บทท 4

มาตรฐานวชาชพคร

มาตรฐานวชาชพคร

โดย ผศ.ดร.กลยาณ พรมทอง

ขอบงคบครสภา

มาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556

ยกเลก ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ

พ.ศ.2548

คณะกรรมการครสภาจงออกขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพ ดงตอไปน

ขอ 1. ขอบงคบนเรยกวา “ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556”

ขอ 2 ขอบงคบขอน ใหใชบงคบตงแตวนประกาศใน

ราชกจจานเบกษา เปนตนไป

ขอ 3 ใหยกเลก 1. ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ.2548 2. ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2554 3. ประกาศคณะกรรมการครสภา เรอง มาตรฐานความรมาตรฐานประสบการณวชาชพ สาระความร สมรรถนะ และมาตรฐานการปฏบตงานกบผประกอบวชาชพศกษานเทศก

“วชาชพ” หมายถง วชาชพทางการศกษา ทท าหนาทหลกทางดานการเรยนการสอนและการสงเสรม

การเรยนรของผเรยนดวยวธการตางๆ รวมทงการ

รบผดชอบการบรหารสถานศกษาในสถานศกษาปฐมวย

ขนพนฐาน และอดมศกษาทต ากวาปรญญาทงของรฐและ

เอกชน และการบรหาร

“สถาบน” หมายถง มหาวทยาลย วทยาลย สถาบน บณฑตวทยาลย คณะ หรอ หนวยงานทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทา ซงจดการศกษาหลกสตรปรญญา หรอประกาศนยบตร

“ผประกอบวชาชพทางการศกษา” หมายถง คร ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษาและบคลากรทางการศกษาอน ซงไดรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพตามพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546

“คร” หมายถง บคคลซงประกอบวชาชพหลกทางการเรยนการสอนและการสงเสรมการเรยนรของผเรยนดวยวธการตางๆ ในสถานศกษาปฐมวย ขนพนฐาน และอดมศกษาทต ากวาปรญญาทงรฐและเอกชน

“ผบรหารสถานศกษา” หมายถง บคคลซงปฏบตงานในต าแหนงผบรหารสถานศกษาภายในเขตพนทการศกษา และสถานศกษาอนทจดการศกษาปฐมวย ขนพนฐาน และอดมศกษาทต ากวาปรญญาทงรฐและเอกชน

“ผบรหารสถานศกษา” หมายถง บคคลซงปฏบตงานในต าแหนงผบรหารนอกสถานศกษาในระดบเขตพนทการศกษา

“บคลากรทางการศกษาอน” หมายถง บคคลซง ท าหนาทสนบสนนการศกษา การบรการหรอปฏบตงานเกยวเนองกบการจดกระบวนการเรยนการสอน การนเทศ และการบรหารการศกษาในหนวยงานการศกษาตางๆ ซงหนวยงานการศกษาก าหนดต าแหนงใหตองมคณวฒทางการศกษาไดแก ศกษานเทศ

“มาตรฐานวชาชพทางการศกษา” หมายถง ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะ และคณภาพทพงประสงคในการประกอบวชาชพทางการศกษา สงผลให 1. เกดคณภาพในการประกอบวชาชพ 2. สรางความเชอมนใหกบผรบบรการ

ซง ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองประพฤตปฏบตตาม ประกอบดวย

@ มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ

@ มาตรฐานการปฏบตงาน

และ @ มาตรฐานการปฏบตตน

“มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ” หมายถง ขอก าหนดเกยวกบความรและประสบการณในการจดการเรยนร หรอจดการศกษา ซงผตองประกอบวชาชพทางการศกษา ตองมเพยงพอทสามารถน าไปใชในการประกอบวชาชพได

“มาตรฐานการปฏบตงาน” หมายถง ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะหรอการแสดงพฤตกรรมการปฏบตงานและการพฒนางาน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษาตองปฏบตตามเพอใหเกดผลตามวตถประสงคและเปาหมายการเรยนร หรอการจดการศกษา รวมทงตองฝกฝนใหมทกษะหรอช านาญสงขนอยางตอเนอง

“มาตรฐานการปฏบตตน” หมายถง จรรยาบรรณของวชาชพทก าหนดขนเปนแบบแผนในการประพฤตตน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองปฏบตตาม เพอรกษาและสงเสรมเกยรตคณชอเสยง และฐานะของผประกอบวชาชพทางการศกษาใหเปนทเชอถอศรทธาแกผบรการและสงคมจะน ามาซงเกยรตและศกดศรแหงวชาชพ

