�AAa bt. paganay a batang ko kaat a Latin, a

ititimbang ko batang a alip ko paganay a batang ko basa Mranaw, ko pakaasal iyan ko kirim a kaat a Arab.

abak ng, abak inka so roran, aya mana nian na lbat inka. Inabakan iyan so sakorab, maana libatan iyan so kadakl o kayo niyan.

abat (1) ng. inabat iyan so batobato o sapi, maana a inabis iyan on, sa miada on. (2) gl. Inabat iyan a saang o masamok a wata, maana kidot iyan sa mabagr.

abas ng. soson a sakit a pkhisogat ko maroni a wata sa pphakariga so kobal iyan sabap ko maroni a ibol a mariga i warna.

abang ng. so katabangi o isa ko pd iyan a miakimbobono. Inabang iyan so layok iyan a miakimbobono.

abn ng. so kaontod ko bobon o isa a taw. Inabn iyan so maito a wata a pnggoraok. Abn angka so bagowa raga.

abis ng. so kaabata ko nganin ko kaddktan on a nggolalan sa glat a magarang. Abis angka so pagang o manok. Inabis iyan so sari o bongkaong.

adang ng. so kialoon ko gomaan ko isaa sahyi. Inadangan iyan a sinapang si zayd. adang ingka skanian a timbak.

adat (1) ng. olawla sowasowai a kalalayaman o taw, odi na so sagorom-pong a manga taw. (2) kipantag a tamok odi na pirak a pkhakowa o isa a taw ko piangaroma a madazg iyan a babay, odi na bolayoka iyan.

adap ng. so kasangor ko isa a katampar a mattndo. Adapn ka a paras ka ko pagalongan. Inadap akn a qiblat.ado ng. so kiizaan ko kokoman o shayi ko biaksa on i katao. Iniado akn so mas’ala ko mala a imam.

adn (1) ng. so kapakamomoayan o shayi sa darpa a mattndo. Adn a mama ko walay. (2). so langowan a kaadn o Allah, na pmbthowan sa adn. So langowan o adn na palaya dn khada.

agaw. (1) Ng. so kakowaa ko shayi sa miokit sa madilapt ago tgl ko komakapt on. Inagaw nian so monika ko bagowaraga. (2). so kandatoi o isa ka

bangnsa ko isaa ingd sa miokit sa bagr a gomaan. Inagaw o manga Ispaniyol a lopa a Pilimpinas sa tgl ko manga taw ron.(3). soson a mangngtho a phagtho ko sabaad a manga kayo a datar o bowaan na giinian izakit so kapkhokosi nian ko sapak iyan odi na so kayo nian.

agit (1) ng. kasankapan a sagpik a bntong a iphagarod ko szd igira praraan ka an malmpid so kalililin iyan a malbod a raraan. Agit inka so zsd. (2). so od o niyog ko da nian pn kapakatoa a manipis pn ko lagas iyan a malbod a soso on.

ago bt. Aya galbk iyan na giinian pakakha-ptaan so dowaa a ngaran odi na galbk antaa ka sipat. Si Omar ago si Zayd. komian ago mininom. So mama na maporo ago mailm.

akal (1) ng. so pamikiran a matatago ko otk a giimindirogod o manosia. (2). so kaikmata o isa ko pd iyan sa nggolalan sa okit a di katatanodan o taw a inakal iyan.

aki ng. ngaran a phagosarn ko ginawa i igira di plzagn so ngaran iyan. Minimbitiyarai akn si aki oto.

akirat ng. so maori a alongan a phakatindg ko oriyan o kabankita ko donia, a pagisipn o Allah so manosia ko pinggalbk iyan sankai a donia a mapia ago marata.

akir ng. kaposan, tamatan o galbk odi na so nganin. Miaakir so panamar sa miakaapas.

akol (1) ng. so kimbitiarain ko taw sa di nian nggalbkn so mapipikir iyan a nganin a pnggalbkn iyan. Akol inka si Ali sa di mawa. (2). so kapangnia sa korangan so arga o nganin sa lbatan iyan. Inakol akn so arga o dagangan.

akot ng. so kinggosodn ko nganin sa kowaan ko katatagoan on sa makapira dn kakasowi ko kiphagalatn on ko isa a darpa.

akop ng. so kasandoka a dowa a palad a lima ko nganin. Akop anka so margas.

akn bt. sambi a ngaran a makatotoro sa kaarki o giitharo ko nganin. So walay na rk akn.

akr ng. so kakowaa ko nganin sa bisaan iyan sa di nian on bgan so salakaw ron. Inakr iyan langon so pammgayan.

alad ng. so rnding a miilt ko nganin ago so salakaw ron. So alad o asinda na maporo a di khasapang.

alat (1) ng. so kitogalinn ko darpa o shayi ko salakaw ron a darpa. Alatn ka so kodn ko isa a datola. (2) so kitogalinn ko kisoratn ko kitab ko pandangan a salakaw. Inialat iyan so titayan o kitab ko pandagang.

alang (1) ng. so kibalakn ko shayi ko salakaw ron sa makarn on. Alangn ka so ator ko lalan. (2) sndod a nganin a khasaparan iyan so taw ko kanggalbka nian ko isa a nganin. Adn a alang iyan sa da nian kapakaoma. (3) so sangan o taw a mattndo a aya on makapkhapaar odi na makapnggalbk. So alang ka ko kapamagonong na mapita.

alaw (1) ng. so kabalaka ko nganin odi na taw ko kaphakaoma nian. Alaw anka so ana ko kaphakaoma nian. (2) soson a papanok sa kalasan a maitm i warna a mala i toka a phagoni ko kapkhapita o kagagawii.

alap ng. kagdam a kawan ko kakhabinasai ko taw. Kiaalapan ako o sopiit o parti.

ali ng. ngaran a ipmbtho sa taw. So Ali Bin Abi Talib na sahabah o Rasulu-llah.

alial ng. kagdam a masakit ago awid a akal a mapnd. Alial dn so pagtaw ko kiasagad o kiatidawa.

alid ng. kayo a matas odi na potaw a iphagawi ko isa a mapnd a nganin sa pantag sa khiphoroon on ka an mada ko katatagoan on. Alid ingka so ator ka an malilid ko kapantaran.

