8M Opsta angiologija

OPŠTA ANGIOLOGIJA §  Deo anatomije koji proučava cirkulatorni sistem.

§  Cirkulatorni sistem čine: •  krvni sistem – srce i krvni sudovi –

kardiovaskularni sistem •  limfni sistem – limfni čvorovi i limfni sudovi.

§  Funkcija cirkulatornog sistema je transportna.

download provided by www.perpetuum-lab.com.hr

Kardiovaskularni sistem (systema cardiovasculare)

§  Srce – pokretačka snaga, pumpa krv §  Krvni sudovi – sistem cevi koji nosi krv kroz

organizam: arterije, kapilarna mreža i vene §  Krvotok – kretanje krvi kroz organizam


§  Mali ili plućni krvotok – obezbeđuje razmenu gasova u plućima •  plućne arterije – nose redukovanu krv iz srca u pluća •  plućne vene – vraćaju oksigenisanu krv iz pluća u srce

§  Veliki ili sistemski krvotok – obezbeđuje razmenu gasova, hranljivih materija i produkata metabolizma u tkivima •  aorta i njene grane – nose oksigenisanu

krv do svih ćelija •  gornja i donja šuplja vena i sinus

coronarius - donose redukovanu krv iz organizma do srca


§  Portalni krvotok •  poseban oblik mikrocirkulacije •  Krv jedne kapilarne mreže se uliva

u šire sudove, koji se ponovo rasipaju u kapilarnu mrežu.

1.  venski portalni krvotok - u jetri i hipofizi

2.  arterijski portalni krvotok – u bubregu


Krvni sudovi

§  arterije – odnose krv od srca §  vene – vraćaju krv u srce §  kapilari - kapilarna mreža – između arterijskog i

venskog sistema


Kalibar (veličina) krvnih sudova

§  Aorta - najveći krvni sud organizma (oko 30mm)

§  Arterije prema veličini: velike, srednje, male i najmanje (arteriole – oko 0,3mm).

§  Kapilari – najmanji oko 8µm §  Sinusoidni kapilari – većih

dimenzija, nepravilnog oblika, u endokrinim žlezdama i hematopoeznim organima


Kalibar krvnih sudova

§  Venule – najsitniji venski krvni sudovi, nastavljaju se na kapilare •  postkapilarne •  sabirne •  mišićnog tipa

§  Vene - sabirni krvni sudovi


Grananje krvnih sudova §  Arterijsko stablo •  pobočne ili kolateralne grane

- dendritično grananje - odvajaju se pod različitim

uglom – rekurentne •  završne ili terminalne grane -  bifurkacija

§  Vensko stablo •  početne grane ili korenovi •  pritoke


Pravac krvnih sudova §  Najkraći put do organa §  Izuzeci: •  pomeranje organa tokom razvoja •  menjanje položaja, oblika i

zapremine organa

Odnosi krvnih sudova §  arterije obično dublje od vena §  vene prema dubini delimo na: •  površinske (vv. superficiales) – u

potkožnom tkivu, ne prate arterije •  duboke (vv. profundae) – obično u

paru, međusobno povezane, prate arterije (vv. comitantes),


Odnosi krvnih sudova

§  Sa kostima: •  ostavljaju otiske •  prolaze kroz otvore

§  Sa zglobovima: •  uvek na strani na kojoj se vrši

fleksija zgloba §  Sa mišićima •  u međuprostoru između

mišićnih grupa §  Sa nervima •  grade neurovaskularna stabla


Anastomoze §  Spojevi između krvnih sudova §  Značaj – uspostavljanje kolateralnog krvotoka, u

hirurgiji §  Podela prema načinu spajanja:

1.  po tipu “kraj sa krajem” – formira se luk (arkada)

2.  pomoću poprečnog suda 3.  pomoću konvergencije 4.  u vidu mreže (rete arteriosum et venosum)

§  Terminalne arterije – one koje nemaju anastomoze §  Funkcionalno terminalne – one čije anastomoze nisu

dovoljne za uspostavljanje krvotoka

§  Arteriovenske anastomoze – direktni spojevi malih arterija i vena


Građa krvnih sudova

§  Zalisci vena (valvulae venosae) •  polumesečasti nabori unutrašnjeg sloja zida •  češće u venama donje polovine tela


Limfni sistem (systema lymphoideum)

§  Funkcija – odstranjivanje viška međućelijske tečnosti i njen transport do krvi

§  Limfotok je jednosmeran – od tkiva prema srcu

§  Limfni sistem nema CNS, očna jabučica, unutrašnje uho, koštana srž, zub i hrskavica

§  Delovi sistema: •  limfni sudovi •  limfatično tkivo

§  limfatični organi: limfni čvorovi (nodi lymphoidei s. nodi lymphatici), slezina, krajnici

§ difuzno raspoređeno limfatično tkivo


Limfni sudovi

•  limfni kapilari •  limfni sudovi (vasa lymphatica)

§ površni i duboki •  sabirni sudovi (trunci lymphatici) •  limfni kanali (ductus lymphatici)

§ ductus thoracicus § ductus lymphaticus dexter


Šema učenja krvnih sudova

1.  Srpski i latinski naziv krvnog suda 2.  Granice 3.  Put i odnosi 4.  Grane - put i vaskularno područje:

1.  bočne 2.  završne


Documents

8M Opsta angiologija