสวนรวมของทกภาคสวนเขามาระดมทนชวยเหลอ

หรอพฒนาการลงทนดานการทองเทยวเชงนเวศใหประสบความสำเรจ”


“…..เราเรมพฒนาดานการทองเทยวทละกาว ตามงบประมาณทมอยาง

จำกดของนกลงทนและภาครฐ ถาการลงทนไดรบการยกเวนหรอลดหยอนภาษอาจจะทำ

ใหการทองเทยวเชงนเวศของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอประสบความสำเรจและ

ขาพเจาเหนดวยกบทง 4 กลยทธน”


3. ผใหขอมลภาคการจดตงสากล สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดานทกขอ

“…..ขาพเจาใหขอคดเหนในการระดมทนการทองเทยวเชงนเวศในปาสงวน

แหงชาตหนหนามหนอน โครงการไดใหความชวยเหลอมาตลอดและมการพฒนาอยใน

ระดบหนง แตถาเปดโอกาสใหนกลงทนเขาดวยการลดหยอนภาษหรอไมเกบภาษในระยะ

หนง”


สรปภาครฐ สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดานทกขอ ภาคการทองเทยว

สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดานทกขอ และภาคการจดตงสากล สวนใหญเหนดวย

กบกลยทธดานทง 4 ทกขอ


159

ตาราง 11 ผลการนำเสนอกลยทธการบรหารการพฒนายทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศ


เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว โดยการ

ระดมคดเหนของผใหขอมล







ยทธศาสตรท 2 การ

เผยแพร ประชาสมพนธ




1. สงเสรม สนบสนนภาครฐ

และเอกชนเขารวม



การประชาสมพนธทางสอ

สงพมพและตดปายรณรงค




แบบสญจรทวแขวง


รณรงคการทองเทยว



การออกแบบประกวด

แขงขนกจกรรม






2. ผใหขอมลภาคการ

ทองเทยว สวนใหญเหน

ดวยกบกลยทธทง 4 ดาน

ทกขอ


จดตงสากล สวนใหญเหน

ดวยกบกลยทธดานทง

4 ทกขอ




160

“…..เหนดวยเปนอยางยงกบกลยทธทง 4 ดาน ถาพวกเราสามารถจดทำ

ไดตามทกลาวมาน เพยงแตวาขาพเจาคดวา เวลาการนำไปสการปฏบตแลวไมเกด

ประสทธภาพและประสทธผลจะตองมระบบการตรวจสอบทหลากหลายอยางตอเนอง”


“…..งบประมาณทนำไปดำเนนการบางครง ทำใหเกดประสทธภาพและ

ประสทธผลมมแคบ ทำใหประชาชนหรอผใชบรการเขาไมถงตอการประชาสมพนธ

แตขาพเจาเหนดดวยทกขอ”



ทกขอ

“…..เหนดวยกบการประชาสมพนธตองมความหลากหลายทงเชงรกและ

เชงรบเพอใหเกดการรบรทงภายในและภายนอก”


3. ผใหขอมลภาคการจดตงสากล สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดาน

ทกขอ

“…..เหนดกบกลยทธดงกลาวนทกประการอยทวากระบวนการเผยแพร

ประชาสมพนธเทานน”






161












ยกระดบบคลากรเพอ




1. การสงเสรม สนบสนน

บคลากรไปศกษาดงาน

ทงภายในประเทศและ



การสรางศนยการเรยนร



เพอยกระดบบคลากร

ดานการศกษา

4. การสงเสรม พฒนา

สมรรถนะใหบคลากร

มความเชยวชาญ

ดานการทองเทยวเชงนเวศ

และมรดกโลก








ทกขอ


จดตงสากล สวนใหญเหน

ดวยกบกลยทธดานทง

4 ทกขอ


162



“…..ขาพเจาเหนดกบกลยทธการยกระดบบคลากร เพราะวาพนกงาน

บานเราตองการรบการศกษาดงาน การศกษาตอและการสมมนาเพอใหเกดความชำนาญ

ในการปฏบตงานเพอสงผลสมฤทธขององคกร”


“…..มความเหมาะสมแลว สำหรบการพฒนาบคลากรในการปฏบตงาน

เพยงแตเมอมการสงไปพฒนาตนเองแลว ควรมการตดตาม ตรวจสอบผลงานภายหลงจาก

การฝกอบรมดวย”



ทกขอ

“…..สำหรบการทองเทยวแลว บคลากรทใหบรการทงภาครฐและ

ภาคเอกชนจะตองเอาใจใสตอบทบาทหนาท ทงความรบผดชอบในการปฏบตงาน”


“…..บคลาการไดรบการฝกอบรม สมมนา และศกษาดงานยอมสเกดความกระตอรอรนอยากทจะท างานใหประสบความส าเรจ”


3. ผใหขอมลภาคการจดตงสากล สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดาน

ทกขอ

“…..องคกรของเราไดมการสงเสรม สนบสนนใหบคลากรไดรบการพฒนา

อยเปนประจำทกป เพอใหเกดการเรยนรและพฒนาตนเองอยตลอดเวลา”






163












บรหารจดการพฒนา


ปาสงวนแหงชาต



การพฒนาดานพนท



รปแบบกจกรรม


ทหลากหลาย


การใหบรหารแกนกเทยว

เทยว


การอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตแก

ชมชม

5) การสงเสรม สนบสนน

ปลกจตสำนกทดใหภาครฐ

และภาคเอกชน








ทกขอ



เหนดวยกบกลยทธดานทง

4 ทกขอ

สรปผลการระดมคดเหนของผใหขอมล และผลการสมภาษณเกยวกบ

ยทธศาสตรท 4 การบรหารจดการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหนหนาม

หนอ สปป.ลาว มดงน


164


“…..เหนดวยกบการสงเสรม กจกรรมการทองเทยวเพอการอนรกษ

ทรพยากรทางธรรมชาตและจดทำรปแบบกจกรรมตาง ๆ ใหสอดคลองกบปาสงวน

แหงชาตหนหนาม”



ทกขอ

“…..เหนดวยกบกลยทธทงหมดทกลาวมา และเหนวามความเหมาะสมและ

เปนไปไดในการปฏบตเพอใหบรรลตามยทธศาสตรของการทองเทยวเชงนเวศ”



“…..เราไดมการจดกจกรรมหรอการใหประชาชนในชมชนและทองถนเขามามสวนรวม

เปนอยางด โดยคำนงพนทการทองเทยวเชงนเวศ






165












คนควา วจยและ





กองทนวจยการทองเทยว



การศกษาผลกระทบทเกด

จากการพฒนาการ



โครงการวจยการทองเทยว

เชงนเวศแกเยาวชน และผท

สนใจ


สถานศกษาทงภาครฐและ

เอกชนเขารวมเครอขายการ

วจยการทองเทยว








เหนดวยกบกลยทธทง

4 ดานทกขอ




4 ทกขอ


166

สรปผลการระดมคดเหนของผใหขอมล และผลการสมภาษณ ดงน


“…..ขาพเจาเหนดดวยทกประการในกลยทธทไดดำเนนการไว มความ

สอดคลองกบการปฏบตงานของปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ”



ทกขอ

“….เหนดวยกบขอเสนอดานกลยทธทใหความสำคญกบเยาวชนในการศกษา

คนควาและเปนนกวจยเพอพฒนา”



“…..การสรางเครอขายของนกวจยทงภายในและตางประเทศเพอ

แลกเปลยนแนวทางการพฒนาองคกรใหมความเจรญ ทนสมยและเกดประสทธภาพ

สงสด”






167












พฒนากจกรรมพฒนา





การสำรวจทรพยากรการ

ทองเทยวเชงนเวศในพนท


ดานความปลอดภยและ

ระบบสาธารณปโภค


ภาคประชาชนเขามามสวน

รวมในการพฒนาการ



การแสดงวถชวตชมชนและ

ประเพณ วฒนธรรม


โครงการอนรกษ

สงแวดลอม


การพฒนาระบบสอ

ความหมายการทองเทยว








เหนดวยกบกลยทธทง

4 ดานทกขอ




4 ทกขอ


168

สรปผลการระดมคดเหนของผใหขอมล และผลการสมภาษณเกยวกบ

ยทธศาสตรท 6 การพฒนากจกรรมพฒนาการทองเทยวเชงนเวศปาสงวนแหงชาตหน

หนามหนอ สปป.ลาว มดงน


“…..ควรมการสงเสรม การสำรวจพนท เพอจดกจกรรมตาง ๆ ใหเกดความ

เหมาะสมกบการทองเทยวเชงนเวศและใหความสำคญในเรองความปลอดภยเปนหลก”


“…..มการระดมความคดเหนภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการจด

กจกรรมตาง ๆ เพอสรางแรงจงใจใหเกดการมาเทยวในครงตอไป และเหนดวยกบกลยทธ

มความเหมาะสม”


2. ผใหขอมลภาคการทองเทยว สวนใหญเหนดวยกบกลยทธทง 4 ดานทกขอ

“…..เหนดวยทกขอของกลยทธทนำมาสนบสนนการดำเนนงานในเขตปา

สงวนแหงชาตหนหนามหนอ”



“…..เหนดวยทกขอ แตทวาควรเนนเรองประเพณ วฒนธรรมของชมชน

เปนพเศษ เพราะมความหลากหลายในดานเชอชาตในการเขารวมกจกจตาง ๆ ”