alin (1) ng. so kakowaa ko nganin ko katatagoan on sa itogalin ko salakaw a darpa. Alin anka so darpa o lamisaan. (2) so katowigi ko liong sa pantag sa kapthogsa ko manga sda on. Inalin iran so liong ko rakotan.

alip bt. skanian so paganay a batang ko kirim a kaat a Arab a pakaasal iyan.

alo ng. so kiarangn ko nganin ko salakaw ron. Alo on ka on so sinapang.

alog ng. so baogan a kakakalotan a lopa a kambabalaan a pantar a lopa ko mbala a kilid iyan. So alog na madalm.

alot ng. so katampadi ko sabaad ko bok ko olo sa and a masasama on a bok ko sabala

a katampar iyan. Alot angka so bok ko tandongan.

alomot ng. mangngtho a gadong i warna a phagtho ko manga ator a migagald sa ig odi na lalayon mababasa, and pn a soson on a phagtho ko manga opis a kayo.

alon ng. bagl ko ragat odi na rangiris ko kasasagad o rgs odi na ndo.

alongan ng. (1)so bitoon a makadg a pmbgay sa kayaw ko donia ago so manga bitoon a siaw timan. (2) So dato a pagaadatan a mala i kadar a inosar anan o darangn a iphagilano ko manga olowan. (3) so masa a kapapantagan. Alongan dn imanto a khitana so kariala. (4) so masa a kapangongoranka o bantogan o taw. Somialm so alongan iyan sa marani dn pzdp. (5) ipmbtho sa taw a pakatatayaan ka dataro ngaran a: Alongan pizayanan.

alg (1) ng. ropaan a makikilala sa di tanto a ba dn mapapayag. Inalgan a kala so bagowataw.(2) so kialata o warna sa miphoon so kapkhapayag iyan. Inalgan a kariga so tambis.

alp ng. so kaaska ko nganin ko salakaw ron sa miapamola on. Inalp iyan so krg ko lopa.

ama ng. so mama a adn a wata iyan ko kiapangaroma nian.

amad ng. gpaan ago plng sa isa a shayi. So thotol na da a amadan iyan. Amad anka so btad.

amag ng. so mapita a phakatondog ko imanto. Amag o di mbagiaw na somong ako rka.

amay ng. masa a di mattndo a marani so kaphakaoma nian. Tawagn ko ska amay.

amir ng. ipmbtho sa mama. Aya ngaran akn na si Amir.

amir ng. grar a ipmbtho ko olowan o manga Muslim a makatotoro sa maana a dato.

amin (1) ng. katharo a pmbalsn ko oriyan o kapasad o pangni ko Allah, a makatotoro sa pangni ko katarimaa o Allah ko pangni. (2) ngaran a ipmbtho sa taw.

amil ng. ngaran a ipmbtho ko taw a pphanimo ko manga zakat o manga Muslim.amo ng. binatang sa kalasan a datar o

manosia a magiikog a pkhra.amor ng. ipmbtho sa taw.amoran ng. onayan a kaoompongan ko

isa a shayi a ron makaphapasod.amr ng. sogoan a phoon ko maporo a

pangadapan. Phoon ko basa Arab. ambit (1) ng. pokt a iphliyot ko rmbabak

ka an di phakaliyo so sda on. (2) sambilat a mabagr. Inambit iyan so mama a ridoay nian.

ambl ng. sambilat ago ambit a pnggolalan ko barokan.

ambog ng. sipat a kandbora ago kathakabor. So mama na ambog.

ambayampayampoga ng. so taw a takabor a ambog.

So mama na ampoga.ampl ng. so shayi a miakaantag ko

salakaw ron.ambng ng. sinirangambor ng. ngaran a ipmbtho sa taw.ana (1) ng. bisita, banto. Sakaw angka

so ana ngka. (2) makatotoro sa maana a adn. Ana mama ko walay.

anak (1) ng. so wata o taw a maito babay sa mama. (2). so sold o shayi. Sii ka ko anak o poso akn (pakatata-yaan akn).

anas ng. so lopa a silid a miaolog sa miabagnas ko kababaan iyan.

anad ng. so kasowaa ko shayi ago so kathontota on sa masowa ago milahar. Paganad angka so katao.

anag ng. so kaiyawa ko iiyaon sii ko waga sa phakathayn so kaphagiaw aon ka an malotoloto.

anay ng. tanangaw a maoroni a old a pkhn iyan so kayo ago so manga karatas a phoon sa kayo.

anib ng. kagdam a phangantokn o isa so pd iyan sa marata. So anibanib na piakarata o Islam.

anit (1) ng. so kalowasa ko kobal o binatang ko oriyan o kasombalia on. (2) so kakdota ko kobal o wata sa pakasakitan sabap ko kiadanga on. Inanit iyan a saang o masamok a wata.

anisa ng. ngaran a ipmbtho sa babay.aya pakaasal o basa na Arab a makatotoro sa maana a bagowataw a babay.

anira ng. ngaran a ipmbtho sa babay.anop ng. so kasalobaa ko binatang sa

nggolalan sa aso odi na binatang a mawaraw, pantag sa kathogs a on. Anop angka so saladng.

anon ng. so sngkoan o kolintang ko kapmbasala on ka an makabals so oni nian. Inanon iyan so sngkoan o kolintang.

anda (1) ng. pakaiza a makanggogona-nao ko kathndoa ko darpa a katatagoan ko sahyi. Anda matatampar so bitoon ko langit? (2) so kiizaan ko katndoa ko masa a ron minitana odi na khitana so galbk odi na shayi. Anda i kangganat ka ko kaphlayalayag?

anday ng. so kasandaya ko shayi aadn a lndo nian ko salakaw a shayi sa ibtad on sa datar o ba on masasarag. Anday anka so soko ko alad.

andot ng. so kaarata ko shayi ko kaathoan iyan. Andot anka so lapk o sapi.

andol ng. so kaprosa a lima ko shayi sa isomag iyan ago gamitn iyan a lima nian a makasasayan sa kaaplos mlagid o lalanai so phagandoln antaa ka di. Andol anka a likod akn.