มาตรฐานวชาชพคร ประกอบดวยมาตรฐาน 3 ดาน คอ 1. มาตรฐานดานความรและประสบการณในวชาชพ 2. มาตรฐานการปฏบตงาน 3. มาตรฐานการปฏบตตน

1. มาตรฐานดานความร และ ประสบการณในวชาชพ

ผประกอบวชาชพคร ตองมคณวฒไมต ากวาปรญญาตรทางการศกษา หรอเทยบเทา หรอมคณวฒอนๆท ครสภารบรอง โดยมมาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ

ดงตอไปน

ก) มาตรฐานความร ประกอบดวยความรตอไปน

มาตรฐานท 1 ความเปนคร

มาตรฐานท 2 ปรชญาการศกษา มาตรฐานท 3 ภาษาและวฒนธรรม มาตรฐานท 4 จตวทยาส าหรบคร มาตรฐานท 5 หลกสตร

มาตรฐานท 6 การจดการเรยนรและการจดการชนเรยน

มาตรฐานท 7 การวจยเพอพฒนาการเรยนร

มาตรฐานท 8 นวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา

มาตรฐานท 9 การวดและการประเมนผลการเรยนร

มาตรฐานท 10 การประกนคณภาพการศกษา

มาตรฐานท 11 คณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณ

ข) มาตรฐานประสบการณวชาชพ ผานการปฏบตการสอนในสถานศกษาตามหลกสตรปรญญาทางการศกษา เปนเวลาไมนอยวา 1 ป และผานเกณฑการประเมนปฏบตการสอนตามหลกเกณฑวธการ และเงอนไขท คณะกรรมการครสภาก าหนด ดงตอไปน 1. การฝกปฏบตวชาชพระหวางเรยน

2. การปฏบตการสอนในสถานศกษาในสาขาวชาเฉพาะ

2. มาตรฐานการปฏบตงาน วชาชพครตองม มาตรฐานการปฏบตงาน 12 ขอ ดงน 1. ปฏบตกจกรรมทางวชาการเพอพฒนาวชาชพครใหกาวหนาอยเสมอ 2. ตดสนใจปฏบตกจกรรมตางๆ โดยค านงถงผลทจะเกดแกผเรยน 3. มงมนพฒนาผเรยนใหเตบโตเตมตามศกยภาพ 4. พฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดจรงในชนเรยน 5. พฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ

6. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนรจกวเคราะห คดสรางสรรคโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน

7. รายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ

8. ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน

9. รวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค

10. รวมมอกบผอนในชมชนอยางสรางสรรค

11. แสวงหาและใหขอมลขาวสารในการพฒนา

12. สรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ

3. มาตรฐานการปฏบตตน วชาชพครตองม มาตรฐานการปฏบตตน ตามขอบงคบครสภาวาดวย จรรยาบรรณของวชาชพ

ยกเลก ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ.2548

ใหใชขอบงคบครสภาวาดวย มาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ พ.ศ. 2556

จรรยาบรรณวชาชพคร พ.ศ. 2556 (มาตรฐานการปฏบตตน)

ขอบงคบ ครสภา วาดวยจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 จรรยาบรรณวชาชพคร ม 5 ดาน 9 ขอ

1. จรรยาบรรณตอตนเอง 1. ครตองมวนยในตนเอง พฒนาตนเองดานวชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และการเมองอยเสมอ

2. จรรยาบรรณตอวชาชพ 2. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ครตองรก ศรทธา ซอสตยสจรต รบผดชอบตอวชาชพและเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ

3. จรรยาบรรณตอผรบบรการ 3. ครตองรก เมตตา เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรมใหก าลงใจแกศษย และผรบบรการ ตามบทบาทหนาทโดยเสมอหนา 4. คร ตองสงเสรมใหเกดการเรยนร ทกษะ และนสยทถกตองดงามแกศษย และผรบบรการ ตามบทบาทหนาทอยางเตมความสามารถ ดวยความบรสทธใจ

5. ครตองประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด ทงทางกายวาจา และจตใจ 6. ครตองไมกระท าตนเปนปฏปกษตอความเจรญทางกายสตปญญา จตใจ อารมณ และสงคมของศษย และผรบบรการ 7. ครตองใหบรการดวยความจรงใจและเสมอภาค โดยไมเรยกรบหรอยอมรบผลประโยชน จากการใชต าแหนงหนาทโดยมชอบ

