1

1

ตอน4 Cover Types (ผวหนาของสายพาน)

ตอนนเปนเรองของผวสายพานลวนๆในบทน เราจะพดถงเนอหาในวงกลมสเหลองเทานนนะ

ครบ

FUNCTIONS OF COVER RUBBER (หนาทของผวสายพาน)

Heavy Duty Conveyor Belt

1.Cover Rubber

1.1Wear Resistance

1.2Special Purpose

2.Tension Member

2.1Fabric 2.2Steel Cord

3.Surface Partten

3.1Plain 3.2Pattern

Sidewall

2

2

ปองกนชนผาใบไมใหเสยหาย ( Protect belt carcass) จากการตกกระแทกจาก

วสด จากการเสยดสของวสด จากสารเคม จากแสงแดด ดนฟา-อากาศ

สงแวดลอมทเลวรายอกมากมาย พดงายๆคอจากอะไรกไดทจะท าใหชนผาใบ

เสยหาย

ยดอายการใชงานของสายพาน (Extend belt’s service life)

ถาเราจะแบงผวสายพานชนดใชงานหนก ( Heavy Conveyor Belt) ใหเขาใจไดงาย

สามารถแบง ประเภทของ ผว (Cover Rubber) ของสายพานล าเลยง (Rubber Conveyor

Belt) แบงได 2 ประเภทคอ ประเภทใชงานทวไป (General Use Conveyor Belt) หรอ

เรยกกนวา สายพานทนสก (Wear Resistance Conveyor Belt) และประเภทใชงานแบบ

พเศษ (Special Conveyor Belt)

ผวสายพานม 2 ดาน คอ

ผวดานบน(Top Cover หรอ Carry Cover)มกจะมความหนามากกวาผว

ดานลางเนองจากเปนดานทตองสมผสกบวสดล าเลยง ดงนนการสกหรอ

จะมมากกวาจงมความหนาทมากกวา

ผวดานลาง(Bottom Cover หรอ Pulley Cover) มกจะมความหนา

นอยกวาผวดานบนเนองจากเปนดานทสมผสกบ Pulley เทานน ไมไดขด

สกบวสด ดงนนการสกหรอจะมนอยกวาความหนากจะนอยกวา

บางครงกมเหมอนกนทผใชงานตองการให ผวดานบน(Top Cover หรอ Carry

Cover) และผวดานลาง(Bottom Cover หรอ Pulley Cover) มความหนาเทาๆกน

เพอวาเมอใชงานดานหนงจนผวบางแลวกจะกลบดานมาใชงานอกดานหนงได

กรณนกสามารถท าไดแตมขอทตองพจารณาคอ สายพานทใชแลวผวหนาจะสก

ไมเทากน เมอกลบดานทไมเรยบสมผสกบผว Pulley จะท าใหการแผกระจายของ

แรงดง( Tension Distribution) บรเวณหนาสมผสกบผว Pulleyจะไมเทากน

3

3

ปญหาอนๆอาจจะตามมาได กอนใชขอใหชงน าหนก ได-เสย กอนใหดกแลวกน

ครบ

มปจจยหลายอยางทเปนตวก าหนด ความหนาของผวสายพานซงผลทางออมคอ

ความหนากเปนตวก าหนดอายการใชงานของสายพานดวยเชนกน การเลอกชนด

คณภาพ ความหนาของผวสายพานตองพจารณาถงอายการใชงาน(Service Life)