andog (1) ng. so kiisgn ko shayi sa kowan ko darpa iyan. Andogn ka so baso ko kilid o tabak. (2) so kaisg o taw sa mawa ko dadarpaan iyan sa somong ko marani ron a darpa. Andog ka sa maito. (3) so kasong ko darapa a salakaw ko kakadnan iyan. Miandog

so ronda sa katampar sa lilod.(3) so katpas ko isa a bandingan a giipano-tholn. Andogn ta so thotol ko kiandato o ayonan sa Bmbaran.

antok (1) ng. so katharoa ko smbag o padail odi na antoka. (2) so kapagara-ngan ko btad o shayi sa btadan sa kokoman a miakapoon ko pamikiran o taw a di nian matatangkd so kabbnar iyan. (3) antoka ng. so nganin a phagalowin so smbag iyan a andai katharoa on na miasmbag.

antaa ng. pakaiza a pangamad ko ngaran odi na kakilalaa ko taw. Antaa so miakaoma kagia?

anton ng. so kabobosa ko ig phoon ko kalonkong odi na laya antaa ka salakaw a pananagoay sa bobosn ko isa a pananagoay. Inanton iyan so ig ko kararaw.

antap (1) ng. so kasasangoran a babantakn a pzongowan. Anda i antap o lomalayag? (2) so pangantaa pamiki-ran o taw ko salakw rom. Inantap akn sa skanian i miakapa-tay. (3) so darpa a siongowan o binatang. Anda miakaantap so saladng?

antar ng. so kakowaa ko shayi a mipopoor ko pariyop sa nggolalan sa potaw a matas. Inantar iyan so obang ko pariyop o timbak.

anting ng. soson a glat a maloway so garangan iyan. Siokhar o mama so ridoay nian a anting.

antinganting ng. soson adimat a phagosarn o manga Mranaw ago so salakaw ron a bangnsa.

ansd ng. soson a sakit a so kaphagmbaw o irk o mama odi na babay a karina sa so taw na kiabaligan.

anka (s) sambi a ngaran o taw a giimbitiyarai mlagid o makamamasa angtaa ka di, mlagid on so babay ago so mama. Kowaangka so kitab.

anka’(1) ng. so tarotop o shayi odi na so tiokop iyan. Kiaankaan ako dn ko

pammgayan. (2) dianka o kala o nganin. Antonaa i anka iyan?

anggawta (1) ng. so sagintas ko lawas datar o lima odi na so ski. (2) so sabagi ko nganin a di ron khagintas. Pd sa anggawta o parinta so pangadapn a kapamolong (ministry of health).

angan ng. gdi a atay odi na pamikiran a di matatangkd o khirk on so kabbnar iyan. Daa angan a atay akn ko btad.

anganangan ng. so sangkaan o atay o manosia.

apa (1) ng. so katagada ko nganin ago so kanayawa on. Apa ingka so trak. (2) so miakapoti ko saway o ilaw ko paganay nian kapanbang a karina sa kiapatay nian. (3) so lisa ko olo igira miagango a miada on so ig iyan, a di malimbgas ago di khakds.

apar ng. so kapamangangay sa okit a kapamolong odi na kapangatao sa pantag sa kambinasaa ko isa a taw, and a pphakaokit sa kapangnat sa pangn’nkn a pphananawagn so manga isa ka adat a di khailay.

apas (1) ng. so kapakalidas ko margn a minitana. (2) so kapakasmbag ko pakaiza a tmbo ko kapaganad sa katao. (3) so kapanarig ko nganin pantag sa kapakalidas ko kabinasaan.

apin (1) ng. bayad a pirak odi na dianka a tamok sa kapagosara ko isa a nganin pantag sa kapakalaba odi na nggonaan. Mikhawasa si Omar sabap ko apin o lopa iyan. (2) g. Apin inka so walay akn.

apir ng. kasankapan a ipkhayakhab pantag sa an makakowa sa sambr a ndo’ a marnggay. (2) g. inikolat o onor so apir iyan na somiamborak sa dolsi.

apo (1) ng. so manga loks o ama odi na ina a miangaoona a pia i kiapaka-poro iyan. (2) so manga wata o wata ta apia i kinibaba iyan. (3) so mabagr a ndo a sobosobo a pkhatali a datar o

tomitindg a pask a mala. Miasogat a apo so walay na minibayog iyan.

apog ng. tapong a mamara odi na mawasa a iphlook ko namat ago so lagt ago mamaan a pmbthowan sa pmba-maan.

apon (1) ng. so kadapo o manok odi na papanok ko dapoay nian igira miagabi. Miapon so manok ko dapoay nian. (2) soson a bangnsa a pphagintaw sa polo a Japan.

apos ng. so kinibolog o batad sa inisampay ko sindadan iyan. Inapos ako a dokaw ko kialalakaw.

apoy .(1) ng kadg a pphakatotong. (2) gl. so kiararangiti ko taw sa datar o ba khadg a lawas iyan sa gani. Inapoyan so barasola ko giikambatalo.

apn ng. oln a iphagoln ko goang odi na lbo o nganin. Tiagoan iyan sa apn so gantang.

apr ng. so kazkhoa a lima ko nganin a di phagilayin o somikho. Apr angka so orak ko lgna o manok.

apt ng. so kisampay o baraniawa ko isa a nganin a mattndo sa okit a kakhao-khaog.

arab (1) ng. bangnsa a tngr a miagingd sa polo a Arabia. (2) ngaran a ipmbtho sa taw. (3) so basa a inosar o Allah ko Qur’an, ago basa o manga taw sa polo a Arabia. (4) gl. So kaasaba o mala a sda ko salakaw ron a sda odi na nganin a salakaw. Inarab o mala a sda so Nabi Yunus.

aras (1) ng. so toos a tidaw ko manga kayo sa kalasan a phagosarn o manga pakakalasan, sa di ran kadadag kaphlalakaw iran. (2) so kiarimpasi ko mnang o isa a taw mlagid o minggolalan sa katharo antaa ka galbk.

araw (1) ng. so katindosa ko nganin. Pd si Omar ko inaraw a batalo. (2) so kakowaa ko nganin sa lbatn ko kasasaogan on, mlagid o pnggonaan

antaa ka iplbad. Araw angka so ilaw ko margas.