กบกลยทธดานทง 4 ทกขอ ภายหลงจากไดกลยทธการพฒนายทธศาสตรการทองเทยว

เชงนเวศ นำมาจดทำเปนระยะเวลาการดำเนนการ แบงออกเปน 3 ระยะ ดงน ระยะสน

1 - 3 ป ระยะกลาง 4 - 5 ป และระยะยาว 6 - 10 ป สอดคลองกบการจดทำแผนพฒนา

ของแขวงอกดวย ซงรายละเอยดในแตกลยทธ ดงตาราง 16


169

ตาราง 16 ระยะเวลาดำเนนการยทธศาสตรการทองเทยวเชงนเวศในบรบทมรดกโลกทางธรรมชาต : กรณศกษาปาสงวนแหงชาตหนหนามหนอ

เมองบวละพา แขวงคำมวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ระยะสน 1-3 ป ระยะกลาง 4-5 ป และระยะยาว 6-10 ป

ยทธศาสตร กลยทธ

ระยะเวลาดำเนนการ

ระยะสน

1-3 ป

ระยะกลาง

4-5 ป

ระยะยาว

6-10 ป

ยทธศาสตร 1 การมสวน

รวมการลงทนพฒนาการ



1. สงเสรม สนบสนนการสงเสรม สนบสนนภาคเอกชนมาลงทน

แบบยกเวน

2. สงเสรม สนบสนนคาธรรมเนยมการขนสง

3. สงเสรม สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐอยางตอเนอง

4. สงเสรม สนบสนนการสรางเครอขายภาคเอกชนมาลงทน

√

√

√

√

√

√

√

√


เผยแพร ประชาสมพนธ



1. สงเสรม สนบสนนภาครฐและเอกชนเขารวมการประชาสมพนธ

2. สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธทางสอ สงพมพและตดปาย

รณรงคการทองเทยวเชงนเวศ

3. สงเสรม สนบสนนการประชาสมพนธแบบสญจรทวแขวง

4. สงเสรม สนบสนนรณรงคการทองเทยวเชงนเวศ

5. สงเสรม สนบสนนการออกแบบประกวดแขงขนกจกรรม


√

√

√

√

√

√

√

169


170




ระยะสน

1-3 ป


4-5 ป


6-10 ป


ยกระดบบคลากร

เพอพฒนาการทองเทยว


1. การสงเสรม สนบสนนบคลากรไปศกษาดงานทงภายในประเทศและ


2. การสงเสรม สนบสนนการสรางศนยการเรยนรการทองเทยวเชงนเวศ

3. การสงเสรม สนบสนนเพอยกระดบบคลากรดานการศกษา

4. การสงเสรม พฒนาสมรรถนะใหบคลากรมความเชยวชาญ

ดานการทองเทยวเชงนเวศและมรดกโลก

√

√

√

√

√

√

√

√


บรหารจดการพฒนาการ


1. การสงเสรม สนบสนนการพฒนาดานพนทการทองเทยวเชงนเวศ

2. การสงเสรม สนบสนนรปแบบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ

ทหลากหลาย

3. การสงเสรม สนบสนนการใหบรการแกนกเทยวเทยว

4. การสงเสรม สนบสนนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตแกชมชม

5) การสงเสรม สนบสนนปลกจตสำนกทดใหภาครฐและภาคเอกชน

√

√

√

√

√

√

√

170


171




ระยะสน

1-3 ป


4-5 ป


6-10 ป


คนควา วจยและ

พฒนาการทองเทยวเชง

นเวศ

1) การสงเสรม สนบสนนกองทนวจยการทองเทยวเชงนเวศ

2) การสงเสรม สนบสนนการศกษาผลกระทบทเกดจากการพฒนาการ


3) การสงเสรม สนบสนนโครงการวจยการทองเทยวเชงนเวศแกเยาวชน

และผทสนใจ

4) การสงเสรม สนบสนนสถานศกษาทงภาครฐและเอกชนเขารวม

เครอขายการวจยการทองเทยวเชงนเวศ

√

√

√

√

√

√

√

√

√

ยทธศาสตรท 6 การพฒนา

กจกรรมพฒนาการ


1) การสงเสรม สนบสนนการสำรวจทรพยากรการทองเทยวเชงนเวศ

ในพนท

2) การสงเสรม สนบสนนดานความปลอดภยและระบบสาธารณปโภค

3) การสงเสรม สนบสนนภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนา


4) การสงเสรม สนบสนนการแสดงวถชวตชมชนและประเพณ วฒนธรรม

√

√

√

√

√

√

√

√

√

√

171


172




ระยะสน

1-3 ป


4-5 ป


6-10 ป

5) การสงเสรม สนบสนนโครงการอนรกษสงแวดลอม

6) การสงเสรม สนบสนนการพฒนาระบบสอความหมายการทองเทยว


√

√

√ √

172


Documents

บทที่ 4 - gsmis.snru.ac.th · 68 บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล การวิจัยเรื่องกลยุทธ์การ