ของสายพานเปนหลก ผวสายพานทผลตตองเหมาะสมกบวสดทจะล าเลยง เชน

ขนาด เลก/ใหญ คม/มน น าหนกมาก/นอย ผวหยาบ/ละเอยด ผง/กอน และ

สงแวดลอมเชน รอน น ามน สารเคม ณ.สถานททผวสายพานนนท างานหรอ

ลกษณะการLoad วสด เชน ตกสง/ต า ตกกระแทกหนก/เบา ตกตามทศทางท

สายพานวงหรอตงฉาก ปจจยเหลานลวนเปนสงทตองน ามาตดสนใจในการเลอก

ความหนาของสายพานทงสน

ผวของสายพาน (Rubber Cover) แบบเรยบลอกออกมาใหด

1. ประเภทใชงานทวไป(General Use Conveyor Belt) หรอเรยกกนวา สายพานทนสก

(Wear Resistance Conveyor Belt)รปรางภายนอกสด าๆอยางทเหนเปนสายพานทใช

4

4

กนมากทสดในประเทศไทยนาจะ มากกวา 80%ขนไป หากเราแยกจะคณภาพของ

สายพานโดยใชตาด หฟงคงแยกไมออกและท าไมไดอยางแนนอน เอาเครองวดความ

แขงมาวดกไมใชวาระของเรอง ถาอยากรแยกความแตกตางแบบบานๆตองใชเครองขด

ผาทรายลองขดด กจะไดความวาถาเปนเกรด M จะขดผวออกยากกวาเกรด P อยางไรก

ตามเพอใหมอะไรเปนมาตรฐานอางองกนไวบาง จงมผท ามาตรฐานผวยางของสายพาน

ทนสก (Wear Resistance Conveyor Belt)โดยมการจดเกรดจากทงคาย ยโรป อเมรกา

(RMA) ญปน (JIS) ออสเตรเลย (AS), ISO, South Africa แตทอางองกนบอยๆคอ เปน

ของ DIN จาก ประเทศเยอรมน ปจจยทน ามาก าหนดมแค 3 ปจจยคอ

Min.elongation at break (%) Min.tensile strength (N/mm2)

Max.wear loss (mm3) แตละตวมนมคาก าหนดยงไงกนบางดรายละเอยดตามตารางขางลางไดเลยครบ

คณสมบตผวสายพาน ประเภททนสกหรอ( Wear Resistance )

Rubber Cover Property

USE IN THAILAND

ISO 10247

DIN 22102 ,1991

(คณสมบตของผวยาง) M N P H D L W X Y Z

Min.elongation at break (%)

450 400 300 450 400 350 400 450 400 350

Min.tensile strength (N/mm2)

18 14 8 24 18 15 18 25 20 15

Max.wear loss (mm3)

200 250 400 120 100 200 90 120 150 250

ตองหมายเหตใหทราบกนนดหนอยวาท พดกนทวเมองไทยวาผวสายพานม Grade M-N-P นน

แตเดมเกรด M และเกรด N เปนมาตรฐาน DIN ของเยรมนน แตปจจบนเขาเลกใชไปนานแลว

(ใชเกรด W-X-Y-Z แทน) แตพวกเรายงอนรกษไวอย ดงนน Grade M-N-P กยงฮตในบานเรา

5

5

อย สวนเกรด P ผเขยนยงหาทมาทไปไมได วามนเกดอยางไร รแตวามนมชวตอยดในปจจบน

หากหาทเกดไดเมอไหรจะรบมาบอกตอนะครบ

Standards Cover Rubber Adhesion

Tensile Strength

Elongation at break

Abrasion Cover to Ply

Cover to Ply Ply to Ply

DIN 22102 Mpa % mm3 N/mm (≤1.5mm)

N/mm (>1.5mm)

N/mm

DIN 22102-Z 15 350 250 3.5 4.5 5

DIN 22102-W 18 400 90 3.5 4.5 5

DIN 22102-Y 20 400 150 3.5 4.5 5

DIN 22102-X 25 450 120 3.5 4.5 5

Standards Cover Rubber Adhesion

Tensile Strength

Elongation at break

Abrasion Cover to Ply

Cover to Ply

Ply to Ply

AS 1332 Mpa % mm3 N/mm (≤1.9mm)

N/mm (>1.9mm)

N/mm

AS 1332-N17 17 400 200 4 4.8 6

AS 1332-M24 24 450 125 4 4.8 6

Cover Rubber Adhesion

Tensile Strength

Elongation at break

Abrasion Cover to Ply

Cover to Ply

Ply to Ply

RMA Mpa % mm3 N/mm (≤1.6mm)

N/mm (>1.6mm)

N/mm

RMA-I 17 400 200 3 4.4 4

RMA-II 14 400 250 3 4.4 4

จากตารางหลากหลายทเหนอยขางบน ไมวาจะมาจากมาตรฐานไหนกตามจะเหนวามดชนส าคญ 3 ตว ทน ามาก าหนดมาตรฐานของ ผวยางของสายพานทนสก (Wear Resistance Conveyor Belt) คอ

Min.elongation at break (%) Min.tensile strength (N/mm2)

Max.wear loss (mm3)

6

6

แตละตวเมอน ามาถอดรหสและแปลความหมายแลวมนเปนอยางไร โปรดตดตามในตอนตอๆไป อยากระพรบตา

1.2 ประเภทใชงานแบบพเศษ(Special Conveyor Belt) ซงความทวาพเศษนกมกนมากมายหลายแบบเชน

Heat Resistant Conveyor Belt (สายพานทนรอน) Oil /Fat/Grease Resistant Conveyor Belt (สายพานทนน ามน/ไขมน/จาระบ) Flame Resistant Belt (สายพานทนเปลวไฟ) Cold Resistant Belt๖สายพานทนความเยน) Chemical Resistant Conveyor

Belt. (สายพานทนสารเคม) Antistatic (สายพานมคณสมบตแอนตสะแตตก) Food Grade (สายพานส าหรบอาหาร)