arang (1) ng. so gda a pamikiran ko isa a nganin sa di matatangkd so diyangka iyan. Arang a khalookan a gawii a kiaoran iyan. (2) so kiantapn ko nganin san ko salakaw ron. Iniarang iyan so timbak ko papanok.

arat (1) ng. so kabadota ko nganin ko kaathoan iyan, mlagid o pamomolan a m’tho antaa ka nganin a isskhad ko isa a nganin sa mapamomola on. Inarat o mama so sakorab. (2) so kapragon sa logasing a phagaratn so kayo nian ko lopa. Miarat sa logasing so taribasok (maana miragon).

arar (1) ng. so karn o ngipn ko kapkhkhba nian ko pangn’ngkn sabap ko kakapal iyan a ilat ko kadakl iyan ago so kaphakatiyokop iyan. Miaarar a bagang ami ko kawiyagan a madakl. (2) so karn o kali ko kipzkhadn on ko bakol o obi a karina sa miasogat so od iyan. Miaarar so kali o pnggaon sabap ko pangaala o od o obi.

arak ng. soson a pangingonomn a phakaibg (phakabrg). So kainoma ko arak na pd ko mala a dosa a inisapar o Islam.

ari (1) ng. ngaran a ipthawag ko ginawai igira di plzagn so ngaran iyan. Ari lomalakaw ta. (2) so pagari a maooriyan ko omor. Si Samy na ari a Abid.

arimaw (1) ng. binatang a mawaraw a pphagdas ko salakaw a binatang. So arimaw i dato o manga binatang. (2) so mawaraw a mama a batalo makithidawa. So Khalid Bin Al Walid na arimaw o Islam.

ariya’ ng. ilano a ipmbtho ko tamapar sa ari a toos ko kapakatatayaa on.

aroan (1) ng. soson a sda a pkhaoyag ko manga ranaw ago so manga lawas a ig ko tabang a ig on. (2) so kapangarada ko sda ago so kalompiyo iron ko

kaplotoa on. Pangaroan angka so sda ago parn angka.

arogan (1) ng. so kaphasaa ko tamok a pakaoongowan sabap ko kapakapangi-ngindaw sa pirak a adn a pagosaran on. Inarogan akn so posaka a tamok, pantag sa iphangangawid sa rido. (2) so kitogalin o btad san ko isa a btad sabap ko manga nganin a minitana sa da sa itongan o taw. Miaarogan so giiko kapnayaw sa daa kiatamanan on.

aroraya (1) ng. so btad a daa tatargan iyan, sabap ko kamotowan a somasagad. Miaroraya so btad ami ko kiathi-dawa sa Matanog.(2) so di kathatana o pikir ago so mokarna o taw sabap ko manga tiyoba a minisogat on. Aroraya dn so ginawa ko ko kiasa-naat o btad o ingd.

aroy ng. mangngtho a plthaan a phagtho igira somipot a lopa ko mattndo a manga musim o ragon. Go khapakay pn a pphamolaan sa nggolalan sa katao a mattndo. So aroy na pd ko llthaan a mapia i taam.

arobinto ng. ngaran a phagosarn ko mama a marata i ongar a tangarasi ko kabnar o manga salakaw.

aropasay ng. kagdam a margn a di thorogn so masosogat iyan sabap ko manga boko iyan ago so rata a ginawa nian ko kakhada odi na kiada o mala sa ginawa nian a aanognan iyan. Miagaropasay so babay ko kiando-way o karoma nian.

arbaa ng. ngaran a ipmbtho ko gawaii a pagltan o salasa ago so khamis. Pasad o Arbaa so mararantar a khamis.

arga ng. so sambi a pirak odi na tamok o isa a nganin ko kiapamasaa on. Mala i arga a tamok so bolawan. (2) so bali odi na gona o sayi a khadiyangka sa pirak. So rasaas na daa arga iyan.

artwangonawan ng. so tamok a kakayaan apia antonaa i soson iyan a gii mithiyardi o khirk on a manosia.

arta (1) ng. sandiyata a gomaan ko pizosonan iyan a toos ko kabagr ago so kabasg o g’s. So arta o gomogobat na tanto a mabagr. (2) pakayan a tamok a kakawasaan a giiizinirigan o khirk on. Miakaoma so kawasa a lomlngan sa arta. (3) so ithatanosan o bai a kasasabapan ko kataid iyan. Mimbayok so onor sa lomlngan sa arta.

armas ng. Gomaan a sandiyata ko pizosonan iyan a madakl. So ronda o parinta na mabagr i Armas.

arnab ng. binatang a mapoti i warna a pkhan sa manga raon a llthaan.

arko ng. lmba a giimbalayin ko lalan sa mazasakad o balitok iyan so lalan a mala (simbayan a basa ko English a arch). Giimbabalayin so arko igira phamakaoma so manga hajji ko miangaoona amasa sa ranaw.

asab ng. so kaaraba o mala a sda ko salakaw ron a sda odi na nganin a salakaw. Inasab o bagisan so palalangoy a mama.

asar (1) ng. sarat o katharo sa isangkot iyan so nganin ko salakaw ron. Imbgay akn rka so tamok asar ka ibgayingka rakn so tabak a galang. (2) masa ko kadawndaw andai kabaloy o along o shayi a dowa on takp ko katas sa taman sa somdp so alongan. (3) ngaran o sambayang a pkithana sangkoto a masa. Mizambayang so imam sa waqto a asar.

asar bo ng. nganin a di tanto a so kapapayag iyan na datar o tanto. So kaphamasa nian na asar bo a pphakaayag ko dagangan.

asad (1) ng. diyangkaa mattndo a aya phagosarn on na gantang ago ribras ko kapthndoa ko langowan a kawiyagan a ibabasok datar o ilaw kamais logasing. (2) gl. So kapammgay sa nggolalan sa asad. Asad ingka si Zayd ko margas.

asal (1) ng. poonan a onayan. So darangn i asal a panayagan o

ongangn o Mranaw. (2) gl. Okit a kapamolong o manga loks a pmbtho-wan sa kapamagasal a phagalo-win iran so ingaran o Allah ago so ingaran o pat a malaikat ago so ingran o Mohammad ago so pat a suhbat iyan.