สาระในขอบงคบทนาสนใจ จรรยาบรรณวชาชพ ตอ “ผรบบรการ” 5 ขอ ผประกอบวชาชพครใด ไมปฏบตตามขอบงคบน หากมผไดรบความเสยหายจากการประพฤตผด จรรยาบรรณของวชาชพสามารถ ยนค ารองตอ คณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ ครสภา เพอตรวจสอบ

ทงนผประกอบวชาชพครใด ไมปฏบตตามขอบงคบน หากมผไดรบความเสยหายจากการประพฤตผด จรรยาบรรณของวชาชพสามารถ ยนค ารองตอคณะกรรมการมาตรฐานวชาชพ ครสภา เพอตรวจสอบ

4. จรรยาบรรณตอผรวมประกอบวชาชพ 8. ครพงชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยางสรางสรรคโดยยดมนในระบบคณธรรม สรางความสามคคในหมคณะ

5. จรรยาบรรณตอสงคม 9. ครพงประพฤตปฏบตตน เปนผน าในการอนรกษและพฒนาเศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา สงแวดลอม รกษาผลประโยชนของสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ขอบงคบครสภา เรอง จรรยาบรรณวชาชพ พ.ศ. 2556 สาระส าคญ คอ การก าหนดจรรยาบรรณวชาชพ ของผประกอบวชาชพทางการศกษา ทงตอตนเอง ผรบบรการ ผรวมประกอบวชาชพ และสงคม ซงมผลบงคบใชแลว ภายหลงประกาศลงในราชกจจานเบกษาวนท 4 ต.ค.2556 ทผานมา

“จรรยาบรรณวชาชพ” หมายถง มาตรฐานการปฏบตตนทก าหนดขนเปนแบบแผนในการประพฤตตน ซงผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองปฏบตตาม เพอรกษาและสงเสรมเกยรตคณชอเสยงและฐานะของผประกอบวชาชพทางการศกษา ใหเปนทเชอถอศรทธาแกผรบบรการและสงคม อนจะน ามาซงเกยรตและศกดศรแหงวชาชพ

โดยผลการตรวจสอบสามารถออกได 5 กรณ 1. ยกขอกลาวหา 2. ตกเตอน 3. ภาคทณฑ 4. พกใชใบอนญาตมก าหนดเวลาตามทเหนสมควรแตไมเกนหาป และ 5. เพกถอนใบอนญาต ตาม พ.ร.บ.สภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.2546

มาตรฐานวทยฐานะคร 1. ครปฏบตการ ตองจดการเรยนการสอนโดยยดผเรยนเปนส าคญดวยวธทหลากหลาย แตยงตองอาศยค าแนะน าเพอใหเกดความมนใจในการปฏบต 2. ครช านาญการ ตองมการศกษาวจยพฒนาหลกสตรโดยวทยาการใหมๆ วเคราะหผเรยนอยางเปนระบบ พฒนาองคกร และท างานเปนทม

3. ครเชยวชาญ ตองคดนวตกรรมใหมๆ มาพฒนาพรอมทงสามารถเผยแพรความร ใหค าปรกษาแกเพอนครได พฒนานกเรยนใหเกดผลโดนตรงตอครอบครว ท างานเปนทมอยางตอเนอง 4. ครเชยวชาญพเศษ เปนผน าและสรางผน าในการคดคนนวตกรรมมาพฒนาหลกสตร กระบวนการเรยนการสอน สรางองคความรใหมทน าไปใชอางองได เปนผน าในการแกปญหา และวางระบบปองกนปญหา

องคประกอบของวชาชพขนสง 1. เปนงานทใชความช านาญ ความเชยวชาญเฉพาะสาขา และเปนงานทใชสตปญญา 2. มจรรยาบรรณวชาชพเปนแบบแผนการปฏบตงาน 3. มองคกรรบผดชอบก ากบดแล การปฏบตงานตามมาตรฐานและ จรรยาบรรณ 4. มสถานภาพในสงคมสง ไดรบการยกยองนบถอ

เงอนไขของวชาชพ “คร”

1. ไดรบการศกษาอบรมเปนพเศษ 2. มจรรยาบรรณคร 3. มมาตรฐานวชาชพคร 4. มมาตรฐานวทยฐานะ 5. มใบอนญาตประกอบวชาชพคร 6. มองคกรวชาชพก ากบ 7. มพฒนาการตนเองอยางตอเนอง