ผวสายพานประเภทใชงานแบบพเศษ(Special Conveyor Belt)นตองการ ผวสายพาน

แบบพเศษใหเหมะสมกบการใชงานนนๆ แมวานกเคมจะมความเกงกาจในการเลอก

สารเคมผสมกบยางใหเหมาะสมกบการใชงานแบบจ าเพาะเจาะจงแคไหน แตอยาเกงก

7

7

คงท าใหมคณสมบตดๆเดนๆไดเพยงอยางเดยว ถาอยางเกงกไมเกน 2 อยาง(แตกไมด

เยยมทง 2อยาง) เชน อยากไดทนสกหรอมากๆ พรอมๆกบทนน ามนดวย อยางนกเปน

เรองทยากอยเหมอนกนยงบอกวาอยากไดทนรอนดวย เรองกจะไปกนใหญเลย เพราะ

คณสมบตของสารเคมหลายๆอยางทใสเขาไปกไมไดสงเสรมคณสมบตเดนๆทตองการ

ทง 2-3 คณสมบตพรอมๆกนได แตมนตองมาพบกนทจดๆหนงทเปนประโยชนสงสดท

เราเองนนตองเปนผเลอกวาตองการคณสมบตตวไหนใหเดนตวไหนใหเปนตวรอง อยาก

เอาดๆหมดทกๆตวนะ อยากได แตคนท า ท าไมไดครบ

Code ทใชก าหนดคณสมบตของผวสายพานแบบพเศษตามมาตรฐาน DIN

8

8

ผว Cover ชนดพเศษมหลายแบบ

ชนดของขอบสายพาน (Edge Type)

Molded Edge: คอสายพานหมขอบ จะมยางหมทงหมดรอบๆสายพาน เรองราวของการ

ท าหมขอบสายพานกสบเนองมาจากสมยดงเดมทใชผาฝาย (Cotton) เปนชนรบแรงนน

การล าเลยงตองเผชญกบ ความชน และสารเคมมากมาย และคณสมบตของผาฝาย

(Cotton) กไมสามารถทนกบสงแวดลอมเหลานได ดงนนจงท าหมขอบสายพานเพอ

ปองกนไวเสยเลยเพอยดอายการใชงานของสายพาน

Molded Edge

9

9

Cut Edge: คอสายพานไมมขอบ ท าโดยการตดขอบของสายพานออกไปหลงจากผานการอบ

(vulcanization) แลวจะมองเหนชนของผาใบในดานขาง

เรองราวของการท าสายพานแบบตดขอบ กสบเนองมาจากการพฒนาการของ Fabric สมยใหมท

ใชวสดสงเคราะห เชน Nylon, Polyesterเปนชนรบแรงนน วสดสงเคราะห เชน Nylon,

Polyesterดดซมความชน และสารเคมนอยมาก จงท าอนตรายสายพานไดนอยมาก ดงนนการหม

ขอบสายพานจงมความจ าเปนนอยลงมากๆ เมอเทยบกบความไดเปรยบอนๆทไดเพมขนมาจาก

การผลตแบบตดขอบเชน ความรวดเรวของการผลต ในสวนของประเทศทมคาแรงสงเชน ยโรป

หรอ อเมรกาจงนยมท าสายพานแบบ Cut Edge เพราะผลตไดเรวและ

Cut

Edged

10

10

ประหยดแรงงาน สวนในเอเชยและในประเทศไทยเรายงนยมแบบหมขอบกนอยครบ

การเลอกชนดของผวสายพานและเลอกความหนาของสายพานถกตองใหเหมาะสมกบ

ลกษณะการใชงานและอายการใชงานตองดปจจยหลายอยางประกอบกน เชนถาใช

สายพานท Fabric เปน Cotton ในสงแวดลอมทมความชน คงไมเหมาะสมแน เพราะ

Cotton อมน าได เสยหายไดงาย หรอหากจ าเปนตองใชกตองสงแบบ หมขอบ (Molded

Edge) เอาไวกนความชนเปนตน

การเลอกความหนาของสายพานจะยกยอดไปเปนเรองหนงอกตางหากเพราะตองม

ความรดานเทคนคมาเกยวของพอสมควร

ขอจบตอนนไวแคนกอน เรองสายพานพเศษนจะเจาะลก เปนเรองๆไป เชน ทนรอน ทนน ามน

ทนเปลวไฟ ใหเหนกนชดเจนเขาใจไดอยางถองแท โปรดตดตาม โลกเราเวลา 1 วนมแค 24

ชวโมงแคนนเอง แตภารกจทตองท ามมากมายหลายอยาง ท าไมเสรจไมสนสกท ใครทอานเรอง

เหลานแลวสนใจ เราอยากขออาสาสมครมาชวยพมพหนอยเรองททานอยากจะรใหเราหนอย สง

ตอบแทนคอ ทานถามได เราตอบตรง ความรอยางง หาทไหนไมไดอกแลว ใครสนใจเชญมา

สมครไดนะครบ สวสดครบ