asang ng. so lbo ko mbala a baka o sda a ipngginawa nian. Kowaingka sa asang so sda ko kapagiawa on.

a si bt. pagosarn ko kambthowa ko ngaran o taw sa pkhaonaan iyan. Mama a miabalak akn a si Jamil.

asin ng. ngaran o timos ko pd a manga ingd sa ranaw. Tago ingka sa asin so lthaan.

asiga so bt. pagosarn ko kambthowa ko

ngaran o taw sa pkhaonaan iyan. Miabalak akn si Jamil a so migay rka sa pirak..

aso (1) ng. binatang a pnggbo a lalaymn ko manga walay a mapasang i kapagi-pat ago kapanganop sa binatang.(2) gl. So kaosara ko isa a taw sa pantag sa kapnggalbk sa mapnd a galbk. Piag-aso o dato so sondaro ko kaphlobaa ko marata i lalag.

asogastaga kl. A giitharoon igira kiatkawan

so taw odi na miammsa. Astaga! miatogs ka bs so saladng.

astana ng. marigay a katatagoan ko panggaw o dato a pphangadapan on o pagtaw. So asatana o sultan sa Istanbul na lomalangkap so thtotolan on.

atag bt. so kababaan o nganin. So dipano na phlayog ko atag o gabon.

atay (1) ng. anggawta a madadalm ko lawas o binatang. So atay i mapia i taam ko saladng. (2) lmbak a pamotosan o nganin. So Ya sin i atay o Qur’an.

atar (1) ng. randang a madakl i warna. Inataran o babay so szd ka praraan iyan. (2) so warna a mariga a pthagoon

o manga babay ko modol iran. Tanto a maloto so atar o raga.

atang gl. So kaalangi o taw ko salakaw ron sa pantag sa di nian kapakaokit ko lalan iyan. Mapasang i kaatang si Mahmud ko giikanggalawanga.

atas (1) ng. so kalompiyowi ko od odi na margas sa kowaan on so dadanglisn iyan a giimbaloy a lobaba. Inatas iyan so mariga a margas sa mimbaloy a mapoti i warna. (2) so katndoa ko isa a nganin sa pagiasaan sa mapia sabap ko kapmbtsa on.

ating ng. so ig a pltos ko garawang o kobal ko lawas o taw igira mikhayaw sabap ko kialogat, odi na so kaggdam sa sakit a mayaw. odi na so kiaagag ko ranti o alongan ago so kayaw o donia ko kasasagad o pangolaon ago so spot o ragat.

atis ng. soson a onga a sapad a mabinaning i warna.

ator (1) ng. matgas a kaadn ko lopa a phoon sa mina. (2) so kaipira ko nganin sa tanorn so kibbtad iyan. Ator angka so kursi. (3) so kasanggila ko kanggiragiray sa makaokit sa malanat so manga galbk. Phagator ka igira zisii ka ko kalilimod.

atoran (1) ng. bitikan ago ipiran o nganin sa katataritib iyan phorong. So atoran o kaphagingd na di mipndara-ynon o manosia. (2) kitaban a ikokompas ko nganin sa di nian kasagala. So atoran o parinta a Islam na mabagr ago mabkn i katataragom-balay.

atp (1) ng. so taragombalay a ipzapng ko liyawaw o walay a pangrn iyan ko oran ago so ranti o alongan. (2) gl. So kidalong o nganin ko langit sabap ko kadakl iyan. Miniatp so tarapan ko langit.

awa (1) ng. so katkas ko darpa sa somong so taw ko salakaw ron. (2) katawa-ranga ko nganin sa blagn so kipag’pda-an on. Inawaan o mama so karoma nian (inndaan iyan).

awing

awat ng. so kakowa sa katampar a sabal sa awatn so nganin ko apia antonaa I sabap iyan. Awat angka so apoy.

awal (1) ng. bkas a poonan. (2) inpos iyan so katharo iyan sa gomink.

awag ng. so kawatan o kathonganaya o dowa kataw a taw sa bangnsa. So awag o kathonganaya ami na marani.

awan ng. so kaoginasi ko nganin sa kowaan on so otan a makalilimpons on.

awl ng. kapandayan ko kapmbinsa ko tinikr ka an mabaloy a dinis a khapakay a pamanain.

awt ng. so kasong ko darpa a inisagad o phlalakaw a adn a bantak iyan a salakaw a aya nian zongowan. Awt ka sa Masjid na zambayang ka ko da ngka pn kabaling sa walay. (2) gl. so kakowa sa nganin ko kasasagad ko darpa. Inawt iyan so bag ko kapmbaling iyan.

awg ng. so kabarobaa ko kibabatad o nganin ko pakaasal iyan. (2) so kaphasaa ko tamok sa mada so lawas iyan. Inawg iyan so tamok iyan sa piphasa nian.

awp ng. so kaogopi ko salakaw sa nggolalan sa kapamlalag a kapamimi-kiran, odi na nggolalan sa tamok a barandiya.

aya bt. bayanan a katharo. Aya ngaran akn na si Mohammad.

ayam (1) ng. binatang a datar o sapi, kambing, onta, ago carabaw. Madakl a ayam ko tathaba a maolad. (2) gl. So kasiapa ko binatang odi na sda sa sodiyotn so batad a kapkhan iyan ago so kapkaoyagoyag iyan. Ayam angka so sda ko tingkong a ig.

ayak (1) ng. so kisibgn ko ngnin a tatagoon ko ayaka a adn a manga garawang iyan sa pantag sa an masisig so maroni ron sa mibagak so manga ala on a di magokit ko grawang o ayaka. Inayak iyan so tapong. (2) so

kapakalanata ko kaphagandola ago kipsibgn ko nganin sa pakaloyotn iyan.

ayad (1) ng. so targ ago trn ko giikakhaokaog sa pantag sa kanggalbk sa nganin. Daa ayad o mama ko kadakl o manga galbk iyan. (2) so kapakadkha ko kasasagad o masakit a maggdam o pkhasakit. Da dn a ayad o di phakarag ko masakit iyan.

ayag (1) ng. so kidolonn ko nganin ko salakaw ron sa pantag sa kaphasaa on.Iniayag iyan so dagangan ko pphamamasa. (2) so kaaloya ko arga pantag sa kaphamasaa ko nganin a pphasaan. Inayagan o padagang so sapi. (3) ng. so masa a kapzbang o olan ko sabaad a manga gawii o olanolan. A sopaka o dlm a di ron zbang so olan ko kagagawii nian.

ayan (1) gl. so kaapai o taw ko salakaw ron ko isa a darpa. (2) so kakowa sa darpa a mattndo a domarpa on so taw sa thakna on. Ayan ka dn ko darpa.

ayat (1) ng. sasoko ko manga surah ko Qur’an. (2) ng. so kainposa ko katharo odi na sorat o giizorat. Miagayat so maongangn ko giinian katharo.

ayin (1) ng. so lawas o nganin a maggdam (ar). (2) so batang a ayin ko manga batang o Arab.

ayinaw (1) ng. katharo sa mananay pantag sa kapakaggdam sa kapdi ago kasosoat. Aynaw, mapia iparas so obarobar. (2) kaprgo sa malanat a pantag sa kapakaggdam sa masakit.

aydaw ng. kaprgo sa matanog a toos ko kapakaggdam sa masakit.

ayb ng. pawing ago pangnsi o nganin a phakababa ko arga iyan odi na so pangkatan iyan. Daa ayib o dagangan.

ayon ng. so kaphasionot ago so karoyod ko btad odi na nganin. (2) so kapakadatar o nganin ko isa a nganin sa minilagid on.

ayob ng. ngaran a ipmbtho sa taw.

ayok ng. so kaakoli ko taw sa di nian itana so kabaya iyan, odi na ayonan iyan so isa a btad sa romoyod on.

ayog ng. so ig a pphakapoon ko dila ko ngari o taw odi na binatang odi na mranaranap a datar o lalawa.

B

Bb bt. ika dowa a batang ko kaat a Latin, ago sii ko basa Mranaw.

baad ng. so kabagi a ko nganin sa dowa odi na madakl. Baad angka so awid sa dowa bagi.

baak ng. so kasowaka ko nganin sa karompakan ago mabalak iyan sa kasasangoran iyan. Miabaak o padaw so mabagr a bagl sa ragat.

baal ng. so kaadn sa nganin a phoon sa isa a nganin sa pakambontaln sa salakaw a taong. Mbaal ka sa ontoda a pd sa kayo.so kambaal na sipat o inadn, na so kaadn na sipat o miangadn, aya mbidaan iyan na so kaadn na so kapakamoayana ko nganin a phoon sa da, na so kambaal na so kapakamoayana ko nganin a phoon ko kaadn a maadn sa miaona (raw material). So Allah na pphangadn, na so manosia na pphangmbaal.

baas (1) ng. so kaosara ko bagr sa pantag sa and a pnggalbkn a nganin. Biaas iyan so kapangawid ka inikawan iyan so oran a phakadansal. (2) so kaadn sa nganin a phoon sa taong a daa riwatan on o mimbaal on. Mimbaas skanian ko kiaphanday sa kasangkapan.

babak (1) ng, soson a pndola a lalayon phagoni ko manga tangl a ig igira gagawii. Oman i isa lomad na salakaw a babak on (maana oman i isa a ingd na salakaw a adat on) (2) inawidan iyan so mapnd a awid sa iniparaginot

iyan lomalakaw sa malombat. Inimba-bak iyan so awid a mapnd.

babas ng. so kakorangi ko nganin sa kalbatan so kapnd iyan odi na so kala iyan antaa ka so arga iyan. Biabasan iyan so awid ka an makakhap.

babay(1) ng. so soson a sopaka o mama. So babay na oganapa o mama ko kibabatog iyan. (2) ng. ipmbtho sa taw a manosia. Aya ngaran o raga na si babay.

babo ng. so babay a pagari o ama odi na ina.

baboy ng. binatang sa kalasan a pphangangan sa pr a sipat iyan so kaphagkhar. So baboy na hiyaram o Islam o ba pkhana, ago so langowan a kitab a initoron o Allah.

baba bt. sopaka o poro, a makatotoro sa katampar a darpa. So lawig na sii ko baba o kayo.

babd ng. so kagakota ko nganin a lilin, go so kabkhsa ko nganin a malndo. Miawid ako sa sababd a itagon.

babs (2) ng. so layam a binatang a pkhasogo ago pkhasaparan a datar o aso, odi na darayo. Aya iphaganop sa saladng na so babs a aso. (2) so taw a mababarasa sa isa a kalakian a galbk. So sondaro na miababs ko kapanim-bak sa sinapang.

babg ng. soson a sda a pkhaoyag sa Ranaw ko miangaoona a masa.

badak (1) ng. onga a sapad a litaan a igira kialotoan na matonog i baw a and a tnk o opis iyan a di tanto madawis. (2) so karanga ko taw sa manasng. Pimbadak iyan so wata a masamok. (3) ilat a katharo a makatotoro sa so da makanggolawla na aya kiasnditan odi na kiatanaan o ringasa. So da mbadak na aya kialitaan.

badal (1) ng. sambi odi na ganti o nganin a aya on makaakila. So banggala na badal o bgas igira kian. (2) so kasaop ko nganin sa balowin a

sambi iyan. Badaln ka on so pinggolawla nian. So badal na basa Arab a pakaasal iyan.

badas (1) ng. lilit a ipphamasal sa nganin. (2) so kilamps ko mapapantar a darpa. Badasn ka so palolobd a mama ka an makaiga.

badi ng. soson a nawi a phagosarn ko kambasay sa kayo ago so salakaw ron.

ba di bt. poonan o katharo a pakaiza a kapakada a makatotoro sa katangkda ko iniiza. Ba di so Allah i miadn ko kalangowan a nganin?

badot ng, o kapokasa ko nganin a malndo ko kalalapkan on odi na so kasasanggaran on. Badot angka so rambo ko pariyop o timbak. (2) so kaarata ko inimbasok sabap ko kaphragona on. Badot angka so logasing. (3) so kaarata ko mangngtho sa monot so bkaw nian. (4) so kakowaa ko nganin odi na taw ko katatagoan on sa di nian kabaya. Biadot iyan so wata iyan ko gagalbkan iyan sa tgl on.

ba on bt. poonan o pakaiza a pangamad ko kinitana o galbk. Ba on maiyamisita si Ahmad?

bag ng. pananagoay a pthagoan sa manga nditarn odi na kasangkapan a inmbaalan a phoon sa dinis. So basa na phoon sa English.

baga ng. anggawta ko sold o rarb a igira mizakit na giindoda so taw sa rogo.

bagi (1) ng. so kabaada ko nganin a matitiman. Bagi angka so pangn’ngkn ko dowa a ana. (2) so okoran o Allah a pkhisogat ko taw. So kakhawasa na bagian o Qarun. (3) so kipantag ko oriyan o kiambagibagi. So walay i bagi akn ko tamok.

baginda ng. makatotoro sa kabagr ago kapasang odi na olowan o manga taw. So basa na Malayu a sal iyan.

bago (1) ng. nganin a sopaka o andang odi na rombay antaa ka rdak. So

bangkala akn na bago. (2) so badan lawas o taw. Lalayon angka mikir so kakhatantang i bago. (3) so karani o masa a minitana on so galbk. Bago miakaoma so goro ami.

bagl ng. ayoong ko ragat. Manga ala so bagl ko kalodan. (2) ng. ipmbtho sa taw. (3) so gikazikosiko o bok ko olo. Babagln so bok iyan o mangoda.

bagr ng. koat, gaga, gaos, so bagr na dowa soson; bagr a barandiya, ago bagr a rahasian (akal). Pangindaw o lawas so bagr ko giinian kanggalbk sa manga rrgn.

baka ng. anggawta a so makakabaan o ngari a phagthoan a sompa ko paras o taw., odi na binatang. And a marabong a sompa o mama ko baka iyan.

bakat ng. kasangka, di kapangongo-notan ko sogoan o isa. Mala I bakat so wata sa di nyan pagonotan so sogoan o loks iyan.

bakas ng. soson a sda a pmbthowan sa tolingan.

bakong ng. ngaran a ingd sa Ranaw.bakol ng. so igogontor a lopa a

mititnggay a pphamolaan sa obi, banggala, ago so manga pd a ibabasok ko lopa.

balk s. so waraan a di kapmbawata o babay ko masa a khapakay ron a mbawata ko da on pn katahpkhi.

bakrng ng. so lbo a phagolitan o pangn’ngkn ko lig a aya pnggaka iyan na so ngari, a mitotompa ko tinai ko tiyan. So gatas na ragiray sa bakrng.

bala (1) ng. so sabala a oganapa o nganin a ndodowa, datar o bakia ago so talompa, so babay ago so mama. Miada so bala o talompa akn. (2) so rido a morka a maadn ko katitimo o manga taw. Miasogat a bala so ingd sa miaitabo so taw ron.

balag ng. so katondoga ko pitharoo imama ko sambayang ka an man’g o matatampar sa talikhodan, ko masa a

maito i sowara so imam odi na sabap ko kaolad o darpa. Phoon anan ko basa Arab.

balas (1) ng. badal a mapia odi na marata, a miaadn sabap ko galbk o isa. (2) panabo a maito a sakdo a pthagoan sa ig a lalayon phagosarn ko diyamban a phagodoan.

baling (1) ng. so kappko o sokot o galat odi na nawi. (2) so kakasoy o taw ko dranga iyan a thatampatan iyan. Mialing so padagang ko ingd iyan.

balantan (1) ng. warna a lombos a mapoti. (2) so kibgan ko nganin sa tolabos a da dn a kokorangn on ago mamantk ko bigan on. So simba ko Allah na patot a matonay sa balantan sii rkanian bo. (3) so solo a flourecsent a mapoti i warna.

BalawagBalatayBali ng. gona, okhad, BalitokBalintadBaloBalolangBalotoBaltBalthayBalngBalngkatBanayBanokagBan’gBantayBantogBantoganBantognBantoganBangBntlBaorBaotBaogBaogBaos

BapaBaporBaraBarakatBarasBarawBaritBaringBarirangBarisBarisBarokanBarobdBarosBarotBarksBarkadaBargBaratBaratBaritBrgBasaBasaBasakBsayBasarBasiBasitBasherBasoBaso’BasongBasokBasokBasngBsogBataBataraBatalBatangBatawiBatawBatakBatasBati

BatikBathingBatogBatolBatngrBatrBatkBatngBtngBtsBtrBawBawaBawiBawkBayaBayayaBayadBayabaBayingBayongBayokBayotBayogBiasBidakBidarBidangBiganBikarBilalBilangBilgBimbanBinaningBintngBiroBirayiBiasBisiBisigBisoBitrBodaBodakBodi

BodiyolBodiyokBodimanBodoBodokBodbodBogarBogisBogitBgasBgatanBokaBokarBookBoko’BoklBolaBolayokaBoliyokBolinsongBologBolongBolosBolgBolntayBolothoBonagBonibpnianBoniagBonoBon’gBorayBoringBorokBorodBosawBosongBotaBowalanBowatBowayaBowadBowisBdakBgasBtang

BthalBthangBrasBkarBnarBkasBrakBratBraBlagBgay

D DaDa’DaawaDaitDairDabongDa boDadaDadaDadagDadasDadoDadalDadanDadar

DadsDadnDagangDagingDagitaDagoosDagodobDagdbDakatDakarDakitDaklDaktDakpDalawDaliDalidayDalima

DalimakotDalimakanDalinaDalinDalindingDaloDalomabiDalogDalndgDamaDammarDanaDanawDanonDan’gDaopDaotDapayDapnDaporanDapologDaraDarakagDaradatDarangnDaridayDarktDarmDasaDasagDazgDatarDatoDawayDawaariDawatDawitDayangDiDi akiDi akoDibawaDidawDidiDilaDimalapang

Dinar

IIIbgIbatibatIbtIgIdinIkatIktIkitIkogIlatIlagIlangIlayIlawIlotImanImantoInaInoIpasIpagIraIroyIsaIthogItagonIzadIzan

GGaGaanGabayGabarGabonGabnGadorGagaGagawGagawii

GaksGakotGalidGaliktGalinganGamitGamotGanapGainGandrGanotGantangGantiGantongGapaGapaGapasGapiGapokGaposGapnGarabGarakGarangGarasGarawangGariGaroGarokotGarokhobGarngtGasaGataGataGawaGiaiGiananGinawaGibasGimasGitaGirawGolaGobatGorayGoraok

GomaGoraGomiGbaGboGdaGkaGlatGnkGpaGps

K

KaKaabaKaboKaborayKabgKadgKakarKakaKakaKakawKakiKakolaKalaKala’KalakiKaliKaliKalilangKaloKan so kaparoliya ko pangn’ngkn sa pakaokitn ko ngari. Komian so wata sa onga a sapad.KamirKamoKamtKaolitKaorKaogKapalKapal

KapanKadiKapokKaptKaptKaprKaraKararawKarikarKaroKaroKarokagKarndmanKarniKasangkapanKasoKatanKatawKatoKatiKatoKatombarKatmbanganKawaKawanKawingKawitKawil

LLaLagLaasLabLabaLabawLabiLabitLaboanLabotLadanLagaLagakLagitLagit

LagiktLagindabLagtLakadLakawLaklakLakiLakitLakhotLalaLalaLalawanLalawaLalawLalayLalisLaloLalongLamaLimitLaminLanaLanoLanotLapaLapaLapisLapayLapotLapoyLasaLasoLataLatasLatiLathosLatogLathgLawagLawasLawasaigLawiLawiLawitLawigLiwanag

LiwalgLiwatLiyangLimasLinangLimpaLitagLikodLowasLobasLotangLomadLowakatLotangLobiLotoLolotLokotLthaanLtiLpiLptLmaLnaLkasLkatLkhbLkn

MMaMadaklMabknMababaMadilaptMadoMadnggawMagarangMagigimkMagingdMaginawaMakarikMakapalMakamptMakrangMakasag

MalambtMalaMalalolalongMaliwanagMaliliwatMalanatMaloagMalolawMalbodMalbogMalnggawMalnggaMalndpMamaMamantkMamisMamotMambowayMananawManipisManinitManiwangManokMapasangMararasMarangitMarikhtMarikorMariphsMariwaraMarimpoongMarogarmMarothmMargnMarsrsMarzikMasandagMasablawMasakitMasabarMasarakannMasanggilaMasingitMasiigMasopgMasla

MataMatanosMatasMatasMatiwaroMatibayMatobayMatonogMatanogMatolangdMatnggawMawarawMawatanMayawMaylawMitarMoraMonaMnang

NNaNanapNapasNayawNagaNaraNarakaNiawaNonoNonokN’ngn’ngan

OOba oda olaOmaOmanOnaOpaOpakOraOsaOtaOtang

OwayObiOdiOkorOgopOrosOlogOtoOtgOtkOngosOdalOzadOlgOlgOzkOrakOmanOtasOradOripOsogOsaOsayOray

PPaPaanPawingPaaranPabilaPadalPadawPadangPadasPadoPagawPagaladPagariPagirisnPagitaPagatorPagrgPakang

PalaPalawPaladPanaPanawPandayPandoPandokPandiPantonPantiPantawPantkPansarPansorPaotoPapasPapasPaparPapanPapakPapsParaParoparoPayasanParapakPasadPasaPaskPasoayPataPatagPatongPatoPatoPaytawPayraanPintoPintPintalPintalPintoraPitoPiraPodayPogad

PotawPotarPoraPoorPotosPopotPophogPoktPthadPti

RRaRaayatRagatRagaRagawRagayRaonRaotRapogRapgRapasRasayRasaRasulRasamRadawanRascalRabayRabnRakhsRamsRasngRawasRawaRawatRawiRamigRampiRampiRapoRampayRiwaraRiwarsRikim

RimarRilaRiyaRikorRipagRidoRibaRowangRowasRowarRokotRoroRoptRogoRogoRookRndngRpngRphdRsrsRtiRmatRngan

SSaSaapSaadSaalSaarSaangSabaSadawSadangSagaSagadSakalSamaSamaraSanaSaopSaogSaotSapaSaparSapar

SapadSapadanSapakSapoSapoSapoSapiSapiSapngSapangSaraSarawSarigSasaSatoranSawanSayawSimaSidongSipaSipatSirangSirongSilatSigaySinarSilangSintakSisingSiriSisiSikotSoagSoarSopgSopotSosoSosoSosonSosonSokongSokang sokaySontokSorongSorangSorang

SopakSonorSomotSogokSogotSoramigSorawaSoratSokaySokharSokarSzdSnsrSphngSkhoShadSkatSnagSraySpa

TTaTaapTaaadTaanTaarTabalTabakTabay taboTabothodTabowakaraTabangTagakTagawTalaTalawTananTanawdTaparTapaTapaanTapongTapisTagnkTangakal

TaraTarasayTarongkoTaragombalayTagoraokTarotaroTaroTarsikTaribasokTibabaTidawTimanTindgTimplaTimosTimoTimbangTimpalasTimpanawTindosTingkiTiwaroTimbawawTimbalongTinggalawasTimpangTintimTinuikrTobawTodawTodoTodayTogakTogarTokalTokarTomanTokrTomoTonangTonongTontongTogorTotodTotodTothol

TombaTongkolTokodTokawTowakTolakToratodTonggoTophongToporTdakTbaTbaTgasTlakTrakTganTmaTpngTpsTntngTndkTndoTdoTrangTrosTringTnatnawTglTntkTgnTkd

WWaWalayWataWatangWarisWagaWakaWasaWaloWaswasWitan

YYaYakin

ZZazina

Kankomian (omi) komian sa sdakian (i) kian iyan so sdamiakakan (miaka) miakakan sa sdapkhan (p-h) pkhan sa sdapkhn (p-h) pkhn iyan so sdakhan (h) khan ako sa sdakhn (h) khn ko so sdakan ka (so kathanaan o galbk na di katawan)kan angka (so kathanaan o galbk na katawan) kann ka